PROJECTVOORSTELLEN DOELMATIG WATERBEHEER 2014 Werkeenheid De Meierij
Opgesteld door: Afvalwaterteam Doelmatig waterbeheer de Meierij Versie en datum: Revisie 6 van 3 februari 2014 Goedgekeurd door: Stuurgroep Doelmatig waterbeheer De Meierij
INHOUD 1.
Kostenmenu
1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9
Advisering kostendekkingsplannen MBA – Centrale hoofdpost gemalen Onderzoek besparingsmogelijkheden beheer en onderhoud (inspectie) drukriolering Besparingsmogelijkheden rioolreinigen en inspectie riolering Verwerking berm- en slootmaaisel Onderhoud watergangen en bermsloten Doelmatig renoveren / repareren van riolen Onderzoek besparingsmogelijkheden beheer en onderhoud gemalen Gezamenlijk aanbesteden nieuwe werken
2.
Kwaliteitsmenu
2.1 2.2 2.3 2.4 2.5
Calamiteitenplan Samenwerking grondwaterbeheer Meten en monitoren afvalwaterketen / stedelijk water Modelleren afvalwaterstelsels Watervisie Meierij
3.
Kwetsbaarheidsmenu
3.1 3.2
Inzet watertrainees en onderwijsveld Kennispool/verminderen personele kwetsbaarheid
4.
Kennismenu
4.1 4.2
Platformbijeenkomsten Innovatie- en KEnnisAgenda stedelijk water (IKEA) Versterken communicatie
5.
Klimaat- en kringloopmenu
5.1 5.2
Energieopwekking Grondstoffenterugwinning
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 2 van 56
1.1 1. 2.
Projectnaam Projectomschrijving
3. 4.
Trekker Projectteam
5. 6.
Overige betrokkenen Datum
Advisering kostendekkingsplannen Advisering Kostendekkingsplannen Uitwerken en van aanvullende uitgangspunten en verwerken daarvan samen met de strategie uitgangspunten e.d. in de kostendekkingsplannen. Oisterwijk (Frans Veeke) Technisch medewerkers van gemeente Oisterwijk, Tilburg, Gilze-Rijen, en Haaren/Den Bosch Financiële medewerkers gemeente Oisterwijk, Gilze-Rijen, Tilburg en Boxtel Financiële medewerkers Waterschappen de Dommel en Brabantse Delta Ambtelijke werkgroep 7 januari 2014
1. Probleemstelling Binnen de werkeenheden Meierij en Hart van Brabant is op het gebied van financiën gestart met inventarisaties en vergelijking van kosten binnen de kostendekkingsplannen. Op basis van de inventarisaties is gebleken dat er mogelijkheden zijn tot besparing op het gebied van exploitatie, kostenkengetallen (Oss) en investeringen. Het belangrijkste punt om verder uit te werken is dan ook hoe deze besparingen in de kostendekkingsplannen verwerkt kunnen worden. 2. Projectbegrenzing Aanpassingen van het kostendekkingsplan voor de individuele gemeentes is afhankelijk van de resultaten van de diverse onderzoeken en vaststelling van uitgangspunten zoals bijv. exploitatie, investeringen, leeftijd enz. Door te rekenen met de diverse uitgangspunten wordt vergeleken wat de verschillen zijn tussen de huidige kostendekkingsplannen en de aangepaste kostendekking. Daarnaast kunnen aanvullende uitgangspunten vastgesteld worden zoals afschrijvingstermijnen, methodes van afschrijving en rentetoerekening en/of – berekening. Hierbij is de BBV een leidend principe. Een belangrijk ander onderdeel van de kostendekkingsplannen is het maken van keuzes op het gebied van (spaar)voorzieningen en directe afschrijving van investeringen. 3. Doelstelling Doelstelling is om voor iedere gemeente (waterschap) mogelijkheden tot kostenbesparing binnen de kostendekkingsplannen in beeld te brengen. Afhankelijk van de beschikbaarheid van nieuwe uitgangspunten worden de kostendekkingsplannen daarvoor aangepast en bij het opstellen van nieuwe VGRP’s verwerkt. 4. Resultaat Optimalisatie van de kostendekkingsplannen en behalen van de maximale besparingen in 2020. Aan de hand van de mogelijke strategiekeuzes wordt bepaald wat per gemeente de mogelijke besparing is die behaald kan worden. Dat kan verschillen per gemeente. 5. Projectfasering en beslismomenten Project start zo snel mogelijk, maar is mede afhankelijk van de nog vast te stellen uitgangspunten in andere PvA’s. Elke gemeente zal aan de hand van de gezamenlijke uitgangspunten bij het eerstvolgende v-GRP het kostendekkingsplan hierop baseren. 6. Kosten Uren van leden van de werkeenheid. Voorgesteld wordt om met technische en financiële mensen van 2 of 3 gemeenten en een waterschap dit project uit te voeren. Na vaststelling van alle andere uitgangspunten is er voldoende materiaal voorhanden om de kostendekkingsplannen op te stellen. Terugkoppeling vindt plaats in ambtelijke werkeenheden.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 3 van 56
Activiteiten
GRP’s (projectplan ….) Afschrijvingstermijnen Methodiek Beschrijven relevant beleid voor VGRP’s Extra uren trekker Totaal Totaal cumulatief
Uren deelwerkgroep Max 4 Uren plenair (16 gem + 3 ws) gem + 2 ws (financieel en via ambt. Werkgroep verdeeld ambtelijk) over HvB en Meierij Urenverdeling over beide werkeenheden HvB Meierij Hvb Meierij 5 x 12 5 x 12 individueel individueel 5 x 12 5 x 12 10 x 2 10 x 2 5 x 12 5 x 12 10 x 2 10 x 2 5x8 5x8 10 x 2 10 x 2 20 20 nvt nvt 240 240 60 60 600
75% van de ingeschatte uren wordt besteed in 2013, de rest in 2014. 7. Organisatie De problematiek van kostendekkingsplannen is niet uitsluitend door technische mensen op te lossen. Veelal is er wel veel kostenbesef aanwezig, maar minder kennis van financiële verwerking. Dus vanuit die hoedanigheid moeten technische mensen meedenken. Voor de puur financiële verwerking van de cijfers is ondersteuning van financiële mensen een absolute noodzaak. De trekker van het PvA treedt voor dit proces als voorzitter op. Om slagvaardig te kunnen werken is binnen Hart van Brabant een overleg gevoerd met medewerkers financiën. Daaruit is een werkgroep samengesteld. Vanuit de Meierij is aangesloten op dit overleg met de medewerker financiën van de gemeente Boxtel. Door toevoeging van bijvoorbeeld de technisch vertegenwoordiger van de gemeente den Bosch of Haaren is de vertegenwoordiging compleet en kan integraal een advies uitgebracht worden naar bijna volledig midden-Brabant. 8. Tijd De doorlooptijd van het project is afhankelijk van de overige aan te leveren uitgangspunten, zodat er voldoende tijd over blijft voor de gemeenten om in een v-GRP op te stellen op basis van deze uitgangspunten. De noodzaak om snel te werken is daarbij vanuit Hart van Brabant hoger dan vanuit de Meierij. Binnen Hart van Brabant zijn enkele gemeentes voornemens in 2013 of uiterlijk 2014 een nieuw V-GRP op te stellen. Binnen de Meierij is gekozen om dit in 2015 te realiseren. 9. Communicatie (en informatie) De communicatie loopt via de ambtelijke werkeenheden. Richting de bestuurders vindt de communicatie plaats via de voorzitters van het ambtelijk overleg. 10. Kwaliteit Bruikbare financiële input voor alle gemeenten en waterschappen volledig afgestemd op de BBV 11. Risico's Te lange doorlooptijd, zodat gemeenten binnen Hart van Brabant die in 2013/2014 een vGRP moeten vaststellen in tijdnood komen. Het zou verstandiger zijn om de vaststelling van de VGRP’s uit te stellen en parallel te laten lopen met de andere gemeentes op basis van de zelfde uitgangspunten. Dit geldt niet voor de Meierij waar een andere planning wordt gehanteerd. Onduidelijkheid over verschillen in beleid met hogere overheden en/of waterschappen. Medewerking en inzicht van financiële controllers van de diverse partners Medewerking en bereidwilligheid tot aanpassingen van management en bestuur van de individuele partners 12.
Raakvlak met andere projecten/vastgesteld beleid Plan van aanpak gezamenlijke uitgangspunten VGRP Gezamenlijk aanbesteden exploitatie onderdelen Gezamenlijk aanbesteden projecten
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 4 van 56
Afstemming programmering
13. Overige zaken en stand van zaken december 2013 De meeste werkzaamheden t.a.v. verwerking in een kostendekkingsplan kunnen pas starten na verwerking voorgaande processen. Methodiek keuzes e.d. kunnen in 2012/2013. Project is voor ca. 90% afgerond. Afronding in 2014 met oplevering algemeen advies. Beschikbaar hebben van rekenblad waarop de gevolgen van bepaalde keuzes voor ontwikkeling tarief inzichtelijk kunnen worden gemaakt.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 5 van 56
1.2 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Projectnaam Projectomschrijving Trekker Projectteam Overige betrokkenen Datum
MBA - gezamenlijke hoofdpost
MBA – gezamenlijke hoofdpost Gemeenten en waterschap realiseren een gezamenlijke hoofdpost (MBA). Waterschap De Dommel (Ruud Peeters) Gemeenten Haaren, Oisterwijk, Nuenen en Son en Breugel en WS De Dommel Alle werkeenheden in Dommelgebied 7 januari 2014
1. Probleemstelling Het concept Waterrestaurant biedt de mogelijkheid om de gezamenlijke opgave afvalwaterketen zoals verwoord in het Bestuursakkoord Water vorm te geven. Binnen de werkeenheden doelmatig waterbeheer De Meierij, Hart van Brabant en Waterportaal Zuid-Oost Brabant hebben partijen aangegeven geïnteresseerd te zijn in het resultaat van het gerecht “Gezamenlijke hoofdpost - MBA”. Vijf partijen werken dit gerecht mee uit. Op deze manier wordt door de vijf partijen een gerecht uitgewerkt dat na oplevering ter beschikking kan worden gesteld aan belangstellenden in alle Brabantse werkeenheden. 2. Projectbegrenzing Genoemde Gemeenten en waterschap werken projectmatig met elkaar samen om te komen tot een gezamenlijk gebruik van een MBA (Monitoring en Besturing Afvalwaterketen) met een gunstige prijs-kwaliteitverhouding. 3. Doelstelling Partijen werken projectmatig met elkaar samen om te komen tot het gezamenlijk gebruiken van een MBA met een gunstige prijs-kwaliteitverhouding en dat tevens de opbrengsten verhoogt in de zin van: het verhogen van de bedrijfszekerheid; het beschikbaar komen van bruikbare data; de kwaliteit en uitwisselbaarheid van de beschikbare data; de kennis over het daadwerkelijk functioneren van de waterketen in de praktijk; het verminderen van de kwetsbaarheid. Partijen onderzoeken gezamenlijk de mogelijkheid voor de aanschaf en het exploiteren van een gezamenlijke hoofdpost voor inzamelen en transport van afvalwater (= MBA-systeem). Deze hoofdpost biedt de mogelijkheid om het operationele rioolbeheer uit te voeren met een leveranciersonafhankelijk systeem. Dit systeem moet zodanig open zijn dat toekomstige wensen relatief eenvoudig hieraan kunnen worden gekoppeld. Denk hierbij aan de koppeling met onderhoudssystemen en het op grond van onderlinge afspraken sturen op het niveau van een aanvoergebied van een RWZI in de riolering en het transportstelsel. Partijen brengen gezamenlijk de gewenste functionaliteit van het MBA in kaart, evenals een inschatting van de tijdbesteding, de interne en externe kosten voor de aanschaf van een MBA en van het operationeel houden hiervan. 4. Resultaat Het eerste resultaat van de voorfase van het project MBA is een rapportage waarvan het bestuur van de betrokken partijen de mogelijkheid wordt geboden een besluit te nemen over: Een go – no go voor het gezamenlijk MBA op basis van: o Een gezamenlijk programma van eisen; o De aantoonbare werking van een MBA op basis van een uitgevoerde pilot; o Een gezamenlijk uitgevoerde marktverkenning van bestaande systemen aan de hand van het gezamenlijke programma van eisen; Voorwaarden voor het gebruik van het gezamenlijk MBA; De wijze waarop en de voorwaarden waaronder de samenwerking bij het gezamenlijk MBA gestalte wordt gegeven.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 6 van 56
5.
Projectfasering en beslismomenten
Activiteit Plan van aanpak incl. projectteam akkoord Start project Pilot Hoofdpost. Marktverkenning Gezamenlijk programma van eisen. Voorwaarden voor gebruik MBA Inkooptraject incl. proof of concept
Gereed 1 november 2010 1 november 2010 1 juni 2012 1 februari 2012 1 februari 2013 1 maart 2013 1 november 2013
6. Kosten De kosten zullen met name bestaan uit de uren van de leden van de werkeenheid De Meierij voor de plenaire terugkoppeling en het delen van de resultaten. Activiteit Start project Pilot Hoofdpost. Marktverkenning Gezamenlijk PVE Voorwaarden voor gebruik MBA Inkooptraject Extra uren trekker Totaal
Uren per lid PT
Kosten per lid PT € 5000
Uren per lid WE Meierij 2
P.M. 40 p.m. 20 80-100 120 Pm
6 € 30.000
88
7. Organisatie Trekker is waterschap De Dommel (Ruud Peeters). Projectteam bestaat uit gemeente Haaren (Jeroen van Baren), gemeente Oisterwijk (Frans Veeke), gemeente Nuenen (Leon Classen), gemeente Son en Breugel (Henk Vogels) en waterschap De Dommel (Yvonne Marcks en Henri van Wylick). 8. Tijd Na bestuurlijke besluitvorming over go – no go (begin 2013) kan inkooptraject worden opgestart en afgerond. Benodigde tijd per lid van de werkeenheid De Meierij staat weergegeven in de tabel onder 6. 9. Communicatie (en informatie) De communicatie loopt via de ambtelijke werkeenheden en via de vertegenwoordigers van de partners van de werkeenheid naar de eigen organisaties. Richting de bestuurders vindt de communicatie plaats via de voorzitter van het ambtelijk overleg. Verdere verspreiding van de informatie via “viadesk” en de website www.waterrestaurant.nl met de mogelijkheid om voor dit specifieke onderwerp een themabijeenkomst te organiseren. 10. Risico's Onduidelijke afspraken over voorwaarden voor gebruik. Zwaan kleef aan principe. Hoeveel zwanen gaan er nu echt meedoen. 11. Raakvlak met andere projecten/vastgesteld beleid Raakvlakken met uitrol meetnet waterketen in diverse aanvoergebieden. Grondwatermonitoring en neerslagmeting. 12. Overige opmerkingen
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 7 van 56
Wat is de bijdrage van dit gerecht aan de doelstellingen uit het Bestuursakkoord Water. Kosten Kwaliteit Kracht
+ ++ ++
MBA biedt de mogelijkheid om over het gehele transportsysteem van de afvalwaterketen het operationele beheer uit te voeren en beter op elkaar af te stemmen. MBA is een werkeenheden overstijgend en al lopend traject. De voortgang en de resultaten hiervan zullen in de werkeenheden doelmatig waterbeheer worden gepresenteerd. Onderbrengen van dit onderwerp in het jaarprogramma in één van de werkeenheden ligt daarom niet voor de hand. Daarom alleen de uren voor kennisuitwisseling hierover in begroting werkeenheid doelmatig waterbeheer De Meierij opnemen. 13. Stand van zaken december 2013 MBA project zit in lastige fase vanwege het feit dat gemeente Nuenen met in haar kielzog Son en Breugel noodgedwongen uit het project moet stappen. Consequenties hiervan en vervolgtraject moeten bestuurlijk worden afgetikt.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 8 van 56
1.3
Onderzoek besparingsmogelijkheden beheer en onderhoud (inspectie) drukriolering
1.
Projectnaam
2.
Projectomschrijving
3. 4. 5. 6.
Trekker Projectteam Overige betrokkenen Datum
Onderzoek besparingsmogelijkheden beheer en onderhoud (inspectie) drukriolering Onderzoek naar besparingsmogelijkheden in het beheer en onderhoud (en inspectie van drukriolering op basis van (inventarisatie van) de best-practice(-s), inventarisatie, vergelijkingen en waar mogelijk gebruik van vernieuwende initiatieven. Inclusief concrete uitvoeringsvoorstellen voor verdere uitrol. Gemeente Sint-Oedenrode Gemeente Sint-Oedenrode, Heusden, Vught en Haaren Gemeenten werkeenheid Meierij 7 januari 2014
1. Probleemstelling In de rapportage “verkenning van de huidige situatie, besparingspotenties en de aanzet/kaders voor toekomstige samenwerking” is voor de Meierijgemeentes een besparingspotentieel opgenomen (in Bijlage E). Met name op het gebied van inspecties van drukriolering(putten) zouden bij sommige gemeenten besparingsmogelijkheden zitten. Besloten is het onderwerp vanuit een breder perspectief te benaderen (en verder te kijken dan alleen de besparingsmogelijkheden op inspectiekosten). 2. Projectbegrenzing Het project is in principe begrensd tot besparingsmogelijkheden op het gebied van (mechanische) drukriolering (vrijverval riolering c.a. wordt in het kader van een ander project bezien). Drukriolering is een specifiek onderdeel van het rioleringssysteem waarbij voor het beheer en onderhoud ervan specifieke deskundigheid noodzakelijk is. Waar in de loop van het proces blijkt dat ook op andere vlakken c.q.(mechanische-) rioleringsonderdelen verbeterings-/besparingsmogelijkheden zijn, dan zal het projectteam zich, in eerste instantie, beperken tot het vastleggen ervan. 3. Doelstelling De doelstelling van het project is meerledig: Het inventariseren en vastleggen van de best-practice(-)s; Het doen van voorstellen van besparingsmogelijkheden. Daarbij onder andere de volgende mogelijkheden te bezien: toepassing beheer- en onderhoudssoftware gezamenlijke inkoop: software, pompen, pomponderdelen, onderhoudscontracten, deelreparaties, renovaties innovatief(ver) aanbesteden/inzetten van kennis van “de markt”, optimaliseren “onderhoudsstrategie” digitaal ontsluiten en muteren van beheergegevens (in het veld) samen werken/inkopen verwerking beheergegevens Het – op basis van het voorgaande – zoeken van de juiste schaalgrootte voor de samenwerkings/inkoop verbanden.
4. Resultaat - Een overzicht van onderwerpen/onderdelen voor mogelijke besparingen. - Een verslag van de resultaten van het onderzoek naar de beste onderhoudsstrategie. - Voorstel/uitnodiging voor deelname aan concrete inkoop/aanbestedingstrajecten. - Het maken van een bestek/overeenkomst
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 9 van 56
5.
Projectfasering en beslismomenten
Activiteit Inventarisatie besparingsmogelijkheden/verzamelen “best-practices”, Toelichten onderwerpen/toetsen bredere toepassingsmogelijkheden (beschrijving 1 A4/onderwerp) Onderzoek/optimalisatie strategieen (beschrijving ervaringen 0,5 A4/onderwerp) Communiceren resultaten Inventariseren mogelijkheden gezamenlijke uitvoering/inkoop/aanbesteding Maken bestek/overeenkomst Start besparen
Gereed 1 maart 2013 1 juni 2013
1 oktober 2013 1 december 2013 1 maart 2014 1 juni 2014 1 juli 2014
6. Kosten (en uren) De kosten zullen met name bestaan uit de uren van de leden van het projectteam. Activiteit Inventarisatie incl. beknopt verslag (4 partijen) Opstellen rapportage/toelichting besparingsonderwerpen Rapportage onderzoek en advies optimale onderhoudsstrategieën Communiceren resultaten Inventariseren mogelijkheden gezamenlijke uitvoering/inkoop/aanbesteding Maken bestek/overeenkomst Totaal
Uren trekker 16 12
Uren per lid PT 6 6
12
6
10 10
6 6
10 Circa 70
4 Circa 34
75% van de geraamde uren wordt besteed in 2013. De rest in 2014. De kosten voor het opstellen van een bestek/overeenkomst worden geraamd op: € 5.000, 7. Organisatie Gemeente Sint-Oedenrode: trekker en projectleiding Gemeente Haren; kennisbron en projectteamlid Gemeente Heusden; kennisbron en projectteamlid Gemeente Vught; kennisbron en projectteamlid Belanghebbende/geïnteresseerde: Gemeente Boxtel 8. Tijd De doorlooptijd van het project is circa 10 maanden (zie ook onder 5). De activiteiten daarvoor worden meegenomen in het werkplan van de werkeenheid voor 2013 e.v. Benodigde tijd voor lid projectteam en lid werkeenheid De Meierij zie tabel onder 6. 9. Communicatie (en informatie) De communicatie loopt via het projectteam en via de vertegenwoordigers van de partners van de werkeenheid naar de eigen organisaties. Besluitvorming over projectplan en meetplan vindt plaats via de ambtelijke werkeenheid en daarna door de stuurgroep van de werkeenheid.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 10 van 56
10. Risico's Onduidelijkheid over beheerstructuur (wie doet wat, wie heeft gegevens, wie analyseert, wie betaalt voor wat?): maakt onderdeel uit van de verdere uitwerking. 11. Raakvlak met andere projecten/vastgesteld beleid Gezamenlijk aanbesteden exploitatie onderdelen Gezamenlijk aanbesteden projecten 12. Overige opmerkingen Wat is de bijdrage van dit project aan de doelstellingen uit het Bestuursakkoord Water. Kosten Kwaliteit Kracht
+ + +
13. Stand van zaken december 2013 Circa 70% van projectresultaat is behaald. Voor de 5 gemeenten zijn de structurele kosten in beeld; per aansluiting en per pompgemaal. (Ook is een vergelijking met de structurele kosten van de aansluitingen vrij verval riolering beschikbaar.) Met de opzet is inzicht verkregen in welke kosten te beïnvloeden zijn en welke middelen hiervoor kunnen worden ingezet. Daarnaast is een globaal inzicht verkregen in de investeringen voor de komende 5 jaar en wordt een advies worden opgesteld hoe die te beperken. Verder komt er een overzicht van de best practices en aanbevelingen.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 11 van 56
1.4
Besparingsmogelijkheden gezamenlijk aanbesteden van rioolreinigen en inspectie riolering
1. 2.
Projectnaam Projectomschrijving
3. 4.
Trekker Projectteam
5. 6.
Overige betrokkenen Datum
Besparingsmogelijkheden rioolreinigen en inspectie riolering Benutten besparingsmogelijkheden door vermindering van de personele inzet van de deelnemende opdrachtgevers in de voorbereidingsfase en het verkrijgen van de meest gunstige eenheidsprijs door schaalvergroting. Gemeente Boxtel Waterschap De Dommel, gemeenten Boxtel, Oisterwijk, St. Michielsgestel en Haaren Gemeente Vught 13 december 2013
1. Probleemstelling Op het gebied van reinigen van kolken, gemalen, drukunits en vrijvervalriolering alsmede de inspectie van de vrijvervalriolering kan bij gemeenten en waterschappen besparing worden behaald. Het onderhoud aan objecten van het rioolstelsel is een jaarlijks terugkerende activiteit. Aanbesteding vindt vaak plaats door middel van een of meerdere bestekken per opdrachtgever met verschillende looptijden. Door deze werkzaamheden gezamenlijk voor te bereiden en voor meerdere jaren aan te besteden wordt kennis uitgewisseld en verloopt de voorbereiding efficiënter doordat personeelsinzet beperkt wordt. Binnen de werkeenheid Meijerij werken het Waterschap De Dommel en de gemeenten Boxtel, Oisterwijk, St. Michielsgestel en Haaren al sinds 2006 samen op gebied van reinigen en inspectie en hebben hiervoor een gezamenlijk RAW bestek opgesteld. In dit bestek zijn meerdere gelijksoortige activiteiten opgenomen die vrijwel bij elke opdrachtgever jaarlijks voorkomen, zoals het reinigen van kolken, vrijvervalriolering, rioolgemalen, enz. en het inspecteren van de vrijvervalriolering. 2. Projectbegrenzing Het project is in principe begrensd tot het reinigen van de rioleringsobjecten van de vrijverval en mechanische riolering en het inspecteren van de vrijvervalriolering. Het inspecteren en beoordelen van de onderdelen van de mechanische riolering is een discipline die specifieke elektromechanische vakkennis vereist en qua aard van werkzaamheden niet aansluit bij de reinigingsactiviteiten. Het inspecteren van de mechanische riolering wordt in het kader van het project “onderzoek besparingsmogelijkheden beheer en onderhoud (inspectie) drukriolering” bezien. Voor wat betreft de personele activiteiten wordt het project op dit moment begrensd tot het gezamenlijk voorbereiden, aanbesteden en gunnen van de opdracht. Mogelijk dat ook besparing kan worden bereikt op het gebied van een gezamenlijke directievoering, toezicht en besteksadministratie. Dit kan de komende jaren nader worden onderzocht en indien kansrijk worden ingevoerd. Nu regelen de desbetreffende deelnemers dat ieder voor zich voor hun eigen perceel. 3. Doelstelling De doelstelling van het project is meerledig: Kostenbesparing door lagere prijzen per eenheid tegen de gewenste kwaliteit; Kostenbesparing door vermindering van tijdsbesteding in de besteksvoorbereiding en aanbesteding- en gunningprocedure. Verkennen en beoordelen van de mogelijkheden voor verdere verdieping van de samenwerking en besparing voor o.a. gezamenlijke directievoering en houden van toezicht; Zoeken naar de juiste schaalgrootte voor samenwerking en gezamenlijke aanbesteding in relatie tot de meest gunstige prijs en kwaliteit. 4. Resultaat Door gebruik te maken van elkaars deskundigheid en tijdsbesteding op het vlak van reinigen en inspectie komen
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 12 van 56
tot:
Een optimalisatie van het (reeds aanwezige) gezamenlijk gedragen RAW bestek voor reinigen en inspectie in de vorm van een meerjarencontract; Een voorstel voor verdere verdieping van de samenwerking en besparingsmogelijkheden in de uitvoeringsfase van het bestek.
5. Projectfasering en beslismomenten Is feitelijk niet aan de orde; zie de opmerkingen onder 6 en 8. 6. Kosten (en uren) De kosten zullen hoofdzakelijk bestaan uit de uren van de leden van de deelnemende gemeenten en waterschap(pen) ten behoeve van het verzamelen en beschrijven van de jaarlijks te reinigen arealen. Dit zijn feitelijk activiteiten die onderdeel zijn van de dagelijkse rioleringszorg. Naar schatting is dat 8-12 uur per deelnemer. Het Waterschap De Dommel is namens de deelnemers de aanbestedende partij en heeft in die hoedanigheid een grotere personeelsinzet ten opzichte van de andere deelnemers. Dit wordt geschat op 20 uur extra. Er is inmiddels een bruikbaar basisbestek voorhanden wat enkel moet worden geëvalueerd en geoptimaliseerd voorafgaand aan elke aanbesteding. Dit is een aangelegenheid van alle deelnemende partijen. Hiervoor is ruim voldoende interne expertise voorhanden en maakt tussenkomst van externen overbodig. De tijdsbesteding per deelnemer bedraagt ca. 4 uur plus 8 uur voor de bestekschrijver. 7. Organisatie Gemeente Boxtel: trekker, kennisbron en projectteamlid Waterschap De Dommel: aanbestedende dienst, kennisbron en projectteamlid Gemeente Haaren; kennisbron en projectteamlid Gemeente Oisterwijk: kennisbron en projectteamlid Gemeente St. Michielsgestel; kennisbron en projectteamlid Belanghebbende/geïnteresseerde: Gemeente Vught 8. Tijd Eventuele activiteiten ter optimalisatie en het bestek en verkenning van mogelijkheden voor verdere samenwerking en besparing worden meegenomen met de evaluatie aan het einde van de contractperiode. Benodigde tijd voor lid projectteam: zie onder 6. 9. Communicatie (en informatie) De communicatie loopt via de ambtelijke werkeenheden en via de vertegenwoordigers van de partners van de werkeenheid naar de eigen organisaties. Richting de bestuurders vindt de communicatie plaats via de voorzitter van het ambtelijk overleg. Verdere verspreiding van de informatie via “viadesk” en de website www.waterrestaurant.nl 10. Risico's Er is geen garantie dat lagere eenheidsprijzen voor de te verrichten werkzaamheden worden verkregen als gevolg van schaalvergroting. Er is een omslagpunt; Een lage eenheidsprijs staat mogelijk op gespannen voet met de kwaliteit van de uitgevoerde werkzaamheden. Dit vergt mogelijk meer inzet van toezichthouders; Een grote opdracht geeft mogelijk problemen bij het voldoen aan de gewenste uitvoeringsperiode van de desbetreffende deelnemers. Inschakelen van onderaannemers is het gevolg. Kleine(re) aannemers worden bij omvangrijke werken buitengesloten; Dit kan worden voorkomen door bij aanbesteding het bestek op te delen in percelen; Verschillen in aanbestedings- en inkoopbeleid ten aanzien van aanbestedingsvorm en looptijd meerjarencontract. 11. Raakvlak met andere projecten/vastgesteld beleid Gezamenlijk aanbesteden van nieuwe werken;
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 13 van 56
Kennispool varminderen personele kwetsbaarheid.
12. Overige opmerkingen Wat is de bijdrage van dit project aan de doelstellingen uit het Bestuursakkoord Water. Kosten Kwaliteit Kracht
+ o +
13. Stand van zaken december 2013 Meerjarencontract is in uitvoering Tervisielegging nieuwe teksten Standaard CROW m.b.t. reiniging afgerond; momenteel vindt juridische toetsing plaats. Daarna voorbeeldbestek opstellen door CROW (te gebruiken voor evaluatie en opstellen volgend contract) Wijze van aanbesteden en bestekken gedeeld met werkeenheid Hart van Brabant waar gelijksoortige initiatieven in gang zijn gezet.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 14 van 56
1.5 1. 2.
Projectnaam Projectomschrijving
3. 4.
Trekker Projectteam
5. 6.
Overige betrokkenen Datum
Verwerking berm- en slootmaaisel Verwerking berm- en slootmaaisel Gemeenten en waterschappen verkennen de mogelijkheden\alternatieven voor de verwerking van maaisel op korte en lange termijn. Waterschap De Dommel Gemeenten Sint-Oedenrode, Tilburg, ’s-Hertogenbosch, Oirschot, Eersel en Bergeijk en WS De Dommel Alle werkeenheden 7 januari 2014
1. Probleemstelling Het concept Waterrestaurant biedt de mogelijkheid om de gezamenlijke opgave afvalwaterketen zoals verwoord in het Bestuursakkoord Water vorm te geven. Binnen de werkeenheid De Meierij hebben zeven partijen aangegeven geïnteresseerd te zijn in het resultaat van het gerecht gezamenlijk aanbesteden nieuwe werken. Vier partijen hebben aangegeven dit gerecht mee te willen uitwerken. Op deze manier wordt door de vier partijen een gerecht uitgewerkt dat na oplevering ter beschikking kan worden gesteld aan belangstellenden in alle werkeenheden. 2. Projectbegrenzing Onderzoek naar mogelijkheden\alternatieven voor de verwerking van maaisel op korte en langere termijn. Wat is de huidige manier en wat zijn hierin de ontwikkelingen die we signaleren. Mogelijkheden (uitwisselen ervaringen) rondom toepassen van (berm)maaisel in de korte kringloop (=toepassen in landbouw, provinciale ontheffingsmogelijkheden) en gezamenlijk optrekken hierbij met bijv. ZLTO; Wettelijke belemmeringen; Denkrichting van afval naar grondstof (initiatief\pilot Sint-Oedenrode); Alternatieven richting 3P’s (people, planet, profit) en\of cradle to cradle (C2C) gedachte; Met externen (ZLTO, provincie, composteerders etc..) organiseren van themabijeenkomst over maaiselverwerking. 3.
Doelstelling Kennisuitwisseling rondom dit onderwerp; Voor elke partner beschikbaar hebben van de verwerkingsmogelijkheden van maaisel voor zowel de korte als de langere termijn.
4. Resultaat Door gebruik te maken van elkaars deskundigheid, kennisdeling en kennisuitwisseling op het vlak van maaiselverwerking komen tot: Maximaal benutten van bestaande mogelijkheden voor een duurzame verwerking van maaisel; Inzicht in de ontwikkelingen van maaiselverwerking op de langere termijn vanuit de denkrichting van afvalstof naar grondstof; Inzicht in de wettelijke mogelijkheden. 5.
Projectfasering en beslismomenten
Activiteit Plan van aanpak incl. projectteam akkoord Start project Verkennen mogelijkheden en uitwisselen ervaringen korte termijn. Wettelijke belemmeringen
Gereed 1 november 2012 15 september 2012 1 februari 2013 1 maart 2013
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 15 van 56
Verkennen mogelijkheden en in beeld brengen ontwikkelingen langere termijn. Delen resultaten
1 juni 2013 Vanaf maart 2014
6. Kosten De kosten zullen met name bestaan uit de uren van de leden van het projectteam en de leden van de werkeenheid De Meierij voor de plenaire terugkoppeling en het delen van de resultaten. Activiteit Start project Verkennen mogelijkheden korte termijn Wettelijke belemmeringen Verkennen ontwikkelingen lange termijn Beschrijven en delen resultaten Extra uren trekker Totaal (bij PG 4 leden + WE 7 leden)
Uren per lid PT Meierij
Uren per lid WE Meierij
12 12 12 8 20 196 + 49 = 245
1 1 1 4
7. Organisatie Trekker is waterschap De Dommel (Henri van Wylick). Projectteam bestaat uit gemeente Sint-Oedenrode (Marc de Bie), gemeente Oirschot (Cees vd Schoot), gemeente Tilburg (Sonja Immenga), gemeente Eersel (Monique Claassens), gemeente Bergeijk (Ronnie van Gompel) en waterschap De Dommel (Lonneke Schilte\Jeannette van Boerdonk). 8. Tijd De doorlooptijd van het project is maximaal 7 maanden. Benodigde tijd voor een lid van het projectteam en een lid van de werkeenheid De Meierij staat weergegeven in de tabel onder 6. 9. Communicatie (en informatie) De communicatie loopt via de ambtelijke werkeenheden en via de vertegenwoordigers van de partners van de werkeenheid naar de eigen organisaties. Richting de bestuurders vindt de communicatie plaats via de voorzitter van het ambtelijk overleg. Verdere verspreiding van de informatie via “viadesk” en de website www.waterrestaurant.nl met de mogelijkheid om voor dit specifieke onderwerp een themabijeenkomst te organiseren. 10. Risico's 11. Raakvlak met andere projecten/vastgesteld beleid Raakvlakken met de wettelijke belemmeringen voor maaisel. Daarnaast is dit project complementair aan het project onderhoud waterlopen. 12. Overige opmerkingen Wat is de bijdrage van dit gerecht aan de doelstellingen uit het Bestuursakkoord Water. Kosten Kwaliteit Kracht
+ + +
13. Stand van zaken december 2013 Rapportage in concept gereed en ter beoordeling bij leden projectteam. Eerste kwartaal 2014 wordt een bijeenkomst georganiseerd om resultaat van dit project en het project ‘Onderhoud watergangen en bermsloten” te delen. Waarmee beide projecten kunnen worden afgerond.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 16 van 56
1.6 1. 2.
Projectnaam Projectomschrijving
3. 4.
Trekker Projectteam
5. 6.
Overige betrokkenen Datum
Onderhoud watergangen en bermsloten Onderhoud watergangen en bermen Gemeenten en waterschappen verkennen de behoeftes en kansen voor samenwerking rondom het onderhoud van watergangen en bermen. Waterambassadeur De Dommel Gemeenten Boxtel, Tilburg, Oirschot, Vught, waterschap De Dommel, waterschap Brabantse Delta Werkeenheden De Meierij en Hart van Brabant 7 januari 2014
1. Probleemstelling Het Waterrestaurant biedt de mogelijkheid om de gezamenlijke opgave afvalwaterketen zoals verwoord in het Bestuursakkoord Water vorm te geven. Binnen de werkeenheid De Meierij hebben vier partijen aangegeven geïnteresseerd te zijn in het resultaat van het gerecht. Vier partijen hebben aangegeven dit gerecht mee te willen uitwerken. Daarnaast hebben enkele partijen belangstelling en/of medewerking aan gegeven van buiten De Meierij. Op deze manier wordt door de betrokken partijen een gerecht uitgewerkt dat na oplevering ter beschikking kan worden gesteld aan belangstellenden in meerdere werkeenheden uit meerdere waterschapsgebieden. 2. Projectbegrenzing Onder dit project wordt verstaan: Kennisuitwisseling rondom bestekken; Beste mensen op de beste plek (verminderen kwetsbaarheid); Afstemming materieel; Verbeteren afstemming werkzaamheden tussen waterschappen en gemeenten; Mogelijkheden om gezamenlijk directie te voeren, aan te besteden, kennis uit te wisselen, uitwisseling materieel en prijsafspraken te maken met aannemers. 3.
Doelstelling De doelen voor 2013 zijn: a. Uitwisseling van kennis; b. Beschikbaar hebben van up to date bestekken; c. Optimaliseren middelen (menskracht, materieel, financiën); d. Plan van aanpak 2013 en verder e. Voorbeeldbestek
4.
Resultaat Door blijvend gebruik te maken van elkaars deskundigheid, kennisdeling en kennisuitwisseling op vlak van maaien van watergangen en bermen optimaliseren van mogelijkheden: Optimaal benutten van mogelijkheden Inzicht in ontwikkelingen Beperken van kwetsbaarheden en kosten.
5.
Projectfasering en beslismomenten
Activiteit Start project Overleg aanpak met projectpartners Verzamelen beschikbare gegevens Bijeenkomst partners Plan van aanpak
Gereed 1 feb 2013 15 maart 2013 31 maart 2013 26 april 2013
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 17 van 56
Voorbeeldbestek 6.
Maart 2014
Kosten
Activiteit Bijeenkomsten algemeen Projectpartnersoverleg Plan van aanpak Voorbeeldbestek Informatiebijeenkomst Totaal ( in PG 3 leden De Meierij en WE 8 leden)
Uren per lid PT Meierij 4 20 5 12 6 141 + 64 = 205
Uren per lid WE Meierij 2 1 1 4
Naast de inzet in uren wordt uitgegaan van inzet van een bureau in de fase van aanpassing/opzet voorbeeldbestek. Geschatte kosten € 10.000 in 2013 en € 10.000 in 2014. 7. Organisatie Trekker is waterambassadeur voor gemeenten in werkgebied De Dommel. Projectteam bestaat uit gemeente Boxtel (Erik ter Heijden), gemeente Tilburg (Rob Braspenning), gemeente ’sHertogenbosch (Jan van Vliet), gemeente Oirschot (Cees van der Heijden), waterschap Brabantse Delta (Henk Eland\Cees de Rooij) en waterschap De Dommel (Rick Ketelaars). 8. Tijd De doorlooptijd in 2013 is 11 maanden. Daarbij zal gaande het proces duidelijk worden of en zo ja op welke wijze ook na 2013 doorloop zal plaatsvinden. 9. Communicatie (en informatie) De communicatie loopt via de ambtelijke werkeenheden en via de vertegenwoordigers van de partners van de werkeenheid naar de eigen organisaties. Richting de bestuurders vindt de communicatie plaats via de voorzitter van de werkeenheid. Verdere verspreiding van de informatie vindt plaats via www.apenstaartjebrabant.nl , www.waterrestaurant.nl en mogelijk de nieuwsbrieven van de waterambassadeurs. Mogelijk wordt (al of niet gezamenlijk met andere projectgroepen) een themabijeenkomst belegd medio 2013. 10. Risico's Geen. 11. Raakvlak met andere projecten/vastgesteld beleid Er zijn raakvlakken met bestaand aanbestedingsbeleid, (door-)lopende bestekken; Project Verwerking maaisel en Overig beleid 12. Overige opmerkingen Wat is de bijdrage van dit gerecht aan de doelstellingen uit het Bestuursakkoord Water. Kosten Kwaliteit Kracht Kwetsbaarheid
+ + + +
13. Stand van zaken december 2013 Gemeente Boxtel en waterschap De Dommel brengen begin 2014 een gezamenlijk bestek op de markt. Eerste kwartaal 2014 (na aanbesteding en gunning) wordt een bijeenkomst georganiseerd om resultaat van dit project en het project ‘Verwerking berm- en slootmaaisel” te delen.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 18 van 56
1.6
Onderhoud watergangen en bermsloten 1.7 Doelmatig renoveren / repareren van riolen
1. 2.
Projectnaam Projectomschrijving
3. 4.
Trekker Projectteam
5. 6.
Overige betrokkenen Datum
doelmatig renoveren / repareren van riolen Het eenduidige beoordelen van schadebeelden om daarmee tot de meest effectieve maatregel te komen in relatie tot de totale kosten. Gemeente Boxtel Waterschap Aa en Maas, gemeenten Boxtel, Oisterwijk, Vught, Oirschot, Heusden Werkeenheden 4 en As50 e Start 2 helft 2014
1. Probleemstelling Riolen hebben een gemiddelde levensduur van rond de 60 - 70 jaar. Uitgaande van de leeftijd van de riolen binnen het gebied van de Meierij zal het aantal te vervangen of te renoveren riolen de komende jaren geleidelijk aan toenemen. De vervangingskosten van riolen zijn hoog. Op basis van de gegevens van het vGRP van de gemeente Boxtel bedragen de vervangingsinvesteringen ruim 55 % van de totale rioolexploitatie en bepalen dus voor het overgrote deel het tarief van de rioolheffing. Door de toename van te vervangen of te renoveren riolen zal dus ook het tarief van de rioolheffing in de toekomst gaan stijgen. Door beperking van de vervangings- of renovatiekosten (en daarnaast een alternatieve wijze van financiering te hanteren op basis van projectvoorstel “advisering kostendekkingsplannen”) kan de stijging van de rioolheffing worden afgevlakt. Het is dus van belang het vervangen en renoveren van riolering zo efficiënt mogelijk aan te pakken. Elke gemeente heeft een eigen manier om op basis van waargenomen schadebeelden te beoordelen of maatregelen moeten worden uitgevoerd. Ook is er veel onderscheid in het moment waarop dit plaatsvindt. Te vroeg ingrijpen leidt tot kapitaalvernietiging en verhoging van de rioolheffing; te laat ingrijpen kan leiden tot overlast zoals wegverzakkingen, stagnatie van de waterafvoer en schadeclaims van burgers (imagoschade). Daarnaast rijst de vraag wanneer het doelmatig is een riool te repareren, te renoveren of te vervangen. Gemeentelijke rioleringsplannen geven over het algemeen een inzicht in de ontwikkeling van de rioolheffing over tientallen jaren. Vooral de kosten van het vervangen van de riolering zijn daarbij bepalend voor de hoogte van de rioolheffing. Alternatieven zoals relinen kunnen zorgen voor een substantiële verlaging van de vervangingsinvesteringen. Dit moet echter worden afgewogen in relatie tot andere werkzaamheden in de openbare ruimte en de daarmee gemoeide totale maatschappelijke kosten, evenals levensduurverwachtingen van gerelinde riolen. Het is ook van belang om een inschatting te maken van het percentage riolering dat gerelined kan/moet worden in plaats van vervangen en het hanteren realistische eenheidsprijzen om maatregelen onderling te kunnen vergelijken. 2. Projectbegrenzing Uitgangspunt is om op basis van de schadebeelden te bepalen of maatregelen noodzakelijk zijn en zo ja, welke, rekening houdend met overige werkzaamheden en omgevingsfactoren. Hierbij wordt gekeken naar repareren, relinen en vervangen. Het project betreft alleen vrijvervalriolering. Eventueel kan onderscheid worden gemaakt in Dwa, Hwa en gemengde riolen. Er wordt inhoudelijk ingegaan op de strategische keuzes die aan bod komen bij het voorbereiden en uitvoeren van een vervanging, relining of reparatie. Het project eindigt bij een advies over de keuze of in een bepaalde situatie moet worden gerepareerd, gerenoveerd, vervangen of “niets” doen. De wijze van afstemming met overige beleidsvelden (wegen, groen, RO) wordt in principe niet meegenomen in het project. Dit varieert sterk per gemeente. Binnen de werkeenheden As50 en Werkeenheid 4 lopen reeds soortgelijke projecten. Ook de Leidraad Riolering module C 3000; “keuze en uitvoering beheermaatregelen”, geeft input aan dit onderwerp. 3. Doelstelling De doelstellingen van het project zijn als volgt weer te geven:
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 19 van 56
Realiseren van een eenduidigere bepaling van maatregelen op basis van rioolinspecties; Een realistische en beter onderbouwde totaalraming van de verwachte investeringen voor renovatie en vervanging van riolering in de toekomst, op basis van realistische eenheidsprijzen; Maken van strategische keuzes ten aanzien van vervangen, renoveren of repareren
4. Resultaat Een adviesrapport met een afwegingskader om op basis van inspecties te bepalen of en welke maatregelen benodigd zijn en een bijlage met te hanteren eenheidsprijzen. 5. Projectfasering en beslismomenten De volgende fasen worden achtereenvolgens doorlopen: Activiteit Startbijeenkomst: vaststellen projectplan en projectorganisatie Inventarisatie bestaande aanpak gemeenten Inventarisatie beschikbare informatie uit Leidraad (C3000) en resultaten overige werkeenheden Inventarisatie en beschrijving (gewenste) technieken Opstellen maatregelenproces en afwegingen Opstellen advies m.b.t. strategische keuzes Opstellen eindrapport Terugkoppeling en presentatie
Gereed Sept 2014 Okt 2014 Nov 2014 Dec 2014 Jan 2015 Febr 2015 Mrt / april 2015 Mrt / april 2015
6. Kosten (en uren) Uitgangspunt is dat de kosten in principe bestaan uit de uren van de leden van het projectteam. Vooralsnog wordt niet uitgegaan van externe advisering door marktpartijen. Voor medewerkers van gemeenten en waterschappen binnen Werkeenheid Meierij dient rekening te worden gehouden met een beperkt aantal uren m.b.t. terugkoppeling van de resultaten en kennisdeling. Activiteit Bijeenkomsten en aanleveren gegevens Extra uren opstellen documenten (1 persoon) Extra uren trekker Terugkoppeling en kennisdeling Totaal (bij 5 leden PG en 6 leden WE)
Uren per lid PT 40 (40) (20) 4
Uren per lid WE Meierij 4
4
324 + 40 = 364
7. Organisatie Trekker is de gemeente Boxtel. Het projectteam bestaat uit de gemeenten Oisterwijk, Vught, Oirschot, Heusden (Sebastiaan Wels) en Waterschap Aa en Maas (Geert van Oijen). Eventueel kunnen medewerkers uit andere werkeenheden waar een soortgelijk project reeds is/wordt uitgewerkt als agenda lid worden opgenomen. 8. Tijd De doorlooptijd van het project bedraagt ca. 7 maanden, er van uitgaande dat de leden van de projectgroep zich hieraan kunnen committeren. Voor wat betreft de start van het project is het zinvol dit in de tweede helft van 2014 te starten. Naar verwachting zijn dan de uitwerkingen van soortgelijke projecten in Werkeenheid 4 en As50 afgerond. Bij gebruikmaking van de resultaten van deze werkeenheden als vertrekpunt kan aanzienlijk worden bespaard op de tijdsbesteding zoals aangegeven in paragraaf 6. 9. Communicatie (en informatie) De communicatie loopt via de ambtelijke werkeenheden en via de vertegenwoordigers van de partners van de werkeenheid naar de eigen organisaties. Richting de bestuurders vindt de communicatie plaats via de voorzitter
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 20 van 56
van het ambtelijk overleg. Verdere verspreiding van de informatie via “viadesk” en de website www.waterrestaurant.nl is van belang zodat andere werkeenheden kennis kunnen nemen van de resultaten en dit desgewenst voor hun eigen ambtelijke organisaties kunnen toepassen. In het bijzonder de werkeenheden 4 en As50 die de basis hebben gelegd. 10. Risico's Risicofactoren: Beperkte capaciteit personeel o.a. als gevolg van proces gemeentelijke samenwerking en overige ontwikkelingen binnen de eigen organisaties; complexe materie, waardoor het realiseren van de doelstellingen lastig is in relatie tot de voorgenomen planning. Succesfactoren: De resultaten van de werkeenheden 4 en As50 vormen een goed uitgangspunt voor verdere uitwerking; Overleg met andere werkeenheden en gemeenten leidt tot meer inzicht en kennis en een besparing op de personele inzet. 11. Raakvlak met andere projecten/vastgesteld beleid Het project heeft raakvlakken met de volgende lopende projecten binnen de Werkeenheid Meierij: Advisering kostendekkingsplannen; gezamenlijke watervisie met afstemming vGRP’s. 12. Overige opmerkingen Wat is de bijdrage van dit project aan de doelstellingen uit het Bestuursakkoord Water. Kosten Kwaliteit Kracht
+ + +
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 21 van 56
1.8
Onderzoek besparingsmogelijkheden beheer en onderhoud gemalen
1.
Projectnaam
2.
Projectomschrijving
3. 4. 5. 6.
Trekker Projectteam Overige betrokkenen Datum
Onderzoek besparingsmogelijkheden beheer en onderhoud gemalen en randvoorzieningen Onderzoek naar besparingsmogelijkheden in het beheer en onderhoud van gemalen en randvoorzieningen. Inclusief concrete uitvoeringsvoorstellen voor verdere uitrol. Waterschap Aa en Maas Gemeente Heusden, Oisterwijk Vught en Waterschap de Dommel en Aa en Maas Werkeenheid Meierij November 2013
1. Probleemstelling In de rapportage “verkenning van de huidige situatie, besparingspotenties en de aanzet/kaders voor toekomstige samenwerking” is voor de Meierijgemeentes een besparingspotentieel opgenomen. Met name op het gebied van beheer en onderhoud van gemalen zouden bij sommige gemeenten besparingsmogelijkheden zitten. Het beheer van de gemeentelijke rioolgemalen en randvoorzieningen wordt nu door elke gemeente afzonderlijk vormgegeven. Onderhoud en storingsafhandeling worden deels uitbesteed en deels door eigen personeel gedaan. Door het (elektromechanisch) onderhoud en storingsafhandeling gezamenlijk te laten uitvoeren kan waarschijnlijk aanzienlijk op kosten worden bespaard en de kwaliteit worden verhoogd. De resultaten van de project zullen na oplevering ter beschikking worden gesteld aan belangstellenden binnen de Brabantse werkeenheden. 2. Projectbegrenzing Het project is in principe begrensd tot besparingsmogelijkheden op het gebied van gemalen en randvoorzieningen. Deze zijn een specifiek onderdeel van het rioleringssysteem waarbij voor het beheer en onderhoud ervan specifieke deskundigheid noodzakelijk is. 3. Doelstelling De doelstelling van het project is meerledig: Het inventariseren en vastleggen van de huidige werkwijzen tav beheer en onderhoud; Het inventariseren en vastleggen van onderhoudsstaat van objecten en uitvoeren RI&E inspecties; Het gezamenlijk opstellen van het proces beheren gemalen en randvoorzieningen; Het gezamenlijk opstellen van een onderhoudsstrategie met een focus op techniek; Het doen van voorstellen ten behoeve van het optimaliseren van de prijs-kwaliteitsverhouding. Daarbij onder andere de volgende mogelijkheden te bezien: digitaal ontsluiten en muteren van beheergegevens (in het veld) samen werken/inkopen verwerking beheergegevens toepassing beheer en onderhoud software optimaliseren “onderhoudsstrategie” gezamenlijke inkoop: software, pompen, pomponderdelen, onderhoudscontracten, deelreparaties, renovaties innovatief(ver) aanbesteden/inzetten van kennis van “de markt”, Het – op basis van het voorgaande – zoeken van de juiste schaalgrootte voor de samenwerking/inkoopstrategie 4. Resultaat Door gebruik te maken van elkaars deskundigheid, kennisdeling en kennisuitwisseling op het vlak van beheer en onderhoud. Een overzicht van huidige werkprocessen Een overzicht van de onderhoudstaat van de gemalen
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 22 van 56
5.
Evaluatie van de RI&E inspecties Een gezamenlijk proces beheer Een gezamenlijke onderhoud strategie. Overzicht van mogelijke kostenbesparingen per partij op verschillende gebieden Voorzet voor mogelijke samenwerkingsverbanden en inkoop strategieën
Projectfasering en beslismomenten
Activiteit Opstellen projectplan Inventarisatie proces beheer en onderhoud Inventarisatie onderhoudstaat objecten Communiceren resultaten Opstellen proces gezamenlijk proces beheer Opstellen onderhoudsstrategie Overzicht kostenbesparingen Voorzet samenwerkingsverbanden en inkoopstrategieën Opstellen overeenkomsten en bestekken maken Start besparen
Gereed 31 maart 2014 31 juni 2014 31 juni 2014 31 juli 2014 31 september 2014 31 november 2014 31 februari 2015 31 april 2015 31 oktober 2015 01 januari 2016
6. Kosten (en uren) De kosten zullen met name bestaan uit de uren van de leden van het projectteam. Activiteit Opstellen plan van aanpak Inventarisatie proces beheer en onderhoud Inventarisatie onderhoudstaat objecten Uitvoeren Ri&E inspectie (door derden) Communiceren resultaten Opstellen proces gezamenlijk proces beheer Opstellen onderhoudsstrategie
Uren trekker 8 8 8 8 8 18 26
Uren per lid PT 2 2 ?? 4 4 6 8
Overzicht kostenbesparingen Voorzet samenwerkingsverbanden en inkoopstrategieën Totaal
8 8
8 16
100 uur
Minimaal 50 uur
50 % van de geraamde uren wordt besteed in 2014. De rest in 2015. De kosten voor het uitvoeren van een RI&E-inspectie worden geraamd op ca. € 250 per inspectie.
7. Organisatie Waterschap Aa en Maas; Waterschap de Dommel; Gemeente Oisterwijk; Gemeente Heusden; Gemeente Vught;
trekker en projectleiding kennisbron en projectteamlid kennisbron en projectteamlid kennisbron en projectteamlid kennisbron en projectteamlid
Belanghebbende/geïnteresseerde: 8.
Tijd
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 23 van 56
De doorlooptijd van het project is circa 24 maanden (zie ook onder 5). De activiteiten daarvoor worden meegenomen in het werkplan van de werkeenheid voor 2014 en 2015 3 e.v. Benodigde tijd voor lid projectteam en lid werkeenheid De Meierij zie tabel onder 6. 9. Communicatie (en informatie) De communicatie loopt via het projectteam en via de vertegenwoordigers van de partners van de werkeenheid naar de eigen organisaties. Besluitvorming over projectplan vindt plaats via de ambtelijke werkeenheid en daarna door de stuurgroep van de werkeenheid. Richting bestuurders vindt de communicatie plaats via de voorzitter van het ambtelijk overleg. Verder verspreiding van de informatie via ‘Viadesk’. 10. Risico's Onduidelijkheid over beheerstructuur (wie doet wat, wie heeft gegevens, wie analyseert, wie betaalt voor wat) Planning en doorlooptijd project 11. Raakvlak met andere projecten/vastgesteld beleid Huidige contracten Bestaand aanbestedingsbeleid;
12. Overige opmerkingen Wat is de bijdrage van dit project aan de doelstellingen uit het Bestuursakkoord Water. Kosten Kwaliteit Kracht
+ + +
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 24 van 56
1.9
Gezamenlijk aanbesteden nieuwe werken
Geprogrammeerd voor 2015\2016
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 25 van 56
2.1 1. 2.
Projectnaam Projectomschrijving
3. 4. 5. 6.
Trekker Projectteam Overige betrokkenen Datum
Calamiteitenplan
Calamiteitenplan Ontwikkelen formats voor beleidskaders calamiteitenzorg, calamiteitenplan en calamiteitenbestrijdingsplannen. Verkennen mogelijkheden gezamenlijke opleiding, training en oefening. Gemeente Den Bosch Gemeenten Den Bosch, Heusden en Boxtel, ws De Dommel, ws Aa en Maas Werkeenheid De Meierij 15 december 2013
1. Probleemstelling Het concept Waterrestaurant biedt de mogelijkheid om de gezamenlijke opgave afvalwaterketen zoals verwoord in het Bestuursakkoord Water vorm te geven. Binnen de werkeenheid De Meierij hebben zes partijen aangegeven geïnteresseerd te zijn in het resultaat van het gerecht calamiteiten. Vijf partijen hebben aangegeven dit gerecht mee te willen uitwerken. Op deze manier wordt door de vijf partijen een gerecht uitgewerkt dat na oplevering ter beschikking kan worden gesteld aan meerdere belangstellenden. 2.
Projectbegrenzing Uitwisseling van beleidskaders calamiteitenzorg; Uitwisseling van calamiteitenplannen (CP) (= organieke beschrijving calamiteitenbestrijdingsorganisatie); Uitwisseling van calamiteitenbestrijdingsplannen (CBP); Afstemmen van calamiteitenplannen (CP) en calamiteitenbestrijdingsplannen (CBP); Verkennen van mogelijkheden voor gezamenlijke opleiding, training en oefening.
3.
Doelstelling Voor elke partner beschikbaar hebben van een format voor: o De beleidskaders calamiteitenzorg; o Een calamiteitenplan; o Verschillende calamiteitenbestrijdingsplannen. Een voorstel van de mogelijkheden voor gezamenlijke opleiding, training en oefening.
4. Resultaat Door gebruik te maken van elkaars deskundigheid, kennisdeling en kennisuitwisseling op het vlak van calamiteiten komen tot: gezamenlijk gedragen beleidskaders, calamiteitenplannen en meerdere calamiteitenbestrijdingsplannen; een voorstel voor gezamenlijke opleiding, training en oefening. 5.
Projectfasering en beslismomenten
Activiteit Plan van aanpak incl. projectteam akkoord Start project Uitwisseling beleidskaders, calamiteitenplannen en calamiteitenbestrijdingsplannen Analyse beschikbare gegevens en ontwikkelen formats. Voorstel mogelijkheden voor gezamenlijke opleiding, training en oefening.
Gereed 1 november 2012 1 maart 2014 1 april 2014
1 juli 2014 15 september 2014
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 26 van 56
Uitrol op basis van formats
Vanaf eind 2014
6. Kosten De kosten zullen met name bestaan uit de uren van de leden van het projectteam en de leden van de werkeenheid De Meierij voor het aanleveren van gevraagde info en plenaire terugkoppeling\kennisdeling resultaten. Daarnaast is rekening gehouden met een budget van € 5.000 voor het laten uitwerken / ontwikkelen van een standaard format. Activiteit Start project Uitwisseling informatie Analyse informatie en ontwikkelen formats Voorstel mogelijkheden voor gezamenlijke opleiding, training en oefening. Uitrol formats Extra uren trekker Totaal (bij PG 5 leden + WE 6 leden)
Uren per lid PT Meierij
Uren per lid WE Meierij
8 40 8
2 4 2
pm 15 295 + 48 = 287 uur
pm
7. Organisatie Trekker gemeente Den Bosch Projectteam bestaat uit gemeente Den Bosch, gemeente Boxtel, gemeente Heusden, waterschap De Dommel en waterschap Aa en Maas. 8. Tijd De doorlooptijd van het project is maximaal 7 maanden. Benodigde tijd voor lid projectteam en lid werkeenheid De Meierij zie tabel onder 6. Waterschap Aa en Maas heeft aangegeven dat zij vanwege de ophanden zijnde renovatie van de RWZI slechts beperkte personele capaciteit heeft. Tijdens het project zal worden beoordeeld hoe deze zo slim mogelijk kan worden ingezet. 9. Communicatie (en informatie) De communicatie loopt via de ambtelijke werkeenheid en via de vertegenwoordigers van de partners van de werkeenheid naar de eigen organisaties. Richting de bestuurders vindt de communicatie plaats via de voorzitter van het ambtelijk overleg. Verdere verspreiding van de informatie via “viadesk” en de website www.waterrestaurant.nl 10. Risico's Resultaat van de uitwisseling valt tegen waardoor nog veel eigen inbreng moet worden geleverd aan de formats. Individuele bereidheid om resultaten van dit project te implementeren. 11. Raakvlak met andere projecten/vastgesteld beleid In elk geval raakvlak met wet- en regelgeving zijnde de Wet op de veiligheidsregio’s en de Waterwet e de hieruit voortkomende verplichtingen. 12. Overige opmerkingen Wat is de bijdrage van dit gerecht aan de doelstellingen uit het Bestuursakkoord Water. Kosten Kwaliteit Kracht
0 + +
13. Stand van zaken december 2013 Projectgroep heeft met veiligheidscoördinator veiligheidsregio afgesproken dat dit project vanuit de behoefte van de veiligheidsregio wordt aangevlogen. Eerste stap zal zijn om dit helder te krijgen (blauwdruk) en voor de
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 27 van 56
Meierij en eventueel andere werkeenheden (AS50 en Peelgemeenten) uit te werken. Vervolgens verder de diepte in. Vanwege ziekte contactpersoon veiligheidsregio is dit blijven hangen. Hierdoor loopt dit project door in 2014.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 28 van 56
2.2 1. 2.
Projectnaam Projectomschrijving
3. 4.
Trekker Projectteam
5. 6.
Overige betrokkenen Datum
Samenwerking grondwaterbeheer (kwantiteit) Samenwerking grondwaterbeheer (kwantiteit) Brabant Water en Waterschap de Dommel zetten kennis, expertise en mankracht in voor het opstellen van een meetplan grondwater en verzorgen het operationeel beheer meetnet grondwaterkwantiteit. Waterschap De Dommel en Brabant Water Werkeenheid Meierij: gemeente Boxtel, Vught, Heusden, ’s-Hertogenbosch, Sint-Oedenrode, Waterschap de Dommel en Brabant Water Overige deelnemers uit Brabantse werkeenheden 15 december 2013
1. Probleemstelling Vanuit hun grondwaterzorgplicht heeft de gemeente de verplichting om in het stedelijke gebied kennis op te bouwen van (het functioneren van) het grondwatersysteem. Hoewel een stedelijk grondwatermeetnet geen verplichting is, kan een dergelijk meetnet nuttig zijn om meer inzicht in de fluctuatie van de grondwaterstanden in het bebouwde gebied te verkrijgen. Hierdoor kan effectiever beleid worden geformuleerd en adequaat op vragen en problemen worden gereageerd. Een ander belangrijk aspect is het verkrijgen van betrouwbare gegevens over grondwaterstanden bij het uitvoeren van de watertoets. Grondwaterbeheer vraagt inzicht. Dit inzicht kan bestaan uit diverse componenten. In de eerste plaats is inzicht nodig in de ondergrondse situatie. Inzicht in de combinatie van de onder- en bovengrondse situatie geeft de mogelijkheid grondwater te beheren, ruimtelijke ordening en ondergrond onderling af te stemmen, knelpunten op te heffen en te controleren of klachten gegrond zijn. Dit is, vanwege het karakter van de informatie, reactief grondwaterbeheer. Om over te gaan naar proactief grondwaterbeheer en ook te kunnen sturen en anticiperen is inzicht nodig in de toekomstige situatie van ondergrond en bovengrond. Trends en scenario’s moeten daarbij worden doorvertaald en verkend. Dit betekent dat de gevolgen van klimaatontwikkelingen en toekomstige bouwplannen in beeld zijn. Dit is een groeiproces in drie stappen wat in onderstaande figuur schematisch is weergegeven. De huidige situatie kenmerkt zich door geen samenwerking. De gemeenten zijn voor kennis en ondersteuning in grote mate afhankelijk van externe adviesbureaus. Vanaf 1 januari 2015 is iedere actor die grondwaterstanden meet verplicht deze meetdata te valideren en te ontsluiten naar de BRO (Basis Registratie Ondergrond).
Figuur 1 Ambities Grondwaterbeleid (Platform Vallei&Eem, 2009)
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 29 van 56
Figuur 2 Monitoringcyclus 2. Projectbegrenzing De basisgedachte is de diverse werkzaamheden in de meetcyclus (zie figuur 2) te centraliseren (opschaling). Het uitgangspunt is functionarissen van Waterschap de Dommel en Brabant Water in te zetten naar behoefte van de individuele gemeente. Voor de inzet van de functionaris vindt in principe verrekening plaats tenzij anders overeengekomen. Een dergelijke constructie past in het netwerkorganisatiemodel. Iedere deelnemende gemeente kan ‘instappen’ op elke moment en in elke fase van de meetcyclus. In de meetcyclus worden vier fasen onderscheiden. Per fase is navolgend aangegeven hoe tot samenwerking kan worden gekomen en onder welke voorwaarden. 1. Meetstrategie en ontwerp In deze fase werken we samen aan het opstellen van een grondwatermeetplan. De voorkeur is dit met meerdere gemeenten in een keer samen op te pakken. Het voordeel is dat de overheadkosten laag blijven en dat gezamenlijk aan de opbouw van kennis wordt gedaan. Het waterschap heeft lokale gebiedskennis vanuit het planvorming- en het watertoetsproces en Brabant Water heeft kennis van geohydrologie in het gebied. Gemeenten hebben (vanuit de klachtenregistratie) over het algemeen al een beeld waar de kansen en knelpunten liggen. Voor de uitvoering van het grondwatermeetplan wordt gemaakt van externe ondersteuning door een adviesbureau. De individuele gemeente betaalt de kosten voor het opstellen van het meetplan. De inkoop van de opdracht wordt verzorgd door de gemeente zelf (al dan niet in collectief). Het waterschap en Brabant Water levert de gemoeide tijdbesteding om-niet in deze fase. Bij het ontwerp van het meetnet wordt gekeken naar koppelen van meetnetten van diverse eigenaren. Hierbij is het dus denkbaar dat bepaalde meetopstellingen van het waterschap en Brabant Water integraal onderdeel worden van het basismeetnet in stedelijk gebied. De eigenaar van de reeds bestaande meetopstellingen blijft de kostendrager tenzij anders overeengekomen.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 30 van 56
2. Meetnetbeheer Afhankelijk van de meetdoelstelling wordt de grondwaterstand handmatig of automatisch gemeten. Voor nieuw te plaatsen of renovatie van meetopstellingen wordt uitgegaan van een standaard Programma van Eisen. Standaardisatie zal bijdragen aan lagere kosten en hogere kwaliteit. De aanschaf- en onderhoudskosten worden toegerekend naar de eigenaar van de meetopstelling. De gemeente draagt primair zorg voor de inkoop van apparatuur. Gezamenlijke inkoop levert doelmatigheidswinst op. In de werkeenheid zijn meerdere partijen die inkoopdocumenten bezitten welke kunnen worden gebruikt. Waterschap en Brabant Water dragen zorg voor de coördinatie van de installatie van de meetopstelling en het onderhoud ingeval van defecten. Het vervangingsonderhoud wordt uitgevoerd door erkende installateurs. Het voorstel voor samenwerking is dat Brabant Water en het waterschap zorg dragen voor het operationeel meetnetbeheer. 3. Databeheer Bij handmatig meting is het uitgangpunt dat de gemeente zelf zorg draagt voor het uitvoeren van het meten (evt. via WSD-groep zoals bij gemeente Oisterwijk). Bij gebruikmaking van dataloggers wordt onder het databeheer verstaan het uitlezen van de dataloggers en het valideren van de meetopstelling. Het uitlezen van de dataloggers geschiedt naar behoefte van de gemeente 2 tot 4x per jaar. Afhankelijk van de voorkeur van de gemeente vindt de uitlezing van de datalogger in eigen beheer plaats (evt. via WSD-groep) of door een medewerker van Brabant Water of waterschap. De datavalidatie wordt verzorgd door een hydroloog van Brabant Water: geldt zowel voor handmatige als automatische dataregistratie (datavalidatie is een verplichting per 1 januari 2015). 4. Informatievoorziening In deze fase wordt de data geïnterpreteerd en omgezet in informatie voor elke deelnemende gemeente. De ontsluiting van data en informatie geschiedt via de centrale meethoofdpost van het Dommelgebied. De kosten voor de ontsluiting worden gedragen door de eigenaar van de meetopstelling. Het voorstel voor samenwerking is, dat Brabant Water en waterschap zorg dragen voor de informatievoorziening en advisering over specifieke vraagstukken. 3. Doelstelling Het doel van samenwerken op gebied van grondwatermonitoring is: “Het tijdig verkrijgen en beschikbaar stellen van gevalideerde gegevens en advies over grondwaterstanden voor een doelmatige invulling van vigerend grondwaterbeleid”. Het beoogde resultaat is verlaging van de maatschappelijke kosten, verhoging van de kwaliteit en komen in de kracht door verlaging van de kwetsbaarheid en verhoging van het (regionale beschikbare) kennisniveau. Het opzetten van een grondwatermeetnet maakt de volgende zaken mogelijk: • het analyseren van problemen met grondwateroverlast of -onderlast; • het analyseren en onderbouwen van schadeclaims; • vervullen van de gemeentelijke loketfunctie middels verstrekken van informatie aan burgers en bedrijven • het bepalen van infiltratiekansen van afstromend hemelwater; • een efficiëntere voorbereiding van infrastructureel werken en bouwprojecten; • doelmatige advisering bij de watertoets procedure; • het bepalen van de invloed van (incidentele en structurele) grondwateronttrekkingen; • het bepalen van de invloed van grondwaterstanden bij KWO projecten; • validatie/kalibratie (bestaand dan wel op te zetten) grondwatermodel.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 31 van 56
4. Resultaat In 2015 beschikt iedere gemeente over een goed inzicht van de grondwaterstanden in stedelijk gebied, zodat ondermeer grondwateronder- en overlastsituaties effectief kan worden aangepakt en de kansen verkend voor infiltratie van afgekoppeld hemelwater. Dit inzicht bereiken we door het inzamelen en analyseren van valide grondwatermeetdata. 5.
Projectfasering en beslismomenten
Activiteit Meetplan opstellen Meetnetbeheer: - Inkoop en plaatsing van materieel - Onderhoud meetnet Databeheer: - Datavalidatie - Dataontsluiting (hoofdpost) Informatievoorziening
Doorlooptijd 9 maanden 9 maanden Ingang per direct Ingang per direct 4 maanden Na 1 jaar meten
Het project zal starten in september 2013. Dan zal een definitieve planning worden opgesteld. 6. Kosten Voor het opstellen van een meetplan is het uitgangspunt dat de uren niet worden verrekend. Het voorstel is eenvoudig: je doet mee of niet. Het evalueren van een (bestaand) meetplan is het begin van een nieuwe cyclus: de herhalingstijds is 1 jaar. * Lid PT is hetzelfde als lid WE Meierij Activiteit Meetplan
Meetnetbeheer, databeheer en informatievoorziening (zie hieronder)
Uren per lid PT 50-80 per gemeente plus advieskosten € 4.000,/€ 8.000,- ex BTW 60-100 waterschap 60-100 Brabant Water Vaste prijs of op basis van nacalculatie
Totaal 5 PT-leden werkeenheid Meierij
370 uur
Uren per lid WE Meierij X
X X
Indicatie kosten per peilbuis per jaar (gebaseerd op 4x een dataverwerkingsrondes per jaar): Handpeilingen (alleen databeheer en informatievoorziening): € 30 - € 45 Drukopnemers +telemetrie: € 125 - € 150 Drukopnemers + dataloggers: € 170 - € 200 7. Organisatie Trekker is Waterschap de Dommel. Projectteam bestaat uit gemeente Boxtel, Vught, Heusden, Sint Oedenrode, Brabant Water. Agenda lid is gemeente ’s-Hertogenbosch (inbreng kennis inkooptraject). 8. Tijd Als output voor 2013 geldt dat de meetplannen kunnen worden opgesteld. Gemeenten kunnen per direct het operationeel beheer ‘overdragen’ aan Brabant Water en waterschap. 9. Communicatie (en informatie) N.v.t.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 32 van 56
10. Risico's Beoogd wordt een publieke samenwerking tussen 3 overheidslagen. De afspraken voor samenwerking dienen in een op te stellen separate overeenkomst juridisch te worden geborgd. Brabant Water en waterschap stellen zich per definitie niet op als marktpartij. Er is geen sprake van een aanbestedingstraject. Niettemin dient de gemeente dit wel als zodanig intern te verantwoorden. Het collectief inkopen van meetplannen en apparatuur dient door de gemeenten onderling worden georganiseerd. Afstemming van inkooptraject vraagt aandacht. 11. Raakvlak met andere projecten/vastgesteld beleid De Brabantse waterschappen, Provincie Noord Brabant en Brabant Water werken in een Brabantbrede samenwerking aan het inrichten van een platform voor modellering van grondwaterstanden. Vanuit die optiek sluit waterschap Aa en Maas aan in de persoon van Pim van Santen (geen uren). 12. Overige opmerkingen Wat is de bijdrage van dit gerecht aan de doelstellingen uit het Bestuursakkoord Water. Kosten Kwaliteit Kracht
+ + +
13. Stand van zaken december 2013 Voortgang 90%. Programma van eisen meetplan is klaar. 4 partijen (Boxtel, Vught, Sint Oedenrode en Oisterwijk) gaan hiermee verder. Brabant Water in beeld voor data analyse etc.. Eind 2013 uitvraag.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 33 van 56
2.3
Meten en monitoren afvalwaterketen / stedelijk water
1. 2.
Projectnaam Projectomschrijving
3. 4.
Trekker Projectteam
5. 6.
Overige betrokkenen Versiedatum
Meten en monitoren afvalwaterketen / stedelijk water Afhankelijk van de fase in de monitoringscyclus: - inventarisatie informatiebehoeften afvalwaterketen / stedelijk water - opzetten meet- / monitoringsplan - installeren en inregelen meetapparatuur - feitelijk meten en valideren - analyse en informatieverstrekking Waterschappen Aa en Maas en Dommel Gemeenten Best, Den Bosch, Heusden, Sint-Michelsgestel, Vught, en waterschappen Aa en Maas en Dommel Overige gemeenten, kennisinbreng 7 januari 2014
1. Probleemstelling Op dit moment bestaat slechts op globaal niveau inzicht in de werking van de afvalwaterketen en de effecten daarvan op de omgeving. Door metingen in de afvalwaterketen en in het watersysteem kan / kunnen: a. sneller storingen worden opgespoord en verholpen; b. op basis van betrouwbaardere riool- en watersysteemmodellen kan een betere analyse plaatsvinden van de werking van de afvalwaterketen en het ontvangende watersysteem (optimale stelselberging, efficiënte inzet van gemalen, verdunningseffecten, effect pieklozingen); c. de effecten van de afvalwaterketen op de omgeving (watersysteem) worden gemonitord, zodat tijdig kan worden bijgestuurd wanneer hierdoor overlast voor de omgeving ontstaat (wateroverlast, waterkwaliteit); d. beter onderbouwde beslissingen worden genomen over her- c.q. verbeterinvesteringen in relatie tot omgevingsdoelstellingen. Waterschap de Dommel heeft reeds beleid ontwikkeld en is met de inliggende gemeenten bezig met het uitrollen van het meten en monitoren in hun beheergebied. In het beheergebied van Waterschap Aa en Maas hebben de gemeenten en het waterschap afgesproken (AWA’s) om samen te gaan meten / monitoren om beter onderbouwde beslissingen te kunnen nemen over investeringen en exploitatie van de gehele afvalwaterketen. 2. Projectbegrenzing Het project wordt vanuit de 2 waterschapsgebieden verschillend opgepakt. Waterschap de Dommel doet dit via haar reeds proces en de afspraken / planning die zijn gemaakt met de individuele gemeenten. De bij de OAS ’s-Hertogenbosch betrokken partijen (gemeenten Heusden, ’s-Hertogenbosch, Sint-Michelsgestel en Vught en waterschap Aa en Maas) nemen het meten en monitoren mee als onderdeel van het nog op te stellen afvalwaterakkoord rondom de RWZI ‘s-Hertogenbosch. Monitoring van grondwater maakt voorlopig geen onderdeel uit van dit project. Hiervoor is een apart project in voorbereiding. Overigens is het project niet begrensd tot de afvalwaterketen. Mochten andere informatiebehoeften bestaan rondom het stedelijke watersysteem, kunnen deze worden meegenomen in het project. 3. Doelstelling De doelstelling van het project is meerledig en afhankelijk van de fase in de monitoringscyclus waarin de betreffende partners zich bevinden (zie ook figuur 1 en bijlage 1): Monitoring van het doelgat, hebben we hier een gezamenlijke opgave of voldoet het systeem. Het inventariseren en vastleggen van individuele en gezamenlijke informatiebehoeften; Het – op basis van de informatiebehoeften - opzetten van een meetstrategie en meetplan (per gemeente danwel collectief op het niveau van een aanvoergebied van een rwzi); Het vaststellen van de beschikbare c.q. aanvullend noodzakelijke meetapparatuur; Het vastleggen van de gewenste beheerstructuur voor data-inwinning, -opslag, -validatie en analyse;
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 34 van 56
Het vastleggen van de noodzakelijke investeringen, exploitatiekosten en personele inzet en onderlinge verdeling van de kosten; Het – op basis van het voorgaande - maken van afspraken over tijdstip van implementatie; Het feitelijk installeren en inregelen van meetapparatuur; Het operationeel meten, analyseren van gegevens en uitwisselen van meetinformatie.
Figuur 1: Monitoringscyclus 4. Resultaat Het resultaat is afhankelijk van de voorgenomen activiteiten per partner (zie bijlage 1). 5. Projectfasering en beslismomenten De projectfasering zal in de loop van het jaar nader worden ingevuld. In bijlage 1 is een voorzet gedaan voor de stand van zaken c.q. de aanpak / activiteiten in 2013. De gemeenten Sint-Michelsgestel en Vught liggen in 2 waterschapsgebieden. Voorgesteld wordt dat de beide waterschappen in deze gemeenten gezamenlijk optrekken. Hiermee wordt voorkomen dat 2 aparte trajecten worden doorlopen met verschillende afspraken over meetsystemen en organisatie. 6. Kosten (en uren) De uren per projectteam lid zijn globaal ingeschat op basis van de verwachte activiteiten in 2013 zoals aangegeven in bijlage 1. Binnen het werkgebied van Aa en Maas wordt rekening gehouden met extern advies nodig voor uitwerking opslag- en van verwerking data (formats), hardware en software. Inschatting: € 25.000. Voor een meetplan wordt rekening gehouden met € 5.000 per gemeente. 7. Organisatie Zie bijlage 1 8. Tijd De doorlooptijd van het totale project is afhankelijk van de te ondernemen activiteiten. Bij de start van elke apart traject zal hiervoor een planning worden opgesteld. Het streven is om in ieder geval in 2013 zodanige afspraken
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 35 van 56
te maken dat op basis daarvan ook goede inschattingen / afspraken gemaakt kunnen worden voor (eventuele) investeringen in meetopzet en ureninzet in 2014. De vervolgactiviteiten en kosten daarvoor worden meegenomen in het jaarplan van de werkeenheid voor 2014 e.v. 9. Communicatie (en informatie) De communicatie loopt via aparte trajecten (meet- en monitoringstrajecten Dommel en AWA ’sHertogenbosch). De werkeenheid fungeert hierin in eerste instantie als platform om kennis uit te wisselen. 10. Risico's Onduidelijke informatiebehoeften: meten terwijl we niets met de gegevens doen. Meten is geen hobby, maar moet daadwerkelijke meerwaarde hebben: afgedekt door goede uitvraag naar informatiebehoeften aan de voorkant. Onduidelijkheid over beheerstructuur (wie doet wat, waar staan gegevens, wie valideert, wie analyseert, wie betaalt voor wat?): maakt onderdeel uit van de inventarisatie en verdere uitwerking. Keuze voor een verschillende meetopzet, datastructuur, hardware, software en organisatie binnen de verschillende werkeenheden in het gebied van Aa en Maas zou kunnen leiden tot inefficiëntie: Hiermee bij de uitwerking rekening te houden c.q. keuzes in te maken. 11. Raakvlak met andere projecten/vastgesteld beleid Grondwatermeetnet. KRW-beleid (nieuwe SGBP) en –wetgeving, klimaatontwikkelingen. 12. Overige opmerkingen Wat is de bijdrage van dit project aan de doelstellingen uit het Bestuursakkoord Water. Verminderen Kosten
-/+
Verbeteren Kwaliteit
+
Verminderen Kwetsbaarheid
+
Kosten zullen in begin mogelijk wat hoger liggen vanwege implementatie meettraject. In latere jaren wordt dit terugverdient door een goed kennis van de werking van het stedelijke (afval)watersysteem. Hierdoor kunnen beter investeringen worden gepland voor de toekomst c.q. kunnen exploitatiekosten worden verlaagd (bijv. efficiënter pompen) Door een gezamenlijke aanpak en uniformiteit in het meten en monitoren wordt een beter kwaliteitsnivo metingen verkregen die ook daadwerkelijk gebruikt kan worden voor analyse en verbeteradviezen. Het streven is om het meten en monitoren, inclusief databeheer onder te brengen bij een partij / partijen die hier kaas van hebben gegeten en dit continue doen. Hierdoor hoeven beheerders bij gemeenten en waterschap dit niet zelf te doen als 1 van de vele andere taken die ze al hebben.
13. Stand van zaken december 2013 Inhoudelijk In juli 2013 is het project opgestart, gedurende het traject is het project breder getrokken en is er ook gekeken naar de meetbehoefte in stedelijk water. Om aan het doel inventariseren en vastleggen individuele en gezamenlijke behoeften invulling te geven, zijn de huidige meetactiviteiten en de meetbehoeften per gemeente inzichtelijk gemaakt. Deze gegevens zijn verzameld in een conceptrapportage. Betreffende conceptrapportage zal begin 2014 met de werkgroepleden besproken worden. Het doel van die bespreking is naast de individuele behoeften ook de gezamenlijke behoefte te verkennen en deze verder vorm te geven door middel van een uitvoeringsplan. Kosten Op dit moment zijn er alleen interne kosten. Planning Het project heeft een lichte vertraging opgelopen die naar verwachting weer zal worden ingelopen.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 36 van 56
Bijlage 1: Stand van zaken / aanpak per partner Partner Boxtel
Haaren
Sint-Oedenrode Oisterwijk Best
Heusden
’s-Hertogenbosch
Sint-Michelsgestel
Vught
Waterschap Aa en Maas
Waterschap Dommel
Aanpak / activiteiten 2013 Meetsysteem operationeel, validatie rioolmodel kern Boxtel, kennisuitwisseling Meetsysteem geïnstalleerd, inregelen, data-analyse en kennisuitwisseling Geen activiteiten Meetplan gereed, veldinventarisatie en (voorbereiding) installatie Verkenning informatiebehoeften, opstellen meetplan en (voorbereiding) installatie. Op beperkte schaal metingen in uitvoering. Informatiebehoeften nader vaststellen in kader van AWA en eventueel behoeften vanuit SWO. opstellen meetplan, mede op basis van afspraken AWA Meetplan in uitvoering, eventueel optimaliseren o.b.v. OAS/AWA
Trekker Boxtel/Dommel
Ureninzet Niet i.k.v. werkeenheid
Dommel
Niet i.k.v. werkeenheid
n.v.t. Dommel
n.v.t. Niet ikv werkeenheid. Gemeente: 40 Dommel: 40 € 5.000 Gemeente: 40 Aa en Maas: 40 € 5.000
Verkenning informatiebehoeften (1 keer voor beide waterschapsgebieden), opstellen meetplan, mede op basis van afspraken AWA Verkenning informatiebehoeften (1 keer voor beide waterschapsgebieden), opstellen meetplan, mede op basis van afspraken AWA Diverse metingen in uitvoering. Inventarisatie (aanvullende) informatiebehoeften (doelgat?), matchen met gemeentelijke informatiebehoeften (AWA), opstellen meetplan. Uitvoeren metingen / onderzoek (doelgat?) Diverse metingen in uitvoering. Uitrol meetpunten continue zuurstofmeting in oppervlaktewater. Gefaseerde uitrol 4M (monitoringmeting-modelleren-maatregelen) aanpak over aanvoergebieden rwzi’s.
Voorstel Dommel en Aa en Maas gezamenlijk, Dommel neemt lead
Gemeente: 20 Aa en Maas: 20 € P.M. Gemeente: 40 Dommel: 40 Aa en Maas: 40 € 5.000
Voorstel Dommel en Aa en Maas gezamenlijk, Dommel neemt lead
Gemeente: 40 Dommel: 40 Aa en Maas: 40 € 5.000
Waterschap Aa en Maas
Waterschap: 80 € 15.000
Waterschap Dommel
Kennisuitwisseling t.bv. werkeenheid 60 uur. Overige niet onder werkeenheid.
Dommel
Vaststellen i.k.v. AWA
Vaststellen i.k.v. AWA
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 37 van 56
2.4 Projectnaam 1. Projectomschrijving
2. 3. 4. 5.
Trekker Projectteam Overige betrokkenen Datum
Modelleren afvalwaterstelsels
Modelleren afvalwaterstelsels In de werkeenheid De Meierij worden IKEA platformbijeenkomsten georganiseerd om samen invulling te geven aan een meer duurzaam en doelmatig beheer van stedelijk water. Bedoeling is om een IKEA platformbijeenkomst te organiseren rondom het thema modellering afvalwaterstelsels (riolering, transportsysteem, rwzi en watersysteem). Doel hiervan is om input te krijgen voor het verder uitwerken van dit onderwerp. Waterschap De Dommel. Gemeenten Den Bosch en Boxtel, waterschappen De Dommel en Aa en Maas. Alle deelnemers De Meierij 20 december 2013
1. Probleemstelling Om tot de juiste afwegingen te komen bij het nemen van concrete investerings- en beheerbeslissingen, moet beschikbare kennis lokaal toepasbaar worden gemaakt. Die beslissingen vragen een diepgaand inzicht in het huidig en toekomstig functioneren van het (afval)watersysteem. Hierbij kunnen vragen worden gesteld die betrekking hebben op het modelleren van afvalwaterstelsels (riolering, transportsysteem, rwzi en watersysteem) en de mogelijkheden hierbij om zaken regionaal op te pakken. Om een beter beeld te krijgen van de gezamenlijke behoefte op dit vlak zal dit onderwerp worden geprogrammeerd voor de IKEA-agenda 2014. 2. Projectbegrenzing De platformbijeenkomsten kunnen leiden tot het formuleren van ideeën en kansen voor het verkennen van de mogelijkheden rondom modelleren van afvalwaterstelsels. De voor de uitvoering van deze agenda benodigde middelen (personele inzet en out-of-pocket kosten) zullen bij elk separaat voorstel (business case) worden uitgewerkt in een factsheet als ook de kostendragers en deelnemers/uitvoerders van het onderzoek. 3. Doelstelling Vanuit een IKEA-platform “modellering afvalwaterstelsels” verkennen van de mogelijkheden. Het bundelen van bestaande kennis en activiteiten in de werkeenheid om op die manier een doelmatigheidsslag in de afvalwaterketen te kunnen bewerkstelligen. 4. Resultaat Het kennisplatform “modelleren afvalwaterstelsels” moet leiden tot: Een voorstel tot het uitwerken van één of meerdere mogelijkheden voor modelleren; Het initiëren van kansen voor innovaties en opzetten proeftuinen. 5.
Projectfasering en beslismomenten
Activiteit
Uren per lid PT
Uitwerken business case ….onderwerp… Extra uren trekker per bijeenkomst Totaal(bij PG 4 leden + WE 7 leden)
ntb ntb (PT=) + .. + … = …
Uren per lid WE Hart van Brabant Ntb
6.
Kosten Nader te bepalen, afhankelijk van aard en omvang mogelijkheden.
7.
Organisatie Nader te bepalen en afhankelijk van de onderwerpen voor uitwerking mogelijkheden.
8.
Tijd
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 38 van 56
Nader te bepalen. 9.
Communicatie (en informatie) Afhankelijk van onderwerp.
10. Risico's
11. Raakvlak met andere projecten/vastgesteld beleid
12. Overige opmerkingen Wat is de bijdrage van dit gerecht aan de doelstellingen uit het Bestuursakkoord Water. Kosten Kwaliteit Kracht
+ + +
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 39 van 56
2.5 1. 2.
Projectnaam Projectomschrijving
3. 4. 5. 6.
Trekker Projectteam Overige betrokkenen Datum
Watervisie Meierij
Watervisie Formuleren van de gemeenschappelijke visie op het water (de keten en het oppervlaktewatersysteem). Gemeente ‘s-Hertogenbosch PM Werkeenheid De Meierij 2 januari 2014
1. Aanleiding Gemeenten en waterschappen willen invulling geven aan de doelmatigheidsopgave die binnen het Bestuursakkoord Water is vastgelegd. Daarbij willen ze voldoen aan de vastgelegde zorgplichten. Binnen de werkeenheid hebben de gemeenten ieder hun eigen waterbeleid en bijbehorende uitvoeringsprogramma’s. Dit geldt ook voor de waterschappen. Gemeenten kunnen vooral in de stad makkelijker het waterbeleid (bij)sturen of uitvoeren in Ruimtelijke Ontwikkelingen of vanuit het rioleringsbeheer. Deze slagkracht kan worden vergroot door het beleid en uitvoeringsprogramma’s in gezamenlijkheid met de waterschappen op elkaar af te stemmen. Om de beleidsplannen op strategisch niveau af te stemmen is de watervisie het startpunt. Hierin wordt gedeeld waterbeleid opgenomen en de uitvoeringsprogramma’s waar mogelijk afgestemd. Missie De Missie van de Meierij is in het kort samen te vatten als ‘Een kwalitatief hoogwaardig en beleefbaar watersysteem, ondersteund door een doelmatige en duurzame waterketen’. Met een watervisie kan deze missie efficiënter en doelmatiger worden nagestreefd. De werkeenheid de Meierij is opgezet om doelmatiger te werken en daarmee kosten te besparen. 2.
Projectbegrenzing In het project kijken we naar het brede waterbeleid: wateroverlast, waterveiligheid, voldoende water en schoon water; In dit project inventariseren we alleen bestuurlijk vastgestelde (beleids)plannen; Individuele speerpunten uit gemeentelijk of waterschapsbeleid worden niet opgenomen in de watervisie.
3. Doelstelling Het opstellen van een regionale watervisie, met daarin het gedeelde waterbeleid inclusief speerpunten. De betrokken partners committeren zich op deze manier aan dezelfde waterdoelen en kunnen hun Waterplannen, vGRP’s en Waterbeheerplannen hierop afstemmen. 4. Resultaat Een regionale watervisie, met daarin: 1. De regionale watervisie in vier tot zes speerpunten (orde 1 A4); 2. Een richtlijn voor onderling afgestemde uitvoeringsplannen (vGRPs’en BZP’s) binnen de regio voor de periode 2015-2020, gekoppeld aan de speerpunten (in tabelvorm); 3. Een matrix met de overeenkomende en minder overeenkomende beleidsuitgangspunten. 5.
Projectfasering en beslismomenten
Activiteit Definitief maken Plan van aanpak Startoverleg
Beslismoment Akkoord Projectteam
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Gepland (2014) 1 februari 1 maart
Pagina 40 van 56
Inventarisatiefase, incl. presentatie uitkomsten Uitwerkingsfase, incl. workshop en opstellen watervisie Afronding Vastlegging door stuurgroep
Akkoord Projectteam op vervolgstappen Akkoord Projectteam
1 juni
Ambtelijk vastleggen watervisie Bestuurlijk vastleggen watervisie
1 november Februari 2015
1 oktober
6. Projectplanning en kostenraming De kosten bestaan voornamelijk uit de uren van de leden van het projectteam en de leden van de werkeenheid. De urenraming staat in de volgende tabel . Daarnaast is budget gereserveerd voor procesbegeleiding door een kenniscoach (via Rioned). We gaan uit van ondersteuning van 4 dagen, met een plafondbedrag van € 2200,-. Aanpak In hoofdlijnen gaan we in het project als volgt te werk: 1. inventarisatie van bestaand beleid a. verzamelen van het gedeelde beleid; b. verzamelen (gedeeltelijk) tegengestelde beleidsuitgangspunten; c. in beeld brengen van te ontwikkelen beleid. 2. Workshop en uitwerking watervisie 3. Afronding, rapportage en vaststelling Activiteit Startoverleg
Uren trekker 4
Uren PT-lid
Uren WE-lid
2
0,5
6
0,5
Inventarisatiefase Analyse watervisie Hart van Brabant
4
Inventarisatie gemeentelijke waterbeleid (vGRP’s,waterplannen)
4
Inventarisatie regionaal beleid: BZP’en (ws)
4
WBP (ws, 2x)
2
PVP (provincie)
2
Opstellen Analyse-hoofdstuk Watervisie: Factsheets en Matrix met beleidsuigangspunten
4
8
2
16
6
8
1
16
8
2
Opstellen concept-watervisie
8
4
1
Terugkoppeling werkeenheid
2
1
1
Toetsen bestuurlijk draagvlak in stuurgroep Meierij
4
Workshop: Presentatie resultaten en discussie Wat willen we bereiken? Waar liggen de prioriteiten? Wat is gedeeld beleid en wat zijn interessante verschillen?
3
Uitwerkingsfase Uitwerken workshop Uitwerken beleidskeuzes (inschatting kosten/baten)
Afronding (afstemming, verwerking commentaar, etc.)
12
2
Totaal per lid
94
36
8
Totaal bij 4 extra PG-leden + 7 WE leden
94
144
56
Totaal (uren)
294
Totaal (dagen)
36,75
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 41 van 56
7. Organisatie De trekker is gemeente ’s-Hertogenbosch, welke ook de projectleider zal leveren. Het projectteam bestaat uit drie gemeenten (’s-Hertogenbosch, Oirschot en Heusden) en de waterschappen De Dommel en Aa en Maas. Als klankbord dient Petra Mackowiak van gemeente Tilburg en werkeenheid Hart van Brabant, gezien hun gelijksoortig project. Tijdens het startoverleg bepalen we of andere waterpartners betrokken moeten worden. 8. Tijd De doorlooptijd van het project is maximaal 10 maanden, zodat de watervisie in februari 2015 vastgesteld kan worden. De benodigde tijd voor de projectteam- en overige leden staat in de tabel onder 6. 9. Communicatie (en informatie) De communicatie loopt via de ambtelijke werkeenheid en via de vertegenwoordigers van de partners van de werkeenheid naar de eigen organisaties. De geplande workshop en terugkoppeling (per mail) zijn hierbij belangrijke communicatiemomenten. Richting de bestuurders vindt de communicatie plaats via de voorzitter van het ambtelijk overleg, maar deze wordt ondersteund door alle afzonderlijke leden van de werkeenheid. Dit is nodig omdat de watervisie consequenties kunnen hebben voor bestaand of nieuw beleid en een goede afstemming en bestuurlijk draagvlak essentieel zijn voor een gedragen eindresultaat. Verdere verspreiding van de informatie verloopt via “apenstaartjebrabant” en de website www.waterrestaurant.nl. 10. Risico's De kans bestaat dat de leidraad voor de uitvoeringsplannen een ‘droge’ opsomming wordt van speerpunten, die zonder de regionale watervisie plan ook zouden zijn verzonnen. Dit risico voorkomen we door de visie levendig te houden (beknopt) en alleen in te gaan op de belangrijkste beleidsuitgangspunten. Ook wordt hier in de workshop voldoende aandacht aan besteed: waar willen we heen, op hoofdlijnen? Zo moet de visie voeding geven aan de uitvoeringsplannen. Weinig overeenkomende beleidsuitgangspunten, waardoor visie erg ‘dun’ wordt. Een eerste verkenning van de beleidsplannen toont aan dat de kans hierop klein is. Daarnaast zijn tegenstrijdige beleidsuitgangspunten zo mogelijk nog interessanter, omdat die reden zijn voor inhoudelijke discussies waar de verschillende leden van kunnen leren; een nevendoel van dit project. (Lange) inhoudelijke discussies over beleidsuitgangspunten We zoomen tijdens de workshop in op het ‘rendement’ van beleid en bijbehorende maatregelen. Hier bereidt de projectgroep zich op voor, om onderbouwd ‘aan de start’ te verschijnen. Ook is de rol van een procesbegeleider in deze workshop van belang om het hoofddoel voor ogen te houden. Tegenstrijdigheden in beleid waterschappen en gemeenten, of gemeenten onderling. Als uitgangspunt geldt dat indien er bestuurlijk gevoelige keuzen moeten worden gemaakt, elk lid van de werkeenheid voor bestuurlijke afstemming zorgt en het commitment polst. Aan de hand van die inventarisatie wordt besloten om tegenstrijdigheden te behouden of ‘aan te pakken’. 11. Raakvlak met andere projecten/vastgesteld beleid Dit project heeft raakvlakken met vele beleidsplannen, zoals de Stroomgebiedsbeheerplannen (incl. KRW) en de Waterbeheerplannen. We gaan hier pragmatisch mee om; al het vastgestelde beleid (op hoofdlijnen) wordt meegenomen in de inventarisatie. Tijdens het project stemmen we af met de naburige werkeenheden in de regio. 12. Overige opmerkingen Wat is de bijdrage van dit gerecht aan de doelstellingen uit het Bestuursakkoord Water. Kosten Kwaliteit Kracht
+ + +
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 42 van 56
3.1 1. 2.
Inzet watertrainees en onderwijsveld
Projectnaam Projectomschrijving
Inzet watertrainees en onderwijsveld Ontwikkelen en implementeren van middelen en mogelijkheden voor aanpak personele kwetsbaarheid, binnen de werkeenheid De Meierij maar waar nodig en mogelijk ook daarbuiten door inzet watertrainees en leggen van contacten met het onderwijsveld 3. Trekker Waterambassadeurs Brabant midden 4. Projectteam Waterambassadeur Brabant oost, gemeente Vught, gemeente Boxtel, waterschap Dommel en waterschap Aa en Maas aanvullen met minimaal een personeelsfuntionaris vanuit gemeenten en waterschappen binnen werkeenheid 5. Overige betrokkenen Werkeenheid De Meierij 6. Datum 15 december 2013 In aanvulling op het gestelde bij onderstaande punten 1 t/m 4, zie tevens de bijlagen. 1. Probleemstelling Het Waterrestaurant biedt de mogelijkheid om de gezamenlijke opgave afvalwaterketen zoals verwoord in het Bestuursakkoord Water vorm te geven. Binnen de werkeenheid De Meierij hebben de gemeenten Boxtel en Sint Michielsgestel en waterschap De Dommel aangegeven aan dit project te willen meewerken Op deze manier worden door deze partijen een aantal ingrediënten van dit gerecht uitgewerkt dat in fasen ter beschikking wordt gesteld aan belangstellenden. Omdat hier ook sterke relaties liggen met vergelijkbare problemen en plannen van aanpak buiten deze werkeenheid trekken de betrokken waterambassadeurs dit project waarbij de waterambassadeur Brabant midden namens beide het voortouw neemt. 2.
Projectbegrenzing Uitwisseling van kennis, kunde en ervaringen, onder andere door de managemanrtgesprekken; Uitwisseling van mogelijkheden; Aanpak inzet watertrainees en aanpak inzet onderwijsveld; Inzet watertrainees in 2013; Opzetten projecten met onderwijsveld; Verkennen van mogelijkheden voor langere dienstverbanden watertrainees en Voorbereiden vervolgaanpak na 2014.
3.
Doelstelling Inzetten watertrainees in 2013 en in 2014. Inzet van studenten op minimaal twee projecten per jaar in combinatie van het geven van voorlichting op minimaal twee onderwijsinstellingen voor voortgezet onderwijs. Plan van aanpak 2015 en verder
4. Resultaat Door gebruik te maken van elkaars deskundigheid, kennisdeling en kennisuitwisseling komen tot; Inzet van twee watertrainees in de periode van 2013- 2014 Opzetten en afronden van projecten met inzet uit onderwijs per jaar. 5.
Projectfasering en beslismomenten
Activiteit Plan van aanpak incl. projectteam akkoord Start project Inzet eerste watertrainee medio april 2013 Inzet tweede watertrainee 1 april 2014 Onderwijsprojecten
Gereed 12 december 2012 8 januari 2013 april 2013 - 2014 april 2014 - 2015 31 december 2014
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 43 van 56
Plan van aanpak vervolg Uitrol op basis van formats
1 oktober 2014 Nader bepalen
6. Kosten De kosten zullen bestaan uit de uren van de leden van het projectteam en de leden van de werkeenheid De Meierij voor het aanleveren van gevraagde info en plenaire terugkoppeling\kennisdeling resultaten. De inzet van watertrainees en van studenten zullen gepaard gaan met daadwerkelijke kosten. In een van de bijlagen bij dit projectvoorstel staat een indicatie van de kosten per watertrainee in 2013. Vooralsnog worden de watertrainees ingezet voor en t.b.v. de aparte deelnemers en niet voor de werkeenheid. Daardoor komen de kosten t.l.v. de eigen budgetten. Uitkomsten van projecten die worden gedaan worden wel gedeeld met de leden van de werkeenheid. Activiteit Start project Watertrainees Studenten Plan van aanpak 2015 Uitrol formats Extra uren trekker Totaal(bij 4 PG leden Meierij en 7 WE-leden) voor 2 jaar (excl. Extra uren trekker) Inzet per kalenderjaar
Uren per lid PT
Uren per lid WE Meierij
16 40 16 pm 24 288 + 56 = 344
2 4 2 Pm
144 + 28 = 172
De extra uren van de trekker (waterambassadeur) worden niet ten laste van de werkeenheid Meierij gebracht. 7. Organisatie Trekker Albert Jan Vester (waterambassadeur Brabant midden) Projectteam bestaat uit waterambassadeur Brabant oost en gemeenten Vught en Boxtel en waterschappen Aa en Maas en De Dommel. 8. Tijd De doorlooptijd van het project is nagenoeg twee jaar. Benodigde tijd voor lid projectteam en lid werkeenheid De Meierij zie tabel onder 6. 9. Communicatie (en informatie) De communicatie loopt via de ambtelijke werkeenheid en via de vertegenwoordigers van de partners van de werkeenheid naar de eigen organisaties. Richting de bestuurders vindt de communicatie plaats via de voorzitter van het ambtelijk overleg. Verdere verspreiding van de informatie a. Intern via www.apenstaartjebrabant.nl en b. Intern en extern via www.waterrestaurant.nl en de nieuwsbrief waterambassadeurs 10. Risico's Betrokkenheid partijen om te komen tot inzet watertrainees; Personele ontwikkelingen bij partners; Vervallen van subsidiemogelijkheden en BTW-compensatiefonds De planning van externen; Loon- en prijsstijgingen in de komende jaren. Individuele bereidheid om resultaten van dit project te implementeren. 11. Raakvlak met andere projecten/vastgesteld beleid In elk geval raakvlak met wet- en regelgeving , personeelsbeleid partners 12. Overige opmerkingen
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 44 van 56
Wat is de bijdrage van dit gerecht aan de doelstellingen uit het Bestuursakkoord Water. Kosten Kwaliteit Kracht
+ + ++
13. Stand van zaken december 2013 Inzet watertrainees niet haalbaar gebleken vanwege te “magere” aanbod van werkzaamheden over langere periode, Nieuw project voor werving afgestudeerde jongeren voor opdoen werkervaring is verkend. Leek op eerste oog interessant maar specifieke aanbod aan afgestudeerden in watersector was bijzonder laag.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 45 van 56
3.2
Kennispool / verminderen personele kwetsbaarheid
1. 2.
Projectnaam Projectomschrijving
3. 4. 5. 6.
Trekker Projectteam Overige betrokkenen Datum
Kennispool / verminderen personele kwetsbaarheid Gemeenten en waterschappen verkennen de personele kwetsbaarheid van de deelnemers op korte en lange termijn. Oplossingsmogelijkheden worden onderzocht. Waterambassadeurs en WS De Dommel HAS Kennistransfer, Werkeenheid As50+ 12 december2013.
1. Probleemstelling In het Bestuursakkoord Water wordt met verwijzing naar het rapport “Doelmatig beheer waterketen”gewezen op het belang van samenwerken in de (afval)waterketen. De werkeenheid De Meierij geeft invulling aan de afspraken uit dit Bestuursakkoord en is sinds april 2011 gestart met een bestuurlijk opdracht. In belangrijke mate worden functies en verantwoordelijkheden uitgevoerd in stand alone functies waardoor naast problemen met te geringe bezetting, ook aspecten als (tijdelijke) uitval tot een mate van kwetsbaarheid kan leiden. Daarnaast zijn de vergrijzing van het personeelsbestand met daarbij gevoegd het geringe aanbod vanuit de opleidingen belangrijke punten van aandacht. 2. Projectbegrenzing Onderzoek per deelnemende organisatie naar de beschikbaarheid van menskracht en de aanwezige specifieke kennis binnen het werkgebied. Door de inventarisatie van de feitelijk aanwezige menskracht en door inventarisatie van de aanwezige kennis en vaardigheden wordt duidelijk waar per organisatie zowel kracht als zwakte/kwetsbaarheid zijn gelegen. Ook zal de leeftijdsopbouw van de bij dit dossier betrokken medewerkers en leidinggevenden worden geïnventariseerd. Voor zaken als vraag naar en mogelijk aanbod van menskracht zal de opzet van een bij voorkeur digitaal prikbord worden nagegaan; dit prikbord zal gekoppeld worden aan de website van het waterrestaurant. In het algemeen zullen reeds beschikbare gegevens worden meegenomen en waar mogelijk zal gebruik worden gemaakt van beschikbare kennis en kunde bij andere werkeenheden.
3.
Doelstelling Kennisverdieping rondom dit onderwerp; Voor elke partner beschikbaar hebben van vergelijkingsmogelijkheden ten aanzien van de personele inzet en specifieke kennis; Inzicht van mogelijkheden bij de andere deelnemers aan de werkeenheid voor zowel de korte als de langere termijn; Verkennen en verdiepen mogelijke oplossingsrichtingen en risicobepaling
4. Resultaat Door gebruik te maken van elkaars deskundigheid, kennisdeling en kennisuitwisseling komen tot: Maximaal benutten van bestaande mogelijkheden voor optimale personele inzet; Beperken van externe inhuur; In kaart brengen van aanbod opleidingen voor oa stages en afstudeeropdrachten; Inzichtelijk maken van zowel leeftijdsopbouw als specifieke kwaliteiten in de werkeenheid; Het aanreiken van mogelijkheden om personele kwetsbaarheid te minimaliseren; Het aanreiken van mogelijkheden tot onderlinge uitwisseling en Voorstel voor de wijze waarop onderlinge inhuur kan plaatsvinden.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 46 van 56
5. Projectfasering en beslismomenten Activiteit Plan van aanpak incl. projectteam akkoord Start project Verkenningen en concept conclusies. Bespreken concept rapportage en aanreiken conceptoplossingen Uitwerken oplossingsrichtingen. Definitief rapport
Gereed 1 maart 2014 1 maart 2014 1 juni 2014 1 juli 2014 1 juni 2014 1 oktober 2014
6. Kosten De kosten bestaan uit de uren van de leden van het projectteam en de leden van de werkeenheid De Meierij voor de plenaire terugkoppeling en het delen van de resultaten. Daarnaast wordt externe inzet ingehuurd om de benodigde gegevens te verzamelen, te rubriceren, te verwerken en te delen met de werkeenheid. Geschat wordt dat deze inzet maximaal € 15.000,--zal kosten. Omdat alle deelnemers direct belang hebben bij dit project, zullen de werkelijk gemaakte kosten direct na afloop van het project contact worden verrekend. Activiteit Uren per lid PT Uren per lid WE Meierij Start project Uren waterambassadeurs Idem 6 Inventarisaties bij deelnemers Idem 2 Bespreken concept en concept oplossingen aanreiken Idem 2 Uitwerken oplossingsrichtingen Beschrijven en delen resultaten Idem 2 Extra uren trekkers Idem Totaal (bij PG 2 leden + WE 10 of 11 leden) (0*2+ 12*12 =) 144 De uren voor de waterambassadeurs zijn niet geteld als inzet uren vanuit de deelnemende organisaties. Om de partners maximaal te ontzien wordt uitgegaan van inzet derden(studenten). Bij de uren inventarisaties deelnemers is uitgegaan van twee deelnemers aan gesprekken per gemeente. 7. Organisatie Trekker is de waterambassadeur Brabant midden samen met de waterambassadeur Brabant oost. Er wordt geen specifiek projectteam geformeerd. Belangrijk aspect in dit project betreft de relatie met en waar mogelijk ook inzet van uit het onderwijs. Daarom is bij de opzet van dit project rekening gehouden met een belangrijke inzet van mensen uit het onderwijs. 8. Tijd De doorlooptijd van het project is maximaal 8 maanden. Benodigde tijd voor een lid van het projectteam en een lid van de werkeenheid De Meierij staat weergegeven in de tabel onder 6. Uitgegaan is van externe inzet van menskracht voor onder andere de interviews per deelnemer, gegevensverwerking en onderzoek onderwijs waarbij waar mogelijk ook kennis gedeeld zal worden van de ontwikkelde kennis en modellen bij de werkeenheid As50+. 9. Communicatie (en informatie) De communicatie loopt via de ambtelijke werkeenheden en via de vertegenwoordigers van de partners van de werkeenheid naar de eigen organisaties. Richting de bestuurders vindt de communicatie plaats via de voorzitter van het ambtelijk overleg. Verdere verspreiding van de informatie via “viadesk” en de website www.waterrestaurant.nl met de mogelijkheid om voor dit specifieke onderwerp een themabijeenkomst te organiseren. Uiteraard zal met de vertrouwelijkheid van sommige gegevens terdege rekening worden gehouden. 10. Risico's Geen.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 47 van 56
11. Raakvlak met andere projecten/vastgesteld beleid Dit project heeft een directe relatie met het project inzet watertrainees etc. 12. Overige opmerkingen Wat is de bijdrage van dit gerecht aan de doelstellingen uit het Bestuursakkoord Water. Kosten Kwaliteit Kracht
+ + +
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 48 van 56
4.1
Platformbijeenkomsten Innovatie- en KEnnisAgenda Stedelijk Water (IKEA)
1. 2.
Projectnaam Projectomschrijving
3. 4. 5. 6.
Trekker Projectteam Overige betrokkenen Datum
IKEA In de werkeenheid Meierij worden platformbijeenkomsten georganiseerd om samen invulling te geven aan een meer duurzaam en doelmatig beheer van stedelijk water. Het opdoen en delen van kennis en toepassen van innovaties is daarbij belangrijk instrumentarium. Waterschap De Dommel Waterschap De Dommel en Aa en Maas, gemeente ’s-Hertogenbosch en Boxtel Alle Meierij deelnemers 7 januari 2014
1. Probleemstelling Om tot de juiste afwegingen te komen bij het nemen van concrete investerings- en beheerbeslissingen, moet beschikbare kennis lokaal toepasbaar worden gemaakt. Die beslissingen vragen een diepgaand inzicht in het huidig en toekomstig functioneren van het (afval)watersysteem. De langetermijnvisie ´Verbindend water’, die is opgesteld in het kader van het Bestuursakkoord Waterketen, en de daaraan gekoppelde Routewijzer Innovatie schetsen een beeld hoe de waterketen duurzamer kan worden ingericht met terugwinning van energie en reststoffen. Hierbij is een aantal vragen gesteld die betrekking hebben op energiewinning uit afvalwater, de mogelijkheden voor hergebruik van slib en gezuiverd afvalwater, het sluiten van ketens waarbij reststoffen weer grondstoffen worden, het centraal of juist lokaal zuiveren van afvalwater, het minimaliseren van de blootstelling aan medicijnresten en hormoonverstorende stoffen en de bijdrage van tijdelijke waterberging aan de kwaliteit van de leefomgeving. Om deze vragen te beantwoorden, is zowel een integratie binnen de keten als een integratie met energie en de leefomgeving vereist. Het is de uitdaging om het verhogen van de duurzaamheid te koppelen aan het verhogen van de doelmatigheid. In de regio’s agenderen we genoemde vragen en creëren ruimte voor de ontwikkeling en verkenning van innovatieve oplossingen. Waar mogelijk worden aan de hand van pilots nieuwe mogelijkheden. De kennisinstellingen Stichting Rioned, Stowa en KWR hebben een kennisagenda uitgewerkt voor de waterketen en het stedelijk waterbeheer. Voor het opdoen van nieuwe kennis (door ontwikkelen en toepassen van innovaties) zijn de kennisinstituten op zoek naar regionale proeftuinen. Het delen van kennis over het ‘bestaande’ en over het ‘nieuwe’ (afval)watersysteem dient een vaste plek te krijgen in de samenwerking in de werkeenheid Meierij. Het voorstel behelst hiertoe een platform in te richten, dat de partners periodiek in gelegenheid stelt elkaar te ontmoeten en fysiek kennis en ervaringen met elkaar te delen. 2. Projectbegrenzing De platformbijeenkomsten kunnen leiden tot het formuleren van ideeën en kansen voor innovatief onderzoek. De uitvoering van deze onderzoeken worden geprogrammeerd bij voorkeur via de meerjarenprogrammering in werkeenheid De Meierij. De voor de uitvoering van deze agenda benodigde middelen (personele inzet en out-ofpocket kosten) zullen bij elk separaat voorstel worden uitgewerkt in een factsheet als ook de kostendragers en deelnemers/uitvoerders van het onderzoek. 3. Doelstelling Het op te richten kennisplatform draagt bij aan: Het borgen van kennis en informatie die voor clusterleden bruikbaar is voor de uitvoering van hun dagelijks werk; Actuele technische, beleids- en beheersmatige vragen voor de afvalwaterketen/stedelijk waterbeheer adresseren; Een technisch “forum” creëren waar clusterleden kunnen discussiëren over de beschikbare informatie om gezamenlijk conclusies te trekken; Het bundelen van bestaande kennis en activiteiten om op die manier een doelmatigheidsslag in de afvalwaterketen te kunnen bewerkstelligen.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 49 van 56
4. Resultaat Het kennisplatform moet leiden tot: Een gestructureerde uitwisseling van kennis door middel van periodieke bijeenkomsten (3 à 4 per jaar); Kennisverbreding, eventueel door het inschakelen van externe expertise; Het initiëren van kansen voor innovaties en opzetten proeftuinen. Opzetten van een innovatieprijs of ideeënbus voor toegepaste innovaties en of nieuwe innovatieve ideeën via de website www.waterrestaurant.nl (uitstraling naar overige werkeenheden). Inrichten van informatieplatform (bijv. apenstaartjebrabant.nl) voor afstemming van bezoeken aan congressen en of symposia en delen van opgedane kennis/informatie. 5.
Projectfasering en beslismomenten Op een van de werkeenheid bijeenkomsten dienen de onderwerpen voor kennisdeling te worden geïnventariseerd. Deadline 1 mei 2013. De werkgroep organiseert elk jaar ca. 5 kennisdelingsbijeenkomsten. Deze bijeenkomsten worden geleid door een externe procesbegeleider. De voorbereiding geschiedt door de werkgroep. Voor 2013 zal het aantal bijeenkomsten naar verwachting 3 tot 4 zijn. Een voorstel wordt uitgewerkt voor het inrichten van een innovatieprijs of ideeënbus (hoeft zich niet te beperken tot de werkeenheid Meierij). Gereed 1 juli 2013 Om verkregen kennis op congressen en symposia te ontsluiten wordt gezocht naar informatieplatform om fysiek tot afstemming te komen wie een congres of symposium bezoekt en welke informatie/kennis is vergaard. De (on)mogelijkheden van apenstaartje.nl wordt verkend (‘in the cloud’). Gereed 1 juli 2013
6. Kosten Voor de begeleiding van de bijeenkomsten wordt inhuur van een externe adviseur voorzien. Voor 2013 is hiertoe een kostenbedrag van € 7.500,- ex BTW ingeschat. 7.
8.
9.
Organisatie Het uitgangspunt is dat alle Meierij partners deelnemen aan de kennisplatformbijeenkomsten. Afhankelijk van het gekozen onderwerp zijn naast de beleidsmedewerkers ook beheerders of andere specialisten (bijv. financiën) welkom. Een werkgroep is belast met de voorbereiding van de kennisdelingsbijeenkomsten, het inrichten van de ideeënbus en het informatieplatform. De werkgroep bestaat uit de gemeenten Boxtel en ’s-Hertogenbosch en de waterschappen De Dommel en Aa en Maas. Tijd De tijdbesteding voor de werkgroep is 30 uur per partner (4 partners x 30 uur). In 2013 wordt voor deelname aan 4 kennisplatformbijeenkomsten gerekend met 4 uur per bijeenkomst (1 à 2 personen x 4 uur x 4 bijeenkomsten = ca. 30 uur per jaar). Geldt voor alle Meierij partners (ook voor de werkgroep)! Communicatie (en informatie) Verschilt per onderwerp
10. Risico's 11. Raakvlak met andere projecten/vastgesteld beleid 12. Overige opmerkingen Wat is de bijdrage van dit gerecht aan de doelstellingen uit het Bestuursakkoord Water. Kosten Kwaliteit Kracht
0/+ + ++
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 50 van 56
13. Stand van zaken december 2013 De opbrengst voor 2013 is dat er twee IKEA-platformbijeenkomsten zijn gehouden over: Afvalwater buitengebied; Klimaatadaptatie in bebouwd gebied. Van beide sessies zijn verslagen gemaakt. Daarnaast is de voordracht van Derk Loorbach tijdens de bestuurlijke ondertekening SOK (18 april 2013) ook een product uit de IKEA-koker. Verder is de opzet van een ideeënbus voor toegepaste innovaties en of nieuwe innovatieve ideeën via de website www.waterrestaurant.nl (uitstraling naar overige werkeenheden) afgerond. Het voorstel is om in januari 2014 te evalueren hoe 2013 is verlopen en hoe we in 2014 verder gaan met IKEA. Waarbij voor 2014 wordt voorgesteld om in elk geval de volgende twee zaken te overwegen: 1. De procesbegeleidingskosten voor de plenaire IKEA-platformbijeenkomsten door RHDHV (1 sessie) bedragen € 3.250,- ex BTW. Een optie is de kosten te beperken door gaandeweg procesfacilitators te vinden in onze eigen gelederen (bijv. communicatie- of organisatie adviseurs). 2. IKEA te gaan organiseren samen met de werkeenheid Hart van Brabant. Zij hebben ook deze ambitie en vanuit efficiency is het voorstel om het samen te doen/voegen.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 51 van 56
4.2 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Projectnaam Projectomschrijving Trekker Projectteam Overige betrokkenen Datum
Versterken communicatie
Versterken communicatie Verbeteren communicatie riolering en waterbeheer regio Meierij Gemeente Vught (Cindy Keukens) Boxtel, Oisterwijk, ’s-Hertogenbosch, waterschap De Dommel en Aa en Maas Werkeenheid Meierij, Rioned 15 januari 2013
1. Probleemstelling In het Bestuursakkoord Water zijn afspraken gemaakt over doelmatig waterbeheer. Verdergaande samenwerking in de (afval)waterketen is noodzakelijk om kostenbesparing, kwaliteitsverbetering en vermindering van kwetsbaarheid mogelijk te maken. In de werkeenheid zijn enkele gemeenten verder met communicatie over riolering dan andere gemeenten. Het is in alle gemeenten zinvol om bewoners te informeren over goed rioolgebruik om kosten veroorzaakt door verkeerd rioolgebruik tegen te gaan. Daarnaast is communicatie duidelijker als dit vanuit meerdere partijen uniform is. Met meerdere partijen is het bovendien mogelijk goedkoper te communiceren. In het uitvoeringsprogramma 2013 willen we aangeven welke zaken we samen willen oppakken en hoe we dit doen. 2. Projectbegrenzing We richten ons in eerste instantie op samenwerking op gebied van riolering en waterbeheer. We moeten daarbij echter niet vergeten dat riolering op zich weinig aandacht trekt. We moeten daarom samenwerking zoeken met andere disciplines zoals afval (goed rioolgebruik). Vooralsnog is echter wel de grens hetgeen we vanuit onze zorgplicht en onze rioolheffing mogen en moeten. Daarmee hebben de gemeenten budget voor onze werkzaamheden. 1. Communicatie bij planvorming: Bijvoorbeeld bij het ontwikkelen en uitwerken onze gezamenlijke nieuwe visie op water- en rioleringsgebied en de gezamenlijke prioriteiten voor het gezamenlijke GRP. Voor draagvlak van het nieuwe beleid. Maar ook belangrijk: inventarisatie van de wensen, bv met een enquête. 2. Communicatie bij werkzaamheden/projecten: Bij de aanleg van een nieuwe riolering, baggeren of aanpassen van waterpartijen (EVZ) krijgen de omwonenden mogelijk te maken met overlast. Goede communicatie kan er toe bijdragen dat men de overlast accepteert en waardering krijgt voor het werk. Hieronder kunnen we naast de werkzaamheden waarbij de gemeente/waterschap initiatiefnemer is ook de werkzaamheden oppakken waarbij een ander initiatief heeft: We kunnen de communicatie bij vergunningverlening, uitvoering werkzaamheden maar ook vergunningsvrije werkzaamheden verbeteren. Afkoppelen al dan niet met subsidie valt hier ook onder. 3. Communicatie ter bevordering van gewenst gedrag – Goed rioolgebruik – aansluiten bij Rioned campagnes (verder oa bij waterschap Aa en Maas geen draagvlak/prioriteit): Hierbij vraag aan je doelgroep de medewerking voor goed gebruik van het riool. Ze moeten iets doen of juist iets laten. Denk bijvoorbeeld aan: geen maandverband of vet in het riool gooien, omdat de gemalen en de rioolwaterzuivering daar last van hebben. Dit is lange termijn communiceren. Ligt bij onze afdeling communicatie. Ik verwacht dat voor een gezamenlijk plan nu geen draagvlak/prioriteit is. Wel projectcommunicatie en aanhaken op Rioned campagnes 4. Communicatie bij calamiteiten: Dit is een specifieke vorm van communicatie, die we uitwerken in plan van aanpak calamiteiten. Een goede start is: een gedegen en gedragen GRP (gemeentelijk rioleringsplan) met daarin alle knelpunten, tijdpad en budget. Naast bestuurlijke en juridische goedkeuring en duiding van de grenzen (hemelwaterbeleid, wat is overlast), moet we het communicatiebudget verankeren. Dit kan via externe middelen, maar vergeet niet de inzet van de eigen communicatiecollega, zowel in de aanloop van het proces (planvorming) als bij de uitvoering van de middelen. 3.
Doelstelling
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 52 van 56
Kennis delen (kwetsbaarheid verkleinen): Van communicatieacties tot nu toe, wat werkt Besparen: samen aanbesteden van drukwerk en verspreiding ervan, samen voorbereiden, samen gebruik middelen zoals afkoppelkeet/ rioolkijkbuis/ tentoonstelling enz Samenwerken: afstemmen doelstellingen, planning campagnes, afstemmen subsidieregelingen en beleid voor afkoppelen, afstemmen communicatie bij vergunningaanvragen en verlening
4. Resultaat Het resultaat is 1. Een gezamenlijk actieplan voor communicatie met doelstellingen, prioriteiten, taakverdeling en middelen, te verankeren in de gezamenlijke watervisie/ rioleringsbeleid van de verschillende deelnemers. 2. Verbeterde websites (aangevuld waar wenselijk met andere nieuwe media) van alle partijen, met afgestemde informatie over water en riolering. Waterschap Aa en Maas is bezig een website over hemelwater / groene daken. 3. Gezamenlijke producten om goed rioolgebruik te bevorderen, voor gemengde en (verbeterd) gescheiden rioolstelsels. Gezamenlijke ontwikkelen, inkopen en eventueel verspreiding. Uitwisselen van teksten en informatie om te verspreiden over goed rioolgebruik zoals hondenpoep, vet, autowassen 4. Uitwisseling van teksten en informatie om te verspreiden bij werkzaamheden zoals baggeren, kolkenzuigen, reinigen/inspecteren riolering, rioolvervanging 5. Verbeteren gegevens bij vergunningverlening en omgevingsloket om behandeling soepeler en met minder inzet van tijd te laten verlopen. Bijvoorbeeld maken van webapplicatie waar alle regelgeving in is opgenomen van bestemmingsplannen, legger, keur en beschermingsgebieden, type rioolstelsels. Daarnaast afstemmen meldingsformulieren, afhandeling van meldingen en belastinginning. 5.
Projectfasering en beslismomenten Zie punt 6
6. Kosten organisatie en tijd Fase
Plan van aanpak, tijdsbesteding/financiering (beslissing externe inhuur) en projectteam accoord: ambtelijk en bij stuurgroep. Accoord kostenverdeling tot uitrol. Inventarisatie wensen, doelstellingen, middelen. Inventariseren projecten andere delen van Nederland. Beslissing op welke vlakken samenwerking kansrijk is Bepalen concreet actieplan met maatregelen, organisatie, tijd en kosten in concept. Voorstel voor instemming. Uitgangspunt is focus op projectcommunicatie, aansluiting Rioned campagne en rond gezamenlijke watervisie/ GRP. Uitwerking definitief en instemming ambtelijk/bestuurlijk
Beslis moment
Tijdsbesteding (uren alle deelnemers opgeteld) 10 uur
Kosten inhuur (€ 110/uur)
Maart - mei 2014
16 uur projectteam 16 uur inhuur
€ 1.760
Mei – oktober 2014
28 uur projectteam 40 uur inhuur
€ 4.400
November 2014
3 uur alle leden 16 uur projectteam 16 uur inhuur
€ 1.760
Januari/ februari 2013
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 53 van 56
Fase
Beslis moment
Uitrol: Uitwerking eerste onderdelen die doorlopend zijn (bv Rioned campagnes, vergunningverlening, website)
Januari – juni 2015
Uitrol: overige onderdelen uitwerken
September – 2015 – 2016 en verder
Tijdsbesteding (uren alle deelnemers opgeteld) 60 uur projectteam 80 uur communicatieadviseurs of inhuur (P.M.) Middelen: 3000 euro Afhankelijk van keuzes, inschatting 60 uur projectteam 80 uur communicatieadviseurs Of inhuur (P.M) Middelen: 3000 euro
Kosten inhuur (€ 110/uur) € 3.000 +P.M.
€ 3.000 +P.M.
Kosten zijn uren voor de deelnemende partijen van de Meierij en het projectteam. Voor uitwerking en verwerking gegevens en opstellen van communicatieplan zoeken naar externe inhuur vanuit gezamenlijke bijdrage gemeenten. 7. Organisatie Gemeente Vught is trekker en stelt de overige leden op de hoogte tijdens het reguliere ambtelijke samenwerkingsoverleg. Tussentijds vindt overleg plaats tussen de werkgroepleden, afhankelijk van de noodzaak. Alle ambtelijke werkgroepleden koppelen op het beslismoment terug met hun eigen bestuurder. Richting de bestuurlijke stuurgroep vindt de communicatie plaats via de voorzitter van het ambtelijk overleg. Informatie stellen we zo veel mogelijk beschikbaar via viadesk.nl en waterrestaurant.nl en rioned.org. 8. Kwaliteit en Risico's Communicatie is vaak niet urgent. Hierdoor heeft het vaak geen prioriteit en blijft het ontwikkelen van goede middelen liggen. Echter: Het tijdig ontwikkelen van goede middelen bespaart op de lange termijn geld door bv minder onderhoudskosten, minder vertraging bij projecten, betere werking zuivering enz. Deze besparingen zijn moeilijk kwantificeerbaar. Om daadwerkelijk goede middelen te kunnen ontwikkelen is vooraf instemming van en draagvlak bij de deelnemende partijen noodzakelijk, om voldoende tijdsinvestering te garanderen. De raming van dit concept-stuk heb ik bij voorbaat ruim genomen om een keuze af te dwingen voor verdere ontwikkeling. 9. Raakvlak met andere projecten/vastgesteld beleid We zien de volgende raakvlakken: Gezamenlijke planvorming GRP Communicatie calamiteiten, separaat plan van aanpak Beleid voor afval/ milieu/ vergunningen 10. Overige opmerkingen Daar waar mogelijk niet alleen samenwerken in de Meierij, maar ook met Rioned, VNG e.d. De bijdrage van dit gerecht aan de doelstellingen uit het Bestuursakkoord Water: Kosten Kwaliteit Kracht
0 + +
11. Stand van zaken december 2013 Eerste inventarisatie uitgevoerd waarbij door communicatiemedewerker van gemeente Vught ook naar websites andere partners gaat kijken. In 2014 vervolgtraject met actieplan en verdere kennisuitwisseling.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 54 van 56
5.1 Energieopwekking 5.2 Grondstoffen terugwinning Projectnaam 1. Projectomschrijving
2. 3. 4. 5.
Trekker Projectteam Overige betrokkenen Datum
Energieopwekking en Grondstoffen terugwinning In de werkeenheid De Meierij worden IKEA platformbijeenkomsten georganiseerd om samen invulling te geven aan een meer duurzaam en doelmatig beheer van stedelijk water. Bedoeling is om een IKEA platformbijeenkomst te organiseren rondom het thema \ de thema’s energieopwekking en terugwinning grondstoffen. Doel hiervan is om input te krijgen voor het uitwerken van een business case rondom deze onderwerpen. Waterschap De Dommel. Gemeenten Den Bosch en Boxtel, waterschappen De Dommel en Aa en Maas. Alle deelnemers De Meierij 18 november 2013
1. Probleemstelling Om tot de juiste afwegingen te komen bij het nemen van concrete investerings- en beheerbeslissingen, moet beschikbare kennis lokaal toepasbaar worden gemaakt. Die beslissingen vragen een diepgaand inzicht in het huidig en toekomstig functioneren van het (afval)watersysteem. De langetermijnvisie ´Verbindend water’, die is opgesteld in het kader van het Bestuursakkoord Waterketen, en de daaraan gekoppelde Routewijzer Innovatie schetsen een beeld hoe de waterketen duurzamer kan worden ingericht met terugwinning van energie en reststoffen. Hierbij is een aantal vragen gesteld die betrekking hebben op energiewinning uit afvalwater, de mogelijkheden voor hergebruik van slib en gezuiverd afvalwater, het sluiten van ketens waarbij reststoffen weer grondstoffen worden, het centraal of juist lokaal zuiveren van afvalwater, het minimaliseren van de blootstelling aan medicijnresten en hormoon verstorende stoffen en de bijdrage van tijdelijke waterberging aan de kwaliteit van de leefomgeving. Om deze vragen te beantwoorden, is zowel een integratie binnen de keten als een integratie met energie en de leefomgeving vereist. Het is de uitdaging om het verhogen van de duurzaamheid te koppelen aan het verhogen van de doelmatigheid. In de regio’s agenderen we genoemde vragen en creëren ruimte voor de ontwikkeling en verkenning van innovatieve oplossingen. Waar mogelijk worden aan de hand van pilots nieuwe mogelijkheden verkend. De kennisinstellingen Stichting Rioned, Stowa en KWR hebben een kennisagenda uitgewerkt voor de waterketen en het stedelijk waterbeheer. Voor het opdoen van nieuwe kennis (door ontwikkelen en toepassen van innovaties) zijn de kennisinstituten op zoek naar regionale proeftuinen. Het delen van kennis over het ‘bestaande’ en over het ‘nieuwe’ (afval)watersysteem dient een vaste plek te krijgen in de samenwerking in de werkeenheid Hart van Brabant. Het voorstel behelst hiertoe een platform in te richten, dat de partners periodiek in gelegenheid stelt elkaar te ontmoeten en fysiek kennis en ervaringen met elkaar te delen en op basis hiervan mogelijke business cases uit te werken. 2. Projectbegrenzing De platformbijeenkomsten kunnen leiden tot het formuleren van ideeën en kansen voor het verkennen van de mogelijkheden in de vorm van een business case. De onderwerpen (energieopwekking en terugwinnen grondstoffen) worden geprogrammeerd in de Innovatie- en KEnnisAgenda. De voor de uitvoering van deze agenda benodigde middelen (personele inzet en out-of-pocket kosten) zullen bij elk separaat voorstel (business case) worden uitgewerkt in een factsheet als ook de kostendragers en deelnemers/uitvoerders van het onderzoek. 3. Doelstelling Vanuit een IKEA-platform “energieopwekking en terugwinnen grondstoffen” verkennen van de mogelijkheden om te komen tot de uitwerking van een business cases rondom deze onderwerpen. Het bundelen van bestaande kennis en activiteiten in de werkeenheid om op die manier een doelmatigheidsslag in de afvalwaterketen te kunnen bewerkstelligen.
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 55 van 56
4. Resultaat Het kennisplatform “energieopwekking en terugwinnen grondstoffen” moet leiden tot: Een voorstel tot het uitwerken van één of meerdere business cases; Het initiëren van kansen voor innovaties en opzetten proeftuinen.
5.
Projectfasering en beslismomenten
Activiteit
Uren per lid PT
Uitwerken business case ….onderwerp… Extra uren trekker per bijeenkomst Totaal(bij PG 4 leden + WE 7 leden)
ntb ntb (PT=) + .. + … = …
Uren per lid WE Hart van Brabant Ntb
6.
Kosten Nader te bepalen, afhankelijk van aard en omvang business case.
7.
Organisatie Nader te bepalen en afhankelijk van de onderwerpen voor uitwerking business case.
8.
Tijd Nader te bepalen.
9.
Communicatie (en informatie) Afhankelijk van onderwerp.
10. Risico's
11. Raakvlak met andere projecten/vastgesteld beleid
12. Overige opmerkingen Wat is de bijdrage van dit gerecht aan de doelstellingen uit het Bestuursakkoord Water. Kosten Kwaliteit Kracht
+ + +
Projectvoorstellen 2014 werkeenheid De Meierij - versie 3 februari 2014 -
Pagina 56 van 56