Voorwoord 4. Inleiding 7. Toerisme internationaal, in Europa en Vlaanderen Internationale context 10

Toerisme Vlaanderen i.s.m.

toerisme in cijfers  2008

Planning & Onderzoek

Foto’s Diatheek Toerisme Vlaanderen (D. de Kievith, L. Buerman, J. Almblad) en Westtoer (Knokke-Heist)

Inlichtingen en verkoop Tel.: 02-504.03.63 Fax: 02-504.03.77 Email: [email protected] Verkoopprijs: € 15,00

Toerisme in cijfers online Surf naar www.toerismevlaanderen.be/cijfers

Verantwoordelijke uitgever P. De Wilde , Toerisme Vlaanderen Grasmarkt 61, B-1000 Brussel Wettelijk Depot: D/2009/5635/23

toerisme in cijfers g 2008

Voorwoord

4

Inleiding

7

Toerisme internationaal, in Europa en Vlaanderen

9

1. Internationale context

10

2. Economische situatie en vakantiegedrag buurlanden

12

2.1 De Duitse markt

12

2.2 De Britse markt

13

2.3 De Franse markt

16

2.4 De Nederlandse markt

19

3. Economische situatie en vakantiegedrag in Vlaanderen

23

3.1 Economische situatie in België

23

3.2 Het vakantiegedrag in Vlaanderen

23

3.3 De lange vakanties van de Vlamingen

24

3.4 De korte vakanties van de Vlamingen

27

Verblijfstoerisme in Vlaanderen 2004-2008 – beschrijvend overzicht

31

1. De voornaamste trends

32

2. De binnenlandse markt

34

3. De buitenlandse markt

36

4. De belangrijkste buitenlandse markten

38

5. De voornaamste trends naar motief

41

6. Kust, kunststeden, Vlaamse regio’s

44

7. De voornaamste trends naar logiesvorm

45

8. Het logiesaanbod

47

2

Verblijfstoerisme in Vlaanderen 2004-2008 – statistisch overzicht

49

Overnachtingen 2008

51

Evolutie overnachtingen 2004-2008

61

Evolutie overnachtingen per marktland 2004-2008

71

Aankomsten 2008

87

Evolutie aankomsten 2004-2008

97

Evolutie aankomsten per marktland 2004-2008

107

Logiesaanbod 2008

123

Evolutie verhuursector 2004-2008

127

Overnachtingen naar motief 2008

131

Overnachtingen per maand 2008

139

Wegwijs

149

Verklaringen van begrippen, werkmethoden en afkortingen

151

Lijst van tabellen

157

Lijst van grafieken en figuren

161

3

Voorwoord

Een warm welkom in deze elfde uitgave van ons statistisch jaarboek Toerisme in Cijfers 2008. Toerisme Vlaanderen startte deze reeks 10 jaar geleden met als doel het inzicht in en het begrip van de toeristische sector te verbeteren. Ondertussen is de publicatie uitgegroeid tot een vaste waarde die u een klare kijk biedt op de trends van vraag en aanbod in toeristisch Vlaanderen. We kunnen er niet omheen, de financiële crisis heeft lelijk huis gehouden sinds het najaar van 2008. Banenverlies, koopkrachtvermindering, stockoverschotten, dalende productie, het zijn allemaal gevolgen van de ergste economische recessie sinds de jaren ‘30 van de vorige eeuw. Daar waar er tot in de herfst van 2008 nog forse groei zichtbaar was in de toerismestromen over de ganse wereld, worden tekenen van verval al zichtbaar tegen eind 2008. Het is nu al duidelijk dat quasi alle Europese bestemmingen in 2009 sterk negatieve groeicijfers zullen optekenen. Verwacht wordt dat het wereldwijde toerisme in 2010 nog niet zal herstellen, maar ook niet

4

verder achteruit zal gaan. Anderzijds kunnen andere externe factoren, zoals een eventuele escalatie van de verspreiding van het Mexicaans griepvirus, ook nog roet in het eten gooien maar deze Toerisme in Cijfers handelt over 2008, en toont nog grotendeels positieve resultaten. De dienst Planning & Onderzoek volgt de evoluties op de voet. Hou zeker onze website www.toerismevlaanderen. be/cijfers in het oog voor de recentste gegevens omtrent inkomend en binnenlands toerisme. Op deze website vindt u tevens Toerisme in Cijfers XL. Deze online publicatie gaat in een uitgebreide reeks van ongeveer 750 tabellen dieper in op de aankomsten overnachtingcijfers. Ondertussen is de invoering van het nieuwe logiesdecreet in Vlaanderen (bijna) een feit. Op 1 januari 2010 start het omschakelingsproces dat onder andere de vele gastenkamers en huurvakantiewoningen in Vlaanderen een wettelijke plaats geeft in de

kwaliteitszorg van het toeristische logiesproduct. Dit traject is niet zonder gevolg voor de statistiekreeksen van morgen. Onze diensten zullen alles in het werk stellen om deze omschakeling zo vlot mogelijk te laten verlopen, en zullen de beschikbaarheid van betrouwbare evolutiecijfers van het verblijfstoerisme in Vlaanderen trachten te verzekeren. Een woord van dank gaat uit naar de Algemene Directie Statistiek van de Federale Overheidsdienst Economie, waarvan we gegevens kregen die in deze publicatie voor u werden geanalyseerd. Mocht u opmerkingen of aanvullingen hebben, dan bent u welkom bij de dienst Planning & Onderzoek van Toerisme Vlaanderen, waarvan u de coördinaten vindt in de binnenkaft.

Peter De Wilde administrateur-generaal Toerisme Vlaanderen

5

Inleiding In Toerisme in Cijfers 2008 zetten we voor het elfde jaar op rij de belangrijkste trends en bevindingen voor wat betreft het internationale toerisme en de toerismestromen van, naar en in onze regio op een rijtje. Deze trends zijn gevat in een beschrijvend en cijfermatig onderdeel. De publicatie opent met het beschrijvende luik dat op zijn beurt twee hoofdstukken bevat. Het eerste hoofdstuk geeft een aantal trends weer op internationaal en Europees niveau. Daarnaast komen ook de recente evoluties in het vakantiegedrag aan bod van de voor onze regio belangrijkste marktgebieden. De voornaamste internationale marktgebieden voor onze bestemming zijn de buurlanden: Nederland, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. Het binnenland is, wat het volume betreft, de grootste markt voor onze toeristische industrie. Op basis van vakantieonderzoeken, uitgevoerd in de respectievelijke marktgebieden, worden de recente verschuivingen in het vakantiegedrag van de toeristen in kaart gebracht. Daarnaast knopen we terug aan met enkele interessante economische indicatoren over deze markten. Het tweede beschrijvende hoofdstuk geeft aan welke belangrijke trends waargenomen worden in het verblijfstoerisme. Aan de hand van de gegevens, verzameld door de FOD Economie – Algemene Directie Statistiek (het voormalige Nationaal Instituut voor de Statistiek), wordt een analyse gemaakt van het commerciële verblijfstoerisme naar herkomstland, bestemmingsregio in ons land, logiesvorm, verblijfsmotief en verblijfsperiode. We bespreken de evoluties van de laatste vijf jaren. Het statistische luik bestaat uit een katern tabellen en een katern grafieken. De voorgestelde informatie heeft telkens betrekking op het commerciële verblijfstoerisme. De Algemene Directie Statistiek registreert in de verschillende soorten commerciële logiesverstrekkende bedrijven het aantal aankomsten en het aantal overnachtingen door toeristen. Het betreft zowel overnachtingen van vakantiegangers als zakenlui. Deze overnachtingen en aankomsten vormen het basisgegeven in de tabellenkatern. Beide gegevens worden voorgesteld voor het meest recente beschikbare jaar (i.c. 2008) of voor de periode 2004-2008. De jaartabellen geven een overzicht naar logiesvorm, de evolutietabellen geven totale overnachtingcijfers

(dan wel aankomstcijfers) weer. Qua bestemming zijn tabellen aangemaakt voor België, de drie Gewesten, Vlaanderen (Vlaams + Brussels Gewest), de kust, de kunststeden en de Vlaamse regio’s. De kunststeden zijn: Antwerpen, Brugge, Brussel, Gent, Leuven en Mechelen. Qua herkomstlanden werden naast alle EU-landen nog een aantal andere belangrijke marktgebieden waar Toerisme Vlaanderen actief is, opgenomen. De katern met de grafieken heeft betrekking op de overnachtingen van 2008. Voor de verschillende bestemmingsregio’s wordt per herkomstland zowel het motief van het verblijf nagegaan als de spreiding van het verblijf over het kalenderjaar. Een belangrijk inhoudelijk verschil tussen het tweede beschrijvende hoofdstuk en het statistische luik is, dat in het beschrijvende hoofdstuk alle gegevens in verband met het verblijfstoerisme in ons land (in tekst en tabellen) inclusief commercieel huurlogies aan de kust zijn. Om praktische redenen zijn de verhuurcijfers in het statistische luik niet geïntegreerd op tabelniveau, doch als afzonderlijk deel opgenomen. Vanaf 2004 registreert de Algemene Directie Statistiek enkel nog verhuurcijfers van logies aangeboden door verhuurkantoren aan de kust. Hierdoor is er een verschil met de edities van Toerisme in Cijfers van vóór 2004. Toen waren ook een beperkt aantal huurvakantieovernachtingen buiten de kust nog opgenomen en een aantal huurvakantiewoningen die niet via verhuurkantoren werd verhuurd. Aan het einde van de publicatie worden een aantal begrippen en werkmethoden nader toegelicht. U vindt er eveneens een lijst met alle voorgestelde tabellen zowel uit het beschrijvende als het statistische luik. Aan de hand van deze lijsten kan de lezer snel navigeren naar het onderdeel dat zijn interesse wegdraagt. Indien u geïnteresseerd bent in meer detailcijfers kan u steeds online terecht op www.toerismevlaanderen.be/ cijfers, in Toerisme in Cijfers XL. U vindt er extra tabellen per verblijfsmotief, verblijfsperiode (qua indicatoren) en ook voor de individuele kunststeden, de provincies en alle Vlaamse toeristische regio’s.

Veel leesplezier

7

toerisme internationaal, in Europa en Vlaanderen

1. Internationale context

Evolutie van het internationale toerisme Jaarlijks schetst de ‘World Tourism Organization’ (UNWTO) het aantal internationale aankomsten en de ontvangsten uit toerisme. Enkel buitenlandse aankomsten, zowel zakelijke als recreatieve, worden in deze cijfers meegerekend. Het millenniumjaar 2000 was een absoluut topjaar. Daarna volgden een aantal jaren van vertraagde groei. Sinds 2004 gaat het toerisme wereldwijd weer sterk vooruit. Ook de invloed van de tsunami eind 2004, bleef voor het wereldwijde toerisme eerder beperkt. Eind 2008 wordt gekenmerkt door de financiële crisis. Deze blijkt zijn effect niet te missen. De cijfers voor het voorjaar laten nog vermoeden dat het een absoluut topjaar zou worden maar de laatste drie maanden worden gekenmerkt door een lager aantal aankomsten dan dezelfde periode het jaar voordien waardoor de groei beperkt blijft tot +2%. Dit resulteert in 922 miljoen buitenlandse aankomsten wereldwijd. In 2007 bedroeg de toename nog +7%. De gemiddelde jaarlijkse groei sinds 1995 bedraagt +4%. Een analyse van de cijfers van de crisis maken nu al een aantal trends duidelijk. Er wordt meer gekozen voor nabije bestemmingen. Een tweede vakantie wordt sneller achterwege gelaten. Europa ontvangt veruit de meeste toeristen; 53% van alle aankomsten wereldwijd, met Frankrijk als topbestemming. Het aantal internationale aankomsten in Europa blijft in 2008 ongeveer constant. Hiermee scoort Europa het minst goed van alle continenten. West- en Noord-Europa ontvangen zelfs minder toeristen dan in 2007. De sterke euro speelt het toerisme naar Europa nog steeds parten. De concurrentie met goedkope buitenlandse bestemmingen wordt hierdoor steeds groter, zowel voor reizigers van buiten als binnen Europa. De ontwikkeling van de low cost vliegreizen

10

heeft het aantal reizen binnen Europa echter doen toenemen. Azië en de Pacific komen op de tweede plaats. Met 184 miljoen aankomsten genereren zij 20% van de aankomsten wereldwijd. De groei blijft er in 2008 beperkt tot +1%. Dit is heel wat lager dan de jaren voordien. In 2007 bedroeg de groei zelfs nog +10%. Opvallend is dat de vertraging al optreedt voor de crisis. Het gebrek aan low cost vliegtuigmaatschappijen en de stijgende prijzen in de luchtvaart onder invloed van de hoge olieprijzen hebben het reizen binnen Azië al afgeremd voor de crisis. In China, de belangrijkste bestemming in Azië en nummer 4 in de wereld, hebben de Olympische Spelen toeristen eerder tegengehouden om naar het land te reizen, uit schrik voor hoge prijzen en de drukte door het evenement. Binnen deze regio zijn er ook duidelijke verschillen. Het aantal aankomsten in Oceanië gaat achteruit met -1%, terwijl in Zuid-Oosten Zuid-Azië nog een stijging met +3% te noteren valt. Op het Amerikaanse continent, dat wel voordeel haalt uit de sterke euro, gaat het aantal internationale aankomsten vooruit met +3%. Het continent zorgt voor 16% van alle internationale aankomsten wereldwijd. Twee derde hiervan is voor Noord-Amerika. Opvallend is de vooruitgang van Centraal-Amerika, waar het aantal aankomsten in 2008 groeit met +7%, al blijft het aantal aankomsten er wel laag, 8 miljoen. Het Midden-Oosten stijgt jaar na jaar sterk. De gemiddelde jaarlijkse groei sinds 1995 bedraagt dan ook +11%. Ook in 2008 blijft de groei heel sterk, +17% en lijkt de regio nog geen last te hebben van de crisis.

Tabel 1: Internationale aankomsten 1990-2008 (aantal x 1.000.000)

1990

1995

2006

2007

2008

% 2008

Trend 07-08

GJG 95-08

Afrika

15

20

41

45

47

5%

+3%

+7%

Noord-, Midden- en Zuid-Amerika

93

109

136

143

147

16%

+3%

+2%

Azië en Pacific

58

86

167

182

184

20%

+1%

+6%

281

322

462

487

489

53%

+0%

+3%

10

14

41

47

55

6%

+17%

+11%

456

550

850

904

922

100%

+2%

+4%

Europa Midden-Oosten Wereld Bron: UNWTO

In de tabel van de ontvangsten zijn de bedragen uitgedrukt in dollar en in actuele prijzen. In totaal bedragen de ontvangsten uit het internationaal toerisme in 2008 944 miljard dollar of 642 miljard euro. Het internationaal passagierstransport zit hier niet in. Dit genereert ook nog eens 165 miljard dollar. Het aandeel van de verschillende werelddelen is bij de ontvangsten vergelijkbaar met dat bij de aankomsten. Europa haalt net de helft van het totaal binnen. Dit aandeel is iets kleiner dan bij de aankomsten wat er dus op wijst dat de toerist in Europa iets minder heeft gespendeerd dan gemiddeld wereldwijd. Het omgekeerde is waar voor de nummers twee en drie in de lijst, respectievelijk Azië en Pacific en de Amerika’s. De twee kleinere spelers, Afrika en het MiddenOosten, ontvangen dan weer relatief minder gulle toeristen. De top drie van landen met de hoogste ontvangsten is in 2008 dezelfde als bij de aankomsten maar in een andere volgorde. De Verenigde Staten ontvangen de meeste inkomsten, gevolgd door Spanje en dan pas Frankrijk. De ontvangsten, uitgedrukt in constante prijzen in dollar, zijn toegenomen met +6%. De invloed van de crisis die ingetreden is eind 2008, lijkt dus niet zichtbaar. De verdere verzwakking van de dollar speelt echter een belangrijke rol want wanneer de ontvangsten worden omgerekend naar euro is er zelfs een daling met bijna -1%. Omgerekend naar lokale munten is er een toename van +2%. De twee jaren daarvoor bedroeg de toename in lokale munten telkens meer dan +5%. De bespreking van de evolutie gaat verder in lokale munten en constante prijzen, in vergelijking met de tabel zullen er dus duidelijke verschillen zijn. Europa ziet de inkomsten uit het internationaal toerisme dalen met ongeveer -1% tegenover 2007. Binnen Europa is het enkel Centraal- en Oost-Europa dat zijn inkomsten ziet toenemen. In Azië en de Pacific valt er een toename waar te nemen. Deze bedraagt bijna +4%. Dit is wel heel wat minder dan de twee jaren voordien toen het groeiritme telkens rond de +10% lag. In Zuid-Oost-Azië blijft de groei zelfs beperkt tot +1%. Het is de zwakst presterende regio binnen dit werelddeel. De jaren daarvoor kende de regio telkens de sterkste vooruitgang binnen Azië met toenames van +15% en meer. De Amerika’s gaan van alle werelddelen het sterkst vooruit: +5%. Toch is ook dit iets minder dan het jaar voorheen. Toen bedroeg de toename +6%. De groei is voornamelijk te wijten aan Noord-Amerika waar de inkomsten gestegen zijn met +7%. Ook Zuid-Amerika kent groei. Centraal-Amerika en de Caraïben zien hun inkomsten dan weer dalen. Net zoals bij de aankomsten zijn in het Midden-Oosten eveneens de inkomsten uit het internationaal toerisme fors toegenomen, met +17%. In Afrika zijn de inkomsten dan weer gedaald met -2%. Dit is de sterkste daling van alle werelddelen. In Noord-Afrika dalen de inkomsten zelfs met -5% tegenover 2007. Tabel 2: Internationale ontvangsten 1990-2008 (in miljard US$) Afrika Noord-, Midden- en Zuid-Amerika Azië en Pacific Europa Midden-Oosten Wereld

1990

1995

2006

2007

2008

% 2008

Trend 07-08

GJG 95-08

5

8

24

29

30

3%

+4%

+11%

69

100

153

171

188

20%

+10%

+5%

41

77

153

187

208

22%

+11%

+8%

143

213

378

435

474

50%

+9%

+6%

4

9

27

35

45

5%

+30%

+13%

263

407

735

857

944

100%

+10%

+7%

Bron: UNWTO

11

2. Economische situatie en vakantiegedrag buurlanden

2.1 g

De Duitse markt

Economische situatie in Duitsland

g

Met 82 miljoen inwoners heeft Duitsland het hoogste bevolkingsaantal onder onze buurlanden. Het BBP is in 2008 beperkt toegenomen. In vergelijking met Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk doet Duitsland het goed. Per capita is het BBP vergelijkbaar met dat van Frankrijk maar ligt lager dan dat van België en Nederland. De inflatie is in 2007 en 2008 telkens toegenomen. De inflatie ligt wel lager dan in België, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. De werkloosheid ligt in Duitsland relatief hoog maar sinds 2005 is de werkloosheid wel jaarlijks gedaald, ook in 2008.

Het vakantiegedrag van de Duitsers

De ‘Forschungsgemeinschaft Urlaub und Reisen’ (FUR) geeft elk jaar in de ‘Reiseanalyse’ een beschrijving van het reisgedrag van de Duitse bevolking ouder dan 14 jaar. De Duitse korte vakanties (van één tot en met drie overnachtingen) en zakenreizen zijn niet opgenomen in dit onderzoek. Driekwart van de bevolking ouder dan 14 jaar, of ongeveer 49 miljoen Duitsers, onderneemt in 2008 minstens één vakantie. De vakantieparticipatie ligt in 2008 hoger dan in 2007. Het aantal vakanties per Duitse vakantieganger, de frequentie, blijft stabiel in 2008. In 2007 was er nog een lichte daling. Door de hogere vakantieparticipatie ligt het totale aantal Duitse vakanties (64 miljoen) opnieuw hoger dan het jaar voordien. Dat aantal ligt wel nog lager dan in 2006. Voor het eerst sinds 2004 is het aantal buitenlandse vakanties opnieuw toegenomen. In het binnenland worden 20 miljoen vakanties doorgebracht, dit is een kleine stijging ten opzichte van 2007.

Tabel 3: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Duitsland 2004-2008 en BBP 2008 2004

2005

2006

2007

2008

Populatie (x 1.000)

82.532

82.501

82.438

82.315

82.218

België

344.206

32.269

Evolutie BBP1

+1,2%

+0,8%

+3,0%

+2,5%

+1,3%

Duitsland

2.491.400

30.302

Frankrijk

1.950.085

30.588

594.608

36.245

1.816.086

29.686

Werkloosheidsgraad Inflatie

9,8%

10,7%

9,8%

8,4%

7,3%

+1,8%

+1,9%

+1,8%

+2,3%

+2,8%

Bron: Eurostat 1 op basis van constante prijzen

12

BBP (miljoen euro)

Nederland Verenigd Koninkrijk

BBP per capita (euro)

Tabel 4: Vakantieparticipatie van de Duitsers 2006-2008 (vakanties)

2006

2007

2008

Participatie

74,7%

74,8%

76,2%

Frequentie

1,33

1,30

1,30

Aantal vakanties (mln)

64,4

62,9

64,0

Aantal binnenlandse vakanties (mln)

20,7

19,8

20,0

Aantal buitenlandse vakanties (mln)

43,8

43,1

44,0

Bron: FUR

Van de Duitse vakantiegangers gaat ongeveer één op drie in eigen land op reis, een ander derde gaat richting Middellandse Zee en de andere bestemmingen moeten het doen met het overige derde. De favoriete buitenlandse vakantiebestemming van de Duitsers is Spanje: bijna een vijfde van de buitenlandse vakanties gaat in die richting. Spanje stabiliseert in 2008 na de grote terugval het jaar voordien. Ook Italië stagneert en blijft, zij het nipt, de tweede vakantiebestemming van de Duitsers. Turkije blijft sterk groeien en heeft Italië bijna ingehaald. Ook Frankrijk en Oostenrijk mochten in 2008 meer Duitsers ontvangen. Griekenland en de Noordse landen verliezen sterk. In Griekenland gaat het zelfs over een daling van bijna een kwart Duitse vakanties. België heeft een aandeel van 0,4%, wat neerkomt op naar schatting 270.000 Duitse reizen van 4 of meer nachten.

Tabel 5: Buitenlandse vakanties van de Duitsers 2006-2008

Voor 58% van de buitenlandse reizen maken de Duitsers gebruik van reisbemiddeling. De keuze voor package tours en andere reizen geboekt bij een reisagent blijft enigszins stabiel de laatste drie jaar. Voor een binnenlandse reis wordt slechts in 22% van de gevallen beroep gedaan op reisbemiddeling. Gemiddeld besteden de Duitsers 974 euro op vakantie. Rekening houdend met de inflatie is dit bijna even veel als in 2007 (977 euro), maar wel 62 euro minder dan in 2006. De gemiddelde verblijfsduur van de Duitsers schommelt al een aantal jaren rond 12,5 nachten, ook in 2008 is dit niet anders.

Tabel 6: Kenmerken van de buitenlandse vakanties van de Duitsers 2006-2008 2006

2007

2008

Wagen/Mobilhome/Caravan

33,1%

34,6%

34,5%

Vliegtuig

54,3%

52,7%

52,4%

9,0%

8,5%

8,6%

Transportmiddel

Bus Trein

1,4%

1,7%

1,7%

Andere

2,2%

2,5%

2,8%

Met reisbemiddeling

58%

57%

58%

Zonder reisbemiddeling

42%

43%

42%

988

950

974

12,7

12,5

12,5

Reisbemiddeling

Bestedingen (pp/per vakantie) Per persoon in euro

(aantal x 1.000.000)

2006

2007

2008

% 2008

Trend 07-08

Spanje

9,0

8,2

8,3

18,8%

+1,0%

Italië

4,7

4,6

4,6

10,5%

+0,4%

Turkije

3,7

3,8

4,5

10,2%

+16,8%

Oostenrijk

3,7

3,7

4,0

9,0%

+6,9%

Noordse landen*

2,1

2,2

2,0

4,5%

-9,9%

Frankrijk

1,7

1,7

1,8

4,1%

+5,5%

2,0

2,3

1,7

3,9%

-23,7%

Andere

Griekenland

16,9

16,7

17,2

39,1%

+3,3%

Totaal buitenland

43,7

43,1

44,0

100%

+2,0%

Bron: FUR

*Noorwegen, Finland, Zweden, Denemarken

Het vliegtuig wordt door meer dan de helft van de Duitsers gekozen als transportmiddel voor buitenlandse vakanties. Na de daling in 2007 gaat het aandeel van het vliegtuig in 2008 nog eens beperkt achteruit. Het aandeel was nochtans al jaar na jaar toegenomen tot 2006. Het aandeel van de trein, de wagen en de bus blijft ongeveer stabiel in vergelijking met 2007.

Reisduur (gemiddeld) Aantal nachten Bron: FUR

2.2 g

De Britse markt

Economische situatie in het Verenigd Koninkrijk

Het Verenigd Koninkrijk telt meer dan 61 miljoen inwoners. Het BBP stijgt tot 2007 erg goed. In 2008 is het groeiritme echter heel wat afgezwakt. Het BBP per capita bedraagt in 2008 bijna 30.000 euro, de laagste waarde onder onze buurlanden. Het zwakke Britse pond speelt hierin een rol. Ook de inflatie ligt in 2008 heel wat hoger dan de voorgaande jaren. De werkloosheid lag in 2004 het laagst. Daarna zien we een stijging, maar met een werkloosheidsgraad van 5,6% doet het Verenigd Koninkrijk het nog steeds meer dan behoorlijk.

13

Tabel 7: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor het Verenigd Koninkrijk 2004-2008 en BBP 2008 BBP (miljoen euro)


2004

2005

2006

2007

2008

Populatie (x 1.000)

59.700

60.060

60.426

60.817

61.176

België

344.206

32.269

Evolutie BBP1

+3,0%

+2,2%

+2,9%

+2,6%

+0,7%

Duitsland

2.491.400

30.302

Frankrijk

1.950.085

30.588

594.608

36.245

1.816.086

29.686


4,7%

4,8%

5,4%

5,3%

5,6%

+1,3%

+2,1%

+2,3%

+2,3%

+3,6%

Verenigd Koninkrijk


g

Bron: Euromonitor

Het vakantiegedrag van de Britten

De International Passenger Survey (IPS) onderzoekt jaarlijks het reisgedrag van, naar en in het Verenigd Koninkrijk. Iedereen vanaf 16 jaar komt in aanmerking voor het onderzoek, ongeacht het motief of de lengte van verblijf. Korte verblijven tot en met drie nachten en dagtrips worden in deze survey meegerekend en zowel vakanties, zakenreizen als verblijven bij vrienden en familie komen in aanmerking. In onderstaande tabellen zijn de dagtrips opgenomen in de cijfers met betrekking tot de bezoeken. De overnachtingcijfers sluiten de dagtrips logischerwijze uit. Het aantal Britse buitenlandse bezoeken is in 2008 licht afgenomen. Het aantal overnachtingen daarentegen neemt wel toe en ligt op het hoogste peil in jaren. De buitenlandse daguitstappen zijn sterk afgenomen, -18%. Van de 2,1 miljoen daguitstappen gaan er 364.000 richting België, een forse daling ten opzichte van 2007 (-20%).

Tabel 8: Buitenlandse bezoeken en overnachtingen van de Britten 2006-2008 (aantal x 1.000) Aantal bezoeken Waarvan daguitstappen Aantal overnachtingen Bron: IPS

14

Nederland

2006

2007

2008

Trend 07-08

69.536

69.450

69.011

-0,6%

2.706

2.632

2.161

-17,9%

701.268

689.643

703.281

+2,0%

Het aantal bezoeken binnen Europa is sterker gedaald dan het totale aantal bezoeken. Ze vormen wel nog 80% van alle buitenlandse bezoeken. De verre bestemmingen worden dus populairder. De twee topbestemmingen zijn heel duidelijk afgescheiden van de rest. Het gaat om Spanje en Frankrijk. Spanje kent een status quo terwijl Frankrijk terugvalt naar zijn niveau van 2006. Op de derde plaats verdringen de Verenigde Staten Ierland. Het aantal Britse bezoeken aan de Verenigde Staten neemt toe met +2%, terwijl de bezoeken aan Ierland met bijna -7% dalen. Ierland blijft wel vierde voor Italië, waar het aantal Britse bezoeken ook gedaald is. De opvallendste stijgers binnen Europa zijn Turkije en Portugal waar het aantal toeneemt met respectievelijk +26% en +16%. Duitsland kan de groei sinds de Wereldbeker voetbal vasthouden in 2007 en 2008. Griekenland en Nederland zijn de grootste verliezers met respectievelijk -17% en -10%. Ook België ziet het aantal Britse bezoeken in 2008 dalen, met -4% tot 1,8 miljoen. Buiten Europa ontvangt India, na de Verenigde Staten, de meeste Britten, bijna 1 miljoen. Opvallend is dat de twee volgende niet-Europese bestemmingen heel sterke groeiers zijn. In Egypte neemt het aantal Britse bezoeken toe met +30% en in de Verenigde Arabische Emiraten met +27%. Canada, dat in 2006 nog voor deze landen stond, verliest zo zijn positie van derde nietEuropese bestemming.

Tabel 9: Buitenlandse bezoeken van de Britten 2006-2008

Tabel 10: Buitenlandse overnachtingen van de Britten 2006-2008

(aantal x 1.000)

(aantal x 1.000)

2006

2007

2008

% 2008 Trend 07-08

Spanje

14.428

13.869

13.819

20,0%

-0,4%

Spanje

Frankrijk

10.854

11.201

10.855

15,7%

-3,1%

Frankrijk

Ierse Republiek

4.682

4.205

3.921

5,7%

-6,8%

Italië

Italië

3.380

3.569

3.372

4,9%

-5,5%

Portugal

Duitsland

2.698

2.686

2.703

3,9%

+0,6%

Griekenland

2005

2006

2007 % 2007 Trend 07-08

137.842

131.795

131.299

18,7%

-0,4%

70.704

71.012

71.137

10,1%

+0,2%

24.721

26.174

25.507

3,6%

-2,5%

18.179

21.262

24.179

3,4%

+13,7%

27.126

26.674

23.246

3,3%

-12,9%

16.408

16.214

22.541

3,2%

+39,0%

Portugal

1.937

2.177

2.531

3,7%

+16,3%

Turkije

Griekenland

2.436

2.511

2.096

3,0%

-16,5%

Ierse Republiek

22.134

21.474

19.407

2,8%

-9,6%

13.514

16.438

17.697

2,5%

+7,7%

Nederland

2.410

2.239

2.008

2,9%

-10,3%

Polen

Turkije

1.408

1.532

1.936

2,8%

+26,4%

Cyprus

16.876

15.141

15.846

2,3%

+4,7%

België

1.815

1.870

1.787

2,6%

-4,4%

Duitsland

13.881

13.237

14.979

2,1%

+13,2%

Polen

1.236

1.552

1.578

2,3%

+1,7%

Nederland

9.045

9.025

8.469

1,2%

-6,2%

Overig Europa Europa

7.886

7.777

7.818

11,3%

+0,5%

Zwitserland

6.898

7.391

7.755

1,1%

+4,9%

55.170

55.188

54.424

78,9%

-1,4%

Oostenrijk

5.237

4.938

6.063

0,9%

+22,8%

3.986

3.923

4.003

5,8%

+2,0%

Malta

5.423

5.011

5.523

0,8%

+10,2%

India

958

972

956

1,4%

-1,6%

België

5.505

5.285

4.759

0,7%

-10,0%

Egypte

694

510

664

1,0%

+30,2%

Verenigde Staten

33.024

32.425

33.761

4,8%

+4,1%

426.517

423.496

432.168

61,5%

+2,0%

Verenigde Staten

52.645

51.688

55.110

7,8%

+6,6%

-3,9%

India

23.557

24.986

24.061

3,4%

-3,7%

10,4%

+0,4%

Australië

25.020

21.021

20.334

2,9%

-3,3%

100%

-0,6%

Pakistan

19.163

15.384

15.192

2,2%

-1,2%

Canada

11.804

10.864

10.647

1,5%

-2,0%

Thailand

10.022

9.456

9.908

1,4%

+4,8%

Overige wereld

132.540

132.748

135.861

19,3%

+2,3%

Totaal

701.268

689.643

703.281

100%

+2,0%

Verenigde Arabische Emiraten

495

513

651

0,9%

+26,9%

Canada

716

664

626

0,9%

-5,7%

Australië

593

532

511

0,7%

6.924

7.148

7.176

69.536

69.450

69.011

Overige wereld Totaal Bron: IPS

De volgende gegevens hebben betrekking op de Britse overnachtingen in het buitenland. Hierdoor sluiten we de daguitstappen logischerwijze uit. Het totaal aantal Britse overnachtingen is toegenomen. De toename is in Europa even sterk als het totaal. Het marktaandeel van Europa is hier wel heel wat kleiner dan bij de bezoeken, ondanks dat bij de bezoeken ook de dagtrips mee tellen. De verblijfsduur van reizen buiten Europa is dan ook een stuk hoger. De topbestemmingen zijn ook hier Spanje en Frankrijk. Het verschil in marktaandeel tussen beide is wel groter dan bij de bezoeken. Het aantal Britse overnachtingen is er in 2008 relatief stabiel gebleven. Op de derde plaats komen ook hier de Verenigde Staten. Daarna komt Italië dat op de voet gevolgd wordt door meerdere landen. De sterkste stijger is Turkije waar het aantal Britse overnachtingen met bijna +40% is toegenomen. In 2007 was het aantal nog stabiel tegenover 2006. Andere sterke stijgers zijn Oostenrijk, Duitsland en Portugal. België verliest -10%.

Overig Europa Europa

Bron: IPS

Bij de verre bestemmingen valt op dat de verdeling bij de overnachtingen heel anders is dan bij de bezoeken. Landen als India, Pakistan, Australië en Thailand doen het opvallend goed door een lange verblijfsduur. Landen als Egypte en de Verenigde Arabische Emiraten zijn dan weer minder belangrijk bij de overnachtingen. De meeste verre bestemmingen gaan licht achteruit in 2008. De Verenigde Staten en Thailand vormen de uitzondering. De tunnelverbinding wint verder aan belang voor een bezoek aan België. 46% komt nu via deze weg. Het vliegtuig wint terug een beetje terrein. Bijna een vijfde van de Britse bezoekers vliegt nu naar België. Dit gaat allemaal ten koste van de boot. In 2006 en 2007 was de boot nog even belangrijk als de Tunnel. Twee jaar later bedraagt het verschil 12 procentpunt.

15

Tabel 11: Transportmiddel van de Britse bezoeken naar België 2006-2008

Tabel 12: Britse bezoeken in België naar motief 2006-2008

2006

2007

2008

2006

2007

2008

Vliegtuig

22,4%

16,8%

19,3%

Boot

38,8%

41,1%

34,4%

Vakantie

49,3%

53,7%

50,1%

Zaken

28,7%

25,1%

29,8%

Tunnel

38,8%

42,1%

Totaal

100%

100%

46,3%

Bezoek familie of vrienden

10,6%

11,8%

9,7%

100%

Andere

11,5%

9,3%

10,4%

Totaal

100%

100%

100%

Bron: IPS

Bron: IPS

Het belangrijkste doel voor een bezoek aan België is vakantie. Dit is het geval voor de helft van de bezoeken. Zaken vormt het motief voor 30% van de bezoeken. De vakanties en het bezoek aan familie of vrienden hebben in aandeel licht ingeleverd ten voordele van de zakenreizen en andere motieven.

In totaal besteden de Britten in België in 2008 449 miljoen pond of 564 miljoen euro. Per bezoek komt dit neer op gemiddeld 251 pond of 315 euro. Wanneer rekening gehouden wordt met de inflatie, is het totaal bestede bedrag in België gedaald met 16 miljoen pond. In euro is deze daling veel groter doordat het pond in 2008 sterk is verzwakt. In totaal ontvangt België in 2008 104 miljoen euro minder van de Britse toeristen. Dit betekent 42 euro minder per bezoeker. In vergelijking met 2006 is dit zelfs 47 euro minder. Tabel 13: Bestedingen Britse bezoeken in België 2006-2008 (aantal x 1.000.000)

2.3 g

De Franse markt

2006

2007

2008

In pond

423

441

449

In euro

620

644

564

Bron: IPS

Economische situatie in Frankrijk

Frankrijk telt bijna 64 miljoen inwoners. Dit is net iets meer dan het Verenigd Koninkrijk. Net zoals het Verenigd Koninkrijk doet Frankrijk het economisch goed tot 2007. Het BBP groeide jaar na jaar. In 2008 is de groei echter heel minimaal gebleven. Het BBP per capita ligt nu iets boven de 30.000 euro. Frankrijk scoort hiermee wel minder goed dan België, maar is vergelijkbaar met Duitsland. Ook voor de inflatie betekent 2008 een trendbreuk. De inflatie was al een aantal jaar na elkaar aan het dalen maar in 2008 is er opnieuw een stijging. Deze stijging is een sterke stijging. Het is iets wat ook in de meeste andere buurlanden voorkomt. De werkloosheidsgraad blijft in Frankrijk met 7,8% vrij hoog. Al is die in 2008 voor de tweede maal na elkaar duidelijk gedaald en bedraagt nu minder dan 9%. Tabel 14: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Frankrijk 2004-2008 en BBP 2008 (indicator)

2004

2005

2006

2007

BBP (miljoen euro)

2008


Populatie (x 1.000)

62.252

62.638

62.999

63.392

63.753

België

344.206

32.269

Evolutie BBP1

+2,5%

+1,9%

+2,2%

+2,3%

+0,4%

Duitsland

2.491.400

30.302

Frankrijk

1.950.085

30.588

594.608

36.245

1.816.086

29.686


9,3%

9,3%

9,2%

8,4%

7,8%

+2,3%

+1,9%

+1,9%

+1,6%

+3,2%

Bron: Eurostat op basis van constante prijzen


1

16

Bron: Euromonitor

g

Tabel 16: Korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008

Het vakantiegedrag van de Fransen

In ‘Le Suivi de la Demande Touristique des Français‘ wordt jaarlijks door INSEE, DGCIS en TNS-Sofres het vakantiegedrag van de Fransen onderzocht en in kaart gebracht. Door middel van een maandelijkse enquête worden 20.000 inwoners van Frankrijk ouder dan 15 jaar ondervraagd. Een vakantie is gedefinieerd als elk recreatief verblijf van minimum één nacht, omwille van ontspanning, rust of bezoek aan familie, vrienden of kennissen, buiten de eigen woning. Een korte vakantie duurt één tot drie nachten, terwijl een lange vakantie minimum vier nachten beslaat. Opgelet, de methodologie van de studie is gewijzigd. Hierdoor zijn de resultaten niet meer vergelijkbaar met die in de vorige edities van Toerisme in Cijfers. De vakantieparticipatie van de Fransen, of ‘het aandeel van de bevolking dat tenminste eenmaal per jaar een vakantie onderneemt’, bedraagt 80% in 2008. Het aandeel reizende Fransen is in vergelijking met 2007 gelijk gebleven; in vergelijking met 2006 is er een daling. De vakantiefrequentie gaat eveneens achteruit. In 2008 waren er in totaal 212,6 miljoen Franse vakanties. Dit betekent 13 miljoen vakanties minder dan een jaar voordien. Zowel het aantal binnenlandse als buitenlandse vakanties is gedaald; respectievelijk met -5% en -4%. In absolute aantallen is dit vooral merkbaar in het binnenland aangezien 9 op de 10 van de Franse vakanties doorgaan in eigen land.

(aantal x 1.000.000)

2006

2007

2008

% 2008

Trend 07-08

Korte vakanties

116,1

116,7

109,9

51,7%

-5,9%

Lange vakanties

107,5

108,9

102,7

48,3%

-5,6%

Totaal

223,6

225,6

212,6

100%

-5,8%

Bron: INSEE, DGCIS, TNS-Sofres

Het aantal Franse overnachtingen bedraagt in 2008 meer dan 1,1 miljard. Dit zijn er 56 miljoen minder dan het jaar voordien. De daling van het aantal overnachtingen is minder sterk dan deze van het aantal vakanties. Dit duidt op een iets langere verblijfsduur. Het aantal overnachtingen tijdens korte vakanties is sterker gedaald dan die bij de lange vakanties. In 2007 was het aantal overnachtingen tijdens de lange vakanties nog gelijk gebleven, bij de korte vakanties was er toen ook al een afname. Tabel 17: Korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 (overnachtingen) (aantal x 1.000.000)

2006

2007

2008

% 2008

Trend 07-08

Korte vakanties

215,9

213,8

201,6

14,9%

-5,7%

Lange vakanties

1.191,0

1.191,0

1.147,0

85,1%

-3,7%

Totaal

1.406,9

1.404,8

1.348,6

100%

-4,0%


Tabel 15: Totale vakantieparticipatie van de Fransen 2006-2008 (korte + lange vakanties)

2006

2007

2008

Participatie

81,2%

80,0%

79,9%

Frequentie

4,9

5,0

4,7

Aantal korte + lange vakanties (mln)

223,6

225,6

212,6


202,0

204,1

191,9


21,2

21,3

20,4


52% van alle vakanties hebben een verblijfsduur van maximum drie nachten. Hun aantal is in 2008 met -5,9% afgenomen tegenover het jaar voordien. Ook het aantal lange vakanties gaat met meer dan -5% achteruit. De trend naar meer korte vakanties is dus in Frankrijk doorbroken. Ook in 2007 was het aantal lange vakanties al sterker gestegen dan het aantal korte vakanties.

Spanje en Italië zijn nog steeds de twee meest geliefde buitenlandse bestemmingen voor de Fransen. Na de sterke daling van Spanje in 2007, blijft het aantal Franse vakanties er nu min of meer stabiel. Italië verwelkomt 2,3 miljoen Fransen in 2008, waarmee het aantal daalt met -13%. Het Verenigd Koninkrijk en Ierland zien het aantal Franse vakantiegangers sterk toenemen in 2008 en komen daardoor op een stevige derde plaats. Het zwakke pond maakt het Verenigd Koninkrijk duidelijk populair bij de Fransen. Het aantal Franse vakanties in België en Luxemburg is in 2008 status quo gebleven. Hierdoor zakken ze naar de vierde plaats. In 2007 overnachtten er iets meer Fransen dan in het Verenigd Koninkrijk en Ierland. Duitsland kent een forse stijging met +27% en zit zo België en Luxemburg op de hielen. Afrika is de belangrijkste verre bestemming, gevolgd door het Amerikaanse continent. Het aantal vakanties naar Afrika stijgt tegenover 2007, maar bedraagt nog steeds minder dan in 2006. Amerika ontvangt opnieuw ongeveer evenveel Franse toeristen als in 2006. De forse toename in 2007 kon dus niet aangehouden worden. Azië en Oceanië kennen een daling van bijna -10%.

17

Tabel 18: Buitenlandse korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008

Tabel 19: Buitenlandse korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 (overnachtingen)

(aantal x 1.000.000)

(aantal x 1.000.000)

2006

2007

2008 % 2008 Trend 07-08

Spanje

33,6

28,1

30,1

14,8%

2006

2007

2008

% 2008 Trend 07-08

Spanje

3,6

3,3

3,3

16,3%

Italië

+2,1%

+7,0%

2,5

2,6

2,3

11,2%

-13,3%

Italië

18,4

20,8

19,8

9,7%

-4,5%

Verenigd Koninkrijk/Ierland 1,2

1,2

1,5

7,5%

+32,3%

Verenigd Koninkrijk/Ierland

7,9

6,4

9,0

4,4%

+42,1%

België/G.H. Luxemburg

1,2

1,2

1,2

6,0%

+0,2%

Duitsland

5,3

4,9

6,0

2,9%

+22,0%

Duitsland

0,9

0,8

1,1

5,2%

+27,1%

België/G.H. Luxemburg

4,6

4,0

3,9

1,9%

-3,5%

14,2

14,5

13,8

67,3%

-5,0%

Totaal Europa

110,5

110,7

109,3

53,6%

-1,2%

Afrika

3,4

3,1

3,2

15,9%

+6,4%

Afrika

37,6

35,5

37,4

18,3%

+5,4%

Amerika

1,4

1,7

1,4

6,9%

-16,4%

Amerika

22,7

27,5

22,6

11,1%

-17,8%

Azië, Oceanië

1,4

1,5

1,3

6,5%

-9,8%

Azië, Oceanië

22,1

23,3

20,5

10,0%

-12,2%

D.O.M., T.O.M.-gebieden

0,8

0,7

0,7

3,3%

+3,2%

D.O.M., T.O.M.-gebieden

12,4

12,3

13,8

6,8%

+11,9%

21,2

21,3

20,4

100%

-4,3%

Totaal buitenland

205,3

209,3

203,9

100%

-2,6%

Totaal Europa

Totaal buitenland



Wat betreft het aantal nachten is de top drie dezelfde: Spanje op kop, gevolgd door Italië en de Britse eilanden. De evolutie van de overnachtingen in deze landen is vergelijkbaar met die van het aantal vakanties, zij het iets positiever. België en Luxemburg komen op de vijfde plaats. Er zijn 3,9 miljoen overnachtingen genoteerd, een lichte daling ten opzichte van 2007 maar -14% minder dan in 2006. België en Luxemburg zijn bestemmingen waar de gemiddelde verblijfsduur relatief kort is. Het aandeel is dan ook duidelijk kleiner bij de overnachtingen dan bij de vakanties. In Duitsland verblijft de Franse toerist gemiddeld langer, waardoor het voor België en Luxemburg komt. Daarenboven laat Duitsland in 2008 een sterke stijging optekenen van het aantal Franse overnachtingen.

Gezien het grote aantal binnenlandse vakanties maken de Fransen massaal gebruik van de wagen of mobilhome. Ten opzichte van 2007 zijn de aandelen van de transportmiddelen slechts zeer beperkt gewijzigd. De auto verliest een klein beetje van haar populariteit, de trein wint een beetje.

De verre bestemmingen hebben, zoals verwacht, een groter aandeel bij de overnachtingen dan bij de vakanties, meer dan 46%. Ook hier is het Afrikaanse continent koploper. In 2008 stijgt het aantal Franse overnachtingen met +5%. Op de tweede plaats komt Amerika. Het aantal overnachtingen is er sterk gedaald zelfs iets sterker dan het aantal Franse vakanties. Dit wijst erop dat de vakanties er iets korter geworden zijn.

De duur van lange vakanties is in 2008 licht toegenomen. Die van de korte vakanties bleef stabiel. In 2007 waren beide nog gedaald.

Tabel 20: Kenmerken van de vakanties van de Fransen 2006-2008 (korte + lange vakanties)

2006

2007

2008

Wagen/Mobilhome/Caravan

78,3%

78,3%

77,9%

Trein

12,6%

12,6%

13,0%

6,2%

6,4%

6,3%

Transportmiddel

Vliegtuig Bus

2,0%

1,9%

1,8%

Andere

0,9%

0,8%

1,0%

Reisduur Korte vakanties (in nachten)

1,86

1,83

1,83

Lange vakanties (in nachten)

11,1

10,9

11,2


18

2.4 g

De Nederlandse markt

Economische situatie in Nederland

Nederland telt bijna 16,5 miljoen inwoners en scoort erg goed op de verschillende economische indicatoren, ook nog in 2008. Het BBP is wel minder sterk gestegen dan de twee jaren voordien, maar de toename is vergelijkbaar met die in 2004 en 2005. Per capita ligt het BBP heel wat hoger in Nederland dan in onze andere buurlanden. Het gaat om 20% meer in vergelijking met de andere landen. De inflatie is toegenomen, maar in vergelijking met de andere buurlanden blijft ze beperkt. De werkloosheid, die al laag lag in Nederland, is in 2008 nog verder gedaald en ligt nu onder de 3%.

Tabel 21: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Nederland 2004-2008 en BBP 2008 (indicator)

2004

2005

2006

2007

2008

Populatie (x 1.000)

16.258

16.306

16.334

16.358

16.405

Evolutie BBP

+2,2%

+2,0%

+3,4%

+3,5%

+2,1%

Duitsland

2.491.400

30.302

4,6%

4,7%

3,9%

3,2%

2,8%

Frankrijk

1.950.085

30.588

+1,4%

+1,5%

+1,7%

+1,6%

+2,2%

1



g

België


BBP (miljoen euro)


344.206

32.269

594.608

36.245

1.816.086

29.686

Vakantiegedrag van de Nederlanders

Sinds 1980 brengt het ‘Continu Vakantie Onderzoek’ (CVO) het vakantiegedrag van de Nederlanders nauwkeurig in kaart. Op een viertal meetmomenten per jaar wordt er bij 6.000 respondenten online gepeild naar het vakantiegedrag gedurende de drie voorliggende maanden. Alle relevante informatie over de verblijven buiten de eigen woning, voor ontspanning of plezier met minstens één overnachting, wordt verzameld. Elke Nederlander, ongeacht zijn leeftijd, komt in aanmerking voor het onderzoek. Een onderscheid wordt gemaakt naar korte vakanties tot en met drie overnachtingen en lange vakanties vanaf vier overnachtingen. In 2008 klimt de vakantieparticipatie van de Nederlanders tot de tweede hoogste waarde ooit. Enkel in 2003 was de participatiegraad hoger, namelijk 81,8%. Ook de frequentie, of het gemiddeld aantal vakanties per vakantieganger, was voordien slechts één maal hoger dan in 2008. De Nederlanders nemen gedurende het jaar 2008 gemiddeld bijna drie vakanties. Samen brengt dat het totale aantal vakanties op net geen 36 miljoen. Dat is de allerhoogste waarde sinds de start van het Continu Vakantie Onderzoek. Daarnaast wordt nog een record gebroken, voor het eerst zijn er meer buitenlandse vakanties (51%) ondernomen dan binnenlandse. In vergelijking met de Vlamingen ondernemen de Nederlanders wel relatief veel binnenlandse vakanties. Tabel 22: Totale vakantieparticipatie van de Nederlanders 2006-2008 (korte + lange vakanties) Participatie

2006

2007

2008

80,5%

80,7%

81,6%

Frequentie

2,78

2,82

2,84


34,5

35,2

35,9


17,8

17,6

17,4


16,8

17,6

18,5

Bron: CVO

19

Twee derde van de Nederlandse vakanties duurt minstens vier nachten, een derde is van kortere duur. De groei van het totaal aantal vakanties in 2008 is enkel en alleen te danken aan een hoger aantal lange vakanties. Zij gaan met bijna +6% vooruit. In het segment van de korte vakanties zijn in 2008 ruim een half miljoen vakanties minder ondernomen (-4%). Tabel 23: Korte en lange vakanties van de Nederlanders 2006-2008 (aantal x 1.000)

2006

2007

2008

% 2008

Trend 07-08

Korte vakanties

12.180

12.798

12.280

34%

-4,0%

Lange vakanties

22.366

22.352

23.627

66%

+5,7%

Totaal

34.546

35.150

35.907

100%

+2,2%

Bron: CVO

Negen op tien Nederlandse vakantieovernachtingen vinden plaats tijdens een lange vakantie, een op tien tijdens een korte. De trend in het aantal vakanties wordt doorgetrokken bij het aantal overnachtingen. De gemiddelde verblijfsduur blijft nagenoeg hetzelfde. Tabel 24: Korte en lange vakanties van de Nederlanders 2006-2008 (overnachtingen) (aantal x 1.000)

2006

2007

2008

% 2008 Trend 07-08

Korte vakanties

26.808

28.261

27.222

10%

-3,7%

Lange vakanties

238.516

242.137

252.945

90%

+4,5%

Totaal

265.324

270.398

280.167

100%

+3,6%

Bron: CVO

In 2008 tellen we bijna +9% meer buitenlandse vakanties vanuit Nederland. Sinds jaar en dag voert Frankrijk de top tien van de buitenlandse bestemmingen aan. Na vijf jaar achteruitgang mag Frankrijk in 2008 weer meer Nederlandse vakantiegangers ontvangen. Duitsland en Spanje vervolledigen de top drie en gaan beiden goed vooruit. Turkije, dat in 2006 een forse daling onderging als gevolg van de aanslagen in Istanbul en vogelgriep, herstelt goed, evenals Tsjechië dat sinds 2005 een forse terugval kende. De Verenigde Staten hebben in 2008 +21% meer Nederlanders ontvangen, onder invloed van de zwakke dollar. België gaat het tweede jaar op rij vooruit, na een daling in 2005 en 2006. In het totaal

20

zijn er in 2008 bijna een miljoen Nederlandse lange vakanties in België. Iets meer dan de helft daarvan vindt plaats in Wallonië, de overige in Vlaanderen. Oostenrijk is de enige significante daler in de top 10. Tabel 25: Buitenlandse lange vakanties van de Nederlanders 2006-2008 (aantal x 1.000)

2006

2007

2008

% 2008

Trend 07-08

Frankrijk

2.192

2.094

2.373

15,7%

+13,3%

Duitsland

1.634

1.738

1.878

12,4%

+8,1%

Spanje

1.454

1.513

1.732

11,5%

+14,5%

Oostenrijk

1.122

1.127

1.069

7,1%

-5,2%

België

896

924

968

6,4%

+4,7%

Italië

824

884

947

6,3%

+7,1%

Turkije

634

640

759

5,0%

+18,5%

Griekenland

642

731

729

4,8%

-0,3%

Tsjechië

321

313

383

2,5%

+22,5%

Verenigde Staten

327

309

373

2,5%

+20,6%

3.476

3.619

3.883

25,7%

+7,3%

13.523

13.894

15.094

100%

+8,6%

Andere Totaal Buitenland Bron: CVO

Ook het aantal overnachtingen tijdens buitenlandse lange vakanties is fors gestegen. Spanje, Turkije en de Verenigde Staten van Amerika zijn de grote winnaars. Zij groeien +15% tot +27%. De grootste absolute groei in aantal overnachtingen zien we in de som van ‘andere’ bestemmingen (+ 4,5 miljoen overnachtingen). Met andere woorden, verder gelegen bestemmingen zitten in de lift. Voor België is de balans nipt negatief. Ondanks bijna +5% groei van het aantal vakanties naar ons land, gaat het aantal overnachtingen achteruit. De oorzaak hiervan is een dalende gemiddelde verblijfsduur. Het is alleen Vlaanderen dat Nederlanders verliest, in Wallonië is er groei.

Tabel 26: Buitenlandse lange vakanties van de Nederlanders 2006-2008 (overnachtingen)

Tabel 28: Buitenlandse korte vakanties van de Nederlanders 2006-2008 (overnachtingen)

(aantal x 1.000)

(aantal x 1.000)

2006

2007

2008 % 2008 Trend 07-08

Frankrijk

30.231

28.692

30.947

17,1%

+7,9%

Spanje

17.337

17.622

20.341

11,3%

+15,4%

2006

2007

2008 % 2008 Trend 07-08

Duitsland

2.127

2.685

2.511

32,2%

-6,5%

België

2.201

2.617

2.207

28,3%

-15,7%

1.240

1.323

1.279

16,4%

-3,3%

621

725

545

7,0%

-24,9%

Duitsland

13.426

14.753

15.870

8,8%

+7,6%

Frankrijk

Italië

11.725

11.814

12.665

7,0%

+7,2%

Groot-Brittannië

Oostenrijk

11.097

11.100

11.226

6,2%

+1,1%

Spanje

259

280

309

4,0%

+10,4%

6.816

7.103

8.864

4,9%

+24,8%

Andere

924

769

954

12,2%

+24,1%

7.372

8.399

7.805

100%

-7,1%

Turkije Griekenland

7.191

8.737

8.368

4,6%

-4,2%

Totaal buitenland

België

7.568

7.760

7.719

4,3%

-0,5%

Bron: CVO

Verenigde Staten

5.416

4.754

6.029

3,3%

+26,8%

Zwitserland Andere Totaal Buitenland

3.536

4.268

4.426

2,5%

+3,7%

45.014

49.580

54.086

30,0%

+9,1%

159.358 166.182 180.542

100%

+8,6%

Bron: CVO

We zagen reeds dat het totale aantal korte vakanties terugloopt. Voor de buitenlandse bestemmingen zijn er zwaardere verliezen dan voor de binnenlandse. Samen verliezen de buitenlandse bestemmingen -8,2% (de binnenlandse -2,4%). België verliest in absolute cijfers de meeste Nederlandse korte vakanties. In 2008 zijn er dat -170.000 minder dan in 2007. Dat komt neer op een daling van het aantal overnachtingen met -16% of -410.000. De daling is het grootst in Wallonië, zowel absoluut als relatief. Wallonië, dat bijna een kwart van de overnachtingen tijdens Nederlandse korte vakanties in België genereert, verliest bijna -30%, Vlaanderen verliest -10%. Hiermee is de sterke groei van 2007 volledig teniet gedaan. Ook Groot-Brittannië en Duitsland leveren fors in. Verder gelegen korte vakantiebestemmingen boeken dan weer winst. Zo zijn Spanje, Zweden, Rusland en zelfs Turkije grote klimmers op de korte vakantiemarkt, zij het met kleinere volumes.

De wagen is en blijft het meest favoriete transportmiddel voor een Nederlandse vakantie. Maar het marktaandeel is dalend ten voordele van het vliegtuig (13% begin deze eeuw, 18% nu). De trein wint beetje bij beetje terrein, terwijl de bus alsmaar meer interesse verliest. Vooral voor reizen naar België is in 2008 plots veel meer van de trein gebruik gemaakt dan in 2007. Dat maakt dat de wagen -5 procentpunt moet prijsgeven. Gemiddeld besteedt de Nederlander in 2008 140 euro per persoon aan een korte vakantie. Voor een korte vakantie in België is dat 174 euro. Een lange vakantie mag gemiddeld 573 euro kosten, een naar België 256 euro. Rekening houdend met de inflatie kan gesteld worden dat de bestedingen per persoon voor een korte vakantie ongeveer gelijk gebleven zijn in vergelijking met 2007. Specifiek in België geven de Nederlanders meer uit dan het jaar voordien. Het verschil bedraagt 28 euro. Voor een lange vakantie zijn de uitgaven toegenomen met 21 euro, in België blijft de toename beperkt tot 13 euro.

Tabel 27: Buitenlandse korte vakanties van de Nederlanders 2006-2008 (aantal x 1.000) Duitsland België

2006

2007

2008 % 2008 Trend 07-08

937

1.213

1.118

33,2%

-7,8%

1.031

1.172

1.002

29,8%

-14,5%

Frankrijk

532

551

532

15,8%

-3,5%

Groot-Brittannië

272

322

226

6,7%

-29,8%

Spanje

97

109

115

3,4%

+5,7%

Andere

361

295

370

11,0%

+25,3%

3.229

3.662

3.363

100%

-8,2%

Totaal Buitenland Bron: CVO

21

Tabel 29: Kenmerken van de vakanties van de Nederlanders 2006-2008 (korte + lange vakanties)

Alle bestemmingen (binnen- en buitenland) 2006

2007

België

2008

2006

2007

2008

Transportmiddel Wagen/Mobilhome/Caravan

74,4%

73,0%

72,1%

88,9%

89,3%

84,1%

Vliegtuig

15,6%

16,4%

17,7%

0,0%

0,0%

0,0%

Bus

3,4%

3,6%

3,3%

2,4%

2,3%

3,1%

Trein

4,2%

4,4%

4,4%

7,7%

7,7%

12,5%

Andere

2,4%

2,6%

2,4%

0,9%

0,7%

0,3%

125,82

135,94

140,06

140,33

142,92

174,42

512,05

540,00

572,95

238,93

238,65

256,20

Bestedingen (pp/per korte vakantie) Per persoon in euro Bestedingen (pp/per lange vakantie) Per persoon in euro Bron: CVO

De gemiddelde vakantie van de Nederlanders duurt iets meer dan een week. Een vakantie in België 5 nachten. Vooral de lange vakanties naar ons land werden korter.

Tabel 30: Reisduur van de vakanties van de Nederlanders 2006-2008 (korte + lange vakanties)

Reisduur (gemiddelde in nachten)

Alle bestemmingen (binnen- en buitenland) 2006

2007

België

2008

2006

2007

2008

Korte vakanties

2,20

2,21

2,22

2,14

2,23

2,20

Lange vakanties

10,7

10,8

10,7

8,4

8,4

8,0

7,7

7,7

7,8

5,1

5,0

5,0

Alle vakanties Bron: CVO

22

3. Economische situatie en vakantiegedrag in Vlaanderen 3.1

Economische situatie in België

3.2

In België wonen ongeveer 10,5 miljoen mensen. Hiermee telt België heel wat minder inwoners dan de buurlanden waarmee wordt vergeleken. Het BBP is in 2008 minder sterk gestegen dan de voorgaande jaren. Ook de buurlanden hebben hiermee te kampen. Het BBP per capita bedraagt meer dan 32.000 euro. Enkel Nederland doet het beter dan België. De inflatie is in 2008 heel sterk toegenomen. Ze is heel wat hoger dan in de andere buurlanden. De werkloosheidsgraad is in 2008 voor het tweede jaar op rij opmerkelijk gedaald, de jaren voordien bleef die eerder constant. Met 7,0% doet België het beter dan Duitsland en Frankrijk, maar minder goed dan Nederland en het Verenigd Koninkrijk.

Het vakantiegedrag in Vlaanderen

Sinds 1982 voert WES Onderzoek & Advies, onder andere in opdracht van Toerisme Vlaanderen, een onderzoek uit naar het reisgedrag van de Belgen. Vanaf 1994 is het een tweejaarlijks onderzoek. Tijdens twee meetmomenten in het jaar worden telkens 6.000 personen bevraagd over hun (korte) vakanties. Een lange vakantie wordt gedefinieerd als elk verblijf buitenshuis van minstens vier opeenvolgende nachten, met recreatieve doeleinden. Een korte vakantie is elk verblijf buitenshuis met één tot drie overnachtingen, met recreatieve doeleinden. In tegenstelling tot de lange vakanties worden bij de korte vakanties de verblijven bij familie of kennissen en in tweede verblijven buiten beschouwing gelaten. Het betreft dus enkel de commerciële korte vakanties waarbij betaald wordt voor het logies.

Tabel 31: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor België 2004-2008 en BBP 2008

(indicator)

2004

2005

2006

2007

2008

Populatie (x 1.000)

10.396

10.446

10.511

10.585

10.667

België

344.206

32.269

Evolutie BBP1

+3,0%

+1,8%

+3,0%

+2,8%

+1,1%

Duitsland

2.491.400

30.302

Frankrijk

1.950.085

30.588

594.608

36.245

1.816.086

29.686


8,4%

8,5%

8,3%

7,5%

7,0%

+1,9%

+2,5%

+2,3%

+1,8%

+4,5%

Bron: Eurostat 1

BBP (miljoen euro)



op basis van constante prijzen

23

g

Totale vakantieparticipatie

Onder de totale vakantieparticipatie wordt verstaan, ‘het aandeel van de bevolking dat ten minste eenmaal per jaar een vakantie en/of een korte vakantie onderneemt’. De vakantieparticipatie is in 2008 gedaald tot 73,4%. Het gemiddeld aantal vakanties per reizende Vlaming bedraagt in 2008 even veel als in 2006. Als gevolg is het totale aantal vakanties licht gedaald van 10,3 miljoen in 2006 naar 10,1 miljoen in 2008. Er is ook een verschuiving van de winter naar de zomer en een sterke verschuiving van binnenlandse vakanties naar buitenlandse. Het aantal wintervakanties zakt -8%, het aantal binnenlandse -10%. De zomervakanties blijven stabiel en de buitenlandse vakanties gaan +3% vooruit. Tabel 32: Totale vakantieparticipatie van de Vlamingen 2004-2008 (korte + lange vakanties)

2004

2006

2008

Participatie

75,4%

76,6%

73,7%

Frequentie

2,40

2,20

2,20


10,9

10,3

10,1

Aantal korte + lange zomervakanties (mln)

8,0

7,8

7,8

Aantal korte + lange wintervakanties (mln)

2,9

2,5

2,3

Aantal korte + lange binnenlandse vakanties (mln)

4,0

3,9

3,5

Aantal korte + lange buitenlandse vakanties (mln)

6,9

6,4

6,6

Bron: WES Onderzoek & Advies

3.3 g

De lange vakanties van de Vlamingen

Lange vakantieparticipatie

De lange vakantieparticipatie geeft aan welk aandeel van de bevolking ten minste eenmaal per jaar voor vier nachten of meer op vakantie gaat. In 2006 was de participatie nog sterk toegenomen. In 2008 is er opnieuw een daling waardoor de participatie zelfs lager ligt dan in 2004. 63% van de Vlamingen is minstens eenmaal op vakanties geweest in 2008 (vakantie van vier nachten of meer). De frequentie neemt weer licht toe, in 2006 was er nog een daling. Een combinatie van de daling van de participatie en een groei van de frequentie maakt dat het aantal lange vakanties stabiel blijft. Binnenlandse lange vakanties verliezen weer terrein maar het aantal buitenlandse vakanties gaat wel vooruit. Tabel 33: Lange vakantieparticipatie van de Vlamingen 2004-2008

(vakanties)

2004

2006

2008

64,8%

67,1%

63,3%

1,74

1,65

1,69

Aantal vakanties (mln)

6,9

6,7

6,7

Aantal zomervakanties (mln)

5,4

5,4

5,4

Aantal wintervakanties (mln)

1,5

1,3

1,3


1,6

1,9

1,6


5,2

4,8

5,1

Vakantieparticipatie Vakantiefrequentie


24

g

Lange vakantiebestemming

Voor een lange vakantie wint het buitenland terrein waardoor de aandelen opnieuw vergelijkbaar zijn met die van 2004. In het binnenland ontvangen enkel de kunststeden meer Vlamingen. De kunststeden hebben wel maar een heel klein aandeel in het totaal. De Vlaamse kust is de belangrijkste bestemming in het binnenland. Met een aandeel van bijna 13% in het totaal aantal lange vakanties, komt de kust op de tweede plaats van alle bestemmingen. Het aantal lange vakanties is sinds 2004 vrij stabiel gebleven. Wallonië komt op de tweede plaats van de binnenlandse bestemmingen. Er is echter een daling van -29% Vlaamse vakanties. Ook in de Vlaamse regio’s gaat het aantal Vlaamse vakanties achteruit waarmee de winst van 2006 teniet gedaan wordt. Frankrijk is de buitenlandse bestemming nummer één voor de Vlamingen met bijna 1,3 miljoen vakanties. Spanje komt traditioneel op de tweede plaats bij de buitenlandse bestemmingen. Er is een lichte daling van het aantal lange vakanties. De dalende populariteit van Spanje zet zich dus verder. Na een terugval in 2006 is het aantal vakanties in Italië opnieuw sterk toegenomen. Zo handhaaft het land haar derde plaats. Turkije komt echter sterk opzetten met een toename van meer dan +50%. In 2006 was er weliswaar nog een sterke terugval maar deze is ruimschoots goedgemaakt. Oostenrijk gaat ondanks een stijging van bijna +9% toch een plaats naar beneden in de lijst van favoriete bestemmingen. Opvallendste stijger is Marokko dat het aantal Vlaamse vakanties bijna ziet verdubbelen tegenover 2006. Ook de Verenigde Staten en Canada en Tunesië ontvangen in 2008 veel meer Vlamingen. De groeipercentages bedragen er ook meer dan +40%. De opvallendste dalers zijn Duitsland en Zwitserland met respectievelijk -26% en -24%.

Tabel 34: Lange vakantiebestemming van de Vlamingen 2004-2208 (aantal X 1.000)

2004

2006

2008

Trend 06-08

Vlaamse Kust

872

12,7%

885

13,3%

867

12,8%

-2,1%

Wallonië

439

6,4%

513

7,7%

363

5,4%

-29,2%

Vlaamse regio's

309

4,5%

333

5,0%

303

4,5%

-9,0%

7

0,1%

13

0,2%

20

0,3%

+50,2%

Binnenland

1.627

23,7%

1.744

26,2%

1.553

23,1%

-10,9%

Buitenland

5.239

76,3%

4.912

73,8%

5.170

76,9%

+5,2%

Frankrijk

1.174

17,1%

1.265

19,0%

1.278

19,0%

+1,1%

Spanje

927

13,5%

785

11,8%

767

11,4%

-2,3%

Italië

439

6,4%

413

6,2%

457

6,8%

+10,7%

Turkije

336

4,9%

246

3,7%

376

5,6%

+52,7%

Oostenrijk

350

5,1%

326

4,9%

356

5,3%

+9,2%

Griekenland

199

2,9%

246

3,7%

242

3,6%

-1,7%

Nederland

247

3,6%

233

3,5%

208

3,1%

-10,7%

Duitsland

254

3,7%

273

4,1%

202

3,0%

-26,0%

Oost-Europa

179

2,6%

140

2,1%

161

2,4%

+15,2%

VS/Canada

69

1,0%

80

1,2%

114

1,7%

+43,1%

Tunesië

75

1,1%

73

1,1%

108

1,6%

+47,5%

Egypte

103

1,5%

93

1,4%

108

1,6%

+15,4%

Zwitserland

144

2,1%

133

2,0%

101

1,5%

-24,1%

69

1,0%

53

0,8%

101

1,5%

+89,4%

69

1,0%

87

1,3%

87

1,3%

+0,5%

103

1,5%

67

1,0%

74

1,1%

+11,2%

Kunststeden

Marokko Portugal Britse Eilanden Overig buitenland Totaal

503

7,3%

399

6,0%

430

6,4%

+7,7%

6.866

100%

6.656

100%

6.723

100%

+1,0%


25

g

Marktaandeel van de logiesvormen

Het hotel is de belangrijkste logiesvorm voor de Vlamingen. Bijna 43% van de lange vakanties wordt doorgebracht op hotel. Ook een huurwoning is geliefd met bijna één vierde van de lange vakanties. De andere logiesvormen hebben een marktaandeel dat varieert van 5% tot iets meer dan 8%. Opvallend is dat de niet-commerciële logiesvormen, tweede woning en vrienden, familie, kennissen, een sterke vooruitgang kennen, net zoals de categorie overige. Bij de commerciële logiesvormen zijn het enkel hotels die vaker gekozen worden door de Vlamingen. De andere commerciële logiesvormen verliezen terrein. De campings en het sociaal toerisme kennen verliezen van rond de -20%. Tabel 35: Verdeling van de Vlaamse lange vakanties naar logiesvorm 2004-2008 (aantal x 1.000)

2004

2006

2008

Trend 06-08

Hotel

2.863

41,7%

2.622

39,4%

2.884

42,9%

+10,0%

Huurwoning

1.449

21,1%

1.671

25,1%

1.580

23,5%

-5,4%

Camping

790

11,5%

706

10,6%

551

8,2%

-21,9%

Sociaal toerisme

446

6,5%

433

6,5%

343

5,1%

-20,7%

Vakantiepark

302

4,4%

359

5,4%

329

4,9%

-8,5%

Vrienden, familie of kennissen

666

9,7%

499

7,5%

565

8,4%

+13,2%

Tweede woning

227

3,3%

273

4,1%

363

5,4%

+33,0%

Overige

124

1,8%

93

1,4%

108

1,6%

+15,9%

6.866

100%

6.656

100%

6.723

100%

+1,0%

Totaal Bron: WES Onderzoek & Advies

g

Marktaandeel van de transportmiddelen

Ondanks een licht verlies, is de wagen nog steeds veruit het populairste transportmiddel om op vakantie te gaan. Meer dan de helft van de lange vakanties onderneemt de Vlaming met de wagen. Het vliegtuig wordt voor een derde van de lange vakanties gebruikt. Het aantal vakanties met het vliegtuig neemt in 2008 toe met +15%. Daarmee wordt het beperkte verlies van 2006 meer dan goed gemaakt. De trein en de touringcar voor een etappevakantie verliezen sterk. Beide hebben maar een klein aandeel in het totaal. Tabel 36: Transportmiddel gebruikt voor lange vakantie door de Vlamingen 2004-2008 (aantal x 1.000)

2008

Trend 06-08

Wagen

3.804

55,4%

2004 3.887

58,4%

2006 3.745

55,7%

-3,7%

Vliegtuig

2.087

30,4%

1.917

28,8%

2.205

32,8%

+15,0%

Touringcar Pendel

439

6,4%

346

5,2%

350

5,2%

+1,1%

Etappevakantie

130

1,9%

113

1,7%

87

1,3%

-23,1%

316

4,6%

306

4,6%

235

3,5%

-23,2%

89

1,3%

87

1,3%

101

1,5%

+16,7%

6.866

100%

6.656

100%

6.723

100%

+1,0%

Trein Overige Totaal Bron: WES Onderzoek & Advies

26

g

Verblijfsduur

g

Gemiddeld duurt een lange vakantie van de Vlamingen in 2008 10,5 nachten. De gemiddelde verblijfsduur voor een lange vakantie is iets toegenomen. De Vlaming kiest zelden voor vakanties die langer duren dan 15 nachten. Bijna 90% duurt niet langer. En in bijna de helft van de vakanties wordt maximum een week verbleven.

Tabel 37: Verblijfsstructuur en gemiddelde verblijfsduur van de Vlaamse lange vakanties 2004-2008

(verblijfsstructuur) 4-7 nachten

De bestedingen omvatten alle uitgaven van de vakantieganger in verband met logies, transport, maaltijden en drank, ontspanning, winkelen enz. Per vakantie geeft de Vlaming in 2008 gemiddeld 591 euro uit, per nacht komt dit neer op 58 euro. In vergelijking met 2006 en gecorrigeerd met de inflatie betekent dit een toename van 5 euro per vakantie. De besteding per persoon en per nacht bleef ongewijzigd. Tabel 38: Gemiddelde bestedingen voor lange vakanties door de Vlamingen 2004-2008

2004

2006

2008

48,0%

48,9%

48,2%

(gemiddelde bestedingen in euro) Per persoon en per vakantie

8-11 nachten

20,8%

21,6%

20,7%

12-15 nachten

19,8%

18,8%

19,6%

16-19 nachten

3,2%

2,5%

2,5%

20-27 nachten

4,4%

5,4%

5,1%

28 nachten en meer

3,8%

2,8%

3,9%

Totaal

100%

100%

100%

10,3

10,0

10,5

Gemiddelde verblijfsduur (in nachten)

Lange vakantiebestedingen

Per persoon en per nacht

2004

2006

2008

575

551

591

56

54

58



3.4 g

De korte vakanties van de Vlamingen

Korte vakantieparticipatie

Onder de korte vakantieparticipatie wordt verstaan ‘het aandeel van de bevolking dat minstens eenmaal per jaar een korte vakantie onderneemt’. Korte vakanties tellen maximum drie overnachtingen. In tegenstelling tot de lange vakanties wordt in het onderzoek naar de korte vakanties alleen commercieel logies meegenomen. Van alle Vlamingen heeft 36,6% minstens één korte vakantie ondernomen in 2008, wat heel wat minder is dan bij de lange vakanties. De korte vakantieparticipatie is zowel in 2008 als in 2006 gedaald. Ook de frequentie is verder afgenomen. Het aantal korte vakanties bedraagt in 2008 nog 3,4 miljoen. Het zijn de korte wintervakanties die achteruit gaan en zowel de binnen- als buitenlandse korte vakanties.

Tabel 39: Korte vakantieparticipatie van de Vlamingen 2004-2008 (korte vakanties) Korte vakantieparticipatie Korte vakantiefrequentie

2004

2006

2008

41,3%

39,0%

36,6% 1,51

1,60

1,56

Aantal korte vakanties (mln)

4,0

3,6

3,4

Aantal korte zomervakanties (mln)

2,5

2,4

2,4

Aantal korte wintervakanties (mln)

1,5

1,2

1,0

Aantal binnenlandse korte vakanties (mln)

2,4

2,0

1,9

Aantal buitenlandse korte vakanties (mln)

1,7

1,6

1,5


27

g

Korte vakantiebestemming

De meeste korte vakanties worden ondernomen in het binnenland, 54%. Maar het binnenland verliest terrein, in 2008 -8,1% korte vakanties, terwijl het buitenland -3,5% achteruit gaat. Met andere woorden, het marktaandeel van de binnenlandse korte vakanties blijft verminderen. Van de binnenlandse bestemmingen is Wallonië met een marktaandeel van 19% op alle korte vakanties of 36% op de binnenlandse korte vakanties de populairste bestemming. Wallonië wordt op de voet gevolgd door de kust met een marktaandeel van 18% (of 33% in het binnenland). De Vlaamse regio’s hebben een marktaandeel van 14% (of 26% in het binnenland). De kunststeden ontvangen nog geen 3% van alle korte vakanties. Met uitzondering van de kunststeden gaan alle binnenlandse bestemmingen achteruit. Wallonië gaat het sterkst achteruit, met meer dan -11%. Ook de kust verliest sterk, -9%. Net zoals bij de lange vakanties is ook bij de korte vakanties Frankrijk de favoriete bestemming. Die koppositie is wel minder afgetekend. In 2008 is er een daling waar te nemen. De volgende drie in het rijtje zijn onze andere grote buurlanden: Nederland, Duitsland en de Britse Eilanden. Nederland en Duitsland kennen ongeveer een status quo, terwijl de Britse Eilanden het aantal Vlaamse korte vakanties met meer dan +60% ziet toenemen in twee jaar tijd, toch is het verlies van 2006 hiermee nog niet helemaal goedgemaakt. Spanje, de eerste wat verder gelegen korte vakantiebestemming, behoudt de vijfde positie, maar groeit niet meer sterk. Minder belangrijke bestemmingen als Italië, Luxemburg en het totaal van de andere bestemmingen verliezen marktaandeel. In Luxemburg bedraagt de daling zelfs -41%. Deze bestemmingen vertegenwoordigen wel een beperkt aandeel.

Tabel 40: Korte vakantiebestemming van de Vlamingen 2004-2008 (aantal x 1.000)

2004

2006

2008

Trend 06-08

Vlaamse Kust

825

20,5%

676

18,5%

615

17,9%

-9,0%

Wallonië

885

22,0%

746

20,4%

666

19,4%

-10,7%

Vlaamse regio’s

559

13,9%

504

13,8%

481

14,0%

-4,6%

97

2,4%

91

2,5%

93

2,7%

+1,8%

Binnenland

2.365

58,8%

2.018

55,2%

1.855

54,0%

-8,1%

Buitenland

1.657

41,2%

1.637

44,8%

1.580

46,0%

-3,5%

Frankrijk

563

14,0%

490

13,4%

465

13,5%

-5,1%

Nederland

374

9,3%

406

11,1%

405

11,8%

-0,2%

Duitsland

338

8,4%

325

8,9%

326

9,5%

+0,2%

Britse Eilanden

Kunststeden

129

3,2%

66

1,8%

106

3,1%

+61,1%

Spanje

34

1,1%

77

2,1%

79

2,3%

+2,9%

Italië

59

1,9%

51

1,4%

48

1,4%

-6,2%

GH-Luxemburg

68

1,7%

69

1,9%

41

1,2%

-41,0%

Overig buitenland Totaal Bron: WES Onderzoek & Advies

28

92

1,6%

154

4,2%

110

3,2%

-28,3%

4.022

100%

3.655

100%

3.435

100%

-6,0%

g

Marktaandeel van de logiesvormen

Ook voor een korte vakantie heeft de Vlaming een voorkeur voor een verblijf op hotel, in de helft van de gevallen is dit zo. De huurwoningen worden ook nog eens voor meer dan een kwart van de vakanties gebruikt. De andere logiesvormen zijn van veel minder belang voor een korte vakantie. Alle logiesvormen verliezen korte vakanties. De kleinere logiesvormen gaan het sterkst achteruit.

Tabel 41: Verdeling van de Vlaamse korte vakanties naar logiesvorm 2004-2008 (aantal x 1.000) Hotel Huurwoning

2004

2006

2008

Trend 06-08

1.882

46,8%

1.791

49,0%

1.712

49,8%

-4,4%

989

24,6%

969

26,5%

965

28,1%

-0,4%

Vakantiepark

374

9,3%

329

9,0%

302

8,8%

-8,2%

Camping

418

10,4%

270

7,4%

240

7,0%

-11,3%

Sociaal toerisme

265

6,6%

245

6,7%

185

5,4%

-24,5%

93

2,3%

51

1,4%

31

0,9%

-39,4%

4.022

100%

3.655

100%

3.435

100%

-6,0%

Overige Totaal Bron: WES Onderzoek & Advies

g

Marktaandeel van de transportmiddelen

Voor een korte vakantie kiest de Vlaming in bijna vier vijfde van de gevallen voor de wagen om op zijn bestemming te geraken. De trein komt op de tweede plaats met een aandeel van 9%. Het vliegtuig haalt iets meer dan 5%. De andere transportmiddelen zijn van minder groot belang. De wagen en het vliegtuig zijn de transportmiddelen die verliezen. Korte vakanties met de trein en de touringcar voor etappevakanties stijgen fors, al is het in beide gevallen een herstel na een zwaar verlies in 2006 en liggen de absolute cijfers een pak lager dan bij de wagen.

Tabel 42: Transportmiddel gebruikt voor korte vakanties door de Vlamingen 2004-2008 (aantal x 1.000) Wagen

2004 3.121

77,60%

2006 2.972

81,3%

2.686

2008

Trend 06-08

78,2%

-9,6%

Trein

390

9,70%

234

6,4%

316

9,2%

+35,1%

Vliegtuig

193

4,80%

249

6,8%

189

5,5%

-24,0%

161

4,00%

91

2,5%

93

2,7%

+1,8%

Touringcar Pendel Etappevakantie Overige Totaal

88

2,20%

55

1,5%

93

2,7%

+69,6%

68

1,70%

55

1,5%

58

1,7%

+5,8%

4.022

100%

3.655

100%

3.435

100%

-6,0%


29

g

Korte vakantiebestedingen

De gemiddelde bestedingen tijdens een korte vakantie omvatten alle uitgaven van de korte vakantieganger met betrekking tot transport, logies, eten, drinken, ontspanning, aankopen enz. In 2008 geeft de Vlaming per korte vakantie 180 euro uit, per nacht komt dit neer op 82 euro. Rekening houdend met de inflatie betekent dit tegenover 2006 een toename van 10 euro per korte vakantie en 2 euro per nacht.

Tabel 43: Gemiddelde bestedingen voor de korte vakanties door de Vlamingen 2004-2008

(gemiddelde bestedingen in euro)

2004

2006

2008

Per persoon en per korte vakantie

160

160

180

75

75

82

Per persoon en per nacht Bron: WES Onderzoek & Advies

30

verblijfstoerisme in Vlaanderen 2004-2008 g beschrijvend overzicht

1. De voornaamste trends In 2008 telt de Federale Overheidsdienst Economie - Algemene Directie Statistiek in België bijna 35 miljoen overnachtingen*. Dit is een lichte daling ten opzichte van 2007. De overnachtingen worden geregistreerd in Belgische commerciële logiesinrichtingen: hotels, campings, vakantieparken, logies voor doelgroepen en huurlogies**. Zowel vrijetijdstoeristen als zakentoeristen worden meegerekend in deze cijfers. Het Vlaamse Gewest neemt twee derde van alle overnachtingen voor haar rekening; het Brusselse en het Waalse Gewest respectievelijk 15% en 19%. Brussel kent als enige een stijging: +3,4%. Het aantal overnachtingen in het Vlaamse en Waalse Gewest daalt licht. De licht negatieve groei van 2007 naar 2008 in het Vlaamse Gewest is sterker dan de gemiddelde jaarlijkse groei (GJG) tussen 2004 en 2008. Deze indicator geeft aan hoe de overnachtingen gemiddeld jaarlijks zijn geëvolueerd tussen 2004 en 2008 zonder rekening te houden met het volume in de jaren 2005, 2006 en 2007. In Brussel is de trend 2007-2008 beter dan de gemiddelde jaarlijkse groei sinds 2004.

Tabel 44: Overnachtingen naar Gewest 2004-2008

Vlaams Gewest

2004

2007

2008

2007-2008

GJG 2004-2008

Aandeel 2008

23.305.749

23.303.560

22.999.149

-1,3%

-0,3%

66%

Brussels Gewest

4.717.667

5.099.264

5.271.014

+3,4%

+2,8%

15%

Waals Gewest

6.760.627

6.784.554

6.678.366

-1,6%

-0,3%

19%

34.784.043

35.187.378

34.948.529

-0,7%

+0,1%

100%

België

toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek

(alle logiesvormen incl. verhuursector kust)

België genereert in 2008 12,8 miljoen aankomsten, waarmee de groeitrend van de voorbije jaren wordt verder gezet. Deze stijgingen zijn opvallend gezien de negatieve evolutie bij de overnachtingen. Het bevestigt de trend die al meerdere jaren wordt waargenomen, naar meer, maar kortere verblijven. Het Vlaamse Gewest is met meer dan 7 miljoen aankomsten goed voor 57% van het totaal. Het Brusselse Gewest neemt 22% voor zijn rekening, het Waalse Gewest 20%. In alle Gewesten gaat het aantal aankomsten vooruit. In Brussel het sterkst, +4,2%. In het Waalse Gewest is de stijging beperkt tot +0,4%.

* Voor definities van ‘aankomsten’ en ‘overnachtingen’, zie ‘WEGWIJS’, achteraan deze publicatie. ** Vanaf het jaar 2004 telt de Algemene Directie Statistiek enkel verhuurcijfers via verhuurkantoren aan de kust. In deze uitgave van Toerisme in Cijfers handelen alle verhuurcijfers voor de jaren 2004-2008 enkel over de commerciële verhuur via kantoren aan de kust.

32

Tabel 45: Aankomsten naar Gewest 2004-2008 2004

2007

2008

2007-2008

GJG 2004-2008

Aandeel 2008

Vlaams Gewest

6.589.308

7.147.071

7.327.625

+2,5%

+2,7%

57%

Brussels Gewest

2.536.316

2.733.799

2.847.869

+4,2%

+2,9%

22%

Waals Gewest

2.442.174

2.599.393

2.610.079

+0,4%

+1,7%

20%

11.567.798

12.480.263

12.785.573

+2,4%

+2,5%

100%

België



Gemiddeld gezien verblijven toeristen in het Vlaamse Gewest 3,1 nachten in commercieel logies. In Brussel is dat gemiddeld 1,9 en in Wallonië 2,6 nachten. De verblijfsduur is uiteraard erg afhankelijk van het type logiesvorm en het type bestemming, waarop we later terugkomen. Om een idee te krijgen van de geografische spreiding van de overnachtingen in Vlaanderen toont de volgende figuur de verdeling per gemeente. Gemeenten met minder dan drie commerciële logiesaccommodaties worden wit aangeduid omwille van vertrouwelijkheid. Het zwaartepunt van de overnachtingen is te situeren aan de kust, in Brussel, de steden Antwerpen en Brugge en de Limburgse Kempen. Daarnaast trekken onder andere ook de Antwerpse Kempen, andere delen in Limburg en de stad Gent, veel overnachtingen aan. Gemeenten in de laagste categorie zijn her en der verspreid in de Vlaamse regio’s.

Figuur 1: Verdeling van de overnachtingen in Vlaanderen 2008

vertrouwelijk

15.001 - 150.000

500.001 - 1.500.000

0 - 15.000

150.001 - 500.000

1.500.001 - 5.270.000

0 25 50 75 km toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. verhuursector kust) vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek

33

2. De binnenlandse markt Bijna 18 miljoen of 51% van alle overnachtingen in ons land zijn binnenlandse overnachtingen. Vooral in het Vlaamse Gewest en Wallonië is het aandeel van de binnenlandse markt op het totaal aantal overnachtingen groot. In het Vlaamse Gewest bedraagt die 59% en in Wallonië 54%. In Brussel daarentegen is het aandeel van de overnachtingen afkomstig uit eigen land opmerkelijk kleiner (14%). Brussel kent als enige Gewest een stijging in 2008, zij het minder sterk dan de afgelopen jaren. Het aantal binnenlandse overnachtingen stijgt er met bijna +6%. Het Vlaamse en Waalse Gewest gaan beide licht achteruit. Tabel 46: Binnenlandse overnachtingen naar Gewest 2004-2008

Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest België

2004

2007

2008

2007-2008

GJG 2004-2008

Aandeel 2008

13.969.497

13.725.570

13.503.130

-1,6%

-0,8%

76%

519.809

722.629

764.196

+5,8%

+10,1%

4%

3.850.598

3.704.541

3.587.787

-3,2%

-1,8%

20%

18.339.904

18.152.740

17.855.113

-1,6%

-0,7%

100%



Twee derde van de binnenlandse aankomsten vindt plaats in het Vlaamse Gewest, Wallonië heeft een aandeel van 26% en Brussel 8%. Het aantal aankomsten stijgt in de drie Gewesten, zij het in Wallonië zwak. Dit is in tegenstelling tot het aantal overnachtingen dat in het Vlaamse Gewest en Wallonië daalt. De trend naar kortere vakanties zet zich eveneens op de binnenlandse markt verder. In Brussel stijgt het aantal aankomsten iets sterker dan het aantal overnachtingen.

Tabel 47: Binnenlandse aankomsten naar Gewest 2004-2008 2004

2007

2008

3.129.613

3.539.936

3.689.539

284.934

406.113

434.570

Waals Gewest

1.377.344

1.433.120

1.439.376

+0,4%

België

4.791.891

5.379.169

5.563.485

+3,4%

Vlaams Gewest Brussels Gewest


2007-2008

GJG 2004-2008

Aandeel 2008

+4,2%

+4,2%

66%

+7,0%

+11,1%

8%

+1,1%

26%

+3,8%

100%


Het Vlaamse Gewest ontvangt niet alleen de meeste binnenlandse aankomsten en overnachtingen maar ook de gemiddelde verblijfsduur is er hoger dan in de andere Gewesten. In Het Vlaamse Gewest verblijft de gemiddelde Belgische toerist 3,7 nachten. In Brussel en Wallonië is dat gemiddeld 1,8 en 2,5 nachten. De verhuur via verhuurkantoren, die enkel aan de kust zijn opgenomen, vormt een belangrijke factor die dit verschil beïnvloedt.

34

Onderstaande figuur toont de binnenlandse overnachtingen in Vlaanderen per gemeente. De binnenlandse markt situeert zich vooral aan de kust, en in tweede orde in de Antwerpse en Limburgse Kempen en andere gemeenten in Limburg. Ook de kunststeden evenals enkele andere steden en gemeenten in de Vlaamse regio’s kunnen rekenen op aardig wat binnenlandse belangstelling.

Figuur 2: Verdeling van de binnenlandse overnachtingen in Vlaanderen 2008

toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. verhuursector kust) vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek

35

3. De buitenlandse markt In 2008 tellen we in België 17 miljoen buitenlandse overnachtingen, of 49% van alle overnachtingen in ons land. Het gaat om de som van alle verblijfsnachten van buitenlandse toeristen en zakenlui in commercieel logies. In vergelijking met 2007 is het aantal buitenlandse overnachtingen ongeveer gelijk gebleven. Brussel is tegenover 2007 de sterkste stijger met +3,0%. In het Vlaamse Gewest is er een beperkte daling, terwijl er voor het Waalse Gewest bijna geen verschil is. Wallonië heeft het kleinste aandeel, nog geen 20% van alle buitenlandse overnachtingen in België. Het Vlaamse Gewest heeft een aandeel van 56%, Brussel ongeveer een kwart.

Tabel 48: Buitenlandse overnachtingen naar Gewest 2004-2008

Vlaams Gewest

2004

2007

2008

2007-2008

GJG 2004-2008

Aandeel 2008

9.336.252

9.577.990

9.496.019

-0,9%

+0,4%

56%

Brussels Gewest

4.197.858

4.376.635

4.506.818

+3,0%

+1,8%

26%

Waals Gewest

2.910.029

3.080.013

3.090.579

+0,3%

+1,5%

18%

16.444.139

17.034.638

17.093.416

+0,3%

+1,0%

100%

België



In vergelijking met 2007 is het aantal buitenlandse aankomsten in België in 2008 met +1,7% vooruit gegaan. Alle Gewesten zien het aantal buitenlandse aankomsten toenemen. In het Waalse en Vlaamse Gewest blijft de toename wel beperkt tot minder dan +1%. De stijging gebeurt vooral dankzij de resultaten van het Brusselse Gewest. Het Vlaamse Gewest ontvangt de helft van de buitenlandse aankomsten in België. Brussel krijgt een derde en Wallonië 16%. In Brussel komt 85% van alle aankomsten toe aan buitenlandse toeristen. Dit bevestigt het internationale karakter van de hoofdstad.

Tabel 49: Buitenlandse aankomsten naar Gewest 2004-2008 2004

2007

2008

2007-2008

GJG 2004-2008

Aandeel 2008

Vlaams Gewest

3.459.695

3.607.135

3.638.086

+0,9%

+1,3%

50%

Brussels Gewest

2.251.382

2.327.686

2.413.299

+3,7%

+1,8%

33%

Waals Gewest

1.064.830

1.166.273

1.170.703

+0,4%

+2,4%

16%

België

6.775.907

7.101.094

7.222.088

+1,7%

+1,6%

100%



In het Vlaamse en Waalse Gewest verblijven buitenlandse vakantiegangers en zakenlui gemiddeld 2,6 nachten. In Brussel, dat meer zakentoeristen en citytrippers aantrekt voor een kort verblijf, is de gemiddelde verblijfsduur 1,9 nachten.

36

De buitenlandse overnachtingen zijn, meer dan de binnenlandse, geconcentreerd in de kunststeden. Dat komt deels door het buitenlandse zakentoerisme, deels door de vele recreatieve citytrips. Brussel staat op kop, gevolgd door Antwerpen, Brugge en Gent. Daarnaast oefenen, vooral wat recreatief toerisme betreft, zowel de kust als enkele gemeenten in de Kempen een grote aantrekkingskracht uit op de buitenlanders, vooral uit de buurlanden.

Figuur 3: Verdeling van de buitenlandse overnachtingen in Vlaanderen 2008

vertrouwelijk

15.001 - 150.000

500.001 - 1.500.000

0 - 15.000

150.001 - 500.000

1.500.001 - 4.510.000

0 25 50 75 km toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. verhuursector kust) vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek

37

4. De belangrijkste buitenlandse markten Onze vier grote buurlanden vormen met voorsprong de belangrijkste buitenlandse markten in België. Daarna volgen op de vijfde plaats, gerekend in overnachtingen: de Verenigde Staten in het Vlaamse Gewest, Spanje in Brussel en Italië in Wallonië.

is echter niet groot. In Brussel neemt het aantal Franse overnachtingen sterk toe met +6,7%. Hiermee is ze er de sterkste stijger. In het Vlaamse Gewest is de stijging minder sterk. Alleen in het Waalse Gewest is er een terugval van -2,2%.

Driekwart van de buitenlandse overnachtingen in België wordt door de top vijf markten gegenereerd. Samen zorgt de top vijf tevens voor 36% van alle overnachtingen. Nederland en vooral Frankrijk gaan vooruit. De andere markten in de top vijf gaan achteruit. De Britse en Duitse markt kennen elk een terugval van iets meer dan -2%. De Verenigde Staten kennen een sterkere terugval: -8%. Het aantal Amerikaanse overnachtingen bedraagt zelfs minder dan in 2004. Tussen de Gewesten zijn er duidelijke verschillen. In het Vlaamse Gewest zorgen de vijf belangrijkste buitenlandse markten voor 80% van de buitenlandse overnachtingen en voor 33% van alle overnachtingen. In Wallonië liggen beide percentages iets hoger, respectievelijk 85% en 39%. Brussel kan dan weer heel wat verschillende markten bekoren. De top vijf van buitenlandse markten zorgt voor 52% van de buitenlandse overnachtingen en 45% van alle overnachtingen in de hoofdstad.

De Britse markt in België zakt in 2008 van de tweede naar de derde plaats. In het Vlaamse Gewest blijft de Britse markt op de derde plaats. Er is een daling van bijna -2%. In Brussel is het Verenigd Koninkrijk niet meer de belangrijkste markt. Dat was ze tot en met 2007 al vele jaren. Het aantal Britse overnachtingen is in onze hoofdstad met meer dan -4% gedaald. In het Waalse Gewest stijgen de Britse overnachtingen met +2%, maar hun aantal bedraagt wel heel wat minder dan in de andere Gewesten. Het Verenigd Koninkrijk is er slechts de vierde markt.

Zowel in België, het Vlaamse als het Waalse Gewest, is de Nederlandse markt met voorsprong de belangrijkste. Ze vertegenwoordigt 31% van alle buitenlandse overnachtingen. Dit aandeel ligt iets hoger in het Vlaamse Gewest (36%). Wallonië is nog afhankelijker van de Nederlandse markt, met een aandeel van 52% van alle buitenlandse overnachtingen. In Brussel komt Nederland pas op de vierde plaats. Het aantal Nederlandse overnachtingen stijgt in het Vlaamse Gewest met +1%, in Brussel met +3%. In Wallonië daarentegen is er een kleine daling met bijna -1%. De Franse markt was in 2007 nog de vierde buitenlandse markt. In 2008 springt ze naar de tweede plaats. In Brussel is zij zelfs de belangrijkste markt geworden. Het verschil met Duitsland en het Verenigd Koninkrijk

De Verenigde Staten komen op de vijfde plaats, ver achter Duitsland en gaan achteruit. In het Vlaamse Gewest bedraagt de daling -8,4%. In Brussel zakt deze markt met meer dan -10% en valt ze buiten de top 5. De Spaanse markt, die al een aantal jaren bezig is aan een sterke opmars in Brussel, stijgt in 2008 met +6%. Spanje zorgt in 2008 voor de eerste maal voor meer overnachtingen dan de Verenigde Staten. Ook in het Vlaams Gewest kent deze markt een sterke groei van gemiddeld +9% in de laatste vijf jaar maar staat voorlopig net buiten de top vijf. In Wallonië is de vijfde markt een relatief kleine markt. Het gaat om Italië dat voor iets meer dan 90.000 overnachtingen zorgt. Het aantal is gedaald met bijna -3% in 2008.

38

Duitsland wordt vierde. In het Vlaamse Gewest komen de oosterburen nog steeds op de tweede plaats, al is er hier, als enige Gewest, een daling op te tekenen. Deze bedraagt meer dan -5%. Brussel ziet het aantal Duitse overnachtingen groeien: +3% en ook in Wallonië neemt het aantal Duitse overnachtingen toe, met bijna +9%.

Tabel 50: Buitenlandse overnachtingen naar herkomstland en Gewest 2004-2008 Land van herkomst

2004

2007

2008

2007-2008

GJG 2004-2008

Aandeel buitenland 2008

5.199.794

5.324.234

5.356.269

+0,6%

+0,7%

31%

België Nederland Frankrijk

2.103.300

2.175.895

2.225.813

+2,3%

+1,4%

13%

Verenigd Koninkrijk

2.343.940

2.227.900

2.178.851

-2,2%

-1,8%

13%

Duitsland

2.305.648

2.217.576

2.165.200

-2,4%

-1,6%

13%

636.682

654.660

601.493

-8,1%

-1,4%

4%

V.S. Amerika Vlaams Gewest Nederland

3.251.630

3.348.999

3.385.052

+1,1%

+1,0%

36%

Duitsland

1.714.067

1.581.993

1.497.280

-5,4%

-3,3%

16%

Verenigd Koninkrijk

1.412.092

1.402.189

1.377.047

-1,8%

-0,6%

15%

Frankrijk

1.122.529

1.100.221

1.120.184

+1,8%

-0,1%

12%

270.980

269.541

246.893

-8,4%

-2,3%

3%

V.S. Amerika Brussels Gewest Frankrijk

542.869

597.194

637.456

+6,7%

+4,1%

14%

Verenigd Koninkrijk

736.367

632.699

605.018

-4,4%

-4,8%

13%

Duitsland

371.135

408.663

421.314

+3,1%

+3,2%

9%

Nederland

323.499

345.275

354.854

+2,8%

+2,3%

8%

Spanje

265.783

327.034

346.549

+6,0%

+6,9%

8%

V.S. Amerika

305.050

328.156

293.381

-10,6%

-1,0%

7%

1.624.665

1.629.960

1.616.363

-0,8%

-0,1%

52%

Waals Gewest Nederland Frankrijk

437.902

478.480

468.173

-2,2%

+1,7%

15%

Duitsland

220.446

226.920

246.606

+8,7%

+2,8%

8%

Verenigd Koninkrijk

195.481

193.012

196.786

+2,0%

+0,2%

6%

72.251

93.986

91.524

-2,6%

+6,1%

3%

Italië



De top vijf voor de aankomsten in België is identiek aan die van de overnachtingen. Dus ook wat het aantal aankomsten betreft zijn de Nederlanders onze belangrijkste klanten. Ze zorgen voor ongeveer een kwart van alle buitenlandse aankomsten. Dat is een lager aandeel dan bij de overnachtingen omwille van de gemiddeld langere verblijfsduur door Nederlandse gasten. De Nederlandse aankomsten zijn sterker gestegen dan de overnachtingen wat wijst op het verder verkorten van de verblijfsduur. Het aantal Franse aankomsten stijgt. Zowel in het Vlaamse als het Brusselse Gewest is deze stijging waar te nemen. In het Vlaamse Gewest is Frankrijk met +6% de sterkste groeimarkt uit de top vijf. In de hoofdstad is de stijging nog sterker. Deze groei bedraagt meer dan +8% en Frankrijk komt er zo op de eerste plaats. In Wallonië daarentegen zijn het aantal aankomsten van onze zuiderburen gedaald.

39

Het Verenigd Koninkrijk volgt vlak na Frankrijk. Het aantal Britse aankomsten daalt in 2008. In alle Gewesten neemt het aantal Britse aankomsten af. In het Brussels Gewest gebeurt dit het sterkst. In Wallonië is deze daling een opvallende vaststelling omdat het aantal overnachtingen wel stijgt. Duitsland komt voor wat de aankomsten betreft op de vierde plaats, maar wel heel wat na Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Bij de overnachtingen is het verschil veel kleiner. Duitsers verblijven dus langer in ons land. Het aantal Duitse aankomsten is ongeveer gelijk gebleven. Het Vlaamse Gewest is het enige Gewest dat minder Duitsers heeft aangetrokken. In de andere twee Gewesten is er een stijging, in Wallonië zelfs +7%. Op het vlak van de aankomsten komen de Spanjaarden in 2008 voor de eerste maal op de vijfde plaats in België, waarmee ze de Verenigde Staten voorbij gaan. Het aantal Spaanse aankomsten stijgt dan ook meer dan +7% terwijl de Amerikaanse met bijna -8% naar beneden gaan. In het Vlaamse Gewest handhaven de Verenigde Staten wel hun vijfde plaats, ondanks een daling van meer dan -11%. In de hoofdstad versterkt Spanje zijn positie. In Wallonië vervolledigt de Italiaanse markt, net zoals bij de overnachtingen, de top vijf van buitenlandse markten.

Tabel 51: Buitenlandse aankomsten naar herkomstland en Gewest 2004-2008 Land van herkomst

2004

2007

2008

2007-2008

GJG 2004-2008

Aandeel buitenland 2008

1.717.213

1.822.907

1.853.374

+1,7%

+1,9%

26%

België Nederland Frankrijk

1.000.224

1.044.589

1.091.653

+4,5%

+2,2%

15%

Verenigd Koninkrijk

1.131.160

1.055.123

1.037.143

-1,7%

-2,1%

14%

Duitsland

779.532

792.983

797.330

+0,5%

+0,6%

11%

Spanje

230.409

277.756

298.156

+7,3%

+6,7%

4%

1.081.680

1.159.029

1.186.261

+2,3%

+2,3%

33%

637.129

612.590

606.015

-1,1%

-1,2%

17%

Vlaams Gewest Nederland Verenigd Koninkrijk Duitsland

487.402

471.850

461.297

-2,2%

-1,4%

13%

Frankrijk

453.767

434.191

460.606

+6,1%

+0,4%

13%

V.S. Amerika

128.125

123.764

109.835

-11,3%

-3,8%

3%

Brussels Gewest Frankrijk

323.329

354.931

384.418

+8,3%

+4,4%

16%

Verenigd Koninkrijk

391.767

337.310

327.491

-2,9%

-4,4%

14%

Duitsland

196.597

218.951

226.561

+3,5%

+3,6%

9%

Nederland

193.638

211.960

217.916

+2,8%

+3,0%

9%

Spanje

140.922

161.754

169.686

+4,9%

+4,8%

7%

Nederland

441.895

451.918

449.197

-0,6%

+0,4%

38%

Frankrijk

223.128

255.467

246.629

-3,5%

+2,5%

21%

Duitsland

95.533

102.182

109.472

+7,1%

+3,5%

9%

102.264

105.223

103.637

-1,5%

+0,3%

9%

35.175

44.081

44.444

+0,8%

+6,0%

4%

Waals Gewest

Verenigd Koninkrijk Italië


40


5. De voornaamste trends naar motief Bij het inwinnen van de aankomsten overnachtingcijfers verzamelt de Algemene Directie Statistiek eveneens informatie over het reismotief van de toerist. De Algemene Directie Statistiek onderscheidt hierbij drie verschillende categorieën: 1 2 3

ontspanning en vakantie; conferenties, congressen en seminaries; andere beroepsdoeleinden.

Het eerste motief slaat op vakanties of verblijven van louter recreatieve aard. De conferenties, congressen, seminaries en andere beroepsdoeleinden staan samen voor het zakentoerisme in brede zin. Onderstaande figuur toont de globale verdeling van de overnachtingen in België en de Gewesten naar de verschillende verblijfsmotieven. Acht op de tien overnachtingen in België heeft recreatieve doeleinden. De meeste recreatieve verblijven vinden plaats in het Vlaamse Gewest en Wallonië. Brussel, met zijn sterk internationaal karakter, trekt meer zakelijke reizigers aan. 37% van de toeristen in Brussel is te situeren in het MICE-segment (MICE: Meetings, Incentives, Congressen, en Exhibitions of Events) en 18% zijn overnachtingen van individuele zakentoeristen.

Figuur 4: Verdeling van de overnachtingen in België naar verblijfsmotief 2008 100% 90% 80%

8% 7%

10% 11%

10% 6%

18%

70%

37%

60% 50% 40% 30% 20% 10%

79%

86%

België

Vlaams Gewest

84%

45%

0% Brussels Gewest

Waals Gewest

Als we de overnachtingen en aankomsten bekijken naar de belangrijkste herkomstlanden en in elk Gewest, wordt snel duidelijk dat het belang van het recreatieve toerisme afneemt naarmate het land van herkomst verder verwijderd is. Zo is bijna 90% van de binnenlandse en Nederlandse overnachtingen van recreatieve aard, terwijl slechts 40% van de Amerikaanse overnachtingen recreatieve doeleinden heeft. Een vergelijkbaar beeld krijgen we voor de aankomsten, zij het dat ontspanning en vakantie een iets kleiner aandeel heeft door de kortere duur van zakenreizen.

Ontspanning en vakantie Conferentie, congres en seminarie Andere beroepsdoeleinden



41

Tabel 52: Verdeling van de overnachtingen in België 2008 naar motief (in %) Land van herkomst

Ontspanning en vakantie

Conferentie, congres, seminarie

Andere beroepsdoeleinden

Totaal

88,5%

6,0%

5,5%

100%

België Nederland

88,3%

5,6%

6,1%

100%

Frankrijk

70,8%

13,3%

16,0%

100%

Verenigd Koninkrijk

68,9%

18,1%

13,0%

100%

Duitsland

68,8%

13,1%

18,2%

100%

V.S. Amerika

39,6%

42,1%

18,2%

100%



Tabel 53: Verdeling van de overnachtingen in het Vlaamse Gewest 2008 naar motief (in %) Land van herkomst




Totaal

België

91,3%

4,3%

4,5%

100%

Nederland

88,4%

4,7%

6,9%

100%

Duitsland

76,8%

8,0%

15,2%

100%

Verenigd Koninkrijk

77,5%

10,9%

11,6%

100%

Frankrijk

83,3%

6,9%

9,8%

100%

V.S. Amerika

49,3%

32,1%

18,6%

100%



Tabel 54: Verdeling van de overnachtingen in het Brusselse Gewest 2008 naar motief (in %) Land van herkomst




Totaal

België

37,2%

41,2%

21,6%

100%

Frankrijk

55,9%

25,4%

18,6%

100%

Verenigd Koninkrijk

48,4%

37,1%

14,5%

100%

Duitsland

43,2%

33,1%

23,7%

100%

Nederland

49,2%

34,3%

16,6%

100%

Spanje

58,4%

23,4%

18,3%

100%


Tabel 55: Verdeling van de overnachtingen in het Waalse Gewest 2008 naar motief (in %) Land van herkomst




Totaal

België

88,9%

5,2%

5,9%

100%

Nederland

96,8%

1,2%

2,0%

100%

Frankrijk

61,0%

11,9%

27,1%

100%

Duitsland

63,8%

9,9%

26,4%

100%

Verenigd Koninkrijk

71,7%

9,8%

18,5%

100%

Italië

47,9%

17,8%

34,4%

100%


42

Tabel 56: Verdeling van de aankomsten in België 2008 naar motief (in %) Land van herkomst




Totaal

79,9%

10,6%

9,6%

100%

België Nederland

80,0%

10,1%

9,8%

100%

Frankrijk

66,6%

16,5%

16,9%

100%

Verenigd Koninkrijk

66,5%

20,2%

13,3%

100%

Duitsland

58,5%

19,5%

22,0%

100%

Spanje

64,3%

19,4%

16,3%

100%



Tabel 57: Verdeling van de aankomsten in het Vlaamse Gewest 2008 naar motief (in %) Land van herkomst




Totaal

België

82,6%

8,5%

8,8%

100%

Nederland

80,7%

8,4%

10,9%

100%

Verenigd Koninkrijk

75,6%

12,2%

12,2%

100%

Duitsland

65,6%

13,7%

20,7%

100%

Frankrijk

75,9%

10,9%

13,2%

100%

V.S. Amerika

54,3%

30,6%

15,1%

100%



Tabel 58: Verdeling van de aankomsten in het Brusselse Gewest 2008 naar motief (in %) Land van herkomst




Totaal

België

40,1%

38,7%

21,2%

100%

Frankrijk

58,6%

24,1%

17,3%

100%

Verenigd Koninkrijk

47,3%

38,5%

14,2%

100%

Duitsland

42,1%

34,1%

23,8%

100%

Nederland

48,6%

35,0%

16,4%

100%

Spanje

58,2%

24,1%

17,8%

100%


Tabel 59: Verdeling van de aankomsten in het Waalse Gewest 2008 naar motief (in %) Land van herkomst




Totaal

België

84,8%

7,3%

7,9%

100%

Nederland

93,5%

2,7%

3,8%

100%

Frankrijk

61,6%

15,3%

23,1%

100%

Duitsland

62,3%

13,7%

23,9%

100%

Verenigd Koninkrijk

73,8%

9,5%

16,7%

100%

Italië

55,9%

17,7%

26,4%

100%


43

6. Kust, kunststeden, Vlaamse regio’s In Vlaanderen zijn drie types bestemmingen te onderscheiden: de Vlaamse kust, de kunststeden (Antwerpen, Brugge, Brussel, Gent, Leuven en Mechelen) en de Vlaamse regio’s. De som van de overnachtingen of van de aankomsten in deze drie komt overeen met respectievelijk de overnachtingen of aankomsten in het Vlaamse plus het Brusselse Gewest. De kust neemt het grootste deel van de overnachtingen voor haar rekening (36%). De kunststeden zorgen voor 34% en de Vlaamse regio’s voor 31%. Aan de kust daalt het aantal commerciële overnachtingen met -6,1% tegenover 2007. De negatieve trend voor de kust is al jaren bezig, de gemiddelde jaarlijkse daling in de periode 2004 - 2008 bedraagt -4,2%. Het jaar 2008 was dus een zwak jaar voor het commercieel logies aan de kust. De kunststeden kennen een vooruitgang van +4,1% in 2008 waardoor het volume van de 6 steden in de buurt komt van dat van de kust. Het aantal overnachtingen in de Vlaamse regio’s neemt toe met +1,6%.

Tabel 60: Overnachtingen naar kust, kunststeden, Vlaamse regio’s 2004-2008

Kust

2004

2007

2008

2007-2008

GJG 2004-2008

Aandeel 2008

11.957.151

10.702.008

10.054.496

-6,1%

-4,2%

36%

Kunststeden

8.291.925

9.129.110

9.506.509

+4,1%

+3,5%

34%

Vlaamse regio’s

7.774.340

8.571.706

8.709.158

+1,6%

+2,9%

31%

28.023.416

28.402.824

28.270.163

-0,5%

+0,2%

100%

Vlaanderen



De kunststeden trekken de meeste toeristen aan. Voor het eerst vindt de helft van alle aankomsten in Vlaanderen plaats in de zes kunststeden. De Vlaamse regio’s komen hier op de tweede plaats met 31%. Verblijven in de kunststeden zijn dus korter dan aan de kust en in de Vlaamse regio’s. Aan de kust dalen ook de aankomsten, zij het minder sterk dan het aantal overnachtingen. Het aantal aankomsten in de kunststeden en in de Vlaamse regio’s neemt toe. Ook bij de aankomsten is de stijging in de kunststeden het sterkst. De gemiddelde jaarlijkse groei van de aankomsten over een periode van vijf jaar ligt zowel in de kuststeden als in de Vlaamse regio’s rond +4%.

Tabel 61: Aankomsten naar kust, kunststeden, Vlaamse regio’s 2004-2008 2004

2007

2008

2007-2008

GJG 2004-2008

Aandeel 2008

Kust

2.016.349

1.992.368

1.926.868

-3,3%

-1,1%

19%

Kunststeden

4.426.959

4.872.647

5.116.195

+5,0%

+3,7%

50%

Vlaamse regio’s

2.682.316

3.015.855

3.132.431

+3,9%

+4,0%

31%

Vlaanderen

9.125.624

9.880.870

10.175.494

+3,0%

+2,8%

100%



Door de combinatie van citytrips en verblijven van zakenlui is de verblijfsduur het kortst in de kunststeden, gemiddeld 1,9 nachten. Aan de kust is de verblijfsduur het langst (5,2 nachten). De Vlaamse regio’s zitten daar tussenin met 2,8 nachten, wat ook de gemiddelde verblijfsduur is in heel Vlaanderen.

44

7. De voornaamste trends naar logiesvorm De Federale Overheidsdienst Economie - Algemene Directie Statistiek registreert aankomsten en overnachtingen van toeristen in volgende logiesvormen: hotels, campings, vakantieparken, logies voor doelgroepen (jeugd- en sociaal volwassenlogies) en huurlogies (enkel via verhuurkantoren aan de kust). Personen die verblijven bij familie, vrienden of kennissen, mensen die in ons land in een tweede eigendom verblijven, overnachtingen in huurvakantiewoningen in het binnenland en overnachtingen in gastenkamers zonder hotelvergunning, zijn bijgevolg niet opgenomen in deze cijfers. Een volledige omschrijving van de commerciële logiesvormen vindt u achteraan in deze publicatie. Omwille van vertrouwelijkheid worden de gegevens van de campings in het Brusselse Gewest geteld bij die van de logies voor doelgroepen.

Gewest vindt 38% van de overnachtingen plaats in hotels. Op de tweede plaats komt het huurlogies. Het aantal overnachtingen in hotels stijgt net zoals in de logies voor doelgroepen. In huurlogies, campings en vakantieparken valt het aantal overnachtingen in 2008 sterk terug. De terugval is bij deze drie ook sterker dan gemiddeld sinds 2004. Het hotel is een typische logiesvorm voor kortere trips. Het is niet verrassend dat de hotels het beter doen dan andere accommodaties die typisch zijn voor langere verblijven, gezien de trend naar meer, maar kortere verblijven. In Brussel vertegenwoordigen hotels zowel 95% van het aanbod als van de vraag. De overige overnachtingen worden in Brussel gegenereerd in de categorie van de logies voor doelgroepen. In de hotels is er een stijging van het aantal overnachtingen terwijl er in de logies voor doelgroepen een lichte daling is.

Hotels zijn zowel in het Vlaamse als Brusselse Gewest de populairste logiesvorm. In het Vlaamse

Tabel 62: Overnachtingen naar logiesvorm in het Vlaamse Gewest 2004-2008 2004

2007

2008

2007-2008

GJG 2004-2008

Aandeel 2008

Hotels

7.563.753

8.639.042

8.789.604

+1,7%

+3,8%

38%

Campings

2.054.192

1.819.778

1.701.501

-6,5%

-4,6%

7%

Vakantieparken

3.542.885

3.511.115

3.365.667

-4,1%

-1,3%

15%

Logies voor doelgroepen

3.855.272

3.995.603

4.165.687

+4,3%

+2,0%

18%

Huurlogies kust

6.289.647

5.338.022

4.976.690

-6,8%

-5,7%

22%

23.305.749

23.303.560

22.999.149

-1,3%

-0,3%

100%

Totaal



45

Tabel 63: Overnachtingen naar logiesvorm in het Brusselse Gewest 2004-2008

Hotels Logies voor doelgroepen Totaal

2004

2007

2008

2007-2008

GJG 2004-2008

Aandeel 2008

4.478.093

4.832.683

5.007.163

239.574

266.581

263.851

+3,6%

+2,8%

95%

-1,0%

+2,4%

5%

4.717.667

5.099.264

5.271.014

+3,4%

+2,8%

100%


Het aandeel van de hotels in de aankomsten in Vlaanderen ligt heel wat hoger dan bij de overnachtingen. Dat is een gevolg van de lagere verblijfsduur in de hotelsector. De huurlogies aan zee, en in mindere mate de vakantieparken en campings, vertonen het omgekeerde beeld. Slechts 5% van de aankomsten vindt plaats in (commercieel) huurlogies (aan de kust), terwijl meer dan een op vijf overnachtingen ondernomen wordt in de verhuur. Merk op dat de evolutie van de aankomsten in de verhuursector en de campings een minder negatieve trend vertoont dan de evolutie van de overnachtingen. Bij de vakantieparken is het omgekeerde waar en is de verblijfsduur iets verlengd, wat ingaat tegen de algemene trend.

Tabel 64: Aankomsten naar logiesvorm in het Vlaamse Gewest 2004-2008

Hotels

2004

2007

2008

2007-2008

GJG 2004-2008

Aandeel 2008

3.881.239

4.468.094

4.627.826

+3,6%

+4,5%

63%

Campings

384.543

358.315

344.639

-3,8%

-2,7%

5%

Vakantieparken

816.359

791.288

750.206

-5,2%

-2,1%

10%

1.097.249

1.161.589

1.248.915

+7,5%

+3,3%

17%

409.918

367.785

356.039

-3,2%

-3,5%

5%

6.589.308

7.147.071

7.327.625

+2,5%

+2,7%

100%

Logies voor doelgroepen Huurlogies kust Totaal



Tabel 65: Aankomsten naar logiesvorm in het Brusselse Gewest 2004-2008

Hotels Logies voor doelgroepen Totaal

2004

2007

2008

2007-2008

GJG 2004-2008

Aandeel 2008

2.377.570

2.561.131

2.684.089

158.746

172.668

163.780

+4,8%

+3,1%

94%

-5,1%

+0,8%

6%

2.536.316

2.733.799

2.847.869

+4,2%

+2,9%

100%


46

8. Het logiesaanbod Bij de bespreking van de logiescapaciteit opteren we voor een weergave van de gemiddelde dagcapaciteit in de maand augustus. De cijfers zijn exclusief huurlogies en gastenkamers. Een aanzienlijk aantal gastenkamers is wel bij de hotels opgenomen omdat ze over een hotelvergunning beschikken. Gegevens over het exacte aantal inrichtingen in de verhuursector zijn niet gekend. Wel zijn er vraaggegevens bekend van de commerciële verhuur via verhuurkantoren aan de kust. In het totaal telt Vlaanderen 2.290 commerciële logiesinrichtingen. Ruim 90% van de aanbieders is gelegen in het Vlaamse Gewest, 8% in Brussel. In het Vlaamse Gewest zijn er 2.109 inrichtingen met samen 211.000 slaapplaatsen, in Brussel 181 inrichtingen met ruim 32.200 plaatsen. Opvallend is dat in beide Gewesten het aantal inrichtingen is toegenomen terwijl de capaciteit afneemt. In het Vlaamse Gewest is zes op tien logiesinrichtingen een hotel, samen goed voor 32% van de logiescapaciteit.

Campings en vakantieparken, die slechts 12% en 1% van het aantal logiesinstellingen uitmaken, staan wel voor 26% en 13% van de capaciteit. Dat komt omdat het gemiddeld aantal slaapplaatsen er hoog ligt: respectievelijk 219 en 1.654 plaatsen per inrichting. Ter vergelijking, een hotel in het Vlaamse Gewest heeft gemiddeld 55 slaapplaatsen. Brusselse hotels scoren met gemiddeld 181 bedden veel hoger. Hoewel Brussel slechts voor 12% staat van alle hotels in Vlaanderen, vormen deze hotels een derde van de totale Vlaamse hotelcapaciteit. Bijna drie op tien inrichtingen in het Vlaamse Gewest behoort tot de categorie van de logies voor doelgroepen. Het betreft jeugdlogies (jeugdverblijfcentra, jongerenherbergen, …) en sociaal volwassenenlogies. Hun gemiddelde capaciteit is 100 bedden en in totaal zijn er 63.524 slaapplaatsen beschikbaar. Dat is iets minder dan in hotels in het Vlaamse Gewest. De groei is in deze sector wel het grootst in 2008, zowel qua aantal inrichtingen als capaciteit.

Tabel 66: Logiesinstellingen en capaciteit in het Vlaamse Gewest 2007-2008

Tabel 67: Logiesinstellingen en capaciteit in het Brusselse Gewest 2007-2008

Logiesvorm

Logiesvorm

2007

2008

2007-2008

Aandeel 2008

Campings Vakantieparken Logies voor doelgroepen Totaal

2008

2007-2008

Aandeel 2008

Aantal inrichtingen

Aantal inrichtingen Hotels

2007

1.210

1.225

+1,2%

58%

Hotels

164

172

+4,9%

95%

255

248

-2,7%

12%

Campings

0

1

-

1%


7

8

+14,3%

4%

171

181

5,8%

100%

32.790

32.045

-2,3%

97%

0

1

-

1%

1.095

1.020

-6,8%

3%

33.885

33.065

-2,4%

100%

18

16

-11,1%

1%

566

620

+9,5%

29%

2.049

2.109

+2,9%

100%

Totaal

Capaciteit (in aantal slaapplaatsen) Hotels


66.662

66.903

+0,4%

32%

Campings

Campings

56.909

54.284

-4,6%

26%


Vakantieparken

27.808

26.467

-4,8%

13%

Totaal


61.562

63.524

+3,2%

30%

toerisme | planning & onderzoek

212.941

211.179

-0,8%

100%

Totaal

vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek


47

Tabel 68: Logiesinstellingen en capaciteit in Vlaanderen 2007-2008 Logiesvorm

2007

2008

2007-2008

Aandeel 2008

1.374

1.397

+1,7%

61%

255

249

-2,4%

11%

18

16

-11,1%

1%

573

628

+9,6%

27%

2.220

2.290

+3,2%

100%

Aantal inrichtingen Hotels Campings Vakantieparken Logies voor doelgroepen Totaal


98.707

97.964

-0,8%

40%

Campings

56.909

54.444

-4,3%

22%

Vakantieparken

27.808

26.467

-4,8%

11%


62.582

64.584

+3,2%

27%

248.346

246.006

-0,9%

100%

Totaal


48

verblijfstoerisme in Vlaanderen 2004-2008 g statistisch overzicht

50

Overnachtingen 2008 (tabellen exclusief verhuur)

I

BELGIË

52

II.

VLAAMS GEWEST

53

III.

BRUSSELS GEWEST

54

IV.

WAALS GEWEST

55

V.

VLAANDEREN

56

VI.

KUST

57

VII.

KUNSTSTEDEN

58

VIII.

VLAAMSE REGIO’S

59

51

52

AANTAL OVERNACHTINGEN IN 2008 NUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN 2008 Land van herkomst

BELGIË BELGIUM

Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks

België Nederland Duitsland Frankrijk Verenigd Koninkrijk Luxemburg Ierland Denemarken Zweden Finland Italië Spanje Portugal Griekenland Oostenrijk Polen Tsjechië Hongarije Noorwegen Zwitserland Rusland V.S. Amerika Canada Japan China India Israël Turkije Andere

5.421.502 1.884.428 1.243.047 1.475.516 1.924.210 128.926 79.786 94.834 128.929 60.837 441.199 524.277 86.935 70.789 67.402 183.166 50.321 63.006 62.904 123.965 119.895 574.281 89.467 183.631 109.815 107.704 59.132 59.206 1.122.203

1.113.306 1.283.760 115.884 110.413 77.722 7.742 2.334 9.606 2.372 1.353 8.365 12.575 3.112 1.159 1.743 18.687 1.896 1.159 1.616 4.174 308 1.795 806 190 72 32 377 5 13.379

BUITENLAND

11.119.811 16.541.313

ALGEMEEN TOTAAL

toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | planning & research

Logiesvormen voor doelgroepen Accommodation for target groups

Totaal

Country of origin

1.980.676 1.742.211 460.910 343.525 74.528 32.414 1.495 6.569 652 278 5.627 5.493 2.410 12 1.091 7.127 2.833 535 278 3.742 557 2.071 302 240 620 24 1.842 86 9.785

5.095.653 264.765 81.739 142.018 86.062 16.472 3.965 6.565 5.619 6.410 16.674 44.153 2.995 1.120 4.964 14.266 4.054 5.685 1.281 9.092 5.177 21.045 12.691 8.261 4.080 1.295 1.507 2.081 76.962

13.611.137 5.175.164 1.901.580 2.071.472 2.162.522 185.554 87.580 117.574 137.572 68.878 471.865 586.498 95.452 73.080 75.200 223.246 59.104 70.385 66.079 140.973 125.937 599.192 103.266 192.322 114.587 109.055 62.858 61.378 1.222.329

Belgium Netherlands Germany France United Kingdom Luxembourg Ireland Denmark Sweden Finland Italy Spain Portugal Greece Austria Poland Czech Republic Hungary Norway Switzerland Russia U.S.A. Canada Japan China India Israel Turkey Others

1.682.636

2.707.257

850.998

16.360.702

FOREIGN COUNTRIES

2.795.942

4.687.933

5.946.651

29.971.839

OVERALL TOTAL

Total

Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics


VLAAMS GEWEST FLEMISH REGION

Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


3.356.566 1.262.821 702.937 552.163 1.168.810 80.074 29.064 31.896 52.292 17.099 152.640 164.163 23.879 18.579 27.433 98.654 21.128 22.157 18.489 45.118 54.601 232.870 37.607 76.307 40.601 60.441 28.610 25.561 387.044

782.565 631.697 92.367 64.112 57.204 6.265 1.826 5.281 1.864 988 5.596 11.122 1.677 1.124 1.683 16.431 1.751 858 1.332 2.387 218 1.348 598 170 72 8 246 3 10.708

BUITENLAND

5.433.038

ALGEMEEN TOTAAL

8.789.604

53



Totaal

Country of origin

1.415.552 1.126.128 399.234 303.285 66.678 30.504 1.391 1.456 256 184 4.645 1.332 705 0 285 3.154 1.045 207 201 3.408 227 1.793 302 52 36 0 1.451 14 2.142

3.704.471 183.301 39.122 46.283 68.026 13.074 2.035 2.763 1.552 3.805 5.119 20.164 1.241 501 1.155 8.809 2.527 2.203 702 2.827 616 8.581 5.346 2.341 1.339 544 1.177 953 35.110

9.259.154 3.203.947 1.233.660 965.843 1.360.718 129.917 34.316 41.396 55.964 22.076 168.000 196.781 27.502 20.204 30.556 127.048 26.451 25.425 20.724 53.740 55.662 244.592 43.853 78.870 42.048 60.993 31.484 26.531 435.004


918.936

1.950.115

461.216

8.763.305

FOREIGN COUNTRIES

1.701.501

3.365.667

4.165.687

18.022.459

OVERALL TOTAL

Total


54


BRUSSELS GEWEST BRUSSELS REGION

Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks

725.849 343.647 392.723 586.442 593.231 29.041 44.255 51.866 68.000 40.229 204.069 324.753 40.760 47.957 34.274 49.974 23.303 26.324 39.773 64.016 52.871 281.695 43.035 97.475 50.915 43.716 21.266 29.853 655.851

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

BUITENLAND

4.281.314

ALGEMEEN TOTAAL

5.007.163




Totaal

Country of origin

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

38.347 11.207 28.591 51.014 11.787 264 1.439 2.955 3.786 1.142 8.272 21.796 1.239 548 3.033 4.314 1.093 2.587 400 4.335 1.295 11.686 6.194 5.604 2.573 714 233 786 36.617

764.196 354.854 421.314 637.456 605.018 29.305 45.694 54.821 71.786 41.371 212.341 346.549 41.999 48.505 37.307 54.288 24.396 28.911 40.173 68.351 54.166 293.381 49.229 103.079 53.488 44.430 21.499 30.639 692.468


0

0

225.504

4.506.818

FOREIGN COUNTRIES

0

0

263.851

5.271.014

OVERALL TOTAL

Total



WAALS GEWEST WALLOON REGION

Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


1.339.087 277.960 147.387 336.911 162.169 19.811 6.467 11.072 8.637 3.509 84.490 35.361 22.296 4.253 5.695 34.538 5.890 14.525 4.642 14.831 12.423 59.716 8.825 9.849 18.299 3.547 9.256 3.792 79.308

330.638 651.966 23.461 45.325 20.455 1.477 502 4.306 508 363 2.621 1.344 1.435 35 60 2.199 131 293 284 1.706 86 442 207 11 0 24 131 2 2.449

BUITENLAND

1.405.459

ALGEMEEN TOTAAL

2.744.546

55



Totaal

Country of origin

565.124 616.083 61.676 40.240 7.850 1.910 104 5.113 396 94 982 4.161 1.705 12 806 3.973 1.788 328 77 334 330 278 0 188 584 24 391 72 7.643

1.352.938 70.354 14.082 45.697 6.312 3.134 497 866 281 1.465 3.431 2.302 515 71 776 1.200 448 903 179 2.011 3.270 783 1.152 325 168 37 97 342 5.457

3.587.787 1.616.363 246.606 468.173 196.786 26.332 7.570 21.357 9.822 5.431 91.524 43.168 25.951 4.371 7.337 41.910 8.257 16.049 5.182 18.882 16.109 61.219 10.184 10.373 19.051 3.632 9.875 4.208 94.857


761.823

757.142

166.155

3.090.579

FOREIGN COUNTRIES

1.092.461

1.322.266

1.519.093

6.678.366

OVERALL TOTAL

Total


56


VLAANDEREN* FLANDERS*

Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


4.082.415 1.606.468 1.095.660 1.138.605 1.762.041 109.115 73.319 83.762 120.292 57.328 356.709 488.916 64.639 66.536 61.707 148.628 44.431 48.481 58.262 109.134 107.472 514.565 80.642 173.782 91.516 104.157 49.876 55.414 1.042.895

782.565 631.697 92.367 64.112 57.204 6.265 1.826 5.281 1.864 988 5.596 11.122 1.677 1.124 1.683 16.431 1.751 858 1.332 2.387 218 1.348 598 170 72 8 246 3 10.708

BUITENLAND

9.714.352 13.796.767

ALGEMEEN TOTAAL



Totaal

1.415.552 1.126.128 399.234 303.285 66.678 30.504 1.391 1.456 256 184 4.645 1.332 705 0 285 3.154 1.045 207 201 3.408 227 1.793 302 52 36 0 1.451 14 2.142

3.742.818 194.508 67.713 97.297 79.813 13.338 3.474 5.718 5.338 4.947 13.391 41.960 2.480 1.049 4.188 13.123 3.620 4.790 1.102 7.162 1.911 20.267 11.540 7.945 3.912 1.258 1.410 1.739 71.727

10.023.350 3.558.801 1.654.974 1.603.299 1.965.736 159.222 80.010 96.217 127.750 63.447 380.341 543.330 69.501 68.709 67.863 181.336 50.847 54.336 60.897 122.091 109.828 537.973 93.082 181.949 95.536 105.423 52.983 57.170 1.127.472


918.936

1.950.115

686.720

13.270.123

FOREIGN COUNTRIES

1.701.501

3.365.667

4.429.538

23.293.473

OVERALL TOTAL

*Vlaanderen = Vlaams + Brussels Gewest *Flanders = Flemish + Brussels Region

Country of origin

Total



België Nederland Duitsland Frankrijk Verenigd Koninkrijk Luxemburg Ierland Denemarken Zweden Finland Italië Spanje Portugal Griekenland Oostenrijk Polen Tsjechië Hongarije Noorwegen Zwitserland Rusland V.S. Amerika Canada Japan China India Israël Turkije Andere BUITENLAND ALGEMEEN TOTAAL 57


KUST COAST

Hotels

Campings

Vakantieparken


Totaal

Hotels

Camp sites

Holiday parks

1.334.040 137.342 127.783 63.028 193.960 58.198 713 864 914 293 5.480 4.794 904 582 1.366 2.338 1.276 445 676 2.954 2.623 6.745 3.455 4.467 220 390 3.652 184 22.036

492.396 71.574 48.193 39.853 9.953 5.551 71 628 317 47 590 1.056 68 16 103 196 246 48 113 755 71 103 27 0 2 0 6 0 1.043

647.682 1.981.722

Country of origin

441.982 257.105 130.152 103.602 26.538 16.107 119 107 60 184 0 178 0 0 102 376 758 35 0 476 40 110 78 0 9 0 184 14 299

1.376.245 10.659 8.802 27.601 4.099 11.993 558 12 76 4 306 358 16 24 38 104 10 0 18 349 12 372 511 482 3 4 484 9 1.294

3.644.663 476.680 314.930 234.084 234.550 91.849 1.461 1.611 1.367 528 6.376 6.386 988 622 1.609 3.014 2.290 528 807 4.534 2.746 7.330 4.071 4.949 234 394 4.326 207 24.672


180.630

536.633

68.198

1.433.143

FOREIGN COUNTRIES

673.026

978.615

1.444.443

5.077.806

OVERALL TOTAL

Total


58


KUNSTSTEDEN HISTORIC CITIES

Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


1.482.778 1.125.655 693.674 868.034 1.274.429 40.662 63.205 68.796 103.143 49.019 282.539 447.102 55.913 61.164 48.337 100.275 31.231 39.552 50.228 90.441 90.282 432.090 66.577 148.436 67.534 82.647 40.765 45.820 884.318

20.738 44.453 8.843 9.697 20.940 43 816 1.539 273 169 2.454 5.681 484 42 921 321 508 168 169 639 101 582 359 143 49 0 133 0 2.225

BUITENLAND

7.351.868

ALGEMEEN TOTAAL

8.834.646



Totaal

Country of origin

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

178.226 42.793 39.676 63.077 30.121 961 2.359 3.745 4.988 1.533 11.243 40.213 2.172 940 3.688 6.712 2.852 3.525 817 5.570 1.645 19.310 10.579 7.281 3.587 1.143 663 1.161 58.793

1.681.742 1.212.901 742.193 940.808 1.325.490 41.666 66.380 74.080 108.404 50.721 296.236 492.996 58.569 62.146 52.946 107.308 34.591 43.245 51.214 96.650 92.028 451.982 77.515 155.860 71.170 83.790 41.561 46.981 945.336


101.752

0

371.147

7.824.767

FOREIGN COUNTRIES

122.490

0

549.373

9.506.509

OVERALL TOTAL

Total



VLAAMSE REGIO’S FLEMISH COUNTRYSIDE

Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


1.265.597 343.471 274.203 207.543 293.652 10.255 9.401 14.102 16.235 8.016 68.690 37.020 7.822 4.790 12.004 46.015 11.924 8.484 7.358 15.739 14.567 75.730 10.610 20.879 23.762 21.120 5.459 9.410 136.541

269.534 515.767 35.387 15.538 26.374 671 945 3.133 1.274 774 2.700 4.494 1.125 1.066 659 15.971 1.011 650 1.050 1.074 50 668 213 36 21 8 107 3 7.662

BUITENLAND

1.714.802

ALGEMEEN TOTAAL

2.980.399

59



Totaal

Country of origin

973.570 869.023 269.082 199.683 40.140 14.397 1.272 1.349 196 0 4.645 1.154 705 0 183 2.778 287 172 201 2.932 187 1.683 224 52 27 0 1.267 0 1.843

2.188.244 140.959 19.179 5.643 45.530 384 551 1.942 274 3.408 1.694 1.280 292 85 462 6.250 744 1.257 267 1.162 250 580 449 173 322 111 263 569 11.418

4.696.945 1.869.220 597.851 428.407 405.696 25.707 12.169 20.526 17.979 12.198 77.729 43.948 9.944 5.941 13.308 71.014 13.966 10.563 8.876 20.907 15.054 78.661 11.496 21.140 24.132 21.239 7.096 9.982 157.464


638.431

1.413.482

245.498

4.012.213

FOREIGN COUNTRIES

907.965

2.387.052

2.433.742

8.709.158

OVERALL TOTAL

Total


60

Evolutie overnachtingen 2004-2008 (tabellen exclusief verhuur)

I.

BELGIË

62

II.

VLAAMS GEWEST

63

III.

BRUSSELS GEWEST

64

IV.

WAALS GEWEST

65

V.

VLAANDEREN

66

VI.

KUST

67

VII.

KUNSTSTEDEN

68

VIII.

VLAAMSE REGIO’S

69

61

62

EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2004 TOT 2008 TREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2004 TO 2008

BELGIË BELGIUM

Land van herkomst

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

Country of origin


12.949.882 4.973.469 1.981.742 1.882.048 2.329.752 175.255 103.543 117.691 151.462 62.849 437.367 434.701 72.364 81.996 63.053 122.908 47.856 50.402 72.751 122.440 78.947 633.099 95.973 241.985 145.548 54.548 62.818 55.773 892.174

12.850.367 4.945.127 1.955.851 1.949.358 2.200.553 177.946 88.679 120.837 146.735 70.247 441.620 466.814 83.385 86.906 61.068 138.233 49.864 51.441 70.366 126.202 103.783 631.255 93.482 213.696 141.552 53.055 64.336 65.771 932.164

13.332.034 5.156.292 1.925.213 2.066.796 2.190.431 185.676 80.416 120.920 146.094 70.109 452.493 488.029 76.904 99.077 69.013 193.258 54.146 57.539 71.466 128.914 108.792 630.338 100.889 206.399 146.687 60.045 66.518 62.322 1.025.201

13.578.045 5.114.679 1.949.312 2.005.244 2.214.744 180.605 83.171 114.145 139.919 66.971 465.649 545.038 105.079 94.516 72.643 233.269 58.604 68.756 66.420 131.919 117.634 652.577 108.743 205.174 141.299 79.763 70.776 68.312 1.116.350

13.611.137 5.175.164 1.901.580 2.071.472 2.162.522 185.554 87.580 117.574 137.572 68.878 471.865 586.498 95.452 73.080 75.200 223.246 59.104 70.385 66.079 140.973 125.937 599.192 103.266 192.322 114.587 109.055 62.858 61.378 1.222.329

+0,2% +1,2% -2,4% +3,3% -2,4% +2,7% +5,3% +3,0% -1,7% +2,8% +1,3% +7,6% -9,2% -22,7% +3,5% -4,3% +0,9% +2,4% -0,5% +6,9% +7,1% -8,2% -5,0% -6,3% -18,9% +36,7% -11,2% -10,2% +9,5%

+1,3% +1,0% -1,0% +2,4% -1,8% +1,4% -4,1% -0,0% -2,4% +2,3% +1,9% +7,8% +7,2% -2,8% +4,5% +16,1% +5,4% +8,7% -2,4% +3,6% +12,4% -1,4% +1,8% -5,6% -5,8% +18,9% +0,0% +2,4% +8,2%


BUITENLAND

15.544.514

15.530.326

16.039.977

16.271.311

16.360.702

+0,5%

+1,3%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

28.494.396

28.380.693

29.372.011

29.849.356

29.971.839

+0,4%

+1,3%

OVERALL TOTAL


* GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei * AAG = Average Annual Growth




Land van herkomst

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

Country of origin


8.579.475 3.025.305 1.390.161 901.277 1.397.904 136.067 28.455 35.397 55.570 18.176 156.189 139.880 20.918 27.071 22.510 59.835 23.111 18.175 28.218 40.658 40.248 267.397 44.550 110.535 39.948 36.622 40.913 27.560 303.977

8.575.542 2.991.035 1.377.179 951.297 1.370.780 134.443 25.599 36.736 53.464 23.435 145.908 146.374 24.968 31.290 22.941 68.833 24.951 17.261 24.885 44.472 51.517 274.192 41.978 95.588 43.215 36.714 43.771 30.252 327.941

8.930.106 3.144.019 1.339.239 1.020.279 1.350.830 139.033 24.447 34.951 56.529 18.635 158.444 162.546 27.312 45.721 27.342 117.374 25.760 21.412 24.641 47.560 56.828 268.494 45.926 94.019 43.442 40.982 42.838 25.153 371.503

9.150.875 3.139.444 1.313.729 929.570 1.389.033 128.686 29.279 37.925 56.439 19.676 162.600 177.200 34.682 42.683 30.226 140.269 29.787 22.487 21.910 48.829 58.500 267.458 49.667 90.702 46.902 44.851 39.696 33.969 428.464

9.259.154 3.203.947 1.233.660 965.843 1.360.718 129.917 34.316 41.396 55.964 22.076 168.000 196.781 27.502 20.204 30.556 127.048 26.451 25.425 20.724 53.740 55.662 244.592 43.853 78.870 42.048 60.993 31.484 26.531 435.004

+1,2% +2,1% -6,1% +3,9% -2,0% +1,0% +17,2% +9,2% -0,8% +12,2% +3,3% +11,1% -20,7% -52,7% +1,1% -9,4% -11,2% +13,1% -5,4% +10,1% -4,9% -8,5% -11,7% -13,0% -10,3% +36,0% -20,7% -21,9% +1,5%

+1,9% +1,4% -2,9% +1,7% -0,7% -1,1% +4,8% +4,0% +0,2% +5,0% +1,8% +8,9% +7,1% -7,1% +7,9% +20,7% +3,4% +8,8% -7,4% +7,2% +8,4% -2,2% -0,4% -8,1% +1,3% +13,6% -6,3% -0,9% +9,4%


BUITENLAND

8.436.627

8.461.019

8.775.259

8.814.663

8.763.305

-0,6%

+1,0%

FOREIGN COUNTRIES

17.016.102

17.036.561

17.705.365

17.965.538

18.022.459

+0,3%

+1,4%

OVERALL TOTAL

ALGEMEEN TOTAAL




63

64



Land van herkomst

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

Country of origin


519.809 323.499 371.135 542.869 736.367 23.157 68.480 64.468 83.890 40.351 208.927 265.783 43.316 50.433 32.910 41.301 16.898 28.087 40.341 65.337 32.010 305.050 40.876 118.418 93.734 15.046 17.365 25.608 502.202

531.638 329.750 349.918 566.420 656.716 24.570 56.258 61.067 80.192 43.161 196.329 286.048 43.523 50.741 28.932 46.029 17.808 27.479 39.922 63.935 42.879 300.151 41.097 106.362 78.676 13.140 16.912 32.911 517.449

630.365 331.209 365.805 587.598 650.999 25.653 49.068 63.703 76.326 47.133 196.342 292.923 35.808 49.839 35.842 46.801 19.941 27.250 40.918 64.938 42.124 307.390 44.687 100.318 77.972 15.750 17.342 34.151 558.281

722.629 345.275 408.663 597.194 632.699 27.416 46.407 53.527 72.651 43.385 209.063 327.034 43.747 48.074 35.804 50.909 21.289 29.584 38.978 64.408 48.216 328.156 47.607 102.304 72.306 29.787 23.809 30.875 597.468

764.196 354.854 421.314 637.456 605.018 29.305 45.694 54.821 71.786 41.371 212.341 346.549 41.999 48.505 37.307 54.288 24.396 28.911 40.173 68.351 54.166 293.381 49.229 103.079 53.488 44.430 21.499 30.639 692.468

+5,8% +2,8% +3,1% +6,7% -4,4% +6,9% -1,5% +2,4% -1,2% -4,6% +1,6% +6,0% -4,0% +0,9% +4,2% +6,6% +14,6% -2,3% +3,1% +6,1% +12,3% -10,6% +3,4% +0,8% -26,0% +49,2% -9,7% -0,8% +15,9%

+10,1% +2,3% +3,2% +4,1% -4,8% +6,1% -9,6% -4,0% -3,8% +0,6% +0,4% +6,9% -0,8% -1,0% +3,2% +7,1% +9,6% +0,7% -0,1% +1,1% +14,1% -1,0% +4,8% -3,4% -13,1% +31,1% +5,5% +4,6% +8,4%


BUITENLAND

4.197.858

4.118.375

4.206.111

4.376.635

4.506.818

+3,0%

+1,8%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

4.717.667

4.650.013

4.836.476

5.099.264

5.271.014

+3,4%

+2,8%

OVERALL TOTAL






Land van herkomst

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

Country of origin


3.850.598 1.624.665 220.446 437.902 195.481 16.031 6.608 17.826 12.002 4.322 72.251 29.038 8.130 4.492 7.633 21.772 7.847 4.140 4.192 16.445 6.689 60.652 10.547 13.032 11.866 2.880 4.540 2.605 85.995

3.743.187 1.624.342 228.754 431.642 173.057 18.933 6.822 23.034 13.079 3.651 99.383 34.392 14.894 4.875 9.195 23.371 7.105 6.701 5.559 17.795 9.387 56.912 10.407 11.746 19.661 3.201 3.653 2.608 86.773

3.771.563 1.681.064 220.169 458.919 188.602 20.990 6.901 22.266 13.239 4.341 97.707 32.560 13.784 3.517 5.829 29.083 8.445 8.877 5.907 16.416 9.840 54.454 10.276 12.062 25.273 3.313 6.338 3.018 95.417

3.704.541 1.629.960 226.920 478.480 193.012 24.503 7.485 22.693 10.829 3.910 93.986 40.804 26.650 3.759 6.613 42.091 7.528 16.685 5.532 18.682 10.918 56.963 11.469 12.168 22.091 5.125 7.271 3.468 90.418

3.587.787 1.616.363 246.606 468.173 196.786 26.332 7.570 21.357 9.822 5.431 91.524 43.168 25.951 4.371 7.337 41.910 8.257 16.049 5.182 18.882 16.109 61.219 10.184 10.373 19.051 3.632 9.875 4.208 94.857

-3,2% -0,8% +8,7% -2,2% +2,0% +7,5% +1,1% -5,9% -9,3% +38,9% -2,6% +5,8% -2,6% +16,3% +10,9% -0,4% +9,7% -3,8% -6,3% +1,1% +47,5% +7,5% -11,2% -14,8% -13,8% -29,1% +35,8% +21,3% +4,9%

-1,8% -0,1% +2,8% +1,7% +0,2% +13,2% +3,5% +4,6% -4,9% +5,9% +6,1% +10,4% +33,7% -0,7% -1,0% +17,8% +1,3% +40,3% +5,4% +3,5% +24,6% +0,2% -0,9% -5,5% +12,6% +6,0% +21,4% +12,7% +2,5%


BUITENLAND

2.910.029

2.950.932

3.058.607

3.080.013

3.090.579

+0,3%

+1,5%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

6.760.627

6.694.119

6.830.170

6.784.554

6.678.366

-1,6%

-0,3%

OVERALL TOTAL




65

66



Land van herkomst

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG** 2004-2008

Country of origin


9.099.284 3.348.804 1.761.296 1.444.146 2.134.271 159.224 96.935 99.865 139.460 58.527 365.116 405.663 64.234 77.504 55.420 101.136 40.009 46.262 68.559 105.995 72.258 572.447 85.426 228.953 133.682 51.668 58.278 53.168 806.179

9.107.180 3.320.785 1.727.097 1.517.717 2.027.496 159.013 81.857 97.803 133.656 66.596 342.237 432.422 68.491 82.031 51.873 114.862 42.759 44.740 64.807 108.407 94.396 574.343 83.075 201.950 121.891 49.854 60.683 63.163 845.390

9.560.471 3.475.228 1.705.044 1.607.877 2.001.829 164.686 73.515 98.654 132.855 65.768 354.786 455.469 63.120 95.560 63.184 164.175 45.701 48.662 65.559 112.498 98.952 575.884 90.613 194.337 121.414 56.732 60.180 59.304 929.784

9.873.504 3.484.719 1.722.392 1.526.764 2.021.732 156.102 75.686 91.452 129.090 63.061 371.663 504.234 78.429 90.757 66.030 191.178 51.076 52.071 60.888 113.237 106.716 595.614 97.274 193.006 119.208 74.638 63.505 64.844 1.025.932

10.023.350 3.558.801 1.654.974 1.603.299 1.965.736 159.222 80.010 96.217 127.750 63.447 380.341 543.330 69.501 68.709 67.863 181.336 50.847 54.336 60.897 122.091 109.828 537.973 93.082 181.949 95.536 105.423 52.983 57.170 1.127.472

+1,5% +2,1% -3,9% +5,0% -2,8% +2,0% +5,7% +5,2% -1,0% +0,6% +2,3% +7,8% -11,4% -24,3% +2,8% -5,1% -0,4% +4,3% +0,0% +7,8% +2,9% -9,7% -4,3% -5,7% -19,9% +41,2% -16,6% -11,8% +9,9%

+2,4% +1,5% -1,5% +2,6% -2,0% -0,0% -4,7% -0,9% -2,2% +2,0% +1,0% +7,6% +2,0% -3,0% +5,2% +15,7% +6,2% +4,1% -2,9% +3,6% +11,0% -1,5% +2,2% -5,6% -8,1% +19,5% -2,4% +1,8% +8,7%


BUITENLAND

12.634.485

12.579.394

12.981.370

13.191.298

13.270.123

+0,6%

+1,2%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

21.733.769

21.686.574

22.541.841

23.064.802

23.293.473

+1,0%

+1,7%

OVERALL TOTAL


* Vlaanderen = Vlaams + Brussels Gewest * Flanders= Flemish + Brussels Region

** GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei ** AAG = Average Annual Growth



KUST COAST

Land van herkomst

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

Country of origin


3.950.713 540.674 453.731 213.696 319.753 98.781 1.685 2.272 1.828 612 9.881 4.709 858 1.196 897 2.351 1.199 724 708 3.880 1.343 11.241 6.167 10.324 178 138 5.793 146 22.026

3.836.335 499.149 410.048 228.885 325.644 98.740 1.159 2.521 1.308 684 8.868 4.114 1.035 1.001 1.135 2.194 1.113 1.498 1.343 4.676 1.994 10.559 5.994 9.379 218 288 6.030 244 18.532

3.903.359 519.682 377.871 241.713 276.511 102.424 973 1.617 1.417 471 8.591 7.819 888 978 1.040 4.364 2.420 2.076 3.575 4.499 2.481 10.386 5.026 8.708 234 328 6.239 441 17.362

3.814.139 513.753 351.492 221.127 280.422 93.800 1.015 1.535 1.648 715 8.148 8.320 1.932 822 1.503 3.077 763 462 2.192 5.129 2.625 10.440 5.036 7.726 378 269 4.849 250 20.419

3.644.663 476.680 314.930 234.084 234.550 91.849 1.461 1.611 1.367 528 6.376 6.386 988 622 1.609 3.014 2.290 528 807 4.534 2.746 7.330 4.071 4.949 234 394 4.326 207 24.672

-4,4% -7,2% -10,4% +5,9% -16,4% -2,1% +43,9% +5,0% -17,1% -26,2% -21,7% -23,2% -48,9% -24,3% +7,1% -2,0% +200,1% +14,3% -63,2% -11,6% +4,6% -29,8% -19,2% -35,9% -38,1% +46,5% -10,8% -17,2% +20,8%

-2,0% -3,1% -8,7% +2,3% -7,5% -1,8% -3,5% -8,2% -7,0% -3,6% -10,4% +7,9% +3,6% -15,1% +15,7% +6,4% +17,6% -7,6% +3,3% +4,0% +19,6% -10,1% -9,9% -16,8% +7,1% +30,0% -7,0% +9,1% +2,9%


BUITENLAND

1.716.791

1.648.353

1.610.134

1.549.847

1.433.143

-7,5%

-4,4%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

5.667.504

5.484.688

5.513.493

5.363.986

5.077.806

-5,3%

-2,7%

OVERALL TOTAL




67

68



Land van herkomst

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

Country of origin


1.102.389 1.074.907 698.962 863.330 1.413.649 32.286 85.962 81.177 118.796 51.910 282.797 358.991 53.587 58.957 43.851 61.304 26.770 37.823 59.815 87.462 60.060 473.674 68.557 197.624 110.655 45.414 46.558 34.058 660.600

1.128.138 1.075.413 657.042 893.472 1.307.392 33.333 70.681 77.905 110.910 58.281 263.335 380.170 56.657 58.890 39.250 72.119 27.389 36.625 54.936 85.633 74.444 463.541 65.526 171.674 96.108 40.734 42.906 46.205 700.035

1.324.653 1.131.823 682.816 920.325 1.322.191 35.403 61.592 79.510 111.247 57.833 269.212 399.632 51.852 61.459 48.640 73.725 28.973 39.218 52.071 88.134 76.739 471.525 73.684 164.450 97.524 47.612 43.182 46.666 774.741

1.521.236 1.147.081 742.750 896.837 1.337.312 37.913 62.966 71.204 104.551 54.478 292.391 455.539 64.477 63.404 49.008 84.248 32.698 42.919 49.861 89.607 89.592 498.301 80.782 164.924 93.754 61.974 48.355 49.407 841.541

1.681.742 1.212.901 742.193 940.808 1.325.490 41.666 66.380 74.080 108.404 50.721 296.236 492.996 58.569 62.146 52.946 107.308 34.591 43.245 51.214 96.650 92.028 451.982 77.515 155.860 71.170 83.790 41.561 46.981 945.336

+10,6% +5,7% -0,1% +4,9% -0,9% +9,9% +5,4% +4,0% +3,7% -6,9% +1,3% +8,2% -9,2% -2,0% +8,0% +27,4% +5,8% +0,8% +2,7% +7,9% +2,7% -9,3% -4,0% -5,5% -24,1% +35,2% -14,1% -4,9% +12,3%

+11,1% +3,1% +1,5% +2,2% -1,6% +6,6% -6,3% -2,3% -2,3% -0,6% +1,2% +8,3% +2,2% +1,3% +4,8% +15,0% +6,6% +3,4% -3,8% +2,5% +11,3% -1,2% +3,1% -5,8% -10,4% +16,5% -2,8% +8,4% +9,4%


BUITENLAND

7.189.536

7.060.606

7.311.779

7.607.874

7.824.767

+2,9%

+2,1%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

8.291.925

8.188.744

8.636.432

9.129.110

9.506.509

+4,1%

+3,5%

OVERALL TOTAL






Land van herkomst

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

Country of origin


4.046.182 1.733.223 608.603 367.120 400.869 28.157 9.288 16.416 18.836 6.005 72.438 41.963 9.789 17.351 10.672 37.481 12.040 7.715 8.036 14.653 10.855 87.532 10.702 21.005 22.849 6.116 5.927 18.964 123.553

4.142.707 1.746.223 660.007 395.360 394.459 26.940 10.017 17.377 21.438 7.631 70.034 48.138 10.799 22.140 11.488 40.549 14.257 6.617 8.528 18.098 17.958 100.243 11.555 20.897 25.565 8.832 11.747 16.714 126.824

4.332.459 1.823.723 644.357 445.839 403.127 26.859 10.950 17.527 20.191 7.464 76.983 48.018 10.380 33.123 13.504 86.086 14.308 7.368 9.913 19.865 19.732 93.973 11.903 21.179 23.656 8.792 10.759 12.197 137.681

4.538.129 1.823.885 628.150 408.800 403.998 24.389 11.705 18.713 22.891 7.868 71.124 40.375 12.020 26.531 15.519 103.853 17.615 8.690 8.835 18.501 14.499 86.873 11.456 20.356 25.076 12.395 10.301 15.187 163.972

4.696.945 1.869.220 597.851 428.407 405.696 25.707 12.169 20.526 17.979 12.198 77.729 43.948 9.944 5.941 13.308 71.014 13.966 10.563 8.876 20.907 15.054 78.661 11.496 21.140 24.132 21.239 7.096 9.982 157.464

+3,5% +2,5% -4,8% +4,8% +0,4% +5,4% +4,0% +9,7% -21,5% +55,0% +9,3% +8,8% -17,3% -77,6% -14,2% -31,6% -20,7% +21,6% +0,5% +13,0% +3,8% -9,5% +0,3% +3,9% -3,8% +71,4% -31,1% -34,3% -4,0%

+3,8% +1,9% -0,4% +3,9% +0,3% -2,3% +7,0% +5,7% -1,2% +19,4% +1,8% +1,2% +0,4% -23,5% +5,7% +17,3% +3,8% +8,2% +2,5% +9,3% +8,5% -2,6% +1,8% +0,2% +1,4% +36,5% +4,6% -14,8% +6,3%


BUITENLAND

3.728.158

3.870.435

4.059.457

4.033.577

4.012.213

-0,5%

+1,9%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

7.774.340

8.013.142

8.391.916

8.571.706

8.709.158

+1,6%

+2,9%

OVERALL TOTAL




69

70

Evolutie overnachtingen per marktland 2004-2008 (tabellen exclusief verhuur)

I

BELGIË

72

II.

NEDERLAND

73

III.

DUITSLAND

74

IV.

FRANKRIJK

75

V.

VERENIGD KONINKRIJK

76

VI.

DENEMARKEN

77

VII.

ZWEDEN

78

VIII.

ITALIË

79

IX.

SPANJE

80

X.

OOSTENRIJK

81

XI.

RUSLAND

82

XII.

VERENIGDE STATEN

83

XIII.

JAPAN

84

XIV.

CHINA

85

XV.

INDIA

86

71

72


BELGIË BELGIUM

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

8.579.475 519.809 3.850.598

8.575.542 531.638 3.743.187

8.930.106 630.365 3.771.563

9.150.875 722.629 3.704.541

9.259.154 764.196 3.587.787

+1,2% +5,8% -3,2%

+1,9% +10,1% -1,8%

Flemish Region Brussels Region Walloon Region

12.949.882

12.850.367

13.332.034

13.578.045

13.611.137

+0,2%

+1.3%

Belgium

Kust Kunststeden Vlaamse regio’s

3.950.713 1.102.389 4.046.182

3.836.335 1.128.138 4.142.707

3.903.359 1.324.653 4.332.459

3.814.139 1.521.236 4.538.129

3.644.663 1.681.742 4.696.945

-4,4% +10,6% +3,5%-

-2,0% +11,1% +3,8%

Coast Historic cities Flemish countryside

Hotels Campings Vakantieparken Logies voor doelgroepen

2.964.841 1.011.750 1.619.474 3.503.219

3.097.455 944.958 1.601.704 3.463.063

3.431.396 937.230 1.674.138 3.517.707

3.913.912 843.710 1.480.288 3.635.594

4.082.415 782.668 1.415.552 3.742.715

+4,3% -7,2% -4,4% +2,9%

+8,3% -6,2% -3,3% +1,7%

Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation for groups

Vlaanderen

9.099.284

9.107.180

9.560.471

9.873.504

10.023.350

+1,5%

+2,4%

Flanders



* GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei * AAG= Annual Average Growth



NEDERLAND NETHERLANDS

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest

3.025.305 323.499 1.624.665

2.991.035 329.750 1.624.342

3.144.019 331.209 1.681.064

3.139.444 345.275 1.629.960

3.203.947 354.854 1.616.363

+2,1% +2,8% -0,8%

+1,4% +2,3% -0,1%


België

4.973.469

4.945.127

5.156.292

5.114.679

5.175.164

+1,2%

+1,0%

Belgium


540.674 1.074.907 1.733.223

499.149 1.075.413 1.746.223

519.682 1.131.823 1.823.723

513.753 1.147.081 1.823.885

476.680 1.212.901 1.869.220

-7,2% +5,7% +2,5%

-3,1% +3,1% +1,9%



1.411.999 735.451 1.051.256 150.098

1.406.302 696.340 1.049.747 168.396

1.485.351 683.419 1.136.446 170.012

1.520.392 630.740 1.145.083 188.504

1.606.468 631.794 1.126.128 194.411

+5,7% +0,2% -1,7% +3,1%

+3,3% -3,7% +1,7% +6,7%


Vlaanderen

3.348.804

3.320.785

3.475.228

3.484.719

3.558.801

+2,1%

+1,5%

Flanders




73

74


DUITSLAND GERMANY

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


1.390.161 371.135 220.446

1.377.179 349.918 228.754

1.339.239 365.805 220.169

1.313.729 408.663 226.920

1.233.660 421.314 246.606

-6,1% +3,1% +8,7%

-2,9% +3,2% +2,8%


België

1.981.742

1.955.851

1.925.213

1.949.312

1.901.580

-2,4%

-1,0%

Belgium

453.731 698.962 608.603

410.048 657.042 660.007

377.871 682.816 644.357

351.492 742.750 628.150

314.930 742.193 597.851

-10,4% -0,1% -4,8%

-8,7% +1,5% -0,4%



1.049.422 115.486 533.086 63.302

1.033.476 131.057 480.006 60.505

1.033.476 131.057 480.006 60.505

1.090.808 105.902 462.007 63.675

1.095.660 92.423 399.234 67.657

+0,4% -12,7% -13,6% +6,3%

+1,1% -5,4% -7,0% +1,7%


Vlaanderen

1.761.296

1.727.097

1.705.044

1.722.392

1.654.974

-3,9%

-1,5%

Flanders






FRANKRIJK FRANCE

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

901.277 542.869 437.902

951.297 566.420 431.642

1.020.279 587.598 458.919

929.570 597.194 478.480

965.843 637.456 468.173

+3,9% +6,7% -2,2%

+1,7% +4,1% +1,7%


1.882.048

1.949.358

2.066.796

2.005.244

2.071.472

+3,3%

+2,4%

Belgium

213.696 863.330 367.120

228.885 893.472 395.360

241.713 920.325 445.839

221.127 896.837 408.800

234.084 940.808 428.407

+5,9% +4,9% +4,8%

+2,3% +2,2% +3,9%



1.098.929 77.383 202.284 65.550

1.099.421 57.627 272.732 87.937

1.145.097 79.817 287.748 95.215

1.073.881 67.772 297.248 87.863

1.138.605 65.088 303.285 96.321

+6,0% -4,0% +2,0% +9,6%

+0,9% -4,2% +10,7% +10,1%


Vlaanderen

1.444.146

1.517.717

1.607.877

1.526.764

1.603.299

+5,0%

+2,6%

Flanders

Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest België Kust Kunststeden Vlaamse regio’s




75

76


VERENIGD KONINKRIJK UNITED KINGDOM

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


1.397.904 736.367 195.481

1.370.780 656.716 173.057

1.350.830 650.999 188.602

1.389.033 632.699 193.012

1.360.718 605.018 196.786

-2,0% -4,4% +2,0%

-0,7% -4,8% +0,2%


België

2.329.752

2.200.553

2.190.431

2.214.744

2.162.522

-2,4%

-1,8%

Belgium


319.753 1.413.649 400.869

325.644 1.307.392 394.459

276.511 1.322.191 403.127

280.422 1.337.312 403.998

234.550 1.325.490 405.696

-16,4% -0,9% +0,4%

-7,5% -1,6% +0,3%



1.952.034 37.809 73.983 70.445

1.850.774 35.389 79.777 61.556

1.813.530 53.395 77.004 57.900

1.820.236 57.927 76.627 66.942

1.762.041 57.267 66.678 79.750

-3,2% -1,1% -13,0% +19,1%

-2,5% +10,9% -2,6% +3,2%


Vlaanderen

2.134.271

2.027.496

2.001.829

2.021.732

1.965.736

-2,8%

-2,0%

Flanders





DENEMARKEN DENMARK

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

35.397 64.468 17.826

36.736 61.067 23.034

34.951 63.703 22.266

37.925 53.527 22.693

41.396 54.821 21.357

+9,2% +2,4% -5,9%

+4,0% -4,0% +4,6%


117.691

120.837

120.920

114.145

117.574

+3,0%

-0,0%

Belgium


2.272 81.177 16.416

2.521 77.905 17.377

1.617 79.510 17.527

1.535 71.204 18.713

1.611 74.080 20.526

+5,0% +4,0% +9,7%

-8,2% -2,3% +5,7%



87.646 3.747 1.742 6.730

83.618 5.495 1.804 6.886

86.500 3.107 1.938 7.109

80.037 4.501 1.583 5.331

83.762 5.300 1.456 5.699

+4,7% +17,8% -8,0% +6,9%

-1,1% +9,1% -4,4% -4,1%


Vlaanderen

99.865

97.803

98.654

91.452

96.217

+5,2%

-0,9%

Flanders





77

78


ZWEDEN SWEDEN

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

55.570 83.890 12.002

53.464 80.192 13.079

56.529 76.326 13.239

56.439 72.651 10.829

55.964 71.786 9.822

-0,8% -1,2% -9,3%

+0,2% -3,8% -4,9%


België

151.462

146.735

146.094

139.919

137.572

-1,7%

-2,4%

Belgium


1.828 118.796 18.836

1.308 110.910 21.438

1.417 111.247 20.191

1.648 104.551 22.891

1.367 108.404 17.979

-17,1% +3,7% -21,5%

-7,0% -2,3% -1,2%



128.614 1.901 448 8.497

124.958 1.524 128 7.046

125.053 1.814 71 5.917

122.643 1.615 272 4.560

120.292 1.864 256 5.338

-1,9% +15,4% -5,9% +17,1%

-1,7% -0,5% -13,1% -11,0%


Vlaanderen

139.460

133.656

132.855

129.090

127.750

-1,0%

-2,2%

Flanders






ITALIË ITALY

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


156.189 208.927 72.251

145.908 196.329 99.383

158.444 196.342 97.707

162.600 209.063 93.986

168.000 212.341 91.524

+3,3% +1,6% -2,6%

+1,8% +0,4% +6,1%


België

437.367

441.620

452.493

465.649

471.865

+1,3%

+1,9%

Belgium


9.881 282.797 72.438

8.868 263.335 70.034

8.591 269.212 76.983

8.148 292.391 71.124

6.376 296.236 77.729

-21,7% +1,3% +9,3%

-10,4% +1,2% +1,8%



342.489 7.952 253 14.422

322.890 5.985 421 12.941

336.074 5.311 405 12.996

353.577 5.829 427 11.830

356.709 5.744 4.645 13.243

+0,9% -1,5% +987,8% +11,9%

+1,0% -7,8% +107,0% -2,1%


Vlaanderen

365.116

342.237

354.786

371.663

380.341

+2,3%

+1,0%

Flanders




79

80


SPANJE SPAIN

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


139.880 265.783 29.038

146.374 286.048 34.392

162.546 292.923 32.560

177.200 327.034 40.804

196.781 346.549 43.168

+11,1% +6,0% +5,8%

+8,9% +6,9% +10,4%


België

434.701

466.814

488.029

545.038

586.498

+7,6%

+7,8%

Belgium


4.709 358.991 41.963

4.114 380.170 48.138

7.819 399.632 48.018

8.320 455.539 40.375

6.386 492.996 43.948

-23,2% +8,2% +8,8%

+7,9% +8,3% +1,2%



356.651 10.238 2.962 35.812

387.712 10.416 504 33.790

413.556 8.901 1.007 32.005

460.439 11.694 822 31.279

488.916 11.231 1.332 41.851

+6,2% -4,0% +62,0% +33,8%

+8,2% +2,3% -18,1% +4,0%


Vlaanderen

405.663

432.422

455.469

504.234

543.330

+7,8%

+7,6%

Flanders





OOSTENRIJK AUSTRIA

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


22.510 32.910 7.633

22.941 28.932 9.195

27.342 35.842 5.829

30.226 35.804 6.613

30.556 37.307 7.337

+1,1% +4,2% +10,9%

+7,9% +3,2% -1,0%


België

63.053

61.068

69.013

72.643

75.200

+3,5%

+4,5%

Belgium


897 43.851 10.672

1.135 39.250 11.488

1.040 48.640 13.504

1.503 49.008 15.519

1.609 52.946 13.308

+7,1% +8,0% -14,2%

+15,7% +4,8% +5,7%



50.294 1.639 377 3.110

47.761 897 388 2.827

57.596 893 785 3.910

60.142 1.231 369 4.288

61.707 1.683 285 4.188

+2,6% +36,7% -22,8% -2,3%

+5,2% +0,7% -6,8% +7,7%


Vlaanderen

55.420

51.873

63.184

66.030

67.863

+2,8%

+5,2%

Flanders




81

82


RUSLAND RUSSIA

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


40.248 32.010 6.689

51.517 42.879 9.387

56.828 42.124 9.840

58.500 48.216 10.918

55.662 54.166 16.109

-4,9% +12,3% +47,5%

+8,4% +14,1% +24,6%


België

78.947

103.783

108.792

117.634

125.937

+7,1%

+12,4%

Belgium


1.343 60.060 10.855

1.994 74.444 17.958

2.481 76.739 19.732

2.625 89.592 14.499

2.746 92.028 15.054

+4,6% +2,7% +3,8%

+19,6% +11,3% +8,5%



70.425 143 15 1.675

92.029 268 36 2.063

96.681 329 136 1.806

104.123 140 221 2.232

107.472 222 227 1.907

+3,2% +58,6% +2,7% -14,6%

+11,1% +11,6% +97,2% +3,3%


Vlaanderen

72.258

94.396

98.952

106.716

109.828

+2,9%

+11,0%

Flanders





VERENIGDE STATEN UNITED STATES

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


267.397 305.050 60.652

274.192 300.151 56.912

268.494 307.390 54.454

267.458 328.156 56.963

244.592 293.381 61.219

-8,5% -10,6% +7,5%

-2,2% -1,0% +0,2%


België

633.099

631.255

630.338

652.577

599.192

-8,2%

-1,4%

Belgium


11.241 473.674 87.532

10.559 463.541 100.243

10.386 471.525 93.973

10.440 498.301 86.873

7.330 451.982 78.661

-29,8% -9,3% -9,5%

-10,1% -1,2% -2,6%



546.882 1.551 343 23.671

544.972 1.748 435 27.188

551.324 2.402 1.446 20.712

574.217 1.274 1.168 18.955

514.565 1.353 1.793 20.262

-10,4% +6,2% +53,5% +6,9%

-1,5% -3,4% +51,2% -3,8%


Vlaanderen

572.447

574.343

575.884

595.614

537.973

-9,7%

-1,5%

Flanders




83

84


JAPAN JAPAN

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


110.535 118.418 13.032

95.588 106.362 11.746

94.019 100.318 12.062

90.702 102.304 12.168

78.870 103.079 10.373

-13,0% +0,8% -14,8%

-8,1% -3,4% -5,5%


België

241.985

213.696

206.399

205.174

192.322

-6,3%

-5,6%

Belgium


10.324 197.624 21.005

9.379 171.674 20.897

8.708 164.450 21.179

7.726 164.924 20.356

4.949 155.860 21.140

-35,9% -5,5% +3,9%

-16,8% -5,8% +0,2%



215.582 76 0 13.295

190.934 88 4 10.924

182.655 85 64 11.533

182.697 79 127 10.103

173.782 179 52 7.936

-4,9% +126,6% -59,1% -21,4%

-5,2% +23,9% -12,1%


Vlaanderen

228.953

201.950

194.337

193.006

181.949

-5,7%

-5,6%

Flanders





CHINA CHINA

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

39.948 93.734 11.866

43.215 78.676 19.661

43.442 77.972 25.273

46.902 72.306 22.091

42.048 53.488 19.051

-10,3% -26,0% -13,8%

+1,3% -13,1% +12,6%


België

145.548

141.552

146.687

141.299

114.587

-18,9%

-5,8%

Belgium


178 110.655 22.849

218 96.108 25.565

234 97.524 23.656

378 93.754 25.076

234 71.170 24.132

-38,1% -24,1% -3,8%

+7,1% -10,4% +1,4%



131.211 152 58 2.261

118.723 83 0 3.085

117.020 74 84 4.236

113.583 459 0 5.166

91.516 72 36 3.912

-19,4% -84,3% -24,3%

-8,6% -17,0% -11,2% +14,7%


Vlaanderen

133.682

121.891

121.414

119.208

95.536

-19,9%

-8,1%

Flanders





85

86


INDIA INDIA

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


36.622 15.046 2.880

36.714 13.140 3.201

40.982 15.750 3.313

44.851 29.787 5.125

60.993 44.430 3.632

+36,0% +49,2% -29,1%

+13,6% +31,1% +6,0%


België

54.548

53.055

60.045

79.763

109.055

+36,7%

+18,9%

Belgium


138 45.414 6.116

288 40.734 8.832

328 47.612 8.792

269 61.974 12.395

394 83.790 21.239

+46,5% +35,2% +71,4%

+30,0% +16,5% +36,5%



49.419 24 0 2.225

48.542 29 0 1.283

55.234 10 60 1.428

73.263 77 100 1.198

104.157 8 0 1.258

+42,2% -89,6% -100,0% +5,0%

+20,5% -24,0% -13,3%


Vlaanderen

51.668

49.854

56.732

74.638

105.423

+41,2%

+19,5%

Flanders




Aankomsten 2008 (tabellen exclusief verhuur)

I.

BELGIË

88

II.

VLAAMS GEWEST

89

III.

BRUSSELS GEWEST

90

IV.

WAALS GEWEST

91

V.

VLAANDEREN

92

VI.

KUST

93

VII.

KUNSTSTEDEN

94

VIII.

VLAAMSE REGIO’S

95

87

88

AANTAL AANKOMSTEN IN 2008 NUMBER OF ARRIVALS IN 2008 Land van herkomst

BELGIË BELGIUM Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


3.081.487 1.102.665 621.934 903.081 953.565 65.182 41.087 51.332 69.202 31.780 222.647 264.189 37.552 31.647 32.886 83.881 25.197 24.327 32.489 63.203 60.914 258.242 37.752 94.948 71.734 53.951 29.237 25.694 529.535

250.588 268.544 32.397 29.782 28.463 1.788 684 3.935 1.030 554 4.617 5.321 554 100 560 1.531 629 302 580 1.887 197 712 447 108 55 16 294 5 4.579

BUITENLAND

5.819.853

ALGEMEEN TOTAAL

8.901.340



Totaal

Country of origin

466.903 360.467 87.772 80.526 13.945 6.786 234 1.022 97 42 272 346 154 4 117 433 251 66 44 590 48 346 49 32 34 4 303 8 995

1.465.791 107.311 33.069 66.249 40.032 4.256 2.144 2.625 2.393 1.666 8.869 28.163 1.445 625 2.396 5.071 1.757 2.564 695 3.793 1.331 15.818 8.368 5.624 3.136 867 587 1.069 48.331

5.264.769 1.838.987 775.172 1.079.638 1.036.005 78.012 44.149 58.914 72.722 34.042 236.405 298.019 39.705 32.376 35.959 90.916 27.834 27.259 33.808 69.473 62.490 275.118 46.616 100.712 74.959 54.838 30.421 26.776 583.440


389.671

554.987

400.254

7.164.765

FOREIGN COUNTRIES

640.259

1.021.890

1.866.045

12.429.534

OVERALL TOTAL

Total



VLAAMS GEWEST FLEMISH REGION Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


1.850.959 739.727 324.968 344.638 542.571 32.005 13.542 16.523 27.122 8.591 76.214 88.022 9.374 7.232 13.228 37.485 9.790 9.073 9.879 23.082 31.884 103.228 17.831 41.110 22.432 20.873 13.465 9.624 183.354

150.921 112.956 22.454 16.789 19.584 1.381 497 2.203 724 331 3.270 4.472 423 80 513 1.171 517 197 425 1.112 141 494 328 92 55 8 167 3 3.331

BUITENLAND

2.776.867

ALGEMEEN TOTAAL

4.627.826

89



Totaal

Country of origin

334.617 244.390 78.216 71.613 12.357 6.309 212 243 52 19 154 128 38 0 41 123 171 46 26 520 40 312 49 8 12 0 223 2 285

1.054.326 74.801 13.501 15.551 30.365 3.136 905 1.065 495 590 2.361 13.630 477 191 590 2.228 936 858 314 1.124 218 5.660 3.370 1.274 923 271 372 422 18.961

3.390.823 1.171.874 439.139 448.591 604.877 42.831 15.156 20.034 28.393 9.531 81.999 106.252 10.312 7.503 14.372 41.007 11.414 10.174 10.644 25.838 32.283 109.694 21.578 42.484 23.422 21.152 14.227 10.051 205.931


193.718

415.589

194.589

3.580.763

FOREIGN COUNTRIES

344.639

750.206

1.248.915

6.971.586

OVERALL TOTAL

Total


90


BRUSSELS GEWEST BRUSSELS REGION Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks

415.962 210.182 213.042 351.856 320.208 19.702 24.130 27.253 37.038 21.589 104.688 156.326 22.471 21.946 17.248 25.277 12.085 12.307 20.117 32.306 22.224 131.572 16.587 48.732 34.380 31.999 11.335 14.593 306.934

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

BUITENLAND

2.268.127

ALGEMEEN TOTAAL

2.684.089




Totaal

Country of origin

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

18.608 7.734 13.519 32.562 7.283 188 1.060 1.201 1.742 856 5.274 13.360 870 400 1.560 2.497 693 1.495 281 2.002 833 9.805 4.518 4.170 2.145 572 165 588 27.799

434.570 217.916 226.561 384.418 327.491 19.890 25.190 28.454 38.780 22.445 109.962 169.686 23.341 22.346 18.808 27.774 12.778 13.802 20.398 34.308 23.057 141.377 21.105 52.902 36.525 32.571 11.500 15.181 334.733


0

0

145.172

2.413.299

FOREIGN COUNTRIES

0

0

163.780

2.847.869

OVERALL TOTAL

Total



WAALS GEWEST WALLOON REGION Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


814.566 152.756 83.924 206.587 90.786 13.475 3.415 7.556 5.042 1.600 41.745 19.841 5.707 2.469 2.410 21.119 3.322 2.947 2.493 7.815 6.806 23.442 3.334 5.106 14.922 1.079 4.437 1.477 39.247

99.615 155.531 9.909 12.511 8.828 407 183 1.718 306 221 1.277 778 131 20 47 332 104 101 155 723 52 213 118 11 0 8 127 2 1.125

BUITENLAND

774.859 1.589.425

ALGEMEEN TOTAAL 91



Totaal

Country of origin

132.286 116.077 9.556 8.913 1.588 477 22 779 45 23 118 218 116 4 76 310 80 20 18 70 8 34 0 24 22 4 80 6 710

392.909 24.833 6.083 18.618 2.435 932 183 373 156 222 1.304 1.244 98 34 246 374 136 215 100 719 284 358 481 185 68 24 50 59 1.694

1.439.376 449.197 109.472 246.629 103.637 15.291 3.803 10.426 5.549 2.066 44.444 22.081 6.052 2.527 2.779 22.135 3.642 3.283 2.766 9.327 7.150 24.047 3.933 5.326 15.012 1.115 4.694 1.544 42.776


194.938

139.398

61.508

1.170.703

FOREIGN COUNTRIES

294.553

271.684

454.417

2.610.079

OVERALL TOTAL

Total


92


VLAANDEREN* FLANDERS* Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


2.266.921 949.909 538.010 696.494 862.779 51.707 37.672 43.776 64.160 30.180 180.902 244.348 31.845 29.178 30.476 62.762 21.875 21.380 29.996 55.388 54.108 234.800 34.418 89.842 56.812 52.872 24.800 24.217 490.288

150.921 112.956 22.454 16.789 19.584 1.381 497 2.203 724 331 3.270 4.472 423 80 513 1.171 517 197 425 1.112 141 494 328 92 55 8 167 3 3.331

BUITENLAND

5.044.994

ALGEMEEN TOTAAL

7.311.915



Totaal

334.617 244.390 78.216 71.613 12.357 6.309 212 243 52 19 154 128 38 0 41 123 171 46 26 520 40 312 49 8 12 0 223 2 285

1.072.934 82.535 27.020 48.113 37.648 3.324 1.965 2.266 2.237 1.446 7.635 26.990 1.347 591 2.150 4.725 1.629 2.353 595 3.126 1.051 15.465 7.888 5.444 3.068 843 537 1.010 46.760

3.825.393 1.389.790 665.700 833.009 932.368 62.721 40.346 48.488 67.173 31.976 191.961 275.938 33.653 29.849 33.180 68.781 24.192 23.976 31.042 60.146 55.340 251.071 42.683 95.386 59.947 53.723 25.727 25.232 540.664


193.718

415.589

339.761

5.994.062

FOREIGN COUNTRIES

344.639

750.206

1.412.695

9.819.455

OVERALL TOTAL

*Vlaanderen = Vlaams + Brussels Gewest *Flanders = Flemish + Brussels Region

Country of origin

Total



KUST COAST Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


612.948 62.296 44.249 33.530 63.535 18.341 272 433 499 190 2.820 1.842 506 258 289 1.372 1.039 294 373 1.253 1.593 3.068 1.480 1.978 134 220 1.486 99 9.817

84.183 13.510 10.071 7.396 2.761 1.210 33 287 125 36 256 373 35 4 41 51 104 12 69 211 34 45 19 0 2 0 6 0 290

BUITENLAND

253.266

ALGEMEEN TOTAAL

866.214

93



Totaal

Country of origin

91.719 47.018 20.022 25.351 5.031 2.862 20 17 15 19 0 24 0 0 15 16 109 5 0 70 11 24 11 0 3 0 32 2 42

373.265 4.369 2.686 4.761 1.487 2.704 147 5 23 4 115 96 9 10 20 98 4 0 15 100 10 139 158 165 3 2 159 5 454

1.162.115 127.193 77.028 71.038 72.814 25.117 472 742 662 249 3.191 2.335 550 272 365 1.537 1.256 311 457 1.634 1.648 3.276 1.668 2.143 142 222 1.683 106 10.603


36.981

100.719

17.748

408.714

FOREIGN COUNTRIES

121.164

192.438

391.013

1.570.829

OVERALL TOTAL

Total


94


KUNSTSTEDEN HISTORIC CITIES Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks

884.239 686.819 364.056 529.938 641.321 26.990 32.976 35.811 53.783 25.850 144.035 223.488 27.601 26.370 23.484 43.413 15.943 17.687 25.382 45.437 45.274 195.629 27.784 79.093 42.064 46.380 20.659 20.424 415.210

6.431 12.978 3.617 4.306 6.973 23 245 618 148 94 1.312 2.252 166 17 181 196 180 88 86 325 63 229 181 85 37 0 112 0 1.247

BUITENLAND

3.882.901

ALGEMEEN TOTAAL

4.767.140




Totaal

Country of origin

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

73.545 25.700 19.190 40.464 16.186 542 1.666 1.611 2.104 1.084 7.024 26.377 1.303 558 1.979 3.687 1.422 2.044 486 2.675 981 15.080 7.591 5.208 2.953 813 331 834 43.427

964.215 725.497 386.863 574.708 664.480 27.555 34.887 38.040 56.035 27.028 152.371 252.117 29.070 26.945 25.644 47.296 17.545 19.819 25.954 48.437 46.318 210.938 35.556 84.386 45.054 47.193 21.102 21.258 459.884


35.759

0

233.320

4.151.980

FOREIGN COUNTRIES

42.190

0

306.865

5.116.195

OVERALL TOTAL

Total



VLAAMSE REGIO’S FLEMISH COUNTRYSIDE Hotels

Campings

Vakantieparken

Hotels

Camp sites

Holiday parks


769.734 200.794 129.705 133.026 157.923 6.376 4.424 7.532 9.878 4.140 34.047 19.018 3.738 2.550 6.703 17.977 4.893 3.399 4.241 8.698 7.241 36.103 5.154 8.771 14.614 6.272 2.655 3.694 65.261

60.359 86.525 8.800 5.569 9.901 148 223 1.312 451 203 1.772 1.918 222 59 291 952 241 101 270 628 48 225 129 12 16 8 49 3 1.917

BUITENLAND

908.827 1.678.561

ALGEMEEN TOTAAL 95



Totaal

Country of origin

242.898 197.372 58.194 46.262 7.326 3.447 192 226 37 0 154 104 38 0 26 107 62 41 26 450 29 288 38 8 9 0 191 0 243

626.072 52.409 5.110 2.406 19.924 78 148 636 110 356 426 446 35 23 151 912 195 305 94 299 56 241 138 66 112 28 47 171 2.756

1.699.063 537.100 201.809 187.263 195.074 10.049 4.987 9.706 10.476 4.699 36.399 21.486 4.033 2.632 7.171 19.948 5.391 3.846 4.631 10.075 7.374 36.857 5.459 8.857 14.751 6.308 2.942 3.868 70.177


121.993

314.870

87.678

1.433.368

FOREIGN COUNTRIES

182.352

557.768

713.750

3.132.431

OVERALL TOTAL

Total


96

Evolutie aankomsten 2004-2008 (tabellen exclusief verhuur)

I.

BELGIË

98

II.

VLAAMS GEWEST

99

III.

BRUSSELS GEWEST

100

IV.

WAALS GEWEST

101

V.

VLAANDEREN

102

VI.

KUST

103

VII.

KUNSTSTEDEN

104

VIII.

VLAAMSE REGIO’S

105

97

98

EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2004 TOT 2008 TREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2004 TO 2008

BELGIË BELGIUM

Land van herkomst

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

Country of origin


4.448.140 1.701.337 753.131 985.341 1.130.224 65.411 50.830 58.528 80.230 31.838 220.976 230.205 36.957 31.990 30.639 53.532 21.977 23.928 38.346 62.855 37.700 288.709 43.927 126.523 114.456 21.390 28.905 20.292 419.563

4.577.777 1.715.683 749.140 1.013.519 1.078.752 71.491 43.613 60.186 78.573 34.220 216.169 244.091 37.676 31.405 30.002 61.425 22.353 24.758 35.622 64.960 49.176 292.050 43.810 111.985 108.702 20.624 31.600 24.124 445.814

4.806.144 1.788.707 749.710 1.075.643 1.071.495 73.682 41.233 60.762 79.517 36.088 227.951 252.986 33.109 34.453 35.610 71.666 25.864 25.840 34.170 68.600 57.672 292.824 47.709 110.076 107.380 22.589 33.015 29.697 506.782

5.067.759 1.808.042 771.204 1.032.899 1.054.198 74.989 42.375 57.708 73.908 34.155 230.124 277.633 38.324 33.161 36.036 78.952 25.770 28.131 32.687 66.196 58.607 298.053 48.517 109.902 98.150 34.391 35.735 28.109 536.763

5.264.769 1.838.987 775.172 1.079.638 1.036.005 78.012 44.149 58.914 72.722 34.042 236.405 298.019 39.705 32.376 35.959 90.916 27.834 27.259 33.808 69.473 62.490 275.118 46.616 100.712 74.959 54.838 30.421 26.776 583.440

+3,9% +1,7% +0,5% +4,5% -1,7% +4,0% +4,2% +2,1% -1,6% -0,3% +2,7% +7,3% +3,6% -2,4% -0,2% +15,2% +8,0% -3,1% +3,4% +5,0% +6,6% -7,7% -3,9% -8,4% -23,6% +59,5% -14,9% -4,7% +8,7%

+4,3% +2,0% +0,7% +2,3% -2,2% +4,5% -3,5% +0,2% -2,4% +1,7% +1,7% +6,7% +1,8% +0,3% +4,1% +14,2% +6,1% +3,3% -3,1% +2,5% +13,5% -1,2% +1,5% -5,5% -10,0% +26,5% +1,3% +7,2% +8,6%


BUITENLAND

6.709.740

6.741.523

6.994.830

7.044.719

7.164.765

+1,7%

+1,7%

FOREIGN COUNTRIES

11.157.880

11.319.300

11.800.974

12.112.478

12.429.534

+2,6%

+2,7%

OVERALL TOTAL

ALGEMEEN TOTAAL


* GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei * AAG = Annual Average Growth




Land van herkomst

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

Country of origin


2.785.862 1.065.804 461.001 438.884 636.193 39.536 11.411 17.291 29.153 8.407 77.680 74.090 10.642 7.828 11.244 21.954 10.384 7.722 17.007 19.024 22.181 127.924 20.672 58.151 26.216 13.861 17.473 8.143 133.652

2.872.723 1.065.755 463.829 456.237 631.218 42.982 11.467 18.043 28.063 9.433 76.285 79.758 11.103 7.345 11.601 24.220 9.934 8.185 12.788 21.053 28.497 135.343 20.732 52.070 28.726 14.035 21.560 8.738 152.135

3.048.768 1.133.173 458.012 482.996 623.940 43.390 11.284 18.348 30.381 8.763 81.469 89.215 11.605 9.147 13.924 32.956 12.060 9.887 11.694 23.780 35.667 131.172 23.232 51.699 26.468 15.429 21.417 11.536 185.718

3.228.526 1.144.164 450.071 422.501 611.665 41.861 13.780 19.327 27.968 9.354 78.294 95.497 11.098 8.873 14.871 35.750 11.945 10.071 10.377 23.490 32.690 123.632 23.179 49.491 27.736 18.192 18.412 11.214 205.257

3.390.823 1.171.874 439.139 448.591 604.877 42.831 15.156 20.034 28.393 9.531 81.999 106.252 10.312 7.503 14.372 41.007 11.414 10.174 10.644 25.838 32.283 109.694 21.578 42.484 23.422 21.152 14.227 10.051 205.931

+5,0% +2,4% -2,4% +6,2% -1,1% +2,3% +10,0% +3,7% +1,5% +1,9% +4,7% +11,3% -7,1% -15,4% -3,4% +14,7% -4,4% +1,0% +2,6% +10,0% -1,2% -11,3% -6,9% -14,2% -15,6% +16,3% -22,7% -10,4% +0,3%

+5,0% +2,4% -1,2% +0,5% -1,3% +2,0% +7,4% +3,7% -0,7% +3,2% +1,4% +9,4% -0,8% -1,1% +6,3% +16,9% +2,4% +7,1% -11,1% +8,0% +9,8% -3,8% +1,1% -7,5% -2,8% +11,1% -5,0% +5,4% +11,4%


BUITENLAND

3.393.528

3.451.135

3.608.362

3.550.760

3.580.763

+0,8%

+1,4%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

6.179.390

6.323.858

6.657.130

6.779.286

6.971.586

+2,8%

+3,1%

OVERALL TOTAL




99

100



Land van herkomst

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

Country of origin


284.934 193.638 196.597 323.329 391.767 15.623 35.875 32.734 44.321 21.274 108.121 140.922 23.693 22.471 16.845 21.358 8.624 14.309 19.235 35.616 13.220 136.360 19.234 61.377 79.557 6.931 8.906 10.928 248.517

296.706 198.447 187.870 331.697 353.320 16.881 28.542 31.342 43.275 22.698 100.782 146.784 23.542 21.985 15.705 24.490 8.985 13.964 19.873 35.488 17.486 135.732 18.999 54.438 63.580 5.759 7.956 13.876 255.648

339.413 201.495 196.228 347.595 345.316 17.672 26.274 32.306 41.681 25.008 100.343 146.286 17.817 23.404 19.326 25.094 10.338 13.463 19.747 36.045 18.475 139.543 20.317 52.520 60.117 6.168 8.326 16.361 279.314

406.113 211.960 218.951 354.931 337.310 18.571 25.052 27.566 39.567 22.760 107.749 161.754 22.614 22.453 18.585 25.550 10.893 14.698 19.780 33.313 21.162 150.994 20.844 53.650 52.335 14.861 13.697 15.251 290.835

434.570 217.916 226.561 384.418 327.491 19.890 25.190 28.454 38.780 22.445 109.962 169.686 23.341 22.346 18.808 27.774 12.778 13.802 20.398 34.308 23.057 141.377 21.105 52.902 36.525 32.571 11.500 15.181 334.733

+7,0% +2,8% +3,5% +8,3% -2,9% +7,1% +0,6% +3,2% -2,0% -1,4% +2,1% +4,9% +3,2% -0,5% +1,2% +8,7% +17,3% -6,1% +3,1% +3,0% +9,0% -6,4% +1,3% -1,4% -30,2% +119,2% -16,0% -0,5% +15,1%

+11,1% +3,0% +3,6% +4,4% -4,4% +6,2% -8,5% -3,4% -3,3% +1,3% +0,4% +4,8% -0,4% -0,1% +2,8% +6,8% +10,3% -0,9% +1,5% -0,9% +14,9% +0,9% +2,3% -3,6% -17,7% +47,2% +6,6% +8,6% +7,7%


BUITENLAND

2.251.382

2.199.144

2.246.579

2.327.686

2.413.299

+3,7%

+1,8%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

2.536.316

2.495.850

2.585.992

2.733.799

2.847.869

+4,2%

+2,9%

OVERALL TOTAL






Land van herkomst

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

Country of origin


1.377.344 441.895 95.533 223.128 102.264 10.252 3.544 8.503 6.756 2.157 35.175 15.193 2.622 1.691 2.550 10.220 2.969 1.897 2.104 8.215 2.299 24.425 4.021 6.995 8.683 598 2.526 1.221 37.394

1.408.348 451.480 97.441 225.585 94.214 11.628 3.604 10.801 7.235 2.089 39.102 17.549 3.031 2.075 2.696 12.715 3.434 2.609 2.961 8.419 3.193 20.975 4.079 5.477 16.396 830 2.084 1.510 38.032

1.417.963 454.039 95.470 245.052 102.239 12.620 3.675 10.108 7.455 2.317 46.139 17.485 3.687 1.902 2.360 13.616 3.466 2.490 2.729 8.775 3.530 22.109 4.160 5.857 20.795 992 3.272 1.800 41.750

1.433.120 451.918 102.182 255.467 105.223 14.557 3.543 10.815 6.373 2.041 44.081 20.382 4.612 1.835 2.580 17.652 2.932 3.362 2.530 9.393 4.755 23.427 4.494 6.761 18.079 1.338 3.626 1.644 40.671

1.439.376 449.197 109.472 246.629 103.637 15.291 3.803 10.426 5.549 2.066 44.444 22.081 6.052 2.527 2.779 22.135 3.642 3.283 2.766 9.327 7.150 24.047 3.933 5.326 15.012 1.115 4.694 1.544 42.776

+0,4% -0,6% +7,1% -3,5% -1,5% +5,0% +7,3% -3,6% -12,9% +1,2% +0,8% +8,3% +31,2% +37,7% +7,7% +25,4% +24,2% -2,3% +9,3% -0,7% +50,4% +2,6% -12,5% -21,2% -17,0% -16,7% +29,5% -6,1% +5,2%

+1,1% +0,4% +3,5% +2,5% +0,3% +10,5% +1,8% +5,2% -4,8% -1,1% +6,0% +9,8% +23,3% +10,6% +2,2% +21,3% +5,2% +14,7% +7,1% +3,2% +32,8% -0,4% -0,6% -6,6% +14,7% +16,9% +16,8% +6,0% +3,4%


BUITENLAND

1.064.830

1.091.244

1.139.889

1.166.273

1.170.703

+0,4%

+2,4%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

2.442.174

2.499.592

2.557.852

2.599.393

2.610.079

+0,4%

+1,7%

OVERALL TOTAL




101

102



Land van herkomst

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG** 2004-2008

Country of origin


3.070.796 1.259.442 657.598 762.213 1.027.960 55.159 47.286 50.025 73.474 29.681 185.801 215.012 34.335 30.299 28.089 43.312 19.008 22.031 36.242 54.640 35.401 264.284 39.906 119.528 105.773 20.792 26.379 19.071 382.169

3.169.429 1.264.202 651.699 787.934 984.538 59.863 40.009 49.385 71.338 32.131 177.067 226.542 34.645 29.330 27.306 48.710 18.919 22.149 32.661 56.541 45.983 271.075 39.731 106.508 92.306 19.794 29.516 22.614 407.783

3.388.181 1.334.668 654.240 830.591 969.256 61.062 37.558 50.654 72.062 33.771 181.812 235.501 29.422 32.551 33.250 58.050 22.398 23.350 31.441 59.825 54.142 270.715 43.549 104.219 86.585 21.597 29.743 27.897 465.032

3.634.639 1.356.124 669.022 777.432 948.975 60.432 38.832 46.893 67.535 32.114 186.043 257.251 33.712 31.326 33.456 61.300 22.838 24.769 30.157 56.803 53.852 274.626 44.023 103.141 80.071 33.053 32.109 26.465 496.092

3.825.393 1.389.790 665.700 833.009 932.368 62.721 40.346 48.488 67.173 31.976 191.961 275.938 33.653 29.849 33.180 68.781 24.192 23.976 31.042 60.146 55.340 251.071 42.683 95.386 59.947 53.723 25.727 25.232 540.664

+5,2% +2,5% -0,5% +7,1% -1,7% +3,8% +3,9% +3,4% -0,5% -0,4% +3,2% +7,3% -0,2% -4,7% -0,8% +12,2% +5,9% -3,2% +2,9% +5,9% +2,8% -8,6% -3,0% -7,5% -25,1% +62,5% -19,9% -4,7% +9,0%

+5,6% +2,5% +0,3% +2,2% -2,4% +3,3% -3,9% -0,8% -2,2% +1,9% +0,8% +6,4% -0,5% -0,4% +4,3% +12,3% +6,2% +2,1% -3,8% +2,4% +11,8% -1,3% +1,7% -5,5% -13,2% +26,8% -0,6% +7,2% +9,1%


BUITENLAND

5.644.910

5.650.279

5.854.941

5.878.446

5.994.062

+2,0%

+1,5%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

8.715.706

8.819.708

9.243.122

9.513.085

9.819.455

+3,2%

+3,0%

OVERALL TOTAL


* Vlaanderen = Vlaams + Brussels Gewest * Flanders = Flemish + Brussels Region

** GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei ** AAG = Annual Average Growth



KUST COAST

Land van herkomst

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

Country of origin


1.133.490 133.956 104.332 74.458 99.739 24.387 505 976 880 316 4.561 2.388 417 548 363 1.049 938 439 430 1.311 660 4.410 2.253 4.091 98 81 2.191 68 7.096

1.152.784 125.718 99.361 77.132 104.914 27.327 428 920 814 284 4.078 2.214 442 440 414 1.437 917 1.394 590 1.461 1.004 4.382 2.201 3.985 111 152 2.380 172 6.521

1.188.206 133.383 91.005 77.134 90.269 26.908 412 734 818 227 4.090 3.032 546 425 385 2.358 1.954 1.548 811 1.415 1.198 3.940 2.131 3.311 109 134 2.563 120 7.197

1.187.087 134.700 84.652 66.291 89.087 25.703 406 669 892 334 3.903 3.036 760 324 521 857 373 228 798 1.583 1.089 4.430 2.189 2.978 206 154 2.086 136 9.111

1.162.115 127.193 77.028 71.038 72.814 25.117 472 742 662 249 3.191 2.335 550 272 365 1.537 1.256 311 457 1.634 1.648 3.276 1.668 2.143 142 222 1.683 106 10.603

-2,1% -5,6% -9,0% +7,2% -18,3% -2,3% +16,3% +10,9% -25,8% -25,4% -18,2% -23,1% -27,6% -16,0% -29,9% +79,3% +236,7% +36,4% -42,7% +3,2% +51,3% -26,0% -23,8% -28,0% -31,1% +44,2% -19,3% -22,1% +16,4%

+0,6% -1,3% -7,3% -1,2% -7,6% +0,7% -1,7% -6,6% -6,9% -5,8% -8,5% -0,6% +7,2% -16,1% +0,1% +10,0% +7,6% -8,3% +1,5% +5,7% +25,7% -7,2% -7,2% -14,9% +9,7% +28,7% -6,4% +11,7% +10,6%


472.941

471.193

458.157

437.496

408.714

-6,6%

-3,6%

FOREIGN COUNTRIES

1.606.431

1.623.977

1.646.363

1.624.583

1.570.829

-3,3%

-0,6%

OVERALL TOTAL

BUITENLAND ALGEMEEN TOTAAL




103

104



Land van herkomst

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

Country of origin


617.753 634.172 354.950 517.714 714.885 20.637 42.820 40.406 61.475 25.938 145.670 192.298 28.723 26.425 21.643 29.532 12.672 18.328 31.573 46.097 28.920 211.786 32.308 105.917 86.996 18.670 21.188 13.979 323.484

639.948 641.414 339.933 530.212 667.055 22.192 35.109 39.601 58.717 27.719 135.652 198.984 28.748 25.634 20.574 33.173 12.553 17.716 27.359 46.448 33.717 208.956 31.264 91.454 71.526 16.189 19.326 17.378 346.132

739.454 676.593 354.448 553.660 671.382 23.853 32.309 40.537 58.575 29.700 139.209 207.873 23.718 28.272 25.069 35.995 14.556 18.688 25.113 48.076 39.132 213.811 34.844 90.429 68.842 17.952 20.415 20.228 392.707

856.521 687.896 383.578 540.340 667.311 25.285 32.954 36.835 55.679 27.584 149.754 233.366 28.596 27.781 24.568 40.180 16.136 20.886 25.283 46.304 45.694 224.710 35.998 90.608 62.379 27.328 25.098 21.276 412.719

964.215 725.497 386.863 574.708 664.480 27.555 34.887 38.040 56.035 27.028 152.371 252.117 29.070 26.945 25.644 47.296 17.545 19.819 25.954 48.437 46.318 210.938 35.556 84.386 45.054 47.193 21.102 21.258 459.884

+12,6% +5,5% +0,9% +6,4% -0,4% +9,0% +5,9% +3,3% +0,6% -2,0% +1,7% +8,0% +1,7% -3,0% +4,4% +17,7% +8,7% -5,1% +2,7% +4,6% +1,4% -6,1% -1,2% -6,9% -27,8% +72,7% -15,9% -0,1% +11,4%

+11,8% +3,4% +2,2% +2,6% -1,8% +7,5% -5,0% -1,5% -2,3% +1,0% +1,1% +7,0% +0,3% +0,5% +4,3% +12,5% +8,5% +2,0% -4,8% +1,2% +12,5% -0,1% +2,4% -5,5% -15,2% +26,1% -0,1% +11,0% +9,2%


BUITENLAND

3.809.206

3.744.735

3.905.986

4.016.126

4.151.980

+3,4%

+2,2%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

4.426.959

4.384.683

4.645.440

4.872.647

5.116.195

+5,0%

+3,7%

OVERALL TOTAL






Land van herkomst

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

Country of origin


1.319.553 491.314 198.316 170.041 213.336 10.135 3.961 8.643 11.119 3.427 35.570 20.326 5.195 3.326 6.083 12.731 5.398 3.264 4.239 7.232 5.821 48.088 5.345 9.520 18.679 2.041 3.000 5.024 51.589

1.376.697 497.070 212.405 180.590 212.569 10.344 4.472 8.864 11.807 4.128 37.337 25.344 5.455 3.256 6.318 14.100 5.449 3.039 4.712 8.632 11.262 57.737 6.266 11.069 20.669 3.453 7.810 5.064 55.130

1.460.521 524.692 208.787 199.797 207.605 10.301 4.837 9.383 12.669 3.844 38.513 24.596 5.158 3.854 7.796 19.697 5.888 3.114 5.517 10.334 13.812 52.964 6.574 10.479 17.634 3.511 6.765 7.549 65.128

1.591.031 533.528 200.792 170.801 192.577 9.444 5.472 9.389 10.964 4.196 32.386 20.849 4.356 3.221 8.367 20.263 6.329 3.655 4.076 8.916 7.069 45.486 5.836 9.555 17.486 5.571 4.925 5.053 74.262

1.699.063 537.100 201.809 187.263 195.074 10.049 4.987 9.706 10.476 4.699 36.399 21.486 4.033 2.632 7.171 19.948 5.391 3.846 4.631 10.075 7.374 36.857 5.459 8.857 14.751 6.308 2.942 3.868 70.177

+6,8% +0,7% +0,5% +9,6% +1,3% +6,4% -8,9% +3,4% -4,5% +12,0% +12,4% +3,1% -7,4% -18,3% -14,3% -1,6% -14,8% +5,2% +13,6% +13,0% +4,3% -19,0% -6,5% -7,3% -15,6% +13,2% -40,3% -23,5% -5,5%

+6,5% +2,3% +0,4% +2,4% -2,2% -0,2% +5,9% +2,9% -1,5% +8,2% +0,6% +1,4% -6,1% -5,7% +4,2% +11,9% -0,0% +4,2% +2,2% +8,6% +6,1% -6,4% +0,5% -1,8% -5,7% +32,6% -0,5% -6,3% +8,0%


BUITENLAND

1.362.763

1.434.351

1.490.798

1.424.824

1.433.368

+0,6%

+1,3%

FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL

2.682.316

2.811.048

2.951.319

3.015.855

3.132.431

+3,9%

+4,0%

OVERALL TOTAL




105

106

Evolutie aankomsten per marktland 2004-2008 (tabellen exclusief verhuur)

I.

BELGIË

108

II.

NEDERLAND

109

III.

DUITSLAND

110

IV.

FRANKRIJK

111

V.

VERENIGD KONINKRIJK

112

VI.

DENEMARKEN

113

VII.

ZWEDEN

114

VIII.

ITALIË

115

IX.

SPANJE

116

X.

OOSTENRIJK

117

XI.

RUSLAND

118

XII.

VERENIGDE STATEN

119

XIII.

JAPAN

120

XIV.

CHINA

121

XV.

INDIA

122

107

108


BELGIË BELGIUM

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


2.785.862 284.934 1.377.344

2.872.723 296.706 1.408.348

3.048.768 339.413 1.417.963

3.228.526 406.113 1.433.120

3.390.823 434.570 1.439.376

+5,0% +7,0% +0,4%

+5,0% +11,1% +1,1%


België

4.448.140

4.577.777

4.806.144

5.067.759

5.264.769

+3,9%

+4,3%

Belgium


1.133.490 617.753 1.319.553

1.152.784 639.948 1.376.697

1.188.206 739.454 1.460.521

1.187.087 856.521 1.591.031

1.162.115 964.215 1.699.063

-2,1% +12,6% +6,8%

+0,6% +11,8% +6,5%



1.547.587 171.477 401.749 949.983

1.642.150 170.360 403.688 953.231

1.832.902 169.411 415.698 970.170

2.093.122 154.641 354.461 1.032.415

2.266.921 150.973 334.617 1.072.882

+8,3% -2,4% -5,6% +3,9%

+10,0% -3,1% -4,5% +3,1%


Vlaanderen

3.070.796

3.169.429

3.388.181

3.634.639

3.825.393

+5,2%

+5,6%

Flanders





NEDERLAND NETHERLANDS

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


1.065.804 193.638 441.895

1.065.755 198.447 451.480

1.133.173 201.495 454.039

1.144.164 211.960 451.918

1.171.874 217.916 449.197

+2,4% +2,8% -0,6%

+2,4% +3,0% +0,4%


België

1.701.337

1.715.683

1.788.707

1.808.042

1.838.987

+1,7%

+2,0%

Belgium


133.956 634.172 491.314

125.718 641.414 497.070

133.383 676.593 524.692

134.700 687.896 533.528

127.193 725.497 537.100

-5,6% +5,5% +0,7%

-1,3% +3,4% +2,3%



830.166 129.582 236.719 62.975

839.546 119.144 235.613 69.899

892.072 123.546 249.756 69.294

905.352 120.772 252.929 77.071

949.909 113.013 244.390 82.478

+4,9% -6,4% -3,4% +7,0%

+3,4% -3,4% +0,8% +7,0%


1.259.442

1.264.202

1.334.668

1.356.124

1.389.790

+2,5%

+2,5%

Flanders

Vlaanderen




109

110


DUITSLAND GERMANY

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


461.001 196.597 95.533

463.829 187.870 97.441

458.012 196.228 95.470

450.071 218.951 102.182

439.139 226.561 109.472

-2,4% +3,5% +7,1%

-1,2% +3,6% +3,5%


België

753.131

749.140

749.710

771.204

775.172

+0,5%

+0,7%

Belgium


104.332 354.950 198.316

99.361 339.933 212.405

91.005 354.448 208.787

84.652 383.578 200.792

77.028 386.863 201.809

-9,0% +0,9% +0,5%

-7,3% +2,2% +0,4%



497.961 28.109 104.457 27.071

495.705 26.299 103.836 25.859

507.638 24.982 95.257 26.363

529.814 22.986 89.984 26.238

538.010 22.488 78.216 26.986

+1,5% -2,2% -13,1% +2,9%

+2,0% -5,4% -7,0% -0,1%


Vlaanderen

657.598

651.699

654.240

669.022

665.700

-0,5%

+0,3%

Flanders





FRANKRIJK FRANCE

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


438.884 323.329 223.128

456.237 331.697 225.585

482.996 347.595 245.052

422.501 354.931 255.467

448.591 384.418 246.629

+6,2% +8,3% -3,5%

+0,5% +4,4% +2,5%


België

985.341

1.013.519

1.075.643

1.032.899

1.079.638

+4,5%

+2,3%

Belgium


74.458 517.714 170.041

77.132 530.212 180.590

77.134 553.660 199.797

66.291 540.340 170.801

71.038 574.708 187.263

+7,2% +6,4% +9,6%

-1,2% +2,6% +2,4%



657.143 18.950 47.322 38.798

664.809 16.435 64.383 42.307

700.938 17.751 67.914 43.988

647.615 16.290 71.038 42.489

696.494 17.271 71.613 47.631

+7,5% +6,0% +0,8% +12,1%

+1,5% -2,3% +10,9% +5,3%


Vlaanderen

762.213

787.934

830.591

777.432

833.009

+7,1%

+2,2%

Flanders




111

112


VERENIGD KONINKRIJK UNITED KINGDOM

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

636.193 391.767 102.264

631.218 353.320 94.214

623.940 345.316 102.239

611.665 337.310 105.223

604.877 327.491 103.637

-1,1% -2,9% -1,5%

-1,3% -4,4% +0,3%


1.130.224

1.078.752

1.071.495

1.054.198

1.036.005

-1,7%

-2,2%

Belgium


99.739 714.885 213.336

104.914 667.055 212.569

90.269 671.382 207.605

89.087 667.311 192.577

72.814 664.480 195.074

-18,3% -0,4% +1,3%

-7,6% -1,8% -2,2%



970.332 12.731 13.981 30.91

930.124 12.517 14.842 27.055

915.166 16.171 14.300 23.619

888.069 18.323 13.886 28.697

862.779 19.635 12.357 37.597

-2,8% +7,2% -11,0% +31,0%

-2,9% +11,4% -3,0% +5,0%


1.027.960

984.538

969.256

948.975

932.368

-1,7%

-2,4%

Flanders


Vlaanderen





DENEMARKEN DENMARK

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


17.291 32.734 8.503

18.043 31.342 10.801

18.348 32.306 10.108

19.327 27.566 10.815

20.034 28.454 10.426

+3,7% +3,2% -3,6%

+3,7% -3,4% +5,2%


België

58.528

60.186

60.762

57.708

58.914

+2,1%

+0,2%

Belgium


976 40.406 8.643

920 39.601 8.864

734 40.537 9.383

669 36.835 9.389

742 38.040 9.706

+10,9% +3,3% +3,4%

-6,6% -1,5% +2,9%



44.826 1.688 315 3.196

43.601 2.248 356 3.180

45.633 1.521 367 3.133

42.161 1.969 256 2.507

43.776 2.217 243 2.252

+3,8% +12,6% -5,1% -10,2%

-0,6% +7,1% -6,3% -8,4%


Vlaanderen

50.025

49.385

50.654

46.893

48.488

+3,4%

-0,8%

Flanders




113

114


ZWEDEN SWEDEN

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


29.153 44.321 6.756

28.063 43.275 7.235

30.381 41.681 7.455

27.968 39.567 6.373

28.393 38.780 5.549

+1,5% -2,0% -12,9%

-0,7% -3,3% -4,8%


België

80.230

78.573

79.517

73.908

72.722

-1,6%

-2,4%

Belgium


880 61.475 11.119

814 58.717 11.807

818 58.575 12.669

892 55.679 10.964

662 56.035 10.476

-25,8% +0,6% -4,5%

-6,9% -2,3% -1,5%



68.659 842 98 3.875

66.798 815 24 3.701

68.904 828 16 2.314

64.338 872 53 2.272

64.160 724 52 2.237

-0,3% -17,0% -1,9% -1,5%

-1,7% -3,7% -14,7% -12,8%


Vlaanderen

73.474

71.338

72.062

67.535

67.173

-0,5%

-2,2%

Flanders





ITALIË ITALY

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


77.680 108.121 35.175

76.285 100.782 39.102

81.469 100.343 46.139

78.294 107.749 44.081

81.999 109.962 44.444

+4,7% +2,1% +0,8%

+1,4% +0,4% +6,0%


België

220.976

216.169

227.951

230.124

236.405

+2,7%

+1,7%

Belgium


4.561 145.670 35.570

4.078 135.652 37.337

4.090 139.209 38.513

3.903 149.754 32.386

3.191 152.371 36.399

-18,2% +1,7% +12,4%

-8,5% +1,1% +0,6%



173.612 3.925 49 8.215

166.217 3.325 80 7.445

171.520 2.988 53 7.251

175.896 3.180 98 6.869

180.902 3.340 154 7.565

+2,8% +5,0% +57,1% +10,1%

+1,0% -4,0% +33,1% -2,0%


Vlaanderen

185.801

177.067

181.812

186.043

191.961

+3,2%

+0,8%

Flanders




115

116


SPANJE SPAIN

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


74.090 140.922 15.193

79.758 146.784 17.549

89.215 146.286 17.485

95.497 161.754 20.382

106.252 169.686 22.081

+11,3% +4,9% +8,3%

+9,4% +4,8% +9,8%


België

230.205

244.091

252.986

277.633

298.019

+7,3%

+6,7%

Belgium


2.388 192.298 20.326

2.214 198.984 25.344

3.032 207.873 24.596

3.036 233.366 20.849

2.335 252.117 21.486

-23,1% +8,0% +3,1%

-0,6% +7,0% +1,4%



187.424 4.255 398 22.935

199.505 4.399 107 22.531

212.304 3.471 154 19.572

234.091 4.684 97 18.379

244.348 4.543 128 26.919

+4,4% -3,0% +32,0% +46,5%

+6,9% +1,7% -24,7% +4,1%


Vlaanderen

215.012

226.542

235.501

257.251

275.938

+7,3%

+6,4%

Flanders





OOSTENRIJK AUSTRIA

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


11.244 16.845 2.550

11.601 15.705 2.696

13.924 19.326 2.360

14.871 18.585 2.580

14.372 18.808 2.779

-3,4% +1,2% +7,7%

+6,3% +2,8% +2,2%


België

30.639

30.002

35.610

36.036

35.959

-0,2%

+4,1%

Belgium


363 21.643 6.083

414 20.574 6.318

385 25.069 7.796

521 24.568 8.367

365 25.644 7.171

-29,9% +4,4% -14,3%

+0,1% +4,3% +4,2%



25.682 656 64 1.687

25.376 493 100 1.337

30.756 460 100 1.934

30.655 564 50 2.187

30.476 513 41 2.150

-0,6% -9,0% -18,0% -1,7%

+4,4% -6,0% -10,5% +6,3%


Vlaanderen

28.089

27.306

33.250

33.456

33.180

-0,8%

+4,3%

Flanders




117

118


RUSLAND RUSSIA

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


22.181 13.220 2.299

28.497 17.486 3.193

35.667 18.475 3.530

32.690 21.162 4.755

32.283 23.057 7.150

-1,2% +9,0% +50,4%

+9,8% +14,9% +32,8%


België

37.700

49.176

57.672

58.607

62.490

+6,6%

+13,5%

Belgium


660 28.920 5.821

1.004 33.717 11.262

1.198 39.132 13.812

1.089 45.694 7.069

1.648 46.318 7.374

+51,3% +1,4% +4,3%

+25,7% +12,5% +6,1%



34.523 75 5 798

45.060 82 11 830

53.032 150 24 936

52.811 88 34 919

54.108 145 40 1.047

+2,5% +64,8% +17,6% +13,9%

+11,9% +17,9% +68,2% +7,0%


Vlaanderen

35.401

45.983

54.142

53.852

55.340

+2,8%

+11,8%

Flanders





VERENIGDE STATEN UNITED STATES

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


127.924 136.360 24.425

135.343 135.732 20.975

131.172 139.543 22.109

123.632 150.994 23.427

109.694 141.377 24.047

-11,3% -6,4% +2,6%

-3,8% +0,9% -0,4%


België

288.709

292.050

292.824

298.053

275.118

-7,7%

-1,2%

Belgium


4.410 211.786 48.088

4.382 208.956 57.737

3.940 213.811 52.964

4.430 224.710 45.486

3.276 210.938 36.857

-26,0% -6,1% -19,0%

-7,2% -0,1% -6,4%



245.099 641 95 18.449

249.341 658 110 20.966

254.489 750 272 15.204

259.642 564 224 14.196

234.800 499 312 15.460

-9,6% -11,5% +39,3% +8,9%

-1,1% -6,1% +34,6% -4,3%


Vlaanderen

264.284

271.075

270.715

274.626

251.071

-8,6%

-1,3%

Flanders




119

120


JAPAN JAPAN

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

58.151 61.377 6.995

52.070 54.438 5.477

51.699 52.520 5.857

49.491 53.650 6.761

42.484 52.902 5.326

-14,2% -1,4% -21,2%

-7,5% -3,6% -6,6%


België

126.523

111.985

110.076

109.902

100.712

-8,4%

-5,5%

Belgium


4.091 105.917 9.520

3.985 91.454 11.069

3.311 90.429 10.479

2.978 90.608 9.555

2.143 84.386 8.857

-28,0% -6,9% -7,3%

-14,9% -5,5% -1,8%



111.155 54 0 8.319

99.436 42 2 7.028

97.215 54 12 6.938

96.939 50 13 6.139

89.842 97 8 5.439

-7,3% +94,0% -38,5% -11,4%

-5,2% +15,8% -10,1%


Vlaanderen

119.528

106.508

104.219

103.141

95.386

-7,5%

-5,5%

Flanders






CHINA CHINA

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008

26.216 79.557 8.683

28.726 63.580 16.396

26.468 60.117 20.795

27.736 52.335 18.079

23.422 36.525 15.012

-15,6% -30,2% -17,0%

-2,8% -17,7% +14,7%


114.456

108.702

107.380

98.150

74.959

-23,6%

-10,0%

Belgium

98 86.996 18.679

111 71.526 20.669

109 68.842 17.634

206 62.379 17.486

142 45.054 14.751

-31,1% -27,8% -15,6%

+9,7% -15,2% -5,7%



104.107 51 6 1.609

90.069 65 0 2.172

83.495 51 12 3.027

76.893 111 0 3.067

56.812 55 12 3.068

-26,1% -50,5% +0,0%

-14,1% +1,9% +18,9% +17,5%


Vlaanderen

105.773

92.306

86.585

80.071

59.947

-25,1%

-13,2%

Flanders

Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest België Kust Kunststeden Vlaamse regio’s




121

122


INDIA INDIA

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG* 2004-2008


13.861 6.931 598

14.035 5.759 830

15.429 6.168 992

18.192 14.861 1.338

21.152 32.571 1.115

+16,3% +119,2% -16,7%

+11,1% +47,2% +16,9%


België

21.390

20.624

22.589

34.391

54.838

+59,5%

+26,5%

Belgium


81 18.670 2.041

152 16.189 3.453

134 17.952 3.511

154 27.328 5.571

222 47.193 6.308

+44,2% +72,7% +13,2%

+28,7% +26,1% +32,6%



18.898 24 0 1.870

18.770 27 0 997

20.719 6 12 860

32.225 21 8 799

52.872 8 0 843

+64,1% -61,9% -100,0% +5,5%

+29,3% -24,0% -18,1%


Vlaanderen

20.792

19.794

21.597

33.053

53.723

+62,5%

+26,8%

Flanders




Logiesaanbod 2008

I.

BELGIË, VLAAMS GEWEST, BRUSSELS GEWEST, WAALS GEWEST

124

II.

KUST, KUNSTSTEDEN, VLAAMSE REGIO’S, VLAANDEREN

125

123

124

AANTAL INRICHTINGEN EN CAPACITEIT IN 2008 NUMBER OF ACCOMMODATIONS AND CAPACITY IN 2008

AANTAL

BELGIË - GEWESTEN BELGIUM - REGIONS

Vlaams Gewest Flemish Region

Brussels Gewest Brussels Region

Waals Gewest Walloon Region

België Belgium

NUMBERS

1.225 248 16 620 n.b./n.a.

172 1 0 8 n.b./n.a.

622 271 44 324 n.b./n.a.

2.019 520 60 952 n.b./n.a.

Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation for groups Accommodation for rent

2.109

181

1.261

3.551

Hotels Campings Vakantieparken Logies voor doelgroepen Huurlogies

CAPACITEIT Hotels Campings Vakantieparken Logies voor doelgroepen Huurlogies


CAPACITY 66.903 54.284 26.467 63.524 n.b./n.a.

31.060 160 0 1.060 n.b./n.a.

27.002 49.402 17.867 30.270 n.b./n.a.

124.966 103.846 44.334 94.855 n.b./n.a.

211.179

32.280

124.541

368.000



AANTAL INRICHTINGEN EN CAPACITEIT IN 2008 NUMBER OF ACCOMMODATIONS AND CAPACITY IN 2008

AANTAL Hotels Campings Vakantieparken Logies voor doelgroepen Huurlogies

KUST - KUNSTSTEDEN - VLAAMSE REGIO’S COAST - HISTORIC CITIES - FLEMISH COUNTRYSIDE

Kust Coast

Kunststeden Historic Cities

Vlaamse Regio’s Flemish Countryside

Vlaanderen Flanders

NUMBERS

290 92 11 79 n.b./n.a.

411 8 0 47 n.b./n.a.

696 149 5 502 n.b./n.a.

1.397 249 16 628 n.b./n.a.


472

466

1.352

2.290

CAPACITEIT Hotels Campings Vakantieparken Logies voor doelgroepen Huurlogies


CAPACITY 16.641 20.485 14.316 13.070 n.b./n.a.

55.210 1.658 0 4.949 n.b./n.a.

26.112 32.301 12.151 46.566 n.b./n.a.

97.964 54.444 26.467 64.584 n.b./n.a.

64.512

61.817

117.131

243.459



125

126

Evolutie verhuursector 2004-2008

OVERNACHTINGEN I.

KUST

128

AANKOMSTEN I.

KUST

129

Noot: De cijfers van de huurvakantiewoningen worden enkel verzameld via verhuurkantoren aan de kust.

127

128

EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN IN HUURLOGIES* VAN 2004 TOT 2008 TREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN ACCOMMODATION FOR RENT* FROM 2004 TO 2008

KUST COAST

Land van herkomst

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG** 2004-2008

Country of origin


5.390.022 226.325 323.906 221.252 14.188 79.821 919 1.485 264 0 7.002 3.077 1.360 397 1.674 96 0 244 244 8.066 644 3.583 2.497 90 48 0 0 0 2.443

5.073.810 213.552 296.444 164.112 13.830 79.598 2.048 1.042 364 0 3.602 1.902 2.447 48 982 888 112 126 306 5.628 525 2.314 2.130 0 20 0 48 0 9.839

4.914.681 203.555 289.695 165.200 13.468 78.799 430 828 713 0 3.141 2.144 875 16 1.437 1.118 90 264 551 5.808 1.066 2.599 1.920 630 0 0 526 0 3.221

4.574.695 209.555 268.264 170.651 13.156 67.812 431 2.317 898 48 2.775 2.312 3.966 412 1.550 503 50 0 1.342 5.757 1.066 2.083 2.965 175 140 0 248 32 4.819

4.243.976 181.105 263.620 154.341 16.329 65.483 227 1.956 426 98 2.208 3.040 758 430 713 13.498 72 0 678 9.325 2.013 2.301 1.596 133 354 178 172 324 11.336

-7,2% -13,6% -1,7% -9,6% +24,1% -3,4% -47,3% -15,6% -52,6% +104,2% -20,4% +31,5% -80,9% +4,4% -54,0% +2583,5% +44,0% -49,5% +62,0% +88,8% +10,5% -46,2% -24,0% +152,9% -30,6% +912,5% +135,2%

-5,8% -5,4% -5,0% -8,6% +3,6% -4,8% -29,5% +7,1% +12,7% -25,1% -0,3% -13,6% +2,0% -19,2% +244,3% -100,0% +29,1% +3,7% +33,0% -10,5% -10,6% +10,3% +64,8% +46,8%


899.625

801.907

778.094

763.327

732.714

-4,0%

-5,0%

FOREIGN COUNTRIES

6.289.647

5.875.717

5.692.775

5.338.022

4.976.690

-6,8%

-5,7%

OVERALL TOTAL



* enkel verhuurkantoren, aan de kust * rental agencies only, at the coast



EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN IN HUURLOGIES* VAN 2004 TOT 2008 TREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS IN ACCOMMODATION FOR RENT* FROM 2004 TO 2008

KUST COAST

Land van herkomst

2004

2005

2006

2007

2008

Trend 2007-2008

GJG/AAG** 2004-2008

Country of origin


343.751 15.876 26.401 14.883 936 6.087 25 41 25 0 401 204 36 50 111 14 0 8 22 606 38 201 70 6 6 0 0 0 120

325.945 15.124 24.133 11.259 887 6.367 50 22 26 0 181 104 37 6 66 26 7 6 35 435 27 124 71 0 8 0 6 0 573

320.551 15.087 23.404 11.750 843 6.186 14 19 51 0 181 112 10 4 74 47 6 16 21 463 27 144 94 24 0 0 25 0 162

311.410 14.865 21.779 11.690 925 5.546 37 43 50 6 143 123 77 4 90 23 10 0 19 428 17 132 136 11 12 0 8 4 197

298.716 14.387 22.158 12.015 1.138 5.405 26 56 30 8 135 137 43 9 46 298 6 0 21 587 53 141 115 5 22 18 8 8 448

-4,1% -3,2% +1,7% +2,8% +23,0% -2,5% -29,7% +30,2% -40,0% +33,3% -5,6% +11,4% -44,2% +125,0% -48,9% +1195,7% -40,0% +10,5% +37,1% +211,8% +6,8% -15,4% -54,5% +83,3% +0,0% +100,0% +127,4%

-3,4% -2,4% -4,3% -5,2% +5,0% -2,9% +1,0% +8,1% +4,7% -23,8% -9,5% +4,5% -34,9% -19,8% +114,8% -100,0% -1,2% -0,8% +8,7% -8,5% +13,2% -4,5% +38,4% +39,0%


66.167

59.580

58.764

56.375

57.323

+1,7%

-3,5%

FOREIGN COUNTRIES

409.918

385.525

379.315

367.785

356.039

-3,2%

-3,5%

OVERALL TOTAL



* enkel verhuurkantoren, aan de kust * rental agencies only, at the coast



129

130

Overnachtingen naar motief 2008 (cijfers exclusief verhuur)

I.

BELGIË

132

II.

VLAAMS GEWEST

133

III.

BRUSSELS GEWEST

134

IV.

VLAANDEREN

135

V.

KUST

136

VI.

KUNSTSTEDEN

137

VII.

VLAAMSE REGIO’S

138

131

132


België

België Nederland Duitsland Frankrijk Verenigd Koninkrijk Denemarken Zweden Italië Spanje Oostenrijk Rusland V.S. Amerika Japan China India 0%

20%

ontspanning en vakantie


40%

60%

conferentie, congres en seminarie

80%

100%

andere beroepsdoeleinden Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics


VLAAMS GEWEST


20%

ontspanning en vakantie 133


40%

60%


80%

100%


134


BRUSSELS GEWEST


20%



40%

60%


80%

100%



VLAAndeREN


20%



40%

60%


80%

100%


136


KUST


20%



40%

60%


80%

100%



KUNSTSTEDEN


20%



40%

60%


80%

100%


138


VLAAMSE REGIO’S


20%



40%

60%


80%

100%


Overnachtingen per maand 2008 (cijfers exclusief verhuur)

I.

VLAAMS GEWEST

140

II.

BRUSSELS GEWEST

142

III.

VLAANDEREN

144

IV.

KUST

145

V.

KUNSTSTEDEN

146

VI.

VLAAMSE REGIO’S

147

139

140

maandcijfers overnachtingen 2008 vlaams gewest 3.500.000

3.000.000

2.500.000

2.000.000

1.500.000

1.000.000

500.000

0 jan

feb

België


maa

apr

mei

jun

jul

Buitenland

aug

sep

okt

nov

dec

Algemeen totaal Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics

maandcijfers overnachtingen 2008 vlaams gewest 600.000 40.000

Nederland

V.S. Amerika

Verenigd Koninkrijk 500.000

Spanje

35.000

Duitsland

Italië

Frankrijk

Japan

30.000

400.000 25.000

300.000

20.000

15.000

200.000

10.000

100.000 5.000

0

0

jan

feb

maa

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

10.000 China

maa

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec

Zweden

8.000

India

8.000

7.000

7.000

6.000

6.000

5.000

5000

4.000

3.000

3.000

2.000

2.000

1.000

1.000

Denemarken Oostenrijk

0

0 jan

141

feb

9.000

Rusland 9.000

jan

dec

feb

maa

apr


mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec

jan

feb

maa

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec


142

maandcijfers overnachtingen 2008 brussels gewest 600.000

500.000

400.000

300.000

200.000

100.000

0 jan

feb

België


maa

apr

mei

jun

jul

Buitenland

aug

sep

okt

nov

dec

Algemeen totaal


maandcijfers overnachtingen 2008 brussels gewest 60.000

80.000

V.S. Amerika

Nederland 70.000

Verenigd Koninkrijk

Spanje

50.000

Italië

Duitsland

60.000

Japan

Frankrijk

40.000

50.000

30.000

40.000

30.000

20.000

20.000

10.000 10.000

0

0 jan

feb

maa

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

jan

dec

feb

maa

apr

mei

jun

jul

aug

sep

nov

dec

12.000

6.000

Zweden

Rusland

Denemarken

China India

5000

Oostenrijk

10.000

8.000

4.000

6.000

3.000

4.000

2.000

2.000

1.000

0

0 jan

143

okt

feb

maa

apr


mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec

jan

feb

maa

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec


144

maandcijfers overnachtingen 2008

VLAANDEREN

3.500.000

3.000.000

2.500.000

2.000.000

1.500.000

1.000.000

500.000

0 jan

feb

België


maa

apr

mei

jun

jul

Buitenland

aug

sep

okt

nov

dec


maandcijfers overnachtingen 2008 kust 1.000.000 900.000 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 jan

feb

België

145


maa

apr

mei

jun

jul

Buitenland

aug

sep

okt

nov

dec


146

maandcijfers overnachtingen 2008 kunststeden 1.000.000 900.000 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 jan

feb

België


maa

apr

mei

jun

jul

Buitenland

aug

sep

okt

nov

dec


maandcijfers overnachtingen 2008 vlaamse regio’s 1.600.000

1.400.000

1.200.000

1.000.000

800.000

600.000

400.000

200.000

0 jan

feb

België

147


maa

apr

mei

jun

jul

Buitenland

aug

sep

okt

nov

dec


wegwijs

De gebruikte begrippen Aankomsten en overnachtingen In België is de Federale Overheidsdienst Economie – Algemene Directie Statistiek gemachtigd om bij alle commerciële logiesinrichtingen maandelijks het aantal personen op te vragen dat in de inrichting tegen betaling verbleven heeft. Twee basisindicatoren worden op deze wijze ingewonnen: het aantal aankomsten en het aantal overnachtingen. In de categorie huurlogies neemt de Algemene Directie Statistiek enkel die verblijven op die via een verhuurkantoor aan de kust worden aangeboden. Naast de opdeling naar logiesvorm (hotels, campings, vakantieparken, logies voor doelgroepen en huurlogies) geven de statistieken van de Algemene Directie Statistiek ook volume- (het aantal aankomsten en overnachtingen), trip- (verblijfsduur, motief van het verblijf, verblijfsperiode, verblijfplaats) en persoonskarakteristieken (land van herkomst van de verblijfstoerist) weer. Het aantal aankomsten komt grosso modo overeen met het aantal verblijfstoeristen. Met dat verschil dat elke toerist als een ‘aankomst’ wordt geteld telkenmale hij of zij een nieuwe logiesaccommodatie benut. In die zin komt het aantal aankomsten niet exact overeen met het aantal vakanties of zakenreizen in ons land. Een voorbeeld: trekkers kunnen meerdere aankomsten genereren tijdens één vakantie, door te verblijven in verschillende logiesinrichtingen. Het volume aan overnachtingen is de optelsom van alle verblijfsnachten die met de geregistreerde aankomsten gepaard gaan.

g

Gewesten

Naast de gegevens voor België worden ook tabellen weergegeven voor de drie Gewesten, namelijk het Vlaamse Gewest, het Waalse Gewest en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. In dit document staan ‘Brussel’ en het ‘Brusselse Gewest’ gelijk aan het ‘Brusselse Hoofdstedelijke Gewest’. In de tabellen ‘Vlaanderen’ zijn de cijfers voor het Vlaamse en het Brusselse Gewest samengeteld.

Kust, Kunststeden, Vlaamse regio’s g

Vlaamse kust

De ‘Vlaamse kust’ omvat de gegevens van alle kustgemeenten inclusief de gegevens van Zeebrugge.

g

Kunststeden

Tot de kunststeden behoren: Antwerpen, Brugge, Brussel, Gent, Leuven en Mechelen. Voor Brugge gelden enkel de gegevens voor de stad Brugge exclusief de deelgemeente Zeebrugge.

g

Vlaamse regio’s

Alle gegevens uit Vlaanderen die niet ressorteren onder de kust of de kunststeden worden tot de Vlaamse regio’s gerekend.

151

Indeling naar logiesvorm Vanaf 2004 rapporteert de Algemene Directie Statistiek de aankomsten overnachtinggegevens in een gewijzigde logiesindeling. Deze sluit aan bij de decretale bepalingen die in de Gewesten en Gemeenschappen gelden rond logiesaccommodaties. Hierdoor zijn de categorieën ‘vakantiecentra’ en ‘vakantiedorpen’ weggevallen en is het segment van de ‘vakantieparken’ geïntroduceerd. In de volgende definities houden we bijgevolg rekening met de decretale regionale verschillen.

g

Hotels

In Vlaanderen zijn hotelinrichtingen alle inrichtingen met ten minste vier kamers of met accommodatie voor ten minste tien personen. Er wordt een hotelservice aangeboden en er wordt voor minstens één nacht logies verstrekt. De regelgeving van de Vlaamse Gemeenschap bepaalt de indeling in categorieën en de mogelijke benamingen. In Wallonië en Brussel (voor de Brusselse hotels die door de Franstalige overheid worden vergund) is een hotelinrichting elke logiesverstrekkende inrichting die voor een periode die niet korter mag zijn dan een nacht, logies verstrekt onder de benaming ‘hôtel’ (hotel), ‘hostellerie’ (gasthof), ‘motel’ (motel), ‘auberge’ (herberg), ‘pension’ (pension) of ‘relais’ (buitenherberg). Ze moet over minstens zes kamers beschikken die uitsluitend voor de klanten zijn bestemd. In steden met meer dan 200.000 inwoners en in het Brussels Hoofdstedelijke Gewest bedraagt dit tien kamers. Het reglement voorziet in een indeling in categorieën. In Duitstalig België verstaat men onder hotelinrichtingen de inrichtingen die onder de naam ‘Hotel’, ‘Hostellerie’, ‘Apparthotel’, ‘Motel’, ‘Gasthof’, ‘Pension’, ‘Relais’ (buitenherberg) worden uitgebaat en die voor ten minste één nacht logies aanbieden. De regering mag die opsomming aanvullen.

g

Campings

De Vlaamse regelgeving verstaat onder ’terreinen voor openluchtrecreatieve verblijven’ ieder terrein waarop ten minste drie mobiele en/of vaste verblijfsvormen staan die niet ontworpen zijn om permanent te verblijven maar om recreatief te verblijven. Op kampeerterreinen is ten minste 15% van de kampeerplaatsen voorbehouden voor toeristische kampeerplaatsen en bestaat ten hoogste 50% van de openluchtrecreatieve verblijven uit vaste constructies. Een kampeerverblijfpark is een terrein waar men gebruik kan maken van ten minste één toeristische kampeerplaats en waar voor het overige verbleven wordt in vaste constructies. In Wallonië onderscheidt men kampeerterreinen en hoevecampings. Kampeerterreinen zijn terreinen waarop gewoonlijk of bij gelegenheid wordt gekampeerd en een caravan wordt geplaatst voor meer dan tien personen, of waarop meer dan drie verblijven staan. Het aantal doorgangsplaatsen bedraagt minstens 10% van het totale aantal plaatsen. Hoevekamperen is het kamperen georganiseerd door een landbouwer op een terrein dat deel uitmaakt van zijn bedrijf en dat ten hoogste plaats biedt voor zes kampeerverblijven en maximum dertig personen. In Duitstalig België verstaat men onder kamperen het als woongelegenheid gebruiken, door andere personen dan kermisexploitanten of nomaden die als zodanig handelen, van de volgende mobiele verblijven die niet ontworpen zijn om als vaste woning te dienen: tenten; wegencaravans; caravans van residentieel type zonder woonlaag; motorhomes; elk ander soortgelijk verblijf. Onder ‘kampeerterrein’ verstaat men een terrein waarop gewoonlijk of bij gelegenheid meer dan tien personen tegelijk kamperen of waarop meer dan drie van de bovengenoemde verblijven staan. Een terrein moet ook als kampeerterrein beschouwd worden wanneer de houder van een kampeervergunning als bijkomende constructies onbeweegbare verblijven optrekt zoals chalets, bungalows, huisjes, paviljoenen of elk ander soortgelijk verblijf op voorwaarde dat ze niet ontworpen zijn om als vaste woning te dienen en eigendom van de houder van een kampeervergunning of van de eigenaar van het kampeerterrein zijn en blijven.

152

g

Vakantieparken

In Vlaanderen is een vakantiepark een terrein voor openluchtrecreatieve verblijven waarop uitsluitend vaste constructies voorkomen. In Wallonië en de Duitstalige Gemeenschap is een vakantiedorp een geheel van ten minste 15 bijeenstaande vaste woningen, gebouwd door een enkele projectontwikkelaar en bestemd tot bevordering van de verblijfsrecreatie.

g


Deze categorie kan zowel betrekking hebben op jeugdtoerisme als sociaal volwassenenlogies. Jeugdlogies wordt omschreven als verblijfstoeristische accommodatie waarin overwegend door de jeugd gelogeerd wordt. Verschillende vormen van jeugdlogies zijn mogelijk: jeugdvakantiehuizen, jeugdkampen en jeugdherbergen. Een sociaal volwassenenlogies is een sociaal-toeristisch verblijf dat bijzondere aandacht heeft voor en drempelverlagende inspanningen levert ten aanzien van allen die gehinderd worden in een volwaardige deelname aan buitenshuisvakantie en dat een sociaal-economisch aanvaardbare prijszettingspolitiek hanteert. g

Huurlogies

Een individuele huurvakantiewoning is een vaste constructie zoals een chalet, bungalow, huis, appartement of studio waar gelogeerd kan worden en waar men zelf kan koken. In de cijfers van de Algemene Directie Statistiek zijn in de categorie huurlogies enkel die verblijven opgenomen die via een verhuurkantoor worden aangeboden aan de kust.

153

Begrippen met betrekking tot het reisgedrag In het eerste deel van dit rapport wordt het vakantiegedrag in eigen land en in enkele buurlanden beschreven. Hieronder volgen de definities die in de respectievelijke onderzoeken gebruikt worden.

Duitse markt

g

In de ‘Reiseanalyse’ uitgevoerd door de ‘Forschungsgemeinschaft Urlaub und Reisen’ (FUR) wordt als vakantie beschouwd ieder verblijf van minstens vijf dagen of vier nachten. Respondenten vanaf 14 jaar komen in aanmerking en zakenreizen worden uitgesloten.

Britse markt

g

In de ‘International Passenger Survey’ (IPS) wordt jaarlijks het reisgedrag van en naar het Verenigd Koninkrijk onderzocht. Iedereen vanaf 16 jaar komt in aanmerking voor het onderzoek, ongeacht het motief of de lengte van verblijf. Ook korte verblijven tot en met drie nachten en dagtrips worden in deze survey meegerekend.

Franse markt

g

Het onderzoek: ‘Le Suivi des Déplacements Touristiques des Français’ (SDT) uitgevoerd door INSEE, DGCIS en TNS-Sofres heeft enkel betrekking op ‘les voyages personnels’, d.w.z. de vakanties van de Fransen met als motief ontspanning, rust of bezoek aan familie, vrienden of kennissen. Een vakantie wordt gedefinieerd als elk verblijf van minimum één nacht, omwille van bovengenoemde redenen, buiten de eigen woning. Een korte vakantie duurt een tot drie nachten, terwijl een lange vakantie vier nachten of meer beslaat. Opgelet, de methologie van de studie is gewijzigd. Hierdoor zijn de resultaten niet meer vergelijkbaar met die in vorige edities van Toerisme in Cijfers. De vakanties in de zogenaamde D.O.M., T.O.M. - landen worden tot de buitenlandse vakanties gerekend. D.O.M., T.O.M. staat voor ‘Département d’outre-mer, Territoire d’outre-mer’, of ‘Overzeese Departementen en Overzeese Gebieden’. Volgende eilanden behoren tot deze groep: In de Stille Oceaan:    

Nouvelle-Calédonie Polynésie Française Wallis & Futuna Clipperton

g

Nederlandse markt

In de Indische Oceaan:

In de Caraïben:

 La Réunion  Mayotte  Les Iles Eparses

 La Martinique  La Guadeloupe

Ook het ‘Continu Vakantie Onderzoek’ (NBTC – NIPO Research), dat jaarlijks een weergave geeft van het vakantiegedrag van de Nederlandse bevolking, definieert een vakantie als ‘een verblijf buiten de eigen woning voor ontspanning of plezier met ten minste één overnachting’. Het gaat daarbij zowel om binnen- als buitenlandse vakanties. Ook het logeren bij familie, vrienden of kennissen in het buitenland valt onder het begrip vakantie. Een verblijf in de woning van familie, vrienden of kennissen in Nederland telt niet mee, tenzij de bewoners de hele tijd of de meeste dagen afwezig waren. Een korte vakantie telt maximaal drie en een lange vakantie vier of meer aaneengesloten overnachtingen. Sinds het jaar 2004 zijn buitenlandse verblijven bij familie, vrienden of kennissen ook opgenomen in het onderzoek.

154

g

Vlaamse vakantiemarkt

Het reisgedrag van de Vlaming is gebaseerd op het tweejaarlijks onderzoek ‘Het reisgedrag van de Belgen’ van WES Onderzoek & Advies. Een vakantie wordt gedefinieerd als elk verblijf buitenshuis van minstens vier opeenvolgende nachten om andere redenen dan beroepsdoeleinden, ziekte of overlijden van een familielid of verblijf in een hospitaal of kostschool. Een korte vakantie is elk verblijf buitenshuis met een tot drie overnachtingen, eveneens om andere dan eerder vermelde redenen. In tegenstelling tot de vakanties worden bij de korte vakanties de verblijven bij familie of kennissen en in een tweede woning buiten beschouwing gelaten. Het betreft dus enkel de commerciële korte vakanties waarbij betaald wordt voor het logies. De verschillende huurlogiesmogelijkheden die in het WES-onderzoek naar het vakantiegedrag van de Belgen worden gehanteerd, zijn:    

appartement, villa, studio vakantiedorp huurkamer bij particulieren gîtes ruraux, hoevetoerisme

In het rapport wordt ook een onderscheid gemaakt tussen de zomer– en winterperiode. De zomerperiode loopt van 1 april tot 30 september. De winterperiode beslaat de maanden oktober tot en met maart.

155

Werkmethode en opmerkingen Dit rapport behandelt enkel gegevens die betrekking hebben op het verblijfstoerisme. Het dagtoerisme wordt nergens in rekening gebracht (met uitzondering van sommige kengetallen over de Britse markt o.b.v. IPS). Ook de aankomsten zijn steeds aankomsten in logiesbedrijven. Voor de landen van herkomst die in de tabellen zijn opgenomen, wordt er naast België en de EU-landen eveneens een aantal andere belangrijke marktgebieden weergegeven. In het beschrijvende luik zijn alle tabellen en cijfers in de tekst inclusief gegevens over de verhuursector (enkel huurlogies via verhuurkantoren aan de kust). In het statistische luik zijn de verhuurcijfers niet geïntegreerd op tabelniveau maar als afzonderlijk deel opgenomen. Evoluties van bestedingcijfers in tabellen zijn niet geïndexeerd tenzij anders vermeld. Tekstuele analyses van de bestedingen zijn wel aan constante prijzen.

Tekens en afkortingen ‘GJG 2004-2008’:

de gemiddelde jaarlijkse groei over vier opeenvolgende intervallen, i.c. 2004-2005, 2005-2006, 2006-2007, 2007-2008 (average annual growth). De groei is enkel berekend op basis van het eerste en het laatste jaar (2004 en 2008).

‘Trend 2007-2008’: proportionele toe- of afname voor 2008 t.o.v. 2007. ‘n.b./n.a.’:

gegevens niet beschikbaar (data not available).

‘-‘:

het desbetreffende cijfer kan op logische grond niet berekend of weergegeven worden.

156

Lijst van de tabellen Toerisme internationaal, in Europa en Vlaanderen Tabel 1: Internationale aankomsten 1990-2008 11 Tabel 2: Internationale ontvangsten 1990-2008 11 Tabel 3: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Duitsland 2004-2008 en BBP 2008 12 Tabel 4: Vakantieparticipatie van de Duitsers 2006-2008 13 Tabel 5: Buitenlandse vakanties van de Duitsers 2006-2008 13 Tabel 6: Kenmerken van de buitenlandse vakanties van de Duitsers 2006-2008 13 Tabel 7: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor het Verenigd Koninkrijk 2004-2008 en BBP 2008 14 Tabel 8: Buitenlandse bezoeken en overnachtingen van de Britten 2006-2008 14 Tabel 9: Buitenlandse bezoeken van de Britten 2006-2008 15 Tabel 10: Buitenlandse overnachtingen van de Britten 2006-2008 15 Tabel 11: Transportmiddel van de Britse bezoeken naar België 2006-2008 16 Tabel 12: Britse bezoeken in België naar motief 2006-2008 16 Tabel 13: Bestedingen Britse bezoeken in België 2006-2008 16 Tabel 14: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Frankrijk 2004-2008 en BBP 2008 16 Tabel 15: Totale vakantieparticipatie van de Fransen 2006-2008 17 Tabel 16: Korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 17 Tabel 17: Korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 (overnachtingen) 17 Tabel 18: Buitenlandse korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 18 Tabel 19: Buitenlandse korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 (overnachtingen) 18 Tabel 20: Kenmerken van de vakanties van de Fransen 2006-2008 18 Tabel 21: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Nederland 2004-2008 en BBP 2008 19 Tabel 22: Totale vakantieparticipatie van de Nederlanders 2006-2008 19 Tabel 23: Korte en lange vakanties van de Nederlanders 2006-2008 20 Tabel 24: Korte en lange vakanties van de Nederlanders 2004-2008 (overnachtingen) 20 Tabel 25: Buitenlandse lange vakanties van de Nederlanders 2006-2008 20 Tabel 26: Buitenlandse lange vakanties van de Nederlanders 2006-2008 (overnachtingen) 21 Tabel 27: Buitenlandse korte vakanties van de Nederlanders 2006-2008 21 Tabel 28: Buitenlandse korte vakanties van de Nederlanders 2006-2008 (overnachtingen) 21 Tabel 29: Kenmerken van de vakanties van de Nederlanders 2006-2008 22 Tabel 30: Reisduur van de vakanties van de Nederlanders 2006-2008 22 Tabel 31: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor België 2004-2008 en BBP 2008 23 Tabel 32: Totale vakantieparticipatie van de Vlamingen 2004-2008 24 Tabel 33: Lange vakantieparticipatie van de Vlamingen 2004-2008 24 Tabel 34: Lange vakantiebestemming van de Vlamingen 2004-2008 25 Tabel 35: Verdeling van de Vlaamse lange vakanties naar logiesvorm 2004-2008 26 Tabel 36: Transportmiddel gebruikt voor lange vakantie door de Vlamingen 2004-2008 26 Tabel 37: Verblijfsstructuur en gemiddelde verblijfsduur van de Vlaamse lange vakanties 2004-2008 27 Tabel 38: Gemiddelde bestedingen voor lange vakanties door de Vlamingen 2004-2008 27 Tabel 39: Korte vakantieparticipatie van de Vlamingen 2004-2008 27 Tabel 40: Korte vakantiebestemming van de Vlamingen 2004-2008 28 Tabel 41: Verdeling van de Vlaamse korte vakanties naar logiesvorm 2004-2008 29 Tabel 42: Transportmiddel gebruikt voor korte vakanties door de Vlamingen in 2004-2008 29 Tabel 43: Gemiddelde bestedingen voor de korte vakanties door de Vlamingen 2004-2008 30

157

Verblijfstoerisme in Vlaanderen 2003-2007: Beschrijvend overzicht Tabel 44: Overnachtingen naar Gewest 2004-2008 Tabel 45: Aankomsten naar Gewest 2004-2008 Tabel 46: Binnenlandse overnachtingen naar Gewest 2004-2008 Tabel 47: Binnenlandse aankomsten naar Gewest 2004-2008 Tabel 48: Buitenlandse overnachtingen naar Gewest 2004-2008 Tabel 49: Buitenlandse aankomsten naar Gewest 2004-2008 Tabel 50: Buitenlandse overnachtingen naar herkomstland en Gewest 2004-2008 Tabel 51: Buitenlandse aankomsten naar herkomstland en Gewest 2004-2008 Tabel 52: Verdeling van de overnachtingen in België 2008 naar motief (in %) Tabel 53: Verdeling van de overnachtingen in het Vlaamse Gewest 2008 naar motief (in %) Tabel 54: Verdeling van de overnachtingen in het Brusselse Gewest 2008 naar motief (in %) Tabel 55: Verdeling van de overnachtingen in het Waalse Gewest 2008 naar motief (in %) Tabel 56: Verdeling van de aankomsten in België 2008 naar motief (in %) Tabel 57: Verdeling van de aankomsten in het Vlaamse Gewest 2008 naar motief (in %) Tabel 58: Verdeling van de aankomsten in het Brusselse Gewest 2008 naar motief (in %) Tabel 59: Verdeling van de aankomsten in het Waalse Gewest 2008 naar motief (in %) Tabel 60: Overnachtingen naar kust, kunststeden, Vlaamse regio’s 2004-2008 Tabel 61: Aankomsten naar kust, kunststeden, Vlaamse regio’s 2004-2008 Tabel 62: Overnachtingen naar logiesvorm in het Vlaamse Gewest 2004-2008 Tabel 63: Overnachtingen naar logiesvorm in het Brusselse Gewest 2004-2008 Tabel 64: Aankomsten naar logiesvorm in het Vlaamse Gewest 2004-2008 Tabel 65: Aankomsten naar logiesvorm in het Brusselse Gewest 2004-2008 Tabel 66: Logiesinstellingen en capaciteit in het Vlaamse Gewest 2007-2008 Tabel 67: Logiesinstellingen en capaciteit in het Brusselse Gewest 2007-2008 Tabel 68: Logiesinstellingen en capaciteit in Vlaanderen 2007-2008

158

32 33 34 34 36 36 39 40 42 42 42 42 43 43 43 43 44 44 45 46 46 46 47 47 48

Verblijfstoerisme in Vlaanderen 2004-2008: Statistisch overzicht g

Overnachtingen naar logies in 2008        

g

België Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest Vlaanderen Kust Kunststeden Vlaamse regio’s

Evolutie van het aantal overnachtingen van 2004 tot 2008  België  Vlaams Gewest  Brussels Gewest  Waals Gewest  Vlaanderen  Kust  Kunststeden  Vlaamse regio’s

g

62 63 64 65 66 67 68 69

Evolutie van het aantal overnachtingen van 2004 tot 2008               

g

52 53 54 55 56 57 58 59

België Nederland Duitsland Frankrijk Verenigd Koninkrijk Denemarken Zweden Italië Spanje Oostenrijk Rusland Verenigde Staten Japan China India

72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86

Aankomsten naar logies in 2008        


88 89 90 91 92 93 94 95

159

g

Evolutie van het aantal aankomsten van 2004 tot 2008        

g

België Nederland Duitsland Frankrijk Verenigd Koninkrijk Denemarken Zweden Italië Spanje Oostenrijk Rusland Verenigde Staten Japan China India

128

Evolutie van het aantal aankomsten in huurlogies van 2004 tot 2008  Kust

160

124 125

Evolutie van het aantal overnachtingen in huurlogies van 2004 tot 2008  Kust

g

108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122

Aantal inrichtingen en capaciteit 2008  België, Vlaams Gewest, Brussels Gewest, Waals Gewest  Kust, kunststeden, Vlaamse regio’s, Vlaanderen

g

98 99 100 101 102 103 104 105

Evolutie van het aantal aankomsten van 2004 tot 2008               

g


129

Lijst van grafieken en figuren Figuur 1: Verdeling van de overnachtingen in Vlaanderen 2008 Figuur 2: Verdeling van de binnenlandse overnachtingen in Vlaanderen 2008 Figuur 3: Verdeling van de buitenlandse overnachtingen in Vlaanderen 2008 Figuur 4: Verdeling van de overnachtingen in België naar verblijfsmotief 2008

33 35 37 41

Overnachtingen naar motief 2008 g

Overnachtingen naar motief 2008       

België Vlaams Gewest Brussels Gewest Vlaanderen Kust Kunststeden Vlaamse regio’s

132 133 134 135 136 137 138

Overnachtingen per maand 2008 g

Vlaams Gewest - maandcijfers overnachtingen 2008     

g

140 141 141 141 141

Brussels Gewest - maandcijfers overnachtingen 2008     

g

België, het buitenland en het algemeen totaal Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Frankrijk V.S. Amerika, Spanje, Italië en Japan China, Rusland en India Zweden, Denemarken en Oostenrijk

België, het buitenland en het algemeen totaal Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Frankrijk V.S. Amerika, Spanje, Italië en Japan China, Rusland en India Zweden, Zwitserland, Denemarken en Oostenrijk

142 143 143 143 143

Vlaanderen, kust - kunststeden - Vlaamse regio’s - maandcijfers overnachtingen 2008    

Vlaanderen Kust Kunststeden Vlaamse regio’s

144 145 146 147

161

Toerisme Vlaanderen Grasmarkt 61 1000 Brussel België

Intern verzelfstandigd agentschap met rechtspersoonlijkheid van de Vlaamse Gemeenschap

Voorwoord 4. Inleiding 7. Toerisme internationaal, in Europa en Vlaanderen Internationale context 10

Recommend Documents