RAADSBERICHT (voor de leden van de raad en de algemene raadscommissie)
Van
: het college van burgemeester en wethouders
Aan
: de raads- en commissieleden
Datum
: 30 december 2015
Nr.
: 2015-131
Portefeuillehouder: wethouder Duursma Onderwerp
: voortgang drie decentralisaties (7)
Geachte raads- en commissieleden, Het college (wethouder Duursma) bericht u hierbij over de voortgang betreffende de drie decentralisaties. Nadere toelichting
Project Informatievoorziening
Het project is nu in de tweede fase aangeland. We hebben inzicht gekregen in de diverse trajecten en hebben de gegevens in beeld. Wij leveren ook gegevens t.b.v. indicatoren aan www.waarstaatjegemeente.nl en aan www.kennispunttwente.nl Het kennispunt verzamelt gegevens van de 14 Twentse gemeenten en brengt deze met elkaar in verband. Zo ontstaat er een set indicatoren op Twentse schaal. De eerste informatie is op 17 december jl. beschikbaar gesteld aan de beleidsambtenaren van onze gemeenten. Waarschijnlijk komen deze indicatoren in het eerste kwartaal 2016 ook beschikbaar voor de gemeenteraden.
Rechtmatigheidsverklaring
Over 2015 wordt voor de Sociale Verzekeringsbank vrijwel zeker geen rechtmatigheidsverklaring afgegeven. SVB is gevraagd om uiterlijk 1 april met een verantwoording naar de gemeenten te komen. Zij heeft echter aangegeven, vanwege doorlooptijden van declaraties van budgethouders en verwerking naar partijen als de belastingdienst en het CAK, pas per juni 2016 tot een definitieve afrekening te kunnen komen. Het ontbreken van deze verklaring kan landelijk en dus ook voor ons gevolgen hebben voor de gemeentelijke rechtmatigheidsverklaring die de accountant afgeeft. Veel zorg aanbieders hebben eveneens aangegeven zich niet te kunnen verantwoorden conform de eerder met de gemeente overeengekomen contractvoorwaarden. Zij vragen de gemeenten om zich voor 2015 te mogen verantwoorden volgens een protocol met een algemene set aan verantwoordingseisen en controles. De VNG ondersteunt dit protocol, het is een passend arrangement op weg naar het nader inregelen van de transitie van het Sociale Domein. De VNG roept ons op het proces zodanig in te richten dat 2016 en 2017 wel gaan voldoen en adviseert ons beperkt energie te stoppen in 2015. Deze ontwikkeling neemt niet weg dat wij binnen Twente met de zorgaanbieders overeenstemming hebben over het
H/griffie/Krop/raad/raadsbericht.def
wel verantwoorden conform de contractvoorwaarden. Het ligt het in de rede om deze afspraak te laten prevaleren. Op dit moment onderzoeken wij de mogelijke gevolgen voor onze gemeente.
Project kleinschalig vraagafhankelijk vervoer.
Zoals bekend zal op 1 juli 2017 de huidige vorm waarin de regiotaxi als voorziening gegoten is ophouden te bestaan. In dit verband wordt naast een regionale aanbesteding voor het gedeelte wat wij als Twentse gemeenten samen doen, ook onderzoek gedaan naar lokale oplossingen. Het project start in januari 2016.
Beschermd wonen
Wij brengen graag het volgende rond dit onderwerp onder uw aandacht. Het rapport 'Van beschermd wonen naar beschermd thuis' van de commissie toekomst beschermd wonen/Dannenberg (https://vng.nl/files/vng/van-beschermd-wonen_20151109.pdf) beschrijft de ontwikkeling van het beschermd wonen naar beschermd huis. In het rapport staan drie onderdelen centraal: * Ontwikkelen van een visie op beschermd wonen in relatie tot de maatschappelijke opvang en andere gemeentelijke taken; Bestuurlijk is afgesproken dat de verantwoordelijkheid voor beschermd wonen voorlopig wordt belegd bij de 43 centrumgemeenten die ook Maatschappelijke Opvang uitvoeren. * Vanuit de visie vaststellen van uitgangspunten voor een nieuw verdeelmodel voor het budget beschermd wonen; De VNG heeft besloten om een onafhankelijke commissie aan te stellen om te adviseren over de verdeling van de financiële middelen voor beschermd wonen over de gemeenten. * Daaruit voortvloeiend een voorstel doen voor de gewenste samenwerking tussen gemeenten. Er wordt gevraagd om rekening te houden met de aansluitingen met andere wetten zoals de Wet langdurige zorg (Wlz), de Zorgverzekeringswet (Zvw), de Jeugdwet, de Participatiewet en volkshuisvesting in het belang van een goede netwerkaanpak, inclusief uitstroom naar vormen van duurzaam wonen.
Stand van zaken herindicaties
Alle overgangscliënten (dus de cliënten die o.b.v. indicatie van een andere instantie in 2015 nog recht hadden op zorg) hebben een indicatie tot 31-12-2015 gekregen. Deze mensen maken gebruik van zorg tegen een overgangstarief en de gemeenten zijn verplicht in 2015 deze indicatie ongewijzigd door te zetten. In 2016 vervalt dit recht en kan de gemeente een vernieuwde indicatie stellen. Een deel van deze cliënten hebben zichzelf afgelopen jaar gemeld bij de gemeente ivm een gewijzigde situatie. Deze cliënten hebben een nieuwe indicatie ontvangen onder de voorwaarde die in ons eigen beleid staan ontvangen. De overige cliënten zijn in de afgelopen maanden actief door ons benadert hebben reeds een nieuwe indicatie ontvangen of ontvangen deze in de komende maanden.
WMO+ (stand van zaken 21-12-2015)
In deze categorie zitten de nieuwe cliënten van de WMO 2015. De cliënten zijn in verschillende categorieën verdeelt: PGB cliënten o Dit zijn de cliënten die een zgn. persoonsgebonden budget ontvangen via de SVB. U bent eerder al geïnformeerd over de stand van zaken rondom deze cliënten. Het gaat in deze categorie om 70 cliënten die allemaal in 2015 nog
H/griffie/Krop/raad/raadsbericht.def
een keukentafel gesprek krijgen. De nieuwe indicaties gaan uiterlijk op 1 mei 2016 in. ZIN cliënten o Dit zijn de cliënten die voor Zorg In Natura hebben gekozen en de zorg ontvangen via een van de gecontracteerde aanbieders. Het gaat in deze categorie om 461 cliënten waarvoor de volgende status te melden is: 120 hebben een administratieve verlenging ontvangen, aangezien deze afgelopen jaar zijn gezien door een consulent van de gemeente. 136 reeds een nieuwe indicatie hebben ontvangen in 2015. 77 nog in behandeling zijn en ontvangen zo spoedig mogelijk de nieuwe indicatie 128 moet nog worden ingepland
Jeugd
In de categorie zitten de nieuwe cliënten die nu vallen onder de jeugdwet. De cliënten zijn in verschillende categorieën verdeelt: PGB cliënten o Dit zijn de cliënten die een zgn. persoonsgebonden budget ontvangen via de SVB. U bent eerder al geïnformeerd over de stand van zaken rondom deze cliënten. Het gaat in deze categorie om 45 cliënten uiterlijk 1 februari 2016 nog een keukentafelgesprek krijgen. De nieuwe indicaties gaan uiterlijk op 1 juli 2016 in. ZIN overgangsrecht o Dit zijn de cliënten die voor Zorg In Natura hebben gekozen en de zorg ontvangen via een van de gecontracteerde aanbieders. Het gaat in deze categorie om 36 cliënten waarvoor er 2 een nieuwe indicatie hebben ontvangen. De overige cliënten worden in het eerst kwartaal van 2016 gezien, waarbij de indicatie na verzending van beschikking ingaat.
Toekomst vaste langdurige zorg en ondersteuning
Het Rijk heeft een in overleg met gemeenten en werkgevers een drietal gezamenlijke uitgangspunten vastgesteld voor een toekomst vaste langdurige zorg en ondersteuning en een pakket aan maatregelen waarmee deze uitgangspunten in de praktijk kunnen worden gerealiseerd. Zie voor de complete brief: https://www.rijksoverheid.nl/binaries/rijksoverheid/documenten/publicaties/2015/12/04/uitg angspunten-voor-een-toekomstvaste-langdurige-zorg-en-ondersteuning/uitgangspuntenvoor-een-toekomstvaste-langdurige-zorg-en-ondersteuning.pdf Wij informeren u in de breedte over de ontwikkelingen. De reden hiervoor is dat op deze manier het perspectief van de punten die de gemeente direct raken zichtbaar wordt. Uitgangspunt 1: perspectief creëren en zo snel mogelijk omzetten in nieuwe werkgelegenheid
Toekomstperspectief ondersteuning thuis
Dit perspectief is bedoeld voor de middellange termijn. Het doel is om te komen tot nieuwe, brede functies op de grenzen van private persoonlijke dienstverlening, huishoudelijke hulp, begeleiding en persoonlijke verzorging bieden effectieve en efficiënte vormen van ondersteuning, die goed aansluiten bij de beweging van ‘zorgen voor mensen’ naar ‘zorgen dat mensen zelfredzaam blijven en kunnen participeren in de samenleving’. De ontwikkeling van nieuwe integrale functies draagt bij aan kwaliteitsverbetering op het gebied van
H/griffie/Krop/raad/raadsbericht.def
maatschappelijke ondersteuning in de thuissituatie. Uiteindelijk kunnen hiermee meer cliënten (integrale) ondersteuning ontvangen waar huishoudelijke hulp onderdeel van is.
Investeren in kwaliteit verpleeghuizen
Het kabinet stelt extra middelen beschikbaar voor verbetering van de kwaliteit verpleeghuizen, waaronder het programma Waardigheid en Trots (structureel € 210 miljoen). Deze middelen zijn bedoeld voor extra dagbesteding voor ouderen en investeringen in de kwalificaties van het personeel.
Kwaliteit van (werk in) de gehandicaptenzorg
in 2016 wordt gewerkt aan een plan ter verbetering van de kwaliteit van de gehandicaptenzorg.
Perspectief omzetten in nieuwe werkgelegenheid
Het kabinet zet in op het van-werk-naar-werk of van-werkloosheid-naar-werk begeleiden van medewerkers, bijvoorbeeld via een versterking van de regionale arbeidsmarktstructuur, scholingsvouchers en persoonlijke dienstverlening UWV. De middelen uit het landelijk sectorplan zorg die niet tot besteding zijn gekomen (€ 28 miljoen) gaan naar het UWV en worden ingezet ten behoeve van werknemers afkomstig uit de zorg. Een belangrijke uitdaging ligt bij de groep oudere medewerkers. VWS draagt daarom zorg voor financiering van een zorginhoudelijke project- en begeleidingsorganisatie, die vanuit de inhoudelijke beweging aanvullend werkt op de dienstverlening van het UWV. Uitgangspunt 2: Inkoop op inhoud en kwaliteit, geen concurrentie op arbeidsvoorwaarden
Verantwoord marktgedrag van gemeenten
Het kabinet stelt voor nadere regels te stellen gericht ter ondersteuning van een zorgvuldig inkoopproces en een actieve eigen rol van de gemeenteraad. Om dit in de praktijk te realiseren, wordt een AMvB (Algemene Maatregel van Bestuur) opgesteld op grond van artikel 2.6.6. Wmo 2015 met als strekking: 1) De raad neemt bij de start van een inkoopproces een besluit over de te hanteren uitgangspunten voor verantwoordelijk marktgedrag, waarbij de raad duidelijk maakt hoe zij daarbij de uitgangspunten zoals benoemd in de code verantwoordelijk marktgedrag thuisondersteuning heeft gewogen en betrokken. 2) Het college vertaalt die uitgangspunten in het inkoopproces in een passend tarief/budget, waarbij tenminste de in de code opgenomen kostprijselementen zijn uitgewerkt. 3) Het college blijft verantwoordelijk voor het maken van contractafspraken met aanbieders, zoals de hoogte van het tarief/budget. 4) Het college legt verantwoording af aan de gemeenteraad hoe zij de door de raad vastgestelde uitgangspunten heeft vertaald in een passend tarief/budget, de procedure waarmee dit tarief/budget is gerealiseerd en legt hierover publieke verantwoording af. De AMvB heeft als doel een transparante, heldere en expliciete lokale democratische besluitvorming over de wijze waarop de gemeente komt tot een prijs die voldoet aan de wettelijke eisen zoals opgenomen in de Wmo 2015 in de praktijk te realiseren. De AMvB is van toepassing op nieuwe inkoopcontracten vanaf het moment dat de AMvB in werking treedt.
Verantwoord marktgedrag van sociale partners
Van sociale partners wordt verwacht dat zij verantwoord omgaan met de verantwoordelijkheid die zij hebben voor het arbeidsvoorwaardenoverleg en de
H/griffie/Krop/raad/raadsbericht.def
consequenties van de afspraken die zij daarbij maken voor de inkoopmogelijkheden van gemeenten en de werkgelegenheid in de sector.
Verantwoordelijkheid Rijk
De minister geeft aan de komende periode actief te blijven toezien op een goede uitvoering van de wet door gemeenten en ze blijven aanspreken op een verantwoorde invulling van hun verantwoordelijkheden. Uitgangspunt 3: reguliere banen in loondienst tegen fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden
Verbod op alfahulpen in de algemene voorzieningen
Het kabinet stelt voor de inzet van alfahulpen in de algemene voorzieningen te verbieden per 1 januari 2017. Bij wet wordt geregeld dat de algemene voorziening enkel een voorziening in natura kan zijn, waarbij er geen werkgevers- of opdrachtgeversverplichtingen komen te rusten op de cliënt. Daarmee wordt het gebruik van de Regeling dienstverlening aan huis (het sociale zekerheidsregime voor alfahulpen) in de Wmo 2015 beperkt tot enkel de pgbhouders in de maatwerkvoorziening. Financieel Om gemeenten meer financiële slagkracht te geven bij het realiseren van de beoogde vernieuwing, worden de HHT-middelen structureel gemaakt door het in het Regeerakkoord afgesproken budget voor de ‘verbetering van de arbeidsmarktpositie van specifieke groepen medewerkers’ vanaf 2017 structureel toe te voegen aan de integratie-uitkering Wmo. Dit budget bedraagt € 40 miljoen in 2017 oplopend naar € 100 miljoen structureel in 2021. Vanaf 2016 komen tevens de reeds toegezegde middelen voor vernieuwing van maatschappelijke ondersteuning, zoals begeleiding en dagbesteding, beschikbaar voor gemeenten. Dit budget voor vernieuwing bedraagt structureel €200 miljoen per jaar. Het totale gemeentelijke budget voor vernieuwing van de maatschappelijke ondersteuning komt daarmee uit op € 200 miljoen in 2016, € 240 miljoen vanaf 2017 oplopend tot structureel € 300 miljoen in latere jaren. De Wmo-Kamer: landelijke en regionale inbedding De VNG en sociale partners verenigd in de Stichting van de Arbeid hebben de intentie uitgesproken een zogenoemde landelijke ‘Wmo-kamer’ op te richten. In deze Wmo-kamer worden de ontwikkelingen ten aanzien van het sociale domein en de maatschappelijke ondersteuning besproken en worden zo nodig aanbevelingen gedaan aan de eigen achterbannen of adviezen gegeven aan de overheid. Gevolgen voor de gemeente Met dit totaalpakket krijgen gemeenten en sociale partners de ruimte, middelen en mogelijkheden om vanuit het perspectief van de cliënt zowel in de overgangsfase als structureel te investeren in de kwaliteit van thuisondersteuning. Het pakket is gebaseerd op een heldere verantwoordelijkheidsverdeling tussen gemeenten, sociale partners en het kabinet en draagt bij aan een verantwoorde transitie waarin partijen met oog voor elkaars verantwoordelijkheden bijdragen aan het gezamenlijk belang: kwalitatief goede, betaalbare en toegankelijke ondersteuning thuis. Het toekomstperspectief voor de Huishoudelijke Ondersteuning biedt kansen die aansluiten op de brede verantwoordelijkheid die gemeenten hebben in het kader van de decentralisaties in het sociaal domein. Wij willen dan ook in de toekomstige inkoop van de
H/griffie/Krop/raad/raadsbericht.def
maatwerkvoorzieningen dit perspectief betrekken om zo meer samenhang te realiseren in de ondersteuning die inwoners ontvangen. De ontwikkelingen binnen de Huishoudelijke Ondersteuning (onder andere gelet op de situatie bij TSN) laten zien dat de markt onder druk staat. Een meer integrale aanpak is in onze ogen dan ook een van de manieren om de markt te versterken. Ook voor inwoners kent een meer integrale werkwijze voordelen omdat de ondersteuning efficiënter geleverd kan worden. Aan de oproep tot verantwoord marktgedrag hebben wij gehoor gegeven door het ondertekenen van de Code verantwoordelijk marktgedrag Thuisondersteuning. Voor toekomstige aanbestedingen zal deze code als leidraad gelden voor de inkoop van de huishoudelijke ondersteuning. De AMvB is dan ook in lijn met de het ondertekenen van de code. Wel geldt dat als gevolg van de AMvB de tariefstelling een belangrijkere component word tin het inkoopproces. De financiële maatregelen dragen er aan bij dat de financiële ruimte en daarmee slagkracht wordt verruimd. De HHT regelen zijn structureel gemaakt. Hierbij geldt dat deze middelen naar eigen inzicht ingezet mogen worden door gemeenten. Eerder bent u al geïnformeerd over de voortgang van de Huishoudelijke Ondersteuning en de HHT bijdrage. Uit deze evaluatie blijkt dat in onze gemeente het overgrote deel van de HHT is aangevraagd. Op basis van onder meer de definitieve realisatie in 2015 zullen wij medio 2016 de plannen voor de toekomst van dit budget voor 2017 en verder gereed hebben. De reeds toegezegde middelen voor vernieuwing van maatschappelijke ondersteuning dragen bij aan de financiële ruimte om de zorg efficiënter en toekomstbestendiger in te richten. Ter informatie treft u de evaluatie van de HHT over het eerste half jaar als bijlage bij deze brief aan. Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Dinkelland Namens dezen,
H/griffie/Krop/raad/raadsbericht.def