POSTADRES
BEZOEKADRES
Postbus 250
T
0297 29 16 16
3640 AG Mijdrecht
F
0297 28 42 81
Croonstadtlaan 111
E
[email protected]
3641 AL Mijdrecht
I
www.derondevenen.nl
AUTEUR(S)
M. Krol DATUM
26 juni 2012
Economische monitor 2012
Inhoud Inleiding
3
Samenvatting
4
1 - Bedrijvigheid
5
2 - Leegstand bedrijfsvastgoed Mijdrecht
7
3 - Omgevingsvergunning voor bouwen
9
4 - Woningmarkt
10
5 - Arbeidsmarkt
11
6 - Sociale zekerheid
12
7 - Detailhandelsspecial
13
Inleiding Deze economische monitor biedt inzicht in de stand van de lokale economie aan de hand van een aantal indicatoren. Hoe staat het er ieder kwartaal voor met de woningmarkt, de bedrijvigheid en de arbeidsmarkt? En hoe ontwikkelt het aantal aangevraagde omgevingsvergunningen voor bouwen zich? De monitor is in eerste instantie bedoeld voor de gemeente zelf. De monitor is daarnaast beschikbaar voor een ieder die er interesse in heeft; de publicatie staat op de website www.derondevenen.nl onder het thema ondernemen. Voorheen werd alleen in de voormalige gemeente De Ronde Venen gemonitord. Door de samenvoeging met Abcoude, omvat de nieuwe monitor gegevens van gemeente De Ronde Venen volgens de nieuwe samenstelling. Tenzij anders vermeld, hebben ook de cijfers van voor de samenvoeging betrekking op de gemeente volgens de nieuwe samenstelling. De aantallen in De Ronde Venen zijn dusdanig laag, dat ze in sommige statistieken voor grote schommelingen kunnen zorgen. Door echter over een langere periode te meten en met meerdere indicatoren, ontstaat een goed beeld van de ontwikkeling van de economie. Deze monitor brengt de economische situatie in De Ronde Venen in beeld en vormt input voor beleidsaanpassingen. Niet alleen van de gemeente maar van alle partijen die een bijdrage kunnen leveren aan verbetering van de economische situatie. Hoewel bij het opstellen van de monitor de grootst mogelijke zorgvuldigheid is betracht, kunnen geen rechten ontleend worden aan de inhoud ervan.
Samenvatting De nationale economie bevindt zich in een recessie. Ondanks de recessie houdt onze lokale economie zich goed staande. Het aantal banen is sinds 2010 licht gegroeid en sinds 2006 is nog steeds een groei zichtbaar van het aantal startende bedrijven. Wel zijn er relatief gezien meer bedrijven opgeheven dan het landelijke gemiddelde. Het aantal faillissementen is beperkt, maar betrof in 2011 wel in totaal 230 werkzame personen. De crisis in de vastgoedsector is merkbaar door een lichte toename van de leegstand op Bedrijventerrein Mijdrecht, de afname van het aantal aangevraagde omgevingsvergunningen en het aantal transacties in de woningmarkt. In de arbeidsmarkt is, geheel in lijn met de landelijke trend, een daling zichtbaar van het aantal openstaande vacatures. Het aantal cliënten in de bijstand en het aantal intakes schuldhulpverlening laten sinds 2008 een stijgende lijn zien. Deze monitor bevat ook gegevens over de detailhandel, omdat het Koopstromenonderzoek Randstad eind 2011 is gepresenteerd. Hieruit blijkt dat de detailhandel in De Ronde Venen een omzet draait van circa 180 miljoen euro en gelet op koopkrachtbinding, leegstand, etc. relatief goed functioneert. Deze monitor laat zien dat de economische situatie in De Ronde Venen de landelijke trend volgt. Alertheid is gewenst. De monitor vormt input voor beleidsaanpassingen. Niet alleen van de gemeente maar van alle partijen die een bijdrage kunnen leveren aan economisch herstel.
Economische monitor 2012 - pagina 4 van 13
1 - Bedrijvigheid
Aantal bedrijfsvestigingen naar bedrijfstak 8%
De nationale economie bevindt zich in een recessie. Ondanks de recessie houdt onze lokale economie zich al met al goed staande.
6%
Industrie
5%
Bouw
11%
Wel hebben individuele bedrijven last van de recessie, in De Ronde
11%
Venen onder andere te merken door het faillissement van Midreth.
Groothandel Detailhandel
Het aantal bedrijfsvestigingen is gegroeid, met name door de groei van het aantal zelfstandigen zonder personeel (ZZP).
Landbouw en visserij
Horeca
10% 9%
Vervoer Financiën
Het aantal banen in De Ronde Venen is gegroeid van 16.134 in 2010 naar
Adviesdiensten
16.413 in 2011, een toename van 1,7%. Van de 16.413 banen worden er 10.898 ingevuld door inwoners van De Ronde Venen. De
10% 19%
beroepsbevolking van De Ronde Venen bestaat uit 17.300 personen. Van
Persoonlijke diensten
3% 5% 3%
Algemene diensten
de totale beroepsbevolking werkt 63% in De Ronde Venen. De rest heeft een baan elders of maakt gebruik van een sociale voorziening. De meeste banen bevinden zich in de industrie, bouwsector, groot- en detailhandel, gezondheids- en welzijnszorg. Dit in tegenstelling tot het aantal bedrijfsvestigingen waar meer dan 50% actief is in de financiële en dienstensector.
Facilitaire diensten
Herkomst werkgelegenheid 18000 16000 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0
5.515
10.898
Herkomst
wonend in de werkgemeente Bronnen: Kamer van Koophandel Midden-Nederland en Provinciaal Arbeidsplaatsenregister (PAR)
Economische monitor 2012 - pagina 5 van 13
Inkomende pendel
Startende en opgeheven bedrijven en faillissementen
Index startende bedrijven NL en DRV
bedrijven. In 2011 zijn er in De Ronde Venen ongeveer evenveel bedrijven (347) gestart als in 2010. In Dit in tegenstelling tot de landelijke groei van het aantal starters tussen 2010 en 2011. Er zijn in 2011 in totaal 212 bedrijven opgeheven, relatief gezien meer dan het landelijke gemiddelde. Het aantal faillissementen is beperkt. De meeste faillissementen vonden
Index, 2007=100
Sinds 2006 is nog steeds een groei zichtbaar van het aantal startende
plaats in het eerste en tweede kwartaal van 2011, waaronder Midreth. In
140 120 100 80 60 40 20 0 2007
totaal betrof het 230 werkzame personen, een fors aantal.
2008
2009
De Ronde Venen
2010
2011
Nederland
Index opgeheven bedrijven NL en DRV Index, 2007=100
Aantal startende en opgeheven bedrijven en faillisementen DRV 400 300 200
200 150 100 50 0 2007
100
2008
2009
De Ronde Venen
2010
2011
Nederland
0 2006
2007
2009
Bedrijven opgeheven
2010
Index faillisementen NL en DRV
2011
Aantal faillisementen
Index, 2007=100
Bedrijven gestart
2008
200 150 100 50 0 2007
2008
2009
De Ronde Venen Economische monitor 2012 - pagina 6 van 13
2010 Nederland
2011
2 - Leegstand bedrijfsvastgoed Mijdrecht Periodiek wordt de leegstand op Bedrijventerrein Mijdrecht in beeld gebracht. De resultaten zijn dit jaar weergegevens als onderdeel van de economische monitor. De leegstand op het bedrijventerrein is licht toegenomen, maar nog niet zorgwekkend te noemen. Bedrijventerrein Mijdrecht is een modern-gemengd bedrijventerrein van circa 175 hectare bruto en meer dan 5.000 arbeidsplaatsen. Leegstand 2012 Het aanbod op het bedrijventerrein heeft een omvang van in totaal 545.000 m² bvo (bruto vloeroppervlakte). Daarvan staat 43.856 m² leeg, verdeeld over 81 panden. Grote verschillen in leegstand tussen straten Opvallend is de grote toename aan leegstand op de Energieweg, waar 3 panden leegstaan waarvan één pand met 8.904 m² bvo. Aan de Rendementsweg is de leegstand afgenomen. Hier staan 10 panden leeg, waarvan één pand met 1.648 m² bvo en één pand met 1.440 m² bvo. Aan de Vermogenweg bestaat de leegstand uit 11 panden. Hier staat één pand leeg met een omvang van 5.425 m² bvo.
Tabel Leegstand per straat
Straatnaam
Totaal
Leegstand
m² bvo
m² bvo
Economische monitor 2012 - pagina 7 van 13
Toe/afname leegstand
in %
per straat 2010-2012
Communicatieweg
48.265
2.000
4,14
- 215
Constructieweg
43.953
2.076
4,72
- 987
Energieweg
62.068
10.447
16,83
+ 9.297
Genieweg
58.798
2.008
3,42
- 485
Groot-Mijdrechtstraat
47.471
1.235
2,6
- 2.510
Handelsweg
18.194
1.350
7,42
- 1.875
Industrieweg
83.249
6.585
7,91
+9
Nijverheidsweg
80.309
5.398
6,72
- 36
Ondernemingsweg
19.339
0
0
2.697
290
10,75
+ 25
48.718
5.155
10,58
- 3069
4.900
0
0
-
27.042
7.312
27,04
+ 1.456
545.003
43.856
8,05 %
+ 610
Productieweg Rendementsweg Veenweg Vermogenweg Totalen
* 1,5 jaar en langer leegstaand Bronnen: websites makelaars en www.fundainbusiness.nl
Leegstand
Leegstandontwikkeling Bij het in kaart brengen van de leegstand wordt onderscheid gemaakt
Leegstandontwikkeling
tussen tijdelijke leegstand en structurele leegstand. In september 2010 bedroeg de leegstand op het bedrijventerrein in Mijdrecht 7,9 %, waarbij de lege kavels buiten beschouwing zijn gelaten. Van deze 7,9% leegstand kan 41% bestempeld worden als pand dat twee jaar of langer leegstaat. In april 2012 staan er 81 objecten leeg waarvan er 47 meer dan een jaar leegstaan. Dit resulteert in een leegstandpercentage van 8,05 %. Van deze 8,05 % leegstand staat 58,02% van de panden 1½ jaar of langer leeg. De leegstand is met een toename van 0,6% in 2012 niet substantieel gegroeid ten opzichte van 2010.
10,0 8,4
8,0 6,0
8,1
7,9
7,0
4,0 2,0 0,0 2007
2009
2010
2012
Jaar
Aanbodwijze leegstaande panden Tijdens het onderzoek is er gekeken op welke wijze een leegstand pand aangeboden wordt. Van het totaal aantal leegstaande panden wordt meer
Aanbodwijze leegstaande panden 2012
dan de helft, namelijk 57%, te huur aangeboden. Iets minder dan een derde, namelijk 27% wordt te koop aangeboden. De resterende 16% van het totale aantal leegstaande panden wordt zowel te koop als te huur
27%
57%
aangeboden.
16%
Te huur
Economische monitor 2012 - pagina 8 van 13
Te koop
Te huur/te koop
3 - Omgevingsvergunning voor bouwen
Leges aangevraagde vergunningen 2011 90.560, 21% 102.358, 23%
Het aantal aangevraagde omgevingsvergunningen voor bouwen laat de laatste jaren een dalende trend zien. Deze trend zet zich in 2011/2012 door.
141.745, 32% 105.863, 24%
Het aantal aangevraagde omgevingsvergunningen heeft betrekking op de activiteiten bouwen, slopen, aanleg en brandveiligheid. Jaarlijks laat het derde kwartaal een dip zien vanwege de zomermaanden. In 2011 zijn in
Q1 2011
Q2 2011
Q3 2011
Q4 2011
totaal 527 vergunningen aangevraagd voor een bedrag aan leges van € 440.526,-. Reden voor de terugloop is een afname van het aantal aanvragen van projectontwikkelaars en bouwondernemingen. De
Aantal aangevraagde vergunningen
vastgoedsector staat onder druk. Landelijk is het aantal verleende bouwvergunningen in 2011 met 8% afgenomen ten opzichte van 2010.
200 150
163 113
142
142
Q4 2011
Q1 2012
109
100 50 0 Q1 2011
Q2 2011
Q3 2011
Aantal aangevraagde vergunningen
Bronnen: afdeling Omgevingszaken gemeente De Ronde Venen, Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
Economische monitor 2012 - pagina 9 van 13
4 - Woningmarkt
Gemiddelde transactieprijs koopwoningen in DRV, 2011 500.000
In de woningmarkt zet de dalende trend als gevolg van de koopwoningen is in 2011 verder gedaald, met name in de hogere prijsklasse van woningen van € 500.000,- of meer.
450.000
Bedrag in €
economische crisis zich door. Het aantal transacties van
400.000 350.000 300.000 250.000
opzichte van 317 in 2010 en 336 in 2009. De gemiddelde transactieprijs
200.000 Q 1 2 Q 00 2 7 Q 200 3 7 2 Q 00 4 7 Q 200 1 7 2 Q 00 2 8 Q 200 3 8 2 Q 00 4 8 Q 200 1 8 2 Q 00 2 9 2 Q 00 3 9 2 Q 00 4 9 2 Q 00 1 9 2 Q 01 2 0 2 Q 01 3 0 Q 201 4 0 2 Q 01 1 0 Q 201 2 1 2 Q 01 3 1 Q 201 4 1 2 Q 01 1 1 20 12
In 2011 hebben er 288 transacties plaatsgevonden van koopwoningen, ten van een woning was in het eerste kwartaal van 2012 € 324.350,-. In alle prijsklassen is het aantal transacties gedaald. Deze dalende trend is reeds zichtbaar vanaf het eerste kwartaal van 2009, met uitzondering van een
Gemiddelde transactieprijs
uitschieter naar boven in het vierde kwartaal van 2009. Aantal transacties koopwoningen in DRV
Q
1
2 Q 00 2 7 20 Q 07 3 2 Q 00 4 7 2 Q 00 1 7 20 Q 08 2 2 Q 008 3 2 Q 00 4 8 20 Q 08 1 2 Q 00 2 9 2 Q 009 3 2 Q 009 4 2 Q 00 1 9 2 Q 010 2 20 Q 1 3 0 2 Q 01 4 0 2 Q 010 1 2 Q 01 2 1 2 Q 011 3 2 Q 011 4 2 Q 01 1 1 20 12
140 120 100 80 60 40 20 0
Aantal transacties
Bronnen: afdeling Belastingen gemeente De Ronde Venen, Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
Economische monitor 2012 - pagina 10 van 13
5 - Arbeidsmarkt Het aantal openstaande vacatures in De Ronde Venen vertoont een dalende trend. Deze trend heeft zich in 2011 en 2012 voortgezet. Het aantal openstaande vacatures in De Ronde Venen is sinds 2007 met gemiddeld 10 openstaande vacatures per kwartaal gedaald. In 2011 laat het aantal openstaande vacatures ten opzichte van 2010 een forse stijging
Aantal openstaande vacatures in DRV 70 60 50 40 30 20 10 0
zien. De reden hiervoor is dat gekozen is voor een representatiever beeld van de totale arbeidsmarkt. De leeftijdsindeling is veranderd. Daarnaast is de vacature-informatie gebaseerd op de vacatures die bij het UWV
Aantal openstaande vacatures
WERKbedrijf zijn aangemeld plus alle vacatures die op Werk.nl worden geplaatst. Daardoor is het aantal vacatures vanaf april 2011 hoger. Het aantal niet-werkende werkzoekenden bestaat uit alle personen in de leeftijd van 15 tot 65 jaar die als werkzoekend staan ingeschreven bij het UWV en die niet via een arbeidsovereenkomst werken voor 12 uur of meer per week. Sinds 2008 vertoont het aantal niet-werkende werkzoekenden in De Ronde Venen een stijgende lijn. In 2008 waren er circa 550 werkzoekenden per kwartaal, in 2012 waren dat er 600.
Aantal openstaande vacatures in NLD 100.000 90.000 80.000 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000
Aantal openstaande vacatures
Bronnen arbeidsmarkt en sociale zekerheid: afdeling Sociale Zaken gemeente De Ronde Venen en UWV WERKbedrijf
Economische monitor 2012 - pagina 11 van 13
6 - Sociale zekerheid
Aantal cliënten WWB in DRV 400
De omvang van het aantal cliënten in de bijstand en het aantal intakes schuldhulpverlening laten een stijgende lijn zien.
350 300
Het aantal cliënten WWB is in de loop van 2011 licht toegenomen van
250
circa 270 naar 280 cliënten per kwartaal. De Wet werk en bijstand is de
200
wet die in Nederland de ondersteuning bij arbeidsinschakeling en bijstand
150
regelt voor mensen die weinig of geen ander inkomen hebben en ook weinig of geen vermogen. Doel van de WWB is ondersteuning bij arbeidsinschakeling en verlening van bijstand door gemeenten. Werk gaat
Aantal cliënten
voor inkomen; oogmerk is om mensen op de kortste weg naar betaald werk te kunnen zetten. Daartoe moet men ingeschreven staan bij het
Aantal intakes schuldhulpverlening in DRV
UWV. Sinds 1 oktober 2009 vallen jongeren tot 27 jaar met een inkomensvoorziening onder de wet WIJ. Deze wet is met ingang van 1 januari 2012 vervallen; jongeren zijn nu weer opgenomen in de WWB. Schuldhulpverlening betekent dat inwoners hulp kunnen aanvragen met betrekking tot hun financiële situatie. Aan de ene kant kunnen dit inwoners zijn die preventief hulp aanvragen en die relatief eenvoudig te helpen zijn, aan de andere kant kunnen dit ook inwoners zijn die daadwerkelijk een
40 35 30 25 20 15 10 5 0
problematische schuldsituatie hebben en die een langer traject in gaan. Verwacht wordt dat consumenten minder te besteden hebben als gevolg van de economische situatie en daardoor eerder een beroep doen op de schuldhulpverlening. In het eerste kwartaal van 2012 is een forse stijging waarneembaar in het aantal intakes. Opvallend is dat steeds vaker werkzame personen een beroep doen op de schuldhulpverlening.
Economische monitor 2012 - pagina 12 van 13
Aantal intakes
7 - Detailhandelsspecial Omdat het Koopstromenonderzoek Randstad is verschenen, bevat de economische monitor 2012 een beeld van de detailhandel. Sinds 2004 is het winkelaanbod met 9.000 m² wvo gegroeid, met name als gevolg van de perifere detailhandelslocatie Industrieweg Mijdrecht.
Jaar Koopkrachtbinding in % en €
2004
Koopkrachtbinding in % en €
2011
Koopkrachttoevloeiing in % en € Koopkrachttoevloeiing in % en €
2004 2011
Het onderzoek laat voor gemeente De Ronde Venen een goede uitkomst zien: in de winkelcentra wordt een goede omzet gedraaid (180 miljoen
Dagelijkse artikelen
Omzet in % en €
Niet-dagelijkse artikelen
Totaal
89%
52%
69%
€ 78 mln
€ 54 mln
€ 132 mln
89%
52%
70%
€ 99 mln
€ 58 mln
€ 157 mln
8%
n.b.
n.b.
€ 6 mln
n.b.
n.b.
8%
20%
13% € 23 mln
€ 9 mln
€ 14 mln
2004
€ 85 mln
n.b.
n.b.
2011
€ 108 mln
€ 72 mln
€ 180 mln
euro). De koopkrachtbinding in de gemeente De Ronde Venen, een van de 2011: 69.340 m ² w vo
graadmeters voor het functioneren van winkelcentra, is hoog met 89% in de dagelijkse artikelensector en 52% in de niet-dagelijkse sector. Een goede score, want waar veel winkelgebieden te maken hebben met een daling door toegenomen concurrentie van andere winkelgebieden en internet, is de binding in De Ronde Venen op niveau gebleven.
37.670; 55%
2.636; 4% 10.479; 15%
Bijna de helft van alle omzet wordt gemaakt in het centrum van Mijdrecht. Vooral de omzet in de supermarkten en overige dagwinkels is gestegen. Aanbod, sfeer, veiligheid, maar ook parkeren krijgen een hoog cijfer van
1.636; 2%
12.520; 18%
4.399; 6%
de bezoekers. Alleen de bereikbaarheid per openbaar vervoer scoort
2004: 60.377 m² wvo
lager. Van de totale omzet is 70% afkomstig uit de eigen gemeente. Ook inwoners uit Nieuwkoop, Stichtse Vecht, Uithoorn, Amstelveen en Amsterdam winkelen in De Ronde Venen. Tegelijkertijd winkelt de Rondeveense inwoner ook in andere, grotere winkelgebieden met meer
2.664; 4%
32.916; 55%
9.147; 15%
aanbod, zoals de centra van Amstelveen en Amsterdam. Bron: Koopstromenonderzoek Randstad 2011, cijfers afkomstig van Locatus
1.040; 2%
11.929; 20%
2.681; 4%
Economische monitor 2012 - pagina 13 van 13
Dagelijkse artikelen
Mode en Luxe
Vrije tijd
In en om het huis
Overig
Leegstand
