Nu investeren in duurzaamheid zal op termijn erg veel opleveren

DOSSIER BOUW

BOUW Debat

ijzersterk in betonwerk

Ons panel • Stefan Carmans is zaakvoerder van Aannemingen Carmans, gespecialiseerd in wegenbouw, puinrecyclage en grondstabilisatie. Het bedrijf beschikt over een eigen betoncentrale en grondreinigingscentrum. • Ewald Houben is gedelegeerd bestuurder van Bouwteam Houben: een erkend bouwbedrijf - klasse 8 dat sleutel-op-de-deurprojecten realiseert, van ruwbouw tot afwerking, zoals voor scholen, rust- en verzorgingstehuizen, kantoren, appartementscomplexen en industriële privéprojecten.

Het grote bouwdebat

“Nu investeren in duurzaamheid zal op termijn erg veel opleveren”

• Davy Knoops is afgevaardigd bestuurder van ontwerp- en studiebureau ARC-ION. • Kristof Leuridan is ingenieurarchitect en verkoopsdirecteur bij Altez A-ZES Industriebouw. Het bedrijf is als solide bouwpartner gespecialiseerd in industriële bouwprojecten. • Louis Linsen is zaakvoerder van het gelijknamige schildersbedrijf en tevens voorzitter van werkgeversorganisatie Bouwunie Limburg.

Maatwerk in natuursteen met meer dan 64 jaar ervaring • Afdeling grafmonumenten: grafmonumenten, columbariumplaten

• Afdeling keukens:

• Rik Mondelaers is directeur van werkgeversorganisatie Confederatie Bouw Limburg.

keukenbladen in natuursteen

• Stefan Thijs is gedelegeerd bestuurder van Hobe België. Het bedrijf is actief in gevelbepleistering: siliconen- en minerale pleister en sierpleister met gevelisolatie.

douchebakken in natuursteen, wandbekledingen, vloeren, trappen, raamtabletten,…

• Herman Verwimp is marketing en HR directeur bij Mathieu Gijbels, bekend voor nieuwbouw, renovatie, service en onderhoud van bedrijfs- en kantoorgebouwen.

Belgische blauwe hardsteen, raamen deurdorpels, gevelbekledingen, deuromlijstingen, trappen,…

• Afdeling interieur:

• Afdeling arduin:

• Kristoff Wienen bestuurt het bedrijf Zolderse Dakwerken & eco-daksystems, gespecialiseerd in dakconstructie, onderdak en/of dakbedekking van zowel platte als hellende daken, voor particulieren, bedrijven en openbare instellingen. De eco-toets zit in de plaatsing van zonnepanelen, dakisolatie en groendaken en onderdaken, vervaardigd uit gerecycleerde materialen. V.l.n.r.: Louis Linsen (Bouwunie Limburg), Stefan Carmans (Aannemingen Carmans), Herman Verwimp (Mathieu Gijbels), Ewald Houben (Bouwteam Houben), Kristoff Wienen (Zolderse Dakwerken), Stefan Thijs (Hobe België), Davy Knoops (ARC-ION), Kristof Leuridan (Altez A-ZES Industriebouw) en Rik Mondelaers (Confederatie Bouw Limburg).

De bouw kreeg zijn deel van de financiële en economische crisis voor de kiezen. Kwestie van slikken en doorspoelen? Of, zoals eigen aan de branche, eerder van constructief denken? Opwarmen 30

en terug op smaak brengen met nieuwe ingrediënten… Limburg Manager nodigde negen spelers uit verschillende disciplines van de bouwsector uit en peilde naar hun bevindingen.

L.M.: De economie krabbelt stilaan terug recht. Hoe is dat merkbaar in de bouw? Rik Mondelaers (Confederatie Bouw): “Hoewel het aantal bouwvergunningen zakt, doet de woningbouw het goed. Maar we zijn toch

Lodewijk de Raetstraat 26 • 3920 Lommel Tel.: 32 (0)11 54 65 75 • Fax: 32 (0)11 54 65 76 [email protected] www.natuursteen-vanham.be

Particuliere toepassingen betonnen kelders zwembaden vijvers tuinmuren

Projectontwikkeling ondergrondse parkings shoppingcentra

Industriebouw funderingen laadkades keermuren reservoirs en silo’s industrievloeren

Landbouw

onderbouw van stallen funderingen mestputten sleufsilo’s erfverharding

Fortstraat 50 3680 Opoeteren-Maaseik Tel.: 089 41 60 98 - Fax: 089 41 60 99 www.drejaco.be 31

BOUW

BOUW

Debat

U bent niet 100% tevreden over uw bedrijfssoftware? Bent u op zoek naar een informaticapartner: • met ervaring in de bouwsector, • die weet waarover u spreekt in de ‘bouw’, • die uw verwachtingen kent en begrijpt? KPD Services kan u zonder twijfel bieden wat u zoekt :

Debat

bezorgd voor de toekomst. Voor de wegenbouw is er momenteel volume. De prijzen en kredieten worden echter teruggeschroefd. Limburg wordt bestraft voor zijn ‘goede wegen’ door een inkrimping van budgetten voor infrastructuur. De problemen in de hele sector zijn toe te wijzen aan het betalingsgedrag van de opdrachtgevers. Kleine ondernemingen hebben niet altijd zo’n grote financiële draagkracht en zijn de dupe van het uitblijven van fondsen.” Davy Knoops (ARC-ION): “Na de afschaffing van de 6% btw maatregel, einde maart, hebben we toch een sterke terugval van aanvragen voor particuliere woningbouw gekend. Dit is zich inderdaad stilaan aan het rechttrekken. Ook de aanvragen voor appartementen lopen terug vlot binnen.” Herman Verwimp (Mathieu Gijbels): “Er is nog geen sprake van een grote heropleving voor de industriebouw. Wij krijgen nu wel meer aanvragen, omwille van onze naam en het vertrouwen dat we genieten. De concurrentie is echter keihard. De verwachtingen voor 2011? Een gevulde orderportefeuille aan te lage marges.” Kristof Leuridan (Altez A-ZES): “Verschillende projecten in de industriebouw verdwenen in de koelkast door de economische crisis. Deze opdrachten komen wel, maar blijven – meer dan de

Ergernis over bouwvergunningen De aflevering van bouwvergunningen zorgt voor ergernis bij sommige deelnemers. De procedure is nodeloos complex en neemt dikwijls te veel tijd in beslag, zo klinkt het. “Dossiers lopen vast door pietluttigheden, de logica daarvan is zoek,” geeft Davy Knoops van ARC-ION aan. “Wat een gemeente bijvoorbeeld goedkeurt, wordt op een ander echelon geschorst.” “Maar we mogen niet alle besturen op een hoopje gooien,” nuanceert Herman Verwimp (Mathieu Gijbels). “Er zijn er die zeer goed meewerken met zin voor oplossingen. Zowel in Vlaanderen als Wallonië.”

gesubsidieerde private projecten – op dit moment nog achter. Beslissingen zijn hier veelal een kwestie van positief sentiment in de markt.” Ewald Houben (Bouwteam Houben): “De tendens is abnormaal in vergelijking met de conjunctuur. We draaien volume, maar werken aan erg scherpe prijzen. Meerwerken worden door de opdrachtgevers niet betaald. Het is een uitdaging

“De banken zouden duurzame projecten moeten stimuleren door makkelijker kredieten te verlenen. Als men op termijn kan besparen door nu te investeren in duurzaam bouwen, moet dat gebeuren.” Rik Mondelaers, Confederatie Bouw Limburg

om binnen het budget te werken en toch te renderen, zonder aan kwaliteit in te boeten.” Stefan Carmans (Aannemingen Carmans) pikt de draad van de wegenbouw terug op: “Er was een inhaalbeweging door de nieuwsberichten over ons wegennet. De overheid heeft slechts een derde of minder van de nodige werken laten uitvoeren om het patrimonium goed te onderhouden. De resultaten zijn nu zichtbaar. Een onhoudbare situatie… Oplapwerk kan, maar geen jaren na elkaar. Dan ga je op je gezicht.” Stefan Thijs (Hobe België): “Projecten als zieken- of rusthuizen lopen door. De isolatienorm speelt op dit moment een grote rol. Momenteel krijgt de opdrachtgever premies voor de gevelisolatie. Maar we houden ons hart vast als deze premies wegvallen.” Kristof Leuridan (Altez A-ZES): “Er is bovendien een verschuiving van de nieuwbouw- naar de renovatiemarkt aan de gang, gestimuleerd door de schaarste aan bouwgronden.” Kristoff Wienen (Zolderse Dakwerken): “De isolatienorm levert ons ook opdrachten op. Inzake renovatieprojecten komt de concurrentie tegenwoordig overigens meer en meer vanuit Nederland.” L.M.: Hoe valt de competitie van daar te verklaren? Herman Verwimp (Mathieu Gijbels): “De markt is er nog veel slechter dan bij ons. Verder zijn het vaak kleine zaken, ZZP’ers oftewel zelfstandigen zonder personeel, die nog amper werk vinden in hun eigen regio. Zij zijn verplicht om te blijven werken om hun kosten te dekken en werken liever heel goedkoop dan helemaal niet.” Louis Linsen (Bouwunie): “De voorwaarden zijn in Nederland ook anders. Men moet er zijn arbeiders doorbetalen bij weerverlet, zij kunnen dan niet gaan stempelen en men kan er niet zomaar afdanken omwille van economische redenen. De bouwbedrijven worden zo gedwongen hun werkterrein te verruimen, ook naar de grensregio’s.” L.M.: De instroom van medewerkers uit het buitenland, en dan vooral uit Oost-Europese landen, in België en meer bepaald Limburg neemt sterk toe.

“In Wallonië is nog ruimte om te investeren, om te bouwen. We moeten de jonge generatie in de bouw motiveren om de Franse taal te leren. Dat geeft grotere werkkansen op termijn.” Louis Linsen, Bouwunie Limburg

Rik Mondelaers (Confederatie Bouw): “Werknemers uit Oost-Europese landen zijn goedkoper. Op termijn kan dat echter problemen geven qua leefbaarheid.” Herman Verwimp (Mathieu Gijbels): “We zijn vandaag wel blij met die krachten om moeilijke vacatures in te vullen. Maar het is vooral een uitdaging

• 25 jaar ervaring in de bouwsector, • al onze medewerkers werken exclusief voor uw sector, • meer dan 300 klanten.

Aannemingen & Grondreiniging Compleet aanbod in reiniging van gronden en verwerking van verschillende afvalstromen ● Fysico-chemische reiniging ● Biologische reiniging ● Thermische reiniging ● TOP-gronden (leveren/ontvangen)

KPD Services n.v.

Stadsbeemd 1013 , B-3545 Halen Tel. 013 460 460 - Fax 013 460 461 [email protected] - www.kpd.be

32

Recycling en betoncentrale ● Recyclage van bouwmaterialen ● Leveren van stortklaar beton, zandcement en funderingsmateriaal met copro-keuring ● Mobiele breekinstallaties ● Mobiele grondstabilisatie (kalk of cement)

Carmans Aannemingen NV

Kanaalstraat 14 - 3560 Lummen Tel.: +32 11 45 48 45 - Fax: +32 11 45 48 48 - [email protected] - www.carmans.be 33

BOUW

BOUW

Debat

Debat

voor de sector om te zorgen voor nieuwe instroom van medewerkers uit de streek, om de bouw terug aantrekkelijk te maken. Ons bedrijf kiest er bewust voor om te werken met mensen van hier. We hebben een netwerk van vaste relaties, dikwijls uit dezelfde families. Waarom? Voor de levenslange band, om op lange termijn te kunnen blijven samenwerken. We investeren daarom sterk in opleiding, kwaliteit en veiligheid.”

UITBLINKEN IN SANITAIR

L.M.: Ontstaan er op onze werven geen communicatieproblemen door de aanwezigheid van veel Oost-Europese arbeiders? Stefan Thijs (Hobe België): “Communicatie is geen probleem als men de taal kent. Zelf werken wij ook met Oost-Europese bedrijven. Wij eisen dan ook iemand op de werf die Duits, Frans of Engels spreekt en een opleiding inzake veiligheid heeft en het vak beheert. Die mensen zijn even betrouwbaar als ons eigen personeel. Maar we zien elders wel eens andere dingen…” Louis Linsen (Bouwunie): “Ook dichter bij huis kan taal een struikelblok of juist een opportuniteit zijn. Tweetaligheid blijft in België belangrijk. In Wallonië is nog ruimte om te investeren, om te bouwen. We moeten de jonge generatie in de

L.M.: Waarom zijn er zo moeilijk medewerkers te vinden? Ewald Houben (Bouwteam Houben): “De bouw is niet sexy, lijkt gevaarlijk. Daardoor is er geen nieuwe instroom. De generatie die we in de jaren ’70 hebben opgeleid, begint stilaan te verdwijnen.” Herman Verwimp (Mathieu Gijbels): “De jeugd heeft te weinig voeling met onze sector. Ze denken dat de bouw vuil werk inhoudt, koud, nat,... is. Tot ze op een goede werf komen. Dan

Davy Knoops, ARC-ION

Meeuwerkiezel 37, 3960 Bree Tel.: 089-46 18 94, Fax: 089-47 19 89 [email protected], www.vliegennv.be

“Wij bouwen het liefst in een bouwteam, waarbij de architect en enkele van onze medewerkers uit diverse disciplines een project opvolgen. In die formule wordt alle kennis gebundeld, zonder onverwachte meerkosten.” Herman Verwimp, Mathieu Gijbels

7.700 m² metaalbewerkingsmachines Specialisatie:

gaan hun ogen open! Wij werken nauw samen met het TISM in Bree. Prefabbouwen leert men niet op school. We geven jongeren de kans om in ons bedrijf eens te komen proeven van de stiel. Ze zijn meestal erg enthousiast. 90% van onze aanwervingen komt uit die groep.” Kristoff Wienen (Zolderse Dakwerken): “Dat klopt. Bedrijven spelen een grote rol in het opleidingsproces. Maar de inzet en betrokkenheid van leerkrachten en schooldirectie, evenals de opvoeding, is even belangrijk.” Ewald Houben (Bouwteam Houben): “Het heeft ook te maken met de leerplicht. Vroeger

gingen velen tot 14 jaar naar school, om daarna te gaan werken. Wie hersens had, werd ploegleider. De anderen verrichtten uitvoerend werk. Nu verslijten die profielen tot 18 jaar hun broek op de schoolbanken. Daarna krijgt men een uitkering. Werken hoeft niet meer.” Stefan Carmans (Aannemingen Carmans): “Jongeren opleiden en aanwerven? Alleen als ze zelf geen tegenzin hebben, kan je er iets van maken.” Kristoff Wienen (Zolderse Dakwerken): “Pas daarom het stagesysteem aan. Geef jongeren meer praktijk en iets minder theorie.”

“Onwetendheid over nieuwe brandwetgeving ‘bijlage 6’” Volgens Kristof Leuridan (Altez A-ZES) is er over de nieuwe brandwetgeving ‘bijlage 6’ op industriebouw nog grote onwetendheid bij opdrachtgevers. “De knowhow zit nu bij aannemingsbedrijven in plaats van bij de betrokken instanties. Bedrijven die het goed doen, krijgen bovendien te kampen met concurrenten die de regels niet nauwgezet volgen.” “Infosessies organiseren met onder meer architecten en brandweer is het antwoord dat wij hierop gaven,” reageert Herman Verwimp (Mathieu Gijbels). 34

uw toeleverancier voor all-round metaalbewerking

bouw motiveren om de Franse taal te leren. Dat geeft grotere werkkansen op termijn.” Davy Knoops (ARC-ION): “De vraag die we ons moeten stellen, is of onze jeugd nog wel wil werken? Het verschil tussen een werkloosheidsuitkering van een schoolverlater of een werkloze is veel te klein in verhouding tot het loon van een arbeider of een bediende. Dat is het probleem. Waarom zouden ze nog gaan werken?” Rik Mondelaers (Confederatie Bouw): “Ter illustratie: voor de functie van administratief bouwbegeleider stuurden wij 1.500 sms’jes en 500 brieven naar potentiële krachten. We kregen vijf reacties...”

“Dossiers lopen soms vast en de logica daarvan is zoek. Wat bijvoorbeeld door een gemeente wordt goedgekeurd, wordt door een ander echelon geschorst.”

Vliegen nv

Toplas nv:

Automatisch boren en branden van platen, max. dikte 75 mm Plasmasnijden van platen max. lengte 14 m, max. breedte 3 m, max. dikte 65 mm Automatisch boren en zagen van alle mogelijke profielen Grote voorraad en korte levertermijnen Stipte samenwerking met verzinkerij Andere mogelijke bewerkingen: Plaatbewerking: plooien max. dikte 12 mm en max. lengte 4 m, boren, ponsen, rollen Profielbewerking: rondzetten van profielen, plooien van buizen, ponsen Laswerken: Staalconstructies, diverse laswerken mig/tig/mag Algemene onderhoudswerken

Industrieterrein Kanaal Noord 1437 • 3960 Bree Tel. 089/46.74.50 • Fax 089/46.74.51 www.toplas.be

35

BOUW

BOUW

Debat

EEN BEZOEK AAN ONZE SHOWROOM IS DE MOEITE WAARD

Debat

L.M.: Duurzaam bouwen is vandaag erg actueel, zowel in particuliere als bedrijfs- en overheidsprojecten. Maar kan de consument de snelle ontwikkelingen op dat vlak nog volgen? Ewald Houben (Bouwteam Houben): “Ik wil alvast een belangrijk signaal geven aan de overheid: als wij niet meer mogen doen, gaan we op milieuvlak ook niet beter presteren. Nu bouwen met E70 is achterhaald. Het kan beter. De particulier apprecieert dat, maar de overheid blijft star.” Herman Verwimp (Mathieu Gijbels): “Duurzaam bouwen betekent nu investeren en wijzen op de terugverdientijd. Onze taak is de klant daarvan te overtuigen. Misschien een utopie, maar eigenlijk zouden we moeten durven zeggen: als het zo niet wordt gerealiseerd, maakt u een foute keuze.” Rik Mondelaers (Confederatie Bouw): “Ook de banken moeten daar aan mee werken. Ze zouden duurzame projecten moeten stimuleren door makkelijker kredieten te verlenen. Als men op termijn kan besparen door nu te investeren in duurzaam bouwen, moet dat gebeuren. We zien dat particulieren die boodschap hebben begrepen. Bedrijven ook wel, maar daar gaat het trager.”

Kristof Leuridan (Altez A-ZES): “Elk bedrijfsgebouw heeft een invloed op de eindkost van het product van de gebruiker. Wij maken onze klanten bewust van de mogelijkheden en terugverdieneffecten van duurzame maatregelen allerhande. Want kostenefficiënt én duurzaam bouwen kan. Het is een uitdaging om alle partijen – architect, aannemer en bouwheer – klaar te stomen voor de toekomst.” Davy Knoops (ARC-ION): “Het evolueert alleszins bijzonder snel. Er is een heuse innovatiedynamiek merkbaar. Maatstaven zoals het E-peil zijn de voorbije jaren stelselmatig aangepast. Wij zijn voorstander van het verlagen van het E-peil en energiezuinig bouwen, maar het gaat veel te snel. Het vraagt een enorme inspanning van onze aannemers om mee te gaan in deze evolutie. Ik vrees dat ze deze snelle evolutie niet kunnen volgen. Het gevolg is dat er aannemers zullen zijn die niet de nodige kennis hebben om werken uit te voeren volgens de nieuwe EPB-normen. Zij werken niet volgens de juiste methodes en gaan zondigen op detailaansluitingen. Het is juist een perfecte plaatsing van alle materialen die de meerwaarde creëert van een lage energiewoning.” Kristof Leuridan (Altez A-ZES): “Een dikwijls vergeten aspect van duurzaamheid in de bouw is

zonne-energie fotovoltaïsche zonnepanelen

“Zelf werken wij ook met Oost-Europese bedrijven. We eisen iemand op de werf die Duits, Frans of Engels spreekt en een opleiding inzake veiligheid heeft en het vak beheert. Die mensen zijn even betrouwbaar als ons eigen personeel.” Stefan Thijs, Hobe België

PLAFONDS ter Hürne • HDM • Massieve plafonds • ... Meer dan 200 soorten gepresenteerd

“Bedrijven spelen een grote rol in het opleidingsproces. Maar de inzet en betrokkenheid van leerkrachten en schooldirectie, evenals de opvoeding, is even belangrijk.” Kristoff Wienen, Zolderse Dakwerken & eco-daksystems

DEUREN Moderne deuren • Stijldeuren • ... Meer dan 100 deuren gepresenteerd

LAMINAATVLOEREN PARKETTEN MASSIEVE VLOEREN Quick-step • ter Hürne • Hoebeek • ...

Peerderbaan 96 - 3960 Bree - Tel.: 089-46 96 66

www. Mezo-hout.be Filiaal Sint-Truiden - Schurhovenveld 2220 - Tel.: 011-59 79 05 Filiaal Overpelt - Karel Pinxtenlaan 2 - Tel.: 011-66 65 09

36

dat onze sector enorm veel aan recyclage doet. Het leeuwendeel van gerecycleerde producten vindt zijn weg in het bouwgebeuren. Dat is amper bekend bij het grote publiek en sterk onderbenut bij de opbouw van het imago van de bouwsector in zijn geheel.” Stefan Carmans (Aannemingen Carmans): “Dat is gegroeid uit bouwpuin, maar ondertussen geëvolueerd naar hoogwaardige toepassingen. Voor ons is het een uitdaging om zo min mogelijk uit natuurlijke grondstoffen te halen en slechts te werken met gerecycleerde materialen.” L.M.: Staan deze nieuwe duurzame technologieën voor een stuk niet nog in hun kinderschoenen? Rik Mondelaers (Confederatie Bouw): “Vroeger waren er problemen met platte daken. Nu zijn er schitterende realisaties met groendaken en zonnepanelen. Limburg is inzake innovatie overigens altijd een voorloper geweest.” Stefan Thijs (Hobe België): “Vakwerk moet men wel overlaten aan specialisten. De doe-hetzelver kan niet alles goed uitvoeren. De norm halen wordt dan moeilijk.”

L.M.: Hoe staat het met conflicten tijdens of na de realisatie en de juridische afhandeling ervan? Rik Mondelaers (Confederatie Bouw): “Eén advies: streef altijd naar een minnelijke schikking. Bij grote werken kan men daarvoor terecht bij de verzoeningscommissie. Architecten en aannemers moeten dat ook sturen en daarover informeren. Klanten zien het vaak groots, maar daar staan soms te weinig beschikbare fondsen tegenover.” Herman Verwimp (Mathieu Gijbels): “Een goede opvolging beperkt het risico. Het begint met te doen wat afgesproken is. Zelf bouwen wij het liefst in een bouwteam, waarbij de architect en enkele van onze medewerkers uit diverse disciplines een project opvolgen. In die formule wordt alle kennis gebundeld, zonder onverwachte meerkosten, en zijn er weinig tot geen problemen aan het einde van het traject. Tenzij er een financieel probleem de kop opsteekt. Maar dan nog is praten en snel ingrijpen om een oplossing te zoeken, de slimste optie.” Louis Linsen (Bouwunie): “Bouwheer, architect en aannemer moeten de communicatie alleszins zoveel mogelijk openhouden om onderling een goede

vloerverwarming

warmtepompen warmteboilers

ECO-W

Nieuw adres: Senator A. Jeurissenlaan 1044 3520 Zonhoven T 011 81 41 28 - F 011 81 86 04 [email protected] - www.eco-w.be 37

BOUW

Bouwen verandert je leven…

LIM PROJECTS gaat voor FLEXIBILITEIT TIMING KWALITEIT HET GEHEEL

BOUW

Debat

Debat

“Vroeger gingen velen tot 14 jaar naar school, om daarna te gaan werken. Wie hersens had, werd ploegleider. De anderen verrichtten uitvoerend werk. Nu verslijten die profielen tot 18 jaar hun broek op de schoolbanken.”

“Het leeuwendeel van gerecycleerde producten vindt zijn weg in het bouwgebeuren. Dat is amper bekend bij het grote publiek en sterk onderbenut bij de opbouw van het imago van de bouwsector in zijn geheel.”

Ewald Houben, Bouwteam Houben

Kristof Leuridan, Altez A-ZES

oplossing uit te werken. Te snel en te veel beroep doen op advocaten is nergens goed voor.” L.M.: Hebben jullie nog een slotbemerking of -advies?

Herman Verwimp (Mathieu Gijbels): “Klanten, kijk naar goede ervaringen met klanten van aannemers. En laat je niet angstig maken door de mindere verhalen, die elk bedrijf bij momenten ook wel eens tegenkomt.”

DE UITDAGING “Voor ons is het een uitdaging om zo min mogelijk uit natuurlijke grondstoffen te halen en slechts te werken met gerecycleerde materialen.” Stefan Carmans, Aannemingen Carmans

LIM PROJECTS NV Weg naar Meeuwen 34 3660 OPGLABBEEK T +32(0)89 300 150 F +32(0)89 300 159 www.limprojects.be 38

Rik Mondelaers (Confederatie Bouw): “We moeten meer accenten leggen op het vlak van levenslang wonen. Dus vooruitdenken in de vergrijzing. Dat kan door bouwers nu al te verplichten meer mogelijkheden te voorzien voor de toekomst. Dat kan met kleine ingrepen, zoals het breder maken van deuren, zodat er later een rolstoel binnen kan, het wegwerken van drempels en het plaatsen van wachtleidingen.” Davy Knoops (ARC-ION): “De bouwsector is de motor van onze economie. We moeten er dringend werk van maken om de bouwopleidingen beter af te stemmen op de praktijk. Zo zullen we de uitdagingen die voor ons liggen, aan kunnen.” Stefan Thijs (Hobe België): “Ook de ouders moeten hun steentje bijdragen. De opvoeding en werkmentaliteit van jongeren ligt zeker ook in hun handen.” Kristoff Wienen (Zolderse Dakwerken): “Mijn advies? Werk aan klantentevredenheid. Dat begint met afspraken nakomen.” Louis Linsen (Bouwunie): “Werkgeversorganisaties behartigen de belangen van aannemers en die zijn grotendeels afhankelijk van politieke beslissingen. Een langetermijnvisie inzake steunmaatregelen is hoe dan ook wenselijk. Er moet bovendien meer aandacht en begeleiding komen voor jonge ondernemers. Zij zijn de toekomst van de bouw.”

Kristof Leuridan (Altez A-ZES): “Onze sector kan een voortrekkersrol spelen op ecologisch vlak. Daarbij zullen bouwbedrijven de opdrachtgevers meer bewust moeten maken van de impact van bepaalde keuzes op de efficiëntie van hun bedrijf in de toekomst.” Stefan Carmans (Aannemingen Carmans): “Daar sluit ik me bij aan. We moeten nu lijnen uitzetten voor de toekomst, rekening houdend met het milieu.”

Kwaliteit aan correcte prijzen

Uw ervaren partner voor alle: vloer- en tegelwerken pleister- en renovatiewerken Eigen toonzaal met Cash & Carry afdeling

Verboven-Reynders Algemene Bouwonderneming

Karina Ramaekers (Foto’s: Johny Verstegen)

Tervantstraat 33 - 3583 Paal Tel.: 011 42 64 72 Fax: 011 42 85 88 [email protected] www.verboven-reynders.be

39