DSB | Jaarverslag 2010
DSB | Jaarverslag 2010
DSB | Jaarverslag 2010
3
EEN VERNIEUWDE WEG Bewust van de veranderende wereld om ons heen, is er een traject ingezet hoe we het merk De Surinaamsche Bank kunnen herpositioneren. Samen met vele DSB’ers zijn de bouwstenen van het nieuwe merk DSB gedefinieerd. Op basis hiervan is de strategie voor de komende jaren opgesteld. De nieuwe huisstijl is voor De Surinaamsche Bank de concrete bewijsvoering dat er een nieuwe weg wordt ingegaan als bank. Een vernieuwde weg die het bestaan van de bank minimaal nog eens 146 jaar zal garanderen maar vooral een weg die DSB de beste bank van en voor Suriname maakt! Een nieuwe huisstijl is voor DSB geen cosmetische uitstraling. Het is het resultaat van maandenlang samen denken en samenwerken over hoe DSB de toekomst in gaat in een sterk veranderende omgeving op het gebied van mens en maatschappij, technologie en natuurlijk de financiële markt. De Surinaamsche Bank biedt de beste financiele diensten aan particulieren, bedrijven, instellingen en overheden op klantgerichte wijze.
De Surinaamsche Bank is de beste bank voor Suriname!
4
DSB | Jaarverslag 2010
Inhoud Visie, Missie en Corporate Values
07
Procuratiebevoegdheid
08
Organogram
11
Prae-advies van de Raad van Commissarissen
13
Vijf jaar geconsolideerde kerncijfers
14 Verslag van de directie
Macro-economische beschouwing
16
Koersnoteringen
24
Het bedrijf van de bank
26 Jaarrekening 2010
Vennootschappelijke balans vóór winstverdeling per 31 december 2010
42
Vennootschappelijke balans ná winstverdeling per 31 december 2010
43
Vennootschappelijke winst- en verliesrekening over 2010
44
Geconsolideerde balans vóór winstverdeling per 31 december 2010
45
Geconsolideerde balans ná winstverdeling per 31 december 2010
46
Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2010
47
Toelichting op de jaarrekening 2010
48
Activa vennootschappelijke en geconsolideerde balans ná winstverdeling
50
Passiva vennootschappelijke en geconsolideerde balans ná winstverdeling
52
Vennootschappelijke en geconsolideerde winst- en verliesrekening
53 Overige informatie
Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2010
55
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
56
Adressen
58
Colofon
59
DSB | Jaarverslag 2010
5
6
DSB | Jaarverslag 2010
DSB | Visie De Surinaamsche Bank is de beste bank voor Suriname.
DSB | Missie Diep geworteld in de Surinaamse samenleving biedt De Surinaamsche Bank de beste financiele diensten aan particulieren, bedrijven, instellingen en overheden op een klantgerichte wijze. Deze klantgerichtheid is gebaseerd op onze kernwaarden en wordt uitgedragen door onze toegewijde en trotse medewerkers. Door onze activiteiten voegen wij te allen tijde waarde toe aan de Surinaamse gemeenschap in het algemeen en in het bijzonder aan onze klanten, onze medewerkers en onze aandeelhouders.
DSB | Corporate Values Betrokken Betrokken zijn is oprecht geïnteresseerd zijn. Echt willen weten wat er speelt. Geworteld zijn en onderdeel zijn van de Surinaamse samenleving en je willen inleven in de ander. Deelgenoot zijn van je gezin, betrokken bij collega’s, bij klanten en samenleving, bij natuur en milieu. Door betrokken te zijn raak je verweven met je omgeving, binnen de bank en buiten de bank. Dan ontstaat respect, vertrouwen en teamgevoel. Onderlinge raakvlakken worden zichtbaar en je bent altijd geinteresseerd in het welzijn van anderen.
Ambitieus Uitdaging is je drijfveer en de wil om te groeien, als bank en als persoon. Geprikkeld zijn om iets te betekenen voor anderen. Reeds sterke punten nog sterker maken, leidt tot professionaliteit. Trendsettend zijn door altijd op zoek te gaan naar innovatieve oplossingen. Iedere vraag van een collega of klant wordt vertaald in vernieuwende ideeen. Ambitieus zijn is de dingen tot stand brengen en daadkracht tonen. Energiek zijn en je energie delen met een dynamisch team. Altijd voor de beste oplossingen gaan binnen de bank en in de markt is het resultaat, want ik ben ambitieus.
Rechtvaardig Rechtvaardig begint bij integer zijn, bij eerlijk handelen. Niet omdat het moet, maar omdat je het bent. Respect hebben voor elkaar. Respect hebben voor recht & waarheid. Transparant zijn zonder willekeur. Betrouwbaar zijn langs de lijnen van duidelijke, heldere en zichtbare normen & waarden. Afstand nemen van vooringenomenheid en willekeur. Rechtvaardig zijn betekent respect opbrengen voor en handelen naar wet & regelgeving. Rechtvaardig zijn betekent ook afspraken nakomen.
Professioneel Vraagstukken vanuit alle invalshoeken kunnen benaderen. Door te luisteren en je in te leven, worden beargumenteerde keuze’s gemaakt. Vooruit zien en weten wat er op ons af kan komen. Je eigen beperkingen kennen en de dingen op een respectvolle manier zeggen. Kalmte bewaren en de mogelijkheden en onmogelijkheden kunnen toelichten. Professionals zijn netwerkers in het creeren en vinden van hulpbronnen. Niet gericht naar zichzelf, maar naar collega’s als teamworker, naar de klant en naar de samenleving. Ik ben professioneel betekent ook integer zijn naar je collega en naar je klant.
Kwaliteitsbewust Je weet aan welke normen je werk moet voldoen en je handelt daarnaar. Je kijkt hoe de kwaliteit omhoog kan, wellicht door signalen van klanten en collega’s. Kwaliteitsbewust zijn uit zich in snelheid en nauwkeurigheid. Onderzoeken en weten wat de klant verwacht, wat de klant wil en écht nodig heeft om tevreden te zijn. Door te luisteren en door te vragen. Beseffen dat maatwerk de vertaling is naar klanttevredenheid. Naar collega’s toe betekent kwaliteitsbewust, alles in 1 keer goed te doen. Beseffen dat je onderdeel bent in het proces naar optimale dienstverlening. Alert zijn in je denken & doen, je werk controleren op netheid, op juistheid en op snelheid.
DSB | Jaarverslag 2010
7
DSB | Procuratiebevoegdheid 1) 1 Abdoelkariem-Abdoelbasier Z.N. mw. 2 Adna B.I.P. drs. MBA 3 Amatnoerngalim U.S. mw. 4 Amatsoemarto A.S. mw. 5 Atmidi-Djasmadie E.S. mw. 6 Bakboord-Satimin P.R. mw. 7 Bendt G.E. 8 Bergraaf-Tan A Kiam M.B. mw. 9 Bhagwandin P.A. mr.cams 10 Bhola-Raghoebarsing A. mw.drs. MBA 11 Breinburg M.C. mw. 12 Brussel van J. 13 Chang-Sim A Sjoei I.G. mw. 14 Colli S.M. 15 Debs Y. mw. 16 Diepenbos van S. mw. B.HA. 17 Doelsamsoedi-Kartosentiko L.N. mw. Mr. 18 Edam-Morsen S.A. mw. 19 Elshot M.H.G, mw. 20 Fazal Alikhan-Oedaichand G.A. mw. 21 Flu-Blom, N. mw. drs. 22 Garcia Castro-Elias G. mw. 23 Gordon-Dover C.A.M. mw. 24 Hanenberg E.G. 25 Heerenveen P.I. mw. drs. MBA 26 Helstone S.H. 27 Henar H.L. mr. 28 Hijlaard I. 29 Hijlaard-Chin D.S. mw. 30 Jaliens E.L. 31 Kaliar R.A. 32 Kalipersad M. 33 Kallan N.F.A. drs. 34 Karg A.J. 35 Kartomoehamat-Amatdjimirin F.M. mw. 36 Kartoredjo C. mw. 37 Kartoredjo-Norjodikromo G. mw. 38 Kasnawi-Kasanpawiro W.F. mw. 39 Kasto-Notopawiro S. mw. drs. 40 Kertodikromo M.L. mw.
8
DSB | Jaarverslag 2010
Section Head Bills-Payments & Settlements B Department Manager Accounting & Reporting B Customer Representative C Section Head Processing Contract Handling B Customer Representative C Customer Representative C Branch Manager Moengo B Branch Manager Kasabaholo B Department Manager Compliance A Department Manager Contract Handling A Customer Representative C Customer Representative C Branch Manager Nieuwe Haven B Section Head Insurance C Section Head Salary Administration & Compensation A Department Manager Marketing B Customer Representative C Branch Manager Maretraite B Customer Representative C Customer Representative C Managment Trainee Branch Manager Lelydorp B Customer Service Representative Nickerie Branch B Customer Representative C Branch Manager Moengo B Senior Relationship Manager B Customer Representative C Chief Commercial Officer A Section Head Support & Services-ICT B Section Head Customer Desk Retail Banking A Department Manager Financial Restructuring & Recovery A Department Manager Corporate Banking A Senior Relationship Manager Nickerie B Senior Relationship Manager Suritrust B Department Manager Payments & Settlements A Customer Representative C Customer Representative C Customer Representative C Customer Representative C Senior Relationship Manager B Junior Relationship Manager B
41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81
Ketwaru-Boedhoe U. mw. mr. MBA Kom de J.M. mw. Komproe U.M. Koosman M.M.S. Li Fo Sjoe-Lion Sjin Tjoe A. mw. mr Lie Tjauw J. H. ir. MBA Lie-Ten S.C. mw. Lo Fo Wong G.H. mw. drs. Loor M.P. drs. MA Mahindre Singh J.M.M. mw. Marjanom-Tjokrosentono J. mw. Martodimedjo E.M. Mentowidjojo V.N. mw Moerasim A.S. mw. Oostburg A.C.M. Peneux M.S.A. mw. drs. Persad-Mohan S.L. mw. mr. Proeve S.L.J. drs. Ramnath H.S. Redmount-Perk H.C. mw. Reigman-Lieveld R.T. mw. Rellum H.A.J. mw. Rosheuvel R.G.J. Seedorf R.H. Setrokarijo W. mw. Sewberath Misser H.H. drs. Sodirijo-Lalji M.J. mw. Soesman-Blinker M.M. mw Soesman-Chelius K.B. mw Stolk G.M. mw. Sylvester H.W. Tan A Kiam M.E. mw. Tijndaal M.R. Tjin A Tam W.T.M. Tjokrosentono S. Waidoe W. drs. Waterval-Benjamin, D. mw Wiroredjo D.I. Mw. Wolff A.E. Wolff-Jong Sang R. mw. Wong Chung I.H. drs.
Senior Relationship Manager Customer Representative Section Head Custody Section Head Treasury Legal Officer Chief Operating Officer Customer Representative Assistant Treasurer Chief Financial Officer Customer Representative Customer Representative Branch Manager Lelydorp Customer Representative Insurance Employee Department Manager Retail Banking Human Resources Officer Junior Relationship Manager Chief Executive Officer Senior Relationship Manager Customer Representative Customer Representative Department Manager General Affairs Junior Relationship Manager Supervisor Retail Banking Customer Representative Senior Relationship Manager Customer Representative Customer Representative Customer Representative Customer Representative Branch Manager Kwatta Customer Representative Customer Representative Department Manager Suritrust Manager Branch Nieuw Nickerie Junior Relationship Manager Customer Representative Customer Representative Section Head Cash Retail Banking Authorisation Officer Retail Banking Senior Relationship Manager
A C C B B A C B A C C A C C A B B A A C C A B B C A C C C C B C C A A B C C B B A
1) Situatie per 24 februari 2011 A = Algemene procuratiebevoegdheid B = Beperkte procuratiebevoegdheid C = Specifieke procuratiebevoegdheid voor bepaalde producten
DSB | Jaarverslag 2010
9
DSB | Management team
10
DSB | Jaarverslag 2010
DSB | Organogram 1) Raad van Commissarissen Drs. S. Smit AAG, voorzitter J.J. Healy Jr. Drs. M.J.A. Brahim Mw. Mr. R. Sohansingh Drs. D.M.R. Currie B.F.J. Nuboer M.Sc.
Chief Executive Officer Drs. S.L.J. Proeve
Human Resources
Internal Audit
Mw. Drs. K.C.A. Vaseur
A.C. Martopawiro
Legal Affairs & Compliance
Secretariat
Mr. P.A. Bhagwandin (A)
Mw. S. Boetius
Branch Nieuw Nickerie
Suritrust
S. Tjokrosentono (A)
W.T. Tjin A Tam (A)
Chief Financial Officer
Chief Operating Officer
Chief Commercial Officer
Drs. M.P. Loor MA. (A)
Ir. J.H. Lie-Tjauw MBA (A)
Mr. H.L. Henar (A)
Accounting & Reporting
Contract Handling
Corporate Banking
Drs. B.I.P. Adna MBA (B)
Mw. Drs. A. Bhola-Raghoebarsing MBA (A)
R.A. Kaliar (A)
Risk Management
Payments & Settlements
Retail Banking
A.A. Sabiran B.Sc.
A.J. Karg (A)
A.C.M. Oostburg (A)
General Affairs
ICT
Marketing
Mw. H.A.J. Rellum (A)
Ing. J. Chen Poun Joe
Mw. S. van Diepenbos B.HA (B)
Treasury Mw. Drs. G.H. Lo Fo Wong
2) (B)
Financial Restructuring & Recovery E.L. Jaliens (A)
1) Situatie per 24 februari 2011 2) Deze functionaris is momenteel met de leiding van deze afdeling belast. A= Algemene procuratiebevoegdheid B= Beperkte procuratiebevoegdheid
DSB | Jaarverslag 2010
11
DSB | Raad van Commissarissen
Drs. S. Smit AAG, voorzitter
J.J. Healy Jr.
Drs. M.J.A. Brahim
Mw. Mr. R. Sohansingh
Drs. D.M.R. Currie
B.F.J. Nuboer M.Sc.
12
DSB | Jaarverslag 2010
DSB | Prae-advies van de
Raad van Commissarissen
Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders Ter voldoening aan het voorschrift van artikel 22 van de statuten hebben wij de eer u inzake de jaarrekening 2010 van De Surinaamsche Bank N.V. het volgende te berichten. Wij hebben de venootschappelijke- en de geconsoliteerde balans per 31 december 2010, de venootschappelijke en geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2010 en het geconsolideerde kasstroomoverzicht met de toelichting daarop, doen onderzoeken en wij adviseren u de onderhavige jaarrekening, zoals die tezamen met de controle verklaring van BDO Assurance N.V., door de directie ter behandeling wordt aangeboden, vast te stellen. Deze vaststelling strekt tot décharge van de directie voor het bestuur en van de Raad van Commissarissen voor het gehouden toezicht. Het geconsolideerde resultaat vóór belastingen bedroeg SRD 42.612.174. Na aftrek van belastingen ad SRD 15.198.299 rest ter verdeling een bedrag van SRD 27.413.875. Bij goedkeuring van de jaarrekening en het verwerkte voorstel tot winstverdeling zal over het boekjaar 2010 een contant dividend worden uitgekeerd van SRD 9.571.901; dat is SRD 1,10 per aandeel van SRD 0,10. Een deel van het contante dividend, namelijk SRD 0,48 per aandeel is per 12 augustus 2010 reeds betaalbaar gesteld als interim-dividend. Als slotdividend zal derhalve SRD 0,62 per aandeel in contanten worden uitgekeerd. De resterende nettowinst ad SRD 17.841.974 zal aan de reserve worden toegevoegd. Met deze voorstellen van de directie kunnen wij ons verenigen. Wij adviseren u dan ook deze voorstellen goed te keuren. Volgens het door de Raad van Commissarissen opgemaakte rooster van aftreden, zoals bepaald in artikel 17 van de statuten, zijn aan de beurt om af te treden de heer Drs. M.J.A. Brahim en Drs. D.M.R. Currie. Wij stellen u voor de aftredende commissarissen, die zich herkiesbaar stellen, te herbenoemen. De heer Dr. S.E. Jharap heeft op 5 mei 2010 vanwege persoonlijke redenen zich teruggetrokken als lid van de Raad van Commissarissen. De heer Jharap sluit een verbondenheid van bijkans 10 jaren met onze bank af. Wij zijn hem zeer erkentelijk voor de aan onze bank bewezen diensten. Wij spreken onze waardering en erkentelijkheid uit voor de wijze waarop de directie en alle andere medewerkers van de bank zich gedurende het boekjaar voor de vennootschap hebben ingezet. Paramaribo, 24 februari 2011 Raad van Commissarissen Drs. S. Smit AAG, voorzitter J.J. Healy Jr. Drs. M.J.A. Brahim Mw. Mr. R. Sohansingh Drs. D.M.R. Currie B.F.J. Nuboer M.Sc.
DSB | Jaarverslag 2010
13
DSB | Vijf jaar geconsolideerde kerncijfers (in duizenden SRD m.u.v. de gegevens per aandeel)
2010
2009
2008
2007
2006
89.120
68.531
70.086
64.225
52.697
Resultaten Rente Overige baten
26.977
26.486
24.726
24.202
21.376
Totale baten
116.097
95.017
94.812
88.427
74.073
Bedrijfslasten
62.610
56.009
52.519
47.051
40.122
Voorziening kredietrisico's
10.875
7.682
6.460
6.151
8.313
Bedrijfsresultaat vóór belastingen
42.612
31.326
35.833
35.225
25.638
Nettowinst
27.414
20.904
22.734
22.399
16.398
9.572
8.006
8.006
7.832
5.569
377.069 612.348
319.064 653.822
133.832 467.429
838.313
721.359 129.283 111.015
268.264 409.366 526.271
327.646 388.605
Dividend Balans Kasmiddelen Bankiers uitgezette gelden
935.770 190.603 150.111
Kredieten Overige activa Eigen vermogen Bankiers opgenomen gelden Toevertrouwde middelen Overige passiva Balanstelling
35.323 1.835.864 94.492
135.599 125.395 58.987
142.354 94.335
159.747
170.917 73.300 9.747 912.135
1.692.376 70.040
15.174 1.256.679 69.035
18.573 1.159.746 73.601
2.115.790
1.946.798
1.451.903
1.346.255
51.733 1.046.915
19,90 1,35 185 34,8 54,9 46,1 7,09 10,7
17,68 1,23 170 36,2 54,1 41,1 6,44 9,8
22,14 1,62 181 34,5 55,4 44,6 7,65 9,9
26,72 1,87 188 31,9 53,1 46,8 7,01 10,4
24,61 1,71 185 32,6 49,8 45,8 7,00 11,8
3,15 1,10
2,40 0,92
2,61 0,92
1,88 0,64 -
Ratio's (in %) Return on Equity Return on Assets Exploitation ratio Verhouding personeelskosten/baten Verhouding personeelskosten/lasten Winstratio Capital ratio BIS-ratio Gegevens per aandeel* Nettowinst per aandeel
-
-
-
10,30 3,30 0,30-
Beurskoers per ultimo
34,9 17,25 40,0
38,3 14,41 25,50
35,2 12,76 20,00
35,0 43,36 47,25
34,0 8,42 9,00
Price/earnings ratio
12,70
10,63
7,66
4,59
4,79
Aantal medewerkers
358
349
353
350
326
Dividend per aandeel: contant in aandelen Dividend pay out ratio (in %) Eigen vermogen
* In 2007 heeft een aandelenconversie plaatsgevonden waarbij 4 oude aandelen van 2,5 cent omgeruild zijn in 1 aandeel van 10 cent nominaal. In 2008 is stockdividend uitgekeerd waarbij er voor ieder aandeel 3 nieuwe aandelen bijkwamen.
14
DSB | Jaarverslag 2010
DSB | Verslag van de directie
DSB | Jaarverslag 2010
15
DSB | Macro-economische beschouwing Verslag van de directie In lijn met de opbouw van de voorgaande jaarverslagen zijn in dit directieverslag eerst de internationale financieel economische ontwikkelingen kort weergegeven. Daarna wordt de eigen economie op basis van de ontwikkelingen van enkele belangrijke economische indicatoren beschreven.
Internationale ontwikkelingen Het jaar 2010 kan gekenmerkt worden door verdere opleving van de economische groei vooral gestimuleerd door de economische activiteiten in landen als de Volksrepubliek China, India en Brazilië. Deze landen hebben ondanks de volatiliteit in het Euro-gebied en de Verenigde Staten van Amerika hun eigen economische politiek vrij succesvol voortgezet en de verwachting is dat dit beeld ook in 2011 te zien zal zijn.
Nationale ontwikkelingen Het verkiezingsjaar 2010 heeft zoals gebruikelijk haar effecten gehad op de mate waarin met name vanuit het bedrijfsleven werd gereageerd op mogelijke investeringsvraagstukken. Na de verkiezingen op 25 mei 2010 trad de nieuwe regering op 13 augustus 2010 aan. Z0 aanvaardde de heer G. Hoefdraad M.Sc. de functie van Governor van de Centrale Bank van Suriname. Op 1 oktober heeft de President van de Republiek Suriname Zijne Excellentie D.D. Bouterse in De Nationale Assemblee de jaarrede “Kruispunt, Samen naar betere tijden” uitgesproken en is de begroting voor het dienstjaar 2011 ter goedkeuring aangeboden. Bij het schrijven van dit jaarverslag waren de debatten ter goedkeuring van deze begroting nog niet begonnen. Wij maken melding van het plotselinge overlijden van de Governor van de Centrale Bank van Suriname, de heer André E. Telting op 6 augustus 2010. Met zijn heengaan verliest Suriname een kundige bankier. Kortheidshalve verwijzen wij naar ons vorig jaarverslag waarin informatie over de voor ons land uitgebrachte ratings is opgenomen. In januari 2011 hebben Standard & Poor’s en het Internationaal Monetair Fonds hun gebruikelijke consultaties uitgevoerd, waardoor naar verwachting aan het eind van het eerste kwartaal nieuwe informatie hieromtrent beschikbaar zal zijn. Thans zullen de volgende onderwerpen aan een nadere beschouwing worden onderworpen: • het buitenlands betalingsverkeer en de wisselkoersontwikkeling • de monetaire ontwikkeling • de ontwikkeling van de betalingsbalans • de overheidsfinanciën • de staatsschuld • de ontwikkeling van de productiesector Onze analyse is gebaseerd op statistische data van de Centrale Bank van Suriname over de periode januari - september 2010, de Financiële Nota 2011 van het Ministerie van Financiën en cijfermatige informatie van het Algemeen Bureau voor de Statistiek en het Bauxiet Instituut Suriname.
Het buitenlands betalingsverkeer en de wisselkoersontwikkeling In tabel 1 is een vaste notering van de SRD vis á vis de Amerikaanse dollar weergegeven, maar het is belangrijk op te merken dat deze notering fors afweek van de op de markt gehanteerde wisselkoersverhouding. Dit heeft ertoe geleid dat in het verslagjaar vaker valuta-interventies door De Centrale Bank van Suriname zijn gepleegd hetgeen ons inziens slechts kortstondig effect heeft gehad omdat de onderliggende economische factoren die de druk op de wisselkoers hebben veroorzaakt, ongemoeid zijn gelaten. Het was voor ons derhalve te verwachten dat de monetaire autoriteiten het wisselkoersbeleid zouden moeten aanscherpen. We constateren dat er een wisselkoersaanpassing heeft plaatsgevonden op 20 januari 2011 van bijkans 20%. Bij het schrijven van dit jaarverslag zijn de eerste effecten van die devaluatie reeds merkbaar.
16
DSB | Jaarverslag 2010
Ook in 2010 heeft de Euro/USD-verhouding veel fluctuaties getoond en het is te verwachten dat met name de toenemende problemen in de Euro-zone deze trend zullen bestendigen. Tabel 1
Verkoopkoers CBvS voor de USD in SRD bankpapier in 2010
Verkoopkoers
1/1
31/3
30/6
30/9
2,780
2,780
2,780
2,780
31/12 2,780
Bron: Centrale Bank van Suriname
Geldontwaarding
Tabel 2 Omschrijving Binnenlandse liquiditeitenmassa
2010*
2009*
2008
2007
2006
2.312,7**
1.962,4**
1.569,8
1.360,3
1.082,0
10,3 2,775
1,3 2,775
9,4 2,775
8,3 2,775
4,7 2,775
0
0
0
0
0
(x SRD mln.) Inflatie in % Gemiddelde USD-koers Relatieve mutatie van de koers Bron: Centrale Bank van Suriname Algemeen Bureau voor de Statistiek * Voorlopige cijfers **Voorlopige cijfers per ultimo derde kwartaal 2010
De monetaire ontwikkeling De binnenlandse liquiditeitenmassa bedroeg per ultimo derde kwartaal van 2010 SRD 2.312,7 mln., hetgeen een stijging inhoudt van ruim 17% ten opzichte van ultimo december 2009. In tegenstelling tot voorgaande jaren is de toename van de binnenlandse liquiditeitenmassa minder toe te schrijven aan liquiditeitstoevoer uit het buitenland, maar vooral aan de binnenlandse liquiditeitscreatie als gevolg van de groei van de kredietverlening. Wij achten deze ontwikkeling zorgelijk omdat bekend is dat vele particuliere ondernemers vorderingen op de Staat Suriname hebben die niet tijdig zijn voldaan. Hierdoor zijn deze ondernemers veelal genoodzaakt geweest hun kredietruimte bij bankinstellingen bovenmatig te gebruiken. De informatie omtrent de kredietverlening aan de private sector geeft hierdoor een vertekend beeld. De netto deviezenpositie van Suriname is per ultimo september 2010 SRD 1.634,9 hetgeen ten opzichte van december 2009 een lichte afname van 2% inhoudt. De waarde van monetair goud is per ultimo september 2010 SRD 219,9 mln., waardoor de totale monetaire reserve per die datum SRD 1.854,8 mln. bedraagt. De monetaire reserve / invoerratio per ultimo september 2010 is ten opzichte van december 2009 verbeterd en is thans 53%. De monetaire reserve / invoerratio is per ultimo van de verslagperiode verder verbeterd, hetgeen vooral in deze periode van mondiale economische neergang als positief moet worden gekwalificeerd. Uit tabel 4 valt af te leiden dat de dekkingsgraad van zowel de binnenlandse geldhoeveelheid als ook de binnenlandse liquiditeitenmassa in 2010 is afgenomen. De positie van de algemene banken in Suriname is in 2010 verder verbeterd. De kredietverlening aan de private sector is met 20% toegenomen ten opzichte van ultimo december 2009. De balanstotalen vertonen een stijging van ongeveer 10% per ultimo september 2010 ten opzichte van ultimo december 2009, terwijl de post kapitaal en reserves een toename van ruim 24% vertoont. Per ultimo september 2010 is de kapitalisatie van de algemene banken licht verbeterd en bedraagt ongeveer 6%. Toch wordt onzerzijds opgemerkt dat een kapitalisatiegraad van deze omvang als gering moet worden aangemerkt.
DSB | Jaarverslag 2010
17
Tabel 3
Omvang en samenstelling van de monetaire reserve (in mln. SRD)
Omschrijving
2010**
2009*
2008*
2007
2006
Netto deviezenpositie
1.634,9
1.668,7
1.244,3
1.086,8
639,4
Goud
219,9
169,6
114,7
94,4
62,2
Totaal
1.854,8
1.838,3
1.359,0
1.181,2
701,6
Bron: Centrale Bank van Suriname * Voorlopige cijfers ** Voorlopige cijfers per ultimo derde kwartaal 2010
Tabel 4
Binnenlandse liquiditeitenmassa (in mln. SRD)
Omschrijving
2010**
2009*
2008*
2007
2006
Chartaal geld
692,7
591,0
488,3
434,8
370,2
1.313,7
1.098,5
874,7
743,1
571,1
Giraal geld
2.006,4
1.689,5
1.363,0
1.177,9
941,3
Termijndeposito's < 1 jaar
158,1
181,4
132,3
114,6
89,1
Oneigenlijke spaargelden
74,3
56,4
46,4
40,9
31,2
73,9 306,3
35,1 272,9
28,1 206,8
26,9 182,4
20,4 140,7
2.312,7
1.962,4
1.569,8
1.360,3
1.082,0
M1
92
109
100
100
75
M2
80
94
87
87
65
Totaal primaire liquiditeiten (M1)
Goudcertificaten (met het karakter van binnenlandse liquiditeit) Totaal secundaire liquiditeiten Binnenlandse liquiditeitenmassa (M2) Monetaire reserve in % van
Bron: Centrale Bank van Suriname * Voorlopige cijfers ** Voorlopige cijfers per ultimo derde kwartaal 2010
De ontwikkeling van de betalingsbalans De betalingsbalans per ultimo september 2010 laat een fors overschot ad USD 402,3 mln. op de lopende rekening zien. Dit overschot is vooral toe te schrijven aan de groei van de exporten tot een bedrag van USD 1.300,2 mln. Over dezelfde periode in 2009 was de exportwaarde USD 1.001,9 mln., hetgeen een stijging van ruim 29% inhoudt. Het is hierbij opmerkelijk dat het aandeel van de particuliere goudexporten ruim 60% van de uitvoerwaarde per 30 september 2010 bedroeg. Deze stijging komt vooral door een prijstoename van dit metaal op de wereldmarkt. De export van minerale producten is bijkans 95% van de totale uitvoerwaarde van onze economie en wij bepleiten wederom de implementatie van beleid om investeringen in de non-minerale sectoren te stimuleren. Hierdoor kan de verdiencapaciteit van ons land verder duurzaam worden verhoogd terwijl eveneens een verdere diversificatie van de economie kan worden bewerkstelligd.
18
DSB | Jaarverslag 2010
Tabel 5
Balansen der algemene banken (in mln. SRD) 2010**
2009*
2008*
2007
2006
Vorderingen op liquiditeitscreërende instellingen
734,1
727,7
775,9
521,4
362,5
Kortlopende vorderingen op de overheid
149,6
58,7
80,0
146,6
202,9
1.077,0
893,6
786,0
541,4
389,6
713,7
627,6
450,5
308,6
207,8
(6,6)
(6,6)
(7,7)
(8,9)
(10,0)
2.748,9
2.671,9
2.270,1
1.997,6
1.519,7
297,4
234,3
76,4
230,2
188,5
5.720,7
5.213,8
4.438,9
3.745,8
2.871,0
1.442,1
1.268,2
997,3
852,1
660,0
66,1
102,0
361,8
66,0
34,7
Activa
Vorderingen op de private sector Beleggingen op de binnenlandse kapitaalmarkt (waarvan de overheid) Buitenlandse activa Diverse binnenlandse activa Totaal Passiva Schulden met het karakter van binnenlandse liquiditeit Verplichtingen aan liquiditeitscreërende instellingen Kortlopende verplichtingen uit hoofde van ontwikkelingssamenwerking
68,0
79,3
35,6
32,1
27,5
781,4
622,4
505,2
435,2
318,0
a. eigenlijke spaargelden
(668,7)
(507,8)
(417,7)
(368,0)
(280,6)
b. termijndeposito's >1 jaar
(112,7)
(114,6)
(87,5)
(67,2)
(37,4)
(0,0)
(0,0)
(0,0)
(0,0)
(0,0)
364,8
293,3
233,2
195,2
157,3
2.706,8
2.626,2
2.208,0
1.909,2
1.459,1
97,8
256,0
214,4
4.438,9
3.745,8
2.871,0
Lang aangetrokken binnenlandse middelen
c. overige Kapitaal en reserves Buitenlandse passiva Diverse binnenlandse passiva Totaal
291,5
222,4
5.720,7
5.213,8
Bron: Centrale Bank van Suriname * Voorlopige cijfers **Voorlopige cijfers per ultimo derde kwartaal 2010
DSB | Jaarverslag 2010
19
Tabel 6
Betalingsbalans op kasbasis (in mln. USD)
Omschrijving
2010**
2009*
2008*
2007
Goederen uitvoer
1.300,2
1.410,2
1.689,2
1.317,2
Goederen invoer
966,3
1.373,8
1.537,6
1.125,1
Saldo goederenrekening
333,9
36,4
151,6
192,1
69,3
100,4
-27,0
21,1
403,2
136,8
124,6
213,2
Saldo onzichtbaar verkeer ¹) Saldo lopende rekening
39,5
-5,2
29,1
-8,5
-182,7
-120,2
-69,8
-189,7
Saldo overheidskapitaalverkeer Saldo particulier kapitaalverkeer
18,5
20,4
7,5
11,8
Saldo kapitaalrekening
-124,7
-105,0
-33,2
-186,4
Nog te rubriceren posten ²)
-313,1
-120,0
-47,0
131,3
Saldo niet-monetaire sector
-34,6
-88,2
44,4
158,1
Herwaardering monetair goud
Bron: Centrale Bank van Suriname * Voorlopige cijfers **Voorlopige cijfers per ultimo derde kwartaal 2010 1) omvat diensten, primaire inkomens en inkomstenoverdrachten 2) inclusief aankopen en verkopen vreemde valuta van en aan ingezetenen en mutaties van vreemde valuta rekening van ingezetenen.
De overheidsfinanciën In tabel 7 hebben wij data verwerkt welke in de Financiële Nota 2011 behorende bij de begroting voor het dienstjaar 2011 zijn opgenomen. Tabel 7
De ontwerpbegroting (SRD)
Omschrijving Ontvangsten en schenkingen
2011
2010
2009
2.681.118.000
2.633.290.000
2.672.893.000
Lopende Ontvangsten
2.485.254.000
2.342.262.000
2.289.197.000
Totaal belastingontvangsten
1.774.000.000
1.690.200.000
1.716.200.000
- Directe belastingen
897.500.000
827.200.000
842.200.000
- Indirecte belastingen
876.500.000
863.000.000
874.000.000
Niet belastingontvangsten
711.254.000
652.062.000
572.997.000
195.864.000
291.028.000
383.696.000
Uitgaven en leningen minus aflossingen
3.370.074.000
3.680.453.000
3.442.597.000
Lopende Uitgaven
2.479.661.000
2.683.963.000
2.249.063.000
- Lonen en salarissen
919.494.000
Schenkingen
1.290.257.000
1.227.243.000
- Overige goederen en diensten
476.265.000
716.615.000
648.471.000
- Subsidies en Bijdragen
586.170.000
653.879.000
592.188.000
- Interest
126.969.000
86.226.000
88.910.000
Leningen minus aflossingen Totale kapitaaluitgaven
11.200.000
20.973.000
8.960.000
785.049.000
863.242.000
1.049.945.000
Kapitaaluitgaven
589.185.000
(572.214.000)
666.249.000
Schenkingen
195.864.000
(291.028.000)
383.696.000
79.702.000
12.275.000
134.629.000
5.593.000
-341.701.000
40.134.000
Aflossingen Tekort/surplus lopende rekening Tekort/surplus totale rekening
-609.254.000
-635.075.000
-635.075.000
Tekort/surplus totale rekening(incl. afl.)
-688.956.000
-934.888.000
-769.704.000
10.992.989
9.172.916
9.172.916
0,1
0,44
0,44
Tekort/surplus totale rekening in % v/h BBP
-5,5
-6,9
-6,9
Tekort/surplus in % BBP (incl.afl.)
-6,3
-12,7
-8,4
BBP (x SRD 1000) Tekort/surplus lopende rekening in % v/h BBP
Bron: Ministerie van Financiën, Financiële Nota 2010 en 2011
20
DSB | Jaarverslag 2010
Wij hebben geconstateerd dat gegevens uit voorgaande Financiële Nota’s zonder verdere toelichting zijn aangepast en wij hebben daarom besloten eerdere opgenomen informatie niet te wijzigen. De begroting 2011 laat een overschot op de gewone dienst zien welke vooral toe te schrijven is aan verhogingen van de lopende ontvangsten van de overheid. Op 20 januari 2011 is door de regering een aantal maatregelen aangekondigd met als doel de overheidsinkomsten te verhogen. Deze maatregelen variëren van het verhogen van casinobelasting en accijnzen op alcoholische dranken en tabak tot het invoeren van een rij- en voertuigenbelasting. Bij het schrijven van dit verslag wordt de invoer van deze maatregelen in De Nationale Assemblee bediscussieerd. De afhankelijkheid van onze economie van de overheidssector is van dien aard dat prudent fiscaal en budgettair beleid door ons wordt benadrukt en het pad van inflatoire financiering nadrukkelijk niet moet worden opgegaan.
Tabel 8
De bruto binnenlandse schuld onderverdeeld naar verschillende schuldcomponenten over 2005-juni 2010 (in miljoenen SRD)
Omschrijving
juni 2010
2009*
2008
2007
2006
2005
180,7
112,9
132,7
230,6
242,1
221,9
673,0
527,5
266,7
243,4
184,3
265,5
122,3
125,0
130,6
138,9
141,7
147,2
6,6
6,6
7,8
0,0
0,0
0,0
175,0
141,0
92,5
89,1
79
55,7
n.b.
n.b.
7,1
n.b.
n.b.
5,8
0,8
3,1
3,1
3,1
3,1
0
Niet afgeroepen overheidsgaranties
22,8
22,8
22,6
21
16,5
18,4
Niet opgenomen committeringen op leningen
173,3
195,6
257,2
29
46,8
81,4
Niet opgenomen committeringen op garanties
6,1
10,1
1,6
0
11,5
8,4
1360,6
1144,6
914,7
765,2
735,1
806
Schatkistpapier Leningen w.o. voorschotten (ex.Art 21 van de Bankwet) en andere kortlopende schulden bij de CBvS w.o. Geconsolideerde schuld bij de CBvS w.o. Korte termijn leningen bij het Bankwezen Schulden aan diverse binnenlandse bedrijven Achterstallige betalingen aan bedrijven Afgeroepen garanties
Totale binnenlandse schuld in mln. SRD volgens de definitie in de Wet op de Staatsschuld
Bron: Ministerie van Financiën, Financiële Nota 2010 en 2011 *voorlopige cijfers n.b. = niet beschikbaar
DSB | Jaarverslag 2010
21
De staatsschuld Per juni 2010 merken we een verdere toename van de schuldpositie van de staat op. De binnenlandse schuld is ten opzichte van december 2009 met ruim 19% toegenomen. Met name de schulden aan binnenlandse bedrijven vertoont een opmerkelijke toename en bij het schrijven van dit verslag was in die situatie nog geen verbetering opgetreden. Wij vinden dit een zorgwekkende ontwikkeling omdat niet tijdige betaling door de staat in sommige gevallen tot continuïteitsproblemen bij bedrijven kan leiden hetgeen uiteindelijk de rating van ons land nadelig kan beïnvloeden. Wij vermelden tot slot dat De Wet op de Staatsschuld (SB. 2002 no.27) onlangs in ons parlement is gewijzigd en wel zodanig dat het obligoplafond voor de binnenlandse schuld is verhoogd van 15% naar 25% en het obligoplafond voor de buitenlandse schuld is verlaagd van 45% naar 35%. Het totale obligoplafond van de binnenlandse en buitenlandse schuld blijft dus op 60% van het BBP gehandhaafd. De totale schuldpositie van de staat is per ultimo juni 2010 toegenomen tot USD 1.135,1 mln., hetgeen ten opzichte van ultimo december 2009 een toename van ruim 7% is. Deze toename is vooral toe te schrijven aan de stijging van de binnenlandse schulden.
Totale bruto binnenlandse en buitenlandse schuld in mln. USD op kasbasis op basis van de Wet op de Staatsschuld
Tabel 9 Omschrijving
juni 2010**
2009**
Binnenlandse schuld
489,4
Buitenlandse schuld
645,7 1.135,1
Totaal
2008*
2007
2006
2005
411,2
329
227,6
264,4
289,9
645,7
643,4
437,0
490,5
486,4
1.056,9
915,5
972,4
754,9
776,3
2,78
2,78
Wisselkoers 2,78
2,78
2,78
2,78
Bron: Ministerie van Financiën, Financiële Nota 2010 en Financiële Nota 2011 *Voorlopige cijfers
Productie en exportgegevens van de bauxietsector
Tabel 10 Omschrijving
Productie in metrieke ton
Export in metrieke ton
Export in mln. USD
2010*
2009
2008
2010*
2009
2008
2010*
Bauxiet
3.103.586
3.388.418
5.333.031
0
0
0
0
0
0
Aluinaarde
1.486.449
1.536.187
2.153.968
1.505.868
1.536.086
2.176.531
439,5
322,9
715,5
Bron: Bauxiet Instituut Suriname *Voorlopige cijfers
22
DSB | Jaarverslag 2010
2009
2008
De ontwikkeling van de productiesector De aardoliesector Het jaar 2010 is voor de aardoliesector een belangrijk jaar geweest omdat de Staatsolie Maatschappij Suriname erin geslaagd is de financieringsmiddelen voor haar investeringsprogramma 2008-2013 veilig te stellen. In dit opzicht vermelden wij met trots dat via de lokale kapitaalmarkt ruim USD 55 mln. via een obligatielening is verkregen. Daarnaast is ten behoeve van dit investeringsprogramma ruim een kwart miljard USD op de internationale kapitaalmarkt veilig gesteld. Met dit investeringsprogramma bouwt de Staatsolie Maatschappij Suriname aan een verdere verbreding en verdieping van haar economische waarde voor onze economie. De in ons vorig jaarverslag aangekondigde activiteiten op het gebied van biobrandstof zijn in 2010 ook daadwerkelijk gestart.
De goudsector Vanwege volume- en prijsstijgingen heeft onze goudindustrie in 2010 een bijzonder goed jaar gehad. Bij de behandeling van de betalingsbalans is reeds opgemerkt dat meer dan 60% van de uitvoerwaarde van ons land van de goudsector afkomstig is. Het is te verwachten dat investeringen in deze sector zullen worden gecontinueerd, maar wij stellen met klem dat de balans met het milieu daarbij niet uit het oog mag worden verloren. De overheid zou ons inziens veel meer dan tot nu toe het geval is geweest het vraagstuk van onder meer milieuvernietiging door kwikvervuiling en ontbossing moeten aanpakken.
De bauxietsector In 2010 is door een toename van de exportprijs van gemiddeld USD 210 in 2009 naar gemiddeld USD 292 in 2010 de totale exportwaarde met ruim 36% toegekomen. In 2010 zijn de besprekingen met de Surinaamse overheid over bauxietwinningsactiviteiten in het oosten van Suriname voortgezet. Bij het schrijven van dit verslag was er echter nog weinig concreet hierover te melden.
De agrarische sector Het jaar 2010 vertoont evenals het jaar daarvoor een lichte verbetering van de productie en de export van de agrarische producten. Hierbij heeft de ontwikkeling van de wereldmarktprijs van rijst een belangrijke invloed gehad. De vooruitzichten die vanuit toonaangevende instanties zoals de FAO en de WHO worden geschetst, zijn van dien aard dat Suriname met gericht beleid om investeringen in de agrarische sector verder te stimuleren een aanzienlijker deel aan exportopbrengsten uit deze sector kan genereren. Het vraagstuk van duurzame economische ontwikkeling zal dit van ons eisen en het is daarom van belang dat reeds op korte termijn aandacht aan verdere stimulering van de agrarische sector wordt besteed. In 2010 heeft de rijstsector wederom een groei vertoond en is voor ruim 77.000 ton aan rijst geexporteerd. De totale padiproductie vertoont ook een stijging en beliep ruim 230.000 ton (droog gewicht). Het ADRON schat voor 2011 een verdere toename van het beplante areaal van ruim 10% in.
Overige sectoren De activiteiten waarvan wij in het vorig jaarverslag melding hebben gemaakt, zijn in 2010 voortgezet. Het programma voor rehabilitatie van de Oost-Westverbinding, de Saronbrug, de rehabilitatie van de haven in Paramaribo en Nieuw Nickerie kunnen in dit verband genoemd worden. Ten aanzien van toerisme is Suriname nog altijd een aantrekkelijke locatie. Wij bepleiten wederom dat de overheid en alle bij deze sector betrokken partijen verder beleid ontwikkelen ter verbreding van de verdiencapaciteit.
DSB | Jaarverslag 2010
23
DSB | Koersnoteringen Wisselkoersen Centrale Bank van Suriname per 31 december 2010 Wissels, cheques en overboekingen
Bankpapier
Vreemde valuta
aankoop
verkoop
aankoop
verkoop
US Dollar (USD)
2,710
2,780
2,710
2,780
Euro (EUR)
3,599
3,692
3,588
3,702
Pond Sterling (GBP)
4,184
4,492
4,154
4,302
Nederlands Antilliaanse Gulden (ANG)
1,507
1,563
1,507
1,563
Arubaanse Florin (AWG)
1,507
1,563
1,507
1,563
Braziliaanse Real (BRL)
1,598
1,664
1,593
1,664
Trinidad & Tobago Dollar (TTD)
0,424
0,439
0,419
0,439
Barbados Dollar (BBD)
1,346
1,390
1,341
1,390
0,996
1,029
0,991
1,029
1,306
1,360
1,301
1,360
Eastern Caribbean Dollar (XCD) Guyana Dollar (per 100 GYD) Bovenstaande koersen zijn richtkoersen Bron: Centrale Bank van Suriname
Indicatieve koersontwikkeling op de valutamarkt in 2010 Verkoopkoers
Verkoopkoers
Maand
USD
EURO
januari
3,500
4,160
februari
3,500
3,970
maart
3,500
4,070
april
3,500
4,100
mei
3,470
3,970
juni
3,500
3,950
juli
3,500
4,070
augustus
3,500
4,100
september
3,470
4,170
oktober
3,450
4,430
november
3,450
3,740
december
3,450
4,150
Bron: De Surinaamsche Bank N.V.
Verkoop- tevens wederinkoopwaarde Powisi Goudcertificaten per 31 december 2010 Coupure 5 gram 10 gram
1.250,90
50 gram
11.254,37
100 gram
22.508,73
500 gram
112.543,67
1.000 gram
225.087,47
Goudprijs LME: 1.405,50 USD per troy oz. (31,1035 gr.) Bijdrage druk- en administratiekosten: eenmalig SRD 0,80 per certificaat Bron: Centrale Bank van Suriname
24
DSB | Jaarverslag 2010
Sur. Dollar (SRD) 1.125,45
DSB | Het bedrijf van de bank
DSB | Jaarverslag 2010
25
DSB | Het bedrijf van de bank Aan onze aandeelhouders Algemeen Ook in het boekjaar 2010 is de bedrijfsvoering onder meer gericht geweest op het verder uitbouwen van de liquiditeit, solvabiliteit en de rentabiliteit van onze bank. Wij vermelden dat over 2010 een nettowinst van SRD 27.413.875 is gerealiseerd; ten opzichte van 2009 een groei van ruim 31%. Het geconsolideerde balanstotaal per eind van het verslagjaar is gestegen tot SRD 2.115.790.000; een toename van 8,6% ten opzichte van het jaar daarvoor. Op 16 april 2010 is het beslag dat sinds 4 juli 2008 op de tegoeden van onze bank bij de Centrale Bank van Suriname door Parbhoe’s c.s. was gelegd, opgeheven. Hiermee kwamen de negatieve financiële gevolgen waarmee de bank als gevolg van deze beslaglegging geconfronteerd is geweest grotendeels ten einde. Er werd door beslagleggers eveneens beslag gelegd op onze tegoeden bij de overige commerciële bankinstellingen in Suriname; het rechtsproces tot opheffing van dat beslag is nog gaande. Ten aanzien van het geding in Nederland, welke ook door bovengenoemde Parbhoe c.s.aanhangig is gemaakt, is de stand van zaken dat de formele procedures bereids zijn afgerond. Dat geldt voor zowel de vordering in conventie, als ook die in reconventie. Naast de initiële eis van Parbhoe’s c.s. (“in conventie”) is er namelijk door de bank tegelijk met de hoofdvordering een tegenvordering tegen Pharboe’s c.s. aanhangig gemaakt (“ in reconventie “) voor schadevergoeding wegens onrechtmatig gelegd beslag. De rechter zal een datum voor vonniswijzing bepalen, waarbij het mogelijk is dat er bij tussenvonnis een comparitie van partijen wordt gelast. Op de in november 2010 te Trinidad en Tobago gehouden jaarvergadering van de Caribbean Association of Indigenous Banks Inc, CAIB, is onze bank toegetreden tot de Board of Directors van deze 42 leden tellende organisatie. Suriname is uitverkoren om de volgende jaarvergadering en conferentie in november 2011 te organiseren.
De jaarrekening Evenals voorgaande jaren presenteren wij ook nu de ontwikkelingen binnen ons bankbedrijf. Zulks is af te lezen uit de geconsolideerde balansen, de geconsolideerde winst- en verliesrekening en uit de ontwikkelingen van het bedrijf van de bank zoals in het overzicht “Vijf jaar geconsolideerde kerncijfers” is weergegeven. Per afdeling zijn eveneens belangrijke ontwikkelingen die zich in het verslagjaar hebben voorgedaan, beschreven.
Balans na winstverdeling Aan de actiefzijde vormen de uitzettingen 75,7% van het balanstotaal. Het gaat in deze om kredietverlening, beleggingen in het buitenland en in Surinaams schatkistpapier. De netto kredietverlening uitgedrukt in SRD is met 11,6% toegenomen tot SRD 935.770.000. Het aandeel van de vreemde valuta in de kredietportefeuille is 47,0% per eind 2010; dat betekent dat de dollarisatiegraad verder is afgenomen (was per 2009: 50,7%). De buitenlandse beleggingen bedroegen per eind van het verslagjaar SRD 583.686.000. Aan schatkistpapier hadden wij per eind 2010 SRD 81.438.000 geplaatst, hetgeen ten opzichte van ultimo 2009 een toename is van 116,3%. De passiva van de bank bestaan hoofdzakelijk uit de door de cliënten aan de bank toevertrouwde middelen en het eigen vermogen. Per ultimo 2010 zijn de aangetrokken middelen gestegen met 8,5% tot het bedrag van SRD 1.835,9 mln. Hiervan bedraagt de vreemde valuta-component 58%. Het aandeel van de spaargelden bedraagt per 2010 36%, terwijl het aandeel van de girogelden is gestegen van 44% in 2009 naar 46% in 2010. Het aandeel van termijndeposito’s is ten opzichte van ultimo 2009 gedaald van 20% naar 18% in 2010 tot een bedrag van SRD 325,3 mln. Het eigen vermogen van onze bank nam in het verslagjaar toe van SRD 125,4 mln. naar SRD 150,1 mln; een stijging van 19,7%. Ter ondersteuning van onze doelstelling om de soliditeit van onze bank te verbeteren, is het beleid erop gericht een groot deel van de nettowinst te reserveren. Dit dient als buffer voor de vele risico’s waar bedrijven zoals de onze aan onderhevig zijn.
26
DSB | Jaarverslag 2010
De solvabiliteitsratio bedroeg per eind 2010 10,7%; hiermee voldoen wij aan de internationale BIS-norm van 8%. Voorts voldoen wij aan de voorgeschreven liquiditeitseisen van de Centrale Bank van Suriname. Geconsolideerde balanstelling (x SRD 1.000)
Kapitaal en reserves (x SRD 1.000) 150.111
160.000
2.500.000
2.115.790 125.395
140.000
1.946.798
2.000.000
111.015
120.000
1.451.903
94.335
100.000
1.342.881
1.500.000
73.300
80.000
1.046.915
1.000.000
60.000 40.000
500.000 20.000
0
0
2006
2007
2008
2009
2006
2010
2007
2008
2009
2010
Geconsolideerde winst- en verliesrekening De rentemarge is in het verslagjaar gestegen met SRD 20,6 mln. naar SRD 89,1 mln., een toename van 30%. Deze stijging kan vooral worden toegeschreven aan de toename van de rente-opbrengsten uit de kredietverlening. De provisies namen toe met 1,7% tot SRD 23,2 mln. Het resultaat uit financiële transacties heeft in het verslagjaar een lichte stijging laten zien mede als gevolg van een aanscherping van onze beleggingsstrategie. Nettowinst (x SRD 1.000) 27.414
30.000 22.399
25.000 20.000
22.734
20.904
16.398
15.000 10.000 5.000 0 2006
2007
2008
2009
2010
Het geconsolideerde bedrijfsresultaat vóór belastingen is in het verslagjaar gestegen met 36,0% of SRD 11,3 mln. tot SRD 42,6 mln. De stijging van de baten ten opzichte van 2009 bedraagt 22,2%, terwijl de totale lasten met 15,4% zijn toegenomen. De exploitatie ratio is derhalve toegenomen tot 185%. De netto toevoeging aan de voorziening kredietrisico’s is in het verslagjaar gestegen ten opzichte van het jaar daarvoor. De reden hiertoe is de voorziening op diverse “non-performing loans” die in het verslagjaar is getroffen. Het aandeel van de non-performing loans in de kredietportefeuille is ten opzichte van 2009 weliswaar aanmerkelijk gedaald.
DSB | Jaarverslag 2010
27
In het navolgende wordt ingegaan op enkele specifieke werkgebieden van de bank.
CORPORATE BANKING Onze afdeling Corporate Banking bestaat uit professionals die zich inzetten om onze ondernemende cliënten van goed advies te voorzien. Dit advies strekt zich niet alleen uit tot het realiseren van een optimale financieringsstructuur, maar onze relationship managers stellen hun ruime bedrijfseconomische- en sectorale kennis graag beschikbaar aan de cliënten. Voor de groei van de Surinaamse economie is het stimuleren van ondernemerschap en het ontwikkelen van bedrijvigheid cruciaal. Diverse instrumenten kunnen ingezet worden om genoemde groei te ondersteunen. Naast onderwijsprogramma’s gericht op ondernemerschap, fiscale maatregelen, adequate ruimtelijke ordening, het goed opleiden van het arbeidspotentieel, is het verstrekken van goed financieel advies aan ondernemers van bijzonder belang.
Kredietverlening De groei van onze kredietportefeuille bedroeg in het jaar 2010 12%, hetgeen door ons als goed wordt gekwalificeerd. Interessante acquisities en uitbreiding van de kredietverlening aan bestaande relaties in met name de constructie- en dienstverleningssector hebben voor de groei in de portefeuille gezorgd. In 2010 is de dollarisatie-graad van onze kredietportefeuille verder teruggebracht naar 47,0% (2009: 50,7%). Gelet op de ontwikkelingen op het wisselkoersenvlak is deze verlaging toe te juichen. Wij streven ernaar dit percentage verder omlaag te brengen.
Kredietbeheer en bewaking Evenals het vorig jaar hebben wij in het verslagjaar de kwaliteit van onze kredietportefeuille verder verbeterd door een verscherpt acceptatiebeleid en een strakkere begeleiding en bewaking.
Ontwikkeling van de rente In het jaar 2010 zijn de rentepercentages voor zowel de SRD-kredieten als de vreemde valuta kredieten ongewijzigd gebleven. Mede als gevolg van de per 1 januari 2011 verhoogde kasreserve-vereiste voor vreemde valuta van 33,33% naar 40% is het te verwachten dat de rente voor vreemde valuta kredieten een opwaartse trend zal vertonen. Afhankelijk van de ontwikkeling van de inflatie zal dit beeld zich ook bij de rente op SRD-kredieten voordoen.
Vooruitzichten Op basis van de eerder beschreven macro-economische vooruitzichten en het tot op dit moment uitgewerkt overheidsbeleid verwachten wij voor het jaar 2011 een temporisering van de kredietgroei vanuit de private sector. Het zal dus van belang zijn om investeringen vanuit deze sector wederom aan te moedigen zodat die een stimulans voor economische groei kunnen zijn. Om de uitdagingen welke met de geschetste ontwikkelingen samengaan aan te kunnen, zullen wij een sterke focus leggen op goede investeringsinitiatieven. Onze bank zal nadrukkelijk hierop inspelen door actief te participeren in niet alleen het invullen van de vreemd vermogensbehoefte van ondernemingen, maar ook ondersteuning te bieden bij het aantrekken van het eigen vermogen ten behoeve van de cliënt. Onze bank heeft in de afgelopen jaren een unieke positie verworven door onder andere de succesvolle begeleiding van enkele obligatie- en aandelenemissies. De opgedane kennis zullen wij verder ten bate van de ontwikkeling van de kapitaalmarkt gebruiken.
RETAIL BANKING De uitbreiding van ons distributienetwerk heeft in het verslagjaar geleid tot verbreding van onze dienstverlening. Hierbij staan gemak en snelheid voor de cliënt centraal.
Kantoor Lelydorp Op 6 augustus 2010 hebben wij met trots ons geheel nieuw en modern kantoor aan de Indira Ghandiweg 506 te Lelydorp in gebruik genomen. De feestelijke opening vond onder grote publieke belangstelling plaats. Vele bewoners van Lelydorp en omgeving en de aldaar gevestigde bedrijven hebben voor een veelbelovende start van ons kantoor gezorgd.
28
DSB | Jaarverslag 2010
Met de ingebruikname van dit kantoor zijn wij in staat de service en het gemak aan onze cliënten en de gemeenschap van Lelydorp te bieden, welke men op andere plekken in het land van ons gewend is. Dit kantoor is voorzien van de eerste drive-thru teller, waarbij de cliënt vanuit zijn voertuig kastransacties kan doen. Met de introductie van een sealbagautomaat heeft de cliënt het voordeel om zowel tijdens als na kantoorsluiting stortingen op de eigen rekening te kunnen doen, zonder aan de kassa te hoeven staan en zonder het gebruik van nachtkluisetui’s. Daarnaast heeft de sealbag het voordeel dat het op ieder DSB kantoor voorzien van een sealbagautomaat geaccepteerd wordt.
Kantoor Nieuwe Haven De eerder aangekondigde renovatie van het kantoor Nieuwe Haven is in het verslagjaar voortgezet en wij verwachten deze locatie uiterlijk medio 2011 in gebruik te kunnen nemen. Dit gebouw voldoet aan de eisen van de tijd, is goed bereikbaar, heeft veel parkeergelegenheid en ook hier is zoveel als mogelijk rekening gehouden met de wensen van onze cliënten. Naast het plaatsen van een sealbagautomaat en twee ATM’s zullen ook de safeloketfaciliteiten vernieuwd en uitgebreid zijn.
Overige kantoren Uiterlijk medio 2011 zullen al onze kantoren voorzien zijn van een sealbagautomaat. De komende jaren zullen wij de renovatie van de overige kantoren en eventuele bouw van nieuwe vestigingen, ten uitvoer brengen.
Staatsolie obligatielening Na een gedegen voorbereiding door diverse specialisten binnen onze bank kregen wij in januari 2010 van de Staatsolie Maatschappij Suriname bericht dat zij onze bank geselecteerd had om als arrangeur voor een obligatielening in USD op te treden. Deze vijf jarige obligatielening met een rente van 7% per jaar had tot doel een deel van het investeringsprogramma 2008-2012 van deze onderneming te financieren. Met trots vermelden wij dat deze emissie zeer succesvol is verlopen. De initiële USD 15 miljoen waarvoor de obligatielening uitgezet zou worden, is ruimschoots overschreven, het gestorte bedrag bedroeg ruim USD 55 mln. De overige lokale banken hebben middels beschikbaarstelling van hun kassen hun klanten in de gelegenheid gesteld de stortingen op deze obligaties te plegen. Inmiddels hebben deze beleggers in november 2010 de eerste halfjaarlijkse rente ontvangen.
PAYMENTS & SETTLEMENTS (P&S) De afdeling Payments & Settlements is verantwoordelijk voor het verwerken van alle overmakingen zowel lokaal als van en naar het buitenland. Het verwerken van documentaire kredieten en incassi geschiedt ook op deze afdeling. Door de toename van girale overmakingen via Internet Banking zijn in 2010 de giro-en chequeopdrachten afgenomen. Dit geeft aan dat de electronische betaalwijzen goed aanslaan bij onze cliëntele. Het gebruik van onze Giro Betaal Dienst vertoonde in 2010 een stijging en in 2011 zal deze dienst aangepast worden waardoor cliënten op elk kantoor betaalopdrachten kunnen aanbieden. Vermeldenswaard is dat op 16 december 2010 onze bank is toegelaten tot het Trade Finance Facilitation Program (TFFP) van de Inter-American Development Bank. Deze faciliteit stelt geselecteerde banken in staat de kosten voor sommige vormen van internationale betalingen te verlagen.
Electronische Distributiekanalen Het aantal transacties via onze ATM’s vertoonde in 2010 een stijging van 3% ten opzichte van 2009, terwijl het aantal betaaltransacties via onze POS-apparaten toenam met ruim 30%. Wij zijn verheugd met deze ontwikkeling omdat dit betekent dat het girale betalingsverkeer sterker groeit dan het chartale betalingsverkeer. In 2010 is het aantal gastgebruik transacties via de ATM licht afgenomen met 1,5% terwijl voor POS dit juist is toegenomen met 35%. Ook deze cijfers geven aan dat het girale betalingsverkeer sterk toeneemt. Onze aansluiting bij Banking Network Suriname (BNETS) speelt hierbij een belangrijke rol. Het gebruik van Internet Banking neemt in onze samenleving gestadig toe. Nu reeds maakt een belangrijk deel van onze cliënten gebruik van deze dienst. Wij verwachten dat deze trend zich de komende jaren voortzet. In het verslagjaar is het bankwezen in Suriname geconfronteerd geworden met het fenomeen dat criminelen via phising, e-mails en imitatie websites erin zijn geslaagd geldige usernames en passwords
DSB | Jaarverslag 2010
29
afhandig te maken van internet banking gebruikers. Via de media hebben wij alert gereageerd waardoor de schade voor cliënten beperkt is gebleven. Wij achten het gepast op te merken dat de ondersteuning van de zijde van de politie bij de onderzoekingen die in dit verband gepleegd moesten worden, goed is geweest.
TREASURY De onevenwichtigheid op de valutamarkt welke in het vorig jaarverslag reeds vastgesteld was, heeft zich in 2010 in versterkte mate voortgezet. De vraag bleek opnieuw veel groter te zijn dan het aanbod en de druk op de wisselkoers bleef bestaan. Wij zijn dan ook onvoldoende in staat geweest in de vreemde valuta behoefte van onze cliënten te voorzien. De discrepantie tussen de koersen, gehanteerd door de banken en die van andere spelers op de valutamarkt, bleef groot en ook dit verslagjaar heeft de Centrale Bank van Suriname getracht, middels interventie, rust te brengen in de valutamarkt. De volatiele internationale situatie is ten opzichte van een jaar geleden niet veel verbeterd en de rentepercentages op onze deposito’s in het buitenland en het rendement op onze obligatieportefeuille bleven laag. Het bleven turbulente tijden voornamelijk voor de landen binnen de Europese Unie. Wij blijven de ontwikkelingen op de voet volgen. Dat zal ons helpen om, indien nodig, ons beleggingsbeleid aan te scherpen. De Asset & Liabilities Committee meetings zijn nog steeds het forum waarop het Treasurybeleid van de bank wordt geëvalueerd en eventueel aangescherpt. Zo hebben wij in het verslagjaar de benuttingsgraad van onze fundingpositie verbeterd. Er is een verdere toename van debiteuren, maar ook de schatkistpapierportefeuille is toegenomen. De uitdaging voor het komende jaar zal zich voornamelijk uiten in de mate waarin wij correct inspelen en anticiperen op de gevolgen van de devaluatie van de SRD en de door de overheid voorgenomen belastingverhogende maatregelen. Samenstelling kredietportefeuille in SRD en vreemde valuta per 31 december 2010
Samenstelling van de aangetrokken middelen per 31 december 2010
VV
47% (2009: 50,7%)
Girorekeningen 46% (2009: 44%)
SRD
Termijndeposito's 18% (2009: 20%)
53% (2009: 49,3%) Spaarrekeningen 36%(2009: 36%)
Samenstelling spreiding van de portefeuille per eind december 2010 electr./gas en water 1,9%(2009:1,0%)
agrarische sector 2,8%(2009:3,3%)
visserij 0,1%(2009:0,2%)
mijnbouw 0,7%(2009:0,4%)
bosbouw 0,0%(2009:0%) industrie 13,7%(2009:12,9%)
woningbouw 10,9%(2009:10,7%)
constructie 3,9%(2009:2,0%)
overige 21,7%(2009:24,8%)
dienstverlening 14,0%(2009:10,5%)
overheid 0,2%(2009:0,3%)
transport,opslag, communicatie 1,5%(2009:1,7%)
handel 28,5% (2009:32,3%)
Bovenstaande tabel geeft het aandeel van de verschillende sectoren in onze kredietportefeuille per 31 december 2010 weer. Onder de kop “overige” zijn opgenomen de consumer kredieten en alle andere kredieten, die niet in de overige rubrieken kunnen worden vervat. Uit de cirkeldiagrammen blijken enkele verschuivingen ten opzichte van 2009. Het aandeel van de sector dienstverlening en constructie vertoont t.o.v. 2009 een significante stijging.
30
DSB | Jaarverslag 2010
Verder stellen wij een daling vast in de agrarische sector. Tevens valt op te merken een daling van het aandeel van de sector handel in onze portefeuille, hoewel nog sprake is van een substantieel aandeel van deze branche in onze totale kredietverlening.
MOENGO Onze rol in het district Marowijne hebben wij in het verslagjaar uitgebouwd door nadrukkelijker contacten te leggen met bedrijven die betrokken zijn bij activiteiten in het district. De rehabilitatie van de Oost-West verbinding, de discussies omtrent de bauxietactiviteiten in Zuid-Oost Suriname en het gebruik van de haven in Moengo bieden in dat opzicht voldoende perspectieven. Op zaterdag 30 oktober 2010 hebben wij in het gebouw van de managementclub van de Suralco (Casa Blanca) een receptie gehouden ten behoeve van onze cliënten. Op deze geanimeerde bijeenkomst is de leiding van ons kantoor te Moengo formeel overgedragen aan de heer G. Bendt. Zijn voorganger, de heer E. Hanenberg heeft de pensioengerechtigde leeftijd bereikt.
NICKERIE In dit district hebben wij ons wederom toegelegd op de kwalitatieve en kwantitatieve verbetering van de kredietportefeuille. De focus is gericht op het werven van nieuwe kredietrelaties en bewaking en beheer van de kredietportefeuille. De groei van de kredietverlening is sterk afhankelijk geweest van met name de ontwikkelingen binnen de rijstsector. De grote vraag naar rijst op de internationale markt en de daarmee gepaard gaande prijsstijgingen hebben geleid tot betere benutting van het beschikbare rijstareaal. Het is verwachtbaar dat deze positieve ontwikkeling zich zal voortzetten. Op het door de Staatsolie Maatschappij Suriname van de SML (Stichting Machinale Landbouw) gekochte areaal is een bescheiden begin gemaakt met het planten van suikerriet voor de productie van bio-brandstof. Afhankelijk van het succes van dit pilotproject is vastgesteld, zal de Staatsolie Maatschappij overgaan tot grootschalige verbouw van suikerriet welke als grondstof voor de ethanolproductie zal dienen.
RISK MANAGEMENT In het verslagjaar hebben wij niet alleen aandacht geschonken aan de verdere uitdieping van onze integrale risicobenadering, maar ook een sterke focus gehad op de van oudsher bekende aspecten van risicobeheer. De toename van de kredietverlening in zowel de particuliere- als in de zakelijke sfeer in relatie tot een oplopend inflatiecijfer en een sterke fluctuatie van de Euro/USD-koers in 2010 maakten het noodzakelijk om het toezicht op de kredieten te intensiveren. In dit verband denken wij met name aan activiteiten met betrekking tot kredietrevisies, krediet-analyse’s, rapportages en beheersing van de zgn. non-performing loans. Voor de beheersing van het marktrisico, in een omgeving die zich kenmerkt door een toenemende volatiliteit hebben wij baat bij het onderhouden van een goed internationaal netwerk en het verder verdiepen van onze kennis op het gebied van kapitaalmarkten. Ook het operationeel risicobeheer, een belangrijk element daarbij is het tegengaan van fraude, heeft de nodige aandacht gevergd. Wij kunnen in dit verband noemen creditcard- en debitcard fraude (o.a. skimming), en fraude met behulp van internet banking (phising). Steeds weer wordt door fraudeurs gepoogd inbreuk te plegen op technologische ontwikkelingen die veel gebruikersgemak met zich meebrengen voor de klant. Dit is een internationaal verschijnsel waartegen veelal pasklare preventietechnieken en-methoden beschikbaar zijn. In dit verband is er door ons veel geïnvesteerd om het betalingsverkeer veilig te houden. Hoewel in de eerste plaats alertheid van de zijde van de cliënt geboden blijft, zodat hij zich zijn wachtwoord en user-id niet laat ontfutselen, doen wij er alles aan om het dergelijke fraudeurs zo moeilijk mogelijk te maken. Zo zullen wij in het eerste halfjaar van 2011 ons internet-bankierenpakket uitbreiden met een functionaliteit waarmee onze cliënten met een identificatie apparaat, user-id en wachtwoord toegang krijgen. Ook aan de beleidsaspecten van Enterprise Risk Management is in het verslagjaar verdere diepgang gegeven. De taken en verantwoordelijkheden van de diverse stakeholders die dit beleid uitdragen zijn verder uitgewerkt. In dit kader kunnen genoemd worden de taakgebieden van Legal & Compliance, Risk Management en Internal Audit. Tegen deze achtergrond zijn in het verslagjaar de diverse onderdelen van de bank naar risico prioriteit in kaart gebracht. Op grond hiervan worden er steeds risico assessments uitgevoerd teneinde het risiconiveau naar acceptabele proporties te brengen dan wel het niveau van risicobeheer op diverse werkterreinen van de bank te verbeteren.
DSB | Jaarverslag 2010
31
ACCOUNTING & REPORTING Ter ondersteuning van het ingezette traject om onze branches als salesoutlet in te zetten, heeft de afdeling Accounting & Reporting de basis gelegd voor gedegen analyse van alle kosten en opbrengsten van ons distributienetwerk. Dit zal in 2011 worden gecontinueerd. Het continu aanscherpen van het management information system en verbetering van de subadministraties hebben een belangrijke bijgedrage geleverd aan het behalen van onze doelstelling om reeds in het eerste kwartaal het gecertificeerde jaarverslag te publiceren. In het kader van een verdere standaardisering van onze verslaggeving blijven wij in samenspraak met onze externe accountant de ontwikkelingen op dit gebied volgen. Wij verwijzen hierbij naar ontwikkelingen met betrekking tot zowel de Basel standaarden (Basel II en III) als International Financial Reporting Standards (IFRS).
INFORMATION & COMMUNICATION TECHNOLOGY Sinds de ingebruikname van ons huidig kernbanksysteem in 2003 hebben wij elk jaar substantieel geïnvesteerd in het gebruik van ICT binnen onze bank. In voorgaande jaarverslagen hebben wij u geïnformeerd over diverse producten en diensten die met behulp van ICT worden aangeboden. Op dit moment kunnen wij met gepaste trots aangeven dat het gebruik van ICT een integraal deel uitmaakt van onze bedrijfsvoering. Nagenoeg elk product of dienst komt tot stand door gebruik te maken van ICT. De sterke groei van ICT binnen onze bank maakt het noodzakelijk dat wij een strategie ontwikkelen om enerzijds de nadelige impact van ICT op het milieu te beperken en anderzijds ICT zodanig in te zetten dat binnen ons bankbedrijf principes van “green business” kunnen worden toegepast. Vooruitlopend op het vaststellen van een dergelijke strategie houden wij nu reeds bij de selectie van ICTapparatuur rekening met energieverbruik en warmte productie, de mate waarin consolidatie van apparatuur mogelijk is en de mate waarin de leverancier gebruik maakt van recyclebare componenten en milieu vriendelijke batterijen. In de loop van 2011 zullen wij ons beleid voor het recyclen van papier uitbreiden. Daarnaast zullen wij nagaan op welke wijze wij gebruikte ICT-componenten en inkt cartridges milieu vriendelijk kunnen verwerken. Green business betekent onder andere het zoveel als mogelijk beperken van papiergebruik. Wij zijn ons ervan bewust dat wij als grootste bank van Suriname veel gebruik maken van papier. Elke maand weer produceren wij voor onze klanten tienduizenden statements die in een papieren enveloppe worden geplaatst en naar de klanten worden verstuurd. Het toenemend gebruik van DSB Internet Banking maakt het voor ons mogelijk om klanten e-statements te geven in plaats van de traditionele paper-statements.
GENERAL AFFAIRS Om onze betrokkenheid met het milieu en de door ons op 19 januari ondertekende “Greening the Economy” overeenkomst met Suriname Conservation Foundation verder inhoud te geven, hebben wij diverse beleidsmaatregelen uitgewerkt. Zo vindt vernietiging van archiefstukken op milieuvriendelijke wijze plaats, nl. door recycling van het versnipperd papier. Tevens wordt bij aanschaf van koel- en brandblussystemen nadrukkelijk gekozen voor milieuvriendelijke gassoorten en wordt het printen van documenten beperkt gehouden. Bij de in het kader van de nieuwe branding geïntroduceerde uniformen, is bij het bepalen van de stof nadrukkelijk rekening gehouden met de belasting van de stof op het milieu. Om de beveiliging van ons kantorennetwerk verder te verhogen hebben wij tezamen met security experts beleid ontwikkeld. Zo is ons kantoor te Lelydorp geheel conform de laatste inzichten op dit gebied gebouwd. Bovendien zal tevens het securitybeleid, ter bescherming van onze klanten, medewerkers, onze eigendommen en die van onze klanten, bij de bouw en verbouw van onze kantoren, bestendigd worden. De eerder aangekondigde renovatie van het kantoor Nieuwe Haven is in het verslagjaar voortgezet en wij verwachten deze locatie medio 2011 in gebruik te nemen. Ook dit gebouw voldoet aan de eisen van de tijd en ook hier is zoveel mogelijk rekening gehouden met de wensen van onze klanten; naast het plaatsen van een sealbagmachine en 2 ATM’s zullen ook de safeloketten vernieuwd en uitgebreid zijn.
CONTRACT HANDLING De afdeling Contract Handling verzorgt, met uitzondering van de documentaire kredieten, de administratie van al onze bankprodukten.Deze afdeling is begin 2010 opgezet en is een samenvoeging van de afdelingen “Back Office Lending” en “Back Office Product Units”. In het verslagjaar is met name gewerkt aan het stroomlijnen van de werkzaamheden binnen deze afdeling teneinde onze dienstverlening naar zowel onze corporate klanten als retail klanten verder te verbeteren. Een belangrijk onderdeel hiervan was het
32
DSB | Jaarverslag 2010
samenvoegen van de fysieke klantendossiers van beide afdelingen. In 2011 zal naast het continu stroomlijnen van de werkzaamheden en doorvoeren van efficiëntie verhogende maatregelen een aanvang worden gemaakt met het nagaan op welke wijze wij het gebruik van papier (contracten, statements, rapporten) verder kunnen terugbrengen en hoe met behulp van elektronische klantendossiers de dienstverlening verder kan worden verbeterd.
INTERNAL AUDIT DEPARTMENT Door de verdergaande integratie van ICT binnen onze bedrijfsvoering is intensivering van de overgang van gegevensgerichte naar systeemgerichte controle noodzakelijk. Daarvoor moet de kwaliteit van de ICT dienstverlening naar een hoger niveau worden gebracht. Om dit proces te kunnen sturen hebben wij de in 2008 in gang gezette cyclische IT-auditbenadering in het verslagjaar gecontinueerd. De impact van deze IT-audits doet zich niet alleen gelden op het domein van de ICT-beheersing, maar ook op de wijze waarop het algehele interne beheersingsvraagstuk via Enterprise-wide Risk Management (ERM) organisatorisch is verankerd. Het heeft tevens positieve invloed op de gebruikersorganisatie die daarmee haar management informatie systeem (MIS) kan aanscherpen. Het komend jaar zal de cyclische IT-auditbenadering verder worden voortgezet. Met de Afdeling Accounting & Reporting is de werkverdeling m.b.t. de financiële controle aangescherpt, waardoor de IAD meer aandacht kan besteden aan operationele audits. De oriëntatie in het kader van de ‘Quality Assurance & Improvement Program’ - met als doel op termijn een certificering van onze IAD te kunnen behalen – wordt in het komend jaar afgerond.
LEGAL & COMPLIANCE Wij zijn in het verslagjaar voortgegaan met het verder verhogen van het compliance bewustzijn onder ons personeel. Dit is van belang om ervoor te zorgen dat het personeel van de bank continu kennis draagt van de basisvereisten van compliance en de nieuwe regels met betrekking tot anti witwas en terrorisme financiering. Hiertoe verzorgen wij op maat gesneden compliance trainingen. Die trainingen zijn enerzijds afgestemd op de specifieke behoeften van de verschillende bedrijfsonderdelen en anderzijds op de nieuwe trends en de steeds voortschrijdende wet- en regelgeving op het gebied van anti money laundering en anti terroristen financiering. Dit ter verdere bescherming van de integriteit en reputatie van de bank. Daarnaast is in het verslagjaar eveneens aandacht besteed aan het verder implementeren van ons Anti Money Laundering software systeem en de watchlist filter daarvan. Die filter stelt ons in staat op een efficiëntere wijze haar klanten en transacties te screenen tegen de diverse sanctielijsten w.o. doch niet beperkt tot de DSB Negative List en WorldCheck (welke laatste o.a. bevat de sanctielijsten van de US Office of Foreign Assets Control (OFAC), Drug Enforcement Agency (DEA), Financial Action Task Force on Money Laundering (FATF) en de Non Cooperative Countries and Territories (NCCT)). Het is voor onze organisatie van eminent belang om de ontwikkelingen op compliance gebied nauwgezet te volgen en die bij te houden. Immers, de misdaad blijft niet stilstaan en beschikt ook over gedegen kennis van geavanceerde systemen teneinde steeds weer haar criminele handelingen uit te voeren. Een geïntegreerde aanpak van de juridische- en compliance risicobeheersing is binnen onze bank derhalve van essentieel belang. Het is daarom dat Legal & Compliance dan ook structureel deel uitmaakt van de beleidsbepalende Risk Committee van De Surinaamsche Bank NV in welk orgaan alle risico’s van de bank worden geïdentificeerd en geëvalueerd.
DSB | Jaarverslag 2010
33
MARKETING Paramaribo SPAN In het verslagjaar bestond de bank 145 jaar. Om de jubileumviering een bijzonder tintje te geven hebben wij gemeend om de Surinaamse gemeenschap een unieke kunstexpositie aan te bieden. Paramaribo SPAN: onder deze veelzeggende naam was er van 27 februari tot 14 maart 2010 in de tuin van ons hoofdkantoor (en op verschillende andere locaties in Paramaribo en Moengo) een spectaculaire tentoonstelling van hedendaagse beeldende kunst te zien. De bank heeft hiermee een platform geboden aan een aantal jonge kunstenaars (19 uit Suriname en 10 uit Nederland), om hun kunstwerken aan een groot publiek te presenteren. Veel kunstenaars hebben producties gemaakt waarmee nieuwe wegen ingeslagen werden. De expositie kwam tot stand in samenwerking met het Centrum voor Beeldende Kunst Rotterdam en KIT Publishers, de uitgeverij van het Koninklijk Instituut voor de Tropen te Amsterdam. Met de tentoonstelling en de publicatie, in drie talen, van “Paramaribo SPAN” over hedendaagse beeldende kunst wil de bank een bijdrage leveren aan de positionering van beeldende kunst van Suriname binnen de regio. Het concept van de tentoonstelling was kritisch en vernieuwend. Deze opdracht is ook meegegeven aan Christopher Cozier, de bekende Caraibische curator, schrijver en kunstenaar, die gevraagd was de selectie te maken van de Surinaamse kunstenaars die aan de tentoonstelling hebben deelgenomen. De feestelijke opening werd door de toenmalige President van Suriname, de heer drs R.R. Venetiaan, op 26 februari verricht. Op deze avond mochten wij vele honderden gasten uit binnen- en buitenland in de schitterend versierde tuin van de bank ontvangen. In de weken daarna hebben wij ruim 5000 bezoekers mogen verwelkomen. Vermelding verdient de grote belangstelling van de jeugd, die in grote getale de expositie heeft bezocht.
Nieuwe huisstijl Het afgelopen jaar is er hard gewerkt aan de vernieuwing van onze organisatie om zo beter aan de wensen en behoeften van onze klanten te voldoen. Hiermede bestendigen wij, als diep in de Surinaamse samenleving gewortelde bank, het beleid om ons te blijven onderscheiden door laagdrempeligheid, goede diensten en producten, prima service en betrokkenheid bij de klant. In dit verband hebben wij op 19 januari 2011, de 146ste verjaardag van onze bank, een nieuwe huisstijl geïntroduceerd. Hiermee wordt de herkenbaarheid vergroot en het gevoel van trots beter tot uiting gebracht. Onze nieuwe huisstijl kenmerkt zich voornamelijk door ons nieuwe logo. Het logo en de huisstijl zijn gebaseerd op een evolutionaire fase van de oude huisstijl van DSB waarbij elementen zijn toegevoegd die symbolisch staan voor de Surinaamse samenleving. Denk daarbij aan de 5 hoofdreligies, de 5 hoofdtalen en de 5 hoofgroepen mensen die in Suriname wonen. Die hoofdgroepen nemen elkaars gewoonten en cultuur over waardoor je een samensmelting krijgt van unieke eigenschappen die karakteristiek zijn voor de Surinaamse samenleving. De vijf staafjes in het logo, die de diversiteit van de samenleving weergeven, staan niet op zichzelf maar overlappen elkaar waardoor er nieuwe vormen en kleuren ontstaan. Het is ook het symbool van de natuur, het dichte oerwoud waarbij de verticale lijnen (zoals bomen) een hoofdrol spelen. De kleuren van het logo staan voor natuur en duurzaamheid. De vormgeving is heel modern en solide. Typische eigenschappen van De Surinaamsche Bank, Onze Bank, de bank voor alle Surinamers!
Community Development Op 19 januari 2010 heeft de bank een overeenkomst getekend met Suriname Conservation Foundation (SCF). SCF is een uniek Surinaams natuurfonds en heeft een groot nationaal draagvlak. De Surinaamsche Bank wil als Surinaamse onderneming meehelpen de grote uitdagingen op het gebied van het behoud van de biodiversiteit en milieubescherming in het algemeen, aan te gaan
Public Relations Ook dit jaar is ons sponsoringbeleid gericht op de ondersteuning van projecten op het gebied van sport, kunst en cultuur, onderwijs en het milieu. Maar ook de sociaal zwakkeren in onze samenleving zijn op meerdere momenten in het jaar op een passende manier ondersteund.
Kerstconcert Onze traditie is wederom dit jaar voortgezet: het DSB kerstconcert. Ook dit jaar was het weer groots opgezet en kunnen we terugkijken op een zeer geslaagd concert met een enorme toeloop van publiek.
34
DSB | Jaarverslag 2010
SURITRUST Suritrust N.V., een 100% dochter van onze bank, is onder meer gespecialiseerd in vermogensbeheer ten behoeve van (vermogende) particulieren en institutionele beleggers. Zij is marktleider in deze branche en haar medewerkers hebben ruime ervaring in de advisering van de doelgroep. De toevertrouwde vermogens worden voornamelijk in hypothecaire leningen belegd met (middel-) lange looptijden. Voor diverse instellingen en fondsen treedt Suritrust als beheerder en/of als administrateur op. Tot haar dienstverlening behoort eveneens het verzorgen van merkinschrijvingen ten behoeve van cliënten die het gebruik van hun merk graag juridisch beschermd willen hebben.
Aantal vermogensclienten Beheerd vermogen(xSRD1.000)
Gemiddeld per client(xSRD1.000) Aantal debiteuren Uitstaand deb.bedrag(xSRD1.000)
2010
2009
2008
201
218
222
374.109
333.418
296.980
1.861
1.529
1.338
4.075
3.662
3.388
344.802
296.206
267.766
Het totaal beheerd vermogen nam in 2010 t.o.v. 2009 toe met ruim SRD 40 mln.; een stijging van ruim 12%. De groei van het beheerd vermogen t.o.v het verslagjaar 2009 was bij de SRD 16%, bij de Euro 12% en bij de USD noteerden wij een stijging van 8%. Het onder hypothecair verband uitgezet vermogen steeg in het verslagjaar tot het niveau van SRD 345 mln. (2009: SRD 296 mln.). De groei was voornamelijk in SRD (ruim 16%).
5% woningbouwprogramma Dit woningbouwfinancieringsprogramma voor lage inkomensgroepen is op 01 december 2008 gestart en heeft een geldigheidsduur tot en met 31 december 2010. Het maximaal leenbedrag is circa SRD 50.000. Bij deze financieringsmodaliteit subsidieert de Overheid een deel van de rente. Aan de Centrale Bank van Suriname is de supervisie over dit programma toevertrouwd. Van het Ministerie van Financiën zullen wij, na evaluatie, nadere informatie ontvangen over eventuele continuering van dit financieringsprogramma. Per ultimo 2010 bedroeg het uitstaand bedrag van dit kredietprogramma SRD 4,7 mln. (2009 SRD 3,8 mln.), een toename van ca. 23%.
7% woningbouwprogramma Bij dit woningbouwfinancieringsprogramma is het rentepercentage 7% p.a. en het maximaal leenbedrag SRD 100.000. De funding vindt plaats uit de kasreservemiddelen. In 2010 werd dit programma gecontinueerd en per ultimo 2010 noteren wij aan uitstaande kredieten het bedrag van SRD 64,4 mln. (2009 SRD 54,4 mln.); een stijging van ca. 18,4%. Het aantal gezinnen dat met deze financieringsmodaliteit is geaccommodeerd, bedraagt 1.415 per ultimo december 2010; een stijging van ruim 16%.
Merkinschrijvingen Het bureau voor Intellectuele Eigendommen onder auspiciën van het Ministerie van Justitie en Politie biedt de mogelijkheid om het eigen merk in te schrijven. Hierdoor is het gebruik daarvan juridisch beschermd. Inbreuken op het merkrecht kunnen hierdoor effectief worden bestreden. Via de Suritrust wordt aan bedrijven en instanties de mogelijkheid geboden de aanvragen daartoe te begeleiden.
Low Middle Income Shelter Program (LMISP) Als follow-up van het LISP is in 2009 het Low Middle Income Shelter Program van start gegaan, een woningbouwfinancieringsprogramma met een rentepercentage van 6% per jaar, accommodeert gezinnen met een gezamenlijk bruto maand inkomen tussen SRD 1.200 en SRD 2.400 die fondsen nodig hebben voor de bouw c.q. afbouw van een nieuwe woning dan wel renovatie c.q. uitbreiding van een bestaande woning. Het maximaal leenbedrag is SRD 50.000 met een verplichte eigen inbreng door de kredietaanvragers van 5% van hun financierings behoefte. Per ultimo 2010 hebben 15 huishouders van deze faciliteit gebruik gemaakt voor totaal SRD 358.000.
DSB | Jaarverslag 2010
35
In het verslagjaar is formeel het tweede Low Income Shelter Program (LISP-2) gepresenteerd. Dit programma dient ter verdere ondersteuning van de overheid in haar streven naar verbetering van de woon- en leefomstandigheden van met name de lage inkomensgroepen. Het betreft een woningbouwsubsidieprogramma en hiervoor komen in aanmerking huishoudens met een maandelijks gezinsinkomen tussen SRD 675 en SRD 1.575, een en ander afhankelijk van het aantal gezinsleden per huishouden. De gelden kunnen worden aangewend voor de bouw c.q. afbouw van een nieuwe woning dan wel renovatie c.q. uitbreiding van een bestaande woning. De verplichte eigen bijdrage is vastgesteld op 10% van het subsidiebedrag ter grootte van maximaal SRD 9.750. Begin 2011 zal dit programma verder geoperationaliseerd worden.
Stichting Voorzieningsfonds voor Particuliere Werknemers in Suriname Per ultimo 2010 is het aantal deelnemers nagenoeg hetzelfde gebleven, terwijl het beheerd vermogen verder is toegenomen.
Internationalization of Enterpreneurship (IntEnt) Het stimuleren van ondernemerschap is de belangrijkste doelstelling van Stichting IntEnt Suriname. Naast de organisatie van workshops en trainingen faciliteert de stichting (startende-) ondernemers bij het uitvoeren van marktverkenningen. Onze instelling draagt deze activiteiten een warm hart toe en zal de stichting, waar nodig, blijven ondersteunen.
Microkredieten Programma Het verslagjaar is het eerste volledige jaar waarin wij het beheer hebben gevoerd over het Microkredieten Programma. Diverse markante momenten hebben wij gehad. Op 1 februari 2010 vond de officiële ondertekening plaats van de financierings-contracten met een viertal erkende Micro Financierings Instellingen (MFI’s) t.w.: Stichting Seva, de Spaar- en Kredietcoöperatie De Schakel, Women’s Business Group en Finatrust – de Trustbank N.V. In oktober 2010 is de Coöperatieve Bank Godo toegelaten als MFI. Bij de MFI’s worden de aanvragen ingediend en beoordeeld waarna eventuele goedkeuring en verstrekking plaats vind. De rol van de Suritrust, als beheerder is het monitoren van de goede uitvoering van dit programma. Met de implementatie van het MKP Management Information System (MIS) worden wij in staat gesteld de activiteiten en de uitgevoerde transacties van de MFI’s te monitoren met behulp van de diverse rapportages uit het systeem. Per ultimo 2010 is aan de MFI’s een totaal bedrag van SRD 3 mln verstrekt. De fondsbenutting per MFI per dezelfde datum ligt gemiddeld op 50%. In totaal zijn 683 kredieten verstrekt waarbij het laagste kredietbedrag SRD 1.417 is en het hoogste kredietbedrag SRD 5.167. Van het totaal is 65% verstrekt in Nickerie en 35% aan Paramaribo, Wanica, Coronie en het binnenland. Tezamen met vertegenwoordigers van vier MFI’s hebben wij geparticipeerd in de Caribbean Microfinance Forum II welke conferentie in Belize gehouden werd; door deze deelname werd verder gewerkt aan de versterking van de capaciteitsopbouw van het MKP in Suriname.
DSB Assuria Vastgoed Maatschappij N.V. In het jaar 2010 kon ons project te Leiding 9A ( ten westen van Paramaribo) als gevolg van de voortdurende slechte weersomstandigheden pas in het laatste kwartaal van 2010 worden ontwikkeld. Aan het einde van de verslagperiode was op enkele kleine voorzieningen na het project geheel voltooid. In het eerste kwartaal van het komend boekjaar zullen de bouwkavels aan de man worden gebracht, waarbij onze vennootschap ook de mogelijkheid zal bieden om bouwprojecten op te zetten. In dit boekjaar hebben wij een terrein in het noorden van Paramaribo aangekocht teneinde ook binnen dit rayon bouwkavels en woningen te ontwikkelen. De producten uit dit verkavelings-/ woningbouwproject zullen wij na voltooiing ten verkoop aanbieden. De technische werkzaamheden ten behoeve van dit project zullen in de eerste helft van het jaar 2011 worden aangevangen. Momenteel worden de mogelijkheden onderzocht voor het verwerven van nieuwe grond.
36
DSB | Jaarverslag 2010
Onze vennootschap stelt zich ook beschikbaar voor het geven van adviezen en begeleiding bij de financiering van de aankoop van onroerend goed. Het jaar 2010 is afgesloten met een positief exploitatie resultaat.
HUMAN RESOURCES Onze medewerkers zijn cruciaal bij de realisatie van de visie van De Surinaamsche Bank. De vertaalslag van de visie naar de dagelijkse praktijk van iedere DSB‘er behoort tot een van de prioriteiten van het Human Resources beleid.
Personeelsinformatie Bij aanvang van het jaar 2010 bedroeg de personeelsbezetting van De Surinaamsche Bank N.V. 349 medewerkers. In de loop van het jaar hebben negen medewerkers de organisatie verlaten te weten vijf met pensioen, één uit de dienst, drie overleden en 18 medewerkers traden in dienst. Ultimo 2010 bedroeg de totale bezetting 358 (excl. 30 uitzendkrachten).
Nieuwe medewerkers bij DSB In 2010 zijn onderstaande medewerkers welkom geheten:
Naam Datum indiensttreding Afdeling 1 Garib, Ashwin 1.01.2010 Internal Audit 2 Kroes, Terence 16.01.2010 ICT 3 Samat, Lindsayertha 1.02.2010 Retail Banking 4 Uralime, Marcelien 1.02.2010 Payments & Settlement 5 Soemopawiro, Melisa 1.02.2010 Payments & Settlement 6 Cheung, Tjon Thierry-Thou Loon 1.03.2010 ICT 7 Flu-Blom, Norma 1.05.2010 Retail Banking 8 Pelswijk, Lenie 16.07.2010 Branch Nieuw Nickerie 9 Jiwalal-Jageswar, Nalinidebie 16.07.2010 Branch Nieuw Nickerie 10 Nakchedi, Steven 1.09.2010 Contract Handling 11 Beepat, Nirmal 1.09.2010 Payments & Settlements 12 Read, Orveo 1.09.2010 Suritrust 13 Atmonadi, Urni 1.09.2010 Retail Banking 14 Wongsonadi, Gabriella 1.09.2010 Retail Banking 15 Sam Tjoe, Sergio 1.09.2010 Payments & Settlements 16 Vaseur, Karin 1.10.2010 Human Resources 17 Kamsoeri-Redjo, Naomi 1.10.2010 Contract Handling 18 Jiawan, Rohanpersad 1.11.2010 Branch Moengo
Jubilarissen Het jaar 2010 kenmerkt zich door een groot aantal jubilarissen. Zo herdachten acht medewerkers hun 12 1/2- jarig jubileum, drie kregen de ‘25 Year Button’ opgespeld, zeven jubilarissen herdachten hun 30jarig jubileum en vijf medewerkers hun 35- jarig dienstverband. De medewerkers die 25, 35 en 40 jaar in dienst waren, ontvingen het vererend getuigschrift van de Vereniging Surinaams Bedrijfsleven. Tevens vierden in 2010 de volgende vijf medewerkers hun 40- jarig jubileum (de ‘Vier Kruisjes bij De Surinaamsche Bank N.V.’): - Rudolf Seedorf, Supervisor Finapar - Eduard Martodimedjo, Branch Manager Lelydorp - Antonius Oostburg, Department Manager Retail Banking - Ponidie Djajadi, Section Head Transfer - Marcellus Mac Nack, Direct Control, Next Day Verification & Reporting Officer
DSB | Jaarverslag 2010
37
Benoemingen Per 1 maart 2010 werd mevrouw Marcia Blokland benoemd tot Trainee Relationship Manager op de afdeling Corporate Banking. Iets later in het verslagjaar, op 10 mei 2010, werd de heer Eduard Martodimedjo benoemd in de functie van Branch Manager Lelydorp en werd mevrouw Mala Joerawan-Kandhai benoemd tot Section Head Control. Mevrouw mr. Anastasia Li Fo Sjoe-Lion Sjin Tjoe werd op 1 augustus 2010 benoemd tot Legal Officer van De Surinaamsche Bank N.V. Op 1 oktober 2010 werd de heer Gilbert Bendt benoemd tot Branch Manager Moengo en de heer Mahinderpersad Kalipersad tot Relationship Manager op het Agentschap Nickerie. De heer Aniel Ghisaidoobe werd op 1 december 2010 benoemd tot Section Head Card Services. De bank wenst alle medewerkers succes toe in hun nieuwe functie.
Procuratie In 2010 werd aan 5 medewerkers de B-procuratiebevoegdheid toegekend en aan 1 medewerker de C-procuratiebevoegdheid.
Trainingen/ opleidingen In 2010 is er wederom veel geïnvesteerd in de scholing van medewerkers. Twee collega’s hebben met succes hun studie Economie aan de Anton de Kom Universiteit van Suriname afgerond. Drie medewerkers studeerden af als Master of Business Administration, terwijl twee andere medewerkers het HBO diploma in Bedrijfskundige ICT behaalden. Eén medewerker behaalde het HBO diploma Management, Economie en Recht, terwijl een andere de MO-A akte Economie behaalde. Vijftien medewerkers hebben diverse NIBE opleidingen met succes afgerond. De cursus Business English werd met succes door 33 medewerkers afgerond. Vier medewerkers hebben het EHBO diploma behaald. Op ICT gebied hebben 5 medewerkers zich weten te certificeren op diverse gebieden. In totaal behaalden 66 medewerkers een diploma of certificaat voor een door hun gevolgde specifieke opleiding of training op het niveau MBO, HBO, post HBO, Universitair of post Universitair.
Community / Onze rol in de maatschappij In oktober 2010 hebben 2 studenten van de studierichting Bedrijfskunde van de Anton de Kom Universiteit van Suriname hun 2-jarige stageperiode afgerond en zijn tevens 2 anderen gestart met hun bedrijfsstage. In de maand juli zijn 4 studenten van het IMEAO wederom in de gelegenheid gesteld om hun afstudeerstage van 1 maand af te ronden op verschillende afdelingen binnen onze bank.
Studiefonds In het verslagjaar hebben wij in totaal 209 kinderen van onze medewerkers ondersteund met een financiële tegemoetkoming in de kosten voor het volgen van onderwijs in Suriname. De verdeling naar onderwijsniveau’s hierbij is: 90 leerlingen voor het GLO-onderwijs, 63 leerlingen voor de MULO, de LTS of het LBGO, 33 leerlingen die het VWO bezoeken en 23 studenten die een studie doen op HBO/Universitair niveau.
Interne Branding Onze propositie-DSB, onze bank- is een belofte die 24 uur per dag, 7 dagen in de week zal worden waar gemaakt door onze performance. Dit houdt onder meer in verbetering van onze dienstverlening door onder meer snellere besluitvorming. Om deze propositie waar te maken zal de rol van de DSB medewerker worden bijgesteld. Bevoegdheden en verantwoordelijkheden als ook de attitude van de medewerker zullen worden vertaald in de vereisten van de functies waarbij opleidingen en (“on the job-”) trainingen zullen plaatsvinden. Hiermee zal de betekenis van de merkwaarden voor iedereen gaan leven en wordt er concreet invulling gegeven aan de waarden ten behoeve van iedere medewerker. Om de brandstrategie vorm te geven is aan het eind van 2010 de eerste aanzet gedaan tot het internaliseren van de uitgangspunten en waarden bij onze medewerkers.
Bedrijfsgezondsheidszorg Voor wat betreft Occupational Health hebben we het afgelopen jaar vooruitgang geboekt op het gebied van ergonomie door aandacht te schenken aan de werkplekken van de individuele medewerkers. Ook bij de kantine is een stap in de goede richting gezet voor wat betreft het serveren van voedzame maaltijden. Onze focus voor 2011 zal gericht zijn op het concretiseren van ons beleid inzake Occupational Health.
38
DSB | Jaarverslag 2010
Collectieve Arbeidsovereenkomst (CAO) Per 31 december 2010 is de Collectieve Arbeidsovereenkomst voor de periode 2009 – 2010 geexpireerd. Het nastreven van goede en gezonde arbeidsverhoudingen binnen ons bedrijf zal ook bij de nieuwe onderhandelingen het uitgangspunt zijn.
Functiewaardering In het laatste kwartaal van 2010 is het plan van aanpak van de 2009 Hay audit verder uitgewerkt. In de loop van 2011 zal dit plan worden aangepast waarbij verwachte organisatieveranderingen leidend zullen zijn.
Externe benoemingen/ onderscheidingen De heer drs. S. Proeve is benoemd tot Honorair Consul van het Koninkrijk Zweden met jurisdictie over de Republiek Suriname. Bij de overhandiging van het benoemingsbrevet door de Minister van Buitenlandse Zaken, gaf de heer Proeve aan dat hij zich zal beijveren om de bilaterale relaties tussen Suriname en Zweden op met name de gebieden van technologie, bosbouw en ecotoerisme te bevorderen. Op 24 november 2010 is mevrouw Gracia Lo Fo Wong (Treasury) benoemd tot “Ridder in de Ere Orde van de Gele Ster”. Zij kreeg deze onderscheiding voor de verdiensten als dirigent van het Gemengd Koor Caecilia waar zij leiding aan geeft. Op 8 november 2010 is ons bedrijf onderscheiden voor de Workability Award 2010. Onze bijdrage in de doelstelling om mensen met een beperking op een gelijkwaardige manier te laten deelnemen aan alle aspecten van het maatschappelijk leven is hiermee bekroond. Deze onderscheiding is uitgereikt door de Stichting “De Drie Ankers”.
In memoriam In 2010 hebben wij helaas afscheid moeten nemen van onze medewerkers: Mevrouw Carla WarsosemitoKartoredjo (1 februari 2010), de heer Agir Wirodikromo (20 augustus 2010) en de heer Andy Jubitane (20 november 2010). Tevens hebben wij afscheid moeten nemen van onze gepensioneerde medewerkers: Mevrouw Pinah Baarh-Sadjoeri (4 februari 2010), de heer Richard Korsten (25 juni 2010) en mevrouw Arlette Tjin A Ton-Aarts (30 januari 2010), echtgenote van ons oud directielid de heer Ronald Tjin A Ton.
Dankbetuiging Onze dank gaat uit naar al onze medewerkers voor hun getoonde inzet en toewijding waarmee zij de bank in 2010 naar grotere hoogten hebben gebracht. Ook zijn wij onze cliënten en relaties voor het in ons gestelde vertrouwen. Paramaribo, 24 februari 2011 Directie Drs.S.L.J. Proeve
DSB | Jaarverslag 2010
39
40
DSB | Jaarverslag 2010
DSB | Jaarrekening 2010
DSB | Jaarverslag 2010
41
Vennootschappelijke balans vóór winstverdeling per 31 december 201 (in duizenden SRD)
2010
2009
ACTIVA Kasmiddelen
377.052
319.052
Bankiers
612.348
653.822
81.438
37.648
1.875
2.250
933.895
836.063
25.100
19.661
Schatkistpapier Kredieten: - Aan de overheid - Aan de private sector Aandelen Deelnemingen Onroerende goederen en bedrijfsmiddelen Overige activa Overlopende activa
1.480
3.911
60.342
57.365
8.833
7.237
7.368
5.845
2.109.731
1.942.854
PASSIVA Bankiers Toevertrouwde middelen:
35.323
------------------
58.987
------------------
- Spaarrekeningen
665.389
602.891
- Overige toevertrouwde middelen
1.170.475
1.089.485
Overige schulden Overlopende passiva Voorzieningen
45.938
28.074
10.335
10.006
22.588
22.620
1.914.725
1.753.076
------------------
------------------
Kapitaal
871
871
Reserve
80.473
64.566
Agioreserve Reserve herwaardering Winst lopend jaar
28
28
50.897
44.422
27.414
20.904
159.683 -----------------2.109.731 Gestelde garanties Documentaire kredieten
130.791 -----------------1.942.854
55.858
40.548
13.210
11.678
Paramaribo, 24 februari 2011 Directie Drs. S.L.J. Proeve Raad van Commissarissen Drs. S. Smit AAG, voorzitter J.J. Healy Jr. Drs. M.J.A. Brahim Mw. Mr. R. Sohansingh Drs. D.M.R. Currie B.F.J. Nuboer M.Sc.
42
DSB | Jaarverslag 2010
Vennootschappelijke balans ná winstverdeling per 31 december 2010 (in duizenden SRD)
2010
2009
ACTIVA Kasmiddelen
377.052
319.052
Bankiers
612.348
653.822
81.438
37.648
Schatkistpapier Kredieten: - Aan de overheid - Aan de private sector Aandelen Deelnemingen Onroerende goederen en bedrijfsmiddelen
1.875
2.250
933.895
836.063
25.100
19.661
1.480
3.911
60.342
57.365
Overige activa
8.833
7.237
Overlopende activa
7.368
5.845
2.109.731
1.942.854
PASSIVA Bankiers Toevertrouwde middelen:
35.323
------------------
58.987
------------------
- Spaarrekeningen
665.389
602.891
- Overige toevertrouwde middelen
1.170.475
1.089.485
Overige schulden
55.510
33.470
Overlopende passiva
10.335
10.006
Voorzieningen
22.588
22.620
1.924.297
1.758.472
------------------
------------------
Kapitaal
871
871
Reserve
98.315
80.074
Agioreserve Reserve herwaardering
28
28
50.897
44.422
150.111
-----------------2.109.731
Gestelde garanties Documentaire kredieten
125.395
-----------------1.942.854
55.858
40.548
13.210
11.678
Paramaribo, 24 februari 2011 Directie Drs. S.L.J. Proeve Raad van Commissarissen Drs. S. Smit AAG, voorzitter J.J. Healy Jr. Drs. M.J.A. Brahim Mw. Mr. R. Sohansingh Drs. D.M.R. Currie B.F.J. Nuboer M.Sc.
DSB | Jaarverslag 2010
43
Vennootschappelijke winst- en verliesrekening over 2010 (in duizenden SRD)
2010
2009
Rentebaten
120.424
106.887
Rentelasten
31.598
38.357
Rentemarge
88.826
68.530
3.473
4.075
15.927
15.953
BATEN
Opbrengst uit effecten en deelnemingen Provisie Resultaat uit financiële transacties Totale baten
3.075
3.019
111.301
91.577
LASTEN 38.568
32.640
Andere beheerskosten
16.514
16.154
Afschrijvingen
5.238
5.012
Bedrijfslasten
60.320
53.806
Personeelskosten
Mutaties voorziening kredietrisico's
10.025
7.232
Totale lasten
70.345
61.038
Bedrijfsresultaat vóór belastingen
40.956
30.539
Belastingen
13.542
9.635
Winst ter verdeling
27.414
20.904
RECAPITULATIE WINSTVERDELING In contanten: Interim-dividend Slotdividend In aandelen Toevoeging reserve
4.177
2.611
5.395
5.395
-
-
17.842
12.898
27.414
20.904
Paramaribo, 24 februari 2011 Directie Drs. S.L.J. Proeve Raad van Commissarissen Drs. S. Smit AAG, voorzitter J.J. Healy Jr. Drs. M.J.A. Brahim Mw. Mr. R. Sohansingh Drs. D.M.R. Currie B.F.J. Nuboer M.Sc.
44
DSB | Jaarverslag 2010
Geconsolideerde balans vóór winstverdeling per 31 december 2010 (in duizenden SRD)
2010
2009
Kasmiddelen
377.069
319.064
Bankiers
612.348
653.822
81.438
37.648
1.875
2.250
933.895
836.063
ACTIVA
Schatkistpapier Kredieten: - Aan de overheid - Aan de private sector Aandelen
25.100
19.661
Onroerende goederen en bedrijfsmiddelen
62.489
59.340
Overige activa
10.941
12.613
Overlopende activa
10.635
6.337
2.115.790
1.946.798
PASSIVA Bankiers Toevertrouwde middelen:
35.233 ------------------
58.987 ------------------
- Spaarrekeningen
665.389
602.891
- Overige toevertrouwde middelen
1.170.475
1.089.485
Overige schulden
48.510
28.365
Overlopende passiva
10.593
11.377
Voorzieningen
25.817
24.902
1.920.784 ------------------
1.757.020 ------------------
Kapitaal
871
871
Reserve
80.473
64.566
Agioreserve Reserve herwaardering Winst lopend jaar
28
28
50.897
44.422
27.414
20.904
159.683
-----------------2.115.790
Gestelde garanties Documentaire kredieten
130.791 -----------------1.946.798
55.858
40.548
13.210
11.678
Paramaribo, 24 februari 2011 Directie Drs. S.L.J. Proeve Raad van Commissarissen Drs. S. Smit AAG, voorzitter J.J. Healy Jr. Drs. M.J.A. Brahim Mw. Mr. R. Sohansingh Drs. D.M.R. Currie B.F.J. Nuboer M.Sc.
DSB | Jaarverslag 2010
45
Geconsolideerde balans ná winstverdeling per 31 december 2010 (in duizenden SRD)
2010
2009
Kasmiddelen
377.069
319.064
Bankiers
612.348
653.822
81.438
37.648
1.875
2.250
933.895
836.063
ACTIVA
Schatkistpapier Kredieten: - Aan de overheid - Aan de private sector Aandelen
25.100
19.661
Onroerende goederen en bedrijfsmiddelen
62.489
59.340
Overige activa
10.941
12.613
Overlopende activa
10.635
6.337
2.115.790
1.946.798
PASSIVA
35.233
Bankiers Toevertrouwde middelen:
------------------
58.987
------------------
- Spaarrekeningen
665.389
602.891
- Overige toevertrouwde middelen
1.170.475
1.089.485
Overige schulden
58.082
33.761
Overlopende passiva
10.593
11.377
Voorzieningen
25.817
24.902
1.930.356 ------------------
1.762.416 ------------------
Kapitaal
871
871
Reserve
98.315
80.074
Agioreserve Reserve herwaardering
28
28
50.897
44.422
150.111 -----------------2.115.790
Gestelde garanties Documentaire kredieten
55.858 13.210
125.395 -----------------1.946.798 40.548 11.678
Paramaribo, 24 februari 2011 Directie Drs. S.L.J. Proeve Raad van Commissarissen Drs. S. Smit AAG, voorzitter J.J. Healy Jr. Drs. M.J.A. Brahim Ir. L.C. Johanns Mw. Mr. R. Sohansingh Drs. D.M.R. Currie B.F.J. Nuboer M.Sc.
46
DSB | Jaarverslag 2010
Geconsolideerde winst-en verliesrekening over 2010 (in duizenden SRD)
2010
2009
Rentebaten
120.634
107.055
Rentelasten
31.514
38.524
Rentemarge
89.120
68.531
BATEN
Opbrengst uit effecten Provisie Resultaat uit financiële transacties
667
650
23.198
22.816
3.112
3.020
116.097
95.017
Personeelskosten
40.401
34.430
Andere beheerskosten
16.966
16.562
Afschrijvingen
5.243
5.017
Bedrijfslasten
62.610
56.009
Toevoeging voorziening kredietrisico's
10.875
7.682
Totale lasten
73.485
63.691
Bedrijfsresultaat vóór belastingen
42.612
31.326
Belastingen
15.198 27.414
10.422 20.904
Totale baten LASTEN
Winst ter verdeling
RECAPITULATIE WINSTVERDELING In contanten: Interim-dividend Slotdividend In aandelen Toevoeging reserve
4.177
2.611
5.395
5.395
-
-
17.842
12.898
27.414
20.904
Paramaribo, 24 februari 2011 Directie Drs. S.L.J. Proeve Raad van Commissarissen Drs. S. Smit AAG, voorzitter J.J. Healy Jr. Drs. M.J.A. Brahim Mw. Mr. R. Sohansingh Drs. D.M.R. Currie B.F.J. Nuboer M.Sc.
DSB | Jaarverslag 2010
47
Toelichting op de jaarrekening 2010 Algemeen
De toelichting heeft betrekking op zowel de vennootschappelijke als de geconsolideerde financiële overzichten.
Grondslagen voor consolidatie
In de geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening worden de cijfers verwerkt van de ondernemingen waarin DSB een belang heeft van 50% en meer. In de consolidatie zijn in verband hiermee de 100% deelnemingen in de Surinaamse Trustmaatschappij N.V., de Financieringsmaatschappij Paramaribo N.V. en de Surinaamse Computer Maatschappij N.V. betrokken. De activa en passiva alsmede de resultaten van deze deelnemingen zijn voor 100% in de geconsolideerde balans respectievelijk in de geconsolideerde winst- en verliesrekening opgenomen, na eliminatie van intergroepsverhoudingen. In de consolidatie zijn de cijfers van DSB Assuria Vastgoed Maatschappij N.V. voor 50% meegenomen. De intrinsieke waarde van deze vennootschap bedraagt per 2010 SRD 3.639.000 (2009: SRD 3.372.000)
Grondslagen van valuta-omrekening
De activa en passiva in vreemde valuta worden omgerekend tegen de geldende koersen van de Centrale Bank van Suriname per 31 december 2010. De koersverschillen welke ontstaan bij de waardering van de valutaposities worden,evenals de resultaten ontstaan bij aan- en verkoop van vreemde valuta, in de resultatenrekening opgenomen onder “Resultaat uit financiële transacties”.
Grondslagen van waardering
ACTIVA Kasmiddelen
Deze betreffen de wettige betaalmiddelen zowel in lokale als vreemde valuta en vorderingen op de Centrale Bank van Suriname. De kasmiddelen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde.
Schatkistpapier
De onder dit hoofd opgenomen schatkistpromessen, uitgegeven door de Centrale Bank van Suriname, zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. De looptijd is vastgesteld op maximaal 6 maanden.
Kredieten
Deze post omvat leningen in de corporate- en consumersfeer waaronder rekening-courantkredieten, huurkoopkredieten en persoonlijke leningen. Waar nodig wordt een per post bepaalde voorziening getroffen tegen het risico van oninbaarheid. Deze voorziening voor specifieke debiteuren wordt in de balans in mindering gebracht op de post “Kredieten”.
Aandelen
Deze betreffen aandelen in lokale ondernemingen welke worden gewaardeerd tegen actuele waarde zijnde de beurswaarde met inachtneming van een afwaardering van 10%. De meerwaarde als gevolg van de waardering tegen de beurswaarde is opgenomen in het eigen vermogen (Reserve herwaardering), een en ander onder aftrek van een voorziening voor latente belastingen. De waardering van de aandelen BNETS en Multiplex N.V. heeft tegen de verkrijgingsprijs plaatsgevonden.
Deelnemingen
De deelnemingen worden gewaardeerd tegen de intrinsieke waarde per 31 december van het boekjaar. De vorderingen en schulden op c.q. aan deelnemingen, welke eveneens hieronder zijn begrepen, worden gewaardeerd tegen nominale waarde.
Onroerende goederen en bedrijfsmiddelen
De bankgebouwen inclusief terreinen zijn gewaardeerd tegen de actuele waarde. Deze is vastgesteld op basis van een externe taxatie in december 2010. De afschrijvingen op de bankgebouwen vinden lineair plaats over de gebruiksduur van 40 jaar (2,5% per jaar). De bedrijfsmiddelen worden gewaardeerd tegen aanschaffingsprijs minus lineaire afschrijvingen op basis van de geschatte economische gebruiksduur; voor inventarissen is deze gesteld op 5 jaar, transportmid-
48
DSB | Jaarverslag 2010
delen en personal computers 3 jaar en overige computerapparatuur 4 jaar. Een deel van de op balansdatum vermelde activa onder de post “Onroerende goederen en bedrijfsmiddelen” is vanwege de tegen onze bank gevoerde rechtsgedingen en daaruit voortvloeiende beslagleggingen als hypothecaire zekerheidsstelling aan de Centrale Bank van Suriname verschaft.
PASSIVA Toevertrouwde middelen
Hieronder zijn inbegrepen de schulden in rekening-courant, spaargelden en depositogelden. Zij worden gewaardeerd tegen nominale waarde.
Voorzieningen
Hieronder zijn inbegrepen voorzieningen voor latente belastingverplichtingen, medische kosten gepensioneerde werknemers, voorzieningen ex-werknemers en overige specifieke risico’s, waaronder het frauderisico. De voorziening latente belastingverplichtingen heeft betrekking op het verschil in waardering volgens de bedrijfseconomische jaarrekening en die volgens de fiscale jaarrekening voor wat betreft de bankgebouwen en aandelen. Over het waarderingsverschil van de terreinen wordt geen latentie gevormd. De latente belastingverplichting wordt berekend tegen het geldende nominale tarief. De voorziening medische kosten is gevormd ter dekking van de bestaande verplichting tot vergoeding van ziektekosten aan personeel dat bij onze instelling met pensioen gaat. Door het actuarieel bureau Lo Fo Wong is een actuariële berekening gemaakt over de hoogte van de voorziening medische kosten, welke in een aantal toekomstige jaren zal worden opgebouwd rekening houdende met verdere actuariële ontwikkelingen. De pensioenaanspraken van de medewerkers zijn ondergebracht in de Stichting Pensioenfonds van De Surinaamsche Bank N.V. De voorziening voor pensioenverplichtingen wordt berekend onder verantwoordelijkheid van het actuarieel bureau Lo Fo Wong. De pensioengrondslag wordt bij de aanvang van het deelnemerschap en vervolgens per 1 januari van elk daarop volgend jaar vastgesteld. De financiering van de pensioenverplichtingen vindt plaats door middel van maandelijkse stortingen door DSB Bank, naar rato van een percentage ad 20% van de salarissen. Daarnaast draagt het fonds zelf bij aan deze financiering. Ingaande 1 januari 2006 heeft een stelselwijziging plaatsgevonden, waarbij het personeel een eigen bijdrage doet van 7% van het salaris. De voorziening inactieve werknemers inzake arbeidsconflicten is ingesteld om eventuele negatieve consequenties van arbeidsgeschillen te kunnen opvangen. De voorziening voor frauderisico is gevormd ter dekking van het eigen risico onder andere van claims bij frauduleuze handelingen.
Swaps
Per 31 december 2010 had De Surinaamsche Bank N.V. voor een bedrag van USD 4.000.000 aan valutaswaps uitstaan. De verplichtingen en schulden inzake de swapdeals komen in omvang en looptijd met elkaar overeen; derhalve zijn deze posities gesaldeerd opgenomen. De koersverschillen inzake de valutaverplichting van de bank zijn onder “Overige schulden” opgenomen.
Overige activa, overlopende activa en passiva
Voor zover in het voorgaande niet anders staat vermeld, worden de activa en passiva gewaardeerd tegen nominale waarde.
Grondslagen van de resultaatbepaling
De baten en lasten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde grondslagen van waardering. Baten worden verantwoord in het jaar waarin de diensten zijn verricht. Lasten worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn. De belasting wordt berekend op basis van het verantwoorde resultaat tegen de geldende nominale belastingtarieven, rekeninghoudend met fiscaal niet-aftrekbare kosten en fiscaal vrijgestelde opbrengsten.
DSB | Jaarverslag 2010
49
Activa vennootschappelijke en geconsolideerde balans ná winstverdeling Vennootschappelijke balans (in duizenden SRD) Kasmiddelen
Geconsolideerde balans
2010
2009
2010
2009
377.052
319.052
377.069
319.064
Hieronder zijn opgenomen de wettige betaalmiddelen, alsmede de direkt opeisbare tegoeden bij de Centrale Bank van Suriname. Samenstelling:
88.718
75.779
88.735
75.791
288.334
243.273
288.334
243.273
377.052
319.052
377.069
319.064
612.348
653.822
612.348
653.822
935.770
838.313
935.770
838.313
Kassen Centrale Bank van Suriname
Bankiers uitgezette gelden Hieronder zijn opgenomen de vorderingen op de binnen- en buitenlandse banken. Kredieten Hieronder zijn opgenomen de vorderingen uit de kredietverlening. Samenstelling:
Kredieten aan de overheid Kredieten aan de private sector
1.875
2.250
1.875
2.250
933.895
836.063
933.895
836.063
935.770
838.313
935.770
838.313
Ten behoeve van de kredietverlening worden zekerheden bedongen:
1.875
2.250
1.875
2.250
580.189
480.246
580.189
480.246
Garanties van de overheid Hypotheken Effecten
12.889
12.621
12.889
12.621
340.817
343.196
340.817
343.196
935.770
838.313
935.770
838.313
Overheid
0,2%
0,3%
0,2%
0,3%
Agrarische sector en visserij
2,9%
3,5%
2,9%
3,5%
Industrie, bosbouw en mijnbouw
14,4%
13,4%
14,4%
13,4%
Handel en dienstverlening
Overige zekerheden De kredietverlening is verspreid over de volgende sectoren:
42,5%
42,8%
42,5%
42,8%
Constructie en installatie
3,9%
2,0%
3,9%
2,0%
Transport, opslag en communicatie
1,5%
1,7%
1,5%
1,7%
11,0% 23,6%
10,6% 25,7%
11,0% 23,6%
10,6% 25,7%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
25.100
19.661
25.100
19.661
Woningbouw Overige
Aandelen Hieronder zijn opgenomen de aandelen in lokale maatschapijen
50
DSB | Jaarverslag 2010
Vennootschappelijke balans
(in duizenden SRD) Deelnemingen
2010
2009
1.480
3.911
Geconsolideerde balans
2010
2009
In de vennootschappelijke balans zijn onder deelnemingen opgenomen de deelname in het kapitaal, alsmede het saldo van vorderingen en schulden op de deelnemingen. De deelnemingen betreffen Surinaamse Trustmaatschappij N.V., Financierings maatschappij Paramaribo N.V., Surinaamse Computer Maatschappij N.V. en DSB Assuria Vastgoed Maatschappij N.V. (50% deelneming) Samenstelling: Kapitaal en reserves Vorderingen / schulden
Onroerende goederen en bedrijfsmiddelen
4.469
4.794
4.447
(2,989)
(883)
(2,989)
1.480
3.911
1.458
60.342
57.365
62.489
59.340
52.417
49.925
54.528
51.898
7.925 60.342
7.440
7.961
7.442
57.365
62.489
59.340
Samenstelling: Onroerende goederen Bedrijfsmiddelen Onroerende goederen: Aanschafwaarde 1 januari Investeringen - netto Herwaarderingen Afschrijvingen
11.445 4.062 44.509 60.016 7.599 52.417
8.173
9.123
16.991
3.272
8.287
(4.183)
45.058
44.717
45.668
56.503
62.127
58.476
6.578
7.599
6.578
49.925
54.528
51.898
6.529
7.442
6.533
Bedrijfsmiddelen: Boekwaarde 1 januari Aanschaffingen Afschrijvingen
Overige activa
7.440 4.703 12.143 4.218 7.925
4.923
4.742
4.926
11.452
12.184
11.459
4.012
4.223
4.017
7.440
7.961
7.442
8.833
7.237
10.941
12.613
7.368
5.845
10.635
6.337
Onder overige activa zijn de bedragen opgenomen die niet overlopend zijn of niet onder andere specifiek omschreven balanshoofden gerubriceerd kunnen worden, zoals saldi van nog te verrekenen posten in het betalingsverkeer, alsmede de te vorderen inkomstenbelasting.
Overlopende activa Onder overlopende activa zijn opgenomen nog te ontvangen interest en vooruitbetaalde kosten.
DSB | Jaarverslag 2010
51
Passiva vennootschappelijke en geconsolideerde balans ná winstverdeling Vennootschappelijke balans (in duizenden SRD)
Geconsolideerde balans
2010
2009
2010
2009
35.323
58.987
35.323
58.987
1.835.864
1.692.376
1.835.864
1.692.376
Bankiers opgenomen middelen Hieronder zijn opgenomen de schulden aan de binnenlandse en buitenlandse banken. Toevertrouwde middelen Hieronder zijn opgenomen de door klanten toevertrouwde middelen, zoals rekening-courantverhoudingen, spaargelden en deposito's. Samenstelling: Spaargelden
665.389
602.891
665.389
602.891
Deposito's
325.263
338.442
325.263
338.442
Rekening-courant
845.212
751.043
845.212
751.043
1.835.864
1.692.376
1.835.864
1.692.376
Overige schulden
55.510
33.470
58.082
33.761
Overlopende passiva
10.335
10.006
10.593
11.377
22.588
22.620
25.817
24.902
Hieronder zijn opgenomen de nog te betalen kosten alsmede nog te betalen interest. Voorzieningen Samenstelling: Voorziening voor latente belastingverplichtingen Voorziening medische kosten Voorziening voor frauderisico Voorziening inactieve werknemers inzake arbeidsconflicten Overige voorzieningen
Eigen vermogen
11.251
13.357
11.348
13.357
10.594
8.672
10.594
8.672
356 387
204 387
356 387
204 387
--
--
3.132
2.282
22.588
22.620
25.817
24.902
150.111
125.395
150.111
125.395
Samenstelling: Kapitaal
871
871
871
871
Reserves
149.240
124.524
149.240
124.524
150.111
125.395
150.111
125.395
871
871
871
871
Verloop van het kapitaal: Stand begin boekjaar Dividend in aandelen t.l.v. de nettowinst
0
0
0
0
871
871
871
871
124.524
110.144
124.524
110.144
Verloop van de reserves: Stand begin boekjaar Mutatie Reserves
6.874
1.482
6.874
1.482
Toevoeging uit de winst
17.842
12.898
17.842
12.898
149.240
124.524
149.240
124.524
In het kapitaal wordt geparticipeerd door ASSURIA met 49%, de Republiek Suriname met 10% en institutionele en particuliere beleggers met 41%.
52
DSB | Jaarverslag 2010
Vennootschappelijke en geconsolideerde winst- en verliesrekening Vennootschappelijke winst- en verlies rekening (in duizenden SRD) Rentemarge
Geconsolideerde winst- en verlies rekening
2010
2009
2010
2009
88.826
68.530
89.120
68.531
3.473
4.075
667
650
667 2.806
650 3.425
667 -
650 -
3.473
4.075
667
650
15.927
15.953
23.198
22.816
12.816
Betreft het voordelig saldo tussen de rentebaten uit hoofde van de kredietverlening, beleggingen en overige uitzettingen, en de rentelasten van de opgenomen en toevertrouwde middelen.
Opbrengst uit effecten en deelnemingen Hieronder zijn opgenomen de dividenden uit aandelen van lokale maatschappijen. In de vennootschappelijke winst- en verliesrekening is onder deze post mede opgenomen de nettowinst van de deelnemingen. Samenstelling: Effecten Deelnemingen
Provisie Betreft de vergoedingen verkregen uit de dienstverlening in het binnenlands en buitenlands betalingsverkeer, het assurantiebedrijf en de overige diensverlening.
12.147
12.810
12.153
Assurantiebedrijf
1.106
1.084
1.462
1.360
Overige
2.674
2.059
9.583
8.640
15.927
15.953
23.198
22.816
3.075
3.019
3.112
3.020
38.568
32.640
40.401
34.430
25.469
Samenstelling: Betalingsverkeer
Resultaat uit financiële transacties Betreft de met vreemde valutahandel Behaalde koersresultaten en herwaarderingsresultaat van obligaties in het buitenland.
Personeelskosten: Hieronder zijn opgenomen de salarissen, gratificaties, sociale lasten, pensioenvoorzieningen en overige voorzieningen ten behoeve van het personeel. Samenstelling: Salarissen (inclusief gratificaties e.d.)
27.880
24.034
29.411
Pensioenlasten
3.192
2.896
3.331
3.002
Sociale lasten en overige personeelskosten
5.246
3.960
5.409
4.209
Voorzieningen
2.250
1.750
2.250
1.750
38.568
32.640
40.401
34.430
DSB | Jaarverslag 2010
53
Vennootschappelijke en geconsolideerde winst- en verliesrekening Vennootschappelijke balans Andere beheerskosten:
Geconsolideerde balans
2010
2009
2010
2009
16.514
16.154
16.966
16.562
4.384
4.071
4.576
4.256
1.192
1.440
1.221 3.428
(in duizenden SRD) Deze post omvat de huisvestingskosten, kantoorbehoeften, automatiseringskosten, reclame- en advertentiekosten en overige algemene kosten. Samenstelling: Huisvestingskosten Kantoorbehoeften
1.399
Automatiseringskosten
2.849
3.419
2.854
1.973
1.665
2.012
1.720
5.909
5.807
6.084
5.937
16.514
16.154
16.966
16.562
5.238
5.012
5.243
5.017
1.020
1.000
1.020
1.000
4.218
4.012
4.223
4.017
5.238
5.012
5.243
5.017
10.025
7.232
10.875
7.682
Communicatie- en transportkosten Overige
Afschrijvingen Betreft de afschrijvingen op gebouwen en bedrijfsmiddelen. Samenstelling: Afschrijving op gebouwen Afschrijving op bedrijfsmiddelen
Voorziening kredietrisico's Hieronder zijn opgenomen de mutaties in de waardecorrecties op vorderingen. Samenstelling:
20.069
14.663
20.919
15.113
(10.044)
(7.431)
(10.044)
(7.431)
Mutaties in de waardecorrecties op vorderingen
10.025
7.232
10.875
7.682
Belastingen
13.542
9.635
15.198
10.422
Toevoeging specifieke voorzieningen Vrijval specifieke voorzieningen
Betreft de inkomstenbelasting over het resultaat vóór belastingen De belasting verschuldigd over fiscaal niet-aftrekbare afschrijvingen wordt ten laste gebracht van de onder voorzieningen opgenomen belastinglatentie
54
DSB | Jaarverslag 2010
Overige informatie Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2010 (in duizenden SRD)
2010
2009
Het verloop van de financiële middelen kan worden geïllustreerd met behulp van het onderstaande kasstroomoverzicht. Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat vóór belastingen Belastingen over het bedrijfsresultaat Bedrijfsresultaat ná belastingen
42.612
31.326
(15.198)
(10.422)
27.414
20.904
Afschrijvingen
5.243
5.017
Aanpassing voorzieningen
2.348
1.272
41.474
(186.393)
Toename kredietverlening
(97.457)
(116.954)
Toename schatkistpapier
(43.790)
-
Afname/toename vorderingen op banken
Toename/Afname overige- en overlopende activa
(2.626)
(4.154)
Toename toevertrouwde middelen
143.488
435.697
Afname/Toename schulden aan banken
(23.662)
43.813
Afname/Toename overige- en overlopende passiva
23.537
(1.103)
75.969
198.099
---------------------
---------------------
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa
(8.392)
(4.236)
---------------------
---------------------
(9.572)
(625) (8.006)
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Aandelen Dividend in contanten
(9.572)
Mutatie liquide middelen Kasmiddelen ultimo verslagjaar begin van het verslagjaar
(8.631)
---------------------
---------------------
377.069 319.064
319.064 133.832
58.005
185.232
Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Alleen die mutaties zijn in aanmerking genomen welke tot een wijziging in de liquide middelen aanleiding hebben gegeven. Koersverschillen op saldi van liquide middelen in vreemde valuta zijn in het kasstroomoverzicht verwerkt in het resultaat vóór belastingen.
DSB | Jaarverslag 2010
55
DSB | Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van De Surinaamsche Bank N.V. CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport op pagina 41 tot en met 55 opgenomen jaarrekening 2010 van de Surinaamsche Bank N.V. te Paramaribo gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de vennootschappelijke- en de geconsolideerde balans per 31 december 2010, de vennootschappelijk en geconsolideerde winst-en-verliesrekening over 2010 en het geconsolideerde kasstroomoverzicht met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het verslag van de directie, in overeenstemming met algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.
56
DSB | Jaarverslag 2010
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met de door onze beroepsorganisatie uitgevaardigde controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de entiteit. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de vennootschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vennootschappelijk en geconsolideerd vermogen van De Surinaamsche Bank N.V. per 31 december 2010 en van het vennootschappelijk en geconsolideerd resultaat over 2010 in overeenstemming met algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving. Paramaribo, 24 februari 2011
BDO Assurance N.V. Namens deze, W.K. Achthoven RA drs. R. Abrahams RA Partner Partner
DSB | Jaarverslag 2010
57
DSB | Adressen Paramaribo
District Marowijne
Hoofdkantoor
Moengo
Henck Arronstraat 26-30
Kapitein Chris Silosweg 3
Surinaamse Trustmaatschappij N.V.
P.O. Box 1806
Telefoon:
(SURITRUST)
Telefoon:
(597) 471100
Beheerder: Dhr. G.E. Bendt
Telex:
SURBANK SN 134
SURBANK SN 287
Telefax:
(597) 411750
District Nickerie
(597) 477835
(597) 0341245/0341220
Dochtermaatschappijen
Henck Arronstraat 32 Paramaribo Telefoon:
(597) 420033
(597) 471100
Nieuw Nickerie
Telefax:
(597) 420050
E-mail:
[email protected]
Landingstraat 6
Manager: Dhr. W. Tjin A Tam
Website: www.dsbbank.sr
P.O. Box 11
Swift: SURBSRPA
Telefoon:
(597) 0231381 / 0231311
Telefax:
(597) 0231884
Kwatta
Beheerder: Dhr. S. Tjokrosentono
Surinaamse Computer Maatschappij N.V. (SCM) Dr. J.F. Nassylaan 53-55
Kwattaweg 226 - Hoek Washingtonstraat
District Para
Telefoon:
Zanderij
Telefoon:
(597) 471100 / 424186
Aankomsthal Johan Adolf Pengel Luchthaven
Telefax:
(597) 472132
Telefoon: (597) 0325308
Manager: Dhr. Ing. J. Chen Poun Joe
(597) 440468 / 471100
Beheerder: Dhr. H. Sylvester
Nieuwe Haven
Telefax:
(597) 0325307
Beheerder: Mevr. L. Koenders
Van ‘t Hogerhuysstraat 62 Telefoon:
(597) 402100 / 471100
Beheerder: Mevr. I. Chang - Siem A Sjoe
Paramaribo
District Wanica
DSB Assuria Vastgoed Maatschappij N.V. Henck Arronstraat 32
Lelydorp
Paramaribo
Indira Ghandiweg 506
Telefoon:
(597) 420033
Telefoon: (597) 0366112
(597) 471100
Coronastraat 4 - Hoek Plutostraat
Telefax:
Telefax:
(597) 420050
Telefoon:
Beheerder: Dhr. E. Martodimedjo
Manager:
Dhr. L.A.E. Budel
Kasabaholo
Website:
www.dsbbank.sr
Kasabaholoweg 29
Internet Banking:
https://my.dsbbank.sr
Telefoon:
Phone Banking:
900 - MYDSB (69372)
Callcenter:
471100 ext. 279, 307, 321
Ma Retraite (597) 451345 / 471100
(597) 0368647
Beheerder: Mevr. S. Edam - Morsen
(597) 431541 / 431788 / 471100
Beheerder: Mevr. M.B. Bergraaf-Tan A Kiam
58
DSB | Jaarverslag 2010
Colofon Kleurrijke foto’s van in ons land voorkomende flora en fauna illustreren dit jaarverslag. Wij geven hiermee een beeld van de schoonheid van de omgeving waar wij deel van uitmaken. Op diverse plekken in ons Suriname is al zichtbaar hoe kwetsbaar de natuur is, wat de noodzaak aangeeft dat wij er zorgvuldig mee om moeten gaan. Onze bank heeft zich gecommitteerd een bijdrage te leveren aan het bewustmaken van de samenleving op dit gebied.
Redactie:
Marketing De Surinaamsche Bank N.V.
Vormgeving: Stradius Offsetdrukkerij Westfort N.V. Grafische vormgeving: Drukkerij Leo Victor Fotografie: Offsetdrukkerij Westfort N.V. Mediavision Mevr. H. Jonkhout