DURVEN > VERNIEUWEN > VEROVEREN

Een maandelijkse uitgave van Voka vzw Jaargang 10 - mei 2016 - Verschijnt niet in jan. en aug. Afgiftekantoor: Gent X - Erkenningsnummer: P708123

Vokacongres Special

DURVEN > VERNIEUWEN > VEROVEREN Samen springen naar een positieve toekomst

met de steun van

officiële partner

Neem deel aan

2 OKTOBER

VAN 10 TOT 17 U

A TE NTE AM NBI BU NDIN ILD G IN G

Er zijn 1001 redenen om de deuren mee open te gooien op Voka Open Bedrijvendag! I

E BR

IT

KR JUB UT ILE ER UM IN G KL

U

EW

G RD

P AW ST O O OO

RK

DIN OTE N A GR

IGING UG Z J I W R AAM ER DE

OB

G IMA N

G TERIN S E V IN

ACHT

ING R E C N A L OVERNAME ODUCT

BR

PR

PERSONEELSMOTIVATIE

BUURTWERKING CONTA CT ME TR VERH GENE T LEVERANCI ERS OT UIS RATIEWIS SE

GOED

S

T 09 266 05 50 [email protected] www.openbedrijvendag.be

EN

N ON

A

VG E

RE

G

N DI

union wallonne des entreprises

L

Durven, vernieuwen, veroveren We zijn er klaar voor! Dat blijkt duidelijk uit de recente bevraging van Voka bij de Vlamingen en onze ondernemingen. Ja, we omarmen de nieuwe technologische revolutie. We zien de opportuniteiten, maar hebben ook oog voor de gevaren en de bedreigingen. In dit extra dik nummer van uw VokaTribune gaan experten dieper in op wat er ons allemaal te wachten staat en getuigen ondernemers hoe zij omgaan met ‘het nieuwe’. Zij getuigen over hun durf, vernieuwing en verovering. Het Vokacongres van 11 mei is een wake-upcall aan onze ondernemers en hun medewerkers om nog meer in te zetten op Innovatie, Internationalisering en Talentontwikkeling. Zo maken we excellente ondernemingen. De magische formule E=TI2. Maar daarvoor hebben we ook efficiënte en effectieve overheden nodig die durven en vernieuwen.

“Vernieuwen is de uitdaging, slim vernieuwen wordt de kunst” Hans Maertens De federale regering heeft alvast DURF nodig. Zij moet nu dringend orde op zaken stellen. We hebben een oplopende overheidsschuld van meer dan 100 procent van het bbp, we krijgen het overheidstekort niet onder controle en dit met een overheidsbeslag van 54 procent. Nu moet er ingegrepen en structureel hervormd worden. Het moet deze zomer gebeuren; anders wordt de resterende duur van deze regeerperiode een maat voor niets.

De regering en het parlement moeten nu werk maken van een nieuwe wet op het concurrentievermogen. We blijven vandaag immers geconfronteerd met een loonkostenhandicap van meer dan 10 procent. De taxshift heeft vast en zeker geholpen, maar wat met de ene hand gegeven is, dreigt door de indexaanpassingen (onder meer omwille van nieuwe belastingen!) met de andere hand weer weggenomen te worden. Het is ondertussen duidelijk dat er deze zomer gewerkt zal worden aan een nieuwe vennootschapsbelasting die transparanter, duidelijker en eerlijker moet zijn. We staan er achter, maar die hervorming mag onder geen enkel beding leiden tot een verhoging. De verleiding zal groot zijn maar bedrijven hebben nood aan een lagere en eenvoudigere vennootschapsbelasting die stimuleert om te ondernemen, die competitief is met het buitenland en die geldt voor alle bedrijven, groot en klein. Ook onze arbeidsmarkt moet in de komende jaren hervormd worden. Ondernemingen moeten wendbaar, weerbaar en werkbaar zijn en zo zullen ook de medewerkers van morgen moeten zijn. Dit is een van de gevolgen van wat er nu allemaal gebeurt. Daarom zijn ons arbeidsrecht, onze sociale zekerheid én ons sociaal overlegmodel tussen vakbonden en werkgevers aan een grondige hervorming toe. Last but not least, zal er ook een grondige oefening nodig zijn over ons energie- en klimaatbeleid. Ja, we moeten inzetten op hernieuwbare energie, maar de rekeningen moeten kloppen. We zitten vandaag immers met een energiekostenhandicap van meer dan 20 procent tegenover onze buurlanden. Dat kan tellen! Durven hervormen voor de federale regering. VERNIEUWING is de boodschap voor de Vlaamse regering. Vernieuwen in het onderwijs, want vandaag worden de jonge mensen gevormd die de ondernemingen van morgen zullen maken. Daarom moet er dringend werk gemaakt worden van de hervorming van ons secundair onderwijs, moet het duaal leren zo snel mogelijk over heel Vlaanderen worden uitgerold en moet er werk gemaakt worden van digitaal onderwijs. Vernieuwen ook in de aanpak van onze mobiliteit. Vlaanderen staat iedere ochtend en avond stil. Nieuwe technologie en tools zullen helpen, maar er moet ook fors geïnvesteerd worden in slimme infrastructuur en een slimme kilometerheffing voor alle voertuigen. Vernieuwen in onderzoek en ontwikkeling en innovatie. We moeten meer dan ooit de nodige middelen voorzien voor innovatie. Meer vraaggedreven samenwerking tussen onderzoeksinstellingen en bedrijven is noodzakelijk, maar ook bedrijven onderling moeten meer aan open innovatie doen. Vernieuwen is de uitdaging; slim vernieuwen wordt de kunst. Onze overheden, het beleid én de administraties, moeten meer dan ooit durven en vernieuwen. Zo worden de voorwaarden gecreëerd voor onze bedrijven om nog meer en toekomstgericht te ondernemen. Zij zullen zorgen voor de groei die nodig is om onze sociale zekerheid en welvaart te behouden. Zij zullen wel veroveren als iedereen durft en vernieuwt.

Hans Maertens Gedelegeerd bestuurder Voka – Vlaams netwerk van ondernemingen

Volg Hans Maertens op Twitter

BIJSLUITER

3

#voka Inhoud 3

“We moeten niet wachten tot er een Uber BIJSLUITER of Airbnb van de vrije beroepen opstaat, we moeten zelf aan de slag. We zullen ons, zoals andere ondernemers, moeten afvragen hoe we DE NIEUWE WERELD ons kunnen heruitvinden” Jan Sap, secretaris generaal Federatie Vrije Beroepen Studiedag Vrije Beroepen, 26 april

“Disruptie zal druk zetten op het maatschappelijk model. (…) Maar die evolutie kan ook kansen bieden aan mensen die nu buiten het arbeidscircuit staan, ze kan een eerste opstap naar meer zijn” Pascal Dendooven en Karsten Lemmens, redacteurs De Standaard, 6 april

“Disruptie in de reisindustrie is onvermijdelijk: what’s next?” @CapgeminiNL, 4 mei

“Digitalisering en disruptie zullen ook een impact hebben op vastgoed: minder kantoren, minder winkels” Tom Willemen, Willemen Groep De Tijd, 2 april

6 Twaalf disruptieve technologieën 9 Disruptie als basis voor groei 10 De verandering van het businessmodel 12 Digitaal zet bedrijfscultuur op zijn kop 15 Zo kijkt de onderneming naar disruptie... 17 ... En zo kijkt de gemiddelde Vlaming 18 Paul Kumpen wil hervormingen en investeringen

TRENDS

2 2 Big data are everywhere 25 Jonge techgeneratie verovert de wereld 29 Over schoenen en customer experience JONG VOKA

31 Bert De Brabandere over zijn voorzitterschap 32 Disruptie in het onderwijs 35 De leerschool van Sihame El Kaouakibi



“De komst van artificiële intelligentie zal massaal veel ontslagen veroorzaken” Martin Ford, internetondernemer en auteur van ‘The Rise of Robots’ Seminarie van Accenture, Brussel, 21 april

“Het is zeker dat de banken 20 à 30 procent van hun business zullen kwijtspelen” Jürgen Ingels, Fintech-ondernemer De Standaard, 16 april

“Komend decennium verdwijnen mazout/ aardgasketels & diesel/benzinewagens best v/d markt #disruptie #klimaattop” @BeterLeefmilieu 19 april

DURVEN SPRINGEN

38 Het zorgmodel ondersteboven 41 Telecom vindt zichzelf opnieuw uit 4 De passie voor de eindgebruiker 4 46 De nieuwe logistieke dienstverlener 49 Grootbank versus FinTech 52 Maakindustrie wordt maatindustrie 55 Iedereen energieproducent

9 ACTUEEL 5

62 AGENDA 4

6 De disruptieve twaalf

Vier grote trends komen vandaag samen: verstedelijking, vergrijzing, interdependentie, digitalisering. En die vier zorgen ervoor dat wat we nu meemaken, geen 'gewone' disruptie is. Jan Mischke, McKinsey, zet twaalf ontwrichtende technologieën op een rij.

18 Zeven randvoorwaarden

6

Als we echt moeten vernieuwen, dan moet de overheid ook de juiste randvoorwaarden scheppen. Voka-voorzitter Paul Kumpen heeft vier verzuchtingen voor de federale regering en drie voor de Vlaamse regering. © Shutterstock

18

© Chak López

38 Durven springen

Disruptie is overal, in alle sectoren, in alle ondernemingen. Of het nu gaat over mobiliteit en logistiek, big data, de zorgsector, de financiële wereld, telecommunicatie, de maakindustrie, de energiesector... Een rits Vlaamse ondernemers getuigt.

38

© Chak López

Met dank aan:

DANIEL OST DANIEL OST C R É AT E U R F L O R A L / B L O E M B I N D E R C R É AT E U R F L O R A L / B L O E M B I N D E R

5

JAN MISCHKE, MCKINSEY GLOBAL INSTITUTE

De disruptieve twaalf %Jan Mischke, McKinsey Global

Institute: “Dat routine-arbeid

geautomatiseerd wordt, dat waren we al gewoon. Maar straks wordt ook kenniswerk geautomatiseerd.”

“Wat we nu meemaken, dat is geen gewone disruptie”, zegt Jan Mischke. “Het is het samenkomen van vier grote trends, die maken dat voor elk van ons het leven en het werken nooit meer hetzelfde wordt: industrialisatie, vergrijzing, interdependentie en technologie.” Hij geeft ons een overzicht van ‘the disruptive dozen’, de twaalf technologieën die een hoge kans maken om op relatief korte termijn ontwrichtend te zijn voor de wereld zoals we die nu kennen. Erik Durnez Maar het is toch niet de eerste keer dat we disruptie meemaken? “Dat klopt”, geeft hij toe. “Elke oorlog is bijvoorbeeld disruptief, en dan in zeer negatieve zin. Meer positief was bijvoorbeeld de eerste industriële revolutie, die startte in het Engeland van de 18de eeuw. En we hebben nog wel een heleboel disrupties meegemaakt: de auto, de radio, de televisie, de elektrische motor, … Disruptie is er altijd geweest. Maar wat veel mensen vandaag niet zien, is de snelheid waartegen het gebeurt en het aantal mensen dat erbij betrokken is. Het tempo ligt vandaag 1.000 keer hoger dan in het Engeland van 1750, en dat noemden we toen al een revolutie.” Dat hoge tempo heeft voor Mischke onder meer te maken met het feit dat zich vandaag vier megatrends tegelijk voordoen: de versnelde industrialisering en de verstedelijking in de groeilanden; de vergrijzing die zich nu in de hele wereld voordoet; de wereldwijde interdependentie; en, natuurlijk, de technologische ontwikkeling en de digitalisering. Op dat laatste thema gaat de onderzoeker met plezier wat dieper in. Jan Mischke doet in Zürich voor McKinsey Global Institute onderzoek naar investeringen en infrastructuur. Hij is specialist in productiviteit, concurrentiekracht en groei. En hij is ervan overtuigd dat wat we in de volgende jaren gaan meemaken, gigantische verschuivingen zal meebrengen. Op de arbeidsmarkt, in de politiek, in de financiële wereld, in de ondernemerswereld.

“Vraag u voortdurend af of uw buikgevoel het nog wel juist voor heeft” Disruptie, ontwrichting, … Wat betekent dat voor hem? “Dat is afstappen van alles wat er al was, de totale breuk, van het gekende naar het ongekende. Een verandering die onverwacht komt en die grote gevolgen heeft voor aanzienlijke groepen in de samenleving.”

6

DISRUPTIEF DOZIJN Een hele reeks nieuwe technologieën verovert in hoog tempo de markt, en het gaat ook alsmaar sneller. De radio had, lang geleden, 38 jaar nodig om 50 miljoen gebruikers te overtuigen. Voor televisie duurde het vier jaar voor er 50 miljoen sets waren verkocht. Maar Facebook kende na één jaar al 50 miljoen klanten, en Angry Birds 2 werd op zes maanden tijd meer dan 50 miljoen keer gedownload. Het gaat steeds harder, zeker voor digitale producten die eenvoudig en tegen lage kosten kunnen gedownload worden. Welke technologieën hebben een groot potentieel om ons al op relatief korte termijn te verbazen en ons leven te ontwrichten? Jan Mischke zet er twaalf op een rij. Hij begint met de cluster ‘informatietechnologie en het gebruik ervan’. “Mobiel internet (1) zal internet bereikbaar maken voor

iedereen. Dat maakt een wereld van verschil. Cloud technologie (2) maakt centraal beheer van data mogelijk en zal machine learning stimuleren. Dan heb je het internet of things (3), dat alles aan het net zal koppelen: machines, toestellen, gebruiksvoorwerpen. Plots zullen die allemaal in mindere of meerdere mate ‘smart’ worden. En dan heb je nog de automatisering. Dat routine-arbeid geautomatiseerd wordt, dat waren we al gewoon. Maar straks wordt ook kenniswerk geautomatiseerd (4), dankzij machines die almaar slimmer worden en die zelf kennis kunnen opbouwen.” Een tweede cluster is voor Mischke de verandering in de bouwblokjes waarmee alles is opgebouwd. “We zien een volgende generatie van genomica (5) op ons afkomen, die grote gevolgen zal hebben, niet alleen op onze kennis van de genen van alle levende wezens, maar vooral op de manier waarop we met die kennis omgaan. En we mogen ons ook verwachten aan een hele reeks nieuwe materialen (6), met eigenschappen die wat we nu kennen, overtreffen, en vaak tegen een lagere kostprijs.” En dan is er de manier waarop machines voor ons aan de slag zullen gaan. Jan Mischke: “We zetten nu al robots in, maar de volgende generatie geavanceerde robots (7) zal taken aankunnen die we tot nog toe niet aan machines durfden toevertrouwen. Verpakken bijvoorbeeld. Maar we zullen ze ook tegenkomen in veel minder evidente functies: retail, bijvoorbeeld, en onthaal.” Hij ziet ook een grote impact van de zelfsturende wagen (8). “Onze kinderen zullen straks geen rijbewijs meer moeten halen, en misschien kopen ze ook geen auto’s meer. Ze bellen met hun

smartphone een wagen op, en die komt hen oppikken.” Disruptie ook door 3D-printing (9): “Vandaag gebruiken we die technologie nog maar alleen voor hightech, bijvoorbeeld in de luchtvaart of voor medische implantaten. Maar naarmate de technologie betaalbaarder wordt, zullen we ze inzetten voor gewone producten, in de bouw, thuis, om het even waar.” Tot slot, we gaan straks op een nieuwe en volwassen manier over energie denken, meent Mischke. “Het landschap zal helemaal veranderen. Ik verwacht grote veranderingen in de opslag van energie (10), waardoor we onze elektriciteitsproductie veel beter zullen kunnen organiseren. Er zijn de geavanceerde exploratie en winning van olie en gas (11), en dan heb ik het zeker niet alleen over schaliegas. En tot slot, de hernieuwbare energie (12), die de kostprijs van energie volledig zal veranderen.”

ONBESCHAAMD OPTIMISTISCH Jan Mischke is ervan overtuigd dat de veranderingen fundamenteel zullen zijn. “Ze zullen het businesslandschap op tien jaar tijd helemaal hertekenen. En op langere termijn zullen ze ook de fundamenten van onze samenleving transformeren: de manier waarop we leven, werken, leren, denken. De manier ook waarop we onze middelen alloceren.” Moeten we daar dan bang voor zijn? Jan Mischke: “Veel mensen zijn bang. Niet altijd ten onrechte: verandering maakt vaak onschuldige slachtoffers. De zelfrijdende wagen is wellicht geen goed nieuws voor taxi- en beroepschauffeurs. De winnaars zijn diegenen die er voor gaan, de optimisten die er de kansen in zien.”

De verspreiding van het gebruik van nieuwe technologie versnelt steeds meer Tijd om vijftig miljoen gebruikers te bereiken

38 jaar

13 jaar

4 jaar

Radio

Televisie

iPod

3 jaar

Internet

1

9

jaar

maanden

Facebook

Twitter

Tips y Vertrouw niet meer op uw buikgevoel, op de intuïtie die u in het verleden zo vaak heeft geholpen, want die zal in de toekomst allicht niet meer correct zijn. Hou ogen en oren open. Kijk rond in de wereld, niet in uw onder neming. Vraag u voortdurend af of uw buikgevoel het wel juist voor heeft. y Wendbaarheid is een basisvoorwaarde. De wereld gaat zo snel. Er zal veel meer geëxperimen teerd en geopti maliseerd moeten worden. y Lage kosten: anders kan het niet. Dat betekent dus voort durend innovatief bezig zijn. y En tot slot: wees onbeschaamd opti mistisch, zodat u opportuniteiten ziet en aandurft.

Bron: Mc Kinsey Global Institute

DE NIEUWE WERELD

7

WOUTER DE GEEST, CEO BASF ANTWERPEN

Het drieluik ‘disruptie, groei en welvaart’ Waarom moeten we zo nodig ‘durven’, ‘vernieuwen’, ‘veroveren’? Voor Wouter De Geest is het zonneklaar. "Omdat dit de basis is voor duurzame groei. En we moeten blijven groeien, want dat is een van de voornaamste bronnen van welvaart en welzijn in ons land. Groei is de basis van onze sociale zekerheid.” Erik Durnez Wouter De Geest, CEO van chemiebedrijf BASF Antwerpen, is covoorzitter van de klankbordgroep van het Vokacongres 2016. Dat congres is het eerste van de triptiek die onder het Vokavoorzitterschap van Paul Kumpen zal worden afgewerkt. “Dit jaar ligt de nadruk op de impact van disruptie businesswise. In 2017 zullen we het hebben over strategieën voor economische ontwikkeling en voor 2018 bereiden we inhoudelijke beleidsvoorstellen voor; dit in de aanloop naar de verkiezingen van 2019.”

%Wouter De Geest, CEO BASF:

“Willen we dit overleven als on-

dernemers, dan moeten we onze

Eerst en vooral, hij klinkt positief over de dingen die in de volgende jaren op ons afkomen. “Het thema 'disruptie' wordt al te vaak enkel als een bedreiging voorgesteld. En dan zie je angst en terughoudendheid. Terwijl er precies veel opportuniteiten zijn voor bedrijven, voor stakeholders, voor overheden.”

oude zekerheden overboord gooien en ‘durven’, ‘vernieuwen’ en ‘veroveren’.”

“Trouwens, eigenlijk is het niet zozeer de nieuwe technologie die disruptief is; de disruptie zit vooral in het business model.

Dat maakt het ook hanteerbaar: het is geen breuk, het is geen revolutie, het gaat over evolutie, een evolutie waarbij de innovaties elkaar in hoog tempo opvolgen. Het moment is altijd nù. Willen we dit overleven als ondernemers, dan moeten we onze oude zekerheden overboord gooien en ‘durven’, ‘vernieuwen’ en ‘veroveren’.” Industrie 4.0 is zonder meer goed nieuws, zegt hij. "De medewerker staat nu veel centraler dan in het verleden. De toegevoegde waarde van elke mens is namelijk zijn creativiteit en zijn besluitvaardigheid. Dat kan geen enkele machine overnemen. De tijd die vrijgemaakt wordt omdat mensen de klassieke routines niet meer hoeven te doen, is dus winst voor creativiteit en verbeeldingskracht.

“Het moment is altijd nù” Wouter De Geest BASF heeft in 2015 het project BASF 4.0 opgestart, om binnen de groep de opportuniteiten en de impact van de versnelde digitalisering te onderzoeken en te implementeren. "Het gaat in de eerste plaats over het versnellen van innovatie en over de uitrol van digitale businessmodellen”, zegt Wouter De Geest. “Dat doen we altijd met de klant voor ogen. En dan spreken we over alle core technology van de chemische industrie. Denk aan termen als data analytics, cloud-toepassingen, mobile, 3D,... Alles zit erin.” Maar het is belangrijk om de aandacht niet alleen te vestigen op de technologie op zich. “Het gaat ook over de capaciteit van de organisatie om daar mee om te gaan. Digitalisering van de industrie betekent vooral: ervoor zorgen dat je organisatie mee is.”

De tips van Wouter De Geest y Betrek mensen in het volledige traject van het verbeterproces. y Delen van kennis begint binnen de onderneming, tussen medewerkers onderling. y Investeer niet alleen in technologie, maar ook in de organisatie. Want anders wordt de nieuwe techno logie niet gebruikt. y Investeer in de mensen, zodat ze de voordelen van de verandering ontdekken. y Flexibiliteit is: slim omgaan met de dingen die je kent. Agiliteit, wendbaarheid, is: omgaan met de dingen die je onmogelijk kon zien aankomen.

DE NIEUWE WERELD © Chak López

9

JAN COOLS, BE-MOBILE

Het is niet de technologie, het is het businessmodel #Jan Cools, CEO Be-Mobile:

”De uitdaging is om een tegengewicht te vormen, lokaal, tegen wat vanuit heel de wereld op ons afkomt.”

“Vernieuwing en disruptie zijn van alle tijden en van alle sectoren. Denk maar aan de uitvinding van het wiel. Maar de technologische ontwikkelingen die we nu zien, zorgen er wel voor dat het razendsnel gaat,” zegt Jan Cools. “Ze veranderen in ijltempo onze businessmodellen.” Erik Durnez Jan Cools, covoorzitter van de klankbordgroep van het Vokacongres 2016, is CEO van Be-Mobile, het marktverstorende bedrijf dat tien jaar geleden werd opgericht en dat sindsdien het mobiliteits- en verkeersbeheer grondig heeft veranderd. Hoe kijkt hij naar disruptie? “Ik maak het onderscheid tussen bedrijven die evolutief bezig zijn, die grote inspanningen doen om te innoveren en hun producten incrementeel te verbeteren, en bedrijven die disruptief zijn, die fundamenteel de klassieke businessmodellen en de relaties met klanten veranderen, en die naar ongekende, vraaggestuurde modellen gaan. Disruptie, dat is: de bestaande markt ontwrichten.”

“Geen enkele onderneming blijft buiten schot” Jan Cools Voor hem gaat disruptie nochtans niet over de technologie op zich. “Het heeft een technologische kant, omdat de technologie de sprong mogelijk maakt. Technologie is de ‘enabler’. Omdat zij voorhanden is, kan het businessmodel veranderen. Uber, dat de traditionele taxibedrijven uitdaagt met het concept ‘iedereen taxichauffeur’, kan dat alleen dankzij beschikbare technologie.” Vaak komt de disruptie uit de internationale wereld, uit een Amerikaanse context: nieuwkomers die traditionele sectoren onderuit halen. “De uitdaging is om een tegengewicht te vormen, lokaal, tegen wat vanuit heel de wereld op ons afkomt.”

AUTO'S METEN Be-Mobile is een ‘case’ van disruptie. “Wat wij deden, was inderdaad voor een stuk ontwrichtend. Wij zijn actief in verkeer en mobiliteit,

10

DE NIEUWE WERELD

© ID/Dieter Telemans

een markt die jarenlang gedomineerd werd door bedrijven die een traditionele technologie hadden ontwikkeld om het verkeer te meten via lussen in het asfalt. Een goede technologie, maar met beperkingen. Wij deden het anders. Wij namen als meetpunt de individuele auto’s die door het netwerk rijden, en dus niet meer het wegennet. Dat konden we alleen doen dankzij de beschikbare technologie: de mobiele communicatie, de gps, en vooral de big data analytics. Kort door de bocht: als er één auto stilstond, was die allicht geparkeerd. Stonden er plots een hoop stil na elkaar, dan was er wellicht een file.” Een reeks klanten was geïnteresseerd in dat soort data: bedrijven die de verkeerslichten aansturen, autoconstructeurs die de nieuwste gadgets in hun wagens wilden bouwen, mobiele operatoren, radio- en tv-zenders, vlootbeheerders, uitbaters van parkeergarages... “We verkopen data aan wel 300 verschillende soorten klanten en geïnteresseerden”, zegt Cools. Recentelijk is Be-Mobile in zee gegaan met Proximus. Waarom? “We zijn vandaag actief in 15 landen. We willen dat graag uitbouwen over de hele EU, Latijns-Amerika en verder. Maar internationalisatie is iets wat geld en energie kost. En dus hebben we een partner gezocht die onze positie op de Belgische markt nog kan versterken, zodat we internationaal een sterke referentie kunnen voorleggen. Een partner die ons ook de financiële basis biedt om de groei te financieren.”

De tips van Jan Cools y Veel bedrijven in ons land voelen zich nog be schermd door strikte, lokale reglementeringen. Maar vroeg of laat verdwijnt die bescherming. Ieder een kan en zal in de nabije toekomst met disruptie te maken hebben, geen enkele onderneming blijft buiten schot. Bereid je dus goed voor, en maak de aandacht hiervoor deel van het DNA in je bedrijfsvoering. y Denk na welke disrupties op uw onderneming kunnen afkomen. y Bedenk welke disrupties u zelf kan initiëren.

VERHOOG UW PRODUCTIVITEIT! Het nieuwe gamma mono laser printers van Brother werd speciaal ontwikkeld voor atletische printomgevingen, waar snelheid en volume belangrijk zijn. De mono laser printers kunnen tot wel 50 ppm in zwartwit afdrukken, en kunnen uitgerust worden met verschillende papierladen. Ze zijn uiterst betrouwbaar en hebben 3 jaar garantie*. Qua verbruik hoeft u zich geen zorgen te maken, want alle toestellen

kunnen in een economy modus afdrukken. Voeg daar nog eens de Managed Print Services aan toe en als onderneming hoeft u zich bovendien geen zorgen meer te maken i.v.m. verbruiksartikelen, service en lage afdrukkost gedurende een periode van 3 tot 5 jaar.

TOT

€

240 CASHBACK** AFHANKELIJK VAN HET MODEL

Reeds beschikbaar vanaf €235 incl. BTW

* Na registratie op www.brother.be ** Actie geldig vanaf 1 april t.e.m. 30 juni 2016. Meer informatie www.brother.be/cashback

w w w. b r o t h e r. b e

STIJN VIAENE, VLERICK BUSINESS SCHOOL

Digitale revolutie is cultuurverandering “Digitale technologie, dat is meer dan alleen maar technologie”, zegt Stijn Viaene, professor aan de Vlerick Business School. “Het is niet zomaar een instrument, niet zomaar een tool, niet zomaar een ‘enabler’. Het gaat over verandering in letterlijk alles. Het is een end-to-endtransformatie.” Erik Durnez Stijn Viaene is gepassioneerd door digitale organisatie. Voor Vlerick Business School onderzoekt en doceert hij alles wat de relatie betreft tussen business en IT. Voor Voka bekeek hij de resultaten van de Voka-enquête rond disruptief ondernemerschap (zie ook pagina 15), en vanuit zijn expertise maakt hij er een aantal kanttekeningen bij. Een eerste bedenking is dat blijkbaar toch veel mensen zien dat er veranderingen op til zijn. “Ze herkennen de wereldwijde evoluties. Maar de actie blijft vaak nog achterwege. Wat we nodig hebben, is dus een call to action.” Ondernemers zien niet alleen de verandering, ze snappen dat die veel fundamenteler is dan in het verleden. “Het gaat niet enkel over de technologische evolutie. Het is een culturele verschuiving. De verandering zal zich voordoen in elk aspect van de samenleving.” Dat is ook het moeilijke gedeelte, ook voor mensen die door hebben hoe disruptief al deze evoluties kunnen zijn, zegt Stijn Viaene. “Want je moet eraan beginnen, je moet het vastpakken, ook al weet je niet wat er op je afkomt of waar je zal eindigen.”

“De verandering zal zich voordoen in elk aspect van de samenleving” Stijn Viaene Hij ziet wel een veranderende houding tegenover nieuwe en ontwrichtende ondernemingen. “Het model dat we lang hebben gezien, was dat van Silicon Valley, dat van de ‘big bang disrup-

12

tors’: nieuwkomers met disruptieve technologie en ontwrichtende businessmodellen, die in één klap de bestaande ondernemingen ondersteboven zouden blazen. Dat model bestaat nog in de VS. Maar in Europa zien we een ander, niet zozeer revolutionair maar eerder evolutionair model. De bestaande, gesettelde bedrijven trachten nu met disruptieve bedrijfjes samen te werken, ze proberen hun slapende activa te activeren. Dat is een heel Europese benadering, en ik vind die positief. Het blijft een zware cultuurschok en een lastig parcours, maar het betekent wel dat je kan voortbouwen op een bestaande basis. We hoeven dus echt niet bang te zijn voor disruptieve startups. We moeten ermee samenwerken.”

EXCONOMY Stijn Viaene heeft zijn eigen definitie van digitale transformatie, en die formuleert hij in vier realiteiten, die hij samenvat in één term: ‘EXCOnomie’ – twee realiteiten die met een ‘ex’ beginnen – ‘experience’ en ‘experimentation’, twee die over ‘collaboration’ en ‘ecosystems’ gaan. Als hij met ondernemers over disruptie spreekt, start het vaak vanuit die vier concepten. “Want het zijn eigenlijk axioma’s. Het gaat over een realiteit die je moet aanvaarden, je kan er niets aan veranderen. Je moet ermee werken.” Het eerste axioma klinkt eenvoudig: customer experience is value. “Voor de moderne mobiele klant is het product en de service niet meer voldoende. Het is de totale ervaring die de klant over de streep zal trekken. We mogen dus niet meer vertrekken vanuit wat we kunnen aanbieden, we moeten kijken naar wat de klant wil. Niet meer inside-out, maar outside-in. We zullen heel onze manier van werken vanuit de klantenervaring moeten ontwerpen.” Tweede realiteit: experimentation is required. “De klant is vandaag een ‘moving target’. Je kan hem niet meer benaderen op basis van assumpties, van hypotheses en veronderstellingen. Je moet vertrekken vanuit data, vanuit big data. Big data die je iets leren over de toekomst, die je de opportuniteit tonen, en de ambitie die je mag koesteren. Want je moet ambitie hebben, anders moet je er echt niet aan beginnen. En op basis

daarvan moet je durven experimenteren. Dingen uitproberen, en zien hoe de klant reageert. Tot het ‘pakt’. Er is geen andere keuze.” Het derde uitgangspunt is: collaboration reshapes the value chain. “Grote, sterk gestructureerde organisaties hebben het vaak moeilijk om zichzelf heruit te vinden. Daarom is het zo belangrijk om strategische partnerships te sluiten, met partners die meedenken in elk onderdeel van de waardeketen. Alleen op die manier kun je win-win-win-situaties uitbouwen. Niemand heeft vandaag nog alles zelf in huis. Je moet samenwerken, een ecosysteem uitbouwen met partners met wie je een relatie opbouwt die veel verder gaat dan die van toeleverancier of distributeur.” Het vierde axioma is het groeiende belang van digitale ecosystemen. “Digitale koplopers zetten hun toepassingen steeds vaker open voor hun partners. Dat zijn de concepten die nu opgang maken: digitale componenten die makkelijk uitwisselbaar zijn, cloud-based, open ended, co-creatie.” Vanuit die vier vaststellingen vertrekken voor Stijn Viaene ook de strategische lijnen. “Eerst en vooral: het ontwerp van de dingen en de diensten. Ik denk dat we naar een empatisch design moeten, iteratief, in samenwerking met de klant. We moeten gaan naar meer co-creatie.” ‘Verder moeten we open oog hebben voor beste praktijken, en dat moeten we goed documenteren met big data. En ten derde: we moeten op zoek naar goede partners, want we hebben niet altijd zelf de nodige vaardigheden en kennis in huis.”

Mindset voor de nieuwe EXCOnomy 1.

Customer EXperience is value

2.

EXperimentation is required

3.

CO-reshapes value chains

4.

E-CO-system platforms rule

© Chak López

DE NIEUWE WERELD

13

Banque de Luxembourg, naamloze vennootschap - Bijkantoor in België. Terhulpsesteenweg 120 - B-1000 Brussel. HR Luxemburg B5310. BTW BE 0830.227.057 – RPR Brussel.

Wij delen een lang verhaal … Het uwe. Wij beseffen dat een vermogen, of het nu persoonlijk is dan wel professioneel en al dan niet financieel, altijd de vrucht is van een leven, of zelfs van meerdere levens. Het is ook de toekomst van de volgende generaties. Daarom nemen wij de tijd om naar u te luisteren, u te leren kennen en u te begrijpen, zodat wij u kunnen begeleiden op alle belangrijke momenten in uw leven. Voor ons is iedere cliënt in de eerste plaats een persoon, en uw verhaal is dus ook een beetje het onze. Rijvisschestraat 124 – 9052 Gent - Tel.: 09 244 00 44 Terhulpsesteenweg 120 – 1000 Brussel – Tel.: 02 663 45 43

Beleggingsadvies Beschermen, laten renderen en overdragen van uw vermogen Vermogenskrediet www.banquedeluxembourg.be

ENQUÊTE BIJ 600 VOKA-LEDEN

Disruptie… wat denken ondernemingen? Digitale data-uitwisseling vormt voor de Voka-leden de belangrijkste disruptieve trend in de komende jaren. Dat blijkt uit een enquête bij 600 Voka-leden in samenwerking met Vlerick Business School. Bedrijven zien de nieuwe technologie vooral als een opportuniteit, veeleer dan een bedreiging. Stijn Decock De rode draad doorheen de antwoorden in de enquête laat uitschijnen dat Voka-leden disruptie vooral met digitale communicatie associëren en hier ook op inzetten. Zo gaat meer dan 90% akkoord met de stelling dat open data en internet een andere manier van innovatie zullen vergen. In vergelijking, op de vraag of de vergrijzing een belangrijke disruptieve trend is, gaat slechts een goede 70% akkoord. Voka-leden denken vooral in termen van opportuniteiten. 90% denkt dat nieuwe technologie nieuwe markten gaat openen. Slechts 67% vreest dat disruptie ook heel wat gevaren zal inhouden. Een nog kleinere groep, 60% vreest dat technologie ook jobs gaat kosten.

“Voka-leden gaan vooral inzetten op cloud-technologie, digitale netwerken en het internet of things” Wanneer het over concrete technologische tendensen gaat, verwachten bedrijven duidelijk het meest van cloud-technologie en het internet of things (60% verwacht hierrond doorbra-

In welke mate bieden nieuwe disruptieve technologieën kansen voor uw onderneming? Mijn onderneming zal betere oplossingen voor klanten kunnen aanbieden Mijn onderneming zal productiever kunnen worden

22

3

55

31

49

Mijn onderneming zal duurzamer kunnen werken

7

31

Mijn onderneming zal zijn medewerkers beter kunnen inzetten en motiveren

5

36

Mijn onderneming zal beter dan de overheid maatschappelijke problemen kunnen oplossen

15

Mijn onderneming zal meer internationaal kunnen doorgroeien Mijn onderneming zal meer in België kunnen investeren

11

Mijn onderneming zal goedkoper kunnen werken

Andere kansen Helemaal niet

Veel

44

15

8

Weinig

25

8

9

7 4

Zeer veel

18

8

27

45

14

8

11

32

10

4

28

5

10

43

31

5

12

44

30

19

17

14

4 8

66

© Shutterstock

ken in hun sector). Technologieën als robotisering, 3D-printing, slimme materialen en hernieuwbare energie worden als minder belangrijk gezien. Slechts 25% of 30% verwacht hierin binnen 3 jaar grote doorbraken in de eigen sector. Ook opvallend, een kleine minderheid van 25% verwacht meer concurrentie van de Googles, Apples en Facebooks van deze wereld. De Voka-leden gaan vooral inzetten op cloud-technologie, digitale netwerken en het internet of things. 58% van de bedrijven geeft aan dat ze hierin de komende jaar zeker zullen investeren. Intelligente robots, zelfrijdende auto’s, hernieuwbare energie… bekoren de investeringen bij minder dan 20% van de bedrijven. De investering in cloud-technologie en digitale netwerken dient vooral om een beter contact te hebben met klanten en leveranciers. Het moet de keuzemogelijkheid van de klanten ook verbeteren. 50% van de ondernemingen redeneert hierdoor ook steeds meer in termen van oplossingen voor de klant, veeleer dan het verkopen van producten of diensten. Wat wel wat zorgen baart, is dat bedrijven niet altijd goed weten wat ze juist met die grotere datastromen moeten gaan aanvangen. Een groep van 41% geeft aan dat big data niet leidt tot een betere kennis van de behoefte van de klant. Slechts 16% geeft aan dat ze big data al volop toepassen om hun klanten beter te begrijpen. Tot slot vroegen we ook wat de overheid moet doen om bedrijven in disruptieve tijden te helpen. De dringende vereenvoudiging van de overheid staat met stip op positie één (99% gaat akkoord). Meer dan 90% vindt dat de overheid ook moet investeren in big data en technologie om een betere dienstverlening te leveren. Verder vinden bedrijven dat overheden vooral een regisseursrol en geen acteursrol moeten spelen en dat wetgeving meer ruimte voor experiment moet toelaten.

Geen mening

DE NIEUWE WERELD

15

WIST JE DAT ...

een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering niet alleen je functie als bestuurder maar ook je privévermogen kan veiligstellen?

Als bestuurder of ondernemer neem je vaak grote risico’s. Gelukkig bestaat er een slimme verzekering die je functie, privékapitaal tot zelfs je familie beschermt. Een handige tip van je makelaar waarmee hij meteen ook bewijst waarom hij je beste verzekering is. Hij adviseert je en verdedigt je belangen immers in alle onafhankelijkheid. Niet alleen van jou als bestuurder, maar ook als privépersoon. Vind een onafhankelijke makelaar in je buurt op makelaarinverzekeringen.be en ontdek waar je makelaar voor jou het verschil maakt.

(DV) BROCOM-ANNONCE B240xH330mm-NL.indd 1

15/04/16 09:50

ENQUÊTE BIJ DUIZEND VLAMINGEN

Vlaming staat open voor nieuwe technologie Hoe denkt de Vlaming als het over nieuwe technologie gaat? Is die meer mee dan de bedrijven? Voka voerde samen met het onderzoeksbureau iVox een enquête hierover. Duizend Vlamingen werden in een representatieve enquête ondervraagd. Daaruit blijkt dat de Vlaming open staat voor nieuwe technologie, maar dat de privacy hem wel zorgen baart. Stijn Decock

en verkopers van traditionele producten. Virtual reality applicaties zullen een grotere rol in het verkoopsproces gaan spelen.

De test werd samen met iVox ontwikkeld. Daarnaast werkte Voka ook samen met mediapartners VTM, Het Laatste Nieuws en De Tijd. Zij hebben een zelftest op hun site gezet waarbij je aan de hand van enkele vragen wordt ingedeeld in vijf categorieën; Techno Tovenaar, Techno Twijfelaar, Toekomstige Techno, Techno Treuzelaar en Techno Traditioneel. Wie de test invult, kan zijn resultaten ook vergelijken met die van een aantal bekende politici en ondernemers.

We peilden ook hoe Vlamingen tegenover de trend van mass customisation staan, het op maat maken van tal van producten. 41% zegt dat ze bereid is om meer te betalen voor een op maat gemaakt product. Meubels, schoenen en kledij zijn hier het populairst. 63% zegt ook dat ze graag hun producten meer zelf zouden samenstellen. Dus het lijkt dat maatproductie dankzij nieuwe technologie een grote afzetmarkt kan vinden.

Met de zelftest hoopt Voka bij te dragen aan de sensibilisering van technologie bij de Vlamingen. We hopen dat hierdoor burgers, bedrijven en overheden nog meer de kaart van technologie gaan trekken. Uit het onderzoek leren we dat 70% van de Vlamingen vindt dat technologie een grote rol in hun leven speelt. Voor jongeren is dat zelfs 80%. Het vertrouwen in technologie is ook groot. 70% meent dat technologie belangrijke problemen kan oplossen. Opvallend hier is dat ouderen een groter geloof in technologie hebben dan jongeren. Driekwart van de Vlamingen is op de hoogte van de nieuwste technologische trends. Het gebruik van de technologieën varieert sterk. We bekeken ook hoe open Vlamingen staan tegenover nieuwe technologieën. Maar liefst driekwart wil wel met een elektrische wagen rijden. Bij jongeren is dat zelf 83%. Nog een groot verschil tussen jongeren en ouderen valt op te meten als het over het gebruik van robotica gaat. 60% staat ervoor open om meer robotica in het huishouden te gebruiken. Bij jongeren is dat maar liefst 3 op 4. Ook een opvallend cijfer is dat jongeren veel meer dan ouderen aangeven dat ze niet meer op de weg gaan letten eens auto’s automatisch zullen rijden, en onderweg iets anders gaan doen. Een groot aantal Vlamingen denkt wel dat de nieuwe technologie een gevaar voor de privacy vormt. Twee derde uit die vrees. Er zijn hier geen leeftijdsverschillen. Wel is er een verschil in de bereidheid om privacy op te geven en in te ruilen voor een betere dienstverlening. Ouderen zijn hier meer toe bereid dan jongeren. Die ouderen vertrouwen de overheid ook meer als het over het opslaan van gegevens gaat. 43% van de Vlamingen geeft aan dat ze nieuwe producten met een virtual reality bril willen uittesten, bij jongeren is dat maar liefst 60%. Dat is een interessante vaststelling voor producenten

38% is eveneens bereid om een chip te laten inplanten die de gezondheid constant opmeet. Jongeren zijn daartoe meer bereid maar zijn wel veel kritischer dan ouderen wanneer het gaat over het doorsturen van die info naar derden.

Over delen is het beeld gemengd. 60% is bereid gereedschap te delen. Bij een auto is dat slechts 29%, alhoewel dat bij jongeren alweer hoger ligt (35%). Wat duurzaamheid betreft, zegt 75% dat ze dat belangrijk vinden, ouderen doen dat iets meer dan jongeren.

48%

van de jongeren geeft aan dat ze niet meer op de weg gaan letten eens auto’s automatisch zullen rijden, en onderweg iets anders gaan doen.

43%

van de Vlamingen geeft aan dat ze nieuwe producten met een virtual reality bril willen uittesten.

38%

van de Vlamingen is bereid om een chip te laten inplanten die de gezondheid constant opmeet.

66%

van de Vlamingen denkt dat de nieuwe technologie een gevaar voor de privacy vormt.

DE NIEUWE WERELD

17

© Chak López

PAUL KUMPEN, VOKA-VOORZITTER

De verbintenis om te durven, te vernieuwen en te veroveren “Wij, ondernemers, zullen niet durven, vernieuwen en veroveren, als we niet tegelijk ook verbinden”, zegt Vokavoorzitter Paul Kumpen. “We moeten ons verbinden met onze medewerkers, we moeten onszelf verbinden voor de toekomst van onze ondernemingen. En we moeten ook de Wetstraat en het Martelarenplein, de federale en de Vlaamse regering vragen om zich te verbinden. De eerste om te hervormen, de tweede om te investeren.” Erik Durnez Bedrijven moeten innoveren. Ze moeten durven, vernieuwen en veroveren, en dat doen ze ook. Dat was de centrale boodschap van het Vokacongres dat op 11 mei 2016 plaats vond in Brussel. “De Vlamingen én de ondernemingen zijn mentaal en technologisch klaar om mee te stappen in de volgende technologische revolutie. Maar wij, ondernemers, kunnen dat alleen realiseren als we ondersteund worden door een sociaal en economisch beleid. Dat wil dus zeggen dat de overheid op elk niveau eerst orde op zaken zet”, zo luidt de boodschap van Paul Kumpen. Van de federale regering verwacht hij vier belangrijke en structurele hervormingen. “In de eerste plaats moeten we de loonkostenhandicap wegwerken. Want ook na de taxshift blijven we geconfronteerd met een handicap van 12 procent tegenover onze belangrijkste buurlanden.” Die handicap wegwerken is trouwens een sociale doelstelling, zegt de Voka-voorzitter. “Want dat zal nieuwe jobs opleveren.”

“De Vlaamse regering moet meer geld uittrekken voor innovatieve ecosystemen” Paul Kumpen Maar we hebben niet alleen een loonkostenhandicap. “Onze energiekosten liggen meer dan 20 procent hoger dan in onze buurlanden. Ook daardoor gaan er jobs verloren”, zegt Kumpen. Kostencompetitiviteit is nodig op elk niveau, want dat is de enige manier om ervoor te zorgen dat de nodige investeringen voor de toekomst worden gemaakt. “En we moeten

investeren in onze mensen, en ze meenemen in de veranderingen die op ons afkomen.” Een derde verbintenis die Kumpen van de federale regering vraagt, is een hervorming van de fiscaliteit. “Verruim de belastbare basis en maak onze tarieven competitief. Zorg voor een transparante, duidelijke en eerlijke fiscaliteit. Zonder onderscheid tussen grote en kleine ondernemingen, tussen personen en ondernemingen.” Kumpen bepleit verder een grotere mobiliteit op de arbeidsmarkt. “Want dat is cruciaal in de digitale netwerkeconomie. Ondernemingen zullen hun businessmodel steeds sneller moeten aanpassen. Dat vraagt een wendbaarheid die we alleen maar kunnen bereiken, als alle drempels weggewerkt worden die nu de arbeidsmobiliteit beperken. We zullen ook het arbeidsrecht en onze sociale zekerheid moeten aanpassen, als we in onze regio nog werk willen creëren.”

INVESTEREN Voor de Vlaamse regering heeft Kumpen een drievoudige boodschap: investeren, investeren, investeren. “De Vlaamse regering moet meer geld uittrekken voor innovatieve ecosystemen, voor de competentieontwikkeling van onze mensen, en voor een slimme infrastructuur die de mobiliteit verbetert”, zegt hij. Vlaanderen moet eerst en vooral investeren in innovatie, en zo een leidinggevend ecosysteem uitbouwen dat de ambitie heeft om steeds voorop te lopen in de wereld: in kennis, in vaardigheden en in attitudes. Kumpen: “Vlaanderen moet durven strategische samenwerkingen op te zetten tussen onderzoekscentra, ondernemingen, universiteiten en private kapitaalverschaffers. De Vlaamse regering moet durven te focussen. Ze moet keuzes maken en de ontwikkeling stimuleren van een select aantal ecosystemen waarin we sterk zijn en waarmee we de wereld kunnen veroveren.” Vlaanderen moet ook investeren in competentieontwikkeling, met andere woorden: in onderwijs. “Talm niet met de hervorming van het secundair onderwijs”, zegt Kumpen. “We hebben elk talent nodig. Stop de ongekwalificeerde uitstroom en voer versneld het duale leren in. Kijk gewoon hoe onze Oosterburen dat doen, en neem de best practices over.” $

DE NIEUWE WERELD

19

En tot slot, Vlaanderen staat stil. “We moeten investeren in slimme mobiliteit. Want je kan alleen maar een sterke economie opbouwen, als die kan rekenen op een slimme en sterke infrastructuur. We hebben hier echt doorbraken in nodig. Denk aan Oosterweel, denk aan de Brusselse ring, denk aan de invoering van een slimme kilometerheffing voor personenwagens.”

Paul Kumpen over ontwrichting en het nieuwe werken Voka-voorzitter Paul Kumpen neemt liever het woord ‘ontwrichting’ in de mond dan ‘disruptie’. “Ik vind dat een mooiere term, en hij zegt ook veel duidelijker waar het over gaat: de volledige ontwrichting van het socioeconomische systeem.” Voor Vokatribune maakt Kumpen enkele randbedenkingen bij het fenomeen. “Wat betekent ontwrichting voor een traditionele sector zoals de mijne, de bouwsector? In wezen verschilt dat niet veel van wat zich in andere sectoren afspeelt.” “Het belangrijkste is dat de technologische ontwikkelingen ons ertoe verplichten anders te gaan werken. Ondernemingen zullen dus anders moeten omgaan met hun medewerkers. We zullen veel meer naar hen moeten luisteren, want zij weten vaak beter dan wie ook wat er aan de hand is.”

CONVERT

your printed materials

INTO AN APP

“Mensen zullen daarnaast op zoek gaan naar nieuwe balansen. Ik hou niet zo van de term ‘work-life-balance’, want dat creëert de indruk dat werken geen deel uitmaakt van het leven. Terwijl dat net gaat over leven, over enthousiasme en passie. Ik heb het dus liever over de work-private-balance. Want natuurlijk moet er plaats zijn voor het private, maar the job must be done.” “Wij doen nu bijvoorbeeld een proef met onze bedienden. We hebben het werkrooster flexibel gemaakt: iedereen is er tussen 9 en 12 en tussen 13 en 16u, en voor de rest vullen ze hun arbeidstijd zelf op, tussen 7 en 18u.” “Op de werven kunnen we dat natuurlijk niet doen, maar ook daar proberen we in te grijpen. Aangepast werk voor oudere medewerkers, bijvoorbeeld.” “We zien dat ook in onze onderneming door de digitalisering ons proces volledig wordt hertekend: aanbesteding, voorbereiding, uitvoering, opvolging. We werken daar voortdurend aan nieuwe oplossingen en toepassingen. Maar je moet goed beseffen dat je daarmee misschien wel een voorsprong kan opbouwen, maar die is van korte duur. Wat je nu uitwerkt, dat heeft binnen enkele maanden iedereen in de sector. Ook dat is ontwrichting.”

20

DE NIEUWE WERELD

app-art.eu fromprinttoapp.com +32 (0)2 658 00 60 [email protected]

SAMEN HEBBEN WE IETS IN BEWEGING GEZET 85% van het bedrijfsverpakkingsafval wordt vandaag gerecycleerd

Al 17 jaar leveren Belgische bedrijven en afvalophalers samen met VAL-I-PAC groot werk in het beheren van bedrijfsverpakkingsafval. We bundelen onze krachten omdat we zo meer bereiken dan wat elk bedrijf individueel zou kunnen. En het resultaat mag gezien worden. Want maar liefst 85% van het bedrijfsverpakkingsafval wordt vandaag gesorteerd, selectief opgehaald en gerecycleerd. Dit is de beste score in Europa. Proper gedaan!

SAMEN BEDRIJFSVERPAKKINGSAFVAL BEHEREN EN RECYCLEREN

Ontdek hoe op www.valipac.be

4276_VIP_Ad-Vat_VokaTribune_NL_330x240.indd 1

14/10/15 10:54

BIG DATA ARE EVERYWHERE

Mens maakt machines slim, en omgekeerd We plaatsen vandaag op alles sensoren: van de koffiezetmachine over de wasmachine tot onze thermostaat. De data die zo opgeslagen worden, kunnen een goudmijn aan informatie opleveren. De industrie verzamelt dergelijke data al twintig jaar. Bert Baeck van Trendminer ontwikkelde een ‘Google voor de industrie’, waarmee industriële bedrijven problemen kunnen opsporen en voorkomen. Mark Thijs van Viloc creëerde vijf jaar gelegen zijn eigen ‘Internet of Tools’ waarmee hij bouwbedrijven helpt materieel te traceren en hun efficiëntie te verhogen. Sandy Panis

Bert Baeck van Trendminer ontwikkelde software die in de data van grote industriële bedrijven zoekt naar anomalieën in bedrijfsprocessen. Wanneer die gedetecteerd zijn, worden ze vergeleken en gelinkt met incidenten uit het verleden. Door de patronen die zo blootgelegd worden, kan het systeem nieuwe incidenten voorspellen. Dat laat bedrijven toe om hun voorzorgen te nemen, wat hen vaak tot duizenden euro’s kan doen besparen. Bert Baeck: “De meeste ingenieurs in grote bedrijven weten wel dat er in hun processen problemen kunnen ontstaan, maar ze hebben geen idee hoe ze ze vroegtijdig kunnen herkennen en voorkomen. Wanneer wij aan hun deur kloppen met de boodschap dat onze software hen daarbij kan helpen, staan ze meestal meteen open om naar ons te luisteren.” Als spin-off van de KU Leuven was Bert Baeck in 2008 al bezig met het analyseren van grote databestanden, toen er van ‘big data’ eigenlijk nog geen sprake was. Het betekende wel dat hij op basis van fundamenteel technologisch onderzoek een voorsprong kon opbouwen, die hij vandaag nog steeds verzilvert.

Bert Baeck: “2013 was voor ons een belangrijke sprong omdat we toen de beslissing hebben genomen om onze technologie te commercialiseren. We zijn ons toen gaan focussen op grote industriële spelers. We wilden voor hen de ‘Google van de industrie’ worden: een eenvoudige zoekmachine aanbieden die problemen kan voorkomen. Die zoekmachine wordt ook alsmaar slimmer naargelang er meer data in het systeem komen. Uiteindelijk blijft het wel de mens die de beslissingen moet nemen over wat er precies moet gebeuren.”

Tips y Hou focus en snelheid. y Stel jezelf en je ‘baby’ voortdurend in vraag. y Besef dat het heel wat doorzettingsvermogen vraagt om je droom te bereiken. y Soms is het nodig meerdere marathons te lopen vooraleer je beseft welke de juiste schoenen zijn om de eindmeet te kunnen halen. y Falen mag, leer eruit, en begin opnieuw.

22

De strategie van Trendminder is om in de eerste plaats zoveel mogelijk ‘grote namen’ binnen te halen, om zo een referentie te kunnen zijn in de markt. Dat is al aardig gelukt. Tot zijn klantenbestand behoren onder meer: Solvay, Bayer, Umicore, Nyrstar, Stora Enzo, Jansen Pharmaceutica en Cargill. Bert Baeck: “Achteraf doen we de uitrol wereldwijd.” Trendminer is geslaagd in zijn opzet. Door te focussen op deze niche, en door zijn technologische voorsprong, kan het zijn concurrenten, waaronder grote concerns als Oracle en Honeywell, op afstand houden. “Maar als morgen een van de grote concurrenten hetzelfde kan bieden, dan zijn we

dood. Het is een voortdurende marathon om onze voorsprong te behouden. Dat betekent dat we voortdurend moeten innoveren.”

Wie Bert Baeck Bedrijf Trendminer

VILOC Ook Viloc biedt een oplossing voor een ‘probleem’, waarvan de meeste van hun klanten niet eens beseften dat ze ermee kampten. Oprichter Tim Gestels, die productontwikkelaar is, deed voor zijn doctoraat een onderzoek naar diefstal van klein materieel op werven. Maar zo ontdekte hij dat er veel meer aan de hand is. Mark Thijs, CEO van Viloc noemt enkele cijfers: “Grote aannemers hebben al snel 1.000 tot 1.500 stuks ‘klein’ materieel in omloop, zoals bijvoorbeeld boren. Die liggen vaak verspreid over tientallen werven. 10% wordt jaarlijks gestolen. 40% wordt niet gebruikt – we spreken hier dus over veel ‘slapend kapitaal’. 20% komt niet overeen met de inventaris. Dat alles leidt tot inefficiënties en verlies.”

Aantal medewerkers 30 Omzet Spreekt enkel over groei Vorig jaar verviervoudigd © Chak López

Opgericht 2008

“Vandaag heeft iedereen het over het Internet of Things, maar wij hebben vijf jaar geleden al het Internet of Tools gecreëerd” Mark Thijs Aan dat probleem probeerden Tim Gestels en Mark Thijs een mouw te passen. Ze ontwikkelden een handig zendertje (een ‘RFID’-tag – bestand tegen vocht, regen en wind) dat aan het bouwmaterieel gehecht kan worden. Dankzij de tag staat het materieel rechtstreeks in verbinding met een webapplicatie op kantoor, zodat elk stuk nauwkeurig gelokaliseerd kan worden. Dit leidt tot heel wat productiviteitswinsten. “Vandaag heeft iedereen het over het Internet of Things, maar wij hebben vijf jaar geleden al het Internet of Tools gecreëerd.” Als je je eigen markt uitvindt, moet je de klant wel nog overtuigen dat hij je nodig heeft. “Dat vroeg in het begin wel enige evangelisatie, maar meestal lukt dat wel. We vragen zelf bij de klant de database van het materieel op: dat is vaak gewoon een excell-sheet. We doen een kleine analyse op de resultaten en die bespreken we dan, liefst met de financieel verantwoordelijke. Sommige bouwondernemingen hebben meer boormachines dan arbeiders,… Wanneer we hen dat vertellen, trekken ze soms grote ogen.”

© Chak López

Mark Thijs ziet nog veel opportuniteiten: “Op termijn zullen we steeds meer slimme informatie kunnen halen uit de data die we verzamelen op de werven. Voorlopig houden we daar ook onze focus op. Maar de toepassingsmogelijkheden voor onze technologie zijn enorm. Ook potentiële klanten weten dat en zoeken ons. Zo kreeg ik al een mail uit Zuid-Afrika met de vraag om vee te volgen met onze zenders, en een vraag uit Nederland om bloedzakjes te volgen.”

Wie Mark Thijs Bedrijf Viloc Omzet 550.000 euro Aantal medewerkers 9

TRENDS

23

#OpenOffice

Vandaag wil u altijd en overal, zowel professioneel als privé met alles en iedereen verbonden zijn. Via smartphone, tablet of pc, en vooral via een sterk netwerk. We maken het graag allemaal voor u mogelijk met geïntegreerde oplossingen van mobiele, vaste en Internet of Things-diensten. Zo hoeft u niets van het leven of het werk te missen.

Ontdek alles op business.orange.be

S3308300K Mobistar Ann Mag Orange B2B 240x330 BEL NL Voka v1B.indd 1

2/05/16 09:10

DAVID DE WEVER (PLAYPASS) EN DRIES BUYTAERT (ACQUIA): BORN GLOBALS

Jonge techgeneratie verovert de wereld Dankzij de razendsnelle technologische evoluties krijgt plots iedereen toegang tot de rest van de wereld. Heel wat jonge bedrijven hebben dat goed begrepen en gaan vanaf dag één wereldwijd. ‘Denk groot’, is hun mantra. Het Antwerpse Playpass, dat slimme festivalbandjes op de markt brengt, verovert momenteel de VS en Azië. En Dries Buytaert van Acquia reist al jaren de wereld rond om zijn Drupal community te inspireren. Sandy Panis Wie David De Wever (links) en medeoprichter Dale Hofkens Bedrijf Playpass Aantal medewerkers Tussen de 25 en de 30 Omzet 2 miljoen euro Opgericht 2012 Landen actief Azië, VS, Europa

Van een kerktorenmentaliteit zul je David De Wever van Playpass niet snel kunnen beschuldigen. Vanaf de start van zijn bedrijf, in 2012, kijkt hij samen met medeoprichter Dale Hofkens over de grenzen heen. En met succes. Vandaag heeft het bedrijf klanten van Azië tot de VS. En in 2016 komt ook Zuid-Amerika op de radar. Het feit dat Playpass vorig jaar door het prestigieuze Worldwide Investor Network in New York werd uitgeroepen tot ‘meest beloftevolle starter’, heeft de zaken alleen maar versneld. Playpass ontwikkelt chiptechnologie voor ‘slimme armbandjes’ op festivals en manifestaties. Het bandje geldt als toegangsticket, je kan er – via een koppeling met Paypal – cashloos mee

betalen, het kan vanop afstand gevolgd worden, én het kan gekoppeld worden aan een Facebook-profiel. Dat is niet alleen aangenaam en handig voor de festivalgangers, het levert ook heel wat nuttige informatie op voor de organisatoren. Het concept sloeg meteen aan in de festivalwereld. Het internationaal succes heeft volgens David De Wever te maken met een aantal factoren. Ten eerste is België het ideale microklimaat als je je wilt richten op een niche als de festivalwereld. “We hebben hier in België alleen al meer dan 350 festivals, waarvan er vier tot de grootste ter wereld behoren. Als je dan als Belgisch bedrijf een klant als Rock Werchter kunt binnenhalen, dan is dat een niet te onderschatten referentie wereldwijd.” Playpass kan nog andere ‘grote’ festivals onder zijn klantenbestand rekenen die deuren openen in het buitenland. Graspop en Dour Festival bijvoorbeeld, maar ook Lollapalooza (Berlijn) en Amsterdam Open Air. “Dat is de strategie”, zegt David De Wever. “We willen eerst de grote ‘merken’ binnenhalen, en dan verder de markt penetreren.” Maar je moet natuurlijk altijd ergens beginnen. De eerste stappen op de Europese markt zette David De Wever door veel showcasefestivals voor opkomende artiesten te bezoeken, waar doorgaans ook veel festivalorganisatoren en -promotoren aanwezig zijn. “Daar kun je op korte tijd heel wat nuttige contacten leggen en partnerships afsluiten.” Via zo’n contact geraakte Playpass tot in Azië, waar ze nu verder de markt verkennen met de hulp van hun Zwitserse investeerder Sandpiper Digital Payments. De VS bestrijken ze vanuit een ‘cubicle’, die ze huren van de Belcham in New York. Daar delen ze de accommodatie en vergaderruimtes met andere beloftevolle startups. “En Zuid-Amerika raken we binnen via onze contacten in Spanje.” Playpass, dat door zijn oplossing voor cashloos betalen tot de hippe ‘fintech’ behoort, heeft heel bewust gekozen voor de wereld van de festivals. “Wat wij in feite nu doen, is een sector die doorgaans nog heel analoog werkt, geleidelijk aan digitaliseren.” In deze nichemarkt geldt Playpass als de referentie. “Dat komt voor een groot stuk omdat wij de enige speler zijn met een koppeling met Paypal. En omdat wij ons al van 2012 $

TRENDS © Stefaan Van Hul

25

© Stefaan Van Hul

verdiepen in de specifieke aanpak van deze sector. Van zodra je met cashless betalingen bezig bent, komen er al snel heel wat fiscale en wettelijke bepalingen bij kijken, die bovendien ook nog van land tot land kunnen verschillen.” Dankzij hun specialisatie kunnen ze de concurrentie – waaronder ook Android Pay – voorblijven. “Maar vergis je niet”, zegt David De Wever. “Dat vraagt heel wat inspanningen. We moeten blijven innoveren en blijven snelheid halen.”

Dat laatste is ook de persoonlijke missie van Dries Buytaert: mensen inspireren en de wereld verbeteren. “Als bedrijf kunnen we het financieel goed doen, en een inkomen genereren voor onze vele medewerkers. Maar daarnaast kunnen we ook proberen voor een stuk de wereld te verbeteren. ‘Do well en do good’, dat is mijn persoonlijk mantra.” Dries Buytaert schakelde een CEO in om Acquia te leiden, zodat hij zelf voldoende tijd heeft om de Drupal community wereldwijd te ontmoeten en te inspireren.

Wat was de grootste sprong voor Playpass? “Dat was toen we het besluit namen om ook cashless betalen mogelijk te maken met onze technologie. Het betekende niet enkel een zware investering, maar onze markt werd zo ook een pak interessanter. Toegangscontrole is natuurlijk belangrijk, maar vanaf het moment dat je daar ook een betalingsfunctie aan kunt koppelen, gaat je klant toch anders naar je kijken. Want wie is vandaag nu niet bezig met het optimaliseren en digitaliseren van geldstromen?”

DRIES BUYTAERT Ook Dries Buytaert reist de wereld rond. Terwijl Playpass zich richt op een nichemarkt, kijkt Dries Buytaert met zijn bedrijf Acquia vanuit uitvalsbasis Boston naar een veel bredere markt: met name alle bedrijven die zichzelf willen transformeren en digitaliseren. Dries Buytaert: “Wij focussen op de Fortune 2000. Met ons technologieplatform helpen we hen om hun businessmodel – van verkoop over marketing tot HR-beleid – te digitaliseren.” Dries Buytaert vond in 2001 in zijn studentenkamer de opensourcesoftware Drupal uit, waar vandaag zo’n 2 procent van de websites wereldwijd op draait. Acquia is de commerciële evenknie die hij in 2007 oprichtte en die services aanbiedt op basis van Drupal. Voor Acquia werken vandaag 750 mensen, en de Drupal community telt wereldwijd zo’n 100.000 ontwikkelaars en 35.000 vrijwilligers die actief meewerken aan het Drupal-platform. Tot zijn klanten voor Acquia mag Dries Buytaert onder meer Cisco, NBC en Tesla rekenen. Hij werd ook al meermaals internationaal bekroond. Zo werd hij door Technology Review op de lijst gezet van Young Innovators onder de vijfendertig jaar die met hun product de wereld veranderden.

26

TRENDS

De tips van Dries Buytaert Dries Buytaert leidt zijn bedrijf met enkele vuistregels die hij hier graag deelt. y Be commited to awesome: neem enkel mensen aan die gedreven zijn om de dingen excellent te willen doen. y Jump in and own it: blijf nooit in je eigen ‘vakje’ zitten, als je iemand kunt helpen om samen het bedrijf naar een hoger niveau te tillen, doe dat dan. y Inspire a little crazy: soms kan het geen kwaad om gekke dingen te doen. Durf out of the box te denken. y Give back more: bedenk ook wat je met je bedrijf kunt teruggeven aan de maatschappij. y Do well and do good: denk altijd groot: hoe kan je bedrijf doorgroeien, en hoe kan je de wereld verbe teren?

EXPORTBEURS.BE

Bij mij haalt u bloemen gewoon uit de muur.

De zaak met toekomst kiest voor omnikanaal

Waar zitten de consumenten van vandaag zoal op te wachten? Om dat te weten te komen, deed Profacts in februari 2016 een marktstudie in opdracht van KBC, Unizo en Comeos. Daaruit bleek dat de consumentenverwachtingen de afgelopen jaren enorm zijn veranderd. Zo zijn ‘sluitingstijd’ en ‘niet voorradig’ relatieve begrippen geworden.

Het internet als infobron Voordat consumenten iets kopen, informeren ze zich goed via websites en sociale media. Daar vinden ze een schat aan informatie, koopwijzers, beoordelingen van andere consumenten, enz. Kiezen en betalen gaat snel en veilig en de levering verloopt razendsnel. ’s Avonds iets bestellen dat de volgende dag geleverd wordt, is nu al normaal.

De moderne klant is dus niet langer koning, maar keizer! Hij kiest het verkoopkanaal heel spontaan, naargelang van het tijdstip en de plaats waar hij is. Het liefst van al ziet hij een geïntegreerd geheel: als hij een product koopt in een winkel, moet hij later vlotjes een herhalingsaankoop kunnen doen op de webshop van diezelfde winkelier en vice versa.

Geef uw zaak toekomst Zien, voelen, ruiken De groei van e-commerce brengt ook een nieuwe trend op gang in de andere richting. En die evolueert even snel: onlinespelers bouwen fysieke verkooppunten uit en investeren daar steeds meer in. Want consumenten willen niet alleen virtueel winkelen, ze willen de producten ook zien, voelen en ruiken. Of ze zijn op zoek naar persoonlijk advies van een verkoper.

Klant is keizer Slechts 12% van de consumenten wil alleen online shoppen, en 24% geeft aan alleen via klassieke winkels te willen kopen. Dat betekent dat 64% van de consumenten verkiest om ‘omnikanaal’ te winkelen, dus zowel online als via de klassieke weg.

Tegelijk met de marktstudie werd er ook een uitgebreide bevraging georganiseerd bij de ondernemers. Daaruit bleek dat de helft van de handelaars e-commerce als een bedreiging beschouwt, terwijl ze het eerder moeten zien als een kans. Omnikanaal is de toekomst, en daar moet de handelaar maximaal op inspelen. Zorg er dus voor dat u beide verkoopskanalen aanbiedt, zodat uw klanten kunnen combineren. Bovendien kunnen uw webshop en winkel best in elkaar overlopen, zodat de koper een ideale klantbeleving heeft. Om u daarbij te helpen, lanceert KBC zaakmettoekomst.be, een onlineplatform met informatie en inspiratie rond omnikanaal winkelen. Verschillende succesverhalen tonen hoe andere ondernemers het aanpakken. Experts gaan onder andere in op logistiek, marketing, winkelinrichting en betaalsystemen. Zin om u te laten inspireren?

Nooit meer in de rij bij onze frituur. Smart sporten! Volg je fitnessvorderingen met onze app.

Brillenvideo’s met onze klanten in de hoofdrol.

Ontdek hoe deze ondernemers inspelen op omnikanaal ondernemen op www.zaakmettoekomst.be

ELEGNANO EN DE CUSTOMER EXPERIENCE

De klant dat tikkeltje meer geven Katrien Herdewyn doctoreerde als ingenieur nanotechnologie, maar bracht een eigen label van luxedamesschoenen op de markt in het hogere prijssegment. Hiermee combineerde ze haar interesse voor technologie met haar passie voor schoenen. Want de schoenen zijn bewerkt met gesofisticeerde nanotechnologie, waardoor ze beschermd zijn tegen water en vuil. “Ik ben altijd mijn interesses en dromen gevolgd. En zo heb ik mijn eigen job en verhaal gecreëerd. Mijn klanten willen dat verhaal ook horen.” Sandy Panis Katrien Herdewyn, oprichtster van Elegnano: “Ik interesseerde me in nanotechnologie, en dat ben ik gaan studeren. Ik voel ook al van jongs af een passie voor schoenen. Dus combineerde ik mijn studies met een opleiding tot schoenontwerper. De laatste twee jaar van mijn opleiding zag ik de mogelijkheid om de twee te combineren. Toen heb ik besloten mijn eigen zaak op te richten, en luxedamesschoenen op de markt te brengen.” De schoenen van Katrien Herdewyn ogen bijzonder elegant: met hoge, sierlijke hakken, en in de vorm herken je de blaadjes van een lotusbloem. “Dat is een deel van het verhaal”, zegt Katrien. “Want net zoals de nanotechnologie ervoor zorgt dat mijn schoenen tegen nat en vuil kunnen, zie je ook op de blaadjes van de lotusbloem nooit vuil. Het water parelt ervan af. Hetzelfde gebeurt met de schoenen. Dat komt omdat er dankzij de nanotechnologie minipaaltjes op staan. De druppels vallen op de paaltjes, maar niet ertussen. Daardoor kan het leer blijven ademen, en neemt het toch geen water of vuil op.” Om tot dat idee te komen, voerde Katrien Herdewyn, een klein marktonderzoek uit. “Ik vroeg de consument aan wat hij zich het meest ergerde, wanneer hij een paar nieuwe schoenen kocht.” Om tot een concrete oplossing te komen, keek ze over de muren van sectoren heen. “Ik ben bijvoorbeeld in de autosector gaan kijken, waar de technologie ook toegepast wordt op de coatings van auto’s.”

Dan moesten de schoenen uiteraard nog geproduceerd worden. Achteraf gezien was dat voor Katrien Herdewyn misschien wel de grootste sprong die ze heeft moeten maken. “Bijna alle onderdelen van de schoen moeten van een andere fabriek komen. Dan moet alles ook nog eens geassembleerd worden. Maar in België kun je dat niet doen. Ten eerste is de loonkost daarvoor te hoog, en we beschikken hier ook niet over de juiste expertise daarvoor.” Dus trok Katrien Herdewyn naar Italië waar ze op zoek moest naar zestien verschillende fabrikanten. “Dat zijn over het algemeen kleine, ambachtelijke fabrieken. Die vind je niet op internet. Ik ben ze daar echt letterlijk ter plekke moeten gaan zoeken.”

Dan was het nog kwestie om de schoenen op de markt te brengen. De eerste collectie telde tweehonderd schoenen, de tweede driehonderd. Katrien Herdewyn: “Het eerste jaar heb ik vooral via pop-upwinkels gewerkt. Dat gaf me de gelegenheid om in direct contact te komen met mijn eindklant. Zo kon ik zelf het verhaal achter de schoenen vertellen, en kreeg ik meestal ook onmiddellijk feedback. Dat helpt me dan bij het ontwerpen van een volgende collectie.”

“Ik ging bij autofabrikanten kijken hoe ik nanotechnologie kon integreren in mijn schoenencollectie” Katrien Herdewyn Katrien Herdewyn bracht haar verhaal ook in de pers en stichtte een community via social media. “Als mensen over mij lezen, dan zullen ze daaraan misschien denken als ze later in de winkel schoenen uit mijn collectie zien staan. Door een verhaal te vertellen, verhoog je de beleving van de klant. En dat is ook wat hij zoek in het overaanbod op de markt.”

Wie Katrien Herdewyn Bedrijf Elegnano Aantal medewerkers Werkt samen met Freelancers Omzet Nog moeilijk te zeggen: in principe 500 euro x 200 schoenen… Tweede collectie telt 300 schoenen Opgericht 2014 Landen actief Pop-upwinkels en schoenenboetieks in België. Werkt samen met ambachtelijk bedrijven in Italië. © Chak López

Tips y Ga voor je droom en je passie. y Luister naar de klant. y Durf uit je comfort zone komen

TRENDS

29

SLEEP EAT WORK PLAY KLOSTER HEIDBERG.

Seminarie- en Eventcentrum Kloster Heidberg, Bahnhofstraße 4, B-4700 Eupen, Tel.: +32 87 39 22 50, www.klosterheidberg.be, [email protected]

NIEUWE JONG VOKA-VOORZITTER AAN HET WOORD

“Ondersteuning en visie als hoekstenen van Jong Voka” Jong Voka, het netwerk met meer dan 1.500 jonge professionals en ondernemers, heeft sinds 11 mei een nieuwe voorman. Met Bert De Brabandere van Brouwerij De Brabandere mag Jong Voka trots zijn met een sterke opvolging van vorig Jong Voka-voorzitter Giulia Van Waeyenberge. Bregt Timmerman

%Bert De Brabandere, Jong

Voka: “Er verandert veel in

ondernemingen, en soms is er een gebrek aan een klankbord. Dat is een belangrijke rol voor Jong Voka.”

“Toen Giulia mij opbelde met het voorstel om haar op te volgen, moest ik daar even over nadenken. Het is een stevige verantwoordelijkheid, en als ik mij voor iets engageer moet dat voor 100 procent kunnen. Het gaat momenteel hard bij ons in de brouwerij: er is veel aan het veranderen, we zijn veel aan het investeren. De voorjaarsmaanden zijn voor ons ook bijzonder druk: het wielerseizoen is volop aan de gang, en dat betekent veel aanwezig zijn op evenementen waar we partner van zijn.

Ik ben ook actief bij de brouwersfederatie. En dan zijn er nog de hobby’s en natuurlijk het gezin. Het plaatje moet kloppen.” “Ik was al actief bij Voka West-Vlaanderen. Zo vond de Family Business Happening bij ons plaats. En ik was ook betrokken bij de jongerenwerking. Mijn eerste stappen als voorzitter? Ik wil de lokale werkingen beter leren kennen. Met hen praten, naar een activiteit komen. Want er gebeurt veel bij Jong Voka, over heel Vlaanderen. Het is belangrijk om de tijd te nemen en aan te voelen wat er in elke regio leeft, en zo banden te smeden met het lokale bestuur en zijn leden.

EEN STERK KADER “Dan is het aan de lokale besturen en mij om samen te zitten en Jong Voka verder te versterken. Om nog meer in te zetten op inhoud en ondersteuning voor jonge professionals en ondernemingen. Ik merk het vaak zelf in mijn eigen onderneming: er verandert veel en het gaat snel, maar ik mis soms wel eens een klankbord. Ik denk dat hier een belangrijke rol is weggelegd voor Jong Voka. Samen met het visionaire. Waar zijn jongeren mee bezig? Waar liggen ze van wakker? Hoe zien zij de toekomst? Dat in kaart brengen, en aan de Jong Voka-leden aanbieden in een sterk en origineel kader, lijkt mij een mooi uitgangspunt om nog meer waarde te geven aan onze leden.”

“Mijn marketingervaring in het buitenland zal hier goed van pas komen” Bert De Brabandere Bert De Brabandere heeft ondanks zijn jonge leeftijd – hij is 31 jaar – al een mooi parcours kunnen afleggen. Eén van zijn meest belangrijke stappen was om een grote buitenlandse brouwerij te ondersteunen bij haar marketingplan. “Het was een schitterende uitdaging, waar ik veel uit kon leren. Al die kennis heb ik bij ons in het familiebedrijf kunnen valideren, en ik kan hetzelfde doen bij Jong Voka.”

MET DANK AAN GIULIA “Ik ben benieuwd wat de volgende drie jaar voor mij zullen brengen. Giulia Van Waeyenberge heeft als vorig voorzitter al bergen kunnen verzetten. Zo heeft ze samen met het Jong Voka-bestuur het Jong Voka Congres tot een groot succes gemaakt, ze heeft het inhoudelijk traject boven de doopvont gehouden, het Jong Voka-merk verder versterkt en de lokale werkingen dichter bij elkaar gebracht. Ik hoop om hier een even succesvolle termijn aan te koppelen.”

JONG VOKA © Chak López

31

DISRUPTIE IN HET ONDERWIJS

Iedereen leraar, iedereen student De digitalisering en aanverwante disrupties kunnen de bestaande rolverdeling in het onderwijslandschap wel eens grondig hertekenen. Sven Mastbooms van innovatie-expert Kindred Spirits en Duco Sickinghe van investeerder Fortino hebben daar een uitgesproken mening over. Hans Housen

Typisch aan disruptie is dat het lak heeft aan grenzen en structuren. Rollen vervagen en wijzigen. Lineair denken maakt plaats voor exponentieel denken. Volgens Sven Mastbooms, CEO van Kindred Spirits en expert in de gevolgen van exponentiële technologie, zal er straks alleszins meer onderwijs gebeuren buiten het onderwijs. Waarom? “De waarde van het diploma brokkelt verder af. Het aanbod is niet altijd dat wat de werknemer van de toekomst nodig heeft. En de klas krijgt meer virtuele concurrentie. Tegelijk wordt opleiding een steeds belangrijker deel van je identiteit. Kijk naar het fenomeen van de MOOCS, de Massive Online Open Courses, online universiteiten zeg maar, zoals de Khan Academy, Corsera, Udacity, Plural Sight en de Singularity University. De student kiest wat die echt nodig vindt.

Allemaal korte trajecten. Deze nanodegrees maken een studietraject een stuk persoonlijker en functioneler.”

“Straks kun je in de bush via de internetballon van Google X een online cursus volgen aan de beste universiteit” Sven Mastbooms

“Al deze korte opleidingen en trainingen komen tegemoet aan een van de grootste problemen van de komende jaren: jobs”, zegt Mastbooms. “Slimme automatisering en robotisering van werk dreigt straks miljoenen jobs te vernietigen. En voor de nieuwe jobs die gecreëerd worden, volstaat het huidige curriculum niet meer. Straks komt er ook een revolutie in de verspreiding en toegang tot kennis. Straks kun je in de bush via de internetballon van Google X een online cursus volgen aan de beste universiteit.” Met de tools die vrij beschikbaar zijn, wordt het niet alleen makkelijker om zichzelf permanent bij te scholen, ook zelf coachen en les geven wordt eenvoudiger, zegt Mastbooms. “Ouders hebben meer dan ooit de mogelijkheid om tot de opleiding van hun kind bij te dragen. Ben je het er niet mee eens dat de school pas in het zesde leerjaar Engels voorziet, dan kan je kind met Duolingo zelf aan de slag. Coderdojo zijn gratis lessen ‘coderen’ voor kinderen vanaf 7 jaar, georganiseerd door ouders. In de VS biedt Techshop cursussen aan voor kind en ouder om samen bijvoorbeeld te leren 3D-printen of lasercutten.”

VAARDIGHEDEN EN CULTUUR Zal het ‘onderwijs’ straks minder gaan over het aanleren van kennis en meer over digitale en sociale vaardigheden? “Vakkennis zul je altijd nodig hebben. En als je gelijk hebt moet je dat gelijk ook kunnen ‘afdwingen’ door overtuigend te zijn of met heel goede argumenten af te komen. Daar verandert geen jota aan”, zegt Duco Sickinghe van Fortino. “Alleen is de vraag welke vakkennis je morgen nodig hebt. Elk vak wordt geraakt door digitalisering. Je moet je de digitale wereld eigen kunnen maken, of je nu in productie, verkoop, aankoop, marketing of ontwerp gaat werken. Iedereen moet vanuit relevante hoek met digitalisering bekend zijn. En daar dient het onderwijs veel meer op in te spelen. Vroeger moest je goed vreemde talen kennen, want dat was belangrijk voor de handel. Vandaag hebben we Google Translate.

32 © Shutterstock

Vroeger moest je een perfecte brief schrijven. Vandaag kun je een imperfecte e-mail sturen en ook zaken doen. Dus ons gedrag en onze eisen zijn enorm verschoven. Het onderwijs moet volgen: waarom geen vak robotisering opnemen?” “Alle kennis is ‘out there’”, zegt Sven Mastbooms. “Maar de vaardigheden om er vernieuwend mee om te gaan, zijn dat niet. Die dien je nog altijd zelf te ontwikkelen. Al helpt kunstmatige intelligentie daar straks wellicht bij. In Wired titelde een artikel over human augmentation niet voor niets: ‘We’re only human, but our kids could be so much more.’ Waar het om gaat is dat het onderwijs jongeren zou moeten aanmoedigen om exponentieel te denken en het zou de digitale technologie als hefboom moeten aanbieden om ideeën te ontwikkelen. En als ik in het blad Klasse lees dat 75 procent van de leraren aangeeft dat ze nooit lessen van andere leraren observeren om feedback te geven en 65 procent van de leraren uit de eerste graad secundair onderwijs nooit samen les geeft met anderen, dan stel ik me toch vragen. Hoe kunnen we verwachten dat studenten het zo noodzakelijke samenwerken onder de knie krijgen wanneer ze in een solitair milieu opgeleid worden. In de bedrijfswereld is leading by example dé manier om teams te motiveren. Eerder dan extra iPads blijkt er nood aan een nieuwe cultuur.”

en mensen stimuleert en motiveert, over te brengen naar het onderwijs. We zitten in zo’n tijd van verandering, dat de overheid die verandering in het onderwijs niet kan bijhouden. Daarom zijn privé-initiatieven nodig die helpen het onderwijs te verbeteren, binnen de huidige wetgevende kaders.” Sven Mastbooms, die nauw betrokken is bij Ignited, sluit zich aan. “Een Afrikaans spreekwoord zegt: ‘It takes a village to raise a child.’ Onderwijs is een verantwoordelijkheid die de hele samenleving moet dragen. De overheid mag zich dan wel het zeggenschap over onderwijs toe-eigenen, leren is van iedereen. ‘Learn, unlearn, repeat’ is het credo voor een succesvolle toekomst!”

BRUGGEN BOUWEN Net zoals in een bedrijf vind je in het onderwijs de snelheid om te veranderen bij de mensen zelf. Een gelukkige leraar die perspectief ziet, zal zelf makkelijker perspectief opwekken bij leerlingen. En bedrijven kunnen de leraar helpen.

^Sven Mastbooms, Kindred

Spirits: “De overheid mag zich

“Je moet je de digitale wereld eigen kunnen maken, of je nu in productie, verkoop, aankoop, marketing of ontwerp gaat werken” Duco Sickinghe Duco Sickinghe, ex-CEO van Telenet, staat met de Fortino School Foundation aan de basis van Ignited. “Met Ignited willen we de leraar helpen perspectief te bieden, om samen met de leerling verder te kijken dan het examen… Als de docent een goed leider is, dan gaat hij de leerling motiveren om zijn horizonten te verleggen. Er zijn veel leerlingen die hoger zouden kunnen mikken in hun studies. En de leraar kan leerlingen ertoe aanzetten om hun ambities te ontdekken en waar te maken. Zolang er een enorme defensieve druk rust op de leraar, is die niet in staat om veel te geven. Maar als we het leiderschap en het zelfvertrouwen bij de leraar kunnen verbeteren, dan gaat zo’n leraar veel meer ruimte hebben om na te denken: ‘Wat kan ik meegeven aan de leerlingen?’ En daarom proberen we om knowhow uit het bedrijfsleven, over hoe je organisaties

dan wel het zeggenschap over onderwijs toe-eigenen, leren is van iedereen.”

Wist je dat… Wereldwijd maken al bijna 24 miljoen jongeren gebruik van het online aanbod van de Khan Academy. De Kahn Academy vraagt geen inschrijvingsgeld, maar steunt op een community van donoren en vrijwilligers. Founding partners zijn onder meer Google en de Bill & Melinda Gates Foundation. Duizenden uren lesmateriaal worden er gratis aangeboden. Het magazine Wired voorspelt dat er nog dit jaar een sociaal medianetwerk rond opleidingen en onderwijs zal doorbreken. In de lijst met hottest start-up sectoren voor 2016 staat ‘onderwijs’ als rijzende ster vermeld. Het doel van Singularity University in California is: ‘To change a billion people's life in 10 years time’. De organisatie wil zoveel mogelijk wetenschappers, ondernemers en leiders overtuigen ‘om exponentieel ontwikkelende technologieën in te zetten en zo de grote uitdagingen aan te gaan’. De Belgische Exponential Academy wil hiervan een bescheiden versie zijn.

*

*

*

JONG VOKA

33

Uw ideale adviseur begrijpt uw business. En loopt liefst twee stappen voor op uw vragen. Identificeert bedreigingen en kansen en heeft al antwoorden voordat u ernaar vraagt. De wereld is een dorp. En u heeft behoefte aan een optimale interactie tussen wereldwijde visie en lokale kennis. Een partner die anticipeert in plaats van reageert.

RSM, the power of being understood.

www.rsmbelgium.be

T +32 (0)3 449 57 51 - www.rsmbelgium.be Kantoren in Antwerpen, Brussel, Charleroi, Bergen, Zaventem

THE POWER OF BEING UNDERSTOOD AUDIT | TAX | CONSULTING RSM Belgium is a member of the RSM network and trades as RSM. RSM is the trading name used by the members of the RSM network. Each member of the RSM network is an independent accounting and consulting firm each of which practices in its own right. The RSM network is not itself a separate legal entity of any description in any jurisdiction. The RSM network is administered by RSM International Limited, a company registered in England and Wales (company number 4040598) whose registered office is at 11 Old Jewry, London EC2R 8DU. The brand and trademark RSM and other intellectual property rights used by members of the network are owned by RSM International Association, an association governed by article 60 et seq of the Civil Code of Switzerland whose seat is in Zug.

SIHAME EL KAOUAKIBI

De leerschool van ‘Let’s go Urban’

%Sihame El Kaouakibi, Let’s go

Urban: “We moeten ervoor zorgen dat in onze samenleving de voorwaarden zo goed mogelijk

zijn voor de volgende generatie.”

“We moeten jonge mensen opnieuw hoop geven op een betere samenleving”, zegt Sihame El Kaouakibi. “De twintigers van vandaag, maar ook de dertigers en de veertigers, leven sinds 2008 in een negatieve context. Sinds de financiële crisis is het allemaal kommer en kwel wat op hen afkomt: geen jobs, kansarmoede, oorlog, angst, radicalisering, terreur. We moeten hen opnieuw een hoopgevende boodschap geven.” Erik Durnez Haar analyse is pijnlijk en scherp. Maar wat ze doet is inspirerend. Sihame El Kaouakibi, dertig jaar en van Marokkaanse origine, is de oprichtster van het dansproject ‘Let’s go Urban’. Niet zomaar een dansacademie: er zit een laag onder. Ze wil namelijk jonge mensen inspiratie bieden, begeleiding, hoop op een toekomst. Ze wil hen zelfvertrouwen geven, hen helpen om een job te vinden. “We moeten ervoor zorgen dat in onze samenleving de voorwaarden zo goed mogelijk zijn voor de volgende generatie”, vertelt ze ons. Voor haar begint het bij het onderwijs. “We mogen daar gerust wat meer ambitie aan de dag leggen, want de cijfers zijn dramatisch. In Antwerpen tellen we nu een ongekwalificeerde uitstroom van 28 procent. En 70 procent van die jongeren die zonder diploma de school verlaten, is van een andere etnische afkomst.”

“Ik spreek altijd over young potentials, niet over high potentials. Het gaat over hoog- én laaggeschoolden” Sihame El Kaouakibi Even dramatisch als de uitstroom, noemt ze de instroom van die jongeren in het bedrijfsleven. “Het zit niet goed. We zien wel potentieel, we merken goede wil langs beide kanten. Maar er is een verschrikkelijke mismatch. Het bedrijfsleven is op zoek naar talent, maar het vindt de jongeren niet die het nodig heeft. En omgekeerd. Ze vinden elkaar niet.” Wat doet zij daar aan? “Je kan hierover in debat gaan, zeker. Maar wat wij doen, is werken met een concreet project.

Tips

Wist je dat…

y Je moet investeren in mensen, maar leg je lat dan ook meteen hoog. y Alleen dan zijn jongeren verplicht om het beste van zichzelf te geven. y Geef ze ook tools om dat te realiseren.

Het professionele dansgezelschap ‘Let’s go Urban’ van Sihame El Kaouakibi werd opgericht in 2009. Het richt zich op jonge mensen van 6 tot 30 jaar. De doelstelling is jongeren, vaak van allochtone afkomst, een uitdaging te bieden en kansen te geven. Siame El Kaouakibi adviseert bedrijven over talentontwikkeling. Ze is lid van de raad van bestuur van de VRT. Ze werd in 2011 verkozen tot Antwerpenaar van het Jaar.

*

*

*

*

*

Dit project vertrekt vanuit het recreatieve: dansen. Om zo de mogelijkheden van jonge mensen maximaal te gebruiken. Om hen te laten zien dat ze iets kunnen, dat ze waarde hebben.” Het gaat, zegt ze, over een overtuiging, een ‘believe’. ‘#Believe’ is ook de titel van het boek dat ze drie jaar geleden schreef, en dat de veelzeggende ondertitel draagt: ‘Waarom iedereen zegt, maar niemand echt gelooft dat jongeren de toekomst zijn’. Zelf gelooft zij dat wel. “Maar dan gaat het over passie, over persoonlijke ontwikkeling, over visie, over zelfkennis. Welke zijn je perspectieven? Hoe kijk je naar de wereld, positief of negatief? Met een open of een gesloten blik?” Haar Let’s Go Urban Academy moet jongeren doen doorstromen naar de samenleving, ze sterk genoeg maken, ze in contact brengen met het bedrijfsleven. Ze heeft bovendien ‘Point Urbain’ opgericht, een matchmaker tussen de young potentials en het bedrijfsleven. “Ik spreek altijd over young potentials, niet over high potentials. Het gaat over hoog- én laaggeschoolden. Want allemaal hebben ze talent.”

JONG VOKA

35

DA N I E L O S T B L O E M B I N D E R - C R É AT E U R F L O R A L

Unlocking the potential of the city

DANIËL OST BRUSSEL / BRUXELLES K O N I N G S T R A AT 1 3 R U E R O YA L E , 1 0 0 0 B R U S S E L / B R U X E L L E S TEL 02 217.29.17

FA X 0 2 2 1 7 . 3 1 . 9 9

D A N I Ë L O S T S I N T- N I K L A A S O . L . V R O U W P L E I N 2 6 , 9 1 0 0 S I N T- N I K L A A S TEL 03 776.17.15

FA X 0 3 7 7 8 . 1 3 . 5 8

I N F O @ D A N I E L O S T. B E W W W. D A N I E L O S T. B E

extensa.eu

MEER EBITDA? Fiabilis Consulting Group begeleidt ondernemingen in de audit en optimalisatie van patronale lasten CONTACTEER ONS ✆ 02/373 01 93  [email protected]

www.fiabilis.be

EEN MAAND GELEDEN STOND IK NOG VOOR HET PODIUM TE DANSEN. NU MAG IK HET HELPEN BOUWEN. Dieter volgt een individuele beroepsopleiding en krijgt daarna een contract in het bedrijf waar hij nu leert én werkt.

Mobile IT van Mobco: efficiënt, gebruiksvriendelijk en veilig Het verhaal van Mobco start in 2010 met als doelstelling het opbouwen van ‘mobiele’ expertise en deze ter beschikking te stellen aan bedrijven die meer willen aanbieden aan hun werknemers dan enkel e-mail op een smartphone. “We groeien organisch”, zegt Ulrik Van Schepdael. “Noem het een traditioneel investeringsmodel, maar het garandeert ons om in een zeer innoverende sector met extreem snelle veranderingen de nummer één te blijven. We investeren maximaal in onze knowhow die ten dienste staat van de mobiele infrastructuur voor onze klanten. Kort gezegd maken we op IT-vlak alles mobiel wat aan je bureau of datacenter vasthangt. En dit zonder in te boeten op beveiliging, efficiëntie en gebruiksgemak. Dit doen we door enerzijds de werknemers van onze klanten hun smartphone of tablet te laten gebruiken voor de taken die ze op laptop of PC kunnen uitvoeren op kantoor. Anderzijds geloven we ook sterk in het mobiel platform dat we aan de werkgever aanreiken, hierop kunnen op een snelle en efficiënte manier nieuwe ‘tools’ ter beschikking worden gesteld die het professionele leven van de werknemer nog aangenamer maken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een kleine applicatie die snel een vrije vergaderplek voor je kan reserveren of een contract ondertekenen of …” “Het maakt in feite niet uit waar je bent en welk toestel je bij je hebt: Mobco maakt het mogelijk om elk toestel in te schakelen voor je job: mobiel, veilig en snel. Bovendien kunnen we ook de kosten van dataroaming perfect onder controle houden”, weet de topman van Mobco, dat inmiddels bijna 20 medewerkers telt, elk experten in hun vakgebied.

“MARKTLEIDER IN BELGIË EN LUXEMBURG” Mobco, dat marktleider is in mobile IT in België en Luxemburg, heeft in zijn aanbod 2 productlijnen: • Het mobiliseren van de medewerkers, waarbij de smartphone en tablet toegang geeft tot alle bedrijfsinformatie, e-mail, intranet, net zoals de PC of Laptop via een VPN-verbinding. Hier wordt het professionele gedeelte van het toestel onder controle geplaatst van het IT-departement. Privé mag de werknemer vrij over het toestel beschikken. • Bedrijfs- of taakspecifieke ‘terminals’ op basis van standaard beschikbare toestellen, waarbij de functionaliteit beperkt is tot deze taken die noodzakelijk zijn voor de job. Denk hierbij

Mobco uit Dilbeek is een sterk groeibedrijf dat marktleider is in mobile IT in België en Luxemburg. Waarom kiezen nu al meer dan 100 bedrijven, zoals TVH, een wereldspeler met hoofdzetel in Waregem, ervoor om samen te werken met Mobco? “Omdat die bedrijven er doelbewust voor kiezen hun werknemers efficiënter te laten werken dankzij mobiele toepassingen. Mobiel werken laat de processen binnen de onderneming vlotter verlopen én veiliger én gebruiksvriendelijker”, zegt zaakvoerder Ulrik Van Schepdael van Mobco. Joris Herpol

^Zaakvoerder Ulrik Van Schep-

dael (linksonder), hier samen met het managementteam

van Mobco: “We mobilize your business”

aan techniekers die reparaties uitvoeren, transportfirma’s die via tablet communiceren, etc… Deze toestellen zijn privé niet te gebruiken, de configuratie en het beheer kan enkel door het IT-departement van de onderneming. Eén van de ondernemingen die overtuigd is van de doeltreffendheid van mobile IT van Mobco, is TVH, de ambitieuze wereldwijde marktleider in onderdelen voor transportmaterieel en interne industriële voertuigen, nieuwe en tweedehands heftrucks en nieuwe en tweedehands hoogwerkers. TVH telt zo’n tweeduizend medewerkers die het bedrijf draaiende houden. Voor die onderneming is veiligheid en privacy van de werknemer uiteraard enorm belangrijk. Het bedrijf koos daarom voor Mobco als Mobile IT partner. “Het was duidelijk dat Mobco begrijpt hoe men bedrijven succesvol met mobile kan laten omgaan”, zegt Kalman Tiboldi, Chief Business Innovation Officer van TVH. “De oplossing van Mobco geeft ons de flexibiliteit om gebruikersprofielen aan te maken die onze bedrijfsdata veilig houden. Een service engineer en een manager, die elk vanop een andere locatie werken, hebben een ander toegangslevel nodig. Dankzij Mobco kunnen we elke medewerker geven wat hij nodig heeft om zijn werk te doen. Of het bedrijf of de werknemer nu eigenaar is van het toestel, onze bedrijfsdata zullen altijd veilig zijn”, weet Kalman Tiboldi.

Meer info Kerkberg 5 1700 Dilbeek www.mobco.be [email protected] tel. +32(0)2 669 95 00

PUBLIREPORTAGE

37

ZORGSECTOR TRANSFORMEERT DANKZIJ NIEUWE TECHNOLOGIE

Droom: het zorgmodel ondersteboven De zorgsector staat voor een enorme paradigmashift. De patiënt wordt mondiger en wil steeds meer zelf bepalen hoe en welke zorg hij krijgt. Hoewel het Vlaamse zorgmodel hier nog niet of te traag op inspeelt, hebben techondernemers de roep van de patiënt wel goed gehoord. Zij bieden de patiënt oplossingen om zelf de regisseur van zijn zorg te worden. Geert Houben met zijn zorgplatform Cubigo bijvoorbeeld. Google riep het bedrijf vorig jaar nog uit tot een van de meest beloftevolle startups ter wereld. Sandy Panis

Het zorgplatform van Cubigo integreert apps die senioren en patiënten die langdurig zorg nodig hebben, toelaten om langer zelfstandig thuis te wonen. Dankzij het platform kunnen ze makkelijk diensten bestellen zoals een klusjesman of poetsdienst, op een eenvoudige manier contact houden met buren, familie of verzorgers via bijvoorbeeld videobellen, of hun arts consulteren, bloedwaarden bijhouden en waarschuwingen instellen voor een goed gebruik van hun medicatie. “En dit is nog maar het begin”, zegt Geert Houben, oprichter en CEO van Cubigo. “Op termijn zullen we kunnen voorspellen wanneer onze gebruikers gezondheidsrisico’s lopen. Bijvoorbeeld: door sensoren te plaatsen op de deur van het toilet, en door voortdurend gewicht en bloedwaarden te monitoren, kunnen we bijvoorbeeld voorspellen dat iemand een verhoogd risico krijgt op suikerziekte.”

SAMENLOOP

Wie Geert Houben

Het was een samenloop van omstandigheden die aan de basis lag van de oprichting van Cubigo. “Er was ten eerste de evolutie van de technologie”, zegt Geert Houben. “Dankzij het internet en sensoren kunnen we alles en iedereen verbinden. Bovendien hadden wij al eerder, in 2008, een startup opgericht die ook gebaseerd was op platformtechnologie en de integratie van apps. We hadden dus al een kleine voorsprong.” Het toenemende probleem van de vergrijzing speelde ook mee. “Onze maatschappij heeft het steeds moeilijker om de kosten van de vergrijzing te dragen. Dat vraagt om creatieve oplossingen.” En dan waren er nog twee persoonlijke gebeurtenissen die maakten dat Geert Houben met Cubigo startte. “Mijn grootmoeder was in de zorg terechtgekomen: ziekenhuizen, rusthuizen,… Dat was geen fijne ervaring, noch voor haar, noch voor de familie. Mijn ouders spraken me er achteraf op aan: ‘Wij gaan dat later anders aanpakken’, zeiden ze. Deze confrontatie was voor mij een enorme trigger om van mijn idee, mijn droom een realiteit te maken: iets ontwikkelen waardoor mensen langer thuis kunnen blijven. Toeval of niet, via een klant kwam ik in contact met een arts die net hetzelfde idee had, alleen kende hij niets van technologie. En ik kende niets van zorg, dus we waren een match: samen konden we werken aan de weg naar ons uiteindelijke doel: een virtuele zorgassistent worden voor mensen die langdurig zorg nodig hebben.”

Bedrijf Cubigo Aantal medewerkers 25 Opgericht 2011 Landen actief België, Nederland, VS, Spanje

De eerste twee jaar is er hard aan de technologie gewerkt. En tegelijk begon Geert Houben te bouwen aan een ecosysteem van verschillende stakeholders: “In België is de zorg complex georganiseerd, met verschillende stakeholders die van elkaar

38 © Chak López

afhankelijk zijn: de patiënt uiteraard, het RIZIV, de artsen, de overheid, de mutualiteiten, de ziekenhuizen, de privéondernemingen,… Om toegang te krijgen tot de patiënt zijn voor ons in de eerste plaats de zorgverzekeraars belangrijk, zoals CM en Partena. Zij bieden de patiënt al een vrij geïntegreerd model van verschillende diensten aan. Wij geven ze een tool in handen om hun patiënten beter te bedienen.” Maar ook de ziekenhuizen zouden op termijn een belangrijke klant kunnen worden: “Dankzij ons platform kan de patiënt sneller naar huis. En waarom zouden we de nacontroles niet kunnen doen via beeldbellen? Patiënt en arts hebben een gesprek, de arts heeft meteen toegang tot de medische gegevens van de patiënt, zijn bloedwaarden, suikerspiegel, enzovoort. Organisatorisch zou dat een enorme win opleveren! Jammer genoeg is dat online consulteren vandaag niet mogelijk omdat het RIZIV enkel fysieke dokterconsultaties erkent.”

LOKALE VERANKERING Omdat elk land zijn zorg op een andere manier organiseert, is het voor Cubigo ook belangrijk om er telkens fysiek aanwezig te zijn en zo een ecosysteem van partners uit te bouwen. Geert Houben: “Terwijl we in Vlaanderen samenzitten met mutualiteiten, zitten we in Nederland samen met gemeentes. Want daar regisseren zij de markt: die is voor 95% geprivatiseerd, dus schakelen gaat er veel sneller.”

Wist je dat… Het Leuvense Icometrix haalde onlangs 2 miljoen euro op voor zijn software om hersenscans te analyseren. Sinds de lancering van het product in 2015 werd het al door meer dan 200 ziekenhuizen gebruikt wereldwijd. De oprichters denken over enkele jaren in staat te zijn om de helft van de markt van MS-analyses in te kunnen nemen, goed voor 40 miljoen euro. De Voka Health Community publiceerde de whitepaper ‘Community Assisted Self-Management: van belofte naar realisatie’. Het is een pleidooi voor een omslag naar Community Assisted Self-Management (CASMA): een ruime preventiebeweging waarbij het individu via self-management actief en bewust met gezondheid bezig is, ondersteund door een netwerk, een omgeving en een zorgsysteem dat positief stimuleert.

*

Cubigo heeft ondertussen ook voet aan wal gezet in de VS. “Daar zijn quasi enkel private spelers. We gaan er dus rechtstreeks naar de zorginstellingen.” Cubigo heeft er één grote klant, goed voor 65.000 bedden in appartementen, service flats en zorginstellingen verspreid over de VS. Houben: “Om de vergelijking te maken: dat is bijna tien keer zo groot als de grootste private speler in ons land. Er is daar nog een enorme markt die open ligt.” Het goede nieuws: dankzij zijn voorsprong in technologie, en dankzij zijn expertise in de uitbouw van ecosystemen, kan Cubigo zijn concurrenten voor blijven. “Maar we moeten ons steeds verbeteren, aan een snel tempo. Grote spelers als Google zijn voor ons geen concurrent, net omdat ze de lokale verankering missen.”

MODEL OP ZIJN KOP Terwijl Cubigo nu niet rechtstreeks in contact staat met zijn eindgebruikers, de patiënten, is dat wel het plan voor de toekomst. “Het is een droom dat de patiënt uiteindelijk via ons platform rechtstreeks zijn zorgverstrekker of zorgverzekeraar kan kiezen. Die kunnen zich op het platform aanbieden, en patiënten kunnen hen beoordelen. Pas dan zal de patiënt echt centraal staan, en pas dan zal hij zelf zijn zorg in handen kunnen nemen.”

Wat was de grootste sprong? “Als je echt ondernemer bent, en dat zit in je DNA, dan rol je van de ene stap die je neemt, automatisch in de volgende. Het is niet zo dat je dan opeens wakker wordt en zegt: ‘Oei, nu ga ik springen’. Ik merk dat we als ondernemer soms te weinig stil staan bij alles wat we al bereikt hebben. Net omdat we altijd maar vooruit moeten kijken. Soms is het misschien wel beter daar wat meer aandacht aan te besteden.”

Tips y Think big. Als je dromen je niet bang maken, dan zijn je dromen waarschijnlijk nog niet groot genoeg. y Een bedrijf oprichten, is als een boek schrijven. Je begint met het uitschrijven van het laatste hoofdstuk. Wat is de eindbestemming? y Maak je droom tastbaar en visibel voor je medewerkers. y Zorg voor een inspirerende omgeving: productiviteit stijgt met 20 tot 30 procent! y Maak het verschil met mensen: werf telkens mensen aan die slimmer zijn dan minstens de helft van je andere medewerkers.

DURVEN SPRINGEN

39

eb si t

e

NU BENZINE VOOR DE PRIJS VAN DIESEL* *Ac t

Eersteklas leasingservice, expertise inbegrepen. Ons deskundig advies maakt voor u het verschil. KBC Autolease biedt u duurzame en fiscaal aantrekkelijke autoleasing- en rentingformules. Onze meer dan 140 professionals helpen u daarbij de juiste keuze te maken. Wilt u extra advies? Over onze best of class wagens, het aanbod lichte vracht, uw verzekeringen, het type banden, uw wagenpark- of brandstofbeheer, het outsourcen van uw fleetmanagement? Daarvoor kunt u terecht bij onze experten. Zo zet KBC Autolease u met een vijfsterrenservice altijd op de goede weg. Ontdek ons volledig dienstenaanbod op www.kbcautolease.be.

ievoorwaa

z n: r de

ie

w

TELECOM VINDT ZICHZELF OPNIEUW UIT

Alles draait om data Wie kan zich nog een wereld zonder internet voorstellen? Een wereld zonder apps? Zonder ‘cloud’? Zonder big data? De vaste telefoon, het lijkt ondertussen wel de middeleeuwen, … Wat denkt Proximus daarover? “Er is inderdaad heel veel gebeurd: driekwart van onze omzet komt vandaag uit producten en diensten die vijftien jaar geleden gewoon niet bestonden”, vertelt Dominique Leroy, CEO. Bregt Timmerman De datastromen zijn vermenigvuldigd en de exponentiële groei zal zich blijven doorzetten. “We zijn een heel ander bedrijf dan 15 jaar geleden”, zegt Dominique Leroy. “Vandaag draait alles om data, en wat je er allemaal mee kunt doen. De toepassingen zijn gigantisch en het is aan ons om daarop in te spelen.”

“De kans is groot dat je straks dag in dag uit technologie gebruikt waarvan je het bestaan vandaag niet eens vermoedt” Dominique Leroy De kans is groot dat je straks dag in dag uit technologie gebruikt waarvan je het bestaan vandaag niet eens vermoedt. The Internet of Things (IoT), je hoort het overal. Maar er is meer. De

logische volgende stap is the Internet of Everything. Mens en machine; alles wordt data en alles wordt verbonden. “Via interconnectie op allerhande manieren gaan mensen en bedrijven een nieuwe wereld tegemoet. Het grote voordeel? We kunnen proactiever zijn, problemen oplossen voor ze zich stellen. Zo win je geld en tijd... Telecombedrijven gaan in deze nieuwe wereld een enorm belangrijke rol spelen. Alle IoT-toepassingen hebben één ding gemeen: gigantische hoeveelheden aan data die vervoerd, verwerkt en gestockeerd moeten worden. Daar is een even gigantische infrastructuur voor nodig. Denk aan datacenters, denk aan glasvezelnetwerken, denk aan sensoren om data te capteren. Het is aan bedrijven zoals Proximus om al deze data te verzamelen en om te zetten in bruikbare info. Dat bieden wij als dienst aan. Iedereen kan ermee aan de slag. Zo kan een startup die data bijvoorbeeld gebruiken om er zijn eigen veiligheidsapp mee te voeden. De continue stroom aan gegevens kan gebruikt worden om het verkeer in de stad vlotter te laten verlopen, ze kunnen helpen bij het optimaliseren van voorraden en andere dienstverlening.”

VLOEIEND SAMENWERKEN Proximus werkt samen met verschillende actoren, over de muurtjes heen. “Denk aan startups, platformen zoals Netflix, ontwikkelaarcommunities. Ook met sectorgenoten, om standaarden te ontwikkelen. Met Swisscom hebben we een outpost in Silicon Valley. We denken na over e-health, werken samen met de automobielsector. Met de banken denken we na over het verder uitrollen van e-payment. Met de overheid over e-government. We zijn ingebed in een hele resem ecosystemen.” Maar zijn er kapers op de kust? Zoals Google, dat elke bewoner van onze planeet open internettoegang wil geven. Dreigen telecombedrijven omzeild te worden? “Ik heb zelf de eer gehad $

DURVEN SPRINGEN © Shutterstock

41

om Google X in Silicon Valley te mogen bezoeken”, zegt Dominique Leroy. “Daar wordt onder andere het “Project Loon”, ontwikkeld. Dat is een mooi project, maar het kost veel geld. Het gaat om gigantische luchtballonnen waaraan grote zonnepanelen bevestigd zijn om alle apparatuur aan boord te voeden. Maar het hoofddoel van die ballonnen is om vooral heel afgelegen streken van internet te voorzien. En zelfs daar zal Google samenwerken met een lokaal telecombedrijf. Want er is een grondstation nodig dat kan ‘communiceren’ met de luchtballon. Die infrastructuur is meestal van het telecombedrijf.” “Het is belangrijk om niet bang te zijn voor nieuwe technologieën. Ze bieden enorme opportuniteiten om klanten beter te leren kennen en beter te bedienen. Je kunt er ook je medewerkers door motiveren, via meer flexibiliteit, en er de juiste medewerkers mee aantrekken.”

Wist je dat… Sinds eind 2015 telt ons land 4.011.126 vaste internetverbindingen. Dat blijkt uit cijfers van providervereniging ISPA. 3.622.358 daarvan komen van de residentiële markt, 338.611 van de zakelijke markt. De verkoop van elektrische wagens is meer dan verdubbeld ten opzichte van vorig jaar. In het eerste kwartaal werden in België 2.204 nieuwe elektrische auto's en hybrides met een stekker gekocht. Dat is maar liefst 133,2 procent meer dan tijdens de eerste drie maanden van 2015. Zo blijkt uit de verkoopcijfers die de Europese sectororganisatie ACEA publiceerde. Telenet voert onderhandelingen met Netflix over een mogelijke integratie van de streamingdienst in het platform van Telenet. Zeker is het wel nog niet. Telenet gaat in de komende vijf jaar ook 800 tot 1.000 nieuwe gsm-masten bouwen en de meeste van de bestaande 3.000 van Base vernieuwen. Sinds begin dit jaar kunnen klanten in alle winkels van Colruyt, Dreamland en Okay betalen met de smartphone. Atos Wordline, dat instaat voor de verwerking van elektronische betalingen in België, test momenteel de nieuwe mobiele betaaloplossing SmartPay ook in heel wat andere winkelketens.

*

* *

*

42

DURVEN SPRINGEN

Wie Dominique Leroy Bedrijf Proximus Aantal medewerkers 14.000 Inkomsten 5.994 miljoen euro Landen actief België, Nederland, Luxemburg Via filiaal BICS wereldwijd

^Dominique Leroy, Proximus:

“Vandaag draait alles om data, © ID/Bas Bogaerts

Wat is volgens Dominique Leroy de grootste sprong die in de nabije toekomst gemaakt zal moeten worden? “De toekomst is zonder twijfel 5G-technologie. De zelfrijdende wagen komt er over enkele jaren aangereden, we denken 2020. Om die aansturing vlot te laten verlopen heb je een gigantische capaciteit aan datatransmissie nodig. Wij zijn die revolutie aan het voorbereiden. Vooral de overgang tussen landsgrenzen is een uitdaging. Daar mogen geen storingen optreden. Dus ook hier is samenwerking cruciaal.”

Tips y Werk vooral samen met anderen. De succesrecep ten van vandaag zijn zeker niet meer die van morgen. y Concurrentie komt uit onvewachte hoek aan waaien. Wees dus waakzaam, sta open voor nieuwe invalhoeken. Denk aan de impact van AirBnB op de hotelsector. Mensen hebben vertrouwen in wat ze lezen op bijvoorbeeld Facebook. y Wees nieuwsgierig, wees niet bang voor verande ring, sta open voor nieuwe ideeën. y Zorg dat je vindbaar bent.

en wat je er allemaal mee kunt doen.”

1 Fo the r fi tim rst e in Bel giu m

When? 14 - 16 September 2016 Where? Square Brussels - rue Mont des Arts -1000 Brussels

www.incose.eu

International Conference on Sustainable Employability In light of economic and demographic changes, people have to work longer which even resulted in countries raising the retirement age. Such a policy of extending the period of employment needs to go hand in hand with maintaining the workers´ employability sustainably. Focusing on this matter will be the new challenge for companies and organizations. Therefore, Human Resources and Occupational Health need to be the driving forces of sustainable employability.

Keynotes and parallel sessions •

Juhani Ilmarinen (Finland)

•

Tage S. Kristensen (Denmark)

Building bridges between science and practice

•

Hans Martin Hasselhorn (Germany)

•

Robert Karasek (USA)

The conference aims to bring together scientists and professionals of all disciplines involved in sustainable employability by offering a platform to exchange scientific knowledge and practical know-how.

•

Greet Vermeylen (Eurofound)

•

Kim Staack Nielsen (Denmark)

•

Donatienne Desmette (UCL)

Price

•

Frederik Anseel (UGent)

•

Jacques Spelkens (Engie)

•

Yves Veulliet (IBM)

•

Philippe Persyn (Johnson & Johnson)

•

and many more...

1 day: € 495 ➞ € 445 early bird 3 days: € 595 ➞ € 535 early bird* *

For all reservations before 31/05/2016

Abstract submission In order to enhance exchange between academics and practice we encourage both academics and professionals to submit an abstract. This can be either a scientific or practical case.

Who should attend? Everyone dealing with sustainable employability: scientists, researchers and professionals in the fields of Occupational Health & Safety and Human Resource Management, company leaders, HR professionals, governmental institutions, employer organizations and trade unions.

For more information, program and subscription:

www.incose.eu

GOOGLES MOONSHOT THINKING

De essentie: doe goed voor de eindgebruiker Wat is de kern van Googles innovatiecultuur? “Moonshot thinking”, zegt Anthony Belpaire, Industry Lead van Google Belgium. “We willen geen verbeteringen met 10 percent, we willen 10 keer beter doen.” Hans Housen Disruptie, het klinkt misschien wat verrassend, maar het woord is Google vreemd. Googles leidraad is de eindklant, en heel veel positieve ambitie. “Als je met 10 procent wilt verbeteren, vertrek je van het bestaande. Als je ambitie 10 maal hoger ligt, ga je echt radicaal anders denken, vanaf een wit blad papier. We moedigen alle Googlers aan om als entrepreneur initiatief te nemen en mee te denken over wat goed is voor de klant. In producten, in processen en in wat goed is voor onze reputatie. Iedereen mag structureel 20 procent van zijn tijd besteden aan een idee buiten de job. Dat hoeft geen eigen initiatief te zijn, je kunt aansluiten bij andere initiatieven. Er is dan ook geen Head Innovation, precies omdat iedereen innovator is.”

‘Moonshot thinking’ is bereikbaar voor iedereen, zegt Belpaire. “Als je zoals wij ervan uitgaat dat alles wat de gebruikservaring van een klant hindert je probleem is, dan heb je ongelooflijke kansen. Ieder bedrijf kan met zijn klant bezig zijn. Het is altijd zinvol om te denken: ‘Hoe kan ik de klantenervaring 10 keer beter maken? Hoe kan ik ervoor zorgen dat alle frustraties van de klant, tot de kleinste toe, echt van de baan zijn?’”

$Anthony Belpaire, Google:

“Als je een beeld hebt van de

RADICALE OPLOSSINGEN In de startup-cultuur passen ook faciliteiten om een idee snel uit te werken en een prototype te bouwen. “Geen enkel idee wordt afgeblokt. Toch is Google geen grote speeltuin waar alles kan”, zegt Belpaire. “Er wordt zeer snel nagegaan of een project zin heeft. Indien niet, wordt het snel stopgezet.” Zinvol betekent dat het idee in de kernmissie past: informatie op een universele manier ontsluiten en beschikbaar en bruikbaar maken voor iedereen op het internet. “Binnen de missie passen bijvoorbeeld Google Street View, Google Translate en Google Books. Tegelijkertijd kan het nuttig zijn om buiten die missie te innoveren en te zoeken naar radicale oplossingen voor problemen die veel consumenten treffen. Die projecten, zoals de Google Car en Project Loon, zijn gecentraliseerd binnen Google X, nu onderdeel van Alphabet.”

”Als je ambitie 10 keer hoger ligt, ga je echt radicaal anders denken” Anthony Belpaire Als Google zegt, ‘veel consumenten’, dan bedoelt het een populatie van miljarden. Vandaag hebben 2,5 miljard mensen toegang tot het internet. De ambitie is iedereen op aarde toegang te geven, zegt Belpaire. “Ons Project Loon wil een wereldwijd netwerk van stratosfeerballons inzetten. Dat zijn vliegende zendmasten. Zo’n ballon kun je naar wens terug naar beneden halen en updaten. Dat is veel goedkoper dan een satelliet. Voor de commercialisering sluiten we akkoorden met lokale operators. Tussen nu en 4 à 5 jaar zal het internet verdubbelen qua aantal consumenten.”

gebruikservaring van de eindklant, spot je onmiddellijk allerlei kansen tot innovatie.”

Wist je dat… Wie Anthony Belpaire

Ook Google België wil dichtbij grenzen blijven verleggen. “Belgische bedrijven hebben hun online aanwezigheid niet uitgebouwd. De Belgische consument shopt bijvoorbeeld evenveel online als de buitenlandse. Maar 7 op 10 transacties gaan naar buitenlandse sites. Daarom willen we minstens 10.000 kmo’s in de Belgische markt opleiden rond hun digitale kansen. Op maat van hun digitale maturiteit. Modulair. Gratis.”

Bedrijf Google Belgium NV Opgericht 2005 Aantal medewerkers 50 in Brussel, 55.000 wereldwijd Inkomsten Niet relevant Landen actief Wereldwijd

Tips © Chak López

44

DURVEN SPRINGEN

y De essentie is: lever iets goeds voor de eindgebruiker. y Mik hoog. Probeer naar de maan te springen. y Verbeter de eindervaring van de consument met een factor 10.

Nu tot

-€175 *

€

4046_ENE_VOKA_052016_v2_HiRes.indd 1

Welkom in de nieuwe wereld.

29-04-16 12:29

OP WEG NAAR HET ‘FYSIEKE INTERNET’

De nieuwe rol van de logistieke dienstverlener De logistieke dienstverlener zal er binnen 35 jaar heel anders uitzien dan vandaag. Transportstromen zullen gestandaardiseerd zijn en er zal een ‘physical internet’ bestaan. Transport kan dan verlopen zoals we vandaag een e-mail versturen: zonder ons zorgen te maken over wie de providers zijn tussen zender en ontvanger van bericht. Experten van de supply chain zullen dan zorgen voor de optimalisatie van de stromen. Daar is Roel Vanmaele van overtuigd. Erik Durnez Roel Vanmaele is managing director van Ahlers (Western Europe), dat 1.200 mensen telt in twintig landen. Ahlers is toe aan zijn vierde versie: Ahlers 1.0, scheepsagent; Ahlers 2.0, scheepseigenaar; Ahlers 3.0, logistieke dienstverlener, en nu Ahlers 4.0, community builder die de supply chain over de bedrijfsgrenzen heen wil regisseren en optimaliseren. Bij Ahlers Europe, dat zijn hoofdkwartier in Antwerpen heeft, ligt de focus op chemie en op data analytics. Ahlers is coproducent van specialty chemicals: gespecialiseerde vloeistoffen die op relatief kleine schaal voor de chemiereuzen worden gemaakt, of solids, die worden afgevuld, verzegeld, gefilterd, geformuleerd en gemengd. “We hebben hiervoor in Gent en Antwerpen gespecialiseerde magazijnen”, zegt Vanmaele. “Voor de chemische industrie is dat heel belangrijk.”

“De wegen slibben dicht. Het enige antwoord is: horizontale samenwerking. De supply chain organiseren over de grenzen van ondernemingen heen” Roel Vanmaele Maar van waar komt dan de ambitie om community builder te worden. “Simpel,” zegt Vanmaele. “De wegen slibben dicht en er gebeurt niets aan. Nieuwe wegen aanleggen is zinloos, die staan meteen weer vol. We zullen vanuit de logistieke sector het stuur moeten overnemen.”

46

DURVEN SPRINGEN

Het grote probleem: vrachtwagens op de Europese wegen zijn gemiddeld slechts voor 43 procent gevuld. De EU-28 verliest zo elk jaar 160 miljard euro op zijn transport over land. “Daar moeten we iets aan doen. De markt zal moeten evolueren van een verticale optimalisatie (elk bedrijf in zijn eigen supply chain) naar meer horizontale samenwerking. Met communities en supply chains over de grenzen heen van ondernemingen.” Dat betekent dus: data bijeenbrengen over vraag en aanbod van transport, en die analyseren. Maar dat betekent ook dat verschillende ondernemingen, vaak concurrenten, allemaal hun data moeten vrijgeven op grote dataplatformen die worden beheerd door een ‘architect’, de logistieke service provider. “Data vrijgeven, dat vraagt veel vertrouwen, natuurlijk. We moeten de mensen aan tafel krijgen, ze overtuigen, ze bereid maken om te delen. We hebben een aantal positieve cases nodig om het vertrouwen te wekken.” Natuurlijk is optimalisatie van de verticale supply chain nog belangrijk. “Maar ons business model is er niet meer op gericht om marge te nemen op kosten van de klant. We gaan steeds vaker op zoek naar supply chains die compatibel zijn met die van de klant. We bekijken: hoe kunnen we slim samenwerken? Hoe kunnen we kosten besparen? Want daar worden we allemaal beter van. We visualiseren de supply chain voor de klant, we stellen scenario’s voor. What if? We bekijken de totale logistieke kosten: product, voorraden, magazijnen, transport. Supply chain is veel meer dan alleen maar het vervoer. En zo denken we mee met de klant.”

Hoe heeft hij de sprong van Ahlers 3.0 naar Ahlers 4.0 gezet, en hoe gevaarlijk was dat? Vanmaele: “Anderhalf jaar geleden ben ik hier gestart als managing director Western Europe. Expeditie was toen nog een belangrijke activiteit, maar ze stond onder druk. We hebben toen een uitvoerige klantenbevraging gedaan: hoe zien jullie de rol van expeditie over vijf jaar? Hun antwoord was, kort samengevat: ‘Jullie hebben zicht op onze logistieke data, doe er dan iets mee.’ Zo zijn we begonnen. Het was een kantelmoment, want zouden de klanten wel blijven, en zouden ze bereid zijn om voor die service te betalen?”

Het is gelukt, zegt Vanmaele. “En iedereen in de sector is bezig met nieuwe concepten. Welke die zijn? Ach, wij kijken niet zoveel naar wat de collega’s doen. We kijken naar onze klanten, en naar het maatschappelijk belang. Want mobiliteit is een gigantisch probleem.”

BUBBLE POST Benjamin Rieder, CEO van Bubble Post, herkent dat probleem, in een ander deelgebied, maar binnen dezelfde context. De toenemende verkeerscongestie en de mobiliteitsproblemen dwingen ondernemingen om hun goederentransport anders aan te pakken. Het jonge Bubble Post zocht een duurzame oplossing voor de ‘first and last mile’ in de binnenstad. “We

Tips

wilden van meet af aan focussen op duurzaam transport in het stadscentrum”, zegt Rieder. Rieder organiseerde in 2012 samen met zijn kompanen Michel De Waele en Anthony Viaene in Gent een pakjesdienst per fiets. Vanuit een depot aan de rand van de stad reden ze met cargofietsen voor handelaars pakjes af en aan. Het pilootproject bleek een succes, en het werd uitgerold naar andere steden in België en Nederland. 120 medewerkers telt het bedrijf al, en ondertussen rijden ze met twee types fietsen, een elektrische van en een wagen op aardgas door de stadscentra. In twee kapitaalrondes haalde Bubble Post in totaal 4,5 miljoen euro op. De doelstelling is om tegen 2019 in 150 Europese steden actief te zijn.

yStap af van je eigen aanbod en luister naar de klant. y Ga echt langs de zijde van de klant zitten, voel mee waar het pijn doet. En bouw daar je oplossingen op. y Denk mee, alsof je lid bent van de raad van bestuur van je klant.

Wie Roel Vanmaele

Wist je dat…

Bedrijf Ahlers Aantal medewerkers 1.200

Europal Logistics is de voorbije decennia gegroeid als zusterbedrijf van verpakkingsfabrikant Europal Packaging. De idee was: als je de klant een maximale service wil verlenen, moet je hem behalve de verpakking ook de logistiek aanbieden, de integrale dienstverlening. De logistieke farma-afdeling die H.Essers in Genk gaat bouwen, zal 400 nieuwe jobs opleveren: 200 arbeiders, 170 chauffeurs en 30 bedienden. H.Essers zal bovendien een natuurcompensatie aanbieden voor de omstreden bomenkap. Delhaize investeert 143 miljoen euro in de uitbreiding van zijn distributiecentrum in Ninove. Een nieuw en volledig gerobotiseerd magazijn van bakkerijgroep La Lorraine in Warschau, met plaats voor 16.000 paletten, zal het voor de groep mogelijk maken zijn snelle groei in Polen voort te zetten. De Vlaamse textielsector heeft zich vorig jaar herpakt, na jaren van kommer en kwel, en sectorfederatie Fedustria schrijft dat deels toe aan de groeiende inzet op IT-gedreven logistiek.

Omzet 180 miljoen euro Opgericht 1909 Landen actief Wereldwijd actief, met vestigingen in 20 landen, zowel in Europa, als in Azië en de CIS-landen

*

*

*

*

47 © Chak López

Samen schrappen we ‘had ik dat geweten’ uit uw woordenschat. Ontdek onze HR-aanpak www.sdworx.be/hidg

FINTECH DAAGT GROOTBANKEN UIT

Gevestigde grootbank versus digitale nieuwkomers Ook de bankwereld wordt vandaag geconfronteerd met ontwrichtende evoluties die de hele sector op zijn kop zetten. Er is de nooit eerder geziene lage rente en de toenemende regulering van de sector. Maar vooral: er is de alomtegenwoordige digitalisering, in alle domeinen. Over dat laatste thema getuigt Rik Vandenberghe, CEO van ING België. “Digitalisering is ontwrichtend, maar ze biedt tegelijk ook opportuniteiten.” Erik Durnez

Wie Rik Vandenberghe Bedrijf ING België Aantal medewerkers 8.000 Inkomsten 3.217 miljoen euro

Rik Vandenberghe zegt het met klem. “De impact van de digitalisering op ons dagelijks leven is immens. Ik las onlangs ergens dat we gemiddeld ruim 200 keer per dag op onze smartphone kijken. Mensen zijn vandaag sterk verweven met hun smartphone, met digitale toepassingen zoals Whatsapp en andere apps die meteen communiceren en reageren op een simpele vingertoets. De bankklant verwacht vandaag hetzelfde van zijn bank: onmiddellijke feedback, prompte reacties, directe communicatie. Dat is geweldig disruptief en vormt een stevige uitdaging voor de banksector.”

“De klant verwacht vandaag van zijn bank onmiddellijke feedback, net zoals van zijn smart phone. Dat is geweldig disruptief ” Rik Vandenberghe Bovendien zorgt de digitalisering voor de opkomst van nieuwe spelers op de markt, die vaak buiten de bankregelgeving vallen, maar die wel een stuk van de service kunnen brengen. Dat is een uitdaging maar ook een opportuniteit. Want ING België heeft al jaren de reputatie een voorloper te zijn. “We zijn altijd een innovatieve bank geweest. In de jaren 90 waren we de eerste Belgische bank die haar klanten een platform bood om elektronisch te bankieren. In 2007 lanceerden we als eerste grootbank een gratis online zichtrekening. En in 2014 waren we de eerste om onze klanten via $

DURVEN SPRINGEN

49

vingerafdrukherkenning toegang te geven tot mobiel bankieren.” En er wordt nu ook volop werk gemaakt van een aantal vernieuwende producten speciaal voor het corporate publiek. Er is bijvoorbeeld ‘Lease on the Spot’, een digitale toepassing die het voor kmo’s mogelijk maakt om verschillende scenario’s te vergelijken en uiteindelijk digitaal een leasecontract af te sluiten. De vernieuwing komt uit verschillende hoeken. Van de 8.000 medewerkers in ons land zijn er 1.000 IT-ers. Zij focussen sterk op data analytics, het onderzoek van gegevens rond de ‘customer experience’. Regelmatig organiseert de groep een ‘innovation bootcamp’. De jongste versie daarvan leverde 1.100 vernieuwende ideeën op, die vervolgens gescreend worden en geselecteerd, tot er nog een tiental overblijven. “En dan zien we wel welke we echt gaan uitrollen”, zegt Vandenberghe.

“Regelmatig organiseren we een ‘innovation bootcamp’. De jongste versie daarvan leverde 1.100 ideeën op” Meer en meer komt de innovatie ook van buiten de bank. Eind vorig jaar nam ING België nog Qustomer over, het Belgische digitale getrouwheidsplatform dat klantenkaarten van

Wist je dat…

*

*

*

*

DURVEN SPRINGEN

Waagt de bank zich aan andere sprongen? “Zeker. We geloven enorm in innovatie met mensen van buiten de bank. Miljoenen mensen zijn met allerlei vernieuwende dingen bezig. Denk aan de fintech-spelers, de technologiegedreven start-ups die soms revolutionaire financiële concepten bedenken. Als je partnerships kan sluiten met zo’n voor ons complementaire bedrijven, kan je daar als bank alleen maar wel bij varen.”

Om die reden heeft ING België het voortouw genomen in de lancering van ING finTech Village, de eerste Belgische accelerator voor financiële technologie. Het is een ‘ecosysteem’ waar jonge Fintechs de proof of concept voor hun ideeën kunnen uitwerken, en hun project kunnen accelereren, op een hoger niveau brengen. “Het is een belangrijke stap in onze strategie om open innovatie te stimuleren, ten voordele van onze cliënten”, zegt Vandenberghe. “Want uiteindelijk is dat de doelstelling: to empower people to stay ahead in life and in business. Wij zijn een dienstverlenend bedrijf, dat zijn klanten helpt om hun dromen en projecten waar te maken. Dat is onze bestaansreden.”

TWIKEY

Startup Cashforce, een slim platform voor cashflowbeheer en forecasting voor grote ondernemingen, heeft een nieuwe financieringsronde afgerond van 1 miljoen euro. Die werd geleid door de Gentse durfkapitaalverschaffer Volta Ventures. Ook Pamica (Michel Akkermans) is mede-investeerder. Binnenkort kan in 32 kapperszaken van keten Kreatos mobiel betaald worden met de SEQR-app. Die app werkt al in o.m. de Colruyt Group en bij McDonald’s. Gambit, een spin-off van de Universiteit Luik, heeft ‘Birdee’ gelanceerd, een internetplatform voor vermogensbeheer vanaf 1.000 euro. De Amerikaans-Duitse groep Diebold Nixdorf heeft Projective overgenomen, de Belgische consultant die in 2006 werd opgericht door Stefan Dierckx en Filip Bosschaert, en die zich specialiseerde in projectmanagement voor financiële instellingen. Het crowdfundingplatform MyMicroInvest is de enige Belgische naam in de lijst van de 100 meest innoverende Fintechbedrijven ter wereld van KPMG en H2Ventures.

50

1.500 handelaars en ketens heeft gedigitaliseerd voor smartphone. “We hebben Qustomer onlangs geïntegreerd in onze betaalapp Payconiq, die het mogelijk maakt een aankoop direct te regelen met de handelaar – zonder dat er nog een ‘kastje’ of een kaart nodig is. Bijzonder handig.”

Twikey is een fintech-bedrijf buiten de ING-sfeer. CEO Dominique Adriansens: “Wij zijn een atypisch voorbeeld van disruptie, wij zoeken nauwe samenwerking met de banken. Wij lossen problemen op die banken niet kunnen oplossen.” Als een particulier voor een terugkerende factuur, bv. van een nutsbedrijf, een domiciliëring wil, dan komt er een papiermolen op gang: het bedrijf stuurt formulieren, die moeten ingevuld en teruggestuurd worden, soms met fouten, veelal met veel tijdverlies. Niet meer van deze tijd, zegt Adriansens. “Wij zorgen voor een elektronische flow die het mogelijk maakt om elk type speler te ontzorgen en de paperflow te schrappen.” Maar het gaat ook verder. Sommige klanten prefereren de software van Twikey boven die van hun eigen bank, en dan komen ze met veel meer opdrachten dan enkel de domiciliëring. Twikey sloot al partnerships met Belfius, BNP Paribas Fortis, KBC, Bank J. Van Breda en ABN-Amro. Het bedrijfje – zes medewerkers – werkt al in Nederland, Duitsland, Zwitserland. En de buitenlandse interesse blijft groeien.

Tips y Iedereen kan inno veren. Just do it. y Innovatie is de sleutel voor toe komstig succes. y Maak je klant sterker.

centre for fine arts brussels

MeMbersHiP

LET ART BE PART OF YOUR EVENT

BOZAR.BE/ BUSINESS

ART IS A SOURCE AND A RESOURCE OF EMOTION AND INSPIRATION. Share this experience with your customers, prospects and colleagues at concerts, performances or private visits to any of our exhibitions. You will understand why - at the heart of Europe, at the heart of Brussels - BOZAR will stir the heart of your business.

Paleis Voor scHone Kunsten brussel Palais des beaux-arts bruxelles

PubCorpDevEvent_Voka_220x310.indd 1

Foto · Photo: Jérôme Latteur

3/21/16 11:22 AM

VAN HOECKE GAAT VOOR DE WENS VAN DE KLANT

Maakindustrie kiest voor mass customisation Meubelbeslag zou een banaal product kunnen zijn. Wat het verhaal bij Van Hoecke anders maakt, is dat het zo doorleefd en klantgericht is. Medewerkers maken er mee de verandering van het bedrijf. Daarmee is Van Hoecke een mooi voorbeeld van hoe ook de maakindustrie meedrijft op de digitalisering en de automatisering van onze economie. Bregt Timmerman

Wie Peter Van Hoecke Bedrijf Van Hoecke Aantal medewerkers 200 Omzet 60 miljoen euro Landen actief België, Nederland, Zwitserland, Frankrijk, VK, Duitsland, Italië, Luxemburg, Denemarken, Noorwegen

%

Peter Van Hoecke, CEO Van

Hoecke: “Als onze mensen de veranderingen niet dragen, geraken we er niet.”

Het familiebedrijf Van Hoecke specialiseert zich in functioneel meubelbeslag. Dat is alles aan een meubel wat dat meubel gebruiksvriendelijk maakt en niet uit hout gesneden is. Denk aan scharnieren en geleiders of klapdeur- en ladesystemen. “Van ons gamma zijn de ladesystemen de belangrijkste, want dat is de ultieme manier van opbergen”, zegt CEO Peter Van Hoecke. Van Hoecke werd opgericht in 1967. En tot de jaren negentig was het bedrijf een pure distributeur naar de vakhandel, maar wel met een hoog serviceniveau. “Ons uitgangspunt is: ‘Hoe kunnen we de klant maximaal tevreden maken?”, zegt Peter Van Hoecke. “We stelden vast dat de explosie aan varianten in de markt de vakman en eindklant heel veel stress bezorgde. Zo zijn er vijftig tot zestig kleuren van kasten. En klanten konden met die brede keuze moeilijk om.”

“Een tweede vaststelling was dat we in een gebied leven waar maatwerk bovenaan het verlanglijstje staat. Logisch, als je op internet rondsnuistert, kun je gewoon elk mogelijk scharnier, schuif- en klapsysteem vinden. En met dat persoonlijke verlanglijstje stap je dan naar de meubelmaker. En als die meubelmaker er niet aan kan voldoen, jammer, dan ga je als klant elders. Hoe kun je dan als meubelmaker overleven? Door actief in te spelen op maatwerk. En echt maatwerk kun je niet gaan uitbesteden, naar China bijvoorbeeld. Dat zou economisch gewoon onverantwoord zijn.”

SCHARNIERPUNT Bij Van Hoecke begreep men dat de klant het vooral makkelijker wou. De focus werd daarom het ontzorgen van de klant. “Een eerste stap in de jaren negentig was om te investeren in eenvoudige productiemachines om enkele van onze producten extra te bewerken. De kosten daarvan waren beperkt. En als het experiment zou mislukken, konden we nog steeds verkopen. We zouden dus in de massa toch zaken op maat maken. Stuk per stuk. De meubelmaker is dus niet verplicht om direct vijftig of honderd stuks aan te kopen.” Het idee bleek een schot in de roos. Van Hoecke: “We beslisten om het concept verder uit te breiden naar andere producten. Ons belangrijkste product, de ladesystemen, is daar een goed voorbeeld van. We besloten om deze al te pre-assembleren om zo de levertijd aan de klant in te korten en tegelijk zijn gemak te vergroten. De doelstelling was aanvankelijk om 5.000 van deze ladesystemen per maand te leveren. Vandaag zitten we aan 10.000 stuks per week.” De stap naar pre-assemblage zorgde voor een dominant marktaandeel in de distributiesector. “Dus zijn we op zoek gegaan naar eigen producten om nog andere markten te kunnen bereiken. Want blijvende groei is nodig. Alleen zo kunnen we blijven bestaan. Dat eigen product hebben we

52

ontwikkeld rond de grondstof van meubels: hout. Daar hebben we spitstechnologie aan toegevoegd, denk aan de functionaliteiten van metaal. Dat hebben we gedaan door eigen patenten te ontwikkelen, en licenties van derden in huis te halen.”

MASS CUSTOMISATION De belangrijkste sprong die we gemaakt hebben? “Vandaag kunnen we 48.000 miljard verschillende houten ladesystemen aanbieden. Dat is mass customisation. Wij komen ’s nachts te weten wat de klant wil, de dag nadien maken we wat die vraagt en de volgende dag gaat het product de deur uit. Van bestelling tot levering bedraagt de doorlooptijd 48 uur. Zoiets is een enorme uitdaging voor de productie. Daarom hebben we geïnvesteerd in technologie die het ritme aankan.”

“Wij zoeken hier dus niet naar volume, zoals Ikea, waar je keuze hebt tussen drie breedtes. Bij ons heb je keuze uit 1.250 verschillende breedtes... En in de toekomst gaan we nog meer varianten maken. We dromen van producten waar mensen hun eigen design op kunnen aanbrengen. Denk aan logo’s of tekeningen. We werken volop aan de ontwikkeling van dit concept.”

“Ons uitgangspunt is: Hoe kunnen we de klant maximaal tevreden maken?” Peter Van Hoecke

Als bedrijf continu willen veranderen, is mooi. Maar medewerkers moeten de verandering wel mee willen dragen, anders lukt het niet. Van Hoecke: “Als onze mensen de veranderingen niet dragen, geraken we er niet. We zijn geëvolueerd naar een autonome organisatie, de mensen kunnen ervaren wat hun bijdrage is, hun persoonlijke meerwaarde in het geheel. Het is belangrijk om je te omringen met mensen die verstandiger zijn dan jezelf, en hen verder op te leiden. Operatoren van machines komen er bijna niet meer aan te pas. Bij ons is iedereen intussen een halve ingenieur, omdat ze dat op school geleerd hebben, of omdat ze zich hebben omgeschoold.”

Tips yKeuze: Bied keuze op elk vlak: service, maten, groottes van je product. yGemak: Maak het de mensen gemakkelijk. Er bestaat zoiets als keuzeverlamming: er is zoveel keuze dat mensen het gewoon niet meer weten. Maak het hen gemakkelijk. Stel drie vragen, en op basis daarvan kan je hen enkele voorstellen doen. Op internet is dat heel belangrijk, denk aan de mogelijkheid om je eigen keuken virtueel samen te stellen. yControle: Je moet als fabrikant proberen controle te houden over de hele waardeketen. Laat je niet in de hoek duwen door de retailsector. y Snelheid: Als je vandaag niet onmiddellijk reageert op nieuwe evoluties, dan kan het momentum voorbij zijn. David kan Goliath onderuit halen, daar zijn genoeg voorbeelden van. yFun: Alles wat de klant moet doen of zal ervaren moet plezant of aangenaam zijn. Saaie presentaties en productvoorstellingen zijn niet meer geschikt voor onze bruisende toekomst.

DURVEN SPRINGEN

53

TD150922_Imago_Assepoester_220 mm B x 310 mm H_Opmaak 1 21/01/2016 14:58 Page 1

Assepoester 3.0. Dit is het verhaal van Assepoester. Om klokslag 12 uur vlucht ze van het bal van de prins en verliest daarbij haar glazen muiltje. Het brengt Assepoester op een idee. Ze koopt een 3D-printer en print een nieuwe schoen. Het concept slaat aan. Ze lanceert haar eigen merk, Cinderella Footwear, en wordt een succesvolle zakenvrouw. En een prins? Daarvoor heeft ze Tinder. We leven in fascinerende tijden. Lees daarom De Tijd en neem voorsprong.

ENECO WERPT ZICH OP ALS ENERGIEREGISSEUR

Consumenten nemen energiesector over De energiesector is in volle evolutie. Nadat de liberalisering van de markt eerst traag opgang maakte is ze in een stroomversnelling terecht gekomen. En terwijl deze evolutie nog volop aan de gang is, dient een volgende disruptieve trend zich al aan: consumenten willen zelf energie produceren – waar, wanneer en hoe zij dat willen. Energieleveranciers moeten zichzelf daardoor heruitvinden. In dit snel evoluerende landschap werpt Eneco, producent van hernieuwbare energie, zich op als trendsetter. Sandy Panis Wie Christophe Degrez Bedrijf Eneco Belgium Aantal medewerkers 200 Omzet 500 miljoen euro Opgericht Sinds 2011 actief op particuliere markt

“De grootste verandering is de autarchie, de zelfsturing van de consument”, zegt Christophe Degrez, CEO van Eneco. “Ze zijn mondiger en slimmer geworden dankzij alle data en kennis waarover ze kunnen beschikken. Daardoor zijn hun verwachtingen ten opzichte van de energieleverancier ook veel puntiger. Ze verwachten van hem advies zodat ze zelf kunnen beslissen over hoe, waar en hoeveel energie ze opwekken of verbruiken. Dat vraagt van de energieleverancier een hele andere benadering.” Eneco richt zich sinds 2011 op de consumentenmarkt. Van bij de start hebben ze deze filosofie, waarbij de zelfsturing van de klant absoluut centraal staat, voor ogen gehouden. “Het eerste wat we gedaan hebben is een customer experience manager aantrekken. Want als de verwachtingen van de consument verhogen, dan volstaat de klassieke communicatie niet meer. Hoe gebeurt die traditioneel? Meestal één keer per maand via de factuur. En als de klant een vraag heeft, dan kan hij terecht in een callcenter, waarbij een computerstem hem eerst wat opties geeft, vervolgens krijgt hij een muziekje te horen, en met wat geluk krijgt hij dan iemand aan de lijn die hem een antwoord kan geven. De consument pikt deze manier van werken steeds minder.” “Wij hebben bijvoorbeeld geen callcenter, maar wel een Champions Pool, te bereiken via een gratis telefoonnummer, waarbij onze klanten meteen terecht komen bij iemand die ervoor opgeleid is om op elke vraag rechtstreeks te kunnen antwoorden. Onze ‘champions’ zijn onze belangrijkste werknemers, net omdat ze in direct contact staan met de klant. Zij weten als geen ander wat bij er bij de klant leeft. Ze beschikken ook elk over een budget om – wanneer zij dat opportuun achten – de klant een bloemetje of een kaartje te sturen. We hebben daar geen richtregels voor, ze lezen aan de telefoon ook geen voorgekauwde scripts af. Omdat we willen dat onze ‘champions’ authentiek zijn. Als bedrijf, als CEO, als werknemer is die authenticiteit heel belangrijk. De klant verwacht dat, en doorprikt meteen wanneer je als leverancier niet ‘echt’ bent.”

Landen actief Groep actief in België, Nederland, Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk

NIEUWE TECHNOLOGIE Eneco zet ook volop in op nieuwe technologie om de wens van de klant centraal te stellen. “Als de klant zelfsturend wil zijn, dan moet je hem de instrumenten geven om dat te kunnen doen. Dat is onze toekomstvisie, daar zijn we dan ook zwaar in gaan investeren.” $

DURVEN SPRINGEN © Chak López

55

Zo stond Eneco onlangs nog volop in de mediabelangstelling omdat het bedrijf als eerste energieleverancier een Teslabatterij in een particuliere woning plaatste. “De Tesla Powerwall laat gezinnen toe om de energie die ze met hun zonnepanelen opwekken op te slaan in een batterij. Zo kunnen ze autonoom en duurzaam instaan voor hun eigen energie.” “Zo kom je tot nieuwe energiemodellen. Het maakt bijvoorbeeld mogelijk dat je als werknemer ’s middags de energie aftapt van je werkgever in je elektrische wagen, en die energie dan vervolgens ’s avonds oplaadt in je huisbatterij. Ziedaar een nieuw werknemersvoordeel, waarover je dan weer verder kan beginnen nadenken.” En Eneco gaat nog verder. “Het is een ridicule redenering dat enkel mensen met het juiste dak en minstens vijftienduizend euro op hun rekening vatbaar zijn voor duurzaamheid. Wij willen iedereen de kans geven om duurzaam te produceren. Daarom gaan wij grote zonnedaken aanleggen, bijvoorbeeld op het dak van een plaatselijk voetbalstadion. Zo kunnen mensen die een appartement huren via de community waartoe ze behoren – zoals bijvoorbeeld die voetbalclub – toch een aantal zonnepanelen kopen. Dit concept gaat veel verder dan een financiële constructie: het is een ervaring die je deelt met de klant, met name dat iedereen kan bouwen aan een duurzame maatschappij.” Eneco legde ook windmolenparken aan waarin stakeholders en klanten financieel konden participeren voor een maximumbedrag van 250 euro. “Wij kregen meteen vragen of dat ook niet voor een bedrag van 25.000 euro kon. We hadden voor het project 800.000 euro nodig. Al na drie weken hadden we dat geld ingezameld.” Het model waarbij kilowattuur centraal wordt opgewekt en dan via hoog- en laagspanning en vele kosten tot bij de consument komt, staat duidelijk onder druk. “Kilowattuur is commodity geworden. Het is nodig, en het moet in orde zijn, maar daarrond is zoveel meer waar je als energieleverancier aandacht voor moet hebben. In de toekomst zal het van de wendbaarheid van energieleveranciers afhangen of ze kunnen overleven in een markt waar de verwachtingen van de consument snel evolueren.” Als challenger op de markt, wil Eneco hierin het voortouw nemen. “Ons doel is om energieregisseur te worden. Daarom hebben we zwaar geïnvesteerd in een platform dat 1 op 1 synchroon is met de wensen van de klant. Die kan op zijn telefoon, waar hij zich ook bevindt, zijn energiehuishouding thuis bedienen, hij kan nagaan hoeveel hij verbruikt, hoe hij dat kan verminderen, wanneer hij best zijn elektrische wagen oplaadt, hoeveel elektriciteit de windmolen waarin hij participeert die dag produceerde, enzovoort. In het oude model waren de contactpunten van de klant met zijn energieleverancier de factuur en het callcenter. Vandaag staat hij voortdurend in contact met zijn leverancier, via het scherm van zijn telefoon.”

56

DURVEN SPRINGEN

Wat was de grootste sprong die Eneco maakte? “Dat was toen we ons in 2011 op de consument zijn gaan richten met een eigen, duurzame filosofie waarbij we de klant wilden laten participeren in ons nieuw energiemodel. Die sprong vormde een risico, maar we zijn nog nooit van koers moeten veranderen. Ondertussen hebben we al heel wat bedrijven en particulieren geïnspireerd om mee te gaan in onze duurzame filosofie.”

Wist je dat… Momenteel woedt er een ware prijsoorlog rond slimme thermostaten. Eni promoot Anna, EDF Luminus brengt Smart Thermostat van Neatmo uit en Essent en Lampiris verkopen Nest van Alphabet (Google). Engie Electrabel doet momenteel een promotour rond zijn nieuw product ‘boxx’, “dat veel meer is dan enkel een thermostaat.” Van alle Europese landen wordt in ons land het meest van energieleverancier gewisseld. Vorig jaar veranderde in Vlaanderen 15,4 procent van de klanten van elektriciteitsleverancier. Voor gas was dat 17,7 procent. De VREG verwacht dat ook dit jaar veel klanten van leverancier zullen wisselen. De Nederlandse marktleider voor elektrische laadpalen komt naar België. EV-Box wil hier enkele duizenden laadstations voor elektrische wagens installeren. Het bedrijf werkt daarvoor samen met Eneco. Met slechts 320 publieke laadpunten voor elektrische auto's loopt België fors achter op de buurlanden.

*

*

Tips yVolg je goesting! Als je de goesting hebt, it’s gonna happen… yIf you’re in doubt, actually you’re not… Laat de ratio het op het juiste moment overnemen van de emotie. yOndernemers zien in alles opportuniteiten. Stick to the plan. Focus. y Embrace your future competitor. yBe proud of whatever you do. In Vlaanderen zijn we te weinig fier op onszelf. Celebrate success! yYou miss 100 procent of the shots you don’t take. Je kunt nadenken, maar je moet uiteindelijk wel actie nemen. Je moet durven springen.

Meer info op vdab.be/werkgevers of bel 0800 30 700

AdvVDAB_bakker220x310mm.indd 1

27/04/16 13:05

Building leading companies Gimv investeert in innovatieve bedrijven die bouwen aan de oplossingen van morgen in sectoren met een duurzaam groeipotentieel : Connected Consumer, Health & Care, Smart Industries en Sustainable Cities. Door een sterk partnership en het investeren van kapitaal, mensen en expertise, werken we samen aan verdere groei en ondersteunen we bedrijven op hun weg naar marktleiderschap.

www.gimv.com

220x310_Adv_VOKA_NL_29042016.indd 1

4/04/2016 14:12:08

Banque de Luxembourg opent kantoor in Gent

Conjunctuur: een gestabiliseerde groei

Banque de Luxembourg is sinds 2010 actief in België en zette met de opening van een private banking centrum in Gent een nieuwe stap in

Het vertrouwen van de Vlaamse ondernemers

merken we ook op in de certificaten van oorsprong

haar ontwikkeling. Zo wil zij ook haar Vlaamse cliënten toegang geven

stabiliseert. De ondernemers vinden de financie-

die Voka uitreikt aan bedrijven die buiten Europa en

tot haar diensten. Het Belgische bijkantoor telt in totaal een twintigtal

ringsvoorwaarden bij de banken duidelijk verbeterd.

de VS exporteren.

medewerkers en beheert 3 miljard euro aan deposito's, waardoor het

En de bedrijven die exporteren, zien hun exportor-

nu al tot de grootste vermogensbeheerders van België behoort. Na

ders licht aantrekken. Dat blijkt uit de halfjaarlijkse

België zit qua groei achteraan in het Europees

Aarlen en Brussel viel de keuze op Gent omdat Vlaanderen een regio is

conjunctuurenquête van Voka.

peloton. Dat komt voor een belangrijk deel omdat

met een belangrijke ondernemerstraditie. De bank komt zo dichter bij haar Nederlandstalige cliënten. www.banquedeluxembourg.com

Haven van Antwerpen en ENGIE realiseren Alternatieve Energiehub

we niet de herstelbeweging kennen van Europese De resultaten van de enquête beantwoorden aan de

landen die hun economie hervormd hebben zoals

visie die Voka heeft over de nationale en internati-

Nederland, Spanje of Ierland, en we ook niet zoals

onale conjunctuur. Die visie is dat het herstel welis-

Duitsland kunnen genieten van een sterke export-

waar aanhoudt, maar er niet echt meer sprake is van

motor. Ook de terroristische aanslagen in Brussel op

een versnelling van dat herstel. De dreiging van een

22 maart zullen op de groei wegen.

nieuwe recessie, waar begin dit jaar door de forse beurscorrectie even voor gevreesd werd, is voor de Westerse economieën afgewend.

De haven van Antwerpen en ENGIE hebben een concessieovereenkomst voor 30 jaar gesloten voor de realisatie van een Alternatieve Energiehub in

Bij de vraag over het verwacht aantal orders in de

de haven van Antwerpen. De Alternatieve Energiehub zal bestaan uit een

komende zes maanden, steeg de groep die een

bunker- en vulstation met vloeibaar aardgas (LNG) voor binnenvaart en

stabilisering ziet van 41,7% in de tweede jaarhelft

wegtransport, daarnaast komen op de locatie een aardgas (CNG) vulpunt

van 2015 tot 45,6% nu. De groep die meer orders

en snelladers voor elektrische voertuigen. Met de realisatie van de Alterna-

verwacht, zakte van 42,5% naar 38,6%. Het aantal

tieve Energiehub zetten de haven van Antwerpen en ENGIE een belangrijke

bedrijven dat een daling van de orderportefeuille

stap in de energietransitie en de verduurzaming van het energieverbruik in

ziet, bleef stabiel op 15,8%.

de transportsector. www.engie.be www.portofantwerp.com Vanuit de exporterende bedrijven is er wel goed nieuws. De groep die de exportorders ziet aantrekken is gestegen van 39,2% tot 42%. Dezelfde trend

Derde generatie bij confiserie Geldhof Op 21 maart nam Jo Geldhof officieel de leiding over van de confiserie die in 1954 door zijn grootvader Antoine werd opgericht. Al meer dan 60 jaar produceert Geldhof vanuit Eeklo ambachtelijke cuberdons, vervaardigd volgens een geheim recept uit 1873. Het was Antoine Geldhof (1925-2012) die het 19de-eeuwse recept van de cuberdons aanleerde. Jo runt momenteel het dochterbedrijf ‘Sweets & Candy’, hij wil ook de Geldhof sneeuwbal tot een groot succes te maken. “Het is altijd al onze ambitie geweest om de twee bedrijven te fusioneren tot één ambachtelijke confiserie. We zijn ervan overtuigd in de toekomst nog veel van ons te laten horen, ook in het buitenland”, aldus Jo Geldhof. www.conf-geldhof.be

ING speelt in op verwachtingen familiebedrijven ‘Optimistisch voor de toekomst, met speciale aandacht voor fiscale vragen en steun aan ondernemingen, en bezorgd over productiekosten en het vinden van gekwalificeerd personeel.’ Dit is in het kort samengevat hoe familiebedrijven vandaag kunnen omschreven worden. Dit is ook de conclusie van ING België na een grondige analyse van de SAFE-enquête die de ECB uitvoert en die gewijd is aan kmo’s en hun financiering. ING België dook in de resultaten van de studie om meer te weten te komen over de verwachtingen en bezorgdheden van de familiebedrijven. www.ing.be

ACTUEEL

© Shutterstock

Quote "Met een goed objectief veiligheidsrapport zouden we heel wat negatieve perceptie kunnen ontkrachten."

Biedt de Belgische staat voldoende veiligheid voor de belastingen die we betalen? Hoeveel geld moeten we in een veiligheidsapparaat of leger stoppen? Welke criteria gaan we daarvoor gebruiken? Het zijn de vragen die bij de nasleep van de bloedige terreuraanslagen van 22 maart opduiken, zegt Stijn Decock, Voka’s hoofdeconoom. In sommige domeinen lukt het goed om landen op vlak van waar-voor-ons-geld te vergelijken. Zo zijn er over onderwijs bergen cijfermateriaal. Moeilijker wordt het wanneer het gaat over de veiligheid en de werking van de rechtstaat. Toch is het belangrijk dat er meetinstrumenten zijn die de kwaliteit van veiligheidssystemen opmeten. Je kan bijvoorbeeld naar de uitrusting kijken. Hoeveel soldaten en undercoveragenten zijn er, welke data capteert men en hoe wordt die verwerkt. Nog belangrijker is dat die diensten in tijden van lage urgentie voldoende training krijgen. Je zou ook aan de hand van valse alertsignalen de kwaliteit van veiligheidsdiensten kunnen opmeten en ze tegelijkertijd alert houden. Internationale vergelijkbare cijfers rond veiligheid zouden ook welkom zijn om de perceptie van onveiligheid te kunnen ontkrachten. Met een goed objectief veiligheidsrapport zouden we heel wat van die negatieve perceptie kunnen ontkrachten.

59

1/4

8-punten urgentieplan voor mobiliteit We prijzen ons land en onze regio internationaal graag aan als de ‘draaischijf van Europa’: door onze centrale ligging in de EU, onze goede ontsluiting via lucht- en zeehavens en ons dicht netwerk van autosnelwegen. Daardoor zijn we als het ware bijna ‘incontournable’ voor internationale stromen van goederen en mensen. De waarheid is echter anders. Daarom stelt Voka volgende werven voor: zorg dat Brussels Airport zo snel mogelijk terug op volle kracht functioneert met een goed werkende vliegwet. Renoveer de Brusselse tunnels veel sneller dan nu gepland is. De vernieuwing van de Brusselse ring, de implementatie van het Brabantnet en het GEN moeten uitgevoerd worden.

1 op 4 Vlaamse ondernemers ondervindt nadelige gevolgen van de recente aanslagen in Brussel.

Installeer een slimme kilometerheffing. Voer het mobiliteitsbudget in.

35% van de ondernemers vreest dat buitenlandse partners en investeerders niet meer naar

Ook de Oosterweelverbinding moet dringend uitgevoerd worden. En

ons land durven te komen. Dat blijkt uit een bevraging van Voka bij 600 ondernemers. Vooral

ten slotte moeten onze havens écht samenwerken.

rond Brussel zijn de ondernemers pessimistisch. 90% denkt dat Brussel minder bedrijven zal aantrekken en dat meer bedrijven Brussel zullen verlaten. 37% denkt dat de aanslagen de druppel zijn naast heel wat andere factoren zoals files, de staat van het patrimonium of de zoektocht naar geschikte werknemers. 68% van de ondernemers is vragende partij om een

Geïntegreerde zorg: het governance-vraagstuk

campagne te voeren om België in het buitenland opnieuw op de kaart te zetten. Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka: “Voor Brussel is de uitdaging enorm. Meer dan 40% van de

Het huidige zorgsysteem is nog sterk gefragmenteerd en houdt geen

ondervraagden denkt dat er bedrijven uit Brussel zullen wegtrekken. Ook hier zijn het niet alleen

enkele organisatie of individu verantwoordelijk voor de kwaliteit en de

de aanslagen maar een mix van factoren. We verwachten dus van de Brusselse beleidsmakers

kost van de totaal verleende zorg. Nieuwe samenwerkingsmodellen,

een sterk engagement om de problemen aan te pakken en Brussel opnieuw op de kaart te

die vandaag zowel op Vlaams als federaal niveau in de steigers staan,

zetten als interessante investeringslocatie. Brussel heeft een heel hoge werkloosheid, enkel

benadrukken daarom de nood om de organisatie van de zorg van alle

bedrijfsinvesteringen kunnen meer jobs creëren.”

relevante actoren beter op elkaar af te stemmen. Integratie gaat vooral over het coördineren van taken en rollen binnen en tussen de diverse zorgorganisaties, met de focus op de transities tussen elk van de schakels. Daarnaast moet elke schakel dit ook waarmaken via interne

Nieuwe Groeipaper rond sociale economie

governance-instrumenten voor de betrokken zorgprofessionals. Het beleid moet beide voorwaarden beter invullen.

Zit de federale begroting op koers?

In de meest recente Groeipaper van Voka, zoomt

derende verwachtingen van de consument of van

arbeidsmarktexpert Sonja Teughels in op sociale

medewerkers.

Nu het eerste volledige regeringsjaar erop zit, wordt het tijd voor een

economie en hoe (sociaal) ondernemerschap een

eerste tussentijdse evaluatie. De structurele verbetering zou volgens

antwoord kan zijn op sociale uitdagingen. De over-

De regelgeving blijft echter nog te veel toespitsen

het Planbureau slechts 1,2 miljard bedragen, minder dan de helft van

heden kunnen deze hoe langer hoe minder alleen

op de verschillen tussen sociaal en regulier onder-

het beoogde objectief. En dit ondanks een aanzienlijke rentemeevaller.

aan. Maatschappelijke uitdagingen worden immers

nemerschap. Dat uit zich onder meer in de erken-

De Hoge Raad van Financiën verwijst ter verklaring naar het wegval-

steeds complexer en de overheid heeft daar niet alle

ning, financiering, de (para)fiscaliteit en de btw-

len van heel wat financiële ontvangsten in de periode 2014-2015. De

kennis of middelen voor in huis.

regelgeving.

uitgavengroei lag volgens een voorlopige schatting van de Europese

Sociale ondernemingen zijn aan het evolueren. De

U kan deze en de andere reeds verschenen

trendbreuk door zowel de ontvangsten- als de uitgavengroei in te

nadruk verschuift van overwegend gesubsidieerde

Groeipapers lezen en downloaden via www.

perken. De groeivooruitzichten van het Planbureau voor de periode

spelers naar echt ondernemerschap waarbij winst

voka.be/groeipapers

2016-2020 zijn ook positiever dan in de voorbije 5 jaar.

Commissie ook iets hoger dan beoogd. De regering realiseert wel een

gebruikt wordt om nieuwe initiatieven te ontwikkelen en zo te voldoen aan nog meer maatschappelijke behoeftes.

de GROEIPAPERS DE FEITEN ACHTER DE STELLING

In Vlaanderen is er nog werk aan de winkel om sociaal ondernemerschap uit te rollen zonder nog meer budgetten op te slorpen. Maar gelukkig zien we in Vlaanderen toch stilaan een verschuiving. Sommige

Een maandelijkse uitgave van Voka vzw Verschijnt niet in juli en augustus Jaargang 1 - april 2016 Koningsstraat 154-158, 1000 Brussel tel.: 02 229 81 11 fax: 02 229 81 00 [email protected], www.voka.be Afgiftekantoor: 8400 Oostende Erkenningsnummer: P912687

Sociale economie: ondernemerschap als antwoord op sociale uitdagingen

van deze iniatieven schuiven zelfs volledig op naar

stonden, is de responsabilisering bij arbeidsongeschiktheid. De maatregel t.a.v. werkgevers is inconsistent, ineffectief, onnodig en risicovol. de boot moet gekeerd worden om een goede afloop te bekomen. De

De essentie

schappelijke finaliteit, het kan dus.

Sociale ondernemingen kunnen een antwoord bieden op maatschappelijk uitdagingen op het vlak van werkgelegenheid, duurzaamheid en groei. Dankzij hun maatschappelijk visie en doelstellingen – waarbij het generen van winst wel een motor, maar geen doel op zich vormt – is deze vorm van ondernemerschap een welgekomen aanvulling bij het beleid, dat steeds meer moeite heeft om problemen als armoede of werkloosheid het hoofd te bieden.

Omgekeerd zien we ook dat steeds meer ondernemingen sociale doelstellingen nastreven. Omdat ze willen, maar ook uit noodzaak, denk aan veranSonja Teughels Senior adviseur arbeidsmarkt [email protected]

ACTUEEL

Eén van de elementen die bij de begrotingscontrole hoog op de radar

Dit wil niet zeggen dat het verhaal van responsabilisering fout zit, maar

de reguliere economie. Ondernemen met een maat-

60

Responsabilisering arbeidsongeschiktheid

Sociale ondernemingen gaan daarbij steeds creatiever te werk. De nadruk verschuift van overwegend gesubsidieerde spelers naar echt ondernemerschap waarbij winst gebruikt wordt om nieuwe initiatieven te ontwikkelen en zo te voldoen aan nog meer maatschappelijke behoeftes. Binnen Europa is deze tendens al sterk merkbaar. Daarom ook wil Europa initiatieven van sociaal ondernemerschap ondersteunen als hefboom voor welzijn, groei en jobs. In Vlaanderen is het sociaal ondernemerschap nog relatief weinig gepromoot. Onze regio kent wel een sterk uitgebouwde sociale economie, met vooral sociale en beschutte werkplaatsen, maar deze sector is nog sterk subsidie-afhankelijk.

“Sociale ondernemingen kunnen een antwoord bieden op maatschappelijk uitdagingen zoals werkgelegenheid, duurzaamheid en groei” De uitgaven voor de sociale economie in Vlaanderen zijn sterk toegenomen, maar we zitten nu aan de limieten van het budgettaire groeipad.

Gelukkig zien we in Vlaanderen toch stilaan een verschuiving richting meer sociaal ondernemerschap. Onder druk van een bezuinigende overheid zoeken sommigen naar nieuwe manieren om te ondernemen. Enkelen verschuiven zelfs volledig richting reguliere economie en tonen aan dat het kan: ondernemen met een maatschappelijke finaliteit. Omgekeerd zien we dat steeds meer ‘reguliere’ ondernemingen sociale doestellingen nastreven. Omdat ze het willen, maar ook uit noodzaak: bijvoorbeeld omdat steeds meer consumenten dat verwachten of omdat het steeds moeilijker wordt geschikte arbeidskrachten te vinden. Tegelijk zien we ook meer samenwerkingsverbanden tussen gewone ondernemingen en sociale economiebedrijven. En al groeien de uitersten van het spectrum stilaan naar elkaar toe, toch blijft de regelgeving nog te veel inzetten op de verschillen. Dat uit zich onder meer in de erkenning, de financiering, de (para)fiscaliteit en de btw-regelgeving. De vraag is of dit onderscheid nog wenselijk is. Bovendien legt deze regelgeving zeer sterk vast wie wat op welke wijze moet doen en dit belemmert het ondernemerschap en de sociale resultaten. De overheid moet dringend meer focussen op duurzame resultaten. ‘Social Impact Bonds’ kunnen hierin een interessant alternatief zijn. Cocreatie, innovatie en sociale impact zijn hierbij de sleutelwoorden en die kunnen een win zijn voor iedereen: overheid, ondernemingen, maatschappij.

stijging van arbeidsongeschiktheid, met een verdubbeling op 10 jaar, is een serieus probleem dat grondig moet worden aangepakt. De nadelen voor de werkgever zijn immers hoog: het gaat om een kost van gemiddeld 800 euro per dag. Het ruimere re-integratieplan omvat goede elementen, maar er moet een beter evenwicht komen.

Executive Search

www.altior.be

Agenda www.voka.be/antwerpen-waasland

www.voka.be/metropolitan

KunstKamer: Bezoek art collection Belfius

YVM @ DRUUM: When entrepreneurship meets art

17/5, 19u30 | Belfius (Brussel)

2/6 | DRUUM (Brussel)

Uiteenzetting door Paul Kumpen, voorzitter Voka, 18/5, 19u00 | ING (Antwerpen)

Academie: Waar naartoe met het Gewestelijk Expressnet of de S-baan in de Brusselse metropool?

Lab Projectmatig Werken

15/6, 18u00 | Voka (Brussel)

TEL. 03 232 22 19

TEL. 02 229 81 42

Start op 20/5, 09u30 | Voka (Antwerpen)

www.voka.be/kempen TEL. 014 56 30 30

www.voka.be/oost-vlaanderen TEL. 09 266 14 40

Opleiding Bodemregelgeving

Basisopleiding Douane voor beginners

12/5, 09u00 | Voka (Gent)

12/5, 09u00 | Voka (Geel)

Box Bar Meetjesland & Leiestreek – Back to the roots

Crash course digitale marketing en strategie 12/5, 09u00 | Intracto Group (Herentals)

12/5, 17u00 | Santé (Hansbeke)

Infoseminarie Zakendoen met Iran

LinkedIn voor pro's

17/5, 13u30 | Aldhem (Grobbendonk)

www.voka.be/limburg TEL. 011 56 02 00

12/5, 09u00 | Voka (Dendermonde)

www.voka.be/vlaams-brabant TEL. 02 255 20 20

Zakendoen met de NAVO

Zaken doen in Marokko, de economische poort naar Afrika

12/5 | Voka (Hasselt)

11/5, 09u30 | Voka (Vilvoorde)

Jong Voka met gastspreker Carl Maes

Export4Growth: maak een succes van uw exportplannen!

17/5 | Kim Clijsters Sports & Health Club (Bree)

De duivelse marketingstrategie door Bob Madou

18/5, 13u30 | Voka (Leuven)

Lerend Netwerk Logistiek

17/5 | Voka (Hasselt)

18/5, 09u00 | Voka (Leuven)

www.voka.be/mechelen

www.voka.be/west-vlaanderen

Bar International: zakelijke opportuniteiten in Japan

Smart Cities

TEL. 015 45 10 20

18/5, 18u00 | Voka (Mechelen)

Ontmoetings- en netwerkmoment met gemeente Duffel 24/5, 19u00 | Gemeentehuis (Duffel)

Debiteurenbeheer 24/5, 14u00 | Voka (Mechelen)

TEL. 056 23 50 51 12/5, 19u45 | Theoria (Kortrijk)

CEO Connect Sitra 17/5, 19u30 | Sitra (Ieper)

Brainstormsessie Kere Ekje Were 19/5, 18u00 | Voka (Kortrijk)

Twitter voor gevorderden 20/5, 13u30 | Voka (Kortrijk)

Neem deel aan de Voka Open Bedrijvendag Op 2 oktober vindt een nieuwe editie van de Voka Open Bedrij-

een teambuildingdag van maken voor uw medewerkers, of

vendag plaats. Neem ook zeker eens deel aan deze dag, want

misschien hebt u een nieuw product dat u die dag kan lanceren.

u kan er met uw bedrijf ook heel wat uit halen. U kan uw bedrijf bijvoorbeeld in de picture zetten als topwerkgever, u kan er

62

AGENDA

U vindt alle info op www.openbedrijvendag.be

Meer stress met het krachtige Corporate Fibernet met back-uplijn.

Als een oase van rust in uw reclamebureau een voorwaarde is tot opperste concentratie dan bent u eraan voor de moeite. Want met de beste up- en downloadsnelheden van Corporate Fibernet zal het straks gonzen van de stress. Nogal wiedes. Zelfs de grootste bestanden geraken sneller bij de klant, sneller bij de drukker en dus sneller van de planning. En mocht het internet alsnog uitvallen, dan houdt onze internetback-uplijn alles aan de praat. Meer stress dus. Haal ook meer uit uw business met Corporate Fibernet via 0800 66 010 of telenet.be/corporatefibernet

30TFB15026_ad Voka 330x240.indd 1

27/01/16 16:37

www.capitalatwork.com

Manage your Future put your Capital at Work VERMOGENSBEHEER • VERMOGENSPLANNING CapitalatWork is een onafhankelijke vermogensbeheerder voor particuliere en professionele cliënten. Dankzij onze specifieke beleggingsstijl bouwt CapitalatWork met succes aan het behoud en de groei van het vermogen van ons cliënteel. Daarbij zijn veiligheid, deskundigheid en eenvoud de fundamenten van ons gedisciplineerd en consistent vermogensbeheer. Zo creëren wij, mèt onze kennis van vermogensplanning, toegevoegde waarde voor onze cliënten. Wilt u weten hoe wij uw vermogen veilig en deskundig aan het werk zetten? Contacteer ons via Nathalie Cardoen op +32 2 663 36 09 of via [email protected] of surf naar www.capitalatwork.com

Antwerp - Breda - Brussels - Ghent - Courtray - Luxembourg