PICCOLO 3 I OPEN DAG NIEUWBOUW ANTONIUSHOVE 21 NOVEMBER Lees meer op pagina 16 INFORMATIE OVER UW OPNAME IN MCH-BRONOVO MEENEMEN MAG!

3 I 2015 Nieuws en informatie voor patiënten

MEENEMEN MAG!

PICCOLO

OPEN DAG NIEUWBOUW ANTONIUSHOVE 21 NOVEMBER Lees meer op pagina 16

INFORMATIE OVER UW OPNAME IN MCH-BRONOVO Vanaf pagina 18 vindt u informatie over uw verblijf in ons ziekenhuis

IN DIT

NUMMER

KORT NIEUWS

PAG. 5

Dappere kinderen op de kinderafdeling.

LIESBREUKOPERATIE PAG. 13 IN BRONOVO Een vast team van chirurgen,

KORT NIEUWS

PAG. 2/3

gespecialiseerde OK-medewerkers en verpleegkundigen in Bronovo.

Verpleegkundigen werken digitaal.

PATIËNTENVERHAAL

PAG. 7

Chris Leder (59) werd voor een acuut

VRAGEN AAN MCH-BRONOVO

PAG. 15

SOEPEL VAN DE ENE NAAR DE ANDERE AFDELING

PAG. 16

herseninfarct in MCH Westeinde behandeld.

NIEUWBOUW ANTONIUSHOVE BIJNA KLAAR PAG. 9 Open dag op zaterdag 21 november.

LANDELIJK ONDERZOEK

PAG. 4/5

Betere uitkomst na herseninfarct.

SKYPEN MET DE DOKTER

PAG. 11

Proef bij interne geneeskunde. “Ik spreek de arts wekelijks via Skype, op een vaste dag en tijdstip.”

COLOFON Piccolo is het magazine voor patiënten, bezoekers en relaties van MCH-Bronovo en verschijnt vier keer per jaar. REDACTIE: Afdeling In- en Externe Communicatie MCH-Bronovo FOTOGRAFIE: Michel Groen, afdeling In- en Externe Communicatie, Frank van der Burg Fotografie ONTWERP/UITGEVER: BC Uitgevers BV, Sneek telefoon (0515) 429 429 BLADMANAGER/ ADVERTENTIEVERKOOP: Digna Schoonen, 06 44 20 99 10 DRUK: Scholma Druk B.V. - Bedum

INFORMATIE Ingezonden brieven en artikelen zijn welkom, maar de redactie behoudt zich het recht voor om deze in overleg in te korten of niet te plaatsen. Aan de inhoud van dit magazine kunnen geen rechten worden ontleend.

OVERIGE INFO Het MCH en Bronovo zijn vanaf 1 januari 2015 gefuseerd. Het gefuseerde ziekenhuis heeft drie locaties: • MCH Antoniushove in Leidschendam • MCH Westeinde in Den Haag • Bronovo in Den Haag Adresgegevens vindt u achterin dit magazine.

OPLAGE: 6.000 exemplaren

CLIËNTENRAAD De Cliëntenraad MCH-Bronovo behartigt de belangen van patiënten. De Cliëntenraad is bereikbaar via e-mail: [email protected]

REDACTIEADRES: [email protected] [email protected]

Postadres: p/a MCH Antoniushove, kamer C02-044 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam

OVER UW OPNAME

PAG. 18

PATIËNTVEILIGHEIDSKAART PAG. 31 MCH

Bronovo

Scan deze codes met een geschikt apparaat en ga direct naar de internetpaginaʼs met medisch specialisten van MCH-Bronovo.

1 3I2015 PICCOLO

Kort

nieuws

ACTIVITEITENKALENDER Kijk ook op de websites voor actuele bijeenkomsten: www.mchaaglanden.nl/agenda of www.bronovo.nl/agenda

OKTOBER 19.00 - 21.00 uur 05 Voorlichtingsavond voor aanstaande ouders in OKT Bronovo (Engelstalig) 09.30 - 11.30 uur 14 Inloopochtend voor patiënten met borstkanker in OKT MCH Antoniushove 15 19.15 - 21.30 uur OKT Informatieavond over longfibrose in Bronovo

LINTJES VOOR MCH-BRONOVO JULI: BORSTKANKER Zorgverzekeraar CZ maakt bekend dat MCHBronovo in de beste categorie borstkankerzorg valt.

ROZE LINTJE Borstkanker Vereniging Nederland (BVN) heeft laten weten dat de kwaliteit van onze borstkankerzorg ook dit jaar weer een lintje verdient. De criteria worden vanuit het oogpunt van patiënten opgesteld en elk jaar aangescherpt.

10.00 - 12.00 uur 22 Inloopochtend voor stomadragers door stomaOKT vereniging in MCH Westeinde 29 19.15 - 22.00 uur OKT Informatieavond over etalagebenen in Bronovo

NOVEMBER 02 NOV

19.00 - 21.00 uur Voorlichtingsavond voor aanstaande ouders in Bronovo

03 NOV

09.45 tot 12.00 uur Workshop Look Good...Feel Better voor patiënten met kanker in MCH Westeinde

05 19.30 - 21.00 uur NOV Informatiebijeenkomst over bevallen in MCH Westeinde 09.30 - 11.30 uur 11 NOV Inloopochtend voor patiënten met borstkanker in MCH Antoniushove 21 11.00 - 16.00 uur NOV Open dag nieuwbouw MCH Antoniushove

DECEMBER 19.00 - 21.00 uur 07 DEC Voorlichtingsavond voor aanstaande ouders in Bronovo 09 09.30 - 11.30 uur DEC Inloopochtend voor patiënten met borstkanker in MCH Antoniushove

2 PICCOLO 3I2015

JULI: STOMAZORG GROEN VINKJE De Nederlandse Stomavereniging zet het groene vinkje achter MCH-Bronovo omdat we voldoen aan de kwaliteitsnormen die patiënten belangrijk vinden. Het team is deskundig en de begeleiding is goed.

AUGUSTUS: OPERATIE AAN ANEURYSMA EN HALSSLAGADER VAATKEURMERK 2015 De Hart & Vaatgroep heeft locatie Bronovo en locatie Westeinde het vaatkeurmerk 2015 gegeven. Bronovo krijgt ook erkenning voor aneurysma-operaties en interventies aan de halsslagader. Het keurmerk biedt patiënten meer inzicht in zorg rond behandelingen én geeft duidelijkheid over de beschikbaarheid van spoedvaatchirurgie. De Hart&Vaatgroep is de patiëntenvereniging voor mensen met een hart- of vaatziekte en hun naasten.

KORT NIEUWS

OP ZOEK NAAR INSPIRATIE ʻLeven vraagt om inspiratie. Je hebt het nodig om ergens voor te gaan en je kunt niet zonder als het tegenzit. Het helpt om dagelijks je werk goed te doen, het kan steun bieden aan wie in het ziekenhuis komt.ʼ Zo beginnen de geestelijk verzorgers van MCH-Bronovo en het Huis Nebo het ʻinspiratieboekjeʼ. Zij gingen op zoek naar inspiratie en vonden 24 mensen die hun inspiratie wilden delen. Zowel patiënten als medewerkers gaven antwoord op

vragen als ʻWaar wordt u vrolijk van? Wat geeft kleur aan uw leven?ʼ Ieder gaf een heel eigen antwoord op de vragen. De reacties zijn verzameld in een boekje met tekst en mooie fotoʼs. Er zijn ook ansichtkaarten en posters gedrukt van dit inspiratieproject. Op verpleegafdelingen kunt u vragen naar het boekje of vraag ernaar bij een van de geestelijk verzorgers. Dat kan via de verpleging op uw afdeling. U kunt ook met het ziekenhuis bellen en naar de geestelijk verzorgers vragen. Bronovo: (070) 312 41 41 MCH Westeinde: (070) 330 20 00 MCH Antoniushove: (070) 357 44 44

VERPLEEGKUNDIGEN WERKEN DIGITAAL Op alle verpleegafdelingen in het ziekenhuis hebben de verpleegkundigen de afgelopen maanden leren werken met het nieuwe verpleegkundige dossier. De mappen waarin zij opschreven hoe het met de patiënt gaat zijn verleden tijd. De mappen zijn vervangen door voor het ziekenhuis ontwikkelde computers die op een handig verrijdbaar wagentje staan. Hiermee kunnen verpleegkundigen naast het bed van de patiënt inloggen en alle relevante informatie direct aan het patiëntendossier toevoegen. Iedereen werkt – waar dan ook in MCH-Bronovo – direct met de laatste informatie over een patiënt, wat de veiligheid verbetert. Sinds medio augustus worden er vanuit deze verrijdbare computers ook medicijnen uitgedeeld aan de patiënten. Onderaan de computer hangen stevige bakjes met voor elke patiënt een eigen la met medicijnen. Als de verpleegkundige het medicijn aan de patiënt heeft gegeven, moet zij dit digitaal afvinken in het dossier. Er zijn nog veel meer extra mogelijkheden met het nieuwe digitale dossier,

zoals eenvoudig de planning van de patiënt bekijken voor de komende dagen. En snel terugkijken naar hoe het eerder met de patiënt ging.

Dossier én medicijnen direct naast het bed

3 3I2015 PICCOLO

LANDELIJK ONDERZOEK

BETERE UITKOMST NA HERSENINFARCT

POSITIEVE UITKOMSTEN VAN DE RUIM DRIE JAAR DURENDE MR CLEAN-STUDIE

DOOR MANOU VAN DE ZANDE

Als je zo snel mogelijk na een herseninfarct het boosdoenende stolsel weghaalt in plaats van laat oplossen, herstelt de patiënt dan beter? Dat was de onderzoeksvraag van een landelijk onderzoek waar 500 patiënten uit 16 medische centra aan meededen. De uitkomst was onverwacht positief. of een van de andere vijftien andere participerende neurovasculaire centra werden binnengebracht met een herseninfarct, kreeg de ene helft én de standaard behandeling (trombolyse en/of medicatie) én de ʻnieuweʼ behandeling (waar het MCH al een paar jaar ervaring mee heeft). De andere helft, de controlegroep, kreeg alleen trombolyse. De studie duurde ruim drie jaar en de uitkomsten zijn positiever dan de betrokken artsen hadden verwacht. De bevindingen zijn in januari gepubliceerd in het New England Journal of Medicine.

VERRASSING

Vlnr. Jelis Boiten, Adriaan van Es en Geert Lycklama à Nijeholt bekijken een angiografie van hersenvaten

Spraakstoornissen, verlamming: een herseninfarct heeft vaak ernstige gevolgen. Zonder snel ingrijpen raakt meer dan de helft van de patiënten zwaar gehandicapt. Maar als er tussen infarct en behandeling niet meer dan een beperkt aantal uren zit, kunnen twee typen behandeling een verstopt bloedvat weer open maken. Met trombolyse – medicatie, toegediend via de arm, lost het stolsel op – wat binnen 4,5 uur moet gebeuren, of met endovasculair ingrijpen. Dit moet binnen zes uur na het infarct gebeuren. Via de lies wordt met een katheter een stent ingebracht. Met zoʼn stent zet de neuro-interventionalist het bloedvat open, haalt het bloedpropje of stolsel weg waarna de hersenen weer normaal doorbloed raken. De opzet van de MR CLEAN-studie (gecoördineerd door het Erasmus MC, het AMC en Maastricht UMC+) was deze: van de mensen die bij het MCH

4 PICCOLO 3I2015

“Tijdens de studie waren we vrij pessimistisch”, zegt radioloog en neuro-interventionalist Geert Lycklama à Nijeholt. “Wij voeren weliswaar in het MCH deze behandeling al een tijdlang uit, maar wetenschappelijk bewijs dat deze interventie écht verschil maakt, was er niet.” Nu wel. Eind vorig jaar werd de studie afgesloten; het onderzoek liet zien dat patiënten die de nieuwe behandeling ondergaan beter herstellen dan patiënten die deze niet krijgen. Ze hadden minder problemen met routine-bewegingen zoals lopen of aankleden – ook na drie maanden. Bovendien lieten hersenscans na de ingreep met de stent minder hersenschade zien dan bij de patiënten uit de controlegroep. Radioloog Adriaan van Es, ook neuro-interventionalist: “Een andere grote verrassing van het onderzoek was dat de ingreep bij véél mensen is uit te voeren: bij oud en jong, bij patiënten met zware en lichte infarcten.” Dat is goed nieuws, omdat medicatie via trombolyse, de standaardbehandeling, niet bij alle patiënten mogelijk is, maar slechts bij een op de vier à vijf. Genoeg bewijs om door te gaan op de ingeslagen weg: neurovasculaire interventiecentra die van A tot Z uitgerust zijn voor

patiënten met een acuut herseninfarct. MCH Westeinde is dat al: op de SEH staat een CTscanner waarmee snel zichtbaar is of de patiënt een beroerte (bloeding) of een infarct (afsluiting) heeft. Als hij/zij een infarct heeft, wordt direct een angiografie gemaakt. Hiermee worden de bloedvaten in het hoofd zichtbaar gemaakt. Vervolgens manoevreert de neuro-interventionalist de stent naar het propje of stolsel en trekt het uit de ader. “Technisch kan het nauwelijks beter, maar je logistiek op neuro-interventies afstemmen kost tijd, geld en moeite”, zegt Lycklama. “In het MCH hebben we al een paar jaar voorsprong op andere centra; we hebben een 24/7-team paraat en doen ook interventies in Rotterdam en Leiden. In Nederland voeren inmiddels zoʼn vijftig neurointerventionalisten deze behandeling uit, waarvan zeven bij ons.”

TIENDUIZENDEN BEROERTES Jaarlijks worden meer dan 30.000 mensen in Nederland getroffen door een herseninfarct en nog eens 10.000 door een hersenbloeding. Van patiënten met een beroerte overlijdt tot nu toe de helft binnen een jaar. Een infarct wordt veroorzaakt door een stolsel dat een bloedvat in het hoofd afsluit. Door die afsluiting krijgt een deel van de hersencellen geen zuurstof. Een hersenbloeding komt door een gescheurd of opengebarsten bloedvat in de hersenen. Zo komt bloed tussen de hersencellen terecht, waardoor hersenweefsel beschadigt.

DE NAAM IS? Studies krijgen vaak een acroniem als titel. MR CLEAN staat voor: a Multicenter Randomized Clinical trial for Endovascular treatment for Acute Ischemic Stroke in the Netherlands. Dat is wel heel volledig – zo'n acroniem praat dan wat makkelijker.

Kort

DAPPERE KINDEREN OP DE KINDERAFDELING

Naar het ziekenhuis moeten is niet leuk, zeker niet voor kinderen. Op de kinderafdeling proberen alle verpleegkundigen en de pedagogisch medewerker de kinderen zo goed mogelijk te begeleiden tijdens de opname. Kinderen die voor een dag worden opgenomen, bijvoorbeeld voor buisjes in de oren of amandelen knippen, kunnen naar de voorlichtingsmiddag komen. Ze krijgen dan op een kindgerichte manier uitgelegd wat er gaat gebeuren. Dit doet een

speciaal opgeleide medewerker, de pedagogisch medewerker. En de kinderen krijgen een rondleiding op de afdeling en zien in welke kamer ze komen. Na een onderzoek of opname krijgen alle kinderen een kleurrijk dapperheidsdiploma met een plaatje van bijvoorbeeld een ridder of prinses mee naar huis.

KORT NIEUWS

nieuws

BABYMASSAGE Op de babyunit in MCH Westeinde wordt aan onrustige en te vroeg geboren babyʼs massage gegeven door de pedagogisch medewerker. Massage stimuleert onder andere de bloedsomloop en de uitscheiding van stresshormoon waardoor de baby zich beter kan ontspannen. Ouders kunnen meekijken tijdens de babymassage en van de pedagogisch medewerker leren hoe ze het zelf kunnen doen. Babymassage stimuleert een intensief contact en een liefdevolle band tussen ouder en kind. Wordt uw kind binnenkort opgenomen en wilt u meer weten over de voorlichtingsmiddag? Neem dan contact op met een van de pedagogisch medewerkers van de kinderafdeling in MCH Westeinde, telefoon (070) 330 22 13.

5 3I2015 PICCOLO

Thuiszorg, Revalidatie (o.a. COPD), Verpleeghuiszorg (eigen kamer met sanitaire voorzieningen) en Hospice Scheveningen

Respect Servicebureau (070) 306 91 70, [email protected] www.respectzorggroep.nl

Project: Vervangende nieuwbouw van de kliniek van het Antoniushove Ziekenhuis te Leidschendam

Opdrachtgever: Medisch Centrum Haaglanden

Prent-Landman architecten: voor projecten op maat, zowel exterieur als interieur, nieuwbouw en renovatie. Een ontwerp is voor ons pas geslaagd wanneer het past binnen zijn omgeving, het een ontwerp is waarin de opdrachtgever zich herkent en het een gebouw is waarin de gebruikers zich thuisvoelen. Dokter Lelykade 16b I 2583 CM Den Haag, Nederland T 070 350 44 50 I E [email protected]

SNEL WEER DE LADDER OP

“JE HEBT ZO’N GELUK GEHAD”

DOOR MANOU VAN DE ZANDE

Chris Leder (59) werd met een acuut herseninfarct op 24 februari naar MCH Westeinde gebracht. Twee weken later stond hij weer op de ladder, glazen wassen. “Ik merk het soms wel. Dat ik ineens een straat niet meer weet. Maar als smoes bij het biljarten is het handig.” “Je hebt zoʼn geluk gehad”, zegt zijn vrouw Els aan tafel van hun bovenwoning in de Haagse binnenstad. “Stel je voor dat we te laat waren geweest, en dat je niet zo goed was hersteld, stel je voor wat er dan allemaal had moeten veranderen. Dan hadden we moeten verhuizen – we wonen hier al 36 jaar –, dan had je je eigen zaak moeten opgeven... Daar wordt je niet vrolijk van. Wát een impact zou het hebben gehad als je niet zoveel geluk had gehad.” Het was vroeg in de ochtend en Chris Leder gaf geen enkel teken van leven. “Hij reageerde nergens op; ik had nog nooit zoiets gezien, dacht dat hij misschien dood ging. Ik belde 112 en mán wat ging dat snel! Je begrijpt niet waarom mensen hulpverleners lastig vallen – op de Eerste Hulp waren ze ook zo lief en snel, echt heel erg goed. Dat mag best eens gezegd worden, geef ze maar een pluim. Toen mijn kinderen gebeld, die kwamen ook naar het ziekenhuis. Er zaten iets van vijf proppen in zʼn hoofd.”

We zijn niet dik, drinken nauwelijks, ik werk buiten, we wandelen veel – en we zijn mensen van het moment. Als je echt een kasplantje word, kan je er maar beter niet meer zijn. In zoʼn verpleegtehuis zou je toch maar zitten wachten op de dood.” Zijn vrouw ziet het een beetje anders: “We zijn ons lens geschrokken! Ik vind dat hij moet stoppen met roken.” Leder grijnst: “Ik bén al gaan minderen; nog maar drie tot vier per dag.”

ONHERKENBARE DUIM Leder kreeg de neuro-interventie die in de MR CLEAN-studie is beproefd: met stent-retrievers haalde radioloog Adriaan van Es (zie paginaʼs hiervoor) de stolsels uit zijn geblokkeerde bloedvaten. “Ik zat voor een dokter die zijn duim omhoog stak en vroeg ʻWat is dit?ʼ en ik wist het niet. Een uur later – voor mʼn gevoel dan, in werkelijkheid duurde het langer denk ik – was de behandeling gedaan en wist ik alles weer.” Na twee dagen op de stroke-unit mocht hij weer naar huis. Twee weken later onderwierp verpleegkundige Joke de Meris hem aan allerlei testjes. “Helemaal in orde; ik ging weer aan het werk. Ik krijg een andere bloedverdunner dan de Ascal die ik slikte na het dotteren voor mijn hart, en over een halfjaar moet ik terugkomen.” Is hij bang voor een volgend infarct? “Nee, niet echt.

7 3I2015 PICCOLO

Kort

KORT NIEUWS

nieuws

NIEUWBOUW ANTONIUSHOVE BIJNA KLAAR Bij MCH Antoniushove in Leidschendam is op de voormalige parkeerplaats een nieuwe vleugel gebouwd. Hier komen de vernieuwde verpleegafdelingen en de nieuwe ingang. Er is de afgelopen twee jaren hard gewerkt om dat mogelijk te maken. En nu is iedereen er klaar voor. Projectleider Yvette van Groeningen: “Nog een aantal maanden, dan is de verhuizing. Daar trekken we twee dagen voor uit. Vlak ervoor, op zaterdag 21 november, organiseren we een open dag. Iedereen is dan van harte welkom om de nieuwbouw met alle faciliteiten te bewonderen, vóórdat deze in gebruik wordt genomen.”

centrale ontvangsthal waar alle gangen op uitkomen. En een nieuw restaurant, voor personeel en patiënten, met op alle afdelingen kleine zitjes waar je ook iets kunt eten en drinken.”

EENPERSOONSKAMERS Driekwart van de kamers op de nieuwe verpleegafdelingen worden eenpersoonskamers met een eigen badkamer, tv, koelkast en wifi. Senior verpleegkundige Sander Lammers is wel benieuwd hoe dat zal uitpakken. “Patiënten zien dan minder vaak een verpleegkundige dan op een kamer met vier patiënten. Aan de andere kant geeft het veel privacy en rust. En naar de nieuwe faciliteiten kijk ik erg uit.”

OPEN EN GASTVRIJ Op de begane grond van de nieuwbouw komt de hoofdentree, centrale hal, bloedafname, huisartsenpraktijk en restaurant. Apotheek Antoniushove is sinds februari 2015 al in de nieuwbouw gevestigd. Volgens bouwcoördinator Marieke Smit staat er een gebouw om trots op te zijn. “De entree door de hoofdingang is straks een compleet andere ervaring. Je loopt een ziekenhuis ʻvan formaatʼ binnen. De uitstraling is rustig, ruim en licht. Er is een grote

OPEN DAG OP 21 NOVEMBER

n U hoeft zich niet aan te melde uw en wbo nieu de r ove tie Meer informa op u t vind dag n over de ope -antoniushove. ww.mchaaglanden.nl/nieuwbouw

Omwonenden, patiënten, hun familieleden en iedereen die benieuwd is naar de verbouwing kunnen op deze dag de nieuwbouw met alle faciliteiten bewonderen. Informatiemarkt over ontwikkelingen MCH-Bronovo, onder andere: Universitair Kankercentrum Leiden | Den Haag Nieuwbouw radiotherapie • Focuskliniek Orthopedie Verloskunde • Cliëntenraad • Smaaktest Express-so Spreekuur van de poppendokters

Ieder half uur start een rondleiding

TIJDSTIP EN LOCATIE Tijd: 11.00 tot 16.00 uur Locatie: MCH Antoniushove Burg. Banninglaan 1 2262 BA Leidschendam

9 3I2015 PICCOLO

Inloopspreekuur in MCH Antoniushove (poli orthopedie) dinsdag 09.00 - 12.00 uur. vrijdag 13.00 - 16.00 uur. Locatie: de Elandstraat ligt in het centrum van Den Haag, vlakbij MCH Westeinde. Leverancier van o.a.: • elastische kousen • loophulpmiddelen • orthesen • orth. corsetten

Wij werken volgens afspraak. Elandstraat 437 2513 HV Den Haag tel. 070 345 35 84 Openingstijden: Maandag t/m Vrijdag van 08.30 - 17.00 uur

• prothesen • sportbandages • steunzolen vlg. gipsmodel

www.vandinterdenhaag.nl

BETER MET EEN BEELDSCHERM

“WANNEER NODIG KOMT ER THUIS EEN

DOOR HANNEKE VAN LEEUWEN

VERPLEEGKUNDIGE LANGS”

Nieuwe communicatietechnieken veroveren de wereld en ook de zorg. De mogelijkheden zijn eindeloos, maar wat levert het ziekenhuis nu echt toegevoegde waarde op? “Het gaat vooral om wat de patiënt wil”, vindt projectleider Robert Weij. “Dat willen we met het e-health-project uitvinden.” Op de afdeling Interne Geneeskunde krijgen patiënten sinds kort een weegschaal, bloeddrukmeter, bloedsuikermeter en stappenteller mee naar huis. Dit alles wordt op de in bruikleen meegegeven iPad aangesloten en voilà, de arts krijgt – in combinatie met skypeconsulten – op afstand een compleet beeld van de conditie van de patiënt. Hiernaast zijn er ook enquêtes en huisbezoeken, wordt iedere patiënt iedere drie weken gebeld en kunnen patiënten 24 uur per dag vragen stellen.

MINDER BELASTEND Patiënt Margreet Kooman is diabetespatiënt en heeft een stofwisselingsziekte. Een bezoek aan het ziekenhuis kost haar veel energie. “Ik spreek de arts wekelijks via Skype, op een vaste dag en tijdstip. We praten dan over hoe het met mij gaat en over de bloedwaarden, die hij via de iPad doorgestuurd krijgt. Het is heel fijn om zo in de gaten te worden gehouden. En ook als je niet gewend bent aan een iPad, heb je de werkwijze zo onder de knie.”

Internist Aart Bootsma praat via Skype met Margreet Kooman

BEELDSCHERMCONTACT Internist Aart Bootsma merkt dat veel patiënten positief zijn over deze nieuwe werkwijze. “Voor veel mensen is het een belasting om naar het ziekenhuis te komen. Omdat ze ziek zijn of het vanwege werk lastig kunnen organiseren. Consulten op afstand zijn dan een uitkomst.” Het contact vindt niet alleen maar via beeldschermen plaats.“Wanneer nodig komt er thuis een verpleegkundige langs. En minimaal één keer per jaar willen we de patiënt in het ziekenhuis zien. Ook voor uitgebreider lichamelijk onderzoek is een bezoek aan de arts in het ziekenhuis nodig. Een voetonderzoek bij een diabetespatiënt kan de verpleegkundige bij mensen thuis doen.” “Met de gegevens die we in dit e-health project verzamelen, krijgen we een totaalbeeld van wat de patiënt wil. Met de gegevens gaan we begin volgend jaar nog verder”, aldus Robert Weij. Het project loopt nog tot eind 2015 in het ziekenhuis.

11 3I2015 PICCOLO

K

K

w z OOSTDUINLAAN 121, 2596 JK DEN HAAG, 070-3242883

www.drogisterijbenoordenhout.nl [email protected]

EIND VAN DE DAG WEER THUIS

LIESBREUK? WIJ HELPEN U SNEL EN GOED!

“IK VOND DE BEHANDELING IN ÉÉN WOORD UITSTEKEND”

Heeft u een liesbreuk? Dan kunt u met een verwijzing van uw huisarts snel terecht op onze locatie Bronovo. Vaak kunt u binnen één week naar de polikliniek. We streven ernaar patiënten binnen drie weken te opereren. De heer Das (architect) onderging dit voorjaar een liesbreukoperatie. Terugblikkend concludeert hij: “Het is allemaal uitstekend verlopen.” Sinds vorig jaar kunt u voor een liesbreukoperatie terecht bij de locatie Bronovo. Naast de operatie vinden hier ook het polikliniekbezoek en de nacontroles plaats. Er is een vast team – chirurgen, gespecialiseerde OK-medewerkers en verpleegkundigen – dat de behandeling uitvoert. U treft dus altijd ervaren en gespecialiseerde zorgverleners.

omdat ik daar makkelijk met de tram kom. Maar ik hoorde van mijn verzekering dat dat niet meer kan. En ach, Bronovo is voor mij ook prima.” De heer Das had nog nooit in het ziekenhuis gelegen. “Ik vond het allemaal erg spannend. Ik heb me vooraf uitgebreid laten informeren en kreeg van alle betrokkenen uit het ziekenhuis gedegen informatie over wat me te wachten stond.”

MEER MOGELIJKHEDEN Door de behandeling te concentreren op één locatie van MCH-Bronovo kunnen we u meer behandelopties bieden. Het gaat om de Lichtensteintechniek (een ingreep via een sneetje in de lies) en de kijkoperatie (via een paar gaatjes in de buikwand). Samen met de chirurg beslist u welke behandeling u krijgt. Ook in de anesthesie (verdoving) is er meer keuze: narcose, ruggenprik of plaatselijke verdoving. De anesthesioloog zal de mogelijkheden met u bespreken.

PAAR WEKEN “Toen ik last kreeg van die liesbreuk, was het een kwestie van een paar weken van de huisarts tot de operatie. Bij de voorbereidingen voor zoʼn operatie zie je verschillende mensen achter elkaar. Mij viel op dat iedereen precies wist wat hij of zij moest doen. Natuurlijk; er werd wel eens wat dubbel gevraagd, maar dan kreeg ik uitleg waarom die vraag nog een keer langskwam.”

UITSTEKEND GEDEGEN “Ik wilde het liefst in MCH Westeinde geholpen worden”, vertelt meneer Das. “Dat leek me handig

“Het is me allemaal reuze meegevallen. Ik was eind van de dag weer thuis. Ik was wat misselijk van de operatie, maar heb geen gebruik gemaakt van alle pijnstillers die ik van het ziekenhuis had meegekregen. De dag daarna belde een verpleegkundige om te vragen of alles goed met me ging en of ik nog vragen had.” Inmiddels gaat het prima met de heer Das. “Ik vond de behandeling in één woord uitstekend.”

WAT IS HET? Een liesbreuk is een uitstulping van het buikvlies door een zwakke plek in de buikwand. Soms zitten er darmen in het uitstulpende buikvlies. Een liesbreuk bevindt zich in de liesstreek op de grens tussen onderbuik en de benen. Een liesbreuk verdwijnt nooit vanzelf.

13 3I2015 PICCOLO

Wij zijn gespecialiseerd in: Pruiken, zowel confectie als maatwerk Haarstukken, groot en klein Echt haar en synthetisch

Wij leveren voor alle verzekeringsmaatschappijen hulpmiddelen voor op het hoofd bij medische problemen zoals: Alopecia Chemotherapie Bestraling Kaalheid door medicijngebruik etc. Er zijn meer dan 250 modellen op voorraad.

Wij hebben ook een uitgebreide collectie: Mutsjes, shawls en bandana’s Haarstukjes zoals losse pony’s, staartjes, staarten, etc. Openingstijden: dinsdag t/m vrijdag 8.30 tot 17.30 uur zaterdag van 8.30 tot 17.00 uur Bereikbaarheid: Tram 10, 17, 11 Bus 24, 21

Verder hebben wij een grote sortering bijouterieën en haarversieringen

Wij werken op afspraak

Gespecialiseerd in haarwerken Frederik Hendriklaan 244 2582 BM Den Haag

Tel.: 070 - 355 19 32 www.huismanhaartotaal.nl

VRAGEN AAN MCH-BRONOVO

UW VRAGEN BEANTWOORD

MCH-Bronovo krijgt op allerlei manieren vragen binnen. Via [email protected] of [email protected], aan de balie of via twitter @mchaaglanden of @bronovo. Vragen en opmerkingen die voor iedereen interessant zijn, beantwoorden we ook in de Piccolo.

[email protected] Organiseert MCH-Bronovo activiteiten in de borstkankermaand? In het kader van oktober borstkankermaand, die dit jaar in het teken van jonge vrouwen staat, organiseert MCH-Bronovo diverse activiteiten in locatie MCH Antoniushove. Zo wordt het gebouw in de roze schijnwerpers gezet. Gedurende de hele maand zijn verschillende organisaties die zich inzetten voor (borst)kankerpatiënten met een informatiestand in de centrale hal. Vanaf 1 oktober ontvangen vrouwen tijdens onderzoeken op de mammapoli een warme omslagdoek.

@bronovo Waarom heb ik een verwijzing van mijn huisarts nodig om in MCH-Bronovo te worden gezien? Uw zorgverzekeraar vergoedt de kosten van uw bezoek aan het ziekenhuis alleen als de huisarts u een verwijsbrief voor het ziekenhuis heeft gegeven. Dit is Iandelijk beleid, de verwijsbrief is opgelegd door de Nederlandse Zorgautoriteit, de NZa. Gaat u zonder verwijzing van de huisarts naar MCH-Bronovo, dan heeft de verzekeraar het recht daarna het onderzoek of de behandeling niet te betalen. Het ziekenhuis krijgt de werkzaamheden dan niet vergoed door de verzekeraar en moet helaas de rekening doorsturen naar de patient. Heeft u of een naaste onverhoopt acute zorg nodig? Dan hoeft u niet te beschikken over een verwijsbrief. Uw zorgverzekeraar vergoedt altijd acute zorg die is geleverd op de Spoedeisende Hulp.

15 3I2015 PICCOLO

SNEL HEEN EN WEER Soepel van ene naar andere afdeling

Stel, u heeft gisteren een knie- of heupprothese gekregen. Vandaag moet u in uw bed van de afdeling Orthopedie naar de Radiologie worden vervoerd voor een controlefoto. Of stel, u verblijft op een verpleegafdeling en er is aanvullend onderzoek nodig elders in het ziekenhuis. Dan wilt u graag snel heen en weer worden gebracht en niet lang hoeven te wachten.

MCH-Bronovo is dan ook trots op een nieuwe, snelle werkwijze voor het interne transport van patiënten. “Patiënten worden nu van de afdeling opgehaald in de helft van de tijd die vroeger nodig was”, zegt Jaap Man in ʼt Veld, afdelingsmanager huishouding & service. “Dat is te danken aan een digitaal planningsysteem: ARTA.” Hij legt uit: “Een verpleegkundige of receptioniste hoeft nog maar één handeling te verrichten om een brancardier – een collega van het patiëntenvervoer – op te roepen. Al onze brancardiers zien het verzoek op een soort smartphone, waarna degene die het dichtst bij de betreffende afdeling is, erheen gaat om de patiënt op te pikken.”

16 PICCOLO 3I2015

Alleen al in MCH Westeinde worden jaarlijks 30.000 patiënten op hun bed vervoerd van de ene naar de andere afdeling. Vele personen hebben dus baat bij het digitale planningsysteem. De nieuwe aanpak is eind 2014 ingevoerd in MCH Westeinde en afgelopen lente in MCH Antoniushove. Bronovo volgt spoedig.

17 3I2015 PICCOLO

OPNAME-INFORMATIE

HARTELIJK WELKOM IN MCH-BRONOVO

Hoewel een bezoek aan het ziekenhuis niet altijd even prettig is, doen wij ons uiterste best om uw verblijf in MCH-Bronovo zo aangenaam mogelijk te maken. Wij willen u de zorg geven die u nodig hebt. Zorg van topkwaliteit. Op deze pagina’s vindt u heel veel informatie over uw verblijf in ons ziekenhuis. Maar mocht iets niet duidelijk zijn of hebt u wensen, zegt u dit dan tegen een van onze medewerkers. Zij helpen u graag verder.

INHOUDSOPGAVE INFORMATIE VOOR IEDEREEN MET SPOED NAAR HET ZIEKENHUIS BEZOEK AAN DE POLIKLINIEK U WORDT OPGENOMEN NAAR HUIS RECHTEN EN PLICHTEN ADRESSEN

andermans gezondheid. Meld het ons, zodat we tijdig maatregelen kunnen nemen.

18 21 23 25 26 27 32

1. INFORMATIE VOOR IEDEREEN BUITENLANDS ZIEKENHUIS Als u het afgelopen jaar in een ziekenhuis in het buitenland hebt gelegen, horen wij dat graag van u. Mogelijk bent u besmet met de MRSA-bacterie. Deze ziekenhuisbacterie is resistent tegen antibiotica. Dit kan gevaar opleveren voor uw en

18 PICCOLO 3I2015

HUISREGELS MCH-Bronovo is een rookvrij ziekenhuis. Het gebruik van een mobiele telefoon is in het ziekenhuis toegestaan, behalve op plaatsen waar staat aangegeven dat dit verboden is.

FACILITEITEN • In de centrale hal van MCH Westeinde en van MCH Antoniushove bevindt zich een oplaadautomaat voor de OV-chipkaart. • Een aardigheidje, fruit, bloemen, lectuur, toiletartikelen, postzegels, kranten en iets te snoepen zijn te verkrijgen bij de winkel in de hal. • Op alle locaties van MCH-Bronovo is een wifinetwerk voor patiënten en bezoekers. Na het accepteren van de gebruikersvoorwaarden kunt u zonder code of wachtwoord inloggen in het

netwerk MCH-PUBLIC (MCH locaties), of WL_Internet (in Bronovo). • Er is een kapsalon in alle locaties. De verpleegkundigen op de afdeling kunnen een afspraak voor u maken.

bepaalde behandelingen niet te ondergaan (behandelbeperking). Ook kunnen zij alleen kiezen voor palliatieve zorg (de bestrijding van pijn, angst en kortademigheid). Als u dit aangeeft, wordt dat geregistreerd, zodat voor iedereen duidelijk is wat wel en wat niet moet gebeuren.

DIENST GEESTELIJKE VERZORGING Elke zondag is er een kerkdienst, verzorgd door één van de medewerkers van de Dienst Geestelijke Verzorging (DGV): pastor, predikant, moslim geestelijk verzorger of pandit. In MCH Antoniushove begint de kerkdienst om 10.30 uur en in MCH Westeinde en in Bronovo om 10.00 uur. De medewerkers van de DGV kunt u bereiken via de verpleegkundige van de afdeling. Vrijwilligers van de DGV kunnen u naar de kerkdiensten brengen of naar het Stiltecentrum op de tweede etage begeleiden. In Bronovo is het Stiltecentrum op de vijfde etage. Vrijwilligers komen regelmatig op de afdelingen.

ONDERZOEK EN BEHANDELING De specialist die verantwoordelijk is voor uw medische behandeling, overlegt met u welke onderzoeken worden verricht en welke behandeling nodig is. Mocht het gesprek met de specialist onduidelijk zijn, of gebruikt hij of zij vaktermen, vraag dan nadere uitleg. De specialist rekent erop dat u aan de behandeling meewerkt, dat u uw afspraken nakomt en geen dingen doet die de behandeling kunnen schaden. Voor operaties of onderzoeken heeft de arts uw toestemming nodig. In acute medische noodsituaties mag er echter gehandeld worden zonder uw toestemming. Artsen, verpleegkundigen en andere hulpverleners zijn tot geheimhouding verplicht over alle zaken die zij in hun beroep tegenkomen. Gegevens die worden vastgelegd in de dossiers en in de computer, worden met de grootst mogelijke zorgvuldigheid gebruikt door degenen die bij uw behandeling betrokken zijn. MCH-Bronovo verwerkt gegevens van patiënten voor behandeling, verpleging, verzorging en onderzoek. Dit gebeurt volgens de regels die de wet hieraan stelt (de Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkomst en de Wet Bescherming Persoonsgegevens). Zie ook hoofdstuk 6, rechten en plichten. Behandelbeperking: In levensbedreigende situaties stelt MCH-Bronovo alles in het werk om het leven van een patiënt te redden. Tenzij vooraf met de patiënt expliciet anders is besloten. Patiënten kunnen om uiteenlopende redenen wensen om

Hoofdbehandelaar: uw hoofdbehandelaar is een arts uit de maatschap of vakgroep van het specialisme waarvoor u bent opgenomen of waarbij u poliklinisch onder controle bent. De naam van dit specialisme staat in uw (elektronisch) patiëntendossier. Uw behandeling in MCH-Bronovo gebeurt niet alleen door de hoofdbehandelaar, maar ook door andere artsen. De hoofdbehandelaar is eindverantwoordelijk voor de zorg die MCH-Bronovo aan u levert. Dat houdt in: het stellen van de diagnose, het opstellen van het volledige behandelplan en een zorgvuldige verslaglegging. Ook is de hoofdbehandelaar verantwoordelijk voor duidelijke communicatie hierover met u (of uw vertegenwoordiger). Het kan gebeuren dat tijdens uw behandeling wisselingen voorkomen binnen het hoofdbehandelaarschap. U (of uw vertegenwoordiger) wordt hier mondeling over geïnformeerd.

U MAAKT ONS BETER MCH-Bronovo levert goede zorg, maar met uw hulp kunnen we nog beter worden. Via de vragenlijsten van ʻU maakt ons beterʼ, die u kunt invullen voor MCH Westeinde en MCH Antoniushove, kunt u uw ervaringen met ons delen, zodat wij onze zorg kunnen blijven verbeteren. Sommige punten die u aandraagt zullen snel te verbeteren zijn, anderen vragen meer tijd of grote aanpassingen en investeringen. Op www.mchaaglanden.nl/umaaktonsbeter vindt u de vragenlijsten en vertellen wij hoe er dankzij uw feedback al diverse verbeteringen in het ziekenhuis zijn doorgevoerd. Vult u liever een papieren formulier in? Vraag ernaar op de afdeling of polikliniek. Als u ontevreden bent over uw behandeling of verblijf, dan stellen wij het op prijs als u dit meldt bij de direct betrokkene en/of de leidinggevende van de afdeling. Mocht dit niet lukken dan kunt u terecht bij de klachtenfunctionaris. MCH Antoniushove: (070) 357 40 44 MCH Westeinde: (070) 330 18 18 Bronovo: (070) 312 45 22 U kunt ook een klachtenformulier invullen. Dit formulier is in MCH Westeinde en MCH Antoniushove verkrijgbaar in de centrale hal. In Bronovo is het

19 3I2015 PICCOLO

formulier verkrijgbaar bij Bureau Patiëntenvoorlichting in de ontvangsthal en op de website van Bronovo.

KOSTEN Jaarlijks sluiten zorgverzekeraars contracten af met ziekenhuizen. In deze contracten staan de afspraken over vergoeding van de kosten van de ziekenhuiszorg. De kosten die u moet betalen, zijn ook afhankelijk van uw (aanvullende) verzekering en van de hoogte van uw eigen risico. Kijk daarom voorafgaand aan de behandeling in uw polisvoorwaarden. Twijfelt u, neem dan contact op met uw zorgverzekeraar. Meer informatie vindt u ook op www.mchaaglanden.nl/kosten-en-verzekering

TOLKENTELEFOON Hebt u moeite met de Nederlandse taal en bent u gewend om thuis een andere taal te spreken? In MCH Westeinde en MCH Antoniushove is er de mogelijkheid om in uw eigen taal met artsen en verpleegkundigen te spreken via de Tolkentelefoon.

TOPKLINISCH OPLEIDINGSZIEKENHUIS In MCH-Bronovo worden op diverse afdelingen en in diverse specialismen mensen opgeleid tot verpleegkundige, gespecialiseerd verpleegkundige, arts of specialist. Het is dus goed mogelijk dat u tijdens uw behandeling of onderzoek te maken krijgt met leerlingen, studenten, co-assistenten of artsen in opleiding tot specialist. Er is altijd een gediplomeerd verpleegkundige of een specialist eindverantwoordelijk en achter de schermen bereikbaar. Een co-assistent is een student Geneeskunde in de laatste jaren van zijn studie. Hij loopt stage in ons ziekenhuis en werkt onder supervisie van de arts-assistent en de specialist. Vlak voor het afstuderen noemen we deze arts ook wel semi-arts. Hierna wordt hij arts-assistent. Een arts-assistent is een afgestudeerd arts die werkt onder supervisie van de specialist. De meeste artsassistenten zijn ʻaiosʼ, arts in opleiding tot specialist. De opleidingsduur van aios is 5 tot 6 jaar. Sommige arts-assistenten zijn ʻaniosʼ, arts niet in opleiding tot specialist, hun opleidingsperiode is nog niet begonnen. Uw afspraak of behandeling kan iets langer duren dan gewoonlijk doordat u eerst te woord kan worden gestaan door een co-assistent en daarna door een van de artsen. De co-assistent krijgt de gelegenheid met u te praten en inzicht te krijgen in uw klacht of probleem, de arts-assistent of specialist geeft extra

uitleg. We gaan er van uit dat u bereid bent om ons te helpen de volgende generatie zorgverleners goed voor te bereiden op de toekomst! Als u bezwaren hebt tegen de aanwezigheid van een toekomstig arts of verpleegkundige, meldt u dit dan aan uw behandelend arts.

GIFTEN Voor mensen die een gift willen doen aan MCH-Bronovo zijn er verschillenden mogelijkheden: • Recreatiefonds MCH (NL37ING0000481832 BIC INGBNL2A). Uit dit fonds worden extraʼs voor de medewerkers betaald. Bijvoorbeeld een etentje voor de afdeling of een dagje uit. • Roparunteam 178 (Rekening IBAN: NL27 INGB 0675970806 onder vermelding van ‘RopaRun rekening 1282200’). Het Roparunteam MCH-Bronovo zamelt geld in voor de stichting Roparun die dat inzet voor mensen met kanker. • Bewegen tegen kanker is een gezamenlijk initiatief van MCH-Bronovo, ADO Den Haag en het Gemeentemuseum. Het geld dat ingezameld wordt door Btk gaat naar beweegprogrammaʼs voor patiënten met kanker in MCH-Bronovo. Hoe u kunt doneren ziet u op www.bewegentegenkanker.nl. Voor een overzicht van projecten kunt u kijken op www.mchaaglanden.nl en www.bronovo.nl

CLIËNTENRAAD De Cliëntenraad MCH-Bronovo behartigt de belangen van patiënten. Hebt u ideeën of opmerkingen, neemt u dan contact op met de Cliëntenraad. De Cliëntenraad is bereikbaar via e-mail: [email protected] Het postadres is: De Cliëntenraad MCH-Bronovo, p/a MCH Antoniushove, kamer C02-044 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam

2. MET SPOED NAAR HET ZIEKENHUIS Als u met de ambulance naar ziekenhuis wordt gebracht, proberen wij een familielid of ander contactpersoon voor u te waarschuwen. Als u zelf naar de Spoedeisende Hulp (SEH) komt, houdt u dan rekening met het volgende:

TRIAGE Op de SEH vindt triage plaats door een SEH-

21 3I2015 PICCOLO

Maat- & Orthopedisch schoenatelier

Linneweever Orthopedisch schoenatelier Spreekuurlocaties (consult volgens afspraak) MCH Antoniushove Leidschendam Sint Franciscus gasthuis Rotterdam Wij werken volgens afspraak

Nu ook in MCH Antoniushove Leidschendam Leverancier van o.a. orthopedische schoenen semi-orthopedische schoenen therapeutische elastische kousen steunzolen aanpassingen confectieschoenen verbandschoenen ortheses en protheses geselecteerd confectieschoeisel

De hofleverancier voor uw voeten

Tevens hebben wij een ruim assortiment confectie comfortschoenen. Den Haag Westeinde 32a 2512 HD Tel: (070) 363 95 51

Zoetermeer Plesmanstraat 14 2722 NV Tel: (079) 331 77 00

Rotterdam Kleiweg 85b 3051 GK Tel: (010) 418 32 58

sinds 1827

www.linneweever.com / email: [email protected]

verpleegkundige. Deze gespecialiseerde verpleegkundige bepaalt hoe ernstig uw lichamelijke klacht is en binnen welke tijd u daarvoor gezien moet worden door een arts. wwww.mchaaglanden.nl/triage

BEGELEIDERS OP DE SPOEDEISENDE HULP Bij elke patiënt zijn maximaal twee begeleiders in een behandelkamer toegestaan. De behandelingen zijn vaak intensief en meestal zijn er meerdere artsen en verpleegkundigen bij betrokken. Overige begeleiders kunnen wachten in de wachtkamer of in ernstige gevallen in de familiekamer. Zo nodig kunt u elkaar aflossen. In sommige gevallen beslist de arts of verpleegkundige dat er maar één of helemaal geen begeleider mee kan. Wij vragen hiervoor uw begrip.

afspraak bij een arts komt. De datum van de verwijzing moet eerder zijn de datum van uw eerste afspraak in het ziekenhuis. Zonder verwijsbrief zal uw zorgverzekeraar de ziekenhuiskosten niet vergoeden. Bij een aantal poliklinieken kan pas na ontvangst van uw verwijsbrief een afspraak gemaakt worden.

EERSTE AFSPRAAK Neem bij uw eerste bezoek aan de polikliniek in het volgende mee: • de verwijsbrief of verwijskaart • uw identiteitsbewijs (zoals paspoort, rijbewijs, identiteitskaart) • uw verzekeringspapieren of verzekeringspasje • een actueel overzicht van de medicijnen die u gebruikt, dit kunt u opvragen bij uw eigen apotheek

VERVOLGAFSPRAAK Afhankelijk van de gekozen behandeling wordt u bij een specialist terugverwacht op de polikliniek: als het mogelijk is, wordt er direct een vervolgafspraak gepland. In andere gevallen kunt u de volgende dag zelf een afspraak maken. Ook kan het zijn dat u aansluitend aan uw SEH-bezoek moet worden opgenomen. U en/of uw begeleiders vernemen dan de reden van opname en de afdeling waar u komt te liggen.

3. BEZOEK AAN DE POLIKLINIEK Als u een afspraak wilt maken voor een bezoek aan een arts, voor een onderzoek of behandeling, moet u een verwijsbrief vanuit de SEH of via uw huisarts of tandarts hebben. Heeft u een verwijsbrief, dan kunt u bellen met het afsprakenbureau voor een afspraak. Dit kan op maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur. Telefoonnummer Afsprakencentrum MCH Westeinde en MCH Antoniushove: (070) 330 24 45. Voor Bronovo kunt u het algemene telefoonnummer bellen (070) 312 41 41. U kunt ook online een afspraak maken bij een aantal poliklinieken. Kijk voor meer informatie op www.mchaaglanden.nl/afspraak of www.bronovo.nl. Hebt u nog geen verwijzing? Neemt u dan eerst contact op met uw huisarts of tandarts.

VERWIJSBRIEF Sinds 1 januari 2012 moet u verplicht een verwijsbrief van de huisarts, tandarts, verloskundige of een andere medisch specialist bij u hebben als u op een

Voor u naar uw afspraak gaat, moet er eerst een patiëntenpas voor u worden gemaakt. Hiervoor kunt u terecht bij het inschrijf-en afsprakenbureau in de centrale hal van het ziekenhuis. Hier wordt gevraagd naar uw identiteitsbewijs, uw verzekeringspas en uw Burgerservicenummer (BSN), wie uw huisarts is en bij welke apotheek u staat ingeschreven. Deze gegevens neemt het ziekenhuis in zijn administratie op. Als uw gegevens verwerkt zijn, krijgt u uw patiëntenpas. Op deze pas staan uw naam, uw pasfoto en een streepjescode. De pasfoto wordt in het ziekenhuis gemaakt, u hoeft geen foto mee te nemen. Bij ieder bezoek aan MCH-Bronovo is het noodzakelijk dat u deze pas bij u hebt. Het duurt een paar minuten om de pas te maken; komt u dus bij het eerste bezoek wat eerder naar het ziekenhuis. Na het verkrijgen van de patiëntenpas kunt u naar de polikliniek. Meldt u eerst bij de balie van de specialist of afdeling. Hier geeft u uw verwijsbrief of -kaart en uw patiëntenpas af. Nadat enkele administratieve handelingen verricht zijn, kunt u plaatsnemen in de wachtruimte. Uw pas krijgt u na het bezoek van de arts of verpleegkundige terug.

AFSPRAAK AFZEGGEN? Bent u voor een gemaakte afspraak verhinderd? Belt u dan zo spoedig mogelijk de polikliniek om uw afspraak af te zeggen. U kunt meteen een nieuwe afspraak maken. Afzeggen of verzetten van uw afspraak? Doe dit dan uiterlijk 24 uur voor uw afspraak. Dit kan voor MCH locaties op werkdagen, binnen kantoortijden van 9.00 - 17.00 uur (via telefoonnummer (070) 330 24 45). In Bronovo kunt

23 3I2015 PICCOLO

u contact opnemen met de polikliniek of afdeling, zie www.bronovo.nl voor telefoonnummers. Wij behouden ons het recht voor u de kosten in rekening te brengen, als u uw afspraak niet tijdig afzegt.

4. U WORDT OPGENOMEN Meestal verwijst de huisarts u naar een specialist. Wanneer tijdens het spreekuur op de polikliniek blijkt dat opname noodzakelijk is en u dit advies van de specialist opvolgt, meldt u zich bij het Opnamebureau. Het Opnamebureau noteert: • De gegevens van de patiëntenpas, waaronder de gegevens van uw huisarts en verzekering • Eventuele opname in een buitenlands ziekenhuis (zie punt 1, Buitenlands ziekenhuis). Vervolgens kijken wij wanneer we u kunnen opnemen. Het Opnamebureau kan u een schatting geven van de wachttijd voor opname. Voor een operatie hebt u nog een gesprek met de anesthesist en met een verpleegkundige op het verpleegkundig spreekuur.

WAARDEVOLLE ZAKEN Wij raden u aan om waardevolle zaken zoveel mogelijk thuis te laten. Het ziekenhuis is in principe niet aansprakelijk voor vermissing en/of beschadiging van uw persoonlijke eigendommen. Indien u toch bepaalde waardevolle zaken wilt meenemen, kunt u die in MCH Westeinde via een verpleegkundige in bewaring geven bij de afdeling Beveiliging. In MCH Antoniushove kunt u een klein kluisje huren bij Express-so op de begane grond.

UW VERBLIJF MCH-Bronovo probeert uw verblijf zo verzorgd en prettig mogelijk te laten verlopen en hopelijk kunt u na een kort verblijf weer gezond naar huis. Een paar zaken zijn belangrijk om te weten: Medicijnen Tijdens uw verblijf in het ziekenhuis levert de ziekenhuisapotheek uw medicijnen. Dit kunnen dezelfde medicijnen zijn als die u thuis gebruikt, maar het kan ook zijn dat de specialist hier één of meer medicijnen aan toevoegt of juist weglaat. Voor uw behandeling is het belangrijk dat de specialist en ziekenhuisapotheker weten welke medicijnen u thuis gebruikt. Als u bij uw eigen apotheek toestemming geeft voor het raadplegen van uw medicatiegegevens heeft het ziekenhuis, als dit nodig is, direct een actueel overzicht van de medicatie die u

via die apotheek ontvangt. Neem altijd een actueel medicatieoverzicht van uw eigen apotheek en uw medicijnen mee naar het ziekenhuis. U kunt dit overzicht opvragen bij uw apotheek. Laat dit overzicht en uw medicijnen aan de verpleegkundige of apothekersassistent van het ziekenhuis zien. De medicijnen en uw actueel medicatieoverzicht worden aan u of uw contactpersoon teruggegeven. En verder: • Brand: In geval van brand bent u geruime tijd veilig op uw kamer. Volg de instructies van de verpleegkundigen of Bedrijfhulpverleners (BHV-ers). • Contactpersoon: Geef aan de betrokken verpleegafdeling door wie thuis uw contactpersoon is en hoe wij hem of haar kunnen bereiken. • Koelkast: MCH-Bronovo is verantwoordelijk voor de voedselveiligheid van alle producten in de koelkasten. Daarom kunt u niet zonder meer etenswaren in een koelkast plaatsen. Vraag bij een verpleegkundige na wat de afspraken hiervoor zijn bij u op de afdeling. • Boeken lenen: In MCH Antoniushove komen vrijwilligers één keer in de week langs met een boekenwagen. • Maaltijdkeuze: De broodbuffetwagen heeft een uitgebreid assortiment waaruit u uw keuze kunt maken voor ontbijt en lunch. ʼs Avonds krijgt u een warme maaltijd. Op het keuzeformulier kunt u uw keuze voor de volgende dag aangeven. Vraag uw gastvrouw of gastheer als u hierbij hulp of advies nodig heeft. • Pedicure: Een afspraak voor de pedicure kunt u maken via: - De afdelingssecretaresse in MCH Antoniushove. - Voor afspraken in MCH Westeinde kunt u bellen met D. Willkom, (070) 888 71 45. De kosten van de pedicure zijn voor rekening van de patiënt. • Sieraden: Sieraden en andere (edel)metalen voorwerpen (bijvoorbeeld piercings) moet u vóór de operatie uit of afdoen. Dit in verband met geleiding van warmte en mogelijke brandplekken hierdoor. • Telefoon: Op de verpleegafdeling van MCH Westeinde en MCH Antoniushove kunt u een eigen telefoon aanvragen. De kosten van gebruik van een telefoon zijn voor rekening van de patiënt. Na vertrek uit het ziekenhuis ontvangt u thuis een rekening van de telefoonkosten. • TV: U kunt gratis gebruikmaken van de televisie bij uw bed. De afstandsbediening vindt u in het nachtkastje.

25 3I2015 PICCOLO

• Vrijwilligers: In MCH-Bronovo werken enthousiaste vrijwilligers. Zij maken het voor de patiënt aangenamer door onder andere een praatje te maken, uw bloemen te verzorgen, een stukje te wandelen. U kunt bij de verpleegkundige terecht als u iets nodig heeft. Mocht u zelf geïnteresseerd zijn om als vrijwilliger aan de slag te gaan, dan verwijzen we u graag naar de website. • ʼs Avonds na 20.00 uur moet het rustig zijn op de afdeling. • In MCH-Bronovo wordt gemengd verpleegd.

UW BEZOEK Bezoek van familie en vrienden kan een welkome afwisseling zijn, maar het kan ook erg vermoeiend zijn. Daarom gelden er bezoekuren en bezoekregels. Bezoekuren: Voor MCH Westeinde en MCH Antoniushove gelden de volgende bezoektijden: Dagelijks: van 15.30 - 19.30 uur ICU / CCU: van 13.00 - 13.30 uur en van 19.00 - 19.30 uur MCH Westeinde: Verpleegafdeling 8 Stroke Care Unit kamer 40 en 50 van 14.00 - 14.45 uur en van 18.45 - 19.30 uur. Op de Kraam- en Kinderafdeling zijn ouders en verzorgers altijd welkom, behalve tijdens het rustuur van 12.30 - 14.00 uur. Voor een van de ouders/ verzorgers is er de mogelijkheid om te overnachten op de Kinderafdeling. De vermelde bezoektijden gelden voor alle dagen van de week, inclusief zon- en feestdagen. Tijdens Kerst en Oud en Nieuw staan de veranderde bezoektijden op borden in de hal en op de verpleegafdelingen. Voor Bronovo gelden de volgende bezoektijden: Dagelijks: 15.30 - 16.30 uur en 18.30 - 19.30 uur Zaterdag en zondag: 11.15 - 12.15 uur Voor de volgende afdelingen gelden afwijkende bezoektijden: Intensive Care: Dagelijks van 11.00 - 12.00 uur en van 16.30 - 19.30 uur Hartbewaking: 10.00 - 10.30 uur en 18.30 - 19.30 uur. Bezoek van kinderen onder de 12 jaar is in principe niet toegestaan.

26 PICCOLO 3I2015

Kraamafdeling Amalia: 10.00 - 19.30 uur Rustmoment tussen 13.00 - 15.00 uur Kinderafdeling Willem-Alexander: Voor de kinderafdeling geldt dat ouders de hele dag bij hun kind mogen blijven. Ook bestaat de mogelijkheid voor de ouders om bij hun kind te blijven slapen. De afdelingsverpleegkundige kan u hierover nader informeren. Verpleegafdeling Henriëtte: In het weekend is er een extra bezoekuur van 11.00 - 12.00 uur Bezoekregels: In het belang van de patiënten zijn in MCH Antoniushove en in Bronovo maximaal twee bezoekers per patiënt toegestaan en in MCH Westeinde maximaal drie bezoekers per patiënt (Intensive Care maximaal twee bezoekers per patiënt). Voor ernstig zieke patiënten is, na overleg met de verantwoordelijke verpleegkundige, een andere bezoekregeling mogelijk.

5. NAAR HUIS De specialist bespreekt met u hoe lang uw opname naar verwachting duurt. Staat de ontslagdatum vast, dan stellen wij u hiervan op de hoogte. Soms hebt u na uw ontslag uit het ziekenhuis nog zorg nodig. In dat geval zullen er instanties ingeschakeld (moeten) worden die de benodigde zorg kunnen bieden. In Bronovo draagt de afdelingsverpleegkundige hier zorg voor. De medewerker van het Transferpunt van de MCH-locaties regelt samen met u en/of uw naasten en de verpleegkundige van uw afdeling de noodzakelijke nazorg. Voor uitgebreide informatie over de afdeling Transferpunt en over nazorg verwijzen wij u naar de folder ʻHet Transferpuntʼ. Als u naar huis gaat krijgt u van de specialist een ontslagrecept en een medicatieoverzicht van het ziekenhuis. Op het medicatieoverzicht staan onder het kopje ʻActieve Thuismedicatieʼ de medicijnen die u na ontslag uit het ziekenhuis thuis moet blijven gebruiken. Controleer of deze informatie klopt en duidelijk is. Met vragen kunt u terecht bij uw specialist, de verpleegkundige of apothekersassistent van het ziekenhuis. Vraag na ontslag bij uw eigen apotheek een nieuw actueel medicatieoverzicht aan. Indien nodig zorgt de apothekersassistent van de ziekenhuisapotheek in overleg met u ervoor dat het medicatieoverzicht van het ziekenhuis en uw nieuwe

recepten naar uw eigen apotheek worden verstuurd. Uw eigen apotheek kan de nieuwe informatie verwerken en eventuele medicijnen klaarmaken. De huisarts ontvangt een brief van de specialist met de gegevens over uw behandeling, de eventuele noodzakelijke nazorg en de medicijnen die u na ontslag uit het ziekenhuis thuis moet blijven gebruiken. Iedere inwoner van Nederland behoort verzekerd te zijn voor ziekenkosten. Op al onze facturen zijn de Algemene Voorwaarden van de Stichting Medisch Centrum Haaglanden van toepassing.

6. RECHTEN EN PLICHTEN De rechten en plichten van patiënten en hulpverleners (bijvoorbeeld een huisarts, een tandarts of een specialist) zijn vastgelegd in de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO). Als een hulpverlener u behandelt heeft u op grond van de WGBO een geneeskundige behandelingsovereenkomst met hem of haar. U hoeft hiervoor geen contract of iets dergelijks te tekenen. In de WGBO en ook in de Wet Bescherming Persoonsgegevens en de Wet klachtrecht cliënten zorgsector staan rechten en plichten die bij deze geneeskundige behandelingsovereenkomst horen. Hier moeten de hulpverlener en u als patiënt zich aan houden. Hieronder vindt u een overzicht van de belangrijkste rechten en plichten.

IDENTIFICATIEPLICHT Voor behandeling in MCH-Bronovo moet u in het bezit zijn van een patiëntenpas (met foto). Om die te laten maken heeft u een geldig legitimatiebewijs nodig (rijbewijs, paspoort, identiteitskaart). Op uw legitimatiebewijs staat uw unieke en persoonsgebonden nummer, uw Burgerservicenummer (BSN). Dit nummer neemt het ziekenhuis in zijn administratie op.

BETALINGSPLICHT U moet het ziekenhuis correcte gegevens over uw zorgverzekering geven en de hulpverlener of de instelling waar die hulpverlener werkzaam is, betalen. In de volgende gevallen zijn de kosten (deels) voor uw eigen rekening: - u heeft geen zorgverzekering - uw zorgverzekeraar heeft geen contract MCH-Bronovo - u heeft een budgetpolis waarvoor uw zorg-

verzekeraar geen contract met MCH-Bronovo heeft afgesloten. U betaalt dan eerst een voorschot van de te verwachten kosten. MCH-Bronovo brengt dan de zogenaamde passantenprijs bij u in rekening. Deze prijzen vindt u op onze website. Ook als uw behandeling is gestart en u later een zorgverzekering afsluit of overstapt naar een andere zorgverzekeraar waarmee MCH-Bronovo wel een contract heeft, moet u de volledige behandeling zelf betalen.

RECHT OP INFORMATIE & INFORMATIEPLICHT U heeft recht op informatie over uw ziekte en de behandeling hiervan. De hulpverlener moet u in begrijpelijke taal infomeren over: - uw ziekte of aandoening - de aard van de voorgestelde behandeling of het onderzoek - andere behandelingsmogelijkheden; - de gevolgen of de eventuele risicoʼs van de behandeling of het onderzoek - de medicijnen en eventuele bijwerkingen. De bevindingen naar aanleiding van uw onderzoek en behandeling worden vastgelegd in uw medisch dossier. Naast uw recht op informatie, heeft u zelf ook een informatieplicht. U moet de hulpverlener duidelijk en volledig informeren, zodat deze een goede diagnose kan stellen en een deskundige behandeling kan geven. Dit houdt ook in dat de hulpverlener weet welke medicijnen u gebruikt. Het is daarom belangrijk dat u een actueel medicatieoverzicht meeneemt. Met uw toestemming mag het ziekenhuis bij uw eigen apotheek informatie opvragen over uw medicatie of bij uw huisarts medische gegevens die voor uw behandeling relevant zijn. U kunt toestemming geven via het Landelijk Schakelpunt (LSP), zie www.ikgeeftoestemming.nl, of bij het ziekenhuis. U bent zelf verantwoordelijk voor het opvolgen van de adviezen die u van de hulpverlener krijgt.

TOESTEMMING VOOR BEHANDELING Een behandeling of onderzoek mag, nadat u door de hulpverlener hierover op begrijpelijke en volledige wijze bent geïnformeerd, alleen plaatsvinden met uw toestemming. In de meeste gevallen wordt deze toestemming niet nadrukkelijk gevraagd en gaat de hulpverlener ervan uit dat u uw toestemming stilzwijgend geeft. Bij ingrijpende behandelingen

27 3I2015 PICCOLO

(zoals een operatie) zal de hulpverlener u wel uitdrukkelijk om toestemming vragen. In acute situaties mag de hulpverlener handelen zonder uw toestemming.

RECHT OP VERTEGENWOORDIGING Als u niet in staat bent om over uw behandeling een beslissing te nemen, bijvoorbeeld u bent buiten kennis geraakt, dementerend of heeft neurologische problemen, dan kan voor u een vertegenwoordiger optreden: uw curator, uw mentor, de persoon die door u schriftelijk is gemachtigd, uw partner, ouder, kind, broer of zus.

UW MEDISCH DOSSIER Van iedere patiënt in het ziekenhuis wordt een dossier bijgehouden. In het dossier staan alle gegevens die betrekking hebben op uw behandeling. MCH-Bronovo bewaart uw persoonsgegevens (zoals naam, adres, woonplaats) nog een bepaalde periode nadat uw behandeling is gestopt. Uw gegevens worden bewaard zolang dat nodig is volgens de geldende wettelijke bewaartermijnen. In sommige gevallen bewaart het ziekenhuis gegevens langer om goede zorg aan u te kunnen blijven leveren of als u zelf heeft gevraagd bepaalde gegevens langer te bewaren. Recht op inzage in en een kopie van uw medisch en verpleegkundig dossier U heeft recht op inzage in en een kopie van uw medisch en verpleegkundig dossier. Dit kan op verschillende manieren: • Medische gegevens online bekijken MCH-Bronovo biedt u de mogelijkheid om via de website Medischegegegevens.nl (kosteloos) online uw eigen medische gegevens te bekijken. Op deze website kunt u bijvoorbeeld uw operatieverslag, röntgenfotoʼs, uitslagen van laboratorium- en röntgenonderzoek en medische brieven online inzien. Meer informatie hierover kunt u vinden in de folder ʻMedische gegevensʼ. Deze folder ligt bij de inschrijfbalie in de centrale hal van het ziekenhuis. • Mocht u uw medische gegevens niet online willen of kunnen bekijken, dan kunt u uw hulpverlener verzoeken uw medische gegevens in te zien. • Een kopie van (een deel van) uw medisch dossier kunt u aanvragen via het aanvraagformulier ʻVerzoek tot kopie eigen medisch dossierʼ, dat u kunt vinden bij de inschrijfbalie in de centrale

28 PICCOLO 3I2015

hal van het ziekenhuis. MCH-Bronovo mag voor de behandeling van uw aanvraag kosten in rekening brengen, de tarieven staan vermeld op het aanvraagformulier. Recht op correctie, aanvulling of verwijdering van (een deel van) uw dossier U kunt uw hulpverlener schriftelijk vragen gegevens in uw dossier te corrigeren als deze onjuist zijn, bijvoorbeeld wanneer uw adresgegevens fout vermeld staan. U kunt ook uw hulpverlener vragen een verklaring aan het dossier toe te voegen of (een deel van) uw dossier te laten verwijderen. Recht op privacy/ verwerking van uw (medische) persoonsgegevens In het belang van uw behandeling worden door het ziekenhuis verschillende gegevens over u vastgelegd: - identificatiegegevens (zoals uw adres, geboortedatum en geslacht, BSN); - financiële of administratieve gegevens (zoals gegevens over uw verzekering); - medische gegevens (zoals gegevens over het lichamelijk onderzoek en uw behandeling). Alleen personen die rechtstreeks betrokken zijn bij uw behandeling hebben toegang tot deze gegevens. Medewerkers van MCH-Bronovo hebben een geheimhoudingsplicht over alle gegevens waarvan zij beroepshalve kennis hebben genomen. Wanneer u akkoord gaat met verwijzing naar een andere hulpverlener of een ander ziekenhuis, gaat MCH-Bronovo ervan uit dat u er ook mee akkoord gaat dat de voor de verwijzing relevante gegevens uit uw dossier worden verstrekt aan de andere hulpverlener of ziekenhuis. Als u dit toch niet wilt, kunt u dit aan uw behandelend arts doorgeven. Zonder uw toestemming mag het ziekenhuis (medische) persoonsgegevens leveren aan een aantal registrerende instanties op het gebied van de volksgezondheid. Heeft u vragen hierover of wenst u hiertegen bezwaar te maken, dan kunt u zich wenden tot uw behandelend arts. Anonieme gegevens mogen zonder uw nadrukkelijke toestemming verwerkt worden door MCH-Bronovo.

WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK In de gezondheidszorg worden regelmatig nieuwe behandelmethoden en medicijnen ontdekt. Dit is mogelijk door wetenschappelijk onderzoek. Onderzoek kan plaatsvinden met medische gegevens, lichaamsmateriaal of een combinatie

van beiden. In MCH-Bronovo wordt ook wetenschappelijk onderzoek gedaan. Gebruik van medische gegevens In veel gevallen worden uw gegevens voor het gebruik voor wetenschappelijk onderzoek geanonimiseerd. Uw gegevens worden onder een code (dus niet op naam) verwerkt. Uw nadrukkelijke toestemming voor het gebruik van deze anonieme gegevens voor wetenschappelijk onderzoek is niet nodig. Wel kunt u, wanneer u bedenkingen heeft tegen het gebruik van uw gegevens voor dit doel, dit doorgeven aan uw behandelend arts. Die zal daarvan een aantekening maken in uw medisch dossier en uw gegevens worden dan niet gebruikt. Dit heeft geen gevolgen voor uw behandeling. Gebruik van lichaamsmateriaal In het kader van diagnostisch onderzoek kan bij u lichaamsmateriaal (zoals bloed, urine en lichaamsweefsel) worden afgenomen. Dit materiaal wordt gearchiveerd door de afdeling Pathologie. Het is van groot belang dit materiaal, nadat het voor diagnostiek is gebruikt, voor wetenschappelijk onderzoek te kunnen gebruiken. Om te garanderen dat op een verantwoorde wijze met lichaamsmateriaal wordt omgegaan, worden twee voorzorgsmaatregelen in acht genomen: • Het lichaamsmateriaal dat voor wetenschappelijk onderzoek wordt gebruikt, mag niet herleidbaar zijn tot een individueel persoon. Dat wil zeggen dat voor de onderzoeker(s) op geen enkele wijze is te achterhalen dat het materiaal oorspronkelijk van u afkomstig is. • Het moet zeker zijn dat u geen bezwaar heeft gemaakt tegen het gebruik van anoniem lichaamsmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek. Als u niet wilt dat uw lichaamsmateriaal wordt gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek, dan kunt u dit aan uw behandelend arts doorgeven. Die zal daarvan een aantekening maken in uw medische dossier en uw gegevens worden dan niet gebruikt. Dit heeft geen gevolgen voor uw behandeling. In het geval dat het voor de gegevensverzameling van het wetenschappelijk onderzoek noodzakelijk is dat de onderzoeker weet van wie de gegevens en/of het lichaamsmateriaal is (dus niet-anonieme gegevens of lichaamsmateriaal), vraagt uw behandelend arts u altijd vooraf om uw nadrukkelijke toestemming. In een enkel geval is toestemming voor het gebruik van niet-anonieme gegevens

niet nodig. Dit is het geval als het vragen van toestemming in redelijkheid niet mogelijk is of niet kan worden verlangd op grond van de daarvoor geldende wettelijke bepalingen.

ORGAAN- EN WEEFSELDONATIE Na het overlijden van een patiënt raadpleegt de arts het donorregister als de overledene voldoet aan de criteria voor mogelijke donatie van organen en/of weefsel. Wanneer de overledene niet geregistreerd staat in het donorregister, vraagt de arts aan de nabestaanden of de overledene in het bezit was van een donorcodicil. Heeft de overledene geen wilsbeschikking nagelaten, dan vraagt de arts de nabestaanden om toestemming voor orgaan- en/of weefseldonatie. In MCH-Bronovo is een donatiefunctionaris werkzaam. Wilt u meer informatie over orgaan- en/of weefseltransplantatie, dan kunt u terecht bij een van de donatiefunctionarissen. MCH Antoniushove: (070) 357 47 79 (dinsdag 09.30 - 16.30 uur) MCH Westeinde: (070) 3302780 (maandag en donderdag, 09.00 - 14.00 uur) Bronovo: (070) 312 41 60 (dinsdag 09.00 - 15.00 uur)

BEELD- EN GELUIDSOPNAMES In openbare ruimtes van MCH-Bronovo, zoals de ontvangsthal, is het niet toegestaan om beeld- en geluidsopnames te maken, tenzij vooraf toestemming is gegeven door de afdeling Communicatie. In niet openbare ruimtes, zoals de behandelkamer, is het maken van geluidsopnames in principe toegestaan. Wel moet u dit vooraf aan de hulpverlener vertellen. Het maken van beeldopnames in niet openbare ruimtes is niet toegestaan, tenzij sprake is van een bijzondere situatie en na toestemming van de betrokkenen.

RECHT OP KLACHTBEHANDELING Als u niet tevreden bent over de verzorging en/of behandeling in MCH-Bronovo, dan kunt u dat bespreken met de betrokken hulpverlener. Leidt dit niet tot tevredenheid, dan kunt u een klacht indienen bij de klachtenfunctionarissen. Zij kunnen u meer informatie geven over de mogelijkheden die er zijn om uw klacht kenbaar te maken (zie ook ʻu maakt ons beterʼ in hoofdstuk 1).

29 3I2015 PICCOLO

PATIËNTVEILIGHEIDSKAART

HELP MEE AAN UW VEILIGE BEHANDELING

31 3I2015 PICCOLO

ADRESSEN MCH ANTONIUSHOVE Burgemeester Banninglaan 1 2262 BA Leidschendam Tel. (070) 357 44 44 Fax (070) 357 41 14 POSTADRES Postbus 411, 2260 AK Leidschendam Vanwege de nieuwbouw bij MCH Antoniushove is de bereikbaarheid gewijzigd. Kijk voor actueel advies op www.mchaaglanden.nl/nieuwbouw-antoniushove.

MEDISCH CENTRUM HAAGLANDEN www.mchaaglanden.nl [email protected] twitter: @mchaaglanden

BRONOVO MCH WESTEINDE

www.bronovo.nl [email protected] twitter: @bronovo

Lijnbaan 32 2512 VA Den Haag Tel. (070) 330 20 00 Fax (070) 380 94 59

PARKEERKOSTEN

POSTADRES Postbus 432, 2501 CK Den Haag

MCH Antoniushove:

MCH Westeinde is bereikbaar met de tramlijnen 2 en 6, de RandstadRail (RR3 / RR4) en met de buslijnen 25 en 130. Er zijn parkeerfaciliteiten achter het ziekenhuis.

Eerste half uur: Tweede half uur: Ieder volgend uur of deel daarvan: Dagtarief (24 uur) / Verloren kaart

€ € € €

0,50 0,50 1,00 10,00

MCH Westeinde: n Va

eg w er W aa

m

ke

lsd o

Al

rp

n Va n

aa

el

an

la

BRONOVO

vo

no

€ 0,80 € 1,80 € 14,80 € 25,00

ra st ch ur nb pe ie D Va n

n aa kl

uc

ho

n ge Ho

W aa

at

lsd

or

pe

rw

eg

o Br

Eerste 21/2 uur per 1/2 uur Elke volgende uur 8 uur parkeren kost Geen maximum dagtarief Verloren kaart

n Va

Bronovolaan 5 2597 AX Den Haag Tel. (070) 312 41 41 Fax (070) 312 44 25

ad

B

m

n ro

ke

Al

an

la

o ov

POSTADRES Postbus 96900, 2509 JH Den Haag Bronovo is bereikbaar met bus 22 (Van Hogenhoucklaan, halte Bronovo ziekenhuis) en bus 23 (Van Alkemadelaan, halte Bronovo ziekenhuis). In Den Haag wordt altijd gewerkt aan het vernieuwen van de stad. Voordat u vertrekt, is het handig om te checken op de site van de gemeente Den Haag of er wegopbrekingen zijn (www.denhaag.nl/bereikbaarheid).

Bronovo: Werkdagen: Eerste 20 minuten Daarna per 20 minuten Weekend: Eerste 20 minuten Daarna per uur Tussen 21.00 - 08.00 uur Dagtarief (24 uur) Verloren kaart

gratis € 0,50 gratis € 0,50 gratis € 8,50 € 5,00

De algemene voorwaarden van het MCH vindt u in het Nederlands, Turks, Frans en Engels op www.mchaaglanden.nl/algemene-voorwaarden of kunt u opvragen bij de afdeling Debiteurenadministratie.

32

De algemene voorwaarden van het Bronovo vindt u op

PICCOLO 3I2015

www.bronovo.nl onderdeel kosten en verzekering.