Notitie energiebesparing en duurzame energie
Zaltbommel, 5 juni 2012
Gemeente Zaltbommel
Notitie energiebesparing en duurzame energie
1
1. Inleiding
Gelet op de ambities in het milieuprogramma 2012 - 2015 en het Klimaatplan 2008 - 2012 volgen wij de landelijke ambitie om te realiseren, dat in 2020 minimaal 14% van het totale energieverbruik duurzaam wordt opgewekt. Als peiljaar is uitgegaan van de gemiddelde energieafname in onze gemeente in de periode 2008 - 2011. Het percentage van 14% kan worden gerealiseerd door energiebesparing en toepassing van duurzame energie.
2. Wat is het huidige verbruik?
De gemiddelde energieafname (2008 - 2011) in onze gemeente is:
Elektriciteit: Particulier Zakelijk Totaal
28 miljoen kWh 198 miljoen kWh 226 miljoen kWh
De teruglevering dankzij Warmtekrachtkoppeling (WKK) van 186.000.000 kWh (gemeente Zaltbommel en Maasdriel samen) is hierbij niet meegerekend.
Gas: Particulier Zakelijk Totaal
13 miljoen m3 170 miljoen m3 183 miljoen m3
3. Doelstelling
In 2020 dient minimaal 14 % minder aan gas en elektra verbruikt te worden of duurzaam te worden opgewekt. Dat betekent een forse inspanning om: - 31.640.000 kWh aan elektra minder te verbruiken of duurzaam op te wekken. - 25.620.000 m3 aan gas minder te verbruiken of daarvoor duurzame alternatieven te gebruiken.
4. Wat willen we bereiken? Elektra 1. Windenergie (5 windmolens van 3 MW) 2a. Zonne-energie huishoudens: (180 huishoudens) 2b. Zonne-energie bedrijven (80 bedrijven) 2c. Zonne-energie agrarische bedrijven (80 bedrijven) 2d. Zonne-energie glastuinbouw (70 bedrijven) 3. Openbare verlichting (omzetten led-verlichting) 4. Besparen verbruik huishoudens via voorlichting 10% 5. Besparen verbruik bedrijven via voorlichting 5% Totaal duurzaam opgewekt en bespaard
33 miljoen kWh 0,3 miljoen kWh 0,3 miljoen kWh 0,3 miljoen kWh 0,6 miljoen kWh 0,15 miljoen kWh 2,5 miljoen kWh 2,5 miljoen kWh 39,6 miljoen kWh
Gas 1. Geothermie glastuinbouw 2. Biomassa 3. Isolatie bestaande eigen woningen 4. Renovatieprojecten woningcorporaties 5. Besparen verbruik gas huishoudens 10% 6. Besparen verbruik bedrijven 5% Totaal duurzaam opgewekt en bespaard
9 10 0,2 0,5 1,5 5 26
Gemeente Zaltbommel
miljoen m3 miljoen m3 miljoen m3 miljoen m3 miljoen m3 miljoen m3 miljoen m3
Notitie energiebesparing en duurzame energie
2
Elektra 1. Windenergie Doel Resultaat Opbrengst kWh Jaarlijkse opgave Bijdrage doelstelling Rol gemeente Financiële bijdrage gemeente (*) Relatie met RSP Planning
(*) beschikbaar binnen budget Klimaatplan
Duurzame energie door de wind 5 windmolens plaatsen van minimaal 3 MW 33.000.000 kWh Realisatie 2015/2016 100 % Voorlichting en initiatief € 30.000,00 Ja Vanaf 2011
2A. Zonnepanelen voor particulieren Doel Zonnepanelen bij particulieren stimuleren Resultaat 2.500 m2 zonnepanelen realiseren Opbrengst kWh 300.000 kWh Jaarlijkse opgave Circa 20 woningen per jaar Bijdrage doelstelling 1% Rol gemeente Voorlichting en initiatief Financiële bijdrage gemeente Nihil Relatie met RSP Ja Planning Vanaf 2011 2B. Zonnepanelen voor bedrijven Doel Zonnepanelen bij bedrijven stimuleren Resultaat 2.500 m2 zonnepanelen realiseren Opbrengst 300.000 kWh Jaarlijkse opgave Circa 10 bedrijven per jaar Bijdrage doelstelling 1% Rol gemeente Voorlichting en initiatief Financiële bijdrage gemeente (*) Tegemoetkoming legeskosten € 6.500,-Relatie met RSP Mogelijk Planning
Vanaf 2012
(*) budget beschikbaar binnen Programmabegroting Milieu
2C. Zonnepanelen voor agrarische bedrijven Doel Zonnepanelen bij agrarische bedrijven stimuleren Resultaat 2.500 m2 zonnepanelen realiseren Opbrengst 300.000 kWh Jaarlijkse opgave Circa 10 bedrijven per jaar Bijdrage doelstelling 1% Rol gemeente Voorlichting en initiatief Financiële bijdrage Nagaan mogelijkheid provinciale lening Relatie met RSP Mogelijk Planning Vanaf 2013
Gemeente Zaltbommel
Notitie energiebesparing en duurzame energie
3
2D. Zonnepanelen voor glastuinbouwbedrijven en champignonteelt Doel Zonnepanelen bij glastuinbouw en champignonteelt stimuleren Resultaat 5000 m2 zonnepanelen realiseren Opbrengst 600.000 kWh Jaarlijkse opgave Circa 10 bedrijven per jaar Bijdrage doelstelling 2% Rol PHTB (*) Uitvoering Rol gemeente Voorlichting Financiële bijdrage gemeente Nihil Relatie met RSP Ja Planning Vanaf 2013 (*) Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard
3. Openbare verlichting Doel Resultaat Opbrengst Jaarlijkse opgave Bijdrage doelstelling Rol gemeente Fin. bijdrage gemeente Relatie met RSP Planning (*) binnen reguliere budgetten
Minder verbruik kWh openbare verlichting Zuinige doch veilige verlichting 150.000 kWh Vervangen oude verlichting 0,5 % Uitvoering € 1.700.000 (*) Nee Vanaf 2011
4. Besparen verbruik elektra bij particulieren Doel 10% minder energieverbruik bij huishoudens Resultaat 200 kWh besparing per huishouden Opbrengst 2.500.000 kWh Jaarlijkse opgave 1,5 % verbruik bezuinigen per jaar Bijdrage doelstelling 8% Rol gemeente Voorlichting Fin. bijdrage gemeente Nihil Relatie met RSP Nagaan Planning Vanaf 2012 5. Besparen verbruik elektra bij bedrijven Doel 5 % minder energieverbruik bij bedrijven Resultaat 1000 kWh per bedrijf besparing Opbrengst 2.500.000 kWh Jaarlijkse opgave 1,5 % bezuinigen per jaar Bijdrage doelstelling 8% Rol gemeente Voorlichting Fin. bijdrage gemeente Nihil Relatie met RSP Nagaan Planning Vanaf 2012
Gemeente Zaltbommel
Notitie energiebesparing en duurzame energie
4
Activiteit 1. Windenergie 2a. Zonne-energie particulieren 2b. Zonne-energie bedrijven 2c. Zonne-energie agrarische bedrijven 2d. Zonne-energie glastuinbouw 3. Openbare verlichting 4. Besparen energieverbruik huishoudens 5. Besparen energieverbruik bedrijven Totaal
Opbrengst kWh 33 miljoen 0,3 miljoen 0,3 miljoen 0,3 miljoen 0,6 miljoen 0,15 miljoen 2,5 miljoen 2,5 miljoen 39,6 miljoen
Bijdrage doelstelling 100% 1% 1% 2% 1% 1% 8% 8% circa 120%
Bijdrage aan doelstelling
100%
Windenergie 1% 1% 2%
1% 1% 8%
8%
Zonne-energie particulieren Zonne-energie bedrijven Zonne-energie glastuinbouw Zonne-energie agrarische bedrijven Openbare verlichting
78%
Besparen electraverbruik particulieren Besparen electraverbruik bedrijven Zonodig nader in te vullen
Gemeente Zaltbommel
Notitie energiebesparing en duurzame energie
5
Gas 1. Geothermie glastuinbouw Doel Kassen op een duurzame manier verwarmen Resultaat 9.000.000 m3 reductie gasverbruik Jaarlijkse opgave Realisatie 2015 - 2016 Bijdrage doelstelling 35 % Rol PHTB en derden Uitvoering Rol gemeente Voorlichting Relatie met RSP Ja Fin. bijdrage PHTB en Circa 10 miljoen euro derden Relatie met RSP Ja Planning 2012 - 2016 2. Biomassa (*) Doel Resultaat Bijdrage doelstelling Rol PHTB en derden Rol gemeente Fin. bijdrage derden Relatie met RSP Planning
Productie biogas 10.000.000 m3 ruw biogas 39 % Uitvoering Voorlichting / regie Circa 2,5 miljoen Ja 2013 - 2015
(*) Er dient te worden nagegaan in hoeverre een biomassacentrale in de gemeente Zaltbommel mogelijk is. Indien mocht blijken dat dit niet haalbaar is, dan is het doel om zoveel mogelijk biomassa af te voeren naar een biomassacentrale in de omgeving van onze gemeente.
3. Isolatie bestaande eigen woningen Doel Minder verbruik gas Resultaat 170.000 m3 gas Jaarlijkse opgave Circa 50 woningen per jaar Bijdrage doelstelling 0,7 % Rol gemeente Uitvoerder provinciale subsidieregeling (*) Fin. bijdrage provincie € 107.500,00 Relatie met RSP Nee Planning Vanaf 2011 (*) NB Provinciale subsidieregeling loopt vooralsnog tot 2014
4. Renovatie projecten woningcorporaties Doel Minder verbruik gas Resultaat 500.000 m3 gas Jaarlijkse opgave Circa 100 woningen per jaar Bijdrage doelstelling 2% Rol gemeente Nihil Rol woningcorporaties Initiatiefnemers en uitvoering Relatie met RSP Nee Planning Vanaf 2011
Gemeente Zaltbommel
Notitie energiebesparing en duurzame energie
6
5. Besparen verbruik gas bij particulieren Doel 10 % minder gasverbruik bij woningen Resultaat 150 m3 gas per woning besparing Opbrengst m3 1.500.000 m3 gas Jaarlijkse opgave 1 % bezuinigen per jaar Bijdrage doelstelling 6% Rol gemeente Voorlichting Fin. bijdrage gemeente Nihil Relatie met RSP Nagaan Planning Vanaf 2012 6. Besparen verbruik gas bij bedrijven Doel 5 % minder gasverbruik bij bedrijven Resultaat 2000 m3 gas per bedrijf besparing Opbrengst 5.000.000 m3 gas Jaarlijkse opgave 1 % bezuinigen per jaar Bijdrage doelstelling 19 % Rol gemeente Voorlichting Fin. bijdrage gemeente Nihil Relatie met RSP Nagaan Planning Vanaf 2012 Activiteit Geothermie glastuinbouw Biomassacentrale Isolatie woningen Renovatieproject woningbouw Besparen verbruik particulieren Besparen verbruik bedrijven Totaal
Opbrengst gas m3 9 miljoen 10 miljoen 0,2 miljoen 0,5 miljoen 1,5 miljoen 5 miljoen Circa 26 miljoen
Bijdrage doelstelling 35 % 39 % 0,7 % 2% 6% 19 % circa 100 %
Bijdrage aan doelstelling
17%
35% 6%
2% 1%
Geothermie Biomassa Isolatie Renovatie
39%
Besparen gasverbruik particulieren Besparen gasverbruik bedrijven
Gemeente Zaltbommel
Notitie energiebesparing en duurzame energie
7
5. Ondersteunende projecten
De genoemde projecten hebben een relatie met energiebesparing of het opwekken van duurzame energie. Naast deze projecten is het nodig om aandacht te besteden aan randvoorwaarden, die hieronder worden vermeld. Deze projecten hebben een relatie met het uitvoeringsprogramma duurzame energie 2012 - 2015 en het Regiocontract Duurzaam Rivierenland (RSP). Monitoring Monitoring is essentieel om de resultaten van projecten in beeld te kunnen brengen en zo nodig bij te sturen. Gebruik zal worden gemaakt van een door Liander ontwikkeld monitoringsinstrument “Energie in Beeld”. Met behulp van dit instrument kan het energieverbruik in onze gemeente in beeld worden gebracht. De gemeente Zaltbommel beschikt sinds het voorjaar 2012 over dit instrument. Op basis van ervaringen van o.a. de gemeente Zaltbommel zal Liander de komende jaren “Energie in Beeld” verder gaan optimaliseren. Energieloket Veel burgers en bedrijven hebben vragen over duurzame energie, energiebesparing en eventuele subsidies. Informatie over technieken en financiële ondersteuning kunnen worden geboden door het inrichten van een digitaal loket. In regionaal verband zal een digitaal energieloket ingericht gaan worden. Energieconvenant met bedrijfsleven Naar het voorbeeld van de gemeente Tiel kan een energieconvenant worden overgenomen. De convenantsdeelnemers stellen een CO2 footprint op en een besparingsplan. Per gemeente zal een werkgroep worden ingesteld. Natuur- en Milieu - Educatie (NME) NME beperkt zich niet meer tot puur ecologische basisvorming. Het is een instrument waarmee alle duurzame beleidsdoelen bediend kunnen worden. Het gaat o.a. om het thema duurzame energie. De scholen vormen de doelgroep. Op 21 juni a.s. wordt een projectvoorstel ter goedkeuring voorgelegd aan Programmaraad Aantrekkelijk van de Regio Rivierenland. De looptijd van het project is gelijk aan de RSP periode 2012 - 2015. De deelnemende gemeenten, waaronder Zaltbommel, zorgen voor cofinanciering in de vorm van uren van medewerkers.
6. Regionaal uitvoeringsprogramma duurzame energie 2012 - 2015
Op 8 december 2011 heeft de Programmaraad Aantrekkelijk ingestemd met het regionaal uitvoeringsprogramma duurzame energie 2012 - 2015. Hierin is als doelstelling opgenomen, dat 10% van het energieverbruik in 2020 duurzaam wordt opgewekt. In het uitvoeringsprogramma zijn diverse projecten uit de gemeente Zaltbommel opgenomen, waaronder projecten (o.a. windturbines langs A2 en zonnepanelen bij glastuinbouw). Op 25 april 2012 is het regiocontract Duurzaam Rivierenland (RSP) bestuurlijk ondertekend. Voor de uitvoering van het regionale uitvoeringsprogramma is € 500.000,00 beschikbaar gesteld. Door de Programmaraad Aantrekkelijk is op 19 april 2012 van dit bedrag respectievelijk € 300.000,00 gelabeld voor financiële ondersteuning van projecten en € 200.000,00 voor procesondersteuning (door de regio) aan marktpartijen en gemeenten. In het regiocontract is in totaal door de gemeenten 2560 uur aan cofinanciering toegezegd voor de periode 2012 - 2015. Volgens planning zal op 21 juni 2012 aan de Programmaraad Aantrekkelijk een afwegingskader en een werkplan ter goedkeuring worden voorgelegd. Op grond van het afwegingskader zal door de regio - op basis van in te dienen projectplannen - worden beoordeeld in hoeverre en welke mate projecten uit het regionale uitvoeringsprogramma in aanmerking komen voor financiële ondersteuning.
Gemeente Zaltbommel
Notitie energiebesparing en duurzame energie
8