RadboudRechten Magazine voor alumni van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Radboud Universiteit Nijmegen april 2009

RadboudRechten Magazine voor alumni van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Radboud Universiteit Nijmegen

april 2009

RadboudRechten

april 2009

april 2009

vooraf Colofon ‘Radboud Rechten’ is een uitgave van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Radboud Universiteit Nijmegen en wordt verspreid onder alumni en masterstudenten van de faculteit. Redactie drs. Anouk Kerkhof drs. Grietje Wittekamp mr. Natascha Heyster drs. Antal Putman (eindredacteur) Redactieraad prof. mr. M.J.A. van Mourik prof. mr. P.P.T. Bovend’Eert mw. mr. M.L.A. van den Bosch mw. mr. L.J.T.M. Hermans-Brand

kort

Oud en nieuw In meer opzichten wordt ook de faculteit in deze tijd geconfronteerd met ‘oud en nieuw’. Het recente afscheid van de hoogleraren Groenendijk, Van Mourik en Tak werd op 27 februari 2009 gevolgd door het emeritaat van prof. Tijn Kortmann en in juli is het de beurt aan prof. Irene Asscher-Vonk. Bij sommige alumni ontlokt de uittocht bezorgd klinkende geluiden. De geschiedenis heeft echter genoegzaam aangetoond dat het vertrek van oude meesters, hoe droef wellicht ook, niet zelden de weg opent naar nieuw elan. Evenals in het oude jaar kan in het nieuwe jaar weer worden genoten van het golftoernooi, de Van der Grintenlezing en de Actualiteitencursussen. In het kader van de verbreding van de uitstraling van de faculteit wordt er naar gestreefd de band met de buitenlandse alumni aan te halen. Om te beginnen met een alumniborrel in Brussel. Ook zullen buiten Nijmegen cursussen aan alumni worden aangeboden.

De juridische faculteit maakt deel uit van de Radboud Universiteit. Universitair nieuws is derhalve in belangrijke mate ook interessant voor de alumni van onze faculteit. Het ligt dan ook in de bedoeling in dit magazine meer ruimte te scheppen voor universitaire berichten. Oud en nieuw! Het is in het leven niet anders.

10 jaar duale master: feestelijke en educatieve reünie

Martin-Jan van Mourik, alumnidecaan

Deel 2 ontwerpers, Nijmegen Fotografie Herbert van de Sluis Harm Derks Jos Janssen Erik van ’t Hullenaar Druk Thieme MediaCenter Nijmegen Informatie Heeft u een vraag over activiteiten voor alumni of wilt u reageren op dit magazine? Stuur dan een e-mail naar alumni-officer drs. Anouk Kerkhof: [email protected]. Dit magazine is zo zorgvuldig mogelijk samengesteld. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. Eventuele op- of aanmerkingen kunt u richten aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid.

Inhoud

3 Kort 4 Alumni-activiteiten 6 Alumniberichten 7 Facultair en universitair nieuws 8 Tijn Kortmann 10 Overzee 11 Onderzoek 12 Postacademisch 13 PAO-cursuskalender en aanmelden 14 In de prijzen / Benoemingen 15 Toen 16 Terugblik www.ru.nl/rechten/alumni

2

Activiteitenagenda 17 april Borrel voor alumni in Brussel 23 april Oratie prof. mr. drs. J.S.L.A.W.B. Roes 15 mei Actualiteitencursus Vennootschapsrecht in Den Haag 3 juni Van der Grintenlezing 19 juni Nijmegen Open 2009: onderwijs- en golfdag 3 juli Afscheidsrede mw. prof. mr. Irene Asscher-Vonk 3 oktober Reünistendag kring Rechten 20 november Actualiteitencursussen Meer informatie? www.ru.nl/rechten/alumni. Aanmelden kan ook via deze site, of met de antwoordbon op p.13

Job Cohen verzorgt Van der Grintenlezing Op woensdag 3 juni 2009 wordt de 7e ‘Van der Grintenlezing’ georganiseerd. De lezing wordt uitgesproken door mr. Job Cohen, burgemeester van Amsterdam. Het thema van de lezing is ‘Kerk en Staat’. Onder de noemer handhaving van de scheiding van kerk en staat worden in Nederland en in Amsterdam stevige politieke en maatschappelijke discussies gevoerd. Deze discussies hebben vaak een ruimer bereik en gaan over de plaats van godsdienst in de (Nederlandse) samenleving en de wijze waarop godsdienst en overheid zich tot elkaar verhouden. De Van der Grintenlezing vindt plaats in de Aula van de Radboud Universiteit Nijmegen en is uitsluitend bij te wonen door studenten, medewerkers en alumni van de rechtenfaculteit. Deelname aan de lezing en borrel is kosteloos.

prof. mr. C.J.H. Jansen Ontwerp

RadboudRechten

De duale master Onderneming & Recht (voorheen Nijmegen Law School) bestond in september tien jaar. Daarom organiseerde de faculteit een feestelijke bijeenkomst op 24 oktober 2008 bij Nauta Dutilh te Amsterdam. Ruim 100 (oud-)studenten waren aanwezig. Zij werden welkom geheten door decaan prof. mr. Corjo Jansen en woonden daarna de Actualiteitencursus Burgerlijk recht bij van prof. mr. Steven Bartels. Na afloop was er volop gelegenheid om bij te praten.

Aanmelden? Stuur een email onder vermelding van uw adresgegevens naar [email protected] of gebruik de antwoordkaart op pagina 13 van dit blad.

Een ‘Brussels pintje’ voor alumni In navolging van de borrel voor alumni in New York organiseert de faculteit op 17 april een borrel voor alumni die woonachtig of werkzaam zijn in België. De borrel vindt plaats op donderdag 17 april 2009 van 18.00-20.00 uur in café Le Bistro des Restos, 39 Rue du page (Edelknaapstraat) te Brussel in de gezellige Chatelain-buurt. Uiteraard zijn ‘Nederlandse’ alumni ook van harte welkom. De borrel wordt door de faculteit bekostigd. U kunt zich nog aanmelden door een email te sturen naar [email protected].

3

RadboudRechten

april 2009

april 2009

RadboudRechten

alumni-activiteiten

Door het slechte weer kon niet iedereen (op tijd) aanwezig zijn; uiteindelijk bezochten

In 2008 namen 80 juristen deel aan deze bijeenkomst. Al meer dan 70 juristen hebben zich

ruim 400 personen de cursussen. Een absoluut bezoekersrecord.

aangemeld voor de tweede editie. U kunt kiezen uit een Actualiteitencursus ‘Burgerlijk recht’ door prof. mr. Steven Bartels en prof. mr. Leonard Verburg of een Actuali­ teiten­cursus ‘Uitleg huwelijkse voorwaarden en uiterste wilsbeschikkingen’ door prof. mr. Martin-Jan van Mourik. Het onderwijs wordt verzorgd door de faculteit in samenwerking met het Centrum voor Postacademisch Juridisch Onderwijs (CPO). U ontvangt 3 PO-punten NOvA of KNB. Na de cursus gaat u de sportieve strijd op de golfbaan aan. Aansluitend is er volop gelegenheid om met oud-studiegenoten en (oud-)hoogleraren bij te praten tijdens de borrel en het buffet.

Golfclinic Heeft u geen GVB (GolfVaardigheidsBewijs)? Dan kunt u deelnemen aan een vier uur durende golfclinic. Enthousiaste professionals brengen u

Ook de waardering voor de cursussen brak records: de cursussen Strafrecht van prof. mr. Henny Sackers en Personen- en Familierecht van prof. mr. André Nuytinck werden met maar liefst een 8,6 gewaardeerd.

Soep en broodjes

alle slagen van de golfsport bij (swing, chippen, putten). In kleine groepjes leert u de beginselen van de golfsport en neemt u deel aan een onder­ linge wedstrijd. Het golfmateriaal wordt ter beschikking gesteld. Er is een maximum aan het aantal deelnemers, dus meld u snel aan.

Locatie: Golfbaan Het Rijk van Nijmegen te Groesbeek (gehele dag). Prijzen: Hoofdsponsor Subaru biedt prachtige prijzen aan (o.a. een verzorgde golfreis) Kosten: Deelname aan de actualiteitencursus en golftoernooi/ clinic: € 195,-. Deelname aan alleen het toernooi/ clinic: € 100, Baancatering, borrel en buffet zijn bij de prijs inbegrepen. Aanmelden: Via de bon op pagina 13 of via www.ru.nl/rechten/alumni.

4

“Het toernooi werd gehouden op ‘De Nijmeegse baan’ in Groesbeek. Deze is niet supermoeilijk, als je maar redelijk ver en rechtuit slaat. Dat lukte me die dag wonder­wel. Het leverde me een gewel­dige beker op en een woordje van de rector magnificus die nog wat herinneringen ophaalde aan onze jeugd­jaren in ‘s-Hertogenbosch. Van de sponsor Subaru krijg ik nu weke­lijks een doosje golfballen toegezon­den.  Zo word ik gedu­rende een jaar herinnerd aan deze plezierige dag. In juni ben ik zeker van de partij om de wisselbeker te verdedigen.”

Met vrienden de baan op? Wilt u binnenkort weer een keer met oudstudiegenoten samen­komen, maar hebt u geen tijd voor de organisatie van een reünie? Meld u dan gezamenlijk aan voor het golf­ toernooi of de clinic. Een sportieve middag met een gezellige borrel en buffet zijn dan gegarandeerd!

Alumni konden kiezen uit cursussen op het gebied van Bestuursrecht, Personenen Familierecht, Strafrecht en Intellectueel Eigendomsrecht. Na afloop van de cursus was er een gezellige borrel in het Cultuurcafé. Om de winterse setting meer dimensie te geven, kreeg men

een kopje soep en de welbekende broodjes UNOX-worst.

Tevreden Uit de schriftelijke evaluaties is gebleken dat de cursisten zeer tevreden waren over de presen­tatie van de docenten, de verhou­ding theorie en praktijk goed vonden en ook de onderwerpen als zinvol voor de praktijk hebben ervaren. Genoeg redenen om op vrijdag 20 november 2009 weer Actualiteitencursussen speciaal voor alumni te organiseren. Noteer deze datum alvast in uw agenda!

De bijeenkomst vindt plaats in het kantoor van het Ministerie van Justitie, Schedeldoekshaven 100 te Den Haag. Aanmelden? Dat kan via de website www.ru.nl/rechten/alumni of de aanmeld­bon in dit blad.

g

gecombineerd met een Actualiteitencursus, speciaal voor alumni van de rechtenfaculteit.

aa

Meer dan 500 alumni schreven zich in voor de Actualiteitencursus op 21 november 2008.

Op vrijdag 15 mei vindt een ‘Nijmeegse’ Actualiteitencursus plaats….in Den Haag. Uit een onlangs gehouden onderzoek is namelijk gebleken dat veel alumni in het westen graag met oud-studenten van de Nijmeegse facul­teit een cursus willen bijwonen, maar de reistijd naar Nijmegen als een belem­me­ring ervaren. Reden om voor het eerst een Actuali­tei­ten­cursus te organiseren in Den Haag. De cursus gaat over Vennootschaps­recht, duurt van 15.30 tot 18.15 uur en wordt afgesloten met een borrel. U ontvangt 2 PO-punten NOvA of KNB. Als alumnus betaalt u slechts 60 euro (de cursus ver­te­genwoordigt een waarde van 200 euro). Bij de prijs inbegrepen zijn het cursus­­mate­riaal en de borrel na afloop.

H

Op vrijdag 19 juni vindt de tweede editie plaats van de ‘Nijmegen Open’: een golftoernooi

Actualiteitencursus in Den Haag

en

Grote belangstelling voor Actualiteitencursus­

D

Walter Hoefnagel, winnaar Nijmegen Open 2008:

In

Tweede editie Cursusen golfdag op komst

Actualiteitencursus Faculteit der Rechtsgeleerdheid

Vennootschapsrecht Vrijdag 15 mei 2009 Ministerie van Justitie, Den Haag

5

RadboudRechten

april 2009

april 2009

alumniberichten Wensen alumni in kaart gebracht De faculteit heeft in 2008 diverse activi­teiten en diensten ontwikkeld voor alumni. Hoe worden deze beoor­deeld en welke wensen zijn er? Om die vragen te beantwoorden kregen 1600 alumni een digitale enquête. Uit de resultaten blijkt: • het alumnimagazine wordt zeer gewaar­deerd; alumni lezen het liefst over alumni en activiteiten. • de helft van de geënquêteerden heeft zich al aangemeld bij het Alumniweb, 20% heeft al eens de Van der Grinten­lezing met plezier bijgewoond en 25 % is voornemens om deel te nemen aan de Cursus-en golfdag. • Een derde van de geënquêteerden gaf aan behoefte te hebben aan meer moge­lijkheden tot nascholing en opleiding.  • Zo’n 30 % gaf aan interesse te hebben om namens hun kantoor of instelling vacatures en/of stageplaatsen aan te bieden voor studenten en alumni. Bijna de helft van de alumni heeft interesse om voor eigen doeleinden deze vacatures te bekijken. • De website www.ru.nl/rechten/alumni is door 70% bekeken en men geeft aan geen informatie op deze site te missen.

JFV zoekt oud-leden Vindt u het leuk om op de hoogte te blijven van activiteiten voor oud-leden van de Juridische Faculteitsvereniging (JFV)? Met ingang van 2009 heeft de JFV haar reünistenlidmaatschap afge­schaft. Vanaf nu is het lidmaatschap voor oud-leden van de JFV Nijmegen gratis en wordt bij aanmelding slechts gevraagd naar een eenmalige bijdrage van € 5,-. U kunt zich aanmelden via www.jfvnijmegen.nl. Het aanmeld­formulier kunt u sturen naar [email protected]. U ontvangt dan ieder kwartaal een overzicht van activiteiten waaraan u kunt deelnemen, zoals het gala en de jaarlijkse reünie voor JFV-Alumni. Bent u al reünist? Dan wordt uw lidmaat­-­ schap automatisch omgezet.

6

nieuws

Na 20 jaar terug naar de faculteit Op 29 augustus 1988 ontvingen Arjen Vugs, Antoine Rakels, Yan van der Heijden en Rene de Groot hun rechtenbul. Weliswaar studeerden ze in diverse richtingen af, maar ’s avonds organiseerden ze een gezamenlijk afstudeerfeest in hun stamcafé Stretto. Exact 20 jaar na dato keerden zij terug naar de faculteit. Ze hebben veel mooie herinneringen aan hun studietijd. Gedurende hun rondleiding door de faculteit en de rechtenbibliotheek komen er steeds meer hilarische of mooie momenten boven. “Wij kwamen vaak net iets te laat bij de ochtendcolleges aan en moesten dan plaatsne­ men in CC3, waar we met een videoverbinding het college konden volgen. De hoogleraar ver­ wel­komde ons dan steevast met de legen­da­rische woorden “ook welkom voor de kijkers thuis”. De alumni hebben goede herinneringen aan de colleges van Corstens, Leijten, Beekman en Tijn Kortmann. “Het waren grote verhalenvertellers, zeer boeiende sprekers. Zelfs op vrijdagochtend na het stappen waren we van de partij.” Er zijn niet alleen herinneringen aan de colleges, maar ook aan de studenten­feesten. “Een van de hoogte­punten in de roerige jaren ’80, geken­ merkt door veel demonstraties en studenten­ bezettingen, was het optreden van Doe Maar in de Vereeniging, als afsluiting van de introductie. Ook de rechtenfeesten in de mensa met de huisband De Booze Brothers waren succesvol.” De alumni zijn onder de indruk van het aanbod van diensten en activiteiten voor de huidige studenten op het gebied van arbeidsmarkt­

oriëntatie. “Toen wij afstudeerden was er niets. Het was lastig een baan te vinden in de jaren ’80 en we hadden geen professioneel netwerk vanuit de faculteit. Sowieso was er weinig affiniteit met de praktijk. Het was een puur theoretische studie, met alleen een Rota Carolina. Dat is nu wel heel wat verbeterd.” Hoewel ze geen typisch juridische functies hebben vervuld, hebben deze alumni toch absoluut baat gehad bij hun studie: “Redevoering, argumentatieleer, situaties snel kunnen doorzien en analytisch te werk gaan, dat zijn zaken die ons nog steeds goed van pas komen in het bedrijfsleven.” Vugs, Rakels, Van der Heijden en De Groot lopen door het studiecentrum Studeon en herinneren zich de dagen voor hun afstuderen nog goed. “Wij hadden natuurlijk in die tijd niet zoveel pc’s en bovendien werkten we op een Commodore 64, met van die bandjes. We zaten dan de hele dag te typen, gingen daarna eten bij twee studentenvriendinnen die elke avond voor ons het eten kookten, daarna ter ontspan­ning een biertje drinken bij Stretto of De Fuik en dan toch maar weer door naar ‘Dio’. De volgende dag kropen we weer achter de Commodore 64. Zo ging het een aantal weken lang. Een leuke tijd.”



RadboudRechten

Ook terug­keren?

Wilt u ook met oudstudie­genoten terug­ keren naar de facul­ teit? U bent van harte welkom! U kunt een email sturen naar [email protected] en we maken een afspraak met u.

Nieuw: Bijspijkercursus Privaatrecht voor alumni Wilt u uw juridische kennis rondom het privaatrecht actualiseren en aanscherpen? Dat kan met de Bijspijkercursus Privaatrecht. De Bijspijkercursus bestaat uit 13 wekelijkse bijeenkomsten van 5 uur (10.00-16.00 uur). De colleges vinden iedere vrijdag plaats in de periode september t/m december 2009. Locatie is de campus van de Nijmeegse universiteit. Voorwaarde voor deelname is dat u een doctoraal- of masterdiploma Rechten heeft behaald. De cursus wordt alleen aan alumni aangeboden, maar eventueel kan een uitzondering worden gemaakt voor nietalumni als zij worden geïntroduceerd door een deelnemende alumnus. De kosten voor de gehele cursus bedragen 2750 euro (inclusief parkeergelden, syllabi, koffie/thee en lunches). De literatuur dient u zelf aan te schaffen. De gemaakte studiekosten zijn in de meeste gevallen volledig aftrekbaar van de belasting. Na afloop van de cursus ontvangt u een certificaat.

Inhoud De inhoud van de cursus wordt samengesteld door prof. mr. Steven Bartels en prof. mr. drs. Carla Sieburgh. Tijdens elke bijeenkomst staat een thema centraal. Daarbij gaat het om onderwerpen betreffende alle belangrijke privaatrechtelijke rechtsgebieden: Goederenrecht, Contractenrecht, Burgerlijk procesrecht, Beslag en executierecht, Insolventierecht, Onrechtmatige daad, Arbeidsrecht, Familie- en Jeugdrecht, Ondernemingsrecht, Aansprakelijkheidsrecht, Financiering en Zekerheid, Huwelijksvermogensrecht en Erfrecht. Heeft u belangstelling voor deze cursus? Vul dan de antwoordbon in op pagina 13. De faculteit neemt vervolgens contact met u op. U vindt ook meer informatie op www.ru.nl/rechten/bijspijkercursus. Via deze site kunt u zich ook aanmelden.

Nieuwe masteropleiding: Fiscaal recht De faculteit biedt vanaf komend studiejaar een nieuwe masteropleiding aan: Fiscaal recht. Na afronding van deze opleiding beschikken studenten over een gedegen kennis op de belangrijkste terreinen van het belastingrecht. Het diploma heeft ‘civiel effect’ en biedt tevens toegang tot het lidmaatschap en de beroepsopleiding van de Neder­landse Orde van Belastingadviseurs (NOB), de beroepsgroep van academisch geschoolde belastingadviseurs.

Masterclass Bestuursrecht De faculteit heeft een nieuw mastervak ontwikkeld in samenwerking met zes advocatenkantoren: de Masterclass Bestuursrecht. In dit vak wordt praktijkgericht wetenschappelijk onderwijs gecombineerd met het opdoen van ervaring in de bestuurspraktijk. De betrokken kantoren zijn: Banning, Boels Zanders, Dirkzwager, Hekkelman, KienhuisHoving en Nysingh. De masterclass ging voor het eerst van start in februari 2009.

Universitair nieuws Begeleiding buitenlandse studenten De Radboud Universiteit heeft een eervolle vermelding ontvangen voor de begeleiding van buitenlandse studenten. Deze is zo goed dat de universiteit wordt opgenomen in de Erasmus brochure met Succes Stories 2009. Het is voor het eerst dat een Nederlandse universiteit is uitverkoren voor opname in deze brochure.

Uitval eerstejaars tegengaan Goed geïnformeerd zijn is de basis voor een succesvolle start. Daarom begint de universiteit met een nieuw project: studiekeuzegesprekken voor scholieren die niet eerder aan voorlichtingsactiviteiten hebben deelgenomen. In zo’n gesprek stellen beide partijen vast of de scholier voldoende weet waar hij aan begint.

Beurshandelaren zijn ook mensen Van handelaren op financiële markten verwacht je dat ze verstandige afwegingen maken. Econoom Remco Zwinkels maakt in zijn proefschrift echter duidelijk dat zij uiteenlo­ pende verwachtingen hebben die niet altijd gebaseerd zijn op gedegen analyses, en dat zij hun strategie zo inruilen voor een andere als die meer winst lijkt te beloven.

Conformisme in brein gemeten Mensen zijn geneigd hun mening aan te passen aan die van anderen. Nu is door metingen van een RotterdamsNijmeegse onderzoeksgroep ook bekend welke processen daarvoor zorgen. Als we zien dat we afwijken gaat er een fout-signaal af in de hersenen. Het signaal ‘oeps, ik wijk af van de rest...’ wordt erg actief, het beloningsgebied juist minder. Dat is samen zo’n sterk signaal dat we ook geruime tijd later dezelfde ‘fout’ niet nog eens maken. Meer universitair nieuws: www.ru.nl

Agenda RU-activiteiten voor alumni 28 mei

R  adboud Universiteitslezing in Nijmegen

3 september Radboud Universiteitslezing in Doetinchem 11-18 oktober RU-alumnireis ‘Nietzsche’ naar Nice, Turijn en Genua 19 november Radboud Universiteitslezing in Den Haag Meer weten? www.ru.nl/alumni

7

april 2009

RadboudRechten

“Stormvast vergroeid met de faculteit” Vergroeidheid met de faculteit betekent niet dat er geen veranderingen waren. “Die waren er zeker: sterk toegenomen aantal­len studenten en stafleden, meer dames- dan heren­studenten, veel buitenlandse studenten, de computer, het verval van talenkennis en taalbeheersing, sterk toege­no­men paperasserij en interactief onder­wijs. Dat laatste is misschien wel de grootste veran­de­ring, ook al weet ik niet wat het is. Op een goede tweede plaats staat de piercing.”

Mooiste aspect

Tijn Kortmann neemt na 36 jaar afscheid

Wat doet een mens zoal aan de faculteit in al die jaren? “Weinig intern ruziën, afstand houden van de centrale autoriteiten, wat lezen en schrijven, zo weinig mogelijk vergaderen en vooral: “leren”. Het mooiste aspect van het hoogleraarschap is het onderwijs, ook in het Frans, Duits en Engels, hoewel die laatste taal voor continen­tale juristen minder geschikt is. Aan de langjarige onderzoeksen onderwijs­relatie met de Faculteit van Poitiers heb ik zeer veel te danken. Het was en is een vreugde daar regelmatig te kunnen zijn.”

Sprookje

“Wat is er mooier dan in totaal zesendertig jaar in deze faculteit te hebben gewoond – meer dan de helft van mijn leven – en er nooit uitgegooid te zijn of er op uitgekeken te zijn geraakt? Vijf jaren als student, waarin je je vaak een centrum van de wereld voelde, ruim twee jaren als promoven­dus(je) en vanaf 1981 als hoogleraar. ‘Vastgeroest’, hoor je moderne managers en zielkundigen al zeggen. Ik noem dat: ‘stevig en stormvast vergroeid’. Dat maakt rustig en gelukkig.” Prof. mr. Tijn Kortmann nam op 27 februari na 36 jaar afscheid van de faculteit. Een terugblik op al die jaren.

8

Op 1 maart 2004 werd Kortmann benoemd tot Akademiehoogleraar van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). “Een groot voorrecht waardoor ik vijf jaar was vrijgesteld van bestuurlijke verplichtingen en me kon toeleggen op de wetenschap en de begeleiding van onder­ zoekers. Voor een mens als ik ben is dat bijna een sprookje.”

Dankbaarheid “Er zijn veel, vooral mooie, herinneringen verzameld in al die jaren: aan zeer goede, geestige, aardige, hard knokkende studenten, aan onmisbare en onvergetelijke collegae uit diverse secties, aan prachtige proefschriften die ik nooit zou hebben kunnen schrijven, aan een uitnemende secreta­ resse, aan schitterende feesten. De misschien mooiste herinnering dateert van het eerste college na anderhalf jaar ziekte en dus afwezig­heid van de faculteit. Het was medio 1986. Dat college zag ik met zorg tegemoet: lukt het nog wel, stort ik niet in, sla ik niet aan het janken? Wel, dat laatste gebeurde bijna, toen de studenten na het college klapten en mij een mooie fles aanboden.

Zo over­leeft een mens ellende, met tranen in de ogen van dank­baar­heid. Als dat onderwijs niet meer gelukt zou zijn, had ik een andere baan gezocht.”

Vriendschappen

Tijn Kortmann (1944) behaalde in

“Al die jaren hebben vele bekenden en vrienden opge­le­verd onder de facultaire medewerkers en onder de studenten. Ik zie hen vaak met vreugde terug, gewoon ‘ergens’ bij toeval, maar ook op colloquia en bij reünies. Zo blijf je jong en dikwijls komt dankbaarheid op over het werk dat je mocht doen en de vriendschap­pen die zijn gesloten. Een enkele zeurkous en mopperaar over de faculteit valt dan overigens extra op.”

1967 zijn doctoraalexamen Nederlands recht in Nijmegen. Na zijn afstuderen studeerde hij nog een jaar Frans en Frans publiekrecht aan de Universiteit van Poitiers. In 1971 promoveerde hij aan de KUN. Van 1972 tot 1976 werkte hij als jurist bij het ministerie van Verkeer en Waterstaat. In 1976 volgde zijn benoeming tot hoogleraar Nederlands en vergelijkend staatsrecht aan de Univer­ siteit van Amsterdam. Vanaf 1981 was hij

Emeritaat

hoogleraar staatsrecht en bestuursrecht in

Het facultaire werk is binnenkort afgelopen, maar er zijn nog diverse promovendi die Kortmann begeleidt. “Wat prutsen met taal en muziek, wat knutselen aan vaar- en voertuigen en wat snuffelen in de natuur: dat is na mijn afscheid van de faculteit meer mogelijk dan in de afgelopen jaren. Met emeritaat gaan is ‘gewoon’, is natuurlijk en nood­ zakelijk. Een senex wordt een oude, grauwende kater, als hij te vaak ‘moet’ en onvoldoende ‘mag’. Op dat mogen kan hij zich verheugen, ook al viel het moeten mee.”

Nijmegen. Hij vervulde hier twee keer de functie van decaan. In 2004 werd hij aangesteld als Akademie­ hoog­leraar op basis van zijn werk op het gebied van het Nederlandse constitutioneel recht, Europees publiekrecht in het algemeen en Frans publiekrecht in het bijzonder. Hij geldt in heel Europa als een autoriteit op het gebied van vergelijkend constitutioneel recht. Kortmann vervulde binnen en buiten de universiteit tal van bestuurlijke functies.

Afscheidscollege In zijn afscheidscollege ‘Staatsrecht en raison d’Etat’ op 27 februari liet Kortmann aan de hand van prak­ tijk­voorbeelden zien hoe dragers van overheids­ ambten op gezette tijden basisprin­cipes van het staatsrecht met voeten treden. Hij ge­bruik­te daarbij de term raison d’Etat, een van ori­gine Machiavellis­ tisch concept. In de nationale context duidt de term op het aanvoeren van argu­menten om de toepas­sing van rechtsregels te ont­gaan. Binnen het staatsrecht gelden nog steeds enkele basis­principes, waar­onder de trias politica, de democratie en de rechtsstaat. Zij komen geen van alle in zuivere vorm voor in het constitu­tionele recht van Nederland en andere westerse staten, maar inachtneming ervan blijft nodig. Kortmann ontving bij zijn afscheid de Koninklijke onder­schei­ding Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw voor zijn bijzondere ver­ diensten als expert op het gebied van het nationaal en internationaal staats­recht.

Hij is medewerker van het Nederlands Juristenblad, redactielid van Rechtsgeleerd Magazijn Themis en vaste annotator van Ars Aequi. Vanwege zijn vermogen complexe juridische zaken eenvoudig en levendig uit te leggen wordt Kortmann regelmatig om advies en uitleg gevraagd in publiekrechte­ lijke kwesties. In 2005 benoemde de Tweede Kamer hem tot voorzitter van de referendum­commissie, die een samenvatting maakte van de Europese Grondwet. Tot zijn belangrijkste publicaties behoren het handboek ‘Constitutioneel recht’ (waar­ voor hem in 1996 de Thorbecke-penning werd toegekend), ‘De grondwetsherzieningen 1983 en 1987’, ‘Het staatsrecht van de landen van de Europese Unie’ en ‘Het bestuursrecht van de landen der Europese Gemeenschap­ pen’. Dit laatste boek redigeerde hij samen met prof. mr. Lucas Prakke.

9

RadboudRechten

april 2009

april 2009

overzee

onderzoek

Alumni in het buitenland Meer dan 200 alumni hebben Nederland verruild voor een buitenlands oord. Hoe vergaat het hen daar? Hieronder een kort relaas van drie ‘buitenlandse’ alumni.

De nostalgie van de Nijmeegse studententijd

Van Nederland naar Curaçao en weer terug

Alumnus Roeland van Passel studeerde van 1990 tot en met 1996 rechten in Nijmegen. Vier jaar na het behalen van zijn bul vertrok hij naar Murcia in Spanje. “Ik kon geen baan vinden en ben toen zelfstandig een advocaten- en administratiekantoor begonnen. Daarnaast heb ik allerlei ondersteunende ondernemingen opgezet waardoor het uiteindelijk een ondernemingsgroep is geworden die zich richt op onroerend goed en onderneming. Zo ben ik bijvoorbeeld ook eigenaar van een informaticabedrijf dat software bouwt voor het beheer van onroerend goed en juridische dossiers. De degelijke opleiding die ik in Nijmegen heb genoten, heeft zeker zijn vruchten afgeworpen.” Keert Van Passel nog een keer terug naar Nederland? “Ik ben voornemens tot het einde van mijn dagen in Spanje te blijven. Het klimaat is hier prettig.”

In 2001 studeerde alumnus Martijn Hendriks af bij de Nijmegen Law School. Kort na zijn afstuderen werd hij beëdigd als advocaat. Na 4 jaar ging hij werken op Curaçao, bij VanEps Kunneman VanDoorne Advocaten. Daarnaast doceert hij aan de Universiteit van de Nederlandse Antillen. “Dat ik advocaat zou worden en ooit op de Nederlandse Antillen zou wonen stond na mijn afstuderen voor mij wel vast. Mijn stagetijd op Curaçao en Sint Maarten was namelijk geweldig. Mijn gastdocentschap is een mooie aanvulling op mijn werk als advocaat. Nu ik zelf doceer komen allerlei goede herinneringen aan mijn studietijd boven. Achteraf kan ik zeggen absoluut geen spijt te hebben van mijn keuze voor de Nijmeegse universiteit. Ik heb er veel geleerd en pluk daar nog steeds de vruchten van. Met veel plezier denk ik terug aan die tijd. Ik begon als student geschiedenis, maar besloot al snel dat rechten meer bij mij paste. Goede herinneringen heb ik aan de Rechtswinkel. Het was niet alleen leerzaam, er ontstond ook een hechte vriendengroep.

“De degelijke opleiding die ik in Nijmegen heb genoten, heeft zeker zijn vruchten afgeworpen” Dat hij niet meer terugkomt, heeft niets te maken met zijn herinneringen aan Nijmegen: “Ik koester het ongecompliceerde studentenleven en zou nog veel mensen weer eens terug willen zien, vooral om weer in de tijd terug te gaan en de nostalgie van het studentenbestaan te ervaren.”

10

RadboudRechten

“Goede herinneringen heb ik vooral aan mijn tijd bij de rechtswinkel” Met een aantal ex-rechtswinkelmedewerkers heb ik nog steeds contact.” Dit jaar keert Hendriks terug naar Nederland.

Van rechtenstudent naar etnograaf Alumnus Raymundo Debrot studeerde in december 1970 af in Nederlands recht. Dat hij zich echter later ver over de grenzen zou vestigen en weinig meer aan het Nederlandse recht zou hebben, lag toen nog niet voor de hand. Hoe komt een alumnus in Colombia terecht?

“De fenomenen die ik graag terug zou zien, verblijven helaas al geruime tijd daar waar ik over een jaar of vijftien pas hoop te arriveren” “Mijn voorouders arriveerden eind 18e eeuw vanuit Zwitserland op Bonaire. Gegeven deze “roots” is de aantrekkingskracht van de Caribische kust van Latijns-Amerika verklaarbaar. Ik ben inmiddels al weer 10 jaar woonachtig in Colombia en verwacht tot mijn overlijden aan deze kusten te verblijven. Hier ben ik ook nog werkzaam als jurist en het grootste verschil tussen Colombia en Nederland is ongetwijfeld de praktisch-juridische invulling van het begrip ‘rechtszekerheid’.” Naast interesse voor het juristenwerk heeft Debrot ook veel belangstelling voor de geschiedenis van Indiaans Aruba. Hij heeft het etnografische boek ‘Aruba Indigena’ geschreven over de herkomst en cultuur van de eerste bewoners van de Antillen: indianen afkomstig uit Colombia en Venezuela. Vanuit het Caribische gebied denkt hij nog regelmatig aan Nijmegen. Wie zou hij nog eens terug willen zien? “De fenomenen die ik graag terug zou zien, verblijven helaas al geruime tijd daar waar ik over een jaar of vijftien pas hoop te arriveren.”

Intellectueel eigendom: niet onaantastbaar als het om innovatie gaat Ondernemer X heeft iets ontwikkeld dat ondernemer Y niet heeft. Jammer voor Y. Maar wat als de vondst van X zo succesvol is dat Y van de markt gedrukt wordt? Sophie van Loon onderzocht onder welke voorwaarden een onderneming verplicht kan worden om haar intellectueel eigendom met anderen te delen. Ze stelt een helder criterium voor: alleen wanneer verdere innovatie belemmerd wordt, móet X zijn vondst in licentie geven aan Y. Van Loon promoveerde enkele maanden geleden aan de Radboud Universiteit. Wie jarenlang heeft gewerkt aan bijvoorbeeld een boek, een softwareprogramma, de aanleg van een databank of een uitvinding, ziet niet graag een ander met de ‘voortbrengselen van zijn geest’ aan de haal gaan. En gelukkig wordt intellectueel eigendom ook beschermd door de wet. Dat is onder meer goed omdat het zonder die bescherming een stuk minder aantrekkelijk zou worden om tijd, geld en inspanningen te investeren in een idee. Van Loon: “Intellectueel eigendom is een vorm van beloning daarvoor. Het stimuleert dus productontwikkeling, onderzoek en uitvindingen.”

Exclusiviteit of machtsmisbruik? Maar exclusiviteit heeft een keerzijde. Want als een onderneming haar intellectueel eigendom niet wil delen met andere ondernemingen die daardoor van de markt gedrukt worden, kan er sprake zijn van misbruik van machtspositie. De rechter kan in zo’n geval beslissen dat de eerste onderneming haar intellectuele eigendom in licentie móet geven. Dit houdt in dat anderen de techniek of de vinding ten dele en/of onder voorwaarden ook mogen gebruiken. Van Loons onderzoeksvraag is een fundamentele: “Welk recht gaat voor? Onder welke voorwaarden kan de rechter een onderneming verplichten om haar intellectueel eigendom te delen?

De rechtspraak is onduidelijk op dit punt, terwijl er wel behoefte is aan een bruikbaar toetsingscriterium. Want het is nogal een ingreep, om een onderneming te verplichten haar intellectueel eigendom min of meer af te geven.”

Criterium Van Loon bestudeerde een aantal zaken die de afgelopen jaren hebben gediend voor het Europees Hof van Justitie. Daarbij streden bijvoorbeeld autofabrikanten om modelrechten van bepaalde onderdelen en vocht een Ierse tv-gids voor de programmagegevens van álle Ierse omroepen. Uit de jurisprudentie bleek dat het hof worstelt met de materie. “Toch komt er één criterium naar voren dat mijns inziens heel geschikt is om het conflict te beoordelen, namelijk het ‘nieuwproductcriterium’. Als je kunt aantonen dat je echt een nieuw product kunt maken met de informatie die iemands intellectueel eigendom is, is er sprake van innovatie. En als die belemmerd wordt, zou de houder van het intellectuele eigendom verplicht kunnen worden om een licentie af te geven.” In haar proefschrift geeft Van Loon een nauwkeurige omschrijving van wat een nieuw product is. De belangrijkste kenmerken zijn: het product moet nieuw zijn en geen imitatie; het moet een vooruitgang bieden en niet alleen

maar andere kenmerken hebben dan een bestaand product; het moet iets zijn waarnaar potentiële vraag is bij de consument.

De juiste afweging Van Loon hoopt dat de rechter het ‘nieuwproductcriterium’ vaker zal toepassen in conflicten tussen intellectueel eigendom en mededinging. Ze haalt de geruchtmakendste zaak uit haar proefschrift aan: “Microsoft, die dé standaard heeft geschapen voor computerbesturingssystemen, is door het Europese Gerecht in 2007 verplicht om bepaalde informatie die anderen nodig hadden om hun producten aan te laten sluiten op die standaard, in licentie te geven. Maar was in deze zaak sprake van belemmering van innovatie of belemmering van concurrentie? Het nieuwproductcriterium is wel ter sprake gekomen, maar het is onduidelijk of het de doorslag gaf.” Duidelijk en spaarzaam, zo hoort de rechter met ingrepen in het intellectueel eigendom om te gaan, vindt Van Loon. “Mijns inziens is het nieuwproductcriterium een weergave van de enig juiste afweging die je kunt maken. Want bevorderen van innovatie is een doel van intellectueel eigendom, en ingrijpen in dat recht kan alleen maar als dat doel door dat recht tóch in het gedrang komt.”

11

RadboudRechten

april 2009

april 2009

postacademisch De faculteit verzorgt een uitgebreid aanbod aan postacademische opleidingen en cursussen. Deze worden ontwikkeld en aan­geboden door het Centrum voor Postacademisch Juridisch Onderwijs (CPO). Het CPO verzorgt onder meer VSO- en PAO-cursussen, symposia,

PAO-cursuskalender In de komende periode verzorgt het Centrum voor Postacademisch Juridisch Onderwijs van de Radboud Universiteit Nijmegen de volgende PAO-cursussen:

in company-cursussen en het (onderwijs-)management voor diverse beroepsverenigingen en stichtingen. Hieronder leest u nieuws over de activiteiten van (opdrachtgevers van) het CPO.

Nieuwe specialisatieopleiding Formeel Belastingrecht

Notariële Specialisatieopleidingen

De vaksectie Belastingrecht van de Radboud Universiteit Nijmegen organiseert in samenwerking met het CPO een landelijke eenjarige specialisatie­opleiding Formeel Belastingrecht. Op 15 januari ging deze nieuwe opleiding voor de eerste keer van start. De nieuwe opleiding richt zich onder meer op fiscaal juristen en fiscaal economen werkzaam in de belasting­adviessector of bij de overheid (Belastingdienst en rechterlijke macht), die zich willen specialiseren op het terrein van het formeel belastingrecht.

Het CPO organiseert sinds 2005 in samenwerking met de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie de Notariële Specialisatieopleidingen. Hiermee wordt ingespeeld op de behoefte binnen het notariaat tot specialisatie op één van de notariële rechtsgebieden. Er is de keuze uit drie rechtsgebieden: Rechtspersonen- en vennootschapsrecht, Project­ ontwik­keling en Familievermogensrecht. Gedurende negen maanden verdiepen de deelnemers hun civiel- en fiscaalrechtelijke kennis. Komend najaar worden deze 3 opleidingen weer aangeboden.

De opleiding bestaat uit 12 bijeenkomsten van 5 uur en omvat de volgende onderdelen:

Samenwerking met SSR

• Capita selecta Algemene wet inzake rijksbelastingen en Algemene wet bestuursrecht (15 uur) • Fiscaal procesrecht (20 uur) • Aansprakelijkheid en invorderingsproblematiek (10 uur) • Fiscaal boeterecht (15 uur)

Sinds 2008 werken de SSR (Stichting Studiecentrum Rechtspleging) en het CPO samen met als doel om verdiepingscursussen op specialistisch niveau aan te bieden. De cursussen worden ontwikkeld in overleg met de lectoren van de SSR en hoogleraren/universitaire hoofddocenten. De doelgroep verschilt per cursus, maar richt zich met name op zeer ervaren leden van de zittende magistratuur en leden van het Openbaar Ministerie. Door een maximum aantal deelnemers van 20 per verdiepingscursus en het veelal werken met casus en stellingen is een grote mate van interactiviteit gegarandeerd. Uitgangspunt hierbij is dat er voldoende ruimte is voor discussies en het onderling uitwisselen van gedachten en ervaringen.

De opleiding kwalificeert voor opleidingspunten van de Nederlandse Orde van Belastingadviseurs, de Nederlandse Federatie van Belastingadviseurs en de Nederlandse Orde van Advocaten. Deelnemers krijgen 40 PE punten. Het is mogelijk om afzonderlijk per onderdeel in te schrijven. De algehele coördinatie van de opleiding is in handen van prof. mr. Gerard Meussen, hoogleraar belastingrecht Radboud Universiteit Nijmegen en prof. dr. mr. René Niessen, Advocaat-Generaal bij de Hoge Raad der Nederlanden en sinds 1 december 2008 deeltijd hoogleraar formeel belastingrecht Radboud Universiteit Nijmegen.

10%

10% korting voor alumni

kortin g

Het CPO heeft een nieuwe kortingsregeling ingesteld voor alumni van de Nijmeegse rechtenfaculteit: u krijgt eenmalig 10% korting op een VSO- of PAO-cursus van het CPO. U kunt gebruik maken van deze regeling door u aan te melden voor een cursus via de antwoordkaart in dit magazine (zie pagina 13).

12

Het CPO en de SSR ontwikkelen verdiepingscursussen en andere onder­wijsactiviteiten op de rechtsgebieden Bestuursrecht, Civiel recht en Straf­recht. Voor het voorjaar van 2009 zijn twee 1-daagse master­classes ontwikkeld: “De logos van het recht” (Civiel recht) en “Feit en bewijs” (Bestuursrecht). Voor meer informatie: www.cpo.nl  

CPO bestaat 30 jaar Het CPO bestaat dit jaar 30 jaar. In 2009 vinden diverse lustrumactiviteiten plaats voor relaties, waaronder een landelijk congres in het najaar.

aanmelden Antwoordkaart Postacademische cursussen Ja, ik meld mij aan voor de volgende PAO-cursus (u vindt het actuele cursusaanbod op deze pagina en op www.pao.cpo.nl):

Mei Actualiteiten Bestuursrecht 7 mei € 575,- 09.30 - 17.00 uur

RadboudRechten

Nijmegen

6 PO-punten

Missers bij de afwikkeling van faillissementen 7 mei € 485,- 16.00 - 21.00 uur Maarssen

4 PO-punten

Fiscale en civielrechtelijke actualiteiten Erfrecht en huwelijksvermogensrecht voor het notariaat 15 mei € 575,- 09.30 - 17.00 uur Nijmegen

6 PO-punten

Ja, ik maak gebruik van de alumni-kortingsregeling (eenmalig 10% korting op een cursus van het CPO).*

Actualiteiten Insolventierecht 19 mei € 575,- 09.30 - 17.00 uur

Utrecht

6 PO-punten

Achternaam

De Wro in de praktijk 26 mei € 575,- 09.30 - 17.00 uur

Utrecht

6 PO-punten

<<JOR>> Actueel Ondernemingsrecht 28 mei € 625,- 13.00 - 17.30 uur

Amsterdam 4 PO-punten

Actualiteiten Verbintenissenrecht 28 mei € 525,- 13.30 - 19.30 uur

Nijmegen

Ja, ik meld mij aan voor de volgende VSO-cursus (u vindt het actuele cursusaanbod op www.vso.cpo.nl):

M/V

Titel(s) + voorletters Adres Postcode + plaats E-mail

5 PO-punten

Nieuwe ontwikkelingen in het ondernemingsrecht 27 mei en € 1.000,- 10.30 - 17.30 uur Amsterdam 12 PO-punten 4 juni

Juni Fiscale en civielrechtelijke aspecten van het aangaan en het beëindigen van arbeidsovereenkomsten 9 juni € 575,- 10.00 - 17.00 uur Amsterdam 6 PO-punten Verdieping Actio Pauliana en verrekening 9 juni € 485,- 14.30 - 19.15 uur Utrecht

4 PO-punten

Mededingingsrecht voor de praktijk – Actualiteiten Mededingingsrecht in Nederland 10 juni € 485,- 15.00 - 20.15 uur Utrecht

4 PO-punten

Actualiteiten Aanbestedingsrecht 11 juni € 485,- 09.30 - 13.45 uur

Maarssen

4 PO-punten

Personenvennootschappen 11 juni € 575,- 09.30 - 17.00 uur

Amsterdam 6 PO-punten

<<JOR>> Actueel Insolventie, financiering en zekerheden 16 juni € 625 13.00 - 17.30 uur Amsterdam 4 PO-punten Actualiteiten Vreemdelingen- en vluchtelingenrecht 17 juni € 575 09.30 - 17.30 uur Nijmegen

Telefoon * U kunt alleen gebruik maken van deze korting door u aan te melden met deze antwoordkaart.

Deze kaart kunt u in een ongefrankeerde envelop sturen naar: CPO, Antwoordnummer 2288, 6500 WC Nijmegen

Antwoordkaart alumni-activiteiten

Ik meld mij aan voor de alumniborrel in Brussel op 17 april



Ik meld mij aan voor de Van der Grintenlezing op 3 juni



Ik meld mij aan voor de Onderwijs- en Golfdag op 19 juni

Ik meld mij aan voor de Actualiteitencursus in Den Haag op 15 mei

Ik meld mij aan voor de bijeenkomst van de Reünistenkring Rechten op 3 okt.

Ik wil meer informatie over de Bijspijkercursus Privaatrecht

Achternaam

M/V

Titel(s) + voorletters Adres Postcode + plaats

6 PO-punten

E-mail Telefoon

U kunt zich aanmelden met de antwoord­kaart op deze pagina. Voor meer informatie over de cursussen: www.pao.cpo.nl

Deze kaart kunt u in een ongefrankeerde envelop sturen naar: Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Antwoordnummer 1908, 6500 VC Nijmegen

13

RadboudRechten

april 2009

in de prijzen Gouden Peer Prof. mr. Daan Doorenbos en prof. mr. dr. Leon Verstappen hebben de Gouden Peer ontvangen, op het gebied van respectievelijk economisch strafrecht en notarieel recht. Zij werden door vakgenoten uitgeroepen tot beste jurist op deze gebieden. ‘De Gouden Peer’ is een initiatief van het tijdschrift Mr. Doorenbos is naast hoogleraar Ondernemingsstrafrecht tevens advocaat bij Stibbe. Verstappen werkt als kandidaat-notaris bij Hekkelman Advocaten & Notarissen en als hoogleraar aan de RUG. Zij zijn niet de eerste Nijmegenaren die deze prijs in ontvangst mogen nemen. Prof. mr. Kees Groenendijk en prof. mr. Bas Kortmann gingen hen voor. Alumna mr. Larissa Silverentand won de Gouden Stoofpeer op het gebied van Effectenrecht.

Thom de Graaf alumnus van het jaar 2008 “Thom de Graaf is voor mij de alumnus van het jaar”, aldus Roelof de Wijkerslooth - voorzitter van het college van bestuur van de Radboud Universiteit - tijdens zijn nieuwjaarsrede op 5 januari. “Als burgemeester van Nijmegen toont hij zich betrokken bij de universiteit. Hij stimuleert de relaties tussen universiteit en stad en versterkt zo de wederzijdse posities. Mede dankzij hem zijn de relaties tussen universiteit en stad uitstekend.” De Graaf studeerde van 1976 tot 1981 rechten en was tot 1985 als wetenschappelijk medewerker verbonden aan de sectie Staats- en Bestuursrecht. De Graaf was de drijvende kracht achter het geschenk van de stad aan de 85 jarige universiteit, de instelling van de bijzondere leeropdracht Geschiedenis van Nijmegen. Ook organiseerde hij tijdens het zeventiende lustrum in mei 2008 een diner voor vooraanstaande afgestudeerden van de universiteit in wetenschap, politiek, sport en cultuur.

14

april 2009

RadboudRechten

toen

benoemingen Henny Sackers hoogleraar Bestuurlijk sanctierecht Met ingang van 1 januari 2009 is mr. Henny Sackers benoemd tot hoogleraar Bestuurlijk sanctierecht. Dit is een nieuw gebied op het grensvlak van het strafrecht en het bestuursrecht. De laatste jaren is veel nieuwe wetgeving gekomen ter verruiming van de mogelijkheden voor preventieve rechtshandhaving. Denk aan uiteenlopende onderwerpen als de gebiedsontzegging bij overlast en de uithuisplaatsing bij huiselijk geweld, maar ook onderwerpen als fraudebestrijding en de handhaving van de opiumwet en de wapenwetgeving geven een gecombineerde straf- en bestuursrechtelijke aanpak te zien. Sackers zal onderzoek gaan doen naar de rechtspleging. De leerstoel is verbonden aan het onderzoekcentrum Staat en Recht.

René Niessen bijzonder hoogleraar Formeel Belastingrecht Prof. dr. mr. René Niessen is benoemd tot bijzonder hoogleraar Formeel Belastingrecht (per 1 december 2008). Het gaat om een deeltijdleerstoel die mede wordt gefinancierd door Sdu Fiscale & Financiële Uitgevers. Het formele belastingrecht omvat die rechtsgebieden waarin het niet zozeer gaat om de bepaling van de omvang van de te betalen belastingschuld, maar om de manier waarop deze wordt vastgesteld en ingevorderd. Niessen is sinds 2004 AdvocaatGeneraal bij de Hoge Raad. Voordien was hij 15 jaar hoogleraar Belastingrecht aan de Universiteit Maastricht waar hij (mede-) oprichter was van de fiscaaljuridische en de fiscaal-economische studierichtingen.

Bernard Schols hoogleraar Successierecht en belastingen van rechtsverkeer Mr. Bernard Schols is met ingang van 1 februari 2009 benoemd tot hoogleraar Successierecht en belastingen van rechtsverkeer. Schols studeerde Notarieel recht en Nederlands recht in Nijmegen en Belastingkunde aan de Universiteit van Tilburg. Hij promoveerde eind 2007 aan eerstgenoemde universiteit op een dissertatie over de executeur(-testamentair). Deels naast 15 jaar notariële praktijk is Schols sinds 1996 als docent Notarieel recht verbonden aan het Centrum voor Notarieel recht van de Radboud Universiteit. Sinds 2004 is hij eveneens vennoot bij ‘ScholsBurgerhartSchols’ estate planning te Nijmegen. Ook functioneert Schols sinds 2000 als plaatsvervangend rechter bij de rechtbank te Arnhem.

Hans den Tonkelaar bijzonder hoogleraar Rechtspraak Mr. Hans den Tonkelaar is met ingang van 1 februari 2009 benoemd tot bijzonder hoogleraar Rechtspraak. De leeropdracht is ondergebracht bij de kernleerstoel Bestuursrecht en wordt mogelijk gemaakt door de rechtbank en het gerechtshof Arnhem. Den Tonkelaar is vice-president van de rechtbank Arnhem. Hij studeerde notarieel recht en Nederlands recht aan de Rijksuniversiteit Leiden en promoveerde in 1979 op een dissertatie over het verenigingsrecht. Den Tonkelaar werkte aan de Rijksuniversiteit Leiden en was rechter aan de rechtbanken te Arnhem en Zutphen. Hij zal zijn brede expertise op verschillende rechtsgebieden bij de rechtbank inbrengen in het onderzoek op het gebied van rechtspleging. Verder zal de nieuwe hoogleraar meewerken aan de ontwikkeling van een mastercursus en postdoctoraal onderwijs verzorgen.

Facultaire grootmeester van toen:

Bernard Hermesdorf Bernardus Hubertus Dominicus Hermesdorf is op 3 november 1894 te Kerkrade geboren. Hij studeerde rechten aan de Universiteit van Utrecht en rondde deze studie af in 1911 met een promotie op stellingen. Na gedurende korte tijd werkzaam te zijn geweest in Heerlen werd hij bedrijfsjurist bij de NV Noury en Van der Lande te Deventer. In 1923 vestigde hij zich in deze stad als advocaat en procureur. Hermesdorf werd in 1928 benoemd tot lector in het Romeinse recht aan de Nijmeegse universiteit, zonder een letter op dit vakgebied te hebben gepubliceerd. Hem werd een professoraat in het Romeinse recht en het oud-vaderlandse recht in het vooruitzicht gesteld bij gebleken geschiktheid. Hoewel hij zich na enige tijd bewezen had, bleef instelling van deze leerstoel lang uit, zelfs nadat hij in 1931 tot hoogleraar in het Romeinse recht te Leuven was benoemd. De oorzaak van dit uitstel lag bij E.J.J. van der Heijden, die onwillig was het oud-vaderlandse recht aan Hermesdorf af te staan. Pas in 1938 gaf Van der Heijden het vak op en werd Hermesdorf benoemd tot hoogleraar in het Romeinse en het oud-vaderlandse recht. Hij bleef dit tot zijn emeritaat in 1965. Hermesdorf ontwikkelde zich tot een bekwaam beoefenaar van de rechtsgeschiedenis in de brede zin van het woord. Hij legde zich niet zo zeer toe op de bestudering van de wortels van het positieve recht, maar hij was vooral een katholiek geïnspireerd cultuurhistoricus. Zijn Schets der uitwendige geschiedenis van het Romeins recht is voor vele studentengeneraties verplichte kost geweest, evenals de oorspronkelijk door Van der Heijden geschreven, maar vanaf de derde druk door Hermesdorf bewerkte Aante(e)keningen bij de geschiedenis van het oude vaderlands(ch)e recht. Tot zijn bekendste boeken behoren Licht en schaduw in de advocatuur der Lage Landen, Te hoofde gaan en Römisches Recht in den Niederlanden. Hermesdorf heeft daarnaast veel gepubliceerd over Gelderse en Limburgse rechtsgeschiedenis. Opvallend is eveneens zijn aandacht geweest voor Bernardus van Clairvaux als jurist.

In de bitterste jaren van de Tweede Wereldoorlog was Hermesdorf de rector magnificus van de Nijmeegse universiteit. Hij werd eind 1942 benoemd en hij zou zijn ambt uitoefenen tot september 1945. Hij weigerde om principiële redenen medewerking te verlenen aan de plannen van de Duitse bezetter, zoals ten aanzien van de arbeidsinzet. Hij verzette zich met steun van de Nijmeegse senaat, het College van Curatoren en de bestuurders van de Sint Radboudstichting tegen de ondertekening van de loyaliteitsverklaring (die de Duitsers van de Nederlandse studenten eisten). Hermesdorf stuurde als enige Nederlandse rector magnificus de studenten van zijn universiteit de verklaring niet toe. Het onontkoombare gevolg van deze houding was de sluiting van de instelling met ingang van 11 april 1943. Hermesdorf bevestigde eigenhandig op 10 april het bericht met een mededeling van deze strekking op een bord in de aula. Zo wist hij de rug recht te houden in uiterst moeilijke omstandigheden. Hermesdorf was een kunstzinnig en -minnend mens. Hij had zijn huis aan de Groesbeekseweg zelf ontworpen. Hij overleed op zijn 84ste verjaardag. Op www.ru.nl/alumni treft u meer informatie over ‘facultaire grootmeesters’.

15

terugblik Prof. mr. drs. Bruno van Ravels studeerde in 1986 af in Nederlands recht en Nederlandse Taal- en Letterkunde. Tijdens zijn studie werd hij gevraagd door Peter van Wijmen om bij zijn kantoor te komen werken in de overheidspraktijk. Dit kantoor was een van de rechtsvoorgangers van het huidige AKD Prinsen Van Wijmen, kortweg AKD, waar Van Ravels thans partner is.

Een plezierige terugkeer “Ik heb destijds voor AKD gekozen vanwege de mensen die er werkten, de aard en omvang van de praktijk en de wetenschappelijke activiteiten. Een belangrijk deel van onze praktijk heeft een sterke focus op de betrekking tussen overheid en onderneming. Zo houden we ons onder andere bezig met de Betuweroute, de HSL-Zuid, de uitbreiding van Schiphol en de Noord-Zuidlijn in Amsterdam.”

Daarnaast ontstaan door het full service karakter nauwe samenwerkingsverbanden tussen verschillende disciplines, zoals mededingings- en aanbestedingsrecht, bestuursrecht en commercieel vastgoed. Met vestigingen in Amsterdam, Breda, Eindhoven, Rotterdam en Brussel combineert AKD de kracht van haar omvang met lokale betrokkenheid.”

Praktijk en wetenschap

Tijdens zijn werkzaamheden bij AKD denkt Van Ravels nog regelmatig terug aan zijn Nijmeegse studentenbestaan. “Vrij veel oud-studenten werken nu bij AKD Prinsen Van Wijmen en wij zijn de hoofdsponsor van de juridische faculteitsvereniging. Om Nijmeegse studenten een kijkje in de keuken te geven, worden zij regelmatig uitgenodigd. Als ik hen dan in de wandelgangen tegenkom of wanneer ik een inhoudelijk deel van het dagprogramma verzorg, denk ik met zeer veel plezier terug aan mijn eigen studententijd. Veel van degenen waarmee ik destijds omging, zie ik nog vrij regelmatig.”

Naast zijn werk als advocaat is Van Ravels sinds 2002 als hoogleraar verbonden aan het Onderzoekcentrum Onderneming & Recht van de Nijmeegse rechtenfaculteit, waar hij de leerstoel ‘Overheid en Onderneming’ bekleedt. Hij heeft zich gespecialiseerd in het Nederlands bestuursrecht, waarbij de nadruk ligt op het overheidsaansprakelijkheidsrecht. Ook is hij lid van het dagelijks bestuur van het Centrum voor Postacademisch Juridisch Onderwijs (CPO). “De terugkeer naar de faculteit, maar dan nu als hoogleraar, heb ik als zeer plezierig ervaren. Het is aardig om terug te kunnen kijken en grijpen op mijn eigen studie- en studententijd in Nijmegen. En uiteraard ook omdat de universiteit bekend staat als een van de betere universiteiten van Nederland. De binding met de wetenschap is vrij groot bij AKD. Veel advocaten van mijn vakgroep nemen een prominente plaats in de academische wereld in. Mijn (oud)patroon Peter van Wijmen was hoogleraar Natuurbeschermingsrecht (UvT) en collega Annelies Freriks is hoogleraar Bestuursrecht in Utrecht.

Contact met studenten

Nuttig Terugkijkend was het meest nuttige aspect van de studie een goede dogmatische onderbouwing met een open oog voor de (behoeften van de) praktijk. Iets dat goed van pas komt bij AKD. We hebben hier een eigen stijl die je in alles terugvindt. In wat we doen, hoe we dat doen en wie dat doen.”

Je blijft terugkomen