BCC project Twente en Nijmegen
Onderzoek Vraagarticulatie Bedrijven Tussenrapportage
Lectoraat Logistiek en Allianties – Rita van der Veen, Stef Weijers 24-8-2010
Voorwoord Voor u ligt de tussenrapportage van het Onderzoek Vraagarticulatie Bedrijven, met de resultaten van de gesprekken, die met een twintigtal bedrijven uit de mobiliteit- en logistiek branche in voornamelijk de regio’s Twente en Nijmegen zijn gevoerd. De interviews zijn in het voorjaar 2010 door het Lectoraat Logistiek en Allianties aan de HAN gehouden in opdracht van en in samenwerking met het ROC Nijmegen en het ROC Twente in het kader van het BCC project. Het BCC project heeft tot doel bedrijfscompetentiecentra voor mobiliteit en logistiek op te zetten in beide regio’s en omvat meerdere deelprojecten. Het deelproject Onderzoek Vraagarticulatie Bedrijven beoogt het ontwikkelen van een Checklist, waarmee BPV docenten informatie kunnen verzamelen over de vraag naar maatwerkopleidingen op MBO niveau bij bedrijven in de mobiliteit- en logistiek branche. Arnhem, Augustus 2010
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 2
Inhoud Voorwoord ............................................................................................................................. 2 Samenvatting ........................................................................................................................ 4 Inleiding ................................................................................................................................. 6 1.
2.
3.
4.
Onderzoeksopzet ........................................................................................................... 7 1.1
Projectfasering ........................................................................................................ 7
1.2
Op te leveren producten .......................................................................................... 8
Onderzoeksresultaten Mobiliteit ..................................................................................... 9 2. 1.
Tot standkoming van de opleidingsvraag - Mobiliteit ............................................... 9
2. 2.
Opleidingsbehoefte en - aanbieders - Mobiliteit ....................................................... 9
2. 3.
Rol BCC – Mobiliteit ...............................................................................................10
2. 4.
Conclusies – Mobiliteit ............................................................................................11
Onderzoeksresultaten Logistiek ....................................................................................12 3. 1.
Tot standkoming van de opleidingsvraag - Logistiek ..............................................12
3. 2.
Opleidingsvraag en - aanbieders - Logistiek ...........................................................12
3. 3.
Rol BCC - Logistiek ................................................................................................13
3. 4.
Conclusies - Logistiek ............................................................................................14
Aanbevelingen en implementatie...................................................................................16 4. 1.
Aanbevelingen en randvoorwaarden voor het gebruik van de Checklist .................16
4. 2.
Aanbevelingen voor de Pilot ...................................................................................17
Geraadpleegde Bronnen ......................................................................................................18 Bijlage 1 Gebruikte Vragenlijst..............................................................................................19 Bijlage 2 Projectplanning (d.d. 15 juni 2010).........................................................................21 Bijlage 3 Overzicht interviewpartners....................................................................................22 Bijlage 4 Opleidingsvraag .....................................................................................................23 Bijlage 5 Opleidingsbehoefte ................................................................................................24 Bijlage 6 Rol ROC/BCC ........................................................................................................26 Bijlage 7 Gebruikte Opleidingsinstituten ...............................................................................28 Bijlage 9 Checklist Opleidingsbehoefte .................................................................................30
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 3
Samenvatting Als onderdeel van het BCC project zijn in de periode maart tot juni 2010 bij een twintigtal bedrijven in de sectoren mobiliteit en logistiek gesprekken gevoerd met als doel het ontwikkelen van een Checklist Opleidingsbehoefte. (Zie Bijlage 9 Checklist Opleidingbehoefte). Met deze checklist kan een BPV-docent bij een bedrijfsbezoek vaststellen: a. of het bedrijf een (bedrijfsspecifieke) opleidingsvraag heeft b. waar die opleidingsvraag uit bestaat De Checklist zal in een drie maanden durende Pilot door BPV docenten worden gebruikt als marktonderzoekinstrument om opleidingsbehoeften te identificeren. Indien daarbij een concrete opleidingsbehoefte wordt vastgesteld, kan het instrument als acquisitie instrument worden gebruikt. Om het instrument zinvol voor marktonderzoek in te kunnen zetten moet een aantal aanvullende maatregelen worden genomen. Dit zijn: -
“scholing” van de BPV docenten over het gebruik van het instrument en de huidige mogelijkheden voor contractonderwijs. beschikbaar maken van capaciteit bij BPV docenten om met die personen binnen de praktijkbedrijven contact op te bouwen, die kennis hebben van de opleidingsbehoefte
Vanuit het oogpunt van doorlooptijd is het mogelijk om gedurende de Pilootfase deze maatregelen te realiseren. Voor het succesvol inzetten van het instrument als acquisitie middel moet aan een tweetal additionele randvoorwaarden worden voldaan. Dit zijn: -
het opbouwen van een eigen imago en naamsbekendheid van het BCC, waar bedrijven vertrouwen in hebben het opbouwen van personele capaciteit voor verkoop, uitvoering, administratie en facturering van bedoelde opleidingen.
Hiermee zou tijdens de Pilot weliswaar een begin kunnen worden gemaakt, maar de periode is te kort om deze randvoorwaarden volledig te kunnen realiseren. Het verdient daarom aanbeveling om het instrument tijdens de pilootfase in eerste instantie in te zetten en te valideren voor marktonderzoek. De lijnorganisaties van het ROC Twente en het ROC Nijmegen zullen moeten besluiten of aan deze aanvullende maatregelen en randvoorwaarden in de Pilot of daarna invulling wordt gegeven. Voor het “testen” van de Checklist Opleidingsbehoefte zijn een tiental bedrijven geïdentificeerd.
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 4
Uit het onderzoek is eveneens gebleken welke concrete opleidingsbehoeften er in de markt bestaan (zie hoofdstuk 2.2 voor de sector mobiliteit en hoofdstuk 3.2. voor de sector logistiek voor meer details). Voor de mobiliteitssector zijn dit: A. Opleidingen voor getrokken materieel (hydrauliek, laadklepkeuringen, APK, etc.) B. Opleidingen Klantgerichtheid in brede zin van het woord C. Talenkennis (Nederlands, Duits, Engels)
pneumatiek,
elektronica,
Voor de logistieke sector zijn dit: A. Opleiding die invulling geven aan de Richtlijn Vakbekwaamheid (bijv. heftruckcertificaat) B. Opleidingen op het gebied van communicatieve en sociale vaardigheden, leidinggeven, houding en gedrag C. Microsoft Office producten D. Engelse en Duits taal De gesprekspartners schatten de mate waarin het BCC in staat is om in deze behoeften te voorzien verschillend in. Het is zinvol om dit op korte termijn te onderzoeken.
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 5
Inleiding Het Onderzoek Vraagarticulatie Bedrijven maakt deel uit van het BCC project, dat tot doel heeft het opzetten van een bedrijfscompetentiecentrum voor mobiliteit en logistiek in de regio’s Nijmegen en Twente, als onderdeel van de beide ROC’s in deze regio’s. Het voorstel voor het Onderzoek Vraagarticulatie Bedrijven is op 25 januari 2010 door de leden van de BCC stuurgroep goedgekeurd, met de kanttekening dat de focus van dit onderzoek het ontwikkelen van de Checklist Opleidingsbehoefte moet zijn. De activiteiten van dit deelproject hebben zich daarom hoofdzakelijk op die doelstelling gericht (zie hoofdstuk 1 Onderzoeksopzet). Het Onderzoek Vraagarticulatie Bedrijven bestaat uit vier fasen: voorbereidingsfase, veldwerkfase, analyse- en evaluatiefase en implementatiefase. Dit verslag is een tussenrapportage over de eerste fase en stap 1 van fase twee. Het bevat de resultaten van in totaal 23 interviews, waarvan 9 in de mobiliteit sector en 14 in de sector logistiek (Tabel 1 Overzicht Interviews per branche). De interviews zijn nagenoeg evenredig verdeeld over de regio’s Twente en Nijmegen. Daarnaast heeft een viertal gesprekken plaatsgevonden in hoofdzakelijk de Regio Gelderland. De gesprekken zijn gevoerd in de periode maart tot juni 2010.
Regio Nijmegen Regio Twente Regio Gelderland Totaal
Mobiliteit 4 5 9
Logistiek 6 4 4 14
Totaal 10 9 23
Tabel 1 Overzicht Interviews per branche
In deze interviews (zie Bijlage 3 Overzicht Interviewpartners) zijn 3 onderwerpen besproken: 1. Totstandkoming opleidingsvraag 2. Recente opleidingsbehoefte 3. Rol ROC/BCC Verder zijn de resultaten van gesprekken met BPV docenten in Nijmegen en met de projectleiders in Almelo en Nijmegen over randvoorwaarden en gebruik van de Checklist in dit verslag verwerkt. In hoofdstuk 2 en 3 worden de resultaten van de bedrijfsinterviews samengevat. In hoofdstuk 4 zijn de resultaten van deze gesprekken en de gesprekken met de BPV docenten en projectleiders verwerkt tot aanbevelingen voor de Pilot en het gebruik van de Checklist Opleidingsbehoefte (zie Bijlage 9 Checklist Opleidingsbehoefte).
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 6
1. Onderzoeksopzet 1.1 Projectfasering Het onderzoek Vraagarticulatie Bedrijven bestaat uit vier fasen: A. voorbereidingsfase, B. veldwerkfase, C. analyse- en evaluatiefase en D. implementatiefase. De planning van deze fasen is sinds de officiële goedkeuring van het projectvoorstel door de BCC stuurgroep op 25 januari op twee punten aangepast: 1. Als gevolg van het besluit van de BCC stuurgroep om het deelproject “Checklist Opleidingsbehoefte” te concentreren op het ontwikkelen van een instrument t.b.v. de vraagarticulatie zijn de activiteiten voor het ontwikkelen van een rapportage instrument uit de planning verwijderd 2. Als gevolg van de snelheid waarmee het mogelijk is gebleken om de geplande interviews uit te voeren is de Pilot van de Checklist Opleidingbehoefte verschoven van juni (voor de zomervakantie) naar september (na de zomervakantie). De einddatum van het project (juli 2011) verandert hierdoor niet. Ad A. Voorbereidingsfase - 2009 De voorbereidingsfase is voorafgegaan aan de uiteindelijke goedkeuring van het projectvoorstel op 25 januari 2010 door de stuurgroep van het BCC project. In deze fase is de onderzoeksvraagstelling gepreciseerd, zijn oriënterende gesprekken met de BCC projectleider van het ROC Nijmegen, dhr. Gerard Jansen, gevoerd en is relevante documentatie bestudeerd, zoals informatie over bestaande MBO opleidingen op het gebied van Mobiliteit en Logistiek, subsidieregelingen voor opleidingen, kwalificatiedossiers, etc. Tevens is besloten om de interviews te houden met de bedrijven, die hebben bijgedragen aan de financiering van het BCC project.
Ad B. Veldwerkfase – 2010 Het veldwerk bestond uit de volgende twee stappen In Stap 1 Face to Face gesprekken (maart – juni 2010), zijn 23 vraaggesprekken gehouden met praktijkbedrijven in de regio rondom Nijmegen en in Twente. De eerste 14 gesprekken zijn door twee personen uitgevoerd, te weten dhr. G. Jansen (ROC Nijmegen en ROC Twente) en mevr. R. van der Veen (Lectoraat Logistiek en Allianties - HAN). Bij de laatste gesprekken, die alleen door mevr. van der Veen zijn gevoerd, zijn geluidsopnamen gemaakt. Dit om de kwaliteit van de gegevensverzameling te vergroten. Het merendeel (19) van de geïnterviewde bedrijven hebben een financiële bijdrage geleverd aan het BCC project. De overige vier bedrijven zijn door contacten van het lectoraat Logistiek en Allianties tot stand gekomen. De resultaten van deze interviews zijn de basis voor de Checklist Opleidingsbehoefte (Bijlage 9). Over het gebruik van de Checklist en de Pilot zijn gesprekken gevoerd met twee BPV docenten (logistiek en mobiliteit) en met de BCC projectleider in Nijmegen. In Twente heeft BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 7
dit gesprek plaatsgevonden met de directeur van het MBO College voor Transport, Logistiek & Mobiliteit. Voor de pilotfase is een ongeveer een tiental bedrijven gereserveerd, waar de Checklist Opleidingsbehoefte in ieder geval zal worden getest. De resultaten van de face-to-face gesprekken worden middels deze tussenreportage aan de opdrachtgever gecommuniceerd. Stap 2 Validatie van ontwikkelde instrumenten en processen (sept-dec 2010) vindt plaats in de vorm van een “Pilot”. Een aantal BPV docenten zal worden getraind in het gebruik van de Checklist Opleidingsbehoefte. Zij zullen in de dagelijkse praktijk het instrument uitproberen, hun ervaringen evalueren en deze inbrengen bij het uitwerken van de definitieve versie van de Checklist Ad C. Analyse en Evaluatiefase In deze fase zullen de bevindingen uit de veldwerkfase worden geanalyseerd en zal het instrument worden aangepast op basis van de ervaringen van de BPV docenten. Ad D. Implementatiefase In de implementatiefase worden de BPV docenten van beide ROC’s getraind en begeleid in het gebruik van de definitieve Checklist. Aan het einde van deze fase wordt een overallrapportage opgesteld.
1.2 Op te leveren producten Het deelonderzoek Vraagarticulatie Bedrijven levert de volgende producten op: a. een Checklist op basis waarvan een BPV-docent bij een bedrijfsbezoek kan vaststellen: a. of het bedrijf een (bedrijfsspecifieke) opleidingsvraag heeft b. waar die opleidingsvraag uit bestaat b. een Procesdiagram van het proces “vaststellen van bedrijfsspecifieke opleidingsbehoefte” (d.w.z. definiëren van processtappen en verantwoordelijken) gemaakt c. Instructie en ondersteuning van BPV docenten in het gebruik van de Checklist Opleidingsbehoefte
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 8
2. Onderzoeksresultaten Mobiliteit In dit hoofdstuk worden de resultaten van de gesprekken in de mobiliteitsbranche samengevat aan de hand van drie vragen: 1. Hoe komt de opleidingsvraag tot stand? 2. Aan welke opleiding(en) bestaat behoefte? 3. Welke rol zou het BCC hierin kunnen spelen?
2. 1. Tot standkoming van de opleidingsvraag - Mobiliteit De opleidingsvraag kan op verschillende manieren tot stand komen. Bij alle geïnterviewde dealers bestaan echter functieprofielen, met daaraan gekoppeld opleidingseisen. Bij de verschillende dealers worden door de importeur eisen gesteld aan de te volgen opleidingen. Deze zijn in de regel vastgelegd in opleidingsplannen. Bij de niet-dealer bedrijven in de mobiliteitsbranche is het beeld meer divers. Hier kan de opleidingsvraag tot stand komen in functioneringsgesprekken, of door aanpassingen aan ontwikkelingen in de markt. Het komt voor dat er opleidingsplannen bestaan, waarin deze opleidingsbehoefte is vastgelegd, maar de vraag kan ook ad-hoc ontstaan. De details over het tot stand komen van de opleidingsvraag zijn opgenomen in Bijlage 4 Opleidingsvraag.
2. 2. Opleidingsbehoefte en - aanbieders - Mobiliteit Hoewel het scala aan opleidingsbehoeften breed is, springt bij de truckdealers de behoefte aan opleidingen op het gebied van getrokken materieel duidelijk in het oog. De importeurs verzorgen alle opleidingen op het gebied van de truck zelf, niet alleen technische opleidingen, maar ook op het gebied van bijvoorbeeld klantgerichtheid. Bij het getrokken materieel ligt dit anders. De leveranciers van opleggers gedragen zich als “assemblage- bedrijven”, d.w.z. dat zij verwijzen naar de leveranciers van de onderdelen, wanneer het om technische opleidingen gaat. Voor de dealer betekent dit, dat zij zelf met de verschillende leveranciers van remsystemen, laadkleppen, gasinstallaties, etc. contact leggen, om in hun opleidingsvraag te voorzien. Het belang van dit soort opleidingen neemt om twee redenen toe. Ten eerste omdat de klant van de truckdealers meer en meer “onestop-shopping” verwacht. Ten tweede omdat de technologie in het getrokken materieel verder toeneemt. INNOVAM speelt, volgens de geïnterviewde dealers, hier niet voldoende op in. Dit type opleidingen wordt dan ook gezien als iets, waar het BCC op zou kunnen en moeten inspringen. BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 9
Het gaat hier niet alleen om elektronica, hydraulica (voor laadliften, -kleppen), pneumatiek, mechaniek en koeling, maar ook om APK-keuringen en laadklepkeuringen. Verder werden ook lassen en frezen genoemd. Een tweede punt dat in bijna alle gesprekken werd genoemd in de mobiliteitsbranche, had te maken met de houding en instelling van zowel de leerlingen als de monteurs. Opgemerkt werd dat zowel leerlingen als monteurs zich te graag alleen bezig houden met techniek en te weinig met de klant. Behoefte bestaat aan techneuten, die commercieel denken en handelen, d.w.z. dat zij in hun gedrag laten zien, dat ze begrijpen wat voor een klant belangrijk is en wat een klant tevreden stelt. Tot slot werd opgemerkt dat kennis van de Duitse en Engelse vaktaal nodig is, omdat de technische documentatie niet in het Nederlands wordt vertaald. Bijlage 5 Opleidingsbehoefte bevat een gedetailleerd overzicht van de genoemde opleidingsbehoefte.
2. 3. Rol BCC – Mobiliteit Over een mogelijke rol van het BCC bij het voorzien in de behoefte naar contractonderwijs wordt verschillend gedacht. In Twente is er een goed contact tussen het ROC en de opleidingscommissie TDA Oost, waar acht truckdealers lid van zijn. Een deel van deze dealers ziet een rol weggelegd voor het BCC als het gaat om het invullen van het gat in opleidingen dat bestaat op het gebied van getrokken materieel. Dit is niet anders in de regio Nijmegen. Als voorwaarde werd wel genoemd dat de kennis van de docenten en het materieel waarmee wordt gewerkt up-todate moet zijn. Dit is nu niet het geval. Het vertrouwen in de opleiding op het gebied van schadeherstel (regio Twente) lijkt minder goed. Als het gaat om het ontwikkelen van een meer klantgerichte houding van monteurs wordt eerder getwijfeld aan de mogelijkheden van het ROC om dit aan te bieden. Wel wordt gevonden dat het ROC in de bestaande opleidingen bij de leerlingen veel meer aandacht aan de houding en instelling moet besteden. In de regio Nijmegen werd als voorwaarde voor het aanbieden van contractonderwijs genoemd, dat het ROC zich dan wel meer moet specialiseren op onderwijs voor volwassenen. “Copy-paste” van opleidingen voor jongeren werkt niet goed. Tenslotte werd opgemerkt dat het BCC proactiever zou moeten zijn dan het huidige ROC wat betreft aanbod van opleidingen. Bijlage 6 Rol ROC/BCC geeft een samenvatting van de uitspraken over de rol van het ROC/BCC bij het invullen van de opleidingsbehoefte.
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 10
2. 4. Conclusies – Mobiliteit Op het gebied van mobiliteit worden in ieder geval opleidingen op het gebied van getrokken materieel gezien als een gat in de markt, waar het BCC invulling aan zou kunnen geven, mits de kennis van docenten geactualiseerd wordt en het materiaal waarmee gewerkt wordt actueel is. Over de haalbaarheid daarvan wordt door de geïnterviewden verschillend gedacht. Verder wordt gevonden dat in de bestaande opleidingen (BBL, BOL) meer aandacht besteed moet worden aan houding en instelling van leerlingen, vooral als het gaat om klantgerichtheid en aan de talenkennis (Nederlandse taal, Engelse en Duitse taal) Hoewel er overeenstemming bestaat dat er behoefte bestaat aan “techneuten die commercieel denken”, was er geen overeenstemming, dat het BCC een bijdrage zou kunnen leveren aan een verbetering bij monteurs op dat gebied.
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 11
3. Onderzoeksresultaten Logistiek Dit hoofdstuk geeft de resultaten van de gesprekken in de logistieke sector weer aan de hand van volgende drie vragen: 1. Hoe komt de opleidingsvraag tot stand? 2. Aan welke opleiding(en) bestaat behoefte? 3. Welke rol zou het BCC hierin kunnen spelen?
3. 1. Tot standkoming van de opleidingsvraag - Logistiek Bij verreweg de meeste geïnterviewde bedrijven in de logistieke sector worden jaarlijkse of halfjaarlijkse gesprekken gevoerd, waarin de opleidingbehoefte geïnventariseerd wordt. Naast deze gesprekken is de Richtlijn Vakbekwaamheid in alle gevallen een reden voor de vraag naar opleidingen voor chauffeurs. In enkele gevallen ontstaat een vraag naar opleiding, omdat een werknemer een specifiek verzoek heeft, of omdat er in de markt ontwikkelingen zijn, die het nodig maken medewerkers een bepaalde opleiding aan te bieden (bijv. het uitbreiden van de activiteiten van alleen naar transport naar planning van de ritten). Ook komt het voor dat de directie besluit door middel van training haar visie te delen met de medewerkers. Indien de organisatie een afdeling personeelszaken heeft, inventariseert in de regel een personeelsfunctionaris het opleidingsaanbod en doet een voorstel aan de medewerker en leidinggevende. Dit voorstel wordt op verschillende manieren goedgekeurd: door werknemer en zijn direct leidinggevende, of door het management team. Niet in alle gevallen zijn de opleidingen vastgelegd in een opleidingsplan, of opleidingsbeleid. De details over het tot stand komen van de opleidingsvraag zijn opgenomen in Bijlage 4 Opleidingsvraag.
3. 2. Opleidingsvraag en - aanbieders - Logistiek De vraag naar opleidingen bij de onderzochte bedrijven is divers (zie Bijlage 5 Opleidingsbehoefte). In totaal werden er ca. 35 verschillende opleidingen genoemd. De meest genoemde opleiding is heftruck certificaat (11 maal). Daarna volgt een groep algemene competenties, die niet specifiek zijn voor de logistieke sector, te weten: Communicatieve en sociale vaardigheden - zowel intern als met de (potentiële) klant - ( 9 maal); Microsoft office producten, Engelse en Duitse taal (elk 7 maal)
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 12
en Leidinggeven/leiderschap, die evenals Visie op normen/houding en gedrag elk 5 maal werden genoemd.
de
organisatie/waarden
en
Vervolgens komt een mix van specifieke logistieke opleidingen en meer algemene opleidingen. De meeste genoemde (2 tot 4 maal) specifieke logistieke opleidingen zijn: ADR, shipping/expeditie/douane, VCA, Proceskennis, Ladingszekering, Rij- en rusttijdenwet, “Het nieuwe rijden/milieu”, Lossen van bulkgoederen De meest genoemde (2 tot 4 maal) niet specifieke logistieke opleidingen zijn: Nederlandse taal, Financiën voor niet financiële managers/bedrijfsvoering, Franse taal, Verkooptraining en Salarisadministratie Tenslotte worden er nog 16 andere opleidingen genoemd, waarvan ongeveer de helft specifieke logistieke opleidingen. Bijlage 5 Opleidingsbehoefte bevat een gedetailleerd overzicht van de genoemde opleidingsbehoefte.
3. 3. Rol BCC - Logistiek In antwoord op de vraag welke rol het BCC zou kunnen spelen bij het invullen van de opleidingsbehoefte, werden een aantal voorwaarden genoemd, waar het BCC aan zou moeten voldoen om als serieuze aanbieder te worden waargenomen: Imago Het imago van het ROC bij de geïnterviewde bedrijven is vooral dat van opleider van BBLen BOL leerlingen. Het BCC en het aanbod van contractonderwijs is (nog) niet bekend. Dat maakt ook onbemind. Tevens wordt het ROC in veel gevallen met VTL op één hoop gegooid. Als een opleiding op de site van VTL niet te vinden is, wordt niet onderzocht of het ROC misschien wel aan de opleidingsvraag kan voldoen. Richtlijn Vakbekwaamheid Als aanbieder voor de invulling van de Richtlijn Vakbekwaamheid wordt het ROC/BCC meerdere malen genoemd. Dit lijkt daarom een kans voor het BCC als ingang tot de markt voor contractonderwijs. Echter ook hier wordt door een enkeling twijfel geuit of het ROC wel de geschikte partner is. Reden voor die twijfel is vooral het huidige imago van het ROC.
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 13
Financiering Een eis die door bijna alle geïnterviewden genoemd wordt is dat in ieder geval de SOOB subsidie van toepassing moet zijn1. Locatie en tijdstip De meeste bedrijven geven er de voorkeur aan wanneer de opleidingen in hun eigen faciliteiten (d.w.z. op locatie) plaatsvinden. Verder gaat de voorkeur ernaar uit dat de opleidingen buiten werktijd plaats vinden. Voor de meerderheid van de geïnterviewden betekent dit in de avonduren, maar voor een enkel bedrijf betekent dat op zaterdagen. Toegankelijkheid Het ROC wordt gezien als een niet erg toegankelijke organisatie in de zin dat de gesprekspartners niet weten, wie verantwoordelijk is voor contractonderwijs bij het ROC. De volgende citaten zijn een illustratie van wat geïnterviewden vinden dat zou moeten veranderen: -
“Het ROC moet meer aan de weg timmeren met het contractonderwijs; dit moet gemakkelijk op de site te vinden zijn” “Eén contactpersoon, die alle opleidingsmogelijkheden kent” “Snelheid en slagvaardigheid (reactie binnen 1 week)”
Keuzecriteria Als criteria op basis waarvan een opleidingsinstituut gekozen wordt, werd genoemd: -
Trainer, die de taal van de groep spreekt Flexibiliteit in duur en moment van opleiden (“niet 1x per jaar, maar 52x per jaar”) Opleider kent het bedrijf Inhoud en kwaliteit offerte Het moet financieel aantrekkelijk zijn
Dit zijn slechts voorbeelden van criteria; het is geen uitputtende lijst. Bijlage 6 Rol ROC/BCC geeft een samenvatting van de uitspraken over de rol van het ROC/BCC bij het invullen van de opleidingsbehoefte.
3. 4. Conclusies - Logistiek Bijna zonder uitzondering vinden bij bedrijven in de logistieke sector (half-)jaarlijkse gesprekken plaats, waarin de opleidingsvraag wordt geïnventariseerd. 1
Per 6 juli 2010 is bekend gemaakt dat de huidige SOOB regeling zal worden herzien. Door de invoering van de Richtlijn Vakbekwaamheid is de opleidingsbehoefte gestegen. Hiervoor zijn de beschikbare middelen ontoereikend
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 14
De opleidingsvraag omvat zowel een breed scala aan specifieke logistieke opleidingen, als een breed scala aan opleidingen op het gebied van algemene competenties. Om te kunnen concurreren is het voor het merendeel van de opleidingen noodzakelijk dat de SOOB subsidies van toepassing zijn. Het imago van het ROC als aanbieder van contractonderwijs (naast VTL) moet (verder) opgebouwd worden. Er bestaat een duidelijke wens om contact te hebben met één persoon, die weet welke opleidingen het BCC als contractonderwijs aanbiedt. De eisen die gesteld worden aan tijdstip en locatie van opleidingen vereisen een flexibiliteit in werktijden en –locatie die het reguliere ROC onderwijs niet kent.
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 15
4. Aanbevelingen en implementatie In dit hoofdstuk worden aanbevelingen gedaan op basis van de onderzoeksresultaten over de gebruiksmogelijkheden, de randvoorwaarden en de beperkingen van de Checklist in de Pilootfase en daarna.
4. 1. Aanbevelingen en randvoorwaarden voor het gebruik van de Checklist Voor zowel de sector Mobiliteit als de sector Logistiek geldt het uitgangspunt dat de Checklist Opleidingsbehoefte door BPV docenten gebruikt zal worden om de opleidingsvraag bij bedrijven in kaart te brengen. Dit kan op twee manieren: A. Als instrument voor (doorlopend of periodiek) marktonderzoek op basis waarvan cursussen worden ontwikkeld In het geval van marktonderzoek wordt de Checklist ingezet als “ogen en oren”, die “kijken en luisteren naar” de markt, zodat de marktvraag in beeld wordt gebracht. De Checklist is ingebed in het proces dat start met het inventariseren van opleidingsbehoeften op het gebied van mobiliteit en logistiek en eindigt uiteindelijk in een concreet cursusaanbod, waar in de markt behoefte aan is. In de Pilot kan in ieder geval vastgesteld worden, in welke mate het instrument gebruikt kan worden om de vraag naar opleidingen in kaart te brengen. Deze vraag is in de meeste bedrijven bekend bij de personeelsfunctionaris of een directielid. Uit het onderzoek is gebleken dat de BPV docent in de regel met deze personen in de praktijkbedrijven geen contact heeft. Deze contacten zullen dus moeten worden opgebouwd en onderhouden. Het daadwerkelijk ontwikkelen van cursussen op basis van de geïdentificeerde marktvraag en het ter beschikking stellen van trainers/docenten hiervoor, valt weliswaar buiten de scope van de Pilot, maar moet wel worden gedaan om in de markt uiteindelijk succesvol te zijn. B. Als acquisitie instrument om een concrete cursus aan een specifiek bedrijf te kunnen verkopen. Wanneer de Checklist Opleidingsbehoefte als acquisitie instrument wordt gebruikt is het ingebed in het proces dat start met het concretiseren van de opleidingsbehoefte bij een specifiek bedrijf, gevolgd door het uitbrengen van een goede, financieel aantrekkelijke offerte (d.w.z. SOOB/OOMT van toepassing) en eindigend met het uitvoeren van een kwalitatief hoogstaande cursus, die op eenvoudige manier wordt gefactureerd. Uit het onderzoek is gebleken dat om een order te winnen naast het imago, de slagkracht, en de snelheid van het BCC, ook de persoon van “account manager” en van “trainer” een belangrijke rol spelen, evenals inhoud, didactiek en kosten van de cursus. BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 16
Het is maar beperkt mogelijk om de Checklist als acquisitie instrument tijdens de Pilot te valideren, omdat het niet mogelijk is om binnen drie maanden in voldoende mate aan deze randvoorwaarden te voldoen. Om uiteindelijk succesvol te zijn op de markt van maatwerk, moeten op langere termijn de investeringen wel gedaan worden om aan deze randvoorwaarden te kunnen voldoen. Het is echter wel mogelijk om tijdens de Pilot bij een praktijkbedrijf met een concrete opleidingsvraag het huidige proces te gebruiken om de opdracht te winnen. Daartoe is het nodig dat de BPV docent op de hoogte is van het bestaande acquisitie proces en van de mogelijkheden en voorwaarden voor contract onderwijs, zodat zoveel mogelijk aan de behoefte van de klant aan “één contact persoon” voldaan kan worden.
4. 2. Aanbevelingen voor de Pilot 1. Gebruik de Checklist Opleidingsbehoefte in de Pilootfase vooral als marktonderzoekinstrument. 2. Zorg dat er voldoende capaciteit is bij de BPV docenten voor het leggen en onderhouden van de nieuwe contacten 3. Zorg dat de BPV docenten op de hoogte zijn van opleidingsmogelijkheden en financiële (on-)mogelijkheden, d.m.v. mondelinge en schriftelijke informatie hierover 4. Zorg dat het huidige proces voor acquisitie bekend is, zodat wanneer er (toevallig) een “lead” ontstaat, het huidige proces gebruikt kan worden om dat op te volgen. Evalueer en leer hiervan voor de toekomst 5. Bouw gedurende de Pilot verder aan een eigen imago en naamsbekendheid van het BCC, waar bedrijven vertrouwen in hebben 6. Bouw gedurende de Pilot personele capaciteit voor de verkoop en administratie en facturatie van bedoelde opleidingen op 7. Onderzoek de mogelijkheid om op basis van de verkregen informatie relevante opleidingen te ontwikkelen. Voor de mobiliteitssector zijn dit: A. Opleidingen voor getrokken materieel (hydrauliek, pneumatiek, elektronica, laadklepkeuringen, APK, etc.) B. Opleidingen Klantgerichtheid (in brede zin van het woord) Voor de logistieke sector zijn dit: A. B. C. D.
Invulling Richtlijn Vakbekwaamheid Communicatieve en sociale vaardigheden Microsoft Office Producten Engelse en Duitse taal
Het is aan de lijnorganisaties van het ROC Twente en ROC Nijmegen om besluiten te nemen over: 1. Het realiseren van de aanvullende maatregelen voor de Pilot 2. Het realiseren van de randvoorwaarden op lange termijn 3. Het onderzoeken of het mogelijk is aan de geïdentificeerde marktvraag te voldoen. BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 17
Geraadpleegde Bronnen Brochures: -
Opleidingscentrum voor Mobiliteit en Logistiek “Brengt kennis in beweging”; ROC Nijmegen, Energieweg 25 Richtlijn vakbekwaamheid, Uitgave VTL ESF 2008-2009 voor SOOB bedrijven, Uitgave VTL Vacatureonderzoek, Mobiliteitsbranche 2009-2010, Innovam Consult, Augustus 2009
Kwalificatiedossiers: -
Logistiek medewerker niveau 2 Chauffeur Goederenvervoer niveau 2 Manager Opslag en Vervoer niveau 4 Voertuigtechnicus uitstroomniveau 2 Werkplaatsmanager mobiliteitsbranche niveau 4
Websites: -
www.innovam.nl www.vtl.nl
Overig -
Projektplan BCC, ROC Nijmegen Compentiecatalogus ROC Nijmegen, Vastgesteld College van Bestuur, 10 februari 2003 Route 2011 - strategisch plan 2009-2011, BeVAM, 10 december 2008
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 18
Bijlage 1 Gebruikte Vragenlijst Doelen: A. Gegevens verzamelen z.d.d. er voor de praktijkbegeleiders een instrument ontwikkeld wordt om opleidingbehoefte (buiten het KD) bij praktijkbedrijven in kaart te brengen b. Gegevens verzamelen over de manier waarop voortgang in het leerproces van de student wordt bewaakt Informatie: De informatie uit dit gesprek wordt vertrouwelijk behandeld, d.w.z. de bron blijft anoniem Rol van HAN - Lectoraat L&E: Voeren het onderzoek uit in opdracht van de ROC’s Nijmegen en Twente
Bedrijfsnaam:…………………………………………………………………………….. Straat:………………………………………………………………………………..……. Plaats:………………………………………………………………………………………
Naam:………………………………………………………………………………………… Functie/Rol…………………………………………………………………………………… In het bedrijf sinds:…………………………………………………………………………
A.
VRAGEN OVER OPLEIDINGSBEHOEFTE
1. Hoe wordt behoefte aan opleidingen binnen het bedrijf kenbaar gemaakt, of ontdekt? 2. Wat is de rol van de afdeling P&O? 3. Wie bepaalt of er echt opleidingsbehoefte is en welke opleiding/training nodig is? 4. Laat hij/zij zich adviseren en zo ja, door wie? 5. Hoe wordt gezocht naar juiste opleider? 6. Wie bepaalt uiteindelijk welke opleider wordt gekozen? 7. Wie bepaalt de randvoorwaarden (financiën e.d.)? 8. Hoe worden de randvoorwaarden bepaald? 9. Aan welke opleidingen (op MBO niveau) is behoefte?
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 19
B.Vragen over ROC 1. Maken jullie gebruik van maatwerk opleidingen bij het ROC? 2. Wie in jullie organisatie weet (waarschijnlijk) welke mogelijkheden het ROC biedt als het gaat om maatwerk (dus opleidingen, die aansluiten bij specifieke behoeftes van jouw bedrijf)? 3. Welke rol speelt een PBV docent in het verstrekken van informatie? 4. Wat vind je van de kwaliteit van routes, programma’s en het maatwerk, dat het ROC biedt? 5. Is het ROC een gemakkelijke organisatie om zaken mee te doen?
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 20
Bijlage 2 Projectplanning (d.d. 15 juni 2010) A. Voorbereidingsfase (2009) Literatuur onderzoek
doorlopend
Uitwerken onderzoeksvraagstelling en methodiek
Sept/Okt
Deelnemers voor verschillende steekproeven vaststellen
Okt/Nov
Opstellen vragenlijsten voor mondeling vraaggesprek
Dec/Jan
B. Veldwerkfase (2010) Stap 1 Face to Face vraaggesprekken Uitvoeren face-to-face vraaggesprekken (ca. 12 mobiliteit, ca. 12 logistiek)
Feb/Juni
Tussenrapportage en terugkoppeling aan opdrachtgever
15 juni
Opstellen van Checklist en procesdiagram Versie 1 t.b.v. de vraagarticulatie van Juli de opleidingsbehoefte bij het regionale bedrijfsleven Stap 2 Validatie van het ontwikkeld en proces Scholing en Ondersteuning ROC docenten bij de implementatie van Checklist Sept Opleidingsbehoefte Versie 1 Testen van Versie 1 van de Checklist Opleidingsbehoefte
Okt-Dec
C. Analyse en Evaluatie (2011) Evaluatie van de test Checklist Opleidingsbehoefte Versie 1
Jan
Uitwerken van Versie 2 van Checklist Opleidingsbehoefte
Jan
D. Implementatiefase (2011) Scholing en Ondersteuning ROC docenten bij de implementatie van Checklist Feb –Mei Opleidingsbehoefte Versie 2 Eindrapportage totale project
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Juni'11
Pagina 21
Bijlage 3 Overzicht interviewpartners Mobiliteit Logistiek 1 2 3 4 5 6 7
Autobedrijf Hans Raaijmakers Autoschade Herstel Baan Twente BAS Binnenstadservice Nederland Cosmo Auto's Cosmo Trucks Oost
M.C.M.Raaijmakers E. Molenkamp Dhr. Hendrikse Eric van Heertum Birgit Hendriks R. Oude Lansink Harry Brouwer
Wijchen Hengelo Hengelo Nijmegen Nijmegen Winterswijk Winterswijk
8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
DAR Nijmegen Eaton BV Ecotrans** Huisman Klok Midl Nacco Nijhoff Wassink Peters Bedrijfswagens Rotra** Schenker** Thijssen Transport TNT Fashion Group Toyota Scholten Transportbedrijf Steghuis Wim Bosman**
Dhrl. Cuppen Frank Vaalt Roel den Hollander Margriet Opgenoort Pieta v Deur Kees Dinnessen Joop Smits Gert-Jan Hemme M. Peters v.d. Kolk Willem de Bruin W.P.G Thijssen Andre Dijkman Peter Scholten R. Steghuis Frans Zuidgeest
Nijmegen Hengelo Vorden Wijchen Nijmegen Nijmegen Nijmegen Rijssen Hengelo Doesburg DE Milligen ad Rijn Oldenzaal Nijmegen Denekamp/Sombeek Heerenberg
Totaal
N* T T N N T T N T G N N N N T T G G N T N T G
9
14
* T = regio Twente; N = regio Nijmegen; G = Gelderland
** contact via Lectoraat Logistiek en Allianties
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 22
Bijlage 4 Opleidingsvraag 1. Hoe wordt behoefte aan opleidingen binnen het bedrijf kenbaar gemaakt, of ontdekt?
Manier waarop behoefte bekend wordt: Regelmatige (half-)jaarlijkse gesprekken, bijv. Functioneringsgesprekken Opleidingen zijn vastgelegd in opleidingsplan,-beleid Er zijn functieprofielen, met daaraan gekoppeld opleidingseisen Eisen vanuit de importeur wetgeving (35uurs norm) HR beslist/beslist mee Visie vanuit directie Wensen van de werknemer MT beslist/beslist mee Aanpassingen aan ontwikkelingen in de markt
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Aantal malen genoemd Mobiliteit Logistiek xx xxxxx xxxxx xxxxx
x x
xxxxxxx xxx xx xxxxxxx xxxxxx xxx xx xxx xx
Totaal xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxx xxx xxx xxx
Pagina 23
Bijlage 5 Opleidingsbehoefte
Opleidingsbehoefte - Mobiliteit * genoemd als mogelijk onderdeel van opleiding voor getrokken materieel vaktechnische opleidingen Electronica Laadliften/laadklepkeuringen/hydraulica* Opleidingen voor getrokken materieel (aluminium) Lassen* APK Diagnose technicus EVC traject Koeling* Pneumatiek* Electrische motor Freezen/draaien (werktuigbouw)* Kennis van Plaatwerk (meer kunststof en aluminium) Mileucertificaten Producttraining door lakleverancier niet-vaktechnische opleidingen Communicatie met klanten /klanttevredenheid (d.m.v. rollenspellen) Communicatie op de werkvloer (training d.m.v. rollenspellen) BHV Duits Engels MS project
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Aantal malen genoemd xxxx xxx xxx xx xx xx xx xx xx x x x x x xxxx x x x x x
Pagina 24
Opleidingsbehoefte - Logistiek
Aantal malen genoemd
*genoemd als onderdeel Richtlijn Vakbekwaamheid vaktechnische opleidingen heftruck certificaat* xxxxxxxxxxx ADR* xxxx het nieuwe rijden/milieu xxxx proceskennis (bijv. in het warehouse, van de hele keten) xxx shipping / expeditie / douane medewerker xxx VCA* xxx ladingszekering* xx lossen voor chauffeurs (bij bulkgoederen) xx rij - en rusttijdenwet xx BBS behaviour based safety x boordcomputers x digitale tachograaf x invullen vrachtbrief en schade formulier* x planner wegtransport x rijvaardigheid x security awareness luchtvracht x WMS opleiding x niet-vaktechnische opleidingen gewenste houding: proactief zijn, moet willen werken, logisch nadenken, doordenken, durven vragen / initiatief, meedenken, doortastend zijn, kritisch, proactief *genoemd als onderdeel Richtlijn Vakbekwaamheid communicatieve en sociale vaardigheden: intern / met (potentiele) klant* duitse taal engelse taal Microsoft office producten logistiek teamleider/leiderschapscursus voor MBO'er/ leidinggeven voor het middenkader/supervisor visie op de organisatie/waarden en normen/houding en gedrag finance for non financial managers / bedrijfsvoering nederlandse taal franse taal verkooptraining (voor beginnend verkoper) salarisadministratie algemeen PC gebruik Arbo BHV boekhouden ERP systeem - introductie HACCP inkoop italiaanse taal
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx xxxxx xxxx xxxx xxx xxx xx x x x x x x x x
Pagina 25
Bijlage 6 Rol ROC/BCC Rol BCC - mobiliteit Waarom wij het BCC wel zouden gebruiken Wij kennen Gerard Jansen /voor een opleidingsvraag zouden wij meteen Gerard Jansen bellen Als je nu APK, laadklepkeuringen,etc aanbiedt, dan ben je competentiecentrum. De markt hiervoor is nog niet ingevuld. Er is gewoon behoefte aan die kerels hier in de regio (Opm. Twente) ROC kan ook alleen de opleidingslocatie zijn / lakleveranciers huren een bedrijf als opleidingslocatie, kan ook ROC zijn We zijn tevreden over de samenwerking met het ROC Nijmegen Voor getrokken materieel zijn er te weinig opleidingen bij Innovam; dat organiseren we nu zelf / innovam rommelt maar wat We moeten elkaar helpen (opleidingscommissie TDA Oost) Voor specifieke merktraining moet je naar de importeur, maar voor trailers: het is meer assemblage en verwijzen naar onderdelen leveranciers
Waarom wij het BCC eerder niet zouden gebruiken Het ROC is niet klaar voor het aanbieden van "opleidingen". De slagvaardigheid en de snelheid mist. In October hadden we een opleidingsvraag voor tekeninglezen. Daar hebben we geen (tijdige) reactie op gehad Het wordt niet pro-actief aangeboden Het ROC geeft een driejarige basis opleiding. Het is een algemeen kanaal voor de eerste opleiding De rol van ROC is basisaangever van kennis Wij zijn niet tevreden over de kwaliteit van de BBL/BOL leerlingen nu. Laten ze zich eerst daar maar op richten. Op de houding van de jongens Het vertrouwen in het ROC ontbreekt (Opm. Betreft schadeherstel) ROC weet onvoldoende hoe volwassenen leren; het is gericht op jongeren Getrokken materieel heeft geavanceerde electronica, maar docenten halen dat niet Het ROC loopt achter met kennis op het gebied van motoren (EURO 6) / het ROC moet op de electrische motor instappen /De docenten zijn niet up to date wat betreft kennis en documentatie. Elektronica is tegenwoordig basis
Voorwaarden voor gebruik van BCC Je moet niet leren wat er in het onderwijsboekje staat, maar wat het bedrijfsleven wil. Als iets niet in de bestaande opleiding zit, maar we het wel nodig achten, dan moet dat worden opgepakt door het ROC. Nu doen we dat zelf Het ROC heeft het juiste materiaal niet voor opleidingen op het gebied van bijv. APK. Laadklepkeuringen, koeling, hydraulica, pneumatiek, maar dat zou wel moeten Je moet het VOC erbij betrekken; je moet met het VOC aan tafel (schadeherstel)
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 26
Rol BCC - logistiek Waarom wij het BCC wel zouden gebruiken Verplichte 35 uur: bij ROC onderbrengen / voorkeur voor ROC voor invulling 35 uurs richtlijn / het zou interessant zijn als je één instituut had, dat ook een deel van de administratie uit handen zou nemen. Dat zou het ROC kunnen zijn Voor een nieuwe cursus zouden we het ROC wel benaderen. De deur is niet gesloten Op administratief/economisch gebied zou het ROC een rol kunnen spelen Als beter bekend zou zijn wat het ROC te bieden heeft, dan zouden we daar wel naar willen kijken
Waarom wij het BCC eerder niet zouden gebruiken Wij hebben zelf mensen in dienst die een opleiding op maat in elkaar kunnen zetten Het onderwijs sluit niet aan bij de praktijk, ICT kennis en planningsactiviteiten zijn niet up-to-date. Talenkennis is onvoldoende / ze blijven vasthouden aan klassikaal onderwijs/ ze geven les op het ROC, niet op locatie We hebben geen ervaring met het ROC voor dit soort opleidingen; je weet niet wat ze bieden Het ROC is niet toegankelijk : aan wie moet ik mijn vraag stellen / toegankelijkheid is niet echt groot. Het is niet inzichtelijk wat ze bieden. Het zou wel interessant zijn om te weten wat ze aan contractonderwijs bieden Wij zijn niet bekend met ROC Nijmegen op het gebied van contractonderwijs / bij ROC denken wij aan leerlingen, niet aan maatwerk trainingen Ik denk niet aan het ROC; het ROC duurt meteen een jaar. Bij ROC denk je aan regulier onderwijs. Je denkt niet aan ze, het komt niet in je op VTL en ROC wordt als één geheel gezien. Als het niet in de VTL catalogus staat, wordt niet verder gevraagd Het gaat om branchespecifieke vraagstukken (Opm. Binnen de reinigingsbranche) Onze chauffeurs komen via het uitzendbureau. Het uitzendburea regelt de chauffeursopleiding Het ROC is niet breed genoeg. We zijn aan het tenderen voor de richtlijn vakbekwaamheid, maar hebben het ROC niet gevraagd: van het ene ROC komen expediteurs, van het andere de chauffers. We willen 1 partij
Voorwaarden voor gebruik van BCC BPV docent zou met HR persoon over opleidingen moeten praten, niet met de praktijkbegeleider / ik zou me ook een ingang via een docent kunnen voorstellen Je moet gewoon 1 contactpersoon hebben / Ik wilgeen twee personen / Als de BPV docent de contactpersoon zou zijn, dan zouden ze moeten weten wat het ROC te bieden heeft. Ze moeten alle mogelijkheden kennen Ik zou me een soort "bedrijfscontactfunctionaris" kunnen voorstellen, zoals bij de gemeente: iemand die ik ken, die veel weet van de mogelijkheden, die veel mensen kent en altijd wel wat regelt De praktijkbegeleider is niet bekend met de opleidingsbehoefte in de organisatie. De BPV docent zou met 2 of 3 man aan tafel moeten (ook directie/HR) BPV docent zou met P&O contact moeten leggen: wij hebben niets met BBL begeleiding te maken / de BPV docent zou wel uitvoerder kunnen zijn, maar ik zou contact willen met het afdelingshoofd Voorwaarde: BPV-er moet opleidingbehoefte begrijpen en binnen 1 week moet er antwoord zijn De praktijkbegeleider is niet bekend met de opleidingsbehoefte in de organisatie. De BPV docent zou met 2 of 3 man aan tafel moeten (ook directie/HR) Het is belangrijk om te weten welke trainer voor de groep staat. Er moet een goede accountmanager zijn die met enthousiasme en drive de boodschap over de bühne brengt / De docent moet de taal van de groep spreken. Bij bestaande BBL ontbreekt flexibiliteit: dat is wel nodig voor contractopleidingen SOOB-premie is belangrijk; SOOB moet van toepassing zijn en meteen geregeld zijn, niet achteraf / het moet wel financieel aantrekkelijk zijn (SOOB subsidie) / Verder kijken we naar inhoud en kwaliteit van de offerte. ROC moet meer ondernemende mensen hebben,mensen die niet bang zijn om een keer naar een bedrijf te gaan / Het ROC moet meer met die 35 uur nascholing de boer op, om dat aan de man te brengen De reistijd naar Nijmegen is niet te ver, maar het zou ook op locatie kunnen. / Contractonderwijs zou op eigen locatie moeten, waar het instituut zit is niet zo belangrijk Het is van voordeel wanneer de opleidingen dicht bij huis plaatsvinden en wanneer de opleider ons bedrijf kent Opleiding moet 's avonds gegeven kunnen worden; het is leuk als dat hier op de locatie zou kunnen / opleidingen vinden meestal 's avonds plaats, bij ons op locatie /opleiding moet op zaterdag bij voorkeur op locatie Het ROC zou zich vooral moeten richten op vakgerichte opleidingen, ik zie het ROC als een vakgericht opleidingsinstituur, niet heel breed. Talen- of Office trainingen vinden op locatie plaats. Dit lijkt niet iets waar het ROC speciale kennis heeft Focus van het BCC: zij-instromers Opleidingen van EVO (gevorderde AER), VTL (ADR, heftruckcursussen), Fenex (algemen expediteurs cursus, incoterms, douane wetgeving) overbodig maken
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 27
Bijlage 7 Gebruikte Opleidingsinstituten Voor de verschillende branches bestaan er branchespecifieke opleidingsinstituten. Dit zijn bijvoorbeeld: • • •
Mobiliteit: “Innovam”, Schadeherstel: “VOC” Logistiek: “VTL”, EVO, Fenex
Naast deze branchespecifieke opleidingsinstituten maken veel bedrijven gebruik van andere aanbieders. Deze zijn in de tabel hieronder opgenomen.
Aanbieders genoemd in de mobiliteitsbranche Importeur samen met extern bureau (bij Volvo, DAF, Mercedes) Importeurs (Volvo, Mercedes, Toyota, DAF,..) lakleverancier
Aanbieders genoemd in de logistieke branche Achieve Global BACE Blom Opleidingen COSMO FSN (partner van VTL) Guus Essers Jan Baks JOBO LOI LOI LTC Nijmegen Markus Verbeek Praehep Peddemors Projectbureau Duiven Schouten en Nelissen software leveranciers SPA opleidingen Stichting Beroepskwalificatie Talent Eight TNT academy
Soort cursus communicatie, klanttevredenheid technisch, commercieel, after sales productgerelateerde opleidingen
Soort cursus management development het nieuwe rijden; communicatie training met klanten Heftruckcertificaat technische kennis voor chauffeurs duits communicatie training expeditie - zeevracht communicatie training Duits loonadministratie talentrainingen financiele opleidingen ADR vervoer- en logisiteke opleidingen vastleggen van competenties ERP en WMS systemen praktijkopleider voor de reinigingsbranche visie op organisatie/ waarden en normen / houding en gedrag testen van competenties MBO 4 niveau
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 28
Bijlage 8 Algemene opmerkingen over de opleiding en trends – Mobiliteit
Algemene opmerkingen - Mobiliteit Opleiding De mentaliteit van de jongens is achteruit gehold. Ze worden nergens op gewezen; er zit geen sturing meer op. Algemene ontwikkeling ontbreekt: taalgebruik, presenteren van hunzelf. De inzet van leraren: leraren moeten meer enthousiasmeren. Er vallen teveel lessen uit Ze kiezen niet voor een bepaalde beroepsopleiding, maar omdat ze een eigen bedrijf willen We merken een probleem tijdens de opleiding: is het niveau wellicht te hoog? We merken een probleem tijdens en na de opleiding in houding en gedrag: je moet door je houding en instelling zorgen dat klanten terugkomen. Monteurs werken "in opdracht van.."; ze schuiven klantencontact af, waarom weet ik niet Wellicht dat een "associate degree" (halve HBO) met een combinatie van techniek/commercieel een oplossing is We zitten om BOL-ers te springen Hoe maak je een techneut commercieel Maak eens een inventarisatie waar docenten mee moeten werken
Trends De interesse voor een opleiding op het gebied van getrokken materieel vind je bij de dealers, want hun klanten willen "one-stop-shopping". De markt verschuift: ook gasinbouw komt bij de dealers: alles in 1 hand
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 29
Bijlage 9 Checklist Opleidingsbehoefte A. Checklist Opleidingsbehoefte Mobiliteit B. Checklist Opleidingsbehoefte Logistiek
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 30
Checklist Opleidingsbehoefte – Mobiliteit Bedrijfsnaam Straat Gesproken met Telefoonnummer Datum gesprek Datum Feedback
Plaats Funktie emailadres door door
1. Hoe komt de vraag naar opleidingen in uw organisatie tot stand: a. Middels regelmatige gesprekken d. Geïnitieerd door de importeur b. Ad hoc e. Geïnitieerd door INNOVAM c. Anders, nl. 2. Aan welke van de hieronder genoemde opleidingen, die het BCC aanbiedt, heeft u behoefte: Vaktechnische opleidingen
Niet-vaktechnische opleidingen
a.
Electronica
b.
Laadliften/laadklepkeuringen/hydrau lica* Opleidingen voor getrokken materieel (aluminium) Lassen*
c. d.
a. Communicatie met klanten /klanttevredenheid (d.m.v. rollenspellen) b. Communicatie op de werkvloer (training d.m.v. rollenspellen) c. BHV d. Duits
e.
APK
e. Engels
f.
Diagnose technicus
f. MS project
g.
EVC traject
h.
Koeling*
i.
Pneumatiek *
j.
Electrisc he motor
k.
Freezen/draaien (werktuigbouw)*
l.
Kennis van Plaatwerk (meer kunststof en aluminium) m. Milieucertificaten n.
Producttraining door lakleverancier
o. p. q.
3. Aan welke voorwaarden moet het BCC voldoen, om deze opleidingen aan te kunnen bieden? A. Locatie: a. bij het bedrijf b. op het ROC c. in de regio ………… B. Tijdstip: a. Tijdens kantooruren b. ’s Avonds op werkdagen (ma-vr) c. Op zaterdag d. Anders, nl. C. Geen/wel gemengde groepen
D. Aantal deelnemers ……………………. E. Opleidingsniveau van de deelnemers a. VMBO b. MBO c. MBO+ F. Opleidingsduur a. < 1 dag b. 1-2 dagen c. 3-5 dagen d. Meer dan 5 dagen,nl……
G. Is er budget beschikbaar ja/nee H. OOMT subsidie ja/nee I.
Erkenning ja/nee door………………….
J. Bedrijf is in gesprek met ander opleidingsinstituut, nl……………………
4. Overige opmerkingen
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 31
Checklist Opleidingsbehoefte – Logistiek Bedrijfsnaam Straat Gesproken met Telefoonnummer Datum gesprek Datum Feedback
Plaats Funktie emailadres door door
1. Hoe komt de vraag naar opleidingen in uw organisatie tot stand: a. Middels regelmatige c. Gevolg van wetgeving personeelsgesprekken d. Aanpassing aan marktontwikkelingen b. Ad hoc e. Anders, nl………………………….. 2. Aan welke van de hieronder genoemde opleidingen, die het BCC aanbiedt, heeft u behoefte: Vaktechnische opleidingen
Niet-vaktechnische opleidingen
a. heftruck certificaat* b. c. d. e. f. g.
ADR* BBS behaviour based safety boordcomputers digitale tachograaf het nieuwe rijden/milieu invullen vrachtbrief en schade formulier* h. ladingszekering* i. lossen voor chauffeurs (bij bulkgoederen) j. planner wegtransport k. proceskennis (bijv. in het warehouse, van de hele keten) l. rij - en rusttijdenwet m. n. rijvaardigheid o. security awareness luchtvracht p. shipping / expeditie / douane medewerker q. r.
a. communicatieve en sociale vaardigheden b. algemeen PC gebruik c. Arbo d. BHV e. boekhouden f. ERP systeem - introductie g. finance for non financial managers / bedrijfsvoering h. HACCP i. inkoop j. leidinggeven voor het middenkader k. Microsoft office producten l. m. n. o. p.
salarisadministratie nederlandse taal duitse taal engelse taal
q. r.
3. Aan welke voorwaarden moet het BCC voldoen, om deze opleidingen aan te kunnen bieden? A. Locatie: a. bij het bedrijf b. op het ROC c. in de regio ………… B. Tijdstip: a. Tijdens kantooruren b. ’s Avonds op werkdagen (ma-vr) c. Op zaterdag d. Anders, nl. C. Geen/wel gemengde groepen
D. Aantal deelnemers ……………………. E. Opleidingsniveau van de deelnemers a. VMBO b. MBO c. MBO+ F. Opleidingsduur a. < 1 dag b. 1-2 dagen c. 3-5 dagen d. Meer dan 5 dagen,nl……
G. Is er budget beschikbaar ja/nee H. SOOB subsidie ja/nee I.
Erkenning ja/nee door………………….
J. Bedrijf is in gesprek met ander opleidingsinstituut, nl…………………
4. Overige opmerkingen
BCC – Onderzoek vraagarticulatie bedrijven Tussenrapportage 24 Augustus 2010
Pagina 32