Financiering van maatschappelijk vastgoed

Financiering van maatschappelijk vastgoed

Naar nieuwe vormen van financiering? Arie van Oord KMVG Congres, 19 april 2011

BNG en maatschappelijk vastgoed Klantgroepen – Gemeenten – Woningcorporaties – Zorginstellingen – Onderwijsinstellingen Financiering – Werkkapitaal – Financiering vaste activa

− Gegarandeerd − Ongegarandeerd 2 | 19 april 2011, KMVG Congres | Financiering van Maatschappelijk Vastgoed

Strategische overweging en financiering Strategische visie op vastgoed: 1.

Stroming 1: vastgoed is onderdeel van core-business / bouw en exploitatie in eigen beheer

2.

Stroming 2: (Ver)bouwen en exploiteren is bijzaak

Steeds meer interesse voor stroming 2  andere wijze van belegging van risico’s

 andere vormen van financiering

3 | 19 april 2011, KMVG Congres | Financiering van Maatschappelijk Vastgoed

Financiering Financiering met Vreemd Vermogen – Financiering via de balans (gemeente / corporatie) – Projectfinanciering Financiering met Vreemd Vermogen en Equity – Inzet privaat kapitaal: case ROC-Leiden – Maatschappelijk Vastgoed Fonds – DBFMO

4 | 19 april 2011, KMVG Congres | Financiering van Maatschappelijk Vastgoed

Financiering Met Vreemd Vermogen Via de balans –

Met name bij gemeenten en corporatie

–

Lening niet gelinkt aan specifiek project

–

Kredietwaardigheid van debiteur

–

Borging (waarborgfonds)

–

Beperkte risico’s voor kredietverstrekker

Projectfinanciering –

Gelinkt aan project

–

Kredietwaardigheid van debiteur

–

Kwaliteit van het project: − Cash flow!!! − Zekerheden

5 | 19 april 2011, KMVG Congres | Financiering van Maatschappelijk Vastgoed

Financiering Projectfinanciering Project - Achtergrond - Markt /marktanalyse - Management - Juridische analyse - Sponsors , partners guarantors

Financieel - Solvabiliteit - Loan to Value (LTV) - Cashflows ICR en DSCR - Scenario’s!

Risico’s - Zakelijke risico’s - Financiële risico’s - Structuurrisico

Rapportage: gedurende de looptijd!!

6 | 19 april 2011, KMVG Congres | Financiering van Maatschappelijk Vastgoed

ROC Leiden

7 | 19 april 2011, KMVG Congres | Financiering van Maatschappelijk Vastgoed

Financiering Vreemd Vermogen + Equity: ROC Leiden ROC / gebruiker

Belegger

Belegging Voorfinanciering

Bank

t=0 8 | 19 april 2011, KMVG Congres | Financiering van Maatschappelijk Vastgoed

Financiering Vreemd Vermogen + Equity: ROC Leiden ROC / gebruiker

Overname vastgoed

Aflossing voorfinanciering

Belegger

Lange lening Bank

t=3 9 | 19 april 2011, KMVG Congres | Financiering van Maatschappelijk Vastgoed

Financiering Vreemd Vermogen + Equity: ROC Leiden ROC / gebruiker

Overname vastgoed

Vastgoedbelegger

Uitkering belegging + herfinanciering

Aflossing

Bank

t=23 10 | 19 april 2011, KMVG Congres | Financiering van Maatschappelijk Vastgoed

Financiering Vreemd Vermogen + Equity: ROC Leiden – Inzet privaat vermogen maakt sluitende business-case – ROC heeft grip op te ontwikkelen vastgoed – Onderwijs core-business, niet vastgoedexploitatie – 10.000 leerlingen: interessante locatie voor ander functies – Zekerheid door langdurig huurcontract – Lange termijn grip op vastgoed

11 | 19 april 2011, KMVG Congres | Financiering van Maatschappelijk Vastgoed

Financiering Vastgoedfonds

Vastgoedbelegger Vastgoedbelegger Vastgoedbelegger Vastgoedbelegger Vastgoedbelegger Eigen vermogen

Rendement

Vreemd Vermogen

Bank

Vastgoedfonds Rente Huur

Gebruiker Gebruiker Gebruiker Gebruiker Gebruiker 12 | 19 april 2011, KMVG Congres | Financiering van Maatschappelijk Vastgoed

Financiering DBFMO

Eigen vermogen

Vreemd vermogen

Bank

SPV - consortium

Aandeelhouders Rendement

Rente

Beschikbaarheidsvergoeding

Gebruiker / opdrachtgever

13 | 19 april 2011, KMVG Congres | Financiering van Maatschappelijk Vastgoed

Vragen?

Arie van Oord Business Manager 070 – 3750 577 [email protected]

14 | 19 april 2011, KMVG Congres | Financiering van Maatschappelijk Vastgoed