Veilig spuiten Geneeskundige en Gezondheidsdienst
*
Veilig spuiten: waarom dan?
Veel drugsgebruikers spuiten hun drugs. De drugs werken dan snel en effectief omdat een naald direct de bloedbaan ingaat en drugs dan meteen in je lichaam komen. Nadeel is echter dat ook bacteriën direct in de bloedbaan terecht komen. En je spuit niet alleen de drugs, maar ook de stoffen waarmee je de drugs mengt direct in je lichaam. Als je spuitspullen van een ander gebruikt, loop je risico op hiv en hepatitis. Tot slot, bij verkeerd spuiten gaan je aders of je huid naar de knoppen. Kortom reden genoeg om stil te staan bij de manier waarop je spuit. Doe ik dat wel veilig genoeg? Hoe kom ik aan schone naalden en spuiten? Spuit ik wel in de juiste richting? Leen ik mijn spullen niet uit? In dit boekje vind je tips om veiliger te spuiten. En vind je informatie over de meest voorkomende risico's van het spuiten. Ook staan in dit boekje adressen van instellingen waar je spuiten kunt ruilen.
Bewaar dit boekje. Handig als je twijfelt of je wel veilig spuit of je wilt weten waar de dichtstbijzijnde spuitomruil is.
*
Veilig spuiten: hoe dan?
Drugs spuiten geeft extra risico’s om ziek te worden. Als je niet veilig spuit of je spuitspullen uitleent, heb je kans op hiv, hepatitis en andere infectieziekten. Ziektes die je aan anderen kan overdragen zonder dat je zelf weet dat je ze hebt. Sommige gezondheidsklachten hebben ook te maken met verkeerd of onhygiënisch spuiten. Een aderontsteking, spuitabces of bloeduitstorting zijn erg vervelend en kunnen hardnekkig zijn. Veilig en op de juiste manier spuiten voorkomt ellende. Hieronder vind je een stappenplan om veilig te spuiten. Hierbij gaan we uit van de ideale situatie: schoon en veilig. * Spuit Zoek een rustige omgeving.
* * *
Zorg dat je schone spuitspullen hebt en was je handen. Gebruik je naald en spuit maar één keer. Maak de plek waar je in je aders spuit schoon vóórdat je een shot klaar maakt. Dan kan de alcohol vast verdampen. Als je twijfelt over de kwaliteit van de dope: test een beetje op folie (chinezen). Als aders moeilijk te vinden zijn, kun je ze laten opzwellen door: spannen/ontspannen van de vuist zwaaien met je arm iets zwaars optillen of opdrukken arm laten hangen arm in warm water opwarmen.
* * * * *
een zo kort * Gebruik en dun mogelijke naald en breng
* * * * * * *
deze naald in een hoek van 45 graden in je huid. De opening van de naald is naar boven. Injecteer in de richting van je hart. Trek de zuigerstang voorzichtig terug om te kijken of de naald in de ader zit. Dit zie je doordat er bloed in je spuit mee omhoog komt. Als je een stuwband gebruikt, trek deze eerst los voordat je een shot afdrukt. Spuit langzaam, beetje bij beetje. Daarmee spaar je je aders. Trek de naald langzaam terug en druk direct met een watje of zakdoek op de spuitplek. Om je aders in conditie te houden: wissel regelmatig van plek waar je in je aders spuit. Ruim je spullen zorgvuldig op. Gebruikte naalden en spuiten in de containers van de spuitomruil of, als dat niet kan, in een blikje en dan in de prullenbak. Op die manier kan niemand zich aan een spuit prikken. Ander materiaal waar bloedrestjes aan kunnen zitten moeten ook in de prullenbak.
Maak gebruik van de spuitomruil. De stap op weg naar veilig spuiten.
*
Veilig spuiten: welke spullen heb ik daarvoor nodig en hoe gebruik ik ze?
De spuitspullen die je nodig hebt kun je kopen of ruilen bij de spuitomruil. Gebruik altijd je eigen spuitspullen en leen ze nooit uit. Gebruik ze ook maar één keer. Kun je niet aan een schone spuit komen, gebruik de drugs dan op een andere manier. Materiaal
*
Naalden
*
Alcoholdeppers
*
Ascorbinezuur
* *
Steriel water Filters
*
Lepels
*
Stericup
*
Stuwband
*
Mesje
hoe Gebruik dikkere naalden voor stroperige methadon, cocaïne of benzodiazepinen. Een naald raakt verstopt door: - vuil of versnijdingsmiddel dat in de spuit achter blijft - vaker terugtrekken van bloed zodat het bloed in de naald stolt. Spuitplek met een paar streken schoonmaken. Wrijf in één richting, want anders verspreid je het vuil. Maak vóóraf schoon zodat alcohol kan verdampen. Maak meerdere plekken schoon voor het geval je ader moeilijk is te vinden. Gebruik 1 deel asco op 8 delen heroïne. Gebruik 1 deel asco op 2 delen cocaïne. Azijn of citroensap zijn gevaarlijk. Azijn bijt en de citroenvezels verstoppen de naalden en kunnen trombose veroorzaken. Bedorven citroensap kan tot blindheid of een ontsteking aan je hart leiden. Ongeopend jaren houdbaar. Maar eenmaal geopend nooit voor de tweede keer gebruiken en zeker niet uitlenen. Gebruik een sigarettenfilter, wattenpropje of filter uit stericup om de opgeloste dope op te zuigen. Filters maar één keer gebruiken: ze kunnen “shotterskoorts” veroorzaken of besmet zijn met hiv of hepatitis. Maak de lepel schoon met bleekwater en heel goed naspoelen met water. Zeker als je een blikje in plaats van een lepel gebruikt moet je deze goed schoonmaken. Leen je lepel niet uit. Je kunt ook een Stericup gebruiken als lepel. Gebruik een wasknijper omdat een Stericup wel erg heet wordt bij verwarming. Gebruik een stuwband (riem, touw of iets dergelijks) alleen als dit echt nodig is. Vóór het afdrukken van de spuit de stuwband losmaken omdat anders aders te veel druk krijgen en kunnen scheuren. Met een mesje meet je de dosis af, maak je een basepijp schoon en kun je in je lepel roeren. Vergeet niet je mes schoon te maken.
*
Veilig spuiten, waar kun je terecht?
*
Bij de spuitomruil kun je gratis een gebruikte spuit en naald omruilen voor een schone spuit en naald. Als je niets inlevert kost een schone spuit circa 20 eurocent.
Spuitomruil is mogelijk: In de hostels, voor mensen die in een hostel wonen. Bij de methadonverstrekking, voor mensen die aan het methadonprogramma meedoen. Bij de heroïneverstrekking voor mensen die hier aan meedoen. In de zorgcentra: de singel, de stek en het stationsplein, voor mensen met een pasje voor de zorgcentra. In de HAP bus op de Europalaan, dagelijks van 20.30 tot 1.30 uur; alleen voor vrouwen. Mensen die geen gebruik kunnen maken van deze mogelijkheden kunnen spuiten en naalden omruilen bij het zorgcentrum Stationsplein, stationsplein 57 (dus ook voor mensen zonder pasje).
* * * * * *
Op de zorgcentra en op de HAP-bus kun je ook andere spuitspullen kopen.
Heb je vragen over je gezondheid, ga naar je eigen huisarts. Heb je geen eigen huisarts en gebruik je hard drugs dan kun je in de Stek dagelijks terecht op het spreekuur van de verpleegkundige (van 15.30 tot 16.30 uur). Op dinsdag en donderdag is op dit spreekuur een arts aanwezig.
*
Onveilig spuiten Klacht
*
Spuitabces
*
Bloeduitstorting
*
Zweren en smetten
*
"Shake" (Shotterskoorts)
*
Slagaderlijke bloeding
*
Bacteriële endocarditis/ ontsteking hartklep(pen)
*
Ingezakte/ geblokkeerde aders
*
Embolie (longembolie)
*
Luchtembolie (luchtbelletjes)
*
Overdosis
*
Hiv en andere soa's
*
Hepatitis B en C
en overdraagbare ziektes en andere risico's Oorzaak
Wat te doen
Advies/behandeling
(in weefsel geshot) naast spuiten
laten rijpen
bij koorts of als abces langer duurt dan 5-7 dagen: naar arts
verkeerde spuittechniek
stop met spuiten en plek dichtdrukken
gaat vanzelf over
verkeerd en onhygiënisch spuiten
goed eten en weinig alcohol drinken en minder roken
laten behandelen door arts of verpleger
vuile spullen gebruikt
rustig en warm blijven
als shake langer duurt dan 10 minuten naar arts
naald raakt slagader
direct stoppen met spuiten en 5-10 minuten op plek drukken; nog niet gestopt nog 1x 5 minuten drukken
bloedt het na 15 minuten nog, dan 112 bellen; wachten in lighouding met bloedend deel omhoog
vuil spuiten; onopgeloste deeltjes; schimmels
voorkomen! Altijd schoon en veilig materiaal gebruiken
slechte techniek; langdurig shotten; botte naalden
voorkomen door goede techniek! en veilig materiaal
overgaan op andere manier van gebruiken
stolsel/ bloedpropje uit benen schiet naar de longen
rechtop zitten voor makkelijkere ademhaling
alarmnummer 112 bellen
spuit bevat nog lucht; luchtbelletje in ader blijft vastzitten
voorkomen!
direct naar arts of 112 bellen!
meestal door combinatie van heroïneopiaten met alcohol en pillen
hulp vragen en wakker blijven, houd persoon in beweging (omstanders)
112 bellen en informatie zien te krijgen over wat er is gebruikt (omstanders)
onveilig spuiten en onveilige seks
voorkomen! vrij veilig en spuit veilig
naar arts en eventueel testen en medicatie
onveilig spuiten en onveilige seks
voorkomen!
naar arts en eventueel testen en medicatie
naar huisarts
*
Colofon Uitgave
Gemeente Utrecht, GG&GD Utrecht mei 2005 Adres
GG&GD Utrecht
Postbus 2423, 3500 GK Utrecht Telefoon (030) 286 32 62,
afdeling Maatschappelijke
Gezondheidsbevordering en -Zorg www.gggd.utrecht.nl Tekst
Communicatiebureau gemeente Utrecht Illustraties
Floris Oudshoorn Grafisch ontwerp
Ellen Bakker, Utrecht
Aan de folder kunnen geen rechten worden ontleend.