S f groningen
S5 Aan Provinciale Staten
vTïC-i '.-^lUJs-l 050 316 49 33
Datum Briefnummer Zaaknummer Behandeld door Telefoonnummer E-mail Antwoord op Bijlagen
■lil'.v • .■■:--.':ii. ' t , i-'".!! iT ^ i " i '
\U ■ >
- 8 APR. 20U 2014-11.824/15/A.11, ECP 503706 Reerink J.G.
(050)316 4366
[email protected]
Onderwerp
i
Motie over de effecten van accijnsverhogingen in relatie tot de Groningse economie
Geachte dames en heren, 1. Samenvatting
l/>
O
In uw vergadering van 6 februari 2014 is de motie vreemd aan de orde van de dag inzake Effecten Accijnsverhoging aangenomen (motie Ml). Er wordt geconstateerd dat de verhoging van accijnzen leidt tot lagere verkopen van brandstof en alcohol in Nederland en hogere omzetten in Duitsland en dat de staatssecretaris van Financiën bij het belastingplan 2014 aangaf dat zijn rekenmodellen uitgaan van nul grenseffecten door de verhoging van accijns. Door u is gevraagd een schatting te maken van de verliezen die de Groningse economie ondervindt als gevolg van deze accijnsverhogingen, en de Regering te vragen de verhoging in februari te evalueren en zo nodig maatregelen te nemen.
tt
2. Doel en wettelijke grondslag
LJJ
Wij zenden u deze brief als antwoord op de vragen gesteld in de motie alsmede u te informeren over de schriftelijke correspondentie met de regering over de accijnsverhoging. 3. Procesbeschrijving en planning. De informatie is verzameld en veelal verkregen via diverse, externe, publicaties, waarvan de belangrijkste de Bovag is geweest, die overigens niet geheel belangenvrij is. Er is verder gebruik gemaakt van bestaande rapporten, artikelen, interviews en websites. Inmiddels is bekend geworden dat de Kamer aan de staatssecretaris heeft gevraagd de effecten van de accijnsverhoging eerder te evalueren dan oorspronkelijk de bedoeling was. De staatssecretaris van Financiën, de heer Wiebes, heeft aangegeven dat de evaluatie op zijn vroegst in mei zal plaatsvinden. 4. Begroting
O 06-HB-SG-001
Niet van toepassing.
De provincie Gronmgon ^verk^ volgens normen die ïijii vaï^tgeiegd in een handvcsl voor dienstverlening. Dit handvest vindl u op orae websits of Nunt a opvragen bij de afdeling Commijnicaiie en Kabinet, Pubiieksvooriichting: 050 316416Ö
5. Inspraak/participatie Niet van toepassing. 6. Nadere toelichting De verhoging van de accijns op m.n. brandstoffen heeft in heel Nederland veel stof doen opwaaien getuige o.m. de vele publicaties in de media, en bijvoorbeeld de Bovag heeft hiermee ook de publiciteit gezocht. Uit de door de Bovag maandelijks gehouden steekproef onder een groot aantal Nederlandse pomphouders blijkt dat in de twee noordelijke provincies Groningen en Drenthe in de eerste maand van dit jaar 15% minder diesel, 15,1% minder LPG en 3% minder benzine hebben verkocht. De omzetten van de tabaksverkoop bij de pomphouders is met 11,3% teruggelopen. Bij een gemiddelde literprijs van € 1,69, € 1,43 en € 0,82 voor resp. Euro95, diesel en LPG betekent dit een totale omzetvermindering van ca. € 28.805 per maand per benzinestation. E.e.a. gebaseerd op gegevens van de Bovag. Volgens de Bovag zijn er in Groningen 86 bemande en 90 onbemande tankstations. Hoeveel hiervan in het grensgebied gevestigd zijn is jammer genoeg niet door ons vast te stellen vanwege ontbrekende, statistisch relevante, gegevens, maar een ruwe schatting komt op tussen 20% en 30%; 35 tot 50 stations ongeveer. Evenmin is door ons vast te stellen of de geconstateerde gegevens uitsluitend te wijten zijn aan de accijnsverhogingen. Recentelijk onderzoek van de Nederlandse Organisatie voor de energiebranche (NOVE) heeft o.m. uitgewezen dat de totale verkoop van benzine in 2013 is gedaald . Als oorzaak hiervoor wordt, naast de accijnsverhoging, ook het gebruik van zuinigere auto's genoemd. Niet helemaal in lijn met onze gegevens is een bericht dat de staatssecretaris onlangs heeft doen uitgaan waarin hij stelt dat er over januari meer accijns is binnengekregen op o.a. diesel en LPG. Overigens stelt de staatssecretaris zelf dat deze cijfers weinig zeggen en dat het eerste ruwe cijfers over januari betreffen die bijvoorbeeld vervuild kunnen zijn door te late aangiften uit december. Over de teruggang van de verkoop van tabak en alcohol is nog weinig bekend. De branchevereniging van tabakswinkels alsmede de vereniging van wijnverkopers hebben wel een daling gemeld, maar kunnen dit nog niet cijfermatig aangeven. De tabaksverkopen bij benzinestations zijn, alweer volgens de Bovag, met 14,9% gedaald. Voor wat de gevolgen betreft voor de supermarkten is ook hier weinig over bekend maar de indruk is dat deze niet erg groot zijn; ook al omdat recentelijk onderzoek heeft uitgewezen dat een gemiddeld huishoudpakket in zowel Duitsland als België duurder is dan in Nededand. Concluderend zijn wij van mening dat de accijnsverhoging m.n. voor de verkoop van brandstoffen een negatief effect heeft gehad voor de grensstreek. Dat dit uiteindelijk ook gevolgen heeft voor de werkgelegenheid in de betreffende sector mag duidelijk zijn. Uw pleidooi voor een gelijk speelveld kunnen wij dan ook onderschrijven en zulks hebben wij dan ook aan de minister gevraagd middels bijgaande brief, waarbij wij nog opmerkingen dat het IPO op 11 februan eveneens een brief, namens het interprovinciaal overleg , aan de staatssecretaris heeft gestuurd welke wij als bijlage hebben bijgevoegd.
Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, Gedeputeerde Staten van Groningen:
, voorzitter.
secretaris.
Bijlagen: Nr. 1 2 3
Titel Brief IPO aan de staatssecretaris van Financieen Brief GS Groningen aan de staatssecretaris van Financieen persbericht Bovag.
Soort bijlage brief brief persbericht
L M ^I , 'tO Mujenstraat 61 Postbus 16107 2500 BC Den Haag telefoon (070) 888 12 12 (ax (070) 8 8 8 12 80 www.lpo.nl
Aan de heer Ir. E.D. Wiebes MBA, staatssecretaris van Financiën Postbus 20201 2500 EE 'S-GRAVENHAGE
.,|i„ii..||..|H|..||..,|i..||.,|i..||.,i|
1n t e r p r o V i n c üa a I
uw brief van
uw kenmerk
O v e r i eg
ons kenmerk
datum
REE 06859/2014
11 februari 2014
onderwerp
Negatief effect accijnsverhoging
Geachte heer Wiebes, Namens de gezamenlijke provincies vraag ik uw aandacht voor het volgende. Sinds januari is in het kader van het Belastingplan 2014 de accijnsverhoging op brandstof en alcohol van kracht. Het kabinet ging bij invoering van de maatregel ervan uit dat deze nagenoeg geen grenseffecten zou hebben. In een grenseffectentoets in opdracht van de provincie Limburg (april 2013) is al gewezen op het feit dat een verhoging van de accijnzen leidt tot een verschuiving van werken en winkelen naar de buurlanden. Provincies signaleren nu, na invoering van de maatregel, in de praktijk dat de verkoop van brandstof en alcohol in Nederland aanzienlijk daalt, terwijl de omzet in Duitsland en België toeneemt. Met het oog hierop vragen wij u o m : 1.
de accijnsverhoging in februari reeds te evalueren op basis van de accijnsopbrengsten van januari;
2.
op korte termijn maatregelen te treffen, indien blijkt dat sprake is van forse negatieve effecten op de economie van de grensregio's.
We vertrouwen erop dat u adequaat zult reageren en zijn graag bereid tot nadere toelichting. Een eensluidende briefis eveneens verzonden aan de ministers van Economische Zaken en Buitenlandse Zaken.
Inlichtingen bij Doorkiesnummer Bijlagen
: m e v r o u w d r s . Eveline W.H.C, de Graaff : ( 0 7 0 ) 8 8 8 12 16 : geen
Een afschrift van deze brieven is ter kennisneming verzonden aan de voorzitter en leden van de vaste kamercommissies voor Economische Zaken, Buitenlandse Zaken en Financiën van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Mat vriendelijke groeten, ITORPROVINCIAAL OVERLEG
drs. G. Beukema, algemeen directeur
Ifea^SajëM^^MifeJiMgliaaiigj^^aJi^^ .
p
■
^
-
4i
=^-"
/^ groningei ■flf
• . ■
. . . .
.
^
's*, r lïriiïöfjivrsj Martinikerkhof 12
Aan de staatsecretaris van het Ministerie van Financiën, de heer ir. E.D. Wiebes MBA Postbus 20.018 2500 EA DEN HAAG
■ilIïJil-'IS Postbus 610 9700 AP ] Groningen
/tciirrjjL- rtcainra
illu.'
050 316 49 II
. C-rEï:-:rfi V >{»■ oso 316 49 33 Datum . I Briefnummer Zaaknummer Behandeld door Telefoonnummer Antwoord op Bijlage Onderwerp
- a APR. 2014 2014-11.899/15/A.II, ECP 503706 Reerink J.G. (050)316 4366
Motie over de effecten van accijnsverhogingen in relatie tot de Groningse economie
Geachte heer Wiebes, Op 6 februari 2014 hebben Provinciale Staten van Groningen een motie inzake de Effecten Accijnsverhoging aangenomen. En afschrift hiervan doen wij u hierbij toekomen. De Eerste kamer heeft in december 2013 ingestemd met het belastingplan 2014. Eén van de gevolgen hiervan is dat de accijnzen op brandstof en alcohol zijn verhoogd. Naar verwachting zullen deze verhogingen leiden tot lagere verkopen van brandstof en alcohol bij ondernemers uit de Nederland-Duitse grensstreek. Ook in de provincie Groningen zal dat, op basis van ervaringen uit het verleden, het geval zijn. Dit is des te schrijnender gezien de in het recente verleden al zware economische klappen die de regio heeft opgelopen. Wij zijn de mening toegedaan dat er voor ondernemers een gelijkwaardeig speelveld op belastinggebied in Nederland en Duitsland dient te zijn, zodat er sprake kan zijn van eerlijke concurrentie. Aangezien alleen al de voorlopige cijfers aangeven dat de gevolgen van de accijnsverhoging negatief zijn, is het gewenst dat zo snel mogelijk na invoering van de verhoging inzicht wordt gekregen in de werkelijke gevolgen van de genoemde aaijnsverhogingen. Wij verzoeken u dan ook de door u toegezegde evaluatie zo snel mogelijk uit te voeren, en mochten deze daadwerkelijk negatief uitvallen voor de grensregio's vezoeken wij u matregelen te nemen die deze negatieve effecten compenseren. Hoogachtend, Gedeputeerde Staten van Groningen:
, voorzitter.
, secretaris.
06-HB-SG-001
De proytncie Groningen vverkt volgens norman d(e Kïjn yastgeleg.':^ In e&n harsdvest voor die.-ïstvcf lansng. Dit hancSvesl vindt u op oma web.»'»» of kunt v. cipvragi'ri bij 39 atilBling Comir.unicatiis en Kabinet Publielrsvooriichljric;: flSfi 3164160
/p^l-
Onderzoek brandstofmonitor, JANUARI 2014 -kernuitkomsten- , bij persbericht d.d. 7-2-2014
Inleiding BOVAG en NOVE hebben een grootschalige steekproef gedaan onder de 4.155 Nederlandse tankstations^ Dit naar aanleiding van de indexatie plus accijnsverhogingen^ per 1 januari 2014, en de effecten die dat heeft op de brandstofverkoop in Nederland en de weglek naar vooral Duitsland en België. Hieronder is de weergave van de aanpaker\ de kernuitkomsten Man dit kwantitatieve onderzoek op basis van de gegevens van bijna 600 Nederlandse tankstations, zowel in de grensstreek als niet-grensstreek ('Overig Nederland'), zowel snelwegstations als stations op het onderliggende wegennet en zowel bemande als onbemande stations. Aanpak Afzet- en omzetonderzoek onder tankstationondernemers in geheel Nederland, zowel uit de grensstreek^ als de rest van Nederland. Beide groepen zijn even belangrijk, om een inzicht te verkrijgen hoe de grensstreek zich verhoudt ten opzichte van heel Nederland en andersom. De omzetgegevens zijn aangeleverd door leden van BOVAG, NOVE en met medewerking van enkele oliemaatschappijen. Er is gevraagd, naast de ligging van het station, naar de hoeveelheid brandstofliters (Euro95, Diesel en LPG) en omzet van de shop en separaat daarvan de omzet van tabak, over de betreffende maand in 2014, 2013 en 2012. Respons, datacontrole en weging De respons komt uit op 575 tankstations (n=575), waarvan valide liter- en omzetgegevens zijn aangeleverd. Van de 575 onderzochte tankstations zijn er 130 gevestigd op maximaal 5 kilometer van de Belgische of Duitse grens; 240 onderzochte pompen zitten binnen 20 kilometer van de grens (inclusief de eerder genoemde 130). De overige 335 tankstations bevinden zich in de rest van Nederland met voldoende geografische spreiding over de provincies. De data zijn regel voor regel gecontroleerd op niet-logische of foutieve opgave van gegevens". Voorts is om een goed totaalbeeld te krijgen de re5/7on5 vergeleken en statistisch gewogen met de verhouding grensstations/niet-grensstations èn snelweg/niet-snelwegstations van de totale Nederlands populatie tankstations.
Kern uitkom sten: a. Procentueel verschil in verkochte liters in januari 2014 ten opzichte van januari 2013. Afstand t o t de grens:
Locatie: Diesel (liters) LPG (liters) Benzine (liters) Tabak (omzet) Shop (omzet, ex. tabak)
Max. 5km
Max. 20km
Heel NL*
-23,9% -27,1% -13,4% -20,4% -8,2%
-16,9% -18,0% -10,5% -19,0% -11,7%
-10,6% -18,7% -3,7% -11,8% -8,3%
'gewogen naar verhouding van totale Nederlandse populatie tankstations verdeeld over grensregio (< 20 km.) en overig Nederland.
Stand per 1 jan. 2014, bron: Petrolview De Rijksoverheid indexeerde (verhoogde) de accijns van alle motorbrandstoffen per 1 jan. 2014 met 1,7%, en verhoogde voor diesel en LPG de accijns met 3 en 7 cent.
3
Voor de grensstreek\% zowel een 'enge' definitie gehanteerd, te weten maximaal 5 km. van de grens, als een 'ruimere' definitie van maximaal 20 km. van de grens. Alles op basis van 4-cijferige postcodes, waarbij tevens geheel Zuid-Limburg en Zeeuws-Vlaanderen als grensstreek meetelt. Zodoende valt een heel aantal middelgrote Nederlandse steden deels of geheel in de grensstreek. Cases/stations die in welke richting dan ook niet-logische (b.v vertypingen in de opgave) of ontbrekende gegevens hebben aangeleverd, zijn verwijderd uit de database en dus niet meegenomen in de analyse.
^
b. Literverlies,
januari 2014 versus januari 2013
In heel Nederland werd afgelopen maand januari 2014 bijna 90 milioen liter minder benzine, diesel en LPG getankt dan in januari 2013. Dat aantal liters is als volgt verdeeld over de drie bandstoffen (derde kolom): Totale literafzet januari 2013, januari 2014 januari 2013*
januari 2014
verschil in liters
Euro95
437.000.000
420.852.301
16.147.599
Diesel
597.000.000
533.425.434
63.574.566
45.000.000
37.403.583
8.596.417
1.080.000.000
991.581.317
LPG Totaal
;.. ,
88,318.683;
Bron: CBS, Statline, 2014
c. Accijnsverlies,
januari 2014 versus januari 2013
De 90 miljoen (88,3) minder liters leidt met de volgende accijnstarieven tot de biina 45 milioen minder aan acciinsinkomsten, als volgt verdeeld over de brandstoffen.
verschil in liters
accijnsverlies januari 2014
accijnstarief*2014
Euro95
16.147.699
€ 0,75924
€ 12.259.979
Diesel
63.574.565
€ 0,47776
€ 30.373.385
8.596.417
€ 0,18400
LPG Totaal
ƒ ,88:318.683
€ 1.581.741 ■
€44.215.105
Exclusief de COVA-voorraadheffing van 0,8 eurocent per liter.
d. Btw-verLies,
januari 2014 versus januari 2013
Om tot het verlies aan Btw te komen, is gerekend op basis van de hieronder vermelde gemiddelde Nederlandse brandstofprijzen van het CBS (o.b.v. Travelcard data) over de maanden januari 2013 en januari 2014. Op basis van die prijzen zijn ook de Btw-bedragen per liter afgeleid: Gem. literprijs januari 2013*
Gem. literprijs januari 2014*
BTW-bedrag 2013
BTW-bedrag 2014
Euro95
€ 1,742
€ 1,589
€ 0,302
€ 0,293
Diesel
€ 1,451
€ 1,431
€0,252
€ 0,248
LPG
€ 0,793
€ 0,823
€ 0,138
€ 0,143
Bron: CBS, Stathne, 2014
In januari 2014, gebruik makende van de eerder berekende literverlies en bovenstaande Btw-bedragen per liter, komt het Btw-verlies uit op circa 20 miljoen euro. Bij deze berekening is rekening gehouden met het aandeel zakelijke rijders dat Btw terugvraagt per type brandstof en dus zijn die aandelen m'etm het verlies opgenomen: verschil in liters
verschil liters x Btw
Euro95
15.147.699
4.732.859
Diesel
53.574.566
15.791.221
8.595.417
1.227.626
88.318.583
21.751.715
LPG Totaal
