RadboudRechten Magazine voor alumni van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Radboud Universiteit Nijmegen
april 2010
RadboudRechten
april 2010
april 2010
vooraf Colofon ‘Radboud Rechten’ is een uitgave van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Radboud Universiteit Nijmegen en wordt verspreid onder alumni en masterstudenten van de faculteit. Redactie drs. Anouk Kerkhof drs. Grietje Wittekamp mr. Natascha Heyster drs. Antal Putman (eindredacteur) Redactieraad prof. mr. M.J.A. van Mourik prof. mr. P.P.T. Bovend’Eert mw. mr. M.L.A. van den Bosch mw. mr. L.J.T.M. Hermans-Brand prof. mr. C.J.H. Jansen Ontwerp Deel 2 ontwerpers, Nijmegen
agenda
Iedereen is alumnus! Het blijkt dat sommige alumni in het nieuwe alumnibos de bomen niet meer helder voor ogen hebben. Vandaar een korte schets: Het nieuwe alumnibeleid van de faculteit is gebaseerd op het feit dat iedere afgestudeerde per definitie alumnus van de faculteit is. Dat is als het ware een natuurlijk gegeven. De ongeveer 9000 facultaire alumni vormen tezamen dan ook geen vereniging. Dat zou ook op gespannen voet staan met het verenigingsrecht. Er bestaat echter reeds vele decennia een ‘Kring van Reünisten van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid’ waarvan thans als voorzitter optreedt mr. Yvo van Kuijck, vice-president van het Gerechtshof te Arnhem. De Kring is derhalve een echte vereniging. Zij telt ruim 800 leden. De Kring heeft een belangrijke stem in het facultaire alumnibeleid. De universitaire, alles overkoepelende alumnivereniging, bestaat niet meer. In plaats daarvan zijn de ‘Vrienden van de Radboud Universiteit’ gekomen. Alle alumni van de faculteit ontvangen dit magazine. Deze aflevering staat vooral in het teken van de nieuwbouwplannen waaraan de faculteit momenteel veel energie besteedt. In 2014 dient een prachtig nieuw gebouw betrokken te
RadboudRechten
worden, dat op de plaats van het huidige parkeerterrein wordt opgetrokken. De automobielen verdwijnen onder de grond. Het gebouw en de inrichting kunnen belangrijk bijdragen aan de doelstelling de beste juridische faculteit van Nederland te blijven. De Van der Grintenlezing zal dit jaar op 9 juni worden verzorgd door dr. Onno Ruding. Op 18 juni vindt de traditionele Onderwijs-golfdag plaats, waarvoor de eerste aanmeldingen al binnen zijn. Ik hoop u te mogen ontmoeten bij deze alumni-activiteiten. Martin-Jan van Mourik, alumnidecaan
Van der Grintenlezing over de Financiële en economische crisis De 8e ‘Van der Grintenlezing’ wordt uitgesproken door dr. Onno Ruding op woensdag 9 juni 2010. Het thema van de lezing is ‘Financiële en economische crisis’. Ruding was minister van Financiën van 1982 tot en met 1989 tijdens de eerste twee kabinettenLubbers namens het CDA. Daarvoor was hij werkzaam in het bankwezen en bij het IMF. Na zijn ministerschap werd hij weer werkzaam in de internationale bankwereld als Vice-Chairman van Citicorp/Citibank in New York van 1992 tot en met 2003. Nu is hij Voorzitter van het Bestuur van het Centre for European Policy Studies in Brussel, President-Commissaris van Bank Nederlandse Gemeenten, Voorzitter van de Raad van Toezicht van het Nationaal Museum Paleis Het Loo en commissaris van multinationale ondernemingen in een aantal landen.
Programma 15.30 uur 16.00 uur 16.45 uur 17.00 uur
Ontvangst met koffie/thee in de hal Aanvang lezing in de aula (Academiezaal) Discussie Borrel
Aanmelden U kunt zich aanmelden door een email te sturen naar
[email protected] of de aanmeldkaart op pag. 13 toe te sturen. U ontvangt dan een bevestiging per email. Medio mei ontvangt u per post een brief met nadere informatie over de lezing. Aan het bijwonen van de lezing zijn geen kosten verbonden. De lezing is alleen toegankelijk voor studenten, medewerkers en alumni van de Nijmeegse rechtenfaculteit.
Fotografie Herbert van de Sluis Harm Derks Gerard Verschooten Bert Beelen Jan van Teeffelen Ger Loeffen Druk Drukkerij Roos en Roos, Arnhem
Herdenkingsbijeenkomst
Nieuw: Terugkomdag met Juridisch dictee
Op 23 april 2009 overleed prof. dr. Désiré Scheltens. Hij bekleedde de leerstoel rechtsfilosofie van 1973 tot 1989. Deze beminnelijke, studentvriendelijke Belgische priester (Franciscaner Pater) bleef tot zijn dood met vele Nijmeegse oud-studenten, promovendi en docenten in contact. Op 12 november 2009 vond een drukbezochte herdenkingsbijeenkomst plaats op de faculteit. Voordrachten werden gehouden door prof. dr. Th.J.M. Mertens, prof. dr. P.J.M. van Tongeren, Pater Gerard Ris o.f.m., prof. mr. J.C.M. Leijten en prof. mr. W.J.M. van Genugten.
Vanaf september 2010 start de faculteit met een nieuwe traditie. Zij nodigt jaarlijks alle
Informatie Heeft u een vraag over activiteiten voor alumni of wilt u reageren op dit
Inhoud
magazine? Stuur dan een e-mail naar alumni-officer drs. Anouk Kerkhof:
[email protected]. Dit magazine is zo zorgvuldig mogelijk samengesteld. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. Eventuele op- of aanmerkingen kunt u richten aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid.
3 Agenda 4 Alumni-activiteiten 6 Onderzoek 7 Nieuws 8 Paul Bovend’Eert 10 Oraties 11 Promoties 12 Postacademisch 13 Cursuskalender en Aanmelden 14 Vaarwel wetboek… 15 Toen 16 Terugblik
Activiteitenagenda
alumni uit die precies 50, 40, 30 of 20 jaar geleden aan de rechtenstudie zijn begonnen. De faculteit wil graag de band met haar alumni versterken en bijeenkomsten faciliteren waarbij u weer met uw oud-jaargenoten kunt bijpraten. Op vrijdag 3 september zijn alle alumni uitgenodigd die in 1960, 1970, 1980 en 1990 voor het eerst in de Nijmeegse collegebanken plaatsnamen.
Programma 17.30 uur Ontvangst met soep en een broodje 18.00 uur Terugblik op de afgelopen jaren 18.15 uur Juridische dictee onder leiding van prof. mr. Tijn Kortman 19.00 uur Borrel en prijsuitreiking Emeritus-hoogleraar prof. mr. Tijn Kortmann zal een speciaal dictee opstellen en dit voordragen. De alumnus met de minste fouten, per jaarlaag, ontvangt van hem een presentje. Er zijn geen
kosten aan deze activiteit verbonden. Alle alumni die tot bovenstaande groep horen, ontvangen begin augustus een uitnodiging per post.
Aanmelden U kunt zich nu al aanmelden via de aanmeldkaart op pagina 13 of door een email te sturen naar
[email protected] o.v.v. Terugkomdag, uw naam en aanvangsjaar studie.
9 juni Van der Grintenlezing 18 juni Onderwijs-golfdag 3 september Terugkomdag met Juridisch dictee en borrel 2 oktober Bijeenkomst Reünistenkring Rechten 19 november Actualiteitencursussen
Meer informatie? www.ru.nl/rechten/alumni. Aanmelden kan ook via deze site.
www.ru.nl/rechten/alumni 2
3
RadboudRechten
april 2010
april 2010
RadboudRechten
alumni-activiteiten ‘Nijmeegse’ advocaten in Amsterdam verenigd Onlangs heeft een aantal Amsterdamse advocaten een vereniging opgericht: De Nijmeegse club. Een van de grondleggers is mr. Tom Phijffer: “Je hebt Nijmeegse advocaten en advocaten die opgeleid zijn in Nijmegen. En dan heb je de Nijmeegs-Amsterdamse advocaten, zij die speciaal naar de hoofdstad kwamen om er het nobele beroep uit te oefenen. Op 29 oktober 2009 is “de Nijmeegse Club” opgericht, een vereniging die open staat voor alle Amsterdamse advocaten met een Nijmeegse bul. Leden van de Nijmeegse Club komen in passende loka liteiten en buiten kantoortijd bijeen om te ontspannen en te netwerken, kennis en ervaring uit te wisselen en vooral ook om herinneringen aan de Nijmeegse tijd op te halen. De vereniging onderhoudt goede banden met de JFV en de faculteit.” Aanmelden kan via LinkedIn; zoek in ‘Groups’ op ‘Nijmeegse club’.
10 jaar Recht & Management In 2010 vieren de Faculteit der Rechts geleerdheid en de Faculteit der Manage mentwetenschappen een mooi jubileum: Recht & Management bestaat 10 jaar. Daarom werden alumni die deze dubbel studie hebben afgerond uitgenodigd voor een feestelijke reünie op 16 april. In samenwerking met het CPO en ABK, de centra voor postacademisch onderwijs van de faculteiten, namen de aanwezigen deel aan een lezing met als thema ‘Slag vaardig Ondernemen’ (zie pagina 12 voor meer informatie over een nieuwe leer gang met dit thema). Daarna werd tijdens de borrel en het tapasbuffet teruggeblikt en gesproken over de toekomst van de dubbelstudie. Een foto-impressie is te zien op www.ru.nl/rechten/alumni.
Inschrijving derde Onderwijs-golfdag gestart
Op 20 november 2009 werden speciaal voor alumni verschillende Actualiteiten cursussen georganiseerd. In 2008
Wilt u onderwijs en golfen combineren op één dag en ook nog oud-studiegenoten
bezochten honderden alumni deze
en hoogleraren weerzien? Dan kunt u zich aanmelden voor de derde editie van de
cursussen en woonden de aansluitende
Nijmegen Open: de facultaire Onderwijs-golfdag. Deze vindt plaats op vrijdag 18 juni.
borrel bij. In november 2009 hadden
De eerste aanmeldingen zijn al binnen. Er kunnen maximaal 150 alumni deelnemen.
meer dan 550 alumni zich aangemeld.
U kunt ’s ochtends deelnemen aan een Actuali teitencursus Burgerlijk recht, in het bijzonder Contractenrecht, van prof. mr. Steven Bartels (3 PO-punten NOvA) of een cursus Familie vermogensrecht Actueel van prof. mr. Freek Schols (3 PO-punten KNB). Aansluitend kunt u deelnemen aan het golftoernooi of aan een vier uur durende golfclinic. Na afloop van het sportieve gedeelte vindt de borrel en het diner plaats, met uiteraard een prijsuitreiking. De kosten bedragen 195 euro. Het is ook mogelijk om alleen het onderwijs te volgen (125 euro), of alleen aan het middag- en avondprogramma (100 euro) deel te nemen.
2e en 3e plek. U mag, geheel naar eigen keuze, de gewonnen opleidingspunten verzilveren voor deelname aan een VSO-cursus, PAO-cursus, een specialisatieopleiding van de Grotius Academie, een Beroepsopleiding of congressen die door het CPO worden verzorgd (zie ook www.cpo.nl). De cursussen zijn gericht op de praktijk en geba seerd op de wetenschap. Daardoor haalt u maxi maal rendement uit uw opleiding. Zo kunt u uw cliënten altijd het beste bieden.
Prijzen
Aanmelden
In de sportieve strijd maakt u kans op prachtige prijzen. De beste alumnus wint de wisselbeker. Het CPO biedt tevens een prijs aan voor de 1e,
Wilt u zich aanmelden? www.ru.nl/rechten/alumni. Of stuur de aanmeldkaart (pagina 13) op.
1e prijs: 12 opleidingspunten 2e prijs: 8 opleidingspunten 3e prijs: 4 opleidingspunten
Een recordaantal. Het maximum aantal deelnemers was hiermee bereikt.
3 opleidingspunten NOvA of KNB toegekend. Na afloop vond een borrel plaats in het Cultuurcafé. Op vrijdag 19 november 2010 worden wederom de jaarlijkse cursussen aangeboden. U kunt dan kiezen uit maar liefst vijf rechtsgebieden: Personen- en familierecht, Strafrecht, Onder nemingsrecht, Ruimtelijke Ordening en Arbeids recht. U ontvangt in september per post een uitnodiging met aanmeldingskaart. Noteer de datum alvast in uw agenda!
De deelnemers konden kiezen uit een cursus over de laatste ontwikkelingen in het Personenen familierecht door prof. mr. André Nuytinck, het Strafrecht door prof. mr. Ybo Buruma, het Ondernemingsrecht door prof. mr. Gerard van Solinge of op het gebied van Ruimtelijke Ordening door mr. Tycho Lam. Er werden
JFV Alumni-activiteit: ‘diner rouler’ De JFV Alumnicommissie wil oud-leden (JFV-alumni) op de hoogte houden van het wel en wee van de JFV en activiteiten voor hen ontplooien. Op 20 november vond een ‘diner rouler’ plaats in restaurant ‘De Kolonie’. Deze activiteit sloot aan op de Actualiteitencursussen. De opkomst was groot en vele verschillende studiejaren waren vertegenwoordigd. Dit leverde mooie verhalen over vervlogen tijden op. Tussen de gangen door vonden twee pre sentaties plaats. De presentatie voor het hoofdgerecht ging over de JFV van nu. Hoe functioneert de vereniging en welke activiteiten worden door de verschillende commissies georganiseerd? Prof. Kortmann (praeses van de JFV in 1965-1966) hield na het hoofdgerecht een voordracht over de JFV van vroeger. De JFV kijkt tevreden terug op deze activiteit. Zij roept alle oudleden op zich via
[email protected] te laten registreren, en vraagt alle huidige JFV-alumni hun studievrienden van toen te enthousiasmeren om op 19 november 2010 mee te gaan naar het diner.
Bijspijkercursus ook in 2010 Van september tot en met december 2009 keerde een aantal alumni terug naar de campus om in een kort tijdbestek hun juridische kennis weer op te frissen en aan te scherpen. Zij waren zeer tevreden over de opzet van de cursus, de rechtsgebieden, docenten en organi satie. “Ik heb erg genoten van deze korte periode weer terug in de collegebanken. Mijn medecur sisten waren vrijwel allemaal zeer gemotiveerd
Prof. mr. Freek Schols
4
Recordopkomst bij Actualiteitencursussen
en dat draagt bij aan een goede leeromgeving. Dank aan de docenten. Door hun enthousiasme ging de stof leven”, aldus cursist Gert Wich. Drie alumni hebben dankzij hun geactualiseerde kennis een (nieuwe) baan gevonden. Lees meer ervaringen op www.ru.nl/rechten/ bijspijkercursus. Wilt u in 2010 ook uw kennis van het Privaatrecht opfrissen? Stuur de kaart op pagina 13 in of vul het webformulier in op de website. Vervolgens wordt contact met u opgenomen.
Prof. mr. Steven Bartels
5
RadboudRechten
april 2010
april 2010
onderzoek
nieuws
Pardonregeling bijna geruisloos succesvol afgesloten
Handboek Asser-serie over ondernemingsrecht ingrijpend herzien De Nijmeegse hoogleraren Gerard van Solinge en Marco Nieuwe Weme, verbonden aan het Van der Heijden Instituut, hebben het standaardwerk voor ondernemingsrechtelijk Nederland ingrijpend herzien.
Na de felle discussies in 2006 over de mogelijk aanzuigende werking van een generaal pardon voor uitgeprocedeerde asielzoekers is het ruim twee jaar nadien ijzingwekkend stil. Hoe dat komt? De extra toeloop bleef uit en de pardonregeling is een succes. Mr. dr. Carolus Grütters van het Nijmeegs Centrum voor Migratierecht onderzocht
Benoemingen
de totstandkoming, inhoud en uitvoering van de Pardonregeling in gemeenten. De resultaten zijn vastgelegd in het boek ‘De Praktijk van de Pardonregeling’, dat in november verscheen bij de Sdu. Grütters stelt vast dat de uitvoering van het pardon succesvol is verlopen. Alle betrok kenen zijn het daarover eens. De regeling is goed voorbereid in samenwerking met alle betrokkenen en niet alleen door Justitie. De afhandeling is snel verlopen. Naast de reguliere werklast zijn in twee jaar ongeveer 30.000 dossiers behandeld. De achterstan den zijn weggewerkt en er is geen sprake geweest van een aanzuigende werking. Toenmalig minister Verdonk schetste een doemscenario: honderdduizenden vreemde lingen die zich zouden melden bij de IND om ook in aanmerking te komen voor een pardonvergunning. Die hebben zich in ieder geval niet gemeld. De vooraf gemaakte schatting van de totale (doel)groep blijkt vrij dicht bij het uiteindelijke resultaat te zitten.
3000 bezwaarschriften In totaal zijn er 33.700 beoordelingen uitge voerd, waarvan er 27.700 tot een verblijfsver gunning hebben geleid en 6000 verzoeken zijn verworpen. Deze personen kregen geen vergunning
6
ofwel omdat er sprake was van een veroor deling van meer dan een maand, of omdat ze niet konden voldoen aan de eis van een ononderbroken verblijf of omdat ze niet meer getraceerd konden worden. Weliswaar zijn er 3000 bezwaarschriften ingediend waarvan het merendeel is afge wezen, maar Grütters verwacht dat een klein aantal beroepsprocedures duidelijkheid zal scheppen voor de rechten van deze groep.
Gemeentelijke noodopvang De pardonregeling staat niet op zich. Als tegenprestatie was met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) afgesproken dat de gemeentelijke noodopvang eind 2009 zou worden gesloten. Formeel is dat nog steeds het uitgangspunt. Tegelijkertijd heeft de staatssecretaris al in een vroeg stadium onderkend dat een volledige sluiting niet haalbaar is: noodgevallen zullen zich altijd blijven voordoen. In de praktijk moet blijken in hoeverre de resterende noodopvang in gemeenten nog als probleem wordt gekenmerkt.
RadboudRechten
Prof. mr. drs. Carla Sieburgh is met ingang van 1 januari 2010 benoemd tot hoogleraar Burgerlijk recht, in het bijzonder de Europeesrechtelijke aspecten hiervan. Sieburgh is sinds 2003 hoog leraar burgerlijk recht aan de Radboud Universi teit. Deze benoeming betreft een omzetting van haar leeropdracht in verband met het emeritaat van prof. mr. Arthur Hartkamp, hoogleraar Europees privaatrecht. Prof. mr. Danny Busch is met ingang van 1 februari 2010 benoemd tot hoogleraar met als leeropdracht Financieel Recht. Het betreft een leeropdracht op persoonlijke titel voor twee jaren met een omvang van een dag per week. De leerstoel is ingesteld door het CPO. In Nijmegen zal Busch zich bezig blijven houden met onderwijs en onderzoek op het gebied van financieel recht, mede in Europees en rechts vergelijkend perspectief. Per 1 februari is prof. mr. Thomas Mertens benoemd als gasthoogleraar rechtsfilosofie aan de Katholieke Universiteit Leuven, bij het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte. Het gasthoogleraar schap heeft een omvang van 0,1 fte en zal een half jaar duren.
Het gaat hier om Asser 2-II* Rechtspersonenrecht; De naamloze en besloten vennoot schap, hèt handboek voor ondernemingsjuristen in opleiding en de ondernemingsrechts praktijk. De eerste en tweede druk verschenen in 1994 en 2000 (als Asser/Maeijer 2-III) van de hand van prof. mr. J.M.M. Maeijer, een van de oprichters van het Van der Heijden Instituut. Het boek beschrijft de spelregels voor naamloze en besloten vennootschappen, de meest voorkomende ondernemingsorganisatievormen in Nederland. Aan de orde komen onder andere: de oprichting; het kapitaal en vermogen; de aandelen; de algemene vergadering; het bestuur; de raad van commissarissen; de structuurvennootschap; fusie, overname en openbaar bod; beschermingsconstructies en certificering; de uitkoop- en verkoopregeling; de geschillenregeling; het enquêterecht; en concernverhoudingen. Het boek 2-II maakt deel uit van een nieuwe opzet van de Asser-serie. Het algemene deel 2-I beschrijft onder werpen die voor alle rechtspersonen gelden (de jaarrekening, winstvaststelling en winst bestemming; de ondernemingsraad; statutenwijziging, omzetting en ontbinding; juridische fusie en splitsing). Daarnaast komt er een nieuw deel 2-III* dat de overige rechtspersonen zal behandelen (de vereniging, de coöperatie, de onderlinge waarborg maatschappij, de stichting, de Europese vennootschap, etc.).
Agenda RU-activiteiten voor alumni 30 Mei In april wordt in het Kröller-Müller museum een tentoonstelling geopend met als thema: ‘Het scheppen van een blijvend monument - Van landgoed tot nationaal park De Hoge Veluwe’. Op 30 mei geeft de samensteller speciaal voor alumni een inleiding op deze tentoonstelling. De Radboud Universiteit nodigt u uit hierbij aanwezig te zijn. U kunt zich aanmelden via www.ru.nl/alumniweb.
Universitair nieuws Een greep uit het onderzoek van de Radboud Universiteit. Linkshandigen hebben echt andere hersens Hersenonderzoek met links- en rechtshandigen laat zien dat er veel grotere verschillen zijn in de inrichting van de hersenen dan eerder gedacht. De verdeling van functies over de hersenhelften is bij linkshandigen minder sterk dan bij rechtshandigen.
Protestantse manager is minder ‘mensgericht’ Managers met een protestantse geloofsovertuiging zijn in hun managementopvattingen minder mensgericht dan katholieke en niet-christelijke managers. Ze zijn minder gericht op ‘commitment’ Opvallend is dat orthodox- en modern-protestantse managers weinig van elkaar verschillen in hun managementopvattingen, terwijl hun levensbeschou welijke opvattingen wel sterk verschillen.
Deskundige hoeft niet zó deskundig te zijn Over het algemeen zijn mensen goed in het onderscheiden van sterke en zwakke argumenten. Behalve als er een des kundige aan het woord komt. Dan kunnen argumenten van een minder deskundige autoriteit even overtuigend zijn als argumenten van een meer ter zake geïnformeerde afzender. Ofwel: een deskundige hoeft niet enorm deskundig te zijn om toch te overtuigen.
Hun blijven ‘hun’ zeggen ‘Hun’ als onderwerp gaat nooit meer verloren. Het gebruik van ‘hun’ als onderwerp is volgens Nijmeegse taalweten schappers, eigenlijk heel slim en efficiënt. Want je drukt er in één klap mee uit dat je het over levende wezens hebt. ‘Zij’ en ‘ze’ kunnen ook naar niet-levende zaken verwijzen. Er zijn dus situaties denkbaar waarin dat tot begripsverwar ring kan leiden. Bijvoorbeeld: ‘Ze liggen op bed’ kan over mensen of lakens gaan; ‘Hun liggen op bed’ kan enkel over mensen gaan.
‘Vogelaarmaatregelen’ averechts?
2 oktober: Alumnidag
Het versterken van sociale netwerken (‘buurtcohesie’) is geen voorwaarde voor een actieve deelname van bewoners in achterstandswijken. Dat kan zelfs averechts werken en een veiliger en leefbaarder buurt in de weg staan, zo blijkt uit onderzoek.
Op www.ru.nl vindt u meer informatie.
Meer weten? www.ru.nl
Mei, juni/juli en augustus: Alumnireis naar romaans Bourgondië
7
april 2010
RadboudRechten
“Een ‘thuis’ voor studenten”
Paul Bovend’Eert over het nieuwe faculteitsgebouw
In 2014 is het zover: de faculteit krijgt dan naar verwachting een nieuw eigen gebouw op de plek van de huidige parkeerplaats tussen de Comeniuslaan en de Montessorilaan. Met dit gebouw wordt een nieuwe koers ingezet. Centraal staat de gedachte dat het faculteitsgebouw een plek is waar studenten graag verblijven en intensief aan de slag kunnen met studie en academische vorming. Prof. mr. Paul Bovend’Eert, hoogleraar Staatsrecht en vice-decaan Onderwijs, is de aanjager van dit ambitieuze plan. Hij werpt zijn licht op het nieuwe onderwijsconcept en de rol van huisvesting en faciliteiten. 8
Het onderwijs wordt nu op verschillende locaties verzorgd. Met het nieuwe gebouw komt daar verandering in. Door al het onderwijs zoveel mogelijk op één locatie aan te bieden verwacht de faculteit veel meer dan nu te kunnen functioneren als één academische gemeenschap. Dit maakt de invoering van een nieuw studieconcept mogelijk: de ‘Law School Campus’. Bovend’Eert: “In dit concept staat onderwijs voorop. Op dat punt doet de faculteit het al jaren goed. De kwaliteit van docenten wordt hoog gewaardeerd door studenten. Maar daarnaast zijn de voorzieningen in een onderwijsorganisatie belangrijk. Goede studiefaciliteiten en voldoende onderwijsruimtes dragen ook bij aan een goed studieklimaat. In de praktijk zien we dat veel studenten maar weinig tijd op de campus doorbrengen. Het contact met medestudenten en docenten is minimaal. De ervaring om in een academische omgeving met anderen te studeren ontbreekt voor velen.”
Studenten binden “Nogal wat studenten steken in de praktijk ook te weinig uren per week in de studie. De faculteit wil deze status quo doorbreken door het onderwijs te intensiveren en de studie-inzet te verhogen. Dat krijgt gestalte door aan het onderwijs hogere eisen te stellen, denk aan de voorbereiding van het onderwijs en de aanwezigheid bij colleges. En daarnaast kan de faculteit studenten veel sterker aan zich binden door in een nieuw gebouw alle noodzakelijke voorzieningen te hebben, zoals studiewerkplekken, bibliotheek en hoorcollegezalen. Zo kan de faculteit aan de meer dan 2500 studenten de ruimte bieden om van maandag tot vrijdag het onderwijs te volgen,
te studeren en sociale activiteiten te ontplooien. Kortom, een plek waar je graag samen met je medestudenten de week doorbrengt. In die zin draagt een nieuw gebouw dus nadrukkelijk bij aan de kwaliteit van de opleiding”, aldus de hoogleraar.
Wensenlijst Het College van Bestuur heeft onlangs een programma van eisen voor het nieuwe gebouw vastgesteld. Hierin zijn de belangrijkste uitgangspunten geformuleerd. Bovend’Eert licht toe: “In principe moet er voldoende onderwijsruimte beschikbaar zijn, zoals een grote collegezaal voor 500 studenten, een kleinere collegezaal en 15 werkgroepruimtes, twee oefenrechtbankzalen en een representatieve CPO-zaal voor postacademisch onderwijs. In de nieuwbouw worden op diverse plaatsen veel meer studiewerkplekken dan nu voorhanden ingericht. Ook is een restaurantvoorziening ingepland, die buiten de lunchuren als studieruimte kan dienen. De studieverenigingen krijgen meer ruimte, en de bibliotheek zal aanzienlijk kunnen doorgroeien. De meeste medewerkers hechten sterk aan behoud van een vaste eigen werkkamer en daarmee wil de faculteit ook in de nieuwbouw zoveel mogelijk rekening houden. De studenten willen uiteraard een goede cafévoorziening. De faculteit hecht veel waarde aan de band met haar alumni. We hopen dat ze ook na het afstuderen nog terug zullen keren naar de faculteit. In het programma van eisen is daarom een speciale alumnikamer opgenomen. Een mooie ruimte waar alumni terecht kunnen voor activiteiten, vergaderingen of andere bijeenkomsten.”
Ontmoetingsplek Het nieuwe gebouw moet een academische, moderne en gezellige sfeer uitademen. Hoe kijkt Bovend’Eert terug op de huisvesting van de faculteit tijdens zijn studietijd? “Een absolute meerwaarde was ongetwijfeld de ligging, namelijk in het centrum van de stad aan de Oranjesingel. Je kon gemakkelijk aan het eind van de middag met je medestudenten gezellig de stad ingaan en een biertje drinken. De faculteit was een ontmoetingsplek. Het nieuwe gebouw ligt weliswaar buiten het centrum, maar kan ook een ontmoetingsplaats zijn voor de studenten.”
Bouwmeester Na de grote verbouwing van het Studeon, waarbij een donkere fietsenkelder werd omgebouwd tot modern facultair studiecentrum, is dit het tweede grote bouwproject waarin Bovend’Eert een actieve rol heeft. “Decaan Corjo Jansen, directeur Arjen Peters en ikzelf maken deel uit van de stuurgroep die de nieuwbouw voorbereidt. Daarin ontmoeten wij een heel ander slag mensen – projectmanagers en directeuren facilitair bedrijf– dan wij gewend zijn. Maar dat gaat heel goed. We kunnen het prima met elkaar vinden, er wordt veel gelachen en het schiet goed op. En voor de rest proberen we natuurlijk de indruk te wekken dat we overal verstand van hebben. Dat gaat juristen meestal goed af. Wij verwachten dat na de zomervakantie de aanbesteding en de selectie van een architectenbureau kan worden afgerond, zodat een ontwerp voor het nieuwe gebouw gepresenteerd kan worden. We zullen dan zeker de schetsen tonen in het alumnimagazine.”
9
RadboudRechten
april 2009
april 2010
oraties Rechtsvinding en motivering in belastingzaken kan beter Prof. dr. mr. René Niessen ‘De rechter kan, net als andere autoriteiten, niet meer alleen op basis van gezag uitspraken doen. Hij zal beslissingen ten overstaan van het publiek degelijk moeten motiveren. In vergelijking met het verleden heeft de Hoge Raad in het algemeen en de belastingkamer in het bijzonder op dat punt al veel vooruitgang geboekt, maar het kan nog beter’, vindt prof. dr. René Niessen, bijzonder hoogleraar Formeel Belastingrecht. Hij sprak in zijn oratie over rechtsvinding en motivering in belastingzaken.
Onverkwikkelijke afwikkeling van schade Prof. mr. Mop van Tiggele-van der Velde In de sfeer van de afwikkeling van een schade voorval heeft het niet-uitkeren van een schade, ook als dat niet-uitkeren maar tijdelijk is, grote gevolgen voor de partij aan wie de uitkering onthouden wordt. De verzekeringspenningen kunnen bijvoorbeeld zo laat worden uitbetaald dat herstel van het beschadigde verzekerings object niet meer mogelijk is of dat het bedrijf door het uitblijven van de uitkering geliquideerd wordt. Voorstelbaar is ook dat door die vertra ging in de uitkering of door anderszins onver kwikkelijk gedrag door de verzekeraar, een ‘her nieuwd slachtofferschap’ aan de orde is. Wie is aansprakelijk voor de schade die ontstaat van wege de vertraagde uitbetaling, zeker wanneer blijkt dat de verzekeraar de claim ten onrechte heeft afgewezen? Dit was de centrale vraag in de inaugurele rede van prof. mr. Mop van Tiggele-van der Velde.
110 miljard euro slapend op Nederlandse bankbalansen Prof. mr. drs. Frits-Joost Beekhoven van den Boezem Banken verstrekken krediet. Het geld dat daar voor nodig is lenen zij onder andere van de centrale bank. Verstrekt de centrale bank liquiditeiten aan een ‘gewone’ bank, dan moeten deze worden gedekt door toereikend onderpand.
10
RadboudRechten
promoties Dat kunnen kredietvorderingen zijn: geldvorderingen die voortkomen uit een over eenkomst waarbij een bank krediet verstrekt in de vorm van een lening. In Nederland bestaan barrières voor het in zekerheid geven van kredietvorderingen. De Nederlandsche Bank accepteert namelijk geen stille verpanding ervan. Dit is een groot probleem voor de financieringspraktijk: 100 miljard euro aan kredietvorderingen ligt daardoor te slapen op de Nederlandse bankbalansen en kan niet worden ingezet om de groeiende vraag naar (bedrijfs)krediet te beantwoorden. Prof. mr. drs. Frits-Joost Beekhoven van den Boezem schetst een mogelijkheid om uit deze impasse te komen en te voldoen aan de macro-economische behoefte van het vergroten van de markt liquiditeit.
Herder, hoeder en handhaver. De burgemeester en het bestuurlijk sanctierecht Prof. mr. Henny Sackers Van oudsher werden wetsovertreders gestraft door de strafrechter. Met de opkomst van de bestuurlijke boete is dat veranderd. Om redenen van efficiency wenst de regering ferme hand having en geeft het openbaar bestuur steeds meer bestraffende bevoegdheden. In de strijd tegen overlast en verloedering krijgt vooral de burgemeester een handhavende taak. Naast het opleggen van gebiedsontzeggingen, de wijkver boden en de avondklok, mag de burgemeester volwassenen uit huis plaatsen, krijgt hij of zij een rol in de terugkeer van (zeden)delinquenten, doorzettingsmacht bij probleemgezinnen en vergaande bevoegdheden in de strijd tegen voetbalhooligans en andere overlastplegers. De regering heeft nog meer bevoegdheden aan gekondigd. Ondertussen is het zeer de vraag of de burgemeester, van oudsher de herder van de gemeentelijke bevolking en de hoeder van de gemeentelijke regelgeving, de ‘sheriff-ster’ aan zijn ambtsketen kan verdragen. Vanwege de poli tieke verantwoordingsplicht, maar ook omdat een soort superman/vrouw nodig is om de nieuwe handhaversrol te vervullen. Een ongewenste ontwikkeling, meent prof. mr. Henny Sackers.
Fiscale magie rond schenken en erven Prof. mr. Bernard Schols Voor de één is de op 1 januari 2010 gemoderni seerde schenk- en erfbelasting gelegaliseerde diefstal, voor de ander is het de meest sociale belasting. De combinatie dood, geld en fiscus roept in ieder geval heel wat emotie op. Zeker nu de fiscus de slogan hanteert: ‘een beetje genot is ook genot’. Zo wordt op grond van dit nieuwe principe het blijven bewonen van de aan de kinderen overgedragen woning veel zwaarder belast bij overlijden van de ouder. En op grond van een ander nieuw successierechtelijk uit gangspunt: ‘Gij zult maar één partner hebben’ wordt het samenwonen met meer dan twee personen veel zwaarder belast bij overlijden dan voorheen. Voor niet iedereen is er dus sprake van een verlaging van de erfbelasting, constateert prof. mr. Bernard Schols, hoogleraar successie recht en belastingen van rechtsverkeer in zijn oratie.
De maatschappelijke opdracht van de politie Prof. dr. ir. Jan Terpstra Sinds eind jaren negentig staat de Nederlandse politie steeds meer onder invloed van de zoge naamde kerntakenopvatting. Ondanks het gewicht dat aan deze door het nieuwe bedrijfs matig denken geïnspireerde opvatting vaak wordt toegekend, biedt ze geen antwoord voor de identiteitsvragen waarvoor de politie staat. Prof. dr. ir. Jan Terpstra geeft een alternatieve formulering voor de maatschappelijke opdracht van de politie. Dit gebeurt deels op basis van internationale en deels klassieke literatuur. Daarbij gaat het om vier elementen als kern van de opgave waarvoor de politie staat: het unieke vermogen dwang toe te passen, de bevestiging en uitstraling van belangrijke maatschappelijke waarden (de moreel-symbolische betekenis), een gerichtheid op het oplossen van problemen en de eis om legitimiteit te realiseren en te behouden voor haar optreden. Een van de belangrijkste risico’s is dat één of meer van deze kernonder delen zich verzelfstandigen. Juist dat lijkt de afgelopen jaren met de politie te zijn gebeurd.
Publieke belangen in het mededingingsrecht Mr. Joost Houdijk Prijsbindingssystemen die de verkoop van boeken regelen in een lidstaat beïnvloeden de handel tussen landen, zeker als het gaat om boeken die geschreven zijn in een taal die zich niet beperkt tot het grondgebied van één lidstaat. Dergelijke systemen beperken voorts de onderlinge concurrentie tussen boekhandelaren. Hierdoor bestaat het gevaar dat een systeem als de Nederlandse Wet op de vaste boekenprijs in strijd komt met het mede dingingsrecht. Dit is slechts één van de vele voorbeelden van situaties waarin het mededingingsrecht botst met andere rechts- en beleidsterreinen. In een groot aantal sectoren van de economie en maatschappij vinden
dergelijke collisies plaats. Joost Houdijk heeft onderzocht hoe het mede dingingsrecht omgaat met botsende belangen en bespreekt casestudies over intellectueel eigendom, (juridische) vrije beroepen, cultuur, gezond heidszorg en milieubescherming. De onderwerpen van de vijf deelonder zoeken vormen bekende, soms ook beruchte probleemgebieden in de jurisprudentie van het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen, in de Nederlandse rechtspraak en in de beschikkingspraktijk van de Europese Commissie en de Nederlandse Mededingingsautoriteit.
Landeigendom in Oost-Kalimantan Drs. Laurens Bakker In Indonesië kreeg de regionale overheid na de val van het Suharto Regime in 1999 de administratieve macht. Dat zou misschien een betere naleving van de wet kunnen betekenen. De praktijk wijst uit dat dat niet het geval is. Antropoloog Laurens Bakker heeft onderzoek gedaan naar de effecten van die decentralisering op rechtszekerheid van landgebruik in Oost-Kalimantan, één van de rijkste provincies van Indonesië. Hij bespreekt de rol en betekenis van het officiële recht in het dagelijks leven van de bevolking en volgt pogingen om land te claimen op basis van traditionele rechten, afstamming van een sultan, en etniciteit. Bakker stelt vast dat succesvolle claims niet
zozeer de wet volgen, maar veeleer een zorgvuldig opgebouwde sociale en politieke ondersteuning hebben. Recht op grond hebben volgens de wet heeft niet zo veel te maken met de praktijk van recht krijgen. Het recht bestaat wel, maar het wordt toegepast wanneer het uitkomt. Macht over grondgebruik is een sterke basis om invloed in de lokale economie en politiek te verkrijgen. Door de decentralisatie maakt nu een veel groter deel van de bevolking daar gebruik van en lapt het recht aan zijn laars. Dergelijke praktij ken kunnen blijven voortbestaan dankzij een zwak bestuur. Ze kunnen leiden tot ontbossing en aardverschuivingen zoals onlangs op het eiland Sumatra.
Bewuster straffen dankzij ‘straftoemetingsgrammatica’ Mr. drs. Pauline Schuyt Het bepalen van de straf is een van de moeilijkste beslissingen van een strafrechter. De wetgever geeft de rechter veel vrijheid bij het nemen van die beslissing, maar er is steeds meer kritiek op de manier waarop de rechter die vrijheid gebruikt. Meer inzicht in de wijze waarop een rechter tot zijn straf komt is noodzakelijk, maar niet eenvoudig te verkrijgen. Veel rechters vinden dat straftoemeting voortkomt uit vakmanschap, een vaardigheid die vooral door ervaring wordt verworven. Zoals een kind ‘als vanzelf’ zijn moedertaal leert zonder de grammatica te kennen, zo leert een rechter straf
toe te meten, zonder zich bewust te zijn van de onderliggende regels. Als rechters bewuster gaan straffen, volgens de regels van een ‘straftoe metingsgrammatica’, kan ook beter worden gecommuniceerd over de straftoemeting. Pauline Schuyt ontwikkelde zo’n straftoemetingsgrammatica die de rechter kan gebruiken bij het bepalen en verantwoorden van de straf. De straftoe meting wordt transparanter en dat kan bijdragen aan de maatschappelijke acceptatie van de opgelegde straffen.
11
RadboudRechten
april 2010
april 2010
postacademisch
PAO-cursuskalender In de komende periode verzorgt het Centrum voor Postacademisch Juridisch Onderwijs de volgende PAO-cursussen:
RadboudRechten
aanmelden Antwoordkaart Postacademische cursussen Ja, ik meld mij aan voor de volgende PAO-cursus (u vindt het actuele cursusaanbod op deze pagina en op www.pao.cpo.nl):
Mei
Nieuwe leergang: Slagvaardig ondernemen in de advocatuur en het notariaat In het najaar van 2010 biedt het CPO in samenwerking met de ABK (Academie voor Bestuurs- en Bedrijfswetenschappelijke Kennis, onderdeel van de Radboud Universiteit Nijmegen) voor het eerst de leergang “Slagvaardig ondernemen in de advocatuur en het notariaat” aan. Het doel van de leergang is bedrijfskundige kennis aan te reiken die de voorwaarden schept voor succesvol ondernemerschap voor advocaten en notarissen. Als een juridisch professional toetreedt tot de maatschap ziet hij zich gesteld voor een aantal ondernemersverantwoordelijkheden en loopt hij tegen tal van bedrijfskundige vragen aan: •H oe binden we de goede professionals aan ons kantoor en hoe behouden wij hen? •H oe organiseren we ons kantoor zodanig dat de kwaliteit van onze diensten optimaal wordt? •W elke financiële aspecten komen kijken bij het leiden van een advocaten- of notariskantoor? •H oe wordt het uurtarief bepaald, hoe interpreteer ik de jaarrekening van ons kantoor? •H oe bepalen wij de strategie van ons kantoor en hoe onderscheiden wij ons van onze concurrenten? De leergang helpt de juridisch professional het kantoor op een vakkundige en professionele wijze te leiden. De aangereikte bedrijfskundige kennis kan direct worden vertaald naar de context van uw eigen advocaten- of notariskantoor. In de leergang wordt aandacht besteed aan de thema’s Strategisch management, Werkprocessen, Human Resources Management, Financiële systemen, Informatiesystemen, Verandermanagement en Integriteit. De leergang bestaat uit 4 modules van twee dagen, verspreid over een periode van vier maanden.
Lustrum Stichting Grotius Academie Op 3 november 2010 zal de Stichting Grotius Academie in de Beurs van Berlage haar vijfen twintigjarig bestaan vieren met een feestelijk congres met als thema “Rule of Law; verdringing van het normatieve recht”. Oorspronkelijk verzorgde de Grotius Academie een éénjarige fulltime opleiding voor net afge studeerde juristen met goede studieresultaten. Na vier jaren is voor een andere formule gekozen: deeltijdse specialisatieopleidingen van hoge kwaliteit, bestemd voor juristen met een sub stantiële praktijkervaring. De Grotius Academie nieuwe stijl heeft sindsdien een stormachtige groei doorgemaakt. In 1990 werd gestart met twee specialisatieopleidingen (Vennootschaps- en Ondernemingsrecht en Onroerend Goedrecht). Nu kent de Grotius Academie 21 verschillende specialisatieopleidin gen. De Grotius Academie vervult een brug functie tussen de juridische theorie en de praktijk en werkt geregeld samen met specialisatievereni gingen binnen de advocatuur en het notariaat.
Actualiteiten Bestuursrecht 11 mei € 600,- 09.30 - 17.00 uur Nijmegen
6 PO-punten
Erfrecht/Huwelijksvermogensrecht Actueel 18 mei € 600,- 09.30 - 17.00 uur Nijmegen
6 PO-punten
Nieuwe ontwikkelingen in het Ondernemingsrecht 19 en 26 mei € 1.025,- 10.30 - 17.30 uur Amsterdam 12 PO-punten Actualiteiten Verbintenissenrecht 27 mei € 515,- 14.00 - 18.15 uur Nijmegen
4 PO-punten
<<JOR>> Actueel Ondernemingsrecht 27 mei € 645,- 13.00 - 17.30 uur Amsterdam 4 PO-punten Zorg: marktwerking en de invloed van het Europese recht 27 mei en 3 juni € 1.025,- 13.00 - 21.00 uur Utrecht 12 PO-punten
Juni
Ja, ik meld mij aan voor de volgende VSO-cursus (u vindt het actuele cursusaanbod op www.vso.cpo.nl): Ja, ik maak gebruik van de alumni-kortingsregeling (eenmalig 10% korting op een cursus van het CPO).* Achternaam
M/V
Titel(s) + voorletters Adres Postcode + plaats E-mail Telefoon * U kunt alleen gebruik maken van deze korting door u aan te melden met deze antwoordkaart.
Actualiteiten Vreemdelingen- en vluchtelingenrecht 2 juni € 600,- 09.30 - 17.30 uur Nijmegen
6 PO-punten
Deze kaart kunt u in een ongefrankeerde envelop sturen naar: CPO, Antwoordnummer 2288, 6500 WC Nijmegen
Ruimtelijk bestuursrecht in de praktijk 8 juni € 600,- 09.30 - 17.00 uur Arnhem
6 PO-punten
Antwoordkaart
Verdieping Actio Pauliana en verrekening 9 juni € 515,- 14.30 - 19.15 uur
4 PO-punten
Utrecht
Personenvennootschappen 10 juni € 600,- 09.30 - 17.00 uur Amsterdam 6 PO-punten <<JOR>> Actueel Insolventie, financiering en zekerheden 15 juni € 645,- 13.00 - 17.30 uur Amsterdam 4 PO-punten Procederen in enquêtezaken bij de OK 17 juni € 515,- 13.00 - 17.30 uur Utrecht
4 PO-punten
Ik meld me aan voor de Van der Grintenlezing
Ik meld me aan voor de Terugkomdag met het juridisch dictee (ik ben gestart in ’60/ ’70/’80/’90/’00)
Ik heb interesse in de Bijspijkercursus Privaatrecht en ontvang graag nadere informatie.
Ik meld me aan voor de Onderwijs-golfdag
Voor meer informatie zie www.cpo.nl. www.grotiusacademie.nl
September Het nieuwe EG-migratierecht in Nederland 9 september € 600,- 09.30 - 17.00 uur Utrecht
CPO viert 30-jarig bestaan Op 7 december 2009 vierde het CPO tijdens een bijeenkomst in Zeist het 30-jarig bestaan. Prof. mr. Emile Luijten ontving uit handen van CPO-directeur mr. Marianne van den Bosch het eerste exemplaar van het lustrumboek ‘Meestervertellingen’. Luijten, emeritus hoogleraar Burgerlijk recht en Notarieel recht en thans advocaat, was 30 jaar geleden betrokken bij de oprichting van het CPO. Hij blikte tijdens de lustrumbijeenkomst terug op de beginjaren.
12
Achternaam
M/V
Titel(s) + voorletters 6 PO-punten
De gemoderniseerde successiewetgeving 28 september € 600,- 09.30 - 17.00 uur Eindhoven 6 PO-punten
Adres Postcode + plaats E-mail Telefoon
U kunt zich aanmelden met de antwoordkaart op deze pagina. Voor meer informatie of online aanmelden: www.pao.cpo.nl
Deze kaart kunt u in een ongefrankeerde envelop sturen naar: Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Antwoordnummer 1908, 6500 VC Nijmegen
13
RadboudRechten
oktober 2009
april 2010
vaarwel wetboek
RadboudRechten
toen
Zo’n 30 tot 40 procent van de alumni komt in togaberoepen te werken na het afstuderen. Meer dan de helft vindt elders een juridische baan. Er zijn echter ook alumni die het wetboek helemaal vaarwel zeggen en een geheel nieuwe koers varen. Twee portretten. …word cabaretier Twan Janssen had tijdens zijn studies Nederlands recht en Notarieel recht (2001-2007) al ervaring opgedaan met theater, theatersport en gedichten schrijven en voordragen. Vlak voor zijn afstuderen volgde hij enkele klein kunstworkshops van Hester Macrander. Hierna begon geheel onverwacht zijn cabaretcarrière. In de herfst van 2006 trad hij enkele keren op en sloot hij zich aan bij Hester Macranders ‘kleinkunstbroedplaats “Het Nest”’. Optredens volgden tijdens het Morgensterren-festival in Druten, het NIVON-pinksterkamp in Hall en (voor de tweede maal) Het Huis van Puck in Arnhem, de Theater Avenue Sonsbeek en het Amsterdams Kleinkunst Festival. Een creatief hoogtepunt beleefde de cabaretier in Tiel. “Mijn optreden tijdens de finale van het open podium in de schouwburg. Het was erg leuk om daar in de grote zaal te spelen. En ik won die avond ook nog de persprijs voor mijn optreden.” Toen kwam het moment om een besluit over de toekomst te nemen. “Aan het eind van mijn studie was ik bezig met wat ik wilde met mijn vak. Ik heb heel veel dingen afgewogen en uiteindelijk kwam ik tot de conclusie dat ik op een dood spoor zat. Ik heb het juridische werk vaarwel gezegd en koos voor de lerarenopleiding Nederlands. Als leraar Nederlands kan ik mijn creativiteit, belangstelling voor menselijke drijfveren, gevoel voor humor en liefde voor taal gebruiken in mijn vak.” Hoe kijkt hij als docent/cabaretier terug op zijn leermeesters van de faculteit? “Docenten van de faculteit waren af en toe ook een inspiratiebron voor het podium. Bartels begon zijn colleges privaatrecht vaak met een aansprekende en ludieke anekdote. Hij gebruikte die anekdote als kapstok om zijn verhaal aan op te hangen. Bernard Schols viel op door zijn droge humor en Nuytinck wist de aandacht goed vast te houden door de bevlogenheid die hij in zijn presentatie tot uitdrukking liet komen. Dat zijn allemaal wel theatrale middelen die een verhaal ondersteunen.” Wat doet Twan over 10 jaar? “Waarschijnlijk ben ik dan leraar Nederlands en treed ik af en toe op als cabaretier. Tenzij ik weet door te breken en fulltime cabaretier word. Die kans is echter niet zo groot, dan moet ik kwalitatief nog een heel stuk groeien en ook het nodige geluk hebben. Je weet echter nooit wat er kan gebeuren. Tien jaar geleden had ik nog geen idee dat ik rechten zou gaan studeren en vijf jaar geleden was er nog niets dat erop wees dat ik nu leraar Nederlands zou zijn en aan cabaret zou doen.” www.twan-janssen.nl
In het vorige alumnimagazine stond een portret van Dominique Brouwer die een grand- café in Arnhem opende. Meer informatie hierover vindt u op haar website www.arnhemsmeisje.com.
14
… zoek het geluk in het toerisme Hanneke Maljers ontving in 2006 haar bul Nederlands recht. Direct na haar afstuderen vertrok ze met haar man naar Sauerland, Duitsland. Ze hadden gezamenlijk een hotel gekocht. Een toekomst in het toerisme lag in het verschiet. “Sinds mijn 17e wil ik graag bij de politie. Op mijn 19e heb ik daar gesollici teerd maar werd afgewezen. Ik besloot toen rechten in Nijmegen te gaan studeren. Na mijn afstuderen solliciteerde ik weer bij de politie als Politie kundige Bachelor. Maar geheel onverwacht deed zich toen de mogelijkheid voor om een hotel in het buitenland te leiden. Werken en wonen in het buitenland leek me erg leuk. Het voeren van een eigen bedrijf leek me ook geweldig. Voor het hotel heb ik veel juridische zaken zelf afgehandeld, met behulp van een accountant. Ik heb wel gemerkt dat ik door mijn juridische achtergrond bepaalde zaken uit contracten makkelijker begreep dan mijn medehoteliers. Duitsland verschilt qua horecaregelgeving behoorlijk van Nederland. De vergunning om een hotel/restaurant te mogen voeren kun je bij de gemeente kopen nadat je een aantal cursussen hebt gevolgd. Voor een cursus van de Duitse Kamer van Koophandel hebben we een half uur durende film gekeken waarna we ons papiertje uitgereikt kregen. En dat alles zonder ook maar één vraag te hoeven beantwoorden!” Na anderhalf jaar vertrokken Hanneke en haar man naar een ander hotel. “Het tweede hotel in Niedersfeld was behoorlijk uitgestorven toen we in september 2008 als managers aangesteld werden. De bedoeling was dat wij het hotel nieuw leven in zouden blazen en dat is ons goed gelukt. De bar zit iedere vrijdag en zaterdag weer vol met de mensen uit het dorp. We hebben veel gasten die ´s avonds een hapje eten in het restaurant van ons hotel. Wat doet Hanneke over 10 jaar? “Ik sluit niet uit dat ik over 10 jaar toch weer terug ben in Nederland om iets in mijn studierichting te gaan doen, of wellicht nog eens bij de politie te solliciteren.” Redactie: op het moment van verschijnen van dit magazine woont Hanneke weer in Nederland. Zij heeft de selectieprocedure om recherchekundige te worden met succes doorlopen.
Oranjesingel 72 Met de komst van een nieuw faculteitsgebouw is het bijna van zelfsprekend dat men terugblikt op de oude panden. Op deze pagina treft u een beschrijving van een van de faculteitsgebouwen uit het 87-jarig bestaan van de faculteit. Een groter contrast met de moderne plannen en voornemens voor het nieuwe faculteits gebouw op de campus lijkt haast niet mogelijk.
De faculteit is sinds haar oprichting in diverse panden gehuisvest geweest. Veel alumni kennen het pand aan de Oranjesingel 72. De faculteit was hier van 1959 tot 1982 gevestigd. Zuinigheid lag ten grondslag aan de verhuizing in 1959 naar dit nieuwe onderkomen in een herenhuis. Het oude instituut aan de Muchterstraat was uitermate gebrekkig en had in 1945 zijn beste tijd al gehad. Maar het nieuwe onderkomen aan de Oranjesingel voldeed evenmin, vooral omdat het herenhuis spoedig te klein bleek. De meeste hoogleraren werkten destijds thuis en ontvingen daar ook hun studenten. De lunch moest worden genuttigd in etablissement De Karseboom, waar een glas melk nog regelmatig werd vervangen door een glaasje bier bij de lunch. Er werd in die tijd nog volop gestencild en voor het maken van een fotokopie moest eerst toestemming van ‘de directeur’ worden gevraagd. Al snel moesten andere panden worden aangekocht. In 1965 werd op maar liefst negen adressen, her en der over de stad verspreid, college aan rechtenstudenten gegeven. In deze jaren was men echter al gestart met de bouw van de nieuwe campus. In De Tijd-Maasbode van zaterdag 7 mei 1960 lezen we in het artikel ‘Gehele universiteit wordt samengebracht op landgoed Heyendael’: “Over de plannen voor de A-faculteiten (Rechten, Geschiedenis en Sociologie), welke thans her en der in de stad zijn ondergebracht kunnen nog geen mededelingen worden gedaan omdat deze nog voorwerp van beraad uitmaken binnen de facul teiten. In deze kringen rekent men er mee, dat men nog minstens 10 jaar zal moeten doorbrengen in de “diaspora”, welke door de ingebruikneming van een nieuw gebouw voor rechten in oktober 1959 enigszins draaglijk is geworden. Met betrekking tot de bibliotheek kan van een ware noodtoestand worden gesproken. De boekenvoorraad schijnt op ongeveer 18 verschillende plaatsen in de stad te zijn ondergebracht.” Ondanks de vele gebreken hebben veel emeriti-hoogleraren goede herinneringen aan deze tijd.
Prof. mr. Teun Struycken: “Ik was in die tijd één van de weinige mede werkers. Een eigen kamer? Geen denken aan. We hadden zelfs maar drie telefoontoestellen. Er is een enorme professionalisering in gang gezet de afgelopen 40 jaar. Maar als ik moest kiezen tussen de begintijd en de laatste jaren van mijn dienstverband, dan kies ik toch voor de jaren in de villa.” Ook emeritus-hoogleraar prof. mr. Sjef Maeijer heeft goede herinneringen aan die tijd. “In de stad hadden we een geweldige periode en gingen vaak met collegae een borrel drinken in De Karseboom. De waard vroeg ons dikwijls wat wij vonden van de verhuizing. Waarop wij antwoordden: ‘Als het aan ons ligt duurt het nog heel lang.’. Waarop de waard steevast zei: ‘Nog een borrel van het huis, heren?’”. De faculteit heeft prachtige jaren van groei en professionalisering gekend op de campus. Met oog op bovenstaande terugblik is het natuurlijk de vraag hoe men over veertig jaar zal terugkijken op de verhuizing vanuit de Thomas van Aquinostraat naar elders op de campus…
Bronnen: J.B.A.M. Brabers, ‘Recht om mee te werken’, een geschiedenis van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid als academisch brandpunt en emancipatorisch vehikel (1923-1982), verschenen in de lustrumbundel ‘Te Recht in Nijmegen’ ter ere van het 80-jarig bestaan van de faculteit. In gesprek met J.M.M. Maeijer en A.V.M. Struycken: Nijmeegse juristen zijn in tal van sectoren toonaangevend. Verschenen in de lustrumbundel ‘Te Recht in Nijmegen’ ter ere van het 80-jarig bestaan van de faculteit.
15
terugblik Mr. Hanneke Spath studeerde tussen 1998 en 2003 Notarieel recht. Tijdens de eindfase van haar studie gaf ze werkgroepen Geschiedenis Privaatrecht. Een goede scriptie en hart voor het onderwijs zorgden er voor dat haar carrière in de wetenschap van start ging.
“Een boeiend proces” “Mijn keuze voor de wetenschap werd definitief toen ik het vak Goederenrecht verdiept volgde. Na bijna drie jaar belastingrecht en andere notariële vakken was het even wennen om weer in Boek 3 en 5 BW te bladeren. Ik kreeg een brede glimlach van de gestelde vragen en het feit dat er eigenlijk (nog) geen antwoorden op bestonden. Toen wist ik zeker dat ik met Burgerlijk recht en het onderzoek verder wilde. ”
Vrijheid Wat kenmerkt het werken aan de faculteit? “Bijzonder is de vrijheid die je krijgt om je bezig te houden met de onderwerpen waar je het liefst over nadenkt, gecombineerd met de afwisseling tussen onderzoek en onderwijs. Het contrast tussen solistisch doorploeteren aan je proefschrift of andere publicaties en als een team met collega’s goed en boeiend onderwijs geven, maakt het werken hier voor mij ideaal. Daarbij is de vaksectie een grote club met enthousiaste jonge mensen, wat heel motiverend werkt en waardoor het ook nog erg gezellig is”, aldus Spath.
Proefschrift Haar proefschrift gaat over zaaksvervanging, een goederenrechtelijke rechtsfiguur die het mogelijk maakt dat aanspraken op goederen zo veel mogelijk behouden blijven als deze goederen tenietgaan. Spath licht toe: “Wanneer bijvoorbeeld een met een hypotheekrecht bezwaarde woning afbrandt, dan verkrijgt de hypotheekhouder door de in de wet opgenomen regel van zaaksvervanging (art. 3:229 BW) een vervangend pandrecht op de schadevergoedingsvordering jegens de verzekeraar of brandstichter. Dit is een uitzondering op de hoofdregel van het recht, namelijk dat een recht dusdanig verbonden is met het goed, de woning, dat het met dat goed mee tenietgaat.”
Optrekken van de nevel “Het onderwijs is een van de redenen om na mijn studie als promovenda aan de slag te gaan en om na mijn promotie in 2010 hier te blijven. Burgerlijk recht is een mooi vak, maar wordt door veel studenten als moeilijk ervaren. Het leukste van onderwijs geven is als je merkt dat een student binnenkomt zonder er iets van te snappen en dat je tijdens de colleges langzaam de nevel op ziet trekken en het begrip tevoorschijn komt. In mijn eigen studententijd bleven de onderwerpen ook vaak losse brokken, die ik pas tijdens de tentamenvoorbereiding met elkaar in verband bracht. Als docent is het goed te weten dat het herhalen van de theorie vaak een noodzakelijke stap is om een student het verhaal te kunnen laten volgen.”
Studententijd “Een jaarlijks terugkerend moment waarop ik terugdenk aan mijn studietijd is de introductie. Op de eerste maandag rijdt dan een fietsende bar over de campus en overal zie je groepen studenten achter hun mentoren aanwandelen. Het blijft fascinerend dat je de eerstejaars er ongeveer tot Kerstmis zo uithaalt en hoe er dan rond de jaarwisseling een transformatie plaatsvindt. Tegen de tijd dat het nieuwe kalenderjaar eenmaal is begonnen, zijn het allemaal ‘echte’ studenten geworden. Studeren is langzaam en soms sneller volwassen worden en dat is een boeiend proces om te zien.”
Herinnering “De colleges van Van Mourik zijn mij het meest bijgebleven. Hij heeft ooit zijn eigen konijn meegenomen en verloot, en ik moest toch wel vaak lachen om zijn enigszins vrouwonvriendelijke grappen. Mijn beste herinneringen zien minder op specifieke momenten en meer op de algemene sfeer. Wanneer je er ook was, er waren altijd vrienden in de buurt om koffie mee te drinken of activiteiten om te organiseren of aan deel te nemen. Ik was veel en vaak op de faculteit en dat is eigenlijk één grote goede herinnering!”
Je blijft terugkomen
