Schoolplan Koningin Emmaschool. Koningin Emmaschool

Schoolplan Koningin Emmaschool 2012 2012 2016 20 16

Koningin Emmaschool

Schoolplan Koningin Emmaschool 2012‐2016 Inhoudsopgave 1 Inleiding en Samenvatting Hoofdlijnen van Beleid Schoolspecifieke Vormgeving Samenvatting 2 Beschrijving van de Koningin Emmaschool en de Context Typering van ons Onderwijs Missie, Visie, Identiteit en Kernwaarden van de Koningin Emmaschool Missie Koningin Emmaschool Visie SO Koningin Emmaschool Visie VSO Koningin Emmaschool Ambitie Koningin Emmaschool Missie en Visie van de Stichting PCOU Ambitie Stichting PCOU Organisatie van de Koningin Emmaschool Organisatie Onderwijs SO en VSO Koningin Emmaschool Verbrede Toelating Omvang Koningin Emmaschool SO/VSO Omvang Personeel Karakteristieken Leerlingenpopulatie Maatschappelijke Ontwikkelingen Samenwerking Koningin Emmaschool in haar Omgeving 3 Huidige Situatie Beknopte Terugblik Planperiode 2008‐2012 Zorg voor Landing Passend Onderwijs Eemland Lotsverbondenheid op Inhoud Huisvesting gebaseerd op ‘Eenheid in Verscheidenheid’ Kwaliteitszorg ‘Resultaatgericht’ [2010] wordt ‘Opbrengstgericht’ [2012] Onderwijs ICT De Leraar als ‘Spil van de Kwaliteit’ Communicatie en PR ‘Kwaliteit als Reclame’ Veiligheidsplan Vosheuvel Aanvullende Analyse Sterke en Zwakke Punten Tevredenheidonderzoek Medewerkers [2011] Tevredenheidonderzoek Ouders [2011] Zelfevaluatie Medewerkers [2010] Cultuuronderzoek PCOU [2012] Opbrengsten van ons Onderwijs Voorbeeld Opbrengsten van ons Onderwijs [SO 2011‐2012] Veiligheid Huisvesting Vosheuvel Financiën Trends en Ontwikkelingen

04 04 04 04 07 07 08 08 09 09 10 10 10 11 11 12 12 13 13 15 15 17 17 17 18 18 18 18 19 19 19 20 21 21 24 26 26 27 27 28 29 29 30

4 5 6 7

2

Onderwijskundig Beleid Werken met Arrangementen Ontwikkelingsperspectief en Uitstroombestemming Leerlingenzorg en Interne Begeleiding Zorgstructuur Eemland Toetskalender PCOU/ZML Het Huidige Onderwijskundig Beleid Het Onderwijsaanbod Koningin Emmaschool Ambities op Schoolniveau Ambities Korte Termijn [2012‐2013] Ambities Middellange Termijn [2013‐2016] Leerlingenzorg Speerpunt Onderwijskundig Beleid Versterking Beleidsvoerend Vermogen Speerpunt van Onderwijskundig Beleid Kwaliteitsgerichtheid Speerpunt Onderwijskundig Beleid Burgerschap en Sociale Integratie Levensbeschouwelijke Identiteit Werkhouding en Aanpak Gedrag Speerpunt Onderwijskundig Beleid Computer in ons Onderwijs Samenvatting en Conclusies Doelstellingen voor 2016

32 33 34 34 34 34 35 36 36 36 37 38 39 39 40 40 41 42 42 42

Personeelsbeleid [HRM] Inleiding Doelen Personeelsbeleid Actuele Situatie Toekomstige Ontwikkelingen Beleidskaders Beschreven Samenvatting en Conclusies Doelstellingen 2016

43 43 43 43 45 47 47 47

Kwaliteitszorg Kwaliteitszorg Stichting PCOU Kwaliteitszorg is Cultuurmanagement Kwaliteitszorg de Standaard Bestuurlijk Kwaliteitszorg Koningin Emmaschool Samenvatting en Conclusies Doelstellingen 2016

48 48 49 49 50 51 51

Financieel en Materieel Beleid Huidige Situatie Beleidskeuzen Noodzakelijkheden Investeringen Materieel Investeringen Huisvesting Investeringen Personeel Toekomst Per Saldo Ouderbijdrage en Sponsoring Samenvatting en Conclusies Doelstellingen 2016

52 52 52 52 53 53 53 53 54 54 55 55

Koningin Emmaschool | Schoolplan 2012‐2016 | Versie 1.0 | 31‐10‐2012

8 9 10

3

Diverse Beleidsterreinen Veiligheidsbeleid Samenwerking Communicatie en PR Samenvatting en Conclusies Doelstellingen 2016

56 56 56 57 58 58

Wettelijke Bijlagen Schoolplan en Wettelijke Kader Relevante Artikelen ui de Wet op de Expertisecentra [WEC] Relevant Artikel uit de Wet Medezeggenschap Onderwijs

59 59 60 63

Documenten in Separate ‘Digitale Bijlage Schoolplan 2012‐2016’ 00 Inspectie van het Onderwijs / Rapportage PKO 10 en 12 januari 2012 Inspectie van het Onderwijs / Rapportage OKV 24 mei 2012 Verbeterplan Koningin Emmaschool 2012‐2013 PCOU/ZML ToetsKalender, Beleids‐ en Implementatiekader 2012‐2013 OC&W Experimenteerbeschikking Passend Onderwijs Eemland Algemene Vereniging Schoolleiders, Rapportage Advies Samenwerkingsverbanden Wet Kwaliteit [V]SO, Katern Veranderingen Koningin Emmaschool SO / Format Ontwikkelingsperspectief Koningin Emmaschool VSO / Format Uitstroomperspectief Koningin Emmaschool / Ondersteuningsplan SO 2012‐2013 Koningin Emmaschool / Ondersteuningsplan VSO 2012‐2013 Koningin Emmaschool / Schoolgids 2012‐2013 OC&W Beschikking Verbrede Toelating per 1 augustus 2008 Speciaal Centraal / Startverklaring 1 augustus 2012 RNPO Eemland / Beleidskader Evaluatie Onderwijsarrangement RNPO Eemland / Zorgplan 2012‐2013 CED Groep / Format Leerkrachtobservaties 2012 PCOU / Kijkwijzer TeamFoto 2012 Oberon / Benchmarking Vragenlijsten Vijf Scholen ZML Amersfoort en Utrecht Oberon / Koningin Emmaschool Zelfevaluatie Medewerkers 2010 PCOU / Cultuuronderzoek 2012 CED Groep / Brochure ‘Duiden en Doen’ CED Groep / Brochure ‘Werken in 4 D’ PCOU / Verzuimcijfers Stichting PCOU / Regeling Gesprekscyclus Professionalisering PCOU / Beleidskader Normjaartaak en Format PCOU / Notitie Functiemix en Overzicht WTF Functiemix per School PCOU / Specificaties Balans per 31‐12‐2010 / Eigen Vermogen Beheercommissie Vosheuvel / Veiligheidsplan Koningin Emmaschool SO ‘Onderwijsaanbod’ Koningin Emmaschool VSO ‘Onderwijsaanbod’ Koningin Emmaschool SO ‘DataMuur’ Koningin Emmaschool VSO ‘DataMuur’ Koningin Emmaschool SO/VSO ‘Arrangementen’ Voorbeeld


1. Inleiding en Samenvatting Voor u ligt het Schoolplan van de Koningin Emmaschool voor de planperiode 2012‐2016. Wij zien dit als een dynamisch plan, dat jaarlijks bijgesteld en aangevuld zal worden. De jaarplanning met concreet uit‐ gewerkte doelen en de evaluatie van de jaarplanning maken onlosmakelijk deel uit van dit schoolplan. Om de omvang van dit plan te beperken wordt op veelal verwezen naar beleidsdocumenten en protocollen die op school of bij de PCOU beschikbaar zijn. Hoofdlijnen van Beleid… Het gaat dan om de voor alle scholen onder de Stichting Protestant Christelijk Onderwijs Utrecht geldende hoofduitgangspunten met betrekking tot…  missie en visie;  strategisch beleid;  personeelsbeleid;  financieel‐ en materieelbeleid;  diverse regelingen (zoals bijvoorbeeld een klachtenregeling) en procedures. Schoolspecifieke Vormgeving… Het gaat dan vooral om het onderwijskundig beleid, de kwaliteitszorg, de zorgverbreding en de daarbij horende beleidsvoornemens op termijn. In toenemende mate wordt binnen de afzonderlijke scholen vorm gegeven aan de eigen beleidsruimte, dit binnen de algemeen geldende kaders zoals gesteld door de PCOU. Gegevens uit observaties, leerlingenadministratie, toetsen, gesprekken met ouders, vragenlijsten, kwaliteitsenquêtes, personeelsgesprekken, inspectieverslagen en dergelijke, worden gebruikt als basis voor kwaliteitszorg. Het schoolplan past binnen de wettelijke regelgeving en de algemene bestuurlijke beleidskaders. Directie en team hebben het plan in samenwerking met de Medezeggenschapsraad en de Ouderraad opgesteld, waardoor een document is ontstaan dat:  de huidige situatie in kaart brengt;  richtinggevend is voor de activiteiten die plaatsvinden om de kwaliteit van het onderwijs te be‐ waken en te bevorderen;  het mogelijk maakt om het behalen van gestelde doelen te evalueren;  het mogelijk maakt om de behaalde resultaten te verantwoorden. Evaluatie vindt plaats middels een jaarverslag. Bijstelling tussentijds vindt plaats indien nodig. Mochten er eerder dan 2014 nieuwe vastgestelde wijzigingen zijn, dan zullen we deze onmiddellijk toezenden aan de inspectie. Samenvatting… De Koningin Emmaschool is in 2012 aanvankelijk conform de reguliere planning bezocht door de Inspectie van het Onderwijs. Op 10 en 12 januari is er een PKO1 uitgevoerd en op 24 mei een OKV2. De bezoeken hebben aangetoond dat de kwaliteit van de Koningin Emmaschool belangrijke tekortkomingen vertoont. Voor een volledig beeld van de bevindingen verwijzen wij naar de door de Inspectie van het Onderwijs opgestelde rapporten3. Het voor ons aanvankelijk teleurstellende oordeel van de inspectie heeft in nauwe samenwerking met het College van Bestuur en de beleidsmedewerkers van de Stichting PCOU geleid tot een ‘Verbeterplan 2012‐20134’. De directie, haar staf en alle medewerkers van de school worden bij de kwaliteitsverbetering in 2012‐2013 bijgestaan door de CED Groep en Wieke de Jager.

1

Periodiek Kwaliteitsonderzoek, 10 en 12 januari 2012, Rapport d.d …. Onderzoek naar Kwaliteitsverbetering, 24 mei 2012. Rapport d.d. …. 3 Rapporten Inspectie van het Onderwijs d.d. … 4 Koningin Emmaschool ‘Verbeterplan 2012‐2013’ … 2

4


De kwaliteitsverbeteringen richten zich op de drie domeinen: ‘Professionalisering’, ‘Onderwijsaanbod’ en ‘Onderwijscyclus’. Op onderdelen is een bovenschoolse samenwerking voorzien met onze zusterscholen van de Stichting PCOU, de Rafaëlschool en de Prinses Wilhelminaschool in Utrecht. In oktober 2013 zullen de resultaten van onze inspanningen zichtbaar worden n.a.v. het bezoek van de In‐ spectie van het Onderwijs. Wij leven in de hoop én de verwachting dat de Koningin Emmaschool vervol‐ gens weer een basisarrangement kan worden toegekend. Het is van groot belang dat de gerealiseerde in‐ novaties worden geborgd en aan het einde van het schooljaar 2013‐2014 worden geëvalueerd. ‘Opbrengstgericht Werken’ is de nieuwe werkelijkheid in ons onderwijs. Het Verbeterplan 2012‐2013 leidt ons naar de gewenste inzichten en vereiste kwaliteiten. Samen met de door de Stichting PCOU ontwikkel‐ de ‘Toetskalender’5 wij in staat zijn om onze opbrengsten in beeld te brengen, te duiden en om te zetten in nieuw handelen. Onze opbrengsten zullen in algemeenheid en op leerlingniveau verbeteren. De leerling zal dit gaan merken. De Koningin Emmaschool participeert in het Regionaal Netwerk Passend Onderwijs Eemland, het officieel toegekende experiment. De experimenteerfase loopt formeel tot 31 december 2013, maar zal feitelijk doorlopen tot 1 augustus 2014. Op basis van de experimenteerbeschikking6 is het mogelijk om de nieuwe wereld van het Passend Onderwijs te simuleren en te verkennen. De aandacht gaat uit naar de dekking van de [voortgezet] speciale onderwijsvoorzieningen in de regio Eemland, de Zorgtoewijzing en de Bud‐ getfinanciering. De beide scholen op de Vosheuvel, de Koningin Emmaschool en de Dr. A. van Voorthuysenschool zullen zich in gezamenlijkheid ontwikkelen tot ‘Expertisecentrum de Vosheuvel’. Naast ons onderwijs zal het wenselijk zijn dat er op de Vosheuvel ruimte geboden wordt aan buitenschoolse opvang, paramedische diensten en ambulante zorg die tezamen het aanbod van onderwijs, zorg en diensten completer maken op én vanuit de Vosheuvel. Onze doelen kunnen slechts in beperkte mate gerealiseerd worden met de huidige huisvesting op het netvlies. Een verbouwing en uitbreiding zullen daarom nodig zijn om de huisvesting adequaat te doen zijn voor de kerntaak ‘onderwijs’ en de ‘optionele zorgtaken’ zoals geschetst. Samen met de Gemeente Amersfoort en de SRO zal een haalbaarheidsonderzoek worden uitgevoerd, dat kan gaan leiden tot een Huisvestingsaanvraag in 2013. De beide scholen zullen samen komen tot een nieuw programma van eisen. De effecten ervan zullen vooral zichtbaar zijn in het samen in gebruik gaan nemen van vaklokalen. De Be‐ heercommissie Vosheuvel stuurt aan op [ver]bouwactiviteiten in de loop van 2014‐2015. Het zou mooi zijn als onze beoogde huisvesting aanvang het schooljaar 2015‐2016 op orde is op de Vosheuvel. Financieel zal het spannend blijven in onderwijsland. In de schooljaren 2010‐2011 en 2011‐2012 is veel energie verloren gegaan aan het anticiperen op de aangekondigde en forse bezuinigingen op het Passend Onderwijs. Uiteindelijk ging deze ronde aan onze deur voorbij. Van groot belang voor de bekostiging is de instroom van leerlingen. Ongetwijfeld zullen er effecten zijn n.a.v. de invoering van Passend Onderwijs. Er zullen verschuivingen komen in leerlingenstromen van binnen en van buiten onze regio Eemland. Binnen de – compacte – regio Eemland zal het m.b.t. onze traditionele populatie niet zo’n vaart lopen. Onder‐ zoek7 van de Algemene Vereniging voor Schoolleiders [AVS] heeft uitgewezen dat 10% van onze populatie – tijdelijk of volledig – zich laat integreren in reguliere settingen voor onderwijs. Dat houdt in dat 90% uit‐ besteed wordt aan onze scholen voor [voortgezet] speciaal onderwijs. De praktijk laat dat beeld nu al zien. Wel verwachten wij, dat de leerlingenstroom gaat verschuiven. M.n. de regio West‐Veluwe [Barneveld] zal haar leerlingen op gaan vangen in de eigen regio van het samenwerkingsverband. Met de andere ons omringende samenwerkingsverbanden zal het zo’n vaart niet lopen. Het verlies van het een zal gecom‐ penseerd kunnen worden door instroom op de Vosheuvel van een nieuwe populatie leerlingen die bij ons nog niet in beeld – kan – zijn. Daarbij denken wij aan een kleine groep leerlingen die nu vanuit ZML‐ perspectief dagelijks de scholen van de Kleine Prins in Huizen en Utrecht bezoeken.

5

ToetsKalender, Implementatie 2012‐2013 Experimenteerbeschikking OC&W 7 AVS Cijfers ‘Samenwerkingsverbanden’ 6

5


Met het verwerven van nieuwe ruimtes en daarmee samenhangend nieuwe paramedische diensten op de Vosheuvel meten wij in staat geacht worden om ons ondersteuningsprofiel nog wat op te rekken ten gun‐ ste van deze doelgroep. De Koningin Emmaschool anticipeert op veranderende bestuurlijke structuren in de regio Eemland en de inrichting van de nieuwe samenwerkingsverbanden voor Primair Onderwijs ‘De Eem’ en voor Voortgezet Onderwijs ‘Eemland’ in het bijzonder. Directie en bestuur hebben de focus op de samenwerkingsverban‐ den in oprichting en zullen de belangen van de Koningin Emmaschool en haar leerlingen daar behartigen. Het onderwijs zal in algemeenheid landelijk in de periode 2012‐2016 te maken krijgen met de uitstroom van de oudere medewerkers. Ons personeelsbestand is redelijk gelijkmatig opgebouwd over de diverse leeftijdscategorieën. De effecten zullen wat dat betreft zeker binnen de onderwijsgevende taak voor de Koningin Emmaschool wel meevallen. Voor de directiepoot ligt dat anders. In 2016 zullen zowel de huidi‐ ge directeur als het adjunct van de afdeling VSO met pensioen gaan bij het bereiken van de leeftijd van 65 jaar en 6 maanden. Anticiperen op deze ‘aderlating’ is noodzakelijk. Vooruit kijken is niet louter en alleen gebaseerd op het invullen van de vacature[s] maar ook een vooruit kijken op de continuïteit – het voort‐ bestaan – van de Koningin Emmaschool als zelfstandige eenheden – scholen – voor Christelijk Speciaal Onderwijs [SO] en Christelijk Voortgezet Speciaal Onderwijs [VSO] binnen hun nieuwe samenwerkingsver‐ banden voor Primair Onderwijs [PO] en Voortgezet Onderwijs [VO] VO. De Koningin Emmaschool heeft in haar voortbestaan baat bij een herkenbare identiteit, aansturing en belangenbehartiging. Aansturing van de eenheden SO en VSO in de functie van een directeur voor SO en een directeur voor VSO zijn zeer ge‐ wenst. Ten gevolge daarvan komt de functie van ‘algemeen directeur’ in de toekomst o.i. te vervallen. Bestuurlijk samengaan zoals eerder voorzien met Stichting Meerkring is definitief van tafel nu de Stichting PCOU verplicht deel neemt aan de nieuwe samenwerkingsverbanden in Eemland. Dat neemt niet weg dat inhoudelijke en organisatorische samenwerking met de Dr. A. van Voorthuysenschool verder uitgebouwd zal worden om daarmee het effect van ons onderwijs op de Vosheuvel te versterken. De Koningin Emma‐ school is zeer gehecht aan haar christelijke identiteit en wil deze bij voorkeur behouden en uitdragen bin‐ nen de regio. Een belangrijk deel van ons verzorgingsgebied stelt christelijk onderwijs aan leerlingen met een verstandelijke beperking zeer op prijs. Vervreemden van onze denominatie zal nadelige gevolgen hebben voor de leerlingenstroom en is daarom niet wenselijk. Gezien de ontwikkelingen om ons heen m.b.t. de inrichting van de nieuwe Samenwerkingsverbanden, de uitwerkingen van de Wet Kwaliteit [V]SO8, de impact van het Verbeterplan 2012‐2013, de Huisvestings‐ aanvraag van de Beheercommissie Vosheuvel en meer is een update voorzien van dit schoolplan vóór 31 december 2013. Daarin zullen wij de periode tot aan 2016 nader duiden op basis van feiten en minder op intenties. Belangrijk gegeven daarbij is de 0‐meting van de Inspectie van het Onderwijs in oktober 2013. Na dat bezoek weten wij wat de startpositie is voor de kalenderjaren 2014‐2016. Wij hebben als directie en medewerkers de focus op een goede beoordeling in oktober 2013. Om dat met elkaar te verwezenlij‐ ken is er veel energie en inzet extra nodig. Immers ‘de winkel’ blijft tijdens deze inhoudelijke verbouwing gewoon open. En dat is maar goed ook, want in samenhang met elkaar optrekken binnen ons onderwijs‐ veld geeft iedereen voldoening: kind, ouder en leerkracht. Amersfoort, 31 oktober 2012 Mede namens alle medewerkers van de Koningin Emmaschool, de directie, Hein Kuiper [Directeur] René Vaarkamp [Adjunct‐Directeur SO] Eelco Smit [Adjunct‐Directeur VSO]

8

6

Wet Kwaliteit [V]SO, Ingangsdatum 1 augustus 2013 Koningin Emmaschool | Schoolplan 2012‐2016 | Versie 1.0 | 31‐10‐2012

2. Beschrijving van de Koningin Emmaschool en haar Context Koningin Emmaschool Heiligenbergerweg 185 3816 AJ Amersfoort 033 4798000 administratie@emmaschool‐amersfoort.nl www.emmaschool‐amersfoort.nl Brinnummer 02AC Typering van ons Onderwijs… De Koningin Emmaschool is een christelijke school. Wij vinden bijbels onderwijs belangrijk. Het gaat niet louter om overdracht van kennis, maar ook om het samen beleven. Wij gaan uit van de gelijkwaardigheid van alle mensen, in het besef dat er onderling verschillen kunnen zijn in geaardheid, cultuur en gods‐ dienst. Alle leerlingen worden gerespecteerd en gewaardeerd op grond van hun eigenheid en hun drang naar autonomie. De leerlingen zijn voor elkaar vooral ‘vriend’ of ‘vriendin’. Er wordt ruimte geboden aan de beleving van de onderlinge verschillen. De Koningin Emmaschool is sinds 1976 gelegen in het bosrijke gebied van het Heiligenbergerbeekdal in Amersfoort‐Zuid. Op het ‘Scholencomplex de Vosheuvel’ is ook de openbare school de Dr. A. van Voort‐ huysenschool gehuisvest. De Koningin Emmaschool bestaat uit een afdeling voor Speciaal Onderwijs [SO] en een afdeling voor Voortgezet Speciaal Onderwijs [VSO]. De school biedt een sfeervolle, veilige en ver‐ trouwde leeromgeving voor leerlingen met een verstandelijke beperking. Het Speciaal Onderwijs [SO] ver‐ zorgt onderwijs aan leerlingen in de basisschoolleeftijd. Het Voortgezet Speciaal Onderwijs [VSO] is er voor leerlingen vanaf 12 tot 20 jaar. Hoewel we altijd rekening zullen houden met intellectuele en motorische beperkingen, eventuele emoti‐ onele en aandacht stoornissen of een beperkte weerbaarheid, is ons uitgangspunt dat elke leerling op weg is naar volwassenheid. Een sleutelwoord in de groei naar volwassenheid is ‘zelfbepaling’, wat vaak in één adem genoemd wordt met ‘zelfverantwoordelijkheid’. Hoewel dat laatste voor veel leerlingen een stap te ver lijkt te zijn, mag niet uit het oog worden verloren dat elke leerling (ook de leerling met een ver‐ standelijke beperking) op zijn verantwoordelijkheden kan en mag worden aangesproken. Ons onderwijs richt zich op ‘mondigheid’ en ‘zelfredzaamheid’. De leerling wordt geholpen eigen handelingsconcepten te ontwikkelen om daarmee de afhankelijkheid van de directe (leef)omgeving te minimaliseren. Het nemen van eigen initiatief wordt aangemoedigd, waarbij de grenzen aan de mogelijkheden van de leerlingen op dit gebied gaandeweg in zicht komen. Zij hebben baat bij een school, die met speciale deskundigheid op hun mogelijkheden en beperkingen kan inspelen. ‘Omgaan met verschillen’, is voor ons een uitdaging. Het is belangrijk om bij de speciale hulp‐ vraag van de leerling aan te sluiten. Daarbij gaan wij uit van wat hij of zij wél zelf kan. Vervolgens bieden wij activiteiten aan waarvan wij verwachten, dat ze de leerling in staat stellen om zo zelfstandig mogelijk door het leven te gaan. Wij werken met een ‘ontwikkelingsperspectief9’ in het Speciaal Onderwijs en een ‘uitstroomperspectief10’ in het Voortgezet Speciaal Onderwijs. De inbreng van de ouders stellen wij zeer op prijs. Het is van groot belang om de ontwikkeling van de leerlingen nauwlettend te volgen, de resulta‐ ten te evalueren en het leerproces bij te stellen. De Commissie voor de Begeleiding van de school heeft daarin een wettelijke taak. Kenmerkend voor de goede sfeer op onze school is het besef dat wij bij elkaar horen en er altijd voor el‐ kaar mogen, kunnen en willen zijn. Dit gaat niet zomaar en vanzelf. Immers sociaal gedrag moet geleerd en begrepen worden. Dagelijks word ons gevraagd om je te verplaatsen in ‘de ander’. De kern van ons werk en ons pedagogisch handelen is gebaseerd op relatie en dan met name de vertrouwensrelatie. Wij geven iedereen de ruimte om zichzelf te mogen zijn. Wij scheppen een uitdagende leeromgeving, geken‐ merkt door een fijne sfeer. Ons pedagogisch klimaat wordt door iedereen als zeer waardevol ervaren.

9

Format ‘Ontwikkelingsperspectief SO’ Format ‘Uitstroomperspectief VSO

10

7


Om voor elke leerling en medewerker een veilige sfeer te scheppen, gelden er heldere regels. Wij hebben voor de leerlingen van het Voortgezet Speciaal Onderwijs en de bovenbouw van het Speciaal Onderwijs een reglement opgesteld. Daarin staat beschreven hoe wij op school met elkaar omgaan. De Beheercom‐ missie Vosheuvel heeft een integraal veiligheidsplan opgesteld voor het scholencomplex en de beide scholen. Het Scholencomplex de Vosheuvel is aan renovatie toe. Oorspronkelijk is het gebouw aan de Heiligenber‐ gerweg neergezet met de status ‘semipermanent’. In meer begrijpelijke termen: voor 40 jaar. In 2016 zou het gebouw – het oorspronkelijke deel van het gebouw – dus feitelijk aan haar eindje zijn. De houdbaar‐ heidsdatum van gebouwen met de status semipermanent is echter opgerekt naar 60 jaar. Met het verlen‐ gen van de houdbaarheidsdatum alleen ben je er niet. In het schoolplan komen wij op de huisvesting dan ook uitgebreid terug. Maar Onze Vosheuvel is mooi. Er is veel. Zo zijn er naast de vele groepslokalen en stafruimtes een watergewenningbad, twee gymzalen, een tuinkas, praktijklokalen en een leerlingwerk‐ plaats. Maar er is een groot gebrek aan nevenruimtes voor kleinschalige [onderwijs]activiteiten. Tevens zullen de noodlokalen plaats moeten maken voor permanente voorzieningen. Missie, Visie, Identiteit en Kernwaarden van de Koningin Emmaschool… Ons uitgangspunt valt als volgt te verwoorden. Als Koningin Emmaschool willen wij…  jonge mensen benaderen als [mede]verantwoordelijken voor de toekomst. o Ze accepteren als volwaardige medewerkers in ons onderwijs; o Ze een optimale ontplooiing willen bieden in een respectvolle, sociale omgeving, o Zodat zij zich volledig kunnen ontwikkelen als [mede]mens.  een passend onderwijsaanbod bieden voor elke leerling. o Ze aanspreken op hun mogelijkheden, rekening houdend met hun eigenheid; o Ze inspireren tot ontwikkeling: zowel cognitief, sociaal, emotioneel, motorisch als cultu‐ reel; o Ze een doorgaande lijn bieden in onderwijs en opvoeding. Binnen het onderwijskundige beleid staan de volgende basisbegrippen centraal: veiligheid, vertrouwen en respect. Binnen de school staat de ontwikkeling (het leren) van de individuele leerling centraal. Om de ontwikkeling voor elke leerling zo optimaal mogelijk te laten zijn, biedt de school op het gebied van veilig‐ heid en vertrouwen de volgende ondersteuning:  De school heeft het niveau van de leerling (zowel sterke als zwakke kanten) in kaart gebracht. Een veilige leeromgeving wordt gecreëerd door aan te sluiten bij de mogelijkheden van de leer‐ ling.  De school legt de vorderingen van de leerling op de verschillende leerlijnen jaarlijks vast. De school is in staat om, door vergelijking met voorgaande resultaten, op elk gebied de groei van de leerling aan te geven.  De school gebruikt de leerlijnen van het CED om met de leerling naar de kerndoelen Speciaal On‐ derwijs toe te werken.  De school heeft genoeg methodes en materialen om de leerlijnen in de praktijk uit te voeren.  Er wordt binnen de school op een systematische manier gewerkt aan het bevorderen van het zelfstandig leren en werken van de leerlingen.  De school bereidt de leerlingen voor op een zelfstandige toekomst, waarbij zoveel mogelijk wordt aangesloten bij de mogelijkheden van de individuele leerling. Missie Koningin Emmaschool… Onze missie is ‘Een speciale school voor een bijzonder kind’. Ouders vertalen onze missie nog wel eens in woorden als: ‘Op de gewone school was mijn kind speciaal, op de speciale school is mijn kind gewoon’. Mooier kunnen wij het als professionals niet beschrijven. Wij zijn voortdurend met elkaar bezig om onze visie op de ontwikkeling en het leren van kinderen expli‐ cieter te maken, verder uit te werken en te verankeren in onze cultuur, onze structuur en onze werkpro‐ cessen. De breed gedragen visie is inmiddels stevig verankerd in onze schoolorganisatie.

8


Visie SO Koningin Emmaschool… De Koningin Emmaschool zien wij als een leef‐, werk‐ en leergemeenschap waarin kinderen, medewerkers en ouders participeren, ieder op zijn of haar eigen manier. Centraal staat het bevorderen van de ontwik‐ keling en het leren van kinderen. Onze maatschappelijke en pedagogische opdracht is daarbij mede lei‐ dend. Drie pijlers...  De eerste pijler onder de manier waarop wij werken, sluit aan bij de constatering dat onze kin‐ deren ‘sterk verschillen’, in tal van opzichten. Daarom denken en handelen wij zoveel mogelijk vanuit hun ontwikkelingsperspectief. Wij helpen de kinderen hun talenten te ontwikkelen, sluiten zoveel mogelijk aan bij de interesses en gaan voortdurend na welke pedagogische en onderwijs‐ doelen verwachtingsvol realiseerbaar zijn. Om die doelen te realiseren komen wij zoveel mogelijk tegemoet aan de pedagogische en onderwijsbehoeften.  De tweede pijler bestaat uit de zorg voor ‘krachtige leeromgevingen’. Krachtige leeromgevingen lokken ontwikkeling, leren en zelfstandig werken uit. Die leeromgevingen kunnen op school wor‐ den gerealiseerd. Daar waar nodig zoeken wij een verbinding met buitenschoolse leeromgevin‐ gen. Die verbinding verrijkt niet alleen de leeromgeving die wij kinderen kunnen bieden, maar bevordert ook dat kinderen datgene wat ze op school leren, leren toepassen in andere situaties.  De derde pijler wordt gevormd door ons streven de ‘kwaliteiten van het team’ optimaal te benut‐ ten, waar betekenis‐ en zinvol zoveel mogelijk samen te werken en verantwoordelijk te zijn voor de begeleiding van een grotere groep leerlingen. Wij gebruiken de mogelijkheden van groep overstijgend werken en vormen van teamteaching. Coöperatief leren, kennis delen, exploreren van nieuwe ontwikkelingen via pilots en collegiale consultatie zijn daarin belangrijke elementen. Met deze drie pijlers combineren wij op verantwoorde wijze elementen van ontwikkelingsgericht, erva‐ ringsgericht en programmagericht werken. Visie VSO Koningin Emmaschool… In het VSO voegen wij de inzichten van het AESO‐model toe aan de bovenstaande visie. Wij geven Adap‐ tief en Effectief [Voortgezet] Speciaal Onderwijs. Ons onderwijs is gebaseerd op de vier domeinen...  Wonen  Werken  Vrije Tijd  Burgerschap De programma’s zijn geordend naar de zes competentiegebieden...  Sociaal‐Maatschappelijk  Praktisch  Cognitief  Motorisch  Creatief  Arbeid Voor een meer uitgebreide beschrijving en de uitwerking van onze missie en visie verwijzen wij graag naar de digitale bijlagen: het ‘Ondersteuningsplan SO 2012‐201311’, het ‘Ondersteuningsplan VSO 2012‐2013’ en het ‘Verbeterplan 2012‐2013’. De ondersteuningsplannen zullen herzien worden in de zomer van 2013. Daarmee komt een update beschikbaar met de nieuwe inzichten en systemen n.a.v. het verbetertraject 2012‐2013 op de domeinen ‘Onderwijscyclus’ en ‘Onderwijsaanbod’.

11

9

‘Ondersteuningsplan SO 2012‐2013’ Versie … en ‘Ondersteuningsplan VSO 2012‐2013’ Versie … Koningin Emmaschool | Schoolplan 2012‐2016 | Versie 1.0 | 31‐10‐2012

Ambitie Koningin Emmaschool… De Koningin Emmaschool wil samen met de collega’s en bestuurders van de openbare school, de Dr. A. van Voorthuysenschool, een excellente en toonaangevende onderwijsvoorziening zijn binnen de nieuwe samenwerkingsverbanden voor PO [SO] en VO [VSO] in Eemland. Dat doen zij bij voorkeur vanuit het ‘Ex‐ pertisecentrum Vosheuvel’ met een open blik naar de regio. Binnen het experiment Passend Onderwijs Eemland hebben wij het belang en de aanwezigheid van onze expertise kunnen duiden. Onze expertise is ook binnen de nieuwe samenwerkingsverbanden betekenisvol en nodig. Ook na 1 augustus 2014 – wan‐ neer het experiment feitelijk indaalt in de landelijke regelgeving – voorzien wij een opdracht die vergelijk‐ baar is met die wij nu met elkaar uitdragen en ontwikkelen. Dat doen wij bij voorkeur vanuit een sterke, herkenbare en goed geoutilleerde [uitvals‐]basis, ons ‘Expertisecentrum Vosheuvel’. Een upgrade van het scholencomplex op de Vosheuvel sluit daar naadloos op aan, is gewenst en is onmiskenbaar noodzakelijk. Missie en Visie van de Stichting Protestants Christelijk Onderwijs Utrecht [PCOU]… De Koningin Emmaschool school maakt deel uit van Stichting Protestants Christelijk Onderwijs te Utrecht (PCOU). PCOU bestuurt 29 scholen voor basisonderwijs, speciaal basisonderwijs en (voorgezet) speciaal onderwijs in Utrecht en één school in Amersfoort [www.pcou.nl]. Missie PCOU... PCOU wil onderwijs verzorgen vanuit een christelijke inspiratie. Dit betekent dat de scholen…  streven naar een praktische vertaling van christelijk geïnspireerde waarden en normen, zoals respect, zorgzaamheid en tolerantie in een multiculturele samenleving;  als hoogste doel zien de optimale ontplooiing van elke leerling als geheel mens tot het niveau van zijn/haar potenties van hoofd, hart en handen, met een goede balans tussen individuele ontplooiing en sociale verantwoordelijkheid;  er naar streven dat elke leerling voor wie de school verantwoordelijkheid heeft genomen een optimale start krijgt in het vervolgonderwijs of in de maatschappij. Visie PCOU… PCOU ziet elke school op zich en PCOU in haar geheel als een lerende organisatie, gericht op de ontwikke‐ ling van haar leerlingen én haar medewerkers. Om haar doelstellingen te verwezenlijken, hanteert ze de volgende uitgangspunten voor haar scholen, uitgedrukt in kernwoorden en ‐zinnen:  Het hart van onze onderwijsvisie is: het leren van elke leerling, het gaat om zijn of haar ontwik‐ keling. Die ontwikkeling is ondenkbaar zonder een vergelijkbare ontwikkeling van de medewer‐ kers: geen lerende leerling zonder lerende docent.  Zo’n proces vergt een mede door ICT uitdagende leeromgeving, met open vensters naar de maatschappij.  Voorwaarde daarbij is een duidelijk gestructureerde schoolorganisatie waarbinnen elke per‐ soon gekend, herkend en erkend wordt en zich veilig voelt. Dit wordt bevorderd door positieve verwachtingen ten aanzien van elkaar te hebben. De school zorgt voor een duidelijke verant‐ woording aan en communicatie met de ouders. Dit alles wordt ondersteund met een systeem van kwaliteitszorg dat helder en inzichtelijk is voor medewerkers, ouders en leerlingen.

10

Ambitie PCOU… PCOU wil de toonaangevende organisatie zijn voor het verzorgen van primair onderwijs en onderwijs voor zeer moeilijk lerende kinderen in de stad en regio Utrecht. Dit doet zij midden in de samenleving staand en handelend vanuit een christelijke inspiratie. Hierbij staan de leerlingen en het onderwijs centraal en zijn identiteit, kwaliteit, continuïteit en betrokkenheid altijd terugkerende kernbegrippen.


Organisatie van de Koningin Emmaschool… De Koningin Emmaschool heeft een eindverantwoordelijk schoolleider en adjunct‐directeuren voor de af‐ delingen Speciaal en Voortgezet Speciaal Onderwijs. Beide afdelingen kennen hun eigen stafmedewerkers zoals de intern begeleider en de orthopedagoog. Sinds 2003 zijn inzichten van de lerende organisatie in‐ gevoerd waarbij de medeverantwoordelijkheid voor de kwaliteit dieper in de organisatie is komen te lig‐ gen en de betrokkenheid van de medewerkers maximaal kan worden gemobiliseerd. De afdelingen SO en VSO functioneren in hoge mate autonoom van elkaar. De gemeenschappelijke belangen worden in het di‐ rectieoverleg [MT/Managementteam] op elkaar afgestemd. Het MT komt om de week op woensdagmor‐ gen bij elkaar en vergadert op basis van een agenda. Tussentijds worden nog wel eens meer thematische momenten ingepland. De Koningin Emmaschool wil organisatie en inhoud aan elkaar verbinden. In de overlegstructuur is daar‐ voor een Pedagogisch Managementteam [PMT] voorzien. De vergadermomenten van het PMT zijn bij voorkeur afdelingsspecifiek, wordt voorgezeten door het adjunct van de afdeling en vindt plaats op woensdagmorgen, één keer in de vier weken. Bij het PMT zijn naast de directie ook de intern begeleider en de orthopedagoog van de afdeling aanwezig. Verder is er nog een Zorgteam voor SO en VSO. Dat is een overlegmoment voorafgaand aan de Commissie voor de Begeleiding [CvdB]. Het overleg is gericht op zorgvragen van leerlingen en kan op die manier ontlastend werken voor de CvdB. In een cyclus van vier weken ziet de vergaderstructuur er als volgt uit. Woensdag 1 MT, woensdag 2 PMT, Woensdag 3 MT, woensdag 4 Zorgteam. Aansluitend aan het zorgteam is op donderdag de Commissie voor de Begeleiding voor SO en VSO. Bij de CvdB nemen ook de schoolmaatschappelijk werker en de jeugdarts plaats aan ta‐ fel. De afdelingen kennen hun wekelijks afdelingsoverleg; wisselend op dinsdag‐ en donderdagmiddag. Dat is deels voor organisatiezaken maar er is ook ruimte voor speciale thematische vergaderingen. De afdelin‐ gen zetten daarnaast studiedagen in om de kwaliteit verder uit te bouwen en te borgen. Organisatie Onderwijs SO en VSO Koningin Emmaschool… Het onderwijs speelt zich af in twee afdelingen: Het Speciaal Onderwijs [SO] voor leerlingen in de leeftijd van 4 tot 12 jaar. Het Voortgezet Speciaal Onderwijs [VSO] voor leerlingen in de leeftijd van 12 tot 20 jaar. Afdeling SO… De afdeling SO bestaat uit acht groepen. De onderbouw kent drie groepen: de instroomgroep ‘Rood’ [4‐5 jaar] en twee aanvangsgroepen ‘Blauw’ en ‘Groen’ [6‐7 jaar]. Groep ‘Geel’ is de middenbouw [8‐9 jaar]. De bovenbouw wordt gevormd door de eindgroepen: ‘Paars’, ‘Oranje’ en ‘Zwart‐Wit’ [10‐12/13 jaar]. Bij de indeling van de groepen wordt niet uitsluitend gekeken naar leeftijd of niveau van functioneren. Zo spelen sociaal‐emotionele ontwikkeling, gedrag en de mate waarin een leerling extra ondersteuning nodig heeft ook een niet onbelangrijke rol. Wij hebben er voor gekozen om daar waar mogelijk parallelgroepen te vormen. In de eindgroepen van het SO wordt gewerkt met groepsdoorbreking. Er is een bewuste keuze gemaakt het leerlingenaantal in de instroomgroep beperkt te houden vanwege de extra hulp bij o.a. [on]zindelijkheid. Om deze en andere redenen is er een vaste onderwijsassistente naast de leerkracht in de eerste drie groepen. In het bijzonder vestigen wij de aandacht op groep ‘Terra’. Leerlingen met een ‘bijzondere begeleidingsbehoefte’ of met een beschikking ‘ZMLPlus’ in de leeftijd van 8 tot 12 jaar krijgen daar hun onderwijs‐ én zorgaanbod. Afdeling VSO… In het VSO zijn er zeven groepen. Deze basisgroepen zijn in beginsel parallelgroepen en zijn genummerd 1a, 1b, en 1c, 2a, 2b en 2c. In het schooljaar 2012‐2013 zijn de groepen 3a en 3b samengevoegd. Een leer‐ ling blijft, gedurende de periode dat hij of zij in een basisgroep zit, gekoppeld aan de mentor. De mentor is hét aanspreekpunt voor de leerling, zijn ouders en de leerkrachten. Bij de dagopening, de lunch en de af‐ sluiting van de dag is de leerling aanwezig in zijn basisgroep. In het VSO proberen wij de leerling zoveel mogelijk te stimuleren in de ontwikkeling van haar of zijn zelfstandigheid en zelfredzaamheid. Daar is het [vak]onderwijs vooral op gericht. Een leerling zal per dag van meerdere leerkrachten les krijgen en dit ook aan moeten kunnen.

11


Doordat ieder teamlid in het VSO bij het vakonderwijs wordt ingeschakeld, kunnen wij werken met rela‐ tief kleine groepen. De groepsgrootte is verder afhankelijk van het vak dat wordt gegeven. Het VSO is onderverdeeld in drie fasen. Fase 1 is de ‘Oriëntatiefase’. Deze kenmerkt zich door het brede aanbod van de vakken. De leerlingen, ouders en leerkrachten ontdekken waar de mogelijkheden en de voorkeuren liggen. Deze fase manifesteert zich in de groepen 1a, 1b en 1c en omvat globaal de leeftijd van 12 tot 14 á 15 jaar. De ‘Verdiepingsfase’ is de tweede fase en kenmerkt zich door verdieping. Veelal vallen er activiteiten af, of wordt de aandacht meer gericht op de mogelijkheden en de voorkeuren die in de voorgaande fase ‘ontdekt’ zijn. In de groepen 2a, 2b en 2c is dit aan de orde. De leeftijd varieert glo‐ baal van 14 á 15 tot 16 á 17 jaar. De derde fase is de ‘Integratiefase’. Deze is belangrijk voor leerlingen in de leeftijd van 16 á 17 jaar tot 20 jaar. Er ontwikkelt zich nu een individueel uitstroomperspectief dat is gericht op de toekomst van de leerling na de schoolperiode. In deze fase komen interne en externe stages in beeld. De groepen 1a en 2a hebben een andere opzet. Het betreft groepen voor leerlingen met een ‘bijzondere begeleidingsbehoefte’ of een beschikking ‘ZMLPlus’. In deze groepen is meer begeleiding. Daar waar mogelijk maken de leerlingen van groep 2a gebruik van het rijke pallet aan differentiatiemogelijkhe‐ den binnen het programma van het VSO. De leerlingen van groep 1a hebben een compacter en meer ei‐ gen groepsprogramma. Verbrede Toelating… Wij zijn ons ervan bewust, dat ons onderwijsaanbod voortdurend om maatwerk vraagt. Er moet ook ruim‐ te zijn voor meer specifieke begeleidingsvragen. In 2007 hebben zowel de Koningin Emmaschool als de Dr. A. van Voorthuysenschool de status ‘MG‐ZML/SO en MG‐ZML/VSO’ verkregen. Met deze erkenning mo‐ gen kinderen met een beschikking ‘MG’ toegelaten worden op de scholen. ‘MG’ staat voor ‘Meervoudig Gehandicapt’ en is een verwarrend begrip. Het staat in deze betekenis niet voor een combinatie van een lichamelijke en een verstandelijke beperking. Met het begrip ‘MG’ wil de wetgever duiden, dat er sprake is van een bijzondere omstandigheid m.b.t. het niveau en/of het gedrag van het kind. In het kader van het experiment in Eemland nemen wij de vrijheid om een nieuwe en meer respectvolle typering te gebruiken: ZMLPlus. Wij hebben als Koningin Emmaschool veel ervaring rond de begeleiding van kinderen met een complexe en/of bijzondere hulpvraag. Wij zijn blij, dat wij al vele jaren samenwerken met de Dr. A. van Voorthuy‐ senschool en het Kinderdagcentrum ‘Onder één Dak’ van Amerpoort. Met het verbinden van onze exper‐ tise aan die van anderen kunnen wij de kwaliteit van onze diensten voor kinderen met een bijzondere be‐ geleidingsbehoefte adequaat vormgeven en verbeteren. Samen zorgen wij tevens voor de noodzakelijke continuïteit. De leerlingen zijn verdeeld over vier groepen. Eén groep voor de allerjongste kinderen van 4 tot 8 jaar is ingericht als ‘Rode Ster’ op het KDC. Deze groep valt binnen de verantwoordelijkheid en de organisatie van Amerpoort. Op de Koningin Emmaschool is groep ‘Terra’ ingericht voor leerlingen van 8 tot ongeveer 12 jaar. Vanuit de ‘Rode Ster’ van het KDC is doorstroming naar groep ‘Terra’ mogelijk. Er wordt in voorkomende gevallen een apart plaatsingsoverleg bij elkaar geroepen. In het VSO zijn de groe‐ pen 1A en 2A beschikbaar voor leerlingen in de leeftijd van 12 tot 20 jaar. Omdat in onze organisatie deze speciale groepen aanwezig zijn, streven wij er vervolgens ook naar om de beschikbare mogelijkheden in voorkomende gevallen als eerste in te zetten. Met andere woorden, is er plaats in een van deze groepen, dan zullen wij de leerling met een beschikking ‘ZMLPlus’ of een zorgvraag ‘BBB’ bij voorkeur in een van deze drie groepen voor ‘ZMLPlus/BBB’ plaatsen. Onze school zal voor het schooljaar 2012‐2013 de deuren nog niet helemaal open kunnen zetten voor nieuwe leerlingen met een beschikking ‘MG’, of in de nieuwe terminologie met een ‘Toelaatbaarheidsverklaring Zware Ondersteu‐ ning’. Overigens geldt ook voor de ‘Toelaatbaarheid’ van deze leerlingen dat er een nieuwe procedure in gang zal worden gezet. Het is bij het schrijven van deze teksten echter nog niet duidelijk welke procedure gevolgd gaat worden. Inhoudelijke informatie voor zover bekend is te verkrijgen bij de directie of het Re‐ gionaal Netwerk Passend Onderwijs Eemland. Omvang Koningin Emmaschool SO/VSO… De leerlingenaantallen van de Koningin Emmaschool zijn redelijk contant. Op 1‐10‐2009 telden wij 96 leer‐ lingen in het SO en 100 leerlingen in het VSO. Geleidelijk aan heeft vooral het SO een stapje terug moeten doen vanwege een geringe instroom van jonge leerlingen. Daarnaast had het SO een zware bovenbouw en stroomden zodoende veel oudere leerlingen door naar het VSO.

12


13

Het VSO bleef ondanks de sterke instroom vanuit het SO stabiel. Het VSO zag veel leerlingen uitstromen naar naschoolse voorzieningen. Op 1‐10‐2012 telde het SO 84 en het VSO 98 leerlingen. De verwachting is dat per 1‐10‐2013 het SO 90 leerlingen heeft en het VSO 100. De groei wordt veroorzaakt door een in‐ stroom van vooral zeer jonge leerlingen met het Syndroom van Down in het SO en een zeer geringe uit‐ stroom van leerlingen uit het VSO. Met 190 leerlingen in 2013 zijn wij weer terug op ons oude niveau. Overigens is het in beeld brengen van onze leerlingenstromen altijd al lastig geweest. Er is geen pijl op te trekken en zijn vooral atypisch van aard. Als voorbeeld nu de instroom van vooral zeer jonge kinderen met het Syndroom van Down. Voor de toekomst zijn er geen harde garanties te geven m.b.t. ons leerlingenaantal. Veel zal afhangen van de leerlingenstroom die nu nog open is vanuit andere samenwerkingsverbanden buiten de regio Eemland. De eerste contacten die daarover worden onderhouden zijn hoopvol. Op basis van de voorziene ‘vereve‐ ning’ heeft Eemland niets te vrezen. Eemland heeft de afgelopen jaren netjes omgesprongen met het in‐ diceren voor het [voortgezet] speciaal onderwijs. In het kader van de verevening kan Eemland voor zowel PO als VO een fors bedrag tegemoet zien. Het RNPO Eemland heeft verzocht om dat aan het einde van de experimenteerperiode in één keer uit te laten betalen. Dat is fijn om te weten. Andere regio’s in m.n. het oosten en noorden van het land zullen de instroom naar het [voortgezet] speciaal onderwijs drastisch moeten gaan beperken ten gevolge van de negatieve effecten van de verevening. Omvang Personeel… De schoolleiding van de Koningin Emmaschoolschool bestaat uit één eindverantwoordelijk directeur en twee adjunct‐directeuren voor SO en VSO. De school kent verder nog geen [bouw]coördinatoren. Het onderwijs en de organisatie in de groepen wordt verzorgd door groepsleerkrachten, vakleerkrachten en onderwijsassistenten. Zij vormen de basis van het onderwijs. Enkele leerkrachten hebben een bijzondere taak als stagecoördinator, vertrouwenspersoon, stagebegeleider of vakleerkracht. Verder zijn aan de school verbonden: logopedisten, orthopedagogen, administratief medewerker, systeembeheerder, een conciërge en medewerker facilitair [stagebegelding intern]. Nauw bij de school betrokken zijn de arts, de schoolmaatschappelijk werker en de muziektherapeut. Zij zijn niet bij ons in dienst. De Koningin Emma‐ school heeft aan personeel in het SO 30 vaste medewerkers en in het VSO 31 ingezet. In de overhead staan de directeur, de managementassistente, de conciërge, de systeembeheerder en de medewerker fa‐ cilitaire diensten. Hun totaal aan WTF is naar rato verdeeld over SO [Totaal 20,7 FTE] en VSO [21,7 FTE]. Het aandeel parttime werkers is vrij groot. De gemiddelde omvang van de WTF is 0,6600. Karakteristiek Leerlingenpopulatie… De school houdt rekening met en speelt in op belangrijke ontwikkelingen in de samenleving: Maatschap‐ pelijke ontwikkelingen, ontwikkelingen binnen het onderwijs in het algemeen en ontwikkelingen op het gebied van het speciaal onderwijs in het bijzonder. De Koningin Emmaschool is een christelijke school. Wij hechten aan de duiding met het woord ‘christelijk’ ondanks dat de overkoepelende stichting zich met ‘protestants‐christelijk’ laat duiden. In het staatje hier‐ onder is duidelijk waarom. Wij vinden bijbels onderwijs belangrijk voor de vorming van de leerlingen. Wij gaan uit van gelijkwaardigheid van alle mensen, in het besef dat er onderling verschillen zijn in geaard‐ heid, cultuur en levensbeschouwing. Er wordt actief ruimte geboden aan de beleving van de onderlinge verschillen. Ouders melden hun kind niet louter en alleen aan vanwege onze denominatie ‘christelijk’. Ve‐ len kiezen de school vanwege haar uitstekende pedagogische klimaat en naamsbekendheid. In de onder‐ staande overzichten zijn de kengetallen opgenomen voor wat betreft de samenstelling van de populatie in het Speciaal Onderwijs en het Voortgezet Speciaal Onderwijs.


Koningin Emmaschool SO / N=85 Nederlands Hervormd Gereformeerd Protestants Rooms Katholiek Evangelisch Christelijk

7 6 5 6 2 11

8% 7% 6% 7% 2% 13%

Totaal Christelijk

37

43%

Islamitisch

10

12%

Overig

3

4%

Geen

35

41%

Koningin Emmaschool VSO / N=98 Nederlands Hervormd Gereformeerd Protestants Rooms Katholiek Evangelisch Christelijk

8 25 3 14 1 5

8% 26% 3% 14% 1% 5%

Totaal Christelijk

56

57%

Islamitisch

10

10%

Hindoestaans

1

1%

Overig

3

3%

Geen

28

29%

Opvallend zijn de verschillen in opgave tussen de wat oudere populatie van het VSO en de jongere garde van het SO. In het SO neemt het percentage ‘Totaal Christelijk’ af tot 44%. In het VSO is dat nog 57%. De groep schuift – zoals het zich laat aanzien in het SO – op naar ‘Geen’ met 41% in het SO en 29% in het VSO. Het totaalbeeld laat zien dat wij toch nog voor 51% de populatie direct een verbinding zien met onze denominatie ‘Christelijk’. Koningin Emmaschool Totaal / N=18312 Nederlands Hervormd Gereformeerd Protestants Rooms Katholiek Evangelisch Christelijk

15 31 8 20 3 16

8% 17% 4% 11% 2% 9%

Totaal Christelijk

93

51%

Islamitisch

20

11%

Hindoestaans

1

1%

Overig

6

3%

Geen

63

34%

12

14

Stand van Zaken op 1‐10‐2012. Koningin Emmaschool | Schoolplan 2012‐2016 | Versie 1.0 | 31‐10‐2012

De leerlingen van onze school komen uit een grote regio. Een groot gedeelte van de leerlingen zijn aan‐ gewezen op taxivervoer, omdat de school niet in hun directe omgeving staat. Er is sprake van een toena‐ me van leerlingen die zelfstandig op de (brom)fiets‐ of met openbaar vervoer naar school komen. Wat be‐ treft gezinssamenstelling, sociaaleconomische omstandigheden en culturele achtergrond is de ouderpo‐ pulatie divers. Een overeenkomst is dat veel ouders al heel wat hebben meegemaakt voordat zij bij onze school aankloppen. Ouders doorlopen een aanvaardingsproces ten aanzien van de beperkte mogelijkhe‐ den van en toekomstverwachtingen voor hun kind. Zij zoeken naar een evenwicht tussen de verwachtin‐ gen die zij van de ontwikkeling van hun kind hebben en de realiteit ten aanzien van deze ontwikkeling. Overschatting van de ontwikkelingsmogelijkheden kan leiden tot teleurstelling en een gevoel van falen bij ouders én/of kind. Een – te – beschermende houding kan daarentegen onnodige onzelfstandigheid en af‐ hankelijkheid van het kind tot gevolg hebben. De school stelt zich tot doel om de ouders te helpen bij het ontwikkelen van reële toekomstverwachtingen. In de afgelopen jaren is er een opvallende toename in het aantal leerlingen dat een gezinsvoogd heeft toegewezen gekregen. Maatschappelijke Ontwikkelingen… Een aantal maatschappelijke ontwikkelingen hebben directe invloed op de ontwikkeling van onze school…  De niet‐Nederlandstalige bevolking neemt toe;  Het aantal jongeren dat sociaal en emotioneel vastloopt neemt toe;  Er vindt verschuiving plaats van collectieve‐ naar individuele belangenbehartiging;  De nieuwe wetgeving Wajong maakt dat de cliënt mede verantwoordelijk is voor de eigen loop‐ baan middels;  Invoering van de Wet Passend Onderwijs;  Invoering van de Wet Kwaliteit [V]SO;  Decentralisatie waarbij de overheid afstand neemt van de school door ‘minder’ regelgeving;  Vernieuwd Toezichtkader Inspectie van het Onderwijs;  Nieuwe Leerlijnen VSO. Samenwerking Koningin Emmaschool in haar Omgeving… De Koningin Emmaschool heeft zich altijd lekker gevoeld in haar netwerk. Dat is al van mensenheugenis zo. In de jaren ’70 van de vorige eeuw liep Amersfoort al voorop in het samenbrengen van speciale on‐ derwijsbehoeftes en –vragen. Zo was er al een directeurenberaad speciaal onderwijs in de stad en kwam er een centrale toelatingscommissie. Nu zou je zeggen de voorloper van de ‘Zorgtafel’ uit wat nu is het Regionaal Netwerk Passend Onderwijs Eemland. De school is altijd al actief uit geweest op het verbinden van haar expertise aan dat van andere dienst‐ en onderwijsverleners in de – wijde – regio. Zo heeft de school ook het initiatief aan de dag gelegd om het Regionaal Expertisecentrum [REaCtys] van de grond te krijgen. Na het wegvallen van de optionele taken van REaCtys [per 1‐8‐2012] was de school er als de kip‐ pen bij om de oude partners van REaCtys te interesseren voor het verbinden van elkaars inhouden aan een overkoepelend en bindend orgaan: De ‘Innovatiemakelaar’ en is de taakstelling ondergebracht bij Speciaal Centraal [www.speciaal‐centraal.nl]. We beogen door deze samenwerking te werken aan ‘verho‐ ging van onze onderwijskwaliteit’, ‘kennisdeling en deskundigheidsbevordering van directeuren en me‐ dewerkers van de scholen’ en ‘soepele overgang van de huidige situatie naar een nieuwe situatie’. Daarnaast is de Koningin Emmaschool opgenomen in het Regionaal Netwerk Passend Onderwijs Eemland, het experiment. Omdat REaCtys de belangen van haar scholen op de Vosheuvel binnen het experiment verkwanseld had, hebben wij als directeuren van de Vosheuvelscholen zelf plaats genomen in de Stuur‐ groep, de denktank en het organisatiepunt van net experiment. Als gevolg daarvan hebben wij onze be‐ langen beter kunnen uitdragen en onze – zeer gewenste – expertise aan het experiment kunnen verbin‐ den. De organisatie van de verschillende zorgstructuren binnen het onderwijs is heel complex en kent ook een aantal knelpunten: kinderen die thuis zitten of op wachtlijsten staan, veel bureaucratie rond indicatiestel‐ ling, onvoldoende aansluiting en samenwerking tussen de deelsystemen, onvoldoende afstemming en samenwerking met (jeugd)zorg, etc. Naar aanleiding hiervan is gediscussieerd over een herziening van de zorgstructuren. Dit heeft geleid tot het concept Passend onderwijs.

15


Centraal in deze uitwerking staan de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs aan leerlingen die ex‐ tra ondersteuning nodig hebben en de vorming van regionale netwerken om tot een betere organisatie van onderwijs en zorg te komen. Passend onderwijs betekent dat voor alle leerlingen een passend onder‐ wijszorgaanbod wordt ontwikkeld. Hiertoe krijgen de bevoegde gezagsorganen van scholen een resul‐ taatsverplichting om voor alle zorgleerlingen die worden aangemeld of staan ingeschreven een passend onderwijszorgaanbod te bieden. Om dit te realiseren worden regionale netwerken ingericht, wordt per regio één loket voor de indicatiestelling ingericht en wordt een flexibel onderwijscontinuüm gerealiseerd. Als opbrengst van onze inspanningen binnen het netwerk noemen wij ‘onze13’ nieuwe manier van herindi‐ ceren [evaluatie van het onderwijsarrangement] en indiceren [arrangeren]. Voor meer informatie over het RNPO Eemland verwijzen wij naar de website [www.passendonderwijseemland.nl] en het ‘Zorgplan 2012‐201314’ van het RNPO Eemland. De Koningin Emmaschool wil de banden met haar collega’s van de Dr. A. van Voorthuysenschool aanhalen om de doelstelling m.b.t ‘Expertisecentrum Vosheuvel’ te kunnen realiseren. Aanvankelijk lag een be‐ stuurlijke overgang naar een nevenstichting bij Stichting Meerkring15 in het verschiet. Dit als ‘logisch’ ge‐ volg van de plannen m.b.t. het dossier Passend Onderwijs en de verplichte inrichting van en aansluiting bij de nieuwe Samenwerkingsverbanden in de regio. Nu het stof neergedaald is, blijkt een bestuurlijke over‐ gang niet noodzakelijk, niet wenselijk en niet de oplossing voor de afdelingen VSO van de beide scholen. Bestuurlijk kan de PCOU de belangen van de Koningin Emmaschool uitdragen binnen de contouren van de nieuwe Samenwerkingsverbanden PO en VO in Eemland. In hoeverre de PCOU gebruik gaat maken van de opting‐in16 mogelijkheden buiten de regio Eemland, is nog een punt van orde en zal een antwoord krijgen in de loop van 2012‐2013. Uitgangspunt is de omvang van de leerlingenstroom uit het aanpalende samenwerkingsverband naar de Koningin Emmaschool SO/VSO. Op 19 juni 2012 hebben de directeuren van de Vosheuvelscholen een eerste ontmoeting gearrangeerd op de Vosheuvel. Uitgenodigd en aanwezig waren vertegenwoordigers van SWV 25‐09 [Noordwest Veluwe], SWV 25‐11 en 25‐07 [Barneveld/Ede] en SWV 26‐03 [Zeist]. Vosheuvel breed komen er een 30‐tal leer‐ lingen uit deze samenwerkingsverbanden met de grootste aantallen uit 25‐09 [Nijkerk/Hoevelaken]. NW Veluwe 25‐09 is voor ons van belang omdat een groot aantal van onze leerlingen uit Nijkerk en Hoevela‐ ken komt. Die zullen ook in de toekomst blijven komen. De voorzieningen in hun SWV is gevestigd in Har‐ derwijk. Dat is minder thuisnabij dan de locatie in Amersfoort. Barneveld/Ede 25‐11 en 25‐07 zijn min of meer door REaCtys weggegeven. Dat is vooral het gevolg van het verloren gaan van de Dienst Ambulante Begeleiding [AB] van REaCtys voor die regio. REaCtys heeft de AB overgedragen aan de Onderwijsspecia‐ listen in Arnhem. Jammer, dat het zo is gegaan. Er is immers ook nog een schoolbelang. Wij zullen ons blijven manifesteren in die regio; of het wat oplevert is ongewis. Zeist / 26‐03 is voor ons nog wel interes‐ sant en toeleverancier [naast Utrecht]. De school in Zeist is openbaar. Ouders zullen willen opteren voor christelijk [voortgezet] speciaal onderwijs. Dat heeft Zeist niet; vervolgens komen o.a. wij als Koningin Emmaschool in beeld. Al met al lijkt op voorhand de schade mee te vallen. Opting‐in is te overwegen. Met het College van Bestuur PCOU zullen wij de mogelijkheden in 2012‐2013 onderzoeken en vastleggen. De aandacht gaat uit naar de Samenwerkingsverbanden voor PO officieel aangeduid als 25‐09 / 26‐03 / 25‐10 en Samenwerkingsverbanden voor VO met de nummers 25‐09 / 26‐03 / 25‐11.

13

RNPO Eemland en Vosheuvel: Nota Nieuw Beleid Vosheuvelscholen ‘Evaluatie Zorgarrangementen’. RNPO Eemland Zorgplan 2012‐2013 15 Stichting Meerkring [www.meerkring.nl] is het bevoegd gezag van de Dr. A. van Voorthuysenschool. 16 ‘Opting‐in’ stelt bevoegde gezagen in staat om mee te spreken in regiovreemde Samenwerkingsverbanden PO en VO die leerlingen verwijzen naar de [voortgezet] speciale school. 14

16


3. Huidige Situatie Waar staat de school aan het begin van de planperiode? Beknopte Terugblik Planperiode 2008‐2012… Wat waren de belangrijkste doelen en wat is daarvan gerealiseerd? De doelen in wat ruime kaders geschetst waren…  Zorg voor een goede landing van Passend Onderwijs Eemland  Lotsverbondenheid op Inhoud  Huisvesting gebaseerd op ‘Eenheid in Verscheidenheid’  Kwaliteitszorg was ‘Resultaatgericht’ [2010] en wordt ‘Opbrengstgericht’ [2012]  Onderwijs  Informatie‐ en Communicatietechnologie [ICT]  De leraar als spil van de kwaliteit  Communicatie en Public Relations ‘Kwaliteit als Reclame’  Veiligheidsplan We gaan de onderdelen niet uitputtend langs, maar houden het op een beknopte terugblik. Terugblade‐ rend in deel 2 van de voorgaande versie van het schoolplan vallen vooral de ontwikkelingen op die op dat moment speelden17. Zorg voor Landing Passend Onderwijs Eemland… Voor ons van groot belang was het besluit van het federatieve bestuur van REaCtys in juni 2010 om haar scholen in Amersfoort per 1 augustus 2010 te laten deelnemen aan het onderwijsexperiment in Eemland. Het betekende een grote stap voorwaarts en het leverde ons zichtbaarheid en betrokkenheid op in onze regio. Direct konden wij aan de slag met de indicatiestelling. Nieuw beleid werd door de Vosheuvelscho‐ len in samenspraak met de Stuurgroep van het RNPO Eemland geformuleerd. Nu spreken wij van een ‘evaluatie18 van het onderwijsarrangement’. Essentie is, dat leerlingen op markante momenten in hun schoolloopbaan worden gezien en niet louter omdat op enig moment de beschikking weer na vier jaar af‐ loopt. In het onderkennen van het belang van de regio werd tevens duidelijk dat de rol van REaCtys eindig zou zijn en wel eerder dan aanvankelijk gedacht. De bakens werden door REaCtys al snel verzet. Een van de verplichte taken zoals Ambulante Begeleiding kwam naar de eigen regio. Een wens die al veel eerder bij ons als Vosheuvelscholen leefde. Vanuit de Vosheuvelscholen werken vanaf 1 augustus 2012 twee am‐ bulant begeleiders die voorheen vanuit Baarn [REaCtys] de regio bedienden. De ervaring kwam op de wij‐ ze mee evenals het ‘bekende gezicht’ voor de vragende partijen. Omdat de regio er weer toe gaat doen, hebben wij in onze bestuurlijke oriëntatie overwogen om de PCOU te verlaten en een nieuw bestuurlijk verband aan te gaan in de vorm van een nevenstichting voor [voort‐ gezet] speciaal onderwijs bij Meerkring, zijnde het bevoegd gezag van de Dr. A. van Voorthuysenschool. In de metafoor van de tweetrapsraket zou dit initiatief een opstapje kunnen zijn voor een groter verband: ‘Eemland Speciaal Plus’. Uiteindelijk bleek een conglomeraat van [voortgezet] speciaal onderwijs na diver‐ se gesprekken niet haalbaar. Even is geprobeerd om vanuit de Stuurgroep van het RNPOE de besturen van de – oude – samenwerkingsverbanden zover te krijgen dat het experiment voor 5 jaar zou worden gecon‐ tinueerd na 31 december 2013. Onze gedachte was om in de nieuwe structuur van de samenwerkingsver‐ banden PO en VO er een derde aan te verbinden voor het SO/VSO. Ondanks het grote enthousiasme in het veld, is het zover niet gekomen. Verplichte aansluiting bij de nieuwe samenwerkingsverbanden PO en VO zal een formele en financiële ‘knip’ laten zien tussen de SO’s en VSO’s op de Vosheuvel.

17

Schoolplan 2008‐2012_Deel II_2010‐2012, Pagina 9 en verder, ‘Markante veranderingsitems uitgewerkt’ ‘Evaluatie van het Onderwijsarrangement’, zie Schoolgids 2012‐2013, het Zorgplan 2012‐2013 en het gefor‐ muleerde Beleidskader.

18

17


18

Lotsverbondenheid op Inhoud… Al met al verlaat de Koningin Emmaschool volgens de huidige stand van zaken de Stichting PCOU niet. Samen met de zusterscholen van de Stichting PCOU én de collega’s van de openbare scholen in Amers‐ foort en Utrecht trekken wij inhoudelijk op. Het verbinden van onze expertise is een belangrijke opdracht en uitdaging. Een eerste gezamenlijke studiedag werd in september 2010 gehouden rond het thema ‘Kijkwijzer’, in de volksmond de ‘TeamFoto’. Het is een instrument dat gezamenlijk is geïmplementeerd op de scholen en een gedegen fundament kan zijn voor verdergaande professionalisering. Zeker een opbrengst in positieve zin. De vijf Utrechtse en Amersfoortse scholen hebben er nog een slag bovenop gelegd door aan de wieg te staan van ‘Speciaal Centraal’. Het is een geformaliseerd samenwer‐ kingsorgaan op inhoud met de oude partners van REaCtys. Speciaal Centraal is op 1 augustus 2012 van start gegaan. Het betekent een vrijwillige ‘lotsverbondenheid op inhoud’ waarin alle oude partners zijn blijven participeren. Huisvesting gebaseerd op ‘Eenheid in Verscheidenheid’… Onze huisvesting staat prominent op lijst van werkzaamheden en aandachtspunten. Aanvankelijk was er een noodzakelijke splitsing voorzien waarbij de VSO’s van de beide scholen op de Vosheuvel zouden blij‐ ven en de SO’s zouden worden uitgeplaatst naar een nieuw scholencomplex en Vathorst, de Veencampus. Als gevolg van de recessie kwam de Gemeente Amersfoort al snel in de problemen vooral vanwege het stagneren van de woningverkoop in die VINEX‐wijk. Ook ons budget zou onder druk komen te staan van‐ wege de voorziene bezuinigingen. Alles bij elkaar optellend heeft de Beheercommissie Vosheuvel afgezien van splitsing. Positief in dat dossier was op dat moment dat het bestemmingsplan werd gewijzigd. De Vosheuvel bleef uiteindelijk toch de zo gewenste ‘unilocatie’ voor het onderwijs aan leerlingen met een verstandelijke beperking. Kwaliteitszorg was ‘Resultaatgericht’ [2010] en wordt ‘Opbrengstgericht’ [2012]… Verder hebben wij de focus gehad op de Wet Kwaliteit [V]SO. Al bijtijds aangekondigd en gepresenteerd, maar pas in het najaar van 2013 formeel door de Eerste Kamer geloodst. Aanvankelijk hadden wij in onze perceptie 1‐8‐2012 voor het SO op ons netvlies en 1‐8‐2013 voor het VSO. Het heeft ons de ‘Ontwikke‐ lingsperspectieven SO’ en de ‘Uitstroomperspectieven VSO’ gebracht. In januari 2012 nog een punt van discussie met de Inspectie van het Onderwijs, maar bij haar tweede bezoek met een kleine kanttekening als een belangrijke kwaliteitsontwikkeling erkend. In het oude schoolplan schrijven wij nog dat onze ‘leer‐ lingenzorg’ staat als een huis en dat de kwaliteitszorg ‘resultaatgericht’ wordt. Inspectie oordeelde in 2012 anders m.b.t. de leerlingenzorg. Laten we deze woorden van toen nuanceren met ‘de aandacht voor de leerlingen’. Het systeem is aan vernieuwing toe. Het huis wordt in 2012‐2013 opnieuw ingericht volgens de nieuwe maatstaven. Het woord ‘resultaatgericht’ heeft plaats gemaakt voor ‘opbrengstgericht’. De verdere im‐ plementatie en verfijning van ons leerlingvolgsysteem LVS2000 van DataCare was essentieel en is een be‐ langrijk fundament voor onze verdere schoolontwikkeling. De leerlijnen en leerroutes zijn gedefinieerd. Onze opdracht is nu om de lat hoger te leggen m.b.t. onze opbrengsten. Een eerste aanzet in het verza‐ melen van Data is te vinden in de bijlage ‘Opbrengsten SO 2011‐2012’. Met elkaar zullen wij historie gaan opbouwen in het verzamelen van deze Data. Op basis van het principe van de 4D’s worden deze data ge‐ bruikt bij een verdere analyse van onze processen. Het verbetertraject 2012‐2013 is juist gericht op deze processen. Onderwijs… ‘Van Groepsplan naar Bouwplan’. De school baseert de didactische invulling van gehanteerde leerlijnen [arrangementen] per onder‐, midden of bovenbouw in het SO. De pendant in het VSO betreft de fasering in oriëntatiefase, verdiepingsfase en integratiefase. Het bouwplan vormt het referentiekader voor respec‐ tievelijk de leerkracht dan wel de mentor. Dit onderdeel van ons systeem was afgerond, maar is in de nieuwe terminologie van het ‘Opbrengstgericht Werken’ al weer aan herziening toe. Het onderwerp staat in het Verbeterplan 2012‐2013 genoemd als verbeteractiviteit.


‘Uitbreiding Leerlijnen’. In het SO en het VSO worden bij de ZMLPlus en BBB‐groepen (MG) de Plancius Leerlijnen geïntroduceerd: Zelfredzaamheid, Sociaal‐emotionele vaardigheden en Spelontwikkeling. Op de paragraaf ‘Onderwijs’ van het oude schoolplan zijn alle destijds geformuleerde doelstellingen gereali‐ seerd. Informatie‐ en Communicatietechnologie [ICT]… Onze netwerken zijn op orde. Wij hebben twee geschieden netwerken; één voor leerkrachten en één voor de leerlingen. Al met al staan er zo’n 125 computers in de school die zijn aangesloten op 3 servers. Het onderhoud van de netwerken is in handen van de systeembeheerder die deze taken ook uitvoert voor de collega’s van de Dr. A. van Voorthuysenschool. Wij hebben in 2012 een eerste pilot uitgevoerd m.b.t. de introductie van digitale borden in de school. De pilot was succesvol en leidt tot aanschaf van meer borden met het effect dat in alle bouwen van SO en VSO er eind 2012 in ieder geval één hangt. Met het oog op de nieuwe manier van lesgeven die in het verbetertraject 2012‐2013 wordt geïmplementeerd zijn de borden een prima aanschaf. Een uitbreiding is daarom voorzien in mei 2013. De Leraar als ‘Spil van de Kwaliteit’… De mate van betrokkenheid van de medewerkers op ons onderwijs is groot. Wij ervaren dat zij intrinsiek gemotiveerd zijn en graag hun steentje bijdragen aan het geheel. De ondersteuning van de leraar door het management is daarbij wel achter gebleven. Wij hebben langvertrouwd op het principe ‘geef vertrouwen en vraag verantwoordelijkheid’. Dat is niet meer genoeg. Wij doen onze mensen tekort. Zij willen van de directie en de staf horen of ze ‘de goede dingen doen en of ze die goed doen’. De directie van de Koningin Emmaschool heeft deze omissie en is zich inmiddels terdege bewust van haar taakstelling in het kader van ‘onderwijskundig leiderschap’. Daar horen lesbezoeken bij. In het voorjaar van 2012 waren al de eerste stappen gezet in het kader van de TeamFoto19 die samen met de collega‐scholen van de PCOU/ZML is ontwikkeld en geïmplementeerd. Tijdens de eerste observaties hebben wij het traject stil moeten leggen vanwege onze voorbereidingen op het Inspectiebezoek van 24 mei 2012. Uitstel betekende geen afstel. Zowel SO als VSO zullen hun observaties afronden in november 2012. De resultaten zullen worden toege‐ voegd in de update van dit Schoolplan 2012‐2016 die wij voorzien na het bezoek van Inspectie in oktober 2013. De TeamFoto is niet het enige instrument dat de leraar ‘waardeert’. Samen met de CED Groep zijn er in de eerste weken van het schooljaar 2012‐2013 observaties uitgevoerd door de adjuncten en óf de in‐ tern begeleider van de afdeling óf de orthopedagoog. Daarbij werd het principe gehanteerd van train de trainer. De CED Groep bracht ons de kennis en kunde. De resultaten van de eerste observatieronde20 in het SO en VSO zijn bijgevoegd. Zij zijn de basis om de kwaliteit van de leraar in 2012‐2013 verder te ont‐ wikkelen. De aandacht in dit instrument gaat vooral uit naar de nieuwe manier van werken: De Activeren‐ de Directe Instructie [ADI]. In de update voorzien in het najaar van 2013 zullen wij zowel de data van de CED Kijkwijzer en de TeamFoto duiden en vertalen in handelen ter bekwaming van de leraar. Een scho‐ lingsplan zal dan worden toegevoegd aan de paragraaf. Communicatie en PR ‘Kwaliteit als Reclame’… De Koningin Emmaschool staat alom bekend als een school die er toe doet. De mond‐op‐mond reclame doet haar werk tot ver buiten de traditionele regio. Sfeer en [pedagogisch] klimaat zijn in voortreffelijke mate op orde. Het fenomeen ‘zwak’ uitgesproken door Inspectie in 2012 doet aan de leerlingenstroom en het in de school te stellen en gestelde vertrouwen niets af. Onze ouders zijn ervan overtuigd dat wij met het verbetertraject in 2012‐2013 de zaken op orde krijgen conform de nieuwe inzichten en vereisten. On‐ ze PR is een belangrijk onderdeel ter ondersteuning van de instroom van leerlingen. Wij zijn zichtbaar in onze regio. In augustus 2012 hebben wij het logo van REaCtys vaarwel gezegd. Vanaf dat moment presen‐ teren wij op ons drukwerk het logo van ‘De Vosheuvel’ met als toevoeging ‘Koningin Emmaschool’. In sommige situaties voeren wij de namen van de beide scholen veelal ter wille van gezamenlijke activiteiten van de Vosheuvelscholen. De schoolbussen voeren hetzelfde logo en zijn zo een rijdende reclamekara‐ vaan. Voor aan de weg staan borden met hetzelfde logo. ‘Website Moderniseren’ was een belangrijk item en is uitgevoerd. De site www.emmaschool‐amersfoort.nl is in een modern jasje gestoken. Redactieleden van SO en VSO kunnen zelf de content bijhouden.

19 20

19

‘TeamFoto’. Een Kijkwijzer m.b.t. de kwaliteit van de leraar in de lesgevende taken. CED Verslag Observaties SO en VSO, 23 oktober 2012. Koningin Emmaschool | Schoolplan 2012‐2016 | Versie 1.0 | 31‐10‐2012

Veiligheidsplan Vosheuvel… ‘Integraal Veiligheidsplan Vosheuvel21’. De Beheercommissie Vosheuvel heeft een plan opgesteld, houdt contacten met de brandweer m.b.t. veiligheidseisen. Er wordt door de beide scholen samen geoefend bij ontruimingen en de bedrijfshulpverlening wordt samen vorm gegeven evenals de [na]scholing. Een inci‐ dentenregistratie is op schoolniveau per 1 augustus 2012 in gebruik genomen. Resterende Doelen 2008‐2012… Als wij kijken naar de resterende doelen in het laatste katern22 van het Schoolplan 2008‐2012 dan kunnen we zeggen dat daarvan vrijwel alles gerealiseerd is. Een opsomming van de feitelijkheden levert het vol‐ gende overzicht. ‘Verwijsindex’. De school maakt gebruik van de Verwijsindex. In het schooljaar 2012‐2013 participeren wij in de Verwijsindex. In samenspraak met de Dr. A. van Voorthuysenschool is het op basis van de individuele casus of wij een melding zullen doen in het systeem. De betreffende en geanonimiseerde casus leggen wij aan elkaars CvdB voor. Een evaluatie in de zomer van 2013 zal ons handelen nader bepalen. ‘Gesprekkencyclus’. Nascholing m.b.t. het voeren van beoordelingsgesprekken door directie. Scholing m.b.t. blijft staan. ‘Arbeidsvoorwaarden’. Functiemix Fase 1 is gerealiseerd met 1,0000 FTE. De leraar LC heeft een rol bij de het schoolverbeterprogramma. Met de Medezeggenschapsraad zijn afspraken gemaakt m.b.t. de werving van een leraar LC in Fase 223. ‘Werving en Selectie’. Het MT stelt zich proactief op bij de werving en selectie van nieuw personeel. Daar‐ bij ligt de prioriteit bij de match tussen competentieprofiel en de school‐specifieke vraag. Is een nieuwe code en de benoemingsadviescommissies hebben aan deze code te voldoen. ‘Communicatie met Ouders’. Het PMT stelt samen met de MR een geactualiseerde versie vast van de be‐ leidsnota ‘Communicatie met Ouders SO/VSO’ en draagt zorg voor de borging. Deze opdracht is niet afge‐ rond. ‘Warme overdracht van leerlingen van SO naar VSO’. De Commissie voor de Begeleiding stelt nieuw beleid vast m.b.t. en coördineert een warme overdracht van een leerling van SO naar VSO. Deze doelstelling is gerealiseerd en heeft geleid tot een beschreven scenario. Het beleid is geformuleerd en vastgelegd in de Ondersteuningsplannen voor SO en VSO. Tot zover de ‘oude doelen’ zoals geformuleerd in het Schoolplan 2008‐2012. Voor het Schoolplan 2012‐ 2016 zijn nieuwe doelstellingen te formuleren. Daarbij hebben wij als belangrijkste basis de 0‐meting van 2012 van de Inspectie van het Onderwijs op tafel liggen. De doelen die onze hoogste prioriteit hebben, staan in het ‘Verbeterplan 2012‐2013’: ‘Professionalisering’, ‘Onderwijsaanbod’ en ‘Onderwijscyclus’. De in het verbeterplan geformuleerde doelen worden getoetst door de inspectie in oktober 2013. Alle activi‐ teiten ‘Jaarplan 2012‐2013’ staan in het teken van het Verbeterplan 2012‐2013. ‘Jaarplan 2012‐2013’ is ‘Verbeterplan 2012‐2013’, plus o.a. de inzichten van de TeamFoto.

21

Beheercommissie vosheuvel ‘Veiligheidsplan’ Hoofdstuk 5.4 Schoolplan 2008‐2012, zie bijlage. 23 Ondanks dat de invulling van de LC functie in eerste instantie is gevonden in het VSO zal de nieuwe vacature voor beide afdelingen worden opengesteld. Voortschrijdend inzicht kan er toe leiden dat bij splitsing van SO en VSO het quotum ‘op eigen kracht’ gehaald moet worden. Fase 2 voor het invullen van de resterende en verplichte component LC is afgerond op 1 augustus 2013. 22

20


Aanvullende Analyse Sterke en Zwakke Punten Tevredenheidonderzoek Medewerkers [2011]… De rapporten van Inspectie dragen bij aan de 0‐meting voor dit schoolplan. Maar er is meer om op terug te vallen. In het voorjaar van 2011 zijn door de genoemde vijf scholen uit Amersfoort en Utrecht onder de medewerkers en ouders het ‘Tevredenheidonderzoek’ uitgezet. In 2010 is nog een onderzoek gedaan ‘Zelfevaluatie Medewerkers’. Wij hebben daarbij naar SO en VSO specifiek kunnen kijken. Voor het schoolplan beperken wij ons even tot de hoofdlijnen. De opbrengsten waren bemoedigend. In de Tevre‐ denheidsonderzoeken24 Medewerkers scoren de beide afdelingen een ruime voldoende:

Gemiddelde 7,8

Geef de school een rapportcijfer

Rapportcijfer SO [34 respondenten] 1

2

3

4

5

6

0

0

0

0

0

0

0% 0% 0% 0% 0% 0%

7

8

9

10

10

20

4

0

29%

59%

12%

0%

Gemiddelde 7,6


Rapportcijfer VSO [28 respondenten] 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

0

0

0

0

0

1

12

12

3

0

43%

43%

11%

0%

0% 0% 0% 0% 0% 4%

In de vragenlijst leggen wij een norm aan die wij eerder al eens in samenspraak met het CvB van de PCOU min of meer hebben vastgesteld. Op de 4‐puntsschaal vinden wij alles wat een score 3.0 heeft goed. Het is dan een item dat aandacht behoeft willen wij ons ontwikkelen naar een excellente school. In de waarde‐ ring staat die indicator op groen. De scores lager dan 3.0 zijn ontwikkelpunten met een hoge mate van prioriteit. De score staat dan op geel. Gezien de afnamedatum van deze onderzoeken zijn een aantal items reeds opgepakt in het voorgaande schoolplan. Voor dit schoolplan volstaan we in dit hoofdstuk even met een totaalbeeld voor SO en VSO tezamen [68 respondenten]. Gemiddelde Algemeen

3,5

Ik werk hier met plezier.

3,7

Deze school staat goed bekend.

3,4

Schoolgebouw

2,7

Het schoolgebouw is aantrekkelijk om in te werken.

2,7

Op school zijn de lokalen gezellig en verzorgd.

2,6

Sfeer en omgang

3,6

De sfeer op school is prettig.

3,7

Het werkklimaat in de school vind ik prettig.

3,5

Leerlingen

3,4

Ik kan met de meeste leerlingen goed opschieten.

3,5

Leerlingen kunnen altijd bij mij terecht.

3,5

Het personeel en de leerlingen tonen respect voor elkaar.

3,4

Ik sta open voor de kritiek van leerlingen.

3,3

Ik ben tevreden over mijn contact met leerlingen.

3,4

De meeste leerlingen kunnen goed met elkaar opschieten.

3,1

24

21

EMMA_Waardering Medewerkers_SO_2011 en EMMA_Waardering Mederwerkers_VSO_2011. Koningin Emmaschool | Schoolplan 2012‐2016 | Versie 1.0 | 31‐10‐2012

22

Ouders

3,3

Ouders kunnen altijd contact met mij opnemen voor een gesprek.

3,5

Ik sta open voor kritiek van ouders.

3,3

Het personeel en de ouders gaan respectvol met elkaar om.

3,3

Ik ben tevreden over mijn contact met ouders.

3,2

Collega's

3,3

Mijn collega's staan open voor nieuwe ideeën.

3,1

Problemen met het werk zijn bespreekbaar tussen de collega's.

3,3

Bij ons bespreekt het personeel met elkaar welke hulp en welk onderwijsaanbod passend is.

3,0

Ik ben tevreden over de collegialiteit op onze school.

3,5

Op onze school heerst een sterke teamgeest.

3,5

Het personeel gaat respectvol met elkaar om.

3,4

Ik kan terugvallen op de zml‐deskundigheid van collega's.

3,3

Schoolleiding

3,0

De schoolleiding vormt een hecht team.

3,2

De schoolleiding luistert in voldoende mate naar nieuwe ideeën.

3,0

De schoolleiding staat open voor kritiek

3,0

Waardering wordt door de schoolleiding ook uitgesproken.

3,1

De schoolleiding ondersteunt en inspireert het personeel.

2,9

De schoolleiding heeft voldoende coördinerend vermogen.

3,1

Cultuur en klimaat

3,1

Ik draag bij aan het succes van de school.

3,1

De werkcultuur leidt tot het verbeteren van prestaties..

3,1

Binnen deze school is het mogelijk fouten te bespreken.

3,1

De school draagt op een goede manier haar identiteit uit.

3,1

Werk

3,1

Ik kan mij voldoende ontwikkelen binnen mijn huidige baan.

3,0

Ik ben tevreden over de intellectuele mogelijkheden die mijn baan biedt.

3,1

Er is aandacht en waardering voor het werk dat ik doe.

3,2

Werkomstandigheden

2,9

De school biedt goed geoutilleerde werkplekken voor het personeel.

2,7

Ik ben tevreden over de mogelijkheden voor leerkrachten om computers te gebruiken.

3,0

Ik ben tevreden over de leer‐ en hulpmiddelen op school.

2,9

Veiligheid

3,4

Ik voel me veilig in de klas.

3,5

Ik voel me veilig in het school gebouw.

3,4

Ik voel me veilig op het schoolplein.

3,4

Communicatie

2,8

Ik ben tevreden over de communicatie tussen collega's onderling.

3,1

Vergaderingen op onze school zijn efficiënt.

2,6

De schoolleiding communiceert helder met het personeel.

2,8

Informatievoorziening

2,9

De school informeert mij goed en op tijd.

3,0

De nieuwsbrief van de school is informatief en duidelijk.

3,1

De website van de school is informatief en duidelijk.

2,7

Ik ben voldoende op de hoogte van bestuursbesluiten die voor mij van belang zijn.

2,7

De school informeert de buitenwereld over de prestaties van leerlingen.

3,0


Inspraak

2,9

De MR vertegenwoordigt mijn belangen voldoende.

3,0

Het personeel wordt betrokken bij voor hen relevante besluitvorming.

2,9

Bij beslissingen wordt rekening gehouden met de mening van ouders.

3,0

Bij beslissingen wordt rekening gehouden met de mening van leerlingen.

2,6

Resultaten

3,2

De leerlingen leren voldoende op deze school.

3,2

De school bereidt leerlingen goed voor op vervolgonderwijs, arbeidsmarkt en vrijetijdsbesteding.

3,2

De zelfstandigheid van leerlingen wordt voldoende ontwikkeld.

3,2

Leerlingen leren samenwerken met andere leerlingen.

3,1

Gemiddelde 7,7


Gemiddelde 7,7


25

Rapportcijfer SO/VSO [68 respondenten] 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

0

0

0

0

0

1

24

35

8

0

35%

51%

12%

0%

0% 0% 0% 0% 0% 1%

Opvallende scores in het groene gebied. Positief is men over het werk als zodanig. Men werkt met plezier. Sfeer en omgang wordt als prettig ervaren met elkaar, maar ook met leerlingen en ouders. De schoollei‐ ding scoort goed, maar laat een steek vallen als het op ondersteunen en inspireren aankomt. Een tekort‐ koming die ook n.a.v. het Inspectiebezoek in 2012 aan het licht kwam. Cultuur en klimaat bieden een pri‐ ma grond om als leerkracht ook zelf stappen vooruit te willen doen; daarbij ervaart men aandacht en waardering. Dat wij een veilige school willen zijn en ook zijn laat de vragenlijst duidelijk zien. Over de re‐ sultaten die geboekt worden bij het leren van de leerlingen is het personeel anno 2011 zeer te spreken. Wat zijn opvallende scores in het gele gebied? De fysieke werkomstandigheden scoren niet goed genoeg. Opvallend is bij SO en VSO de beleving van het schoolgebouw. Het is niet – meer – aantrekkelijk om er te werken en de ruimtes doen niet meer verzorgd aan. De impact van het schoolgebouw is ook terug te vin‐ den onder het kopje ‘werkomstandigheden’. De communicatie blijft een ontwikkelpunt. Ondanks vele in‐ vesteringen in het verbeteren van de vergaderingen, blijft de score laag. De schoolleiding kan ook nog een duit in het zakje doen door zich in te spannen om helder te communiceren. Opvallend is dat de score op ‘Inspraak’ om laag getrokken wordt omdat bij beslissingen blijkbaar onvoldoende rekening wordt gehou‐ den met de mening van leerlingen. Het VSO heeft een leerlingenparlement in de plannen opgenomen.

25

23

Respondenten: Medewerkers, Staf en Directie. Koningin Emmaschool | Schoolplan 2012‐2016 | Versie 1.0 | 31‐10‐2012

Tevredenheidonderzoek Ouders [2011]… Het ‘Tevredenheidonderzoek Ouders’ is ruim onder aandacht geweest bij de ouders. Maar liefst 123 res‐ pondenten waren er en daarmee waren ‘onze’ ouders veruit de actiefste groep binnen de 5 scholen [Amersfoort en Utrecht] die de onderzoek hebben afgenomen. Voor de goede orde ook hun resultaten vermeld in dit Schoolplan 2012‐2016 als een handreiking voor de ontwikkelpunten voor deze planperiode. Gemiddel‐ de

24

Algemeen

3,6

Mijn kind zit met plezier op deze school.

3,6

Ik zou deze school aan andere ouders aanraden.

3,6

Schoolgebouw

3,0

Het schoolgebouw is voor mijn kind aantrekkelijk.

3,0

Op school zijn de lokalen gezellig en verzorgd.

3,0

Sfeer & omgang

3,5

De sfeer op school is prettig.

3,5

De leerkrachten laten merken dat ze vertrouwen hebben in mijn kind.

3,5

De leerkrachten en leerlingen tonen respect voor elkaar.

3,5

Mijn kind kan goed opschieten met de leerkracht(en) in zijn groep.

3,6

Personeel

3,4

Mijn contact met de leerkracht(en) van mijn kind is goed.

3,4

De leerkrachten bieden mij voldoende gelegenheid tot een gesprek.

3,4

Bij problemen met mijn kind kan ik terecht bij het personeel.

3,4

Veiligheid

3,2

De school heeft duidelijke gedragsregels voor leerlingen.

3,3

De school treedt duidelijk op tegen conflicten of geweld.

3,2

Mijn kind voelt zich veilig op school.

3,3

Er is voldoende toezicht op school.

3,2

Schoolvisie

3,2

Ik denk hetzelfde over opvoeding, onderwijs en zorg als de school.

3,0

Ik heb de schoolgids gelezen.

3,2

De school draagt op een goede manier haar identiteit uit.

3,2

Informatie over school en onderwijs

3,1

De school informeert mij goed en op tijd.

3,2

De nieuwsbrief van de school is informatief en duidelijk.

3,2

De website van de school is informatief en duidelijk.

3,0

De school geeft duidelijke informatie over het onderwijsaanbod.

3,1

De school geeft duidelijke informatie over leerlingenzorg.

3,1

Informatie over mijn kind

2,9

De school informeert mij regelmatig over de ontwikkeling van mijn kind.

3,0

De school geeft duidelijke informatie over de therapie die mijn kind krijgt.

3,0

De school geeft mij nuttige informatie over de kwaliteit van het werk van mijn kind.

2,9

De school geeft duidelijke informatie over de mogelijkheden voor mijn kind na het verlaten van deze school.

2,8

De school geeft suggesties over hoe ik mijn kind kan helpen in zijn ontwikkeling.

2,8

Inspraak en participatie

3,1


De school geeft ouders voldoende mogelijkheden om invloed te hebben op de gang van zaken.

3,0

De school betrekt mij bij het opstellen van een handelingsplan voor mijn kind.

3,2

De school betrekt mij bij de evaluatie van het handelingsplan van mijn kind.

3,2

Ik ben op de hoogte van de mogelijkheden die de school biedt om ouders te betrekken bij het onderwijs.

2,9

Onderwijs in de klas

3,1

Ik ben tevreden met de kwaliteit van het onderwijs dat mijn kind op deze school krijgt.

3,1

Wat mijn kind leert, sluit goed aan bij zijn mogelijkheden.

3,1

Leerkrachten benutten de positieve mogelijkheden en kansen van mijn kind.

3,1

Zorg en begeleiding

3,2

Ik ben tevreden over de zorg en begeleiding die mijn kind op school krijgt.

3,2

Ik ben tevreden over het handelingsplan van mijn kind.

3,2

De school herkent bij mijn kind probleemsituaties en positieve factoren en sluit hierbij aan in de begeleiding.

3,2

Resultaten

3,1

Mijn kind leert voldoende op deze school.

2,9

Ik vind dat de school mijn kind goed voorbereid op vervolgonderwijs, arbeidsmarkt en vrijetijdsbesteding. Op school krijgt mijn kind een brede persoonlijke ontwikkeling (door bijvoorbeeld sociale, creatieve en lichamelijke activiteiten).

3,0

De zelfstandigheid van mijn kind wordt voldoende ontwikkeld,.

3,1

Mijn kind leert samenwerken met andere leerlingen.

3,2

3,2

Gemiddel‐ de

7,8 Geef de school een rapportcijfer

Gemiddelde 7,8


Rapportcijfer [123 respondenten] 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1

0

0

1

2

3

27

64

19

6

1% 0% 0% 1% 2% 2% 22% 52% 15% 5%

Met een rapportcijfer van 7,8 komen wij in de beleving van de ouders in de buurt van excellente school [8,0]. Dat oordeel is bemoedigend. Naast de grote groep van ouders die school minimaal met een 6 waar‐ deren [96%] [119 ouders] valt ons het percentage onvoldoende [4%] [4 ouders] op. ‘Koken naar ieders mond’ blijft lastig, vooral als men het eten niet echt belieft [1%]. Het blijft zaak om ons bovenmatig in te spanning om het gevoel van satisfactie op te poetsen. Opvallend in het gele gebied is het feit dat niet ie‐ der ouder ervan overtuigd is, dat er alles uit hun kind gehaald wordt. Dat mogen wij ons aanrekenen. De‐ ze boodschap loopt parallel aan de bevindingen van de Inspectie van het Onderwijs in 2012: Opbrengsten omhoog. Dat alles heeft ook te maken met de ‘Informatievoorziening’ rond het kind. De school kan een actievere rol spelen bij het ondersteunen van de ouders in de opvoeding. Kanttekening is wel, dat de ou‐ ders van het jonge kind [SO] daar explicieter naar op zoek zijn dan ouders waarvan het kind reeds in het VSO zit. Daar speelt ok de vraag m.b.t. informatie over de mogelijkheden na de school in mindere mate. Schoolverlating staat daar volop op het programma. In het SO is dat nog niet echt een issue. Tot zover de resultaten van de Tevredenheidsonderzoeken Medewerkers en Ouders.

25


Zelfevaluatie Medewerkers [2010]… Daar kunnen de scores van de ‘Zelfevaluatie Medewerkers’ aan toegevoegd worden. Voor de details ver‐ wijzen wij naar de bijlage26. Wij knippen en plakken alleen de rapportcijfers op de domeinen in dit hoofd‐ stuk. Het onderzoek is afgenomen in het voorjaar van 2010 en nam een belangrijke plaats in het oude schoolplan. Rapportcijfer SO Beleidsvoerend vermogen Organiserend ver‐ mogen Visie op ontwikkeling en onderwijs

Gemiddelde 1

%

2

%

3

%

4

%

5

%

6

%

7

%

8

%

9

%

10

%

7,5

0 0% 0 0% 0

0% 0

0% 2

8% 1

4%

8

32% 12 48% 1

4%

1

4%

7,7

0 0% 0 0% 0

0% 0

0% 0

0% 1

4%

8

32% 14 56% 2

8%

0

0%

7,6

0 0% 0 0% 0

0% 0

0% 1

4% 0

0% 11 44%

36% 3 12%

1

4%

Pedagogisch klimaat

8,3

0 0% 0 0% 0

0% 0

0% 0

0% 0

0%

3

12% 13 52% 8 32%

9

1

4%

Onderwijsleerproces

7,8

0 0% 0 0% 0

0% 0

0% 0

0% 0

0%

5

20% 19 76% 1

4%

0

0%

Zorg en begeleiding

8,0

0 0% 0 0% 0

0% 0

0% 0

0% 0

0%

5

20% 16 64% 4 16%

0

0%

%

%

Rapportcijfer VSO Beleidsvoerend vermogen Organiserend ver‐ mogen Visie op ontwikkeling en onderwijs

Gemiddelde 1

%

2

%

3

4

5

%

6

%

7

%

8

%

9

%

10

%

6,7

0 0% 0 0% 0 0% 1 5% 3

14% 3

14%

9

41%

6

27% 0

0%

0

0%

7,4

0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 1

5%

3

14%

7

32%

9

41% 2

9%

0

0%

7,0

0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 2

9%

2

9%

11

50%

7

32% 0

0%

0

0%

Pedagogisch klimaat

8,5

0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0

0%

0

0%

1

5%

12 55% 7 32%

2

9%

Onderwijsleerproces

7,0

0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0

0%

6

27% 11

50%

4

5%

0

0%

Zorg en begeleiding

7,8

0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0

0%

0

0%

32% 12 55% 3 14%

0

0%

7

18% 1

Score SO gemiddeld over alle domeinen 7,8 en voor het VSO 7,4. Opvallend is de score m.b.t. Beleidsvoe‐ rend vermogen voor het VSO. Dat is met 6,7 in de zelfevaluatie een belangrijk verbeterpunt. Het onder‐ wijsleerproces is in het VSO wat complexer omdat zoveel meer leerkrachten – naast de mentor – betrok‐ ken zijn in allerlei activiteiten. De waarheid gebiedt ook te vermelden dat het onderzoek afgenomen is in 2010 en het VSO toen net in de ronde zat van de herijking handelingsplannen en vervolmaking van de leerlijnen. Anno 2012 hebben wij daar al een slag op kunnen maken. In het kader van het Verbetertraject kunnen wij zowel voor SO als VSO forse stappen zetten op ‘Beleidsvoerend vermogen’, ‘Onderwijsleer‐ proces’ en ‘Zorg en Begeleiding’. Cultuuronderzoek PCOU [2012]… In juni 2012 heeft de PCOU Academie in opdracht van het College van Bestuur PCOU een cultuuronder‐ zoek afgenomen bij de staf van SO en VSO en onder een aselecte groep leraren. Het CvB was op zoek naar belemmeringen die mogelijk aanwezig waren in de cultuur van de school en die het verbetertraject moge‐ lijk in de weg zouden kunnen staan. Niet alle indicatoren waren in de scores stevig aanwezig. Binnen de beleefde schoolcultuur zijn achterblijvende scores m.b.t. leiderschapsgedrag en gehanteerde beleidspro‐ cedures (of beter gezegd, het ontbreken daarvan). Dan blijven nog achter oriëntatie en training, dat bete‐ kent geen of te weinig sturing op professionaliseringstrajecten. Verder blijven gerichtheid op resultaat en succes achter. Uitschieters naar boven: Groepsontwikkeling, interacties en verhoudingen, betrokkenheid en motivatie en heel opvallend: trots op de organisatie. Deze scores bevestigen de inhoud van de monde‐ linge gesprekken. In het profiel komen een aantal uitkomsten in de buurt van een gehoopte score: Groepsontwikkeling, interacties en verhoudingen, betrokkenheid en motivatie, trots op de organisatie. Dit zijn de gedroomde voorwaarden om aan een verbeterproces te beginnen.

26

26

‘Zelfevaluatie Medewerkers’ is afgenomen in het Voorjaar van 2010 Koningin Emmaschool | Schoolplan 2012‐2016 | Versie 1.0 | 31‐10‐2012

Dus hoewel het profiel op zich mager scoort, zijn de sleutelvoorwaarden voor een succesvol veranderpro‐ ces wel aanwezig in het team. De leiding realiseert zich inmiddels ook zijn eigen tekortkomingen en staat daardoor ook in de goede stand om veranderingen te initiëren, te leiden en te consolideren. Hierop is be‐ geleiding echter wel gewenst. Opbrengsten van ons Onderwijs… ‘De resultaten van ons onderwijs kunnen wij aanvang schooljaar 2012‐2013 nog onvoldoende expliciet en geobjectiveerd in beeld brengen’. De Inspectie van het Onderzoek kwam bij haar Kwaliteitsonderzoek in 2012 tot die conclusie. Zelf vonden wij dat wij het zo slecht nog niet deden, maar er moet nu echt wel meer gebeuren. De begrippen ‘Meten is Weten’ en ‘Toetsen’ nemen daarbij een centrale rol in. Dat feit is ook opgepakt door de beleidsmedewerkers van de PCOU/ZML en de PCOU/Academie en heeft geleid tot een implementatietraject ‘ToetsKalender ZML’ in het schooljaar 2012‐2013. Methode‐onafhankelijke toetsen moeten in beeld gaan brengen wat lang heen veronachtzaamd of over het hoofd is gezien. Ook CITO heeft ter ondersteuning van deze noodzaak een duit in het zakje gedaan door in het voorjaar van 2012 met ‘Toetsen ZML’ te komen voor Rekenen en Taal. In een uniforme systematiek zullen de drie PCOU‐ZML scholen werken aan het objectiveren en in beeld krijgen van hun feitelijke opbrengsten. Het systeem zal gevat worden in het collectief ‘meta denken’ van de CED Groep: Werken naar de inzichten volgens de 4 D’s. Een stand van zaken valt wel te geven m.b.t. het niveau waarop de populatie zich in het SO en het VSO manifesteert nu de Ontwikkelingsperspectieven SO en de Uitstroomperspectieven VSO zijn opgesteld. Je kunt vervolgens de data verzamelen; hetgeen in de onderstaande ‘datamuur’ voor het SO in 2012 – als voorbeeld – is gedaan. Voorbeeld Opbrengsten van ons Onderwijs [SO 2011‐2012]… Wij zijn genoodzaakt de opbrengsten beter in beeld te brengen. Hieronder presenteert het SO in grote lij‐ nen de resultaten van haar onderwijs op een aantal vakgebieden. Dit alles slechts als voorbeeld van het nieuwe denken rond de 4 D’s. De modellen zullen in het schooljaar 2012‐2013 verder uitgewerkt worden. Gegevens over Uitstroom VSO 2011‐2012… Waar stroomden de 13 leerlingen van het SO naar uit toen zij onze afdeling verlieten op 12 / 13‐jarige leeftijd? Uitstroom VSO‐MG (ZML‐Plus) VSO regulier PRO Anders

Aantal uitgestroomde leerlingen 3 10 0 0

% leerlingen dat hiernaar is uitgestroomd 23% 77% 0% 0%

Het aantal leerlingen SO dat bij uitstroom/doorstroom de streefdoelen die passen bij de voor hen geselec‐ teerde leerroute[s] heeft behaald: Vakgebied / Ontwikkelgebied

Sociale en emotionele ontwikkeling Leren Leren Cognitieve vakken: Mondelinge taal / communica‐ tie Cognitieve vakken: Schriftelijke taal / lezen Cognitieve vakken: Rekenen Zelfredzaamheid (voor MG)

27

Aantal (of %) leerlingen dat de streefdoelen van zijn / haar leerroute heeft behaald 11 (85%) 11 (85%) 9 (69%) 8 (62%) 10 (77%) 2

Aantal (of %) leerlingen dat de streefdoelen van zijn / haar leerroute niet heeft behaald 2 (15%) 2 (15%) 4 (31%) 5 (38%) 3 (23%) 1


Gegevens over Doorstroom 2011‐2012… Voor hoeveel leerlingen SO hebben we de te verwachten uitstroom in 2011‐2012 moeten bijstellen? Uitstroom

Instroomgroep (4‐6 jaar) Onderbouw (6‐8 jaar) Middenbouw (8‐10 jaar) Bovenbouw (10‐12 jaar)

Aantal leerlingen waarvan het OPP is gehandhaafd

Basis 20 20 34

Aantal leerlingen waarvan het OPP naar boven is bijgesteld

Aantal leerlingen waarvan het OPP naar beneden is bijgesteld

Basis 0 0 0

Basis 0 1 0

Het behalen van de Streefdoelen… Welk % van de leerlingen SO heeft de streefdoelen die passen bij de door hen geselecteerde leerroute[s] behaald: 2011‐2012 Over de hele SO‐afdeling (N=93) Vakgebied / Ontwikkelgebied

Sociale en emotionele ontwikkeling Leren Leren Cognitieve vakken: Mondelinge taal / communicatie Cognitieve vakken: Schriftelijke taal / lezen Rekenen Zelfredzaamheid (voor EMG N=12))

Aantal (of %) leerlingen dat de streefdoelen van de leerroute ruim heeft behaald

Aantal (of %) leerlingen dat de streefdoelen van de leerroute heeft behaald

Aantal (of %) leerlingen dat de streefdoelen van de leerroute niet heeft behaald

12 (13%) 9 (10%) 12 (13%)

74 (80%) 78 (84%) 71 (76%)

7 (7%) 6 (6%) 10 (11%)

8 (9%)

74 (79%)

11 (12%)

16 (17%) 2 (17%)

64 (69%) 10 (83%)

13 (14%) 0

Het aanpassen van de Leerroutes… Over de hele SO‐afdeling (N=93) 2011 ‐2012 Vakgebied / Ontwikkelgebied

Sociale en emotionele ontwikkeling Leren Leren Mondelinge taal / communicatie Schriftelijke taal / lezen Rekenen Zelfredzaamheid (voor EMG)

Aantal leerlingen voor wie de leerroute / streefdoelen naar boven zijn bijgesteld

6 6 4 3 4 1

Aantal leerlingen voor wie de leerroute / streefdoelen gelijk zijn gebleven

84 84 85 86 85 11

Aantal leerlingen voor wie de leerroute / streefdoelen naar beneden zijn bijgesteld

3 3 4 4 4 0

Voor het VSO zullen soortgelijke data verzameld worden en beschikbaar komen voor verdere analyse. SO en VSO komen op deze manier in de loop van 2012‐2013 adequaat in beeld conform de principes van de 4D’s. Veiligheid… Zoals eerder al vermeld en ook geconstateerd door de Inspectie van het Onderwijs, zijn wij een veilige school. Wij krijgen daarvoor – evenals m.b.t. ons pedagogisch klimaat – tot de hoogste waardering voor SO en VSO, maar… wij kunnen het niet aantonen dat wij veilig zijn. De data die dit inzicht moeten onder‐ bouwen ontbreken in centrale vorm. Incidenten staan op individueel niveau bij de leerling in het journaal binnen LVS2000 van Datacare beschreven. Aan die omissie is nu vorm gegeven door het in gebruik nemen van de module ‘Incidentenregistratie’ binnen ons LVS2000 van Datacare. In het Schooljaar 2012‐2013 zijn wij ruimhartig in het interpreteren van het begrip ‘Incident’. Alles wat in onze beleving maar enigszins kan refereren aan het begrip, zal vermeld – moeten – worden.

28


Vervolgens zullen wij op basis van een evaluatie in juni 2013 met aanbevelingen komen m.b.t. de aard van het begrip incident als maatstaf voor het al dan niet vastleggen van ‘het incident’ in de centrale module. In het voorjaar van 2013 nemen wij in navolging van de andere ‘Oberon‐activiteiten’ met de Utrechtse en Amersfoortse ZML‐scholen een onderzoek af onder de leerlingen [VSO]: de Veiligheidsthermometer. Re‐ sultaten ervan zullen wij opnemen in de update van het Schoolplan 2012‐2016 zoals voorzien voor 1 au‐ gustus 2013. Daarbij voorzien wij wel wat noodzakelijke hulp bij het afnemen. Wij rekenen erop dat een stagiaire deze rol op zich kan nemen. Veiligheid is en blijft een kwetsbaar fenomeen. Zo ontdekten wij aanvang schooljaar 2012‐2013 dat voor het eerst ondernemende leerlingen uit het SO hun verjaardagrondje met traktaties voor de medewerkers wel erg enthousiast vorm gaven. Zij liepen de school uit in de hoop dat wellicht op de Kinderboerderij ook nog wat uitgedeeld kon worden. De Beheercommissie Vosheuvel paste daarom het hek aan bij de ingang van de school en wel op die manier dat de jonge kinderen de school niet zonder meer kunnen verlaten via de voorzijde. Huisvesting Vosheuvel… De locatie op de Vosheuvel blijft een unilocatie voor de SO’s en VSO’s van de beide scholen. Eerder wat omzwervingen gemaakt met als gevolg een voorziene splitsing van SO’s en VSO’s. Maar dat is gelukkig van de baan. Wij denken in kaders van één Vosheuvel. Dat is mogelijk geworden n.a.v. financiële crisis die de Gemeente Amersfoort hard raakt. Ook is het mogelijk geworden te denken in termen van één locatie vanwege het feit dat het bestemmingsplan in 2012 is vastgesteld. Er mag gebouwd worden binnen de lij‐ nen van de huidige bebouwing, inclusief de bouwlijnen van alle noodvoorzieningen. Vooral dat laatste was belangrijk voor onze herziende inzichten m.b.t. voorgenomen splitsing. Anno 2003 – bij de vergun‐ ningverlening voor de inbreiding van 2004 – was bepaald dat de bouw van 2004 de laatste activiteiten wa‐ ren in het gebied. Wetend dat de noodvoorzieningen niet eeuwigdurend gedoogd zouden worden, was splitsing toen de enige optie. Maar dat is allemaal geen werkelijkheid geworden. Wij sturen nu met de Beheercommissie Vosheuvel aan op een definitieve functionele aanpassing en een technische upgrade van het gebouw. Immers het onderwijs heeft er nieuwe taken bijgekregen. Tevens is de aard en de orga‐ nisatie van ons onderwijs veranderd. Dit vraagt om nieuwe aanvullende ruimtes. Technisch loopt het ge‐ bouw op haar laatste benen. De technische infrastructuur kan niet meer mee en wordt overvraagd. Werkplekken voor de medewerkers worden node gemist. De Beheercommissie Vosheuvel haar verant‐ woordelijkheid getoond. Het heeft in de zomer van 2012 geresulteerd in een Haalbaarheidsonderzoek27 dat – na instemming van het CvB PCOU en Meerkring – vóór 1 februari 2013 als aanvraag ingediend wordt bij de Gemeente Amersfoort. Het moet voorzien in een laatste verbouwing van het complex in Amers‐ foort. Gereed aanvang schooljaar 2015‐2016. Financiën… De Koningin Emmaschool maakt sinds 1 augustus 2010 deel uit van het Regionaal Netwerk Passend On‐ derwijs Eemland. Eén van de punten die de basis vormen voor het experiment rond Passend Onderwijs in Eemland is het feit dat de deelnemende scholen voor speciaal onderwijs te maken kregen met de ‘Budget‐ financiering’. Het is een fixatie van de inkomsten op basis van de teldatum van 1 oktober 2008. Het expe‐ riment heeft vervolgens als uitgangspunt dat het totaal aan zorgbudgetten als één groot communicerend wordt beschouwd. Ondanks dat de besturen nog gewoon voor DUO/CFI de kassiers zijn, wordt op basis van het werkelijke leerlingenaantal afgerekend met het Regionaal Netwerk Passend Onderwijs. De Koning Emmaschool krijgt n.a.v. de teldatum 1‐10‐2008 voor 195 aan inkomsten binnen. In 2010 en 2011 heeft zich een daling van het leerlingenaantal ingezet. De Koningin Emmaschool heeft geld moeten afdragen aan het experiment. Vanaf 1 februari 2013 wordt het ‘meer‐ of minderwerk’ per maand geïnventariseerd. Dat is op zich weer gunstig, omdat wij vanaf die datum een groei voorzien van het leerlingenaantal en/of de aard van de sa‐ menstelling van de populatie zien veranderen naar meer leerlingen met een ZMLPlus karakter. Deze syste‐ matiek van afrekening zal gehandhaafd worden voor de duur van net experiment, feitelijk zijnde voor de bekostiging 1‐8‐2014. Het is een manier van werken die waarschijnlijk – landelijk – door de nieuwe sa‐ menwerkingsverbanden overgenomen gaat worden.

27

29

Architecten Bureau Bos, ‘Haalbaarheidsonderzoek’ ligt gezien de omvang van het werk op school ter inzage. Koningin Emmaschool | Schoolplan 2012‐2016 | Versie 1.0 | 31‐10‐2012

In de nieuwe systematiek van Passend Onderwijs wordt het samenwerkingsverband de regisseur in de speciale onderwijsbehoeften en zal de onderwijsvragen arrangeren naar behoefte en met wisselende tijdslimieten; Onderwijs op Maat. Informatie en Communicatietechnologie [ICT]… Uit steeds meer onderzoek blijkt dat leerlingen hun lees‐ en spellingvaardigheid kunnen verbeteren met behulp van compenserende ICT‐hulpmiddelen. ICT‐hulpmiddelen hebben alleen effect als het is toege‐ sneden op de ondersteuningsvraag van de leerling. De ervaring leert dat leerlingen een hulpmiddel alleen langdurig gebruiken als het middel het lees‐ en/of spellingsproces of het rekenen daadwerkelijk verge‐ makkelijkt of versnelt. Computers en Digitale Schoolborden nemen om bovengenoemde reden dan ook een steeds grotere plaats in ook in ons onderwijs. De investeringen – financieel en inhoudelijk – zullen daar op gericht zijn. Het stelt wel aanvullende eisen aan het gebouw [elektriciteitsvoorziening] en de datavoorziening [snel‐ heid netwerk en dataverbinding]. Jaarlijks zullen gelden ingezet worden om adequaat in de pas te blijven lopen. Trends en Ontwikkelingen… Onderwijskundige Ontwikkelingen… De oorspronkelijke REC3 en REC4 scholen worden sinds 2011 ‘opgeklopt’ in hun kwaliteit en opbrengsten. De scholen moeten opbrengstgericht gaan werken. Ons Verbetertraject is daar volledig op gericht en zal zeer zeker haar vruchten afwerpen voor de leerling én de leraar. In de onderwijsparagraaf [Hoofdstuk 4] komen wij er nog uitgebreid op terug. Splitsing SO en VSO… Zorgen maken wij ons m.b.t. de voorziene formele opsplitsing van de huidige Koningin Emmaschool voor SO en VSO naar autonome scholen voor SO en VSO. Die zorg is niet zozeer bepaald door inhoud en taak‐ stelling, maar veel meer door het uit de pas lopen van de ‘Rekenregels’ in de bekostiging voor SO en VSO. In het doorrekenen van – separate – begrotingen voor SO en VSO constateren wij PCOU/ZML breed dat de bekostiging voor het SO al snel niet toereikend is als ze geacht worden op eigen benen te moeten gaan staan binnen hun samenwerkingsverband. De bekostiging voor het VSO is ruimer en kan aangewend wor‐ den tot nog toe vanuit een principe van een zekere solidariteit jegens elkaar als SO en VSO. Immers wij zijn nog steeds samen één school. Wil het SO zelfstandig de broek op gaan houden en valt de mogelijkheid van solidariteit weg, dan heeft het SO echt een probleem. Dat valt af te vangen met grotere groepen of minder personeel, maar minder handen is niet wenselijk als eerste optie. Waar valt dan nog wat weg te strepen. Naast het wegvallen van de salariskosten voor de ‘algemeen directeur’ op termijn, moet je al heel creatief worden om de loonkosten in de pas te laten lopen met de – geringe – inkomsten. Meer leer‐ lingen in de groep is één van de oplossingen. Maar daarmee zijn we er nog niet. Die leerlingen moeten immers wel eerst naar de school komen. In personele zin heeft het SO dus nog wel een opdracht waar we op redelijk korte termijn uitspraken over moeten kunnen doen. Wet Kwaliteit [V]SO en de Wet Passend Onderwijs… Beide wetten gaan in per 1 augustus 2013. Op beide vernieuwingen zijn wij volop bezig de aanpassingen te doen die nodig zijn, zowel inhoudelijk als organisatorisch. Een van de opvallendste onderdelen van het nieuwe kader is het Opbrengstgericht Werken ook in ons onderwijs. Het verbetertraject 2012‐2013 voor‐ ziet erin dat e.e.a. aan de nieuwe eisen gaat voldoen. Nieuwe Toezichtkader… Dit alles getoetst aan de hand van het Nieuwe Toezichtkader van de Inspectie van het Onderwijs. Dat nieuwe kader is ingegaan per 1 augustus 2012. Aflopen Experiment Eemland… Op 1 augustus 2014 zullen wij in Eemland indalen in de landelijke kaders m.b.t. het Passend Onderwijs. Het experiment zal niet verlengd worden. Onze zichtbaarheid in de regio moet dan staan als een huis. Men kan niet om de kwaliteit van de Vosheuvelscholen heen.

30


31

Bezuinigingen… Of grootscheepse bezuinigingen aan ons voorbij – blijven – gaan is niet te voorzien. Wat wij wel weten is dat de budgeten binnen – ook ons – onderwijs er niet ruimer op worden. Wij zullen attente moeten zijn op geniepige kortingen die de exploitatie al met al onder druk blijven zetten. LVS2000, NOVA van Datacare of… De oude partners van REaCtys hebben in hu scholen LVS2000 geïmplementeerd. De opvolger ervan is in aantocht en heet NOVA. De scholen lopen tegen beperkingen aan in de systematiek van LVS2000 en heb‐ ben onvoldoende zicht op en/of vertrouwen in haar opvolger NOVA. Achter de schermen worden ge‐ sprekken gevoerd en oriënteert men zich op alternatieven. Alternatieven overigens die ook de nodige be‐ perkingen hebben. Eén ding is zeker… alle leerlingvolgsystemen ontwikkelen zich nog door en zeker in termen van het opbrengstgericht werken. De PCOU/ZML scholen volgen de ontwikkelingen nauwgezet en zullen met hun partnerscholen in Amersfoort en Utrecht contact houden m.b.t. de definitieve keuze: Doorgaan of toch wisselen van systeem. Het belang van het bestuurlijke wensenkader is zeker van belang maar de afstemming op het gebruik van een eenduidig systeem op regioniveau [Amersfoort en/of Utrecht] is niet minder belangrijk. Wij verwachten in de loop van 2013 meer zicht te hebben op de [door]ontwikkelingen.


32

4. Onderwijskundig Beleid De Koningin Emmaschool mee in de vaart der volkeren. Wij gaan opbrengstgericht werken. In het proces ter realisatie zijn een paar piketpalen te slaan. De essentie van het verbetertraject in 2012‐2013 is als volgt neer te zetten. Wij weten dat we in deze beknopte context nauwelijks volledig zijn en verwijzen dan ook naar teksten zoals die opgenomen in ons Verbeterplan 2012‐2013. Stel hogere doelen en verwachtingen en werk deze planmatig uit… Leerlingen in het speciaal onderwijs kunnen vaak veel meer dan gedacht wordt. Om voor hen het hoogst haalbare te halen, is het nodig dat je weet hoe de leerlingen ervoor staan en naar welk niveau je ze wilt brengen. Vanuit een [nul]meting kun je duidelijke, meetbare en hogere doelen stellen; dit zowel inhoude‐ lijk als wat betreft de zelfredzaamheid van de leerling. Bij het stellen van doelen ga je planmatig te werk: stel vast wat je met de doelen wilt bereiken en hoe je dat wilt verwezenlijken. Daarbij kijk je ook naar het soort en de aantal activiteiten. Tenslotte is het belangrijk om deze doelen en afspraken vast te leggen in een plan of een visie, zodat iedereen dezelfde doelen nastreeft. Ontwikkel of implementeer bestaande leerlijnen en pas de organisatie daarop aan… Op basis van de gestelde doelen je aan de slag. Een leerlijn zorgt voor afstemming en overeenstemming over het gebruik van methoden en het afnemen van toetsen. Daarna komt het aanpassen van de organi‐ satie op de nieuwe of herziende leerlijn. Roosters kunnen opnieuw bekeken worden en er worden afspra‐ ken gemaakt over de doorgaande lijn. Zorg voor een denkomslag: Opbrengstgericht werken doet er toe!... Opbrengstgericht werken ontstaat niet vanzelf. Het vergt een andere houding, een nadere kijk op de combinatie van zorg en onderwijs. Het is dus belangrijk dat je daar tijd en aandacht voor neemt. Als je als school ervaart dat door hogere verwachtingen leerlingen meer leren, meer plezier hebben in leren en meer gemotiveerd zijn om te leren, worden zij maar ook de leraar enthousiast. Neem toetsen af en meet de vorderingen van de leerlingen… Natuurlijk blijven er leerlingen die door hun mate van beperking geen toetsen kunnen maken. Maar de meeste leerlingen die systematisch worden gevolgd laten door het maken van toetsen zien dat ze wel de‐ gelijk een ontwikkeling doormaken. Vervolgens is het zaak om de gegevens vast te leggen in het leerling‐ volgsysteem alwaar ze beschikbaar zijn verdere analyse, individueel op leerlingen niveau of meer collec‐ tief op systeemniveau. De ToetsKalender helpt ons enorm om de organisatie en de cultuur meer ‘toets‐ minded’ te maken. Analyseer en bespreek de resultaten op groeps‐ en schoolniveau… Het analyseren en bespreken van de toets gegevens is nodig om te kunnen zien of de doelen zoals gesteld in het ontwikkelings‐ of uitstroomperspectief en verankerd in het groepsplan zijn behaald en om waar het vervolgens nodig is het onderwijsaanbod nog beter af te stemmen. Zo ontstaat een cultuur van reflectie en doelgericht werken. Op alle niveaus en bij alle specialismen ontstaat dan inzicht in wat precies de meerwaarde is van het onderwijsaanbod. Data Gestuurd en Opbrengstgericht Werken en het maken van Arrangementen… Uitgangspunt is dat je in het kader van Passend Onderwijs niet voor iedere leerling steeds weer iets nieuws bedenkt. Hoe kan het bij voorkeur wel georganiseerd worden? Je ontwikkelt – weloverwogen en op schoolniveau – onderwijsarrangementen waarmee de leerling een passend aanbod krijgt. Dat werkt twee kanten uit: zowel als zij ‘extra zorg’ nodig hebben dan wel wanneer zij ‘talentvol’ zijn.


Werken met Arrangementen… Het werken met arrangementen en arrangementkaarten kent drie uitgangspunten…  Van algemeen naar specifiek… o Alle leerlingen worden toegewezen aan het basisarrangement. Je intensiveert alleen waar nodig. Ongeveer een kwart van de leerlingen heeft hieraan behoefte.  Intensiveren… o Het intensieve arrangement voor de zwakke leerlingen is een aanvulling op het basisar‐ rangement. Deze leerlingen krijgen gestapeld op het basisarrangement extra leer‐ en in‐ structietijd.  Differentiatie blijft uitvoerbaar… o Het basisarrangement wordt afgestemd op de grootste groep leerlingen [75%]. Alleen voor leerlingen die een rijker of een intensiever aanbod nodig hebben wordt het basis‐ arrangement uitgebreid. Het basisarrangement is steeds het vertrekpunt. Alle leerlingen volgen het basisarrangement. Deze aanpak is voor 75% van de leerlingen voldoende om de beschreven leerdoelen te behalen. Zwakke leerlingen hebben niet voldoende aan het basisarrangement…  Zij hebben behoefte aan een intensiever aanbod.  Er zijn twee manieren van intensiveren… o Intensiveren door ‘stapelen’. Sommige leerlingen hebben gestapeld op het basisarran‐ gement behoefte aan extra instructie en extra leertijd. Door te stapelen behalen deze leerlingen alsnog de gestelde doelen. Zolang je niet zeker bent van de uitstroombe‐ stemming intensiveer je door stapelen. o Intensiveren door ‘dispenseren’. Vanaf het moment dat er geen twijfel meer is over het uitstroomperspectief, wordt er een selectie gemaakt uit de leerstof. Deze leerlingen be‐ steden de beschikbare leertijd aan beperkte stof. Er zijn ook leerlingen die meer aankunnen dan het basisarrangement…  Zij krijgen een verdiept‐ of talentarrangement.  Zij krijgen minder leerkrachtsturing en leertijd per activiteit en meer leeractiviteiten aangeboden. Bij ieder arrangement een uitstroombestemming en een standaard…  De Koningin Emmaschool kent evenals haar collega scholen voor ZML een aantal ‘vaste’ be‐ stemmingen28 waar leerlingen naar uitstromen. Bij deze uitstroombestemmingen kunnen stan‐ daarden geformuleerd worden. Centrale vraag daarbij is ‘Wat hebben leerlingen nodig voor die uitstroombestemming?  De ondergrens noemen we de voldoende standaard.  Het basisaanbod richt zich op de uitstroombestemming die wij met de grootste groep willen be‐ reiken.  De beste 75% van de leerlingen haalt de voldoende standaard.  Met het basisarrangement werken wij toe naar die voldoende standaard.  Drie standaarden. Wij spreken van een… o ‘Gevorderde Standaard’ in geval van een ‘Talentarrangement’ o ‘Voldoende Standaard’ in geval van een ‘Basisarrangement’ o ‘Minimum Standaard’ in geval van een ‘Intensief Arrangement’.

28

De Koningin Emmaschool hanteert onderverdeling die te specifiek is [zie Schoolgids 2012‐2013]. Na het Verbetertraject zullen er drie uitstroomperspectieven over blijven.

33


34

Ontwikkelperspectief en Uitstroombestemming…  Bij het bepalen van een geschikte uitstroombestemming voor een leerling gaat het om een haal‐ bare, realistische en voldoende uitdagende eindbestemming.  De eindbestemming die je met een leerling wilt bereiken, beschrijven wij in het ‘Ontwikkelings‐ perspectief’ [OPP/SO] en het ‘Uitstroomperspectief’ [UPP/VSO]. Leerlingenzorg en Interne Begeleiding… Onze leerlingenzorg – zoals beschreven in het Ondersteuningsplan SO 2012‐2013 en de VSO‐variant ervan – wordt in het kader van het Verbeterplan 2012‐2013 volledig herijkt. De intenties staan beschreven en gepland in het verbeterplan, de domeinen ‘Onderwijsaanbod’ en – vooral – ‘Onderwijscyclus’. Dit 2e do‐ mein beschrijft vooral de positionering en de taakstelling van de Commissie voor de Begeleiding ‘Nieuwe Stijl’. In het kader van dit Schoolplan 2012‐2016 zullen wij de inzichten voor zover – nog – niet vermeld in de Ondersteuningsplannen 2013‐2014 SO en VSO toevoegen in de reeds eerder genoemde en voorziene update van het Schoolplan 2012‐2016 in het najaar van 2013. Met ingang van het schooljaar 2012‐2013 is naast de Commissie voor de Begeleiding een ‘Zorgteam’ op afdelingsniveau van start gegaan. Het is een aanvulling binnen de bestaande zorgstructuur. De inzichten die in dit team gedeeld worden, zullen wij evalueren in de zomer van 2013 en toevoegen aan het totale kader ‘Leerlingenzorg’. Zorgstructuur Eemland… Het RNPO Eemland heeft een overkoepelend ‘Zorgplan 2012‐2013’. Voor de goede orde willen wij verwij‐ zen naar dit plan waarin eerder in dit Schoolplan beschreven intenties van het experiment nader worden geduid. ToetsKalender PCOU/ZML… De Stichting PCOU heeft voor de ZML‐scholen een ToetsKalender geformuleerd. De implementatieronde is bepaald voor het schooljaar 2012‐2013 en op schoolniveau gestart.


Het Huidige Onderwijskundig Beleid… De Koningin Emmaschool staat op korte termijn voor de uitdaging haar onderwijs voldoende expliciet af te stemmen op de onderwijsbehoeften en pedagogische behoeften van de leerlingen. Het onderwijskundig beleid kent een duidelijke focus: aan het einde van de schoolperiode liggen de resultaten van de leer‐ lingen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingen mag worden verwacht. In het eerste half jaar van 2012 was het beleid gericht op het adequaat in beeld brengen van de onder‐ wijsrelevante beginsituatie van de leerlingen. De Commissie voor de Begeleiding heeft met het vaststellen van het [individuele] ontwikkelingsprofiel van de leerlingen de eerste stap gezet om de verschillen in on‐ derwijsbehoeften van de leerlingenpopulatie inzichtelijk te maken. Er is bij het verzamelen van data veel werk verzet door een betrokken team en pedagogisch managementteam. Het onderwijsconcept dat de school hanteert sluit overigens aan bij de leerlingenpopulatie. Niettemin zal het onderwijskundig beleid erop gericht zijn de komende jaren juist het cyclisch proces van de kwaliteitszorg te borgen en te consoli‐ deren. Hoewel de school regelmatig het leren en onderwijzen evalueert is er in het kader van het verbetertraject ruimte voor verbeteringen op het gebied van professionalisering [o.a. eenduidige instructie conform het model van Activerende Directe Instructie], de onderwijscyclus [o.a. het systematisch hanteren van een ToetsKalender] en het onderwijsaanbod [werken vanuit arrangementen binnen een onderwijscontinuüm]. Met ingang van het schooljaar 2012–2013 laat de school zich begeleiden door de CED Groep en heeft daartoe de filosofie van ‘Werken in 4D’ omarmd. Alle inspanningen zijn erop gericht het cyclisch karakter volgens een ‘plan‐do‐check‐act’ procedure te laten verlopen. Er wordt gedacht en gewerkt in termen van ‘4D’: Data Duiden Doelen Dóen. Om een en ander daadkrachtig uit te kunnen voeren wordt de school gemonitord door een TaskForce en zijn er naast een Stuurgroep een Werkgroep ‘Onderwijsaanbod’ en een Werkgroep ‘Onderwijscyclus’ ac‐ tief. Laatstgenoemde werkgroepen worden extern gecoacht door Wieke de Jager. Zij is onderwijskundige en kent de cultuur en structuur van de Koningin Emmaschool als geen ander. De Koningin Emmaschool hanteert een leerstofaanbod voor de schoolse vakken, dat aansluit op het uit‐ stroomperspectief van de leerling. Ook is het leerstofaanbod van voldoende niveau om gericht in te kun‐ nen spelen op verschillen tussen leerlingen. Echter: het is in het kader van kwaliteitsverbetering zaak dit niveau van het onderwijsaanbod te toetsen en te bewaken. Door middel van een zelfevaluatie door de medewerkers aangevuld met zowel externe [CED Groep] ob‐ servaties als interne observaties [Intern Begeleiders en Directie] wordt het zelfbeeld dat het team heeft – om te beginnen – gedurende het schooljaar 2012‐2013 tegen het licht gehouden. Het orthopedagogisch handelen is van ruim voldoende niveau. Teamleden stemmen hun orthopedagogisch handelen af op de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Daarbij gaan ze op respectvolle wijze met de leerlingen om en we‐ ten zij de gedragsregels te handhaven. Met betrekking tot het orthodidactisch handelen kan vastgesteld worden, dat leraren een taakgerichte werksfeer weten te realiseren. De kwaliteit van de instructie blijkt voor verbetering vatbaar. Geconstateerd is, dat de uitleg explicieter en duidelijker dient te zijn. Bovendien rijst de vraag of leraren de leerlingen wel voldoende stimuleren tot denken. Ten slotte is vastgesteld, dat leraren de instructie en verwerking onvoldoende afstemmen op de onder‐ wijsbehoeften van de leerlingen. Om gericht te kunnen werken aan een actievere en zelfstandiger rol van de leerlingen wordt teambreed het model ‘Activerende Directe Instructie’ [ADI] gehanteerd. Als flanke‐ rend beleid wordt er nadrukkelijk ook nog eens geoefend aan het zelfstandig werken in de klas. In dit verband verwijzen wij voor het schooljaar 2012–2013 naar het Verbeterplan dat ook naar de Inspec‐ tie van het Onderwijs als verantwoordingsdocument is verzonden. Speerpunten van het onderwijskundig beleid betreffen de professionalisering van de leraar, de (her)ijking van het onderwijsaanbod en de con‐ structie van een duurzame onderwijscyclus. Prioriteit zal zijn om in oktober 2013 in voldoende mate te beantwoorden aan het toezichtkader dat de Inspectie op basis van vigerende wet‐ en regelgeving han‐ teert. De school heeft als basisassumptie dat tenminste het basisarrangement behaald dient te worden. Op de middellange termijn [2013‐2016] is het beleid erop gericht de beoogde kwaliteitsverbetering zowel met betrekking tot de cultuur als de structuur op het gebied van opbrengstgericht werken en de leerlin‐ genzorg duurzaam te borgen [incorporatie].

35


Het Onderwijsaanbod Koningin Emmaschool… Met het leerstofaanbod streeft de Koningin Emmaschool nadrukkelijk een brede ontwikkeling na. Dit im‐ pliceert dat leerlingen optimaal de kans krijgen zich te ontwikkelen. Het onderwijs richt zich op de emoti‐ onele en verstandelijke ontwikkeling, het ontwikkelen van creativiteit en het aanleren van sociale, culture‐ le en lichamelijke vaardigheden. Van grote invloed op de emotionele ontwikkeling van leerlingen is dat zij in veel gevallen afhankelijk zijn van hun directe omgeving. Het risico bestaat dat de omgeving voor de leerling gaat denken en handelen. Om de zelfstandigheid van leerlingen te vergroten is het van belang zoveel mogelijk de ‘eigen regiefunctie’ bij leerlingen te ontwikkelen. Het leerstofaanbod beoogt dekkend te zijn voor de ‘Kerndoelen Speciaal Onderwijs’ voor Zeer Moeilijk Le‐ rende Leerlingen en/of Meervoudig Gehandicapte Leerlingen. Daarbij wordt een onderscheid gemaakt tussen ‘leergebied overstijgende’ en ‘leergebied specifieke’ kerndoelen. ‘Leergebied overstijgende’ kern‐ doelen betreffen de zintuiglijke en motorische ontwikkeling, leren leren, omgaan met media en technolo‐ gische hulpmiddelen, praktische redzaamheid en ruimtelijke oriëntatie en mobiliteit. Bij ‘leergebied speci‐ fieke’ kerndoelen gaat het om Nederlandse taal, rekenen en wiskunde, oriëntatie op mens en wereld, kunstzinnige oriëntatie en bewegingsonderwijs. Overigens zijn de kerndoelen richtinggevend en wordt scholen de ruimte geboden om in te spelen op de individuele mogelijkheden van de leerlingen en om te gaan met hun beperkingen. De Koningin Emma‐ school biedt onderwijs dat past bij de ontwikkelingsmogelijkheden van de leerlingen opdat zij een onon‐ derbroken ontwikkeling kunnen doorlopen. Het onderwijs zoals vorm gegeven op zowel de afdeling SO en VSO zijn ingericht conform de wettelijke kaders. De manier waarop wij met elkaar onderwijs geven [lesgeven] en met welke middelen en materia‐ len staat in het schooljaar 2012‐2013 volop in de belangstelling. De domeinen zijn verwoord onder het kopje ‘Professionalisering’ en ‘Onderwijsaanbod’. Voor deze paragraaf is vooral de inventarisatie van en bezinning op het aanbod van belang. Voor de goede orde verwijzen wij naar onze ‘oude kaders29’ wetend dat in de Werkgroep ‘Onderwijsaanbod’ in het najaar van 2012 voorbereidend werk wordt gedaan voor een heroriëntatie op aanbod, methodiek en leermiddel. In januari 2013 zullen de voorbereidende werk‐ zaamheden leiden tot een breed gedragen invulling van het aanbod die klaar moet zijn conform de nieu‐ we kaders in juli 2013. Ambities op Schoolniveau… Ambities Korte Termijn [2012‐2013]… De Werkgroep Onderwijsaanbod hanteert de volgende genormeerde ambities: Doelstellingen op het gebied van ‘onderwijsaanbod’ en gerealiseerd op 1 juli 2013… Het onderwijs is ingericht in onderwijsarrangementen die tegemoet komen aan de onderwijsbehoefte van de leerlingen. Concreet betekent dat…  de standaarden van de school zijn vastgesteld;  de onderwijsarrangementen voor de basisvakken schriftelijke taal en lezen, mondelinge taal, re‐ kenen, sociaal‐emotionele ontwikkeling, zelfredzaamheid/wonen en leren leren zijn beschreven in een basisarrangement, een verdiept‐ en een intensief arrangement;  de beschreven onderwijsarrangementen terug te vinden zijn in de groepsplannen;  de onderwijsarrangementen in de groepen zichtbaar worden uitgevoerd;  75% van de leerlingen aantoonbaar de voldoende standaard behaalt. Ambities en doelen van de werkgroep Onderwijsaanbod te realiseren voor 1 januari 2013…  de standaarden van de school zijn vastgesteld;

29

36

‘Onderwijsaanbod SO’ en ‘Onderwijsaanbod VSO’. Koningin Emmaschool | Schoolplan 2012‐2016 | Versie 1.0 | 31‐10‐2012



 

37

de onderwijsarrangementen voor de basisvakken schriftelijke taal en lezen, rekenen, mondelinge taal, sociaal‐emotionele ontwikkeling, zelfredzaamheid/wonen en leren leren zijn beschreven in een basisarrangement, een verdiept‐ en een intensief arrangement; het format groepsplan is met elkaar afgestemd na voorwerk van de Werkgroep Onderwijscyclus; er is een implementatieplanning voor het invoeren van bovenstaande opgesteld tot 1juli 2013.

Doelstellingen op het gebied van de onderwijscyclus gerealiseerd op 1 juli 2013… De ontwikkeling van de leerling wordt cyclisch en systematisch gevolgd en geregistreerd, waarbij de Commissie voor de Begeleiding een centrale en sturende rol speelt. Concreet betekent dat…  procedures voor instroom, doorstroom en uitstroom zijn beschreven;  er een handelingskalender is vastgesteld voor het cyclisch en systematisch volgen van leerlingen, inclusief procedures, criteria, formats en agenda’s van besprekingen;  voor iedere leerling het ontwikkelingsperspectief is opgesteld en vastgesteld;  de handelingskalender uitgevoerd wordt zoals beschreven;  alle leerlingen op het gebied van rekenen en taal getoetst zijn met methode‐onafhankelijke toetsen.  er een methodiek voor het meten van de sociaal‐emotionele ontwikkeling is en er is tevens een start gemaakt met de implementatie daarvan. Ambities en doelen van de Werkgroep Onderwijscyclus te realiseren voor 1 januari 2013… De ontwikkeling van de leerling wordt cyclisch en systematisch gevolgd en geregistreerd, waarbij de Commissie voor de Begeleiding een centrale en sturende rol speelt.  procedures voor instroom, doorstroom en uitstroom staan beschreven;  er een handelingskalender is vastgesteld voor het cyclisch en systematisch volgen van leerlingen, inclusief procedures, criteria, formats en agenda’s van besprekingen;  het format groepsplan is afgestemd met elkaar na voorwerk van de Werkgroep Onderwijsaan‐ bod;  oriëntatie op een methodiek voor het meten van sociaal‐emotioneel ontwikkelingsniveau, heeft plaats gevonden op basis waarvan een voorstel aan de Stuurgroep is gedaan;  er een implementatieplanning voor het invoeren van bovenstaande opgesteld is;  het ondersteuningsplan is goedgekeurd en vastgesteld. Ambities Middellange Termijn [2013–2016]… Er is sprake van een trendbreuk. Het ingezette verbetertraject zal nadat het geïmplementeerd is nadruk‐ kelijk geborgd dienen te worden. Juist het cyclisch karakter van de leerlingenzorg en de onderwijscyclus vragen om een zekere omlooptijd: er moet historie gemaakt worden. Een schoolstructuur wortelt immers in een schoolcultuur. Nu er een omslag is bewerkstelligd in het onderwijskundig denken én het onderwijs‐ kundig leiderschap op strategisch, tactisch en operationeel niveau is het van belang de beoogde kwali‐ teitsverbetering consolideren. De ambitie is om passend onderwijs zodanig in te richten dat het onder‐ wijsaanbod gedifferentieerd is en blijft. Er wordt daarbij recht gedaan aan individuele verschillen terwijl realisering tevens praktisch uitvoerbaar blijft. Feitelijk vindt er een paradigmawisseling plaats: van leerlin‐ genzorg naar kwaliteitsbeleid op schoolniveau. Kortom: de school waarborgt, bewaakt en verbetert stelselmatig de kwaliteit van haar onderwijs. In 2012 adopteert de school het werken in 4 D, hetgeen een cyclus van Data Duiden Doelen Doen inhoudt. Gedu‐ rende 2013 vindt de implementatie plaats binnen alle gremia, het geheel is immers meer dan de som der delen. Vanaf 2013 wordt gewerkt aan een duurzame verankering van het werken in 4D.








Resumerend… Van Algemeen naar Specifiek… Er wordt gewerkt met doorgaande leerlijnen(CED‐leerlijnen voor ZML en de CED Plancius leerlijnen. voor SO en VSO). Voor ieder leerjaar worden onderwijsdoelen per leergebied vastgesteld om de leerlingen in staat stellen aan de instroomeisen van het vervolgonderwijs of de uitstroombestemming te voldoen. Werken in Arrangementen vanuit de Onderwijsbehoefte van de Leerling… Ieder leerjaar kent drie arrangementen. Een basisarrangement, een (zeer)intensief arrangement en een verdiepingsarrangement. Differentiatie blijft uitvoerbaar… Het basisarrangement is afgestemd op de grootste groep leerlingen (75%).

Leerlingenzorg Speerpunt Onderwijskundig Beleid… Visie van de School op Ondersteuning… De Koningin Emmaschool biedt onderwijs dat past bij de ontwikkelingsmogelijkheden van de leerlingen zodat zij een ononderbroken ontwikkeling kunnen doorlopen. De Koningin Emmaschool stelt met ingang van 2011‐2012 een Ontwikkelingsperspectief [SO] of een Uitstroomperspectief [VSO] voor de leerlingen vast en bewaakt dit gaandeweg het schooljaar via tussentijdse evaluatie in samenspraak met ouders. Het is niet alleen voor leerkrachten, maar ook voor ouders belangrijk om een gezamenlijk referentiekader te hebben. Het Ontwikkelingsperspectief doet recht aan de complexiteit van de ontwikkeling van de leerling en is gericht op maximaal te behalen doelstellingen. Het Ontwikkelings‐ of Uitstroomperspectief wordt gebruikt om het onderwijs doelgericht en planmatig in te richten op basis van de mogelijkheden zoals die bij een leerling ingeschat worden. De school heeft de wijze waarop inhoud en vorm gegeven wordt aan de leerlingenzorg beschreven in het ‘Ondersteuningsplan SO 2012‐2013’ [versie 4.0] en het ‘Ondersteuningsplan VSO 2012‐2013’ [versie 2.6]. In deze plannen staat beschreven op welke wijze aanname en plaatsing van leerlingen door de Commissie voor de Begeleiding wordt gerealiseerd. De doelgroep wordt gekarakteriseerd en het toelatings‐ en aan‐ namebeleid wordt geëxpliciteerd. De school hanteert een verbrede toelating en verantwoordt deze ook in het plaatsingsbeleid.

38


Het ondersteuningsprofiel van de Koningin Emmaschool wordt begrensd door twee criteria. Enerzijds be‐ treft dat de ‘veiligheid’ van de nieuw in te stromen én de zittende populatie leerlingen. Anderzijds betreft dit de – eventueel buitensporige – ‘begeleidingsbehoefte’ van de potentiële leerling. Hoewel in de huidige Ondersteuningsplannen nadrukkelijk beschreven wordt hoe de school werkt aan ontwikkeling, bewaken en evalueren van de voortgang, is de actualiteit van 2012 al weer een andere. De leerlingenzorg is een van de speerpunten die op de agenda van de school staat. Actuele trends en ontwik‐ kelingen worden beschreven in het Verbeterplan 2012‐2013. De leerlingenzorg gaat een veel proactiever karakter krijgen. De focus ligt daarbij op de professionalisering van de leerkracht, een transparant en ver‐ antwoord onderwijsaanbod en een heldere en eenduidige onderwijscyclus waarbij in 2012‐2013 een han‐ delingskalender en ToetsKalender wordt geïmplementeerd. De school brengt gedurende het schooljaar 2012‐2013 expliciet in beeld op welke wijze de instroom, de doorstroom en de uitstroom van leerlingen verloopt. De Commissie voor de Begeleiding bepaalt de onderwijsrelevante beginsituatie van de leerlingen. Het Ontwikkelings‐ of Uitstroomperspectief is eveneens gebaseerd op deze onderwijsrelevante beginsituatie. De perspectieven worden in overeenstemming met de ouders vastgesteld. In 2012‐2013 draagt de school zorg voor de implementatie en borging van een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de vorderingen en ontwikkeling van de leerlingen. Hierbij evalueert de Commissie voor de Begeleiding de uitvoering van het ontwikkelingsperspectief c.q. het uitstroomperspectief. Versterking Beleidsvoerend Vermogen Speerpunt Onderwijskundig Beleid… Met de ontwikkelingen rond passend onderwijs en opbrengstgericht werken wordt op dit moment een prominent beroep gedaan op het onderwijskundig leiderschap. Dit betekent dat de schoolleiding meer dan voorheen door het bevoegd gezag wordt aangesproken op de leerresultaten. De schoolleider doet er‐ toe. In het kader van opbrengstgericht werken betekent leiding geven: zorgen dat teamleden doen wat ef‐ fectief is. Doelgericht en planmatig werken, goede instructie geven en de leertijd effectief benutten. Tegelijk betekent dit ook dat de leerkracht nadrukkelijker verantwoordelijk wordt gesteld voor de onder‐ wijsopbrengsten in de eigen groep. Van leerkrachten wordt verwacht dat ze onderwijskundige informatie gebruiken om de voortgang van de leerlingen et analyseren en het onderwijs af te stemmen op deze ana‐ lyse. De Koningin Emmaschool omarmt de filosofie van het CED Groep van het werken in 4D: Data, Dui‐ den, Doelen, Doen. De Intern Begeleider is hierbij als specialist op het gebied van leervorderingen aan‐ spreekpunt voor leerkrachten in specifieke situaties. De Commissie voor de Begeleiding stelt proactief het ontwikkelings‐ of uitstroomperspectief van de leerlingen op en verricht ‘dwarsdoorsnedes’ en trendanaly‐ ses. Onderstaande doelstellingen hangen eveneens samen met de indicatoren ‘Cyclisch proces van Kwaliteits‐ zorg’ en ‘Voorwaarden voor Kwaliteitszorg’.  De eindverantwoordelijk directeur is in staat de leiding van de afdelingen integraal – dit is be‐ heersmatig en onderwijskundig – aan te sturen.  De adjunct‐directeuren [leidinggevenden van de afdeling SO en VSO] zijn in staat om op afde‐ lingsniveau voorwaarden te scheppen die de leerkrachten in staat stellen de leerlingen te bege‐ leiden in de verschillende leerroutes.  De adjunct‐directeuren zijn in staat het verbeterproces te monitoren en aan te sturen op de loca‐ tie. Kwaliteitsgerichtheid Speerpunt Onderwijskundig Beleid… De schoolleiding streeft naar een hoge kwaliteit van eigen werk en naar een kwalitatief sterke organisatie. De directie wenst sterke punten te behouden en zwakke punten systematisch te verbeteren zodat het beste resultaat bereikt wordt. De volgende gedragsindicatoren worden hierbij gehanteerd…  Onderkent wat in het eigen werk sterke punten zijn en wat zwakke punten zijn.  Werkt met resultaat aan vergroting van de kwaliteit van eigen werkzaamheden.  Toont aan op de hoogte te zijn van kwaliteitsnormen in de organisatie en van doelen gericht op kwaliteitsverbetering.

39


 

Levert een actieve bijdrage aan de kwaliteitsverbetering op organisatieniveau. Vertaalt kwaliteitseisen van teamleden, ouders, leerlingen en andere bij school betrokkenen naar verbeteracties voor de organisatie.

Kortom, onderwijskundig leiding geven aan het team, effectief sturen op kwaliteit en leiding geven aan professionalisering. Burgerschap en Sociale Integratie… De opdracht aan scholen om actief burgerschap en sociale integratie te bevorderen is vastgelegd in de sectorwetten voor primair en voortgezet onderwijs (WPO8.3, WVO17) en de expertisecentra (WEC 11.3): Het onderwijs…  gaat er mede van uit dat leerlingen opgroeien in een pluriforme samenleving;  is mede gericht op het bevorderen van actief burgerschap en sociale integratie;  is er mede op gericht dat leerlingen kennis hebben van en kennismaken met verschillende ach‐ tergronden en culturen van leeftijdgenoten. De school hanteert nog geen expliciete methode30 maar integreert de bevordering van sociale integratie en burgerschap in het onderwijs. Burgerschap en Sociale Integratie zijn niet opgezet als een ‘vak’ , maar als algemene taak voor de school. De uitwerking kan bijvoorbeeld ook een projectmatig of thematisch ka‐ rakter hebben. Daarbij laat de school zich zowel pedagogisch als didactisch leiden door de volgende de‐ mocratische kernwaarden: vrijheid van meningsuiting, gelijkwaardigheid, begrip voor anderen, verdraag‐ zaamheid, autonomie en het afwijzen van discriminatie. Gedurende de schoolloopbaan van de leerling wordt integraal aandacht besteed aan sociale competen‐ ties, de democratische basiswaarden en de Nederlandse rechtstaat (o.a. verkiezingen op plaatselijk, regi‐ onaal en landelijk niveau). Er wordt expliciet aandacht besteed aan de gerichtheid op de Nederlandse samenleving als geheel en de diversiteit daarbinnen. De schoolpopulatie is zeer gemêleerd m.b.t. levens‐ beschouwing en (sub)cultuur. In die zin wordt de school bezien als een oefenplaats voor democratie, par‐ ticipatie en het omgaan met diversiteit. Levensbeschouwelijke Identiteit… De Koningin Emmaschool is een christelijke school. Bijbels onderwijs is belangrijk voor de vorming van de leerlingen. Het gaat niet louter om overdracht van kennis, maar ook om het samen beleven. Wij gaan uit van de gelijkwaardigheid van alle mensen in het besef dat er onderling verschillen kunnen zijn in geaard‐ heid, cultuur en godsdienst. De christelijke waarden van de Koningin Emmaschool formuleren wij als volgt…  Wij zijn ontvankelijk en geïnspireerd voor de wereld van God en leven uit liefde en bezieling  Wij tonen respect aan mensen die anders denken, geloven en leven  Wij geven en ontvangen vertrouwen, geborgenheid en verantwoordelijkheid  Wij hebben zorg voor elkaar  Wij ontwikkelen perspectief voor de toekomst: we werken aan groei, ontwikkeling en nieuwe in‐ zichten. Hoe geeft de Koningin Emmaschool vorm en inhoud aan haar Christelijke identiteit? In het SO en VSO wordt dagelijks de dag begonnen en afgesloten met een of meerdere christelijke ritue‐ len: zang of gebed. Beide afdelingen beschikken over een school specifieke map met verzamelde liederen uit diverse bronnen. Dit liedrepertoire is kindvriendelijk en wordt samengesteld door de Commissie Iden‐ titeit.

30

In het kader van het verbetertraject verwachten wij dat voor het SO en het VSO de inzichten van de ‘Vreedzame School’ geïmplementeerd gaan worden.

40


In het VSO wordt de week wekelijks centraal in de hal op afdelingsniveau afgesloten. De centrale week‐ opening van het SO is met ingang van het schooljaar 2012‐2013 komen te vervallen. Er lekte te veel effec‐ tieve leertijd weg waardoor er nu gekozen is voor een model waarbij na elke vakantie een weekopening gehouden wordt. Wekelijks wordt zowel in het SO als in het VSO in de klas aandacht besteed aan een bij‐ bels verhaal of thema. De Commissie Identiteit maakt hiervoor een rooster. Op onze school proberen we Bijbelse waarden inhoud te geven met behulp van de methode ‘Trefwoord’ voor godsdienstige en levensbeschouwelijke vorming. Het lesmateriaal is geschreven voor protestants‐ christelijke en katholieke scholen in het primair onderwijs. Deze methode is niet alleen een ‘bijbelverha‐ lenboek’, maar biedt verschillende mogelijkheden om kind en Bijbel, godsdienst en (school‐)leven dichter bij elkaar te brengen. In het SO wordt ook gebruik gemaakt van de Kijkbijbel en andere materialen die via de Evangelische boekhandel worden aangeschaft. Zowel het SO als het VSO vieren het Kerstfeest. Hierbij worden ouders, familie, vrienden en bekenden be‐ trokken. De vieringen vinden doorgaans plaats in de Kandelaarkerk. In het voorjaar wordt er aandacht besteed aan de christelijke hoogtijdagen Pasen, Hemelvaart en Pinksteren. Beide afdelingen houden een paaswijding. Wij leven niet geïsoleerd of verzuild in een school aan de periferie van Amersfoort. Er is oog en oor voor andersdenkenden. Wel verwachten wij dat ouders de christelijke identiteit respecteren indien zij deze op grond van de eigen levensbeschouwing niet onderschrijven kunnen. Reeds bij de intakeprocedure is dit een gespreksonderwerp. 51% van de ouders noemt zich anno 2012 expliciet christelijk en operationali‐ seert dit door zich te committeren aan een specifieke kerk of genootschap, 34 % van de ouders geeft bij aanmelding aan geen levensbeschouwelijke identiteit te willen expliciteren. “Geen levensbeschouwing “ is een wat merkwaardige optie, immers elke opvoeding is normatief geladen. 11% van de ouders geeft aan een Islamitische levensbeschouwelijke achtergrond te hebben. De leerlingen zijn bekend met de Islamiti‐ sche feesten en rituelen. In de dagelijkse praktijk wordt een ieders godsdienst of levensbeschouwing ge‐ respecteerd. In de lessen wordt aandacht besteed aan de traditionele Islamitische feestdagen. Geloof is meer dan de som van het geheel der rituelen.. Bij werving en selectie wordt geworven op basis van een positief christelijke grondhouding en levenswijze. Het christelijk geloof is betekenisvol waarbij de school de levensbeschouwelijke identiteit breed opvat. Geloof overstijgt in die zin ook het instituut ’kerk’. Werkhouding en Aanpak Gedrag Speerpunt Onderwijskundig Beleid… Het onderwijs aan zeer moeilijk lerende leerlingen en aan leerlingen met een meervoudige beperking streeft een brede ontwikkeling na. Dit houdt in dat leerlingen optimaal de kans krijgen om zich als per‐ soon te ontwikkelen. Het onderwijs richt zich op de emotionele en verstandelijke ontwikkeling, het ont‐ wikkelen van creativiteit en het aanleren van sociale, culturele en lichamelijke vaardigheden. Bij het onderwijs aan deze leerlingen staat de versterking van redzaamheid centraal. Het hebben van zelf‐ vertrouwen en een positief zelfbeeld hangt daarmee nauw samen. Het is daarom van belang dat ons on‐ derwijs de ontwikkeling van de mogelijkheden van zintuigen en motoriek stimuleert. Dit is feitelijk een voorwaarde voor alle leergebieden. Gedurende het cursusjaar 2012‐2013 is leren leren een speerpunt voor het pedagogisch en didactisch handelen in de Koningin Emmaschool. Leerkrachten zijn over het algemeen prima in staat een taakgerich‐ te cultuur en structuur te realiseren voor de leerlingen. Nadat de CED Groep leerkrachten systematisch geobserveerd had in de maanden september en oktober van 2012 bleek deze medaille ook een keerzijde te kennen. Er dient ruimte gecreëerd te worden voor het ontwikkelen van het aanpakgedrag van leer‐ lingen. Leerlingen dienen meer uiteenlopende strategieën en vaardigheden te leren gebruiken voor het opnemen, verwerken en hanteren van informatie. Daartoe wordt het Activerende Directe Instructiemodel [ADI] geïmplementeerd en verankerd. Van wezenlijk belang hierbij is het bevorderen van het zelfstandig werken door leerlingen. De praktische redzaamheid wordt hierbij ook vergroot. Leerlingen leren hun da‐ gelijkse activiteiten en behoeften zoveel mogelijk zelfstandig hanteren. In het onderwijsaanbod wordt ex‐ pliciet aandacht besteed aan het leren hanteren van regels die het zelfstandig werken bevorderen.

41


Integraal en intentioneel staan ook de zintuiglijke en motorische ontwikkeling en de sociale en emotionele ontwikkeling op het programma. In beide afdelingen wordt de methode Sociale Training In de Praktijk (STIP) toegepast. Hierbij wordt aandacht besteed aan de bewustwording van het eigen lichaam, gevoe‐ lens, samen dingen doen, problemen oplossen van jou en je omgeving. Leerlingen leren omgaan met an‐ deren en met elkaar. Spelontwikkeling staat in het teken van oriëntatie op de leef‐ en leeromgeving. Het neemt een belangrijke plaats in voor de leerlingen. Door te spelen verkennen de leerlingen immers de wereld om zich heen. Bovendien leren ze al spelend omgaan met anderen, met eigen ervaringen en met diverse materialen. Kortom: spelen is een belangrijke vorm van leren. Voor jongere leerlingen is bijvoor‐ beeld het sensopathische spel belangrijk. Hierbij doen leerlingen ervaringen op met materialen als zand, klei, water, verf of brooddeeg. Aan de hand van rollen‐ of imitatiespellen kunnen leerlingen sociale situa‐ ties leren hanteren. Gedurende het cursusjaar 2012‐2013 wordt expliciet aandacht besteed aan diverse coöperatieve spel‐ en werkvormen. Computer in ons Onderwijs… De computer is een krachtig leermiddel. In elk lokaal zijn voor de leerlingen computers beschikbaar. Ge‐ middeld komt dat neer op één computer per 3 á 4 leerlingen. Deze computers zijn aangesloten op de server van het leerlingennetwerk. Daarmee is het mogelijk op het gebied van educatieve software een breed onderwijsaanbod te genereren. Er is methode gebonden software beschikbaar, bijvoorbeeld in het geval van Veilig Leren Lezen en Veilig In Stapjes. Daarnaast zijn er de pakketten van Ambrasoft en Maat‐ werk die het mogelijk maken leerlingen cognitief gericht uit te dagen. Bovendien beschikken alle leer‐ lingencomputers over een internetaansluiting waarmee een hele database aan educatieve sites te bena‐ deren valt. De implementatie van digitale schoolborden wordt gedurende het schooljaar 2012‐2013 verder uitgerold. De pilot in 2011‐2012 in zowel het SO als het VSO leverde bemoedigende resultaten op. In het schooljaar 2012‐2013 staat dan ook de aanschaf van nog eens vier digiborden gepland. Aan het einde van het kalen‐ derjaar 2012 beschikken alle bouwen in SO en VSO (onder‐, midden‐ en bovenbouwen) in principe over één digibord. De ZMLPlus groepen hebben inmiddels de beschikking over een flatscreen of beamer. Samenvatting en Conclusies…  De school legt de lat hoger.  Zij stelt hogere doelen en verwachtingen en werkt deze planmatig uit.  Leerlijnen vragen een aanpassing van de organisatie.  Denkomslag is nodig naar opbrengstgericht werken.  Toetsen zijn onmisbaar ter objectivering van de opbrengsten.  Opbrengsten op groeps‐ en schoolniveau analyseren.  Kernwoorden: Datagestuurd en Werken in 4D.  Kernwoord: Opbrengstgericht.  Kernwoord: Arrangement.  Arrangementen: Talent, Basis en Intensief.  Ontwikkelingsperspectief SO.  Uitstroomperspectief VSO.  Groepsplan/Bouwplan.  Taakstelling Commissie voor de Begeleiding in het vaststellen van de perspectieven.  Zorgstructuur Eemland: Arrangeren i.p.v. Indiceren.  ToetsKalender PCOU/ZML doet er toe. Doelstellingen voor 2016…  Op korte termijn voeren wij het Verbeterplan 2012‐2013 uit.  Dat is voor het eerste jaar van de planperiode meer dan toereikend.  Wij wachten vervolgens het bezoek van de Inspectie van het Onderwijs af dat gepland staat voor ok‐ tober 2013.  Oktober 2013 geeft ons een nieuw vertrekpunt voor een planning op middellange termijn 2013‐2016.

42


5. Personeelsbeleid [HRM] Inleiding… De menselijke maat vormt de basis van ons werk. Het welbevinden van eenieder is van groot belang. Het vormt de basis voor het leren van de leerling en waar wij direct aan toevoegen ook de leerkracht31. Leer‐ krachtcompetenties waarborgen de kwaliteit van ons onderwijs. Zij hebben de meeste invloed op de pres‐ tatie sen de ontwikkeling van kinderen. Er worden hoge eisen gesteld aan leerkrachten. Vanaf 1 augustus 2006 geldt de Wet BIO (Beroepen In het Onderwijs). Binnen het onderwijs worden functies niet meer vastgesteld op grond van bevoegdheden, maar op basis van bekwaamheidseisen. Daardoor is een grotere variatie in taken en functies mogelijk. Deze nieuwe functies moeten echter wel aan bepaalde voorwaar‐ den voldoen: ze moeten door een onafhankelijke partij beoordeeld worden. De taken, verantwoordelijk‐ heden en bekwaamheidseisen moeten voor elke functie binnen de school worden vastgesteld. De werk‐ nemer krijgt de gelegenheid om zich te scholen om aan de bekwaamheidseisen te kunnen voldoen. Nadat er individuele afspraken zijn gemaakt over de manier waarop de medewerker zijn competenties moet of wil ontwikkelen, vindt er uiteindelijk een beoordeling plaats. Doelen Personeelsbeleid… Goed personeelsbeleid richt zich op…  Het bevorderen van een goede werksfeer en een goed werkklimaat waarin het personeel tot zijn recht komt, zich geaccepteerd en veilig voelt en waar samenwerking bevorderd wordt.  Het realiseren van een effectieve inzet van mensen ten behoeve van de doelstellingen van de school.  Het inspelen op trends en toekomstige ontwikkelingen (leeftijdsopbouw, toekomstige vacatures). Actuele Situatie… Sfeer en Werkklimaat Prettig… De mate van satisfactie bij de leerkrachten is hoog. Dat hebben wij eerder al kunnen opmerken n.a.v. het tevredenheidonderzoek dat in het voorjaar van 2011 is afgenomen. Men werkt met plezier [3,7] op een school die goed bekend staat [3,4]. De sfeer [3,7] en het werkklimaat [3,5] ervaart men als prettig. Men voelt zich veilig in de klas [3,5], in het schoolgebouw [3,4] en op het schoolplein [3,4]. Iets lager gewaar‐ deerd maar wel met een voldoende is de mate waarop men zich kan ontwikkelen binnen de huidige baan [3,0]. Men is tevreden over de intellectuele mogelijkheden van de baan [3,1] en er wordt aandacht en waardering ervaren [3,2] voor hetgeen de leerkracht doet. Het recent gehouden ‘cultuuronderzoek’ van de PCOU komt tot soortgelijke bevindingen m.b.t. de volksaard van de Koningin Emmaschool. Op de school zoals wij die met elkaar als leefgemeenschap vorm geven zijn wij dan ook bijzonder trots. Onze verzuimcijfers over de scholjaren 2010‐2011 en 2011‐2012 zijn een mooie indicator van het totale welbe‐ vinden. Scholen

Kort32 <8

Middellang >7<43

Lang >42

Totaal

Koningin Emmaschool SO Koningin Emmaschool VSO

2010‐2011

1,2

0,8

3,7

5,8

2011‐2012

1,3

1,0

3,4

5,7

2010‐2011

1,1

1,0

1,1

3,2

2011‐2012

0,7

0,9

0,2

1,8

31

Daar waar wij spreken over de leerkracht duiden wij zowel de functie van leraar als ook die van de onderwijsassistent. Beiden dragen bij aan de kwaliteit van ons onderwijs zij het in onderscheiden functies en verantwoordelijkheden. 32 Cijfer duidt in dagen de omvang van het verzuim.

43


In de benchmarking met ‘PCOU/ZML’ en met ‘PCOU Totaal’ presenteren wij mooie percentages. Prinses Wilhelmina SO Prinses Wilhelminaschool VSO Rafaelschool SO Rafaelschool VSO PCOU Totaal

2010‐2011

0,7

0,6

9,0

10,3

2011‐2012

0,9

0,5

11,2

12,6

2010‐2011

1,3

1,1

2,1

4,6

2011‐2012

1,0

1,0

6,1

8,1

2010‐2011

1,3

0,7

8,7

10,7

2011‐2012

1,4

1,1

8,2

10,6

2010‐2011

1,4

1,4

2,7

5,5

2011‐2012

0,7

2,0

9,1

11,8

2010‐2011

1,0

0,6

6,6

8,2

2011‐2012 0,8 0,7 7,7 9,3 De grootste valkuil is dat medewerkers té lang doorlopen of té snel weer willen beginnen met hun klusje op de Koningin Emmaschool. Er zijn de afgelopen jaren geen momenten van langdurig verzuim geweest dat viel te relateren aan een arbeidsconflict. Intrinsieke Motivatie… Wij zijn zuinig op het mooie kapitaal dat wij met elkaar in huis hebben. Onze grootste kracht zit hem in de mate van intrinsieke betrokkenheid op elkaar als collega’s, op de leerlingen en op de prachtige taakstel‐ ling als zodanig. Onze lijfspreuk is ‘Geef vertrouwen, maar vraag verantwoordelijkheid’. De leraar doet er toe. De leraren en in hun ondersteunende taken de onderwijs‐assistentes zijn de spil in de vormgeving van de kwaliteit bij het primair proces: het onderwijs in de klas. Effectieve Inzet… Personeelsbeleid is meer dan alles wat met elkaar aan documenten verzameld kan worden. Personeelsbe‐ leid is enerzijds de cultuur die men met elkaar weet neer te zetten. Dat zit wel goed op de Koningin Em‐ maschool. Goed personeelsbeleid is ook de structuur die men daarbij hanteert. De PCOU heeft wat dat betreft een helder kader vastgesteld dat wij als Koningin Emmaschool volgen. Belangrijk in het verwezen‐ lijken van de kwaliteit is het oog hebben voor [na]scholing, individueel en collectief. Ingrediënten voor scholing kunnen aangedragen worden vanuit de individuele gesprekkencyclus, de tevredenheidonder‐ zoeken, de zelfevaluatie, de lesbezoeken en –analyses en ‘last but not least’ op basis van de bevindingen n.a.v. derden zoals de Inspectie van het Onderwijs. Het fenomeen lesbezoek en de analyse ervan door de directie in samenspraak met de bezochte leerkracht is onderbelicht geweest. Er is inmiddels een besef van urgentie en er is een belangrijke eerste stap gezet om de lesbezoeken en de daaraan gekoppelde evalua‐ ties als structuur neer te zetten. TeamFoto… De PCOU heeft een instrument ontwikkeld: de ‘TeamFoto33’. Er is op de Koningin Emmaschool een begin mee gemaakt in het voorjaar van 2012, maar heeft de agenda even moeten verlaten vanwege de werk‐ zaamheden aan de Ontwikkelingsperspectieven SO en de Uitstroomperspectieven VSO in voorbereiding op het bezoek van de Inspectie van het Onderwijs op 24 mei 2012. Binnen het Verbetertraject 2012‐2013 nemen lesobservaties een belangrijke plaats in. Studiedagen met de CED Groep stonden in het teken van deze activiteiten. Alle leerkrachten zijn inmiddels door observanten bezocht. Vervolgens is de les geëvalu‐ eerd en volgens een vaststaand kader is de kwaliteit van de leraar in beeld gebracht. Meerdere observa‐ ties moeten een duidelijk beeld opleveren van de noodzakelijkheden om tot een kwaliteitsverbetering te komen. Naast de observaties conform de modellen van de CED Groep komen in het najaar van 2012 de inzichten naar aanleiding van de observaties met het instrument ‘TeamFoto’ in beeld. Beide instrumenten vormen een goede basis voor de kwaliteitsslag die wij bij de leerkrachten willen bereiken. Daarmee komt naast het feit dat onze medewerkers goed gemotiveerd zijn ook hun kwaliteit – ter verbetering – in beeld zowel individueel als collectief.

33

44

‘TeamFoto’, Kijkwijzer Leerkrachtgedrag doorontwikkeld voor PCOU/ZML. Koningin Emmaschool | Schoolplan 2012‐2016 | Versie 1.0 | 31‐10‐2012

Regeling34 Gesprekscyclus Professionalisering… De gesprekkencyclus wordt conform het PCOU vorm gegeven en uitgevoerd. De adjuncten dragen zorg voor de gesprekken en de verslaglegging. Zij beheren de dossiers van de medewerkers binnen hun afde‐ lingen SO en VSO. De uitvoering kan echter wel systematischer met daarbij onze gezamenlijke focus op geobjectiveerde bekwaamheden en verbeteractiviteiten. Model PCOU ‘Normjaartaak35’… In ons personeelsbeleid als structuur volgen wij de kaders van PCOU zij het op één facet na. Wij hebben het normjaartaakmodel niet geïntroduceerd. Lang zijn daar redenen voor geweest om terughoudendheid te betrachten. Een van de redenen tot uitstel was onze aanvankelijk voorziene overgang naar een nieuw bestuurlijk verband binnen de regio Eemland. In afwachting daarvan werd voor de Koningin Emmaschool een ‘status aparte’ op dit dossier gegund. Nu een overstap niet meer nodig lijkt te zijn, is afgesproken met het College van Bestuur dat de Koningin Emmaschool het normjaartaakmodel van de PCOU zal implemen‐ teren. Als directie stellen wij voor om deze implementatie zorgvuldig vorm te geven en vervolgens klaar te hebben aanvang schooljaar 2014‐2015. Wij hopen aan die voorwaarden te kunnen voldoen na het bezoek van de Inspectie van het Onderwijs in het najaar van 2013. De Koningin Emmaschool hoopt dat de intro‐ ductie van het model de genoemde kwaliteiten op basis van intrinsieke motivatie niet in de weg zullen staan. Activerende en Directe Instructie [ADI]… Nieuwe noodzakelijkheden hebben zich aangediend. Na de leerkrachten wordt nieuw gedrag verwacht. Ooit opgeleid als ‘dienstverlener’ die altijd de helpende hand weet te beiden bij de ontwikkelingsvragen van de aan hen toevertrouwde leerling, wordt nu ook terughoudendheid gevraagd. Aandacht nu voor het ‘Leren leren’. De leraar moet ruimte geven aan het zelfstandig werken en het samen werken van de leer‐ ling[en]. Ook moet de leerling uitgedaagd worden tot denken. ‘Activeren’, is het sleutelwoord en het les‐ geven gaat volgens een met elkaar geaccepteerd model: ‘Activerende en Directe Instructie [ADI]’. Taakbeleid… Met betrekking tot ons Taakbeleid hanteren wij een takenlijst m.b.t. de niet‐lesgebonden taken. Verdeling ervan gebeurt op afdelingsniveau en de inzet die gevraagd wordt is gerelateerd aan de werktijdfactor. Er is altijd een groot draagvlak bij de juiste verdeling van de klussen. Met elkaar krijgen wij de zaken voor el‐ kaar en dat zonder al te veel – onnodig – gedoe. Wij zijn heel blij dat het zo kan. Maar er gaat een andere structuur op komen zodra het normjaartaakmodel gepresenteerd wordt en geïmplementeerd is. Wij spre‐ ken de wens uit dat wij geen ‘rekenmeesters’ worden, maar ons werk willen doen op basis van motivatie. De Functiemix ‘Leraar LC Fase I’ is door ons ingevoerd met een omvang van 1,0000 WTF. Een tweede ron‐ de is voorzien voor 1 augustus 2013. Overleg met Personele Zaken BCOU zal uitsluitsel geven over de om‐ vang, die gerelateerd is aan het totaal aan WTF LB op dat moment. In het voorjaar van 2013 zal een wer‐ vingsronde van start gaan. Wij verwachten dat wij op 1 augustus de voor ons verplichte omvang aan Func‐ tiemix conform de ‘Beleidskaders Functiemix’36 van de PCOU uit eigen gelederen hebben kunnen invullen. Een externe werving lijkt ons niet noodzakelijk. De wervingsronde Fase II zal op dezelfde manier vorm worden gegeven. Een objectiverend directeur zal bij de gesprekken aanwezig zijn. Naar verwachting zal dat de directeur van de Dr. A. van Voorthuysenschool zijn. Toekomstige Ontwikkelingen… De opbouw van het team naar leeftijd is op de school evenwichtig verdeeld. Zachtjes aan gaan de oude‐ ren onder ons het veld ruimen. Niet alle vrijgekomen taakstellingen zijn zonder meer herbezet. Per saldo is er in 2011‐2012 3,5 FTE OP/OOP SO/VSO afgevloeid. Dit was aanvankelijk met het oog op de bezuinigin‐ gen. Later ging die ronde van tafel, maar voorzichtigheid blijft geboden. Leerlingenstromen Passend Onderwijs… Naast bezuinigingen – die zo maar weer langs kunnen komen – zijn ook de gevolgen van het Passend On‐ derwijs lastig in te schatten. Onzekere factor is de leerlingenstroom. Nu was er sowieso al geen pijl te trekken op de instroom van leerlingen, maar het zal er niet eenvoudiger op worden.

34

‘Regeling Gesprekscyclus Professionalisering’, PCOU. ‘Beleidskader Normjaartaak en Format’, PCOU. 36 PCOU, Notitie Functiemix 11 maart 2011. 35

45


Zullen de leerlingen in dezelfde aantallen gebruik blijven maken van ons onderwijs of gaat men eerder voor een arrangement thuisnabij en in het reguliere onderwijs? Er zijn gevolgen te verachten voor ons personeelsbestand, maar in hoeverre en in welke mate? En als we al zicht krijgen op wat ons binnen de eigen regio van Eemland speelt, hoe staat het dan met de ons omringende regio’s? Immers de nu toeleverende regio’s om ons heen zullen worden vertegenwoor‐ digd door nieuwe samenwerkingsverbanden, die vooral aanvankelijk roepen dat er geen leerling de regio uit gaat. Totdat ze tot de conclusie komen, dat speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs zoals wij dat vorm geven toch een aparte tak van sport is en gebaat is bij een voldoende schaalgrootte om én kwalitatief en voldoende gedifferentieerd onderwijs te kunnen bieden. Er zal eerst nog wat stof moeten neerdalen willen de nieuwe contouren zichtbaar worden. Wij zullen in het kader van Passend Onderwijs de legitimatie van ons bestaan vinden in de kwaliteit die wij met elkaar kunnen bieden. Daarbij is de ‘vraag’ minstens zo belangrijk als het ‘aanbod’. Zijn wij dan in staat om mee te gaan in de gevraagde arrangementen? Ons ondersteuningsprofiel zal daarbij de leidraad zijn. Daarbij krijgen wij met elkaar zicht op de afbakening van de doelgroep en de noodzakelijke professi‐ onele kwaliteit die daarvoor nodig is. Vervangingsfonds… Vanaf 1 januari 2013 maakt de PCOU geen gebruik meer van het Vervangingsfonds [VF] m.b.t. het korte verzuim [minder dan één jaar]. De PCOU – lees de school – is zelf risicodragend. Dat kan voor een deel opgevangen worden door de premie die niet meer hoeft te worden afgedragen aan het VF. Die ruimte is niet heel zo groot, wij zullen met elkaar dus voorzichtig moeten zijn met het claimen van verlof wegen buitengewone omstandigheden en verlof wegen ziekte. Dat gedachtengoed zal nog wel een zekere ge‐ wenning vragen. Vooralsnog zit er een zeker risico in m.b.t. de exploitatie op schoolniveau. Er is ons alles aan gelegen om het verzuim vanwege ziekte laag te houden. Voorkomen van verzuim blijft dan ook een geweldige uitdaging. In de basis zit dat wel goed op de Koningin Emmaschool, maar resultaten uit het ver‐ leden zijn geen garantie voor de toekomst. Vervanging… Regelgeving staat ons in de weg dat wij flexibel kunnen inspelen op de vervanging bij ziekte van de me‐ dewerker. Tot nog toe vervangen wij op basis van een zelf opgebouwde invalpoule of via medewerkers die op basis van parttime aanwezigheid er wel eens een momentje bij doen. Het laatste is geen probleem, maar in de eerste situatie zit het opbouwen van rechten ons nogal eens in de weg. Het is raadzaam om daar met elkaar een antwoord op te formuleren waarbij het belang van invallen wordt onderkend evenals het gevaar van het opbouwen van rechten. Dat laatste geeft een ongewenst effect op de exploitatie op langere termijn. Directie… Van belang is ook dat wij anticiperen op de pensionering van twee van de drie directieleden in 2016. De afdelingen zullen verzelfstandigd worden tot scholen voor SO en VSO binnen hun samenwerkingsverban‐ den PO en VO. Daarmee worden het separate juridische eenheden. Belangrijk is dat de scholen hun be‐ langen zeker stellen binnen de verbanden. Daarbij is een bestuurlijke vertegenwoordiging van groot be‐ lang. Maar het vraagt o.i. ook om een aansturing van de scholen voor SO en VSO op basis van een directie‐ functie. Keuzes zullen gemaakt moeten worden en op basis van de te kiezen managementvorm is deskun‐ digheidsbevordering een noodzaak.

46


Beleidskaders Beschreven… Functioneren van de Medewerkers Gesprekkencyclus Loopbaan‐ en Scholingsbeleid Mobiliteit Opleidingsniveau en Bekwaamheiddossiers

Personele Inzet Taakbeleid Functiemix Functiebouwwerk Welbevinden Personeelstevredenheid Verzuimbeleid

Waar is het beschreven?

Beleidsvoornemen?

Beleid op Stichtingsniveau Beleid op Stichtingsniveau

Scholing MT ‘Beoordelen’ Leerkrachtobservaties en Inte‐ graal Scholingsplan

Beleid op Stichtingsniveau Functieboek Stichtingsniveau 2012‐2013 Bundelen, evalue‐ Personeelsdossiers op ren en beleid formuleren Schoolniveau Beleid op Stichtingsniveau Beleid op Stichtingsniveau Beleid op Stichtingsniveau Beleid op Stichtingsniveau voor het ZML Beleid op Stichtingsniveau

Implementatie Model Norm‐ jaartaak per 1/8/2014 Invulling Fase II per 1/8/2013

Oberonlijsten 2003/2007/2011/2014 Risico’s Exploitatie 2013 in beeld brengen

Samenvatting en Conclusies…  De Koningin Emmaschool wordt gewaardeerd om haar leef‐ en werkklimaat.  Die cultuur is te koesteren en de moeite waard om te behouden.  Het verzuimpercentage is al jarenlang laag en daarmee een bron van inspiratie.  In de benchmarking met ZML Utrecht en PCOU breed valt ons verzuim in positieve zin; is dat ook het geval bij onze bestuurders?  Het Vervangingsfonds is op 1 januari 2013 niet meer in beeld.  Onze leerkrachten putten veel levensvreugd uit hun bijdrage aan het onderwijs en haar kwaliteit.  De betrokkenheid is groot met het gevaar dat het soms té groot dreigt te worden.  Personeelsbeleid is vaak op z’n Emma vorm gegeven; die cultuur is niet altijd toereikend.  Personeelsbeleid zal meer en meer de structuur moeten volgen van het PCOU beleid.  Invoering Model Normjaartaak zal niet meer aan de deur voorbij gaan.  De kwaliteit van de leraar/leerkracht zal beter en als een systeem in beeld moeten worden gebracht.  Functioneren, ontwikkelen en beoordelen gaan hand in hand.  Directie zal zich bekwamen in het voeren van beoordelingsgesprekken aan de hand van een vaststaand kader [PCOU].  Een uitdunning op de functie van directie is ‘in beeld’ met de pensionering van twee van de drie leden.  De Functiemix ‘Leraar LC’ is op 1 augustus 2013 in volle omvang ingevuld.  Veranderende leerlingenstromen waarbij ook een verbreding van de doelgroep speelt vraagt scholing op specifieke domeinen.  Vervanging zonder personele verplichtingen op termijn zijn een knelpunt en vraagt om afstemming. Doelstellingen voor 2016…  Deskundigheidsbevordering Medewerkers.  Vervangingspoule ZML Utrecht/Amersfoort.  Beoordelen is een onderdeel van het personeelsdossier.  De Normjaartak is een herkenbaar begrip dat iedereen omarmt.  Hoge mate van betrokkenheid gaat hand in hand met laag verzuim.  Personeelsbeleid op z’n Emma waar het kan, des PCOU waar het moet.

47


6.

Kwaliteitszorg

Kwaliteitszorg Stichting PCOU… Het bestuur van de Stichting PCOU is verantwoordelijk voor het toezicht op de kwaliteit van het onderwijs op haar scholen. Dat stelt eisen aan de kwaliteitszorg van de scholen en aan de informatievoorziening aan en van het bestuur. Het opzetten van een digitaal schoolvolgsysteem is daarvoor een belangrijke rand‐ voorwaarde, want zonder relevante informatie kan er niet worden gestuurd. Voor de Kwaliteitszorg gelden de volgende doelen…  Zicht krijgen en houden op de kwaliteit van alles wat er gebeurt.  Goede kwaliteit behouden.  Kwaliteit die niet voldoende is verbeteren.  Relevante derden (ouders, bestuur, inspectie) informeren over de kwaliteit. De aanpak van het bestuur bestaat uit vijf samenhangende kernelementen…  Focus op taal en rekenen.  Opbrengsten transparant maken en opbrengstgericht werken.  Investeren in de leraar en de schoolleider.  Investeren in een rijke leeromgeving en effectieve methoden.  Voortbouwen op succesvolle initiatieven. Bij kwaliteitszorg zijn vier deelprocessen belangrijk…  Meten en Registreren o Vragen naar meningen en het vastleggen van gegevens.  Beoordelen en Evalueren o De resultaten van de metingen en de vastgelegde gegevens worden beoordeeld aan de hand van vooraf vastgestelde normen: voldoen we aan deze norm? Scoren we een vol‐ doende?  Kwaliteitsbewaking en/of Kwaliteitsverbetering o Actiepunten opstellen aan de hand van de resultaten van de evaluatie: hoe werken we aan die aspecten waarop we onvoldoende scoren? Welke middelen worden daarbij in‐ gezet? Dit is een cyclisch proces.  Organiseren van de Kwaliteitszorg o Op welke manier voeren we de processen binnen kwaliteitszorg uit? Een veelgebruikt model voor kwaliteitszorg is het INK‐model [Instituut Nederlandse Kwaliteit]. In op‐ dracht van een aantal ZML‐scholen werd het INK‐model door onderzoek‐ en adviesbureau Oberon geana‐ lyseerd en werd het model aangepast voor ZML. Het aangepaste model is te vinden in het onderstaande figuur…

48


Kwaliteitszorg is Cultuurmanagement… De toenemend aandacht voor de leeropbrengsten van de school vraagt van de scholen een cultuurom‐ slag. Kwaliteitsbeleid en in het licht daarvan de meervoudige publieke verantwoording, stelt hoge eisen aan het schoolbestuur en directeuren. Aan hun (be)sturingsvaardigheden en onderlinge samenwerking en communicatie. Het vraagt het goede te behouden (pedagogisch klimaat, aandacht voor specifieke onder‐ wijsthema’s en bijzondere onderwijsconcepten/projecten)maar ook om de leeropbrengsten zichtbaar te maken. Op bestuursniveau wordt vooral ingezet op het invullen van de voorwaarden voor goed onderwijs en op de werkvormen en instrumenten om de resultaten per school te monitoren, te stimuleren en waar nodig tijdig te bij te sturen. De kwaliteit van het onderwijs wordt in doorslaggevende mate bepaald door de schoolleiding en teamleden van de scholen. Kwaliteitszorg de Standaard Bestuurlijk…  Op stichtingsniveau is een meerjarig strategisch beleidsplan geschreven en door de schoolleiders in het directieberaad besproken en geaccordeerd.  Op bestuursniveau is een schoolinformatie‐ en volgsysteem ontwikkeld en geïmplementeerd. Van alle schoolleiders en leraren zijn de bekwaamheidsdossiers aangelegd en of geactualiseerd.  Als operationalisatie van bovengenoemd strategisch beleidsplan schrijven de schoolleiders voor hun school het schoolplan en op basis daarvan jaarlijks een jaarplan. Zij sturen in juni dit jaarplan met streefdoelen in voor het daarop volgende schooljaar. Het gaat om de cyclus van analyse en evaluatie onderwijsresultaten, op basis daarvan voortzetten beleid, dan wel uitzetten van inter‐ venties direct in het primaire proces en/of in school‐ontwikkelplannen, inclusief noodzakelijke professionalisering van de leerkrachten en schoolleiding.  Voor het monitoren van de leerresultaten is stichting breed onder meer een uniforme toetska‐ lender ingevoerd. Bij de toetskalender is een toets protocol en een planning gemaakt voor de in‐ voer en analyse van de data. Naast deze methodeonafhankelijke kerntoetsen heeft elke school ook de eigen methode‐gebonden toetsen.  Voor het verwerken en uitwisselen van de leerling‐resultaten is stichting breed het leerlingvolg‐ systeem Parnassys ingevoerd.  Het LVS is voorzien van een bovenschoolse module. Op basis van afspraken tussen de schoollei‐ der en het bestuur volgt het bestuur de opbrengsten van elke school. Dit gebeurt op school en groepsniveau.  De schoolleider maakt in nauw overleg met zijn of haar intern begeleider(s) en teamleden een ei‐ gen toelichting en analyse van de toetsen en stuurt deze na afname van de toetsen naar het be‐ stuur.  Op basis van bovenstaande documenten/data door of namens het bestuur 2x per jaar met de schoolleiders afzonderlijk een voortgangsgesprek over de vraag of de uitvoering van het school‐ en het lopende jaarplan op koers ligt. Op basis van risicoanalyse gebeurt dit zo nodig frequenter.  Het bestuur legt 2x per 3 jaar een werkbezoek af aan elke school.

49


   



Daarnaast overleggen en informeren bestuur en schoolleiders elkaar op een achttal centrale overleg en studiedagen. Hier wordt op systeemniveau de kwaliteitssturing vorm gegeven. Alle schoolleiders zijn lid van een leerwerk‐ en intervisiegroep die bestaat uit ongeveer 8 school‐ leiders. Hier worden de dagelijkse dilemma’s, handelingsverlegenheid en/of successen onderling uitgewisseld en besproken. Elke groep heeft een budget om aanvullende expertise in te huren. De beleidsstaf van het bestuur is geschoold in het uitvoeren van aanvullend kwaliteitsonderzoek in de scholen. De schoolleider en de leraren zijn in staat om onderwijs te ontwerpen, te geven, te evalueren en te verbeteren. De schoolleiders en de intern begeleiders zijn toegerust om onderzoek te doen in de eigen school, de relevante data te verzamelen, deze te analyseren, de relevante variabelen te benoemen, om aansluitend op het goede moment op basis van verbeterplannen de juiste plaats interventies te plegen. De schoolleiders worden geschoold in het maken van zelfevaluaties van hun school en het pre‐ senteren daarvan.

De teksten hierboven beschrijven het bovenschools beleid van de PCOU en dat is vooral met een focus op haar scholen voor regulier en speciaal basisonderwijs. De drie scholen voor [voortgezet] speciaal onder‐ wijs hebben in de uitvoering van het kader een ‘status aparte’. Meelopen in het keurslijf is – nog – niet mogelijk. In 2012‐2013 worden er echter wel belangrijke stappen gezet m.n. in het verzamelen van op‐ brengsten bij de leerlingen en de analyse van de data in het LVS2000 van Datacare i.p.v. het systeem dat in het kwaliteitskader is genoemd: Parnassys. LVS2000 kent geen bovenschoolse module. Kwaliteitszorg Koningin Emmaschool… Op schoolniveau valt de kwaliteitszorg te vertalen naar de onderstaande domeinen. Deze aspecten zijn [grotendeels] gebaseerd op de indicatoren met betrekking tot de ‘kwaliteitszorg’ uit het toezichtkader van de Inspectie van het Onderwijs.    

De wijze waarop de school gegevens verzamelt over de onderwijsbehoeften van de leerlingen‐ populatie. Het systeem en de instrumenten die de school gebruikt om de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen te volgen. De evaluatie van de resultaten van de leerlingen. De evaluatie van het onderwijsleerproces.

Met betrekking tot de aspecten vermeld bij de eerste vier bolletjes constateerde de Inspectie van het On‐ derwijs in het voorjaar van 2012 ernstige tekortkomingen. Voor de goede orde en het volledige overzicht verwijzen wij naar de rapporten van de Inspectie van het Onderwijs zoals vastgesteld voor SO en VSO op 16 april 2012 en 6 juli 2012 die als digitale bijlagen zijn toegevoegd aan dit Schoolplan 2012‐2016. Het tra‐ ject 2012‐2013 is essentieel en is er op gericht om de school in oktober 2013 weer in een basisarrange‐ ment te krijgen. Het oordeel ‘zwak’ heeft in samenspraak met het CvB PCOU geleid tot verbeteractivitei‐ ten zoals vastgelegd in het Verbeterplan 2012‐2013. Daarbij focussen wij ons op de twee onderstaande aspecten van het kwaliteitskader.  

De wijze waarop de school werkt aan verbeteractiviteiten. De wijze waarop de school zich verantwoordt over de gerealiseerde onderwijskwaliteit.

Eerder in dit schoolplan hebben wij al de Tevredenheidonderzoeken Medewerkers en Ouders beschreven. Samen met de collega‐scholen uit Utrecht, Amersfoort en Lelystad houden wij een cyclus aan van 3 jaar. In 2011 zijn de vragenlijsten voor het laatst afgenomen. In het voorjaar van 2014 staan ze weer op het programma. Oberon is de externe partij die on bijstaat in dit traject. De tevredenheid van leerlingen is nog niet gemeten. Er zijn wel afspraken gemaakt met het afnemen van een Veiligheidsthermometer bij de leerlingen VSO en bovenbouw SO in het voorjaar van 2013. Op dat moment is het ook weer tijd voor de Zelfevaluatie van de medewerkers. Deze vragenlijst is voor het laatst in het voorjaar van 2010 voorgelegd.  De wijze waarop de tevredenheid van medewerkers, ouders en leerlingen wordt gemeten.  Zelfevaluatie Medewerkers.

50


Samenvatting en Conclusies…  ‘Het verzamelen van gegevens’, ‘de instrumenten’, en ‘de evaluaties’ staan centraal in het Verbeter‐ traject 2012‐2013.  Kwaliteitszorg is een verandering van Cultuur.  Kwaliteitszorg vraag ook om het geode te behouden: Sfeer en klimaat.  De kwaliteit wordt in doorslaggevende mate bepaald door de schoolleiding en de teamleden.  Met elkaar en met support van de externe partners doen wij er alles aan om de genoemde onderde‐ len van de Kwaliteitszorg op orde te krijgen per ultimo oktober 2013.  Het is een opdracht waarin vooral het vertrouwen dat het gaat lukken de boventoon voert.  In het voorjaar van 2013 wordt de Zelfevaluatie Medewerkers weer afgenomen.  De Tevredenheidonderzoeken Medewerkers en Ouders zijn een jaar later in het voorjaar van 2014 aan de beurt.  In het voorjaar van 2013 wordt de ‘Veiligheidsmonitor VSO’ afgenomen. Doelstellingen 2016…  De doelstellingen voor het schoolplanjaar 2012‐2013 zijn vastgelegd in het Verbeterplan 2012‐2013. Wij verwijzen in de context van deze paragraaf naar dit verbeterplan.  Er valt veel te schrijven, maar laten we eerst de focus hebben op de prioriteit van de eerste orde: Ba‐ sisarrangement voor SO en VSO in oktober 2013.  De doelstellingen voor de schoolplanperiode – voorbij oktober 2013 – zullen wij actualiseren op basis van de stand van zaken n.a.v. het bezoek van de Inspectie van het Onderwijs in het najaar van 2013.  Doelstellingen voor de planperiode 2013‐2016 zullen na het bezoek van de Inspectie van het Onder‐ wijs in oktober 2013 worden geactualiseerd.  Actualisatie is pas zinvol na die belangrijke 0‐meting.  Na oktober 2013 durven wij weer vooruit te kijken; verder dan het verbeterplan.

51


7.

Financieel en Materieel Beleid

Huidige Situatie… De Koningin Emmaschool is in 2000 naar de Stichting PCOU gegaan. Het eigen vermogen dat als bruids‐ schat mee ging bedroeg toen rond de 90.000 gulden [~€ 40.000]. Na 11 exploitatiejaren staat de school er m.b.t. haar vermogenspositie goed voor. De Stichting PCOU geeft in haar laatste overzicht37 een opsom‐ ming per school m.b.t. de vermogenspositie per 31‐12‐2010. Latere gegevens zijn – nog – niet verstrekt. De Koningin Emmaschool had toen een eigen vermogen van € 761.806 waarvan geïnvesteerd vermogen [in o.a. meubilair, inventaris en leermiddelen] € 178.192. Daarmee is de Koningin Emmaschool krediet‐ waardig voor een netto besteedbaar bedrag van € 583.614. Dat geld ligt op de plank om ooit besteed te worden of om als buffer achter de hand te hebben. Dit geld is niet vrij besteedbaar. De directeur zal met het College van Bestuur in gesprek moeten gaan wil een deel ervan aangewend worden. De directeur is verantwoordelijk voor de jaarlijkse begroting en daaraan gehangen taakstelling. Aanvang 2012 heeft de Koningin Emmaschool op basis van haar exploitatie over 2011 rond de € 115.000 weten toe te voegen aan haar liquiditeitsreserve. Daarmee ligt er rond de € 700.000 voor de school ‘op de plank’. Al met al is er door én de directie én het College van Bestuur een verantwoord financieel beleid gevoerd. De zusterscholen van de PCOU/ZML hebben soortgelijke reserves. Op 31‐12‐2010 hadden de drie scholen samen een reserve staan [exclusief geïnvesteerd vermogen] van € 2.153.536. Dat is een heel bedrag. Die reserves vallen landelijk op. In de kranten wordt daar over gepubliceerd. De reserves van de scholen voor speciaal onderwijs – landelijk gezien – zijn soms florissant te noemen. Die positie staat dan weer in schril contrast met de reserves van de reguliere basisscholen. Zij moeten alle eindjes aan elkaar knopen en zijn nauwelijks in staat om nog reserves verder uit te bouwen. Vanaf 2009 zien zij hun reserves verder afnemen. PCOU breed is dit ook te zien. De scholen voor basisonderwijs van de Stichting PCOU staan collectief in de min m.b.t. hun vermogenspositie en wel voor een bedrag van € 4.035.268. Dat baart ons als ZML en de Koningin Emmaschool in het bijzonder zorgen. Waarom? Wij zijn als ZML bang dat onze reserves beschikbaar moeten blijven. Ons geld zit vast. En wel om voor een ‘gezonde’ bedrijfsvoering de Stichting niet voor [nog meer] geld naar de bank – van lening – te moeten gaan. Ondertussen lopen wij in de beeldvorming en besluitvorming bij het Ministerie voor OC&W het risico ge‐ kort te worden op de jaarlijkse inkomsten, omdat we blijkbaar genoeg over houden van hetgeen ons ten deel valt. Overigens is de ‘taakstelling’ – het geld dat wij als school op de plank moeten laten liggen jaar‐ lijks – een voortdurend punt van discussie met Planning&Control van de BCOU [Bestuursbureau van de Stichting PCOU]. De scholen voor ZML/PCOU dragen in hoge mate bij aan de realisatie van de bestuurs‐ doelen. Gekscherend roepen wij wel eens dat de ZML scholen de ‘moneymakers’ zijn van de PCOU. Beleidskeuzen… De beleidskeuze in het aanwenden van ‘vrije middelen’ is niet zo groot. 86,5% van de begroting is gerela‐ teerd aan loonkosten. Daarboven op komt nog 3,5% aan bijdrage voor ondersteuning door CvB PCOU en het Bestuursbureau ‘BCOU’. Dan zitten we al op 90%. Rond de 5% is gerelateerd aan huisvestingslasten. Blijft over een schamele 5% voor de lopende kosten m.b.t. investeringen, leermiddelen en overige kosten. Per 1 augustus 2012 heeft de Koningin Emmaschool haar personele bestand aanvankelijk weten terug te dringen met 3,5 FTE, zijnde rond de € 200.000 op jaarbasis. Daarvan hebben n.a.v. het bezoek van Inspec‐ tie aan de school 2x 0,1628 [twee woensdagen] terug moeten geven aan het SO vanwege de eisen m.b.t. onderwijstijd voor de 6 jarigen. Noodzakelijkheden… Gelukkig weten wij jaarlijks binnen de begroting middelen vrij te maken voor de belangrijke zaken, zaken die de leerlingen dagelijks nodig hebben voor hun onderwijs. In redelijkheid en billijkheid hanteren wij het principe dat wanneer een leerling/groep iets nodig heeft voor de continuïteit van het onderwijs dat het gewenste er dan ook komt. Dat is gemakkelijker te realiseren m.b.t. de gebruiksmaterialen dan met de zaken die tot de inventaris gaan behoren. Het zijn vaak de meer kostbare zaken, die langer meegaan en waarop meerdere jaren wordt afgeschreven.

37

52

PCOU_Specificaties Balans per School 31‐12‐2010_Eigen Vermogen. Koningin Emmaschool | Schoolplan 2012‐2016 | Versie 1.0 | 31‐10‐2012

Het College van Bestuur wil gezien de nijpende liquiditeit van te voren weten wanneer e.e.a. nodig is. Zij vraagt van de directie dat investeringen m.b.t. duurzame artikelen al in oktober in de begroting van het daarop volgende kalenderjaar zijn meegenomen. Deze manier van denken hebben nog niet alle mede‐ werkers zich eigen weten te maken. Men moet vooruit kijken en zich de vraag stellen: Wat heb ik nodig per 1/1 of per 1/8 van elk jaar. Te vaak is het nog een kwestie van ‘u vraagt [leraar], wij draaien [directie]’. Die vlieger gaat dus niet – meer – op en dat is vooral een kwestie van wennen. Investering Materieel… De meest kostbare zaken die nu begrotingstechnisch worden meegenomen zitten in de sfeer van meubi‐ lair, methodiek of ICT [computers, netwerk, digitale schoolborden]. Jaarlijks kunnen wij daar weer een be‐ langrijke slag in maken. Investeringen Huisvesting… Met betrekking tot onze huisvesting op de Vosheuvel hebben wij een soort vereniging van eigenaren die de Beheercommissie Vosheuvel heet. De genormeerde huisvestingsgelden worden maandelijks door de Stichting PCOU en Stichting Meerkring overgemaakt naar een separate rekening t.g.v. de BC Vosheuvel bij de SGO in Arnhem. De BC stelt jaarlijks een begroting op. De BC Vosheuvel legt met een accountantsver‐ klaring erbij verantwoording af aan de bovenliggende besturen en de Gemeente Amersfoort. Voor wat betreft onze bouw‐ en renovatieplannen hopen wij volledig op de Gemeente Amersfoort terug te kunnen vallen. De gemeente is nog altijd verantwoordelijk voor onze huisvesting. Graag willen zij – en dat al een aantal jaren – de verantwoordelijkheid voor de huisvesting Vosheuvel door decentraliseren naar de be‐ voegde gezagen PCOU en Meerkring. Een Stichting Beheercommissie Vosheuvel is dan wenselijk waaraan ook nieuwe partners zich mogen verbinden zodra zich dat in de toekomst voor doet. Met het realiseren van de laatste verbouwing denken wij ook een slag te maken in de vervanging van – een groot deel van – ons meubilair. Dat zou prima uit de reserves kunnen maar… dat staan landelijk de spelregels niet toe. Op meubilair wordt binnen de exploitatiebegroting gereserveerd en afgeschreven. Meubilair belast 20 jaar lang de jaarlijkse exploitatie. Investeringen Personeel… Met betrekking tot ons personeelsbestand valt er niet te denken aan extra investeringen in termen van uitbreiding van de omvang. De middelen zijn daartoe niet meer toereikend en een aanwas in middelen is niet te verwachten. Het ene – willen – doen betekent meteen het andere – moeten – laten. Keuzes moe‐ ten dus budgettair neutraal uitpakken op de loonkosten. Op termijn kunnen er gelden voor de afdelingen vrijvallen en wel bij het vertrek van de directeur in 2016. 10% van zijn loonkosten zijn op dat moment no‐ dig om te komen tot een upgrade van de functie adjunct naar functie directeur op de afdeling SO en VSO. Professionalisering zal nadrukkelijker op de agenda van de school staan. Dit is niet alleen het gevolg van de eigen verbetertrajecten. Ook landelijk komt er meer en meer aandacht voor de kwaliteit van de leraar en de directeur. Wij zullen naast eigen investeringen gebruik moeten maken van mogelijke subsidies die zich ongetwijfeld voor deze doeleinden laten inzetten. Toekomst… Het is voor de continuïteit van de school een vereiste dat de begrotingen van SO en VSO een positief saldo laten zien. Voorwaar voor het SO nog een grote opgave. Wij hopen dat een wijziging van de bekostigings‐ regels voor SO versus VSO soelaas bieden voor het SO. Het is niet duidelijk of er op ministerieel niveau hier op korte termijn een uitwerking aan wordt gegeven. Het is wel als knelpunt bij OC&W kenbaar ge‐ maakt aan de Directeur‐Generaal voor het PO en VO. De verwachting is dat door verdere – geniepige – bezuinigingen in de bekostiging zullen leiden tot een krimp in het personeelsbestand. Wij ontkomen er dan niet aan om een kerntaakdiscussie te voeren waarin wij ons bepalen wat ons bindt en boeit en hoe wij dat denken te kunnen – blijven – betalen. Wij sluiten daarbij niet uit dat het wenselijk wordt dat nu nog bestaande taakstellingen in de toekomst worden geprivatiseerd ter ontlasting van de exploitatie en bij behoud van expertise voor de organisatie.

53


Per Saldo… Niet alles valt te begroten hoe secuur je daarbij ook te werk gaat. Per saldo en door de jaren heen vallen tegenvallers weg tegen meevallers; in de praktijk is dat een ‘ernstig gesprek’ afgestreept tegen de ‘com‐ plimenten’. Knelpunten blijven er altijd wel. Zo is de taakstelling van de intern begeleiders SO en VSO aan de krappe kant. Hun taakstelling wordt er niet compacter op. Het verdient aandacht om daar stappen in te zetten, maar gezien de specifieke problematiek binnen de begroting – separaat – van het SO is daar vooralsnog te weinig ruimte voor. Ouderbijdrage… De werkzaamheden van de ouderraad zijn gericht op een optimaal functioneren van de school. Dit bete‐ kent dat zij meedenkt en ‐praat met het team en helpt bij het voorbereiden en uitvoeren van veel activi‐ teiten. Dat kan de Ouderraad niet alleen; zij zoekt financiële support bij ouders en verzorgers. De bijdrage is € 20,00 per jaar. Het geld wordt gebruikt om iets extra’s te doen. Denk daarbij aan een presentje voor de allerjongsten met Sinterklaas of een bezoekje aan de dierentuin op Dierendag. Daarnaast organiseert de Ouderraad ouderavonden en koffieochtenden. In de loop van het schooljaar krijgen ouders en verzor‐ gers een brief van de penningmeester van de Ouderraad met het verzoek de bijdrage over te maken. De gelden worden door de raad zelf beheerd en besteed. De wet verplicht ons ouders erop te wijzen dat het een vrijwillige bijdrage betreft. Wij hebben woorden van die strekking in de schoolgids opgenomen. Scholen mogen via de ouderbijdrage een geldelijke bijdra‐ ge vragen aan de ouders om extra activiteiten als excursies, sinterklaasfeest, kerstviering of een sportdag te bekostigen. In alle gevallen moeten ouders kunnen kiezen óf zij willen betalen en waarvóór zij willen betalen. Scholen mogen zelf de hoogte van de bijdrage bepalen, zolang zij daar ook de oudergeleding van de MR bij betrekken en zolang zij de wettelijke voorschriften naleven [Artikel 13 en 40 van de WPO]. In het schooljaar 2011‐2012 heeft 72% van de ouders een vrijwillige bijdrage overgemaakt op het Ouder‐ fonds Koningin Emmaschool. Voor 2012‐2013 geldt als richtlijn weer een bijdrage van € 20,00. Sponsoring… Bedrijven die de Koningin Emmaschool willen sponsoren, zijn van harte welkom. Wij stellen hun aandacht op prijs. Meer en meer ondernemingen in de regio Amersfoort willen maatschappelijk betrokken onder‐ nemen en nemen goede doelen op in hun aandacht sfeer. Stichting Ravelijn ‐ Matchpoint – probeert be‐ drijven daarbij te koppelen aan projecten. De school heeft zich daarbij te houden aan duidelijke gedragsregels zoals die zijn opgesteld door het Mi‐ nisterie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Zo moet de sponsoring in overeenstemming zijn met de goede smaak en het fatsoen, moet sponsoring in overeenstemming zijn met de pedagogische taak en doelstelling van de school. Sponsoring mag de onderwijsinhoud en/of de continuïteit van het onderwijs onder geen beding beïnvloeden. Al met al sponsoring mag geen schade berokkenen aan de leerlingen en/of ons onderwijs. Sponsoring mag de objectiviteit van de school niet aantasten. De school conformeert zich met de door het Ministerie opgestelde gedragsregels. Als de school een sponsorovereenkomst aan‐ gaat, is zij verplicht deze voor te leggen aan de Medezeggenschapsraad. Het kan zijn dat de school elke sponsorovereenkomst apart voorlegt aan de raad; anderzijds kan het bevoegd gezag algemeen beleid op‐ stellen en deze beleidsnota voorleggen aan de raad. Al met al heeft de raad het recht advies uit te bren‐ gen over de manier waarop sponsorgelden worden besteed. Het Ministerie van OC&W heeft samen met de onderwijs‐ en andere belangenorganisaties een convenant gesloten waarin afspraken over sponsoring zijn vastgelegd. Het bestuur van PCOU volgt de richtlijnen uit het convenant. Bij het sluiten van een sponsorovereenkomst geldt een aantal wettelijke voorwaarden en gedragsregels, onder meer…  De verplichting om informatie over het sponsorbeleid op te nemen in de schoolgids.  Een eventuele sponsorovereenkomst voor te leggen aan de gehele medezeggenschapsraad die daarbij instemmingsbevoegdheid heeft.  De verplichting om de samenwerking met een sponsor vast te leggen in een overeenkomst.  De verantwoording van de middelen die door sponsoring zijn verkregen afzonderlijk te vermel‐ den in de jaarrekening.

54


De Inspectie van het Onderwijs houdt toezicht op naleving van de gedragsregels. Zie voor meer informa‐ tie: www.minocw.nl Samenvatting en Conclusies…  De Koningin Emmaschool is financieel gezond.  Het ZML legt de Stichting in financiële zin geen windeieren.  De opgebouwde reserve is mooi, maar lastig aan te wenden voor extra noodzakelijkheden.  Landelijk vallen de reserves op. Het risico van kortingen op onze subsidies ligt daarmee op de loer.  Een splitsing SO en VSO met als gevolg dat de solidariteit wegvalt, zal de bekostiging en daarmee de bedrijfsvoering van het SO onder druk zetten.  Het SO zal bij een gelijkblijvende bekostiging en een stagnatie van het leerlingenaantal een pas op de plaats moeten maken m.b.t. de personele kosten.  Groei van het leerlingenaantal kan het SO helpen, evenals het verdichten van de populatie met aan‐ was van ZMLPlus omdat vooral die categorie leerlingen binnen het SO door uitstroom naar het VSO de laatste twee jaren flink is afgenomen.  Dat risico ligt ook bij het VSO op de loer.  Huisvesting is een belangrijk item voor de planperiode om korte termijn.  Voor 1 februari 2013 zal een OVH aanvraag richting de Gemeente Amersfoort moeten.  Het College van Bestuur van de PCOU en van Meerkring zal gevraagd worden zich daar achter te scharen.  Upgrade van het gebouw is in het kader van kwaliteitseisen niet langer te veronachtzamen.  Uitbreiding in het personeelsbestand ligt niet binnen de mogelijkheden.  Nieuwe taken of functies zullen ten koste – moeten – gaan van bestaande.  Voorzichtigheid is geboden in het aangaan van nieuwe verplichtingen voortkomend uit invalwerk‐ zaamheden.  Verzelfstandiging van de afdelingen vraag om een fatsoenlijke aansturing met een directiefunctie op middellange termijn. Doelstellingen 2016…  Gedegen financieel beleid handhaven en zorg dragen voor continuïteit bij de wisseling van de wacht bij de directie in 2016.  Aanwezige reserves op schoolniveau niet verder uitbouwen dan noodzakelijk. Taakstellingen van CvB PCOU staan daar vaak haaks op. ZML blijft bij ongewijzigd beleid geld op de plan leggen.  Splitsing SO en VSO doorvoeren en wel dat ze afzonderlijk van elkaar een gezonde exploitatie voeren en de begroting jaarlijks sluiten met een positief saldo.  De reserves bij splitsing toewijzen als bruidsschat aan SO en VSO naar redelijkheid en billijkheid.  Huisvesting in 2014 en 2015 vraag extra investeringen op inventaris [meubilair en ict].  Eventueel anticiperen op mogelijk bezuinigingen sluiten wij niet uit.

55


8. Diverse Beleidsterreinen Veiligheidsbeleid… Scholen zijn wettelijke verplicht om een veilige leer‐ en werkomgeving te bieden voor iedereen binnen de school: leerlingen, leerkrachten, onderwijsondersteunende medewerkers, ouders en vrijwilligers. Deze veiligheidseis is in een aantal wetten verankerd. Zo bieden de Arbowet en de Kwaliteitswet kaders voor een goed veiligheidsbeleid. In de CAO’s zijn afspraken vastgelegd over de veiligheid voor personeel. Alle scholen zijn verplicht om een veiligheidsplan te hebben. De Inspectie van het Onderwijs houdt daarop toezicht. Het Scholencomplex de Vosheuvel laat zich onvoldoende splitsen in te onderscheiden gebruiks‐ delen voor de twee scholen. De Koningin Emmaschool en Dr. A. van Voorthuysenschool hebben daarom een integraal Veiligheidsplan. Dat plan is opgesteld onder regie van de Beheercommissie Vosheuvel. Wij zijn als scholen ‘veilig’ zowel in fysiek als in sociaal‐emotioneel opzicht. De Inspectie van het Onderwijs deelt dit standpunt. De scholen spannen zich samen in om de veiligheid te waarborgen. Er zijn gedragsre‐ gels opgesteld voor de leerlingen [VSO] zodat ook voor de leerlingen bekend is hoe wij met elkaar om – wensen te – gaan. Ook wordt er samen gewerkt in de bedrijfshulpverlening. Dit dan zowel op niveau van vormgeving, uitvoering en nascholing. Een ontruimingsplan maakt deel uit van het Veiligheidsplan en voorziet ook in jaarlijkse en gezamenlijke ontruimingsoefeningen. De brandweer heeft recent opmerkin‐ gen gemaakt m.b.t. het brandalarm. In 2004 nog geïnstalleerd bij de verbouwing en in orde bevonden. Anno 2012 niet meer toereikend en ter vervanging gemeld bij de Gemeente Amersfoort. De blusmiddelen en displays voor ontruiming worden jaarlijks bij abonnement gecontroleerd en zo nodig vervangen. De toestellen in de gymzalen en de speeltoestellen op het plein en het plein zelf worden ook jaarlijks gecon‐ troleerd m.b.t. veiligheid en risico’s. Het Veiligheidsplan en het Ontruimingsplan worden jaarlijks geactua‐ liseerd. Op korte lange termijn voorzien wij een evaluatie van de incidentenregistratie. Dit zal ongetwijfeld in combinatie met de af te nemen Veiligheidsmonitor nog aanvullende inzichten opleveren ter optimalisa‐ tie van de veiligheid en de beleving ervan. Samenwerking… Met betrekking tot ons netwerk is er in de context van dit Schoolplan al meer geschreven. Voor de volle‐ digheid van de paragraaf een korte terugblik op de eerder genoemde domeinen. Wij hebben niet het idee dat wij in de opsomming compleet zijn. Er kunnen altijd nog aanvullingen op komen, zeker bij belangrijke omissies.  ‘Stichting Protestants Christelijk Onderwijs Utrecht’, zijnde ons bevoegd gezag.  ‘Bestuursbureau Christelijk Onderwijs’, zijnde het ondersteuningsbureau.  ‘PCOU Academie’, zijnde de scholingspoot van de Stichting PCOU. Goed voor de deskundigheids‐ bevordering door inkoop van scholing of organisatie van studiedagen. Intern speelt de Academie een rol bij de begeleiding van directies en medewerkers op diverse inhoudelijke terreinen.  ‘Beleidsmedewerkers[s] Passend en Speciaal Onderwijs’, met vooral een focus op Passend On‐ derwijs Utrecht. Het werkterrein [Voortgezet] Speciaal Onderwijs raakt ons meer.  ‘Regionaal Netwerk Passend Onderwijs Eemland’, voor ons zichtbaar middels de Stuurgroep waar‐ in naast het projectmanagement ook de directeuren SO/VSO zitting hebben.  ‘Zorgtafel Eemland’, in een minder heldere duiding ook wel OLBZ genaamd, zijnde het loket waar de ondersteuningsvragen voor leerlingen met lichte en zware zorg binnen komen.  ‘Beheercommissie Vosheuvel’, zijnde de vertegenwoordigers van de beide bevoegde gezagen aangevuld met directies van de beide scholen op de Vosheuvel. De commissie is verantwoordelijk voor de huisvesting, het onderhoud en de exploitatie. De commissie voert taken uit namens de Gemeente Amersfoort en wordt voorgezeten door een onafhankelijk voorzitter.  ‘Samenwerkingsverbanden’ in oprichting, zijnde het SWV Primair Onderwijs ‘de Eem’ en het SWV ‘Eemland’ voor Voortgezet en Voortgezet Speciaal Onderwijs. In beide werkgroepen ter oprichting zijn wij vertegenwoordigd als Koningin Emmaschool. Onze toekomstige partners waarmee binnen de regio een sluitend netwerk aan onderwijs en ondersteuning moet worden gerealiseerd.  ‘Dr. A. van Voorthuysenschool’ en ‘Stichting Meerkring’, zijnde onze gewaardeerde partners op het Scholencomplex de Vosheuvel’ en haar bevoegd gezag. Wij spannen ons in om samen een herkenbaar en gewaardeerd ‘Expertisecentrum Vosheuvel’ te realiseren waarbij huisvesting en inhoudelijke afstemming een belangrijk item zijn.

56






  

   

   

Partners ZML SO/VSO in Utrecht, zijnde de Prinses Wilhelminaschool en de Rafaëlschool. Het zijn naast onze directe buren op de Vosheuvel onze ‘brothers in arms’. Verbinden van onze gezamen‐ lijke expertise is een opdracht ter verwezenlijking van onze gemeenschappelijk en afzonderlijke doelen. ‘Speciaal Centraal’, zijnde een nieuw inhoudelijk, praktisch en actief verband van de oude part‐ ners van REaCtys. Nu in een afgeslankt jasje met de opdracht doorpakken op wat REaCtys ons sa‐ men binnen de optionele taken heeft gebracht: Inhoud. In diverse taakgroepen zullen directies, intern begeleiders, orthopedagogen, stage coördinatoren en logopedisten elkaar ontmoeten. Sa‐ menbrengen van andere [vak]secties behoort tot de mogelijkheden. De taakgroepen kunnen re‐ kenen op een inhoudelijke ondersteuning van de innovatiemakelaar. ‘Directieberaad Eemland Speciaal’, zijnde het platform waarop de leidinggevenden van de scholen voor SO, VSO, SBaO, SVO en PrO elkaar ontmoeten. ‘Amerpoort’, zijnde een belangrijke zorgverlener in de regio Eemland. Bij de uitstroom maken wij gebruik van tal van dag voorzieningen. Aanvankelijk eerst in de vorm van stage, later als uit‐ stroommogelijkheid. ‘Amerpoort Buitenschoolse Opvang’, zijnde de medegebruiker van de Vosheuvel sinds 1 juli 2012 voor naschoolse‐ en vakantieopvang voor kinderen met een verstandelijke beperking. De BSO is autonoom en huurt de ruimtes van de Gemeente Amersfoort, de eigenaar van het scholencom‐ plex. ‘Sociale Werkvoorziening’, in Eemland bekend met de bedrijfstakken ‘Amfors’, ‘Metafors’ en ‘Greenfors’. Een belangrijke speler in ons uitstroom. ‘Dagbestedingsverleners’ buiten de regio Eemland, zoals die er in grote verscheidenheid zijn in de Gemeentes Barneveld, Nijkerk en Zeist. ‘Gemeente Amersfoort’ als belangrijke partner inzake de onderwijshuisvesting. De Gemeente is nog altijd eigenaar van het gebouw, doordecentralisatie van de huisvesting heeft m.b.t. de Vos‐ heuvel nog niet plaats gevonden. ‘Dienst SRO’, van oorsprong een gemeentelijke afdeling maar al jaren een verzelfstandigde poot die bemoeienis heeft met o.a. onze noodvoorzieningen. De SRO is ingeschakeld bij het Haalbaar‐ heidsonderzoek Huisvesting Vosheuvel dat samen met Bureau Bos is vorm gegeven. SRO en Buro Bos zullen een rol blijven spelen in het verwezenlijken van onze plannen. ‘GG&GD Eemland’, in eerste instantie gelinkt via onze jeugdarts die deel uitmaakt van onze Com‐ missie voor de Begeleiding maar ook een partner die wij graag inschakelen bij min of meer epi‐ demische volksziektes. ‘MEE Utrecht‐Amersfoort’, bekend vanwege het schoolmaatschappelijk werk en de link met de Commissie voor de Begeleiding maar ook vanwege de meer algemene dienstverlening zoals sup‐ port bij het verkrijgen van indicaties [CIZ]. ‘Bureau Jeugdzorg’ en ‘AMK’ voor adviesvragen en meldingen m.b.t. leerlingen waar extra zorg vereist is. ‘Verwijsindex’, een digitaal en landelijk signaleringssysteem. De Vosheuvelscholen werken ‘met gezonde tegenzin’ mee aan dit systeem waarin zorgen om leerlingen en hun omgeving ‘gemeld’ kunnen worden. …

 Communicatie en Public Relations… Aangezien de school situationeel niet altijd in staat is in fysieke zin ‘thuisnabij’ onderwijs te bieden, wordt er nadrukkelijk en proactief geïnvesteerd in relatie. De school onderhoudt haar contacten zodanig dat de‐ ze als het ware ‘mentaal zeer nabij’ is. Daarbij maakt de school gebruik van een gevarieerd aanbod. Zowel met behulp van analoge als digitale communicatiemiddelen streeft de school een cultuur en structuur van nabijheid, toegankelijkheid en laagdrempeligheid na. De Emmaschool is een leef‐ en leergemeenschap, waarbij de betrokkenhoud van ouders en andere belanghebbenden hoog in het vaandel staat. Mondelinge Communicatie… Ouders die zelf hun (jonge) kind naar school brengen zijn voorafgaand aan de les welkom in de klas. Wie niet in de gelegenheid is om de school te bezoeken kan te allen tijde telefonisch contact leggen met de school. Daarbij gaat de voorkeur uit om te telefoneren buiten de reguliere lessen om. Op school vindt met enige regelmaat overleg plaats en is er zowel tijd voor ontmoeting als reflectie tijdens ouderavonden, 12‐ minutenavonden, oudergesprekken. De eerste lijn wordt onderhouden door de groepsleerkracht/mentor.

57


Overigens speelt ook het jaarlijkse huisbezoek [SO] een belangrijke rol. Elke mentor in het VSO legt ten‐ minste één huisbezoek af tijdens het mentoraat voor een bepaalde leerling. Schriftelijke Communicatie… Elke leerling heeft een map of schrift [SO] of agenda [VSO] waarbij relevante pedagogische en didactische informatie dagelijks uitgewisseld kan worden. De frequentie van schrijven hangt onder meer af van de verbale en metacognitieve vaardigheden van de leerling. De ondersteunende functie neemt af naarmate leerlingen zelfstandiger en redzamer worden. In het SO wordt één a twee keer per week een dagbrief/weekbrief opgesteld. Hierbij worden ouders en verzorgers geïnformeerd over de alledaagse gang van zaken op groepsniveau. Bovendien wordt door‐ gaans een aantal digitale foto’s ingevoegd, zodat er letterlijk een beeld geschetst wordt van de diverse onderwijsleersituaties. Nieuwsbrieven en Informatiebulletins… De beide adjuncten van respectievelijk SO en VSO schrijven tweewekelijks/maandelijks nieuwsbrieven. Ouders worden op die wijze geïnformeerd over actuele trends en ontwikkelingen. E‐mail… Alle groepen beschikken over een eigen e‐mailadres. Veel schriftelijke informatie zoals dagbrieven, week‐ brieven, lesroosters, jaarroosters wordt ook via groepsmail verspreid. Website… De rol van de website speelt een steeds dominantere rol. In 2012‐2013 (november 2012) wordt de site overigens vernieuwd en geschikt gemaakt voor een bredere toepassing. Schoolgids 2012 ‐2013… De schoolgids wordt jaarlijks aan het begin van het schooljaar uitgereikt aan ouders, verzorgers en binnen het netwerk van scholen, samenwerkingsverbanden en instituties [MEE, Jeugdzorg, GG&GD] etc.; boven‐ dien wordt de schoolgids in pdf‐format op de site geplaatst. Samenvatting en Conclusies…  Veiligheid blijf kwetsbaar en vraagt waakzaamheid.  Iedereen draagt bij aan een veilige leer‐ en werkomgeving.  De Beheercommissie Vosheuvel monitort de veiligheid van het gebouw en stelt het veiligheidsplan en het ontruimingsplan op.  Bedrijfshulpverlening is een gezamenlijke inspanning van de beide scholen op de Vosheuvel.  Een incidentenregistratie is op schoolniveau in gebruik genomen.  Het begrip ‘incident’ zal aan het einde van het schooljaar 2012‐2013 geëvalueerd worden op basis van gedane melding in 2012‐2013.  Bij de leerlingen van de beide de VSO’s zal in het voorjaar 2013 een Veiligheidsmonitor worden afge‐ nomen.  Samenwerking is een noodzaak.  Samenwerking leidt ook tot een neveneffect van veel aanwezig zijn bij verschillende vergaderingen.  Ons netwerk is nogal uitgebreid.  Het is zaak de urgentie van aanwezigheid bij de verschillende organisaties goed te evalueren.  Communicatie stelt eisen aan de communicator.  De website vraagt voortdurend aandacht; het is een belangrijk communicatiemiddel. Doelstellingen 2016…  Prioriteit 1: Huisvesting op orde.  De Koningin Emmaschool is aantoonbaar een ‘veilige school’.  Overlegmomenten uitgedund op basis van nut en noodzaak.

58


9.

Wettelijke Bijlagen…

Schoolplan en Wettelijk Kader Het schoolplan is een vierjarig beleidsdocument waarin de school de hoofdlijnen van het beleid beschrijft en de onderwerpen voor verbetering in de komende vier jaar aangeeft. Het schoolplan wordt één keer in de vier jaar door het College van Bestuur vastgesteld en behoeft de instemming van de hele medezeggen‐ schapsraad. Na vaststelling wordt het schoolplan aan de Inspectie van het Onderwijs toegezonden. 







Wettelijk Kader van het Schoolplan Het College van Bestuur heeft op grond van de Wet op het primair onderwijs (artikel 24) de ver‐ plichting om voor iedere school één keer in de vier jaar een schoolplan vast te stellen. Het schoolplan bevat in ieder geval het onderwijskundig beleid, het personeelsbeleid en het beleid m.b.t. de bewaking en verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. Functies van het Schoolplan Het schoolplan is de basis voor de plannen voor de schoolontwikkeling zoals het jaarlijkse werk‐ plan van de school. In het schoolplan verantwoordt de school zich voor het beleid aan bestuur, Inspectie en overheid. Het plan is bovendien een bron van informatie voor ouders en andere re‐ laties van de school. Het Jaarplan De school stelt jaarlijks, voorafgaand aan het nieuwe schooljaar, een jaarplan op. Het jaarplan bevat de doelstellingen en bijbehorende activiteiten voor een schooljaar. Het is een concrete uitwerking van de doelstellingen uit het strategische plan van de stichting en van het schoolplan. Het jaarplan is primair bedoeld voor gebruik in de school (schoolleiding, team, mede‐ zeggenschapsraad, samenwerkingspartners). Het vormt daarnaast de basis voor het periodieke gesprek tussen het College van Bestuur en de schoolleider. PCOU ‐ Het Strategische Plan De school maakt deel uit van de Stichting Protestants Christelijk Onderwijs te Utrecht (PCOU). PCOU bestuurt negenentwintig scholen voor (speciaal) basisonderwijs en (voortgezet) speciaal onderwijs in Utrecht (één school in Amersfoort). De scholen hebben tezamen 7500 leerlingen, waar meer dan 900 medewerkers werkzaam zijn. De scholen variëren in omvang en hebben tussen de 80 en 800 leerlingen. Het strategische plan van de Stichting (‘Focus op beter onder‐ wijs’) is vastgesteld voor de periode 2009 tot en met 2012. Het plan bevat vijf hoofddoelstellin‐ gen, die op onderdelen nader worden uitgewerkt:

     

Goed onderwijs, waaronder goede opbrengsten, fysieke en sociale veiligheid en tevreden‐ heid van ouders en leerlingen. Goed HRM‐beleid, met aantrekkelijk werkgeverschap en bekwame en tevreden medewer‐ kers. De financiën zijn op Stichtings‐ en schoolniveau in orde, met gerealiseerde begrotingsdoel‐ stellingen. De bedrijfsvoering, inclusief huisvesting en ICT‐voorzieningen, is op Stichtings‐ en schoolni‐ veau in orde. De Stichting en de scholen werken waar nodig samen met partners in de omgeving om goed onderwijs te realiseren. Formele procedure van vaststelling van het schoolplan…

  

59

De schoolleider biedt het schoolplan ter instemming aan de medezeggenschaps‐ raad. De schoolleider biedt het schoolplan minimaal twee maanden voor de ingangsda‐ tum ter vaststelling aan aan het College van Bestuur. Het bestuurssecretariaat plaatst het schoolplan na vaststelling in het Internet‐ schooldossier van de Inspectie van het Onderwijs.


Relevante Artikelen uit de Wet op de Expertisecentra [WEC] Artikel 11. Uitgangspunten en doelstelling onderwijs 1. Het onderwijs wordt afgestemd op de ontwikkelingsmogelijkheden van de leerling. Het wordt zodanig inge‐ richt dat de leerling een ononderbroken ontwikkelingsproces kan doorlopen. Zo mogelijk brengt het kinderen tot het volgen van gewoon onderwijs in basisscholen of scholen voor voortgezet onderwijs. 2. Het onderwijs richt zich in elk geval op de emotionele en de verstandelijke ontwikkeling, op het ontwikkelen van creativiteit, het verwerven van kennis en van sociale, culturele en lichamelijke vaardigheden. Het onderwijs wordt bovendien zodanig ingericht dat daarbij op structurele en herkenbare wijze aandacht wordt besteed aan het bestrijden van achterstanden in het bijzonder in de beheersing van de Nederlandse taal. 3. Het onderwijs: a. gaat er mede van uit dat leerlingen opgroeien in een pluriforme samenleving, b. is mede gericht op het bevorderen van actief burgerschap en sociale integratie, en c. is er mede op gericht dat leerlingen kennis hebben van en kennismaken met verschillende achtergron‐ den en culturen van leeftijdgenoten. 4. Het onderwijs wordt zodanig ingericht dat de leerlingen in de leeftijd van 4 tot en met 12 jaar in een tijdvak van 8 schooljaren ten minste 7520 uren onderwijs ontvangen, met dien verstande dat de leerlingen in de eer‐ ste 4 schooljaren ten minste 3520 uren onderwijs en in de laatste 4 schooljaren ten minste 3760 uren onder‐ wijs ontvangen. Het onderwijs aan leerlingen jonger dan 4 jaar omvat ten minste 880 uren per schooljaar en aan leerlingen ouder dan 12 jaar ten minste 1000 uren per schooljaar. Aan de leerlingen in de laatste 6 school‐ jaren wordt ten hoogste 7 weken van het schooljaar 4 dagen per week onderwijs gegeven, die evenwichtig zijn verdeeld over het schooljaar, bij een schoolweek van in beginsel niet minder dan 5 dagen onderwijs. 5. De onderwijsactiviteiten worden evenwichtig over de dag verdeeld. 6. Het onderwijs wordt zodanig ingericht dat leerlingen die in verband met ziekte thuis verblijven dan wel zijn opgenomen in een ziekenhuis, op adequate wijze voldoende onderwijs kunnen genieten. Artikel 13. Inhoud SO 1. Behoudens het bepaalde in het vijfde lid en in artikel 15 omvat het speciaal onderwijs, waar mogelijk in sa‐ menhang: a. zintuiglijke oefening; b. lichamelijke oefening; c. Nederlandse taal; d. rekenen en wiskunde; e. enkele kennisgebieden; f. expressie‐activiteiten; g. bevordering van sociale redzaamheid, waaronder gedrag in het verkeer; h. bevordering van gezond gedrag. 2. Het onderwijs kan mede Engelse taal en huishoudelijke activiteiten omvatten. 3. Bij de kennisgebieden wordt in elk geval aandacht besteed aan: a. aardrijkskunde; b. geschiedenis; c. de natuur, waaronder biologie; d. maatschappelijke verhoudingen, waaronder staatsinrichting; e. geestelijke stromingen. 4. Bij de expressie‐activiteiten wordt waar mogelijk aandacht besteed aan de bevordering van het taalgebruik, tekenen, muziek, handvaardigheid, spel en beweging. 5. Speciaal onderwijs aan zeer moeilijk lerende kinderen en meervoudig gehandicapte kinderen voor wie het zeer moeilijk lerend zijn een van de handicaps is omvat, waar mogelijk in samenhang; a. zintuiglijke oefening; b. lichamelijke oefening; c. bevordering van de sociale redzaamheid, waaronder gedrag in het verkeer; d. bevordering van gezond gedrag; e. expressie‐activiteiten, waarbij in elk geval aandacht wordt besteed aan de bevordering van het taalge‐ bruik, tekenen, muziek, handvaardigheid, spel en beweging; f. een of meer kennisgebieden, waarbij in ieder geval aandacht wordt besteed aan de natuur. 6. Op de scholen in de provincie Fryslân kan het speciaal onderwijs mede onderwijs in de Friese taal omvatten. 7. Ten aanzien van de onderwijsactiviteiten, genoemd in het eerste tot en met het zesde lid, worden bij alge‐ mene maatregel van bestuur kerndoelen vastgesteld, die voor de onderwijssoorten, bedoeld in artikel 2, twee‐ de lid, kunnen verschillen. De algemene maatregel van bestuur, bedoeld in de vorige volzin, wordt aan de

60


Tweede Kamer der Staten‐Generaal overgelegd. Hij treedt in werking op een tijdstip dat nadat 4 weken na de overlegging zijn verstreken bij koninklijk besluit wordt vastgesteld, tenzij binnen die termijn door of namens de kamer de wens te kennen wordt gegeven dat het onderwerp van de algemene maatregel van bestuur bij wet wordt geregeld. In dat geval wordt een daartoe strekkend voorstel van wet zo spoedig mogelijk ingediend. De vorige 3 volzinnen zijn niet van toepassing, voor zover het ontwerp van een algemene maatregel van bestuur voordien aan de Tweede Kamer der Staten‐Generaal is voorgelegd en door of namens de kamer te kennen is gegeven dat van de procedure, bedoeld in de vorige 3 volzinnen, kan worden afgeweken. 8. Voor de school geldt de eis dat zij tenminste de kerndoelen bij haar onderwijsactiviteiten als aan het eind van het speciaal onderwijs te bereiken doelstellingen hanteert. Kerndoelen geven een beschrijving van kwali‐ teiten van leerlingen op het gebied van kennis, inzicht en vaardigheden. Indien voor een leerling de eerste volzin niet kan worden toegepast, wordt in het handelingsplan, bedoeld in artikel 41a, aangegeven wat daarvan de reden is en welke vervangende onderwijsdoelen worden gehanteerd. 9. Indien een bevoegd gezag van een bijzondere school dringend bedenkingen heeft tegen de krachtens het zevende lid vastgestelde kerndoelen, kan het bevoegd gezag eigen kerndoelen voor de school vaststellen. Deze kerndoelen zijn van gelijk niveau als de kerndoelen, bedoeld in het zevende lid. Het bevoegd gezag zendt de vastgestelde kerndoelen aan de inspecteur. 10. Bij de verzorging van het onderwijs op basis van de kerndoelen voor Nederlandse taal en rekenen en wis‐ kunde, neemt het bevoegd gezag, met inachtneming van artikel 11, eerste lid, de referentieniveaus Nederland‐ se taal en de referentieniveaus rekenen, bedoeld in artikel 2, tweede lid, aanhef en onderdeel b, van de Wet referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen, als uitgangspunt. Artikel 14. Inhoud VSO 1. Voortgezet speciaal onderwijs omvat, waar mogelijk in samenhang, in elk geval: a. Nederlandse taal; b. geschiedenis, waaronder staatsinrichting; c. aardrijkskunde; d. maatschappijleer; e. wiskunde en rekenen; f. muziek; g. tekenen; h. handvaardigheid; i. lichamelijke oefening. 2. Voortgezet speciaal onderwijs omvat voorts ten minste 2 van de vakken die gegeven worden in het voorbe‐ reidend beroepsonderwijs, het algemeen voortgezet onderwijs en het voorbereidend wetenschappelijk onder‐ wijs, anders dan de vakken bedoeld in het eerste lid. 3. Op de scholen in de provincie Fryslân kan het voortgezet speciaal onderwijs mede onderwijs in de Friese taal omvatten. 4. Bij algemene maatregel van bestuur kunnen per schoolsoort voorschriften worden gegeven omtrent: a. het maximum aantal vakken bedoeld in het tweede lid, waarin onderwijs wordt gegeven; b. de combinatie van vakken waarin onderwijs wordt gegeven. 5. Bij algemene maatregel van bestuur wordt bepaald welke vakken het voortgezet speciaal onderwijs aan zeer moeilijk lerende kinderen omvat. Artikel 15. Inhoud onderwijs aan meervoudig gehandicapte kinderen Onze minister bepaalt op voorstel van het bevoegd gezag per school, welke onderdelen genoemd in de artike‐ len 13, eerste tot en met vijfde lid, en 14, het speciaal onderwijs, onderscheidenlijk het voortgezet speciaal onderwijs aan meervoudig gehandicapte kinderen omvat. Artikel 16. Afwijking artikelen 13 en 14 Onze minister kan in bijzondere gevallen op verzoek van het bevoegd gezag toestaan dat wordt afgeweken van de voorschriften van of krachtens artikel 13, eerste tot en met vijfde lid, en artikel 14, eerste tot en met vierde lid. De toestemming wordt verleend voor een bepaald tijdvak; aan de toestemming kunnen voorwaarden wor‐ den verbonden. Artikel 17. Stage 1. Het onderwijs kan een stage omvatten. Bij algemene maatregel van bestuur kunnen voorschriften worden gegeven omtrent de stage. 2. De algemene maatregel van bestuur bedoeld in het eerste lid, wordt aan de Tweede Kamer der Staten‐ Generaal overgelegd. De maatregel treedt niet in werking dan nadat 4 weken na de overlegging zijn verstreken

61


en gedurende die termijn niet door of namens de Kamer de wens wordt te kennen gegeven dat het in die maatregel geregelde onderwerp bij de wet wordt geregeld. Alsdan wordt een daartoe strekkend wetsvoorstel zo spoedig mogelijk ingediend. Het bepaalde in de vorige 3 volzinnen is niet van toepassing indien het ontwerp van de algemene maatregel van bestuur voordien aan de Kamer is overgelegd en door of namens de Kamer te kennen is gegeven dat van de procedure bedoeld in de eerste 3 volzinnen, kan worden afgeweken. Artikel 19. Kwaliteit onderwijs Het bevoegd gezag draagt zorg voor de kwaliteit van het onderwijs op de school. Onder zorg dragen voor de kwaliteit van het onderwijs wordt in elk geval verstaan: de zorg voor het personeelsbeleid, voor zover het be‐ treft de duurzame borging van de kwaliteit van het onderwijspersoneel, en het uitvoeren van het in het schoolplan, bedoeld in artikel 21, beschreven beleid op een zodanige wijze dat de wettelijke opdrachten voor het onderwijs en de door het bevoegd gezag in het schoolplan opgenomen eigen opdrachten voor het onder‐ wijs, worden gerealiseerd. Artikel 20. Rapportage vorderingen van leerlingen Het bevoegd gezag rapporteert over de vorderingen van de leerlingen aan hun ouders dan wel aan de leer‐ lingen zelf indien zij meerderjarig en handelingsbekwaam zijn. Artikel 21. Schoolplan 1. Het schoolplan bevat een beschrijving van het beleid met betrekking tot de kwaliteit van het onderwijs dat binnen de school wordt gevoerd, en omvat in elk geval het onderwijskundig beleid, het personeelsbeleid en het beleid met betrekking tot de bewaking en verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. Het schoolplan om‐ vat mede het beleid ten aanzien van de aanvaarding van materiële bijdragen of geldelijke bijdragen, niet zijnde ouderbijdragen of op de onderwijswetgeving gebaseerde bijdragen, indien het bevoegd gezag daarbij verplich‐ tingen op zich neemt waarmee de leerlingen binnen de schooltijden en tijdens de activiteiten die worden geor‐ ganiseerd onder verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag, alsmede tijdens het overblijven, zullen worden geconfronteerd. In het schoolplan wordt aangegeven op welke wijze invulling wordt gegeven aan het openbare karakter onderscheidenlijk de identiteit voor zover het betreft een samenwerkingsschool. Het schoolplan kan op een of meer scholen voor speciaal onderwijs, voor voortgezet speciaal onderwijs, voor speciaal en voortge‐ zet speciaal onderwijs, en instellingen voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs en een of meer scholen voor ander onderwijs van hetzelfde bevoegd gezag betrekking hebben. 2. Het onderwijskundig beleid omvat in elk geval de uitwerking van de wettelijke opdrachten voor het onder‐ wijs en van de door het bevoegd gezag in het schoolplan opgenomen eigen opdrachten voor het onderwijs in een onderwijsprogramma. Daarbij worden tevens betrokken de bijzondere voorzieningen die zijn getroffen voor leerlingen of groepen leerlingen. 3. Het personeelsbeleid, voor zover dat in het schoolplan tot uitdrukking wordt gebracht, omvat in elk geval maatregelen met betrekking tot het personeel die bijdragen aan de ontwikkeling en de uitvoering van het on‐ derwijskundig beleid alsmede het document inzake evenredige vertegenwoordiging van vrouwen in de school‐ leiding, bedoeld in artikel 30 van de wet. 4. Het beleid met betrekking tot de bewaking en verbetering van de kwaliteit van het onderwijs omvat in elk geval: a. de wijze waarop het bevoegd gezag bewaakt dat die kwaliteit wordt gerealiseerd, b. de wijze waarop het bevoegd gezag vaststelt welke maatregelen ter verbetering van de kwaliteit nodig zijn, en c. maatregelen en instrumenten om te waarborgen dat het personeel zijn bekwaamheid onderhoudt. Artikel 24. Uitvoering deel van schoolplan op school voor ander onderwijs 1. Een deel van een schoolplan kan voor zover het betrekking heeft op speciaal onderwijs en voortgezet speci‐ aal onderwijs, worden uitgevoerd door een basisschool, een speciale school voor basisonderwijs, een school voor voortgezet onderwijs of een instelling voor educatie en beroepsonderwijs. 2. Bij algemene maatregel van bestuur worden voorschriften gegeven omtrent de uitvoering van het eerste lid alsmede omtrent de aard en de eisen aan de voorzieningen, bedoeld in het eerste lid. Artikel 27. Vaststelling schoolplan en schoolgids 1. Het bevoegd gezag stelt ten minste eenmaal in de 4 jaar het schoolplan vast. 2. Het bevoegd gezag stelt jaarlijks de schoolgids vast ten behoeve van het eerstvolgende schooljaar. 3. Het bevoegd gezag zendt het schoolplan dan wel de wijzigingen daarvan en de schoolgids onmiddellijk na de vaststelling aan de inspecteur.

62


Relevant Artikel uit de Wet Medezeggenschap Onderwijs De medezeggenschapsraad heeft instemmingsbevoegdheid bij het vaststellen van het schoolplan (zie hierna). Artikel 10. Instemmingsbevoegdheid medezeggenschapsraad Het bevoegd gezag behoeft de voorafgaande instemming van de medezeggenschapsraad voor elk door het bevoegd gezag te nemen besluit met betrekking tot in ieder geval de volgende aangelegenheden: a. verandering van de onderwijskundige doelstellingen van de school; b. vaststelling of wijziging van het schoolplan dan wel het leerplan of de onderwijs‐ en examenregeling en het zorgplan; c. vaststelling of wijziging van een mogelijk schoolreglement; d. vaststelling of wijziging van het beleid met betrekking tot het verrichten van ondersteunende werkzaam‐ heden door ouders ten behoeve van de school en het onderwijs; e. vaststelling of wijziging van regels op het gebied van het veiligheids‐, gezondheids‐ en welzijnsbeleid, voor zover niet behorend tot de bevoegdheid van de personeelsgeleding; f. de aanvaarding van materiële bijdragen of geldelijke bijdragen anders dan in artikel 13, onderdeel c, en artikel 14, tweede lid, onderdeel c, bedoeld en niet gebaseerd op de onderwijswetgeving indien het be‐ voegd gezag daarbij verplichtingen op zich neemt waarmee de leerlingen binnen de schooltijden respec‐ tievelijk het onderwijs en tijdens de activiteiten die worden georganiseerd onder verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag, alsmede tijdens het overblijven, zullen worden geconfronteerd; g. de vaststelling of wijziging van de voor de school geldende klachtenregeling; overdracht van de school of van een onderdeel daarvan, respectievelijk fusie van de school met een an‐ dere school, dan wel vaststelling of wijziging van het beleid ter zake.

63


10

Beleidsdocumenten Stichting PCOU en Koningin Emmaschool…  

64

Zie inhoudsopgave. De documenten worden gebundeld in een separate digitale bijlage.


Koningin Emmaschool Heiligenbergerweg 185 3816 AJ Amersfoort T 033 4798000 F 033 4798004 www.emmaschool-amersfoort www. emmaschool-amersfoort.nl .nl [email protected] administratie @emmaschool-amersfoort.nl

Schoolplan 2012-2016 Versie 1.0 * 31 oktober 2012 Eindredactie en Vormgeving Hein Kuiper Redactie SO en VSO René Vaarkamp en Eelco Smit Fotowerk Willeke van Loenen en Tineke Smit

Schoolplan Koningin Emmaschool. Koningin Emmaschool

Recommend Documents