Workshop Communiceren en beslissingen nemen bij dementie, een kunst apart Gastheer Paul-Jeroen Verkade Hoofd DOC-team NKN
Stelt u eens voor… U gaat met uw partner/uw gezin op vakantie en u gaat naar?
Hoe neem ik een beslissing? Mensen maken op verschillende manieren beslissingen Bij dementie wordt beslissingen nemen ingewikkelder omdat: • de persoon met dementie zelf minder goed de consequenties kan overzien • de keuzen vaak te maken hebben met afscheid nemen
Wat kunt u van deze workshop verwachten? • Twee experts vertellen vanuit hun eigen optiek over gezamenlijk beslissen bij dementie • De experts gaan met u in gesprek over dilemma's in dit proces • De experts geven algemene tips
Leontine Groen – van de Ven Onderzoeker Windesheim Tieneke Bakker-Koopman Logopedist Magentazorg
Afsluiting • Heeft de workshop aan uw verwachtingen voldaan? • Wilt u meer weten of graag over uw situatie praten?
Logopedie & Communicatie bij Dementie
Tieneke Bakker-Koopman Logopedist / Akoepedist
Mantelzorgdag 23-09-2013 Afas stadion Alkmaar
Tieneke Bakker-Koopman, Logo-akoepedist
Wil je mij de suikerpot geven?
Horen & Zien
Begrijpen &
Geheugen Spreken & Lezen
Taal Mantelzorgdag 23-09-2013 Afas stadion Alkmaar
Tieneke Bakker-Koopman, Logo-akoepedist
Gebaar Lichaam
Communicatie Taal
Stem
Emotie Mantelzorgdag 23-09-2013 Afas stadion Alkmaar
Tieneke Bakker-Koopman, Logo-akoepedist
HOREN WOORDEN LEZEN
COMMUNICEREN ZONDER WOORDEN
Mantelzorgdag 23-09-2013 Afas stadion Alkmaar
Tieneke Bakker-Koopman, Logo-akoepedist
GEBAAR MIMIEK TOONHOOGTE
HOREN Bij jou voel ik me geborgen LEZEN
COMMUNICEREN GEBAAR MIMIEK TOONHOOGTE
Mantelzorgdag 23-09-2013 Afas stadion Alkmaar
Tieneke Bakker-Koopman, Logo-akoepedist
Telefoneren Geheugen Gezichtsherkenning Oriëntatie
Communicatieve situaties met taal
Mantelzorgdag 23-09-2013 Afas stadion Alkmaar
Tieneke Bakker-Koopman, Logo-akoepedist
Gesprekken met meer personen
Schrijven typen & Lezen
Besluitvorming en communiceren,
Goed Begrijpen Maakt contact voor je spreekt
Korte zinnen & Eenvoudig Gewone, veelgebruikte woorden
Naamwoorden Visuele ondersteuning Toelichten, herhalen, keuzemogelijkheden Stemhoogte & Lichaamstaal Initiëren, vasthouden onderwerp Mantelzorgdag 23-09-2013 Afas stadion Alkmaar
Tieneke Bakker-Koopman, Logo-akoepedist
Besluitvorming en communiceren,
Goed Spreken Doen: Luisteren, aandacht geven Verduidelijkende vragen stellen
Cuen Mogelijkheden bieden voor deelnemen in gesprek
Niet doen: Quizen
Corrigeren / tegenspreken Mantelzorgdag 23-09-2013 Afas stadion Alkmaar
Tieneke Bakker-Koopman, Logo-akoepedist
• Hoe legt u keuzes voor? • Wat als er moeite is om de wensen verbaal kenbaar te maken? • Hoe communiceert u met respect vs. doelstelling?
Mantelzorgdag 23-09-2013 Afas stadion Alkmaar
Tieneke Bakker-Koopman, Logo-akoepedist
Workshop
Communiceren en beslissingen nemen, een kunst apart
U bent een kunstenaar als u besluit te communiceren! Bedankt voor uw aandacht
Mantelzorgdag 23-09-2013 Afas stadion Alkmaar
Tieneke Bakker-Koopman, Logo-akoepedist
Samen beslissen en communiceren bij dementie: een kunst apart Leontine Groen – van de Ven, Tieneke Bakker-Koopman, Paul-Jeroen Verkade Mantelzorgerdag , 23 september 2014
Wat is gezamenlijke besluitvorming?
• Mogelijkheden afwegen • Op basis van informatie • én op basis van wat voor de patiënt belangrijk is
Wat levert gezamenlijke besluitvorming op? Meer tevredenheid met keuzes Welzijn (kwaliteit van leven) Betere zorgrelatie
Wat is samen beslissen bij dementie? • • • •
Meerdere onderwerpen Meerdere betrokkenen Over langere tijd Steeds veranderende situatie • Timing is van belang
Om wat voor beslissingen gaat het?
Diagnose Alzheimer medicatie
Dagopvang Huishoudelijke hulp
Autorijden
Fietsen
Alleen erop uit Thuiszorg
Opname verpleeghuis Mentorschap
Kamer wisseling Activiteiten programma
Uit welke stappen bestaat het nemen van een beslissing?
Probleem vaststellen
Gesprek over mogelijke oplossingen Wikken en wegen Samen beslissing nemen
In gang zetten en zo nodig bijstellen
Hoe dragen personen bij aan deze stappen?
Voorkeuren
Emoties
Actie tijdens gesprek
Overwegingen
Houding
Actie in uitvoering beslissing
Wat is “samen” in samen beslissen? 1. 2. 3. 4.
Overleg tussen alle betrokkenen Overwegingen met elkaar delen Overeenstemming bereiken Steun voor de beslissing
Minder samen Grote beslissingen Conflict in familie Client niet betrokken
Meer samen Kleinere beslissingen Client accepteert probleem
Wat kan ik zelf doen? 1. Nadenken over wat van belang is voor u en uw naaste met dementie 2. Hierover praten met uw naasten 3. Vragen aan de casemanager wat de mogelijkheden zijn bij een ervaren probleem 4. Vragen om informatie over deze mogelijkheden (opbrengst, risico’s, beschikbaarheid) 5. Aangeven wat voor u en de persoon met dementie belangrijk is 6. Om bedenktijd/uitprobeertijd vragen