Voorwoord 4. Inleiding 7. Toerisme internationaal, in Europa en Vlaanderen Internationale context 10

toerisme in cijfers g 2009

i.s.m.

Toerisme Vlaanderen Planning & Onderzoek

Foto’s Pagina’s 4, 10, 23 en 32: Diatheek Toerisme Vlaanderen Pagina 12: Westtoer, De Haan Coverfoto: Peter Schoemans, architect: Richard Rogers

Inlichtingen en verkoop Tel.: 02-504.03.63 Fax: 02-504.03.77 Email: [email protected] Verkoopprijs: € 15,00

Toerisme in cijfers online Surf naar www.toerismevlaanderen.be/cijfers

Verantwoordelijke uitgever Peter De Wilde, Toerisme Vlaanderen Grasmarkt 61, B-1000 Brussel Wettelijk Depot: D/2010/5635/21

toerisme in cijfers g 2009

Voorwoord

4

Inleiding

7

Toerisme internationaal, in Europa en Vlaanderen

9

1. Internationale context

10

2. Economische situatie en vakantiegedrag buurlanden

12

2.1 De Duitse markt

12

2.2 De Britse markt

13

2.3 De Franse markt

16

2.4 De Nederlandse markt

19

3. Economische situatie en vakantiegedrag in Vlaanderen

23

3.1 Economische situatie in België

23

3.2 Het vakantiegedrag in Vlaanderen

23

3.3 De lange vakanties van de Vlamingen

24

3.4 De korte vakanties van de Vlamingen

27

Verblijfstoerisme in Vlaanderen 2005-2009 – beschrijvend overzicht

31

1. De voornaamste trends

32

2. De binnenlandse markt

34

3. De buitenlandse markt

36

4. De belangrijkste buitenlandse markten

38

5. De voornaamste cijfers naar motief

41

6. Kust, kunststeden, Vlaamse regio’s

44

7. De voornaamste trends naar logiesvorm

45

8. Het logiesaanbod

47

2

Verblijfstoerisme in Vlaanderen 2005-2009 – statistisch overzicht

49

Overnachtingen 2009

51

Evolutie overnachtingen 2005-2009

61

Evolutie overnachtingen per marktland 2005-2009

71

Aankomsten 2009

87

Evolutie aankomsten 2005-2009

97

Evolutie aankomsten per marktland 2005-2009

107

Logiesaanbod 2009

123

Evolutie verhuursector 2005-2009

127

Overnachtingen naar motief 2009

131

Overnachtingen per maand 2009

139

Wegwijs

149

Verklaringen van begrippen, werkmethoden en afkortingen

151

Lijst van tabellen

157

Lijst van grafieken en figuren

161

3

Voorwoord

Welkom in onze twaalfde uitgave van het statistisch jaarboek Toerisme in Cijfers. Toerisme Vlaanderen startte deze reeks ruim 10 jaar geleden met als doel het inzicht in en het begrip van de toeristische sector te verbeteren. Ondertussen is de publicatie uitgegroeid tot een vaste waarde die u een klare kijk biedt op de trends van vraag en aanbod in toeristisch Vlaanderen. Voor het eerst in jaren was het wereldwijde toerisme in 2009 globaal gezien niet opgewassen tegen een externe bedreiging. Tevoren hebben specifieke en lokale gebeurtenissen zoals de Tsjernobyl ramp in 1986, de golfoorlog in 1991, de aanslagen op 11 september 2001, de SARS epidemie in 2003, de tsunami in 2004 het toerisme lokaal of regionaal verstoord. Nooit echter was de wereldwijde terugval zo algemeen en zo sterk als in 2009, onder impuls van de financieel economische crisis. Het aantal toeristen viel hierdoor wereldwijd terug met -4%. Europa als bestemming deelde het sterkst in

4

de klappen met -6% verlies. Ook Vlaanderen verloor in 2009 -5% buitenlandse toeristen. Voor de binnenlandse markt lijkt dan weer een substitutie-effect op te treden. Zij groeide met ruim 3%. Het is belangrijk dat we deze en vele andere cijfers en onderzoeken onder de aandacht brengen en met u kunnen delen. Toerisme Vlaanderen wenst verder te bouwen aan een kennis- en innovatiecentrum dat instaat voor verzameling en ontsluiting van kennis, maar ook voor de versterking van de innovatiecapaciteit van de sector. Samen met u willen we werken aan een innovatief toeristisch Vlaanderen dat klaar is voor de nieuwe toerist. Hou zeker onze website www.toerismevlaanderen.be/ cijfers in het oog voor nog meer detailgegevens, de recentste cijfers omtrent inkomend en binnenlands toerisme en nuttige marktonderzoeken. Op deze

website vindt u tevens Toerisme in Cijfers XL. Deze online publicatie gaat in een uitgebreide reeks van ongeveer 750 tabellen dieper in op de aankomsten overnachtingcijfers. Sinds januari 2010 is het nieuwe en langverwachte logiesdecreet in voege getreden. Voor de uitbater schept het Vlaamse logiesdecreet eerlijke concurrentie met duidelijke spelregels voor iedereen in Vlaanderen. Voor de toerist brengt het logiesdecreet de nodige kwaliteitsgaranties. Via dit omschakelingsproces zullen onder andere de vele gastenkamers en huurvakantiewoningen in Vlaanderen een wettelijke plaats krijgen in de kwaliteitszorg van het toeristische logiesproduct. Dit traject is niet zonder gevolg voor de statistiekreeksen van morgen. Onze diensten zullen alles in het werk stellen om deze omschakeling zo vlot mogelijk te laten verlopen, en de beschikbaarheid van betrouwbare evolutiecijfers van het verblijfstoerisme in

Vlaanderen verzekeren. Een woord van dank gaat uit naar de Algemene Directie Statistiek van de Federale Overheidsdienst Economie, waarvan we gegevens kregen die in deze publicatie voor u werden geanalyseerd. Mocht u opmerkingen of aanvullingen hebben, dan bent u welkom bij de dienst Planning & Onderzoek van Toerisme Vlaanderen, waarvan u de coördinaten vindt in de binnenkaft.

Peter De Wilde administrateur-generaal Toerisme Vlaanderen

5

Inleiding In Toerisme in Cijfers 2009 zetten we voor het twaalfde jaar op rij de belangrijkste trends en bevindingen voor wat betreft het internationale toerisme en de toerismestromen van, naar en in onze regio op een rijtje. Deze trends zijn gevat in een beschrijvend en cijfermatig onderdeel. De publicatie opent met het beschrijvende luik dat op zijn beurt twee hoofdstukken bevat. Het eerste hoofdstuk geeft een aantal trends weer op internationaal en Europees niveau. Daarnaast komen ook de recente evoluties in het vakantiegedrag aan bod van de voor onze regio belangrijkste marktgebieden. De voornaamste internationale marktgebieden voor onze bestemming zijn de buurlanden: Nederland, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. Het binnenland is, wat het volume betreft, de grootste markt voor onze toeristische industrie. Op basis van vakantieonderzoeken, uitgevoerd in de respectievelijke marktgebieden, worden de recente verschuivingen in het vakantiegedrag van de toeristen in kaart gebracht. Daarnaast knopen we opnieuw aan met enkele interessante economische indicatoren over deze markten. Het tweede beschrijvende hoofdstuk geeft aan welke belangrijke trends waargenomen worden in het verblijfstoerisme. Aan de hand van de gegevens, verzameld door de FOD Economie – Algemene Directie Statistiek wordt een analyse gemaakt van het commerciële verblijfstoerisme naar herkomstland, bestemmingsregio in ons land, logiesvorm, verblijfsmotief en verblijfsperiode. We bespreken de evoluties van de laatste vijf jaren. Het statistische luik bestaat uit een katern tabellen en een katern grafieken. De voorgestelde informatie heeft telkens betrekking op het commerciële verblijfstoerisme. De Algemene Directie Statistiek registreert in de verschillende soorten commerciële logiesverstrekkende bedrijven het aantal aankomsten en het aantal overnachtingen door toeristen. Het betreft zowel overnachtingen van vakantiegangers als zakenlui. Deze overnachtingen en aankomsten vormen het basisgegeven in de tabellenkatern. Beide gegevens worden voorgesteld voor het meest recente beschikbare jaar (i.c. 2009) of voor de periode 2005-2009. De jaartabellen geven een overzicht naar logiesvorm, de evolutietabellen geven totale overnachtingscijfers

(dan wel aankomstcijfers) weer. Qua bestemming zijn tabellen aangemaakt voor België, de drie gewesten, Vlaanderen (Vlaams + Brussels Gewest), de kust, de kunststeden en de Vlaamse regio’s. De kunststeden zijn Antwerpen, Brugge, Brussel, Gent, Leuven en Mechelen. Qua herkomstlanden werden naast EU-landen nog een aantal andere, voor onze regio belangrijke, herkomstlanden opgenomen. De katern met de grafieken heeft betrekking op de overnachtingen van 2009. Voor de verschillende bestemmingsregio’s wordt per herkomstland zowel het motief van het verblijf nagegaan als de spreiding van het verblijf over het kalenderjaar. Een belangrijk inhoudelijk verschil tussen het tweede beschrijvende hoofdstuk en het statistische luik is, dat in het beschrijvende hoofdstuk alle gegevens in verband met het verblijfstoerisme in ons land (in tekst en tabellen) inclusief commercieel huurlogies aan de kust zijn. Om praktische redenen zijn de verhuurcijfers in het statistische luik niet geïntegreerd op tabelniveau, doch als afzonderlijk deel opgenomen. Gezien het enkel om commercieel huurlogies gaat, is de directe verhuur niet opgenomen. Op basis van gegevens van Westtoer kunnen we aannemen dat het overnachtingsvolume in de directe verhuur aan de kust nog eens even groot is als in de commerciële verhuur. Aan het einde van de publicatie worden een aantal begrippen en werkmethoden nader toegelicht. U vindt er eveneens een lijst met alle voorgestelde tabellen zowel uit het beschrijvende als het statistische luik. Aan de hand van deze lijsten kan u snel navigeren naar het onderdeel dat uw interesse wegdraagt. Indien u geïnteresseerd bent in meer detailcijfers kan u steeds online terecht op www.toerismevlaanderen.be/ cijfers, in Toerisme in Cijfers XL. U vindt er extra tabellen per verblijfsmotief, verblijfsperiode (qua indicatoren) en ook voor de individuele kunststeden, de provincies en alle Vlaamse toeristische regio’s.

Veel leesplezier

7

toerisme internationaal, in Europa en Vlaanderen

1. Internationale context

Evolutie van het internationale toerisme Jaarlijks schetst de ‘World Tourism Organization’ (UNWTO) het aantal internationale aankomsten en de ontvangsten uit toerisme. Enkel buitenlandse aankomsten, zowel zakelijke als recreatieve, worden in deze cijfers meegerekend. Het millenniumjaar 2000 was een absoluut topjaar. Daarna volgden een aantal jaren van vertraagde groei. Sinds 2004 ging het toerisme wereldwijd weer sterk vooruit. Zelfs de invloed van de tsunami eind 2004, bleef voor het wereldwijde toerisme eerder beperkt. Eind 2008 wordt gekenmerkt door de financiële crisis. Deze blijkt zijn effect niet te missen. 2008 sloot nog af met een beperkte groei. In het jaar 2009 is de crisis heel duidelijk tot uiting gekomen. Het aantal buitenlandse aankomsten wereldwijd valt terug van 919 miljoen tot 880 miljoen. In 2007 bedroeg de toename nog +6%, in 2008 +2% en in 2009 noteren we een daling van -4%. De gemiddelde jaarlijkse groei sinds 1995 bedraagt +3%. Een analyse van de cijfers van de crisis maken een aantal trends duidelijk. Er wordt meer gekozen voor nabije bestemmingen. Een tweede vakantie wordt sneller achterwege gelaten. De cijfers voor de eerste maanden van 2010 tonen wel een herstel tegenover 2009. De belangrijkste bestemming wereldwijd is Frankrijk, gevolgd door Spanje en de Verenigde Staten. Europa ontvangt dan ook veruit de meeste toeristen; 52% van alle aankomsten wereldwijd, met Frankrijk als topbestemming. Het aantal internationale aankomsten in Europa is in 2009 gedaald met bijna -6%. Hiermee scoort Europa het minst goed van alle continenten. De regio Centraal- en Oost-Europa heeft het meest te lijden onder de crisis, ze verliest -10% aankomsten. ZuidEuropa kan het verlies beperken tot -4%. Voor Noord-

10

Europa en West-Europa bedraagt de achteruitgang respectievelijk -6% en -5%. Azië en de Pacific komen op de tweede plaats. Met 182 miljoen aankomsten genereren deze landen 21% van de aankomsten wereldwijd. De daling blijft beperkt tot ruim -1%. Dit is heel wat minder dan de gemiddelde jaarlijkse groei sinds 1995, die +6% bedraagt. Binnen deze regio zijn er wel sterke verschillen. China, de vierde bestemming in de wereld, kent een daling van -4% aankomsten. De regio Noord-oost-Azië ziet het aantal toeristen ook dalen met bijna -3%. Zuid-oostAzië daarentegen lijkt veel minder last te hebben van de crisis. Het aantal aankomsten is er nog toegenomen met meer dan +1%, en dit ondanks de aanhoudende demonstraties en problemen in Thailand. Het Amerikaanse continent zorgt voor 16% van alle internationale aankomsten wereldwijd. Bijna twee derde hiervan is voor Noord-Amerika. Zuid-Amerika en de Caraïben houden vrij goed stand en beperken elk het verlies tot rond de -2%. Noord-Amerika en CentraalAmerika kennen elk een verlies van ongeveer -5% in 2009. Het Midden-Oosten is tot 2009 jaar na jaar sterk gestegen. De gemiddelde jaarlijkse groei sinds 1995 bedraagt dan ook +11%. In 2008 leek deze regio geen last te hebben van de crisis. In 2009 zijn het aantal aankomsten echter gedaald met -5%, de - op Europa na - sterkste relatieve daling. Afrika is het enige continent dat een vooruitgang kent in 2009. De stijging bedraagt +3%. Deze stijging is vergelijkbaar met die in 2008, maar zit wel onder de gemiddelde jaarlijkse groei sinds 1995.

Tabel 1: Internationale aankomsten 1990-2009 (aantal x 1.000.000)

1990

1995

2007

2008

2009

% 2009

Trend 08-09

GJG* 95-09

Afrika

15

20

45

44

46

5%

+3%

+6%

Noord-, Midden- en Zuid-Amerika

93

109

143

147

140

16%

-5%

+2%

Azië en Pacific

58

86

182

184

182

21%

-1%

+6%

281

322

487

488

460

52%

-6%

+3%

10

14

47

56

53

6%

-5%

+10%

456

550

904

919

880

100%

-4%

+3%

Europa Midden-Oosten Wereld Bron: UNWTO

In de tabel van de ontvangsten zijn de bedragen uitgedrukt in dollar en in actuele prijzen. In totaal bedragen de ontvangsten uit het internationaal toerisme in 2009 852 miljard dollar of 611 miljard euro. Het internationaal passagierstransport zit hier niet in. Dit genereert ook nog eens 161 miljard dollar. Het aandeel van de verschillende werelddelen is bij de ontvangsten vrij vergelijkbaar met dat bij de aankomsten. Europa haalt net niet de helft van het totaal binnen. Dit aandeel is iets kleiner dan bij de aankomsten wat er dus op wijst dat de toerist in Europa iets minder heeft gespendeerd dan gemiddeld wereldwijd. Het omgekeerde is waar voor de nummers twee en drie in de lijst, respectievelijk Azië en Pacific en de Amerika’s. De twee kleinere spelers, Afrika en het Midden-Oosten, ontvangen dan weer relatief minder gulle toeristen. De top drie van landen met de hoogste ontvangsten is in 2009 dezelfde als bij de aankomsten maar in een andere volgorde. De Verenigde Staten ontvangen de meeste inkomsten, gevolgd door Spanje en dan pas Frankrijk. De ontvangsten, uitgedrukt in constante prijzen in dollar, zijn gedaald met bijna -10%. In lokale munten omgerekend bleef de daling beperkt tot -6%. Het verschil is het gevolg van de dollar die nog steeds zwak is. Met andere woorden, de invloed van de crisis die ingetreden is eind 2008, is in 2009 duidelijk voelbaar. De daling is iets groter dan de daling in de aankomsten wat er op wijst dat er niet alleen minder gereisd werd maar dat de toerist per reis ook nog eens minder uitgeeft in 2009. De bespreking van de evolutie gaat verder in lokale munten en constante prijzen, in vergelijking met de trends in de

tabel zullen er dus verschillen zijn. Europa ziet de inkomsten uit het internationaal toerisme dalen met bijna -7% tegenover 2008. In 2008 bleef het verlies nog beperkt tot iets meer dan -1%. Binnen Europa is het enkel NoordEuropa dat zijn verlies nog enigszins kan beperken tot -3%. De andere subregio’s verliezen elk iets meer dan -7%. In Azië en de Pacific is de terugval beperkt tot -1%. In 2008 was er wel nog een groei van bijna +5% en in de twee jaren voordien lag het groeiritme telkens rond de +10%. Opvallend zijn de prestaties van de subregio’s. Zuid-oost-Azië verliest hier -7% aan inkomsten terwijl het aantal toeristen nog licht stijgt. Noord-oost-Azië en Oceanië zien, als enige subregio’s in de wereld, het aantal inkomsten stijgen. In Noord-oost-Azië blijft dit weliswaar beperkt tot +1%, maar in Oceanië is er een toename van +5%. De Amerika’s gaan van alle werelddelen het sterkst achteruit: -10%. De 2 jaren voordien bedroeg de toename nog telkens ongeveer +5%. Waar de groei van de vorige jaren te danken is aan Noord-Amerika is de sterkste terugval nu ook in NoordAmerika waar te nemen (-12%). Ook de andere subregio’s zien hun inkomsten dalen. Zuid-Amerika blijft het meest gespaard waar de daling beperkt blijft tot iets meer dan -1%. In het Midden-Oosten zijn de inkomsten uit het internationaal toerisme eveneens gedaald, met -3%. Dit is wel duidelijk minder dan de terugval in aankomsten. De toeristen in het Midden-Oosten gaan hiermee in tegen de trend van lagere uitgaven. Afrika doet het bij de aankomsten nog goed maar bij de ontvangsten gaat het heel wat minder. Er is een daling van -6%. De toerist is dus wel nog naar Afrika gereisd maar heeft er heel wat minder uitgegeven. In Subsahara-Afrika is de daling sterker dan in Noord-Afrika.

Tabel 2: Internationale ontvangsten 1990-2009 (in miljard US$) Afrika Noord-, Midden- en Zuid-Amerika Azië en Pacific Europa Midden-Oosten Wereld

1990

1995

2007

2008

2009

% 2009

Trend 08-09

GJG 95-09

5

8

29

30

29

3%

-4%

+9%

69

100

171

188

165

19%

-12%

+4%

41

77

187

209

203

24%

-3%

+7%

143

213

435

474

413

49%

-13%

+5%

4

9

35

42

42

5%

+1%

+12%

263

407

857

942

852

100%

-10%

+5%

Bron: UNWTO

* GJG: Gemiddelde Jaarlijkse Groei, voor definitie zie achteraan in ‘Wegwijs’

11

2. Economische situatie en vakantiegedrag buurlanden

2.1 g

De Duitse markt

Economische situatie in Duitsland

g

Met 82 miljoen inwoners heeft Duitsland het hoogste bevolkingsaantal onder onze buurlanden. Opvallend is dat de populatie kleiner wordt. Het BBP daalt in 2009 met bijna -5%, de crisis was er dus heel goed te voelen. In vergelijking met de andere buurlanden doet Duitsland het samen met het Verenigd Koninkrijk het minst goed. Per capita is het BBP vergelijkbaar met dat van Frankrijk maar het ligt lager dan dat van België en Nederland. In 2009 is er bijna geen inflatie. Dat is vergelijkbaar met België en Frankrijk maar valt lager uit dan in het Verenigd Koninkrijk en Nederland. De werkloosheidsgraad in Duitsland is vergelijkbaar met die in het Verenigd Koninkrijk en België. De stijging blijft hier in 2009, ondanks de crisis, beperkt.

Het vakantiegedrag van de Duitsers

De ‘Forschungsgemeinschaft Urlaub und Reisen’ (FUR) geeft elk jaar in de ‘Reiseanalyse’ een beschrijving van het reisgedrag van de Duitse bevolking ouder dan 14 jaar. De Duitse korte vakanties (van één tot en met drie overnachtingen) en zakenreizen zijn niet opgenomen in dit onderzoek. Driekwart van de bevolking ouder dan 14 jaar, of ongeveer 49 miljoen Duitsers, onderneemt in 2009 minstens één vakantie. De vakantieparticipatie ligt in 2009 iets lager dan in 2008, maar wel nog steeds hoger dan in 2007 en dit ondanks de crisis. Het aantal vakanties per Duitse vakantieganger, de frequentie, blijft stabiel in 2009. Het totale aantal Duitse vakanties (bijna 65 miljoen) ligt opnieuw hoger dan het jaar voordien. De winst is uitsluitend voor het binnenland. De buitenlandse vakanties zijn zelfs licht gedaald. Deze daling is eigenlijk niet zo verrassend. Sinds 2004 daalt het aantal buitenlandse vakanties, enkel 2008 vormt hierop een uitzondering.

. Tabel 3: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Duitsland 2005-2009 en BBP 2009 BBP (miljoen euro)

BBP per capita (euro)

339.162

31.796

2005

2006

2007

2008

2009

Populatie (x 1.000)

82.501

82.438

82.315

82.218

82.002

Evolutie BBP

+0,8%

+3,2%

+2,5%

+1,3%

-4,9%

Duitsland

2.409.100

29.378

Frankrijk

1.907.145

29.637

571.979

34.695

1.563.186

25.552

1

Werkloosheidsgraad

10,7%

9,8%

8,4%

7,3%

7,5%

Inflatie

+1,9%

+1,8%

+2,3%

+2,8%

+0,2%

Bron: Eurostat 1 op basis van constante prijzen

12

België

Nederland Verenigd Koninkrijk

Tabel 4: Vakantieparticipatie van de Duitsers 2007-2009 (vakanties)

2007

2008

2009

Participatie

74,8%

76,2%

75,7%

Frequentie

1,3

1,3

1,3

Aantal vakanties (mln)

62,9

64,0

64,8

Aantal binnenlandse vakanties (mln)

19,8

20,0

21,1

Aantal buitenlandse vakanties (mln)

43,1

44,0

43,7

Bron: FUR

Van de Duitse vakantiegangers gaat ongeveer één op drie in eigen land op reis, een ander derde gaat richting Middellandse Zee en de andere bestemmingen moeten het doen met het overige derde. De favoriete buitenlandse vakantiebestemming van de Duitsers is Spanje: bijna een vijfde van de buitenlandse vakanties gaat in die richting. Spanje blijft net zoals in 2008 stabiel. In 2007 was er nog een grote terugval. Italië ziet het aantal Duitsers opnieuw toenemen en neemt meer afstand van de nummer drie, Oostenrijk. Doordat Oostenrijk zijn verlies kan beperken en Turkije een zwaar verlies moet incasseren van bijna -18% neemt Oostenrijk de derde plaats over van Turkije. Frankrijk en de Scandinavische landen doen het erg goed in 2009. België heeft een aandeel van 0,8%, wat neerkomt op naar schatting 300.000 Duitse reizen van 4 of meer nachten. België is meer een korte vakantiebestemming van de Duitsers. Bij de vakanties van 1 tot en met 3 nachten heeft België een marktaandeel van 3%, of 500.000 vakanties. Tabel 5: Buitenlandse vakanties van de Duitsers 2007-2009 (aantal x 1.000.000)

Tabel 6: Kenmerken van de buitenlandse vakanties van de Duitsers 2007-2009 2007

2008

2009

Wagen/Mobilhome/Caravan

34,6%

34,5%

34,3%

Vliegtuig

Transportmiddel

52,7%

52,4%

52,4%

Bus

8,5%

8,6%

8,2%

Trein

1,7%

1,7%

2,0%

Andere

2,5%

2,8%

3,1%

Met reisbemiddeling

56%

59%

52%

Zonder reisbemiddeling

44%

41%

48%

950

974

971

12,5

12,5

12,2

Reisbemiddeling

Bestedingen (pp/per vakantie)

2007

2008

2009

% 2009

Trend 08-09

Spanje

8,2

8,3

8,3

19,0%

+0,5%

Italië

4,6

4,6

5,1

11,7%

+11,1%

Oostenrijk

3,7

4,0

3,8

8,7%

-3,6%

Turkije

3,8

4,5

3,7

8,4%

-17,6%

Noordse landen*

2,2

2,0

2,3

5,2%

+14,3%

Frankrijk

1,7

1,8

2,0

4,6%

+12,1%

Griekenland

2,3

1,7

1,6

3,7%

-6,2%

Andere

16,7

18,9

18,5

42,4%

-2,2%

Totaal buitenland

43,1

44,0

43,7

100%

-0,7%

Bron: FUR

vergelijking met 2008, terwijl de bus beperkt aandeel verliest en de trein licht wint. Voor 52% van de buitenlandse reizen maken de Duitsers in 2009 gebruik van reisbemiddeling. De keuze voor package tours en andere reizen geboekt bij een reisagent valt fors terug ten opzichte van 2008. Voor een binnenlandse reis wordt slechts in 19% van de gevallen beroep gedaan op reisbemiddeling. Gemiddeld besteden de Duitsers 971 euro op vakantie. Rekening houdend met de inflatie is dit iets minder dan in 2008 (976 euro), en nog iets minder dan in 2007 (979 euro). Anderzijds is ook de verblijfsduur in 2009 achteruit gegaan en daalde besteding per persoon en per nacht niet. De gemiddelde verblijfsduur van de Duitsers schommelde al een aantal jaren rond 12,5 nachten, in 2009 is die echter gezakt tot 12,2.

*Noorwegen, Finland, Zweden, Denemarken

Het vliegtuig wordt door meer dan de helft van de Duitsers gekozen als transportmiddel voor buitenlandse vakanties. In 2009 stagneert het aandeel van het vliegtuig, na twee jaar van achteruitgang. Het aandeel was nochtans al jaar na jaar toegenomen tot 2006. Het aandeel van de wagen blijft ongeveer stabiel in

Per persoon in euro Reisduur (gemiddeld) Aantal nachten Bron: FUR

2.2 g

De Britse markt

Economische situatie in het Verenigd Koninkrijk

Het Verenigd Koninkrijk telt meer dan 61 miljoen inwoners. Het BBP stijgt tot 2007 erg goed. In 2008 bleef het nagenoeg stabiel waarna het in 2009 afneemt met bijna -5%. Samen met Duitsland kent het van onze buurlanden de sterkste daling. Het BBP per capita bedraagt in 2009 iets meer dan 25.000 euro, de laagste waarde onder onze buurlanden. De inflatie is zoals in alle buurlanden gedaald maar blijft relatief hoog. De werkloosheid is in 2009 sterk toegenomen, tot voor 2009 was ze relatief laag. Nu is de werkloosheidsgraad eerder gemiddeld in vergelijking met de andere buurlanden.

13

Tabel 7: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor het Verenigd Koninkrijk 2005-2009 en BBP 2009 2005

2006

2007

2008

Populatie (x 1.000)

60.060

60.426

60.817

61.176

n.b.

Evolutie BBP1

+2,2%

+2,8%

+2,7%

+0,1%

-4,9%

Werkloosheidsgraad Inflatie

4,8%

5,4%

5,3%

5,6%

7,6%

+2,1%

+2,3%

+2,3%

+3,6%

+2,2%

339.162

31.796

2.409.100

29.378

Frankrijk

1.907.145

29.637

571.979

34.695

1.563.186

25.552

Nederland

Bron: Euromonitor

Het vakantiegedrag van de Britten

De International Passenger Survey (IPS) onderzoekt jaarlijks het reisgedrag van, naar en in het Verenigd Koninkrijk. Iedereen vanaf 16 jaar komt in aanmerking voor het onderzoek, ongeacht het motief of de lengte van verblijf. Korte verblijven tot en met drie nachten en dagtrips worden in deze survey meegerekend en zowel vakanties, zakenreizen als verblijven bij vrienden en familie komen in aanmerking. In onderstaande tabellen zijn de dagtrips opgenomen in de cijfers met betrekking tot de bezoeken. De overnachtingscijfers sluiten de dagtrips logischerwijze uit. Het aantal Britse buitenlandse bezoeken en overnachtingen zijn in 2009 sterk afgenomen. Het aantal bezoeken was in 2008 nog maar licht gedaald terwijl de overnachtingen nog toegenomen waren. Opvallend is dat de buitenlandse daguitstappen minder sterk zijn afgenomen dan in 2008. Van de 1,8 miljoen daguitstappen gaan er 318.000 richting België, een aandeel van 17%.

Tabel 8: Buitenlandse bezoeken en overnachtingen van de Britten 2007-2009 (aantal x 1.000) Aantal bezoeken Waarvan daguitstappen Daguitstappen naar België Aantal overnachtingen Bron: IPS

14

België


Duitsland

Verenigd Koninkrijk


g

BBP (miljoen euro)

2009

2007

2008

2009

Trend 08-09

69.450

69.011

58.614

-15,1%

2.632

2.161

1.864

-13,7%

458

364

318

-12,6%

689.643

703.281

614.492

-12,6%

In 2009 is de buitenlandse reislust van de Britten overduidelijk getemperd. Bijna overal in de wereld is het aantal Britse bezoeken fors gedaald en de daling binnen Europa is ongeveer gelijk aan de globale daling wereldwijd. Europa eigent zich wel nog bijna 80% van alle buitenlandse bezoeken toe. Dat is een groter aandeel dan bij de overnachting door relatief kortere reizen binnen Europa en omdat de daguitstappen mee zijn opgenomen bij de bezoeken. De twee topbestemmingen zijn heel duidelijk afgescheiden van de rest. Het gaat om Spanje en Frankrijk. Net zoals de meeste andere bestemmingen vallen ook zij sterk terug met respectievelijk -16% en -10%. Op de derde plaats komt Ierland ondanks een verlies van -10%. In 2008 waren de Verenigde Staten nog derde maar zij verliezen meer dan -20%. Binnen Europa verliezen alle bestemmingen, de meeste -10% of meer. Enkel Polen kan het verlies heel beperkt houden. De grootste verliezers zijn Portugal, Italië, België en Duitsland. Buiten Europa krijgen we hoofdzakelijk een gelijkaardig beeld waarbij in de meeste bestemmingen het aantal Britse bezoeken meer dan -10% achteruitgaat. Heel opvallend is echter Egypte waar de Britse bezoeken zijn toegenomen met +12%. Noord-Amerika is hier de grote verliezer.

Tabel 9: Buitenlandse bezoeken van de Britten 2007-2009 (aantal x 1.000)

2007

2008

2009

% 2009 Trend 08-09

Spanje

13.869

13.819

11.582

19,8%

-16,2%

Frankrijk

11.201

10.855

9.764

16,7%

-10,1%

Ierse Republiek

4.205

3.921

3.549

6,1%

-9,5%

Italië

3.569

3.372

2.610

4,5%

-22,6%

Duitsland

2.686

2.703

2.127

3,6%

-21,3%

Griekenland

2.511

2.096

1.881

3,2%

-10,3%

Nederland

2.239

2.008

1.840

3,1%

-8,4%

Portugal

2.177

2.531

1.809

3,1%

-28,5%

Turkije

1.532

1.936

1.622

2,8%

-16,2%

Polen

1.552

1.578

1.554

2,7%

-1,5%

België

1.870

1.787

1.392

2,4%

-22,1%

Overig Europa

7.777

7.818

6.214

10,6%

-20,5%

55.188

54.424

45.944

78,4%

-15,6%

3.923

4.003

3.187

5,4%

-20,4%

India

972

956

847

1,4%

-11,4%

Europa Verenigde Staten

Bij de verre bestemmingen valt op dat de verdeling bij de overnachtingen heel anders is dan bij de bezoeken. Landen als India, Pakistan, Australië en Thailand doen het opvallend goed door een lange verblijfsduur. Landen als Egypte en de Verenigde Arabische Emiraten zijn dan weer minder belangrijk bij de overnachtingen. De Britse overnachtingen in de meeste verre bestemmingen gaan, net zoals de bezoeken, sterk achteruit, met Egypte als opvallende uitzondering.

Tabel 10: Buitenlandse overnachtingen van de Britten 2007-2009 (aantal x 1.000) Spanje

2007

2008

2009 % 2009 Trend 08-09

131.795

131.299

110.877

18,0%

-15,6%

Frankrijk

71.012

71.137

66.329

10,8%

-6,8%

Griekenland

26.674

23.246

20.314

3,3%

-12,6%

Italië

26.174

25.507

19.926

3,2%

-21,9%

Ierse Republiek

21.474

19.407

18.665

3,0%

-3,8%

Turkije

16.214

22.541

18.276

3,0%

-18,9%

Portugal

21.262

24.179

18.102

2,9%

-25,1%

Polen

16.438

17.697

17.773

2,9%

+0,4%

Egypte

510

664

749

1,3%

+12,8%

Verenigde Arabische Emiraten

513

651

549

0,9%

-15,7%

Canada

664

626

465

0,8%

-25,7%

Duitsland

13.237

14.979

12.198

2,0%

-18,6%

Australië

532

511

434

0,7%

-15,1%

Cyprus

15.141

15.846

12.039

2,0%

-24,0%

7.148

7.176

6.439

11,0%

-10,3%

Nederland

9.025

8.469

8.605

1,4%

+1,6%

Zwitserland

7.391

7.755

5.371

0,9%

-30,7%

Oostenrijk

4.938

6.063

5.276

0,9%

-13,0%

België

5.285

4.759

4.129

0,7%

-13,2%

Malta

5.011

5.523

4.002

0,7%

-27,5%

Overige wereld Totaal

69.450

69.011

58.614

100%

-15,1%

Bron: IPS

De volgende gegevens hebben betrekking op de Britse overnachtingen in het buitenland. Hierdoor sluiten we de daguitstappen logischerwijze uit. Het totaal aantal Britse overnachtingen is afgenomen. Het verlies is in Europa iets sterker dan het totaal. Het marktaandeel van Europa is bij de overnachtingen wel heel wat kleiner dan bij de bezoeken. De verblijfsduur van reizen buiten Europa is dan ook een stuk hoger. De topbestemmingen op vlak van overnachtingen zijn eveneens Spanje en Frankrijk. Het verschil in marktaandeel tussen beide is wel groter dan bij de bezoeken. Ook hier is het verlies van Spanje sterker dan van Frankrijk. Op de derde plaats komt de Verenigde Staten, afgescheiden van de rest. Ierland is duidelijk een bestemming voor korte vakanties waardoor ze een stuk lager staat bij de overnachtingen. Omdat het aantal overnachtingen in India constant blijft en Italië fors verliest, stijgt India naar de vierde plaats. Italië zakt twee plaatsen, want ook Griekenland springt er over, ondanks een verlies van -13%. De grootste verliezers zijn Zwitserland, Malta, Portugal en Italië. België verliest minder Britse overnachtingen dan bezoeken. Het verlies van België ligt hier zelfs nipt onder het Europese gemiddelde.

Overig Europa

32.425

33.761

30.435

5,0%

-9,9%

423.496

432.168

372.317

60,6%

-13,8%

Verenigde Staten

51.688

55.110

43.184

7,0%

-21,6%

India

24.986

24.061

24.120

3,9%

+0,2%

Pakistan

15.384

15.192

17.019

2,8%

+12,0%

Australië

21.021

20.334

15.710

2,6%

-22,7%

Canada

10.864

10.647

8.039

1,3%

-24,5%

Thailand

9.456

9.908

7.712

1,3%

-22,2%

Overige wereld

132.748

135.861

126.391

20,6%

-7,0%

Totaal

689.643

703.281

614.492

100%

-12,6%

Europa

Bron: IPS

De tunnelverbinding wint verder aan belang voor een bezoek aan België. Meer dan de helft komt nu al via deze weg. Het vliegtuig verliest opnieuw een beetje terrein. 16% van de Britse bezoekers vliegt nu naar België. De boot verliest nog iets meer aandeel. In 2007 was de boot nog even belangrijk als de Tunnel. Twee jaar later bedraagt het verschil 22 procentpunt.

15

Tabel 11: Transportmiddel van de Britse bezoeken naar België 2007-2009 2007

2008

2009

Vliegtuig

16,8%

19,3%

15,7%

Boot

41,1%

34,4%

30,9%

Tunnel

42,1%

46,3%

Totaal

100%

100%

Tabel 12: Britse bezoeken in België naar motief 2007-2009

2007

2008

2009

Vakantie

53,7%

50,1%

51,3%

Zaken

25,1%

29,8%

28,3%

53,4%

Bezoek familie of vrienden

11,8%

9,7%

13,6%

100%

Andere

9,3%

10,4%

6,8%

Totaal

100%

100%

100%

Bron: IPS

Bron: IPS

Het belangrijkste doel voor een bezoek aan België is vakantie. Dit is het geval voor de helft van de bezoeken. Zaken vormen het motief voor bijna 30% van de bezoeken. De vakanties winnen terug licht aandeel na het verlies in 2008, terwijl de zaken terrein verliezen in 2009. Het bezoek aan familie of vrienden wint het sterkst aan aandeel.

In totaal besteden de Britten in België in 2009 355 miljoen pond of 399 miljoen euro. Per bezoek komt dit neer op gemiddeld 255 pond of 286 euro. Wanneer rekening gehouden wordt met de inflatie, is het totaal bestede bedrag in België gedaald met 104 miljoen pond of 117 miljoen euro. Dit betekent 36 euro minder per bezoeker. In vergelijking met 2007 is dit zelfs 79 euro minder. De verdere verzwakking van het pond in 2009 laat zich heel duidelijk voelen, zowel op het vlak van het aantal bezoeken als op het vlak van de uitgaven. Tabel 13: Bestedingen Britse bezoeken in België 2007-2009 (aantal x 1.000.000)

2007

2008

2009

In pond

441

449

355

In euro

644

564

399

Bron: IPS

2.3 g

De Franse markt

Economische situatie in Frankrijk

Frankrijk is de kaap van de 64 miljoen inwoners voorbij. Dit is net iets meer dan het Verenigd Koninkrijk. Net zoals in de andere buurlanden gaat ook in Frankrijk het BBP in 2009 naar beneden. Frankrijk doet het wel het best van alle buurlanden. Het BBP per capita ligt nu iets onder de 30.000 euro. Frankrijk scoort hiermee minder goed dan Nederland en België, maar is vergelijkbaar met Duitsland. Na de opvallend hoge inflatie in 2008 blijft de geldontwaarding in 2009 nagenoeg stabiel. De werkloosheidsgraad was in Frankrijk sinds 2005 geleidelijk aan het dalen. In 2009 is ze echter opnieuw sterk toegenomen en zit ze zelfs boven het niveau van 2005. Tabel 14: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Frankrijk 2005-2009 en BBP 2009 (indicator)

2005

2006

2007

2008

2009

BBP (miljoen euro)


62.638

62.999.

63.392

63.753.

64.351

België

339.162

31.796

Evolutie BBP1

1,9%

2,2%

2,4%

0,2%

-2,6%

Duitsland

2.409.100

29.378

Werkloosheidsgraad

9,3%

9,2%

8,4%

7,8%

9,5%

Frankrijk

1.907.145

29.637

Inflatie

1,9%

1,9%

1,6%

3,2%

0,1%

Nederland

571.979

34.695

1.563.186

25.552

Populatie (x 1.000)

Bron: Eurostat op basis van constante prijzen

Verenigd Koninkrijk

1

16

Bron: Euromonitor

g

Tabel 16: Korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008

Het vakantiegedrag van de Fransen

In ‘Le Suivi de la Demande Touristique des Français‘ wordt jaarlijks door INSEE, DGCIS en TNS-Sofres het vakantiegedrag van de Fransen onderzocht en in kaart gebracht. Door middel van een maandelijkse enquête worden 20.000 inwoners van Frankrijk ouder dan 15 jaar ondervraagd. Een vakantie is gedefinieerd als elk recreatief verblijf van minimum één nacht, omwille van ontspanning, rust of bezoek aan familie, vrienden of kennissen, buiten de eigen woning. Een korte vakantie duurt één tot drie nachten, terwijl een lange vakantie minimum vier nachten beslaat. Opgelet, wegens het niet tijdig ter beschikking zijn van de gegevens van 2009, is dit hoofdstuk beperkt tot de cijfers van 2008. De vakantieparticipatie van de Fransen, of ‘het aandeel van de bevolking dat ten minste eenmaal per jaar een vakantie onderneemt’, bedraagt 80% in 2008. Het aandeel reizende Fransen is in vergelijking met 2007 gelijk gebleven; in vergelijking met 2006 is er een daling. De vakantiefrequentie gaat eveneens achteruit. In 2008 waren er in totaal 212,6 miljoen Franse vakanties. Dit betekent 13 miljoen vakanties minder dan een jaar voordien. Zowel het aantal binnenlandse als buitenlandse vakanties is gedaald; respectievelijk met -5% en -4%. In absolute aantallen is dit vooral merkbaar in het binnenland aangezien 9 op de 10 van de Franse vakanties doorgaan in eigen land.

(aantal x 1.000.000)

2006

2007

2008

% 2008

Trend 07-08

Korte vakanties

116,1

116,7

109,9

51,7%

-5,9%

Lange vakanties

107,5

108,9

102,7

48,3%

-5,6%

Totaal

223,6

225,6

212,6

100%

-5,8%

Bron: INSEE, DGCIS, TNS-Sofres

Het aantal Franse overnachtingen bedraagt in 2008 meer dan 1,1 miljard. Dit zijn er 56 miljoen minder dan het jaar voordien. De daling van het aantal overnachtingen is minder sterk dan deze van het aantal vakanties. Dit duidt op een iets langere verblijfsduur. Het aantal overnachtingen tijdens korte vakanties is sterker gedaald dan die bij de lange vakanties. In 2007 was het aantal overnachtingen tijdens de lange vakanties nog gelijk gebleven, bij de korte vakanties was er toen ook al een afname. Tabel 17: Korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 (overnachtingen) (aantal x 1.000.000)

2006

2007

2008

% 2008

Trend 07-08

Korte vakanties

215,9

213,8

201,6

14,9%

-5,7%

Lange vakanties

1.191,0

1.191,0

1.147,0

85,1%

-3,7%

Totaal

1.406,9

1.404,8

1.348,6

100%

-4,0%


Tabel 15: Totale vakantieparticipatie van de Fransen 2006-2008 (korte + lange vakanties)

2006

2007

2008

Participatie

81,2%

80,0%

79,9%

Frequentie

4,9

5,0

4,7

Aantal korte + lange vakanties (mln)

223,6

225,6

212,6


202,0

204,1

191,9


21,2

21,3

20,4


52% van alle vakanties hebben een verblijfsduur van maximum drie nachten. Hun aantal is in 2008 met -5,9% afgenomen tegenover het jaar voordien. Ook het aantal lange vakanties gaat met meer dan -5% achteruit. De trend naar meer korte vakanties is dus in Frankrijk doorbroken. Ook in 2007 was het aantal lange vakanties al sterker gestegen dan het aantal korte vakanties.

Spanje en Italië zijn nog steeds de twee meest geliefde buitenlandse bestemmingen voor de Fransen. Na de sterke daling van Spanje in 2007, blijft het aantal Franse vakanties er nu min of meer stabiel. Italië verwelkomt 2,3 miljoen Fransen in 2008, waarmee het aantal daalt met -13%. Het Verenigd Koninkrijk en Ierland zien het aantal Franse vakantiegangers sterk toenemen in 2008 en komen daardoor op een stevige derde plaats. Het zwakke pond maakt het Verenigd Koninkrijk duidelijk populair bij de Fransen. Het aantal Franse vakanties in België en Luxemburg is in 2008 status quo gebleven. Hierdoor zakken ze naar de vierde plaats. In 2007 overnachtten er iets meer Fransen dan in het Verenigd Koninkrijk en Ierland. Duitsland kent een forse stijging met +27% en zit zo België en Luxemburg op de hielen. Afrika is de belangrijkste verre bestemming, gevolgd door het Amerikaanse continent. Het aantal vakanties naar Afrika stijgt tegenover 2007, maar bedraagt nog steeds minder dan in 2006. Amerika ontvangt opnieuw ongeveer evenveel Franse toeristen als in 2006. De forse toename in 2007 kon dus niet aangehouden worden. Azië en Oceanië kennen een daling van bijna -10%.

17

Tabel 18: Buitenlandse korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008

Tabel 19: Buitenlandse korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 (overnachtingen)

(aantal x 1.000.000)

(aantal x 1.000.000)

2006

2007

2008 % 2008 Trend 07-08

Spanje

33,6

28,1

30,1

14,8%

2006

2007

2008

% 2008 Trend 07-08

Spanje

3,6

3,3

3,3

16,3%

Italië

+2,1%

+7,0%

2,5

2,6

2,3

11,2%

-13,3%

Italië

18,4

20,8

19,8

9,7%

-4,5%

Verenigd Koninkrijk/Ierland 1,2

1,2

1,5

7,5%

+32,3%

Verenigd Koninkrijk/Ierland

7,9

6,4

9,0

4,4%

+42,1%

België/G.H. Luxemburg

1,2

1,2

1,2

6,0%

+0,2%

Duitsland

5,3

4,9

6,0

2,9%

+22,0%

Duitsland

0,9

0,8

1,1

5,2%

+27,1%

België/G.H. Luxemburg

4,6

4,0

3,9

1,9%

-3,5%

14,2

14,5

13,8

67,3%

-5,0%

Totaal Europa

110,5

110,7

109,3

53,6%

-1,2%

Afrika

3,4

3,1

3,2

15,9%

+6,4%

Afrika

37,6

35,5

37,4

18,3%

+5,4%

Amerika

1,4

1,7

1,4

6,9%

-16,4%

Amerika

22,7

27,5

22,6

11,1%

-17,8%

Azië, Oceanië

1,4

1,5

1,3

6,5%

-9,8%

Azië, Oceanië

22,1

23,3

20,5

10,0%

-12,2%

D.O.M., T.O.M.-gebieden

0,8

0,7

0,7

3,3%

+3,2%

D.O.M., T.O.M.-gebieden

12,4

12,3

13,8

6,8%

+11,9%

21,2

21,3

20,4

100%

-4,3%

Totaal buitenland

205,3

209,3

203,9

100%

-2,6%

Totaal Europa

Totaal buitenland



Wat betreft het aantal nachten is de top drie dezelfde: Spanje op kop, gevolgd door Italië en de Britse eilanden. De evolutie van de overnachtingen in deze landen is vergelijkbaar met die van het aantal vakanties, zij het iets positiever. België en Luxemburg komen op de vijfde plaats. Er zijn 3,9 miljoen overnachtingen genoteerd, een lichte daling ten opzichte van 2007 maar -14% minder dan in 2006. België en Luxemburg zijn bestemmingen waar de gemiddelde verblijfsduur relatief kort is. Het aandeel is dan ook duidelijk kleiner bij de overnachtingen dan bij de vakanties. In Duitsland verblijft de Franse toerist gemiddeld langer, waardoor het voor België en Luxemburg komt. Daarenboven laat Duitsland in 2008 een sterke stijging optekenen van het aantal Franse overnachtingen.

Gezien het grote aantal binnenlandse vakanties maken de Fransen massaal gebruik van de wagen of mobilhome. Ten opzichte van 2007 zijn de aandelen van de transportmiddelen slechts zeer beperkt gewijzigd. De auto verliest een klein beetje van haar populariteit, de trein wint een beetje.

De verre bestemmingen hebben, zoals verwacht, een groter aandeel bij de overnachtingen dan bij de vakanties, meer dan 46%. Ook hier is het Afrikaanse continent koploper. In 2008 stijgt het aantal Franse overnachtingen met +5%. Op de tweede plaats komt Amerika. Het aantal overnachtingen is er sterk gedaald zelfs iets sterker dan het aantal Franse vakanties. Dit wijst erop dat de vakanties er iets korter geworden zijn.

De duur van lange vakanties is in 2008 licht toegenomen. Die van de korte vakanties bleef stabiel. In 2007 waren beide nog gedaald.

Tabel 20: Kenmerken van de vakanties van de Fransen 2006-2008 (korte + lange vakanties)

2006

2007

2008


78,3%

78,3%

77,9%

Trein

12,6%

12,6%

13,0%

6,2%

6,4%

6,3%

Transportmiddel

Vliegtuig Bus

2,0%

1,9%

1,8%

Andere

0,9%

0,8%

1,0%

Reisduur Korte vakanties (in nachten)

1,86

1,83

1,83

Lange vakanties (in nachten)

11,1

10,9

11,2


18

2.4 g

De Nederlandse markt

Economische situatie in Nederland

Nederland telt bijna 16,5 miljoen inwoners. Het BBP is in 2009 gedaald met -3,9%. Per capita ligt het BBP heel wat hoger in Nederland dan in onze andere buurlanden. Met bijna 35.000 euro gaat het om 3.000 euro meer in vergelijking met de eerstvolgende, België. De inflatie is zoals in de andere buurlanden teruggevallen, al is de terugval in Nederland nog relatief beperkt gebleven. De werkloosheid is na jaren van beterschap opnieuw gestegen. Ze blijft met 3,4% wel heel laag.

Tabel 21: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Nederland 2005-2009 en BBP 2009 BBP (miljoen euro)


339.162

31.796

2005

2006

2007

2008

2009

Populatie (x 1.000)

16.306

16.334

16.358

16.405

16.486

Evolutie BBP

+2,0%

+3,4%

+3,9%

+1,9%

-3,9%

Duitsland

2.409.100

29.378

4,7%

3,9%

3,2%

2,8%

3,4%

Frankrijk

1.907.145

29.637

+1,5%

+1,7%

+1,6%

+2,2%

+1,0%

1



g

België


571.979

34.695

1.563.186

25.552

Vakantiegedrag van de Nederlanders

Sinds 1980 brengt het ‘Continu Vakantie Onderzoek’ (CVO) het vakantiegedrag van de Nederlanders nauwkeurig in kaart. Op een viertal meetmomenten per jaar wordt er bij 6.000 respondenten online gepeild naar het vakantiegedrag gedurende de drie voorliggende maanden. Alle relevante informatie over de verblijven buiten de eigen woning, voor ontspanning of plezier met minstens één overnachting, wordt verzameld. Elke Nederlander, ongeacht zijn leeftijd, komt in aanmerking voor het onderzoek. Een onderscheid wordt gemaakt naar korte vakanties tot en met drie overnachtingen en lange vakanties vanaf vier overnachtingen. In 2009 blijft de vakantieparticipatie van de Nederlanders hangen rond 81%. In 2008 was de vakantieparticipatie de op één na hoogste ooit. In 2009 realiseren de Nederlanders de op twee na hoogste vakantieparticipatie. Rekening houdend met het feit dat 2009 een crisisjaar was, is dit opvallend. De frequentie was in 2008 al heel hoog en is in 2009 nog verder gestegen. Enkel in 2002 lag de frequentie nog net iets hoger. De Nederlanders nemen gedurende het jaar 2009 gemiddeld bijna drie vakanties. Samen brengt dat het totale aantal vakanties op meer dan 36 miljoen. Dat is de allerhoogste waarde sinds de start van het Continu Vakantie Onderzoek. De toename is enkel toe te schrijven aan de binnenlandse vakanties. Waar het aantal buitenlandse vakanties in 2008 nog sterk gestegen is, stagneren deze in 2009. Toch zijn er nog nipt meer buitenlandse dan binnenlandse vakanties. Tabel 22: Totale vakantieparticipatie van de Nederlanders 2007-2009 (korte + lange vakanties) Participatie

2007

2008

2009

80,7%

81,6%

81,3%

Frequentie

2,82

2,84

2,88


35,2

35,9

36,4


17,6

17,4

18,0


17,6

18,5

18,4

Bron: CVO

19

Bijna twee derde van de Nederlandse vakanties duurt minstens vier nachten, een derde is van kortere duur. De groei van het totaal aantal vakanties in 2009 is enkel en alleen te danken aan een fors hoger aantal korte vakanties. Zij gaan met meer dan +6% vooruit. Het aantal lange vakanties daarentegen daalt licht. In 2008 was dit net omgekeerd. Tabel 23: Korte en lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (aantal x 1.000)

2007

2008

2009

% 2009

Trend 08-09

Korte vakanties

12.798

12.280

13.079

36%

+6,5%

Lange vakanties

22.352

23.627

23.287

64%

-1,4%

Totaal

35.150

35.907

36.367

100%

+1,3%

Bron: CVO

Negen op tien Nederlandse vakantieovernachtingen vinden plaats tijdens een lange vakantie, een op tien tijdens een korte. De trend in het aantal vakanties wordt doorgetrokken bij het aantal overnachtingen. Tabel 24: Korte en lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (overnachtingen) (aantal x 1.000)

2007

2008

2009

Korte vakanties

28.261

27.222

28.956

% 2009 Trend 08-09 10%

+6,4%

Lange vakanties

242.137

252.945

247.439

90%

-2,2%

Totaal

270.398

280.167

276.396

100%

-1,3%

Bron: CVO

In 2009 tellen we ruim -3% minder buitenlandse lange vakanties vanuit Nederland. Sinds jaar en dag voert Frankrijk de top tien van de buitenlandse bestemmingen aan. Na de korte heropleving van de Nederlandse markt in Frankrijk in 2008, daalt het aantal Nederlandse lange vakanties er opnieuw verder. Duitsland en Spanje vervolledigen de top drie. Duitsland stijgt sterk en gaat voor het eerst boven de twee miljoen Nederlandse vakanties. Duitsland ziet het aantal Nederlandse lange vakanties de laatste 10 jaar bijna verdubbelen, terwijl Frankrijk en Spanje op hetzelfde niveau zitten als eind jaren ’90. Spanje neemt een sterke duik, en realiseert de sterkste relatieve en absolute daling van alle landen in de top tien. Groot-Brittannië ziet het aantal Nederlandse vakanties het meest toenemen, met meer dan +18%. Ook Oostenrijk en de VS kennen een stijging. De andere landen mogen in 2009 minder Nederlanders voor een lange vakantie ontvangen. Een sterke daling doet zich

20

voor in Griekenland, -14%. Ook naar België zakken de Nederlanders in 2009 minder af dan in 2008. Tabel 25: Buitenlandse lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (aantal x 1.000)

2007

2008

2009

% 2009

Trend 08-09

Frankrijk

2.094

2.373

2.290

15,7%

-3,5%

Duitsland

1.738

1.878

2.060

14,1%

+9,7%

Spanje

1.513

1.732

1.456

10,0%

-15,9%

Oostenrijk

1.127

1.069

1.181

8,1%

+10,5%

Italië

884

947

919

6,3%

-3,0%

België

924

968

889

6,1%

-8,2%

Turkije

640

759

670

4,6%

-11,7%

Griekenland

731

729

625

4,3%

-14,3%

Groot-Brittannië

357

365

433

3,0%

+18,6%

Verenigde Staten

309

373

400

2,7%

+7,2%

3.577

3.901

3.669

25,1%

-6,0%

13.894

15.094

14.592

100%

-3,3%

Andere Totaal buitenland Bron: CVO

Het aantal overnachtingen tijdens buitenlandse lange vakanties is eveneens gedaald. De top tien bestaat uit dezelfde landen als bij het aantal lange vakanties, zij het in een andere volgorde. Topland is ook hier Frankrijk, gevolgd door Spanje en Duitsland. Opvallend is dat Frankrijk meer Nederlandse overnachtingen telt in 2009 dan in 2008, dit in tegenstelling met de daling van het aantal lange vakanties. Griekenland, Turkije en Spanje zijn de grote verliezers. Groot-Brittannië is ook bij de overnachtingen de grote winnaar. Oostenrijk en Duitsland zijn de twee andere landen die het aantal Nederlandse overnachtingen tijdens een lange vakantie gevoelig zien toenemen. De daling van de overnachtingen in België is vergelijkbaar met de achteruitgang van het aantal vakanties.

Tabel 26: Buitenlandse lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (overnachtingen)

Tabel 28: Buitenlandse korte vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (overnachtingen)

(aantal x 1.000)

(aantal x 1.000)

2007

2008

2009 % 2009 Trend 08-09

Frankrijk

28.692

30.947

31.846

18,3%

+2,9%

Spanje

17.622

20.341

17.582

10,1%

-13,6%

2007

2008

2009 % 2009 Trend 08-09

Duitsland

2.685

2.511

3.275

37,4%

+30,4%

België

2.617

2.207

2.345

26,8%

+6,2%

1.323

1.279

1.301

14,8%

+1,8%

725

545

663

7,6%

+21,7%

Duitsland

14.753

15.870

16.942

9,7%

+6,8%

Frankrijk

Italië

11.814

12.665

12.413

7,1%

-2,0%

Groot-Brittannië

Oostenrijk

11.100

11.226

12.233

7,0%

+9,0%

Spanje

280

309

277

3,2%

-10,4%

7.103

8.864

7.410

4,3%

-16,4%

Andere

769

954

902

10,3%

-5,4%

8.399

7.805

8.764

100%

+12,3%

Turkije België

7.760

7.719

7.070

4,1%

-8,4%

Griekenland

8.737

8.368

6.960

4,0%

-16,8%

Verenigde Staten

4.754

6.029

6.146

3,5%

+1,9%

Groot-Brittannië

2.847

3.441

4.034

2,3%

+17,2%

51.000

55.071

51.228

29,5%

-7,0%

166.182 180.542 173.864

100%

-3,7%

Andere Totaal buitenland Bron: CVO

We zagen reeds dat het totale aantal korte vakanties toeneemt. De belangrijkste buitenlandse bestemmingen zien dan ook het aantal korte Nederlandse vakanties toenemen. Het topland, Duitsland, mag zelfs +30% meer Nederlandse korte vakanties optekenen. GrootBrittannië mag +20% meer Nederlanders ontvangen, terwijl nummer 2, België, ook een stijging van +10% noteert. Bij de kleinere bestemmingen is het opvallend dat Ierland het aantal Nederlandse korte vakanties meer dan verdrievoudigd ziet in één jaar tijd, waardoor het aantal op 50.000 korte vakanties komt. Tabel 27: Buitenlandse korte vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (aantal x 1.000)

2007

2008

2009 % 2009 Trend 08-09

Duitsland

1.213

1.118

1.456

38,2%

+30,3%

België

1.172

1.002

1.101

28,9%

+9,9%

Frankrijk

551

532

534

14,0%

+0,5%

Groot-Brittannië

322

226

272

7,1%

+20,2%

Spanje

109

115

100

2,6%

-13,2%

Andere

295

370

352

9,2%

-4,8%

3.662

3.363

3.816

100%

+13,5%

Totaal buitenland

Totaal buitenland Bron: CVO

De wagen is en blijft het meest favoriete transportmiddel voor een Nederlandse vakantie. En het marktaandeel is opnieuw toegenomen ten nadele van alle andere vervoermiddelen. Dit is opvallend want het vliegtuig en de trein wonnen de laatste jaren beetje bij beetje aan belang ten koste van de wagen. Voor reizen naar België kiezen de Nederlanders in 2009 opnieuw meer voor de wagen ten koste van de trein. In 2008 had de trein nog een sterke sprong voorwaarts gemaakt die ze nu weer volledig kwijt zijn. Gemiddeld besteedt de Nederlander in 2009 142 euro per persoon aan een korte vakantie. Voor een korte vakantie in België is dat ongeveer 150 euro. Een lange vakantie mag gemiddeld 569 euro kosten, een naar België 247 euro. Rekening houdend met de inflatie kan gesteld worden dat de bestedingen per persoon voor een korte vakantie ongeveer gelijk gebleven zijn in vergelijking met 2008. Specifiek in België geven de Nederlanders gevoelig minder uit dan het jaar voordien. In 2008 waren de Nederlandse bestedingen tijdens een korte trip in ons land wel uitzonderlijk hoog, in 2009 zijn ze vergelijkbaar met die in 2007. Voor een lange vakantie zijn de uitgaven gezakt met ongeveer 10 euro, ook in België.

Bron: CVO

21

Tabel 29: Kenmerken van de vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (korte + lange vakanties)

Alle bestemmingen (binnen- en buitenland) 2007

2008


73,0%

Vliegtuig

16,4%

Bus Trein Andere

België

2009

2007

2008

2009

72,1%

74,2%

89,3%

84,1%

88,8%

17,7%

16,4%

0,0%

0,0%

0,0%

3,6%

3,3%

3,1%

2,3%

3,1%

2,6%

4,4%

4,4%

4,0%

7,7%

12,5%

7,8%

2,6%

2,4%

2,3%

0,7%

0,3%

0,8%

135,94

140,06

141,97

142,92

174,42

149,37

540,00

572,95

568,55

238,65

256,20

247,38

Transportmiddel

Bestedingen (pp/per korte vakantie) Per persoon in euro Bestedingen (pp/per lange vakantie) Per persoon in euro Bron: CVO

De gemiddelde vakantie van de Nederlanders duurt iets meer dan een week. Een vakantie in België 5 nachten. Vooral de lange vakanties naar ons land werden korter.

Tabel 30: Reisduur van de vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (korte + lange vakanties)

Reisduur (gemiddelde in nachten)

Alle bestemmingen (binnen- en buitenland) 2007

2008

België

2009

2007

2008

2009

Korte vakanties

2,21

2,22

2,21

2,23

2,20

2,13

Lange vakanties

10,8

10,7

10,6

8,4

8,0

8,0

7,7

7,8

7,6

5,0

5,0

4,7

Alle vakanties Bron: CVO

22

3. Economische situatie en vakantiegedrag in Vlaanderen 3.1

Economische situatie in België

3.2

In België wonen meer dan 10,5 miljoen mensen. Hiermee telt België heel wat minder inwoners dan de buurlanden waarmee wordt vergeleken. Het BBP is in 2009 zoals in de andere buurlanden afgenomen. De daling is vergelijkbaar met die in Frankrijk. Het BBP per capita bedraagt bijna 32.000 euro. Enkel Nederland doet het beter dan België. In 2009 is er geen inflatie. Dit is vergelijkbaar met de situatie in Frankrijk en Duitsland. Na twee jaar van dalende werkloosheid, is ze in 2009 opnieuw gestegen tot bijna 8%. Alleen in Frankrijk is de werkloosheidsgraad hoger.

Het vakantiegedrag in Vlaanderen

Sinds 1982 voert WES Onderzoek & Advies, onder andere in opdracht van Toerisme Vlaanderen, een onderzoek uit naar het reisgedrag van de Belgen. Vanaf 1994 is het een tweejaarlijks onderzoek. Tijdens twee meetmomenten in het jaar worden telkens 6.000 personen bevraagd over hun (korte) vakanties. Een lange vakantie wordt gedefinieerd als elk verblijf buitenshuis van minstens vier opeenvolgende nachten, met recreatieve doeleinden. Een korte vakantie is elk verblijf buitenshuis met één tot drie overnachtingen, met recreatieve doeleinden. In tegenstelling tot de lange vakanties worden bij de korte vakanties de verblijven bij familie of kennissen en in tweede verblijven buiten beschouwing gelaten. Het betreft dus enkel de commerciële korte vakanties waarbij betaald wordt voor het logies.

Tabel 31: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor België 2005-2009 en BBP 2009 2005

2006

2007

2008

Populatie (x 1.000)

10.446

10.512

10.584

10.667

n.b.

Evolutie BBP1

+1,7%

+2,7%

+2,9%

+1,0%

-2,8%


8,5%

8,3%

7,5%

7,0%

7,9%

+2,5%

+2,3%

+1,8%

+4,5%

+0,0%

Bron: Eurostat 1

2009

BBP (miljoen euro) België


339.162

31.796

Duitsland

2.409.100

29.378

Frankrijk

1.907.145

29.637

571.979

34.695

1.563.186

25.552


op basis van constante prijzen

23

g

Totale vakantieparticipatie

Onder de totale vakantieparticipatie wordt verstaan, ‘het aandeel van de bevolking dat ten minste eenmaal per jaar een vakantie en/of een korte vakantie onderneemt’. Ongeveer zeven op de tien Belgen onderneemt in 2008 een vakantie. De Belg die op reis gaat doet dit gemiddeld 2,1 maal per jaar. Dit brengt het totaal aantal vakanties op 15,5 miljoen. De Vlamingen scoren het hoogst voor zowel de participatie als de frequentie. Er gaan dus relatief meer Vlamingen op reis dan Walen en Brusselaars, en ze ondernemen jaarlijks meer vakanties. Met meer dan 10 miljoen vakanties zorgen zij dan ook voor twee derden van alle Belgische vakanties. Wallonië trekt de vakantieparticipatie duidelijk naar beneden terwijl Brussel hier gemiddeld op scoort. Op het vlak van frequentie is het dan weer Brussel dat duidelijk lager scoort. Voor de drie gewesten geldt dat zomervakanties heel wat populairder zijn dan wintervakanties. Voor alle Belgen geldt eveneens dat zij veel meer voor buitenlandse bestemmingen kiezen dan voor het binnenland. In Brussel is dit nog veel meer het geval dan in de andere gewesten. Tabel 32: Totale vakantieparticipatie van de Belgen in 2008 (korte + lange vakanties)

Vlaams Gewest

Brussels Gewest

Waals Gewest

België

Participatie

73,9

70,3

62,0

69,8

Frequentie

2,2

1,8

2,0

2,1


10,2

1,3

4,0

15,5

Aantal korte + lange zomervakanties (mln)

7,9

0,9

3,0

11,8

Aantal korte + lange wintervakanties (mln)

2,3

0,4

1,0

3,7

Aantal korte + lange binnenlandse vakanties (mln)

3,6

0,2

1,1

4,9

Aantal korte + lange buitenlandse vakanties (mln)

6,6

1,1

2,9

10,6

Bron: WES Onderzoek & Advies

3.3 g

De lange vakanties van de Vlamingen

Lange vakantieparticipatie

De lange vakantieparticipatie geeft aan welk aandeel van de bevolking ten minste eenmaal per jaar voor vier nachten of meer op vakantie gaat. Twee derde van alle vakanties zijn lange vakanties. Het spreekt dan ook voor zich dat het beeld van de totale vakanties hier terugkomt, zij het met iets lagere aantallen. Ongeveer 60% van alle Belgen gaat minstens éénmaal per jaar weg voor een lange vakantie. De Belgische toerist doet dit gemiddeld 1,7 maal per jaar. De vakantieparticipatie in Wallonië ligt duidelijk lager. Opvallend is dat hier bijna geen verschil zit tussen de gewesten op het vlak van de vakantiefrequentie. Tabel 33: Lange vakantieparticipatie van de Belgen in 2008 (vakanties)

Vlaams Gewest

Brussels Gewest

Waals Gewest

België

Vakantieparticipatie

63,6

61,8

54,5

60,6

Vakantiefrequentie

1,7

1,6

1,7

1,7

Aantal vakanties (mln)

6,8

1,0

3,0

10,8

Aantal zomervakanties (mln)

5,5

0,7

2,4

8,6

Aantal wintervakanties (mln)

1,3

0,3

0,6

2,2


1,7

0,1

0,6

2,4


5,1

0,9

2,4

8,4


24

g

Lange vakantiebestemming

In het binnenland is de kust voor alle Belgen duidelijk de meest geliefde bestemming. Iets meer dan de helft van de lange binnenlandse vakanties vindt plaats aan zee. Dat geldt zowel voor de Vlamingen, Brusselaars, als Walen. Wallonië als bestemming komt in ieder gewest op de tweede plaats. De Vlaamse regio’s hebben nog een zeker belang in het Vlaamse Gewest. De Walen en de Brusselaars trekken hier nagenoeg niet naar toe. De kunststeden zijn nergens van belang voor een lange vakantie. Frankrijk is de buitenlandse bestemming nummer één voor de Belgen met meer dan 2,7 miljoen vakanties. Spanje komt traditioneel op de tweede plaats bij de buitenlandse bestemmingen, Italië op drie. Deze top drie geldt voor elk van de gewesten. Voor de Vlamingen is Turkije het nummer vier, in Brussel is dit Marokko, op de voet gevolgd door Griekenland. De Walen kiezen net iets meer voor Tunesië dan voor Turkije. Voor Wallonië en voor Brussel kan gesteld worden dat andere bestemmingen dan die die net genoemd werden weinig van belang zijn. Zij kiezen heel duidelijk voor een beperkt aantal zonnige bestemmingen. In Vlaanderen ligt dit anders. De Vlamingen zijn gericht op veel meer bestemmingen. Dit zijn niet noodzakelijk zonnige bestemmingen. Oostenrijk, Duitsland en Nederland mogen heel wat Vlamingen ontvangen. Tabel 34: Lange vakantiebestemming van de Belgen in 2008 (aantal X 1.000)

Vlaams Gewest

Brussels Gewest

Waals Gewest

België

Vlaamse Kust

872

12,9%

55

5,8%

335

11,4%

1.262

11,7%

Wallonië

367

5,4%

42

4,0%

213

6,9%

622

5,8%

Vlaamse regio's

305

4,5%

2

0,2%

33

1,1%

340

3,1%

20

0,3%

3

0,3%

24

0,8%

47

0,5%

Kunststeden Binnenland

1.564

23,1%

102

10,3%

605

20,2%

2.271

21,1%

Buitenland

5.212

76,9%

887

89,7%

2.394

79,8%

8.493

78,9%

Frankrijk

1.297

19,0%

316

31,9%

1.104

36,6%

2.717

25,2%

Spanje

778

11,5%

97

9,9%

233

7,8%

1.108

10,3%

Italië

455

6,7%

74

7,5%

262

8,7%

791

7,3%

Turkije

378

5,6%

25

2,5%

107

3,6%

510

4,7%

Oostenrijk

346

5,2%

9

0,9%

23

0,8%

378

3,5%

Duitsland

202

3,0%

5

0,5%

27

0,9%

234

2,2%

Nederland

210

3,2%

9

0,9%

17

0,6%

236

2,2%

Oost-Europa

164

2,4%

32

3,2%

72

2,4%

268

2,5%

Griekenland

243

3,6%

41

4,1%

45

1,5%

329

3,1%

Zwitserland

105

1,5%

28

2,8%

39

1,3%

172

1,6%

Marokko

103

1,5%

44

4,4%

66

2,2%

213

2,0%

Portugal

93

1,4%

20

2,1%

23

0,8%

136

1,3%

Tunesië

109

1,6%

31

3,1%

109

3,6%

249

2,3%

73

1,1%

14

1,4%

38

1,3%

125

1,2%

Britse Eilanden Egypte

107

1,5%

16

1,6%

39

1,3%

162

1,5%

VS/Canada

111

1,6%

24

2,4%

49

1,6%

184

1,7%

Overig buitenland Totaal

438

6,5%

102

10,5%

141

4,8%

681

6,3%

6.776

100%

989

100%

2.999

100%

10.764

100%


25

g

Marktaandeel van de logiesvormen

Het hotel is de belangrijkste logiesvorm voor de Belgen. Bijna 39% van de lange vakanties wordt doorgebracht op hotel. Ook een huurwoning is geliefd met één vierde van de lange vakanties. Op de derde plaats komt familie, vrienden of kennissen met bijna 14%. Andere logiesvormen halen minder dan 10%. Het zijn vooral de Vlamingen die een duidelijke voorkeur hebben voor een lange vakantie op hotel. Meer dan 40% van de Vlaamse vakanties gaat door in deze logiesvorm, iets minder dan een vierde kiest voor een huurwoning. Bij de Walen is het verschil in voorkeur minder duidelijk. De hotels doen 5 procentpunt beter dan de huurwoningen. Vrienden, familie of kennissen scoort hier hoog met 18%. In Brussel ligt de verdeling anders. De belangrijkste overnachtingsvorm is er blijven slapen bij vrienden, familie of kennissen (32%), op de voet gevolgd door de hotels (30%). De huurwoningen halen ook nog 22%. Van alle andere logiesvormen heeft bij de Brusselaars enkel de tweede woning nog een zeker belang. Tabel 35: Verdeling van de Belgische lange vakanties naar logiesvorm in 2008 (aantal x 1.000)

Vlaams Gewest

Brussels Gewest

Waals Gewest

België

Hotel

2.889

42,7%

296

30,0%

981

32,8%

4.166

38,7%

Huurwoning

1.590

23,4%

223

22,5%

835

27,8%

2.648

24,6%

Vakantiepark

331

4,9%

21

2,1%

57

1,9%

409

3,8%

Camping

539

8,1%

15

1,5%

221

7,5%

775

7,2%

Sociaal toerisme

340

5,0%

25

2,5%

141

4,7%

506

4,7%

Vrienden, familie of kennissen

597

8,6%

318

32,1%

549

18,0%

1.464

13,6%

Tweede woning

379

5,6%

74

7,5%

150

5,0%

603

5,6%

Overige

111

1,7%

17

1,8%

65

2,3%

193

1,8%

6.776

100%

989

100%

2.999

100%

10.764

100%

Totaal Bron: WES Onderzoek & Advies

g

Marktaandeel van de transportmiddelen

De wagen is nog steeds veruit het populairste transportmiddel om op vakantie te gaan. Van alle Belgen gaat 56% met de wagen. Dit komt ongeveer overeen met het percentage bij de Vlamingen. De Walen zitten hier een stuk boven, de Brusselaars onder. Een derde van de Belgen kiest voor het vliegtuig. Een gelijkaardig percentage geldt voor de Vlamingen. Het vliegtuig is in Brussel duidelijk populairder en in Wallonië minder populair. De andere transportmiddelen zijn veel minder belangrijk. Tabel 36: Transportmiddel gebruikt voor lange vakantie door de Belgen in 2008 (aantal x 1.000)

Vlaams Gewest

Brussels Gewest

Waals Gewest

België

Wagen

3.765

55,5%

451

45,6%

1.801

60,0%

6.017

55,9%

Vliegtuig

2.229

33,0%

423

42,9%

846

28,3%

3.498

32,5%

358

5,3%

29

2,9%

183

6,1%

570

5,3%

91

1,3%

9

0,8%

19

0,6%

119

1,1%

234

3,4%

73

7,3%

134

4,4%

441

4,1%

99

1,5%

4

0,4%

16

0,7%

119

1,1%

6.776

100%

989

100%

2.999

100%

10.764

100%

Touringcar Pendel Etappevakantie Trein Overige Totaal Bron: WES Onderzoek & Advies

26

g

Verblijfsduur

g

De gemiddelde verblijfsduur van de Belgische lange vakantie bedraagt 11,1 nachten. De Vlaamse vakanties duren iets minder lang, de Brusselse een stuk langer met 14 nachten. De meeste lange vakanties van de Belgen duren maximum 7 nachten. De Vlamingen kiezen het meest voor deze duur, de Brusselaars het minst, zij het dat ook daar deze duur het meest voorkomt. Op de tweede plaats komen vakanties van om en bij de twee weken. Het zijn vooral de Brusselaars en de Walen die hiervoor kiezen. De Vlamingen geven iets meer nog de voorkeur aan 8 tot 11 nachten. Verder is het nog opvallend dat 11,5% van de Brusselse vakanties 28 nachten of langer duurt. Tabel 37: Verblijfsstructuur en gemiddelde verblijfsduur van de Belgische lange vakanties in 2008

Lange vakantiebestedingen

De bestedingen omvatten alle uitgaven van de vakantieganger in verband met logies, transport, maaltijden en drank, ontspanning, winkelen enz. Per vakantie geeft de Belg 604 euro per persoon uit. Per nacht per persoon komt dit neer op 54 euro. Per vakantie geeft de Brusselaar het meest uit, maar per nacht het minst. Dit kan verklaard worden door de langere verblijfsduur waardoor de transportkost gespreid wordt over meerdere nachten en door de keuze voor de logiesaccommodatie. Per nacht spendeert de Vlaming het meest. Tabel 38: Gemiddelde bestedingen voor lange vakanties door de Belgen in 2008 (gemiddelde bestedingen in euro)

Vlaams Gewest

Brussels Gewest

Waals Gewest

België

595

629

573

604

58

46

52

54

Per persoon en per vakantie (verblijfsstructuur)

Vlaams Gewest

Brussels Gewest

Waals Gewest

België

4-7 nachten

48,0%

36,1%

44,4%

45,9%

8-11 nachten

20,7%

15,2%

17,4%

19,3%

12-15 nachten

19,7%

25,7%

24,0%

21,5%

16-19 nachten

2,4%

2,9%

1,9%

2,3%

20-27 nachten

5,1%

8,6%

6,7%

5,9%

28 nachten en meer

4,1%

11,5%

5,6%

5,1%

Totaal

100%

100%

100%

100%

10,5

14,0

11,3

11,1

Gemiddelde verblijfsduur (in nachten)

Per persoon en per nacht Bron: WES Onderzoek & Advies


3.4 g

De korte vakanties van de Vlamingen

Korte vakantieparticipatie

Onder de korte vakantieparticipatie wordt verstaan ‘het aandeel van de bevolking dat minstens eenmaal per jaar een korte vakantie onderneemt’. Korte vakanties tellen maximum drie overnachtingen. In tegenstelling tot de lange vakanties wordt in het onderzoek naar de korte vakanties alleen commercieel logies meegenomen. Van alle Belgen onderneemt 30% minstens één korte vakantie in 2008. In Vlaanderen ligt dit percentage op 36%. Brusselaars en Walen doen dit duidelijk veel minder. Van de 4,7 miljoen Belgische korte vakanties wordt bijna drie vierde ondernomen door de Vlamingen. Net zoals bij de lange vakanties vinden de korte vakanties hoofdzakelijk plaats in het zomerhalfjaar. Het evenwicht tussen binnen- en buitenlandse vakanties wordt wel beter bewaard dan bij de lange vakanties. Er zijn zelfs iets meer binnenlandse korte vakanties.

Tabel 39: Korte vakantieparticipatie van de Belgen in 2008 (korte vakanties)

Vlaams Brussels Waals België Gewest Gewest Gewest

Korte vakantieparticipatie

36,4

21,4

21,5

30,3

Korte vakantiefrequentie

1,5

1,1

1,5

1,5

Aantal korte vakanties (mln)

3,4

0,3

1,0

4,7

Aantal korte zomervakanties (mln)

2,4

0,2

0,6

3,2

Aantal korte wintervakanties (mln)

1,0

0,1

0,4

1,5

Aantal binnenlandse korte vakanties (mln)

1,9

0,1

0,5

2,5

Aantal buitenlandse korte vakanties (mln)

1,5

0,2

0,5

2,2


27

g

Korte vakantiebestemming

Van de binnenlandse bestemmingen is Wallonië met een marktaandeel van bijna 19% op alle korte vakanties de populairste bestemming. Het verschil met de kust is heel miniem. De Vlaamse regio’s hebben een marktaandeel van bijna 11%. De kunststeden ontvangen maar iets meer dan 2% van alle korte vakanties, dan nog quasi uitsluitend uit Vlaanderen. Dit beeld komt uiteraard sterk overeen met dat voor Vlaanderen. Voor Wallonië en Brussel spelen enkel de kust en Wallonië een rol. Ook bij de korte vakanties is Frankrijk het meest geliefd. Opvallend is dat Frankrijk voor de Vlamingen wel de belangrijkste buitenlandse bestemming is maar dat zij de drie belangrijkste binnenlandse bestemmingen moet laten voorgaan. Voor de andere gewesten is Frankrijk afgetekend de eerste keuze voor een korte vakantie. Nog meer dan voor de lange vakanties zijn in Wallonië en Brussel andere buitenlandse bestemmingen minder belangrijk. In Vlaanderen ligt dit anders. Nederland en Duitsland ontvangen elk ongeveer 10% van de korte Vlaamse vakanties. De andere bestemmingen hebben een veel kleiner aandeel.

Tabel 40: Korte vakantiebestemming van de Belgen in 2008 (aantal x 1.000)

Vlaams Gewest

Brussels Gewest

Waals Gewest

België

Vlaamse Kust

626

18,2%

38

15,6%

206

19,8%

870

18,4%

Wallonië

650

18,9%

53

22,1%

184

17,6%

888

18,8%

Vlaamse regio’s

482

13,9%

2

0,9%

22

2,0%

506

10,7%

95

2,7%

3

1,3%

6

0,6%

104

2,2%

Binnenland

1.853

53,7%

97

39,9%

418

40,0%

2.368

50,1%

Buitenland

1.588

46,3%

145

60,1%

626

60,0%

2.359

49,9%

Frankrijk

458

13,5%

81

33,7%

417

40,6%

956

20,2%

Nederland

415

11,9%

14

5,7%

34

3,2%

463

9,8%

Duitsland

332

9,5%

14

5,9%

46

4,3%

392

8,3%

Italië

47

1,4%

7

3,0%

45

4,3%

99

2,1%

Spanje

83

2,4%

10

4,0%

20

1,8%

113

2,4%

Britse Eilanden

101

3,0%

14

5,7%

17

1,6%

132

2,8%

GH-Luxemburg

41

1,2%

0

0,0%

21

2,0%

62

1,3%

Kunststeden

Overig buitenland Totaal Bron: WES Onderzoek & Advies

28

111

3,4%

5

2,1%

26

2,2%

142

3,0%

3.441

100%

242

100%

1.044

100%

4.727

100%

g

Marktaandeel van de logiesvormen

Nog meer dan voor een lange vakantie gaat de voorkeur van de Belg voor een korte vakantie uit naar een hotel. Meer dan de helft kiest hiervoor. Voor Brussel komt dit percentage zelfs op 67%. Ook bij de korte vakanties komt de huurwoning op de tweede plaats en zijn de andere logiesvormen veel minder belangrijk. Dit geldt voor de drie gewesten.

Tabel 41: Verdeling van de Belgische korte vakanties naar logiesvorm in 2008 (aantal x 1.000) Hotel

Vlaams Gewest

Brussels Gewest

Waals Gewest

België

1.715

49,9%

163

67,3%

571

54,8%

2.449

51,8%

Huurwoning

963

28,0%

59

24,5%

316

30,3%

1.338

28,3%

Vakantiepark

305

8,8%

0

0,0%

26

2,4%

331

7,0%

Camping

240

7,0%

7

2,7%

89

8,5%

336

7,1%

Sociaal toerisme

188

5,4%

11

4,5%

23

2,2%

222

4,7%

30

0,9%

2

0,9%

19

1,8%

51

1,1%

3.441

100%

242

100%

1.044

100%

4.727

100%

Overige Totaal Bron: WES Onderzoek & Advies

g

Marktaandeel van de transportmiddelen

Voor een korte vakantie kiest de Belg in meer dan drie vierde van de gevallen voor de wagen om op zijn bestemming te geraken. De trein komt op de tweede plaats met een aandeel van ongeveer 10%. Het vliegtuig haalt iets meer dan 6%. De Vlaming kiest het vaakst voor de wagen, de Brusselaar doet dit het minst. Opvallend is dat voor de Brusselaars de trein heel belangrijk is. Eén op de vier Brusselse korte vakanties gebeurt per trein, voor de Vlaamse en Waalse ligt dit op 9%.

Tabel 42: Transportmiddel gebruikt voor korte vakanties door de Belgen in 2008 (aantal x 1.000) Wagen

Vlaams Gewest

Brussels Gewest

Waals Gewest

België

2.687

78,1%

149

61,3%

775

74,2%

3.611

76,4%

Trein

309

9,0%

61

25,2%

93

8,9%

463

9,8%

Vliegtuig

200

5,7%

17

7,2%

90

8,5%

307

6,5%

95

2,8%

15

6,3%

74

7,1%

184

3,9%

Touringcar Pendel Etappevakantie Overige Totaal

95

2,7%

0

0,0%

9

0,9%

104

2,2%

55

1,7%

0

0,0%

3

0,4%

58

1,2%

3.441

100%

242

100%

1.044

100%

4.727

100%


29

g

Korte vakantiebestedingen

De gemiddelde bestedingen tijdens een korte vakantie omvatten alle uitgaven van de korte vakantieganger met betrekking tot transport, logies, eten, drinken, ontspanning, aankopen enz. In 2008 geeft de Belg per korte vakantie 182 euro uit, per nacht komt dit neer op 83 euro. De verschillen tussen de gewesten zijn klein.

Tabel 43: Gemiddelde bestedingen voor de korte vakanties door de Belgen in 2008 Vlaams Gewest

Brussels Gewest

Waals Gewest

België

Per persoon en per korte vakantie

181

178

184

182

Per persoon en per nacht

82

87

84

83

(gemiddelde bestedingen in euro)


30

verblijfstoerisme in Vlaanderen 2005-2009 g beschrijvend overzicht

1. De voornaamste trends In 2009 telt de Federale Overheidsdienst Economie - Algemene Directie Statistiek in België iets meer dan 34 miljoen overnachtingen*. Voor het tweede jaar op rij betekent dit een lichte daling. De overnachtingen worden geregistreerd in alle Belgische commerciële logiesinrichtingen: hotels, campings, vakantieparken, logies voor doelgroepen en huurlogies**. Zowel vrijetijdstoeristen als zakentoeristen worden meegerekend in deze cijfers. Het Vlaamse Gewest neemt twee derde van alle overnachtingen voor haar rekening; het Brusselse en het Waalse Gewest respectievelijk 15% en 19%. Alle gewesten kennen een daling. Die is het sterkst in het Vlaamse Gewest. De gemiddelde jaarlijkse groei (GJG*) tussen 2005 en 2009 ligt in Brussel op bijna +3%, in de andere gewesten is er een lichte daling. Deze indicator geeft aan hoe de overnachtingen gemiddeld jaarlijks zijn geëvolueerd tussen 2005 en 2009 zonder rekening te houden met het volume in de tussenliggende jaren.

Tabel 44: Overnachtingen naar Gewest 2005-2009

Vlaams Gewest

2005

2008

2009

2008-2009

GJG* 2005-2009

Aandeel 2009

22.912.278

22.999.149

22.412.539

-2,6%

-0,5%

66%

Brussels Gewest

4.650.013

5.271.014

5.197.256

-1,4%

+2,8%

15%

Waals Gewest

6.694.119

6.678.366

6.570.930

-1,6%

-0,5%

19%

34.256.410

34.948.529

34.180.725

-2,2%

-0,1%

100%

België

toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek

(alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust)

België genereert in 2009 12,6 miljoen aankomsten. Dit betekent een daling na jaren van groei. Met deze daling wordt nu ook de trend van de overnachtingen gevolgd. In 2008 was de stijging van de aankomsten nog opvallend gezien de overnachtingen toen daalden. In het Vlaamse en Waalse Gewest dalen de aankomsten minder sterk dan de overnachtingen. Dit bevestigt de trend die al meerdere jaren wordt waargenomen naar kortere verblijven. In Brussel wordt tegen deze trend ingegaan. Het Vlaamse Gewest is met meer dan 7 miljoen aankomsten goed voor 57% van het totaal. Het Brusselse Gewest neemt 22% voor zijn rekening, het Waalse Gewest 21%. In alle gewesten gaat het aantal aankomsten achteruit. In Brussel het sterkst, -2,2%. In het Waalse Gewest is de afname beperkt tot -0,4%.

* Voor definities van ‘aankomsten’, ‘overnachtingen’ en GJG (Gemiddelde Jaarlijkse Groei), zie ‘WEGWIJS’, achteraan deze publicatie. ** Het gaat enkel om commercieel huurlogies aan de kust, de directe verhuur is dus niet mee opgenomen. Op basis van gegevens van Westtoer kunnen we aannemen dat het overnachtingsvolume in de directe verhuur nog eens even groot is als in de commerciële verhuur.

32

Tabel 45: Aankomsten naar Gewest 2005-2009 2005

2008

2009

2008-2009

GJG 2005-2009

Aandeel 2009

Vlaams Gewest

6.709.383

7.327.625

7.220.504

-1,5%

+1,9%

57%

Brussels Gewest

2.495.850

2.847.869

2.785.705

-2,2%

+2,8%

22%

Waals Gewest

2.499.592

2.610.079

2.599.555

-0,4%

+1,0%

21%

11.704.825

12.785.573

12.605.764

-1,4%

+1,9%

100%

België



Gemiddeld gezien verblijven toeristen in het Vlaamse Gewest 3,1 nachten in commercieel logies. In Brussel is dat gemiddeld 1,9 en in Wallonië 2,5 nachten. De verblijfsduur is uiteraard erg afhankelijk van het type logiesvorm en het type bestemming, waarop we later terugkomen.

Om een idee te krijgen van de geografische spreiding van de overnachtingen in Vlaanderen toont de volgende figuur de verdeling per gemeente. Gemeenten met minder dan drie commerciële logiesaccommodaties worden wit ingekleurd omwille van vertrouwelijkheid. Het zwaartepunt van de overnachtingen is te situeren aan de kust, in Brussel, de steden Antwerpen en Brugge en de Limburgse Kempen. Daarnaast trekken onder andere ook de Antwerpse Kempen, andere delen in Limburg en de stad Gent, veel overnachtingen aan. Gemeenten in de laagste categorie zijn her en der verspreid in de Vlaamse regio’s.

Figuur 1: Verdeling van de overnachtingen in Vlaanderen 2009

vertrouwelijk

15.001 - 150.000

500.001 - 1.500.000

0 - 15.000

150.001 - 500.000

1.500.001 - 5.200.000

0 25 50 75 km toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust)

33

2. De binnenlandse markt 18 miljoen of 53% van alle overnachtingen in ons land zijn binnenlandse overnachtingen. Vooral in het Vlaamse Gewest en Wallonië is het aandeel van de binnenlandse markt op het totaal aantal overnachtingen groot. In het Vlaamse Gewest bedraagt die 60% en in Wallonië 55%. In Brussel daarentegen is het aandeel van de overnachtingen afkomstig uit eigen land opmerkelijk kleiner (17%). Brussel kent wel een sterke stijging in 2009, terwijl de andere gewesten ongeveer status quo blijven. De binnenlandse markt presteert in 2009 beter dan de buitenlandse. Mogelijks een substitutie-effect onder invloed van de algemene financieel economische crisis die vanaf eind 2008 de wereldwijde economie heeft beïnvloed. Tabel 46: Binnenlandse overnachtingen naar Gewest 2005-2009

Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest België

2005

2008

2009

2008-2009

GJG 2005-2009

Aandeel 2009

13.649.352

13.503.130

13.548.754

+0,3%

-0,2%

75%

531.638

764.196

867.330

+13,5%

+13,0%

5%

3.743.187

3.587.787

3.586.654

-0,0%

-1,1%

20%

17.924.177

17.855.113

18.002.738

+0,8%

+0,1%

100%



Twee derde van de binnenlandse aankomsten vindt plaats in het Vlaamse Gewest, Wallonië heeft een aandeel van 26% en Brussel 9%. Het aantal aankomsten stijgt in de drie gewesten duidelijk, in tegenstelling tot de overnachtingen.

Tabel 47: Binnenlandse aankomsten naar Gewest 2005-2009 2005

2008

2009

3.198.668

3.689.539

3.767.851

296.706

434.570

491.540

Waals Gewest

1.408.348

1.439.376

1.474.538

België

4.903.722

5.563.485

5.733.929

Vlaams Gewest Brussels Gewest


2008-2009

GJG 2005-2009

Aandeel 2009

+2,1%

+4,2%

66%

+13,1%

+13,5%

9%

+2,4%

+1,2%

26%

+3,1%

+4,0%

100%


Het Vlaamse Gewest ontvangt niet alleen de meeste binnenlandse aankomsten en overnachtingen maar ook de gemiddelde verblijfsduur is er hoger dan in de andere gewesten. In het Vlaamse Gewest verblijft de gemiddelde Belgische toerist 3,6 nachten. In Brussel en Wallonië is dat gemiddeld 1,8 en 2,4 nachten. De verhuur via verhuurkantoren, die enkel aan de kust is opgenomen, vormt een belangrijke factor die dit verschil beïnvloedt.

34

Onderstaande figuur toont de binnenlandse overnachtingen in Vlaanderen per gemeente. De binnenlandse markt situeert zich vooral aan de kust, en in tweede orde in de Antwerpse en Limburgse Kempen en andere gemeenten in Limburg. Ook de kunststeden evenals enkele andere steden en gemeenten in de Vlaamse regio’s kunnen rekenen op aardig wat binnenlandse belangstelling.

Figuur 2: Verdeling van de binnenlandse overnachtingen in Vlaanderen 2009

vertrouwelijk

15.001 - 150.000

500.001 - 1.500.000

0 - 15.000

150.001 - 500.000

1.500.001 - 1.610.000

0 25 50 75 km toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust)

35

3. De buitenlandse markt In 2009 tellen we in België iets meer dan 16 miljoen buitenlandse overnachtingen, of 47% van alle overnachtingen in ons land. Het gaat om de som van alle verblijfsnachten van buitenlandse toeristen en zakenlui in commercieel logies. In vergelijking met 2008 is het aantal buitenlandse overnachtingen gedaald met meer dan -5%, deels een gevolg van de financieel economische crisis die eind 2008 begon. De daling komt voor in alle gewesten. In het Vlaamse is die het sterkst en bedraagt bijna -7%. In het Vlaamse Gewest is door de achteruitgang in 2009 het aantal buitenlandse overnachtingen tegenover 2005 gemiddeld jaarlijks zelfs gedaald met -1,1%. De andere twee gewesten behouden wel een positieve gemiddelde jaarlijkse groei sinds 2005. Door het overwicht van het Vlaamse Gewest binnen België is de globale gemiddelde jaarlijkse groei ook licht negatief.

Tabel 48: Buitenlandse overnachtingen naar Gewest 2005-2009

Vlaams Gewest

2005

2008

2009

2008-2009

GJG 2005-2009

Aandeel 2009

9.262.926

9.496.019

8.863.785

-6,7%

-1,1%

55%

Brussels Gewest

4.118.375

4.506.818

4.329.926

-3,9%

+1,3%

27%

Waals Gewest

2.950.932

3.090.579

2.984.276

-3,4%

+0,3%

18%

16.332.233

17.093.416

16.177.987

-5,4%

-0,2%

100%

België



In vergelijking met 2008 is het aantal buitenlandse aankomsten in België in 2009 met bijna -5% achteruit gegaan. Alle gewesten zien het aantal buitenlandse aankomsten afnemen. In het Vlaamse en Brusselse Gewest ligt de daling rond -5%. In het Waalse Gewest blijft de daling iets meer beperkt, -4%. Het Vlaamse Gewest ontvangt de helft van de buitenlandse aankomsten in België. Brussel krijgt een derde van de buitenlandse aankomsten en Wallonië 16%. In Brussel komt 83% van alle aankomsten toe aan buitenlandse toeristen. Dit bevestigt het internationale karakter van de hoofdstad.

Tabel 49: Buitenlandse aankomsten naar Gewest 2005-2009 2005

2008

2009

2008-2009

GJG 2005-2009

Aandeel 2009

Vlaams Gewest

3.510.715

3.638.086

3.452.653

-5,1%

-0,4%

50%

Brussels Gewest

2.199.144

2.413.299

2.294.165

-4,9%

+1,1%

33%

Waals Gewest

1.091.244

1.170.703

1.125.017

-3,9%

+0,8%

16%

België

6.801.103

7.222.088

6.871.835

-4,8%

+0,3%

100%



In het Vlaamse en Waalse Gewest verblijven buitenlandse vakantiegangers en zakenlui gemiddeld 2,6 nachten. In Brussel, dat meer zakentoeristen en citytrippers aantrekt voor een kort verblijf, is de gemiddelde verblijfsduur 1,9 nachten.

36

De buitenlandse overnachtingen zijn, meer dan de binnenlandse, geconcentreerd in de kunststeden. Dat komt deels door het buitenlandse zakentoerisme, deels door de vele recreatieve citytrips. Brussel staat op kop, gevolgd door Antwerpen, Brugge en Gent. Daarnaast oefenen, vooral wat recreatief toerisme betreft, zowel de kust als enkele gemeenten in de Kempen een grote aantrekkingskracht uit op de buitenlanders, vooral uit de buurlanden.

Figuur 3: Verdeling van de buitenlandse overnachtingen in Vlaanderen 2009

vertrouwelijk

15.001 - 150.000

500.001 - 1.500.000

0 - 15.000

150.001 - 500.000

1.500.001 - 4.330.000

0 25 50 75 km toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust) vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek

37

4. De belangrijkste buitenlandse markten Onze vier grote buurlanden vormen met voorsprong de belangrijkste buitenlandse markten in België. Spanje volgt op de vijfde plaats, in 2008 was dit nog de Verenigde Staten. Driekwart van de buitenlandse overnachtingen in België wordt door de top vijf markten gegenereerd. Samen zorgt de top vijf tevens voor 35% van alle overnachtingen. De Spaanse, Franse en Duitse overnachtingen blijven in 2009 ongeveer op hetzelfde niveau als het jaar voordien. Topland Nederland daalt licht. De Britse markt tuimelt naar beneden met meer dan -18%. De dalende trend van de Verenigde Staten zet zich verder, dit jaar met -4,7%, waardoor hun marktpositie verder verzwakt. Tussen de gewesten zijn er duidelijke verschillen. In het Vlaamse Gewest zorgen de vijf belangrijkste buitenlandse markten voor 81% van de buitenlandse overnachtingen en voor 32% van alle overnachtingen. In Wallonië liggen beide percentages iets hoger, respectievelijk 86% en 39%. Brussel kan dan weer heel wat verschillende markten bekoren. De top vijf buitenlandse markten zorgt er voor 53% van de buitenlandse overnachtingen en 45% van alle overnachtingen in de hoofdstad. Zowel in België, het Vlaamse als het Waalse Gewest, is de Nederlandse markt met voorsprong de belangrijkste. Ze zorgt voor 32% van alle buitenlandse overnachtingen. Dit aandeel ligt iets hoger in het Vlaamse Gewest (37%). Wallonië is nog afhankelijker van de Nederlandse markt, met een aandeel van 53% van alle buitenlandse overnachtingen. In Brussel komt Nederland pas op de vijfde plaats. De Nederlandse markt is een plaats gedaald tegenover 2008 ten bate van de Spaanse markt. De Nederlandse markt verliest in 2009 in alle gewesten overnachtingen. De Franse markt behoudt de tweede plaats en versterkt haar positie nog licht. In 2007 was ze nog vierde. In Brussel is zij de belangrijkste markt. In Brussel neemt het aantal Franse overnachtingen sterk toe met +9,5%. Hiermee is ze er, voor het tweede jaar op rij, de sterkste stijger. In het Waalse Gewest is er

38

een beperkte stijging. Alleen in het Vlaamse Gewest is er een terugval van -5,4%. Duitsland wordt derde. Dit dankt het niet aan zijn eigen sterke prestatie maar wel aan de zwakke prestatie van de Britse markt. Het volume Duitse overnachtingen blijft in 2009 ongeveer constant. In het Vlaamse Gewest komen de oosterburen nog steeds op de tweede plaats. In het Vlaamse Gewest presteert de Duitse markt het best van alle topmarkten met een beperkt verlies van -1%. Brussel ziet het aantal Duitse overnachtingen met een vergelijkbaar percentage dalen. In Wallonië presteert de Duitse markt het best van de top vijf, met een toename met +2,5%. De Britse markt in België zakt in 2009 verder weg met een afname van bijna -20%. In 2008 was ze al van de tweede naar de derde plaats gegaan en nu zakt ze naar de vierde plaats. In het Vlaamse Gewest blijft de Britse markt op de derde plaats ondanks een daling met -20%. In Brussel was ze tot en met 2007 vele jaren de belangrijkste markt, nu is ze voor het tweede jaar op rij tweede. Het aantal Britse overnachtingen is in onze hoofdstad met meer dan -18% gedaald. Ook in het Waalse Gewest nemen de Britse overnachtingen af (-11%). Het aantal Britse overnachtingen ligt er wel heel wat lager dan in de andere gewesten. Het Verenigd Koninkrijk is er slechts de vierde markt met niet meer dan een tiende van het totaalvolume in België. Spanje komt voor de eerste maal op de vijfde plaats, zij het ver achter Duitsland. Het aantal overnachtingen is in 2009 met nog geen +1% toegenomen. In het Vlaamse Gewest blijft de Amerikaanse markt nog op plaats vijf maar daalt wel met bijna -9%. De dalende trend doet zich al sinds 2005 voor. De Spaanse overnachtingen staan in het Vlaamse Gewest op de zesde plaats. Ze dalen met -4% en naderen op de Amerikaanse markt. In het Hoofdstedelijk Gewest stijgt de Spaanse markt verder met +5% en gaat ze de Nederlandse markt voorbij naar de vierde plaats. In Wallonië staat Italië op vijf ondanks een daling met -9%. Het gaat desondanks om een kleine markt die er zorgt voor 83.000 overnachtingen.

Tabel 50: Buitenlandse overnachtingen naar herkomstland en Gewest 2005-2009 Land van herkomst

2005

2008

2009

2008-2009

GJG 2005-2009

Aandeel buitenland 2009

5.158.679

5.356.269

5.222.393

-2,5%

+0,3%

32%

België Nederland Frankrijk

2.113.470

2.225.813

2.232.179

+0,3%

+1,4%

14%

Duitsland

2.252.295

2.165.200

2.150.919

-0,7%

-1,1%

13%

Verenigd Koninkrijk

2.214.383

2.178.851

1.774.004

-18,6%

-5,4%

11%

468.716

589.538

593.458

+0,7%

+6,1%

4%

Spanje Vlaams Gewest Nederland

3.204.587

3.385.052

3.302.058

-2,5%

+0,8%

37%

Duitsland

1.673.623

1.497.280

1.482.902

-1,0%

-3,0%

17%

Verenigd Koninkrijk

1.384.610

1.377.047

1.099.471

-20,2%

-5,6%

12%

Frankrijk

1.115.409

1.120.184

1.059.192

-5,4%

-1,3%

12%

276.506

246.893

225.383

-8,7%

-5,0%

3%

V.S. Amerika Brussels Gewest Frankrijk

566.420

637.456

698.294

+9,5%

+5,4%

16%

Verenigd Koninkrijk

656.716

605.018

499.390

-17,5%

-6,6%

12%

Duitsland

349.918

421.314

415.323

-1,4%

+4,4%

10%

Spanje

286.048

346.549

363.357

+4,9%

+6,2%

8%

Nederland

329.750

354.854

337.058

-5,0%

+0,5%

8%

1.624.342

1.616.363

1.583.277

-2,0%

-0,6%

53%

431.642

468.173

474.693

+1,4%

+2,4%

16%

Waals Gewest Nederland Frankrijk Duitsland

228.754

246.606

252.694

+2,5%

+2,5%

8%

Verenigd Koninkrijk

173.057

196.786

175.143

-11,0%

+0,3%

6%

99.383

91.524

83.228

-9,1%

-4,3%

3%

Italië



De top vijf voor de aankomsten in België omvat dezelfde landen als die van de overnachtingen. Enkel Duitsland en het Verenigd Koninkrijk wisselen van plaats. Dus ook wat het aantal aankomsten betreft zijn de Nederlanders de belangrijkste klanten. Ze zorgen voor ruim een kwart van alle buitenlandse aankomsten. Dat is een lager aandeel dan bij de overnachtingen omwille van de gemiddeld langere verblijfsduur door Nederlandse gasten. De Nederlandse aankomsten zijn constant gebleven in België in 2009. In het Vlaamse Gewest was er wel een bescheiden groei van +1%. De Franse markt is de enige waarvan de aankomsten stijgen. Het gaat wel om een beperkte stijging met +1,5%. De groei is voornamelijk te danken aan Brussel waar de Franse overnachtingen toenemen met +8,5%. In het Vlaamse Gewest blijft de stijging beperkt tot +1%. In het Waalse is er een te verwaarlozen achteruitgang. Het Verenigd Koninkrijk is de derde markt in België. In 2008 was het verschil met Frankrijk nog zeer klein. In 2009 is dit verschil veel groter geworden. Het aantal Britse aankomsten daalt in 2009 fors met -17%. Dit geldt voor alle gewesten. Ondanks deze zwakke prestatie blijft de Britse markt in het Brusselse en Vlaamse Gewest de tweede belangrijkste buitenlandse markt.

39

Duitsland komt voor wat de aankomsten betreft op de vierde plaats en nadert sterk op het Verenigd Koninkrijk. Er is een verwaarloosbare afname waarneembaar. In alle gewesten komt de Duitse markt op de derde plaats. Op het vlak van de aankomsten komen de Spanjaarden in 2009 voor de tweede maal op de vijfde plaats in België, voor de Verenigde Staten. Na jaren van sterke groei is het aantal Spaanse aankomsten in 2009 wel met bijna -1% gedaald. De Amerikaanse markt is gedaald met bijna -5%. In Wallonië vervolledigt de Italiaanse markt, net zoals bij de overnachtingen, de top vijf van buitenlandse markten.

Tabel 51: Buitenlandse aankomsten naar herkomstland en Gewest 2005-2009 Land van herkomst

2005

2008

2009

2008-2009

GJG 2005-2009

Aandeel buitenland 2009

1.730.807

1.853.374

1.853.972

+0,0%

+1,7%

27%

België Nederland Frankrijk

1.024.778

1.091.653

1.107.846

+1,5%

+2,0%

16%

Verenigd Koninkrijk

1.079.639

1.037.143

858.967

-17,2%

-5,6%

12%

Duitsland

773.273

797.330

793.320

-0,5%

+0,6%

12%

Spanje

244.195

298.156

295.910

-0,8%

+4,9%

4%

1.080.879

1.186.261

1.197.530

+0,9%

+2,6%

35%

632.105

606.015

499.406

-17,6%

-5,7%

14%

Vlaams Gewest Nederland Verenigd Koninkrijk Duitsland

487.962

461.297

458.981

-0,5%

-1,5%

13%

Frankrijk

467.496

460.606

454.551

-1,3%

-0,7%

13%

79.862

106.389

105.217

-1,1%

+7,1%

3%

Spanje Brussels Gewest Frankrijk

331.697

384.418

416.916

+8,5%

+5,9%

18%

Verenigd Koninkrijk

353.320

327.491

270.941

-17,3%

-6,4%

12%

Duitsland

187.870

226.561

223.270

-1,5%

+4,4%

10%

Nederland

198.447

217.916

210.303

-3,5%

+1,5%

9%

Spanje

146.784

169.686

168.946

-0,4%

+3,6%

7%

Nederland

451.480

449.197

446.139

-0,7%

-0,3%

40%

Frankrijk

225.585

246.629

236.379

-4,2%

+1,2%

21%

Duitsland

97.441

109.472

111.069

+1,5%

+3,3%

10%

Verenigd Koninkrijk

94.214

103.637

88.620

-14,5%

-1,5%

8%

Italië

39.102

44.444

39.047

-12,1%

-0,0%

3%

Waals Gewest


40


5. De voornaamste cijfers naar motief Bij het inwinnen van de aankomsten overnachtingscijfers verzamelt de Algemene Directie Statistiek eveneens informatie over het reismotief van de toerist. Ze onderscheidt hierbij drie verschillende categorieën: 1 2 3

ontspanning en vakantie; conferenties, congressen en seminaries; andere beroepsdoeleinden.

Het eerste motief slaat op vakanties of verblijven van louter recreatieve aard. De conferenties, congressen, seminaries en andere beroepsdoeleinden staan samen voor het zakentoerisme in brede zin. Onderstaande figuur toont de globale verdeling van de overnachtingen in België en de gewesten naar de verschillende verblijfsmotieven. Acht op de tien overnachtingen in België heeft recreatieve doeleinden. De meeste recreatieve verblijven vinden plaats in het Vlaamse Gewest en Wallonië. Brussel, met zijn sterk internationaal karakter, trekt meer zakelijke reizigers aan. 35% van de toeristen in Brussel is te situeren bij de conferenties, congressen en seminaries en 16% zijn overnachtingen van andere beroepsdoeleinden. We zien overigens een groei in het recreatieve aandeel en een daling in beide zakelijke segmenten ten opzichte van 2008, en dit in alle gewesten. Deze trend is grotendeels te wijten aan de gevolgen van de financieel economische crisis.

Figuur 4: Verdeling van de overnachtingen in België naar verblijfsmotief (2009) 100% 90% 80%

7% 6%

9% 10%

70%

16%

9% 6%

35%

60% 50% 40%

87%

81%

30%

85% 49%

20%

De binnenlandse en de Nederlandse markt zijn grotendeels op ontspanning en vakantie gericht. Bijna 90% van de binnenlandse en Nederlandse overnachtingen zijn van recreatieve aard. Bij de andere topmarkten daalt dit tot ongeveer 70%. Een vergelijkbaar beeld krijgen we voor de aankomsten, hoewel ontspanning en vakantie een iets kleiner aandeel heeft door de kortere duur van zakenreizen en de langere duur van echte vakanties.

10% 0% België

Vlaamse Gewest

Brusselse Gewest

Waalse Gewest

Ontspanning en vakantie Conferentie, congres en seminarie Andere beroepsdoeleinden



41

Tabel 52: Verdeling van de overnachtingen in België 2009 naar motief Land van herkomst

Ontspanning en vakantie

Conferentie, congres, seminarie

Andere beroepsdoeleinden

Totaal

België

88,7%

6,1%

5,2%

100%

Nederland

88,8%

5,4%

5,8%

100%

Frankrijk

71,9%

12,9%

15,2%

100%

Duitsland

71,3%

12,7%

16,0%

100%

Verenigd Koninkrijk

70,4%

17,8%

11,9%

100%

Spanje

68,2%

17,5%

14,3%

100%



Tabel 53: Verdeling van de overnachtingen in het Vlaamse Gewest 2009 naar motief Land van herkomst




Totaal

België

91,8%

3,9%

4,3%

100%

Nederland

88,7%

4,5%

6,9%

100%

Duitsland

78,8%

7,6%

13,7%

100%

Verenigd Koninkrijk

78,8%

11,0%

10,1%

100%

Frankrijk

83,2%

6,3%

10,5%

100%

V.S. Amerika

54,3%

29,8%

15,9%

100%



Tabel 54: Verdeling van de overnachtingen in het Brusselse Gewest 2009 naar motief Land van herkomst België




Totaal

40,9%

41,3%

17,8%

100%

Frankrijk

59,6%

23,3%

17,1%

100%

Verenigd Koninkrijk

52,7%

34,6%

12,7%

100%

Duitsland

47,8%

33,1%

19,2%

100%

Spanje

64,3%

21,7%

14,1%

100%

Nederland

50,7%

34,6%

14,7%

100%


Tabel 55: Verdeling van de overnachtingen in het Waalse Gewest 2009 naar motief Land van herkomst




Totaal

België

88,6%

5,6%

5,7%

100%

Nederland

97,2%

1,1%

1,7%

100%

Frankrijk

64,7%

12,3%

23,0%

100%

Duitsland

66,3%

9,1%

24,6%

100%

Verenigd Koninkrijk

67,8%

11,8%

20,3%

100%

Italië

49,0%

17,4%

33,6%

100%


42

Tabel 56: Verdeling van de aankomsten in België 2009 naar motief Land van herkomst




Totaal

80,7%

10,5%

8,8%

100%

België Nederland

80,9%

9,6%

9,6%

100%

Frankrijk

68,5%

15,0%

16,5%

100%

Verenigd Koninkrijk

68,6%

19,4%

12,0%

100%

Duitsland

62,5%

18,5%

19,1%

100%

Spanje

67,7%

18,3%

14,0%

100%



Tabel 57: Verdeling van de aankomsten in het Vlaamse Gewest 2009 naar motief Land van herkomst




Totaal

België

83,9%

8,0%

8,1%

100%

Nederland

81,3%

7,8%

10,9%

100%

Verenigd Koninkrijk

76,9%

12,4%

10,6%

100%

Duitsland

69,3%

12,4%

18,3%

100%

Frankrijk

77,2%

9,1%

13,7%

100%

V.S. Amerika

58,9%

28,7%

12,4%

100%



Tabel 58: Verdeling van de aankomsten in het Brusselse Gewest 2009 naar motief Land van herkomst




Totaal

België

43,4%

38,8%

17,8%

100%

Frankrijk

61,3%

22,4%

16,3%

100%

Verenigd Koninkrijk

52,3%

35,2%

12,5%

100%

Duitsland

46,5%

34,2%

19,2%

100%

Nederland

50,6%

34,6%

14,8%

100%

Spanje

62,6%

23,1%

14,3%

100%


Tabel 59: Verdeling van de aankomsten in het Waalse Gewest 2009 naar motief Land van herkomst




Totaal

België

84,8%

7,7%

7,5%

100%

Nederland

94,0%

2,4%

3,6%

100%

Frankrijk

64,7%

13,4%

21,9%

100%

Duitsland

66,2%

11,8%

22,0%

100%

Verenigd Koninkrijk

71,3%

10,3%

18,4%

100%

Italië

53,6%

17,9%

28,5%

100%


43

6. Kust, kunststeden, Vlaamse regio’s In Vlaanderen zijn drie types bestemmingen te onderscheiden: de Vlaamse kust, de kunststeden (Antwerpen, Brugge, Brussel, Gent, Leuven en Mechelen) en de Vlaamse regio’s. De som van de overnachtingen of van de aankomsten in deze drie komt overeen met respectievelijk de overnachtingen of aankomsten in het Vlaamse plus het Brusselse Gewest. De kust neemt het grootste deel van de overnachtingen voor haar rekening (36%). De kunststeden zorgen voor 33% en de Vlaamse regio’s voor 31%. Het aantal overnachtingen daalt in 2009 in alle bestemmingen. Aan de kust is dit een trend die al jaren zichtbaar is. In de andere bestemmingen was er al jaren na elkaar een toename. De daling in de kunststeden is het sterkst. De kust en vooral de Vlaamse regio’s houden in 2009 dus relatief goed stand. De gemiddelde jaarlijkse groei sinds 2005 is in de kunststeden het sterkst, terwijl dit voor de kust negatief is.

Tabel 60: Overnachtingen naar kust, kunststeden, Vlaamse regio’s 2005-2009

Kust

2005

2008

2009

2008-2009

GJG 2005-2009

Aandeel 2009

11.360.405

10.054.496

9.821.266

-2,3%

-3,6%

36%

Kunststeden

8.188.744

9.506.509

9.207.902

-3,1%

+3,0%

33%

Vlaamse regio’s

8.013.142

8.709.158

8.580.627

-1,5%

+1,7%

31%

27.562.291

28.270.163

27.609.795

-2,3%

+0,0%

100%

Vlaanderen



De kunststeden trekken de meeste toeristen aan. Van alle aankomsten in Vlaanderen vindt de helft plaats in de kunststeden. De Vlaamse regio’s komen hier op de tweede plaats met 31%. Verblijven in de kunststeden zijn korter dan aan de kust en in de Vlaamse regio’s. Net zoals bij de overnachtingen dalen de aankomsten in iedere bestemming, zij het overal minder sterk. Met andere woorden de trend naar kortere vakanties wordt verder gezet. Ook bij de aankomsten is de daling het sterkst in de kunststeden. De gemiddelde jaarlijkse groei van de aankomsten over een periode van vijf jaar is enkel voor de kust negatief.

Tabel 61: Aankomsten naar kust, kunststeden, Vlaamse regio’s 2005-2009 2005

2008

2009

2008-2009

GJG 2005-2009

Aandeel 2009

Kust

2.009.502

1.926.868

1.900.751

-1,4%

-1,4%

19%

Kunststeden

4.384.683

5.116.195

4.996.905

-2,3%

+3,3%

50%

Vlaamse regio’s

2.811.048

3.132.431

3.108.553

-0,8%

+2,5%

31%

Vlaanderen

9.205.233

10.175.494

10.006.209

-1,7%

+2,1%

100%



Door de combinatie van citytrips en verblijven van zakenlui is de verblijfsduur het kortst in de kunststeden, gemiddeld 1,8 nachten. Aan de kust is de verblijfsduur het langst (5,2 nachten). De Vlaamse regio’s zitten daar tussenin met 2,8 nachten, wat ook de gemiddelde verblijfsduur is in heel Vlaanderen.

44

7. De voornaamste trends naar logiesvorm De Federale Overheidsdienst Economie - Algemene Directie Statistiek registreert aankomsten en overnachtingen van toeristen in volgende logiesvormen: hotels, campings, vakantieparken, logies voor doelgroepen (jeugd- en sociaal logies voor volwassenen) en huurlogies - enkel via verhuurkantoren aan de kust. Gezien het aan de kust enkel om commercieel huurlogies gaat, is de directe verhuur niet opgenomen. Op basis van gegevens van Westtoer kunnen we aannemen dat het volume in de directe verhuur nog eens even groot is als dat in de commerciële verhuur.

deze publicatie.

Personen die verblijven bij familie, vrienden of kennissen, mensen die in ons land in een tweede eigendom verblijven, overnachtingen in huurvakantiewoningen in het binnenland en overnachtingen in gastenkamers (tenzij met hotelvergunning), zijn bijgevolg niet opgenomen in deze cijfers. Een volledige omschrijving van de commerciële logiesvormen vindt u achteraan in

In Brussel vertegenwoordigen hotels zowel 95% van het aanbod als van de vraag. De overige overnachtingen worden in Brussel gegenereerd in de categorie van de logies voor doelgroepen. In de hotels is er een daling van het aantal overnachtingen terwijl er in de logies voor doelgroepen een sterke stijging is.

Hotels zijn zowel in het Vlaamse als Brusselse Gewest met de meest talrijk en genereren het grootste aantal overnachtingen. In het Vlaamse Gewest vindt 37% van de overnachtingen plaats in hotels. Op de tweede plaats komt het huurlogies. Het aantal overnachtingen daalt in de meeste logiesvormen. Vakantieparken en hotels kennen de sterkste daling. De logies voor doelgroepen kennen nagenoeg een status quo. Overnachtingen op campings gaan tegen deze trend in. Deze gaan met +12% vooruit.

Tabel 62: Overnachtingen naar logiesvorm in het Vlaamse Gewest 2005-2009

Hotels

2005

2008

2009

2008-2009

GJG 2005-2009

Aandeel 2009

7.685.929

8.789.604

8.349.716

-5,0%

+2,1%

37%

Campings

1.947.299

1.701.501

1.908.891

+12,2%

-0,5%

9%

Vakantieparken

3.582.280

3.365.667

3.063.462

-9,0%

-3,8%

14%

Logies voor doelgroepen

3.821.053

4.165.687

4.160.126

-0,1%

+2,1%

19%

Huurlogies kust

5.875.717

4.976.690

4.930.344

-0,9%

-4,3%

22%

22.912.278

22.999.149

22.412.539

-2,6%

-0,5%

100%

Totaal



45

Tabel 63: Overnachtingen naar logiesvorm in het Brusselse Gewest 2005-2009

Hotels Logies voor doelgroepen Totaal

2005

2008

2009

2008-2009

GJG 2005-2009

Aandeel 2009

4.404.279

5.007.163

4.912.840

245.734

263.851

284.416

-1,9%

+2,8%

95%

+7,8%

+3,7%

5%

4.650.013

5.271.014

5.197.256

-1,4%

+2,8%

100%


Het aandeel van de hotels in de aankomsten in het Vlaamse Gewest ligt heel wat hoger dan bij de overnachtingen. Dat is een gevolg van de lagere verblijfsduur in de hotelsector. De huurlogies aan zee, en in mindere mate de vakantieparken en campings, vertonen het omgekeerde beeld. Slechts 5% van de aankomsten vindt plaats in (commercieel) huurlogies (aan de kust), terwijl meer dan een op vijf overnachtingen ondernomen wordt in de immo-verhuur. Opmerkelijk is de grote sprong van de campings. Deze gaan +22% vooruit. Dit is nog sterker dan bij de overnachtingen. Ook de huurlogies en de logies voor doelgroepen kennen in 2009 een licht positieve evolutie.

Tabel 64: Aankomsten naar logiesvorm in het Vlaamse Gewest 2005-2009

Hotels

2005

2008

2009

2008-2009

GJG 2005-2009

Aandeel 2009

4.021.953

4.627.826

4.476.368

-3,3%

+2,7%

62%

Campings

369.158

344.639

421.636

+22,3%

+3,4%

6%

Vakantieparken

834.004

750.206

701.898

-6,4%

-4,2%

10%

1.098.743

1.248.915

1.258.084

+0,7%

+3,4%

17%

385.525

356.039

362.518

+1,8%

-1,5%

5%

6.709.383

7.327.625

7.220.504

-1,5%

+1,9%

100%

Logies voor doelgroepen Huurlogies kust Totaal



De verdeling van de aankomsten naar logiesvorm is in het Brusselse Gewest vergelijkbaar met de verdeling van de overnachtingen. Opvallend is wel dat de aankomsten in logies voor doelgroepen veel minder sterk zijn gestegen dan de overnachtingen. Dit gaat tegen de trend van kortere verblijfsduur in.

Tabel 65: Aankomsten naar logiesvorm in het Brusselse Gewest 2005-2009

Hotels Logies voor doelgroepen Totaal

2005

2008

2009

2008-2009

GJG 2005-2009

Aandeel 2009

2.330.792

2.684.089

2.619.455

165.058

163.780

166.250

-2,4%

+3,0%

94%

+1,5%

+0,2%

6%

2.495.850

2.847.869

2.785.705

-2,2%

+2,8%

100%


46

8. Het logiesaanbod Bij de bespreking van de logiescapaciteit opteren we voor een weergave van de gemiddelde dagcapaciteit in de maand augustus. De cijfers zijn exclusief huurlogies en gastenkamers. Een aanzienlijk aantal gastenkamers is wel bij de hotels opgenomen omdat ze over een hotelvergunning beschikken. Gegevens over het exacte aantal inrichtingen in de verhuursector zijn niet gekend. Wel zijn er vraaggegevens bekend van de commerciële verhuur via verhuurkantoren aan de kust. In het totaal telt Vlaanderen 2.313 commerciële logiesinrichtingen. Ruim 90% van de aanbieders is gelegen in het Vlaamse Gewest, 8% in Brussel. In het Vlaamse Gewest zijn er 2.137 inrichtingen met samen 210.000 slaapplaatsen, in Brussel 176 inrichtingen met bijna 32.200 plaatsen. Opvallend is dat in het Vlaamse Gewest het aantal inrichtingen toeneemt ten opzichte van 2008 terwijl de capaciteit afneemt. Dit betekent meer maar kleinere inrichtingen. In de hoofdstad dalen zowel het aantal inrichtingen als de capaciteit. Het aantal inrichtingen is iets sterker gedaald dus de inrichtingen .

zijn iets groter geworden. In het Vlaamse Gewest is zes op tien logiesinrichtingen een hotel, samen goed voor 32% van de logiescapaciteit. Campings en vakantieparken, die slechts 11% en 1% van het aantal logiesinstellingen uitmaken, staan wel voor 24% en 13% van de capaciteit. Dat komt omdat het gemiddeld aantal slaapplaatsen er hoog ligt: respectievelijk 210 en 1.794 plaatsen per inrichting. Ter vergelijking, een hotel in het Vlaamse Gewest heeft gemiddeld 53 slaapplaatsen. Brusselse hotels scoren met gemiddeld 185 bedden veel hoger. Hoewel Brussel slechts voor 12% staat van alle hotels in Vlaanderen, vormen deze hotels een derde van de totale Vlaamse hotelcapaciteit. Bijna drie op tien inrichtingen in het Vlaamse Gewest en 6% in Brussel behoort tot de categorie van de logies voor doelgroepen. Het betreft jeugdlogies (jeugdverblijfscentra, jongerenherbergen, …) en sociaal logies voor volwassenen. Hun gemiddelde capaciteit is 105 bedden en in totaal zijn er 65.471 slaapplaatsen beschikbaar.

Tabel 66: Logiesinstellingen en capaciteit in het Vlaamse Gewest 2008-2009

Tabel 67: Logiesinstellingen en capaciteit in het Brusselse Gewest 2008-2009

Logiesvorm

Logiesvorm

2008

2009

2008-2009

Aandeel 2009

Campings Vakantieparken Logies voor doelgroepen Totaal

2009

2008-2009

Aandeel 2009

172 9

165

-4,1%

94%

11

+22,2%

6%

181

176

-2,8%

100%

31.060

30.592

-1,5%

96%

1.220

1.305

+7,0%

4%

32.280

31.898

-1,2%

100%

Aantal inrichtingen

Aantal inrichtingen Hotels

2008

1.225

1.266

+3,3%

59%

Hotels

248

245

-1,2%

11%


16

15

-6,3%

1%

620

611

-1,5%

29%

2.109

2.137

+1,3%

100%

Totaal

Capaciteit (in aantal slaapplaatsen) Hotels Logies voor doelgroepen

Capaciteit (in aantal slaapplaatsen) Hotels

66.903

67.581

+1,0%

32%

Totaal

Campings

54.284

51.376

-5,4%

24%

toerisme | planning & onderzoek

Vakantieparken

26.467

26.903

+1,6%

13%


63.524

64.165

+1,0%

31%

211.179

210.026

-0,5%

100%

Totaal

vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek


47

Tabel 68: Logiesinstellingen en capaciteit in Vlaanderen 2008-2009 Logiesvorm

2008

2009

2008-2009

Aandeel 2009

1.397

1.431

+2,4%

62%

249

245

-1,6%

11%

16

15

-6,3%

1%

628

622

-1,0%

27%

2.290

2.313

+1,0%

100%

Aantal inrichtingen Hotels Campings Vakantieparken Logies voor doelgroepen Totaal

Capaciteit (in aantal slaapplaatsen) Hotels

97.964

98.174

+0,2%

41%

Campings

54.444

51.376

-5,6%

21%

Vakantieparken

26.467

26.903

+1,6%

11%


64.584

65.471

+1,4%

27%

243.459

241.924

-0,6%

100%

Totaal


48

verblijfstoerisme in Vlaanderen 2005-2009 g statistisch overzicht

50

Overnachtingen 2009 (tabellen exclusief verhuur)

I

BELGIË

52

II.

VLAAMS GEWEST

53

III.

BRUSSELS GEWEST

54

IV.

WAALS GEWEST

55

V.

VLAANDEREN

56

VI.

KUST

57

VII.

KUNSTSTEDEN

58

VIII.

VLAAMSE REGIO’S

59

51

52

AANTAL OVERNACHTINGEN IN 2009 NUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN 2009 Land van herkomst

BELGIË BELGIUM

Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks

5.604.243 1.837.496 1.219.198 1.510.836 1.558.282 132.017 77.548 92.078 113.125 54.440 447.008 528.217 76.679 65.139 68.791 149.170 52.567 53.126 71.889 57.583 126.253 102.863 539.512 79.175 144.028 112.933 70.907 46.337 51.621 53.146 39.369 801.608

1.151.017 1.456.177 141.958 128.625 76.400 8.248 5.577 9.409 2.413 2.175 9.621 11.553 1.546 15.880 2.659 27.651 2.254 1.913 388 1.735 3.759 655 1.645 966 52 103 24 397 40 1.989 228 9.675

BUITENLAND

10.332.941

ALGEMEEN TOTAAL

15.937.184

België Nederland Duitsland Frankrijk Verenigd Koninkrijk Luxemburg Ierland Denemarken Zweden Finland Italië Spanje Portugal Griekenland Oostenrijk Polen Tsjechië Hongarije Roemenië Noorwegen Zwitserland Rusland V.S. Amerika Canada Japan China India Israël Turkije Australië Brazilië Andere

toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | planning & research

Logiesvormen voor doelgroepen Accommodation for target groups

Totaal

Country of origin

1.950.697 1.492.985 439.916 327.145 38.636 30.696 517 5.138 161 166 2.433 1.204 4.351 39 325 4.312 510 84 1.455 579 4.018 659 755 55 33 30 171 1.386 184 98 0 4.465

5.093.407 253.466 78.101 124.944 90.658 13.621 3.808 7.561 5.946 2.334 18.217 48.574 2.995 1.243 6.089 16.369 4.579 4.454 2.597 1.177 6.980 3.302 26.987 12.504 8.441 4.927 1.556 1.148 2.164 13.822 6.900 54.391

13.799.364 5.040.124 1.879.173 2.091.550 1.763.976 184.582 87.450 114.186 121.645 59.115 477.279 589.548 85.571 82.301 77.864 197.502 59.910 59.577 76.329 61.074 141.010 107.479 568.899 92.700 152.554 117.993 72.658 49.268 54.009 69.055 46.497 870.139

Belgium Netherlands Germany France United Kingdom Luxembourg Ireland Denmark Sweden Finland Italy Spain Portugal Greece Austria Poland Czech Republic Hungary Romania Norway Switzerland Russia U.S.A. Canada Japan China India Israel Turkey Australia Brazil Others

1.925.715

2.362.506

829.855

15.451.017

FOREIGN COUNTRIES

3.076.732

4.313.203

5.923.262

29.250.381

OVERALL TOTAL

Total

Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics


VLAAMS GEWEST FLEMISH REGION

Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


3.400.941 1.255.132 690.592 541.452 928.645 83.142 30.322 29.249 38.221 15.025 139.015 157.268 22.216 14.806 27.171 76.563 20.712 18.556 27.422 16.165 44.354 50.042 207.907 29.010 53.785 37.882 38.529 20.094 20.554 30.159 15.400 269.385

805.728 751.927 114.804 78.502 57.194 6.296 4.287 5.341 2.014 1.892 7.019 10.300 1.334 15.808 2.439 24.857 1.988 1.230 305 1.289 2.740 441 1.287 764 43 99 18 216 31 1.724 211 6.763

BUITENLAND

4.948.775

ALGEMEEN TOTAAL

8.349.716

53



Totaal

Country of origin

1.420.255 933.167 370.621 265.969 32.531 28.477 505 1.118 52 98 85 551 335 0 126 1.634 298 84 28 495 3.380 306 617 55 0 30 64 781 0 86 0 1.714

3.718.456 179.563 35.139 32.640 71.073 10.505 1.814 2.391 1.884 1.310 5.891 19.966 1.234 507 2.155 10.885 2.832 3.160 1.279 494 1.864 1.487 11.480 4.529 1.938 1.472 566 863 763 7.772 1.954 22.260

9.345.380 3.119.789 1.211.156 918.563 1.089.443 128.420 36.928 38.099 42.171 18.325 152.010 188.085 25.119 31.121 31.891 113.939 25.830 23.030 29.034 18.443 52.338 52.276 221.291 34.358 55.766 39.483 39.177 21.954 21.348 39.741 17.565 300.122


1.103.163

1.643.207

441.670

8.136.815

FOREIGN COUNTRIES

1.908.891

3.063.462

4.160.126

17.482.195

OVERALL TOTAL

Total


54


BRUSSELS GEWEST BRUSSELS REGION

Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks

826.276 325.994 385.582 646.831 485.967 31.100 39.305 51.208 66.470 36.855 231.997 336.873 40.690 46.282 33.392 48.353 26.978 25.432 37.157 37.547 64.682 45.944 273.501 41.888 83.603 51.544 29.021 19.636 27.828 20.079 21.954 472.871

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

BUITENLAND

4.086.564

ALGEMEEN TOTAAL

4.912.840




Totaal

Country of origin

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

41.054 11.064 29.741 51.463 13.423 498 1.722 4.452 3.687 855 10.044 26.484 1.374 657 3.684 4.754 1.307 1.072 981 541 3.861 950 14.880 6.746 6.262 3.291 978 185 1.218 5.835 4.830 26.523

867.330 337.058 415.323 698.294 499.390 31.598 41.027 55.660 70.157 37.710 242.041 363.357 42.064 46.939 37.076 53.107 28.285 26.504 38.138 38.088 68.543 46.894 288.381 48.634 89.865 54.835 29.999 19.821 29.046 25.914 26.784 499.394


0

0

243.362

4.329.926

FOREIGN COUNTRIES

0

0

284.416

5.197.256

OVERALL TOTAL

Total



WAALS GEWEST WALLOON REGION

Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


1.377.026 256.370 143.024 322.553 143.670 17.775 7.921 11.621 8.434 2.560 75.996 34.076 13.773 4.051 8.228 24.254 4.877 9.138 7.310 3.871 17.217 6.877 58.104 8.277 6.640 23.507 3.357 6.607 3.239 2.908 2.015 59.352

345.289 704.250 27.154 50.123 19.206 1.952 1.290 4.068 399 283 2.602 1.253 212 72 220 2.794 266 683 83 446 1.019 214 358 202 9 4 6 181 9 265 17 2.912

BUITENLAND

1.297.602

ALGEMEEN TOTAAL

2.674.628

55



Totaal

Country of origin

530.442 559.818 69.295 61.176 6.105 2.219 12 4.020 109 68 2.348 653 4.016 39 199 2.678 212 0 1.427 84 638 353 138 0 33 0 107 605 184 12 0 2.751

1.333.897 62.839 13.221 40.841 6.162 2.618 272 718 375 169 2.282 2.124 387 79 250 730 440 222 337 142 1.255 865 627 1.229 241 164 12 100 183 215 116 5.608

3.586.654 1.583.277 252.694 474.693 175.143 24.564 9.495 20.427 9.317 3.080 83.228 38.106 18.388 4.241 8.897 30.456 5.795 10.043 9.157 4.543 20.129 8.309 59.227 9.708 6.923 23.675 3.482 7.493 3.615 3.400 2.148 70.623


822.552

719.299

144.823

2.984.276

FOREIGN COUNTRIES

1.167.841

1.249.741

1.478.720

6.570.930

OVERALL TOTAL

Total


56


VLAANDEREN* FLANDERS*

Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


4.227.217 1.581.126 1.076.174 1.188.283 1.414.612 114.242 69.627 80.457 104.691 51.880 371.012 494.141 62.906 61.088 60.563 124.916 47.690 43.988 64.579 53.712 109.036 95.986 481.408 70.898 137.388 89.426 67.550 39.730 48.382 50.238 37.354 742.256

805.728 751.927 114.804 78.502 57.194 6.296 4.287 5.341 2.014 1.892 7.019 10.300 1.334 15.808 2.439 24.857 1.988 1.230 305 1.289 2.740 441 1.287 764 43 99 18 216 31 1.724 211 6.763

BUITENLAND

9.035.339 13.262.556

ALGEMEEN TOTAAL



Totaal

1.420.255 933.167 370.621 265.969 32.531 28.477 505 1.118 52 98 85 551 335 0 126 1.634 298 84 28 495 3.380 306 617 55 0 30 64 781 0 86 0 1.714

3.759.510 190.627 64.880 84.103 84.496 11.003 3.536 6.843 5.571 2.165 15.935 46.450 2.608 1.164 5.839 15.639 4.139 4.232 2.260 1.035 5.725 2.437 26.360 11.275 8.200 4.763 1.544 1.048 1.981 13.607 6.784 48.783

10.212.710 3.456.847 1.626.479 1.616.857 1.588.833 160.018 77.955 93.759 112.328 56.035 394.051 551.442 67.183 78.060 68.967 167.046 54.115 49.534 67.172 56.531 120.881 99.170 509.672 82.992 145.631 94.318 69.176 41.775 50.394 65.655 44.349 799.516


1.103.163

1.643.207

685.032

12.466.741

FOREIGN COUNTRIES

1.908.891

3.063.462

4.444.542

22.679.451

OVERALL TOTAL

*Vlaanderen = Vlaams + Brussels Gewest *Flanders = Flemish + Brussels Region

Country of origin

Total



België Nederland Duitsland Frankrijk Verenigd Koninkrijk Luxemburg Ierland Denemarken Zweden Finland Italië Spanje Portugal Griekenland Oostenrijk Polen Tsjechië Hongarije Roemenië Noorwegen Zwitserland Rusland V.S. Amerika Canada Japan China India Israël Turkije Australië Brazilië Andere BUITENLAND ALGEMEEN TOTAAL 57


KUST COAST

Hotels

Campings

Vakantieparken


Totaal

Hotels

Camp sites

Holiday parks

1.328.453 127.499 128.095 61.459 128.330 61.058 567 1.333 866 289 4.909 2.983 922 269 729 3.769 901 759 474 805 2.933 2.035 4.917 2.119 2.178 164 338 1.429 242 345 368 14.550

479.352 70.750 54.480 42.223 9.007 5.767 94 592 149 144 1.032 821 126 38 175 156 138 79 12 74 587 213 63 48 8 2 0 17 0 64 0 908

557.634 1.886.087

Country of origin

462.655 226.597 135.012 96.082 11.116 16.128 114 110 24 22 0 66 0 0 0 84 43 0 0 151 903 102 83 16 0 0 0 30 0 16 0 367

1.338.179 11.296 9.003 9.461 5.613 8.664 12 78 54 35 815 248 4 17 324 185 68 72 57 44 275 35 1.348 284 275 15 16 277 11 91 19 1.120

3.608.639 436.142 326.590 209.225 154.066 91.617 787 2.113 1.093 490 6.756 4.118 1.052 324 1.228 4.194 1.150 910 543 1.074 4.698 2.385 6.411 2.467 2.461 181 354 1.753 253 516 387 16.945


187.767

487.066

49.816

1.282.283

FOREIGN COUNTRIES

667.119

949.721

1.387.995

4.890.922

OVERALL TOTAL

Total


58


KUNSTSTEDEN HISTORIC CITIES

Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


1.600.890 1.117.231 684.604 926.090 1.029.440 42.350 58.310 65.324 89.567 44.342 306.099 460.505 53.347 56.576 47.785 78.728 36.630 34.872 47.754 46.867 90.378 83.233 412.361 61.231 119.566 68.489 56.527 34.634 38.771 42.266 34.366 621.195

26.296 47.518 14.853 12.208 20.080 120 780 1.486 367 178 3.030 5.186 326 73 659 546 696 197 124 202 1.036 96 525 420 35 35 18 102 4 969 96 1.225

BUITENLAND

6.889.438

ALGEMEEN TOTAAL

8.490.328



Totaal

Country of origin

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

178.932 46.862 41.734 66.024 28.397 769 3.004 5.518 5.239 1.629 13.950 44.535 2.035 1.062 4.824 7.289 2.908 1.974 1.405 793 4.894 1.896 23.997 10.879 7.825 4.630 1.451 692 1.707 13.327 6.562 41.345

1.806.118 1.211.611 741.191 1.004.322 1.077.917 43.239 62.094 72.328 95.173 46.149 323.079 510.226 55.708 57.711 53.268 86.563 40.234 37.043 49.283 47.862 96.308 85.225 436.883 72.530 127.426 73.154 57.996 35.428 40.482 56.562 41.024 663.765


113.190

0

399.156

7.401.784

FOREIGN COUNTRIES

139.486

0

578.088

9.207.902

OVERALL TOTAL

Total



VLAAMSE REGIO’S FLEMISH COUNTRYSIDE

Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


1.297.874 336.396 263.475 200.734 256.842 10.834 10.750 13.800 14.258 7.249 60.004 30.653 8.637 4.243 12.049 42.419 10.159 8.357 16.351 6.040 15.725 10.718 64.130 7.548 15.644 20.773 10.685 3.667 9.369 7.627 2.620 106.511

300.080 633.659 45.471 24.071 28.107 409 3.413 3.263 1.498 1.570 2.957 4.293 882 15.697 1.605 24.155 1.154 954 169 1.013 1.117 132 699 296 0 62 0 97 27 691 115 4.630

BUITENLAND

1.588.267

ALGEMEEN TOTAAL

2.886.141

59



Totaal

Country of origin

957.600 706.570 235.609 169.887 21.415 12.349 391 1.008 28 76 85 485 335 0 126 1.550 255 84 28 344 2.477 204 534 39 0 30 64 751 0 70 0 1.347

2.242.399 132.469 14.143 8.618 50.486 1.570 520 1.247 278 501 1.170 1.667 569 85 691 8.165 1.163 2.186 798 198 556 506 1.015 112 100 118 77 79 263 189 203 6.318

4.797.953 1.809.094 558.698 403.310 356.850 25.162 15.074 19.318 16.062 9.396 64.216 37.098 10.423 20.025 14.471 76.289 12.731 11.581 17.346 7.595 19.875 11.560 66.378 7.995 15.744 20.983 10.826 4.594 9.659 8.577 2.938 118.806


802.206

1.156.141

236.060

3.782.674

FOREIGN COUNTRIES

1.102.286

2.113.741

2.478.459

8.580.627

OVERALL TOTAL

Total


60

Evolutie overnachtingen 2005-2009 (tabellen exclusief verhuur)

I.

BELGIË

62

II.

VLAAMS GEWEST

63

III.

BRUSSELS GEWEST

64

IV.

WAALS GEWEST

65

V.

VLAANDEREN

66

VI.

KUST

67

VII.

KUNSTSTEDEN

68

VIII.

VLAAMSE REGIO’S

69

61

62

EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 TREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009

BELGIË BELGIUM

Land van herkomst

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

Country of origin

België Nederland Duitsland Frankrijk Verenigd Koninkrijk Luxemburg Ierland Denemarken Zweden Finland Italië Spanje Portugal Griekenland Oostenrijk Polen Tsjechië Hongarije Noorwegen Zwitserland Rusland V.S. Amerika Canada Japan China India Israël Turkije Andere

12.850.367 4.945.127 1.955.851 1.949.358 2.200.553 177.946 88.679 120.837 146.735 70.247 441.620 466.814 83.385 86.906 61.068 138.233 49.864 51.441 70.366 126.202 103.783 631.255 93.482 213.696 141.552 53.055 64.336 65.771 932.164

13.332.034 5.156.292 1.925.213 2.066.796 2.190.431 185.676 80.416 120.920 146.094 70.109 452.493 488.029 76.904 99.077 69.013 193.258 54.146 57.539 71.466 128.914 108.792 630.338 100.889 206.399 146.687 60.045 66.518 62.322 1.025.201

13.578.045 5.114.679 1.949.312 2.005.244 2.214.744 180.605 83.171 114.145 139.919 66.971 465.649 545.038 105.079 94.516 72.643 233.269 58.604 68.756 66.420 131.919 117.634 652.577 108.743 205.174 141.299 79.763 70.776 68.312 1.116.350

13.611.137 5.175.164 1.901.580 2.071.472 2.162.522 185.554 87.580 117.574 137.572 68.878 471.865 586.498 95.452 73.080 75.200 223.246 59.104 70.385 66.079 140.973 125.937 599.192 103.266 192.322 114.587 109.055 62.858 61.378 1.222.329

13.799.364 5.040.124 1.879.173 2.091.550 1.763.976 184.582 87.450 114.186 121.645 59.115 477.279 589.548 85.571 82.301 77.864 197.502 59.910 59.577 61.074 141.010 107.479 568.899 92.700 152.554 117.993 72.658 49.268 54.009 1.062.020

+1,4% -2,6% -1,2% +1,0% -18,4% -0,5% -0,1% -2,9% -11,6% -14,2% +1,1% +0,5% -10,4% +12,6% +3,5% -11,5% +1,4% -15,4% -7,6% +0,0% -14,7% -5,1% -10,2% -20,7% +3,0% -33,4% -21,6% -12,0% -13,1%

+1,8% +0,5% -1,0% +1,8% -5,4% +0,9% -0,3% -1,4% -4,6% -4,2% +2,0% +6,0% +0,6% -1,4% +6,3% +9,3% +4,7% +3,7% -3,5% +2,8% +0,9% -2,6% -0,2% -8,1% -4,4% +8,2% -6,5% -4,8% +3,3%

Belgium Netherlands Germany France United Kingdom Luxembourg Ireland Denmark Sweden Finland Italy Spain Portugal Greece Austria Poland Czech Republic Hungary Norway Switzerland Russia U.S.A. Canada Japan China India Israel Turkey Others

BUITENLAND

15.530.326

16.039.977

16.271.311

16.360.702

15.451.017

-5,6%

-0,1%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

28.380.693

29.372.011

29.849.356

29.971.839

29.250.381

-2,4%

+0,8%

OVERALL TOTAL


GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Average Annual Growth

Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics



Land van herkomst

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

Country of origin


8.575.542 2.991.035 1.377.179 951.297 1.370.780 134.443 25.599 36.736 53.464 23.435 145.908 146.374 24.968 31.290 22.941 68.833 24.951 17.261 24.885 44.472 51.517 274.192 41.978 95.588 43.215 36.714 43.771 30.252 327.941

8.930.106 3.144.019 1.339.239 1.020.279 1.350.830 139.033 24.447 34.951 56.529 18.635 158.444 162.546 27.312 45.721 27.342 117.374 25.760 21.412 24.641 47.560 56.828 268.494 45.926 94.019 43.442 40.982 42.838 25.153 371.503

9.150.875 3.139.444 1.313.729 929.570 1.389.033 128.686 29.279 37.925 56.439 19.676 162.600 177.200 34.682 42.683 30.226 140.269 29.787 22.487 21.910 48.829 58.500 267.458 49.667 90.702 46.902 44.851 39.696 33.969 428.464

9.259.154 3.203.947 1.233.660 965.843 1.360.718 129.917 34.316 41.396 55.964 22.076 168.000 196.781 27.502 20.204 30.556 127.048 26.451 25.425 20.724 53.740 55.662 244.592 43.853 78.870 42.048 60.993 31.484 26.531 435.004

9.345.380 3.119.789 1.211.156 918.563 1.089.443 128.420 36.928 38.099 42.171 18.325 152.010 188.085 25.119 31.121 31.891 113.939 25.830 23.030 18.443 52.338 52.276 221.291 34.358 55.766 39.483 39.177 21.954 21.348 386.462

+0,9% -2,6% -1,8% -4,9% -19,9% -1,2% +7,6% -8,0% -24,6% -17,0% -9,5% -4,4% -8,7% +54,0% +4,4% -10,3% -2,3% -9,4% -11,0% -2,6% -6,1% -9,5% -21,7% -29,3% -6,1% -35,8% -30,3% -19,5% -11,2%

+2,2% +1,1% -3,2% -0,9% -5,6% -1,1% +9,6% +0,9% -5,8% -6,0% +1,0% +6,5% +0,2% -0,1% +8,6% +13,4% +0,9% +7,5% -7,2% +4,2% +0,4% -5,2% -4,9% -12,6% -2,2% +1,6% -15,8% -8,3% +4,2%


BUITENLAND

8.461.019

8.775.259

8.814.663

8.763.305

8.136.815

-7,1%

-1,0%

FOREIGN COUNTRIES

17.036.561

17.705.365

17.965.538

18.022.459

17.482.195

-3,0%

+0,6%

OVERALL TOTAL

ALGEMEEN TOTAAL




63

64



Land van herkomst

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

Country of origin


531.638 329.750 349.918 566.420 656.716 24.570 56.258 61.067 80.192 43.161 196.329 286.048 43.523 50.741 28.932 46.029 17.808 27.479 39.922 63.935 42.879 300.151 41.097 106.362 78.676 13.140 16.912 32.911 517.449

630.365 331.209 365.805 587.598 650.999 25.653 49.068 63.703 76.326 47.133 196.342 292.923 35.808 49.839 35.842 46.801 19.941 27.250 40.918 64.938 42.124 307.390 44.687 100.318 77.972 15.750 17.342 34.151 558.281

722.629 345.275 408.663 597.194 632.699 27.416 46.407 53.527 72.651 43.385 209.063 327.034 43.747 48.074 35.804 50.909 21.289 29.584 38.978 64.408 48.216 328.156 47.607 102.304 72.306 29.787 23.809 30.875 597.468

764.196 354.854 421.314 637.456 605.018 29.305 45.694 54.821 71.786 41.371 212.341 346.549 41.999 48.505 37.307 54.288 24.396 28.911 40.173 68.351 54.166 293.381 49.229 103.079 53.488 44.430 21.499 30.639 692.468

867.330 337.058 415.323 698.294 499.390 31.598 41.027 55.660 70.157 37.710 242.041 363.357 42.064 46.939 37.076 53.107 28.285 26.504 38.088 68.543 46.894 288.381 48.634 89.865 54.835 29.999 19.821 29.046 590.230

+13,5% -5,0% -1,4% +9,5% -17,5% +7,8% -10,2% +1,5% -2,3% -8,8% +14,0% +4,9% +0,2% -3,2% -0,6% -2,2% +15,9% -8,3% -5,2% +0,3% -13,4% -1,7% -1,2% -12,8% +2,5% -32,5% -7,8% -5,2% -14,8%

+13,0% +0,5% +4,4% +5,4% -6,6% +6,5% -7,6% -2,3% -3,3% -3,3% +5,4% +6,2% -0,8% -1,9% +6,4% +3,6% +12,3% -0,9% -1,2% +1,8% +2,3% -1,0% +4,3% -4,1% -8,6% +22,9% +4,0% -3,1% +3,3%


BUITENLAND

4.118.375

4.206.111

4.376.635

4.506.818

4.329.926

-3,9%

+1,3%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

4.650.013

4.836.476

5.099.264

5.271.014

5.197.256

-1,4%

+2,8%

OVERALL TOTAL






Land van herkomst

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

Country of origin


3.743.187 1.624.342 228.754 431.642 173.057 18.933 6.822 23.034 13.079 3.651 99.383 34.392 14.894 4.875 9.195 23.371 7.105 6.701 5.559 17.795 9.387 56.912 10.407 11.746 19.661 3.201 3.653 2.608 86.773

3.771.563 1.681.064 220.169 458.919 188.602 20.990 6.901 22.266 13.239 4.341 97.707 32.560 13.784 3.517 5.829 29.083 8.445 8.877 5.907 16.416 9.840 54.454 10.276 12.062 25.273 3.313 6.338 3.018 95.417

3.704.541 1.629.960 226.920 478.480 193.012 24.503 7.485 22.693 10.829 3.910 93.986 40.804 26.650 3.759 6.613 42.091 7.528 16.685 5.532 18.682 10.918 56.963 11.469 12.168 22.091 5.125 7.271 3.468 90.418

3.587.787 1.616.363 246.606 468.173 196.786 26.332 7.570 21.357 9.822 5.431 91.524 43.168 25.951 4.371 7.337 41.910 8.257 16.049 5.182 18.882 16.109 61.219 10.184 10.373 19.051 3.632 9.875 4.208 94.857

3.586.654 1.583.277 252.694 474.693 175.143 24.564 9.495 20.427 9.317 3.080 83.228 38.106 18.388 4.241 8.897 30.456 5.795 10.043 4.543 20.129 8.309 59.227 9.708 6.923 23.675 3.482 7.493 3.615 85.328

-0,0% -2,0% +2,5% +1,4% -11,0% -6,7% +25,4% -4,4% -5,1% -43,3% -9,1% -11,7% -29,1% -3,0% +21,3% -27,3% -29,8% -37,4% -12,3% +6,6% -48,4% -3,3% -4,7% -33,3% +24,3% -4,1% -24,1% -14,1% -10,0%

-1,1% -0,6% +2,5% +2,4% +0,3% +6,7% +8,6% -3,0% -8,1% -4,2% -4,3% +2,6% +5,4% -3,4% -0,8% +6,8% -5,0% +10,6% -4,9% +3,1% -3,0% +1,0% -1,7% -12,4% +4,8% +2,1% +19,7% +8,5% -0,4%


BUITENLAND

2.950.932

3.058.607

3.080.013

3.090.579

2.984.276

-3,4%

+0,3%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

6.694.119

6.830.170

6.784.554

6.678.366

6.570.930

-1,6%

-0,5%

OVERALL TOTAL




65

66



Land van herkomst

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

Country of origin


9.107.180 3.320.785 1.727.097 1.517.717 2.027.496 159.013 81.857 97.803 133.656 66.596 342.237 432.422 68.491 82.031 51.873 114.862 42.759 44.740 64.807 108.407 94.396 574.343 83.075 201.950 121.891 49.854 60.683 63.163 845.390

9.560.471 3.475.228 1.705.044 1.607.877 2.001.829 164.686 73.515 98.654 132.855 65.768 354.786 455.469 63.120 95.560 63.184 164.175 45.701 48.662 65.559 112.498 98.952 575.884 90.613 194.337 121.414 56.732 60.180 59.304 929.784

9.873.504 3.484.719 1.722.392 1.526.764 2.021.732 156.102 75.686 91.452 129.090 63.061 371.663 504.234 78.429 90.757 66.030 191.178 51.076 52.071 60.888 113.237 106.716 595.614 97.274 193.006 119.208 74.638 63.505 64.844 1.025.932

10.023.350 3.558.801 1.654.974 1.603.299 1.965.736 159.222 80.010 96.217 127.750 63.447 380.341 543.330 69.501 68.709 67.863 181.336 50.847 54.336 60.897 122.091 109.828 537.973 93.082 181.949 95.536 105.423 52.983 57.170 1.127.472

10.212.710 3.456.847 1.626.479 1.616.857 1.588.833 160.018 77.955 93.759 112.328 56.035 394.051 551.442 67.183 78.060 68.967 167.046 54.115 49.534 56.531 120.881 99.170 509.672 82.992 145.631 94.318 69.176 41.775 50.394 976.692

+1,9% -2,9% -1,7% +0,8% -19,2% +0,5% -2,6% -2,6% -12,1% -11,7% +3,6% +1,5% -3,3% +13,6% +1,6% -7,9% +6,4% -8,8% -7,2% -1,0% -9,7% -5,3% -10,8% -20,0% -1,3% -34,4% -21,2% -11,9% -13,4%

+2,9% +1,0% -1,5% +1,6% -5,9% +0,2% -1,2% -1,1% -4,3% -4,2% +3,6% +6,3% -0,5% -1,2% +7,4% +9,8% +6,1% +2,6% -3,4% +2,8% +1,2% -2,9% -0,0% -7,8% -6,2% +8,5% -8,9% -5,5% +3,7%


BUITENLAND

12.579.394

12.981.370

13.191.298

13.270.123

12.466.741

-6,1%

-0,2%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

21.686.574

22.541.841

23.064.802

23.293.473

22.679.451

-2,6%

+1,1%

OVERALL TOTAL


* Vlaanderen = Vlaams + Brussels Gewest * Flanders= Flemish + Brussels Region




KUST COAST

Land van herkomst

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

Country of origin


3.836.335 499.149 410.048 228.885 325.644 98.740 1.159 2.521 1.308 684 8.868 4.114 1.035 1.001 1.135 2.194 1.113 1.498 1.343 4.676 1.994 10.559 5.994 9.379 218 288 6.030 244 18.532

3.903.359 519.682 377.871 241.713 276.511 102.424 973 1.617 1.417 471 8.591 7.819 888 978 1.040 4.364 2.420 2.076 3.575 4.499 2.481 10.386 5.026 8.708 234 328 6.239 441 17.362

3.814.139 513.753 351.492 221.127 280.422 93.800 1.015 1.535 1.648 715 8.148 8.320 1.932 822 1.503 3.077 763 462 2.192 5.129 2.625 10.440 5.036 7.726 378 269 4.849 250 20.419

3.644.663 476.680 314.930 234.084 234.550 91.849 1.461 1.611 1.367 528 6.376 6.386 988 622 1.609 3.014 2.290 528 807 4.534 2.746 7.330 4.071 4.949 234 394 4.326 207 24.672

3.608.639 436.142 326.590 209.225 154.066 91.617 787 2.113 1.093 490 6.756 4.118 1.052 324 1.228 4.194 1.150 910 1.074 4.698 2.385 6.411 2.467 2.461 181 354 1.753 253 18.391

-1,0% -8,5% +3,7% -10,6% -34,3% -0,3% -46,1% +31,2% -20,0% -7,2% +6,0% -35,5% +6,5% -47,9% -23,7% +39,2% -49,8% +72,3% +33,1% +3,6% -13,1% -12,5% -39,4% -50,3% -22,6% -10,2% -59,5% +22,2% -25,5%

-1,5% -3,3% -5,5% -2,2% -17,1% -1,9% -9,2% -4,3% -4,4% -8,0% -6,6% +0,0% +0,4% -24,6% +2,0% +17,6% +0,8% -11,7% -5,4% +0,1% +4,6% -11,7% -19,9% -28,4% -4,5% +5,3% -26,6% +0,9% -0,2%


BUITENLAND

1.648.353

1.610.134

1.549.847

1.433.143

1.282.283

-10,5%

-6,1%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

5.484.688

5.513.493

5.363.986

5.077.806

4.890.922

-3,7%

-2,8%

OVERALL TOTAL




67

68



Land van herkomst

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

Country of origin


1.128.138 1.075.413 657.042 893.472 1.307.392 33.333 70.681 77.905 110.910 58.281 263.335 380.170 56.657 58.890 39.250 72.119 27.389 36.625 54.936 85.633 74.444 463.541 65.526 171.674 96.108 40.734 42.906 46.205 700.035

1.324.653 1.131.823 682.816 920.325 1.322.191 35.403 61.592 79.510 111.247 57.833 269.212 399.632 51.852 61.459 48.640 73.725 28.973 39.218 52.071 88.134 76.739 471.525 73.684 164.450 97.524 47.612 43.182 46.666 774.741

1.521.236 1.147.081 742.750 896.837 1.337.312 37.913 62.966 71.204 104.551 54.478 292.391 455.539 64.477 63.404 49.008 84.248 32.698 42.919 49.861 89.607 89.592 498.301 80.782 164.924 93.754 61.974 48.355 49.407 841.541

1.681.742 1.212.901 742.193 940.808 1.325.490 41.666 66.380 74.080 108.404 50.721 296.236 492.996 58.569 62.146 52.946 107.308 34.591 43.245 51.214 96.650 92.028 451.982 77.515 155.860 71.170 83.790 41.561 46.981 945.336

1.806.118 1.211.611 741.191 1.004.322 1.077.917 43.239 62.094 72.328 95.173 46.149 323.079 510.226 55.708 57.711 53.268 86.563 40.234 37.043 47.862 96.308 85.225 436.883 72.530 127.426 73.154 57.996 35.428 40.482 810.634

+7,4% -0,1% -0,1% +6,8% -18,7% +3,8% -6,5% -2,4% -12,2% -9,0% +9,1% +3,5% -4,9% -7,1% +0,6% -19,3% +16,3% -14,3% -6,5% -0,4% -7,4% -3,3% -6,4% -18,2% +2,8% -30,8% -14,8% -13,8% -14,2%

+12,5% +3,0% +3,1% +3,0% -4,7% +6,7% -3,2% -1,8% -3,8% -5,7% +5,2% +7,6% -0,4% -0,5% +7,9% +4,7% +10,1% +0,3% -3,4% +3,0% +3,4% -1,5% +2,6% -7,2% -6,6% +9,2% -4,7% -3,3% +3,7%


BUITENLAND

7.060.606

7.311.779

7.607.874

7.824.767

7.401.784

-5,4%

+1,2%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

8.188.744

8.636.432

9.129.110

9.506.509

9.207.902

-3,1%

+3,0%

OVERALL TOTAL






Land van herkomst

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

Country of origin


4.142.707 1.746.223 660.007 395.360 394.459 26.940 10.017 17.377 21.438 7.631 70.034 48.138 10.799 22.140 11.488 40.549 14.257 6.617 8.528 18.098 17.958 100.243 11.555 20.897 25.565 8.832 11.747 16.714 126.824

4.332.459 1.823.723 644.357 445.839 403.127 26.859 10.950 17.527 20.191 7.464 76.983 48.018 10.380 33.123 13.504 86.086 14.308 7.368 9.913 19.865 19.732 93.973 11.903 21.179 23.656 8.792 10.759 12.197 137.681

4.538.129 1.823.885 628.150 408.800 403.998 24.389 11.705 18.713 22.891 7.868 71.124 40.375 12.020 26.531 15.519 103.853 17.615 8.690 8.835 18.501 14.499 86.873 11.456 20.356 25.076 12.395 10.301 15.187 163.972

4.696.945 1.869.220 597.851 428.407 405.696 25.707 12.169 20.526 17.979 12.198 77.729 43.948 9.944 5.941 13.308 71.014 13.966 10.563 8.876 20.907 15.054 78.661 11.496 21.140 24.132 21.239 7.096 9.982 157.464

4.797.953 1.809.094 558.698 403.310 356.850 25.162 15.074 19.318 16.062 9.396 64.216 37.098 10.423 20.025 14.471 76.289 12.731 11.581 7.595 19.875 11.560 66.378 7.995 15.744 20.983 10.826 4.594 9.659 147.667

+2,2% -3,2% -6,5% -5,9% -12,0% -2,1% +23,9% -5,9% -10,7% -23,0% -17,4% -15,6% +4,8% +237,1% +8,7% +7,4% -8,8% +9,6% -14,4% -4,9% -23,2% -15,6% -30,5% -25,5% -13,0% -49,0% -35,3% -3,2% -6,2%

+3,7% +0,9% -4,1% +0,5% -2,5% -1,7% +10,8% +2,7% -7,0% +5,3% -2,1% -6,3% -0,9% -2,5% +5,9% +17,1% -2,8% +15,0% -2,9% +2,4% -10,4% -9,8% -8,8% -6,8% -4,8% +5,2% -20,9% -12,8% +3,9%


BUITENLAND

3.870.435

4.059.457

4.033.577

4.012.213

3.782.674

-5,7%

-0,6%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

8.013.142

8.391.916

8.571.706

8.709.158

8.580.627

-1,5%

+1,7%

OVERALL TOTAL




69

70

Evolutie overnachtingen per marktland 2005-2009 (tabellen exclusief verhuur)

I

BELGIË

72

II.

NEDERLAND

73

III.

DUITSLAND

74

IV.

FRANKRIJK

75

V.

VERENIGD KONINKRIJK

76

VI.

DENEMARKEN

77

VII.

ZWEDEN

78

VIII.

ITALIË

79

IX.

SPANJE

80

X.

OOSTENRIJK

81

XI.

RUSLAND

82

XII.

VERENIGDE STATEN

83

XIII.

JAPAN

84

XIV.

CHINA

85

XV.

INDIA

86

71

72


BELGIË BELGIUM

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

8.575.542 531.638 3.743.187

8.930.106 630.365 3.771.563

9.150.875 722.629 3.704.541

9.259.154 764.196 3.587.787

9.345.380 867.330 3.586.654

+0,9% +13,5% -0,0%

+2,2% +13,0% -1,1%

Flemish Region Brussels Region Walloon Region

12.850.367

13.332.034

13.578.045

13.611.137

13.799.364

+1,4%

+1,8%

Belgium

Kust Kunststeden Vlaamse regio’s

3.836.335 1.128.138 4.142.707

3.903.359 1.324.653 4.332.459

3.814.139 1.521.236 4.538.129

3.644.663 1.681.742 4.696.945

3.608.639 1.806.118 4.797.953

-1,0% +7,4% +2,2%

-1,5% +12,5% +3,7%

Coast Historic cities Flemish countryside

Hotels Campings Vakantieparken Logies voor doelgroepen

3.097.455 944.958 1.601.704 3.463.063

3.431.396 937.230 1.674.138 3.517.707

3.913.912 843.710 1.480.288 3.635.594

4.082.415 782.668 1.415.552 3.742.715

4.227.217 805.728 1.420.255 3.759.510

+3,5% +2,9% +0,3% +0,4%

+8,1% -3,9% -3,0% +2,1%

Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation for groups

Vlaanderen

9.107.180

9.560.471

9.873.504

10.023.350

10.212.710

+1,9%

+2,9%

Flanders



GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG= Annual Average Growth



NEDERLAND NETHERLANDS

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest

2.991.035 329.750 1.624.342

3.144.019 331.209 1.681.064

3.139.444 345.275 1.629.960

3.203.947 354.854 1.616.363

3.119.789 337.058 1.583.277

-2,6% -5,0% -2,0%

+1,1% +0,5% -0,6%


België

4.945.127

5.156.292

5.114.679

5.175.164

5.040.124

-2,6%

+0,5%

Belgium


499.149 1.075.413 1.746.223

519.682 1.131.823 1.823.723

513.753 1.147.081 1.823.885

476.680 1.212.901 1.869.220

436.142 1.211.611 1.809.094

-8,5% -0,1% -3,2%

-3,3% +3,0% +0,9%



1.406.302 696.340 1.049.747 168.396

1.485.351 683.419 1.136.446 170.012

1.520.392 630.740 1.145.083 188.504

1.606.468 631.794 1.126.128 194.411

1.581.126 751.927 933.167 190.627

-1,6% +19,0% -17,1% -1,9%

+3,0% +1,9% -2,9% +3,1%


Vlaanderen

3.320.785

3.475.228

3.484.719

3.558.801

3.456.847

-2,9%

+1,0%

Flanders




73

74


DUITSLAND GERMANY

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009


1.377.179 349.918 228.754

1.339.239 365.805 220.169

1.313.729 408.663 226.920

1.233.660 421.314 246.606

1.211.156 415.323 252.694

-1,8% -1,4% +2,5%

-3,2% +4,4% +2,5%


België

1.955.851

1.925.213

1.949.312

1.901.580

1.879.173

-1,2%

-1,0%

Belgium

410.048 657.042 660.007

377.871 682.816 644.357

351.492 742.750 628.150

314.930 742.193 597.851

326.590 741.191 558.698

+3,7% -0,1% -6,5%

-5,5% +3,1% -4,1%



1.026.724 125.348 519.479 55.546

1.033.476 131.057 480.006 60.505

1.090.808 105.902 462.007 63.675

1.095.660 92.423 399.234 67.657

1.076.174 114.804 370.621 64.880

-1,8% +24,2% -7,2% -4,1%

+1,2% -2,2% -8,1% +4,0%


Vlaanderen

1.727.097

1.705.044

1.722.392

1.654.974

1.626.479

-1,7%

-1,5%

Flanders






FRANKRIJK FRANCE

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

951.297 566.420 431.642

1.020.279 587.598 458.919

929.570 597.194 478.480

965.843 637.456 468.173

918.563 698.294 474.693

-4,9% +9,5% +1,4%

-0,9% +5,4% +2,4%


1.949.358

2.066.796

2.005.244

2.071.472

2.091.550

+1,0%

+1,8%

Belgium

228.885 893.472 395.360

241.713 920.325 445.839

221.127 896.837 408.800

234.084 940.808 428.407

209.225 1.004.322 403.310

-10,6% +6,8% -5,9%

-2,2% +3,0% +0,5%



1.099.421 57.627 272.732 87.937

1.145.097 79.817 287.748 95.215

1.073.881 67.772 297.248 87.863

1.138.605 65.088 303.285 96.321

1.188.283 78.502 265.969 84.103

+4,4% +20,6% -12,3% -12,7%

+2,0% +8,0% -0,6% -1,1%


Vlaanderen

1.517.717

1.607.877

1.526.764

1.603.299

1.616.857

+0,8%

+1,6%

Flanders

Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest België Kust Kunststeden Vlaamse regio’s




75

76


VERENIGD KONINKRIJK UNITED KINGDOM

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009


1.370.780 656.716 173.057

1.350.830 650.999 188.602

1.389.033 632.699 193.012

1.360.718 605.018 196.786

1.089.443 499.390 175.143

-19,9% -17,5% -11,0%

-5,6% -6,6% +0,3%


België

2.200.553

2.190.431

2.214.744

2.162.522

1.763.976

-18,4%

-5,4%

Belgium


325.644 1.307.392 394.459

276.511 1.322.191 403.127

280.422 1.337.312 403.998

234.550 1.325.490 405.696

154.066 1.077.917 356.850

-34,3% -18,7% -12,0%

-17,1% -4,7% -2,5%



1.850.774 35.389 79.777 61.556

1.813.530 53.395 77.004 57.900

1.820.236 57.927 76.627 66.942

1.762.041 57.267 66.678 79.750

1.414.612 57.194 32.531 84.496

-19,7% -0,1% -51,2% +6,0%

-6,5% +12,8% -20,1% +8,2%


Vlaanderen

2.027.496

2.001.829

2.021.732

1.965.736

1.588.833

-19,2%

-5,9%

Flanders





DENEMARKEN DENMARK

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

36.736 61.067 23.034

34.951 63.703 22.266

37.925 53.527 22.693

41.396 54.821 21.357

38.099 55.660 20.427

-8,0% +1,5% -4,4%

+0,9% -2,3% -3,0%


120.837

120.920

114.145

117.574

114.186

-2,9%

-1,4%

Belgium


2.521 77.905 17.377

1.617 79.510 17.527

1.535 71.204 18.713

1.611 74.080 20.526

2.113 72.328 19.318

+31,2% -2,4% -5,9%

-4,3% -1,8% +2,7%



83.618 5.495 1.804 6.886

86.500 3.107 1.938 7.109

80.037 4.501 1.583 5.331

83.762 5.300 1.456 5.699

80.457 5.341 1.118 6.843

-3,9% +0,8% -23,2% +20,1%

-1,0% -0,7% -11,3% -0,2%


Vlaanderen

97.803

98.654

91.452

96.217

93.759

-2,6%

-1,1%

Flanders





77

78


ZWEDEN SWEDEN

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

53.464 80.192 13.079

56.529 76.326 13.239

56.439 72.651 10.829

55.964 71.786 9.822

42.171 70.157 9.317

-24,6% -2,3% -5,1%

-5,8% -3,3% -8,1%


België

146.735

146.094

139.919

137.572

121.645

-11,6%

-4,6%

Belgium


1.308 110.910 21.438

1.417 111.247 20.191

1.648 104.551 22.891

1.367 108.404 17.979

1.093 95.173 16.062

-20,0% -12,2% -10,7%

-4,4% -3,8% -7,0%



124.958 1.524 128 7.046

125.053 1.814 71 5.917

122.643 1.615 272 4.560

120.292 1.864 256 5.338

104.691 2.014 52 5.571

-13,0% +8,0% -79,7% +4,4%

-4,3% +7,2% -20,2% -5,7%


Vlaanderen

133.656

132.855

129.090

127.750

112.328

-12,1%

-4,3%

Flanders






ITALIË ITALY

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009


145.908 196.329 99.383

158.444 196.342 97.707

162.600 209.063 93.986

168.000 212.341 91.524

152.010 242.041 83.228

-9,5% +14,0% -9,1%

+1,0% +5,4% -4,3%


België

441.620

452.493

465.649

471.865

477.279

+1,1%

+2,0%

Belgium


8.868 263.335 70.034

8.591 269.212 76.983

8.148 292.391 71.124

6.376 296.236 77.729

6.756 323.079 64.216

+6,0% +9,1% -17,4%

-6,6% +5,2% -2,1%



322.890 5.985 421 12.941

336.074 5.311 405 12.996

353.577 5.829 427 11.830

356.709 5.744 4.645 13.243

371.012 7.019 85 15.935

+4,0% +22,2% -98,2% +20,3%

+3,5% +4,1% -33,0% +5,3%


Vlaanderen

342.237

354.786

371.663

380.341

394.051

+3,6%

+3,6%

Flanders




79

80


SPANJE SPAIN

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009


146.374 286.048 34.392

162.546 292.923 32.560

177.200 327.034 40.804

196.781 346.549 43.168

188.085 363.357 38.106

-4,4% +4,9% -11,7%

+6,5% +6,2% +2,6%


België

466.814

488.029

545.038

586.498

589.548

+0,5%

+6,0%

Belgium


4.114 380.170 48.138

7.819 399.632 48.018

8.320 455.539 40.375

6.386 492.996 43.948

4.118 510.226 37.098

-35,5% +3,5% -15,6%

+0,0% +7,6% -6,3%



387.712 10.416 504 33.790

413.556 8.901 1.007 32.005

460.439 11.694 822 31.279

488.916 11.231 1.332 41.851

494.141 10.300 551 46.450

+1,1% -8,3% -58,6% +11,0%

+6,3% -0,3% +2,3% +8,3%


Vlaanderen

432.422

455.469

504.234

543.330

551.442

+1,5%

+6,3%

Flanders





OOSTENRIJK AUSTRIA

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009


22.941 28.932 9.195

27.342 35.842 5.829

30.226 35.804 6.613

30.556 37.307 7.337

31.891 37.076 8.897

+4,4% -0,6% +21,3%

+8,6% +6,4% -0,8%


België

61.068

69.013

72.643

75.200

77.864

+3,5%

+6,3%

Belgium


1.135 39.250 11.488

1.040 48.640 13.504

1.503 49.008 15.519

1.609 52.946 13.308

1.228 53.268 14.471

-23,7% +0,6% +8,7%

+2,0% +7,9% +5,9%



47.761 897 388 2.827

57.596 893 785 3.910

60.142 1.231 369 4.288

61.707 1.683 285 4.188

60.563 2.439 126 5.839

-1,9% +44,9% -55,8% +39,4%

+6,1% +28,4% -24,5% +19,9%


Vlaanderen

51.873

63.184

66.030

67.863

68.967

+1,6%

+7,4%

Flanders




81

82


RUSLAND RUSSIA

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

51.517 42.879 9.387

56.828 42.124 9.840

58.500 48.216 10.918

55.662 54.166 16.109

52.276 46.894 8.309

-6,1% -13,4% -48,4%

+0,4% +2,3% -3,0%


103.783

108.792

117.634

125.937

107.479

-14,7%

+0,9%

Belgium


1.994 74.444 17.958

2.481 76.739 19.732

2.625 89.592 14.499

2.746 92.028 15.054

2.385 85.225 11.560

-13,1% -7,4% -23,2%

+4,6% +3,4% -10,4%



92.029 268 36 2.063

96.681 329 136 1.806

104.123 140 221 2.232

107.472 222 227 1.907

95.986 441 306 2.437

-10,7% +98,6% +34,8% +27,8%

+1,1% +13,3% +70,7% +4,3%


Vlaanderen

94.396

98.952

106.716

109.828

99.170

-9,7%

+1,2%

Flanders






VERENIGDE STATEN UNITED STATES

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009


274.192 300.151 56.912

268.494 307.390 54.454

267.458 328.156 56.963

244.592 293.381 61.219

221.291 288.381 59.227

-9,5% -1,7% -3,3%

-5,2% -1,0% +1,0%


België

631.255

630.338

652.577

599.192

568.899

-5,1%

-2,6%

Belgium


10.559 463.541 100.243

10.386 471.525 93.973

10.440 498.301 86.873

7.330 451.982 78.661

6.411 436.883 66.378

-12,5% -3,3% -15,6%

-11,7% -1,5% -9,8%



544.972 1.748 435 27.188

551.324 2.402 1.446 20.712

574.217 1.274 1.168 18.955

514.565 1.353 1.793 20.262

481.408 1.287 617 26.360

-6,4% -4,9% -65,6% +30,1%

-3,1% -7,4% +9,1% -0,8%


Vlaanderen

574.343

575.884

595.614

537.973

509.672

-5,3%

-2,9%

Flanders




83

84


JAPAN JAPAN

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009


95.588 106.362 11.746

94.019 100.318 12.062

90.702 102.304 12.168

78.870 103.079 10.373

55.766 89.865 6.923

-29,3% -12,8% -33,3%

-12,6% -4,1% -12,4%


België

213.696

206.399

205.174

192.322

152.554

-20,7%

-8,1%

Belgium


9.379 171.674 20.897

8.708 164.450 21.179

7.726 164.924 20.356

4.949 155.860 21.140

2.461 127.426 15.744

-50,3% -18,2% -25,5%

-28,4% -7,2% -6,8%



190.934 88 4 10.924

182.655 85 64 11.533

182.697 79 127 10.103

173.782 179 52 7.936

137.388 43 0 8.200

-20,9% -76,0% -100,0% +3,3%

-7,9% -16,4% -100,0% -6,9%


Vlaanderen

201.950

194.337

193.006

181.949

145.631

-20,0%

-7,8%

Flanders





CHINA CHINA

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

43.215 78.676 19.661

43.442 77.972 25.273

46.902 72.306 22.091

42.048 53.488 19.051

39.483 54.835 23.675

-6,1% +2,5% +24,3%

-2,2% -8,6% +4,8%


141.552

146.687

141.299

114.587

117.993

+3,0%

-4,4%

Belgium

218 96.108 25.565

234 97.524 23.656

378 93.754 25.076

234 71.170 24.132

181 73.154 20.983

-22,6% +2,8% -13,0%

-4,5% -6,6% -4,8%



118.723 83 0 3.085

117.020 74 84 4.236

113.583 459 0 5.166

91.516 72 36 3.912

89.426 99 30 4.763

-2,3% +37,5% -16,7% +21,8%

-6,8% +4,5% +11,5%


Vlaanderen

121.891

121.414

119.208

95.536

94.318

-1,3%

-6,2%

Flanders

Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest België Kust Kunststeden Vlaamse regio’s




85

86


INDIA INDIA

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009


36.714 13.140 3.201

40.982 15.750 3.313

44.851 29.787 5.125

60.993 44.430 3.632

39.177 29.999 3.482

-35,8% -32,5% -4,1%

+1,6% +22,9% +2,1%


België

53.055

60.045

79.763

109.055

72.658

-33,4%

+8,2%

Belgium


288 40.734 8.832

328 47.612 8.792

269 61.974 12.395

394 83.790 21.239

354 57.996 10.826

-10,2% -30,8% -49,0%

+5,3% +9,2% +5,2%



48.542 29 0 1.283

55.234 10 60 1.428

73.263 77 100 1.198

104.157 8 0 1.258

67.550 18 64 1.544

-35,1% +125,0% +22,7%

+8,6% -11,2% +4,7%


Vlaanderen

49.854

56.732

74.638

105.423

69.176

-34,4%

+8,5%

Flanders




Aankomsten 2009 (tabellen exclusief verhuur)

I.

BELGIË

88

II.

VLAAMS GEWEST

89

III.

BRUSSELS GEWEST

90

IV.

WAALS GEWEST

91

V.

VLAANDEREN

92

VI.

KUST

93

VII.

KUNSTSTEDEN

94

VIII.

VLAAMSE REGIO’S

95

87

88

AANTAL AANKOMSTEN IN 2009 NUMBER OF ARRIVALS IN 2009 Land van herkomst

BELGIË BELGIUM Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


3.217.353 1.089.443 607.692 920.883 783.899 68.139 38.476 49.678 62.365 29.440 220.731 259.409 35.810 28.617 32.369 70.422 26.151 23.072 31.005 29.321 64.612 50.414 245.513 33.340 74.463 71.544 34.700 22.222 22.901 25.446 19.668 378.146

278.482 329.384 38.365 33.347 27.445 1.884 997 3.781 1.118 710 5.443 5.238 567 603 1.012 2.242 782 365 201 631 1.897 266 710 549 42 73 12 326 20 1.207 67 3.287

BUITENLAND

5.449.891

ALGEMEEN TOTAAL

8.667.244



Totaal

Country of origin

470.789 313.626 88.297 76.966 7.077 6.323 76 811 72 32 479 210 286 5 77 490 75 22 89 104 690 92 172 15 15 6 26 258 21 26 0 770

1.462.958 107.038 35.570 65.185 39.837 3.765 2.083 2.930 2.224 1.125 10.117 30.877 1.565 618 2.815 5.837 2.328 1.534 1.002 692 3.591 1.238 17.674 7.988 5.527 3.593 981 581 1.123 9.993 5.022 29.541

5.429.582 1.839.491 769.924 1.096.381 858.258 80.111 41.632 57.200 65.779 31.307 236.770 295.734 38.228 29.843 36.273 78.991 29.336 24.993 32.297 30.748 70.790 52.010 264.069 41.892 80.047 75.216 35.719 23.387 24.065 36.672 24.757 411.744


462.571

497.208

403.994

6.813.664

FOREIGN COUNTRIES

741.053

967.997

1.866.952

12.243.246

OVERALL TOTAL

Total



VLAAMS GEWEST FLEMISH REGION Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


1.895.028 741.095 317.477 341.020 442.867 34.074 13.394 15.426 20.324 7.905 69.180 86.677 9.590 6.441 12.077 31.597 9.406 8.195 10.657 8.183 22.809 28.405 95.064 14.426 30.701 21.354 15.961 9.268 8.221 13.880 8.369 127.297

168.096 160.177 27.430 20.586 20.038 1.362 760 2.150 849 530 3.780 4.590 486 583 891 1.927 638 236 162 447 1.235 195 491 415 35 69 9 176 14 1.030 55 2.194

BUITENLAND

2.581.340

ALGEMEEN TOTAAL

4.476.368

89



Totaal

Country of origin

341.084 205.998 75.819 64.975 6.202 5.853 72 217 8 24 27 97 29 0 30 82 63 22 4 96 547 58 148 15 0 6 19 127 0 14 0 262

1.059.296 75.779 14.859 16.505 29.590 2.541 887 841 533 496 2.976 13.677 591 196 889 2.877 1.312 792 329 248 841 477 6.708 3.056 1.101 1.068 321 381 416 5.752 1.432 11.317

3.463.504 1.183.049 435.585 443.086 498.697 43.830 15.113 18.634 21.714 8.955 75.963 105.041 10.696 7.220 13.887 36.483 11.419 9.245 11.152 8.974 25.432 29.135 102.411 17.912 31.837 22.497 16.310 9.952 8.651 20.676 9.856 141.070


253.540

360.814

198.788

3.394.482

FOREIGN COUNTRIES

421.636

701.898

1.258.084

6.857.986

OVERALL TOTAL

Total


90


BRUSSELS GEWEST BRUSSELS REGION Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks

472.743 203.193 208.881 385.001 263.006 21.350 21.386 26.451 37.200 20.078 115.635 152.713 21.456 19.994 17.042 24.464 14.184 12.194 16.830 19.091 32.228 18.636 128.630 15.899 40.209 30.111 17.588 9.869 12.993 10.118 10.437 219.845

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

BUITENLAND

2.146.712

ALGEMEEN TOTAAL

2.619.455




Totaal

Country of origin

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

18.797 7.110 14.389 31.915 7.935 286 1.085 1.715 1.523 537 6.125 16.233 867 386 1.868 2.608 784 655 574 362 2.002 615 10.577 4.557 4.286 2.491 659 135 686 4.118 3.534 16.836

491.540 210.303 223.270 416.916 270.941 21.636 22.471 28.166 38.723 20.615 121.760 168.946 22.323 20.380 18.910 27.072 14.968 12.849 17.404 19.453 34.230 19.251 139.207 20.456 44.495 32.602 18.247 10.004 13.679 14.236 13.971 236.681


0

0

147.453

2.294.165

FOREIGN COUNTRIES

0

0

166.250

2.785.705

OVERALL TOTAL

Total



WAALS GEWEST WALLOON REGION Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


849.582 145.155 81.334 194.862 78.026 12.715 3.696 7.801 4.841 1.457 35.916 20.019 4.764 2.182 3.250 14.361 2.561 2.683 3.518 2.047 9.575 3.373 21.819 3.015 3.553 20.079 1.151 3.085 1.687 1.448 862 31.004

110.386 169.207 10.935 12.761 7.407 522 237 1.631 269 180 1.663 648 81 20 121 315 144 129 39 184 662 71 219 134 7 4 3 150 6 177 12 1.093

BUITENLAND

721.839 1.571.421

ALGEMEEN TOTAAL 91



Totaal

Country of origin

129.705 107.628 12.478 11.991 875 470 4 594 64 8 452 113 257 5 47 408 12 0 85 8 143 34 24 0 15 0 7 131 21 12 0 508

384.865 24.149 6.322 16.765 2.312 938 111 374 168 92 1.016 967 107 36 58 352 232 87 99 82 748 146 389 375 140 34 1 65 21 123 56 1.388

1.474.538 446.139 111.069 236.379 88.620 14.645 4.048 10.400 5.342 1.737 39.047 21.747 5.209 2.243 3.476 15.436 2.949 2.899 3.741 2.321 11.128 3.624 22.451 3.524 3.715 20.117 1.162 3.431 1.735 1.760 930 33.993


209.031

136.394

57.753

1.125.017

FOREIGN COUNTRIES

319.417

266.099

442.618

2.599.555

OVERALL TOTAL

Total


92


VLAANDEREN* FLANDERS* Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


2.367.771 944.288 526.358 726.021 705.873 55.424 34.780 41.877 57.524 27.983 184.815 239.390 31.046 26.435 29.119 56.061 23.590 20.389 27.487 27.274 55.037 47.041 223.694 30.325 70.910 51.465 33.549 19.137 21.214 23.998 18.806 347.142

168.096 160.177 27.430 20.586 20.038 1.362 760 2.150 849 530 3.780 4.590 486 583 891 1.927 638 236 162 447 1.235 195 491 415 35 69 9 176 14 1.030 55 2.194

BUITENLAND

4.728.052

ALGEMEEN TOTAAL

7.095.823



Totaal

341.084 205.998 75.819 64.975 6.202 5.853 72 217 8 24 27 97 29 0 30 82 63 22 4 96 547 58 148 15 0 6 19 127 0 14 0 262

1.078.093 82.889 29.248 48.420 37.525 2.827 1.972 2.556 2.056 1.033 9.101 29.910 1.458 582 2.757 5.485 2.096 1.447 903 610 2.843 1.092 17.285 7.613 5.387 3.559 980 516 1.102 9.870 4.966 28.153

3.955.044 1.393.352 658.855 860.002 769.638 65.466 37.584 46.800 60.437 29.570 197.723 273.987 33.019 27.600 32.797 63.555 26.387 22.094 28.556 28.427 59.662 48.386 241.618 38.368 76.332 55.099 34.557 19.956 22.330 34.912 23.827 377.751


253.540

360.814

346.241

5.688.647

FOREIGN COUNTRIES

421.636

701.898

1.424.334

9.643.691

OVERALL TOTAL

*Vlaanderen = Vlaams + Brussels Gewest *Flanders = Flemish + Brussels Region

Country of origin

Total



KUST COAST Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


609.295 59.111 43.857 33.457 43.853 19.781 290 415 514 176 2.364 1.487 377 128 222 1.589 505 343 309 411 1.107 1.053 1.961 791 848 82 191 596 117 185 220 6.027

87.351 14.716 11.683 9.016 2.793 1.188 42 242 95 68 364 309 53 12 96 75 89 13 10 61 218 51 32 30 2 2 0 17 0 36 0 307

BUITENLAND

222.367

ALGEMEEN TOTAAL

831.662

93



Totaal

Country of origin

92.162 45.821 24.338 24.940 2.172 2.976 14 17 4 6 0 13 0 0 0 12 9 0 0 26 147 17 17 4 0 0 0 10 0 4 0 75

366.908 4.633 3.063 4.168 1.766 2.034 7 52 22 10 374 148 4 8 59 165 58 21 12 21 90 23 305 146 113 15 14 109 11 47 13 397

1.155.716 124.281 82.941 71.581 50.584 25.979 353 726 635 260 3.102 1.957 434 148 377 1.841 661 377 331 519 1.562 1.144 2.315 971 963 99 205 732 128 272 233 6.806


41.620

100.622

17.908

382.517

FOREIGN COUNTRIES

128.971

192.784

384.816

1.538.233

OVERALL TOTAL

Total


94


KUNSTSTEDEN HISTORIC CITIES Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks

966.968 686.197 359.376 561.893 523.319 28.743 30.323 34.623 48.702 23.830 154.643 221.391 26.351 24.261 23.058 38.640 18.609 16.527 21.627 23.702 45.104 41.039 189.657 25.181 62.356 37.517 27.999 16.501 17.507 20.547 17.328 294.567

8.681 16.141 5.717 4.789 7.081 62 266 474 190 121 1.552 2.272 163 25 306 268 275 92 66 107 439 73 250 209 33 29 9 74 4 548 42 683

BUITENLAND

3.661.118

ALGEMEEN TOTAAL

4.628.086




Totaal

Country of origin

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

75.161 27.760 21.358 41.372 15.843 455 1.799 2.145 1.927 863 8.416 29.252 1.291 557 2.513 4.036 1.644 1.090 771 518 2.563 997 16.582 7.403 5.235 3.490 952 384 1.006 9.729 4.879 25.787

1.050.810 730.098 386.451 608.054 546.243 29.260 32.388 37.242 50.819 24.814 164.611 252.915 27.805 24.843 25.877 42.944 20.528 17.709 22.464 24.327 48.106 42.109 206.489 32.793 67.624 41.036 28.960 16.959 18.517 30.824 22.249 321.037


42.360

0

242.617

3.946.095

FOREIGN COUNTRIES

51.041

0

317.778

4.996.905

OVERALL TOTAL

Total



VLAAMSE REGIO’S FLEMISH COUNTRYSIDE Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


791.508 198.980 123.125 130.671 138.701 6.900 4.167 6.839 8.308 3.977 27.808 16.512 4.318 2.046 5.839 15.832 4.476 3.519 5.551 3.161 8.826 4.949 32.076 4.353 7.706 13.866 5.359 2.040 3.590 3.266 1.258 46.548

72.064 129.320 10.030 6.781 10.164 112 452 1.434 564 341 1.864 2.009 270 546 489 1.584 274 131 86 279 578 71 209 176 0 38 0 85 10 446 13 1.204

BUITENLAND

844.567 1.636.075

ALGEMEEN TOTAAL 95



Totaal

Country of origin

248.922 160.177 51.481 40.035 4.030 2.877 58 200 4 18 27 84 29 0 30 70 54 22 4 70 400 41 131 11 0 6 19 117 0 10 0 187

636.024 50.496 4.827 2.880 19.916 338 166 359 107 160 311 510 163 17 185 1.284 394 336 120 71 190 72 398 64 39 54 14 23 85 94 74 1.969

1.748.518 538.973 189.463 180.367 172.811 10.227 4.843 8.832 8.983 4.496 30.010 19.115 4.780 2.609 6.543 18.770 5.198 4.008 5.761 3.581 9.994 5.133 32.814 4.604 7.745 13.964 5.392 2.265 3.685 3.816 1.345 49.908


169.560

260.192

85.716

1.360.035

FOREIGN COUNTRIES

241.624

509.114

721.740

3.108.553

OVERALL TOTAL

Total


96

Evolutie aankomsten 2005-2009 (tabellen exclusief verhuur)

I.

BELGIË

98

II.

VLAAMS GEWEST

99

III.

BRUSSELS GEWEST

100

IV.

WAALS GEWEST

101

V.

VLAANDEREN

102

VI.

KUST

103

VII.

KUNSTSTEDEN

104

VIII.

VLAAMSE REGIO’S

105

97

98

EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 TREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009

BELGIË BELGIUM

Land van herkomst

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

Country of origin


4.577.777 1.715.683 749.140 1.013.519 1.078.752 71.491 43.613 60.186 78.573 34.220 216.169 244.091 37.676 31.405 30.002 61.425 22.353 24.758 35.622 64.960 49.176 292.050 43.810 111.985 108.702 20.624 31.600 24.124 445.814

4.806.144 1.788.707 749.710 1.075.643 1.071.495 73.682 41.233 60.762 79.517 36.088 227.951 252.986 33.109 34.453 35.610 71.666 25.864 25.840 34.170 68.600 57.672 292.824 47.709 110.076 107.380 22.589 33.015 29.697 506.782

5.067.759 1.808.042 771.204 1.032.899 1.054.198 74.989 42.375 57.708 73.908 34.155 230.124 277.633 38.324 33.161 36.036 78.952 25.770 28.131 32.687 66.196 58.607 298.053 48.517 109.902 98.150 34.391 35.735 28.109 536.763

5.264.769 1.838.987 775.172 1.079.638 1.036.005 78.012 44.149 58.914 72.722 34.042 236.405 298.019 39.705 32.376 35.959 90.916 27.834 27.259 33.808 69.473 62.490 275.118 46.616 100.712 74.959 54.838 30.421 26.776 583.440

5.429.582 1.839.491 769.924 1.096.381 858.258 80.111 41.632 57.200 65.779 31.307 236.770 295.734 38.228 29.843 36.273 78.991 29.336 24.993 30.748 70.790 52.010 264.069 41.892 80.047 75.216 35.719 23.387 24.065 505.470

+3,1% +0,0% -0,7% +1,6% -17,2% +2,7% -5,7% -2,9% -9,5% -8,0% +0,2% -0,8% -3,7% -7,8% +0,9% -13,1% +5,4% -8,3% -9,1% +1,9% -16,8% -4,0% -10,1% -20,5% +0,3% -34,9% -23,1% -10,1% -13,4%

+4,4% +1,8% +0,7% +2,0% -5,6% +2,9% -1,2% -1,3% -4,3% -2,2% +2,3% +4,9% +0,4% -1,3% +4,9% +6,5% +7,0% +0,2% -3,6% +2,2% +1,4% -2,5% -1,1% -8,1% -8,8% +14,7% -7,2% -0,1% +3,2%


BUITENLAND

6.741.523

6.994.830

7.044.719

7.164.765

6.813.664

-4,9%

+0,3%

FOREIGN COUNTRIES

11.319.300

11.800.974

12.112.478

12.429.534

12.243.246

-1,5%

+2,0%

OVERALL TOTAL

ALGEMEEN TOTAAL


GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Annual Average Growth




Land van herkomst

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

Country of origin


2.872.723 1.065.755 463.829 456.237 631.218 42.982 11.467 18.043 28.063 9.433 76.285 79.758 11.103 7.345 11.601 24.220 9.934 8.185 12.788 21.053 28.497 135.343 20.732 52.070 28.726 14.035 21.560 8.738 152.135

3.048.768 1.133.173 458.012 482.996 623.940 43.390 11.284 18.348 30.381 8.763 81.469 89.215 11.605 9.147 13.924 32.956 12.060 9.887 11.694 23.780 35.667 131.172 23.232 51.699 26.468 15.429 21.417 11.536 185.718

3.228.526 1.144.164 450.071 422.501 611.665 41.861 13.780 19.327 27.968 9.354 78.294 95.497 11.098 8.873 14.871 35.750 11.945 10.071 10.377 23.490 32.690 123.632 23.179 49.491 27.736 18.192 18.412 11.214 205.257

3.390.823 1.171.874 439.139 448.591 604.877 42.831 15.156 20.034 28.393 9.531 81.999 106.252 10.312 7.503 14.372 41.007 11.414 10.174 10.644 25.838 32.283 109.694 21.578 42.484 23.422 21.152 14.227 10.051 205.931

3.463.504 1.183.049 435.585 443.086 498.697 43.830 15.113 18.634 21.714 8.955 75.963 105.041 10.696 7.220 13.887 36.483 11.419 9.245 8.974 25.432 29.135 102.411 17.912 31.837 22.497 16.310 9.952 8.651 182.754

+2,1% +1,0% -0,8% -1,2% -17,6% +2,3% -0,3% -7,0% -23,5% -6,0% -7,4% -1,1% +3,7% -3,8% -3,4% -11,0% +0,0% -9,1% -15,7% -1,6% -9,8% -6,6% -17,0% -25,1% -3,9% -22,9% -30,0% -13,9% -11,3%

+4,8% +2,6% -1,6% -0,7% -5,7% +0,5% +7,1% +0,8% -6,2% -1,3% -0,1% +7,1% -0,9% -0,4% +4,6% +10,8% +3,5% +3,1% -8,5% +4,8% +0,6% -6,7% -3,6% -11,6% -5,9% +3,8% -17,6% -0,2% +4,7%


BUITENLAND

3.451.135

3.608.362

3.550.760

3.580.763

3.394.482

-5,2%

-0,4%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

6.323.858

6.657.130

6.779.286

6.971.586

6.857.986

-1,6%

+2,0%

OVERALL TOTAL




99

100



Land van herkomst

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

Country of origin


296.706 198.447 187.870 331.697 353.320 16.881 28.542 31.342 43.275 22.698 100.782 146.784 23.542 21.985 15.705 24.490 8.985 13.964 19.873 35.488 17.486 135.732 18.999 54.438 63.580 5.759 7.956 13.876 255.648

339.413 201.495 196.228 347.595 345.316 17.672 26.274 32.306 41.681 25.008 100.343 146.286 17.817 23.404 19.326 25.094 10.338 13.463 19.747 36.045 18.475 139.543 20.317 52.520 60.117 6.168 8.326 16.361 279.314

406.113 211.960 218.951 354.931 337.310 18.571 25.052 27.566 39.567 22.760 107.749 161.754 22.614 22.453 18.585 25.550 10.893 14.698 19.780 33.313 21.162 150.994 20.844 53.650 52.335 14.861 13.697 15.251 290.835

434.570 217.916 226.561 384.418 327.491 19.890 25.190 28.454 38.780 22.445 109.962 169.686 23.341 22.346 18.808 27.774 12.778 13.802 20.398 34.308 23.057 141.377 21.105 52.902 36.525 32.571 11.500 15.181 334.733

491.540 210.303 223.270 416.916 270.941 21.636 22.471 28.166 38.723 20.615 121.760 168.946 22.323 20.380 18.910 27.072 14.968 12.849 19.453 34.230 19.251 139.207 20.456 44.495 32.602 18.247 10.004 13.679 282.292

+13,1% -3,5% -1,5% +8,5% -17,3% +8,8% -10,8% -1,0% -0,1% -8,2% +10,7% -0,4% -4,4% -8,8% +0,5% -2,5% +17,1% -6,9% -4,6% -0,2% -16,5% -1,5% -3,1% -15,9% -10,7% -44,0% -13,0% -9,9% -15,7%

+13,5% +1,5% +4,4% +5,9% -6,4% +6,4% -5,8% -2,6% -2,7% -2,4% +4,8% +3,6% -1,3% -1,9% +4,8% +2,5% +13,6% -2,1% -0,5% -0,9% +2,4% +0,6% +1,9% -4,9% -15,4% +33,4% +5,9% -0,4% +2,5%


BUITENLAND

2.199.144

2.246.579

2.327.686

2.413.299

2.294.165

-4,9%

+1,1%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

2.495.850

2.585.992

2.733.799

2.847.869

2.785.705

-2,2%

+2,8%

OVERALL TOTAL






Land van herkomst

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

Country of origin


1.408.348 451.480 97.441 225.585 94.214 11.628 3.604 10.801 7.235 2.089 39.102 17.549 3.031 2.075 2.696 12.715 3.434 2.609 2.961 8.419 3.193 20.975 4.079 5.477 16.396 830 2.084 1.510 38.032

1.417.963 454.039 95.470 245.052 102.239 12.620 3.675 10.108 7.455 2.317 46.139 17.485 3.687 1.902 2.360 13.616 3.466 2.490 2.729 8.775 3.530 22.109 4.160 5.857 20.795 992 3.272 1.800 41.750

1.433.120 451.918 102.182 255.467 105.223 14.557 3.543 10.815 6.373 2.041 44.081 20.382 4.612 1.835 2.580 17.652 2.932 3.362 2.530 9.393 4.755 23.427 4.494 6.761 18.079 1.338 3.626 1.644 40.671

1.439.376 449.197 109.472 246.629 103.637 15.291 3.803 10.426 5.549 2.066 44.444 22.081 6.052 2.527 2.779 22.135 3.642 3.283 2.766 9.327 7.150 24.047 3.933 5.326 15.012 1.115 4.694 1.544 42.776

1.474.538 446.139 111.069 236.379 88.620 14.645 4.048 10.400 5.342 1.737 39.047 21.747 5.209 2.243 3.476 15.436 2.949 2.899 2.321 11.128 3.624 22.451 3.524 3.715 20.117 1.162 3.431 1.735 40.424

+2,4% -0,7% +1,5% -4,2% -14,5% -4,2% +6,4% -0,2% -3,7% -15,9% -12,1% -1,5% -13,9% -11,2% +25,1% -30,3% -19,0% -11,7% -16,1% +19,3% -49,3% -6,6% -10,4% -30,2% +34,0% +4,2% -26,9% +12,4% -5,5%

+1,2% -0,3% +3,3% +1,2% -1,5% +5,9% +2,9% -0,9% -7,3% -4,5% -0,0% +5,5% +14,5% +2,0% +6,6% +5,0% -3,7% +2,7% -5,9% +7,2% +3,2% +1,7% -3,6% -9,2% +5,2% +8,8% +13,3% +3,5% +1,5%


BUITENLAND

1.091.244

1.139.889

1.166.273

1.170.703

1.125.017

-3,9%

+0,8%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

2.499.592

2.557.852

2.599.393

2.610.079

2.599.555

-0,4%

+1,0%

OVERALL TOTAL




101

102



Land van herkomst

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

Country of origin


3.169.429 1.264.202 651.699 787.934 984.538 59.863 40.009 49.385 71.338 32.131 177.067 226.542 34.645 29.330 27.306 48.710 18.919 22.149 32.661 56.541 45.983 271.075 39.731 106.508 92.306 19.794 29.516 22.614 407.783

3.388.181 1.334.668 654.240 830.591 969.256 61.062 37.558 50.654 72.062 33.771 181.812 235.501 29.422 32.551 33.250 58.050 22.398 23.350 31.441 59.825 54.142 270.715 43.549 104.219 86.585 21.597 29.743 27.897 465.032

3.634.639 1.356.124 669.022 777.432 948.975 60.432 38.832 46.893 67.535 32.114 186.043 257.251 33.712 31.326 33.456 61.300 22.838 24.769 30.157 56.803 53.852 274.626 44.023 103.141 80.071 33.053 32.109 26.465 496.092

3.825.393 1.389.790 665.700 833.009 932.368 62.721 40.346 48.488 67.173 31.976 191.961 275.938 33.653 29.849 33.180 68.781 24.192 23.976 31.042 60.146 55.340 251.071 42.683 95.386 59.947 53.723 25.727 25.232 540.664

3.955.044 1.393.352 658.855 860.002 769.638 65.466 37.584 46.800 60.437 29.570 197.723 273.987 33.019 27.600 32.797 63.555 26.387 22.094 28.427 59.662 48.386 241.618 38.368 76.332 55.099 34.557 19.956 22.330 465.046

+3,4% +0,3% -1,0% +3,2% -17,5% +4,4% -6,8% -3,5% -10,0% -7,5% +3,0% -0,7% -1,9% -7,5% -1,2% -7,6% +9,1% -7,8% -8,4% -0,8% -12,6% -3,8% -10,1% -20,0% -8,1% -35,7% -22,4% -11,5% -14,0%

+5,7% +2,5% +0,3% +2,2% -6,0% +2,3% -1,6% -1,3% -4,1% -2,1% +2,8% +4,9% -1,2% -1,5% +4,7% +6,9% +8,7% -0,1% -3,4% +1,4% +1,3% -2,8% -0,9% -8,0% -12,1% +14,9% -9,3% -0,3% +3,3%


BUITENLAND

5.650.279

5.854.941

5.878.446

5.994.062

5.688.647

-5,1%

+0,2%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

8.819.708

9.243.122

9.513.085

9.819.455

9.643.691

-1,8%

+2,3%

OVERALL TOTAL


* Vlaanderen = Vlaams + Brussels Gewest * Flanders = Flemish + Brussels Region




KUST COAST

Land van herkomst

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

Country of origin


1.152.784 125.718 99.361 77.132 104.914 27.327 428 920 814 284 4.078 2.214 442 440 414 1.437 917 1.394 590 1.461 1.004 4.382 2.201 3.985 111 152 2.380 172 6.521

1.188.206 133.383 91.005 77.134 90.269 26.908 412 734 818 227 4.090 3.032 546 425 385 2.358 1.954 1.548 811 1.415 1.198 3.940 2.131 3.311 109 134 2.563 120 7.197

1.187.087 134.700 84.652 66.291 89.087 25.703 406 669 892 334 3.903 3.036 760 324 521 857 373 228 798 1.583 1.089 4.430 2.189 2.978 206 154 2.086 136 9.111

1.162.115 127.193 77.028 71.038 72.814 25.117 472 742 662 249 3.191 2.335 550 272 365 1.537 1.256 311 457 1.634 1.648 3.276 1.668 2.143 142 222 1.683 106 10.603

1.155.716 124.281 82.941 71.581 50.584 25.979 353 726 635 260 3.102 1.957 434 148 377 1.841 661 377 519 1.562 1.144 2.315 971 963 99 205 732 128 7.642

-0,6% -2,3% +7,7% +0,8% -30,5% +3,4% -25,2% -2,2% -4,1% +4,4% -2,8% -16,2% -21,1% -45,6% +3,3% +19,8% -47,4% +21,2% +13,6% -4,4% -30,6% -29,3% -41,8% -55,1% -30,3% -7,7% -56,5% +20,8% -27,9%

+0,1% -0,3% -4,4% -1,8% -16,7% -1,3% -4,7% -5,7% -6,0% -2,2% -6,6% -3,0% -0,5% -23,8% -2,3% +6,4% -7,9% -27,9% -3,2% +1,7% +3,3% -14,7% -18,5% -29,9% -2,8% +7,8% -25,5% -7,1% +4,0%


471.193

458.157

437.496

408.714

382.517

-6,4%

-5,1%

FOREIGN COUNTRIES

1.623.977

1.646.363

1.624.583

1.570.829

1.538.233

-2,1%

-1,3%

OVERALL TOTAL

BUITENLAND ALGEMEEN TOTAAL




103

104



Land van herkomst

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

Country of origin


639.948 641.414 339.933 530.212 667.055 22.192 35.109 39.601 58.717 27.719 135.652 198.984 28.748 25.634 20.574 33.173 12.553 17.716 27.359 46.448 33.717 208.956 31.264 91.454 71.526 16.189 19.326 17.378 346.132

739.454 676.593 354.448 553.660 671.382 23.853 32.309 40.537 58.575 29.700 139.209 207.873 23.718 28.272 25.069 35.995 14.556 18.688 25.113 48.076 39.132 213.811 34.844 90.429 68.842 17.952 20.415 20.228 392.707

856.521 687.896 383.578 540.340 667.311 25.285 32.954 36.835 55.679 27.584 149.754 233.366 28.596 27.781 24.568 40.180 16.136 20.886 25.283 46.304 45.694 224.710 35.998 90.608 62.379 27.328 25.098 21.276 412.719

964.215 725.497 386.863 574.708 664.480 27.555 34.887 38.040 56.035 27.028 152.371 252.117 29.070 26.945 25.644 47.296 17.545 19.819 25.954 48.437 46.318 210.938 35.556 84.386 45.054 47.193 21.102 21.258 459.884

1.050.810 730.098 386.451 608.054 546.243 29.260 32.388 37.242 50.819 24.814 164.611 252.915 27.805 24.843 25.877 42.944 20.528 17.709 24.327 48.106 42.109 206.489 32.793 67.624 41.036 28.960 16.959 18.517 396.574

+9,0% +0,6% -0,1% +5,8% -17,8% +6,2% -7,2% -2,1% -9,3% -8,2% +8,0% +0,3% -4,4% -7,8% +0,9% -9,2% +17,0% -10,6% -6,3% -0,7% -9,1% -2,1% -7,8% -19,9% -8,9% -38,6% -19,6% -12,9% -13,8%

+13,2% +3,3% +3,3% +3,5% -4,9% +7,2% -2,0% -1,5% -3,5% -2,7% +5,0% +6,2% -0,8% -0,8% +5,9% +6,7% +13,1% -0,0% -2,9% +0,9% +5,7% -0,3% +1,2% -7,3% -13,0% +15,6% -3,2% +1,6% +3,5%


BUITENLAND

3.744.735

3.905.986

4.016.126

4.151.980

3.946.095

-5,0%

+1,3%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

4.384.683

4.645.440

4.872.647

5.116.195

4.996.905

-2,3%

+3,3%

OVERALL TOTAL






Land van herkomst

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

Country of origin


1.376.697 497.070 212.405 180.590 212.569 10.344 4.472 8.864 11.807 4.128 37.337 25.344 5.455 3.256 6.318 14.100 5.449 3.039 4.712 8.632 11.262 57.737 6.266 11.069 20.669 3.453 7.810 5.064 55.130

1.460.521 524.692 208.787 199.797 207.605 10.301 4.837 9.383 12.669 3.844 38.513 24.596 5.158 3.854 7.796 19.697 5.888 3.114 5.517 10.334 13.812 52.964 6.574 10.479 17.634 3.511 6.765 7.549 65.128

1.591.031 533.528 200.792 170.801 192.577 9.444 5.472 9.389 10.964 4.196 32.386 20.849 4.356 3.221 8.367 20.263 6.329 3.655 4.076 8.916 7.069 45.486 5.836 9.555 17.486 5.571 4.925 5.053 74.262

1.699.063 537.100 201.809 187.263 195.074 10.049 4.987 9.706 10.476 4.699 36.399 21.486 4.033 2.632 7.171 19.948 5.391 3.846 4.631 10.075 7.374 36.857 5.459 8.857 14.751 6.308 2.942 3.868 70.177

1.748.518 538.973 189.463 180.367 172.811 10.227 4.843 8.832 8.983 4.496 30.010 19.115 4.780 2.609 6.543 18.770 5.198 4.008 3.581 9.994 5.133 32.814 4.604 7.745 13.964 5.392 2.265 3.685 60.830

+2,9% +0,3% -6,1% -3,7% -11,4% +1,8% -2,9% -9,0% -14,3% -4,3% -17,6% -11,0% +18,5% -0,9% -8,8% -5,9% -3,6% +4,2% -22,7% -0,8% -30,4% -11,0% -15,7% -12,6% -5,3% -14,5% -23,0% -4,7% -13,3%

+6,2% +2,0% -2,8% -0,0% -5,0% -0,3% +2,0% -0,1% -6,6% +2,2% -5,3% -6,8% -3,2% -5,4% +0,9% +7,4% -1,2% +7,2% -6,6% +3,7% -17,8% -13,2% -7,4% -8,5% -9,3% +11,8% -26,6% -7,6% +2,5%


BUITENLAND

1.434.351

1.490.798

1.424.824

1.433.368

1.360.035

-5,1%

-1,3%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

2.811.048

2.951.319

3.015.855

3.132.431

3.108.553

-0,8%

+2,5%

OVERALL TOTAL




105

106

Evolutie aankomsten per marktland 2005-2009 (tabellen exclusief verhuur)

I.

BELGIË

108

II.

NEDERLAND

109

III.

DUITSLAND

110

IV.

FRANKRIJK

111

V.

VERENIGD KONINKRIJK

112

VI.

DENEMARKEN

113

VII.

ZWEDEN

114

VIII.

ITALIË

115

IX.

SPANJE

116

X.

OOSTENRIJK

117

XI.

RUSLAND

118

XII.

VERENIGDE STATEN

119

XIII.

JAPAN

120

XIV.

CHINA

121

XV.

INDIA

122

107

108


BELGIË BELGIUM

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009


2.872.723 296.706 1.408.348

3.048.768 339.413 1.417.963

3.228.526 406.113 1.433.120

3.390.823 434.570 1.439.376

3.463.504 491.540 1.474.538

+2,1% +13,1% +2,4%

+4,8% +13,5% +1,2%


België

4.577.777

4.806.144

5.067.759

5.264.769

5.429.582

+3,1%

+4,4%

Belgium


1.152.784 639.948 1.376.697

1.188.206 739.454 1.460.521

1.187.087 856.521 1.591.031

1.162.115 964.215 1.699.063

1.155.716 1.050.810 1.748.518

-0,6% +9,0% +2,9%

+0,1% +13,2% +6,2%



1.642.150 170.360 403.688 953.231

1.832.902 169.411 415.698 970.170

2.093.122 154.641 354.461 1.032.415

2.266.921 150.973 334.617 1.072.882

2.367.771 168.096 341.084 1.078.093

+4,4% +11,3% +1,9% +0,5%

+9,6% -0,3% -4,1% +3,1%


Vlaanderen

3.169.429

3.388.181

3.634.639

3.825.393

3.955.044

+3,4%

+5,7%

Flanders





NEDERLAND NETHERLANDS

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009


1.065.755 198.447 451.480

1.133.173 201.495 454.039

1.144.164 211.960 451.918

1.171.874 217.916 449.197

1.183.049 210.303 446.139

+1,0% -3,5% -0,7%

+2,6% +1,5% -0,3%


België

1.715.683

1.788.707

1.808.042

1.838.987

1.839.491

+0,0%

+1,8%

Belgium


125.718 641.414 497.070

133.383 676.593 524.692

134.700 687.896 533.528

127.193 725.497 537.100

124.281 730.098 538.973

-2,3% +0,6% +0,3%

-0,3% +3,3% +2,0%



839.546 119.144 235.613 69.899

892.072 123.546 249.756 69.294

905.352 120.772 252.929 77.071

949.909 113.013 244.390 82.478

944.288 160.177 205.998 82.889

-0,6% +41,7% -15,7% +0,5%

+3,0% +7,7% -3,3% +4,4%


1.264.202

1.334.668

1.356.124

1.389.790

1.393.352

+0,3%

+2,5%

Flanders

Vlaanderen




109

110


DUITSLAND GERMANY

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009


463.829 187.870 97.441

458.012 196.228 95.470

450.071 218.951 102.182

439.139 226.561 109.472

435.585 223.270 111.069

-0,8% -1,5% +1,5%

-1,6% +4,4% +3,3%


België

749.140

749.710

771.204

775.172

769.924

-0,7%

+0,7%

Belgium


99.361 339.933 212.405

91.005 354.448 208.787

84.652 383.578 200.792

77.028 386.863 201.809

82.941 386.451 189.463

+7,7% -0,1% -6,1%

-4,4% +3,3% -2,8%



495.705 26.299 103.836 25.859

507.638 24.982 95.257 26.363

529.814 22.986 89.984 26.238

538.010 22.488 78.216 26.986

526.358 27.430 75.819 29.248

-2,2% +22,0% -3,1% +8,4%

+1,5% +1,1% -7,6% +3,1%


Vlaanderen

651.699

654.240

669.022

665.700

658.855

-1,0%

+0,3%

Flanders





FRANKRIJK FRANCE

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

456.237 331.697 225.585

482.996 347.595 245.052

422.501 354.931 255.467

448.591 384.418 246.629

443.086 416.916 236.379

-1,2% +8,5% -4,2%

-0,7% +5,9% +1,2%


1.013.519

1.075.643

1.032.899

1.079.638

1.096.381

+1,6%

+2,0%

Belgium


77.132 530.212 180.590

77.134 553.660 199.797

66.291 540.340 170.801

71.038 574.708 187.263

71.581 608.054 180.367

+0,8% +5,8% -3,7%

-1,8% +3,5% -0,0%



664.809 16.435 64.383 42.307

700.938 17.751 67.914 43.988

647.615 16.290 71.038 42.489

696.494 17.271 71.613 47.631

726.021 20.586 64.975 48.420

+4,2% +19,2% -9,3% +1,7%

+2,2% +5,8% +0,2% +3,4%


Vlaanderen

787.934

830.591

777.432

833.009

860.002

+3,2%

+2,2%

Flanders





111

112


VERENIGD KONINKRIJK UNITED KINGDOM

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

631.218 353.320 94.214

623.940 345.316 102.239

611.665 337.310 105.223

604.877 327.491 103.637

498.697 270.941 88.620

-17,6% -17,3% -14,5%

-5,7% -6,4% -1,5%


1.078.752

1.071.495

1.054.198

1.036.005

858.258

-17,2%

-5,6%

Belgium


104.914 667.055 212.569

90.269 671.382 207.605

89.087 667.311 192.577

72.814 664.480 195.074

50.584 546.243 172.811

-30,5% -17,8% -11,4%

-16,7% -4,9% -5,0%



930.124 12.517 14.842 27.055

915.166 16.171 14.300 23.619

888.069 18.323 13.886 28.697

862.779 19.635 12.357 37.597

705.873 20.038 6.202 37.525

-18,2% +2,1% -49,8% -0,2%

-6,7% +12,5% -19,6% +8,5%


Vlaanderen

984.538

969.256

948.975

932.368

769.638

-17,5%

-6,0%

Flanders






DENEMARKEN DENMARK

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009


18.043 31.342 10.801

18.348 32.306 10.108

19.327 27.566 10.815

20.034 28.454 10.426

18.634 28.166 10.400

-7,0% -1,0% -0,2%

+0,8% -2,6% -0,9%


België

60.186

60.762

57.708

58.914

57.200

-2,9%

-1,3%

Belgium


920 39.601 8.864

734 40.537 9.383

669 36.835 9.389

742 38.040 9.706

726 37.242 8.832

-2,2% -2,1% -9,0%

-5,7% -1,5% -0,1%



43.601 2.248 356 3.180

45.633 1.521 367 3.133

42.161 1.969 256 2.507

43.776 2.217 243 2.252

41.877 2.150 217 2.556

-4,3% -3,0% -10,7% +13,5%

-1,0% -1,1% -11,6% -5,3%


Vlaanderen

49.385

50.654

46.893

48.488

46.800

-3,5%

-1,3%

Flanders




113

114


ZWEDEN SWEDEN

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009


28.063 43.275 7.235

30.381 41.681 7.455

27.968 39.567 6.373

28.393 38.780 5.549

21.714 38.723 5.342

-23,5% -0,1% -3,7%

-6,2% -2,7% -7,3%


België

78.573

79.517

73.908

72.722

65.779

-9,5%

-4,3%

Belgium


814 58.717 11.807

818 58.575 12.669

892 55.679 10.964

662 56.035 10.476

635 50.819 8.983

-4,1% -9,3% -14,3%

-6,0% -3,5% -6,6%



66.798 815 24 3.701

68.904 828 16 2.314

64.338 872 53 2.272

64.160 724 52 2.237

57.524 849 8 2.056

-10,3% +17,3% -84,6% -8,1%

-3,7% +1,0% -24,0% -13,7%


Vlaanderen

71.338

72.062

67.535

67.173

60.437

-10,0%

-4,1%

Flanders





ITALIË ITALY

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009


76.285 100.782 39.102

81.469 100.343 46.139

78.294 107.749 44.081

81.999 109.962 44.444

75.963 121.760 39.047

-7,4% +10,7% -12,1%

-0,1% +4,8% -0,0%


België

216.169

227.951

230.124

236.405

236.770

+0,2%

+2,3%

Belgium


4.078 135.652 37.337

4.090 139.209 38.513

3.903 149.754 32.386

3.191 152.371 36.399

3.102 164.611 30.010

-2,8% +8,0% -17,6%

-6,6% +5,0% -5,3%



166.217 3.325 80 7.445

171.520 2.988 53 7.251

175.896 3.180 98 6.869

180.902 3.340 154 7.565

184.815 3.780 27 9.101

+2,2% +13,2% -82,5% +20,3%

+2,7% +3,3% -23,8% +5,1%


Vlaanderen

177.067

181.812

186.043

191.961

197.723

+3,0%

+2,8%

Flanders




115

116


SPANJE SPAIN

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009


79.758 146.784 17.549

89.215 146.286 17.485

95.497 161.754 20.382

106.252 169.686 22.081

105.041 168.946 21.747

-1,1% -0,4% -1,5%

+7,1% +3,6% +5,5%


België

244.091

252.986

277.633

298.019

295.734

-0,8%

+4,9%

Belgium


2.214 198.984 25.344

3.032 207.873 24.596

3.036 233.366 20.849

2.335 252.117 21.486

1.957 252.915 19.115

-16,2% +0,3% -11,0%

-3,0% +6,2% -6,8%



199.505 4.399 107 22.531

212.304 3.471 154 19.572

234.091 4.684 97 18.379

244.348 4.543 128 26.919

239.390 4.590 97 29.910

-2,0% +1,0% -24,2% +11,1%

+4,7% +1,1% -2,4% +7,3%


Vlaanderen

226.542

235.501

257.251

275.938

273.987

-0,7%

+4,9%

Flanders





OOSTENRIJK AUSTRIA

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009


11.601 15.705 2.696

13.924 19.326 2.360

14.871 18.585 2.580

14.372 18.808 2.779

13.887 18.910 3.476

-3,4% +0,5% +25,1%

+4,6% +4,8% +6,6%


België

30.002

35.610

36.036

35.959

36.273

+0,9%

+4,9%

Belgium


414 20.574 6.318

385 25.069 7.796

521 24.568 8.367

365 25.644 7.171

377 25.877 6.543

+3,3% +0,9% -8,8%

-2,3% +5,9% +0,9%



25.376 493 100 1.337

30.756 460 100 1.934

30.655 564 50 2.187

30.476 513 41 2.150

29.119 891 30 2.757

-4,5% +73,7% -26,8% +28,2%

+3,5% +15,9% -26,0% +19,8%


Vlaanderen

27.306

33.250

33.456

33.180

32.797

-1,2%

+4,7%

Flanders




117

118


RUSLAND RUSSIA

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009


28.497 17.486 3.193

35.667 18.475 3.530

32.690 21.162 4.755

32.283 23.057 7.150

29.135 19.251 3.624

-9,8% -16,5% -49,3%

+0,6% +2,4% +3,2%


België

49.176

57.672

58.607

62.490

52.010

-16,8%

+1,4%

Belgium


1.004 33.717 11.262

1.198 39.132 13.812

1.089 45.694 7.069

1.648 46.318 7.374

1.144 42.109 5.133

-30,6% -9,1% -30,4%

+3,3% +5,7% -17,8%



45.060 82 11 830

53.032 150 24 936

52.811 88 34 919

54.108 145 40 1.047

47.041 195 58 1.092

-13,1% +34,5% +45,0% +4,3%

+1,1% +24,2% +51,5% +7,1%


Vlaanderen

45.983

54.142

53.852

55.340

48.386

-12,6%

+1,3%

Flanders





VERENIGDE STATEN UNITED STATES

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009


135.343 135.732 20.975

131.172 139.543 22.109

123.632 150.994 23.427

109.694 141.377 24.047

102.411 139.207 22.451

-6,6% -1,5% -6,6%

-6,7% +0,6% +1,7%


België

292.050

292.824

298.053

275.118

264.069

-4,0%

-2,5%

Belgium


4.382 208.956 57.737

3.940 213.811 52.964

4.430 224.710 45.486

3.276 210.938 36.857

2.315 206.489 32.814

-29,3% -2,1% -11,0%

-14,7% -0,3% -13,2%



249.341 658 110 20.966

254.489 750 272 15.204

259.642 564 224 14.196

234.800 499 312 15.460

223.694 491 148 17.285

-4,7% -1,6% -52,6% +11,8%

-2,7% -7,1% +7,7% -4,7%


Vlaanderen

271.075

270.715

274.626

251.071

241.618

-3,8%

-2,8%

Flanders




119

120


JAPAN JAPAN

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

52.070 54.438 5.477

51.699 52.520 5.857

49.491 53.650 6.761

42.484 52.902 5.326

31.837 44.495 3.715

-25,1% -15,9% -30,2%

-11,6% -4,9% -9,2%


111.985

110.076

109.902

100.712

80.047

-20,5%

-8,1%

Belgium


3.985 91.454 11.069

3.311 90.429 10.479

2.978 90.608 9.555

2.143 84.386 8.857

963 67.624 7.745

-55,1% -19,9% -12,6%

-29,9% -7,3% -8,5%



99.436 42 2 7.028

97.215 54 12 6.938

96.939 50 13 6.139

89.842 97 8 5.439

70.910 35 0 5.387

-21,1% -63,9% -100,0% -1,0%

-8,1% -4,5% -100,0% -6,4%


106.508

104.219

103.141

95.386

76.332

-20,0%

-8,0%

Flanders


Vlaanderen





CHINA CHINA

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

28.726 63.580 16.396

26.468 60.117 20.795

27.736 52.335 18.079

23.422 36.525 15.012

22.497 32.602 20.117

-3,9% -10,7% +34,0%

-5,9% -15,4% +5,2%


108.702

107.380

98.150

74.959

75.216

+0,3%

-8,8%

Belgium


111 71.526 20.669

109 68.842 17.634

206 62.379 17.486

142 45.054 14.751

99 41.036 13.964

-30,3% -8,9% -5,3%

-2,8% -13,0% -9,3%



90.069 65 0 2.172

83.495 51 12 3.027

76.893 111 0 3.067

56.812 55 12 3.068

51.465 69 6 3.559

-9,4% +25,5% -50,0% +16,0%

-13,1% +1,5% +13,1%


Vlaanderen

92.306

86.585

80.071

59.947

55.099

-8,1%

-12,1%

Flanders





121

122


INDIA INDIA

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009


14.035 5.759 830

15.429 6.168 992

18.192 14.861 1.338

21.152 32.571 1.115

16.310 18.247 1.162

-22,9% -44,0% +4,2%

+3,8% +33,4% +8,8%


België

20.624

22.589

34.391

54.838

35.719

-34,9%

+14,7%

Belgium


152 16.189 3.453

134 17.952 3.511

154 27.328 5.571

222 47.193 6.308

205 28.960 5.392

-7,7% -38,6% -14,5%

+7,8% +15,6% +11,8%



18.770 27 0 997

20.719 6 12 860

32.225 21 8 799

52.872 8 0 843

33.549 9 19 980

-36,5% +12,5% +16,3%

+15,6% -24,0% -0,4%


Vlaanderen

19.794

21.597

33.053

53.723

34.557

-35,7%

+14,9%

Flanders




Logiesaanbod 2009

I.

BELGIË, VLAAMS GEWEST, BRUSSELS GEWEST, WAALS GEWEST

124

II.

KUST, KUNSTSTEDEN, VLAAMSE REGIO’S, VLAANDEREN

125

123

124

AANTAL INRICHTINGEN EN CAPACITEIT IN 2009 NUMBER OF ACCOMMODATIONS AND CAPACITY IN 2009

AANTAL

BELGIË - GEWESTEN BELGIUM - REGIONS

Vlaams Gewest Flemish Region

Brussels Gewest Brussels Region

Waals Gewest Walloon Region

België Belgium

NUMBERS

1.266 245 15 611 n.b./n.a.

165 0 0 11 n.b./n.a.

605 261 44 305 n.b./n.a.

2.036 506 59 927 n.b./n.a.

Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation for groups Accommodation for rent

2.137

176

1.215

3.528

Hotels Campings Vakantieparken Logies voor doelgroepen Huurlogies

CAPACITEIT Hotels Campings Vakantieparken Logies voor doelgroepen Huurlogies


CAPACITY 67.581 51.376 26.903 64.165 n.b./n.a.

30.592 0 0 1.305 n.b./n.a.

26.118 51.112 17.867 26.740 n.b./n.a.

124.292 102.488 44.770 92.211 n.b./n.a.

210.026

31.898

121.837

363.760



AANTAL INRICHTINGEN EN CAPACITEIT IN 2009 NUMBER OF ACCOMMODATIONS AND CAPACITY IN 2009

AANTAL Hotels Campings Vakantieparken Logies voor doelgroepen Huurlogies

KUST - KUNSTSTEDEN - VLAAMSE REGIO’S COAST - HISTORIC CITIES - FLEMISH COUNTRYSIDE

Kust Coast

Kunststeden Historic Cities

Vlaamse Regio’s Flemish Countryside

Vlaanderen Flanders

NUMBERS

273 92 10 81 n.b./n.a.

404 8 0 46 n.b./n.a.

754 145 5 495 n.b./n.a.

1.431 245 15 622 n.b./n.a.


456

458

1.399

2.313

CAPACITEIT Hotels Campings Vakantieparken Logies voor doelgroepen Huurlogies


CAPACITY 15.968 19.733 14.752 13.430 n.b./n.a.

54.806 2.078 0 4.991 n.b./n.a.

27.400 29.565 12.151 47.049 n.b./n.a.

98.174 51.376 26.903 65.471 n.b./n.a.

63.883

61.876

116.165

241.924



125

126

Evolutie verhuursector 2005-2009

OVERNACHTINGEN I.

KUST

128

AANKOMSTEN I.

KUST

129

Noot: De cijfers van de huurvakantiewoningen worden enkel verzameld via verhuurkantoren aan de kust.

127

128

EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN IN HUURLOGIES* VAN 2005 TOT 2009 TREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN ACCOMMODATION FOR RENT* FROM 2005 TO 2009

KUST COAST

Land van herkomst

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

Country of origin


5.073.810 213.552 296.444 164.112 13.830 79.598 2.048 1.042 364 0 3.602 1.902 2.447 48 982 888 112 126 306 5.628 525 2.314 2.130 0 20 0 48 0 9.839

4.914.681 203.555 289.695 165.200 13.468 78.799 430 828 713 0 3.141 2.144 875 16 1.437 1.118 90 264 551 5.808 1.066 2.599 1.920 630 0 0 526 0 3.221

4.574.695 209.555 268.264 170.651 13.156 67.812 431 2.317 898 48 2.775 2.312 3.966 412 1.550 503 50 0 1.342 5.757 1.066 2.083 2.965 175 140 0 248 32 4.819

4.243.976 181.105 263.620 154.341 16.329 65.483 227 1.956 426 98 2.208 3.040 758 430 713 13.498 72 0 678 9.325 2.013 2.301 1.596 133 354 178 172 324 11.336

4.203.374 182.269 271.746 140.629 10.028 66.803 200 502 250 198 15.040 3.910 1.219 0 1.204 14.608 498 186 268 6.222 1.743 4.092 1.075 31 59 240 60 538 3.352

-1,0% +0,6% +3,1% -8,9% -38,6% +2,0% -11,9% -74,3% -41,3% +102,0% +581,2% +28,6% +60,8% -100,0% +68,9% +8,2% +591,7% -60,5% -33,3% -13,4% +77,8% -32,6% -76,7% -83,3% +34,8% -65,1% +66,0% -70,4%

-4,6% -3,9% -2,2% -3,8% -7,7% -4,3% -44,1% -16,7% -9,0% +42,9% +19,7% -16,0% -100,0% +5,2% +101,4% +45,2% +10,2% -3,3% +2,5% +35,0% +15,3% -15,7% +31,1% +5,7% -23,6%


801.907

778.094

763.327

732.714

726.970

-0,8%

-2,4%

FOREIGN COUNTRIES

5.875.717

5.692.775

5.338.022

4.976.690

4.930.344

-0,9%

-4,3%

OVERALL TOTAL



* enkel verhuurkantoren, aan de kust * rental agencies only, at the coast



EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN IN HUURLOGIES* VAN 2005 TOT 2009 TREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS IN ACCOMMODATION FOR RENT* FROM 2005 TO 2009

KUST COAST

Land van herkomst

2005

2006

2007

2008

2009

Trend 2008-2009

GJG/AAG 2005-2009

Country of origin


325.945 15.124 24.133 11.259 887 6.367 50 22 26 0 181 104 37 6 66 26 7 6 35 435 27 124 71 0 8 0 6 0 573

320.551 15.087 23.404 11.750 843 6.186 14 19 51 0 181 112 10 4 74 47 6 16 21 463 27 144 94 24 0 0 25 0 162

311.410 14.865 21.779 11.690 925 5.546 37 43 50 6 143 123 77 4 90 23 10 0 19 428 17 132 136 11 12 0 8 4 197

298.716 14.387 22.158 12.015 1.138 5.405 26 56 30 8 135 137 43 9 46 298 6 0 21 587 53 141 115 5 22 18 8 8 448

304.347 14.481 23.396 11.465 709 5.560 19 50 10 12 622 176 47 72 455 8 18 33 527 47 169 75 1 2 10 4 16 187

+1,9% +0,7% +5,6% -4,6% -37,7% +2,9% -26,9% -10,7% -66,7% +50,0% +360,7% +28,5% +9,3% -100,0% +56,5% +52,7% +33,3% +57,1% -10,2% -11,3% +19,9% -34,8% -80,0% -90,9% -44,4% -50,0% +100,0% -58,3%

-1,7% -1,1% -0,8% +0,5% -5,4% -3,3% -21,5% +22,8% -21,2% +36,2% +14,1% +6,2% -100,0% +2,2% +104,5% +3,4% +31,6% -1,5% +4,9% +14,9% +8,0% +1,4% -29,3% -9,6% -24,4%


59.580

58.764

56.375

57.323

58.171

+1,5%

-0,6%

FOREIGN COUNTRIES

385.525

379.315

367.785

356.039

362.518

+1,8%

-1,5%

OVERALL TOTAL



* enkel verhuurkantoren, aan de kust * rental agencies only, at the coast



129

130


I.

BELGIË

132

II.

VLAAMS GEWEST

133

III.

BRUSSELS GEWEST

134

IV.

VLAANDEREN

135

V.

KUST

136

VI.

KUNSTSTEDEN

137

VII.

VLAAMSE REGIO’S

138

131

132


België

België Nederland Duitsland Frankrijk Verenigd Koninkrijk Denemarken Zweden Italië Spanje Oostenrijk Rusland V.S. Amerika Japan China India 0%

20%

ontspanning en vakantie


40%

60%

conferentie, congres en seminarie

80%

100%

andere beroepsdoeleinden Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics


VLAAMS GEWEST


20%

ontspanning en vakantie 133


40%

60%


80%

100%


134


BRUSSELS GEWEST


20%



40%

60%


80%

100%



VLAAndeREN


20%



40%

60%


80%

100%


136


KUST


20%



40%

60%


80%

100%



KUNSTSTEDEN


20%



40%

60%


80%

100%


138


VLAAMSE REGIO’S


20%



40%

60%


80%

100%


Overnachtingen per maand 2009

I.

VLAAMS GEWEST

140

II.

BRUSSELS GEWEST

142

III.

VLAANDEREN

144

IV.

KUST

145

V.

KUNSTSTEDEN

146

VI.

VLAAMSE REGIO’S

147

139

140

maandcijfers overnachtingen 2009 vlaams gewest 3.000.000

2.500.000

2.000.000

1.500.000

1.000.000

500.000

0 jan

feb

België


maa

apr

mei

jun

jul

Buitenland

aug

sep

okt

nov

dec

Algemeen totaal Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics

maandcijfers overnachtingen 2009 vlaams gewest 40.000

600.000

V.S. Amerika

Nederland

500.000

Spanje

35.000

Duitsland

Italië Japan

Verenigd Koninkrijk

30.000

Frankrijk 400.000

25.000

20.000

300.000

15.000 200.000

10.000 100.000

5.000

0

0 jan

feb

maa

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

jan

dec

feb

maa

apr

mei

jun

jul

aug

sep

nov

dec

8.000

9.000 Rusland

Zweden

China

8.000

okt

Denemarken

7.000

India

7.000

Oostenrijk

6.000

6.000

5.000 5000

4.000 4.000

3.000 3.000

2.000 2.000

1.000

1.000

0

0 jan

141

feb

maa

apr


mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec

jan

feb

maa

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec


142

maandcijfers overnachtingen 2009 brussels gewest 600.000

500.000

400.000

300.000

200.000

100.000

0 jan

feb

België


maa

apr

mei

jun

Jul jul

Buitenland

Aug aug

Sep sep

okt

Nov nov

Dec dec

Algemeen totaal


maandcijfers overnachtingen 2009 brussels gewest 80.000

70.000

Nederland

V.S. Amerika

Verenigd Koninkrijk 70.000

Spanje

60.000

Duitsland

Italië

Frankrijk

60.000

Japan 50.000

50.000 40.000

40.000 30.000

30.000 20.000

20.000

10.000

10.000

0

0 jan

feb

maa

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

jan

dec

feb

maa

apr

mei

jun

jul

9.000

7.000

okt

nov

dec

Denemarken

8.000

China

sep

Zweden

Rusland 6.000

aug

Oostenrijk

India

7.000 5000

6.000 4.000

5.000

4.000

3.000

3.000 2.000

2.000 1.000

1.000

0 jan

143

feb

maa

apr


mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec

0 jan

feb

maa

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec


144

maandcijfers overnachtingen 2009

VLAANDEREN

3.500.000

3.000.000

2.500.000

2.000.000

1.500.000

1.000.000

500.000

0 jan

feb

België


maa

apr

mei

jun

jul

Buitenland

aug

sep

okt

nov

dec


maandcijfers overnachtingen 2009 kust 1.000.000 900.000 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 jan

feb

België

145


maa

apr

mei

jun

jul

Buitenland

aug

sep

okt

nov

dec


146

maandcijfers overnachtingen 2009 kunststeden 1.000.000 900.000 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 jan

feb

België


maa

apr

mei

jun

jul

Buitenland

aug

sep

okt

nov

dec


maandcijfers overnachtingen 2009 vlaamse regio’s 1.600.000

1.400.000

1.200.000

1.000.000

800.000

600.000

400.000

200.000

0 jan

feb

België

147


maa

apr

mei

jun

jul

Buitenland

aug

sep

okt

nov

dec


wegwijs

De gebruikte begrippen Aankomsten en overnachtingen In België is de Federale Overheidsdienst Economie – Algemene Directie Statistiek gemachtigd om bij alle commerciële logiesinrichtingen maandelijks het aantal personen op te vragen dat in de inrichting tegen betaling verbleven heeft. Twee basisindicatoren worden op deze wijze ingewonnen: het aantal aankomsten en het aantal overnachtingen. In de categorie huurlogies neemt de Algemene Directie Statistiek enkel die verblijven op die via een verhuurkantoor aan de kust worden aangeboden. Naast de opdeling naar logiesvorm (hotels, campings, vakantieparken, logies voor doelgroepen en huurlogies) geven de statistieken van de Algemene Directie Statistiek ook volume- (het aantal aankomsten en overnachtingen), trip- (verblijfsduur, motief van het verblijf, verblijfsperiode, verblijfplaats) en persoonskarakteristieken (land van herkomst van de verblijfstoerist) weer. Het aantal aankomsten komt grosso modo overeen met het aantal verblijfstoeristen. Met dat verschil dat elke toerist als een ‘aankomst’ wordt geteld telkenmale hij of zij een nieuwe logiesaccommodatie benut. In die zin komt het aantal aankomsten niet exact overeen met het aantal vakanties of zakenreizen in ons land. Een voorbeeld: trekkers kunnen meerdere aankomsten genereren tijdens één vakantie, door te verblijven in verschillende logiesinrichtingen. Het volume aan overnachtingen is de optelsom van alle verblijfsnachten die met de geregistreerde aankomsten gepaard gaan.

g

Gewesten

Naast de gegevens voor België worden ook tabellen weergegeven voor de drie Gewesten, namelijk het Vlaamse Gewest, het Waalse Gewest en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. In dit document staan ‘Brussel’ en het ‘Brusselse Gewest’ gelijk aan het ‘Brusselse Hoofdstedelijke Gewest’. In de tabellen ‘Vlaanderen’ zijn de cijfers voor het Vlaamse en het Brusselse Gewest samengeteld.

Kust, Kunststeden, Vlaamse regio’s g

Vlaamse kust

De ‘Vlaamse kust’ omvat de gegevens van alle kustgemeenten inclusief de gegevens van Zeebrugge.

g

Kunststeden

Tot de kunststeden behoren: Antwerpen, Brugge, Brussel, Gent, Leuven en Mechelen. Voor Brugge gelden enkel de gegevens voor de stad Brugge exclusief de deelgemeente Zeebrugge.

g

Vlaamse regio’s

Alle gegevens uit Vlaanderen die niet ressorteren onder de kust of de kunststeden worden tot de Vlaamse regio’s gerekend.

151

Indeling naar logiesvorm Vanaf 2004 rapporteert de Algemene Directie Statistiek de aankomsten overnachtinggegevens in een gewijzigde logiesindeling. Deze sluit aan bij de decretale bepalingen die in de Gewesten en Gemeenschappen gelden rond logiesaccommodaties. Hierdoor zijn de categorieën ‘vakantiecentra’ en ‘vakantiedorpen’ weggevallen en is het segment van de ‘vakantieparken’ geïntroduceerd. In de volgende definities houden we bijgevolg rekening met de decretale regionale verschillen.

g

Hotels

In Vlaanderen zijn hotelinrichtingen alle inrichtingen met ten minste vier kamers of met accommodatie voor ten minste tien personen. Er wordt een hotelservice aangeboden en er wordt voor minstens één nacht logies verstrekt. De regelgeving van de Vlaamse Gemeenschap bepaalt de indeling in categorieën en de mogelijke benamingen. In Wallonië en Brussel (voor de Brusselse hotels die door de Franstalige overheid worden vergund) is een hotelinrichting elke logiesverstrekkende inrichting die voor een periode die niet korter mag zijn dan een nacht, logies verstrekt onder de benaming ‘hôtel’ (hotel), ‘hostellerie’ (gasthof), ‘motel’ (motel), ‘auberge’ (herberg), ‘pension’ (pension) of ‘relais’ (buitenherberg). Ze moet over minstens zes kamers beschikken die uitsluitend voor de klanten zijn bestemd. In steden met meer dan 200.000 inwoners en in het Brussels Hoofdstedelijke Gewest bedraagt dit tien kamers. Het reglement voorziet in een indeling in categorieën. In Duitstalig België verstaat men onder hotelinrichtingen de inrichtingen die onder de naam ‘Hotel’, ‘Hostellerie’, ‘Apparthotel’, ‘Motel’, ‘Gasthof’, ‘Pension’, ‘Relais’ (buitenherberg) worden uitgebaat en die voor ten minste één nacht logies aanbieden. De regering mag die opsomming aanvullen.

g

Campings

De Vlaamse regelgeving verstaat onder ’terreinen voor openluchtrecreatieve verblijven’ ieder terrein waarop ten minste drie mobiele en/of vaste verblijfsvormen staan die niet ontworpen zijn om permanent te verblijven maar om recreatief te verblijven. Op kampeerterreinen is ten minste 15% van de kampeerplaatsen voorbehouden voor toeristische kampeerplaatsen en bestaat ten hoogste 50% van de openluchtrecreatieve verblijven uit vaste constructies. Een kampeerverblijfpark is een terrein waar men gebruik kan maken van ten minste één toeristische kampeerplaats en waar voor het overige verbleven wordt in vaste constructies. In Wallonië onderscheidt men kampeerterreinen en hoevecampings. Kampeerterreinen zijn terreinen waarop gewoonlijk of bij gelegenheid wordt gekampeerd en een caravan wordt geplaatst voor meer dan tien personen, of waarop meer dan drie verblijven staan. Het aantal doorgangsplaatsen bedraagt minstens 10% van het totale aantal plaatsen. Hoevekamperen is het kamperen georganiseerd door een landbouwer op een terrein dat deel uitmaakt van zijn bedrijf en dat ten hoogste plaats biedt voor zes kampeerverblijven en maximum dertig personen. In Duitstalig België verstaat men onder kamperen het als woongelegenheid gebruiken, door andere personen dan kermisexploitanten of nomaden die als zodanig handelen, van de volgende mobiele verblijven die niet ontworpen zijn om als vaste woning te dienen: tenten; wegencaravans; caravans van residentieel type zonder woonlaag; motorhomes; elk ander soortgelijk verblijf. Onder ‘kampeerterrein’ verstaat men een terrein waarop gewoonlijk of bij gelegenheid meer dan tien personen tegelijk kamperen of waarop meer dan drie van de bovengenoemde verblijven staan. Een terrein moet ook als kampeerterrein beschouwd worden wanneer de houder van een kampeervergunning als bijkomende constructies onbeweegbare verblijven optrekt zoals chalets, bungalows, huisjes, paviljoenen of elk ander soortgelijk verblijf op voorwaarde dat ze niet ontworpen zijn om als vaste woning te dienen en eigendom van de houder van een kampeervergunning of van de eigenaar van het kampeerterrein zijn en blijven.

152

g

Vakantieparken

In Vlaanderen is een vakantiepark een terrein voor openluchtrecreatieve verblijven waarop uitsluitend vaste constructies voorkomen. In Wallonië en de Duitstalige Gemeenschap is een vakantiedorp een geheel van ten minste 15 bijeenstaande vaste woningen, gebouwd door een enkele projectontwikkelaar en bestemd tot bevordering van de verblijfsrecreatie.

g


Deze categorie kan zowel betrekking hebben op jeugdtoerisme als sociaal logies voor volwassenen. Jeugdlogies wordt omschreven als verblijfstoeristische accommodatie waarin overwegend door de jeugd gelogeerd wordt. Verschillende vormen van jeugdlogies zijn mogelijk: jeugdvakantiehuizen, jeugdkampen en jeugdherbergen. Een sociaal logies voor volwassenen is een sociaaltoeristisch verblijf dat bijzondere aandacht heeft voor en drempelverlagende inspanningen levert ten aanzien van allen die gehinderd worden in een volwaardige deelname aan vakantie en dat een sociaaleconomisch aanvaardbare prijszettingspolitiek hanteert.

g

Huurlogies

Een individuele huurvakantiewoning is een vaste constructie zoals een chalet, bungalow, huis, appartement of studio waar gelogeerd kan worden en waar men zelf kan koken. In de cijfers van de Algemene Directie Statistiek zijn in de categorie huurlogies enkel die verblijven opgenomen die via een verhuurkantoor worden aangeboden aan de kust.

153

Begrippen met betrekking tot het reisgedrag In het eerste deel van dit rapport wordt het vakantiegedrag in eigen land en in enkele buurlanden beschreven. Hieronder volgen de definities die in de respectievelijke onderzoeken gebruikt worden.

Duitse markt

g

In de ‘Reiseanalyse’ uitgevoerd door de ‘Forschungsgemeinschaft Urlaub und Reisen’ (FUR) wordt als vakantie beschouwd ieder verblijf van minstens vijf dagen of vier nachten. Respondenten vanaf 14 jaar komen in aanmerking en zakenreizen worden uitgesloten.

Britse markt

g

In de ‘International Passenger Survey’ (IPS) wordt jaarlijks het reisgedrag van en naar het Verenigd Koninkrijk onderzocht. Iedereen vanaf 16 jaar komt in aanmerking voor het onderzoek, ongeacht het motief of de lengte van verblijf. Ook korte verblijven tot en met drie nachten en dagtrips worden in deze survey meegerekend.

Franse markt

g

Het onderzoek: ‘Le Suivi des Déplacements Touristiques des Français’ (SDT) uitgevoerd door Sofres heeft enkel betrekking op ‘les voyages personnels’, d.w.z. de vakanties van de Fransen met als motief ontspanning, rust of bezoek aan familie, vrienden of kennissen. Een vakantie wordt gedefinieerd als elk verblijf van minimum een nacht, omwille van bovengenoemde redenen, buiten de eigen woning. Een korte vakantie duurt een tot drie nachten, terwijl een lange vakantie vier nachten of meer beslaat. Tot en met 2004 werden enkel Fransen toegelaten in de steekproef, vanaf 2004 zijn alle inwoners in Frankrijk toegelaten. De verschillen hierdoor blijven echter beperkt. De vakanties in de zogenaamde D.O.M., T.O.M. - landen worden tot de buitenlandse vakanties gerekend. D.O.M., T.O.M. staat voor ‘Département d’outre-mer, Territoire d’outre-mer’, of ‘Overzeese Departementen en Overzeese Gebieden’. Volgende eilanden behoren tot deze groep: In de Stille Oceaan:    

Nouvelle-Calédonie Polynésie Française Wallis & Futuna Clipperton

g

Nederlandse markt

In de Indische Oceaan:

In de Caraïben:

 La Réunion  Mayotte  Les Iles Eparses

 La Martinique  La Guadeloupe

Ook het ‘Continu Vakantie Onderzoek’ (NBTC – NIPO Research), dat jaarlijks een weergave geeft van het vakantiegedrag van de Nederlandse bevolking, definieert een vakantie als ‘een verblijf buiten de eigen woning voor ontspanning of plezier met ten minste één overnachting’. Het gaat daarbij zowel om binnen- als buitenlandse vakanties. Ook het logeren bij familie, vrienden of kennissen in het buitenland valt onder het begrip vakantie. Een verblijf in de woning van familie, vrienden of kennissen in Nederland telt niet mee, tenzij de bewoners de hele tijd of de meeste dagen afwezig waren. Een korte vakantie telt maximaal drie en een lange vakantie vier of meer aaneengesloten overnachtingen. Sinds het jaar 2004 zijn buitenlandse verblijven bij familie, vrienden of kennissen ook opgenomen in het onderzoek.

154

g

Vlaamse vakantiemarkt

Het reisgedrag van de Vlaming is gebaseerd op het tweejaarlijks onderzoek ‘Het reisgedrag van de Belgen’ van WES Onderzoek & Advies. Een vakantie wordt gedefinieerd als elk verblijf buitenshuis van minstens vier opeenvolgende nachten om andere redenen dan beroepsdoeleinden, ziekte of overlijden van een familielid of verblijf in een hospitaal of kostschool. Een korte vakantie is elk verblijf buitenshuis met een tot drie overnachtingen, eveneens om andere dan eerder vermelde redenen. In tegenstelling tot de vakanties worden bij de korte vakanties de verblijven bij familie of kennissen en in een tweede woning buiten beschouwing gelaten. Het betreft dus enkel de commerciële korte vakanties waarbij betaald wordt voor het logies. De verschillende huurlogiesmogelijkheden die in het WES-onderzoek naar het vakantiegedrag van de Belgen worden gehanteerd, zijn:    

appartement, villa, studio vakantiedorp huurkamer bij particulieren gîtes ruraux, hoevetoerisme

In het rapport wordt ook een onderscheid gemaakt tussen de zomer– en winterperiode. De zomerperiode loopt van 1 april tot 30 september. De winterperiode beslaat de maanden oktober tot en met maart.

155

Werkmethode en opmerkingen Dit rapport behandelt enkel gegevens die betrekking hebben op het verblijfstoerisme. Het dagtoerisme wordt nergens in rekening gebracht (met uitzondering van sommige kengetallen over de Britse markt o.b.v. IPS). Ook de aankomsten zijn steeds aankomsten in logiesbedrijven. Voor de landen van herkomst die in de tabellen zijn opgenomen, wordt er naast België en de EU-landen eveneens een aantal andere belangrijke marktgebieden weergegeven. In het beschrijvende luik zijn alle tabellen en cijfers in de tekst inclusief gegevens over de verhuursector (enkel huurlogies via verhuurkantoren aan de kust). In het statistische luik zijn de verhuurcijfers niet geïntegreerd op tabelniveau maar als afzonderlijk deel opgenomen. Evoluties van bestedingcijfers in tabellen zijn niet geïndexeerd tenzij anders vermeld. Tekstuele analyses van de bestedingen zijn wel aan constante prijzen.

Tekens en afkortingen ‘GJG 2005-2009’:

de gemiddelde jaarlijkse groei over vier opeenvolgende intervallen, i.c. 2005-2006, 2006-2007, 2007-2008, 2008-2009 (average annual growth). De groei is enkel berekend op basis van het eerste en het laatste jaar (2005 en 2009)

‘Trend 2008-2009’: proportionele toe- of afname voor 2009 t.o.v. 2008. ‘n.b./n.a.’:

gegevens niet beschikbaar (data not available).

‘-‘:

het desbetreffende cijfer kan op logische grond niet berekend of weergegeven worden.

156

Lijst van de tabellen Toerisme internationaal, in Europa en Vlaanderen Tabel 1: Internationale aankomsten 1990-2009 11 Tabel 2: Internationale ontvangsten 1990-2009 11 Tabel 3: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Duitsland 2005-2009 en BBP 2009 12 Tabel 4: Vakantieparticipatie van de Duitsers 2007-2009 13 Tabel 5: Buitenlandse vakanties van de Duitsers 2007-2009 13 Tabel 6: Kenmerken van de buitenlandse vakanties van de Duitsers 2007-2009 13 Tabel 7: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor het Verenigd Koninkrijk 2005-2009 en BBP 2009 14 Tabel 8: Buitenlandse bezoeken en overnachtingen van de Britten 2007-2009 14 Tabel 9: Buitenlandse bezoeken van de Britten 2007-2009 15 Tabel 10: Buitenlandse overnachtingen van de Britten 2007-2009 15 Tabel 11: Transportmiddel van de Britse bezoeken naar België 2007-2009 16 Tabel 12: Britse bezoeken in België naar motief 2007-2009 16 Tabel 13: Bestedingen Britse bezoeken in België 2007-2009 16 Tabel 14: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Frankrijk 2005-2009 en BBP 2009 16 Tabel 15: Totale vakantieparticipatie van de Fransen 2006-2008 17 Tabel 16: Korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 17 Tabel 17: Korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 (overnachtingen) 17 Tabel 18: Buitenlandse korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 18 Tabel 19: Buitenlandse korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 (overnachtingen) 18 Tabel 20: Kenmerken van de vakanties van de Fransen 2006-2008 18 Tabel 21: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Nederland 2005-2009 en BBP 2009 19 Tabel 22: Totale vakantieparticipatie van de Nederlanders 2007-2009 19 Tabel 23: Korte en lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 20 Tabel 24: Korte en lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (overnachtingen) 20 Tabel 25: Buitenlandse lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 20 Tabel 26: Buitenlandse lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (overnachtingen) 21 Tabel 27: Buitenlandse korte vakanties van de Nederlanders 2007-2009 21 Tabel 28: Buitenlandse korte vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (overnachtingen) 21 Tabel 29: Kenmerken van de vakanties van de Nederlanders 2007-2009 22 Tabel 30: Reisduur van de vakanties van de Nederlanders 2007-2009 22 Tabel 31: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor België 2005-2009 en BBP 2009 23 Tabel 32: Totale vakantieparticipatie van de Vlamingen 2008 24 Tabel 33: Lange vakantieparticipatie van de Vlamingen 2008 24 Tabel 34: Lange vakantiebestemming van de Vlamingen 2008 25 Tabel 35: Verdeling van de Vlaamse lange vakanties naar logiesvorm 2008 26 Tabel 36: Transportmiddel gebruikt voor lange vakantie door de Vlamingen 2008 26 Tabel 37: Verblijfsstructuur en gemiddelde verblijfsduur van de Vlaamse lange vakanties 2008 27 Tabel 38: Gemiddelde bestedingen voor lange vakanties door de Vlamingen 2008 27 Tabel 39: Korte vakantieparticipatie van de Vlamingen 2008 27 Tabel 40: Korte vakantiebestemming van de Vlamingen 2008 28 Tabel 41: Verdeling van de Vlaamse korte vakanties naar logiesvorm 2008 29 Tabel 42: Transportmiddel gebruikt voor korte vakanties door de Vlamingen in 2008 29 Tabel 43: Gemiddelde bestedingen voor de korte vakanties door de Vlamingen 2008 30

157

Verblijfstoerisme in Vlaanderen 2005-2009: Beschrijvend overzicht Tabel 44: Overnachtingen naar Gewest 2005-2009 Tabel 45: Aankomsten naar Gewest 2005-2009 Tabel 46: Binnenlandse overnachtingen naar Gewest 2005-2009 Tabel 47: Binnenlandse aankomsten naar Gewest 2005-2009 Tabel 48: Buitenlandse overnachtingen naar Gewest 2005-2009 Tabel 49: Buitenlandse aankomsten naar Gewest 2005-2009 Tabel 50: Buitenlandse overnachtingen naar herkomstland en Gewest 2005-2009 Tabel 51: Buitenlandse aankomsten naar herkomstland en Gewest 2005-2009 Tabel 52: Verdeling van de overnachtingen in België 2009 naar motief Tabel 53: Verdeling van de overnachtingen in het Vlaamse Gewest 2009 naar motief Tabel 54: Verdeling van de overnachtingen in het Brusselse Gewest 2009 naar motief Tabel 55: Verdeling van de overnachtingen in het Waalse Gewest 2009 naar motief Tabel 56: Verdeling van de aankomsten in België 2009 naar motief Tabel 57: Verdeling van de aankomsten in het Vlaamse Gewest 2009 naar motief Tabel 58: Verdeling van de aankomsten in het Brusselse Gewest 2009 naar motief Tabel 59: Verdeling van de aankomsten in het Waalse Gewest 2009 naar motief Tabel 60: Overnachtingen naar kust, kunststeden, Vlaamse regio’s 2005-2009 Tabel 61: Aankomsten naar kust, kunststeden, Vlaamse regio’s 2005-2009 Tabel 62: Overnachtingen naar logiesvorm in het Vlaamse Gewest 2005-2009 Tabel 63: Overnachtingen naar logiesvorm in het Brusselse Gewest 2005-2009 Tabel 64: Aankomsten naar logiesvorm in het Vlaamse Gewest 2005-2009 Tabel 65: Aankomsten naar logiesvorm in het Brusselse Gewest 2005-2009 Tabel 66: Logiesinstellingen en capaciteit in het Vlaamse Gewest 2005-2009 Tabel 67: Logiesinstellingen en capaciteit in het Brusselse Gewest 2005-2009 Tabel 68: Logiesinstellingen en capaciteit in Vlaanderen 2005-2009

158

32 33 34 34 36 36 39 40 42 42 42 42 43 43 43 43 44 44 45 46 46 46 47 47 48

Verblijfstoerisme in Vlaanderen 2005-2009: Statistisch overzicht g

Overnachtingen naar logies in 2009        

g

België Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest Vlaanderen Kust Kunststeden Vlaamse regio’s

Evolutie van het aantal overnachtingen van 2005 tot 2009  België  Vlaams Gewest  Brussels Gewest  Waals Gewest  Vlaanderen  Kust  Kunststeden  Vlaamse regio’s

g

62 63 64 65 66 67 68 69

Evolutie van het aantal overnachtingen van 2005 tot 2009               

g

52 53 54 55 56 57 58 59

België Nederland Duitsland Frankrijk Verenigd Koninkrijk Denemarken Zweden Italië Spanje Oostenrijk Rusland Verenigde Staten Japan China India

72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86

Aankomsten naar logies in 2009        


88 89 90 91 92 93 94 95

159

g

Evolutie van het aantal aankomsten van 2005 tot 2009        

g

België Nederland Duitsland Frankrijk Verenigd Koninkrijk Denemarken Zweden Italië Spanje Oostenrijk Rusland Verenigde Staten Japan China India

128

Evolutie van het aantal aankomsten in huurlogies van 2005 tot 2009  Kust

160

124 125

Evolutie van het aantal overnachtingen in huurlogies van 2005 tot 2009  Kust

g

108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122

Aantal inrichtingen en capaciteit 2009  België, Vlaams Gewest, Brussels Gewest, Waals Gewest  Kust, kunststeden, Vlaamse regio’s, Vlaanderen

g

98 99 100 101 102 103 104 105

Evolutie van het aantal aankomsten van 2005 tot 2009               

g


129

Lijst van grafieken en figuren Figuur 1: Verdeling van de overnachtingen in Vlaanderen 2009 Figuur 2: Verdeling van de binnenlandse overnachtingen in Vlaanderen 2009 Figuur 3: Verdeling van de buitenlandse overnachtingen in Vlaanderen 2009 Figuur 4: Verdeling van de overnachtingen in België naar verblijfsmotief 2009

33 35 37 41

Overnachtingen naar motief 2009 g

Overnachtingen naar motief 2009       

België Vlaams Gewest Brussels Gewest Vlaanderen Kust Kunststeden Vlaamse regio’s

132 133 134 135 136 137 138

Overnachtingen per maand 2009 g

Vlaams Gewest - maandcijfers overnachtingen 2009     

g

140 141 141 141 141

Brussels Gewest - maandcijfers overnachtingen 2009     

g

België, het buitenland en het algemeen totaal Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Frankrijk V.S. Amerika, Spanje, Italië en Japan China, Rusland en India Zweden, Denemarken en Oostenrijk

België, het buitenland en het algemeen totaal Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Frankrijk V.S. Amerika, Spanje, Italië en Japan China, Rusland en India Zweden, Denemarken en Oostenrijk

142 143 143 143 143

Vlaanderen, kust - kunststeden - Vlaamse regio’s - maandcijfers overnachtingen 2009    

Vlaanderen Kust Kunststeden Vlaamse regio’s

144 145 146 147

161

Toerisme Vlaanderen Grasmarkt 61 1000 Brussel België

Intern verzelfstandigd agentschap met rechtspersoonlijkheid van de Vlaamse Gemeenschap

Voorwoord 4. Inleiding 7. Toerisme internationaal, in Europa en Vlaanderen Internationale context 10

Recommend Documents