Een Duurzaam Nederlands Energiebeleid? "Dutch energy policy; Part 1: Which priorities for renewable energy?” 6e Energy Economics Policy Seminar CPB, Tilec, EZ en NMa 7 december 2010 Aad Correljé TU Delft TBM Economics of Infrastructures Clingendael International Energy Programme
Een duurzaam Nederlands energiebeleid? In de context van onderdelen van het energiebeleid • gas • olie • voorzieningszekerheid • marktwerking • consistentie, synergie, etc.
December 10, 2010
2
Weg met de linkse hobbies! • • • •
Nucleaire energie Kolen centrales 130 kilometer per uur Geen subsidies voor duurzaamheid
• CCS on hold… • En gasopslag?
December 10, 2010
3
Energiebeleid is altijd een trade-off
kosten
Duurzaamheid
Zekerheid van voorziening
En die verschuift in de tijd… Economische recessie of structurele verandering? Technologische ontwikkelingen? Verschuivingen in mondiale verhoudingen? Waar gaat het heen met Europa? En met Nederland… Wat betekent dat voor de behoefte aan energie? Wat betekent dat voor het aanbod van energie? Hoe beïnvloed dit de Nederlandse situatie en het beleid? December 10, 2010
5
Behoefte aan energie… Stijgende vraag in de wereld! Stijgende vraag in Nederland… of… ? Welke energiemix? • Hoe erg is importafhankelijkheid? • Hoe duurzaam willen we zijn? • Hoe combineren we de opties? • Wat willen we betalen? • Hoe efficient gebruiken we het? December 10, 2010
6
Aanbod van energie… Wat gebeurt er op de oliemarkt? • Toegang voor IOCs, NOCs en de olieprijs… Wie levert er op de gasmarkt? • LNG, infrastructuur en investeringen… • Wat willen we (NL) verdienen??? • Groen gas? Kolen , koolzuur en CCS? Kernenergie en veiligheid? Duurzame technologie en de infrastructuur? December 10, 2010
7
Ontmoeten elkaar op een markt Met mondiale olichopolistische trekken: olie en gas? In een vrije pan-Europesche energiemarkt: gas en power? Met twijfels over de voorzieningszekerheid? Maar adequate regelingen voor die zekerheid van voorziening? Waar duurzaamheid een (meer)waarde krijgt? Met de juiste regulering van transportinfrastructuur? December 10, 2010
8
Maar de energievoorziening is meer dan een markt… Er is/was een dominant streven naar marktwerking. Maar overheidsinterventie ligt om de hoek… Verdelingsvraagstukken zijn politiek gevoelig, binnen de EU maar ook daarbuiten, en binnen NL! Geopolitiek en internationale verhoudingen bepalen de structuur van de markt De relatie overheid en private sector volgt internationale verhoudingen EU energiebeleid is afhankelijk van de EU als concept De regels van het spel! December 10, 2010
9
Buiten de Europese Unie Consumer-producer dialoog, The Energy Charter WTO regels en bilaterale verdragen Post Kyoto oplossingen Middelen (business models) waarmee landen zich energie verschaffen • Mate van politisering en internationale conflicten • Ondersteuning van zich ontwikkelende landen • • • • •
December 10, 2010
10
Binnen de Europese Unie EU energie- versus marktwerkingsbeleid Zekerheid van voorziening Duurzaamheid EU level playing field versus het comparative voor/nadeel in regionale markten • Harmonisatie en implementatie • En de legitimatie van “Brussel” • • • •
December 10, 2010
11
In Nederland… • Is er marktwerking, zonder effectieve en stabiele internalisering van externe effecten: dat heet marktfalen. • Is relatief veel bereidheid, initiatief en kennis geoogst de afgelopen jaren, zonder politieke ondersteuning nu: dat heet publieke en private kapitaal vernietiging. • Bestaat een gebrekkige interactie kennisinfrastructuurbedrijfsleven-beleid: dat neemt toe de komende tijd. • Ontbreekt een visie over de rol van aardgas, in relatie met duurzame opties en efficiëntieverbetering: En dat blijft een belangrijke asset, de komende decennia…
En dus… Neigen we tot korte termijn denken over midden lange termijn oplossingen voor lange termijn problemen Worden we opgezadeld met een lock-in van 50 jaar kolen en kernenergie? Of niet?
Dank!