m
dulair nummer 8
16 juli 2010
jaargang 25 w w w.ou.nl
www.ou.nl
Student Linda Stoeten:
‘Psycholoog én boerin’
r an kin g
7 10
o n d e r zo e k
14
service
20
Studentenenquête:
Prof. Paul Kirschner:
Nieuwe WHW:
Open Universiteit de beste
‘OU geschikt voor buitenpromovendi ’
Collegegeld of instellingscollegegeld
c
lofon
Modulair verschijnt maandelijks, telt 32 pagina’s en een oplage van 33.000 exemplaren. Het blad wordt uitgegeven door de afdeling Voorlichting, Service en Informatie van de Open Universiteit Nederland (ISSN 0920-2560). Studenten en alumni krijgen het blad (gratis) bezorgd. Er is ook een digitale editie (inclusief archief): www.ou.nl/modulair
10
Nationale Studenten Enquête (NSE)
OU-studenten vinden hún universiteit de beste
Redactie Hoofdredactie/eindredactie: Frans Bogaert
Diplomering
Redactionele bijdragen Marijke te Hennepe, Zweitze W. Hofman, Fred Meeuwsen, Frans Bogaert, Leon Mussche (cartoon), Paul Troost, Ingrid Frints, Ramona Ghijsen, Ton Reijnaerts, Jeroen Liefhebber
13
Overige bijdragen Walter Bazen, Nanda Boers, Bep Franke, Paul Franck, Henk Frederiks, Peter Nederlof, José Muijtjens, Paul van de Boorn, Peter Varwijk, Marion Timmermans, Caroline Visser, John Dohmen, Harold Krikke, William van Zanten
Diploma per post – nee toch zeker!
Onderzoek
Grafische vormgeving Visuele communicatie en documentverwerking, Vivian Rompelberg Basisontwerp: Exit Communicatie, Wessem Fotografie Peter Strelitski, Chris Peeters, Peter Honig, André van den Akker
Prof. dr. Paul Kirscher over buitenpromovendi:
Druk OBT, Den Haag Terrapress mat 80gr
‘Lacune wetenschap en praktijk oplossen met onderzoek uit praktijk, onderwijs en bedrijfsleven’
Advertenties Voor advertenties kunt u rechtstreeks contact opnemen met de hoofdredactie Redactieraad Modulair (en e-Modulair) worden redactioneel bewaakt binnen de uitgangspunten zoals geformuleerd door de Redactieraad. Leden: voorzitter Koos Baas, ing. (Informatica); drs. Nanda Boers (Psychologie); Frans Bogaert MA (Voorlichting, service en informatie); drs. Dick Disselkoen (Cultuurwetenschappen); drs. John Dohmen (Rechtswetenschappen); Peter Honig (studiecentra); dr. Marga Winnubst (CELSTEC); Bernadette Kop (Ondernemingsraad/ Studentenraad); drs. Max van Luik (Managementwetenschappen); Henny Schut (Marketing en communicatie); drs. Bep Franke (Natuurwetenschappen). Redactieadres Secretariaat: Nicolle Delnoy (045-5762645) of Romy Ewoldt (045-5762858) Postadres: Valkenburgerweg 177 Postbus 2960, 6401 DL Heerlen t 045-5762670 (hoofdredactie) f 045-5762766 e-mail:
[email protected] www.ou.nl/modulair
Open Universiteit
Maandelijks 4
Nieuws
12 s t u d e n t e n r a a d
21 co lu m n z w e i t z e
5
co lu m n S t u u tj e
14 o n d e r zo e k
24 o n d e r w i j s
6
e n d a n n o g d e s t u d i e 16 a c t i V i t e i t e n r o o s t e r
7 D e S t u d e n t
18 s e r v i c e
30 t e n ta m e n i n f o 31 AFGESTUDEERDE N
inh
ud
De Student Psychologiestudente Linda Stoeten:
’Psycholoog én boerin: ik ben er trots op’
Onderwijs
Boeken mee met vakantie, jazeker!
Service
Nieuwe WHW: collegegeld of instellingscollegegeld
Op tentamen
‘Jammer dat we voor studenten binnen Europa zo weinig kunnen betekenen’
17 18 22
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
3
nie
ws
Onderzoekssubsidie De faculteit Psychologie heeft een onderzoekssubsidie voor een promotieproject gekregen van de subsidiegever ZonMw (opdrachtgevers VWS en NWO). ZonMw kent de subsidie toe aan prof. dr. Lilian Lechner, hoogleraar Gezondheidspsychologie, voor het project ‘The best of two worlds: Integrating Motivational Interviewing and self-regulation in tailoring interventions Feasibility and effects.’ In dit project wordt een innovatieve online interventie ontwikkeld en geëvalueerd die erop gericht is om mensen intrinsiek te motiveren tot het veranderen van hun gezondheidsgedrag. Wanneer mensen meer intrinsiek gemotiveerd zijn tot gedragsverandering, zal het voor hen makkelijker zijn om dit gedrag ook echt te veranderen en vol te houden. Het project heeft tot doel bepaalde counselingachtige technieken (motivational interviewing) te vertalen naar interactieve computertechnieken, om zo mensen intrinsiek te motiveren tot meer bewegen. Ook richt de interventie zich op het versterken van zelfregulatievaardigheden, zodat mensen beter in staat zijn om hun eigen gedrag te plannen en uit te voeren zoals men dat zelf wilt. Naast de OU (penvoerder) is ook de Erasmus Universiteit betrokken bij de aanvraag, evenals TNO, de Universiteit Maastricht en de GGD Midden Limburg. Bij de OU is naast Lilian Lechner ook dr. Catherine Bolman bij het project betrokken. Het project heeft een duur van vier jaar en omvat een promotietraject voor een junior onderzoeker. Lilian Lechner ????????
4
Opnamen lezingen Wetenschapscafé beschikbaar
CELSTEC PhD heeft beste begeleidingsteam
Om wetenschappelijke kennis toegankelijk te maken voor een breed publiek worden maandelijks in café Pelt in Heerlen – plaats van hoofdvestiging Open Universiteit – lezingen gehouden door een van haar eigen wetenschappers. De lezingen beginnen steeds om 20.00 uur, duren ongeveer een uur en zijn gratis toegankelijk. Enkele van de reeds behandelde thema’s waren: woekerpolissen, managen, misvattingen in het onderwijs. De opnamen van de lezingen die in 2010 gehouden zijn in het kader van het Wetenschapscafé, zijn nu beschikbaar. Ook de getoonde powerpoint-presentaties kunnen bekeken en gedownload worden: www.ou.nl/wetenschapscafé. Overigens worden identieke activiteiten – onder de naam Kenniscafé – georganiseerd in het nieuwe studiecentrum Almere, maar dan in samenwerking met de Nieuwe Bibliotheek aldaar. Kijk op: www.ou.nl > studiecentra > Almere > agenda.
Tijdens de openingssessie van de Onderwijs Research Dagen van 23 tot en met 25 juni is de prijs voor het beste begeleidingsteam 2009 uitgereikt aan het team dat ir. Ludo van Meeuwen, promovendus bij CELSTEC, begeleidt. Het begeleidingsteam bestaat uit: prof. dr. Jeroen van Merriënboer (UM/OU), prof. dr. Paul Kirschner (CELSTEC), Jeano de Bock (Luchtverkeersleiding Nederland) en dr. Saskia Brand-Gruwel (CELSTEC). 13 begeleidingsteams waren genomineerd voor de prijs, georganiseerd door de Vereniging voor Onderwijs Research (VOR). Van Meeuwen onderzoekt verschillen in expertise op het gebied van het waarnemen en interpreteren van ATC-stimuli (Air Traffic Control) op perceptueel en conceptueel niveau. Daarnaast onderzoekt hij de mogelijke invloed van ruimtelijke vaardigheden. Hij verzamelt daartoe gegevens over ATC performance, de oogbewegingen, de ruimtelijke vaardigheid, en mondelinge rapporteringen bij experts, personen met gemiddelde ervaring en nieuwelingen. Tijdens deze jaarlijkse meeting komen onderzoekers onderwijswetenschappen uit Nederland en Vlaanderen bijeen om hun werk te presenteren. De dagen worden georganiseerd onder auspiciën van de VOR en het Vlaams Forum voor Onderwijsonderzoek (VFO).
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
c
lumn
Onderzoek digitaal leermateriaal In het kader van het Wikiwijs-programma – het ontwikkelen van open digitale leermiddelen in opdracht van OCW – is door onderzoekers van de Open Universiteit gepeild hoe digitaal leermateriaal in het onderwijs gebruikt wordt. Het onderzoek vond (al) plaats vóór de lancering van Wikiwijs in december vorig jaar. Het is de bedoeling dat tenminste eenmaal per jaar een vervolgmeting plaatsvindt om verschuivingen te peilen in gebruik, ontwikkelen en delen van open, digitaal leermateriaal en eventuele veranderingen in wensen en behoeften aan ondersteuning. De nulmeting is uitgevoerd onder 1382 docenten po, vmbo, vo (havo en vwo) en mbo. Enkele bevindingen uit die eerste nulmeting: docenten willen veel meer digitaal leermateriaal in het onderwijs gebruiken dan nu: het aandeel van digitaal leermateriaal in het totale aanbod van leermaterialen zou moeten gaan van 22 naar 42 procent. Over het algemeen staan Nederlandse docenten positief t.o.v. digitale leermaterialen: men ziet het als nuttige aanvullingen op de leer- en oefenstof, maar meestal niet als vervanging van papieren leermateriaal. Havo- en vwo-docenten doen nu nog het minst aan gebruik, bewerken, maken en delen van digitale leermaterialen. Kijk voor een uitgebreide samenvatting en het rapport op: www.wikiwijs.nl.
Vakantie – de boeken gaan mee! Mede namens alle medewerkers van de OU wenst de redactie van Modulair alle studenten (en hun achterban) een fijne, welverdiende vakantie! Overigens blijkt uit onze (kleine) enquête op e-Modulair – ‘Neemt u de boeken mee met vakantie?’ – dat dit voor nagenoeg alle responderende studenten geldt. Het bevestigende antwoord zetten zij zelfs kracht bij met statements als: ‘jazeker, absoluut, altijd!’. Zie ook de compilatie op pagina 17 in deze editie. De eerstvolgende Modulair (1) in het nieuwe studiejaar verschijnt op vrijdag 10 september.
In de laatste Modulair lees ik dat in het rapport van de commisie Veerman, over het Nederlandse Hoger Onderwijs, staat dat de Open Universiteit niet aan de verwachtingen voldoet (onder andere) omdat ruim tweederde van de studenten al een hoger onderwijsdiploma heeft. Laaiend word ik als ik dat lees. Zelf ben ik (uiteraard) ook zo’n student: ik heb al een hoger-onderwijsdiploma. Toen ik zeventien was en van het middelbaar onderwijs kwam, had ik geen idee wat ik wilde. Hoe moet je een studie kiezen als je geen idee hebt wat studeren werkelijk inhoudt en als je absoluut nul ervaring hebt met welk beroep op hoger niveau dan ook? En wat ook opvalt: als studenten dan de sprong in het diepe gewaagd hebben, dan studeert nog niet iedereen gemotiveerd. Ik las bijvoorbeeld dat de Universiteit van Groningen maar weinig studenten kan vinden voor het Honoursprogramma voor betere studenten. Toen ik jong was, zou ik dat ook overbodige tijdverspilling gevonden hebben en had ik wel iets beters te doen zoals druk zijn in de studentenvereniging. Maar nu ik wat ouder en uitgefeest ben, zou ik het fantastisch vinden om zo’n programma te mogen volgen. Wat studie- en beroepskeuze betreft, komt het verstand kennelijk met de jaren. Nee, de impliciete verwachting dat 16- en 17-jarigen, als ze van de middelbare school komen, in één keer de juiste studie en het juiste beroep kiezen om tot hun 67-ste uit te oefenen, is in feite ronduit absurd. Evenals het idee dat de overigen, die op die leeftijd niet zo gelukkig zijn dat ze precies weten wat ze willen en die na een aantal jaar studeren en werken toe blijken te zijn aan iets nieuws, geen tweede kans meer mogen krijgen. Dat gaat er bij mij niet in. Of dat volledig gesubsidieerd moet worden door de overheid, daar kun je over discussiëren. Maar ik betaal nu al een bedrag per module meer omdat ik al een ho-diploma heb (in tegenstelling tot onderwijs aan de andere universiteiten die wel meer mogen vragen maar dat (nog) niet doen!). Misschien mag het extra bedrag per module nog iets meer zijn, moet dan inkomensafhankelijk worden, of worden we in staat gesteld een studielening af te sluiten. Máár, geachte commissie Veerman, als u vindt dat de Open Universiteit niet aan de verwachtingen voldoet, dan moet u dat niet de Open Universiteit verwijten maar uw verwachtingen bijstellen, want die zijn niet realistisch. Ook mensen die al een ho-diploma hebben, verdienen een tweede kans!
Studenten
Geen tweede kans?
Stuutje van Vulpen
e modulair Actueel nieuws – Voor (meer) actueel nieuws over de Open Universiteit kunt u zich abonneren op de OU-nieuwsbrief: www.ou.nl > Actueel > Nieuws > Nieuwsbrief – Voor studenten is er een aparte nieuwsbrief van e-Modulair: www.ou.nl/modulair > Abonnement nieuwsbrief (linkermenu) Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
5
en dan (nog) de st
die
Caroline van der Laan Studeren bij de Open Universiteit Nederland kan vanuit verschillende motieven. Interesse, vergroten van de deskundigheid of gaan voor die felbegeerde academische titel. Al of niet om de kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Zo’n solistische studie vereist echter ook de kunst van het inpassen in een leven dat zich in velerlei opzicht kenmerkt door drukte. En dan nog de studie. Hoe inventief zijn onze studenten? De redactie vroeg dat aan Caroline van der Laan (43), studente Milieu-natuurwetenschappen. Tekst: Ramona Ghijsen
Belangrijkste bezigheden overdag?
Blijft wekelijks (gemiddeld) over voor de studie?
’Ik ben bureaumanager bij de Vereniging van Milieuprofessionals (VVM), met circa 2000 leden. Ons bekendste lid is Jacqueline Cramer, oud-minister van Milieu. Het motto van de vereniging is: VVM, voor netwerk en debat. De vereniging is onderverdeeld in 20 inhoudelijke secties, zoals verkeer en vervoer, bodem, vergunningverlening en handhaving en biodiversiteit. Deze secties organiseren bijeenkomsten voor de leden. Jaarlijks organiseren we in juni de Nationale Milieudag en iedere twee jaar een internationale wetenschappelijke conferentie over broeikasgassen.’
Als ik echt voor een tentamen bezig ben, gaat vrijwel al mijn vrije tijd in mijn studie zitten. Ik wil graag meer tijd aan mijn studie besteden, maar het blijft lastig inpassen.’
Studieproblemen? ’Ik heb nu twee vakken liggen waar ik een opdracht voor moet maken. Deze tentamenvorm is voor mij altijd een drempel. Verder gaat het heel gestaag, met goede resultaten. Ik ga altijd naar de landelijke dagen van Natuurwetenschappen. Zo blijf ik in contact met docenten en andere studenten.’
Studeer bij de Open Universiteit sinds … ’1995. Ik ben toen begonnen met Informatica, maar daar ben ik na een paar jaar mee gestopt. In 2005 ben ik opnieuw begonnen met Milieu-natuurwetenschappen. Het is een interessante, maatschappelijk relevante en actuele opleiding. De certificaten van Informatica heb ik in de vrije ruimte kunnen inbrengen.’
Wo-studie of een enkele cursus? ’Wo-studie. Het duurt iets langer dan gedacht, maar ik ga gestaag vooruit. Ik wil er uiteindelijk ook mijn werk van maken. Ik zou graag onderzoek doen op milieugebied, bijvoorbeeld bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu of een wetenschappelijk onderzoeksinstituut. Bij de VVM zit ik al dichter bij het milieu, maar de inhoud van mijn werk is nog vooral administratief.’
Nog te gaan? ‘Ik ben nu op tweederde van mijn bachelor. Ik zeg al drie jaar dat ik dit jaar mijn propedeuse haal, maar dat is nog steeds niet gelukt. Ik heb al een aantal post-propedeusevakken gedaan. Als ik een beetje doorwerk, ben ik over twee jaar klaar met mijn bachelor.’
Andere bezigheden waarvoor de studie moet wijken? ’Als ik van mijn drukke baan thuis kom, ben ik vaak te moe om nog in de boeken te duiken. Bij mooi weer gaan we vaker een stukje fietsen of wandelen. De ouders, ooms en tantes van mijn man wonen allemaal in Culemborg. Nu hun gezondheid niet meer zo goed is, vragen zij ook tijd en aandacht.’
6
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
Leukste opmerking van de achterban over mijn studie? ’Veel bewondering voor mijn doorzettingsvermogen. Een studie volgen naast een baan vindt iedereen een hele prestatie.’
Lees altijd in Modulair? ’En dan nog de studie, de column van Stuutje, en verder de agenda en het faculteitsnieuws. Op de lijst met afgestudeerden kijk ik altijd even of er bekenden tussen zitten en hun onderwerpen. De rest van Modulair blader ik door op onderwerpen die me aanspreken.’
Binding met de Open Universiteit? ’In 2005 ben ik lid geworden van de faculteitsvereniging NouW en in 2006 ben ik in het bestuur gekomen als secretaris. Sindsdien zit ik ook bij de Facultaire Opleidingscommissie. Hierdoor voel ik me heel betrokken bij de opleiding. NouW organiseert verschillende activiteiten met lezingen en excursies ten behoeve van de studie, maar met name om in contact te komen met andere studenten.’
Wat de Open Universiteit vooral (niet) moet doen? ’Zorg dat het niveau gehandhaafd blijft. Een wetenschappelijke studie mag best moeilijk zijn. En houd de mooie studieboeken. Digitale ondersteuning is leuk en nuttig, maar er gaat niets boven een cursusboek als naslagwerk.’
Ultieme tip(s) voor medestudenten? ’Ga naar de landelijke dagen en word lid van een studievereniging. Zo kom je in contact met medestudenten en blijf je gemotiveerd om verder te gaan. Als ik het echt helemaal in mijn eentje had moeten doen zou ik nooit zo ver gekomen zijn.’
de st
dent
Psychologiestudente Linda Stoeten had een uitgekiend zevenjarenplan, maar een heel nieuw bestaan op de geiten- en zorgboerderij in Beemster doorkruiste haar project. Niet dat de felbegeerde bul nu definitief uit het zicht is verdwenen, integendeel zelfs, maar ze heeft moeten accepteren dat je soms door het leven wordt ingehaald, waardoor de studie wat langer kan duren. ‘Maak van je studie geen verbeten inspanning, maar stel vertrouwen in jezelf en in het resultaat.’
’Psycholoog én boerin: ik ben er trots op’
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
7
de st
dent
Tekst: Paul Troost Beeld: Peter Strelitski
Het is dat de boerderij van Linda Stoeten (40) en Martin Waal aan een lokale weg ligt waar af en toe een auto overheen raast, anders was het er, op het incidenteel geblaat van de 350 geiten na, doodstil, en vooral eenzaam. De boerderij is het ideaal van Linda’s man. Ze is dan wel een boerendochter, maar met het boerenbedrijf heeft ze nooit veel gehad. ‘De stad trekt me meer, maar ik heb altijd gezegd dat ik meega als de mogelijkheid zich voordoet een boerderij te beginnen. ‘Ik wil best de vrouw van een boer zijn, maar het blijft mijn persoonlijke doel psycholoog te worden.’ Na jaren zoeken, kregen ze twee jaar geleden de mogelijkheid een boerderij te pachten en vertrokken ze van Deventer naar de Noord-Hollandse polder. ‘Dat betekende het huis verkopen, mijn baan opzeggen, een school voor de kinderen zoeken en helpen de boerderij zakelijk van de grond te krijgen.’ Bovendien hield Martin nog enige tijd zijn baan in Deventer, zodat Linda er overdag alleen voor stond. ‘Maanden was ik van slag en had verschrikkelijk heimwee naar wat ik achter me had gelaten.’ Langzaam wende ze aan de nieuwe omgeving, leerde de geiten te melken en vond een baan in de psychodiagnostiek bij de GGZ. Maar haar studie psychologie was intussen behoorlijk in het slop geraakt.
Grote droom Psychologie was van jongs af aan haar grote droom. ‘Een psychologische kijk heb ik als het ware van nature. Mijn opstellen op school bijvoorbeeld hadden altijd een psychologische invalshoek. Gedrag is voor mij vooral psychologie.’ Hoewel ze wist dat ze de universiteit aankon, ging ze na haar vwo-opleiding hbo-psychodiagnostiek studeren. ‘Als kind uit een boerenmilieu was ik opgegroeid met het idee dat de universiteit te hoog gegrepen was.’ Met haar diploma ging ze zo snel mogelijk aan het werk, bang als ze was dat ze op een krappe arbeidsmarkt al gauw te oud zou zijn om een baan te vinden. Haar universitaire plannen
8
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
werden voorlopig in de ijskast gezet, zeker toen ze haar eerste kind kreeg. Tot haar verrassing bleek dat een baby haar geen tijd kostte, maar haar juist tijd opleverde. ‘Door de baby was ik vroeg op en kreeg een heel geregeld leven. Dat was het moment om psychologie te gaan proberen.’ Maar waar? Een fulltime opleiding was niet mogelijk en ze merkte dat het aanbod avondstudies rond de millenniumwisseling drastisch terugliep. ‘De Open Universiteit kende ik door de Saxion Hogescholen waar ik mijn hbo gedaan heb. Daar bood de OU bepaalde modules als een soort kennismaking aan.’ Hoewel ze het liefst een opleiding had gedaan waarin studenten in een aantal jaren gestructureerd door het programma geloodst worden, had ze door huwelijk, kind en werk geen andere mogelijkheid dan een studie waar veel, zo niet alles aan de student wordt overgelaten. Best een risico, vond ze, want ‘bij de Open Universiteit moet je wel heel erg veel uit jezelf halen. Maar waarom zou ik niet op eigen kracht in dezelfde tijd als aan een gewone universiteit kunnen afstuderen?’ In het begin, nu zeven jaar geleden, zag het er ook naar uit dat haar planning zou lukken. Na een rustige start zat ze tot haar verbazing al gauw op zes modules per jaar. ‘Elk moment dat het mogelijk was, pakte ik de boeken: in de trein naar mijn werk, als de baby sliep of ‘s zaterdags in het Stadsarchief in Deventer. Het ging geweldig.’ Na ruim twee jaar had ze haar propedeuse. Plotseling kwam de klad erin. ‘Het ging me de keel uithangen om altijd maar de uurtjes bij elkaar te sprokkelen. Ik had intussen twee kinderen en om meer tijd voor mezelf te hebben, ben ik gaan kijken of ze een dag extra bij de kinderopvang terecht konden.’ De dag die daardoor vrij kwam, ‘mijn studiedag’, plande ze als een werkdag. ‘Dat gaf me rust en een enorme impuls om door te gaan.’ Tot haar geluk kon haar man een dag minder gaan werken, zodat ze nog meer studietijd kreeg. ‘Trouwens, zonder de hulp van het thuisfront is een studie aan de Open Universiteit, als je ook nog werkt en kinderen hebt, wel heel erg moeilijk.’ De strakke planning leverde het gewenste resultaat. Totdat ze vlak voor de afronding van haar bachelor naar Beemster verhuisde waardoor haar leven totaal veranderde. Het kostte haar een jaar van haar studie.
‘Het ging me de keel uithangen om altijd maar de uurtjes bij elkaar te sprokkelen‘
’Op de zorgboerderij moet ik de psycholoog in me juist uitschakelen’
Toch nog boerin Daarna was het zaak aan de studie te blijven. Door zich eerst voor enkele practica met verplichte deelname in te schrijven had Linda een stok achter de deur om met het masterprogramma te beginnen. Maar door het hectische leven van alledag was haar studietempo enigszins trager dan vroeger. ‘Is het druk op de boerderij, zoals in de lammerenperiode in het voorjaar, dan leg ik de studie stil en help gewoon mee.’ Ze lacht: ‘Zo ben ik toch nog een beetje boerin geworden.’ Bij de dienstverlening aan mensen met een psychische beperking die de boerderij twee dagen per week biedt, is Linda zijdelings betrokken. ‘In principe doet Martin dat. Het aardige is dat op onze zorgboerderij mensen komen die aangesproken worden op wat ze goed kunnen, terwijl ik als psycholoog me juist concentreer op wat er mis is. Op de zorgboerderij moet ik dus de psycholoog in me uitschakelen.’ Met nog één tentamen te gaan staat de scriptie op het programma. Het ligt voor de hand dat ze het onderzoek op haar werk bij de GGZ doet. ‘Via de levensloopregeling heb ik jaren gespaard voor een half jaar verlof om de scriptie te schrijven. In die periode moet het.’ Dan aarzelt ze: ‘Met mijn ervaring weet ik dat ik zal moeten waken voor het heilige moeten. Het resultaat zal zeker beter zijn, als ik iets meer ontspannen met de studie omga.’
Naam: Leeftijd: Woonplaats: Vooropleiding: Beroep: Begonnen: Afgerond: Bezig met: Studiecentrum:
Linda Stoeten 40 jaar Zuidoostbeemster HBO Personeel & Arbeid, richting Psychodiagnostiek Psychodiagnostisch Werkende 2003, masteropleiding Klinische Psychologie 46 modules Psychogerontologie, aanstonds de afstudeerscriptie Alkmaar / Amsterdam
Een opleiding na een lange pauze weer oppakken is geen kleinigheid. Linda had het geluk dat ze samen met een medestudente een experiment uitvoerde waardoor ze gedwongen was afspraken te maken. ‘Het gesukkel was ik opeens zat en daarom heb ik me in de zomervakantie een paar weken in het huis van kennissen teruggetrokken om aan de laatste opdracht voor mijn bachelor te werken. De bachelor werd een mijlpaal voor me. Dát diploma zouden ze me niet meer afnemen.’
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
9
Tekst: Frans Bogaert
OU-studenten vinden hún universiteit de beste Studenten van de Open Universiteit blijken het meest tevreden van alle studenten. Vooral over (diverse aspecten van) de inhoud oordelen zij zeer positief. Maar ook over kritische aangelegenheden als toetsing en feedback zijn zij positiever dan studenten van andere universiteiten. Alle antwoorden tezamen op zo’n 100 vragen levert de Open Universiteit van alle 14 universiteiten de hoogste eindscore op van 4.3 op een 5-puntsschaal. Het kan niet op … tot die (positieve) verzuchting ben je geneigd bij de zoveelste prima score van de Open Universiteit, deze keer expliciet naar het oordeel van hen die er toch bepaald een mening over kúnnen hebben: de studenten. Zo prijkt deze universiteit, aldus de Nationale Studenten Enquête 2010 (NSE), fier bovenaan de lijst van de 14 Nederlandse universiteiten. Middels 100 vragen konden studenten hun oordeel uitspreken over allerlei facetten van het gegeven onderwijs. De antwoorden konden worden gegeven op een 5-punts Likertschaal, variërend van ‘zeer tevreden’ tot ‘zeer ontevreden’. Zodoende eindigde de OU, van alle universiteiten, bovenaan met 4.3 punten (zie tabel). Eindoordeel over alle 14 universiteiten Positie Instelling Totaaloordeel alle opleidingen 1 Open Universiteit 4.3 2 Wageningen Universiteit 4.2 3 Universiteit Maastricht 4.1 4 Universiteit Leiden Universiteit Utrecht Technische Universiteit Delft Technische Universiteit Eindhoven Universiteit Twente Radboud Universiteit Nijmegen 4.0 5 Rijksuniversiteit Groningen Erasmus Universiteit Rotterdam Universiteit van Amsterdam Vrije Universiteit Amsterdam Universiteit van Tilburg 3.9
Het feit dat OU-studenten zich in deze landelijke enquête het meest tevreden uiten, krijgt extra gewicht – zoals ook verwoord door collegevoorzitter Theo Bovens in het persbericht medio juni – doordat juist deze betrokken en volwassen studenten onderwijsprestaties kunnen vergelijken, niet in de laatste plaats doordat velen van hen reeds eerder hoger onderwijs hebben gevolgd.
Hoge respons De jaarlijkse NSE wordt verricht in opdracht van de Stichting Studiekeuze123. Het feitelijke onderzoek is uitgevoerd door ResearchNed, een onafhankelijk onderzoeksinstituut. Aan het onderzoek deden 86 (publieke en private) hoger-onderwijsinstellingen mee. Daartoe werden 650.000 studenten benaderd met de vragenlijst. Zo’n 40 procent van de respondenten, bijna 242.000 studenten, reageerden – een alleszins hoge respons.
10
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
Op inhoud de beste De lijst met 100 vragen bestond uit een 16-tal clusters, waarvan ‘inhoud van de opleiding’ onmiskenbaar voor studenten het meest belangrijk. Die vragen gingen onder meer over niveau, samenhang en studiemateriaal (zie tabel). Op dit wezenlijke aspect scoort de OU met 4.1 als hoogste en bovendien significant hoger dan de landelijk gemiddelde score van alle universiteiten van 3.71. Oordeel inhoud opleiding OU vergeleken met gemiddelde van overige 13 universiteiten Vraag Waardering Gemiddelde score OU-studenten overige universiteiten Niveau opleiding 4.34 3.92 Aansluiting inhoud bij het beeld van de opleiding 4.22 3.75 Aansluiting opleiding bij vooropleiding 4.01 3.61 Mate waarin inhoud stimulerend is 4.24 3.74 Aansluiting inhoud bij actuele ontwikkelingen 3.92 3.86 Samenhang verschillende onderdelen opleiding 4.07 3.74 Gehanteerde werkvormen 3.96 3.69 Mogelijkheid om zelf de inhoud te bepalen 3.79 3.26 Inhoudelijke kwaliteit studiemateriaal 4.29 3.83 Waardering over all 4.1 3.71
Misschien is het aardig om uit de overige clusters díe vragen te kiezen die nadrukkelijk leven bij OU-studenten, mede doordat ze aan de orde zijn gesteld door een gremium als de Studentenraad, dan wel als belangrijk zijn onderkend in een project als Student Meer Centraal. Een selectie van die vragen is bijeengebracht in de hierna volgende tabel, waarbij we de score vergelijken met het gemiddelde van de overige 13 universiteiten. Vragen uit overige, voor OU-studenten (extra) relevante clusters Cluster Eruit gelichte Waardering Gemiddelde vraag OU-studenten score overige universiteiten Voorbereiding – Opdoen vaardigheden 3.47 3.15 beroepsloopbaan beroepspraktijk – Praktijkgerichtheid 3.43 3.09 Docenten – Kwaliteit feedback 3.79 3.54 Informatie vanuit – Informatie over 4.17 3.55 de opleiding studievoortgang Toetsing – Aansluiting toetsing/ 3.85 3.63 beoordeling op opleiding – Tijdig bekend maken 4.05 3.2 resultaten Betrokkenheid bij – Onderwijsevaluaties 3.71 3.59 de instelling – Informatie over uitkomsten 3.44 2.82 evaluaties – Reactie op klachten/ 3.68 3.15 problemen
Consistente kwaliteit Met de hoogste score uit de NSE heeft deze ‘kleine universiteit’ – zoals de OU eerder reeds in de Keuzegids Hoger Onderwijs werd getypeerd – een zekere consistente kwaliteit te pakken. In genoemde keuzegidsen voor bachelor- respectievelijk masteropleidingen namelijk, die reeds bij het begin van het jaar 2010 verschenen, scoorde de universiteit ook al goed, met dien verstande dat in die weging tevens de zogeheten expertoordelen (zoals accreditatierapporten) waren meegenomen. Laten we die scores dan toch nog maar eens noemen, op het gevaar af dat het verzorgen van onderwijs (en onderzoek) op een wedstrijd begint te lijken. Met vier OU-bacheloropleidingen én twee masteropleidingen op een eerste plaats, mocht de Open Universiteit zich, aldus de Keuzegids Masters, tot de subtop rekenen, na Wageningen Universiteit en Nyenrode Business Universiteit. Sinds haar deelname in 2005 bezet de OU steeds plaatsen in de top drie van de (onderwijs)rankings.
zijn om de Open Universiteit als ambassadeurs (mede) uit te dragen, en dan vooral bij hun eigen werkgevers. Laatstgenoemden blijken niet altijd goed weet te hebben van deze geaccrediteerde universiteit en haar diploma’s. Weliswaar is het uitdragen van het imago primair een verantwoordelijkheid van de instelling zelf, tóch heeft ook mond-tot-mond reclame zo haar eigen dynamiek. In dat opzicht lijken (ook) de resultaten uit eigen tevredenheidsonderzoeken (Studentinzicht) bemoedigend. Zo zegt 95 procent van onze studenten de OU te zullen aanbevelen bij anderen. Voor de volledigheid: de stelling in dat eigen onderzoek, ‘Ik ben er trots op dat ik bij de Open Universiteit studeer’, wordt door zo’n 54 procent onderschreven. Waar een kleine universiteit dus (nog) groot in kan zijn: zegt het voort!
Stichting Studiekeuze123 wil onafhankelijke en betrouwbare informatie leveren voor het maken van een studiekeuze. De stichting is een gezamenlijk
In deze bijdrage hebben we overwegend de feiten laten spreken. Resteert nog een interessante vraag. In het interview met collegevoorzitter Bovens in de vorige Modulair (nummer 7, pagina 11) vroeg hij zich af of onze zo tevreden studenten (extra) bereid
initiatief van het hoger onderwijs – HBO-raad, VSNU en PAEPON – en studentenorganisaties ISO en LSvB, en wordt gefinancierd door OCW. Kijk voor meer informatie op: www.studiekeuze123.nl.
De OU achter de cijfers …
74 procent van de studenten die gedurende 2009 aan de Open Universiteit stond ingeschreven, had een (betaalde) werkkring. Van de groep die in 2009 studeerde, had 73 procent de zorg voor een gezin met of zonder kinderen en ongeveer 57 procent combineerde beide, dat wil zeggen: werk én gezin. Voor studeren in deze omstandigheden kun je niets dan bewondering hebben. Chapeau! Die bewondering geldt niet alleen voor de wijze waarop OUstudenten in staat zijn om tijd vrij te maken voor het bestuderen van de stof en het doen van tentamens, maar ook en met name voor de discipline om dat jaar in, jaar uit te blijven doen. Laten we niet vergeten dat een bacheloropleiding van een gemiddelde student, zonder vrijstellingen, ongeveer 4200 studie-uren vraagt. We zijn ons daar als instelling terdege van bewust. Sterker nog, wanneer je leven-lang-leren in de genen van je instelling hebt zitten, dan ben je blij dat je onderwijs juist appelleert aan díe mensen die al voltijds participeren in de maatschappij. OU-studenten zijn met andere woorden het levende bewijs dat het concept van leven-lang-leren gangbare praktijk is. Onze collegevoorzitter Theo Bovens vraagt dan ook met recht aan de politiek om meer aandacht hiervoor en het is op zijn minst vreemd dat daar zo weinig substantieel antwoord op komt. Zoals het voor OU-studenten geen sinecure is om studie met werk en gezin te combineren, zo is het voor ons geen gemakkelijke opgave om daarbij een voor iedereen passende ondersteuning te bieden. Meer dan de reguliere universiteiten doen we dat met een verzameling van vooral online voorzieningen. Denk aan Studienet, Studieaanbod en Studiepad. In de loop van dit jaar zullen we het Studentdossier lanceren (waarin o.a. studiepad en contacten).
Een aantal studenten zal inmiddels hebben gemerkt dat we ons ook steeds meer richten op het signaleren van specifieke gebeurtenissen (events) in de individuele studie om daar vervolgens een passende reactie op te geven. We hopen op die manier meer individuele aandacht te kunnen bieden in de wetenschap dat het studeergedrag van onze studenten zeer divers is. Dit laatste heeft natuurlijk alles te maken met de vrijheid van plaats, tijd en tempo. Ook een uitgangspunt overigens dat in onze genen zit. Op dit moment monitoren we permanent een 70-tal studiegerelateerde events. Deze variëren van ‘de student is nieuw aan de OU en is zes weken bezig’ tot ‘de student is geslaagd voor het tentamen van een cursus binnen de bacheloropleiding’. Op een aantal events reageren we automatisch via een gepersonaliseerde e-mail en op andere persoonlijk via de onderwijsadviseur of mentor. In alle gevallen proberen we een reactie te geven die past bij de individuele student. Dat lukt (nog) niet altijd, maar we hebben het gevoel dat deze aanpak op prijs wordt gesteld door studenten. In het najaar onderzoeken we of het studenten ook echt verder helpt. De OU en haar studenten zitten dus eigenlijk in hetzelfde schuitje. Studenten moeten hun schaarse tijd verdelen over werk, gezin, hobbies en studie. Wij onze schaarse tijd over de ruim 26.000 diverse studenten die onze instelling ook dit jaar zullen bevolken. De ene keer lukt dat beter dan de andere keer. Wijsheid komt met de jaren, dat geldt ook voor de Open Universiteit. Jeroen Liefhebber
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
11
st
dentenbelangen
In de maandelijkse bijdrage van de Studentenraad een artikel van Jan van Knippenberg over de diverse domeinen (voorheen commissies) waarvoor de Studentenraad (mede) verantwoordelijk is. Volgens Katrien Leyers overweegt de OU de discussiegroepen voor openstelling kiest.
s t u d e n t e n
Discussiegroepen in gevaar Discussiegroepen zijn in gevaar
Links op de foto Katrien Leyers, rechts Jan van Knippenberg
De OU staat op het punt te beslissen om de verschillende (online) discussiegroepen binnen Studienet standaard uit te zetten. Dit zou betekenen dat er geen cursusgebonden discussieforum meer zou zijn, tenzij op eigen initiatief van de betrokken docent. De Studentenraad is ervan overtuigd dat de discussiegroepen essentieel zijn bij het zelfstandig en op afstand studeren. Wat vinden jullie van het verdwijnen van de discussiegroepen? We doen een oproep aan alle studenten om hun reactie op deze beslissing te mailen naar de Studentenraad:
[email protected]. Kruip dus in jullie pen en mail ons, we hebben jullie reacties nodig om onze eisen kracht bij te zetten!
Domeinen Waar binnen de Studentenraad de taken eerder waren opgedeeld in commissies, spreekt de Studentenraad nu van domeinen. De domeinen geven tegelijkertijd een aardig beeld van waarmee de Studentenraad zoal bezig is. Ieder domein bestaat uit twee tot drie leden van wie één is aangewezen als kartrekker. – Student Meer Centraal: met het oog van de student kijken naar de verbetertrajecten binnen de Open Universiteit. – Vlaamse studenten: kijken naar de aparte situatie van de Vlaamse OU-student, zowel binnen de OU als binnen het universitair onderwijs in Vlaanderen. Erop toezien dat bij beslissingen rekening wordt gehouden met Vlaamse studenten. Aandacht vragen voor verbeteringen voor Vlaamse studenten. – Facultaire opleidingscommissies: welke verbindingen kunnen er gelegd worden tussen de verschillende FOC’s en waar zit de gemeenschappelijke focus? – Profilering OU: het bewaken van de OU-profilering als universitair afstandsonderwijs in het belang van de student. – Financiën: ieder kwartaal neemt het domein Financiën samen met het College van bestuur de financiële overzichten door. Het CvB informeert vervolgens over de begroting en de jaarrekening. – Externe contacten: EADTU, European Association Distance Teaching Universities: uitwisseling met studenten van andere afstandsuniversiteiten in Europa. Janny de Jonge vertegenwoordigt de SR in het ISO, het Interstedelijk Studenten Overleg. Het ISO is de grootste landelijke studentenorganisatie van Nederland
12
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
en behartigt de algemene belangen van ruim 500.000 studenten aan universiteiten en hogescholen. Het ISO is vaste gesprekspartner van onder andere het ministerie van OCW, de politieke partijen en de koepels van universiteiten en hogescholen. Gezamenlijk vormen de lidorganisaties de Algemene Vergadering (AV) van het ISO. – Wet- en regelgeving: het volgen van de ontwikkelingen rondom de nieuwe WHW en de consequenties daarvan voor de OU en daarbinnen in het bijzonder de medezeggenschap; het op orde houden van de voor de SR geldende reglementen; het volgen van de jaarlijkse rapportages van de Commissie voor de examens en de Klachtencommissie
raad
binnen Studienet standaard te sluiten, tenzij de docent
Veel studenten zien om uiteenlopende redenen af van uitreiking
Diploma per post – nee toch zeker! Sinds september vorig jaar kent de Open Universiteit een buluitreiking nieuwe stijl. De bachelor- en masterdiploma’s worden dan door de faculteit uitgereikt, bij voorkeur door de decaan en veelal in een gepaste ambiance. De uiteenlopende reacties waren voor de Raad van decanen aanleiding het ritueel nog eens kritisch tegen het licht te houden. Steven Schoevaart evalueert namens diezelfde Raad de buluitreiking en is enigszins geschrokken van de voorkeur van studenten – om allerlei redenen – het diploma thuis te laten bezorgen. ‘Daar is zo’n afstudeermoment toch te belangrijk voor!’ Als de Open Universiteit haar studenten aan het einde van hun studie vraagt hoe hij of zij de diploma-uitreiking het liefst voor zich ziet, is de kans groot dat de student antwoordt: ‘Och, stuur dat universitaire getuigschrift waar ik jaren voor gezwoegd heb maar gewoon op, per post.’ Dat is tenminste het beeld dat ontstaat uit de resultaten van een evaluerend onderzoek onder OUstudenten die na 9 september 2009 afgestudeerd zijn. Op die datum is het nieuwe landelijke carrouselmodel ingegaan, waarbij de diploma’s niet meer per studiecentrum maar per faculteit worden uitgereikt. De uiteenlopende reacties op de ‘buluitreiking nieuwe stijl’ van de voorbije 10 maanden was voor de Raad van decanen aanleiding om de werkwijze te evalueren, waarbij uiteraard de mening van studenten werd gehoord.
Moment verdient koestering
Te druk, te ver …
Hij blijkt iemand die het ook vanuit persoonlijk perspectief niet kan waarderen dat de postbode de uitreiker is van de meeste bachelor- of mastergetuigschriften. ‘De studenten staan voor mij centraal, maar laten we in dit geval maar eens met een grote stap over de stem van de student heen gaan, ons naar ze omdraaien en ze uitnodigen om gezamenlijk de kroon op het werk te zetten. Familie en vrienden, maar ook onze medewerkers vieren mee in een academische ceremonie, want níemand studeert alleen. Tijdens een uitreiking kan het maatschappelijk belang van scripties worden benoemd door een decaan of een lid van het College van bestuur. En misschien is dit ook wel het moment waarop nog wat stekeligheden – in het gunstigste geval te vertalen als aanbevelingen voor de Open Universiteit – kunnen worden weggepoetst. Van belang is tevens dat we als universiteit eigenlijk een nieuwe relatie met iemand aangaan; onze student wordt alumnus en krijgt een betekenis in het kader van een leven-lang-leren.’
Van de 349 aangeschreven alumni deden er 126 mee aan het onderzoek. De meest verrassende conclusie is wel dat 73 procent van deze groep zich het diploma thuis liet sturen. Redenen om niet voor een diplomauitreiking te kiezen, waren: te druk, datum te ver in het verschiet, geen behoefte aan een officiële ceremonie, afstand tot locatie te groot of ‘Ik studeerde altijd alleen, daarom had ik geen behoefte aan een gezamenlijke uitreiking.’ De respondenten die wel kozen voor een diplomauitreiking konden aangeven hoe de voor hem of haar ideale organisatie eruit zou zien: 1. per faculteit roulerend over de studiecentra (nieuwe carrouselmodel); 2. kleinschalige uitreiking in het eigen studiecentrum met studenten uit verschillende faculteiten; 3. grootschaliger uitreiking in geclusterde regio’s met studenten uit verschillende faculteiten; 4. per faculteit, centraal in het land. Alle modellen hebben stemmen gekregen, maar variant 2 sprong er met bijna 41 procent uit. Op de meeste andere vragen waren de antwoorden verdeeld, in zekere zin passend bij de heterogene studentenpopulatie van de Open Universiteit. Dat maakt de taak om vanuit deze evaluatie tot een model te komen waar zoveel mogelijk mensen tevreden over zijn geen gemakkelijke.
Dit onderzoek werd geïnitieerd door de Raad van decanen en in handen gelegd van Steven Schoevaart, projectmanager en secretaris van diezelfde Raad. Hij krijgt nog regelmatig reacties binnen van medewerkers en er ligt nog een rechtstreekse vraag aan de Studentenraad om mee te denken en met feedback te komen, dus de eindconclusies zijn nog niet getrokken. Toch kan Schoevaart bovenstaande deelconclusies al wel melden. ‘Eerlijk gezegd ben ik geschrokken van die 73 procent. Hoewel het vooral gaat om de mening van de studenten, ligt het volgens mij niet voor de hand dat onze universiteit met deze uitslag ervoor gaat kiezen om diploma’s op te sturen en het daarbij te laten. Daar is zo’n afstudeermoment te belangrijk voor. Dat verdient koestering.’
‘Wat mij betreft zetten we het belang van het bijzondere moment voorop, en kijken we vervolgens pas naar wensen en mogelijkheden. Misschien moeten we ook wel af van ons uniformiteitsdenken en hoeft niet elke uitreiking hetzelfde te zijn. Laat meerdere bloemen bloeien dan alleen die ene. Maar uiteindelijk ligt de beslissing bij de Raad van decanen.’
Tekst: Ingrid Frints
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
13
onderz
ek Tekst: Fred Meeuwsen Beeld: Chris Peeters
De Open Universiteit wil steeds meer buitenpromovendi aan zich binden, mensen die naast of tijdens hun werk promoveren. De OU is daar ook uitermate geschikt voor, vindt prof. Paul Kirschner, juist doordat ze ervaring heeft met het opleiden van mensen in deeltijd en op afstand. En dat niet alleen. De OU heeft vooraanstaande wetenschappers in huis die zorgen voor een uitstekende begeleiding. Promovenda Anne Helsdingen daarover: ‘Ik ben er heel trots op dat ze mijn begeleiders waren.’
Paul Kirschner en Anne Helsdingen: ‘Er moet een klik zijn tussen promotor en promovenda’
Dr. Anne Helsdingen promoveerde twee jaar geleden op een onderzoek naar kritisch denken en besluitvorming. Drie jaar was ze met haar onderzoek bezig, naast haar werk als projectmanager bij TNO. Ze ervoer het promotietraject bij de OU als zeer inspirerend en uiteindelijk leidde het zelfs tot een postdocfunctie bij het CELSTEC, Centre for Learning Sciences and Technologies, alwaar ze ook promoveerde. ‘Ik kwam er tijdens mijn promotieonderzoek steeds meer achter dat ik nadenken heel fijn vind en dat ik verder wilde in de wetenschap.’ Helsdingen is er een van velen (zie kadertje) en deze groep groeit nog steeds.
Strenge eisen ‘Het is niet vreemd dat er steeds meer aanmeldingen zijn. De OU is uitermate geschikt om buitenpromovendi aan zich te binden en te begeleiden. We zijn toch de experts als het gaat om opleiden in deeltijd en op afstand.’ Aan het woord is prof. dr. Paul Kirschner.
14
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
Hij is hoogleraar Onderwijspsychologie en programmaleider van het programma Leren en Cognitie bij CELSTEC. Aldaar wordt onderzoek gedaan op het gebied van onderwijswetenschappen en Technology Enhanced Learning (e-learning; red.). Kirschner krijgt er jaarlijks zo’n twee nieuwe buitenpromovendi bij en heeft er inmiddels een behoorlijk aantal. ‘Misschien schrikken we nog niet genoeg mensen af’, zegt Kirschner gekscherend. Toch meent hij wat hij zegt. Promoveren is niet makkelijk en daar moet de promovendus in spe zich dan ook terdege bewust van zijn. Niet voor niets stelt de OU strenge eisen aan de buitenpromovendus. ‘Ze moeten natuurlijk aan een universiteit afgestudeerd zijn en over een academisch denkniveau beschikken, alsook de Engelse taal redelijk beheersen – zowel lezen als schrijven. Verder moet de werkgever erachter staan zodat de buitenpromovendus zeker twee dagen per week aan het onderzoek kan besteden. En je gezin moet het ook willen want er zal ook de nodige vrije tijd opgeofferd moeten worden.’
p r o m ot i e
OU uitermate geschikt voor buitenpromovendi ’Lacune wetenschap en praktijk los je op met onderzoek door mensen uit onderwijs en bedrijfsleven’
Zelftest Als aan die voorwaarden voldaan wordt, start Kirschner met wat hij ‘het huwelijkstraject’ noemt. De eerste zes tot acht maanden gaan de promotor en de promovendus als het ware in ondertrouw. ‘In deze periode onderzoek je of er een klik is tussen jou en de promovendus, en werkt de promovendus met een minimum aan begeleiding aan het onderzoeksvoorstel. Als dat positief verloopt en als het voorstel ook door twee externe hoogleraren als positief en uitvoerbaar wordt beschouwd, dan kan het huwelijkscontract tussen de promovendus, de OU en de werkgever gesloten worden. Dan heb je goed gemotiveerde mensen met wie je op kunt schieten. Heel belangrijk. Tegenwoordig hebben we trouwens op de site van CELSTEC een test staan, waarmee je kunt bekijken of je voldoet aan de voorwaarden om te promoveren (bij CELSTEC). Scoor je op bepaalde vragen negatief dan kun je de conclusie trekken dat je misschien (nog) niet geschikt bent als promovendus.’
van het onderzoeksvoorstel lastig. ‘Je bent gewend om in je werk problemen heel praktisch te benaderen. Nu moest je praktijk en theorie samenbrengen en je bevindingen wetenschappelijk onderbouwen. Dat was wel wennen. Maar al met al was het een boeiende, leuke tijd. Met prima begeleiding, zowel van de copromotor dr. Tamara van Gog, als van de promotor. Ze reageerden altijd heel snel op aangeleverde teksten en vragen, gaven goede adviezen en vooral het gevoel dat ze er alleen voor mij waren. Daarnaast zijn het natuurlijk zelf toponderzoekers. Ik ben er heel trots op dat ze mijn begeleiders waren.’
‘Ik vond het toch heel zwaar om het te klaren naast mijn gewone werkzaamheden bij TNO en het runnen van een gezin’
Ingewikkelde besluiten Buitenpromovendi willen meestal onderzoek doen omdat ze in hun werk een probleem ervaren waar ze geen oplossing voor hebben. Ze hebben soms ook de data en het vraagstuk al redelijk in kaart gebracht maar willen hulp om het preciezer te definiëren en onderzoekbaar te maken. Dat gold ook voor Anne Helsdingen. Dat ze ging promoveren lag trouwens in de lijn der verwachting. Bij TNO was het een normale gang van zaken. Het werd gestimuleerd. Toen ze prof. dr. Jeroen van Merriënboer – toen hoogleraar bij CELSTEC – ontmoette, ging het balletje pas echt rollen. Voor TNO was ze al een tijdje bezig met allerlei trainings- en leerprojecten binnen marinescholen. In de loop der tijd had ze de nodige data verzameld. Van Merriënboer zette haar uiteindelijk op het spoor van haar onderzoeksonderwerp: kritisch denken en besluitvorming door militairen. Helsdingen: ‘Veel professionals moeten besluiten nemen die verstrekkende gevolgen kunnen hebben, terwijl de situatie of omgeving instabiel is, onvoorspelbaar en onbekend. Dat geldt bijvoorbeeld voor leiders van militaire operaties.’ Helsdingen voerde laboratoriumexperimenten uit en verrichtte veldstudies onder officieren van de Koninklijke Luchtmacht en de Koninklijke Marine. In haar onderzoek toont Helsdingen aan dat militairen die getraind zijn in kritisch denken betere besluiten nemen. ‘Overigens is dit niet alleen toepasbaar in de training van militairen, maar ook in de training van alle mensen die ingewikkelde besluiten moeten nemen’, vult Helsdingen aan.
Toponderzoekers Drie jaar werkte ze aan haar promotie. Dat is relatief snel. Maar ze nam dan ook een jaar onbetaald verlof op om zich volledig op het onderzoek te kunnen toeleggen. ‘Ik vond het toch heel zwaar om het te klaren naast mijn gewone werkzaamheden bij TNO en het runnen van een gezin.’ Terugkijkend vond ze vooral het schrijven
‘Dat typeert ons, de OU, dan ook. Onze benadering is persoonsgericht’, vult Kirschner aan. ‘Wij hebben grote deskundigheid ontwikkeld in het begeleiden van mensen op afstand en in een leeftijdsgroep van 30 tot pakweg 60 jaar.’ Promoveren past volgens Kirschner dan ook helemaal in het beeld dat de OU wil uitstralen, een beeld van een leven-lang-leren. ‘De veelgehoorde klacht over de lacune tussen de wetenschap en de praktijk los je op als het onderzoek wordt bedacht en uitgevoerd door mensen uit de praktijk, uit het onderwijs en het bedrijfsleven. Zo kom je uit de ivoren toren. Daar willen we ons sterk voor blijven maken’, aldus Kirschner.
In de rubriek Onderzoek komt beurtelings een hoogleraar/docent of een scriptiestudent aan het woord. Onderzoek bij de OU staat vooral in dienst van het onderwijs. Bij onderwijstechnologisch onderzoek gaat het om de vernieuwing van het onderwijs. Zulk onderzoek wordt gedaan bij het Centre for Learning Sciences and Technologies (e-learning), het Ruud de Moor Centrum (onderwijspraktijk) en het Netherlands Laboratory for Lifelong Learning (leven-lang-leren). Bij faculteiten wordt vakgericht (disciplinair) onderzoek verricht. Het daarvan afgeleide afstudeeronderzoek – bachelor- en masteropleiding – verschilt per faculteit: individueel, groepsopdracht, in samenwerking met bedrijven, in onderzoekskringen. Sinds kort krijgt het fenomeen ‘buitenpromovendi’ extra impulsen. In dat geval start men een promotietraject naast het werk. De OU biedt dan een academisch klimaat zoals: onderzoeksgroep, promotor en co-promotor, onderzoeksvaardigheden, bibliotheekfaciliteiten. Het verschil met aio’s is dat zij wel een (rechtspositionele) aanstelling krijgen, in tegenstelling tot de buitenpromovendi. Van die laatste groep telt de OU er nu zo‘n 50, van wie 25 inmiddels gepromoveerd. Plaatsen voor buitenpromovendi worden aangeboden door (nagenoeg) alle faculteiten en het CELSTEC. Kijk voor meer informatie op: www.ou.nl > Onderzoek > Promoveren. Bij CELSTEC vindt u tevens een zelftest. In Modulair 8, juli 2009 stond ook al een interview met een buitenpromovendus (www.ou.nl/modulair > archief).
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
15
activiteitenr
Voor actuele informatie/aanmelden: webpagina (www.ou.nl) van uw faculteit of studiecentrum. Aanmelden workshops: www.ou.nl/ studiecoach.
juli 23 t/m 25 • Fietstocht Ostfriesland (Suster Bertken, Utrecht)
september za 4 • Workshop Mindmappen (sc Breda) wo 8 • Presentatie ‘GITP geeft zicht op het vak en de markt’ door Aart van Hecke (PsyReo, sc Rotterdam) do 9 • Workshop Presenteren (sc Utrecht) • Workshop Stressmanagement (sc Amsterdam) • Bijeenkomst Studentenvereniging PUB (sc Breda) ma 13 • MeetingPoint Psychologie (sc Zwolle) wo 15 • Workshop Timemanagement (sc Almere) do 16 • Workshop Mindmappen (sc Groningen) za 18 • Workshop Mindfulness (sc Breda) • Universiteitsbibliotheek rondleiding en Studienet practicum (sc Groningen) ma 20 • Workshop Mindmappen (sc Enschede) • Open College RW: ‘De strafrechter, waarheidsvinder of geschilbeslechter’ (sc Den Haag) di 21 • Lezing René van Delft: Hegel (1770-1831) (De Verlichting, sc Eindhoven) wo 22 • Workshop Tentamenvrees (sc Nijmegen) do 23 • Kenniscafé (sc Almere) • Workshop Inspirerend Presenteren II (sc Eindhoven) vr 24 • Juridische filmavond (sc Utrecht) 24 tot 26 • Diabolodagen: outdoor-excursie Ardennen (NouW) za 25 • Excursie jaaropening Leiden (Suster Bertken, sc Utrecht) • Workshop Mindfulness (sc Almere) ma 27 • Lezing Thijs Rijnbergen MSc, over een interactief programma over teamontwikkeling (De Studiekamer, sc Den Haag) di 28 • Workshop Digitaal Mindmappen II (sc Amsterdam) wo 29 • 3e Talkshow ‘Flevoland Duurzaam: de smaak van morgen is duurzaam’ o.l.v. Sebastiaan Labrie (sc Almere) do 30 • Symposium: de catacomben van Valkenburg (De Verlichting, sc Eindhoven)
oktober 2 en 3 • Weekendexcursie Mechelen (De Verlichting, sc Eindhoven) di 5 • Workshop Tentamenvrees (sc Utrecht)
16
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
oster
za 9 • Landelijke dag Cultuurwetenschappen (sc Nijmegen) • Landelijke dag Natuurwetenschappen (zie deze Modulair) di 12 • Workshop Timemanagement (sc Utrecht) • Workshop Tentamentraining (sc Amsterdam) • Workshop Tentamentraining (sc Eindhoven) wo 13 • Workshop Tentamentraining (sc Groningen) • Workshop Stressmanagement (sc Almere) 15 t/m 17 • Najaarsreis Ruhrgebied (Suster Bertken, sc Utrecht) di 26 • Lezing door Marjon de Groot (De Verlichting, sc Eindhoven) • Workshop Presenteren (sc Antwerpen) do 28 • Kenniscafé (sc Almere) • Workshop Digitaal Mindmappen II (sc Utrecht) za 30 • Workshop Mindfulness verdieping (sc Breda)
Academische zittingen Ook dit jaar vinden diverse academische zittingen – oraties, afscheidsredes, dies natalis – plaats. Deze zittingen zijn meestal op de vrijdag en beginnen traditiegetrouw om 16.00 uur, in het congresgebouw Pretoria op de Heerlense campus. • 2 september (15.30 uur): oratie prof. dr. W. Ph. (Wouter) Stol, Kasteel Doornenburg (faculteit Managementwetenschappen) • 10 september: afscheidsrede prof. dr. A.F.A. (Arno) Korsten (faculteit Managementwetenschappen).
Amy Roloff op Studiecoach Op de Studiecoach is nu onder het thema ‘Motivatie’ een film opgenomen met Amy Roloff in de hoofdrol. Op geheel eigen wijze motiveert zij studenten onder de titel ’You can do anything if you try’. De opnames zijn gemaakt in het Labyrinth in Vaals. Het Labyrinth is gekozen vanwege het spelelement, de humor maar ook als metafoor voor het vinden van je weg in je (studie)leven. Amy neemt studenten mee de kruispunten over, de (dood)lopende paden op, de barrières over op weg naar de vrijheid. Tijdens haar pad vertelt ze op ongedwongen wijze hoe zij tal van obstakels in haar leven overwon. Ze geeft studenten tips, ideeën en motto’s die hen kunnen motiveren om hun studie vooral door te zetten! In eerdere Modulairs heeft u al kunnen lezen over deze kleine grote Amerikaanse. Zo stond in Modulair 7 een kort verslag van haar lezing in het nieuwe studiecentrum Almere. Diezelfde lezing vormde de aftrap in een langere reeks lezingen van bekende persoonlijkheden die vanuit hun persoonlijke (bijzondere) ervaringen studenten een hart onder de riem kunnen steken om zodoende succesvol hun studie voort te zetten. Wilt u de ‘Motivatiefilm’ zien, kijk dan op de Studiecoach: www.ou.nl/ studiecoach.
Boeken mee met vakantie, jazeker! ‘Neemt u de boeken mee met vakantie?’ zo vroegen we studenten via e-Modulair. Ruim 30 studenten reageerden (peildatum 24 juni). Op twee na, nemen ze allemaal de boeken mee: ‘Jazeker, zeker, absoluut, ja hoor, altijd!’ Veel OU-studenten gebruiken deze extra tijd zelfs om zich stevig op een tentamen voor te bereiden. Een enkeling stopt alle vakantiedagen in het afstuderen. Voor veel studenten betekent vakantie dat ze er nu eens écht voor kunnen gaan zitten. Ook blijken ze inventief in het plannen: tijdens de ‘uitslaapuurtjes’ van de rest of de ‘verloren uurtjes’ aan het zwembad. Waar OU-studenten ‘moeten’ kunnen rekenen op hun achterban of partner, is één studente over die medewerking wel heel stellig: ‘Ja de boeken gaan zeker mee! Zelfs op huwelijksreis dit jaar.’ ‘Samen met mijn partner heb ik de afspraak; ik mag altijd studeren, maar niet op vakantie. Hij vindt het super dat ik studeer, maar heeft gezegd dat hij ze persoonlijk in het zwembad gooit als ik ze mee zou nemen.’ Saskia van Zutphen ‘Ik heb de 22e tentamen Inleiding in de filosofie en daar dit niet echt een eenvoudig vak is, heb ik vorige week de 3 boeken meegenomen op vakantie naar Alanya. In de hete zon onder de parasol heb ik nog lekker kunnen studeren … En nu maar hopen dat de inspanning vruchten afwerpt!’ Peter Busker ‘Boeken en laptop gaan zeker mee, ik doe tentamen in Nederland als we daar straks op vakantie naar toe gaan. Past precies deze keer.’ Gitta ‘Ik ben net terug van een weekje Frankrijk en de boeken zijn zeker meegegaan. Door het mindere weer heb ik dus alleen maar gestudeerd. Heerlijk om zo een paar dagen achter elkaar alleen maar met studeren bezig te zijn. Ik heb echt het gevoel daarmee een heel eind te zijn opgeschoten!’ Lydia ‘Vooral in de “uitslaapuurtjes” van de rest van het gezin doe ik mijn voordeel. Lekker op het strand een uurtje studeren met de opkomende zon en daarna een duik in de zee. Na deze “start” van de dag kan ik de waan van de vakantie weer aan.’ Debby ‘Ik ga deze zomer weer islandhoppen in Griekenland. Alleen neem ik nu de cursus Fysiologie deel 1, het boek Een kleine historie van bijna alles van Bill Bryson mee. Wel moet ik 1 juli slagen voor de Basiscursus scheikunde, anders moet die over-
nieuw en moet ik op de boot misschien nog de machinekamer in om mijn kennis van aardolieproducten op te snuiven.’ Joep van Reijen ‘Vakantie..? In februari hoop ik mijn studie te voltooien, dus al mijn vakantiedagen gaan in mijn studie.’ Antoinette ‘Voor mij werkt het studeren prima, vooral tijdens de “slaapuurtjes” van de rest van het gezin. Tijdens onze actieve uren verdwijnen ze onder de strandstoel, autostoel of waar dan ook.’ Lilian ‘Ook al is het om mijn gezicht met een open boek te bedekken, zodat ik geen voetbal hoef te zien tijdens mijn vakantie.’ Thea Vos ‘Ik studeer het liefst in de zomer. En dan het best als het warm weer is en er een grote neiging is tot onweer. Dat is écht m’n lust en m’n leven en dan voel ik me ook op m’n best. Studeren in de boeken en bijtijds naar het raam als het zover is. Prima zo!’ Jaap Wilmer ‘Ik neem mijn boeken zeker mee. Ik ga lekker naar mijn vakantiehuisje in het rustige Lelystad. Beetje klussen, beetje fietsen, heerlijk relaxen en lekker studeren. Dit is voor mij vakantie: niets hoeft, ik doe alleen de dingen die ik LEUK vind.’ Joke Beerlage ‘Sinds jaar en dag neem ik mijn boeken mee, hoor. Ik kies er altijd een leuke module voor uit en verheug me er gewoon op! Lekker voorwerken en extra aandacht besteden aan de stof terwijl we heel Nederland door varen.’ Marie-Cecile
‘Ik neem mijn boeken altijd mee om ze vervolgens ongelezen weer mee terug te nemen.’ Esther ‘Mijn boeken gaan ook mee, zelfs op familiebezoek. Ik vind het heerlijk om als de kleinsten hun dutje doen, mij zelf ergens op een rustig plekje terug te trekken. Dat inspireert mij. Ik zit het liefst in de tuin, onder bomen, waar ik van op een afstand nog een beetje het gespeel in de tuin kan meemaken. Nee, studeren heeft voor mij iets van genieten, ongeveer dezelfde soort genieten als even tijd nemen voor jezelf.’ Kaat ‘De boeken gaan niet alleen mee, maar er wordt ook veel uit gestudeerd. Altijd ‘s morgens vroeg tussen 7 en 10 uur, want anders krijg ik commentaar van mijn familie, en in de verloren uurtjes als de rest aan het zwembad ligt.’ B@rt ‘Ja de boeken gaan zeker mee! Zelfs op huwelijksreis dit jaar. We vertrekken naar Nieuw Zeeland om daar het land met een camper te verkennen. Even een korte omschrijving van mijn leerplek: 67-urige vliegreis om uiteraard te leren, de avonden buiten bij de camper, middenin de natuur met al z’n geluidjes en natuurlijke geurtjes en met de voetjes omhoog. Kortom laat de vakantie maar komen!’ Tamara van Aarle ‘Op vakantie studeer ik op mijn best, heerlijk, ik kan niet wachten! Met mijn man aan het stuur van ons busje heb ik mooi de handen en het hoofd vrij om tegelijkertijd in de boeken rond te reizen, naar buiten te kijken, wat te praten en ondertussen de stof rustig te laten neerdwarrelen! Ook in de zon kan ik de poortjes in mijn hoofd het best openstellen voor nieuwe informatie.’ Erica Moes ‘Inmiddels ben ik tien jaar bezig met de studie Nederlands recht en hoop over twee jaar klaar te zijn. Maar in al deze tien jaar heb ik de maanden juli en augustus samen met mijn schoolgaande kinderen, vakantie gevierd. Vaak in juni nog een laatste tentamen en dan in september weer met frisse moed beginnen. Dus de boeken mee, zoals op de foto, naar Schotland? Nee, dat gaat me letterlijk te ver.’ Lidia Schrijvers Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
17
service en inf
rmatie
Inlichtingen Er zijn diverse kanalen voor het (snel) verkrijgen van informatie: • Algemeen over: verzendingen, (niet)bezorgen van Modulair, inschrijving, kosten, procedures en regelgeving. – www.ou.nl/vragen, 24 uur per dag (van daaruit kunt u alsnog een mailtje sturen) – 045-5762888. Maandag 10.00-16.30 uur; dinsdag tot en met vrijdag 9.00-16.30 uur. • Voor meer specifieke vragen – vrijstelling/toelating, EVC, besteladvies, studievoortgang, diplomering, studeren met een beperking – kiest u eveneens genoemd telefoonnummer; u wordt dan (doorgaans) doorverbonden met een onderwijsadviseur die nauw contact onderhoudt met de faculteit. • Over een cursus: met de docent (zie de studiegids c.q. Studienet). • Voor contact met een studiecentrum: www.ou.nl/studiecentra.
Studiebegeleiding Actuele informatie over studiebegeleiding vindt u in de betreffende cursusbeschrijving op www.ou/nl/studieaanbod. Onlangs zijn de bijeenkomsten betreffende het eerste, en voor zover mogelijk, ook tweede semester 2010-2011 toegevoegd. De info inzake de cursussen van de faculteit Rechtswetenschappen betreft alleen het eerste semester 2010-2011. Raadpleeg voor de laatste informatie dus de website van de cursus.
Extra informatie Bovenaan uw studiepad vindt u een aantal buttons die wij hier nog een keer onder uw aandacht brengen. Via het ‘envelopje’ komt u terecht op een vraagbaak. Hier staat extra informatie over uw studiepad en opleiding en kunt u een vraag stellen. Via een andere button opent u de studieplanner en onder de ‘i’ vindt u een nadere algemene toelichting.
Inschrijven via uw studiepad
Studiepad op basis van OER 2010-2011 Uw nieuwe online studiepad is nu beschikbaar. Hierin zijn uw studieresultaten en lopende inschrijvingen ingebracht op uw bachelor, schakelprogramma en/of master conform de Onderwijsen examenregeling (OER) 2010-2011.
18
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
Extra handig is dat u vanuit uw studiepad digitaal kunt inschrijven. In de cursusbeschrijving staan ook alle actuele begeleidings- en tentamengegevens. Let wel even op bij gebonden-keuzeblokken: daarvan hoeft u niet alle cursussen te bestuderen, maar slechts het vereiste aantal studiepunten af te ronden. Als u vragen heeft, neem dan contact met ons op vanuit uw studiepad of via www.ou.nl/vragen. Veel succes gewenst bij het vervolg van uw studie!
c Wijzigingen in WHW gevolgen voor collegegeld Op 1 september 2010 verandert de Wet op het Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek (WHW). De WHW regelt het functioneren van het Nederlandse hoger onderwijs inclusief de Open Universiteit. Er treden o.a. veranderingen op in de collegegeldsystematiek, de regelgeving die bepaalt wie welk collegegeld moet betalen. Dit artikel beschrijft die veranderingen op hoofdlijnen. Wettelijk collegegeld en instellingscollegegeld
Dit is niet helemaal nieuw. Voor studenten die niet wonen in de genoemde gebieden, ontvangen instellingen nu al geen rijksbijdrage meer. Voor hen geldt voortaan het instellingscollegegeld. Studenten met een niet-EU/EER-nationaliteit betalen bij de andere universiteiten al een instellingscollegegeld. Studenten die al een graad hebben behaald, betalen bij de OU de zgn. HBO/WO-toeslag. De wetswijziging trekt de regels voor universiteiten, hogescholen en Open Universiteit gelijk. Het wettelijk collegegeld wordt door de minister vastgesteld en is voor de Open Universiteit, waar een bedrag per cursus blijft gelden, een afgeleide daarvan, vastgesteld door het College van bestuur. Het instellingscollegegeld wordt door alle instellingen zelf bepaald, met het wettelijk collegegeld als ondergrens.
Joie de vivre Helen Knothe Nearing (1904-1995) and Scott Nearing (1883-1983) were well known American back to the landers who wrote extensively about their experience living what they termed ‘the good life’. Helen and Scott were devoted to a lifestyle giving importance to work, on the one hand, and contemplation or play, on the other. Ideally, they aimed at a norm that would divide most of a day’s waking hours into three blocks of four hours: bread labor (work directed toward meeting requirements of food, shelter, clothing, needed tools, and such); civic work (doing something of value for their community); and professional pursuits or recreation (for Scott this was frequently economics research, for Helen it was often music). They clearly honored manual work, and viewed it as one aspect of the self-development process that they felt life should be. Their approach to living, based largely on the reduction of wants and a mostly non-monetary return from their organic horticulture and other sorts of labor, appealed to many people. The Nearings offered an almost ‘open-house’ situation on their land for several decades, so that visitors could experience this way of life and learn a bit from them.1 Uit deze inleiding blijkt, dat wij – de Open Universiteit – niet de enigen zijn die denken dat geluk in werken ligt. Hoezo? Wel, sinds kort hebben we een echte bijzonder hoogleraar Vitaliteitmanagement. Management van Joie de Vivre.2 Over dertig jaar zal ik een kolommetje aan haar wagen als ze naam gemaakt heeft zoals Aristoteles, Bach, Cicero, Damocles, Euclydes en andere geluksbrengers. Zo’n hoogleraar moet er wel vanuit gaan dat wij ons gedrag moeten veranderen, onze voeding aanpassen, onze fitness versterken, ons plezier forceren, et cetera … Onderzoek naar vitaliteitmanagement? Het is een oud idee, begonnen rond 1870, dat bedrijven, bazen, alleen gezonde werknemers willen en daarom ook min of meer gelukkige. Werden we er zoveel gelukkiger door? Kennelijk is er iets fout gegaan anders hadden we geen hoogleraar3 nodig. Het idee van deze stoel ruikt wat Schopenhaueriaans. Zou het ook kunnen zijn dat juist het bemoeien met eigen verantwoordelijkheden van mensen hen ongelukkig maakt? Het doet me wel plezier dat er impliciet een relatie tussen leven-lang-leren en geluk wordt gesuggereerd, tenslotte zijn deze schrijfsels met hun verwijzingen daar ook voor bedoeld. Ik ben benieuwd welke gedragsverandering we nu weer krijgen voorgeschoteld. Ik zou zeggen: kijk naar haar daden. En natuurlijk naar haar ‘Open Huis’. Ík kijk met smart uit naar de gebruiksaanwijzing voor een Joie de Vivre. Zweitze
1 Living the good life (1954), Helen en Scott Nearing 2 Zie Modulair 7 (11 juni 2010), pagina 5 3 Wordt het geen tijd het veel mooiere woord
‘hooglerares’ in te voeren?
Lees verder op pagina 20
19
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
19
Alumni
Vanaf 1 september 2010 wordt onderscheid gemaakt tussen wettelijk collegegeld en instellingscollegegeld. De WHW zegt daarover: de verantwoordelijkheid van de overheid voor het volgen van hoger onderwijs (bekostiging) beperkt zich tot studenten: – die voldoen aan het nationaliteitsvereiste (d.w.z. een EU/ EER-nationaliteit of de Surinaamse nationaliteit hebben); – én woonachtig zijn in Nederland, België, Luxemburg, of een van de Duitse Bondsstaten Noord-Rijnland-Westfalen, Nedersaksen of Bremen; – én die – blijkens het Centraal register inschrijving hoger onderwijs (CRIHO) – een eerste bachelor- en/of een masteropleiding volgen en aan wie nog geen graad Bachelor respectievelijk Master (of gelijkgestelde graad) is verleend door een door de Nederlandse overheid bekostigde instelling. Deze studenten zijn het (lagere) wettelijk collegegeld verschuldigd; de overigen het instellingscollegegeld.
lumn
service en inf
rmatie
Vervolg van pagina 19 (nieuwe WHW) Gevolgen voor de individuele student
KCOU-regeling
Bij elke inschrijving voor een cursus zal bij de bepaling van het collegegeld vanaf 1 september 2010 een toetsing plaatsvinden op woonland, nationaliteit en al eerder behaalde graden.
De wijzigingen in de WHW leiden ook tot een aanpassing in de Kortingsregeling KCOU. Voortaan komen alleen inschrijvingen in aanmerking voor korting waarbij sprake is van het wettelijk collegegeld. Wie gegeven de regels voor het collegegeld altijd het instellingscollegegeld verschuldigd is, komt onder de nieuwe regels niet meer in aanmerking. Aanvragen tot en met 31 augustus 2010 worden nog volgens de huidige regeling afgehandeld en beschikkingen over 2010 blijven geldig tot en met 31 december 2010. Zie ook: www.ou.nl/kcou.
Van studenten wordt vanaf 1 september gevraagd om bij inschrijving het burgerservicenummer op te geven en bij een al behaald diploma in het hoger onderwijs preciezer aan te geven wanneer en waar, welk diploma is behaald. Dat laatste is nodig omdat de wet voortaan een grens trekt. Diploma’s behaald vóór 1 september 1991 – dat is de datum, waarop de CRIHO-registratie startte – leiden voortaan, als aan de woonland- en nationaliteitseisen wordt voldaan, niet meer tot een verhoging van het collegegeld naar het instellingscollegegeld. (De term ‘verhoging naar instellingscollegegeld’ komt in de plaats van de huidige HBO/WO-toeslag). Het kan dus zijn dat wie nu de HBO/WO-toeslag betaalt, dat straks niet meer hoeft. Anderzijds zullen studenten die niet woonachtig zijn in Nederland, België, Luxemburg of een van de genoemde Duitse Bondsstaten, voortaan in alle gevallen de verhoging naar het instellingscollegegeld verschuldigd zijn. Verder maakt het uit voor welk soort cursus men inschrijft. Afhankelijk van iemands graadverleden kan het collegegeld voor een bachelor- of een mastercursus verschillen. Uit de beslisboom hiernaast valt af te leiden welk collegegeld in welk geval verschuldigd is. De bepaling van het collegegeld vindt in eerste instantie plaats op basis van wat studenten opgeven. Achteraf vinden controles op woonland, nationaliteit en behaalde graden plaats door de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO – voorheen IB-groep). Als blijkt dat bij de inschrijving niet de juiste gegevens zijn verstrekt, zal navordering of restitutie plaatsvinden. Met ingang van 1 september 2010 maakt het bedrag voor studiemateriaal niet langer deel uit van het collegegeld en moet dit apart worden aangegeven. Dat bedrag is voor 2010-2011 vastgesteld op € 40,- per module. Inschrijving voor een cursus en levering van het studiemateriaal blijven echter voorlopig onlosmakelijk verbonden. Inschrijving exclusief studiemateriaal of losse bestelling van het studiemateriaal zonder inschrijving voor de betreffende cursus is niet mogelijk. Net als veel andere universiteiten heeft de Open Universiteit er voor gekozen de collegegeldbepalingen zo in te voeren dat er geen grote schokken optreden t.o.v. de huidige prijsstelling. Het wettelijk collegegeld per 1 september 2010 is vastgesteld op € 230,- per module. Met het bedrag voor cursusmateriaal komt de moduleprijs dan op € 270,- (was € 263,-). De tarieven voor een startpakket of een studiepakket liggen ook in 2010/2011 € 40,- per module lager. De verhoging naar het instellingscollegegeld, die geldt wanneer men niet voldoet aan de eisen voor het wettelijk collegegeld, is vastgesteld op € 55,- per module (komt in de plaats van de HBO/WO-toeslag die € 54,- was).
20
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
U heeft (toch) nog vragen – www.ou.nl/studieinformatie, voor gedetailleerde informatie – 045-57628888, voor vragen.
Welk collegegeld moet ik betalen? U moet ofwel het wettelijk collegegeld betalen, of het zogenaamde instellingscollegegeld. Welk collegegeld u moet betalen hangt, op grond van de WHW zoals die geldt per 1 september 2010, af van de volgende punten: – het land waarin u woont, – uw nationaliteit, – de vraag of u ja of nee vanaf 1 september 1991 een graad/ getuigschrift hebt behaald aan een bekostigde Nederlandse universiteit of hogeschool, U woont in Nederland, België, Luxemburg of een van de Duitse deelstaten NordrheinWestfalen, Niedersachsen en Bremen
– welke graad/getuigschrift u precies heeft behaald, – en tenslotte of u inschrijft voor een bachelorcursus, voor een mastercursus, of voor een bachelorcursus in een schakelprogramma. U kunt het schema hieronder doorlopen:
nee
U betaalt het instellingscollegegeld
nee
U betaalt het instellingscollegegeld
ja U bezit een van de volgende nationaliteiten: Nederlandse, Surinaamse, Belgische, Britse, Bulgaarse, Cyprische, Deense, Duitse, Estnische, Finse, Franse, Griekse, Hongaarse, Ierse, Italiaanse, Letse, Liechtensteinse, Litouwse, Luxemburgse, Maltese, Noorse, Oostenrijkse, Poolse, Portugese, Roemeense, Sloveense, Slowaakse, Spaanse, Tsjechische, Tsjechoslowaakse, Ijslandse, Zweedse, Zwitserse
In bepaalde gevallen wanneer men niet de juiste nationaliteit heeft maar wel in Nederland woont en valt onder een specifieke regeling of een bepaalde verblijfsstatus heeft, kan het zijn dat men voor het collegegeld toch met Nederlanders gelijk wordt gesteld. Indien u van mening bent dat dit op u van toepassing is, neem dan contact met ons op.
ja Hebt u vanaf 1 september 1991 een graad/ getuigschrift behaald aan een bekostigde Nederlandse universiteit of hogeschool?
U betaalt het wettelijk collegegeld
nee
ja Hebt u een getuigschrift behaald van een ongedeelde WO-opleiding, van een WO-masteropleiding of van een HBO-masteropleiding?
U wilt volgen:
nee
Hebt u een getuigschrift van een ongedeelde HBO-opleiding of van een HBO-bachelor?
U betaalt het instellingscollegegeld, voor zowel bachelor- als mastercursussen
ja
ja
nee
bachelorcursus
U betaalt het instellingscollegegeld
bachelorcursus in een schakelprogramma
U betaalt een instellingscollegegeld gelijk aan het wettelijk collegegeld
mastercursus
U betaalt het wettelijk collegegeld
U wilt volgen:
Hebt u een getuigschrift van een WO-bacheloropleiding?
ja
bachelorcursus
U betaalt het instellingscollegegeld
bachelorcursus in een schakelprogramma
U betaalt het instellingscollegegeld
mastercursus
U betaalt het wettelijk collegegeld
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
21
p tentamen
‘Als de tentamenpakketten op weg zijn naar de andere kant van de wereld, dat geeft écht een voldaan gevoel’
‘Jammer dat we voor studenten binnen Europa zo weinig kunnen betekenen’
Tentamen doen in het buitenland – er is veel mogelijk Van Abu Dhabi tot Australië en van Aruba tot Afghanistan. Een paar honderd OU-studenten doen in het buitenland tentamen. Daaronder ook militairen van de Koninklijke Landmacht en Koninklijke Marine. De medewerk(st)ers van Tentaminering en Certificering (TenC) zorgen voor een betrouwbare en degelijke uitvoering van tentamenprocedures.
Teksten: Ton Reijnaerts Foto: Chris Peeters
Er zijn beroepen of functies waar je motivatie moet afkopen. Bijvoorbeeld bij vies, vuil en zwaar werk. Medewerkers van de OU kunnen hun motivatie halen uit het feit dat ze werken aan de toekomst van mensen. Het verklaart waarom een gedifferentieerd productenpakket en hoog serviceniveau tot de kernwaarden behoren. Zo ook bij Sandra Franck-van Espen, Fatima Abnay-Amarir en Tiny Cremer (v.l.n.r. op foto). Sinds jaar en dag klaren de backofficemedewerksters van TenC in Heerlen een bijzondere klus. Fatima en Sandra regelen in samenwerking met onder meer het Examenbureau op Aruba, Universiteit Nederlandse Antillen (UNA), en met het front-office in Curaçao op de ABC-eilanden, de tentaminering aldaar. Ook organiseert het duo in samenwerking met de daartoe speciaal ingestelde loopbaancentra de tentaminering van militairen van de Koninklijke Marine (zie hiernaast; red.) en de Koninklijke Landmacht. Van tentamens op schepen op hoge zee tot in marinebasis Parera. En van militaire basissen tot kamp Holland in Afghanistan. Van die veelal bijzondere omstandigheden, zoals in Afghanistan, krijgen Sandra en Fatima eigenlijk relatief weinig mee. ‘De contactpersonen hebben natuurlijk een rechtstreekser contact met de student. Wel krijgen we hier wel eens een bedankmail van een student.’
Strakke regelgeving Tiny regelt in nauw overleg met o.a. het ministerie van Buitenlandse Zaken (BuZa) tentamens van studenten die buiten Nederland en Vlaanderen hun tentamen (moeten) afleggen. Zo kunnen studenten die buiten Europa verblijven, na goedkeuring van BuZa, tentamen doen op een ambassade of consulaat. Mensen die echter binnen Europa verblijven, moeten hun tentamen in een studiecentrum in Nederland of België afleggen, omdat BuZa tentaminering in Europa niet ondersteunt. Vereiste daarbij is wél de Nederlandse nationaliteit. ‘Ik kan helaas niets doen voor een student met de Belgische nationaliteit die in Australië studeert’, zegt Tiny. ‘Ook het verzoek van een student die de Belgische nationaliteit bezit en het tentamen op de Belgische ambassade wil afleggen, moet ik zelfs afwijzen.’ De regelgeving blijkt inderdaad strak. ‘Een studente in Azerbeidzjan moet naar Nederland komen om tentamen af te leggen, omdat Azerbeidzjan binnen Europa ligt, een student uit Israël of Marokko niet’, zegt Tiny. ‘Als je kijkt naar de afstand dan is dat inderdaad vreemd. Het is jammer dat we voor studenten in Europa niets kunnen betekenen.’
22
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
Of voor ‘buitenlandse’ studenten dezelfde spelregels gelden? ‘Grotendeels, maar niet helemaal! Bij een sys-tentamen, bijvoorbeeld, kun je in Nederland of Vlaanderen een willekeurige tentamendatum kiezen. In het buitenland geldt een termijn van veertien dagen, vanaf de eerste tentamendag van de reguliere ronde. Samen met BuZa bepalen wij op welke dag en op welke gewenste locatie de student het tentamen kan afleggen. Op de ABC-eilanden hoeven we geen toestemming te vragen. Daar worden de tentamens op vaste locaties afgenomen’, vullen Fatima en Sandra desgevraagd aan.
Slagingspercentage Het slagingspercentage bij de buitenlandse studenten ligt heel hoog. ‘Zeker 90 procent slaagt’, zegt Tiny. ‘Deze studenten zijn dan ook zeer gemotiveerd. Is ook logisch als je kijkt naar de moeite en de kosten. Er zijn studenten die een vliegreis van 1500 km maken om tentamen te doen. En voor een tentamen betaal je, naast de reis- en verblijfkosten, ook bemiddelingskosten aan BuZa en de Open Universiteit.’ Het aantal buitenlandse OU-studenten zit dus in de lift. Dat geldt ook voor de Antillen, zeker op Aruba. Met alle bekende vrijheidsgraden hoeft dat niet te verwonderen. Daar komt nog bij dat deze flexibiliteit zeker voor studenten in moeilijke of bijzondere omstandigheden haar meerwaarde heeft.
Voldaan gevoel Terugblikkend constateert Fatima dat er in de loop van de jaren veel veranderd is in hun werk: ‘Door de digitalisering is ons werk niet meer zo spannend als vroeger, toen was het echt stressen als een tentamen niet was aangekomen. De tijd van telexen, gebrekkige telefoonverbindingen en faxen is voltooid verleden tijd. Het gaat tegenwoordig allemaal veel sneller. Scannen en mailen heeft het werk gemakkelijker gemaakt, maar ons werk is desondanks onverminderd leuk en uitdagend. Als de tentamenpakketten op weg zijn naar de andere kant van de wereld. Dat heeft wel wat! Dat geeft écht een voldaan gevoel.’
Tentamen in een munitiedepot Diverse militairen van de Koninklijke Marine legden dit jaar al een schriftelijk OU-tentamen af in het buitenland. Veelal aan boord van een schip. Soms in de haven, soms op hoge zee. Vaak op bijzondere plaatsen als Tsjaad, Bosnië, Lissabon, Washington, Abu Dhabi, Singapore en Irak. Soms óók onder
samen met zowel het opleidingsinstituut, de commandant van het schip alsook de begeleidingsofficier van de desbetreffende eenheid.
OU-tentamens ruim op tijd Tja, bij de marine maak je nog eens wat mee! Een tentamen in Afghanistan in 2008 waarbij de munitiebunker – ‘veelal is dat hoe gek het klinkt de veiligste plek van het kamp’ – noodgedwongen dienst deed als afgesloten examenruimte. Een examen op een onderzeeboot dat niet doorging, omdat de onderzeeër tweeënhalve week onder water ging. ‘Mailen of faxen is tijdens een oefening, waarbij de boot niet traceerbaar mag zijn, niet mogelijk.’ Of een examen dat samen met een spoedzending van een vitaal onderdeel door een helikopter in een postzak aan boord van een tussen Amerika en Curaçao varend marineschip werd afgeleverd. ‘Nee, dat zijn geen voorbeelden uit de OU-praktijk’, lacht Koenoe. ‘Had wél gekund. Hoewel: van de medewerksters van TenC krijg ik de tentamens altijd ruim op tijd. In de regel vier weken van te voren.’ ‘Bij de marine hebben we een standaardprocedure opgezet, waarin alle opleidingsinstituten en examenbureaus zich kunnen vinden, zegt Koenoe. ‘Daarin is een centrale rol weggelegd voor de begeleidingsofficier. Dat is bij elke KM-eenheid de contactpersoon voor zowel de bemanning alsook voor mijn bureau. De OS&O-officier is verantwoordelijk voor Ontwikkeling, Sport en Ontspanning. Hij zorgt ondermeer ook voor de onafhankelijke surveillanten tijdens de examens. De commandant van het schip is en blijft in alle gevallen de eindverantwoordelijke. We sturen het tentamen ook altijd aangetekend naar de commandant. Die bergt het tentamen vervolgens tot de tentamendatum in de kluis van zijn hut.’
Hut als tentamenruimte ‘Ja, het vergt inderdaad soms heel wat gepuzzel en logistieke planning om een tentamen op een schip te krijgen. Schepen – de Nederlandse marine telt er nog zo’n 30 – liggen in de regel nooit lang in één haven. Dus moeten we vooruit plannen. Met hulp van de postkamer van de marine komen we er in de regel wel uit.’ Eruit komen Koenoe, marine en OU ook als het gaat om het naleven van tentameneisen zoals de eis van surveillanten en een afgesloten examenruimte. ‘Op kleinere schepen is het vaak moeilijk om een afgesloten examenruimte te vinden. Dus wordt veelal gebruik gemaakt van de hut van de commandant. De commandant en de begeleidingsofficier zijn ook de eerstverantwoordelijken als het gaat om onafhankelijke surveillanten, vaker vullen ze dat overigens zelf in. Bij een examen voor de commandant zelf, moest de eerste officier toezicht en surveillance overnemen.’
buitengewone omstandigheden aan land. Bijvoorbeeld tijdens een oefening in de Surinaamse jungle, de Noorse bergen of de Schotse hooglanden. Roel Koenoe ademt Koninklijke Marine (KM). Kan haast ook niet anders. Geboren en getogen in Den Helder, als telg van een marinemilitair. En nu zelf ook alweer dertig jaar werkzaam bij de KM. De laatste dertien jaar coördineert de marinemedewerker alle civiele examens of tentamens op varende, oefenende of uitgezonden KM-eenheden. Ongeacht of het nu VMBO/HAVO/VWO, HAN/ PBNA, LOI, NTI, NHA, Stichting EXIN, NIMA, NGS, CITO, Makelaardij, NEMAS, SNAP, Onderwijscentrum Horeca, de TU Eindhoven en TU Delft of opleidingen van de Open Universiteit betreft. In alle gevallen werkt het hoofd bureau Cursusfaciliteiten OKM nauw
Ook ‘s nachts Oproepen, machinelawaai, onderhoudswerkzaamheden; op een schip is het vaak enorm rumoerig. Moeilijke omstandigheden om te studeren en zeker om examen te doen. ‘Ik persoonlijk zou het niet kunnen, maar een groot aantal marinemensen heeft daar minder problemen mee. Ze zijn gewend geraakt aan het lawaai. Ze studeren met continue diensten op wisselende tijden. En omdat hun bioritme gewend is geraakt aan het reizen door tijdszones doen ze in de regel zelfs midden in de nacht moeiteloos tentamen. Is vaak ook noodzakelijk want bij examens of tentamens op de marinekazernes Curaçao of Aruba zijn de aanvangstijden regelmatig om 03.00 uur ’s nachts, omdat dat omgerekend 09.00 uur Nederlandse tijd is.’
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
23
iP Faculteit Informatica zet in op Virtuele Klas Tot het ontwikkelen van de elektronische leeromgeving behoort ook online begeleiding. Bij de faculteit Natuurwetenschappen bleek de Virtuele Klas een prima begeleidingsvorm voor de cursus Scheikunde. De andere bètafaculteit, Informatica, kiest nu voor een bredere toepassing. Voor bijna alle propedeusecursussen blijkt de Virtuele Klas een uitkomst: voor de faculteit als er voor de fysieke bijeenkomsten te weinig deelnemers zijn, voor de doorgaans drukbezette studenten doordat ze vanachter de pc toch begeleiding kunnen krijgen.
IPO staat voor Instellingsbreed Programma Onderwijs. Daaronder vallen diverse verbeterprogramma’s, met prominente aandacht voor de elektronische leeromgeving, maar ook zaken als kwaliteitszorg of het algehele onderwijsconcept. Onder het verbeterprogramma ‘elektronische leeromgeving’ vallen de volgende deelprojecten: Studienet, online begeleiding, online toetsing, multimedia en ontwikkeling digitaal onderwijsmateriaal. Alle IPO-projecten staan op www.ou.nl: > organisatie > missie > onderwijsprogramma IPO.
Tekst: Frans Bogaert
Ere wie ere toekomt, drs. Jikke van Wijnen, universitair docent bij de beide faculteiten, was de ‘early adaptor’ bij de introductie van een gebruikersvriendelijke vorm van online begeleiding, de Virtuele Klas. In een eerder interview (Modulair 8, juli 2006; red.) was zij op haar beurt zo sportief om te melden dat de Studentenraad de Open Universiteit op zo’n applicatie van DijDidakt Web Leren had geattendeerd. En nu is collega ir. Evert van de Vrie, docent bij Informatica, een vurig pleitbezorger voor bredere inzet van dit format. Zo moet een zojuist gereedgekomen wervend filmpje bijdragen aan een grotere bekendheid van dit nieuwe medium.
Klassikale situatie Eerst even terug naar het interview met Jikke van Wijnen en enkele van haar toenmalige studenten. Volgens Jikke benadert de Virtuele Klas aardig een gewone klas doordat er een bijeenkomst plaatsvindt op een afgesproken moment, ‘synchroon’ heet dat in onderwijsjargon. Binnen deze Virtuele Klas beschikt de groep over mogelijkheden zoals vragen stellen, interactie, uitleg en instructie of het werken aan opdrachten. De software ondersteunt dit met tools als whiteboard, audio, video, chat, vinklijsten, stemboxen, mediaplayer, uitwisseling van documenten en applicatie-sharing. Docent en studenten zijn echter fysiek en geografisch van elkaar gescheiden. En daarmee zijn we al meteen bij de voordelen voor studenten (en docent), specifiek voor het afstandsonderwijs: ieder kan van thuis uit, vanachter de personal computer, deelnemen aan de bijeenkomst en hoeft dus niet te reizen. De sessies kunnen bovendien opgenomen worden en achteraf op interactieve wijze worden bekeken, bijvoorbeeld door studenten die verhinderd waren, of sommige stukjes nog eens opnieuw af willen spelen.
Stipte voorbereiding Volgens Jikke stelt de Virtuele Klas wel bepaalde eisen. De docent moet het leuk vinden om met deze vorm te werken, de sessies vergen een stipte voorbereiding en structuur, studenten moeten geprikkeld worden om vragen te stellen. Eenmaal (meer) ervaring met dit medium leert echter dat ook het stellen van vragen tussendoor vloeiender verloopt. Studenten moeten wel vooraf de stof 24
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
goed doornemen (maar wat is daar verkeerd aan zou men kunnen opmerken). Ook is er een zeker tempo. Als echt nadeel noemen studenten het gemis aan direct face-to-face en informeel contact of spontane inbreng, ofschoon ook hier de ervaring leert dat via de chatfunctie meer en meer de verhalen los komen. Voor veel drukbezette studenten vormt de Virtuele Klas hoe dan ook een goed alternatief. Anders zouden zij verstoken blijven van begeleiding, waaraan zeker behoefte is bij vakken als scheikunde of wiskunde. Voor Evert van de Vrie overheersen dan ook vooral de voordelen. Zelf heeft hij de extra toepassing als spreekuur ontdekt. Zo houdt hij in het tweede onderwijskwartaal eens in de twee weken een vragenuurtje voor studenten. De wat vrijblijvende discussiegroep op Studienet leent zich daar toch wat minder voor. Trouwens, voor de ‘klassieke’ docent biedt de Virtuele Klas een uitstekende mogelijkheid om weer eens voor de groep te ‘staan’. Vandaar ook zijn warme pleidooi binnen de eigen faculteit Informatica. En dat wordt gehoord. Evert neemt de zojuist verschenen studiegids erbij en wijst aan: alleen al in de propedeuse is er bij bijna alle cursussen online begeleiding. Voor die vorm wordt vaak gekozen als er voor de begeleidingsbijeenkomsten in de studiecentra te weinig deelnemers zijn.
Nieuws Om zijn missie voor een (nog) bredere toepassing van de Virtuele Klas kracht bij te zetten, heeft Evert, samen met enkele collega’s, het initiatief genomen tot het maken van een wervend filmpje, met als passende titel ‘Thuis in de Virtuele Klas’. Dat is nu ook te zien op You Tube. Voor een universiteit die het online studeren hoog in haar vaandel heeft, lijkt het allemaal vanzelfsprekend. Toch zou ook de buitenwacht best wat meer aandacht mogen besteden hieraan, aldus Van de Vrie: ‘Als andere universiteiten roepen dat ze hun overwegend passieve hoorcolleges via het web ter beschikking stellen in de vorm van videobeelden, is het nieuws. De Virtuele Klas gaat echter veel verder doordat het gaat om werkcolleges, met interactie tussen deelnemers onderling.’ Evert bepleit overigens verder onderzoek naar de mogelijkheden en het effect van de Virtuele Klas, zeker nu de inzet van dit medium zo’n forse impuls heeft gekregen. Dat onderzoek is ook nodig om de Virtuele Klas te kunnen doorontwikkelen. ‘Dan kunnen ook andere faculteiten én hun studenten er hun voordeel mee doen!’ Wilt u het filmpje ook eens bekijken, ga dan naar de website van de faculteit Informatica: www.ou.nl/informatica.
nderwijs psychologie www.ou.nl/psychologie
Nieuws van de FOC
www.ou.nl/cultuurwetenschappen
cultuurwetenschappen
Oudnederlandse schilderkunst In de nieuwe studiegids staat dat de cursus Oudnederlandse schilderkunst (C17311) met ingang van het tweede semester vervangen zal worden door een gereviseerde nieuwe cursus met dezelfde naam (C17321). De revisie is echter tot nader order uitgesteld. De oude cursus blijft gewoon in exploitatie. Ontbrekende tentamendata zullen worden aangevuld. Kijk op de cursuswebsite voor de juiste gegevens.
Foutje studiegids Tot onze spijt is in de gedrukte versie van de nieuwe studiegids de naam van ons nieuwe staflid dr. Michael Riemens weergegeven als ‘Riemers’, ook in het e-mailadres.
Ideeënbus Op initiatief van CW-student Ien Deltrap heeft de faculteit na goedkeuring van de Facultaire opleidingscommissie een ideeënbus ingericht. U vindt deze op de pagina van de faculteit op Studienet (‘de CW-tab’). Heeft u een idee waarmee u allang rondloopt en dat van waarde kan zijn voor de verbetering van ons onderwijs, stuur het dan naar de ideeënbus. Dat kan eenvoudig via het volgende e-mailadres:
[email protected].
Nieuwe seminars In het studiejaar 2010-2011 zullen de volgende nieuwe seminars worden aangeboden: – Iconografie, door dr. Martine Meuwese: najaar 2010 – Biografie en de geschiedschrijving van Nederland in de 20e eeuw, door dr. Michael Riemens: najaar 2010 – Poëzie, door dr. Lizet Duyvendak en drs. Dick Disselkoen: voorjaar 2011 – Grafische vormgeving, door dr. Patricia van Ulzen e.a.: voorjaar 2011 – Een cultuurhistorisch portret en de muzikale ontwikkeling van J.S. Bach, door drs. Wouter Steffelaar: tijdstip nader te bepalen – Een filosofisch seminar, waarschijnlijk op het terrein van de cultuurfilosofie, door prof. dr. Wil Derkse. U kunt ook nog inschrijven voor de volgende lopende seminars: – Literaire non-fictie, door dr. Lizet Duyvendak – Nederland in beeld, door drs. Janny Bloembergen en dr. Frank Inklaar – Ethiek, door drs. Annet van Melle en dr. Frank Inklaar. Meer informatie komt, zodra deze beschikbaar is, te staan op de cursuswebsite van Cultuurwetenschappelijke seminars (C54211) op Studienet.
Vrijdag 11 juni was de landelijke studentendag van de faculteit Psychologie. Gewapend met een blauwe badge waren de student-leden FOC zichtbaar aanwezig en hebben we meer verteld over de werkzaamheden van de FOC. Het was een gezellige dag waarbij docenten en studenten veel met elkaar zijn opgetrokken. De mogelijkheid was er om als student eens de sfeer van de Heerlense universiteitscampus te proeven, dit werd dan ook zeer gewaardeerd. Helaas bleken er toch factoren te zijn die van invloed waren op de opkomst, we hopen de volgende keer dan ook meer studenten te mogen verwelkomen. Aan het einde van de dag namen de aanwezigen afscheid van hoogleraar prof. dr. Jasper von Grumbkow, na arbeidzame 24 jaar bij de Open Universiteit. De door hem uitgesproken openbare les – online beschikbaar – bewandelde het kritische pad der academische vrijheid. De FOC heeft kennis genomen van zijn adviezen. De maandag na deze studentendag is de FOC bijeengekomen in Utrecht voor de geplande vergadering. Er is gesproken over de resultaten van Studentinzicht VII, de klanttevredenheidsmonitor van de OU. Enkele zaken baren ons zorgen. Zo lezen we dat studenten vinden dat het contact met begeleiders beter kan en dat voornamelijk een actievere inmenging van docenten in de discussiegroepen gewenst is. Er is een wijziging doorgevoerd in de WHW, wat (o.a.) zal resulteren in een nieuw tarievenstelsel. In het komende studiejaar is nog sprake van een overgangsfase waarin er voor de meeste studenten weinig zal veranderen. Het is nog onduidelijk wat de gevolgen zullen zijn voor studiejaar 20112012, maar uiteraard zullen we deze ontwikkelingen op de voet volgen. Het verslag van onze vergadering is te lezen op de website van de FOC, bereikbaar via Studienet. Schroom niet om kwaliteitsvraagstukken met ons te bespreken. Zoals altijd is de FOC te bereiken via de ambtelijk secretaris mw. drs. Marjan Specker (
[email protected]). Kees Stapel, student-lid FOC Psychologie
Inschrijven voor bijeenkomsten De faculteit Psychologie biedt diverse cursussen aan waarvoor studenten bijeenkomsten kunnen volgen. Deze zijn facultatief of verplicht. Behalve voor de cursus Inleiding in de psychologie, kunt u zich met behulp van het aanmeldformulier op Studienet (bij de betreffende cursus) voor de bijeenkomsten aanmelden. Voor de cursus Inleiding in de psychologie meldt u zich aan bij uw studiecentrum, voor de Bachelorthesis via de psychologietab op Studienet. Voor de volgende cursussen zijn er aanmeldformulieren op de cursussite van Studienet: S13121 Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse S05261 Onderzoekspracticum psychologisch experiment* S24221 Onderzoekspracticum nonparametrische data-analyse* S16212 Gespreksvoering* S04241 Onderzoekspracticum psychologisch survey* S61321 Klinische gespreksvoering* S28311 Inleiding in conflicthantering en mediation S33321 Inleiding in de seksuologie* S50317 Bachelorthesis* S62321 Testpracticum psychodiagnostiek *
groepsbijeenkomsten per regio groepsbijeenkomsten per regio groepsbijeenkomsten per regio practicum (verplicht) groepsbijeenkomsten per regio practicum (verplicht) practicum (verplicht) landelijke studiedag (verplicht) (virtuele) groepsbijeenkomsten (verplicht) practicum (verplicht)
Deze cursussen hebben ingangseisen; zie Studienet
Wij raden alle studenten aan om de bijeenkomsten bij de onderzoekspractica te volgen. De bijeenkomsten van de overige practica zijn verplicht, ook de virtuele bijeenkomsten van de Bachelorthesis. Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
25
managementwetenschappen
www.ou.nl/management
Premaster Managementwetenschappen: voor thesis én beroepspraktijk De Premaster bestaat al enkele jaren. Vorig jaar volgden circa 200 deelnemers de opleiding, en het merendeel wist de opleiding binnen het jaar af te sluiten – het vermelden waard, want het gaat maar liefst om 7 modules. De Premaster wil een brug slaan tussen hbo en wo. We willen de deelnemers beter voorbereiden op hun thesis: versterken van de academische houding, speciaal om zelf wetenschappelijk onderzoek te gaan opzetten en uitvoeren. Nu honderden deelnemers de Premaster hebben gevolgd, kunnen wij ook van hen leren. Eén belangrijke les is dat de deelnemers melden dat de methodologische kennis – bedoeld als basis om zelf onderzoek te gaan doen – hen ook heeft beïnvloed in hun beroepspraktijk. Hoe weten we dit? We hebben ca. 30 studenten, die op het punt stonden de Premaster af te ronden, gevraagd naar toepassingen op hun werk. We hebben hun antwoorden geanalyseerd om te achterhalen wat studenten vooral nuttig vonden voor hun werk. Uit die analyse komen 8 thema’s naar voren: reflectie op de eigen rol: kan ik met een andere opstelling meer bijdragen aan mijn organisatie? reflectie op efficiënter handelen (timemanagement); onderhandelen/samenwerken; onderzoek programmeren c.q. (laten) uitvoeren; manier van denken; teksten schrijven/beoordelen; technieken toepassen; definiëren. Ter illustratie enkele citaten: – ‘Sinds kort ben ik zelf manager van een vrij grote afdeling. Dit onderzoek heeft er zeker toe bijgedragen dat ik een nieuwe vergaderstructuur heb ingevoerd waardoor er meer tijd vrij komt voor andere zaken.’ – ‘Wat het mij (…) gebracht heeft is het inzicht om meer baas over mijn agenda te worden. Vanuit de cultuur van ons bedrijf ligt veel nadruk op het halen van de deadline en dat zijn er nogal wat in mijn huidige takenpakket. (…) Toch merk ik bij mezelf een mentale omslag en ben ik veel meer vooruit aan het plannen dan ik daarvoor deed. Door dit vooruitplannen in mijn werk heb ik ook een aantal deadline-items kunnen delegeren waardoor ik meer in-control ben dan vóór deze Premaster.’ – ‘Op mijn werk heb ik gemerkt dat mijn manier van denken aan het veranderen is. Ons team kreeg de opdracht om een samenwerkingsverband op te zetten met een ander team dat vergelijkbare werkzaamheden doet als het onze. Toen we daarmee aan de slag gingen opperde ik direct dat we dan eerst samenwerken moeten definiëren en vervolgens moeten kijken hoe we samenwerken in onze situatie invulling kunnen geven zodat het aan die definitie voldoet. Achteraf bedacht ik me dat dit typisch de manier is waarop we de opdrachten voor deze cursus aanpakken.’ – ‘Door het maken van een heleboel opdrachten volgens dezelfde, logische structuur, wordt het ook steeds makkelijker om zakelijke problemen en vragen af te handelen volgens dezelfde structuur, bijvoorbeeld een bouwkundig probleem vertalen in een onderhoudsadvies.’ Nu we weten dat studenten ook hun werk anders gaan benaderen, ligt het volgende advies voor de hand: schrijf na een cursus – zeker na de Premaster – een kort artikel over wat je nu anders doet in je eigen organisatie. Dit draagt bij aan jouw profiel en levert wellicht meer steun voor je verdere studie: moreel, financieel en/of in tijd. MW-studenten die zo’n artikel willen schrijven kunnen desgewenst William van Zanten, docent voor de Premaster inschakelen (
[email protected]). Drs. William van Zanten, programmamanager Premaster Managementwetenschappen
26
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
Do your Ph.D in ‘greening supply chains’ Since the start of our Ph.D school, many students are looking for a good subject. We would like to present you opportunities in the field of closedloop supply chains. Companies have spent a lot of time to their forward supply chain but increasingly pay attention to their reverse chain also. Reverse logistics concerns the movement of goods from the point of collection to the point of reuse. It comprehends the processes collection, testing, disposition, recovery and re-distribution. Closed-loop supply chain management was defined by Guide and Van Wassenhove (2006), as ‘the design, control and operations (of a system) to maximize value creation over the entire life cycle of with dynamic recovery of value from different types of returns over time.’ Note that value here means economic value, but as will become clear later on also refers to environmental value. Studies indicate that up till 90% of the total original costs of production are ‘recuperated’ during reuse. Moreover, energy needed for closed-loop remanufacturing amounts in many cases to only 15 to 20% of the energy needed for the production of new products. This in turn reduces the carbon footprint. The closed-loop supply chain integrates the reverse chain in the full supply chain, thereby creating mutual benefits. It aims at ‘the integration of business processes that create additional value for all original and new players in the supply chain through closing goods flows’
manag e m e nt we t e nsc happe n
(Krikke et.al, 2004). The reverse chain is no longer a disposal channel; it recaptures resources locked up in the product (or package, part) returned. To create value in closed-loop supply chains many issues must be tackled. One may have to re-structure the supply chain, including location choices or supplier base. Can business models based on service dominated logic be of use in greening supply chains? Similar questions apply to inter-organizational learning, after all returns often result from bad management. And how do we determine what a ‘green’ supply chain is? This certainly means more than just complying with legislation. Below some suggested possible subjects for Ph.D research. This list is definitely not exhaustive: – supply chain redesign based on sustainable criteria; relationship with product design – new business models in closed loop supply chains to support cradle-to-cradle – closed-loop supply chains and inter-organizational learning – defining and measuring eco-footprints. More information: – prof. dr. ir. Harold Krikke:
[email protected] – prof. dr. Janjaap Semeijn:
[email protected] – prof. dr. Marjolein Caniels:
[email protected].
In de laatste vergadering (mei 2010) stond de nieuwe cursus Management community (B36111) centraal. Die cursus wil het ‘informeel leren’ door bachelorstudenten MW stimuleren en hun prestaties honoreren met studiepunten. Waarmee kunnen studenten zoal punten verdienen? De decaan heeft een eerste lijst gemaakt, met daarop bijvoorbeeld: – het bijwonen van de landelijke dag MW – op excursie met Emergo – een bijdrage schrijven voor en geplaatst krijgen in (e-)Modulair. Gelukkig staat op de lijst ook het lidmaatschap van de onderwijscommissie. We hebben diverse activiteiten gesuggereerd die volgens ons ook studiepunten in de Management community waard zijn, zoals: – het opzetten van discussiegroepen rond managementonderwerpen – het schrijven van een artikel over enig onderdeel van de studie in een beroeps- of personeelsblad, zoals over het toegenomen lerend vermogen van de organisatie, bijvoorbeeld een toepassing van methodologische normen in een experiment in de eigen organisatie. De club vergadert in Utrecht, altijd op een vrijdagavond. Vooraf eten we gezamenlijk een hapje en delen we onze ervaringen. Wie een bijdrage denkt te kunnen leveren, kan meer informatie inwinnen bij een van de volgende leden: – Brigitte de Heij (student), te bereiken via:
[email protected] – William van Zanten (docent) te bereiken via
[email protected] of 070-7508265. Drs. William van Zanten, voorzitter opleidingscommissie
Plek nieuwe leden opleidingscommissie Bachelor MW De opleidingscommissie is allereerst een overlegorgaan. In deze commissie bespreken studenten en docenten gezamenlijk het facultaire onderwijs: een onmisbaar instrument in kwaliteitsbewaking en -bevordering. In de opleidingscommissie Bachelor zitten momenteel 6 leden: 3 studenten en 3 docenten. De commissie verbetert de onderwijskwaliteit door adviezen. Bij de vaststelling van het curriculum is het advies van de commissie zelfs wettelijk vereist; in jargon gaat het dan om de OER: de Onderwijs- en examenregeling. De commissie adviseert de decaan van de faculteit over alle onderwijszaken. Er zijn jaarlijks 3 bijeenkomsten: een over strategie, een over het curriculum, en een om het academisch jaar te evalueren. Verder bepaalt de commissie zelf waarover zij wil adviseren. De combinatie van studenten- en docentenkennis is uniek. De student-leden hebben de laatste jaren steevast gepleit voor meer keuzevrijheid in het curriculum – die is er inderdaad gekomen. Soms willen studenten een bepaald vak in het curriculum opnemen (zoals Maatschappelijk verantwoord ondernemen). Onlangs is geadviseerd om meer ruchtbaarheid te geven aan de mogelijkheid om aanschuifonderwijs te volgen aan buitenlandse universiteiten, en om de bachelorthesis anders op te zetten.
onderwijswetenschappen
www.ou.nl/onderwijs
Starten met de master Onderwijswetenschappen Met ingang van het studiejaar 2010-2011 is voor nieuwe opleidingstudenten Onderwijswetenschappen een starttraject opgezet rond de modules De praktijk van actief leren (O20431) en de schakelcursus Leren en ontwikkeling (O18321). Studenten die direct tot de master toegelaten zijn of vrijstelling hebben verkregen voor de cursus Leren en ontwikkeling volgen in het starttraject allen de eerste cursus De praktijk van actief leren. Dit starttraject wordt nieuwe masterstudenten automatisch aangeboden wanneer zij de module De praktijk van actief leren aanschaffen. Hoewel de duur van de masteropleiding sterk afhankelijk is van het (individuele) studietempo kunnen we toch stellen dat een masteropleiding een commitment voor langere tijd is. Dit verdient een grondige voorbereiding en planning. Het starttraject bevat (daarom) een kennismaking met Studienet en andere nuttige hulpmiddelen (de Virtuele klas, bibliotheek etc.). Er is een kennismaking met medestudenten, docenten, mentoraat en onderwijscoördinator. Ook maakt de student samen met Onderwijswetenschappen een studieplan voor deze twee modules op basis van de inschatting van de beschikbare studietijd per week en wordt er een vervolgafspraak gemaakt rond het tijdstip waarop de eerste twee modules afgerond zouden moeten zijn. Op deze wijze wil Onderwijswetenschappen de student helpen het studeerproces te optimaliseren en snel een realistisch beeld van de opleiding en mogelijkheden te verwerven. Met vragen over het starttraject kan men contact opnemen met drs. John van der Baaren:
[email protected] of 045-5762853.
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
27
212 p
T28141
Inleiding informatica
informatiesystemen databases
informatica
www.ou.nl/informatica
SQL model-driven development
DEEL 1
objectoriëntatie
Cursus Inleiding informatica gereviseerd UML
Op 1 juli is de gereviseerde cursus Inleiding informatica (T28141) verschenen. Net als de voorganger T28131 geeft de gereviseerde cursus een brede besturingssysteem
objectoriëntatie
introductie tot het vakgebied informatica. De cursus is geschikt voor
UML
internet
JavaLogo
beveiliging
iedereen die kennis wil maken met het vakgebied informatica en moderne webdesign
logica
ontwikkelingen.
kunstmatige intelligentie
De cursus is onderdeel van het starttraject en vormt het begin van de bacheloropleiding Informatica. De onderwerpen die in de cursus aan bod komen, worden met beperkte diepgang behandeld. In vervolgcursussen worden deze onderwerpen meer in detail behandeld. De cursus Inleiding informatica geeft daarom een vooruitblik op de verschillende onderwerpen en cursussen die in de bacheloropleiding Informatica worden aangeboden. ISBN 978 90 358 1753 1
Naast deze vernieuwingen zijn vele onderwerpen uit T28131 gehandhaafd: het ontwikkelen van informatiesystemen, een kennismaking met objectgeoriënteerd programmeren in de taal JavaLogo, introducties tot formele talen, logica, kunstmatige intelligentie, binaire getallen en besturingssystemen. Er is ruime aandacht voor de werking en opbouw van het internet en de beveiliging van communicatie over het internet. Al deze onderwerpen worden zoveel mogelijk gekoppeld aan bekende toepassingen. Voorbeelden zijn het automatisch lezen van adressen op poststukken, het zoeken van informatie met Google, het versturen van e-mail en het uitvoeren van een online betaling via een beveiligde verbinding. De cursus omvat drie practica: het opvragen van informatie uit een relationele database met de taal SQL, het ontwerpen van een webwinkel met model-driven development en het schrijven van eenvoudige Java-programma’s. De cursus wordt tweemaal per jaar begeleid, zowel in de studiecentra als online, en wordt afgerond met een (computergebaseerd) tentamen dat uit meerkeuzevragen bestaat.
Nieuwe cursus Webapplicaties: de serverkant Per 1 juli is bij Informatica de nieuwe cursus Webapplicaties: de serverkant (T21331) verschenen. De cursus is verplicht in de Bachelor Informatica en vervangt daarin de cursus Distributed computing. De cursus gaat over het ontwikkelen van dynamische webapplicaties.
Open Universiteit
www.ou.nl
28
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
Een webpagina is dynamisch als deze eerst nog gegenereerd moet worden. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de pagina die u te zien krijgt als u wilt weten wat er in uw winkelmand zit wanneer u een webwinkel bezoekt. Een webpagina is statisch als deze al kant-enklaar op de server staat. Als een browser om zo’n pagina vraagt hoeft de server hem alleen maar terug te sturen.
besturingssysteem internet beveiliging webdesign
De cursus maakt deel uit van de programmeerOpen dus Universiteit lijn van de faculteit Informatica en vereist www.ou.nl programmeervaardigheid in Java (of eventueel een andere objectgeoriënteerde programmeertaal). Eveneens wordt verwacht dat u elementaire kennis heeft van HTML, XML en relationele databases. Open Universiteit
Informatica
Nieuw in de gereviseerde cursus zijn twee leereenheden over model-driven development (het iteratief ontwikkelen van een applicatie met een relationele database) en webdesign (het ontwerpen van gebruiksvriendelijke websites). Verder zijn de teksten over relationele databases, objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen, semantische netwerken en genetische algoritmen aangepast en zijn voorbeelden geactualiseerd.
Webapplicaties: de serverkant
informatiesystemen
model-driven development
kunstmatige intelligentie
WERKBOEK
Deel 1
Inleiding informatica
SQL
logica
T21331
T28141
databases
JavaLogo
5940
5948
De cursus begint met een kort overzicht van de belangrijkste internetprotocollen, zoals tcp/ip en http. In het tweede en derde blok leert u webapplicaties te construeren met de zogeheten MVC-architectuur (Model, View, Control) die algemeen beschouwd wordt als de beste architectuur voor dit soort toepassingen. U programmeert Java-servlets voor het controller-gedeelte en JSP-pagina’s voor het view-gedeelte. In het derde blok maakt u kennis met een alternatief voor JSP, namelijk JSTL. Er horen bij deze blokken twee programmeeropdrachten die moeten worden ingeleverd. De eerste betreft een eenvoudig spelletje (boter, kaas en eieren), de tweede een enquêteservice (definieer met behulp van een webapplicatie uw eigen enquête). Het afsluitende blok besteedt aandacht aan andere technieken (zoals CGI en php) en ook aan frameworks, die algemeen gebruikt worden om (grote) webapplicaties te bouwen. Twee daarvan worden globaal bekeken, namelijk Struts (een Java-framework) en Ruby on Rails (niet gebaseerd op Java). In een laatste opdracht verkent u zelf een derde framework naar keuze. De cursus besteedt zo min mogelijk aandacht aan zaken die aan clientkant thuishoren, zoals HTML, stylesheets, JavaScript en Ajax. Die onderwerpen komen namelijk aan de orde in een andere cursus over het web. Deze verschijnt in november en heeft de titel Webapplicaties: de clientkant (T58211).
natuurwetenschappen www.ou.nl/milieu
Landelijke NW-dag over REACH REACH is de omvangrijke Europese verordening die op 1 juni 2007 van kracht is geworden. Deze verordening creëert één systeem voor de risicobeoordeling van alle bij het Bureau REACH van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en industriële chemicaliën. Op zaterdag 9 oktober Milieu (RIVM), en een workshop over REACH in de praktijk, ingeleid door ontmoeten theorie en praktijk van REACH elkaar in het ochtendprogramma van de landelijke dag van de faculteit Natuurwetenschappen. Het veilig in kaart brengen van chemische stoffen is met de komst van REACH (Registration, Evaluation, Authorisation and restriction of CHemical substances) verschoven van de overheid naar het bedrijfsleven onder het motto: geen registratie geen markt. Stoffen die reeds eerder geproduceerd of geïmporteerd werden op de Europese markt (phase-in) en nieuwe stoffen (non phase-in) kennen verschillende deadlines voor registratie. Voor non phase-in stoffen geldt dat ze geregistreerd moeten zijn voordat ze geproduceerd of geïmporteerd worden in de Europese Unie. Voor phase-in stoffen geldt, als overgangsmaatregel en onder voorwaarden, een verlengde deadline voor registratie om de bedrijven de gelegenheid te geven hun registratiedossier voor te bereiden. Het registreren van stoffen via REACH stelt bedrijven voor een aantal interessante uitdagingen.
een presentatie van drs. Jeroen Provoost, werkzaam bij het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) in Helsinki. Vragen die aan de orde komen zijn: hoe wordt een registratiedossier aangemaakt en hoe moet dit bij het ECHA worden ingediend? Wat gebeurt er verder op de (lange) weg naar succesvolle registratie? Zijn we binnen Europa nu echt op weg om de risico’s voor alle chemische stoffen op een overzichtelijke wijze efficiënt in kaart te brengen? Op al deze vragen geven onze REACH-experts op 9 oktober antwoord. Mis deze unieke kans dus niet, meld je voor deze dag aan (vóór 3 oktober) bij dr. Threes Smijs:
[email protected], en woon op 9 oktober de lezingen bij in het studiecentrum Utrecht.
Op 9 oktober is de aandacht gericht op de theoretisch aspecten van REACH in relatie tot de praktische uitdagingen die bedrijven ondervinden bij het registreren van een stof. Op het programma staan een gastcollege over REACH door dr. Dick Sijm, werkzaam
Het middagprogramma start met AVM-activiteiten (studenten die een poster willen presenteren of een klein colloquium willen houden, moeten zich zo spoedig mogelijk aanmelden, wederom bij Threes Smijs). Verder zijn er begeleidingsactiviteiten bij verschillende cursussen: Organismen in hun omgeving (dr. Frank van Belleghem); Basiscursus natuurbeheer- en ontwikkeling (dr. Dennis Uit De Weerd); Gedrag en effecten van contaminanten (dr. Threes Smijs); Omgevingsbeleid: analyse, evaluatie, ontwerp (dr. Ron Cörvers); de kennismakingsbijeenkomst voor Milieubeleid: theorie en praktijk (drs. Wessel Slot); en Neurobehavioral Toxicology (dr. Raymond Niesink). Zie voor meer informatie het nieuwsbericht op website van de faculteit: www.ou.nl/nw (klik op ‘nieuws’).
Student-parlementariërs gezocht
rechtswetenschappen
De capaciteitsgroep Staats- en bestuursrecht wil de cursus Simulatie staatsrechtelijke praktijk (R76311) openstellen voor studenten die deelnemen aan het Studentenparlement 20102011. In de periode oktober 2010 tot en met mei 2011 zal voor de negende maal een zitting plaatshebben van het Nederlandse Studentenparlement. Dit tweejaarlijkse parlement is samengesteld uit rechtenstudenten van de diverse universiteiten. Onder begeleiding van docenten behandelen de studenten een door andere staatsrechtdeskundigen opgesteld wetsvoorstel, op een wijze die zoveel mogelijk aan de wetgevingsprocedure in de Tweede Kamer is ontleend. De diverse fracties in het parlement worden gevormd door afgevaardigden van juridische faculteiten en bestaan uit minimaal 4 en maximaal 8 personen. De regering wordt gevormd door hoogleraren en/of andere staatsrechtdeskundigen. Aan Studentenparlementen wordt steeds met groot enthousiasme deelgenomen. Voor het parlement 2010-2011 zal een wetsvoorstel aan de orde zijn tot wijziging van artikel 2:20, eerste en tweede lid, van het BW waarbij de zinsnede ‘strijd met de openbare orde’ met betrekking tot politieke partijen wordt geconcretiseerd. Het door de regering opgestelde wetsvoorstel met memorie van toelichting zal vóór medio oktober rondgezonden worden aan de deelnemende studenten; vervolgens dienen de fracties hun bijdragen voor het
www.ou.nl/rechtswetenschappen
verslag op te stellen en eind februari 2011 in te zenden. De nota naar aanleiding van het verslag en eventueel een nota van wijziging zullen daarna door de regering worden opgesteld en begin april 2011 worden rondgezonden. De studentenfracties kunnen tot kort voor de plenaire behandeling ook amendementen indienen en tijdens het debat kunnen moties worden ingediend. Op 20 mei 2011 vindt ten slotte de plenaire behandeling van het wetsvoorstel plaats in de vergaderzaal van de Tweede Kamer, onder voorzitterschap van de kamervoorzitter. Een jury, waarschijnlijk bestaande uit een wetenschapper, een politicus en een parlementair journalist, zal de prestaties van de studentenfracties – er zijn 4,3 studiepunten te behalen – beoordelen. Aanmelden vóór 15 augustus (miriam.
[email protected]). Kijk voor meer informatie op de website van de faculteit (ga naar ‘Nieuws’).
Rectificatie studiegids Op de pagina’s 12 en 52 van de gedrukte versie van de studiegids 2010-2011 staat op enkele plaatsen bij de cursus Voorbereiding onderzoek de verkeerde cursuscode en studielast vermeld. De juiste code is R79321 en de juiste studielast is 1 module. Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
29
tentameninf Algemeen
Aanmelden voor een tentamen doet u door in te loggen in Mijn account in Studieaanbod en te klikken op Mijn tentamenaanmeldingen of door gebruik te maken van een aanmeldingsformulier. Maakt u gebruik van een formulier dan stuurt u de aanmelding voor een regulier tentamen naar de afdeling Tentaminering en certificering in Heerlen. Een aanmelding voor een sys-tentamen stuurt u naar het studiecentrum waar u dit sys-tentamen wilt afleggen. Alleen studenten die in het buitenland een systentamen maken of studenten die behoren tot speciale categorieën (bijvoorbeeld handicap of detentie) kunnen hun sys-aanmelding sturen naar de afdeling Tentaminering en certificering in Heerlen. U vindt uitgebreidere informatie hierover op de website www.ou.nl/tentamen. Tentamenperioden en sluitingsdata: – 23-8 t/m 25-8-2010, sluitingsdatum 28 juli 2010, – 8-11 t/m 10-11-2010, sluitingsdatum 13 oktober 2010, – 24-1 t/m 26-1-2011, sluitingsdatum 29 december 2010, – 4-4 t/m 6-4-2011, sluitingsdatum 9 maart 2011, – 20-6 t/m 22-6-2011, sluitingsdatum 25 mei 2011, – 29-8 t/m 31-8-2011, sluitingsdatum 3 augustus 2011. De geleidelijke invoering van computergebaseerde toetsing kan van invloed zijn op het tentamenrooster. Tentamensessies individuele tentamens Kijkt u op www.ou.nl/studiecentra voor de individuele tentamensessies in het studiecentrum van uw keuze. Als u zich via www.ou.nl/ mijnaccount aanmeldt voor een individueel tentamen, worden de beschikbare sys- en cbisessies getoond nadat u het studiecentrum heeft gekozen. Samenvallende tentamens Volgens vast beleid van de Commissie voor de examens (CvE) mogen er niet meerdere (regulier schriftelijke) tentamens op één dag afgelegd worden. In uitzonderlijke omstandigheden kan de Commissie hiervan afwijken. Zij beoordeelt dit aan de hand van een schriftelijk, gemotiveerd verzoek van de student. De CvE kan een hardheidsclausule toepassen voor die studenten die gehinderd worden in hun studievoortgang door het hanteren van drie tentamenavonden. Het kan namelijk voorkomen dat twee cursussen in elke ronde op dezelfde dag worden afgenomen. Neemt u bij dergelijke situaties contact op met de afdeling Service en informatie. Het gaat dan om studenten die in de problemen komen die niet te wijten zijn aan de eigen planning. Mocht u uiteindelijk tot de conclusie komen dat er een aantoonbaar probleem is, dan kunt u een verzoek indienen bij de Commissie. Uitlopende cursussen en errata Met klem adviseren wij studenten kennis te nemen van de nadere informatie omtrent cursussen die uit het onderwijsaanbod zijn genomen (dan wel gereviseerd) en waarvan de laatste tentamenmogelijkheid plaatsvindt in het academisch jaar 2009-2010. Deze vindt u op www.ou.nl/tentamen > Laatste tentamendata, en niet in Modulair. Aanvullingen hierop
30
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
worden wel vermeld in Modulair. De informatie vindt u ook op de cursussite. Een overzicht van de errata op de studiegidsen vindt u op www. ou.nl/vraagenantwoord.
cultuurwetenschappen C01221 Wetenschapsleer De tentamenvorm is sinds 19 maart 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt. C06311 Veranderende grenzen (1815-1919) De tentamenvorm is sinds 24 april 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt. C07321 Veranderende grenzen (1919-1989) De tentamenvorm is sinds 24 april 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt. C14222 Van Babylon tot Brugge De tentamenvorm is sinds 11 juni 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt. C17311 Oudnederlandse schilderkunst In het Overzicht stopgezette cursussen 20102011 in de Modulair van juni 2010 is opgenomen dat de cursus uit het cursusaanbod wordt genomen en dat de laatste tentamenmogelijkheid van deze cursus in november 2011 is. Dat is niet juist. De cursus blijft in het aanbod.
deze cursus 30 juni 2010 is. Dat is niet juist. De laatste tentamenmogelijkheid is 30 juni 2011. T26241 Datastructuren en algoritmen Met ingang van het eerstvolgende tentamen zijn de volgende hulpmiddelen toegestaan: een 'schoon' exemplaar van het tekstboek en een 'schoon' exemplaar van het werkboek. T31311 Onderzoeksontwerp voor bedrijfskundige informatica De cursus wordt stopgezet. De laatste inleverdatum voor de opdracht is 31 augustus 2011. T33121 Discrete wiskunde B In het Overzicht stopgezette cursussen 20092010 is opgenomen dat de laatste tentamenmogelijkheid van deze cursus in november 2010 is. Dat is niet juist. De laatste mogelijkheid zal in de tentamenronde van januari 2011 zijn. T34131 Objectgeoriënteerd analyseren In het Overzicht stopgezette cursussen 20092010 in de Modulair van juni 2009 is opgenomen dat de laatste tentamenmogelijkheid van deze cursus 23 juni 2010 is. Dat is niet juist. De laatste mogelijkheid is 24 augustus 2010. T40211 Publiekgericht schrijven en spreken De cursus is stopgezet. De laatste inleverdatum van de opdracht is 30 september 2010.
Managementwetenschappen
C32222 Cultuurfilosofie De tentamenvorm is sinds 18 mei 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt.
B08211 Inleiding strategie De tentamenvorm is sinds 23 februari 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen, volgens afspraak.
Informatica
B09111 Managementaccounting De tentamenvorm is sinds 12 april 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt.
T16131 De werking van computersystemen In het Overzicht stopgezette cursussen 20092010 in de Modulair van juni 2009 is opgenomen dat de laatste tentamenmogelijkheid van deze cursus 23 juni 2010 is. Dat is niet juist. De laatste mogelijkheid is 23 augustus 2010. T21321 Distributed computing In het Overzicht stopgezette cursussen 20102011 in de Modulair van juni 2010 is opgenomen dat de laatste tentamenmogelijkheid voor deze cursus in november 2011 zal zijn. Dat is niet juist. De laatste tentamenmogelijkheid is 9 november 2010. T22311 Talen en ontleders De tentamens zijn niet langer zogenoemde openboektentamens. U mag bij het tentamen enkel gebruikmaken van een ‘schoon’ exemplaar van het gedrukte cursusmateriaal. T24321 Softwaremanagement In het Overzicht stopgezette cursussen 20092010 in de Modulair van juni 2009 is opgenomen dat de laatste tentamenmogelijkheid van deze cursus 30 juni 2010 is. Dat is niet juist. De laatste mogelijkheid is 31 augustus 2010. T27321 Kunstmatige intelligentie In het Overzicht stopgezette cursussen 20092010 in de Modulair van juni 2009 is opgenomen dat de laatste tentamenmogelijkheid van
B10111 Onderzoek en presentatie (AV1) De laatste inleverdatum van de opdracht is 30 juni 2011. B11311 Argumentatie en openbaar bestuur In de studiegids 2009-2010 zijn onjuiste tentamendata voor het regulier schriftelijke tentamen vermeld. De juiste datum is 23 augustus 2010. B12131 Management en ICT: een introductie De tentamenvorm is sinds 18 mei 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt. B25212 Marketing management De tentamenvorm is sinds 24 februari 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen, volgens afspraak. B26121 Productiemanagement De tentamenvorm is sinds 18 mei 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt. B29111 Inleiding in de politicologie De tentamenvorm is sinds 18 maart 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt.
afgest B34111 Administratieve organisatie De tentamenvorm is sinds 1 juli 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt. B35111 Financieel management De eerstvolgende tentamenmogelijkheid is 25 augustus 2010. B65317 Controlling In de studiegids 2009-2010 zijn onjuiste tentamendata voor het regulier schriftelijke tentamen vermeld. De juiste datum is 24 augustus 2010. Daarnaast zijn de tentamens niet langer zogenoemde openboektentamens. U mag bij het tentamen enkel gebruikmaken van een exemplaar van het gedrukte cursusmateriaal. B69317 Financial decision making In de studiegids 2009-2010 zijn de tentamendata voor het regulier schriftelijke tentamen per abuis niet vermeld. De juiste datum is 24 augustus 2010. U mag bij het tentamen enkel gebruikmaken van een exemplaar van het gedrukte cursusmateriaal. E01131 Inleiding in de Nederlandse economie De tentamenvorm is sinds 9 april 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt.
natuurwetenschappen N06221 Levenswetenschappen 2: fysiologie In de studiegids 2009-2010 is opgenomen dat de tentamenvorm een sys-tentamen is. Dat is niet juist. Het tentamen is een regulier schriftelijk tentamen met open vragen. De eerstvolgende tentamendatum is 25 augustus 2010. N13121 Levenswetenschappen 1: evolutie In de studiegids 2009-2010 is opgenomen dat de tentamenvorm een sys-tentamen is. Dat is niet juist. Het tentamen is een regulier schriftelijk tentamen met open vragen. De eerstvolgende tentamendatum is 23 augustus 2010.
Psychologie S11131 Inleiding in de arbeids- en organisatie-psychologie Bij het tentamen mag naast een ‘schoon’ verklarend Nederlands woordenboek nu ook gebruik worden gemaakt van een ‘schoon’ verklarend Engels woordenboek en van ‘schone’ verklarende woordenboeken NederlandsEngels/Engels-Nederlands.
Rechtswetenschappen R07371 Rechtspersonenrecht 2 De tentamenvorm is sinds 27 februari 2010 veranderd in een individueel computer-gebaseerd tentamen, volgens afspraak. R12221 Rechtsgeschiedenis 1 De tentamenvorm is sinds 18 mei 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt. R21271 Ondernemingsrecht De tentamenvorm is sinds 27 februari 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen, volgens afspraak. R23221 Rechtsgeschiedenis 2 De tentamenvorm is sinds 18 mei 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt. R25111 Recht en samenleving In de studiegids en in het Overzicht stopgezette cursussen 2009-2010 in de Modulair van juni 2009 is per abuis niet opgenomen dat de cursus per 8 juni 2009 uit het aanbod is genomen. De tentamendatum is 25 augustus 2010. R28221 Rechtsfilosofie De tentamenvorm is sinds 18 maart 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt. R64342 Consumentenrecht In het Overzicht stopgezette cursussen 20102011 in de Modulair van juni 2010 is opgenomen dat de laatste tentamenmogelijkheid van deze cursus 30 juni 2011 is. Dat is niet juist. De laatste inleverdatum van de opdracht is 31 augustus 2011.
deerden
CULTUURWETENSCHAPPEN Wo bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen mw. M.G.J. Versteeg-Deperink BA, Enschede Afstudeeropdracht: Historiografische verschuivingen in de beeldvorming rond ‘De Hollandsche Spectator’ van Justus van Effen. Wo masteropleiding Algemene cultuurwetenschappen mw. M.B.C. Borghgraef-Bakker MA, Zwolle Afstudeeropdracht: De plattelandsbibliotheek in Overijssel 1948-1988. Veertig jaar Overijsselse bibliotheekgeschiedenis tegen de achtergrond van de zich moderniserende samenleving na 1945. dhr. J.A. Follens MA, Bazel, België Afstudeeropdracht: Het Land van Beveren en Jozef II. De impact van het religieuze hervormingsbeleid van Jozef II van Oostenrijk op een feodale samenleving aan het einde van het Ancien Régime (1780-1790). mw. E. Goettsch MA, Zwolle Afstudeeropdracht: Lezen in moderne geest? INFORMATICA Wo bacheloropleiding Informatica
mw. M.D. van Es-Luhrs BSc, Purmerend, bedrijfskundige afstudeerrichting dhr. J. Goelen BSc, Itegem, België dhr. A.L. te Kloese BSc, Rhenen MANAGEMENTWETENSCHAPPEN Wo bacheloropleiding Bedrijfskunde
mw. L. Bergh BSc, Ter Aar dhr. P. Blom BSc, Den Helder dhr. E.C. Meerveld BSc, Berkel en Rodenrijs Wo masteropleiding Management
dhr. J.W.R. Buitenhuis MSc, Bergschenhoek, keuzevariant Implementation and change management Afstudeeropdracht: Is veranderen besmettelijk? Verkennend onderzoek naar een organisatieverandering gezien vanuit een epidemiologisch perspectief.
Zonovergoten diploma-uitreiking ‘Noord’ Op zaterdag 26 juni hebben 10 studenten in aanwezigheid van ruim 150 gasten hun bachelor- of masterdiploma ontvangen. In het schitterende Stadhouderlijk Hof (1564) te Leeuwarden werden de gediplomeerden toegesproken door drs. ing. Cees Brouwer, vice-voorzitter College van bestuur, en Caroline Visser, hoofd studiecentra Noord. En dat onder het toeziend oog van de vele Nassau’s die als oud-bewoner welwillend toekeken vanaf de wanden. De muzikale begeleiding kwam van het Noord Nederlands Jeugdorkest die voor elke gediplomeerde de lievelingsmuziek vertolkte. De receptie vond plaats in de sprookjesachtige Paleistuin. Een uitreiking om niet snel te vergeten. Elke kandidaat werd wederom uitgebreid toegesproken door Cees Brouwer. Deze had zijn informatie van de faculteiten respectievelijk de (deels aanwezige) scriptie- en of studiebegeleiders. Hij benadrukte de diversiteit van de kandidaten van verschillende studierichtingen: ‘Een leven-lang-leren op allerlei gebieden, door allerlei mensen in allerlei levensstadia en met succes!’ Op de websites van de studiecentra-Noord staat een uitgebreide fotoreportage. Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
31
deerden
mw. C.M. van Kempen-Zoeteweij MSc, Steenbergen, keuzevariant Controlling Afstudeeropdracht: Het management en de business-unit controller over de controllerrol. dhr. H.W. Willemsen MSc, Bilthoven, keuzevariant Marketing and Supply chain management Afstudeeropdracht: Overstap barrières en loyaliteit in de energiemarkt in Nederland.
Onderwijswetenschappen
Wo masteropleiding Psychology, afstudeerrichting gezondheidspsychologie
Wo masteropleiding Onderwijswetenschappen
dhr. F.P.H. Houben MSc, Eindhoven Afstudeeropdracht: Smaakbeleving bij Slow Food. Over sociale processen die smaakbeleving beïnvloeden.
dhr. J. Glerum MSc, Kapelle Afstudeeropdracht: Kwaliteit van Assessment in het Competentiegericht Middelbaar Beroepsonderwijs: een Case Studie Psychologie Wo-bacheloropleiding Psychologie
Wo masteropleiding Accounting and Finance
dhr. F.H.J. van Bergen MSc, Oosterhout, keuzevariant Accounting and control Afstudeeropdracht: De implementatie van een centraal aangestuurde wijziging in de Balanced Scorecard. Wo masteropleiding Strategy and Organization
dhr. R. Oranje MSc, Capelle aan den IJssel, Afstudeeropdracht: ‘Vertrouwen in de onderwijsmanager en de veranderingsbereidheid van docenten’. mw. C.F. Wijma MSc, Winschoten Afstudeeropdracht: Hoe effectief zijn de eigenschappen van Covey? Een onderzoek naar de invloed van de eigenschappen van Covey bij middenmanagers op de effectiviteit van veranderingen op afdelings- en organisatieniveau. Natuurwetenschappen Wo masteropleiding Milieu-natuurwetenschappen
mw. B. Bruinsma MSc, Goedereede Afstudeeropdracht: Biodieselproductie uit palmolie en jatropha in Peru en impact voor duurzaamheid. Een Levens Cyclus Duurzaamheids Analyse. mw. S. Francl MSc, Zoetermeer Afstudeeropdracht: Are health claims understood?
mw. A. Betten BSc, Hoorn
Wo bacheloropleiding Rechtsgeleerdheid
mw. C.C. van Heerebeek BSc, Nederhemert
dhr. M.M.W. Hahnraths LLB, Heerlen
mw. K.L.A. Knaepen-Smets BSc, Herk-de-Stad, België
mw. M.M. van der Made-Groeneweg LLB, Pernis
mw. M. de Munck-Korshuize BSc, Kortgene
dhr. J.J. Stapper LLB, Linne
mw. S.J.J. Rosenbaum-Van den IJssel BSc, Den Haag
dhr. P.I.A.P.M. Zwaga LLB, Den Haag
mw. K.A. Sebastiaan BSc, Veghel
dhr. K.W. de Jong LLM, Woerden Scriptie: Recht in de wereld, maar niet van de wereld. De invloed van het eigen kerkrecht op de uitkomst van een onrechtmatigedaadsactie van een individu tegen het kerkgenootschap waarbij hij betrokken is.
mw. M. Veld-Horzelenberg BSc, Maarssen mw. J.P.A. van Velthoven-Hobbelen BSc, Veghel mw. H.D.M. Verboom-de Vries BSc, Zeist mw. M.B.M. Verheggen-Frijlink BSc, Leidersdorp
Wo masteropleiding Rechtsgeleerdheid
mw. A.G. Panneman-Ramdjan LLM, Kapel Avezaath Scriptie: Eerwraak en het cultuurverweer. Past het cultuurverweer binnen het systeem van de strafuitsluitingsgronden?
mw. W.E. de Vries BSc, Hellendoorn dhr. N. Wildervanck BSc, Amersfoort
Op vrijdag 25 juni kregen in Gent studenten in diverse stadia van afronding van hun studie – propedeuse, bachelor en master – hun getuigschrift uitgereikt. Na het welkomstwoord van de coördinator van het studiecentrum, drs. Hubert de Saedeleer, werd de uitreiking gedaan door de rector van de Universiteit van Gent, prof. dr. Paul van Cauwenberge, en de decaan van de faculteit Cultuurwetenschappen van de Open Universiteit, prof. dr. Jaap van Marle. Het ceremonieel vond plaats in de fraaie aula, met 1000 zitplaatsen, van de Universiteit Gent (32.000 studenten). Gediplomeerden werden hartelijk met gelukwensen ontvangen door medewerkers van het studiecentrum, maar ook door medestudenten van de eigen studentenvereniging Aperta. CW-studente Angelica Overwater MA, als Nederlandse woonachtig in Gent, vertelde dat haar studie naar de receptie van Picasso – een trip door de rijke historie van België – haar uitstekend in dat land had doen integreren.
Open Universiteit Modulair 16 juli 2010
Rechtswetenschappen
dhr. J.G.J. Driessen BSc, ‘s-Hertogenbosch
Gentse studenten ontvangen getuigschrift
32
mw. K.M. Sloot MSc, Haarlem Afstudeeropdracht: Rookgedrag bij hartpatiënten na Ontslag uit het Ziekenhuis: de Rol van Hunkering, Motivationele Factoren en Angst.
Business Process Management and IT Wo masteropleiding Business Process Management and IT
dhr. A.J.C. Labee MSc, Papendrecht Afstudeeropdracht: ERP-Implementatie. Belangrijkste activiteiten en menskosten om te komen tot een organisatie en systeem design bij de implementatie van een ERP-systeem.
Namens het studiecentrum had de Universiteit Gent – formeel zijn de Vlaamse studiecentra gekoppeld aan een reguliere universiteit – 81 studenten uitgenodigd: 43 propedeusestudenten, 20 bachelors en 18 masters. Van hen gaven slechts 25 studenten aan de oproep gehoor. Met een totale populatie van zo’n 1.700 Vlaamse studenten, van wie 600 verbonden aan Gent, ontkomt het studiecentrum niet aan het ‘opsparen’ (zie ook artikel over bijwonen buluitreikingen op pagina 13; red.). Vooral cultuurwetenschappen en psychologie doen het goed. De 20 uitnodigingen voor CW-studenten betekende een kwart van alle afgestudeerden. Volgens Van Marle biedt de uitwerking van diverse CW-scripties, onder begeleiding van de staf van de Gentse universiteit, de studenten meer mogelijkheden tot (regionale, thematische) differentiatie. Namens de faculteit Psychologie waren 31 studenten uitgenodigd. Uit diezelfde populatie had een student diezelfde week nog, via Internet, zijn bezwaren geuit over de uitblijvende wederzijdse erkenning van het masterdiploma psychologie. Naar zijn waarneming is het dossier politiek ‘helemaal onder het stof [komen] te liggen.’
5710348
afgest