RadboudRechten magazine voor alumni van de faculteit der rechtsgeleerdheid
RadboudRechten
april 2011
april 2011
vooraf Colofon ‘Radboud Rechten’ is een uitgave van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Radboud Universiteit Nijmegen en wordt verspreid onder alumni en masterstudenten van de faculteit. Redactie drs. Anouk Kerkhof drs. Grietje Wittekamp mr. Natascha Heyster drs. Antal Putman (eindredacteur) Redactieraad prof. mr. Martin-Jan van Mourik prof. mr. Paul Bovend’Eert mw. mr. Marianne van den Bosch mw. mr. Louk Hermans-Brand prof. mr. Corjo Jansen Ontwerp Deel 2 ontwerpers, Nijmegen Fotografie Herbert van de Sluis Harm Derks Gerard Verschooten Bert Beelen Jan van Teeffelen Ger Loeffen Druk Drukkerij Efficiënt, Nijmegen Informatie voor alumni of wilt u reageren op dit
agenda
Nijmeegse coryfeeën
Exclusieve geschenken
De alumnus die het hart op de juiste plaats heeft, is steeds benieuwd of een autoriteit of andere spraakmakende persoon (ooit) in Nijmegen gestudeerd heeft. Niet altijd roept een bevestigend antwoord vreugdetonen op, maar als het gaat om een jurist pleegt dat wel het geval te zijn. Het was dan ook te verwachten dat het symposium dat op 25 februari 2011 werd gehouden ter gelegenheid van de tachtigste verjaardag van oud- premier Dries van Agt een stampvolle aula trok. Dat had ‘onzen Dries’ zeer verdiend, ook al omdat hij bij voortduring blijk geeft van zijn warme sympathie voor onze faculteit. Opmerkelijk is dat (ook) het Nijmeegse strafrecht buiten de stadsgrenzen zo goed scoort. Van Agt was hoogleraar strafrecht, evenals de president van de Hoge Raad, Geert Corstens. En dan hebben we nog oud-medewerker Jan Watse Fokkens als de procureurgeneraal bij de Hoge Raad en Herman Bolhaar als voorzitter van het College van procureurs-generaal van het Openbaar Ministerie. En het kan niet op, want onlangs las u in de krant dat Ybo Buruma de faculteit gaat verruilen voor de Hoge Raad. Nijmeegse coryfeeën maken ons trots! De voorbereidingen voor het nieuwe faculteitsgebouw, dat in 2014 gereed moet zijn, vorderen voorspoedig. Het gebouw wordt gesticht op het ruime parkeer terrein bij de aula, hetgeen de parkeerlustige alumnus hinder zal opleveren. Maar in 2014 rijdt hij soepel de grote parkeergarage in, die onder de faculteit wordt gesitueerd. In dit nummer van ons magazine leest u meer over plannen die met de nieuwbouw samenhangen, waaronder de start van de Club van 2014.
Wilt u een uniek aandenken aan uw faculteit? Speciaal voor alumni zijn enkele bijzondere geschenken ontwikkeld:
Heeft u een vraag over activiteiten
Martin-Jan van Mourik, alumnidecaan
Lustrumboek ‘Meesterlijk Nijmegen’ (20 euro, incl. verzendkosten)
Facultaire manchetknopen (25 euro, incl. verzendkosten)
Koffiemok I love Law (7,50 euro, af te halen bij de faculteit)
Schrijfset I love Law
[email protected]. Dit magazine is zo zorgvuldig mogelijk samengesteld. Aan de inhoud kunnen geen rechten
In korte tijd juridische kennis opfrissen en aanscherpen Deze geschenken zijn uitsluitend te koop bij de rechtenfaculteit. De opbrengst komt ten goede aan de Stichting Rechtenalumni Nijmegen. Deze stichting is opgericht met als doel financiële steun te verlenen aan de faculteit en haar studenten. Uit deze middelen ontvangen jaarlijks circa 20 studenten een financiële bijdrage om hun studieverblijf in het buitenland mogelijk te maken.
Bestellen? U kunt de geschenken bestellen door een e-mail te sturen aan
[email protected]
worden ontleend. Eventuele op- of aanmerkingen kunt u richten aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid.
3 4 6 8 Ybo Buruma 10 nieuws 12 postacademisch 13 cursussen 14 onderzoek 16 terugblik alumni-activiteiten
Op woensdag 8 juni wordt de jaarlijkse prof. mr. W.C.L. van der Grintenlezing voor de negende keer uitgesproken. Publicist prof. dr. Paul Scheffer verzorgt de lezing met als titel ‘De open samenleving en haar gelovigen’. Scheffer was de aanjager van een groot maatschappelijk debat in 2000 over wat hij noemde ‘het multiculturele drama’. In zijn gelijknamige essay liet hij zien hoezeer er in Nederland langs elkaar heen wordt geleefd. In 2007 schreef hij ‘Het land van aankomst’, een boek over de manier waarop immigratie onze wereld verandert. De lezing begint om 15.30 uur en is gratis toegankelijk voor alumni. Aanmelden kan door een email te sturen naar Vandergrintenlezing@ jur.ru.nl of met de bon op deze pagina.
Op verzoek: nieuwe Bijspijkercursussen van start
Inhoud agenda
Paul Scheffer verzorgt Vierde onderwijs-golfdag Van der Grintenlezing in zicht Op 17 juni vindt de vierde editie plaats van de onderwijs-golfdag voor alumni. Plaats van handeling is opnieuw de golfbaan ‘Het Rijk van Nijmegen’ te Groesbeek. In de ochtend kunt u deelnemen aan een Actualiteitencursus Burgerlijk recht (3 NOvA-punten) of een cursus ‘Huwelijkse voorwaarden en testamenten’ (3 KNB-punten). ’s Middags wordt een golftoernooi gespeeld of kunt u kennismaken met de beginselen van de golfsport tijdens een 3 uur durende clinic. Na afloop van de golfactiviteiten vindt een gezellige borrel en diner plaats met alle deelnemers en (oud-)hoogleraren. Het CPO biedt mooie prijzen aan de winnaars aan. Meld u aan via de bon op deze pagina of kijk op www.ru.nl/ rechten/alumni voor meer informatie.
(ballpoint en vulpotlood met gravure) in metalen cassette (7,50 euro, incl. verzendkosten)
magazine? Stuur dan een e-mail naar alumni-officer drs. Anouk Kerkhof:
RadboudRechten
nieuw gebouw
Van september tot en met november 2011 kunt u in een kort tijdbestek uw juridische kennis van het burgerlijk recht, arbeidsrecht en ondernemingsrecht opfrissen en aanscherpen. De Bijspijkercursussen zijn vooral gericht op herintreders op de juridische arbeidsmarkt of juristen die thans vooral in andere rechtsgebieden gespecialiseerd zijn. Hoogleraar Burgerlijk recht Steven Bartels: “Tijdens de bijspijkercursus worden de belangrijkste onder werpen van het burgerlijk recht behandeld. De cursus stelt de deelnemers in staat om weer aan te haken bij het hedendaagse privaatrecht. Bij de cursus 2009 viel mij op dat alle deelnemers zeer gemotiveerd waren en veel praktische vragen stelden.” U volgt onderwijs op masterniveau, in een kleine groep en aan de hand van casuïstiek. Aan de cursussen zijn geen NOvA- of KNB-punten verbonden. Een aantal deelnemers uit de eerste lichting gaf aan de cursus te volgen met oog op een (door)start van een juridische functie. Drie van hen hebben na de cursus inderdaad een andere baan gevonden. Alumna Yvonne Hinnen: “Ik ben met de cursus gestart om mijn kans te vergroten weer in een juridische functie aan de slag te gaan. Een carrière-switch zou je het kunnen noemen; een combinatie maken met mijn juridische kennis en vastgoed in de meest brede zin. Na twee bijeenkomsten had ik al het gevoel op de goede weg te zitten.” Op www.ru.nl/rechten/alumni vindt u informatie over de cursussen en meer ervaringen van oud-cursisten. Aanmelden kan via deze website of de bon op deze pagina.
Activiteiten agenda Woensdag 8 juni Van der Grintenlezing Vrijdag 17 juni Onderwijs-golfdag Vrijdag 9 september Terugkomdag met juridisch dictee September-oktober Bijspijkercursus Privaatrecht
Zaterdag 1 oktober Bijeenkomst Reünistenkring Rechten. Oktober- November Bijspijkercursus Arbeidsrecht Vrijdag 18 november Actualiteitencursussen November Bijspijkercursus Ondernemingsrecht
Meer informatie of online aanmelden? www.ru.nl/rechten/alumni. Kruis de activiteit(en) aan en vul onderstaande gegevens in: Naam Adres Postcode en plaats E-mailadres Deze bon kunt u in een ongefrankeerde envelop sturen naar: Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Alumnizaken, Antwoordnummer 1908, 6500 VC Nijmegen
www.ru.nl/rechten/alumni 2
3
RadboudRechten
april 2011
april 2011
alumni-activiteiten
RadboudRechten
Goed en kwaad in het leven van een oud-hoogleraar strafrecht Tijdens het symposium voor Dries van Agt op 25 februari hield hoogleraar Strafrecht Ybo Buruma een voordracht over de periode waarin Van Agt aan de faculteit werkzaam was als hoogleraar Strafrecht. Dit artikel is een samenvatting hiervan. “De duur van het hoogleraarschap van Van Agt is niet buitensporig lang geweest: ongeveer 3 jaar, een termijn die hem zelf de geestige uitdrukking ‘een bloempje in de knop gebroken en in de ochtend van zijn bloei vergaan’ ontlokte. Een kortstondig moment in een turbulent leven waar hij evident waarde aan hecht getuige zijn nog immer frequente verschijning bij facultaire hoogtijdagen. Dit hoogleraarschap viel samen met een knooppunt in de strafrechtelijke cultuurgeschiedenis. Van Agt was hoogleraar op het moment dat het straf recht afscheid nam van een door zedelijkheid en paternalisme gekenmerkt tijdvak en toetrad tot een tijd van individuele vrijheid en ontzuiling. Dit is terug te zien in zijn werk als hoogleraar.
Nijmegen en Amsterdam Op 9 maart organiseerde de faculteit haar jaarlijkse alumniborrel in Amsterdam. Circa 30 alumni kwamen bijeen in café Oliver’s om het Nijmeegse netwerk te onderhouden.
Alumni samen op Curaçao Rector magnificus Bas Kortmann, decaan Paul Bovend´Eert en directeur Stichting Rechtenalumni Nijmegen Louk HermansBrand waren in april voor onderwijsaan gelegenheden op Curaçao aanwezig. Reden voor hen om enkele tientallen alumni persoonlijk welkom te heten en hen uit te nodigen voor een borrel. Op 24 maart kon men in het Avila Beach Hotel herinneringen aan de faculteit ophalen en tegelijkertijd het netwerk op de Antillen vergroten. Foto’s van deze bijeenkomst vindt u op www.ru.nl/rechten/alumni
4
Symposium voor Dries van Agt drukbezocht In februari bereikte alumnus Dries van Agt de leeftijd van 80 jaar. De faculteit bood hem ter ere van deze feestelijkheid een symposium aan op 25 februari. Emeritushoogleraar Teun Struycken bekleedde de rol van dagvoorzitter in een overvolle aula: ruim 350 personen, vooral alumni, woon den de bijeenkomst bij. Decaan Paul Bovend’Eert heette iedereen van harte welkom, in het bijzonder alle aanwezige jaargenoten van Van Agt. Het betoog ‘Goed en kwaad in het leven van een oudhoogleraar Strafrecht’ door hoogleraar Strafrecht Ybo Buruma viel goed in de smaak, evenals de lezing ‘Premier bij verrassing. Dries van Agt in de politieke arena’ door Theo van den Berg, hoogleraar aan de Universiteit van Maastricht. Enige persoonlijke herinneringen aan
de student Van Agt werden opgehaald door emeritus-hoogleraar Sjef Maeijer. Na afloop werden veel oude contacten weer aangehaald tijdens de borrel.
Lees ook op pagina 5 een samenvatting van de voordracht van Ybo Buruma over hoogleraar Van Agt.
In 1968 bijvoorbeeld presenteerde Van Agt een preadvies met de titel ‘De functie van de wetgever met betrekking tot het normbesef’. Hij maakt onderscheid tussen twee vragen: welke houding moet de overheid bij de vorming van recht innemen tegenover opvattingen over toelaatbaar en ontoelaatbaar handelen die in de samenleving bestaan? En in hoeverre kan de overheid met zijn rechtsvorming die opvattingen feitelijk beïnvloeden? Over de eerste vraag meende zijn voorganger Van Eck dat de wet als baken voor ethisch bewustzijn moest fungeren. Zo niet Van Agt, die dichter blijft bij wat leeft in de samenleving. Hij schrijft: “Wanneer de wetgever een strafsanctie schept om de burger in te scherpen dat zeker gedrag zedelijk kwaad is, veroorlooft hij zich een ingreep in de gewetensvorming en tast hij de vrijheid aan naar eigen overtuiging te leven. (…) Maar kan het leven van de mens niet eerst dan zedelijk goed zijn, wanneer het in vrijheid vorm krijgt? De wetgever moet, meen ik, ten aanzien van die vrijheid schroom vallig zijn. (..) De grenzen van de door de wetgever te respecteren menselijke vrijheid liggen daar, waar een gedrag onduldbare hinder toebrengt aan een rechtsgenoot”. Dit citaat is niet van een D’66er of een andere liberale variant, maar de latere leider van het CDA. Van Agt was geen zedenpreker, maar de tijd veranderde zo snel en de collectieve vrijheidslievendheid en het emancipatiestreven waren zo groot dat het feit dat hij oog wilde houden voor wat we nu aanduiden als de waardigheid van het onvolkomen leven als bekrompen konden worden weggezet. Wat leert een terugblik op veertig jaar geleden ons nu? Allereerst herinnert het werk van Van Agt ons eraan dat we niet te veel van het vermogen van de wet als instrument om te veranderen moeten verwachten. Het besef dat het strafrecht niet alles vermag, is kenmerkend voor het breukvlak van de pater nalistische overheid van de jaren ‘50 en de emanciperende samenleving van de jaren ‘70. Toch streeft Van Agt naar het behoud (en later het reveil) van het maatschappelijk streven naar een zedelijke samenleving.
Ik zeg het dubbelop om de tegenstelling tussen door de overheid afgedwongen zedelijkheid en zedelijkheid vanuit de samenleving goed tot uitdrukking te brengen. Het verschil tussen die twee domeinen spreekt nu niet meer vanzelf. Ten tweede blijkt dat Van Agt als wetenschapper beduidend minder conservatief was dan hij in de latere beeldvorming leek. Het is hooguit de stijl waarmee hij zijn opvattingen – optornend tegen barre tegenwind – kan verbreiden die de associatie met een prediker opriepen. Zijn standpunt over abortus was als ik het goed zie vanwege het recht op leven van de ongeborene terughoudender dan zijn opmerkelijk progressieve standpunt over de bewust gekozen dood. In beide opvattingen kunnen we een voorafschaduwing ontwaren van een denken dat nu wordt gebaseerd op het begrip menselijke waardigheid. We zien echter dat op het breukvlak van twee tijdperken een gematigd veranderingsgezind geleerde kan worden ingehaald door het enthousiasme van de menigte. Dat heeft iets moois vanuit een democratisch gezichtspunt, maar ook iets griezeligs vanuit een gezichtpunt dat meer hecht aan de rede dan aan de opgewonden tijdgeest. Dat brengt me op het derde punt. Het leven van Van Agt leert dat de hoogleraar van de minister verschilde. De mate waarin was afhankelijk van het onderwerp. Dat handhaving geen frustratie teweeg moet brengen – zoals de hoogleraar schreef – was een in die tijd breed gedeeld standpunt dat goed aansloot bij de latere opvattingen van de minister. Maar het abortusstandpunt en de ideeën over internationale samenwerking pakten wat anders uit. Natuurlijk kan een hoogleraar die tot een ander ambt geroe pen wordt niet altijd vasthouden aan de keuzes die hij eerder maakte. Maar achter de formele incompatibiliteit schuilt ook iets diepers. Zo heeft Van Agt tijdens zijn ministerschap natuurlijk gemerkt hoezeer een goed onderbouwd standpunt kan botsen met oprechte maar onaangenaam hevige gevoelens van diegenen die door een ministeriele beslissing worden getrof fen. Ik doel op iets wat een hoogleraar niet noodzakelijk beseft: spanning tussen wat rationeel en functioneel noodzakelijk is en het oog voor de grote emoties van de medemens. Zowel bij de Drie van Breda, als bij Bloemenhove als bij de gijzelingen stond Van Agt als functionaris oog in oog met diepe hartstochten. Daar kan een hoogleraar zich niet op voorbereiden, maar ik meen dat Van Agt steeds die ogen en die neuzen aan de andere kant heeft gezien. De hoogleraar Van Agt had een goed gevoel voor de belangrijke verande ringen van zijn tijd. Goed en kwaad zijn begrippen waar een samenleving in de loop van tijd anders over gaat denken, maar individuen bewonderen wij als zij hun wetenschappelijk vernuft en hun politieke tact ten toon weten te spreiden op een wijze waarin een zekere standvastigheid ten aanzien van hun opvattingen over goed en kwaad is te bespeuren.”
5
RadboudRechten
april 2011
april 2011
Nieuw gebouw met veel licht en ruimte De nieuwe rechtenfaculteit wordt een gebouw dat past binnen het landschap van de campus, met veel glas in
“2014 is een magisch en bij civilisten tot de verbeelding sprekend jaartal” club van
2014
de gevels om te genieten van de omgeving. Architectenbureau Benthem en Crouwel tekent voor het ontwerp. Een rechtenfaculteit moet, volgens architect Joost Vos, iets voornaams en tegelijk ingetogens hebben. Met de beelden van de groene campus van Harvard in het achterhoofd werd een compact uitziend gebouw ontworpen. Van buitenaf lijkt het uit drie lagen te bestaan, maar eigenlijk is het veel groter. Met zes verdiepingen, een parkeergarage met 325 plekken, een auditorium met plaats voor ruim 500 studenten, een bibliotheek in het hart van het gebouw en een restaurant met een groot terras op het zuidwesten kan de faculteit de komende jaren vooruit. De ‘overstekken’, uitstekende delen van 3,5 meter lang, zorgen voor een voorname uitstraling en weer kaatsen het licht dieper het gebouw in.
Verbinding Eind 2011 start de bouw, waarschijnlijk kan het gebouw eind 2013 in gebruik worden genomen. Met het nieuwe gebouw start de eerste fase van de vernieuwing van de zuidflank van de campus. Decaan Paul Bovend’Eert legt uit dat de keuze is gevallen op het plan van Benthem Crouwel omdat zij de beste aanzetten geven voor de fase van herontwikkeling van het terrein. “Het gebouw manifesteert zich niet als een solitair project, maar legt de verbinding tussen het Spinozagebouw, het Bestuursgebouw en de Aula.”
Duurzaam De compactheid van het gebouw, de klimaatregulerende functie van de overstekken en wintertuin en het materiaalgebruik maken het gebouw ‘duurzaam’. Het ontwerp scoort ‘excellent’ op de belangrijkste standaardscore voor duurzaamheid van gebouwen.
RadboudRechten
Draagt u ook een steentje bij aan het nieuwe gebouw? Club van 2014 Het nieuwe faculteitsgebouw wordt echt iets om trots op te zijn. Maar door de forse bezuinigingen op het onderwijs moet de faculteit scherp letten op de uitgaven. Vanuit de eigen middelen kan de basisinrichting worden gerealiseerd, maar voor enkele extra studiefaciliteiten – juist de zaken die de faculteit meer glans geven – doen we een beroep op de gehele facultaire gemeenschap. Ook u kunt uw steentje bijdragen, door nu lid te worden van de Club van 2014. De Club van 2014 bestaat uit alumni die de faculteit en haar studenten willen steunen. De opbrengsten komen direct ten goede aan de volgende studiefaciliteiten: • de inrichting van de Rota-zalen (onder meer opnameapparatuur om presentatievaardigheden te oefenen); • extra scriptiewerkplekken; • uitbreiding van de collectie van de bibliotheek. U kunt zelf kiezen waarvoor uw bijdrage is bestemd.
“Tijdens een hooglerarenlunch in 2010 deelde de toenmalige decaan, Corjo Jansen, mede dat de nieuwbouw van de rechtenfaculteit eind 2013 zou worden opgeleverd en dat dan ook de feestelijke opening van ons nieuwe optrekje zou kunnen plaatsvinden. Toen ik – een civielrechtelijke dwang neuroot – dit hoorde, maakte een zekere vertwijfeling zich van mij meester. Het zal toch niet waar zijn dat het bestuur van een juridische faculteit, waarin van oudsher het burger lijk recht een belangrijke plaats in de rechtenstudie inneemt, besluit de nieuwbouw in 2013 te openen, terwijl een mooier alternatief voorhanden is, te weten het magische en bij civilisten tot de verbeelding sprekende jaartal 2014! Dit behoeft enige toelichting, omdat niet iedereen op de hoogte is van de betekenis van dit getal. Artikel 2014 lid 1 BW (oud) luidt als volgt: ‘Met betrekking tot roerende goederen, die noch in renten bestaan, noch in inschulden welke niet aan toonder betaalbaar zijn, geldt het bezit als volkomen titel’. Deze bepaling is de voorgangster van het huidige artikel 3:86 lid 1 BW, dat een derde te goeder trouw onder omstandigheden beschermt tegen de beschikkings onbevoegdheid van zijn rechtsvoorganger. Vandaar mijn dringende oproep aan het faculteitsbestuur: open het nieuwe gebouw niet vóór 2014, al was het alleen maar om mij slapeloze nachten te besparen! Alleen bij opening in 2014 heeft de nieuwbouw een ‘volkomen titel’. Dat pleziertje wil het faculteitsbestuur vast wel gunnen aan iemand wiens studieboek een ISBN heeft, waarvan de laatste vier cijfers zijn (u raadt het al): 2014!” Namens de Club van 2014, André Nuytinck hoogleraar burgerlijk recht
Wat krijgt u als lid van de Club van 2014? In 2014 wordt u uitgenodigd voor de feestelijke opening van het nieuwe gebouw. Verder komt uw naam op het Club van 2014-paneel in het nieuwe gebouw. Ook ontvangt u geregeld een update over de nieuwbouw. Ten slotte krijgt u de Club van 2014-ansicht kaartenset. Maar het belangrijkste is: u draagt bij aan het realiseren van onze visie om een topinstituut te zijn voor juridisch onderwijs en onderzoek. Zodat in de toekomst nog vele generaties kunnen studeren aan een faculteit van hoog niveau. U bent al lid voor 20,14 euro per jaar. Het lidmaatschap duurt vier jaar, van 2011 tot 2014.
Lid worden? U wordt lid van de Club van 2014 door de machtiging retour te sturen die u aantreft bij de brief die bij dit magazine is bijgesloten. Wilt u meer weten of heeft u een vraag? Ga naar www.ru.nl/clubvan2014 of neem contact op met Anouk Kerkhof (Alumnizaken rechtenfaculteit): (024) 361 11 60.
6
7
april 2011
Ybo Buruma vertrekt naar Hoge Raad
Onderzoek
betrokken dan ik gewend was. Daar moest ik aan wennen. Tegelijkertijd was men ook toen al minder
“Als ik zie hoe hard collega-hoogleraar Piet-Hein van Kempen bezig is met het maken van onder zoeksplannen, dan denk ik wel eens dat ik daarin tekort ben geschoten. Ik vond het mijn taak om zelf onderzoek te doen en daarover te schrijven, maar tegenwoordig wordt een hoogleraar eigen lijk geacht vooral plannen te maken om anderen in staat te stellen onderzoek te doen. Ik zal voor het NJB blijven schrijven. In de rechts geleerdheid is er een traditie dat de professionele elite – de hoogste rechters en de beste advocaten - ook wetenschappelijk werk verrichten. Geert Corstens, mijn voorganger als hoogleraar en mijn huidige collega’s Machielse en Vegter, beiden advocaat-generaal bij de Hoge Raad, doen dat ook. Verder heb ik nog een aantal sterke promovendi die ik blijf begeleiden.”
formeel: er heerste een gezellige sfeer.” Ybo Buruma blikt terug op zijn benoeming als hoogleraar
Vorming van het recht
Straf- en strafprocesrecht in 1995 en zijn werk aan de faculteit, en kijkt vooruit naar zijn overstap
In september treedt Buruma in dienst van de Hoge Raad. Wat maakt de functie van raadsheer bijzonder? “In de Hoge Raad draag ik zelf directer
“De faculteit moet die unieke sfeer, een mengeling van familiegevoel en hartelijkheid, zien te behouden” “In Nijmegen voelde ik me eigenlijk gelijk thuis. De faculteit was veel hechter en meer op elkaar
naar de Hoge Raad. 8
“De universiteit is een bijzondere plek. Ik heb mooie herinneringen aan het onderwijs. Eén van de hoogtepunten was een bijeenkomst die kort na de moord op Van Gogh was georganiseerd door de onaannemelijke combinatie van Carolus Magnus, de Moslim Studenten Vereniging en de Juridische Faculteitsvereniging. In de afgeladen zaal zaten ballen, meisjes met hoofddoeken en ook enkele imposant kaalhoofdige jongemannen. Een Marokkaans ogende man vertelde dat de situatie er niet leuker op was geworden. Een grote kerel met een Lonsdale sweater – dat merk had in die dagen een ‘rechts’ imago – stond op en draaide zich naar de Marokkaan toe. Hij zei: ‘Weet je wat jouw probleem is?’ Hij liet een dreigende pauze vallen. ‘Dat ze jullie altijd moeten hebben. En dat heb ik nou ook altijd’. Die laatste zin: geweldig. Toen dacht ik: hier is de universiteit voor gemaakt. De plek waar totaal verschillende werelden elkaar ontmoeten. Natuurlijk was lang niet iedereen het overal over eens, maar men luisterde heel goed naar elkaar – juist nu het echt ergens over ging.”
bij aan de vorming van het recht dan als hoog leraar en annotator in de NJ. Die uitleg kan – net als andere wetenschappelijke artikelen - van invloed zijn op de latere rechtspraak, maar toch altijd indirect. Als raadsheer kan ik het nu zelf gaan doen tezamen met de collega’s. Dat vergt een combinatie van ambachtelijke juridische precisie en een open oog voor de grotere gevol gen van het ingenomen standpunt. Dat lijkt me prachtig.”
RadboudRechten
Sfeer “De faculteit heeft me zoveel gegeven. Ik wens haar bovenal het behoud van de geweldige sfeer –mengeling van katholiek familiegevoel en Bourgondische hartelijkheid. In die sfeer gedijt vertrouwen in elkaars talent, maar ook de vrolijke ernst die nodig is om elkaar op het rechte spoor te houden en het gevoel dat je samen sterk staat. Als die attitude deugt komen prachtonderzoek en prachtonderwijs vanzelf.”
Drijfveren Aandacht voor de drijfveren van de dader lopen als een rode draad door zijn carrière. “Ik vrees dat dit aspect minder een rol kan spelen als raads heer dan ik zou willen. Rechtspraak is bij de Hoge Raad in belangrijke mate een uitleg van wetgeving en toepassing van beginselen. Dat geeft minder ruimte dan een feitenrechter heeft, om de indivi duele eigenaardigheden van de persoon te laten meewegen. Ik vind het belangrijk dat rechters de ruimte nemen om die drijfveren van de dader in de overwegingen te betrekken, juist dat punt zal in mijn benadering van de lagere rechtspraak een rol spelen. Ik houd niet zo van de protocollisering die we in allerlei maatschappelijke domeinen tegenkomen. Toch lijkt dat vaak de veiligste weg en dat staat dan in de weg aan het billijke oordeel – terwijl de betrokkenen denken dat er niet naar hen is geluisterd. Die mogelijkheid om billijk te kunnen zijn, wil ik de feitenrechter graag geven.”
Prof. mr. Ybo Buruma is hoogleraar Straf- en strafprocesrecht. Zijn juridische loopbaan is gestart aan de Rijksuniversiteit Leiden waar hij zijn kandi daats rechten en doctoraaldiploma criminologie behaalde. Vervolgens werd in Utrecht zijn meesters bul behaald. Daarna volgde zijn promotie over ‘De strafrechtelijke handhaving van bestuurswetten’ in Leiden. Na een jaar militaire dienst werd de loopbaan voortgezet als onderzoeker bij de Nationale Ombuds man. Een functie als universitair hoofddocent Straf recht volgde tussen 1986-1995 in Leiden. In 1995 werd hij benoemd tot lid kernstaf Parlementaire Enquêtecommissie Opsporingsmethoden (commissie -Van Traa). In datzelfde jaar werd hij ook benoemd tot hoogleraar straf(proces)recht in Nijmegen. Hij was vanaf 1996 ook plaatsvervangend raadsheer aan het Gerechtshof Arnhem. Buruma adviseert de Nederlandse overheid regel
Hoogtepunten
matig. In 2008 leidde hij in de Eerste Kamer een
“Het is een gewetensvraag om hoogtepunten te benoemen. Op onderwijsgebied was een hoogtepunt dat de collegeserie van een master vak dat ik een jaar of tien heb verzorgd, werd uitgegeven in de cd-box ‘Schuld, boete, drama, risico’. Op het vlak van het onderzoek ben ik trots op een artikel over Dutch Tolerance in het vooraanstaande tijdschrift Criminology, maar ook op mijn werk als redacteur van het NJB. Buiten de wetenschap denk ik aan het werk in verband met betwiste veroordelingen zoals de commissie Posthumus.”
discussie tussen leden van de beide Kamers, het Europees parlement en wetenschappers over het belang van gegevensbescherming. In de media geeft hij vaak uitleg over gerechtelijke uitspraken. Buruma is lid van de Sociaal-Wetenschappelijke Raad van de KNAW. Tevens is hij voorzitter van de commissie Posthumus-II, de Commissie evaluatie afgesloten strafzaken. De bekroning op zijn werk volgt in 2011: hij wordt benoemd tot raadsheer bij de Hoge Raad der Nederlanden.
9
RadboudRechten
april 2011
april 2011
nieuws
Universitair nieuws Drie ton voor ontwikkeling digipoli taalen spraakpatiënten
Nieuwe 1-jarige masteropleiding Fiscaal recht
Vergroot uw fiscale expertise Wilt u als notaris/notarieel jurist uw kennis van het fiscaal recht verdiepen en uitbreiden? In Nijmegen kunt u in één jaar de master Fiscaal recht behalen. U krijgt grondige kennis van en inzicht in de belangrijkste terreinen van het belastingrecht. De opleiding stelt u in staat om veel voorkomende vragen op fiscaal terrein te beantwoorden en over complexe fiscale vraagstukken te adviseren. Daarbij komt de opleiding tevens ten goede aan de estateplanningspraktijk.
aws’ (LL.M) en ft, in combinatie dheid, ‘civiel rnaast toegang oepsopleiding Belastingadvi van academisch .
Master Fiscaal recht Faculteit der Rechtsgeleerdheid
De hoor- en werkcolleges worden gestructureerd aangeboden op de dinsdag en de donderdag. Dit maakt het eveneens mogelijk om het programma over een periode van twee jaar te spreiden.
Thema’s Tijdens de opleiding komen onder meer de volgende onderwerpen aan bod: • inkomsten- en vennootschapsbelasting • internationaal en Europees belastingrecht • formeel belastingrecht • omzetbelasting • overdrachtsbelasting • schenk- en erfbelasting. De opleiding wordt afgerond met het schrijven van een masterscriptie.
lastingadviseur, nst, fiscale dienst ringsmaatschap es, werkgevers een functie bij de erd op het terrein n deze opleiding en fiscaalweten universiteit.
vies contact op reau Onderwijs.
Diploma • Ben je geïnteresseerd in belastingrecht? • Wil je je kennis op dit gebied verdiepen en verbreden? • Wil je meer mogelijkheden op de arbeidsmarkt? Dan is de master Fiscaal recht misschien iets voor jou.
De opleiding biedt onder meer toegang tot het lidmaatschap en de beroepsopleiding van de Nederlandse Orde van Belastingadviseurs (NOB), de beroepsgroep van academisch geschoolde belastingadviseurs.
Meer weten en aanmelden? Kijk op www.ru.nl/fiscaalrecht. Voor inhoudelijke informatie
len,
kunt u contact opnemen met prof.mr. Gerard Meussen:
[email protected] of 06 307 340 55.
Notarieel recht op 1 in Master Keuzegids De Master notarieel recht in Nijmegen eindigt ver boven de andere notariële masters in de ranglijst van de Keuzegids Hoger Onderwijs 2011. Ook Nederlands recht en Internationaal & Europees recht doen het goed. Met 66 punten staat de master Notarieel recht overtuigend bovenaan de ranglijst masters Notarieel recht. Groningen staat met 56 punten op grote afstand op nummer twee. Enkele citaten uit de Keuzegids: “Voor Notarieel recht geldt Nijmegen als een echte aanrader.” “Nijmegen steekt uit boven de andere, met betrokken docenten die gemaakte tentamens
10
RadboudRechten
vlot nakijken.” De opleiding Nederlands recht eindigt als eerste van de reguliere universiteiten, alleen de OU scoort hoger. De opleiding Internationaal & Europees recht deelt een tweede plaats met Utrecht. “Zoek je een gewone doorstroommaster dan zijn Nijmegen en Leiden het overwegen waard.” “Studenten prijzen de docenten en voorzieningen in Nijmegen.”
Actualiteitencursussen Op vrijdag 18 november vinden de Actualiteitencursussen plaats. U kunt kiezen uit diverse rechtsgebieden; onder andere een cursus fiscale actualiteiten door prof. mr. Gerard Meussen of een actualiteitencursus personen- en familierecht, huwelijksvermogensrecht en erfrecht door prof. mr. André Nuytinck (beide 3 KNB/NovA-punten). Kijk op www.ru.nl/ rechten/actualiteitencursus of meld u aan met de bon op p 3.
Janneke Gerards benoemd tot hoogleraar Fundamentele rechten Met ingang van 15 februari 2011 is Janneke Gerards benoemd tot hoogleraar Fundamentele rechten aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Fundamentele rechten of grondrechten zijn rechten die individuen beschermen tegen ongerechtvaardigde (staats)interventie. Ontwikkelingen en fenomenen als een veranderende rol van de overheid, opschuiving of uitbreiding van beschermingssfeer van grondrechten, botsende grondrechten, Europeanisering en globalisering, raken aan diverse rechtsgebieden, leiden tot nieuwe onderzoeksvragen en vragen om heroriëntatie en regulering. Gerards zal hier als hoogleraar Fundamentele rechten een belangrijke rol in nemen. Daarnaast geeft ze onderwijs aan zowel bachelor- als masterstudenten. Janneke Gerards studeerde staats- en bestuursrecht aan de Universiteit Maastricht waar ze in 1998 cum laude afstudeerde. In 2002 promoveerde ze aan diezelfde universiteit, eveneens cum laude, op de dissertatie ‘Rechterlijke toetsing aan het gelijkheidsbeginsel. Een rechtsvergelijkend onderzoek naar een algemeen toetsingsmodel’.
Bas Kortmann opnieuw benoemd voor vier jaar Bas Kortmann is voor nog eens vier jaar benoemd als rector magnificus van de Radboud Universiteit. Bij zijn vorige benoeming zei hij nog van plan te zijn om na deze periode terug te gaan naar de rechtenfaculteit. Kortmann heeft duidelijke doelen voor de komende tijd: verplichte buitenlandervaring voor studenten, verdere ontwikkeling van Honoursprogramma’s en intensiever onderwijs. Vanwaar de keuze om er nu, in 2011, nog eens vier jaar aan vast te plakken? ‘Mijn eigen vak, burgerlijk recht, vind ik een heerlijk vak. Het verlangen om onderwijs te geven en onderzoek te doen, is in vier jaar niet minder geworden. Ik aarzelde echt. De reden dat ik aanblijf is dat de externe bedreigingen vrij groot zijn: de overheidsbezuinigingen op onderwijs en onderzoek, de druk van de maatschappij om je als universiteit meer te profileren en de beweging van nauwe samenwerking tussen universiteiten. Kortom: dit is geen moment om het schip te verlaten.’
Nieuw faculteitsblad voor en door studenten FaculteitsNieuws is het nieuwe blad van de rechtenfaculteit voor studenten. Maar vooral: door studenten. In dit blad komen studenten aan het woord met hun mening over de faculteit en het onderwijs. Dat gebeurt telkens aan de hand van een actueel thema, dat in overleg met studenten wordt vastgesteld. FaculteitsNieuws beoogt een platform te bieden voor het uitwisselen van ideeën: wat is goed, en - vooral - wat kan beter? FaculteitsNieuws komt in de plaats van Uitspraak, de studentennieuwsbrief die in de afgelopen 10 jaar ruim 60 keer verscheen.
Onderzoekers van de St Maartenskliniek en de Radboud Universiteit ontvangen 300.000 euro subsidie voor het opzetten van digitale poli’s voor mensen met een taal- of spraakbeperking. Digitale communicatie is voor deze patiëntengroep niet eenvoudig; het project Communicatie en Revalidatie DigiPoli moet ook voor hen digitaal contact met zorgverleners en medepatiënten mogelijk maken.
Goede politiek: hoe hoort en hoorde het eigenlijk in het parlement? Klachten over omgangsvormen in het parlement zijn niet iets van de laatste decennia: al in de negentiende eeuw vonden sommige parlementariërs dat anderen niet nuchter en afstandelijk genoeg debatteerden, of zich te veel door hun partij lieten leiden. Historica Erie Tanja deed onderzoek naar de opvattingen over wat ‘goede politiek’ was volgens parlementariërs tussen 1866 en 1940.
Goede partnerrelaties werken door in volgende generatie Als je ouders gescheiden zijn, heb je zelf ook een grotere kans op een mislukte relatie. Maar omgekeerd geldt het ook: kom je uit een goed gehecht gezin, met ouders die ook na jaren een goede relatie blijven houden, dan is de kans groot dat jezelf ook een goede en langdurige samenlevingsvorm kunt opbouwen. Het aangaan van een romantische relatie is overdraagbaar, generaties lang. Dat illustreerde Jan Gerris met nieuwe onderzoeksgegevens bij zijn afscheid als hoogleraar Gezinspedagogiek.
Hersenen psychopaten reageren maar half zo sterk op andermans gedrag De hersenen van mensen met psychopathie reageren de helft zwakker op andermans fouten dan de hersenen van ‘gewone’ mensen, ontdekten onderzoekers van de Radboud Universiteit. Dat kan betekenen dat groepstherapie als behandelmethode ‘niet erg voor de hand ligt’.
3 x 1,5 miljoen voor Radboud-hoogleraren Drie hoogleraren van de Radboud Universiteit en het UMC St Radboud ontvangen een Vici-subsidie ter waarde van 1,5 miljoen euro van de NWO. Peter Friedl, hoogleraar Microscopical imaging of the Cell, gaat kankeruitzaaiingen visualiseren en bestrijden. Jan van Hest, hoogleraar organische chemie en fysica, gaat plastic nanocapsules maken die in de levende cel hun werk doen. Wilhelm Huck, hoogleraar fysisch-organische chemie, gaat communicatie in cellen bestuderen in een modelsysteem van kleine waterdruppels. Meer weten? www.ru.nl
11
RadboudRechten
april 2011
april 2011
postacademisch Maiti ter Hart over opleiding Insolventierecht voor curatoren: “Kennis direct toepasbaar in praktijk” Alumna Maiti ter Hart heeft op 3 maart jl. de opleiding Insolventierecht voor curatoren afgerond. Zij is werkzaam als advocaat bij Hekkelman Advocaten te Arnhem. “Ik kijk met veel plezier terug op mijn studietijd aan de RU. Door activiteiten die de plaatselijke Jonge Balies en de landelijke Jonge Balie organiseren kom ik geregeld oud-studiegenoten tegen. Het werken in de advocatuur bevalt mij goed. Met name de afwisseling bevalt. Dit komt doordat ik een ondernemingsrechtelijke praktijk voor cliënten combineer met het werken in faillisement, waar je door de rechtbank als curator wordt aangesteld.” Opleidingen
Insolventierecht voor curatoren
Maiti ter Hart: “Ik heb de opleiding Insolventierecht voor curatoren als leerzaam ervaren. Wat mij met name aanspreekt is de praktische insteek van deze opleiding. Doordat de opleiding wordt gedoceerd door advocaten uit de praktijk is de kennis die ik heb opgedaan tijdens de opleiding direct toepasbaar in mijn eigen praktijk. In het kader van de voortgezette stagiareopleiding heb ik reeds meerdere één- of tweedaagse CPOcursussen gevolgd.”
In samenwerking met een aantal rechtbanken organiseert het CPO jaarlijks de opleiding “Insolventierecht voor Curatoren”. Het betreft een opleiding van 6 bijeenkomsten, die wordt afgesloten met een examen. De betrokken docenten zijn zelf ervaren praktijkmensen die de specifieke omstandigheden van het werk van een curator goed kennen. In september zal de opleiding voor de zesde keer van start gaan. Op de website van het CPO vindt u het programma en praktische informatie. Uiteraard kunt u ook bellen met het CPO: (024) 361 14 96.
CPO biedt ‘meer inhoud’ Sinds enkele maanden verschijnen in de juridische bladen NJB en Mr advertenties van het CPO onder de noemer ‘Meer inhoud’. Hoogleraren Ybo Buruma, André Nuytinck, Dennis Faber en Christel Grundmann geven in deze advertenties een voorproefje van hun pao- en/of vso-
cursus met inspirerende en prikkelende teksten over thema’s die in de cursus aan bod komen. Het CPO wil met de advertenties laten zien dat bij zijn cursussen de inhoud voorop staat.
RadboudRechten
Cursuskalender In de komende periode verzorgt het Centrum voor Postacademisch Juridisch Onderwijs de volgende cursussen:
PAO-cursussen
VSO-cursussen
Schade begroten vanuit een financieel-juridisch perspectief - nieuw 7 juni Amsterdam 6 PO-punten
Contracten maken en beoordelen 6 en 7 juni 16 juni (facultatief) *waarvan 6 voor 16 juni
Actualiteiten Vreemdelingen- en vluchtelingenrecht 8 juni Nijmegen 6 PO-punten Actualiteiten Verbintenissenrecht 9 juni Nijmegen 4 PO-punten Contracten en algemene voorwaarden - nieuw 14 juni Nijmegen 4 PO-punten «JOR» Actueel Ondernemingsrecht 16 juni Amsterdam 4 PO-punten Erfrecht/Huwelijksvermogensrecht actueel 21 juni Nijmegen 6 PO-punten «JOR» Actueel Insolventie, financiering en zekerheden 22 juni Amsterdam 4 PO-punten Finale geschillenbeslechting - nieuw 23 juni Nijmegen 4 PO-punten Ruimtelijk bestuursrecht in de praktijk 23 juni Nijmegen 6 PO-punten Toezicht op beleggingsondernemingen - nieuw 23 juni Amsterdam 5 PO-punten «JOR» Actueel Effectenrecht - nieuw 28 juni Amsterdam 4 PO-punten
18* VSO/PO-punten
Huurrecht 6 en 21 juni
11 PO-punten
Burgerlijk procesrecht 9 en 10 juni
13 PO-punten
Jeugdstrafrecht in beweging 9 en 10 juni
13 PO-punten
Arbeidsrecht 16 en 17 juni
13 PO-punten
Beslag- en executierecht 16 en 17 juni
13 PO-punten
Civiel jeugdrecht in beweging 20 en 21 juni
13 PO-punten
Vennootschapsrecht: corporate governance en geschillenprocedures 20 en 21 juni 13 PO-punten Balansanalyse en waardebepaling 23 en 24 juni
13 PO-punten
Intellectuele eigendom basis 27 en 28 juni
13 PO-punten
Verdieping Actio Pauliana en verrekening 28 juni Utrecht 4 PO-punten Renovatie in het huurrecht - nieuw 28 juni Utrecht 6 PO-punten Toezicht op beleggingsinstellingen 30 juni Amsterdam 5 PO-punten
Voor meer informatie of aanmelden: www.pao.cpo.nl
Leergang Slagvaardig Ondernemen Binnenkort gaat de leergang “Slagvaardig ondernemen in de advocatuur en het notariaat” van start. Het doel van deze leergang is bedrijfskundige kennis aan te reiken die de voorwaarden schept voor succesvol ondernemer schap voor advocaten en notarissen. De leergang bestaat uit de volgende modules: • Visie, identiteit en strategie (26 mei en 9 juni 2011) • HRM en organisatie (29 september en 13 oktober 2011) • Financieel management (10 november 2011)
12
Wanneer u deze modules hebt gevolgd, beschikt u over de essentiële bedrijfskundige kennis om uw kantoor op een vakkundige en professionele wijze te leiden. Inschrijving voor een losse module is mogelijk. De leergang richt zich, en dat is uniek in Nederland, specifiek op professionals werkzaam op een advocaten- of notariskantoor. Meer info: www.cpo.nl
13
RadboudRechten
april 2011
april 2011
RadboudRechten
onderzoek Promoties Rechtsgevolgen van toetsing door de rechter Een gemeentelijke verordening kan in strijd zijn met landelijke wetgeving. Als de rechter vaststelt dat de verordening in strijd is met de wet, wat zijn daarvan dan de gevolgen? Joost Sillen onder zocht drie van die gevolgen. Zijn onderzoek biedt een thematische, positiefrechtelijke vergelijking van de rechtsgevolgen van toetsing van wetge ving door de Amerikaanse federale rechter, het Duitse Bundesverfassungsgericht en de Nederlandse rechter.
Pleidooi voor minder stringente benadering van de bestuursrechter Ambtshalve toetsing en aanvulling van rechts gronden zijn in het bestuursrecht niet zelden onderwerp van discussie. Dorien Brugman constateert dat de bestuursrechter in de praktijk een betrekkelijk restrictieve benadering volgt. Voor de vraag of hij aan bepaalde regels moet toetsen, kent hij een doorslaggevende rol toe aan de gronden van beroep zoals aangevoerd in het beroepschrift. Brugman pleit voor een minder stringente en actievere benadering door de bestuursrechter in bepaalde zaken. Normen met een hoog beschermingsniveau, zoals normen over sanctieoplegging of normen ter bescher ming van zwakkere groepen, komen op die manier eerder voor toetsing in aanmerking.
Oraties Sanering van schulden van natuurlijke personen in Europa Verscheidene Europese experts op het terrein van het insolventierecht hebben in de afgelopen twintig jaar aanbevelingen geformuleerd met het oog op preventie van een overmatige schuldenlast en de afwikkeling van schuldsaneringsprocedures. Jason Kilborn bespreekt deze aanbevelingen in het kader van concrete wetgevingsprojecten in verscheidene Europese landen (vanaf de inwer kingtreding van nieuwe wetgeving in Denemarken in 1984 tot de invoering van recente wetgeving in
14
Akkoord kan failliete onderneming redden Een ondernemer kan door een faillissement zijn onderneming kwijtraken. Een akkoord kan er voor zorgen dat de onderneming ‘gered’ wordt en de rechtspersoon gesaneerd kan worden voortgezet. Anna Soedira geeft een analyse van de huidige wettelijke regeling. In de rechtspraktijk wordt het akkoord weinig gebruikt en in de Faillissements wet krijgt de regeling van het akkoord minimale aandacht. Een reden voor het geringe gebruik is dat er vaak geen geld voorhanden is voor de schuldeisers. Daarnaast is het grote struikelblok dat alleen concurrente schuldeisers aan een akkoord worden gebonden. Om de regeling van het akkoord voor de praktijk aantrekkelijker te maken, zou het ook bindend moeten zijn voor andere schuldeisers.
Openbaarmaking van koersgevoelige informatie Jerry Hoff brengt in deze studie precies in kaart welke koersgevoelige informatie voor de effec tenmarkt openbaar gemaakt moet worden en wanneer dat moet gebeuren. Ook is er aandacht voor de strikte voorwaarden waaronder beurs vennootschappen deze informatieverplichting tijdelijk kunnen opschorten. Volgens Hoff is de keuze van de wetgever om deze informatie verplichting van beursvennootschappen te koppelen aan het begrip ‘voorwetenschap’ een regelrechte misslag geweest.
Hij vindt dat aansluiting moet worden gezocht bij een norm die recht doet aan de primaire doelstelling van deze informatieverplichting, te weten de effectenmarkt voorzien van actuele, volledige en betrouwbare informatie.
Belang, belanghebbende en relativiteit In het privaatrecht wordt bij de beoordeling van vorderingen tot schadevergoeding gewerkt met het relativiteitsvereiste. Dat is bedoeld om aan sprakelijkheid te beperken. De regering wil het relativiteitsvereiste - na experimentele opname dit jaar in de Crisis- en herstelwet - nu ook opne men in het bestuursprocesrecht. Daar zou dat betekenen dat ook al wordt iemand door een overheidsbesluit rechtstreeks in zijn belang geraakt, die persoon zich niet meer kan beroepen op de ongeldigheid van dat besluit op grond van rechtsregels of beginselen die wel zijn geschon den maar niet strekken tot bescherming van zijn belangen. Lidy Wiggers-Rust plaatst vraagtekens bij de toereikendheid van de motieven hiervoor. Ook is het de vraag of deze aanpassing niet wringt met Europees en internationaal recht, zeker als het gaat om milieubescherming. Het relativiteitsvereiste is ook niet nodig voor de oplossing van deze problemen, meent WiggersRust. Zij doet in haar proefschrift alternatieve suggesties.
Kabinet trekt problematische antiterrorismewet in Nederlandse antiterrorismemaatregelen kunnen strijdig zijn met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM), zo blijkt uit onderzoek. Dat was voor het kabinet een belangrijke reden om het Wetsvoorstel bestuurlijke maatregelen nationale veiligheid in te trekken. Hoogleraar straf- en strafprocesrecht Piet Hein van Kempen en onder zoekster Juliet Van de Voort voerden het onderzoek uit in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatie Centrum van het ministerie van Justitie.
Griekenland in juli 2010). De analyse van door experts opgestelde best practices kan als een richtsnoer fungeren voor toekomstige regel geving op dit terrein. Kilborn is met ingang van 1 september 2010 benoemd tot hoogleraar International Insolvency Law.
Beperkte aansprakelijkheid van financiële toezichthouders? De roep om een beperking van aansprakelijkheid van de financiële toezichthouders AFM en DNB wordt steeds luider. Niet alleen zij lobbyen al enige tijd voor een aansprakelijkheidsbeperking, ook de Commissie-De Wit is daarvoor. Minister De Jager heeft laten weten diverse opties voor
Prof. mr. Piet Hein van Kempen: “Met strafrechtwetgeving is ook al veel mogelijk op het gebied van terrorismebestrijding”
een aansprakelijkheidsbeperking te willen bespre ken met de Minister van Justitie. Maar is zo’n beperking wel wenselijk? Zal een aansprakelijk heidsbeperking kunnen leiden tot een effectiever toezicht en tot een rechtvaardiger verdeling van schade? Zijn er nog andere argumenten die voor of tegen een aansprakelijkheidsbeperking pleiten? Deze vragen besprak Danny Busch in zijn inaugu rele rede. Busch werkte de afgelopen jaren als advocaat in de financiële praktijk en is sinds 1 februari 2010 benoemd tot hoogleraar Financieel Recht. De leerstoel is ingesteld door het CPO.
Lees meer op www.ru.nl/rechten/onderzoek
Vaag De twee onderzoekers bekeken van een aantal antiterrorismemaatregelen of ze strijdig zijn met jurisprudentie van het Europese Hof van de Rechten van de Mens en andere mensenrechteninstanties. Zij constateren dat voor geen van de onderzochte wetten of maatregelen het bestaan ervan in strijd is met het EVRM. Maar zo gauw het tot toepassing komt, blijken onderdelen van verschillende van die maatregelen wél problematisch te zijn. De bepa lingen zijn ruim of vaag geformuleerd en bevatten tegelijkertijd weinig waarborgen. De wetsteksten maken niet precies genoeg duidelijk wanneer en tegen wie de overheid bevoegd is vérstrekkende anti-terrorismemaat regelen toe te passen zoals meldingsplicht en het hinderlijk in de gaten houden van bepaalde personen.
Belangenafweging Bovendien kan toepassing van bepaalde maatregelen leiden tot schending van het verdrag, namelijk wanneer die toepassing niet als ‘noodzakelijk in een democratische samenleving’ in de zin van het EVRM wordt gezien. Het belang van terrorismebestrijding weegt dan niet op tegen de inbreuk die wordt gemaakt op de rechten van de verdachte of betrokkene.
Wetsvoorstel De uitkomsten van het onderzoek zijn een belangrijke reden voor het intrekken van het wetsvoorstel. Piet Hein van Kempen: “Ons onderzoek maakt deel uit van een groter onderzoek. Daar kwam uit dat met straf rechtwetgeving ook al veel mogelijk is op het gebied van terrorismebe strijding. Uit ons onderzoek blijkt onder meer dat juist het Wetsvoorstel bestuurlijke maatregelen nationale veiligheid zeer problematisch is. Er is een zeer aanzienlijk risico dat het Europees Hof bij eventuele toetsing van deze maatregelen tot de conclusie komt dat deze in strijd zijn met het EVRM. De aanbevelingen van de Nationale coördinator Terrorismebestrij ding aan de regering maken duidelijk dat ons onderzoek een belangrijke zo niet doorslaggevende - reden was om het wetsvoorstel in te trekken.”
15
advertorial
terugblik Waardevolle persoonlijke benadering Stephan Sluiter studeerde in 2008 af in het Nederlands recht. Zijn kantoorgenoot Martijn van Steensel ontving toen zijn notariële bul. Beiden werken sindsdien als respectievelijk
en notariaat bedienen we een mooi gevarieerd palet aan cliënten. Ik heb daardoor zowel de transactiepraktijk als de procespraktijk goed leren kennen.”
advocaat en kandidaat-notaris bij Loyens & Loeff in Rotterdam.
80.000 toonderstukken
“De goede werksfeer en het hoge niveau van juridische en
Al tijdens hun studietijd kwamen ze in contact met medewerkers van Loyens & Loeff. Sluiter: “Ik heb in 2008 stage gelopen in Rotterdam en Londen. Vervolgens heb ik met succes gesolliciteerd.” Als bestuurslid van NSV Nota Bene kwam Van Steensel al over de vloer bij Loyens & Loeff. “Ik liep eerst een fiscale stage gevolgd door een stage in de notariële praktijk. In tegenstelling tot veel andere kantoren heeft Loyens & Loeff een vrij grote familierecht-afdeling. Als Nijmeegse student trok mij dit bijzonder aan. Maar het meest bepalend is toch de sfeer geweest, waardoor ik ook besloot om te solliciteren.”
Sluiter: “Onlangs ben ik twee maanden gedetacheerd geweest bij ons kantoor in Luxemburg. Ik heb daar meegewerkt aan grote herstructureringen. Dat was een intense ervaring omdat ik in korte tijd vertrouwd moest raken met een andere (werk)cultuur, clientèle en rechtssysteem. Ik werd goed opgevangen door mijn Luxemburgse collega’s en kan terugkijken op een mooie, leerzame tijd.” Veel zaken zijn Van Steensel bijgebleven, maar de begeleiding van een herstructurering van een Belgische onderneming was erg bijzonder. “Een van de onderdelen daarvan was een certificering van aandelen aan toonder. Bij het passeren van de akte moet geverifieerd worden of alle toonderstukken daadwerkelijk aanwezig zijn en worden overgedragen. Maar wanneer je dan 80.000 toonderstukken op tafel ziet liggen, is dat uniek. Toonderstukken zie je niet zo heel vaak en zeker niet in dit soort hoeveelheden.”
Gevarieerd palet
Band met docenten
Dit kantoor geeft zowel juridisch als fiscaal advies aan internationale ondernemingen, financiële instellingen en overheden. De nauwe samenwerking tussen advocaten en fiscalisten is uniek. Verschillende specialisten behandelen vraagstukken vanuit meerdere invalshoeken. Van Steensel: “Ik houd me voornamelijk bezig met Personen- & Familierecht en Estate Planning. Alhoewel je in het begin echt nog veel moet leren, heb ik gemerkt dat in Nijmegen een stevige basis wordt gelegd. Ook aan de fiscale aspecten wordt royaal aandacht besteed. En dat biedt je, zelfs als kandidaat-notaris, toch de mogelijkheid om ook zelf met fiscaliteit bezig te zijn. Onlangs heb ik uit interesse mijn master Fiscaal recht behaald.” Sluiter: “De veelzijdigheid van het kantoor vind ik bijzonder. Door de mix tussen advocatuur, fiscaliteit
Beiden zijn trots op de faculteit. Vooral vanwege de band met de docenten. Sluiter: “Binnen de master Ondernemingsrecht was een goede wisselwerking tussen vooraanstaande praktijkmensen en wetenschappers. Deze insteek heeft geholpen bij het bepalen van mijn verdere carrièrepad. De besprekingen met mijn scriptiebegeleider waren waardevol. We bespraken niet alleen mijn scriptie, maar ook allerlei aanverwante (wetenschappelijke) thema’s. Die persoonlijke benadering waardeerde ik zeer.” Van Steensel: “Veel notariële docenten zijn (oud- of ere)lid van dezelfde notariële studievereniging en zijn aldaar regelmatig aan de toog te vinden voor ook een niet-wetenschappelijk gesprek.”
fiscale dienstverlening spraken ons erg aan.”
Je blijft terugkomen