Waar gaat deze lezing over? Hoe gezond is bewegen eigenlijk voor chronische zieken? Hoeveel chronische zieken bewegen genoeg om gezond te blijven?

Chronisch zieken: Een speciale doelgroep voor zwembaden??? Doelgroepen in de spotlights, 2009 Prof. Dr. Marijke Hopman-Rock de praktijk

Waar gaat deze lezing over? • Hoe gezond is bewegen eigenlijk voor chronische zieken? • Hoeveel chronische zieken bewegen genoeg om gezond te blijven? • Wat leert de wetenschap ons over gaan bewegen en blijven bewegen? • Wat kan het zwembad daarmee? 2

Prof. Dr. Marijke Hopman-Rock

Maandag 14 december 2009

Hoe gezond is Bewegen? Mate van bewijs

Gezondheidsparameters

Ontstaan van ziekten (primaire preventie)

Beloop van ziekten (tertiaire preventie)

Overtuigend bewijs positief effect (+++)

Lichaamsgewicht Vetpercentage Bloeddruk HDL/LDL cholesterol Glucosetolerantie Insulinegevoeligheid Botdichtheid Slaappatroon

Hart- en vaatziekten Diabetes mellitus II Osteoporose

Coronaire hartziekten Diabetes mellitus II

Beroerte Depressie Colonkanker Borstkanker

CARA Osteoporose Beroerte Angst en depressie Reumatoïde artritis Epilepsie Cystic fibrosis

Sterke aanwijzingen positief effect (++)

Aanwijzingen positief effect (+)

3

Coördinatie Reactiesnelheid,-vermogen Geheugen Psychosociaal welbevinden Zelfredzaamheid Zelfvertrouwen Zelfwaarde

American CollegeHopman-Rock of Sports Medicine. Med Sci Sports Exerc 1998;30:992-1008 Prof. Dr. Marijke Mosterd et al, 1996 zie ook update in Chodzko-Zajko et al, 2009

Artrose Bekkeninstabiliteit Nierziekten Lage rugpijn Ziekte van Parkinson Lichamelijke, verstandelijke en zintuiglijke handicap Maandag 14 december 2009

1

Aquatische fysiotherapie: contact met John Lambeck uit Leuven

4



5



Wat is er fout gegaan?…. ‘

6



2

Prof. Archie Young (1986): “Not only can exercise reverse the effects of immobilization, it can readily produce a further 10 to 20% improvement in strength and aerobic power, effectively postponing functionally important thresholds for some 10 to 20 years.” Acta Med Scand Suppl. 1986; 711, 227-232.

De Fontein der Jeugd door Lucas Cranach de Oude

De boodschap is dat meer bewegen in feite verjongend werkt!!! 7



Nederlandse Norm Gezond Bewegen Tenminste 30 minuten Tenminste vijf dagen per week Matig intensief Porties van tenminste vijf minuten Fitnorm Tenminste 20-30 minuten Tenminste drie keer per week Intensief

Twee maal per week spierversterkende en lenigheids oefeningen

Voor oudere inactieven: Alle beetjes meer bewegen helpen!!! Bron: Trendrapport Bewegen en Gezondheid, Hildebrandt et al., 2004, 2008 8



Percentage dat voldoet aan gecombineerde normen per leeftijdscategorie 70 60 50 40 30 2000-2001 2002-2003 2004-2005 2006-2007 18-34 9

35-55

56-64

65-74

2008 75+

Bron: Trendrapport Bewegen en Gezondheid 2006-2007, Hildebrandt et al., 2008 Flyer Bewegen in Nederland 2000-2008 (www.tno.nl)



3

Trendcijfers Ouderen en Bewegen (Ooijendijk et al, Bewegen Gemeten, 2006) Percentage ouderen met chronische aandoeningen dat inactief/normactief is (gemiddelde 2003 en 2004) 50 40 55-64 65-74 75+

30 20 10 0

10

inactief

normactief



Percentages chronische zieken 65+ die niet sporten en die zwemmen Chorus & Hopman-Rock, 2003

copd hartaandoening 70 beroerte etc

60 50

darmproblemen

40 30

artrose

20 10

diabetes

0 geen sport zwemmen Noot: 1 uur p/w, hartaandoening, beroerte en diabetes patiënten 2 uur p/w 11


psychisch Maandag 14 december 2009

Groen=associate partner Gearceerd=collaborating Rood= later aangesloten

Paseonet.org

www.eunaapa.org 12



4

Fit for Life Nederland • Tekst toevoegen

13


CLUSTER 1


CLUSTER 2 Gemiddelde Volgende Generatie Oudere

CLUSTER 3

Tijdloze Probleem Oudere

CLUSTER 4 Gezonde Gepensioneerde Oudere

14

Jonge Risico Oudere



Stiggelbout et al, Health Education Research, 2006 N=+/- 2000, gestart met een van 10 beweegprogramma’s Rood: significante voorspellers van gedragsbehoud na 6 mnd

Background Age/gender Knowledge Education

LAPSES

Marital status

QUALITY OF PROGRAMME

Yes/No

Lifestyle (alcohol, smoking)

Frequency

Health

Duration SELF-EFFICACY

ATTITUDE

- SOCIAL NORMS

HABITS

15


INTENTION

BARRIERS

MAINTENANCE

RISK SITUATIONS

COPING RESPONSES


5

Wat motiveert ouderen om te gaan en te blijven bewegen? Competitie 6

5 Competition

MBvO HiB

4

Gezondheid en genezing

3

FysioSport Walking Sports

2

Health Weight reduction Social contacts

Recreation

Advice GP

1 Sports

FysioSport Walking Health

0 -4

-3

-2

-1

Fitness

0

Self esteem

1

Fitness

HiB

Weight reduction 2

3

Quality trainer

Quality trainer

Advice GP

-1

MBvO

Recreation

Pleasure

Competition

-2

Self esteem Relaxation

Pleasure

-3

Relaxation -4

Social contacts

Ontspanning en plezier

Stiggelbout e.a., JAPA, 2008 16



OF: http://www.sportpartner.nl/beweeg maatje 17



Model voor beweegketenzorg (naar NebasNsg, 2003)

Therapie

Zorg

Preventief bewegen

Zorg/Welzijn

Bewegen

Sport

Welzijn/Sport

Sport

Fysiotherapeut/ Bewegingsleider 18



6

Kathryn Devereux Acting Manager of Strategic Development / Allied Health Director from Perth Australia 19


20



Shortcut to: http://www.health.wa.gov.au/cps/about/ Maandag 14 december 2009

Take Home boodschappen • Bewegen (in water) is gezond maar chronische zieken bewegen te weinig • Zwemmen is al populair • Acties nodig om nog meer mensen aan te trekken • Houd rekening met motivatie en voorkeuren van doelgroepen • Kwaliteit van aanbod is belangrijk voor het blijvend bewegen • Sluit u aan bij coalitie Fit for Life/PASEO! (coördinatie NISB)

21



7

Oude Chinese wijsheid:

Een pad ontstaat door er op te lopen (en een baantje door erin te zwemmen)

22



Bedankt voor uw aandacht Prof. Dr. Marijke Hopman-Rock Programmamanager Bewegen en Gezondheid TNO Kwaliteit van Leven, Leiden • [email protected] Co-director Body@Work onderzoekscentrum TNO VUmedisch centrum, Amsterdam • [email protected]

23



8

Waar gaat deze lezing over? Hoe gezond is bewegen eigenlijk voor chronische zieken? Hoeveel chronische zieken bewegen genoeg om gezond te blijven?

Recommend Documents