dulair nummer 5 19 maart 2010 jaargang 25

m

dulair nummer 5

19 maar t 2010

jaargang 25 w w w.ou.nl

www.ou.nl

Student Sonia Barrani:

‘Solo zou studietempo niet zo hoog zijn’

r an kin g

7

o n d e r zo e k

11 14

i n n o vat i e

22

Keuzegids Bachelor

Prof. Markus Specht:

Prof. Rob Koper:

Vier OUopleidingen op eerste plaats

‘Leven en leren met elkaar verbinden’

‘OU moet er altijd voor Open Universiteit iedereen zijn’

c

lofon

Modulair verschijnt maandelijks, telt 32 pagina’s en een oplage van 33.000 exemplaren. Het blad wordt uitgegeven door de afdeling Voorlichting, Service en Informatie van de Open Universiteit Nederland (ISSN 0920-2560). Studenten en alumni krijgen het blad (gratis) bezorgd. Er is ook een digitale editie (inclusief archief): www.ou.nl/modulair

11

Ranking

Vier van zes OU-bacheloropleidingen eerste in Keuzegids

Redactie Hoofdredactie/eindredactie: Frans Bogaert Redactionele bijdragen Marijke te Hennepe, Zweitze W. Hofman, Fred Meeuwsen, Frans Bogaert, Leon Mussche (cartoon), Paul Troost, Ramona Ghijsen, Ton Reijnaerts, Astrid Bastings, Marko van Eekelen

12

Overige bijdragen Walter Bazen, Nanda Boers, Bep Franke, Paul Franck, Henk Frederiks, Peter Nederlof, José Muijtjens, Lisette Meijrink, Marga Winnubst, Paula Röder, Paul van den Boorn, Jan van Knippenberg

Start en support

‘I can do anything if I try’

Innovatie

Grafische vormgeving Visuele communicatie en documentverwerking, Vivian Rompelberg Basisontwerp: Exit Communicatie, Wessem Fotografie Peter Strelitski, Chris Peeters, Peter Honig Druk OBT, Den Haag Terrapress mat 80gr

Hoogleraar-directeur CELSTEC, prof. dr. Rob Koper:

Advertenties Voor advertenties kunt u rechtstreeks contact opnemen met de hoofdredactie

‘OU moet er voor iedere burger in elke levensfase zijn’

Redactieraad Modulair (en e-Modulair) worden redactioneel bewaakt binnen de uitgangspunten zoals geformuleerd door de Redactieraad. Leden: voorzitter Koos Baas, ing. (Informatica); drs. Nanda Boers (Psychologie); Frans Bogaert MA (Voorlichting, service en informatie); drs. Dick Disselkoen (Cultuurwetenschappen); drs. John Dohmen (Rechtswetenschappen); Peter Honig (studiecentra); dr. Marga Winnubst (CELSTEC); Bernadette Kop (Ondernemingsraad/ Studentenraad); drs. Max van Luik (Managementwetenschappen); Henny Schut (Marketing en communicatie); drs. Bep Franke (Natuurwetenschappen). Redactieadres Secretariaat: Nicolle Delnoy (045-5762645) of Romy Ewoldt (045-5762858) Postadres: Valkenburgerweg 177 Postbus 2960, 6401 DL Heerlen t 045-5762670 (hoofdredactie) f 045-5762766 e-mail: [email protected] www.ou.nl/modulair

Open Universiteit

Maandelijks 4

Nieuws

11 r a n k i n g

20 s e r v i c e

5

co lu m n S t u u tj e

12 s ta r t e n s u p p o r t

21 co lu m n z w e i t z e

6

en dan nog

13 f o r u m

22 c e l s t e c

de studie ...

14 o n d e r zo e k

24 o n d e r w i j s

7 D e S t u d e n t

16 a c t i V i t e i t e n r o o s t e r

30 t e n ta m e n i n f o

10 s t u d e n t e n r a a d

18 s ta r t e n s u p p o r t

31 AFGESTUDEERDE N

19 s t u d e n t c e n t r a a l

inh

ud

De Student Studente psychologie Sonia Barrani

’Solo zou mijn studietempo niet zo hoog zijn’

Forum

Imago kan beter

Onderzoek

‘Leven en leren met elkaar verbinden’

Onderwijs

Het belang van software-analyse

13 14 26

Open Universiteit Modulair 19 maart 2010

3

nie

ws

Open Universiteit in Almere Eind april start de Open Universiteit met een ‘studiecentrum in opbouw’ in de bibliotheek van Almere. In februari tekenden de Almeerse wethouder van onderwijs, drs. Martine Visser, en collegevoorzitter drs. Theo Bovens een intentieverklaring. De OU wil in de nieuwe bibliotheek starten met een informatie- en adviespunt voor (potentiële) studenten. Ook zullen op deze locatie academische activiteiten georganiseerd worden zoals workshops en een wetenschapscafé. Na een jaar zal geëvalueerd worden of een doorgroei naar een meer volwaardig studiecentrum – met o.a. tentamenfaciliteit – mogelijk is. Bovens: ‘Met een vestiging in Almere is de Open Universiteit eindelijk fysiek aanwezig in alle provincies van Nederland. Nu moeten Flevolanders nog voor alles naar onze studiecentra in bijvoorbeeld Amsterdam, Utrecht of Zwolle. Ook wethouder Visser is verheugd met de komst van de Open Universiteit: ‘Het is een reuzenstap op weg naar de verwezenlijking van mijn wens een volwaardige onderwijsleerlijn in Almere, van basis- tot en met universitair onderwijs!’ Bij het ter perse gaan was het officiële openingsprogramma, in de laatste week van april, nog niet bekend. Houd de nieuwsbrief van eModulair in de gaten.

Theo Bovens en Martine Visser begroeten elkaar, voorafgaand aan de ondertekening van de intentieverklaring. Foto gemeente Almere/Rob van Schooten

4

Cursussen Free Technology Academy beschikbaar

OU en TU Delft eerste Nederlandse universiteiten op iTunes U

Sinds januari zijn de eerste cursussen van de Free Technology Academy (FTA) gestart: Introduction to Free Software en GNU/ Linux Advanced Administration. Voor beide cursussen hebben zich zo’n dertig studenten aangemeld – uit Europa, Brazilië, Mexico en de Verenigde Staten. De cursussen zijn volledig online te volgen. Inmiddels is ook de inschrijving geopend voor nieuwe cursussen: Web applications development, Economic models, Software development. De FTA verzorgt onderwijs over Open Source en Open Standaarden; cursusmateriaal is voor ieder vrijelijk beschikbaar. Studenten krijgen ondersteuning bij de bestudering, maken opdrachten, voeren onderling discussie, en wonen online presentaties van toppers in het vakgebied bij. Succesvolle afronding leidt tot een certificaat dat kan worden ingebracht in (o.a.) de vrije ruimte van een wo-opleiding. De OU participeert samen met universiteiten uit Spanje en Noorwegen in de FTA. De FTA wordt ondersteund met bijdragen uit het Life Long Learning Programma van de EU. Voor september zijn de volgende cursussen voorzien: The concepts of Free Software and Open Standards, Legal aspects of the Information Society, Network Technologies. Meer informatie is te vinden op: www.ftacademy.eu.

Als eerste Nederlandse universiteiten stellen de OU en TU Delft sinds kort gratis kennis beschikbaar via iTunes U (Apple). Daarmee zetten de universiteiten de volgende stap in hun beleid dat is gericht op het bieden van open leermaterialen. De twee universiteiten scharen zich hiermee tussen internationaal gerenommeerde universiteiten als Stanford University, Harvard en Oxford University, UC Berkeley en MIT, die ook op iTunes U publiceren. Bij de beschikbaar gestelde kennis gaat het om collegeopnames, leermiddelen en studiematerialen over diverse onderwerpen van alle studierichtingen. Deze audio- en videobestanden kan de ontvanger altijd en overal bekijken of beluisteren op Mac, PC, iPod en iPhone. Het uiteindelijke doel voor de OU is om via iTunes U ook opdrachten aan studenten door te geven. Volgens collegelid drs. ing. Cees Brouwer past dit initiatief in het beleid op het gebied van open educational resources (OER), het (ten dele) gratis ter beschikking stellen van onderwijsmateriaal. ‘In deze OER-beweging vervullen wij al langer een voortrekkersrol, waardoor wij bijvoorbeeld in opdracht van het ministerie van OCW samen met Kennisnet Wikiwijs ontwikkelen.’ Kijk op: www.ou.nl/itunesu. (Zie ook pagina 14; red.).


c

53 hoogleraren, onder wie prof. dr. Paquita Perez Salgado, prof. dr. Carolien Kroeze en prof. dr. Lucas Reijnders, allen werkzaam bij de faculteit Natuurwetenschappen van de Open Universiteit, hebben een verklaring opgesteld waarin zij het klimaatpanel van de Verenigde Naties (IPCC) verdedigen: ‘Door enkele fouten in het IPCC-rapport wordt de klimaatwetenschap afgedaan als maffia. Dit is volstrekt misplaatst.’ De reden voor de verklaring is de commotie sinds de ontdekking van twee fouten in het laatste rapport uit 2007: een onjuist jaartal voor het verdwijnen van de Himalayagletsjers en een onjuist percentage voor de voorspelling ‘land volledig beneden zeeniveau’. ‘Dat het IPCC niet onfeilbaar is, maakt haar hoofdconclusies nog niet onwaar of gekleurd’, schrijven de hoogleraren. De verklaring is op 10 februari openbaar gemaakt in diverse media. De volledige tekst is beschikbaar als pdf op de website van het NRC Handelsblad. U kunt ook zelf reageren op het opinieblog van het NRC (www.nrc.nl).

Masters Cultuurwetenschappen en Psychologie de beste De in februari verschenen Keuzegids Masters 2010 concludeert dat de masters Cultuurwetenschappen en Psychologie van de Open Universiteit de beste Nederlandse universitaire masteropleidingen in deze studierichtingen zijn. Bovendien scoort de OU overall voor alle masters een tweede plaats in de ranking van Nederlandse universitaire masteropleidingen. Op hoofdpunten die de opleidingskwaliteit betreffen – inhoud en samenhang van het programma – krijgen de masteropleidingen een uitstekende waardering. Hiermee is de gehele opleiding Psychologie van de Open Universiteit – bachelor én master – de beste in deze studierichting. Uit de in december 2009 verschenen Keuzegids Universiteiten bleek namelijk ook al dat de bacheloropleiding Psychologie als beste uit de vergelijking naar voren komt (zie ook artikel op pagina 11 in

Stress! Soms zit het op meerdere vlakken van het leven even niet mee. Ik ben hartstikke druk op mijn werk en de inschrijftermijn van mijn vakken is bijna verstreken. Studeren naast het werk blijkt niet mee te vallen (wat een inkopper ...). Bovendien heb ik wat pech: ik probeer een naslagwerk dat ik nodig heb voor een tentamen, tweedehands te pakken te krijgen, maar na vijf pogingen heb ik het nog steeds niet binnen. Van het andere vak blijkt de tweede helft aanzienlijk zwaarder dan de eerste helft. Daarmee valt mijn planning in duigen. Zowel van mijn werk als van de studie lig ik behoorlijk wakker. Overdag gaat het wel maar ’s nachts schrik ik wakker met een knoop in mijn maag die niet meer weg wil. Ik draai en draai en probeer oplossingen te bedenken voor alle problemen. Lijkt het allemaal ’s nachts veel erger of dringt dan pas de realiteit door van alles wat ik nog moet doen en dreig te vergeten? In ieder geval is het niet bevorderlijk voor mijn concentratie overdag, wat natuurlijk weer niet bijdraagt aan het vlot verlopen van de studie. Help, ik dreig vast te lopen. Maar er is hoop! Van collega-studenten hoor ik dat de Open Universiteit vele nuttige workshops organiseert: mindfullness, timemanagement, presenteren. You name it, the OU got it. Mijn medestudenten hebben er een aantal bijgewoond en zijn er erg over te spreken. Ze vertellen mij dat er binnenkort workshops Stressmanagement zijn en raden mij aan me snel op te geven omdat het anders vol is, zoveel belangstelling is er voor. Een workshop Stressmanagement: dat zou als geroepen komen. Ik klik de ‘Studiecoach’ aan en inderdaad, er zijn workshops. Helaas, allemaal ongeveer twee uur reizen van mijn woonplaats af. Aan de ene kant heel goed dat er nu ook eens interessante lezingen et cetera zijn voor studenten die niet in de Randstad wonen. Maar de locaties waar deze workshops op dit moment georganiseerd worden, zijn voor mij een brug te ver; daar krijg ik nog meer stress van. Dan lig ik bij voorbaat wakker en pieker of ik na afloop van de workshop nog wel kans zie om thuis te komen. Maar als de workshops inderdaad zo succesvol zijn, dan zal het vast niet lang duren of ‘mijn’ workshop wordt ook in mijn omgeving gehouden. Ik kan niet wachten tot het zover is.

Studenten

Klimaatwetenschap is geen maffia

lumn

Stuutje van Vulpen

deze Modulair; red.).

e modulair Actueel nieuws – Voor (meer) actueel nieuws over de Open Universiteit kunt u zich abonneren op de OU-nieuwsbrief: www.ou.nl > Actueel > Nieuws > Nieuwsbrief – Voor studenten is er een aparte nieuwsbrief van e-Modulair: www.ou.nl/modulair > Abonnement nieuwsbrief (linkermenu)


5

en dan (nog) de st

die

Robert Vialle Studeren bij de Open Universiteit Nederland kan vanuit verschillende motieven. Interesse, vergroten van de deskundigheid of gaan voor die felbegeerde academische titel. Al of niet om de kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Zo’n solistische studie vereist echter ook de kunst van het inpassen in een leven dat zich in velerlei opzicht kenmerkt door drukte. En dan nog de studie. Hoe inventief zijn onze studenten? De redactie vroeg dat aan Robert Vialle (42), student Rechtswetenschappen. Tekst: Ramona Ghijsen Robert Vialle: ‘Voor mijn vele interesses neem ik de nodige tijd.’

Belangrijkste bezigheden overdag? ‘Ik ben werkzaam in ons familiebedrijf. Van oorsprong een groothandel in ertsen en mineralen, die zich de afgelopen 50 jaar heeft gedifferentieerd. We houden ons voornamelijk bezig met het ontwikkelen en vermarkten van hoogwaardige producten voor de industrie. Zo hebben we een biologisch afbreekbaar en milieuvriendelijk polymeer ontwikkeld dat o.a. in schuimvorm oliën en vetten, maar ook metaal en aromatische koolwaterstoffen absorbeert.’

Studeer bij de Open Universiteit sinds … ‘Ik in 2004 ben begonnen met drie cursussen van managementwetenschappen. Tijdens deze studie bleek het winnende lot de Basiscursus recht te zijn. Hierdoor heb ik in 2007 besloten met de bacheloropleiding Nederlands recht verder te gaan.’

of andere omstandigheden niet lukt, schuif ik de verloren tijd door naar het weekend.’

Studieproblemen? ‘Ik moest bij de start van de studie alleen even wegwijs worden gemaakt in het studiesysteem van de Open Universiteit zoals: het verlengen van mijn inschrijfrechten en of ik twee tentamens op een dag kan afleggen. Hierbij werd ik goed geholpen door de vriendelijke en deskundige dames van Service en informatie, maar ook door mijn studiecentrum Eindhoven.’

Leukste opmerking van de achterban over mijn studie? ‘De leukste opmerking heeft mijn moeder gemaakt: “ Het zit als een maatpak.” Zij bedoelt daarmee dat de studie rechtswetenschappen goed bij mijn persoon en interesses past.’

Wo-studie of een enkele cursus? ‘Uit persoonlijke interesse, betere perspectieven op de arbeidsmarkt maar zeker vanuit bedrijfsmatig oogpunt kies ik voor een wo-studie. Ons bedrijf komt in aanraking met verschillende kanten van het recht, neem bijvoorbeeld import- en exportregels.’

Lees altijd in Modulair? ‘Meestal alles, maar in ieder geval het faculteitsnieuws. Bij afstandsonderwijs zijn de contactmomenten met medestudenten en universiteit een stuk minder als bij regulier onderwijs. Modulair compenseert dit gemis en draagt bij aan de verbondenheid.’

Nog te gaan? ‘Ongeveer de postpropedeuse en daarna dan de master. Ik houd me overigens niet helemaal aan de volgorde van de studiegids.’

‘Het zit als een maatpak.’

Binding met de Open Universiteit? ‘Vanaf het begin heb ik hier een goed gevoel over. De sfeer is ongedwongen, persoonlijk en toch professioneel. Een universiteit waar volwassen mensen op een plezierige wijze hun (levens)ervaring kunnen koppelen aan academische kennis.’

Andere bezigheden waarvoor de studie moet wijken? ‘De meeste tijd besteed ik aan mijn werk. Maar voor mijn huis, sociale verplichtingen en de vele interesses neem ik ook de nodige tijd. Zo bezoek ik regelmatig een indoor skibaan, want ik ski al sinds mijn jeugd. Ook ben ik al meer dan 20 jaar houder van een vliegbrevet, hiervoor moet je regelmatig een proeve van bekwaamheid afleggen en de nodige vlieguren maken. Enkele jaren geleden ben ik ook nog begonnen met de golfsport.’

Blijft wekelijks (gemiddeld) over voor de studie? ‘Ik plan twee uur per dag thuis voor mijn studie. Als dit door werk

6


Wat de Open Universiteit vooral (niet) moet doen? ‘Ik vind het concept goed en zie de Open Universiteit steeds zoeken en werken aan mogelijke verbeteringen. Neem bijvoorbeeld Studiemail of het optimaliseren van Studienet (Blackboard) en natuurlijk de opleidingen.’

Ultieme tip(s) voor medestudenten? ‘Het is moeilijk om hier een algemeen passend antwoord op te geven. Ik verwacht dat iedere student zijn eigen problemen heeft. Ik gebruik reeds behaalde cursussen als naslagwerk voor nieuwe cursussen en om inzicht en overzicht te krijgen in de algehele studie.’

de st

dent

’Het is allemaal wel erg alleen’, concludeerde Sonia Barrani na twee modules psychologie. Met het tentamen Statistiek in het verschiet trok ze de stoute schoenen aan door alle psychologiestudenten in Leuven op te roepen hun isolement te doorbreken. De club Psychologen in spé is een schot in de roos en voldoet aan een grote behoefte. De Studentenraad honoreerde haar initiatief terecht met een studeerbon. ‘Iemand

’Solo zou mijn studietempo niet zo hoog zijn’

die met de groep heeft gestudeerd, haalt een module altijd.’


7

de st

dent

Tekst: Paul Troost Beeld: Peter Strelitski

Met afstandsonderwijs had Sonia Barrani (23) al ervaring, want ze haalde haar middelbare school via een staatsexamen. Maar het vooruitzicht om aan de Open Universiteit weer jarenlang alleen achter de boeken te zitten, trok haar allerminst. ‘Psychologie beviel me vanaf het begin heel goed en na vier maanden had ik al twee modules, maar vooral als ik een dip had, miste ik de steun van medestudenten.’ Het studiecentrum in Leuven kent pas sinds kort begeleidingsbijeenkomsten voor Statistiek, maar twee jaar geleden waren studenten er helemaal op zichzelf aangewezen. Om vanuit Leuven naar een bijeenkomst in Utrecht of Eindhoven te gaan, vond Sonia te tijdrovend. ‘De bijeenkomsten beginnen meestal al vroeg in de avond en met een fulltime baan is dat niet te doen.’

Hechte vriendenclub In navolging van enkele Nederlandse studenten (zie Modulair 2 van oktober 2008 in archief e-Modulair; red.) nam Sonia het initiatief om ook in Leuven de studievereniging Psychologen in spé op te richten. Ze vroeg het studiecentrum alle Leuvense psychologiestudenten per e-mail te vragen om onder het genot van een drankje te komen overleggen wat ze voor elkaar konden betekenen. Haar uitnodiging was niet aan dovemansoren gericht. Zo begonnen ze anderhalf jaar geleden met tien studenten die samen met Statistiek aan de slag gingen. Nu werken zo’n vijftig studenten in wisselende groepen die zich samen

8


intensief voorbereiden op bijvoorbeeld Kwantitatieve data-analyse, Cultuurpsychologie of Observatie en interview. Psychologen in spé werd in korte tijd meer dan een studiegroep: ‘We zijn een hechte vriendenclub geworden.’

Honderd procent slaaggarantie Zeker zo belangrijk is dat Psychologen in spé aan zijn primaire doel voldoet. ‘Pas vertelde een student me dat hij zonder onze steun allang afgehaakt zou zijn. En van ons statistiekgroepje wilden maar twee deelnemers tentamen doen, maar door het enthousiasme deden alle tien tentamen en haalden het ook.’ Sonia is er trots op dat de deelnemers bijna altijd voor hun modules slagen. ‘Zakt iemand, dan laten we hem of haar niet vallen, maar trekken hem erdoorheen. We hebben een honderd procent slaaggarantie.’ Sonia vindt zichzelf een treffend voorbeeld van het succes van Psychologen in spé. Niet dat ze zonder de groep gestopt zou zijn, daarvoor vindt ze als leerlingbegeleidster op een middelbare school psychologie veel te interessant. Maar haar stevige studietempo van veertien modules in twee jaar dankt ze mede aan de steun van de anderen. ‘Begrijp ik iets niet, dan ga ik niet weken verliezen, maar bel of mail onmiddellijk met iemand, want ook buiten de bijeenkomsten hebben we contact.’

’Nu werken zo’n vijftig studenten in wisselende groepen samen.’ Iedereen op hetzelfde niveau Statistiek was de eerste module die Sonia met de medestudenten van Psychologen in spé bestudeerde. Gedurende drie maanden kwamen ze om de twee weken bij elkaar in het studiecentrum waar de groep een goed geoutilleerd lokaal mag gebruiken. De statistiekopgaven werden via een beamer op een groot scherm gezet, zodat gezamenlijk werken mogelijk was. ‘We hebben de gewoonte dat iedere student een deel van de theorie uitlegt. Daarna maakte ieder voor zich de opgaven en vergeleken we de uitkomsten. Verschilden die, dan gingen we in discussie tot we het eens waren. Kon iemand niet meekomen, dan gingen we terug naar het punt waar die persoon afhaakte. Want iedereen moet op hetzelfde niveau zitten.’ Op vergelijkbare manier werken de studenten aan andere modules. ‘Elke maand organiseer ik ergens in het centrum van Leuven een gezellige drink en dan inventariseer ik waar behoefte aan is. Trouwens, zo’n gezellige drink is heel belangrijk, want je leert je medestudenten kennen, zodat je weet met wie je te maken hebt als je voor een module met iemand moet samenwerken.’ Bij minimaal twee studenten start Sonia een groep, maar meestal bestaat een groep uit tien tot vijftien personen, en zoekt ze naar deskundigheid die studenten soms al hebben. ‘Bij Cultuurpsychologie hadden we iemand met een sociaal-maatschappelijke achtergrond, die neemt dan het voortouw.’ Meestal bereidt een student die daar tijd voor heeft, de bijeenkomst voor. ‘We praten vooral over problemen die we met de stof hebben. En vergeet niet: we maken proeftentamens, dat is heel belangrijk.’

In anderhalf jaar tijd is Sonia Barrani de spin in het Leuvense psychologenweb geworden. Ze roept studenten bij elkaar, organiseert ‘gezellige drinks’ en etentjes, schrijft nieuwsbrieven, stuurt e-mails, plant data, zorgt dat de bijeenkomsten goed verlopen en steunt studenten die in een studiedip zitten. Zelf relativeert ze haar inzet. ‘Ach, zoveel tijd kost het niet. Vergeet niet dat de medewerkers van het studiecentrum me veel werk uit handen nemen. Zij versturen bijvoorbeeld de nieuwsbrieven en zorgen dat het lokaal in orde is. Gelukkig is er nu een andere student die me helpt. Dat is goed voor de continuïteit van Psychologen in spé.’

Bescheiden Haar medestudenten relativeren haar enthousiasme zeker niet. Vorig jaar hebben ze haar voorgedragen voor de studeerbon. De Studentenraad reikte toen een prijs van 1000 euro uit aan vijf studenten die met uitzonderlijke studieomstandigheden geconfronteerd zijn of studiedrempels hebben overwonnen. Bij aankoop van modules kan de studeerbon verzilverd worden. Bescheiden als ze is – ‘Die prijs krijg ik toch niet’ – weigerde Sonia eerst zich te laten kandideren, maar twee weken voor de deadline stemde ze uiteindelijk in. De uitreiking was op de Dag van het onderwijs op 10 december vorig jaar. ‘Ik was best verrast toen mijn naam werd afgeroepen, maar met die prijs ben ik heel blij.’ Het resterend gedeelte van de Dag van het onderwijs besteedde ze aan workshops, zoals over het project ‘De student meer centraal’. Het spreekt vanzelf dat Sonia daar met docenten in discussie ging over de kloof tussen universiteit en student in het afstandsonderwijs. Ze heeft er intussen de nodige ervaring mee om die te overbruggen, door studenten op betrekkelijk eenvoudige manier met elkaar in contact te brengen. Ze heeft er zelf baat bij. Want al lijkt Sonia met een gemiddelde van zeven modules per jaar een student om jaloers op te zijn, het zit haar ook niet altijd mee. Maar ze laat zich niet ontmoedigen en blijft ernaar streven om elke maand een module te halen. Ambitieus, maar ze staat er dankzij Psychologen in spé niet alleen voor.

Naam: Leeftijd: Woonplaats: Vooropleiding: Beroep: Begonnen: Afgerond: Bezig met: Studiecentrum:

Sonia Barrani 23 jaar Leuven Middelbaar Economie – Wiskunde Opvoedster 2008, bacheloropleiding Psychologie 15 modules Klinische psychologie 2, Klinische gespreksvoering, Literatuurstudie Leuven


9

pinie

Per 1 januari jongstleden is de Studentenraad met een nieuwe zittingsperiode begonnen. De (deels) nieuwe leden hebben zich in Modulair 3 (18 december 2009) al voorgesteld. Bij de wisseling van de wacht hoort ook het zittingsverslag over de periode september 2008 tot en met december 2009. Jan van Knippenberg licht enkele punten eruit.

Waardevolle gesprekspartner Jan van Knippenberg

Het gedurende de voorgaande zittingsperiode ingezette beleid om te streven naar een vruchtbare relatie met het College van bestuur (CvB) werd voortgezet. Mede hierdoor werd de Studentenraad (SR) door het CvB en anderen binnen de Open Universiteit gezien als een waardevolle gesprekspartner en bron van informatie.

Belangenbehartiging

Externe contacten

Bibliotheekvoorzieningen Al tijdens de eerste vergadering werd besloten hiervan een speerpuntproject te maken totdat deze voorzieningen naar de mening van de SR naar behoren zouden functioneren. Aan het eind van de zittingsperiode werd een pilot gestart om een aantal OU-studenten via de bibliotheek van de Universiteit Maastricht toe gang te geven tot een scala aan online bronnen. Inmiddels is deze voorziening volledig operationeel.

EADTU en ICDE In juni 2009 vond in Maastricth de door de Open Universiteit georganiseerde ICDE-conferentie plaats. ICDE staat voor InternationaI Councel for open and Distance Education. Tijdens deze conferentie werd op initiatief van de SR de EADTU Student Council opgericht met Rikki Dijksman als eerste voorzitter. EADTU staat voor European Association of Distance Teaching Universities.

Het programma ‘De student meer centraal’ De SR heeft zich uitgebreid laten inlichten over de doelstellingen en actiepunten van het programma, dat reeds in de vorige zittingsperiode werd gestart. Het meest in het oog springende resultaat van het deelproject ‘Quick wins’ was de invoering van de studentenkaart en het verkrijgen van een OU-emailadres voor iedere student. Reacties op ingestuurd werk Naar aanleiding van klachten van studenten over zowel de reactietermijn als de kwaliteit van de reacties werd er door de SR in Modulair een oproep geplaatst. Hierin werd aan studenten gevraagd hun ervaringen hierover naar de SR te sturen. De resultaten werden in februari 2009 met de Raad van decanen besproken. Voor de faculteit Natuurwetenschappen was dit aanleiding om een pilotproject te starten om dit aspect te verbeteren. Enkele andere faculteiten hebben dit goede voorbeeld gevolgd. Klachtenreglementen en procedures Op verschillende momenten zijn de reglementen en de procedures aan de orde geweest. Gaandeweg is bij de SR de indruk ontstaan dat de bestaande regelingen weliswaar werken, maar dat studenten die regelingen niet kennen of er geen gebruik van (durven te) maken. Daarom werd afgesproken dit onderwerp op de agenda voor de volgende zittingsperiode te zetten.

10


Overleg College van bestuur Gedurende gehele zittingsperiode vond regelmatig overleg plaats met het CvB. In een aantal gevallen was hierbij het hele CvB en de (vrijwel) voltallige Studentenraad aanwezig. Over specifieke onderwerpen werd echter ook overlegd door één of enkele leden van het CvB en het Dagelijks Bestuur van de SR. Raad van Decanen Er vond drie keer overleg plaats met dit nog betrekkelijke nieuwe gremium. Terugkerende thema’s waren: reacties op ingestuurd werk, de vorderingen bij de invoering van virtuele begeleiding en bij de online toetsing. Het volledige zittingsverslag is te lezen op de webpagina van de Studentenraad (http://studienet. ou.nl > Studentenraad).

raad

s t u d e n t e n

Tekst: Frans Bogaert

Vier bacheloropleidingen eerste plaats Vier eerste plaatsen voor de bacheloropleidingen van de Open Universiteit in de onlangs verschenen Keuzegids Hoger Onderwijs. De scores zijn gebaseerd op expertoordelen én op de waardering door studenten. Wat niet minder belangrijk is: de Open Universiteit lijkt zich een vaste en goede plek te hebben verworven in de keuzegids. Eind vorig jaar en begin dit jaar zijn de Keuzegidsen Hoger Onderwijs verschenen, respectievelijk over de universitaire bachelor- en masteropleidingen. In dit artikel beperken we ons tot de gids voor de bacheloropleidingen om in een volgende Modulair de masteropleidingen te bespreken. Ofschoon de keuzegidsen primair zijn bedoeld voor aankomende studenten – waar wil ik wat studeren en hoe verhoudt zich de kwaliteit van de opleidingen tussen universiteiten onderling? – kunnen de gidsen voor universiteiten, zeker als zij (extra) goed scoren, aardig van pas komen in hun pr-beleid. In dat opzicht mag de OU zich bepaald gelukkig prijzen. Letterlijk staat in de keuzegids: ‘Naast Wageningen blijkt een andere kleine instelling weer goed voor een topscore. Dat is de Open Universiteit in Heerlen …’. Vier van haar zes bacheloropleidingen scoren, elk in het rijtje van aanverwante opleidingen van andere universiteiten, een eerste plaats: Psychologie, Rechtsgeleerdheid, Informatica en Bedrijfskunde. Ook Algemene cultuurwetenschappen en Milieunatuurwetenschappen doen het goed. Hoe komen deze scores nu tot stand en hoe vergelijkbaar zijn onze opleidingen met die van traditionele universiteiten? Hierna behandelen wij achtereenvolgens: de beoordelende instantie; de gebruikte bronnen; iets over de methodiek; de categorieën die voor beoordeling in aanmerking komen; de vergelijkbaarheid.

Onafhankelijk Het uitgeven van keuzegidsen past in het pleidooi, vooral van de kant van de overheid, om prestaties van gesubsidieerde instellingen – onderwijs, gezondheidszorg – transparant te maken voor de (belastingbetalende) burger. De keuzegidsen worden uitgebracht door een onafhankelijke redactie van het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) in Leiden. Dat persbureau verzorgt in haar dagelijkse werk landelijk nieuws uit het hoger-onderwijsveld. De bewerking en analyse van de onderzoeksgegevens wordt echter gedaan door het Centrum Hoger Onderwijs Informatie (CHOI) dat als eigenstandig onderdeel werkzaam is binnen het HOP. Begonnen met het uitgeven van keuzegidsen al in 1991 – toen nog met steun van de overheid – mag het HOP (respectievelijk CHOI) worden gezien als een van de duurzame leveranciers van informatie.

Bronnen Voor de keuzegidsen zijn twee soorten bronnen gebruikt: oordelen van experts en oordelen van studenten. Vooral aan eerstgenoemde bronnen – expertoordelen – wordt grote (wetenschappelijke) waarde toegekend, waar deze op hun beurt zijn onderworpen aan strenge richtlijnen en protocollen. Hierbij moet (o.a.) gedacht worden aan accreditatierapporten (NVAO) en onderwijsstatistieken (VSNU). De studentenoordelen worden ontleend aan de resultaten van de Nationale Studenten Enquête (NSE). Laatstgenoemde enquête vindt plaats onder verantwoordelijkheid van Studiekeuze123. Het onderzoek daartoe gebeurt door ResearchNed en TNS NIPO. Daarmee zijn er dus verschillende spelers actief op het terrein van onderzoek en het verwerken en presenteren van gegevens. Door

het kiezen van eigen accenten en wegingen kunnen deze spelers tot uiteenlopende presentaties komen, hoewel ze zich op dezelfde onderzoeksgegevens baseren. Het zijn onder meer de ‘noten’ bij onderzoeksrapporten of in tabellen die de forse inspanningen van de bewerking verraden.

Categorieën In de scoringstabellen van de keuzegidsen worden drie categorieën onderscheiden: feiten, prestaties en oordelen. Bij ‘feiten’ worden zaken genoemd als: kosten (inschrijfgeld), instroom, en prestatieeis (de te behalen studiepunten in het eerste jaar). Het eindoordeel (score) is gebaseerd op een vergelijking van de twee categorieën ‘prestaties’ en ‘oordelen’. Onder prestaties vallen: contacturen, groepsgrootte, survival na het eerste studiejaar en % tijdig diploma. Onder oordelen vallen: programma, docenten/lessen, baanvoorbereiding, organisatie, faciliteiten en expertoordeel. Daarmee komen we bij het punt van de vergelijkbaarheid die hier niet helemaal opgaat. Zo stelt de keuzegids dat de aankomende student de oordelen in zijn onderlinge samenhang moet zien. Onderdelen als (massale) instroom, groepsgrootte en baanvoorbereiding (verzadigde arbeidsmarkt) kunnen per saldo tot een negatief eindoordeel leiden. Genoemde prestatiecriteria zijn voor de Open Universiteit echter niet allemaal even relevant. Blijkbaar worden deze ‘lege plekken’ in de tabel de OU niet aangerekend, gezien de alleszins hoge rankings. Terecht trouwens omdat het juist de vrijheidsgraden zijn die deze universiteit zo bijzonder maken. Consequent geredeneerd zouden de onderdelen ‘contacturen’, ‘groepsgrootte’ et cetera in de tabellen zelfs niet gekwalificeerd moeten worden als ‘niet bekend’ maar als ‘niet van toepassing.’

Masteropleidingen Over de Keuzegids Masters kunnen we al melden dat onze masters Cultuurwetenschappen en Psychologie de beste Nederlandse universitaire masteropleidingen zijn. Bovendien scoort de OU overall voor alle masters een tweede plaats in de ranking van Nederlandse universitaire masteropleidingen. Zowel hoge waarderingen dus voor de bachelor- als de masteropleidingen, en dat niet voor de eerste keer. Sinds haar eerste deelname (2005) aan de NSE staat de Open Universiteit altijd in de top drie van beste universiteiten. En in eerdere jaargangen keuzegidsen komt de universiteit eveneens voor in de bovenste regionen. En dat tegen de achtergrond van het debat over de (veronderstelde) geringe bekendheid van de Open Universiteit bij werkgevers (zie pagina 13 in deze Modulair; red.). Met zulke resultaten moet de OU toch kunnen aankloppen bij werkend en werkgevend Nederland. Meer informatie Wilt u meer in detail informatie over de hier besproken rankings dan wel beoordelende instanties, kijk dan op: – www.kiesjestudie.nl – www.nvao.nl – www.keuzegids.org – www.studiekeuze123.nl. Open Universiteit Modulair 19 maart 2010

11

Tekst: Astrid Bastings / Frans Bogaert

’I can do anything, if I try’ De bedenkers achter de succesvolle De huidige reeks workshops in de studiecentra mag op grote belangstelling rekenen. Dat Studiecoach en de drukbezochte paral- geldt al niet minder voor de (digitale) Studiecoach, alwaar diverse trainingen op video zijn lelle workshops zitten niet stil. Daarbinnen past een nieuwe lezingenreeks van (bekende) sprekers met een inspirerend verhaal. De aftrap wordt gedaan door Amy Roloff, die vanwege functionele beperkingen heel wat obstakels heeft moeten overwinnen. Inmiddels is de Amerikaanse in haar land een bekende tv-persoonlijkheid. Tijdens de opening van het nieuwe

vastgelegd. Diezelfde Studiecoach is inmiddels twee keer genomineerd voor internationale prestigieuze awards (zie pagina 17 in deze Modulair; red.). Voor het hoofd Voorlichting, drs. Marion Stevens MBA, betekent dat allerminst achterover leunen. Lezingen door inspirerende sprekers is een nieuw initiatief dat moet passen binnen de elkaar aanvullende workshops en Studiecoach. Zo ging Marion in Amerika zelf op zoek naar Amy Roloff, die ze kende van de populaire tv-reeks Litle People, Big World. Aan het hoofd van die familie staat de wilskrachtige Amy die haar bijzondere levensverhaal uitdraagt via lezingen en tvoptredens. Het klikte meteen bij hun ontmoeting, waarna het verzoek niet kon uitblijven: of Amy niet naar Nederland wilde komen voor een lezing over het in de praktijk brengen van haar levensmotto ‘I can do anything, if I try’. Eind april verzorgt Roloff diverse lezingen in Nederland, waarvan één in het nieuwe studiecentrum in Almere (zie pagina 4 in deze editie; red.). Modulair nam een interview bij haar af.

studiecentrum Almere zal zij een lezing Hoe verliep de kennismaking met Marion? voor studenten verzorgen. ‘Marion was op vakantie in Oregon en kende ons van de televisie. We zouden een half

uurtje met elkaar praten, maar het werd al gauw zo’n twee uur. Ik vertelde enthousiast over de vele interessante mensen die ik ontmoet, die door mij geïnspireerd raken en die mij op hun beurt weer inspireren. Toen kwam Marion spontaan met de uitnodiging. Omdat ik ook graag reis, heb ik “ja” gezegd.’

Bestaat afstandsonderwijs ook in Amerika? ‘Jazeker, wij kennen het ook, om je te verbeteren of van baan te wisselen. Er is veel online onderwijs, bijvoorbeeld van de University of Phoenix. Anders dan bij jullie echter wordt dit onderwijs niet gefinancierd door de overheid.’

‘When it comes to education, there are no ands, ifs or buts.’ Wat heb je zelf gestudeerd? ‘Ik ben afgestudeerd aan de University of Michigan, als Bachelor of Science in Business Administration. Ik wilde eigenlijk een eigen restaurant openen of hotelmanager worden. Destijds was het al bijzonder dát je ging studeren, en niet zoals tegenwoordig dat je moet studeren om een fatsoenlijke baan te krijgen. Tegen mijn kinderen zeg ik altijd: when it comes to education, there are no ands, ifs or buts.’

Hoe voelt het om als bekend gezin zo wereldwijd bekeken te worden? ‘In het begin hadden we zeker gemengde gevoelens over de tv-serie. Ons leven is 180 graden gedraaid. Als je een functionele beperking hebt, dan heeft iedereen zijn eigen persoonlijke ervaringen. Voor sommigen van ons was het best wennen. Je hebt toch al de neiging om op je hoede te zijn, jezelf te beschermen tegen afwijzingen in het sociale verkeer of bijvoorbeeld bij een sollicitatie. Door de tv-serie is dwarfism wel meer bekend geworden bij het grote publiek. Maar ook voor mijzelf is het een bevrijding, ik kan meer mezelf zijn. De serie heeft laten zien dat we weliswaar anders zijn, maar het publiek ziet nu ook de vele overeenkomsten zoals het gezinsleven, de spanningen.’

Je hebt je hele leven te maken gehad met obstakels, zowel fysiek als mentaal, hoe blijf je positief?

Amy Roloff: ‘Maak kenbaar dat het halen van jouw doel heel belangrijk is voor jou.’

12


‘Elke dag positief blijven, gaat niet vanzelf. Toch heeft volgens mij iedereen zijn eigen challenges. Mijn uitdaging is bovendien ook nog eens fysiek zichtbaar. Je ziet dat mensen zich daar ongemakkelijk bij voelen. Zelf wilde ik als kind altijd meedoen aan dingen waarvoor ik eigenlijk fysiek te beperkt was, bijvoorbeeld cheerleader. Ik heb leren inzien dat dat niet realistisch was. Ik heb ontdekt dat het belangrijk is hoe ik me zelf zie, als een aardig iemand die best een heleboel kan. In het algemeen geldt dat veel mensen proberen om

pinie

forum

iemand anders te zijn. Ze beseffen niet hoe waardevol zij zelf zijn. Het belangrijkste is dat je jezelf kent, goed vindt en in jezelf gelooft.’

‘So really believe, know and like yourself because that is the only way you can be the best you can be.’ Hoe belangrijk is het werken in een groep? ‘Iedereen heeft steun en support nodig, dus ook studenten. Het voordeel van een studiegroep is dat iedereen inhoudelijk met hetzelfde bezig is. Ook ervaart iedereen identieke problemen die om een generieke oplossing vragen. Een bijkomend voordeel van een studiegroep is dat je elkaar kunt aanspreken op bepaalde verantwoordelijkheden. Overigens zal ook een universiteit dat moeten faciliteren. Studieadviseurs en mentoren hebben daar een belangrijke rol in.’

Wat zou je OU-studenten kunnen meegeven? ‘Het is moediger om te falen dan dat je het niet eens geprobeerd hebt. Nóg belangrijker is het dat je gefocust blijft, dat wil zeggen dat je je steeds afvraagt waarom je ergens aan begonnen bent, in dit geval een studie. Wat is je doel op termijn? Welke zaken houden je tegen in het bereiken van dit doel en hoe kun je die obstakels wegnemen? Zoek uit wat je echt wilt, focus hierop en zoek dan steun. Volwassen studenten hebben daarbij ook te maken met een gezin of partner. Bespreek daarom je plannen, ambities en de consequenties daarvan met hen. Dat je daardoor minder tijd zult hebben voor hen, dat hun steun daarbij onontbeerlijk is. Studenten in de rol van vader, maar vooral moeder, moeten daarbij aandacht vragen voor een betere taakverdeling. Kortom, maak kenbaar dat het halen van dat doel heel belangrijk voor jou persoonlijk is.’ Amy Roloff (47) is een bekende tv-persoonlijkheid in Amerika. In haar tv-optredens – Oprah, Today en Good Morning America – staat het overwinnen van obstakels centraal: ‘My goal is to encourage people with the why not instead of the I can’t, especially those that have a disability and are facing their own challenges.’ Amy, haar man en één van haar vier kinderen lijden aan dwerggroei. De veel bekeken reality tv-serie Little People, Big World volgt de familie Roloff dagelijks op de boerderij in Portland die zij gezamenlijk runnen. Amy Roloff is voorts actief in diverse organisaties voor belangenbehartiging.

Tekst: Frans Bogaert

Imago kan beter volgens studenten Studenten zijn zeer trots op ‘hun’ Open Universiteit en hun eigen studieprestaties, maar aan het imago – bijvoorbeeld de bekendheid bij werkgevers – valt best iets te verbeteren. Dat zou de voorzichtige uitkomst kunnen worden genoemd van het online debat waartoe Modulair (4) studenten opriep. Primaire aanleiding voor het debat vormde het verschil in perceptie tussen enkele docenten (OU-alumni) over het imago, geuit in een interview in Modulair 3. Na boze reacties van studenten én door de redactie reeds eerder gesignaleerde reacties van prominenten uit het sociaal-maatschappelijk veld over het imago, volgde in Modulair 4 een samenvatting van de standpunten tot op dat moment. In diezelfde editie werden ook andere studenten opgeroepen deel te nemen aan het debat, nu online via e-Modulair. Daarmee meende de redactie tevens een vaker door studenten in lezersonderzoeken geuite wens – meer kritisch debat – te honoreren.

Trots, máár … Op het online debat in e-Modulair waren bij het ter perse gaan van deze Modulair een kleine 60 reacties ontvangen. Wat eigenlijk niet ter discussie staat, is dat studenten trots zijn op ‘hun’ universiteit. Dat blijkt ook overtuigend uit de onlangs verschenen Keuzegidsen Hoger Onderwijs (zie ook artikel op pagina 11; red.). Toch keren kanttekeningen bij het imago van de Open Universiteit – bijvoorbeeld de bekendheid bij werkgevers – regelmatig terug.

Voorzichtig met conclusies Het online debat blijkt een effectieve vorm voor gedachtewisseling tussen instelling en (drukbezette) studenten, dan wel tussen studenten onderling. Geheel naar het protocol van Internet heeft ook uw hoofdredacteur diverse keren gereageerd, niet zozeer stelling nemend maar veeleer observerend. Wel heeft hij moeten erkennen dat hij zich ten aanzien van de (oudste) typering van het onderwijs als ‘tweedekans’ te zeer heeft laten vangen door een enkele uitspraak in het interview in Modulair 3; de typering wordt naar buiten toe nog amper gebruikt – enkel in beleidsnota’s. Voorts mag niet uit het oog verloren worden dat het debat kwantitatief ‘klein’ moet worden genoemd. Voorzichtigheid met het trekken van harde conclusies blijft dus geboden. Inmiddels heeft het College van bestuur het onderwerp wel geagendeerd voor medio maart. Wordt aldus vervolgd ...


13

onderz

ek

Hoe kunnen we het mobieltje inzetten bij het leren? Daar gaat het om bij het onderzoek van prof. dr. Marcus Specht. Werd het mobieltje eerst als storende factor gezien in het klaslokaal, nu is het een sleutel tot een nieuwe, persoonlijke leerwereld.

Smartphone: groepsnaam voor geavanceerd mobieltje met allerlei (Internet)toepassingen iPhone: mobieltje van merk Apple iTunes: digitale mediaspeler voor muziek- en videobestanden iPod: mobiele muziek- en mediaspeler Podcasting: het binnenhalen/beluisteren van geluidsbestanden van Internet Vodcasting: het aanbieden van ‘video on demand’ (vod)

Tekst: Fred Meeuwsen Beeld: Chris Peeters

Regelmatig neemt Specht, die als Duitser vloeiend Nederlands spreekt, zijn iPhone ter hand om iets duidelijk te maken. ‘Zie je dat gebouw daar aan de overkant. Over een paar jaar zal het zo zijn dat als ik mijn iPhone voor dat gebouw houd, als ik het scan als het ware, allerlei informatie over dat gebouw en het onderzoek dat er plaatsvindt op mijn iPhone zal verschijnen. Mooi toch. Of als ik mijn mobiel bij een deze stoel houd er het buitenlandse woord voor krijg, handig als je een taal aan het leren bent.’

Top tien De wereld van Specht, hoogleraar Advanced Learning Technologies bij CELSTEC, is er een met begrippen als apps, sensors, tools, en displays. Specht houdt zich bezig met mobieltjes en vooral met de

14


vraag hoe mobieltjes ingezet kunnen worden voor het leren. ‘Meer dan de helft van de wereldbevolking heeft een mobiele telefoon’, doceert Specht. ‘In Nederland geldt dat voor bijna iedereen boven de vijftien jaar. Mobieltjes zijn een integraal onderdeel geworden van ieders leefwereld. Men heeft te allen tijde toegang tot informatie waar en wanneer men maar wil. Dat schept bepaalde verwachtingen ten aanzien van het onderwijs. De student van de toekomst eist informatie en begeleiding die past bij zijn situatie of context op het moment dat hij het nodig heeft. Mobieltjes zijn bij uitstek de technologie om dat soort contextgebonden leren te bieden. Wij, hier bij CELSTEC, willen de wereld, de omgeving en het leren via mobiele telefoons met elkaar verbinden.’ Volgens Specht bevindt CELSTEC zich met haar onderzoek op het gebied van het mobiel leren mondiaal gezien in de voorhoede, in de top tien.

o r at i e

‘Leven en leren met elkaar verbinden’ ‘Het bijzondere van CELSTEC is dat het allerlei disciplines onder één dak heeft. De combinatie van cognitieve wetenschappen en het bouwen van software is de kracht van CELSTEC. Dat maakt haar zo goed.’

Heel motiverend Met de hedendaagse smartphones is al heel veel mogelijk, maar Specht en zijn team zijn bezig met het ontwikkelen van allerlei applicaties voor het mobieltje die toegepast kunnen worden in het onderwijs. Specht schildert een toekomst waarbij leerlingen via hun mobieltje allerlei informatie over hun omgeving direct op hun toestel kunnen lezen, zien en horen. Bovendien kunnen ze die informatie tegelijkertijd delen met anderen. ‘Stel je een groep leerlingen voor die eropuit trekt voor biologieles om iets te leren over planten. In het veld kunnen ze allerlei informatie over de planten die ze tegenkomen direct op hun mobieltje krijgen. En ze kunnen deze kennis tegelijkertijd rechtstreeks delen met hun klasgenootjes, die het op een grote display in het klaslokaal kunnen zien. En de leerlingen buiten kunnen er ook direct videocommentaar bij leveren. Dat is een heel aantrekkelijke manier van leren, het betrekt de leerlingen heel direct bij de lesstof. Dat werkt heel motiverend. Content gaat leven als je het echt ziet en blijft daardoor beter hangen.’ Het betekent een andere rol voor de leraar, erkent Specht. ‘Leerlingen zullen inderdaad meer gaan bepalen hoe de les ingevuld wordt. De docent wordt vooral iemand die coacht, begeleidt en motiveert.’

Plekken van reflectie en uitwisseling In zijn oratie van september vorig jaar stelt Specht dat technologische innovatie en de onderwijsmodellen zich zij aan zij moeten ontwikkelen. ‘Onderwijsaanbieders, vernieuwers van technologieën en instructiemethodologen moeten samenwerken om het leren te verrijken en verbeteren met technologie. Dat zal in sommige opzichten een drastische verandering betekenen van de onderwijssystemen en -organisaties zoals we die nu kennen. Scholen en universiteiten zullen meer een plek van uitwisseling en reflectie worden, leermiddelen worden multimediaal en zijn straks overal beschikbaar. Het levenlange leerproces zal in de toekomst realiteit worden in het dagelijks ontdekken en continue ontwikkelen van je eigen mogelijkheden. Dit stelt de verantwoording van de lerende, nieuwsgierigheid en een nieuw begrip van leren centraal. Het betekent ook dat in sommige gegevallen nieuwe technologieën, die uitgevonden worden of gebruikt worden voor het onderwijs vandaag, een hype blijken te zijn, zullen uitsterven, of over 20 jaar voor misschien iets heel anders gebruikt worden. De ontwikkelingen gaan zo enorm snel. Wie had twintig jaar geleden gedacht dat het mobieltje de pc wellicht overbodig maakt. Eerst werden mobieltjes in het klaslokaal vooral gezien als een storende factor, nu zijn ze de sleutel tot een nieuwe, meer persoonlijke leerwereld.’

Gaan de ontwikkelingen in de Westerse wereld razendsnel, ook in de ontwikkelingslanden ziet Specht een zinvolle toepassing van het mobieltje bij het leren. ‘Kijk naar Afrika bijvoorbeeld, daar heeft niet iedereen een computer maar wel een mobieltje. Daar kun je het mobieltje inzetten door bijvoorbeeld elke dag via sms sommen op te geven. Maar zo kan bijvoorbeeld ook informatie gegeven worden over gezondheid en hygiëne.’

Gratis kennis Specht is een drukbezet man. Naast zijn hoogleraarschap en onderzoek is hij als deskundige bij allerlei nationale en internationale onderzoeksprojecten betrokken. Zo is hij onder meer actief bij Stellar, een Europees netwerk van kennispartners waar onderzoek gedaan wordt naar de rol van context voor het leren in de toekomst. En als projectleider is hij betrokken bij het iTunes-U-project. Via dit platform van Apple stelt de Open Universiteit samen met de TU Delft gratis kennis beschikbaar. Het gaat om collegeopnames, leermiddelen en studiematerialen over verschillende onderwerpen. Deze audio- en videobestanden kunnen de ontvangers altijd en overal bekijken of beluisteren op Mac, PC, iPod en iPhone. ‘Het is nog maar het begin. Het doel is om via dit kanaal nog meer materiaal, waaronder ook opdrachten aan studenten, door te geven via podcast en vodcasts. Het ter beschikking stellen van materiaal via het mobieltje past prima binnen het beleid op het gebied van open educational resources. De OU schaart zich met dit project tussen gerenommeerde universiteiten als Harvard, Stanford University en Oxford University die ook op iTunes U publiceren’, constateert Specht trots. ‘We zijn op de goede weg.’ In deze rubriek komt beurtelings een hoogleraar/docent of een scriptiestudent aan het woord. Het onderzoek bij de OU staat vooral in dienst van het onderwijs. Bij onderwijstechnologisch onderzoek gaat het om de vernieuwing van het onderwijs. Zulk onderzoek wordt gedaan bij het Ruud de Moor Centrum (onderwijspraktijk leerkrachten), het Netherlands Laboratory for Lifelong Learning (leven-lang-leren) en het Centre for Learning Sciences and Technologies (ontwerpen van innovatief onderwijs, ontwikkelen van nieuwe onderwijstechnologie). Bij faculteiten wordt vakgericht (disciplinair) onderzoek verricht. De onderzoeksactiviteiten van CELSTEC vinden plaats binnen drie programma’s. Het programma Learning & Cognition (1) onderscheidt leertaken, (online) leeromgevingen en assessment. Learning Networks (2) onderscheidt professionele ontwikkelingen, services en community’s. Learning Media (3) onderscheidt immersive media (serious games, Second life) mobiele media en sociale media. CELSTEC doet tevens onderzoek naar de kwaliteit en studeerbaarheid van het OU-onderwijs. Marcus Specht studeerde psychologie en promoveerde in 1998 aan de Universiteit van Trier op adaptieve informatietechnologie. Vanaf 20001 gaf Specht leiding aan het department Mobile Knowledge van het Fraunhofer Institute for Applied Information Technology. Daar werkte hij regelmatig samen met de Open Universiteit, waar hij in 2005 als universitair hoofddocent en sinds juni 2008 als hoogleraar werd aangesteld.


15

activiteitenr

In deze rubriek staan activiteiten

oster

di 30 • Studium Generale CW, drs. Janny Bloembergen: ‘Hervormd of gereformeerd’ (sc Vlissingen) • Bezoek Paviljoens Almere (Suster Bertken, sc Utrecht) wo 31 • Filosofieclub (sc Emmen)

zoals lezingen, symposia, bijeenkomsten van studentenverenigingen en landelijke dagen, die

april

georganiseerd worden door Nederlandse en Vlaamse studiecentra, faculteiten of studentenverenigingen. Het gaat om activiteiten die (in principe) alle studenten kunnen bijwonen. Voor de meest actuele informatie en aanmelden, verwijzen wij u naar de webpagina’s van uw faculteit en/of studiecentrum op www.ou.nl.

maart za 20 • Workshop Studeren met dyslexie (sc Utrecht) • Workshop Mindfulness, verdieping (sc Parkstad Limburg) • Studium Generale Muziek en literatuur (ook film) met drs. Dick Disselkoen en drs. Wouter Steffelaar (Homo Ludens, sc Amsterdam) • Excursie oostelijk havengebied Amsterdam (Suster Bertken, sc Utrecht) ma 22 • Mentoraatavond Psychologie, tevens Meeting Point (sc Zwolle) • Studiebezoek AJV aan Special Court for Sierra Leone, gebouw Internationaal Strafhof Den Haag (AJV, sc Amsterdam) di 23 • Workshop Mindmappen (sc Parkstad Limburg) • Lezing prof. dr. Ed Jonker: ‘Postmodernisme in de cultuurwetenschap’ (sc Utrecht) wo 24 • Lezing/workshop drs. Wouter Steffelaar: ‘Bachs Goldberg- variaties’ (sc Groningen) do 25 • Discussieclub: ‘Discriminatieverbod en vrijheid van meningsuiting’ (De Verlichting, sc Eindhoven) • Workshop Inspirerend Presenteren (sc Groningen) vr 26 • Juridische filmavond ‘Das leben der anderen’ (sc Utrecht) za 27 • Introductiebijeenkomst nieuwe studenten (sc Groningen) • NouW-dag en Algemene ledenvergadering (sc Antwerpen) zo 28 • Excursie tentoonstelling Byzantium in Bonn (Si-Tard, sc Parkstad Limburg)

16


do 1 • Leesgroep: Onder de vulkaan van Malcolm Lowry (De Verlichting, sc Eindhoven) • Lezingencyclus Verbintenissenrecht 3 (sc Eindhoven) di 6 • Lezing drs. Annet van Melle: ‘Darwin’ (sc Eindhoven) vr 9 • Mentoraat CW, Regiodag West (sc Utrecht) za 10 • Excursie Zutphen (De Verlichting, sc Eindhoven) • Introductiebijeenkomst nieuwe studenten (sc Groningen) • Workshop Mindfulness (sc Rotterdam) • Rondleiding Kröller Müller Museum (Suster Bertken, sc Utrecht) ma 12 • Lezing door Josien van Klaveren over de schrijver Voskuil, en jaarvergadering (Utile Dulci, sc Nijmegen) • Luisterclub muziek (Suster Bertken, sc Utrecht) di 13 • Lezing dr. Jos Pouls: ‘Richard Meier’ (Mentoraat CW, sc Nijmegen) do 15 • Leesclub, Sandro Veronsi, Kalme chaos (Si-Tard, sc Parkstad Limburg) • Workshop Presenteren (sc Alkmaar) • Lezingencyclus Verbintenissenrecht 4 (sc Eindhoven) vr 16 • Regiodag-Zuid, CW (sc Eindhoven) • Rondleiding Bijbels Museum Amsterdam (Homo Ludens, sc Amsterdam) za 17 • Workshop Mindfulness, verdieping (sc Utrecht) • Regiodag Noord-Oost (sc Groningen) ma 19 • Lezing drs. Wouter Backx: ‘RET’ (sc Den Haag) • Lezing dr. Stef Bugter: ‘Klassieke geschiedenis: een ‘virtuele’ wandeling langs de stadsmuren van Rome’ (Retor, sc Nijmegen) di 20 • Diploma-uitreiking (sc Amsterdam) • Bijeenkomst studentenvereniging PUB (sc Breda) • Poëzieclub (Suster Bertken, sc Utrecht) wo 21 • Workshop leerstrategieën (sc Eindhoven) do 22 • Workshop Mindmappen (sc Nijmegen) • Workshop studenten psychologie Enschede en Zwolle (sc Zwolle) • Literatuurclub (ValC-hof, sc Nijmegen) za 24 • Workshop Mindfulness, verdieping (sc Rotterdam) • Excursie naar YARA (NouW, Sluiskil) ma 26 • Literatuurclub: Troilus en Criseyde van Chaucer (Suster Bertken, sc Utrecht) wo 28 • Culturele Contact Groep (sc Zwolle) • Filosofieclub (sc Emmen) do 29 • Lezingencyclus Verbintenissenrecht 5 (sc Eindhoven)

start en s

pport

mei vr 7 • Diploma-uitreiking (sc Utrecht) ma 10 • Rondleiding kasteel Heeswijk (Utile Dulci, sc Nijmegen) di 12 • Workshop Presenteren (sc Groningen) ma 17 • Alfred Kerckhoffs-lezing door drs. Daan van Speybroeck (Retor ’s-Hertogenbosch) • Meeting Point Psychologie (sc Zwolle) di 18 • Bezoek Rechtbank Zutphen (Recht-Even-Redig, sc Zwolle) wo 19 • Jaarvergadering Juridische Vereniging (sc Zwolle) • Stadswandeling (sc Groningen) • Workshop Stressmanagement (sc Emmen) do 20 • Workshop Mindmappen (sc Utrecht) zo 24 • Voorjaarsreis naar Noord Spanje (Suster Bertken, t/m 30 sc Utrecht) ma 25 • Mentoraatsavond Psychologie (sc Enschede) di 26 • Filosofieclub (sc Emmen) • Luisterclub muziek (Suster Bertken, sc Utrecht) vr 28 • Reeks Juridische Filmavonden (sc Utrecht) za 29 • Bezoek Amsterdams museum de Hermitage (Culturele Contact Groep, sc Zwolle) • Vierde lustrum Homo Ludens (sc Amsterdam) • Landelijke dag Natuurwetenschappen (zie déze Modulair) • Landelijke dag Filosofie (sc Eindhoven)

Academische zittingen Ook dit jaar vinden diverse academische zittingen – oraties, afscheidsredes, dies natalis – plaats. Deze zittingen zijn meestal op de vrijdag en beginnen traditiegetrouw om 16.00 uur, in het congresgebouw Pretoria op de Heerlense campus. • 28 mei: dubbeloratie prof. dr. R.L. Martens (Ruud de Moor Centrum) en prof. dr. L.M. Stevens (faculteit Managementwetenschappen) • 4 juni: oratie mevrouw prof. dr. C. Kroeze (faculteit Natuurwetenschappen) • 7 juni: oratie prof. dr. A. Bijlsma (faculteit Informatica) • 11 juni: afscheidsrede prof. dr. J. von Grumbkow (faculteit Psychologie) • 10 september: afscheidsrede prof. dr. A.F.A. Korsten (faculteit Managementwetenschappen).

Studiecoach (ook) genomineerd voor IMSAward in Amerika De Studiecoach-site van de Open Universiteit is (ook) geselecteerd voor de finale van de Learning Impact Award (LIA) 2010 van het IMS Global Learning Consortium. Het IMS is een internationaal consortium van bedrijven en instellingen dat actief is op het gebied van leertechnologie. Op 17 mei zal het team dat verantwoordelijk is voor de productie van Studiecoach, de website presenteren tijdens de internationale IMS-conferentie in Long Beach Californië (USA). Op 20 mei vervolgens zal de prijswinnaar worden bekendgemaakt. De makers zijn enorm in hun sas met de nominatie. ‘We wisten dat wij met onze Studiecoach een nieuwe weg insloegen met het gebruik van nieuwe technologie in het onderwijs’, aldus drs. Marion Stevens MBA, hoofd Voorlichting. ‘Deze nominatie geeft aan, dat wij met onze visie op de goede weg. zijn. Nu krijgen we zelfs een wereldwijde erkenning.’

Learning Impact Award Dit jaar is het thema voor het IMS: Understanding and Harnessing the Next Generation of Technology to Transform the Educational Enterprise. Oftewel: hoe kunnen we met de nieuwe technologie het onderwijs/leerproces verbeteren? Het doel van LIA is innovatieprojecten en ‘good practices’ in het gebruik en de toepassing van nieuwe technologieën in het onderwijs te stimuleren. The Learning Impact Award herkent en promoot uitmuntende producties en pedagogisch design in leermiddelen met mediatoepassingen. Criteria om voor de nominatie in aanmerking te komen, zijn zaken als toegankelijkheid, beschikbaarheid en kwaliteit. De Studiecoach van de Open Universiteit was al eerder een van de prijswinnaars voor de Europese ‘MEDEA’ Award 2009 for Creativity and Innovation’.


17

start en s

pport

Nieuwe workshops in studiecentra

Studiecoach uitgebreid De Studiecoach is uitgebreid met een rondleiding door de digitale Universiteitsbibliotheek die sinds kort voor alle studenten toegankelijk is. Via screenshots wordt uitgelegd hoe de startpagina is opgebouwd, hoe je op titel in e-journals kunt zoeken en hoe je artikelen kunt vinden via informatiebestanden en zoekmachines.

Ook nieuw: Mondeling presenteren II Ook is de Studiecoach uitgebreid met de video Mondeling presenteren II. In deze video gaat Jeroen Duijsens in op het schrijven van de presentatie en de omgang met publiek. Jeroen vertelt iets over de setting en het tijdstip van de presentatie, hoe je je presentatie kunt oefenen, hoe je begint en omgaat met vragen uit het publiek en op welke wijze je met sheets omgaat. Ga voor meer informatie naar de Studiecoach (www.ou.nl/ studiecoach).

Op de rol Op dit moment wordt hard gewerkt aan een nieuwe productie voor de Studiecoach rondom het verschijnsel Dyslexie. De vraag die daarin centraal staat, is de wijze waarop studenten die kampen met dyslexie, toch op een prettige en goede wijze hun studiestof kunnen bestuderen.

18


Op verzoek van studenten verschijnt binnenkort de workshop Mindmappen II. De focus binnen de nieuwe workshop zal komen te liggen op het gebruik van de mindmaptechniek voor specifieke studietaken. Het is een workshop voor studenten die de basisvaardigheden van digitaal mindmappen reeds onder de knie hebben. De workshop bestaat uit een korte presentatie en een praktijkdeel waarin deelnemers met concrete oefeningen en studieboeken aan de slag gaan. De workshop vindt plaats in de avonduren. Kijk op de Studiecoach voor meer informatie. In april, mei en juni worden wederom workshops georganiseerd over de bekende onderwerpen zoals Mindmappen, Inspirerend presenteren, Timemanagement, Stressmanagement, Mindfulness en MC-tentamentraining. Raadpleeg voor exacte data en plaats de Studiecoach.

st

dent meer centraal

Studeren is wederzijds engagement Het project Student (nog) meer centraal (SMC) behelst het verbeteren van de cohesie tussen universiteit, studenten en studenten onderling. OU-medewerkers én studenten participeren in negen deelprojecten. Bert Verleysen is als student medeverantwoordelijk voor de communicatie over SMC. Hij geeft een samenvatting van de status van het project.

Het SMC-project kent drie sturings- en uitvoeringsmechanismen: het kernteam (stuurgroep bestaande uit directeur, decaan en collegelid); het kernteam+ (decanen, directeuren én collegelid in hoedanigheid van projectleiders) en het ondersteuningsteam (begeleidend team). Gezamenlijk geven we vorm aan het instellingsbrede project. Aan de basis van het project ligt een vernieuwde kijk op studeren aan de Open Universiteit. Met het verruimen van digitale mogelijkheden op studiegebied de laatste jaren kan het studeren in het afstandsonderwijs heel anders vorm krijgen, waardoor ook het contact student‑docent anders ingevuld kan worden. Het studeren op afstand is niet langer meer een opdracht aan een eenzame student ergens op een studeerkamer. En studeren beperkt zich niet langer tot het opnemen van kennis uit boeken.

Leren is relationeel gebeuren Vroeger was het studeren vooral eenrichtingsverkeer, waarbij het belangrijk was om vanuit de OU niet alleen degelijk, maar vooral excellent studiemateriaal aan te leveren zodat de student in staat was om individueel een geslaagd studietraject te doorlopen. Als er van een student veel vragen kwamen, was dit een teken dat de docent het (didactisch) huiswerk niet goed had gedaan. Diverse ontwikkelingen – digitalisering, competentie-gericht leren – hebben gezorgd voor nieuwe werkvormen binnen het leren in het algemeen en het afstandsleren in het bijzonder. Leren is vandaag niet meer alleen kennis overnemen. Leren is nu een relationeel gebeuren waarbij de kennisoverdracht meer en meer plaatsmaakt voor een kennisdeling in de ruime zin van het woord. Studeren gebeurt nu meer dan vroeger in de vorm van een wederzijds engagement tussen student en docent, als verantwoordelijke partners in een studietraject.

mailtjes binnen een zo kort mogelijke termijn te beantwoorden. Ook de resultaten van dit project zullen naar andere faculteiten worden uitgedragen. Met de pilot rond de discussiegroepen was het de bedoeling om dit forum te verberen met een zichtbare aanwezigheid van de docent zodat een actieve samenwerking van de studenten onderling als het ware deel gaat uitmaken van het studietraject. Wil er een betere en vooral een meer gerichte communicatie opgezet worden, dan is het belangrijk dat beide partijen elkaar kennen. Een aantal pilots binnen het project moest hier voor verbetering zorgen. Een zinvolle intake met een follow-up hebben hieraan vormgegeven. Deze voorafgaande stappen moeten mede bijdragen aan een succesvol mentoraat. Buiten deze pilots is er in kleine groepen nagedacht en gewerkt rond prijsstelling, webwinkel, studentdossier en struikelvakken. De problemen werden vooral methodisch aangepakt zodat analyses ook daadwerkelijk gericht werden op concrete verbeterstappen die met heel kleine ingrepen belangrijke resultaten leveren.

Op weg naar studiecontract Alle (negen) projectgroepen leveren momenteel een aantal producten op. De opdracht is nu om deze producten in 2010 organisatiebreed te implementeren zodat, eerder dan nieuwe structuren, plaats is voor nieuwe werkvormen en methodieken waarbij ruimte wordt gegeven aan een studiecontract als een wederzijds engagement van student en docent. Deze vorm van relationeel leren komt tegemoet aan de oorspronkelijke missiestatements van het SMC-project: (a) een student wil tevreden zijn met de studiekeuze; (b) een student wil plezier hebben aan de studie; (c) een student wil succes hebben in de studie en (d) een student wil de studie kunnen plaatsen in het dagelijkse leven.

Succesvollere studietrajecten Binnen het SMC-project is vooral gezocht naar verbetering van de communicatiestroom op zeer korte termijn (quick wins), zodat de betrokkenheid van docent en student op het studietraject een kader kreeg. Negen werkgroepen hebben hiervoor pilots opgezet en systematisch uitgewerkt, vooral met het oog op een duurzame verankering van de resultaten in de brede organisatie. Met het opzetten van een pro-actieve communicatie in het bachelormentoraat ontstaat er een basis voor succesvollere studietrajecten. De pilots die bij de faculteit Managementwetenschappen gedraaid hebben, moeten nu organisatiebreed geïmplementeerd worden.

Valkuil De methodische aanpak met pilots in kleine groepen van directbetrokkenen heeft aangetoond dat er vlug en eenvoudig efficiënte verbeteringen kunnen worden gerealiseerd. Medewerkers van die pilots worden nu uitgedaagd om die positieve ervaringen in de pilots te koesteren en dat kan alleen maar door deze organisatiebreed te delen met anderen. Hiervoor zijn nieuwe samenwerkingsvormen nodig waarbij dwars over alle structuren heen een appèl wordt gedaan op elkaars commitment. Een valkuil blijft het om dit alles (wederom) vast te leggen in nieuwe regels en structuren, die dat authentieke commitment verstoren.

Sneller reageren, zichtbaar aanwezig zijn Binnen het project communicatie student-docent zorgde een pilot bij de faculteit Natuurwetenschappen voor een verbetering van de bereikbaarheid van docenten. Een van de doelen was om

Bert Verleysen, student psychologie lid Studentenraad, lid projectgroep SMC Open Universiteit Modulair 19 maart 2010

19

service en inf

rmatie

Inlichtingen Er zijn diverse kanalen voor het (snel) verkrijgen van informatie: • Algemeen over: verzendingen, (niet)bezorgen van Modulair, inschrijving, kosten, procedures en regelgeving. – www.ou.nl/vragen, 24 uur per dag (van daaruit kunt u alsnog een mailtje sturen) – 045-5762888. Maandag 10.00-16.30 uur; dinsdag tot en met vrijdag 9.00-16.30 uur. • Voor meer specifieke vragen – vrijstelling/toelating, EVC, besteladvies, studievoortgang, diplomering, studeren met een beperking – kiest u eveneens genoemd telefoonnummer; u wordt dan (doorgaans) doorverbonden met een onderwijsadviseur die nauw contact onderhoudt met de faculteit. • Over een cursus: met de docent (zie de studiegids c.q. Studienet). • Voor contact met een studiecentrum: www.ou.nl/studiecentra.

Studiebegeleiding De laatste (actuele) informatie over studiebegeleiding vindt u steeds op de desbetreffende webpagina van een cursus op Studienet of het publieke ‘studieaanbod’ op de centrale webpagina (www.ou.nl). In dit bericht maken wij studenten alleen attent op cursussen waarvan recent wijzigingen zijn opgetreden. Voor precieze informatie moet u de cursussite zelf raadplegen. Het gaat om de volgende cursussen: – C44122 Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen – B6661C Premaster managementwetenschappen – N06221 Levenswetenschappen 2: fysiologie – N13121 Levenswetenschappen 1: evolutie – N14112 Aarde, mens en milieu: introductie in de milieu natuurwetenschappen – R01152 Basiscursus recht – R22252 Goederenrecht – T28131 Inleiding informatica – T37111 Model-driven development.

20


Digitale bibliotheek op meerdere plekken Sinds eind december 2009 hebben studenten en medewerkers toegang tot de digitale bibliotheek van de Open Universiteit (zie artikel Modulair 4, pagina 11). Voor doorgewinterde studenten een welkome aanvulling in de dienstverlening, voor nieuwkomers wellicht nog niet helemaal bekend. Voor deze groep is de Instructievideo Digitale bronnen gemaakt.

Instructievideo Hoe begin ik met zoeken? Welke zoekmachines kan ik het beste gebruiken? Wat zijn informatiebestanden? Voor nieuwe gebruikers van de digitale bibliotheek is een instructievideo beschikbaar. Via een rondleiding wordt uitleg gegeven over de portal en de verschillende zoekmogelijkheden. De instructievideo is te vinden op: Studienet, onder Bibliotheekfaciliteiten, en op de Studiecoach. Binnenkort verschijnt de video ook op www.ou.nl/ub.

lumn

c

Source memory……

Studiecentrum Leeuwarden is sinds januari gestart op een andere locatie: Rengerslaan 10. Het studiecentrum is als het ware meeverhuisd met de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (NHL). Het postadres is: Open Universiteit Nederland, studiecentrum Leeuwarden Postbus 1080, 8900 CB Leeuwarden. Raadpleeg onze website (www.ou.nl/leeuwarden). Aldaar vindt u tevens een routebeschrijving.

Zweitze

1 2

Gazzaniga et al, 2009 Janokowsky et al, 1989


21

Alumni

Studiecentrum Leeuwarden is verhuisd

Wel, laatst las ik in een van mijn boeken1, een stukje over het belang van ‘Source Memory’. En nu wilt u weten wat dat is. Hoe raad ik dat zo. Het begrip staat voor een vorm van geheugen of beter een ‘verpakking’ van iets wat wij in ons geheugen hebben of er in zetten of zoiets. Een zeer luxe ezelsbrug dan. Het gaat bij het herinneren van wat we leren (episodisch geheugen, dus over ons min of meer prachtige leven) niet alleen om de inhoud maar ook om de context waarin we iets leerden. In essentie om ons te herinneren wáár en in welke omstandigheden wij waren toen wij iets leerden: wie erbij was, wat je aanhad, wat voor dag het was en zo. De frontale lobben van een mens onthouden gemakkelijker met zo’n context.2 Denk zelf maar eens na over momenten waarvan je bijna alles lijkt te weten. Mij deed het denken aan de tijd dat ik nog Nederlands studeerde – ja, de grijze oudheid, wrijf het er maar in – en ik een prachtige dundruk editie van Knuvelder mee nam naar het zonnige strand van Tarragona. In de warme zon op mijn buik – toen superslank – genoot ik van de prachtige literatuuruitgave – en wat ik mee nam naar huis was niet alleen het zand dat tussen de bladen zat en een beetje vellerige rug die tussen mijn bladen zat, ook een goede kennis van de hoofdstukken die ik me had voorgenomen door te nemen. NU NOG weet ik dat na bijna dertig jaar. En waarom ik dit hier neerschrijf: wel, in de haast van de moderne tijd lijkt de Open Universiteit minder en minder mooie oude boekachtige modules te maken die je door heel Europa, in trein, vliegtuig, bus of auto lekker mee kan nemen en in een luie stoel in zonnetje of op terras kunt doornemen. Je moet met de laptop aan de slag, je moet puzzelen wat nu precies je tentamenstof is en als je iets compacts wilt hebben, print je je ongans. Ik weet dus niet of we wel zo veel meer hebben aan al die elektronische stuf. Tenslotte gaat het toch allemaal om kennisverwerving en begripsvorming bij ons mensen. Daar willen we dan ook best een fijne omgeving bij hebben: een stoel bij het vuur, een plekje op het balkon met een boek en een pennetje? Misschien hebben we in onze haast toch iets verloren…..

inn

vatie

celstec

Prof. dr. Rob Koper:

’Iedereen moet altijd bij de OU terecht kunnen’ Bij het Centre for Learning Sciences and Technologies (CELSTEC) werken 123 professionals: hoogleraren, universitair (hoofd)docenten, onderzoekers en media-ontwikkelaars. CELSTEC participeert in vele tientallen projecten, nationaal en internationaal. Het onderzoeksinstituut werd meerdere keren onderscheiden met prestigieuze prijzen (awards) en wordt nationaal en internationaal erkend als dé expert op het gebied van het ontwerpen en ontwikkelen van innovatief hoger onderwijs, getuige ook de visitatierapporten.

Waar studenten onderwijswetenschappen direct profiteren van de kennis van het internationaal gerenommeerde onderwijsexpertisecentrum, is het CELSTEC voor veel andere studenten relatief onbekend. Terwijl daar wel wordt gewerkt aan de universiteit van de toekomst. En waar het CELSTEC met haar hoogwaardig onderzoek ver vooruit ligt op de onderwijspraktijk, probeert hoogleraar-directeur prof. Rob Koper de huidige generatie studenten gerust te stellen waar hij spreekt over grotere en kleinere sprongen. ‘Bij de OU moet je in iedere carrière- en leeftijdsfase terecht kunnen.’ Tekst: Ton Reijnaerts Beeld: Chris Peeters

Met welke (inter)nationale partijen werkt CELSTEC samen? ‘We werken heel veel samen met partijen in Europees projectverband. Naast universiteiten en onderzoeksinstituten zijn dat veelal grotere bedrijven als Apple en Logica. Onderzoeksresultaten worden vertaald naar concrete producten zoals de software voor computers en mobiele telefoons en wellicht in de toekomst I-Pad en andere nieuwe technologieën. Ieder Europees project heeft tussen de tien en vijftien internationale partners. We werken in clusters van acht á twaalf projecten per jaar. Door de jaren heen kom je dan al gauw op honderden partijen. Naast samenwerking in projecten hebben we ook meer structurele samenwerkingsverbanden met andere onderzoeksinstituten en de andere afstandsonderwijsinstellingen in Europa en daarbuiten.’ Uit die samenwerking vloeien ongetwijfeld extra inkomsten voort? ‘We zijn een publiek gefinancierde instelling en onderdeel daarvan is dat je alle kennis via onderzoekspublicaties vrij weggeeft. Voor research waarvoor Europese subsidies worden verstrekt, geldt de eis dat je samenwerkt met de Europese industrie. Alleen als de industrie ons voor hulp benadert, mogen we geld vragen voor onze diensten. Het komt er dus op neer dat ongeveer de helft van onze inkomsten afkomstig is uit de eerste geldstroom en de andere helft uit contracten.’ Studenten Onderwijswetenschappen (OW) lijken extra te profiteren van CELSTEC … ‘De masteropleiding OW is onderdeel van CELSTEC. We werken in vier sectoren: drie onderzoeksprogramma’s en een onderwijsprogramma (zie ook pagina 14-15; red.). Dat zijn allemaal dezelfde mensen. Ook de docenten van OW zijn researchers. Ze zijn dus zelf de vernieuwers. Onder hen bevinden zich ook aio’s die een dag per week als docent betrokken zijn bij de opleiding en vier dagen zelfstandig onderzoek verrichten.’ Kun je spreken van een generatiekloof als we het hebben over studeren via nieuwe technologische hulpmiddelen? ‘Die generatiekloof is er wel degelijk voor vele niet-jongeren. Toch is er heel veel veranderd in de maatschappij. Zo gaat er niemand meer geld halen bij het loket, die zijn gesloten. Studeren is lang niet meer alleen een boek lezen. Modern onderwijs is leren samenwerken met anderen aan een taak. Je krijgt je kennis nu uit meerdere bronnen, waaronder ook internet. De OU probeerde vroeger ál die bronnen samen te voegen tot een geschreven boek, dat ook nog vijf jaar moest meegaan. Dat is, uitgezonderd basisvakken als wiskunde, niet meer te doen.’ Hoe ziet de toekomst van het onderwijs er volgens u uit? ‘Waar ik van overtuigd ben, is dat voortzettende automatisering en de rol van de media, zowel in het dagelijks leven en werk als in het onderwijs, een nog veel dominantere plaats gaan innemen. De vraag naar kennis en vernieuwing wordt dermate groot dat het huidige onderwijsstelsel dit ook niet meer op de traditionele manier aan de man kan brengen.’

22


En CELSTEC loopt bij dat alles voorop? ‘We lopen met ons onderzoek inderdaad vaak zo’n tien tot vijftien jaar voor op de feitelijke praktijk. Het zou ook gek zijn als we niet voorop liepen. Dat geldt al evenzeer voor bijvoorbeeld economen of psychologen. En bij BMW ontwikkelen ze nu kennis voor modellen die over vijftien jaar op de markt komen. Overigens, dat wij voorop lopen, wil niet zeggen dat we al onze bevindingen in de volle breedte willen toepassen binnen de OU zelf. Van tijd tot tijd zullen er grotere sprongen worden gemaakt en daar tussendoor wordt gewerkt aan kleinere veranderingen van de bestaande praktijk. Af en toe kristalliseert zich daarbij zoiets uit als StOER – ik kom daar nog over te spreken – waarvan ik vind dat we dat op grote schaal zouden moeten implementeren.’ De studenten zullen die veranderingen zeker gaan merken? ‘Jawel, maar niet in hetzelfde tempo waarin ons eigen vakgebied zelf verandert. Dan zou de OU gek worden. Dat zou hetzelfde zijn als dat de faculteit Managementwetenschappen alle nieuwe ideeën die er rond publieke financiering zijn, zou gaan toepassen in het OU-financieringsstelsel. Onze primaire opdracht is onderzoek doen en erover schrijven, zodat anderen dat kunnen oppakken. Dat kan ook de OU zelf zijn. Toepassing van onze kennis in de praktijk van het OU-onderwijs wordt ondermeer georganiseerd in het IPO-programma, met projecten als online toetsing, online begeleiding en Studienet.’ U noemde al het StOER-project, dat tot dusver slechts gefragmenteerd naar buiten kwam. Wat houdt het precies in? ‘StOER staat voor strategie open educational resources. Dit project beoogt de OU te positioneren in het hart van het landelijk stelsel voor leven-lang-leren. Als OU waarborgen wij onze positie door anders te zijn dan andere universiteiten. De OU moet voor iedere burger, in iedere carrière en leeftijdsfase de garantie bieden dat je er altijd terecht kunt om je competenties up-to-date te krijgen, diploma’s te verwerven, ervaring en kennis te delen en je verder te scholen in een vakgebied. Ook moet je er van tijd tot tijd assessments kunnen doen om te kijken of je kennis nog up-to-date is, en zo niet,

wat je dan nog precies moet doen. En dat alles gedurende je hele professionele carrière, om te waarborgen dat je maatschappelijk inzetbaar blijft. Als wij dat succesvol kunnen implementeren, lopen we voor op alle andere universiteiten. 15 april start de proef bij Onderwijswetenschappen. Nog voor de zomer volgt Informatica.’ Daarbij kijkt u dus verder dan de huidige OU-populatie? ‘Ik denk dat de succesfactor erin zal zitten dat we een regio, een provincie of bedrijf abonnementen laten afnemen voor grote groepen werknemers waarmee men kennis kan delen en bijspijkeren. De abonnementen waarover we praten in StOER zullen relatief goedkoop zijn. Daarvoor krijg je dan toegang tot al het OU-materiaal in het betreffende vakgebied. Je ontmoet medestudenten en je hebt veel meer een communitygevoel. En wij zorgen ervoor dat dit gestructureerd blijft, van hoge kwaliteit, en dat waardevolle kennis naar boven komt drijven. De OU transformeert dus van een productgerichte naar een servicegeoriënteerde organisatie? ‘Precies. Als instelling die het levenlang-leren voor de Nederlandse burger faciliteert en misschien ook daarbuiten. Daartoe kunnen we prima de al bestaande OU-elementen gebruiken, maar we gaan verder door het inrichten van een maatschappelijke dienst. Als je die agenda volgt, moeten we ook in samenwerking met andere instellingen ervoor zorgen dat het aanbod wordt verbreed, zodat iedereen optimaal bediend kan worden in de verschillende leerstofgebieden.’ Spreekt u impliciet niet over een ander businessmodel? ‘In feite wel. Over anderhalf jaar zijn de pilots voltooid en kunnen we onze ervaring bundelen in een evaluatie en een vervolgtraject. Dan gaan we ons beraden over hoe breed en snel we dit gaan opschalen naar de andere leerstofgebieden. Vragen waar je dan voor komt te staan, zijn fasegewijs of in één keer, en in welk tempo? In StOER blijven we overigens onderscheid maken tussen mensen die kennis willen updaten en mensen die een diploma willen behalen.’


23

nderwijs psychologie

www.ou.nl/psychologie

Studentendag Psychologie: antwoord op al uw vragen De studentendag Psychologie vindt dit jaar plaats op 11 juni in Heerlen. De dag staat in het teken van ontmoeting en afscheid. Zo zal afscheid worden genomen van de markante hoogleraar, prof. dr. Jasper von Grumbkow. Om te beginnen echter, zult u in de ochtend in groepjes van vier studenten en een docent kennismaken met elkaar. Het is de bedoeling dat u samen vragen – inhoud, verloop van de studie, beroepsperspectief et cetera – bedenkt over de studie Psychologie. Die vragen zullen we in de loop van de middag voorleggen aan de vertrekkende hoogleraar. Na de lunch kunt u diverse informatiestands bezoeken met een groot aantal onderwerpen over de psychologiestudie: de drie afstudeerrichtingen, de bachelorthesis, de onderzoekscompetentie, stage en scriptie, promotietrajecten en beroepsmogelijkheden. Docenten van de opleiding zullen gedurende een kwartier iets vertellen, terwijl de studenten daarna ook een kwartier vragen kunnen stellen. Elk onderwerp zal drie keer herhaald worden. Na deze uitwisseling van informatie zullen we een aantal vragen, die in de loop van de ochtend geformuleerd werden, aan professor Von Grumbkow voorleggen. Hij zal daar gedurende een half uur antwoord op geven. Na een theepauze is het afscheid van professor Von Grumbkow voorzien. Jasper von Grumbkow (op foto) werd al in 1986 benoemd als hoogleraar Sociale wetenschappen, in het bijzonder voor Arbeids- en organisatiepsychologie. In juni gaat hij met emeritaat en neemt hij afscheid van de vakgroep. Wat hij precies vertelt in zijn afscheidsrede is nu nog niet bekend, waarschijnlijk zal hij zijn licht laten schijnen over verleden en toekomst van zijn vakdiscipline. Tijdens die academische zitting zal hij tevens worden toegesproken door diverse collega’s. Na de academische zitting is er een receptie waarin u persoonlijk de hand kunt schudden van de emeritus. Aanmelden Aanmelden kan via de faculteitspagina op Studienet, waar een speciale link naar de website van de studentendag opgenomen is.

Premaster voor HBO Toegepaste psychologie Sinds september 2009 kunnen studenten met de opleiding HBO Toegepaste psychologie in aanmerking komen voor een premaster psychologie. Een premaster geeft na afronding rechtstreeks toelating tot de masteropleiding. Voor elke mastervariant is een aparte premaster samengesteld. De eerste drie cursussen uit de premaster zijn identiek: Geschiedenis van de psychologie, Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse, Biologische grondslagen: cognitie. Daarna vindt er differentiatie plaats op basis van de gekozen mastervariant. In de premaster krijgt de student te maken met kennisverdiepende modulen, onderzoeksvaardigheden en practicumvaardigheden die de student optimaal voorbereiden op de aansluitende masteropleiding. Heeft u vragen over de premaster? Neem contact op met onze medewerker onderwijszaken, Susan Meijer, 045-5762465.

24


Propedeusementoraat en mastermentoraat De faculteit is al een tijdje bezig met de implementatie van het propedeusementoraat. Studenten die de eerste cursus Inleiding in de psychologie succesvol hebben afgerond, kunnen vrijblijvend beroep doen op een (vaste) contactpersoon die tijdens de propedeuse als mentor optreedt. Elke student die sinds 1 september 2009 geslaagd is, krijgt automatisch bericht van deze mentor. Uit diverse studentonderzoeken is gebleken dat de ‘eenzame’ weg door de studie niet door iedereen als prettig wordt ervaren. Met behulp van een mentor staat u er niet alleen voor. De mentor kan in bijna alle gevallen een passende oplossing of een alternatief bieden voor problemen en kent de weg die dan bewandeld moet worden. Naast het propedeusementoraat gaat de faculteit in het voorjaar ook starten met een mastermentoraat. In dit mentoraat benadert de faculteit studenten die bezig zijn met de Bachelorthesis of daarvoor recent geslaagd zijn. Deze vorm van mentoraat is eveneens vrijblijvend. Indien u geen behoefte heeft aan het mastermentoraat, maakt u er geen gebruik van. Het mastermentoraat is met name gericht op procesgerichte studievragen over de stage en de scriptie. Wanneer start u met het zoeken naar een stage? Welke stagevorm is voor u de beste keus? Gaat u stage en scriptie combineren in een groot onderzoekstraject? Wenst u in aanmerking te komen voor de Basisaantekening psychodiagnostiek? Hoe komt u in deze fase van de studie in contact met medestudenten? De medewerkers van het mastermentoraat denken mee over deze vragen en kunnen u adviseren over de route die leidt tot een goede afronding van uw masteropleiding. Heeft u vragen over de genoemde vormen van mentoraat? Neem dan contact op met de opleidingsmanager van de faculteit, drs. Nanda Boers, 045-5762607.

Landelijke dag: Belasting van kustwateren met nutriënten

natuurwetenschappen

www.ou.nl/milieu

Het ochtendprogramma van de landelijke dag Natuurwetenschappen op 29 mei a.s. staat in het teken van de wereldwijde belasting van de kustwateren met nutriënten. Prof. dr. Carolien Kroeze, verbonden aan zowel de Open Universiteit als de Wageningen Universiteit, verzorgt een lezing en een workshop over dit thema. Voor haar onderzoek naar de afvoer van nutriënten door rivieren naar zee werkt zij al enkele jaren samen in een internationale onderzoeksgroep van UNESCO: Global NEWS Group (http://marine.rutgers.edu/globalnews/index.htm). NEWS staat voor Nutrient Export from WaterSheds. In de NW-Nieuwsbrief, zomer 2009, op de facultaire website (www.ou.nl/NW) kunt u meer lezen over dit onderzoek. Het middaggedeelte begint met presentaties voor de cursus Academische vaardigheden. Daarna volgt begeleiding voor de volgende cursussen: Duurzaam ondernemen, Ecosystems and Human Well-being, Energy analysis, Environmentally improved production, Milieutechnologie, Voedselveiligheid en Voeding en gezondheid. De dag begint om 10.00 uur, is uiterlijk om 16.00 uur afgelopen, en vindt plaats in het studiecentrum te Utrecht. Meer informatie vindt u op de al genoemde nieuwssite van de faculteit. Hier kunt u zich ook opgeven.

Nieuwe cursus De nieuwe cursus Environmentally Improved Production (N25211) behandelt de duurzame productie van economische goederen vanuit een natuurwetenschappelijke invalshoek. Vanuit de duurzaamheidsgedachte is het van belang dat de productie van goederen op een zodanige wijze plaatsvindt dat de mens en zijn omgeving hiervan geen nadeel ondervinden, ook niet op de (zeer) lange termijn. Een volledig duurzaam course book ingericht productiebestel lijkt environmentally Improved voorlopig niet haalbaar, maar Production er zijn talrijke benaderingen in praktijk gebracht waardoor (delen) van productieketens veel minder milieubelastend zijn dan voorheen. Over milieuvriendelijke productiemethoden zoals Cleaner Production, Industrial Symbiosis en de Cradle to Cradle-benadering zijn in de wetenschappelijke literatuur veel artikelen verschenen. De publicaties zijn zo talrijk dat er diverse tijdschriften zijn opgericht die zich geheel aan dit thema wijden, zoals Journal of Cleaner Production, Journal of N25211

4472

Industrial Ecology en International Journal of Life Cycle Assessment. De cursus Environmentally Improved Production zet deze actuele wetenschappelijke ontwikkelingen op een rij. De cursus start met een algemene introducerende tekst (10 studieuur) met een bespreking op hoofdlijnen van conceptuele en praktische benaderingen voor milieuvriendelijke productie, en een uiteenzetting van vijf analytische methoden die hiervoor kunnen worden ingezet. Het tweede gedeelte van de cursus (25 studie-uur) bestaat uit 15 wetenschappelijke artikelen over milieuvriendelijke productie. Aan elk artikel zijn een aantal zelftoetsvragen gekoppeld. Het derde gedeelte (30 studie-uur) bestaat uit vier onderwerpen: 1. Cleaner production & design for environment; 2. Life cycle management, energy analysis & material flow accounting; 3. Cascading, recycling & industrial symbiosis; 4. Risk & inherent safety. De student kan hieruit twee onderwerpen kiezen voor nadere bestudering, opnieuw aan de hand van artikelen. Per onderwerp zijn er weer zelftoetsvragen met een terugkoppeling. De cursus bestaat uit een cursusboek (41 p.), twee readers (met resp. 15 en 25 artikelen), een werkboek (40 p.) en een cursussite. Auteurs van de cursus zijn prof. dr. Lucas Reijnders (OU) en dr. Reinout Heijungs (Universiteit Leiden). Cursusbegeleider is dr. Wilfried Ivens. Als voorkennis is algemene basiskennis van milieu-natuurwetenschappen (propedeuse) en passieve beheersing (lezen) van de Engelse taal gewenst. Het tentamen bestaat uit een individuele schrijfopdracht over een specifiek onderwerp of casus (24 studie-uur, thuis te maken) én een schriftelijk tentamen met open vragen (11 studie-uur).


25

informatica

www.ou.nl/informatica

Het belang van software-analyse Op 5 maart heeft prof. dr. Marko van Eekelen zijn oratie gehouden, met als titel ‘Leven Lang Computeren, Leven Lang Foeteren? Er valt nog veel te leren!’. De kern van de rede is een pleidooi voor software-analyse. De oratie werd gehouden ter gelegenheid van de openbare aanvaarding van het ambt van hoogleraar Softwaretechnologie aan de faculteit Informatica van de Open Universiteit. De oratie vond plaats in het gebouw Pretoria van de Heerlense campus. De in april 2009 bij de Open Universiteit begonnen hoogleraar geeft zelf een samenvatting.

Leven Lang Computeren, Leven Lang Foeteren? Er wordt inderdaad door heel wat mensen gemopperd op de computer. Nu heeft u geregeld met softwarefouten te maken die niet zo’n probleem vormen. Geregeld komt het bijvoorbeeld bij Office-gebruikers voor dat plots een regel op het scherm er twee keer staat, terwijl dat niet zo hoort – even heen en weer scrollen en het probleem is opgelost. We zijn met zijn allen in groeiende mate afhankelijk geworden van computers. Dit heeft zich vrijwel helemaal in de loop van de laatste dertig jaar afgespeeld. Dit geldt zeker in maatschappelijke zin (denk bijvoorbeeld aan het betaalverkeer), maar misschien meer nog in de persoonlijke sfeer (denk aan mobieltjes, YouTube, Google, Marktplaats). De wereld is de afgelopen dertig jaar sterk gedigitaliseerd en dit proces is nog lang niet afgelopen. Deze groeiende afhankelijkheid van computers maakt het ook problematischer als computers zich niet gedragen zoals je zou verwachten. In de persoonlijke sfeer leidt dit tot groeiende frustratie en tot groeiende agressie, ja: zelfs tegen de computer zelf. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer twee op de drie mensen wel eens schelden tegen hun computer, één op de drie slaat wel eens met de muis op tafel of gooit er mee en één op de zes slaat tegen het scherm of schopt tegen de computerkast.

Van software-ontwikkeling naar software-analyse Informatica is de wetenschap van de informatieverwerking met behulp van computers, de wetenschap van het computeren dus. Vanuit de wetenschap is een enorme bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van computersystemen, variërend van programmeertalen en programmeertechnieken tot informatiemodellering. De nadruk ligt hierbij traditioneel meer op ontwikkeling dan op analyse. Maar na vele jaren van nadruk op ontwikkeling valt er met een computer nog steeds moeilijk te werken zonder te ‘foeteren’. Aan vrijwel elke eis die je aan een normaal product zou stellen, wordt niet voldaan: standaardisatie, gegarandeerde eigenschappen, vergeet het maar! Het is daarom nodig dat de komende jaren veel meer aandacht besteed gaat worden aan analyse van software.

Soorten software-analyse In de softwarewereld zijn er verrassend weinig middelen om software als product te analyseren. Er zijn strikte procedures. Er wordt veel getest, maar het eindresultaat analyseren is niet gangbaar in de softwarebedrijven. Maar er wordt wel heel veel onderzoek naar software-analyse gedaan in de academische wereld en de eerste resultaten daarvan

26


worden al mondjesmaat op bescheiden schaal toegepast. Maar er moet nog veel gedaan worden. Er zijn zowel automatische tools als tools die intensieve interactie vergen; zowel tools gebaseerd op formele methoden en diepe wiskundige theorie (zoals model checking en bewijsassistenten) als tools gebaseerd op het verzamelen van informatie en het herkennen van patronen hierin. Ook tools voor het genereren en automatisch uitvoeren van softwaretests zijn nu in ruime mate beschikbaar. Ervaring moet worden opgedaan met de toepassing daarvan in de praktijk. Dit kan enerzijds leiden tot gevestigde toepassingsmethoden (‘best practices’) en anderzijds tot onderzoek naar verbetering van deze tools.

Er valt (dus) nog veel te leren! Er zijn vele mogelijke toepassingen in de praktijk en er moet nog veel onderzoek gedaan worden. In het onderwijs kan software-analyse ook worden ingezet. In de plannen voor een Master Software Engineering komt het vak ‘Verificatie en validatie’ voor, waarin naast testtechnieken ook software-analysetechnieken zullen worden behandeld. Verder zijn er gesprekken

oratie

informatica

gaande om vanuit de faculteit Informatica, mogelijk samen met CELSTEC, onderzoek te doen binnen het WikiWijs-project. Dit betreft het toepassen van een ‘trust model’ om het vertrouwen in het onderwijsmateriaal aan te geven, het toepassen van Semantic Webtechnieken om te zorgen dat zoeken vaker eindigt met vinden, het gebruik van softwaremonitoring-technieken om het gebruik van WikiWijs te analyseren en te verbeteren, en het gebruik van technieken om de interactie tussen gebruikers te meten en te visualiseren.

Prof. dr. Marko van Eekelen

Stopzetting Publiekgericht schrijven en spreken voor informatici Per 1 juli 2010 zal de inschrijving voor de bachelorcursus Publiekgericht schrijven en spreken voor informatici (T40211) worden stopgezet. De cursus zal niet worden vervangen door een andere cursus. Wel zal in de module Academische competenties in de bachelor (T06311) aandacht besteed worden aan de competenties schrijven en spreken, zowel via minimodules als in enkele cursussen voor opleidingsstudenten die aan deze module zijn gekoppeld. Meer informatie hierover, zoals de consequenties voor studenten voor hun studiepad, is te vinden op Studienet (faculteitstab Informatica).

Stopzetting Propedeusepracticum informatica Per 1 juli 2010 zal de inschrijving voor de cursus Propedeusepracticum informatica (T60122) worden stopgezet. De cursus van twee modulen zal worden vervangen door het Propedeuseproject informatica (T63211) van 1 module; deze cursus zal na de zomer klaar zijn. Daarnaast zal met ingang van 1 september 2010 het Ontwikkelpracticum (T51211) van de postpropedeuse naar de propedeuse gaan. Meer informatie hierover, zoals de consequenties voor studenten voor hun studiepad, is te vinden op Studienet (faculteitstab Informatica).

cultuurwetenschappen

www.ou.nl/cultuur

Regiodagen Cultuurwetenschappen 2010 In april vinden de jaarlijkse regiodagen Cultuurwetenschappen plaats. Deze keer is gekozen voor een overkoepelend thema. Daardoor hebben de regiodagen een programma dat gedeeltelijk overlapt, maar waar ook regionale accenten zijn gezet. Het thema is: spraakmakende boeken, thema’s en tentoonstellingen. ’s Morgens wordt begonnen met een plenaire lezing, ’s middags zijn er workshops. Deelname kan worden ingebracht in de module Cultuurwetenschappelijk debat. Het aanbod van publicaties op het gebied van de kunst, cultuurgeschiedenis, letterkunde en filosofie is enorm. Veel van de in tijdschriften en boekenbijlagen aangekondigde publicaties zouden wij graag lezen, maar in de praktijk komen we er (te) weinig aan toe. Dat is jammer, want sommige van die publicaties (thema’s, tentoonstellingen) zijn inspirerend en stimulerend en bieden verrassende invalshoeken; andere vragen om stevige repliek. Dat bracht de staf van de faculteit op het idee om de publicaties (of thema’s, of tentoonstellingen) die ons als docenten het afgelopen jaar geraakt hebben, met u te delen en te bespreken.

Plenaire lezingen In regio West (Utrecht) geeft dr. Patricia van Ulzen een lezing over ‘Beelden van steden’. Dat doet ze aan de hand van vier voorbeelden: Rotterdam, Amsterdam, Istanbul en Venetië. In de regio’s Zuid en Vlaanderen (Eindhoven) en Noordoost (Groningen) verzorgt dr. Jeroen Vanheste de lezing met de titel ‘De weergaloze Dulcinea: leven en liefde als spel’. Jeroen illustreert de idealistische opvatting van de liefde aan de hand van tal van voorbeelden uit de literatuur- en filosofiegeschiedenis (zoals de platonische liefde van Don Quichot voor Dulcinea, Dantes sonnetten voor Beatrice, de romantische liefde bij Novalis en Shelley, en Albertine van Proust) en contrasteert deze met haar tegenhanger: de ‘realistische’ en pragmatische opvatting van liefde die we bijvoorbeeld vinden bij Ovidius, Boccacio, Montaigne, Schopenhauer, Sade en Freud. ’s Middags zijn er in West lezingen en workshops van drs. Lieke van den Bulck over Sjostakovitsj, drs. Wouter Steffelaar over Bach, dr. Frauke Laarmann over de plaats van het schoolvak Latijn in Duitsland, en Arjan Vader MA over Jugendstil en Bauhaus in Jeruzalem. In Zuid en Vlaanderen geven Lieke van den Bulck en Arjan Vader eveneens acte de présence. Daarnaast geeft dr. Lizet Duyvendak een workshop over ‘de revanche van de roman’, poneert dr. Jos Pouls de kunstenaar Caravaggio en schildert drs. Herman Simissen de Canon van Nijmegen. In Noordoost tenslotte kunt u ’s middags kiezen uit Frauke Laarmanns exposé over de plek van het Latijn als schoolvak in Duitsland, Wouter Steffelaars muzikale uiteenzetting over Bach en uit de lezing van drs. Marjolein van Herten over de keuzes die leesclubs maken bij het bespreken van boeken. De regiodagen vinden plaats op vrijdag 9 april in Utrecht (regio West), vrijdag 16 april in Eindhoven (regio Zuid en Vlaanderen) en zaterdag 17 april in Groningen (regio Noordoost), steeds van 11.00 uur (West: 10.30 uur) tot circa 16.00 uur. U krijgt via de mail een persoonlijke uitnodiging met daarin het precieze programma en een toelichting op de lezingen in uw regio. Inschrijven gaat via: [email protected]. Bij inschrijving wordt meteen een deelnamebewijs aangemaakt (8 studieuren) ten behoeve van de cursus Cultuurwetenschappelijk debat. De deelnamekosten bedragen 15 euro.


27

www.ou.nl/cultuur

cultuurwetenscHAppen

Seminar Ethiek

Op zaterdag 23 april wordt in Van oudsher richt de geneeskunde zich op genezen. Maar in de huidige samenleving het studiecentrum Zwolle het verandert deze rol van de geneeskunde snel. Discussies over de maakbare samenleving CW-seminar Ethiek georganiseerd met als thema: De maakbare mens. Zo lijkt in de geneeskunde welhaast alles mogelijk. In ethische zin kunnen daarbij nogal wat kanttekeningen worden geplaatst. Onder leiding van drs. Annet van Melle en dr. Frank Inklaar gaan we hierover met elkaar in debat, dat duurt van 10.30 tot 16.00 uur.

horen we tegenwoordig niet zo vaak meer, des te vaker wordt over de maakbare mens gesproken. De term ‘de maakbare mens’ suggereert dat het mogelijk is de natuurlijk geëvolueerde menselijke soort te veranderen in of te vervangen door een kunstmatig geproduceerde soort. Maar er wordt ook steeds meer mogelijk. De maakbare mens, een verschijnsel, dat in de 21e eeuw steeds meer raakt aan onze realiteit. We willen ons nageslacht vrijwaren van erfelijke aandoeningen, we willen esthetische chirurgie, we willen langer leven, we willen gedrag bijsturen, we willen slimmer en gelukkiger zijn. Stormachtige medisch-technologische ontwikkelingen op dit gebied geven ons ruimschoots aanleiding om te speculeren over de ‘menselijke maakbaarheid’. Dit verlangen naar ‘de maakbare of opgevoerde mens’ én de technische mogelijkheden om dit te realiseren leidt ons naar een geneeskunde, die omschreven wordt als verbetergeneeskunde (enhancement). Het fascineert ons enerzijds en kan ons tegelijkertijd ook angstig maken.

Er kunnen 30 studie-uren mee Is genetische maakbaarheid in de toekomst mogelijk? Bestaat er wel zoiets als ‘de maakworden verdiend. bare mens’? Is al deze mensverbetering ook wenselijk? Zijn er grenzen aan al deze uitbrei-

dingsmogelijkheden en wat zijn de grenzen? Wat zijn hiervan de gevolgen? Hoe verhoudt de vrijheid van de mens zich tot de maatschappelijke context waarin hij verkeert? Dit zijn vragen, waarover we met elkaar in debat gaan tijdens dit seminar aan de hand van te voren thuisgestuurde literatuur en de VPRO-documentaire Beperkt houdbaar van Sunny Bergman, die in de ochtend zal worden vertoond. Na afloop wordt u gevraagd of een recensie of een essay te schrijven waarin de gelezen teksten zijn verwerkt.

Inschrijving is mogelijk via: [email protected]. Vermeld daarbij uw naam, adres, telefoonnummer en uw studentnummer. Inschrijving is mogelijk tot 16 april.

managementwetenschappen

www.ou.nl/management

Promoveren bij Managementwetenschappen: een unieke kans! Eind mei start de faculteit Managementwetenschappen met een programma om 12 tot 15 studenten de mogelijkheid te bieden om in 4 à 6 jaar in deeltijd te promoveren. Het programma heeft drie belangrijke doelstellingen: 1 studenten de juiste ondersteuning te geven voor het schrijven van een, naar internationale maatstaven, kwalitatief hoogwaardig proefschrift 2 onderzoeksresultaten van het proefschrift te publiceren in wetenschappelijke tijdschriften en 3 studenten de mogelijkheid te bieden om in 4 à 6 jaar succesvol een proefschrift te verdedigen. Het programma is een combinatie van afstands- en contactonderwijs. Zo worden er workshops en bijeenkomsten georganiseerd waarin discussies met medestudenten, hoogleraren en experts een grote bijdrage leveren aan de succesvolle ontwikkeling van een proefschrift. Verder vormen teams van hoogleraren, experts en medestudenten in (virtuele) academische kringen de basis voor discussies en onderzoeksamenwerking in de specifieke management vakgebieden. De ondersteuning via (virtuele) teams, workshops en bijeenkomsten zijn belangrijke elementen voor een succesvol promotietraject. Er zijn nog enkele plaatsen open voor dit bijzondere programma. Durft u de uitdaging aan? Voor meer informatie kunt u contact opnemen met prof. dr. Ronald S.J. Tuninga ([email protected]) of met Marianne Mertens (045-5762587 of [email protected]).

28


Leren voor en door het werk Op 28 mei vindt in studiecentrum Eindhoven de volgende miniconferentie van de masteropleiding Onderwetenschappen plaats. Thema is deze keer: Leren voor en door werk. De sprekers zijn gerekruteerd uit de wetenschappelijke staf van de Open Universiteit en andere hoger-onderwijsinstellingen. www.ou.nl/onderwijs

onderwijswetenschappen Meer dan voorheen wordt de werksituatie beschouwd als een krachtige leersituatie. Veel van het leren tijdens de loopbaan vindt plaats in het werk zelf. De miniconferentie ‘Leren voor en door het werk‘ gaat in op de vorm, inhoud en opbrengsten van het leren van (aankomende) beroepsbeoefenaren in werksituaties. Daarbij gaat het om studenten die via stages en/of duale leertrajecten werken en leren verbinden maar ook om het (geplande en toevallige/ onbewuste) leren van werknemers in de concrete werksituatie.

Keynotes en workshops Deelnemers krijgen via presentaties en workshops kaders en ideeën aangereikt voor het doorgronden, beoordelen en bevorderen van leren voor en door het werk. De keynotes beschouwen leren op de werkplek vanuit een leer- en opleidingsperspectief maar ook vanuit een organisatieperspectief. De sprekers besteden daarbij aandacht aan de opbrengsten van onderzoek naar deze thematiek, alsmede aan de gehanteerde onderzoeksmethoden. De workshops bieden mogelijkheden voor hands-on ervaringen met methodieken en instrumenten.

Trends en issues Het Centre for Learning Sciences en Technologies (CELSTEC) en de masteropleiding Onderwijswetenschappen organiseren twee keer per jaar een miniconferentie over trends en ontwikkelingen in actief leren. De miniconferentie richt zich op studenten en alumni van de masteropleiding en op studenten van aanverwante opleidingen van andere Nederlandse en Vlaamse universiteiten. Ook (beginnende) onderwijsonderzoekers en onderwijsontwerpers met interesse voor theoretische achtergronden en actuele ontwikkelingen zijn van harte welkom.

Sprekers – Prof. dr. Frits Kluijtmans, Open Universiteit – Dr. Jan Streumer, Hogeschool Rotterdam – Dr. Jaap van Lakerveld, Universiteit Leiden – Dr. Kitty Kwakman, Hogeschool Arnhem en Nijmegen, Hogeschool Zuyd – Dr. Hans Hummel, Open Universiteit, Noordelijke Hogeschool Leeuwarden – Dr. Kathleen Schlusmans, Open Universiteit – Dr. Jo Boon, Open Universiteit – Dr. Marcel van der Klink, Open Universiteit – Drs. Henk Münstermann, Open Universiteit

Aanmelden Deelname aan deze conferentie kost 50 euro voor OW-studenten, 100 euro voor belangstellenden. De conferentie duurt van 10.30 tot 16.00 uur, inclusief lunch, en borrel na afloop. Locatie: studiecentrum Eindhoven, Gebouw Kennispoort, John F. Kennedylaan 2, Eindhoven. Meer informatie, een routebeschrijving en het inschrijfformulier vindt u op de website (www.ou.nl/miniconferentie). U kunt ook contact opnemen met Ingrid Jonkman, 045-5762929, of per e-mail: [email protected].


29

tentamen inf A lgemeen In deze rubriek staan wijzigingen van tentamendata, tentamenvorm en toegestane hulpmiddelen. De aanvullingen en wijzigingen borduren voort op cursus- en/of tentameninformatie die is opgenomen in de studiegids en/of op de cursussite (Studienet).

(dan wel gereviseerd) en waarvan de laatste tentamenmogelijkheid plaatsvindt in het academisch jaar 2009-2010. Deze vindt u op www.ou.nl/tentamen > Laatste tentamendata en niet in Modulair. Aanvullingen hierop worden wel vermeld in Modulair. De informatie vindt u ook op de cursussite. Een overzicht van de errata op de studiegidsen vindt u op www.ou.nl/vraagenantwoord.

Aanmelden, tentamenperioden en sluitingsdata

Informatica

Aanmelden voor een tentamen doet u door in te loggen in Mijn account in Studieaanbod en te klikken op Mijn tentamenaanmeldingen of door gebruik te maken van een aanmeldingsformulier. Maakt u gebruik van een formulier dan stuurt u de aanmelding voor een regulier tentamen naar de afdeling Tentaminering en certificering in Heerlen. Een aanmelding voor een sys-tentamen stuurt u naar het studiecentrum waar u dit sys-tentamen wilt afleggen. Alleen studenten die in het buitenland een sys-tentamen maken of studenten die behoren tot speciale categorieën (bijvoorbeeld handicap of detentie) kunnen hun sys-aanmelding sturen naar de afdeling Tentaminering en certificering in Heerlen. U vindt uitgebreidere informatie hierover op de website www.ou.nl/tentamen. Tentamenperioden en sluitingsdata: – 21-6 t/m 23-6-2010, sluitingsdatum 26 mei 2010, – 23-8 t/m 25-8-2010, sluitingsdatum 28 juli 2010, – 8-11 t/m 10-11-2010, sluitingsdatum 13 oktober 2010, – 24-1 t/m 26-1-2011, sluitingsdatum 29 december 2010. – 4-4 t/m 6-4-2011, sluitingsdatum 9 maart 2011, – 20-6 t/m 22-6-2011, sluitingsdatum 25 mei 2011, – 29-8 t/m 31-8-2011, sluitingsdatum 3 augustus 2011. De geleidelijke invoering van computergebaseerde toetsing kan van invloed zijn op het tentamenrooster.

T16131 De werking van computersystemen In het Overzicht stopgezette cursussen 2009-2010 in de Modulair van juni 2009 is opgenomen dat de laatste tentamenmogelijkheid van deze cursus 23 juni 2010 is. Dat is niet juist. De laatste tentamenmogelijkheid is 23 augustus 2010.

Tentamensessies individuele tentamens Kijkt u op www.ou.nl/studiecentra voor de individuele tentamensessies in het studiecentrum van uw keuze. Als u zich via www.ou.nl/mijnaccount aanmeldt voor een individueel tentamen, worden de beschikbare sys- en cbi-sessies getoond nadat u het studiecentrum heeft gekozen.

T27321 Kunstmatige intelligentie In het Overzicht stopgezette cursussen 2009-2010 in de Modulair van juni 2009 is opgenomen dat de laatste tentamenmogelijkheid van deze cursus 30 juni 2010 is. Dat is niet juist. De laatste tentamenmogelijkheid is 30 juni 2011.

Samenvallende tentamens Volgens vast beleid van de Commissie voor de examens (CvE) mogen er niet meerdere (regulier schriftelijke) tentamens op één dag afgelegd worden. In uitzonderlijke omstandigheden kan de Commissie hiervan afwijken. Zij beoordeelt dit aan de hand van een schriftelijk, gemotiveerd, verzoek van de student. De CvE kan een hardheidsclausule toepassen voor die studenten die gehinderd worden in hun studievoortgang door het hanteren van drie tentamenavonden. Het kan namelijk voorkomen dat twee cursussen in elke ronde op dezelfde dag worden afgenomen. Neemt u bij dergelijke situaties contact op met de afdeling Service en informatie. Het gaat dan om studenten die in de problemen komen die niet te wijten zijn aan de eigen planning. Mocht u uiteindelijk tot de conclusie komen dat er een aantoonbaar probleem is, dan kunt u een verzoek indienen bij de Commissie.

T33121 Discrete wiskunde B In het Overzicht stopgezette cursussen 2009-2010 is opgenomen dat de laatste tentamenmogelijkheid van deze cursus in november 2010 is. Dat is niet juist. De laatste tentamenmogelijkheid zal in de tentamenronde van januari 2011 zijn.

Tentamendata uitlopende cursussen en errata Met klem adviseren wij studenten kennis te nemen van de nadere informatie omtrent cursussen die uit het onderwijsaanbod zijn genomen

30


T20211 Security en IT In de studiegids 2009-2010 zijn tentamendata voor deze cursus opgenomen. Dat is niet juist. Het tentamen vindt plaats volgens afspraak. T21321 Distributed computing De tentamens zijn niet langer zogenoemde openboektentamens. U mag bij het tentamen enkel gebruikmaken van een ‘schoon’ exemplaar van het gedrukte cursusmateriaal. T22311 Talen en ontleders De tentamens zijn niet langer zogenoemde openboektentamens. U mag bij het tentamen enkel gebruikmaken van een ‘schoon’ exemplaar van het gedrukte cursusmateriaal. T24321 Softwaremanagement In het Overzicht stopgezette cursussen 2009-2010 in de Modulair van juni 2009 is opgenomen dat de laatste tentamenmogelijkheid van deze cursus 30 juni 2010 is. Dat is niet juist. De laatste tentamenmogelijkheid is 31 augustus 2010.

T34131 Objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen In het Overzicht stopgezette cursussen 2009-2010 in de Modulair van juni 2009 is opgenomen dat de laatste tentamenmogelijkheid van deze cursus 23 juni 2010 is. Dat is niet juist. De laatste tentamenmogelijkheid is 24 augustus 2010. T40211 Publiekgericht schrijven en spreken De cursus is stopgezet. De laatste inleverdatum van de opdracht is 30 september 2010.

Managementwetenschappen B08111 Procesmanagement De Commissie voor de examens heeft besloten dat de opgaven van het tentamen sinds 1 januari 2010 geheim zijn.

B08211 Inleiding strategie De tentamenvorm is sinds 23 februari 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt. B10111 Onderzoek en presentatie (AV1) De laatste inleverdatum van de opdracht is 30 juni 2011. B11311 Argumentatie en openbaar bestuur In de studiegids 2009-2010 zijn onjuiste tentamendata voor het regulier schriftelijke tentamen vermeld. De juiste resterende data zijn 13 april en 23 augustus 2010. B13121 Organisatie en management De tentamenvorm is sinds 23 december 2009 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt. B25212 Marketing management De tentamenvorm is sinds 24 februari 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt. B34111 Administratieve organisatie De eerstvolgende tentamenmogelijkheid is 12 april 2010. B35111 Financieel management De eerstvolgende tentamenmogelijkheid is 13 april 2010. B65317 Controlling In de studiegids 2009-2010 zijn onjuiste tentamendata voor het regulier schriftelijke tentamen vermeld. De juiste data zijn 22 juni en 24 augustus 2010. Daarnaast zijn de tentamens niet langer zogenoemde openboektentamens. U mag bij het tentamen enkel gebruikmaken van een ‘schoon’ exemplaar van het gedrukte cursusmateriaal. B69317 Financial decision making In de studiegids 2009-2010 zijn de tentamendata voor het regulier schriftelijke tentamen per abuis niet vermeld. De data zijn 22 juni en 24 augustus 2010.

natuurwetenschappen N06221 Levenswetenschappen 2: fysiologie In de studiegids 2009-2010 is opgenomen dat de tentamenvorm een sys-tentamen is. Dat is niet juist. Het tentamen is een regulier schriftelijk tentamen met open vragen. De tentamendata zijn 23 juni en 25 augustus 2010. N13121 Levenswetenschappen 1: evolutie In de studiegids 2009-2010 is opgenomen dat de tentamenvorm een sys-tentamen is. Dat is niet juist. Het tentamen is een regulier schriftelijk tentamen met open vragen. De tentamendata zijn 21 juni en 23 augustus 2010. N43211 Gedrag en effecten van contaminanten Commissie voor de examens heeft besloten dat de opgaven van het tentamen sinds 25 januari 2010 geheim zijn.

afgest Psychologie S02232 Personeelsmanagement In de studiegids 2009-2010 zijn tentamendata voor deze cursus opgenomen. Dat is niet meer juist. De tentamenvorm is veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgen s afspraak plaatsvindt. S10121 Ontwikkelingspsychologie In de studiegids 2009-2010 zijn tentamendata voor deze cursus opgenomen. Dat is niet meer juist. De tentamenvorm is veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt. S11131 Inleiding in de arbeids- en organisatiepsychologie Bij het tentamen mag naast een ‘schoon’ verklarend Nederlands woordenboek nu ook gebruik worden gemaakt van een ‘schoon’ verklarend Engels woordenboek en van ‘schone’ verklarende woordenboeken Nederlands-Engels/EngelsNederlands. S47311 Adolescentie In de studiegids 2009-2010 zijn tentamendata voor deze cursus opgenomen. Dat is niet meer juist. De tentamenvorm is veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt. S60331 Inleiding in de gezondheidspsychologie In de studiegids 2009-2010 zijn tentamendata voor deze cursus opgenomen. Dat is niet meer juist. De tentamenvorm is veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt.

Rechtswetenschappen R01152 Basiscursus recht De tentamenvorm is sinds 18 december 2009 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt. R06271 Rechtspersonenrecht 1 De tentamenvorm is sinds 1 december 2009 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt.

deerden

CULTUURWETENSCHAPPEN Wo bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen mw. J. Buijs (BA), Bunnik Afstudeeropdracht: De Verlichting Belicht. mw. G.J.M. Gruntjes-Timmermans (BA), Gemert Afstudeeropdracht: Historiografisch onderzoek naar Vondels oeuvre met betrekking tot zijn bekering van het protestantisme naar het katholicisme. dhr. H.J.M. Muskens (BA), Zaltbommel Afstudeeropdracht: Moraliteit op dood spoor. Welke duidingen van het gedrag van de daders van de Holocaust geven Hannah Arendt en Zygmunt Bauman? mw. P. Zegveld (BA), Dodewaard Afstudeeropdracht: Elisabeth Maria Post (1755-1812). Veranderende beeldvorming in de Nederlandse literatuurgeschiedschrijving. Wo masteropleiding Algemene cultuurwetenschappen dhr. J. Langkemper (MA), Den Haag Afstudeeropdracht: Het land van Rembrandt 1906-2006. mw. A.G.M. Overwater (MA), Gent, België P Afstudeeropdracht: De ontvangst van Pablo Picasso in België 1911-1958. dhr. J. Scholten (MA), Berlicum Afstudeeropdracht: JCJ Vanderheyden, onbekend en toch bemind. De museale receptie van zijn werk. Informatica Wo bacheloropleiding Informatica dhr. D. Pecceu (BSc), Watervliet, België P dhr. E.J. Spaans (BSc), Amstelveen Wo masteropleiding Business Process Management and IT dhr. R.J. Mies (MSc), Roosendaal Afstudeeropdracht: Struikelblokken en aandachtspunten bij het invoeren van een EPD. dhr. E.H.J.P. Paulissen (MSc), Maastricht Afstudeeropdracht: Begroten van datamigratietrajecten bij vervanging van informatiesystemen.

R07371 Rechtspersonenrecht 2 De tentamenvorm is sinds 27 februari 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt.

Managementwetenschappen

R08181 Inleiding bestuursrecht Een tentamendatum voor deze cursus is gewijzigd. De nieuwe datum is 12 april 2010 (was 13 april). De tentamendatum 22 juni 2010 wijzigt vooralsnog niet.

Wo masteropleiding Management dhr. J.M.A. Aussems (MSc), Houten, keuzevariant Controlling Afstudeeropdracht: Welk inzicht geeft het raamwerk van Kasurinen in de wijze waarop het Management Accounting Change proces bij het CNV heeft plaatsgevonden met betrekking tot de implementatie van het Shared Service Center concept.

R21271 Ondernemingsrecht De tentamenvorm is sinds 27 februari 2010 veranderd in een individueel computergebaseerd tentamen dat volgens afspraak plaatsvindt. R25111 Recht en samenleving In de studiegids en in het Overzicht stopgezette cursussen 2009-2010 in de Modulair van juni 2009 is per abuis niet opgenomen dat de cursus per 8 juni 2009 uit het aanbod is genomen. De resterende tentamendata zijn 14 april 2010, 23 juni 2010 en 25 augustus 2010.

Wo bacheloropleiding Bedrijfskunde dhr. N. Blanken (BSc), Bergen

dhr. R. Koornstra (MSc), Berlicum, keuzevariant Strategic human resource management. Afstudeeropdracht: One size fits all? Does national cultural affects the outcome of a PersonalDevelopment-Plan meeting? A European case study.

dhr. A.J. Timmers (MSc), Den Helder, keuzevariant Marketing and Supply chain management. Afstudeeropdracht: De mogelijke effecten van het uitbesteden van logistiek op de doeltreffendheid van de militaire operationele supply chain. Wo masteropleiding Strategy and Organization mw. A.M.H. Heuvelmans-Didden (MSc), MeerssenP Afstudeeropdracht: De Transformationele Middenmanager. De relatie tussen transformationeel leiderschapsgedrag van middenmanagers en de effectiviteit van organisatieveranderingen. dhr. W.J. Kesselaar (MSc), De Meern Afstudeeropdracht: Innovatie meten in publieke sector. Toepassing van een dashboard bij Defensie. mw. P.W. van der Knaap-van der Ham (MSc), Dordrecht Afstudeeropdracht: A positive vision. Een onderzoek naar mappingtechnieken als meetinstrument voor organisatieverandering dhr. J. Krijger (MSc), Yerseke Afstudeeropdracht: Veranderingsmanagement: ‘de smeerolie’ van het innovatieproces? Wo masteropleiding Supply Chain Management dhr. J.H.H. Schmitz (MSc), Vlodrop Afstudeeropdracht: The role of sustainability issues in supplier selection decisions of freight transport services. Natuurwetenschappen Wo masteropleiding Milieu-natuurwetenschappen dhr. M.J.G.R. van Binsbergen (MSc), Breda Afstudeeropdracht: NOx, het is niet NIKS! NOx in de Europese richtlijnen IPPC, NEC, WID, LCP en de koppeling met Emissiehandel, beoordeling DIE tot samenvoeging IPPC, WID & LCP en samenhang NEC. mw. C.A.M. van Boheemen (MSc), Nootdorp Afstudeeropdracht: Goed voor hart- en bloedvaten? Een onderzoek naar het gebruik van cholesterolverlagers en het effect in de dagelijkse praktijk. mw. A.M.C. ’t Hart (MSc), Delft Afstudeeropdracht: Habitat voorkeur van de noordse woelmuis (Microtus oeconomus) in een veengebied. Een populatieonderzoek met lifetraps uitgevoerd in de Nieuwkoopse Plassen ten behoeve van toekomstig beheer. dhr. M. Mannaart (MSc), Castricum P Afstudeeropdracht: Effective Marine Spatial Planning and Marine and Coastal Nature Protection Policy. A Study for the optimization of marine spatial planning systems, based on literature research, interviews and de comparison of case studies in three countries along the Greater North Sea. Onderwijswetenschappen Wo-masteropleiding Onderwijswetenschappen mw. M. Neelen (MSc), Bothell, Verenigde staten van Amerika Afstudeeropdracht: Lurking: a Challenge or a Fruitful Strategy? A Comparison between Lurkers and Active Participants in an Online Corporate Community of Practice.


31

deerden

Psychologie Wo-bacheloropleiding Psychologie mw. M.S.J. Bel (BSc), Zwolle mw. J.M. Bijsterbosch-Krijnen (BSc), Doorn mw. M. Bucko (BSc), Antwerpen, België dhr. M.G.M. Ceulemans (BSc), Bonheiden, België mw. E.S. Coelingh Bennink-Krantz (BSc), Een-West mw. R.M. Folkersma (BSc), Usquert dhr. C.A. Hotting (BSc), Berkel & Rodenrijs mw. D.E. Huls (BSc), Nijmegen mw. A. Huttenga-Menninga (BSc), Groningen dhr. R.M. de Jong (BSc), Amsterdam mw. W. Kannegieter (BSc), Amsterdam mw. M.P. Killaars (BSc), Reuver mw. E.G. Klerx (BSc), Breda mw. A.A.A.H. Kroeze (BSc), Hengelo dhr. H.G. Leegstra (BSc), Leeuwarden mw. K. Leyers (BSc), Mechelen, België mw. J. Lok-Smit (BSc), Gasselternijveenschemond mw. M.J.C.P. van der Stappen (BSc), Bergen op Zoom mw. P.M. Starke (BSc), Hoogezand mw. J.J.M. Steinbusch (BSc), Amsterdam mw. A.D.M. Truijens (BSc), Oosterblokker mw. G.A.L. Vos (BSc), Vlissingen mw. E.A.M.C. Woudstra-de Mulder (BSc), Roosendaal

Wo masteropleiding Psychology, afstudeerrichting arbeids- en organisatiepsychologie dhr. A. Grooters (MSc), ‘s-Gravenhage Afstudeeropdracht: Toets van het Job Characteristics Model en de Modererende Rol van Leeftijd.

mw. I. Soons (MSc), Deurne, België P Afstudeeropdracht: Een Verkennend Onderzoek naar de Psychologische Impact van het Mindfulness Based Stress Reduction Programma bij Hoogsensitieve Personen.

dhr. S.T. Laumen (MSc), Malden Afstudeeropdracht: Diagnosticeren van HechtingDepressie: een Distinctieve Benadering met de Zelfkonfrontatiemethode.

mw. S.J.L. Staelens (MSc), Evergem, België Afstudeeropdracht: Rivaliteit en het Beter dan Gemiddeld Effect: De Modererende Invloed van Sociale Vergelijkingsoriëntatie.

mw. J.C.P. Taal-van den Hoek (MSc), Amstelveen Afstudeeropdracht: De Invloed van Selfefficacy en Optimisme op de Bevlogenheid, Organisatiebetrokkenheid, Arbeidstevredenheid en Verloopintentie van Verzorgenden in de Verpleeg- en Verzorgingshuizen.

dhr. J.H.F. Tenten (MSc), Melick P Afstudeeropdracht: Zelf-Ander Oriëntaties in Levensverhalen Hermans’ waarderingstheorie in het perspectief van hechting, interpersoonlijke stijl en kwetsbaarheid voor depressie met verkenningen voor Psychotherapie-integratie.

Wo masteropleiding Psychology, afstudeerrichting gezondheidspsychologie mw. I.A.M. Boven (MSc), Arnhem Afstudeeropdracht: Determinantenonderzoek naar Factoren waarmee een Actief Stoppen-met-Roken Beleid op Cardiologieverpleegafdelingen kan worden bevorderd. dhr. M.K.A. Hart (MSc), Rotterdam Afstudeeropdracht: Cognitieve Dissonantie en Rokers. Gezondheidsgedrag als compensatie voor de schadelijke gevolgen van roken. mw. A. Huttenga-Menninga (MSc), Groningen Afstudeeropdracht: Helpt bidden als het even tegen zit? Een experience sampling onderzoek naar de invloed van bidden als religieuze coping op negatief affect en zelfwaardering bij alledaagse stress. mw. E.M. van Mechelen-van Vliet (MSc), Strijen Afstudeeropdracht: Verschillen tussen Allochtone- en Autochtone Jonge Studerende Moeders in het Ervaren van Dagelijkse Stress en het Effect ervan op de Stemming. mw. K.W. Reurslag (MSc), ’s-Gravenhage Afstudeeropdracht: Digit@le pestkoppen. Een onderzoek naar de gedragsdeterminanten van cyberpesten bij kinderen en jongeren. mw. C.L.L. Somers (MSc), Assebroek, België Afstudeeropdracht: Functionele en Disfunctionele Impulsiviteit en het Effect ervan op (Mal) Adaptief Functioneren in een Streekproef uit de Algemene Populatie van 16 tot 65 Jaar in Vlaanderen.

Trotse afgestudeerden geflankeerd door de decaan (vlnr): G. Schaafsma (MSc), A. Truijens (BSc), W. Buddingh (BSc), S. Lagerweij (BSc), P. Heijnsbroek (MSc), prof. R. van Hezewijk

32


Rechtswetenschappen Wo masteropleiding Rechtsgeleerdheid dhr. M. Scheele (LLB), Aarlanderveen Wo masteropleiding Rechtsgeleerdheid mw. P.C.M.H. Mensert Spaanderman (LLM), Alkmaar Scriptie: De uitgeklede dader. Regresrecht: een onderzoek naar de verhaalsgerechtigde derden die kunnen ageren na het opzettelijk toebrengen van letsel. mw. E.M. Scheffer (LLM), Utrecht Scriptie: Hoe dient de strafrechter om te gaan met getuigenverzoeken en verzoeken tot andere onderzoekhandelingen?

P Bij deze studenten werd aan het behaalde getuigschrift de waardering ‘met Lof’ toegekend.

P In Modulair 4 werd de titel van deze afstudeeropdracht foutief vermeld. Ter rectificatie wordt deze opnieuw opgenomen.

Decaan reikt persoonlijk getuigschriften uit Op 12 februari reikte prof. dr. René van Hezewijk, decaan van de faculteit Psychologie, in Utrecht persoonlijk drie Bachelor- en twee Mastergetuigschriften uit. De uitreiking vond deze keer niet in het studiecentrum plaats, maar in de Fundatie van Renswoude (1756) – in het Utrechtse museumkwartier. De aanwezigheid van de decaan was onderdeel van de uitreikingen ‘nieuwe stijl’ zoals die sinds september 2009 gebruikelijk zijn. Daarbij kan tevens worden uitgeweken naar een extra sfeervolle locatie. Na de ontvangst van de studenten en hun genodigden in de Collegezaal begaf het gezelschap zich naar de zeer fraaie Regentenzaal. Paula Röder, hoofd studiecentrum Utrecht, opende de feestelijke bijeenkomst. Tijdens de diploma-uitreiking ging er extra aandacht uit naar mevrouw Petra Heijnsbroek die het Mastergetuigschrift ‘met lof’ in ontvangst mocht nemen. Overigens logen de indrukwekkende cijferlijsten van twee bachelorstudenten er evenmin om. In hun dankwoorden benadrukten de geslaagden het belang van contact met medestudenten en steun van het thuisfront. Tijdens de aansluitende receptie waren de studenten unaniem positief over deze nieuwe vorm van uitreiken (aanwezigheid decaan, extra cachet). Het feit dat studenten en hun familie uit o.a. Alkmaar en Leeuwarden er speciaal voor naar Utrecht waren gekomen, kon dat beeld alleen nog maar versterken. Op de website van studiecentrum Utrecht (www.ou.nl/utrecht) staat een uitgebreid fotoverslag.

5710099

afgest

dulair nummer 5 19 maart 2010 jaargang 25

Recommend Documents