J A A r g A N G 14 Nummer 54 m e i 2 0 16
Rabobanken op koers met de binnenvaar t
Een aandeel in elkaar
3 'Coöperatie sterk concept'.
8 'Toekomst biedt kansen'.
10 'Innovatie die voordelen biedt'.
Voorwoord
Wim Oosthoek
Samen opvaren in een herstellende markt In 2015 bloeide de binnenvaart weer op. Na jaren van dalende volumes en tarieven leek de overcapaciteit af te nemen. Die verbetering werd krachtig versterkt door het lage water in de tweede helft van 2015, waardoor de tarieven flink stegen. De omzet van de branche groeide met bijna 10%. Het eerste kwartaal van 2016 staat daarop in schril contrast. Schepen lagen stil, zowel grote als kleine. Dit toont de wisselende omstandigheden waarin het ondernemerschap van binnenvaartondernemers op de proef werd gesteld. Desondanks is de verwachting voor 2016 dat de transportsector naar verwachting met 1,8% groeit. Voldoende flexibiliteit in het businessmodel en sturen op efficiency blijft daarom noodzakelijk voor een snelle aanpassing aan veranderende marktomstandigheden en het behalen van een rendabele exploitatie. De Europese regelgeving richt zich vooral op het ontmoedigen van wegvervoer en de bevordering van het vervoer per binnenvaart en via het spoor. De komende jaren zal de economie in binnen- en buitenland naar verwachting licht blijven groeien. Nederland zal niettemin hard moeten werken om haar positie als logistiek toegangspunt tot Europa en spilfunctie in de wereldhandel te behouden. De afhankelijkheid van de wereldwijde vervoersstromen is een gegeven en geeft direct de volatiliteit van het herstel aan. Kortom, volop kansen voor de toekomst van de sector. In deze Op koers staan ondernemers die hun kansen pakken. Wij zijn blij om hier, samen met hen, een bijdrage aan te kunnen leveren. Zo hebben wij een aandeel in elkaar. Wim Oosthoek Rabobank Krimpenerwaard Manager Grootzakelijk en MKB
Rabobank Binnenvaartbanken: naast Rabobank Krimpenerwaard zijn dat Rabobank Merwestroom, Rabobank Oosterschelde en Rabobank Altena.
2
Op koers
Thema: Aandeel in elkaar
Samen varen: een ijzersterk concept 'Door samenwerking en het benutten van elkaars competenties hebben kleinere ondernemingen betere kansen om risico's te beperken.' Ofwel: samen sta je sterker. Vijf broers, één 'walkapitein'. Het sextet achter Coöperatie Vapor Shipping. Wie met ze spreekt, wordt al snel gegrepen door hun enthousiasme en sterke overtuiging.
Wie kent de uitspraak niet: 'Alleen ga je snel, maar samen kom je verder.' Het zou een vrije vertaling kunnen zijn van het gedachtegoed dat de mannen achter de coöperatie met elkaar verbindt. Aangeschoven in de ruime vergaderzaal zijn Tom van Utrecht en Berend Jan de Graaf, twee van de zes coöperatiegenoten. Wie nog zou twijfelen op het goede adres te zijn, het prominent geplaatste logo op de kop van de grote vergadertafel neemt die aarzeling ogenblikkelijk weg. De enorme afbeelding van 'Dordrecht aan het water' op de achterwand van de conferentieruimte
is een sfeervolle blikvanger. Het zijn elementen die ook te vinden zijn in het concept dat Vapor Shipping heet: 'professioneel' en 'als je iets doet, dan doe je het goed.' De coöperatie Vapor Shipping - vapor is Roemeens voor boot - wordt gevormd door het quintet Van Utrecht dat bestaat uit Jan Willem, Marco, Paul, Tom en Harry met daaraan toegevoegd Berend Jan de Graaf. Hij is verantwoordelijk voor het operationele management. De Graaf legt uit wat het aandeel in elkaar is: 'We maken heel bewust gebruik van elkaars competenties. In technisch, financieel én operationeel opzicht.'
Tom van Utrecht (links) en Berend Jan de Graaf: 'Alleen ga je snel, samen kom je verder.'
3 Op koers
Thema: Aandeel in elkaar
vervolg van pagina 3
Deze insteek geeft de onderneming slagkracht. Immers, ieder lid is vakman op zijn specifieke gebied. De bundeling van het brede scala aan capaciteiten blijkt het fundament onder het verband. 'Zo hebben we mensen die technisch onderlegd en deskundig zijn om reparaties uit te voeren. We hebben mensen die in cijfers denken. Door maandelijkse rapportages kun je de onderneming efficiënt sturen.' De Graaf is de 'walkapitein' die zich bezighoudt met 'het werk', zoals hij zelf zegt. 'In het verleden stond de schippereigenaar er vaak alleen voor bij het afsluiten van contracten of de aanschaf van motoren. Nu wordt er ook door de andere leden meegekeken en waar nodig meegepraat. Ook zo maak je gebruik van elkaars competenties.' Vertrouwen De coöperatie vaart op dit moment met zeven schepen. Van klein naar groot zijn dat ms Deo Volente (700 ton), ms Espero (1040 ton), ms Desejo (1145 ton), ms Silencio (1400 ton), ms Krabbegeul (1700 ton), ms Eendracht (3000 ton) en tot de slot het koppelverband Royaal (inclusief bak 5000 ton). Het samenwerkingsverband onder de naam Coöperatie Vapor Shipping dateert van januari 2016. Het feit dat de onderneming 'jong' is, zegt niets over de grote hoeveelheid ervaring binnen de coöperatie. Een drietal broers bijvoorbeeld vaart al jaren het water dun en kent dus het klappen van de binnenvaartzweep. Van Utrecht legt uit dat de aanleiding waarom de broers de koppen bij elkaar hebben gestoken en zijn samengaan vooral ligt in de jongste recessie, maar ook in het mislukken van de European United Barge Owners (EUBO) en de Eensgezinde Grote Rijnvaart (EGR). 'Wat in het groot niet lukte, doen wij nu in het klein. Want samen sta je sterker.' Inmiddels vaart de coöperatie dus vijf maanden. De voorbereidingen waren degelijk en
'We maken heel bewust gebruik van elkaars competenties. Daar zit onze slagkracht.'
Tom heeft dan ook het volste vertrouwen in de goede voortgang. Zo werd voor de start een lijst met taken en verantwoordelijkheden ingevuld, ieder voor zich en onafhankelijk van elkaar. Dit leverde verschillende uitkomsten op. Daar gingen de broers mee aan de slag. En dat lukte prima. Alle zaken staan op schrift en iedereen drijft binnen de coöperatie zijn eigen onderneming vanuit zijn eigen beleid, maar met gebundelde competenties. 'En natuurlijk zijn er verschillen, maar daar moet je met elkaar zien uit te komen.' Voordelen Vijf broers, één walkapitein. Samen hebben zij een aandeel in elkaar. Het blijkt veel voordelen op te leveren. 'Door samenwerking en het benutten van elkaars competenties kun je risico's beperken.' De Graaf geeft een voorbeeld: 'Omdat we met zeven schepen varen is het personeel breder inzetbaar. In vakantieperiodes kun je de mensen effectief verdelen over schepen die doorvaren bijvoorbeeld. Daar kunnen we heel kort in schakelen.' Andersom bestaan er binnen het grotere geheel voor de mensen meer kansen om door te groeien van matroos naar schipper. Een dikke plus, want de binnenvaart heeft goed opgeleide mensen nodig. 'Binnen de coöperatie hebben we zoveel kennis in huis, dat we dan breed kunnen delen.' Maar er is natuurlijk meer dat voordelen biedt. De Graaf en Van Utrecht wijzen op de mogelijkheden van collectieve inkoop van materiaal en de bredere onderhoudsplanning. Dat geldt ook voor keuringen en werfbeurten. Van Utrecht: 'Als er bij een schip een motor uit loopt, moest de schipper voorheen alleen zijn boontjes
4 Op koers
Thema: Aandeel in elkaar
doppen om de reparatie te regelen. Nu kunnen we dat gezamenlijk opvangen en zullen die zaken makkelijker verlopen. Bovendien is het risico voor een bank ook kleiner.' Over risico's gesproken. De graaf wijst op een ander profijt. De coöperatie vaart met zeven schepen voor verschillende bevrachters uit de volle breedte van de markt. Vrachten worden bewust vanuit de coöperatie aangenomen. 'Naar onze opdrachtgevers zijn we dus ook maximaal flexibel. We hebben patenten tot Basel en varen met diverse scheepstypen. Van groot naar klein. Dus wanneer er een bepaalde vracht wordt aangeboden dan kun je nu heel kort schakelen, waar nodig met personeel schuiven en dan toch die bepaalde reis aannemen. De bevrachter merkt daar helemaal niets van. Dat zijn interne bewegingen. Ben je een eenling dan wordt dat allemaal een stuk lastiger. en als je een startende ondernemer bent, dan heb je het al moeilijk genoeg met alles eromheen.'
Samenhang Het statement is gemaakt: samenwerken biedt simpelweg veel meer mogelijkheden. Zelfs als het (even) tegenzit. Want wie samen opvaart, zal beter in staat zijn om klappen op te vangen mocht het in zijn markt slechter gaan. Door de grotere samenhang zijn individuele risico's dus veel meer in te perken. maar er is meer. Wie aan wil haken, is welkom. 'Die ruimte willen we zeker openhouden', bevestigen zowel De graaf als Van utrecht instemmend. Coöperatie Vapor Shipping: het idee is de basis, de wil en het vertrouwen maken de driehoek compleet. Zeven ondernemingen varen binnen één verband met als centrale kracht de slimme benutting van diversiteit. Zo staan zij samen sterker in de markt op weg naar een (grotere) financiële onafhankelijkheid. Al met al een welvarend voorbeeld voor de sector. • www.vapor-shipping.nl
Maritime Industry van 24 tot en met 26 mei 2016 Evenementenhal Gorinchem Wilt u maritime industry ook bezoeken? Bestel dan uw grATiS kaarten op www.evenementenhal.nl/maritime-go. Kies voor ‘registeren zonder code’. Na registratie ontvangt u per e-mail twee toegangskaarten.
De Rabobank Binnenvaartbanken ontmoeten u graag! WELKOM in STAND 454. 5 Op koers
Thema: Aandeel in elkaar
Varen met visie in tweevoud V.O.F. Duplo Shipping. Een enthousiaste naam voor een bedrijf. Sterk en creatief. Daar moét over nagedacht zijn. Duplo. Want wie kent ze niet, de bouwstenen waarmee je uren kon spelen en stapelen. Duplo betekent ook 'dubbel'. Anders gezegd: samen een onderneming runnen en met plezier dozen wegvaren. Want dat is wat het duo Pieter Eikelenboom en Laurens Minderhoud doet. Mét visie.
De bedrijvigheid komt je letterlijk tegemoet. Hamerslagen en lasvonken vermengen zich met de lucht van verf en dieselolie en constant rinkelende mobieltjes.... Op, aan, onder en in ms Prisa wordt keihard gewerkt. Hoog gelegen op de werf in Hendrik-Ido-Ambacht krijgt het schip van 110 x 11.45 meter de geplande onderhoudsbeurt: een hybride hermotorisering (naast de hoofdmotor komen twee generatorsets die onafhankelijk of parallel een elektromotor aandrijven) en een vernieuwd ballastsysteem. Een klus die in vijf weken geklaard moet zijn. 'De hele voorstuwingslijn wordt vervangen. We willen
24/7 kunnen blijven varen', legt binnenvaartondernemer Pieter Eikelenboom het wat en waarom uit. Samen met Laurens Minderhoud bemant hij Duplo Shipping, de firma die twee schepen exploiteert. De mannen varen met de Prisa én de Presto vooral containers weg (2 x 208 teu). Beide compagnons kennen elkaar van het Scheepvaart en Transport College. Na de opleiding namen zij opnieuw een aandeel in elkaar en gingen samen aan de slag bij Rondvaartbedrijf Spido in Rotterdam. Tot in 2006 het bloed kroop waar het niet kon gaan en zij zich lieten registreren als eigenaar van ms Nadorias (voorheen ms
6 Op koers
Thema: Aandeel in elkaar
Lady Jane). In 2008 werd deze vervangen door ms Presto en in 2011 kwam ms Prisa in de vaart. Door inzet en varen met visie kwam de VOF de economische recessie goed door.
Onderhoud De hectiek aan boord gaat onverminderd door. Werfpersoneel en keurmeesters komen en gaan. Als de deur van de stuurhut weer achter een vragensteller dichtvalt, hervat Pieter zijn relaas. 'Onderhoud is gewoon belangrijk. Je moet de boel bijhouden anders gaat het je uiteindelijk geld kosten. In ons geval liepen er certificaten af en hebben we te maken met milieueisen en met vragen van de klant.' Laurens schuift aan: 'Voor je bevrachters moet je gewoon met goede spullen varen. Dat heeft met betrouwbaarheid te maken. Je kan niet telkens even een dagje stilliggen voor onderhoud. Wij willen gewoon altijd varen en die service bieden.' Compagnon Pieter voegt toe dat hun bedrijf ook gaandeweg groeit. 'We doen dit dus mede omdat we ons als onderneming voor de lange termijn willen profileren.' Kansen pakken De twee jonge ondernemers zien deze forse onderhoudsbeurt dan ook als een investering in de toekomst. Tim Nagel (Accountmanager Grootzakelijk Rabobank Krimpenerwaard) legt uit dat voordat de eerste hamerslag klonk, er een hele rekenarij aan vooraf ging. 'We trekken als bank binnen deze projecten samen met de ondernemers op. We kijken dan naar ambitie, wat doet hij, wat past er bij hem en wat zijn daarbij de mogelijkheden. Met Pieter en Laurens hebben we een hele open lijn. Dat is een mooi samenspel. We spreken elkaar regelmatig.' Mooi voorbeeld dus van 'een aandeel in elkaar'. Nagel is blij met sterke ondernemers die zelf al veel uitpuzzelen, die weten wat ze willen en zo 'het verhaal' dus neerzetten. 'Uit de crisis kwamen de betere ondernemers het eerst naar boven', meent hij. 'Het kaliber ondernemers dat oplossingsgericht denkt en de kansen pakt. Dat zie je bijvoorbeeld bij deze mannen. Zij hebben bijvoorbeeld zelf het ballastsysteem uitgedacht.'
in 2007 ons eerste schip kregen, wilden we echt gaan knallen. In 2008 kregen we een groter schip, ms Presto. Later kwam er personeel aan boord. In 2011 volgde ms Prisa. We hebben ambitie genoeg om te groeien, maar dat is altijd afhankelijk van de tijd en de economische situatie.' Pieter geeft aan dat beiden ook als ondernemer gegroeid zijn. 'Ik vind dat je zaken op veel langere termijn moet bekijken dan vijf jaar. De ambitie is er, maar je moet dan wel met spullen varen waar je de komende twintig jaar lang je geld mee kan verdienen.' Hij stelt het milieu als voorbeeld. 'Dat is nu hot. En als je dan gaat investeren moet je wel in termen van "groen" denken. Dat wordt meer en meer mijn overtuiging. Zeker weten.' Compagnon Laurens vindt de balans binnen de puzzel belangrijk. Hij meent dat er eerst gerekend moet worden. 'De investering moet wel op langere termijn terugverdiend worden. Dan maak je een afweging voor het milieu en voor je klanten. Op termijn geeft "groen" je zeker een concurrentievoordeel.' Het is helder. Pieter Eikelenboom en Laurens Minderhoud investeren heel bewust in morgen en halen op die manier de toekomst naar zich toe. Daarmee gaan zij voor het "duplo-effect" en snijdt het ondernemersmes aan twee kanten... • www.duploshipping.nl
Ambitie Het woord toekomst valt tijdens het gesprek diverse keren. De vraag hoe deze er dan in termen van ambitie uitziet voor Duplo Shipping, ligt dus voor de hand. Laurens vindt het lastig hier een goed antwoord op te geven. 'Toen wij
7 Op koers
Thema: Aandeel in elkaar
Gewaardeerd op weg naar de toekomst Een stoere stek. Midden in een woonwijk, aan de Hollandse IJssel en met de Algera-stormvloedkering direct voor de deur. Kees Hoogendijk is er tevreden mee. Hoewel het elektrotechnische werk veelal op scheepswerven gebeurt, wordt vanaf het adres IJsseldijk 422 het tekenwerk gedaan, de engineering en bouw van panelen en schakelkasten. Met de scheepstelegraaf op standje 'Toekomst'.
Hoogendijk Electric werd in 1999 opgericht. Het bedrijf uit Krimpen aan den IJssel was vanaf dag één succesvol. Het fundament onder de onderneming, een gedegen scheepselektrotechnische kennis, bleef alle jaren daarna onveranderd stevig. Vrij snel na de start werden, naast relatief eenvoudige verbouwingen en reparaties aan boord, ook complete elektrische installaties gemonteerd en geplaatst. 'Nu ontwerpen en onderhouden wij die ook voor klanten in de binnenvaart, plezier- en zeevaart. Wij zijn ook actief in de offshore en de baggerindustrie', legt directeur en eigenaar Hoogendijk uit. 'We hebben een goede club medewerkers. Je praat met mij, maar eigenlijk doe je dat met het team', lacht de gelegenheidsspreekbuis. Hoogendijk Electric werkt met een man of tien. 'En we groeien nog steeds.' Investeren Op zich is dat laatste markant te noemen. Tijdens de jongste recessie viel er immers 'een hoos aan werk' weg, zoals Hoogendijk het zelf zegt. Hij legt uit dat ondanks
dat die periode juist ook nieuwe kansen bood. Zo haalde men het ISO 9001 certificaat en investeerde het bedrijf bewust om zich kwalitatief nog beter te kunnen onderscheiden. 'Binnenvaartondernemers willen steeds vaker een onderscheidend schip, onder andere om hun vervoerders aan te spreken. Denk aan de Green Award, aan AdBlue, maar ook aan inzetbaarheid, strengere eisen enzovoorts. Dat levert steeds nieuwe vraagstukken op die deze markt zo leuk maken. Want hoe ontwerp je die zaken, hoe integreer je die en dergelijke. Daar ligt echt onze passie.' Anderzijds bracht de prijsnivellering ruimte in de markt die eveneens leidde tot nieuwe kansen. Veel ondernemers grepen die en gingen investeren. 'Schepen werden toen stukken goedkoper gebouwd. Dat scheelde wel 20 tot 30 procent. Wij werkten in die tijd aan nieuwbouwschepen en bakken voor Chemgas Barging. Dat leverde de eerste LNG binnenvaarttanker op, mts Sirocco, die volledig onder klasse vaart. Dat waren voor ons interessante projecten.' Na de nieuwbouwhausse 'doet' Hoogendijk Electric nu ook coasters. 'We hebben er al een aantal mogen opleveren.' Succes Award Een boeiende bekroning op het werk was de nominatie voor de Nationale Business Succes Award 2016 met het branchewinnaarschap als gevolg. Een onderscheiding waar het team terecht trots op is. Als kersverse Awardwinnaar was Kees Hoogendijk zelfs bij RTL7 te zien in het programma "De Succesfactor". Dit platform blijkt niet alleen goed te zijn voor de branding van de business, maar levert ook veel leuke reacties op. Intern én extern. Een brede glimlach vult het kantoor: 'Deze Award kwam uit een totaal onverwachte hoek. Toen we werden gevraagd om mee te doen, gingen we googelen: de Business Succes Award, wat was dat nou
8 Op koers
Thema: Aandeel in elkaar
precies...? Stiekem had je dat op zondagmiddag al wel eens bekeken, maar nooit verwacht dat je als bedrijf genomineerd zou worden. Het is voor ons allemaal een mooie opsteker.' Hoogendijk Electric kwam onder meer boven het spreekwoordelijke maaiveld uit, omdat de onderneming sterk ondersteunend blijkt bij innovaties. Aldus de jury. 'Daar zit inderdaad onze kracht. Wij pikken die zaken snel op en bieden dan slimme oplossingen.' De behaalde succeswaardering is overigens van 24 tot en met 26 mei letterlijk zichtbaar op de beurs Maritime Industry 2016 (stand 528) in Gorinchem. 'We mogen de titel een jaar lang voeren en treden er zeker mee naar buiten. Het is leuk om er zo uitgelicht te worden.' Ligt de landelijke titel (januari 2017) nu ook in het verschiet? Wie het weet, mag het zeggen. In alle bescheidenheid gaat Hoogendijk daar zeker niet van uit. Toekomst Veel interessanter voor hem is de vraag welke kansen de toekomst voor de binnenvaart heeft. De ondernemer ziet, naast LNG-voorstuwing en ship-to-shore, vooral ontwikkelingen binnen het scheepsmanagement: controle van de onderhoudsstatus, het monitoren van het brandstofverbruik, maar ook positiebepaling via GPS. De huidige techniek van de 4G-netwerken zijn zo goed dat een schipper continue online kan zijn met zijn schip. Op afstand wordt straks virtueel meegekeken. 'Ik verwacht dat in de opslag en verwerking van data een slag gemaakt gaat worden. Op mts Sirocco is dit al operationeel. Via een logboek is bijvoorbeeld te zien waar het schip drie weken geleden was. Maar ook laadgegevens en info over diepgang kun je op ieder willekeurig moment terugkijken. Ook vertellen sensoren in het ruim je een en ander over de lading. Allemaal informatie die wordt opgeslagen in een log file. Door dat geordend weer te geven, kunnen verbanden en dwarsverbanden worden vastgesteld. Zoals: wat was het brandstofverbruik die dag, op dat traject, in die situatie? 'Door het verzamelen en vergelijken van data kun je efficiënter inspelen op noodzakelijk onderhoud. Dat leidt uiteindelijk tot kostenbesparing en een betere exploitatie van je schip. Want daarmee moet je wel je boterham verdienen. Voor ons als elektrotechnisch bedrijf zit hier wel een markt in', besluit Hoogendijk. Kees Hoogendijk is klaar voor morgen: 'Wij bieden snelle oplossingen.'
9 Op koers
Thema: Aandeel in elkaar
FLEX Tunnel: aandeel in de toekomst Met het speciaal voor de binnenvaart ontwikkelde flexibele tunnelsysteem heeft Van der Velden Marine Systems een sterke innovatie in handen. De Van der Velden® FLEX Tunnel biedt enorme voordelen als het gaat om snelheid, laadvermogen, wendbaarheid, brandstofbesparing en uitstoot van schadelijke stoffen. Daarbovenop komt een voortstuwingsverbetering van circa tien procent.
Het bedrijf uit Krimpen aan de Lek is al ruim vijftig jaar specialist in het ontwerp en de productie van roeren, stuurmachines en voortstuwingssystemen voor de binnenvaart, luxe jachtbouw en de zeevaart. De enorme knowhow aan boord van de onderneming en een sterke will to improve maakten het mogelijk de uitklapbare tunnel te introduceren. Genoemde zaken klinken indrukwekkend, maar werkt het zo ook in de praktijk? Leo van Zon (sales director) bevestigt die vraag resoluut. 'Dit is echt innovatie. Wij wilden naar een situatie waarin een schip met zeer geringe diepgang, minder dan de schroefdiameter, nog
zou kunnen varen.' Van Zon legt uit dat dit kan met een flexibele, uit te klappen tunnel die de toestroom van water naar schroeven en straalbuizen sterk verbetert. De uitgestuurde tunnel loopt vol waardoor er een extreem hoge onderdruk ontstaat. Door de luchtdichte afsluiting op de straalbuizen en de scheepromp wordt "valse lucht" voorkomen. Gecontroleerd trekken de schroeven, zelfs bij een ongeladen schip, nog voldoende water om efficiënt te kunnen werken. Met een schroef van 1800 mm valt bij een diepgang van 1,50 meter nog te varen. Hij vervolgt: 'Geladen binnenvaartschepen varen gemiddeld 85% van de tijd in dieper water en dan is de tunnel niet nodig. Dus
Leo van Zon (links) en Wim Knoester: ' Dit is echt innovatie.'
10 Op koers
Thema: Aandeel in elkaar
trek je hem in en zit hij verzonken in de scheepsromp. Zo heb je er, in de zin van weerstand, geen last van.' Onderzoek Het koppelverband Rhenus-Duisburg vaart inmiddels met de eerste FLEX tunnel. En met succes. Toepassing ervan leverde een verminderd energieverbruik op van circa 22%. Een winst die zonder meer toe te schrijven is aan het uitklapbare tunnelsysteem. Het schip, speciaal ontworpen om kolen van Rotterdam naar Lünen (Duitsland) te vervoeren, heeft op de Rijn vaak twee extra duwbakken langszij. Het hele konvooi gaat geladen te berg en daarna in flash door het Wesel-Datteln Kanaal. Een situatie waarbij, zowel geladen als leeg in ballast, in diep en ondiep water wordt gevaren. Was Van der Velden Marine Systems aanvankelijk 'behoudend' om deze gegevens naar buiten te brengen, ('We gingen niet over één nacht ijs.'), de testresultaten bleken zelfs 'verbazingwekkend positief'. Voorafgaand aan dit alles werd het nodige onderzoek verricht. 'Inclusief vooronderzoek begonnen wij in 2008 aan dit R&D project. Wij vroegen ons toen af hoe de beladingsgraad van een binnenvaartschip verbeterd zou kunnen worden. Bij laag water kan een schip van bijvoorbeeld 2.000 ton er maar 500 meenemen.' Onderzocht werd of een grotere schroef met een hoger rendement een oplossing zou zijn zonder belemmering voor de diepgang. Wetend dat een vaste tunnel altijd extra weerstand oplevert, ontstond het idee een inklapbaar systeem te ontwerpen. Zo zou zelfs een schip bij zeer ondiep water, mét vergrote schroef, nog kunnen varen. Met alle verwachte voordelen van dien. Toen dit onderzoekskader stond, werden de ideeën uitgewerkt in modellen, aangepaste rompvormen, roertechnologie en slimme materialen. Tijdens diverse succesvolle testen werd bovendien een onverwacht effect zichtbaar. Van Zon: 'We hadden dat niet per se zo bedacht, maar door deze toepassing wordt de conventionele tunnel onder de romp van het schip weggesaneerd. Zo ontstaat er een geweldige, onbelemmerde aanstroming van water. Door het uitklappen van de tunnel kan de schroef bij een diepgang van 1 meter 50 het water vrij van de zijkant halen. Dat bleek uiteindelijk het ei van Columbus.' Ander winstpunt is de grotere schroef. Die staat garant voor een betere voortstuwing met een positief effect op het brandstofverbruik. Voor een ton vracht van A naar B is X kuub gasolie nodig. De hoeveelheid is uiteindelijk
'Dit systeem vraagt om een dedicated schip.'
afhankelijk van waterdiepte, beladingsgraad, vorm van het schip et cetera. Wim Knoester (managing director) vult aan dat het bij de FLEX tunnel vooral gaat om efficiëntie van de voortstuwing, om de prestatie. 'Wij praten niet over snelheidswinst.' Toekomst De intrekbare, inmiddels gepatenteerde, tunnel werd ontwikkeld samen met het Duitse DST, het ontwikkelingscentrum voor Scheepstechnologie en Transportsystemen in Duisburg. De FLEX tunnel heeft veel potentie en gaat zeker voor een spraakmakende verschuiving in de binnenvaart zorgen. Van Zon: 'Wij bouwen met elkaar een universele schoen. Balletdansen doe je niet op gympen en ook het lopen van een marathon vraagt om speciaal schoeisel. Ik wil maar zeggen, het vaarprofiel is essentieel. Dit systeem vraagt om een dedicated schip.' Kiezen voor het één, is ook gaan voor het ander. Een aandeel in elkaar dus. De toepassing van het flexibele tunnelsysteem vraagt om maatwerk. De implementatie ervan in het scheepsontwerp (rompvorm achterschip: laadruimte en laadvermogen) wordt nauwkeurig afgestemd op het operationele profiel en het vaargebied van het schip. Met als resultaat een maximale efficiency. Met de Van der Velden® FLEX tunnel is dus met recht de trend gezet naar het schip van de toekomst. Film Van der Velden® FLEX Tunnel: https://www.youtube.com/watch?v=G7aF5n80HDA
11 Op koers
it blad is een uitgave van de Rabobank D Binnenvaartbanken en verschijnt vier keer per jaar. De oplage bedraagt 1109 exemplaren en wordt verstuurd aan binnenvaartondernemingen. Heeft u opmerkingen en vragen, dan kunt u deze doorgeven aan de betreffende bank. Rabobank Altena Almkerk Telefoon (0183) 50 76 00 Twitter @RaboAltena Rabobank Krimpenerwaard Krimpen aan den IJssel Telefoon (0182) 32 27 00 Twitter @RaboKwaard Rabobank Merwestroom Sliedrecht Telefoon (0184) 67 31 11 Twitter @RaboMWS Rabobank Oosterschelde Goes Telefoon (0113) 24 80 00 Twitter @RaboOost Redactie Rabobank Binnenvaartbanken www.rabobank.nl/binnenvaart Ontwerp TekstAtelier® - Wijk en Aalburg Druk Drukkerij De Waard - Houten