Periodiek Vereniging van oud-leerlingen der Nationale Schildersschool Nimeto | Verschijnt 3-maandelijks
Levensbelevenissen Desmond Tutu van OLNS
Verhalen achter glas
Colofon
Orgaan van de vereniging van gediplomeerde oud-leerlingen der nationale schildersschool Nimeto. Verschijnt eens per 3 maanden.
REDACTIE: R.J.M. Kortekaas Overkroetenlaan 80, 4823 KA Breda 076-5418561
[email protected]
OUDE TECHNIEKEN: R.J.M. Kortekaas Overkroetenlaan 80 4823 KA Breda 076-5418561
[email protected]
J. Meinsma Burg. Reinenstraat 10 8331 KD Steenwijk 0521-512609
ADMINISTRATIE VERENIGING OLNS: Robert Koning Rietzanger 1 2957 ND Nieuw Lekkerland 0184-633598
[email protected] www.olnsmeesterschilders.nl
ADVERTENTIE ACQUISITIE OLNS: R.J.M. Kortekaas Overkroetenlaan 80 4823 KA Breda 076-5418561
[email protected]
TriMaXX All Weather Bent u op zoek naar een product waarmee u vol (verf)vertrouwen kunt werken, bij alle weersomstandigheden? Caparol heeft voor duurzaam vastgoedonderhoud ook in de winterperiode hét product voor u. Resultaatgericht onderhoud draait steeds meer om optimale efficiency. Alle reden om de mensen en producten van Caparol al in een vroeg stadium bij uw project te betrekken. Met TriMaXX All Weather kunt u op een snelle droging vertrouwen, en bovendien is uw opdrachtgever verzekerd van een topresultaat met een langdurig glans- en kleurbehoud!
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 3
DAGELIJKS BESTUUR VERENIGING: Mw. H. (Hanny) Kuin Vesting 71 3961 LN Wijk bij Duurstede 0343-575123
[email protected] SECRETARIS: Robert Koning Rietzanger 1 2957 ND, Nieuw Lekkerland
[email protected] REKENINGEN T.N.V. PENNINGMEESTER: M.A.M. Bartels Hannie Schaftstraat 3 1443 LA Purmerend
[email protected]
VORMGEVING: Dapph design Bisonstraat 3 b23 4817 LH Breda 06-513 715 67
[email protected] - www.dapphdesign.nl DRUK: Koninklijke Drukkerij C.C. Callenbach B.V. Nijkerk
[email protected]
CONTRIBUTIE NOG NIET BETAALD? Vandaag nog graag overmaken.
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 3
Voorwoord
Inhoud
75e jaargang | Nummer 4 | December 2012
Nummer 4, 2012
BESTE LEDEN, Terwijl ik dit schrijf is het half december en de Algemene Vergadering/verenigingsdag ligt al weer even achter ons. Helaas was het door drukke werkzaamheden voor mij niet mogelijk de hele dag mee te maken, maar ik heb begrepen dat de dag ondanks het mindere weer een geslaagde is geweest. Het blijft natuurlijk jammer dat zo’n dag zo weinig leden trekt. Het is de plek om elkaar weer eens te spreken, ervaringen uit te wisselen en een moment om herinneringen op te halen aan onze schooltijd.
NIMETO NIEUWS LEVENSBELEVENISSEN ACHTERAF DESMOND TUTU VAN OLNS VERHALEN ACHTER GLAS VERENIGINGSNIEUWS
pagina 6 pagina 8 pagina 13 pagina 15 pagina 19 pagina 26
De vergadering heb ik gelukkig wel kunnen leiden. Naast de vaste agendapunten als het jaarverslag, de financiële verantwoording en de begroting voor 2013, stond ook de toekomst van de vereniging op de agenda. Het bestuur heeft in de vergadering een power point presentatie gehouden waarin het bestuur heeft laten zien wat het bestuur wil veranderen omdat de huidige bestuursleden ook eens gewisseld moeten worden. Vernieuwing is een must geworden; als je het spannend wil houden wil je niet verder gaan inslapen. Er zal gezocht moeten worden onder de jongere leden onder ons. Hoe dit gerealiseerd moet worden is de grote vraag. Mocht die vernieuwing niet plaatsvinden, dan zal er rekening gehouden moeten worden met het feit dat de vereniging langzaam gaat eindigen met zijn bestaan. Dat zou wel heel erg jammer zijn. Mede omdat wij inmiddels de oudste oud-leerlingen vereniging van Nederland zijn. Dit mogen en laten we toch niet gebeuren, dat het gaat ophouden!! Wij als bestuur zullen alles in werking stellen om nieuwe impulsen te stimuleren. Tijdens de vergadering is er lange tijd over de toekomst gesproken. Besloten is om een commissie van wijze mannen/vrouwen te vormen die bekijken hoe de toekomst van de vereniging er uit kan komen te zien. Tijdens de volgende algemene vergadering zullen zij de uitkomst van hun bevindingen presenteren en zullen er besluiten over de toekomst van de vereniging genomen worden Mocht u als lid, bij het lezen van dit stuk, willen reageren, voel u vrij om dit te mailen naar
[email protected]. Alle reacties zullen worden meegenomen naar de commissie.
Wij wensen u een voorspoedig
Rest mij u nog fijne feestdagen en een gezond 2013 te wensen. Met vriendelijke groeten, Hanny Kuin voorzitter
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 4
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 5
Nimeto Nieuws Andries Grosman
Het museum en de archiefbibliotheek Het museum bij “ons” in de kelder is een unieke verzameling die al jaren wordt gekoesterd. Sinds ik gestopt ben met werken ben ik één dag in de week (dinsdag) in de krochten van het Nimeto te vinden.
HET MUSEUM Het museum was er al toen ik in 1985 bij Nimet begon. De “oude schilderswerkplaats” is sindsdien niet veranderd. Dat hoeft ook niet, de tijd heeft daar stil gestaan. Je kan zo beginnen met het maken van verf met een wrijfsteen, maar je kunt ook de boekhouding gaan bijwerken. In de overzichtsruimte zijn veel apparaten te vinden om verf te maken. Potmolens, driewalsen en een kleine kogelmolen. De laatste is gebruikt in een laboratorium. Het museum zal in de nabije toekomst veranderen. Samen met mijn collega Jan van Loon ga ik een plan maken voor een andere indeling, bijvoorbeeld een thematische opstelling. Een tweede doel is om zaken die nu nog in kasten staan te ontsluiten. Een voorbeeld is de vrij grote collectie met zwart-wit glasdia’s. In het verleden is op deze wijze aan onze “voorouders” esthetica gegeven.
DE ARCHIEFBIBLIOTHEEK Dat als onderdeel van het museum er ook een archiefbibliotheek is, is niet erg bekend. Jaren bestond deze uit boeken en tijdschriften die opgeslagen waren in kasten, waarvan niemand wist wat er in die kasten stond. Een aantal jaren geleden heeft Nimeto Utrecht het programma AURA aangeschaft. Dit is een professioneel programma dat ook in bibliotheken wordt gebruikt. Op het ogenblik zijn (bijna) alle boeken in dit systeem ingevoerd en wat voor u als lezer belangrijk is, is dat de boeken en tijdschriften digitaal op te zoeken zijn. Via http://auraweb.nimeto.nl is dit, in de Aura Internet Catalogus, mogelijk. Door te zoeken op onder andere een trefwoord is te zien welke boeken er voor het onderwijs (ONDW) en welke in de archiefbibliotheek (ARCH) beschikbaar zijn.
Het is mogelijk om de archiefbibliotheek te bezoeken en boeken in te zien. Ook is het mogelijk om kopieën te maken. De archiefbibliotheek is in principe elke dinsdag, samen met het museum open. Wilt u een bezoek afleggen of vragen stellen neem dan contact op met Jan van Loon, een oud docent, of met mij, Andries Grosman. (
[email protected] of
[email protected])
BENT U IN DE BUURT OF WILT U HET MUSEUM BEZOEKEN? Neem dan contact met ons op (zie slot van het artikel). Wilt u een filmpje van het museum zien, ga dan naar de website van Nimeto Utrecht en klik links op “historie”.
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 6
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 7
Levensbelevenissen Oude Mr Schilders Maurice Bartels
Gerard Wessels decoratie- en reclameschilder Gerard Wessels nam contact op met onze vereniging met de vraag of hij de afbeelding van ons meesterbord gebruiken mag op zijn website. Zijn bord was hij kwijtgeraakt na de scheiding van zijn vrouw, hetgeen hem veel verdriet heeft gedaan. Wij zijn hem uiteraard van dienst geweest en hebben hem daarbij ook weer geïnteresseerd voor onze vereniging. Daaruit kwam een warm contact voort. Zijn enthousiasme over zijn vak en leven was aanleiding dit verhaal in deze rubriek op te tekenen. Een afspraak was gauw gemaakt. NOG VOL MET PEUT Tegenwoordig woont hij – 74 jaar jong – in een bovenwoning van een nieuwbouwwijk in Purmerend. Direct na het aanbellen ging de deur open waarbij de geur van terpentine mij al tegemoet kwam. Boven aan de trap verwacht je de huiskamer, bij Gerard niet: in het midden staat de werktafel, vol met verfbussen, kwasten, penselen en werkstukken. Dit is het atelier, het domein van een vakidioot, zoals hijzelf zegt. En dat is hij nog elke dag. Peut in de aderen en het hoofd vol met ervaringen en ideeën. Nu heeft hij nog last van een geopereerde knie, maar zodra het weer het toelaat vind je hem op braderieën of werkt hij ter plaatse. Samen met zijn kleindochter Eva, worden op deuren en glazen de letters gezet. Ik herken natuurlijk alles, maar er is meer. Gerard gaat ervoor zitten, en de koffie wordt vergeten.
Jongeren in Maastricht overgebracht. Broeder Josef nam hem onder zijn hoede en hij moest een vak leren. Dat werd schilderen op de ambachtschool en in 1954 behaalde hij in 1 jaar het Gezeldiploma. Deze broeder heeft hem alle kneepjes van het schildersvak geleerd. Van schilderen, tekenen tot glas-in-lood. De broeder zag de talenten en vaardigheden van Gerard en stuurde hem naar de Kunstacademie te Maastricht.
BASIS GELEGD IN ZIJN JEUGD In 1959 behaalde Gerard Wessels zijn Meester Diploma aan de Nationale Schildersschool te Utrecht. Geboren op 10 augustus 1938 te Amsterdam werd hij na 6 weken aan weeshuis St. Joseph afgestaan. Tot zijn 14e is hij daar gebleven met de nodige problemen. Daarom heeft men hem naar TMOVJ, het Tehuis Voor Moeilijk Opvoerbare
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 8
NSSU Gerard keerde terug naar het ‘westen’ vanwege de relatie met zijn toenmalige vrouw. Er moest gewerkt worden om aan de kost te komen. Vanaf 1956 heeft Gerard de Nationale Schildersschool bezocht en verbleef in een kostgezin aan de Amsterdamsestraatweg. Hij werd Meester Schilder NSSU in 1959. EIGEN BEDRIJF Zoals in die tijd gebruikelijk was, moest een schilder alle voorkomende werkzaamheden uitvoeren. Schilderwerk, marmeren, houten, decoreren, letterzetten, vergulden. Doordat hij zeer bedreven
was in decoreren en letterzetten kwam hij in 1963 bij Jan Luhlf te werken, de bekende Reclameschilder in Amsterdam. Hier werden decors voor films, studio’s en grote filmborden gemaakt. Daar draaide hij de hand niet voor om. Nadat hij dit 6 weken had aangezien, dacht hij: dat kan ik ook voor mezelf doen. Gerard Wessels Etalage- en Reclameservice was een feit. Werk was er plenty, voor AáBé, Inden, etalages (kasten), bioscoopdoeken van 5 x 2,75 meter voor boven de ingang van de bioscoop (ja elke dag een doek), beletteren van winkelramen en -deuren, draaiorgels, reclameborden, auto’s, ga zo door. Uiteindelijk moest 5 man personeel alles op tijd kunnen leveren. En als je bedenkt waar letters en decoraties zoal gezet moesten worden. Je staat er nu niet meer bij stil dat dit toentertijd met verf en uit de hand werd gedaan. Niks geen folie of printwerk! BORDEN VERHANGEN Het noodlot sloeg toe. De drukte van het succes zorgde voor 4 hartinfarcten. Hij kreeg de keuze: verkopen of stoppen met het bedrijf.
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 9
Vervolg | Levensbelevenissen Oude Mr Schilders
Het laatste werd het. Maar de drang tot creëren bleef natuurlijk. Tot op de dag van vandaag is hij bezig met alles wat je bedenken kan op het gebied van reclame, letterzetten en decoreren. Vele honderden lettertypen uit het hoofd én uit het handje in een paar minuten, zegt hij diverse keren vol trots. Aan mij werd alle soorten van letteren getoond. Ik kon ook wel een lettertje zetten, maar hield wijselijk mijn mond want deze man is met zoveel talent en er-varing een fenomeen. Ver verheven boven mij. In de zomermaanden staat hij op braderieën van oude ambachten in binnen- en buitenland. En altijd weer vergapen vele mensen zich aan de kunsten van Gerard. En klaar terwijl u wacht! Nu leert hij zijn kleindochter (32 jaar) de kneepjes van het vak, zodat de kunst van het decoreren en letteren niet verloren gaat.
Zou het een idee zijn deze ‘vakidioot’ op Nimeto een dagje uit te nodigen? Of bij de cursus Oude Technieken? Want van dit soort Oude Meesters zijn er niet veel meer te vinden. De bijgaande foto’s geven al een prima indruk. Meer weten over Gerard Wessels: ga naar www.letterschilder.com.
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 11
Periodiek OOK ADVERTEREN IN PERIODIEK?!
Achteraf ONSJE
De nieuwe regering van twee partijen is beëdigd door de Koningin. Hoewel over de start aanvankelijk bij de achterban onenigheid is geweest, zijn de dames en heren van het kabinet na de herstart aan het werk gegaan. En dat is hard nodig, regeren! Nu maar hopen
NEEM CONTACT OP MET: R.J.M. Kortekaas Overkroetenlaan 80, 4823 KA Breda 076 541 85 61 |
[email protected]
dat de oppositie ook haar verantwoordelijkheid neemt en niet de besluiten vertraagt of, erger nog, tegenhoudt. Meepraten met als doel verbeteren en controleren. En de senaat moet niet meeregeren. De partijpolitiek moet niet in de senaat plaatsvinden.
Vertrouwen moet er komen. Vertrouwen in politiek, in de besluiten en de economie. Na jaren van souperen - want er was geld genoeg - moeten de overheden de tering naar de nering zetten. Geen gemakkelijke taak voor de regering. Niemand wil minderen toch? Toch moet er hervormd en bezuinigd worden, maar wel met visie als het kan. Verstandige besluiten nemen om te korten en stimuleren waar het kan. In het bedrijfsleven gebeurt dat elke dag. Leveren wat je verkoopt. Wat je aanprijst. En het product moet goed zijn. Innoveren op alle fronten in het bedrijfsleven is een continu proces. Dat is anders bij de overheid, en geheel anders bij de semioverheden, of aanverwante organisaties. Zodra in januari budgettering gepaard gaat met gegarandeerd geld,
kan dat fout gaan. In het private bedrijfsleven moet je eerst maar zien geld binnen te halen gedurende het jaar. Dat hangt o.a. van de economie af. En die is nu niet om vrolijk van te worden. Een betrouwbare overheid die duidelijk is, daar heb je wat aan. Daar kan je rekening mee houden. Ondernemerstalenten moeten worden gebruikt om het hoofd boven water te houden. De bedrijven kunnen werk bieden, of minimaal behouden. Lukt dat niet dan krijgen de ondernemers de schuld als ze helaas personeel moeten ontslaan. Ja, ze kunnen zelfs een boete krijgen. Een werknemer die ontslagen wordt heeft ‘ontslagbescherming’, is verzekerd in de wet en krijgt nog een zak geld mee. Terwijl een ondernemer (die voor eigen
GRUNO BREDA B.V. Groothandel in kwasten -penselen en schildersbenodigdheden Druivenstraat 57 4816 KB Breda Tel. 076-5218864 Fax.076-5200424
[email protected]
www.grunobreda.nl www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 12
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 13
Ook leverancier van T&S kwasten T&S
SCHILDERSKWASTEN
Vervolg | Achteraf
rekening werkt) bij teruglopende omzetten, failliet kan gaan met financiële schuld, niets krijgt. ZZP’ers merken dit al. Een zotte situatie. En als de ondernemer meer verdient als Modaal dan is hij een uitbuiter en mag meer belasting betalen. De meeste MKB-ondernemers verdienen niet die grote slarissen zoals enkele politieke partijen dat ventileren. Nederland Ondernemersland? Toch is het noodzakelijk dat de bedrijven werk aanbieden, werk creëren. Dat is voor iedereen goed. Wees dus zuinig op ondernemers, overheid! Overheden en organisaties met (grote) budgetten worden bestuurd door managers. Dan zie je dat eerst de kosten van huisvesting en managers gedekt worden, en de rest is voor productie en personeel. Jaren van genoeg geld hebben leidt dus tot een moraal van nemen. Achteraf hoor je allerlei signalen en komen de rapporten uit die dat aantonen. Managers hoog en laag moeten toch een salaris hebben met ruime emolumenten, terwijl de werkende mensen onderaan het product moeten maken en leveren. Iedereen weet dat dit desastreus is voor betrokkenheid en moraal binnen een organisatie.
En de toezichthouders trekken hun conclusie achteraf. Onderzoekscommissies ook. Dan is het makkelijk oordelen. Het gezond boerenverstand weet en ziet al jaren dat er verspilling gaande is.
Desmond Tutu van OLNS Jaap Meinsma
De gehele gezondheidszorg, scholen en universiteiten, woningcorporaties bewijzen dat. Marktwerking is prima, dat bewijzen bedrijven elke dag, echter ambtenaren zijn geen ondernemers. En verantwoording? Wie van hen gaat failliet en betalen de tekorten zoals in het bedrijfsleven? Regelgeving moet excessen later voorkomen. Maar dan kan je ook doorslaan. Kijk maar naar de asbesthysterie. Hier zijn ambtenaren overijverig en hun handelen is gebaseerd op angst. Maar ook gebruiken ze hun macht, want het is interessant om je te doen gelden. Want ja, de gezondheid is in het geding hè? En zonder financieel probleem, want wie betaalt de verspilde miljoenen? Vooraf weten wij allemaal dat ‘iets’ niet kan, en toch gebeurt het. Achteraf komen de rapporten, met miljoenen euro’s aan verspilling.
Wat heeft Jan Berghuis Sr. gemeen met aartsbisschop Desmond Tutu van Zuid Afrika. Ze zijn beide net over de 80 jaar, zijn beide meerdere keren onderscheiden en hebben beiden (volgens eigen zeggen) veel genoegen in de omgang met jonge vrouwen.
De aartsbisschop was in september j. l. in ons land, werd toen op verschillende plaatsen verwelkomd en kreeg weer enkele onderscheidingen. Tijdens een TV interview waarbij ruim150 studenten aanwezig waren, liet hij zijn glinsterende pretogen regelmatig gaan naar het vrouwelijke schoon. Hij
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 14
hield de jonge mensen voor om vooral veel over de toekomst te dromen. Een toekomst waar het mogelijk zou zijn dat elk mens op de wereld gelijk behandeld zal worden en gelijke kansen zal krijgen om zich te ontwikkelen.
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 15
Vervolg | Desmond Tutu van OLNS
Jan Berghuis Sr. werd ook al meerdere keren onderscheiden, al kwam hij niet tot de Nobelprijs voor de vrede. Wel kreeg hij de oudste prijs in ons vakgebied n.l. de Gulden Schildersprijs en verder de Gouden speld van het Nimeto en niet te vergeten de Koninklijke onderscheiding als ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw. Daar kwam er op 6 oktober weer eentje bij. Tijdens de landelijke reünie van Studie Club Schilders kreeg hij weer een gouden speld en ook deze is zeer verdiend. Want wat heeft hij zoal niet voor de studieclubs gedaan: in zijn eigen regio ’s Gravenhage/ Leiden heeft hij regelmatig lesgegeven en demonstraties gegeven over oude technieken. Ook bij andere clubs in het land was hij vaak aanwezig met zijn prachtige panelen en anekdotes. Voorzitter Anton van Wezep van de Centrale Clubleiding zette Jan in het zonnetje en memoreerde zijn
inbreng bij de jury van de landelijke vakwedstrijden. Ook daar was hij vaak bij betrokken. Jan zou Jan niet zijn als hij niet even een woordje tot de zaal zou spreken. Op dat moment dacht ik plotseling aan dat TV interview met de aartsbisschop. Ook die kon het niet laten om de mensen op te roepen in actie te komen en dat deed Jan Berghuis ook. Hij sprak zijn waardering uit voor de vele prachtige werkstukken en riep de besturen van de studieclubs en de leraren van de verschillende opleidingen op om jonge vakmensen te stimuleren zich steeds verder te ontwikkelen in ons mooie vak en te blijven meedoen aan deze vakwedstrijden. Ook Jan geeft zijn ogen goed de kost en riep vooral de jonge dames op de voorste rij op om te proberen een volgende keer een eerste prijs te winnen. Jaap Meinsma.
Verrasing voor de (80-jarige) Jan Berghuis. Door bezoek van enkele oude (cursisten) Meersterschilders werd Jan Berghuis verrast met bossche bollen en vele leuke anekdotes.
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 16
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 17
HOFLEVERANCIER
BIJ KONINKLIJKE BESCHIKKING
Verhalen achter glas Erik Winkler
- decoratieve techniek: vergulden In de eerste editie van Periodiek (nummer 1, maart 2012) liet ik u kennismaken met de geschiedenis van glas als decoratiemedium voor de schilder. Ik vertelde u toen dat ik u stap voor stap meer informatie zou geven over het bewerken van glas en de verschillende vormen van decoratietechnieken die toegepast werden en worden door de schilders van weleer. In de daarop volgende Periodiek (nummer 2, juli 2012) begon ik met de basis: glas en de technieken slijpen, etsen en zandstralen. In deze Periodiek ga ik wat dieper in op de decoratieve techniek vergulden.
GESCHIEDENIS GESCHREVEN IN BLADGOUD Vergulden van glas wordt al sinds de klassieke oudheid toegepast. Er zijn nog enkele voorbeelden overgebleven waarbij geblazen glas in of uit de oudheid voorzien werd van bladgoud, waarna het met een scherp voorwerp gegraveerd en tot slot ingekapseld werd door er een tweede laag gesmolten glas over heen te leggen. Cennino d’Andrea Cennini beschrijft in ‘Il Libro dell’arte’ (1437), een van de invloedrijkste schildershandboeken uit de late Middeleeuwen, hoe kunstenaars glas door middel van eiwit van bladgoud voorzien, waarna er met een scherp voorwerp decoraties in het bladgoud gegraveerd konden worden. Vanaf deze tijd werd er in heel Europa door kunstenaars op kleine schaal gebruik gemaakt van deze achter glas verguldingen en schildertechniek, in het Duits hinterglas Malerei genoemd en tegenwoordig ook wel bekend onder de naam verre églomisé. Toen rond 1870 glas industrieel geproduceerd werd, was het in de praktijk mogelijk om de eerder genoemde techniek ook op grotere schaal te gebruiken voor reclamedoeleinden zoals bij glazen winkelfaçades en/of in interieurs.
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 18
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 19
Vervolg | Verhalen achter glas
DE EDELE TECHNIEK VAN ACHTER GLAS VERGULDEN Vergulden achter glas is globaal op drie manieren uit te voeren: 1. WATER VERGULDEN: Bij watervergulden wordt het bladgoud aan de achterzijde van het glas verlijmd met een eiwithoudende wateroplossing. Dit kan gelatine, beenderlijm, eiwit, bier, etc. zijn. Dit zorgt voor een hoogglans vergulding. foto >> Bladgoud door middel van watervergulding aangebracht
2. OLIE VERGULDEN: Bij olievergulding wordt het bladgoud aan de achterzijde van het glas verlijmd met een heldere vernis. Dit zorgt voor een matglans vergulding. foto >> Hier is duidelijk te zien hoe de hoogglans vergulde buitenlijn de olie vergulde letters versterken 3. Chemisch vergulden: Bij chemische vergulding wordt er geen gebruik gemaakt van bladgoud, maar wordt er gebruik gemaakt van in Koningswater opgelost goud dat door middel van andere chemicalieën neergeslagen wordt op het glas. Dit zorgt voor een zeer heldere hoogglans vergulding.
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 20
TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN VAN VERGULD GLAS Zoals in onderstaande voorbeelden te zien is, is een combinatie van mat vergulde letters met een hoogglans buitenlijn op een monochrome achtergrond een bekende techniek voor op glasfaçades en wandpanelen.
foto hierboven Origineel vergulde glasfaçade uit de 19e eeuw Amsterdam
In etalages was het echter noodzakelijk dat de klant door het raam heen de winkel in kon kijken. Er werd daarom in plaats van een geheel gekleurde achtergrond alleen gebruik gemaakt van een dunne buitenlijn, meestal in contrasterend zwart, geschilderd. foto’s hieronder Hoogglans watervergulding met 24 karaat bladgoud achter glas Hoogglans watervergulding met zwarte buitenlijn
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 21
WEER OF GEEN WEER DE KLUS GAAT DOOR MET SIKKENS RUBBOL EXPRESS HIGH GLOSS SCHILDER JE HET HELE JAAR DOOR
MA 21° / 30° Vervolg | Verhalen achter glas
DI 13° / 20°
foto >> Erik Winkler verzorgt een demonstratie glas vergulden
WO 4° / 12°
DO 2° / 7°
VRIJ 0° / 3°
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 22
DE GLANS VAN BLADGOUD Op de achterzijde van glas wordt bladgoud in verschillende karaten gebruikt. Van puur 24 karaats goud tot telkens lichtere tinten bladgoud, die vermengd zijn met andere metalen, tot zelfs zilver.
Wanneer er meer onedele metalen en bladzilver gebruikt worden blijft, door oxidatie of andere (chemische) reacties met vervuilingen, de glans minder lang bewaard. Daarom wordt er bij achter glas verguldingen op winkelfaçades voornamelijk bladgoud van 23,75 karaat of hoger gebruikt. Nog meer dan bij het aanbrengen van bladgoud op andere ondergronden, is het bij glas erg belangrijk om een zo perfect mogelijke vergulding zonder verontreinigingen te realiseren, waardoor de glans volledig tot zijn recht komt. Glas zorgt namelijk niet alleen voor een versterking van de glans, maar accentueert ook eventuele stofjes of andere oneffenheden die tussen het bladgoud en het glas zitten. Bij de keuze van bladgoud is het daarom van belang om voor eersteklas kwaliteit te kiezen: er mogen zo min mogelijk gaatjes en kreukels in zitten. Wanneer
er voor een mindere kwaliteit gekozen wordt zou dit, in tegenstelling tot andere oppervlakte verguldingen, kunnen betekenen dat er een tweede of zelfs derde laag vergulding aangebracht moet worden om een egaal glanzend geheel te krijgen. Foto’s Bladgoud snijden op het verguldkussen Erik Winkler is bezig het kwetsbare bladgoud achter glas te vergulden
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 23
Vervolg | Verhalen achter glas
OEFENING BAART KUNST Om de juiste technieken in de vingers te krijgen en het punt te bereiken dat ik bereikt heb, is veel onderzoek noodzakelijk, veel experimenteren, geduld, een vaste hand en vooral..... zeer veel van het kostbare bladgoud. Pas dan kunnen één van de misschien wel allermooiste technieken uit het oude schildersvak worden toegepast voor tijdloze reclame-uitingen. Het is altijd een heerlijk gevoel om iets monumentaals te maken met het idee dat het nog vele jaren te bewonderen zal zijn. Foto’s >> Mat vergulding in verschillende tinten met een hoogglans vergulde buitenlijn Hoogglans en matglans vergulding achter glas
SCHITTERENDE TECHNIEKEN In het volgende artikel, deel 4 uit de serie ‘Verhalen achter Glas’, gaan we dieper in op het versterken van het effect van bladgoud achter glas door gebruik te maken van verschillende verfdecoraties al dan niet gecombineerd met etsen, slijpen, graveren, vergulden en verzilveren. Wederom zal ik dat doen aan de hand van enkele voorbeelden van mijn eigen inspiratiebronnen èn, vanzelfsprekend, uit mijn eigen Schitterend-collectie. Wilt u nu alvast meer informatie over alle door mij gebruikte technieken, dan kunt u bij Schitterend terecht. Schitterend beheert en beoefent het complete pakket van vergulden, verzilveren en andere decoratieve technieken achter glas. Meer weten? Kijk op www.schitterend.eu
Mat vergulde letters met een hoogglans buitenlijn Winkel facade voorzien van bladgoud decoratie
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 24
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 25
Verenigingsnieuws Schrijf je nu in!
We hebben een aanmelding van een nieuw lid ontvangen: Tiuu Heuvel van harte welkom als lid van de vereniging! VERHUISDE LEDEN: R. Dufek Baden Powellstraat 95 P. de Groot Bezaan 12 T.K. Hagen Malvert 81-60 S.Groothuis Letje Kooistraweg 28 C. Bolsenbroek Oranjeboomstraat 68
Haarlem Huizen Nijmegen Apeldoorn Haarlem
BESTE LEDEN, Aan jullie allen een oproep. We zijn op zoek naar interessante artikelen en leuke stukken die we op de website kunnen plaatsen. Heb je iets leuks mail dan naar
[email protected]. www.olnsmeesterschilders.nl
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 26
www.olnsmeesterschilders.nl | pagina 27
TopCRM
Procesbeheer van van aanvraag aanvraag tot Procesbeheer tot ..... .....
De nieuwste nieuwste ontwikkeling! ontwikkeling! De