Pedagogisch werkplan
Christelijke
Peuterspeelzaal Het Visje
INHOUDSOPGAVE
Woord vooraf
3
1.
De Peuterspeelzaalgroep
4
2.
Welbevinden en ontwikkeling
7
3.
Pedagogische doelen
7b.WI.07 Versie 1
Documentverantwoordelijke: Beleidsmedewerker PSZ
10
Ingangsdatum: Maart 2015
Evaluatiedatum: Maart 2016
Pagina 2 van 11
OPVANG
ONTWIKKELING
ONTSPANNING
OPVOEDING
ONDERWIJS
WOORD VOORAF Voor u ligt het werkplan van Christelijke peuterspeelzaal Het Visje. Dit werkplan maakt deel uit van ons pedagogisch beleidsplan, het Wasko ABC en het Convenant Kinderopvang en Peuterspeelzaal. In de convenanten staan de landelijke kwaliteitsregels voor de kinderopvang beschreven. In ons pedagogisch beleidsplan beschrijven wij onze algemene pedagogische visie en werkwijze. Het Wasko ABC geeft praktische algemene informatie, van Aanmelding tot Voeding. Deze drie documenten zijn te vinden op de website van Wasko (www.wasko.nl). In hoofdstuk 1 staat praktische informatie die specifiek voor de genoemde locatie geldt. In hoofdstuk 2 beschrijven wij hoe we met de kinderen omgaan. In hoofdstuk 3 wordt beschreven waar wij de komende periode op onze locatie extra aandacht aan besteden. Mocht u na het lezen vragen hebben dan zijn wij graag bereid deze te beantwoorde Teamleider: Mary Boon Vestigingsmanager: Els Boon Datum:
7b.WI.07 Versie 1
Januari 2016
Documentverantwoordelijke: Beleidsmedewerker PSZ
Ingangsdatum: Maart 2015
Evaluatiedatum: Maart 2016
Pagina 3 van 11
OPVANG
ONTWIKKELING
ONTSPANNING
OPVOEDING
ONDERWIJS
1. DE PEUTERSPEELZAALGROEP Ieder kind zit in een peuterspeelzaalgroep, waar vaste peuterspeelzaalleidsters werken. Tijdens ziekte van de vaste peuterspeelzaalleidsters streven wij ernaar vaste invalkrachten op de groep in te zetten. Hierdoor zien de kinderen zoveel mogelijk vertrouwde gezichten. Op onze locatie zijn de volgende peuterspeelzaalgroepen:
1 (VVE)
Dagdeel Maandagmiddag
dagdeel
dagdeel Donderdagochtend
dagdeel
Dagdeel
dagdeel Dinsdagmiddag
dagdeel
dagdeel Vrijdagochtend
2 (VVE)
Binnen Wasko kennen wij twee soorten peuterspeelzalen. Naast reguliere peuterspeelzalen hebben wij peuterspeelzaalgroepen die werken met het programma Piramide voor ‘voor- en vroegschoolse educatie’ (VVE). De voorschoolse en vroegschoolse educatie begint op de peuterspeelzaal en loopt in principe door tot in de eerste groepen van de basisschool. Per locatie kan het VVE-programma verschillen, maar bij allen is de uitvoering van het programma bestemd voor jonge kinderen met (kans op) een achterstand. Wij werken met erkende VVE-programma’s die gericht zijn op meerdere ontwikkelingsgebieden (taalontwikkeling en ontluikende geletterdheid; denkontwikkeling en ontluikend rekenen, motorische- en creatieve ontwikkeling, persoonlijke en sociaal-emotionele ontwikkeling). De kinderen worden voorbereid op de basisschool en door deze extra ondersteuning maken zij daar een betere start. Deze VVE-groepen zijn gericht op peuters die, om uiteenlopende redenen, baat hebben bij extra ondersteuning. Door extra ondersteuning te bieden, worden deze kinderen voorbereid op de basisschool en maken zij daar een betere start. De belangrijkste ontwikkelingsgebieden komen in samenhang aan bod. Door een combinatie van uitdagende activiteiten krijgen de kinderen vanuit een veilige omgeving grip op de wereld. Een VVE-groep bestaat uit kinderen met en zonder indicatie. De indicatie wordt afgegeven door een arts of verpleegkundige van het consultatiebureau.
7b.WI.07 Versie 1
Documentverantwoordelijke: Beleidsmedewerker PSZ
Ingangsdatum: Maart 2015
Evaluatiedatum: Maart 2016
Pagina 4 van 11
OMVANG EN LEEFTIJDSOPBOUW VAN DE GROEP
De groep bestaat uit maximaal 16 kinderen. De leeftijd van de peuters varieert van 2 jaar en drie maanden tot 4 jaar. ONTWIKKELING
Ieder kind heeft een mentor die de ontwikkeling en het welbevinden van het kind volgt. Indien er bijzonderheden in de ontwikkeling van het kind zijn, bespreekt de mentor dit met de ouders. Samen met de ouders wordt er een plan van aanpak opgesteld. Indien nodig wordt er een beroep gedaan op de beleidsadviseur van Wasko en/of wordt er doorverwezen naar passende instanties die verdere ondersteuning kunnen bieden. Dit gebeurt altijd in samenspraak met de ouders. Om de problemen te verhelderen werken wij met verschillende observatiemethodes. Bij de peuterspeelzalen maken we gebruik van Piramide (cito). Alle peuterspeelzaalmedewerkers (zowel VVE als regulier) worden jaarlijks geschoold in het observeren en begeleiden van (zorg)peuters. Wanneer er een vermoeden is van huiselijk geweld of kindermishandeling, maken we gebruik van de meldcode. De leidsters volgen uw kind in zijn of haar ontwikkeling. Reguliere peuters worden rond hun derde verjaardag geobserveerd. Deze observatie wordt tijdens een oudergesprek met de ouders besproken. Rond het vierde jaar wordt de peuter nogmaals geobserveerd. Deze bevindingen worden vastgelegd in het overdrachtsformulier. Dit document wordt na toestemming van de ouders door Wasko overgedragen aan de toekomstige basisschool van de peuter. Peuters die ons VVE-programma Piramide volgen, worden vanaf hun derde jaar driemaal geobserveerd en getoetst. De observaties en toetsen worden met de ouders besproken. Rond het vierde jaar wordt eveneens een overdrachtsformulier ingevuld en na toestemming van de ouder overgedragen aan de toekomstige basisschool van de peuter.
ACTIVITEITEN
Dagritme ochtend 08.45 - 09.00 uur 09.05 - 09.20 uur 09.20 - 10.30 uur 10.30 – 10.40 uur 10.40 - 11.00 uur 11.00 - 11.30 uur 11.30 - 11.45 uur
7b.WI.07 Versie 1
Kinderen worden gebracht, spelinloop. Kring met Bijbelverhaal, christelijke liedjes, bidden. Creatieve activiteit a/d hand van het thema, vrij spelen, kleine kring activiteit. Opruimen, toilet. Drinken, koekje eten, kring activiteit, boekje lezen. Jassen aan doen en lekker buiten spelen. Kinderen worden opgehaald.
Documentverantwoordelijke: Beleidsmedewerker PSZ
Ingangsdatum: Maart 2015
Evaluatiedatum: Maart 2016
Pagina 5 van 11
Dagritme middag 13:15 - 13:30 uur 13:35 - 13:45 uur 13:45 - 14:30 uur 14.30 – 14.40 uur 14.40 – 14.55 uur 14:55 - 15:15 uur 15:15 - 15:30 uur
Kinderen worden gebracht, spelinloop. Kring met Bijbelverhaal, christelijke liedjes, bidden. Vrij spelen, kleine kring activiteit. Opruimen, toilet. Drinken, koekje eten, kring activiteit, boekje lezen Jassen aan doen en lekker buiten spelen. Kinderen worden opgehaald.
VEILIGHEID
Veiligheid is een belangrijk thema in onze organisatie. Het bieden van een veilig klimaat zit verweven in onze werkwijze. Naast het creëren van een open aanspreekcultuur, zijn er tal van afspraken en maatregelen die wij nemen om de veiligheid te waarborgen. Enkele voorbeelden hiervan zijn: Elk jaar wordt er een risico-inventarisatie gemaakt inzake (brand)veiligheid, gezondheid en hygiëne. Indien ouders hun kind niet zelf komen ophalen wordt het kind, uitsluitend na toestemming van ouders, aan een andere volwassene meegegeven. De leidsters staan nooit alleen, er zijn altijd twee volwassenen op de groep aanwezig. Een leidster van de peuterspeelzaal is nooit langdurig alleen met een kind of kinderen in een aparte ruimte aanwezig. Dit gebeurt alleen als er een kind verschoond moet worden buiten de groepsruimte of als het toilet zich buiten de groepsruimte bevindt. Dan is er nog een andere leidster in de buurt en waar mogelijk zorgen we voor een transparante omgeving (ramen, doorkijkjes en dergelijke). Voor zowel ouders als medewerkers hebben we beschreven waar ze terecht kunnen met vragen, signalen en klachten. Op onze locatie hebben we daarnaast de volgende maatregelen genomen: Kinderen spelen niet in de hal. Kinderen gaan onder toezicht door de hal naar buiten. Wanneer de kinderen buitenspelen gaan de peuterspeelzaalleidsters altijd mee. Wanneer alle kinderen zijn gebracht gaat de buitendeur op slot. Doordat de deur is voorzien van een dubbele klink kunnen kinderen die zelf niet openen. SAMENWERKING MET HET ONDERWIJS
De samenwerking met het onderwijs stimuleren wij door: Er vindt, indien nodig, een mondelinge overdracht plaats met de school waar het kindje naar toe gaat, indien het kind geen VVE-indicatie heeft. Bij kinderen met een VVE-indicatie vindt altijd een mondelinge overdracht plaats. Het overdrachtsformulier wordt doorgegeven. Doordat we werken met de methode Piramide bereiden we kinderen voor op de basisschool. Kinderen krijgen tijdens de thema’s activiteiten aangeboden op niveau van het kind.
7b.WI.07 Versie 1
Documentverantwoordelijke: Beleidsmedewerker PSZ
Ingangsdatum: Maart 2015
Evaluatiedatum: Maart 2016
Pagina 6 van 11
ONDERSTEUNING
AUTONOMIE
STRUCTUUR
COMMUNICATIE
BEGELEI-
STIMU-
DING
LEREN
2. WELBEVINDEN EN ONTWIKKELING Door haar/zijn manier van werken stimuleert de pedagogisch medewerker het welbevinden en de ontwikkeling van de kinderen. De volgende interactievaardigheden worden daarbij gebruikt: Het bieden van emotionele ondersteuning Tonen van respect voor de autonomie Het bieden van structuur en het stellen van grenzen Praten, uitleggen en luisteren Het begeleiden van de interacties tussen de kinderen Het stimuleren van de ontwikkeling HET BIEDEN VAN EMOTIONELE ONDERSTEUNING
Wij zorgen er voor dat de kinderen zich emotioneel veilig, gerespecteerd, gewaardeerd en geaccepteerd voelen bij ons. Dit doen wij o.a. op de volgende manieren: Door de kinderen te zien als een uniek schepsel van God met elk hun eigenschappen en vaardigheden. Wij mogen als leidsters de liefde van God voor de kinderen laten zien en doorgeven d.m.v. ons handelen en zo het zelfvertrouwen van het kind te vergroten d.m.v. complimenten geven. Door het bieden van een veilige speel- en leeromgeving voor de kinderen, o.a. door duidelijke regels, grenzen aan te geven en alle materialen een vaste plaats in het lokaal te geven. Door de aanwezigheid van persoonlijke foto’s, die de kinderen hebben meegebracht, in het lokaal op te hangen. Door de mogelijkheid te bieden iets van thuis mee te nemen. Door de kinderen persoonlijke aandacht te geven en te kijken naar de individuele behoeften van het kind, bijvoorbeeld door de mogelijkheid te bieden iets van thuis mee te nemen op de groep. Door te werken met vaste leidsters en zoveel mogelijk duidelijk te maken welke leidsters er aanwezig zijn. Door te werken met vaste leidsters per groep en op de locatie en zoveel mogelijk duidelijk te maken welke leidsters aanwezig zijn m.b.v. foto’s op de deur en de nieuwsbrieven. Door een positieve en enthousiaste houding van de leidsters, elk kind op ooghoogte aan te spreken en welkom heten bij binnenkomst en echt naar de kinderen te luisteren.
7b.WI.07 Versie 1
Documentverantwoordelijke: Beleidsmedewerker PSZ
Ingangsdatum: Maart 2015
Evaluatiedatum: Maart 2016
Pagina 7 van 11
HET TONEN VAN RESPECT VOOR DE AUTONOMIE
Wij gaan er vanuit dat elk kind uniek is en recht heeft op eigen ideeën en wensen. Het bevorderen van de autonomie vinden wij erg belangrijk. Door duidelijk d.m.v. kleuren en foto’s aan te geven uit welk speelgoed gekozen kan worden door de kinderen en de kinderen zo de keuzevrijheid te geven waar ze mee willen spelen. Door de materialen zo te coderen dat de kinderen zelf de materialen op kunnen zoeken en op kunnen ruimen. Door het aanbieden van verschillende materialen waardoor het kind gestimuleerd wordt in de verschillende ontwikkelingsgebieden. Bijv. verkleedkleren, expressiemateriaal, constructiespeelgoed. Door de kinderen ruimte te geven om de materialen zelf te ontdekken en ermee te experimenteren. Door het stimuleren van persoonlijke interactie, bijv. door in te gaan op de interesses van het kind. Door niet te snel in te grijpen bij conflicten, maar eerst de kinderen zelf een oplossing te laten bedenken en zo nodig bij te sturen door te leren hoe dingen op een andere manier gedaan of gevraagd kunnen worden. Door de kinderen de mogelijkheid te geven hun eigen aandeel te leveren aan de praktische invulling van de dag. HET BIEDEN VAN STRUCTUUR EN STELLEN VAN GRENZEN
Kinderen ontwikkelen zich het beste in een liefdevolle, veilige omgeving. Door regels te stellen en structuur te bieden, krijgen kinderen vat op hun omgeving. Wij zorgen voor een veilig klimaat: Door gebruik te maken van dagritmekaarten waarop met een blauwe pijl de huidige activiteiten aangegeven staan. Door elke week de dagdelen op dezelfde manier in te delen. Door op een positieve manier de groepsregels en afspraken consequent te hanteren. Door te belonen met complimenten en te bestraffen in de juiste mate, gelet op het gedrag en de leeftijd en de eigenheid van het kind en goed uit te leggen waarom het gaat. Door het speelgoed te coderen, zodat de kinderen weten wat op welke plaats hoort en welk speelgoed zij vrij mogen pakken en waar zij dit kunnen opruimen. COMMUNICATIE: PRATEN, UITLEGGEN EN LUISTEREN
Wij maken de buitenwereld en gevoelswereld voor kinderen begrijpelijk door te praten, uit te leggen en naar de kinderen te luisteren. Door de kinderen zoveel mogelijk op ooghoogte aan te spreken en zo nabijheid te creëren. Door de kinderen aan te spreken op hun niveau en met respect voor de eigenheid van het kind. Door veel taalaanbod d.m.v. prentenboeken, elke dag voorlezen, interactief voorlezen, kringgesprekken, het benoemen van begrippen en praten met de kinderen tijdens het spel. Door te luisteren naar de verhalen van de kinderen en interactie uit te lokken. Door erop te letten dat alle kinderen aan bod komen en naar elkaar luisteren. Door de ruimte te bieden voor het uiten van emoties en ze te stimuleren deze te verwoorden. Bijvoorbeeld door bij verdriet, boosheid en onbegrip te verwoorden waarom iets gebeurt en waarom het kind zich daarom zo kan voelen en zo de kinderen te helpen om hun woordenschat te vergroten en eventuele frustratie hierover te verminderen. 7b.WI.07 Versie 1
Documentverantwoordelijke: Beleidsmedewerker PSZ
Ingangsdatum: Maart 2015
Evaluatiedatum: Maart 2016
Pagina 8 van 11
Door kinderen te leren hoe zij zich op een positieve manier tegenover anderen kunnen gedragen. Door het meegeven van nieuwsbrieven aan de ouders waarin de nieuwtjes van de groep, de verhalen die verteld worden, de liedjes die geleerd worden en de woorden die we tijdens het thema gebruiken aan de orde komen. Door elke dag met elke ouder een contactmoment te zoeken om zo de relatie tussen ouders en leidsters goed te houden, bepaalde zaken te vragen en eventuele bijzonderheden te vertellen.
HET BEGELEIDEN VAN DE INTERACTIES TUSSEN DE KINDEREN
Wij stimuleren de verbondenheid in de groep en het wij-gevoel. Door elke dag in de kring de namen te noemen van alle kinderen, ook de kinderen die er niet zijn. Door te bidden voor kinderen die ziek zijn of waar problemen zijn en te danken voor blijde gebeurtenissen. Door het samenspelen te stimuleren door de ruimte en het materiaal te bieden voor fantasiespel. Door het samenspelen te begeleiden op een positieve manier. Door samen activiteiten te ondernemen en samen een spelletje te doen, bijvoorbeeld memorie, een balspel of een rollenspel. Door van de verjaardagen echt een groepsfeest te maken en samen te vieren. Door het gezamenlijk vieren van het kerstfeest met een ontbijt en een gezellige bijeenkomst met ouders. Door met een klein groepje kinderen heerlijk een boekje te lezen op de bank en zo de kinderen te laten merken dat ze een waardevol kind van de groep zijn. HET STIMULEREN VAN DE ONTWIKKELING
Wij laten kinderen “ groeien” door ze nieuwe ervaringen op te laten doen. Door voor het vrije spel een grote plaats in te ruimen. Kinderen leren door te spelen. Door aan te sluiten op het ontwikkelingsniveau van de kinderen bij het aanbieden van activiteiten. Door de verschillende werkvormen gedifferentieerd aan te bieden in de groep. Door het spel zo nodig te verrijken met spelsuggesties en materialen. Door heel bewust activiteiten te plannen die de ontwikkeling van de kinderen op een hoger plan kunnen brengen. Door het stellen van de juiste vragen, zodat de kinderen zelf gaan nadenken en reflecteren op gebeurtenissen en hun handelingen. Door het bevorderen van de zelfredzaamheid van de kinderen. Door extra aandacht te geven aan ontwikkelingen die minder vanzelfsprekend verlopen bij een kind. Door te werken met Piramide, een methode waarin alle ontwikkelingsgebieden aan de orde komen en aandacht is voor de diversiteit van de kinderen.
7b.WI.07 Versie 1
Documentverantwoordelijke: Beleidsmedewerker PSZ
Ingangsdatum: Maart 2015
Evaluatiedatum: Maart 2016
Pagina 9 van 11
3. PEDAGOGISCHE DOELEN Ieder jaar spreken wij drie pedagogische doelen af waar we op onze locatie extra aandacht aan besteden. Deze doelen komen tot stand in samenspraak met de oudercommissie. In de periode van maart 2015 tot maart 2016 staan de volgende onderwerpen centraal. Doel 1 De taalontwikkeling (individuele kinderen) is in kaart gebracht en begeleiding hierop aangepast Beoogd resultaat: de taalontwikkeling van de kinderen is in kaart gebracht, waardoor er in activiteiten en vrije spelmomenten spelenderwijs door de medewerkers goed aangesloten kan worden op de behoefte van de kinderen. Het uitgangspunt is kinderen voor te bereiden op een goede start in het basisonderwijs, dan wel knelpunten en begeleidingsbehoefte goed te kunnen overdragen aan de basisschool.
Instrument: Overzicht taalontwikkeling peuters Groepsplan Edux Jaarplanning Edux Overdrachtsformulier Basisschool Acties: Pedagogisch medewerkers observeren de taalontwikkeling van de kinderen op hun groep met behulp van de jaarplanning vanuit EDUX, tijdens vrije spelmomenten en activiteiten. Pedagogisch medewerkers noteren opvallende zaken. Pedagogisch medewerkers passen hun activiteiten aan op de behoeften van de individuele kinderen op groep. Pedagogisch medewerkers brengen tijdens elk groepsoverleg verslag uit aan de teamleider. Pedagogisch medewerkers hebben in de overdracht naar de basisschool extra aandacht voor het duidelijk vermelden van de begeleidingsbehoefte van het kind.
Doel 2 De rekenontwikkeling (individuele kinderen) is in kaart gebracht en begeleiding hierop aangepast Beoogd resultaat: de rekenontwikkeling van de kinderen is in kaart gebracht, waardoor er in activiteiten en vrije spelmomenten spelenderwijs door de medewerkers goed aangesloten kan worden op de behoefte van de kinderen. Het uitgangspunt is kinderen voor te bereiden op een goede start in het basisonderwijs, dan wel knelpunten en begeleidingsbehoefte goed te kunnen overdragen aan de basisschool.
Instrument: Overzicht rekenontwikkeling peuters Groepsplan Edux Jaarplanning Edux Overdrachtsformulier Basisschool Acties: Pedagogisch medewerkers observeren de rekenontwikkeling van de kinderen op hun groep met behulp van de jaarplanning vanuit EDUX, tijdens vrije spelmomenten en activiteiten.
7b.WI.07 Versie 1
Documentverantwoordelijke: Beleidsmedewerker PSZ
Ingangsdatum: Maart 2015
Evaluatiedatum: Maart 2016
Pagina 10 van 11
Pedagogisch medewerkers noteren opvallende zaken. Pedagogisch medewerkers passen hun activiteiten aan op de behoeften van de individuele kinderen op groep. Pedagogisch medewerkers brengen tijdens elk groepsoverleg verslag uit aan de teamleider. Pedagogisch medewerkers hebben in de overdracht naar de basisschool extra aandacht voor het duidelijk vermelden van de begeleidingsbehoefte van het kind. Doel 3: Ouders zijn actief betrokken bij hun kind op de peuterspeelzaal
Beoogd resultaat: Ouders zijn actief betrokken bij actuele thema’s op de peuterspeelzaal. Door ouders goed te informeren over actuele thema’s krijgen zij de gelegenheid hier thuis op in te spelen. Dit komt de ontwikkeling van de kinderen ten goede.
Instrument: Themabrieven Nieuwsbrieven Overdracht Spelinloop Ouderactiviteiten
Acties: Pedagogisch medewerkers informeren ouders door middel van themabrieven. De TL informeert ouders d.m.v. nieuwsbrieven. Pedagogisch medewerkers hebben in de overdracht aandacht voor het bespreken van actuele thema’s. Er wordt aan ouders gevraagd gebruik te maken van de spelinloop. Er worden dit jaar 2 activiteiten georganiseerd waarbij ouders actief betrokken worden.
7b.WI.07 Versie 1
Documentverantwoordelijke: Beleidsmedewerker PSZ
Ingangsdatum: Maart 2015
Evaluatiedatum: Maart 2016
Pagina 11 van 11