Bijlagen Collegevoorstel Reg.nr. : 4592596
Gemeente Amersfoort
3 februari 2014
Datum :
Collegevoorstel
Sector
:
Opsteller
:
Telefoon
:
User-id
:
SOB P.M. Sparenburg (033) 469 50 43 SPAP
Reg.nr. :
4592596
Datum
3 februari 2014
:
Onderw erp
Beschikbaar stellen daken maatschappelijk vastgoed aan energiecoöperaties voor zonnepanelen Voorstel:
De daken van drie sporthallen, als eerste fase, beschikbaar te stellen aan energiecoöperaties voor het plaatsen van zonnepanelen. Daarvoor bij de selectie van gegadigden de voorgestelde voorwaarden en criteria te hanteren.
AANLEIDING Vanuit onze klimaatdoelstellingen promoten we het plaatsen van zonnepanelen onder inwoners en gebruikers in de stad. Ook de daken van gemeentelijke panden zijn vaak zeer geschikt om zonne-energie op te wekken. De gemeente hoeft daar niet zelf in te investeren, maar kan haar daken beschikbaar stellen aan lokale initiatiefnemers. Tot voor kort was het lastig om de businesscase rond te krijgen voor zonnepanelen die niet op eigen dak liggen. Met het SER-Energieakkoord van september 2013 en de daarop volgende aanpassing van de Elektriciteitswet per 1 januari 2014 is dat nu rendabel te maken, omdat leden binnen een energiecoöperatie korting krijgen op de energiebelasting. Dit is dan ook het moment om (potentiële) energiecoöperaties te faciliteren bij opzetten van zonnestroominstallaties. We doen dit door gemeentelijk dakoppervlak beschikbaar te stellen en de businesscase door te rekenen. We bieden daarmee tevens een alternatief aan bewoners die zelf geen zonnepanelen op hun eigen dak kunnen plaatsen, omdat ze in een monumentaal pand of beschermd stadgezicht wonen of omdat hun dak om andere redenen niet geschikt is om zonnepanelen op te plaatsen. Hier wordt door inwoners uit onze stad ook om gevraagd. Voorgesteld wordt om te beginnen met het beschikbaar stellen van de daken van drie sporthallen. Deze daken zijn geschikt qua ligging en moment van dakvervanging. Het gaat om de sporthallen Juliana van Stolberg, Zielhorst en Midland. Hiermee kunnen inwoners uit onder andere de binnenstad en het Bergkwartier deelnemen. Dit zijn de gebieden waar bewoners vaak geen panelen op eigen dak mogen plaatsen vanwege beschermd stadsgezicht of monumentale status. De korting op de energiebelasting geldt binnen een zogenaamde postcoderoos. Dit is het 4-cijferige postcodegebied van de zonnestroominstallatie en de aangrenzende postcodegebieden. We hebben berekend dat de businesscase sluitend is te krijgen bij een exploitatieperiode van 11 jaar. Dit is tevens de periode waarvoor de korting op de energiebelasting is gegarandeerd. De korting op de energiebelasting geldt alleen voor leden binnen een energiecoöperatie of vereniging van eigenaren (VvE) en niet voor individuele particulieren. Zonnepanelen niet op eigen dak zijn dan ook alleen rendabel te exploiteren door een energiecoöperatie of VvE. Bij VvE’s is het met name bedoeld voor bewoners die gezamenlijk zonnepanelen willen plaatsen op het dak van de VvE. We kiezen er daarom voor de daken van de sporthallen alleen beschikbaar te stellen aan energiecoöperaties. Als blijkt dat er meer geïnteresseerden zijn dan het nu beschikbaar gestelde dakoppervlak kunnen we vervolgens andere geschikte daken aanbieden. Hiervoor zullen de ervaringen met de 3 sporthallen eerst worden geëvalueerd. Op basis van de evaluatie worden de voorwaarden voor het vervolg vastgesteld.
Bijlagen Collegevoorstel Reg.nr. : 4592596 Datum :
Gemeente Amersfoort
3 februari 2014
Verder moeten het plaatsen van zonnepanelen passen binnen het vigerend beleid (‘Uitgangspunten beleid zonnepanelen beschermde stadsgezichten’).
BEOOGD EFFECT Met het beschikbaar stellen van gemeentelijke daken aan energiecoöperaties kan een groot oppervlak aan zonnepanelen gerealiseerd worden zonder dat de gemeente daar zelf in hoeft te investeren. Het levert een belangrijke bijdrage aan de doelstelling om een CO2-neutrale stad te worden in 2030. Op de drie sporthallen kan een vermogen van 260.500 Wp worden opgesteld. Hiermee kan per jaar 234.450 kWh worden opgewekt, waarmee zo’n 130 ton CO2 uitstoot wordt vermeden. Dit komt overeen met het elektriciteitsverbruik van 67 huishoudens. Tevens komen we tegemoet aan vragen uit de stad van inwoners, al dan niet georganiseerd in wijkinitiatieven, die op zoek zijn naar geschikt dakoppervlak. Het biedt bewoners die zelf geen geschikt dak hebben de mogelijkheid om toch deel te nemen aan lokaal opwekken van zonnestroom.
Argumenten 1.1 Door het beschikbaar stellen van gemeentelijke daken geven we invulling aan onze doelstelling om een CO2-neutrale stad te worden. De gemeente heeft als doelstelling om zoveel mogelijk duurzame energie op te wekken en hiermee de CO2-uitstoot te terugdringen. Zij kan dakoppervlak beschikbaar stellen voor het opwekken van zo’n 235.000 kWh zonne-energie per jaar. Hiermee wordt 130 ton CO2 per jaar vermeden (het energieverbruik van 67 huishoudens). 1.2 Gemeentelijke daken zijn een alternatief voor inwoners zonder geschikt eigen dak. Door gemeentelijk dakoppervlak beschikbaar te stellen wordt een alternatief geboden aan inwoners die geen zonnepanelen op hun eigen dak mogen plaatsen vanwege welstandseisen. Hier wordt vanuit de stad ook om gevraagd.
Kanttekeningen 2.1 Verantwoordelijkheden tussen de energiecoöperatie en de gemeente moeten helder worden gescheiden op het gebied van toegankelijkheid, beheer en onderhoud. Hiervoor wordt een overeenkomst inclusief recht van opstal opgesteld waarbij de risicoverdeling recht doet aan de positie en mogelijkheden van de partijen. 2.2 Indien de sporthallen binnen de exploitatieperiode door de gemeente worden afgestoten moet voor de zonnepanelen een aparte regeling getroffen worden. De gemeente kan de panden bijvoorbeeld met het recht van opstal doorverkopen.
DUURZAAMHEID Duurzaamheid betekent een evenwichtige balans tussen ‘people’, ‘planet’ , ‘profit’ en ‘proces’. Bij dit voorstel worden de vier p’s goed gecombineerd. We spelen in op een vraag uit de stad en faciliteren coöperatieve wijkinitiatieven (people). De zonnepanelen leveren duurzame energie waardoor CO2-uitstoot wordt vermeden (planet). Bewoners betalen minder voor hun energie (profit) en de gemeente heeft hierbij een faciliterende rol (‘proces’).
FINANCIËN De daken worden kosteloos ter beschikking te stellen. Onderhoud en beheer van de zonnepanelen komen volledig ten laste van de exploitant van de zonnestroominstallatie. De zonnepanelen maken geen onderdeel uit van het vastgoed, dit is geregeld in een recht van opstal. De opgewekte zonnestroom wordt via een aparte aansluiting aan het net teruggeleverd. De bemoeienis van de gemeente is hiermee tot een minimum beperkt. We hebben berekend dat de businesscase voor een energiecoöperatie sluitend is te krijgen over een exploitatieperiode van 11 jaar. Dakvervanging is binnen deze periode niet te verwachten. We sluiten een overeenkomst met de energiecoöperatie over aansprakelijkheid voor schade aan het dak en het onderhoud ervan. Voor de gemeente zijn geen kosten te verwachten anders dan het regelen van toegankelijkheid van het dak.
Bijlagen Collegevoorstel Reg.nr. : 4592596 Datum :
Gemeente Amersfoort
3 februari 2014
VERVOLG Na ons besluit doen we een oproep aan de stad om met voorstellen te komen voor het exploiteren van een zonnestroominstallatie op de genoemde daken. Dit kunnen bestaande energiecoöperaties zijn of bewoners die zich gaan organiseren in een energiecoöperatie. We bieden partijen twee maanden de tijd om met een voorstel te komen. Indien er meerdere gegadigden zijn voor hetzelfde dak kiezen we het meest gunstige voorstel op basis van de voorwaarden en selectiecriteria beschreven in de bijlage. We laten het initiatief aan de stad en ondersteunen desgewenst met kennis over de businesscase, het organisatiemodel en de (on)mogelijkheden in de overeenkomst tussen energiecoöperatie en gemeente. Voor ieder pand wordt een informatiebijeenkomst gehouden. Na ons besluit wordt via diverse mediakanalen bekendheid gegeven aan het beschikbaar stellen van de drie daken (zie de alinea ‘Communicatie’ hieronder). Partijen worden opgeroepen om binnen twee maanden met een goed voorstel te komen. Desgewenst biedt de gemeente ondersteuning door inzicht te geven in de businesscase, het organisatiemodel en de mogelijke afspraken met de gemeente. Indien er meerdere gegadigden zijn voor hetzelfde dak, brengen we deze partijen met elkaar in contact om te kijken of ze gezamenlijk kunnen optrekken. Indien dat niet mogelijk is, kiest de gemeente voor het plan dat het meeste aansluit bij de voorwaarden en selectiecriteria zoals beschreven in de bijlage.
COMMUNICATIE We roepen Amersfoorters via de diverse gemeentelijke communicatiemiddelen op om een plan in te dienen voor het plaatsen van zonnepanelen op de daken van de sporthallen. Daarnaast organiseren we drie informatiebijeenkomsten voor belangstellenden: één bijeenkomst per locatie. In overleg met SRO bekijken we de mogelijkheid om op alle drie de sporthallen een bord te plaatsen waarmee het initiatief onder de aandacht wordt gebracht. Tot slot vragen we onze netwerken op het gebied van energie, milieu en duurzaamheid (denk aan 033Energie, de portal www.amersfoortduurzamestad.nl, Platform Amersfoort Duurzaam, Stichting Amersfoort Onderneemt Duurzaam en Vereniging Duurzaam Soesterkwartier) om bekendheid te geven aan dit initiatief.
Bijlage : voorw aarden en selectiecriteria
Bijlagen Collegevoorstel Reg.nr. : 4592596 Datum :
Gemeente Amersfoort
3 februari 2014
Bijlage 1 : Voorwaarden en selectiecriteria voor exploitatie van een zonnestroominstallatie Voorwaarden: - De daken worden beschikbaar gesteld voor het plaatsen van zonnepanelen door energiecoöperaties; - Er dient door de energiecoöperatie een aparte aansluiting op het net te worden aangelegd waarbij teruglevering naar het net plaats kan vinden; - In een overeenkomst (recht van opstal) worden de eigendomssituatie van de zonnepanelen en de verantwoordelijkheden tussen de energiecoöperatie en de gebouweigenaar geregeld op het gebied van toegankelijkheid, beheer en onderhoud. Hierbij wordt een risicoverdeling aangehouden die recht doet aan de positie en mogelijkheden van de partijen; - De energiecoöperatie (in wording) dient in het voorstel aannemelijk te maken dat de zonnestroominstallatie binnen een periode van 1 jaar gerealiseerd kan worden. - Dit betekent dat een uitgewerkt plan moet worden overlegd, inclusief financiële onderbouwing. Afspraken over teruglevertarieven maken hier onderdeel van uit. Aannemelijk moet worden gemaakt dat er voldoende leden kunnen worden geactiveerd om de zonnestroominstallatie te financieren waarbij het totaal beschikbare dakoppervlak wordt benut. - Leden kunnen worden geworven in het postcodegebied van het pand zelf en de aangrenzende postcodegebieden, de zogenaamde postcoderoos; Selectiecriterium - De gemeente heeft berekend dat een sluitende businesscase is op te stellen met een goed rendement voor de leden voor een periode van 11 jaar. Dit is de periode waarover de belastingkorting van 7,5 ct/kWh voor de leden is gegarandeerd. Een langere exploitatieperiode is eventueel mogelijk. Voor de sporthal Midland moeten dan afspraken worden gemaakt over verplaatsing van de panelen bij dakvervanging. Bij meerdere voorstellen kiest de gemeente voor de kortste exploitatieperiode;