Jaarbeeld 2012 Missie
Toekomst in de Spoorzone Voor het MST was 2012 een bijzonder jaar. Het betekende afscheid van het Huis van de Wereld aan de Spoorlaan en het verhuizen naar een nieuwe huisvesting. De toekomst voor het MST ligt de komende jaren in de Spoorzone (zie blz.8). Het jaarbeeld 2012 geeft een beschrijving van de organisatie (’MST werkvloer’) en de werkwijze (blz. 1,3). Het geeft een cijfermatig overzicht van het personenverkeer (blz. 2-3). Het MST werkt samen met allerlei partners binnen en buiten Tilburg; een samenvatting daarvan is te lezen op blz. 4. Daarna worden de verschillende activiteiten soms kort, soms uitgebreider voor het voetlicht gebracht. Vrijwilligers nemen een belangrijke plaats in bij het MST (zie blz. 10). Het Jaarbeeld sluit af met ‘Blikvangers 2012’ (blz. 11) en een overzicht van medewerkers en bestuursleden in 2012 (blz. 12).
Verschillende medewerkers dachten mee met de samenstelling van het jaarbeeld 2012. Net als in eerdere jaren was dit jaarbeeld niet mogelijk geweest zonder het denk - en telwerk van Theo Veltman. Dr. Rob van der Zwan Directeur MST
Inhoud Overzicht MST 2012 Samenwerking en projecten MST werkvloer 2012 Een nieuw dak boven het hoofd MST en vrijwilligers Blikvangers 2012 Functies & namen
2 4 5 8 10 11 12
Mensen in beeld houden Mensen in beeld houden, is kortweg de missie van het Missionair Servicecentrum Tilburg (MST). Het begint met het organiseren van een sociale omgeving waar mensen in ‘processen’ betrokken worden, voor velen een niet te onderschatten ervaring. Het MST wil mensen ten dienste zijn, waar nodig ondersteunen en bemoedigen. Dat gebeurt met de inzet van vrijwilligers, in een informele sfeer, een beetje onconventioneel en doorgaans opgewekt. Maatschappelijke aanlegsteiger Het MST is een ‘maatschappelijke aanlegsteiger’. Tilburgers leggen vanuit verschillen motieven ‘aan’ bij deze aanlegsteiger. Sommigen komen iets ‘halen’ (kennis, advies, hulp, gezelschap, aanspraak); anderen komen iets ‘brengen’ (inzet, kennis, vaardigheden). Er is niet alleen druk sociaal verkeer op de MST-aanlegsteiger, tevens biedt het toegang tot dienstverlening die verscheidene werkgebieden bestrijkt. Makelaar van sociale kansen Het MST organiseert educatie zonder dat het daarmee een onderwijsinstelling is. Het MST organiseert hulpverlening en ondersteuning, maar is geen hulpverleningsinstelling. Het MST activeert mensen, maar is geen re-integratiebedrijf. Er is afwisselend een dimensie van hulpverlening, ondersteuning, educatie en ontmoeting aan de orde. Al naargelang wat mensen nodig hebben om vooruit te komen. Op geheel eigen manier makelt het MST sociale kansen voor mensen in de Tilburgse samenleving. Bezielde aanwezigheid Materiële hulp en praktische ondersteuning zijn niet altijd toereikend om problemen op te lossen. Persoonlijke betrokkenheid is minstens zo belangrijk om mensen te bemoedigen. Het MST streeft naar een bezielde aanwezigheid in de Tilburgse samenleving. Ze is hierin schatplichtig aan de traditie van de twee religieuze congregaties (MSC en FDNSC) die het MST eind jaren tachtig hebben opgericht. Betrokken vrijwilligers hebben een sleutelrol. Zij geven de bezielde aanwezigheid van het MST in Tilburg daadwerkelijk vorm.
MST Overzicht 2012 MAN - VROUW - LEEFTIJD Sekse en leeftijdsverdeling 2012 leeftijdsgroep man
vrouw
totaal
10-20 4,5 4,3 4,4 20-30 24,4 15,2 19,1 30-40 20,1 22,6 21,6 40-50 16,0 16,4 16,2 50-60 11,7 13,4 12,7 60-70 12,4 15,2 14,1 70-80 9,7 10,5 10,2 80-90 1,1 2,3 1,8
Sekse 2012 % man 42 vrouw 58 100
100 100 100
WAAR VANDAAN Waar vandaan 2012
Top tien landen van herkomst 2012
landen Europa......................................24 Afrika.......................................28 West- Azië................................11 Oost- Azië.................................13 Noord-Amerika.......................... 1 Zuid-Amerika............................16 93
Mensen in beeld
incl. nat. onbekend.................> _ 93
2
1 Roemenië (1)*................. 139 2 Somalië (2)...................... 103 3 Polen (5)........................... 78 4 China (incl.H.K) (4)........... 55 5 Afghanistan (3).................. 42 6 Marokko (6)...................... 42 7 Turkije (7)......................... 34 8 Irak (8)............................. 24 9 Iran (9)............................. 24 10 Siërra Leone (10)/indonesië... 20 *positie 2011
vandaan in Tilburg Waar % 1 5038: Oude Stad, Centrum & Sint Anna........ 12 2 5042: West, Het Zand......... 9 3 5011: Noord, Heikant......... 9 4 5025: Oude Stad, Korvel & Sint Anna, Oerle.............. 7 5 5046: Oude Stad, Hasselt & Goirke................. 7 6 5049: Noord, Stokhasselt ... 7 7 5021: Oude Stad, Broekhoven/Fatima...................... 7 8 5014: Oude Stad, Loven/ Besterd, Groeseind.............. 7 9 5044: West, Wandelbos...... 6 10 5022: Oude Stad, Groenewoud & Stappegoor............. 6 Overig............................... 22. .100
NATIONALITEITEN PERIODE 2008 - 2012
Gemiddeld personen /jaar over de jareN 2008-2012
5-9 Domin.rep. Duitsland Armenië Brazilië Colombia Eritrea Ethiopië Frankrijk Guinee
21-50 Afghanistan China Iran Marokko Sierra Leone Turkije
Hongarije Kongo Portugal Roemenië Soedan Suriname Syrië Vietnam
10-20 Burundi Guinee Bissau Indonesië Ned. AntillenNigeria Thailand
50-100 Irak Polen
100-150 Somalië
Organisatie De MST-werkvloer staat op 3 pijlers die de activiteiten organiseren. De pijlernamen typeren de onderliggende activiteiten; alles samen vormen zij de ‘core business’ van het MST. Het gaat dus om Informeel leren (I), Gastvrijheid (II), en Participatie en Ondersteuning (III). Er zijn zes activiteitenkernen over de pijlers verdeeld: De Huiskamer (II), Taalhuis, Digitaal Trapveld en (re-)creatief programma (I), Sociale activering en Gasthuis (III). Het cijfer tussen haakjes geeft de pijler aan waartoe zij behoren. Daarnaast is er een balie en secretariaat, waar vrijwilligers actief zijn. Bezoekers zijn vaak actief in verschillende activiteitenkernen. De uitwisseling en personenverkeer tussen deze activiteitenkernen, maakt de ‘MST-werkvloer’ mogelijk. Op de volgende bladzijden worden de activiteitenkernen voor het voetlicht gebracht.
INFORMEEL LEREN
GASTVRIJHEID
PARTICIPATIE EN ONDERSTEUNING
Taalhuis Sociale activering Digitaal trapveld
Huiskamer Gasthuis
(Re)creatief programma
Het afscheid van het Huis van de Wereld en de verhuizing naar het nieuwe pand maakte van 2012 een enerverend jaar. Afbouw en opbouw vroeg veel tijd en energie van bestuur, staf en vrijwilligers. In de laatste maanden van 2012 was het MST minder vaak open dan in andere jaren. In vergelijking met 2011 levert 2012 geen grote afwijkingen op. Meer dan duizend mensen hebben meegedaan aan cursussen en activiteiten. Het aantal vrijwilligers schommelt rond de 160. Het aantal bezoeken ligt op het niveau van 2011. Het aantal nationaliteiten ligt op (minimaal) 93. Opvallend is de toename van het aantal Polen (van 40 in 2011, naar 78 in 2012). Dat heeft te maken met de toegenomen werkeloosheid. Roemenen en Somaliërs blijven de toptienlijst van nationaliteiten aanvoeren. Over de periode 2008-2012 zijn het de Somaliërs die het meest talrijk zijn met een gemiddelde dat ligt tussen de 100-150 personen per jaar. Van de Tilburgers die het MST bezoeken, komt het overgrote deel uit het centrum van de stad, uit West en Tilburg Noord.
MST in beeld
Mensen in beeld 2012
3
Samenwerking & projecten
Huis van de Wereld
De kernactiviteiten van de MST-werkvloer vormen een belangrijke basis voor projecten en samenwerkingsverbanden. Zij verstevigen de MST-werkvloer, maar stimuleren ook verdere ontwikkeling. In het kader van het Huis van de Wereld heeft het MST mede het programma ’Waar het Werkelijk om Draait’ gerealiseerd. Dit is verantwoord in de rapportage 2012 van het Huis van de Wereld. De Summerschool vormt daarin een belangrijk project. In samenwerking met de Gemeente Tilburg is het programma ‘Maatschappelijke Integratie’ mede gerealiseerd. De verantwoording van dit programma is eveneens opgenomen in de rapportage 2012 van het Huis van de Wereld.
Sociale activering
In samenwerking met de Gemeente Tilburg en de Tilburgse partners SEW, La Poubelle, Feniks, Contour, Traverse heeft het MST trajecten van sociale activering gerealiseerd.
Partners en fondsen
Tiwos en Taxibedrijf Bert Korthout maakten mogelijk dat in 2012 de MST-bus kon gaan rijden. In 2012 is het eerste projectjaar Gasthuis afgerond dat het MST in staat stelde het Gasthuis te ontwikkelen, te verdiepen en realiseren. PIN, Cordaid en verschillende kleinere fondsen hebben dat mede mogelijk gemaakt. Het MST doet regelmatig een beroep op Rabobank, Oranjefonds en Skanfonds. Het MST werkt samen met de stg. De Zelfkrant te ’s-Hertogenbosch in het kader van de verspreiding van de Zelfkrant. Verder bestaan er nauwe contacten met het Ronde Tafelhuis en het Wereldpodium.
Vuurhaard
Jaarbeeld 2012
Vanuit het Gasthuis/VLOT wordt intensief samengewerkt met de communiteit De Vuurhaard van de fraters van Tilburg inzake de opvang van vluchtelingen. Mensen raken soms in zwaar weer en hebben geld nodig om vooruit te komen. De Vincentiusvereniging, Protestantse kerk, Tilburgse katholieke parochies, congregaties, lokale fondsen, maar ook particulieren zijn vaak bereid hieraan bij te dragen.
4
Overig
Overleg en uitwisseling vond plaats met watTwest dat actief is in de Kruiden - en Kleurenbuurt. Oplopende wachtlijsten van het Taalhuis gaven aanleiding voor contacten met ROC, school voor educatie en inburgering. Dit is slechts een greep van de instellingen waarmee het MST contact heeft.
Vooruitzichten 2013
In het kader van samenwerking met de Gemeente Tilburg zal in 2013 samen met SEW, Ronde tafelhuis en enkele andere organisaties een samenwerkingsverband gemaakt worden rondom het gemeentebeleidsprogramma ‘Meedoen en sociale stijging’.
MST werkvloer 2012
Hans Poort over het belang van het leren van de Nederlandse taal
MST-Taalhuis
Meer aandacht voor basisvaardigheden
Per halfjaar (voorjaar c.q. najaar) nemen rond de 300 leerlingen deel aan één van de taallessen van het MST-taalhuis. Op jaarbasis volgen ongeveer 500 verschillende leerlingen les. Het taalonderwijs van het MST-Taalhuis kent 2 verschillende stromen: de participatiestroom en de leerstroom. Op basis van het taalniveau van de leerling, de onderwijservaring in Nederland en het land van herkomst en ambities, wordt besloten in welke stroom de leerling les zal krijgen. De leerstroom is bedoeld voor leerlingen die ervaring hebben met studeren. Wij verwachten dat zij minimaal niveau B1 kunnen halen en waarschijnlijk staatsexamen kunnen doen. Door regelmatige toetsing wordt de doorstroom en instroom van leerlingen bepaald. . In de participatiestroom wordt les gegeven aan leerlingen die weinig tot geen onderwijservaring hebben. Zij zijn vaak geheel of gedeeltelijk analfabeet. Ook leerlingen die geschoold zijn in een ander alfabet komen in de alfabetiseringstrajecten terecht.
Hans Poort is coördinator van het MST-Taalhuis. Dagelijks heeft hij te maken met de mensen die bezig zijn om hun Nederlands te verbeteren.
Digitaal trapveld en (Re)creatief programma De snelle digitale veranderingen werken door in het digitale cursusaanbod dat in 2012 verder is aangepast. Voorheen waren er twee cursussen gericht op basaal computergebruik. Nu is het aanbod gevat in modules. In periodes van 9 weken komt telkens een ander aspect van het computergebruik aan bod. Dit begint nog steeds bij de absolute basis, maar het werken met modules biedt ruimte om vraaggericht het materiaal uit te breiden. Het MST zal in de nabije toekomst gaan starten met een training gericht op het behalen van een ECDL certificaat (Europan Computer Drivers Licence). Deze training richt zich op mensen die al wel ervaring hebben op de computer maar deze vaardigheden, met het oog op werk, willen vergroten. Naast het Digitaal trapveld, blijft er altijd behoefte aan een recreatief programma. Het MST-aanbod varieerde van naailes, tekenen en schilderen, hobbyclub, Spaans, Engels en Frans. In 2012 waren bij het Digitaal trapveld en het (re)creatief programma 200-300 cursisten betrokken.
Jaarbeeld 2012
Rob: Ook in 2012 heb jij in het Taalhuis met veel mensen te maken gehad die taalles wilden volgen bij het MST. Is jou in 2012 iets speciaals opgevallen? Hans: Veel mensen zijn werkeloos geraakt. Vooral Poolse mensen kregen daarmee te maken. In het voorjaar 2012 was er een lijst van 105 mensen die we niet konden plaatsen. Dan moet je weten dat er dan al 300 tot 350 mensen op les zitten. Van die 105 waren maar liefst 41 Pools. Het zijn mensen die vaak een goede opleiding hebben genoten. Uitzonderingen daargelaten zijn ze gemiddeld rond de dertig. Rob: Hoe staat het met die lijst? Hans: De volhouders hebben later in het jaar een plaatsje kunnen bemachtigen. Anderen heb ik geprobeerd door te verwijzen naar andere instanties in de stad, zoals het ROC. Maar er zijn niet veel plekken waar mensen tegen een betaalbaar tarief terecht kunnen. Hans: Maar er is iets anders dat mij al langer opvalt en ook zorgen baart. Rob: Vertel... Hans: Er wordt veel gepraat over inburgering en het belang van een goede beheersing van het Nederlands. Intussen krijg ik steeds meer de indruk dat er per saldo steeds minder taalles gegeven en gevolgd wordt. Rob: Dat heeft met de bezuinigingen te maken. Hans: Dat is een deel van het verhaal. Er wordt te gemakkelijk gedacht over taalverwerving en krijgt daardoor niet de aandacht die het verdient. Als mensen werken, moet de baas het goed vinden dat ze op cursus gaan. Als mensen in trajecten zitten, staat werktraining centraal. Ik heb stellig de indruk dat zelfs bij inburgeringcursussen het leren van Nederlands er soms bij inschiet. Een taal doe je er niet zomaar bij, tenminste dat geldt voor de meeste mensen. Rob: Meer ruimte voor taal dus. Hans: Ja. Dat is vooral belangrijk voor mensen die geen of weinig leerervaring hebben. Er komen heel wat mensen langs mijn bureau die basisvaardigheden missen, dat geldt ook voor rekenen bijvoorbeeld. Ik schrik daar elke keer weer van. Zeker als je ziet wat mensen zouden moeten weten op basis van de cursussen of trajecten die ze eerder gevolgd hebben. Meer ruimte voor taal, maar ook veel meer aandacht voor basisvaardigheden als rekenen.
5
MST werkvloer 2012
Lydia Verhagen over hulp - en dienstverlening via het Gasthuis
Jaarbeeld 2012
Soms zijn mensen al geholpen wanneer de mogelijkheden op een rijtje zijn gezet
6
Rob: Het Gasthuis is een redelijk nieuw project binnen het MST, hoewel het inmiddels al een aantal jaren draait. Kun je uitleggen wat het Gasthuis doet? Lydia: Het Gasthuis combineert gastvrijheid met ondersteuning en hulpverlening. Mensen kunnen er terecht met allerlei problemen. Rob: Om wat voor problemen gaat het? Lydia: You name it… Uitkering, schulden, verblijfsvergunning, gezinsproblemen. Dat kan echt van alles zijn. Rob: en die lossen jullie allemaal op? Lydia: Dat zou mooi zijn, maar dat is niet zo. Hoewel veel concrete problemen die we op het spreekuur tegenkomen, opgelost worden door onze vrijwilligers Marion, Gerard en Tracy. Zij klimmen in de telefoon en bellen met allerlei instanties of hulpverleners. De ene keer kan dat de sociale dienst zijn, een school, een arts of tandarts, of een advocaat. Rob: Daar is maatschappelijk werk toch voor? Lydia: Natuurlijk. Maar die zitten vaak aan hun tax. Voor veel mensen is de samenleving zo complex geworden dat een bezoek aan een spreekuur niet toereikend is. Wij kunnen wat meer tijd voor mensen nemen door ons spreekuur in te bedden in een gastvrije omgeving. Dat kunnen we natuurlijk alleen maar doen omdat we vrijwilligers inzetten. Rob: Wat voor soort mensen bezoeken het Gasthuis? Lydia: Dat is een gevarieerd publiek. Migranten, ex-ama’s, maar ook Roma’s, Oost-Europeanen, rasechte Tilburgers, stadsnomaden. Rob: Stadsnomaden? Lydia: Daarmee bedoelen we mensen die enerzijds wel een dak boven het hoofd hebben, maar anderzijds niet lijken te bestaan in de bureaucratie of daarin zijn ‘zoekgeraakt’. De problemen zijn vaak gigantisch en die los je niet 1,2,3 op. Contact houden, vertrouwen opbouwen en zo mensen in beeld houden is dan al heel wat. Rob: Is dat bij elkaar niet erg complex? Lydia: Je hoeft niet alles op te lossen, je kunt niet alles oplossen! Het feit dat we er zijn, wordt gewaardeerd. Het Gasthuis werkt bovendien als een platform. Mensen ontmoeten elkaar en helpen ook elkaar met suggesties. Soms zijn mensen al geholpen wanneer de mogelijkheden eens op een rijtje zijn gezet. Rob: en de vrijwilligers? Lydia: de betaalde mensen, zoals Lilian, Bic en ik vormen de achterwacht en coachen vrijwilligers. Je merkt dat vrijwilligers van het spreekuur kennis en ervaring opdoen, leren relativeren. Kortom ze ontwikkelen professionaliteit inclusief incasseringsvermogen en het eelt op de ziel. Onze aanpak heeft toekomst, daar ben ik van overtuigd.
Lydia Verhagen is coördinator Gasthuis/Vlot
Gasthuis De (tweede) Huiskamer van het Gasthuis is in 2012 in totaal 75 keer open geweest, op dinsdag en donderdag, en werd gemiddeld door 28 personen per keer bezocht.
Huiskamer Voor de Huiskamer was 2012 het laatste jaar in het Huis van de Wereld waarin het het trefpunt was van cursisten, bezoekers en mensen die een afspraak hadden bij één van de organisaties in het Huis van de Wereld. Er is een kleine 300 kg (288) aan koffie weggeschonken en er werden iets meer dan 6700 (6710) theezakjes gebruikt. Dat geeft al aan dat in de lijn met voorgaande jaren tienduizenden bezoeken aan de Huiskamer zijn gebracht. 35 vrijwilligers onder de leiding van twee beroepskrachten maakten dit mogelijk.
MST werkvloer 2012
AanZet: Sociale activering Marij van Sprang als vrijwilligster, Fieke Pistorius en Bic Driessen als beroepskrachten waren verantwoordelijk voor sociale activering. Het zijn trajecten voor mensen die een uitkering hebben van Sociale Zaken en die hun participatie aan de maatschappij willen vergroten via cursussen en vrijwilligerswerk. Het MST bemiddelde in 2012 12 mensen via een AanZet-traject; 10 mensen zijn aangemeld voor een duaal traject: taal leren bij het MST en taal oefenen via vrijwilligerswerk. 2012 (met een uitloop naar 2013) zal het laatste jaar zijn waarin sociale activering in deze vorm zal plaatsvinden. Bezuinigingen hebben de gemeente genoodzaakt zaken anders te organiseren. Aspecten van sociale activering keren terug in het nieuwe programma ‘Meedoen en sociale stijging’ waaraan ook het MST aan meedoet en najaar 2013 begin 2014 van start zal gaan.
Lilian van der Plaats over het asielbeleid, VLOT-trajecten en mensenhandel
Rob: Lilian, jij werkt met mensen die te maken hebben met het asielbeleid. In de loop van de jaren heeft de politiek daar flink aan gesleuteld. Wat is jouw indruk? Lilian: Interessant is het kinderpardon. Het is een erkenning van de situatie van in Nederland gewortelde kinderen. Het asielbeleid is echter niet sluitend. Helaas is dat ook in 2012 onze ervaring. Mensen blijven op straat belanden met het gevoel dat ze klem zitten. Ze zitten gevangen in een net van bureaucratische regels. Het systeem geeft geen passend antwoord op hun specifieke situatie.
Lilian van der Plaats is coördinator Gasthuis/Vlot. Zij richt zich op vluchtelingen.
VLOT-trajecten 58 hulpaanvragen waarbij 78 personen betrokken waren met 24 verschillende nationaliteiten (nr. 1: Irak). Mannen: 60%, vrouwen 40%. Daarbij waren 10 minderjarige kinderen, de jongste was een baby van 4 maanden. Verder waren er 6 slachtoffers van mensenhandel.
Jaarbeeld 2012
Het gaat erom dat mensen hun leven weer in eigen hand nemen
Rob: Verwacht je dan niet te veel? Lilian: Wacht even. Ik bedoel dat niet in de zin van een gespreid bedje. Rob: Hoe dan wel? Lilian: Het draait echt om basale zaken. Mensen zijn vaak lamgeslagen. Het gaat erom dat mensen hun leven weer in eigen hand nemen en zelf werken aan hun toekomst. Die toekomst kan ook liggen in het land van waar ze vandaan komen. Rob: Wat valt je verder op in 2012? Lilian: Dat er veel zieke mensen om hulp vroegen. In de tweede helft van het jaar vielen de slachtoffers van mensenhandel op. Vooral de Afrikaanse vrouwen die voor de seksindustrie naar Nederland zijn gehaald. Ze krijgen hier een tijdelijke verblijfsvergunning om beschikbaar te zijn bij het opsporen en indien mogelijk berechten van de daders. Als dit niet lukt en de zaak wordt geseponeerd, bijv. door gebrek aan bewijs, verliezen deze vrouwen hun verblijfsvergunning. Zij raken alles weer kwijt: huis, inkomen. En ze hebben dan al het nodige meegemaakt! Rob: Wat kan je doen? Lilian: In een VLOT-traject zoeken we samen met de mensen naar passende antwoorden; zo goed en zo kwaad als dat kan. Bemoedigend vond ik de conclusie van de Nationale Ombudsman, toen hij zich in augustus 2012 positief uitliet over de ontwikkeling om de aanpak van drang en dwang om te zetten in meedenken en faciliteren.
7
EEN NIEUW DAK BOVEN HET HOOFD Het MST aan de Gasthuisring
Twee keer verhuizen
Voor de tweede keer in zijn bestaan is het MST verhuisd. Wij kwamen van de Bredaseweg, het klooster van de MSC, beter bekend als het Missiehuis. Hier ligt het begin van het MST. Met de hulp van de twee ondersteunende congregaties heeft het MST zich ontwikkeld tot een stedelijk centrum waar veel mensen voor allerlei activiteiten terecht kunnen. Toen bekend werd dat de MSC het klooster zou afstoten omdat het te groot werd, moest het MST op zoek naar een nieuwe huisvesting.
Huis van de Wereld
Jaarbeeld 2012
Met twee organisaties in vergelijkbare omstandigheden (COS Brabant en Stg. Nieuwkomers en Vluchtelingenwerk Brabant Centraal) werd, samen met de Gemeente Tilburg, het Huis van de Wereld van de grond getild. In 2008 opende het Huis van de Wereld zijn deuren. Het MST kende vijf intensieve jaren aan de Spoorlaan, waar vele mensen niet alleen het Huis van de Wereld ontdekten maar ook het MST. In 2012 liep het experiment ten einde. Duidelijk werd dat een verlenging van het experiment er niet in zat. Het maatschappelijke klimaat was intussen ook veranderd. De crisis had flink toegeslagen. Bovendien stond het pand op de nominatie gesloopt te worden. Er moest dus worden uitgezien naar andere huisvesting.
8
Naar de Gasthuisring
Het MST vond die huisvesting aan de Gasthuisring. Op donderdag 20 december 2012 vond de verhuizing plaats naar Gasthuisring 54a. Daarmee kwam een einde aan ruim vijf jaar (en één dag) Huis van de Wereld aan de Spoorlaan! De toekomst voor het MST ligt nu aan de Gasthuisring. De nieuwe locatie is om twee redenen een bijzondere plek. Het MST is weer in de buurt van een klooster gevestigd, namelijk dat van de Fraters van Tilburg. De fraters waren verheugd met de komst van het centrum omdat het werk van het MST ook aan sluit bij hun gedachtengoed.
Spoorzone
De andere reden is dat de nieuwe locatie middenin de Spoorzone ligt. De ontwikkeling van de Spoorzone is de grootste stedenbouwkundige ingreep in Tilburg sinds de jaren zestig. Met een vernieuwde Spoorzone wil Tilburg haar centrum verder uitbreiden en de kennis- en cultuurfunctie verder te verstevigen. De ongeveer 75 hectare ruimte biedt mogelijkheden voor een Stadscampus waar ondermeer onderwijs, een hotel en congrescentrum en de bibliotheek van de toekomst samen komen. In de Spoorzone kan gewoond en gewerkt worden, maar ook creatieve initiatieven krijgen de ruimte. (www.tilburgspoorzone.nl/Home)
Presentie als kwaliteit
Het MST als een laagdrempelige, sociale omgeving die mensen niet alleen aantrekt, maar ook stimuleert om actief te worden, kan iets toevoegen aan de Spoorzone. Presentie als kwaliteit: maatschappelijke aanwezigheid bij groepen in de samenleving die het moeilijk hebben. Belangrijk is verder om op een natuurlijke manier leefwerelden met elkaar te verbinden en om zo de dialoog van het alledaagse los te maken.
Drie lagen MST
Het MST heeft de beschikking over circa 831 m2 verdeeld over drie lagen: begane grond, 1e en 2e etage. De begane grond wordt gevormd door een ontvangstruimte (huiskamer), spreekkamers en een grote werkkamer. De 1e etage bevat een mix van kantoren, leslokalen, balie en het secretariaat. Op de 1e etage is ook het kantoor gevestigd van I.O.M. (International Organization voor Migration) een interessante organisatie voor de vele migranten die ons centrum bezoeken. De 2e etage heeft vier leslokalen en een atelier.
Dicht bij het station
De locatie is op loopafstand van het station (ca. tien minuten) en is gezien de centrale ligging, goed geschikt als vergaderruimte voor externe partijen.
Jaarbeeld 2012 9
MST en VRIJWILLIGERS 160 vrijwilligers = 24 beroepskrachten MST en vrijwilligers
Dat ’de’ vrijwilliger niet bestaat, klinkt inmiddels als een gevleugelde uitdrukking. Het geldt bij uitstek voor het MST. Vrijwilligers zijn nauwelijks op een noemer te brengen, behalve dan dat het allemaal mensen die geen loon ontvangen voor hun inspanningen en betrokkenheid. De vrijwilligers die actief zijn binnen het centrum hebben zeer uiteenlopende achtergronden. Sommigen zijn met pensioen of hebben een baan; voor anderen is vrijwilligerswerk een stap uit het isolement of een opstap naar betaald werk. In 2012 zijn binnen het MST ongeveer 160 vrijwilligers actief. Rond de 30 werken als docent Nederlands, 10 personen geven Engels, Spaans of Frans. Daarnaast zijn er 20 betrokken als computerdocent. In de kring van de Huiskamer/ straatkrant/ Roma-project zijn er 35 actief. Het MSTGasthuis kent 20 vrijwilligers. In de creatieve sfeer zijn 10 vrijwilligers actief bij de teken-, schilder-, en naailessen. Bij de balie, ICT, administratie, bibliotheek, transport etc. zijn 35 mensen actief als dienstverlenende vrijwilligers. Het MST kent 9 betaalde medewerkers. Tegenover 1 medewerker staan ruim 17 vrijwilligers. Vrijwilligers zijn maximaal betrokken bij de gang van zaken in het centrum. Dat is altijd al zo geweest.
Eigenaar
Jaarbeeld 2012
Vrijwilligers, zeker die al langere tijd verbonden zijn met het MST, voelen zich ’eigenaar’ en mede verantwoordelijk voor het MST. Tijdens de verhuizing in december 2012 naar de nieuwe locatie werd dat weer duidelijk. Er is enorm gesjouwd en opgeruimd. Ook het op orde brengen van het nieuwe pand was onbetaalbaar geweest zonder inzet van
10
vrijwilligers. Naar schatting verzetten 160 MST-vrijwilligers het werk van 24 beroepskrachten. De grote variëteit leidt vaak tot verrassende combinaties en het mede-eigenaarschap lokt nieuwe initiatieven uit die variëren van kookprojecten, nieuw cursusaanbod, het verspreiden van de Zelfkrant en een MST-bus. Behalve dat vrijwilligers uiteenlopende achtergronden hebben, komen mensen langs verschillende routes bij het MST terecht. Zo kan een activiteit waar men als cursist aan meedeed de opstap zijn naar vrijwilligerswerk; anderen komen via een traject. De meeste vrijwilligers komen via mond tot mond reclame bij het MST terecht. Er worden nauwelijks advertenties geplaatst om vrijwilligers te werven.
Dat dit bestaat…!
Wekelijks wordt het MST door honderden mensen bezocht. De variëteit aan vrijwilligers en bezoekers gecombineerd, creëert een grote culturele diversiteit waarin mensen op een ontspannen manier met elkaar omgaan. Uiteenlopende leefwerelden komen bij elkaar en raken aan elkaar. Dat maakt doorgaans grote indruk op stagiaires die, vooral vanuit mbo-opleidingen, soms HBO of WO, hun stages vervullen. In hun kennismaking met de leefwerelden krijgen zij niet alleen te maken met de leuke culturele aspecten. Indringend is de confrontatie met de problematiek waar jonge vluchtelingen (Exama’s), veelal leeftijdgenoten van de stagiaires, mee kampen. De complexiteit van het leven van de Romafamilies met de worsteling met hun eigen traditie enerzijds en de eisen van de Nederlandse samenleving anderzijds, is een vervreemdende bijna exotische ervaring. Het ontlokte een stagiaire, vol van indrukken, de verzuchting: ‘Dat dit bestaat!’
BLIKVANGERS 2012 • Op 27 februari bracht het CDA-raadslid Marie-Thérèse Blomme een werkbezoek aan het MST. Zij deed mee aan een aantal activiteiten, waaronder een taalles. Haar werkbezoek werd gefilmd in het kader van de serie TilburgSpreekt en is te zien op YouTube onder de titel: Marie-Thérèse Blomme (CDA) en het Huis van de Wereld. • Nico Willemse was de 80 gepasseerd toen hij op 5 juli overleed. Hij was een gewaardeerd vrijwilliger die meer dan tien jaar actief was bij het MST als gastheer in de Huiskamer. algemeen overste) namens de Fraters van Tilburg en Anton van Opdorp (voorzitter van bestuur) namens het Missionair Servicecentrum Tilburg (MST) tekenden op 12 november het huurcontract.
• Op 11 november overleed broeder Gerard van den Bosch op 78- jarige leeftijd. Broeder Gerard, die iedereen kende als de vriendelijkheid zelf, heeft lange tijd met name op de Bredaseweg hand- en spandiensten verricht voor het MST.
• In november en december werden voorbereidingen getroffen voor de verhuizing naar de Gasthuisring. In het pand aan de Gasthuisring moesten ook een aantal aanpassingen worden gedaan.
• Een compleet orkest nam op 13 oktober bezit van de Huiskamer om er een uitvoering te geven. Het Ricciotti Ensemble is een symfonieorkest bestaande uit veertig studenten. Het merendeel van de leden is student aan een Nederlands of buitenlands conservatorium; een aantal is vergevorderd amateur. Het Ricciotti Ensemble kan binnen twee minuten opstellen en heeft geen podium, stoelen of kleedkamers nodig, daardoor is het orkest in staat om daadwerkelijk overal op te treden.
M Gas ee naa thui r srin g
• Begin november kwamen het MST en de Fraters van Tilburg overeen dat het MST een deel van de voormalige bibliotheek van de fraters aan de Gasthuisring gaat betrekken. MST en de Congregatie CMM hebben de intentie een langjarige verbintenis aan te gaan. Frater Edward Gresnigt (plaatsvervangend
• Op 20 december verhuist het MST naar de Gasthuisring.
Jaarbeeld 2012
• Op 2 november werd de MST-Bus in gebruik genomen. Toen Pater Poels in 2010 tachtig jaar werd, besloten enkele Tilburgse organisaties om iedere twee jaar een project te gaan ondersteunen ‘In de geest van pater Poels’. Woningstichting Tiwos was dit jaar aan de beurt om een project te ondersteunen en nodigde Tilburgers via een ideeënwedstrijd uit. Het busproject werd winnaar en de corporatie stelde vijfduizend euro beschikbaar om de bus via taxibedrijf Bert Korthout aan te schaffen. De bus wordt gebruikt voor mensen die verhuizingen en transporten niet kunnen betalen.
• De afsluitende bijeenkomst van het Huis van de Wereld vond plaats op donderdag 13 december. Besturen, stafleden en vrijwilligers van de betrokken organisaties waren aanwezig. Het betekende een afscheid van collega’s die jaren nauw hadden samengewerkt. De resultaten van het Huis van de Werelden werden gepresenteerd. Er werden verschillende toespraken gehouden. Namens de gemeente was wethouder Auke Blaauwbroek aanwezig; ook oudwethouder Jan Hamming was aanwezig.
11
Personeelsbezetting aanvang 2013 Naam Functie Driessen, Bic Beleidsmw./proj. AanZet Geelen, Marieke van Mw ondersteuning organisatie Kemper, Nienke Financieel administratief mw Pistorius, Fieke Stafmw. organisatie/AanZet Plaats, Lilian van de Coördinator Gasthuis/Vlot Poort, Hans Coördinator MST-Taalhuis Theuvenet, William Huismeester Verhagen, Lydia Coördinator Gasthuis/Vlot Zwan, Rob van der Directeur Stichtingsbestuur aanvang 2013 Dhr. Anton van Opdorp Zr. Lies Alkemade fdnsc Dhr. Paul van Hattem Dhr. Cas de Quay Mw. Tine Ansems Dhr. Ben Beljaars P. Theo te Wierik msc
voorzitter vicevoorzitter penningmeester secretaris bestuurslid bestuurslid bestuurslid
fte uren 0,78 28 1,00 36 0,67 24 0,89 32 0,54 19,5 0,89 32 0,89 32 0,78 28 1,00 36 7,44 267,5
MST Gasthuisring 54a 5041 DT Tilburg tel. 013-5800855 fax 013-5808856
[email protected] www.rooihart.nl Rabobank: 1118.52.129
