DSV neemt UTi World in de herkansing over ACQUISITIE Deense expediteur groeit uit tot een wereldspeler met werknemers

BEDRIJFSAUTORAI

SCHEEPSRAMP

AMSTERDAM

‘Beurs als venster op de tijd’

Flinter wil snel antwoord

Haven leeft op brandstofjunks

13

3

18 E-COMMERCE RC CE

200.000 banen door oo or online retail tail

2 WEEK 42 / 14-20 OKTOBER 2015 / JAARGANG 28

‘Nu geen aandeel Air France-KLM’ LUCHTVRACHT De Nederlandse staat wil nu geen aandeel kopen in Air FranceKLM. Minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën maakte dat dinsdag duidelijk bij RTLZ. Hij reageerde op een oproep aan het kabinet van werkgeversvoorzitter Hans de Boer van VNO-NCW om een belang te nemen in het concern Air France-KLM. Dijsselbloem heeft daar nu geen geld voor en bovendien is geld niet het probleem voor het FransNederlandse concern, aldus de PvdA-minister. Het belangrijkste voor Air France-KLM is volgens Dijsselbloem dat het bedrijf concurrerender wordt.

[email protected]

Abonnementen: 010-280 10 16

Adverteren: 010-280 10 25

nieuwsbladtransport.nl

DSV neemt UTi World in de herkansing over ACQUISITIE Deense expediteur groeit uit tot een wereldspeler met 44.000 werknemers

Primeurs en stilte op BedrijfsautoRAI

31

ACM: overname Jan de Rijk goedgekeurd WEGVERVOER De Autoriteit Consument & Markt zit de groei van transportbedrijf Jan de Rijk vooralsnog niet in de weg. De toezichthouder heeft de onderneming uit Roosendaal, een van de grootste wegtransporteurs van Nederland, toestemming gegeven voor de overname van de kleinere branchegenoot De Rooy Logistics, een familiebedrijf uit Geldrop. Het is de tweede overname van Jan de Rijk in korte tijd. Onlangs nam de onderneming Omega Logistics over.

Beeldbewerking: Erik Straver

keer wordt de BedrijfsautoRAI al georganiseerd. De nieuwste editie, van 20 t/m 24 oktober, heeft op het programma veel duurzaam vervoer en stille stadslogistiek. Ruim 160 exposanten demonstreren de nieuwste trucks, trailers, bestelauto’s, onderdelen en accessoires. Daarnaast zijn er voor bezoekers diverse congressen over de laatste marktontwikkelingen.

JOHN VERSLEIJEN

Bijna een jaar nadat de eerste overnamepoging vroegtijdig uitlekte en mislukte, heeft het Deense DSV in de herkansing alsnog de Amerikaanse expediteur UTi gekocht voor een bedrag van 1,35 miljard dollar. Volgens sommige analisten is dat bedrag een koopje vergeleken bij de forse bedragen die het Amerikaanse XPO recent heeft neergeteld voor het Franse Norbert Dentressangle (3,5 miljard dollar) en wat FedEx (4,4 miljard euro) wil neertellen voor het Nederlandse TNT Express. Dat de Denen nog een korting hebben weten te bedingen op de overnameprijs vanwege de verliezen die

UTi Worldwide al enige tijd produceert, lijkt echter uitgesloten. De Denen betalen namelijk een bonus van 50% boven de huidige beurskoers van het aandeel UTi. Dat is royaal te noemen, hoewel de financiele topman Jens Lund van DSV zegt dat er ‘een goede match is tussen wat wij betalen en wat we kopen’. De twee expeditiebedrijven ontlopen elkaar in personeelsbestand – 23.000 bij DSV en 21.00 bij UTi – nauwelijks, maar verschillen sterk op financieel gebied. Zo behaalde DSV vorig jaar een mooi bedrijfsresultaat van een half miljard dollar op een omzet van 7,7 miljard dollar, terwijl de aandeelhouders van UTi genoegen moesten nemen met marginaal rode cijfers op een omzet van 3,7 miljard dollar.

Strategisch past UTi, sterk in de distributie van auto-onderdelen en farmaceutica, goed bij het sterk expanderende expeditienetwerk van de Denen, die van overnames een ware kunst hebben gemaakt. ‘De Sammensluttede Vognmænd’ ofwel de verenigde wegvervoerders zoals DSV voluit heet, refereert aan de tien Deense wegvervoerders die bijna veertig jaar geleden de handen ineensloegen om een grote nationale expediteur te smeden.

Frans Maas Via de lokale overnames van onder meer DFDS Dan Transport werd het bedrijf een grote Scandinavische speler, terwijl DSV via de koop van Frans Maas en het Belgische ABX Logistics een hoofdrol kreeg op het

Europese transporttoneel. Met UTi slaat het Deense expeditiebedrijf nu ook in de mondiale logistiek zijn slag. Het wordt straks volgens de gegevens van consultant Transport Intelligence de vierde logistieke dienstverlener in de wereld – na DHL, K+N en DB Schenker – met een omzet van 13 miljard dollar en 44.000 werknemers. Op zeevrachtgebied neemt het met 1,4 miljoen teu een zesde plek in, terwijl het met 600.000 ton een zevende plek inneemt in de wereld van de luchtvrachtexpeditie. Daarmee hebben de kleine Deense truckers het een stuk beter gedaan dan de grote landgenoot Maersk, die met dochter Damco nog steeds niet meer dan een bijrol vervult in de expeditie.

2

Deze Week

NIEUWSBLAD TRANSPORT 14-20 OKTOBER 2015

INTERVIEW BRAM VERHOEVEN EN DIRK SOSEF, PROLOGIS

COMMENTAAR

‘200.000 extra banen dankzij e-commerce’

MELS DEES [email protected]

Bergingskosten Een spannend idee vond ik het als kind. Lopend op de Boulevard in Vlissingen kon je bij eb de mast van het Griekse schip ‘Spyros Armenakis’ boven het water zien uitsteken. Beladen met kolen en koeienhuiden strandde het in 1965 op de Nolleplaat voor de kust, zonk en bleef voor de kust liggen – het lag en ligt niet in de weg. Nadat vorig jaar een oliespoor werd geconstateerd bij het wrak, dat vooral populair is bij duikers, is weer onderzocht of het geborgen moest worden, maar ‘het risico op verdere lekkage rechtvaardigde niet de miljoenen euro’s die het bergen zou kosten’ besloot de gemeente Vlissingen volgens de Provinciale Zeeuwse Courant. Natuurlijk zou de situatie rond het wrak, dat inmiddels in tweeën is gebroken, wel ‘nauwkeurig gevolgd worden’. Een automobilist die zijn auto wegens pech op de vluchtstrook achterlaat, dient het voertuig binnen 24 uur te verwijderen – zo niet, dan wordt de wagen op last van de wegbeheerder op kosten van de eigenaar weggesleept. In geval van een botsing zal de WA-verzekering de kosten van het wegslepen dekken. De kans dat een autowrak vijftig jaar langs de A4 blijft staan is nihil. Bij het bergen van een scheepswrak is het anders gesteld, dat bleek ook deze week weer na de aanvaring tussen ‘Flinterstar’ en LNG-tanker ‘Al Oraiq’ van “K” Line voor de kust van België. Rederij Flinter heeft inmiddels officieel afstand gedaan van het schip. De achtergrond van die wettelijk geboden mogelijkheid is dat een reder zo beschermd wordt tegen een faillissement als gevolg van bergingskosten na een ongeval. De betrokken rederijen moeten na een calamiteit geld storten in een fonds dat ten goede komt aan de berging, die door de overheid van de desbetreffende oeverstaat moet worden uitgevoerd. Het is daarbij echter lang niet zeker dat de maximale aansprakelijkheidsvergoeding die de reders storten de kosten van de berging daadwerkelijk zal dekken. Zo gaf de Nederlandse overheid in totaal 67,5 miljoen euro uit aan de berging van de ‘Baltic Ace’, terwijl de rederijen uiteindelijk slechts 16 miljoen in het fonds hoefden te storten. De overheid, en daarmee de belastingbetaler, draait in dit soort gevallen voor de schade op. De wettelijke regeling die het mogelijk maakt afstand te doen van het schip ontstond in een tijd van relatief kleine rederijen, minder druk bevaren routes en minder scheepvaartverkeer. Inmiddels, in de tijd van grote allianties tussen carriers en de sterk gegroeide omvang van schepen, zou de wet niet de reder moeten beschermen maar juist overheden bescherming moeten bieden tegen mondiaal opererende bedrijven. Een aanpassing van de wet is noodzakelijk.

MELS DEES

Vastgoedaanbieder Prologis publiceerde deze week een Europees onderzoek, waaruit blijkt dat e-commerce de komende vijf jaar voor honderdduizenden extra banen zal zorgen. ‘De druk op de stedelijke omgeving neemt verder toe.’ Waarom dit rapport, welke vragen moesten er beantwoord worden? Dirk Sosef, research & strategy director bij Prologis: E-commerce groeit nog steeds heel snel in omzet en volume. Dat zien wij terug in het belang van e-commerce in logistiek vastgoed. 10% van onze portefeuille aan logistiek vastgoed is nu e-commerce-gerelateerd. Veel rapporten onderschrijven het belang van ecommerce en de doorgaande groei, maar we vonden nergens een concreet overzicht van de trends. Het toenemende aandeel e-commerce heeft een positief effect op vastgoed, op logistiek, op de arbeidsmarkt voor webontwikkelaars en IT’ers, maar om beleid te kunnen maken moet je concreet weten waar het naar toe gaat komende jaren. Kregen jullie concrete antwoorden? Bram Verhoeven, country manager Benelux: Die kregen we zeker. Samengevat zorgt e-commerce voor 200.000 extra banen in Europa de komende vijf jaar en 15 miljoen vierkante meter vastgoed voor logistieke faciliteiten. Moet logistiek vastgoed voor e-commerce aan andere eisen voldoen dan overig vastgoed? Verhoeven: Deze warehouses liggen vaak op andere locaties, dicht bij stedelijke gebieden. In de praktijk kan bestaand vastgoed vaak aangepast worden aan e-commerce activiteiten. Sosef: Wat uit het onderzoek naar voren komt, is dat grote e-commerce partijen regelmatig andere eisen stellen dan de kleinere. Ondernemingen als Zalando en Amazon hebben grote centra nodig, maar als we kijken naar de marktvraag in de afgelopen drie jaar, dan zien we dat 60% van de bedrijven kiest voor panden die kleiner zijn

POLL

Dirk Sosef.

Verhoeven: Nederland vormt Europees gezien een beetje een uitzondering, vooral door de fijnmazige en kwalitatief goede postmarkt. Dan nog is het zo dat de postsorteercentra om 1 uur in de nacht sluiten, dus hoe dichter de warehouses bij de grote stedelijke gebieden zijn, hoe eenvoudiger het wordt om next day delivery te garanderen. Verder zien we in Nederland dat grote partijen zich vestigen in Noord-Brabant en Limburg om West-Europa te bedienen, terwijl er daarnaast een trend bestaat kleinere dc’s te bouwen aan de rand van de steden voor stedelijke distributie. Dus een minister van Infrastructuur en Milieu moet goed naar het rapport kijken. Sosef: Er ontstaat een grotere verkeersdruk richting de steden. Je zult zien dat grotere trucks tot een dc aan de rand van de stad rijden, waarna kleinere en meer duurzamere voertuigen de stadsdistributie op zich nemen.

Bram Verhoeven.

dan 40.000 m2. Grote partijen bouwen nieuwe centra, maar van de bedrijven die kiezen voor minder dan 10.000 m2 vindt 80% van de klanten een bestaand pand, eventueel met kleine aanpassingen. Wat viel nog meer op? Verhoeven: Uit alle indicatoren blijkt toch wel dat we, als het om e-commerce gaat, eigenlijk pas aan het begin van de ontwikkeling staan. Dat geldt ook voor het vastgoed waarin e-commerce partijen actief zijn. Zijn die nieuwe centra en nieuwe werkgelegenheid te vinden in de grote steden of juist, zoals rond Tilburg en Venlo meer perifeer? Sosef: De markt vraagt om panden in verstedelijkte gebieden, zodat ongeveer een miljoen inwoners bediend kan worden. In Nederland is Waalwijk een dergelijke hotspot. Bedrijven kiezen ook voor de stedelijke omgeving om goed personeel te vinden. Ze zoeken dan niet alleen medewerkers voor de warehouses, maar ook bijvoorbeeld IT’ers.

200.000 extra banen. Is daarbij voldoende rekening gehouden met robotisering? Verhoeven: We stellen dat er de komende jaren 200.000 banen bijkomen. Dat is een conservatieve schatting, eerlijk gezegd. Je hebt gelijk als je stelt dat de impact van robotisering nog niet helemaal duidelijk kan zijn, maar we zien ook dat er met name bij kleinere retailers een drempel is om te investeren in deze vorm van automatisering. Het assortiment van de bedrijven wisselt regelmatig en mensen zijn toch flexibeler. Daarnaast zien we in de online retail veel retouren, er zijn warehouses waar per tien outbound wagens er drie tot vijf met retouren terugkomen. Het retourproces, met alle kwaliteitscontroles, is extreem lastig te automatiseren. Wat is de grootste uitdaging voor de logistieke sector? Sosef: De grootste uitdaging bij al deze processen is misschien wel dat er veel partijen zijn die e-commerce activiteiten combineren met meer traditionele handelsstromen. Die combi is een echte uitdaging voor de branche.

Op www.nieuwsbladtransport.nl stemden 171 mensen op de stelling van 7 oktober

KLM’ERS MAKEN ZICH GROTE ZORGEN OVER DE PERSONEELSOPSTAND BIJ AIR FRANCE

vrijdag 30 oktober DOSSIER

Scandinavië

Terecht, KLM moet snel weer zelfstandig worden Een trieste zaak, want zelfstandig heeft KLM geen kans

21%

KLM moet met een andere partner in zee. Delta Airlines!

39%

Adverteren? Bel: 010 280 10 25 NIEUWE POLL De Belgische overheid draait op voor bergingskosten ‘Flinterstar’.

Iedere week in Nieuwsblad Transport, altijd online via nieuwsbladtransport.nl/verdieping

40%

Reageer ook! nieuwsbladtransport.nl/poll

Deze Week

NIEUWSBLAD TRANSPORT 14-20 OKTOBER 2015

Flinter wil snel antwoord AANVARING Onafhankelijk onderzoeksteam moet oorzaak aanvaring ‘Flinterstar’ achterhalen

De Belgische overheid heeft een onafhankelijke commissie aangesteld die de aanvaring van de ‘Flinterstar’ gaat onderzoeken. De rederij hoopt op een snelle conclusie en is het zat om als boeman te worden gezien.

De ‘Flinterstar’ ligt acht kilometer uit de kust van Zeebrugge. Foto: ANP

een bedrag te storten dat ten goede komt aan de berging. De hoogte van het bedrag is afhankelijk van de tonnage van het schip. ‘Voor ons komt dat neer op een aantal miljoenen’, zegt Otto. De Belgische staatssecretaris van de Noordzee Bart Tommelein zei dit weekend deze regeling

werd vanwege dezelfde regeling ook grotendeels door het Nederlandse rijk betaald.

Schuldvraag Voor het eerst heeft Otto zich voorzichtig uitgelaten over de schuldvraag: ‘Met de kennis van nu had ik

Met de kennis van nu had ik als ik “K” Line was, Flinter gebeld. niet zomaar te willen aanvaarden. ‘De kosten zijn voor ons, maar we gaan zeker proberen ze te verhalen bij de verantwoordelijken’, zei hij. Of dat mogelijk is valt te betwijfelen. De berging van de ‘Baltic Ace’

als ik “K” Line was, Flinter gebeld, op zijn minst om te vragen hoe het met de bemanning is’, zegt hij. Er is nog geen enkel contact tussen de rederijen geweest. Onduidelijk is nog of ook de ver-

keersdiensten aan wal in het onderzoek worden meegenomen. Volgens havenprotocollen van Zeebrugge is het Vessel Traffic Services River Scheldt Area (VTS-SG) verantwoordelijk voor het coördineren van het verkeer in de nabijheid van de LNG-tanker. Juist de vele ogen die bij de aanvaring betrokken waren – beide schepen waren beloodst – maken de aanvaring opmerkelijk.

Olie-opruiming De eerste 130 ton olie is verwijderd uit het schip, dat in totaal 427 ton zware stookolie en 125 ton dieselolie aan boord had. Op 13 oktober is de olie-opruiming tijdelijk gestaakt vanwege de weersomstandigheden. De ‘Flinterstar’ en de ‘Al Oraiq’ kwamen op 6 oktober in aanvaring, waarbij de ‘Flinterstar’ gedeeltelijk zonk. Alle opvarenden konden worden gered.

WEGVERVOER

Terneuzen krijgt suikerterminal

Waberer’s gaat naar de Hongaarse beurs

Het Antwerpse op- en overslagbedrijf Vlaeynatie bouwt een suikerterminal met een opslagcapaciteit van ruim 300.000 ton op de Axelse Vlakte bij Terneuzen. Die moet al deels operationeel zijn voor de suikerbietencampagne in het najaar van 2017. Het bedrijf, dat in Antwerpen al de Manufert suikerterminal exploiteert, verwacht dat de Europese export vanaf dat jaar fors zal gaan groeien omdat de huidige exportbeperkingen dan worden opgeheven. Belangrijke partner in het project is het Londense ED&F Man, een van ’s werelds grootste suikerhandelaars. Dat handelt verder in onder

Containercarrier ZIM in 2016 naar de beurs

Risicogebied piraterij verkleind

ZEELAND

ROB MACKOR

KORT

SCHEEPVAART De Israëlische rederij ZIM wil in de eerste helft van 2016 naar de beurs in de Verenigde Staten. De voorbereidingen voor een IPO in New York zijn al in volle gang. ZIM heeft zakenbank Merril Lynch en de Britse bank Barclays in de arm genomen om de beursgang te leiden. De reder zelf wil niet ingaan op het nieuws. In 2008 wilde ZIM een beursnotering aanvragen in Hongkong. Die beursnotering mislukte. ZIM was twee jaar geleden bijna failliet.

TOBIAS PIEFFERS

Het onderzoek wordt geleid door Hans de Veene die eerder dit jaar ook het onderzoek naar het vergaan van vissersschip ‘Morgenster’ leidde. De bemanningsleden van de schepen zouden inmiddels zijn verhoord en de LNG-tanker ‘Al Oraiq’ heeft zijn reis voortgezet naar Belfast. Het verhoor van de loodsen begint volgende week, laat directeur van het Vlaams Loodswezen Etiënne van Aerschot weten. Flinter-CEO Bart Otto zegt blij te zijn met het onderzoek. ‘Het is fijn dat onze advocaten ook bij de andere verhoren aanwezig mogen zijn.’ Hij hoopt op een spoedig antwoord van de onderzoekscommissie. Otto is het zat dat Flinter als boeman wordt gezien. ‘Het zijn steeds onze naam en ons schip die in beeld verschijnen’, zegt hij. ‘“K” Line blijft buiten de media.’ De van oorsprong Japanse rederij staat de pers niet te woord. Ook laakt Otto de Belgische opvatting dat Flinter zijn handen van de berging aftrekt. ‘Wij zijn nog steeds volle bak bezig met de olie-opruiming en staan daar als ‘Flinterstar 3 BV’ (Flinters schepen zijn als afzonderlijke ondernemingen met verschillende beleggers ingericht, red.) ook financieel garant voor’, zegt hij. Flinter heeft volgens een internationale regeling officieel afstand gedaan van het schip. Dat betekent dat de berging van het schip voor rekening van de desbetreffende oeverstaat komt, in dit geval België. Flinter en “K” Line zijn wel verplicht om een fonds op te richten en hierin

3

meer koffie, melasse en visolie. Het handelshuis denkt dat het cruciaal is om te kunnen beschikken over opslagcapaciteit als de markt in 2017 open gaat. Vlaeynatie streek dit voorjaar al neer op het bedrijvengebied in de Zeeuws-Vlaamse Kanaalzone en bouwt een magazijn van ruim 30.000 vierkante meter voor meststoffenproducent Plantacote. Die begon daar twee jaar geleden met de bouw van een fabriek. Havenbeheerder Zeeland Seaports gaf al eerder 11,3 hectare grond uit, waarvan nu ongeveer een kwart is ingevuld. Verwacht wordt dat de suikerterminal zo’n dertig nieuwe banen zal opleveren. De kunstmestactiviteiten zouden in totaal ongeveer vijftig banen genereren.

FOLKERT NICOLAI

De Hongaarse wegvervoerder Waberer’s International gaat naar de beurs. De aandelen zijn al genoteerd aan de effectenbeurs van Boedapest, de BSE. Er kan echter nog niet in worden gehandeld, schrijft de Hongaarse financiële pers, omdat Waberer’s daartoe eerst zijn ondernemingsstructuur moet wijzigen. Het bedrijf is nu een commanditaire vennootschap naar Hongaars recht en moet zich binnen negentig dagen omvormen tot een naamloze vennootschap. De eerste notering was op 6 oktober, dus zouden de aandelen begin volgend jaar verhandelbaar kunnen zijn.

Waberer’s is momenteel in handen van directeur György Wáberer en het investeringsfonds Mid Europa Partners, die allebei de helft van de aandelen in het bedrijf in handen hebben.

Oosterhout Met ruim 3.400 trekkende eenheden behoort Waberer’s tot de grootste wegvervoerders van Europa. Waberer’s opende dit jaar een vestiging in Milaan. Eerder werden al activiteiten ontplooid in het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. Die landen zijn, met Duitsland en Hongarije, de belangrijkste markten voor het bedrijf. Het bedrijf opende onlangs zijn eerste vestiging in de Benelux, en wel in het NoordBrabantse Oosterhout.

SCHEEPVAART Het ‘hoge risicogebied’ voor piraterij in de Indische Oceaan wordt met 55% teruggebracht tot 1.700 vierkante kilometer. Dat hebben verschillende scheepvaartorganisaties aangekondigd. De verkleining van het gebied gaat per 1 december van dit jaar in en is een gevolg van de aanhoudende afname van aanvallen door piraten. Het ‘hoog risicogebied’ beperkt zich voornamelijk rond de Hoorn van Afrika.

Duizenden banen weg bij goederenvervoer DB SPOORVERVOER Deutsche Bahn wil in het goederenvervoer een reorganisatie doorvoeren die zeker vijfduizend arbeidsplaatsen zal kosten in het gehele concern. Het Duitse spoor- en logistieke concern zag

het bedrijfsresultaat vorig jaar 6% dalen naar 2,1 miljard euro en zette volgens Reuters consultant McKinsey aan het werk om een reorganisatie voor te bereiden. Deze moet eind december zijn voltooid.

Arrestatie managers schokt Fraport LUCHTVRACHT Zes managers zijn afgelopen week gearresteerd bij vrachtbedrijven op Frankfurt Airport en andere luchthavens. Nog eens 23 mensen worden ervan verdacht onderdeel te zijn van een criminele organisatie. Het gaat om illegale activiteiten bij het Turkse afhandelingsbedrijf Celebi en vrachtbedrijf Cargoworker op Frankfurt Airport. De managers worden verdacht van 17 miljoen euro belastingontduiking.

4

De Kwestie

NIEUWSBLAD TRANSPORT 14-20 OKTOBER 2015

Hoewel Emirates en Qatar Airways snel groter worden, blijft FedEx onbedreigd de grootste luchtvrachtmaatschappij ter wereld.

FedEx blijft de nummer één Infographic: DVZ/NT Publishers Bron: IATA

Transportleistung in tkm 16 000 15 500 RANGLIJST VAN DE 25 GROOTSTE LUCHTVRACHTMAATSCHAPPIJEN

15 000

Transportvolume in tkm

14 500 14 000 7 127 x xxx

13 500

Volume in 1000 ton

13 000 12 500 12 000 11 500 11 000 10 500

2 288

10 000 9 500

4 240

9 000

1 498

8 500 8 000 1 519

7 500 7 000 974

6 500 6 000 5 500

1 078

1 158

728

5 000 1 296

4 500

1 171 1 333 1 157

643

4 000

854

3 000

458 513

513

770

1 206 868

517

431

2 500 2 000 1 500 1 000

Sigapore Airlines

Korean Air

EVA Air

China Eastern Airlines China Southern Airlines

China Airlines

Cathay Pacific Airways

Asiana Airlines

All Nippon Airways

AZIË

Air China

Qatar Airways

Etihad Airways

Emirates

GOLFREGIO

Lufthansa

KLM

Cargolux

British Airways

Air AirBridge Bridge Cargo Airlines

EUROPA

Air France

United Parcel Service

United Airlines

Polar Air Cargo

Lan Airlines

Federal Express

AMERIKA Delta Air Lines

500 0

Geen enkele carrier transporteert meer vracht door de lucht dan de Amerikaanse expresvervoerder FedEx. Het concern uit Memphis kwam vorig jaar uit op 7,1 miljoen ton vracht, blijkt uit vervoersgegevens van de IATA. Meer dan de helft van dit volume genereert de integrator, die TNT Express wil overnemen, in de VS. De rest komt van de intercontinentale vrachtvluchten. Anders is dat bij de Amerikaanse concurrent UPS, de nummer twee in de ranking van grootste luchtvrachtvervoerders ter wereld (inclusief belly-vracht), bij wie het binnenlandse en buitenlandse volume met elkaar in evenwicht zijn. Samen vervoerden de twee Amerikaanse pakjesdiensten het afgelopen jaar 11,4 miljoen ton vracht. Daarmee zijn ze goed voor 22% van het totale mondiaal vervoerde luchtvrachtvolume van 51,3 miljoen ton. Europese luchtvaartmaatschappijen komen in de top-5 niet meer voor, waar Emirates SkyCargo met een volume van 2,3 miljoen ton nu de derde positie inneemt. Cathay volgt op een vierde plek met 1,5 miljoen ton. Lufthansa Cargo (975.000 ton) is de eerste Europese vrachtvervoerder op plaats dertien. Cargolux moet als tweede Europese vrachtmaatschappij genoegen nemen met plaats zestien. Air France, KLM en Martinair worden in de statistieken van IATA individueel vermeld. Het Franse deel van de gemeenschappelijke luchtvaartgroep prijkt op de rangschikking op een achttiende plek met 517.000 ton, terwijl de Nederlandse vrachtvervoerder (minus dochter Martinair) met 460.000 ton volgt op een twintigste plek. Martinair komt in de statistiek van de IATA uit op een dertigste plek. Troostprijs voor de Frans-Nederlandse vrachtcombinatie is wel dat het samengevoegde vrachtvervoer (in tonkilometers) nog de vierde plek oplevert in de wereld, juist voor Cathay Pacific uit Hongkong.

684

539

3 500

DVZ /JOHN VERSLEIJEN

Qatar FedEx staat ook bovenaan in de rangschikking naar het vervoerde aantal vrachttonkilometer, maar hier voelt het Emirates al in de nek. Opvallend is hier de opmars van Qatar Airways op plaats acht. Etihad Airways (Abu Dhabi) maakt, op plaats 15, het trio van sterk expanderende maatschappijen uit de Golfregio compleet. Azië, waar Korean Air met 1,5 miljoen ton juist Cathay Pacific voor bleef, is met tien luchtvrachtmaatschappijen vertegenwoordigd in de top-25 van de IATA, terwijl Europa slechts vijf maatschappijen levert. Opvallend op de lijst is ook dat de Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen zoals Delta en United, zonder freighters, zich in tonnage al gemakkelijk kunnen meten met de KLM.

Deze Week

NIEUWSBLAD TRANSPORT 14-20 OKTOBER 2015

Vraagtekens rond kanaal ROB MACKOR

Eigenlijk hadden er nu al schepen van zo’n 12.000 teu in plaats van ongeveer 4.800 teu door de verbinding tussen de Atlantische en Stille Oceaan moeten kunnen varen. Want het aannemersconsortium Grupo Unidos por es Canal (GUPC) had het hele project à raison van 5,25 miljard dollar eigenlijk in oktober 2014 moeten opleveren. Maar tegenslagen en een hooglopend conflict over meerkosten tussen PCA en GUPC, dat bijna in een volledige bouwstop uitmondde, veroorzaakten een fikse vertraging. En dat levert de kanaalbeheerder een forse strop op, want die loopt per dag naar schatting een miljoen dollar aan gederfde inkomsten mis. Daarmee komt de teller per april volgend jaar al op ruwweg een half miljard dollar. De twee kwamen de nieuwe opleverdatum begin vorig jaar na langdurige juridische schermutselingen overeen. Sindsdien leek alles op rolletjes te lopen, tot zich in juni van dit jaar een nieuwe tegenslag aandiende. Tijdens het testen van de nieuwe sluiskamers van de Cocoli Locks, aan de kant van de Stille Oceaan, bleken er scheuren te zitten in een van de betonnen dorpelbalken waar de sluis-

De juridische messen worden alweer geslepen.

Bij het testen van de sluizen kwamen gebreken aan het licht. Foto: World Maritime News

deuren overheen rijden. Een zware lekkage was het gevolg en herstel dringend noodzakelijk.

Extra kosten Volgens PCA-directeur Jorge Quijano is het een hele toer geweest om de oorzaak te achterhalen. ‘Uiteindelijk kregen we van de aannemer te horen dat er in de ontwerpfase niet met alle krachten rekening was gehouden en dat er op sommige plaatsen niet genoeg wapening was gebruikt.’ Hij heeft inmiddels ingestemd met een plan van GUPC om de dorpelbalken met stalen pla-

ten te versterken. Dat geldt niet alleen voor het lekkende exemplaar, maar ook voor twee andere in de Cocoli Locks en drie in de Agua Clara Locks aan de Atlantische kant van het kanaal. Alle extra kosten zijn voor rekening van de aannemer. GUPC, dat bestaat uit het Spaanse Sacyr Vallehermoso, Impregilo uit Italië, Jan de Nul uit België en het Panamese Cusa, heeft hem mondeling verzekerd dat de sluizen ondanks de tegenslag in april volgend jaar klaar zijn. Maar daar neemt Quijano geen genoegen mee. Hij eist een formele bevestiging in de

KORT EVO blij met lagere dieselprijs

SLUIZEN Herstel lekkende dorpelbalk neemt zeker drie maanden in beslag

Gaan de nieuwe sluizen van het Panamakanaal volgens planning in april volgend jaar open? De beheerder, de Panama Canal Authority (PCA) zegt van wel, maar houdt een flinke slag om de arm.

vorm van een uitvoerig rapport, inclusief een grondige analyse van de oorzaak van de lekkage. De reparatie neemt naar schatting drie maanden in beslag en Quijano is kritisch over het tempo van de aannemer: ‘Ik heb de benodigde stalen versterkingen, die uit Californië moeten worden aangevoerd, nog niet in Panama gezien’, zei hij onlangs tegen de Wall Street Journal. Niettemin ‘hoopt en verwacht’ hij dat de sluizen in april volgend jaar klaar zijn: ‘Ik moet afgaan op het woord van de aannemer.’ Maar intussen worden de juridische messen alweer geslepen. Quijano stelt dat de ontwerper ‘niet de vereiste kwaliteit heeft geleverd’ en hij heeft zijn advocaten alvast aan het werk gezet voor het geval de gestelde deadline toch niet gehaald wordt. In een recente verklaring neemt PCA alvast een voorschotje: ‘De aannemer is verantwoordelijk voor de kwaliteit van de constructie op de lange termijn en moet het project volgens de kwaliteitseisen van het contract voltooien.’ Zo niet, dan volgen er ongetwijfeld claims.

WEGVERVOER Het goederenvervoer over de weg is de afgelopen twaalf maanden door de prijsdaling van diesel veel goedkoper geworden. Dat heeft EVO berekend. De dieselprijs, die voor ongeveer een derde doorwerkt in de totaalprijs van een gemiddeld transport, daalde tussen oktober vorig jaar en dezelfde maand dit jaar met bijna 10%, stelt de EVO in haar jaarlijkse rapport over de kostenontwikkeling in het wegvervoer. In het jaar ervoor werd diesel al 0,7% goedkoper.

Groei Nederlandse export trekt aan DE MARKT De Nederlandse export is in augustus gegroeid in het sterkste tempo sinds januari. Dat blijkt uit cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek maan-

dag heeft gepubliceerd. In augustus werden 5,4% meer goederen uit Nederland verscheept dan een jaar eerder. Die toename volgt op een plus van 4% in juli.

TARIEVEN

Aziatische reders verlagen toeslagen TOBIAS PIEFFERS

Aziatische rederijen verlagen vrijwillig hun toeslagen. Dat heeft de Chinese prijsautoriteit National Development and Reform Commission (NDRC) eerder deze week bekendgemaakt. Rederijen als China Shipping Container Lines (CSCL), Hanjin Shipping, Hyundai Merchant Marine, Evergreen Marine, Wan Hai Lines, Yang Ming Marine en Kawasaki Kisen Kaisha gaan allemaal een aantal toeslagen schrappen of verminderen. Het zou daarbij volgens berichten in de media onder andere gaan om haventoeslagen, ladingbrieftoeslagen, annuleringstoeslagen, scheepslicentietoeslagen en documentatietoeslagen. Persbureau Reuters meldt overigens alleen dat het gaat om documentatie- en telextoeslagen.

Misbruik De vrijwillige acties van de rederijen volgen op een verklaring van de NDRC, die vorige maand meldde

het misbruik van toeslagen in de scheepvaartindustrie te onderzoeken. Volgens de NDRC zijn er aanwijzingen dat de rederijen willekeurige en buitensporige tarieven heffen. De NDRC is een macro-economische organisatie die direct valt onder de Chinese staatsautoriteiten. De organisatie oefent een brede controletaak uit op de administratie en planning van de Chinese economie. Ondanks signalen dat de ontwikkeling van de Chinese economie achterblijft, blijft de NDRC zich over het algemeen positief uitlaten over de conjunctuur van het Aziatische land. Vorige maand nog stelde Xu Shaoshi, het hoofd van de dienst, dat er in toenemende mate positieve signalen zijn als het gaat om de toestand van de economie. De cijfers van de consumentenbestedingen zouden sterk gestegen zijn, meldde hij, en ook de industriele productie zou zich duidelijk herstellen. Het energiegebruik en de resultaten van de spoorwegen zouden eveneens een stijgende lijn tonen.

5

Start va n registra de ti 01-10-20 e: 15!

Nu eenvoudig wisselen! Met DKV van het Eurovignet naar de tolbox vanaf 1 april 2016. Vanaf 1 april 2016 zal een nieuwe tolbox voor vrachtwagens van meer dan 3,5t toelaatbaar totaalgewicht het Eurovignet in België vervangen. Met uw tolspecialist DKV is de omschakeling naar de tolbox en de toekomstige tolafrekening kinderspel. Met uitstekende service en topcondities. Meer informatie vindt u op www.dkv-euroservice.com.

UNICEF does not endorse any brand or product. DKV Euro Service Benelux V.F.O partner of UNICEF Nederland

6

Conjunctuur & Markt

AUSTRALIË

Chinezen leggen hand op haven van Darwin De Chinese Landbridge-groep gaat de komende 99 jaar het grootste deel van de Australische haven Darwin exploiteren. Landbridge, eigendom van miljardair Ye Cheng, betaalt de provincie Northern Territory (NT) 506 miljoen dollar voor een 99-jarige lease van het havengebied East Arm Wharf. Dat omvat onder meer een bulkterminal, containeroverslagfaciliteiten en een ligplaats voor cruiseschepen. NT houdt voorlopig 20% van de aandelen in handen. Daar moet Landbridge binnen vijf jaar een Australische koper voor vinden. De groep wil de komende vijf jaar 35

miljoen dollar in modernisering van de haven investeren en minstens 200 miljoen in de komende 25 jaar. ‘Gezien de kansen in het gebied hopen we zelfs dat het nog veel meer wordt’, aldus directeur Mike Hughes van Landbridge. Hij belooft dat er tot 2018 geen banen verdwijnen. Maar niet iedereen is blij met de deal. Oppositieleider Michael Gunner omschrijft die als ‘niets meer dan een greep uit de kas van de overheid’ en stelt dat het provinciebestuur zijn mandaat overschrijdt. De vakbond Maritime Union of Australia ‘veroordeelt de verkoop van publiek bezit aan een private Chinese investeerder’. RM

SCHEEPVAART

Gent: overslag via zeevaart toegenomen KOEN MORTELMANS

Tijdens de eerste negen maanden draaide de goederenoverslag van de Gentse haven op ongeveer hetzelfde peil als in 2014 en 2013. Dit is te danken aan de gestage toename van de overslag via zeevaart. Die trend doet zich al drie jaar lang voor en leidde nu tot een nieuwe recordhoogte (20,1 miljoen ton). Het totale goederenverkeer (zeeen binnenvaart) bereikte een volume van 35,4 miljoen ton, 0,7% minder dan in de eerste drie kwartalen van 2014. De haven van Gent behandelde ook nog nooit zoveel stukgoed via zeevaart in de eerste negen maanden

van het jaar. Het nieuwe record van 2,8 miljoen ton stukgoed zorgt voor heel wat tewerkstelling in deze arbeidsintensieve havenactiviteit. Het gaat vooral om staalproducten, zoals plaatstaal, plaatijzer en staven. De staaloverslag in de haven van Gent is wel sterk gelieerd aan de activiteiten van één enkele speler, ArcelorMittal. Die heeft zaterdag een van zijn twee Gentse hoogovens stilgelegd voor gepland onderhoud, om hem pas tegen 4 november weer op te starten. In het derde kwartaal bedroeg de totale goederenoverslag 11,3 miljoen ton, 2,5% minder dan in het derde kwartaal van 2014. Dit ligt vooral aan de gedaalde overslag via binnenvaart.

NIEUWSBLAD TRANSPORT 14-20 OKTOBER 2015

Goedkoop beton was MOSGROEI Aantasting van de constructies in de HSL-Zuid blijkt veel ernstiger ROB MACKOR

ProRail heeft ook op de Sophiatunnel tussen Kijfhoek en Papendrecht en de overkapping Barendrecht van de Betuweroute bovenmatige mosgroei geconstateerd. Dat wijst op betonrot. De spoorbeheerder onderzoekt nu hoe ernstig de aantasting is. Dat onderzoek moet voor het eind van het jaar zijn afgerond. Afhankelijk van de uitkomst daarvan wordt besloten of ook alle andere betonconstructies van de 160 kilometer lange goederenspoorlijn onderzocht moeten worden. Dit heeft staatssecretaris Mansveld de Tweede Kamer laten weten. Eerder werd al betonrot geconstateerd bij constructies van de HSLZuid, die ongeveer in dezelfde periode als de Betuweroute is gebouwd. Uit onderzoek van RailInfraSolutions (RIS) in opdracht van ProRail blijkt dat de problemen veel ernstiger zijn dan tot nu toe werd gedacht. Dat gaat in eerste instantie vooral om de Tunnel Rotterdam-Noordrand (TRN), waar is geconstateerd dat de stalen wapening zonder herstelwerk waarschijnlijk al na twintig tot veertig jaar bloot komt te liggen in plaats van na minstens honderd jaar.

Attestbeton Maar uit een verkennend onderzoek door RIS blijkt dat de toestand van een aantal andere kunstwerken in de HSL-Zuid mogelijk nog slechter is. Daarbij gaat het met name om de tunnels Dordtse Kil, Westrik en Oude Maas. De vorstbestendigheid van sommige delen van de constructie blijkt ver onder de maat te zijn. Mansveld heeft ProRail nu opdracht gegeven om een grondig onderzoek in te stellen naar alle betonnen constructies van de

HSL-Zuid, een klus die zo’n twee jaar in beslag zal nemen. Belangrijkste oorzaak lijkt de kwaliteit van het beton zelf te zijn. Op beide spoorprojecten is ten dele gewerkt met zogenoemd attestbeton, waarin een deel van het relatief dure cement is vervangen door vliegas. Dat is een afvalproduct dat vrijkomt bij de verbranding van steenkool dat vaak een negatieve waarde heeft. Anders gezegd: een verwerker krijgt geld toe in plaats van dat hij voor het vliegas moet betalen. Het Centrum Cement & Beton waarschuwde een paar jaar geleden al voor deze vorm ‘van besparing op grondstofkosten, vaak gecamou-

fleerd met milieuargumenten’. Een ander onderzoek, van het gespecialiseerde BAS Research & Technology, bevestigt het door RIS geschetste beeld. Omdat er ‘hoogstwaarschijnlijk’ te veel vliegas in plaats van cement in het beton is verwerkt, is het niet vorstbestendig waardoor het afbrokkelt en de wapening wordt aangetast. Mansveld geeft in haar brief geen schatting van de kosten van de noodzakelijke reparatie-acties. Ze beperkt zich tot de opmerking dat ze het advies van RIS overneemt om een zogenoemde life cycle cost-analyse uit te voeren van de tunnel bij Rotterdam. Ze wil ook met de bou-

OFFSHORE

WEKELIJKS EX EEMSHAVEN (GR.)

Westkust Noorwegen o.a. Oslo – Bergen – Trondheim – Kirkenes - fcl/lcl/rc/br/cv - vaste afvaarten

- snelle transittijden - betrouwbare services

BOEKINGSAGENT VOOR

T (0596) 63 38 88 – [email protected] – www.sealane.nl Coldstorage | Warehousing | Stevedoring | Forwarding | Agency

Vroon legt twaalf offshore schepen voor ‘lange termijn’ op TOBIAS PIEFFERS

Vroon gaat vanaf het vierde kwartaal van 2015 twaalf offshore schepen opleggen. Het gaat om vijf offshore bevoorradingsschepen (OSV) en zeven Emergency Response and Rescue Vessels (ERRV). De rederij meldt dat het gaat om opleggingen voor ‘lange termijn’. Naast het opleggen van de schepen gaat het bedrijf ook een niet gespecificeerd aantal ERRV’s naar de sloop brengen. De opleggingen zijn een direct resultaat van de lage olieprijs die wereldwijd tot desinvesteringen heeft geleid en daarmee de behoefte aan ondersteunende diensten zoals bevoorrading en beveiliging heeft

verminderd. ‘De huidige marktsituatie, die een laag gebruik van schepen heeft gecreëerd, dwingt ons om de operationele kosten van werkloze schepen substantieel te reduceren’, meldt de rederij in een verklaring. ‘Rationalisering van de actieve vloot en kostenstructuur is begin dit jaar begonnen en zal voortaan een prioriteit blijven.’ Hoeveel mensen als gevolg van het besluit hun baan verliezen heeft de Zeeuwse rederij niet bekendgemaakt. Wel zegt Vroon ‘de vermindering in functies aan boord en de gevolgen voor collega’s diep te betreuren’.

Grote schaal OSV-operators leggen op grote schaal hun schepen op. Vroon volgt

een lange rij van operators zoals Siem Offshore, Solstad, World Wide Supply, Deep Sea Supply en Maersk Supply Service. Volgens Clarkson moeten rederijen echter nog veel meer schepen opleggen. ‘De vloot telt momenteel zo’n 3000 schepen met nog eens 554 schepen in bestelling, terwijl de vraag voor 2016 niet boven de 2.500 schepen lijkt uit te komen’, zegt hoofdanalist Erik Thonne van Clarkson Platou Offshore tegen Shippingwatch. De overcapaciteit heeft de tarieven in de offshore markt onderuit geveegd en de situatie wordt vergeleken met de oliecrisis in de jaren ’80. Volgens schattingen zal het nog drie tot vier jaar duren voor er weer balans in de markt zal zijn.

Conjunctuur & Markt

NIEUWSBLAD TRANSPORT 14-20 OKTOBER 2015

een dure miskoop

EXPEDITIE

Kuehne + Nagel: meer winst, minder omzet

Beeldbewerking: Edward Ouwerkerk

veld ‘mogelijk’ nog wel een beroep gedaan worden op ‘specifieke garantiebepalingen’. In mei dit jaar heeft ze de verjaring van de nog lopende garantietermijnen ‘gestuit’ om alsnog herstel of vergoeding van de gebreken af te kunnen dwingen. Meestal wordt in zulk soort gevallen een pro forma vordering ingesteld, waardoor er een nieuwe verjaringstermijn gaat lopen.

heid, de aannemers of wellicht een verzekeraar. Duidelijk is dat de standaard garantietermijn van de aannemers van vijf jaar voor alle

Alleen herstel tunnel bij Rotterdam gaat al tientallen miljoenen kosten. terdamse tunnel, in de tientallen miljoenen euro’s kunnen lopen. De grote vraag is uiteraard wie voor die kosten gaat opdraaien, de over-

constructies is verstreken, aangezien de HSL in delen tussen 2004 en 2007 is opgeleverd. Bij vier van de zes contracten kan volgens Mans-

Juridische instrumenten De staatssecretaris sluit niet uit dat de kwestie uiteindelijk voor de rechter zal moeten worden uitgevochten. Ze gaat om te beginnen overleg voeren met de betrokken bouwcombinaties, maar houdt ook de inzet van ‘andere juridische instrumenten’ achter de hand, bijvoorbeeld als niet wordt voldaan aan de overeengekomen levensduur van honderd jaar. Verder is er misschien nog een beroep mogelijk op een in 2000 afgesloten verzekering, die onder meer de kosten van verborgen gebreken, fouten of onachtzaamheid tijdens de bouw dekt: ‘Onderzocht wordt of aantasting van de betonkwaliteit onder de latent defect-dekking valt’. Mansveld schrijft verder dat ze geen indicaties heeft dat betonconstruc ties elders in het Nederlandse spoornet er even slecht aan toe zijn als de TRN. Toch wil ze alle constructies die in dezelfde periode als de HSL en de Betuweroute zijn gebouwd, ruwweg tussen 2000 en 2007, op bovenmatige mosgroei laten inspecteren. Ook wil ze andere betrokkenen, zoals aannemers en kennisinstituten, vragen of zij daar informatie over hebben. De stuurgroep ‘Betonkwaliteit’, die het ministerie, Rijkswaterstaat en ProRail begin dit jaar hebben opgericht, gaat dat hele propces begeleiden, besluit de staatssecretaris.

HET ZIT NOG STEEDS GOED MET DE CONJUNCTUUR 150

125

100

75

50

25 Nov '14

Jan '15

TransportIndex

Zeevaart

Mar '15

Binnenvaart

May '15

Jul '15

Sep '15

Wegvervoer

Precies vier jaar geleden, toen we net met de samenstelling van de Transportindex waren begonnen, stond de deelindex wegvervoer op 92 punten. De binnenvaartindex kwam op 80 punten. Begin deze week was de stand van de wegvervoerindex bijna 110 en die van de binnenvaartindex zelfs 133 punten. Terwijl dus in 2011 de halve binnenvaartvloot werkeloos aan de kade lag, moet er nu fors worden gevaren om alle lading op de plaats van bestemming te krijgen. Ook het wegvervoer doet het veel beter dan in de jaren 2011 tot en met 2013. Alleen vorig jaar rond deze tijd stond de wegvervoerindex een punt of negen boven het huidige niveau. De Transportindex is een initiatief van Nieuwsblad Transport, Wolters Kluwer Transport Services/Teleroute, Royal Dirkzwager en Panteia/NEA. Volg de Transportindex dagelijks via www.transportindex.nl

FOLKERT NICOLAI

Kuehne + Nagel heeft in de eerste negen maanden van dit jaar de winst opgevoerd bij een lagere omzet. De Zwitserse logistieke dienstverlener en expediteur behaalde een operationeel resultaat van 777 Zwitserse Frank, ongeveer 711 miljoen eur. Dat was 4,6% meer dan in dezelfde periode vorig jaar. De omzet daalde licht, naar ruim 12,4 miljard Frank, omgerekend bijna 11,4 miljard euro. In de zeevrachtexpeditie zat het de Zwitsers niet mee op het vaargebied Azië-Europa. De conjuncturele afkoeling in China was ook in de zeevracht goed te merken. Dat wist Kuehne + Nagel te compenseren met zijn activiteiten tussen Europa en de Verenigde Staten. Dat leidde ook tot een beter resultaat. De brutowinst per teu nam 4,4% toe en de brutowinstmarge steeg van 30,2 naar 32,7%. Het operationele resultaat ging in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar met 11,7% omhoog. Het bedrijf zag in de eerste negen maanden de luchtvrachtmarkt stagneren. Toch behandelde het zelf 5,1% meer ladingvolume dan vorig

jaar. Flinke groei was er in het vervoer van auto- en vliegtuigonderdelen, farmaceutica en bederfelijke goederen. In de luchtvracht nam de brutowinstmarge toe van 27,5% naar 30%. Het bedrijfsresultaat steeg met 11%. In het landvervoer was sprake van een stabiel resultaat. De netto-omzet daalde 12,1% dankzij de lage olieprijs, die ook tot lagere vrachttarieven leidde. Verder liet Kuehne + Nagel wat omzet liggen door zich uit de markt voor projectlading terug te trekken. Daar stond de recente acquisitie tegeover van ReTrans, een Amerikaanse weg- en intermodale vervoerder. Het was een strategische overname, die in juni dit jaar zijn beslag kreeg. Via ReTrans verzekert Kuehne + Nagel zich in de Verenigde Staten van voldoende transportcapaciteit. Dat is soms hard nodig, gelet op het toenemende chauffeurstekort en op de recente stakingen in een aantal Amerikaanse havens aan de westkust. Lading die uitweek naar andere havens kwam daar vaak met grote vertraging aan. In de contractlogistiek moest Kuehne + Nagel een resultaatsdaling met ongeveer een kwart voor lief nemen. Dat kwam door een reorganisatie in Groot-Brittannië. Foto: Kuehne + Nagel

dan eerder aangenomen, ook schade op Betuweroute

wer van de tunnel ‘in overleg treden’ over het RIS-rapport. Uit het rapport zelf blijkt overigens dat de herstelkosten, alleen voor de Rot-

7

NATIONAAL LUCHTVRACHT DEBAT

8

Feature

NIEUWSBLAD TRANSPORT 14-20 OKTOBER 2015

‘Het is nu zaak voor Maastricht

De nieuwe afhandelingsloods van Maastricht Aachen Airport zal na bijna vier jaar leegstand begin 2016 in gebruik worden genomen voor expeditiebedrijf Morrison. Foto’s: John Versleijen/Twan Wiermans

JOHN VERSLEIJEN

Maastricht Aachen Airport (MAA) wil een grotere rol in de Europese luchtvrachtmarkt spelen. Een kwart miljoen ton aan luchtvracht acht de nieuwe directeur Wiel Dohmen niet ondenkbaar, tegen nu 80.000 ton. De Limburgse luchthaven moet met dat volume straks weer klinkende winstcijfers gaan schrijven, vindt hij. ‘Er zijn nog volop kansen.’

D

ohmen (61) is door de provincie Limburg, de nieuwe eigenaar van de luchthaven, ingehuurd om orde op zaken te stellen bij de verlieslatende regionale luchthaven. De bestuurder, een doorgewinterde expert op luchtvrachtgebied, kent bijna elke vierkante centimeter van de luchthaven, die voor 90% van de omzet afhankelijk is van de vracht. Meer dan twintig jaar was Dohmen met oud-collega Hans Peeters de drijvende kracht achter het afhandelingsbedrijf MHS op de Limburgse luchthaven. Het waren jaren van hoogteen helaas ook dieptepunten, herinnert Dohmen zich in de directiekamer boven de passagiersterminal. Vooral het vertrek van vrachtbedrijf Emery Worldwide in de jaren negentig van de vorige eeuw leek het vroegtijdig einde van de Limburgse luchthaven in te luiden. ‘We waren in één klap onze grootste klant kwijt. We waren toen soms zes maanden van het jaar van huis om nieuwe vrachtklanten te vinden. Zo hebben we toen overleefd.’

Met het nachtverbod en een bescheiden landingsbaan van 2.500 meter was dat geen sinecure. Dohmen en Peeters hadden slechts één troefkaart: de dienstverlening van de vrachtafhandeling. Snel, flexibel, 24 uur per dag open, douane-inklaring tegen scherpe prijzen. ‘Luchtvaartmaatschappijen die voor de Afrikaanse bloemenvluchten kozen voor Maastricht, hadden de bloemen sneller op de veiling van Aalsmeer dan de luchtvaartmaatschappijen die op Schiphol werden afgehandeld, nog geen vijf kilometer van de veiling.’ Daarnaast ontwikkelde het duo truckhub-oplossingen voor luchtvrachtexpediteurs met een groot overzees importpakket. Een doorslaand succes waar de luchthaven twintig jaar later nog steeds een beetje op teert. De provincie Limburg verwacht nu als nieuwe eigenaar vergelijkbare logistieke kunststukjes van Dohmen om MAA er weer bovenop te helpen. Volgens de nieuwe luchthavendirecteur liggen er ook voldoende kansen voor het regionale vliegveld. Nog steeds kan de Limburgse vrachtafhandeling zich meten met de top van Europa, zegt hij, en er hebben nog verschillende maatschappij-

en belangstelling getoond om vrachtvliegtuigen naar Zuid-Limburg te dirigeren. ‘Het is dan vaak afwachten of deze interesse zich ook vertaalt in vrachtvluchten. In de luchtvrachtwereld weet je het pas zeker als het eerste vrachtvliegtuig landt.’

Erfenis Een handicap voor Dohmen is dat hij nog steeds is aangewezen op de sterk verouderde vrachtloods van MHS voor de vrachtafhandeling. ‘Die is dertig jaar oud en bijzonder onderhoudsgevoelig. Dat is een nadeel. De loods is daarnaast nauwelijks nog efficiënt in te zetten en door de hoge onderhoudskosten een aanslag op ons budget.’ Eigenlijk wil de luchthavendirecteur zo snel mogelijk zijn intrek nemen in de nieuwe vrachtloods die door de oude directie in 2011 werd neergezet, maar door het ontbreken van de noodzakelijke verbindingen met de landingsbaan al vier jaar niet kan worden gebruikt voor het afhandelen van vrachtvliegtuigen. Jaarlijks kost deze loods de luchthaven 600.000 euro aan huurpenningen zonder dat er een euro aan inkom-

Feature

NIEUWSBLAD TRANSPORT 14-20 OKTOBER 2015

om kilo’s te gaan draaien’ TURKISH EN ROYAL KERN MAA CARGO De luchthaven van Maastricht slaat nu jaarlijks 80.000 ton luchtvracht over, waarvan rond de 30% getruckte vracht, die onder luchtvrachtbrief de luchthaven bereikt. De vrachtvluchten van Royal Jordanian (vier keer in de week) en Turkish Airlines (dagelijks) vormen de kern van de vrachtactiviteiten. Daarnaast vliegt Cargolux drie keer in de week bloemen vanuit Latijns-Amerika naar Maastricht. De luchthaven ontvangt ook chartervluchten. In dat segment wil de luchthaven straks ook verder groeien.

Directeur Wiel Dohmen: ‘Nog volop kansen voor MAA.’

sten tegenover staat. ‘Dat is in totaal over vier jaar 2,4 miljoen euro’, berekent Dohmen. ‘Als je dan als afhandelaar rond de 5 cent voor elke afgehandelde kilo verdient, is dat heel veel geld. Voor dat bedrag had ik twee betonnen vrachtplatforms van honderd bij honderd meter kunnen aanleggen.’ Dohmen wil niet te lang stilstaan bij de dure erfenis van de vorige directie. ‘Terugblikken levert niets op. We moeten vooral verder. Het is nu zaak om de mouwen op te stropen en te werken aan oplossingen. Ik wil zo snel mogelijk die nieuwe vrachtloods in gebruik gaan nemen, maar voordat het noodzakelijke beton er ligt voor de ontvangst van vrachtvliegtuigen zijn we zeker een jaar verder.’ Hij werkt nu hard aan een tussenoplossing waarbij rond de jaarwisseling de nieuwe afhandelingsloods van 9.000 vierkante meter ten minste onderdak kan bieden aan de overslag van importzendingen uit China. Het gaat daarbij om trucklading die onder luchtvrachtbrief van andere Europese luchthavens naar MAA wordt vervoerd en daar wordt afgehandeld en gedistribueerd. Als truckhub kan de nieuwe loods dan eindelijk geld gaan verdienen voor de luchthaven.

Morrison Dohmen heeft onder meer de afgelopen maanden een half miljoen euro geïnvesteerd in de noodzakelijke beveiliging, rollerbedden en stellages van de loods. Het eerste succesje heeft deze investering al opgeleverd: de Taiwanese expediteur Morrison zal vanaf begin van het volgend jaar als eerste klant zijn intrek nemen in de nieuwe afhandelingsloods. Dohmen zegt ook al een tweede klant te hebben, maar kan de naam nog niet ont-

hullen. Het gaat om een Amerikaanse speler die ook importzendingen via Maastricht wil gaan afhandelen. ‘Hoewel we met de loods voorlopig nog geen vrachtvliegtuigen kunnen afhandelen, wil ik hier zo snel mogelijk kilo’s gaan draaien. Daarvoor is deze loods gebouwd. Niet alleen creëert dat inkomsten, maar er komt dan ook ruimte vrij elders.’ Dohmen verwacht ook veel van een toekomstige wijziging van het luchthavenbesluit voor de luchthaven. ‘We zitten nu nog met een oude toewijzing waarin de baan officieel slechts 2.500 meter lang is, maar in werkelijk-

Nieuw luchthavenbesluit bezorgt ons langere baan. heid heeft die een lengte van 2.750 meter. Die extra 250 meter maken in de praktijk een groot verschil, legt hij uit. ‘Dan kunnen wij straks niet alleen op exportgebied de markt in het Midden-Oosten bedienen zoals nu, maar ook met volle vrachtvliegtuigen vluchten op Azië en de VS uitvoeren. Voor de Amerikaanse automotivesector en de Aziatische hightech-branche opent deze kleine aanpassing een aantal nieuwe markten voor ons.’ Kansen liggen er volgens Dohmen ook nog bij het lokale bedrijfsleven. ‘De binding met onze luchthaven kan veel beter. Ik zie hier een groot aantal regionale onder-

nemingen die nog nauwelijks gebruikmaken van de voordelen van een lokale luchthaven. Ik ben in gesprek met een aantal bedrijven en ook daar kunnen we nog veel van verwachten.’

Uitbater De luchthavendirecteur heeft voor zijn plannen de volle steun van de provincie Limburg. Zo wordt de nieuwe vrachtloods voor 7,4 miljoen euro overgenomen door het provinciebestuur. Die maatregel betekent dat de luchthaven straks is verlost van het oude dure huurcontract en met de provincie een aanzienlijk lager huurcontract kan afsluiten. Limburg steekt verder voor de komende tien jaar zo’n 45 miljoen euro in de operationele kosten van de luchthaven en het achterstallig onderhoud. Dohmen gelooft dat er met de steun van de provincie voldoende kansen liggen voor een gezonde financiële toekomst van de Limburgse luchthaven. Daarvoor krijgt hij straks steun van een nieuwe uitbater die aan het einde van dit jaar door de provincie zal worden aangewezen en die ook expertise en contacten op vrachtgebied zal meebrengen. Met die inbreng kijkt hij al stiekem naar de bouw van een tweede afhandelingsloods van 9.000 vierkante meter. ‘Het klinkt gewaagd, maar als wij over twee afhandelingsloodsen kunnen beschikken, kunnen wij met de nodige slimme aanpassingen in de vrachtafhandeling hier uiteindelijk 250.000 ton overslaan. Je moet vooruitkijken. Maastricht is nog lang niet afgeschreven op vrachtgebied. Er kan hier nog heel veel moois ontstaan met de juiste visie en aanpak.’

9

10

Dossier

NIEUWSBLAD TRANSPORT 14-20 OKTOBER 2015

‘De BedrijfsautoRAI is een venster op de tijd’, stelt de algemeen voorzitter van RAI Vereniging in dit dossier. Hij heeft gelijk. Niet alleen vertaalt de conjunctuur zich direct in de verkoopdynamiek op de bedrijfsautomarkt, ook leiden automatisering en wetgeving tot innovaties die de branche trots toont in de Amsterdamse RAI.

Terug naar de FOLKERT NICOLAI

De folders glimmen haast nog meer dan de vrachtauto’s en de schoenen van de verkopers. De BedrijfsautoRAI gaat weer beginnen. Wat mogen we verwachten? Daarvoor gaan we terug naar het verleden.

H

et grootste deel van zijn vrije tijd besteedde de heer Jansen, onze overbuurman in de kleine gemeente onder de rook van Amsterdam, aan de vrachtauto. Jansen, die eigenlijk anders heette, was vrachtrijder voor een grote zuivelfabrikant. Hij was wat we nu een zelfstandige zonder personeel zouden noemen. Iemand die in wezen in loondienst werkt, maar zonder de zekerheden van de moderne werknemer. En hij bezat dus een vrachtauto die hij gebruikte om boter, melk, karne-

melk en kaas te vervoeren voor de Grote Zuivelfabriek. Of dit kapitale bezit hem veel vreugde bereidde, kon je betwijfelen. Er moest voortdurend aan worden gesleuteld. Om te beginnen was er het olieverversen, dat schijnbaar elke dag zijn beslag moest krijgen. Dit werkje deed de heer Jansen met een flinke sigaar in de mond, omdat hij misschien van mevrouw Jansen binnen niet mocht roken. Dan zou zij immers om de twee weken de gordijnen moeten wassen, drogen en weer ophangen. Maar om de haverklap was er aan de vrachtauto ook iets mechanisch niet in orde. Dan manoeuvreerde Jansen

NIEUWSBLAD TRANSPORT 14-20 OKTOBER 2015

BedrijfsautoRAI 2015 11 nieuwere EU-lidstaten tot zeker 2025, als de zelfrijdende vrachtauto’s in steeds grotere aantallen op de weg komen. Pas dan zullen de loonverschillen met een land als Polen zijn gelijkgetrokken en komen ook de Balten, de Roemenen en de Bulgaren in de buurt. In het fijnmazige binnenlandse wegvervoer in West-Europa is dat niet zo. Van chauffeurs die hierin hun brood verdienen, wordt steeds meer iets extra’s verwacht. Een belangrijk thema van de BedrijfsautoRAI, tijdens de ‘inhoudelijke’ workshops die in de marge van de beurs worden gehouden, is bijvoorbeeld het webwinkelen. Dat stelt heel andere eisen aan onze ‘vrachtrijders’. Ze zullen eerder representanten worden van de klant voor wie ze rijden, in plaats van min of meer anonieme bestuurders van een vrachtauto, die een ook vrij anonieme hoeveelheid lading komt afleveren. De tentoonstelling in Amsterdam houdt veel meer dan vorige afleveringen rekening met zulke veranderingen. De toekomst van het wegvervoer is niet ‘meer van hetzelfde’ – zij het beter –, maar wordt door een veelheid van verschillen bepaald. Door stroom aangedreven trucks zien wij nu nog mondjesmaat in het straatbeeld; ze zullen over tien jaar al bijna ‘vieux jeu’ zijn, omdat elektriciteit dan ook voor vervoer over langere afstanden beschikbaar is.

De vrachtvoertuigen van de toekomst zijn geheel onderhoudsvrij. In heel Europa wordt dan op grote schaal geïnvesteerd in ecocombi’s, omdat eerst de Noordse landen, vervolgens Nederland en daarna Duitsland en België de weg hebben gewezen. De toekomstige vrachtvoertuigen zijn geheel onderhoudsvrij, zodat de heren Jansen van straks niet hun halve vrije tijd meer kwijt zullen zijn aan reparatiewerk. Als de truck gebreken vertoont, bellen we – mailen/sms’en we eerder – gewoon de leasemaatschappij, die voor een onderhoudsbeurt zorgt. In zijn tijd zal de heer Jansen misschien, uitgesleuteld aan zijn vrachtauto, ook eens een kaartje hebben gekocht voor de Europahal, om het nieuwe, fraai glanzende materieel dat de automobielindustrie op de markt wilde zetten in ogenschouw te nemen. Het was een optimistische tijd. Het Duitse Wirtschaftswunder was in volle gang, met de afzet van kaas en boter in Nederland ging het voortvarend en al werd de diesel steeds duurder, de Grote Zuivelfabriek wilde in die meerkosten wel meedelen.

e toekomst Beeldbewerking: Edward Ouwerkerk

zich op een jaloersmakend plankje met wielen onder het voertuig om, voorzien van een keur aan gereedschappen, bouten te verwijderen, ondoorgrondelijke herstelwerkzaamheden te verrichten en na gedane zaken de constructie weer in de oude staat te brengen. Meestal werd hij daarna binnengeroepen omdat het avondeten klaar was.

Gedrocht We hebben het over de vroege jaren zestig, de jonge Beatles repeteerden in een schuurtje in Liverpool en met de Koude Oorlog viel het eigenlijk wel mee, al hadden we een hoop gedonder door die Cubacrisis. Aan Jansen leek die voorbij te gaan. Zijn aandacht ging vooral uit naar zijn vrachtauto, het was een Bedford, met ‘neusje’, in die tijd een gevaarte dat altijd om aandacht van zijn baasje vroeg. Kijk je er met een halve eeuw oudere ogen naar terug, dan was het eerder een aandoenlijk keeshondje, dat tussen moderne wegreuzen, met hun uitgekiende laadruimte, onwaarschijnlijk opgevoerde motorvermogen en tegelijk sterk verminderde brandstofverbruik, als onooglijk gedrocht zou worden afgedaan. Je weet intus-

sen bijna zeker dat heel wat bezoekers van de BedrijfsautoRAI stiekem liever, ergens achteraf in de tentoonstellingshallen, nog eens zo’n oude truck zouden tegenkomen. Zelf zou de heer Jansen er onmiddellijk weer onder kruipen, maar je moet vrezen dat die tijd toch wel voorbij is. Wat hebben we het makkelijk, tegenwoordig. Eén combinatie kan het dubbele of drievoudige vervoeren van die oude beestjes van toen, vijftig jaar geleden. De chauffeur kan plaatsnemen in een gerieflijke werkruimte, hoeft zijn stuur nauwelijks nog aan te raken en de rem amper te beroeren om, indien nodig, perfect tot stilstand te komen. Over tien, vijftien jaar – zeggen de experts – is de chauffeur zelf al bijna niet meer nodig om het voertuig te besturen. Hij/zij kan dan beter de planning in, want daar is wél veel meer werk aan de winkel. De heer Jansen maakte relatief korte ritten, zijn collega’s waren soms weken onderweg in een Europa dat nog talloze onderlinge grenzen tussen staten kende. Die avontuurlijke tijd is voorbij, althans voor chauffeurs uit de Benelux, Frankrijk en Duitsland. Ze zijn te duur, en ze blijven dat in vergelijking met hun collega’s uit de

Aandoenlijke trucks De eerste BedrijfsautoRAI’s waren in de jaren zestig al een tijdje bezig. Er staan op internet prachtige beelden uit het Polygoon-journaal van 1957 over de editie van dat jaar, met trucks die in aandoenlijkheid weinig onderdoen voor de Bedford van Jansen. In 1961 werd in dezelfde hal voor het eerst het IBM-schaaktoernooi gehouden. De twee evenementen hadden niets met elkaar te maken. Hein Donner moest in de eerste aflevering van het schaaktoernooi, gesponsord door ’s werelds toen nog baanbrekende computerfabrikant, Kick Langeweg als winnaar laten voorgaan en zou pas vier jaar later, hevig voetentrappelend en sigaretten rokend, onder anderen Lászlo Szábo achter zich laten als triomfantelijke winnaar. In 1970 kwam de jonge Boris Spasski, later wereldkampioen, de eerste prijs delen met Lev Poloegajevski. Men begrijpt wel waarom we deze twee toen ogenschijnlijk totaal verschillende evenementen in één adem mogen noemen. Weinigen zullen indertijd hebben vermoed dat de computer en de autoindustrie later een hecht huwelijk zouden sluiten, met hooguit eens een incident als het recente Volkswagenschandaal. En wat het schaken betreft? Er is geen grootmeester meer op de aardbodem die het tegen de computer nog kan winnen. Ook Lajos Portisch, met zijn rare zetten, zou het tegen de hedendaagse denkmachine afleggen. Dit alles bedacht de heer Jansen natuurlijk al toen hij begin jaren zestig, de Rolling Stones waren door zijn transistorradiootje nog niet te horen, de motorolie door de filter liet lopen en bij zijn vrouw onderwijl eens informeerde wanneer de aardappels op tafel zouden staan. Maar hij werkte voor de Grote Zuivelfabriek en had echt geen tijd zich in de combinatie van schaken en sleutelen te verdiepen. Morgen vroeg op.

Het nationale platform voor wegtransport en logistieke dienstverlening „ „ „

De nieuwste modellen trucks, trailers en bestelauto’s Innovatieve vervoersoplossingen en -toepassingen Gevarieerd kennisprogramma en live demonstraties

Kijk voor meer informatie op bedrijfsautorai.nl Hoofdsponsor:

Content partners:

Organisator:

BedrijfsautoRAI 2015 13

NIEUWSBLAD TRANSPORT 14-20 OKTOBER 2015

‘BedrijfsautoRAI is een venster op de tijd’ MELS DEES

Steven van Eijck is sinds december vorig jaar algemeen voorzitter van RAI Vereniging. Komende week zal hij gastheer zijn tijdens de bedrijfsautoRAI in Amsterdam. ‘In alle sectoren van de bedrijfswagens zien we groei.’

V

oor Steven van Eijck is het de eerste editie van de BedrijfsautoRAI die RAI Vereniging onder zijn voorzitterschap organiseert. Hij is die dagen gastheer, en dagelijks op de vloer. Na moeilijke jaren kent Nederland weer economische groei, en die dynamiek is zichtbaar tijdens de beurs. ‘De BedrijfsautoRAI is een venster op de tijd. Het toont hoe uitgebreid de automotive sector in ons land is.’ Van Eijck is er trots op dat Nederland in dit segment beslist een maakland is. ‘Het aantal truckbouwers is met Scania, DAF en VDL niet heel groot, maar we zien in Nederland een breed scala aan toeleveranciers.’ De algemeen voorzitter merkt dat de invloed van deze sector aan kracht wint, ook binnen RAI Vereniging. ‘Het gaat daarbij niet alleen om leveranciers van meer traditionele auto-onderdelen, maar ook om ontwikkelaars van producten met een sterke IT-component, denk aan NXP, TomTom of ASML.’ Nadat deze bedrijven zich succesvol presenteerden in het Holland House tijdens de IAA in Frankfurt eerder dit jaar, zullen ze nu in verschillende paviljoens hun innovaties delen met het Nederlandse publiek. ‘Als je vraagt wat typisch 2015 is aan de beurs, vind je dat toch vooral in de innovaties die fabrikanten en universiteiten gezamenlijk ontwikkelen.’

IT en wetgeving Op de eerste plaats noemt Van Eijck als actueel onderwerp Telematica. ‘Telematica zal leiden tot een transportsector die nog zuiniger is, veiliger en betrouwbaarder in de zin dat afgesproken levertijden makkelijker worden gerealiseerd als systemen de actuele reistijd goed weten te voorspellen en tijdig alternatieve routes aangeven bij stremmingen.’ Als tweede onderwerp noemt de algemeen voorzitter de ontwikkelingen rond platooning. ‘Het feit dat minis-

ter Schultz platooning, als eerste stap naar autonoom rijden, zo heeft omarmd, geeft aan dat dit een belangrijk thema is en zal blijven. Waar het bij Telematica gaat om technologie die fabrikanten en universiteiten ontwikkelen, daar zal de politiek vooral een rol spelen bij het vormgeven of aanpassen van wettelijke regelgeving.’ Van Eijck is zich ervan bewust dat de techniek daarbij vooruitloopt op het juridisch kader, ‘maar dat mag niet te lang achterblijven’. Op de derde plaats, en dat hangt deels samen met de vorige twee punten, speelt volgens Van Eijck duurzaamheid nog steeds een grote rol. ‘Gaat het bij personenauto’s vooral om hybride rijden, fiscale voordelen

Ooit schrikken we van een chauffeur die echt stuurt. en elektrische aandrijving, eventueel met brandstofcel of waterstof – bij het vrachtvervoer gaat het nog vooral om Euro VI. Ik verwacht natuurlijk dat de affaire rond Volkswagen ook tijdens de beurs door velen besproken zal worden, maar vooral ook omdat veel bedrijven mvodoelstellingen proberen te realiseren. Schoon en zuinig rijden, met een lage NOx- en CO2-uitstoot blijft een streven van de branche.’ Als laatste thema, en niet alleen tijdens de beurs, blijft de veiligheid in het verkeer van belang. Hoewel elk dodelijk slachtoffer er één te veel is, is Nederland volgens Van Eijck qua daling van het aantal dodelijke verkeersslachtoffers op de juiste weg. Wel loopt het aantal ongelukken met gewonden op. Van Eijck: ‘We blijven actief in het aandacht

Steven van Eijck: ‘Bij trucks is de groei iets minder sterk, maar bij speciale voertuigen gaat het erg hard.’ Foto: ANP

vragen voor de dodehoekproblematiek. Overigens is de echte oorzaak van veel ongevallen toch het gebruik van smartphones door chauffeurs, hopelijk zal platooning leiden tot meer verkeersveiligheid.’ De verschillende innovaties zijn tijdens de beurs te zien in het InnovationLAB, in het EVO-lab, tijdens het Congres Wegvervoer dat Nieuwsblad Transport met TLN organiseert en natuurlijk bij de verschillende stands van aanbieders en fabrikanten.

Logistieke processen Welke ontwikkelingen ziet Van Eijck bij RAI Vereniging zelf? ‘Ik noemde net al het toenemende belang van de afdeling toeleveranciers. Naar de toekomst toe moet je je wellicht als RAI Vereniging afvragen of je niet nog meer aandacht moet geven aan de complete chain aan logistieke processen in en rond warehouses en hoe die optimaal af te stemmen zijn op het vrachtvervoer. Als een klant nu een pakje bestelt bij Wehkamp, staat dat binnen 30 minuten klaar om door een vrachtwagen in Zwolle afgehaald te worden – maar is de vrachtwagen er ook op tijd? Welke equipment is er nodig, hoe verhoudt de ‘same day delivery belofte’ van een retailer zich met de fileproblematiek, dat zijn vragen die ook op RAI Vereniging afkomen. Van Eijck ziet in alle segmenten van de markt groei. ‘Bij trucks is de groei wellicht iets minder sterk, maar bij speciale voertuigen, denk aan reinigingsvoertuigen, gaat het erg hard.’ Kijken we naar volgende edities van de BedrijfsautoRAI, dan zal platooning verder groeien is de verwachting. ‘Sterker nog, in de toekomst schrikken we als we een chauffeur zien die echt stuurt.’ Op de kortere termijn verwacht Van Eijck veel van het Nederlandse voorzitterschap van de Europese Raad van regeringsleiders. ‘Een ideale positie om nieuwe technologie, van ecocombi’s tot autonoom rijden, meer vaart te geven.’

14

Dossier

NIEUWSBLAD TRANSPORT 14-20 OKTOBER 2015

Stilte en duurzaamheid staan centraal

Aan het geluidsniveau op de beursvloer zal het niet te merken zijn, maar stilte is een van de voornaamste trends op de komende editie van de BedrijfsautoRAI.

ERIK STROOSMA

Zanger Henk Wijngaard ontbreekt op de BedrijfsautoRAI 2015; de beurs richt zich meer dan ooit op de decision makers in de branche. Zij zullen vooral veel innovaties aantreffen op het gebied van stil en duurzaam vervoer, ICT en telematica.

V

olgende week zijn er 25 primeurs te zien in de RAI. ‘14 daarvan zijn wereld- of Europese primeurs’, zegt Roelant Groen, manager domein automotive van de Amsterdam RAI. Een van die wereldprimeurs is de nieuwe Eurocargo van Iveco. Het beursdebuut van ‘the truck the city likes’, zoals zijn maker hem omschrijft, sluit goed aan bij een van de dominante thema’s van de BedrijfsautoRAI: stadslogistiek. In het beursaanbod en uitgebreide kennisprogramma is veel aandacht voor dit onderwerp. Iveco’s Eurocargo is in Amsterdam overi-

gens niet helemaal voor het eerst te zien. De vakpers maakte vorige maand in Italië al kennis met de middelzware distributietruck. Ook is hij bij de Nederlandse dealers al te bestellen, maar voor het overgrote deel van de bezoekers is dit de eerste gelegenheid om de nieuwe Eurocargo te aanschouwen. Die vlieger gaat ook op voor een andere primeur, de NP300 Navara van Nissan. Die pick-up beleefde vorige maand al zijn Europese première op de IAA-autoshow in Frankfurt, maar maakt in de RAI voor het eerst zijn opwachting op een bedrijfswagenbeurs op dit continent. De nieuwe Navara, en het overige bestelwagen-

Foto’s: DAF Trucks/Iveco/MAN/Mercedes-Benz Trucks

aanbod van Nissan, is samen met dat van Dacia, Fiat, Ford, Iveco, Renault en Volkswagen Bedrijfswagens te zien op het EVO Bestelautoplein. ‘Anders dan bij voorgaande edities presenteren de bestelautomerken hun modellen niet op grote merkenstands’, vertelt Groen. ‘Ze zijn samengebracht in één hal met kleinere stands waar de focus vooral op het product ligt. Het centrale punt van deze hal is het ‘theater’ van EVO, een van onze nieuwe partners. EVO biedt hier elke beursdag een dagvullend inhoudelijk programma aan dat gericht is op de belangrijkste doelgroepen van de lichte bedrijfswagens, het midden- en kleinbedrijf en zzp’ers.’

Groene draad Het woord ‘duurzaam’ zal regelmatig vallen in het EVO Theater. En daar niet alleen. De beursorganisatie geeft aan dat dit begrip als een ‘groene draad’ door heel het kennisprogramma loopt. Ook elders op de beursvloer zullen de bezoekers welhaast struikelen over dit woord, al dan niet in combinatie met ‘stil’, ‘geluidsarm’, ‘geluidsvriendelijk’ of ‘fluisterstil’. Heel verrassend is dat uiteraard niet. ‘Innovaties op het gebied van stil en duurzaam vervoer zijn dé trend van dit jaar’, vat Groen het beursaanbod samen. Op de stand DAF Trucks komen beide samen in de zuinige ‘silent-modellen’ van de CF en XF. Deze uitvoeringen beschikken over een ‘silent mode’ die met een knop op het dashboard geactiveerd kan worden. De software van de aandrijflijn zorgt er vervolgens voor dat het koppel wordt beperkt, de motor minder toeren maakt en de truck eerder opschakelt. Daarnaast is de versnellingsbak extra geïsoleerd. Door al deze maatregelen komt het geluidsniveau van de ‘silent-modellen’ niet boven de 72 decibel uit en voldoen zij aan de eisen van het QuietTruck-certificaat. De DAF-trucks kunnen daardoor ook ingezet worden op tijden waarvoor geluidsbeperkingen gelden.

De beurs heeft meer dan ooit een B-to-B-karakter.

De autonoom rijdende Future Truck 2025 van Mercedes-Benz is een van de opvallendste voertuigen op de BedrijfsautoRAI 2015.

Geluidsarm zijn ook trucks die op LNG rijden. Scania toont onder meer een G340 LNG-trekker en krijgt voor zijn Euro VI-gasmotoren, die zowel in LNG- als CNGvarianten leverbaar zijn, op de BedrijfsautoRAI het

BedrijfsautoRAI 2015 15

NIEUWSBLAD TRANSPORT 14-20 OKTOBER 2015

BEDRIJFSNIEUWS

PIEK-certificaat voor stille voertuigen uitgereikt. Op de stand van de Zweedse truckbouwer is ook een wereldprimeur te zien: hybride vrachtwagen P320. Deze truck heeft een Euro VI-dieselmotor en een elektromotor. Dit duo vormt volgens Scania een ideale combinatie voor distributie buiten de venstertijden in milieuzones.

Zonnepanelen De opbouwindustrie en trailerbranche laat zich ook niet onbetuigd als het om stille innovaties gaat. De geruisloze koel/vriesoplegger van Heiwo is daar een goed voorbeeld van. Deze oplegger heeft een generatorEen van de wereldprimeurs op de BedrijfsautoRAI is de nieuwe Eurocargo van Iveco. as waarmee via een batterijpakket volledig elektrisch gekoeld kan worden. Daardoor produceert hij nagenoeg geen geluid en stoot hij bovendien geen emissies uit. Carrosseriefabriek Harderwijk presenteerde op de BedrijfsautoRAI 2012 voor het eerst zijn met zonnepanelen uitgeruste Sol(c)ar-bestelwagen. Het elektrische koelsysteem van deze bus draait hoofdzakelijk op zonne-energie. Dit concept werkte het bedrijf de afgelopen jaren verder uit. Verschillende voorbeelden daarvan zijn te zien op hun stand. Een daarvan is het nieuwe Solomar-concept, een koel/vriesopbouw met zonnepanelen op een MAN-chassis dat volledig aan de PIEK-normen voldoet en op de RAI of- het merk kunnen daarmee eventuele technische proficieel gepresenteerd wordt. Net als Harderwijks Sol(c) blemen vroegtijdig worden gesignaleerd en zal pech onar-koeling bestaat Hybrid PTO van Wierda Voertuig derweg tot het verleden gaan behoren. Concurrent Techniek (WVT) ook al enige jaren. Volgens Roelant MAN brengt onder meer boordcomputer MAN TelemaGroen is het echter de eerste keer dat deze vinding op tics naar de RAI. Met de data die deze computer verzaeen bedrijfswagenbeurs te zien is. Met Hybrid PTO kan melt, kunnen transportbedrijven het rijgedrag van hun de opbouw van een vrachtwagen met behulp van een chauffeurs bijsturen om brandstof te besparen. Renault accupakket elektrisch worden aangedreven zonder de Trucks komt met een primeur op het vlak van e-comverbrandingsmotor te gebruiken. merce. De Franse truckbouwer claimt de eerste fabrikant te zijn die zware vrachtwagens online gaat verkopen en koos de BedrijfsautoRAI uit als plek om dit te Future Truck 2025 Een van de opvallendste voertuigen op de beurs is on- introduceren. getwijfeld de Future Truck 2025 van Mercedes-Benz. Zelfrijdende vrachtwagens zijn natuurlijk een hot item B-to-B-karakter en dankzij Mercedes is er ook een in fysieke vorm aan- Als het aan de beursorganisatie ligt, kunnen de 160 exwezig in Amsterdam. Het systeem waarmee dit auto- posanten straks 45.000 bezoekers tegemoet zien. Evennoom rijdende studiemodel is uitgerust, werd begin veel als drieënhalf jaar geleden. ‘Ons doel is niet een zo deze maand in Duitsland voor het eerst op de openbare hoog mogelijk bezoekersaantal’, zegt Roelant Groen. ‘We willen vooral de juiste mensen binnenweg getest. Op de BedrijfsautoRAI zal hij halen, mensen die daadwerkelijk beslissen niet rijden, maar dit is wel de eerste plek over de aankoop van producten en dienin Nederland waar de Future Truck 2025 sten. Door partnerschappen aan te gaan te aanschouwen is. met EVO en TLN en samen te werken met Wat meer van nu in de categorie ICT en VERN en Dinalog hopen we die groepen telematica is Shield+ van V-tron, een donog beter te bereiken. Chauffeurs blijven dehoekdetectiesysteem dat aan de rechnatuurlijk van harte welkom, maar de beurs terachterzijde van een voertuig wordt geheeft meer dan ooit een B-to-B-karakter. monteerd en de dodehoek volledig afdekt. Dat zie je onder andere terug in het enterEen van de innovaties die Volvo Trucks tainment. Optredens van bijvoorbeeld toont is een ingebouwde communicatieHenk Wijngaard zijn er dit jaar niet bij.’ unit die op afstand uit te lezen is. Volgens

In het beursaanbod en kennisprogramma is veel aandacht voor stadslogistiek.

VDS Logistics uit Bodegraven heeft een nieuwe Iveco Stralis. Die wordt ingezet als ecocombi. VDS Logistics is een jong bedrijf dat actief is in goederenvervoer over de weg in de Benelux en het westen van Duitsland. Naast Bodegraven heeft het bedrijf standplaatsen in Waddinxveen, Voorburg en Zwaag. VDS heeft het label van Green Freight Europe, een duurzaamheidsprogramma opgezet door en voor bedrijven. Why Logistics is begin deze maand van start gegaan als logistieke dienstverlener waarbij passie voor transport voorop staat. Het bedrijf is gevestigd op Maastricht Airport en biedt vanuit hier zijn diensten aan. Zo verzorgt Why Logistics wegtransport, railtransport, luchtvracht, zeevracht, warehousing en sneltransport. Tielbeke Logistiek uit Lemelerveld heeft een primeur, door de allereerste Scania LNG Euro VI bakwagen in Nederland in gebruik te nemen. Uniek aan de tien meter lange bakwagen is dat door een technisch vernuft zowel

de truck als de Carrier Supra 1250 City diepvriesinstallatie door de LNG-motor worden aangedreven.

Vanwege de lage CO2-uitstoot en beperkte uitstoot van roetdeeltjes door de stille Euro VI LNG-motor én Carrier koel- en vriesmotor is deze bakwagen bijzonder geschikt voor distributie in stedelijk gebied, ook buiten venstertijden. Tielbeke zal de bakwagen, met extra geïsoleerde laadbak van Heiwo en voorzien van een verschuifbaar gordijn, gaan inzetten voor diepvriesdistributie ten behoeve van Albert Heijn. Truck- en autodealerbedrijf Van Tilburg-Bastianen Groep (TB Groep) neemt alle activiteiten, het personeel en het DAF-dealerschap over van EBAG trucks in Utrecht,

Duiven (Arnhem), Ede en Nijmegen en zet deze voort onder de naam Van Tilburg-Bastianen Truck & Trailer Service (TB T.T.S.). Inmiddels is TB een van de grootste DAF-dealers van Nederland. Sinds 2007 is TB Groep ook actief in Polen, waar het bedrijf zes DAF-vestigingen heeft. De Bartels Groep uit Moerstraten breidt de MAN-vloot verder uit. Een nieuwe MAN TGS 49.480 BLB 10x8 en een MAN TGX 26.440 6x2/4 BLS XLX zijn onlangs nieuw ingezet bij het familiebedrijf. De nieuwe trucks worden gebruikt bij het vervoer van zand, grind, grond, puin, afval en asfalt. Het transport is bij Bartels een ondersteunende dienst voor voornamelijk het grondverzet- en infrabedrijf, waarbij er ook voor derden wordt getransporteerd. De vloot van Bartels telt circa 25 trucks, waarvan de helft MAN’s.

Heeft u ook transport- of logistieknieuws over uw bedrijf? [email protected]

16

De Praktijk

FOLKERT NICOLAI

IDI Gazeley is een nieuwkomer op de Nederlandse markt voor logistieke panden. Het neemt belegger Eurindustrial over. Het bedrijf wil in Nederland sterk groeien.

NIEUWSBLAD TRANSPORT 14-20 OKTOBER 2015

Gazeley slaat slag in Nederla LOGISTIEK VASTGOED Eurindustrial verkoopt portefeuille aan Amerikaanse vastgoedreus

IDI Gazeley, een Amerikaanse belegger in logistiek vastgoed, betreedt de Nederlandse markt met de overname van het Amsterdamse onafhankelijke fonds Eurindustrial. Dat heeft in Nederland dertien logistieke panden in eigendom. Het totale verhuurde vloeroppervlak bedraagt 191.000 vierkante meter. Eurindustrial kondigde in mei dit jaar aan tot verkoop over te gaan. In de jaren ervoor had het fonds een flinke inspanning geleverd om de financiële resultaten te verbeteren. Zo kon met huurders overeenstemming worden bereikt over verlenging van het huurcontract en verhoging van de huur. Ook werd met succes de leegstand teruggedrongen.

Eerste stap Voor IDI Gazeley is de overname de eerste stap op de zich sterk ontwikkelende Nederlandse logistieke vastgoedmarkt. Het bedrijf is aan deze kant van de Atlantische Oceaan al actief in Frankrijk en Duitsland, maar wil vooral in Nederland sterk groeien. De overname van Eurindustrial is daartoe een opstapje. Eurindustrial werd in 1999 opgericht als onafhankelijk beleggingsfonds in logistiek vastgoed. Volgens oprichter Koos Pons was dat een gat in de markt. Veel beleggers hebben wel geld over voor bijvoorbeeld kantoorgebouwen, maar lieten logistieke objecten links liggen. Daarin heeft Eurindustrial verandering gebracht en tegenwoordig is logistiek vastgoed ook voor grote partijen in de vastgoedmarkt ‘sexy’. Het fonds ging van start met drie aandeelhouders die samen tien miljoen gulden eigen vermogen bijeenbrachten. Dat waren de pensioenfondsen van de Predikanten en de Vereenigde Glashandel, alsmede het Heerlense AZL. Initiatiefnemer achter Eurindustrial was een privébedrijf van Pons, De Vastgoedkompagnie. Met het nieuwe fonds wilde hij inspelen op de trend in het wegtransport om het werkkapitaal beter renderend te maken en zich toe te leggen op de kernactiviteiten. Het aanhouden van eigen panden hoort daar niet toe. Terughuren In de loop der jaren hebben inderdaad veel wegvervoerders hun eigen gebouwen van de hand gedaan aan een belegger en ze vervolgens teruggehuurd. Dat gold ook voor enkele huurders van Eurindustrial. Huurder van het fonds zijn onder meer Sandd in Apeldoorn, UPS in het Limburgse Herkenbosch, Talke in Moerdijk, Ziegler en Océ in Venlo, Kees Becker in Zeewolde en Tiemex in Zevenaar. Eurindustrial heeft mede door de crisis een aantal moeilijke jaren achter de rug, waarin enkele malen moest worden afgeboekt op de waarde van de portefeuille. Vorig jaar kwam de ommekeer. Er werd weer een positief totaalresultaat bereikt, van 2,6 miljoen euro. Er

werd een direct rendement gerealiseerd van 8,4% en een totaalrendement per aandeel van 5,4%. Verder werd gebruikgemaakt van de expiratie van huurcontracten voor panden in Almelo, Nuth, Venlo en Venray om de huur te verhogen. Voor het pand in Venray werd een tweede huurder gevonden waarmee aan een hardnekkige leegstand een einde werd gemaakt. Daardoor steeg de bezettingsgraad al naar 89%, inmiddels is bijna de gehele capaciteit verhuurd. De gemiddelde huurtermijn steeg vorig jaar van 5,1 naar 5,3 jaar. Het fonds ging er toen nog niet van uit dat de portefeuille in de verkoop zou gaan. Maar de markt is momenteel dermate aantrekkelijk geworden dat er nu toch maar voor is gekozen om te incasseren. Pons had indertijd de ambitie om Eurindustrial in een jaar of vijf te laten uitgroeien tot een fonds met een half miljard euro belegd vermogen. Daar is weinig van terechtgekomen. Medio dit jaar waren er zeventien aandeelhouders en kwam het belegd vermogen op 91,2

miljoen euro. In 2010 was dat nog meer dan 120 miljoen euro. Sindsdien is alleen maar op de waarde ingeteerd. Het eigen vermogen van Eurindustrial kwam uit op 48,4 miljoen euro, dus vrijwel exact de helft van het belegd vermogen.

Buitenlandse handen Met de verkoop aan IDI Gazeley komt weer een flinke pluk Nederlands logistiek vastgoed in buitenlandse handen. Eerder nam bijvoorbeeld Warehouses De Pauw (WDP) voor 105 miljoen euro een portefeuille over van Van de Ven Bouwbedrijf, met acht panden, met een gezamenlijke oppervlakte van 150.000 vierkante meter. Zes van de acht panden waren in bedrijf, de overige twee in aanbouw. Het ging onder meer om het gebouw van Kuehne + Nagel in Veghel en de distributiecentra van Movianto en Vetipak, beide in Oss. Door de overname verhoogde WDP zijn belangen in Nederland tot 300 miljoen euro, op een totaal van 1,1 miljard euro. Dit Belgische fonds wil in Nederland verder

groeien, omdat de markt er hier in het algemeen beter bij ligt dan in het eigen België. Het is niet de enige Belgische groep die uitbreiding zoekt in Nederland. Groep Heylen bijvoorbeeld bouwt in Venlo een ‘shopping mall’ voor het webwinkelen met een vloeroppervlakte van 140.000 vierkante meter. In Roosendaal laat Heylen een ‘logis-

meter. Primark, de gigant in goedkope kleding, bouwt een centrum in Roosendaal. Dat laatste project is ontwikkeld door het BelgischBritse Logistics Capital Parnters. Bol.com begint volgend jaar met de bouw van een logistiek centrum in Waalwijk, met een oppervlakte van 50.000 vierkante meter. Die panden zijn stuk voor stuk vele

De markt ligt er hier in het algemeen beter bij dan in het eigen België. tieke campus’ verrijzen van 70.000 vierkante meter. Deze nieuwe panden maken deel uit van een lange reeks onlangs aangekondigde grote logistieke bouwprojecten. Zo bouwt Michael Kors, de Amerikaanse kledingreus, in Venlo een Europees distributiecentrum van 300.000 vierkante

malen groter dan het gemiddelde bij de dertien objecten in de portefeuille van Eurindustrial. Maar ook aan kleinere panden blijft, al is de tendens tot schaalvergroting overduidelijk, altijd wel behoefte, zal IDI Gazeley hebben gedacht toen het met zijn bod op Eurindustrial kwam.

NIEUWSBLAD TRANSPORT 14-20 OKTOBER 2015

De Praktijk 17

nd

@NTNL Een jaar lang het veiligste magazijn van Nederland: onze locatie in Groot-Ammers won in de categorie klein http://ow.ly/T9Fz1 @AkzoNobelNL Vandaag bij nationaal douanecongres, oa over UCC. Grootste douane uitdaging voor de komende jaren! @EVO_nieuws pic. twitter.com/8XKFUVNWDS @dennisheij Startups noodzaak voor energietransitie #haven debatamsterdam maar ook de Googles. Straks energierekening van hen? @AKiewit Rail on the right track...met weer een nieuwe spoorverbinding van Rotterdam naar Zuid-Duitsland https://lnkd.in/eQsmMFg @ChantalGouka Zeebonk Dolle Dries vertelt ‘het mooiste was altijd die meiden aan de wal. Ik viel natuurlijk altijd op negerinnen’ https://www.youtube. com/ @NL_RTM

Illustratie: Edward Ouwerkerk

Vrijdag 6 november wordt in Flevo Marina Lelystad symposium ‘Van data naar veilige navigatie’ georganiseerd. http://bit.ly/1hzLJ9L @maritiemewereld CEO Flinter: ‘Met wat ik nu weet had ik als K Line zijnde al lang gebeld, op zijn minst om te vragen hoe het met bemanning is.’ #Flinterstar @TobiasPieffers

Ook met uw tweet in de krant? Met #NTnl springt u meer in het oog. Blijf op de hoogte en volg deze krant op twitter.com/ntnl

In Memoriam

Artur van den Hil Een levensgenieter is veel te vroeg van ons heengegaan. 12 oktober 2015 is geheel onverwachts onze Artur van den Hil op 38-jarige leeftijd overleden.

18

De Praktijk

RAAD & RECHT T COR VAN MAURIK, VERZEKERINGSEXPERT www.brrgroep.nl

NIEUWSBLAD TRANSPORT 14-20 OKTOBER 2015

Haven blijft leven van HAVENDEBAT AMSTERDAM Tweesporenbeleid is nodig om energietransitie

Wat is onze afspraak? ‘Wat hebben wij afgesproken?’ Dit is op zich een hele simpele vraag, maar hij wordt eigenlijk veel te weinig gesteld. Vooral wanneer bijvoorbeeld tussen koper en verkoper problemen zijn ontstaan, doordat goederen die geleverd moeten worden, beschadigd zijn geraakt of zelfs geheel verloren zijn gegaan. In de praktijk zijn wij hiermee geconfronteerd na de ramp in de haven van Tianjin, waarbij onder andere een enorm aantal containers met lading verloren is gegaan. Eerst was daar een Nederlandse importeur van onderdelen voor graafmachines, die een container FOB Tianjin had gekocht. De verkoper wilde in dit geval de koper doen geloven dat het verlies van deze container voor zijn rekening en risico kwam. Dit is pertinent onjuist! De betreffende incoterm FOB 2010 bepaalt dat het risico van verkoper op koper overgaat, zodra de betreffende goederen zijn geladen aan boord van het schip in de verschepingshaven. Een ander geval betrof een exporteur die drie containers met drank met een totale waarde van USD 226.000 op basis van de incoterm CFR 2010 Tianjin had verkocht. Evenals bij de incoterm FOB gaat hier het risico van verlies en schade over van verkoper op koper, zodra de goederen zijn geladen aan boord van het schip in de verschepingshaven. Er bestaat bij beide incoterms geen verplichting tot het verzekeren van de goederen. Deze containers bevonden zich tijdens de explosie in de haven van Tianjin. Verkoper wist niet of koper een transportverzekering had afgesloten, maar wat veel vervelender voor de verkoper was, was dat deze nog geen betaling van de koper had ontvangen. De ontvanger in China liet ook niets meer van zich horen. Intussen is één container onbeschadigd teruggevonden, maar zijn er nog twee onvindbaar. Die zijn waarschijnlijk bij de explosie verloren gegaan. De verkoper is in dit geval gelukkig zo verstandig geweest om een ‘sellers’ interest verzekering’ af te sluiten en kon de schade daaronder aanmelden. De verkoper dient zich te realiseren dat een sellers’ interest verzekering niet mag worden aangezien voor een solvabiliteitsof kredietverzekering. Hier is het vermogen van de verkoper het voorwerp van verzekering. Voor de sellers’ interest verzekering gelden andere maatstaven, namelijk: deze verzekering dekt slechts materiële schade en uitsluitend indien en voor zover daarvoor geen betaling van de koper wordt verkregen. Het is niet van belang of dat niet betalen enige relatie heeft met de financiële positie van de koper. Zodra aan deze basisvoorwaarden en verdere voorwaarden is voldaan, biedt de sellers’ interest verzekering dekking. Die andere voorwaarden zijn: - dat de schade het gevolg moet zijn van een gedekt gevaar. Daarom worden behalve een ‘sellers’ interest clausule’ ook nog transportverzekeringsclausules aan de polis gehecht, zoals de ‘All-Risks’ Clausule G13 of eventueel Engelse Clausules; - alle rechten van de verkoper ten aanzien van derden, worden na betaling van een schade aan de verzekeraar overgedragen; - op geen enkele wijze mag de koper op de hoogte zijn van het bestaan van de sellers’ interest verzekering; - de sellers’ interest verzekering dekt alleen het belang van de met name genoemde verkoper en is daarom niet overdraagbaar. Onder deze verzekering is slechts verhaalbaar die opgetreden transportschade tot het beloop van het bedrag, dat de koper voor beschadigde of verloren gegane goederen niet heeft betaald. De verkoper dient zich goed de inhoud en de betekenis van de overeengekomen handelskoopcondities te realiseren en kan door het afsluiten van een sellers’ interest verzekering een financiële strop voorkomen.

De overslagbedrijven van kolen in de Amsterdamse haven verwachten voor de komende tien tot vijftien jaar geen ingrijpende daling van de vraag.

JOHN VERSLEIJEN

De overslag van steenkolen en benzine in de Amsterdamse haven is zeker eindig, maar voorlopig zal de opslag van fossiele brandstof nog de financiële kurk blijven waarop de hoofdstedelijke energiehaven, een van de grootste van Europa, drijft. Dat bleek op het tweede havendebat van Amsterdam. Zelfs voor de twee grote overslagbedrijven van steenkolen in de Amsterdamse haven, OBA Bulk Terminal en Rietlanden, lijkt er de komende tien tot vijftien jaar nog volop werk. ‘We zijn brandstofjunkies geworden’, aldus havendirecteur Dertje Meijer in haar inleidende woorden. Hoewel de twee bulkstuwadoors al enige tijd niet mogen uitbreiden in de haven, lijkt de honger naar goedkope Amsterdamse steenkolen in Duitsland nog niet gestild door de recente om-

schakeling van nucleaire naar duurzame energie bij de oosterburen. De komende jaren gaan tevens de laatste Duitse steenkolen- en bruinkolenmijnen dicht en daardoor zal de vraag naar de steenkolen zelfs nog licht kunnen toenemen. Een nieuwe toekomst gloort zelfs voor de kolen als ‘back-up’-brandstof voor duurzame energie, zei Bert van Druten, hoofd kolen en vracht van EDF, de moederholding van Rietlanden. ‘Waarschijnlijk kunnen ook de Amsterdamse overslagbedrijven daar een rol in spelen, wellicht in afgeslankte vorm’, verwacht hij. De gigantische kolenoverslag in de Amsterdamse haven vervangen met andere energiedragers zoals biomassa acht manager Hans Mattheijer van OBA nauwelijks haalbaar. Daarvoor is de voorraad aan biomassa in Nederland te beperkt, terwijl Amsterdam die ook nog zal moeten delen met concurrenten in de Rotterdamse haven.

Hij verwacht dat de energierol van steenkolen, een van de moneymakers in de Amsterdamse haven (een kolenschip levert het havenbedrijf al snel 100.000 dollar op), dan ook nog lang niet is uitgespeeld. De overslagbedrijven wijzen verder op andere alternatieven zoals het ‘groen maken’ van de kolenverbranding. Daar valt volgens Van Druten nog veel milieuwinst te behalen. Zo kan met nieuwe technologieën de efficiëntie van het verbrandingsproces worden opgekrikt van de huidige 35% naar 50%. In combinatie met stadsverwarming zou dat zelfs verhoogd kunnen worden naar 70%.

EUROPORT

NATIONAAL EXPORT EVENT

3 T/M 6 NOVEBER Ahoy Rotterdam is vier dagen de internationale ontmoetingsplaats voor innovatieve technologie en complexe scheepsbouw. Vanuit de hele wereld komen bezoekers naar deze tweejaarlijkse beurs. • europort.nl

4 NOVEMBER Tijdens dit evenement kunnen exporteurs zich laten bijpraten over de laatste trends en ontwikkelingen in internationaal zakendoen. Georganiseerd door DHL Express, Fenedex, ING, RVO.nl en ExportSelect. • nationaalexportevent.nl

Dilemma Voor het Havenbedrijf Amsterdam is de energietransitie van fossiele naar duurzame vormen ronduit een ‘dilemma’, zei operationeel directeur Koen Overtoom van Havenbedrijf Amsterdam. Hij wees op het

AGENDA BEDRIJFSAUTORAI 2015 20 T/M 24 OKTOBER Transporteurs, verladers, mkb’ers en zelfstandige chauffeurs; voor alle bezoekers biedt de BedrijfsautoRAI 2015 veel nieuws, producten en kennis. Alle bekende truckmerken zijn aanwezig. • bedrijfsautorai.nl

‘VAN WIELEN NAAR HET WORLD WIDE WEB’

CONGRES WEGVERVOER NEDERLAND

20 OKTOBER Seminar van TVM en ING tijdens de BedrijfsautoRAI voor logistieke dienstverleners. Met de uitslag van een Panteia-onderzoek naar de ontwikkellijn van de logistiek. • tvm.nl

22 OKTOBER Nieuwsblad Transport organiseert dit congres in samenwerking met TLN. Over de kilometerheffing in België, alcohol en drugsgebruik en onbemand goederenvervoer. •nieuwsbladtransport.nl/Events

De Praktijk 19

NIEUWSBLAD TRANSPORT 14-20 OKTOBER 2015

de brandstofjunkies financieel mogelijk te maken, vindt het havenbedrijf

FAILLISSEMENTEN Sc Expres En Internationaal Transport B.V. Sommelsdijk Rechtbank Rotterdam

Trans Deburchgraeve BVBA Nieuwpoort Rechtbank Veurne

Total Stockage BVBA Alken Rechtbank Tongeren

Travic BVBA Meerhout Rechtbank Turnhout

Bader Trans Scs Nivelles Rechtbank Nijvel

Jpc Trans BVBA Nevele Rechtbank Gent

J3-Trans BVBA Diepenbeek Rechtbank Hasselt

Taurus Tankvaart N.V. Antwerpen Rechtbank Antwerpen

PERSONALIA Luchthaven Rotterdam The Hague Airport krijgt Ron Louwerse als nieuwe directeur. Hij is nu nog directeur veiligheid en milieu van luchthaven Schiphol en begint na een inwerkperiode op 1 februari volgend jaar aan zijn nieuwe taak. Louwerse volgt Roland Wondolleck op, die bijna 32 jaar aan het roer stond van de Rotterdamse luchthaven. Wondolleck wordt adviseur van de raad van bestuur van Schiphol Group. Wilma van Dijk volgt Louwerse op bij Schiphol als nieuwe directeur veiligheid en milieu.

‘Daarnaast kunnen kolen als back-up naast duurzame energie een rol spelen.’

feit dat verdienmodellen ‘op de schop’ zullen gaan als de opslag en overslag van fossiele brandstof zijn einde nadert. Het havenbedrijf opteert dan ook voor een geleidelijk tweesporenbeleid waarbij met de inkomsten uit de overslag van fossiele brandstoffen nieuwe duurza-

Foto’s: Sanders & Rozemeijer

van de Amsterdamse gemeente. Het beeld dat experts schetsten rond mogelijke alternatieven voor steenkolen en benzine was niet altijd helder. Voorzitter Manon Janssen, boegbeeld van de topsector energie, en analist Kasper Walet van Maycroft Consulting hadden het

Onze verdienmodellen gaan op de schop door de energietransitie. me initiatieven en start-ups in de haven financieel worden geholpen. Volgens algemeen directeur Dertje Meijer is de haven daar al op kleine schaal mee bezig. Zij wees er tevens op dat een te abrupt afscheid van de fossiele brandstoffen ook een verder gat zou schieten in de begroting

over hergebruik en delen van restwarmte, energieopslag in koelcellen, biomassa, windparken, smart grids, elektriciteit uit golfslag, algen en fusion als nieuwe energiedragers, maar deze interessante bespiegelingen leverden nauwelijks levensvatbare verdienmodellen op

voor de participerende havenbedrijven. Walet verwacht wel dat het energielandschap anno 2030 een groot aantal nieuwe spelers zal laten zien zoals Amazon, Google en Uber-achtige bedrijven die het huidige energiecluster ‘volledig zullen ontwrichten’. Volgens Hari Dattatreya van Vopak zal het niet zo’n vaart lopen en ligt de waarheid voor de tankopslag waarschijnlijk in het midden. Hij wees er op dat er voor benzine als transportbrandstof de komende twintig jaar nog wel een grote markt zal blijven. Energie-transitie zal volgens de Vopak-manager wel een groot vraagstuk worden als de soms vijftig jaar oude opslagtanks dienen te worden vervangen. ‘De vraag is dan hoe je straks gaat investeren als overslagbedrijf. Kies je voor kleinere installaties of blijf je bij groot met de kans op onderbezetting. Dat zijn wel vraagstukken waar wij langzaam voor staan en waar wij een antwoord op moeten vinden.’

Koninklijke Saan Tilburg heeft een nieuwe manager Kranen: Tom van de Broek. Naast industriële verhuisprojecten zullen ook de kraanverhuuractiviteiten van het bedrijf vanuit Tilburg worden uitgebreid. Van de Broek is als manager Kranen verantwoordelijk voor zowel de commerciële als de operationele zaken van de activiteit kraanverhuur in Zuid-Nederland. Frits Verhees wordt de nieuwe directeur van de divisie ruimte, mobiliteit en infra van advies- en ingenieursbureau Movares. Hij volgt Sander Eijgenraam op, die directie-

voorzitter Johan van den Elzen van Movares opvolgt. Verhees is op dit moment bid director bij bouwbedrijf Heijmans. Zijn functie bij Movares zal hij zo snel mogelijk, maar uiterlijk 1 januari 2016, op zich nemen. DB Schenker Rail haalt een nieuwe topman in huis die afkomstig is van Siemens. Jürgen Wilder moet de sanering bij de noodlijdende dochter van Deutsche Bahn voltooien. Wilder zou de opvolger worden van Alexander Hedderich, die bij DB Schenker Rail deze zomer het veld moest ruimen wegens de slechte gang van zaken in het goederenvervoer over het spoor. Wilder heeft nu de leiding over de divisie van Siemens die hogesnelheidstreinen en treinen voor het korteafstandsvervoer produceert. Deze post bezet Wilder sinds begin 2013. James McCarthy verlaat palletgigant Chep na een dienstverband van 7,5 jaar. Het bedrijf heeft Michael Pooley aangesteld om McCarthy op te volgen als president van Chep Europe. Hij leidde eerder Britse en Ierse activiteiten van het bedrijf en het sales & customer operations team in de Verenigde Staten. Pooley werkte van 2002-2013 al voor Chep. BOGE, fabrikant van compressoren en persluchtsystemen, breidt zijn expertise verder uit met een brede waaier ‘maritieme producten’ en heeft hiervoor zijn team versterkt: Ronald Engberts krijgt de leiding van de afdeling scheepvaart en offshore.

nieuwsbladtransport.nl/informatie/mensen Bent u iemand? www.nieuwsbladtransport.nl/service/personalia

COLOFON Nieuwsblad Transport is een uitgave van

MANAGING DIRECTOR

REDACTIE

MANAGER OPERATIONS

[email protected] ADVERTENTIEVERKOOP

TRAFFIC

T. 010 280 10 25 F. 010 280 10 05 [email protected]

traffi[email protected]

© 2015 NT Publishers B.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

job de kruiff [email protected]

[email protected] [email protected] havens, maritiem en spoor [email protected] wegvervoer, binnenvaart en economie [email protected] luchtvracht en expeditie [email protected] lijnvaart [email protected] scheepvaart en offshore

010 280 10 16, Fax: 010 280 10 05, [email protected]

DRUK

[email protected]

EINDREDACTIE ONLINE

VORMGEVING

[email protected]

edward ouwerkerk / erik straver [email protected]

PUBLISHING MANAGER

[email protected] HOOFDREDACTEUR

[email protected] EINDREDACTIE PRINT

Paul Krugerstraat 181, 3072 GJ Rotterdam Postbus 200, 3000 AE Rotterdam T. 01o 280 10 00 F. 010 280 10 05

nieuwsbladtransport.nl

KLANTENSERVICE

Voor de prijzen van de verschillende abonnementen op de print- en online-uitingen van Nieuwsblad Transport, het NT-membership en de aantrekkelijke bedrijfsabonnementen vindt u alle informatie op www.nieuwsbladtransport.nl/service/abonneren. Of neem contact op met onze klantenservice:

OFFICE MANAGEMENT

T. 010 280 10 00 F. 010 280 10 05 MAINPORT MAIL

T. 010 280 10 30 F. 010 280 10 05 [email protected] [email protected] [email protected]

Wegener Nieuwsdruk Gelderland

De Marge

NIEUWSBLAD TRANSPORT 14-20 OKTOBER 2015

‘IMO is bedreiging’

COLUMN FOLKERT NICOLAI [email protected]

SCHEEPVAART Marshall Eilanden vragen om klimaatbeleid Beeldbewerking: Edward Ouwerkerk

20

Dafne moet het doen Nederland lijkt, zeggen mensen die het weten kunnen, zijn klimaatdoelen niet te halen. Je raakt er aan gewend. Zoveel andere doelen worden ook niet gehaald. Naar het EK Voetbal kunnen we fluiten, omdat we te vaak het doelnet niet wisten te vinden, behalve dan aan de buitenkant. Het zal me verbazen als het ons door Europa opgelegde doel voor de opname van asielzoekers wordt gehaald. Daar komt natuurlijk gedoe over in de Tweede Kamer. Het is wel zo dat paleis Soestdijk sinds het overlijden van de hoofdbewoners feitelijk leeg staat, maar we hebben liever tentenkampen in Oranje. Met een kleine handleiding erbij, in het Arabisch, hoe je de haringen in de grond moet slaan. Nou, dat weten die Syriërs als geen ander. Ze kunnen trouwens ook perfect kamelen melken, maar laten we die nu net niet in voorraad hebben. De enige Oranje die haar doelen vorstelijk haalde, was dit jaar Dafne Schippers, de meerkampster die besloot zich toe te leggen op de honderd en tweehonderd meter. Er zou eigenlijk een driehonderd meter moeten worden ingevoerd om Dafne straks aan nog iets meer Olympisch goud te helpen. Maar daar zal een of andere IOC-Sepp Blatter te zijner tijd wel een stokje voor steken. Goed, Nederland haalt zijn milieudoelen niet. Op de Tweede Maasvlakte halen we alles uit de kast. We zetten er kolencentrales neer, maar verplichten vervoerders wel om zoveel mogelijk gebruik te maken van ‘alternatieve’ vervoermiddelen, zoals spoor en binnenvaart. In wezen blijft de haven dus vies, maar o jongens (en meisjes), wat maken we het voor- en natransport toch schoon met z’n allen. Heeft u al een leuke reis naar Mars geboekt, voor als de Aarde naar de Maan gaat? Neem dan een extra trui mee, want het is er zomaar min 160 graden. Echt lollig is het er verder ook niet. Water is er wel ontdekt, maar je moet het uit de bodem zien te prutsen. Bier brouwen doen ze niet op de Rode Planeet en van wijn hebben die microben nog nooit gehoord. Blijf dus liever in Holland en laat Dafne Schippers er straks, als ze is uitgeatletiekt, voor zorgen dat wij in elk geval onze klimaatdoelen wél halen.

QUOTE Q UOTE V VAN AN DE DE W WEEK EEK

U sp spreekt met gemeente, de g maar spreekt maa die ook o met u? Dagvoorz Dagvoorzitter Hans Etman ondervra ondervraagt Sven Jense van Amsterdam Fossielvrij tijdens Amsterda het Havendebat Have Amsterdam.

Niet op kantoor? Lees NT online. 2 maa de

Een lid dat de hoge baas van een organisatie onkunde verwijt – het is aan de orde van de dag. Bij de FIFA en de ouderenbond, natuurlijk, maar ook binnen de Internationale Maritime Organization.

spiegel. Omdat de eilandengroep tevens de in grootte derde vlaggestaat van de wereld is, heeft deze een luide stem binnen de IMO. De minister windt zich op over het feit dat Sekimizu niet wil dat de IMO zich moet committeren aan de CO2-uitstoot van schepen.

De minister van buitenlandse zaken van de Marshall Eilanden zegt in een persverklaring dat Koji Sekimizu, de secretaris generaal van de International Maritime Organization (IMO), een gevaar vormt voor de planeet aarde, vanwege het ontbreken van ambitie op het gebied van milieubescherming en duurzaamheid. De meer dan 2000 eilanden die samen het land Marshall Eilanden vormen, zullen bijzonder lijden onder een verdere stijging van de zee-

Wereldhandel ‘Zijn houding is niet alleen een gevaar voor de planeet, maar ook voor toekomstige voorspoed in de scheepvaartsector. Zo zal dit beleid een negatieve uitwerking hebben op de stabiliteit van de wereldhandel in de toekomst’, stelt minister Tony de Brum. In mei van dit jaar riep de regering van de eilandstaat de IMO nog op een target te stellen voor de reductie van CO2-uitstoot. De eilandstaat

MELS DEES

hamerde erop een target in te voeren in aanloop naar de volgende ronde van het VN-klimaatoverleg.

Slow steaming Sekimizu gaat niet mee in deze wensen, en verwijst naar een eigen studie van de IMO, die zou aantonen dat de uitstoot van broeikasgassen tussen 2007 en 2015 fors daalde in de scheepvaart. De Marshall Eilanden vechten die conclusie aan: de lagere uitstoot heeft te maken met minder scheepvaartverkeer als gevolg van de wereldwijde economische crisis, en is niet het gevolg van een duurzamer beleid. De Brum vindt het bijzonder bedreigend dat de secretaris generaal de invloed van de scheepvaart op de uitstoot van broeikasgassen ontkent.

20 JAAR GELEDEN IN NIEUWSBLAD TRANSPORT

14 oktober 1995

Open skies helpt MAS en KLM Het open sky verdrag op vrachtgebied tussen Maleisië en Nederland, dat in september van dit jaar werd gesloten, opent de weg voor een verregaande vrachtsamenwerking tussen KLM Cargo en Malaysia Airlines Kargo. Beide luchtvaartmaatschappijen ondertekenden begin dit jaar al een memorandum of understanding voor het wederzijds gebruik van elkaars vrachtcapaciteit op vluchten tussen Amsterdam en Kuala Lumpur. Het gaat daarbij om maximaal vier palletposities per vlucht. Deze samenwerking zal zeker worden versterkt. Jacques Ancher, directeur Vracht van de KLM, liet op een congres over de Europese infra-

structuur in Eindhoven weten dat KLM Cargo vanuit het Maleisische Penang vrachtvluchten zal beginnen op de Amerikaanse westkust. Met deze freightervluchten gaat een lang gekoesterde wens van Ancher in vervulling. De vluchten vanuit Penang zullen worden uitgevoerd door Atlas Air, dat langzaam lijkt uit te groeien tot de huisvervoerder van KLM Cargo. MAS Kargo en KLM Cargo zijn overeengekomen om ongeveer elke zesde week een gemeenschappelijk overleg te hebben over mogelijke intensivering van de samenwerking. Binnen Maleise kringen wordt daarbij bevestigd dat ‘alles bespreekbaar is’.