hersenspinsels Tijdschrift Psychologie Nijmegen Februari 2010
MAN/VROUW Geboren in het verkeerde lichaam Hoe is psychologie in Amsterdam? Interview met Roos Vonk
Vidacto is een groeiende, innovatieve dienstverlener op het gebied van Human Resource Management (HRM). Onze diensten bestaan uit advies, training, coaching en assessments. We richten ons op het topsegment van het bedrijfsleven, de zorg en de overheid. We verzorgen onze diensten op individueel niveau en ook op teamen organisatieniveau. Gedrag binnen organisaties is ons centrale thema. Onze consultants hebben een (A&O) Vidacto B.V. De la Reijstraat 9 6814 AD Arnhem Postbus 1126 6801 BC Arnhem Tel. 026 - 44 35 351 www.vidacto.nl
psychologische achtergrond en zijn sterk bedrijfsgericht ingesteld. We verstaan ons vak en we kennen het vak van onze opdrachtgevers. Deze combinatie maakt dat we onze diensten leveren aan opdrachtgevers die kwaliteit en professionaliteit hoog in het vaandel hebben. Vidacto werkt door het gehele land en houdt kantoor in Arnhem.
INHOUD De sociale status van de man wordt bepaald door het aantal varkens en vrouwen dat hij bezit, dus voor de man is het slim om zoveel mogelijk vrouwen en varkens te verzamelen. - p. 7
Dus het is van belang dat je in de ander geïnteresseerd bent. “Dat geldt niet alleen bij flirten, maar het is ook belangrijk om zakelijk succesvol te zijn. Maar goed, ik
weet het allemaal wel, maar ik doe het zelf nooit hoor. - p. 14
Maar wat doen die feministen eigenlijk? Hoog op het lijstje staat toch wel mannen het leven zuur maken. En dat is ook gemeen. Wij mannen kunnen toch he-
lemaal niet koken, wassen, poetsen of strijken? - p. 22
Thema p.7 p.10 p.17 p.18 p.22 p.32 p.34 p.35
Inhoudsopgave Let’s talk about.. En in het brein DE-café Reportage In ‘n dozijn Achtergrond Hersenspinsels Gedicht
Interviews p.14 Op de sofa: Roos Vonk p.26 Transgender
Columns p.4 A priori p.11 Ellis; Toby p.25 Roorda; Een computer heeft een mind p.29 Beerens; Shop-rush En verder: p.6 SPiN-pagina p.12 Collegerecensie p.17 Recept p.20 Tips p.30 Hotspots Februari 2010 3
A PRIORI
’s Morgens sta ik op, ik strompel naar de wastafel. Ik wrijf even over mijn kaken waar ik ruwe haartjes voel prikken tegen mijn vingertoppen, ik kom tot de conclusie dat dit nog wel een dagje zo kan en laat mijn scheerschuim en scheermes voor wat het is. Ik gooi een plens water in mijn gezicht en trek een boxer aan die ik ergens in mijn bank vind. Hij ruikt in ieder geval nog oké. Blind zoek ik wat kleren bij elkaar en trek ze aan. Ik ga naar de wc, doe de bril omhoog en kijk zuchtend naar de Playboy poster die ik op ooghoogte heb opgehangen. Door het gestaar vergeet ik dat ik over de rand heb geplast en ook vergeet ik om de bril weer terug omlaag te doen. ’s Avonds eet ik een diepvriespizza en daarna drink ik bier met vrienden, terwijl we praten over poesjes en het alfabet luidruchtig en synchroon boeren. Daarna duiken we de kroeg in, waar veel
jonge blonde gewillige meisjes rondlopen. Ik neem nog een paar bier en pas daarna durf ik een meisje aan te spreken. Ik snap alleen niet dat ze zo verontwaardigd wegloopt. “Ik vind je borsten mooi” is toch best een mooi compliment? In inheemse culturen is het heel normaal dat je vrouwen op die manier selecteert, het gaat uiteindelijk alleen maar om vruchtbaarheid toch? “Nee..nee.. NEEEEEEEEEEEEEEE.” Schreeuwend word ik wakker en kijk meteen onder mijn dekbed waar ik gelukkig twee hobbels en geen aanhangsel vind. Het was een droom, godzijdank. Ik sta op en laat me zakken op mijn blote knieën en dank de wereld dat ik geen penis heb. Maar stiekem, heel stiekem, als ik gedronken heb laat ik de ongegeneerde Dolle Mina in me los en boer ik graag het hele alfabet in volle glorie mee. Stiekem. Tekst: Mara
COLOFON
HERSENSPINSELS: Jaargang 2, nr 2, Februari 2010. Het tijdschrift wordt mede mogelijk gemaakt door studievereniging SPiN en verschijnt 5 keer per jaar. Hoofdredactie: Mara Somers Redactie: Judith van der Slik, Rick Baggermans, Stan Veldkamp, Estelle Tonk, Renske Roorda & Simone ten Kate Penningmeester: Stan Veldkamp Medewerkers: Susanne van Eck Columnisten: Jules Ellis, Anouschka Beerens & Renske Roorda 4 HERSENSPINSELS
Fotografie: Ida van Mazijk & Lotte van der Zanden Illustraties: Lotte van der Zanden & het internet Voorpagina: Ida van Mazijk Achterpagina: Simone ten Kate Lay-out: Simone ten Kate Ontwerp: Timo Pisart Met dank aan: Joeri Pisart Redactieadres: SPiN t.a.v. Hersenspinsels, Montessorilaan 3, A.00.05, 6525HR, Nijmegen Telefoon: (024) 3612588 E-mail:
[email protected]
— HOOFDSTUK 54 —
Waarin de student zich er makkelijk van afmaakt. Geen beter leven dan een studentenleven. Leuke vrienden, een feestje hier, een reisje daar. En, oh ja, je moet ook nog een beetje studeren natuurlijk. Kortom: je hebt het druk met van alles en nog wat. Het regelen van je studieboeken is dan misschien wel het laatste waar je je druk over wilt maken. Gelukkig bestel je via selexyz.nl snel en gemakkelijk al je studieboeken en ben je verzekerd van de complete en up-to-date boekenlijsten van de meeste studies in Nederland. Bovendien profiteer je ook nog eens van allerlei leuke en aantrekkelijke acties. Goed geregeld toch?
Al je studieboeken compleet en up-to-date op selexyz.nl
SPiN-PAGINA
SPiNvol Leven
Langzamerhand begint de kou weer weg te ebben, en trekken de vogels weer terug naar ons kikkerlandje. Ook in Nijmegen begint het leven weer te broeien, en SPiN doet natuurlijk ijverig mee.
D
e vorige keer dat wij naar een psychologische instelling trokken, weerhield het barre weer en de overmatige sneeuwval zelfs de meeste studenten niet. Daarom verwachten we dat het in De Pompekliniek 2 februari al helemaal storm gaat lopen! Hier worden TBS patiënten met persoonlijkheids- en/of verslavingsproblemen behandeld. De rondleiding is voor SPiN-leden volkomen gratis, maar inschrijven op de SPiN-kamer is verplicht, want vol = vol. Slechts twee dagen later, 4 februari dus, heb je het perfecte excuus om je mooiste pak of jurk uit de kast te trekken: het SPiN-Gala komt er weer aan. Een gratis drankje, een DJ en een band, voor het luttele bedrag van €12,50 kan je er heerlijk van genieten. Je partner is gewoon welkom, of vrienden/vriendinnen: voor €15,- kunnen ook externen de 6 HERSENSPINSELS
stijlvol ingerichte Old Cave betreden. Wil je zeer graag een feestje bouwen, maar voel je je niet zo gemakkelijk in chique kledij? Niet gevreesd, het volgende SPiNfeest komt er weer aan! En wel in hét studentencafé van Nijmegen, Piecken. Niet zomaar een feest overigens, maar het moment om lentekriebels langzaamaan op te laten komen: het thema is het fameuze Ranzen & Sjanzen. Stijgt al deze hitte en spanning naar je bol en zie je het allemaal niet meer zo helder? Aanvullende informatie, evenals nog meer sensationele activiteiten, zijn te vinden op http:// www.spin-nijmegen.com. Hoewel natuurlijk ook onder het genot van een kop koffie of thee alle antwoorden te vinden zijn op de SPiN-kamer. Tekst: Joeri Pisart
LET’S TALK ABOUT
Jij hebt 4 varkens, ik 2 vrouwen. Ruilen? Monogamie? Saai! Automatisch volwassen als je 18 bent? Niet zonder rituelen. Hoe erg ideeën van de Papoea’s en Aboriginals verschillen van die van de Westerlingen over man/vrouwverhoudingen, seks en volwassen worden, wordt hier uitgeplozen. Een waarschuwing vooraf: sommige verhalen zijn niet erg smakelijk, maar desalniettemin best interessant!
I
n Papoea-Nieuw-Guinea heeft de man de meeste macht en wordt de vrouw als een object gezien. Zij is het bezit van de man, net als de varkens en het land. Het idee is dat de penis van de man ervoor zorgt dat de man niet kan tuinieren en de aardappelen niet kan oogsten, daarom moet de vrouw die klusjes doen en jaagt de man.
Bij de Aboriginals ondergaat elk kind een volwassenheidsritueel. Tijdens het ritueel bij de meisjes wordt het meisje ontmaagd door de mannen van haar stam. Er wordt met een mes in haar geslacht gesneden, waarna ze seks heeft met de betrokkenen. Daarna wordt het meisje versierd met hoofdbanden en halsbanden en ingesmeerd met rode oker.
Vele Papoea’s geloven in volwassenheidsrituelen waarbij gedacht wordt dat homoseksuele relaties noodzakelijk zijn bij het volwassen worden van jongens. Ze zijn ervan overtuigd dat jongens nog geen sperma produceren en dit daarom via oudere mannen moeten verkrijgen door sperma te drinken via orale seks. Het idee is dat een jongen gevoed moet worden met melk van de vrouw om te groeien, totdat hij in de puberteit komt. Daarna moeten de mannen uit het dorp hem redden uit de vrouwengroep en hem ‘mannenmelk’ geven. Het is noodzakelijk dat dit sperma komt van ongetrouwde mannen. Na zo’n 8 à 10 jaar van uitsluitend homoseksuele relaties is de 19 jarige jongen officieel volwassen en klaar om te trouwen. Februari 2010 7
LET’S TALK ABOUT
Vervolgens wordt ze aan haar echtgenoot gegeven, en hebben de andere mannen nog één keer recht op seks met haar. Dit ritueel is behoorlijk traumatiserend voor het meisje, maar prettig is wel dat ze na dit ritueel niet meer gezien wordt als “seksueel gebruiksartikel” maar als vrouw. Bij de jongens is het ritueel uitgebreider en bestaat uit drie delen. Bij deel 1 wordt de jongen besneden, waarna hij wordt beschilderd op zijn rug en borst. Dit bevordert de groei naar volwassenheid. Dan voegt de jongen zich bij het mannenkamp en mag hij niet meer met
8 HERSENSPINSELS
meisjes omgaan. Hij mag bepaald voedsel niet meer eten en moet een gat in zijn neus laten maken. Vervolgens komt deel 2, waar de jongen een weg moet bewandelen en bloed moet afstaan om zijn mannelijkheid te verdienen. Ook leert hij de geheime taal die hij met de mannen moet gaan spreken en leert hij verschillende dansen. Tenslotte wordt hij voor deel 3 naar een open plek gebracht met een heilige aardhoop. Hier gaat hij slapen en als hij gewekt wordt door de stamoudsten, volgen er nog allerlei ceremonies, die enkele dagen duren. Hierna is de jongen volwassen en een volwaardig lid van de stam.
LET’S TALK ABOUT
Sommige Papoea-stammen houden flirtfeesten: de jongens uit dorp A en B hebben de ‘opdracht’ om tijdens het feest seks te hebben met de meisjes uit dorp C. Switchen van partner tijdens de avond? No problemo. Iedereen heeft het recht om seks te hebben met wie hij/ zij maar wil, dus iedereen gaat lekker los, dat begrijp je wel. Het zoeken van een man gaat als volgt: de mannen van de stam worden versierd met glimmende hoofdtooien, waarna alle mannen samenkomen en ze de hele nacht dansen. Vervolgens kiezen de vrouwen een man en verdwijnen daarmee de struiken in. Je kunt zelf wel raden wat er dan gebeurt. De volgende ochtend draagt de vrouw de hoofdtooi van ‘haar’ man, waarna ze samen naar zijn huis gaan. Daarna gaan ze bij haar ouders praten over de bruidsschat. Voorwaarde is dat de vrouw voor die bewuste avond de man nog nooit heeft gezien. Vreemde regels hebben die Papoea’s. De mannen van de meeste stammen in Papoea-Nieuw-Guinea zijn polygaam; de man mag zoveel vrouwen hebben als hij wil. Als hij wil trouwen, koopt hij een bruid door een paar varkens te geven aan de familie van de vrouw. De sociale status van de man wordt bepaald door het aantal varkens en vrouwen dat hij bezit, dus voor de man is het slim om zoveel mogelijk vrouwen en varkens te verzamelen. Met varkens worden de grote feesten bekostigd, oftewel;
hoe meer varkens, des te leuker je feest. De Wogeo stam denkt dat wanneer de man contact heeft met een menstruerende vrouw, hij besmet wordt en vervolgens ziek wordt of zelfs dood zal gaan. Hun oplossing is dat wanneer er maar regelmatig in de penis gesneden wordt, de man verlost wordt van besmettingen door de vrouw. Het bloed uit de penis zien ze als een mannelijke menstruatie. Vele mensen in Papoea-NieuwGuinea denken dat een vrouw pas zwanger kan worden als ze meer dan zes keer seks heeft gehad met dezelfde persoon. Om deze reden wisselen ze regelmatig van partner, om zwangerschap te ‘voorkomen’. Misschien zie je deze rituelen helemaal zitten of walg je er juist van; smaken verschillen! Godzijdank gaat het er bij ons niet zo ingewikkeld aan toe als je volwassen wordt, hoewel er vast mensen onder jullie zijn die polygamie wel zien zitten... toch? Tekst: Estelle
Februari 2010 9
E N IN HET BREIN
MAN OF VROUW Je bent een man of je bent een vrouw. Althans, dat is hoe God het bedoelde. Maar soms stuurt Moeder Natuur dat in de war…
J
e bent het één of het ander, en meestal is wel duidelijk welke van de twee. Echter, sommigen onder ons zijn iets ertussenin, anderen zijn geen van beiden. Waar ik het in vredesnaam over heb? Mannen en vrouwen, zeg je? Hmm, daar valt over te discussiëren… Het begint allemaal met seks. Lang, lang geleden bedreven je ouders eens de liefde en voor je het wist, was je lot verzegeld. Mama leverde een X-chromosoom, papa een Y-chromosoom, en hopla, kleine Japie was een feit. Had papa een X aangeleverd, dan was Marietje het resultaat. Maar wat als het met die verdeling van geslachtschromosomen spaak loopt? Dit kan ertoe leiden dat je de trotse eigenaar bent van niet twee, maar tot wel vijf geslachtschromosomen! In de regel heb je dan een paar X-en teveel. Helaas behoor je dan tot de selecte groep mannen met het syndroom van Klinefelter. Normaliter wordt een extra X-chromosoom gewoon geblokkeerd, maar bij Klinefelters Syndroom niet. Dit heeft tot gevolg dat je als man met dit syndroom er vrouwelijker uit gaat zien: borstontwikkeling, minder haargroei en simpelweg minder testosteron. Je bent een man, maar mannelijk zul je niet genoemd worden… 10 HERSENSPINSELS
Het kan ook voorkomen dat je juist een geslachtschromosoom te weinig hebt. Je zult het moeten doen met slechts één enkel X-chromosoom. In dat geval heb je het Syndroom van Turner, met alle hart-, nier- en botafwijkingen van dien. Nee, met het Syndroom van Turner tref je het niet, want daarbij is er ook nog sprake van een verstoorde hormoonhuishouding. Je bent genetisch een meisje, maar die oh zo gewenste vrouwelijke rondingen blijvend opvallend afwezig. Dus jij bent een vrouw, zeg je? Of juist een man? Noem me uw geslachtschromosomen, en ik vertel u wie of wat u bent… Tekst: Suzanne Illustratie: Lotte
COLUMN - ELLIS
TOBY
E
en vriendin zei op een ochtend dat ze al twee maanden niet ongesteld was geworden. Ik opperde dat ze dan wel zwanger zou zijn “Hoe kan dat nou”, antwoordde ze. Tja. Moet ik het uittekenen of wil je een filmpje? Een tijd later vertelde ze me dat ze bij de dokter was geweest, en dat ze een cyste in haar baarmoeder had. Haar buik werd in de maanden daarna steeds dikker en dikker. Op een avond zaten we te kaarten en moest ze plotseling weg om iemand van de bushalte op te halen. Twee dagen later kwam ik thuis en lag ze op mijn bank met een platte buik. De cyste was geknapt en al het vocht was uit haar buik gelopen. “Heeft die cyste ook een naam?” vroeg ik. Uit haar reactie begreep ik dat dit een foute vraag was. Een paar dagen later kwam ze dronken uit onze stamkroeg en zei “Jules, ik moet je wat vertellen”. Goh. Toch een kind. Ze had hem Toby genoemd. Dat vond ik wel een toepasselijke naam. To be or not to be – Toby.
Inmiddels is Toby 4 jaar. Vandaag logeert hij voor het eerst zonder mama bij me. Om 8 uur ’s ochtends is er geen ontkomen meer aan: Ik moet komen spelen. Kreun... Mijn protesten worden gepareerd met een onweerlegbaar argument: “Maar ik wíl niet meer in bed liggen”. Toby stelt voor om ‘ijscoman’ te spelen. Allereerst eigent hij zich een stapel munten toe. “Die gebruik je
toch nooit” is zijn commentaar. Hmm, dat klinkt nogal marxistisch. Dan moet ik de winkel binnenkomen en een ijsje bestellen. “Dat is dan 1,99”. En ik moet eerst betalen en dan pas gaat hij het ijsje maken. Hier staat iemand met beleid. Ik geef hem 50 cent en ijverig begint hij wisselgeld terug te geven. Daarna gaat hij aan het werk op zijn denkbeeldige machine. Allerlei knoppen worden ingedrukt, hendels over gehaald, het is een hele klus. Als ik mijn ijsje heb en de winkel wil verlaten komt de aap uit de mouw: De jonge kapitalist is van mening dat ik eerst het wisselgeld terug moet geven. Aha, nu valt alles op zijn plaats. Je geld in beslag nemen om je lucht te kunnen verkopen, terugbetalen met het geld dat om te beginnen al van jou was, en het daarna weer invorderen. Deze jongen is een geboren bankier. Money – to me or not to me. FEBRUARI 2010 11
COLLEGERECENSIE
UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM Dromerig dwalen langs grachtenpanden, constant aangesproken worden in het Engels, van je fiets vallen omdat er een groep Chinezen midden op het fietspad foto’s staat te maken van een willekeurige straathoek en het continue geluid horen van voorbijgaande trams. Dat is Amsterdam. Ditmaal in de collegerecensie: Hadden we liever geen psychologie willen volgen in onze altijd bruisende hoofdstad?
N
a aankomst op Amsterdam Centraal worden we meteen geconfronteerd met grote verbouwingen. De Noord-Zuid lijn, jawel. Het zorgt ervoor dat het aanzicht van Amsterdam ruw verstoord wordt door hijskranen, omleidingen en bouwvakkers. We nemen de tram en een klein halfuur later staan we aan de rand van het centrum voor het Roeterscomplex, de faculteit der Sociale Wetenschappen. De faculteiten van de UvA liggen verspreid in Amsterdam, voornamelijk in en nabij het centrum. Ge-
12 HERSENSPINSELS
lukkig moet je niet steeds van het ene naar het andere gebouw fietsen of lopen, zoals in Nijmegen: je hebt namelijk altijd les op dezelfde faculteit. Het complex waar we moeten zijn ligt in de Plantagebuurt letterlijk om de hoek van de Albert Heijn en op loopafstand van Artis, de opnamestudio van ‘De Wereld Draait Door’, het Waterlooplein, het Muziektheater en het Tropenmuseum, mocht je dat leuk vinden. We zijn ietwat laat voor het college, maar we hoeven geen plaats te nemen op de trappen. In deze collegezaal hebben ze namelijk een speciaal balkon voor de laatkomers. Het valt meteen op dat hier de meeste eerstejaars studenten gemiddeld wat ouder zijn dan de eerstejaars studenten in Nijmegen. Leuk detail is trouwens dat je gelijk ziet dat er onder studenten veel meer variëteit is dan in Nijmegen en dat het niet op zou vallen als je als een soort van Lady Gaga door het leven gaat. Ook wordt er veel meer gekalkt op de collegestoelen, “Ajax” staat ongeveer op elk collegebankje en voor mijn neus staat stellig geschreven: “I smell
collegerecensie
pussy.” Bijzonder intrigerend. Verder lijkt het alsof Duitsers Amsterdam niet ontdekt hebben, je hoort maar heel af en toe een verdwaalde Duitser aan het woord, maar dat is het dan ook. De structuur van de opleiding zit hier heel anders in elkaar. Je hebt geen domeinen, maar gerichte vakken zoals sociale psychologie, ontwikkelingspsychologie, persoonlijkheidsleer, psychonomie, functieleer en arbeids- en organisatiepsychologie. En dat allemaal in het eerste jaar. Het college dat wij volgen is onderdeel van het vak psychopathologie en gaat ditmaal over schizofrenie. De docent praat duidelijk en helder en er worden regelmatig filmpjes getoond om het verhaal te ondersteunen. Na het college schieten onze handen al vol automatisch omhoog om een applaus te geven, maar wat blijkt? In Amsterdam klappen de studenten niet. Op het Roeterscomplex is een kantine speciaal voor psychologiestudenten aanwezig en daarbij ook nog een mensa waar vergelijkbare Reftermaaltijden te nuttigen zijn en een café waar pronkend allerlei sterke drank achter de bar staat. De meeste studenten duiken na college echter de cafés aan de overkant in, zo zochten wij onze heil ook bij Kriterion om voor niet al te veel geld tosti’s te eten. Amsterdam is grootser, overweldigender, levendiger, maar ook veel massaler en minder gemoedelijk dan Nijmegen. Je moet er tegen kunnen. Niet iedereen houdt hiervan, maar voor ons was het een dikke 9. Mocht je nu behoefte hebben om naar Amsterdam te vertrekken en de groepen Chinezen, de voorbij gierende trams,
de vulgaire teksten op collegebankjes en de verbouwingen aan de Noord-Zuidlijn voor lief te nemen: succes met het vinden van een kamer, dit is namelijk hels te noemen. Dwalen langs grachtenpanden is heerlijk, maar denken dat je daar ooit te wonen komt is nogal naïef. Dromen kan echter altijd.
De masters in Amsterdam zijn: - Arbeids- en organisatiepsychologie - Experimentele Sociale psychologie - Klinische Forensische psychologie - Klinische Ontwikkelingspsychogie - Klinische Neuropsychologie - Klinische Psychologie - Medische Psychologie - Ontwikkelingspsychologie - Psychonomie - Psychologie van Arbeid en Gezondheid - Psychologische Methodenleer - Schoolpsychologie - Sociale beïnvloeding en interventies - Sociale Psychologie - Training & Development - Onderzoeksmaster Psychology - Interdisciplinaire master Cognitive Science Tekst & Foto’s: Mara FEBRUARI 2010 13
OP DE SOFA
“Varkentjes houden, dat lijkt me leuk” In het thema man-vrouw vertelt Roos Vonk, specialist op het gebied van waarneming van personen, zelfbeeld, zelfkennis & zelfpresentatie, over zichzelf en over flirten.
I
n het halve uurtje waarin Roos Vonk tijd voor ons kon maken en we met haar meeliepen naar haar kamer in Spinoza, kwamen we een heleboel te weten. Bijvoorbeeld over hoe een combinatie van hoogleraar, auteur, columniste, freelance trainer, management consultant, wetenschapper en spreker mogelijk is. Volgens haar heel simpel: “Ik heb een deeltijd aanstelling bij de universiteit en mijn column voor Intermediair, die schrijf ik altijd op zondag.” Ze heeft een
14 HERSENSPINSELS
redelijke naamsbekendheid opgebouwd en wordt daardoor regelmatig gevraagd voor trainingen of lezingen. In haar eigen bureau kan ze werken wanneer ze wil, want ze heeft geen personeel. “Mijn werknemers, zoals mijn secretaresse, zijn allemaal freelancers. Als ik morgen denk ‘ik hou ermee op’, dan ben ik er ook zo vanaf.” Ze ziet zichzelf als één van de eerste scientist practitioners. “Ik geloof wel dat ik daarmee begonnen ben in mijn vakgebied. Ik ben het nu zo’n acht jaar en eerst keken mensen er nog een beetje vreemd tegenaan, nu zie je het steeds meer.” Scientist practitioner, ons ideaalbeeld natuurlijk, is eigenlijk iets wat haar is overkomen. “Ik heb geen vast plan”, zegt ze, terwijl ze met haar spaarkaart van het DE-café een cappuccino haalt. Waarbij ze een quote van The Cheshire Cat uit Alice in Wonderland aanhaalt: “If you don’t know where you’re going, any road will take you there.” Ze vindt het belangrijk geïnspireerd te blijven, dus “toen ik manager dreigde te worden, heb ik het roer omgegooid zodat ik meer met de inhoud bezig kon zijn.” Een tijdlang gaf ze meerdere lezingen en trainingen per week, maar nu wil ze meer schrijven en heeft ze
OP DE SOFA
dat afgebouwd. “Ik woon nu in het huis waar ik altijd al heb willen wonen en eigenlijk heb ik nog maar 3 idealen: de wereld verbeteren, varkentjes houden en zingen in een big band.” Stiekem is ze wel een wereldverbeteraar, maar dat moet je volgens haar wel een beetje doseren. “Ik schrijf twee keer per jaar een column over de bio-industrie; daar ben ik tegen, maar als ik er iedere week over schrijf wordt het drammerig.” Haar boek ‘Ego’s en andere ongemakken’ is er niet per se om de wereld te verbeteren maar om mensen tot zelfinzicht te brengen. ”Het is voor een breed publiek”, zegt ze als we in de lift staan naar de negende verdieping, maar het boek is volgens haar
Karakterschets: Naam: Roos Vonk
Geboortedatum: 4-11-1960 Hoogtepunt in privé leven: Jemig... Heel veel, reis langs de kust van Noorwegen, mijn honden en mijn nieuwe huis middenin de natuur. Hoogtepunt op werkvlak: Ontwikkeling van mijn eigen bedrijf, maar dat is meer een periode dan een specifiek hoogtepunt. Onderzoek doen in Amerika was heel leuk. FEBRUARI 2010 15
OP DE SOFA
het leukst voor hoogopgeleiden. Zeker voor psychologiestudenten is het een interessant boek. “Het is psychologie in een alledaags jasje.” Eén van de columns in het boek heet ‘Happy Single’. Op de vraag of ze erin gelooft, zegt ze: “Ja, ik geloof er wel in, want ik ben zelf een happy single. Maar het idee dat singles willen geven van ‘Ik heb een flitsend leven en ik geniet van mijn vrienden en hobbies’, daar geloof ik niet in. Als ze stoer doen, zoals vaak op datingsites, dan doen ze hun eigen gevoel onrecht. Je bent toch heel kwetsbaar in de liefde. Om je zielsverwant te vinden, moet je je ziel laten zien.” Om een partner te vinden, kan een beetje flirten geen kwaad. En dat valt zeker te leren, maar is vooral een kwestie van jezelf overwinnen. “Door onderzoek weet ik precies hoe het gaat, maar ik zou het zelf niet durven.” Flirten is een bewust proces: “Bijvoorbeeld kijken of knipogen, dat doe je vaak bewust. Hooguit als vrouwen een man leuk vinden, dan gaan ze onbewust aan zichzelf zitten friemelen.” Terwijl Roos Vonk water haalt voor haar planten, bereiden we die ene belangrijke vraag voor: wat is nou ‘the key to success’ bij flirten? Simpel: “Het geheim is dat je niet met jezelf bezig 16 HERSENSPINSELS
bent, maar met de ander. Dus niet: ‘hoe kom ik zo goed mogelijk over?’ De ander een goed gevoel geven over zichzelf en je best doen om het de ander naar de zin te maken.” Dus het is van belang dat je in de ander geïnteresseerd bent. “Dat geldt niet alleen bij flirten, maar het is ook belangrijk om zakelijk succesvol te zijn. Maar goed, ik weet het allemaal wel, maar ik doe het zelf nooit hoor.” Tekst: Renske
STUDENTENRECEPT
A
ls je net op kamers woont, of juist al een hele tijd, is het soms moeilijk om elke dag een voedzame, gezonde maaltijd op tafel te zetten. Daarom in HersenSPiNsels: Het Studentenrecept. Makkelijk, voedzaam en zo mogelijk ook nog Aldi goedkoop! Snelle pastasalade (4 personen) Weinig tijd maar wel zin om iets origineels op tafel te zetten? Doe eens gek en kies voor dit recept! De bereiding kost je hooguit 20 minuten.
Ingrediënten: • 300 gram fusili • 3 bosuitjes • Perziken uit blik • 200 gram kipreepjes • 250 gram selleriesalade • 100 gram cashewnoten • Peper en zout Kook 300 gram fusilli en spoel het daarna met koud water af. Snijd tijdens het koken van de fusilli 3 bosuitjes in ringetjes en snijd perziken uit blik in stukjes. Voeg dan de bosui en perzik toe aan de koude fusilli, samen met 200 gram kipreepjes, 250 gram selleriesalade, 100 gram cashewnoten en wat peper en zout. Bon appetit! Tekst: Estelle
DE-CAFÉ
I
n elke HersenSPiNsels stellen wij onze medestudenten een vraag, ditmaal: “Welke openingszin gebruik jij?” “Hoi. Ik vind je lekker.”
“Als jij een boom zou zijn zou ik je omarmen als een koalabeertje.” “Heb je een plattegrond? Ik ben verdwaald in je ogen.” “Wil je iets drinken of heb je al een vriend?” “Ken ik je niet ergens van?”
“Deed het pijn toen je uit de hemel kwam vallen?” “Ik ben een telefoonboek aan het schrijven, mag ik je nummer?” FEBRUARI 2010 17
REPORTAGE
Hartverwarmende cliché’s en ijskoude blikken In elke HersenSPiNsels wordt een uitspraak uit het DE-café in de praktijk getest. Ditmaal gingen we op pad om openingszinnen op beide geslachten te testen.
Y
es, oogcontact! Maar nu? Die gedachte zal bij velen van jullie wel eens door het hoofd schieten. Velen willen de gevreesde stap en een leuk gesprek het liefst overslaan. Dit keer moesten wij eraan geloven: openingszinnen uittesten. Met onze grote voorkeur voor cliché’s en foute openingszinnen leken we van tevoren al gedoemd. Eerst wilden wij de quotes van de DE klanten nog aanvullen met openingszinnen van het internet. Voordat het indrinken begint spit ik in nuchtere toestand de dubieuze veroveringskunst nog even door. Even later schiet het al lekker op met de alcohol en ik besef dat ik voordat we gaan een paar zinnen moet opschrijven, anders vergeet ik ze geheid. Op naar plaats delict. Van Buren, PuberPop. Meteen vuurde ik mijn eerste
18 HERSENSPINSELS
zin af op een langslopend meisje. “Deed het pijn toen je uit de hemel kwam vallen?” triggerde een verkramping rond haar mondhoeken en een afkeurende houding. Het meisje liep door. Voorbijkomende vrouwen zijn ideaal dacht ik; zo hoef ik bij falen niet van plaats te veranderen om priemende wijsvingertjes te ontlopen. Mara had het ook moeilijk. Ze kwam tijdens het observeren van het mannelijke soort tot de conclusie dat er niet heel mooie exemplaren rondliepen. Daar kwam bij dat mannen het niet gewend zijn aangesproken te worden met openingszinnen. Plus ze was zich bewust van het foute gehalte van de openingszinnen. Bier en tequila moesten haar moed geven de afgrijselijke zinnen over haar lippen te krijgen. Toen ze genoeg moed had verzameld draaide ze zich in het gangpad opeens om en vroeg toen aan de eerste de beste puistige jongen met een bril die ze zag: “Deed het pijn toen je uit de hemel kwam vallen?” Waarop hij haar raar aankeek over zijn bril heen, lachte, nee schudde en verder ging met waar hij mee bezig was. Geen goede eerste reactie, maar Mara liet zich niet kennen en ging haar geluk rokend en in de kou verder op de proef stellen en ditmaal wel met succes. Met de legendarische openingszin: “Ken ik jou niet ergens van?” kreeg ze een heel verhaal te
REPORTAGE
horen dat de jongeman in kwestie Mara kende van basisschool ‘De Regenboog’ en zij samen altijd de kwajongens van de klas waren bij juffrouw Mies en meester Jan. Wat overigens niet waar was, maar dit mannelijke exemplaar vond het zo’n geniale actie dat hij er gewoon in meeging. Ik moest nog één zin testen. Deze hoefde ik niet af te spieken van mijn lijstje. Deze zin was zo dramatisch dat ik ‘m wel onthouden had. Ik zette letterlijk en figuurlijk mijn zinnen op een blondine en met een droge keel zei ik: “Heb je een kwartje? Ik zou mijn moeder bellen wanneer ik mijn droomvrouw heb ontmoet”. De zin echode nog vier keer in mijn hoofd waarna het werd weggedrongen door de bewustwording van een dodelijke blik. Een milliseconde later vliegt Mara mij om mijn nek en zegt trots dat ze een telefoon-
nummer heeft gekregen. Op de zin “Ik ben een telefoonboek aan het schrijven, mag ik je nummer?” kreeg ze ook daadwerkelijk van de man genaamd Bart zijn nummer. ‘So this is how players roll’, dacht ik. Die truc moet ik dan ook maar proberen. Maar ik kreeg niets meer dan een emotieloze blik, er was niet eens iets van medelijden in te bekennen. Voor de dames maakt het niet uit wat voor slechte openingszin ze gebruiken, het wordt goed ontvangen. Mannen zijn gemakkelijk. In de tijd dat Mara zich een rasechte player voelde, voelde ik me niets meer dan een slachtoffer van de mannelijke voorkeur voor vreselijke openingszinnen en het kieskeurige vrouwelijke ras. Tekst & Foto’s: Mara & Stan
FEBRUARI 2010 19
TIPS
I FEEL GOOD Wat ben je zonder zintuigen? In elke HersenSPiNsels zullen we tips behandelen die een lust zijn voor één van je zintuigen. Ditmaal zullen we zaken bespreken die je doen denken aan het lied van James Brown: voelen.
Lekker voelen Links van je, of misschien rechts… Harde dingen, zachte dingen, maar niet aan de snor van de politieagent. Droge dingen, soms nat, wellicht plakkerig, maar niet aan de wc-bril van mijn toilet. Buiten of binnen, aan jezelf, thuis maar niet in het openbaar. Aan je hond, je kat of je cavia maar niet aan vreemde mensen. Dus lieve lezer, voelen mag en dat moet je ook zeker doen, maar denk er goed over na want anders is de pret van korte duur. Christine le Duc Menig persoon kijkt eerst schichtig om zich heen voordat deze winkel binnen gestapt wordt. Behalve dat ze twee gehele wanden van de winkel gewijd hebben aan heuse seksspeeltjes, zoals dildo’s en vibrerende badeendjes, hebben ze ook nog een heel assortiment massage olie, lingerie en condooms in alle smaken. De medewerkers zijn erg vriendelijk en kunnen zonder blozen uitleggen hoe je nieuwe aanwinst werkt. Schroom dus niet en loop eens met opgeheven hoofd binnen bij Christine le Duc. 20 HERSENSPINSELS
TIPS Body Art Centrum The Dutchman, In de Betouwstraat 27 Een tatoeage eng? Nee hoor, het geeft juist een kick! Als deze tatoeëerder met je bezig is giert de adrenaline door je lijf, de pijn voel je bijna niet meer. Ook wanneer je de zaak uitloopt voel je deze actiehormonen nog in je bloed. Of je daarna gelukkig blijft met de tatoeage ligt helemaal aan jezelf. Vraag trouwens wel van tevoren naar de prijs. Dit exemplaar kostte 70 euro.
Hoofdmassage-spin Hij ziet eruit als een afgeknipte garde. En als je hem op je hoofd plaatst lijkt het net een antenne. Maar ontvangst of geen ontvangst, zodra hij in beweging wordt gezet kan het genieten beginnen. Al heerlijk als je het zelf doet, maar nog lekkerder wanneer het wordt gedaan door iemand anders. Volgens mij bestaat er geen goedkoper en duurzamer middel om tot ontspanning te komen. Vergeet niet je haren los te doen, anders raak je in de knoop. Bungy Jump Holland Dit bedrijf heeft een vaste locatie op de Pier in Scheveningen, maar in de zomer kun je ook een sprong wagen op de bekendere festivals in ons land. Om eerlijk te zijn realiseer je je bovenaan ineens dat vrijwillig 60 meter naar beneden vallen eigenlijk best een dom plan is, maar als je eenmaal aan het elastiek bungelt voel je zo’n gigantische stroom adrenaline door je lichaam gieren waardoor je daarna alleen nog maar euforisch kunt schreeuwen dat je nog een keer wilt. FEBRUARI 2010 21
IN ‘N DOZIJN
IN ‘N DOZIJN
Stereotypen: een overdreven beeld van de werkelijkheid. Elke editie neemt HersenSPiNsels een type onder de loep. Deze keer: feministen.
A
nti-evolutionaire revolutionairen? BH-verbrandende Amazones? Lesbische werelddominantie? Of toch het nobele streven naar gelijkheid tussen man en vrouw? Waar denken we aan bij feminisme? We leven in een land waar iedereen denkt overal iets over te moeten zeggen. Prima. Helaas praat de meerderheid elkaar na en hebben we meningen over zaken waar we nog nooit mee in aanraking zijn geweest. Het onderwerp feminisme is zeker geen uitzondering. Als je het woord laat vallen dan zul je ongetwijfeld de volgende dingen wel eens horen. Feminisme is inherent aan mannenhaat. Die vrouwen denken wel even de wereld over te kunnen nemen. Kun je het je voorstellen? Overal theehuizen, parfumeries, cocktailbars, boetiekjes, slecht onderhouden wegen, onwellustige haargroei, et cetera. Over die haargroei – en het uiterlijk in het algemeen – moeten we ook zeker wat te zeggen hebben. Bij de typische feministe denken we aan twee dingen. De sterke, zelfstandige, werkende vrouw met rode hoofddoek en bredere schouders en sterkere armen dan waarmee ik gezegend ben. Of juist de uitgezakte borsten en warrige haren van de Dolle Mina’s in de jaren ’60. Wat is het toch fijn dat we alles precies over elkaar weten en we hoeven elkaar niet eens per se ooit gezien of gekend te hebben! 22 HERSENSPINSELS
Maar wat doen die feministen eigenlijk? Hoog op het lijstje staat toch wel mannen het leven zuur maken. En dat is ook gemeen. Wij mannen kunnen toch helemaal niet koken, wassen, poetsen of strijken? Precies, dat moet een vrouw voor ons doen. Wij mannen typeren onszelf als zelfstandig en afhankelijk, maar alleen als een vrouw in het huishouden aan het roer staat. Verder roepen ze om gelijke rechten. Willen ze echt hetzelfde als mannen? Dat kan, maar dan wel de lusten én de lasten, dus die gratis drankjes tijdens een ladies night kun je vergeten. Maar kunnen we de menigte wel geloven? Zijn feministen echt kwade Medusa’s die mannen doen verstijven? Het is ten eerste belangrijk weer te geven dat het feminisme uit een noodzaak ontstaan is, namelijk de noodzaak tot gelijkheid. Vooral het stemrecht was hierbij erg belangrijk. We praten nu over het einde van de 19e eeuw. Tegenwoordig gaat het de feministen vooral om gelijkheid op de werkvloer, wat betreft beloningen maar ook de omgang onderling en huiselijke gelijkheid. Tussen deze twee tijden in hebben we nog de Dolle Mina’s met hun opkomst in de zestiger jaren. Ze streden voor een mogelijkheid tot abortus en financiële en seksuele mogelijkheden voor vrouwen. We vroegen een ex Dolle Mina naar haar bevindingen en mening over feminisme. Het verhaal speelt zich af in het Dordrecht
IN ’N DOZIJN
van de tachtiger jaren. Na een hectische jeugd met een autoritaire vader en vriendje die dezelfde trekjes heeft komt ze terecht bij een zelfhulpgroep. Deze bijeenkomsten vinden plaats in een zogenaamd vrouwenhuis, een plek waar feministen zich ophielden. Hier kwam ze in aanraking met het feminisme en besloot er ook een te “worden” om zich los te maken van haar autoritaire vader en man: ze wilde niet meer ondergeschikt aan een man leven. Uiteindelijk besloot ze van haar man te scheidden. Het noodlot sloeg toe toen ze verliefd werd op een man. Hoewel ze verliefd was, voelde het toch verkeerd. Dit kwam omdat in die tijd mannen een slecht imago hadden dus verliefd worden op een man was taboe. Sommige vrouwen werden zelfs lesbisch uit politiek oogpunt. Ze wil niet in een vrouwenrol gedrukt worden en doet zodoende niet
veel aan haar uiterlijk, ze draagt geen BH en verkondigt open en bloot hoe ze over mannen en het huwelijk denkt. De man waar ze verliefd op was trouwde met een andere vrouw, eentje die wel haar best deed om er leuk uit te zien. Dat hakte er flink in… Steeds meer komt ze tot inzien dat deze vrouwenbeweging op een sekte begint te lijken. De houding van “vrouwen zijn beter dan mannen” bevalt haar niet en ze vindt vrouwen onder elkaar een “hel op aarde, echt waar!”. Het moet juist gemixt zijn, mannen zorgen namelijk weer meer voor humor en relativiteit. Na een tijdje ontmoet ze een leuke man, krijgt kinderen en verhuist naar het zuiden. Er was daar niet echt een vrouwenbeweging en zo is het een stille dood gestorven. Maar ze heeft er wel bepaalde denkbeelden aan over gehouden. Zo heeft ze met name de gelijkwaardig-
FEBRUARI 2010 23
IN ‘N DOZIJN / ADVERTENTIE
heid tussen mannen en vrouwen hoog in het vaandel staan, vooral binnen het gezinsleven. Ze geeft wel toe dat ze bepaalde vrouwenklusjes toch het liefste zelf doet omdat ze dit ook beter kan. Moet er echt geklust worden, dan doet een man dat ook omdat die er toch wat handiger in is. In retroperspectief: het huidige beeld van de samenleving over feministen is toch ietwat overdreven en vooral gebaseerd op de Dolle Mina’s. Dat klopt niet helemaal aangezien er ook zeer veel gematigde feministen zijn. De opkomst van het feminisme en al haar vrouwenbewegingen waren noodzakelijk, vrouwen zijn gelijk aan mannen en behoren dus ook gelijke rechten te krijgen. Het feminisme heeft daar erg bij geholpen. Verder is het verkeerd om te veronderstellen dat feminisme vrouwenoverheersing moet betekenen. Het ultieme doel van feminisme
is juist de gelijkheid tussen man en vrouw, iets waar het bij de Dolle Mina’s mis ging. Tot slot is het zeker niet overbodig om te vermelden dat feminisme niet per definitie iets vrouwelijks is, er bestaan namelijk ook mannelijke feministen. Dus vrouwen, de volgende ladiesnight delen jullie je gratis drankjes maar met de mannen; dan geef je pas blijk van oprecht feminisme. Tekst & Foto: Rick De portier: “Ik heb nooit zo nagedacht over feminisme. Het is eigenlijk vanzelfsprekend en hoort bij deze tijd. Als je met zijn tweeën een huishouden hebt en je werkt beide dan moet je ook beide wat aan het huishouden doen, dat is wel zo eerlijk. Dat doe ik ook, maar ik doe dan toch wel meer mannendingen zoals in de tuin werken of de auto wassen.”
COLUMN - ROORDA
INTENTIONEEL
D
at ze zich bewust is van haar acties weet ik zeker en dat ik daarin gelijk heb wordt iedere keer weer bevestigd wanneer ik Patience speel. Ze loopt gewoon met me te fucken. En ik weet gewoon, van binnen zit ze te genieten, de bitch. Ik ben er trouwens ook vrij zeker van dat ze een vrouw is. Want bitchen kan ze zeker. Ze heeft bijvoorbeeld een hekel aan internet. Microsoft Word is binnen no time opgestart, maar internet, ho maar, lekker rustig aan, mij laten koken van frustratie en dan tergend langzaam stukje bij beetje de internetpagina laten zien. Ze weet dat dit niet de pagina is die ik wil hebben. Dus terwijl ik de nieuwe url alvast intik is ze nog bezig met het laden van de huidige pagina. Klikken op het rode kruisje naast de adresbalk mag niet baten, nee, ze gaat gewoon door, wetend dat ik het bijna niet meer kan verdragen. Zo ook bij Patience. Het begint al bij het delen van de kaarten. Ik weet gewoon dat dit gebeurt en alleen het idee al is gekmakend: er liggen 6 zwarte kaarten en 1 rode (of andersom), die, oh laat het ook niet zo zijn, niet stapelbaar is met de andere zwarte. In het stapeltje sluit geen van de bovenste kaarten van de 3 kaarten aan op één van de kaarten op het bord. Ja, eentje, en dan moet ik weer opnieuw beginnen aan die stapel. Ik wil gewoon een keer die drie kaarten achter elkaar weg kunnen klikken, maar dat wordt me niet gegunt.
Ik probeer haar nog gunstig te stemmen, door minder hard op het toetsenbord te rammen bij het zoveelste potje dat ik verlies. Ik geef haar de tijd om tussendoor even tot rust te komen, wat ook deels van belang is voor mijn eigen gemoedsrust. En ik probeer langzamer te klikken. Allemaal in de hoop dat ik dan geduldiger lijk en dat ze dan denkt: “Oh, ze laat zich niet opjagen, nou ja, dan laat ik haar maar een keertje een potje uitspelen.” Maar nee. Met een highscore van 3980, voor de patience-leken onder ons: geen score om waanzinnig trots op te zijn, en een winst van 2 uit 18 (toegegeven, het geduld om meer spelletjes te spelen heb ik ook niet) raak ik meer en meer overtuigd dat een computer een mind bezit. Vooral wanneer ze harteloos en ongenuanceerd zegt: “Sorry, u hebt verloren. Hopelijk hebt u later meer geluk.” Ja ja... FEBRUARI 2010 26
INTERVIEW
“Vrouwelijk, wat is dat nou eigenlijk?” Geen idee. Menig persoon houdt zich hier ook niet dagelijks, wekelijks of zelfs jaarlijks mee bezig. Dit is een ander verhaal wanneer je het gevoel hebt dat je in het verkeerde lichaam zit. Ik praat met Sophie, die hormoonbehandelingen ondergaat om manaf te worden.
A
ls je iemand vraagt om een tweedeling te maken van de mensheid, zal diegene alle mensen al snel opsplitsen in mannen en vrouwen. Het is echter niet voor iedereen zo vanzelfsprekend om zichzelf binnen één van die twee hokjes te plaatsen. De term transgender wordt tegenwoordig vaak gebruikt als een verzamelterm voor transseksueel, androgyn, travestiet of voor mensen die zich op een andere manier niet thuis voelen in de tweedeling man/vrouw. Transseksualiteit is het fenomeen waarbij een persoon zichzelf beschouwt als behorende tot de andere sekse, en ook de behoefte heeft dit gevoel te vertalen naar de realiteit. Androgynie is wanneer een persoon zich noch mannelijk, noch vrouwelijk voelt, of juist mannelijk én vrouwelijk, of alsof deze gevoelsmatig tussen beide geslachten instaat. Tenslotte is travestie het gekleed gaan als een lid van de andere sekse dan men zelf is, wat niet perse hoeft te betekenen dat deze zich ook als het andere geslacht voelt. 26 HERSENSPINSELS
Sophie labelt zichzelf niet per definitie als ‘vrouw’, ‘man’ of ‘transgender’. “Transgender is iets buiten mezelf, iets wat anderen erop plakken. Ze kunnen me niet plaatsen binnen het hokje ‘man’ of
INTERVIEW
‘vrouw’, dus dan lijkt het hokje ‘transgender’ de beste optie.” Ze vertelt dat ze ook echt niet bij elke transgender aansluiting vindt. “Iedereen heeft een ander verhaal. Ik ga wel naar transgenderbijeenkomsten, omdat ik het wel belangrijk vind om mijn verhaal te vertellen en ervaringen uit te wisselen en ergens voor te staan.” Als kind had Sophie altijd al een ongemakkelijk gevoel, ze werd gepest op school en vond geen aansluiting bij de jongens in haar klas, maar ook niet bij de meisjes. Toen ze een jaar of 10 was zag ze een film op tv, waardoor ze het ongemakkelijke gevoel ineens een stuk beter kon plaatsen. “De zielen van een man en een vrouw werden met elkaar verwisseld, zodat ze in het lichaam van het andere geslacht terecht kwamen. Dat zette me echt aan het denken, het was dus geen andere transgender waarbij ik ineens iets van mezelf herkende, maar ik snapte mezelf iets beter door die film.”
Sophie gaat er zelf goed mee om en accepteert het zelf ook helemaal, maar hoe zit het met haar omgeving? Problemen geeft het wel af en toe. Haar directe omgeving accepteert haar gelukkig helemaal zoals ze is, maar ze merkt wel dat mensen duidelijkheid willen. “Je bent een man of een vrouw en als je niet gelijk in een van de twee hokjes past, vinden veel mensen dat erg moeilijk.” Dit is ook het geval bij veel instanties. “Ik vraag me ook altijd af, waarom geslacht zo’n belangrijk gegeven is. Het staat ook overal op, wat voegt die informatie nou precies toe? Ik vind het vervelend en ik krijg het gevoel dat ik niet erkend word.” Op bepaalde
Langzaamaan kwam het besef dat ze geen man was, maar was ze dan een vrouw? “Vanaf mijn 21e heb ik erkend dat ik geen man ben, en 2 jaar geleden, op mijn 25e, ben ik begonnen met hormoonbehandeling en ontharing en ga ik als ‘vrouw’ -wat dat dan ook mag inhouden- door het leven. Ik heb nog geen geslachtsoperatie ondergaan, maar dat gaat wel gebeuren, ik sta op de wachtlijst.” FEBRUARI 2010 27
INTERVIEW
plekken is het al gelukt om niet meer als man geregistreerd te staan, maar bij officiële instellingen zoals de universiteit kan dit niet zonder op z’n minst een castratie te hebben gehad. Ook in de liefde komt ze problemen tegen. Sophie valt op vrouwen en ze heeft erg lang veel moeite gehad om zich aan een meisje te binden. “Ik had een jaar geleden wel een heel leuk meisje leren kennen, maar dat is stukgelopen. Ik sta er wel open voor, maar zolang mijn lichaam niet overeenkomt met hoe ik me voel kan ik geen volledige relatie hebben met een meisje. Ik wil ook geen seks voordat ik die operatie heb gehad, daar voel ik me ge-
Transseksualiteit – de feiten Het is nog vrij onduidelijk hoe vaak transseksualiteit voorkomt, omdat het lange tijd niet bespreekbaar is geweest en er een heleboel transseksuelen rondlopen die nog niet behandeld zijn. Naar schatting is 1 op de 1000 tot 2000 man-naar-vrouw transseksueel is en 1 op de 2000 tot 4000 vrouw-naar-man transseksueel. Vaak worden transgenders in één adem genoemd met homoseksuelen. Eigenlijk is dat vreemd, want homoseksualiteit gaat over je seksuele voorkeur, over tot wie jij je aangetrokken voelt. Transgender gaat echter over je eigen genderidentiteit, over wie jij 28 HERSENSPINSELS
woon niet fijn bij en ik wil gewoon niet op die manier seks hebben.” Sophie denkt veel na over wat nou eigenlijk mannelijk of vrouwelijk is. “Wat is dat voor iets? Ik voel me geen man, maar voelde ik me dan een vrouw? Ik ging me gedragen zoals ik me wilde gedragen en de buitenwereld wilde daar het label vrouw aan geven. Daaraan merkte ik dat geslacht eigenlijk heel erg een sociaal construct is. Mijn doel is ook niet om vrouw te worden, maar om mezelf te worden, om me meer mezelf te voelen. Om mijn lichaam meer aan te laten sluiten bij hoe ik me voel.” Tekst: Mara bent. Dat zijn dus verschillende dingen. Natuurlijk hebben transgenders ook een seksuele voorkeur. Transgenders zijn dus ook -net als ieder ander- hetero, homo of biseksueel. De oorzaak van het ontstaan van transgenderisme ligt waarschijnlijk in een verstoorde hormoonhuishouding tijdens kritische fasen in de ontwikkeling van een foetus. Wanneer hersenen in ontwikkeling blootgesteld worden aan testosteron, ontwikkelen deze zich in mannelijke richting en krijgt het kind een mannelijke geestelijke identiteit. Het kan echter gebeuren dat in deze fase het testosteron-niveau niet toereikend is, waardoor er kans is dat het kind zich niet thuis voelt in het mannelijk lichaam.
COLUMN - BEERENS
SHOPPER’S RUSH
V
rouwen en shoppen. Het schijnt een match made in heaven te zijn. Op zoek gaan naar dé galajurk van de avond, naar absolute must-haves, of gewoonweg puur om de shopper’s rush te krijgen en dan thuis te komen gewapend met ‘dat kan ik altijd ergens onder aan doen’ of ‘70% korting, zo’n kans krijg ik anders nooit meer!’ Voor mannen is shoppen op zwangerschapsgym en bloemschikken voor koppels na de meest irritante bezigheid om samen te doen met een vrouw. Met de handen in de haren staan ze naar het prijskaartje te kijken of lopen ze gegeneerd achter hun vrouwtje aan door de Hunkemöller. Ineens zijn ze de vreemde eend in de bijt en sommigen zie je gewoon panisch denken ‘act normal, act normal’. Zelf houd ik helemaal niet van shoppen. Wortel schieten in de rij voor de paskamers, afwegen welke van de drie identiek uitziende truitjes nu de leukste is, benauwd kijken naar het prijskaartje en afwegen of je ervoor een maand op dieet wilt gaan om de kosten te dekken, nee shoppen en ik, ik zie mezelf meer als
een doelgericht shopper. Gewoon hop de juiste winkel in en hop er weer uit. Klaar! Zo ging ik laatst met vriendin M. de stad in voor een legging. Zo ging ik laatst met vriendin M. de stad uit met een ring, een riem en een armbandje. En ik draag niet eens ringen. Wat ging er mis?! Ik houd het erop dat mijn vrouwelijke hormonen de overhand kregen en mijn verstand overstemd hebben door hard te gillen ‘Die wil ik! Die wil ik!’ Maar ondanks de kleine deuk in mijn rekening, prijs ik mij opperst gelukkig met mijn nieuwe aanwinsten. Misschien ben ik toch iets meer girly dan ik wil toegeven.. FEBRUARI 2010 29
HOTSPOTS
30 HERSENSPINSELS
PLEASURE PARTY
B
en je ondeugend, nieuwsgierig en avontuurlijk ingesteld? Trek je stoute schoenen aan, zeg niets tegen je vriendinnen, maar nodig ze wel uit en organiseer een Pleasure Party bij jou thuis. Een Pleasure Party is hetzelfde idee als een Tupperwareparty waarbij er een consulente gratis over je vloer komt om producten te presenteren, die je die avond vervolgens ook kunt kopen. Het grote verschil is dat er op deze avond geen plastic broodtrommeltjes te bekijken zijn. Nee, de grote roze koffer van de consulente zit namelijk vol met vibrators, dildo’s, glijmiddelen en penisringen. Sabine, de consulente, had de gespannen sfeer al snel door en begon voorzichtig met glijmiddel met een smaakje, massagevoorwerpen en stimulerende olie. Daarna presenteerde ze de kleinere vibrators in lippenstiftformaat en trillende eitjes die je in kunt brengen en vervolgens met een afstandsbediening aan of uit kunt zetten. Handig om mee te nemen en te gebruiken wanneer de nood hoog is. Natuurlijk kwamen uiteindelijk de grotere maten ook op tafel en werden mijn vriendinnen opvallend enthousiast over penisringen. Seks is regelmatig het onderwerp van gesprek tussen mij en vriendinnen, maar deze avond begon toch wel een beetje giechelig en ongemakkelijk. Het is namelijk best vreemd om je vriendinnen vibrators te zien keuren tegen hun neuspuntje aan (zo kun je voelen of je de trilling fijn vindt of niet). Buiten dat was het een leuke avond en met mijn tas die uiteraard vol zat met gspotstimulators, vibrators in lippenstiftformaat en ronddraaiende konijnen ging ik voldaan weer naar huis. Tekst & Foto’s: Mara FEBRUARI 2010 31
ACHTERGROND
Eeuwenoude rollen onder de zoden? Vanaf de oudheid is er een rolverdeling geweest tussen mannen en vrouwen. Tot op de dag van vandaag is dat te merken. Maar er is ook veel veranderd; vrouwelijke buschauffeurs en huisvaders met een eigen cosmeticakastje. Een blik op de rolverschuiving.
E
r wordt vooral de laatste twee eeuwen meer waarde gehecht aan de gelijkwaardigheid van mannen en vrouwen. In 1976 is in Nederland de ‘Wet Gelijke Behandeling Mannen en Vrouwen’ ingevoerd. Men wil tegenwoordig dat mannen en vrouwen dezelfde rechten, plichten, beloning en ontplooiingskansen hebben. In de oertijd bestond er een verdeling in taken van mannen en vrouwen. Hierdoor is er een psychische en fysieke specialisatie ontstaan. Door de jaren heen is er zo ook een stereotype beeld van de taken en kwaliteiten van mannen en vrouwen ontstaan. Het is dus wel vreemd wanneer er na miljoenen jaren van mannelijke ontwikkeling een spotje op tv komt van Nivea-balsem voor een zacht en onweerstaanbaar huidje voor de man. En vrouwen niet meer verkleumd langs de lijn staan bij voetbal, maar schetterend in het veld. Zijn de man als jager en de vrouw als nestverdediger verleden tijd? In relaties zijn er zeer zeker veranderingen opgetreden. De vrouw stapt tegenwoordig vaker op de man af in de kroeg. De man wordt steeds vaker gespot met een plumeau in zijn 32 HERSENSPINSELS
hand de mannelijkheid van zich af te stoffen. En vrouwen kregen vroeger niks van bezit toegezegd bij een echtscheiding, nu wel. Maar in relaties zijn het wel nog grotendeels de mannen die werken en grotendeels de vrouwen die het huishouden verzorgen. Ondanks de het streven naar gelijkwaardigheid van mannen en vrouwen is er nog steeds een duidelijke rolverdeling. Mogelijk komt dit door de evolutie over de miljoenen jaren heen, waardoor genen en brein geslachtsgespecificeerd zijn en rolverdeling er bij de mens ingebakken zit. Voorheen, in de 19e eeuw, verloor een vrouw haar aanzien wanneer ze werkte. De vrouw moest voor het huishouden en de kinderen zorgen, werken was een schande. Maar in de steeds complexer wordende samenleving van de laatste eeuwen is er al langere tijd een verandering
ACHTERGROND
in het denkpatroon gaande. Het is voor de meeste van ons normaal dat vrouwen een baan hebben en je ziet vrouwen nu zelfs baantjes vervullen die oorspronkelijk te boek stonden als mannenbaantjes. De groep van stoere vrouwen en softe mannen die lijkt te voldoen aan een rolverschuiving wordt gekenmerkt door vrijere opvattingen over rolpatronen. Zij houden zich hoofdzakelijk op in de grote steden, daarbuiten is er minder sprake van zulke flexibele sekserollen. De verandering in het gedrag van mannen komt naar voren in de metroseksualiteit. Een metroseksueel is een heteroseksuele man die vrouwelijke trekken vertoont. Hij heeft veel aandacht
voor zijn kleding, haardracht en gebruikt vaak cosmetica. Neem hier David Beckham in gedachte, hij was de eerste die met metroseksualiteit geassocieerd werd. Hoewel onze Neanderthalervoorvaderen zich in hun graf zouden omdraaien, is voor onze generatie mannen uiterlijke verzorging vrij normaal. De term metroseksueel lijkt dan ook overdreven omdat het maar een stroming is, maar het kan gezien worden als kenmerk van de algehele rolverschuiving. De mannenafdeling in de Douglas is nu vele malen groter dan in de jaren’50, als de mannenafdeling toen überhaupt al bestond. Metroseksuelen lijken het paard voor de wagen te zijn. Over het algemeen worden alle mannenwangetjes zachter, maar niet alle mannen zijn metroseksueel. Gezien de gelijkwaardigheid in de wet is er veel veranderd. En er bestaan veranderingen in relaties. Er zijn enkele grote en daarnaast vele subtiele veranderingen, maar de grove rolverdeling bestaat nog en zal niet zomaar ophouden met bestaan. Motorchick of huisvader, diep van binnen regeert nog steeds de rolverdeling van het tijdperk van jagen en verzamelen. Tekst: Stan FEBRUARI 2010 33
HERSENSPiNSELS
Her•sen•spin•sel het; o -s verzinsel Het l ev en no en is als e oit la ng ge en penis, noeg hard .
an en m n e m gee aaro en w ij heeft n e d e h r en. . Of jn 2 Vrouwen zijn om van Er zi afe gaat t er wel e f te houden, niet om te naar c j hee of hi w begrijpen. u vro We r e ve en o n a t je t ne lang Al men waa n s r h zij te ze ze k ebb om o n en . o e g rk e n m aa t w an n b en ? uw ou kor en o zij en Vr s, m te ve n j l ela z n e en al jpe je lv a i h ro t uis p en uw God s wa en en chiep r a m ut eerst vrouw en ok de ma , want n en als wi jij schets daarna j voor je maakt toch t ! d e o aan he t echte ok eerst een werk b egint? n a ar m , ma een n e e e j j n r e t erse te g moe is, maa en h kertijd lijk j r i s i . u h n n u Nat n zoals zo late gelij n pe t e n ee m ze te a m nem hem nie o e t loed gaf d ms moe God enoeg b n Willia i g niet en. - Rob k Als brui een Wanneer een vrouw volvr ver g aat, ouw ze doende snel denkt, noemen g kom je te t dat je La ze het intuitie. dich t no at d t bij e . om oit e g eral a e n ov ef e da al n d n a le wa ch ned en die m bot ver ’ le t n e e d t et n ge n, woor tot op h even vas la ze va Vijf d e l j te e s n n zij wer n ta te n je m ter Hou mij ‘ t : wo e en rd kle an r en in . 34 HERSENSPINSELS
GEDICHT
Wat hou ik toch van vrouwen Vooral als ze mijn was opvouwen Me verwennen met ontbijt En een biertje brengen op z’n tijd Zo een die niet zeikt als ik ga roken Heerlijk eten voor me staat te koken De TV voor mij en voor haar de keuken En als ze dan ook nog heerlijk kan zingen Dan klus ik aan ons denkbeeldig huis Verjaag ik elke dode muis Plamuur ik elke dichte nis En ik maak je auto die niet kapot is
Tekst: Rick FEBRUARI 2010 35
Salsadansen In december zorgde SPiN ervoor dat de heupen losgingen bij een salsales in café Piecken. Geen partner? Geen probleem. Iedereen had iemand gevonden om zich aan vast te klampen tijdens het stunte.. euh.. dansen. Opvallend was dat er bijna evenveel Duitsers als Nederlanders waren, pluspunten voor de integratie! Al met al een groot succes, snel weer jongens? Tekst: Simone