Draaiboek Langgezond.nl in

Langgezond in …………………

Draaiboek Langgezond.nl in ……………………….

Roessingh Reserach and Development Versie 1.0

Langgezond in Enschede – MC Eudokia Inhoudsopgave 1

INLEIDING ................................................................................................................................... 3

2

HET LANGGEZOND INITIATIEF ........................................................................................... 4 2.1 LANGGEZOND SCREENING INSTRUMENTEN ............................................................................. 4 2.2 TECHNOLOGIE MODULES ........................................................................................................ 5 2.2.1 Screening module ............................................................................................................ 6 2.2.2 Training: Cognitieve module ........................................................................................... 6 2.2.3 Training: Fysieke module ................................................................................................ 6

3

ORGANISATIE VAN HET INITIATIEF .................................................................................. 7 3.1 PROJECT STRUCTUUR .............................................................................................................. 7 3.2 BETROKKEN STAKEHOLDERS .................................................................................................. 7 3.3 PRIVACY .................................................................................................................................. 7 3.3.1 Dataopslag en verwerking............................................................................................... 8

4

HET PROTOCOL......................................................................................................................... 8 4.1 BESCHRIJVING VAN DE STAPPEN VOOR SCREENING EN ONDERSTEUNING............................... 8 4.1.1 Takken ........................................................................................................................... 10 4.1.2 Rollen............................................................................................................................. 12 4.1.3 Planning ........................................................................................................................ 15

5

SCENARIO’S .............................................................................................................................. 18 5.1 5.2 5.3 5.4

MARJA ................................................................................................................................... 18 OLIVIER ................................................................................................................................. 18 SOPHIE ................................................................................................................................... 19 JOEP ....................................................................................................................................... 19

BIJLAGE 1: BRIEF SCREENING 1 – ENSCHEDE – MC EUDOKIA........................................ 20 BIJLAGE 2: VRAGENLIJST SCREENING 1 ................................................................................ 22 BIJLAGE 3: MEETINSTRUMENTEN SCREENING 2 ................................................................ 35

2

Langgezond in Enschede – MC Eudokia 1

Inleiding

De meeste ouderen voelen zich nog lang gezond. Een kleinere groep is meestal op hoge leeftijd afhankelijk geworden van zorg en ondersteuning. In de overgang tussen deze twee groepen bevinden zich de kwetsbare ouderen. Zij lijken op het eerste gezicht nog redelijk gezond, maar kleine lichamelijke en psychosociale problemen stapelen zich op. Mensen die kwetsbaar zijn, maken veel gebruik van zorg en welzijnsdiensten, ziekenhuiszorg en langdurige zorg (Heurberger et al, 2011). Dit legt, zeker gezien het stijgende aantal ouderen, een grote druk op ons zorg en welzijnssysteem in termen van kosten maar ook in termen van benodigde capaciteit. We staan voor de uitdaging om met steeds minder middelen en mensen deze groep van goede zorg te voorzien. Als kwetsbaarheid of liever nog een verhoogd risico op kwetsbaarheid eerder gesignaleerd wordt en er op tijd enige ondersteuning geboden wordt kan kwaliteit van leven behouden worden, kunnen mensen langer zelfstandig blijven functioneren en zal de druk op ons zorgsysteem aanzienlijk minder worden. Om een dergelijke vroege opsporing en adequate ondersteuning te realiseren is een transformatie in de zorg nodig. Op dit moment is ons zorgsysteem vooral reactief wat wil zeggen dat zorg geboden wordt op het moment dat er problemen zijn. Daarnaast er sprake van een versnippering. Gemeenten nemen in het kader van de maatregelen gericht op preventieve voorzieningen om ouderen te ondersteunen bij wonen en welzijn. Verschillende zorginstellingen zoals huisarts en thuiszorginstellingen zien mensen als er sprake is van een hulpvraag en bieden verschillende diensten aan. Voor een vroege opsporing en adequate ondersteuning is een pro-actief systeem nodig waarin deze verschillende stakeholders samenwerken en er sprake is van een sterkere focus op zelfmanagement van de oudere. Vanuit de Universiteit Twente wordt in samenwerking met Roessingh Research en Development en andere Europese landen een project uitgevoerd waarbij een screening op dagelijks functioneren en kwetsbaarheid is ontwikkeld alsmede diensten die mensen kunnen ondersteunen hun dagelijks functioneren op niveau te houden. Het gaat hierbij zoveel mogelijk om diensten met ondersteuning van informatie en communicatie technologie (ICT). Dit biedt de mogelijkheid voor ouderen om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor hun gezondheid en zoveel mogelijk zelfstandig aan hun functioneren te werken maar daarbij adequaat ondersteunt door professionals wanneer nodig. Op dit moment wordt deze vorm van dienstverlening ingezet in .............................. in een samenwerking tussen huisartsen, zorginstellingen en gemeente bij ruim 1200 ouderen. Deze ouderen krijgen een periodieke screening die door de gezamenlijke stakeholders wordt uitgevoerd. Op basis van deze screening wordt bepaald of iemand zorg nodig heeft, een verhoogd risico op kwetsbaarheid heeft of een goede gezondheidsstatus heeft. Degene die zorg nodig heeft, krijgt zorg aangeboden vanuit de zorginstellingen met huisarts als centrale spil. Degene die geen zorg nodig heeft maar wel ondersteuning kan gebruiken om gezond te blijven, krijgt zelfmanagement services aangeboden via gemeenten en haar zorg- en welzijnsdiensten die zelfstandig vanuit huis of op locatie in de buurt gevolgd kunnen worden. Deze diensten betreffen beweegprogramma’s, voedingsadviezen en programma’s voor het trainen van cognitieve vaardigheden. Diegene die in goede gezondheid verkeert, krijgt geen ondersteuning maar wordt voor de volgende periodieke screening uitgenodigd. Dit document beschrijft de inrichting van dit project binnen de gemeente Enschede uitgaande van het projectplan getiteld “projectaanvraag Langgezond.nl” (oktober 2014). Dit document geeft duidelijkheid over de verschillende stakeholders en verantwoordelijkheden binnen dit nieuw in te richten initiatief. Het tweede hoofdstuk richt zich kort de voorgestelde screening en het technologie platform met haar modules voor screening, cognitieve en fysieke training. In hoofdstuk 3 komen de project organisatie en de verschillende stakeholders benodigd voor dit initiatief aan bod. De betrokkenen per stakeholder worden genoemd waar bekend maar moeten voor een deel nog ingevuld worden. Het te implementeren protocol is onderwerp van hoofdstuk 4. Hoofdstuk 5 geeft

3

Langgezond in Enschede – MC Eudokia een aantal scenario’s. Deze scenario’s geven in woorden aan hoe het er concreet uit zou kunnen zien voor 4 fictieve ouderen. “Het doel van het Langgezond.nl initiatief is het screenen en voorkomen van kwetsbaarheid van ouderen door inzet van technologie.”

2

Het Langgezond initiatief

2.1

Langgezond screening instrumenten

In samenspraak met verschillende zorgprofessionals uit binnen en buitenland is een set van (screening)instrumenten samengesteld. Instrumenten op het gebied van algemene kwetsbaarheid, cognitief en fysiek functioneren en voeding. Tabel 1 geeft een overzicht van de verschillende screeningsinstrumenten. De totale set van instrumenten in terug te vinden in bijlage 2. Er is gekozen voor een screeningstriage. De screening bestaat uit twee delen. De eerste screening is op papier of online en bestaat uit instrumenten die de ouderen zelfstandig of met weinig hulp in kan vullen. Op basis van deze screening worden de ouderen ingedeeld in drie groepen: 1. Vitaal – de oudere is niet kwetsbaar op basis van de uitkomst op de GFI en ondervindt geen functionele achteruitgang op één van de drie domeinen (fysiek, cognitie en voeding) 2. Kans op kwetsbaarheid - de oudere is niet kwetsbaar op basis van de uitkomst op de GFI en ondervindt enige functioneel achteruitgang op één of twee van de drie domeinen 3. Kwetsbaar - de oudere is kwetsbaar op basis van de uitkomst op de GFI Ouderen uit de tweede groep (Kans op kwetsbaarheid) worden uitgenodigd voor een tweede screening. Deze screening is face-to-face. Tijdens deze tweede screening wordt extra stil gestaan bij de domeinen cognitie, fysiek functioneren en voeding. Deze screening wordt uitgevoerd door een getrainde vrijwilliger / student. Aan het einde van de screening maakt deze tevens de inschatting in hoeverre de oudere in staat is om gebruik te maken van het technologie platform. Tabel 1: Screening instrumenten Screening 1 (online of op papier) Algemeen

Kwaliteit van leven Cognitie Fysiek functioneren

Voor alle ouderen van 65 jaar en ouder

Groninger Frailty Indicator (GFI) Andere factoren SF-12

15 vragen

Kwetsbaar: GFI > 4

5 vragen 12 vragen

AD8

8 vragen

SF-36 fysiek functioneren

10 vragen

x Verminderde kwaliteit van leven SF-12 < 50 Functionele achteruitgang AD8 < 1 Functionele achteruitgang SF-36 PF > 12

4

Langgezond in Enschede – MC Eudokia Voeding

Mini Nutrition Assessment Short Form (MNA-SF)

6 vragen

Screening 2 (face-to-face) Cognitie

Voor alle kans op kwetsbaarheid ouderen

Quick Mild Cogniteve Impairment (QMCi) timed up and go test chair-stand test chair sit and reach test two-minute step test Mini Nutrition Assessment Short Form (questions G-R)

Fysiek functioneren

Voeding

Functionele achteruitgang MNA-SF < 12

6 vragen Fysieke test Fysieke test Fysieke test Fysieke test 12 vragen

Functionele achteruitgang QMCi < 51 *tabel 2 *tabel 2 *tabel 2 *tabel 2 Functionele achteruitgang MNA® < 23.5

Tabel 2: Normale scores voor mannen en vrouwen per leeftijdsgroep Variable

Gender

Age Range Timed up and go test Chair stand test Chair sit and reach test 2-minute step test

2.2

Men Women Men Women Men Women Men Women

60-64 5.6-3.8 6.0-4.4 14-19 12-17 -2.5-+4.0 -0.5-+5.0 87-115 75-107

65-69 5.9-4.3 6.4-4.8 12-18 11-16 -3.0-+3.0 -0.5-+4.5 86-116 73-107

70-74 6.2-4.4 7.1-4.9 12-17 10-15 -3.0-+3.0 -1.0-+4.0 80-110 68-101

75-79 7.2-4.6 7.4-5.2 11-17 10-15 -4.0-+2.0 -1.5-+3.5 73-109 68-100

Technologie Modules

Het technologie platform bestaat uit een set online modules. Daar waar de screening module de ouderen de mogelijkheid geeft om de screeningsinstrumenten van de eerste screening online in te vullen, geven de overige modules de ouderen de mogelijkheid om hun cognitieve en fysieke capaciteit te vergroten.

Figure 1: Look and feel van PERSSILAA platform

5

Langgezond in Enschede – MC Eudokia 2.2.1

Screening module

De screenings module bestaat uit een online versie van de screeninginstrumenten (tabel 1). Deze kan de oudere zelf of met hulp invullen. Voor verder informatie over de screening instrumenten zie hoofdstuk 2.1.

2.2.2

Training: Cognitieve module

De cognitieve module is gebaseerd op de Guttman NeuroPersonalTrainer (GNPT) (figuur 2). Dit Telemedicine platform is ontwikkeld door het Guttman instituut gevestigd in Barcelona. Dit platform is een intensieve, gepersonaliseerde en gestructureerd cognitieve revalidatie behandeling voor patiënten met een niet aangeboren hersenaandoening. Dit platform wordt aangepast aan de doelgroep ouderen en zal als zelfmanagement module aangeboden worden.

Figuur 2: Vier voorbeelden van oefening gericht op attentie.

2.2.3

Training: Fysieke module

De fysieke module vloeit voort uit de door professionals ondersteund online thuis train programma die ontwikkeld zijn door RRD binnen verschillende projecten zoals CLEAR, Conditie Coach (COCO) (figuur 3) en telerevalidatie.nl. Binnen deze projecten is een thuistrainingsservice ontwikkeld waarbij altijd een professional betrokken was om een trainingsprogramma te maken. Het grote verschil en innovatieve van de PERSSILAA fysieke module is dat de fysieke module van het PERSSILAA platform een zelfmanagement module is, waarmee de ouderen zelfstandig kan werken aan zijn fysieke capaciteit. Deze module bestaat uit delen: een 12 weken durend opbouwprogramma (“wordt fit”) en een 12 weken durend onderhoudprogramma (“blijf fit”). Elk programma bestaat uit verschillende oefeningen op de gebieden uithoudingsvermogen, kracht, balans en lenigheid. De oudere wordt gevraagd om minimaal 3 keer per week gebruik te maken van het programma.

Figuur 3: weergave van het COCO thuis train programma

6

Langgezond in Enschede – MC Eudokia 3 3.1

Organisatie van het initiatief Project Structuur

Het initiatief Langgezond wordt gedragen door meerdere gemeentes en door Roessingh Research and Development (RRD) als initiatief nemer en de JC Groep als technische partner. De betrokken gemeentes zijn: Enschede, Hengelo, Twenterand en Tubbergen. Binnen elke gemeente wordt het initiatief langgezond.nl naar eigen smaak vormgegeven. Een stuurgroep is gevormd om de voortgang van het project te monitoren en om kennis uit te wisselen tussen de partners en bestaat uit de projectleiders vanuit de gemeente en/of coördinator binnen elke gemeente en medewerkers van RRD en de JC Groep. Daarnaast is communicatie een belangrijk punt tijdens de overleggen van deze stuurgroep. Naast de stuurgroep zijn er op gemeente niveau een werkgroep die handen en voeten geeft aan het initiatief langgezond binnen de desbetreffende gemeente. Overleggen van deze werkgroep worden geïnitieerd door de projectleider vanuit de gemeente.

3.2

Betrokken Stakeholders

Op dit moment worden de volgende primaire stakeholders voorzien bij de uitvoering van het initiatief bij MC Eudokia (Enschede West / Stadsveld): Logo

Steakeholder Gemeente

Contactgegevens

Huisarts Zorginstelling 1 Zorginstelling 2

De volgende secondaire stakeholders zijn betrokken bij het initiatief: Zorginstelling 3 Zorginstelling 4 Overig 1 Overig 2

3.3

Privacy

Binnen het initiatief Langezond.nl worden de antwoorden / gegevens van de ouderen gedeeld door de verschillende stakeholders. Er wordt zorgvuldig met de gegevens omgaan volgens de geldende regels omtrent privacy. Daarnaast worden de ingevulde vragenlijst ook gebruikt voor onderzoeksdoeleinden. Daarom worden de ouderen na het invullen van de vragenlijst om toestemming gevraagd. De antwoorden / gegevens

7

Langgezond in Enschede – MC Eudokia worden dan vertrouwelijk behandeld volgens (inter)nationale regels en wetten, zoals de Wet medischwetenschappelijk onderzoek met mensen en de WMA Declaration of Helsinki (Ethical Principles for Medical Research Involving Human Subjects).

3.3.1

Dataopslag en verwerking

De data (antwoorden / gegevens van de ouderen) wordt opgeslagen op een beveiligde server van de Universiteit van Madrid. Dataopslag en -verwerking is geregistreerd bij het College ter Bescherming van Persoonsgegevens (CBP). Alle vrijwilligers / studenten die betrokken zijn bij het verzamelen en verwerken van de data ondertekenen een overeenkomst en worden gewezen op een juiste gedragscode mbt persoonsgegevens. De studenten van de ROC van Twente opleiding doktersassistent tekenen een soortelijke overeenkomst bij de start van hun opleiding.

4

Het protocol

Het in te richten ouderenzorg pad (service protocol) is onderwerp van dit hoofdstuk. De verantwoordelijkheden in rollen en taken binnen het pad zullen beschreven worden.

4.1

Beschrijving van de stappen voor screening en ondersteuning

Het ouderenzorg pad start bij het versturen van de screening vragenlijst naar de ouderen (de eerste screening). Deze worden verstuurd vanuit twee Huisartsenpraktijken (De Hagen en Contrast) naar alle ouderen tussen de 65 jaar en 75 jaar (peildatum 01-01-2015). Naar aanleiding van de uitkomsten van de eerste screening worden deze ouderen onderverdeeld in 3 groepen: Kwetsbaar, kans op kwetsbaarheid en Vitaal (zie onderstaande figuur). De ouderen die “kwetsbaar” zijn vallen onder verantwoordelijkheid van de huisarts en kunnen door de huisarts / POH-er ouderenzorg uitgenodigd worden een afspraak. De ouderen die “Vitaal” zijn krijgen na een jaar weer een uitnodiging om deel te nemen aan de screening. De ouderen met “kans op kwetsbaarheid” worden uitgenodigd voor een tweede screening.

8

Langgezond in Enschede – MC Eudokia

Figuur: schematisch overzicht eerste screening Voor de tweede screening worden de ouderen “met kans op kwetsbaarheid” uitgenodigd. Hiervoor wordt op een locatie momenten georganiseerd waar deze ouderen naar toe kunnen voor de tweede screening. Deze face-to-face screening wordt uitgevoerd door geschoolde studenten van de opleiding HBO-V van Saxion. Tijdens de tweede screening krijgt de oudere “met kans op kwetsbaarheid” extra informatie over activiteiten die hij of zij kan ondernemen om het bewegen, het geheugen en de voeding te verbeteren om zo (verdere) kwetsbaarheid te voorkomen. Eén van deze activiteiten is het gebruik van het technologie platform. De oudere “met kans op kwetsbaarheid” kan thuis of binnen op een locatie in de buurt (mocht daar behoefte aan zijn) gebruikmaken van het platform (onderstaande figuur).

9


Figuur: schematisch overzicht tweede screening

4.1.1

Takken

De volgende taken zijn er binnen de uitvoering van het project in Enschede – MC Eudokia: Taak 0

Taak 1

Taak 2

Ter Beschrijving van de voorbereidende taken zoals, het taststellen voorbereiding draaiboek (taak 0.1), de scholing professionals / vrijwilligers (taak 0.2). Eerste Organisatie van de eerste screening bestaande uit taken zoals, screening het versturen van vragenlijsten (taak 1.1), het wanneer gewenst het helpen van ouderen bij het invullen van de vragenlijst (taak 1.2), het verwerken van de resultaten van de eerste screening (taak 1.3) en het stimuleren van nonresponders om alsnog de vragenlijst in te vullen (taak 1.4). Tweede Organisatie van de tweede screening bestaande uit taken screening zoals, het samenstellen van voorlichtingsmateriaal voor ouderen met functionele afname op een van de drie domeinen specifiek voor de gemeente Enschede (taak 2.1), het voorbereiden van de tweede screening (taak 2.2), het uitvoeren van de tweede screening (taak 2.3), het verwerken van de resultaten van de tweede screening (taak 2.4) en het stimuleren van no-showers om alsnog deel te nemen aan de tweede screening (taak 2.5)

10

Langgezond in Enschede – MC Eudokia Taak 3

Aanbieden Technologie / Onderzoek

Organisatie van hoe de technologie aan te bieden aan endusers en het onderzoek bestaande uit taken zoals, opstellen procedure aanbieden langgezond.nl (taak 3.1), en de scholing van de ouderen in het gebruik van langgezond.nl (taak 3.2).

Een aantal (sub)taken worden ondersteund door de technologie: Taak 1.3.6 Resultaten eerste screening - na het invoeren van de papier vragenlijsten in het online platform / database zullen de ouderen van wie het email adres bekent is automatisch een feedback email ontvangen. Deze email geeft de resultaten van de eerste screening weer. Wanneer de vragenlijst online ingevuld wordt, krijgt de oudere de email gelijk na het invullen van de vragenlijst (taak 1.3.8). Taak 1.3.8 is daarom alleen van toepassing voor ouderen die geen email adres hebben opgegeven. Taak 2.4.6 Resultaten tweede screening – nadat de resultaten van de tweede screening ingevoerd zijn in de database geeft de technologie gelijk de uitslag en kan het advies doorgenomen worden samen met de oudere.

11


Rollen

0

Ter voorbereiding

0.1 0.1.1

0.3.2

Vaststellen draaiboek Vaststellen vragenlijst lijst Vaststellen brief eerste screening Vaststellen inhoud tweede screening Vaststellen brief tweede screening scholing professionals / vrijwilligers plannen (data / locatie) scholing eerste screening plannen (data / locatie) scholing tweede screening

1

Eerste screening

1.1

Huisartsen

1.1.8 1.1.9 1.1.1 0 1.1.1 1 1.1.1 2

Versturen vragenlijsten opvragen aantallen ouderen 65 -76 jaar per HA Aanleren definitieve versie vragenlijst Afdrukken definitieve versie vragenlijst Aanleveren definitieve versie brief Afdrukken definitieve versie brief Aanleveren definitieve versie retour kaartje Afdrukken definitieve versie retour kaartje Bestellen envelop om poststuk te versturen (C4) Bestellen retour envelop (C5) Aanleveren adressen ouderen 65 t/m 75 jaar (adres stickers) Afdrukken adres stickers ouderen Samenstellen poststuk uitnodiging eerste screening

1.2 1.2.1 1.2.2

Hulp bij invullen Inplannen hulp bij invullen Hulp bij invullen

Huisartsen

0.1.2 0.1.3 0.1.4 0.2 0.3.1

1.1.1 1.1.2 1.1.3 1.1.4 1.1.5 1.1.6 1.1.7

Huisartsen

Gemeente

...

...

x x

x

x

x

Gemeente

...

...

Gemeente

...

...

x x

x

x x

12

Langgezond in Enschede – MC Eudokia 1.3 1.3.1 1.3.2

1.3.3 1.3.4 1.3.5 1.3.6 1.3.7

1.3.8 1.4 1.4.1 1.4.2 1.4.3 1.4.4 2

2.1 2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.2.5 2.3 2.3.1

Verwerken eerste screening Scholing eerste screening (invullen database) Registreren teruggekomen poststukken Vaststellen werkplek vrijwilligers voor invoeren vragenlijsten Invoeren vragenlijsten eerste screening in platfrom Controle database eerste screening Resultaten eerste screening (door technologie) Huisartsen op de hoogte van resultaten eerste screening Terugkoppeling eerste screening (robust, pre-frail, frail) naar ouderen zonder email adres

Huisartsen

Gemeente

...

...

non-responders Opstellen lijst non-responders Checken non-responders lijst door HA/POH Contact opnemen met nonresponders Wanneer gewenst helpen met invullen vragenlijst

Huisartsen

Gemeente

...

...

Tweede screening Samenstellen voorlichting voor ouderen met functionele afname Voorbereiden tweede screening Vaststellen locatie(s) tweede screening Vaststellen data (s) tweede screening Inrichten locatie(s) tweede screening Opstellen lijst deelnemers tweede screening Samenstellen poststuk uitnodiging tweede screening

Huisartsen

Gemeente

...

...

x

x

Huisartsen

Gemeente

...

...

Uitvoeren tweede screening Opstellen draaiboek tweede screening (locatie specifiek)

Huisartsen

Gemeente

...

...

x

x

13

Langgezond in Enschede – MC Eudokia 2.3.2 2.4

2.4.1 2.4.2 2.4.3 2.4.4

2.4.5

2.4.6 2.5 2.5.1 2.5.2 2.5.3 2.5.4

3

3.1 3.2

Afnemen tweede screening (zie draaiboek tweede screening) Verwerken tweede screening Scholing tweende screening (afnemen testen / invullen database / terugkoppeling) Invoeren data in database tweede screening Controle database tweede screening Resultaten tweede screening (door technologie) Huisartsen op de hoogte stellen van resultaten tweede screening Terugkoppeling tweede screening naar ouderen (tijdens afspraak)

Huisartsen

Gemeente

...

...

no-showers Opstellen lijst no-showers Checken no-showers lijst door HA/POH Contact opnemen met noshowers maken van afspraak voor tweede screening

Huisartsen

Gemeente

...

...

Gemeente

...

...

Aanbieden Technologie / onderzoek Opstellen procedure aanbieden langgezond.nl (thuis / op locatie) Scholing ouderen in gebruik langgezond.nl

x

Huisartsen

14


4.1.3

Planning

0

Ter voorbereiding

0.1

Vaststellen draaiboek

0.1.1

Vaststellen vragenlijst lijst

0.1.2

Vaststellen brief eerste screening

0.1.3

Vaststellen inhoud tweede screening

0.1.4

Vaststellen brief tweede screening

0.2

scholing professionals / vrijwilligers

0.3.1

plannen (data / locatie) scholing eerste screening

0.3.2

plannen (data / locatie) scholing tweede screening

1

Eerste screening

1.1

Versturen vragenlijsten

1.1.1

opvragen aantallen ouderen 65 -76 jaar per HA

1.1.2

Aanleren definitieve versie vragenlijst

1.1.3

Afdrukken definitieve versie vragenlijst

1.1.4

Aanleveren definitieve versie brief

1.1.5

Afdrukken definitieve versie brief

1.1.6

Aanleveren definitieve versie retour kaartje

1.1.7

Afdrukken definitieve versie retour kaartje

1.1.8

Bestellen envelop om poststuk te versturen (C4)

1.1.9

Bestellen retour envelop (C5)

3Aug

10Aug

17Aug

24Aug

31Aug

7Sep

14Sep

21Sep

28Sep

5Oct

12Oct

19Oct

26Oct

2Nov

9Nov

16Nov

23Nov

30Nov

7Dec

14Dec

3Aug

10Aug

17Aug

24Aug

31Aug

7Sep

14Sep

21Sep

28Sep

5Oct

12Oct

19Oct

26Oct

2Nov

9Nov

16Nov

23Nov

30Nov

7Dec

14Dec


Aanleveren adressen ouderen 65 t/m 75 jaar (adres stickers)

1.1.11

Afdrukken adres stickers ouderen

1.1.12

Samenstellen poststuk uitnodiging eerste screening

1.2

Hulp bij invullen

1.2.1

Inplannen hulp bij invullen

1.2.2

Hulp bij invullen

1.3

Verwerken eerste screening

1.3.1

Scholing eerste screening (invullen database)

1.3.2 1.3.3

Registreren teruggekomen poststukken Vaststellen werkplek vrijwilligers voor invoeren vragenlijsten

1.3.4

Invoeren vragenlijsten eerste screening in platfrom

1.3.5

Controle database eerste screening

1.3.6

1.3.8

Resultaten eerste screening (door technologie) Huisartsen op de hoogte van resultaten eerste screening Terugkoppeling eerste screening naar ouderen zonder email adres

1.4

non-responders

1.4.1

Opstellen lijst non-responders

1.4.2

Checken non-responders lijst door HA/POH

1.4.3

Contact opnemen met non-responders

1.4.4

Wanneer gewenst helpen met invullen vragenlijst

1.3.7

3Aug 2 2.1

Tweede screening Samenstellen voorlichting voor ouderen met functionele afname

2.2

Voorbereiden tweede screening

2.2.1

Vaststellen locatie(s) tweede screening

10Aug

17Aug

24Aug

31Aug

7Sep

14Sep

21Sep

28Sep

5Oct

12Oct

19Oct

26Oct

2Nov

9Nov

16Nov

23Nov

30Nov

7Dec

14Dec

16


Vaststellen data (s) tweede screening

2.2.3

Inrichten locatie(s) tweede screening

2.2.4

Opstellen lijst deelnemers tweede screening

2.2.5

Samenstellen poststuk uitnodiging tweede screening

2.3

2.3.2

Uitvoeren tweede screening Opstellen draaiboek tweede screening (locatie specifiek) Afnemen tweede screening (zie draaiboek tweede screening)

2.4

Verwerken tweede screening

2.4.1

Scholing tweende screening

2.4.2

Invoeren data in database tweede screening

2.4.3

Controle database tweede screening

2.4.4

2.4.6

Resultaten tweede screening (door technologie) Huisartsen op de hoogte stellen van resultaten tweede screening Terugkoppeling tweede screening naar ouderen (tijdens afspraak)

2.5

no-showers

2.5.1

Opstellen lijst no-showers

2.5.2

Checken no-showers lijst door HA/POH

2.5.3

Contact opnemen met no-showers

2.5.4

maken van afspraak voor tweede screening

2.3.1

2.4.5

3Aug 3 3.1

Aanbieden Technologie / onderzoek Opstellen procedure aanbieden langgezond.nl (thuis / op locatie)

3.2

Scholing ouderen in gebruik langgezond.nl

10Aug

17Aug

24Aug

31Aug

7Sep

14Sep

21Sep

28Sep

5Oct

12Oct

19Oct

26Oct

2Nov

9Nov

16Nov

23Nov

30Nov

7Dec

14Dec

17


5

Scenario’s

In dit hoofdstuk worden vier scenario’s gepresenteerd. Deze scenario’s geven in woorden aan hoe het ouderenzorg pad er uit zou kunnen zien voor 4 fictieve ouderen.

5.1

Marja

Marja is 67 jaar en werkte als administratief medewerker bij een warenhuis. Ze woont samen met haar man Rob in een huis met grote tuin waar ze elke dag van geniet. Marja heeft van haar huisarts een brief ontvangen met de vraag om een vragenlijst in te vullen. Deze vragenlijst kan ook online ingevuld worden en omdat Marja net een computercursus heeft afgesloten besluit ze de vragenlijst online in te vullen. Marja begint met het invullen van de vragenlijst op dinsdagavond, maar omdat een vriendin langskomt, sluit ze de vragenlijst af. Donderdagochtend rond Marja de online vragenlijst af. Binnen twee weken ontvangt Marja een email van haar huisarts dat de uitkomsten van de vragenlijst laten zien dat ze vitaal is en er geen noodzaak is nadere afspraken te maken. In de email wordt Marja uitgenodigd om over een jaar nog eens de vragenlijst in te vullen.

5.2

Olivier

Olivier is 71 jaar en was eigenaar van een bakkerij. Hij woont bij zijn zus Lotte en haar familie. Olivier heeft van zijn huisarts een brief ontvangen met de vraag om een vragenlijst in te vullen. Olivier vindt het lastig om een vragenlijst in te vullen en legt deze weg. Na een week vraagt hij zijn zus Lotte of zij niet kan helpen met het invullen van de vragenlijst. Samen vullen ze de vragenlijst in. Olivier stuur de vragenlijst per post naar zijn huisarts. Binnen twee weken ontvang hij een brief retour en wordt uitgenodigd voor een extra afspraak. Tijdens deze afspraak wordt een aantal extra testen gedaan op het vlak geheugen, bewegen en voeding. Olivier vindt de geheugentesten niet moeilijk, maar heeft wel moeite met de bewegingstesten. Deze scores van Olivier zijn dan ook onder het gemiddelde en hij krijgt adviezen en het aanbod om deel te nemen aan beweegprogramma waaronder een programma dat hij vanaf huis kan volgen. Dit laatste zit Olivier wel zitten. Na de uitleg over het gebruik van het platform werkt Olivier elke week aan zijn fysieke fitheid.

Langgezond in Enschede – MC Eudokia 5.3

Sophie

Sophie is 76 jaar en was leerkracht op een basisschool. Jarenlang heeft ze les gegeven aan kinderen van groep 4 en 5. De man van Sofie is 3 jaar geleden overleden. De dochter van Sophie woont in het westen van het land. Ze zien elkaar weinig, maar gelukkig spreken ze elkaar wekelijks aan de telefoon. Sophie heeft van haar huisarts een brief ontvangen met de vraag om een vragenlijst in te vullen. Sophie begint gelijk met het invullen van de vragenlijst, maar vindt het toch wel lastig. Na twee dagen belt zij met de assistent van haar huisarts en vraagt om hulp bij het invullen van de vragenlijst. Een vrijwilliger van Stichting Welzijn Enschede helpt haar een week later met het invullen van de vragenlijst en neemt de vragenlijst mee. Binnen twee weken ontvangt Sophie een brief retour en wordt ze uitgenodigd voor een extra afspraak waar ze enkele extra testen uitvoert. Ze heeft vooral moeite met de geheugentesten en geeft aan dat ze moeite heeft met onthouden. Omdat de scores op de cognitieve test onder het gemiddelde zijn, krijgt de Sophie de mogelijkheid om gebruik te maken van een soort geheugen trainingsprogramma. Na de uitleg over het gebruik van het platform werkt Sophie elke week aan haar geheugen. Ze maakt thuis op haar eigen Ipad gebruik van het platform. Na een aantal weken oefenen hoort ze via een buurvrouw dat ze ook bij het buurthuis tegelijkertijd met andere kan oefenen. Sophie besluit om hier naar toe te gaan. Ze vindt het namelijk leuk om onder de mensen te zijn.

5.4

Joep Joep is 79 jaar en heeft als loonwerker gewerkt voor verschillende boeren in de omgeving. Hij woont samen met zijn vrouw Annet die 8 jaar jonger is dan Joep. Annet is nog erg actief als vrijwilliger maar Joep zit vooral thuis en onderneemt weinig. Joep heeft van zijn huisarts een brief ontvangen met de vraag om een vragenlijst in te vullen. Hij vult de vragenlijst in samen met zijn vrouw. Zij heeft namelijk ook een vragenlijst ontvangen. Annet geeft beide vragenlijsten af bij de assistent van hun huisarts. Binnen twee weken ontvangt Joep een brief van zijn huisarts met de vraag om een afspraak te maken. Dit doet Annet. De POH-er ouderzorg komt kort daarna bij Joep op bezoek. Om samen te bekijken hoe Joep de juiste zorg aangeboden kan worden.

19

Langgezond in Enschede – MC Eudokia Bijlage 1: Brief screening 1 – Enschede – MC Eudokia

Enschede, september 2015 Geachte heer, mevrouw, Gezond ouder worden wil graag iedereen. Om dit te bereiken is het belangrijk klachten die in het begin vrij klein lijken, adequaat aandacht te geven. Zo kan het gebeuren dat u dingen minder goed kunt onthouden, dat u niet meer zo gemakkelijk kunt bewegen en dat u misschien wat beter moet gaan letten op wat u eet. Als u hier op tijd aandacht aan besteedt kunt u een hoop problemen met uw gezondheid voorkomen. In het initiatief langgezond.nl bundelen uw huisarts, en de gemeente Enschede hun krachten om u te helpen gezond ouder te worden. Gezondheidscheck en het vervolg. U ontvangt deze brief, omdat u dit jaar 65 wordt of tussen de 65 en 75 jaar oud bent en ingeschreven staat bij één van de huisartsen van Medisch Centrum Eudokia. Naast deze brief ontvangt u een vragenlijst. Door het invullen van deze vragenlijst, krijgt u en krijgen wij een goed beeld van uw gezondheid. Het is mogelijk dat uit uw antwoorden blijkt dat sommige gezondheidsaspecten extra aandacht kunnen gebruiken. Als dit zo is, dan wordt u uitgenodigd voor een afspraak van een half uur. Het doel van deze afspraak is om deze gezondheidsaspecten beter in kaart te brengen. De ouderen die het advies krijgen om hun gezondheid te verbeteren krijgen onder anderen de mogelijk om gebruik te maken van een online programma. Dit programma helpt om meer te gaan bewegen en het geheugen te trainen. Verzoek: Vul de vragenlijst online in! U kunt de bijgevoegde vragenlijst op verschillende manieren invullen. Het heeft onze voorkeur dat u de vragenlijst online invult. Bezoek hiervoor de website: www.langgezond.nl. Tijdens het registreren moet u bij “Code van uw huisartsenpraktijk” dan de code [053xxx] invullen. Het kan zijn dat u vorig jaar ook een uitnodiging heeft ontvangen om deze vragenlijst in te vullen. Het online invullen gaf toen problemen, deze problemen zijn nu verholpen. Het online invullen van de vragenlijst heeft als voordeel dat uw antwoorden gelijk geanalyseerd worden en dat u gelijk een advies krijgt over uw gezondheid. Als u de vragenlijst op papier in wilt vullen, ontvangen we deze graag van u binnen 2 weken retour. U kunt hiervoor de bijgevoegde antwoordenveloppe gebruiken. Een postzegel is niet nodig. Lees verder op de achterzijde.

20

Langgezond in Enschede – MC Eudokia Hulp bij het invullen? Wilt u bij het invullen graag geholpen worden, neem dan gerust contact op met Sanne Frazer, werkzaam bij Roessingh Research and Development (tel: 06 – 48043791/ email: [email protected]).  Heeft u besloten de vragenlijst niet in te willen vullen, dan vragen we u het bijgevoegde kaartje in te vullen en naar ons terug te sturen. Een postzegel is niet nodig. Privacy Het initiatief Langezond.nl wordt gedragen door zowel uw huisarts als de gemeente, omdat zij beiden betrokken zijn bij de zorg voor uw gezondheid. De door u ingevulde vragenlijst zijn voor beiden inzichtelijk. Zij zullen zorgvuldig met uw gegevens omgaan volgens de geldende regels omtrent privacy. Daarnaast willen we de door u ingevulde vragenlijst ook graag gebruiken voor onderzoeksdoeleinden. Hiervoor wordt aan u, op het einde van de vragenlijst, om toestemming gevraagd. Uiteraard worden voor het onderzoek uw uitkomsten vertrouwelijk behandeld volgens (inter)nationale regels en wetten. We hopen dat u de tijd wilt nemen om de vragenlijst in te vullen en ons op de hoogte te stellen van hoe het met u gaat. Gezond ouder worden doen we immers samen! Met vriendelijke groet namens langgezond.nl in Enschede, Manon Bouwmann, praktijkondersteuner Desiree Derkman, praktijkondersteuner

Het initiatief Langegezond.nl in Enschede wordt gedragen door de volgende partijen:

21

Langgezond in Enschede – MC Eudokia Bijlage 2: Vragenlijst screening 1 Naam:

________________________________________

Adres:

________________________________________ ________________________________________

Tel:

________________________________________

Email:

________________________________________

Datum:

____ - ____ - ________

Huisarts:

___________________

Invulinstructie         

Volg de instructies bij de vragen op. Neem rustig de tijd voor het invullen Lees per vraag eerst de antwoorden goed door voordat u de vraag beantwoordt. U mag (meestal) maar één antwoord geven: kies het antwoord dat het beste bij uw situatie past. Meestal is dit het antwoord dat het eerste bij u opkomt. Soms mag u meerdere antwoorden geven, dit staat dan bij de vraag aangegeven. Het kan voorkomen dat bepaalde vragen op elkaar lijken. Het is belangrijk dat u alle vragen invult, ook al lijken de vragen op elkaar of vindt u het soms moeilijk om een antwoord te geven. Er zijn geen goede en foute antwoorden. Het gaat om uw mening en ervaring! Bent u klaar met invullen? Kijk dan of u geen vragen vergeten bent.

22

Langgezond in Enschede – MC Eudokia Algemene gegevens 1.

Bent u man of vrouw? 

Man



Vrouw

2.

Wat is uw geboortedatum?

____ - ____ - ________

3.

Wat is uw lengte (in meters)?

______

4.

Wat is uw gewicht (in kg)?

______

5.

Wat is de hoogste opleiding die u afgerond heeft?

6.

7.

8.

9.



Geen



Basisschool



Middelbare school (MAVO, HAVO, VWO)



LBO



MBO



HBO



Universiteit



Anders, namelijk __________________

Wat is uw huidige leefsituatie? 

Alleen



Met iemand anders (partner, kinderen, andere familie of kennissen)

Heeft u thuis een PC/ laptop tot uw beschikking? 

Ja



Nee

Heeft u thuis toegang tot het internet? 

Ja



Nee

Hoeveel alcoholische consumpties nuttigt u gemiddeld per dag? ________

23

Langgezond in Enschede – MC Eudokia 10.

11.

12.

Bent u verantwoordelijk voor uw eigen (financiële) administratie? 

Ja



Nee

Rookt u momenteel? 

Ja. Hoeveel sigaretten rookt u gemiddeld per dag? _______



Nee

Gebuikt u (af en toe) softdrugs (zoals cannabis)? 

Ja



Nee

Lichamelijke gezondheid De volgende vragen gaan over uw lichamelijke gezondheid. 13.

14.

15.

Wat vindt u, over het algemeen genomen, van uw gezondheid? 

Uitstekend



Zeer goed



Goed



Matig



Slecht

In welke mate bent u de afgelopen 4 weken door pijn gehinderd in uw normale werk (zowel werk buitenshuis als huishoudelijk werk)? 

Helemaal niet



Een klein beetje



Nogal



Nogal veel



Heel erg veel

In hoeverre bent u in staat tot bewegen (mobiliteit)? 

Ik ben aan bed of stoel gebonden



Ik ben in staat zelfstandig uit bed/stoel te komen, maar ik ga niet naar buiten



Ik ga zelfstandig naar buiten

24


De volgende vragen gaan over uw dagelijkse bezigheden. Wordt u door uw gezondheid op dit moment beperkt bij deze bezigheden? Zo ja, in welke mate? A. Forse inspanning zoals hardlopen, zware voorwerpen tillen, inspannend sporten 

Ja, ernstig beperkt



Ja, een beetje beperkt



Nee, helemaal niet beperkt

B. Matige inspanning zoals het verplaatsen van een tafel, stofzuiger, fietsen 

Ja, ernstig beperkt







C. Tillen of boodschappen dragen 

Ja, ernstig beperkt







D. Een paar trappen oplopen 

Ja, ernstig beperkt







E. Eén trap oplopen 

Ja, ernstig beperkt







F. Buigen, knielen of bukken 

Ja, ernstig beperkt







G. Meer dan een kilometer lopen 

Ja, ernstig beperkt







H. Een halve kilometer lopen 

Ja, ernstig beperkt







I. Honderd meter lopen 

Ja, ernstig beperkt







25

Langgezond in Enschede – MC Eudokia J. Uzelf wassen of aankleden

17.

B.

19.

20.

Ja, ernstig beperkt







Had u, ten gevolge van uw lichamelijke gezondheid, de afgelopen 4 weken één van de volgende problemen bij uw werk of dagelijkse bezigheden? A.

18.



U heeft minder bereikt dan u zou willen 

Ja



Nee

U was beperkt in het soort werk of het soort bezigheden 

Ja



Nee

Ondervindt u problemen in het dagelijks leven doordat u slecht ziet? 

Ja



Nee

Ondervindt u problemen in het dagelijks leven doordat u slecht hoort? 

Ja



Nee

Als u een rapportcijfer zou moeten geven voor uw lichamelijke fitheid, waarbij een 1 staat voor ‘heel slecht’, en een 10 staat voor ‘uitstekend’, wat zou dit cijfer dan zijn? _________

21.

22.

Bent u de afgelopen 6 maanden veel afgevallen zonder dat u dat wilde? 

Ja



Nee

Bent u de afgelopen 3 maanden minder gaan eten als gevolg van verminderde eetlust, spijsverteringsproblemen, problemen bij het kauwen en/of slikken? 

Aanzienlijk minder gaan eten (sterk verminderde eetlust)



Een beetje minder gaan eten (matige verminderde eetlust)



Niet minder gaan eten (geen verminderde eetlust)

26


Wat is uw gewichtsverlies gedurende de afgelopen maanden? 

Gewichtsverlies groter dan 3 kg



Weet ik niet



Gewichtsverlies tussen 1 en 3 kg



Geen gewichtsverlies

Geestelijke gezondheid De volgende vragen gaan over uw geestelijke gezondheid 24.

Had u, ten gevolge van een emotioneel probleem (bijvoorbeeld doordat u zich depressief of angstig voelde), de afgelopen 4 weken één van de volgende problemen bij uw werk of dagelijkse bezigheden? A.

B.

25.

26.

27.

28.

U heeft minder bereikt dan u zou willen 

Ja



Nee

U heeft het werk of andere bezigheden niet zo zorgvuldig gedaan als u gewend bent 

Ja



Nee

Heeft u gedurende de afgelopen 3 maanden last gehad van psychische stress of een ernstige ziekte? 

Ja



Nee

Ondervindt u neuropsychologische problemen? 

Ernstig dement of depressief



Licht dement



Geen psychologische problemen

Heeft u klachten over uw geheugen? 

Nee



Soms



Ja

Heeft u zich de laatste tijd somber of neerslachtig gevoeld? 

Nee



Soms



Ja

27


30.

Heeft u zich de laatste tijd nerveus of angstig gevoeld? 

Nee



Soms



Ja

Deze vragen gaan over hoe u zich de afgelopen 4 weken heeft gevoeld. Wilt u bij iedere vraag aangeven welk antwoord het best aansluit bij hoe u zich heeft gevoeld? A.

B.

C.

31.

Voelde u zich kalm en rustig? 

Voortdurend



Meestal



Vaak



Soms



Zelden



Nooit

Voelde u zich erg energiek? 

Voortdurend



Meestal



Vaak



Soms



Zelden



Nooit

Voelde u zich neerslachtig en somber? 

Voortdurend



Meestal



Vaak



Soms



Zelden



Nooit

Heeft u problemen met het nemen van beslissingen?  Ja  Nee  Ik weet het niet

28


33.

34.

35.

36.

37.

38.

Heeft u minder belangstelling voor hobby’s en / of activiteiten? 

Ja



Nee



Ik weet het niet

Betrapt u uzelf er wel eens op dat u tijdens een gesprek dezelfde vragen, verhalen of standpunten herhaalt of niet meer weet of u iets al verteld heeft? 

Ja



Nee



Ik weet het niet

Heeft u moeite met het leren gebruiken van een nieuw apparaat zoals; een magnetron, een afstandsbediening of een computer? 

Ja



Nee



Ik weet het niet

Vergeet u wel eens wat de correcte maand of het correcte jaar is? 

Ja



Nee



Ik weet het niet

Heeft u moeite met het goed afhandelen van financiële aangelegenheden; zoals het betalen aan de kassa, het bijhouden van het huishoudboekje of het betalen van rekeningen? 

Ja



Nee



Ik weet het niet

Heeft u moeite met het herinneren van afspraken? 

Ja



Nee



Ik weet het niet

Heeft u dagelijks problemen met nadenken of uw geheugen? 

Ja



Nee



Ik weet het niet

29


Relaties met anderen De volgende vragen gaan over uw relaties met anderen 39.

40.

41.

42.

Ervaart u wel eens een leegte om u heen? 

Nee



Soms



Ja

Mist u wel eens mensen om u heen? 

Nee



Soms



Ja

Voelt u zich wel eens in de steek gelaten? 

Nee



Soms



Ja

Hoe vaak hebben uw lichamelijke gezondheid of emotionele problemen u gedurende de afgelopen 4 weken bij uw sociale activiteiten (zoals bezoek aan familie en vrienden etc. ) belemmert. 

Voortdurend



Meestal



Vaak



Soms



Zelden



Nooit

30

Langgezond in Enschede – MC Eudokia Jezelf kunnen redden De volgende vragen gaan over hoe u uzelf kunt redden 43.

Kunt u zonder enige hulp van iemand anders zelfstandig de volgende activiteiten uitvoeren, eventueel met behulp van stok, rollator of rolstoel? A.

B.

C.

D.

Boodschappen doen 

Ja



Nee

Buitenshuis rondlopen (rondom huis of naar de buren) 

Ja



Nee

Aan- en uitkleden 

Ja



Nee

Naar toilet gaan 

Ja



Nee

31

Langgezond in Enschede – MC Eudokia Gebruik gezondheidzorg De volgende vragen gaan over uw gebruik van de gezondheidzorg 44.

45.

Gebruikt u op dit moment 4 of meer verschillende soorten medicijnen? 

Ja



Nee

Bij wie bent u onder behandeling of van wie ontvangt u zorg? (meerdere antwoorden mogelijk) A. Huisarts

 Ja

 Nee

B. Verpleeghuisarts

 Ja

 Nee

C. Een specialist (bijv. longarts, cardioloog, chirurg) voor lichamelijke klachten)

 Ja

 Nee

D. Meerdere specialisten voor lichamelijke klachten

 Ja

 Nee

E. Psycholoog

 Ja

 Nee

F. Diëtist

 Ja

 Nee

G. Maatschappelijk werker

 Ja

 Nee

H. Fysiotherapeut

 Ja

 Nee

I.

Logopedist

 Ja

 Nee

J.

Verpleegkundige/verzorgende thuiszorg

 Ja

 Nee

K. Verpleegkundige bij de huisarts (praktijkverpleegkundige)

 Ja

 Nee

L. Verpleegkundige in ziekenhuis (verpleegkundig specialist)

 Ja

 Nee

M. Verzorgenden in verpleeghuis of verzorgingshuis

 Ja

 Nee

N. Ik ben de afgelopen maand opgenomen of ontslagen uit het ziekenhuis, verpleeg- of verzorgingshuis

 Ja

 Nee

O. Heeft u andere zorg ontvangen?  Ja, namelijk __________________________________________________  Nee

32

Langgezond in Enschede – MC Eudokia Tot Slot 1. Ik geef toestemming voor het gebruik van de door mij ingevulde vragenlijst voor onderzoeksdoeleinden.  Ja  2.

Nee

Wilt u hier de datum invullen waarop u deze vragenlijst heeft afgerond? ____ - ____ - ________

3.

Heeft iemand u geholpen bij het invullen van deze vragenlijst? 

Ja, iemand heeft mij geholpen met het invullen van de lijst.



Nee, ik heb de lijst alleen ingevuld  U bent klaar met invullen!

4.

Zo ja, waaruit bestond de hulp?  Iemand anders heeft de antwoorden genoteerd; ik heb de antwoorden zelf gekozen  Ik heb de antwoorden samen met iemand gekozen en genoteerd  Iemand heeft de antwoorden voor mij gekozen en genoteerd

5.

Als u geholpen werd bij het invullen van de vragenlijst of de vragenlijst werd door een ander ingevuld, wie was dit dan?  Partner  Familielid  Zorgverlener  Onderzoeker  Anders, namelijk __________________________________________________

6. Ruimte voor overige opmerkingen: ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________

Blader nog even door de vragenlijst. Heeft u alle vragen ingevuld? Dan bent u klaar met het invullen van de vragenlijst. U kunt de vragenlijst terugsturen in de bijgevoegde antwoordenvelop of afgeven bij de assistente van uw huisarts.

Bedankt voor uw medewerking.

33

Langgezond in Enschede – MC Eudokia Disclaimer: Deze vragenlijst is ontwikkelend binnen het PERSSILAA project (FP7-ICT- 610359 – www.perssilaa.eu). Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie.

De volgende gevalideerde vragenlijsten maken deel uit van deze vragenlijst: -

-

-

-

-

Groninger Fraility Indicator (GFI) o Steverink, N., Slaets, J.P.J., Schuurmans, H., & Lis, M. van (2001). Measuring frailty: development and testing of the Groningen Frailty Indicator (GFI). The Gerontologist (41, special issue 1), 236-237. SF-12 o Botterweck, A., Frenken, F., Janssen, S., Rozendaal, L., De Vree, M., & Otten, F. (2001). Plausibiliteit nieuwe metingen algemene gezondheid en leefstijlen 2001. Heerlen: Centraal Bureau voor de Statistiek. AD8 o Galvin, J.E., et al., Patient's rating of cognitive ability: using the AD8, a brief informant interview, as a self-rating tool to detect dementia. Archives of neurology, 2007. 64(5): p. 725-30. o Galvin, J.E., et al., The AD8: a brief informant interview to detect dementia. Neurology, 2005. 65(4): p. 559-64 RAND-36 fysiek functioneren o Zee KI van der, Sanderman R. Het meten van de algemene gezondheidstoestand met de RAND - 36, een handleiding. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen, Noordelijk Centrum voor Gezondheidsvraagstukken; 1992 Mini Nutrition Assessment Short-Form (MNA-SF) o Rubenstein LZ, Harker JO, Salva A, Guigoz Y, Vellas B. Screening for Under nutrition in Geriatric Practice: Developing the Short-Form Mini NutritionalAssessment (MNA-SF) . J. Geront 2001; 56A: M366-377

34

Langgezond in Enschede – MC Eudokia Bijlage 3: Meetinstrumenten screening 2 Fysieke testen Het fysieke vermogen bij pre-frail ouderen wordt beoordeeld met behulp van 4 testen: Timed-Up-and-Go test (TUGT) Timed Chair-Stand test (TCST) Chair-Sit-and-Reach test Two-minute step test

Balans Beenspierkracht Lenigheid Uithoudingsvermogen

Aspecten als balans, beenspierkracht, lenigheid en uithoudingsvermogen zijn belangrijk voor het veilig functioneren van de ouderen thuis. De resultaten van het fysieke testen worden meegenomen in het vervolg van het PERSSILAA project. Randvoorwaarden voor het uitvoeren van de fysieke testen        

De testen worden in een rustige ruimte uitgevoerd. De testpersoon moet zonder hulp van derden kunnen lopen. Tester mag de testpersoon begeleiden Let op!: Altijd in de onmiddellijke nabijheid van de patiënt blijven. Testpersonen mogen hulpmiddelen zoals rollator/stok wel gebruiken. Veiligheid staat voorop. De testen worden uitgevoerd met het normale schoeisel van de patiënt. Het gebruik van de stopwatch moet eenduidig afgesproken worden. (bijvoorbeeld 3, 2, 1, Start.) De onderzoeker beperkt zich tot de opdracht en vermijdt verdere aanmoediging. Er mag geen subjectief oordeel gegeven worden (bijvoorbeeld goed gedaan, super, prima, etc) Bij elke fysieke test, mag er met de testpersoon geoefend worden.

 Timed-Up-and-Go test (TUGT) Doel: Bij de ‘timed get up and go test’ wordt de snelheid gemeten van het uitvoeren van het rechtstaan uit de stoel, 3 m lopen, ronddraaien, terug naar de stoel lopen en neerzitten, dit alles met een comfortabele snelheid. De startpositie is, dat de patiënt in de stoel zit met de voeten op de grond. De armen rusten op de armleuningen. Indien nodig is het toegestaan om een loophulpmiddel te gebruiken. De patiënt moet zonder hulp van derden kunnen lopen. Duur: Afhankelijk van de toestand van de patiënt. Max. 240s. Benodigdheden: Stoel met armleuningen en zithoogte ca 45 en 47 cm, stopwatch, een meetlint en een pion, een scorelijst en indien gewenst de loophulpmiddelen en/of orthesen van de patiënt. Randvoorwaarden: De test wordt in rustige ruimte uitgevoerd waarop een markering van 3m is aangebracht. Procedure: Twee oefensessies zijn verplicht. 1. Tegelijk met het startsein “START” wordt door de onderzoeker de stopwatch ingedrukt.

35

Langgezond in Enschede – MC Eudokia 2. De patiënt staat van een stoel op, loopt 3 m naar de pion, achter de pion keert hij/zij om, loopt weer terug naar de stoel en gaat zitten. 3. Het opmeten van de tijd wordt beëindigd als de patiënt niet meer beweegt, met de billen op de stoel en met de rug tegen de rugleuning van de stoel zit. 4. De patiënt oefent 2 keer. 5. Daarna wordt de definitieve test 3 keer herhaald. Uitvoering/instructie: ‘We gaan de ‘staan en gaan’ test uitvoeren. De bedoeling is dat u opstaat, zo snel mogelijk om de pion loopt in een comfortabel tempo en weer gaat zitten op de stoel met uw rug tegen de leuning. We gaan eerst twee keer oefenen en daarna drie keer de tijd echt opnemen. Ik tel 1,2,3 START en bij START mag u beginnen. Bent u er klaar voor?’ Scoring: Tijdsduur van de opdracht in seconden. Test 1 Test 2 Test 3 Gemiddelde Score Waardering: Gemiddelde score voor de doelgroep: Timed-Up-and-Go test Leeftijd Leeftijd Leeftijd 70- Leeftijd 7560-64 65-69 74 79 Man 5.6-3.8 5.9-4.3 6.2-4.4 7.6-5.2 Score Vrouw 6.0-4.4 6.4-4.8 7.1-4.9 8.7-5.7 Bij score lager dan gemiddelde scoren is er sprake van functionele afname.

 Timed Chair-Stand test (TCST) Doel: De Timed Chair-Stand test is een eenvoudige test om de spierkracht en het uithoudingsvermogen van de onderste extremiteiten van een oudere te evalueren in het kader van verhoogd valrisico. Duur: 30 seconden voor de fysieke test, 1 minuut extra voor de uitleg Benodigdheden: Stoel met rechte rug, bij voorkeur zonder armleuningen, stopwatch, scorelijst. Procedure: Plaats de stoel met de rugleuning tegen de muur voor de veiligheid van de oudere. De oudere zit op de stoel en houdt de armen gekruist voor de borst; indien het een stoel betreft met armleuningen, mag de oudere deze niet gebruiken. Doe de test eenmaal voor en laat de persoon een tot drie keer oefenen om te kijken of de test juist wordt uitgevoerd. Geef de deelnemer de instructie om in 30 seconden zo vaak mogelijk met de armen over elkaar op te staan en te gaan zitten. De tijd wordt opgenomen. Uitvoering/instructie: ‘Bij de volgende test is het de bedoeling dat u binnen een halve minuut zo vaak mogelijk in volle lengte opstaat en weer gaat zitten met uw rug tegen de rugleuning. U houdt hierbij de armen gekruist voor de borst en mag de armleuningen niet gebruiken. U mag weer beginnen bij 1,2,3, START. Bent u er klaar voor?’ Score: ______ aantal keren dat de oudere tot stand is gekomen. Waardering: Gemiddelde score voor de doelgroep: Chair-stand test Leeftijd Leeftijd Leeftijd 7060-64 65-69 74

Leeftijd 7579

36

Langgezond in Enschede – MC Eudokia Man 14-19 12-18 12-17 11-17 Score Vrouw 12-17 11-16 10-15 10-15 Bij score lager dan gemiddelde scoren is er sprake van functionele afname.

 Chair-Sit-and-Reach test Doel: Chair-Sit-and-Reach test meet en evalueert de lenigheid van de onderste extremiteit van de oudere. De patiënt zit op een stoel en strekt een been naar voren waarbij hij zijn hiel op de grond moet houden. Hij gaat vervolgens vooroverbuigen en proberen zijn tenen aan te raken met zijn vingers. De afstand tussen de vingers en de tenen wordt dan gemeten. Duur: 1 minuut Benodigdheden: Stoel met rechte rug, bij voorkeur zonder armleuningen, wand, meetlat, scorelijst Procedure: Gebruik een stevige stoel met rechte rug zonder armleuningen. Plaats de stoel tegen de muur voor de veiligheid. De test moet langzaam worden uitgevoerd, zonder stotende of abrupte bewegingen. De tweede poging volgt direct na de eerste, nadat de patiënt de benen heeft kunnen ontspannen door ze te buigen. De onderzoeker zit geknield naast de patiënt en houdt diens knie gestrekt. De patiënt moet voordat hij/zij met reiken begint, de vingers tegen de voorkant van de meetlat plaatsen. Geef de deelnemer de instructie om op het puntje van de stoel te gaan zitten en 1 been te strekken (het andere been blijft gebogen en met de voet vlak op de grond), vraag de deelnemer vervolgens om te reiken naar de tenen van het gestrekte been. De score wordt bepaald door het verste punt dat de patiënt met de meetlat bereikt. De patiënt moet deze positie tenminste twee tellen vasthouden alvorens de score wordt afgelezen. Bij duwen met een hand is de uitslag ongeldig. Bij duwen met kromme benen is eveneens de uitslag ongeldig. Uitvoering/Instructie: ‘Bij deze test mag u op het puntje van de stoel gaan zitten en één been voor u uitstrekken met de hiel op de grond en de voet in een hoek van 90 graden. Het andere been mag gebogen blijven staan in een hoek van 90 graden. U mag uw handen over elkaar leggen met de middelvingers op elkaar en probeer nu met uw vingertoppen uw tenen aan te raken. Uw been moet volledig gestrekt blijven. Ik meet de afstand tussen uw vingertoppen en uw tenen. De afstand die de meetlat bereikt, is gemeten in centimeters, afgerond naar beneden op één decimaal. Een score, die gemeten wordt als de vingertoppen de tenen niet bereiken, wordt weergeven als minus waarden. Een score, die gemeten wordt als de vingertoppen de tenen overheen gaan, wordt weergegeven als plus waarden. Score: ____ aantal cm tussen vingertoppen en tenen. Waardering: Gemiddelde score: Chair-Sit-and-Reach Leeftijd Leeftijd 65Leeftijd 70-74 Leeftijd 75test 60-64 69 79 Man -2.5-+4.0 -3.0-+3.0 -3.0-+3.0 -4.0-+2.0 Score Vrouw -0.5-+5.0 -0.5-+4.5 -1.0-+4.0 -1.5-+3.5 Bij score lager dan gemiddelde scoren is er sprake van functionele afname.

37

Langgezond in Enschede – MC Eudokia  Two-minute step test Doel: Het onderzoeken en evalueren van het uithoudingsvermogen van de oudere. Duur: 2 minuten test, 1 minuut extra voor de uitleg. Benodigdheden: Wand, schilderstape, stopwatch, scorelijst. Procedure: Laat de deelnemer naar de muur kijken. Geef de deelnemer de instructie na het signaal “START” te beginnen met stappen op de plaats en te beginnen met het rechterbeen. In twee minuten mag de deelnemer proberen zo vaak mogelijk te stappen op de plaats. Beide knieën moeten voldoende omhoog komen (in het midden van de lijn knie-heup). De deelnemer mag uitrusten of eerder stoppen wanneer de knieën niet voldoende omhoog komen. De deelnemer mag gebruik maken van een stoel voor een goede balans. Uitvoering/instructie: ‘u mag met uw gezicht naar de muur gaan staan. De bedoeling is dat u de komende twee minuten zo vaak mogelijk met uw knieën omhoog gaat tot boven de tape. Wanneer nodig mag u uitrusten of stoppen. Om een goede telling bij te houden kunnen we tijdens deze test niet praten. U mag met uw rechterbeen beginnen. Klaar? 1,2,3, START’. Score: ______ aantal stappen. Waardering: Gemiddelde score voor de doelgroep: Two-minute step test Leeftijd Leeftijd Leeftijd 70- Leeftijd 7560-64 65-69 74 79 Man 87-115 86-116 80-110 73-109 Score Vrouw 75-107 73-107 68-101 68-100 Bij score lager dan gemiddelde scoren is er sprake van functionele afname. Vragenlijsten

Cognitieve test Quick Mild Cognitive Impairment (QMCi) Op het gebied van cognitieve achteruitgang wordt onderscheid gemaakt tussen normale cognitie (NC), lichte cognitieve achteruitgang (MCI) en dementie. Er zijn testen om NC en MCI te onderscheiden van dementie, maar deze nemen veel tijd in beslag en maken geen onderscheid tussen NC en MCI. De QMCi maakt wel het onderscheid tussen NC en MCI. De QMCi bestaat uit de volgende zes subtesten: 1. Oriëntatie 2. Onthouden van woorden 3. Klok tekenen 4. Uitgestelde herinnering 5. Woordvlotheid 6. Logisch geheugen

38

Langgezond in Enschede – MC Eudokia Benodigdheden: - Scoreformulieren - Papier met voorgetekende cirkel - Scoresjabloon klok tekenen - Stopwatch - Pen Op de volgende pagina’s wordt de QMCi uitgewerkt. Deel 1: Oriëntatie Instructie: Er worden 5 vragen gesteld met betrekking tot de oriëntatie. De testpersoon heeft voor elke vraag 10 seconden om antwoord te geven. Geef de volgende instructie:“ik wil u graag enkele vragen stellen en u heeft maximaal 10 seconden voor elk antwoord. Vindt u dat goed?” Vragen: In welk land zijn we? Welk jaar is het? Welke maand is het? Welke datum is het vandaag? Welke dag van de week is het? Richtlijn voor het scoren: Land: Tel 2 punten voor het juiste land, 1 punt voor het onjuiste land en 0 punten als er geen land wordt genoemd. Jaar: Tel 2 punten voor het juiste jaar, 1 punt voor het onjuiste jaar en 0 punten als er geen jaar wordt genoemd. Maand: Tel 2 punten voor de juiste maand, 1 punt voor de onjuiste maand en 0 punten als er geen maand wordt genoemd. Indien de vorige of volgende maand wordt genoemd wanneer binnen twee dagen van de maandwisseling (Bijvoorbeeld: als de datum 30 september is en de persoon noemt oktober): tel 2 punten. Datum: Tel 2 punten voor de exacte datum of +/- één dag, 1 punt voor elke andere datum en 0 punten als er geen datum wordt genoemd. Dag: Tel 2 punten voor de juiste dag, 1 punt voor de onjuiste dag en 0 punten als er geen dag wordt genoemd. Score:

___/10

Deel 2: Onthouden van woorden Instructie: Er worden achtereenvolgens vijf woorden opgenoemd. De test persoon moet deze woorden herhalen. Lees de woorden heel bewust op, één per seconde. Sta 10 seconden toe voor het herinneren. Geef de volgende instructie: “Ik ga 5 woorden opnoemen. Nadat ik deze 5 woorden heb opgenoemd, herhaalt u ze voor me. Bent u er klaar voor?” Woorden: Hond

Regen Deur

Boter

Liefde

39

Langgezond in Enschede – MC Eudokia Richtlijn voor het scoren: Tel 1 punt voor elk woord dat genoemd wordt na de eerste keer oplezen. De woorden mogen in willekeurige volgorde opgenoemd worden. Als de persoon zich alle vijf worden herinnert, herhaal dan de vijf woorden nogmaals en geef de volgende instructie: “Onthoud deze woorden want ik zal u later nog een keer vragen of u ze zich herinnert.” Als de persoon zich niet alle vijf woorden herinnert, herhaal dan de woorden en vraag de persoon ze opnieuw op te noemen. Herhaal dit totdat de persoon zich alle vijf woorden juist herinnert, met een maximum van 3 keer. De tweede er derde keer herhalen telt niet mee in de score, maar deze herhalingen zijn bedoeld als voorbereiding op de opdracht bij uitgestelde herinnering. Geef vervolgens de volgende instructie: “Onthoud deze woorden want ik zal u later nog een keer vragen of u ze zich herinnert.” Score:

___/5

Deel 3: Klok tekenen Instructie: Het is de bedoeling dat de persoon op een papier met voorgetekende cirkel een klok tekent en de wijzers op tien over elf zet. Geef de volgende instructie: “Het is de bedoeling dat u nummers in de cirkel zet zoals in een klok. Zet de wijzers in de klok op tien over elf. Plaats de nummers en wijzers er zo precies mogelijk in.” Richtlijn voor het scoren: Plaats het scoringssjabloon (zie bijlage III) voor deze opdracht over de cirkel van de door de testpersoon getekende klok. Roteer het sjabloon zodanig dat de nummers 12 op elkaar liggen. (Heeft de testpersoon geen 12 getekend, zet het sjabloon dan gelijk aan de 3, 6 of 9.) Tel 1 punt per correct cijfer als de 1, 2, 4, 5, 7, 8, 10 en 11 in de juiste kwadranten vallen. Tel 1 punt per correct cijfer als de 12, 3, 6 en 9 de kwadrantlijnen raken. Trek 1 punt af voor elk cijfer dat herhaald wordt of voor cijfers boven de 12. Geef de score voor het plaatsen van de wijzers aan de hand van de wijzers en het middelpunt op het sjabloon. Geef 1 punt voor elke wijzer tussen de gestippelde lijnen. Tel 1 punt als de wijzers het middelpunt raken. Score:

Cijfers

Correct Fouten

Wijzers Middelpunt

+___/12 -___ +___/2 +___/1

Totaal

___/15

Deel 4 Uitgestelde herinnering Instructie: Bij deze test is het de bedoeling dat de persoon zich nog zoveel mogelijk woorden van test 2 herinnert. De testpersoon heeft 10 seconden om deze woorden op te noemen. Geef de volgende instructie: “Enkele minuten geleden noemde ik 5 woorden op. Kunt u deze woorden nog eens opnoemen?” Woorden: Hond

Regen Deur

Boter

Liefde

Richtlijn voor het scoren:

40

Langgezond in Enschede – MC Eudokia Tel 4 punten voor elk woord dat wordt herinnerd. De woorden mogen in willekeurige volgorde genoemd worden. Score:

___/20

Deel 5: Woordvlotheid Instructie: Het is de bedoeling dat de testpersoon binnen 60 seconden zoveel mogelijk diersoorten noemt, met een maximum van 40 soorten. Probeer elk woord dat de persoon zegt op te schrijven, eventueel in snelschrift. Geef de volgende instructie: “Noem zoveel mogelijk dieren als u kunt. U krijgt hiervoor 60 seconden. Klaar? Start.” Richtlijn voor het scoren: ½ punt voor elk genoemde diersoort. Maximum van 40 soorten, dus een maximum van 20 punten. Rond de totale score af naar boven. Tel soorten met verschillende achtervoegsels niet twee keer. (bijvoorbeeld vis/vissen, muis/muizen etc.) Tel verschillende soorten wel mee. (bijvoorbeeld gaai, roodborstje, mus etc.) Score: ___/20 Deel 6: Logisch geheugen Instructie: Er wordt een kort verhaaltje voorgelezen aan de testpersoon. Lees met een snelheid van ongeveer 1 seconde voor elke woordeenheid. Het is de bedoeling dat de persoon zich zoveel mogelijk van de dikgedrukte woorden herinnert binnen 30 seconden. Geef de volgende instructie: “Ik ga u een kort verhaaltje voorlezen. Nadat ik klaar ben met voorlezen probeert u zoveel mogelijk van het verhaaltje na te vertellen. U hebt hiervoor 30 seconden. Akkoord?” Nadat de persoon akkoord geeft, wordt er gestart met het verhaal. Verhaal en scorelijst: De witte

___/2

Kip

___/2

liep over

___/2

de geasfalteerde

___/2

weg.

___/2

Hij werd gevolgd door

___/2

een zwarte

___/2

kat.

___/2

Het was een warme

___/2

middag

___/2

in september

___/2

Droge

___/2

bladeren

___/2

bewogen

___/2

41

Langgezond in Enschede – MC Eudokia in de wind.

___/2

Totaal

___/30

Richtlijn voor het scoren: Geef 2 punten voor elk dikgedrukte woord dat de patiënt zich correct herinnert. Alle vetgedrukte woorden in één hokje moeten genoemd worden om de 2 punten te krijgen. Zo niet, tel dan 0 punten. De woorden mogen in elke volgorde worden genoemd.

Voedingsvragenlijst Mini Nutritional Assessment (vragen G-R) G. Woont u onafhankelijk? (d.w.z. niet in een verpleegtehuis/ziekenhuis) ja / nee H. Neemt u dagelijks meer dan 3 voorgeschreven medicijnen? ja / nee I. Heeft u huidbeschadigingen? ja / nee J. Hoeveel volledige maaltijden nuttigt u per dag? 1 maaltijd / 2 maaltijden / 3 maaltijden K. Consumptie indicatoren voor eiwit inname Ja

Nee

Tenminste 1x per dag consumptie van melkproducten (melk, kaas, etc.) Per week twee of meer porties peulvruchten of eieren Dagelijks vlees, vis of gevogelte L. Gebruikt u 2 of meer porties fruit/groente per dag? ja / nee M. Hoeveel vocht (water, vruchtensap, koffie, thee, melk…) nuttigt u dagelijks? minder dan 3 glazen / 3 tot 5 glazen / meer dan 5 glazen N. Op welke manier krijgt u voeding binnen? niet zelfstandig / met moeite zelfstandig / zelfstandig O. Hoe beoordeelt u zelf uw voedingstoestand? ondervoed / weet niet / geen problemen P. Hoe beschouwt u uw gezondheidstoestand in vergelijking met uw leeftijdsgenoten? minder goed / weet niet / even goed / beter Q. Omtrek van de middenarm in cm (MAC) ___cm R. Omtrek van de kuit in cm (CC) ___cm Buikomtrek meten Instructie: Laat de deelnemer rechtop staan. Zoek het midden tussen de onderste rib en de heupkam. Breng het meetlint horizontaal rond het lichaam. Laat de deelnemer uitademen en lees de waarde af van het meetlint. Score: ___cm

42

Draaiboek Langgezond.nl in

Recommend Documents