RadboudRechten Magazine voor alumni van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Radboud Universiteit Nijmegen
oktober 2009
RadboudRechten
oktober 2009
oktober 2009
vooraf Colofon ‘Radboud Rechten’ is een uitgave van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Radboud Universiteit Nijmegen en wordt verspreid onder alumni en masterstudenten van de faculteit. Redactie drs. Anouk Kerkhof drs. Grietje Wittekamp mr. Natascha Heyster drs. Antal Putman (eindredacteur)
kort
De karavaan trekt verder Het is verheugend links en rechts te vernemen dat dit alumnimagazine een goed onthaal vindt. Het wordt gezien als een belangrijke bijdrage aan de communicatie tussen de alumni en de faculteit. Maar er zijn nog meer positieve ontwikkelingen. Zo vorderen de plannen voor de bouw van een geheel nieuw faculteitsgebouw ge staag. Zoals het er nu naar uitziet zal de feestelijke opening in 2014 geschieden. Hoogst aangenaam is ook dat de actualiteitencursussen voor alumni tot een stormloop leiden. Niet alleen de prijs en de studiepun ten spelen een rol. Ook het ‘wij-gevoel’ wordt steeds intenser ervaren, niet op de laatste plaats tijdens de sfeervolle borrel na afloop.
hoezeer de relatie tussen levensbeschouwing en overheid ook de juridische gemoederen bezig houdt. De karavaan trekt verder. Martin-Jan van Mourik, alumnidecaan
prof. mr. P.P.T. Bovend’Eert mw. mr. M.L.A. van den Bosch
Speciaal voor alumni: exclusieve geschenken Wilt u een uniek aandenken aan uw faculteit? Speciaal voor alumni zijn enkele bijzondere geschenken ontwikkeld: het lustrumboek (een geschiedschrijving van de faculteit), exclusieve manchetknopen en een I love law-mok. Deze producten zijn uitsluitend te koop bij de faculteit. De opbrengst komt ten goede aan de mr. Frans Perrickstichting. Deze stichting is opgericht met als doel financiële steun te verlenen aan de faculteit en haar studenten bij het ontwikkelen van bijzondere activiteiten die niet met de gewone midde len van de faculteit kunnen worden gefinancierd.
Lustrumboek ‘Meesterlijk Nijmegen’ In 2008 is het lustrumboek ‘Meesterlijk Nijmegen’ verschenen. Het boek bevat onder meer een geschiedschrijving van de faculteit, portretten van de coryfeeën Van der Heijden, Duynstee, Hermesdorf en Van der Grinten, interviews met onder andere prof. mr. Maeijer en bijdragen over het huidige onderwijs en onderzoek. Het boek is te verkrijgen voor 20 euro (inclusief verzendkosten).
Redactieraad prof. mr. M.J.A. van Mourik
De jaarlijkse Van der Grintenlezing werd op indrukwek kende wijze gegeven door mr. Job Cohen, eredoctor van onze universiteit. Een levendige discussie toonde aan
mw. mr. L.J.T.M. Hermans-Brand prof. mr. C.J.H. Jansen
Facultaire manchetknopen Ontwerp Deel 2 ontwerpers, Nijmegen
Inhoud
Van der Grintenlezing door Job Cohen Op 3 juni organiseerde de faculteit de 7e ‘Van der Grintenlezing’.
Fotografie Herbert van de Sluis Harm Derks Gerard Verschooten Bert Beelen Druk Thieme MediaCenter Nijmegen Informatie Heeft u een vraag over activiteiten voor alumni of wilt u reageren op dit magazine? Stuur dan een e-mail naar alumni-officer drs. Anouk Kerkhof:
[email protected]. Dit magazine is zo zorgvuldig mogelijk samengesteld. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. Eventuele op- of aanmerkingen kunt u richten aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid.
3 4 6 Benoemingen 7 Nieuws 8 Irene Asscher-Vonk 10 Vaarwel wetboek 11 Onderzoek 12 Postacademisch 13 PAO-cursuskalender en aanmelden 14 Emile Luijten 15 Toen 16 Terugblik Kort
Alumni-activiteiten
www.ru.nl/rechten/alumni 2
RadboudRechten
Ruim 250 medewerkers, studenten en alumni woonden de lezing van Job Cohen, getiteld ‘Recht en Staat’, bij. U kunt de tekst van
Bijzonder aan deze manchetknopen is de vorm: een boemerang. Met dit symbool wordt uitgedrukt dat u kunt blijven terugkomen naar de faculteit. Verder is in deze boemerang het logo van de universiteit verwerkt. Voor 25 euro (inclusief verzendkosten) ontvangt u de manchetknopen in een doosje thuis.
deze lezing downloaden via www.ru.nl/rechten/alumni (via ‘Activiteiten’).
Bestellen? U kunt de geschenken bestellen via de bestelbon op pagina 13 of door een email te sturen aan
[email protected].
20 november 2009 Actualiteitencursussen op de campus 18 juni 2010 Onderwijs-golfdag Meer informatie? www.ru.nl/rechten/alumni. Aanmelden kan ook via deze site.
Met de opbrengsten van deze facultaire producten worden onder andere beurzen voor studenten bekostigd. In 2008 ont vingen ruim 30 studenten een financiële bijdrage voor hun studieverblijf in het buitenland. Onder hen waren Lotte Laeven en Imma Zandbergen. Lotte: “In februari 2008 vertrok ik, in het kader van het Erasmusprogramma, naar Madrid. Het volgen van een cursus Spaans werd helaas niet vergoed, maar heeft er wel voor gezorgd dat mijn verblijf in Madrid een stuk leuker en waardevoller werd. Studeren in een grote stad is naast leuk en leerzaam ook erg duur. Ik was daarom blij verrast toen ik hoorde dat ik in aanmerking kwam voor een vergoeding van de taal cursus door de Perrick Stichting. Dergelijke steun vanuit de faculteit zorgt ervoor dat een studieperiode in het buitenland voor meer studenten toegankelijk wordt. Ik ben blij dat de alumni dit mede mogelijk maken!”
Unieke koffiemok Op kantoor of thuis een kop koffie drinken uit een rechtenmok? De faculteit heeft een I love law-mok ontworpen, waarin het wapen van uw alma mater is verwerkt. De mok is vaatwasmachine-bestendig. De mok wordt gevuld met chocolaatjes (puur) met het universiteitslogo en kost 7,50 euro. Helaas kan de mok niet per post worden verzonden, maar dient deze op de faculteit te worden opgehaald.
Activiteitenagenda
Steun voor studenten van de faculteit
Imma: “Dankzij de bijdrage van onze alumni kon ik voorafgaand aan mijn studietijd in Berlijn deelnemen aan een talencursus. Naast ontzettend leerzaam, bleek deze talencursus het fundament van het gewel dige semester dat zou volgen. De vrienden die ik daar heb ontmoet, zouden mijn aller beste vrienden worden met wie ik nog steeds veelvuldig contact heb.”
Een nieuw gebouw voor de rechtenfaculteit
KNAW continueert erkenning OO&R
De faculteit krijgt een heel nieuw eigen gebouw op de plek van de huidige parkeerplaats tussen de Comeniuslaan en de Montessorilaan. Op deze parkeerplaats komt een nieuw gebouw van maximaal 25 meter hoog dat onderdak gaat bieden aan de volledige rechtenfaculteit. De auto’s die nu nog op het parkeerterrein staan, verdwijnen in een ondergrondse parkeer garage met ruimte voor 500 voertuigen. De planning is dat deze nieuwbouw eind 2013 wordt voltooid.
De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) heeft het onderzoek van het Onderzoekcentrum Onderneming & Recht (OO&R) beoordeeld en opnieuw een erkenning verleend voor de komende zes jaar. Daardoor blijft het OO&R het enige door de KNAW erkende onderzoeks instituut in Nederland dat praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek verricht op het terrein van ‘onderneming en recht’.
3
RadboudRechten
oktober 2009
oktober 2009
RadboudRechten
alumni-activiteiten Weerzien in Brussel Circa 30 alumni wonen en/of werken in Brussel. Op 17 april organiseerde de faculteit voor hen een borrel in een café in de Chatelain-wijk te Brussel. Het werd een gezellig samenzijn. Er werden volop herinneringen opgehaald aan de Nijmeegse hoogleraren en het studen tenleven. Maar ook het netwerkelement ontbrak niet: veel nieuwe contacten werden gelegd tussen deze ‘Belgische’ alumni. Een van de aanwezigen –Jaap Verraes, Europese Commissie– verwoordde het als volgt: “Ik dank de faculteit voor ‘t gezellige samenzijn, een “netwerk bijeenkomst” die een venster op ons evoluerend verleden verschaft…”
Actualiteiten in Den Haag Veel alumni die woonachtig zijn in het westen van het land hebben te kennen gegeven dat de reistijd een belemmering is om aan jaarlijkse actualiteitencursus sen op de campus deel te nemen. Daarom verzorgde de faculteit op 15 mei een Actualiteitencursus op het Ministerie van Justitie te Den Haag. Tijdens de Actualiteitencursus Vennoot schapsrecht behandelde mr. Marco Langendoen (wetgevingsjurist bij het Ministerie van Justitie) het nieuwe bvrecht en mr. Claartje Bulten (universitair docent bij het Van der Heijden Instituut) doceerde over de geschillenregeling. De cursisten gaven een 8 als rapport cijfer voor deze cursus. Na afloop werd een borrel aangeboden in café Cloos en werd er verder nagepraat over het heden en verleden van de Nijmeegse juristen.
4
Succesvolle onderwijs-golfdag: de traditie is gezet
Alumni gezocht
Bijspijkercursus Privaatrecht Op verzoek van alumni is de faculteit gestart met een Bijspijkercursus Privaatrecht. In een kort tijdbestek (september-december) wordt de juridische kennis weer opgefrist en aangescherpt.
Ruim 100 personen hadden zich ingeschreven voor de tweede editie van de ‘Nijmegen Open’, een golftoernooi gecombineerd met onderwijs voor alumni. Het evenement vond plaats op 19 juni op de golfbaan Het Rijk van Nijmegen in Groesbeek. De grote belangstelling lag waarschijnlijk in de combinatie van onderwijs en sporten én het weerzien met oud-studiegenoten en oud-hoogleraren. Voorafgaand aan de golfmiddag volgden de alumni een actualiteitencursus ‘Burgerlijk recht’ door prof. mr. Steven Bartels en prof. mr. Leonard Verburg, of ‘Uitleg huwelijkse voorwaarden en uiterste wilsbeschikkingen’ door prof. mr. MartinJan van Mourik. Het onderwijs werd verzorgd door de rechtenfaculteit in samenwerking met het CPO. Na de cursus gingen de juristen op de golfbaan een sportieve strijd met elkaar aan. Vijftien juristen namen deel aan een golfclinic waarbij ze de beginselen van de golfsport leerden. De overige deelnemers streden om de prijzen. De eerste prijs (een golfvakantie t.w.v. 1250 euro) werd gewonnen door mr. Pieter Lems (Hekkel man Advocaten & Notarissen), de tweede prijs (een waardecheque t.w.v. 500 euro) ging naar mr. Gerard Linders (Linders Advocaten) en de derde prijs ging naar mr. Louk Hermans (Faculteit der Rechtsgeleerdheid). Zij ontvangt een jaar lang wekelijks golfballen. Alle prijzen werden aangeboden door hoofdsponsor Subaru Benelux. Net als vorig jaar kon men een auto winnen door een hole-in-one te slaan.
De deelnemers volgen bachelor- en master vakken en ontvangen na afloop een getuigschrift (geen NOvA- of KNB-punten). Alumni die nu geen juridische functie bekleden maar dat wel wensen, kunnen eventueel ook een gesprek plannen met een wervings-en selectie bureau voor juristen. Deze gesprekken worden gefaciliteerd door de faculteit.
mijn gezin, neem ik nu met veel plezier deel aan de Bijspijkercursus. Reden van aanmelding is enerzijds het maken van een start voor een eventuele juridische functie, anderzijds pure interesse in mijn “oude” studie, die ik nu, dankzij een stukje levenservaring, de motivatie van de mede-cursisten en het enthousiasme van de docenten, veel leuker vind dan 25 jaar geleden!” Yvonne Hinnen: “Ik ben met de cursus gestart om mijn kans te vergroten weer in een juridische functie aan de slag te gaan. Een carrière-switch zou je het kunnen noemen, een combi maken met mijn juridische kennis en vastgoed in de meest brede zin. Na twee bijeenkomsten heb ik al het gevoel op de goede weg te zitten, ik leer er veel van en hoop nog veel op te steken.”
Wat vinden cursisten van de bijspijkercursis?
Cesar Eisma: “Na mijn afstuderen heb ik bijna 20 jaar als expert in letselschade gewerkt. Ik merkte dat ik te weinig voeling heb met andere onderdelen van het mooie Burgerlijk Recht dan art. 6:107 BW etc. Door deze Bijspijkercursus te volgen, kan ik veel weggezakte kennis actuali seren én kennis nemen van materie waar ik nog niets van af wist. Al na de eerste lessen merk ik de bruikbaarheid van die nieuwe kennis en daar ben ik heel blij mee. Een geweldig initiatief.”
Nancy Kolkman-Buck: “Na lange tijd uit het (juridisch) arbeidsproces te zijn geweest, i.v.m.
www.ru.nl/rechten/bijspijkercursus
V.l.n.r. de prijswinnaars: Louk Hermans, Roland van Mourik (kantoorgenoot van Pieter Lems, die niet bij de prijsuitreiking aanwezig kon zijn), Gerard Linders en de heer Akahani (Subaru Benelux).
Actualiteitencursussen voor alumni
Helaas lukte dat geen van de deelnemers. Alle deelnemers waren zeer enthousiast over het onderwijs, het golfen, de gezellige borrel en ‘walking dinner’ na afloop. De volgende editie van de ‘Nijmegen Open’ vindt plaats op vrijdag 18 juni 2010.
Traditiegetrouw organiseert de rechtenfaculteit op vrijdag 20 november speciaal voor alumni verschillende Actualiteitencursussen. U kunt kiezen uit een cursus over de laatste ontwikkelin gen in het personen- en familierecht (door prof. mr. André Nuytinck), het strafrecht (door prof. mr. Ybo Buruma), het Ondernemingsrecht (door prof. mr. Gerard van Solinge) of op het gebied van Ruimtelijke Ordening (door mr. Tycho Lam). U krijgt drie opleidingspunten NOvA of KNB toegekend. Meer informatie? www.ru.nl/rechten/actualiteitencursus
Sinds januari 2008 zijn ruim 3.500 adressen van rechten-alumni geactuali seerd. Maar het gehele alumnibestand beslaat ruim 8.000 adressen. U kunt ons helpen om de gegevens aan te vullen. Kent u nog medestudenten die geen magazine van de faculteit ontvangen? Vraag hen een email met hun adres gegevens te sturen (
[email protected]) of te bellen naar 024-361 11 60.
Wie kan ons in contact brengen met: De heer E.D.M. van Aalst, de heer S.J.G. van Aarle, mevrouw I.M.J.M. van Aarts, de heer J.M.G. Ackermans, de heer G.A. Agelink (1991 afgestudeerd Nederlands recht), Mariëlle Arts (2007 afgestudeerd Notarieel recht), Brenda Janssen (2007 afgestudeerd Nederlands recht), Paula den Hartogh (2007 afgestudeerd Neder lands recht), Lianne Hoijtink (2008 afge studeerd Nederlands recht), Gineke van Wijngaarden (2006 afgestudeerd Neder lands recht).
Meer dan 1000 alumni op alumniweb Het Alumniweb is de ideale toegang tot het netwerk van de universiteit. Als alum nus heeft u niet alleen toegang tot dat netwerk, via uw persoonlijke pagina bent u ook zelf een schakel. Op het Alumniweb deelt u kennis en ervaringen: met jaarge noten, vakgenoten of zelfs oud-docenten. Zo blijft u deel uitmaken van de Nijmeeg se academische gemeenschap. Binnen een paar tellen heeft u een eigen profielpagina aangemaakt en kunt u op zoek naar oudstudiegenoten: klik op de ‘kring Rechtsgeleerdheid’. www.alumniweb.ru.nl
5
RadboudRechten
oktober 2009
oktober 2009
benoemingen Jean Monnet hoogleraarschap voor Elspeth Guild Prof. dr. Elspeth Guild heeft van de Europese Commissie voor de duur van vijf jaar een Jean Monnet hoogleraarschap gekregen. Ze ontving deze subsidie voor haar onderzoeksaanvraag: Reflecting on Europe’s Borders: Movement of persons and the rule of law.
Ben Vermeulen lid van de KNAW Prof. mr. drs. Ben Vermeulen (1957), hoogleraar Onderwijsrecht aan de Radboud Universiteit en aan de Vrije Universiteit, is gekozen tot lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Hij is een van de nu 28 nieuw benoemde leden. KNAW-leden worden benoemd voor het leven op grond van hun wetenschappelijke prestaties.
Bas Kortmann adviseert over opleiding advocaten Prof. mr. Bas Kortmann, rector magnificus van de Radboud Universiteit Nijmegen en hoogleraar Burgerlijk recht, gaat een commissie voorzitten die de Nederlandse Orde van Advocaten zal adviseren over de inhoud en samenstelling van de verplichte beroepsopleiding voor advocaten en over de aansluiting daarvan op de studie Rechten. De commissie wordt breed samengesteld, met advocaten van allerlei afkomst, maar ook met deskundigen van buitenaf. De commissie gaat in september van start en verwacht binnen een jaar tot een advies te komen.
Jan Terpstra hoogleraar Criminologie Prof. dr. Jan Terpstra is met ingang van 1 april 2009 benoemd tot hoogleraar Criminologie. Veranderingen en actuele ontwikkelingen op het gebied van criminaliteit en maatschappelijke onveiligheid èn het gegeven dat jaarlijks ruim 130 studenten onderwijs volgen in de criminologie, zijn aanleiding voor het opnieuw aantrekken van een hoogleraar criminologie. Terpstra is sinds 2006 universitair hoofddocent aan de faculteit. Hij promoveerde in 1985 in Wagenin gen op een onderzoek naar de uitvoering en effecten van overheidsbeleid. Hij publiceerde onder meer over criminaliteitspreventie, fraudebeleid, achter standsbuurten, grootschalig politieoptreden, delinquente jeugdsubculturen, burgerparticipatie in de veiligheidszorg en regulering van de publieke ruimte. De laatste tien jaar doet hij vooral onderzoek naar het functioneren van politie en veiligheidszorg.
nieuws Docent van het Jaar
Universitair nieuws
Voor het eerst in haar bestaan organiseerde de faculteit een ‘Docent van
Wetenschappelijk onderzoek dat zich bezighoudt met problemen uit de praktijk is iets anders dan het ‘klas sieke’ wetenschappelijk onderzoek. En wel zó iets anders, dat dergelijk onderzoek ook een andere methodologie vereist. Dat stelde Piet Verschuren bij zijn afscheid als hoogleraar Methoden van onderzoek. Verschuren schreef ook alvast een boek over hóe praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek aangepakt moet worden.
het Jaar’-verkiezing. Bijna vierhonderd studenten stemden medio mei op hun favoriete werkgroep- en hoorcollegedocent.
De jarenlange samenwerking tussen de faculteiten der Rechts geleerdheid van de Radboud Universiteit (RU) en de Universiteit van de Nederlandse Antillen (UNA) is onlangs formeel bekrach tigd. Beide faculteiten besloten de samenwerking te intensiveren en te formaliseren. De belangrijkste uiting hiervan is de benoe ming van een RU-hoogleraar (op het gebied van privaatrecht), die een bijdrage gaat leveren aan het onderwijs op de UNA. Ook werd overeengekomen dat zowel RU als UNA zich verbinden om zorg te dragen voor de gelijkwaardigheid van elkaars bachelor diploma’s. Hierdoor kunnen studenten die hun bachelor Recht hebben behaald aan de UNA, op dezelfde voorwaarden worden toegelaten tot de masteropleiding van de RU als studenten die hun bachelor Recht elders in Nederland hebben behaald.
6
Praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek
Leonard Verburg: hoogleraar Sociaal Recht
Boek over 400 jaar Nederland - VS
Prof. mr. Leonard Verburg is met ingang van 1 januari 2010 benoemd tot hoogleraar Sociaal Recht. Hij is de opvolger van prof. mr. Irene Asscher – Vonk, die in juli met emeritaat is gegaan. Prof. Verburg is al als bijzonder hoogleraar Recht, arbeid en medezeggenschap verbonden aan de Radboud Universiteit. Tot 1 januari 2010 bezet hij de wisselleerstoel van het Centrum voor Postacademisch Juridisch Onderwijs (CPO). Verburg studeerde Nederlands Recht aan de Rijks universiteit Leiden, waar hij in 1979 afstudeerde. Daarna werkte hij van 1980 – 1999 als advocaat bij Loeff Claeys Verbeke (vanaf 1987 als partner). Sinds 2000 is hij als advocaat/partner verbonden aan het kantoor Allen & Overy te Amster dam. In 2007 promoveerde mr. Verburg aan de Universiteit van Amsterdam op het proefschrift Het territoir van de (Nederlandse) ondernemingsraad in het internationale bedrijfsleven. Verburg is lid van de vaste adviescommissie arbeids recht Nederlandse Orde van Advocaten, hoofdredacteur van het tijdschrift ArbeidsRecht, redactielid van Arbeidsrechtelijke Annotaties, lid van het curato rium en docent van de Postacademische Leergang Arbeidsrecht van de Erasmus Universiteit /Universiteit van Amsterdam.
Prinses Margriet ontving op 2 september in het Roose velt Study Center in Middelburg het eerste exemplaar van het boek Four Centuries of Dutch-American Relations, waaraan ook Nijmeegse wetenschappers meewerkten.
Vracht via het water De meeste stemmen voor de beste werkgroepdocent 2009 zijn uitgebracht op mr. Roel Schutgens (foto links), voormalig docent Staatsrecht en nu universitair hoofddocent Inleiding tot de Rechtswetenschap. Hij werd vooral geroemd om zijn heldere en gestruc tureerde wijze van doceren en betrokkenheid bij studenten. De beste hoorcollegedocent van 2009 is geworden prof. mr. Paul Bovend’Eert, hoogleraar Staatsrecht. Zijn duidelijke colleges met een humoristische insteek oogsten veel lof bij de studenten. De verkiezings strijd was spannend, want prof. mr. André Nuytinck ontving ook veel stemmen en werd met 4 stemmen minder net geen docent van het jaar. Een eervolle vermelding is er ook voor prof. mr. Steven Bartels en prof. mr. Henny Sackers.
Piet Hein van Kempen: hoogleraar Straf- en strafprocesrecht
Samenwerking met Universiteit Nederlandse Antillen
RadboudRechten
Prof. dr. mr. Piet Hein van Kempen is benoemd tot hoogleraar Straf- en straf procesrecht (per 1 september 2009). Van Kempen was al hoogleraar Rechten van de mens aan de Radboud Universiteit en is nu leerstoelhouder op beide gebie den. Van Kempen is deskundig op het gebied van het Nederlandse straf- en strafprocesrecht, strafrechtelijke ontwikkelingen in het recht van de Europese Unie en de Europese en internationale mensenrechten. Hij zal – naast het reguliere onderwijs – ook internationaal georiënteerde colleges verzorgen op het gebied van het Internationaal en Europees recht. Piet Hein van Kempen promoveerde in 2003 in Tilburg op de dissertatie: ‘Heropening van procedures na veroordelingen door het EHRM. Over redres van schendingen van het EVRM in de afgesloten strafzaken alsook afgesloten civiele en bestuurszaken.’ Sinds 2008 is prof. Van Kempen plaatsvervangend raadsheer in het Gerechtshof te ’s Hertogenbosch. Hij is onder meer redactielid van de Kluwer-serie Studie pockets Strafrecht, redacteur van het NJCM-bulletin, Nederlands Tijdschrift voor de Mensenrechten, bestuurslid van de Nederlandse Vereniging voor Rechts vergelijking en een van de drie Nederlandse leden van de International Penal and Penitentiary Foundation.
Joost Sillen ontvangt universitaire onderwijsprijs Docent Staatsrecht mr. drs. Joost Sillen ont ving maandag 31 augustus tijdens de opening van het academisch jaar de onderwijsprijs voor beste jonge docent van de Radboud Universiteit. Het is de eerste keer dat deze prijs is toegekend. Tijdens de prijsuitreiking prezen rechtenstudenten Sillen om zijn enthousiasme. De Universitaire Onderwijs prijs wordt jaarlijks uitgereikt tijdens de opening van het academisch jaar. Het doel is bij te dragen aan de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs door het belonen van excellente onderwijsprestaties van docenten.
Vrachtvervoer via de binnenvaart is goedkoper dan ver voer over de weg, minder milieubelastend, het veroor zaakt geen files – en het heeft daar ook geen last van. Toch worden de waterwegen in Europa veel minder benut dan zou kunnen. Econoom Tilman Platz onder zocht hoe dat anders kan. Om succesvol te concurreren met vervoer over de weg, moet vrachtvervoer over water op drie gebieden goed scoren: geld, tijd en service. Een risico vormt de tijd die gemoeid is met overslag in de havens vanwaar en waarnaar gevaren wordt. Daarin valt nog veel te verbeteren. En de service moet compleet zijn: wie vervoert over water, moet ook zorgen voor het transport van en naar de haven. Dat alles moet op één plek, voor één prijs geregeld kunnen worden en met tracking and tracing te volgen zijn. www.ru.nl
Agenda RU-activiteiten voor alumni 5 november
R adboud Universiteitslezing: ‘Lekendeelname aan de strafrechtspraak’
Prof. mr. Peter Tak verzorgt een lezing over juryrecht spraak, lekenrechtspraak en burgers en rechtspraak. Locatie: Den Haag. Op het alumniweb (www.alumniweb. ru.nl) vindt u meer informatie.
7
oktober 2009
RadboudRechten
“Ik koos voor carrière én gezin”
Op 3 juli sprak Asscher-Vonk haar afscheidsrede uit. Voorafgaand aan haar afscheid had ze voort durend het besef dat ze alles voor de laatste keer deed. Het “Petrus-moment” noemt ze dat: “Je krijgt geen kans meer om dingen de volgende keer beter te doen. Beter dan dit wordt het niet meer.”
Mannenwereld “In het dagelijkse werk was het soms best lastig. Ik zag die mannen denken: moeten we nu zoenen of niet bij begroetingen? En dan vroegen ze mij wel hoe het thuis was, maar elkaar nooit. In depressieve buien voelde ik me daar wel eens door teruggezet. Maar het kwam gewoon omdat ze geen idee hadden wat te verwachten van een vrouwelijke collega. Alles aan mij wat afwijkend was, werd toegeschreven aan mijn vrouw-zijn. Nu er meer vrouwen zijn, zien ze dat het niet één categorie met vaste eigenschappen is. Ze zeggen altijd dat vrouwen drie keer zo hard moeten werken om hetzelfde te bereiken. Ik heb hard gewerkt, maar ik geloof niet dat die druk van buiten kwam.”
Ontplooiing
Irene Asscher-Vonk blikt terug op haar loopbaan Tot haar vijftigste werkte ze in deeltijd, naast een gezin met vier kinderen. Toen vond ze het wel eens haar beurt om hoogleraar te worden. Of, zoals prof. mr. Irene Asscher-Vonk (65) het zelf uitdrukt: na het oogsten was het tijd om te zaaien. Ze prijkte in menig lijstje van machtigste Nederlanders en invloedrijkste vrouwen, maar bij haar afscheid als hoogleraar Sociaal recht voert relativering de boventoon. “Ik heb mijn best gedaan.”
8
Als student was Asscher-Vonk niet erg ambitieus, ze wilde vooral snel afstuderen. “De gretigheid om te weten kwam pas daarna, tijdens mijn werk. Die heb ik aan mijn eerste baas te danken, profes sor Hekkelman. Hij is mijn grote voorbeeld. Hij was geen oogster, maar een zaaier: gericht op ontplooiing van zijn medewerkers - en dat hebben we gedaan. Er zijn diverse hoogleraren en topadvocaten uit zijn groep voortgekomen. Hij stelde hoge eisen, maar hield ook rekening met zijn mensen. Ik ging voor die man door het vuur en krijg nu nog tra nen in mijn ogen als ik erover vertel. Hij zorgde voor Nachwuchs. Niet met de zweep, maar met aandacht. Toen ik zelf hoogleraar werd, dacht ik: nu ben ik in de positie om hem na te volgen.” Terugkijkend op haar hoogleraarschap is ze toch niet tevreden. “Ik ben nooit tevreden. Het had altijd beter gekund. Ik doe het allemaal naar eigen inzicht. Ik had dingen misschien anders kunnen doen. Dat is het lastige van zo’n afscheid: ik weet het allemaal niet. Er zijn mensen die zeggen: ik heb het goed gedaan. Ik kan alleen maar zeggen: ik heb mijn best gedaan.”
Powervrouwen Asscher-Vonk heeft meer dan haar best gedaan.
Ze stond onder meer in de top 20 van Neder landse powervrouwen en de top 50 van machtigste commissarissen. “Het bedrijfsleven vraagt me regelmatig voor toezichthoudende functies. Ik blijk een aantal unique selling points te hebben. Allereerst mijn vouwfiets: ik ben een beetje raar. Of, als je het vriendelijk wilt zeggen: ik ben onafhankelijk, dwars en nieuwsgierig. Ten tweede ben ik erg van de mensen. Tijdens een vergadering zit ik altijd op te letten hoe iemand non-verbaal is: zweet de man of kijkt hij altijd weg? Dat zegt veel. En ik durf vragen te stellen en ben totaal onafhankelijk. Dat is mijn karakter. Dus als een bedrijf mijn naam wil, mijn geur van fatsoen, dan moeten ze me nemen zoals ik ben. Dat maakt me gewild. En natuurlijk, ze willen ook een vrouw. Terecht. Met mijn werk geschiedenis en nevenfuncties komen ze dan al snel bij mij uit.”
In die rol heeft ze meegewerkt aan een voorstel om werken na het 65e jaar meer geaccepteerd te maken. “Toen ik aan dat advies meewerkte, dacht ik dat ik na mijn pensioen door wilde werken. Maar het is net als met vakantie: in januari denk je nog: het maakt niet uit of we in juli of augustus gaan, maar vlak voor vertrek is een dag eerder of later al vervelend. Ik ben blij om de druk en verantwoordelijkheden van het hoogleraarschap achter me te laten. Overigens, ik blijf wel werken. Ik ben al aan het solliciteren en krijg ook aanbiedingen. Ik ga weer een eenpitter worden en op zoek naar functies waar ik mijn aangeboren nieuwsgierigheid kwijt kan.” Dit artikel is gebaseerd op een publicatie in Radboud Magazine. Auteur: Bea Ros.
Vakgebied Tijdens haar loopbaan heeft ze veel gepubliceerd. Een rol van betekenis heeft ze vooral gespeeld op het gebied van gelijke behandeling. “Toen ik nog niet zo lang publiceerde, kwam de Wet gelijk loon voor vrouwen en mannen er. Werkgevers moch ten niet meer in categorieën denken, niet meer in kostwinners en vrouwen van kostwinners. Ik heb de vinger aan de pols gehouden, erop gelet of die wet nageleefd werd. Dankzij dergelijke wetgeving mogen vrouwen niet meer ontslagen worden als ze kinderen willen en moet in deeltijd werken serieus besproken worden. Dat is echt een enorme vooruitgang.” Zelf stond ze ook voor het deeltijddilemma. “Mijn baas, die zo aardige professor Hekkelman, vond dat ik moest kiezen: mijn carrière of mijn gezin. Nee, zei ik, ik kies voor allebei. Overigens waren mijn parttime jaren aan de Universiteit van Amsterdam mijn oogstjaren. Ik heb toen ontzettend veel gepubli ceerd. Ik werkte twintig uur keihard, deed het huishouden en zorgde voor mijn vier kinderen. Die combinatie was goed. Want als je de was aan het ophangen bent, zet je je hoofd niet uit. Ik had meer tijd om dingen te laten bezinken en rijpen.”
Irene Asscher (1944) studeerde Nederlands recht aan de Universiteit van Amsterdam. Zij was van 1967 tot 1994 docent Arbeidsrecht aan diezelfde universiteit. Op 45-jarige leeftijd promoveerde ze. Ze combineerde haar parttime wetenschappelijke functie met het opvoeden van haar vier kinderen. Sinds ze op haar vijftigste fulltime ging werken, nam haar carrière een vlucht. In 1990 werd ze benoemd tot hoogleraar Arbeidsrecht en sociale zekerheids recht aan de Nijmeegse rechtenfaculteit. Als deskun dige op deze gebieden beschreef en analyseerde ze
Toekomst
actuele ontwikkelingen en verwerkte deze in tal van
“De sociale zekerheid is momenteel een drama. Het stelsel van sociale zekerheid, oorspronkelijk bedoeld om mensen op te vangen, wordt nu gebruikt als instrument op de arbeidsmarkt. Dat gebied laat ik met bloedend hart achter.” Irene Asscher-Vonk is kroonlid van de SER.
hand- en studieboeken, onder andere ‘Schets van het Nederlandse Arbeidsrecht’ (2005). Daarnaast publiceerde ze veel over gelijke behandeling bij de arbeid. Hierover schreef ze onder meer het handboek ‘Gelijke behandeling bij de Arbeid’.
9
RadboudRechten
april 2009
oktober 2009
vaarwel wetboek...
Zo’n 30 tot 40 procent van de alumni komt in togaberoepen te werken na het afstuderen. Meer dan de helft vindt elders een juridische baan. Er zijn echter ook alumni die het wetboek helemaal vaarwel zeggen en een geheel nieuwe koers varen. Twee portretten.
De bühne op
Mavis Acquah studeerde Nederlands recht tussen 1996 en 2001. De keuze voor rechten lag niet voor de hand omdat ze liever naar het conservatorium of de toneelschool was gegaan. Ze deed aan dans, toneel en zang. Maar ze koos voor zekerheid en besloot zich in te schrijven voor de rechtenstudie. “Lange tijd was mijn creativiteit ondergeschikt aan een berg studie boeken. Zingen, dansen en toneel waren zoge naamde hobby’s. Ik zat in een rap/hiphop formatie. Het platencontract wat we kregen aangeboden, heb ik laten screenen door profes sor Quaedvlieg. Zijn goede adviezen werden niet hartelijk ontvangen door de platenbaas… Na het afronden van mijn rechtenstudie was de Lion King School van Joop van den Ende Theaterpro ducties mijn eerste grote leerschool. Een jaar lang kreeg ik de kans om mijn zang- dans- en speltechnieken te ontwikkelen.” In 2006 ontmoette ze tijdens een optreden als MC/vocalist in Paradiso producer en muzikant Pim Kilian. Hun ontmoeting resulteerde in een aantal demo’s met verschillende muziekstijlen: soul, jazz, R&B en dance. Het was haar eerste ervaring met het schrijven van nummers en een goede start van een creatief proces. Creatieve hoogtepunten van Mavis? “Mijn eerste betaalde optreden, mijn toekomstige single release met de bekende dj’s Laidback Luke en Gregor Salto, mijn optredens in Istanbul, op Dancevalley 2008 en 2009, jamsessies met Candy Dulfer en deel uitmaken van Hardsoul Live, een live act van dj Roog en Greg van Bueren. Je maakt veel leuke dingen mee als artiest. Een paar maanden gele den heb ik als backing vocal opgetreden met Alesha Dixon in het tv-programma ‘Mooi Weer De Leeuw’. Op het moment dat Alesha, ik en
10
nog een derde zangeres de zaal in liepen werden we door Paul de Leeuw aangekondigd als ‘De Toppers’. Ik dacht dat hij ons in de maling nam en stelde me (door de microfoon) aan hem voor als “Gerard” waarna hij heel hard moest lachen. Bleek achteraf dat hij ons niet in de maling zat te nemen, maar verkeerd was ingelicht door de stage manager!” Heeft ze in haar creatieve loopbaan nog iets aan haar studie gehad? “Tot nu toe heb ik alle contractuele besprekingen zelf gedaan, maar sinds kort werk ik met een boekingsbureau. Zij nemen dit nu van mij over.” www.mavisacquah.com
Een grand-café starten
Dominique Brouwer ontvangt op het moment van verschijnen van dit magazine haar bul Inter nationaal & Europees recht. Uit vele beroeps keuzetesten bleek dat het beroep van Officier van Justitie het beste bij haar past, toch slaat ze een geheel andere weg in. In november 2009 opent ze de deuren van haar eigen grand-café ‘Arnhems meisje’. Dominique: “Tot augustus 2008 had ik een compleet ander doel voor ogen. Ik wilde na het afstuderen direct naar het westen verhuizen, daar lonkte het avontuur. Toch was mijn uiteindelijke droom al anders: maximaal tien jaar advocatuur, om dan met mijn verdiende geld een eigen restaurant te gaan beginnen. Tot het moment in augustus 2008, waarop mijn vader met een uitdraai van een huurpand in Arnhem aan de keukentafel kwam zitten. Zijn woorden ‘Is dit niet iets voor jou en je broer Julian?’ brachten zo’n chaos en tegelijkertijd opwinding in me los,
dat ik alleen nog maar daaraan kon denken. Na bezichtiging van het prachtige pand was mijn keuze definitief: de advocatuur ging het niet meer worden, ik zou direct werk gaan maken van mijn droom!” Haar horeca-ervaring deed ze op tijdens haar studentenleven. Maar heeft ze ook nog profijt van de studie? Aan het bestaan van een zelfstandig ondernemer kleven immers veel juridische aspecten. “Deze zaken handel ik zelf af, met een gezond verstand en goed lezen kom je echt al een heel eind. Al heb ik wel om advies gevraagd bij mr. Leon Timmermans van de vaksectie bestuursrecht, op het moment dat ik dacht dat de Gemeente Arnhem in de vergunningprocedure niet conform de regels handelde. Het was een vrij ondoorzichtig proces, omdat we én een monumentaal pand hebben én het een ontheffing van het bestemmingsplan betreft. Ik ben hem nu nog dankbaar voor zijn advies. Het grand-café is gericht op toevallige voorbijgangers, 25+ en zakelijke gasten, door het grote aantal aan publieke instellingen in de zeer directe omgeving. Dit uit zich in constante kwaliteit, gastvrijheid en kennis van zaken, jazzen livemuziekavonden en een mooie inrichting. Een ‘daghap’ buiten de kaart om zal hopelijk ook studenten naar ons grand-café trekken.” “De contacten met gemeenten, pandeigenaar, Heineken Brouwerijen en leveranciers verlopen goed en heel amicaal. Ik vind het apart om te zien dat ik, ondanks mijn leeftijd, toch al zo serieus word genomen. Daarnaast vind ik het bijzonder om alles van begin tot eind zelf te doen. Zo ben ik op het moment bezig met de vormgeving van de dranken- en menukaart. Het project is echt iets van mij en mijn familie en dat is heel bijzonder.” Wat doet Dominique over 10 jaar? “Dan loopt grand-café Arnhems Meisje nog steeds als een ‘tierelier’, maar daar is het niet bij gebleven. We hebben dan meerdere succesvolle zaken opgericht en zullen Nijmegen daarbij echt niet vergeten. Een erg positieve insteek, maar wat is een leven zonder dromen?” Grand-café Arnhems Meisje opent in november 2009 haar deuren aan de Broerenstraat (naast Dudok). Dominique biedt alumni graag iets speciaals aan. Kijk op www.arnhemsmeisje.nl voor de acties.
Angst is een slechte raadgever bij regelgeving
RadboudRechten
onderzoek
Verschillende maatregelen van de overheid lijken gebaseerd op angst, zeker na de aanslagen van 11 september 2001. Het gaat dan vooral om angst voor mensen met een andere nationaliteit, afkomst of religie. Angst voor de vreemdeling is bijna gewoon geworden, stelde prof. mr. Ashley Terlouw, hoogleraar Rechtssociologie, in haar oratie op 11 september. Terlouw lichtte haar stelling toe aan de hand van de ‘Sanctieregeling Iran’, de regeling die Nederlandse universiteiten en nucleaire instellingen verbiedt Iraanse burgers - dus ook Iraanse Nederlanders - toe te laten als zij daardoor in aanraking kunnen komen met nucleaire informatie. ‘De regeling is be doeld om te voorkomen dat nucleaire informatie uit Nederland in Iran terechtkomt. Maar hoe reëel is dat gevaar? Kan de regeling dat tegenhou den? Mag je personen op grond van nationaliteit uitsluiten van onderwijs?’ Volgens de nieuwe hoogleraar gaat het hier in hoge mate om schijnregel geving met nadelige effecten voor Iraanse Nederlanders en andere rechtmatig in Nederland verblijvende Iraniërs. ‘Zo’n 85 procent van de Iraanse burgers in Nederland heeft tevens de Nederlandse nationaliteit. Afstand doen van de Iraanse nationaliteit is vrijwel onmogelijk.’
Irrationele angst? Regelgeving kan gegronde angst verminderen of wegnemen, maar volgens Terlouw is angst niet de juiste basis voor regelgeving. Niet alleen omdat het vaak gebaseerd is op irrationele gevoelens, maar ook omdat politici misbruik kunnen maken van angst. Ze doelt op angst dat migranten, etnische minder heden en moslims onze vrijheid, gelijkheid, solidariteit bedreigen, dat zij onze rechtsstaat aantasten. Natuurlijk moeten overheidsinstanties angst serieus nemen, maar ze moeten daarbij onderscheid maken tussen irratio nele angst en reëel gevaar, meent Terlouw.
Verkeerd voorbeeld Deze regeling impliceert dat Iraniërs, als categorie, een gevaar opleveren. Instellingen worden verplicht tot het maken van onderscheid tussen Iraanse en andere Nederlanders en tot uitsluiting van Iraniërs, niet vanwege hun gedrag maar op grond van hun nationaliteit. Volgens Terlouw geeft de over heid daarmee het verkeerde voorbeeld dat onderscheid op grond van natio naliteit en afkomst acceptabel is.
Opleiden van goede rechters kan korter en beter Wat bepaalt het vertrouwen in de rechtspraak - het algemene vertrouwen maar ook dat van de individuele rechtzoekende - en hoe ziet onze wetgever de rechter? De wet stelt eisen, voor namelijk juridisch-technische, die vooral neerkomen op het vermogen om een eerlijk proces te laten plaatsvinden, aldus prof. mr. Hans den Tonkelaar. Conclusie: alleen de beste rechter is goed genoeg om goede rechtspraak en vertrouwen in de rechtspraak te waarborgen. In zijn oratie op 2 september verwierp Den Tonkelaar de opvatting dat de rechterlijke macht zonder meer een afspiegeling moet zijn van de bevolking. Diversiteit - ook culturele diversiteit - binnen de rechterlijke macht is echter wél nodig. Het vertrouwen in de rechtspraak wordt erdoor versterkt en de kwaliteit van professionals wordt verhoogd als zij zich kunnen scherpen aan collega’s die niet dezelfde ideeën en achtergrond hebben. Ook de Rechtspraak moet zich inzetten om te voorkomen dat groepen onnodig ondervertegen woordigd zijn. Personen die in aanmerking komen voor het rechterschap moeten die kans ook krijgen. Rechters worden - conform het gezel- of gildesysteem - opgeleid op de werkvloer door ervaren collega’s. Er zijn nu drie verschillende groepen rechters in opleiding: de eigen kweek uit de raio-opleiding, de instroom van buitenaf en de eigen kweek vanuit de juridische ondersteuning. Twee verschillende wegen voor de ‘eigen kweek’ acht Den Tonkelaar overbodig. De opleidingen kunnen bovendien korter en de beoordeling kan sneller, vindt Den Tonkelaar. ‘Een ervaren opleider weet binnen een paar weken of de kandidaat heel goed of ongeschikt is. Als men alleen de beste kandidaat zoekt, hoeft de selectie niet lang te duren.’ Den Tonkelaar vindt het in het Darwinjaar geen slechte optie dat op deze wijze alleen de allerbeste kandidaten overblijven.
11
RadboudRechten
oktober 2009
oktober 2009
postacademisch Het Centrum voor Postacademisch Juridisch Onderwijs (CPO)
In de komende periode verzorgt het Centrum voor Postacademisch Juridisch Onderwijs de volgende PAO-cursussen:
“Kwaliteit is altijd onze richtsnoer.”
Nieuw: Grotius specialisatieopleiding Jaarrekeningenrecht
Waar staat CPO 30 jaar voor?
In maart 2010 biedt de Grotius Academie naast haar reguliere aanbod de nieuwe specialisatieopleiding Jaarrekeningenrecht aan. Volgens de beproefde Grotius-methode worden in deze opleiding de kernleerstukken en -begrippen van dit rechtsgebied en de praktische uitwerking daarvan diepgaand behandeld en actuele ontwikkelingen uitvoerig besproken. De Grotius Academie verzorgt jaarlijks voor meer dan 600 juristen die minimaal drie jaar werkzaam zijn in de advocatuur, het notariaat, het be drijfsleven, bij financiële instellingen of bij de overheid en al een gedegen basiskennis bezitten postacademische specialisatieopleidingen. De Grotius Academie vervult hierbij een brugfunctie tussen de juridische theorie en de juridische praktijk. De specialisatieopleidingen zijn er op gericht binnen een tijdsbestek van 9 maanden een wezenlijke verdieping van kennis van en in zicht in een specifiek rechtsgebied te verschaffen. Hierbij wordt in hoog tempo en op hoog niveau de stof aan de hand van praktijksituaties behan deld waarbij naast bestudering van literatuur en jurisprudentie voorafgaand aan elke bijeenkomst een huiswerkopdracht dient te worden uitgevoerd.
bestaat 30 jaar. Corjo Jansen (voorzitter van het CPO-bestuur en decaan van de faculteit) en Marianne van den Bosch (directeur Opleidingen bij het CPO) over 30 jaar postacademisch onderwijs:
Jansen: “Het CPO biedt al vanaf de begindagen een breed scala aan postacademisch onderwijs, van korte cursussen tot langdurige beroeps- en specialisatieopleidingen, van congressen tot in com pany trajecten. Onze cursisten, docenten en opdrachtgevers zijn advocaat, notaris, rechter, wetenschapper, bedrijfs- of overheidsjurist. Ons aanbod heeft zich in die 30 jaar voortdurend ontwikkeld, zowel qua inhoud en omvang als qua vorm en organisatie, naar aanleiding van de ontwikkelingen die zich in het recht nu eenmaal steeds voordoen. Kwaliteit is altijd onze richtsnoer. Het CPO hanteert een vierledige missie: inhoudelijk juridisch onderwijs voor juristen, op een hoog kwalitatief niveau, met een even wichtige combinatie van theorie en praktijk en met persoonlijke service gerichtheid naar onze relaties. Mede dankzij deze uitgangspunten kent de markt ons op een manier zoals we ook bekend willen staan: een sterk juridisch-cognitief opleidingsinstituut.”
Wat zijn de plannen voor de komende jaren? Van den Bosch: “Allereerst gaan we gewoon door op de ingeslagen weg. Het investeren in onze bestaande relaties, zowel cursisten, als docenten en opdrachtgevers, is prioriteit. Wij willen dat zij tevreden blijven. We streven tegelijkertijd innovatie na. Daarbij valt te denken aan internationalisering. De grensoverschrijdende activiteiten van onze faculteit, bijvoorbeeld van het Onderzoekcentrum Onderneming & Recht en het Centrum voor Migratierecht, bieden daarbij mooie aanknopingspunten. Ook digitalisering staat op de agenda: van simpele stappen als inschrijving, die al voor meer dan 90% via onze website geschiedt, tot meer geavan ceerde toepassingen als het bieden van een digitale leeromgeving aan cursistgroepen, het volledig gedigitaliseerd aanbieden van cursusmateriaal en het verzorgen van on-line presentaties. E-learning heeft, naast de klassieke vormen van onderwijs die naar onze verwachting altijd zullen blijven bestaan, de toekomst.”
12
PAO-cursuskalender
aanmelden Antwoordkaart Postacademische cursussen Ja, ik meld mij aan voor de volgende PAO-cursus (u vindt het actuele cursusaanbod op deze pagina en op www.pao.cpo.nl):
November Het kort geding 3 nov € 500,-
14.00 - 19.00 uur Utrecht
4 PO-punten
Tweedaagse verdiepingscursus Arbeidsrecht 3, 10 nov € 1000,- 13.00 - 21.00 uur Utrecht
12 PO-punten
Driedaagse verdiepingscursus Bestuursrecht 3, 10, 17 nov € 1245,- 13.45 - 21.15 uur Utrecht
12 PO-punten
Actualiteiten Intellectueel Eigendom 4 nov € 595,- 09.30 - 17.15 uur
6 PO-punten
Nijmegen
6 PO-punten
De voor- en nadelen van huwelijksvoorwaarden 12 nov € 545,- 13.25 - 20.00 uur Nijmegen
5 PO-punten
Praktijkcursus Schuldsanering 17 nov € 500,- 15.30 - 21.00 uur
4 PO-punten
Utrecht
Trouwe cursisten ontvangen iets extra’s Cursisten die met enige regelmaat cursussen bij het CPO volgen ontvangen sinds dit jaar iets extra’s: CPO Extra. Natuurlijk willen cursisten vooral actuele en praktijkgerichte cursussen volgen. Daarnaast is er nu als blijk van waardering af en toe iets extra’s, zoals een jaarlijkse gratis debatbijeenkomst met topsprekers, informatie op maat en soms een kleine verrassing. CPO Extra wordt onder meer aangeboden aan PAO-cursisten die jaarlijks minimaal twee of meer cursussen volgen bij het CPO. www.cpo.nl/extra
10%
kor tin g
Het CPO heeft een nieuwe kortingsregeling ingesteld voor alumni van de Nijmeegse rechtenfaculteit: u krijgt eenmalig 10% korting op een VSO- of PAO-cursus van het CPO. U kunt gebruik maken van deze regeling door u aan te melden voor een cursus via de antwoordkaart in dit magazine (zie pagina 13).
Ja, ik meld mij aan voor de volgende VSO-cursus (u vindt het actuele cursusaanbod op www.vso.cpo.nl):
Ja, ik maak gebruik van de alumni-kortingsregeling (eenmalig 10% korting op een cursus van het CPO).* Achternaam
Aansprakelijkheid voor medische fouten 5 nov € 595,- 09.30 - 17.00 uur Utrecht
Staatssteun en aanbesteden bij gebiedsontwikkeling 17 nov € 500,- 09.30 - 13.45 uur Utrecht
www.grotiusacademie.nl
10% korting voor alumni
RadboudRechten
Titel(s) + voorletters Adres Postcode + plaats E-mail Telefoon
4 PO-punten
* U kunt alleen gebruik maken van deze korting door u aan te melden met deze antwoordkaart.
Fiscale en civielrechtelijke aspecten van het aangaan en het beëindigen van arbeidsovereenkomsten 18 nov € 545,- 10.00 - 17.00 uur Amsterdam 5 PO-punten
Deze kaart kunt u in een ongefrankeerde envelop sturen naar: CPO, Antwoordnummer 2288, 6500 WC Nijmegen
Vrij verkeer van werknemers 18 nov € 250,- 09.30 - 16.30 uur
Bestelbon alumni-geschenken
Utrecht
5 PO-punten
Koop van onroerende zaken 24 nov € 500,- 13.00 - 18.00 uur Nijmegen
4 PO-punten
Balanslezen voor de jurist in de vennootschapsrechtelijke praktijk 26 nov, 3 dec € 1000,- 09.30 - 17.00 uur Utrecht
12 PO-punten
December De Wro in de praktijk 3 dec € 595,-
Ik ontvang
(aantal) lustrumboek(en)
Ik ontvang
(aantal doosjes) manchetknopen
Ik bestel (aantal) koffiemok(ken). Ik ontvang nadere informatie over het afhalen.
Achternaam 09.30 - 17.00 uur Arnhem
Mededingingsrecht voor de praktijk – Actualiteiten Mededingingsrecht in Nederland 3 dec € 500,- 15.00 - 20.15 uur Utrecht Het gebruik van de taalanalyse in het asielrecht 10 dec € 595,- 09.30 - 17.30 uur Nijmegen
M/V
6 PO-punten
M/V
Titel(s) + voorletters Adres
4 PO-punten
Postcode + plaats E-mail
6 PO-punten
U kunt zich aanmelden met de antwoordkaart op deze pagina. Voor meer informatie of online aanmelden: www.pao.cpo.nl
Telefoon
Deze kaart kunt u in een ongefrankeerde envelop sturen naar: Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Antwoordnummer 1908, 6500 VC Nijmegen
13
RadboudRechten
oktober 2009
oktober 2009
docent voor het leven
RadboudRechten
toen
Kennisoverdracht is mijn drijfveer Op 1 juli van dit jaar is prof. mr. Emile Luijten 90 jaar geworden. Meerdere malen per maand reist hij, vanaf zijn woonplaats Heerlen, met zijn echtgenote én mede-docente, prof. mr. W.R. Meijer, naar diverse cursuslocaties in Nederland om postacademisch onderwijs te verzorgen. In april deden zij Nijmegen aan om voor het CPO de PAO-cursus ‘Erfrecht voor advocaten’ te verzorgen. Hoe kijkt Luijten terug op zijn (eerste) ervaringen met het postacademisch onderwijs? Interview met een ‘docent voor het leven’.
Nadat in 1970 Boek I BW werd gewijzigd, waar mee - overigens tot grote vreugde van Luijten de emancipatie van de vrouw ook wettelijk werd vastgelegd, bleek er veel vraag te zijn van alumni naar kennis over deze gewijzigde wettekst. Dit bracht Luijten samen met zijn toenmalige mede werkers mr. J.B.M. Roes en mr. M.J.A. van Mourik, en met onder meer prof. mr. J.E. Jonkers op het idee om postdoctoraal onderwijs te verzorgen. Binnen de muren van de Nijmeegse rechtenfaculteit ondervonden zij enige weer stand tegen dit initiatief, maar dat heeft hen er niet van weerhouden om in 1971 de eerste postdoctorale cursussen te organiseren in onder meer het voormalige faculteitsgebouw aan de Staringstraat te Nijmegen en later te ’s-Hertogenbosch. In de jaren 1971-1979 is het postacademische onderwijs met hulp van andere hoogleraren en facultaire medewerkers pas echt van de grond gekomen. Luijten: “Het is voorgekomen dat deelname aan een cursus slechts fl. 25,- kostte,
14
inclusief een kopje koffie, geschonken door een docent!” Geworven werd onder andere via een aankondiging op het prikbord in de advocaten kamer van de rechtbank Arnhem. De belang stelling was met 80 tot 100 deelnemers per cursus groot te noemen en derhalve werd besloten om de activiteiten uit te breiden naar Roermond en Heerlen. In 1979 realiseerde de faculteit zich dat de vraag naar postdoctoraal onderwijs bleef groeien en werd besloten de organisatie daarvan te professionaliseren. Het Centrum voor Postdoctoraal Onderwijs (CPO) werd opgericht. Destijds was één persoon belast met de organisatie. Dit jaar viert het CPO, het Centrum voor Postacademisch Juridisch Onder wijs, zijn 30-jarig bestaan en is het uitgegroeid tot een organisatie met ruim 50 medewerkers. In deze 30 jaar is professor Luijten steeds bij het CPO betrokken geweest: als hoofddocent Personen- en familierecht in de Beroepsopleiding Notariaat (SBN) en als PAO-docent.
faculteit bewaart hij aan de viering van zijn zilveren jubileum als hoogleraar in 1984. Deze viering viel samen met het 25-jarig bestaan van de academische notariële studierichting. Met de oprichting daarvan in 1959 kwam ook de invoe ring van de mr-titel voor de afgestudeerde kandi daat-notaris. Tot 1959 bestonden er uitsluitend particuliere notariële opleidingen; Luijten verzorgde ook zelf een dergelijke opleiding. De cursisten moesten zich aan notariële staats examens onderwerpen. Aan het afronden van deze studie was geen academische titel verbon den. Derhalve heeft professor Luijten zelf in 1959, terwijl hij al als lector aan de faculteit verbonden was, zijn doctoraal examen notarieel recht afge legd. Twee jaar later is hij cum laude gepromo veerd bij prof. mr. W.C.L. van der Grinten en in datzelfde jaar benoemd tot hoogleraar Notarieel en Burgerlijk recht. In 1987 gaf hij het stokje over aan prof. mr. M.J.A. van Mourik, die inmiddels ook al met emeritaat is gegaan.
Op de vraag of de cursisten sinds 1970 veranderd zijn, antwoordt hij kordaat dat dat inderdaad zo is. “In de beginjaren waren de cursisten zeer geïnteresseerd en toonden zij ook dankbaarheid voor de kennis die zij tijdens de cursussen ver gaarden. Naar mijn mening vonden er destijds geanimeerde gesprekken plaats tussen de docen ten en de cursisten, en met velen ontstond zelfs een blijvende band. Als gevolg van de invoering van de permanente educatie in 1995 voor het notariaat en in 1996 voor de advocatuur en de daarmee gepaard gaande verplichting om jaarlijks opleidingspunten te behalen, zijn er helaas veel niet zo geïnteresseerde cursisten bij gekomen. Inmiddels heb ik echter effectieve methoden ontwikkeld om ook deze cursisten bij de les te betrekken.” De mooiste herinnering aan de Nijmeegse
Ook in het buitenland trad Luijten vaak op. Zo sprak hij de vergadering der Franse notarissen toe in 1968, was hij vele malen gastspreker voor de Duitse notarissen en bekleedde hij de Franquileerstoel aan de Vrije Universiteit te Brussel, die hem in 1986 een ere-docoraat verleende. In 2007 werd hij onderscheiden met het Großes Verdienstkreuz der Bundesrepublik Deutschland. Professor Luijten komt uit een echt onderwijs nest in Wijchen. Zijn ouders waren beiden do cent. Negentig jaar en nog steeds door heel Nederland onderwijs verzorgen. Wat drijft prof. Luijten? “Kennisoverdracht is het mooiste wat er is. Te zien dat mensen geïnteresseerd zijn, plezier beleven aan nieuwe informatie en dankbaar zijn voor de wetenschap die je aan hen overdraagt. Deze kennisoverdracht is mijn drijfveer.”
Facultaire grootmeester van toen:
Felix Cerutti Felix Franciscus Xaverius (Felix) Cerutti werd geboren te Breda op 17 november 1915. In 1934 deed hij eindexamen gymnasium-A aan het ‘Onze Lieve Vrouwe Lyceum’ te Breda. In 1939 rondde hij zijn rechtenstudie in Nijmegen af. Cerutti is gehuwd op 9 mei 1941 met Theodora Alida Antonia van Slobbe. Uit dit huwelijk werden twee zoons en twee dochters geboren. Aan zijn leven werd door een verkeersongeval een einde gemaakt op 19 november 1970. Cerutti was hoogleraar agrarisch recht vanaf 1955. In 1958 werd deze functie uitgebreid met de leeropdracht inleiding tot de rechtswetenschap, in 1965 met de leeropdracht Nederlandse rechtsgeschiedenis en in 1969 met de leer opdracht voor sociaal economisch recht. Tevens heeft hij veel bestuurlijk werk gedaan in de universiteit, onder andere als secretaris van de Senaat. Zijn carrière ligt echter grotendeels op het gebied van de landbouw organisaties. Begonnen als jong jurist bij de Koninklijke Nederlandse Boeren- en Tuinders bond (KNBTB) in 1940, werd hij secretaris van het in 1954 opgerichte Landbouwschap. Ook op het terrein van het landbouwkrediet was hij werk zaam, laatstelijk als plaatsvervangend president van de raad van beheer der Centrale Coöperatieve Boerenleenbank. In het kader van deze werkzaam heden schreef hij een aantal belangrijke wetenschappelijke bijdragen, met name inzake publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie en agrarisch recht. Cerutti was tevens een bekwaam historicus, een vakman voor wie het gaan tot de bronnen een soort hartstocht was die hij uitleefde in frequent archief onderzoek. Hij heeft zijn aandacht vooral gericht op de Brabantse rechts geschiedenis. Als student schreef hij al een studie over de wording van het Bredase stadsrecht en in aansluiting daarop begon hij met het bijeenbren gen van de “middeleeuwse rechtsbronnen der stad Breda”.
In zijn latere carrière heeft Cerutti zich niet alleen toegelegd op de materiële privaatrechtsgeschiedenis, maar vooral ook op de institutionele rechts geschiedenis en de codificatiegeschiedenis. Zijn syllabus voor het onderwijs is later uitgegeven door G.C.J.J. van den Bergh, getiteld ‘Hoofdstukken uit de Nederlandse rechtsgeschiedenis’ (Nijmegen 1972). Als telg uit een ambtenaarsfamilie en jurist die zijn gaven in dienst stelt van belangrijke maatschappelijke krachten vertegenwoordigt Cerutti in menig opzicht nog de grote traditie van de Europese juristenstand, ook in het com bineren van bestuurlijk en wetenschappelijk werk. Hij was een ongelooflijk harde werker, nauwgezet en toegewijd. Hij had een wat patriarchale instel ling die niet autoritair werd, omdat ze gecompenseerd werd door beschei denheid, loyaliteit en bereidheid tot samenwerken. Bij de studenten kwam de stugge, onverzettelijke en conservatieve Cerutti wat nors en autoritair over, maar het niveau van zijn colleges was uiterst degelijk. Hij had een talent voor het ontwerpen van grote, welgeordende structuren en voor de techniek van de juridische vormgeving. De ‘oude drukken’ uit de bibliotheek van Cerutti zijn als collectie bewaard gebleven in de juridische bibliotheek van de Radboud Universiteit Nijmegen en ondergebracht in een kamer die naar hem is vernoemd. Op www.ru.nl/alumni treft u meer informatie over ‘facultaire grootmeesters’.
15
advertorial
terugblik Mr. Nieske Nijkamp studeerde in 2002 af in Nederlands recht. Direct na het behalen van haar bul trad ze in dienst bij het Nijmeegse advocatenkantoor Poelmann van den Broek (destijds Hoge van den Broek Advocaten en Notarissen). Ze heeft zich gespecialiseerd in arbeidsrecht. Poelmann van den Broek is al meer dan 30 jaar een toonaangevend advocatenkantoor in Nijmegen. Op dit moment werken er 57 advocaten.
Vaak terugdenken aan die tijd “In het laatste jaar van mijn studie moest ik een huiswerkopdracht maken over huurrecht voor het vak bijzondere overeenkomsten. Ik werd ingedeeld samen met de echtgenote van een van de vennoten van kantoor. Zij vroeg mij of ik geïnteresseerd was in een stage bij Poelmann van den Broek. Na enige aarzeling heb ik contact opgenomen met de kantoordirecteur. Na mijn studentstage ben ik niet meer vertrokken. Vanaf de eerste dag werd ik actief betrokken door mijn collega’s van de sectie Arbeidsrecht en ambtenarenrecht. Ik mocht meteen een dagvaarding maken en ging mee naar alle zittingen en besprekingen die plaatsvonden. De sfeer was goed en ik werd direct als een volwaardige collega overal voor ingezet. Toen bleek dat een functie vrij zou komen, nam ik het besluit om bij kantoor te blijven. Ik wist wie mij zou gaan begeleiden en had daar een goed gevoel bij.”
Samenwerking met cliënten “Een van de zaken die me het meest is bijgebleven is een reorganisatie van het Dolfinarium in Harderwijk in 2004. Het park wilde een wintersluiting invoeren, zodat tijdens de wintermaanden onderhoud en een grondige ver bouwing konden plaatsvinden. In een maand tijd wisten we circa vijftig rege lingen met het personeel te treffen. De samenwerking met het Dolfinarium is na die tijd altijd zeer goed gebleven. Vrijwel dagelijks hebben wij contact.”
Herinneringen “Vooral in het eerste jaar moest ik vaak terugdenken aan mijn studententijd. De beroepsopleiding voor de advocatuur werd gehouden in het faculteits gebouw. Ik kwam dus wekelijks op de universiteit. Ik ben vlakbij de faculteit
blijven wonen en fiets er dagelijks langs. Ik denk nog altijd met een goed gevoel terug aan mijn studietijd. De combinatie van colleges en werk groepen en enkele praktijkvakken (waaronder de oefenrechtbank) hebben ervoor gezorgd dat een goede basis voor mijn carrière is gelegd.”
Oude bekenden “Binnen de Jonge Balie Arnhem zijn veel Nijmeegse alumni terechtgekomen. Ik kom ze met enige regelmaat tegen. Met mijn vrienden en vriendinnen uit de studententijd heb ik nog steeds veelvuldig contact. Zo eet ik bijvoorbeeld nog altijd op woensdagavond met de dames waar ik in de periode 1999 - 2001 een roeiploeg mee vormde bij studentenroei vereniging Phocas. Het initiatief is inmiddels al tien jaar van kracht. Het blijft gezellig om de woensdagavond op deze manier in te vullen.”
Felicitatie “Wie zou ik nog wel eens terug willen zien uit de studententijd? Op de dag dat ik mijn scriptie moest verdedigen was ik eigenlijk ziek. Op de gang kwam ik mr. Willem Bouwens tegen. Hij feliciteerde mij met mijn afstuderen en complimenteerde mij met de inhoud van mijn scriptie. Ik was verbaasd over zijn felicitaties en liet hem weten dat ik de scriptie nog moest verdedigen. Hij deelde mee dat ik mij daar niet druk om moest maken, omdat ik een goed stuk had geschreven dat hij van mijn scriptiebegeleider had ontvangen. Hij was geïnteresseerd in het onderwerp. Zijn opmerking en felicitatie stelden mij gerust. Ik voelde mij ondanks mijn gezondheidssituatie ineens een stuk zelfverzekerder. Dit heeft waarschijnlijk effect gehad op de verdediging van mijn scriptie die daarna zeer voorspoedig verliep. Mocht ik hem ooit nog tegenkomen, dan zal ik hem daar persoonlijk voor bedanken.”
Je blijft terugkomen