Opleidingsstatuut. voor de bacheloropleiding Fiscaal Recht en Economie van. de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. studiejaar

Opleidingsstatuut voor de bacheloropleiding Fiscaal Recht en Economie van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen studiejaar 2015 – 2016

Versie 30 november 2015

1

INLEIDING .............................................................................................................................................................. 5 DEEL 1: STUDIEGIDS ............................................................................................................................................... 7 1. VISIE OP HET ONDERWIJS ............................................................................................................................................. 7 1.1 Wat wordt verwacht van de opleidingen aan de HAN .................................................................................... 7 1.2 Van sturing naar zelfsturing............................................................................................................................ 7 1.3 Beroepsgericht leren ....................................................................................................................................... 7 1.4 Onderwijsleergemeenschap ............................................................................................................................ 8 1.5 Ruimte voor de eigen leerweg ........................................................................................................................ 8 1.6 Consequenties onderwijsvisie voor het didactisch handelen .......................................................................... 9 1.7 Ontwerpeisen voor het onderwijs ................................................................................................................. 10 1.8 Opzet van de curricula .................................................................................................................................. 11 1.9 Flexibilisering ................................................................................................................................................ 12 1.10 Studieloopbaanbegeleiding ........................................................................................................................ 12 1.11 Toetsing ...................................................................................................................................................... 13 2. PRAKTISCHE INFORMATIE OPLEIDING FRE ..................................................................................................................... 14 2.1 Studieloopbaanbegeleiding .......................................................................................................................... 14 2.2 Tentaminering ............................................................................................................................................... 17 2.3 Stagecoördinatie, AOD commissie (praktijkcoördinatie) .............................................................................. 20 2.4 Minoren: spelregels, aanbod en keuze ......................................................................................................... 24 2.5 Plagiaat en Ephorus ...................................................................................................................................... 28 2.6 Lesdagen en vakanties .................................................................................................................................. 31 3. OPBOUW OPLEIDING ................................................................................................................................................ 32 3.1 Opbouw algemeen ........................................................................................................................................ 32 3.2 Domeinen, beroepstaken en competenties................................................................................................... 33 3.3 Het onderwijsaanbod .................................................................................................................................... 42 3.4 Opbouw propedeuse Fiscaal Recht Economie............................................................................................... 44 3.5 Opbouw hoofdfase Fiscaal Recht en Economie ............................................................................................ 44 3.6 Stagenorm, OAT-norm en AOD-norm ........................................................................................................... 44 3.7 Curriculumoverzicht propedeuse .................................................................................................................. 44 3.8 Curriculumoverzicht hoofdfase (post-propedeuse) ....................................................................................... 48 4. INTERNE ORGANISATIE .............................................................................................................................................. 54 4.1 Faculteiten, domeinen en instituten ............................................................................................................. 54 4.2 Management en organisatie op faculteits- en instituutsniveau ................................................................... 54 4.3 Lesdagen en lestijden .................................................................................................................................... 56 4.4 Studentenvoorzieningen op faculteits- en instituutsniveau .......................................................................... 57 Bijlage 1 Plattegrond .......................................................................................................................................... 60 Bijlage 2 Relevante namen en adressen ............................................................................................................. 62 DEEL 2: REGELINGEN BETREFFENDE HET ONDERWIJS EN DE TENTAMENS ........................................................... 63 1. ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2015-2016 ............................................................................................................ 63 Paragraaf 1 Algemene bepalingen ..................................................................................................................... 64 Paragraaf 2 Toelating tot de opleiding ............................................................................................................... 64 Paragraaf 3 Opbouw van de opleiding ............................................................................................................... 67 Paragraaf 4 Propedeutische fase van de opleiding............................................................................................. 69 Paragraaf 5 Studieadvies in de propedeutische fase van de opleiding ............................................................... 69 Paragraaf 6 Postpropedeutische fase van de opleiding...................................................................................... 71 Paragraaf 7 Tentamens, integrale toetsen en examens van de opleiding .......................................................... 71 Paragraaf 7a Schakelprogramma’s (alleen voor Educatie) ................................................................................ 77 Paragraaf 7b ....................................................................................................................................................... 77 Paragraaf 8 Examencommissie en examinatoren .............................................................................................. 77 Paragraaf 9 Studieloopbaanbegeleiding ............................................................................................................ 81 Paragraaf 10 Judicium Abeundi .......................................................................................................................... 81 Paragraaf 11 Slotbepalingen .............................................................................................................................. 82 Bijlagen ............................................................................................................................................................... 83 Bijlage 1 Gelijkstellingstabellen propedeutische fase ....................................................................................................... 84 Bijlage 2 Gelijkstellingstabellen postpropedeutische fase (hoofdfase) ............................................................................. 87

2

Bijlage 3 Gelijkstellingstabellen minoren .......................................................................................................................... 98

2. REGLEMENT EXAMENCOMMISSIE VOOR DE BACHELOROPLEIDINGEN EN HET ASSOCIATE DEGREE-PROGRAMMA VAN DE FACULTEIT ECONOMIE EN MANAGEMENT (FEM) 2015-2016 ........................................................................................................... 99 Preambule ........................................................................................................................................................... 99 PARAGRAAF 1: ALGEMENE BEPALINGEN............................................................................................................ 99 PARAGRAAF 2: STATUS, SAMENSTELLING, WERKWIJZE EN VERGADERINGEN .................................................. 99 PARAGRAAF 3: KWALITEITSBEWAKING EXAMENS EN TENTAMENS ................................................................. 100 PARAGRAAF 4: AANWIJZEN VAN EXAMINATOREN .......................................................................................... 101 PARAGRAAF 5: TENTAMENS, VRIJSTELLINGEN EN LEERWEGONAFHANKELIJKE TENTAMENS/TOETSEN ......... 101 PARAGRAAF 6: ONREGELMATIGHEID EN FRAUDE BIJ TENTAMENS ................................................................. 102 PARAGRAAF 7: GETUIGSCHRIFT EN DIPLOMASUPPLEMENT ............................................................................ 103 PARAGRAAF 8: SLOTBEPALINGEN ..................................................................................................................... 105 3. REGLEMENT OPLEIDINGSCOMMISSIE 2015-2016 ........................................................................................................ 106 Artikel 1 Status en begripsbepalingen .............................................................................................................. 106 Artikel 2 Gezamenlijke (vergadering) opleidingscommissie(s) .......................................................................... 106 Artikel 3 Taken en bevoegdheden ..................................................................................................................... 106 Artikel 4 Adviezen en beoordelingen................................................................................................................. 106 Artikel 5 Samenstelling ..................................................................................................................................... 106 Artikel 6 Benoemingsprocedure ........................................................................................................................ 107 Artikel 7 Zittingsduur ........................................................................................................................................ 107 Artikel 8 Beëindiging lidmaatschap .................................................................................................................. 107 Artikel 9 Tussentijdse vacatures........................................................................................................................ 107 Artikel 10 Voorzitter en secretaris .................................................................................................................... 108 Artikel 11 Vergaderingen .................................................................................................................................. 108 Artikel 12 Besluitvorming .................................................................................................................................. 108 Artikel 13 Verslaglegging .................................................................................................................................. 108 Artikel 14 Taken instituutsdirectie in relatie tot de opleidingscommissie ......................................................... 108 Artikel 15 Rapportage ....................................................................................................................................... 109 Artikel 16 Facilitering en voorzieningen ............................................................................................................ 109 Artikel 17 Bescherming ..................................................................................................................................... 109 Artikel 18 Geschillen ......................................................................................................................................... 110 Artikel 19 Onvoorziene omstandigheden .......................................................................................................... 110 Artikel 20 Inwerkingtreding .............................................................................................................................. 110 4. REGELING TENTAMENBUREAU FACULTEIT ECONOMIE EN MANAGEMENT (HAN) ............................................................... 111 PARAGRAAF 1: ALGEMENE BEPALINGEN.......................................................................................................... 111 PARAGRAAF 2: POSITIE EN TAKEN VAN HET TENTAMENBUREAU .................................................................... 111 PARAGRAAF 3: OVERLEG VAN LEIDINGGEVENDE VAN HET TENTAMENBUREAU MET RELEVANTE ACTOREN 112 PARAGRAAF 4: JAARLIJKSE RAPPORTAGE VAN HET TENTAMENBUREAU ........................................................ 112 PARAGRAAF 5: SLOTBEPALINGEN ..................................................................................................................... 113 BIJLAGEN: .......................................................................................................................................................... 113 5. REGELING EXTERNE TOEZICHTHOUDERS BIJ EXAMENS .................................................................................................... 126 1. Positie en benoeming externe toezichthouders......................................................................................... 126 2. Taak externe toezichthouder en daaraan gerelateerde taken instituutsdirectie ...................................... 126 3. Competentieprofiel externe toezichthouder.............................................................................................. 127 4. Vergoeding ................................................................................................................................................ 127 5. Vaststelling en inwerkingtreding ............................................................................................................... 127 BIJLAGE 1: ......................................................................................................................................................... 128 BIJLAGE 2: ......................................................................................................................................................... 129 DEEL 3: BESCHRIJVING VAN HET ONDERWIJS .................................................................................................... 131 HOOFDSTUK 1: CURRICULUMOVERZICHT ........................................................................................................................ 131 Samenstelling propedeutische fase .................................................................................................................. 131 A1. Voltijd propedeuse Fiscaal Recht en Economie......................................................................................................... 131 A2. Voltijd versnelde/verkorte propedeuse (VWO) Fiscaal Recht en Economie ............................................................. 131

Samenstelling post-propedeutische fase .......................................................................................................... 132 HOOFDSTUK 2: GEGEVENS ONDERWIJSEENHEDEN EN INTEGRALE TOETSEN PROPEDEUTISCHE FASE............................................. 135 Onderzoek en Adviseren 1 .............................................................................................................................................. 136

3

Intern en Extern Analyseren 1 ......................................................................................................................................... 146 Inrichten en Beheersen 1 ................................................................................................................................................ 154 Inrichten en Beheersen 2 ................................................................................................................................................ 162 Onderzoek en Adviseren 2 .............................................................................................................................................. 171 Intern en Extern Analyseren 2 ......................................................................................................................................... 180 Inrichten en Beheersen 3 ................................................................................................................................................ 187 Inrichten en Beheersen 4 ................................................................................................................................................ 196

HOOFDSTUK 3: GEGEVENS ONDERWIJSEENHEDEN EN INTEGRALE TOETSEN POST-PROPEDEUTISCHE FASE ..................................... 207 Personeel en Loon ........................................................................................................................................................... 208 Financiering en Kosten .................................................................................................................................................... 213 Administratieve Organisatie I .......................................................................................................................................... 220 Belastingrecht IB/OB ....................................................................................................................................................... 227 Belastingrecht en Aangiftepraktijk .................................................................................................................................. 234 Verslaggeving en Jaarrekening ........................................................................................................................................ 241 Juridische Vaardigheden ................................................................................................................................................. 247 Stage Belastingdienst ...................................................................................................................................................... 254 Estate Planning ................................................................................................................................................................ 261 Verdieping Inkomstenbelasting Particulier ..................................................................................................................... 266 Verdieping Winst uit Onderneming ................................................................................................................................. 271 Privaatrecht voor Fiscalisten ........................................................................................................................................... 277 Bestuurs- en Formeel Belastingrecht .............................................................................................................................. 282 Internationaal Belastingrecht en Vennootschapsbelasting ............................................................................................. 289 Horizontaal Toezicht........................................................................................................................................................ 295 Verdieping Omzet- en Loonbelasting .............................................................................................................................. 305 Afstudeeropdracht .......................................................................................................................................................... 312 Afstudeerstage ................................................................................................................................................................ 319

HOOFDSTUK 4: VERKORTE PROGRAMMA’S ..................................................................................................................... 326 HOOFDSTUK 5: GEGEVENS HAN-GECERTIFICEERDE MINOREN EN DAARTOE BEHORENDE ONDERWIJSEENHEDEN ........................... 327 HOOFDSTUK 6: OPSOMMING ONDERWIJSEENHEDEN VAN AD-GRAAD NAAR BACHELORGRAAD ................................................. 328 HOOFDSTUK 7: EINDKWALIFICATIES HBO-BACHELORGRAAD .............................................................................................. 329 HOOFDSTUK 8: NORMEN BINDEND NEGATIEF STUDIEADVIES .............................................................................................. 330 Bijlage 1 Begrippenlijst Opleidingsstatuut en Studentenstatuut ...................................................................... 331

4

Inleiding In dit opleidingsstatuut geven wij je informatie over de gang van zaken tijdens je studie aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Je treft ook informatie aan over bijvoorbeeld de jaarplanning, uitgangspunten voor ons onderwijs, studieopbouw, ondersteunende faciliteiten, de examenregeling en de procedures met betrekking tot jouw rechtsbescherming. Volgens de wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW, artikel 7.59) dient een HBO-instelling een studentenstatuut vast te stellen en aan alle studenten bekend te maken. Het studentenstatuut bestaat uit twee delen: het instellingsspecifieke deel (dus: de HAN) en het opleidingsspecifieke deel (dus: de opleiding), zie figuur 1. Het instellingsspecifieke deel - we noemen dit het studentenstatuut - bevat een beschrijving van jouw rechten en plichten, zoals die voortvloeien uit de wet, en een overzicht van de regelingen die jouw rechten beschermen:  een beschrijving van de procedures voor bezwaar en beroep binnen de instelling,  een beschrijving van de beroepsrechten die zijn ontleend aan de WHW en andere wettelijke regelingen, en;  een beschrijving van aanvullende procedures die door de HAN zijn getroffen ter bescherming van jouw rechten. Dit instellingspecifieke deel kun je terugvinden HAN Insite. Het opleidingsspecifieke deel – we noemen dit verder het opleidingsstatuut (OS) – bestaat uit drie delen: 1. Studiegids. In de studiegids vind je informatie over de opbouw van de opleiding en over de beroepstaken en competenties die in je opleiding centraal staan. Verder krijg je informatie over de organisatie van de opleiding, de invulling van studieloopbaanbegeleiding en de faciliteiten die er binnen de opleiding, het instituut of de HAN voor jou zijn. Ook krijg je de algemene informatie die voor alle HAN-studenten geldt, zoals de jaarplanning, de vakanties en de tentamen- en herkansingsperiodes. 2. Regelingen betreffende het onderwijs en de tentamens. Hier vind je met name de regels voor de uitvoering van het onderwijs en de tentamens en examens. 3. Beschrijving van het onderwijs. In deel 3 vind je onder andere informatie over het curriculum van jouw opleiding, de onderwijseenheden en tentaminering, de integrale toetsen en de minoren van jouw opleiding. De informatie in dit deel hoort bij de Onderwijs- en examenregeling (OER) die in deel 2 van het opleidingsstatuut is gepresenteerd.

5

Figuur 1 Studentenstatuut en Opleidingsstatuut

Algemene bepalingen Dit statuut is het opleidingsspecifieke deel van het studentenstatuut als bedoeld in artikel 7.59 lid 4 van de wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW), hierna te noemen opleidingsstatuut. Dit opleidingsstatuut is van toepassing op de opleiding Fiscaal Recht en Economie, hierna te noemen de opleiding, in het studiejaar 2015-2016. In dit opleidingsstatuut zijn jouw rechten en plichten enerzijds en van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen anderzijds zo goed mogelijk vastgelegd. Dit opleidingsstatuut omvat onder andere een beschrijving van de studieopbouw en de ondersteunende faciliteiten die je door de instelling worden aangeboden, de vastgestelde onderwijs- examenregeling en de procedures voor je rechtsbescherming in aanvulling op die van de instelling. Dit opleidingsstatuut is vastgesteld bij besluit van de faculteitsdirectie van 14 juli 2015. De faculteitsraad heeft op 14 juli 2015 ingestemd met de tekst van het opleidingsstatuut. Op 30 november 2015 is een erratum behorende bij het opleidingsstatuut vastgesteld bij besluit van de faculteitsdirectie. De faculteitsraad heeft op 30 november ingestemd met de tekst van dit erratum. Het erratumdocument is te raadplegen op insite HAN. Wijzigingen van dit opleidingsstatuut worden door de faculteitsdirectie bij afzonderlijk besluit vastgesteld. Wijzigingen gedurende het lopende studiejaar vinden uitsluitend plaats indien dit noodzakelijk is voor de bescherming van de belangen van studenten. Wijzigingen kunnen al eerder genomen beslissingen op basis van het opleidingsstatuut, of één van de daarin opgenomen reglementen, niet ten nadele van studenten beïnvloeden. De faculteitsdirectie draagt zorg voor een passende bekendmaking van dit opleidingsstatuut, de daarin opgenomen reglementen en van eventuele wijzigingen van deze documenten. Een belangstellende kan het opleidingsstatuut raadplegen op insite HAN en op de website van de HAN.

6

Deel 1: Studiegids 1. Visie op het onderwijs 1.1 Wat wordt verwacht van de opleidingen aan de HAN Iedere opleiding aan de HAN voorziet in een studieprogramma dat de student opleidt tot een startbekwame beroepsbeoefenaar die in staat is zijn eigen ontwikkeling vorm te geven. Het beroepenveld verwacht steeds nieuwe kwaliteiten van HBO-afgestudeerden. Een afgestudeerde HBO’er moet niet alleen beroepsbekwaam zijn, maar ook in staat zijn om zijn eigen ontwikkeling vorm te geven. Eenmaal aan het werk moet hij nieuwe kennis en oplossingen kunnen ‘produceren’ en effectief en efficiënt gebruikmaken van kennis en vaardigheden in nieuwe, onbekende en deels onvoorziene situaties. Om bovenstaande te realiseren heeft het onderwijs aan de HAN de volgende kenmerken: o Realistische, complexe beroepstaken zijn het uitgangspunt voor de inrichting van het onderwijs. Onderwijseenheden zijn afgeleid van deze beroepstaken. o De hogeschool biedt het onderwijs aan in de vorm van onderwijseenheden (contactonderwijs en/of digitaal). Daarnaast wordt - waar opportuun- de mogelijkheid geboden om gebruik te maken van andere leerbronnen: in werk of in andere onderwijsinstellingen. o De beheersing van de vereiste competenties wordt waar mogelijk getoetst door middel van opdrachten/tentamens op basis van reële of gesimuleerde beroepssituaties. o De hogeschool leidt de student op tot een zelfstandig opererende professional. Naast de docenten heeft de studieloopbaanbegeleider hierin een belangrijke rol. De HAN probeert het onderwijs zo goed mogelijk af te stemmen op verschillen tussen studenten (vooropleiding, leeftijd, werkervaring en persoonlijke situatie van de student) In elke opleiding wordt op 2 niveaus integraal beoordeeld of de student competent is voor de volgende fase: 1. voor de hoofdfase 2. voor de arbeidsmarkt of vervolgonderwijs Naast de eisen die de HAN zelf aan haar onderwijs stelt, houdt de HAN rekening met Nederlandse en internationale kwaliteitseisen. 1.2 Van sturing naar zelfsturing De ervaring leert dat studenten die rechtstreeks vanuit het voortgezet onderwijs instromen, in de beginfase van hun studie de voorkeur geven aan een goed (voor)gestructureerde leerweg. Die voorgestructureerde leerweg kent een bepaalde opbouw op basis van didactische en inhoudelijke overwegingen. Naarmate de opleiding vordert, dagen we de student steeds meer uit om verantwoordelijkheid te nemen voor z'n eigen leerproces en z'n eigen leerweg. Het wordt dan steeds belangrijker dat de student z'n eigen route kan kiezen en z’n eigen accenten kan leggen: in het beroep moet hij immers ook z'n eigen leemtes kunnen onderkennen, z'n eigen leerdoelen kunnen formuleren en z'n eigen leerroute kunnen uitstippelen. Dit betekent dus voor de opbouw van de curricula dat de student gaandeweg leert een eigen leerweg uit te stippelen, zicht te krijgen op z'n eigen manier van leren en z'n sterktes en zwaktes. Docenten en met name studieloopbaanbegeleiders en praktijkcoördinatoren ondersteunen de student hierbij. Zeker in de “gestuurde” beginfase is de motiverende en enthousiasmerende rol van de docent cruciaal, evenals een afgewogen balans in didactische werkvormen. Hoe het leerproces verloopt, is niet vast te leggen en zal in elke groep en bij elk individu net weer anders zijn: het is een samenspel tussen student en docent, een proces waarin zij elk hun eigen rol hebben. De uitdaging voor de docent is dat hij samen met de groep tot een zodanige afstemming komt dat het leerrendement en het leerplezier maximaal is. De rol van de docent is cruciaal: zeker in de beginfase moet hij de vonk laten overslaan, de motor op gang brengen. Zo is dus niet alleen het beroepsperspectief voor de student een motiverende factor, ook de docent probeert dat te zijn. 1.3 Beroepsgericht leren Omdat wij onze studenten beroepsgericht willen opleiden, is de inrichting van ons onderwijs competentiegericht. Competenties zijn bekwaamheden die ingezet worden in een beroepsspecifieke context en die een samenspel van kennis, inzicht, vaardigheden en een juiste attitude demonstreren.

7

Dat betekent primair dat we een onderwijsomgeving willen creëren, waarin getracht wordt de beroepspraktijk te simuleren of -een stap verder- de beroepspraktijk te integreren in de opleiding. Het belang van beroepsgericht leren is tweeledig: enerzijds is het vanzelfsprekend dat een beroepsopleiding studenten uitvoerig laat kennismaken met de beroepspraktijk, anderzijds leert de ervaring dat een duidelijk aanwezige praktische beroepscomponent in het onderwijs studenten motiveert tot leren. Hoe geven wij beroepsgericht leren vorm?  we proberen de verschillende vakgebieden binnen één onderwijseenheid te integreren om tot een optimaal beroepsproduct te kunnen komen;  we integreren theorie en praktijk;  we werken zo veel mogelijk met praktijkgerichte opdrachten; beroepsproducten als sturend element voor de inrichting van een onderwijseenheid; beroepsproducten vormen de concretisering van competenties;  waar mogelijk toetsen we competentiegericht, als uitvloeisel van competentiegericht opleiden; zo vergt geïntegreerd onderwijs ook geïntegreerde toetsing (m.b.v. bij voorbeeld casustoetsen);  we laten studenten zelfstandig werken maar laten hen ook in teams opereren, afhankelijk van de aard van de betreffende beroepstaak die soms alleen en soms in teamverband uitgevoerd moet worden;  de actuele praktijk wordt aansprekend vertegenwoordigd door in de les gebruik van professionals in de vorm van betrokken ‘opdrachtgevers’, adviseurs, gastsprekers en beoordelaars. 1.4 Onderwijsleergemeenschap Het instituut Financieel Management (iFM) wil zich ontwikkelen tot een onderwijsinstituut waar een nauwe betrokkenheid is tussen studenten en docenten en waar mogelijk het werkveld / de regio. De gedachte is dat studenten gemotiveerder en betekenisvoller leren als zij ervaren dat zij deel uitmaken van een onderwijsleergemeenschap en als individu gezien, gekend en uitgedaagd worden. Onderwijsintensiteit heeft voor iFM en kwantitatief en een kwalitatief aspect: er moeten –kwantitatief- voldoende ingeroosterde lesuren zijn voor studenten, maar het gaat ook en vooral–kwalitatief- om de aard en wijze van invulling van die contactmomenten. Vanuit het idee van de onderwijsleergemeenschap onderzoeken wij hoe wij een kleinschalige en vertrouwde onderwijsomgeving kunnen creëren waar studenten elkaar en hun docenten kennen, waar de lijnen kort zijn. We zoeken de mogelijkheden in ruimtelijke herinrichting (studenten en docenten van een opleiding die hun eigen plek in het gebouw hebben die qua uitstraling weer past bij een opleiding) en in de organisatie van het onderwijs (in teams van vaste docenten die een studentengroep een fase in de opleiding begeleiden en die structureel gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor (de ontwikkeling van studenten binnen) een opleidingsfase). De vorm van het onderwijs ligt niet per definitie vast, maar kan worden aangepast door het team, in nauw overleg met de studenten of op basis van verworven inzichten in studenten. Leidende gedachte is dat in een dergelijke kleinschalige setting studenten niet alleen leren van hun docenten, maar ook van elkaar, en dat docenten op hun beurt ook weer (willen) leren van de feedback van hun studenten. Op deze wijze is er sprake van teamleren. Daarnaast onderzoeken wij hoe wij nog veel sterker dan nu het beroepenveld een prominente rol kunnen geven in die onderwijsleergemeenschap, zodat er een proces van cocreatie ontstaat van drie betrokken partijen: studenten, docenten en werkveld. De onderwijsleergemeenschap veronderstelt in de basis een professionele cultuur, maar kan een dergelijke cultuur ook verder voeden en versterken. In onze missie hebben wij al aangegeven hoe belangrijk wij die professionele cultuur vinden. Alle partijen nemen hun verantwoordelijkheid, voelen zich betrokken bij elkaar en zijn in staat eigen gedragingen en standpunten ter discussie te stellen, en zijn dus werkelijk bereid te leren en zich verder te ontwikkelen. Docenten staan open voor feedback en vragen om feedback bij hun studenten. Ook studenten nemen hun verantwoordelijkheid en reflecteren op het eigen gedrag. Beide “partijen” proberen professioneel te handelen: het doel voor ogen te houden en daarbij bewust te zijn van de eigen rol en bewust te werken aan de eigen ontwikkeling en verbeterpunten. 1.5 Ruimte voor de eigen leerweg Juist omdat ieders leer- en ontwikkelingsproces anders verloopt (ten gevolge van verschillen in achtergrond, motivatie, leerstijl), kunnen competenties ook op verschillende manieren en langs verschillende wegen verworven worden. Dit betekent dat er sprake moet zijn van een flexibel onderwijsaanbod waarbij de student de mogelijkheid wordt geboden zijn eigen leerweg te kiezen. Zo kan de student kiezen voor een voltijd opleiding, een opleiding in deeltijd of –zoals bij Accountancy– voor een duale opleiding. Ook

8

bij de minor-keus kan de student z’n eigen accenten leggen. De landelijk afgesproken competenties bepalen weliswaar nog steeds wat de student uiteindelijk moet kennen en kunnen, maar de wijze waarop en het tempo waarin studenten die competenties verwerven, kan variëren. Studenten kunnen in de onderwijssetting van hun eigen opleiding hun competenties verwerven, maar evengoed bij andere opleidingen of faculteiten, of buiten de schoolse setting, in het werkveld (men denke hierbij aan duaal onderwijs of aan elders verworven competenties). 1.6 Consequenties onderwijsvisie voor het didactisch handelen Competentiegericht en beroepsgericht opleiden betekent dat niet alleen aan de inhoud, maar ook aan de vorm van het onderwijs eisen gesteld worden. Een competentiegericht curriculum voldoet in elk geval aan de volgende drie eigenschappen: 1. er is een sterke relatie met de beroepspraktijk; 2. de persoonlijke ontwikkeling en competentiegroei van de student staan centraal; 3. er is sprake van een krachtige leeromgeving. De sterke relatie met de beroepspraktijk komt met name tot uiting in de opbouw van het curriculum, aan de hand van beroepsproducten en beroepstaken die gebaseerd zijn op de beroepscompetenties. Het centraal stellen van de persoonlijke ontwikkeling en competentiegroei komt enerzijds naar voren in de mogelijkheden om tussen studenten te differentiëren en anderzijds in het feit dat het curriculum zodanig is opgebouwd dat de zelfsturing van studenten voortdurend toeneemt. Het eerste (differentiatie) betekent dat er sprake is van keuzemogelijkheden (denk hierbij aan de keuze voor een minor en aan de keuze voor de aard van de leerweg –voltijd/deeltijd/duaal/elearning) en anderzijds in de weg waarlangs de competenties ontwikkeld worden (bij voorbeeld meer of minder begeleiding en sturing). Het toenemen van de zelfsturing kan onder meer naar voren komen in de begeleiding (van intensiever naar extensiever), in de begeleidingsvorm (van meer demonstreren naar meer reflecteren), in de omvang van de opdrachten (van kleinere taken naar grotere projecten) en in de toetsing (van meer naar minder en van meer gestuurd naar meer open). Een krachtige leeromgeving wordt door Lodewijks met o.a. de volgende elementen getypeerd: o een krachtige leeromgeving is functioneel, wat wil zeggen dat de leeromgeving zoveel mogelijk overeen moet komen met de omgeving waarin het geleerde later toegepast moet worden; o een krachtige leeromgeving is zoveel mogelijk levensecht; o een krachtige leeromgeving nodigt uit tot activiteit; o een krachtige leeromgeving geeft voortdurend impulsen om zelf te leren; o een krachtige leeromgeving zorgt ervoor dat de lerende systematisch besef van eigen bekwaamheid ontwikkelt; o kent een samenhang en congruentie in activiteiten en mensen. Binnen de onderwijseenheid moet een onderscheid gemaakt worden tussen ‘leren’ en ‘werken’. Enerzijds werken studenten aan een levensecht beroepsproduct. Anderzijds moeten zij ook leren hoe ze dit beroepsproduct moeten maken. Dit leren gebeurt bijvoorbeeld in lessen en trainingen, waarbij oefeningen plaats kunnen vinden in een minder complexe context. Vergelijk dit met een voetbalelftal: in de wedstrijd (het ‘werken’) moeten de spelers diverse vaardigheden in samenhang inzetten. Op de training worden vaardigheden (bijvoorbeeld het nemen van een vrije trap) los van de context van de wedstrijd geoefend. Dit principe komt ook terug in het onderwijs: studenten werken bijvoorbeeld in een projectgroep aan levensechte beroepsproducten en moeten drie keer in hun studie een zgn. integrale toets maken (“het werken”); zij vergaren in lessen en trainingen kennis en vaardigheden die nodig zijn om het levensechte beroepsproduct op te kunnen leveren of de integrale toets te maken (“het leren”). Het ontwikkelen van een onderwijsleergemeenschap sluit goed aan bij het concept van de krachtige leeromgeving van Lodewijks, maar stelt nog wel wat specifiekere eisen aan die leeromgeving en aan het didactisch proces: 1. er is sprake van een kleinschalige onderwijssetting, waarin studenten en docenten elkaar kennen en over langere tijd (functioneel) samenwerken; 2. er is sprake van een vast team docenten dat voor bepaalde tijd gekoppeld is aan (een) vaste groep(en) studenten; 3. er is sprake van een zeer regelmatige inbreng van het werkveld in het onderwijs; 9

4. er is sprake van individueel leren, maar er worden ook hoge eisen gesteld aan de bereidheid en het vermogen om als team te leren en optimaal samen te werken. Het streven is erop gericht dat alle onderwijseenheden aan de eisen van het competentiegericht en beroepsgericht opleiden voldoen. Het concept van de onderwijsleergemeenschap vergt een wat langere adem. Afhankelijk van de uitkomsten van het lopende onderzoek naar het ontwikkelen van een onderwijsleergemeenschap en processen van cocreatie is het streven dat wij binnen nu en 5 jaar ons onderwijs gestalte geven volgens die principes. 1.7 Ontwerpeisen voor het onderwijs Op basis van hetgeen besproken is in dit hoofdstuk m.b.t. de externe eisen, de visie van de HAN en de FEM en de missie en onderwijsvisie van het iFM gelden de volgende ontwerpeisen voor de bacheloropleidingen binnen het instituut Financieel Management: 1. De opleidingen moeten passen in de BAMA-structuur. 2. De opleidingen moeten passen binnen het HAN-onderwijskader (“Eenheid in verscheidenheid”) en verbinding hebben met het HAN-instellingsplan 2012-2016 “Kennis in interactie” en met het Strategisch Beleidsplan van de FEM 2012-2016. 3. De opleidingen moeten zijn afgestemd op het landelijk beroeps- en opleidingsprofiel; studenten en docenten dienen te beschikken over een helder beroepsbeeld en zicht hebben op de daaruit afgeleide competenties. 4. Alle competenties moeten op een door de opleiding vast te leggen niveau in de opleidingen terugkomen en alle (landelijk vastgestelde) eindkwalificaties van een opleiding moeten zichtbaar in die opleiding op niveau 3 worden afgesloten. 5. De opleidingen als geheel en elk afzonderlijk curriculumonderdeel zijn gebaseerd op een helder beroepsbeeld en daarvan afgeleide competenties; bij elke onderwijseenheid moeten docenten de student duidelijk kunnen maken wat de relatie ervan is met de te verwerven competenties (onderdeel van of voorwaardelijk voor). 6. De opleidingen worden conform uitdrukkelijke wensen vanuit het beroepenveld en conform afspraken op faculteitsniveau gekenmerkt door versterkte aandacht voor taalvaardigheid: de zgn. communicatieve leerlijn. 7. In overeenstemming met de HAN-filosofie m.b.t. het grote belang van onderzoek binnen de curricula ontwikkelen alle opleidingen een zgn. onderzoeksleerlijn waarmee onderzoeksvaardigheden een meer structurele en prominente plaats krijgen in het curriculum. Per instituut zijn afspraken gemaakt over de verbinding met lectoraten binnen de FEM. 8. Alle opleidingen expliciteren de internationale dimensie in het curriculum. 9. In elke opleiding zijn elementen van ondernemerschap en ondernemendheid aanwijsbaar; m.n. bij projecten, stages en afstudeeropdrachten wordt van studenten expliciet een ondernemende, proactieve houding gevraagd. 10. De opleidingen moeten vormgegeven worden volgens de principes van competentiegericht leren. Competenties zijn vaak vrij algemeen geformuleerd en bieden daarom te weinig sturing als het gaat om de concrete inrichting van het onderwijs. Competenties kunnen echter vertaald worden in concrete beroepsproducten (een ondernemingsplan, een fiscaal advies, een jaarrekening, een financieel plan, een begroting, etc.); uitgangspunt voor het inrichten van het onderwijs zijn daarom ‘beroepsproducten’. 11. Het curriculum moet een zekere flexibiliteit hebben (binnen de beperkingen van inhoudelijke, financiële en organisatorische randvoorwaarden): als de student voor een deel z'n eigen route moet kunnen uitstippelen (als een gemotiveerde keuze, na overleg met de (S)SLB-er), moeten daar ook mogelijkheden voor zijn. 12. Opleidingen moeten vooral op zoek naar datgene wat studenten motiveert, tot leren aanzet. Daarbij kan men denken aan de stof zelf, de praktijkgerichtheid van het onderwijs, de opdrachten die studenten krijgen, de gekozen werkvormen, de onderwijssetting, de persoon van de docent, etc. De visie van het instituut is dat m.n. de beroeps- en praktijkgerichtheid van het curriculum, een kleinschalige organisatie van het onderwijs (onderwijsleergemeenschap) en het enthousiasme van de docent en de kwaliteit van zijn interactie met de groep wezenlijk zijn voor de motivatie van de student. 13. In alle opleidingen van het instituut is sprake van productbegeleiding (vakinhoudelijke begeleiding van studenten door middel van theorielessen, werkcolleges, trainingen, 10

practica, inhoudelijke spreekuren etc.) en van procesbegeleiding (coaching door projectbegeleiders, studieloopbaanbegeleiding etc.). 14. Aanbiedingsvormen (werkvormen) moeten afgestemd zijn op de te verwerven competenties en de te ontwikkelen beroepsproducten. 15. Studenten worden standaard betrokken bij de verbetering van de opleidingen, via evaluaties en via feedback die de docenten zelf vragen. 16. Omdat leren en leerprocessen altijd gepaard gaan met reflectie (op de betekenis van wat geleerd is, en op de kwaliteit van wat is toegepast is evaluatie van een cursus of curriculumonderdeel voor elke docent vanzelfsprekend, vanuit de professionele cultuur die het instituut voorstaat en veronderstelt . 1.8 Opzet van de curricula Competenties en beroepsproducten De onderwijsdoelstellingen van de opleidingen zijn beschreven in competenties. Deze competenties zijn overgenomen uit de landelijke beroeps- en opleidingsprofielen dan wel een vertaling van de landelijke competenties voor de opleidingen, al dan niet aangevuld met opleidingsspecifieke competenties, die de opleidingen zelf hebben opgesteld. Competenties zelf zijn niet altijd direct waarneembaar. Wel waarneembaar is de prestatie die een competent iemand levert. Anders gezegd: een competent persoon is in staat om beroepsproducten op te leveren, waarbij beroepsproducten gedefinieerd kunnen worden als goederen of diensten die een beroepsbeoefenaar levert aan een interne of externe afnemer, die voldoen aan vooraf vastgestelde kwaliteitseisen met betrekking tot het product en / of het proces en die direct of indirect toegevoegde waarde creëren. Het instituut kiest voor de lijn om competenties te vertalen in beroepsproducten. De beroepsproducten zijn daarmee de beschrijvingen van het concrete gedrag aan de hand waarvan de opleiding haar onderwijs inricht en nagaat of de student bepaalde competenties beheerst. In het onderwijs en de toetsing van alle opleidingen staat dan ook het ontwerpen en verantwoorden van beroepsproducten door studenten centraal. Beroepsproducten en beroepstaken Beroepstaken vormen de pijlers of leerlijnen van het curriculum. Het uitvoeren van beroepstaken leidt altijd tot het opleveren van beroepsproducten of beroepsdiensten. Wel is het zo dat bij één enkele beroepstaak vaak meerdere beroepsproducten te bedenken zijn. Enerzijds kunnen bij een beroepstaak meerdere beroepsproducten ‘op eindniveau’ beschreven worden. In een beroepstaak zouden bijvoorbeeld de beroepsproducten ‘ondernemingsplan voor een startend kleinbedrijf’’, ‘ondernemingsplan voor een groeiend middenbedrijf’ of ‘ondernemingsplan voor een groot bedrijf’ genoemd kunnen worden. Anderzijds kunnen bij een beroepstaak en een beroepsproduct meerdere tussenproducten en deelproducten genoemd worden, zoals een ‘plan van aanpak’, een ‘marketingplan’ en een financiële analyse’ bij het beroepsproduct ‘ondernemingsplan’. Dit betekent dat beroepsproducten worden geordend rondom (het beperkte aantal) beroepstaken. Binnen een beroepstaak is in het algemeen sprake van meerdere beroepsproducten, die toenemen in complexiteit: bij een beroepstaak zit bijvoorbeeld in het 2e leerjaar een relatief eenvoudig beroepsproduct, in het 4e leerjaar een complex beroepsproduct. Competenties worden op drie niveaus geoperationaliseerd (zie hieronder) . Dit betekent dat er ook op drie niveaus beroepsproducten ontwikkeld zijn. Het eerste niveau is het propedeuseniveau. Het derde niveau is het eindniveau van de opleiding . Het tweede niveau ligt tussen niveau 1 en 3 in. Beroepsproducten als basis van het curriculum Beroepsproducten, als vertalingen van competenties in concreet gedrag, vormen de bouwstenen van het gehele curriculum. Dit betekent dat de student gedurende de gehele opleiding bezig is met het ontwerpen en verantwoorden van beroepsproducten. Uiteraard is er ook nog steeds sprake van kennisverwerving en het verwerven van vaardigheden door theorielessen, hoorcolleges, werkcolleges, trainingen, zelfstudie etc. Dit gebeurt echter altijd met het oog op het opleveren van beroepsproducten. Beroepsproducten kunnen binnenschools ontworpen worden (bijv. projectonderwijs, simulatie, individuele opdracht), maar ook (gedeeltelijk) buitenschools vorm krijgen (bijv. werkperiodes in duaal onderwijs, stages, afstuderen, externe opdrachten). Beroepsproducten kunnen zowel door een individuele student als 11

door een groep studenten ontworpen worden: bij deze keuze is niet alleen een overweging hoe het product in de praktijk tot stand komt (wordt in de beroepspraktijk het product door een individu of door een groep opgeleverd?), maar kunnen ook didactische overwegingen (samenwerkend leren, projectmatig leren werken) een rol spelen. Indien er gekozen wordt voor het uitwerken van een beroepsproduct met een groep studenten, zal in de beoordeling altijd een mechanisme moeten worden opgenomen, waarmee het verkrijgen van studiepunten op basis van meeliften voorkomen wordt. Een onderwijseenheid kan nooit behaald worden op basis van groepswerk alleen. Drie niveaus in de curricula Hieronder is de driedeling in niveaus gegeven die de opleidingen van het iFM hanteren. Niveau 1 (propedeuseniveau): in opdracht een relatief eenvoudig beroepsproduct kunnen opleveren. Toelichting: in opdracht betekent dat de student nog een behoorlijke mate van sturing krijgt. Analoog aan de beroepspraktijk zou je kunnen stellen dat ‘in opdracht’ betekent dat een manager aan een medewerker vertelt wat deze moet doen, welke informatie hij hierbij kan gebruiken, welke stappen hij kan zetten, welke deelproducten hij moet opleveren etc. De term ‘in opdracht’ heeft dan ook gevolgen voor de sturing die aan studenten wordt gegeven (bijv. door een set specifieke vragen of taken, door een uitgewerkt stappenplan of door een docent die in een projectgroep daadwerkelijk de rol van projectleider vervult). ’Relatief eenvoudig’ betekent dat het beroepsproduct duidelijk ‘onder’ het niveau ligt dat van een hbo-er verwacht mag worden. Relatief eenvoudige beroepsproducten zijn bijvoorbeeld beroepsproducten die in de beroepspraktijk door Mbo’ers worden opgeleverd. Niveau 2 (gevorderden): in belangrijke mate zelfstandig een minder complex beroepsproduct kunnen opleveren. Toelichting: op niveau 2 kan ervoor gekozen worden om ten opzichte van niveau 1 de complexiteit toe te laten nemen en de sturing af te laten nemen. Als schakel naar niveau 3 ligt een combinatie voor de hand. Dit betekent dat er enerzijds sprake is van minder sturing dan op niveau 1 maar nog wel meer dan op niveau 3, en anderzijds dat de op te leveren beroepsproducten nog niet volledig op hbo-niveau hoeven te zijn. Met betrekking tot dit laatste kan er weer voor gekozen worden om enerzijds voor een wat minder complex product te kiezen en anderzijds om wel een complex product op volledig hbo-niveau te nemen, maar de eisen aan de uitwerking nog niet volledig op hbo-niveau te stellen. Niveau 3 (startbekwaam): zelfstandig een complex beroepsproduct kunnen opleveren. Toelichting: ‘zelfstandig’ impliceert dat de student nauwelijks nog sturing krijgt. Hij is in feite zelf verantwoordelijk voor zowel de vormgeving van het proces als het product. Het beroepsproduct is complex, dat wil zeggen dat het op hbo-niveau is, en dat rekening gehouden moet worden met alle relevante aspecten. Dit niveau is in feite identiek aan het niveau dat thans aan afstudeeropdrachten wordt gesteld. 1.9 Flexibilisering Flexibilisering is een belangrijk uitgangspunt. Je hebt in ieder geval 30 studiepunten vrije keuzeruimte in je opleiding om je opleiding te verbreden of te verdiepen. Wij noemen die keuzeruimte een minor. Hierdoor heb je de mogelijkheid je te richten op specifieke vragen van de arbeidsmarkt en je geeft vorm aan eigen profilering. In hoofdstuk 3 van deel 1 en hoofdstuk 1 en 3 van deel 3 van dit opleidingsstatuut vind je hierover meer informatie. 1.10 Studieloopbaanbegeleiding Binnen het instituut FM krijgt iedere student vanaf de eerste dag dat hij studeert, een studieloopbaanbegeleider toegewezen. In de propedeuse krijgen alle studenten van een klas dezelfde SLB’er. Gaat een student naar de hoofdfase, dan houdt hij –individueel– vanaf het C-cluster tot en met het afstuderen dezelfde SSLB’er (Senior-studieloopbaanbegeleider). Hier is dus geen sprake meer van een SLB’er per klas. De studieloopbaanbegeleiding is gebaseerd op twee pijlers:  het volgen en bewaken van de studievoortgang;  het helpen ontwikkelen van persoonlijke (gedrags)competenties van studenten (vakinhoudelijke en HBO-competenties).

12

Daarnaast moet de student geholpen worden bij de ontwikkeling van een helder beroepsbeeld. Dit is niet een expliciete taak van de studieloopbaanbegeleider, maar het is de verantwoordelijkheid van de opleiding om een zodanig curriculum te ontwerpen, dat de student de kans krijgt zijn of haar beeld van het beroepenveld gaandeweg aan te scherpen. Studieloopbaanbegeleiding is geen uniform pakket voor alle studenten: de omvang en aard van de begeleiding wordt afgestemd op de competentieontwikkeling van de student en zijn behoeftes. Wel heeft elke student die instroomt in het 2e jaar (ook de student met goede studieresultaten) een gesprek met zijn studieloopbaanbegeleider. In dit gesprek wordt geïnventariseerd of er sprake is van persoonlijke omstandigheden/belemmerende factoren die de slb’er moet weten met het oog op de studievoortgang. Het instituut geeft bij studieloopbaanbegeleiding prioriteit aan het volgen en bewaken van de studievoortgang. Met de opleidingen wordt afgestemd hoe het ontwikkelen van persoonlijke competenties en het ontwikkelen van het beroepsbeeld in het curriculum aan bod komen. Als er bij studievertraging sprake blijkt te zijn van (ernstige) persoonlijke problemen, kan de slb’er naar vermogen ingaan op de hulpvraag van de student ofwel de student doorverwijzen naar het decanaat of naar professionele hulpverleners. Bij specifieke problemen in de sfeer van wetgeving en bij vragen naar voorzieningen voor gehandicapte studenten kan de student ook een beroep doen op de campusdecaan. 1.11 Toetsing Toetsen en opleiden en leren hangen sterk samen, toetsing is dé bepalende factor voor de focus en activiteiten van student en docent tijdens het leren en in het onderwijs Bij beroepsgericht toetsen laten studenten zien in welke mate zij bepaalde competenties verworven hebben, behorend bij één of meerdere beroepstaken. Alle studenten, ongeacht of zij voltijd, deeltijd of duaal studeren, worden getoetst op dezelfde, voor en door hun opleidingen geformuleerde competenties Binnen een onderwijseenheid vindt de toetsing plaats op basis van opgeleverde beroepsproducten. Van het beroepsproduct wordt het eindresultaat beoordeeld en indien relevant de deel- of tussenproducten en/of het leer- en werkproces (als dit onderdeel is van de eindtermen/competenties). Daarnaast worden binnen een onderwijseenheid de onderliggende kennis, vaardigheden en attitudes, indien nodig, afzonderlijk getoetst. Vaak zijn dit tevens individuele toetsen. Hiermee wordt onder andere het deel van de body of knowledge and skills (BOKS) getoetst, dat in de beroepsproducten niet altijd volledig aan bod komt (voor de HBO opleiding Accountancy gelden de CEA-eindtermen). Verschillende soorten toetsen kunnen onderdeel zijn van een onderwijseenheid. De keuze hangt vanzelfsprekend af van wat getoetst moet worden op welk niveau. Daarnaast kunnen ook de kenmerken van de studenten (ervaring, leerstijl, etc.), de gewenste variatie aan toetsvormen en de aansluiting bij de groeilijn in zelfstandigheid en verantwoordelijkheid meewegen in de keuze. Belangrijk uitgangspunt is dat de toetsing binnen een onderwijseenheid voldoende onderscheidend vermogen bezit om de validiteit en betrouwbaarheid van de toetsing te waarborgen. Naast de toetsing binnen een onderwijseenheid, wordt tijdens de opleiding op ten minste drie momenten integraal (d.w.z. over de grenzen van een beroepstaak heen) beoordeeld of de student de beroepstaken beheerst. Aan het eind van de propedeuse, bij afronding van de stage en bij afronding van de afstudeeropdracht wordt de student integraal beoordeeld. Deze integrale toetsing sluit aan bij de verschillende niveaus van competentiebeheersing. Onder integrale toetsing wordt verstaan dat studenten worden getoetst op het in samenhang toepassen van kennis, inzicht en vaardigheden bij het uitvoeren van de beroepstaken en dat zij worden getoetst op inzicht in de verbanden tussen de beroepstaken onderling. Het geheel van de toetsing dekt de eindkwalificaties waarvoor opgeleid wordt, inclusief de body of knowledge and skills van de opleiding (Voor de HBO opleiding Accountancy gelden de CEA-eindtermen). Voor elke toetsvorm geldt dat van tevoren de (gedrags-)indicatoren zijn vastgesteld waarop getoetst kan worden

13

of studenten de competenties of afzonderlijke kennis, vaardigheden of attitudes bezitten. Vanzelfsprekend zijn het onderwijsprogramma en de toetsing op elkaar afgestemd. Alle toetsen (met of zonder weging) bepalen het eindcijfer van het beroepsproduct en dus van de onderwijseenheid. Indien het eindcijfer en alle deeltoetsen voldoende zijn (≥ 5,5) worden er aan de student studiepunten toegekend. Competenties die op een hoger niveau zijn behaald en op lager niveau niet, compenseren niet onderling. Compensatie is niet mogelijk, omdat de context waarbinnen de competentie wordt getoetst kan verschillen. De context brengt belangrijke eisen met zich mee voor de benodigde kennis, vaardigheden en/of attitude die kunnen verschillen. De afgelopen jaren is er veel aandacht geweest voor veel aspecten rond toetsing: de functies van toetsen, het toetsontwerp, toetsmatrijzen, toetstechnische eisen, de beoordeling van toetsen, etc. Aangezien dit alles te veel is voor een enkele paragraaf in dit hoofdstuk, verwijzen we voor een uitvoerige beschrijving van het beleid rondom toetsing naar het Toetsbeleidsplan van het instituut,”Toetsbeleidsplan FM&R 2013-2016”.

2. Praktische informatie opleiding FRE 2.1 Studieloopbaanbegeleiding Binnen het instituut FM krijgt iedere student vanaf de eerste dag dat hij studeert, een studieloopbaanbegeleider toegewezen. In de propedeuse krijgen alle studenten van een klas dezelfde SLB’er. Gaat een student naar de hoofdfase, dan houdt hij –individueel– vanaf het C-cluster tot en met het afstuderen dezelfde SSLB’er (Senior-studieloopbaanbegeleider). Hier is dus geen sprake meer van een SLB’er per klas. De studieloopbaanbegeleiding is gebaseerd op twee pijlers:  het volgen en bewaken van de studievoortgang;  het helpen ontwikkelen van persoonlijke (gedrags)competenties van studenten (vakinhoudelijke en HBO-competenties). Daarnaast moet de student geholpen worden bij de ontwikkeling van een helder beroepsbeeld. Dit is niet een expliciete taak van de studieloopbaanbegeleider, maar het is de verantwoordelijkheid van de opleiding om een zodanig curriculum te ontwerpen, dat de student de kans krijgt zijn of haar beeld van het beroepenveld gaandeweg aan te scherpen. Studieloopbaanbegeleiding is geen uniform pakket voor alle studenten: de omvang en aard van de begeleiding wordt afgestemd op de competentieontwikkeling van de student en zijn behoeftes. Wel heeft elke student die instroomt in het 2e jaar (ook de student met goede studieresultaten) een gesprek met zijn studieloopbaanbegeleider. In dit gesprek wordt geïnventariseerd of er sprake is van persoonlijke omstandigheden/belemmerende factoren die de slb’er moet weten met het oog op de studievoortgang. Het instituut geeft bij studieloopbaanbegeleiding prioriteit aan het volgen en bewaken van de studievoortgang. Met de opleidingen wordt afgestemd hoe het ontwikkelen van persoonlijke competenties en het ontwikkelen van het beroepsbeeld in het curriculum aan bod komen. Als er bij studievertraging sprake blijkt te zijn van (ernstige) persoonlijke problemen, kan de slb’er naar vermogen ingaan op de hulpvraag van de student ofwel de student doorverwijzen naar het decanaat of naar professionele hulpverleners. Bij specifieke problemen in de sfeer van wetgeving en bij vragen naar voorzieningen voor gehandicapte studenten kan de student ook een beroep doen op de campusdecaan. 2.1.1 Uitgangspunten studieloopbaanbegeleiding propedeuse iFM (AC, AC-Ad, BE, FSM, FRE) Het slb-programma van de propedeuse is erop gericht dat de student zich snel thuis voelt binnen de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en met name binnen het Instituut Financieel Management. Omdat de overgang van het voortgezet onderwijs naar het hoger onderwijs erg groot is en voor de deeltijdstudent het weer studeren nieuw is, vinden wij het belangrijk dat de student een eerste aanspreekpunt heeft in de opleiding. Daarom is er in de propedeuse van IFM veel aandacht voor studieloopbaanbegeleiding. Studieloopbaanbegeleiding in de propedeuse heeft als doelen:  het wegwijs maken binnen het instituut (praktische zaken);  het informeren over het onderwijs en de studiegids; 14

     

het stimuleren en bewaken van de competentieverwerving; het begeleiden van studie- en loopbaankeuzes; zo nodig het begeleiden van studieplanning, -aanpak en –voortgang; het begeleiden bij emotionele aspecten van de studie en persoonlijke problemen; het signaleren van en -waar nodig- doorverwijzen bij problemen; het voorzien in een eerste aanspreekpunt in de opleiding.

De studieloopbaanbegeleiding in de propedeuse is opgedeeld in een 1 e lijn, de slb’er van de groep, en een 2e lijn, de senior slb’er. Als er sprake is van verdergaande problematiek of vragen van specifieke aard, dan kan de slb’er verwijzen naar de senior slb’er. Bij aanvang van de propedeuse wordt bekend gemaakt welke slb’er is toegewezen aan welke groep. Studieloopbaanbegeleider van de propedeuse (slb’er) Elke klas wordt begeleid door een slb’er. Hij/zij begeleidt je bij het opstarten van je studie. De slb’er is tevens je eerste aanspreekpunt voor vragen en zal je helpen bij het oplossen van problemen. Daarnaast voert hij gesprekken met je over je studieloopbaan. De slb’er informeert, begeleidt en adviseert je bij de studie en bij de studievoortgang. Hij biedt daarnaast begeleiding bij reflectie op en aansturing van de eigen competentieontwikkeling. Gedurende de opleiding is hij je behulpzaam bij het maken van keuzes. Bij persoonlijke problemen die leiden tot studievertraging is het van groot belang dat je dit tijdig aangeeft, dat wil zeggen op het moment dat ze zich voordoen. Indien nodig, afhankelijk van het probleem, verwijst jouw slb’er je door naar de Senior studieloopbaanbegeleider, de campusdecaan of de coördinator propedeuse. Senior studieloopbaanbegeleider van de propedeuse (Sslb’er) Als je studievoortgang door ziekte, persoonlijke problemen of bijzondere omstandigheden in het gedrang dreigt te komen, zal je slb’er je doorverwijzen naar de Senior studieloopbaanbegeleider (Sslb’er) van de propedeuse. Je kunt overigens ook zelf contact met haar opnemen. De Sslb’er zal samen met jou bekijken wat er nodig is en binnen de school mogelijk is om jou optimaal te kunnen laten studeren. Daarnaast kun je bij de Sslb’er terecht wanneer je vragen hebt over:  Extra faciliteiten bij tentamens;  Bindend Negatief Studieadvies (BNSA);  Stoppen met de studie;  Overstappen naar andere opleidingen;  Studiefinanciering;  Regelingen uit het studentenstatuut;  De combinatie van topsport en studie;  Studeren met een handicap. Bij specifiekere vragen, bijvoorbeeld over financiële ondersteuning, speciale voorzieningen voor gehandicapten of een verwijzing naar de studentenpsycholoog, kan de Sslb’er je doorsturen naar de campusdecaan. De Sslb’ers voor de propedeuse zijn: Arnhem, Ruitenberglaan 31, kamer C2.32  Helena Leusink: 026-3691831 of 06-55434218 of [email protected]  Jolanda Arends: 026-3691113 of 06-55434182 of [email protected] Nijmegen, Laan van Scheut 10, kamer F2.46  Brigitte van Well: 0655218958 of [email protected] 2.1.2 Uitgangspunten studieloopbaanbegeleiding hoofdfase FRE Anders dan bij andere instituten binnen de FEM is er binnen het Instituut Financieel Management geen onderscheid tussen slb’er en senior-slb’er in de hoofdfase. Voor alle kwesties rondom studievoortgang en studieloopbaan kun je bij dezelfde persoon terecht.

15

In de hoofdfase krijgt iedere student een slb’er toegewezen. De student wordt vanaf het C-cluster tot en met het afstuderen begeleid door dezelfde slb’er. De slb’er voert met iedere student een kennismakingsgesprek. Verder is de begeleiding vraaggestuurd. Dat wil zeggen dat wanneer de begeleider geen aanleiding heeft om de student op te roepen (de student haalt de tentamens, weet zelf hoe hij zijn studieloopbaan wil aanpakken, heeft geen persoonlijke omstandigheden die tot vertraging leiden, heeft geen problemen met plannen en met de realisatie van zijn planning) dan kan de student het curriculum zelfstandig doorlopen. Uiteraard kan de student te allen tijde zelf een gesprek aanvragen met zijn slb’er, al naargelang zijn eigen behoefte. De student werkt in het curriculum aan zijn persoonlijke competenties. Bovendien krijgt hij zicht op het beroepenveld door deel te nemen aan de diverse beroepsoriënterende opdrachten die in het curriculum zijn opgenomen. Wanneer de competentieontwikkeling stagneert of als de student vragen heeft over zijn studieloopbaan, kan hij vanzelfsprekend terecht bij de slb’er. De slb’er begeleidt actief als hij constateert dat er studievertraging is opgetreden of dreigt op te treden. Hij nodigt de student in dat geval uit voor een studievoortgangsgesprek. Verder roept de slb’er de student op als er signalen zijn van deficiënties op het gebied van de competentieontwikkeling. De slb’er is voor de student coach en eerste contactpersoon. De studieloopbaanbegeleiders voor alle 2e, 3e en 4e jaars FRE-studenten zijn: mevrouw M. (Marjorie) Telgt mevrouw R. (Rianne) Hokken Contactgegevens: [email protected], tel.nr. 06-55240673, kamer F2.46 (Laan van Scheut 10, Nijmegen) [email protected], tel.nr. 06-30051383, kamer C2.28 (Ruitenberglaan 31, Arnhem)

16

2.2 Tentaminering Informatie tentamens en inzage Controleer Insite voor de inschrijvingstermijnen, de data waarop de inzage plaatsvindt en overige informatie! Tentamenrooster Voorafgaand aan de inschrijving voor toetsen wordt het tentamenrooster per afdeling bekendgemaakt via Insite ► FEM ► Roosters ► Tentamenrooster per afdeling. Toetscodes Op het tentamenrooster staan de toetscodes van de tentamens van de betreffende periode. De toetscodes bestaan uit de owe-code, een nummer van het tentamen, de variant aanduiding, een studiejaar/semesteraanduiding gevolgd door een punt met daarachter het cijfer voor de toetsvorm. De cijfers achter de punt staan voor de volgende toetsvormen: Sommige deeltijd of duale tentamencodes kennen een “_D” achter de toetsvorm, in plaats van een “D” op positie 6 (zie onderstaande schema).

1

OWE-CODE 2

afgeleide van owenaam; 2 letters

3 niveau owe; 1 cijfer

A = Associate degree D = Deeltijd U = Duaal V = Voltijd I = Internationaal E = Engelstalig/E-learning

4

5

nummer tentamen; 2 cijfers

6 A/D/U/ V/I/E

71 = 2007/2008 1e sem. 72 = 2007/2008 2e sem. 81 = 2008/2009 1e sem. 82 = 2008/2009 2e sem. 91 = 2009/2010 1e sem. 92 = 2009/2010 2e sem. 01 = 2010/2011 1e sem. 02 = 2010/2011 2e sem. 11 = 2011/2012 1e sem. 12 = 2011/2012 2e sem. 21 = 2012/2013 1e sem. 22 = 2012/2013 2e sem. 31 = 2013/2014 1e sem. 32 = 2013/2014 2e sem. 41 = 2014/2015 1e sem. 42 = 2014/2015 2e sem. 51 = 2015/2016 1e sem. 52 = 2015/2016 2e sem.

7

8

studiejaar/semester waarin tentamen in het curriculum is opgenomen; 2 cijfers

9

10

.

toetsvorm; 1 cijfer

1 = schriftelijk tentamen 2 = (PC) practicum 3 = luistertoets 4 = mondeling 5 = inleveropdracht/casus 6 = presentatie 7 = project 8 = portfolio (schriftelijk e/o mondeling) 9 = continuous assessm e/o participatie 10 = overig

Inschrijving tentamens Deelname aan (deel)tentamens, respectievelijk integrale (deel)toetsen geschiedt op basis van individuele inschrijving, tenzij anders bepaald in het opleidingsstatuut. Het verzoek tot inschrijving dient tijdig volgens de procedure, zoals opgenomen is in het Opleidingsstatuut, te worden gedaan. Studenten die willen deelnemen aan een (deel)tentamen dienen zich binnen de reguliere inschrijvingstermijn zelf in te schrijven. Een student mag zich per collegejaar (maximaal) twee keer inschrijven voor een tentamen. Als het de student niet lukt zich in te schrijven voor tentamens moet hij dit tijdens de inschrijfperiode melden met behulp van het Meldingsformulier Tentamen in- en uitschrijving. Dit formulier is te vinden via FEM ► Insite ► Roosters.

17

Uitschrijving tentamens Tijdens de inschrijfperiode kan de student de tentameninschrijving nog intrekken via Alluris. Na sluiting van de inschrijfperiode is uitschrijving in principe niet meer mogelijk. Alleen bij bijzondere omstandigheden kunnen studenten een verzoek tot uitschrijving indienen via het Meldingsformulier Tentamen in- en uitschrijving. Het Onderwijsbureau stemt dit verzoek zo nodig af met de Senior Studieloopbaanbegeleider. Voor tentamens in periode 5 (T5) is uitschrijving niet nodig! Individueel tentamenrooster In de week voorafgaand aan de tentamenweek zal op vrijdag het definitieve individueel tentamenrooster gepubliceerd worden. Hierop kan de student zien welk tentamen in welk lokaal gemaakt moet worden. Zie Insite voor exacte data van concept en definitief tentamenrooster. Twee tentamens op hetzelfde tijdstip Indien twee tentamens op hetzelfde tijdstip zijn gepland dan zorgt de tentamenorganisatie ervoor dat de student beide tentamens aaneengesloten kan maken in hetzelfde lokaal, zonder pauze. Op het individuele tentamenrooster is dit niet zichtbaar; daar blijft het oorspronkelijke tijdstip van betreffende tentamens vermeld staan. Het Tentamenbureau beslist welk tentamen er als eerste wordt gemaakt. Dit is alleen van toepassing als het tentamens betreft van de opleiding waar de student voor ingeschreven staat en niet wanneer de student aansluit bij een tentamen van een andere opleiding. Aangepaste tentamens Studenten die op een aangepaste wijze tentamens willen afleggen, kunnen hiertoe bij de senior studieloopbaanbegeleider die het verzoek beoordeelt en afhandelt. Voorbeelden van aangepaste tentamens zijn: - verlenging tentamenduur - vergroot tentamen - gebruik laptop tijdens een tentamen. Verzoeken dienen een maand voordat de inschrijfperiode van de tentamenperiode begint te worden ingediend. Schrijfmateriaal bij tentamens Bij de uitwerking van een tentamen mag alleen gebruik worden gemaakt van een blauw- of zwartschrijvende pen. Cijfers en studiepunten Voor alle toetsen en beroepsproducten die je maakt, ontvang je een beoordeling. Dit kan een cijfer of een vinkje zijn, dit wordt in Alluris ingevoerd door docenten. Als je alle onderdelen van een onderwijseenheid gehaald hebt, worden de studiepunten voor die onderwijseenheid toegekend. Via Insite ► Service Bedrijf ► Studentzaken vind je informatie en handleidingen over Alluris. Je bent zelf verantwoordelijk voor het controleren van alle ingevoerde resultaten. Jij zult dus zelf regelmatig in Alluris moeten controleren of jouw cijferlijst juist en volledig is. Als je denkt dat resultaten ontbreken of niet juist zijn ingevoerd, dan moet je hierover zelf contact opnemen met je vakdocent. Het snelste gaat dit door je vakdocent een e-mail te sturen. Wacht hier niet te lang mee! Inzage 1. Controleer Insite voor de data waarop de inzage plaatsvindt. 2. De uitslag van volledig of deels schriftelijk of middels enige andere vorm van indirecte communicatie afgenomen tentamens wordt uiterlijk binnen 15 werkdagen nadat het tentamen is afgelegd door de examinatoren bekendgemaakt aan de student, doch ten minste 1 werkdag voordat de inzage plaatsvindt. 3. De uitslag van mondelinge of anderszins direct communicatief afgenomen tentamens wordt uiterlijk binnen 5 werkdagen nadat het tentamen is afgelegd door de examinatoren bekendgemaakt aan de student. 4. Wanneer een uitslag (cijfer) niet bekend wordt gemaakt of na bekendmaking onjuist lijkt te zijn, dient de student binnen 15 werkdagen doch ten minste 1 werkdag voordat de inzage plaatsvindt contact op te nemen met de examinator. 18

5. Binnen 20 werkdagen, nadat de uitslag van de tentamens bekend is gemaakt, worden de studenten in de gelegenheid gesteld het gemaakte schriftelijke werk in te zien volgens de daarbij gestelde regels. Daarbij worden de opgaven, de standaarduitwerking en de normering ter beschikking gesteld. 6. Direct na afloop van de inzage kunnen studenten bij de examinator via het protestformulier een inhoudelijk gemotiveerd verzoek indienen om delen van of de gehele uitwerking opnieuw te corrigeren (protest). Op het protestformulier kunnen studenten kort en duidelijk inhoudelijke opmerkingen over het gecorrigeerde werk en/of over de toepassing van de beoordelingsnormen vermelden. De examinator dient binnen 5 werkdagen na het verzoek om hercorrectie (protest) de uitslag van de hercorrectie schriftelijk inhoudelijk gemotiveerd mee te delen. 7. Voor (onderdelen van) tentamens waarvoor geen inzage is, kunnen studenten binnen 5 werkdagen na bekendmaking van het resultaat een inhoudelijk gemotiveerd protest indienen bij de examinator. De examinator dient binnen 5 werkdagen na het protest de uitslag hierop inhoudelijk gemotiveerd mee te delen. 8. In bijzondere gevallen kan de instituutsdirecteur van de in bovenstaande leden genoemde termijnen afwijken. De instituutsdirecteur bepaalt in dat geval de gewijzigde termijnen. 9. Alle gevraagde gegevens op het protestformulier dienen nauwkeurig te worden ingevuld. 10. Alleen vragen op het protestformulier die inhoudelijk worden gemotiveerd, worden beantwoord. 11. Inzage is alleen mogelijk tijdens de vastgestelde dagen die voor het gehele collegejaar vaststaan in de jaaragenda. 12. Bij onduidelijkheden voor en/of tijdens de inzage kan men zich wenden tot de surveillant of diens plaatsvervanger en zo nodig tot het Vraagpunt. Afstuderen Om de opleiding af te kunnen ronden dien je elke onderwijseenheid met een positief resultaat te hebben afgerond. De volgende punten zijn van belang bij het afronden van je opleiding: 1. Controleer in de laatste fase van je studie (nogmaals) of alle cijfers correct zijn ingevoerd. Mochten er cijfers ontbreken, neem dan contact op met de betreffende docent. 2. Zodra je denkt je studie afgerond te hebben, meld je dit bij het Onderwijsbureau ([email protected], [email protected] of [email protected]). De medewerkers van het Onderwijsbureau dragen zorg voor het getuigschrift. 3. De examencommissies bepalen de datum waarop de student is geslaagd. Dit is tevens de datum die op het getuigschrift en het diploma supplement wordt vermeld. De vastgestelde examendata bepalen de datum op het getuigschrift en diploma supplement. 4. De student wordt geadviseerd zich in de maand dat het laatste resultaat is ingevoerd uit te schrijven in Studielink met als reden ‘Examen’. Zie Insite ► SZ ► Rondom mijn studie ► Mijn inschrijving. 5. Normaliter ontvangen de studenten een uitnodiging voor de uitreiking van de getuigschriften. Mocht de student het getuigschrift buiten de uitreiking om willen ophalen, dan kan dit in overleg met de medewerker van het Onderwijsbureau. Let op: Studenten die in tentamenperiode 5 hun laatste cijfer(s) halen, kunnen om organisatorische redenen niet meedoen met de reguliere uitreiking in juli. Cum Laude Een student slaagt ‘cum laude’ voor het afsluitend examen als voor het eindcijfer van elke verplichte onderwijseenheid in de hoofdfase minimaal het cijfer 8 is behaald. Bij de bepaling of een student cum laude slaagt, worden eventueel extra gevolgde onderwijseenheden niet meegenomen. De kwalificatie ‘cum laude’ kan niet worden behaald, als er meer dan 75 studiepunten vrijstellingen zijn verleend in de hoofdfase van de opleiding. Zie hiervoor ook de Onderwijs- en examenregeling (OER), artikel 7.11 in hoofdstuk 1 van deel 2 van dit opleidingsstatuut. Met genoegen Een student slaagt ‘met genoegen’ voor het afsluitend examen als voor het eindcijfer van elke verplichte onderwijseenheid in de hoofdfase minimaal het cijfer 7 is behaald. Bij de bepaling of een student ‘met genoegen’ slaagt, worden eventueel extra gevolgde onderwijseenheden niet meegenomen. De kwalificatie ‘met genoegen’ kan niet worden behaald, als er meer dan 75 studiepunten vrijstellingen zijn verleend in de hoofdfase van de opleiding.

19

Het Vraagpunt Bij het Vraagpunt kan de student terecht met vragen over de volgende onderwerpen :  Vragen over het betalen van collegegeld  Machtigingsformulier ´betaling collegegeld´ / wijzigingsformulier  Vragen over de collegekaart  Vragen over roosters en reservering van lokalen  Informatie over zelfstandig bekijken van studieresultaten  Vragen over (inschrijven voor) tentamens  Bewijs van inschrijving/uitschrijving  Uitgifte van propedeusecertificaten  Uitgifte van gewaarmerkte kopieën van getuigschriften  Stageverklaringen voor studenten die naar het buitenland gaan.  Informatie over Studielink  Maken van statements t.b.v. stage/studie buitenland  Verificatie getuigschriften  Invullen formulieren Bafög  Invullen formulieren DUO En veel meer. Mailen kan ook: [email protected] [email protected] Reserveren van lokalen Ga naar insite FEM, selecteer "roosters" en kies: "aanvraag lokaal (formulier)". Reglement Tentamenbureau In hoofdstuk 4 van deel 2 van dit opleidingsstatuut is het reglement Tentamenbureau opgenomen. In dit reglement zijn de gedragsregels voor studenten tijdens tentamenafname en inzage opgenomen, evenals de gedragsregels voor surveillanten. Onvoorziene omstandigheden In gevallen waarin deze informatie en reglement Tentamenbureau niet voorziet en waarin een beslissing noodzakelijk is, beslist de betreffende instituutsdirectie of examencommissie. Zijn/haar beslissing deelt hij/zij zo spoedig mogelijk mee aan de belanghebbenden bij de beslissing. 2.3 Stagecoördinatie, AOD commissie (praktijkcoördinatie) De opleiding Fiscaal Recht en Economie kent drie praktijkonderdelen: 1. Stage tweede jaar (Stage Belastingdienst – SD2) 2. Stage vierde jaar (Afstudeerstage – SG3) 3. Afstudeeropdracht (ES3) Stage tweede jaar De stage in het tweede jaar van de opleiding Fiscaal Recht en Economie is een onderdeel van het onderwijs, waarbij de student zeven dagen Hulp Bij Aangifte (HUBA) verleend en vervolgens drie dagen per week gedurende zes weken kennis maakt met het toekomstige werkveld. De student heeft tijdens de eerste twee jaren van de opleiding: - theoretische basiskennis opgedaan op het gebied van de inkomstenbelasting (o.a. winst en nietwinst), vennootschapsbelasting, omzetbelasting, successie- en schenkingsrecht en formeel belastingrecht; - ervaring met het maken van aangiften inkomstenbelasting (winst en niet-winst) en vennootschapsbelasting (Aangifte programmatuur bij de onderwijseenheid BLA); - een HUBA instructie gehad en; - de module juridische vaardigheden gevolgd (begrijpend lezen van wetteksten en jurisprudentie alsook het schrijven van samenvattingen en adviesbrieven).

20

De stage is bedoeld om de student vertrouwd te maken met de praktijk van het belastingadvieskantoor of de Belastingdienst. Voor de opleiding zijn daarbij de volgende hoofddoelstellingen van belang: - het in de praktijk leren toepassen van tijdens de studie opgedane kennis; - het oefenen en verder ontwikkelen van sociale- en communicatieve vaardigheden; - oriëntatie op het beroep en de functie; - het verkrijgen van inzicht in de werkzaamheden en de werksituatie van medewerkers van het belastingadvieskantoor/de belastingdienst op uiteenlopend niveau. Stage vierde jaar Tijdens de stage van het vierde jaar wordt een beroep gedaan op een aantal essentiële vaardigheden. Het begint al met het verwerven van een stageplaats. In het semester voor de stage wordt er geoefend met het schrijven van een sollicitatiebrief en het voeren van een sollicitatiegesprek. Tijdens je stage zal je moeten kunnen werken in een teamverband en kunnen omgaan met klanten; ook hiervoor zijn bepaalde vaardigheden vereist. In de lessen voorafgaand aan de stage en in een gesprek met de praktijkcoördinator wordt aan bovenstaande punten aandacht besteed. De eigenlijke stage is bedoeld om een goed beeld te krijgen van de beroepsvaardigheden en de werkzaamheden die binnen het beroep verricht moeten worden. Tijdens de stage wordt begonnen met fiscale werkzaamheden zoals eenvoudige IB, VPB-aangiften, een eenvoudige fiscaal advies. Naarmate de stage vordert neemt de complexiteit van de werkzaamheden toe en worden ingewikkelde aangiften opgesteld en adviezen gegeven. Stagecoördinator De stagecoördinatoren van het praktijkbureau van de opleiding FRE zijn aanspreekpunt voor de stage in het tweede en vierde studiejaar. Tot de taken van de stagecoördinator behoren:  het voorbereiden en ontwikkelen van beleid met betrekking tot de stage;  het onderhouden van de contacten met stage biedende organisaties d.m.v. bezoeken en telefonische contacten;  het beheren van het praktijkarchief, waaronder het up-to-date houden van het bestand van bedrijven en andere organisaties;  het inventariseren van de behoefte aan stageplaatsen voor de opleiding;  het informeren van studenten over de stage tijdens de daarvoor bedoelde stagevoorlichtingsbijeenkomst;  het actualiseren en verspreiden van de handleiding voor de stage;  het verspreiden van de intakeformulieren;  het, indien nodig, voeren van intakegesprekken met de studenten die op zoek gaan naar een stageplaats;  het geven van algemene informatie en instructie aan docenten over de stage en de begeleiding;  het bewaken van de kwaliteit van de begeleiding en beoordeling;  het uitvoeren van werkzaamheden die voortvloeien uit het tijdschema van de stage;  het uitvoeren van overige werkzaamheden die voortvloeien uit de jaarplanning van de stagecoördinator. Afstudeeropdracht vierde jaar Zoals iedere HBO-opleiding eindigt ook de opleiding Fiscaal Recht en Economie met een afstudeeropdracht (AOD). Bij de AOD binnen deze opleiding wordt de student geacht het geleerde in praktijk te brengen door het schrijven van een fiscaal verdiepend verslag. Dit verslag wordt door iedere student afzonderlijk geschreven tijdens de laatste fase (het laatste semester) van zijn studie. Uiteraard is voor het schrijven van een dergelijk verdiepend rapport kennis nodig. Kennis die tenminste in de opleiding Fiscaal Recht en Economie is aangeboden. Naast deze vakinhoudelijke kennis is de vaardigheid in het omgaan met "advieskundige situaties" van essentieel belang voor het welslagen van de AOD. De student eindigt zijn AOD immers met een mondelinge verdediging van het door hem geschrevene tegenover zijn begeleiders.

21

AOD-commissie De leden van de AOD-commissie van de opleiding FRE zijn aanspreekpunt voor de stage in het tweede en vierde studiejaar. Tot de         

taken van de afstudeercommissie (AOD-commissie) behoren: het voorbereiden en ontwikkelen van beleid met betrekking tot het afstuderen; het inventariseren van de onderwerpen voor een AOD; het beheren van een database; het samen met de stagecoördinator informeren van studenten over de afstudeerfase tijdens de daarvoor bedoelde stage & afstuderen voorlichtingsbijeenkomst; het actualiseren en verspreiden van de handleiding voor het afstuderen; het verspreiden van de aanmeldings- en bevestigingsformulieren; het geven van algemene informatie en instructie aan docenten over de AOD en de begeleiding; het bewaken van de kwaliteit van de begeleiding en beoordeling; het goedkeuren van het plan van aanpak.

De student moet zijn plan van aanpak aan de AOD-commissie ter goedkeuring voorleggen. Daarna moet de student het plan van aanpak aan de AOD-commissie presenteren. De AOD-commissie geeft de student na de presentatie al dan niet goedkeuring om met de afstudeeropdracht verder te gaan. Indien het plan van aanpak onvoldoende is, moet de student het plan van aanpak aanpassen c.q. repareren. De AOD-commissie heeft hierbij een adviserende taak en geeft dus feedback. Indien het plan van aanpak na aanpassing en tweede presentatie nog steeds onvoldoende is, heeft de student zijn herkansingsmogelijkheid in het desbetreffende semester verspeeld. De student kan pas het daaropvolgende semester opnieuw beginnen met een nieuw plan van aanpak. Bij de beoordeling van het plan van aanpak is de bedrijfscoach mede betrokken. Stagenormen en afstudeernorm Stagenorm bachelor Fiscaal Recht en Economie 2e jaar Studenten worden niet onvoorwaardelijk toegelaten tot de stage in het tweede studiejaar (SD2). Om aan de stage te kunnen deelnemen, dient de student de propedeuse behaald te hebben. Slechts in bijzondere gevallen heeft de stagecoördinator de mogelijkheid, in overleg met de betreffende studieloopbaanbegeleider, van bovenstaande regelgeving afwijken. Stagenorm bachelor Fiscaal Recht en Economie 4e jaar Studenten worden niet onvoorwaardelijk toegelaten tot de afstudeerstage (SG3). Om aan de stage in het vierde studiejaar te kunnen deelnemen, dient voldaan te zijn aan de volgende (tentamen-)eisen (deze eisen komen overeen met de eisen die gesteld worden aan de afstudeeropdracht): - het propedeuse-examen dient te zijn behaald; - het gehele 2e studiejaar dienst te zijn behaald; - van het 3e studiejaar dienen de modulen verdieping winst (VW2, tenminste één tentamen), verdieping particulier (VP1, tenminste één tentamen) met een voldoende te zijn afgerond, en de lessen vennootschapsbelasting IN3 / IN3-FRE dienen te zijn gevolgd. Naast de hierboven beschreven stagenorm, geldt dat de student pas op stage kan als hij deelgenomen heeft aan de zes volgende activiteiten ter voorbereiding op de stage: 1. Het jaarlijks volgen van de introductiedag van de Fiscaal Recht & Economie opleiding (SG201V81.9). Tijdens deze dag krijgen de studenten belangrijke informatie over het curriculum. 2. In het tweede jaar bijwonen van het HAN VerkenEvent (SG204V81.9). Dit VerkenEvent wordt jaarlijks in het tweede semester gehouden en is verplicht voor FRE studenten uit het D cluster. 3. Het bijwonen van de voorlichting over de stageperiode (SG206V91.9). Deze voorlichting zal gegeven worden tijdens één van de lessen in het E/F- cluster.

22

4. Het volgen van de sollicitatietraining (SG205V81.9). Deze lessen bestaan uit sollicitatie training en dienen ter ondersteuning bij de zoektocht naar een stageplaats. 5. Het volgen van de AOD training (SG207V81.9). In twee lessen wordt volop aandacht besteed aan de schrijfvaardigheid die noodzakelijk is in het kader van de afstudeeropdracht. 6. Het bijwonen van de Taxweek in het eerste semester van het vierde studiejaar (SG208V91.9). Deze nationale Taxweek wordt met en voor diverse HBO Fiscaal Recht & Economie opleidingen georganiseerd. Studenten maken kennis met studenten van andere scholen, werken inhoudelijk aan diverse casussen en maken dieper kennis met het beroepenveld. 7. Opstartdag 3e en 4e studiejaar (SG209V31.9 en SG210V31.9). Aanwezigheid van de student wordt bij de activiteiten geregistreerd door middel van een presentielijst. Het is de verantwoordelijkheid van de student zelf zich te melden voor registratie bij de betreffende docent. Slechts in bijzondere gevallen heeft de stagecoördinator de mogelijkheid, in overleg met de senior studieloopbaanbegeleider, van bovenstaande regelgeving afwijken. Norm afstudeeropdracht bachelor Fiscaal Recht en Economie 4e jaar Studenten worden niet onvoorwaardelijk toegelaten tot de afstudeeropdracht (AOD) (ES3). De norm die gehanteerd wordt voor het schrijven van de AOD is gelijk aan de stagenorm: het propedeuse-examen dient te zijn behaald; het gehele 2e studiejaar dienst te zijn behaald; van het 3e studiejaar dienen de modulen verdieping winst (VW2, tenminste één tentamen), verdieping particulier (VP1, tenminste één tentamen) met een voldoende te zijn afgerond, en de lessen vennootschapsbelasting IN3 / IN3-FRE dienen te zijn gevolgd. Slechts in bijzondere gevallen heeft de AOD-commissie de mogelijkheid, in overleg met de praktijkcoördinator en de betreffende studieloopbaanbegeleider, van bovenstaande regelgeving af te wijken. Hoe contact leggen? Studenten die contact willen opnemen met de coördinatoren, kunnen dit het beste telefonisch of per email regelen. De praktijkcoördinatoren voor het 2e jaar (Stage Belastingdienst) zijn:  Mevrouw E. Dronkert; telefonisch te bereiken op 06-22740686 of per e-mail: [email protected]  Mevrouw R. Hokken; telefonisch te bereiken op 06-30051383 (ma., di. en wo.) of per e-mail: [email protected] De praktijkcoördinator voor het 4e jaar (afstudeerstage) is:  Mevrouw E. Dronkert; telefonisch te bereiken op 06-22740686 of per e-mail: [email protected] De AOD-commissie voor het 4e jaar (afstudeeropdracht) bestaat uit:  De heer C. Draaijer [email protected]  Mevrouw J. Marcus-Vonk [email protected]

23

2.4 Minoren: spelregels, aanbod en keuze Wat is een minor? Een minor is een samenhangend keuzeprogramma van 30 EC (een half jaar studie), waarmee de student zich kan profileren. De keuze voor een minor wordt bepaald door de ambities en de mogelijkheden die de student voor zichzelf ziet of wil creëren op de arbeidsmarkt. Inhoudelijk kunnen onderstaande minoren onderscheiden worden:  verdiepende minor: specialisatie binnen het beroepsprofiel;  verbredende minor: het ontwikkelen van beroepscompetenties in een andere/bredere context;  doorstroomminor: het voorbereiden op het doorstuderen aan een universiteit (of masterstudie aan het hbo);  vrije minor: je volgt een minor buiten de HAN of stelt je eigen minor samen van in totaal 30 EC. Op Insite is meer informatie te vinden over de minoren en het minoraanbod: Insite > eigen opleiding > Onderwijs > Minoren

HAN-minor Hiermee wordt bedoeld: een minor die in het minoraanbod van de HAN is opgenomen (te vinden in Alluris of op Insite > eigen opleiding > Onderwijs > Minoren > Overzicht minoraanbod HAN). Vrije minor Hiermee wordt bedoeld: een samengestelde minor uit verschillende onderwijseenheden bij de HAN of een andere onderwijsinstelling óf een minor bij een andere hogeschool of universiteit (m.u.v. “studie buitenland”, hiervoor is een aparte procedure, zie verderop in dit document). Als de student zelf een vrije minor samenstelt, dient deze naar het oordeel van de examencommissie te bestaan uit een onderling samenhangend geheel van onderwijsactiviteiten. Alles wat buiten het standaard minoraanbod van de HAN valt, is een vrije minor. Is er vrije keuze? Niet voor alles. Een student is, als hij/zij voldoet aan de instapvoorwaarden (gesteld vanuit de opleiding), vrij om te kiezen voor een opleidingsspecifieke minor. Indien een student echter kiest voor een minor die niet door de eigen opleiding wordt aangeboden, is toestemming vereist. Voor een minor uit het HAN minoraanbod is goedkeuring vereist van de SLB-er Indien de student kiest voor een vrije minor (binnen of buiten de HAN), dan moet de examencommissie (examinator) toestemming geven. Categorieën minoren: aanvraag en beoordeling Type minor, aanbieder

Aanmeldwijze

Motivatie nodig

Beoordeling door examinator nee

Goedkeuren aanvraag in HAN-SIS Slb-er

Opleidingsspecifieke minor HAN-minor

Alluris

Nee

Alluris

ja, motivatie invullen in Alluris

nee

Slb-er

Vrije minor

Op papier, door het “Opgaveformulier/ contract vrije minor” voorzien van het advies van de SLB-er, in te leveren bij het ambtelijk secretariaat van de examencommissie1

ja, schriftelijke motivatie is vereist.

ja

n.v.t.; examencommissie keurt de aanvraag op papier goed.

Opmerkingen

aanmelding verloopt schriftelijk, niet via Alluris! – zie de procedure voor inschrijving voor een vrije minor op volgende pagina

1

Contactpersonen van het ambtelijk secretariaat examencommissie: zie Insite > eigen opleiding > Onderwijs > Examencommissies FEM > Adresgegevens examencommissies en ambtelijk secretariaat examencommissies.

24

Procedure voor de inschrijving voor een VRIJE MINOR2

(voltijd)

FASE Oriëntatie en informatie

ACTIVITEIT / STAP 1. Student bespreekt aanvraag met SLB-er

DOCUMENTEN

Aanvraag

2. Student dient op papier een verzoek in bij de ambtelijk secretaris van de examencommissie3.

In te leveren door student: motivatie, alle relevante informatie over de minor4, alsmede ingevuld en ondertekend “Opgaveformulier/contract vrije minor” voorzien van het advies van de SLB-er (zie Insite > eigen opleiding > Onderwijs > Minoren > Instituut FM&R)

De ambtelijk secretaris van de examencommissie:  beoordeelt de volledigheid van aanvraag en ingeleverde documenten  registreert de aanvraag. Beoordeling aanvraag

3. De ambtelijk secretaris van de examencommissie van de desbetreffende opleiding legt het complete verzoek neer bij een examinator

4.Examinator consulteert eventueel student, de SLB-er van student, verzoekt om aanvullende informatie etc. 5. Examinator bereidt beoordeling voor en beslist namens de Examencommissie NB: bij gerede twijfel of verwachte afwijzing: afstemming met het examencommissielid van de betreffende opleiding Bij een positieve beslissing : ambtelijk secretaris van de examencommissie bericht namens de examinator de student middels de door examinator ondertekende kopie van het “Opgaveformulier/contract vrije minor”

Bij een afwijzing: examinator bericht student per mail of brief met opgave van redenen.

Bij afwijzing: mail of brief aan student kopie hiervan aan procescoördinator

6.Ambtelijk secretariaat Examencommissie draagt zorg voor archivering (e-dossier en analoog) Afhandeling; toekennen credits

7. Bij behalen van de minor stuurt de student een origineel gewaarmerkt cijferdocument naar de procescoördinator. De procescoördinator vergelijkt gevolgde vakken met de eerdere aanvraag. Indien dit overeenkomt dan zorgt de procescoördinator voor invoer EC door de cijferadministratie (SU SZ) en geeft alle bewijsstukken af bij de cijferadministratie.

Origineel gewaarmerkt cijferdocument (in overeenstemming met contract; stap 2)

2

Onder een vrije minor wordt verstaan: een minor met een totaal van 30 EC. Dit kan zijn een minor die je bij een andere (onderwijs)instelling volgt of een minor die je zelf samenstelt uit onderdelen van minoren of andere onderwijseenheden bij verschillende instituten van de HAN of een andere (onderwijs)instelling. 3 Contactpersonen van het ambtelijk secretariaat examencommissie: zie Insite > eigen opleiding > Onderwijs > Examencommissies FEM > Adresgegevens examencommissies en ambtelijk secretariaat examencommissies. 4 Onder relevante informatie wordt verstaan: de inhoud van de te volgen opleiding(en), competenties van die minor, theorie/ literatuur in de minor, op te leveren beroepsproducten waaruit de studiebelasting (EC) van de te volgen opleiding blijkt. (zie ook verderop in de tekst bij ‘Rol Examencommissie bij HAN-minor of vrije minor’, punt h) 25

Tijdpad inschrijvingen minoren Voor het volgen van een minor in het 2e semester 2015-2016: o Termijn inschrijvingen: 10-09-2015 t/m 30-09-2015 o Tijdstip besluitvorming doorgang: 01-10-2015 t/m 14-10-2015 o Herinschrijving: 26-10-2015 t/m 11-11-2015 o Sluitingsdatum inschrijving: 12-11-2015 Voor het volgen van een minor in het 1e semester 2016-2017: o Termijn inschrijvingen: Raadpleeg tzt Insite o Tijdstip besluitvorming doorgang: Raadpleeg tzt Insite o Herinschrijving: Raadpleeg tzt Insite o Sluitingsdatum inschrijving: Raadpleeg tzt Insite Zie www.han.nl/insite/alluris voor de handleidingen. Rol Examencommissie bij een HAN-minor of een vrije minor De examencommissie hanteert voor het beoordelen van de minoraanvragen van HAN-minoren of vrije minoren de volgende criteria: a. Zijn de geschetste ambities, persoonlijke ontwikkeling, beroepsmogelijkheden realistisch en in lijn met de opleiding die de student volgt, het beroepsperspectief en zijn/haar positie op de arbeidsmarkt? b. Zijn de door de student zelf geformuleerde (te realiseren) competenties helder en sluiten deze aan bij het onder a geschetste beeld? c. Passen de door de student voorgestelde minoronderdelen bij de geschetste ambities e.d. en de geformuleerde competenties? Bestaat de minor uit een onderling samenhangend geheel van onderwijsactiviteiten. d. Vertoont de minor overlap met de major? Zo ja, in welke mate is dit het geval en bevat de voorgestelde minor wel voldoende verbredende en/of verdiepende aspecten? Visie examencommissie FM&R jan.2009: een overlap van 10 – 15% is acceptabel, maar leidt niet tot (gedeeltelijke) vrijstelling. e. Indien er sprake is van een specialisatie binnen het beroepsprofiel: zijn de voorgestelde opleidingen en andere activiteiten van voldoende niveau (verbredend niveau 2 of verdiepend niveau 3)? Idem bij een minor met een verbredend karakter. f. Is de studiebelasting realistisch en is de omvang voldoende (840 studiebelastingsuren/30 EC)? Is het op te leveren bewijsmateriaal - op grond waarvan uiteindelijk de EC worden toegewezen - in de aanvraag duidelijk beschreven? g. Heeft de student aangegeven op welke termijn de bewijzen zullen worden overlegd (tijdpad)? h. Heeft student bij aanvraag de benodigde documenten aangeleverd: de inhoud van de te volgen opleiding(en), competenties van die minor, theorie/ literatuur in de minor, op te leveren beroepsproducten waaruit de studiebelasting (EC) van de te volgen opleiding blijkt? i. Een vrije minor bevat een aanzienlijke theoretische component; als richtlijn geldt 50%. j. Bij de aanvraag moet voldaan zijn aan bovengenoemde criteria. De minor en inbreng van elders verworven competenties (EVC’s) Elders verworven competenties op HBO-niveau kunnen worden ingebracht in een minor.  Het is denkbaar dat studenten in het (recente) verleden diploma’s, certificaten etc. gehaald hebben die als verdiepend kunnen worden beschouwd binnen het beroepsprofiel. Indien deze diploma’s en certificaten (eventueel gecombineerd met relevante werkervaring) actueel zijn, in die zin dat de student zich daarmee in de nabije toekomst wil profileren op de arbeidsmarkt, kan een verzoek worden ingediend om deze in de beoordeling te betrekken. Elke ingebrachte eerder gevolgde opleiding op HBO- of gelijkwaardig niveau (eventueel in combinatie met relevante werkervaring) dient een studiebelasting te hebben van minimaal 7,5 EC.  Ook bij de minorkeuze met een verbredend karakter kunnen elders verworven competenties worden ingebracht. Nadat de samenstelling van de (vrije) minor is goedgekeurd door de examencommissie kan de student de elders verworven competenties inbrengen als bewijslast bij de relevante minor(onderdelen).

26

 





Indien in het verleden behaalde diploma’s/certificaten geen rol van betekenis spelen in de toekomstige ambities, persoonlijke ontwikkeling, profilering op de arbeidsmarkt etc. kunnen deze niet worden ingebracht. Elders verworven competenties in het kader van een vrije minor worden beoordeeld onafhankelijk van de vraag of deze reeds in een eerdere fase voor EVC in de major zijn ingebracht. Eventuele overlap met majoronderdelen wordt gecorrigeerd. De student heeft een meldplicht m.b.t. het feit dat hij bepaalde competenties (EVC’s) reeds in een eerder stadium van de studie heeft ingebracht. Aanvullende eisen in dit kader zijn o.m. dat de student alle relevante bewijsstukken bij de aanvraag moet aanleveren zoals: - diploma’s, cijferlijsten, - ingebrachte opleiding(en) mogen niet te lang geleden gevolgd zijn. Als indicatie geldt een periode van 5 jaar. Indien deze termijn wordt overschreden, wordt van de student verlangd aan te tonen dat de competenties nog aanwezig/op peil zijn, bijvoorbeeld door werkervaring. - documenten waaruit de inhoud van de opleiding blijkt, - documenten waaruit gebruikte literatuur blijkt, - documenten waaruit de studiebelasting blijkt. Uiteraard dient de student ook te voldoen aan de criteria die beschreven staan bij “Rol examencommissie bij een HAN-minor of een vrije minor”.

Beoordeling van de minoren en toekenning van de credits Bij de HAN minoren worden de (eind)beoordeling en toekenning van de credits door de docent (die de minor heeft gegeven) rechtstreeks in Alluris ingevoerd. Bij de vrije minor overlegt de student een origineel gewaarmerkt cijferdocument waarna de procescoördinator van de opleiding waar de student de major volgt deze vergelijkt met de eerdere aanvraag. Indien dit overeenkomt zal de procescoördinator ervoor zorgdragen dat de EC toegewezen en door de cijferadministratie ingevoerd worden. Geldigheidsduur Bovenstaande informatie/regels/beoordelingscriteria etc. worden bij AC, BE, FRE en FSM gehanteerd voor aanvragen die in het cursusjaar 2015/2016 in behandeling worden genomen. Het is denkbaar dat ontwikkelingen in de nabije toekomst binnen de HAN leiden tot bijstelling van het (HAN-) beleid inzake minoren. In dat geval zal ook bovenstaande regeling gewijzigd worden. Voor een volledig overzicht van alle HAN-minoren: zie Insite Minoren Economics: Accountancy voor de bedrijfseconoom

Alleen voor BE-studenten

Doorstroom master accounting and control

Alleen voor BE en AC-studenten

Financieel advies particulieren

Niet toegestaan voor FSM-studenten 1e semester voltijd college-uren 2e semester deeltijd college-uren In deeltijduren, alleen 2e semester Alleen voor BE-studenten En externe studenten met een afgeronde propedeuse en een curriculum in het HEO-domein (Hoger Economisch Onderwijs)

Advies bedrijfsovername (VT/DT) Opleiding voor financieel planner (VT/DT) Matrixminor bedrijfseconomie Vrije minor Minoren voor studenten buiten ons instituut:

Financieel Management voor niet financiële pro- Voor studenten van buiten ons instituut (die geen fessionals financiële achtergrond hebben)

27

2.5 Plagiaat en Ephorus Achtergrond Juiste bronvermelding en het juist gebruik van bronnen II a. Juiste bronvermelding In de rechtspraktijk wordt juridisch (literatuur)onderzoek niet alleen gebruikt voor het oplossen van een casus, maar ook voor het maken van beroepsproducten. Hierbij kun je denken aan het opstellen van een juridische adviesnotitie, een bezwaarschrift (het maken van bezwaar op een besluit van een bestuursorgaan) of een verweerschrift (dit is een inhoudelijke reactie op een dagvaarding of beroepschrift). In deze – niet uitputtende lijst van voorbeelden van – beroepsproducten is het van belang dat op een juiste wijze verantwoording wordt afgelegd over hoe de rechtskennis en inzichten van de betreffende auteur is verwerkt in het product. Dit wordt ook wel genoemd: ‘een juiste bronvermelding’. Volgens de Universiteitsbibliotheek van de Vrije Universiteit (UBVU) zijn ook de volgende redenen te noemen om te verwijzen naar de juiste (juridische) literatuur5:  je geeft andere auteurs de eer die hen toekomt;  je laat zien dat je de informatie niet verzonnen hebt, maar dat je gebruik maakt van betrouwbare bronnen;  je laat het verband zien tussen je eigen werk en dat van anderen;  door verschillende publicaties te gebruiken, laat je zien dat je je verdiept hebt in het onderwerp en dat je weet hoe je het werk van anderen kunt interpreteren;  je maakt je werk controleerbaar: anderen kunnen in de aangehaalde literatuur nagaan of je de informatie goed hebt begrepen en weergegeven;  je wijst je lezers op publicaties over het onderwerp, die misschien interessant voor hen zijn;  je voorkomt dat je plagiaat pleegt;  in het boek Leidraad voor juridische auteurs 6 staat aangegeven op welke wijze u de bron in een stuk dient te vermelden. Om u op weg te helpen zijn hieronder enkele voorbeelden uit voormeld boek opgenomen over het gebruik van achtereenvolgens boeken, kamerstukken (wetsgeschiedenis), wetenschappelijk artikelen en jurisprudentie. Voor het overige verwijzen wij u naar voormeld boek. Boeken algemeen De volgorde is:  voorletters auteur, achternaam auteur, gevolgd door een komma;  titel (cursief), beginnen met een hoofdletter; de eventuele subtitel behoort tot de titel: met een punt scheiden van de hoofdtitel en eveneens beginnen met een hoofdletter; geheel gevolgd door een komma;  eventueel, tussen haakjes: serienaam en –nummer;  plaatsnaam, gevolgd door een dubbele punt;  naam van de uitgever;  jaartal;  punt. Voorbeeld boeken algemeen (één auteur): Boon 1993 P.J. Boon, Zonder voorafgaand verlof. De vrijheid van meningsuiting in het Nederlandse recht, Nijmegen: Ars Aequi Libri 1993. Wetsgeschiedenis Voorbeelden:  Kamerstukken II 1974/75, 13 229, nr. 3, p. 7 (verwijzing naar passage schriftelijke behandeling Tweede Kamer);  Kamerstukken II 1993/94-1996/97, 23 761, nr. 1-28 (verwijzing naar gehele schriftelijke behandeling Tweede Kamer);

5

UBVU Webcursussen: Informatievaardigheden Niveau B: Module: Hoe verwerk ik literatuur in mijn verslag?: Waarom moet ik verwijzen naar literatuur? http://webcursus.ubvu.vu.nl/cursus. Voor het laatst geraadpleegd op 30 mei 2011. 6 M.H. Bastiaans e.a., Leidraad voor juridische auteurs 2010, Deventer: Kluwer 2010. 28

 

Handelingen II 2003/04, 27, p. 1465 (verwijzing naar passage mondelinge behandeling Tweede Kamer); Kamerstukken I 2003/04, 28 430, nr. A, p. 3 (verwijzing naar passage schriftelijke behandeling Eerste Kamer).

Artikelen in tijdschriften De volgorde is:  voorletters auteur, achternaam auteur, gevolgd door een komma;  titel van het artikel (niet cursief) tussen aanhalingstekens, gevolgd door een komma;  titel (cursief) van het tijdschrift (of cursief de gebruikelijke afkorting voor het tijdschrift);  jaartal, gevolgd door een komma;  publicatienummer en/of begin- en eindpagina voorafgegaan door ‘p.’;  alleen als de nummering niet doorloopt jaargang: afleveringsnummer na streepje achter jaartal. Voorbeeld artikelen in tijdschriften: Fernandes Mendes 2000 H. Fernandes Mendes, ‘Naderend einde dekolonisatie Antillen en Aruba’, NJB 2005, p. 2284. Rechtspraak De volgorde is:  (afgekorte) instantienaam;  zonder komma gevolgd door de plaatsnaam (tenzij het een unieke instantie betreft);  zonder komma gevolgd door de datum van de uitspraak (maand voluit);  bij uitspraken gepubliceerd op Rechtspraak.nl: na een komma de aanduiding LJN gevolgd door het LJ-nummer;  bij uitspraken die niet op Rechtspraak.nl gepubliceerd zijn, maar wel in een tijdschrift: na een komma de tijdschriftnaam (cursief, bij voorkeur afgekort), zonder komma gevolgd door een jaartal, na komma gevolgd door publicatienummer (of door bladzijde- of paragraafnummer voorafgegaan door resp. ‘p.’ of ‘par.’);  bij ongepubliceerde uitspraken en bij uitspraken van Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ EU) en Gerecht Europese Unie: na een komma en ‘nr.’ gevolgd door het zaaknummer, bij uitspraken van het EHRM het applicatienummer;  vaak is het nuttig om aanvullende gegevens te vermelden, zoals andere publicaties van de uitspraak, eventuele annotaties of een specifieke rechtsoverweging (‘r.o.’); extra publicaties scheiden met puntkomma;  voeg eventueel tussen haakjes toe: vzr., pres., kamer, zittingsplaats; naam A-G; aan het eind cursief roepnaam of partij(en);  bij uitspraken van HvJ EU of EHRM altijd aan het eind cursief tussen haakjes roepnaam of partij(en). Voorbeelden verwijzingen naar jurisprudentie:  HR 18 januari 2008, LJN BB3210;  Hof Amsterdam (OK) 8 december 2006, LJN AZ4007;  Rb. ’s-Gravenhage (vzr.) 7 juli 2006, LJN AY1710;  HvJ EG 27 november 1991, nr. C-4/91, Jur. 1991, p. I-5627 (Bleis). II b. Juist gebruik van bronnen Een veelgestelde vraag is op welke wijze bepaalde stukken van rechtsbronnen mogen worden opgenomen zonder dat er sprake is van plagiaat. Van plagiaat is sprake, indien niet op een duidelijke en eerlijke wijze is aangegeven uit welke bron bepaalde kennis en inzichten zijn gehaald. Meer informatie over wanneer er sprake is van plagiaat tref je hieronder aan. Eerst is het van belang een beter begrip te krijgen van de belangrijkste wijzen van het overnemen of gebruiken van een tekst uit een (rechts)bron, te weten het citeren en parafraseren. Citeren Citeren is het letterlijk overnemen van een deel van een tekst uit een andere (rechts)bron.

29

In het handboek C.A.J.M. Kortmann, Constitutioneel Recht, Deventer: Kluwer 2008, p.148 staat de volgende passage: In een constitutioneel bestel als het Nederlandse is het zo dat de Koning formeel weliswaar grote bevoegdheden bezit, maar deze de facto slechts in beperkte mate kan uitoefenen. Hij is aangewezen op samenwerking met zijn ministers. Als citaat kan deze passage op de volgende wijze terugkomen in een beroepsproduct: In dit afstudeerverslag onderzoek ik de rol van de Koning in de regering. Kortmann wijst erop dat “de Koning weliswaar formeel grote bevoegdheden bezit, maar deze de facto slechts in beperkte mate kan uitoefenen”. In dit geval is een groot deel van de passage letterlijk overgenomen uit het handboek. Indien het citaat uit enkele zinnen bestaat kan worden volstaan met het tussen haakjes plaatsen van de letterlijk overgenomen zinnen (zoals hierboven weergegeven). Indien het om meer dan enkele zinnen gaat, wordt aangeraden om het citaat als apart blok (met inspringen) in de tekst te plaatsen. Bij het gebruik van citaten is het van groot belang om de originele bron in de tekst bij het citaat te vermelden (zie hierboven onder II a). Wanneer citeren? Het veelvuldig opnemen van citaten maken een tekst vaak niet prettig leesbaar. Los daarvan getuigt het niet van een grote (rechts)kennis van zaken. Hoe meer je citeert, hoe meer het lijkt alsof je niet begrijpt waarover het onderwerp gaat. Citaten worden alleen gebruikt als het echt noodzakelijk is. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn, indien een bepaald inzicht of redenering zo bijzonder is omschreven, dat het omzetten in eigen woorden (parafraseren) er afbreuk aan zou doen. Daarnaast is het van belang om een citaat te gebruiken in verband met de tekst die je aan het schrijven bent; ruk een citaat derhalve nooit uit zijn verband. Parafraseren Met parafraseren wordt bedoeld het in eigen woorden samenvatten van een deel van een tekst uit een andere (rechts)bron. Als we bovenstaand citaat aanhouden, dan kan dit als parafrase als volgt worden weergegeven: Over de rol van de Koning in de regering zijn de meningen verdeeld. Kortmann zegt onder meer dat de Koning zijn formele bevoegdheden slechts in beperkte mate kan uitoefenen. In geval van een parafrase kan worden volstaan met het verwijzen naar een voetnoot of eindnoot. In de voetnoot of eindnoot wordt vervolgens de naam van de auteur, het boek, het jaartal en het paginanummer weergegeven. Plagiaat Met plagiaat wordt bedoeld ‘het zich toe-eigenen van het geestelijk werk van anderen en het als eigen werk openbaar maken’ (www.vandale.nl). Indien stukken tekst, inzichten, theorieën en/of gedachten van een ander worden gebruikt zonder dat daartoe een juiste bron is vermeld, is er geen sprake van eigen werk als zodanig, maar valt het onder de definitie van plagiaat. Plagiaat is echter meer dan het onjuist vermelden van de bron. Onder plagiaat wordt ook verstaan 7:  het aanbrengen van enkele woordelijke veranderingen in een tekst en doen alsof je het zelf hebt bedacht;  ‘vergeten’ om aanhalingstekens te plaatsen bij een citaat;  het samenwerken met een andere student zonder dat de docent hiervan op de hoogte is. Hoe voorkom je dat je plagiaat pleegt? Plagiaat geldt als fraude en wordt door de Examencommissie van de hogeschool gesanctioneerd. Zorg er steeds voor dat je voldoende eigen inzichten en ideeën toevoegt aan het verslag of beroepsproduct. Indien je gebruik maakt van werk van anderen zorg er dan voor dat je duidelijk en op een correcte wijze de bron vermeldt.

7

Ontleend aan UBVU Webcursussen: Informatievaardigheden Niveau B: Module: Hoe verwerk ik literatuur in mijn verslag?: Wat is plagiaat?: http://webcursus.ubvu.vu.nl/cursus. Voor het laatst geraadpleegd op 30 mei 2011.

30

Ephorus De HAN maakt sinds enkele jaren gebruik van het online plagiaatdetectiesysteem Ephorus. In elk studiejaar dienen alle inleveropdrachten te worden geüpload in Ephorus. Ephorus vergelijkt de opdracht aan stukken op internet en de HAN-database (waar andere inleveropdrachten op staan) en geeft een percentage van overeenkomsten met andere stukken weer. De docent beoordeelt of er sprake is van plagiaat. Meer informatie hierover is te vinden op Scholar ‘Plagiaatbeleid HAN’. 2.6 Lesdagen en vakanties Jaarplanning studiejaar 2015-2016 Jaarplanning FEM studiejaar 2015-2016 wk 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

datum 17-aug-15 24-aug-15 31-aug-15 7-sep-15 14-sep-15 21-sep-15 28-sep-15 5-okt-15 12-okt-15 19-okt-15 26-okt-15 2-nov-15 9-nov-15 16-nov-15 23-nov-15 30-nov-15 7-dec-15 14-dec-15 21-dec-15 28-dec-15 4-jan-16 11-jan-16 18-jan-16 25-jan-16 1-feb-16 8-feb-16 15-feb-16 22-feb-16 29-feb-16 7-mrt-16 14-mrt-16 21-mrt-16 28-mrt-16 4-apr-16 11-apr-16

periode

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3

onderwijsweek Herkansing/Opstart Introductie 1.1 Lesweek 1.2 Lesweek 1.3 Lesweek 1.4 Lesweek 1.5 Lesweek 1.6 Lesweek 1.7 Lesweek 1.8 Lesweek Herfstvakantie 1.9 Tentamenweek 2.1 Lesweek 2.2 Lesweek 2.3 Lesweek 2.4 Lesweek 2.5 Lesweek 2.6 Lesweek Kerstvakantie Kerstvakantie 2.7 Lesweek 2.8 Lesweek 2.9 Tentamenweek 2.10 Tentamenweek 3.1 Lesweek Voorjaarsvakantie 3.2 Lesweek 3.3 Lesweek 3.4 Lesweek 3.5 Lesweek 3.6 Lesweek 3.7 Lesweek 3.8 Lesweek 3.9 Tentamenweek 3.10 Tentamenweek

bijzonderheden

Start semester 1

Start semester 2

Goede vrijdag, vrijdag 25 maart 2e Paasdag, maandag 28 maart

31

16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33

18-apr-16 25-apr-16 2-mei-16 9-mei-16 16-mei-16 23-mei-16 30-mei-16 6-jun-16 13-jun-16 20-jun-16 27-jun-16 4-jul-16 11-jul-16 18-jul-16 25-jul-16 1-aug-16 8-aug-16 15-aug-16

34 35 36

22-aug-16 29-aug-16 5-sep-16

4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4

4.1 Lesweek 4.2 Lesweek Meivakantie 4.3 Lesweek 4.4 Lesweek 4.5 Lesweek 4.6 Lesweek 4.7 Lesweek 4.8 Lesweek 4.9 Tentamenweek 4.10 Tentamenweek Jaarafsluiting Jaarafsluiting Zomervakantie Zomervakantie Zomervakantie Zomervakantie Zomervakantie Herkansingen toetsen /Opstart Introductie

Koningsdag, woensdag 27 april Bevrijdingsdag, donderdag 5 mei; Hemelvaartsdag donderdag 5 mei 2e Pinksterdag, maandag 16 mei

Start studiejaar 2016 / 2017

3. Opbouw opleiding 3.1 Opbouw algemeen 3.1.1 Propedeuse Het eerste jaar van je studie heet de propedeuse (officieel de propedeutische fase) en heeft een studielast van 60 studiepunten. (De studielast wordt uitgedrukt in studiepunten. Eén studiepunt is gelijk aan 28 uren studie.) De propedeuse heeft een drietal functies: een oriënterende, een verwijzende en een selecterende. Deze drie functies hangen nauw met elkaar samen. De propedeuse moet je een goed beeld geven van de hele studie. Gedurende dit eerste jaar word je in staat gesteld na te gaan of de opleiding aansluit bij je capaciteiten en interesses. Dit is de oriënterende functie van de propedeuse. In de loop van dit jaar kun je beslissen of je deze opleiding wilt blijven volgen, of voor een andere opleiding binnen of buiten de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen kiest. Studieadviezen in het midden en aan het eind van het propedeutisch jaar helpen bij die beslissing. Dit is de verwijzende functie van de propedeuse. Tot slot kent de propedeuse ook een selecterende functie. Die functie is tweeledig: aan de ene kant beoordeel je zelf of je geschikt bent voor de studie of niet. Anderzijds word je ook beoordeeld op basis van je studieresultaten, die steeds worden bezien in het licht van motivatie, studiehouding en persoonlijke omstandigheden. 3.1.2 Studieadvies Uiterlijk aan het einde van het eerste jaar van de propedeutische fase krijg je een schriftelijk studieadvies, gebaseerd op het aantal behaalde studiepunten. Dat advies bepaalt of je je opleiding al dan niet kunt voortzetten. Je hoeft dat advies niet op te volgen, maar bent wel zelf verantwoordelijk voor de keuze die je maakt, tenzij het om een bindend negatief studieadvies (BNSA) gaat. In dit laatste geval word je direct uitgeschreven en kun je je voor dezelfde opleiding niet meer inschrijven. 3.1.3 Major en minor De basisindeling van elke opleiding bestaat uit een major en een minor. De major is je hoofdrichting, waarin je je beroepscompetenties ontwikkelt. Dit deel omvat maximaal 210 studiepunten. Daarnaast krijg je in een minor (30 studiepunten) de ruimte om je interesses en capaciteiten te specialiseren of juist te verbreden. In de onderstaande tabel is de omvang van de indelingen van de opleiding weergegeven in studielast uitgedrukt in studiepunten.

32

Indeling van de opleiding Propedeuse postpropedeuse Totaal

Major 60 150 210

Minor

30 30

Totaal 60 180 240

Je kiest zelf voor een minor als verbreding of verdieping van je studie. Ons totale aanbod aan minoren vind je in de HAN-onderwijscatalogus (HAN-SIS en Insite). Er zijn ook vrije minoren, die je bij een andere onderwijsinstelling kunt volgen of die je zelf samenstelt uit onderdelen van onderwijs van verschillende –instituten van de HAN of een andere (onderwijs)instelling. Kijk voor het totale minorenaanbod op www.han.nl of op www.kiesopmaat.nl. Kies Op Maat is een online platform waar alle studenten aan het hoger onderwijs in Nederland kunnen kiezen uit minoren en vakken van de deelnemende instellingen. Het doel van Kies Op Maat is het vergroten van de mobiliteit van alle studenten binnen het Hoger Onderwijs. Voordat je een minor gaat volgen heb je toestemming nodig van de examencommissies. Als je een minor wilt volgen uit het minoraanbod van de HAN, dan is de toestemming van je studieloopbaanbegeleider voldoende. De regels voor het volgen van een vrije minor zijn te vinden op https://www.han.nl/HAN-insite/minoren/welke soorten minoren zijn er? In deel 3, hoofdstuk 2 en 3, zijn de onderwijseenheidbeschrijvingen opgenomen van de majorvakken behorende tot de bachelor opleiding Fiscaal Recht en Economie. In deel 3, hoofdstuk 5, zijn de onderwijseenheidbeschrijvingen opgenomen van de minoren behorende tot de bacheloropleiding Fiscaal Recht en Economie. 3.1.4 Studielast Alle bacheloropleidingen hebben een studielast van 240 studiepunten. Uitzondering hierop zijn de bacheloropleidingen die een versneld traject hebben gericht op studenten met een VWO-diploma. Deze laatstgenoemde bacheloropleidingen hebben een studielast van 180 studiepunten. Een Ad-programma heeft een studielast van minimaal 120 studiepunten. 3.2 Domeinen, beroepstaken en competenties 3.2.1 Domeinen Inleiding De HAN heeft inhoudelijk verwante opleidingen gegroepeerd in domeinen. De opleidingen binnen een domein richten zich op hetzelfde deel van de arbeidsmarkt, bijvoorbeeld de paramedische beroepen of de technische ingenieursberoepen. De competenties die studenten ontwikkelen binnen de opleidingen van een domein zijn vergelijkbaar en kunnen zelfs deels gelijk zijn. Bij elk domein hoort een set domeincompetenties. Samen vormen die een soort samenvatting van de beroepsprofielen waartoe opleidingen in een domein opleiden. Ze zijn vrij algemeen en abstract en bovendien vanuit een bredere beroepscontext geformuleerd (bijv. de paramedische beroepscontext of de beroepscontext engineering). De domeincompetenties maken zowel de samenhang binnen een domein zichtbaar als het onderscheid met andere domeinen. Domeincompetenties zijn geconcretiseerd in competenties per opleiding en gekoppeld aan concrete beroepstaken. Veel domeinen zijn ook georganiseerd binnen een afdeling of instituut. De instituten binnen de HAN zijn echter organisatorische eenheden en vallen niet allemaal samen met de domeinen. De opleidingen van het instituut Financieel Management bevinden zich in het domein Economics en Business Administration. De opleidingen die het instituut binnen het domein Economics aanbiedt zijn:  Accountancy (AC)  Bedrijfseconomie (BE)  Financial Services Management (FSM) De opleiding die het instituut binnen het domein Business Administration aanbiedt is:  Fiscaal Recht en Economie

33

Domeinbeschrijving/-afbakening en domeincompetenties In juni 2011 heeft de HBO-raad besloten om de gehanteerde bachelorgraad Economics om te ruilen voor de internationaal duidelijke herkenbare heo-graad “bachelor of business administration” (BBA). Voor die graad is een eigen standaard opgesteld (de BBA standaard). De BBA standaard heeft een vertaling gekregen in het vernieuwde Beroeps- en Opleidingsprofiel van de opleiding Fiscaal Recht en Economie. Dit vernieuwde profiel is vastgesteld door de HBO raad op 30 maart 2012. Positie Fiscaal Recht en Economie binnen het domein Afgestudeerden uit domein Business Administration, met name bedrijfseconomen en accountants richten zich vooral op processen binnen een organisatie/op de bedrijfsvoering. Beroepsbeoefenaren uit dit domein en met name de HBO fiscalisten verlenen diensten voor en geven adviezen aan externe klanten, met name op fiscaal en financieel gebied. Binnen het domein worden drie rollen en processen onderscheiden: Het beheren en beheersen van geldstromen binnen een bedrijf/onderneming. Het controleren en beoordelen van financiële en fiscale gegevens van een bedrijf/onderneming. Het adviseren en verlenen van diensten met betrekking tot de fiscale en de financiële positie van bedrijf en of particulier. De opleiding FRE van de HAN positioneert zich dan ook als een advies georiënteerde opleiding binnen het domein Business Administration. De opleiding legt de nadruk op het controleren en beoordelen van fiscale gegevens en het adviseren omtrent de fiscale positie van bedrijf en particulier. Bij de keuze van de landelijke opleidingen Fiscaal recht en economie om aan te sluiten bij de nieuwe BBA standaard is uitgebreid gesproken in het LOFRE over de positie van Fiscaal recht en economie binnen een economisch domein. De fiscalist opereert namelijk op het snijvlak van recht en economie. Het LOFRE meent echter dat de competenties van de nieuwe BBA standaard in beginsel goed aansluiten bij het beroeps- en opleidingsprofiel van de opleiding. Een aantal kernvakgebieden wordt weliswaar niet op eindniveau aangeboden maar zijn wel opgenomen in het curriculum. BBA standaard De Bachelor Business Administration (BBA) standaard is een uitwerking van de door de hogescholen gezamenlijk geformuleerde standaard voor al hun bachelor-opleidingen en komt in grote lijnen overeen met de Dublin descriptoren. De HBO-standaard houdt in dat een opleiding er zorg voor dient te dragen dat, gevat in een zowel nationale als internationale context, de student een gedegen theoretische basis verkrijgt, een onderzoekende houding ontwikkelt, zich een professionele houding eigen maakt en verantwoord weet te handelen. I.

Een gedegen theoretische basis: Een pas afgestudeerde BBA-er heeft een theoretische basiskennis op een aantal kernvakgebieden die van belang zijn voor de (internationale) bedrijfsvoering en voor het vormgeven en innoveren van processen in zowel de private als in de publieke sector. Hieronder is per kernvakgebied de relevantie voor de HBO fiscalist aangegeven.

II.

Een onderzoekend vermogen: Een pas afgestudeerde BBA-er heeft het onderzoekend vermogen om langs de weg van reflectie en evidence based practice tot (te commercialiseren) innovatie van producten, diensten en processen in zowel de private als de publieke sector te komen. Daartoe heeft de BBA-er in de opleiding kennis en ervaring opgedaan met methoden en technieken van (praktijkgericht) onderzoek. Ook kan de BBA-er daarop reflecteren. Hij of zij heeft in de afstudeerfase van de opleiding bewezen dit onderzoekend vermogen in een concrete beroeps/praktijk-situatie te kunnen uitoefenen.

III.

Een professionele houding: Een pas afgestudeerde BBAer heeft zich ontwikkeld tot een professionele vakman of –vrouw.

IV.

Verantwoord handelen: Een pas afgestudeerd BBA-er is zich bewust van de maatschappelijke context van zijn gedurende de opleiding opgedane kennis en vaardigheden. Hij of zij weet dat ethisch handelen onderdeel van zijn professioneel vakmanschap is en moet zijn. Maatschappelijk

34

verantwoord ondernemen, bedrijfsethiek en duurzaamheid zijn onderwerpen van debat in de opleiding.

Kernvakgebieden BBA 1. Accounting (niveau 2/3) De relevantie van boekhouden wordt regelmatig door het beroepenveld opnieuw onderstreept en is nodig voor het kunnen bepalen van de fiscale positie van de belastingplichtige. Het boekhouden neemt dan ook een belangrijke plaats in het curriculum van de opleiding Fiscaal Recht en Economie. Onderwerpen: boekhouden, taxaccounting. 2. Business law and ethics (niveau 3) Kennis van en inzicht in de belastingwetten behoren tot de core business van een HBO fiscalist. Onderwerpen: inkomstenbelasting, loonbelasting, vennootschapsbelasting, erf- en schenkrecht, omzetbelasting en formeel belastingrecht. Ook wordt aandacht besteed aan privaatrecht en andere onderdelen van bestuursrecht. Etisch normbesef is één van de competenties van een HBO fiscalist. Hij kan onderkennen welke dilemma’s er kunnen ontstaan in fiscale beroepspraktijk, kan zijn standpunt daarover formuleren en kan optreden als een betrouwbaar beroepsbeoefenaar. Daarnaast heeft de HBO fiscalist inzicht in de maatschappelijke effecten van belastingheffing. 3. Economics (niveau 2/3) De werkzaamheden van de HBO fiscalist bevinden zich op het snijvlak van economie en recht. Kennis van economie is dan ook essentieel. Onderwerpen: algemene economie, bedrijfseconomie en fiscale economie. 4. Finance (niveau 2) De HBO fiscalist adviseert ondernemers/organisaties. Daartoe dient hij inzicht te hebben in het nemen van investeringsbeslissingen en financieringsaspecten. Onderwerpen : financiële besturing; investeringsbeslissingen; waardebepaling; vormen van eigen en vreemd vermogen. 5. Management information systems (niveau 2) Cliënten begeleiden bij het opstellen van convenanten ten behoeve van het horizontaal toezicht vereist van de HBO fiscalist kennis van management informatie systemen. Onderwerpen: bedrijfsprocessen, administratieve organisatie, interne beheersing. 6. Marketing (niveau 1) Marketing behoort niet tot de core business van de HBO fiscalist. Het onderwerp komt in het curriculum op basisniveau aan de orde. Onderwerpen: marketingconcepten, koopgedrag van consumenten en bedrijven, marktsegmentatie, doelgroepbepaling, positionering. 7. Organizational behavior (niveau 3) De HBO fiscalist bezit de vaardigheid om zijn kennis up to date te houden en kan dit zowel binnen als buiten de organisatie overdragen. Daarnaast is de HBO fiscalist bij uitstek een teamplayer: hij werkt nauw samen met accountants, juristen en specialisten van andere disciplines om de cliënten zo goed mogelijk van dienst te kunnen zijn. Onderwerpen: klantgesprek, adviesvaardigheden, professionele houding, Nederlands en Engels 8. (Quantitative) techniques (niveau 3) In de beroepspraktijk zal de HBO fiscalist over het algemeen eerder gebruik maken van kwalitatieve technieken dan kwantitatieve technieken. Ook bij het schrijven van de afstudeerscriptie wordt voornamelijk gebruik gemaakt van kwalitatieve onderzoekstechnieken. Onderwerpen: juridische vaardigheden, onderzoeksvaardigheden. 9. Strategic management (niveau 1/2) De HBO fiscalist adviseert ondernemers/organisaties. Daartoe dient hij in zekere mate inzicht te hebben in hoe organisaties hun lange termijndoelen effectief kunnen realiseren vanuit een fiscaal perspectief. Onderwerpen: organisatie en motivatie, samenwerken binnen organisaties, macht en leiding, organisatiestructuur/cultuur, managementmodellen. 35

Domeincompetenties en Dublin Descriptoren Dublin descriptoren zijn algemene beschrijvingen voor het eindniveau van de eerste, tweede en derde cyclus in het hoger onderwijs, in Nederland voor de graden van Bachelor, Master en Doctor. De Dublin descriptoren komen veelal overeen met de BBA standaard. I.

Brede, multidisciplinaire basis: De student is toegerust met actuele en multidisciplinaire kennis, inzichten, houdingen en vaardigheden teneinde de taken van een beginnend beroepsbeoefenaar zelfstandig te kunnen uitvoeren (BBA I)

II.

Probleemgericht werken: De student kan relevante (wetenschappelijke) kennis, inzichten, houdingen en vaardigheden toepassen bij het definiëren, analyseren en oplossen van complexe problemen in de beroepspraktijk (BBA II).

III.

Methodisch en reflectief denken en handelen: De student is in staat relevante informatie te verzamelen en analyseren teneinde projectmatig te werken en te reflecteren op het beroepsmatig handelen, mede vanuit ethische en maatschappelijke vragen (BBA IV).

IV.

Sociaal- communicatieve bekwaamheid: De student kan intern en extern communiceren, teamgericht samenwerken en leidinggeven aan projecten in een multidisciplinaire, multiculturele en internationale arbeidsomgeving. (BBA III).

V.

Professionalisering: De student heeft de cognitieve vermogens ontwikkeld die hem/haar in staat stellen tot voortdurend professionaliseren van de eigen beroepsuitoefening en tot functioneren in uiteenlopende beroepssituaties (BBA III).

3.2.2 De beroepen waarvoor opgeleid wordt Het beroep a. Definitie en maatschappelijke context De opleiding Fiscaal Recht en Economie is gericht op een beroepenveld met functies in de private en publieke sector. De opleiding Fiscaal Recht en Economie leidt voornamelijk op voor functies in organisaties in de zakelijke en financiële dienstverlening: de belastingaangifte- en adviespraktijk van belastingadvies- en accountantskantoren (bedrijven en particulieren), de financiële adviseringsafdeling van bankbedrijven en verzekeringsinstellingen als tax analist, managing consultant tax compliance en tax adviser. Bij het grootbedrijf worden HBO-fiscalisten in toenemende mate ingezet op de financiële/fiscale afdeling, bijvoorbeeld in het kader van horizontaal toezicht (de bedrijfsfiscalist). Wat de publieke sector of overheid betreft, is de HBO-fiscalist vooral werkzaam bij de Belastingdienst (F- functionaris), lokale overheden (medewerker gemeentelijke belastingen en lokale heffingen) en, sinds de invoering van beroepszaken van belastingzaken, bij Rechtbanken (Rechtbankgriffier). b. Maatschappelijke ontwikkelingen binnen het beroepenveld Overheid De huidige personeelsopbouw bij de overheid, met name bij de Belastingdienst, laat zien dat in het komende decennium de behoefte aan hbo-fiscaal geschoolden bij de Belastingdienst landelijk zal toenemen. De mate waarin kan overigens per regio verschillen. Momenteel wordt er bij de Belastingdienst fors bezuinigd. Veel diensten worden geconcentreerd op een bepaalde plaats. Door diverse taakstellingen vanuit de Rijksoverheid is de formatie van de Belastingdienst teruggebracht en wordt er een actief mobiliteitsbeleid gevoerd. Desalniettemin zal er vanaf 2015 weer een grotere behoefte ontstaan aan hbo-fiscaal geschoolden omdat dan een groot deel van het personeelsbestand de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt. De Belastingdienst is vorig jaar gestart met een werken/leren opleiding voor (bijna) afgestudeerde HBO - en universitair geschoolde fiscalisten en heeft afgestudeerde

36

HBO-fiscalisten aangenomen. Belastingadvies- en accountantskantoren Aangiftepraktijk/Tax compliance Het begeleiden van cliënten bij het doen van hun belastingaangifte blijft bij meer regionaal georiënteerde kantoren een vrij grote plaats innemen. Dat heeft te maken met de voortdurende veranderingen in regelgeving op fiscaal terrein. Ondanks alle vereenvoudigingsoperaties van de wetgever op dat gebied blijft het toepassen van fiscale regelgeving in de praktijk voor niet-fiscaal geschoolden lastig en zal fiscale deskundigheid onontbeerlijk blijven. Het begeleiden van cliënten bij het doen van hun belastingaangifte bestaat naast het feitelijke begeleiden tevens uit het een adviseren rondom de aangifte (pro-actief : geruime tijd vóór het feitelijke aangiftemoment). De rol van de tax analist en manager tax compliance is door middel van de toenemende automatisering behoorlijk aan het veranderen. Enkele grotere kantoren lijken het eigenlijke aangiftewerk meer en meer te willen uitbesteden naar lage lonen landen. Hierdoor verandert de rol van de tax analist, deze krijgt meer een review- en controlefunctie en is meer gericht op het signaleren en beheersen van risico’s. Dit doet een groter beroep op het analytisch en onderzoekend vermogen van de tax analist, terwijl het ook hogere eisen stelt aan zijn communicatieve vaardigheden; In dat kader is het ook van belang te wijzen op de convenanten die de Belastingdienst aan het sluiten is in het kader van “horizontaal toezicht” met grote en middelgrote ondernemingen individueel en met fiscale dienstverleners ten behoeve van de ondernemingen in het MKB. Voor de particulier is vanaf 2012 de Voor Ingevulde Aangifte (VIA) gaan gelden. Belastingadviespraktijk/Tax advising Er is inmiddels wetgeving in voorbereiding om controlewerkzaamheden binnen de grote accountantsen belastingadvieskantoren strikt te scheiden van de (belasting) advieswerkzaamheden ter voorkoming van belangenconflicten. Dat zal in de toekomst betekenen dat de werkzaamheden van een accountant en een fiscalist in toenemende mate beter van elkaar zullen worden gescheiden en de werkzaamheden van een fiscalist meer als een eigen discipline zullen worden beschouwd. Verder is er bij een aantal grote kantoren een tendens waarneembaar om standaardadvisering van de belastingadviespraktijk over te hevelen naar de aangiftepraktijk. Banken en verzekeraars In het beroepenveld van de banken en de verzekeringsmaatschappijen valt waar te nemen dat financiële advisering in al haar facetten een steeds belangrijkere rol is gaan spelen. Daarbij is een omslag gemaakt van productadvisering naar klantadvisering. Bij die klantgerichte advisering speelt fiscale know how een belangrijke rol. Binnen deze branche wordt inmiddels overwogen om adviezen aan klanten te declareren, in plaats van het tot nu toe gebruikelijke provisiesysteem te hanteren. Sinds 2008 is de wereld in de ban van de kredietcrisis. Dit heeft geleid tot verscherpte regelgeving in het bank- en verzekeringswezen. Ook de beroepsethiek speelt hierbij een belangrijke rol. Daarbij is van belang om naast product specifieke kennis, deze producten ook in een groter kader en in onderlinge samenhang te kunnen plaatsen. Zowel de klanten van als de financiële instituten zelf hebben wel een duidelijke behoefte aan fiscaal financiële adviseurs die de (fiscale) consequenties van producten in het totaalbeeld weten te plaatsen. c. Maatschappelijke ontwikkelingen binnen het vakgebied van de fiscalist Hieronder volgt een niet uitputtend overzicht van de maatschappelijke ontwikkelingen binnen het vakgebied van de fiscalist (in willekeurige volgorde). 

De nationale fiscale wet- en regelgeving in de private en de publieke sector heeft een duidelijke relatie met ontwikkelingen rond thema’s als individualisering, vergrijzing en vergroening, deregulering en liberalisering, eroderende belastingmoraal en globalisering. De vervlechting van fiscale en niet-fiscale wet- en regelgeving op publiek - en privaat terrein maakt bovendien de toepassingen steeds ingewikkelder. De Belastingdienst heeft het instrument “horizontaal toezicht” toegevoegd aan haar toezichtpalet. Dit toezichtinstrument waarbij de Belastingdienst meer op basis van vertrouwen gaat samenwerken met de belastingplichtigen, branches en fiscaal dienstverleners is volop in ontwikkeling. Horizontaal toezicht vraagt om een heldere administratieve organisatie en een duidelijke beschrijving van de bedrijfsprocessen om te komen tot een Tax Control Framework. 37



Internationalisering van wet- en regelgeving speelt een steeds belangrijkere rol in de nationale fiscale wet- en regelgeving en de fiscale uitvoeringspraktijk. Het gaat daarbij vooral om de EU-weten regelgeving en het daarmee samenhangende streven naar fiscale harmonisatie. De omzet- en vennootschapsbelasting kan niet meer bestudeerd worden zonder grondige kennis van de Europese regelgeving op dat gebied (Europese richtlijnen). Hierbij, maar ook bij de uitvoering van de Wet Inkomstenbelasting 2001, is de rol van het Europese Hof niet meer weg te denken in ons nationale (fiscale) rechtstelsel, bijvoorbeeld ten aanzien van discriminatie.



Inlichtingenplicht (ook internationaal), sanctiewetgeving en heffingen op grond van milieuwetgeving geven nieuwe aandachtspunten en accenten in het werk aan.



Persoonlijke financiële planning als sterk groeiend aandachtsgebied is een aparte vermelding waard. Dit gebied is de laatste jaren steeds belangrijker geworden als gevolg van een terugtredende overheid, een veranderende wetgeving en een algemene vermogenstoename. De vraag naar gekwalificeerde deskundigheid op dit terrein is groot. Met de invoering van de Wet Financiële Dienstverlening wordt de vraag naar gekwalificeerde financiële adviseurs alleen maar groter.



Het in 2001 ingevoerde belastingstelsel en de daaruit voortvloeiende uitvoeringsmaatregelen hebben een stroom nieuwe jurisprudentie op gang gebracht. Ook nadien ingevoerde majeure wetswijzigingen op andere belastinggebieden en aanpalende rechtsgebieden (bv. binnen de Wet op de vennootschapsbelasting, de Wet op de omzetbelasting en de Wet op de schenk- en erfbelasting) laten zien dat de fiscale praktijk met een continue stroom van nieuwe uitvoeringsmaatregelen en jurisprudentie zal blijven worden geconfronteerd.



De informatisering en automatisering hebben belangrijke gevolgen op het terrein van de uitoefening van functies en het gebruik van de wetgeving en andere informatiebronnen. In het licht van horizontaal toezicht is kennis van automatiseringssystemen van belang. Vanaf 1 januari 2013 zal de software Standard Business Reporting (SBR) de exclusieve aanlevermethode voor een aantal verplichte rapportages aan de overheid zijn.



Binnen het vakgebied is bij een aantal kantoren een verschuiving waarneembaar in werk van inkomstenbelasting naar vennootschapsbelasting. Er is een afname waarneembaar van het opstellen van de aangifte naar vooral het analyseren van de aangifte op kansen en risico’s. Voor de aangifte van particulieren geldt vanaf 2012 de vooringevulde aangifte. Het aanleveren van rapporten en aangiften van ondernemers is vanaf 2013 mogelijk met behulp van het Standard Bussiness Reporting programma (SBR) van de overheid.



Ook de aangiftebelastingen (mn omzetbelasting) behoren tot het takenpakket evenals teruggaafverzoeken buitenlandse omzetbelasting en het optreden als fiscaal vertegenwoordiger omzetbelasting.



De wetgever blijft de instrumentele functie van belastingheffing binnen de belastingwetgeving een belangrijke plaats toekennen. Dat betekent dat de complexiteit van fiscale wet- en regelgeving eerder zal toe- dan afnemen. Daarnaast wordt er in toenemende mate zogeheten tijdelijke wetgeving ingevoerd, waardoor de uitvoeringspraktijk met een toename van werkzaamheden wordt geconfronteerd. Bovenstaande ontwikkeling hebben als gevolg dat fiscalisten zich steeds meer gaan specialiseren (bijvoorbeeld in de vennootschapsbelasting, formeel belastingrecht, omzetbelasting en financiële planning). 8

Competenties Hieronder zijn de beroepsinhoudelijke competenties in relatie tot de BBA standaard opgenomen. Een nadere omschrijving van de beroepsinhoudelijke competenties is opgenomen in het landelijk opleidings- en beroepsprofiel. I. Een gedegen theoretische basis: 1. Werkzaamheden met betrekking tot aangifte 2. Controlewerkzaamheden 8

Uit: Beroeps- en opleidingsprofiel Fiscaal Recht en Economie 2011-2012 38

3. Informeren op fiscaal terrein 4. Werkzaamheden met betrekking tot fiscaal-juridisch en financieel advies 5. Vertegenwoordigen op fiscaal terrein II. Een onderzoekend vermogen: 6. Onderzoeksvaardigheden III. Een professionele houding: 7. Persoonlijke ontwikkeling 8. Sociaal-communicatieve bekwaamheid IV. Verantwoord handelen: 9. Ethisch normbesef 10. Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid Zie ook hoofdstuk 7 van deel 3 van die opleidingsstatuut. 3.2.3 Structuur/fasering van de opleidingen Propedeutische en postpropedeutische fase De propedeutische fase (propedeuse) is zodanig ingericht dat de student inzicht krijgt in de inhoud van de opleiding/opleidingen (in het geval van een brede propedeuse) en in het toekomstige beroepenveld (oriëntatiefunctie) met de mogelijkheid van verwijzing en selectie tijdens of aan het eind van de propedeutische fase. De postpropedeutische fase bereidt de student voor op het beroep of de groep van beroepen waarvoor de student heeft gekozen. Zie ook hoofdstuk 1 (overzicht propedeutische en postpropedeutische fase), hoofdstuk 2 en hoofdstuk 3 (onderwijseenheidbeschrijvingen propedeutische en postpropedeutische fase) van deel 3 van dit opleidingsstatuut. Studieadvies Uiterlijk aan het eind van het eerste jaar van inschrijving voor de propedeutische fase krijgt de student van de opleiding een schriftelijk studieadvies. Dit advies is gebaseerd op het aantal behaalde studiepunten. Dit is een advies aan de student over het wel of niet kunnen voortzetten van de opleiding. De student hoeft dit advies niet op te volgen, tenzij het gaat om een bindend negatief studieadvies. In dat laatste geval mag de student de opleiding niet vervolgen en wordt hij direct uitgeschreven. Zie ook de Onderwijs- en examenregeling in deel 2 van dit opleidingstatuut, artikel 5.1 t/m 5.7. Kerntaken (beroepstaken) De HBO-fiscalist een specialist. De fiscalist wordt meestal ingeschakeld wanneer fiscale problemen voor een accountant of bedrijfseconoom te complex worden. In het functioneren van de fiscalist zijn vier kerntaken te onderscheiden:  Het controleren/analyseren van de belastingaangifte en het signaleren van kansen en risico’s,  het verstrekken van belastingadviezen,  het voeren van bezwaar- en beroepprocedures,  het (mede) opstellen van convenanten ten behoeve van Horizontaal toezicht (in ontwikkeling). De opleiding heeft deze kerntaken ondergebracht in twee beroepstaken: 1. Aangifte en advies 2. Procedures (bezwaar, beroep en horizontaal toezicht)  Beroepstaak ‘Aangifte en advies’ Door de ontwikkelingen op het gebied van automatisering verschuiven de werkzaamheden van de HBO- fiscalist van het opstellen van de aangifte naar het controleren/analyseren van de aangifte. Dit

39

vereist een sterk analytisch vermogen. Hij signaleert kansen en risico’s en adviseert de cliënt hieromtrent. Het verstrekken van belastingadviezen stelt hoge eisen aan de vakkennis en schriftelijke en mondelinge communicatieve vaardigheden van studenten. Een goede vakkennis is nodig om de relevante mogelijkheden voor een cliënt te kunnen aangeven, waarbij tevens een integratie dient plaats te vinden tussen de verschillende belastingsoorten en andere rechtsgebieden en bedrijfseconomische inzichten. Vanwege het feit dat een adviesopdracht vaak voortkomt uit en onlosmakelijk verbonden is met de aangifte, heeft de opleiding ervoor gekozen om aangifte en advies in een beroepstaak onder te brengen.  Beroepstaak ‘Procedures (Bezwaar, beroep en horizontaal toezicht)’ Het indienen van bezwaar- en beroepschriften vloeit voort uit de rechtsbescherming voor de belastingplichtigen en is daarmee een belangrijk onderdeel van de taak van de fiscalist. Op het gebied van de rechtsbescherming van de belastingplichtige is de samenhang met het algemene bestuursrecht (waarvan het belastingrecht deel uitmaakt) het duidelijkst, immers kennis van zowel de Algemene wet bestuursrecht en de Algemene wet inzake rijksbelastingen is onontkoombaar voor wie een fiscale procedure wil volgen. Het instrument Horizontaal toezicht waarbij de Belastingdienst meer op basis van vertrouwen gaat samenwerken met de belastingplichtigen, branches en fiscaal dienstverleners is volop in ontwikkeling. Horizontaal toezicht vraagt om een heldere administratieve organisatie en een duidelijke beschrijving van de bedrijfsprocessen om te komen tot een Tax Control Framework. De HBO-fiscalist fungeert als een intermediair tussen de Belastingdienst en de cliënt bij het opstellen van een convenant met betrekking tot het Horizontaal toezicht. Goede communicatieve vaardigheden zijn hierbij van groot belang. Beroepstaak- en competentiematrix In onderstaande tabel is vastgelegd welke BBA standaarden, competenties en beroepstaken terugkomen in welke onderwijseenheden binnen de opleiding Fiscaal Recht en Economie. Dublin descriptoren

BBA standaard

De opleidingsspecifieke competenties

Kennis en inzicht

Een gedegen theoretische basis

Training

Eindniveautoetsing

Werkzaamheden m.b.t. de aangifte (B1)

Propedeuse 1 Financiering en kosten 1 Belastingrecht (IB en OB) 2 Belastingrecht (IB en Vpb) en de aangifte praktijk 2 Stage D-cluster 2 Verslaggeving en jaarrekening 2 Personeel en loon 1/2

Verdieping inkomstenbelasting particulier 3 Estate planning 3 Stage H-cluster 3 Verdieping winst uit onderneming 3 Verdieping LB/OB 3

Controle werkzaamheden (B2)

Propedeuse 1 Financiering en kosten 1 Personeel en loon 1/2 Administratieve organisatie 2 Horizontaal toezicht 2 Belastingrecht en de aangifte praktijk 2

Stage H-cluster 3

Beroeps taak A&A

A&A

40

Informeren op fiscaal terrein (B3)

Toepassen van kennis en inzicht

Communiceren

Privaatrecht voor fiscalisten 3 Verdieping LB/OB 3 Vennootschapsbelasting en internationaal belastingrecht 3 Afstudeeropdracht 3 Stage H-cluster 3

A&A B,B& H

Werkzaamheden m.b.t. fiscaal-juridisch Werkzaamheden m.b.t. fiscaal-, juridisch- en financieel advies (B4)

Propedeuse 1 Belastingrecht (IB en OB) 2 Juridische Vaardigheden 2 Belastingrecht en de aangiftepraktijk 2

Verdieping BL/OB 3 Estate planning 3 Verdieping winst uit onderneming 3 Verdieping inkomstenbelasting particulier 3 Vennootschapsbelasting en internationaal belastingrecht 3 Afstudeeropdracht 3 Stage H-cluster 3

A&A

Vertegenwoordigen op fiscaal terrein (B5)

Propedeuse 1 Stage D-cluster 2

Formeel belastingrecht en bestuursrecht 3 Stage H-cluster 3

B,B& H

Onderzoekend vermogen

Onderzoeks-vaardigheden (B6)

Propedeuse 1 Juridische vaardigheden 2 Administratieve organisatie 2 Stage D-cluster 2 Horizontaal toezicht 2

Afstudeeropdracht 3 Stage H-cluster 3

Een professionele houding

Persoonlijke ontwikkeling (B7)

Propedeuse 1 Belastingrecht en de aangiftepraktijk 2 Stage D-cluster 2 Administratieve organisatie 2 Horizontaal toezicht 2

Formeel belastingrecht en bestuursrecht 3 Vennootschapsbelasting en internationaal belastingrecht 3 Afstudeeropdracht 3 Stage H-cluster 3

A&A

Sociaal-communicatieve bekwaamheid (B8)

Propedeuse 1 Financiering en kosten 1 Administratieve organisatie 2 Juridische vaardigheden 2 Belastingrecht en de aangiftepraktijk 2 Stage D-cluster 2 Horizontaal toezicht 2

Verdieping winst uit onderneming 3 Privaatrecht voor fiscalisten 3 Vennootschapsbelasting en internationaal belastingrecht 3 Afstudeeropdracht 3 Stage H-cluster 3

A&A B,B& H

Oordeelsvorming Leervaardigheden Leervaardigheden

Verslaggeving en jaarrekening 2 Administratieve organisatie 2 Propedeuse 1 Belastingrecht (IB en OB) 2 Juridische Vaardigheden 2 Stage D-cluster 2 Personeel en loon 1/2

41

Leervaardigheden

Verantwoord handelen

Ethisch normbesef (B9)

Propedeuse 1 Stage D-cluster 2 Horizontaal toezicht 2

Verdieping winst uit onderneming 3 Stage H-cluster 3

A&A B,B& H

Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid (B10)

Propedeuse 1 Stage D-cluster 2 Horizontaal toezicht 2

Verdieping winst uit onderneming 3 Afstudeeropdracht 3 Stage H-cluster 3

A&A B,B& H

3.3 Het onderwijsaanbod 3.3.1 Aanbod van onderwijseenheden De HAN biedt het onderwijs onder meer aan in de vorm van onderwijseenheden. Deze onderwijseenheden zijn gekoppeld aan concrete beroepstaken. Elke eenheid is geprogrammeerd binnen een of meer van de vier perioden van de HAN-jaarkalender en wordt binnen deze periode(n) afgerond. Deel 3, hoofdstuk 1, geeft een compleet overzicht per semester / cluster van de onderwijseenheden die worden aangeboden. 3.3.2 Aanbod van toetsen In deel 3 (hoofdstuk 2 en 3) van dit opleidingsstatuut is per onderwijseenheid vastgelegd welke toetsen onderdeel uitmaken van deze onderwijseenheid. Van elke toets is de code aangegeven, de wegingsfactor, het aantal studiepunten / ec’s (per eindtoets), de toetsvorm, de periode waarin de toets wordt afgenomen, de periode waarin de herkansing plaatsvindt en de tijdsduur van de toets. Daarnaast is per toets vastgelegd of en welke hulpmiddelen bij het tentamen gebruikt mogen worden. 3.3.3 Aanbod van minoren Binnen de opleiding Fiscaal Recht en Economie worden geen opleidingsspecifieke minoren aangeboden gedurende studiejaar 2015-2016. De opleiding Financial Services Management, binnen hetzelfde instituut, biedt de minor Advies Bedrijfsovername aan, toegankelijk voor FRE studenten, waarbinnen specifiek voor FRE studenten het onderdeel Vermogensplanning is aangepast op het major niveau van dit onderdeel binnen de opleiding FRE. 3.3.4 Beroepstaken en (integrale) toetsing Beroepstaken De opleiding is opgebouwd uit beroepstaken die elk uit meerdere onderwijseenheden bestaan. Binnen elke onderwijseenheid staan één of meer beroepsproducten, binnen de beroepstaak waar de onderwijseenheid deel van uitmaakt, centraal. De opleiding Fiscaal Recht en Economie heeft de kerntaken, zoals beschreven in paragraaf 3.2.2 ondergebracht in twee beroepstaken: 1. Aangifte en advies 2. Procedures (bezwaar, beroep en horizontaal toezicht) In de instituutsgemeenschappelijke propedeuse staan drie beroepstaken centraal: 1. Inrichten en beheersen 2. Intern en extern analyseren 3. Onderzoeken en adviseren Het afronden van de toetsen behorende bij bovenstaande drie propedeuse beroepstaken maakt de student hoofdfasebekwaam. Door middel van de toetsing wordt vastgesteld of de student inderdaad in staat is het beroepsproduct / de beroepsproducten van de onderwijseenheid op te leveren. Indien kennis, houding en vaardigheden uit verschillende vakgebieden nodig zijn om het beroepsproduct op te kunnen leveren, worden deze kennis, houding en vaardigheden (ook) geïntegreerd getoetst.

42

De beroepsproducten staan zowel in de schriftelijke als in de niet-schriftelijke toetsen centraal. Binnen de schriftelijke toetsen ligt het accent in het algemeen zowel op het kunnen opleveren van het beroepsproduct (bijv. aan de hand van een casus) als ook op de theorie die verband houdt met het beroepsproduct. Via casuïstiek worden in de schriftelijke toetsen theorie en praktijk aan elkaar verbonden. Bij de niet-schriftelijke toetsen ligt het accent met name op het daadwerkelijk op kunnen leveren van het beroepsproduct (bijvoorbeeld tijdens een simulatie). Theorie en praktijk De belastingaangifte, het belastingadvies en het bezwaar/beroepschrift zijn de meest kenmerkende beroepsproducten van de opleiding FRE. Er is afstemming van de verschillende vakgebieden binnen één onderwijseenheid. Een voorbeeld hiervan is de onderwijseenheid Juridische vaardigheden. In deze onderwijseenheid geven een docent Bedrijfscommunicatie en een docent Fiscaal lessen. De beroepsproducten (een samenvatting en een adviesbrief) worden door beiden gemaakt en nagekeken. De Aangifte praktijk is een voorbeeld van de integratie van theorie en praktijk. In voorafgaande onderwijseenheden hebben de studenten de theorie en toepassing van de belastingsoorten in de basis geleerd. In de Aangifte praktijk maken zij belastingaangiften inkomstenbelasting voor particulieren en ondernemers en vennootschapsbelasting. Praktijkgerichte opdrachten zijn onderdeel van alle onderwijseenheden. Een paar voorbeelden: Formeel belastingrecht: de beroepsprocedure, Omzetbelasting: een belastingadvies, Erf- en schenkingsrecht: een advies estate planning, Internationaal belastingrecht: een internationaal advies. De opleiding FRE hecht veel belang aan de ontwikkeling van de sociale - en communicatieve vaardigheden van de studenten. De meeste onderwijseenheden bevatten naast een deel theoretische kennis en praktische toepassing, ook trainingen (schriftelijke of mondelinge) communicatieve vaardigheden (Aangifte praktijk, Verdieping winst, Formeel belastingrecht en Vennootschapsbelasting en internationaal belastingrecht). Dit wordt afgerond met een geïntegreerde toets waarbij zowel op kennis als ook op communicatieve vaardigheden wordt getoetst. Voor het kennisonderdeel (veelal één of twee belastingsoorten) is een leerlijn beschreven met drie ’s niveaus. Ook voor de communicatieve vaardigheden is een leerlijn met drie niveaus beschreven.   

Afstemming van verschillende vakgebieden binnen één onderwijseenheid om tot een optimaal beroepsproduct te kunnen komen; Integratie van theorie en praktijk; Praktijkgerichte opdrachten; beroepsproducten als sturend element voor de inrichting van een onderwijseenheid (beroepsproducten als concretisering van competenties: taken uit de beroepspraktijk).

Integrale toetsing Op vier momenten in de voltijdopleiding vindt een integrale toets plaats: 1. Aan het einde van de propedeuse wordt geïntegreerd getoetst over de kern van het domein. Het betreft een integrale schriftelijke casustoets over de bedrijfseconomische en fiscale onderwerpen uit de gehele propedeuse. Deze integrale toets omvat derhalve de beroepstaken administratieve dienstverlening en fiscaliteit (en de daarbij behorende competenties) die in de propedeuse centraal staan. 2. Tijdens de tweedejaars stage bij de Belastingdienst of bij een belastingadvieskantoor. De volgende hoofddoelstellingen van belang: - het in de praktijk leren toepassen van tijdens de studie opgedane kennis; - het oefenen en verder ontwikkelen van sociale- en communicatieve vaardigheden; - oriëntatie op het beroep en de functie; - het verkrijgen van inzicht in de werkzaamheden en de werksituatie van medewerkers van het belastingadvieskantoor/de belastingdienst op uiteenlopend niveau. 3. Tijden de vierdejaars stage (afstudeerstage). Tijdens de stage wordt begonnen met fiscale werkzaamheden zoals eenvoudige IB, VPB-aangiften, een eenvoudige fiscaal advies. Naarmate de stage vordert neemt de complexiteit van de werkzaamheden toe en worden ingewikkelde aangiften opgesteld en adviezen gegeven.

43

4. Tijdens de afstudeeropdracht. Bij de AOD binnen de opleiding FRE wordt de student geacht het geleerde in praktijk te brengen door het schrijven van een fiscaal verdiepend verslag. Dit verslag wordt door iedere student afzonderlijk geschreven tijdens de laatste fase (het laatste semester) van zijn studie. 3.4 Opbouw propedeuse Fiscaal Recht Economie De propedeuse van de opleiding Fiscaal Recht en Economie bestaat uit een instituutsgemeenschappelijk programma van de voltijd opleidingen:  Accountancy AC  Accountancy Associate degree AC-AD  Bedrijfseconomie BE  Fiscaal Recht en Economie FRE  Financial Services Management FSM De propedeuse kent een omvang van 60 studiepunten. De propedeuse van de opleiding ziet er als volgt uit, onderverdeeld naar beroepstaak:

Inrichten en beheersen Intern en extern analyseren Onderzoeken en adviseren

Cluster A A1IB A2IB

Cluster B B3IB B4IB

A1AN

B2AN

A1OA

B2OA

3.5 Opbouw hoofdfase Fiscaal Recht en Economie De hoofdfase van de opleiding ziet er als volgt uit, onderverdeeld naar beroepstaak:

Aangifte en advies

Bezwaar en beroep Horizontaal toezicht

Cluster C

Cluster D

PL1 FK1 BL1-FRE

BLA VS2-FRE JV1 SD2

AO1

Cluster E VP1 PR3 ER2 BB2 VW2

Cluster F PR3 ER2 VO2 IN3-FRE

Cluster G

Cluster H ES3 SG3

Minorruimte

HT1

3.6 Stagenorm, OAT-norm en AOD-norm Studenten worden niet onvoorwaardelijk toegelaten tot stage, OAT en AOD. Zie paragraaf 2.3 voor de toelatingsnormen. 3.7 Curriculumoverzicht propedeuse Op de volgende pagina’s is het curriculumoverzicht van de propedeutische fase opgenomen. Dit overzicht is een schematische weergave van de tentamens (onderwijseenheden) en deeltentamens uit de onderwijseenheidbeschrijvingen zoals opgenomen in hoofdstuk 2 van deel 3 van dit opleidingsstatuut.

44

Uitsluitend bestemd voor studenten cohort september 2015 en februari 2016.

Cluster A periode 1 ONDERWIJSEENHEID & ONDERDELEN

Inrichten en Beheersen 1 Bedrijfseconomie 1 Fiscaal Recht 1 Financieel Advies Particulieren 1

ROOSTERCODE

LES IN PERIODE

CODES OWE & DEELTOETSEN

A1IBBEC1A A1IBFRE1A A1IBFAP1B

L1 L1 L1

A1IB A1IBBEC1A.1 A1IBFRE1A.1 A1IBFAP1B.1

≥ 55 ≥ 55 ≥ 55

45 35 20

L1 L1 L1

A1AN A1ANBPR1A.5 A1ANAEC1A.1 A1ANBOR1A-GAST

≥ 55 ≥ 55 √

34 33 0

≥ 55 ≥ 55 ≥ 55 ≥ 55

22

Intern en Extern Analyseren 1 Bedrijfsprocessen 1 A1ANBPR1A Algemene Economie 1 A1ANAEC1A Gastcolleges / Beroepsoriëntatie 1 A1ANBOR1A-GAST Onderzoeken en Adviseren 1 Nederlands 1 (Taaltoets) Onderzoek 1 Rekenvaardigheid Office 1 (Excel) - locatie Arnhem Studieloopbaanbegeleiding 1

MINIMUMWEGING CIJFER

L1 L1 L1 L1 L1

A1OANED1A.1 A1OAOND1A.1 A1OARKV1A.1 A1OAOFF1A.2 A1OASLB1A.9

REGULIERE TOETS

HERKANSING OF REPARATIE

DUUR (MIN.)

schriftelijk schriftelijk schriftelijk

T1 T1 T1

L2 L2 L2

120 120 90

inleveropdracht (groep) schriftelijk presentieplicht

L1 T1 L1

i.o.m. docent L2 i.o.m. docent

n.v.t. 120 n.v.t.

MC / schrapkaart MC / schrapkaart schriftelijk practicum continuous assessment e/o participatie

T1 T1 T1 L1 nee

L2 L2 L2 L2 i.o.m. docent

90 120 120 90 n.v.t.

TOETSVORM

REGULIERE TOETS

HERKANSING OF REPARATIE

DUUR (MIN.)

schriftelijk schriftelijk schriftelijk schriftelijk

T2 T2 T2 T2

L3 L3 L3 L3

120 120 120 90

inleveropdracht schriftelijk

L2 T2

i.o.m. docent L3

n.v.t. 120

schriftelijk inleveropdracht (groep) practicum continuous assessment e/o participatie

T2 L2 / L4 L2 nee

L3 i.o.m. docent L3 i.o.m. docent

120 n.v.t. 90 n.v.t.

0,00

0,00

√

22 22 22 0

TOTAAL periode 1

7,50

Cluster A periode 2

Uitsluitend bestemd voor studenten cohort september 2015 en februari 2016. ROOSTERCODE

LES IN PERIODE

CODES OWE & DEELTOETSEN

Inrichten en Beheersen 2 Bedrijfsadministratie 1 Bedrijfseconomie 2 Fiscaal Recht 2 Financieel Advies Particulieren 2

A2IBBEA1A A2IBBEC2A A2IBFRE2A A2IBFAP2B

L2 L2 L2 L2

A2IB A2IBBEA1A.1 A2IBBEC2A.1 A2IBFRE2A.1 A2IBFAP2B.1

≥ 55 ≥ 55 ≥ 55 ≥ 55

30 30 25 15

Intern en Extern Analyseren 1 Beroepsoriëntatie 1 Algemene Economie 2

A1ANBOR1A A1ANAEC2A

L2 L2

A1AN A1ANBOR1A.5 A1ANAEC2A.1

√ ≥ 55

0 33

Onderzoeken en Adviseren 1 Nederlands 2 Onderzoek 2 Office 1 (Excel) - locatie Nijmegen Studieloopbaanbegeleiding 1

A1OANED2A A1OAOND2A A1OAOFF1A A1OASLB1A

L2 L2 L2 L2

A1OA A1OANED2A.1 A1OAOND2A.5 A1OAOFF1A.2 A1OASLB1A.9

≥ 55 √ ≥ 55 √

12 0 22 0

ONDERWIJSEENHEID & ONDERDELEN

TOETSVORM

7,50

A1OA A1OANED1A A1OAOND1A A1OARKV1A A1OAOFF1A A1OASLB1A

STP

MINIMUMWEGING CIJFER

STP

7,50

7,50

7,50

TOTAAL periode 2

22,50

TOTAAL periodes 1 & 2

30,00

45

Cluster B periode 1/3 ONDERWIJSEENHEID & ONDERDELEN

Inrichten en Beheersen 3 Bedrijfs adm inis tratie 2 Bedrijfs econom ie 3 Fis caal Recht 3 Financiële Rekenkunde 1

Uitsluitend bestemd voor studenten cohort september 2015 en februari 2016. ROOSTERCODE

B3IBBEA2A B3IBBEC3A B3IBFRE3A B3IBFIR1A

LES IN PERIODE

L1 L1 L1 L1

/ L3 / L3 / L3 / L3

CODES OWE & DEELTOETSEN

B3IB B3IBBEA2A.5 B3IBBEC3A.2 B3IBFRE3A.1 B3IBFIR1A.2

Intern en Extern Analyseren 2 Algem ene Econom ie 3 Engels 1

B2ANAEC3B B2ANENG1A

L1 / L3 L1 / L3

B2AN B2ANAEC3B.1 B2ANENG1A.1

Onderzoeken en Adviseren 2 Profes s ionele Houding 1*

B2OAPRH1A

L1 / L3

Profes s ionalis ering* Nederlands 3 Onderzoek 3 Studieloopbaanbegeleiding 2*

B2OAPRO1A B2OANED3A B2OAOND3A B2OASLB2A

L1 L1 L1 L1

MINIMUMCIJFER

WEGING

55 55 55 55

35 15 25

REGULIERE TOETS

HERKANSING OF REPARATIE

DUUR (MIN.)

L1 T1 T1 T1

/ L3 / T3 / T3 / T3

i.o.m . docent L2 / L4 L2 / L4 L2 / L4

n.v.t. 120 120 120

0,00 ≥ 55 ≥ 55

zie p. 2/4 30

B2OAPRH1A.9

√

B2OAPRO1A.9 B2OANED3A.5 B2OAOND3A.2 B2OASLB2A.9

√ ≥ 55 ≥ 55 √

s chriftelijk s chriftelijk

T2 / T4 T1 / T3

L3 / T5 L2 / L4

120 60

0

continuous as s es s m ent

nee

n.v.t.

0 25 25 0

continuous as s es s m ent inleveropdracht (tweetal) practicum continuous as s es s m ent

nee L1 / L3 T1 / T3 nee

i.o.m . docent i.o.m . docent / opl. coördinator i.o.m . docent L2 / L4 i.o.m . docent

0,00

n.v.t. n.v.t. 120 n.v.t.

7,50

Cluster B periode 2/4

Inrichten en Beheersen 4 Bedrijfs adm inis tratie 3 Bedrijfs econom ie 4 Fis caal Recht 4 Financiering 1 Bedrijfs s im ulatie (integrale toets )

inleveropdracht (tweetal) practicum s chriftelijk practicum

25

TOTAAL periode 1/3

ONDERWIJSEENHEID & ONDERDELEN

TOETSVORM

7,50 ≥ ≥ ≥ ≥

B2OA

/ L3 / L3 / L3 / L3

STP

Uitsluitend bestemd voor studenten cohort september 2015 en februari 2016. ROOSTERCODE

B4IBBEA3A B4IBBEC4A B4IBFRE4A B4IBFIN1A B4IBSIM1A

LES IN PERIODE

L2 L2 L2 L2 L2

/ L4 / L4 / L4 / L4 / L4

CODES OWE & DEELTOETSEN

B4IB B4IBBEA3A.1 B4IBBEC4A.1 B4IBFRE4A.1 B4IBFIN1A.1 B4IBSIM1A.9

MINIMUMCIJFER

WEGING

STP

TOETSVORM

REGULIERE TOETS

HERKANSING OF REPARATIE

DUUR (MIN.)

s chriftelijk s chriftelijk MC / s chrapkaart s chriftelijk continuous as s es s m ent

T2 / T4 T2 / T4 T2 / T4 T2 / T4 nee

L3 / T5 L3 / T5 L3 / T5 L3 / T5 i.o.m . docent

180 120 120 120 n.v.t.

s chriftelijk s chriftelijk continuous as s es s m ent

T2 / T4 T2 / T4 nee

L3 / T5 L3 / T5 i.o.m . docent

120 60 n.v.t.

i.o.m . docent i.o.m . docent / opl. coördinator i.o.m . docent i.o.m . docent

n.v.t.

7,50 ≥ ≥ ≥ ≥

55 55 55 55 √

30 15 25 30 0

Intern en Extern Analyseren 2 Algem ene Econom ie 3 Engels 2 Engels 2

B2ANAEC3B B2ANENG2A B2ANENG2A

L2 / L4 L2 / L4 L2 / L4

B2AN B2ANAEC3B.1 B2ANENG2A.1 B2ANENG2A.9

≥ 55 ≥ 55 √

40 30 0

Onderzoeken en Adviseren 2 Profes s ionele Houding 1*

B2OAPRH1A

L2 / L4

B2OA B2OAPRH1A.9

√

0

continuous as s es s m ent

nee

Profes s ionalis ering* Onderzoek 4 Studieloopbaanbegeleiding 2*

B2OAPRO1A B2OAOND4A B2OASLB2A

L2 / L4 L2 / L4 L2 / L4

B2OAPRO1A.9 B2OAOND4A.5 B2OASLB2A.9

√ ≥ 55 √

0 50 0

continuous as s es s m ent inleveropdracht (groep) continuous as s es s m ent

L2 / L4 nee

TOTAAL periode 2/4 TOTAAL periodes 1 & 2 / 3 & 4

7,50

7,50

n.v.t. n.v.t. n.v.t.

22,50 30,00

* Voor deze onderdelen geldt presentie/participatieplicht.

46

Lees altijd de beschrijvingen van de onderw ijseenheden, i.v.m . eventuele aanvullende toetsinform atie > Insite > Econom ie en Managem ent > Opleiding b.v. Accountancy, Bedrijfseconom ie > Onderw ijs > Onderw ijs Propedeuse AC/BE/FRE/FSM > Docum enten Studielast: 1 studiepunt = 28 uur. Lesperiodes: L1 Data: zie Jaarplanning FEM (Insite HAN). L2 L3 L4

lesperiode 1 lesperiode 2 lesperiode 3 lesperiode 4

Tentam enperiodes: T1 Data: zie Jaarplanning FEM (Insite HAN). T2 T3 T4 T5

Tentamenperiode 1 Tentamenperiode 2 Tentamenperiode 3 Tentamenperiode 4 Tentamenperiode 5

47

3.8 Curriculumoverzicht hoofdfase (post-propedeuse) Op de volgende pagina’s is het curriculumoverzicht van de hoofdfase opgenomen. Dit overzichten is een schematische weergave van de tentamens (onderwijseenheden) en deeltentamens uit de onderwijseenheidbeschrijvingen zoals opgenomen in hoofdstuk 3 van deel 3 van dit opleidingsstatuut.

48

Cluster FRE-C

Uitsluitend bestemd voor studenten die het C-cluster in studiejaar 2015/2016 volgen.

ONDERWIJSEENHEID & ONDERDELEN

CODES OWE & DEELTOETSEN

PERSONEEL & LOON

PL1

Sociaal recht Loonadministratie

PL101V31.1 PL104V41.1

FINANCIERING & KOSTEN

FK1

Management accounting

FK103V81.1

Financiering

FK112V41.1

Jaarrekening caseware Gastcollege Management accounting; Kosten (ABC) Gastcollege Management accounting; Budgetteren Gastcollege Financiering; Werkkapitaalbeheer Gastcollege Financiering; Investeringsselectie

FK111V11.5 FK107V81.9 FK108V81.9 FK105V81.9 FK106V81.9

ADMINISTRATIEVE ORGANISATIE I

AO1

Tussentoets AO1/ITA Eindtoets Beroepsproduct AO/IB; inleveropdracht Beroepsproduct AO/IB; presentatie Interview vaardigheden Office (Word)

AO107V41.1 AO103V01.1 AO105V31.5 AO106V31.6 AO108V41.9 AO109V41.9

BELASTINGRECHT IB/OB

BL1-FRE

Inkomstenbelasting particulier Inkomstenbelasting ondernemer / winst uit onderneming Omzetbelasting Professionalisering 2 Introductie HAN VerkenEvent Sollicitatietraining AOD training Taxweek TOTAAL EC FRE-C

BL101V31.1 BL102V31.1 BL103V31.1 BL105V51.9 SG201V81.9 SG204V81.9 SG205V81.9 SG207V91.9 SG208V91.9

ROOSTER-CODE LES IN PERIODE

WEGING

EC

TOETSVORM

TE BEHALEN RESULTAAT

TOETS IN LESPERIODE

TOETS IN TENTAMENPERIODE

DUUR (MIN.)

7,50 schriftelijk schriftelijk

≥ 5,5 ≥ 5,5

nee nee

T1 / T3 T2 / T4

120 180

40

schriftelijk

≥ 5,5

nee

T1 / T3

120

L2

40

schriftelijk

≥ 5,5

nee

T2 / T4

120

L1 L1 L1 L2 L2

20 0 0 0 0

inleveropdracht presentieplicht presentieplicht presentieplicht presentieplicht

≥ 5,5 √ √ √ √

L1 / L3 L1 / L3 L1 / L3 L2 / L4 L2 / L4

nee nee nee nee nee

n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.

L1 L2 L2 L2 L1 L1

33 34 33 0 0 0

schriftelijk schriftelijk inleveropdracht presentatie continuous assessment continuous assessment

≥ 5,5 ≥ 5,5 ≥ 5,5 √ √ √

nee nee L2 L2 L1 L1

T1 / T3 T2 / T4 nee nee nee nee

120 120 n.v.t. 30 15 n.v.t.

L1 / L2 C-cluster D-cluster F-cluster L4 F-cluster L4 G-cluster L2

40 30 30 0 0 0 0 0 0

schriftelijk schriftelijk schriftelijk presentieplicht presentieplicht presentieplicht presentieplicht presentieplicht presentieplicht

≥ 5,5 ≥ 5,5 ≥ 5,5 √ √ √ √ √ √

nee nee nee nee n.t.b. n.t.b. L4 L4 L2

T1 / T3 T2 / T4 T2 / T4 i.o.m. docent nee nee nee nee nee

120 120 90 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.

PL1-SR PL1-LA

L1 L2

30 70

FK1-MA FK1-FIN / FK1-FIN-EN FK1-JA FK1-GAST FK1-GAST FK1-GAST FK1-GAST

L1

AO1-ITA AO1 AO1 AO1 AO1-TPE AO1-OFF

7,50

7,50

7,50 BL1-IP BL1-WUO BL1-OB BL1-PRO (geen) SG2-HVE SG3-ST SG3-AT SG3-TAX

30,00

Raadpleeg altijd de beschrijvingen van de onderwijseenheden in het OER (zie HAN Insite). Studielast: 1 credit = 28 uur. L1 / L2 / L3 / L4 = lesperiode 1 / 2 / 3 / 4; zie jaarplanning T1 / T2 / T3 / T4 / T5 = tentamenperiode 1 / 2 / 3 / 4 / 5; zie jaarplanning

49

Cluster FRE-D

Uitsluitend bestemd voor studenten die het D-cluster in studiejaar 2015/2016 volgen.

ONDERWIJSEENHEID & ONDERDELEN

CODES OWE & DEELTOETSEN

ROOSTER-CODE LES IN PERIODE

BELASTINGRECHT & AANGIFTEPRAKTIJK Formeel recht en Samenwerkingsverbanden, overdrachtsbelasting en vennootschapsbelasting

BLA

Aangifte maken Inkomstenbelasting winst/particulier

BLA02V31.2

Aangifte maken Vennootschapsbelasting

BLA03V31.2

Klantgesprek t.b.v. opstellen aangifte

BLA04V31.4

BLA-FRE-TOA / L3 TA BLA-FRE-TOA / L3 TA BLA-FRE-COM L3

VERSLAGGEVING EN JAARREKENING Externe verslaggeving en fiscale jaarrekening Deelneming en consolidatie Gastcollege Belastinglatenties Intro Exact

VS2-FRE VS201V72.1 VS203V72.1 VS204V81.9 VS208V41.5

VS2-FV VS2-DC VS2-GAST VS2-EXA

JURIDISCHE VAARDIGHEDEN Samenvatting wetsartikel Adviesbrief

JV1 JV101V71.5 JV105V31.1

JV1BCC/BER/ER

STAGE BELASTINGDIENST Stage Belastingdienst; stage, verslag, mondeling Ethiek; casus Ethiek; colleges Ethiek; schriftelijk TOTAAL EC FRE-D

SD2 SD201V31.5 SD202V31.5 SD203V31.9 SD204V31.1

BLA01V31.1

WEGING

EC

TOETSVORM

TE BEHALEN RESULTAAT

TOETS IN LESPERIODE

TOETS IN TENTAMENPERIODE

DUUR (MIN.)

7,50 BLA-FRE

L3

60

schriftelijk

≥ 5,5

nee

T3 / T4

180

20

PC practicum

≥ 5,5

L3 (2x)

nee

120

20

PC practicum

≥ 5,5

L3 (2x)

nee

120

L3

nee

30

0

mondeling

√

7,50 L3 L4 L3 L3

40 40 0 20

L3/4

50 50

schriftelijk schriftelijk presentieplicht inleveropdracht

≥ 5,5 ≥ 5,5 √ ≥ 5,5

nee nee L3 L3

T3 / T4 T4 / T5 nee nee

120 120 n.v.t. n.v.t.

schriftelijk (op PC) schriftelijk (op PC)

≥ 5,5 ≥ 5,5

nee nee

T3 / T4 T4 / T5

120 180

inleveropdracht, mondeling inleveropdracht en presentatie presentieplicht schriftelijk

≥ 5,5 √ √ ≥ 5,5

L4 L4 L4 nee

nee nee nee T4 / T5

n.v.t. n.v.t. n.v.t. 90

7,50

7,50 zie owe-b eschrijving SD2-ETH

L4

80

0 0 20 30,00

Raadpleeg altijd de beschrijvingen van de onderwijseenheden in het OER (zie HAN Insite). Studielast: 1 credit = 28 uur. L1 / L2 / L3 / L4 = lesperiode 1 / 2 / 3 / 4; zie jaarplanning T1 / T2 / T3 / T4 / T5 = tentamenperiode 1 / 2 / 3 / 4 / 5; zie jaarplanning

50

Cluster FRE-E

Uitsluitend bestemd voor studenten die het E-cluster in studiejaar 2015/2016 volgen.

ONDERWIJSEENHEID & ONDERDELEN

CODES OWE & DEELTOETSEN

ESTATE PLANNING Lesstof Estate planning deel I

ER2 ER203V21.1

VERDIEPING INKOMSTENBELASTING PARTICULIEREN Verdieping inkomstenbelasting particulieren I Verdieping inkomstenbelasting particulieren II

VP1 VP101V72.1 VP102V72.1

VERDIEPING WINST UIT ONDERNEMING Fiscale winstaangifte Analyse bedrijfsoverdracht Adviesgesprek

VW2 VW201V82.1 VW202V82.1 VW204V31.4

PRIVAATRECHT VOOR FISCALISTEN Verbintenissenrecht en goederenrecht BESTUURS- EN FORMEEL BELASTINGRECHT Beroepsprocedure Toepassing wetskennis en schrijven bezwaarschrift Toepassing wetskennis TOTAAL EC FRE-E

ROOSTER-CODE LES IN PERIODE

WEGING

EC

TOETSVORM

TE BEHALEN RESULTAAT

TOETS IN LESPERIODE

TOETS IN TENTAMENPERIODE

DUUR (MIN.)

0,00 ER2

L2

50

VP1

L1/2

50 50

schriftelijk

≥ 5,5

nee

T2 / T3

120

schriftelijk schriftelijk

≥ 5,5 ≥ 5,5

nee nee

T1 / T2 T2 / T3

180 180

schriftelijk schriftelijk mondeling

≥ 5,5 ≥ 5,5 √

nee nee L2

T1 / T2 T2 / T3 nee

180 120 n.v.t.

schriftelijk

≥ 5,5

nee

T1 / T2

90

inleveropdracht en mondeling schriftelijk schriftelijk

√ ≥ 5,5 ≥ 5,5

L2 nee nee

nee T1 / T2 T2 / T3

n.v.t. 120 120

7,50

7,50 VW2

L1/2

VW2-AV

L2

50 50 0

PR3 PR301V41.1

PR3-VBRGDR

L1

100

BB2 BB201V81.4 BB203V21.1 BB202V81.1

BB2-RBP L2 BB2-BR1/SV L1 BB2-BR2/GAST L2

0,00

7,50 0 50 50 22,50

Raadpleeg altijd de beschrijvingen van de onderwijseenheden in het OER (zie HAN Insite). Studielast: 1 credit = 28 uur. L1 / L2 / L3 / L4 = lesperiode 1 / 2 / 3 / 4; zie jaarplanning T1 / T2 / T3 / T4 / T5 = tentamenperiode 1 / 2 / 3 / 4 / 5; zie jaarplanning

51

Cluster FRE-F

Uitsluitend bestemd voor studenten die het F-cluster in studiejaar 2015/2016 volgen.

ONDERWIJSEENHEID & ONDERDELEN

CODES OWE & DEELTOETSEN

ESTATE PLANNING Lesstof Estate planning deel II

ER2 ER204V21.1

INTERNATIONAAL BELASTINGRECHT EN VENNOOTSCHAPSBELASTING

IN3 / IN3-FRE

Fiscaal internationaal project Gehele lesstof

IN303V31.4 IN302V31.1

HORIZONTAAL TOEZICHT

HT1

Administratieve organisatie & interne beheersing; inleveropdracht

HT103V41.5

Fiscale Sociologie & Openbare Financiën

HT104V51.1

Landenrisico-analyse Management, marketing en organisatie PRIVAATRECHT VOOR FISCALISTEN Jurisprudentie en wetenschappelijke literatuur

HT105V51.5 HT106V51.1 PR3 PR302V41.4

VERDIEPING OMZET- EN LOONBELASTING

VO2 VO202V82.1 VO203V82.1 VO204V21.5 VO205V21.5

Loonbelasting, arbeids- en sociaal zekerheidsrecht Omzetbelasting Loonbelasting, inleveropdracht Omzetbelasting, inleveropdacht TOTAAL EC FRE-F

ROOSTER-CODE LES IN PERIODE

WEGING

EC

TOETSVORM

TE BEHALEN RESULTAAT

TOETS IN LESPERIODE

TOETS IN TENTAMENPERIODE

DUUR (MIN.)

7,50 ER2

L3

50

IN3-PRES IN3-IB/VPB

L4 L3/4

0 100

schriftelijk

≥ 5,5

nee

T3 / T4

120

inleveropdracht en presentatie schriftelijk

√ ≥ 5,5

L4 nee

nee T3 / T4

n.v.t. 180

n.v.t.

10,00

7,50 HT1-AO&IB HT1-GAST HT1-FPS HT1-OF HT1-AEC HT1-MMO

L3

25

inleveropdracht

≥ 5,5

L3

nee

L3

25

schriftelijk

≥ 5,5

nee

T3 / T4

120

L4 L4

25 25

inleveropdracht schriftelijk

≥ 5,5 ≥ 5,5

L4 nee

nee T4 / T5

n.v.t. 90

PR3-VTO

L4

0

√

L4

nee

n.v.t.

VO2-LB-H/W VO2-OB-H/W VO2-LB-H/W VO2-OB-H/W

L3 L4 L3 L4

33 33 17 17

5,5 5,5 5,5 5,5

nee nee L3 / L4 L3 / L4

T3 / T4 T4 / T5 nee nee

120 120 n.v.t. n.v.t.

5,00 mondeling 7,50 schriftelijk schriftelijk inleveropdrachten (groep) inleveropdrachten (groep)

≥ ≥ ≥ ≥

37,50

Raadpleeg altijd de beschrijvingen van de onderwijseenheden in het OER (zie HAN Insite). Studielast: 1 credit = 28 uur. L1 / L2 / L3 / L4 = lesperiode 1 / 2 / 3 / 4; zie jaarplanning T1 / T2 / T3 / T4 / T5 = tentamenperiode 1 / 2 / 3 / 4 / 5; zie jaarplanning

52

Cluster FRE-G

Uitsluitend bestemd voor studenten die het G-cluster in studiejaar 2015/2016 volgen.

ONDERWIJSEENHEID & ONDERDELEN

CODES OWE & DEELTOETSEN

ROOSTER-CODE LES IN PERIODE

WEGING

EC

MINOR

30,00

minor naar keuze TOTAAL EC FRE-G

30,00

TE BEHALEN RESULTAAT

TOETSVORM

TOETS IN LESPERIODE

TOETS IN TENTAMENPERIODE

DUUR (MIN.)

TOETS IN LESPERIODE

TOETS IN TENTAMENPERIODE

DUUR (MIN.)

nee

Zie minorspecifieke informatie

Raadpleeg altijd de beschrijvingen van de onderwijseenheden in het OER (zie HAN Insite). Studielast: 1 credit = 28 uur. L1 / L2 / L3 / L4 = lesperiode 1 / 2 / 3 / 4; zie jaarplanning T1 / T2 / T3 / T4 / T5 = tentamenperiode 1 / 2 / 3 / 4 / 5; zie jaarplanning

Cluster FRE-H

Uitsluitend bestemd voor studenten die het H-cluster in studiejaar 2015/2016 volgen.

ONDERWIJSEENHEID & ONDERDELEN

CODES OWE & DEELTOETSEN

AFSTUDEEROPDRACHT

Afstudeeropdracht; proces, product, verdediging STAGE

ROOSTER-CODE LES IN PERIODE

ES3 ES301V02.5

Afstudeerstage; proces Afstudeerstage; eindverslag

SG3 SG302V03.0 SG303V03.5

Afstudeerstage; eindgesprek

SG304V03.4

WEGING

EC

TOETSVORM

TE BEHALEN RESULTAAT

15,00 L1/2 / L3/4

100

L1/2 / L3/4

60 20

inleveropdracht en mondeling

≥ 5,5

L2 / L4

verslag en presentatie inleveropdracht

≥ 5,5 ≥ 5,5

L1/2 / L3/4 nee L1/2 / L3/4 nee

n.v.t. n.v.t.

mondeling

≥ 5,5

L1/2 / L3/4 nee

n.v.t.

60

15,00 SG3START/SLOT

TOTAAL EC FRE-H

20 30,00

Raadpleeg altijd de beschrijvingen van de onderwijseenheden in het OER (zie HAN Insite). Studielast: 1 credit = 28 uur. L1 / L2 / L3 / L4 = lesperiode 1 / 2 / 3 / 4; zie jaarplanning T1 / T2 / T3 / T4 / T5 = tentamenperiode 1 / 2 / 3 / 4 / 5; zie jaarplanning

53

4. Interne organisatie 4.1 Faculteiten, domeinen en instituten De HAN kent de volgende 4 faculteiten (werkmaatschappijen): Economie en Management (FEM); Educatie (FE); Gezondheid, Gedrag en Maatschappij (FGGM); Techniek (FT). De ondersteunende diensten van de HAN zijn ondergebracht in het service bedrijf. Binnen de faculteiten zijn aan elkaar verwante bacheloropleidingen geclusterd in domeinen. Een instituut is een organisatorische eenheid die uit een of meer domeinen bestaat. Het instituut Financieel Management kent het volgende domein: Economics. 4.2 Management en organisatie op faculteits- en instituutsniveau Examencommisie(leden) De examencommissie stelt vast of een student voldoet aan de voorwaarden die in de onderwijs- en examenregeling (OER) worden gesteld ten aanzien van kennis, inzicht en vaardigheden die nodig zijn voor het verkrijgen van de bachelorgraad en de associate degree graad. De examencommissie wijst voor het afnemen van tentamens en het vaststellen van de uitslag daarvan examinatoren aan De leden van de examencommissie worden benoemd door de faculteitsdirecteur. Zie ook het model reglement examencommissie (deel 2 van dit opleidingsstatuut). Leden van de examencommissie instituut Financieel Management: Namens AC Namens BE/FC Namens FRE Namens FSM Voorzitter Extern lid

George Dinmohamed Inge Nieuwenhuis-Krabbenborg Marijke Pape, plv. lid Janny Marcus-Vonk Mathé van Bokhoven Peter Smith mr. B.A. (Bernd) Huibers FFP

Medezeggenschap van studenten en medewerkers op HAN-, faculteits- en instituutsniveau Bij de HAN is inspraak geregeld op verschillende niveaus binnen de organisatie. Je hebt opleidingscommissies, faculteitsraden en de (centrale) medezeggenschapsraad. Opleidingscommissie (OC) Op opleidingsniveau is er een opleidingscommissie (OC). Deze heeft geen instemmingsrecht maar adviseert wel over allerlei opleidingszaken. Bijvoorbeeld over de Onderwijs- en Examenregeling en de uitvoering ervan. Het aantal leden van de opleidingscommissie varieert per opleiding. De helft van de OC bestaat uit docenten, de helft uit studenten. Als student of docent kun je via de opleidingscommissie meedenken over het onderwijs en de organisatie van jouw opleiding. Vraag bij je opleidingsmanager meer informatie over de OPC's. Zie ook het model reglement opleidingscommissie (deel 2 van dit opleidingsstatuut). Faculteitsraad (FR) Op faculteitsniveau is er een faculteitsraad. Deze raad heeft het recht om alle faculteitszaken te bespreken en vragen te stellen aan de directie. Die is verplicht hierop gemotiveerd te reageren. De faculteitsraad heeft instemmingsrecht als het gaat om beleid, begroting, onderwijs- en examenregelingen enzovoorts. Een faculteitsraad bestaat uit 12 leden: 6 personeelsleden en 6 studenten. Als student of docent kun je in de faculteitsraad meepraten over het beleid dat door de faculteitsdirectie wordt gemaakt. Het gaat dat om beleid voor de faculteit, maar ook voor alle instituten die onder de faculteit vallen. De FR praat dus ook mee over de instituten. Medezeggenschapsraad (MR) Via de medezeggenschapsraad (MR) hebben personeel en studenten op HAN-niveau inspraak. Het CvB is verplicht op vragen en opmerkingen gemotiveerd te reageren. De MR heeft instemmingsrecht. De instemming van de MR is vereist voor alle beslissingen op het gebied van hogeschoolbeleid, huisvesting, opleidingsaanbod en financiën. De MR bestaat uit 16 leden: 8 personeelsleden

54

en 8 studenten. Als student of medewerker kun je in de MR meepraten over het algemene en vaak abstracte beleid van de hogeschool. Opleidingscommissie(s) (samenstelling/leden) De samenstelling van de opleidingscommissies is te vinden op Insite > opleiding FRE > Over ons > kwaliteitszorg FRE > opleidingscommissie FRE Faculteitsraad (samenstelling/leden) De meest recente versie van de samenstelling van de FR is te vinden op: Insite FEM > Over ons > Faculteitsraad. De faculteitsraad wordt ondersteund door een secretaresse en een beleidsmedewerker. Zij vormen samen het ambtelijk secretariaat. Zij leveren een bijdrage aan het functioneren van de FR. Ambtelijk secretariaat FR: mw. L. Timmers, e-mail: [email protected], tel: 026-3691146 Medezeggenschapsraad (samenstelling/leden) De meest recente versie van de samenstelling van de MR is te vinden op: Insite HAN > Medezeggenschapschap > MR > Over de MR > leden Secretariaat MR: Hans Oolbekkink, ambtelijk secretaris Harry van Keeken, secretaris: [email protected] Kwaliteitszorg Systeem van kwaliteitszorg van het domein/instituut Het instituut peilt regelmatig de mening van studenten over allerlei zaken die betrekking hebben op het onderwijs in de ruime zin van het woord. In de eerste plaats het feitelijke onderwijs dat je in een bepaalde periode gevolgd hebt, maar bijvoorbeeld ook het studiemateriaal, planning van de uren en studietaken. Voor vragen of opmerkingen over evaluaties van het onderwijs of andere kwaliteitszorg gerelateerde onderwerpen mail met Désiré[email protected] Beroepenveldcommissie(s) Om de kwaliteit van de opleiding te kunnen bewaken, hecht de HAN groot belang aan de mening van deskundigen uit de werkvelden waarvoor opgeleid wordt. Deze deskundigen komen minstens drie maal per jaar bijeen in de vergaderingen van de beroepenveldcommissie. De beroepenveldcommissie bestaat uit de volgende leden: Opleiding Accountancy  Bert Rustenhoven - E&Y  Marieke Bokkinga – Sensire  Denny ten Camp – Lodder-Dales  Herwin Peters - Otten en Kampschreur  Roelie van de Lagemaat – Deloitte  Niek Reith – Reith & Ten Böhmer  Jeroen van Rossen – KPMG Accountants  Theo Verwoert – VWG Nijhof  Gert van der Vliet – ONS Accountants  Edwin Roerdink - BDO  Jurroen Cluitmans – HAN  Derk Blijleven - HAN  Rian de Koning – HAN  George Dinmohamed - HAN

55

Opleiding Bedrijfseconomie  Bart van Diepenbeek – RABO Head of TPS  Toon van Kraaij – Nutreco – insurance consulent  Jan Ronner - Controller  Karel Heijs (VZ) – Controller  Bas v.d. Lelie – Van der Lelie  Gerard Baars – Radboud Universiteit – Hoofd Fin. Eco. zaken  Mw. E. Ganzevles-Roskam  Hanneke van Bleek – HAN  Inge Nieuwenhuis-Krabbenborg - HAN  Peter Kuppen (DT) - HAN  Hugo Nieuwpoort (secr) – HAN  Didier Piets - HAN  Derk Blijleven – HAN  Loek van Seyen – HAN  Koos Wagensveld (lector) - HAN Opleiding Fiscaal Recht en Economie  Sandra Steinmaier - BDO  Marcel Teunissen – Jonglaan  Jeroen Kastein – PWC  Gerard Blankensteijn – Belastingdienst  Martijn Hoeboer – NL.EY  Antoine Joosten – Boon Accountants en Belastingadviseurs Apeldoorn  Jolanda Berntsen - HAN  Derk Blijleven - HAN  Janny Marcus-Vonk - HAN  Cees Draaijer - HAN  Elske Dronkert – HAN Opleiding Financial Services Management  Carel Koenders - SCS  Norbert Berns – zelfstandig interim manager  Wilfried Spekreijse – Achmea Centraal Beheer  Joep Raaijmakers – ABN AMRO  René Eichelsheim – Guijt Verzekeringen  Mathijs Zeevalking - Rabobank  Margret Timmermans – HAN  Derk Blijleven – HAN  Andre Kloosterman – HAN  Mathé van Bokhoven – HAN Externe toezichthouder Om een oordeel over de kwaliteit van het examen te vormen wordt er toezicht gehouden door externe toezichthouders te benoemen. De beoordeling over de kwaliteit van het examen betreft in het bijzonder: a. de kwaliteit van toetsing en beoordeling b. de kwaliteit van studenten (realisatie van de beoogde (eind)kwalificaties) c. de organisatorische kwaliteit van het examen. 4.3 Lesdagen en lestijden Zie de FEM-agenda 2015-2016. Raadpleeg daarnaast de informatiebrochure die per semester aan de studenten van de opleiding wordt gestuurd (e-mail) voor opleidingsspecifieke les- en tentamendagen en –tijden.

56

4.4 Studentenvoorzieningen op faculteits- en instituutsniveau Studentenondersteuning Campusdecaan Het campusdecanaat is een decanaatsvoorziening voor de campus in Arnhem en de campus in Nijmegen. De decanen vormen een tweedelijns voorziening voor studenten op het gebied van studentbegeleiding. Je studieloopbaanbegeleider (slb´er) is het eerste aanspreekpunt voor jou binnen de HAN. Je kunt bij het campusdecanaat terecht als je:      

Financiële problemen hebt t.g.v. ziekte of bijzondere omstandigheden; Persoonlijke problemen hebt waardoor je niet goed kunnen studeren en verwijzing nodig is; Een functiebeperking of chronische ziekte hebt en je (samen met de senior slb´er) wilt bespreken of bepaalde voorzieningen om te kunnen studeren geregeld kunnen worden; Algemene vragen hebt over de combinatie topsport en studie; Je wilt uitschrijven in verband met ziekte of bijzondere omstandigheden; Hulp nodig hebt bij bezwaar- en beroepsprocedures.

Zie voor meer informatie en de contactgegevens van de campusdecanen de volgende website: https://www.han.nl/insite/campusdecanaat Vertrouwenspersonen De HAN is een organisatie waar we met respect met elkaar omgaan. Helaas kan het echter ook bij ons voorkomen dat je als medewerker of student te maken krijgt met ongewenst gedrag. Je kunt je dan wenden tot één van de vertrouwenspersonen. Iedere melding wordt strikt vertrouwelijk behandeld. Slechts na jouw toestemming onderneemt de vertrouwenspersoon eventuele verdere stappen. Zie voor meer informatie en de contactgegevens van de vertrouwenspersonen de volgende website: http://www.han.nl/insite/vertrouwenspersoon Bureau Klachten en Geschillen Heb je een klacht over een medewerker van de HAN? Ben je het niet eens met een beoordeling of opdracht? Het Bureau Klachten en Geschillen zorgt ervoor dat klachten en beroepschriften bij de juiste hogeschoolorganen terechtkomen. Verder verzorgt het bureau het secretariaat van het College van Beroep voor de Examens. Het Bureau Klachten en Geschillen is te bereiken via: E: [email protected] T: 026-3691504 A: Ruitenberglaan 26 Arnhem / Postbus 3002, 6802 DA ARNHEM Ombudsman Met klachten over onbehoorlijke gedragingen of situaties binnen de HAN kun je terecht bij een onafhankelijke ombudsman. Zijn rol is bemiddelend; uitspraken van de ombudsman zijn juridisch niet bindend. De ombudsman is de heer Egbert Hulshof. E: [email protected]/[email protected] T: 024-3530528/06-23228974 B: Bisschop Hamerhuis, kamer 006, Verlengde Groenestraat 75 in Nijmegen Studenteninformatievoorziening HAN Voorlichtingscentrum Met al je vragen kun je terecht bij de medewerkers van het HAN VoorlichtingsCentrum. Zij kunnen je alles vertellen over bijvoorbeeld de (master)opleidingen, samenwerkingsvormen, voorlichtingsactiviteiten of organisatiegegevens van de HAN. Hieronder staan de contactgegevens:

57

HAN VoorlichtingsCentrum (HVC) Openingstijden: maandag t/m vrijdag 9.00 - 17.00 uur T (024) 353 05 00 F (024) 344 97 94 E [email protected] Studiecentra De HAN beschikt over 5 studiecentra, 2 in Arnhem en 3 in Nijmegen. Hier kun je uitgebreid zoeken in papieren en digitale bronnen, of rustig werken aan een werkstuk of presentatie. De HAN studiecentra zijn meer dan mediatheken. Je kunt er natuurlijk zoeken in boeken, tijdschriften, naslagwerken en afstudeeropdrachten. Daarnaast heb je toegang tot dvd’s, cd’s, cd-roms, digitale informatiebronnen en streaming video. Op de volgende locaties kan van een studiecentrum gebruik worden gemaakt: Studiecentrum Economie-Techniek-Informatica; Ruitenberglaan 31, Arnhem Studiecentrum Pabo Arnhem; Ruitenberglaan 27, Arnhem Studiecentrum Kapittelweg; Kapittelweg 33, Nijmegen Studiecentrum Gymnasion; Heyendaalseweg 141, Nijmegen Studiecentrum I/O gebouw; Kapittelweg 35, Nijmegen Voor meer informatie, onder andere over de openingstijden en telefoonnummers, kun je terecht op de website van de studiecentra: http://www.han.nl/studiecentra International Office HAN University of Applied Sciences arranges a number of international activities that are coordinated by our International Offices in Arnhem and Nijmegen. If you are an international student, HAN International Office is your main point of contact when you need information. International activities Our international activities vary from staff and student exchanges to developing joint degrees with partner universities. We also provide help and support for community projects in Africa and Eastern Europe. The International Office staff will be ready to provide information and help with everything from arranging paperwork to personal matters for all international guests. As a student you can call on the International Offices for help with your Learning Agreement, as well as for any special requirements you may have regarding your stay at HAN. For more information and contact details, check the follow website: http://www.han.nl/insite/internationaloffice_english Overige voorzieningen Sportfaciliteiten Studenten van de HAN kunnen een ‘sportkaart’ aanschaffen, waarmee gebruik gemaakt kan worden van de accommodaties van HAN Seneca (het centrum voor sport en gezondheid van de HAN), de accommodaties van de gemeente Arnhem of de sportfaciliteiten van de Radboud Universiteit Nijmegen. Zie voor meer informatie de volgende website: http://www.han.nl/start/bachelor-opleidingen/studeren-bij-de-han/sporten-bij-de-han en www.han.nl/insite/studentenverenigingen

58

HAN Employment HAN Employment is het arbeidsloket van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen dat bemiddelt tussen HBO/WO-afgestudeerden, studenten en werkgevers. Wij bieden bedrijven en instellingen de mogelijkheid om via onze afdeling vacatures voor vaste banen, bijbanen en werkervaringsplaatsen onder de aandacht te brengen bij onze studenten en alumni. Kandidaten en studenten kunnen bij ons terecht voor trainingen op het gebied van solliciteren, netwerken en arbeidsmarktoriëntatie. Zie voor meer informatie en de contactgegevens de volgende website: www.han.nl/hanemployment HAN Centrum voor Valorisatie en Ondernemerschap (CvVO) HAN CvVO is een onderdeel van de HAN dat focust op activiteiten rondom valoriseren en ondernemerschap. Arbobeleid voor studenten Wil je meer weten over regelgeving en voorzieningen voor studenten op het gebied van veiligheid en gezondheid? Kijk dan op Insite Arbo op de speciale pagina voor studenten: www.han.nl/insite/Service Bedrijf/Human Resources/Arbo/Studenten HAN-talencentrum Bij het HAN-talencentrum kunnen studenten, medewerkers en externe partijen terecht voor al hun vertaalvragen en voor uiteenlopende cursussen, trainingen en workshops op het gebied van taalvaardigheid. We hebben een uitgebreid en gevarieerd aanbod met cursussen Nederlands, Engels, Duits, Frans en Spaans. HAN-studenten ontvangen 30% korting op een cursus moderne vreemde taal. Daarnaast kunnen studenten bij het HAN-talencentrum terecht voor cursussen schrijven en spelling. Er is ook een cursus voor studenten met dyslexie. De cursussen zijn bedoeld voor Nederlandstalige, Duitstalige en anderstalige studenten. Zie voor meer informatie en de contactgegevens de volgende website: www.han.nl/talencentrum Het Hogeschoolblad Sensor Op de hoogte blijven van alles wat te maken heeft met de HAN? In het magazine Sensor vind je alles over belangrijke gebeurtenissen en ontwikkelingen binnen en buiten de HAN. En natuurlijk staan er spraakmakende artikelen in over studeren, stagelopen en vrije tijd. Op de website van Sensor kun je alles nalezen en reageren op de artikelen: www.snsr.nl.

59

Bijlage 1 Plattegrond Opleidingen Faculteit Economie en Management - Nijmegen HAN Campus Laan van Scheut 10 6525 EM Nijmegen

Bron: www.han.nl legen da Vri j park e re n Park e re n m et H ANpas Be t aal d park e re n Be t aal de park e e rgarage Bu sh al t e L ooprou t e

60

Opleidingen en lectoraten Faculteit Economie en Management - Arnhem HAN Campus Ruitenberglaan 31 6826 CC Arnhem

Bron: www.han.nl

61

Bijlage 2 Relevante namen en adressen Kwestie

Bij wie moet ik zijn? ONDERWIJSORGANISATIE

Lesuitval / ziekte docent Collegekaarten Klachten over het gebouw en de inventaris Reserveren van kleine ruimtes; vergader- en studieruimtes Kopieerwerk, kleurenkopieën

Centraal Service Punt / ’t Vraagpunt Receptie Centraal Service Punt Servicedesk Centraal Service Punt Servicedesk Copyshop Helpdesk

Defecte PC

Servicedesk

HAN-account

Kijk op de HANDS-site, via www.HAN.nl; zijn er dan nog vragen, neem contact op met de Helpdesk of Servicedesk

Vragen over notebooks Micropoint

Notebook Service Centrum

Vragen over cijfers

Onderwijsbureau iFM

Vragen over tentamenrooster

´t Vraagpunt

Vragen over het betalen van collegegeld

’t Vraagpunt

Inschrijven voor tentamens

Onderwijsbureau iFM

Vragen over minoren

Servicedesk Studenten

Vragen m.b.t. Studielink

OV-vergoeding

Opleidingsspecifieke vragen

Waar moet ik zijn? Monitoren Intranet http://insite.han.nl (ook vanuit huis bereikbaar) Arnhem: R31, A0.01 / B0.07 Nijmegen: LS10, F0.82 Arnhem: R31, A0.01 (centrale hal) [email protected] Nijmegen: KW33, C1.54 Tel: 024-3531666 Arnhem: R31, A0.01 (centrale hal) [email protected] Nijmegen: KW33, C1.54 Tel: 024-3531666 Arnhem: R31, B0.03 Nijmegen: KW33, D0.39 Arnhem: R31, B1.03 [email protected] Nijmegen: KW33, C1.54 Tel: 024-3531666 Arnhem: R31, B1.03 [email protected] Nijmegen: KW33, C1.54 Tel: 024-3531666 Arnhem: R31, B1.03 Nijmegen: KW33, C1.54 Tel: 024-3531666 [email protected] Arnhem: R31, centrale hal 026-3691200 Nijmegen: LS10, centrale hal 024-3531697 Arnhem: R31, centrale hal 026-3691200 Nijmegen: LS10, centrale hal 024-3531697 Alluris Bij problemen met inschrijven: meldingsformulier tentamenin- en uitschrijving invullen via Insite. Overige problemen, mailen naar: [email protected] [email protected]

Insite>Studentzaken>Producten/diensten> [email protected] Aanmelden, in- en uitschrijven Arnhem: R31, centrale hal 026-3691200 ’t Vraagpunt Nijmegen: LS10, centrale hal 024-3531697 Zie voor een overzicht van de contactpersonen per opleiding van het Contactpersonen opleiding iFM Insite>Opleidingspagina>Over ons > Contactpersonen

62

Deel 2: Regelingen betreffende het onderwijs en de tentamens 1. Onderwijs- en examenregeling 2015-2016

Fiscaal Recht en Economie van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

studiejaar 2015 - 2016

Inhoud: Paragraaf 1 Algemene bepalingen Paragraaf 2 Toelating tot de opleiding Paragraaf 3 Opbouw van de opleiding Paragraaf 4 Propedeutische fase van de opleiding Paragraaf 5 Studieadvies in de propedeutische fase van de opleiding Paragraaf 6 Postpropedeutische fase van de opleiding Paragraaf 7 Tentamens, integrale toetsen en examens van de opleiding Paragraaf 8 Examencommissie en examinatoren Paragraaf 9 Studieloopbaanbegeleiding Paragraaf 10 Judicium Abeundi Paragraaf 11 Slotbepalingen Bijlagen

63

Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Toepasselijkheid van de regeling 1. Deze regeling is de onderwijs- en examenregeling als bedoeld in artikel 7.13 van de wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW). 2. Deze regeling is van toepassing op het onderwijs, de tentamens en de examens in het studiejaar 2015-2016 van de bacheloropleiding Fiscaal Recht en Economie (FRE), hierna te noemen: de opleiding. 3. Van deze regeling maken onverkort deel uit: a. alle hoofdstukken, opgenomen in deel 3 van het opleidingsstatuut; b. de bijlagen, bijbehorend bij deze regeling. 4. Van onderwijseenheden die zijn gevolgd en tentamens die met goed gevolg zijn afgelegd in voorgaande studiejaren van de opleidingen en die nu niet meer als zodanig zijn opgenomen in het curriculum als uitgewerkt in hoofdstuk 1, 2 en hoofdstuk 3 van deel 3 van het opleidingsstatuut is in bijlagen 1 en 2 van deze regeling bepaald of en in hoeverre deze tot het curriculum en examen van deze regeling worden gerekend. Daarnaast kan in bijlage 1, 2 en 3 geregeld worden dat bepaalde (deel-)tentamens – die niet zijn opgenomen in deze regeling, maar wél in de onderwijs- examenregeling 2015 – nog kunnen worden afgelegd, indien deze niet met goed gevolg zijn afgelegd in het vorige studiejaar. 5. Van onderwijseenheden die zijn gevolgd en tentamens die met goed gevolg zijn afgelegd in de door de opleiding verzorgde minoren in voorgaande studiejaren en die nu niet meer als zodanig zijn opgenomen in het minoraanbod als uitgewerkt in hoofdstuk 5 van deel 3 van het opleidingsstatuut is in bijlage 3 van deze regeling bepaald of en in hoeverre deze tot het programma van het vigerend minoraanbod worden gerekend. 6. N.v.t. Artikel 1.2 Begripsbepalingen Voor deze regeling gelden de begripsbepalingen die zijn opgenomen in bijlage 1 van het opleidingsstatuut. Artikel 1.3 Doel van de opleiding De student verwerft op HBO-bachelorniveau de kennis, het inzicht en de vaardigheden van een startbekwame beroepsbeoefenaar op het gebied van Fiscaal Recht en Economie. De eindkwalificaties zoals bedoeld in de eerste volzin, zijn opgenomen in hoofdstuk 7 van deel 3 van het opleidingsstatuut. Paragraaf 2 Toelating tot de opleiding Artikel 2.1 Vooropleidingseisen en nadere vooropleidingseisen Toelaatbaar tot de opleiding is de bezitter van: a. een HAVO-diploma met: i. het profiel Natuur en Techniek; ii. het profiel Natuur en Gezondheid en met in het examen het vak Economie of het vak Management en Organisatie; iii. het profiel Economie en Maatschappij; iv. het profiel Cultuur en Maatschappij en met in het examen het vak Economie of het vak Management en Organisatie èn het vak Wiskunde A of het vak Wiskunde B. b. een VWO-diploma met: i. het profiel Natuur en Techniek; ii. het profiel Natuur en Gezondheid; iii. het profiel Economie en Maatschappij; iv. het profiel Cultuur en Maatschappij. c.

een MBO-diploma middenkaderopleiding of specialistenopleiding hierna te noemen MBO-4.

64

Artikel 2.2 Opheffing deficiënties nadere vooropleidingseisen Deficiënties in profielen en/of vakken en programmaonderdelen van de diploma’s als vastgelegd in artikel 2.1 zijn bij besluit van de instituutsdirecteur opgeheven indien voor aanvang van de opleiding toelatingstentamens in de deficiënte vakken, die op het niveau van het examen HAVO respectievelijk MBO-4 worden afgenomen, met goed gevolg zijn afgelegd. Artikel 2.3 Vrijstelling van vooropleidingseisen op grond van andere diploma’s en getuigschriften 1. Vrijgesteld van de vooropleidingseis als bedoeld in artikel 2.1 is de bezitter van een van de volgende diploma’s en getuigschriften: a. een getuigschrift van een bacheloropleiding, b. een getuigschrift van een masteropleiding, c. een getuigschrift dat toegang geeft tot het hoger onderwijs in een land dat het verdrag inzake de erkenning van kwalificaties betreffende hoger onderwijs in de Europese regio heeft geratificeerd. d. een al dan niet in Nederland afgegeven diploma dat door de minister is aangewezen als ten minste gelijkwaardig aan het HAVO-diploma of e. een al dan niet in Nederland afgegeven diploma dat bij besluit van de instituutsdirecteur tenminste gelijkwaardig aan een HAVO, VWO of MBO- diploma wordt beschouwd. Ten behoeve van de besluitvorming kan een diplomawaardering bij de NUFFIC worden gevraagd. Bovengenoemde taak betreffende buitenlandse diploma’s is gemandateerd aan het Admissions Office. 2. Indien het een buiten Nederland afgegeven diploma of getuigschrift betreft dient tevens naar het oordeel van de examencommissie blijk te zijn gegeven van voldoende beheersing van de Nederlandse taal voor het met vrucht kunnen volgen van de Nederlandstalige opleiding. 3. N.v.t. 4. N.v.t. 5. De instituutsdirecteur neemt het besluit dat op basis van het oordeel als bedoeld lid 2 of 3 of betrokkene al dan niet kan worden ingeschreven dan wel het besluit dat betrokkene kan worden ingeschreven maar dat deze nog geen examens of onderdelen daarvan mag afleggen dan nadat er een positief oordeel als bedoeld in lid 2 of 3 is afgegeven. 6. N.v.t. Artikel 2.4 Vrijstelling van de vooropleidingseis op grond van toelatingsonderzoek 1. Bij besluit van de instituutsdirecteur is vrijgesteld van de vooropleidingseisen als bedoeld in artikel 2.1 degene van 21 jaar en ouder die bij een toelatingsonderzoek naar het oordeel van de commissie toelatingsonderzoek blijk geeft van geschiktheid voor de opleiding en van voldoende beheersing van de taal waarin de opleiding verzorgd wordt voor het met vrucht kunnen volgen van de opleiding. 2. Het toelatingsonderzoek bestaat uit toelatingstentamens in de volgende vakken die op het niveau van het HAVO-examen worden afgenomen en levert de vrijstelling als bedoeld in het vorige lid op indien het toelatingsonderzoek met goed gevolg is afgelegd: I. Nederlands II. Economie III. Wiskunde Artikel 2.5 Voldoende beheersing van de Nederlandse taal 1. Aan de eis van voldoende beheersing van de Nederlandse taal als bedoeld in artikel 2.3 lid 2 en in artikel 2.4 lid 1 in het geval betrokkene een andere taal dan het Nederlands als eerste taal voert wordt voldaan door: - het met goed gevolg afleggen van het staatsexamen Nederlands als tweede taal, niveau II dan wel, - het ten genoegen van de commissie die verantwoordelijk is voor het toelatingsonderzoek aantonen dat hij op een andere dan de hierboven bedoelde wijze(n) de Nederlandse taal in voldoende mate beheerst om het Nederlandstalige onderwijs met vrucht te kunnen volgen. 2. Aan het voldoen aan de eis als bedoeld in het vorige lid dient te zijn voldaan voor het moment van inschrijving

65

Artikel 2.5a Voldoende beheersing van de Engelse taal N.v.t. Artikel 2.6 Aanvullende eisen N.v.t. Artikel 2.7 Eisen werkkring bij deeltijdopleidingen N.v.t. Artikel 2.8 Numerus fixus N.v.t. Artikel 2.9 Toelating tot versneld traject gericht op studenten met een VWO –diploma N.v.t. Artikel 2.10 Studiekeuzecheck 1. Iedere aspirant-student van de propedeutische fase van de opleiding is na aanmelding verplicht om deel te nemen aan de studiekeuzecheck van de opleiding. 2. Indien de aspirant-student zonder geldige reden en na een herhaalde oproep niet deelneemt aan de verplichte studiekeuzecheck dan wordt de inschrijving voor de desbetreffende aspirant-student geweigerd. 3. Na en vanwege de deelname aan de studiekeuzecheck ontvangt iedere aspirant-student een studiekeuzeadvies. Het advies kent drie vormen: positief, negatief of nadere actie noodzakelijk. 4. Aspirant-studenten die zich uiterlijk op 1 mei voorafgaand aan het desbetreffende studiejaar hebben aangemeld voor de propedeutische fase van een of meer bacheloropleidingen of Ad-programma’s en die voldoen aan de inschrijvingsvoorwaarden zoals opgenomen in paragraaf 2 van deze regeling worden bij handhaving van de aanmelding ingeschreven ongeacht de uitslag van de studiekeuzecheck. 5. Van aspirant-studenten die zich na 1 mei voorafgaand aan het desbetreffende studiejaar aanmelden voor de propedeutische fase van een bacheloropleiding of Ad-programma wordt bij een negatief studiekeuzeadvies de inschrijving voor de opleiding geweigerd. 6. Het bepaalde in het vorige lid geldt niet voor de aspirant-student die zich na 1 mei aanmeldt bij een andere opleiding dan die waarbij hij oorspronkelijk was ingeschreven en kan aantonen dat de nieuwe aanmelding het gevolg is van een bindend negatief studieadvies zoals bedoeld in paragraaf 5 van deze regeling op een zodanig tijdstip dat hij zich niet kon aanmelden voor 1 mei voorafgaand aan het desbetreffende studiejaar. Deze aspirant-student wordt gelijkgesteld met die bedoeld in lid 4 van dit artikel. 7. Indien de aspirant-student kan aantonen dat hij om legitieme redenen niet kan deelnemen aan de verplichte studiekeuzecheck, wordt in overleg met de instituutsdirecteur bezien of de aspirantstudent alsnog moet deelnemen aan de verplichte studiekeuzecheck. De volgende gronden zijn in ieder geval legitiem om niet deel te nemen aan de verplicht gestelde studiekeuzecheck: a) persoonlijke omstandigheden; b) andere onderwijsverplichtingen. 8. De studiekeuzecheck kent de volgende inhoud en procedure: I. De aspirant-student vult digitale vragenlijsten in met vragen over oriëntatie en motivatie, taalvaardigheden, rekenvaardigheden en analytisch vermogen en opleidingsspecifieke vragen. II. Vervolgens meldt de aspirant-student zich aan voor een studiestartbijeenkomst. Tijdens deze bijeenkomst krijgt de aspirant-student informatie over de opleiding, het beroep en kritische succesfactoren om de opleiding goed te doorlopen. Tijdens de bijeenkomst woont de student een groepsbijeenkomst bij, een proefles en een individueel studiekeuzegesprek van 15 minuten met elke aspirant-student. Tijdens het studiekeuzegesprek gaat de studiekeuzebegeleider het gesprek aan met de aspirant-student over zijn/haar motivatie (persoonlijke drijfveren), capaciteiten en studiehouding. Aspirant-studenten die zich na 1 mei hebben aangemeld hebben alleen een individueel studiekeuzegesprek van 15 minuten. III. Uiterlijk 2 weken na de studiestartbijeenkomst ontvangt de aspirant-student een studieadvies. 9. Dit artikel is niet van toepassing op: a) aspirant-studenten die zich willen inschrijven voor een opleiding waarvoor een selectieprocedure zoals bedoeld in artikel 2.8 van deze regeling, is ingesteld; b) aspirant-studenten die vanwege het bezit van een buiten het Koninkrijk Nederland behaald diploma zijn vrijgesteld van de diploma-eisen (in bezit zijn van HAVO, VWO of MBO-diploma); 66

c) aspirant-studenten die in het bezit zijn van een propedeutisch getuigschrift WO, een Bachelorgetuigschrift of een Mastergetuigschrift; d) aspirant-studenten die reeds eerder werden ingeschreven voor de propedeutische fase van de opleiding. e) aspirant-studenten die reeds eerder werden ingeschreven voor een opleiding die het propedeutisch examen gemeen heeft met de opleiding. Paragraaf 3 Opbouw van de opleiding Artikel 3.1 Vorm van de opleiding 1. De opleiding wordt in de inrichtingsvorm voltijd verzorgd. 2. N.v.t. 3. De opleiding wordt in de inrichtingsvorm voltijd alleen in Arnhem verzorgd. 4. De opleiding wordt ook met de bijzondere eigenschap van een verkort/versneld programma voor studenten met een VWO diploma verzorgd.9 5. In hoofdstukken 1, 2 en 3 van deel 3 van het opleidingsstatuut is bepaald welke onderwijseenheden ten behoeve van welke inrichtingsvorm en bijzondere eigenschap worden verzorgd. Artikel 3.2 Indeling en examens van de opleiding 1. De opleiding kent een propedeutische en een postpropedeutische fase. De opleidingen Accountancy, Accountancy Associate-degree, Bedrijfseconomie (Nederlandstalig), Fiscaal Recht en Economie en Financial Services Management (voltijd) kennen een gemeenschappelijke propedeuse. 2. De opleiding kent drie niveaus van bekwaamheid: hoofdfasebekwaam (niveau 1), afstudeerbekwaam (niveau 2) en beroepsbekwaam (niveau 3). 3. De propedeutische fase is het deel van de major dat is gericht op het verkrijgen van inzicht in de inhoud van en de geschiktheid voor de opleiding en het beroep. 4. De postpropedeutische fase is het gedeelte van de opleiding, dat volgt op de propedeutische fase. 5. N.v.t. 6. N.v.t. 7. In hoofdstuk 2 en 3 van deel 3 van het opleidingsstatuut is in de gegevens onderwijseenheden en integrale toetsen bij ‘doelgroep’ bepaald welke onderwijseenheden en integrale toetsen ten behoeve van welke fase en welk niveau worden verzorgd. 8. N.v.t. 9. Het geheel van de opleiding bestaat uit een major en een minor. De minor is een onderdeel van de postpropedeutische fase. 10. In de opleiding worden de volgende examens afgelegd: a) het propedeutische examen; b) het afsluitend examen oftewel bachelorexamen. Artikel 3.3 Major 1. De major is het deel van de opleiding dat is gericht op het verwerven van de benodigde competenties voor de voorgeschreven beroepstaken van de startbekwame beroepsbeoefenaar op HBO-bachelorniveau. 2. De voorgeschreven beroepstaken voor de startbekwame beroepsbeoefenaar op HBObachelorniveau zijn als zodanig beschreven in de hoofdstukken 2 en 3 van deel 3 van het opleidingsstatuut. Artikel 3.4 Minor 1. De minor is het deel van de postpropedeutische fase van de opleiding dat is gericht op het verdiepen of verbreden van de benodigde competenties voor de voorgeschreven beroepstaken van de startbekwame beroepsbeoefenaar op HBO-bachelorniveau. 2. De minor is een gecertificeerde HAN minor of een vrije minor. 3. De student die een minor gaat volgen dient hiervoor vooraf toestemming te vragen en te krijgen van de examencommissie. De studieloopbaanbegeleider begeleidt de student bij de aanvraag tot toestemming en adviseert de examencommissie bij de beslissing op aanvraag. 9

Het verkorte programma komt tot uitdrukking in een propedeutische fase van één semester in plaats van twee semesters. De opleiding met deze bijzondere eigenschap wordt uitgefaseerd; er zal geen propedeutisch onderwijs met deze bijzondere eigenschap meer aangeboden worden. 67

4. Een vrije minor is een minor die een student: a) bij een andere onderwijsinstelling volgt of; b) heeft samengesteld uit onderdelen van minoren of andere onderwijseenheden bij verschillende instituten van de HAN of een andere onderwijsinstelling. 5. De examencommissie beoordeelt ter toestemming of de minor past binnen het beroepsprofiel van de opleiding, niet overlapt met de major, het juiste niveau heeft om verdiepend of verbredend te zijn, of de kwaliteit van de toetsing en beoordeling in de minor voldoende naar de standaard van de opleiding is geborgd en, in geval de vrije minor door de student is samengesteld, of deze bestaat uit een onderling afdoende samenhangend geheel van onderwijseenheden. 6. Toestemming door de examencommissie als bedoeld in de leden 3 en 5 van dit artikel houdt tevens in dat de aan de minor verbonden examinatoren als zodanig zijn aangewezen als examinator van de opleiding. 7. N.v.t. 8. N.v.t. 9. Aan onderwijseenheden als bedoeld in lid 7 en aan daarbij behorende tentamens als uitgewerkt conform lid 8 worden gelijkgesteld de onderwijseenheden en tentamens van de minoren verzorgd door de opleidingen in voorgaande studiejaren die als zodanig zijn opgenomen in bijlage 3 van deze regeling. Artikel 3.5 Studielast, studiepunten en studieduur artikel 1. De studielast van een opleiding en een onderwijseenheid wordt uitgedrukt in studiepunten. 2. Eén studiepunt is gelijk aan 28 uren studielast. 3. De opleiding heeft een studielast van 240 studiepunten. 4. De propedeutische fase van de opleiding, die wordt afgesloten op het niveau van hoofdfasebekwaam, heeft een studielast van 60 studiepunten. 5. De postpropedeutische fase van de opleiding, omvattende de niveaus van afstudeerbekwaam en beroepsbekwaam, heeft een studielast van 180 studiepunten. 6. Het eerste deel van de postpropedeutische fase, dat wordt afgesloten op het niveau van afstudeerbekwaam, heeft los van een eventuele minor op dit niveau, een studielast van 120 studiepunten. 7. Het tweede deel van de postpropedeutische fase, dat wordt afgesloten op het niveau van beroepsbekwaam, heeft los van een eventuele minor op dit niveau, een studielast van 30 studiepunten. 8. De major heeft een studielast van 210 studiepunten. 9. De minor, die wordt afgesloten op het niveau van afstudeerbekwaam of beroepsbekwaam, heeft een studielast van 30 studiepunten. 10. Een opleiding is zodanig ingericht dat een student in staat is het aantal studiepunten te behalen waarop de studielast voor een studiejaar is gebaseerd. 11. N.v.t. 12. N.v.t. 13. De feitelijk geprogrammeerde studieduur van de programma’s met de bijzondere eigenschap van verkort/versneld als bedoeld in artikel 3.1 lid 4 en van de verkorte programma’s als bedoeld in artikel 7.9 lid 5 bedraagt 3,5 studiejaren. Artikel 3.6 Studielast duale opleiding N.v.t. Artikel 3.7 Uitbreiding studielast 1. In afwijking van het bepaalde in artikel 3.5 heeft de student additioneel de mogelijkheid zich te verbreden en/of te verdiepen door meer dan 240 studiepunten voor zijn opleiding te behalen. Dit is mogelijk door bij de HAN: a. een of meer extra minoren te volgen; b. een of meer extra onderwijseenheden te volgen en/of c. n.v.t. 2. In alle bovengenoemde gevallen dient de student vooraf toestemming te vragen aan en te krijgen van de examencommissie. De examencommissie beoordeelt of de in lid 1 sub a, b of c bedoelde minoren en onderwijseenheden passen binnen het beroepsprofiel van de opleiding, niet overlappen met de opleiding, het juiste niveau hebben om verdiepend of verbredend te zijn, of de kwaliteit van de toetsing en beoordeling voldoende naar de standaard van de opleiding is geborgd

68

en, in geval het een vrije minor betreft die door de student is samengesteld of deze bestaat uit een onderling afdoende samenhangend geheel van onderwijseenheden. 3. N.v.t. 4. Voor het volgen van een uitbreiding zoals bedoeld in lid 1 kan slechts toestemming worden verleend indien de student geen studievertraging heeft opgelopen en de feitelijke studieduur van de opleiding voor deze student naar verwachting vanwege de uitbreiding met niet meer dan zes maanden de regulier geprogrammeerde studieduur van de opleiding zal overschrijden. Artikel 3.8 Beroepstaken, onderwijseenheden en competenties 1. Een opleiding is een samenhangend geheel van onderwijseenheden. 2. In de opleiding worden beroepstaken geleerd die een startbekwame beroepsbeoefenaar moet kunnen uitvoeren. Een of meer van deze beroepstaken zijn gerelateerd aan onderwijseenheden. 3. De inhoud van een onderwijseenheid richt zich op een aantal samenhangende competenties. 4. Een onderwijseenheid heeft een studielast van 7,5 studiepunten of een veelvoud daarvan. In het belang van de kwaliteit van het onderwijs kan een onderwijseenheid een studielast van 2,5 studiepunten of een veelvoud daarvan omvatten. Paragraaf 4 Propedeutische fase van de opleiding Artikel 4.1 Samenstelling propedeutische fase 1. In hoofdstuk 1 van deel 3 van het opleidingsstatuut is een overzicht opgenomen van de aangeboden onderwijseenheden en de integrale toets in de propedeutische fase. 2. Hoofdstuk 2 van deel 3 van het opleidingsstatuut bevat van alle onderwijseenheden en de integrale toets als bedoeld in het vorige lid, het overzicht van de gegevens met betrekking tot het onderwijs en de tentaminering. 3. Aan onderwijseenheden als bedoeld in lid 1, aan daarbij behorende tentamens en aan de integrale toets worden gelijkgesteld de onderwijseenheden, tentamens en integrale toetsen uit voorgaande studiejaren van de opleidingen die als zodanig zijn opgenomen in bijlage 1 van deze regeling. Paragraaf 5 Studieadvies in de propedeutische fase van de opleiding Artikel 5.1 Studieadvies propedeutische fase 1. Uiterlijk aan het einde van diens eerste jaar van inschrijving in de propedeutische fase van de opleiding ontvangt iedere student van de instituutsdirecteur een schriftelijk studieadvies over de voortzetting van zijn studie binnen of buiten de opleiding. 2. N.v.t. 3. Onverminderd het bepaalde in lid 1 kan aan de student een studieadvies uitgebracht worden zolang hij het propedeutisch examen nog niet met goed gevolg heeft afgelegd. 4. Het studieadvies als bedoeld in lid 1, 2 en 3 is positief of negatief. Artikel 5.2 Voorlopig studieadvies in het eerste jaar van inschrijving 1. In het eerste jaar van inschrijving voor de propedeutische fase van de opleiding, zo mogelijk vooreerst aan het eind van de vijfde maand van inschrijving en indien nodig volgend op een eerder gegeven studieadvies, ontvangt iedere student met op dat moment dusdanig onvoldoende studieresultaten dat een succesvolle studievoortgang niet waarschijnlijk is van de instituutsdirecteur als waarschuwing schriftelijk een voorlopig negatief studieadvies. 2. Tot het uitbrengen van een voorlopig negatief studieadvies zoals bedoeld in lid 1 wordt overgegaan indien de student: a. aan het einde van de tweede onderwijsperiode niet ten minste 22,5 of b. aan het einde van de derde onderwijsperiode niet ten minste 30 of c. aan het einde van het eerste jaar van inschrijving en/of niet ten minste 45 van de conform het toetsprogramma als volgend uit artikel 4.1 en de gegevens onderwijseenheden en integrale toets in hoofdstuk 2 van deel 3 van het opleidingsstatuut te behalen studiepunten heeft behaald. 2a. In afwijking van lid 2 geldt bij het uitbrengen van een voorlopig negatief studieadvies zoals bedoeld in lid 1 voor studenten die in februari gestart zijn met de opleiding de regeling zoals opgenomen in hoofdstuk 8 van deel 3 van dit opleidingsstatuut. 3. N.v.t.

69

4. Tot het uitbrengen van een voorlopig positief studieadvies wordt overgegaan indien de student aan het einde van het eerste jaar van inschrijving voor de propedeutische fase van de opleiding 45 studiepunten of meer uit het toetsprogramma als volgend uit artikel 4.1 en de gegevens onderwijseenheden en integrale toets in hoofdstuk 2 van deel 3 van het opleidingsstatuut, maar nog niet het propedeutisch examen, heeft behaald. Artikel 5.3 Definitief studieadvies in het eerste jaar van inschrijving 1. Tot het uitbrengen van een negatief studieadvies aan het einde van het eerste jaar van inschrijving voor de propedeutische fase van de opleiding wordt overgegaan indien de student niet ten minste 45 van de conform het toetsprogramma als volgend uit artikel 4.1 en de gegevens onderwijseenheden en integrale toets in hoofdstuk 2 van deel 3 van het opleidingsstatuut te behalen studiepunten heeft behaald tenzij vanwege inachtneming van de persoonlijke omstandigheden van de student door de instituutsdirecteur, onder door de instituutsdirecteur te stellen voorwaarden, hiervan wordt afgezien. 1a. In afwijking van lid 1 geldt bij het uitbrengen van een negatief studieadvies zoals bedoeld in lid 1 voor studenten die in februari gestart zijn met de opleiding de regeling zoals opgenomen in hoofdstuk 8 van deel 3 van dit opleidingsstatuut. 2. Aan een negatief studieadvies is een bindende afwijzing voor onbepaalde tijd verbonden (het bindend negatief studieadvies) mits het uitbrengen van een voorlopig advies als bedoeld in artikel 5.2 40 werkdagen aan het negatief studieadvies is voorafgegaan. 3. N.v.t. 4. Aan een negatief studieadvies is een bindende afwijzing voor onbepaalde tijd verbonden voor de opleiding en de opleiding(en) waarmee deze een gemeenschappelijk propedeutisch examen heeft, mits het uitbrengen van een voorlopig advies als bedoeld in artikel 5.2 daadwerkelijk en minimaal 40 werkdagen aan het negatief studieadvies is voorafgegaan. 5. Tot het uitbrengen van een positief studieadvies aan het einde van het eerste jaar van inschrijving voor de propedeutische fase van de opleiding wordt overgegaan indien de student het propedeutisch examen heeft behaald. Artikel 5.4 Voorlopig Studieadvies na het eerste jaar van inschrijving 1. Gaandeweg het tweede jaar van inschrijving voor de propedeutische fase van de opleiding ontvangt iedere student met op enig moment dusdanig onvoldoende studieresultaten dat een succesvolle studievoortgang niet waarschijnlijk is en aan wie nog niet eerder een voorlopig negatief advies is uitgebracht van de instituutsdirecteur als waarschuwing schriftelijk een voorlopig negatief studieadvies. 1a. In afwijking van lid 1 geldt voor studenten die in februari gestart zijn met de opleiding de regeling zoals opgenomen in hoofdstuk 8 van deel 3 van dit opleidingsstatuut. 2. N.v.t. 3. Tot het uitbrengen van een voorlopig negatief studieadvies als bedoeld in lid 1 wordt overgegaan indien de student niet alle na het eerste jaar van inschrijving resterende op dat moment volgens het toetsprogramma als volgend uit artikel 4.1 en de gegevens onderwijseenheden en integrale toets in hoofdstuk 2 van deel 3 van het opleidingsstatuut te behalen studiepunten vanwege met goed gevolg afgelegde tentamens en integrale toetsen heeft behaald. 4. De leden 1, 2 en 3 zijn van overeenkomstige toepassing op studenten die voor een derde jaar voor de propedeutische fase van de opleiding zijn ingeschreven. Artikel 5.5 Definitief studieadvies na het eerste jaar van inschrijving 1. Tot het uitbrengen van een negatief studieadvies na het eerste jaar van inschrijving voor de propedeutische fase van de opleiding wordt overgegaan indien de student aan het einde van het tweede jaar van inschrijving voor de propedeutische fase van de opleiding het propedeutisch examen niet heeft gehaald, tenzij vanwege inachtneming van de persoonlijke omstandigheden van de student door de instituutsdirecteur, onder door de instituutsdirecteur te stellen voorwaarden, hiervan wordt afgezien. 1a. In afwijking van lid 1 geldt bij het uitbrengen van een negatief studieadvies zoals bedoeld in lid 1 voor studenten die in februari gestart zijn met de opleiding de regeling zoals opgenomen in hoofdstuk 8 van deel 3 van dit opleidingsstatuut. 2. Aan het negatief studieadvies zoals bedoeld in lid 1 van dit artikel is een bindende afwijzing voor onbepaalde tijd verbonden (het bindend negatief studieadvies) mits het uitbrengen van een voorlopig advies als bedoeld in artikel 5.2 of 5.4 daadwerkelijk en minimaal 40 werkdagen aan het negatief studieadvies is voorafgegaan. Bij het bepalen van de termijn van minimaal 40 werkdagen

70

3. 4.

5.

6.

moet rekening gehouden worden met de onderwijsvrije dagen conform het vigerende HANjaarrooster. N.v.t. Aan een negatief studieadvies, zoals bedoeld in lid 1 van dit artikel, is een bindende afwijzing voor onbepaalde tijd verbonden voor de opleiding en de opleiding(en) waarmee deze opleiding een gemeenschappelijke propedeuse heeft, mits het uitbrengen van een voorlopig advies als bedoeld in artikel 5.2 of 5.4 daadwerkelijk en minimaal 40 werkdagen aan het negatief studieadvies is voorafgegaan. De leden 1, tot en met 4 zijn van overeenkomstige toepassing op studenten die voor een derde jaar voor de propedeutische fase van de opleiding zijn ingeschreven omdat zij nog geen bindend negatief studieadvies kregen. Tot het uitbrengen van een positief studieadvies na het eerste jaar van inschrijving voor de propedeutische fase van de opleiding wordt overgegaan indien de student het propedeutisch examen heeft behaald.

Artikel 5.6 Persoonlijke omstandigheden 1. Onder persoonlijke omstandigheden als bedoeld in de leden 1 van de artikelen 5.3 en 5.5 wordt uitsluitend verstaan:  ziekte van de student;  lichamelijke, zintuiglijke of andere functiestoornis van de student;  zwangerschap van de studente;  bijzondere familieomstandigheden;  lidmaatschap van medezeggenschapsraad, deelraad, studentencommissie of opleidingscommissie;  het lidmaatschap van het bestuur van een studentenorganisatie van enige omvang met volledige rechtsbevoegdheid, dan wel een vergelijkbare organisatie van enige omvang, bij wie de behartiging van het algemeen maatschappelijk belang op de voorgrond staat en die daartoe daadwerkelijk activiteiten ontplooit. 2. Zodra één of meer persoonlijke omstandigheden als bedoeld in het vorige lid zich voordoen, stelt de student zijn studieloopbaanbegeleider onverwijld hiervan in kennis. 3. Indien er sprake is van persoonlijke omstandigheden dan kan de instituutsdirecteur in afwijking van de artikelen 5.3 en 5.5 separate besluiten nemen waarbij in ieder geval wordt besloten binnen welke termijn de student aan de gestelde eisen zoals bedoeld in artikel 5.3 en 5.5 moet voldoen. Artikel 5.7 Het recht gehoord te worden Voordat een negatief studieadvies waaraan een bindende afwijzing voor onbepaalde tijd is verbonden als bedoeld in de leden 2 van de artikelen 5.3 en 5.5 wordt uitgebracht, wordt de betreffende student in de gelegenheid gesteld te worden gehoord. Paragraaf 6 Postpropedeutische fase van de opleiding Artikel 6.1 Samenstelling postpropedeutische fase 1. In hoofdstuk 1 van deel 3 van het opleidingsstatuut is een overzicht opgenomen van de aangeboden onderwijseenheden en integrale toetsen in de postpropedeutische fase. 2. Hoofdstuk 3 van deel 3 van het opleidingsstatuut bevat van alle onderwijseenheden en de integrale toetsen als bedoeld in het vorige lid, het overzicht van de gegevens met betrekking tot het onderwijs en de tentaminering. 3. Aan onderwijseenheden als bedoeld in lid 1, aan daarbij behorende tentamens en integrale toetsen worden gelijkgesteld de onderwijseenheden, tentamens en integrale toetsen uit voorgaande studiejaren van de opleidingen die als zodanig zijn opgenomen in bijlage 2 van deze regeling. 4. N.v.t. Paragraaf 7 Tentamens, integrale toetsen en examens van de opleiding Artikel 7.1 (Deel)tentamen en integrale (deel)toets 1. Een tentamen is een onderzoek naar de competenties van de student, zijnde de kennis, het inzicht, de vaardigheden en attitude in samenhang met elkaar, die behoren bij een onderwijseenheid. Het tentamen omvat mede de beoordeling van de uitkomsten van dat onderzoek. 71

2. Een integrale toets is een onderzoek naar de competenties van de student, zijnde de kennis, het inzicht, de vaardigheden en attitude in samenhang met elkaar, die behoren bij het beroepshandelen waarin een of meer beroepstaken een rol spelen. De integrale toets omvat mede de beoordeling van de uitkomsten van dat onderzoek. 3. Aan iedere onderwijseenheid is een tentamen verbonden. Een tentamen kan bestaan uit deeltentamens. Het tentamen is behaald als het met goed gevolg is afgelegd, respectievelijk alle daartoe behorende deeltentamens met goed gevolg zijn afgelegd, tenzij in hoofdstuk 2, 3, 4 of 5 van deel 3 van het opleidingsstatuut in de gegevens van de onderwijseenheid waartoe het betreffende tentmaen behoort bij ‘tentaminering’ een compensatieregeling is opgenomen met betrekking tot de resultaten van de deeltentamens. 4. Op ieder niveau als bedoeld in artikel 3.2 lid 2 wordt met betrekking tot een of meer beroepstaken een integrale toets afgenomen. 5. Een integrale toets is aan een of meerdere onderwijseenheden verbonden. Een integrale toets kan bestaan uit deeltoetsen. De integrale toets is behaald als deze met goed gevolg is afgelegd, respectievelijk alle daartoe behorende deeltoetsen met goed gevolg zijn afgelegd. 6. Het volledige toetsprogramma van de opleiding in tentamens en integrale toetsen, is qua inhoud, vorm en samenhang beschreven in de gegevens van onderwijseenheden en integrale toetsen in hoofdstuk 2 en 3 van deel 3 van het opleidingsstatuut. 7. In het toetsprogramma als bedoeld in het vorige lid is vastgelegd of en in hoeverre een of meerdere (deel)tentamens als bedoeld in de leden 1 en 3 gelden als een of meerdere integrale (deel)toetsen. 8. De examinator drukt de kwalificatie van een tentamen of een integrale toets uit in een cijfer. 9. Indien een tentamen of integrale toets bestaat uit deeltentamens respectievelijk deeltoetsen kunnen de kwalificaties van deze deeltentamens respectievelijk deeltoetsen zowel worden uitgedrukt in een cijfer als in de kwalificatie ‘voldaan’ of ‘niet voldaan’. 10. De kwalificatie van een tentamen, niet zijnde een deeltentamen, of integrale toets, niet zijnde een deeltoets, wordt uitgedrukt in een van de volgende cijfers: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 of 10. Een 6 of hoger betekent dat de kandidaat voor het tentamen of voor de integrale toets is geslaagd; een 5 of lager betekent dat de kandidaat voor het tentamen of integrale toets niet is geslaagd. 11. Cijfers met de decimaal …,1; …,2; …,3; …,4 worden tot hele cijfers afgerond naar beneden. Cijfers met de decimaal …,5…,6; …,7; …,8; …,9 worden tot hele cijfers afgerond naar boven. Een cijfer voor een deeltentamen of deeltoets wordt niet afgerond tot een heel cijfer, maar tot een cijfer met 1 decimaal. Cijfers met de tweede decimaal …,.1; …,.2; …,.3; …,.4 worden tot 1 decimaal afgerond naar beneden. Cijfers met de tweede decimaal …,.5…,.6; …,.7; …,.8; …,.9 worden tot 1 decimaal afgerond naar boven. 12. De laatst behaalde kwalificatie voor een (deel)tentamen of een integrale (deel)toets geldt als definitieve kwalificatie. 13. Indien de student een voldoende heeft behaald voor een (deel)tentamen of een integrale (deel)toets, mag hij niet meer deelnemen aan hetzelfde (deel)tentamen of dezelfde integrale (deel)toets. 14. In afwijking van lid 8 en lid 10 kan in de volgende gevallen in plaats van een cijfer de kwalificatie voldaan/niet voldaan worden gegeven: a. indien een onderwijseenheid bestaat uit meerdere deeltentamens en de kwalificatie van één of meerdere deeltentamens uitgedrukt is met de kwalificatie ‘voldaan’ én vrijstelling is verleend voor het behalen van een of meerdere deeltentamens zonder dat de kwalificatie van de deeltentamens uitgedrukt is in een cijfer. b. indien het gaat om een met goed gevolg afgelegd tentamen betrekking hebbend op een vrije minor behaald bij een buitenlandse onderwijsinstelling waarbij het niet mogelijk is om de daar behaalde kwalificatie om te zetten in een kwalificatie zoals bedoeld in lid 8 en lid 10. c. indien het gaat om een met goed gevolg afgelegd tentamen betrekking hebbend op een vrije minor behaald bij een andere Nederlandse onderwijsinstelling waarbij het niet mogelijk is om de daar behaalde kwalificatie om te zetten in een kwalificatie zoals bedoeld in lid 8 en lid 10. Artikel 7.2 Volgorde (deel)tentamens en integrale (deel)toetsen 1. Voor deelname aan tentamens en integrale toetsen van de postpropedeutische fase geldt als eis het bezit van het propedeutisch getuigschrift van de opleiding van de HAN of van een andere instelling voor hoger onderwijs of het bezit van een door de instituutsdirecteur verleende vrijstelling daarvan. 2. In afwijking van het bepaalde in het vorige lid kan de examencommissie op verzoek van de student toestemming verlenen tot het afleggen van tentamens en integrale toetsen van de

72

postpropedeutische fase nog voordat het propedeutisch examen is behaald. Zie hoofdstuk 9 van deel 3 van dit opleidingsstatuut. 3. Indien dit in hoofdstuk 2 en 3 van deel 3 van het opleidingsinstituut bij de gegevens van onderwijseenheden en integrale toetsen bij ‘ingangseisen’ wordt bepaald, is het met goed gevolg afgelegd hebben van een of meer benoemde tentamens en/of integrale toetsen een voorwaarde voor het mogen afleggen van het aan die onderwijseenheid verbonden tentamen. Artikel 7.2a Onderwijseenheden met een aanwezigheidsverplichting 1. Indien dit in hoofdstuk 2, 3 of 5 van deel 3 van het opleidingsstatuut bij gegevens van onderwijseenheden en integrale toetsen bij ‘ingangseisen’, ‘beoordelingscriteria’ en/of ‘tentaminering’ wordt bepaald, dient de student deelgenomen te hebben aan (onderdelen van) het onderwijs binnen die onderwijseenheid om toegelaten te kunnen worden tot het afleggen van een (deel)tentamen of een integrale (deel)toets in die onderwijseenheid. 2. De examencommissie kan op verzoek van de student vrijstelling van de in lid 1 bedoelde verplichting verlenen, al dan niet onder oplegging van vervangende eisen. Artikel 7.3 Frequentie van de (deel)tentamens en integrale (deel)toetsen 1. De opleiding stelt de student in de gelegenheid twee keer per studiejaar een (deel)tentamen in een onderwijseenheid af te leggen. 2. De opleiding stelt de student in de gelegenheid twee keer per studiejaar een integrale (deel)toets af te leggen. 3. In afwijking van het eerste en tweede lid alsook van artikel 7.1 lid 13 kan de examencommissie beslissen dat de student een extra gelegenheid heeft tot het afleggen van een (deel)tentamen of integrale (deel)toets. Daartoe dient de examencommissie tijdig een schriftelijk en met redenen omkleed verzoek van de student te ontvangen. De examencommissie draagt er zorg voor dat de betreffende examinatoren en student tijdig en schriftelijk geïnformeerd worden over haar besluit. Artikel 7.4 Vorm van de (deel)tentamens en integrale (deel)toetsen De (deel)tentamens en integrale (deel)toetsen worden in de vormen afgelegd als bepaald in de hoofdstukken 2 en 3 van deel 3 van het opleidingsstatuut bij de gegevens onderwijseenheden en integrale toetsen bij ‘tentaminering’ behoudens de bevoegdheid van de examencommissie in bijzondere gevallen anders te bepalen. Artikel 7.4a Leerwegonafhankelijke (deel)tentamens en integrale (deel)toetsen 1. De student die op basis van eerder met goed gevolg afgelegde (deel)tentamens of examens in het hoger onderwijs en/of ander bewijs van competentieverwerving onvoldoende bewijs heeft voor het verkrijgen van vrijstellingen voor tentamens maar niettemin beschikt over de competenties voor beroepstaken behorende bij een of meer onderwijseenheden, alsook de student die daar voldoende bewijs voor heeft maar tentamen wenst te doen, kan de examencommissie verzoeken om in aanmerking te komen voor leerwegonafhankelijke (deel)tentamens en/of integrale (deel)toetsen. 2. Leerwegonafhankelijke (deel)tentamens en integrale (deel)toetsen kunnen bij de start van de opleiding of tijdens de opleiding worden afgelegd zonder gebruik te hebben gemaakt van de door de opleiding aangeboden onderwijseenheden waaraan deze tentamens regulier verbonden zijn respectievelijk waarin inzicht in samenhang tussen de desbetreffende beroepstaken geleerd wordt. 3. Na beoordeling van het door de student ingediende verzoek als bedoeld in lid 1 en het bijbehorende bewijsmateriaal neemt de examencommissie daartoe een gemotiveerd besluit. Dit besluit deelt zij vervolgens binnen 20 werkdagen na indiening van het verzoek mee aan de betreffende student en de overige direct bij uitvoering van het besluit betrokken medewerkers. 4. In het besluit als bedoeld in het vorige lid worden tevens de examinatoren aangewezen en de toetsvormen bepaald en/of wordt bepaald dat deze (deel)tentamens en/of integrale (deel)toetsen leerwegonafhankelijk volgens het reguliere toetsprogramma worden afgelegd. Artikel 7.5 Het afleggen van (deel)tentamens en integrale (deel)toetsen door studenten met handicap of chronische ziekte De examencommissie stelt de student met een handicap of chronische ziekte op diens verzoek in de gelegenheid (deel)tentamens en integrale (deel)toetsen af te leggen op een wijze die is aangepast aan zijn functiebeperking(en), een en ander conform wat is bepaald in het instellingsspecifieke deel van het studentenstatuut. 73

74

Artikel 7.6 Openbaarheid mondelinge (deel)tentamens en integrale (deel)toetsen 1. Mondelinge (deel)tentamens en integrale (deel)toetsen zijn in beginsel openbaar. 2. De examencommissie kan in bijzondere gevallen de openbaarheid begrenzen of niet toestaan. Artikel 7.7 Bekendmaking uitslag tentamen en uitslag integrale toets 1. De uitslag van een mondeling (deel)tentamen of een mondelinge integrale (deel)toets wordt zo spoedig mogelijk bekend gemaakt aan de student, doch uiterlijk binnen vijf werkdagen. 2. De examinator stelt de uitslag van een niet mondeling afgenomen (deel)tentamen of een niet mondeling afgenomen integrale (deel)toets vast en draagt zorg voor de invoering in het studentinformatiesysteem van de HAN binnen 15 werkdagen na de dag waarop het (deel)tentamen of de integrale (deel)toets is afgelegd. 3. Op verzoek van de student deelt de examinator hem de uitslag van het (deel)tentamen of de uitslag van de integrale (deel)toets schriftelijk mee. Artikel 7.8 Inzagerecht De student kan binnen 20 werkdagen na de datum waarop hem de uitslag van het schriftelijke (deel)tentamen, respectievelijk de schriftelijke integrale (deel)toets bekend is gemaakt, inzage krijgen in zijn beoordeeld werk, vragen en opdrachten en de normen aan de hand waarvan de beoordeling heeft plaatsgevonden. Artikel 7.9 Vrijstelling van (deel)tentamens en integrale (deel) toetsen 1. De student die op basis van eerder met goed gevolg afgelegde (deel)tentamens of examens in het hoger onderwijs en/of ander bewijs van competentieverwerving aantoonbaar de competenties voor beroepstaken behorende bij een of meer onderwijseenheden beheerst, kan de examencommissie een verzoek doen tot verlening van vrijstelling van het afleggen van een of meerdere (deel)tentamens en/of integrale (deel)toetsen betrekking hebbend op de onderwijseenheid of onderwijseenheden waarin deze competenties en beroepstaken geleerd worden. 2. Na beoordeling van het door de student ingediende verzoek en het bijbehorende bewijsmateriaal neemt de examencommissie daartoe een gemotiveerd besluit. Dit besluit deelt zij vervolgens binnen 20 werkdagen na indiening van het verzoek mee aan de betreffende student en overige direct bij het besluit betrokken medewerkers. 3. De gronden voor het besluit tot het verlenen van vrijstelling kunnen zijn gelegen in eerder afgelegde tentamens of examens in het hoger onderwijs, in officiële rapportages Erkenning Verworven Competenties (EVC) en in overige in en buiten het onderwijs opgedane kennis en vaardigheden. Bij de beoordeling van het verzoek als bedoeld in lid 1 hanteert de examencommissie de beoordelingscriteria die volgen uit en zijn vastgelegd bij ‘beroepstaak/beroepstaken’, ‘centrale beroepstaak’, ‘beroepsproducten’, ‘competenties’ ‘tentaminering’ van de gegevens van onderwijseenheden en integrale toetsen in de hoofdstukken 2 en 3 van deel 3 van het opleidingsstatuut ten behoeve van de (deel)tentamens respectievelijk integrale (deel)toetsen in de met betrekking tot de aangevraagde vrijstelling van belang zijnde onderwijseenheden. 4. De examencommissie kan met goed gevolg afgelegde tentamens of getuigschriften van andere opleidingen, officiële rapportages Erkenning Verworven Competenties (EVC) en competentiemetingen afgenomen onder de eigen verantwoordelijkheid alsook welomschreven werkervaring gemotiveerd aanwijzen als grond voor één of meer vrijstellingen. De tweede volzin uit het vorige lid is hierbij van overeenkomstige toepassing. 5. Vrijstellingen op basis van aanwijzingsbesluiten als bedoeld in het vorige lid leiden tot verkorte programma’s voor specifieke doelgroepen als opgenomen in hoofdstuk 4 van deel 3 van het opleidingsstatuut. 6. Besluiten genomen door de examencommissie als in lid 4 gelden voor één studiejaar. Deze besluiten worden jaarlijks herzien. 7. De kwalificatie van een (deel)tentamen of integrale (deel)toets waarvan vrijstelling is verleend, wordt uitgedrukt als ‘vrijstelling’ en niet als een cijfer van beoordeling zoals bedoeld in artikel 7.1.

75

Artikel 7.10 Het propedeutisch examen 1. Het propedeutisch examen is gehaald indien alle tentamens en de integrale toets met betrekking tot de onderwijseenheden uit de propedeutische fase als bedoeld in hoofdstuk 2 van deel 3 van het opleidingsstatuut naar het oordeel van de examencommissie met goed gevolg zijn afgelegd. 2. Onder het met goed gevolg afleggen van een tentamen of integrale toets in de zin van het vorige lid wordt zowel het met de kwalificatie 6 of hoger zijn beoordeeld, het met de kwalificatie ‘voldaan’ zijn beoordeeld indien artikel 7.1 lid 14 sub a van deze regeling van toepassing is als het hebben verkregen van een vrijstelling begrepen. 3. Het propedeutisch examen is cum laude gehaald indien alle tentamens en integrale toetsen m.b.t. de onderwijseenheden uit de propedeutische fase als bedoeld in hoofdstuk 2 van deel 3 van het opleidingsstatuut met de kwalificatie 8 of hoger zijn beoordeeld en er voor niet meer dan 30 studiepunten in totaal aan vrijstellingen is verleend inclusief het behalen van de kwalificatie ‘voldaan’ als bedoeld in artikel 7.1 lid 14 sub a van deze regeling. Bij de bepaling van het predicaat cum laude worden de additionele tentamens als bedoeld in artikel 3.7 niet meegenomen. Artikel 7.11 Het afsluitend examen oftewel bachelorexamen 1. Het afsluitend examen oftewel bachelorexamen is gehaald indien alle tentamens en integrale toetsen met betrekking tot de onderwijseenheden uit de postpropedeutische fase als bedoeld in hoofdstuk 1 en 3 van deel 3 van het opleidingsstatuut naar het oordeel van de examencommissie met goed gevolg zijn afgelegd. 2. Onder het met goed gevolg afleggen van een tentamen of integrale toets in de zin van het vorige lid wordt zowel het met de kwalificatie 6 of hoger zijn beoordeeld, het met de kwalificatie voldaan zijn beoordeeld indien artikel 7.1 lid 14 van toepassing is als het hebben verkregen van een vrijstelling begrepen. 3. Het afsluitend examen oftewel bachelorexamen is met genoegen gehaald indien alle tentamens en integrale toetsen uit de postpropedeutische fase als bedoeld in hoofdstuk 1 en 3 van deel 3 van het opleidingsstatuut met de kwalificatie 7 of hoger zijn beoordeeld en er voor niet meer dan 75 studiepunten in totaal aan vrijstellingen is verleend inclusief het behalen van de kwalificatie ‘voldaan’. Bij de bepaling van het predicaat met genoegen worden de additionele tentamens als bedoeld in artikel 3.7 niet meegenomen. 4. Het afsluitend examen oftewel bachelorexamen is cum laude gehaald indien alle tentamens en integrale toetsen uit de postpropedeutische fase als bedoeld in deel 3 van het opleidingsstatuut met de kwalificatie 8 of hoger zijn beoordeeld en er voor niet meer dan 75 studiepunten in totaal aan vrijstellingen is verleend inclusief het behalen van de kwalificatie ‘voldaan’. Bij de bepaling van het predicaat cum laude worden de additionele tentamens als bedoeld in artikel 3.7 niet meegenomen. Artikel 7.11 a Externe toezichthouder 1. Voor elke opleiding of groep van opleidingen wordt één of meerdere externe toezichthouders benoemd. 2. Een extern toezichthouder heeft tot taak zich een oordeel te vormen over c.q. toezicht te houden op de kwaliteit van het examen. 3. De taken, competenties en positie van de externe toezichthouders zijn nader uitgewerkt in de door de faculteitsdirecteur vastgelegde regeling externe toezichthouders. Artikel 7.12 Resultatenoverzicht, bewijsstukken, getuigschriften en verklaringen 1. Binnen 15 werkdagen na een tentamen of integrale toets, kan de student via het studentinformatiesysteem van de HAN een cijferlijst waarin het resultaat van dit tentamen of deze integrale toets is opgenomen inzien en printen. Deze uitdraai geldt binnen de HAN als officieel bewijsstuk. Indien de student dit wenst, kan hij van de examinator(en) een door hem of haar ondertekend tentamenbriefje uitgereikt krijgen. 2. Op het bewijsstuk als bedoeld in het vorige lid staan de behaalde kwalificaties met betrekking tot de tentamens en integrale toetsen, de daarbij behorende onderwijseenheden en beroepstaken en de daarmee corresponderende studiepunten conform de artikelen 4.1 en 6.1 en de daarbij behorende beschrijvingen van de onderwijseenheden en integrale toetsen in hoofdstukken 2 en 3 van deel 3 van het opleidingsstatuut vermeld. 3. Als bewijs dat het examen met goed gevolg is afgelegd wordt door de examencommissie, nadat de instituutsdirecteur heeft verklaard dat aan de procedurele eisen voor afgifte is voldaan, een getuigschrift uitgereikt.

76

4. De student die aanspraak heeft op uitreiking van een getuigschrift, kan de examencommissie verzoeken nog niet daartoe over te gaan. 5. Een verzoek zoals bedoeld in lid 4 wordt slechts ingewilligd indien: a) De student op grond van artikel 3.7 toestemming heeft gekregen een of meer extra minoren en/of een of meer extra onderwijseenheden te volgen. b) de student het verzoek indient gedurende het lopende studiejaar. Verzoeken voor opschorting van het uitreiken van een getuigschrift waarbij de termijn van opschorting betrekking heeft op een nieuw studiejaar, worden niet toegekend tenzij er sprake is van een situatie als bedoeld onder sub a. 6. Degene die geslaagd is voor het afsluitend examen krijgt een Engelstalig diplomasupplement uitgereikt. 7. Degene die meer dan een tentamen of integrale toets met goed gevolg heeft afgelegd en aan wie geen getuigschrift als bedoeld in het derde lid kan worden uitgereikt, ontvangt desgevraagd een door de examencommissie af te geven verklaring waarin in elk geval de tentamens en/of integrale toetsen die door hem met goed gevolg zijn afgelegd, de beoordelingskwalificaties en studiepunten zijn vermeld. Indien het tentamens of integrale toetsen met betrekking tot additioneel onderwijs als bedoeld in artikel 3.7 lid 1 betreffen, worden eveneens de daarmee corresponderende onderwijseenheden vermeld. Artikel 7.13 Graad 1. De examencommissie, hiertoe gemandateerd door het college van bestuur, verleent bij vaststellingsbesluit dat de kandidaat is geslaagd voor het afsluitend examen van de bacheloropleiding als bedoeld in lid 1 van de artikelen 7.10 en 7.11 aan de geslaagde de graad bachelor of Economics/Business Administration. 2. De verleende graad wordt op het getuigschrift van het afsluitend examen vermeld. 3. Het College van Bestuur kan de graad en de toevoeging aanvullen met de vermelding van het vakgebied of beroepenveld waarop de graad betrekking heeft. Paragraaf 7a Schakelprogramma’s (alleen voor Educatie) N.v.t. Paragraaf 7b N.v.t. Paragraaf 8 Examencommissie en examinatoren Artikel 8.1 Examencommissie 1. De faculteitsdirectie stelt, op basis van een gemandateerde bevoegdheid van het instellingsbestuur, voor elke opleiding of groep van opleidingen een examencommissie in. Er is een examencommissie voor de opleidingen Accountancy, Accountancy Associate-degree, Bedrijfseconomie, Financial Services Management en Fiscaal Recht en Economie van het instituut Financieel Management. 2. De examinatoren en de leden van de examencommissie hebben voldoende deskundigheid en hebben de basisscholing die wordt aangeboden door de HAN Academy of een vergelijkbare training gevolgd. 3. De examencommissie is het orgaan dat op objectieve en deskundige wijze vaststelt of een student voldoet aan de voorwaarden die dit reglement stelt ten aanzien van kennis, inzicht en vaardigheden, zijnde de eindkwalifiacties die nodig zijn voor het verkrijgen van een graad. 4. De examencommissie blijft volledig verantwoordelijk voor eventueel door haar gemandateerde taken en/of bevoegdheden. 5. De examencommissie draagt er zorg voor dat door haar genomen mandaatbesluiten schriftelijk worden vastgelegd en worden opgenomen in een reglement examencommissie. Een kopie van de mandaatverlening wordt naar de (faculteits)controller verzonden. Artikel 8.2 Taken en bevoegdheden examencommissie Naast de taak zoals omschreven in artikel 8.1 lid 3, heeft de examencommissie de volgende taken en bevoegdheden: 1. Het borgen van de kwaliteit van tentamens, integrale toetsen en examens en het vaststellen van nadere (uitvoerings)regels ter zake.

77

2. Het vaststellen van richtlijnen en aanwijzingen binnen het kader van de OER om de tentamens, integrale toetsen en examens te beoordelen en de uitslag vast te stellen, inclusief het vaststellen van nadere (uitvoerings)regels ter zake. 3. Bij het vaststellen van richtlijnen en aanwijzingen zoals bedoeld in lid 2 wordt gewerkt met protocollen voor het beoordelen van werkstukken die aansluiten bij de landelijke eisen. 4. Het aanwijzen van examinatoren ten behoeve van het afnemen van tentamens en integrale toetsen en het vaststellen van de uitslag daarvan. 5. Het beëindigen van de aanwijzing als examinator. 6. Het vaststellen van nadere regels in verband met mogelijke fraude en/of onregelmatigheden van een (aankomend) student of extraneus en de in dat verband te nemen maatregelen. 7. Het doen van voorstellen aan het College van Bestuur om de inschrijving van een student te beëindigen bij ernstige fraude. 8. Het adviseren van het College van Bestuur in verband met beëindigen van de opleiding van de student als gevolg van zijn gedraging in relatie tot toekomstige beroepsuitoefening. 9. Het beslissen bij verdenking van een door een student gepleegde onregelmatigheid en/of fraude en het zonodig treffen van maatregelen ter zake, een en ander conform het reglement examencommissie examens zoals vastgesteld is door de examencommissie. 10. Het beslissen op vrijstellingsverzoeken van studenten en groepen van studenten en het vaststellen van nadere (uitvoerings)regels ter zake. 11. Het beslissen op het verzoek van een student om een vrije minor te volgen. 12. Het beslissen op het verzoek van een student tot een extra gelegenheid voor het afleggen van een tentamen of integrale toets. 13. Het beslissen op het verzoek van de student voor het afleggen van een leerwegonafhankelijk tentamen. 14. Het beslissen dat een student tentamens en integrale toetsen van het afsluitend examen kan afleggen, voordat het propedeutisch examen met goed gevolg is afgelegd. 15. Het beslissen dat een student tentamens en integrale toetsen in een andere vorm kan afleggen als bepaald in de bijlagen van deze regeling, als bedoeld in hoofdstuk 2 en 3 van deel 3. 16. Studenten met een lichamelijke of zintuigelijke functiebeperking in de gelegenheid stellen op een aangepaste wijze tentamens en integrale toetsen af te leggen. 17. Het beslissen op een verzoek van een student om een mondeling tentamen of een mondelinge integrale toets niet openbaar te laten zijn. 18. Het uitreiken van bewijsstukken en verklaringen. 19. Het mede vorm geven aan het examenbeleid van de opleiding of groep van opleidingen. 20. Het adviseren van de faculteitsdirectie en instituutsdirectie over de OER 21. Het uitreiken van een getuigschrift ten bewijze dat een examen met goed gevolg is afgelegd, nadat door het instellingbestuur is verklaard dat aan de procedurele eisen voor afgifte is voldaan. Deze eisen zijn: a) de student dient voor het verlenen van de graad ingeschreven te staan bij de HAN; b) het collegegeld dient betaald te zijn; c) in het studentinformatiesysteem van de HAN is definitief en formeel vastgelegd dat alle tentamens met goed gevolg zijn afgelegd. 22. Het beslissen op het verzoek van de student om de uitreiking van het getuigschrift op te schorten. 23. Het desgevraagd - aan degene die meer dan één tentamen of integrale toets met goed gevolg heeft afgelegd en aan wie geen getuigschrift als bedoeld in artikel 7.11 lid 2 WHW kan worden uitgereikt - verstrekken van een verklaring waarin in elk geval de tentamens en/of integrale toetsen zijn vermeld die met goed gevolg zijn afgelegd. 24. Het uitreiken van een getuigschrift bekwaamheidsonderzoek als bewijs dat het bekwaamheidsonderzoek met goed gevolg is afgesloten in het kader van de zij-instroom in het beroep van leraar en docent. Artikel 8.3 Samenstelling examencommissie 1. De examencommissie bestaat uit ten minste drie leden, waaronder een voorzitter en een secretaris. Van deze leden is er: a) tenminste één als docent verbonden aan de opleiding of aan een van de opleidingen die tot de groep van opleidingen behoort waarvoor de examencommissie is ingesteld en; b) tenminste één belast met toegepast onderzoek bij/voor de opleiding of bij/voor een of meer van de opleidingen die tot de groep van opleidingen behoren waarvoor de examencommissie is ingesteld of tenminste één competent met betrekking tot toegepast onderzoek relevant voor

78

de opleiding of voor een of meer van de opleidingen die tot de groep van opleidingen behoren waarvoor de examencommissie is ingesteld. c) tenminste één lid afkomstig van buiten de desbetreffende opleiding of een van de opleidingen die tot de groep van opleidingen behoort. 2. De examencommissie kan in zijn werkzaamheden worden ondersteund door een ambtelijk secretaris. 3. De examencommissie kan, voor aangelegenheden de dagelijkse gang van zaken betreffende, een dagelijkse commissie (DC) instellen. Deze commissie bestaat uit de voorzitter van de examencommissie en een ander lid en wordt - voor zover die functie wordt ingesteld ondersteund door de ambtelijk secretaris. De dagelijkse commissie is, op basis van een algemeen mandaat, bevoegd om de lopende zaken te regelen. Ingeval in voorkomende situaties de DC niet tot besluitvorming komt, zal op zo kort mogelijke termijn de situatie aan de examencommissie ter besluitvorming worden voorgelegd. Artikel 8.4 Benoeming, schorsing, beëindiging en zittingsduur van de leden van de examencommissie 1. De faculteitsdirectie benoemt, op basis van een gedelegeerde bevoegdheid van het instellingsbestuur en op voordracht van de instituutsdirectie, de leden van de examencommissie waaronder de voorzitter, de secretaris, de plaatsvervangend voorzitter en de plaatsvervangend secretaris. Een en ander met inachtneming van artikel 8.3. 2. De faculteitsdirectie draagt er zorg voor dat de examencommissie zodanig is samengesteld dat deskundigheid geborgd is op de volgende terreinen: a) relevante wettelijke kaders (WHW) en overige relevante regelingen; b) kennis van het te bereiken eindniveau van de opleiding(en) en het traject dat daarnaar leidt (curriculum); c) kwaliteitsborging en –beleid met betrekking tot examens en toetsen (gelet op rol examencommissie bij accreditatie); d) methodologisch-technische aspecten van toetsen (zoals toetsconstructie, validiteit, betrouwbaarheid, transparantie en efficiëntie); e) toegepast onderzoek bij betreffende opleiding(en). 3. Ten behoeve van de voordracht en de benoeming van de leden van de examencommissie wordt een profielschets gehanteerd. In deze profielschets zijn eisen/criteria m.b.t. de vereiste competenties geformuleerd. 4. Ter bevordering van de onafhankelijkheid van de examencommissie kunnen faculteitsdirecteuren, instituutsdirecteuren, onderwijsmanagers, coördinatoren en docenten belast met de taak van curriculumvoorzitter, opleidingscoördinator of personen die financiële verantwoordelijkheid dragen binnen de instelling geen deel uitmaken van de examencommissie(s) van de opleiding(en) waar(in) ze werkzaam zijn. 5. De faculteitsdirectie kan een ambtelijk secretaris, en eventueel een plaatsvervangend ambtelijk secretaris, aan de examencommissie toevoegen. 6. De benoeming van de leden van de examencommissie geschiedt voor een periode van één jaar. 7. Leden zijn opnieuw benoembaar. 8. Alvorens tot (her)benoeming van een lid over te gaan, hoort de faculteitsdirectie de leden van de desbetreffende examencommissie. Hierbij worden de in lid 2 en 3 van dit artikel bedoelde deskundigheidseisen/-criteria expliciet betrokken. 9. Het niet naar behoren vervullen van de taken van de examencommissie kan niet leiden tot het ontslag door de faculteitsdirectie van de leden van de examencommissie. De faculteitsdirectie kan in dat geval wel ingrijpen door een of meer leden van de examencommissie te schorsen of de benoeming als lid van de examencommissie te beëindigen. 10. Beëindiging van de benoeming van de leden van de examencommissie door de faculteitsdirectie vindt plaats: a) na het verstrijken van de benoemingsperiode, tenzij er sprake is van herbenoeming zoals bedoeld in lid 8; b) tussentijds op eigen verzoek, waarbij in overleg met de faculteitsdirectie een redelijke termijn wordt gehanteerd; c) tussentijds bij besluit van de faculteitsdirectie. Dit besluit wordt schriftelijk meegedeeld. Daarbij geeft de faculteitsdirectie aan wat de reden van het besluit is en per welke datum de beëindiging van de benoeming ingaat.

79

Artikel 8.5 Gezamenlijk overleg faculteitsdirectie, examencommissies en instituutsdirecties 1. De faculteitsdirectie overlegt minimaal twee keer per studiejaar (gezamenlijk) ten minste met alle voorzitters van de examencommissies van de betreffende faculteit en de betrokken instituutsdirecties. 2. De agenda van het gezamenlijk overleg wordt - in overleg met de voorzitters van de examencommissies en de instituutsdirecties - bepaald door de faculteitsdirectie. Met dien verstande dat in ieder geval de jaarlijkse rapportage van de examencommissie geagendeerd wordt. 3. De faculteitsdirectie draagt er zorg voor dat een vastgesteld verslag van het gezamenlijk overleg ter informatie wordt gestuurd naar de betreffende examencommissies en instituutsdirecties en ter beschikking wordt gesteld aan overige belangstellenden. Artikel 8.6 Jaarlijkse rapportage examencommissie en faculteitsdirectie 1. De examencommissie legt jaarlijks - door middel van een schriftelijke rapportage in de maand november - verantwoording af aan de faculteitsdirectie over haar beleidsvoering. 2. Uitgaande van de wettelijke taken van de examencommissie komen in ieder geval de volgende onderwerpen in aanmerking voor opname in de rapportage: a) vaststellen of studenten aan het eindniveau van de opleiding voldoen (uitreiking getuigschriften); b) aanwijzing examinatoren (deskundigheid van de examinatoren vaststellen en borgen) c) het borgen van de kwaliteit van de tentamens en examens (toetsbeleid); d) het vaststellen van richtlijnen om de uitslag van tentamens te beoordelen en vast te stellen (beoordelingsnorm); e) klachtenbehandeling; f) behandeling bezwaren (aantal beslissingen op bezwaar); g) uitspraken college van beroep voor de examens (voor zover betrekking hebbend op de examencommissie); h) vrijstellingen en EVC’s; i) beoordeling van programma’s op maat van individuele studenten; j) fraude bij tentamens (aantal gevallen, genomen maatregelen); k) betrokkenheid bij accreditaties; l) samenstelling van de examencommissie (nieuwe benoemingen en beëindigingen van lidmaatschap); m) hantering profielschetsen; n) gevolgde deskundigheidsbevordering door leden; o) de vastlegging van de besluiten van de examencommissie; p) hantering handreiking examencommissies. 3. De betrokken instituutsdirectie(s) ontvangt (ontvangen) de rapportage van de examencommissie in afschrift. 4. De faculteitsdirectie rapporteert jaarlijks – conform de handreiking aan faculteitsdirecteuren in verband met het verslag examencommissies, CvB-besluit d.d. 3-7-2012 / CvB-besluit nummer 2012/303 - in de maand december schriftelijk aan het college van bestuur over de gang van zaken met betrekking tot de examencommissie. Daarbij wordt de rapportage zoals bedoeld in lid 1 voorzien van zijn reactie op onder meer de daarin opgenomen aandachts- en verbeterpunten, ook in relatie tot de vorige (jaar)rapportage. Voorts rapporteert hij over zijn rol bij het benoemingsbeleid (o.a. borging van deskundigheid, onafhankelijkheid en profiel), de wijze waarop hij invulling heeft gegeven aan het beleid betreffende de inzet van externe deskundigen en zijn reactie op de wijze waarop de examencommissie functioneert volgens de instituutsdirecteur. 5. De instituutsdirectie ziet toe op een goed functioneren van de examencommissie en rapporteert hierover aan de faculteitsdirectie. De instituutsdirectie houdt de R&O-gesprekken met de leden van de examencommissie en de examinatoren. De faculteitsdirectie kan op basis van de hierboven bij lid 1 bedoelde rapportage bepalen dat zij de instituutsdirectie aanwijzingen geeft voor het R&O-gesprek of het R&O gesprek zelf houdt. 6. De bij lid 4 en 5 van dit artikel bedoelde rapportages maken (ook) deel uit van de management rapportages en –gesprekken.

80

Artikel 8.7 Faciliteiten 1. Faculteits- en instituutsdirectie stellen de examencommissie voldoende faciliteiten ter beschikking. 2. In concreto impliceren deze faciliteiten het volgende: a) Jaarlijks stelt het college van bestuur een normering vast voor het aantal uren dat op (studie)jaarbasis beschikbaar is voor de leden van een examencommissie en een ambtelijk secretaris. b) Voor de externe deskundigen die zijn benoemd tot lid van de examencommissie of aangewezen zijn als examinator wordt een richtlijn t.b.v. een HAN-brede financiële vergoeding vastgesteld. c) Met inachtneming van artikel 8.1 lid 4 en 5 kan de examencommissie in overleg met de faculteitsdirectie een of meer deskundigen op een of meer van de in artikel 8.4 lid 2 genoemde terreinen inschakelen. d) De examencommissie kan in overleg met de instituutsdirectie beschikken over vergaderruimte, mogelijkheden tot reproductie/distributie van vergaderstukken en restauratieve voorzieningen. e) Er is een HAN-breed aanbod van deskundigheidsbevordering in de vorm van onder meer workshops. Het aanbod wordt jaarlijks vastgesteld door het college van bestuur (na schriftelijk advies van het “netwerk examencommissies HAN”). f) Er is een jaarlijks te actualiseren “handboek examencommissies HAN” met relevante informatie: formats, voorbeeldbrieven e.d. g) Er is een “vraagpunt examencommissies HAN” met een eigen e-mailadres. Dit vraagpunt draagt er zorg voor dat - door een voorzitter en/of (ambtelijk) secretaris van een examencommissie - voorgelegde vragen zo spoedig mogelijk (integraal) beantwoord worden door ter zake deskundigen. h) Er is een (HAN-breed) “netwerk examencommissies HAN” waarvan voorzitters en/of (ambtelijk) secretarissen van examencommissies - op vrijwillige basis - deel uit maken. In onderling overleg bepalen de deelnemers de doelstelling(en), organisatie en werkwijze van het netwerk. Op verzoek van de voorzitter van het netwerk dragen de betrokken faculteitsdirecteuren zorg voor een passende facilitering van het netwerk. Artikel 8.8 Bescherming Het college van bestuur, de faculteitsdirectie en de instituutsdirectie dragen er zorg voor dat de leden van de examencommissie, de leden van de dagelijkse commissie en de ambtelijk secretaris - uit hoofde van hun lidmaatschap van, c.q. werkzaamheden voor, de examencommissie – niet worden benadeeld in hun positie met betrekking tot de hogeschool. Paragraaf 9 Studieloopbaanbegeleiding Artikel 9.1 Doel van de studieloopbaanbegeleiding Met de studieloopbaanbegeleiding wordt beoogd studenten te begeleiden bij een resultaatgerichte studieloopbaan. Het dragen van de verantwoordelijkheid door de student voor het eigen leerproces is hierbij een essentieel leerdoel en uitgangspunt. Artikel 9.2 Structuur en opzet studieloopbaanbegeleiding 1. Studieloopbaanbegeleiding vindt zowel plaats in groepen van studenten als individueel. 2. Studieloopbaanbegeleiding is erop gericht de studievoortgang van studenten actief te bewaken en studenten hierbij te ondersteunen. 3. Studieloopbaanbegeleiding is erop gericht (individuele) studenten te begeleiden en te ondersteunen bij studiegerelateerde vraagstukken of problemen. 4. Het programma van de studieloopbaanbegeleiding is nader uitgewerkt in het opleidingsspecifieke deel van het studentenstatuut. Paragraaf 10 Judicium Abeundi Artikel 10.1 Blijk van ongeschiktheid 1. Het college van bestuur kan in bijzondere gevallen na advies van de examencommissie en na zorgvuldige afweging van de betrokken belangen besluiten dat een student wordt afgewezen voor onbepaalde tijd en zijn inschrijving op grond daarvan beëindigen dan wel weigeren, als die student door zijn gedragingen of uitlatingen blijk heeft gegeven van ongeschiktheid voor de

81

2.

uitoefening van een of meer beroepen waartoe de door hem gevolgde opleiding hem opleidt/zal opleiden, dan wel voor de praktische voorbereiding op de beroepsuitoefening. Indien de student bedoeld in lid 1 is ingeschreven voor een andere opleiding en daarbinnen het onderwijs volgt van een afstudeerrichting die overeenkomt met, of gelet op de praktische voorbereiding op de beroepsuitoefening verwant is aan de opleiding waarvoor hij is afgewezen, kan de student het recht op het volgen van onderwijs en het afleggen van tentamens in die afstudeerrichting of andere onderdelen van die opleiding tevens worden ontzegd.

Artikel 10.2 Procedure voor de afwijzing en beëindiging van inschrijving wegens blijk van ongeschiktheid 1. De bevoegdheid tot het besluiten tot de weigering of beëindiging van de inschrijving als bedoeld in artikel 10.1 lid 1 komt toe aan het college van bestuur. 2. Aan een besluit als bedoeld in artikel 10.1 lid 1 gaat een advies van de examencommissie vooraf. 3. Dit advies is mogelijk op eigen initiatief van de examencommissie of op basis van een melding van ernstig laakbare gedragingen of uitlatingen van een student tijdens diens opleiding die zijn geconstateerd door een opleider, docent of examinator. Het advies wordt op schrift gesteld en is met redenen omkleed. 4. Het college van bestuur beslist pas tot een afwijzing als bedoeld in artikel 10.1 lid 1 indien aannemelijk is geworden dat de student door zijn gedraging(en) en/of uitlating(en) blijk heeft gegeven van ongeschiktheid voor de uitoefening van een of meer beroepen waartoe de opleiding hem opleidt/zal opleiden, dan wel voor de praktische voorbereiding op die beroepsuitoefening, na een zorgvuldige belangenafweging van alle omstandigheden van het geval. 5. Voordat tot afwijzing als bedoeld in artikel 10.1 lid 1 wordt besloten, wordt de betreffende student in de gelegenheid gesteld te worden gehoord. 6. Het besluit tot afwijzing wordt schriftelijk genomen en is met redenen omkleed. 7. Het besluit is voorzien van de rechtsmiddelenclausule dat tegen een besluit tot afwijzing bezwaar openstaat bij de geschillenadviescommissie. 8. Hangende het onderzoek naar een mogelijke afwijzing van de student en/of hangende het bezwaar, kan het college van bestuur besluiten, zulks al dan niet op advies van de examencommissie, tot het opleggen van een tijdelijke ordemaatregel, indien de omstandigheden van het geval deze ordemaatregel rechtvaardigen. 9. Na een besluit op grond van artikel 10.1 lid 1 wordt de inschrijving van de betreffende student beëindigd met ingang van de eerste van de maand volgend op de maand waarin het besluit is genomen. 10. Indien de inschrijving van een student is beëindigd op grond van het besluit tot afwijzing als bedoeld in artikel 10.1 lid 1, kan de betreffende (ex-)student niet opnieuw ingeschreven worden voor de opleiding of een aanverwante opleiding zoals bedoeld in artikel 10.1 lid 2, waarvoor hij is afgewezen, tenzij hij ten genoegen van de faculteitsdirectie heeft aangetoond dat hij niet langer ongeschikt is. Paragraaf 11 Slotbepalingen Artikel 11.1 Onvoorziene omstandigheden In gevallen waarin deze regeling niet voorziet beslist de instituutsdirecteur of, zo het geval tot de bevoegdheden van de examencommissie moet worden gerekend, de voorzitter van de examencommissie. De beslissing wordt zo spoedig mogelijk meegedeeld aan de belanghebbenden bij de beslissing. Artikel 11.2 Vaststelling Deze regeling is vastgesteld door de faculteitsdirecteur van de faculteit Economie en Management op 14 juli 2015 na verkregen instemming van de Faculteitsraad Economie en Management op 14 juli 2015. Op 30 november 2015 is een erratum behorende bij het opleidingsstatuut vastgesteld bij besluit van de faculteitsdirectie. De faculteitsraad heeft op 30 november 2015 ingestemd met de tekst van dit erratum. Het erratumdocument is te raadplegen op insite HAN. Artikel 11.3 Inwerkingtreding Deze regeling treedt in werking met ingang van 1 september 2015 en is geldig tot en met 31 augustus 2016.

82

Bijlagen Bijlage 1 Bijlage conform artikel 4.1 lid 3 Opsomming van aan huidige onderwijseenheden, tentamens en integrale toetsen van de propedeutische fase gelijkgestelde oude onderwijseenheden, tentamens en integrale toetsen. Bijlage 2 Bijlage conform artikel 6.1 lid 3 Opsomming van aan huidige onderwijseenheden, tentamens en integrale toetsen van de postpropedeutische fase gelijkgestelde oude onderwijseenheden, tentamens en integrale toetsen. Bijlage 3 Bijlage conform artikel 3.4 lid 9 Opsomming van aan huidige onderwijseenheden en tentamens van de door de opleiding verzorgde minoren gelijkgestelde oude onderwijseenheden en tentamens.

83

Bijlage 1 Gelijkstellingstabellen propedeutische fase Bijlage conform artikel 4.1 lid 3 Opsomming van aan huidige onderwijseenheden, tentamens en integrale toetsen van de propedeutische fase gelijkgestelde oude onderwijseenheden, tentamens en integrale toetsen. Gelijkstellingen van onderwijseenheden In deze tabel staat aangegeven welke gevolgde onderwijseenheden en met goed gevolg afgelegde tentamens uit eerdere studiejaren gelijkgesteld worden aan onderwijseenheden uit het huidige studiejaar. Deze tabel is alleen van toepassing op onderwijseenheden die volledig zijn afgerond (alle deeltentamens zijn behaald en de studiepunten zijn toegekend). De gelijkstellingstabel geeft bovendien per studiejaar (kolom) weer, welke OWE’s deel uitmaken van het curriculum. Zie de OER van de genoemde studiejaren voor een beschrijving van de onderwijseenheid en de (deel)tentamens. Gelijkstellingen van (deel)tentamens De tabel geeft op deeltentamenniveau weer welke deeltentamens uit 2014-2015 gelijkgesteld zijn aan de deeltentamens uit het curriculum van 2015-2016. Herkansingen (deel)tentamens 2014-2015 (slepersregeling) Studenten die in studiejaar 2014-2015 of in eerdere studiejaren één of meerdere (deel)tentamens niet met goed gevolg hebben afgelegd én deze tentamens maken geen onderdeel meer uit van het curriculum van studiejaar 2015-2016, worden in de gelegenheid gesteld om deze alsnog rechtsgeldig af te leggen. Voorwaarde is dat deze tentamens in de gelijkstellingstabel op deeltentamenniveau zijn opgenomen met daarbij de vermelding dat deze (deel)tentamens in T1 en/of T3 van studiejaar 2015-2016 voor het laatst worden aangeboden. Indien in studiejaar 2015 - 2016 één of meerdere van deze (deel)tentamens met goed gevolg worden afgelegd, kan daarmee het (deel)tentamen met goed gevolg zijn afgelegd zoals beschreven in de onderwijseenheden van de Onderwijs en Examenregeling van 2014 - 2015.

84

Gelijkstellingstabel op OWE niveau

Gelijkstellingstabel OWE niveau 2015-2016 Propedeuse AC-BE-FRE-FSM INSTROOM A-CLUSTER REGULIER:

10-11(2)

11-12(1)

11-12(2)

12-13(1)

12-13(2)

13-14(1)

14-15(1)

15-16(1)

15-16(2)

Inrichten en Beheersen 1

A1IB

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

Inrichten en Beheersen 2

A2IB

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

Intern en Extern Analyseren 1

A1AN

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

Onderzoeken en Adviseren 1

A1OA

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

INSTROOM B-CLUSTER REGULIER:

11-12(1)

11-12(2)

12-13(1)

12-13(2)

13-14(1)

13-14(2)

14-15(2)

15-16(1)

15-16(2)

Inrichten en Beheersen 3

B3IB

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

Inrichten en Beheersen 4

B4IB

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

Intern en Extern Analyseren 2

B2AN

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

Onderzoeken en Adviseren 2

B2OA

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

60,0

60,0

60,0

60,0

60,0

60,0

60,0

60,0

60,0

TOTAAL STUDIEPUNTEN

85

Gelijkstellingstabel op deeltentamen niveau

Gelijkstellingstabel 2015 - 2016 propedeuse iFM VERVALLEN Cluster

OWE

Tentamen

GELIJKGESTELD AAN Omschrijving

Cluster

OWE

Tentamen

GEVOLGEN Omschrijving

A-cluster

A1IB

A1IB-FAP1A.5

Financieel Advies Particulieren 1

A-cluster A1IB

A1IB-FAP1B.1

Financieel Advies Particulieren 1

A-cluster

A2IB

A2IB-FAP2A.1

Financieel Advies Particulieren 2

A-cluster A2IB

A2IB-FAP2B.1

Financieel Advies Particulieren 2

Gelijkstelling: voldoende behaald voor A1IB-FAP1A.5, dan mag het cijfer van het deeltentamen meegenomen worden naar A1IB-FAP1B.1 Gelijkstelling: voldoende behaald voor A2IB-FAP2A.1, dan mag het cijfer van het deeltentamen meegenomen worden naar A2IB-FAP2B.1

A-cluster A1AN A1AN-BOR1A-GAST Gastcolleges Beroepsoriëntatie 1 A-cluster A1AN

A1AN-BOR1A.5 Beroepsoriëntatie 1 A-cluster A1AN A1AN-BOR1A.5

A-cluster

A1OA A1OA-PRH1A.9

Professionele Houding 1

B-cluster B2AN B2AN-AEC3A.1

Algemene Economie 3

B-cluster B2AN B2AN-AEC4A.1

Algemene Economie 4

Inleveropdracht Beroepsoriëntatie 1

Professionele Houding 1

B-cluster B2AN B2AN-AEC3B.1

Algemene Economie 3

Gelijkstelling: Voldoende behaald voor A1AN-BOR1A.5, dan mag een voldoende (vink) worden ingevoerd voor zowel A1AN-BOR1A-GAST als A1AN-BOR1A.5

Gelijkstelling: voldoende behaald voor A1OA-PRH1A.9, dan mag het cijfer van het deeltentamen meegenomen worden naar B2OA-PRH1A.9 Gelijkstelling: voldoende behaald voor B2AN-AEC3A.1 EN B2AN-AEC4A.1, dan mag het gemiddelde cijfer van het deeltentamen meegenomen worden naar B2ANAEC3B.1

86

Bijlage 2 Gelijkstellingstabellen postpropedeutische fase (hoofdfase) Bijlage conform artikel 6.1 lid 3 Opsomming van aan huidige onderwijseenheden, tentamens en integrale toetsen van de postpropedeutische fase gelijkgestelde oude onderwijseenheden, tentamens en integrale toetsen. Gelijkstellingen van onderwijseenheden In deze tabel staat aangegeven welke gevolgde onderwijseenheden en met goed gevolg afgelegde tentamens uit eerdere studiejaren gelijkgesteld worden aan onderwijseenheden uit het huidige studiejaar. Deze tabel is alleen van toepassing op onderwijseenheden die volledig zijn afgerond (alle deeltentamens zijn behaald en de studiepunten zijn toegekend). De gelijkstellingstabel geeft bovendien per studiejaar (kolom) weer, welke OWE’s deel uitmaken van het curriculum. Zie de OER van de genoemde studiejaren voor een beschrijving van de onderwijseenheid en de (deel)tentamens. Gelijkstellingen van (deel)tentamens De tabel geeft op deeltentamenniveau weer welke deeltentamens uit 2014-2015 gelijkgesteld zijn aan de deeltentamens uit het curriculum van 2015-2016. De tweede tabel geeft op deeltentamenniveau weer welke deeltentamens uit eerdere studiejaren gelijkgesteld zijn aan de deeltentamens uit het curriculum van 2015-2016. Herkansingen (deel)tentamens 2014-2015 (slepersregeling) Studenten die in studiejaar 2014-2015 of in eerdere studiejaren één of meerdere (deel)tentamens niet met goed gevolg hebben afgelegd én deze tentamens maken geen onderdeel meer uit van het curriculum van studiejaar 2015-2016, worden in de gelegenheid gesteld om deze alsnog rechtsgeldig af te leggen. Voorwaarde is dat deze tentamens in de gelijkstellingstabel op deeltentamenniveau zijn opgenomen met daarbij de vermelding dat deze (deel)tentamens in T1 en/of T3 van studiejaar 2015-2016 voor het laatst worden aangeboden. Indien in studiejaar 2015 - 2016 één of meerdere van deze (deel)tentamens met goed gevolg worden afgelegd, kan daarmee het (deel)tentamen met goed gevolg zijn afgelegd zoals beschreven in de onderwijseenheden van de Onderwijs en Examenregeling van 2014 - 2015.

87

De in onderstaande tabel opgenomen (deel)tentamens maken in studiejaar 2015-2016 geen onderdeel meer uit van de tentaminering van de onderwijseenheden. Studenten die in studiejaar 2014-2015 één of meerdere van deze (deel)tentamens niet met goed gevolg hebben afgelegd, worden in studiejaar 20152016 in de gelegenheid gesteld om deze alsnog rechtsgeldig af te leggen. Naam en code onderwijseenheid uit studiejaar 2014-2015

Naam en code (deel)tentamen uit studiejaar 2014-2015

Aanvullende bepalingen

Horizontaal Toezicht (HT1)

Fiscale Sociologie (HT101V41.1)

Horizontaal Toezicht (HT1)

Openbare Financiën (HT102V41.1)

Wordt nog twee keer aangeboden als sleperstentamen in tentamenperiode T3 en T4. Wordt nog twee keer aangeboden als sleperstentamen in tentamenperiode T3 en T4.

88

Gelijkstellingstabel op OWE niveau

Overzicht leerplannen FRE-BACH-VT (hoofdfase) Bijlage 2 Opsomming van aan huidige onderw ijseenheden, tentamens en integrale toetsen van de postpropedeutische fase gelijkgestelde oude onderw ijseenheden, tentamens en integrale toetsen

INSTROOM C-CLUSTER:

07-08(2)

08-09(1)

08-09(2)

09-10(1)

09-10(2)

10-11(1)

10-11(2)

11-12(1)

11-12(2)

12-13(1)

12-13(2)

13-14(1)

13-14(2)

14-15(1)

14-15(2)

15-16(1)

ADMINISTRATIE HANDELSONDERNEMING gelijkstelling: LV1 C-cluster 10-11(1)

AH1

LOONBELASTING EN VOORRAAD gelijkstelling: PL1 C-cluster 13-14(1)

LV1

INLEIDING BELASTINGRECHT ONDERNEMINGEN gelijkstelling op deeltentamenniveau: BL1 C-cluster 13-14(1) en BLA D-cluster 13-14(2)

BZ1

7,5

JURIDISCHE VAARDIGHEDEN gelijkstelling: JV1 D-cluster 13-14(1)

JV1

7,5

INLEIDING BELASTINGRECHT PARTICULIEREN gelijkstelling: IP1 C-cluster 09-10(1)

BP1

7,5

INLEIDING PARTICULIEREN BELASTINGRECHT gelijkstelling: BL1 C-cluster 13-14(1) en BLA D-cluster 13-14(2), op deeltentamenniveau

IP1

PERSONEEL EN LOON

PL1

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

FINANCIERING EN KOSTEN

FK1

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

ADMINISTRATIIEVE ORGANISATIE 1

AO1

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

BELASTINGRECHT IB/OB

BL1

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

30,0

30,0

30,0

30,0

30,0

TOTAAL STUDIEPUNTEN

7,5

30,0

7,5 7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

30,0

30,0

30,0

30,0

89

15-16(2)

INSTROOM D-CLUSTER:

08-09(1)

08-09(2)

09-10(1)

09-10(2)

10-11(1)

10-11(2)

11-12(1)

11-12(2)

12-13(1)

12-13(2)

13-14(1)

13-14(2)

14-15(1)*

14-15(2)

15-16(1)

15-16(2)

OPERATIONAL CONTROL gelijkstelling: KF1 C-cluster 09-10(2)

OC1

KOSTEN & FINANCIERING gelijkstelling: FK1 C-cluster 13-14(1)

KF1

AANGIFTEPRAKTIJK gelijkstelling op deeltentamenniveau: BLA D-cluster 13-14(2)

AP1

STAGE BELASTINGDIENST gelijkstelling op deeltentamenniveau: SD2 D-cluster 13-14(2)

SB2

BELASTINGRECHT EN AANGIFTEPRAKTIJK

BLA

7,5

7,5

7,5

7,5

VERSLAGGEVING EN JAARREKENING

VS2

7,5

7,5

7,5

7,5

JURIDISCHE VAARDIGHEDEN

JV1

7,5

7,5

7,5

7,5

STAGE BELASTINGDIENST

SD2

7,5

7,5

7,5

7,5

30,0

30,0

30,0

30,0

TOTAAL STUDIEPUNTEN

7,5 7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

15,0

15,0

15,0

15,0

15,0

30,0

30,0

30,0

30,0

30,0

90

INSTROOM E-CLUSTER:

08-09(2)

09-10(1)

09-10(2)

10-11(1)

10-11(2)

11-12(1)

11-12(2)

12-13(1)

PRIVAATRECHT FISCALISTEN (gedeeltelijke) gelijkstelling op deeltentamenniveau: PR3 E- en Fcluster 14-15(1 & 2)

PF2

7,5

7,5

7,5

7,5

FISCAAL MANAGEMENT gelijkstelling: FM1 E-cluster 13-14(1)

FM1

7,5

7,5

7,5

7,5

FISCAAL MANAGEMENT - VERDIEPING COMPTABILITEIT (gedeeltelijke) gelijkstelling op deeltentamenniveau: HT1 F-cluster 14-15(2) en VS2 D-cluster 14-15(1)

FM1

VERDIEPING INKOMSTENBELASTING PARTICULIEREN

VP1

VERDIEPING WINST UIT ONDERNEMING

VW2

BESTUURS- EN FORMEEL BELASTINGRECHT

BB2

PRIVAATRECHT FISCALISTEN ESTATEPLANNING

13-14(2)

14-15(1)

14-15(2)

15-16(1)

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

PR3

0,0

0,0

ER2

0,0

0,0

7,5

7,5

22,5

22,5

7,5

09-10(1)

09-10(2)

7,5

7,5

30,0 INSTROOM F-CLUSTER:

7,5

30,0 10-11(1)

10-11(2)

7,5

7,5

30,0 11-12(1)

11-12(2)

30,0 12-13(1)

12-13(2)

ER2

7,5

VERDIEPING COMPTABILITEIT EN VPB (gedeeltelijke) gelijkstelling op deeltentamenniveau: VS2 D-cluster VC2 13-14(2) en IN3 F-cluster 13-14(2) en IN3-FRE F-cluster 14-15(2).

7,5

7,5

7,5

7,5

VERDIEPING WINST UIT ONDERNEMING gelijkstelling: VW2 E-cluster 13-14(1)

VW2

7,5

7,5

7,5

7,5

BEROEPSPRAKTIJK (gedeeltelijke) gelijkstelling op deeltentamenniveau:PR3 E- en Fcluster 14-15(1 &2) en IN3 F-cluster 14-15(2) en IN3-FRE Fcluster 14-15(2)

BP3

ESTATEPLANNING Totaal 7,5 stpnt: E-cluster 14-15(1) en F-cluster 14-15(2)

ER2

VERDIEPING OMZET- EN LOONBELASTING

VO2

INTERNATIONAAL BELASTINGRECHT EN VENNOOTSCHAPSBELASTING

IN3

PRIVAATRECHT FISCALISTEN HORIZONTAAL TOEZICHT TOTAAL STUDIEPUNTEN

13-14(1)

15-16(2)

7,5

TOTAAL STUDIEPUNTEN

ERF- EN SUCCESSIERECHT gelijkstelling: ER2 F-cluster 10-11(2)

12-13(2)

30,0 13-14(1)

13-14(2)

14-15(1)

14-15(2)

15-16(1)

15-16(2)

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

7,5

10,0

10,0

PR3

5,0

5,0

HT1

7,5

7,5

37,5

37,5

7,5

30,0

30,0

30,0

30,0

30,0

91

INSTROOM G-CLUSTER: BEROEPSPRAKTIJK gelijkstelling: BP3 F-cluster 13-14(2) INTERNATIONAAL BELASTINGRECHT EN VENNOOTSCHAPSBELASTING (gedeeltelijke) gelijkstelling op deeltentamenniveau: IN3 F-cluster 13-14(2) en IN3-FRE F-cluster 14-15(2) MINOR TOEKOMSTVOORZIENINGEN gelijkstelling: minor-deel à 15 studiepunten DOORSTROOMMINOR RuG gelijkstelling: minor à 30 stpnt. indien BK3 en BV3 behaald

09-10(2)

10-11(1)

10-11(2)

11-12(1)

11-12(2)

12-13(1)

12-13(2)

13-14(1)

BK3

7,5

7,5

7,5

7,5

BV3

7,5

7,5

7,5

7,5

TK3

15,0

15,0

15,0

15,0

DM3

15,0

15,0

15,0

13-14(2)

MINOR TOTAAL STUDIEPUNTEN

45,0 INSTROOM H-CLUSTER:

10-11(1)

10-11(2)

45,0 11-12(1)

11-12(2)

45,0 12-13(1)

12-13(2)

30,0 13-14(1)

13-14(2)

14-15(1)

14-15(1)

14-15(2)

15-16(1)

30,0

30,0

30,0

30,0

14-15(2)

15-16(1)

15-16(2)

15-16(2)

AFSTUDEEROPDRACHT

ES3

15,0

15,0

15,0

15,0

15

15,0

STAGE

SG3

15,0

15,0

15,0

15,0

15

15,0

TOTAAL STUDIEPUNTEN

30,0

30,0

30,0

30,0

30,0

30,0

TOTAAL STUDIEPUNTEN HOOFDFASE FRE

180

180

180

180

180

180

92

Gelijkstellingstabel op deeltentamen niveau VERVALLEN

Gelijkgesteld aan

OWE

CLUSTER

TOETSNAAM

TOETSCODE

Personeel en loon (PL1) Personeel en loon (PL1) Financiering en kosten (FK1) Financiering en kosten (FK1) Financiering en kosten (FK1) Inleiding particulieren belastingrecht (IP1)

C C C C C C

Salarisadministratie Loonbelasting Engels leesvaardigheid I Engels leesvaardigheid II Financiering IB niet-winst incl. lijfrente/pensioenen

Inleiding belastingrecht ondernemingen (BZ1)

C

IB ondernemer / IB winst

Inleiding belastingrecht ondernemingen (BZ1) Administratieve organisatie I Administratieve organisatie I Verslaggeving en jaarrekening (VS2)

C C C D

Omzetbelasting Tussentoets Informatietechnologie 1 Verslaggeving en jaarrekening; informatietechnologie 2

PL102V31.1 PL103V31.1 FK109V91.1 FK110V91.1 FK101V81.1 IP101V91.1 BZ102V71.1 / BZ104V91.1 BZ101V71.1 AO101V01.1 AO1IT104V12.1 VS2IT207V12.1

Belastingrecht (BL1)

C

Gastcollege omzetbelasting

BL104V51.9

INLEIDING BELASTINGRECHT ONDERNEMINGEN (BZ1)

C

Fiscaal belastbare winst vennootschap - schriftelijk Schenkingbelasting/erfbelasting/succesierecht/formeel recht schriftelijk

BZ103V71.1

INLEIDING PARTICULIEREN BELASTINGRECHT (IP1) Aangiftepraktijk (AP1)

C D

Aangifte maken (6) - alle onderdelen

IP102V91.1

TOETSNAAM

OWE

CLUSTER

PL104V41.1

Loonadministratie

Personeel en loon (PL1)

C

Pl102V31.1 en PL103V31.1 zijn gelijkgesteld aan PL104V41.1 indien voor ieder deeltentemans minimaal een 5,5 is behaald.

FK112V41.1

Financiering

Financiering en kosten (FK1)

C

FK109V91.1, FK1010V91.1, FK101V81.1 zijn gelijkgesteld aan FK112V41.1 indien voor ieder deeltentamen minimaal een 5,5 is behaald.

BL101V31.1

Belastingrecht IB/OB (BL1)

C

Belastingrecht IB/OB (BL1)

C

BL103V31.1

Inkomstenbelasting particulier Inkomstenbelasting ondernemer / winst uit onderneming Omzetbelasting

Belastingrecht IB/OB (BL1)

C

AO107V41.1

Administratieve organisatie 1;AO1/ITA

Administratieve organisatie I (AO1)

C

BL102V31.1

BL105V51.9

professionalisering 2

Belastingrecht (BL1)

C

BLA01V31.1

Formeel recht en Samenwerkingsverbanden, overdrachtsbelasting en vennootschapsbelasting

Belastingrecht en aangiftepraktijk (BLA)

D

BLA02V31.2

Aangifte maken Inkomstenbelasting winst/particulier

Belastingrecht en aangiftepraktijk (BLA)

D

Aangifte maken Vennootschapsbelasting

Belastingrecht en aangiftepraktijk (BLA)

D

Klantgesprek t.b.v. opstellen aangifte Intro Exact Stage Belastingdienst; stage, verslag, mondeling Ethiek casus - inleveropdracht en presentatie Ethiek colleges - presentieplicht Ethiek schriftelijk Externe verslaggeving en fiscale jaarrekening Fiscale Sociologie Deelneming en consolidatie Openbare Financiën Administratieve organisatie & Interne beheersing; inleveropdracht Fiscale Sociologie & Openbare financien

Belastingrecht en aangiftepraktijk (BLA) Verslaggeving en jaarrekening (VS2) Stage Belastingdienst (SD2) Stage Belastingdienst (SD2) Stage Belastingdienst (SD2) Stage Belastingdienst (SD2) Verslaggeving en jaarrekening (VS2) Horizontaal toezicht (HT1) Verslaggeving en jaarrekening (VS2) Horizontaal toezicht (HT1)

D D D D D D D F D F

Horizontaal toezicht (HT1)

F

Horizontaal toezicht (HT1)

F

HT105V51.5

Landenrisicoanalyse

Horizontaal toezicht (HT1)

F

HT106V51.1

Management, Markteting en organisatie

Horizontaal toezicht (HT1)

F

PR301V41.1

Verbintenissenrecht & Goederenrecht

Privaatrecht voor fiscalisten (PR3)

E

PR302V41.4

Jurisprudentie en wetenschappelijke literatuur

Privaatrecht voor fiscalisten (PR3)

F

AP101V72.2

Aangiftepraktijk (AP1) Verslaggeving en jaarrekening (VS2)

D D

Klantgesprek t.b.v. opstellen aangifte Intro Exact

AP102V72.4 VS207V31.2

Stage Belastingdienst (SB2)

D

Stage Belastingdienst

SB201V02.5

Fiscaal Fiscaal Fiscaal Fiscaal

(FM1) (FM1) (FM1) (FM1)

E E E E

Fiscale jaarrekening Fiscale Sociologie Consolidatie jaarrekening Openbare Financiën

FM111V31.5 FM109V11.1 FM110V31.1 FM113V31.1

BLA03V31.2. BLA04V31.4 VS208V41.5 SD201V31.5 SD202V31.5 SD203V31.9 SD204V31.1 VS201V72.1 HT101V41.1 VS203V72.1 HT102V41.1

Fiscaal management (FM1)

E

Administratieve organisatie & Interne beheersing; inleveropdracht

FM114V31.5

HT103V41.5

Horizontaal toezicht (HT1) Horizontaal toezicht (HT1) Bintern en extern analyseren 2 (B2AN) Bintern en extern analyseren 2 (B2AN) Intern en Extern analyseren 1 (A1AN) Privaatrecht fiscalisten (PF2) Privaatrecht fiscalisten (PF2) Beroepspraktijk

F F B B A E E F

Fiscale Sociologie Openbare Financiën Alegemene economie 3 Alegemene economie 4 Management, Markteting en organisatie Verbintenissenrecht Goederenrecht Jurisprudentie en wetenschappelijke literatuur

HT101V41.1 HT102V41.1 B2ANAEC3A.1 B2ANAEC4A.1 A1AN-MMO1A.1 PF202V21.1 PF203V21.1 BP301V31.4

management management management management

Gevolg

TOETSCODE

HT104V51.1

Estate planning (ER2)

F

Gehele lesstof

ER202V82.1

ER203V21.1 ER204V21.1

Lesstof Estate planning deel I & II

Estate planning (ER2)

E&F

Internationaal belastingrecht en vennootschapsbelasting (IN3-FRE)

F

Presentatie

IN301V31.4

IN303V41.4

Fiscaal internationaal project

Internationaal belastingrecht en vennootschapsbelasting (IN3-FRE)

F

Verdieping omzet- en loonbelasting (VO2)

F

Fiscaal advies

VO201V82.5

VO204V21.5 VO205V21.5

Loonbelasting, inleveropdracht & Omzetbelasting, inleveropdracht

Verdieping omzet- en loonbelasting (VO2)

F

Verdieping winst uit onderneming (VW2) Internationaal belastingrecht en vennootschapsbelasting (BV3)

F G

Adviesgesprek Adviesgesprek

VW203V92.4 BV306V31.4

VW204V31.4 VW204V31.4

Adviesgesprek Adviesgesprek

Verdieping winst uit onderneming (VW2) Verdieping winst uit onderneming (VW2) Internationaal belastingrecht en vennootschapsbelasting (IN3) Internationaal belastingrecht en vennootschapsbelasting (IN3) Internationaal belastingrecht en vennootschapsbelasting (IN3)

E E

Afstudeerstage (SG3)

H

Beroepspraktijk

G

Advisering

BK302V91.5

IN303V41.4

Fiscaal internationaal project

Internationaal belastingrecht en vennootschapsbelasting (BV3)

G

Gehele lesstof

BV305V31.1

IN302V31.1

Gehele lesstof

Internationaal belastingrecht en vennootschapsbelasting (BV3)

G

Gehele lesstof

BV303V91.1

IN302V31.1

Gehele lesstof

Afstudeerstage (SG3)

H

Afstudeerstage

SG301V02.5

SG302V03.0 SG303V03.5 SG304V03.4

Afstudeerstage; proces Afstudeerstage; eindverslag Afstudeerstage; eindgesprek

AO101V01.1 + AO1IT104V12.1 + VS2IT207V12.1 zijn gelijkgesteld aan AO107V41.1 indien voor ieder deeltentamen minimaal een 5,5 is behaald. Het vervallen gastcollege omzetbelasting is gelijkgesteld aan het onderdeel propfessionalisering 2 Het gemiddelde cijfer van BZ103V71.1 en IP102V91.1 kan worden weggescvhreven bij BLA01V31,1 mits voor beide deeltentamens minimaal een 5,5 is behaald. Indien een voldoende is behaald voor AP101V72.2 mag het resultaat weggeschreven worden bij zowel BLA02V31.2 als BLA03V31.2

Indien SB201V02.5 is afgerond met een voldoende mag dit cijfer worden weggeschreven bij SD201V31.5, SD202V31.5, SD203V31.9 en SD204V31.1

Indien voor zowel HT101V41.1 als voor HT102V41.1 een voldoende is behaald mag het gemiddelde van dit cijfer worden weggeschreven bij HT104V51.1 Indien voor zowel B2ANAEC3A.1 als voor B2ANAEC4A.1 een voldoende is behaald mag het gemiddelde van deze cijfers worden weggeschreven bij PR301V41.1 is gelijkgesteld aan PF202V21.1 en PF203V21.1 indien voor beide deeltentamens minimaal een 5,5 is behaald Indien een voldoende is behaald voor ER202V82.1, mag het resultaat weggeschreven worden bij zowel ER203V21.1 als ER204V21.1

Indien een voldoende is behaald voor VO201V82.5, mag het resultaat weggeschreven worden bij zowel VO204V21.5 als VO205V21.5

F F F Indien een voldoende is behaald voor SG301V02.5, mag het resultaat weggeschreven worden bij zowel SG302V03.0, SG303V03.5 als SG304V03.4

93

Overall Gelijkstellingstabel CAAS AH1

HANsis 2007-2008 september '07

HANsis 2007-2008 februari '08

HANsis 2008-2009 september '08

HANsis 2008-2009 februari '09

HANsis 2009-2010 september '09

HANsis 2009-2010 februari '10

HANsis 2010-2011 september '10

AH1/1/1 AH101V71.1 AH102V71.5 AH103V71.1 AH104V71.4

AH1/1/1 AH101V71.1 AH102V71.5 AH103V71.1 AH104V71.4

AH1/1/1 AH101V71.1 AH102V71.5 AH103V71.1 AH104V71.4

AH1/1/1 AH101V71.1 AH102V71.5 AH103V71.1 AH104V71.4

AH1/1/1 AH101V71.1 AH102V71.5 AH103V71.1 AH104V71.4

AH1/1/2 AH101V71.1 AH102V71.5 AH103V71.1 AH104V71.4 RV101V71.1

geen conversie geen conversie LV103V01.1 LV104V01.4 RV101V71.1

HANsis 2010-2011 februari '11

HANsis 2011-2012 september '11

HANsis 2011-2012 februari '12

HANsis 2012-2013 september '12

HANsis 2012-2013 februari '13

AO1

AP1

BB2

BK3

BL1

HANsis 2013-2014 september '13

HANsis 2013-2014 februari '14

HANsis 2014-2015 september '14

HANsis 2014-2015 februari '15

HANsis 2015-2016 september '15

HANsis 2015-2016 februari '16

AO1/1/4 AO101V01.1 AO103V01.1 AO1IT104V12.1 AO105V31.5 AO106V31.6

AO1/1/4 AO101V01.1 AO103V01.1 AO1IT104V12.1 AO105V31.5 AO106V31.6

AO1/1/5 AO107V41.1 AO103V01.1 geen conversie AO105V31.5 AO106V31.6 AO108V41.9 AO109V41.9

AO1/1/5 AO107V41.1 AO103V01.1

AO1/1/5 AO107V41.1 AO103V01.1

AO1/1/5 AO107V41.1 AO103V01.1

AO105V31.5 AO106V31.6 AO108V41.9 AO109V41.9

AO105V31.5 AO106V31.6 AO108V41.9 AO109V41.9

AO105V31.5 AO106V31.6 AO108V41.9 AO109V41.9

BB2/1/3 BB201V81.4 BB202V81.1 BB203V21.1

BB2/1/3 BB201V81.4 BB202V81.1 BB203V21.1

BB2/1/3 BB201V81.4 BB202V81.1 BB203V21.1

AP1/1/1

AP1/1/1

AP1/1/1

AP1/1/1

AP1/1/1

AP1/1/1

AP1/1/1

AP1/1/1

AP1/1/1

AP1/1/2

AP1/1/2

AP1/1/2

AP101V72.2

AP101V72.2

AP101V72.2

AP101V72.2

AP101V72.2

AP101V72.2

AP101V72.2

AP101V72.2

AP101V72.2

AP101V72.2

AP101V72.2

AP101V72.2

AP102V72.4 AP103V72.5

AP102V72.4 AP103V72.5

AP102V72.4 AP103V72.5

AP102V72.4 AP103V72.5

AP102V72.4 AP103V72.5

AP102V72.4 AP103V72.5

AP102V72.4 AP103V72.5

AP102V72.4 AP103V72.5

AP102V72.4 AP103V72.5

AP102V72.4 AP103V72.5j

AP102V72.4 AP103V72.5j

AP102V72.4 AP103V72.5j

BLA02V31.2 & BLA03V31.2 BLA04V31.4 geen conversie

BB2/1/1 BB201V81.4

BB2/1/1 BB201V81.4

BB2/1/1 BB201V81.4

BB2/1/1 BB201V81.4

BB2/1/1 BB201V81.4

BB2/1/1 BB201V81.4

BB2/1/1 BB201V81.4

BB2/1/1 BB201V81.4

BB202V81.1

BB202V81.1

BB202V81.1

BB202V81.1

BB202V81.1

BB202V81.1

BB202V81.1

BB202V81.1

BB2/1/3 BB201V81.4 BB202V81.1 BB203V21.1

BB2/1/3 BB201V81.4 BB202V81.1 BB203V21.1

BB2/1/3 BB201V81.4 BB202V81.1 BB203V21.1

BB2/1/3 BB201V81.4 BB202V81.1 BB203V21.1

BB2/1/3 BB201V81.4 BB202V81.1 BB203V21.1

BK3/1/1 BK301V91.4 BK302V91.5

BK3/1/1 BK301V91.4 BK302V91.5

BK3/1/1 BK301V91.4 BK302V91.5

BK3/1/1 BK301V91.4 BK302V91.5

BK3/1/1 BK301V91.4 BK302V91.5

BK3/1/1 BK301V91.4 BK302V91.5

BK3/1/1 BK301V91.4 BK302V91.5

BK3/1/1 BK301V91.4 BK302V91.5

BP301V31.4 BK302V91.5

BK302V91.5

IN303V41.4

BL1/1/1 BL101V31.1 BL102V31.1 BL103V31.1

BL1/1/1 BL101V31.1 BL102V31.1 BL103V31.1

Met ingang van 2014-2015 heet BL1 voor FRE studenten BL1-FRE, omdat de SG2 onderdelen er onder zijn gehangen en deze onderdelen afwijken van AC (dus voor FRE

94

BL1-FRE

BLA

BP1

BP1/2/1 BP101V71.1 BP102V71.1 BP103V71.1

BP1/2/1 BP101V71.1 BP102V71.1 BP103V71.1

BP1/2/2

BP1/2/2

BP104V81.1

BP104V81.1

IP101V91.1

BP103V71.1

BP103V71.1

IP102V91.1

BP3

BV3

caas1 BV01B.4 BV01B.6

BZ1

ER2 (SF01A)

BZ1/1/1 BZ101V71.1 BZ102V71.1 BZ103V71.1

caas1 SFN01.I SF01A.1

ES3

FK1

BZ1/1/1 BZ101V71.1 BZ102V71.1 BZ103V71.1

BV3/1/1 BV302V91.4 BV301V91.6 BV303V91.1

BV3/1/1 BV302V91.4 BV301V91.6 BV303V91.1

BV3/1/1 BV302V91.4 BV301V91.6 BV303V91.1

BV3/1/1 BV302V91.4 BV301V91.6 BV303V91.1

BV3/1/1 BV302V91.4 BV301V91.6 BV303V91.1

BV3/1/1 BV302V91.4 BV301V91.6 BV303V91.1

BV3/1/1 BV302V91.4 BV301V91.6 BV303V91.1

BV3/1/1 BV302V91.4 BV301V91.6 BV303V91.1

BL1-FRE/1 BL101V31.1 BL102V31.1 BL103V31.1 BL104V41.9 SG201V81.9 SG204V81.9 SG205V81.9 SG206V91.9 SG207V91.9 SG208V91.9 SG209V31.9 SG210V31.9

BL1-FRE/1 BL101V31.2 BL102V31.2 BL103V31.2 BL104V41.10 SG201V81.10 SG204V81.10 SG205V81.10 SG206V91.10 SG207V91.10 SG208V91.10 SG209V31.10 SG210V31.10

BL1-FRE/1 BL101V31.3 BL102V31.3 BL103V31.3 BL104V41.11 SG201V81.11 SG204V81.11 SG205V81.11 SG206V91.11 SG207V91.11 SG208V91.11 SG209V31.11 SG210V31.11

BL1-FRE/1 BL101V31.4 BL102V31.4 BL103V31.4 BL104V41.12 SG201V81.12 SG204V81.12 SG205V81.12 SG206V91.12 SG207V91.12 SG208V91.12 SG209V31.12 SG210V31.12

BLA/1/2 BLA01V31.1 BLA02V31.2 BLA03V31.2 BLA04V31.4

BLA/1/2 BLA01V31.1 BLA02V31.2 BLA03V31.2 BLA04V31.4

BLA/1/2 BLA01V31.1 BLA02V31.2 BLA03V31.2 BLA04V31.4

BLA/1/2 BLA01V31.1 BLA02V31.2 BLA03V31.2 BLA04V31.4

BLA/1/2 BLA01V31.1 BLA02V31.2 BLA03V31.2 BLA04V31.4

BLA/1/2 BLA01V31.1 BLA02V31.2 BLA03V31.2 BLA04V31.4

BP3/1/3 BP301V31.4 BP302V31.5

BP3/1/3 BP301V31.4 BP302V31.5

PR302V41.4 IN303V41.4

BV3/1/2 BV306V31.4 geen conversie BV305V31.1

VW204V31.4 IN301V31.4 IN302V31.1

BZ1/1/1 BZ101V71.1 BZ102V71.1 BZ103V71.1

BZ1/1/1 BZ101V71.1 BZ102V71.1 BZ103V71.1

BZ1/1/2 BZ101V71.1 BZ104V91.1 BZ103V71.1

BZ1/1/2 BZ101V71.1 BZ104V91.1 BZ103V71.1

BZ1/1/2 BZ101V71.1 BZ104V91.1 BZ103V71.1

BZ1/1/2 BZ101V71.1 BZ104V91.1 BZ103V71.1

BZ1/1/2 BZ101V71.1 BZ104V91.1 BZ103V71.1

BZ1/1/2 BZ101V71.1 BZ104V91.1 BZ103V71.1

BZ1/1/2 BZ101V71.1 BZ104V91.1 BZ103V71.1

BZ1/1/2 BZ101V71.1 BZ104V91.1 BZ103V71.1

BL103V31.1 BL102V31.1 geen conversie

ER2/1/1 ER201V82.5

ER2/1/1 ER201V82.5

ER2/1/1 ER201V82.5

ER2/1/1 ER201V82.5

ER2/1/1 ER201V82.5

ER2/1/1 ER201V82.5

ER2/1/1 ER201V82.5

ER2/1/1 ER201V82.5

ER2/1/1 ER201V82.5

ER2/1/2 ER201V82.5 ER203V21.1 ER204V21.1

ER2/1/2 ER201V82.5 ER203V21.1 ER204V21.1

ER2/1/2 geen conversie ER203V21.1 ER204V21.1

ER2/1/4

ER2/1/4

ER2/1/4

ER2/1/4

ER203V21.1 ER204V21.1

ER203V21.1 ER204V21.1

ER203V21.1 ER204V21.1

ER203V21.1 ER204V21.1

ES3/1/1 ES301V02.5

ES3/1/1 ES301V02.5

ES3/1/1 ES301V02.5

ES3/1/1 ES301V02.5

ES3/1/1 ES301V02.5

ES3/1/1 ES301V02.5

ES3/1/1 ES301V02.5

FK1/1/3 FK101V81.1 FK103V81.1 FK105V81.9 FK106V81.9 FK107V81.9 FK108V81.9 FK109V91.1 FK110V91.1 FK111V11.5

FK1/1/3 FK101V81.1 FK103V81.1 FK105V81.9 FK106V81.9 FK107V81.9 FK108V81.9 FK109V91.1 FK110V91.1 FK111V11.5

FK1/1/4 Conversie FK112 FK103V81.1 FK105V81.9 FK106V81.9 FK107V81.9 FK108V81.9 Conversie FK112 Conversie FK112 FK111V11.5 FK112V41.1

FK1/1/4

FK1/1/4

FK1/1/4

FK103V81.1 FK105V81.9 FK106V81.9 FK107V81.9 FK108V81.9

FK103V81.2 FK105V81.10 FK106V81.10 FK107V81.10 FK108V81.10

FK103V81.3 FK105V81.11 FK106V81.11 FK107V81.11 FK108V81.11

FK111V11.5 FK112V41.1

FK111V11.6 FK112V41.2

FK111V11.7 FK112V41.3

ER202V82.1

ER202V82.1

ER202V82.1

ER202V82.1

ER202V82.1

ER202V82.1

ER202V82.1

ER202V82.1

ER202V82.1

ES3/1/1 ES301V02.5

ES3/1/1 ES301V02.5

ES3/1/1 ES301V02.5

ES3/1/1 ES301V02.5

ES3/1/1 ES301V02.5

95

FM1

??? FM101V72.6 FM102V72.1

??? FM101V72.6 FM102V72.1

??? FM101V72.6 FM102V72.1

??? FM101V72.6 FM102V72.1

FM1/2/2 geen conversie geen conversie FM103V91.1 FM104V91.5 FM105V91.1 FM106V91.1

FM1/2/2

FM1/2/2

FM1/1/2

FM1/2/3

FM1/2/3

FM1/2/3

FM1/2/3

FM1/1/4

FM1/1/4

FM103V91.1 FM104V91.5 FM105V91.1 FM106V91.1

FM103V91.1 FM104V91.5 FM105V91.1 FM106V91.1

FM103V91.1 FM104V91.5 FM105V91.1 FM106V91.1

FM107V11.1 FM108V11.5 FM105V91.1 FM109V11.1

FM107V11.1 FM108V11.5 FM105V91.1 FM109V11.1

FM107V11.1 FM108V11.5 FM105V91.1 FM109V11.1

FM107V11.1 FM108V11.5 FM105V91.1 FM109V11.1

FM112V31.1 FM114V31.5 FM113V31.1 geen conversie FM110V31.1 FM111V31.5

FM112V31.1 FM114V31.5 FM113V31.1

geen conversie HT103V41.5 HT102V41.1

FM110V31.1 FM111V31.5

VS203V72.1 VS201V72.1

HT1

IN3

IP1

JV1

JV1/1/1 JV101V71.5 JV102V71.5

JV1/1/1 JV101V71.5 JV102V71.5

KF1

caas1

OC1-FE/1/2 OC102V71.5 OC108V72.5 FCI01.1 OC101V71.1 FCK01.1 OC107V72.2 FCB01.I

PR3

OC1-FE/1/2 OC102V71.5 OC108V72.5 OC101V71.1 OC107V72.2

IP1/2 IP101V91.1 IP102V91.1 SG201V81.9 SG204V81.9 SG205V81.9 SG206V91.9 SG207V91.9 SG208V91.9

IP1/2 IP101V91.1 IP102V91.1 SG201V81.9 SG204V81.9 SG205V81.9 SG206V91.9 SG207V91.9 SG208V91.9

IP1/2 IP101V91.1 IP102V91.1 SG201V81.9 SG204V81.9 SG205V81.9 SG206V91.9 SG207V91.9 SG208V91.9

IP1/2 IP101V91.1 IP102V91.1 SG201V81.9 SG204V81.9 SG205V81.9 SG206V91.9 SG207V91.9 SG208V91.9

IP1/2 IP101V91.1 IP102V91.1 SG201V81.9 SG204V81.9 SG205V81.9 SG206V91.9 SG207V91.9 SG208V91.9

IP1/2 IP101V91.1 IP102V91.1 SG201V81.9 SG204V81.9 SG205V81.9 SG206V91.9 SG207V91.9 SG208V91.9

IP1/2 IP101V91.1 IP102V91.1 SG201V81.9 SG204V81.9 SG205V81.9 SG206V91.9 SG207V91.9 SG208V91.9

HT1/1 HT101V41.1 HT102V41.1 HT103V41.5

HT1/1 HT101V41.1 HT102V41.1 HT103V41.5

HT1/1 HT101V41.1 HT102V41.1 HT103V41.5

IN3/1 IN301V31.4 IN302V31.1

IN3-FRE/1 IN303V41.4 IN302V31.1

IN3-FRE/1 IN303V41.5 IN302V31.2

IN3-FRE/1 IN303V41.6 IN302V31.3

IN3-FRE/1 IN303V41.7 IN302V31.4

JV1/1/3 JV101V71.5

JV1/1/4 JV101V71.5

JV1/1/4 JV101V71.5

JV1/1/4 JV101V71.5

JV1/1/4 JV101V71.5

JV105V31.1

JV105V31.1

JV105V31.1

JV105V31.1

JV105V31.1

PR3/1 PR301V41.1 PR302V41.4

PR3/1 PR301V41.2 PR302V41.5

PR3/1 PR301V41.3 PR302V41.6

PR3/1 PR301V41.4 PR302V41.7

BL101V31.1 geen conversie Met ingang van 2013-2014 losse owe SG2

JV1/1/1 JV101V71.5 JV102V71.5

JV1/1/1 JV101V71.5 JV102V71.5

JV1/1/1 JV101V71.5 JV102V71.5

JV1/1/1 JV101V71.5 JV102V71.5

JV1/1/1 JV101V71.5 JV102V71.5

JV1/1/1 JV101V71.5 JV102V71.5

JV1/1/1 JV101V71.5 JV102V71.5

JV1/1/1 JV101V71.5 JV102V71.5

JV1/2/2 JV101V71.5 JV102V71.5 JV103V21.1 JV104V21.1

JV1/2/2 JV101V71.5 JV102V71.5 JV103V21.1 JV104V21.1

KF1/1/1 KF101V82.1 KF102V82.5 KF103V82.1 KF104V82.5

KF1/1/1 KF101V82.1 KF102V82.5 KF103V82.1 KF104V82.5

KF1/1/1 KF101V82.1 KF102V82.5 KF103V82.1 KF104V82.5

KF1/1/1 KF101V82.1 KF102V82.5 KF103V82.1 KF104V82.5

KF1/1/1 KF101V82.1 KF102V82.5 KF103V82.1 KF104V82.5

KF1/1/2 KF101V82.1 KF102V82.5 KF105V92.1 KF106V92.5

KF1/1/2 KF101V82.1 KF102V82.5 KF105V92.1 KF106V92.5

KF1/1/3 KF101V82.1 geen conversie KF105V92.1 geen conversie

KF1/1/3 KF101V82.1

KF1/1/3 KF101V82.1

FK101V81.1

KF105V92.1

KF105V92.1

geen conversie

LV1/2/1 LV102V01.5 LV103V01.1 LV104V01.4 LV105V01.1 RV101V71.1

LV1/2/1 LV102V01.5 LV103V01.1 LV104V01.4 LV105V01.1 RV101V71.1

LV1/2/1 LV102V01.5 LV103V01.1 LV104V01.4 LV105V01.1 RV101V71.1

LV1/2/1 LV102V01.5 LV103V01.1 LV104V01.4 LV105V01.1 RV101V71.1

LV1/2/2 LV106V21.2 LV103V01.1 LV104V01.4 LV105V01.1 A1OARKV1A.1

LV1/2/2 LV106V21.2 LV103V01.1 LV104V01.4 LV105V01.1

VS207V31.2 PL102V31.1 geen conversie PL103V31.1

LV1

OC1-FE

IP1/2 IP101V91.1 IP102V91.1 SG201V81.9 SG204V81.9 SG205V81.9 SG206V91.9 SG207V91.9 SG208V91.9

HT1/1 HT101V41.1 HT102V41.1 HT103V41.5

JV1/1/3 JV101V71.5 geen conversie geen conversie geen conversie JV105V31.1

KF102V81.5 KF104V82.5 KF101V82.1 KF103V82.1

96

PF2

caas1 PF01A.I PF01A.1

PF2/1/1

PF2/1/1

PF2/1/1

PF2/1/1

PF2/1/1

PF2/1/1

PF2/1/1

PF2/1/1

PF201V81.1

PF201V81.1

PF201V81.1

PF201V81.1

PF201V81.1

PF201V81.1

PF201V81.1

PF201V81.1

PF2/1/2 PF202V21.1 PF203V21.1

PF2/1/2 PF202V21.1 PF203V21.1

PL1

geen conversie geen conversie PL1/1/1 PL101V31.1 PL102V31.1 PL103V31.1

SB2

SB2/1 SB201V02.5

SB2/1 SB201V02.5

SB2/1 SB201V02.5

SD2/1/1 SD201V31.5 SD202V31.5 SD203V31.9 SD204V31.1

SG2

SG3

VC2

VO2

caas1 VP1/1/2 IWA01.1 VP101V72.1 IWF01.1 VP102V72.1

VP1/1/2 VP101V72.1 VP102V72.1

SG3/1/1

SG3/1/1

SG3/1/1

SG3/1/1

SG3/1/1

SG3/1/1

SG301V02.5

SG301V02.5

SG301V02.5

SG301V02.5

SG301V02.5

SG301V02.5

PL1/1/2 PL101V41.1

PL1/1/2 PL101V41.1

PL1/1/2 PL101V41.1

PL104V41.1

PL104V41.1

PL104V41.1

PL104V41.1

SD2/1/2 SD201V31.5 SD202V31.5 SD203V31.9 SD204V31.1

SD2/1/2 SD201V31.5 SD202V31.5 SD203V31.9 SD204V31.1

SD2/1/2 SD201V31.5 SD202V31.5 SD203V31.9 SD204V31.1

SD2/1/2 SD201V31.5 SD202V31.5 SD203V31.9 SD204V31.1

SG2/1 SG201V81.9 SG204V81.9 SG205V81.9 SG206V91.9 SG207V91.9 SG208V91.9 SG209V31.9 SG210V31.9

SG2/1 SG201V81.9 SG204V81.9 SG205V81.9 SG206V91.9 SG207V91.9 SG208V91.9 SG209V31.9 SG210V31.9

SG3/1/2 SG302V03.0 SG303V03.5 SG304V03.4

SG3/1/2 SG302V03.0 SG303V03.5 SG304V03.4

SG3/1/2 SG302V03.0 SG303V03.5 SG304V03.4

SG3/1/2 SG302V03.0 SG303V03.5 SG304V03.4

SG3/1/2 SG302V03.0 SG303V03.5 SG304V03.4

SG3/1/2 SG302V03.0 SG303V03.5 SG304V03.4

Deze onderdelen zijn met ingang van 2014-2015 ondergebracht bij de owe BL1-FRE

VC2/1 VC201V81.1 VC202V82.5 VC203V82.1

VC2/1 VC201V81.1 VC202V82.5 VC203V82.1

VC2/1 VC201V81.1 VC202V82.5 VC203V82.1

VC2/1 VC201V81.1 VC202V82.5 VC203V82.1

VC2/1 VC201V81.1 VC202V82.5 VC203V82.1

VC2/1 VC201V81.1 VC202V82.5 VC203V82.1

VC2/1 VC201V81.1 VC202V82.5 VC203V82.1

VC2/1 VC201V81.1 VC202V82.5 VC203V82.1

VC2/1 VC201V81.1 VC202V82.5 VC203V82.1

VC2/1 VC201V81.1 VC202V82.5 VC203V82.1

FM110V31.1 FM111V31.5 geen conversie

VO2/1/1

VO2/1/1

VO2/1/1

VO2/1/1

VO2/1/1

VO2/1/1

VO2/1/1

VO2/1/2

VO2/1/2

VO201V82.5

VO201V82.5

VO201V82.5

VO201V82.5

VO201V82.5

VO201V82.5

VO201V82.5

VO201V82.5

VO201V82.5

VO202V82.1 VO203V82.1

VO202V82.1 VO203V82.1

VO202V82.1 VO203V82.1

VO202V82.1 VO203V82.1

VO202V82.1 VO203V82.1

VO202V82.1 VO203V82.1

VO202V82.1 VO203V82.1

VO202V82.1 VO203V82.1

VO202V82.1 VO203V82.1

VO2/1/3 VO204V21.5 VO205V21.5 VO202V82.1 VO203V82.1

VO2/1/3 VO204V21.5 VO205V21.5 VO202V82.1 VO203V82.1

VO2/1/3 VO204V21.5 VO205V21.5 VO202V82.1 VO203V82.1

VO2/1/4 VO204V21.5 VO205V21.5 VO202V82.1 VO203V82.1

VO2/1/4 VO204V21.5 VO205V21.5 VO202V82.1 VO203V82.1

VO2/1/4 VO204V21.5 VO205V21.5 VO202V82.1 VO203V82.1

VO2/1/4 VO204V21.5 VO205V21.5 VO202V82.1 VO203V82.1

VP1/1/2 VP101V72.1 VP102V72.1

VP1/1/2 VP101V72.1 VP102V72.1

VP1/1/2 VP101V72.1 VP102V72.1

VP1/1/2 VP101V72.1 VP102V72.1

VP1/1/2 VP101V72.1 VP102V72.1

VP1/1/2 VP101V72.1 VP102V72.1

VP1/1/2 VP101V72.1 VP102V72.1

VP1/1/2 VP101V72.1 VP102V72.1

VP1/1/2 VP101V72.1 VP102V72.1

VP1/1/2 VP101V72.1 VP102V72.1

VP1/1/2 VP101V72.1 VP102V72.1

VP1/1/2 VP101V72.1 VP102V72.1

VP1/1/3 VP101V72.1 VP102V72.1

VP1/1/3 VP101V72.1 VP102V72.1

VP1/1/3 VP101V72.1 VP102V72.1

VP1/1/3 VP101V72.1 VP102V72.1

VS2/2/4 VS201V72.1 VS203V72.1 VS204V81.9 VS205V81.9 VS207V31.2 VS2IT207V12.1

VS2-FRE/1 VS201V72.1 VS203V72.1 VS204V81.9 VS205V81.9 VS208V41.5 AO107V41.1

VS2-FRE/1 VS201V72.1 VS203V72.1 VS204V81.9 VS205V81.9 VS208V41.5

VS2-FRE/1 VS201V72.1 VS203V72.1 VS204V81.9 VS205V81.9 VS208V41.5

VS2-FRE/1 VS201V72.1 VS203V72.1 VS204V81.9 VS205V81.9 VS208V41.5

VW2/1/3 VW201V82.1 VW202V82.1 VW204V31.4

VW2/1/4 VW201V82.1 VW202V82.1 VW204V31.4

VW2/1/4 VW201V82.1 VW202V82.1 VW204V31.4

VW2/1/4 VW201V82.1 VW202V82.1 VW204V31.4

VW2/1/4 VW201V82.1 VW202V82.1 VW204V31.4

VS2-FRE

VW2

PL1/1/2 PL101V41.1

SD201V31.5

SD2

VP1

PL1/1/1 PL101V31.1 PL102V31.1 PL103V31.1

VW2/1/1 VW201V82.1 VW202V82.1

VW2/1/1 VW201V82.1 VW202V82.1

VW2/1/1 VW201V82.1 VW202V82.1

VW2/1/1 VW201V82.1 VW202V82.1

VW2/1/1 VW201V82.1 VW202V82.1

VW2/1/2 VW201V82.1 VW202V82.1 VW203V92.4

VW2/1/2 VW201V82.1 VW202V82.1 VW203V92.4

VW2/1/2 VW201V82.1 VW202V82.1 VW203V92.4

VW2/1/2 VW201V82.1 VW202V82.1 VW203V92.4

VW2/1/2 VW201V82.1 VW202V82.1 VW203V92.4

VW2/1/3 VW201V82.1 VW202V82.1 VW204V31.4

97

Bijlage 3 Gelijkstellingstabellen minoren Bijlage conform artikel 3.4 lid 9 Opsomming van aan huidige onderwijseenheden en tentamens van de door de opleiding verzorgde minoren gelijkgestelde oude onderwijseenheden en tentamens De gelijkstellingen van de minor van de opleiding Fiscaal Recht en Economie zijn vastgelegd in de gelijkstellingstabel in bijlage 2 en te herkennen aan de asterisk achter de toetscode van het deeltentamen.

98

2. Reglement examencommissie voor de Bacheloropleidingen en het Associate degree-programma van de Faculteit Economie en Management (FEM) 20152016 Preambule De reglementen voor de examencommissies bij de HAN zijn in tweeën te verdelen. 1. In de onderwijs- en examenregeling (OER) 2015-2016 is een aantal bepalingen opgenomen met betrekking tot examencommissie en examinatoren (paragraaf 8). Waar relevant wordt in voorliggend reglement naar (artikelen uit) deze paragraaf verwezen. 2. In het onderhavige reglement examencommissie FEM 2015-2016 is eveneens een aantal bepalingen opgenomen met betrekking tot de examencommissie van de FEM. 3. Krachtens de WHW wordt de OER vastgesteld door het instellingsbestuur en het reglement examencommissies door de examencommissie. PARAGRAAF 1: ALGEMENE BEPALINGEN Artikel 1.1 Begripsbepalingen Voor dit reglement gelden de definities en bepalingen die zijn opgenomen in de begrippenlijst van het opleidingsstatuut (bijlage van het opleidingsstatuut). Artikel 1.2 Status en toepasselijkheid van het reglement 1. Dit reglement bevat regels over taken en bevoegdheden van de drie examencommissies van de FEM: - de examencommissie van het instituut Financieel Management, - de examencommissie van het instituut International Business and Communication, - de examencommissie van het instituut Bedrijfskunde en Rechten. en maatregelen die zij in dit verband kunnen nemen, alsmede regels over de uitvoering ervan. 2. Het reglement is vastgesteld door de examencommissie en van toepassing op tentamens, respectievelijk integrale toetsen en examens van alle Bacheloropleidingen en Associate degree-programma van de FEM van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN). PARAGRAAF 2: STATUS, SAMENSTELLING, WERKWIJZE EN VERGADERINGEN Artikel 2.1 Status, taken en bevoegdheden van de examencommissie 1. Status, taken en bevoegdheden van de examencommissie zijn geregeld in art. 8.1 en 8.2 van de OER 2015-2016. Dit artikel (2.1) van het reglement examencommissies bevat aanvullende bepalingen. 2. Door derden aan de examencommissie gemandateerde taken zijn opgenomen in een overzicht dat geraadpleegd kan worden via Insite onder College van Bestuur. 3. Door de examencommissie kunnen aan perso(o)n(en) / orga(a)n(en) een of meer taken worden gemandateerd. De gemandateerde taken worden vastgelegd in aparte mandaatbesluiten. Deze besluiten zijn te raadplegen via Insite onder Examencommissies FEM. 4. De examencommissie draagt er zorg voor dat regelmatig aan haar schriftelijk gerapporteerd wordt betreffende de voortgang van door haar gemandateerde taken en/of bevoegdheden. Artikel 2.2 Samenstelling en werkwijze examencommissie 1. De samenstelling van de examencommissie is geregeld in art. 8.3 van de OER 2015-2016. Dit artikel (2.2) van het reglement examencommissies bevat aanvullende bepalingen. 2. Examinatoren en overige betrokkenen kunnen zo nodig door de examencommissie worden gehoord en verstrekken de commissie de gevraagde inlichtingen en/of adviezen. 3. Examinatoren moeten desgevraagd de examencommissie kunnen voorzien van materiaal aan de hand waarvan de toetskwaliteit en de beoordelingswijze en –resultaten beoordeeld kunnen worden (zoals: leerdoelen, toetsplan, toetsmatrijs, een antwoordmodel, beoordelingsschema, beoordelingscriteria bij opdrachten, het tentamen en/of de opdracht(en) zelf, de toetsresultaten en een analyse daarvan). 4. Desgewenst worden deskundigen van buiten de HAN als adviseur door de examencommissie gehoord. 5. Over de jaarlijkse rapportage van de examencommissie, de faciliteiten van de examencommissie en de rechtsbescherming van de leden van de examencommissie zijn bepalingen opgenomen in 99

resp. art. 8.6, 8.7 en 8.8 van de OER 2015-2016. De examencommissie dient bij haar verslaglegging uit te gaan van de “HANdreiking t.b.v. jaarlijks(e) rapportage examencommissies”. Artikel 2.3 Vergaderingen examencommissie 1. De examencommissie vergadert ten minste 6 maal per jaar. 2. De data van de vergaderingen van de examencommissie worden zodanig gepland dat zij aansluiten bij de planningscyclus van de opleiding(en) en de faculteit. 3. De examencommissie beslist bij gewone meerderheid van uitgebrachte stemmen. 4. Indien bij stemming de stemmen staken, beslist de stem van de voorzitter. 5. Bij gelegenheid van de eerstvolgende vergadering bekrachtigt de examencommissie formeel de beslissingen de dagelijkse gang van zaken betreffende, die de dagelijkse commissie op basis van haar algemeen mandaat tussentijds heeft genomen; evenals eventuele andere beslissingen die op basis van gemandateerde taken/bevoegdheden zijn genomen. 6. De secretaris van de examencommissie draagt er zorg voor dat van elke vergadering een verslag wordt gemaakt. Het conceptverslag wordt binnen tien werkdagen aan de leden van de examencommissie toegezonden. Het verslag wordt de eerstkomende vergadering van de examencommissie vastgesteld. Onderdeel van het verslag is een besluitenlijst. 7. De secretaris van de examencommissie draagt er zorg voor dat de faculteitsdirectie, de instituutsdirectie en de overige leden van de examencommissie tijdig een exemplaar van het vastgestelde verslag ontvangen. 8. Geanonimiseerde vergaderverslagen kunnen op aanvraag worden ingezien door docenten van de betrokken opleiding(en). PARAGRAAF 3: KWALITEITSBEWAKING EXAMENS EN TENTAMENS Artikel 3.1 Het borgen van de kwaliteit van tentamens 1. De examencommissie borgt de kwaliteit van de tentamens en de examens. De examencommissie wordt op haar verzoek daartoe door de examinatoren in het bezit gesteld van relevant materiaal. 2. De examencommissie zal daar waar nodig aanwijzingen ter verbetering doen. 3. Voor het waarborgen van de validiteit, betrouwbaarheid, uitvoerbaarheid en transparantie van de toetsing zijn toetsbeleidsplannen opgesteld. Deze plannen zijn te raadplegen via Insite onder Examencommissies FEM. Artikel 3.2 Richtlijnen en aanwijzingen t.b.v. de beoordeling van tentamens 1. De beoordeling van tentamens geschiedt door de examencommissie, of door examinatoren aangewezen door de examencommissie conform art 4.1 en 4.2 van dit reglement. 2. De examinatoren, dan wel de examencommissie, beoordelen de tentamens aan de hand van de in de OER opgenomen criteria en door de examencommissie vastgestelde normen. Artikel 3.3 Tegengaan van oneigenlijke toekenning of onthouding van studiepunten De examencommissie gaat oneigenlijke toekenning van studiepunten of onthouding ervan door examinatoren tegen. Zie hiervoor de jaarverslagen en de toetsbeleidsplannen. Zie voor de wijze waarop de examencommissie deze taak uitvoert, het jaarverslag en het toetsbeleidsplan. Artikel 3.4 Het bevorderen van de deskundigheid van examinatoren 1. De examencommissie bevordert dat de examinatoren voldoende deskundig zijn. 2. Zij krijgt daarvoor van de opleidingscoördinator een lijst van alle examinatoren met hun specifieke deskundigheden en stelt minimumeisen vast met betrekking tot de deskundigheden. 3. De examencommissie adviseert de instituutsdirectie waar nodig maatregelen te treffen om de deskundigheid van examinatoren te bevorderen. 4. De examencommissie kan de aanwijzing van een examinator intrekken, wanneer deze niet – of niet meer - aan de gestelde deskundigheidseisen voldoet. Artikel 3.5 Externe validering van examenkwaliteit De examencommissie borgt de externe validering van de examenkwaliteit onder andere door:  opleidings-/instituutsoverstijgende toetsing;  de inzet van externe deskundigen;  het scholen en certificeren van docenten die bij toetsing betrokken zijn;

100



het samenwerken met andere hogescholen rondom de beoordeling van toetsen w.o. afstudeeropdrachten.

PARAGRAAF 4: AANWIJZEN VAN EXAMINATOREN Artikel 4.1 Aanwijzen van examinatoren 1. De examencommissie wijst docenten die belast zijn met het onderwijs in een bepaald vakgebied aan als examinator van de (deel)tentamens en (deel)integrale toetsen over dit vakgebied in de bijbehorende onderwijseenheid/-eenheden wanneer zij voldoen aan de eisen gesteld in artikel 4.2 van dit reglement. 2. Examinatoren zijn belast met het opstellen, afnemen en beoordelen van (deel)tentamens en (deel)integrale toetsen en het vaststellen van de uitslag ervan. Artikel 4.2 Profielschets voor examinatoren Examinatoren zijn deskundig in het vakgebied en beschikken over onderwijskundige kennis en vaardigheden wat betreft opstellen van toetsen, het vaststellen van beoordeelwijze en –norm, het organiseren van toetsing en het kunnen analyseren van de toetsresultaten op basis van richtlijnen en criteria voor betrouwbare, valide en transparante toetsing en beoordeling. PARAGRAAF 5: TENTAMENS, VRIJSTELLINGEN EN LEERWEGONAFHANKELIJKE TENTAMENS/TOETSEN Artikel 5.1 OER als kaderstellend document 1. In de OER 2015-2016 zijn in paragraaf 8 kaderstellende bepalingen vastgelegd met betrekking tot de taken en bevoegdheden van de examencommissie op het gebied van (deel)tentamens, vrijstellingen en leerwegonafhankelijke (deel)tentamens/(deel)toetsen. 2. De in deze paragraaf (5) opgenomen artikelen zijn een nadere precisering van en/of aanvulling op deze OER-bepalingen. Artikel 5.2 Tentamenfaciliteiten ten behoeve van studenten met een handicap of chronische ziekte 1. Indien de student vraagt om standaardvoorzieningen, legt de student het verzoek voor aan de (senior) studieloopbaanbegeleider die middels mandaat van de examencommissie de voorziening kan toekennen. De standaardvoorzieningen zijn te raadplegen via Insite onder Examencommissies FEM. 2. Indien de student vraagt om voorzieningen die niet standaard zijn, legt de student het verzoek ter goedkeuring, indien het om tentaminering en examinering gaat, voor aan de examencommissie. 3. De (senior) studieloopbaanbegeleider adviseert de examencommissie over deze aanvraag, draagt zorg voor de communicatie over en realisatie van de te treffen maatregelen en ziet er op toe dat de met de examencommissie overeengekomen extra bijzondere voorzieningen effectief worden uitgevoerd en vast worden gelegd in een overeenkomst. 4. De examencommissie verhoudt zich in deze tot het HAN-beleid inzake studeren met een handicap of chronische ziekte. Artikel 5.3 Toestemming om zonder propedeutisch getuigschrift tentamens af te leggen in de postpropedeutische fase 1. De examencommissie kan een ingeschreven student die niet in het bezit is van het propedeutisch getuigschrift van de betreffende opleiding – op diens schriftelijk verzoek – schriftelijk toestemming verlenen om tentamens af te leggen in de postpropedeutische fase van die opleiding. 2. Studenten, die in het bezit zijn van een voorlopig positief studieadvies van een opleiding, hebben toestemming voor het afleggen van tentamens in de postpropedeutische fase van die opleiding. Artikel 5.4 Verzoek tot vrijstelling van het afleggen van een (deel)tentamen/(deel)toets of tot het afleggen van een leerwegonafhankelijk(e)(deel)tentamen/(deel)toets 1. De student dient zijn schriftelijk verzoek tot vrijstelling van het afleggen van een (deel)tentamen / (deel)toets en/of het afleggen van een leerwegonafhankelijk(e)(deel)tentamen / (deel)toets - inclusief het bijbehorende bewijsmateriaal - rechtstreeks in bij de examencommissie. 2. De examencommissie kan zich bij haar besluitvorming over het verzoek laten adviseren door een examinator dan wel een externe deskundige.

101

3. De examencommissie beslist binnen 20 werkdagen over het ingediende verzoek en deelt dit gemotiveerd schriftelijk aan de student mede. 4. Indien de vrijstelling is verleend of het leerwegonafhankelijk tentamen met een voldoende of hoger is beoordeeld, zorgt de examencommissie voor registratie van de verleende vrijstelling of de behaalde beoordeling in het geautomatiseerde studenteninformatiesysteem. 5. Een vrijstellingsaanvraag op basis van een eerder afgelegd (deel)tentamen wordt alleen toegekend wanneer dat (deel)tentamen is behaald. PARAGRAAF 6: ONREGELMATIGHEID EN FRAUDE BIJ TENTAMENS Artikel 6.1 Definitie van onregelmatigheid en fraude 1. Onder onregelmatigheid wordt verstaan elk handelen of nalaten in een situatie waarvan de betrokkene door middel van een of meer ongeoorloofde activiteiten of ongeoorloofd nalaten bewust of onbewust een onjuiste indruk wekt van zijn kennis, inzicht en vaardigheden c.q. competentiebeheersing. Onder de definitie van onregelmatigheid wordt onder andere ook fraude begrepen. 2. Onder fraude wordt verstaan elk handelen (waaronder het plegen van plagiaat), of nalaten, waarvan betrokkene wist of behoorde te weten, dat dit handelen of nalaten het op de juiste wijze vormen van een oordeel over iemands kennis, inzicht en vaardigheden geheel of gedeeltelijk onmogelijk maakt. 3. Onder onregelmatigheid wordt in ieder geval begrepen: a) het als eigen werk opnemen in het portfolio en/of als eigen (groeps)werk presenteren c.q. inleveren van (groeps)werk (zoals scriptie, werkstuk, opdracht, toetsuitwerking) dat geheel of gedeeltelijk is overgenomen en/of door de student ongeoorloofd met een of meer andere(n) is gemaakt; b) het bekend maken van tentamenvragen en/of -antwoorden voorafgaand aan of tijdens het tentamen; c) het op enige wijze verlenen van hulp of steun aan een medestudent als gevolg waarvan een onjuiste indruk van het kennen en kunnen van de student wordt gewekt; d) het hulp of steun zoeken en/of verkrijgen van een medestudent als gevolg waarvan een onjuiste indruk van het kennen en kunnen van de student wordt gewekt; e) het binnen handbereik hebben van niet-toegestane hulpmiddelen tijdens het tentamen; f) het tijdens de toetsing gebruiken van toegestane hulpmiddelen waarin niet toegestane aantekeningen en/of toevoegingen voorkomen (bijgeschreven of op losse blaadjes); g) het zonder uitdrukkelijke toestemming verlaten van de tentamenlocatie en daarin terug te keren tijdens het tentamen; h) het verlaten van de tentamenlocatie met de uitwerking van een tentamen, ook wanneer deze uitwerking vervolgens wordt aangeboden aan de surveillant of diens plaatsvervanger; i) het aanbrengen van wijzigingen in de ter inzage gelegde uitwerkingen van tentamens, respectievelijk integrale toetsen; j) het maken van een tentamen onder de naam van een ander, dan wel dit laten doen; k) het overtreden van regels voor inzage in beoordeeld tentamenwerk; l) al die overige zaken of voorvallen die als zodanig door de voorzitter van de examencommissie worden benoemd. Artikel 6.2 Inbeslagname bewijsmateriaal De examencommissie, en diegenen die namens haar aanwezig zijn bij het tentamen/de toets, nemen voorwerpen in beslag, voor zover dit in redelijkheid nodig is voor het bewijs van onregelmatigheid. Nadat de beslissing van de examencommissie, als bedoeld in artikel 6.6, onherroepelijk is geworden, retourneert de examencommissie het materiaal onverwijld aan de student. Artikel 6.3 Maatregelen bij onregelmatigheid, resp. fraude 1. Indien een student zich ten aanzien van enig deel van het tentamen aan enige onregelmatigheid heeft schuldig gemaakt, kan de examencommissie een of meer van de volgende maatregelen treffen: a) schriftelijke waarschuwing; b) schriftelijke berisping; c) het onthouden van het getuigschrift aan de student (indien de onregelmatigheid eerst na afloop van een toetsing wordt ontdekt);

102

d) bepalen dat het getuigschrift slechts kan worden uitgereikt na een hernieuwde toetsing op een door de examencommissie te bepalen wijze, datum en tijd (indien de onregelmatigheid eerst na afloop van een toetsing wordt ontdekt); e) intrekking van het getuigschrift nadat deze is uitgereikt (indien de onregelmatigheid eerst na afloop van het uitreiken van het getuigschrift wordt ontdekt). 2. De examencommissie hanteert, indien een student zich naar het oordeel van de examencommissie ten aanzien van enig deel van het tentamen aan een onregelmatigheid schuldig heeft gemaakt, de volgende richtlijn: de examencommissie verklaart het tentamen van onwaarde en kent het cijfer 0 toe aan het betreffende tentamen. 3. Bij onregelmatigheid kan de examencommissie besluiten tot ontzegging van deelname aan één of meer toetsingen voor de termijn van ten hoogste 1 jaar. 4. Bij ernstige fraude kan de examencommissie het college van bestuur voorstellen de inschrijving voor de opleiding van betrokkene definitief te beëindigen. Artikel 6.4 Horen student 1. De examencommissie deelt onverwijld, zo mogelijk mondeling en in ieder geval schriftelijk, mee aan de student dat er een melding van onregelmatigheid bij een tentamen hem betreffende is ontvangen. 2. De examencommissie deelt haar voorgenomen besluit gemotiveerd en onverwijld mee aan de student, zo mogelijk mondeling en in ieder geval schriftelijk. 3. De examencommissie stelt de student in de gelegenheid te worden gehoord, alvorens er een definitief besluit wordt genomen. 4. Indien de student wenst te worden gehoord, dient hij dit schriftelijk kenbaar te maken en wel binnen 8 werkdagen na dagtekening van het schrijven waarin de student over de voorgenomen besluit is geïnformeerd. 5. De student wordt gehoord uiterlijk 10 werkdagen nadat het verzoek daartoe is ontvangen. De examencommissie kan indien zij dat noodzakelijk acht de melder en eventueel een of meer derden horen alvorens zij een definitief besluit neemt over de melding van de onregelmatigheid. 6. De student is niet verplicht tot antwoorden op de door de examencommissie gestelde vragen. 7. Indien de student niet gehoord wenst te worden, wordt het voorgenomen besluit, na het verstrijken van de 8 werkdagen na dagtekening van het schrijven waarin de student over de voorgenomen besluit werd geïnformeerd, omgezet in een definitief besluit. Artikel 6.5 Bekendmaking besluit Indien de student wordt gehoord, informeert de examencommissie de student onverwijld na het horen van de student schriftelijk over het genomen definitieve besluit, dan wel een voorstel/advies aan het college van bestuur. Artikel 6.6 Ongeldig verklaren van een tentamen en het tentamenresultaat waarvan de examencommissie de kwaliteit niet kan garanderen of ongeldig verklaren van een vermiste tentamenuitwerking 1. Indien een tentamen is afgenomen waarvan de examencommissie de kwaliteit niet kan garanderen, kan de examencommissie besluiten om (een deel van) het tentamen en (een deel van) het tentamenresultaat ongeldig verklaren. 2. Onder kwaliteit in de zin van het voorgaande lid wordt kwaliteit in de ruimste zin van het woord bedoeld, waaronder: validiteit, betrouwbaarheid, authenticiteit en transparantie. 3. Indien de uitwerking van een tentamen wordt vermist, wordt daaraan geen resultaat toegekend. Artikel 6.7 Beroep Tegen het besluit van de examencommissie, als bedoeld in artikel 6.6, kan de student beroep instellen volgens de procedure beschreven in de regeling ‘rechtsbescherming besluiten het onderwijs betreffende’ van het studentenstatuut. PARAGRAAF 7: GETUIGSCHRIFT EN DIPLOMASUPPLEMENT Artikel 7.1 OER als kaderstellend document 1. In de OER 2015-2016 zijn in paragraaf 4, 6, 7 en 8 kaderstellende bepalingen vastgelegd met betrekking tot de taken en bevoegdheden van de examencommissie op het gebied van onderwijseenheden, tentamens en integrale toetsen.

103

2. De in deze paragraaf (7) opgenomen artikelen zijn een nadere precisering van en/of aanvulling op deze OER-bepalingen. Artikel 7.2 Vaststellen of de student voldoet aan de eindkwalificaties benodigd voor het verkrijgen van de graad 1. De kader-OER wordt (als onderdeel van het opleidingsstatuut) nader ingevuld door de instituutsdirecteur, door hem ter advisering voorgelegd aan de opleidingscommissie en vervolgens door hem ter vaststelling voorgelegd aan de faculteitsdirecteur. De faculteitsdirecteur legt zijn voorgenomen besluit ter vaststelling van de facultaire OER’en - ter instemming - voor aan de Faculteitsraad (FR). Na instemming van de Faculteitsraad stelt de faculteitsdirecteur de OER definitief vast. 2. De examencommissie dient op objectieve en deskundige wijze vast te stellen of een student voldoet aan de eisen die de OER stelt ten aanzien van kennis, inzicht en vaardigheden die nodig zijn voor het verkrijgen van een graad. 3. Examinatoren beoordelen de tentamens aan de hand van de in de OER opgenomen criteria en door de examencommissie vastgestelde normen. 4. De examinatoren verwerken de resultaten van de beoordeelde tentamens in het studenteninformatiesysteem. Artikel 7.3 Getuigschrift 1. De examencommissie verstrekt eenmalig een Nederlandstalig getuigschrift aan de kandidaat die geslaagd is voor een examen. 2. Bij het opstellen van het getuigschrift wordt door de examencommissie gebruik gemaakt van het door het college van bestuur van de HAN vastgestelde format. 3. Voorafgaand aan het opmaken van het getuigschrift controleert de examencommissie de op het getuigschrift opgenomen gegevens op juistheid, en bepaalt zij of de student aan de vereisten heeft voldaan voor het behalen van het getuigschrift en de graad. 4. De datum die op het getuigschrift staat is de datum waarop de examencommissie heeft besloten dat de kandidaat voor het betreffende examen geslaagd is. Deze datum geldt als de officiële datum van geslaagd zijn. 5. Het instellingsbestuur is verantwoordelijk voor de verlening van de graad aan degene die met goed gevolg het afsluitend examen van een bacheloropleiding of associate-degreeprogramma in het hoger beroepsonderwijs heeft afgelegd. 6. Aangezien de examencommissie vaststelt of het eindniveau voldoende is om een graad te verlenen en bovendien tot taak heeft het getuigschrift te verstrekken, is het mogelijk dat de examencommissie de graad aan de student feitelijk verleent. 7. Het college van bestuur van de HAN heeft de verantwoordelijkheid tot het verlenen van de graad aan een student gemandateerd aan de examencommissies. Artikel 7.4 Diploma-supplement 1. Een kandidaat die het getuigschrift behorende bij het afsluitend examen uitgereikt krijgt, ontvangt van de examencommissie een Engelstalig diplomasupplement (DS). 2. Bij het opstellen van het diplomasupplement wordt door de examencommissie gebruik gemaakt van het door het college van bestuur van de HAN vastgestelde format. 3. Voorafgaand aan het opmaken van het diplomasupplement controleert de examencommissie de op het diplomasupplement opgenomen gegevens op juistheid. 4. Een diplomasupplement is voorzien van de naam en handtekening van de voorzitter van de examencommissie en van een stempel van de HAN. Artikel 7.5 Getuigschriftvertaling 1. Voor vertalingen kunnen afgestudeerden zich wenden tot een beëdigd tolk/vertaler (zie: www.ngtv.nl). 2. Alle kosten voor de vertalingen zijn voor rekening van de student. Artikel 7.6 Verlies getuigschrift Op verzoek van de degene aan wie reeds een getuigschrift is uitgereikt kan door de examencommissie uitsluitend een door haar gewaarmerkte kopie van het getuigschrift of een verklaring dat betrokkenen dd.mm.jjjj is afgestudeerd aan opleiding xxx van de HAN uitgereikt worden.

104

PARAGRAAF 8: SLOTBEPALINGEN Artikel 8.1 Onvoorziene omstandigheden In gevallen waarin dit reglement niet voorziet en waarin een onmiddellijke beslissing noodzakelijk is, beslist, zo dit tot de bevoegdheden van de examencommissie behoort, de voorzitter van de examencommissie. Zijn beslissing deelt hij zo spoedig mogelijk mee aan de belanghebbenden bij de beslissing. Artikel 8.2 Klacht en beroep inzake beslissingen en handelswijzen van een examencommissie Zie hiervoor de “regeling rechtsbescherming besluiten het onderwijs betreffende”. Deze regeling is als bijlage opgenomen in het studentenstatuut HAN 2015-2016. Artikel 8.3 Vaststelling, inwerkingtreding en wijziging 1. Dit reglement is vastgesteld door de examencommissies van de FEM door: - de examencommissie van het instituut Financieel Management op 11 mei 2015; - de examencommissie van het instituut International Business and Communication op 19 mei 2015; - de examencommissie van het instituut Bedrijfskunde en Rechten op 21 mei 2015; en treedt in werking met ingang van 1 september 2015. 2. Het reglement is ter vervanging van het reglement examencommissies FEM 2014-2015 dat is vastgesteld op 17 april 2014. 3. Dit reglement wordt bekendgemaakt aan de studenten en de medewerkers van de instituten genoemd in artikel 1.2 lid 2 van dit reglement door opname in het Opleidingsstatuut en door plaatsing op Insite onder Examencommissies FEM. 4. Wijzigingen van dit reglement worden door de betreffende examencommissie bij afzonderlijk besluit vastgesteld. Wijzigingen gedurende het lopende studiejaar vinden uitsluitend plaats indien dit noodzakelijk is voor de bescherming van de belangen van studenten. 5. Wijzigingen kunnen niet ten nadele van een student van invloed zijn op eerder genomen beslissingen van de examencommissie krachtens dit reglement.

105

3. Reglement opleidingscommissie 2015-2016 Reglement opleidingscommissie voor de bacheloropleidingen en associate-degreeprogramma’s van de HAN Artikel 1 Status en begripsbepalingen 1. Dit reglement is een reglement als bedoeld in artikel 25 4 van het bestuurs- en beheersreglement van de HAN. 2. Voor deze regeling gelden de definities en bepalingen die zijn opgenomen in de begrippenlijst van het opleidingsstatuut (bijlage 2 van het opleidingsstatuut). Artikel 2 Gezamenlijke (vergadering) opleidingscommissie(s) 1. Aan elke opleiding of groep van opleidingen is een opleidingscommissie verbonden. 2. In geval de opleidingen van één instituut niet een gezamenlijke opleidingscommissie hebben, vergaderen alle opleidingscommissies behorend tot het instituut gezamenlijk tenminste twee keer per jaar over de gemeenschappelijke punten, waaronder tenminste die genoemd in artikel 3 lid 2. 3. Bij het instituut Financieel Management bestaan de volgende opleidingscommissies: - OPC Accountancy - OPC Bedrijfseconomie - OPC Fiscaal Recht en Economie - OPC Financial Services Management Artikel 3 Taken en bevoegdheden 1. Een opleidingscommissie heeft tot taak:  Het uitbrengen van advies over de onderwijs- en examenregeling (OER) van de betreffende opleiding.  Het jaarlijks beoordelen van de wijze van uitvoeren van de OER van de betreffende opleiding, alsmede het beoordelen van het systeem van kwaliteitszorg van de betreffende opleiding.  Het desgevraagd of op eigen initiatief advies uitbrengen aan de instituutsdirectie, de faculteitsdirectie en/of de faculteitsraad over alle andere aangelegenheden betreffende het onderwijs in de betreffende opleiding(en). 2. De gezamenlijke vergadering heeft tot taak:  De afzonderlijke adviezen over de OER van de opleidingscommissies die behoren tot een instituut te bespreken.  De afzonderlijke beoordelingen van de opleidingen over de wijze van uitvoeren van de OER, alsmede de afzonderlijke beoordelingen van het systeem van kwaliteitszorg bespreken. Dit om te komen tot een beoordeling over de wijze van uitvoering van de OER, alsmede het systeem van kwaliteitszorg op instituutsniveau.  Het desgevraagd of op eigen initiatief advies uitbrengen aan de instituutsdirectie, de faculteitsdirectie en/of de faculteitsraad over alle andere aangelegenheden betreffende het onderwijs in de betreffende opleiding(en) op instituutsniveau. Artikel 4 Adviezen en beoordelingen 1. Een advies, respectievelijk beoordeling als bedoeld in artikel 3 lid 1 wordt uitgebracht aan de instituutsdirectie en - door de opleidingscommissie - ter kennisneming gezonden naar de faculteitsdirectie en de faculteitsraad. 2. Een advies, respectievelijk beoordeling als bedoeld in artikel 3 lid 2 wordt uitgebracht aan de instituutsdirectie en ter kennisneming gezonden naar de faculteitsdirectie en de faculteitsraad. 3. Alvorens advies uit te brengen kan de opleidingscommissie overgaan tot raadpleging van de studenten en/of de docenten van de betreffende opleiding. 4. Voor zover de instituutsdirectie een advies van de opleidingscommissie niet volgt, omkleedt zij het desbetreffende besluit met redenen en stelt daarvan de opleidingscommissie, de faculteitsdirectie en de faculteitsraad schriftelijk op de hoogte. Artikel 5 Samenstelling 1. De samenstelling van de opleidingscommissie is als volgt: een opleidingscommissie voor één opleiding telt minimaal 4 leden. Een opleidingscommissie voor een groep van opleidingen telt minimaal 2 leden per tot die groep behorende opleidingen. Het aantal leden per opleidingscommissie wordt bepaald door de faculteitsdirectie. 106

2. Bij de opleidingscommissie wordt: a) de helft van het aantal leden benoemd uit – en op voordracht van - de docenten van de betreffende opleiding. In bijzondere omstandigheden of indien betrokkene over bijzondere kwalificaties beschikt dan kunnen in plaats van docenten ook andere personeelsleden worden benoemd. b) de helft van het aantal leden benoemd uit – en op voordracht van - de studenten van de betreffende opleiding. Er wordt naar gestreefd dat de verschillende opleidingsvarianten en -fases (voltijd, deeltijd, duaal, propedeuse, postpropedeuse e.d.) in de commissie vertegenwoordigd zijn. 3. De samenstelling van de gezamenlijke vergadering is als volgt: van elke opleidingscommissie wordt de voorzitter en één ander lid afgevaardigd. 4. De instituutsdirectie benoemt de leden van de opleidingscommissie zoals aangegeven in lid 2 en 3 van dit artikel. Artikel 6 Benoemingsprocedure 1. Met in achtneming van artikel 5 benoemt de instituutsdirecteur uit de studenten en de docenten van de opleiding minimaal 4 leden voor een opleidingscommissie voor één opleiding en voor een opleidingscommissie voor een groep van opleidingen. Zowel de studenten, als de docenten dragen zorg voor een voordracht van te benoemen leden. 2. Indien voor de opleidingen van een instituut niet één gezamenlijke opleidingscommissie is ingesteld -kiest elke afzonderlijke opleidingscommissie behorend tot dat instituut jaarlijks uit haar midden een docent en een student, die naast de voorzitter, worden afgevaardigd in de gezamenlijke vergadering. Artikel 7 Zittingsduur 1. De zittingsduur van de leden van een opleidingscommissie en leden van de gezamenlijke vergadering bedraagt 2 jaar, ingaande op 1 september. Aftredende leden kunnen opnieuw voor benoeming voorgedragen worden. 2. Jaarlijks wordt nagegaan of aan de vereisten van artikel 5 van dit reglement wordt voldaan. Indien nodig wordt een nieuwe voordracht opgesteld die aan deze vereisten voldoet. Artikel 6 is hierbij van toepassing. 3. Lid 1 van dit artikel is eveneens van toepassing op de gezamenlijke vergadering. Artikel 8 Beëindiging lidmaatschap 1. Het lidmaatschap van een opleidingscommissie en de gezamenlijke vergadering eindigt: a. na 2 jaar, in geval het lid niet opnieuw voorgedragen wordt; b. tussentijds; - in geval van overlijden; - in geval zich een situatie voordoet zoals beschreven in art. 7, lid 2, tweede volzin; - in geval de docent niet meer aan het instituut, respectievelijk de betreffende opleiding verbonden is; - in geval het student-lid de opleiding verlaten heeft; - in geval van schriftelijke opzegging door het lid - met vermelding van reden – tegen het eind van de maand, met inachtneming van een opzegtermijn van 2 maanden. 2. Ingeval van tussentijdse beëindiging van het lidmaatschap van de gezamenlijke vergadering van een van haar leden, wordt met inachtneming van artikel 5 en 6 een nieuw lid uit haar midden benoemd. Artikel 9 Tussentijdse vacatures 1. In het geval van een tussentijdse vacature bij een opleidingscommissie benoemt de instituutsdirectie een opvolger, zoals aangegeven in artikel 5. 2. De benoeming van een opvolger geschiedt binnen 4 weken na het ontstaan van de tussentijdse vacature. 3. De tussentijdse opvolger treedt af op het moment dat degene wiens lidmaatschap tussentijds is geëindigd, had moeten aftreden. 4. Lid 2 en lid 3 van dit artikel zijn eveneens van toepassing op de gezamenlijke vergadering.

107

Artikel 10 Voorzitter en secretaris 1. De opleidingscommissie kiest uit haar midden een voorzitter en een secretaris, en voor elk van beide een plaatsvervanger. 2. De gezamenlijke vergadering kiest uit haar midden een voorzitter en een secretaris, en voor elk van beide een plaatsvervanger. Artikel 11 Vergaderingen 1. De vergadering wordt bijeengeroepen door de voorzitter van de opleidingscommissie. Deze roept de vergadering minimaal tweemaal per jaar bijeen en voorts wanneer minstens de helft van het aantal leden van de opleidingscommissie hierom verzoekt. 2. De leden van de opleidingscommissie ontvangen uiterlijk 10 werkdagen voor de datum van de vergadering een schriftelijke uitnodiging inclusief de agenda. 3. De vergaderstukken dienen uiterlijk 5 werkdagen voor de vergadering in het bezit te zijn van de leden van de vergadering. Indien deze termijn niet in acht genomen is, kan de vergadering met meerderheid van stemmen besluiten geen advies uit te brengen. 4. De vergaderingen van de opleidingscommissie zijn openbaar, tenzij de opleidingscommissie anders beslist. In besloten vergaderingen kunnen geen besluiten worden genomen. 5. De opleidingscommissie draagt er zorg voor dat haar adviezen en voorstellen ter inzage liggen op een voor de docenten en de studenten van het instituut, respectievelijk de opleiding toegankelijke plaats. 6. De opleidingscommissie houdt tenminste 2 keer per jaar een openbare vergadering conform lid 1 van dit artikel. 7. De data van de openbare vergaderingen worden in overleg met de instituutsdirectie zodanig gepland, dat zij aansluiten bij de HAN-jaarplanning. 8. De opleidingscommissie bepaalt zelf of zij ter voorbereiding van een openbare vergadering een besloten vergadering houdt. 9. De vergadering van de gezamenlijke vergadering wordt door de voorzitter van de gezamenlijke vergadering bijeengeroepen Deze roept de vergadering bijeen zo vaak als is bepaald in artikel 2 lid 2. 10. Lid 2, 3, 4, 5, 7 en 8 van dit artikel zijn eveneens van toepassing op de gezamenlijke vergadering. Artikel 12 Besluitvorming 1. De opleidingscommissie beslist bij gewone meerderheid van de uitgebrachte stemmen over het uitbrengen van een advies of voorstel. 2. De opleidingscommissie draagt er in voorkomende gevallen zorg voor dat ook het standpunt van de minderheid van de uitgebrachte stemmen kenbaar wordt gemaakt aan de instituutsdirectie. 3. Lid 1 en 2 van dit artikel zijn eveneens van toepassing op de gezamenlijke vergadering. Artikel 13 Verslaglegging 1. Van iedere vergadering wordt onder verantwoordelijkheid van de secretaris van de opleidingscommissie een verslag gemaakt. 2. Het verslag bevat tenminste: a. datum/tijd/plaats; b. aanwezige leden; c. afwezige leden; d. agenda; e. de hoofdlijnen van de discussie; f. de uitkomst van de adviesaanvragen (met eventuele stemming); g. eventuele stemverklaringen; h. besluitenlijst. 3. Het verslag wordt uiterlijk 15 werkdagen na de vergadering als concept naar de leden gestuurd. 4. Het verslag wordt vastgesteld in de eerstvolgende vergadering. 5. De verslagen van de openbare vergaderingen van de opleidingscommissie worden digitaal beschikbaar gesteld voor de docenten en studenten van het instituut, respectievelijk de betreffende opleiding. 6. Lid 1 tot en met lid 5 van dit artikel zijn eveneens van toepassing op de gezamenlijke vergadering. Artikel 14 Taken instituutsdirectie in relatie tot de opleidingscommissie 1. Zie artikelen 3 en 4.

108

2. Op verzoek van de instituutsdirectie - of de door haar aangewezen plaatsvervanger – dan wel op verzoek van de opleidingscommissie woont de instituutsdirectie – of de door haar aangewezen plaatsvervanger - de vergaderingen van de opleidingscommissie of een gedeelte daarvan, bij. 3. De faculteitsdirectie, de instituutsdirectie en de opleidingscoördinator verstrekken de opleidingscommissie alle informatie die deze commissie redelijkerwijs nodig heeft voor de uitoefening van haar taken. 4. De instituutsdirectie draagt er zorg voor dat de studenten en de docenten van het betreffende instituut voldoende op de hoogte zijn van het bestaan en het functioneren van de opleidingscommissie. 5. Lid 1 tot en met lid 4 van dit artikel zijn eveneens van toepassing op de gezamenlijke vergadering. Artikel 15 Rapportage 1. De voorzitter van de opleidingscommissie brengt in elk geval jaarlijks in de maand november schriftelijk verslag uit aan de instituutsdirectie over het functioneren en de werkzaamheden van de commissie in het voorgaande studiejaar. De voorzitter zendt het verslag ter kennisneming aan de faculteitsdirectie en de faculteitsraad. 2. De voorzitter van de gezamenlijke vergadering opleidingscommissie brengt in elk geval jaarlijks in de maand november schriftelijk verslag uit aan de instituutsdirectie over het functioneren en de werkzaamheden van de gezamenlijke vergadering in het voorgaande studiejaar. De voorzitter zendt het verslag ter kennisneming aan de faculteitsdirectie en de faculteitsraad. 3. Het verslag bevat in elk geval informatie over de volgende onderwerpen: - de visie van de opleidingscommissie op haar taak en werkwijze; - het beleids- en activiteitenplan m.b.t. de afgelopen periode (= vorig studiejaar); - de samenstelling van de opleidingscommissie tijdens de afgelopen periode; - de door de opleidingscommissie uitgebrachte oordelen en adviezen in de afgelopen periode; - de reactie van (onder meer) de instituutsdirectie, resp. de voorzitter opleidingscommissie op deze adviezen; - evaluatie van het beleids- en activiteitenplan; - conclusies en aanbevelingen. 4. Het in de leden 1 en 2 bedoelde verslag wordt in ieder geval digitaal en indien gewenst schriftelijk beschikbaar gesteld voor de docenten en studenten van het instituut, respectievelijk de betreffende opleiding(en). Artikel 16 Facilitering en voorzieningen 1. De faculteits- en instituutsdirectie stellen voldoende faciliteiten aan de opleidingscommissie ter beschikking. 2. In concreto impliceren deze faciliteiten het volgende: A. Voor het geheel aan activiteiten van de opleidingscommissie (vergaderingen, voorbereiding) geldt voor elke docent en student een facilitering als richtlijn van minimaal 40 uur en maximaal 60 uur per studiejaar. B. De leden van de opleidingscommissie worden in de gelegenheid gesteld om gedurende een door de faculteits- en instituutsdirectie en de commissie gezamenlijk vast te stellen hoeveelheid tijd de scholing te ontvangen die de leden van de commissie voor de vervulling van hun taak nodig hebben. De docent-commissieleden worden in de gelegenheid gesteld de scholing in werktijd en met behoud van salaris te ontvangen. C. De opleidingscommissie kan in overleg met de instituutsdirectie beschikken over secretariële ondersteuning, vergaderruimte, mogelijkheden tot reproductie/distributie van vergaderstukken en restauratieve voorzieningen. 3. Lid 1 en lid 2 van dit artikel zijn eveneens van toepassing op de gezamenlijke vergadering. Artikel 17 Bescherming Het college van bestuur, de faculteitsdirectie, de instituutsdirectie en de opleidingscoördinator dragen er zorg voor dat de leden van de opleidingscommissie en de leden van de gezamenlijke vergadering uit hoofde van hun lidmaatschap van de opleidingscommissie – niet worden geschaad in hun positie en/of belangen met betrekking tot de hogeschool.

109

Artikel 18 Geschillen Indien het advies van de opleidingscommissie niet wordt opgevolgd dan kan de opleidingscommissie dit melden aan de medezeggenschapsraad. De medezeggenschapsraad kan een geschil voor de opleidingscommissie aanspannen bij de geschillencommissie medezeggenschap. Artikel 19 Onvoorziene omstandigheden In gevallen waarin dit reglement niet voorziet en waaromtrent een onmiddellijke beslissing van de opleidingscommissie respectievelijk gezamenlijke vergadering, noodzakelijk is, beslist de voorzitter van de opleidingscommissie respectievelijke de voorzitter van de gezamenlijke vergadering. Zijn beslissing deelt hij zo spoedig mogelijk mee aan de overige leden van de opleidingscommissie respectievelijk de overige leden van de gezamenlijke vergadering, de instituutsdirectie, de betreffende opleidingscoördinator(en) en de faculteitsdirectie. Artikel 20 Inwerkingtreding Dit reglement treedt in werking op 1 september 2015.

110

4. Regeling Tentamenbureau Faculteit Economie en Management (HAN) PARAGRAAF 1: ALGEMENE BEPALINGEN Artikel 1.1 Begripsbepalingen Voor de Regeling Tentamenbureau faculteit Economie en Management van de HAN (verder te noemen ‘regeling’) gelden in aanvulling op de begrippenlijst uit het opleidingsstatuut de volgende begripsbepalingen: Dienstverleningsovereenkomst: overeenkomst tussen faculteitsdirectie en Service Bedrijf betreffende door dat bedrijf te leveren diensten, Schriftelijke en digitale tentamens: verzamelnaam voor schriftelijke en digitale (deel)tentamens en schriftelijke en digitale integrale (deel)toets(en).

Artikel 1.2. Status en toepasselijkheid van de regeling 1.

2.

3.

4. 5.

De instituutsdirecties FEM hebben de organisatie en coördinatie van schriftelijke en digitale (deel)tentamens en schriftelijke en digitale integrale (deel)toetsen (verder te noemen ‘schriftelijke en digitale tentamens’) gemandateerd aan het tentamenbureau Faculteit Economie en Management (verder te noemen “het tentamenbureau”). De regeling is na overleg met, en instemming van, de betreffende examencommissie vastgesteld door de Instituutsdirectie Financieel Management en het hoofd van de subunit - Studentzaken (verder ook te noemen ‘hoofd subunit-SZ’). De in lid 1 bedoelde instituutsdirecties FEM zijn: instituutsdirectie Bedrijfskunde en Rechten (hierna IBR), instituutsdirectie Financieel Management (hierna IFM), instituutsdirectie International Business and Communication (hierna IBC), instituutsdirectie Werken & Leren (hierna IWL). De in lid 2 bedoelde examencommissies is de: examencommissie Financieel Management, In paragraaf 2 van deze regeling worden positie, taken en bevoegdheden van het tentamenbureau beschreven.

PARAGRAAF 2: POSITIE EN TAKEN VAN HET TENTAMENBUREAU Artikel 2.1. Organisatorische positie en fysieke plaats van het tentamenbureau 1. 2. 3.

4.

5.

6.

Het tentamenbureau maakt organisatorisch deel uit van de subunit SZ en is gehuisvest op de locatie Ruitenberglaan 31 te Arnhem en Laan van Scheut 10 te Nijmegen. Het tentamenbureau wordt hiërarchisch en operationeel aangestuurd door het hoofd van de subunit SZ (verder te noemen leidinggevende van het tentamenbureau). De instituutsdirecties en examencommissies kunnen – vanuit hun specifieke taken en verantwoordelijkheden - de leidinggevende van het tentamenbureau richtlijnen en aanwijzingen geven betreffende de taakuitvoering van het tentamenbureau (‘functionele aansturing’). Zie ook art. 2.2 lid 5. De instituutsdirecties FEM hebben middels een mandaat bepaald dat de directie van het instituut International Business and Communication – namens hen - fungeert als eerste aanspreekpunt voor de leidinggevende van het tentamenbureau daar waar het beleidsmatige aangelegenheden betreft. De examencommissie van het instituut Financieel Management heeft middels een mandaat bepaald dat de ambtelijk secretaris van de examencommissie van het instituut Financieel Management – namens hen - fungeert als eerste aanspreekpunt voor de leidinggevende van het tentamenbureau. De leidinggevende van het tentamenbureau is bevoegd om een van de medewerkers van het tentamenbureau (via ondermandatering) te belasten met een aantal coördinerende en/of financiële taken.

Artikel 2.2. Taken van het tentamenbureau 1.

Het tentamenbureau verricht haar - bij lid 2 van dit artikel genoemde - taken ten behoeve van de volgende instituten: Instituut Bedrijfskunde en Rechten Instituut Financieel Management Instituut International Business and Communication: Instituut Werken & Leren 2. Het tentamenbureau verricht de volgende taken:  Vóór afname van schriftelijke en digitale tentamens: A. de communicatie met ter zake relevante actoren van opleiding(en) en ICT, alsmede de communicatie met surveillanten; B. het – op basis van door de opleiding of SZ-FEM aangeleverde/beschikbare groepslijsten - opstellen van presentielijsten; C. het – op basis van het door het (de) roosterbureau(s) aangeleverde, rooster(s) - werven, selecteren, instrueren en inzetten van surveillanten en het zorg dragen voor door hen benodigde materiële voorzieningen; D. de registratie van surveillantgegevens; 111

E.

het zorg dragen voor tentamenvoorzieningen (incl. lokalen) die door de examencommissie zijn toegekend aan studenten; F. het in ontvangst nemen van de door examinator(en) aan te leveren tentamenopgaven; G. het zorg dragen voor voldoende tentamenpapier en antwoordformulieren; H. het (laten) vermenigvuldigen van tentamenopgaven.  Tijdens de afname van schriftelijke en digitale tentamens: I. het zorg dragen voor toezicht door surveillanten tijdens schriftelijke en/of digitale tentamens; J. het zorg dragen voor de aanwezigheid van een door de surveillant(en) oproepbare medewerker van het tentamenbureau of een coördinatorsurveillant; K. de distributie van tentamenopgaven en –materiaal.  Na afloop van de schriftelijke en digitale tentamens: L. het innemen van tentamenopdrachten en -uitwerkingen; M. de administratieve verwerking van tentamenopdrachten en -uitwerkingen; N. het tijdelijk in bewaring houden van tentamenopdracht en -uitwerking; O. het – op verzoek - archiveren van beoordeeld tentamenwerk; P. zorg dragen dat tentamenopdrachten en -uitwerkingen worden opgehaald door daartoe bevoegde medewerker(s); Q. het zorg dragen voor de (ingeroosterde) inzage door studenten in beoordeeld tentamenwerk in aanwezigheid van een surveillant; R. het t.b.v. leidinggevende van het tentamenbureau en andere relevante actoren signaleren van - en rapporteren over – (vermoedelijk) onregelmatigheden, (vermoedelijke) fraude en overige relevante tentamenzaken; S. het zorg dragen voor de fiattering van de declaraties van surveillanten.  Overige taken: T. de registratie per instituut/opleiding van - per schriftelijk en/of digitaal tentamen - verrichte werkzaamheden en daaraan bestede tijd; U. het opstellen/actualiseren en publiceren/communiceren van documentatie betreffende werkwijze van het tentamenbureau, gedragsregels/instructies voor studenten en surveillanten bij schriftelijke en/of digitale tentamens en overige relevante informatie ten behoeve van studenten, surveillanten en andere relevante actoren; V. het geven van informatie aan medewerkers en studenten over positie, taken en werkwijze van het tentamenbureau; W. het gevraagd en ongevraagd adviseren van de betreffende instituutsdirecties, examencommissies en het hoofd van de SU-SZ; X. het (door de leidinggevende) jaarlijks uitbrengen van een rapportage over de verrichte taken. 3. Aan het begin van een studiejaar wordt door of namens de instituutsdirecties en de leidinggevende van het tentamenbureau expliciet vastgelegd voor welke opleidingen, welke specifieke taken verricht worden; tenzij in principe - alle in lid 2 genoemde taken voor alle opleidingen van het instituut verricht worden. 4. Indien een of meer instituutsdirecties extra (niet in lid 2 genoemde) taken willen laten verrichten door het tentamenbureau worden daarover tijdig expliciete afspraken gemaakt met de leidinggevende van het tentamenbureau; e.e.a. inclusief eventuele aanvullende condities. 5. De belangrijkste ‘functionele’ kaders voor het tentamenbureau staan vermeld in - de van toepassing zijnde versie van - de Dienstverleningsovereenkomst (DVO) met het Service Bedrijf, het Opleidingsstatuut, het Studentenstatuut HAN en het HANdboek Examenzaken. Een nader gespecificeerd overzicht is opgenomen als bijlage van deze regeling.

PARAGRAAF 3: OVERLEG VAN LEIDINGGEVENDE VAN HET TENTAMENBUREAU MET RELEVANTE ACTOREN Artikel 3.1 Overleg van leidinggevende van het tentamenbureau met relevante actoren 1.

2.

De leidinggevende van het tentamenbureau voert periodiek overleg met: a. medewerkers van het tentamenbureau, b. de instituutsdirecteur die fungeert als eerste aanspreekpunt namens de betrokken instituutsdirecteuren, c. de ambtelijk secretaris die fungeert als eerste aanspreekpunt namens de examencommissie, d. coördinatoren van de roosterbureaus, resp. de procescoördinatoren en inzetcoördinator van de opleidingen waarvoor het tentamenbureau werkzaamheden verricht, e. surveillanten, f. leidinggevenden van de overige (HAN-)tentamenbureaus. Van elk overleg wordt – waar nodig - een besluitenlijst op- en vastgesteld en – waar nodig geanonimiseerd – digitaal gepubliceerd.

PARAGRAAF 4: JAARLIJKSE RAPPORTAGE VAN HET TENTAMENBUREAU Artikel 4.1 Jaarlijkse rapportage van het tentamenbureau

112

1.

2.

3.

De leidinggevende van het tentamenbureau legt jaarlijks – door middel van een schriftelijke rapportage in de maand november – verantwoording af aan de betrokken instituutsdirecties, examencommissies en het hoofd van de Service Unit-SZ. De verantwoording betreft de door het tentamenbureau verrichte taken – zoals vermeld in art. 2.2 lid 2 - in het aan november voorafgaande studiejaar en bevat tevens conclusies, aanbevelingen, verbeteracties alsmede een managementsamenvatting. De faculteitsdirecteur en de campusdecanen ontvangen de rapportage in afschrift.

PARAGRAAF 5: SLOTBEPALINGEN Artikel 5.1 Onvoorziene omstandigheden In gevallen waarin deze regeling niet voorziet en waarin een onmiddellijke beslissing noodzakelijk is, beslist, a. zo dit tot de bevoegdheid hoort van het tentamenbureau de leidinggevende van het tentamenbureau; zijn/haar beslissing deelt hij/zij zo spoedig mogelijk mee aan de belanghebbenden bij de beslissing, b. zo dit tot haar/zijn bevoegdheid hoort, de instituutsdirectie; haar/zijn beslissing deelt zij/hij zo spoedig mogelijk mee aan de belanghebbenden bij de beslissing. c. zo dit tot zijn/haar bevoegdheid hoort, de voorzitter van de examencommissie; zijn/haar beslissing deelt hij/zij zo spoedig mogelijk mee aan de belanghebbenden bij de beslissing.

Artikel 5.2 Klacht, bezwaar en beroep betreffende beslissingen en handelswijzen van het tentamenbureau Zie hiervoor de volgende bijlagen uit het Studentenstatuut HAN: “Regeling klachten”; “Regeling rechtsbescherming besluiten het onderwijs betreffende”.

Artikel 5.3 Vaststelling, inwerkingtreding en wijziging 1.

2. 3.

Deze regeling (incl. bijlagen) is vastgesteld door de Instituutsdirectie Financieel Management en het hoofd van de subunit SZ, treedt in werking met ingang van 1 september 2015 en vervangt alle bestaande regelingen en mandaten betrekking hebbend op het tentamenbureau Faculteit Economie en Management. Deze regeling wordt bekendgemaakt aan de studenten en de medewerkers van opleiding(en) genoemd in artikel 2.2 lid 1 door opname in het Opleidingsstatuut en/of via publicatie op Scholar. Wijzigingen van deze regeling worden door de Instituutsdirectie Financieel Management en het hoofd subunit SZ bij afzonderlijk besluit vastgesteld.

BIJLAGEN: A. B. C. D. E. F.

Nadere specificatie van de bij art. 2.2 lid 5 bedoelde kaderstellende documenten. Gedragsregels voor studenten bij schriftelijke/digitale tentamens. Gedragsregels voor studenten bij inzage beoordeeld tentamenwerk. Gedragsregels voor surveillanten bij schriftelijke/digitale tentamens. Gedragsregels voor surveillanten bij inzage beoordeeld tentamenwerk. Formulier geconstateerde (vermoedelijke) onregelmatigheid.

Deze regeling is vastgesteld op 12 mei 2015 door:

Dhr. D. (Derk) Blijleven - instituutsdirecteur Financieel Management & Dhr. H. (Hans) Valkenburg - hoofd subunit Studentzaken (namens het hoofd Service Unit-SZ)

113

BIJLAGE A: Nadere specificatie van de bij art. 2.2 lid 5 bedoelde kaderstellende documenten

De belangrijkste kaders voor de taken van het tentamenbureau zijn - de van toepassing zijnde versie van - de volgende documenten: - de Dienstverleningsovereenkomst (DVO) met het Service Bedrijf, in het bijzonder de te leveren producten/diensten van de SU-SZ; - het Opleidingsstatuut: o het hoofdstuk over Toetsing / Tentaminering uit de studiegids (deel 1) o hoofdstuk 1 “Onderwijs- en Examenregeling” (OER) uit deel 2 (Regelingen betreffende het onderwijs en de tentamens); uit deze OER met name de paragraaf 7 inzake “Tentamens, integrale toetsen en examens van de opleiding” hoofdstuk 2 “Reglement Examencommissie” uit deel 2 van het opleidingsstatuut (Regelingen betreffende het onderwijs en de tentamens); uit dit reglement met name de paragrafen betreffende “Kwaliteitsbewaking examens en tentamens” en “Onregelmatigheid en fraude bij tentamens”; o hoofdstuk 2 “Gegevens onderwijseenheden en integrale toetsen propedeutische fase” uit deel 3 (Beschrijving van het onderwijs), met name het item “Tentaminering” in de OWE-beschrijvingen; o hoofdstuk 3 “Gegevens onderwijseenheden en integrale toetsen post-propedeutische fase” uit deel 3 (Beschrijving van het onderwijs), met name het item “Tentaminering” in de OWE-beschrijvingen; o hoofdstuk 5 “Gegevens onderwijseenheden en integrale toetsen minoren” uit deel 3 (Beschrijving van het onderwijs), met name item ‘Tentaminering’ in de OWE-beschrijvingen: - het Studentenstatuut HAN: o hoofdstuk 5 (‘Bijzondere voorzieningen’), art. 5.2 (‘Studenten met een chronische ziekte of handicap’); o bijlage 1 (‘Gedragsreglement algemeen’), art. 2, 3, 6 en 11. - het HANdboek Examenzaken: uit het deel “Formats, checklists & voorbeeldbrieven” met name de volgende items: o Toekenning extra onderwijsvoorziening(en) aan studenten met een of meer functiebeperkingen; o Proces-verbaal schriftelijk tentamen; o Formulieren geconstateerde (vermoedelijke) onregelmatigheid.

114

BIJLAGE B: Gedragsregels voor studenten tijdens tentamenafname In het studentenstatuut HAN (instellingsspecifieke deel) is een gedragsreglement voor studenten opgenomen. Dit reglement bevat naast algemene bepalingen ook bepalingen ten aanzien van het gedrag van studenten in de tentamenlocaties. Hieronder staan additionele bepalingen m.b.t. met name schriftelijke en digitale tentamens. De student: Gedrag 1. volgt de instructies van de surveillant op en gaat respectvol met hem/haar om; 2.

gedraagt zich zodanig dat hij/zij andere studenten niet stoort bij binnenkomst en bij vertrek van de tentamenlocatie alsmede tijdens de tentamenafname. De student dient voor, gedurende en na het tentamen stilte in acht te nemen in en in de directe omgeving van de ruimte waarin het tentamen plaatsvindt;

3.

neemt bij onduidelijkheden voor en/of tijdens het tentamen z.s.m. contact met de surveillant.

Identificatie en toelating 4. meldt zich tijdig (15 minuten voor aanvang van het tentamen) bij het tentamenlokaal; 5.

toont de surveillant ter identificatie zijn geldige collegekaart of een geldig identificatiebewijs:  een paspoort  een Europees identiteitsbewijs  een Nederlands rijbewijs  een rijbewijs van een lidstaat van de Europese Gemeenschappen of een andere staat die partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte, mits het rijbewijs bij vertoon ervan nog geldig is.  een Nederlands vreemdelingendocument Als de student geen collegekaart of een geldig identificatiebewijs kan tonen, wordt de student uitgesloten van tentamendeelname. Indien geen legitimatie getoond kan worden door bijvoorbeeld diefstal of verlies van het identiteitsbewijs en de collegekaart kan alleen met een originele aangifte van diefstal en/of een originele aanvraag nieuw identiteitsdocument van de gemeente een Bewijs van inschrijving aangevraagd worden bij het Tentamenbureau om toegelaten te worden tot de tentamenlocatie. Indien de student geen collegekaart kan tonen, dan kan de student bij het Vraagpunt een kopie uitdraai van zijn collegekaart vragen.

6.

wordt door de surveillant afgevinkt op de presentielijst ter bevestiging van deelname aan het tentamen;

7.

die niet op de presentielijst vermeld staat maar wel in het bezit is van een na-inschrijving (kopie mail van onderwijsbureau), kan zich melden bij het Vraagpunt van Studentzaken voor een toelatingsbewijs voor het na-inschrijflokaal;

8.

dient – ter controle van zijn identiteit door de surveillant - zijn geldige collegekaart of geldig identificatiebewijs rechtsboven op de tafel te leggen gedurende de tentamenafname;

Aanvang 9. legt uitsluitend zaken die hij/zij nodig heeft voor het maken van een tentamen op/naast de tafel, op de tafel liggen uitsluitend zaken die hij/zij nodig heeft voor het maken van een tentamen; 10. mag - tenzij uitdrukkelijk anders bepaald - tijdens het tentamen niet in het bezit zijn van digitale gegevensdragers, resp. apparatuur met geïntegreerde digitale gegevensdrager(s), zoals mobiele telefoon, smartphone, USB-stick, rekenmachine, speciaal horloge (smartwatches), speciale bril, speciale oordopjes e.d.; 11. mag - tenzij uitdrukkelijk anders bepaald - tijdens het tentamen geen gebruik maken van de volgende hulpmiddelen: papieren versie(s) van woordenboek(en), wetboek(en), (hand)boek(en) e.d.; Wanneer deze hulpmiddelen wel zijn toegestaan, worden deze hulpmiddelen door de surveillant gecontroleerd. 12. dient zijn/haar jas, muts, das, tas(sen), etui(s), mobiele telefoon(s), smartphone(s) e.d. neer te leggen op de door de surveillant aangewezen plaats (zie ook punt 13);

115

13. dient de mobiele telefoon(s), smartphone(s) e.d. uit te zetten alvorens deze weg te leggen; 14. vermeldt bij aanvang van het tentamen op alle tentamendocumenten zijn naam, studentnummer, klas/groep en verdere door surveillant gevraagde gegevens. Bij gebruik van het kladpapier, noteert hij/zij deze gegevens ook hierop; 15. heeft na de feitelijke aanvang van het tentamen nog maximaal 30 minuten toegang tot de tentamenlocatie. De student ontvangt geen extra tijd voor het maken van het tentamen wanneer hij of zij te laat is. Dertig minuten na het begin van de tentamenzitting worden er geen studenten meer toegelaten. Tijdens het tentamen10 16. mag tijdens de tentamenzitting van 150 minuten of korter geen gebruik maken van het toilet 11. Bij een tentamenzitting die langer duurt dan 150 minuten, is toiletbezoek na 150 minuten onder begeleiding van een surveillant toegestaan. Voorafgaand aan dit toiletbezoek wordt de student gevraagd de broekzakken te legen; 17. mag tijdens de eerste 30 minuten na de feitelijke aanvang van een tentamen niet vertrekken of zijn werk inleveren (om onrust en/of onregelmatigheden tegen te gaan); 18. kan na de eerste 30 minuten na de feitelijke aanvang van een tentamen de tentamenzitting tussentijds beëindigen door inlevering van de tentamenuitwerkingen en het verlaten van het tentamenlokaal. Hiervoor seint de student de surveillant in door het opsteken van de hand. De surveillant neemt de spullen in en geeft de student een teken dat hij of zij het lokaal mag verlaten. 19. die middels een onderwijsovereenkomst of een daartoe strekkend besluit van (een gemandateerde namens) de examencommissie recht heeft op extra tentamenfaciliteiten wordt daartoe in de gelegenheid gesteld; 20. mag tijdens het tentamen geen etenswaren nuttigen; bij een tentamenzitting van 150 minuten of langer mag de student etenswaren nuttigen die geen onnodige hinder voor medestudenten veroorzaken; 21. mag alleen drinkwaren uit een af te sluiten flesje nuttigen; 22. dient het tentamen met de voorgeschreven schrijfbenodigdheden zoals vermeld op het voorblad (zwarte of blauwe pen) te maken; 23. draagt er zorg voor dat schrapformulieren op de juiste wijze en volgens de instructie van de surveillant worden ingevuld; 24. is niet toegestaan op welke manier dan ook (delen van) een tentamen te kopiëren of op welke andere wijze dan ook (de inhoud van) een tentamen buiten de tentamenlocaties te brengen. Hulpmiddelen 25. mag geen andere hulpmiddelen gebruiken dan die zijn toegestaan. De toegestane hulpmiddelen worden tijdig bekendgemaakt door de opleiding en staan tevens vermeld op het tentamenvoorblad; 26. draagt er zorg voor dat hulpmiddelen niet zijn voorzien van bijschrijvingen etc. behalve als op het tentamenvoorblad staat aangegeven dat dit toegestaan is; (Vermoedelijke) Onregelmatigheid 27. wordt voor onregelmatigheden, sancties bij onregelmatigheid en inbeslagname van bewijsmateriaal verwezen naar de geldende bepalingen die zijn opgenomen in het reglement examencommissies (zie het Opleidingsstatuut) 28. mag in geval van constatering van een vermoedelijke onregelmatigheid door de surveillant het tentamen afmaken, ondertekent het door de surveillant ingevulde “formulier – vermoedelijke – onregelmatigheid” (zie bijlage F) en dient alle bescheiden in te leveren die gebruikt zijn bij het verrichten van de vermoedelijke onregelmatigheid, voor zover die in alle redelijkheid noodzakelijk zijn voor het bewijzen van de vermoedelijke onregelmatigheid

10

Wanneer de surveillant onverwijld een noodzakelijke beslissing dient te nemen, wordt dit in overleg gedaan met de coördinerend surveillant. 11 Alleen met een verklaring van de desbetreffende Examencommissie kan van deze regel afgeweken worden. 116

Inleveren tentamendocumenten 29. controleert vóór inlevering van de tentamenuitwerking en –opdracht(en) of op alle in te leveren tentamenstukken zijn naam, studentnummer, klas/groep en verdere door surveillant gevraagde gegevens (juist) zijn ingevuld; 30. levert alle tentamendocumenten inclusief gebruikt en ongebruikt kladpapier in bij de surveillant en plaats ter bevestiging hiervoor zijn handtekening op de presentielijst; 31. zorgt ervoor dat alles netjes en opgeruimd wordt achtergelaten alvorens de tentamenlocatie te verlaten.

117

BIJLAGE C: Gedragsregels voor studenten tijdens inzage beoordeeld tentamenwerk Het doel van inzage is dat de student de juiste antwoorden op de tentamenvragen kan (in)zien en vergelijken met de door hem/haar gegeven antwoorden12. De laatste tijd wordt er bij inzage steeds meer gebruik gemaakt van een beamer. Het digitale inzage-model wordt dan op een USB-stick geladen en kan via de computer/beamer op een scherm geprojecteerd worden. In het studentenstatuut HAN (instellingsspecifieke deel) is een gedragsreglement voor studenten opgenomen. Dit reglement bevat naast algemene bepalingen ook bepalingen ten aanzien van het gedrag van studenten in de tentamenlocaties. Hieronder staan additionele bepalingen m.b.t. de inzage van beoordeeld tentamenwerk (verder te noemen ‘inzage’). Vooraf: Alleen studenten die hebben deelgenomen aan het tentamen waarvoor de inzage is georganiseerd mogen in het lokaal aanwezig zijn. De student: Gedrag 1. volgt de instructies van de surveillant op en gaat respectvol met hem/haar om; 2.

gedraagt zich zodanig dat hij/zij andere studenten niet stoort bij binnenkomst en bij vertrek van het lokaal waar de inzage plaatsvindt (verder te noemen ‘lokaal’), alsmede tijdens de inzage;

3.

neemt bij onduidelijkheden tijdens de inzage z.s.m. contact met de surveillant.

Identificatie en toelating 4. toont de surveillant ter identificatie zijn geldige collegekaart of een geldig identificatiebewijs :  een paspoort  een Europees identiteitsbewijs  een Nederlands rijbewijs  een rijbewijs van een lidstaat van de Europese Gemeenschappen of een andere staat die partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte, mits het rijbewijs bij vertoon ervan nog geldig is.  een Nederlands vreemdelingendocument. Als de student geen collegekaart of een geldig identificatiebewijs kan tonen, wordt hij/zij uitgesloten van deelname aan de inzage. In het geval van diefstal of verlies van het identiteitsbewijs kan alleen met een originele aangifte van diefstal en/of een originele aanvraag nieuw identiteitsdocument van de gemeente een bewijs van inschrijving aangevraagd worden bij het Tentamenbureau om toegelaten te worden tot het lokaal; Indien de student geen collegekaart kan tonen, dan kan de student bij het Vraagpunt een kopie uitdraai van zijn collegekaart vragen. 5.

noteert zijn/haar naam op de door de surveillant aangereikte presentielijst ter bevestiging van deelname aan de inzage;

Aanvang en hulpmiddelen 6. dient bij inzage van een schrapkaarttoets zelf zorg te dragen voor een kopie van zijn/haar antwoordformulier (gele doorslag); 7.

legt uitsluitend die (toegestane) hulpmiddelen op tafel die vermeld staan op het inzagevoorblad of door de surveillant aan het begin van de inzage meegedeeld worden;

8.

mag - tenzij uitdrukkelijk anders bepaald - niet in het bezit zijn van digitale gegevensdragers, resp. apparatuur met geïntegreerde digitale gegevensdrager(s), zoals mobiele telefoon, smartphone, USB-stick, rekenmachine, speciaal horloge, speciale bril, speciale oordopjes e.d.

9.

dient zijn/haar jas, muts, das, tas(sen), etui(s), digitale gegevensdrager(s) en apparatuur met geïntegreerde digitale gegevensdrager(s) neer te leggen op de door de surveillant aangewezen plaats;

10. tassen en jassen moeten buiten het lokaal worden gedeponeerd;

12

Tegen de beslissing van een examinator kan de student (alleen) direct in beroep gaan bij het College van Beroep voor de examens. Zie hiervoor het Studentenstatuut HAN, bijlage 10 “Regeling rechtsbescherming besluiten het onderwijs betreffende”. 118

11. draagt er tevens zorg voor dat zijn/haar digitale gegevensdrager(s) en apparatuur met geïntegreerde digitale gegevensdrager(s) uit staan alvorens deze weg te leggen; Tijdens de inzage13 12. mag tijdens de inzage geen gebruik maken van het toilet14; 13. mag tijdens de inzage geen etenswaren nuttigen; 14. mag alleen drinkwaren uit een af te sluiten flesje nuttigen; 15. mag alleen één of meer van de volgende toegestane documenten op tafel hebben liggen: a. beoordelingsformulier b. gele doorslag (van de schrapkaart toets) c. tentamenuitwerkingen. 16. mag geen aantekeningen of wijzigingen aanbrengen in de gemaakte tentamenuitwerking. Mocht hij/zij dit - onverhoopt - toch doen dan wordt dit als onregelmatigheid gemeld bij de examencommissie; 17. mag geen standaarduitwerkingen of opgaven meenemen of kopiëren. Ook het overschrijven van de eigen tentamenuitwerking en/of die van andere studenten is niet toegestaan; 18. mag op geen enkele manier (delen van) een tentamen kopiëren en mag op geen enkele andere wijze dan ook (de inhoud van) een tentamen buiten de tentamenlocaties brengen; 19. mag geen eigen schrijfbenodigdheden gebruiken; er mag alleen gebruik worden gemaakt van de door de surveillant of diens plaatsvervanger uitgereikte groene pennen; (Vermoedelijke) Onregelmatigheid 20. wordt voor onregelmatigheden, sancties bij onregelmatigheid en inbeslagname van bewijsmateriaal verwezen naar de geldende bepalingen die zijn opgenomen in het reglement examencommissie; Indien een student of extraneus het niet eens is met een beslissing of handelwijze van een medewerker en/of een surveillant kan hij middels het klachtenformulier van de betreffende opleiding een klacht indienen bij de instituutsdirectie. Een student die het vervolgens niet eens is met een besluit van de instituutsdirectie naar aanleiding van een klacht kan contact opnemen met Bureau Klachten en Geschillen van de HAN en de procedure volgen conform de ‘Regeling rechtsbescherming besluiten het onderwijs betreffende’ die is opgenomen in het Studentenstatuut van de HAN. Inleveren ingezien (beoordeeld) tentamenwerk 21. levert alle ter inzage gekregen documenten in bij de surveillant en plaats ter bevestiging hiervoor zijn handtekening op de presentielijst; 22. zorgt ervoor dat alles netjes en opgeruimd wordt achtergelaten alvorens het lokaal te verlaten.

13

Wanneer de surveillant onverwijld een noodzakelijke beslissing dient te nemen, wordt dit in overleg met de coördinerend surveillant gedaan. 14 Alleen met een verklaring van de desbetreffende Examencommissie kan van deze regel afgeweken worden. 119

BIJLAGE D: Gedragsregels voor surveillanten bij schriftelijke/digitale tentamens Het CvB heeft op 27-08-2013 de taken, competenties en eisen m.b.t. de surveillant vastgesteld. In de HANdleiding voor de surveillant heeft het Tentamenbureau veel relevante/gedetailleerde informatie opgenomen. Hieronder staan de belangrijkste bepalingen m.b.t. de surveillance bij schriftelijke en digitale tentamens. De surveillant: Gedrag 1. geeft studenten duidelijke instructies en gaat respectvol met hen om; 2. neemt bij onduidelijkheden voor en/of tijdens het tentamen z.s.m. contact op met de coördinerend surveillant of – bij diens afwezigheid - met het Tentamenbureau. Voorafgaand aan het tentamen 3. meldt zich minimaal 30 minuten voor aanvang van het tentamen bij de coördinerend surveillant. Van hem/haar krijgt hij/zij de tentamenopdracht(en), ander relevant materiaal en een mobiele telefoon uitgereikt en worden eventuele bijzonderheden gemeld. 4. gaat naar het lokaal zoals vermeld op envelop/voorblad, en maakt zo nodig, en indien mogelijk, het lokaal in orde (opstelling tafels etc.). In lokalen met “klaptafels” dienen de tussenbladen indien mogelijk omhoog geklapt te blijven/zijn. 5. bevestigt op de deur van het lokaal een deelnemerslijst met tentamennummers en de kaart met de mededeling ‘Lokaal niet meer betreden wanneer het tentamen is begonnen en de deur gesloten is’. 6. bevestigt de kaart met het volgende verbod op een duidelijk zichtbare plaats in het lokaal en wijst de studenten nadrukkelijk op de inhoud ervan: ‘Het is verboden tijdens het tentamen in het bezit te zijn van digitale gegevensdragers, resp. apparatuur met geïntegreerde digitale gegevensdrager(s), zoals mobiele telefoon, smartphone, USB-stick, rekenmachine, speciaal horloge (smartwatches), speciale bril, speciale oordopjes e.d.’ Identificatie en toelating 7. laat vanaf de aanvang van de administratietijd studenten (één voor één) toe tot het lokaal; 8. verzoekt de student bij binnenkomst zijn/haar geldige collegekaart of geldig identificatiebewijs te tonen:  een paspoort  een Europees identiteitsbewijs  een Nederlands rijbewijs  een rijbewijs van een lidstaat van de Europese Gemeenschappen of een andere staat die partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte, mits het rijbewijs bij vertoon ervan nog geldig is.  een Nederlands vreemdelingendocument Als de student geen collegekaart of een geldig identificatiebewijs kan tonen, wordt de student uitgesloten van tentamendeelname. Indien geen legitimatie getoond kan worden door bijvoorbeeld diefstal of verlies van het identiteitsbewijs en de collegekaart kan alleen met een originele aangifte van diefstal en/of een originele aanvraag nieuw identiteitsdocument van de gemeente een Bewijs van inschrijving aangevraagd worden bij het Tentamenbureau om toegelaten te worden tot de tentamenlocatie. Indien de student geen collegekaart kan tonen, dan kan de student bij het Vraagpunt een kopie uitdraai van zijn collegekaart vragen. 9. 10. 11. 12.

13.

verzoekt de student (die zich heeft gelegitimeerd) zijn/haar tentamennummer te noemen en tekent dit vervolgens af op de deelnemerslijst; ontzegt de student de toegang tot het lokaal en deelname aan het tentamen bij het ontbreken van de vereiste legitimatievorm en maakt hiervan aantekening op het proces-verbaal; verwijst de student die niet op een van de lijsten staan altijd naar het Vraagpunt verwijst de student die niet op de presentielijst vermeld staat maar wel in het bezit is van een na-inschrijving (kopie mail van het onderwijsbureau), naar het Vraagpunt van studentzaken voor een toelatingsbewijs voor het na-inschrijflokaal laat indien er een normale tot grote groep studenten verwacht wordt de eerste studenten vooraan plaatsnemen en laat de volgende studenten aansluiten. Als er een kleine groep studenten verwacht wordt dan ziet de surveillant erop toe dat de studenten verspreid over het lokaal plaatsnemen, beginnend vooraan in het lokaal. Dit om onregelmatigheden te voorkomen.

120

Aanvang 14. ziet er op toe dat studenten jassen, mutsen, dassen, tassen, etuis, (uitgezette) digitale gegevensdragers, resp. (uitgezette) apparatuur met geïntegreerde digitale gegevensdrager(s)15 etc. neerleggen op de door de surveillant aangewezen plaats (voorin het lokaal is gebruikelijk). Wanneer de student tussentijds zijn/haar sjaal of das afdoet, mag deze vanwege mogelijke onregelmatigheid niet op of naast de tafel gelegd worden, maar moet afgegeven worden aan de surveillant. 15. ziet er op toe dat enkel zaken die de student - volgens de surveillant - nodig heeft voor het maken van een tentamen mogen op de hoek van de tafel gelegd worden, zoals pen, potlood, gum, geldige collegekaart/geldig identificatiebewijs en de toegestane studiematerialen die vermeld staan. De surveillant controleert toegestane hulpmiddelen zoals rekenmachines, handboeken en wettenbundels. 16. draagt er zorg voor dat studenten – die daarvoor in aanmerking komen op grond van een onderwijsovereenkomst en een besluit van de examencommissie/studieloopbaanbegeleider – gebruik kunnen maken van extra tentamenfaciliteiten (bijvoorbeeld: laptop, A3 formaat tentamen, extra tijd); 17. een lijst van studenten die recht hebben op extra tentamenvoorzieningen wordt door het tentamenbureau meegeleverd met het tentamen. Mocht een studentnaam niet voorkomen op de lijst dan heeft hij/zij geen recht op deze extra faciliteiten. Deze student kan na afloop van het tentamen contact opnemen met zijn/haar senior studieloopbaanbegeleider. 18. geeft de mogelijkheid van toiletbezoek aan in de resterende ‘administratietijd’ tot het uitdelen van het tentamen; 19. draagt er zorg voor dat alvorens het tentamen feitelijk aanvangt de belangrijkste gedragsregels bij tentamens kort worden toegelicht (onder meer waarvoor de administratietijd dient en hoe eventuele schrapkaarten behoren te worden ingevuld). 20. deelt op het tijdstip waarop het tentamen formeel begint de tentamenformulieren uit. Hiervóór mag geen enkel tentamendocument (schrapkaart, uitleg, kladpapier) op de tafels liggen. Dit mag pas samen met de tentamenopgaven bij de daadwerkelijke aanvangstijd van het tentamen worden uitgedeeld. 21. verzoekt de studenten bij aanvang van het tentamen op alle tentamendocumenten hun naam, studentnummer, klas/groep en overige door de surveillant gevraagde gegevens te vermelden; 22. laat het tentamen exact op de aanvangstijd beginnen. Het is dus niet de bedoeling dat de surveillant het tentamen in de administratietijd laat beginnen, omdat ‘alle studenten toch al zitten’ of om een andere reden. Tijdens het tentamen 23. laat 30 minuten na de feitelijke aanvang van het tentamen geen studenten meer toe tot het lokaal. Alsnog – reglementair - toegelaten studenten krijgen geen extra tentamentijd; 24. blijft, als zich geen studenten melden voor het tentamen, tot 30 minuten na aanvang van het tentamen (deze 30 minuten gaan na de 15 minuten administratietijd in) in het lokaal. Na 30 minuten mogen studenten het lokaal niet meer betreden, de surveillant levert dan het ongemaakte werk in bij het Tentamenbureau. 25. ziet erop toe dat tijdens de eerste 30 minuten na uitdelen van het tentamen, studenten niet hun werk mogen inleveren en vertrekken. Na de eerste 30 minuten haalt de surveillant het werk bij de studenten aan tafel op waarna hij of zij het sein geeft aan de student dat hij of zij mag vertrekken. 26. belt – waar nodig - de coördinerend surveillant en/of de dienstdoende medewerker van het Tentamenbureau als een student verzoekt naar het toilet te mogen gaan en dit toegestaan is. De coördinerend surveillant en/of dienstdoende medewerker vraagt de student de broekzakken leeg te maken. Het is niet toegestaan dat een student zonder toezicht naar het toilet gaat of dat er meerdere studenten tegelijk naar het toilet gaan. 27. ziet erop toe dat studenten tijdens het tentamen geen etenswaren nuttigen en geeft zelf het goede voorbeeld. Drinken is wel toegestaan, mits uit af te sluiten flesje of pakje. 28. dient actief te surveilleren. Dit houdt in: zodanig positie innemen dat overzicht houden mogelijk is, goed rondkijken en af en toe rondlopen. 29. draagt zorg voor de rust in het lokaal door er op toe te zien dat studenten niet eten, praten, telefoneren e.d. 30. geeft zelf het goede voorbeeld door zich tijdens het tentamen te onthouden van bezigheden die afleiden van het surveilleren. Lezen, puzzelen, privé-telefoneren, andere bezigheden met een telefoon/smartphone, eten, onnodig praten e.d. zijn niet toegestaan. 31. maakt een aantekening indien er extra (klad)papier wordt uitgedeeld. Zo houdt de surveillant controle over de inlevering van alle tentamendocumenten. 32. ziet erop toe dat de uitwerking van het tentamen door de student uitsluitend met zwarte of blauwe pen gemaakt wordt – uitgezonderd bij schrapkaarten en maken van tekeningen. 33. ziet erop toe dat bij een multiple-choice tentamen de schrapkaarten juist worden ingevuld (m.n. het juist invullen van het studentnummer). Studenten moeten voor het invullen een zwart potlood gebruiken. 34. ziet er op toe dat de student geen aantekeningen maakt op een eventueel achter de schrapkaart opgenomen doorslagformulier. Als de surveillant een beschreven doorslagformulier aantreft, dient hij de student

15

Voorbeelden: mobiele telefoons c.q. smartphones, USB-sticks, speciale horloges, speciale brillen, speciale oordopjes.

121

hier op attent te maken. De student mag vervolgens opnieuw een geel doorslagformulier invullen met alleen de door hem/haar gegeven antwoorden. Een kleine hoeveelheid mag ook goed uitgegumd worden. Mocht hij dit weigeren, dan dient het doorslagformulier ingenomen te worden en wordt dit beschouwd als een vermoedelijke onregelmatigheid. 35. meldt, zodra het laatste half uur van het tentamen ingaat, dit aan de studenten. Hulpmiddelen 36. ziet erop toe dat alleen die (toegestane) hulpmiddelen gebruikt worden die vermeld staan op het tentamenvoorblad. Toegestaan kladpapier is meegeleverd vanuit het Tentamenbureau en moet altijd worden ingeleverd (voorzien van naam, studentnummer, tentamennummer). 37. ziet erop toe dat de hulpmiddelen niet zijn voorzien van “aantekeningen”, behalve als op het tentamenvoorblad staat aangegeven dat dit toegestaan is. De surveillant kan steekproefsgewijs in toegestane woordenboeken en/of handboeken controleren. (Vermoedelijke) Onregelmatigheid 38. grijpt in geval van een vermoedelijke onregelmatigheid direct in. Hij/zij laat de student onder voorbehoud het tentamen afmaken, en neemt alle bescheiden in waarmee de (vermoedelijke) onregelmatigheid gepleegd is. De surveillant vult een formulier geconstateerde onregelmatigheid in (zie Bijlage F). De student ontvangt ter plekke een kopie-exemplaar (geel doorslagformulier) van het formulier. Alle bescheiden worden door de surveillant na afloop van het tentamen direct ingeleverd bij de coördinerend surveillant (of buiten de tentamenweken: bij het Tentamenbureau). Via het Tentamenbureau gaat het formulier naar de (ambtelijk) secretaris van de examencommissie. De examencommissie onderzoekt de onregelmatigheid en neemt een besluit of er sprake is geweest van onregelmatigheid. Dit wordt aan de surveillanten teruggekoppeld door het Tentamenbureau. Na afloop tentamen 39. zorgt ervoor dat studenten aan tafel blijven waarna de surveillant controleert of op alle ingeleverde stukken de naam, studentnummer en alle andere gevraagde gegevens zijn ingevuld (een student mag geen lege schrapkaart inleveren, deze dient tenminste te zijn voorzien van naam en studentnummer) en controleert of alle in te leveren stukken daadwerkelijk worden ingeleverd. Kladpapier en fout ingevulde schrapkaarten dienen ook in de tentamenenvelop te worden gestopt. 40. controleert of de student uitgereikte stukken niet mee naar huis neemt, met uitzondering van het doorslagblad van de schrapkaart. De surveillant dient het doorslagblad te controleren op aantekeningen. Indien de student aantekeningen heeft gemaakt op het doorslagblad mag dit niet mee naar huis genomen worden maar moet worden toegevoegd aan de andere tentamendocumenten. 41. nummert elk tentamendocument (schrapkaarten, lijntjespapier, kladpapier, de tentamenopgaven etc.) aan de hand van het nummer dat bij de student vermeld staat op de presentielijst. Dit om het zoekraken van tentamenwerk te voorkomen. De documenten dienen op volgorde gesorteerd te worden ingeleverd. De schrapkaart mag niet in de tentamenopgave worden gevouwen. 42. scheidt de eventueel door de student ingevulde evaluatieformulieren van de tentamenopgaven en levert deze in bij de coördinerend surveillant of – bij diens afwezigheid - bij het Tentamenbureau. 43. controleert of het tentamenlokaal netjes achtergelaten wordt door de studenten en zichzelf en controleert of er geen tentamendocumenten zijn achtergebleven. Indien het lokaal bij aanvang afgesloten was, wordt het lokaal door hem/haar opnieuw afgesloten. De lokaalloper wordt ingeleverd bij de coördinerend surveillant of – bij diens afwezigheid – bij het Tentamenbureau. 44. vult een proces-verbaal in en levert dit in bij de coördinerend surveillant. In het proces-verbaal worden alle (eventuele) onregelmatigheden vermeld die zich hebben voorgedaan tijdens het tentamen. Ook vult de surveillant in wanneer de laatste student het lokaal heeft verlaten (exclusief de student(en) met recht op extra tijd). 45. meldt zich af bij de coördinerend surveillant of – bij diens afwezigheid – het Tentamenbureau alvorens te vertrekken.

122

BIJLAGE E: Gedragsregels voor surveillanten bij inzage beoordeeld tentamenwerk Het doel van inzage is dat de student de juiste antwoorden op de tentamenvragen kan (in)zien en vergelijken met de door hem/haar gegeven antwoorden. De inzage is geen moment om inhoudelijk feedback te ontvangen 16: er wordt dus geen uitleg gegeven. Het is aan de student zelf om lering te trekken uit de inzage. De laatste tijd wordt er bij inzage steeds meer gebruik gemaakt van een beamer. Het digitale inzage-model wordt dan op een USB-stick geladen en kan via de computer/beamer op een scherm geprojecteerd worden. Het CvB heeft op 27-08-2013 de taken, competenties en eisen m.b.t. de surveillant vastgesteld. In de HANdleiding voor de surveillant heeft het Tentamenbureau veel relevante/gedetailleerde informatie opgenomen. Hieronder staan de belangrijkste bepalingen m.b.t. de surveillance bij inzage beoordeeld tentamenwerk. Vooraf: Alleen studenten die hebben deelgenomen aan het tentamen waarvoor de inzage is georganiseerd mogen in het lokaal aanwezig zijn. De surveillant: Gedrag 1. geeft studenten duidelijke instructies en gaat respectvol met hen om; 2. neemt bij onduidelijkheden voor en/of tijdens de inzage z.s.m. contact op met de coördinerend surveillant of – bij diens afwezigheid - met het Tentamenbureau. Voorafgaand aan de inzage 3. meldt zich voor aanvang van de inzage bij de coördinerend surveillant. Van hem/haar krijgt hij/zij het beoordeelde tentamenwerk, ander relevant materiaal en een mobiele telefoon uitgereikt en worden eventuele bijzonderheden gemeld. 4. gaat naar het lokaal zoals vermeld op envelop/voorblad, en maakt zo nodig/mogelijk, het lokaal in orde (opstelling tafels etc.). 5. bevestigt de kaart met de tekst ‘Verboden apparatuur te gebruiken waarmee data/beelden kunnen worden opgeslagen/opgenomen en/of weergegeven, te weten: mobiele telefoons c.q. smartphones, USBsticks, speciale horloges, speciale brillen, speciale oordopjes en andere datadragers’ op een duidelijk zichtbare plaats in het lokaal en wijst de studenten nadrukkelijk op het verbod. Identificatie en toelating 6. verzoekt de student bij binnenkomst zijn/haar geldige collegekaart of geldig identificatiebewijs te tonen:  een paspoort  een Europees identiteitsbewijs  een Nederlands rijbewijs  een rijbewijs van een lidstaat van de Europese Gemeenschappen of een andere staat die partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte, mits het rijbewijs bij vertoon ervan nog geldig is.  een Nederlands vreemdelingendocument Als de student geen collegekaart of een geldig identificatiebewijs kan tonen, wordt de student uitgesloten van deelname aan de inzage. Indien geen legitimatie getoond kan worden door bijvoorbeeld diefstal of verlies van het identiteitsbewijs en de collegekaart kan alleen met een originele aangifte van diefstal en/of een originele aanvraag nieuw identiteitsdocument van de gemeente een Bewijs van inschrijving aangevraagd worden bij het Tentamenbureau om toegelaten te worden tot de inzagelocatie. Indien de student geen collegekaart kan tonen, dan kan de student bij het Vraagpunt een kopie uitdraai van zijn collegekaart vragen. 7. 8.

ontzegt de student de toegang tot het lokaal en deelname aan de inzage bij het ontbreken van de vereiste legitimatievorm en maakt hiervan aantekening op het proces-verbaal; laat de student (die zich heeft gelegitimeerd) zijn/haar naam en studentnummer noteren op de presentielijst;

16

Tegen de beslissing van een examinator kan de student (alleen) direct in beroep gaan bij het College van Beroep voor de examens. Zie hiervoor het Studentenstatuut HAN, bijlage 10 “Regeling rechtsbescherming besluiten het onderwijs betreffende”.

123

9.

laat indien er een normale tot grote groep studenten verwacht wordt de eerste studenten vooraan plaatsnemen en laat de volgende studenten aansluiten. Als er een kleine groep studenten verwacht wordt dan ziet de surveillant erop toe dat de studenten verspreid over het lokaal plaatsnemen, beginnend vooraan in het lokaal. Dit om onregelmatigheden te voorkomen.

Aanvang 10. ziet er op toe dat studenten jassen, mutsen, dassen, tassen, étuis, (uitgezette) digitale gegevensdragers, resp. (uitgezette) apparatuur met geïntegreerde digitale gegevensdrager(s) 17 etc. neerleggen op de door de surveillant aangewezen plaats. Wanneer de student tussentijds zijn/haar sjaal of das afdoet, mag deze vanwege mogelijke onregelmatigheid niet op of naast de tafel gelegd worden, maar moet afgegeven worden aan de surveillant. 11. ziet er op toe dat alleen gebruik gemaakt wordt van hulpmiddelen die vermeld staan op het inzagevoorblad; 12. mag een pakje of af te sluiten flesje drank op tafel hebben staan; 13. deelt – waar van toepassing - het beoordeelde tentamenwerk uit en – waar van toepassing – een overzicht van juiste antwoorden, resp. het ingevulde beoordelingsformulier. Het overzicht van juiste antwoorden kan ook via een computer/beamer geprojecteerd worden op een scherm. Tijdens de inzage 14. dient tijdens de volledig geplande tijd aanwezig te zijn in het lokaal 15. ziet erop toe dat er niet meer dan 7 studenten per lokaal worden binnengelaten 16. ziet erop toe dat studenten tijdens de inzage niet schrijven op het tentamen. 17. ziet erop toe dat studenten tijdens de inzage geen etenswaren nuttigen en geeft zelf het goede voorbeeld. Drinken is wel toegestaan, mits uit af te sluiten flesje of pakje. 18. dient actief te surveilleren. Dit houdt in: zodanig positie innemen dat overzicht houden mogelijk is, goed rondkijken en af en toe rondlopen. 19. draagt zorg voor de rust in het lokaal door er op toe te zien dat studenten niet eten, telefoneren e.d. 20. geeft zelf het goede voorbeeld door zich tijdens de inzage te onthouden van bezigheden die afleiden van het surveilleren. Lezen, puzzelen, privé-telefoneren, andere bezigheden met de telefoon/smartphone, eten, onnodig praten e.d. zijn niet toegestaan. 21. meldt, zodra de laatste minuten van de inzage ingaan, dit aan de studenten. Hulpmiddelen 22. ziet erop toe dat er geen andere hulpmiddelen worden gebruikt dan die expliciet zijn toegestaan. 23. reikt de student een groene pen en het protestformulier uit. (Vermoedelijke) Onregelmatigheid 24. grijpt in geval van een vermoedelijke onregelmatigheid direct in. De surveillant vult een formulier geconstateerde onregelmatigheid in (zie Bijlage F). De student ontvangt ter plekke een kopie-exemplaar (geel doorslagformulier) van het formulier. Alle bescheiden worden door de surveillant na afloop van de inzage direct ingeleverd bij de coördinerend surveillant (of buiten de tentamenweken: bij het Tentamenbureau). Via het Tentamenbureau gaat het formulier naar de (ambtelijk) secretaris van de examencommissie. De examencommissie onderzoekt de onregelmatigheid en neemt een besluit of er sprake is geweest van onregelmatigheid. Dit wordt aan de surveillanten teruggekoppeld door het Tentamenbureau. Na afloop inzage 25. neemt alle uitgereikte middelen/materialen in en controleert of de student aan hem/haar ter inzage gegeven documenten niet kopieert of middelen/materialen mee naar huis neemt; 26. controleert of het lokaal netjes achtergelaten wordt door de studenten en zichzelf en controleert of er geen inzagedocumenten zijn achtergebleven. 27. vult een proces-verbaal in en levert dit in bij de coördinerend surveillant. In het proces-verbaal worden alle (eventuele) onregelmatigheden vermeld die zich hebben voorgedaan tijdens het tentamen. 28. meldt zich af bij de coördinerend surveillant of – bij diens afwezigheid – het Tentamenbureau alvorens te vertrekken.

17

Voorbeelden: mobiele telefoons c.q. smartphones, USB-sticks, speciale horloges, speciale brillen, speciale oordopjes. 124

BIJLAGE F: Formulier geconstateerde vermoedelijke onregelmatigheid Formulier geconstateerde vermoedelijke onregelmatigheid Vermoedelijke onregelmatigheid is geconstateerd door: Naam surveillant…………………………………………………………………………… bij: Naam student………………………………………………………………………………... Studentnummer student………….………………………………………........................... Naam en code tentamen……………………………………………………………….. Datum………………………………………………………………………………………… Tijdstip………………………………………………………………………………………… Tentamenlocatie.……………………………………………………………………………. Plaats ………………………………………………………………………………………… Beknopt verslag van de surveillant van het gebeurde:

Handtekening surveillant: …………………………………..

Handtekening student: ……………………………..

De surveillant grijpt in geval van vermoedelijke onregelmatigheid (zie regeling onregelmatigheid) direct in. Hij laat de student onder voorbehoud het tentamen afmaken en neemt alle bescheiden in waarmee de vermoedelijke onregelmatigheid heeft plaatsgevonden. De surveillant vult het formulier Geconstateerde vermoedelijke onregelmatigheid in en levert dit met alle bescheiden na afloop van het tentamen direct in bij de coördinator surveillant. De student ontvangt een kopie van het ingevulde formulier. Via het Tentamenbureau gaat het formulier vervolgens naar het ambtelijk secretariaat van de examencommissie.

125

5. Regeling Externe toezichthouders bij examens [Vastgesteld door faculteitsdirecteur op 9 april 2015] 1. Positie en benoeming externe toezichthouders 1.1 De instituutsdirectie benoemt voor elk van de tot het instituut behorende opleidingen een of meer externe deskundigen (verder te noemen “externe toezichthouder(s)”), zoals bedoeld in artikel 7.11a van de Onderwijs- en examenregeling, belast met het houden van toezicht op de kwaliteit van het bachelorexamen of associate degree examen (verder te noemen “het examen”). 1.2 Een externe toezichthouder is géén lid van de examencommissie van de betreffende opleiding en is ook niet als docent of examinator werkzaam voor de opleiding(en) waar hij/zij als externe toezichthouder fungeert. 1.3 De benoeming van de externe toezichthouder geschiedt voor de duur van maximaal drie studiejaren. 2. Taak externe toezichthouder en daaraan gerelateerde taken instituutsdirectie 2.1 Een externe toezichthouder heeft tot taak zich een oordeel te vormen over de kwaliteit van het examen en hierover schriftelijk te rapporteren aan de betreffende instituutsdirectie. De beoordeling door de externe toezichthouder betreft in het bijzonder 18: A.

B.

C.

2.2 2.3 2.4

2.5

2.6

18 19

Belangrijke aspecten19 : - validiteit (a), - betrouwbaarheid (b), - borging en bewaking (c), - deskundigheid examinatoren (d). Door de externe toezichthouder wordt m.b.t. de aspecten a t/m c een keuze gemaakt uit de 6 kernvragen die in Bijlage 1 staan. De kwaliteit van studenten (realisatie van de Belangrijke aspecten: beoogde (eind)kwalificaties) - competentieniveau, - integratie theorie en praktijk, - visie op beroepsuitoefening, - geschiktheid als beginnend beroepsbeoefenaar. De organisatorische kwaliteit van het examen Belangrijke aspecten: - hantering relevante bepalingen, - organisatie van het examen, - informatieverstrekking aan studenten. De kwaliteit van toetsing en beoordeling

Ter zake relevante documenten worden de externe toezichthouder tijdig beschikbaar gesteld – en waar nodig toegelicht - door of namens de instituutsdirectie. De externe toezichthouder stelt in overleg met de instituutsdirectie een (“screenings”)programma op ten behoeve van de kwaliteitsbeoordeling van het examen. De instituutsdirectie draagt er tijdig zorg voor dat de (ambtelijk) secretaris van de betreffende examencommissie schriftelijk geïnformeerd wordt over de naam (namen) van de externe toezichthouder(s) en het (“screenings”)programma. De examencommissie van de betreffende opleiding(en) verleent medewerking aan de taakuitoefening van de externe toezichthouder. Onder meer door hem: - in de gelegenheid te stellen een of meer vergadering(en) van de examencommissie bij te wonen. In de maand oktober zendt de externe toezichthouder een beknopte schriftelijke rapportage van zijn bevindingen met betrekking tot de examens van het daaraan voorafgaande studiejaar naar de instituutsdirectie. In de rapportage worden – waar nodig - ook suggesties opgenomen met betrekking tot de verbetering van de kwaliteit van de examens.

Zie ook bijlage 2 (‘stellingen’ inzake kwaliteit van het Ba-examen). Voor een nadere toelichting op de eerste drie aspecten (a t/m c) zie bijlage 1. 126

2.7 2.8

3.

Desgewenst maakt de externe toezichthouder bij zijn rapportage ook gebruik van de bijlage met 11 “stellingen”. De instituutsdirectie bespreekt de bij 2.6 bedoelde rapportage z.s.m. met de externe toezichthouder en de examencommissie. Een verslag van deze bespreking wordt door de instituutsdirectie zo spoedig mogelijk gestuurd naar de externe toezichthouder, de examencommissie en de faculteitsdirectie. De rapportage van de externe toezichthouder wordt als bijlage aan dit verslag toegevoegd. Competentieprofiel externe toezichthouder

3.1. Kennis: - Op de hoogte zijn van de actuele theorie en praktijk betreffende werkvelden die relevant zijn voor de opleiding. - Op de hoogte zijn van de (eind)kwalificaties van de betreffende opleiding. - Op de hoogte zijn van in het hbo gehanteerde toets- en beoordelingssystemen en onderwijsmethodieken. 3.2. Vaardigheden: - Zodanig kunnen handelen/interacteren dat zowel de student als de examinator ervaart met een ter zake deskundige te communiceren. - Tentamen-/examenopdrachten en -producten kunnen beoordelen op relevantie en consistentie. - Onderzoeken kunnen beoordelen in perspectief van - en relevantie voor - het betreffende beroepenveld. - In staat zijn een gefundeerd oordeel te geven over de inhoud van het examen/de tentamens, evenals de kennis, het inzicht, de vaardigheden en de houding (competenties) van de kandidaat. - Eigen beoordelingen van examen-/tentamenopdrachten en -producten in heldere bewoordingen kunnen toelichten. - Examinatoren kunnen beoordelen op hun methode(n) van examineren en beoordelen. 3.3. Houding: - Zich kunnen inleven in de positie van de deelnemers aan een examen-/tentamengesprek. - Constructieve kritiek durven en kunnen leveren op examinatoren en/of student(en). 3.4. Randvoorwaarden: - Werkzaam zijn op minimaal hbo-niveau en een opleiding op masterniveau hebben voltooid. - Meerjarig werkzaam zijn in een voor de opleiding relevant beroepenveld. - Bereid en in staat zijn tot het bijwonen van (een representatief aantal) tentamens / examens en vergaderingen van de examencommissie. 4. Vergoeding De externe toezichthouder ontvangt de daarvoor binnen de HAN geldende financiële vergoeding. De instituutsdirectie draagt er zorg voor dat aan de externe toezichthouder declaratieformulieren met betrekking tot vacatiegelden en reis- en verblijfkosten worden verstrekt. De uitbetaling van vergoedingen geschiedt door of namens de HAN. 5. Vaststelling en inwerkingtreding Deze regeling is vastgesteld op 9 april 2015 door de faculteitsdirecteur en treedt in werking per 9 april 2015.

127

BIJLAGE 1: Nadere toelichting op de (aspecten a t/m c van) kwaliteit van toetsing en beoordeling Door de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) wordt (onder meer) de volgende standaard gehanteerd bij de beoordeling van een opleiding. Deze standaard heeft een ‘knockout’-karakter. ‘De opleiding beschikt over een adequaat systeem van toetsing en toont aan dat de beoogde eindkwalificaties worden gerealiseerd’. De kernpunten van een adequaat toets- en beoordelingssysteem worden in onderstaand overzicht samengevat. Trefwoord: Validiteit Kernvragen Gewenst resultaat

1. 2. -

-

Meet de opleiding wat ze beoogt te meten? Wat gebruikt de opleiding als meetlat/cesuur? Eindkwalificaties (bijv. competenties), geoperationaliseerd op eindniveau en tussenliggende niveaus (in bijv. indicatoren) zijn inzichtelijk20 gemaakt, op een manier die helder is voor alle (in- en externe) betrokkenen (eventueel schematisch). Beoordelingscriteria en standaard (cesuur) per (tussenliggende en afsluitende) toets/beoordelings(moment) zijn inzichtelijk gemaakt (met herkenbare link naar de eindkwalificaties op de beheersingsniveaus).

Trefwoord: Betrouwbaarheid Kernvragen

Gewenst resultaat

3. 4. 5. -

-

-

Is er overeenstemming tussen de (alle) beoordelaars? Hoe komt deze overeenstemming tot stand? (systematisch of bij toeval?). Worden de afwegingen hoe tot een oordeel is gekomen inzichtelijk gemaakt? Er vindt systematisch afstemming plaats tussen alle beoordelaars om tot overeenstemming te komen over de procedure van de toetsing en beoordeling, de (interpretatie van de) beoordelingscriteria en standaard (cesuur) en de beoordeling/feedback die gegeven dient te worden. In de organisatiestructuur is ingebouwd dat beoordelaars (intern en extern) systematisch afstemmen over de procedure van de toets, de (interpretatie van de) beoordelingscriteria en standaard (cesuur), en de feedback die gegeven dient te worden. Afwegingen/argumentatie op basis waarvan het oordeel tot stand is gekomen wordt inzichtelijk gemaakt na afloop van de beoordeling (bijv. op beoordelingsof feedbackformulier).

Trefwoord: Borging/Bewaking Kernvragen Gewenst resultaat

6. -

-

-

-

20

Hoe wordt de kwaliteit van toetsing en beoordeling geborgd en bewaakt? Procedures van toetsing en beoordeling van de eindkwalificaties (per beheersingsniveau) zijn inzichtelijk gemaakt (zonder aanleiding voor discussie tussen beoordelaars). Procedures voor de ontwikkeling van de toetsing en beoordeling zijn inzichtelijk gemaakt. Systeem dat systematisch (dus nu en in de toekomst) streeft naar steeds meer overeenstemming tussen beoordelaars, is beschreven (plan), wordt ook op die manier uitgevoerd (do) en werkt (check, act). De rol en verantwoordelijkheden van de examencommissie (en eventueel andere betrokken gremia), in het borgen en bewaken van de kwaliteit van toetsing en beoordeling, zijn inzichtelijk gemaakt. Eisen aan de competenties van (in- en externe) examinatoren, begeleiders en toetsontwikkelaars, en sturing hierop (professionalisering, intervisie e.d.) worden inzichtelijk gemaakt.

Inzichtelijk = afgestemd, vastgelegd (beschreven in opleidingsdocumentatie) en gecommuniceerd. 128

BIJLAGE 2: “Stellingen” inzake kwaliteit van het BA-examen De externe toezichthouder kan dit formulier invullen en als bijlage toevoegen aan zijn rapportage. Het formulier bevat 11 stellingen, met per stelling een vijfpuntsschaal. Bij gebruik s.v.p. het van toepassing zijnde rondje aankruisen. Naam externe toezichthouder: ……………………………………………………………………………… Ba-opleiding waarop het scoreformulier betrekking heeft: ……………………………………………….

A. KWALITEIT VAN TOETSING EN BEOORDELING 21 1. De toetsing en beoordeling is valide.

2. De toetsing en beoordeling is betrouwbaar.

3. De kwaliteit van toetsing en beoordeling wordt adequaat geborgd en bewaakt. 4. De examinatoren geven duidelijk blijk van deskundigheid m.b.t. toetsing en beoordeling.

zeer oneens zeer oneens zeer oneens zeer oneens

O

O

O

O

O

zeer eens

O

O

O

O

O

zeer eens

O

O

O

O

O

zeer eens

O

O

O

O

O

zeer eens

zeer oneens zeer oneens zeer oneens zeer oneens zeer oneens zeer oneens zeer oneens

O

O

O

O

O

zeer eens

O

O

O

O

O

zeer eens

O

O

O

O

O

zeer eens

O

O

O

O

O

zeer eens

O

O

O

O

O

zeer eens

O

O

O

O

O

zeer eens

O

O

O

O

O

zeer eens

O

O

O

O

O

zeer eens

B. KWALITEIT VAN STUDENTEN 5. Het (competentie-)niveau van de geslaagde studenten is qua - kennis minstens voldoende

-

inzicht minstens voldoende

-

vaardigheden/toepassing minstens voldoende

-

houding minstens voldoende

6. De geslaagde studenten zijn in staat tot een adequate integratie van theorie en praktijk 7. De geslaagde studenten zijn in staat een onderbouwde visie over de beroepsuitoefening te formuleren 8. Op grond van de examenresultaten acht ik de geslaagde studenten geschikt als beginnend beroepsbeoefenaar

C. ORGANISATORISCHE KWALITEIT VAN HET EXAMEN 9. Het examen heeft conform de van toepassing zijnde bepalingen plaatsgevonden 21

zeer

Zie ook de nadere toelichting in Bijlage 1. 129

10. De organisatie van het examen is adequaat

11. De informatieverstrekking door de opleiding aan de studenten is adequaat

oneens zeer oneens zeer oneens

O

O

O

O

O

zeer eens

O

O

O

O

O

zeer eens

130

Deel 3: Beschrijving van het onderwijs De inhoud van dit deel maakt onverkort deel uit van de Onderwijs- en examenregeling (OER) die in deel 2 van dit opleidingsstatuut is opgenomen.

Hoofdstuk 1: Curriculumoverzicht Samenstelling propedeutische fase Conform artikel 4.1 lid 1 en artikel 6.1 lid 1 van de OER De propedeutische fase omvat per inrichtingsvorm als bedoeld in artikel 3.1 lid 1 van de OER en per programma met een bijzondere eigenschap als bedoeld in artikel 3.1 lid 3 van de OER de volgende onderwijseenheden met de daarbij vermelde studielast. A1. Voltijd propedeuse Fiscaal Recht en Economie De vetgedrukte onderwijseenheden worden in studiejaar 2015-2016 aangeboden; de overige onderwijseenheden worden niet meer of nog niet aangeboden. Onderstaand schema bevat hyperlinks naar de onderwijseenheidbeschrijvingen.

1e studiejaar

A-cluster Periode 1 Periode 2 Inrichten en beInrichten en beheersen 1 heersen 2 A1IB – 7,5 stp. A2IB 7,5 stp. Periode 1 Periode 2 Intern en Extern Analyseren 1 A1AN – 7,5 stp. Periode 1

Periode 2

Onderzoeken en Adviseren 1 A1OA – 7,5 stp.

B-cluster Periode 3 Periode 4 Inrichten en beInrichten en beheersen 3 heersen 4 B3IB – 7,5 stp. B4IB – 7,5 stp. Intern en Extern Analyseren 2 B2AN – 7,5 stp.

Onderzoeken en Adviseren 2 B2OA – 7,5 stp.

A2. Voltijd versnelde/verkorte propedeuse (VWO) Fiscaal Recht en Economie22

1e studiejaar

A-cluster B-cluster Periode 1 Periode 2 Periode 3 Periode 4 Inrichten en BeInrichten en Beheersen 1 heersen 3 V1IB - 7,5 stp. V3IB - 7,5 stp. Inrichten en BeInrichten en Beheersen 2 heersen 4 V2IB - 7,5 stp. V4IB - 7,5 stp. Intern en Extern Analyseren 1 V1AN - 7,5 stp Onderzoeken en Adviseren 2 V2OA - 7,5 stp. Totaal aantal te behalen studiepunten: 45 Totaal aantal studiepunten vrijstelling: 15  Intern en Extern Analyseren 2 (V2AN) 7,5 stp  Onderzoek en Adviseren 1 (V1OA) 7,5 stp. Geprogrammeerde studiejaar: half jaar

22

Het verkorte/versnelde programma komt tot uitdrukking in een propedeutische fase van één semester in plaats van twee semesters. De opleiding met deze bijzondere eigenschap wordt uitgefaseerd; er zal geen propedeutisch onderwijs met deze bijzondere eigenschap meer aangeboden worden. 131

Samenstelling post-propedeutische fase Conform artikel 4.1 lid 1 en artikel 6.1 lid 1 van de OER De post-propedeutische fase omvat per inrichtingsvorm als bedoeld in artikel 3.1 lid 1 van de OER en per programma met een bijzondere eigenschap als bedoeld in artikel 3.1 lid 3 van de OER de volgende onderwijseenheden met de daarbij vermelde studielast. De vetgedrukte onderwijseenheden worden in studiejaar 2015-2016 aangeboden; de overige onderwijseenheden worden niet meer of nog niet aangeboden 23. Onderstaand schema bevat hyperlinks naar de onderwijseenheidbeschrijvingen. Instroom in hoofdfase in september 2013 e.v.

2e studiejaar Afstudeerbekwaam

3e studiejaar Afstudeerbekwaam

4e studiejaar Afstudeerbekwaam / Beroeps bekwaam

C-cluster Periode 1 Periode 2 Personeel en Loon PL1 – 7,5 stp. Financiering & Kosten FK1 – 7,5 stp. Administratieve organisatie I AO1 – 7,5 stp. Belastingrecht IB/OB BL1 – 7,5 stp. E-cluster Periode 1 Periode 2 Bestuurs- en formeel belastingrecht BB2 – 7,5 stp. Verdieping inkomstenbelasting particulier VP1 – 7,5 stp. Verdieping winst uit onderneming VW2 – 7,5 stp. Privaatrecht fiscaEstate planning listen ER2 – 0 stp.25 PR3 – 0 stp.24 G-cluster Periode 1 Periode 2

Minor 30 stp.

D-cluster Periode 3 Periode 4 Verslaggeving en Jaarrekening VS2 – 7,5 stp. Juridische vaardigheden JV1 – 7,5 stp. Belastingrecht & Aangiftepraktijk BLA – 7,5 stp.

Stage Belastingdienst SD2 – 7,5 stp.

F-cluster Periode 3 Periode 4 Verdieping omzet- en loonbelasting VO2 – 7,5 stp. Internationaal belastingrecht en vennootschapsbelasting IN3 – 10 stp. Privaatrecht fisEstate planning calisten ER2 – 7,50 stp. PR3 – 5 stp. Horizontaal toezicht HT1 – 7,5 stp. H-cluster Periode 3 Periode 4 Afstudeerstage SG3 – 15 stp. Afstudeeropdracht ES3 15 stp.

De opgenomen schema’s gelden voor zowel het reguliere als het verkorte/versnelde programma van de opleiding Fiscaal Recht en Economie. 24 De onderwijseenheid PR3 loopt gedurende het gehele derde studiejaar; de studiepunten staan vermeld onder het F-cluster. 25 De onderwijseenheid ER2 loopt gedurende het gehele derde studiejaar; de studiepunten staan vermeld onder het F-cluster. 23

132

Instroom in hoofdfase in september 2012 tot en met februari 2013 2e studiejaar Afstudeer bekwaam

3e studiejaar Afstudeer bekwaam

4e studiejaar Afstudeer bekwaam / Beroepsbekwaam

C-cluster Periode 1 Periode 2 Loonbelasting en voorraad LV1 – 7,5 stp. Inleiding belastingrecht ondernemingen BZ1 – 7,5 stp. Inleiding particulieren belastingrecht IP1 – 7,5 stp. Juridische vaardigheden JV1 – 7,5 stp. E-cluster Periode 1 Periode 2 Bestuurs- en formeel belastingrecht BB2 – 7,5 stp. Verdieping inkomstenbelasting particulier VP1 – 7,5 stp. Fiscaal management – verdieping Verdieping winst uit comptabiliteit en onderneming vennootschapsbelas VW2 – 7,5 stp. ting FM1 – 7,5 stp. G-cluster Periode 1 Periode 2

D-cluster Periode 3 Kosten en financiering KF1 – 7,5 stp.

Periode 4

Aangiftepraktijk AP1 – 7,5 stp.

Stage Belastingdienst SB2 – 15 stp.

F-cluster Periode 3 Periode 4 Estate planning ER2 – 7,5 stp. Internationaal belastingrecht en vennootschapsbelasting IN3 – 7,5 stp.

Verdieping omzeten loonbelasting VO2 – 7,5 stp.

Beroepspraktijk BP3 – 7,5 stp.

H-cluster Periode 3 Periode 4 Afstudeerstage SG3 – 15 stp. Afstudeeropdracht ES3 15 stp.

Minor 30 stp.

Instroom in hoofdfase september 2010 tot en met februari 2012 2e studiejaar Afstudeer bekwaam

3e studiejaar Afstudeer bekwaam

C-cluster Periode 1 Periode 2 Loonbelasting en voorraad LV1 – 7,5 stp. Inleiding belastingrecht ondernemingen BZ1 – 7,5 stp. Inleiding particulieren belastingrecht IP1 – 7,5 stp. Juridische vaardigheden JV1 – 7,5 stp. E-cluster Periode 1 Periode 2 Fiscaal management FM1 – 7,5 stp. Verdieping inkomstenbelasting particulieren VP1 – 7,5 stp. Privaatrecht Bestuurs- en fiscalisten formeel

D-cluster Periode 3 Kosten en financiering KF1 – 7,5 stp.

Aangiftepraktijk AP1 – 7,5 stp.

Periode 4

Stage Belastingdienst SB2 – 15 stp.

F-cluster Periode 3 Periode 4 Estate planning ER2 – 7,5 stp. Verdieping omzet- en loonbelasting VO2 – 7,5 stp. Verdieping comptabilliteit en vpb VC2 – 7,5 stp.

133

PF2 – 7,5 stp.

4e studiejaar Afstudeer bekwaam / Beroepsb ekwaam

belastingrecht BB2 – 7,5 stp.

G-cluster Periode 1 Periode 2 Internationaal belastingrecht en Beroepspraktijk vennootschapsbelast BK3 – 7,5 stp. ing BV3 – 7,5 stp. Minor Toekomstvoorzieningen TK3 15 stp.

Verdieping winst uit onderneming VW2 – 7,5 stp. H-cluster Periode 3 Periode 4 Afstudeerstage SG3 – 15 stp. Afstudeeropdracht ES3 15 stp.

Instroom in hoofdfase tot en met september 2009 2e studiejaar Afstudeer bekwaam

3e studiejaar Afstudeer bekwaam

4e studiejaar Afstudeer bekwaam / Beroepsb ekwaam

C-cluster Periode 1 Periode 2 Administratie handelsonderneming AH1 – 7,5 stp. Inleiding belastingrecht ondernemingen BZ1 – 7,5 stp. Inleiding particulieren belastingrecht IP1 – 7,5 stp. Juridische vaardigheden JV1 – 7,5 stp. E-cluster Periode 1 Periode 2 Fiscaal management FM1 – 7,5 stp. Verdieping inkomstenbelasting particulieren VP1 – 7,5 stp. Privaatrecht fiscalisten PF2 – 7,5 stp.

Bestuurs- en formeel belastingrecht BB2 – 7,5 stp.

G-cluster Periode 1 Periode 2 Internationaal belastingrecht en Beroepspraktijk vennootschapsbelast BK3 – 7,5 stp. ing BV3 – 7,5 stp. Minor Toekomstvoorzieningen TK3 15 stp.

D-cluster Periode 3 Kosten en financiering KF1 – 7,5 stp.

Aangiftepraktijk AP1 – 7,5 stp.

Periode 4

Stage Belastingdienst SB2 – 15 stp.

F-cluster Periode 3 Periode 4 Estate planning ER2 – 7,5 stp. Verdieping omzet- en loonbelasting VO2 – 7,5 stp. Verdieping comptabilliteit en vpb VC2 – 7,5 stp. Verdieping winst uit onderneming VW2 – 7,5 stp. H-cluster Periode 3 Periode 4 Afstudeerstage SG3 – 15 stp. Afstudeeropdracht ES3 15 stp.

134

Hoofdstuk 2: Gegevens onderwijseenheden en integrale toetsen Propedeutische fase Conform artikel 4.1 lid 2 van de OER Onderstaand schema bevat hyperlinks naar de onderwijseenheidbeschrijvingen.

1e studiejaar

A-cluster Periode 1 Periode 2 Inrichten en beInrichten en beheersen 1 heersen 2 A1IB – 7,5 stp. A2IB 7,5 stp. Periode 1 Periode 2 Intern en Extern Analyseren 1 A1AN – 7,5 stp. Periode 1

Periode 2

Onderzoeken en Adviseren 1 A1OA – 7,5 stp.

B-cluster Periode 3 Periode 4 Inrichten en beInrichten en beheersen 3 heersen 4 B3IB – 7,5 stp. B4IB – 7,5 stp. Intern en Extern Analyseren 2 B2AN – 7,5 stp.

Onderzoeken en Adviseren 2 B2OA – 7,5 stp.

135

Onderzoek en Adviseren 1 Titel Onderwijseenheid (OWE) Code OWE

Eigenaar OWE

1 2

Opleiding Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Onderzoek en Adviseren 1 – Research and Consulting 1 A1OA Nederlands Onderzoek Office Rekenvaardigheid Studieloopbaanbegeleiding

Helene Janssen (JSNH) Bernard Smith (SMTHB) Hans Stoltz (STLTJ) Rob Koolmees (KMSR) Michele Bestevaar (BSVM)

AC-ACAD-BE-FRE-FSM Voltijd

Cluster

A-cluster

Niveau van de OWE (1, 2, 3)

Studiejaar

2015-2016

3

Beroepstaak/beroepst aken

Onderzoek en Adviseren

4

Centrale beroepstaak

Zie punt 3

Modulen

Nederlands 1 en 2 Onderzoek 1 en 2 Office 1 Rekenvaardigheid 1 Studieloopbaanbegeleiding 1 Nederlands 2

Periode (1-4)

1 en 2

Doorlooptijd

1 2 perioden

A1OA-NED1A.1 / A1OA-NED2A.1 A1OA-OND1A.1/ A1OA-OND2A.5 A1OA-OFF1A.2 A1OA-RKV1A.1 A1OA-SLB1A.9

Zakelijke brief Onderzoek 1 en 2 Beroepsproduct Onderzoek 1 Kennistoets d.m.v. meerkeuzetentamen Beroepsproduct Onderzoek 2 Verslag en bronnenlijst van zoekopdracht en onderzoeksverslag Beschrijving en doel van deze beroepsproducten 5

Beroepsproducten

In deze module leert de student de basisprincipes van een goed onderzoek en voert zelf een kwalitatief onderzoek uit. De doelstelling hierbij is het ontwikkelen van een kritische houding t.a.v. verzamelde gegevens en het trekken van conclusies. Office 1 Beschrijving en doel van dit beroepsproduct Het ontwerpen van modellen in Excel Rekenvaardigheid 1 Beschrijving en doel van dit beroepsproduct De module Rekenvaardigheid is een handvat voor studenten om elementaire berekeningen zoals die in de beroepspraktijk voorkomen tot een goed einde te brengen. Studieloopbaanbegeleiding 1 136

Beschrijving en doel van dit beroepsproduct Deze module bestaat uit 2 delen.

6

Studiepunten

1.

Begeleiding van de student bij:  praktische zaken  twijfel over studiekeuze  studieplanning, - aanpak en -voortgang  leerproces en eigen functioneren

2.

Een eerste aanspreekpunt bij persoonlijke problemen die van invloed zijn op de studie.



7,5 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

42

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

21

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

30

E

Tentamens/examens

9

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen) Definitie Kengetal

G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

93

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

108

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K

108

3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd

210

7

Samenhang met andere OWE’s

Alle vakken in deze OWE zijn HBO-generiek. Deze vakken hebben rechtstreeks te maken met onderzoek en advies of zijn ondersteunend hieraan.

8

Ingangseisen

Geen

9

Algemene omschrijving

De student wordt in een eerste stadium voorbereid op een aantal noodzakelijke (persoonlijke) vaardigheden die nodig zijn voor startende professionals. Uitgangspunt hierbij is dat de student leert zo effectief en efficiënt mogelijk te functioneren, waarbij hij zich voldoende rekenschap geeft van zijn omgeving. Nederlands 1 en 2 Beschrijving en doel van dit beroepsproduct 137

1. 2. 3. 4.

De student kan aangeven of het onderstreepte (werk-)woord in de zin goed of fout gespeld is. De student kan gegeven zinnen van de juiste interpunctie voorzien. De student kan bepalen, of gegeven zinnen stijlfouten bevatten. De student kan een zakelijke brief schrijven die gesteld is in begrijpelijke, passende en correcte taal en die is afgestemd op de doelgroep.

Inhoud (onderwerpen) 1. 2. 3. 4. 5.

Spelling Interpunctie Stijl Grammatica Zakelijke correspondentie

Rekenvaardigheid 1 Inhoud (onderwerpen) 1. Rekenen met variabelen 2. Verhoudingen 3. Vergelijkingen 4. Gemiddelden 5. Machten en Wortels 6. Reeksen 7. Diversen Office 1 Inhoud (onderwerpen) 1.

Excel

Studieloopbaanbegeleiding 1 Inhoud (onderwerpen) 1. 2. 3. 4. 5. 6.

het wegwijs maken binnen het instituut (praktische zaken); het informeren over het onderwijs en de studiegids; het voeren van een kennismakings- en voortgangsgesprek; het begeleiden van studieplanning, -aanpak en –voortgang; het begeleiden bij emotionele aspecten van de studie en persoonlijke problemen; het signaleren van en doorverwijzen bij problemen het hebben van een eerste aanspreekpunt in de opleiding.

Onderzoek 1 en 2 1. 2. 3. 4.

5.

De student is in staat relevante informatie over een onderwerp te vinden in traditionele- en digitale media. De student weet wat onderzoek is, kent het belang van onderzoek doen, kent het nut van een probleemstelling en weet hoe een probleemstelling te lezen. De student weet aan welke eisen een goed onderzoek moet voldoen, welke onderdelen er in een onderzoeksontwerp aan bod moeten komen en waarom. De student weet welke methodes van meting er zijn, kan een beargumenteerde keuze maken tussen de verschillende meetinstrumenten en is in staat een meting uit te voeren volgens de geldende richtlijnen. De studenten kan de verzamelde kwalitatieve gegevens verwerken, analyseren, interpreteren en antwoorden geven op de vraagstellingen.

138

10

Competenties

Beroepstaak

OWE

Domein

AC

AC-AD

BE

FRE

FSM

Onderzoeken en Adviseren

A1OA

6, 7 8

5 6

3 4

6, 7 8

B6, B7, B8 B9, B11, B12

1, 2, 4 5, 6, 7

Bovengenoemde competentienummers corresponderen met de landelijke cq domeincompetenties in bijlage 1 en 2. 11

Beoordelingscriteria

Tentamencode  A1OA-NED1A.1

A1OA-NED2A.1

 

De student kan aangeven of het onderstreepte (werk-)woord in de zin goed of fout gespeld is. De student kan gegeven zinnen van de juiste interpunctie voorzien De student kan bepalen, of gegeven zinnen stijlfouten bevatten.



De student kan een zakelijke brief schrijven die gesteld is in begrijpelijke, passende en correcte taal en die is afgestemd op de doelgroep.



A1OA-OFF1A.2

  

De student weet aan welke eisen een goed onderzoek moet voldoen, welke onderdelen er in een onderzoeksontwerp aan bod moeten komen en waarom. De student kent de verschillende vormen van onderzoek en kan deze herkennen in een casusbeschrijving. De student weet welke methodes van meting er zijn, kan een keuze maken tussen de verschillende meetinstrumenten. De student kan statistiek toepassen bij het beschrijven van variabelen. De student is in staat relevante informatie over een onderwerp te vinden in traditionele- en digitale media en hiernaar op de juiste manier verwijzen. De studenten kan in groepsverband volgens een kwalitatieve methode gegevens verzamelen, verwerken, analyseren, interpreteren en antwoorden geven op de vraagstellingen. De student kan in groepsverband een goed onderzoeksverslag schrijven volgens de gestelde eisen. De student kan op correcte wijze opmaakmogelijkheden toepassen; De student kan functies en formules van Excel op verantwoorde wijze toepassen; De student kan Excel-werkbladen correct beveiligen.

A1OA-RKV1A.1



De student is in staat om elementaire rekenkundige problemen op te lossen.

A1OA-SLB1A.9



De student heeft een kennismakingsgesprek en voortgangsgesprek gevoerd.

 A1OA-OND1A.1

   

A1OA-OND2A.5 

12

Tentaminering

Beroepsproduct

Nederlands 1 en 2

Tentamencode

A1OA-NED1A.1

A1OA-NED2A.1

Naam tentamen

Nederlands 1 (Taaltoets)

Nederlands 2

Tentamenvorm

P1 MC met schrapkaart

P2 schriftelijk

Individueel

Individueel

22

12

≥ 5,5

≥ 5,5

1

1

T1

T2

90 minuten

120 minuten

Geen

Geen

L2 (Lesweek 4, 5, 6 of 7)

L3 (Lesweek 4, 5, 6 of 7)

Aard Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing

139

Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

12

Ja

Ja

Nee

Nee

Tentaminering

Beroepsproduct

Onderzoek 1 en 2

Tentamencode

A1OA-OND1A.1

A1OA-OND2A.5

Naam tentamen

Onderzoek 1

Onderzoek 2

Tentamenvorm

MC met schrapkaart en open vragen

Inleveropdracht

Individueel

Groepsopdracht

22

0

≥ 55

√

1

1

T1

Lesperiode 2 en 4

120 minuten Rekenmachine (niet grafisch, zonder tekstinvoer) L2 (Lesweek 4, 5, 6 of 7)

n.v.t.

In overleg met docent

Ja

Nee

Nee

Ja

Aard Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent? 12

n.v.t.

Tentaminering

Beroepsproduct

Office 1

Tentamencode

A1OA-OFF1A.2

Naam tentamen

Office (Excel)

Tentamenvorm

Practicum

Aard

Individueel

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

22 ≥ 5,5 1 Lesperiode 1 - locatie Arnhem Lesperiode 2 - locatie Nijmegen 90 minuten geen L2 (Lesweek 4, 5, 6 of 7) – locatie Arnhem L3 (Lesweek 4, 5, 6 of 7) – locatie Nijmegen Alleen de herkansing Ja, alleen in de lesperiodes

140

12

Tentaminering

Beroepsproduct

Rekenvaardigheid 1

Tentamencode

A1OA-RKV1A.1

Naam tentamen

Rekenvaardigheid 1

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging

22 ≥ 55

(Minimaal) oordeel Aantal examinatoren

1

Periode

T1

Duur

120 minuten

Hulpmiddelen

Rekenmachine (niet grafisch, zonder tekstinvoer)

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent? 12

L2 (Lesweek 4, 5, 6 of 7) Ja Nee

Tentaminering

Beroepsproduct

Studieloopbaanbegeleiding 1

Tentamencode

A1OA-SLB1A.9

Naam tentamen

Studieloopbaanbegeleiding 1

Tentamenvorm

continuous assessment en/of participatie

Aard

Individueel

Weging

0

(Minimaal) oordeel

√ 1

Aantal examinatoren Periode

Lesperiode 1/2

Duur

n.v.t.

Hulpmiddelen

n.v.t.

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

In overleg met docent Nee Ja

Toetsmatrijzen, indicatief Rekenvaardigheid 1

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

Rekenen met variabelen

10

50

50

Verhoudingen

20

50

50

Vergelijkingen

20

50

50

Gemiddelden

10

50

50

141

Machten en wortels

10

50

50

Reeksen

15

50

50

Diversen

15

50

50

Totaal

100

% punten bij toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

25

50

50

25

50

50

25

50

50

25

50

50

% punten bij toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

0

0

100

0

50

50

80

50

50

Onderzoek 1 beoordelingscriteria De student weet aan welke eisen een goed onderzoek moet voldoen, welke onderdelen er in een onderzoeksontwerp aan bod moeten komen en waarom. De student kent de verschillende vormen van onderzoek en kan deze herkennen in een casusbeschrijving. De student weet welke methodes van meting er zijn, kan een beargumenteerde keuze maken tussen de verschillende meetinstrumenten. De student kan statistiek toepassen bij het beschrijven van variabelen. Totaal

Onderzoek 2 beoordelingscriteria De student is in staat relevante informatie over een onderwerp te vinden in traditioneleen digitale media en hiernaar op de juiste manier verwijzen. De student weet hoe een goed interview afgenomen moet worden. De studenten kan in groepsverband volgens een kwalitatieve methode gegevens verzamelen, verwerken, analyseren, interpreteren en antwoorden geven op de vraagstellingen.

100

142

De student kan in groepsverband een goed onderzoeksverslag schrijven volgens de eisen.

20

Totaal

100

50

50

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Auteur

Opmerking

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

A1OA-NED1A / A1OA-NED2A Effectieve zakenbrieven

Palm-Hoebe, M

A1OA-NED2A

V

Voor details zie Literatuurlijst

Basiscursus Nederlandse taal

Niet van toepassing

A1OA-NED1A

V

Syllabus

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Syllabus

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Syllabus

V

Syllabus

A1OA-OND1A / A1OA-OND2A Dit is onderzoek, handleiding voor kwantitatief en kwalitatief onderzoek Onderzoek

Baarda, B. Niet van toepassing A1OA-OFF1A

Modellen ontwerpen in Excel 2013–kennis, inzicht Stoltz, Hans en toepassing A1OA-RKV1A Rekenvaardigheden

Niet van toepassing A1OA-SLB1A

Studieloopbaanbegeleiding

Niet van toepassing

Raadpleeg beslist ook HAN-Scholar!!! Daar kan bijvoorbeeld extra actueel materiaal geplaatst zijn, dat voor een tentamen bestudeerd moet worden. 15 Software

Niet van toepassing.

16 Overig materiaal

Niet van toepassing.

17 Activiteiten

Individuele opdrachten, thuiswerk.

18 Werkvormen

Hoor- en werkcollege, opdrachten in groepen, inleveropdrachten, schriftelijk tentamen.

19

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s)

Onderwijsweken

periode 1/3 - week 1 periode 1/3 - week 2 periode 1/3 - week 3 periode 1/3 - week 4

A1OA-NED1A

A1OAOND1A

2 uur: S 2 uur: S

2 uur: S 2 uur: S

2 uur: S

2 uur: S

2 uur: P (Arnhem)

2 uur: S

2 uur: S

2 uur: P (Arnhem)

A1OA-OFF1A

2 uur: P (Arnhem)

A1OA-SLB1A ** en SLB1-IS * Arnhem: C2.13 Nijmegen: geen lokaal roosteren, wel spreekruimte 2 S ** SLB1-IS: 1-2 of 2-1 uur SLB1-IS: 1-2 of 2-1 uur 1 P ** en SLB1-IS:

A1OA-RKV1A

2 uur: S 2 uur: S 2 uur: S

143

2 uur: S

2 uur: S

2 uur: P (Arnhem)

2 uur: S 2 uur: S

2 uur: S 2 uur: S

2 uur: P (Arnhem) 2 uur: P (Arnhem)

A1OA-NED2A

A1OAOND2A

periode 1/3 - week 5 periode 1/3 - week 6 periode 1/3 - week 7 periode 1/3 - week 8

2 P + P (Arnhem)

periode 2/4 - week 1 (9) periode 2/4 - week 2 (10) periode 2/4 - week 3 (11) periode 2/4 - week 4 (12)

2 uur blok groep X (K) 2 uur blok groep Y (K) 2 uur blok; groep X (K) 2 uur blok groep Y (K)

periode 2/4 - week 5 (13)

2 uur blok; groep X (K)

periode 2/4 - week 6 (14)

2 uur blok groep Y (K) 2 uur blok groep X en Y (S) (hele groep)

periode 2/4 - week 7 (15)

1-2 of 2-1 uur SLB1-IS: 1-2 of 2-1 uur SLB1-IS: 2 uur blok SLB1-IS: 1-2 of 2-1 uur

2 uur: S 2 uur: S 2 uur: S 2 uur: S

A1OA-SLB1A en SLB1-IS

A1OA-OFF1A

2 uur: S

A1OA-RKV1A

SLB1-IS: 2 uur blok

2 uur: P

2 uur: P (Nijm.)

2 uur: S groep X 2 uur: S groep Y

2 uur: P (Nijm.)

2 uur: S ** SLB1-IS: 2-2 uur

2 uur: P (Nijm.)

SLB1-IS: 2-2 uur

2 uur: P (Nijm.)

2 uur: S ** en SLB1-IS: 1-2 of 2-1 uur

2 uur: P 2 uur: P

2 uur: P (Nijm.)

2 uur: P

2 uur: P (Nijm.)

SLB1-IS: 2 uur blok SLB1-IS: 2 uur blok

periode 2/4 - week 8 2 uur: 2 pc lokalen (16) (Nijm.) S = standaard lokaal P is praktijklokaal * inloopspreekuur optioneel voor studenten mag in klein lokaal ** groepsbijeenkomst SLB

20

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

Niet van toepassing

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling

Niet van toepassing.

1 en 2

Doorlooptijd

2 perioden

Bijlage 1: Domein en landelijke competenties voor deze beroepstaak Beroepstaak

OWE

Domein

AC

AC-AD

BE

FRE

FSM

A1OA

6, 7 8

5 6

3 4

6, 7 8

B6, B7, B8 B9, B11, B12

1, 2, 4 5, 6, 7

B2OA

7 8

5 6

3 4

7 8

B6, B7, B8 B9, B11, B12

4 6, 7

Onderzoeken en Adviseren

144

Bijlage 2: uitwerking competenties genoemd in bijlage 1 1. 2. 3. 4. Domeincompetenties

5. 6. 7. 8.

Ontwerpen, inrichten en onderhouden van (geautomatiseerde) informatiesystemen voor het besturen van organisaties. Vormgeven, inrichten en toetsen van de administratieve organisatie. Bepalen en beheersen van financieel-economische en fiscale risico’s. Bepalen en verstrekken van financieel-economische en fiscale informatie voor besluitvorming. Verstrekken van informatie t.b.v. externe belanghebbenden. Geven van adviezen en verlenen van diensten op financieel-economisch en fiscaal terrein aan belanghebbenden. Sociale en communicatieve competentie (inter-persoonlijk, organisatie) Zelfsturende competentie (intra-persoonlijk, beroepsbeoefenaar of professional)

Landelijke competenties AC

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Aanspreekpunt voor cliënten in het kader van administratieve dienstverlening Behartigen fiscale belangen cliënt Bijdrage uitvoering algemene controle jaarrekening Adviesbehoeften onderkennen, signaleren en vervullen Adequaat functioneren binnen accountantskantoor Zichzelf voortdurend ontwikkelen als beroepsbeoefenaar

Landelijke competenties AC-AD

1. 2. 3. 4.

Aanspreekpunt voor cliënten in het kader van administratieve dienstverlening Behartigen fiscale belangen cliënt Adequaat functioneren binnen accountantskantoor Zichzelf voortdurend ontwikkelen als beroepsbeoefenaar

1.

Ontwerpen, inrichten en onderhouden van (geautomatiseerde) informatiesystemen voor het besturen van organisaties Vormgeven, inrichten en toetsen van de administratieve organisatie Bepalen en beheersen van financieel-economische en fiscale risico’s. Bepalen en verstrekken van financieel-economische en fiscale informatie voor besluitvorming. Verstrekken van informatie t.b.v. externe belanghebbenden. Geven van adviezen en verlenen van diensten op financieel-economisch en fiscaal terrein aan belanghebbenden. Sociale en communicatieve competentie (inter-persoonlijk, organisatie) Zelfsturende competentie (intra-persoonlijk, beroepsbeoefenaar of professional)

2. 3. 4. Landelijke competenties BE

5. 6. 7. 8.

Landelijke competenties FRE

B 1 B 2 B 3 B 4 B 5 B 6 B 7 B 8 B 9 B10 B11 B12

Landelijke competenties FSM

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

werkzaamheden met betrekking tot de aangifte Controle werkzaamheden informeren op fiscaal terrein werkzaamheden met betrekking tot fiscaal-juridisch en financieel advies vertegenwoordigen op fiscaal terrein Persoonlijke ontwikkeling Sociaal-communicatieve vaardigheden Ethisch normbesef Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid Leiderschap Resultaatgerichtheid Kwaliteitsbewustzijn Verleent diensten Nazorg en afwikkeling dienstverlening Werken aan de business (Samen)werken met medewerkers Werken vanuit de organisatie Werken aan de eigen professionaliteit Leveren van een bijdrage aan de ontwikkeling van de beroepsgroep

145

Intern en Extern Analyseren 1 Titel Onderwijseenheid (OWE) Code OWE Eigenaar Module 1 2

Opleiding Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Intern en Extern Analyseren 1 – Internal and External Analysis 1 A1AN Bedrijfsprocessen: Beroepsoriëntatie: Algemene Economie

Loek van Seyen (SEYEL) Marieke Taanman (TMN) Mathé van Bokhoven (BHVM)

AC-ACAD-BE-FRE-FSM Voltijd

Cluster

A-cluster

Niveau van de OWE (1, 2, 3)

Studiejaar

2015-2016

3

Beroepstaak/beroepst aken

Intern en Extern Analyseren 1

4

Centrale beroepstaak

Zie punt 3

Modulen

Bedrijfsprocessen 1 Beroepsoriëntatie 1 Algemene Economie 1 en 2 Bedrijfsprocessen 1

Periode (1-4)

1 en 2

Doorlooptijd

1 2 perioden

A1AN-BPR1A.5 A1AN-BOR1A.5 A1AN-AEC1A.1 / A1AN-AEC2A.1

Beschrijving en doel van deze module Het opstellen van een bedrijfsbeschrijving op procesmatig gebied. Beroepsoriëntatie 1 5

Beroepsproducten

Beschrijving en doel van deze module Het zich verder verdiepen in de beroepen uit het domein economics. Algemene Economie 1 en 2 Beschrijving en doel van deze module Het opstellen van een analyse over de invloed van economische omgevingsfactoren op de resultaten van de onderneming.

6

Studiepunten

7,5 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

51

4

Definitie Kengetal G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

51

146

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

149

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

6

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K

155

3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

210

7

Samenhang met andere OWE’s

De onderwijseenheid Intern en Extern Analyseren 1 maakt deel uit van de beroepstaak Intern en Extern Analyseren.

8

Ingangseisen

Geen De student is in staat om een analyse te maken van de organisatie waar hijzelf deel van uitmaakt dan wel extern aan adviseert. Hij richt zich daarbij ook op de externe omgeving van deze organisatie, met name op de eigen positie en verantwoordelijkheden die hij als toekomstig beroepsbeoefenaar heeft binnen deze organisatie dan wel als extern adviseur van een dergelijke organisatie. Beroepsoriëntatie 1 1. 2.

9

Algemene omschrijving

De student verdiept zich in beroepen binnen het domein. De student kan een gemotiveerde keuze voor een van de opleidingen geven.

Bedrijfsprocessen 1 Inhoud (onderwerpen) 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Processen, activiteiten en informatiestromen Functies in een proces Procesbeheersing Informatiebehoeften Modelleren van de beschreven processen Relatie tussen processen en organisatie doelen Beroepstaak

10

Competenties

OWE

Domein

AC

AC-AD

BE

FRE

FSM

Intern en Ex1, 4 1, 4 1, 3 1, 4 1, 3 tern A1AN B6, B7 7, 8 5, 6 4 7,8 4, 5, 6 Analyseren Bovengenoemde competentienummers corresponderen met de landelijke cq domeincompetenties in bijlage 1 en 2

147

11

Beoordelingscriteria

Tentamencode    A1AN-BPR1A.5     

A1AN-BOR1A.5

      

A1AN-AEC1A.1

    

A1AN-AEC2A.1

 

12

De student kan juist aangeven welke primaire en secundaire processen aanwezig zijn in een bedrijf en wat het verband is tussen deze processen. De student kan op volledige en juiste wijze een globaal processchema en een detail processchema met behulp van Visio tekenen. De student kan volledig en juist aangeven welke informatie het management nodig heeft om te kunnen sturen en kan deze koppelen aan de betreffende processen. De student kan volledig en juist aangeven welke informatie een informatieproduct bevat. De student kan juist aangeven aan de hand van een voorbeeld hoe het doel/de doelen van een bedrijf beheerst kan/kunnen worden. De student woont (verplicht) vier gastcolleges bij en vergroot daarmee zijn inzicht in de studies AC/BE/FRE/FSM en in de bijbehorende beroepscontext. Hij bereidt vragen voor ten behoeve van deze gastcolleges. De student bestudeert de curricula van de opleidingen en verwerkt zijn affiniteit per curriculum in de Eindopdracht Gastcolleges. De student schrijft een Eindopdracht Gastcolleges waarin hij verbanden legt tussen de inhoud van de gastcolleges, de curricula en zijn (voorlopige) opleidingskeuze. Criteria voor beoordeling van deze opdracht zijn: layout/structuur, taal/grammatica, informatieverwerking gastcolleges, volledigheid, onderbouwing van beweringen. De student organiseert en houdt, in groepsverband, twee interviews met professionals uit het werkveld van AC/BE/FRE/FSM. De student schrijft het Beroepsoriëntatieverslag en krijgt hier een cijfer voor. Criteria voor beoordeling zijn: lay-out/structuur, taal/grammatica, volledigheid, informatieverwerking interviews, onderbouwing opleidingskeuze. De student presenteert zijn bevindingen voor de klas en krijgt feedback op zowel de vorm als de inhoud van de presentatie. BOR is gehaald indien een voldoende ontvangen is voor zowel de Eindopdracht Gastcolleges als het Beroepsoriëntatieverslag. Daarnaast is de student aanwezig geweest bij de bijeenkomsten, de gastcolleges en de presentaties. De student kan de relevante externe factoren herkennen die een rol spelen bij het onderzoek van de omgevingsfactoren van de onderneming. De student kan op de juiste wijze de concurrentieverhoudingen op inkoop- en verkoopmarkten bepalen. De student kan op de juiste wijze aangeven welke factoren een rol spelen bij de omvang van de capaciteit op lange termijn en op korte termijn. De student kan op de juiste wijze aangeven wat het effect is van de economische orde als omgevingsfactor voor de onderneming. De student kan op de juiste wijze aangeven wat de invloed is van de overheid op het marktmechanisme. De student kan op de juiste wijze aangeven hoe de speltheorie tot een oplossing kan leiden in een strategische situatie. De student kan op correcte wijze een economische kringloop opstellen en de daarin verwerkte macro-economische identiteiten verklaren. De student kan op de juiste wijze aangeven door welke factoren de macrovraaglijn en de macro aanbodlijn verschuiven. De student kan op de juiste wijze conjunctuur en trend in verband brengen met vraag- en aanbodfactoren. De student kan op correcte wijze aangeven wat de invloed van conjuncturele en structurele ontwikkelingen is op de arbeidsmarkt.

Tentaminering

Beroepsproduct

Bedrijfsprocessen 1

Beroepsoriëntatie 1

Tentamencode

A1AN-BPR1A.5

A1AN-BOR1A-GAST / A1AN-BOR1A.5

Naam tentamen

Bedrijfsprocessen

Beroepsoriëntatie

Tentamenvorm

inleveropdracht

Inleveropdracht

148

Aard

Mondeling op basis van inleveropdracht

Individueel

34

0

≥ 55

√

1

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren

Duur

n.v.t.

1 A1AN-BOR1A-GAST; Lesperiode 1 A1AN-BOR1A.5 ; Lesperiode 2 n.v.t.

Hulpmiddelen

n.v.t.

n.v.t.

In overleg met docent

In overleg met docent

Nee

Nee

Ja

Ja

Periode

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent? 12

Lesperiode 1

Tentaminering Algemene Economie 1

Algemene Economie 2

Tentamencode

A1AN-AEC1A.1

A1AN-AEC2A.1

Naam tentamen

Algemene Economie 1

Algemene Economie 2

Tentamenvorm

schriftelijk

Schriftelijk

Aard

individueel

Individueel

33

33

≥ 55

≥ 55

Beroepsproduct

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren

1

1

T1

T2

120 minuten Rekenmachine (niet grafisch, zonder tekstinvoer) L2 (lesweek 4, 5, 6 of 7)

120 minuten Rekenmachine (niet grafisch, zonder tekstinvoer) L3 (lesweek 4, 5, 6 of 7)

Ja

Ja

Nee

Nee

Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent? Toetsmatrijzen, indicatief A1AN-BPR1A.5

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

Secundaire en primaire processen

10

0

100

Managementinformatie

30

0

100

30

0

100

10

0

100

Procesbeheersing

20

0

100

Totaal

100

Detailproces schema en globaal processchema Gegevens op informatieproducten

149

A1AN-AEC1A.1 De student kan de relevante externe factoren herkennen die een rol spelen bij het onderzoek van de omgevingsfactoren van de onderneming. De student kan op de juiste wijze de concurrentieverhoudingen op inkoop- en verkoopmarkten bepalen. De student kan op de juiste wijze aangeven welke factoren een rol spelen bij de omvang van de capaciteit op lange termijn en op korte termijn. De student kan op de juiste wijze aangeven wat het effect is van de economische orde als omgevingsfactor voor de onderneming. De student kan op de juiste wijze aangeven wat de invloed is van de overheid op het marktmechanisme. De student kan op de juiste wijze aangeven hoe de speltheorie tot een oplossing kan leiden in een strategische situatie. Totaal

A1AN-AEC2A.1 De student kan op correcte wijze een economische kringloop opstellen en de daarin verwerkte macro-economische identiteiten verklaren. De student kan op de juiste wijze aangeven door welke factoren de macrovraaglijn en de macroaanbodlijn verschuiven. De student kan op de juiste wijze conjunctuur en trend in verband brengen met vraag- en aanbodfactoren.

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

50

50

25

50

50

10

50

50

15

50

50

25

50

50

5

30

70

% in toets

20

100

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

25

30

70

25

30

70

25

30

70

150

De student kan op correcte wijze aangeven wat de invloed van conjuncturele en structurele ontwikkelingen is op de arbeidsmarkt.

25

30

70

100

Totaal

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Auteur

Opmerking

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

A1AN-BPR1A Niet van toepassing Niet van toepassing

Geen boek Geen syllabus Studiemateriaal staat op Scholar! A1AN-BOR1A

Niet van toepassing Niet van toepassing A1AN-AEC1A / A1AN-AEC2A Onderneming en omgeving Handboek Onderneming en omgeving Studiehandleiding Algemene Economie

Geen boek Geen syllabus

Schöndorff, R.

V

Voor details zie Literatuurlijst

Schöndorff, R.

V

Voor details zie Literatuurlijst

Niet van toepassing

V

Syllabus

Raadpleeg beslist ook HAN-Scholar!!! Daar kan bijvoorbeeld extra materiaal geplaatst zijn, dat voor een tentamen bestudeerd moet worden. 15 Software

Niet van toepassing.

16 Overig materiaal

Niet van toepassing.

17 Activiteiten

Individuele opdrachten en thuiswerk.

18 Werkvormen

Hoor- werkcollege, discussiecollege en presentatiecollege.

19

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.)

Onderwijsweken A1AN-BPR1A periode 1/3 - week 1 periode 1/3 - week 2 periode 1/3 - week 3 periode 1/3 - week 4 periode 1/3 - week 5 periode 1/3 - week 6 periode 1/3 - week 7 periode 1/3 - week 8 periode 2/4 - week 1 (9) periode 2/4 - week 2 (10) periode 2/4 - week 3 (11) periode 2/4 - week 4 (12) periode 2/4 - week 5 (13) periode 2/4 - week 6 (14)

4 uur: 2 uur: S – 2 uur: P 4 uur: 2 uur: S – 2 uur: P 3 uur blok: P 3 uur blok: P 3 uur blok: P 3 uur blok: P 3 uur blok: S 3 uur blok: S

Roostercode(s) A1AN-BOR1AA1AN-AEC1A GAST 2 uur: S 2 uur: S 2 Auditorium 2 uur: S 2 Auditorium 2 uur: S 2 Auditorium 2 uur: S 2 Auditorium 2 uur: S 2 uur: S A1AN-AEC2A 2 uur: S 2 uur: S 2 uur: S 2 uur: S 2 uur: S 2 uur: S

A1AN-BOR1A 2 uur: S

2 uur: S

A1AN-BOR1A 2 uur: S 2 uur: S

2 uur: S

151

periode 2/4 - week 7 (15) periode 2/4 - week 8 (16) P = praktijklokaal S = standaardlokaal

2 uur: S

20

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

Niet van toepassing

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling

Niet van toepassing.

2 uur: S 2 uur: S

1 en 2

Doorlooptijd

2 periodes

Bijlage 1: Domein en landelijke competenties voor deze beroepstaak Beroepstaak Intern en Extern Analyseren

OWE

Domein

AC

AC-AD

BE

FRE

FSM

A1AN

1, 4 7, 8

1, 4 5, 6

1, 3 4

1, 4 7,8

B6, B7

1, 3 4, 5, 6

B2AN

4 7

4, 5 6

3 4

4 7

B7

3, 4 4, 6

Bijlage 2: uitwerking competenties genoemd in bijlage 1 1. 2. 3. 4. Domeincompetenties

5. 6. 7. 8.

Ontwerpen, inrichten en onderhouden van (geautomatiseerde) informatiesystemen voor het besturen van organisaties. Vormgeven, inrichten en toetsen van de administratieve organisatie. Bepalen en beheersen van financieel-economische en fiscale risico’s. Bepalen en verstrekken van financieel-economische en fiscale informatie voor besluitvorming. Verstrekken van informatie t.b.v. externe belanghebbenden. Geven van adviezen en verlenen van diensten op financieel-economisch en fiscaal terrein aan belanghebbenden. Sociale en communicatieve competentie (inter-persoonlijk, organisatie) Zelfsturende competentie (intra-persoonlijk, beroepsbeoefenaar of professional)

Landelijke competenties AC

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Aanspreekpunt voor cliënten in het kader van administratieve dienstverlening Behartigen fiscale belangen cliënt Bijdrage uitvoering algemene controle jaarrekening Adviesbehoeften onderkennen, signaleren en vervullen Adequaat functioneren binnen accountantskantoor Zichzelf voortdurend ontwikkelen als beroepsbeoefenaar

Landelijke competenties AC-AD

1. 2. 3. 4.

Aanspreekpunt voor cliënten in het kader van administratieve dienstverlening Behartigen fiscale belangen cliënt Adequaat functioneren binnen accountantskantoor Zichzelf voortdurend ontwikkelen als beroepsbeoefenaar

152

1. 2. 3. 4. Landelijke competenties BE

5. 6. 7. 8.

Landelijke competenties FRE

B 1 B 2 B 3 B 4 B 5 B 6 B 7 B 8 B 9 B10 B11 B12

Landelijke competenties FSM

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Ontwerpen, inrichten en onderhouden van (geautomatiseerde) informatiesystemen voor het besturen van organisaties Vormgeven, inrichten en toetsen van de administratieve organisatie Bepalen en beheersen van financieel-economische en fiscale risico’s. Bepalen en verstrekken van financieel-economische en fiscale informatie voor besluitvorming. Verstrekken van informatie t.b.v. externe belanghebbenden. Geven van adviezen en verlenen van diensten op financieel-economisch en fiscaal terrein aan belanghebbenden. Sociale en communicatieve competentie (inter-persoonlijk, organisatie) Zelfsturende competentie (intra-persoonlijk, beroepsbeoefenaar of professional) werkzaamheden met betrekking tot de aangifte Controle werkzaamheden informeren op fiscaal terrein werkzaamheden met betrekking tot fiscaal-juridisch en financieel advies vertegenwoordigen op fiscaal terrein Persoonlijke ontwikkeling Sociaal-communicatieve vaardigheden Ethisch normbesef Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid Leiderschap Resultaatgerichtheid Kwaliteitsbewustzijn Verleent diensten Nazorg en afwikkeling dienstverlening Werken aan de business (Samen)werken met medewerkers Werken vanuit de organisatie Werken aan de eigen professionaliteit Leveren van een bijdrage aan de ontwikkeling van de beroepsgroep

153

Inrichten en Beheersen 1 Titel Onderwijseenheid (OWE) Code OWE Eigenaar Module 1 2

3

Opleiding Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Inrichten en Beheersen 1 – Organization and Control 1 A1IB Bedrijfseconomie Fiscaal Recht Financieel advies particulieren

Frans Wittenberg (WTBF) Rianne Hokken (HKNR) Mathé van Bokhoven (BHVM)

AC-ACAD-BE-FRE-FSM Voltijd

Cluster

A-cluster

Niveau van de OWE (1, 2, 3)

Studiejaar

2015-2016

Beroepstaak/beroepst aken

Inrichten en Beheersen 1

Periode (1-4)

1

Doorlooptijd

1 1 periode

Module Bedrijfseconomie: Bepalen en verstrekken van financieel-economische en fiscale informatie voor besluitvorming. 4

Centrale beroepstaak

Modulen

Module Fiscaal Recht: Fiscaal-juridisch advies verlenen. Module Financieel advies Particulieren: Op de juiste wijze verstrekken van een financieel planningsadvies aan een particuliere klant. Bedrijfseconomie 1 A1IB-BEC1A.1 Fiscaal Recht 1 A1IB-FRE1A.1 Financieel advies particulieren 1 A1IB-FAP1B.1 Bedrijfseconomie 1 Beschrijving en doel van deze module Kennismaking met de plaats van de bedrijfseconomie binnen de economische wetenschappen. Vervolgens worden de factoren behandeld die een rol spelen bij het opzetten van een eigen onderneming. Daarbij wordt aandacht besteed aan goederen- en geldstromen en kosten en kostensoorten. Fiscaal Recht 1 Beschrijving en doel van deze module

5

Beroepsproducten

Juridisch De student kan het verbintenissenrecht/overeenkomstenrecht toepassen in concrete situaties. Fiscaal 1. De student kan het belastbaar inkomen in box 1 en box 3 berekenen. 2. De student kan de verschuldigde belasting berekenen met daarbij verwijzing naar de juiste wetsartikelen. Financieel Advies Particulieren 1 Beschrijving en doel van deze module Het geven van een Financieel advies aan een particuliere klant.

154

6

Studiepunten

7,5 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

47,25

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

5,5

Definitie Kengetal G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

47,25

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

157,25

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K

157,25

3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

210

7

Samenhang met andere OWE’s

A1IB komt vóór A2IB.

8

Ingangseisen

Geen De student wordt opgeleid om een aantal (inrichtings-) vraagstukken van een organisatie of persoon te kunnen vertalen naar de financieel economische consequenties. De nadruk ligt hierbij op het, mede door een goede inrichting, beheersen van de financieel economische risico’s en op een gefundeerde besluitvorming op deze vraagstukken. Bedrijfseconomie 1: Inhoud (onderwerpen)

9

Algemene omschrijving

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.

betekenis v.d. bedrijfseconomie primaire en secundaire geldstromen in organisaties doelstellingen van organisaties ondernemingsvormen onderdelen ondernemingsplan marketingplan investeringsbegroting personeelsplan financieringsplan liquiditeitsbegroting resultatenbegroting begrote eindbalans kosten en kostensoorten kostprijsberekening

155

Fiscaal Recht 1 Inhoud (onderwerpen) 1. 2. 3.

10

Competenties

Verbintenissenrecht (inleiding in het recht, rechtsbronnen, begrip rechtshandeling) Overeenkomstenrecht (de overeenkomst, handelingsbekwaamheid, wilsgebreken, wanprestatie, schadevergoeding, ontbinding) Inkomstenbelasting (belastingheffing van particulieren: box 1 en box 3, heffingskortingen)

Beroepstaak

OWE

Domein

AC

AC-AD

BE

FRE

FSM

Inrichten en Beheersen

A1IB

3, 4 6

1 2

1 2

3, 4 6

B1, B2 B3

1, 2, 3 5

Bovengenoemde competentienummers corresponderen met de landelijke cq domeincompetenties in bijlage 1 en 2. 11

Beoordelingscriteria

Tentamencode 

A1IB-BEC1A.1

A1IB-FRE1A.1

A1IB-FAP1B.1

De student kan een correcte beschrijving geven van de betekenis van de bedrijfseconomie en de doelstellingen van diverse organisaties definiëren;  De student kan een correcte definitie geven van de geldstromen binnen organisaties en deze op een juiste wijze berekenen;  De student kan een correcte beschrijving van de diverse ondernemingsvormen geven en de daaraan verbonden voor- en nadelen beschrijven;  De student kan een correcte beschrijving en toepassing van de onderdelen van het ondernemingsplan geven waarbij de concrete plannen omgezet worden naar verwachte geldstromen en resultaten;  De student kan diverse kosten en kostensoorten onderscheiden en toepassen;  De student kan diverse methoden van kostprijsberekeningen onderscheiden en toepassen. Juridisch  De student kan het verbintenissenrecht/overeenkomstenrecht toepassen in concrete situaties. Fiscaal  De student kan het belastbaar inkomen in box 1 en box 3 berekenen.  De student kan de verschuldigde belasting berekenen met daarbij verwijzing naar de juiste wetsartikelen.  De student past op de juiste wijze fiscale en juridische regelgeving toe in het kader van een financieel advies aan een particuliere klant.  De student past de regelgeving op het gebied van de sociale verzekeringen op een juiste wijze toe  De student berekent op een juiste wijze de hoogte van het aanvullend pensioen voor een particuliere klant.  De student past de zorgplicht op een juiste wijze toe in zijn of haar advies.  De student beschrijft op een juiste wijze de invloed van de financiële markten op de financiële dienstverlening.

156

12

Tentaminering

Beroepsproduct

Financieel Advies Particulieren 1

Bedrijfseconomie 1

Fiscaal Recht 1

Tentamencode

A1IB-BEC1A.1

A1IB-FRE1A.1

Naam tentamen

Bedrijfseconomie 1

Fiscaal Recht 1

Tentamenvorm

Schriftelijk

Schriftelijk

A1IB-FAP1B.1 Financieel Advies Particulieren 1 Schriftelijk

Aard

Individueel

Individueel

Individueel

45

35

20

Weging

≥ 55

≥ 55

≥ 55

Aantal examinatoren

1

1

1

Periode

T1

T1

T1 90 minuten

Rekenmachine (niet grafisch, zonder tekstinvoer)

(Minimaal) oordeel

Duur

120 minuten

Hulpmiddelen

Rekenmachine (niet grafisch, zonder tekstinvoer)

Herkansing

L2 (lesweek 4, 5, 6 of 7)

120 minuten Rekenmachine (niet grafisch, zonder tekstinvoer) 2. (niet geannoteerde) wettenbundel 3. (niet geannoteerde) syllabus Fiscaal recht Wetteksten L2 (lesweek 4, 5, 6 of 7)

Ja

Ja

Ja

Nee

Nee

Nee

1.

Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

L2 (lesweek 4, 5, 6 of 7)

Toetsmatrijzen, indicatief A1IB-BEC1A.1 De betekenis van de bedrijfseconomie en de doelstellingen van diverse organisaties Definitie en bepaling van de geldstromen binnen organisaties Beschrijving van de diverse ondernemingsvormen en daaraan verbonden voor- en nadelen Beschrijving en toepassing van de onderdelen van het ondernemingsplan waarbij de concrete plannen omgezet worden naar verwachte geldstromen en resultaten Onderscheiding en toepassing van diverse kosten en kostensoorten en kostprijsberekeningen Totaal

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

5

100

0

10

50

50

10

100

0

40

10

90

35

15

85

100

157

A1IB-FRE1A.1

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

40

50

50

10

50

50

20

10

90

30

10

90

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

20

25

75

20

50

50

20

50

50

20

25

75

De student beschrijft op een juiste wijze de invloed van de financiële markten op de financiële dienstverlening.

20

50

50

Totaal

100

Verbintenissenrecht/ overeenkomstenrecht Schadevergoeding/ont binding Berekening verschuldigde inkomsten belasting Berekening belastbaar inkomen box I (loon, woning) & box III Totaal

A1IB-FAP1B.1

100

De student past op de juiste wijze fiscale en juridische regelgeving toe in het kader van een financieel advies aan een particuliere klant. De student past de regelgeving op het gebied van de sociale verzekeringen op een juiste wijze toe. De student berekent op een juiste wijze de hoogte van het aanvullend pensioen voor een particuliere klant. De student past de zorgplicht op een juiste wijze toe in zijn of haar advies.

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Auteur

Opmerking

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Voor details zie Literatuurlijst

A1IB-BEC1A Bedrijfseconomie voor het Heezen, A.W.W. besturen van organisaties Bedrijfseconomie voor het besturen van organisaties Heezen, A.W.W. opgaven

158

A1IB-FRE1A Pocket Belastingwetten 2015

Prof. mr. Ch. P.A. Geppaart

V

Praktisch Fiscaalrecht

mr. M.P. Damen

V

Ruiter W. de, Westra R.

V

Niet van toepassing Niet van toepassing

V V

Voor details zie Literatuurlijst Voor details zie Literatuurlijst Voor details zie Literatuurlijst Syllabus Syllabus

V

Syllabus

Verbintenissenrecht & Ondernemingsrecht Fiscaal Recht Wetteksten Fiscaal Recht

A1IB-FAP1B Financieel Advies Particulieren

Niet van toepassing

Raadpleeg beslist ook HAN-Scholar!!! Daar kan bijvoorbeeld extra actueel materiaal geplaatst zijn, dat voor een tentamen bestudeerd moet worden. 15 Software

A1IB-BEC1A.1: Microsoft Office Excel 2007/2010/2013

16 Overig materiaal

Niet van toepassing.

17 Activiteiten

Individuele opdrachten, thuiswerk.

18 Werkvormen

Hoor- en werkcollege, opdrachten in groepen, inleveropdrachten, schriftelijk tentamen.

19

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s) Onderwijsweken

periode 1/3 - week 1 periode 1/3 - week 2 periode 1/3 - week 3 periode 1/3 - week 4 periode 1/3 - week 5 periode 1/3 - week 6 periode 1/3 - week 7 periode 1/3 - week 8 periode 2/4 - week 1 (9) periode 2/4 - week 2 (10) periode 2/4 - week 3 (11) periode 2/4 - week 4 (12) periode 2/4 - week 5 (13) periode 2/4 - week 6 (14) periode 2/4 - week 7 (15) periode 2/4 - week 8 (16)

A1IB-BEC1A

A1IB-FRE1A

A1IB-FAP1B

4 uur: (2-2) S 4 uur: (2-2) S 4 uur: (2-2) S 4 uur: (2-2) S 4 uur: (2-2) S 4 uur: (2-2) S 4 uur: (2-2) S

3 uur: S 3 uur: S 3 uur: S 3 uur: S 3 uur: S 3 uur: S 3 uur: S

2 uur: S 2 uur: S 2 uur: S 2 uur: S 2 uur: S 2 uur: S 2 uur: S

S = standaardlokaal P = praktijklokaal 20

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

Niet van toepassing

1

Doorlooptijd

1 periode

159

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling Bijlage 1: Domein en landelijke competenties voor deze beroepstaak Beroepstaak

OWE

Domein

AC

AC-AD

BE

FRE

FSM

A1IB

3, 4 6

1 2

1 2

3, 4 6

B1, B2 B3

1, 2, 3 5

A2IB

2, 3 4, 6

1 2

1 2

2, 3 4, 6

B1, B2 B3, B4

1, 2, 3 5

B3IB

2, 3 4, 6

1 2

1 2

2, 3 4, 6

B1, B2 B3, B4

1, 2, 3 4, 5

B4IB

2, 3 4

1 2

1 2

2, 3 4

B1, B2 B3, B5

1, 2 3, 4

Inrichten en Beheersen

Bijlage 2: uitwerking competenties genoemd in bijlage 1 1. 2. 3. 4. Domeincompetenties

5. 6. 7. 8. 1.

Landelijke competenties AC

2. 3. 4. 5. 6. 1.

Landelijke competenties AC-AD

2. 3. 4. 1. 2. 3. 4.

Landelijke competenties BE

5. 6. 7. 8.

Ontwerpen, inrichten en onderhouden van (geautomatiseerde) informatiesystemen voor het besturen van organisaties. Vormgeven, inrichten en toetsen van de administratieve organisatie. Bepalen en beheersen van financieel-economische en fiscale risico’s. Bepalen en verstrekken van financieel-economische en fiscale informatie voor besluitvorming. Verstrekken van informatie t.b.v. externe belanghebbenden. Geven van adviezen en verlenen van diensten op financieel-economisch en fiscaal terrein aan belanghebbenden. Sociale en communicatieve competentie (inter-persoonlijk, organisatie) Zelfsturende competentie (intra-persoonlijk, beroepsbeoefenaar of professional) Aanspreekpunt voor cliënten in het kader van administratieve dienstverlening Behartigen fiscale belangen cliënt Bijdrage uitvoering algemene controle jaarrekening Adviesbehoeften onderkennen, signaleren en vervullen Adequaat functioneren binnen accountantskantoor Zichzelf voortdurend ontwikkelen als beroepsbeoefenaar Aanspreekpunt voor cliënten in het kader van administratieve dienstverlening Behartigen fiscale belangen cliënt Adequaat functioneren binnen accountantskantoor Zichzelf voortdurend ontwikkelen als beroepsbeoefenaar Ontwerpen, inrichten en onderhouden van (geautomatiseerde) informatiesystemen voor het besturen van organisaties Vormgeven, inrichten en toetsen van de administratieve organisatie Bepalen en beheersen van financieel-economische en fiscale risico’s. Bepalen en verstrekken van financieel-economische en fiscale informatie voor besluitvorming. Verstrekken van informatie t.b.v. externe belanghebbenden. Geven van adviezen en verlenen van diensten op financieel-economisch en fiscaal terrein aan belanghebbenden. Sociale en communicatieve competentie (inter-persoonlijk, organisatie) Zelfsturende competentie (intra-persoonlijk, beroepsbeoefenaar of professional)

160

Landelijke competenties FRE

B 1 B 2 B 3 B 4 B 5 B 6 B 7 B 8 B 9 B10 B11 B12

werkzaamheden met betrekking tot de aangifte Controle werkzaamheden informeren op fiscaal terrein werkzaamheden met betrekking tot fiscaal-juridisch en financieel advies vertegenwoordigen op fiscaal terrein Persoonlijke ontwikkeling Sociaal-communicatieve vaardigheden Ethisch normbesef Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid Leiderschap Resultaatgerichtheid Kwaliteitsbewustzijn

Landelijke competenties FSM

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Verleent diensten Nazorg en afwikkeling dienstverlening Werken aan de business (Samen)werken met medewerkers Werken vanuit de organisatie Werken aan de eigen professionaliteit Leveren van een bijdrage aan de ontwikkeling van de beroepsgroep

161

Inrichten en Beheersen 2 Titel Onderwijseenheid (OWE) Code OWE Eigenaar Module 1 2

3

4

Opleiding Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Inrichten en Beheersen 2 – Organization and Control 2 A2IB Bedrijfsadministratie Bedrijfseconomie Fiscaal Recht Financieel Advies Particulieren AC-ACAD-BE-FRE-FSM Voltijd

Cluster

A-cluster

Studiejaar

2015-2016

Beroepstaak/beroepst aken

Inrichten en Beheersen 2

Centrale beroepstaak

Modulen

Rob Teunissen (TNSR) Frans Wittenberg (WTBF) Rianne Hokken (HKNR) Mathé van Bokhoven (BHVM)

Niveau van de OWE (1, 2, 3) Periode (1-4)

2

Doorlooptijd

1 1 periode

Bepalen en verstrekken van financieel-economische en fiscale informatie voor besluitvorming. Module Financieel Advies Particulieren: Op de juiste wijze verstrekken van een financieel planningsadvies aan een particuliere klant. Bedrijfsadministratie 1: A2IB-BEA1A.1 Bedrijfseconomie 2: A2IB-BEC2A.1 Fiscaal Recht 2: A2IB-FRE2A.1 Financieel Advies Particulieren 2: A2IB-FAP2B.1 Bedrijfsadministratie 1 Beschrijving en doel van deze module In deze module worden de basisvaardigheden van Bedrijfsadministratie aangeleerd. Bedrijfseconomie 2 Beschrijving en doel van deze module In deze module worden de wijzen behandeld waarop de kostprijs kan worden berekend. Vervolgens de verschillende manieren die er zijn om het financiële resultaat te bepalen behandeld. Fiscaal Recht 2

5

Beroepsproducten

Beschrijving en doel van deze module Het kunnen onderscheiden van de bestaande rechtspersonen en in staat zijn om de benodigde juridische stappen te kunnen ondernemen om de rechtspersoon op te richten. Aan kunnen geven welke rechtsvorm in een bepaalde situatie fiscaal het voordeligst is. Het kunnen opstellen van een eenvoudige aangifte inkomstenbelasting voor een ondernemer. Het kunnen opstellen van een eenvoudig advies aan een beginnende ondernemer op basis van door de ondernemer verstrekte gegevens en vragen. Financieel Advies Particulieren 2 Beschrijving en doel van deze module Het geven van een Financieel advies aan een particuliere klant.

162

6

Studiepunten

7,5 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

68,25

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

7,5

Definitie Kengetal G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

68,25

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

134,25

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K

134,25

3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

210

7

Samenhang met andere OWE’s

A2IB komt na A1IB.

8

Ingangseisen

Geen De student wordt opgeleid om een aantal (inrichtings-) vraagstukken van een organisatie of persoon te kunnen vertalen naar de financieel economische consequenties. De nadruk ligt hierbij op het, mede door een goede inrichting, beheersen van de financieel economische risico’s en op een gefundeerde besluitvorming op deze vraagstukken. Bedrijfsadministratie 1 Inhoud (onderwerpen)

9

1. 2. 3.

Algemene omschrijving

Boekingsregels voor het journaliseren Grootboekrekening Rabatten, Kredietbeperking en Betalingskorting

Bedrijfseconomie 2 Inhoud (onderwerpen) 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Kosten Kostensoorten Kostprijsberekening Kostenverbijzondering Integralekostprijsmethode (AC) en variabelekostencalculatie (VC) Break-evenpunt

163

Fiscaal Recht 2 Inhoud (onderwerpen) 1. 2.

Ondernemingsrecht (ondernemingsvormen: eenmanszaak, maatschap, vennootschap onder firma en de commanditaire vennootschap) Inkomstenbelasting (belastingheffing van ondernemers, berekenen van winst uit onderneming,resultaat overige werkzaamheid)

Competenties

10

Competenties

Beroepstaak

OWE

Domein

AC

AC-AD

BE

FRE

FSM

Inrichten en Beheersen

A2IB

2, 3 4, 6

1 2

1 2

2, 3 4, 6

B1, B2 B3, B4

1, 2, 3 5

Bovengenoemde competentienummers corresponderen met de landelijke cq domeincompetenties in bijlage 1 en 2. 11

Beoordelingscriteria

Tentamencode

A2IB-BEA1A.1

A2IB-BEC2A.1

A2IB-FRE2A.1

A2IB-FAP2B.1

  

De student kan financiële feiten op een juiste wijze journaliseren; De student kan boekhoudkundig model correct toepassen; De student kan journaalposten op een juiste wijze verwerken in grootboekrekeningen;  De student kan grootboekrekeningen correct verwerken in een kolommenbalans.  De student kan het verschil tussen variabele- en vaste kosten correct definiëren;  De student kan het verschil tussen directe- en indirecte kosten correct definiëren;  De student kan de integrale kostprijs correct definiëren, berekenen en toepassen;  De student kan de rationele- en irrationele capaciteit van een organisatie correct definiëren, berekenen en toepassen;  De student kan de systematiek van kostenverbijzondering definiëren en toepassen;  De student kan de fabricage- en commerciële kostprijs correct definiëren, berekenen en toepassen;  De student kan het resultaat o.b.v. integrale kostprijsmethode (AC) en variabele kostencalculatie (VC) berekenen en het verschil tussen beide methodieken bepalen en verklaren middels een berekening;  De student kan het Break-even-punt definiëren, berekenen en toepassen. Juridisch  De student kan zijn kennis van het ondernemingsrecht toe passen in concrete situaties. Fiscaal  De student kan een berekening maken van de belastbare winst en de hierover verschuldigde belasting  De student kan een berekening maken van het belastbare resultaat uit overige werkzaamheid en de hierover verschuldigde belasting  De student kan zijn antwoorden fiscaaljuridisch motiveren met verwijzing naar de juiste wetsartikelen.  De student adviseert de juiste schadeverzekering en levensverzekering aan een particuliere klant.  De student adviseert op basis van de persoonlijke situatie van een particuliere klant de juiste hypothecaire financiering aan de klant.  De student adviseert op basis van de persoonlijke situatie van een particuliere klant de juiste consumptieve financiering aan de klant.  De student past op de juiste wijze fiscale en juridische regelgeving toe in het kader van een financieel advies aan een particuliere klant.  De student beoordeelt op een juiste wijze welke spaar- of beleggingsvormen passen bij een specifieke klant. De student beschrijft op een juiste wijze de invloed van de financiële markten op de financiële dienstverlening.

164

12

Tentaminering

Beroepsproduct

Bedrijfsadministratie 1

Tentamencode

A2IB-BEA1A.1

Naam tentamen

Bedrijfsadministratie 1

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging (Minimum) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur

30 ≥ 5,5 1 T2 120 minuten

Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Rekenmachine (niet grafisch, zonder tekstinvoer) L3 (Lesweek 4, 5, 6 of 7) Ja Nee

Tentaminering Beroepsproduct

Bedrijfseconomie 2

Tentamencode

A2IB-BEC2A.1

Naam tentamen

Bedrijfseconomie 2

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging (Minimum) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur

30 ≥ 55 1 T2 120 minuten

Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Rekenmachine (niet grafisch, zonder tekstinvoer) L3 (Lesweek 4, 5, 6 of 7) Ja Nee

Tentaminering Beroepsproduct

Fiscaal Recht 2

Tentamencode

A2IB-FRE2A.1

Naam tentamen

Fiscaal Recht 2

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging

25

165

≥ 55

Minimum (oordeel) Aantal examinatoren

1

Periode

T2

Duur

120 minuten 1. Rekenmachine (niet grafisch, zonder tekstinvoer) 2. (niet geannoteerde) Wettenbundel 3. (niet geannoteerde) Syllabus Fiscaal Recht wetteksten L3 (Lesweek 4, 5, 6 of 7)

Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Ja Nee

Tentaminering Beroepsproduct

Financieel Advies Particulieren 2

Tentamencode

A2IB-FAP2B.1

Naam tentamen

Financieel Advies Particulieren 2

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging

15 ≥ 55

(Minimum) oordeel Aantal examinatoren

1

Periode

T2

Duur

90 minuten

Hulpmiddelen

Rekenmachine (niet grafisch, zonder tekstinvoer)

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

L3 (Lesweek 4, 5, 6 of 7) Ja Nee

Toetsmatrijzen, indicatief

A2IB-BEA1A

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

Journaliseren

65

0

100

15

33

67

10

0

100

Correctieboekingen

10

0

100

Totaal

100

Grootboekrekeningen openen, bijwerken en afsluiten Kolommenbalans opstellen

166

A2IB-BEC2A Correcte definitie van het verschil tussen variabele- en vaste kosten Correcte definitie van het verschil tussen directe- en indirecte kosten Correcte definitie en berekening van de integrale kostprijs Correcte definitie en berekening van de rationele- en irrationele capaciteit van een organisatie Correcte toepassing van kostenverbijzondering Correcte definitie en berekening van de fabricage- en commerciële kostprijs Correcte bepaling en analyse van resultaat o.b.v. integrale kostprijsmethode (AC) en variabele kostencalculatie (VC) berekenen Correcte berekening en analyse van het Breakeven-punt Totaal

A2IB-FRE2A Ondernemingsrecht Belastbare winst uit onderneming Belastbaar resultaat uit overige werkzaamheid

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

2,5

100

0

2,5

100

0

2,5

50

50

15

20

80

30

0

100

10

25

75

25

0

100

12,5

20

80

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

20

50

50

60

15

85

20

15

85

100

Totaal

100

A2IB-FAP2B

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

20

50

50

25

50

50

10

50

50

De student adviseert de juiste schadeverzekering en levensverzekering aan een particuliere klant. De student adviseert op basis van de persoonlijke situatie van een particuliere klant de juiste hypothecaire financiering aan de klant. De student past op de juiste wijze fiscale en juridische regelgeving toe in het kader van een financieel advies aan

167

een particuliere klant. De student beoordeelt op een juiste wijze welke spaar- of beleggingsvormen passen bij een specifieke klant. De student adviseert op basis van de persoonlijke situatie van een particuliere klant de juiste consumptieve financiering aan de klant. Totaal

20

50

50

25

50

50

100

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Auteur

Opmerking

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

A2IB-BEA1A Boekhouden geboekstaafd 1 Boekhouden geboekstaafd 1 opgaven

Fuchs, H.

V

Fuchs, H.

V

Voor details zie Literatuurlijst Voor details zie Literatuurlijst

A2IB-BEC2A Bedrijfseconomie voor het Heezen, A.W.W. besturen van organisaties Bedrijfseconomie voor het besturen van organisaties Heezen, A.W.W. opgaven

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Voor details zie Literatuurlijst

A2IB-FRE2A Pocket Belastingwetten 2015

Prof. Mr. Ch. P.A. Geppaart

V

Praktisch Fiscaalrecht

mr. M.P. Damen

V

Ruiter W. de, Westra R.

V

Niet van toepassing Niet van toepassing

V V

Voor details zie Literatuurlijst Voor details zie Literatuurlijst Voor details zie Literatuurlijst Syllabus Syllabus

V

Syllabus

Verbintenissenrecht & Ondernemingsrecht Fiscaal Recht Wetteksten Fiscaal Recht

A2IB-FAP2B Financieel Advies Particulieren

Niet van toepassing

Raadpleeg beslist ook HAN-Scholar!!! Daar kan bijvoorbeeld extra actueel materiaal geplaatst zijn, dat voor een tentamen bestudeerd moet worden. 15 Software

A2IB-BEC2A.1: Microsoft Office Excel 2007/2010/2013

16 Overig materiaal

Niet van toepassing.

17 Activiteiten

Thuiswerk, opdrachten uitvoeren tijdens college.

18 Werkvormen

Hoor- en werkcollege, opdrachten in groepen, inleveropdrachten, schriftelijk tentamen.

168

19

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s) Onderwijsweken A2IB-BEA1A

periode 1/3 - week 1 periode 1/3 - week 2 periode 1/3 - week 3 periode 1/3 - week 4 periode 1/3 - week 5 periode 1/3 - week 6 periode 1/3 - week 7 periode 1/3 - week 8 periode 2/4 - week 1 (9) periode 2/4 - week 2 (10) periode 2/4 - week 3 (11) periode 2/4 - week 4 (12) periode 2/4 - week 5 (13) periode 2/4 - week 6 (14) periode 2/4 - week 7 (15) periode 2/4 - week 8 (16)

4 uur: 2-2: S 4 uur: 2-2: S 4 uur: 2-2: S 4 uur: 2-2: S 4 uur: 2-2: S 4 uur: 2-2: S 4 uur: 2-2: S

A2IB-BEC2A

A2IB-FRE2A

A2IB-FAP2B

4 uur: 2-2: S 4 uur: 2-2: S 4 uur: 2-2: S 4 uur: 2-2: S 4 uur: 2-2: S 4 uur: 2-2: S 4 uur: 2-2: S

3 uur: S 3 uur: S 3 uur: S 3 uur: S 3 uur: S 3 uur: S 3 uur: S

2 uur: S 2 uur: S 2 uur: S 2 uur: S 2 uur: S 2 uur: S 2 uur: S

S = standaardlokaal P = praktijklokaal 20

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

Niet van toepassing

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing

Bonuspuntenregeling

Niet van toepassing

Doorlooptijd

2

1 periode

Bijlage 1: Domein en landelijke competenties voor deze beroepstaak Beroepstaak

OWE

Domein

AC

AC-AD

BE

FRE

FSM

A1IB

3, 4 6

1 2

1 2

3, 4 6

B1, B2 B3

1, 2, 3 5

A2IB

2, 3 4, 6

1 2

1 2

2, 3 4, 6

B1, B2 B3, B4

1, 2, 3 5

B3IB

2, 3 4, 6

1 2

1 2

2, 3 4, 6

B1, B2 B3, B4

1, 2, 3 4, 5

B4IB

2, 3 4

1 2

1 2

2, 3 4

B1, B2 B3, B5

1, 2 3, 4

Inrichten en Beheersen

169

Bijlage 2: uitwerking competenties genoemd in bijlage 1 1. 2. 3. 4. Domeincompetenties

5. 6. 7. 8.

Ontwerpen, inrichten en onderhouden van (geautomatiseerde) informatiesystemen voor het besturen van organisaties. Vormgeven, inrichten en toetsen van de administratieve organisatie. Bepalen en beheersen van financieel-economische en fiscale risico’s. Bepalen en verstrekken van financieel-economische en fiscale informatie voor besluitvorming. Verstrekken van informatie t.b.v. externe belanghebbenden. Geven van adviezen en verlenen van diensten op financieel-economisch en fiscaal terrein aan belanghebbenden. Sociale en communicatieve competentie (inter-persoonlijk, organisatie) Zelfsturende competentie (intra-persoonlijk, beroepsbeoefenaar of professional)

Landelijke competenties AC

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Aanspreekpunt voor cliënten in het kader van administratieve dienstverlening Behartigen fiscale belangen cliënt Bijdrage uitvoering algemene controle jaarrekening Adviesbehoeften onderkennen, signaleren en vervullen Adequaat functioneren binnen accountantskantoor Zichzelf voortdurend ontwikkelen als beroepsbeoefenaar

Landelijke competenties AC-AD

1. 2. 3. 4.

Aanspreekpunt voor cliënten in het kader van administratieve dienstverlening Behartigen fiscale belangen cliënt Adequaat functioneren binnen accountantskantoor Zichzelf voortdurend ontwikkelen als beroepsbeoefenaar

1.

Ontwerpen, inrichten en onderhouden van (geautomatiseerde) informatiesystemen voor het besturen van organisaties Vormgeven, inrichten en toetsen van de administratieve organisatie Bepalen en beheersen van financieel-economische en fiscale risico’s. Bepalen en verstrekken van financieel-economische en fiscale informatie voor besluitvorming. Verstrekken van informatie t.b.v. externe belanghebbenden. Geven van adviezen en verlenen van diensten op financieel-economisch en fiscaal terrein aan belanghebbenden. Sociale en communicatieve competentie (inter-persoonlijk, organisatie) Zelfsturende competentie (intra-persoonlijk, beroepsbeoefenaar of professional)

2. 3. 4. Landelijke competenties BE

5. 6. 7. 8.

Landelijke competenties FRE

B 1 B 2 B 3 B 4 B 5 B 6 B 7 B 8 B 9 B10 B11 B12

Landelijke competenties FSM

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

werkzaamheden met betrekking tot de aangifte Controle werkzaamheden informeren op fiscaal terrein werkzaamheden met betrekking tot fiscaal-juridisch en financieel advies vertegenwoordigen op fiscaal terrein Persoonlijke ontwikkeling Sociaal-communicatieve vaardigheden Ethisch normbesef Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid Leiderschap Resultaatgerichtheid Kwaliteitsbewustzijn Verleent diensten Nazorg en afwikkeling dienstverlening Werken aan de business (Samen)werken met medewerkers Werken vanuit de organisatie Werken aan de eigen professionaliteit Leveren van een bijdrage aan de ontwikkeling van de beroepsgroep

170

Onderzoek en Adviseren 2 Titel Onderwijseenheid (OWE) Code OWE Eigenaar OWE 1 2

Opleiding Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Onderzoek en Adviseren 2 – Research and Consulting 2 B2OA Nederlands Onderzoek Professionele houding Studieloopbaanbegeleiding

Helene Janssen (JSNH) Bernard Smith (SMTHB) Laura Keurntjes (HMSLW) Michele Bestevaar (BSVM)

AC-ACAD-BE-FRE-FSM Voltijd

Cluster

B-cluster

Niveau van de OWE (1, 2, 3)

Studiejaar

2015-2016

3

Beroepstaak/beroepst aken

Onderzoek en Adviseren

4

Centrale beroepstaak

Zie punt 3

Modulen

Nederlands 3 Onderzoek 3 en 4 Professionele houding 1 Studieloopbaanbegeleiding 2 Nederlands 3

Periode (1-4)

1 & 2 en 3&4

Doorlooptijd

1 2 perioden

B2OA-NED3A.5 B2OA-OND3A.2 / B2OA-OND4A.5 B2OA-PRH1A.9 / B2OA-PRO1A.9 B2OA-SLB2A.9

Rapport Onderzoek 3 en 4 Beroepsproducten Onderzoek 3 Computertentamen . Onderzoek 4 Presentatie en onderzoeksverslag Beschrijving en doel van dit beroepsproduct 5

Beroepsproducten

In deze module leert de student de basisprincipes van een goed onderzoek en voert zelf een kwantitatief onderzoek uit. De doelstelling is hierbij is een kritische houding t.a.v. verzamelde gegevens en het trekken van conclusies. Professionele houding 1 Beschrijving en doel van dit beroepsproduct De student werkt in deze module aan een aantal aspecten van zijn professionele houding. De student krijgt inzicht in zijn gedrag in een professionele (school en/of werk)omgeving. Studieloopbaanbegeleiding 2 Beschrijving en doel van dit beroepsproduct Deze module bestaat uit 2 delen.

171

1. Begeleiding van de student bij:  praktische zaken  twijfel over studiekeuze  studieplanning, - aanpak en -voortgang  leerproces en eigen functioneren 2. Een eerste aanspreekpunt bij persoonlijke problemen die van invloed zijn op de studie. 6

Studiepunten

7,5 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

28,50

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

24,75

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

15,75

E

Tentamens/examens

2

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen) Definitie Kengetal

G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F 2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage

H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

139

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K

139

3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

210

7

Samenhang met andere OWE’s

8

Ingangseisen

Alle vakken in deze OWE zijn HBO-generiek. Deze vakken hebben rechtstreeks te maken met onderzoek en advies of zijn ondersteunend hieraan. Om de OWE B2OA te kunnen volgen dien je eerst OWE A1OA gevolgd te hebben. De student wordt in een eerste stadium voorbereid op een aantal noodzakelijke (persoonlijke) vaardigheden die nodig zijn voor startende professionals. Uitgangspunt hierbij is dat de student leert zo effectief en efficiënt mogelijk te functioneren, waarbij hij zich voldoende rekenschap geeft van zijn omgeving.

9

Algemene omschrijving

Nederlands 3 Beschrijving en doel van dit beroepsproduct De student kan een rapport schrijven dat qua structuur, spelling en stijl correct is en voldoet aan (een aantal) formele eisen die er aan een rapport worden gesteld

172

Inhoud (onderwerpen) 1.

Rapportage

Professionele houding 1 1. 2. 3. 4. 5.

6. 7.

De student heeft inzicht in de feedback regels t.a.v. het geven en ontvangen van feedback en de toepassing daarvan. De student heeft inzicht in de verschillen tussen sub assertief, assertief en agressief gedrag en kan hij benoemen welk gedrag hij doorgaans vertoont. De student heeft inzicht in zijn eigen netwerk en hoe dit in te zetten. De student heeft inzicht in hoe zichzelf te profileren. De student heeft inzicht in de verschillende rollen die mensen vervullen in een team en weet hij welke rol hij doorgaans op zich neemt en wat daar de kwaliteiten en valkuilen van zijn. De student heeft inzicht in de fasen van teamontwikkeling. De student heeft inzicht in wat de sterke punten en valkuilen van zijn persoonlijkheid en gedrag zijn.

Studieloopbaanbegeleiding 2 Inhoud (onderwerpen) 1. 2. 3. 4. 5.

Het informeren over het onderwijs en de studiegids. Het begeleiden van studieplanning, -aanpak en –voortgang. Het begeleiden bij emotionele aspecten van de studie en persoonlijke problemen. Het signaleren van en doorverwijzen bij problemen. Het hebben van een eerste aanspreekpunt in de opleiding.

Onderzoek 3 en 4 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

10

Competenties

De student kent de statistische analyses bij een kwantitatief onderzoek en kan deze toepassen. De student kan de statistische analyses uitvoeren met SPSS De student kan gegevens verzamelen bij een gegeven probleemstelling De student kan de verzamelde gegevens invoeren in SPSS De student kan een goed onderzoeksrapport schrijven. De student kan zijn/haar onderzoek presenteren en er op reflecteren. De student kan de verzamelde gegevens analyseren, interpreteren en conclusies trekken.

Beroepstaak

OWE

Domein

AC

AC-AD

BE

FRE

FSM

Onderzoeken en Adviseren

B2OA

7 8

5 6

3 4

7 8

B6, B7, B8 B9, B11, B12

4 6, 7

Bovengenoemde competentienummers corresponderen met de landelijke cq domeincompetenties in bijlage 1 en 2.

11

Beoordelingscriteria

Tentamencode B2OA-NED3A.5

B2OA-OND3A.1

B2OA-OND4A.5

       

De student kan een rapport schrijven over een actueel onderwerp; De student kan een rapport schrijven dat qua structuur correct is; De student kan een rapport schrijven in correct Nederlands. De student kent de statistische analyses voor samenhang, betrouwbaarheid en hypothesetoetsing bij een kwantitatief onderzoek en kan deze toepassen. De student kan bovengenoemde statistische analyses uitvoeren met SPSS De student kan op de juiste manier gegevens verzamelen bij een gegeven onderzoeksvraag De student kan volgens een kwantitatieve methode gegevens verzamelen, verwerken, analyseren, interpreteren en antwoorden geven op de vraagstellingen. De student kan de verzamelde gegevens invoeren en analyseren m.b.v. een 173

    B2OA-PRH1A.9  

statistisch pakket. De student kan een goed onderzoeksrapport schrijven dat aan de gestelde eisen voldoet. De student kan zijn/haar onderzoek presenteren en er op reflecteren. De student spreekt goed verstaanbaar en begrijpelijk Nederlands De student is in principe aanwezig bij alle vijf de trainingen. Het missen van 1 training is toegestaan. De student moet dan een vervangende opdracht maken om aan de aanwezigheidsverplichting te voldoen. De student doet actief mee tijdens de trainingen De student reflecteert op zijn persoonlijk, professioneel handelen en deelt zijn reflectie in een mondelinge presentatie voor de docent en een deel van de groep.

B2OA-PRO1A.9



De student neemt actief deel aan het in het kader van professionalisering georganiseerde activiteit(en).

B2OA-SLB2A.9



De student heeft, op verzoek van de SLB’er, een voortgangsgesprek gevoerd

12

Tentaminering

Beroepsproduct

Nederlands 3

Tentamencode

B2OA-NED3A.5

Naam tentamen

Nederlands 3

Tentamenvorm Aard Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode

Inleveropdracht In tweetallen rapport inleveren 25 ≥ 55 1 Lesperiode 1 en 3

Duur

n.v.t.

Hulpmiddelen

Geen

Herkansing

Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Studenten die de module in periode 1 volgen, leveren het rapport in lesweek 7 van periode 1 in en de eventuele verbetering in lesweek 3 van periode 2. Studenten die de module in periode 3 volgen leveren het rapport in lesweek 7 van periode 3 in en de eventuele verbetering in lesweek 3 van periode 4. Indien je B2OANED3A.5 na de herkansing nog niet hebt behaald, dan dien je het volgende studiejaar de module opnieuw te volgen (inclusief nieuw onderwerp en presentaties). Nee Ja

174

12

Tentaminering

Beroepsproduct

Onderzoek 3 en 4

Tentamencode

B2OA-OND3A.2

B2OA-OND4A.5

Naam tentamen

Onderzoek 3

Onderzoek 4

Tentamenvorm

practicum

inleveropdracht

Aard

Individueel

groepsopdracht

25

50

≥ 55

≥ 55

1

1

T1 & T3

Lesperiode 2 en 4

120 minuten

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

L2 & L4 (Lesweek 4, 5, 6 of 7)

In overleg met docent

Ja

Nee

Nee

Ja

Professionele houding 1

Professionele houding 1

Tentamencode

B2OA-PRH1A.9

B2OA-PRO1A.9

Naam tentamen

Professionele Houding 1

Professionalisering

Tentamenvorm

Aanwezigheidsplicht en eindpresentatie

Actieve participatie

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

12

Tentaminering

Beroepsproduct

Aard

Individueel

Individueel

Weging

0

0

(Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode

√

√

1

n.v.t.

Lesperiode 1/3 – 2/4

Lesperiode 1/3 – 2/4

Duur

n.v.t.

n.v.t.

Hulpmiddelen

n.v.t.

n.v.t. In overleg met docent / opleidingscoördinator

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

In overleg met docent Nee

Nee

Ja

Ja

175

12

Tentaminering

Beroepsproduct

Studieloopbaanbegeleiding 2

Tentamencode

B2OA-SLB2A.9

Naam tentamen

Studieloopbaanbegeleiding

Tentamenvorm

continuous assessment en/of participatie

Aard

Individueel

Weging

0

(Minimaal) oordeel

√ 1

Aantal examinatoren

Lesperiode 1/3 – 2/4

Periode Duur

n.v.t.

Hulpmiddelen

n.v.t.

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent? Toetsmatrijzen, indicatief Onderzoek 3 beoordelingscriteria De student kent de statistische analyses voor samenhang, betrouwbaarheid en hypothesetoetsing bij een kwantitatief onderzoek en kan deze toepassen.

In overleg met docent Nee Ja

% punten bij toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

50

50

50

De student kan de statistische analyses uitvoeren met SPSS

50

0

100

Totaal

100

% punten bij toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

10

0

100

50

0

100

Onderzoek 4 beoordelingscriteria De student kan op de juiste manier gegevens verzamelen bij een gegeven kwantitatieve onderzoeksvraag De student kan in groepsverband volgens een kwantitatieve methode verzamelde gegevens verwerken, analyseren, interpreteren en antwoorden geven op de vraagstellingen.

176

De student kan een goed onderzoeksrapport schrijven dat aan alle eisen voldoet.

20

0

100

De student kan zijn/haar onderzoek presenteren en er op reflecteren.

20

0

100

Totaal

100

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Dit is onderzoek, handleiding voor kwantitatief en kwalitatief onderzoek Onderzoek Professionele houding Studieloopbaanbegeleiding

Auteur

V-Verplicht A-Aanbevolen

Opmerking

Details

B2OA-NED3A Studiehandleiding Rapporteren op Scholar B2OA-OND3A / B2OA-OND4A Reeds in uw bezit, aangeschaft in het ABaarda, B. cluster(A1OA-OND1A +OND2A) Niet van toepassing B2OA-PRH1A / B2OA-PRO1A Niet van toepassing B2OA-SLB2A

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Syllabus

V

Syllabus

Niet van toepassing

V

Syllabus

Geen boeken/ Geen syllabus

Raadpleeg beslist ook HAN-Scholar!!! Daar kan bijvoorbeeld extra actueel materiaal geplaatst zijn, dat voor een tentamen bestudeerd moet worden. 15 Software

Niet van toepassing.

16 Overig materiaal

Niet van toepassing.

17 Activiteiten

Individuele opdrachten, thuiswerk

18 Werkvormen

Hoor- en werkcollege, opdrachten in groepen, inleveropdrachten, schriftelijk tentamen, eindpresentatie.

19

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s) Onderwijsweken B2OA-NED3A

periode 1/3 - week 1 periode 1/3 - week 2 periode 1/3 - week 3 periode 1/3 - week 4 periode 1/3 - week 5 periode 1/3 - week 6 periode 1/3 - week 7 periode 1/3 - week 8

2 uur blok; X & Y groep S (hele groep) 2 uur blok; X & Y groep S (hele groep) 2 uur blok; X-groep S 2 uur blok; Y-groep S 2 uur blok; X-groep S 2 uur blok; Y-groep S 2 uur blok; X & Y groep S (hele groep)

B2OA-OND3A

B2OA-PRH1A

2P

2 uur blok X-groep S

2P 2P 2P 2P

2 uur blok Y-groep S 2 uur blok X-groep S 2 uur blok Y-groep S 2 uur blok X-groep S

2P

2 uur blok Y-groep S

2P

177

B2OA-OND4A 2P 2P 2P 2P 2P 2P 2S

periode 2/4 - week 1 (9) periode 2/4 - week 2 (10) periode 2/4 - week 3 (11) periode 2/4 - week 4 (12) periode 2/4 - week 5 (13) periode 2/4 - week 6 (14) periode 2/4 - week 7 (15) periode 2/4 - week 8 (16)

19

B2OA-PRH1A 2 uur blok X-groep S 2 uur blok Y-groep S 2 uur blok X-groep S 2 uur blok Y-groep S 3 uur blok X-groep S 3 uur blok Y-groep S

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s) Onderwijsweken B2OA-PRO1A***

B2OA-SLB2A ** en SLB-IS *

periode 1/3 - week 1 periode 1/3 - week 2 periode 1/3 - week 3 periode 1/3 - week 4 periode 1/3 - week 5 periode 1/3 - week 6 periode 1/3 - week 7 periode 1/3 - week 8

SLB1-IS: 1 2S SLB1-IS: 1-1-1 SLB1-IS: 1-1-1 SLB1-IS: 1-1-1 SLB1-IS: 1 SLB1-IS: 1 B2OA-SLB2A en SLB-IS

periode 2/4 - week 1 (9) periode 2/4 - week 2 (10) periode 2/4 - week 3 (11) periode 2/4 - week 4 (12) periode 2/4 - week 5 (13) periode 2/4 - week 6 (14) periode 2/4 - week 7 (15) periode 2/4 - week 8 (16)

SLB1-IS: 1 SLB1-IS: 1 SLB1-IS: 1 SLB1-IS: 1 SLB1-IS: 1 SLB1-IS: 1 SLB1-IS: 1

S = standaard lokaal (theorielokaal) P = PC lokaal * inloopspreekuur optioneel voor studenten mag in klein lokaal ** groepsbijeenkomst SLB

*** Er volgt nadere informatie over de professionaliseringsactiviteit via de docent, procescoördinator of opleidingscoördinator.

20

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

Niet van toepassing

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling

Niet van toepassing.

1 & 2 en 3&4

Doorlooptijd

2 perioden

178

Bijlage 1: Domein en landelijke competenties voor deze beroepstaak Beroepstaak Onderzoeken en Adviseren

OWE

Domein

AC

AC-AD

BE

FRE

FSM

A1OA

6, 7 8

5 6

3 4

6, 7 8

B6, B7, B8 B9, B11, B12

1, 2, 4 5, 6, 7

B2OA

7 8

5 6

3 4

7 8

B6, B7, B8 B9, B11, B12

4 6, 7

Bijlage 2: uitwerking competenties genoemd in bijlage 1 1. Ontwerpen, inrichten en onderhouden van (geautomatiseerde) informatiesystemen voor het besturen van organisaties. 2. Vormgeven, inrichten en toetsen van de administratieve organisatie. 3. Bepalen en beheersen van financieel-economische en fiscale risico’s. 4. Bepalen en verstrekken van financieel-economische en fiscale informatie voor Domeincompetenties besluitvorming. 5. Verstrekken van informatie t.b.v. externe belanghebbenden. 6. Geven van adviezen en verlenen van diensten op financieel-economisch en fiscaal terrein aan belanghebbenden. 7. Sociale en communicatieve competentie (interpersoonlijk, organisatie) 8. Zelfsturende competentie (intra-persoonlijk, beroepsbeoefenaar of professional)

Landelijke competenties AC

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Aanspreekpunt voor cliënten in het kader van administratieve dienstverlening Behartigen fiscale belangen cliënt Bijdrage uitvoering algemene controle jaarrekening Adviesbehoeften onderkennen, signaleren en vervullen Adequaat functioneren binnen accountantskantoor Zichzelf voortdurend ontwikkelen als beroepsbeoefenaar

Landelijke competenties AC-AD

1. 2. 3. 4.

Aanspreekpunt voor cliënten in het kader van administratieve dienstverlening Behartigen fiscale belangen cliënt Adequaat functioneren binnen accountantskantoor Zichzelf voortdurend ontwikkelen als beroepsbeoefenaar

1.

Ontwerpen, inrichten en onderhouden van (geautomatiseerde) informatiesystemen voor het besturen van organisaties Vormgeven, inrichten en toetsen van de administratieve organisatie Bepalen en beheersen van financieel-economische en fiscale risico’s. Bepalen en verstrekken van financieel-economische en fiscale informatie voor besluitvorming. Verstrekken van informatie t.b.v. externe belanghebbenden. Geven van adviezen en verlenen van diensten op financieel-economisch en fiscaal terrein aan belanghebbenden. Sociale en communicatieve competentie (inter-persoonlijk, organisatie) Zelfsturende competentie (intra-persoonlijk, beroepsbeoefenaar of professional)

Landelijke competenties BE

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Landelijke competenties FRE

B 1 B 2 B 3 B 4 B 5 B 6 B 7 B 8 B 9 B10 B11 B12

Landelijke competenties FSM

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

werkzaamheden met betrekking tot de aangifte Controle werkzaamheden informeren op fiscaal terrein werkzaamheden met betrekking tot fiscaal-juridisch en financieel advies vertegenwoordigen op fiscaal terrein Persoonlijke ontwikkeling Sociaal-communicatieve vaardigheden Ethisch normbesef Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid Leiderschap Resultaatgerichtheid Kwaliteitsbewustzijn Verleent diensten Nazorg en afwikkeling dienstverlening Werken aan de business (Samen)werken met medewerkers Werken vanuit de organisatie Werken aan de eigen professionaliteit Leveren van een bijdrage aan de ontwikkeling van de beroepsgroep

179

Intern en Extern Analyseren 2 Titel Onderwijseenheid (OWE) Code OWE

1 2

Intern en Extern Analyseren 2 – Internal and External Analysis

Eigenaar OWE

B2AN Algemene Economie: Engels:

Opleiding

AC-ACAD-BE-FRE-FSM

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Mathé van Bokhoven (BHVM) Kristel Dorresteijn (DRSK)

Voltijd

Cluster

B-cluster

Niveau van de OWE (1, 2, 3)

Studiejaar

2015-2016

3

Beroepstaak/beroepst aken

Intern en Extern Analyseren

4

Centrale beroepstaak

Zie punt 3

Modulen

Algemene Economie 3: Engels 1 en 2:

Periode (1-4)

1 & 2 en 3&4

Doorlooptijd

1 2 perioden

B2AN-AEC3B.1 B2AN-ENG1A.1 / B2AN-ENG2A.1 / B2AN-ENG2A.9

Algemene Economie 3 Beschrijving en doel van deze module Het opstellen van een analyse over de invloed van economische omgevingsfactoren op de resultaten van de onderneming. 5

Beroepsproducten

Engels 1 en 2 Beschrijving en doel van deze module De student leert werken met Engelse grammatica en economische Engelse begrippen d.m.v. het maken van grammatica oefeningen en het doen van spreekvaardigheidsoefeningen.

6

Studiepunten

7,5 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

27

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

21

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

4

Definitie Kengetal G

52

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F 2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage

H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

153

180

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = J+K+L+M

153

3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

210

7

Samenhang met andere OWE’s

De onderwijseenheid Intern en Extern Analyseren 2 maakt deel uit van de beroepstaak Intern en Extern Analyseren.

8

Ingangseisen

Geen De student is in staat om een analyse te maken van de organisatie waar hijzelf deel van uitmaakt dan wel extern aan adviseert. Hij richt zich daarbij ook op de externe omgeving van deze organisatie, met name op de eigen positie en verantwoordelijkheden die hij als toekomstig beroepsbeoefenaar heeft binnen deze organisatie dan wel als extern adviseur van een dergelijke organisatie. Engels 1 en 2

9

Inhoud (onderwerpen)

Algemene omschrijving

1.

2.

Grammatica, tekstverklaren en idioom. Tijdens de 12 weken wordt de basisgrammatica van het Engels behandeld. Daarnaast bestuderen de studenten elke week een tekst en wordt er ook gewerkt aan de uitbreiding van hun woordenschat door middel van het bestuderen van idioom. Dit alles wordt beide periodes afgesloten met een schriftelijke toets. Spreekvaardigheid. 12 weken lang wordt er een casus/opdracht thuis voorbereid en besproken in halve groepen. De moeilijkheidsgraad van deze casussen neemt toe naarmate de weken vorderen.

Beroepstaak OWE 10

Intern en Extern Analyseren

Competenties

B2A N

Domein

AC

AC-AD

BE

FRE

FSM

4 7

4, 5 6

3 4

4 7

B7

3, 4 4, 6

Bovengenoemde competentienummers corresponderen met de landelijke cq domeincompetenties in bijlage 1 en 2. 11

Beoordelingscriteria

Tentamencode     B2AN-AEC3B.1    

De student kan op de juiste manier weergeven hoe het bankwezen dienstbaar is bij de financiering van de vermogensbehoefte van het bedrijfsleven. De student kan de invloed van de geldpolitiek van de centrale bank op de rente en de prijsinflatie op de juiste manier aangeven. De student kan op de juiste manier aangeven hoe de ECB haar geldpolitiek ter bestrijding van inflatie voert. De student kan op de juiste wijze de verschillende oorzaken van prijsinflatie bespreken en aangeven met welke instrumenten inflatie bestreden kan worden. De student kan op correcte wijze de kenmerken van de verschillende vermogensmiddelen die op de vermogensmarkt verhandeld worden beschrijven. De student kan op correcte wijze uitleggen hoe de overheid probeert schommelingen van de conjunctuur af te zwakken. De student kan op de juiste wijze verklaren waarom de huidige overheidsfinanciën niet houdbaar zijn en welke maatregelen bijdragen aan grotere houdbaarheid. De student kan op de juiste wijze de doelstellingen en instrumenten van het 181

economisch beleid formuleren.  B2AN-ENG1A.1

 

B2AN-ENG2A.1

 

B2AN-ENG2A.9

12

  

De student kan zich schriftelijk in correct grammaticaal Engels uitdrukken (CEF niveau B1). De student breidt zijn woordenschat uit dmv het bestuderen van teksten en business idioom en kan het bestudeerde actief toepassen in grammaticaal correcte Engelse zinnen. De student kan zich schriftelijk in correct grammaticaal Engels uitdrukken (CEF niveau B1). De student breidt zijn woordenschat uit dmv het bestuderen van teksten en business idioom en kan het bestudeerde actief toepassen in grammaticaal correcte Engelse zinnen. De student is in principe aanwezig bij 12 spreekvaardigheidstrainingen. Per periode mag er een les gemist worden zonder consequenties. De student kan zich uitdrukken in grammaticaal correct Engels (CEF niveau B1). De student bereidt zich voor en doet actief mee tijdens de trainingen. De student breidt zijn woordenschat uit dmv het bestuderen van teksten en kan het geleerde actief toepassen tijdens de spreekvaardigheidsoefeningen.

Tentaminering Algemene Economie 3

Beroepsproduct Tentamencode

B2AN-AEC3B.1

Naam tentamen

Algemene Economie 3

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging

40 ≥ 55

(Minimaal) oordeel Aantal examinatoren

1

Periode

T2 & T4

Duur

120 minuten

Hulpmiddelen

Rekenmachine (niet grafisch, zonder tekstinvoer)

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

L3 (week 4, 5, 6 of 7) & T5 Ja Nee

Tentaminering Engels 1

Engels 2

Tentamencode

B2AN-ENG1A.1

B2AN-ENG2A.1

B2AN-ENG2A.9

Naam tentamen

Engels 1

Engels 2

Engels 2

Tentamenvorm

schriftelijk

Schriftelijk

continuous assessment

Aard

individueel

Individueel

Individueel

30

30

≥ 55

≥ 55

Beroepsproduct

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur

Engels 2

0 √

1

1

T1 & T3

T2 & T4

1 Lesperiode 2 en 4

60 minuten

60 minuten

n.v.t.

182

Hulpmiddelen Herkansing

n.v.t. L2 & L4 (Lesweek 4, 5, 6 of 7)

Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

n.v.t.

n.v.t. L3 (Lesweek 4, 5, 6 of 7) & T5

Ja

Ja

Nee

Nee

In overleg met docent Nee Ja

Toetsmatrijzen, indicatief B2AN-AEC3B.1

De student kan op de juiste manier weergeven hoe het bankwezen dienstbaar is bij de financiering van de vermogensbehoefte van het bedrijfsleven. De student kan de invloed van de geldpolitiek van de centrale bank op de rente en de prijsinflatie op de juiste manier aangeven. De student kan op de juiste manier aangeven hoe de ECB haar geldpolitiek ter bestrijding van inflatie voert. De student kan op de juiste wijze de verschillende oorzaken van prijsinflatie bespreken en aangeven met welke instrumenten inflatie bestreden kan worden. De student kan op correcte wijze de kenmerken van de verschillende vermogensmiddelen die op de vermogensmarkt verhandeld worden beschrijven. De student kan op correcte wijze uitleggen hoe de overheid probeert schommelingen van de conjunctuur af te zwakken. De student kan op de juiste wijze verklaren waarom de huidige overheidsfinanciën niet houdbaar zijn en welke maatregelen bijdragen aan grotere houdbaarheid. De student kan op de juiste wijze de doelstellingen en instrumenten van het

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

10

30

70

15

30

70

15

20

80

15

20

80

10

20

80

10

20

80

15

20

80

10

20

80

183

economisch beleid formuleren. Totaal

B2AN-ENG1A.1

100

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

Grammatica

60

50

50

Leesvaardigheid

20

50

50

Vocabulair

20

50

50

Totaal

100

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

Grammatica

60

50

50

Leesvaardigheid

20

50

50

Vocabulair

20

50

50

Totaal

100

B2AN-ENG2A.1

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Onderneming en omgeving Handboek Onderneming en omgeving Studiehandleiding Algemene Economie Basic Business Grammar Engels idioom voor het EAO Engels, grammatica en spreekvaardigheid

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Voor details zie Literatuurlijst

Niet van toepassing B2AN-ENG1A / B2AN-ENG2A

V

Syllabus

Voort, P.J. van der

V

Marttin, R.K.M.

V

Niet van toepassing

V

Auteur

Schöndorff, R.

Schöndorff, R.

Opmerking B2AN-AEC3B Reeds aangeschaft in het A-cluster voor A1AN-AEC1A Reeds aangeschaft in het A-cluster voor A1AN-AEC1A

Voor details zie Literatuurlijst Voor details zie Literatuurlijst Syllabus

Raadpleeg beslist ook HAN-Scholar!!! Daar kan bijvoorbeeld extra actueel materiaal geplaatst zijn, dat voor een tentamen bestudeerd moet worden. 15 Software

Niet van toepassing.

16 Overig materiaal

Niet van toepassing.

17 Activiteiten

Individuele opdrachten, thuiswerk

18 Werkvormen

Hoor- en werkcollege, discussiecollege en presentatiecollege.

184

19

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s) Onderwijsweken B2AN-AEC3B

B2AN-ENG1A

2S 2S 2S 2S 2S 2S 2S

3S 3S 3S 3S 3S 3S

B2AN-AEC3B 2S 2S 2S 2S 2S 2S 2S

B2AN-ENG2A

periode 1/3 - week 1 periode 1/3 - week 2 periode 1/3 - week 3 periode 1/3 - week 4 periode 1/3 - week 5 periode 1/3 - week 6 periode 1/3 - week 7 periode 1/3 - week 8 periode 2/4 - week 1 (9) periode 2/4 - week 2 (10) periode 2/4 - week 3 (11) periode 2/4 - week 4 (12) periode 2/4 - week 5 (13) periode 2/4 - week 6 (14) periode 2/4 - week 7 (15) periode 2/4 - week 8 (16)

20

Studiejaar

2015-2016

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

Niet van toepassing

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling

Niet van toepassing.

3S 3S 3S 3S 3S 3S

Periode (1-4)

1 & 2 en 3&4

Doorlooptijd

2 perioden

Bijlage 1: Domein en landelijke competenties voor deze beroepstaak Beroepstaak Intern en Extern Analyseren

OWE

Domein

AC

AC-AD

BE

FRE

FSM

A1AN

1, 4 7, 8

1, 4 5, 6

1, 3 4

1, 4 7,8

B6, B7

1, 3 4, 5, 6

B2AN

4 7

4, 5 6

3 4

4 7

B7

3, 4 4, 6

185

Bijlage 2: uitwerking competenties genoemd in bijlage 1 1. 2. 3. 4. Domeincompetenties

5. 6. 7. 8.

Ontwerpen, inrichten en onderhouden van (geautomatiseerde) informatiesystemen voor het besturen van organisaties. Vormgeven, inrichten en toetsen van de administratieve organisatie. Bepalen en beheersen van financieel-economische en fiscale risico’s. Bepalen en verstrekken van financieel-economische en fiscale informatie voor besluitvorming. Verstrekken van informatie t.b.v. externe belanghebbenden. Geven van adviezen en verlenen van diensten op financieel-economisch en fiscaal terrein aan belanghebbenden. Sociale en communicatieve competentie (inter-persoonlijk, organisatie) Zelfsturende competentie (intra-persoonlijk, beroepsbeoefenaar of professional)

Landelijke competenties AC

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Aanspreekpunt voor cliënten in het kader van administratieve dienstverlening Behartigen fiscale belangen cliënt Bijdrage uitvoering algemene controle jaarrekening Adviesbehoeften onderkennen, signaleren en vervullen Adequaat functioneren binnen accountantskantoor Zichzelf voortdurend ontwikkelen als beroepsbeoefenaar

Landelijke competenties AC-AD

1. 2. 3. 4.

Aanspreekpunt voor cliënten in het kader van administratieve dienstverlening Behartigen fiscale belangen cliënt Adequaat functioneren binnen accountantskantoor Zichzelf voortdurend ontwikkelen als beroepsbeoefenaar

1.

Ontwerpen, inrichten en onderhouden van (geautomatiseerde) informatiesystemen voor het besturen van organisaties Vormgeven, inrichten en toetsen van de administratieve organisatie Bepalen en beheersen van financieel-economische en fiscale risico’s. Bepalen en verstrekken van financieel-economische en fiscale informatie voor besluitvorming. Verstrekken van informatie t.b.v. externe belanghebbenden. Geven van adviezen en verlenen van diensten op financieel-economisch en fiscaal terrein aan belanghebbenden. Sociale en communicatieve competentie (inter-persoonlijk, organisatie) Zelfsturende competentie (intra-persoonlijk, beroepsbeoefenaar of professional)

2. 3. 4. Landelijke competenties BE

5. 6. 7. 8.

Landelijke competenties FRE

B 1 B 2 B 3 B 4 B 5 B 6 B 7 B 8 B 9 B10 B11 B12

Landelijke competenties FSM

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

werkzaamheden met betrekking tot de aangifte Controle werkzaamheden informeren op fiscaal terrein werkzaamheden met betrekking tot fiscaal-juridisch en financieel advies vertegenwoordigen op fiscaal terrein Persoonlijke ontwikkeling Sociaal-communicatieve vaardigheden Ethisch normbesef Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid Leiderschap Resultaatgerichtheid Kwaliteitsbewustzijn Verleent diensten Nazorg en afwikkeling dienstverlening Werken aan de business (Samen)werken met medewerkers Werken vanuit de organisatie Werken aan de eigen professionaliteit Leveren van een bijdrage aan de ontwikkeling van de beroepsgroep

186

Inrichten en Beheersen 3 Titel Onderwijseenheid (OWE) Code OWE

Inrichten en Beheersen 3 – Organization and Control 3 B3IB Bedrijfsadministratie

Eigenaar OWE 1 2

Opleiding Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Rob Teunissen (TNSR) Frans Wittenberg (WTBF) Rianne Hokken (HKNR) Frans Wittenberg (WTBF)

Bedrijfseconomie Fiscaal Recht Financiële Rekenkunde AC-ACAD-BE-FRE-FSM Voltijd

Cluster

B-cluster

Niveau van de OWE (1, 2, 3)

Studiejaar

2015-2016

3

Beroepstaak/beroepst aken

Inrichten en Beheersen

4

Centrale beroepstaak

Zie punt 3

Periode (1-4)

1 en 3

Bedrijfsadministratie 2: Modulen

Bedrijfseconomie 3: Fiscaal Recht 3: Financiële Rekenkunde 1: Bedrijfsadministratie 2

Doorlooptijd

Zie competenties 1 periode

B3IB-BEA2A.5 B3IB-BEC3A.2 B3IB-FRE3A.1 B3IB-FIR1A.2

Beschrijving en doel van deze module In deze module wordt het boekhoudkundig model verder uitgebreid met enkele lastigere boekingen. Bedrijfseconomie 3 Beschrijving en doel van deze module In deze module wordt aandacht besteed aan het budgetteringsproces en de daarmee gepaard gaande verschillenanalyse bij een organisatie. Fiscaal Recht 3 Beschrijving en doel van deze module 5

Beroepsproducten

1. 2. 3. 4. 5.

De student kan een berekening maken van de belastbare winst voor de vennootschapsbelasting De student kan de verschuldigde vennootschapsbelasting berekenen De student kan een berekening maken van het belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang. De student kan de verschuldigde inkomsten belasting berekenen over het inkomen uit aanmerkelijk belang. De student kan een onderscheid maken tussen de bestaande ondernemingsvormen (NV, BV, Coöperatie, Onderlinge Waarborgmaatschappij, Vereniging en Stichting) en is in staat om de benodigde juridische stappen te kunnen ondernemen om deze ondernemingsvormen op te richten.

187

Financiële Rekenkunde 1 Beschrijving en doel van deze module De student maakt kennis met financieel rekenkundige technieken zowel handmatig als met behulp van Excel teneinde eindwaarde- en contante waarde berekeningen uit te kunnen voeren om deze praktisch toe te passen. 6

Studiepunten

7,5 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

51

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

12

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

6

Definitie Kengetal G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

63

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

141

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K

141

3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

210

7

Samenhang met andere OWE’s

B3IB komt na A2IB en vóór B4IB

8

Ingangseisen

Geen De student wordt opgeleid om een aantal (inrichtings-) vraagstukken van een organisatie of persoon te kunnen vertalen naar de financieel economische consequenties. De nadruk ligt hierbij op het, mede door een goede inrichting, beheersen van de financieel economische risico’s en op een gefundeerde besluitvorming op deze vraagstukken. Bedrijfseconomie 3

9

Algemene omschrijving

Inhoud (onderwerpen) 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Budgettering als sturingsinstrument Budgettering van een productieonderneming Budgettering van kosten Budgettering van het productieproces Budgettering van het verkoopproces Verschillenanalyse op productiebudget en verkoopbudget 188

Financiële Rekenkunde 1 Inhoud (onderwerpen) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Enkelvoudige interest Samengestelde interest Eindwaarde berekeningen Contante waarde berekeningen Looptijdberekeningen Interestpercentageberekeningen Lineaire hypotheek Annuïteitenhypotheek Spaarhypotheek

Bedrijfsadministratie 2 Inhoud (onderwerpen) 1. 2. 3. 4. 5.

Voor- en na facturering Voorraadwaardering tegen V.V.P. Permanentie op kosten en opbrengsten Afschrijving en inruil duurzame productiemiddelen Boekingen in verband met voorzieningen

Fiscaal Recht 3 Inhoud (onderwerpen) 1. 2. 3.

10

Competenties

Vennootschapsbelasting Inkomstenbelasting gevolgen voor een aanmerkelijk belang aandeelhouder Ondernemingsrecht (NV, BV, Coöperatie, Onderlinge Waarborgmaatschappij, Vereniging en Stichting)

Beroepstaak

OWE

Domein

AC

AC-AD

BE

FRE

FSM

Inrichten en Beheersen

B3IB

2, 3 4, 6

1 2

1 2

2, 3 4, 6

B1, B2 B3, B4

1, 2, 3 4, 5

Bovengenoemde competentienummers corresponderen met de landelijke cq domeincompetenties in bijlage 1 en 2. 11

Beoordelingscriteria

Tentamencode

B3IB-BEA2A.5

B3IB-BEC3A.2

     

De student kan systeem van VVP toepassen; De student kan de journaalposten maken bij voor- en nafacturering; De student kan kosten/opbrengsten aan de juiste periode toerekenen; De student kan financiële feiten m.b.t. vaste activa journaliseren; De student kan journaalposten maken m.b.t. voorzieningen. De student kan de functies die budgettering als sturingsinstrument inhoudt correct beschrijven;  De student kan de inhoudelijke betekenis van responsibility accounting correct beschrijven;  De student kan het budgetteringsproces correct beschrijven;  De student kan de verschillende budgetvormen correct definiëren en beschrijven;  De student kan een correcte opstelling van een productiebudget maken;  De student kan een verschillenanalyse van het productiebudget correct opstellen en uitvoeren;  De student kan een correcte opstelling van een verkoopbudget maken;  De student kan een verschillenanalyse van het verkoopbudget correct opstellen en uitvoeren. Juridisch  De student kan kennis van het ondernemingsrecht toepassen in concrete situaties.

B3IB-FRE3A.1 Fiscaal  De student kan een berekening maken van de belastbare winst voor de 189

    B3IB-FIR1A.2 

12

vennootschap en de hierover verschuldigde belasting. De student kan een berekening maken van het belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang en de hierover verschuldigde belasting. De student kan zijn/haar antwoorden fiscaal-juridisch motiveren met verwijzing naar de juiste wetsartikelen. De student kan correcte berekeningen uitvoeren ten aanzien van de contante- en eindwaarde van één bedrag berekenen op basis van enkelvoudige en samengestelde interest; De student kan correcte berekeningen uitvoeren ten aanzien van de contante waarde of eindwaarde van renten en annuïteiten op basis van samengestelde interest); De student kan correcte berekeningen uitvoeren op basis van samengestelde interest ten aanzien van een lineaire Hypotheek, Annuïteitenhypotheek en Spaarhypotheek en kan hiervoor tevens een aflossings- en interestplan opstellen.

Tentaminering

Beroepsproduct

Bedrijfsadministratie 2

Tentamencode

B3IB-BEA2A.5

Naam tentamen

Bedrijfsadministratie 2

Tentamenvorm

Inleveropdracht

Aard

In tweetallen

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode

35 ≥ 55 1 Lesperiode 1 en 3

Duur

n.v.t.

Hulpmiddelen

n.v.t.

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent? 12

In overleg met docent Nee Ja

Tentaminering

Beroepsproduct

Bedrijfseconomie 3

Tentamencode

B3IB-BEC3A.2

Naam tentamen

Bedrijfseconomie 3

Tentamenvorm

Practicum

Aard

Individueel

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing

15 ≥ 55 1 T1 & T3 120 minuten PC, Rekenmachine (niet grafisch, zonder tekstinvoer) L2 & L4 (Lesweek 4, 5, 6 of 7)

190

Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent? 12

Ja nee

Tentaminering

Beroepsproduct

Fiscaal Recht 3

Tentamencode

B3IB-FRE3A.1

Naam tentamen

Fiscaal Recht 3

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging

25 ≥ 55

(Minimaal) oordeel Aantal examinatoren

1

Periode

T1 & T3

Duur 4. Hulpmiddelen 6. Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent? 12

120 minuten Rekenmachine (niet grafisch, zonder tekstinvoer) 5. (niet geannoteerde) wettenbundel (niet geannoteerde) syllabus Fiscaal Recht wetteksten L2 & L4 (Lesweek 4, 5, 6 of 7) Ja Nee

Tentaminering

Beroepsproduct

Financiële Rekenkunde 1

Tentamencode

B3IB-FIR1A.2

Naam tentamen

Financiële Rekenkunde 1

Tentamenvorm

Practicum

Aard

Individueel

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

25 ≥ 55 1 T1 & T3 120 minuten PC, Rekenmachine (niet grafisch, zonder tekstinvoer) L2 & L4 (Lesweek 4, 5, 6 of 7) Ja nee

191

Toetsmatrijzen, indicatief

B3IB-BEA2A

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

VVP en prijsverschillen

25

20

80

Voor- en nafacturering

20

25

75

Permanentie

30

15

85

Vaste activa

20

25

75

Collectieve journaalposten

5

0

100

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

20

100

0

40

0

100

40

0

100

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

Ondernemingsrecht

30

50

50

Aanmerkelijk belang

10

20

80

55

20

80

5

0

100

Totaal

B3IB-BEC3A Correcte definitie en beschrijving van de verschillende: budgetvormen budgetteringsproces responsibility accounting budgettering als sturingsinstrument Correcte opstelling en verschillenanalyse van het productiebudget Correcte opstelling van een verkoopbudget Correcte toepassing van de verschillenanalyse van het verkoopbudget Totaal

B3IB-FRE3A

Bepaling winst vennootschap Berekening vennootschapsbelasting Totaal

100

100

100

192

B3IB-FIR1A

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

Eindwaarde

40

0

100

Contante waarde

40

0

100

Hypotheken

20

0

100

Totaal

100

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Auteur

Boekhouden geboekstaafd 1

Fuchs, H.

Boekhouden geboekstaafd 1 opgaven

Fuchs, H.

Van schoenendoos tot eindbalans

Teunissen, R.T.G., Kooten, van A.J.

Bedrijfseconomie voor het Heezen, A.W.W. besturen van organisaties Bedrijfseconomie voor het besturen van organisaties Heezen, A.W.W. opgaven

Opmerking B3IB-BEA2A Reeds aangeschaft in het A-cluster(A2IBBEA1A) Reeds aangeschaft in het A-cluster(A2IBBEA1A)

B3IB-BEC3A Reeds aangeschaft in het A-cluster (A1IBBEC1A) Reeds aangeschaft in het A-cluster (A1IBBEC1A)

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Voor details zie Literatuurlijst

V V

Syllabus Syllabus

V

Syllabus

B3IB-FRE3A Pocket Belastingwetten 2015

Prof. Mr. Ch. P.A. Geppaart

Praktisch Fiscaalrecht

mr. M.P. Damen

Verbintenissenrecht & Ondernemingsrecht

Ruiter W. de, Westra R.

Fiscaal recht Wetteksten Fiscaal Recht

Niet van toepassing Niet van toepassing

Februari instroom gebruikt Pocket Belastingwetten 2016 Reeds aangeschaft in het A-cluster (A1IBFRE1A) Reeds aangeschaft in het A-cluster (A1IBFRE1A) Reeds aangeschaft in het A-cluster (A1IBFRE1A)

B3IB-FIR1A Financiële Rekenkunde propedeuse

Niet van toepassing

Raadpleeg beslist ook HAN-Scholar!!! Daar kan bijvoorbeeld extra actueel materiaal geplaatst zijn, dat voor een tentamen bestudeerd moet worden. 15 Software

B3IBBEC3A.2 en B3IBFIR1A.2: Microsoft Office Excel 2007/2010/2013

16 Overig materiaal

Niet van toepassing.

17 Activiteiten

Thuiswerk, opdrachten uitvoeren tijdens college, groepsopdracht.

18 Werkvormen

Hoor- en werkcollege, opdrachten in groepen, inleveropdrachten, schriftelijk tentamen.

193

19

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s) Onderwijsweken B3IB-BEA2A

B3IB-BEC3A

B3IB-FRE3A

periode 1/3 - week 1 periode 1/3 - week 2 periode 1/3 - week 3 periode 1/3 - week 4 periode 1/3 - week 5 periode 1/3 - week 6 periode 1/3 - week 7 periode 1/3 - week 8 periode 2/4 - week 1 (9) periode 2/4 - week 2 (10) periode 2/4 - week 3 (11) periode 2/4 - week 4 (12) periode 2/4 - week 5 (13) periode 2/4 - week 6 (14) periode 2/4 - week 7 (15) periode 2/4 - week 8 (16)

4: (2-2) S 4: (2-2) S 4: (2-2) S 4: (2-2) S 4: (2-2) S 4: (2-2) S 4: (2-2) S

2S 2S 2S 2S 2S 2P 2P

3S 3S 3S 3S 3S 3S 3S

20

Studiejaar

2015-2016

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

Niet van toepassing

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling

Niet van toepassing.

Periode (1-4)

1 en 3

B3IB-FIR1A 3S 3S 3P 3P 3S 3P 3P

Doorlooptijd

1 periode

Bijlage 1: Domein en landelijke competenties voor deze beroepstaak Beroepstaak

OWE

Domein

AC

AC-AD

BE

FRE

FSM

A1IB

3, 4 6

1 2

1 2

3, 4 6

B1, B2 B3

1, 2, 3 4, 5

A2IB

2, 3 4, 6

1 2

1 2

2, 3 4, 6

B1, B2 B3, B4

1, 2, 3 4, 5

B3IB

2, 3 4, 6

1 2

1 2

2, 3 4, 6

B1, B2 B3, B4

1, 2, 3 4, 5

B4IB

2, 3 4

1 2

1 2

2, 3 4

B1, B2 B3, B5

1, 2 3, 4

Inrichten en Beheersen

194

Bijlage 2: uitwerking competenties genoemd in bijlage 1 1.

7. 8.

Ontwerpen, inrichten en onderhouden van (geautomatiseerde) informatiesystemen voor het besturen van organisaties. Vormgeven, inrichten en toetsen van de administratieve organisatie. Bepalen en beheersen van financieel-economische en fiscale risico’s. Bepalen en verstrekken van financieel-economische en fiscale informatie voor besluitvorming. Verstrekken van informatie t.b.v. externe belanghebbenden. Geven van adviezen en verlenen van diensten op financieel-economisch en fiscaal terrein aan belanghebbenden. Sociale en communicatieve competentie (inter-persoonlijk, organisatie) Zelfsturende competentie (intra-persoonlijk, beroepsbeoefenaar of professional)

Landelijke competenties AC

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Aanspreekpunt voor cliënten in het kader van administratieve dienstverlening Behartigen fiscale belangen cliënt Bijdrage uitvoering algemene controle jaarrekening Adviesbehoeften onderkennen, signaleren en vervullen Adequaat functioneren binnen accountantskantoor Zichzelf voortdurend ontwikkelen als beroepsbeoefenaar

Landelijke competenties AC-AD

1. 2. 3. 4.

Aanspreekpunt voor cliënten in het kader van administratieve dienstverlening Behartigen fiscale belangen cliënt Adequaat functioneren binnen accountantskantoor Zichzelf voortdurend ontwikkelen als beroepsbeoefenaar

1.

Ontwerpen, inrichten en onderhouden van (geautomatiseerde) informatiesystemen voor het besturen van organisaties Vormgeven, inrichten en toetsen van de administratieve organisatie Bepalen en beheersen van financieel-economische en fiscale risico’s. Bepalen en verstrekken van financieel-economische en fiscale informatie voor besluitvorming. Verstrekken van informatie t.b.v. externe belanghebbenden. Geven van adviezen en verlenen van diensten op financieel-economisch en fiscaal terrein aan belanghebbenden. Sociale en communicatieve competentie (inter-persoonlijk, organisatie) Zelfsturende competentie (intra-persoonlijk, beroepsbeoefenaar of professional)

2. 3. 4. Domeincompetenties 5. 6.

Landelijke competenties BE

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Landelijke competenties FRE

B 1 B 2 B 3 B 4 B 5 B 6 B 7 B 8 B 9 B10 B11 B12

Landelijke competenties FSM

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

werkzaamheden met betrekking tot de aangifte Controle werkzaamheden informeren op fiscaal terrein werkzaamheden met betrekking tot fiscaal-juridisch en financieel advies vertegenwoordigen op fiscaal terrein Persoonlijke ontwikkeling Sociaal-communicatieve vaardigheden Ethisch normbesef Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid Leiderschap Resultaatgerichtheid Kwaliteitsbewustzijn Verleent diensten Nazorg en afwikkeling dienstverlening Werken aan de business (Samen)werken met medewerkers Werken vanuit de organisatie Werken aan de eigen professionaliteit Leveren van een bijdrage aan de ontwikkeling van de beroepsgroep

195

Inrichten en Beheersen 4 Titel Onderwijseenheid (OWE)

1 2

Inrichten en Beheersen 4 – Organization and Control 4

Code OWE

B4IB

Eigenaar OWE

Bedrijfsadministratie : Bedrijfseconomie : Fiscaal Recht : Financiering : Bedrijfssimulatie:

Opleiding

AC-ACAD-BE-FRE-FSM

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Voltijd

Cluster

B-cluster

Studiejaar

2015-2016

3

Beroepstaak/beroepst aken

Inrichten en Beheersen

4

Centrale beroepstaak

Zie punt 3

Modulen

Rob Teunissen (TNSR) Frans Wittenberg (WTBF) Rianne Hokken (HKNR) André Kloosterman (KSMA) Chris Daniels (DNSC)

Niveau van de OWE (1, 2, 3) Periode (1-4)

2 en 4

Bedrijfsadministratie 3: Bedrijfseconomie 4: Fiscaal Recht 4: Financiering 1: Bedrijfssimulatie: Bedrijfsadministratie 3

Doorlooptijd

Zie competenties 1 periode

B4IB-BEA3A.1 B4IB-BEC4A.1 B4IB-FRE4A.1 B4IB-FIN1A.1 B4IB-SIM1A.9

Beschrijving en doel van deze module In deze module komen boekingen aan bod die betrekking hebben op de creditzijde van de balans. Bedrijfseconomie 4 Beschrijving en doel van deze module In deze module wordt aandacht besteed aan beslissingscalculaties bij organisaties. Tevens wordt de problematiek behandeld waarmee organisatie mee te maken krijgt ten aanzien van waardering en resultaatbepaling. Fiscaal Recht 4 5

Beroepsproducten

Beschrijving en doel van deze module 1. 2. 3.

Het kunnen toepassen van het formele belastingrecht. Het kunnen opstellen van een berekening van de verschuldigde omzetbelasting. Indien inkomen vanuit of in het buitenland wordt genoten, kunnen overzien hoe deze inkomsten op basis van het internationaal belastingrecht worden behandeld.

Financiering 1 Beschrijving en doel van deze module Het construeren van financieringsvormen (EV en/of VV) voor bedrijven.

196

Bedrijfssimulatie Beschrijving en doel van deze module In deze Bedrijfssimulatie die wordt gespeeld in de vorm van een spel, ervaart de student de samenhang tussen verschillende hoofdvakgebieden van de propedeuse. In deze simulatie wordt de student gedwongen om rekening te houden met tal van verschillende aspecten van het voeren van een bedrijf. Op deze wijze vindt er integratie plaats tussen de verschillende vakgebieden. Bedrijfssimulatie Leerdoelen per beroepsproduct

1. 2.

6

Studiepunten

De student kan met de in het 1e jaar opgedane kennis onderlinge samenhang van de verschillende vakken inschatten. De student kan de opgedane theoriekennis toepassen op een fictieve bedrijfsomgeving.

7,5 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

61,5

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

6

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

9

Definitie Kengetal G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

67,5

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

133,5

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K

133,5

3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

210

7

Samenhang met andere OWE’s

B4IB komt na B3IB

8

Ingangseisen

geen

9

Algemene omschrijving

De student wordt opgeleid om een aantal (inrichtings-) vraagstukken van een organisatie of persoon te kunnen vertalen naar de financieel economische consequenties. De nadruk ligt hierbij op het, mede door een goede inrichting, beheersen van de financieel economische risico’s en op een gefundeerde besluitvorming op deze vraagstukken. Bi j deze OWE is sprake van integrale toetsing.

197

Bedrijfseconomie 4 Inhoud (onderwerpen) 1. 2. 3. 4.

5 6 7 8 9 10

Lange- en kortetermijnbeslissingen Investeringsselectie Beoordeling investeringsproject Methoden om investeringsvoorstellen te beoordelen  Boekhoudkundige terugverdienperiode  Economische terugverdienperiode  Gemiddelde boekhoudkundige rentabiliteit  Netto contante waarde-methode Keuze uit verschillende investeringsmogelijkheden Vergelijking van de selectiemethoden Indifferentiepunt Differentiële calculatie Waarderings- en resultaatbepalingsmethoden Fifo, Lifo en Gip Vervangingswaarde en materiële vaste activa.

Financiering 1 1.

2.

De student maakt kennis met de financieel-economische factoren voor het besturen en beheersen van een onderneming in het MKB. Uitgangspunt hierbij is dat voor deze onderdelen de eindtermen minimaal liggen op het niveau van de huidige propedeuse OWE “Financieel Management MKB. De student maakt kennis met de passiefkant van de balans, zowel EV als VV, waarbij naderhand de relatie wordt gelegd met de actiefzijde van de balans en de resultatenrekening.

Bedrijfsadministratie 3 Inhoud (onderwerpen) 1. Boekingen met betrekking tot eigen- en vreemd vermogen 2. Omzetting van eenmanszaak van NV / BV 3. Boekingen met betrekking tot wanbetaling debiteuren. Fiscaal Recht 4 Inhoud (onderwerpen) 1. Formeel belastingrecht 2. Omzetbelasting 3. Internationaal belastingrecht

10

Competenties

Beroepstaak

OWE

Domein

AC

AC-AD

BE

FRE

FSM

Inrichten en Beheersen

B4IB

2, 3 4

1 2

1 2

2, 3 4

B1, B2 B3, B5

1, 2 3, 4

Bovengenoemde competentienummers corresponderen met de landelijke cq domeincompetenties in bijlage 1 en 2. 11

Beoordelingscriteria

Tentamencode    B4IB-BEA3A.1

  

B4IB-FIN1A.1

De student kan financiële feiten die te maken hebben met wanbetaling op een goede wijze journaliseren; De student kan financiële feiten van NV/BV journaliseren; De student kan de omzetting van een eenmanszaak in een BV op een correcte wijze journaliseren; De student kan journaalposten maken met betrekking tot financiële feiten die betrekking hebben op vreemd vermogen en deze op een juiste wijze verwerken in de balans en de resultatenrekening; Plus de beoordelingscriteria behorende bij A2IB-BEA1A.1 en B3IB-BEA2A.5. De student beschrijft hoe een bedrijf in zijn vermogensbehoefte kan voorzien, waarbij hij duidelijk de aangeeft uit welke vormen van eigen en/of vreemd vermogen kan worden geput en wat de verschillen tussen beide vormen zijn.

198

       B4IB-FRE4A.1

       

B4IB-BEC4A.1

      

B4IB-SIM1A.9



De student lost een financieringsvraagstuk van een bedrijf op door te bepalen welke financieringsinstrumenten van welke aard en omvang dienen te worden ingezet. De student voert specifieke berekeningen uit aan de verschillende financieringsinstrumenten, zoals een aandelenemissie,(converteerbare) obligatie, langlopende en kortlopende leningen en leverancierskrediet. De student verklaart de financiële performance van een bedrijf door het berekenen van kengetallen op het gebied van de rentabiliteit, solvabiliteit, liquiditeit en activiteit. De student beoordeelt aan de hand van een gegeven kredietvoorstel of een ondernemer met een investeringswens in aanmerking komt voor een bancaire financiering. De student kan het formele belastingrecht toepassen in een concrete situatie De student kan een berekening maken van de verschuldigde omzetbelasting De student kan aangeven op welke wijze de inkomsten obv internationaal belastingrecht worden behandeld indien inkomen vanuit of in het buitenland wordt genoten. De student kan zijn/haar antwoorden fiscaal/juridisch motiveren met verwijzing naar de juiste wetsartikelen. Plus de beoordelingscriteria behorende bij A1IB-FRE1A.1, A2IB-FRE2A.1, B3IBFRE3A.1 en B4IB-FRE4A.1 De student kan correct beschrijven welke gevolgen lange- en korte termijnbeslissingen met zich meebrengen; De student kan correct beschrijven wat een investeringsproject inhoudt; De student kan correct een investeringsproject cijfermatig opstellen, onderbouwen en beoordelen; De student kan een correcte definitie en beschrijving maken van de investeringsselectiemethoden met de onderhavige voor- en nadelen daarvan; De student kan een correcte een cijfermatige opstelling en beoordeling voor een bepaalde productiemethode maken; De student kan een correcte en cijfermatige opstelling en beoordeling van de keuze voor zelf produceren of werk uitbesteden maken; De student kan een correcte definiëring en toepassing van de differentiële calculatie maken; De student kan een correcte bepaling van de waardering en het resultaat op basis van het going-concern principe maken; De student kan een correcte definitie en beschrijving van de wettelijke voorschriften voor de waardering en resultaatbepaling opstellen; De student kan een correcte definitie en toepassing van de waarderings- en resultaatbepalingsmethoden Fifo, Lifo en Gip maken; De student kan een correcte beschrijving en cijfermatige bepaling van het verband tussen winst en mutatie liquide middelen maken; De student kan een correcte beschrijving en cijfermatige bepaling van de gevolgen van vervangingswaarde in relatie tot materiële vaste activa opstellen. De student neemt beslissingen waarbij rekening wordt gehouden met de samenhang tussen de verschillende hierboven genoemde kernvakken. Hiervoor is nodig dat de studenten voldoen aan de beoordelingscriteria van de betreffende kernvakken.

199

12

Tentaminering

Beroepsproduct

Bedrijfsadministratie 3

Tentamencode

B4IB-BEA3A.1

Naam tentamen

Bedrijfsadministratie 3

Tentamenvorm

Schriftelijk (stof over A2IB-BEA1A, A2IB-BEA2A en B3IB-BEA3A)

Aard

Individueel

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur

30 ≥ 55 1 T2 & T4 180 minuten

Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Rekenmachine (niet grafisch, zonder tekstinvoer) L3 (Lesweek 4, 5, 6 of 7) & T5 Ja Nee

Tentaminering Beroepsproduct

Bedrijfseconomie 4

Tentamencode

B4IB-BEC4A.1

Naam tentamen

Bedrijfseconomie 4

Tentamenvorm

Schriftelijk (stof over A1IB-BEC1A, A2IB-BEC2A, B3IB-BEC3A en B4IB-BEC4A)

Aard

Individueel

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur

15 ≥ 55 1 T2 & T4 120 minuten

Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Rekenmachine (niet grafisch, zonder tekstinvoer) L3 (Lesweek 4, 5, 6 of 7) & T5 Ja Nee

Tentaminering Beroepsproduct Tentamencode

Fiscaal Recht 4 B4IB-FRE4A.1

Naam tentamen

Fiscaal Recht 4

Tentamenvorm

MC/ Schrapkaart (stof over A1IB-FRE1A, A2IB-FRE2A, B3IB-FRE3A en B4IB-FRE4A)

Aard Weging

Individueel 25

200

≥ 55

(Minimaal) oordeel Aantal examinatoren

1

Periode

T2 & T4

Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

1. 2. 3.

120 minuten Rekenmachine (niet grafisch, zonder tekstinvoer) (niet geannoteerde) wettenbundel (niet geannoteerde) syllabus Fiscaal Recht Wetteksten L3 (Lesweek 4, 5, 6 of 7) & T5 Ja Nee

Tentaminering Beroepsproduct

Financiering 1

Tentamencode

B4IB-FIN1A.1

Naam tentamen

Financiering 1

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur

30 ≥ 55 1 T2 & T4 120 minuten

Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Rekenmachine (niet grafisch, zonder tekstinvoer) L3 (Lesweek 4, 5, 6 of 7) & T5 Ja Nee

Tentaminering Beroepsproduct

Bedrijfssimulatie

Tentamencode

B4IB-SIM1A.9

Naam tentamen

Bedrijfssimulatie (Integrale toets)

Tentamenvorm Aard

Continuous assessment Individueel

Weging

0

(Minimaal) oordeel

√

Aantal examinatoren

1

Periode

Lesperiode 2 en 4

Duur

1 dag

Hulpmiddelen

n.v.t.

Herkansing

In het volgende semester / In overleg met docent

201

Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Nee Ja

Toetsmatrijzen, indicatief

B4IB-BEA3A.1

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

incourante voorraden

5

0

100

oninbare vorderingen

15

33

67

Aandelenkapitaal

10

50

50

reserves

5

0

100

winstverdeling

10

50

50

vreemd vermogen

5

0

100

VVP en prijsverschillen

10

0

100

Voor- en nafacturering

15

33

67

Permanentie

15

33

67

Vaste activa

10

0

100

Totaal

100

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

Betekenis van de bedrijfseconomie

6

85

15

Ondernemingsvormen

6

85

15

9

10

90

9

10

90

5

20

80

5

20

80

10

20

80

Beslissingscalculaties

30

15

85

Waardering en resultaatbepaling bij een going-concern

20

15

75

Totaal

100

B4IB-BEC4A.1

Financiële onderdelen van het ondernemingsplan Kosten en kostensoorten Kostprijsberekening Integrale kostprijsmethode en variabelekostencalcula tie Budgettering en verschillenanalyse

202

B4IB-FRE4A.1

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

Omzetbelasting

20

50

50

Internationaal belastingrecht

10

50

50

Formeel belastingrecht

20

50

50

Ondernemingsrecht

10

50

50

Verbintenissenrecht

10

50

50

Inkomstenbelasting

20

50

50

Vennootschapsbelasting

10

50

50

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

Vermogensbehoefte

10

50

50

Eigen vermogen

20

50

50

Vreemd vermogen

20

50

50

Integratie via kengetallen

50

50

50

Totaal

100

100

Totaal

B4IB-FIN1A.1

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Auteur

Boekhouden geboekstaafd 1

Fuchs, H.

Boekhouden geboekstaafd 1 opgaven

Fuchs, H.

Bedrijfseconomie voor het Heezen, A.W.W. besturen van organisaties Bedrijfseconomie voor het besturen van organisaties Heezen, A.W.W. opgaven

Opmerking B4IB-BEA3A Reeds aangeschaft in het A-cluster(A2IBBEA1A) Reeds aangeschaft in het A-cluster(A2IBBEA1A) B4IB-BEC4A Reeds aangeschaft in het A-cluster (A1IBBEC1A) Reeds aangeschaft in het A-cluster (A1IBBEC1A)

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Voor details zie Literatuurlijst

B4IB-FRE4A Pocket Belastingwetten 2015

Prof. Mr. Ch. P.A. Geppaart

Praktisch Fiscaalrecht

mr. M.P. Damen

Februari instroom gebruikt Pocket Belastingwetten 2016 Reeds aangeschaft in het A-cluster (A1IBFRE1A) Reeds aangeschaft in het A-cluster (A1IBFRE1A)

203

Verbintenissenrecht & Ondernemingsrecht

Ruiter W. de, Westra R.

Fiscaal Recht Wetteksten Fiscaal Recht

Niet van toepassing Niet van toepassing

Bedrijfseconomie voor het besturen van organisaties Bedrijfseconomie voor het besturen van organisaties opgaven Licentie voor Bedrijfssimulatie

Reeds aangeschaft in het A-cluster (A1IBFRE1A)

B4IB-FIN1A Reeds aangeschaft in Heezen, A.W.W. het A-cluster (A1IBBEC1A) Reeds aangeschaft in Heezen, A.W.W. het A-cluster (A1IBBEC1A) B4IB-SIM1A Aan te schaffen via Niet van toepassing school

V

Voor details zie Literatuurlijst

V V

Syllabus Syllabus

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Voor details zie Literatuurlijst

V

Geen Boeken

Raadpleeg beslist ook HAN-Scholar!!! Daar kan bijvoorbeeld extra actueel materiaal geplaatst zijn, dat voor een tentamen bestudeerd moet worden. 15 Software

B4IBBEC4A.1: Microsoft Office Excel 2007/2010/2013

16 Overig materiaal

Niet van toepassing.

17 Activiteiten

Thuiswerk, opdrachten uitvoeren tijdens college, presenteren van opgaven.

18 Werkvormen

Hoor- en werkcollege, opdrachten in groepen, inleveropdrachten, schriftelijk tentamen.

19

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s) Onderwijsweken B4IB-BEA3A

B4IB-BEC4A

B4IB-FRE4A

B4IB-FIN1A

4: (2-2) S 4: (2-2) S 4: (2-2) S 4: (2-2) S 4: (2-2) S 4: (2-2) S 4: (2-2) S

2S 2S 2S 2S 2S 2S

3S 3S 3S 3S 3S 3S

4: (2-2) S 4: (2-2) S 4: (2-2) S 4: (2-2) S 4: (2-2) S 4: (2-2) S

periode 1/3 - week 1 periode 1/3 - week 2 periode 1/3 - week 3 periode 1/3 - week 4 periode 1/3 - week 5 periode 1/3 - week 6 periode 1/3 - week 7 periode 1/3 - week 8 periode 2/4 - week 1 (9) periode 2/4 - week 2 (10) periode 2/4 - week 3 (11) periode 2/4 - week 4 (12) periode 2/4 - week 5 (13) periode 2/4 - week 6 (14) periode 2/4 - week 7 (15) periode 2/4 - week 8 (16)

B4IB-SIM1A

8

20

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

Niet van toepassing

Datum waarop de OWE

Niet van toepassing.

2 en 4

Doorlooptijd

1 periode

204

niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling

Bijlage 1: Domein en landelijke competenties voor deze beroepstaak Beroepstaak

OWE

Domein

AC

AC-AD

BE

FRE

FSM

A1IB

3, 4 6

1 2

1 2

3, 4 6

B1, B2 B3

1, 2, 3 4, 5

A2IB

2, 3 4, 6

1 2

1 2

2, 3 4, 6

B1, B2 B3, B4

1, 2, 3 4, 5

B3IB

2, 3 4, 6

1 2

1 2

2, 3 4, 6

B1, B2 B3, B4

1, 2, 3 4, 5

B4IB

2, 3 4

1 2

1 2

2, 3 4

B1, B2 B3, B5

1, 2 3, 4

Inrichten en Beheersen

Bijlage 2: uitwerking competenties genoemd in bijlage 1 1.

7. 8.

Ontwerpen, inrichten en onderhouden van (geautomatiseerde) informatiesystemen voor het besturen van organisaties. Vormgeven, inrichten en toetsen van de administratieve organisatie. Bepalen en beheersen van financieel-economische en fiscale risico’s. Bepalen en verstrekken van financieel-economische en fiscale informatie voor besluitvorming. Verstrekken van informatie ten behoeve van externe belanghebbenden. Geven van adviezen en verlenen van diensten op financieel-economisch en fiscaal terrein aan belanghebbenden. Sociale en communicatieve competentie (inter-persoonlijk, organisatie) Zelfsturende competentie (intra-persoonlijk, beroepsbeoefenaar of professional)

Landelijke competenties AC

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Aanspreekpunt voor cliënten in het kader van administratieve dienstverlening Behartigen fiscale belangen cliënt Bijdrage uitvoering algemene controle jaarrekening Adviesbehoeften onderkennen, signaleren en vervullen Adequaat functioneren binnen accountantskantoor Zichzelf voortdurend ontwikkelen als beroepsbeoefenaar

Landelijke competenties AC-AD

1. 2. 3. 4.

Aanspreekpunt voor cliënten in het kader van administratieve dienstverlening Behartigen fiscale belangen cliënt Adequaat functioneren binnen accountantskantoor Zichzelf voortdurend ontwikkelen als beroepsbeoefenaar

1.

Ontwerpen, inrichten en onderhouden van (geautomatiseerde) informatiesystemen voor het besturen van organisaties Vormgeven, inrichten en toetsen van de administratieve organisatie Bepalen en beheersen van financieel-economische en fiscale risico’s. Bepalen en verstrekken van financieel-economische en fiscale informatie voor besluitvorming. Verstrekken van informatie t.b.v. externe belanghebbenden. Geven van adviezen en verlenen van diensten op financieel-economisch en fiscaal terrein aan belanghebbenden. Sociale en communicatieve competentie (inter-persoonlijk, organisatie) Zelfsturende competentie (intra-persoonlijk, beroepsbeoefenaar of professional)

2. 3. 4. Domeincompetenties 5. 6.

Landelijke competenties BE

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

205

Landelijke competenties FRE

B 1 B 2 B 3 B 4 B 5 B 6 B 7 B 8 B 9 B10 B11 B12

Landelijke competenties FSM

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

werkzaamheden met betrekking tot de aangifte Controle werkzaamheden informeren op fiscaal terrein werkzaamheden met betrekking tot fiscaal-juridisch en financieel advies vertegenwoordigen op fiscaal terrein Persoonlijke ontwikkeling Sociaal-communicatieve vaardigheden Ethisch normbesef Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid Leiderschap Resultaatgerichtheid Kwaliteitsbewustzijn Verleent diensten Nazorg en afwikkeling dienstverlening Werken aan de business (Samen)werken met medewerkers Werken vanuit de organisatie Werken aan de eigen professionaliteit Leveren van een bijdrage aan de ontwikkeling van de beroepsgroep

206

Hoofdstuk 3: Gegevens onderwijseenheden en integrale toetsen post-propedeutische fase Conform artikel 6.1 lid 2 van de OER Onderstaand schema bevat hyperlinks naar de onderwijseenheidbeschrijvingen 26.

2e studiejaar Afstudeerbekwaam

3e studiejaar Afstudeerbekwaam

4e studiejaar Afstudeerbekwaam / Beroeps bekwaam

C-cluster Periode 1 Periode 2 Personeel en Loon PL1 – 7,5 stp. Financiering & Kosten FK1 – 7,5 stp. Administratieve organisatie I AO1 – 7,5 stp. Belastingrecht IB/OB BL1 – 7,5 stp. E-cluster Periode 1 Periode 2 Bestuurs- en formeel belastingrecht BB2 – 7,5 stp. Verdieping inkomstenbelasting particulier VP1 – 7,5 stp. Verdieping winst uit onderneming VW2 – 7,5 stp. Privaatrecht fiscaEstate planning listen ER2 – 0 stp.28 PR3 – 0 stp.27 G-cluster Periode 1 Periode 2

Minor 30 stp.

D-cluster Periode 3 Periode 4 Verslaggeving en Jaarrekening VS2 – 7,5 stp. Juridische vaardigheden JV1 – 7,5 stp. Belastingrecht & Aangiftepraktijk BLA – 7,5 stp.

Stage Belastingdienst SD2 – 7,5 stp.

F-cluster Periode 3 Periode 4 Verdieping omzet- en loonbelasting VO2 – 7,5 stp. Internationaal belastingrecht en vennootschapsbelasting IN3 – 10 stp. Privaatrecht fisEstate planning calisten ER2 – 7,50 stp. PR3 – 5 stp. Horizontaal toezicht HT1 – 7,5 stp. H-cluster Periode 3 Periode 4 Afstudeerstage SG3 – 15 stp. Afstudeeropdracht ES3 15 stp.

De opgenomen schema’s gelden voor zowel het reguliere als het verkorte/versnelde programma van de opleiding Fiscaal Recht en Economie. 27 De onderwijseenheid PR3 loopt gedurende het gehele derde studiejaar; de studiepunten staan vermeld onder het F-cluster. 28 De onderwijseenheid ER2 loopt gedurende het gehele derde studiejaar; de studiepunten staan vermeld onder het F-cluster. 26

207

Personeel en Loon Titel Onderwijseenheid (OWE)

1 2

Personeel en loon – Personnel and Wages

Code OWE

PL1

Eigenaar OWE

Mevrouw C.A. Venbrucx-Jansen (JSNCA)

Opleiding

Fiscaal Recht en Economie

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Voltijd

Cluster

C

Studiejaar

2015-2016

Niveau van de OWE (1, 2, 3)

1 en 2

1 en 2

3

Beroepstaak/

Doorlooptijd

2 periodes

Aangifte en advies

beroepstaken

4

Centrale beroepstaak

5

Beroepsproducten

6

Periode (1-4)

Studiepunten

Aangifte en advies

7,5 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

22,5

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

22,5

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

5,0

Definitie Kengetal G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

45

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

160

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K

160

3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

210

208

7

Samenhang met andere OWE’s

Deze onderwijseenheid volgt op (belasting)recht en boekhoudonderdelen in de propedeuse

8

Ingangseisen

Niet van toepassing

9

Algemene omschrijving

De onderwijseenheid bestaat uit de onderdelen sociaal recht, salarisadministratie en loonbelasting De beroepsinhoudelijke competenties die aan de orde komen zijn:  Werkzaamheden met betrekking tot de aangifte  Controlewerkzaamheden  Werkzaamheden met betrekking tot fiscaal-juridisch advies De volgende (landelijke) specifieke competenties staan in deze onderwijseenheid centraal (BBA standaard): I EEN GEDEGEN THEORETISCHE KENNIS In deze onderwijseenheid komen de volgende competenties aan de orde: B1) werkzaamheden met betrekking tot de aangifte  De student is in staat een aangifte loonbelasting te verzorgen

10

Competenties B2) Controlewerkzaamheden  De student is in staat journaalposten te verwerken B4) Werkzaamheden met betrekking tot fiscaal-juridisch advies  De student dient kennis en vaardigheden te bezitten op het gebied van sociaal recht  De student dient kennis en vaardigheden te bezitten met betrekking tot de Wet Loonbelasting

11

Beoordelingscriteria

Tentamencode Arbeidsrecht

Sociaalzekerheidsrecht

11

PL101V31.1  De student bepaalt op de correcte wijze de rechtsvraag.  De student geeft een correct onderbouwde juridische motivatie.  De student benoemt de juiste wetsartikelen.  De student bepaalt op de correcte wijze de rechtsvraag.  De student geeft een correct onderbouwde juridische motivatie.  De student benoemt de juiste wetsartikelen.

Beoordelingscriteria

Tentamencode

PL104V41.1

Bruto-nettoberekening

1. De student berekent op een correcte wijze een salarisberekening van bruto naar netto.

Vastleggen gegevens uit salarisadministratie in financiële administratie

2. De student verwerkt op correcte wijze financiële feiten in verband met salaris comptabel.

Voortschrijdend cumulatief rekenen

3. De student berekent middels deze methode op een correcte wijze premies voor sociale verzekeringen per maand.

Bepalen van belastingplicht

Bepalen belastbaar loon

12

4. De student bepaalt op een correcte wijze of sprake is van werknemersbegrip/dienstbetrekking. 5. De student bepaalt op een correcte wijze of sprake is van inhoudingsplicht. 6. De student past de werkkostenregeling op correcte wijze toe. 7. De student heeft kennis omtrent pensioenen en levensloopregeling. 8. De student bepaalt op een correcte wijze de verschuldigde loonbelasting. 9. De student heeft kennis omtrent eindheffingen en berekent op een correcte wijze de verschuldigde eindheffing.

Tentaminering

209

Sociaal recht en loonadministratie schriftelijk Tentamencode

PL101V31.1

PL104V41.1

Naam tentamen

Sociaal recht; schriftelijk

Loonadministratie schriftelijk

Tentamenvorm

Schriftelijk

Schriftelijk

Aard

Individueel

Individueel

30

70

≥ 5,5

≥ 5,5

1

1

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur

Hulpmiddelen

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

T1

T2

120 min Wetteksten Hoger Economisch Onderwijs en syllabus Wetgeving sociaal recht, ongeannoteerd; arceringen en onderstrepen toegestaan. Zelfgemaakte tabs zijn toegestaan. Niet-grafische rekenmachine T3

180 minuten Tabel premies/maximumpremielonen van werknemersverzekeringen en zorgverzekering, de witte maandtabel, niet-grafische rekenmachine en de Belastingwetten, mits niet geannoteerd

Ja

Ja

Nee

Nee

T4

Toetsmatrijzen, indicatief PL101V31.1

% in toets

waarvan % kennis

waarvan % toepassingen

Arbeidsrecht

35

25

75

Sociaal recht

65

25

75

Totaal

100

% in toets

waarvan % kennis

waarvan % toepassingen

Bruto-netto berekening

20

15

85

Financiële vastlegging

10

0

100

Voortschrijdend cumulatief rekenen

10

0

100

Bepalen belastingplicht

25

20

80

Bepalen van belastbaar inkomen (o.b.v. werkkostenregeling)

35

20

80

Totaal

100

PL104V41.1

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14

210

Titel

Auteur

Opmerking

Salarisadministratie Niet van toepassing Achtergrondinfo syllaNiet van toepassing bus

V-Verplicht A-Aanbevolen V V

Inleiding sociaal recht G.J.J. Heerma van Voss Wetteksten hoger onZeijl, A.M.M.M. van derwijs Wetgeving Sociaal Niet van toepassing recht Belastingrecht voor Bachelors en Masters Aarts, G.A.C. Werkboek 2015-2016

Details Syllabus Syllabus Voor details zie Literatuurlijst Voor details zie Literatuurlijst

-

V

-

V

-

V

Syllabus

V

Voor details ie literatuurlijst

Voor details zie literatuurlijst Raadpleeg beslist ook HAN Scholar voor actuele informatie. Daar kan bijvoorbeeld extra materiaal geplaatst zijn dat voor een tentamen bestudeerd moet worden. Belastingwetten 2015 Geppaart C.P.A.

V

15 Software

Niet van toepassing.

16 Overig materiaal

Niet van toepassing.

17 Activiteiten

Individuele opdrachten

18 Werkvormen

Hoor- en werkcolleges.

19

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s) Onderwijsweken PL1-SR

periode 1/3 - week 1

2 x2 uur blok TH-lok

periode 1/3 - week 2

2x2 uur blok TH-lok

periode 1/3 - week 3

2x2 uur blok TH-lok

periode 1/3 - week 4

2x2 uur blok TH-lok

periode 1/3 - week 5

2x2 uur blok TH-lok

periode 1/3 - week 6

2x2 uur blok TH-lok

periode 1/3 - week 7

2x2 uur blok TH-lok

periode 1/3 - week 8

1x2 uur blok TH-lok

PL1-LA

periode 2/4 - week 1 (9)

2x2 uur blok TH-lok

periode 2/4 - week 2 (10)

2x2 uur blok TH-lok

periode 2/4 - week 3 (11)

2x2 uur blok TH-lok

periode 2/4 - week 4 (12)

2x2 uur blok TH-lok

periode 2/4 - week 5 (13)

2x2 uur blok TH-lok

periode 2/4 - week 6 (14)

2x2 uur blok TH-lok

periode 2/4 - week 7 (15)

2x2 uur blok TH-lok

periode 2/4 - week 8 (16)

1x2 uur blok TH-lok

20

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

3 en 4

Doorlooptijd

2 periodes

211

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing.

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

De syllabus en daarmee de toetsing is gebaseerd op de wetgeving over 2015.

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregel ing

Niet van toepassing.

212

Financiering en Kosten Titel Onderwijseenheid (OWE)

Financiering en kosten – Finance and expenses

Code OWE

FK1

Eigenaar OWE

de heer H.F.J. Langhout (LGTH)

1

Opleiding

Fiscaal Recht en Economie

2

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Voltijd

Cluster

C

Studiejaar

2015-2016

3

Beroepstaak/ beroepstaken

Aangifte en Advies

4

Centrale beroepstaak

Aangifte en Advies

Niveau van de OWE (1, 2, 3) 1 en 2

Periode (1-4)

Doorlooptijd

1 2 periodes

Het samenstellen van de jaarrekening Beschrijving en doel van dit beroepsproduct 5

Beroepsproducten

De student kan een jaarrekening opstellen volgens de gangbare richtlijnen met behulp van een zogenaamde rapportgenerator. Inhoud (onderwerpen) 1. Rapportgenerator 2. Voorafgaande journaalposten 3. Jaarrekening Het samenstellen van de jaarrekening

Leerdoelen per beroepsproduct

1. 2. 3.

6

Studiepunten

Het correct verwerken van voorafgaande journaalposten t.b.v. de opstelling van een enkelvoudige (bedrijfseconomische) jaarrekening; Het opstellen (met een rapportgenerator) van een jaarrekening die voldoet aan de richtlijnen voor Externe Verslaggeving; Het correct doorlopen van een eenvoudig werkprogramma bij het samenstellen.

7,5 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

61,5

4

Definitie Kengetal G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

61,5

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

144,5

213

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K 3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

144,5 210

7

Samenhang met andere OWE’s

De onderwijseenheid is een vervolg op de onderdelen bedrijfseconomie uit de propedeuse. De onderwijs eenheid VS2/FRE uit het D-cluster volgt op deze onderwijseenheid.

8

Ingangseisen

Geen ingangseisen

9

Algemene omschrijving

10

Competenties

De onderwijseenheid is een vervolg op de onderdelen bedrijfseconomie uit de propedeuse. De onderwijs eenheid VS2/FRE uit het D-cluster volgt op deze onderwijseenheid. De volgende (landelijke) specifieke competenties staan in deze onderwijseenheid centraal (niveau 2): I Een gedegen theoretische basis (BBA-standaard) B1. Werkzaamheden met betrekking tot aangifte B2. Controlewerkzaamheden II Een professionele houding (BBA-standaard) B8. Sociaal-communicatieve bekwaamheid

11

Beoordelingscriteria

Tentamencode Kasstroomoverzicht Bedrijfsdrukte/resultaat Besluitvorming/ onzekerheid

Investeringsselectie Voorraadpolitiek Verkoopprijsvaststelling

Capital budgetting Financial ratio analyses

FK112V41.1             

11

De student kan op correcte wijze kasstroomoverzichten opstellen. De student kan beslissingscalculaties op correcte wijze uitvoeren. De student kan de operational en financial leverage berekenen. De student kan de bedrijfswaarde en de directe opbrengstwaarde berekenen. De student kan de mate van risico berekenen. De student kan het risico beoordelen. De student kan op basis van investeringsselectiemethoden de economische haalbaarheid bepalen van projecten en investeringen, rekening houdende met het risico. De student kan de optimale bestelhoeveelheid berekenen. De student kan de voorraadkosten berekenen. De student kan de verkoopprijs op diverse manieren berekenen. De student kan vanuit Engelstalige teksten een correct oordeel geven over de financiële positie van een onderneming. De student kan vanuit Engelstalige teksten op correcte wijze financiële ratio's berekenen. De student kan Engelstalige teksten interpreteren.

Beoordelingscriteria

Tentamencode Kostenbegrippen Dimensies van de kostprijs Kostprijs/bedrijfsdrukte Kostenfuncties Invloed van voorraadmutaties

FK103V81.1    

De student kan de kostprijs berekenen bij toepassing van diverse kostenbegrippen. De student kan capaciteitsberekeningen maken. De student kan de regressieanalyse toepassen. De student kan de pro’s en de contra’s van absorption costing en direct costing benoemen.

214

 Kostenverbijzondering Gemeenschappelijke kosten Knelpuntscalculaties

Budgettering Divisiestructuren

        

Kostenbegrippen Dimensies van de kostprijs Kostprijs/bedrijfsdrukte Kostenfuncties Invloed van voorraadmutaties 11

   

De student kan de kostprijs berekenen bij toepassing van de productiecentramethode. De student kan de kostprijs berekenen bij toepassing van activity based costing. De student kent de verschillende methoden aan de hand waarvan gemeenschappelijke kosten kunnen worden doorberekend om te komen tot een juist tarief. De student kan de berekeningen ten aanzien van deze methoden maken. De student kan lineare programmering toepassen. De student kan de schaduwprijzen berekenen. De student kent het begrip responsibility accounting. De student kan de opbrengstverschillen en de kostenverschillen berekenen. De student kan de return of investment, residual income en economic value added berekenen. De student kan de transfer price bereken. De student kan de kostprijs berekenen bij toepassing van diverse kostenbegrippen. De student kan capaciteitsberekeningen maken. De student kan de regressieanalyse toepassen. De student kan de pro’s en de contra’s van absorption costing en direct costing benoemen.

Beoordelingscriteria

Tentamencode

FK111V11.5 

De student kan op correcte wijze een nieuwe klant aanmaken in een rapportgenerator. De student kan op correcte wijze grootboekrekeningen mappen in een rapportgenerator.

Rapportgenerator



Voorafgaande journaalposten



De student kan op correcte wijze voorafgaande journaalposten opstellen bij het samenstellen van de jaarrekening.



De student kan met behulp van de rapportgenerator een presentabele jaarrekening opstellen.

Jaarrekening

12

Tentaminering

Beroepsproduct

Beheren van de activa van een (productie)organisatie

Tentamencode

FK112V41.1

Naam tentamen

Financiering

Tentamenvorm

Schriftelijk tentamen

Aard Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Individueel 40 ≥ 5,5 1 T2 120 minuten Niet-grafische rekenmachine T4 Ja Nee

215

Beroepsproduct Tentamencode

Beheren van de activa van een (productie)organisatie FK105V81.9 Gastcollege Financiering; Werkkapitaalbeheer Presentieplicht

FK106V81.9 Gastcollege Financiering; Investeringsselectie Presentieplicht

Individueel

Individueel

Weging

0

0

(Minimaal) oordeel

√

√

Naam tentamen Tentamenvorm Aard

Aantal examinatoren

1

1

Periode

L2

L2

Duur

Niet van toepassing

Niet van toepassing

Hulpmiddelen

Niet van toepassing

Niet van toepassing

L4 (bij AC-voltijd)

L4 (bij AC-voltijd)

Nee

Nee

Ja

Ja

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Beroepsproduct

Gebruiken van planinstrumenten van een (productie)organisatie

Tentamencode

FK103V81.1

Naam tentamen

Management accounting

Tentamenvorm

Schriftelijk tentamen

Aard

Individueel

Weging

40 ≥ 5,5

(Minimaal) oordeel Aantal examinatoren

1

Periode

T1

Duur

120 minuten

Hulpmiddelen

Niet-grafische rekenmachine

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Beroepsproduct Tentamencode Naam tentamen Tentamenvorm Aard

T3 Ja Nee

Gebruiken van planinstrumenten van een (productie)organisatie FK107V81.9 Gastcollege Management accounting; Kosten (ABC) Presentieplicht

FK108V81.9 Gastcollege Management accounting; Budgetteren Presentieplicht

Individueel

Individueel

Weging

0

0

(Minimaal) oordeel

√

√

Aantal examinatoren

1

1

Periode

L1

L1

Duur

Niet van toepassing

Niet van toepassing

Hulpmiddelen

Niet van toepassing

Niet van toepassing

216

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

L3 (bij AC-voltijd)

L3 (bij AC-voltijd)

Nee

Nee

Ja

Ja

Beroepsproduct

Het samenstellen van de jaarrekening

Tentamencode

FK111V11.5

Naam tentamen

Jaarrekening caseware

Tentamenvorm

Inleveropdracht

Aard

In tweetallen

Weging

20 ≥ 5,5

(Minimaal) oordeel Aantal examinatoren

1

Periode

L1

Duur

Niet van toepassing

Hulpmiddelen

Niet van toepassing

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

I.o.m. docent Nee Ja

Toetsmatrijzen, indicatief FK112V41.1 Financiering, Schriftelijk

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

40

20

80

35

20

80

Engels: Capital budgetting Financial ratio analyses Financial statements, Tax accounting, Auditing, Management accounting en Investment.

25

35

65

Totaal

100

Kasstroomoverzicht Bedrijfsdrukte/resultaat Besluitvorming/onzekerheid Investeringsselectie Voorraadpolitiek Verkoopprijsvaststelling

FK103V81.1 Management accounting, Schriftelijk Kostenbegrippen Dimensies van de kostprijs Kostprijs/bedrijfsdrukte Kostenfuncties Invloed van voorraadmutaties Kostenverbijzondering Gemeenschappelijke kosten Knelpuntscalculaties

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

30

20

80

40

20

80

217

Budgettering Divisiestructuren

30

Totaal

100

FK111V11.5 Jaarrekening caseware, Inleveropdracht

% in toets

20

80

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

Rapportgenerator

15

100

Voorafgaande journaalposten

45

100

Jaarrekening

40

100

Totaal

100

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel Management accounting Berekenen, beslissen, beheersen English for accounting, Express series, Oxford University Press

Auteur

Opmerking

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

Koetzier, W

Reeds in uw bezit

V

Voor details zie Literatuurlijst

Evan Frendo Mahoney

&

Sean

Voor details zie Literatuurlijst

-

Raadpleeg beslist ook HAN Scholar voor actuele informatie. Daar kan bijvoorbeeld extra materiaal geplaatst zijn dat voor een tentamen bestudeerd moet worden.

15 Software

Caseware

16 Overig materiaal

Niet van toepassing

17 Activiteiten

Individuele en groepsopdrachten.

18 Werkvormen

Hoor- werkcolleges; pc-practicum; trainingen; gastcolleges.

19

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.)

Roostercode(s) Onderwijsweken FK1-FIN

FK1-FIN-EN

FK1-MA

FK1-JA

periode 1/3 - week 1

3 uur blok TH-lok.

2 uur blok TH-lok.

periode 1/3 - week 2

3 uur blok TH-lok.

2 uur blok TH-lok.

periode 1/3 - week 3

3 uur blok TH-lok.

2 uur blok TH-lok.

periode 1/3 - week 4

3 uur blok TH-lok.

2 uur blok TH-lok.

FK1-GAST

218

periode 1/3 - week 5

3 uur blok TH-lok.

2 uur blok TH-lok.

periode 1/3 - week 6

3 uur blok TH-lok.

2 uur blok TH-lok.

periode 1/3 - week 7

3 uur blok TH-lok.

2 uur blok TH-lok. 2 x 3 uur blok collegezaal

periode 1/3 - week 8

periode 2/4 - week 1 (9)

3 uur blok TH-lok.

2 uur blok TH-lok.

periode 2/4 - week 2 (10)

3 uur blok TH-lok.

2 uur blok TH-lok.

periode 2/4 - week 3 (11)

3 uur blok TH-lok.

2 uur blok TH-lok.

periode 2/4 - week 4 (12)

3 uur blok TH-lok.

2 uur blok TH-lok.

periode 2/4 - week 5 (13)

3 uur blok TH-lok.

2 uur blok TH-lok.

periode 2/4 - week 6 (14)

3 uur blok TH-lok.

2 uur blok TH-lok.

periode 2/4 - week 7 (15)

3 uur blok TH-lok.

2 uur blok TH-lok. 2 x 3 uur blok collegezaal

periode 2/4 - week 8 (16)

Periode (1-4)

1 en 2

20

Studiejaar

2015-2016

Doorlooptijd

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing.

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

De toetsing van deze onderwijseenheid is altijd gebaseerd op actuele wet- en regelgeving.

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

2 periodes

219

Administratieve Organisatie I Titel Onderwijseenheid (OWE)

Administratieve organisatie 1 – Administrative Organisation 1

Code OWE

AO1

Eigenaar OWE

dhr. drs. J.S.J. Jansen RA (JSNJS)

1

Opleiding

Fiscaal Recht en Economie

2

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Voltijd

Cluster

C

Studiejaar

2015-2016

3

Beroepstaak/ beroepstaken

Horizontaal toezicht

4

Centrale beroepstaak

Horizontaal toezicht

5

Beroepsproducten

De beschrijving en modellering van de administratieve organisatie en interne beheersing van de processen in een organisatie.

Niveau van de OWE (1, 2, 3) Periode (1-4)

1 en 2

Doorlooptijd

1 2 periodes

De beschrijving en modellering van de administratieve organisatie en interne beheersing van de processen in een organisatie. De student dient in groepsverband een plan van aanpak opstellen en te presenteren voor het verbeteren van een administratieve organisatie en interne beheersing. 1.

Leerdoelen per beroepsproduct

6

Studiepunten

De student geeft aan welke typologie (volgens de indeling van Starreveld) een bedrijf heeft. 2. De student geeft aan wat de primaire en secundaire processen van een bedrijf zijn. 3. De student kan een beschrijving geven van de processen van een bedrijf. 4. De student analyseert inherente risico’s van een bedrijf. 5. De student analyseert of de inherente risico’s afdoende zijn afgedekt met in het bedrijf opgezette maatregelen. 6. De studenten kan adviseren met welke maatregelen de niet afdoende afgedekte inherente risico’s kunnen worden gemitigeerd 7. De student rapporteert in foutloos schriftelijk Nederlands en maakt daarbij effectief gebruik van de applicaties in office Word. 8. De student plant en organiseert zijn eigen werk goed. 9. De student komt aan informatie die nodig is voor de opdracht door middel van het afnemen van interviews. 10. De student presenteert in groepsverband het plan van aanpak.

7,5 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

47,25 27

4

Definitie Kengetal

220

G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

74,25

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

131,75

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K 131,75 3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

210

7

Samenhang met andere OWE’s

De onderwijseenheid is een vervolg op het onderdeel bedrijfsprocessen uit de propedeuse. De onderwijseenheid HT1 uit het F-cluster volgt op deze onderwijseenheid.

8

Ingangseisen

Geen ingangseisen.

9

Algemene omschrijving

10

Competenties

Centraal in deze onderwijseenheid staan het beschrijven en modelleren van de processen in organisaties gericht op de betrouwbaarheid van de informatievoorziening. I. Een gedegen theoretische basis: Kernvakgebied BBA 5. Management information systems (niveau 2): Cliënten begeleiden bij het opstellen van convenanten ten behoeve van het horizontaal toezicht vereist van de HBO fiscalist kennis van management informatie systemen. Onderwerpen: bedrijfsprocessen, administratieve organisatie, interne beheersing. II. Een onderzoekend vermogen: B6 Onderzoeksvaardigheden III. Een professionele houding: B7 Persoonlijke ontwikkeling B8 Sociaal-communicatief vaardig

11

Beoordelingscriteria

Tentamencode

AO107V41.1 Tussentoets AO1/ITA 

Primair proces, bedrijfsproces, procesfasen, activiteiten

 

Inherente risico

 

Interne beheersingsmaatregelen

  

Informatiebehoeften, kwaliteitskenmerken



De student geeft op correcte wijze de wederzijdse beïnvloeding tussen de organisatiekunde, systemen van interne beheersing en de daarbij passende bestuurlijke informatieverzorging weer. De student beschrijft op correcte wijze de relaties tussen verschillende processen in organisaties aan de hand van criteria op het terrein van de interne beheersing en informatiestromen. De student onderkent op correcte wijze de risico’s op het terrein van de informatieverzorging voor verschillende typen organisaties. De student geeft de correcte beheersingsmaatregelen die de informatierisico’s afdekken. De student omschrijft op correcte wijze de controletechnische functiescheidingen in een organisatie. De student beschrijft op correcte wijze de betekenis en het belang van bewaking van de activa van een organisatie. De student geeft de correcte maatregelen van informatiecontrole die waarborgen dat geen activa ongeoorloofd de organisatie verlaten. De student geeft de correcte betekenis van het begrip relevantie van informatie en geeft op correcte wijze de risico’s die de relevantie van informatie bedreigen De student geeft correct aan welke maatregelen van interne beheersing bijdragen aan het verstrekken van relevante informatie. 221

Inhoud van de Informatieproducten, gegevensverzameling



De student geeft op correcte wijze de relatie aan tussen organisatiestructuren, informatiebehoeften en informatiestromen.



De student geeft op correcte wijze het belang van een goede documentatie van beheersingsmaatregelen.



De student beschrijft op correcte wijze de hoofdcomponenten van een computersysteem, en de belangrijkste toepassingen van IT in een organisatie. De student beschrijft op correcte wijze de betekenis en het belang van informatiebeveiliging en de betekenis van IT voor de beheersing van organisaties. De student legt op correcte wijze de mogelijkheden uit die IT biedt om betrouwbare, relevante informatie op te leveren. De student geeft het onderscheid aan tussen applicatiecontroles, algemene computercontroles en gebruikerscontroles. De student kan aangeven wat de impact is van de nieuwe ontwikkelingen binnen IT, en met name outsourcing, cloudcomputing en social media, op de informatieverzorging binnen een organisatie, en op zijn (toekomstige) rol als Financieel adviseur

 IT Kernbegrippen    Nieuwe IT ontwikkelingen

IT toepassingen



De student kent en beschrijft de functie en kenmerken van de meest voorkomende bedrijfsapplicaties (waaronder ERP).

IT en management



De student onderscheidt en beschrijft de belangrijkste vormen waarin de IT functie kan worden georganiseerd en gemanaged.



De student kan de logische opbouw van datastructuren omschrijven, de verschillende varianten benoemen, en aangeven op welke wijze daaruit stuurinformatie kan worden onttrokken De student kan de kernconcepten en wijze van toepassing van XBRL en SBR beschrijven, aangeven welke impact dit heeft voor een samenstellingspraktijk, en naast de voordelen ook de mogelijke nadelen en risico’s benoemen.

Business Intelligence  XBRL/SBR

Tentamencode

AO103V01.1 Eindtoets AO1  

Beschrijving AO/IB 

Inherente risico Interne beheersingsmaatregelen

Informatiebehoeften, kwaliteitskenmerken



De student ontwerpt een correct beheersingssysteem incl. de bijbehorende bestuurlijke informatie dat bijdraagt aan de bewaking van de activa van verschillende typen organisaties. De student maakt een normatieve beschrijving van een bepaalde praktijksituatie met daarin opgenomen de noodzakelijke interne beheersingsmaatregelen. De student beschrijft de interne beheersingsmaatregelen die in een praktijksituatie worden aangetroffen en stelt vast welke gegevens moeten worden vastgelegd om de gewenste informatie, met de gewenste betrouwbaarheid te kunnen verzorgen. De student onderkent de risico’s op het terrein van de informatieverzorging voor verschillende typen organisaties.



De student stelt correcte beheersingsmaatregelen op ten behoeve van de bestuurlijke informatieverzorging.



De student stelt op correcte wijze vast welke gegevens moeten worden vastgelegd om de gewenste informatie, met de gewenste betrouwbaarheid te kunnen verzorgen. De student geeft op correcte wijze de beheersingsmaatregelen die de informatierisico’s afdekken. De student beschrijft op correcte wijze de wijze waarop processen kunnen worden ontworpen. De student geeft op correcte wijze de procesbeschrijving weer in schema’s.

  

Modelleren (DPS, GPS)  Tentamencode

AO105V31.5 Beroepsproduct AO/IB; inleveropdracht

Structuur plan van aanpak



De student kan de structuur van een plan van aanpak toepassen.

222

Opzet plan van aanpak



Tentamencode

AO106V31.6 Beroepsproduct AO/IB; presentatie 

Tentamencode

De student presenteert op een inhoudelijk adequate wijze het plan van aanpak en verdedigt zich op adequate wijze (noot: geen beoordeling op de wijze/techniek van presenteren zelf).

AO108V41.9 Interviewvaardigheden    

 Tentamencode

De student spreekt goed verstaanbaar en begrijpelijk Nederlands. De student is aanwezig bij alle drie de trainingen. De student doet actief mee tijdens de trainingen: o Heeft een actieve inbreng in de groep en in subgroepen; o Bereidt zich voor op de trainingen. De student bereidt zich (met medestudenten) voor op het assessment. Tijdens het assessment laat de student zien zich voorbereid te hebben, hij levert een actieve bijdrage als interviewer en/of d.m.v. het geven van feedback. Door zijn bijdrage laat hij zien kennis te hebben van gesprekstechnieken (structuur interview en luisteren, samenvatten en doorvragen) en beginnend vaardig te zijn in te toepassing ervan. Reflectieverslag is ingeleverd en van voldoende niveau.

AO109V41.9 Office (Word)  

12

De student heeft het plan van aanpak logisch opgezet en het is consistent.

De student kan met behulp van MS Word tekst in de juiste lay-out opmaken; De student kan op correcte wijze tekst in MS Word redigeren.

Tentaminering

Beroepsproduct

De beschrijving en modellering van de administratieve organisatie en interne beheersing van de processen in een organisatie.

Tentamencode

AO107V41.1

AO103V01.1

Naam tentamen

Tussentoets AO1/ITA

Eindtoets AO1

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

AO105V31.5 Beroepsproduct AO/IB; inleveropdracht

AO106V31.6 Beroepsproduct AO/IB; presentatie

AO108V41.9

Schriftelijk

Inleveropdracht

Presentatie

Individueel

Individueel

Groep

Groep

Continuous assesment Groep

33

34

33

0

0

≥ 5,5

≥ 5,5

≥ 5,5

√

√

1

1

1

1

1

Interview vaardigheden

T1

T2

L1/2

L1/2

L1

120 minuten

120 minuten

Niet van toepassing

30 minuten

15 minuten

Geen

Geen

Geen

Geen

T3

T4

I.o.m. docent

I.o.m. docent

Geen I.o.m. docent

Ja

Ja

Nee

Nee

Nee

Nee

Nee

Ja

Ja

Ja

223

Beroepsproduct Tentamencode

AO109V41.9

Naam tentamen

Office (Word)

Tentamenvorm

Continuous assessment

Aard

Individueel

Weging

0

(Minimaal) oordeel

√

Aantal examinatoren

1

Periode

L1

Duur

Niet van toepassing

Hulpmiddelen

Geen

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent? Toetsmatrijzen, indicatief AO107V41.1 Tussentoets AO1/ITA, Schriftelijk Primair proces, bedrijfsproces, procesfasen, activiteiten Inherente risico’s en interne beheersmaatregelen Informatiebehoeften, Kwaliteitskenmerken, inhoud informatieprodukten en gegevensverzameling IT Kernbegrippen – computer, internet, cloud computing, social media IT en de Financieel adviseur, risico management en COSO Toepassing IT: IT en bedrijfsstrategie, bedrijfsprocessen, ERP, SBR/XBRL, business intelligence en de organisatie van de IT functie

i.o.m. docent Nee Ja

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

10

70

30

25

50

50

15

50

50

15

75

25

10

50

50

25

50

50

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

Beschrijving AO/IB

40

0

100

Inherente risico

20

0

100

Interne beheersingsmaatregelen

20

0

100

Totaal

AO103V01.1 Eindtoets AO1, Schriftelijk

100

224

Modelleren (DPS, GPS)

20

Totaal

100

0

100

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Auteur

Opmerking

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

Jans c.s.

-

V

Voor details zie Literatuurlijst

Niet van toepassing

-

V

Syllabus

Informatietechnologie A

Hoofdstukken uit diverse boeken

Ook kunnen tijdens de lessen aanvullende artikelen worden ingebracht

V

Syllabus

Basisboek interviewen

Ben Baarda

-

V

Voor details zie Literatuurlijst

Titel Grondslagen AO, deel A: Algemene Beginselen Grondslagen AO, deel B: Processen en systemen Administratieve Organisatie/ Bedrijfsprocessen

Raadpleeg beslist ook HAN Scholar voor actuele informatie. Daar kan bijvoorbeeld extra materiaal geplaatst zijn dat voor een tentamen bestudeerd moet worden.

15 Software

Niet van toepassing

16 Overig materiaal

Reader en hand outs

17 Activiteiten

Individuele opdrachten, groepsopdrachten, thuiswerk, interviewen, informatie verzamelen en presenteren

18 Werkvormen

Hoor- werkcolleges en projectwerk

19

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s)

Onderwijsweken

AO1-ASS

AO1-ITA (L1) en AO1 (L2)

AO1-TPE*

AO1-OFF

periode 1/3 - week 1

4 uur TH-lok.

3 uur TH-lok.

2 uur P-lok.

periode 1/3 - week 2

4 uur TH-lok.

3 uur TH-lok.

2 uur P-lok.

periode 1/3 - week 3

4 uur TH-lok.

3 uur TH-lok.

2 uur P-lok.

periode 1/3 - week 4

4 uur TH-lok.

3 uur TH-lok.

2 uur P-lok.

periode 1/3 - week 5

4 uur TH-lok.

3 uur TH-lok.

2 uur P-lok.

periode 1/3 - week 6

4 uur TH-lok.

3 uur TH-lok.

2 uur P-lok.

periode 1/3 - week 7

4 uur TH-lok.

3 uur TH lok.

2 uur P-lok 4 uur blok TH-lok.

periode 1/3 - week 8 periode 2/4 - week 1 (9) periode 2/4 - week 2 (10)

4 uur TH-lok. 5 uur TH-lok.

225

periode (11) periode (12) periode (13) periode (14) periode (15) periode (16)

2/4 - week 3 2/4 - week 4 2/4 - week 5 2/4 - week 6 2/4 - week 7 2/4 - week 8

4 uur TH-lok. 4 uur TH-lok. 4 uur TH-lok. 3 uur en 2 uur TH-lok. 3 uur en 2 uur TH-lok. 4 uur TH-lok.

*Elke student krijgt 3x 3 uur AO1-TPE (in onderwijsweken 1/3/5 of in onderwijsweken 2/4/6). Periode (1-4)

1 en 2

20

Studiejaar

2015-2016

Doorlooptijd

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

De toetsing van deze onderwijseenheid is altijd gebaseerd op actuele weten regelgeving.

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

2 periodes

226

Belastingrecht IB/OB Titel Onderwijseenheid (OWE)

1 2

3

Belastingrecht IB/OB – Tax law income tax/VAT

Code OWE

BL1-FRE

Eigenaar OWE

mevrouw mr. I. Takke-Horn (TKKI)

Opleiding

Fiscaal Recht en Economie

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Voltijd

Cluster

C

Studiejaar

2015-2016

Beroepstaak/

Niveau van de OWE (1, 2, 3) Periode (1-4)

1 en 2

Doorlooptijd

2 2 periodes

Aangifte en advies

beroepstaken 4

Centrale beroepstaak

5

Beroepsproducten

6

Studiepunten

Aangifte en advies

7,5 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

30 27.75

5,5

Definitie Kengetal G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

57,75

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

146,75

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = J+K+L+M 146,75 3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

210

227

7

Samenhang met andere OWE’s

De onderwijseenheid volgt op de onderdelen belastingrecht uit de propedeuse. De onderwijseenheid Belastingrecht en Aangiftepraktijk (BLA) uit het D-cluster volgt op deze onderwijseenheid.

8

Ingangseisen

Geen Deze onderwijseenheid bestaat uit de onderdelen inkomstenbelasting voor de particuliere cliënt (1e lesperiode), winst uit onderneming (2e lesperiode) en omzetbelasting (2e lesperiode).

9

De inhoud van de onderwijseenheid is relevant voor de beginnende HBO fiscalist om kennis en inzicht te verwerven in:  belastbaar inkomen uit werk en woning (zonder winst) en Belastbaar inkomen uit sparen en beleggen en een eerste aanzet t.a.v. aangifte inkomstenbelasting (box I en box III) - de basis van de winst uit onderneming (inkomstenbelasting) - de omzetbelasting.

Algemene omschrijving

De student leert de theoretische basisregels met als doen het adequaat verzorgen van een aangifte in deze verschillende belastingsoorten. De volgende (landelijke) specifieke competentie staat in deze onderwijseenheid centraal (niveau 2): 10

Een gedegen theoretische basis (BBA-standaard)

B1. Werkzaamheden met betrekking tot aangifte

Competenties

B3 Vertegenwoordigen op fiscaal terrein B4. Werkzaamheden mbt fiscaal-juridisch en financieel advies

11

Beoordelingscriteria

Tentamencode

BL101V31.1

Box 1 en box 3 (inclusief persoonsgebonden aftrek)

De student leest de wettekst, concludeert welke regels van toepassing zijn en aan de hand van die regels berekent de student:  op correcte wijze het belastbaar inkomen uit werk en woning (exclusief de belastbare winst uit onderneming en het belastbare resultaat uit overige werkzaamheden).  op een juiste wijze het belastbaar inkomen uit sparen en beleggen.  de persoonsgebonden aftrekken en rekent deze op een juiste wijze toerekenen aan het inkomen uit werk en woning of sparen en beleggen.  op juiste wijze de van toepassing zijnde heffingskortingen en de te betalen inkomstenbelasting, rekening houdend met voorheffingen.

228

Inkomstenbelasting winst uit onderneming natuurlijk persoon, inclusief freelancer

De student leest de wettekst, concludeert welke regels van toepassing zijn en aan de hand van die regels:  berekent de student op correcte wijze, middels fiscale winstberekening, de belastbare winst. (als basis voor het verzorgen of controleren van aangiften voor cliënten).  adviseert de student de clënt op diverse aspecten met cijfermatige onderbouwing bijvoorbeeld vermogensetikettering en staking.  berekent de student voor een freelancer het belastbare resultaat uit overige werkzaamheden.

BL103V31.1

Bepalen van belastingsplicht en bepaling verschuldigde omzetbelasting

De student leest de wettekst, concludeert welke regels van toepassing zijn en aan de hand van die regels:  concludeert de student of er sprake is van belastingplicht.;  berekent de student de verschuldigde belasting;  bepaalt de student de tariefstoepassingen;  concludeert de student of en zo ja welke verleggingsregeling van toepassing is.

BL105V51.9

De student neemt actief deel aan het in het kader van professionalisering georganiseerde activiteit(en).

BL102V31.1

12

Tentaminering

Beroepsproduct

De fiscale positie voor de particuliere cliënt voor de inkomstenbelasting bepalen.

Tentamencode

BL101V31.1

Naam tentamen

Inkomstenbelasting particulier

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

40 ≥ 5,5 1 T1 120 minuten Wetboek Belastingwetten niet geannoteerd, niet-grafische rekenmachine T3 Ja Nee

229

Beroepsproduct

Fiscale positie voor de zakelijke cliënt voor de winst uit onderneming bepalen.

Tentamencode

BL102V31.1

Naam tentamen

Inkomstenbelasting ondernemer/winst uit onderneming

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur

30 ≥ 5,5 1 T2 120 minuten

Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Beroepsproduct

Wetboek Belastingwetten niet geannoteerd, niet-grafische rekenmachine T4 Ja Nee

Fiscale positie voor de zakelijke cliënt voor de omzetbelasting bepalen.

Tentamencode

BL103V31.1

Naam tentamen

Omzetbelasting

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur

≥ 5,5 1 T2 90 minuten

Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

12

30

Wetboek Belastingwetten niet geannoteerd, niet-grafische rekenmachine T4 Ja Nee

Tentaminering

Beroepsproduct

Professionele houding 2

Tentamencode

BL105V51.9

Naam tentamen

Professionalisering

Tentamenvorm

Actieve participatie

Aard

Individueel

Weging

0

(Minimaal) oordeel

√

Aantal examinatoren Periode

n.v.t. Lesperiode 1/3 – 2/4

230

Duur

n.v.t.

Hulpmiddelen

n.v.t. In overleg met docent / opleidingscoördinator

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Nee Ja

Toetsmatrijzen, indicatief BL101V91.1 Inkomstenbelasting particulier, Schriftelijk Box 1 en box 3 (inclusief persoonsgebonden aftrek)

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

100

15

85

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

100

15

85

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

25

15

85

75

15

85

Totaal

100

BL102V91.1 Inkomstenbelasting ondernemer Inkomstenbelasting winst uit onderneming natuurlijk persoon, inclusief freelancer Totaal BL103V91.1 Omzetbelasting, Schriftelijk Bepalen belastingsplicht Bepalen verschuldigde omzetbelasting

100

van van

Totaal

100

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Auteur

Opmerking

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

Belastingwetten 2015 Voor details zie Geppaart, C.P.A. V incl. cd-rom Literatuurlijst Belastingrecht voor Bachelors en Masters Voor details zie Aarts, G.A.C. V Theorieboek editie 2015Literatuurlijst 2016 Belastingrecht voor Bachelors en Masters Voor details zie Aarts, G.A.C. V Werkboek editie 2015Literatuurlijst 2016 Wegwijs in de belastingheffing Voor details: zie Arendonk, H.P.A.M. van V ondernemingen, laatste literatuurlijst druk Raadpleeg beslist ook HAN Scholar voor actuele informatie. Daar kan bijvoorbeeld extra materiaal geplaatst zijn dat voor een tentamen bestudeerd moet worden.

231

15 Software

Niet van toepassing

16 Overig materiaal

Raadpleeg beslist ook HAN Scholar voor actuele informatie. Daar kan bijvoorbeeld extra materiaal geplaatst zijn dat voor een tentamen bestudeerd moet worden.

17 Activiteiten

Individuele opdrachten.

18 Werkvormen

Hoor- werkcolleges.

19

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s) Onderwijsweken BL1-FRE-IP

periode 1/3 - week 1 periode 1/3 - week 2 periode 1/3 - week 3 periode 1/3 - week 4 periode 1/3 - week 5 periode 1/3 - week 6 periode 1/3 - week 7 periode 1/3 - week 8 periode 2/4 - week 1 (9)

BL1-FREWUO

BL1-FRE-PRO**

2 uur blok en 2 uur blok TH-lok. * 2 uur blok en 2 uur blok TH-lok. * 2 uur blok en 2 uur blok TH-lok. * 2 uur blok en 2 uur blok TH-lok. * 2 uur blok en 2 uur blok TH-lok. * 2 uur blok en 2 uur blok TH-lok. * 2 uur blok en 2 uur blok TH-lok. * 2 uur blok en 2 uur blok TH-lok. * .

3 uur blok TH-lok. 3 uur blok periode 2/4 - week 3 (11) TH-lok. 3 uur blok periode 2/4 - week 4 (12) TH-lok. 3 uur blok periode 2/4 - week 5 (13) TH-lok. 3 uur blok periode 2/4 - week 6 (14) TH-lok. 3 uur blok periode 2/4 - week 7 (15) TH-lok. 3 uur blok periode 2/4 - week 8 (18) TH-lok. * elke lesblok op een aparte dag, liefst met dag ertussen periode 2/4 - week 2 (10)

BL1-FRE-OB

3 uur blok TH-lok. 3 uur blok TH-lok. 3 uur blok TH-lok. 3 uur blok TH-lok. 3 uur blok TH- lok. 3 uur blok TH-lok. 3 uur blok TH-lok. 3 uur blok TH-lok.

** er volgt nadere informatie over de professionaliseringsactiviteit via de docent, procescoördinator of opleidingscoördinator.

232

20

Studiejaar

2015-2016

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing.

Periode (1-4)

1 en 2

Doorlooptijd

2 periodes

De toetsing van deze onderwijseenheid is gebaseerd op de wet- en regelgeving 2015.

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

Gastcollege Omzetbelasting BL104V41.9 is geen onderdeel meer van het curriculum. Professionalisering BL105V51.9 is aan het curriculum toegevoegd. BL104V41.9 is gelijkgesteld aan BL105V51.9. Studenten die BL104V41.9 nog niet behaald hebben, kunnen deelnemen aan BL105V51.9.

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregelin g

Niet van toepassing.

Bonuspunten regeling

Niet van toepassing.

233

Belastingrecht en Aangiftepraktijk Titel Onderwijseenheid (OWE)

1 2

Belastingrecht en Aangiftepraktijk – Tax law and declaration

Code OWE

BLA

Eigenaar OWE

De heer mr. G.J. (Johan) Roest RB (RSTG)

Opleiding

Fiscaal Recht en Economie

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Voltijd

Cluster

D

Niveau van de OWE (1, 2, 3)

Studiejaar

2015-2016

3

Beroepstaak /beroepstaken

Aangifte & advies Bezwaar, beroep en horizontaal toezicht

4

Centrale beroepstaak

Aangifte en advies

Periode (1-4)

3

Doorlooptijd

2 1 periode

Aangifte inkomstenbelasting particulier en winst en aangifte vennootschapsbelasting. Beroepsproducten

  

Aangifte inkomstenbelasting winst en particulier Aangifte vennootschapsbelasting Klant adviesgesprek

Aangifte inkomstenbelasting particulier en winst en aangifte vennootschapsbelasting. Leerdoel van dit beroepsproduct De student maakt en controleert zelfstandig eenvoudige aangiften inkomstenbelasting particulieren en winst en vennootschapsbelasting . Leerdoelen OWE Gesprek voor verzamelen gegevens (gesprek tussen adviseur en cliënt teneinde alle relevante gegevens boven tafel te krijgen) Leerdoel van dit beroepsproduct De student hanteert in het gesprek met de cliënt de juiste structuur, kan ingaan op de door de cliënt versterkte informatie en kan met betrekking tot de casus op de juiste manier de fiscale kennis toepassen. 6

Studiepunten

7,5 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

15,75

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

33

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

7,5

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

4,5

Definitie Kengetal

234

G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

53,25

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

149,25

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K

149,25

3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

210

7

Samenhang met andere OWE’s

De onderwijseenheid volgt op de onderdelen in Fiscaal Recht uit de propedeuse. Dit vak is voor de IB-winst een vervolg op de onderwijseenheid Belastingrecht IB/OB (BL1) en een voorbereiding op de onderwijseenheden Bestuurs- en formeel belastingrecht (BB2), Verdieping winst uit onderneming (VW2) en Horizontaal toezicht (HT1).

8

Ingangseisen

Niet van toepassing.

9

10

Algemene omschrijving

Competenties

In deze module komen de belastingsoorten: inkomstenbelasting winst, vennootschapsbelasting, overdrachtsbelasting en formeel recht aan de orde. De student leert de theoretische basisregels met als doel het adequaat verzorgen van een aangifte in deze verschillende belastingsoorten cq. het toepassen van het formele recht (niveau 2). De student leert in deze onderwijseenheid: 1. Het maken en controleren van de aangifte inkomstenbelasting particulier en winst uit onderneming en aangifte vennootschapsbelasting (niveau 2). 2. Het voeren van een cliëntgesprek om alle relevante gegevens boven tafel te krijgen (niveau 2). De volgende (landelijke) specifieke competenties staan in deze onderwijseenheid centraal (niveau 2): I Een gedegen theoretische basis (BBA-standaard) B1. Werkzaamheden met betrekking tot aangifte B2. Controlewerkzaamheden (niveau 2) II Een professionele houding (BBA-standaard) B7. Persoonlijke ontwikkeling (niveau 2) B8. Sociaal-communicatieve bekwaamheid (niveau 2)

11

Beoordelingscriteria

BLA01V31.1

Formeel recht en samenwerkingsverbanden en bedrijfsopvolging in de inkomstenbelasting en fiscale winstpositie van de onderneming van een rechtspersoon voor de vennootschapsbelasting en de overdrachtsbelasting gerelateerd hieraan.

1. De student leest de wettekst, concludeert welke regels van toepassing zijn en aan de hand van die regels; 2. De student geeft aan wat de formele aspecten zijn van bepaalde handelingen, zowel voor het formele recht als voor de invordering van belastingheffing; 3. De student kan op verschillende manieren een onderneming voor de inkomstenbelasting fiscaal over laten gaan naar een rechtspersoon (inclusief de overdrachtsbelasting) en dit cijfermatig onderbouwen en eventueel de cliënt van advies voorzien; 4. De student kan op verschillende manieren het aangaan van een samenwerkingsverband tussen twee of meer ondernemingen (inclusief de overdrachtsbelasting) weer geven en dit cijfermatig onderbouwen en eventueel de

235

cliënt van advies voorzien; 5. De student kan op verschillende manieren een fiscale winstberekening opstellen voor een rechtspersoon (als basis voor het verzorgen en controleren van de aangiften vennootschapsbelasting). BLA02V31.2

Aangifte inkomstenbelasting particulier en winst, opstellen en controleren.

Voorwaarden toegang les:  De in de studiehandleiding opgegeven opgaven (aangiften) dienen op tijd te worden ingeleverd op scholar (dag en tijdstip van inleveren wordt aangegeven in de studiehandleiding)  De student dient zijn eigen aangifte(n) de volgende les te hebben nagekeken  Indien de student de opgaven (aangiften) niet of niet op tijd op scholar heeft ingeleverd of de opgaven (aangiften) niet heeft nagekeken heeft de student geen toegang tot de les.

BLA03V31.2

Aangifte aangifte vennootschapsbelasting opstellen en controleren.

Voorwaarden toegang les:  De in de studiehandleiding opgegeven opgaven (aangiften) dienen op tijd te worden ingeleverd op scholar (dag en tijdstip van inleveren wordt aangegeven in de studiehandleiding)  De student dient zijn eigen aangifte(n) de volgende les te hebben nagekeken  Indien de student de opgaven (aangiften) niet of niet op tijd op scholar heeft ingeleverd of de opgaven (aangiften) niet heeft nagekeken heeft de student geen toegang tot de les.

BLA04V31.4 De student houdt de structuur van het gesprek vast (regie voeren). De student beheerst de techniek van luisteren, samenvatten en doorvragen. De student legt fiscale onderwerpen op een eenvoudige, voor een leek begrijpbare manier uit. Bij het klantgesprek worden onderstaande punten beoordeelt: Voorbereiding: - heeft cliëntinfo bij zich - heeft naslagwerk bij zich - heeft vragen voorbereid Gesprek voor verzamelen gegevens (gesprek tussen adviseur en cliënt teneinde alle relevante gegevens boven tafel te krijgen).

Gesprek: Fase 1,2,3 of 4 - samenvatten “info vooraf” - stellen relevante vragen - doorvragen - samenvatten per onderdeel - luisteren naar cliënt - uitleg naar cliënt - eindsamenvatting - voorstel vervolgprocedure Non-verbaal: - toont actieve houding - is goed verstaanbaar

236

- intoneert goed - formuleert goede zinnen - maakt gebaren - maakt oogcontact Fiscaal: - heeft kennis van de regels - past de kennis toe

12

Tentaminering

Beroepsproduct Tentamencode Naam tentamen Tentamenvorm Aard Weging (Minimaal) oordeel

Formeel recht en samenwerkingsverbanden en bedrijfsopvolging in de inkomstenbelasting en fiscale winstpositie van de onderneming van een rechtspersoon voor de vennootschapsbelasting en de overdrachtsbelasting gerelateerd hieraan BLA01V31.1 Formeel recht en Samenwerkingsverbanden, overdrachtsbelasting en vennootschapsbelasting Schriftelijk Individueel 60 ≥ 5,5

Aantal examinatoren

1

Periode

T3

Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Beroepsproduct

180 minuten Wetboek Belastingwetten (niet geannoteerd), Niet-grafische rekenmachine T4 Ja Nee

Aangifte inkomstenbelasting particulier en winst opstellen en controleren

Tentamencode

BLA02V31.2

Naam tentamen

Aangifte Inkomstenbelasting winst/particulier

Tentamenvorm

PC practicum

Aard Weging (Minimaal) oordeel

Individueel 20 ≥ 5,5

Aantal examinatoren

1

Periode

L3

Duur Hulpmiddelen

120 minuten Belastingwettenbundel, Elsevier IB almanak, Elsevier aangifte programma Bas, Convoy: Belastingrecht voor Bachelors en Masters Theorieboek, niet grafische rekenmachine

237

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Beroepsproduct

L3-owk 8 Nee (herkansing wel in tentamenrooster) Ja (herkansing wel in tentamenrooster)

Aangifte vennootschapsbelasting opstellen en controleren

Tentamencode

BLA03V31.2

Naam tentamen

Aangifte vennootschapsbelasting

Tentamenvorm

PC practicum

Aard Weging (Minimaal) oordeel

Individueel 20 ≥ 5,5

Aantal examinatoren

1

Periode

L3

Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

120 minuten Belastingwettenbundel, Aangiftesoftware Vpb en BTW, Convoy: Belastingrecht voor Bachelors en Masters Theorieboek, niet grafische rekenmachine L3-owk 8 Nee (herkansing wel in tentamenrooster) Ja (herkansing wel in tentamenrooster)

Tentamencode

Gesprek voor verzamelen gegevens (gesprek tussen adviseur en cliënt teneinde alle relevante gegevens boven tafel te krijgen) BLA04V31.4

Naam tentamen

Klantgesprek t.b.v. opstellen aangifte

Beroepsproduct

Tentamenvorm

Mondeling

Aard

Individueel

Weging

0

(Minimaal) oordeel

√

Aantal examinatoren

2

Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

L3 30 minuten IB almanak, belastingwettenbundel In overleg met docent Nee Ja

238

Toetsmatrijzen, indicatief BLA01V31.1 Samenwerking en/of bedrijfsopvolging bij natuurlijke personen in de inkomstenbelasting en overgang naar de BV Overdrachtsbelasting/ Formeel recht

% in toets

waarvan % kennis

waarvan % toepassingen

40

20

80

0

100

20

80

30

Winstberekening vennootschapsbelasting

30

Totaal

100

BLA02V31.2

% in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

Aangifte inkomstenbelasting particulier + winst

100

0

100

Totaal

100 % in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

Aangifte vennootschaps-belasting

100

0

100

Totaal

100 % in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

Gesprekstechnieken

100

0

100

Totaal

100

BLA03V31.2

BLA04V31.4

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Auteur

Opmerking

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

Wegwijs in de belastingVoor details zie heffing van onderneminArendonk, H.P.A.M. van V Literatuurlijst gen Belastingwetten incl. cdVoor details zie Geppaart, C.P.A. V rom Literatuurlijst Belastingrecht voor BaVoor details zie chelors en Masters Theo- Aarts, G.A.C. V Literatuurlijst rieboek Belastingrecht voor BaVoor details zie chelors en Masters Werk- Aarts, G.A.C. V Literatuurlijst boek Raadpleeg beslist ook HAN Scholar voor actuele informatie. Daar kan bijvoorbeeld extra materiaal geplaatst zijn dat voor een tentamen bestudeerd moet worden. 15 Software

Aangifte pakketten van Elsevier: Bas win en Vpb

16 Overig materiaal

Belastingalmanak Elsevier (verkrijgbaar bij het secretariaat FM&R).

17 Activiteiten

Individuele opdrachten (oa aangiften), thuiswerk, klantgesprek

239

18 Werkvormen

19

Hoor-, werkcollege, PC-werkcolleges, projectwerk, communicatie trainingen.

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s) Onderwijsweken BLA-FRE

periode 1/3 - week 1 periode 1/3 - week 2 periode 1/3 - week 3 periode 1/3 - week 4 periode 1/3 - week 5 periode 1/3 - week 6 periode 1/3 - week 7

5 uur: 3-2 S 5 uur: 3-2 S 5 uur: 3-2 S 5 uur: 3-2 S 5 uur: 3-2 S 5 uur: 3-2 S 5 uur: 3-2 S

BLA-FRECOM29 X: 2 uur: blok S Y: 2 uur: blok S X: 2 uur: blok S Y: 2 uur: blok S X: 2 uur: blok S Y: 2 uur: blok S

periode 1/3 - week 8

BLA-FRETA30 3 uur: blok PC 3 uur: blok PC 3 uur: blok PC 3 uur: blok PC 3 uur: blok PC 3 uur: blok PC 3 uur: blok PC 1 uur: blok PC34

BLA-FRETOA31

BLA-FREEXT

BLA-FREMOND32

4 uur: blok PC 6 uur: blok S33

4 uur: blok PC 8 uur: 4-4 PC35

10 uur: blok S

periode 2/4 - week 1 (9) periode 2/4 - week 2 (10) periode 2/4 - week 3 (11) periode 2/4 - week 4 (12) periode 2/4 - week 5 (13) periode 2/4 - week 6 (14) periode 2/4 - week 7 (15) periode 2/4 – week 8 (16)

20

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing.

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

De toetsing van deze onderwijseenheid is altijd gebaseerd op actuele wet- en regelgeving.

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling

Niet van toepassing.

3

Doorlooptijd

1 periode

29

BLA-FRE-COM: wordt 3 keer aangeboden; per 8 studenten 1 lesuur x 3 weken. Bij meer dan 16 personen in een roostergroep groepen splitsen in X en Y. Laatste les zowel BLA-FRE-TA docent als de BLA-FRE-COM docent inroosteren. 30 Voor BLA-FRE-TOA inroosteren. 31 Betreft een tentamen, extra groot PC-lokaal, alle roostergroepen gelijktijdig (wel apart lokaal) inroosteren. 32 Zowel BLA-FRE-TA docent als de BLA-FRE-COM docent inroosteren, 30 min per student 33 Wordt door Externen georganiseerd, geen lokaal, klassen op dezelfde dag, apart dagdeel. Vakdocetn geeft tijdig via de procecoordinator de datum door. 34 Betreft: nabespreken tentamens, moet geroosterd worden op woensdag in owk 8 (ivm herkansing op vrijdag) 35 Herkansingen van PC-tentamens, moet op vrijdag in owk 8. 240

Verslaggeving en Jaarrekening Titel Onderwijseenheid (OWE)

1 2

3

Code OWE

VS2-FRE

Eigenaar OWE

Mevrouw C.A. Venbrucx-Jansen (JSNCA)

Opleiding

Fiscaal Recht en Economie

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Voltijd

Cluster

D

Studiejaar

2015-2016

Beroepstaak/

Niveau van de OWE (1, 2, 3) Periode (1-4)

3&4

Doorlooptijd

2 2 periodes

Aangifte en advies

beroepstaken

4

Centrale beroepstaak

5

Beroepsproducten

6

Verslaggeving en jaarrekening – Reporting and annual accounts

Studiepunten

Aangifte en advies

7,5 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

63

4 2,25

Definitie Kengetal G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

65,25

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

140,75

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K 3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

140,75 210

241

7

Samenhang met andere OWE’s

De onderwijseenheid volgt op de onderwijseenheid PL1 en FK1 (onderdeel FK1JA) uit het C-cluster.

8

Ingangseisen

Niet van toepassing. De onderwijseenheid bestaat uit de onderdelen fiscale en vennootschappelijke jaarrekening (lesperiode 1) en deelnemingen en consolidatie (lesperiode 2). Tevens maakt intro exact onderdeel uit van deze onderwijseenheid. (lesperiode 1) Grondslagen EV:  De grondslagen van EV (2);  De algemene beginselen voor waardering en resultaatbepaling toepassen, waaronder het concept van 'fair value accounting' (1).

9

Toepassingen EV: Gebeurtenissen en transacties op juiste wijze verwerken in de balans, de winst- en verliesrekening en het kasstroomoverzicht en deze op adequate wijze toelichten, met inachtneming van de Nederlandse wet- en regelgeving en IFRS (1);

Algemene omschrijving

Beginselen boekhouden: 1. Voorafgaande journaalposten (1). Comptabele aspecten financial accounting: 1. Berekenen van resultaten op basis van een gevoerde financiële administratie op basis van zowel bedrijfseconomische als fiscale uitgangspunten (2); 2. Bijzondere onderwerpen zoals deelnemingen, belastingen naar de winst, voorzieningen voor latente vennootschapsbelasting, incourantheid van voorraden, oninbaarheid van handelsvorderingen(2).

10

11

I Een gedegen theoretische basis (BBA-standaard) B1. Werkzaamheden met betrekking tot aangifte B2. Controlewerkzaamheden

Competenties

Beoordelingscriteria

Tentamencode

Belastinglatenties

Fiscale jaarrekening

Tentamencode Berekeningen en journaalposten ten behoeve van de jaarrekening

Eliminatie- en toevoegingsposten

VS201V72.1 1. De student verwerkt belastinglatenties, zowel toerekeningsverschillen als winstbegripverschillen, in de jaarrekening. 2. De student maakt journaalposten met betrekking tot herwaardering van materiële vaste activa. 3. De student vervaardigt -in de vorm van een staffel- een verloopoverzicht van de Voorziening belastinglatenties. 4. De student stelt een vermogensvergelijking op. 5. De student stelt een fiscale balans en winst-en-verliesrekening op. 6. De student maakt vanuit het bedrijfseconomisch eigen vermogen een controleberekening van het fiscale vermogen. 7. De student maakt vanuit het bedrijfseconomisch resultaat vóór belastingen een controleberekening van het fiscale resultaat. 8. De student berekent de belastbare winst. VS203V72.1 1.

De student geeft de juiste berekeningen en journaalposten weer ten behoeve van de opstelling van de geconsolideerde jaarrekening. ( o.a. inzake aankoop deelnemingen en dividenddeclaraties)

2.

De student geeft de juiste eliminatie- en toevoegingsposten weer die verband houden met: het kapitaalbelang, aandeel derden en een onderlinge rekeningcourantverhouding. De student geeft de juiste eliminatie- en toevoegingsposten weer die verband houden met intercompany-profits (bij downstreamsales en sidestreamsales) bij waardering van de deelneming tegen verkrijgingsprijs of volgens de vermogensmutatiemethode.

3.

242

Tentamencode Hoofdverdichtingen/ verdichtingen/ grootboekrekeningen/ debiteuren/ crediteuren aanmaken in Exact Financiële boekingen maken en opzoeken in Exact Artikelen/ artikelgroepen aanmaken in Exact Inkoopproces uitvoeren in Exact (bestelling, magazijnontvangst en factuur inboeken)

VS208V41.5 1. 2. 3. 1. 2. 1.

De student kan op correcte wijze artikelen / artikelgroepen aanmaken in een geautomatiseerd pakket.

1.

De student kan op correcte wijze een bestelling aanmaken in een geautomatiseerd pakket. De student kan op correcte wijze de magazijnontvangst verwerken in een geautomatiseerd pakket. De student kan op correcte wijze een inkoopfactuur inboeken in een geautomatiseerd pakket. De student kan op correcte wijze een order aanmaken in een geautomatiseerd pakket. De student kan op correcte wijze de magazijnafgifte verwerken in een geautomatiseerd pakket. De student kan op correcte wijze een factuur aanmaken in een geautomatiseerd pakket.

2. 3. 1.

Verkoopproces uitvoeren in Exact (order, magazijnafgifte en factuur aanmaken)

12

De student kan op correcte wijze (hoofd-)verdichtingen aanmaken in een geautomatiseerd pakket. De student kan op correcte wijze grootboekrekeningen aanmaken in een geautomatiseerd pakket. De student kan op correcte wijze debiteuren en crediteuren aanmaken in een geautomatiseerd pakket. De student kan op correcte wijze financiële boekingen maken in een geautomatiseerd pakket. De student kan op correcte wijze financiële boekingen opzoeken in een geautomatiseerd pakket.

2. 3.

Tentaminering Het samenstellen van de bedrijfseconomische en fiscale jaarrekening

Tentamencode Naam tentamen Tentamenvorm Aard Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren

VS201V72.1 Externe verslaggeving en fiscale jaarrekening Schriftelijk

VS204V81.9 Gastcollege Belastinglatenties

Individueel

Individueel

40

0

≥ 5,5

√

1

1

Presentieplicht

Periode

T3

L3

Duur

120

Niet van toepassing

Niet-grafische rekenmachine

Niet van toepassing

T4

L1 (bij AC-voltijd)

Ja

Nee

Nee

Ja

Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Beroepsproduct

Het samenstellen van de geconsolideerde jaarrekening

Tentamencode

VS203V72.1

VS208V41.5

Naam tentamen

Deelneming en consolidatie

Intro Exact

Tentamenvorm

Schriftelijk

Inleveropdracht

Aard

Individueel

individueel

40

20

Weging

243

(Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen

≥ 5,5

≥ 5,5

1

Niet van toepassing.

T4

L3

120 minuten

T5

Niet van toepassing Niet-grafische rekenmachine i.o.m. docent

Ja

Nee

Nee

Ja

Niet-grafische rekenmachine

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Toetsmatrijzen, indicatief VS201V72.1

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

Belastinglatenties

60

20

80

Fiscale jaarrekening

40

20

80

Totaal

100

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

55

20

80

45

20

80

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

10

50

50

20

25

75

20

25

75

25

0

100

25

0

10

VS203V72.1 Berekeningen en journaalposten ten behoeve van de jaarrekening Eliminatie- en toevoegingsposten Totaal

VS208V41.5 Hoofdverdichtingen/ve rdichtingen/grootboekr ekeningen/debiteuren/c rediteuren aanmaken in exact Financiele boekingen maken en opzoeken in exact. Artikelen/artiekelgroep en aanmaken in exact Verkoopproces uitvoeren in Exact (order, magazijnafgifte en factuur aanmaken) Inkoopproces uitvoeren in Exact (bestelling, magazijnontvangst en factuur invoeren) Totaal

100

100

244

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Auteur

Opmerking

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

Boekhouden Geboekstaafd 3 Verslaggeving en Jaarrekening

Fuchs, H., Vlimmeren, S.J.M.

-

V

Voor details zie Literatuurlijst

Niet van toepassing

-

V

Syllabus

Digitaal via V Intro Exact Scholar Raadpleeg beslist ook HAN Scholar voor actuele informatie. Daar kan bijvoorbeeld extra materiaal geplaatst zijn dat voor een tentamen bestudeerd moet worden. 15 Software

Geen

16 Overig materiaal

Geen

17 Activiteiten

Groepsopdrachten, thuiswerk

18 Werkvormen

Werkcolleges en gastcolleges.

19

Les- / Contacturen Roostercode(s) Onderwijsweken

periode 1/3 - week 1 periode 1/3 - week 2 periode 1/3 - week 3 periode 1/3 - week 4 periode 1/3 - week 5 periode 1/3 - week 6 periode 1/3 - week 7 periode 1/3 - week 8 periode 2/4 - week 1 (9) periode 2/4 - week 2 (10) periode 2/4 - week 3 (11) periode 2/4 - week 4 (12) periode 2/4 - week 5 (13) periode 2/4 - week 6 (14) periode 2/4 - week 7 (15)

VS2-FV

VS2-EXA

3 uur blok TH-lok. 3 uur blok TH-lok. 3 uur blok TH-lok. 3 uur blok TH-lok. 3 uur blok TH-lok. 3 uur blok TH-lok. 3 uur blok TH-lok.

6 uur: 3-3 PC-lok. 6 uur: 3-3 PC-lok. 6 uur: 3-3 PC-lok. 6 uur: 3-3 PC-lok. 6 uur: 3-3 PC-lok. 6 uur: 3-3 PC-lok. 6 uur: 3-3 PC-lok. 6 uur: 3-3 PC-lok.

VS2-DC*

VS2-GAST

3 uur: blok collegezaal 3 uur blok TH-lok. 3 uur blok TH-lok. 3 uur blok TH-lok. 3 uur blok TH-lok. 3 uur blok TH-lok. 3 uur blok TH-lok. 3 uur blok TH-lok.

periode 2/4 - week 8 (16) *De mogelijkheid bestaat dat deze lessen i.v.m. het HUBA project (voor FRE studenten)en gastcolleges afwijkend worden ingeroosterd.

245

20

Studiejaar

2015-2016

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing.

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

Periode (1-4)

3&4

Doorlooptijd

2 periodes

De toetsing van deze onderwijseenheid is altijd gebaseerd op actuele wet- en regelgeving. Met ingang van studiejaar 2015-2016 is VS205V81.9 (gastcollege: consolidatie) vervallen in het curriculum van FRE.

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeli ng

Niet van toepassing.

246

Juridische Vaardigheden Titel Onderwijseenheid (OWE)

1 2

3 4

Juridische vaardigheden

Code OWE

JV1

Eigenaar OWE

Mevrouw mr. A. Ülgü (ULGUA)

Opleiding

Fiscaal Recht en Economie

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Voltijd

Cluster

D

Niveau van de OWE (1, 2, 3)

2

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

Doorlooptijd

Beroepstaak/ beroepstaken

Aangifte en advies Bezwaar, beroep en horizontaal toezicht.

Centrale beroepstaak

Aangifte en advies

3&4

2 periodes

Samenvattingen van wetteksten en jurisprudentie Beschrijving en doel van dit beroepsproduct Met de kritische samenvatting kan de student zijn vakgenoten kritisch informeren over ontwikkelingen in het vakgebied. Inhoud (onderwerpen)    

Wettekst, leren hanteren van de wettenbundel, analyseren en ontleden van wetsartikelen, jurisprudentie en parlementaire stukken. Lezen (en toepassen) van jurisprudentie en parlementaire stukken Schrijven van een kritische samenvatting de wettekst, jurisprudentie en parlementaire stukken Informatie in fiscale databases opzoeken en selecteren.

Adviesbrief (een geschreven advies waarbij de adviseur een fiscaal advies uitbrengt over de fiscale positie van een cliënt (particulier/MKB)) op basis van de ondergenoemde inhoudsvereisten (5) Beschrijving en doel van dit beroepsproduct 5

Beroepsproducten Met de adviesbrief kan de student particulieren en cliënten uit het MKB adviseren inzake eenvoudige belastingtechnische kwesties met betrekking tot de schenk- en erfbelasting Inhoud (onderwerpen)     

Onderzoeksplan Bevestigingsbrief Interne notitie Onderzoeksrapport Adviesbrief

Casus analyse schenk- en erfbelasting Beschrijving en doel van dit beroepsproduct De student kan: Juist berekenen hoeveel schenkbelasting verschuldigd is na toepassing van de wettelijke bepalingen (i.h.b. de vrijstellingen) in de Successiewet. Juist berekenen hoeveel erfbelasting verschuldigd is na toepassing van de wettelijke bepalingen van Boek 4 BW en de Successiewet (i.h.b. de vrijstellingen). 247

Inhoud (onderwerpen)  

Erfrecht Erfbelasting  Schenkbelasting Samenvattingen van wetteksten en jurisprudentie  De student schrijft het beroepsproduct in correct Nederlands.  De student analyseert en structureert wetsartikelen, jurisprudentie en parlementaire stukken.  De student schrijft in eigen woorden een kritische samenvatting van wetsartikelen jurisprudentie en parlementaire stukken.  De student vindt en selecteert informatie in fiscale databases.

Leerdoelen per beroepsproduct

Adviesbrief (een geschreven advies waarbij de adviseur een fiscaal advies uitbrengt over de fiscale positie van een cliënt (particulier/MKB))  De student schrijft het beroepsproduct in correct Nederlands.  De student schrijft een onderzoeksplan om de aangereikte casus op te lossen  De student schrijft een bevestigingsbrief aan de cliënt.  De student schrijft een interne notitie voor intercollegiaal overleg..  De student schrijft een onderzoeksrapport.  De student schrijft een adviesbrief n.a.v. de oplossing van de casus. Casus analyse schenk- en erfbelasting  De student schrijft het beroepsproduct in correct Nederlands.  De student berekent hoeveel schenkbelasting verschuldigd is na toepassing van de wettelijke bepalingen (i.h.b. de vrijstellingen) in de Successiewet en hij/zij berekent correct hoeveel erfbelasting verschuldigd is na toepassing van de wettelijke bepalingen van Boek 4 BW en de Successiewet (i.h.b. de vrijstellingen).

6

Studiepunten

7,5 studiepunten

Studielast in sbu’s

Definitie contacttijd

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

10,5 42

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

5

Definitie Kengetal G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

52,5

H

Aantal zuivere onderwijsweken

30

I

Kengetal geprogrammeerde contacttijd = G/H

1,75

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage J

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

L

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

M

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

152,5

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

248

Definitie Kengetal

O

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = J+K+L+M Aantal weken

P

Kengetal geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage = N/O

N

152,5 42 3,63

3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd Definitie Kengetal Q

Kengetal totaal geprogrammeerde onderwijstijd = P+I

5,38

7

Samenhang met andere OWE’s

Juridische vaardigheden is een vervolg op de lessen onderzoeksmethoden en Nederlands in de propedeuse. In het derde jaar FRE worden de onderzoeksleerlijn en de communicatieve leerlijn voortgezet.

8

Ingangseisen

Niet van toepassing

9

Algemene omschrijving

In deze onderwijseenheid leert de student aan de hand van aangereikte wetsartikelen, jurisprudentie en parlementaire stukken het volgende: 1. vragen over vorm en inhoud te beantwoorden; 2. informatie opzoeken in fiscale databases; 3. analyse van de documentatiestructuur op te stellen; 4. een kritische samenvatting te schrijven (Nederlands en Engels); 5. een onderzoeksplan opstellen 6. een interne notitie schrijven 7. een onderzoeksrapport opstellen 8. een adviesbrief te schrijven. De nadruk ligt hierbij zowel op de vakinhoudelijke kant als op de taalkundige kant van het schrijven gelegd. De inhoud van de onderwijseenheid is tevens relevant voor de beginnende HBO fiscalist om kennis en inzicht te verwerven in de schenk- en erfbelasting. De volgende (landelijke) specifieke competentie staat in deze onderwijseenheid centraal: I. HBO/BBA Een gedegen theoretische basis. 3. Informeren op fiscaal terrein De hbo-fiscalist is in staat op basis van relevante actuele fiscale nieuwsbronnen en jurisprudentie de cliënt te informeren omtrent zijn fiscale positie (niveau 2). 4. Werkzaamheden met betrekking tot fiscaal-juridisch en financieel advies De hbo-fiscalist is in staat een cliënt te informeren en adviseren volgens de heersende regelgeving omtrent zijn huidige, respectievelijk gewenste fiscale/ financiële positie, opdat de cliënt dit begrijpt en in staat is op grond daarvan adequate beslissingen te nemen (niveau 2).

10

Competenties

II. HBO/BBA: Een onderzoekend vermogen 6. Onderzoeksvaardigheden De HBO-fiscalist is in staat te reageren op de voortdurende veranderingen in fiscale wet- en regelgeving. Zijn onderzoekende houding die hieraan ten grondslag ligt, zorgt ervoor dat hij constant op zoek gaat naar het bepalen van een optimale fiscale positie voor de cliënten. Daartoe heeft hij in de opleiding kennis en ervaring opgedaan met methoden en technieken van (praktijkgericht) onderzoek. Ook kan de de HBO-fiscalist daarop reflecteren. Hij heeft in de afstudeerfase van de opleiding bewezen dit onderzoekend vermogen in een concrete beroeps/praktijksituatie te kunnen uitoefenen. Daarnaast draagt hij resultaatgericht bij aan de ontwikkeling van zijn of haar professie in de breedte. De competentie onderzoeksvaardigheden houdt nauw verband met de meer taakspecifieke competenties 1 tot en met 5.

IV.

HBO/BBA Een professionele houding

8. Sociaal-communicatieve bekwaamheid De hbo-fiscalist is in staat verworven kennis en inzichten op anderen, zowel binnen als buiten zijn eigen organisatie/werkomgeving, over te dragen (in een 249

gesprek, memo, artikel, scriptie, mondelinge presentatie of ander medium) zodanig dat anderen daar hun voordeel mee kunnen doen (niveau 2). 11

Beoordelingscriteria

Tentamencode

JV101V71.5

JV105V31.1

De student schrijft een fiscaal-juridisch juiste samenvatting.  Vorm en stijl: Student vermeldt titel, doel, doelgroep en hanteert correcte alinea opbouw, spelling, grammatica, stijl en interpunctie, zoals die in de propedeuse voor BCC gelden. Alleen als voor het onderdeel structuur, spelling, grammatica en stijl een voldoende is behaald zal de inhoud worden beoordeeld. Bij onvoldoende zal de inhoud derhalve niet worden beoordeeld.  Inhoud: De student schrijft een samenvatting in eigen woorden en formuleert het geschil, de belangrijkste feiten, de standpunten van eiser en verweerder en het oordeel van het gerecht fiscaal inhoudelijk juist en compleet . De student schrijft een fiscaal-juridisch juiste adviesbrief.  Vorm en stijl: Student vermeldt titel, doel, doelgroep en hanteert correcte alinea opbouw, spelling, grammatica, stijl en interpunctie, zoals die in de propedeuse voor BCC gelden. Alleen als voor het onderdeel structuur, spelling, grammatica en stijl een voldoende is behaald zal de inhoud worden beoordeeld. Bij onvoldoende zal de inhoud derhalve niet worden beoordeeld.  Inhoud: De student schrijft een adviesbrief en adviseert juist conform de jurisprudentie.  De student levert een compleet dossier in welke voldoet aan de juridische onderzoeksvaardighedencriteria van het voorgeschreven boek van C.L. Hoogerwerf. Dit dossier bevat de volgende onderdelen: 1. 2. 3. 4. 5.

12

Onderzoeksplan Bevestigingsbrief Interne notitie Onderzoeksrapport Adviesbrief

Tentaminering

Beroepsproduct

Samenvattingen van wetteksten en jurisprudentie

Tentamencode

JV101V71.5

Naam tentamen

Samenvatting wetsartikel

Tentamenvorm

Schriftelijk (op een pc)

Aard Weging Cijfer (minimum) of √ Cesuur Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing

Individueel 1 ≥ 5.5 Voor elk afzonderlijk deeltentamen geldt: Het gewogen gemiddelde van de criteria resulterend in een cijfer van 0,0-10,0 afgerond op 1 decimaal of resulterend in voldaan / niet voldaan. 2 T3 120 minuten Wettenbundel T5

250

Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Ja Nee

Tentamencode

Adviesbrief (een geschreven advies waarbij de adviseur een fiscaal advies uitbrengt over de fiscale positie van een cliënt (particulier/MKB)) en Casus analyse schenk- en erfbelasting JV105V31.1

Naam tentamen

Adviesbrief

Tentamenvorm

Schriftelijk (op een pc)

Beroepsproduct

Aard

Individueel

Weging Cijfer (minimum) of √ Cesuur Aantal examinatoren

1 ≥ 5.5 Voor elk afzonderlijk deeltentamen geldt: Het gewogen gemiddelde van de criteria resulterend in een cijfer van 0,0-10,0 afgerond op 1 decimaal of resulterend in voldaan / niet voldaan. 2

Periode

T4

Duur

180 minuten

Hulpmiddelen

Wettenbundel

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

T5 Ja Nee

Toetsmatrijzen, indicatief Samenvatting wetsartikel Nederlands JV101V71.5

% in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

Structuur

30%

0

30

Spelling

30%

0

30

Grammatica

25%

0

25

Stijl

25%

0

25

Totaal

100

Samenvatting wetsartikel Fiscaal JV101V71.5 Samenvatten van het geschil Samenvatten van de standpunten van partijen

100

% in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

10

0

10

10

0

10

Belangrijkste feiten

30

0

30

Samenvatten van het oordeel van de rechter/ Overwegingen

40

0

40

Conclusie

10

0

10

Totaal

100

100

251

Adviesbrief Nederlands JV101V71.5

% in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

Structuur

30

0

30

Spelling

30

0

30

Grammatica

25

0

25

Stijl

25

0

25

Totaal

100

100

Adviesbrief Fiscaal JV105V31.1

% in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

Situatiebeschrijving

20

0

20

20

0

20

50

0

50

Conclusie

10

0

10

Totaal

100

Fiscale vraag van de klant `scherp` fomuleren Antwoord op de fiscale vraag van de klant formuleren aan de hand van een gegeven uitspraak en de theorie van de schenk- en erfbelasting

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Auteur

Opmerking

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

Juridische onderzoeksVoor details zie C.L. Hoogerwerf V vaardigheden Literatuurlijst Belastingrecht voor BaVoor details zie chelors en Masters Theo- Aarts, G.A.C. V Literatuurlijst rieboek 2015-2016 Belastingrecht voor BaVoor details zie chelors en Masters Werk- Aarts, G.A.C. V Literatuurlijst boek 2015-2016 Belastingwetten 2015, inVoor details zie Geppaart, C.P.A. V clusief cd-rom Literatuurlijst Raadpleeg beslist ook HAN Scholar voor actuele informatie. Daar kan bijvoorbeeld extra materiaal geplaatst zijn dat voor een tentamen bestudeerd moet worden. 15 Software 16 Overig materiaal 17 Activiteiten 18 Werkvormen

19

Niet van toepassing. Nederlandse Documentatie Fiscaal Recht (NDFR) en Kluwer database; via studiecentra HAN. Syllabus; wordt in eigen beheer uitgegeven. Groepsopdrachten, individuele opdracht, thuiswerk, informatie verzamelen en selecteren/analyseren, samenvatten en adviseren. Hoor- en werkcolleges

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.)

252

Roostercode(s) Onderwijsweken JV1-BCC

JV1-BER

periode 1/3 - week 1 2 uur: blok PC lok. 2 uur: blok PC lok. periode 1/3 - week 2 2 uur: blok PC lok. 2 uur: blok PC lok. periode 1/3 - week 3 2 uur: blok PC lok. 2 uur: blok PC lok. periode 1/3 - week 4 2 uur: blok PC lok. 2 uur: blok PC lok. periode 1/3 - week 5 2 uur: blok PC lok. 2 uur: blok PC lok. periode 1/3 - week 6 2 uur: blok PC lok. 2 uur: blok PC lok. periode 1/3 - week 7 2 uur: blok PC lok. 2 uur: blok PC lok. periode 1/3 - week 8 periode 2/4 - week 1 (9) 2 uur: blok PC lok. 2 uur: blok PC lok. periode 2/4 - week 2 (10) 2 uur: blok PC lok. 2 uur: blok PC lok. periode 2/4 - week 3 (11) 2 uur: blok PC lok. 2 uur: blok PC lok. periode 2/4 - week 4 (12) 2 uur: blok PC lok. 2 uur: blok PC lok. periode 2/4 - week 5 (13) 2 uur: blok PC lok. 2 uur: blok PC lok. periode 2/4 - week 6 (14) 2 uur: blok PC lok. 2 uur: blok PC lok. periode 2/4 - week 7 (15) 2 uur: blok PC lok. 2 uur: blok PC lok. periode 2/4 - week 8 (16) *JV1-ER wordt vóór JV1-BER ingeroosterd (min. 1 dag ertussen).

20

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling

Niet van toepassing.

3&4

JV1-ER

2 uur: blok TH * 2 uur: blok TH * 2 uur: blok TH * 2 uur: blok TH * 2 uur: blok TH * 2 uur: blok TH * 2 uur: blok TH *

Doorlooptijd

2 periodes

253

Stage Belastingdienst Titel Onderwijseenheid (OWE)

1 2

3 4

5

Stage Belastingdienst – Tax Office Placement (Integrale toets)

Code OWE

SD2

Eigenaar OWE

Mevrouw drs. E. Dronkert (DKTE)

Opleiding

Fiscaal Recht en Economie

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Voltijd

Cluster

D-cluster

Niveau van de OWE (1, 2, 3)

2

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

Doorlooptijd

Beroepstaak/ beroepstaken

Aangifte en advies Bezwaar, beroep en horizontaal toezicht

Centrale beroepstaak

Aangifte en advies

Beroepsproducten

4

1 periode

1. Inhoudelijke opdrachten stage 2. Plan van aanpak 3. Onderzoeksrapport 4. Ethische analyse 1. Inhoudelijke opdrachten stage - de student past de tijdens de studie opgedane kennis toe in de praktijk; - de student oefent en ontwikkelt zijn communicatieve vaardigheden verder; - de student oriënteert zich op het beroep en de functie; - de student verkrijgt inzicht in de werkzaamheden en de werksituatie van medewerkers van het belastingadvieskantoor/belasting dienst op uiteenlopend niveau. 2. Plan van aanpak - de student oriënteert zich op het probleem; - de student definieert het probleem; - de student formuleert doelstellingen; - de student formuleert hoofdvragen en subvragen; - de student verantwoordt zijn/haar onderzoeksmethode.

Leerdoelen OWE

3. Onderzoeksrapport - de student reflecteert op zijn eigen handelen door te verwoorden wat hij heeft gedaan, waar hij moeite mee heeft gehad, waar hij succesvol in is geweest; - de student geeft antwoord op de hoofd- en subvragen van het plan van aanpak; - de student formuleert conclusies en aanbevelingen op basis van het onderzoek. 4. Ethiek - de student is bewust over en heeft inzicht in ethische aspecten van beroepsmatig handelen, met als kernelementen; - inzicht in basisconcepten van ethiek, de relevante beroepsethiek en enkele bevindingen van sociaal wetenschappelijk onderzoek over ethisch handelen; - bewustwording over belang en impact van ethische dilemma’s in de beroepspraktijk, en over de eigen morele waarden; - systematische aanpak toepassen om bij een moreel dilemma tot een beargumenteerde, naar derden toe te verantwoorden keuze te komen.

254

6

Studiepunten

7,5 studiepunten

Studielast in sbu’s

Definitie contacttijd

210 sbu’s

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

39

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

1,5

Definitie Kengetal G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

39

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

169,5

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K

169,5

3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

210

7

Samenhang met andere OWE’s

8

Ingangseisen

9

Algemene omschrijving

In de eerste drie periodes van het tweede jaar volgen de studenten de belasting en bedrijfseconomische vakken in de basis en worden zij getraind in juridische vaardigheden. In de onderwijseenheid Belastingrecht en aangifte (BLA) passen zij hun basiskennis toe door aangiften te maken. Ook krijgen zij een training communicatieve vaardigheden. Hiermee zijn zij voorbereid op de tweede jaars stage. In het derde jaar na de stage worden de belastingvakken verdiepend behandeld. De stagenorm voor de tweedejaarsstage is: Propedeuse behaald. De stage vormt binnen de opleiding Fiscaal Recht en Economie een belangrijk onderdeel van de studie. De stage in het tweede jaar duurt 192 uur, uit te voeren in een periode van 8 weken. Deze stage is verplicht voor iedere FRE- student aan de HAN. HUBA (hulp bij aangifte) is een onderdeel van deze stage. Dit geldt niet voor studenten die anders dan in het 2e semester stage lopen. De stage kan door de student worden benut om nieuwe kennis en vaardigheden aan te leren of al verworven competenties verder uit te bouwen. Naast het uitvoeren van een beroepsgerichte stage volgt de student lessen Ethiek gedurende zeven lesweken tijdens de stage periode. De volgende (landelijke) specifieke competenties staan in deze onderwijseenheid centraal (BBA standaard):

10

Competenties

I Gedegen theoretische basis B1. Werkzaamheden mbt de aangifte B3. Informeren op fiscaal terrein B5.Vertegenwoordigen op fiscaal terrein

255

II Onderzoekend vermogen B6. Onderzoeksvaardigheden III Een professionele houding B7. Persoonlijke ontwikkeling B8. Sociaal-communicatieve bekwaamheid IV Verantwoord handelen B9. Ethisch normbesef B10. Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid

11

Beoordelingscriteria

SD201V31.5 Stage Belastingdienst

Stage

Verslag

Eindgesprek

Een gedegen theoretische basis (BBA 1) De student: Heeft over het algemeen voldoende fiscale kennis Past deze algemeen fiscale kennis op de juiste wijze toe Heeft voldoende fiscale kennis om een in de praktijk voorkomend probleem te kunnen oplossen Een onderzoekend vermogen (BBA 2) De student: Heeft de vaardigheid problemen en vragen op een logische wijze en gestructureerd aan te pakken Heeft analyserend vermogen (legt snel verbanden tussen vraagstukken) Drukt zich schriftelijk goed uit Een professionele houding (BBA 3) De student: Heeft een representatief voorkomen Communiceert naar tevredenheid Kan projectmatig in een team samenwerken Drukt zich mondeling goed uit Toont initiatief Stelt zich flexibel op Verantwoord handelen (BBA 4) De student: Toont verantwoordelijkheidsgevoel Handelt integer en onafhankelijk (toont ethisch normbesef) Plant zijn werkzaamheden goed Kan uren op adequate wijze verantwoorden Is in staat om correcte (volgens de normen zoals op kantoor gesteld) dossiers aan te leggen. Een gedegen theoretische basis (BBA 1) De student: Beschrijft in foutloos Nederlands de werkzaamheden die hij heeft verricht. Laat in het verslag zien dat de werkzaamheden aansluiten op de doelstellingen Een professionele houding (BBA 3) De student: Reflecteert op het eigen functioneren Levert een verslag dat er verzorgd uitziet Een professionele houding (BBA 3) De student: Geeft blijkt van begrip van de uitgevoerde werkzaamheden Stelt zich pro-actief op tijdens het gesprek Ziet er verzorgd uit Kan zich mondeling goed uitdrukken

256

SD202V31.5 Ethiek; casus Adequaat toepassen methodiek ‘moreel redeneren’



De student analyseert in teamverband een ethisch dilemma uit de beroepspraktijk, leidend tot een beargumenteerde keuze van handelen.

Logische, constistente argumentatie en rapportage



De student analyseert in teamverband een ethisch dilemma uit de beroepspraktijk, leidend tot een beargumenteerde keuze van handelen.



De student presenteert en verdedigt de resultaten van deze analyse voor de docent en de klas.



De student woont alle lessen bij en heeft een actieve bijdrage aan de discussies en het teamwerk.

Inzicht in kernconcepten ethiek



De student heeft inzicht in de kernconcepten van ethiek.

Inzicht in toekomstige eisen vanuit beroepsethiek



De student kent de vanuit het (toekomstige) beroep gestelde eisen aan ethisch handelen en integriteit.



De student kent enkele belangrijke onderzoeksresultaten over het ethisch handelen van de mens in de praktijk.

Voldoende inzet SD203V31.9 Ethiek; colleges Presentieplicht SD204V31.1 Ethiek; schriftelijk tentamen

Inzicht in relevant sociaal wetenschappelijk onderzoek rond ethisch gedrag

12 Beroepsproduct

Tentaminering Inhoudelijke opdrachten stage en stageverslag

Tentamencode Naam tentamen

Tentamenvorm Aard

Weging

Stage ; stage Input bedrijfsbegeleider Verslag en presentatie Individueel Proces, dat wil zeggen de inhoud van de stage, wordt beoordeeld aan de hand van een aantal criteria (zie beoordelingscriteria) die allen even zwaar wegen en dat in één procescijfer resulteert. Het procescijfer telt mee in eindcijfer voor deze onderwijseenheid voor 50%

SD201V31.5 Plan van aanpak Stage rapport Inleveropdracht

Individueel Het plan van aanpak wordt beoordeeld op taalvaardigheid en inhoud, Het procescijfer telt mee in eindcijfer voor deze onderwijseenheid voor 10%

Stage ; mondeling

Inleveropdracht

Eindgesprek

Individueel

Individueel Het eindgesprek wordt beoordeeld aan de hand van een aantal criteria (zie beoordelingscriteria) die ieder voldoende moeten zijn en die allen even zwaar wegen. Dit resulteert in één gesprekcijfer. Het gesprekcijfer telt mee in eindcijfer voor deze onderwijseenheid voor 10%

Het onderzoeksrapport wordt beoordeeld aan de hand van een aantal criteria (zie beoordelingscriteria) die ieder voldoende moeten zijn en die allen even zwaar wegen. Dit resulteert in één rapportcijfer. Het rapportcijfer telt mee in eindcijfer voor deze

257

onderwijseenheid voor 10% ≥ 5.5

(Minimaal) oordeel Aantal examinatoren

2

1

2

Periode

L4

Duur

Niet van toepassing

Hulpmiddelen

Herkansing

Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

De stage kan worden over gedaan indien voortijdig afgebroken of met een onvoldoende beoordeeld.

Handleiding tweedejaars stage FRE Als de inhoud van onderzoeksrapport Het plan van aan- na voldoende feedHet eindgesprek kan pak kan worden back onvoldoende worden herkanst. herkanst blijft zal de stage opnieuw moeten worden uitgevoerd.

Nee

Nee

Nee

Nee

Ja

Ja

Ja

Ja

Beroepsproduct

Ethiek

Tentamencode

SD202V31.5

SD203V31.9

Naam tentamen

Ethiek; casus

Ethiek; colleges

Tentamenvorm Aard

2

Inleveropdracht en presentatie Groepsproduct

SD204V31.1 Ethiek; schriftelijk tentamen

Presentieplicht

Schriftelijk

Individueel

Individueel

Weging

0

0

20

(Minimaal) oordeel

√

√

≥ 5.5

Aantal examinatoren

1

1

1

Periode

L4

L4

T4

Duur

Niet van toepassing

Niet van toepassing

90

Hulpmiddelen

Niet van toepassing

Niet van toepassing Een gemiste les kan gecompenseerd worden door het maken van een extra casus

Niet van toepassing

Nee

Nee

Ja

Ja

Ja

Nee

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent? SD202V31.5 Ethiek; casus Adequaat toepassen methodiek ‘moreel redeneren’ Logische, constistente argumentatie en rapportage Totaal

In overleg met docent

T5

% in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

50

0

100

50

0

100

100

258

SD204V31.1 Ethiek; schriftelijk tentamen

% in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

Inzicht in kernconcepten ethiek

50

75

25

Inzicht in toekomstige eisen vanuit beroepsethiek

25

50

50

Inzicht in relevant sociaal wetenschappelijk onderzoek rond ethisch gedrag

25

75

25

Totaal

100

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Auteur

Ethiek en finance

Niet van toepassing

V-Verplicht A-Aanbevolen V

Opmerking

15 Software

Niet van toepassing.

16 Overig materiaal

Niet van toepassing.

17 Activiteiten

Individuele opdrachten, groepsopdrachten, thuiswerk.

18 Werkvormen

Hoor- en werkcolleges, intervisie, stage.

19

Details Syllabus

Les- / Contacturen Roostercode(s) Onderwijsweken SD2-ETH

SD2-OND

SD2VOORB36

SD2-INSTR

SD2-ST37

SD2HUBA38

2 uur

10 uur: blok 10 uur: blok

periode 1/3 - week 1 periode 1/3 - week 2

2 uur: blok S

periode 1/3 - week 3 periode 1/3 - week 4 periode 1/3 - week 5

1 uur S

periode 1/3 - week 6

1 uur S

periode 1/3 - week 7

4 uur: blok PC 4 uur: blok PC

periode 1/3 - week 8 periode 2/4 - week 1 (9) periode 2/4 - week 2 (10)

36

Deze stage voorbereidingsles SD2-VOORB wordt ingeroosterd gedurende het C-cluster (in lesperiode 1). Hierbij hoeft geen docent ingezet te worden. 37 De sollicitatietraining (SD2-ST) wordt ingeroosterd gedurende het C-cluster (lesperiode 2). 38

Data huba 2015-2016: , Het HUBA-project vindt plaats gedurende de eerste 2 weken van de 4de periode van het D-cluster, hierbij hoeft geen docent ingeroosterd te worden. 259

periode 2/4 - week 3 (11) periode 2/4 - week 4 (12) periode 2/4 - week 5 (13) periode 2/4 - week 6 (14) periode 2/4 - week 7 (15) periode 2/4 - week 8 (16)

3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S

20

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

Niet van toepassing

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling

Niet van toepassing.

4

Doorlooptijd

1 periode

260

Estate Planning Titel Onderwijseenheid (OWE)

1 2

3

Estate planning – Estate planning advanced

Code OWE

ER2

Eigenaar OWE

de heer mr. C.J.K. Draaijer (DRRC)

Opleiding

Fiscaal Recht en Economie

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Voltijd

Cluster

E en F

Niveau van de OWE (1, 2, 3)

2/3

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

Doorlooptijd

Beroepstaak/

2&3

2 perioden

Aangifte en advies

beroepstaken

4

Centrale beroepstaak

5

Beroepsproduct

Aangifte en advies

Casus analyse I Schriftelijk tentamen: het tentamen bestaat uit een aantal deelvragen. De stof die tijdens de colleges is behandeld komt zoveel mogelijk in de vraagstelling terug. Inhoud (onderwerpen) 1. Erfrecht (inclusief testamentsvormen) 2. Huwelijksgoederenrecht of familierecht 3. Successiewet (erfbelasting en schenkbelasting) 4. Inkomstenbelasting Leerdoelen OWE

Casus analyse II Schriftelijk tentamen: het tentamen bestaat uit een aantal deelvragen. De stof die tijdens de colleges is behandeld komt zoveel mogelijk in de vraagstelling terug. Inhoud (onderwerpen) 1. Erfrecht (inclusief testamentsvormen) 2. Huwelijksgoederenrecht of familierecht 3. Successiewet (erfbelasting en schenkbelasting) 4. Wet belastingen van rechtsverkeer (overdrachtsbelasting en de samenloop met de omzetbelasting) 5. Inkomstenbelasting

6

Studiepunten

7,5 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

18 18

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

4

Definitie Kengetal

261

G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

36

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

174

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

7

8

9

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K

174

3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

210

Samenhang met andere OWE’s

Ingangseisen

Algemene omschrijving

De student krijgt dit vak in het derde studiejaar aangeboden. Omdat het, met uitzondering van het laatstgenoemde vakgebied, vrijwel geheel nieuwe stof betreft, wordt de student geacht op derdejaarsniveau te kunnen presteren. Deze module is een vervolg op de onderwijseenheden Belastingrecht en aangiftepraktijk (BLA) en Juridische vaardigheden (JV1). Niet van toepassing. De student kan op basis van een eigen selectie van de door cliënt verzamelde gegevens, de cliënt adviseren op het gebied van het schenken van vermogen en het nalaten van vermogen bij overlijden. De student heeft kennis van de formele gang van zaken rond de successiewet en de overdrachtsbelasting (aangiftetermijnen, termijnen waar binnen een verzoek om vrijstelling moet worden gedaan, etc.). De student kan het aangiftetraject voor de cliënt verzorgen. Het gaat daarbij om de aangiften schenkbelasting en erfbelasting. In deze onderwijseenheid komen de volgende vakgebieden aan bod: 1. 2. 3. 4. 5.

Erfrecht (inclusief testamentsvormen) Huwelijksgoederenrecht Successiewet (erfbelasting en schenkbelasting) Wet belastingen van rechtsverkeer (overdrachtsbelasting plus de samenhang met de omzetbelasting) Inkomstenbelasting (Wet IB 2001) I.

Een gedegen theoretische basis (BBA-standaard)

B1. Werkzaamheden mbt de aangifte (niveau 3) De hbo-fiscalist is in staat een aangiftebiljet met betrekking tot de schenkbelasting en de erfbelasting op een correcte wijze in te vullen en te beoordelen volgens de daarvoor geldende fiscale normen. 10

Competenties

B4. Werkzaamheden mbt fiscaal-juridisch en financieel advies (niveau 3) De hbo-fiscalist is in staat een cliënt te informeren en adviseren volgens de heersende regelgeving omtrent zijn huidige, respectievelijk gewenste fiscale/ financiële positie, opdat de cliënt dit begrijpt en in staat is op grond daarvan adequate beslissingen te nemen. De hiervoor genoemde competenties worden alle getoetst op niveau 2 & 3.

262

11

Beoordelingscriteria

ER203V21.1 & ER204V21.1

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Familierecht Erfrecht Successiewet Inkomstenbelasting Overdrachtsbelasting Omzetbelasting

12

Tentaminering

Beroepsproduct

De student kan zijn/haar antwoorden fiscaal-juridisch motiveren, onder verwijzing naar het/de juiste wetsartikel(en).  De student analyseert op een correcte manier wat de gevolgen zijn van het familierecht voor een cliënt indien deze besluit gehuwd of ongehuwd te gaan samenwonen of reeds gehuwd is dan wel ongehuwd samenwoont.  De student berekent op een juiste manier hoe hoog de nalatenschap is van een cliënt en beschrijft hoe diens nalatenschap is opgebouwd.  De student analyseert op een correcte manier wat de gevolgen zijn van het erfrecht voor de verdeling van de nalatenschap van een cliënt.  De student berekent op een juiste manier hoeveel de erfbelasting op grond van de huidige successiewet bedraagt.  De student berekent op de juiste manier hoeveel schenkbelasting is verschuldigd indien een cliënt geld schenkt aan de desbetreffende begiftigde(n).  De student analyseert op een correcte manier de samenhang tussen de inkomstenbelasting, erfbelasting en schenkbelasting.  De student toont correct aan wat de gevolgen zijn voor de overdrachtsbelasting voor een cliënt indien deze een transactie in onroerende zaken verricht.  De student toont correct aan wat de gevolgen zijn van de samenloop tussen de omzetbelasting en de overdrachtsbelasting voor een cliënt indien deze onroerende zaken aanschaft.

Casus analyse I

Tentamencode

ER203V21.1

Naam tentamen

Lesstof Estate planning deel I

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent? Beroepsproduct

50 ≥ 5.5 1 T2 120 minuten HEO-wettekstenpocket Kluwer Belastingwetten (meest recente druk en niet-geannoteerd), niet-grafische rekenmachine T3 Ja Nee

Casus analyse II

Tentamencode

ER204V21.1

Naam tentamen

Lesstof Estate planning deel II

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren

50 ≥ 5.5 1

263

Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

T3 120 minuten HEO-wettekstenpocket Kluwer Belastingwetten (meest recente druk en niet-geannoteerd), niet-grafische rekenmachine T4 Ja Nee

Toetsmatrijzen, indicatief % in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

1. Familierecht

20

10

90

2. Erfrecht

20

10

90

3. Successiewet

50

10

90

4. Inkomstenbelasting

10

10

90

Totaal

100

% in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

1. Erfrecht

15

10

90

2. Successiewet

40

10

90

3. Inkomstenbelasting

10

10

90

4. Overdrachtsbelasting

20

10

90

5. Omzetbelasting

15

10

90

Totaal

100

ER203V21.1

Toetsmatrijzen, indicatief ER204V21.1

13 14 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur

Titel

Auteur

Wegwijs in de Overdrachtsbelasting

Straaten, J.C. van

Opmerking

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

V

Voor details zie Literatuurlijst

Voor details zie Literatuurlijst Wegwijs in de SuccessieVoor details zie Martens, C.J.M. V wet Literatuurlijst Wetgeving HEO 2014Voor details zie Hermans, J. V 2015 of 2015-2016 Literatuurlijst Raadpleeg beslist ook HAN Scholar voor actuele informatie. Daar kan bijvoorbeeld extra materiaal geplaatst zijn dat voor een tentamen bestudeerd moet worden. Belastingwetten 2015

Geppaart, G.P.A.

V

264

15 Software

Niet van toepassing.

16 Overig materiaal

NDFR, bereikbaar via Studiecentra

17 Activiteiten

Groepsopdrachten, individuele opdrachten, thuiswerk.

18

19

Werkvormen en activiteiten

Hoor- en werkcolleges.

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s) Onderwijsweken ER2

periode 2 - week 1 periode 2 - week 2 periode 2 - week 3 periode 2 - week 4 periode 2 - week 5 periode 2 - week 6 periode 2 - week 7 periode 2 – week 8 periode 3 - week 1 (9) periode 3 - week 2 (10) periode 3 - week 3 (11) periode 3 - week 4 (12) periode 3 - week 5 (13) periode 3 - week 6 (14) periode 3 - week 7 (15) Periode 3 – week 8 (16)

3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S

NB: Deze onderwijseenheid loopt over twee semesters (E- en F-cluster). 20

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing.

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

Tentamenduur van ER203V21.1 is aangepast van 90 minuten naar 120 minuten Tentamenduur van ER304V21.1 is aangepast van 90 minuten naar 120 minuten.

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling

Niet van toepassing.

2&3

Doorlooptijd

2 perioden

265

Verdieping Inkomstenbelasting Particulier Titel Onderwijseenheid (OWE)

1 2

3

Verdieping inkomstenbelasting particulieren – Personal income taxes advanced

Code OWE

VP1

Eigenaar OWE

mevrouw mr. J. Marcus-Vonk (MCSJ)

Opleiding

Fiscaal Recht en Economie

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Voltijd

Cluster

E

Niveau van de OWE (1, 2, 3)

3

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

Doorlooptijd

Beroepstaak/

1&2

2 perioden

Aangifte en advies

beroepstaken

4

Centrale beroepstaak

5

Beroepsproducten

Aangifte en advies Casus analyse Casus analyse en fiscale particuliere aangifte

Leerdoelen OWE

De student vult handmatig het moeilijker aangiftebiljet inkomstenbelasting particulier met betrekking tot de relevante belastingmiddelen op een correctie wijze in. De student beoordeelt het aangiftebiljet inkomstenbelasting particulier volgens de daarvoor geldende fiscale normen en spelregels. De student analyseert de casus, informeert en adviseert een cliënt volgens de heersende regelgeving omtrent zijn huidige, respectievelijk gewenste fiscale/ financiële positie in de inkomstenbelasting particulier zodat de cliënt dit begrijpt en in staat is op grond daarvan adequate beslissingen te nemen.

6

Studiepunten

7,5 studiepunten

Studielast in sbu’s

Definitie contacttijd

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok Uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

22,5 22,5

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

6

Definitie Kengetal G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

45

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

165

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

266

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker) Definitie Kengetal

L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K

165

3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

210

7

Samenhang met andere OWE’s

De onderwijseenheid is bedoeld voor de beginnend fiscalist, die reeds de competenties op beginnend niveau heeft behaald. Deze onderwijseenheid sluit aan op de onderwijseenheid Belastingrecht IB/OB (BL1).

8

Ingangseisen

Niet van toepassing. De onderwijseenheid omvat een verdieping van de inkomstenbelasting voor de particulier, waarbij de student zich ontwikkelt op hoger niveau ten aanzien van:

9

 Het doorgronden van de structuur van de Wet Inkomstenbelasting.  Het opzoeken, lezen, begrijpen en toepassen van wetsartikelen en jurisprudentie inzake de Wet Inkomstenbelasting.  Het aan de hand van wetsartikelen, jurisprudentie en verworven kennis, stapsgewijs en goed gemotiveerd oplossen van complexe problemen betreffende de inkomsten- en vermogenspositie van cliënten en het verwerken hiervan in een handmatige aangifte en in een advies naar cliënten.  De fiscale rechtsbeginselen van genoemde problematiek uitgebreid toe te passen.

Algemene omschrijving

I.

10

Een gedegen theoretische basis (BBA-standaard)

B1. Werkzaamheden met betrekking tot aangifte De student is in staat een aangiftebiljet met betrekking tot de relevante belastingmiddelen op een correctie wijze in te vullen en te beoordelen volgens de daarvoor geldende fiscale normen en spelregels.

Competenties

B4. Werkzaamheden met betrekking tot fiscaal-juridisch en financieel advies De student is in staat een cliënt te informeren en adviseren volgens de heersende regelgeving omtrent zijn huidige, respectievelijk gewenste fiscale/ financiële positie, opdat de cliënt dit begrijpt en in staat is op grond daarvan adequate beslissingen te nemen. 11

Beoordelingscriteria

VP101V72.1 Algemene bepalingen; raamwerk en Box 1 Heffingsgrondslag bij werk en woning, zoals beschreven bij de inhoud bij beroepsproduct. VP102V72.1 De kennis van VP101V72.1 en Box 2 en Box 3 Heffingsgrondslag bij aanmerkelijk belang en heffingsgrondslag uit sparen en beleggen, zoals beschreven bij de inhoud bij beroepsproduct.

De student analyseert, adviseert, motiveert de antwoorden op een correcte fiscaal-juridische wijze onder verwijzing naar het/de juiste wetartikel(en).

De student analyseert, adviseert, motiveert de antwoorden op een correcte fiscaal-juridische wijze onder verwijzing naar het/de juiste wetartikel(en).

267

12

Tentaminering

Beroepsproduct

Casusanalyse

Tentamencode

VP101V72.1

Naam tentamen

Verdieping inkomstenbelasting particulier I

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging

50 ≥ 5.5

(Minimaal) oordeel Aantal examinatoren

1

Periode

T1

Duur Hulpmiddelen

180 minuten Wettenbundel (niet geannoteerd), niet-grafische rekenmachine

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

T2 Ja Nee

Beroepsproduct

Casusanalyse

Tentamencode

VP102V72.1

Naam tentamen

Verdieping inkomstenbelasting particulier II

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging

50 ≥ 5.5

(Minimaal) oordeel Aantal examinatoren

1

Periode

T2

Duur Hulpmiddelen

180 minuten Wettenbundel (niet geannoteerd), niet-grafische rekenmachine

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

T3 Ja Nee

Toetsmatrijzen, indicatief VP101V72.1

% punten bij toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

Algemene bepalingen; raamwerk en Box 1 Heffingsgrondslag bij werk en woning, zoals beschreven bij de inhoud bij beroepsproduct

100

0

100

Totaal

100

268

VP102V72.1

% punten bij toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

10

0

100

55

0

100

bij sparen en beleggen, zoals beschreven bij de inhoud bij beroepsproduct

35

0

100

Totaal

100

De kennis van VP101V72.1 Box 2 Heffingsgrondslag bij aanmerkelijk belang, zoals beschreven bij de inhoud bij beroepsproduct Box 3 Heffingsgrondslag

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Auteur

Opmerking

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

Studenteneditie cursus belastingrecht inkomstenbelasting 2015-2016

Sillevis, L.W.

Editie verschijnt in augustus 2015

V

Voor details zie Literatuurlijst

Voor details zie Literatuurlijst Raadpleeg beslist ook HAN Scholar voor actuele informatie. Daar kan bijvoorbeeld extra materiaal geplaatst zijn dat voor een tentamen bestudeerd moet worden. Belastingwetten 2015

Geppaart, C.P.A.

-

V

15 Software

Niet van toepassing.

16 Overig materiaal

Kluwer, NDFR, bereikbaar via Studiecentra

17 Activiteiten 18 Werkvormen 19

De student bestudeert de voorgeschreven literatuur. De student past de voorgeschreven literatuur toe op de voorgeschreven opgaven tijdens zelfwerkzaamheid en tijdens het werkcollege. Hoor- en werkcolleges.

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s) Onderwijsweken VP1

periode 1/3 - week 1 periode 1/3 - week 2 periode 1/3 - week 3 periode 1/3 - week 4 periode 1/3 - week 5 periode 1/3 - week 6 periode 1/3 - week 7 periode 1/3 - week 8 periode 2/4 - week 1 (9) periode 2/4 - week 2 (10) periode 2/4 - week 3 (11) periode 2/4 - week 4 (12) periode 2/4 - week 5 (13) periode 2/4 - week 6 (14) periode 2/4 - week 7 (15) periode 2/4 - week 8 (16)

4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 2 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 2 uur: blok S

269

20

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing.

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

Niet van toepassing.

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling

Niet van toepassing.

1&2

Doorlooptijd

2 perioden

270

Verdieping Winst uit Onderneming Titel Onderwijseenheid (OWE)

1 2

3

Verdieping winst uit onderneming – SME (Small and Medium Enterprises) income taxes advanced

Code OWE

VW2

Eigenaar OWE

mevrouw mr. J. Marcus-Vonk (MCSJ)

Opleiding

Fiscaal Recht en Economie

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Voltijd

Cluster

E

Niveau van de OWE (1, 2, 3)

3

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

Doorlooptijd

Beroepstaak/

1&2

2 perioden

Aangifte en advies

beroepstaken

4

Centrale beroepstaak

Aangifte en advies

5

Beroepsproducten

Adviesgesprek analyse bedrijfsoverdracht Analyse bedrijfsoverdracht en fiscale winstaangifte De student vult handmatig het aangiftebiljet inkomstenbelasting ondernemer met betrekking tot de relevante belastingmiddelen op een correctie wijze in. De student beoordeelt het aangiftebiljet inkomstenbelasting ondernemer volgens de daarvoor geldende fiscale normen en spelregels.

Leerdoelen OWE

De student analyseert de casus, informeert en adviseert een cliënt volgens de heersende regelgeving omtrent zijn huidige, respectievelijk gewenste fiscale/ financiële positie in de inkomstenbelasting ondernemer, zodat de cliënt dit begrijpt en in staat is op grond daarvan adequate beslissingen te nemen. Adviesgesprek De student draagt verworven kennis en inzichten op anderen over, zowel binnen als buiten zijn eigen organisatie/werkomgeving, in een gesprek met belastingplichtige, op het gebied van de inkomstenbelasting ondernemer, zodanig dat anderen daar hun voordeel mee kunnen doen.

6

Studiepunten

7,5 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok Uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

22,50

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

35,25

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

5

Definitie Kengetal G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

57,75

271

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

147,25

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K

147,25

3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

210

7

Samenhang met andere OWE’s

De onderwijseenheid is bedoeld voor de beginnend fiscalist, die reeds de competenties op beginnend niveau heeft behaald. Deze onderwijseenheid sluit aan op de onderwijseenheid Inleiding Belastingrecht IB/OB (BL1) en op de onderwijseenheid Belastingrecht en aangiftepraktijk (BLA).

8

Ingangseisen

Niet van toepassing De onderwijseenheid omvat een verdieping van de inkomstenbelasting voor de ondernemer, waarbij de winst uit onderneming centraal staat.

9

Algemene omschrijving

 Het doorgronden van de structuur van de Wet Inkomstenbelasting.  Het opzoeken, lezen, begrijpen en toepassen van wetsartikelen en jurisprudentie inzake de Wet Inkomstenbelasting.  Het aan de hand van wetsartikelen, jurisprudentie en verworven kennis, stapsgewijs en goed gemotiveerd oplossen van complexe problemen betreffende de inkomsten- en vermogenspositie van cliënten en het verwerken hiervan in een handmatige aangifte en in een advies naar cliënten.  De fiscale rechtsbeginselen van genoemde problematiek uitgebreid toe te passen.  Het zelfstandig adviseren aan de hand van een aangedragen casus.

I. Een gedegen theoretische basis (BBA-standaard) B1. Werkzaamheden met betrekking tot aangifte De student is in staat een aangiftebiljet met betrekking tot de relevante belastingmiddelen op een correcte wijze in te vullen en te beoordelen volgens de daarvoor geldende fiscale normen en spelregels. B4. Werkzaamheden met betrekking tot fiscaaljuridisch en financieel advies De student is in staat een cliënt te informeren en adviseren volgens de heersende regelgeving omtrent zijn huidige, respectievelijk gewenste fiscale/ financiële positie, opdat de cliënt dit begrijpt en in staat is op grond daarvan adequate beslissingen te nemen. 10

Competenties III. Een professionele houding (BBA-standaard) B8. Sociaal-communicatieve bekwaamheid De student is in staat verworven kennis en inzichten op anderen, zowel binnen als buiten zijn eigen organisatie/werkomgeving, over te dragen (in een gesprek, memo, artikel, scriptie, mondelinge presentatie of ander medium) zodanig dat anderen daar hun voordeel mee kunnen doen. IV. Verantwoord handelen (BBA-standaard) B9. Ethisch normbesef De student is in staat op basis van aan hem voorgelegde casuïstiek te onderkennen welke dilemma’s kunnen ontstaan in beroeps- en individuele ethische

272

vraagstukken zodanig dat hij zijn eigen positie daarin kan bepalen, zijn standpunt daarover kan formuleren en kan optreden als een betrouwbare beroepsbeoefenaar. B10. Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid De student kan op basis van zijn inzicht in de maatschappelijke effecten van belastingheffing discussies/gesprekken voeren met collega's en cliënten om zodoende een visie te vormen over effectiviteit en efficiëntie van belastingheffing in nationaal en internationaal perspectief. 11

Beoordelingscriteria

VW201V82.1 Winstberekeningen Samenwerkingsvormen



De student analyseert, adviseert, motiveert de antwoorden op een correcte fiscaaljuridische wijze onder verwijzing naar het/de juiste wetartikel(en).



De student analyseert, adviseert, motiveert de antwoorden op een correcte fiscaaljuridische wijze onder verwijzing naar het/de juiste wetartikel(en).



De student beheerst het basis gespreksmodel volledig, kan luisteren, samenvatten en doorvragen. De student zoekt en vindt aansluiting bij de cliënt. De student stelt zich integer op en kan op de juiste manier omgaan met weerstand.

Bedrijfsopvolgingen VW202V82.1 Winstberekeningen Samenwerkingsvormen Bedrijfsopvolgingen VW204V31.4

Gesprekstechnieken

Criteria I. Presentatie/ Contact maken * op tijd * representatief gekleed * zichzelf voorstellen * social talk II. Zakelijke inleiding * onderwerp/aanleiding * doel/agenda * tijd aangeven III. Bespreking van de onderwerpen Klantvraag helder krijgen De student geeft de indruk te luisteren door zijn luisterhouding en reacties De student vraag verbredend en verdiepend door om de gehele klantvraag in beeld te krijgen De student maakt gebruik van open en gesloten vragen op de juiste momenten De student vat tussentijds samen om te stimuleren, te structuren, te toetsen en af te ronden IV. Advies geven De student geeft oplossingsmogelijkheden met overtuigingskracht De student is klantvriendelijk De student kan omgaan met weerstand van de klant Het taalgebruik van de student past bij klant De student reageert op non-verbaal gedrag van de klant V. Afronding * op tijd beginnen met afronden * het gesprek samenvatten * afspraken herhalen * eventueel vervolgafspraken maken * bedanken voor het gesprek VI. Fiscaal *kennis van zaken

273

12

Tentaminering

Beroepsproduct

Fiscale winstaangifte

Tentamencode

VW201V82.1

Naam tentamen

Fiscale winstaangifte

Tentamenvorm

Schriftelijk tentamen

Aard Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Beroepsproduct

Individueel 50 ≥ 5.5 1 T1 180 minuten Belastingwetten(niet geannoteerd) en niet-grafische rekenmachine T2 Ja Nee

Analyse bedrijfsoverdracht

Tentamencode

VW202V82.1

Naam tentamen

Analyse bedrijfsoverdracht

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Beroepsproduct

50 ≥ 5.5 1 T2 120 minuten Belastingwetten(niet geannoteerd en niet-grafische rekenmachine T3 Ja Nee

Adviesgesprek

Tentamencode

VW204V31.4

Naam tentamen

Adviesgesprek

Tentamenvorm

Mondeling

Aard

Individueel

Weging

0

(Minimaal) oordeel

√

Aantal examinatoren

2

Periode

L2

Duur

Niet van toepassing

274

Hulpmiddelen

De casus en een niet-geannoteerde belastingpocket

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

In overleg met docent Nee Ja

Toetsmatrijzen, indicatief VW201V82.1

% in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

Winstberekeningen

90

0

100

Samenwerkingsvormen/ Bedrijfsopvolgingen

10

0

100

Totaal

100

% in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

Winstberekeningen

20

0

100

Samenwerkingsvormen/ Bedrijfsopvolgingen

80

0

100

Totaal

100

% in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

Gesprekstechnieken

100

0

100

Totaal

100

VW202V82.1

VW204V31.4

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Auteur

Belastingwetten 2015

Geppaart, C.P.A..

Opmerking

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

V

Voor details zie Literatuurlijst

Studenteneditie cursus Editie verschijnt in auVoor details zie belastingrecht inkomsten- Sillevis, L.W. V gustus 2015 Literatuurlijst belasting 2015-2016 Raadpleeg beslist ook HAN Scholar voor actuele informatie. Daar kan bijvoorbeeld extra materiaal geplaatst zijn dat voor een tentamen bestudeerd moet worden. 15 Software

Niet van toepassing.

16 Overig materiaal

Kluwer, NDFR, bereikbaar via Studiecentra

17 Activiteiten 18 Werkvormen

De student bestudeert de voorgeschreven literatuur. De student past de voorgeschreven literatuur toe op de voorgeschreven opgaven tijdens zelfwerkzaamheid en tijdens het werkcollege. Hoor- en werkcolleges. Training adviesvaardigheden.

275

19

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s) Onderwijsweken VW2

periode 1/3 - week 1 periode 1/3 - week 2 periode 1/3 - week 3 periode 1/3 - week 4 periode 1/3 - week 5 periode 1/3 - week 6 periode 1/3 - week 7 periode 1/3 - week 8 periode 2/4 - week 1 (9) periode 2/4 - week 2 (10) periode 2/4 - week 3 (11) periode 2/4 - week 4 (12) periode 2/4 - week 5 (13) periode 2/4 - week 6 (14) periode 2/4 - week 7 (15) periode 2/4 - week 8 (16)

VW2-AV

4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 2 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 4 uur: blok S 2 uur: blok S

VW2-ASS39

3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 8 uur: blok S

20

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing.

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

Niet van toepassing.

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling

Niet van toepassing.

1&2

Doorlooptijd

2 perioden

39

Roostercode betreft het individueel assesment van VW2-AV (20 minuten per student), hiervoor dient de docent(e) VW2-AV aanwezig te zijn samen met een tweede communicatiedocent, overleg hierover met VW2-AV docent(e). 276

Privaatrecht voor Fiscalisten Titel Onderwijseenheid (OWE)

1 2

3

Privaatrecht voor fiscalisten – Private law for tax consultants

Code OWE

PR3

Eigenaar OWE

de heer mr. C. Le Poole (LPLC)

Opleiding

Fiscaal Recht en Economie

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Voltijd

Cluster

E en F

Niveau van de OWE (1, 2, 3)

3

Studiejaar

2015-2016

Periode 1 & 2

Doorlooptijd

Beroepstaak/

1&4

2 perioden

Aangifte en advies

beroepstaken

4

Centrale beroepstaak

5

Beroepsproducten

Aangifte en advies

I Een gedegen theoretische basis (BBA-standaard) B3. Informeren op fiscaal terrein De student is in staat om de fiscaliteit in een juridische context te plaatsen waarbij hij aan de hand van een casus in staat is juridische problemen van een gemiddeld niveau te analyseren en op te lossen. De student analyseert eenvoudige juridische problemen in casuïstiek, die betrekking heeft op bovenstaande negen beroepsproducten, Het voeren van een vaktechnisch overleg 1.

De student kan als deelnemer van het vaktechnisch overleg de overige deelnemers informeren over recente rechtspraak.

2.

Bij het selecteren van de te behandelen onderwerpen c.q. bij het bespreken van een onderwerp dien je je als deelnemer mede te richten op de aansluiting c.q. bruikbaarheid van de jurisprudentie in de NTFR ten behoeve van de klanten van het kantoor.

3.

Met het vaktechnisch overleg dien je als deelnemer sociaal-communicatief bekwaam te zijn. Je dient als deelnemer actief deel te nemen aan het vaktechnisch overleg.

Leerdoelen OWE

De student dient - indien de situatie zich voordoet – zich af te vragen of er voldoende ethisch draagvlak is om een cliënt bepaalde zaken te adviseren. 6

Studiepunten

5 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

140 sbu’s

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1 Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

19,5

1,5

277

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen) Definitie Kengetal

G

21

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F 2 Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage

H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

119

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

7

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K

119

3 Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

140

Samenhang met andere OWE’s

De onderwijseenheid Privaatrecht voor fiscalisten maakt deel uit van de beroepstaak Aangifte en advies. Deze onderwijseenheid wordt aangeboden in het derde jaar en sluit aan op privaatrecht in de propedeuse(A1IB-FRE1A/A2IBFRE2A/B3IB-FRE3A/B4IB-FRE4A). Het vaktechnisch overleg sluit aan op de verdiepende onderwijseenheden BB2, VW2, VP1 en ER2 in het E- en F-cluster.

8

Ingangseisen

Ingangseisen zijn niet gesteld. Zowel in verband met de aangifte als met het advies, dient de student de casus eerst privaatrechtelijk te analyseren voordat hij de casus op zijn fiscaalrechtelijke merites beoordeelt. Vaktechnisch overleg vormt een belangrijk onderdeel van de werkzaamheden van de HBO fiscalist om zijn fiscale kennis up tot date te kunnen houden. De student leert de relevante begrippen van het privaatrecht en past deze in casuïstiek toe. Deze OWE is tevens een voorbereiding op de toepassing Privaatrecht in de verdiepende OWE’s Belastingrecht in het E, F en G cluster. De student kan eenvoudige juridische problemen analyseren en een relevante oplossing aandragen en de gevolgen van het privaatrecht uitleggen aan de klant.

9

Algemene omschrijving

Periode 1 (3,75 ects): 1. Eenmanszaak, VOF, CV, maatschap 2. Beperkte rechten 3. Eigendom 4. Koop en Bijzondere overeenkomsten 5. Wanprestatie / onrechtmatige daad 6. Rechtspersonen 7. Faillissementsrecht Het vaktechnisch overleg sluit nauw aan op het beroep van een hbo-fiscalist. In de dagelijkse praktijk dient de hbo-fiscalist zichzelf en anderen op de hoogte te kunnen stellen van recente ontwikkelingen in het belastingrecht. Periode 4 (1,25 ects):

8. Vaktechnisch overleg De volgende (landelijke) specifieke competentie staat in deze onderwijseenheid centraal: 10

Competenties

I Een gedegen theoretische basis (BBA-standaard) 3. Informeren op fiscaal terrein

278

De hbo-fiscalist is in staat op basis van relevante actuele fiscale nieuwsbronnen en jurisprudentie de cliënt te informeren omtrent zijn fiscale positie (niveau 2). III Een professionele houding (BBA-standaard) 8 Sociaal-communicatieve bekwaamheid 11

Beoordelingscriteria

Tentamencode PR301V41.1



De student analyseert op juiste wijze de juridische casus(sen) om vervolgens een juiste oplossing voor de juridische casus(sen) te formuleren.

Voorwaarden VTO  De student dient alle lessen (PR3-VTO) aanwezig te zijn om beoordeeld te kunnen worden. Indien een student niet aanwezig kan zijn dient hij in overleg te treden met de docent;  De student heeft een zinvolle vaktechnische inbreng.

PR302V41.4

12

Beoordelingscriteria VTO  De student begrijpt de vakliteratuur en kan het bespreken met vakgenoten;  De student kan deelnemen aan een discussie over een onderwerp uit het vaktechnisch weekblad (NTFR) en hieraan een bijdrage leveren;  De student kan vragen van groepsleden beantwoorden en hen voorzien van feedback op verschillende zienswijzen op een fiscaal item;  De student laat zien dat hij het vaktechnisch weekblad (NTFR) leest en de fiscale informatie kan plaatsen in een praktijksituatie;  De student laat zien dat hij goed voorbereid naar aan het vaktechnisch overleg is gekomen door bijvoorbeeld ook de oorspronkelijke tekst van een arrest bij de bespreking te betrekken.

Tentaminering

Beroepsproduct

Analyse van een klantcasus op privaatrechtelijke aspecten

Tentamencode

PR301V41.1

Naam tentamen

Verbintenissenrecht en goederenrecht

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging

100

(Minimaal) oordeel

≥ 5.5

Aantal examinatoren Periode Duur

T1 90 minuten

Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

12

1

Wetboek (niet-geannoteerd) en een niet-grafische rekenmachine T2 Ja Nee

Tentaminering

Beroepsproduct

Analyse van een klantcasus op privaatrechtelijke aspecten

Tentamencode

PR302V41.4

Naam tentamen

Jurisprudentie en wetenschappelijke literatuur

279

Tentamenvorm

Mondeling

Aard

Individueel

Weging

0

(Minimaal) oordeel

√

Aantal examinatoren

1

Periode

L4

Duur

Niet van toepassing NTFR/Wettekstenpocket Kluwer Belastingwetten (meest recente druk en niet geannoteerd) / Fiscale literatuur in het studiecentrum In overleg met de docent

Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Nee Ja

Toetsmatrijzen, indicatief % punten bij toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

Eenmanszaak, VOF, CV, maatschap

20

0

100

Beperkte rechten, eigendom

20

0

100

20

0

100

10

0

100

Rechtspersonen

20

0

100

Faillissementsrecht

10

0

100

Totaal

100

% punten bij toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

20

0

100

20

0

100

20

0

100

20

0

100

20

0

100

PR301V41.1

Koop en Bijzondere Overeenkomsten Wanprestatie / onrechtmatige daad

PR302V41.4 Vaktechnische kennis Opstarten van een discussie en hieraan deelnemen met een vaktechnische inbreng Beantwoorden van vragen c.q. geven van feedback op "verschillende" zienswijzen Mogelijkheden van het arrest cq. toepassing van het arrest in "klantenbestand" Bereidt zich voor op de vergaderingen Totaal

100

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Auteur

Inleiding privaatrecht

Buchem-Spapens, A.M.J. van

Opmerking

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

V

Voor details zie Literatuurlijst

280

Wetgeving HEO

Hermans, J.

Belastingwetten

Geppaart, C.P.A.

-

15 Software

Niet van toepassing.

16 Overig materiaal

Niet van toepassing.

17 Activiteiten

18 Werkvormen

19

Voor details zie Literatuurlijst Voor details zie Literatuurlijst

V V

De student bestudeert de voorgeschreven literatuur. De student pas de voorgeschreven literatuur toe op de voorgeschreven opgaven tijdens zelfwerkzaamheid en tijdens het werkcollege. Groepsopdracht (vaktechnisch overleg), thuiswerk. Hoor- werkcolleges. Discussiecollege (vaktechnisch overleg).

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s) Onderwijsweken PR3-VBRGDR

PR3-VTO

periode 1 - week 1 2 uur: blok S periode 1 - week 2 2 uur: blok S periode 1 - week 3 2 uur: blok S periode 1 - week 4 2 uur: blok S periode 1 - week 5 2 uur: blok S periode 1 - week 6 2 uur: blok S periode 1 - week 7 2 uur: blok S periode 1 - week 8 periode 4 - week 1 periode 4 - week 2 periode 4 - week 3 periode 4- week 4 periode 4 - week 5 periode 4 - week 6 periode 4 - week 7 periode 4 - week 8 NB: Deze onderwijseenheid loopt over twee semesters (E- en F-cluster).

20

Studiejaar

2015-2016

Periode (1&2)

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

Niet van toepassing

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling

Niet van toepassing.

1&4

3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S

Doorlooptijd

2 perioden

281

Bestuurs- en Formeel Belastingrecht Titel Onderwijseenheid (OWE)

1 2

Bestuurs- en formeel belastingrecht - Tax law and regulations

Code OWE

BB2

Eigenaar OWE

De heer mr. C. Le Poole (LPLC)

Opleiding

Fiscaal Recht en Economie

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Voltijd

Cluster

E

Niveau van de OWE (1, 2, 3)

3

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

Doorlooptijd

3

Beroepstaak/ beroepstaken

Bezwaar en beroep

4

Centrale beroepstaak

Bezwaar en beroep

1&2

2 perioden

Redigeren van een beroepschrift c.q. verweerschrift en pleitnota alsmede het procederen voor rechtbank Beschrijving en doel van dit beroepsproduct De student is in staat om in groepsverband een beroepsschrift of verweerschrift op te stellen, in de rol van adviseur of in de rol van inspecteur. De student is in staat om individueel in woord en geschrift met overtuigingskracht en beargumenteerd een procedure te voeren. 5

Beroepsproducten

Inhoud (onderwerpen) 1. 2.

Beroepsschrift of verweerschrift over uiteenlopende fiscale onderwerpen (groepsproduct) Pleitnota over uiteenlopende fiscale onderwerpen (individueel product)

Het beroepsschrift c.q. verweerschrift en de pleitnota moeten voldoende zijn- middels een vink - om toegelaten te worden tot het mondeling tentamen. Daarnaast moet ook het mondeling examen voldoende zijn – middels een vink - om de studiepunten te krijgen die bij deze onderwijseenheid behoren.

Leerdoelen OWE

6

Studiepunten

Redigeren van een beroepschrift c.q. verweerschrift en procederen voor rechtbank De student is in staat in correct Nederlands een beroepschrift of verweerschrift op te stellen De student is in staat om in correct Nederlands een pleitnota op te stellen en met behulp van deze nota te pleiten voor een rechtbank.

7,5 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1 Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

18

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

27

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

282

E

Tentamens/examens

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

4

Definitie Kengetal G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

45

2 Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

161

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K

161

3 Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

210

7

Samenhang met andere OWE’s

Deze onderwijseenheid wordt aangeboden in het E-cluster en sluit aan op de onderwijseenheid Belastingrecht IB/OB (BL1) en Juridische Vaardigheden (JV1) uit het C- resp. D-cluster.

8

Ingangseisen

Niet van toepassing.

9

Algemene omschrijving

10

Competenties

De onderwijseenheid BB2 maakt deel uit van de beroepstaak bezwaar, beroep. De onderwijseenheid wordt aangeboden aan derde jaars studenten fiscaal recht en economie. BB2 behandelt de plaats van het belastingrecht in het publiekrecht en de formele regels aangaande belastingrecht op niveau 3. Daarnaast leren de studenten een beroep/-verweerschrift en een bezwaarschrift schrijven. De wetten die aan bod komen zijn: AWB, AWR en de Invorderingswet. De volgende (landelijke) specifieke competenties staan in deze onderwijseenheid centraal (niveau 3): I. Een gedegen theoretische basis (BBA standaard) B5 Vertegenwoordigen op fiscaal terrein III. Een professionele houding (BBA standaard) B8. Sociaal-communicatieve bekwaamheid

11

Beoordelingscriteria

Tentamencode

Vaststellingsovereenkomst

Rente Invordering Bezwaarschrift

BB203V21.1 

De student beoordeelt op juiste wijze welke fiscale/formeelrechtelijke aspecten bij een vaststellingsovereenkomst een rol spelen en kan juist verwoorden/beoordelen aan welke vereisten een vaststellingsovereenkomst moet voldoen.



De student beoordeelt op juiste wijze welke formeelrechtelijk aspecten (te betalen/te ontvangen rente) in een specifieke casus een rol spelen.



De student beoordeelt op juiste wijze welke invorderingsaspecten in een specifieke casus een rol spelen.



De student schrijft in correct Nederlands een bezwaarschrift met daarin een fiscaal-juridische onderbouwing van de standpunten.

283

Tentamencode

Beroepschrift/ Verweerschrift

Pleitnota

BB201V81.4  De student schrijft (in groepsverband) aan de hand van een casus een beroep- of verweerschrift in goed en begrijpelijk Nederlands.  De student kan de fiscale vakkennis toepassen op een bepaalde casus.  De student geeft een fiscaal-juridische onderbouwing voor de standpunten in het verweerschrift, beroepschrift.  De student schrijft in correct Nederlands en presenteert daadkrachtig en overtuigend. Een student kan pas aan de rechtbankprocedure deelnemen indien het ingeleverde beroepschrift/verweerschrift – middels een vink - voldoende is gemaakt.  De student schrijft (individueel) aan de hand van een casus een pleitnota.  De student kan de fiscale vakkennis toepassen op een bepaalde casus.  De student geeft een fiscaal-juridische onderbouwing voor de standpunten in de pleitnota.  De student schrijft in correct Nederlands.  De student presenteert daadkrachtig en overtuigend. Een student kan pas aan de rechtbankprocedure deelnemen indien de ingeleverde pleitnota – middels een vink - voldoende is.  De student beoordeelt op juiste wijze welke formeel belastingrecht aspecten in een specifieke casus een rol spelen.  De student schrijft in correct Nederlands een bezwaarschrift met daarin een fiscaal-juridische onderbouwing van de standpunten. Tijdens de rechtbankprocedure wordt de student op de volgende punten beoordeeld: Criteria I. Presentatie De student spreekt goed verstaanbaar en correct/begrijpelijk Nederlands De student maakt contact met zijn toehoorders, heeft een stevige ontspannen houding.  Maakt (rustig) oogcontact.  Maakt contact in woord en gebaar.  Staat rustig, maakt rustige bewegingen. II. Structuur/Overtuigingskracht De student vertelt zijn verhaal op gestructureerde wijze, waardoor het goed te volgen is. En weet de luisteraar te overtuigen  Maakt de kernboodschap duidelijk.  Heeft het onderwerp afgebakend.  Heeft een heldere structuur (rode draad, wegwijzers, signaalwoorden).  Weet zijn toehoorders te boeien.  Weet zijn toehoorders te overtuigen.  Geeft goed aan wat hij precies wil van de rechter. III. Vaktechniek De student heeft voldoende fiscaal juridische kennis van het onderwerp.  Heeft zijn standpunt voldoende fiscaaljuridisch onderbouwd.  Kan de vragen van de rechter op juiste/heldere wijze beantwoorden. IV. Argumentatie De student heeft zijn stellingen goed onderbouwd  De student beantwoordt de vragen van de rechter op een juiste/heldere wijze.  De student weerspreekt de argumenten van de tegenpartij op juiste/heldere wijze.  De student heeft zijn standpunt met fiscaaljuridische argumenten onderbouwd.

Rechtbankprocedure

Tentamencode

BB202V81.1

Bezwaar/Beroep

 

De student kan de fiscale vakkennis toepassen op een bepaalde casus. De student beoordeelt op juiste wijze welke formeelrechtelijke aspecten in een specifieke casus een rol spelen.



De student kan aan de hand van een casus beoordelen/aangeven welke boetes mogen worden opgelegd en kan daarbij ook de hoogte van de boete

Boetes

284

  Algemene Wet Bestuursrecht/ Algemene Wet inzake Rijksbelastingen

12

 

aangeven/beoordelen. De student kan de fiscale vakkennis toepassen op een bepaalde casus. De student beoordeelt op juiste wijze welke formeelrechtelijk aspecten in een specifieke casus een rol spelen. De student kan de fiscale vakkennis toepassen op een bepaalde casus. De student beoordeelt op juiste wijze welke formeelrechtelijke aspecten in een specifieke casus een rol spelen.

Tentaminering

Beroepsproduct

Redigeren van een beroepschrift c.q. verweerschrift en procederen voor rechtbank

Tentamencode

BB201V81.4

Naam tentamen

Beroepsprocedure

Tentamenvorm

Inleveropdracht en Mondeling Groepsopdracht (schriftelijke inleveropdracht) Individueel (het mondeling, het pleiten) 0

Aard Weging (Minimaal) oordeel

√

Aantal examinatoren

2

Periode

L2

Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent? Beroepsproduct

Niet van toepassing Onbeperkt In overleg met docent Nee Ja

Analyse van een klantcasus op AWB-aspecten en op AWR-aspecten

Tentamencode

BB202V81.1

Naam tentamen

Toepassing wetskennis

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

50 ≥ 55 2 T2 120 minuten Niet-grafische rekenmachine, niet-geannoteerd wetboek T3 Ja Nee

Tentamencode

Analyse van een klantcasus op Invorderingsaspecten en het schrijven van een bezwaarschrift BB203V21.1

Naam tentamen

Toepassing wetskennis en schrijven bezwaarschrift

Tentamenvorm

Schriftelijk

Beroepsproduct

285

Aard

Individueel

Weging

50 ≥ 55

(Minimaal) oordeel Aantal examinatoren

2

Periode

T1

Duur Hulpmiddelen

120 minuten Niet-grafische rekenmachine, niet-geannoteerd wetboek

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

T2 Ja Nee

Toetsmatrijzen, indicatief BB201V81.4

% in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

15

0

100

15

0

100

Contact maken/houding

10

0

100

Structuur/overtuigingskracht

20

0

100

Vaktechniek

20

0

100

Argumentatie

20

0

100

Totaal

100

% in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

Wijze van heffing

25

0

100

Bezwaar en beroep, AWB

30

0

100

Vertegenwoordiging en Bijzondere Bepalingen

15

0

100

Boetes

30

0

100

Totaal

100

Beroepsschrift / verweerschrift Aan de hand van een casus een beroepschrift/verweerschrift Schrijven in goed en begrijpelijk Nederlands Dit onderdeel dient met minimaal een voldoende te worden beoordeeld om aan de rechtbankprocedure te kunnen meedoen. Pleitnota: schrijven in goed in begrijpelijk Nederlands (Taalgebruik). Dit onderdeel dient met minimaal een voldoende te worden beoordeeld om aan de rechtbankprocedure te kunnen meedoen.

BB202V81.1

286

BB203V21.1

% in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

Vaststellingsovereenkomst

5

0

100

Schrijven bezwaarschrift

55

0

100

Rente

20

0

100

Invordering

20

0

100

Totaal

100

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Auteur

Hoofzaken Formeel Belastingrecht

E.C.G. Okhuyzen (red)

Opmerking

V-Verplicht A-Aanbevolen

Voorgeschreven boek miv schooljaar 15/16

V

Details

Voor details zie Literatuurlijst Voor details zie Belastingwetten 2015 Geppaart, G.P.A. V Literatuurlijst Raadpleeg beslist ook HAN Scholar voor actuele informatie. Daar kan bijvoorbeeld extra materiaal geplaatst zijn dat voor een tentamen bestudeerd moet worden. 15 Software

Niet van toepassing.

16 Overig materiaal

NDFR, bereikbaar via Studiecentra

17 Activiteiten

Individuele opdrachten, groepsopdrachten, thuiswerk, informatie verzamelen, argumenteren, presenteren.

18 Werkvormen

Combinatie van hoor- en werkcolleges Gastcollege /Presentatiecollege/Rechtbankprocedure

19

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s) Onderwijsweken BB2-BR1

periode 1 - week 1 periode 1 - week 2 periode 1 - week 3 periode 1 - week 4 periode 1 - week 5 periode 1 - week 6 periode 1 - week 7 periode 1 - week 8 periode 2 - week 1 (9) periode 2 - week 2 (10) periode 2 - week 3 (11) periode 2 - week 4 (12) periode 2 - week 5 (13) periode 2 - week 6 (14) periode 2 - week 7 (15) periode 2/4 - week 8 (16)

BB2-BR2

BB2-RBP

3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S

BB2-SV

BB2-GAST

2 uur: blok S 2 uur: blok S 2 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 12 uur: 4-4-4 Rechtbank

287

20

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing.

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

Met ingang van studiejaar 2015-2016 wordt het boek: ‘’Hoofdzaken formeel belastingrecht’’ gebruikt in plaats van: ‘’Algemene wet inzake Rijksbelastingen’’. De inhoud van de module is ongewijzigd.

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling

Niet van toepassing.

1&2

Doorlooptijd

2 perioden

288

Internationaal Belastingrecht en Vennootschapsbelasting Titel Onderwijseenheid (OWE)

1 2

3

Internationaal belastingrecht en vennootschapsbelasting – International tax law and corporate income taxes

Code OWE

IN3-FRE

Eigenaar OWE

de heer mr. C.J.K. Draaijer (DRRC)

Opleiding

Fiscaal Recht en Economie

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Voltijd

Cluster

F

Niveau van de OWE (1, 2, 3)

3

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

Doorlooptijd

Beroepstaak/

3&4

2 periodes

Aangifte en advies

beroepstaken

4

Centrale beroepstaak

Aangifte en advies

5

Beroepsproducten

Fiscaal advies internationaal project De hbo-fiscalist is in staat om met buitenlandse studenten op fiscaal en juridisch gebied samen te werken. De hbo-fiscalist is in staat op basis van relevante actuele fiscale nieuwsbronnen en jurisprudentie de cliënt te informeren omtrent zijn fiscale positie op het gebied van grensoverschrijdende fiscale aspecten.

Leerdoelen OWE

De hbo-fiscalist is in staat zijn eigen functioneren te beoordelen teneinde voor zichzelf leer- en verbeterpunten aan te geven zodat hij bij zijn eigen beroepsmatig handelen, houding en motivatie verder kan ontwikkelen. Hij is verder in staat zijn eigen weg te ontwikkelen t.a.v. zijn verdere persoonlijke ontplooiing binnen de kaders die hem in zijn werkomgeving worden geboden. De hbo-fiscalist is in staat verworven kennis en inzichten op anderen, zowel binnen als buiten zijn eigen organisatie/werkomgeving, over te dragen (via samenwerking met buitenlandse studenten en mondelinge presentatie) zodanig dat anderen daar hun voordeel mee kunnen doen. De hbo-fiscalist is in staat op basis van relevante actuele fiscale nieuwsbronnen en jurisprudentie de cliënt te informeren omtrent zijn fiscale positie. De hbo-fiscalist is in staat een cliënt te informeren en adviseren volgens de heersende regelgeving omtrent zijn huidige, respectievelijk gewenste fiscale / financiële positie, opdat de cliënt dit begrijpt en in staat is op grond daarvan adequate beslissingen te nemen.

6

Studiepunten

10 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

280 sbu’s

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok Uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

29,25

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

18,75

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

3

289

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

32

Definitie Kengetal G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

80

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

197

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K

197

3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

210

7

Samenhang met andere OWE’s

De student krijgt dit vak in het derde studiejaar aangeboden. Deze onderwijseenheid is een vervolg op de onderwijseenheden waarin de heffing van inkomstenbelasting bij particulieren en ondernemingen is behandeld en de onderwijseenheden waarin de verdieping winst aan bod is gekomen.

8

Ingangseisen

Niet van toepassing. Deze onderwijseenheid Internationaal Belastingrecht en Vennootschapsbelasting maakt deel uit van de beroepstaak Aangifte en advies. Zie ook de omschrijving onder beroepsproducten. De student leert via samenwerking met buitenlandse studenten wat de fiscale en juridische gevolgen zijn van grensoverschrijdende economische activiteiten. De student maakt op basis van door PWC Düsseldorf aangereikte praktijkcasussen en een advies voor de cliënt op het gebied van onder andere de vennootschapsbelasting en de inkomstenbelasting in internationaal perspectief. De student beheerst de formele gang van zaken rond het internationaal belastingrecht (besluit voorkoming dubbele belasting, belastingverdragen en Europese richtlijnen en Europese verdragen).

9

Algemene omschrijving

Omdat onder andere een tweedaags verblijf in Duitsland onderdeel is van deze module is de student een eigen bijdrage verschuldigd van € 100. De module vormt een verdieping en een verbreding op het gebied van vennootschapsbelasting, dividendbelasting, loonbelasting en inkomstenbelasting in internationaal perspectief. Onderwerpen (niet-limitatief!):  Vennootschapsbelasting: emigratie onderneming, binnen- en buitenlandse belastingplicht, renteaftrekbeperkingen, juridische fusie en juridische fusie, concernfinanciering en innovatiebox.  Inkomstenbelasting: binnen- en buitenlandse belastingplicht.  Erf- en schenkbelasting.  Internationaal belastingrecht: het begrip woonplaats, het besluit ter voorkoming van dubbele belasting en de belastingverdragen.  Europees belastingrecht: de invloed van Europese regelgeving op onze nationale wetgeving en op het internationale belastingrecht. I. Een gedegen theoretische basis (BBA-standaard)

10

Competenties

B3. Informeren op fiscaal terrein De hbo-fiscalist is in staat op basis van relevante actuele fiscale nieuwsbronnen en jurisprudentie de cliënt te informeren omtrent zijn fiscale positie. B4. Werkzaamheden met betrekking tot fiscaal-juridisch en financieel advies

290

De hbo-fiscalist is in staat een cliënt te informeren en adviseren volgens de heersende regelgeving omtrent zijn huidige, respectievelijk gewenste fiscale/ financiële positie, opdat de cliënt dit begrijpt en in staat is op grond daarvan adequate beslissingen te nemen. III. Een professionele houding (BBA-standaard) B7. Persoonlijke ontwikkeling De hbo-fiscalist is in staat zijn eigen functioneren te beoordelen teneinde voor zichzelf leer- en verbeterpunten aan te geven zodat hij bij zijn eigen beroepsmatig handelen, houding en motivatie verder kan ontwikkelen. Hij is verder in staat zijn eigen weg te ontwikkelen t.a.v. zijn verdere persoonlijke ontplooiing binnen de kaders die hem in zijn werkomgeving worden geboden. B8. Sociaal-communicatieve bekwaamheid De hbo-fiscalist is in staat verworven kennis en inzichten op anderen, zowel binnen als buiten zijn eigen organisatie/werkomgeving, over te dragen (in een gesprek, memo, artikel, scriptie, mondelinge presentatie of ander medium) zodanig dat anderen daar hun voordeel mee kunnen doen. De hiervoor genoemde competenties worden allen op niveau 3 getoetst.

11

Beoordelingscriteria

IN303V31.4      

Presentatietechniek. Inkomstenbelasting in internationaal verband. Vennootschapsbelasting in internationaal verband. Dividendbelasting in internationaal verband. Loonbelasting in internationaal verband. Sociaal zekerheidsrecht in internationaal verband.

De student demonstreert op een correcte wijze, zie onderstaande presentatie beoordelingscriteria, dat hij of zij in staat is om een presentatie te geven en tijdens de presentatie zijn of haar antwoorden correct fiscaaljuridisch te motiveren in de Engelse taal. De student presenteert fiscaal-juridisch correct. De student presenteert daadkrachtig en overtuigend in de Engelse taal. Criteria I. Presentatie/ Contact maken De student is op tijd De student is representatief gekleed De student maakt contact d.m.v een social talk II. Zakelijke inleiding De student vertelt de aanleiding De student maakt de agenda De student spreekt de tijd af III. Bespreking van de onderwerpen Klantvraag helder krijgen De student geeft de indruk te luisteren door zijn luisterhouding en reacties De student vraag verbredend en verdiepend door om de gehele klantvraag in beeld te krijgen De student maakt gebruik van open en gesloten vragen op de juiste momenten De student vat tussentijds samen om te stimuleren, te structuren, te toetsen en af te ronden IV. Advies geven De student geeft oplossingsmogelijkheden met overtuigingskracht De student maakt gebruik van metacommunicatie als de situatie daarom vraagt De student geeft adequate gevoelsreflectie op het juiste moment De student reageert effectief op non verbale signalen van de klant De student stelt zich onafhankelijk en integer op De student sluit in zijn taalgebruik aan bij zijn gesprekspartner De non verbale signalen van de student zijn congruent met zijn gesproken woord De student is klantvriendelijk V. Afronding

291

De student rondt het gesprek op zakelijke wijze af, door: o Op tijd te beginnen met afronden o Het gesprek samen te vatten o Afspraken te herhalen o Vervolgafspraken te maken o Te bedanken voor het gesprek VI. Fiscaal De student laat zien kennis van zaken te hebben IN302V31.1    

Inkomstenbelasting in internationaal verband. Vennootschapsbelasting in internationaal verband. Dividendbelasting in internationaal verband. Loonbelasting in internationaal verband.

12

De student motiveert zijn of haar antwoorden op een correcte fiscaaljuridisch wijze en onder correcte verwijzing naar de juiste wetartikelen.

Tentaminering

Beroepsproduct

Presentatie

Tentamencode

IN303V31.4

Naam tentamen

Fiscaal internationaal project

Tentamenvorm

Presentatie en inleveropdracht

Aard

Groepsproduct

Weging

0

(Minimaal) oordeel

√

Aantal examinatoren

1

Periode

L4

Duur

Niet van toepassing

Hulpmiddelen

Niet van toepassing

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent? Beroepsproduct

In overleg met docent Nee Ja

Casus analyse

Tentamencode

IN302V31.1

Naam tentamen

Gehele lesstof

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging

100

(Minimaal) oordeel

≥ 5.5

Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen

1 T3 180 minuten Kluwer belastingwetten en de bundel Internationaal Belastingrecht van Licent of Kluwer (meest recente druk en niet-geannoteerd). Niet-grafische rekenmachine.

292

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

T4 Ja Nee

Toetsmatrijzen, indicatief IN303V41.4

% in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

50

0

100

6

10

90

12

10

90

Erfbelasting

12

10

90

Dividendbelasting in internationaal verband

4

10

90

Omzetbelasting

4

10

90

Transfer pricing

12

10

90

Totaal

100

% punten bij toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

80

10

90

20

10

90

Presentatietechniek, zie beoordelingscriteria Vennootschapsbelasting in internationaal verband Loonbelasting en sociaal zekerheidsrecht in internationaal verband

IN302V31.1 Vennootschapsbelasting in internationaal verband Dividendbelasting in internationaal verband Totaal

100

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

Geppaart, C.P.A.

V

Voor details zie Literatuurlijst

Raad, C. van

V

Voor details zie Literatuurlijst

Titel

Auteur

Belastingwetten 2015 Studenteneditie cursus belastingrecht internationaal belastingrecht 20152016

Opmerking

Dool, R.P van den; Heithuis, E.J.W,; KampVoor details zie V schoer, G.W.J.M.; Smit, Literatuurlijst R.C. de Raadpleeg beslist ook HAN Scholar voor actuele informatie. Daar kan bijvoorbeeld extra materiaal geplaatst zijn dat voor een tentamen bestudeerd moet worden. Compendium vennootschapsbelasting (Kluwer)

293

15 Software

Niet van toepassing.

16 Overig materiaal

Niet van toepassing.

17 Activiteiten

Groepsopdrachten, thuiswerk, presenteren en studiereis.

18 Werkvormen

Hoor- en werkcolleges, presentatiecollege.

19

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s) Onderwijsweken IN3-IB

periode 3 - week 1 periode 3 - week 2 periode 3 - week 3 periode 3 - week 4 periode 3 - week 5 periode 3 - week 6 periode 3 - week 7 periode 3 – week 8

IN3-VPB 6 uur: 3-3 S 6 uur: 3-3 S 6 uur: 3-3 S 6 uur: 3-3 S 6 uur: 3-3 S 6 uur: 3-3 S 6 uur: 3-3 S

3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S

Geen les; Internationaal project* Geen les; Internationaal project* Geen les; Internationaal project* Geen les; Internationaal project* Geen les; Internationaal project* Geen les; Internationaal project* Geen les; Internationaal project*

periode 4 - week 1 (9) periode 4 - week 2 (10)

3 uur: blok S

periode 4 - week 3 (11) periode 4 - week 4 (12)

3 uur: blok S

periode 4 - week 5 (13) periode 4 - week 6 (14)

IN3-PRES

3 uur: blok S

periode 4 - week 7 (15)

2 uur: blok S

2 uur: blok S

Periode 4 – week 8 (16)

20

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing.

3&4

Doorlooptijd

2 periodes

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling

Niet van toepassing.

294

Horizontaal Toezicht Titel Onderwijseenheid (OWE)

1 2

3 4 5

Horizontaal toezicht

FM1

HT1

OWE-eigenaar

Mevrouw mr. M.J. Wittenhorst

Fiscaal Recht en Economie

Fiscaal Recht en Economie

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Voltijd

Cluster

F

Niveau van de OWE (1, 2, 3)

2-3

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

Doorlooptijd

Beroepstaak/

3+4

2 periodes

Bezwaar, beroep en horizontaal toezicht

beroepstaken Centrale beroepstaak

Horizontaal toezicht

Beroepsproducten

Bedrijfsscan Administratieve Organisatie en Interne Beheersing Landenrisicoanalyse Casusanalyse Fiscale Sociologie 1. 2. 3.

De student kan de historische ontwikkeling van de belastingheffing relateren aan de ontwikkeling van de democratische staatsvorm. De student kan gedrag en attitudes van belastingplichtigen verklaren vanuit diverse sociologische en psychologische inzichten. De student kan het huidige belastingstelsel alsmede actuele discussies over het belastingstelsel analyseren en plaatsen in de Nederlandse politieke constellatie.

Casusanalyse Openbare Financiën 1.

Leerdoelen OWE

De student kan de verschillende functies van de overheidsfinanciën benoemen en de daarmee samenhangende problemen beschrijven. 2. De student kan het verschil tussen collectieve en individuele goederen aangeven en op basis van die verschillen aangeven waarom de overheid ingrijpt in het prijsmechanisme. 3. De student kan aangeven wat verstaan wordt onder het EMU-saldo en de EMU-schuld (de zgn EMU criteria) en op basis hiervan aangeven wat de problematiek rond deze begrippen is 4. De student kan de verschillende verklaringen van de groei van de collectieve uitgaven benoemen en aangeven welke verklaring mogelijk relevant is. 5. De student kent de verschillende theorieën met betrekking tot de besluitvorming in de collectieve sector en kan op basis van deze theorieën de feitelijke besluitvorming analyseren en aangeven hoe deze besluitvorming eventueel rationeler kan. 6. De student kent de verschillende begrotingsstelsel en kan aangeven wat de voor en nadelen van de verschillende stelsels zijn. 7. De student weet wat de stabilisatiefunctie van de Rijksbegroting inhoudt 8. De student kent de problemen met betrekking tot het conjunctureel- en structureel begrotingsbeleid. 9. De student kent de verschillende economische theoretische opvattingen met betrekking tot stabilisatiefunctie van de Rijksbegroting en kan op basis van deze opvattingen het feitelijk beleid ten aanzien van de Rijksbegroting analyseren/plaatsen. 10. De student kent de verschillende normen die gehanteerd worden ten aanzien van de overheidsfinanciën. 11. De studenten kan aangeven wat de economische gevolgen zijn van het hanteren van een van die verschillende normen ten aanzien van de

295

12.

13.

14.

15. 16. 17. 18.

overheidsfinanciën en de daarmee samenhangende macro-economische stabilisatie politiek. De student kan een relatie leggen tussen het begrotingssaldo en de overheidsschuld en aangeven of die overheidsschuld al dan niet een probleem voor toekomstige generaties is. De student kan aangeven wat verstaan moet worden onder het budgetmechanisme en wat de rol van het parlement/regering en de Minister van Financiën hierbij is. De student kan een totaalbeeld van de inkomsten en uitgaven van de overheid schetsen en aangeven welke sectoren/onderdelen de grootste problemen opleveren. De student kent de verschillende belastingstelsels en kan uitgaande van deze stelsel aangeven welk stelsel in Nederland relevant is. De student kent de verschillende belastingbegrippen. De student kan aangeven welke buiten fiscale doelen nagestreefd worden met het heffen van belastingen. De student kan het begrip belastinguitgaven omschrijven en op basis van dit begrip aangeven welke problemen hiermee samenhangen.

Bedrijfsscan AO & IB 1. 2. 3.

De student kan in foutloos Nederlands schriftelijk rapporteren. De student kan zijn eigen werk goed organiseren en plannen. De student kan d.m.v. een interview aan informatie komen die nodig is voor een opdracht. 4. De student kan zich professioneel opstellen in een zakelijke omgeving. 5. De student kan uitleggen wat horizontaal toezicht is. 6. De student kan aangeven welke typologie (volgens de indeling van Starreveld) een bedrijf heeft. 7. De studenten kan aangeven wat de primaire en secundaire processen van een bedrijf zijn. 8. De student kan fiscale risico’s onderkennen en beschrijven. 9. De student kan analyseren of de fiscale risico’s afdoende zijn afgedekt met in het bedrijf opgezette maatregelen. 10. De student kan adviseren met welke maatregelen de niet afdoende afgedekte fiscale risico’s kunnen worden gemitigeerd. 11. De student kan concluderen of horizontaal toezicht kan worden toegepast bij een bedrijf.

Management, Marketing & Organisatie 1 1. 2.

3. 4.

6

Studiepunten

De student kan m.b.v. managementtheorieën het functioneren van organisatieleden beschrijven en analyseren op individueel- en groepsniveau. De student kan het functioneren van een organisatie beschrijven en analyseren aan de hand van het strategisch besluitvormingsproces, de structuur en de cultuur. De student kan de marketingstrategie en marketingmix van een organisatie beschrijven en analyseren. De student kan het koopgedrag van consumenten en bedrijven beschrijven en analyseren.

7,5 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

91

3,5

296

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen) Definitie Kengetal

G

91

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F 2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage

H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

115,5

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K 3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

7

Samenhang met andere OWE’s

8

Ingangseisen

9

Algemene omschrijving

115,5 210

De onderwijseenheid Horizontaal toezicht wordt aangeboden in het derde jaar en sluit aan bij de onderwijseenheden Juridische Vaardigheden (JV1), Stage Belastingdienst (SD2) en Administratie en Organisatie (AO1). Het onderdeel Internationale Economische betrekkingen bouwt voort op de onderstaande AEC-onderdelen uit de propedeuse De student heeft het propedeutisch examen met goed gevolg afgesloten. Voor onderdeel Landenrisicoanalyse is kennis van de AEC-onderdelen uit de propedeuse is noodzakelijk. Deze onderwijseenheid gaat in op vragen als: “Welke vormen van toezicht gebruikt de Belastingdienst in haar handhavingstaak?” en “Hoe kijken mensen aan tegen het betalen van belasting?” of “Hoe staan overheid en belastingplichtigen in verhouding tot elkaar?”. Daarnaast wordt de HBO-fiscalist in deze module zich bewust gemaakt van de sociaal economische relatie die de belastingplichtige heeft met de overheid en andere relevante partijen. Het onderdeel Internationale Economische Betrekkingen maakt de student bewust van de internationale omgeving en de daarbij behorende risico’s, waarin een multinational opereert. I Een gedegen theoretische basis B2 Controlewerkzaamheden II Onderzoekend vermogen B6 Onderzoeksvaardigheden III Een professionele houding B7 Persoonlijke ontwikkeling B8 Sociaal-communicatief vaardig

10

Competenties

IV Verantwoord handelen B10 besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid Voor IEB zijn alle competenties op niveau 2. 3. Bepalen en beheersen van financieel-economische en fiscale risico’s 4. Bepalen en verstrekken van financieel-economische en fiscale informatie voor de besluitvorming 5. Verstrekken van informatie t.b.v. externe belanghebbenden. 7. Sociale en communicatieve competenties.

297

11

Beoordelingscriteria

Tentamencode De student: o Legt een in de lessen behandeld model ter beschrijving en/of verklaring van gedrag van belastingplichtigen uit (bijvoorbeeld Elffers’ WABD-model). o Past dit model toe op een van de volgende manieren: o Op een fictieve beschrijving van gedrag van individuele belastingplichtigen. o Op al dan niet fictieve informatie over het gedrag van groepen belastingplichtigen. o Benoemt de belangrijkste politieke stromingen in Nederland met hun respectievelijke ideologische uitgangspunten ten aanzien van de rol van de overheid en belastingheffing. o Combineert en analyseert actuele discussiepunten op het gebied van belastingheffing met een van de volgende: o De ideologieën van de belangrijkste politieke stromingen in Nederland. o De geschiedenis van de belastingheffing en de ontwikkeling van de democratische staatsvorm. o Ruilrelaties. o Sociale dilemma’s. De student motiveert zijn/haar antwoorden op basis van macro economische begrippen/ begrippen uit de Openbare Financiën, dat wil zeggen: o o o o o o o o HT104V51.1

o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o

Benoemt de verschillende functies van de overheidsfinanciën. Geeft het verschil aan tussen collectieve en individuele goederen. Geeft aan wat verstaan wordt onder het EMU-saldo en de EMU-schuld (EMU criteria). Geeft aan wat de gevolgen zijn als een land niet voldoet aan de EMU criteria. Benoemt de verschillende verklaringen van de groei van de collectieve uitgaven. Plaatst de verschillende verklaring van de collectieve uitgaven in de tijd. Benoemt de verschillende theorieën met betrekking tot de besluitvorming in de collectieve sector. Benoemt de verschillende begrotingsstelsel. Geeft aan de hand van een casus aan welk begrotingsstelsel relevant is. Omschrijft wat de stabilisatiefunctie van de Rijksbegroting inhoudt Omschrijft wat verstaan moet worden onder het conjunctureel-/ structureel begrotingsbeleid. Geeft aan welke de problemen met betrekking tot het conjunctureel- en structureel begrotingsbeleid zich voor doen. Benoemt de verschillende economische theoretische opvattingen met betrekking tot stabilisatiefunctie van de Rijksbegroting. Geeft ten aanzien van het feitelijk begrotingsbeleid, weergegeven in een casus, aan, welke economisch theoretische opvatting relevant is. Benoemt de verschillende begrotingsnormen en omschrijft ze inhoudelijk. Omschrijft aan de hand van een casus welke begrotingnorm relevant is. Geeft aan de hand van een casus aan, wat de economische gevolgen zijn van het hanteren van één van die begrotingsnormen. Legt een relatie tussen het begrotingssaldo en de overheidsschuld. Geeft aan wat de gevolgen zijn van een omvangrijke staatschuld voor de toekomstige economische ontwikkeling. Geeft aan wat verstaan moet worden onder het budgetmechanisme. Geeft aan wat de rol van het parlement/regering en de Minister van Financiën in het budgetmechanisme is. Schetst een totaalbeeld van de inkomsten en uitgaven van de overheid. Geeft aan welke problemen de overheid tegenkomt bij het verwerven van (belasting)inkomsten. Omschrijft de verschillende belastingstelsels. Geeft aan welk belastingstelsel in Nederland relevant is. Geeft aan welke verschillende belastingbegrippen in de literatuur worden gehanteerd. Geeft aan welke buiten-fiscale doelen nagestreefd worden met het heffen van belastingen. Geeft aan waarom de overheid buiten fiscale doelen nastreeft met belastingheffing. Omschrijft het begrip belastinguitgaven. 298

o Geeft aan hoe de overheid de belastinguitgaven kan verminderen. o Geeft aan welk sociaal economisch gedrag belastingheffing tot gevolg heeft. o Bij de bepaling van het eindcijfer voor de bedrijfsscan weegt de beoordeling van de inhoud voor 70% en weegt de beoordeling van rapporttechnische en taalkundige aspecten voor 30%. De bedrijfsscan wordt allereerst beoordeeld op rapporttechnische en taalkundige aspecten. Alleen als hiervoor een voldoende is behaald, zal de inhoud worden beoordeeld. Een product waarvoor een onvoldoende is behaald voor de rapporttechnische en taalkundige aspecten kan op deze aspecten één keer worden verbeterd en opnieuw ingeleverd; voor een dergelijk verbeterd product kan voor deze aspecten maximaal 55 punten worden behaald. Indien de rapporttechnische en taalkundige aspecten in de verbeterde versie wederom onvoldoende worden bevonden, moet het product volledig opnieuw gemaakt worden in een volgend semester waarin de onderwijseenheid HT1 opnieuw wordt aangeboden. Als de bedrijfsscan inhoudelijk onvoldoende wordt beoordeeld, kan het product één keer worden verbeterd en opnieuw ingeleverd. Voor een dergelijke verbeterde versie kan bij de inhoudelijke beoordeling maximaal 55 punten worden behaald. Het kan dus voorkomen dat een product twee keer moet worden verbeterd: één keer voor de taalkundige en rapporttechnische aspecten en vervolgens nogmaals voor de inhoudelijke kant. Alleen het eindcijfer voor de bedrijfsscan wordt opgeslagen in de cijferadministratie. Indien een student de bedrijfsscan in een volgend semester overdoet, vervallen eerder behaalde deelcijfers voor rapporttechnische/ taalkundige aspecten dan wel de inhoud.

HT103V41.5

HT105V51.5

Inhoudelijk: De student  Legt op een juiste wijze uit wat horizontaal toezicht is.  Geeft op juiste wijze aan welke typologie (volgens de indeling van Starreveld) een bedrijf heeft.  Geeft juist en volledig aan wat de primaire en secundaire processen van een bedrijf zijn.  Onderkent en beschrijft juist en volledig fiscale risico’s.  Analyseert of de fiscale risico’s afdoende zijn afgedekt met in het bedrijf opgezette maatregelen.  Adviseert op juiste wijze met welke maatregelen de niet afdoende afgedekte fiscale risico’s kunnen worden gemitigeerd.  Concludeert op juiste wijze of horizontaal toezicht kan worden toegepast bij een bedrijf. Rapporttechnisch en taalkundig: De student:  Verzorgt een rapport op de juiste manier met formele aspecten zoals een titelpagina, een samenvatting, een inhoudsopgave, paginanummering en een decimale indeling van hoofdstukken en (sub-)paragrafen.  Voorziet een rapport van een correct gestructureerde inleiding, waarin opgenomen een juiste en correct geformuleerde probleemstelling, een of meer juist en correct geformuleerde methode(n) van onderzoek en indien van toepassing juiste en correct geformuleerde beperkingen ten aanzien van de geldigheid van de conclusies uit het onderzoek.  Formuleert conclusies die aansluiten op de probleemstelling.  Verantwoordt gebruikt bronnenmateriaal op correcte wijze.  Hanteert een passende stijl van schrijven.  Schrijft in foutloos Nederlands: in grammaticaal welgevormde zinnen, volgens de geldende regels van de spelling en met een correct gebruik van leestekens.  De student toont op correcte wijze de internationale afhankelijkheid van de Nederlandse economie aan;  De student kan op correcte wijze de structuur weergeven van de betalingsbalans;  De student kan op correcte wijze wisselkoersbewegingen verklaren;  De student kan op correcte wijze aangeven hoe een onderneming haar valutarisico kan afdekken; De student kan een juiste beschrijving geven van de belangrijkste economische machtsblokken in de wereld.

299

    HT106V51.1

   

12

De student kan de individuele motivatietheorieën aangeven en toepassen in een gegeven casuïstiek. De student kan uitleggen hoe groepen binnen organisaties functioneren en oplossingen bedenken voor het verbeteren van het functioneren van groepen. De student is in staat om een organisatiestructuur te tekenen op basis van de principes van horizontale- en verticale arbeidsverdeling. De student kan het begrip cultuur benoemen en voorstellen doen tot cultuurverandering in een gegeven casuïstiek. De student kan de verschillende onderdelen van een marketingstrategie omschrijven en uitleggen. De student kan de marketingmix elementen (product, prijs, promotie en plaats) beschrijven en toepassen. De student kan de business to business (b2b) en business to consumer (b2c) markt definiëren en aangeven welke overeenkomsten en verschillen er zijn tussen beide markten. De student kan de stappen in het koopproces van consumenten en bedrijven beschrijven.

Tentaminering

Beroepsproduct

Casusanalyse Fiscale Sociologie/Openbare financiën

Tentamencode

HT104V51.1

Naam tentamen

Fiscale Sociologie/Openbare financiën

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent? Beroepsproduct

25 ≥ 5.5 1 T3 120 minuten Geen T4 Ja Neen

Bedrijfsscan AO & IB

Tentamencode

HT103V41.5

Naam tentamen

Administratieve organisatie & Interne beheersing; inleveropdracht

Tentamenvorm

Inleveropdracht

Aard Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode

Groepsopdracht; tweetallen 25 ≥ 5.5 240 Lesperiode 3

Duur

Niet van toepassing

Hulpmiddelen

Niet van toepassing

Herkansing

In overleg met docent

40

Een docent voor de inhoudelijke en een docent voor de rapporttechnische en taalkundige aspecten. Indien beide deskundigheden in één docent zijn verenigd, kan het voorkomen dat er slechts één examinator is. 300

Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent? Beroepsproduct

Neen Ja

Landenrisico-analyse

Tentamencode

HT105V51.5

Naam tentamen

Landenrisico-analyse

Tentamenvorm

Inleveropdracht

Aard

Groepsopdracht

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode

25 ≥ 5.5 1 Lesperiode 4

Duur

Niet van toepassing

Hulpmiddelen

Niet van toepassing

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Beroepsproduct

In overleg met docent Nee Ja

Management, Marketing & Organisatie

Tentamencode

HT106V51.1

Naam tentamen

Management, Marketing & Organisatie

Tentamenvorm

MC met schrapkaart

Aard Weging

Individueel 25

Cijfer (minimum) of √

≥ 55

Aantal examinatoren

1

Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: Organisatie in eigen beheer docent?

T4 90 minuten n.v.t. T5 Ja Nee

301

Toetsmatrijzen, indicatief % in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

20

17

83

30

25

75

Openbare Financiën

20

20

80

Economisch politiek

30

20

80

Totaal

100

HT104V51.1 Historisch perspectief en/of politiek krachtenveld en/of actuele discussies Belastingweerstand, attitudes, gedrag, sociale dilemma’s, sociologische ruilrelaties

HT105V51.9

% in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

80

20

80

20

20

80

% in toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

Rapportagetechnieken

30

0

100

Horizontaal toezicht

20

0

100

Administratieve organisatie / Interne beheersing

30

0

100

Fiscale risico’s

20

0

100

Totaal

100

% in toets

Waarvan % kennis

Waarvan % toepassingen

Management & Organisatie

50

50

50

Marketing

50

50

50

Totaal

100

Opstellen landenrisicoanalyse Mogelijkheden tot directe investeringen Totaal

HT103V41.5

HT106V51.1

100

302

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Auteur

Opmerking

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

Beginselen van de Administratieve organisatie

Paur,M., M.A. Mittelmeijer, R.J.M. van Stratum, C.B. Leeftink, J.L.J. Korstjens, L. Paape

Reeds in uw bezit

V

Voor details zie Literatuurlijst

Jans c.s.

Reeds in uw bezit

V

Voor details zie Literatuurlijst

Hoogwerf, C.L.

Reeds in uw bezit

V

Grondslagen AO, deel A: Algemene Beginselen Grondslagen AO, deel B: Processen en systemen Juridische onderzoeksvaardigheden Overheidsfinanciën Internationale economische ontwikkelingen en bedrijfsomgeving Internationale economie Management, an introduction Marketing de Essentie

15 Software

V

W. Hulleman en A.J. Marijs -

V

Niet van toepassing

-

V

Boddy, D.

-

V

Kotler

-

V

Voor details zie Literatuurlijst Syllabus Voor details zie Literatuurlijst Voor details zie Literatuurlijst

Niet van toepassing.

16 Overig materiaal

17 Activiteiten

18 Werkvormen

19

Koopmans, L.

Voor details zie Literatuurlijst Voor details zie Literatuurlijst

Diverse koppelingen naar materiaal op internet (o.a. de meest recente versie van de Fiscale Monitor), beschikbaar gesteld via Scholar.  De student bestudeert de voorgeschreven literatuur.  De student past de voorgeschreven literatuur toe op voorgeschreven opgaven tijdens zelfwerkzaamheid en tijdens het werkcollege.  Hoor- en werkcolleges, gastcollege IEB  Colleges als inleiding op te maken opdrachten;  Werken in groepen voor het maken van opdrachten;  Groepsgesprekken over voortgang opdrachten en werken in groepen  Werkcolleges;  Presentaties.

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s) Onderwijsweken

periode 3 - week 1 periode 3 - week 2 periode 3 - week 3 periode 3 - week 4 periode 3 - week 5 periode 3 - week 6

41

HT1-FPS

HT1-AO&IB

HT1-GAST

2 uur: blok41 S 2 uur: blok S 2 uur: blok S 2 uur: blok S 2 uur: blok S

1 uur S

2 uur: blok S

HT1-OF

HT1-MMO

HT1-AEC

2 uur S 1 uur S 1 uur S 1 uur S 1 uur S

2 uur: blok S 2 uur: blok S 2 uur: blok S 2 uur: blok S

In deze les wordt rapportagetechniek behandeld, geen fiscale sociologie. 303

2 uur: blok S 2 uur: blok S

periode 3 - week 7 periode 3 - week 8 periode 4 - week 1 periode 4 - week 2 periode 4 - week 3 periode 4 - week 4 periode 4 - week 5 periode 4 - week 6 periode 4 - week 7 periode 4 - week 8

4S 4: (2-2) S 4: (2-2) S 4: (2-2) S 4: (2-2) S 4: (2-2) S 4: (2-2) S 4: (2-2) S

Periode (1-4)

20

Studiejaar

2015-2016

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing.

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

De toetsen Fiscale sociologie (HT101V41.1) Openbare financiën (HT102V41.1) zijn samengevoegd tot 1 tentamen (HT104V51.1) De toets Marketing, Management en Organisatie is toegevoegd aan het curriculum onder de toetscode HT106V51.1 Het onderdeel internationale externe betrekkingen is toegevoegd aan het curriculum onder de toetscode HT105V51.5 Voor gelijkstellingen van reeds behaalde onderdelen: zie de gelijkstellingstabel

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling

Niet van toepassing.

4

Doorlooptijd

4 uur blok 4 uur blok 4 uur blok 4 uur blok 4 uur blok 4 uur blok 4 uur blok

1 periode

304

Verdieping Omzet- en Loonbelasting Titel Onderwijseenheid (OWE)

1 2

3

Verdieping omzet- en loonbelasting – Value Added Taxes / Social security advanced

Code OWE

VO2

Eigenaar OWE

mevrouw mr. M.J. Wittenhorst (WTHM)

Opleiding

Fiscaal Recht en Economie

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Voltijd

Cluster

F

Niveau van de OWE (1, 2, 3)

3

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

Doorlooptijd

Beroepstaak/

3&4

2 perioden

Aangifte en advies

beroepstaken

4

Centrale beroepstaak

5

Beroepsproducten

Aangifte en advies Advies loonbelasting Advies omzetbelasting Casus analyse loonbelasting Door middel van deze casus zal getoetst worden of de student de stof voldoende beheerst.  De student analyseert de casus.  De student lost de casus met toepassing van wet en jurisprudentie op.  De student geeft, indien nodig, een cijfermatige onderbouwing . Casus analyse omzetbelasting

Leerdoelen OWE

Door middel van deze casus zal getoetst worden of de student de stof voldoende beheerst.  De student analyseert de casus.  De student lost de casus met toepassing van wet en jurisprudentie op.  De student geeft, indien nodig, een cijfermatige onderbouwing . Advies loonbelasting / omzetbelasting Door middel van deze casus zal getoetst worden of de student de stof voldoende beheerst.  De student analyseert de casus.  De student lost de casus met toepassing van wet en jurisprudentie op.  De student geeft, indien nodig, een cijfermatige onderbouwing .  De student zet deze gegevens om in een advies. De vaardigheden voor het schrijven van een adviesbrief beheerst de student al (JV1 en FM1)

305

6

Studiepunten

7,5 studiepunten

Studielast in sbu’s

Definitie contacttijd

210 sbu's

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

30

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

24

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

4

Definitie Kengetal G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

54

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

152

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

Definitie Kengetal L

7

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K

152

3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

210

Samenhang met andere OWE’s

8

Ingangseisen

9

Algemene omschrijving

In deze onderwijseenheid worden de onderwerpen loonbelasting en omzetbelasting op verdiepend niveau (niveau 3) behandeld. Deze onderwijseenheid sluit aan op de onderwijseenheden BL1 en PL1 uit het C-cluster. Voorwaarden: 1. Het advies dient op tijd ingeleverd te zijn (dag en tijdstip van inleveren wordt aangegeven in de les); indien het niet op tijd is ingeleverd zal het cijfer op een onvoldoende worden vastgesteld. 2. Het advies bevat maximaal 10 taal- of stijlfouten. De student krijgt één mogelijkheid om de fouten in het advies te verbeteren. Mocht na deze verbetermogelijkheid het advies van de student toch meer dan 4 taal- of stijlfouten bevatten dan wordt het advies geacht te laat te zijn ingeleverd. 3. De vorm van het advies bestaat uit een juiste uitwerking van de volgende structuren: a) briefvorm; b) memo met aanbiedingsbrief. 4. De student heeft het advies geüpload in Ephorus. In deze onderwijseenheid komen de volgende onderwerpen op verdiepend niveau aan de orde:  loonbelasting en sociale verzekeringrecht  omzetbelasting

306

De volgende (landelijke) specifieke competenties staan in deze onderwijseenheid centraal: I Gedegen theoretische basis: B1. Werkzaamheden met betrekking tot aangifte (niveau 3) De hbo-fiscalist is in staat een aangiftebiljet met betrekking tot de relevante belastingmiddelen op een correcte wijze in te vullen en te beoordelen volgens de daarvoor geldende fiscale normen en spelregels. 10

B3. Informeren op fiscaal terrein (niveau 3) De hbo-fiscalist is in staat om jaarstukken te analyseren en te beoordelen vanuit de ‘fiscale optiek’ opdat hij zijn cliënt goed (fiscaal) kan begeleiden bij het inrichten van zijn administratie dan wel een effectieve fiscale controle kan uitvoeren.

Competenties

B4. Werkzaamheden met betrekking tot fiscaal-juridisch en financieel advies (niveau 3) De hbo-fiscalist is in staat een cliënt te informeren en adviseren volgens de heersende regelgeving omtrent zijn huidige, respectievelijk gewenste fiscale/ financiële positie, opdat de cliënt dit begrijpt en in staat is op grond daarvan adequate beslissingen te nemen. 11

Beoordelingscriteria

Tentamencode

VO202V82.1

De student motiveert zijn/haar antwoorden fiscaal-juridisch en/of onder verwijzing naar het/de juiste wetsartikel(en) inzake de onderwerpen dienstbetrekking, inhoudingsplicht, loonbegrip, pensioenen, maatstaf van heffing, werkkostenregeling en sociaal verzekeringsrecht.

VO203V82.1

De student motiveert zijn/haar antwoorden fiscaal-juridisch en/of onder verwijzing naar het/de juiste wetsartikel(en) inzake de onderwerpen: ondernemerschap (belastingplicht), belastbaar feit, plaats van prestatie, vrijstellingen, onroerende zaken en bijzondere regelingen.

VO204V21.5

VO205V21.5

12

De student motiveert zijn/haar antwoorden fiscaal-juridisch en/of onder verwijzing naar het/de juiste wetartikel(en) in de loonbelasting. De student beschrijft in de conclusie in korte bondige zinnen het uiteindelijk fiscale advies. De student motiveert zijn/haar antwoorden fiscaal-juridisch en/of onder verwijzing naar het/de juiste wetartikel(en) in de omzetbelasting. De student beschrijft in de conclusie in korte bondige zinnen het uiteindelijk fiscale advies.

Tentaminering

Beroepsproduct

Casus analyse loonbelasting

Tentamencode

VO202V82.1

Naam tentamen

Loonbelasting, arbeids- en sociaal zekerheidsrecht

Tentamenvorm

Schriftelijk tentamen

Aard Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing

Individueel 33 ≥ 5.5 1 T3 120 minuten Belastingwettenbundel (niet-geannoteerd), niet-grafische rekenmachine T4

307

Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Beroepsproduct

Ja Nee

Casusanalyse omzetbelasting

Tentamencode

VO203V82.1

Naam tentamen

Omzetbelasting

Tentamenvorm

Schriftelijk

Aard

Individueel

Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Beroepsproduct

33 ≥ 5.5 1 T4 120 minuten Belastingwettenbundel (niet-geannoteerd), niet-grafische rekenmachine T5 Ja Nee

Advies loonbelasting

Tentamencode

VO204V21.5

Naam tentamen

Loonbelasting, inleveropdracht

Tentamenvorm

Inleveropdrachten

Aard Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Beroepsproduct

Groepsopdracht 17 ≥ 5.5 1 Gedurende looptijd onderwijseenheid Niet van toepassing Onbeperkt In overleg met docent Nee Ja

Advies omzetbelasting

Tentamencode

VO205V21.5

Naam tentamen

Omzetbelasting, inleveropdracht

Tentamenvorm

Inleveropdrachten

Aard Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren

Groepsopdracht 17 ≥ 5.5 1

308

Periode

Gedurende looptijd onderwijseenheid

Duur

Niet van toepassing

Hulpmiddelen

Onbeperkt

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

In overleg met docent Nee Ja

Toetsmatrijzen, indicatief VO202V82.1

% punten bij toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

8

0

100

16

0

100

8

0

100

8

0

100

Internationaal : waar belast, OESO-model verdrag

24

0

100

Werkkostenregeling

16

0

100

Pensioen

10

0

100

Sociaal verzekeringsrecht

10

0

100

Totaal

100

% punten bij toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

Belastingplicht

10

0

100

Belastbaar feit

25

0

100

Plaats van prestatie

20

0

100

Vrijstellingen

15

0

100

Onroerende zaken

20

0

100

Bijzondere regelingen

10

0

100

Totaal

100

% punten bij toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

24

0

100

24

0

100

8

0

100

Loonbegrip Beoordelen soort dienstbetrekking Eindheffing berekenen Sociale verzekeringen

VO203V82.1

VO204V21.5 Wel/geen dienstbetrekking 30% Wel/geen loon 30% Bijtelling auto 10%

309

Kwalificeren verstrekte werkkleding 10%

8

0

100

Waardering maaltijd 10%

8

0

100

Onkostenvergoeding 10%

8

0

100

De conclusie kunnen trekken welk advies/alternatief voor de klant het beste is.

20

0

100

Totaal

100

% punten bij toets

% punten op kennis

% punten op toepassen

80

0

100

20

0

100

VO205V21.5 Toepassen van vakkennis (theorie) op een bepaalde cliëntsituatie met betrekking tot de omzetbelasting De conclusie kunnen trekken welk advies/alternatief voor de klant het beste is. Totaal

100

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

Mertens, A.L. mr.

V

Voor details zie literatuurlijst

Ettema, mr CM, Van Slooten, mr. G., Hulshof, mr. JP

V

Titel

Auteur

Het beginsel van de minste pijn - Een inleiding tot de loonheffingen

Opmerking

Voor details zie literatuurlijst Voor details zie Belastingwetten 2015 Geppaart, C.P.A. V literatuurlijst Raadpleeg beslist ook HAN Scholar voor actuele informatie. Daar kan bijvoorbeeld extra materiaal geplaatst zijn dat voor een tentamen bestudeerd moet worden. Wegwijs in de BTW

15 Software

Niet van toepassing.

16 Overig materiaal

NDFR, bereikbaar via Studiecentra

17 Activiteiten

Maken van een advies omzetbelasting en loonbelasting.

18 Werkvormen

Combinatie van hoor- en werkcolleges. Presentatie van een belastingadviseur omzetbelasting van een belastingadviesbureau. Feedback door en bespreking over de adviezen door een belastingadviseur omzetbelasting.

310

19

Les- / Contacturen Roostercode(s) Onderwijsweken VO2-LB-H*

VO2-LB-W*

2 uur: blok S periode 1/3 - week 1 2 uur: blok S 2 uur: blok S 2 uur: blok S periode 1/3 - week 2 2 uur: blok S 2 uur: blok S periode 1/3 - week 3 2 uur: blok S 2 uur: blok S periode 1/3 - week 4 2 uur: blok S 2 uur: blok S periode 1/3 - week 5 2 uur: blok S 2 uur: blok S periode 1/3 - week 6 2 uur: blok S 2 uur: blok S periode 1/3 - week 7 periode 1/3 - week 8 2 uur: blok S 2 uur: blok S periode 2/4 - week 1 (9) periode 2/4 - week 2 (10) periode 2/4 - week 3 (11) periode 2/4 - week 4 (12) periode 2/4 - week 5 (13) periode 2/4 - week 6 (14) periode 2/4 - week 7 (15) periode 2/4 - week 8 (16) * VO2-LB-H wordt ingeroosterd vóór VO2-LB-W (niet op dezelfde dag) ** VO2-OB-H wordt ingeroosterd vóór VO2-OB-W (niet op dezelfde dag)

Periode (1-4)

VO2-OB-H**

VO2-OB-W**

3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S 3 uur: blok S

2 uur: blok S 2 uur: blok S 2 uur: blok S 2 uur: blok S 2 uur: blok S 2 uur: blok S 2 uur: blok S 2 uur: blok S

20

Studiejaar

2015-2016

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

Met ingang van studiejaar 2015-2016 wordt het boek: ‘’wegwijs in BTW’’ gebruikt in plaats van: ‘’Omzetbelasting’’, de inhoud van het vak en de tentamens blijftongewijzigd.

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling

Niet van toepassing.

3&4

Doorlooptijd

2 perioden

311

Afstudeeropdracht Titel Onderwijseenheid (OWE)

1 2

3

Afstudeeropdracht – Graduation assignment (Integrale toets)

Code OWE

ES3

Eigenaar OWE

mevrouw mr. J. Marcus-Vonk (MCSJ)

Opleiding

Fiscaal Recht en Economie

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Voltijd

Cluster

H-cluster

Niveau van de OWE (1, 2, 3)

3

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

Doorlooptijd

Beroepstaak/

1 & 2 en 3 & 4

2 perioden

Aangifte en advies; bezwaar en beroep

beroepstaken

4

Centrale beroepstaak

Aangifte en advies

5

Beroepsproducten

Afstudeeropdracht

Leerdoelen OWE

De afstudeeropdracht dient: 1. de student in de gelegenheid te stellen een min of meer complex fiscaal-juridisch vraagstuk te analyseren en op te lossen. Hierover een advies en aanbevelingen op te stellen, dat aansluit bij de wensen van de organisatie en dat uitmondt in een onderzoeksverslag, waarbij de student zelf het onderzoek dient te organiseren, door middel van het opstellen van een plan van aanpak; 2. om de student een onderzoeksopzet te laten opstellen en het onderzoek uit te voeren, eventueel in samenwerking met betrokkenen uit de organisatie van de opdrachtgever; 3. de student de gelegenheid te geven tot het ervaren van de persoonlijke advieskwaliteiten; 4. uit te monden in:  onderzoeksverslag  een kritische verantwoording van de onderzoeksbevindingen en het onderzoeksproces tijdens de mondelinge examenzitting; 5. voor het verbreden en verdiepen van de op school opgedane kennis en tevens het toepassen in en het toetsen aan de praktijk; 6. voor het zowel zelfstandig als in samenwerking met betrokkenen in de organisatie kunnen analyseren en oplossen van fiscaal-juridische vraagstukken; 7. voor het leren zien van samenhangen tussen de verschillende op school onderwezen disciplines; 8. het (verder) ontwikkelen van sociale en communicatieve vaardigheden; 9. het in het Nederlands als een vaardig taalgebruiker publiek- en doelgericht zowel mondeling als schriftelijk communiceren en rapporteren; 10. het (verder) ontwikkelen van persoonlijkheidskenmerken (o.m. zelfstandigheid, flexibiliteit, het omgaan met onzekerheid, het nemen van initiatieven); 11. het reflecteren op eigen gedrag, feedback geven en ontvangen. Voor het met succes kunnen uitvoeren van de afstudeeropdracht is een aantal vaardigheden nodig: 1. 2. 3. 4. 5.

onderkennen en beschrijven van een probleem; organiseren van het onderzoek; communiceren met mensen van hoog tot laag in de organisatie en haar relaties; interviewen, luisteren, presenteren, overtuigen, onderhandelen; aandragen van oplossingen in samenwerking met functionarissen uit de organisatie.

312

6

Studiepunten

15 studiepunten

Studielast in sbu’s

Definitie contacttijd

420 sbu’s

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok Uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges 3

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

C

Stagebegeleiding

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

15

E

Tentamens/examens

1

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen) Definitie Kengetal

G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

18

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider. 401

Definitie Kengetal L

7

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = H+I+J+K

404

3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

420

Samenhang met andere OWE’s

8

Ingangseisen

9

Algemene omschrijving

De afstudeeropdracht is de afronding van de onderzoeksleerlijn. Het propedeuse-examen dient met een voldoende te zijn afgerond. De student dient het gehele 2e studiejaar en van het 3e studiejaar de modulen verdieping winst (VW2 tenminste 1 tentamen), verdieping particulier (VP1 tenminste 1 tentamen) met voldoende te hebben afgerond, en de lessen vennootschapsbelasting IN3(-FRE) hebben gevolgd. De afstudeeropdracht wordt gebaseerd op een concreet fiscaal-juridisch vraagstuk (de opdracht) dat binnen een organisatie leidt tot praktijkgericht fiscaal-juridisch onderzoek. De student ontwikkelt:  Opdrachtformulering  Oriëntatie jurisprudentie  Analyse casuspositie  Ontwikkelen alternatieve scenario’s  Keuzes formuleren en beargumenteren  Conclusie en aanbevelingen

De eindbeoordeling vindt plaats aan de hand van de HBO/BBA competenties (niveau 3) en Dublin Descriptoren. Door middel van de AOD dient de student de beoordelaars ervan te overtuigen, dat hij over deze kernkwalificaties beschikt. 10

Competenties I. HBO/BBA/DD Een gedegen theoretische basis B3. Informeren op fiscaal terrein

313

B4. Werkzaamheden met betrekking tot fiscaal-juridisch en financieel advies II. HBO/BBA/DD Een onderzoekend vermogen B6. Onderzoeksvaardigheden III. HBO/BBA/DD Een professionele houding B7. Persoonlijke ontwikkeling B8. Sociaal-communicatieve bekwaamheid IV. HBO/BBA/DD Verantwoord handelen B10. Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid

11

Beoordelingscriteria

ES301V02.5 De AOD wordt beoordeeld door de begeleidend docent, de tweede docent (meelezer) en de bedrijfscoach (adviserende stem). Zij zijn allen aanwezig tijdens de mondelinge verdediging (op school of op kantoor). Ten einde te komen tot een overwogen eindcijfer, wegen de volgende acties van de student mee. De student: stelt een plan van aanpak op conform de richtlijnen in het boek “juridische onderzoeksvaardigheden”; dient het plan van aanpak in bij de afstudeercommissie; kan na goedkeuring van het plan van aanpak door de afstudeercommissie starten met het onderzoeksverslag; voert een praktijkgericht fiscaal- juridisch onderzoek uit, dat uitmondt in een onderzoeksverslag; maakt gebruik van gezaghebbende fiscaal- juridische (digitale) bronnen en verwerkt deze op de wijze zoals beschreven in ‘Leidraad voor juridische auteurs’; waarbij zoveel mogelijk aansluiting wordt gezocht bij de titelbeschrijving volgens de APA normen, die FEM breed worden gehanteerd; verwerkt de resultaten in een onderzoeksverslag, welke voorzien is van een inleiding, middenstuk en afsluiting. Het onderzoeksverslag dient logisch, controleerbaar, valide, betrouwbaar en adequaat te zijn, waarbij correct en zorgvuldig taalgebruik wordt gehanteerd; levert een voor de opdrachtgever in de praktijk bruikbaar fiscaal-juridisch onderzoeksverslag op dat voldoet aan de volgende criteria: o onderzoeksverslag sluit aan bij de wensen van de opdrachtgever; o goed verzorgd; o correct en zorgvuldig taalgebruik; o inhoud afgestemd op de doelgroep; o vormgeving afgestemd op de doelgroep; o toegankelijk voor de doelgroep; o gebruik van uitsluitend relevante informatie; o logische opbouw; o gebaseerd op de opdracht , de conclusies en aanbevelingen uit het onderzoeksverslag; stelt zich op als beginnende beroepsbeoefenaar op HBO-niveau, waarbij de volgende criteria worden gehanteerd: o zelfstandige regie over de uitvoering van de opdracht; o houden aan afspraken; o planmatig werken; o praktische bruikbaarheid van oplossingen; o communicatieve vaardigheden; 314

-

o reflectievermogen verdedigt de inhoud van het onderzoeksverslag, ingenomen standpunten en stellingen, gekozen oplossingen en beslissingen overtuigend en fiscaaljuridisch inhoudelijk juist, waarbij de student laat zien het onderwerp in een bredere fiscaal-juridische context te kunnen plaatsen.

De beoordeling van het proces van de afstudeeropdracht geschiedt op onderstaande aspecten: Een gedegen theoretische basis (BBA 1; DD Kennis en inzicht) De student: 1. Verzamelt en beoordeelt de relevante en noodzakelijke informatie voor de afstudeeropdracht Een onderzoekend vermogen (BBA 2; DD Toepassen kennis en inzicht, Oordeelsvorming, Leervaardigheden) De student: 2. Gaat methodisch, doelgericht, te werk, heeft de vaardigheid de problemen en vragen op een logische wijze en gestructureerd aan te pakken 3. Volgt de onderzoeksmethode zoals omschreven in het plan van aanpak Een professionele houding (BBA 3; DD Leervaardigheden, Communicatie) De student: 4. Werkt zelfstandig; toont initiatief en bereidt zijn werkzaamheden goed voor 5. Houdt zich aan het werkschema en aan de gemaakte afspraken 6. Volgt - indien van toepassing - de aanwijzingen van de (docent) op 7. Gaat op de juiste wijze om met verbeterpunten en kan reflecteren op eigen handelen

De beoordeling van het product van de afstudeeropdracht geschiedt op onderstaande aspecten: Een gedegen theoretische basis (BBA 1; DD Kennis en inzicht) De student: 1. Geeft blijk van het kunnen onderscheiden van hoofd- en bijzaken 2. Toont aan een in de praktijk voorkomend probleem te kunnen oplossen 3. Toont aan de kennis en vaardigheid te hebben van de Nederlandse (en Europese) fiscale wet- en regelgeving en de daarop gebaseerde jurisprudentie

4. Schrijft correct, helder, de schrijfstijl is kernachtig en begrijpelijk. Draagt zorg voor een visueel aantrekkelijk, schriftelijk beroepsproduct Een onderzoekend vermogen (BBA 2; DD Toepassen kennis en inzicht, Oordeelsvorming, Leervaardigheden) De student:

315

5. Formuleert een concrete, begrijpelijke en interessante doelstelling, probleemstelling en ontleedt deze in deelvragen (oriëntatie en onderzoeksplan) 6. Verzamelt en maakt gebruik van de juiste informatie om de probleemstelling en deelvragen te onderbouwen en te beantwoorden (juridisch onderzoek) 7. Verwerkt, interpreteert en analyseert het fiscale vraagstuk (onderzoek van de casus) 8. Onderbouwt de getrokken conclusies en beantwoordt hiermee de probleemstelling en geeft aanbevelingen op basis van de bevindingen (analyse en conclusie) Een professionele houding (BBA 3; DD Leervaardigheden, Communicatie) De student: 9. Werkt methodisch aan de probleemstelling 10. Geeft blijk kritisch en innovatief de wet- en regelgeving te interpreteren en toe te passen De beoordeling van de mondelinge verdediging van de afstudeeropdracht geschiedt op onderstaande aspecten: Een gedegen theoretische basis (BBA 1; DD Kennis en inzicht) De student: 1. Heeft kennis van de Nederlandse - en indien van toepassing - Europese wet en regelgeving en de daarop gebaseerde rechtspraak 2. Is op de hoogte van relevante en actuele informatie 3. Presenteert de afstudeeropdracht op een correcte en begrijpelijke wijze Een onderzoekend vermogen (BBA 2; DD Toepassen kennis en inzicht, Oordeelsvorming, Leervaardigheden) De student: 4. Analyseert en beantwoordt de tijdens de mondelinge verdediging gestelde vragen op een correcte en begrijpelijke wijze 5. Past informatie toe in nieuwe situaties (waarin niet van te voren geoefend is), is creatief en oplossingsgericht 6. Beargumenteert de resultaten van het onderzoek op een overtuigende wijze Een professionele houding (BBA 3; DD Leervaardigheden, Communicatie) De student: 7. Toont initiatief 8. Is volledig op de hoogte van de inhoud van de afstudeeropdracht 9. Drukt zich mondeling goed uit Verantwoord handelen (BBA 4; DD Leervaardigheden) De student: 10. Verdedigt de afstudeeropdracht integer en onafhankelijk en toont ethisch normbesef

316

12

Tentaminering

Beroepsproduct

Afstudeeropdracht

Tentamencode Afstudeeropdracht; proces inleveropdracht

ES301V02.5 Afstudeeropdracht; product inleveropdracht

Afstudeeropdracht; verdediging mondeling

individueel

individueel

individueel

30

35

35

≥ 5.5 2 (+ advies van de praktijkbegeleider)

≥ 5.5 2 (+ advies van de praktijkbegeleider)

Nee

Nee

Nee

Ja

Ja

Ja

Naam tentamen Tentamenvorm Aard Weging (Minimaal) oordeel Aantal examinatoren

Toetsperiode (1e kans)

Duur Hulpmiddelen

Herkansing

≥ 5.5 2 (+ advies van de praktijkbegeleider) Binnen 21 onderwijsweken na de start van de AOD. Binnen 21 onderwijsweken Binnen 21 onderwijsweken na (eis voor deelname is dat het na de start van de AOD. de start van de AOD. product en het proces behaald zijn) Niet van toepassing Niet van toepassing 60 minuten Wettenbundel en de afstuHandleiding AOD FRE deeropdracht Max. 21 onderwijsweken na eerste kans. Max. 21 onderwijsweken Max. 21 onderwijsweken na (eis voor deelname is dat het na eerste kans. eerste kans. product en het proces behaald zijn)

Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

52 13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Auteur

Opmerking

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

Reeds in uw beJuridische onderzoeksC.L. Hoogewerf V zit vaardigheden Een goed rapport R. Hogeweg A Raadpleeg beslist ook HAN Scholar voor actuele informatie. Daar kan bijvoorbeeld extra materiaal geplaatst zijn dat voor een tentamen bestudeerd moet worden. 15 Software

Niet van toepassing.

16 Overig materiaal

Niet van toepassing.

17 Activiteiten

Opdrachtformulering, oriëntatie jurisprudentie, analyse casuspositie, ontwikkelen alternatieve scenario’s, keuzes formuleren en beargumenteren. Conclusie en aanbevelingen.

18 Werkvormen

Projectwerk, intervisie, supervisie

317

19

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Lesonderdelen m.b.t. de voorbereidingen voor de stage (ES3) en de afstudeeropdracht (SG3) zijn ondergebracht in de OWE-SG3. In het curriculum zijn deze terug te vinden in het C-cluster onder OWE-BL1. Tijdens de AOD komt de student minimaal eenmaal terug naar school voor een terugkombijeenkomst. Gedurende de AOD heeft de student regelmatig contact met de docent begeleider over de voortgang van de AOD. Zie ook OWE SG3.

20

Studiejaar

2015-2016

Periode (1-4)

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing.

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

Niet van toepassing.

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling

Niet van toepassing.

1 & 2 en 3&4

Doorlooptijd

2 perioden

318

Afstudeerstage Titel Onderwijseenheid (OWE)

1 2

Afstudeerstage – Graduation Assignment (Integrale toets)

Code OWE

SG3

Eigenaar OWE

Mevrouw drs. E. Dronkert (DKTE)

Opleiding

Fiscaal Recht en Economie

Doelgroep: variant(en) VT / DT / DU / EL

Voltijd

Cluster

H-cluster

Studiejaar

2015-2016

3

Beroepstaak/beroepst aken

1 Aangifte & advies 2 Bezwaar, beroep en horizontaal toezicht

4

Centrale beroepstaak

Aangifte & Advies.

5

Beroepsproducten

Leerdoelen per beroepsproduct

Niveau van de OWE (1, 2, 3) Periode (1-4)

1&2 3&4

Doorlooptijd

3 2 perioden

1 Inhoudelijke opdrachten 2 Eindverslag Algemene doelstellingen tijdens de stage: De student:  verbreedt en verdiept zijn al opgedane kennis in de praktijk;  leert de samenhang zien tussen de verschillende modules die hem zijn aangeboden tijdens de opleiding;  oriënteert zich op zijn toekomstige beroep;  leert zich op te stellen conform de bij de beroepsgroep passende beroepshouding;  werkt aan de ontwikkeling van zijn sociale en communicatieve vaardigheden;  werkt aan de ontwikkeling van zijn eigenschappen. Eindverslag: Hier komt de schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid van de student uitgebreid aan bod. De student reflecteert op zijn eigen handelen door te verwoorden wat hij heeft gedaan, waar hij moeite mee heeft gehad, waar hij succesvol in is geweest.

6

Studiepunten

15 studiepunten

Definitie contacttijd

Studielast in sbu’s

420 sbu’s

(Let op: klokuren = lesuren x 0,75)

Klok uren

1. Geprogrammeerde contacttijd waarbij de (gast)docent fysiek aanwezig is A

Hoorcolleges

B

Werkcolleges (of projectonderwijs, practica, trainingen)

12,75

C

Stagebegeleiding

4

D

Studiebegeleiding (bijv. inhoudelijke vragen, studieproblemen, SLB, afstuderen)

E

Tentamens/examens

F

Andere activiteiten onder fysieke begeleiding van een docent (bijv. excursies, studiereizen)

1

Definitie Kengetal G

Geprogrammeerde contacttijd per studiejaar in klokuren (exclusief tentamentijd) = A+B+C+D+F

16,75

2. Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage

319

H

Zelfstudie - individueel of in groepjes - waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

I 1

Stage/werkplekleren waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

J

Scriptie/afstudeeronderzoek waarbij de docent niet fysiek aanwezig is

K

Overige activiteiten waarbij de docent niet fysiek aanwezig is (bijv. activiteiten onder leiding van ouderejaarsstudent of gastspreker)

398,25

Waarvan contacttijd in de vorm van stagebegeleiding door een door de opleiding geformaliseerde c.q. erkende/gecertificeerde begeleider.

4

Definitie Kengetal L

Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid en stage per studiejaar in klokuren = J+K+L+M

402,75

3. Totaal geprogrammeerde onderwijstijd (E+G+L)

7

Samenhang met andere OWE’s

8

Ingangseisen

9

10

Algemene omschrijving

Competenties

De stage wordt door de student benut om de reeds verworven competenties, aangeboden in eerdere modules tijdens de opleiding, in praktijk te brengen. Tevens is het voor de student een mooie kans om nieuwe kennis en vaardigheden aan te leren of verder uit te bouwen. Het uitvoeren van een 15tal praktijkopdrachten helpt hem daarbij. Tijdens de stage dient de student alle reeds aangeboden deelonderwerpen te integreren. In deze stage komen alle deelgebieden van de fiscaliteit die de student heeft leren kennen tijdens de studie samen. Om in het 4e jaar op stage te kunnen gaan, moet de student de volgende onderwijseenheden met een voldoende (minimaal 55 punten) hebben afgerond:  Alle onderwijseenheden van het tweede jaar (C- en D-cluster)  Verdieping winst (VW2), tenminste 1 tentamen voldoende afgesloten  Verdieping inkomstenbelasting particulier (VP1), tenminste één tentamen voldoende afgesloten  De lessen van IN3(-FRE) hebben gevolgd Daarnaast dient de student deelgenomen te hebben aan: 1 Het jaarlijks volgen van de introductiedag van de Fiscaal Recht & Economie opleiding (SG201V81.9) 2 In het tweede jaar bijwonen van het HAN VerkenEvent (SG204V81.9) 3 Het volgen van de sollicitatietraining (SG205V81.9) 4 Het volgen van de AOD training (SG207V91.9) 5 Het bijwonen van de Taxweek in het eerste semester van het vierde studiejaar (SG208V91.9) De student wordt stagiair in een professionele leersituatie. De stagiair werkt tijdens deze periode mee met de fiscalisten van de organisatie waar hij stage loopt. Ondanks zijn ervaring tijdens zijn eerste stage in het tweede jaar, blijft begeleiding in dit nieuwe leerproces nodig. De begeleidend docent en de bedrijfscoach hebben hierbij een niet te onderschatten verantwoordelijkheid. Een succesvolle stage is in grote mate afhankelijk van de inbreng van de student zelf: initiatief, creativiteit, flexibiliteit, een positief kritische houding en werkplezier zijn sleutelbegrippen. Bij deze OWE is sprake van integrale toetsing. In deze module komen alle beroepsinhoudelijke competenties, gerelateerd aan de BBA standaard uitgebreid aan bod. V. Een gedegen theoretische basis: 1. Werkzaamheden met betrekking tot aangifte 2. Controlewerkzaamheden 3. Informeren op fiscaal terrein 4. Werkzaamheden met betrekking tot fiscaal-juridisch en financieel advies 5. Vertegenwoordigen op fiscaal terrein VI. Een onderzoekend vermogen: 6. Onderzoeksvaardigheden VII. Een professionele houding: 7. Persoonlijke ontwikkeling 8. Sociaal-communicatieve bekwaamheid

320

VIII. Verantwoord handelen: 9. Ethisch normbesef 10. Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid

11

Beoordelingscriteria

Tentamencode

SG302V03.0 De stage; De inhoud

Een gedegen theoretische basis (BBA 1) De student: Heeft over het algemeen voldoende fiscale kennis (zie praktijkopdrachtenlijst) Past deze algemeen fiscale kennis op de juiste wijze toe Heeft voldoende fiscale kennis om een in de praktijk voorkomend probleem te kunnen oplossen Een onderzoekend vermogen (BBA 2) De student: Heeft de vaardigheid problemen en vragen op een logische wijze en gestructureerd aan te pakken Heeft analyserend vermogen (legt snel verbanden tussen vraagstukken) Drukt zich schriftelijk goed uit Een professionele houding (BBA 3) De student: Heeft een representatief voorkomen Communiceert naar tevredenheid Kan projectmatig in een team samenwerken Drukt zich mondeling goed uit Toont initiatief Stelt zich flexibel op Verantwoord handelen (BBA 4) De student: Toont verantwoordelijkheidsgevoel Handelt integer en onafhankelijk (toont ethisch normbesef) Plant zijn werkzaamheden goed Kan uren op adequate wijze verantwoorden Is in staat om correcte (volgens de normen zoals op kantoor gesteld) dossiers aan te leggen. Een gedegen theoretische basis (BBA 1) De student: Beschrijft in foutloos Nederlands de werkzaamheden die hij heeft verricht

SG303V03.5 Het eindverslag

SG304V03.4 Het eindgesprek

Laat in het verslag zien dat de werkzaamheden aansluiten op de doelstellingen Een professionele houding (BBA 3) De student: Reflecteert op het eigen functioneren Levert een verslag in dat er verzorgd uitziet Een professionele houding (BBA 3) De student: Geeft blijkt van begrip van de uitgevoerde werkzaamheden Stelt zich pro-actief op tijdens het gesprek Ziet er verzorgd uit Kan zich mondeling goed uitdrukken

321

12

Tentaminering

Beroepsproduct Tentamencode Naam tentamen Tentamenvorm Aard

Weging

Proces, afstudeerrapport en verdediging SG302V03.0 Afstudeerstage; Proces Input bedrijfsbegeleider Verslag en presentatie Individueel Proces, dat wil zeggen de inhoud van de stage, wordt beoordeeld aan de hand van een aantal criteria (zie beoordelingscriteria) die allen even zwaar wegen en dat in één procescijfer resulteert. Het procescijfer telt mee in eindcijfer voor deze onderwijseenheid met een factor van 60. ≥ 5.5

(Minimaal) oordeel Aantal examinatoren Periode Duur Hulpmiddelen

Herkansing

SG304V03.4 Afstudeerstage; Eindgesprek

inleveropdracht

Mondeling

Individueel

Individueel Het eindgesprek wordt beoordeeld aan de hand van een aantal Het eindverslag wordt beoorcriteria (zie beoordedeeld aan de hand van een lingscriteria) die ieder aantal criteria (zie beoordelingsvoldoende moeten zijn criteria) die ieder voldoende en die allen even moeten zijn en die allen even zwaar wegen. Dit rezwaar wegen. Dit resulteert in sulteert in één geéén verslagcijfer. Het verslagcijsprekcijfer. Het gefer telt mee in eindcijfer voor sprekcijfer telt mee in deze onderwijseenheid met een eindcijfer voor deze onderwijseenheid met een factor van 20. ≥ 5.5 ≥ 5.5

2

2

2

L1/L2 en L3/ L4

L1/L2 en L3/L4

L1/L2 en L3/L4

Niet van toepassing

Niet van toepassing

1 klokuur

Stagehandleiding FRE

Stagehandleiding FRE

Stagehandleiding FRE

De stage kan worden over gedaan indien voortijdig afgebroken of met een onvoldoende beoordeeld.

Als de inhoud van het eindverslag na voldoende feedback onvoldoende blijft zal de stage opnieuw moeten worden uitgevoerd.

Het eindgesprek kan worden herkanst.

Nee

Nee

nee

Ja

ja

ja

Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

12

SG303V03.5 Afstudeerstage; Eindverslag

Tentaminering

Beroepsproduct Tentamencode

SG201V81.9

SG204V81.9

SG205V81.9

Naam tentamen

Introductie

HAN VerkenEvent

Sollicitatietraining

Tentamenvorm

Presentieplicht

Presentieplicht

Presentieplicht

Individueel

Individueel

Individueel

Weging

0

0

0

(Minimaal) oordeel

√

√

√

Aantal examinatoren

1

1

1

Aard

L0 – C-cluster

L2 – G-cluster

Duur

Niet van toepassing

10 lesuren

Hulpmiddelen

Niet van toepassing

Niet van toepassing

Niet van toepassing

L1 / L3

L3

L2 / L4

Periode

Herkansing

322

Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

12

Nee

nee

nee

Ja

ja

ja

Tentaminering

Beroepsproduct Tentamencode

SG208V91.9

Naam tentamen

Taxweek

Tentamenvorm

Presentieplicht

Aard

Individueel

Weging

0

(Minimaal) oordeel

√

Aantal examinatoren

1 L2 – G-cluster

Periode Duur Hulpmiddelen

Niet van toepassing

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

12

L2 Nee Ja

Tentaminering

Beroepsproduct Tentamencode

SG207V91.9

Naam tentamen

AOD training

Tentamenvorm

Presentieplicht

Aard

Individueel

Weging

0

(Minimaal) oordeel

√

Aantal examinatoren

1

Periode

Informatie via praktijkbureau

Duur

Niet van toepassing

Hulpmiddelen

Niet van toepassing

Herkansing Opnemen in tentamenrooster, of: organisatie in eigen beheer docent?

Informatie via praktijkbureau Nee Ja

13 Voorgeschreven en aanbevolen literatuur 14 Titel

Auteur

Opmerking

V-Verplicht A-Aanbevolen

Details

Niet van toepassing.

323

15 Software

Niet van toepassing.

16 Overig materiaal

Niet van toepassing.

17 Activiteiten

18 Werkvormen

19

De student werkt mee in de praktijk van de fiscalist. De student heeft 15 vooraf overeengekomen opdrachten te vervullen. Over het algemeen kan hij dat doen door mee te werken. Indien dat niet mogelijk is, zoekt de student samen met zijn bedrijfscoach andere werkzaamheden op, passend bij de opdrachten. De student schrijft zijn verslag zelfstandig. Bij het mondelinge eindgesprek beantwoordt de student de vragen die hij krijgt en reflecteert hij hiermee op de stageperiode. Tijdens de stagestartdag en de stageslotdag wordt van de student verwacht dat hij vooruit kijkt en reflecteert op hetgeen hij mee gaat maken/ mee heeft gemaakt tijdens de stage. Door de student hierin te stimuleren wordt het leerrendement van deze module verhoogd. Tijdens deze dagen worden diverse werkvormen gebruikt, waaronder een groepsgesprek en een individuele presentatie.

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s)

Onderwijsweken

SG3-VL42 (SG206V91.9)

SG3-ST43 (SG205V81.9)

SG3-AT44 (SG207V91.9)

SG3START45

SG3SLOT46

2 uur: blok S 2 uur: blok S

periode 1/3 - week 1 periode 1/3 - week 2

3 uur: blok 2 S (ochtend, twee lokalen)

2 uur: blok S

periode 1/3 - week 3

2 uur: blok S 2 uur: blok S

periode 1/3 - week 4 periode 1/3 - week 5 periode 1/3 - week 6 periode 1/3 - week 7 periode 1/3 - week 8 periode 2/4 - week 1 (9) periode 2/4 - week 2 (10) periode 2/4 - week 3 (11) periode 2/4 - week 4 (12) periode 2/4 - week 5 (13) periode 2/4 - week 6 (14)

1 uur S

3 uur: blok 2S (ochtend, twee lokalen)

42

De voorlichting voor de stage (SG3-VL) vindt plaats in het F-cluster Voorafgaand aan de stage vindt de sollicitatietraining (SG3-ST) plaats in het G-cluster 44 Voorafgaand aan de stage vindt de AOD-training (SG3-AT) plaats in het G-cluster 45 Tijdens de eerste bijeenkomst (SG3-START) staat reflectie op de eerste stageweken centraal. Ook de praktijkbegeleiders zijn aanwezig op die bijeenkomst. Tijdens de tweede bijeenkomst (SG3-SLOT) wordt met de student teruggekeken op de stage en staat de mondelinge eindreflectie centraal. 46 Tijdens de eerste bijeenkomst (SG3-START) staat reflectie op de eerste stageweken centraal. Ook de praktijkbegeleiders zijn aanwezig op die bijeenkomst. Tijdens de tweede bijeenkomst (SG3-SLOT) wordt met de student teruggekeken op de stage en staat de mondelinge eindreflectie centraal. 43

324

periode 2/4 - week 7 (15) periode 2/4 - week 8 (16)

19

Les- / Contacturen (Zie ook de tabel bij 6.) Roostercode(s) Onderwijsweken

SG2-TAX48 (SG208V91.9)

SG2-HVE47 (SG204V81.9)

periode 1/3 - week 1 periode 1/3 - week 2 periode 1/3 - week 3 periode 1/3 - week 4 periode 1/3 - week 5 periode 1/3 - week 6 periode 1/3 - week 7 periode 1/3 - week 8 periode 2/4 - week 1 (9) periode 2/4 - week 2 (10) periode 2/4 - week 3 (11) periode 2/4 - week 4 (12) periode 2/4 - week 5 (13) periode 2/4 - week 6 (14) periode 2/4 - week 7 (15) periode 2/4 - week 8 (16)

Periode (1-4)

1&2

20

Studiejaar

2015-2016

21

Maximum aantal deelnemers aan de OWE

Niet van toepassing.

Wijzigingen t.o.v. vorig jaar

De onderdelen SG209V31.9, SG210V31.9 en SG206V91.9 zijn verwijderd uit deze OWE-beschrijving omdat de verplichting met een V is vervallen.

Datum waarop de OWE niet meer aangeboden wordt en overgangsregeling

Niet van toepassing.

Bonuspuntenregeling

Niet van toepassing.

3&4

Doorlooptijd

2 perioden

47

HANverkenevent vindt 1 x per 2 jaar plaats, Locaties wisselen keer (Arnhem / Nijmegen). laatste keer studiejaar 2014 / 2015 – Nijmegen, volgende event in studiejaar 2016 / 2017 – Arnhem. Duur: 1 ochtend, contactpersonen: Elske Dronkert en Harry Langhout. 48 De taxweek vindt plaats in het G-cluster, contactpersoon Johan Roest. 325

Hoofdstuk 4: Verkorte programma’s Conform artikel 7.9 lid 5 van de OER Voor sommige welomschreven doelgroepen is het mogelijk op basis van vrijstellingen aan een verkort programma deel te nemen. Niet van toepassing voor de opleiding Fiscaal Recht en Economie.

326

Hoofdstuk 5: Gegevens HAN-gecertificeerde minoren en daartoe behorende onderwijseenheden Conform artikel 3.4 lid 8 van de OER Opsomming van de HAN-gecertificeerde minoren die de opleiding verzorgt. Niet van toepassing voor de opleiding Fiscaal Recht en Economie.

327

Hoofdstuk 6: Opsomming onderwijseenheden van AD-graad naar Bachelorgraad Conform artikel 3.2 lid 8 van de OER Opsomming van de onderwijseenheden binnen de bacheloropleiding die na het behalen van de ADgraad nog behaald moeten worden om de bachelorgraad te verkrijgen. Niet van toepassing voor de opleiding Fiscaal Recht en Economie.

328

Hoofdstuk 7: Eindkwalificaties HBO-bachelorgraad Conform artikel 1.3 van de OER Beschrijving van de eindkwalificaties die de student dient te verwerven om het HBO-bachelorgraad te behalen. Beroepsinhoudelijke/landelijke FRE-competenties: 1. Een gedegen theoretische basis: 1. Werkzaamheden met betrekking tot aangifte 2. Controlewerkzaamheden 3. Informeren op fiscaal terrein 4. Werkzaamheden met betrekking tot fiscaal-juridisch en financieel advies 5. Vertegenwoordigen op fiscaal terrein 2. Onderzoekend vermogen: 6. Onderzoeksvaardigheden 3. Een professionele houding: 7. Persoonlijke ontwikkeling 8. Sociaal-communicatieve bekwaamheid 4. Verantwoord handelen: 9. Ethisch normbesef 10. Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid

329

Hoofdstuk 8: Normen bindend negatief studieadvies Conform artikel 5.2 lid 2a, 5.3 lid 1a, 5.4 lid 1a en 5.5 lid 1a van de OER Normen bindend negatief studieadvies 2015-2016 Studieadvies Nederlandstalige opleidingen Instituut Financieel Management Datum

Februari 2016

April 2016

Augustus 2016

Februari 2017

Augustus 2017

P nog niet behaald: VNSA

Indien VNSA en < 60 stp: BNSA

Februari 2018

Augustus 2018

Instroom Febr. 2014

Sept. 2014

Febr. 2015

P nog niet behaald: VNSA

Indien VNSA en < 60 stp: BNSA P moet behaald Indien VNSA en < 60 stp: BNSA

P nog niet behaald: VNSA

P moet behaald Indien VNSA en < 52,5 stp: BNSA

< 45 stp: VNSA

Indien nog geen VNSA ontvangen < 52,5 stp: VNSA Sept. 2015

<22,5 stp: VNSA

Indien nog geen VNSA ontvangen < 30 stp: VNSA

Indien VNSA en < 45 stp: BNSA

P moet behaald

P nog niet behaald: VNSA

Indien nog geen VNSA ontvangen < 45 stp: VNSA Febr. 2016

<22,5 stp: VNSA

Indien VNSA en < 60 stp: BNSA P moet behaald

< 45 stp: VNSA

Indien VNSA en < 52,5 stp: BNSA Indien nog geen VNSA ontvangen < 52,5 stp: VNSA

P nog niet behaald: VNSA

Indien VNSA en < 60 stp: BNSA P moet behaald

330

Bijlage 1 Begrippenlijst Opleidingsstatuut en Studentenstatuut (belangrijkste begrippen in alfabetische volgorde)49 In het studentenstatuut en in het opleidingsstatuut en de daarin opgenomen reglementen en regelingen wordt verstaan onder: A Alluris: het studentinformatiesysteem binnen de HAN Afstudeerbekwaam: de student die het eerste deel van de postpropedeutische fase van een bacheloropleiding met succes heeft afgerond door het behalen van de bijbehorende tentamens en integrale toetsen. Afstudeerrichting: een specialisatie binnen een opleiding zoals vastgesteld in de OER. Ambtelijk secretaris: een medewerker die voor een commissie voorbereidend en administratief werk verricht. Hij is toegevoegd aan de betreffende commissie als niet stemhebbend lid. Associate-degreeprogramma: een in het CROHO geregistreerd tweejarig onderwijsprogramma in een bacheloropleiding in het HBO leidend tot de wettelijke graad van associate degree. B Bacheloropleiding in het HBO: een vierjarig onderwijsprogramma van 240 studiepunten. Dit bestaat uit een major van maximaal 210 studiepunten en één of meerdere minor(en) van ieder 30 studiepunten. Major en minor (gezamenlijk) leiden de student op tot het bachelorgetuigschrift. Beoordelingscriteria: criteria, ook wel indicatoren genoemd, waaraan de prestatie / het handelen / de uitvoering / de producten van de student worden beoordeeld. Beroepenveldcommissie: deskundigen uit het werkveld van een opleiding die de opleiding adviseren over de inhoud, het eindniveau en de kwaliteit van de opleiding, tegen de achtergrond van de aansluiting van het curriculum op het beroepenveld, en die toezicht houden op de toetsing van het eindniveau van de opleiding. Beroepsbekwaam: gekwalificeerd als beginnend beroepsbeoefenaar vanwege de door het behalen van het afsluitende examen succesvolle afronding van de hbo-opleiding die tot dat beroep opleidt, ook genoemd startbekwaam. Beroepsproduct: het resultaat van een beroepstaak. Beroepstaak: een betekenisvolle hele taak zoals deze in alle complexiteit in de werkelijkheid door een beroepsbeoefenaar (expert) wordt uitgevoerd. Bezwaarprocedure: verzoek tot heroverweging van een besluit bij de Geschillenadviescommissie. Beroepstaak: bouwstenen voor het curriculum. Deze heeft meestal betrekking op meerdere competenties tegelijk. Ook: betekenisvolle hele taak van beroepshandelen op een bepaald niveau Beroepsprocedure: verzoek tot vernietiging of wijziging van een besluit door een ander daartoe aangewezen orgaan (het college van beroep voor de examens). Bureau klachten en geschillen: een faciliteit als bedoeld in artikel 7.59a WHW binnen de HAN. C CAO: de collectieve arbeidsovereenkomst voor het hoger beroepsonderwijs. Cesuur: de scheiding tussen de resultaten die als voldoende - geslaagd - en de resultaten die als onvoldoende - niet geslaagd - worden beoordeeld. Cohort: een groep studenten die op dezelfde peildatum voor de eerste maal is ingeschreven voor een opleiding waarop de op dat moment geldende OER voor de regulier geprogrammeerde studieduur van toepassing is. College van Beroep voor de examens: het college van beroep van de HAN voor de examens als bedoeld in artikel 7.60 van de wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Dit college behandelt door studenten ingesteld beroep tegen besluiten van de opleiding over hem/haar. Het reglement van het college van beroep voor de examens is opgenomen in het studentenstatuut HAN 49

In deze begrippenlijst zijn naast algemeen geldende begrippen uit het opleidingsstatuut ook de begripsbepalingen opgenomen uit - de onderwijs – en examenregeling (OER), - het reglement examencommissie, - het reglement opleidingscommissie (OC), - het studentenstatuut. 331

College van bestuur (CvB) van de HAN: het instellingsbestuur van de HAN. Commissie profileringsfonds HAN: commissie als bedoeld in artikel 7.51 WHW die verantwoordelijk is voor het behandelen van de aanvragen voor een financiële ondersteuning van studenten die studievertraging opgelopen hebben als gevolg van bijzondere omstandigheden zoals genoemd in de wet. Competentie: een geïntegreerd geheel van kennis en inzicht, vaardigheden en attitudes. Een competentie is het vermogen om beroepstaken die essentieel zijn voor een functie/rol adequaat te verrichten. Een competente student is in een bepaalde context in staat om de meest geschikte handelingen en hulpmiddelen te kiezen om beroepstaken uit te voeren en het beoogde resultaat te bereiken. Coördinator: (van bijv. de propedeutische fase, de deeltijd en het duale onderwijs, enz.) degene die namens de instituutsdirectie aanspreekpunt is en de organisator van het betreffende onderwijs. Coördinerend surveillant: degene die namens het instellingsbestuur en eventueel namens de voorzitter van de examencommissie optreedt in de tentamenlocatie. Curriculair: betrekking hebbend op het curriculum. Curriculum: het geheel van toetsprogramma, onderwijsaanbod en praktijk/stagebeleid. D Delegatie: het overdragen van de bevoegdheid, inclusief de verantwoordelijkheid. De bevoegdheid om in eigen naam besluiten te nemen. Deeltijd onderwijs: een opleiding die zodanig is ingericht dat de student de mogelijkheid heeft benevens een volledige dagtaak elders de benodigde competenties te verwerven. Dagelijkse commissie (DC) van de examencommissie: de commissie zoals bedoeld in artikel 4.3 van het reglement examencommissies. Deficiëntie: tekort(en) in de vereiste vooropleiding. Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO): uitvoeringsorganisatie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) bestaande waarin de Informatie Beheer Groep (IB-Groep) en de Centrale Financiën Instellingen (CFI) zijn ondergebracht. Directie service bedrijf HAN: directeur van het service bedrijf HAN. Docent: degene die aangesteld is bij de HAN en daar onderwijstaken verricht. Domein: afgegrensd gebied van beroepshandelen en daaraan gerelateerde onderwijsinhoud conform domeinindeling HAN. Een domein omvat een of meer opleidingen. Duale opleiding: een inrichtingsvorm van de opleiding dusdanig dat competenties in onderlinge samenhang worden ontwikkeld in binnenschoolse en buitenschoolse werk-/leersituaties en dat het volgen van onderwijs gedurende een of meer perioden wordt afgewisseld met beroepsuitoefening in verband met dat onderwijs. Het gedeelte van een duale opleiding dat bestaat uit het volgen van onderwijs, wordt aangeduid als onderwijsdeel. E Eindkwalificaties/eindtermen: welomschreven doelstellingen op het gebied van kennis, inzicht en vaardigheden waarover een student moet beschikken als hij de opleiding heeft afgerond. Erkenning Verworven Competenties (EVC): erkenning van competenties opgedaan tijdens werkervaring of gevolgde opleidingen, zowel voor als na de start van je opleiding. EVC’s worden via intake-assessments bepaald en kunnen leiden tot vrijstelling van het afleggen van (het) de tentamen(s) betrekking hebbend op de onderwijseenheid (onderwijseenheden) waarin deze competenties centraal staan. Examen: een examen als bedoeld in artikel 7.3 en 7.10 WHW. Examencommissie: commissie als bedoeld in artikel 7.12 WHW die wordt ingesteld voor een opleiding of groep van opleidingen. Examinator: door de examencommissie aangewezen persoon zoals bedoeld in artikel 7.12 WHW. Externe toezichthouder: een externe niet in dienst zijnde van de HAN welke tot taak heeft een oordeel te vormen over de kwaliteit van het examen. Externe examinator: door de examencommissie aangewezen persoon zoals bedoeld in artikel 7.12 WHW afkomstig van buiten de desbetreffende opleiding of een van de opleidingen die tot de groep van opleidingen behoort.

332

F Faculteit: Organisatorische eenheid van de HAN waarin instituten met verwante opleidingen zijn samengebracht. De HAN kent vier faculteiten: Economie en Management; Techniek; Educatie; Gezondheid, Gedrag en Maatschappij). Faculteitsdirectie: de directie van de faculteit. Faculteitsraad: Medezeggenschapsorgaan in de HAN op het niveau van de faculteit (deelraad als bedoeld in het medezeggenschapsreglement van de HAN). Fraude: elk handelen (waaronder het plegen van plagiaat), of nalaten, waarvan betrokken wist of behoorde te weten, dat dit handelen of nalaten het op de juiste wijze vormen van een oordeel over iemands kennis, inzicht en vaardigheden geheel of gedeeltelijk onmogelijk maakt. G Geschillenadviescommissie: een adviescommissie ten behoeve van (aanstaande) studenten en extranei als bedoeld in art. 7.63a lid 1 WHW. Het reglement van de Geschillenadviescommissie is opgenomen in het Studentenstatuut. Gezamenlijke vergadering: vergadering over gezamenlijke punten van de opleidingscommissies die behoren tot een instituut. Geschillencommissie medezeggenschap: de geschillencommissie als bedoeld in artikel 10.26 WHW. H HAN: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen HAN-website: de via de startpagina www.han.nl bereikbare internetpagina’s van de HAN. HAN-SIS: het voormalig studentInformatieSysteem van de HAN. Hogeschool: de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN). Honoursprogramma: een verdiepend of verbredend programma voor studenten die meer kunnen en willen dan hetgeen aangeboden wordt in het reguliere onderwijsprogramma. Het volgen van een honoursprogramma is een uitbreiding van de studielast. Via een honoursprogramma kunnen studenten alsdan extra studiepunten verzamelen, bovenop de 210 studiepunten van de major en de 30 studiepunten van de reguliere minor. Hoofdfasebekwaam: de student die de propedeutische fase succesvol heeft afgerond door het behalen van het propedeutische examen. I IB-groep: Informatie Beheer Groep, bestuursorgaan dat werkt in opdracht van de minister van onderwijs, cultuur en wetenschappen (onderdeel van de DUO). Inrichtingsvorm van een opleiding: de vorm waarin een opleiding wordt verzorgd zoals voltijd, deeltijd en duaal. Instituut: organisatie-eenheid binnen een faculteit die één of meer opleidingen omvat. Instituutsdirectie: de directie van een instituut binnen de HAN. Intakeassessement: methode om het beginniveau van aanwezige competenties vast te stellen bij anderen dan HAN-studenten. Integrale toets: een toets waarin de student aantoont dat hij de onderlinge samenhang van de beroepstaken (en de daaraan gerelateerde onderwijseenheden) begrijpt en kan hanteren in het praktische handelen. Internationaal diplomasupplement (IDS): Engelstalig document dat voldoet aan internationale afspraken en de volgende informatie bevat: een specificatie van de behaalde graad, beknopte informatie over het gevolgde onderwijs, het beoordelingssysteem en de behaalde studieresultaten en punten. Verder bevat het beknopte informatie over de HAN University en het Nederlandse onderwijsstelsel. J Judicium Abeundi: de bevoegdheid van het college van bestuur om in bijzonder gevallen na advies van de examencommissie en na zorgvuldige afweging van de betrokken belangen te besluiten dat een student wordt afgewezen voor onbepaalde tijd en zijn inschrijving op grond daarvan te beëindigen dan wel weigeren, als die student door zijn gedragingen of uitlatingen blijk heeft gegeven van ongeschiktheid voor de uitoefening van een of meer beroepen waartoe de door hem gevolgde opleiding hem opleidt/zal opleiden, dan wel voor de praktische voorbereiding op de beroepsuitoefening. L Leerbron: bron die de student kan gebruiken ter ontwikkeling van zijn competenties, bijvoorbeeld: college, werkgroep, project, literatuur (hardcopy of digitaal), individuele opdracht, stage, enz.

333

Leerroute: weg die de student volgt om de competenties te verwerven die horen bij de door hem gevolgde opleiding. Leerwegonafhankelijk tentamen: een tentamen bij de start van de opleiding dan wel gedurende de opleiding zonder gebruik te hebben gemaakt van de door de opleiding aangeboden onderwijseenheid/-heden waarin de competenties centraal staan die de student meent te beheersen. M Mandaat: het overdragen van de bevoegdheid zonder de verantwoordelijkheid over te dragen. De bevoegdheid om in naam van een ander besluiten te nemen. Major: de hoofdrichting van de bacheloropleiding waarin de student zijn beroepscompetenties ontwikkelt. De major omvat maximaal 210 studiepunten inclusief de propedeuse. Masteropleiding in het HBO: een onderwijsprogramma waarvoor tenminste als toelatingsvoorwaarde geldt een getuigschrift van een verwante HBO-bacheloropleiding. Deze omvat tenminste 60 studiepunten. Hij leidt de student op tot het mastergetuigschrift. Minor: deel van de postpropedeutische fase van de bacheloropleiding dat gericht is op verbreding of verdieping van de studie. De minor heeft een studielast van 30 studiepunten en betreft een gecertificeerde HAN-minor of een vrije minor. Mondeling tentamen: een tentamen dat door middel van een gesprek tussen de examinator(en) en de student wordt afgenomen. N Nominale studieduur van de opleiding: zie regulier geprogrammeerde studieduur van de opleiding. Noodfonds HAN: Het Noodfonds is een voorziening voor studenten die in een financiële noodsituatie verkeren, die op geen enkele andere wijze opgelost kan worden. Nuffic: (Netherlands Universities' Foundation for International Cooperation, of: Stichting Nederlandse organisatie voor internationale samenwerking in het hoger onderwijs): een Nederlandse non-profit dienstverlenende organisatie en expertisecentrum op het terrein van internationaal georiënteerd onderwijs die is gevestigd in Den Haag. Bovendien besteedt de Nuffic bijzondere aandacht aan studenten en onderwijsinstellingen in ontwikkelingslanden, om de kenniskloof tussen landen te verkleinen. NVAO: Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie: een bij verdrag tussen Nederland en Vlaanderen opgerichte publieke binationale instelling die in beide regio's de kwaliteit van het hoger onderwijs waarborgt door middel van onder andere het beoordelen van opleidingen en het verlenen van een keurmerk. O Onderwijs- en examenregeling (OER): regeling als bedoeld in artikel 7.13 van de wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek en onderdeel van het opleidingsspecifieke deel van het studentenstatuut. Onderwijseenheid: basiseenheid van HAN-onderwijs. Onderwijsperiode: periode in een studiejaar waarin onderwijs wordt aangeboden. Bij de HAN is dit een periode van 10 weken. Onregelmatigheid: elk handelen of nalaten in een situatie waarvan de betrokkene door middel van een of meer ongeoorloofde activiteiten of ongeoorloofd nalaten bewust of onbewust een onjuiste indruk wekt van zijn kennis, inzicht en vaardigheden c.q. competentiebeheersing. Onder de definitie van onregelmatigheid wordt onder andere ook fraude begrepen. Opleiding: een bachelor- of masteropleiding, dan wel een overige CROHO-geregistreerde opleiding die verzorgd wordt door de HAN die een samenhangend geheel van onderwijseenheden omvat, in de zin van artikel 7.3 van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Opleidingscommissie: adviesorgaan voor de directie van de betreffende opleiding. Zij adviseert over de OER en oordeelt over de wijze van uitvoering er van en beoordeelt het systeem van kwaliteitszorg van de opleiding. Opleidingsstatuut: het opleidingsspecifieke deel van het studentenstatuut. Dit bevat informatie over de opzet, organisatie en uitvoering van het onderwijs; studentenvoorzieningen, voorzieningen betreffende studiebegeleiding, de OER en opleidingsspecifieke regelingen die de rechten en plichten van studenten beogen vast te leggen. P Postpropedeutische fase: hoofdfase, het gedeelte van de opleiding, dat volgt op de propedeutische fase.

334

Portfolio: (digitale) bewaarplaats van bestanden/documenten waarmee een student zijn eigen individuele ontwikkeling (het leerproces) zichtbaar maakt en zijn behaalde niveau (leerproducten, bewijs voor verworven competenties en beheersing van beroepstaken) aantoont. Het portfolio vervult de functies van persoonlijk leerarchief, interactiemiddelen tussen student en opleiding betreffende planning, ontwikkeling en prestaties van de student, en in voorkomende gevallen beoordeling. Praktijkleerovereenkomst: overeenkomst gesloten door HAN, een student en een bedrijf of organisatie met betrekking tot de beroepsuitoefening binnen een duale opleiding als bedoeld artikel 7.7 lid 5 WHW. Presentatiedeel van het portfolio: deel van het portfolio waarin bewijzen worden opgenomen van beheersing van competenties voor beroepstaken ten behoeve van het tentamen of de integrale toets. Profileringsfonds HAN: fonds van de HAN als bedoeld in artikel 7.51 WHW die financiële ondersteuning toekent aan studenten die studievertraging opgelopen hebben als gevolg van bijzondere omstandigheden zoals genoemd in de wet. Propedeutische fase: eerste fase van de bacheloropleiding of associate-degreeprogramma met een studielast van 60 studiepunten. R Raad van toezicht: de raad van toezicht van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Regulier geprogrammeerde studieduur van de opleiding: de minimumduur van de opleiding in tijd vanwege het feitelijk geprogrammeerde volledige onderwijs van de opleiding, ook wel nominale studieduur genoemd. S SBU: studiebelastingsuren Secretaris examencommissie: het lid van de examencommissie dat samen met de voorzitter van de examencommissie de dagelijkse gang van zaken van de examencommissie verzorgt. Service bedrijf HAN: organisatieonderdeel van de HAN voor ondersteuning van onderwijs-, beleids- en beheersprocessen binnen de HAN. Stage: buitenschools leerarrangement dat als leerbron bijdraagt aan het verwerven van beroepscompetenties. Startbekwaam: gekwalificeerd als beginnend beroepsbeoefenaar vanwege de door het behalen van het afsluitende examen succesvolle afronding van de HBO-opleiding die tot dat beroep opleidt; ook genoemd beroepsbekwaam. Student: hij/zij die als student staat ingeschreven aan een opleiding van de HAN voor het volgen van onderwijs en/of het afleggen van de toetsen en de examens van die opleiding. Studentenstatuut: Het statuut waarin de rechten en plichten van de studenten zijn vermeld. Dit bestaat uit 2 delen: 1. het Instellingspecifieke, HAN-brede deel: dit bevat rechten en plichten van de student op basis van de wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek en een overzicht van regelingen die de rechten van studenten beogen te beschermen. In de praktijk wordt deel 1 het Studentenstatuut genoemd. Het tweede deel is het opleidingsspecifieke deel. Zie voor het tweede deel bij opleidingsstatuut. Studentinformatiesysteem (SIS): Hierin zijn voor de student zijn studieresultaten en studiecontract digitaal te raadplegen. Studentzaken: service unit van het service bedrijf HAN voor dienstverlening aan studenten en medewerkers van de HAN betreffende studenten van de HAN, zoals lokaalreservering en roosters. Studenten Inschrijf Administratie (SIA): onderdeel van de service unit studentzaken van het service bedrijf HAN die de backoffice administratie rondom het aanmelden, in- en uitschrijven van studenten verzorgt. Studieadvies: advies van de opleiding aan de student over de voortzetting van zijn studie binnen of buiten de opleiding, uiterlijk aan het einde van diens eerste jaar van inschrijving voor de propedeutische fase. Studiebelastingsuur (SBU): eenheid van 60 minuten te besteden aan studie. De omvang van onderwijseenheden wordt uitgedrukt in studiebelastingsuren. Daarnaast staat een studiepunt voor 28 studiebelastingsuren. Studiejaar: het tijdvak dat begint op 1 september en eindigt op 31 augustus van het daaropvolgende jaar. Voor de HAN-studenten wiens cursusjaar aanvangt op 1 februari geldt voor deze cursus als studiejaar het tijdvak dat begint op 1 februari en eindigt op 31 januari van het daaropvolgende jaar.

335

Studieloopbaanbegeleider (SLB-er): de medewerker belast met studieloopbaanbegeleiding van een of meer studenten. Studieloopbaanbegeleiding (SLB): activiteiten die er op gericht zijn om studenten te begeleiden bij een resultaatgerichte studieloopbaan. Hierbij ligt de nadruk op de individuele studievoortgang van de student. Studiepunt: maat die overeenkomt met een normatieve studielast van 28 studiebelastingsuren (SBU). Surveillant: degene die toezicht houdt in de tentamenlocatie. T Tentamen: een onderzoek naar de competenties van de student, zijnde de kennis, het inzicht, de vaardigheden en attitude in samenhang met elkaar, alsmede de beoordeling van de uitkomsten van dat onderzoek. Het tentamen is een onderdeel van een onderwijseenheid. Een tentamen kan bestaan uit meerdere deeltentamens. Timeslot: vorm van roostering waarbij binnen een onderwijsperiode bepaalde tijdstippen gereserveerd worden voor bepaalde activiteiten. Toelatingsonderzoek: ook wel colloquium doctum genoemd, is een onderzoek dat door een toelatingscommissie wordt verricht naar de geschiktheid van betrokkene voor het desbetreffende onderwijs en naar de vraag of betrokkene de Nederlandse taal voldoende beheerst. De betrokkene dient 21 jaar of ouder te zijn. V Verkort programma: feitelijk geprogrammeerd onderwijsaanbod met een minimumduur korter in tijd dan de regulier geprogrammeerde studieduur voor een specifieke doelgroep die zich kenmerkt door de mogelijkheid van het verkrijgen van een pakket aan vrijstellingen. Verkorte studieduur: feitelijke studieduur van een student korter in tijd dan de regulier geprogrammeerde studieduur van de opleiding, vanwege verkregen vrijstellingen en/of afgelegde leerwegonafhankelijke tentamens. Verschoning: het recht van de vertrouwenspersonen, leden van de Klachtencommissie ongewenst gedrag en het college van beroep om zich terug te trekken, omdat anders de onpartijdigheid niet voldoende gewaarborgd zou zijn. Versneld programma: feitelijk geprogrammeerd onderwijsaanbod met een minimumduur korter in tijd dan de regulier geprogrammeerde studieduur voor een specifieke doelgroep die zich kenmerkt door aantoonbare eigenschappen en competenties om een hogere studielast per week en/of onderwijsperiode te realiseren dan die van het reguliere programma. Versneld traject gericht op studenten met een VWO-diploma: een versneld traject dat toegankelijk is voor studenten met een VWO diploma dan wel op grond van een ministeriële regeling of naaroordeel van de instituutsdirecteur daaraan tenminste als gelijkwaardig beschouwd. Versnelde studieduur: feitelijke studieduur van een student korter in tijd dan de regulier geprogrammeerde studieduur van de opleiding vanwege het realiseren van een hogere studielast per week en/of onderwijsperiode dan regulier geprogrammeerd. Voltijd onderwijs: onderwijs dat zodanig is ingericht dat de gehele week beschikbaar is om de student de benodigde competenties te laten verwerven. Vrije minor: een minor die een student bij een andere (onderwijs)instelling volgt, samenstelt uit onderdelen van minoren of andere onderwijseenheden bij verschillende instituten van de HAN of andere (onderwijs)instelling.. Vrijstelling: de beslissing van de examencommissie dat de student niet hoeft deel te nemen aan het (de) tentamen(s) betrekking hebbend op de onderwijseenheid (onderwijseenheden) waarin de competenties centraal staan die de student naar het oordeel van de examencommissie voldoende beheerst. Voorzitter examencommissie: een lid van de examencommissie, dat leiding geeft aan de examencommissie. W Werkdag: dag niet zijnde zaterdag, zondag, officiële feest- of vakantiedag conform de HAN-jaarplanning (zie opleidingsstatuut). Werkveldadviescommissie: zie beroepenveldcommissie. Wet: wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW). WHW: wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek.

336

Wraking: het door de klager of aangeklaagde, kenbaar maken van zijn mening dat op grond van feiten en/of omstandigheden een onpartijdig oordeel van een lid of voorzitter van de Klachten- of beroepscommissie wordt bemoeilijkt, met de bedoeling dit lid of de voorzitter te laten vervangen.

337