Monitor sociale woningvoorraad stadsregio Rotterdam
Monitor sociale woningvoorraad stadsregio Rotterdam
G.H. van der Wilt en W.H.M. van der Zanden Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) April 2012 In opdracht van stadsregio Rotterdam
© Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) Auteur: G.H. van der Wilt en W.H.M. van der Zanden Project: 12-3551
Adres: Blaak 34, 3011 TA Rotterdam Postbus 21323, 3001 AH Rotterdam Telefoon: (010) 267 15 00 Telefax:(010) 267 15 01 E-mail:
[email protected] Website:http://www.rotterdam.nl/onderzoek
2
Monitor sociale woningvoorraad stadsregio Rotterdam
INHOUD
1
Inleiding
5
2
Omvang sociale woningvoorraad
7
Monitor sociale woningvoorraad stadsregio Rotterdam
3
4
Monitor sociale woningvoorraad stadsregio Rotterdam
1
Inleiding
Aanleiding Voor de periode 2010-2020 maken de stadsregio Rotterdam (SRR) en de regiogemeenten onderling afspraken over het woningmarktbeleid. Onderdeel van de afspraken is de omvang van de voorraad woningen waar de lagere inkomensgroep in belangrijke mate op is aangewezen. Het betreft hier zowel sociale huurwoningen van woningcorporaties, als goedkope particuliere huurwoningen en goedkope koopwoningen. Voor de huurwoningen wordt als prijsgrens de huurprijsgrens voor de huurtoeslag gehanteerd en voor koopwoningen de grens van 140.000 euro; een dergelijke koopprijs is voor een deel van de doelgroep nog betaalbaar. Van de woningvoorraad in de regio bestaat 42 procent uit sociale huurwoningen. Deze sociale voorraad is vooral geconcentreerd in oudere wijken van Rotterdam, Schiedam, Vlaardingen en Maassluis. Het regionale woningmarktbeleid streeft ernaar de sociale voorraad en de doelgroep beter over de regio te spreiden, waarbij de voorraad op regionale schaal groot genoeg moet zijn om de (toekomstige) lagere inkomensgroep te kunnen huisvesten. De stadsregio wil de ontwikkeling van de sociale woningvoorraad monitoren. Zij heeft het Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) gevraagd een dergelijke monitor uit te voeren. In de voorliggende rapportage wordt de situatie anno 1 januari 2010 in beeld gebracht. Daarbij is gebruik gemaakt van de meest recente bronnen die beschikbaar zijn.
Werkwijze De stadsregio Rotterdam heeft de onderzoeksvraag als volgt omschreven: Een jaarlijkse monitor voor de periode 1-1-2010 tot en met 1-1-2015, per gemeente met gevalideerde informatie over: 1)
Het aantal huurwoningen van corporaties per 1 januari van elk jaar met een maximale huur conform de regels voor staatssteun woningcorporaties. Deze grens - ook wel de huurliberalisatiegrens genoemd - bedroeg op 1 januari 2010 € 647,53 en 1 wordt jaarlijks door het Rijk bijgesteld . De bron van deze gegevens is het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV). Woningcorporaties zijn verplicht jaarlijks aan het CFV te melden hoeveel woningen zij bezitten naar prijsklasse, waaronder de huurliberalisatiegrens. Het CFV publiceert deze gegevens geaggregeerd naar gemeente aan het einde van het jaar; de gepresenteerde overzichten gaan over de voorraad aan het einde van het voorgaande jaar. Voor de gemeente Westvoorne geldt een uitzondering: deze gemeente heeft nog een gemeentelijk woningbedrijf welke niet meldingsplichtig is aan het CFV. De opbouw van die woningvoorraad naar huurprijsklasse wordt bij het woningbedrijf opgevraagd.
2)
1
Het aantal huurwoningen van particuliere verhuurders per 1 januari van elk jaar met een maximale huur conform de regels voor staatssteun woningcorporaties zoals bij punt 1
Huurliberalisatiegrenzen 2009: voor 1 juli € 631,73, na 1 juli € 647,53; huurliberalisatiegrens 2010: hele jaar € 647,53;
huurliberalisatiegrens 2011: hele jaar € 652,52; huurliberalisatiegrens 2012: hele jaar € 664,66.
Monitor sociale woningvoorraad stadsregio Rotterdam
5
is bedoeld. Van de particuliere huursector bestaat geen centrale registratie van huurprijzen. We maken daarom gebruik van een schattingsfactor die kan worden teruggevonden in de vakliteratuur. Zo is door het Centraal Planbureau (CPB) berekend dat de huurwaarde van een koopwoning in Nederland gelijk is 2 aan 5,7% van de vrije verkoopwaarde van de woning . De WOZ-waarde is een weergave van deze vrije verkoopwaarde. Onderbouwing van een dergelijk percentage vinden we in het Woononderzoek Nederland (WoON2009); daar blijkt dat de maximale huurprijs voor een woning in de particuliere huursector in deze regio 5,6% van de WOZ-waarde bedraagt. Uitgaande van 5,6% hoort bij een WOZ-waarde van 140.000 euro een maandhuur van 653 euro. We veronderstellen dus dat de particuliere huurwoningen met een WOZ-waarde van maximaal 140.000 euro gerekend kunnen worden tot de ‘sociale huurvoorraad’. De omvang van de particuliere huurvoorraad met een WOZwaarde van maximaal 140.000 euro per gemeente is opgevraagd bij het CBS. 3)
Het aantal koopwoningen met een WOZ waarde tot € 140.000,- per 1 januari op basis van gemeentelijke WOZ gegevens. Ook de omvang van dit marktsegment is opgevraagd bij het CBS.
Bovengenoemde onderdelen vormen tezamen de totale ‘sociale voorraad’; dit aantal en de samenstellende delen worden gepercenteerd op de totale woningvoorraad per 1 januari van het betreffende jaar.
2
6
Centraal Planbureau, Hervorming van het Nederlandse woonbeleid, april 2010
Monitor sociale woningvoorraad stadsregio Rotterdam
2
Omvang sociale woningvoorraad
De omvang van de sociale woningvoorraad is in kaart gebracht met behulp van gegevens van het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) en van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). We presenteren in deze rapportage de situatie per 1-1-2010. Tabel 2.1 geeft een overzicht van de omvang van de sociale woningvoorraad per gemeente in de stadsregio Rotterdam en voor het totaal van de stadsregio. De gemeenten zijn gegroepeerd naar de categorieën grootstedelijke gemeenten, groeistedelijke gemeenten en kleinstedelijke gemeenten. Tabel 2.1
Sociale woningvoorraad per gemeente in de stadsregio Rotterdam, absoluut aantal woningen en aandeel van de sociale voorraad op 1-1-2010 woningcorporaties
particuliere verhuurders
koopwoningen (eignr-bewnrs)
tot huur liberalisatiegrens
WOZ tot 140.000 euro
WOZ tot 140.000 euro
137.903 12.478 16.588 6.044
29.618 3.257 1.145 176
33.963 5.449 3.263 143
201.484 21.184 20.996 6.363
290.027 35.558 34.271 14.235
69% 60% 61% 45%
Capelle aan den IJssel Hellevoetsluis Spijkenisse Rozenburg (*) Ridderkerk
11.602 5.329 13.025 2.282 8.173
1.172 30 608 59 619
1.386 51 902 314 1.432
14.160 5.410 14.535 2.655 10.224
29.849 16.968 32.183 5.630 20.333
47% 32% 45% 47% 50%
Krimpen aan den IJssel Albrandswaard Barendrecht Lansingerland Brielle Bernisse Westvoorne
4.351 2.548 3.936 4.084 1.893 1.332 1.112
59 52 32 72 84 31 84
30 28 34 187 27 57 35
4.440 2.628 4.002 4.343 2.004 1.420 1.231
11.939 9.777 18.286 20.369 7.010 5.309 6.278
37% 27% 22% 21% 29% 27% 20%
Totaal
232.680
37.098
47.301
317.069
558.022
57%
Rotterdam + Rozenburg
140.185
29.677
34.277
204.139
295.657
69%
Gemeente Rotterdam Schiedam Vlaardingen Maassluis
Totaal sociale voorraad
Totale voorraad
% sociale voorraad
incl. onbekend
(*) Rozenburg is per 18-3-2010 overgegaan naar de gemeente Rotterdam Bron: voorraad woningcorporaties: Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV); bewerking COS overige voorraad: CBS; bewerking COS
In de volgende figuur zijn de aandelen van de verschillende onderdelen van de sociale voorraad op de totale voorraad gepresenteerd. De gemeenten zijn in aflopende omvang van de sociale voorraad gesorteerd.
Monitor sociale woningvoorraad stadsregio Rotterdam
7
Figuur 2.1
Sociale woningvoorraad per gemeente in de stadsregio Rotterdam, relatieve aandelen op 1-1-2010
Totaal SRR
42%
7%
43%
Rotterdam
48%
3 1%
Vlaardingen
48%
39%
Schiedam
35%
40%
Ridderkerk
40%
50%
Capelle aan den IJssel
39%
53%
Rozenburg
4 1%
53%
Spijkenisse
40%
55%
Maassluis
42%
55%
Krimpen aan den IJssel
36%
63%
Hellevoetsluis
3 1%
68%
Brielle
27%
7 1%
Albrandswaard
26%
73%
Bernisse
25%
73%
Barendrecht
22%
78%
Lansingerland
20%
79%
Westvoorne
18 %
80%
0%
10%
20%
30%
Wcorp soc
8
8%
40%
Phuur soc
50%
Koop soc
60%
70%
80%
90%
overige voorraad
Monitor sociale woningvoorraad stadsregio Rotterdam
100%
Monitor sociale woningvoorraad stadsregio Rotterdam
9
www.rotterdam.nl 0800-1545 stadswinkel
Aanvullend onderzoek Aanvullend onderzoek Binnenstadsmonitor 2011
Binnenstadsmonitor 2011
Gemeente Rotterdam Servicedienst Centrum voor Onderzoek en Statistiek Blaak 34 3011 TA Rotterdam
T (010) 267 1500 E
[email protected] I www.rotterdam.nl/onderzoek
Centrum voor Onderzoek en Statistiek
Postadres: Postbus 21323 3001 AH Rotterdam
Centrum voor Onderzoek en Statistiek