Lucas Onderwijs Jaarrapport 2009
Inhoudsopgave
Kerncijfers
3
Bestuursverslag - Algemene informatie - Missie - Visie - Strategisch beleidsplan Lucas Onderwijs 2009 – 2013 - Financiële informatie - Primair Onderwijs - Algemeen verslag - Toelichtingen per cluster o Cluster 1 o Cluster 2 o Cluster 3 - Voortgezet Onderwijs - Samenvatting - Toelichting per instelling o Esloo Onderwijsgroep o Haagse Colleges o ISW o Stanislas Groep - Begroting 2010
4 4 4 4 5 7 9 9 11 11 14 20 24 24 27 27 30 35 41 44
Verslag Raad van Toezicht
45
Jaarrekening - Balans per 31 december 2009 - Staat van baten en lasten over 2009 - Kasstroomoverzicht over 2009 - Toelichting behorende tot de jaarrekening 2009 - Staat van baten en lasten over 2009 PO - Staat van baten en lasten over 2009 WEC - Staat van baten en lasten over 2009 VO - Staat van baten en lasten over 2009 overig - Honoraria van de accountant - Bezoldiging van bestuurders en toezichthouders - Bijlage: overzicht geoormerkte doelsubsidies OCW
47 47 48 49 50 69 70 71 72 73 74 75
Overige gegevens - Accountantsverklaring - Statutaire bepalingen inzake resultaatbestemming - Gebeurtenissen na balansdatum - Samenwerkingsverbanden VO/BVE en overige instellingen in 2009
81 81 82 82 83
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
2
Kerncijfers
2009
2008
2007
214.699 214.784 2.286 31.371 74.445 10,0% 22,7% 42% 1,1% 90% 79% 21%
199.262 198.622 3.005 29.085 77.021 10,3% 27,9% 38% 1,5% 90% 80% 20%
192.888 192.319 1.434 26.080 67.719 10,5% 28,1% 39% 0,7% 90% 79% 21%
PO WEC VO Totaal
5.446 18.326 8.098 7.022
5.242 16.455 7.262 6.474
5.157 16.550 6.915 6.309
Personele lasten / aantal leerlingen (x €) PO WEC VO Totaal
4.291 14.876 6.266 5.531
4.221 13.826 5.798 5.172
4.147 13.280 5.468 5.053
Materiële lasten / aantal leerlingen (x €) PO WEC VO Totaal
1.155 3.450 1.833 1.491
1.021 2.629 1.465 1.303
1.010 3.270 1.447 1.256
14.434 237 15.916 30.587
14.297 251 16.130 30.678
13.896 253 16.333 30.482
Personeel (gemiddeld) Totaal man werkzaam in PO/WEC Totaal vrouw werkzaam in PO/WEC Totaal personeel PO/WEC
341 1.414 1.755
319 1.321 1.640
291 1.326 1.617
Totaal man werkzaam in VO Totaal vrouw werkzaam in VO Totaal personeel VO
975 970 1.945
966 945 1.911
964 935 1.899
Totaal man Totaal vrouw Totaal personeel
1.316 2.384 3.700
1.285 2.266 3.551
1.255 2.261 3.516
Totale baten (x € 1.000) Totale lasten (x € 1.000) Exploitatieresultaat (x € 1.000) Eigen vermogen (x € 1.000) Balanstotaal (x € 1.000) Weerstandsvermogen - publiek vermogen Kapitalisatiefactor - publiek vermogen Solvabiliteitsratio Rentabiliteitsratio Rijksbijdragen / totale baten Personele lasten / totale lasten Materiële lasten / totale lasten Totale lasten / aantal leerlingen (x €)
Leerlingen (per 1 oktober) PO WEC VO Totaal
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
3
Bestuursverslag Algemene informatie Lucas Onderwijs is een schoolbestuur in de regio Zuid-Holland West. Het bestuur heeft scholen voor primair en voortgezet onderwijs. De rechtspersoonlijkheid is vormgegeven in een stichting. De stichting heeft vele rechtsvoorgangers; de oudste is opgericht op 29 juli 1842. Sinds 2007 draagt de stichting als naam: Stichting Lucas Onderwijs. In de praktijk wordt de naam “Lucas” of “Lucas Onderwijs” gebruikt. Lucas Onderwijs hanteert het bestuursmodel “Raad van Toezicht – College van Bestuur”. Het College van Bestuur en (het management van) de scholen worden ondersteund door een centrale organisatie (bestuurs- en servicebureau). Het Jaarrapport is samengesteld overeenkomstig de Regeling jaarverslaggeving onderwijs van het Ministerie van OCW, waarin begrepen BW2 titel 9. Het Jaarrapport bevat: het Bestuursverslag, waarin behalve algemene informatie van de stichting inhoudelijke informatie van de scholen is opgenomen; het verslag van de Raad van Toezicht; de Jaarrekening; overige gegevens. Iedereen verbonden aan Lucas Onderwijs werkt vanuit de missie, de visie en de waarden zoals verwoord in „De Grondslag Verdiept„. De vijf kernwaarden in dat document zijn respect, naastenliefde, genade, ontwikkeling en bezieling. Samen met de statuten van de stichting vormt dit het fundament waarop wij gezamenlijk ons onderwijs grondvesten. Missie Lucas Onderwijs stelt zijn scholen in staat en stimuleert hen het best denkbare onderwijs te bieden, opdat iedere leerling zich kan ontwikkelen tot een zelfbewuste, verantwoordelijke en kansrijke burger. Lucas Onderwijs wil dat vormgeven door samen te werken: vanuit waarden, in oorsprong ontleend aan de traditie van de christelijke geloofsgemeenschap; aan aantrekkelijk onderwijs dat zich onderscheidt door ontwikkeling, aandacht voor kwaliteit, goede zorg voor de medewerkers en solidariteit met kansarmen; in actief partnerschap met de maatschappelijke omgeving; met ruimte voor diversiteit van de scholen. Visie Bij het bieden van het best denkbare onderwijs kijkt Lucas Onderwijs naar de jeugd van twee tot en met twintig jaar en de wereld waarin deze groep zich ontwikkelt. We laten ons bij ons werk mede leiden door het Verdrag inzake de Rechten van het Kind. Het uitwerken van onze pedagogische visie is de komende jaren onderwerp van gesprek. De verbinding tussen school, thuis en de (leef)omgeving van leerlingen is van essentieel belang om leerlingen zich te kunnen laten ontwikkelen tot zelfbewuste, verantwoordelijke en kansrijke burgers.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
4
Strategisch beleidsplan Lucas Onderwijs 2009-2013 Het strategisch beleidsplan van Lucas Onderwijs is ontwikkeld in overleg met alle geledingen van de stichting en vastgesteld door het bestuur. Het verwoordt de belangrijkste speerpunten voor het beleid van Lucas Onderwijs voor de jaren 2009-2013. In 2009 is een start gemaakt met het realiseren van de strategische doelen uit het strategisch beleidsplan. Dit gebeurt via twee sporen. Scholen leggen binnen de eigen schoolontwikkeling een relatie met het strategisch beleidsplan van Lucas. Daarnaast is een aantal strategische projecten geformuleerd waarin scholen en stafmedewerkers samenwerken aan een uitwerking van de strategische thema‟s. Het College van Bestuur bewaakt dit proces via een periodieke monitor en evaluatie door middel van gesprekken met de scholen. Samenvatting Strategisch beleidsplan Lucas Onderwijs 2009 – 2013
De maatschappelijke opdracht Lucas Onderwijs stelt het ontwikkelproces van de leerling centraal. Wij willen kinderen en jongvolwassenen optimaal voorbereiden op hun rol in de maatschappij. Hierbij passen begrippen als zelfredzaam, verantwoordelijk en kansrijk. Bijzondere aandacht voor kansarmen is essentieel. Veel van onze leerlingen bewegen zich in sterk gescheiden en verschillende leefwerelden. Thuis, op school en op straat zijn omgangsvormen, verwachtingen, normen, waarden en zelfs taal anders. Voor al onze leerlingen geldt bovendien dat ze opgroeien in een sterk veranderende maatschappij, waar de school op moet aansluiten. De komende periode zoeken we nog meer de samenwerking met maatschappelijke en onderwijspartners: de gemeente, de rijksoverheid, de politiek, de sociale instellingen, de jeugdhulpverlening, de peuterspeelzalen, de kinderopvang, het bedrijfsleven en de andere partners in de onderwijsketen. Vanuit gezamenlijke ambities komen we tot afspraken over zorgleerlingen, beroepsstages, maatschappelijke stages, een contextrijke en uitdagende leeromgeving en huisvesting. Alle scholen van Lucas Onderwijs gaan de komende jaren betekenisvolle relaties aan met ouders, wijkbewoners en andere partners. Over de resultaten daarvan legt de school horizontaal verantwoording af aan haar eigen stakeholders en verticaal aan het bestuur. Maatwerk voor de leerling Lucas Onderwijs biedt zoveel mogelijk thuisnabij basisonderwijs. Elke basisschool biedt daarom extra zorg aan: zowel aan leerlingen met achterstanden, leer- of gedragsstoornissen, als aan leerlingen die extra uitdaging nodig hebben. Hoe de school dit aanbod organiseert en invult, bepaalt ieder team zelf. De opvatting van de ouders over wat het beste is voor hun kind, speelt uiteraard een grote rol. Om leerlingen met specifieke pedagogische en onderwijsbehoeften zich optimaal te laten ontwikkelen, werken scholen samen met elkaar en met andere instanties. Het streefbeeld is een dekkend onderwijsaanbod per wijk of regio, voor álle leerlingen. Het voortgezet onderwijs heeft binnen de vier instellingen van Lucas Onderwijs al een flinke bandbreedte in huis. De scholen werken aan optimalisering van het zorgaanbod hierbinnen en aan het verder vergroten van de maatwerkmogelijkheden. Voor leerlingen die specialistische hulp nodig hebben, worden per regio afspraken gemaakt met andere besturen en met de jeugdhulpverlening, om een dekkend onderwijsaanbod te realiseren. Lucas Onderwijs ziet kansen in het landelijke beleid „Passend onderwijs‟. Dit beleid biedt mogelijkheden om de leerling centraal te stellen en knellende structuren anders in te richten.
Onderwijskwaliteit en schoolontwikkeling Ieder kind heeft recht op goed onderwijs. We zijn nieuwsgierig naar onze eigen kwaliteit en we gaan op zoek naar een gemeenschappelijke invulling van het begrip „goed‟. Goed onderwijs bevat een aantal ingrediënten. Het gaat om de wettelijke minimale eisen te stellen aan goed onderwijs, zoals de opbrengsten op het gebied van taal en rekenen en het voldoen aan de exameneisen. Maar het gaat ook om andere opbrengsten van onderwijs, de minder goed meetbare kwaliteit van onderwijs, zoals ontwikkelen van vertrouwen, vaardigheden als communiceren, leren leren en samen werken en zorgen voor elkaar. De toegevoegde waarde van de leraar wordt zichtbaar als vakkracht en als mentor/coach van de leerlingen. We denken hier nadrukkelijk ook aan de emotionele en morele ontwikkeling van onze leerlingen.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
5
Goed onderwijs is ook onderwijs dat naadloos aansluit bij de diversiteit van de wijken en gemeenten waar Lucasscholen zich bevinden. Scholen houden met hun onderwijs rekening met de sociaaleconomische verschillen en de wensen en behoeften van leerlingen en ouders. We willen draagvlak en commitment creëren in de organisatie én in onze omgeving bij het realiseren van de gewenste opbrengsten. We richten ons op het benoemen van de kwaliteit van het onderwijs, op het borgen en continu verbeteren van die kwaliteit en op het verantwoorden over de bereikte resultaten. Kwaliteit van medewerkers De mate waarin een school zich kan ontwikkelen, valt of staat met de kwaliteit van de medewerkers. Om onze ambities waar te maken, zijn voldoende gemotiveerde en competente medewerkers nodig. In het in 2008 afgesloten, landelijk convenant Actieplan Leerkracht is een aantal substantiële maatregelen getroffen om het beroep van leraar aantrekkelijker te maken. De maatregelen hebben betrekking op het versterken van de positie van de leraren in de school, het vergroten van het carrièreperspectief, het verhogen van de salarissen, het optimaliseren van de inzetbaarheid, het stimuleren van scholing en het realiseren van meer diversiteit. We sluiten zo goed mogelijk aan bij deze maatregelen. Wij richten ons primair op de kwaliteit van onze medewerkers. We willen kwaliteit aantrekken, vergroten en behouden. We willen meer invloed uitoefenen op de kwaliteit van de uitstroom van de lerarenopleidingen en de pabo's, maar ook andere routes verkennen om medewerkers aan te trekken en op te leiden. We willen onze medewerkers in staat stellen en stimuleren zich te professionaliseren. Hiertoe krijgt de Lucas Academie de komende jaren een prominentere rol. We bieden medewerkers een arbeidsvoorwaardenpakket waaruit blijkt dat kwaliteit wordt gewaardeerd. Tenslotte streven we naar een meer divers personeelsbestand dat een goede afspiegeling is van de Nederlandse bevolkingssamenstelling.
In al ons handelen staat de ontwikkeling van de leerkracht van de leerling centraal.
Stand van zaken uitvoering Strategisch beleidsplan 2009 – 2013 In het sociaal jaarverslag 2009 van Lucas Onderwijs staat beschreven in hoeverre de uitvoering van realisatie van de strategische doelen is gevorderd. Dit jaarverslag is medio juni verschenen en zal tezamen met dit financieel jaarrapport begin juli op de site van Lucas Onderwijs te vinden zijn.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
6
Financiële informatie Resultaat 2009 Het totaalresultaat van Lucas Onderwijs is aanzienlijk hoger dan begroot. In de begroting van 2009 werd uitgegaan van een positief resultaat van € 574.000. Uit de bijgaande jaarrekening blijkt een positief resultaat van € 2.286.000. Dit resultaat is als volgt opgebouwd: Operationeel resultaat Financiële baten: Rente baten, behorend bij de scholen Baten financiële activa
€ - 86.000 € 865.000 € 1.507.000 € 2.372.000 € 2.286.000
Totaal
De grote afwijking ten opzichte van het begrote resultaat wordt veroorzaakt door hogere financiële baten dan verwacht. Het operationeel resultaat is opgebouwd uit de resultaten van de scholen. Bij vrijwel alle scholen is de begrotingsdiscipline op orde wat mede te danken is aan de aandacht hiervoor van de directies, de cluster- en instellingsdirecteuren en de administratie. Bij een aantal scholen is de afwijking ten opzichte van de begroting toch nog vrij fors. Ook in komende jaren zullen de scholen worden geholpen om de financiële huishouding nog verder te verbeteren. De begrotingen, tussentijdse overzichten en jaarrekeningen op locatieniveau helpen om deze verbeteringen te realiseren. De baten vanuit de financiële activa betreft het resultaat uit de beleggingen van Lucas Onderwijs. Het betreft hier het totaal van de koersresultaten en rente-inkomsten. Dit wordt niet op schoolniveau verwerkt. De resultaten worden met name beïnvloed door rente- en koersschommelingen. Door deze werkwijze zijn de financiële baten en lasten op schoolniveau beter te begroten en te verwerken, waardoor hier zich geen grote fluctuaties in het jaar en de jaren voordoen. Het Primair Onderwijs sluit dit boekjaar af met een positief resultaat van € 569.000; iets meer dan het begrote resultaat van € 429.000. In de toelichtingen per cluster vanaf pagina 11 zijn de bijzonderheden per school nader toegelicht. Bij de WEC scholen is het resultaat van € 50.000 lager ten opzichte van de begroting (€ 142.000). Het betreft hier de scholen ZMLK „t Kraaienest, Bernardusschool ZMLK en ZMOK De Opperd. In de toelichtingen per cluster zijn de bijzonderheden van deze scholen nader toegelicht. In het Voortgezet Onderwijs is een positief resultaat gerealiseerd van € 160.000 in tegenstelling tot de begroting die een resultaat laat zien van € 166.000 negatief. Ook hier wordt voor bijzonderheden verwezen naar de toelichting van het voortgezet onderwijs. In de resultaten van de scholen is het resultaat van het servicebureau verwerkt. Het resultaat van het servicebureau viel in 2009 tegen ten opzichte van de begroting. In de begroting 2009 van het bureau was een inkoopvoordeel opgenomen van € 500.000. De gerealiseerde inkoopvoordelen waren lager en werden ten gunste van de scholen geboekt. Om het servicebureau beter te laten functioneren en vacatures in te vullen zijn externe medewerkers ingehuurd. Deze medewerkers waren veel duurder dan begroot. (€700.000). Daarnaast is een aantal bedrijfskosten te laag begroot (€ 200.000). Materiële vaste activa In 2009 is voor een totaalbedrag van € 10.688.000 geïnvesteerd (en gereed) in materiële vaste activa. De investering is als volgt verdeeld: Gebouwen en terreinen Inventaris en apparatuur Overige bedrijfsmiddelen
€ 3.823.000 € 5.404.000 € 1.461.000
De investeringen in gebouwen betreffen voornamelijk de nieuwbouw binnen het Voortgezet Onderwijs van met name ISW Hoogeland, het Stanislas College in Pijnacker en Esloo Praktijkonderwijs. In het Primair Onderwijs betreft het onderwijskundige aanpassingen bij met name de Waterwilg. De investeringen inzake inventaris en apparatuur betreffen diverse aanschaffingen in het kader van I.C.T. en de overige bedrijfsmiddelen zijn investeringen inzake het boekenfonds op een aantal scholen voor het Voortgezet Onderwijs.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
7
Vorderingen op korte termijn Onder de kortlopende vorderingen is de vordering op het vervangingsfonds opgenomen met betrekking tot de afwikkeling van de declaraties bij dit fonds (€ 777.000). Deze is inmiddels in 2010 toegekend. Eigen vermogen In 2008 bedroeg het stichtingsvermogen € 8.265.000 en in 2009 € 9.772.000. Dit is privaat vermogen en is gestegen als gevolg van (deels ongerealiseerde) koerswinsten. De bestemde reserves van de scholen stijgen in 2009 ten opzichte van 2008 met 5%. In 2008 bedroeg het vermogen, dat administratief aan de scholen kan worden toegerekend, € 20.291.000. In 2009 is dit € 21.295.000, exclusief de herwaarderingsreserve. Het eigen vermogen (EV) en lang vreemd vermogen (LVV) bedraagt € 45.480.000 (€ 42.290.000 in 2008). De verhouding FVA/ EV+LVV is 59% (85% in 2008) en is beduidend lager dan vorig jaar door de verkoop van effecten. Geconcludeerd mag worden dat het vermogen van Lucas Onderwijs ultimo 2009 toereikend is, wanneer de situatie getoetst wordt aan de eisen zoals die door de minister van OCW op 28 februari 2008 zijn gepubliceerd. Lucas Onderwijs heeft volgens de definitie in deze brief een weerstandsvermogen van 10% als gekeken wordt naar het publiek vermogen. Als tevens rekening wordt gehouden met het privaat vermogen is er spraken van een weerstandsvermogen van 14,6%. In de genoemde brief van het Ministerie wordt een indeling gehanteerd, waarbij Lucas Onderwijs in het “middengebied” (weerstandsvermogen tussen 10 en 40%) uitkomt. Uiteraard is het van groot belang de meerjarenbegrotingen te gebruiken om eventueel bij te sturen. Kapitalisatiefactor In november 2009 is het rapport uitgekomen van de commissie “Vermogensbeheer Onderwijsinstellingen”. Deze commissie heeft, in opdracht van de ministeries van OCW en Financiën, een onderzoek uitgevoerd naar de financieringstructuren en financiële risico‟s van onderwijsinstellingen. De commissie heeft een nieuw kengetal geïntroduceerd om te signaleren of onderwijsinstellingen misschien een deel van hun kapitaal niet of inefficiënt benutten voor de vervulling van hun taken: de kapitalisatiefactor. Voor schoolbesturen in PO en VO adviseert de commissie een bovengrens aan de kapitalisatiefactor van 35% voor grote instellingen. Het Ministerie van OCW moet de bovengrens nog vaststellen. Lucas Onderwijs zit met een kapitalisatiefactor (exclusief privaat vermogen) van 22,7% per eind 2009 ruim onder de door de commissie aanbevolen bovengrens van 35%. Ultimo 2008 was de kapitalisatie factor 27,9%. Indien het privaat vermogen bij de berekening van dit kengetal wordt betrokken is de kapitalisatiefactor ultimo 2009 27,2% (2008: 32,0%). Voorzieningen De voorzieningen zijn ten opzichte van 2008 met 7% gestegen. In 2008 bedroegen de voorzieningen € 13.047.000 en in 2009 € 13.962.000. De stijging is voornamelijk een gevolg van het doteren aan de onderhoudsvoorziening en het doteren ten behoeve van rechten van personeel op jubilea-uitkeringen en spaarverlof. Schulden op korte termijn Onder de kortlopende schulden is een bedrag opgenomen van € 731.000 inzake nog te besteden subsidies. Dit zijn geoormerkte (€ 573.000) en niet-geoormerkte meerjarige overheidssubsidies die ultimo 2009 nog niet waren besteed. In 2010 en de daarop volgende jaren zullen deze subsidies worden besteed. De financiële positie van Lucas Onderwijs kan ook nog zichtbaar gemaakt worden door gangbare percentages te berekenen conform onderstaand overzicht.
31-12-2009
31-12-2008
Eigen vermogen Balanstotaal
31.371.000 74.445.000 42%
29.085.000 77.021.000 38%
Exploitatiesaldo Totaal baten
2.286.000 217.070.000 1,10%
3.005.000 201.634.000 1,50%
Solvabiliteitsratio
Rentabiliteitsratio
Treasury Management De effecten (financiële vaste activa) worden beheerd door een externe beheerder. De Fortis Bank bewaart de effecten. Het beleid met betrekking tot de beleggingsportefeuille is erop gericht alleen vastrentende waarde conform de wet FIDO in bezit te hebben. Een treasurystatuut is door het College van Bestuur vastgesteld en door de Raad van Toezicht goedgekeurd. Door het vaststellen van het treasurystatuut wordt tevens voldaan aan de regeling “Beleggen en Belenen”, opgelegd door het Ministerie van OCW. Lucas Onderwijs heeft ultimo 2009 de effectenportefeuille volledig belegd in vastrentende effecten.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
8
Primair Onderwijs Algemeen verslag Binnen het Primair Onderwijs is het Strategisch Beleids Plan (SBP) 2009 – 2013 nadrukkelijk onderwerp van gesprek geweest tijdens de Cluster Management Team-vergaderingen en zijn afspraken gemaakt om te bewerkstelligen dat het SBP in toenemende mate leidend is bij het plannen en uitvoeren van de werkzaamheden. De maatschappelijke opdracht In de scholen is binnen 2009 aandacht besteed aan een oriëntatie op de maatschappelijke opdracht van de individuele school. Daarbij stond de vraag centraal met wie betekenisvolle relaties aangegaan kunnen worden en met welk doel. Basisschool De Krullevaar is een voorbeeld van een school waarin de stakeholders benoemd zijn en met wie de school in gesprek is over de wijze waarop “samen gewerkt” kan worden aan de Brede Buurtschool. In de praktijk zien we dat de mate waarin de vraag met betrekking tot de betekenisvolle relaties beantwoord kan worden groter is, naar gelang de onderwijsachterstand in de wijk groter is. In de managementgesprekken van oktober/november 2009 is duidelijk geworden dat dit onderdeel van het SBP voor veel scholen het moeilijkste onderdeel van de strategische doelen is. In Rijswijk zijn drie basisscholen en een school voor voortgezet onderwijs gestart met het project Onderwijstijdverlenging. De bedoeling van dit project is om kinderen een extra aanbod te bieden na schooltijd. Ook in Den Haag werkt een aantal scholen met een leerkansenprofiel. Maatwerk voor de leerling Lucas Onderwijs biedt zoveel mogelijk thuisnabij basisonderwijs. Elke basisschool biedt daarom extra zorg aan: zowel aan leerlingen met achterstanden, leer- of gedragsstoornissen, als aan leerlingen die extra uitdaging nodig hebben. Hoe de school dit aanbod organiseert en invult, bepaalt ieder team zelf. De opvatting van de ouders over wat het beste is voor hun kind, speelt uiteraard een grote rol. Op het gebied van Passend Onderwijs heeft Lucas Onderwijs aan de weg getimmerd. Bestuurlijk is het overleg van de zeven voorzitters van de Samenwerkingsverbanden Weer Samen Naar School geïnitieerd en zijn binnen de afzonderlijke samenwerkingsverbanden de scholen gestimuleerd om na te denken over het eigen zorgprofiel van de school. In veel gevallen heeft dat geleid tot deelname aan projecten als “Kind op de Gang”, waarbinnen scholen een dag lang nadenken over het eigen zorgprofiel. In 2009 is een aantal scholen aan de slag gegaan met een extra aanbod voor meer- en hoogbegaafde leerlingen. Basisschool De Paradijsvogel heeft een plusklas ingericht. In deze plusklas volgen leerlingen een verrijkingsprogramma. Basisschool De Schakel heeft in 2009 het eerste volledige jaar gedraaid met de twee Leonardo-groepen voor hoogbegaafde kinderen. Het inrichten en opstarten van deze groepen in 2008 is niet van zelf gegaan en eist veel energie van de schoolleiding, de leraren, de ouders en de kinderen. In 2010 zal een besluit genomen moeten worden over het vervolg op dit 3-jarig project. Naast deze twee initiatieven is er een netwerkkring meer- en hoogbegaafden opgericht waaraan zo‟n 15 basisscholen deelnemen. Deze scholen zijn enkele keren bij elkaar gekomen om kennis en ervaring uit te wisselen en van elkaar te leren. De netwerkkring is een van de activiteiten van de Lucas Academie. Onderwijskwaliteit en schoolontwikkeling “Ieder kind heeft recht op goed onderwijs”. Vanuit dit uitgangspunt werken dagelijks ongeveer 1700 personeelsleden op 48 scholen in Primair Onderwijs en Speciaal Onderwijs. Iedere school heeft de opdracht om te ontwikkelen en iedere school kan zelf bepalen op welke wijze zij dat doet uiteraard binnen de kaders van Lucas Onderwijs. De inspectie heeft weer een groot aantal scholen geïnspecteerd in 2009. Het resulteerde in veel waardering voor de onderwijskwaliteit van onze scholen. Enkele scholen kregen een aangepast arrangement. Dit leidde op deze scholen tot een verbeterplan, dat in samenwerking met de inspectie wordt opgesteld en op dit moment volop in uitvoering is op een drietal scholen. De eerste resultaten van de verbeteringen en/of veranderingen zijn al zichtbaar in de scholen. In de managementgesprekken is door clusterdirecteuren en directeuren gesproken over de onderwijskwaliteit en schoolontwikkeling van de individuele scholen. In de schoolbezoeken die door de clusterdirecteuren op alle scholen zijn afgelegd, werd in de klassenbezoeken en gesprekken met ouders, teamleden en kinderen duidelijk en zichtbaar dat er door de collega‟s hard gewerkt wordt aan de ontwikkeling van de kinderen. Veel scholen namen deel aan landelijk reken- en taal verbetertrajecten en investeerden in verbetering van de zorg (waaronder deelname aan een Haags hoogbegaafdheidstraject met Leonardo groepen en plusklassen). In de Kenniskring Onderwijs en Kwaliteit waarin directeuren, leden van de afdeling O&K van het bureau, een bestuursadviseur en een clusterdirecteur zitting hebben wordt nagedacht over beleid (ingegeven vanuit het SBP 2009 – 2013) en de actualiteit. De kenniskring bereidt notities voor en/of bespreekt deze, om vervolgens de notities van een advies te voorzien aan de directeuren in de CMT‟s. Belangrijke onderwerpen die hier op de agenda hebben gestaan: ontwikkelingen rondom passend onderwijs, projectplannen SBP, samenwerking met de inspectie en kaderregeling toelating, schorsing en verwijdering. Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
9
Hiernaast is het onderwerp van het opbrengst gericht werken in toenemende mate onderwerp van discussie binnen de teams. Ook vanuit inspectie en Onderwijsbegeleiding wordt ingezoomd op de opbrengsten. We zien dat in de scholen, middels trend- en signaalanalyse, het verbeteren van de resultaten de nodige aandacht krijgt. Veel scholen nemen deel aan landelijke projecten, die zich richten op het verbeteren van de taal- en rekenopbrengsten. Deze projecten gaan in 2010 het laatste schooljaar in en zullen in 2011 kunnen worden geëvalueerd op de opbrengsten. Kwaliteit van medewerkers De mate waarin een school zich kan ontwikkelen, valt of staat met de kwaliteit van de medewerkers. Om onze ambities waar te maken, zijn voldoende gemotiveerde en competente medewerkers nodig. In het in 2008 afgesloten, landelijk convenant Actieplan Leerkracht is een aantal substantiële maatregelen getroffen om het beroep van leraar aantrekkelijker te maken. De maatregelen hebben betrekking op het versterken van de positie van de leraren in de school, het vergroten van het carrièreperspectief, het verhogen van de salarissen, het optimaliseren van de inzetbaarheid, het stimuleren van scholing en het realiseren van meer diversiteit. We sluiten zo goed mogelijk aan bij deze maatregelen. In 2009 hebben we ons bezig houden met de voorbereiding op het invoeren van de functiemix; een wijziging in de beloningssystematiek die leraren moet stimuleren zich blijvende te ontwikkelen. In toenemende mate wordt door onderwijzend personeel gebruik gemaakt van de Lerarenbeurs. Ook zien we een stijgende belangstelling, zowel in vraag als aanbod voor de Lucas Academie. Het nadenken over een Management Development Traject heeft tot algemene adviezen geleid die in 2010 tot actie en implementatie moeten leiden. We willen talent en kwaliteit van management aantrekken, vergroten en behouden. Het project van Lucas met de Hogeschool van Leiden, waarbinnen leerlingen van de HAVO en het VWO uitgedaagd worden, de PABO-opleiding te gaan doen in een leerwerktraject kende een voorspoedige start. Vanaf september 2009 gingen 10 studenten aan de slag op 4 scholen van Lucas om “met beide benen in de praktijk” hun PABOdiploma te behalen. In 2010 zal dit project verder uitgebouwd worden. In al ons handelen staat de ontwikkeling van de leerkracht van de leerling centraal. 2009 is het jaar waarin het verbeteren van de verbinding tussen de centrale organisatie en de scholen centraal heeft gestaan. De clusterdirecteuren legden veel schoolbezoeken af. De kenniskringen kregen vaste vorm en draaiden tegen het eind van 2009 op volle toeren, zodat de inbreng van directeuren bij het tot stand brengen van beleid verder geoptimaliseerd kon worden. Ook nam het aantal bezoeken van scholen aan elkaar toe in het kader van de collegiale visitatie en –consultatie. De gelegenheden die er waren, om met elkaar op informele wijze van gedachte te wisselen over beleidsthema‟s, werden nog mondjesmaat bezocht, maar leverden wel goede gesprekken op. Personeel In 2009 zijn onze basisscholen er in algemene zin goed in geslaagd de vacatures te vervullen. Ook nu moeten we constateren, dat het weer moeilijker is geworden om medewerkers van voldoende kwaliteit aan te trekken. Mede om deze reden zijn we dan ook het project met de Hogeschool Leiden gestart. Verder verwachten we dat de verruiming van het carrièreperspectief als gevolg van Actieplan Leerkracht een aanzuigende werking heeft op de arbeidsmarkt. Toekomst In 2009 is veel aandacht besteed aan het denken vanuit het strategisch beleidsplan. Het komt in de komende jaren aan op een goede uitwerking hiervan. De directeuren zullen het Strategisch beleidsplan als uitgangspunt nemen voor het denken over het Schoolplan 2011-2014. In de gesprekken tussen directeuren en clusterdirecteuren zal dit voortdurend onderwerp van gesprek zijn. Onderwijs blijft in de belangstelling staan. De meest uiteenlopende berichten zijn terug te vinden in de krant. Het is een uitdaging van Lucas Onderwijs om vast te houden aan de koers, en de focus te blijven richten op de ontwikkeling van de leerkracht van de leerling.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
10
Toelichtingen per cluster Cluster 1 Basisschool Carolusschool De school heeft de positieve lijn van de afgelopen jaren gecontinueerd. De school behaalt voortdurend hoge resultaten en investeert veel in de kwaliteitsontwikkeling van de medewerkers. De school heeft weer aandacht besteed aan Meer Kansen met Ouders, de Voorschool, Win-win, een manier van omgaan met gedrag en de zelfstandigheidontwikkeling van de leerlingen. Een nieuw ontwikkelpunt is het werken met de aspecten van meervoudige intelligentie (MI). In het tweede deel van 2009 hebben we een aanzet gegeven voor het werken met MI. De school heeft 2009 met een positief saldo afgesloten. Basisschool Jeroen De school zit sinds in 2008 in een nieuw gebouw. In 2009 is gestart met de invoering van Win Win, door middel van een tweedaagse training en de sova methode Ik, jij en wij Samen. Verder zijn er buitengewoon veel mutaties in leerlingaantallen geweest en ondanks de grote hoeveelheden wisselingen, maakte de school een mooie groei door, ruim 30 leerlingen erbij. Ook op personeelsgebied zijn er de nodige mensen vertrokken en even zoveel weer bij gekomen. Op het gebied van de Brede school werd pas op de plaats gemaakt: back to basic en nadenken over de toekomst. Alles bij elkaar een vrij dynamisch jaar met een opgaande lijn. Dat vond ook de inspectie met als resultaat een groene vlag. De school sluit af met een resultaat van € 95.000 Basisschool Liduina De Liduina basisschool is een goede afspiegeling van de Haagse samenleving in het algemeen en de wijk het Bezuidenhout in het bijzonder: solidariteit, een van de pijlers van onze visie, wordt gedeeld door team, ouders en kinderen. Door training en opleiding heeft het team zich verder bekwaamd in het uitoefenen van de kernactiviteiten. De uitstroom naar het VO is naar wens en verwachting verlopen. Instroom van nieuwe leerlingen groeit gestaag: de Liduina heeft zich door samenwerking met diverse instanties (Centrum voor Jeugd en Gezin, deelname aan scholen carrousel, Stg. Boog, het Wijkberaad) stevig gepositioneerd in de wijk. Ondanks het feit dat het negatief saldo is geslonken wordt het boekjaar 2009 met een begrotingstekort afgesloten. Basisschool Melodie In 2009 is er hard gewerkt aan aan het BAS project. BAS staat voor Bouwen aan een Adaptieve School onder leiding van het seminarium van orthopedagogiek. Tijdens recente bezoeken in de klas, is gebleken dat het project sporen laat zien in de dagelijkse lespraktijk. Met de aanschaf van drie digitale schoolborden is CBS Melodie hard op weg om afscheid te nemen van de conventionele schoolborden. Om de interne communicatie binnen het team te verbeteren is er een tweedaagse studiebijeenkomst belegd. Deze tweedaagse is zeer positief geëvalueerd door de teamleden. Het jaar 2009 is ook het jaar geweest waarin de school subsidie heeft ontvangen om de onderwijstijd te verlengen met 4 uur in de week. Om dit project mede te laten slagen is er een coördinator onderwijstijdverlenging aangesteld. Ten behoeve van het project zijn er vergaderingen met het team/MR belegd om draagvlak te creëren. De jaarrekening 2009 is positief afgesloten. SBO Merlijn In 2009 is op SBO Merlijn verder gewerkt aan de nieuwe organisatie van het leren in de basisvaardigheden, waarbij de kinderen op basis van een eigen leerlijn zich naar hun mogelijkheden verder ontwikkelen in vaklokalen. Daarnaast wordt een nieuwe manier van werken met de (kern)doelen van wereldoriëntatie voorbereid. Het is een jaar geweest van borging en verdieping van de in de afgelopen jaren opgebouwde visie en verworvenheden. Hierbij is ook uitgebreid aandacht voor de rol die een SBO kan spelen in het samenwerkingsverband voor de reguliere basisscholen. SBO Merlijn is meer dan bereid die rol op zich te nemen. De school sluit de jaarrekening met een positief saldo van € 14.000 af. Basisschool Onze Wereld “Alles draait om Onze Wereld, Onze Wereld draait om jou, Samen leren samen leven, Onze Wereld houdt van jou…” Het schoollied klinkt op “De Dag van Respect”. Directeur Ton Hendriks onthult een fantastisch kunstwerk ter gelegenheid van het 35-jarig jubileum op de school. President van De Nederlandse Bank Nout Wellink opende de Nationale Rekendag. Via live-streaming internet kan iedereen meekijken. De site www.onzewereld.net wordt steeds meer een rijk archief en een eerlijke etalage van de dagelijkse activiteiten van de school. Zowel de site als de school hebben veel belangstelling. Op de teldatum blijkt de school groter dan ooit. Ouders en verzorgers kiezen graag voor de school. Het contact met de school wordt blijkens een oudertevredenheidonderzoek zeer hoog gewaardeerd. De school sluit het jaar af met een positief saldo van € 13.000.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
11
De Opperd ZMOK De nieuwbouwplannen zijn helaas nog niet verder uitgewerkt. Dit komt omdat binnen de gemeente, de afdeling Welstand nog een aantal vragen heeft over het schoolplein. Het leerlingenaantal is net als in voorgaande jaren redelijk stabiel. Wel is het zo dat aan het eind van het schooljaar 2008/2009 ruim 30 leerlingen de school heben verlaten. Er is hard gewerkt om op de teldatum ruim 20 nieuw geïndiceerde leerlingen ingeschreven te hebben. We zijn blij dat we ook afgelopen jaar weer een groot aantal leerlingen hebben opgevangen waarvan de basisschool sterk in handelingsverlegenheid was. Het is fijn om te zien dat de leerlingen weer een basis hebben gevonden om tot ontwikkeling te komen. Het kalenderjaar 2009 hebben we met een positief saldo van € 14.000,-- kunnen afsluiten omdat we zuinig hebben begroot en er geen financiële tegenvallers waren. De directie van de Opperd is dan ook trots op het team omdat we kunnen terugkijken op een jaar waarin we veel leerlingen, ouders, scholen en jeugdhulpverleners hebben kunnen ondersteunen. Basisschool ’t Palet Alle leerlijnen voor het ontwikkelingsgericht werken bij wereldoriëntatie zijn vastgesteld. Voor de borging hebben wij schoolbrede coaching ingezet en om de lessen nog aantrekkelijker te maken zijn, aansluitend bij de thema‟s, leskisten ontwikkeld; de vette jus voor OGO/WO! Voor rekenen hebben wij een kader opgesteld “werken in niveaugroepen”. Dit wordt uitgevoerd met behulp van groepshandelingsplannen om nog beter aan te sluiten bij het niveau van de leerling. Er zijn veel bijzondere activiteiten geweest; groep 7 heeft een expositie gemaakt voor het Haags Historisch Museum over het thema Gouden Eeuw, in het medialokaal is een heus laboratorium verrezen voor lessen over drijven, zinken en zweven en het eerste exemplaar van de wijkkrant „De Schilderswijker‟ is door kinderen van onze school aangeboden aan (oud)-minister Van der Laan. Een hele pagina van dit eerste exemplaar was door onze leerlingen verzorgd. Voor onze ouderpopulatie hebben wij een computercursus georganiseerd; ruim 20 ouders hebben deze succesvol afgesloten met het in ontvangst nemen van een certificaat. Als onderdeel van het bekwaamheidsdossier en de gesprekscyclus hebben wij een leerkrachtportfolio ontworpen. Tevens wordt er op planmatige wijze gewerkt aan kwaliteitszorg en is het kwaliteitshandboek verder ontwikkeld. De school heeft 2009 met een positief resultaat van ruim € 200.000 afgesloten. Meevallende subsidiebedragen en declaraties bij het vervangingfonds zijn daar de oorzaak van. Basisschool De Regenboog Op rkbs De Regenboog zijn wij dit schooljaar heel druk geweest met het ontwikkelen van een protocol „ontwikkelingsverwachting/ontwikkelingsperspectief‟. Samen met het HCO en de Radbout universiteit hebben wij dat protocol en de gereedschappen ontwikkeld. Er zijn dit schooljaar al ontwikkelingsverwachtingen geformuleerd van alle oudste kleuters. Met name de implementatie van de OBIS als middel om het leerrendement te meten en het ontwikkelen van een tool om relevante informatie van ouders over hun kind te verwerken heeft veel energie gekost. Een groot onderzoek naar de context van de school is dit schooljaar gestart. De eerste resultaten worden in juni 2010 verwacht. Verder hebben wij op rkbs De Regenboog het GIP-systeem opnieuw ingevoerd met behulp van het principe: „leren van en met elkaar‟. De school sluit af met een klein positief resultaat. Basisschool Savelberg Dit was het tweede jaar dat de Savelbergschool, LeerKansenProfielschool was. De leerlingen van de groepen 5 tot en met 8 namen deel aan een breed onderwijsaanbod. Voor het komend schooljaar zijn we hard bezig om van LKP en de reguliere lessen een kwalitatief goed curriculum te maken voor de hele school. In deze kleine binnenstadschool moest door een kleiner geworden team, veel werk verzet worden. De leerkrachten deden dit met enthousiasme maar het taakbeleid stond en staat onder druk. Ouders waren op veel manieren betrokken bij de school en deden actief mee met fietsles, Nederlandse les en de opvoedingsondersteuningsochtenden van onze school maatschappelijk werkster. Onze peuter groepjes werden op woensdagen uitgebreid met de allerjongsten van twee jaar, die met hun ouders het programma samenspel volgden. Voor wat betreft het gebouw is er een reservering gemaakt voor de op hande zijnde vervanging van het sanitair. De school heeft de jaarrekening 2009 met een positief resultaat van € 9.000 kunnen afsluiten. J.H. Snijderschool De Snijdersschool werkt sinds augustus 2009 volgens het concept van natuurlijk leren. Dat betekent dat alle kinderen in samengestelde groepen zitten waarbij 3 of 4 groepen samen in een unit werken. De leerkrachten geven workshops aan kinderen uit een unit. De kinderen werken met portfolio. Daarin zitten hun eigen leer- en ontwikkelingslijnen. Diverse scholen hebben al een bezoek gebracht aan de onze school en ook studenten bezoeken de school om onderwijsvernieuwing in de praktijk te kunnen zien. Inmiddels is er een 14e groep gestart. Door de aanbouw, die zeer succesvol is opgeleverd, zijn er kosten doorgeschoven van het vorig kalenderjaar. Ook is er een extra lokaal in gebruik genomen door de buurtschool. De prognose wat betreft de leerling-groei voor de komende 2 jaar is voor de school gunstig maar dat betekent dat huisvesting een blijvend probleem is. Reeds 7 groepen zitten in een al vele jaren afgeschreven noodgebouw. Met de gemeente wordt momenteel overleg gevoerd hoe dit probleem kan worden opgelost. Ook wordt gesproken met de gemeente over het opzetten van een brede school. Met name door deze huisvestingsproblematiek is het jaar afgesloten met een negatief resultaat van € 37.000. Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
12
Basisschool Toermalijn Toermalijn wil uitgroeien tot een school-in-de-buurt. Teveel gezinnen in de wijk zoeken hun heil op basisscholen buiten de wijk (50%). Wij kunnen ons niet permitteren die doelgroep links te laten liggen. Toermalijn stond te boek als een zwarte school. Wij koesteren de diversiteit, maar hebben de ambitie een school te zijn voor de gehele wijk. Inmiddels is er een ouderinitiatief, een groep ouders van „witte‟ gezinnen die kiezen voor Toermalijn en als actieve ambassadeurs voor de school willen optreden. De school doorloopt momenteel een aantal parallelle ontwikkelingen. Er wordt stevig geïnvesteerd in gebouw, speelplaats en aan de uitstraling van de school aan de Beeklaan. We werken samen met diverse partners in de wijk. Voorts hebben we een begin gemaakt met de ontwikkelen van ons onderwijs langs de lijnen van ontwikkelingsgericht onderwijs onder begeleiding van het Algemeen Pedagogisch Studiecentrum. We sluiten daarmee aan op het concept dat in onze kleutergroepen wordt gehanteerd. Toermalijn is een Leerkansen Profiel-school. De schooldagen zijn verlengd tot 16.30 uur en de kinderen krijgen dagelijks les van een reeks van vakdocenten in muzische vakken en sport en spel. Daarmee hebben we een forse verrijking van ons curriculum gerealiseerd. Tenslotte investeren we gericht in onze oudergroep en dat leidt zichtbaar tot versterking van de betrokkenheid bij school. De ontwikkelingen zijn soms snel, soms traag; soms krachtig, soms precair, maar we hebben de richting gekozen: we zetten in op een krachtig en herkenbaar profiel. Daarmee willen we onze school maken tot een entiteit in de wijk waar gezinnen als het ware niet meer omheen kunnen. De jaarrekening 2009 sluit af met een positief resultaat van € 24.000. Basisschool De Triangel De school werkt aan kwaliteitszorg en neemt regelmatig quikscans af om de kwaliteit te verbeteren. Verder is er aandacht geweest voor de Action Labs, digitale schoolborden en sociaal-emotionele ontwikkeling. Er zijn zeven taalvergaderingen geweest. Hierbij is op een inhoudelijke manier over het taal- en leesonderwijs gesproken. In die vergaderingen zijn de leerkrachten geïnformeerd op het gebied van nieuwe ontwikkelingen en inzichten op het gebied van taal- en leesonderwijs, waardoor de leerkracht zich bewust is van zijn voorbeeldfunctie en zijn vaardigheden zo ontwikkelt dat hij het optimale uit de leerlingen haalt. Er zijn teambrede afspraken gemaakt over taal- en woordenschatonderwijs en technisch lezen. Effectieve instructie is via collegiale consultatie met behulp van een kijkwijzer aan de orde gekomen. Cito taalschaal en luisteren zijn ingevoerd. Op de studiedag is een workshop gevolgd aangaande taalontwikkeling in interactie. Schakelklas 2/3 en groep 4 hebben met succes gedraaid. De nieuwe map fonemisch bewustzijn is aangeschaft en nieuwe afspraken hierover zijn vastgelegd. Voor de onderbouw heeft de workshop interactief voorlezen plaatsgevonden. De inspectie heeft een bezoek aan de school gebracht en de kwaliteit van de school een ruime voldoende gegeven. De school werkt inmiddels met groepsplannen voor rekenen en lezen. De school heeft 2009 met een positief saldo van € 130.000 afgesloten. Basisschool De Vuurvlinder De Vuurvlinder is in haar derde jaar van het ambitieuze schoolplan 2007-2011 goed op weg de beoogde doelen te behalen. In haar derde jaar als leerkansenprofiel school komt de inhoud van de talentclubs aan bod en worden leerlijnen ontwikkeld die ruimte kunnen bieden aan meer aandacht en tijd voor taal en rekenen. De groei in leerlingenaantal zet door in een wat rustiger tempo. De school groeide naar 154 leerlingen op 1 oktober 2009. De school participeert in vrijwel alle gemeentelijke projecten. Daardoor zijn we in staat veel extra aandacht te bieden aan onze leerlingen en ouders, die daar vanwege hun status van nieuwkomers dankbaar gebruik van maken. Een 60-tal ouders en wijkbewoners volgen bij ons een cursus Nederlands, gericht op communicatieve vaardigheden. We hebben het jaar met een positief resultaat van € 51.000 afgesloten waardoor het negatief eigen vermogen is verkleind. Basisschool De Wereldwijzer In oktober 2008 is er in het bestuur het besluit genomen om de Wereldwijzer niet meer als zelfstandige school te laten voortbestaan. Het voornemen was om de school te sluiten per 1 augustus 2009. Deze mededeling is in het voorjaar van 2009 aan de ouders gedaan. Na overleg met de medezeggenschapsraad is besloten om de ouders nog een jaar de ruimte te geven. Deze extra tijd was nodig om de keuze voor een nieuwe school zo rustig en onderbouwd mogelijk te kunnen maken. Het schooljaar 2009-2010 zal in het teken staan van afronding van lopende zaken en uiteindelijk sluit de Wereldwijzer op 2 juli 2010. Basisschool Het Zonnelicht In dit schooljaar vertrok een aantal personeelsleden, waaronder de intern begeleider en 1 leerkracht. De school kon de functie van intern begeleider zelf opvangen. Daarnaast mocht de school de zogenaamde postcodegelden ontvangen. Beide meevallers zorgden voor een flink positief saldo op het begrotingsjaar 2009. De school werd aan de binnenkant geschilderd en werd daardoor veel aantrekkelijker. Verschillende klassen gingen werken met digitale schoolborden. Nog voor de zomervakantie van 2010 wordt er in elke groep gewerkt met deze moderne leermiddelen. In de laatste maanden van het jaar kwamen er wel meer aanmeldingen, maar het geringe aantal leerlingen blijft een zorg voor de school. Toch blijft er hoop voor de toekomst. Behalve de plusklas werkt de school ook met een hulpklas. Nog meer kinderen krijgen daardoor extra en langer remedial teaching. Groep 8 (vorig schooljaar een risicogroep volgens de inspectie) scoorde goed op de cito-eindtoets. De school heeft het negatieve vermogen verkleind door dit jaar met een positief resultaat van € 134.000 af te sluiten.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
13
Cluster 2 Basisschool De Dijsselbloem Begin 2009 stonden binnen De Dijsselbloem de activiteiten met betrekking tot de fusie met De Driemaster centraal. Doordat de gemeente op dit moment niet mee wil werken aan een nieuw gebouw voor de Dijsselbloem en de Driemaster samen, is dit traject stil komen te liggen. De school staat in dit jaar ook onder verscherpt toezicht van de inspectie. Dit heeft de school onaangenaam verrast. Niet eerder was een signaal ontvangen dat de opbrengsten van het onderwijs niet op peil zouden zijn. Het voordeel van zo een vervelende situatie is, dat we onze complete zorgtraject onder de loep hebben genomen en waar nodig hebben verbeterd. Daarnaast hebben we hierdoor een taalsubsidie binnen gehaald (12.000 euro) waarmee we het taalonderwijs nog meer mee gaan verbeteren. De school is zich ook steeds meer als brede school aan het profileren. Op dit moment onderzoeken we of we komend schooljaar een verlengde schooldag kunnen invoeren voor de groepen 4 en 5. De schoolpopulatie blijft ook groeien en komend schooljaar verwachten we weer een lichte groei in de leerlingaantal. Financieel sloten we met een klein tekort af van € 5.000. Dit had vooral te maken met de investeringskosten van twee nieuwe groepen. Basisschool De Drie Linden In 2009 is De Drie Linden voortgegaan met de uitwerking van het vernieuwingsplan. De school heeft daarvoor een (financieel) meerjarenplan opgesteld, dat in maart 2009 door het College van Bestuur werd goedgekeurd. Dit bestuursbesluit stelt de school in de gelegenheid, investeringen te doen om het beleid uit het plan uit te voeren: onderwijsvernieuwing, relatie met stakeholders, teamontwikkeling, positionering in de wijk. Financieel gezien zijn - net als in 2008- de werkelijke kosten lager geweest dan de begroting: in 2009 is de school ruim € 42.000 onder de begroting gebleven. Weliswaar zijn de personeelskosten iets hoger geworden dan de begroting, aangezien er diverse wisselingen in personeel hebben plaatsgevonden, maar daarnaast is voor enkele begrotingsposten lopende het jaar (gedeeltelijk) subsidie van onder andere de gemeente Den Haag binnengehaald. De school kende in 2009 veel personeelswisselingen: op een personeelsbestand van totaal 16 personen kwamen in 2009 6 mutaties voor, waaronder de IB-er. In juni 2009 heeft het team de basis-cursus EGO afgerond; in november en december is elk personeelslid in de gelegenheid gesteld tot het maken van een individuele competentiescan, gericht op de persoonlijke ontwikkeling in relatie tot de benodigde competenties, die nodig zijn in de uitvoering van het meerjarenplan. In 2009 heeft de school enkele projecten aangepakt: eerste jaar De Vreedzame School; deelname tweede jaar leestaal-pilot; meer kansen met ouders, schakelklas. De trend van afgelopen jaren in dalende leerlingaantallen is tot staan gebracht en kan nu voorzichtig stabiel genoemd worden. (In de Heesterbuurt/Valkenbos daalt het totaal aantal 4-12-jarigen al enkele jaren; bovendien werd in 2009 zelfs een basisschool aan het bestand toegevoegd) Het onderhoud aan het gebouw (installaties, energie), het aanpassen van het gebouw aan de moderne eisen van het onderwijs, en de profilering van de school in de wijk vergen veel tijd en investeringen. De relaties met de stakeholders zijn opnieuw aangehaald en uitgebreid. De VVE-inspectie gaf een positief beeld van het onderwijs in de peuter- en kleutergroepen: alle leidsters en leerkrachten zijn intussen gecertificeerd. Het resultaat van 2009 was € 41.000. Basisschool De Driemaster Binnen De Driemaster zijn de activiteiten met betrekking tot de fusie met de Dijsselbloem gestopt doordat de gemeente Leidschendam-Voorburg niet wil investeren in een nieuw gebouw voor de brede buurtschool. Met ingang van 01-12-2008 is Ilona Kwint benoemd tot adjunct-directeur. Het Zorgsysteem heeft in 2009 een grote ontwikkeling doorgemaakt. Het uitnodigingen van ouders bij ICL klein en ICL groot heeft een duidelijke meerwaarde. Het GIP model is nu een vast onderdeel van het onderwijs op de Driemaster. Er is gekozen voor invoering van EGGO als leerlingvolgsysteem voor sociaal-emotionele ontwikkeling. Er is veel geïnvesteerd in de relatie en de betrokkenheid van ouders. In de oudertevredenheidsenquête gaven de ouders aan zeer tevreden te zijn met de school, de school kreeg gemiddeld een 8. Integraal Personeelsbeleid heeft alle aandacht gekregen, waarbij het invoeren van POP-gesprekken en de normjaartaak speerpunten zijn geweest. Er is een start gemaakt voor nauwere samenwerking met NSO DAK. Het resultaat 2009 is € 20.000. Basisischool De Emmaüs Deze school bevindt zich reeds jaren onder de groep scholen, waar veel heel goed gaat: een steady directie, team en ouderpopulatie. De school blijft continue in beweging. Ontwikkeling van het onderwijs blijft een speerpunt en heeft in 2009 geleid tot onder meer de implementatie van de nieuwe SCOL (Sociale Competentie Observatie Lijst)+SCOLLeerling. Het volgen van de ontwikkeling van leerlingen op het sociaal-emotionele terrein is hierbij het doel. Het team heeft besloten de basiscursus Coöperatief Leren te volgen. De cursus wordt op locatie verzorgd door Oonderwijs Advies Zoetermeer. De inspectie bracht na vijf jaar weer een bezoek. De school ontving een positief rapport met slechts drieën en vieren (op een 4-puntschaal) en één opmerking ter verbetering: het vastleggen van de analyse en diagnose in de handelingsplannen. Ook is het team zich, onder leiding van de directie, gaan bezighouden met „Wat er toe doet ‟(Marzano) en Opbrengst Gericht werken. Er wordt al volop naar trendanalyses gekeken. Ook in de leerling-besprekingen komen deze aan de orde. De school draait mee in het tweede jaar van de Taal-Lees-Pilot. Hiernaast is een nieuwe methode aangeschaft voor technisch lezen. In de groepen 1-2 wordt sinds augustus 2009 gewerkt met de methode Kleuterplein.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
14
Op het gebied van ICT worden de mogelijkheden de smartboards, door het uitwisselen van informatie, steeds intensiever gebruikt. Binnen het personeelsbeleid is het team geïnformeerd over de functiemix. Dit levert geen onrust of spanningen op. Drie nieuwe leerkrachten vinden hun weg in de school. Financieel werd het begrote tekort van - € 15.000,- een positief saldo van ruim € 30.000,-. Met name de extra inkomsten van Rijk, Gemeente en de teruggaaf van ruim € 20.000,- teveel betaalde energiegelden (Eneco) liggen hieraan ten grondslag. Basisschool Groen van Prinsterer Het jaar 2009 heeft voor de Groenschool, zoals de school in de communicatie heet, vooral in het teken gestaan van het bijeenhouden van het schoolgevoel. Door de sterke leerlingengroei van de school zijn we inmiddels verdeeld over drie verschillende gebouwen. Dat maakt het soms lastig om een goede schoolsfeer te behouden. Daarnaast kunnen we als school nog maar weinig vieringen met de hele school tegelijk houden. De intieme sfeer en de gedachte er samen voor te staan, staat hierdoor op sommige momenten onder druk. Helaas blijft onze huisvestingsuitdaging, met de wens tot nieuwbouw, een belangrijke rol spelen gedurende het hele jaar 2009. De school heeft diverse initiatieven genomen om deze uitdaging onder de aandacht van de gemeentepolitiek te brengen. In 2009 is ook besloten dat op essentiële plaatsen onderhoud aan het huidige gebouw gepleegd gaat worden. Onderwijskundig gezien hebben we, na vorig jaar even een pas op de plaats te hebben gemaakt, de beleidsplannen in een “Teamontwikkelplan” gegoten om zo afspraken en ontwikkeling goed op elkaar af te stemmen. Onze plannen lijken goed te lukken in een tempo dat zowel vooruitgang laat zien, maar wel behapbaar blijft voor het personeel. Op het personele vlak is er bewust voor gekozen om de opengevallen plekken in te vullen met iets meer ervaren collega‟s. Dat is goed gelukt, waardoor een evenwichtige opbouw van het personeelbestand is ontstaan. Financieel is de school binnen de begroting gebleven alhoewel er een negatief resultaat is van € 18.000. We hebben niet het gevoel dat we dit jaar iets tekort te zijn gekomen. Nou ja: met elkaar ontberen we dat ene, nieuwe schoolgebouw. Jenaplanschool Grote Beer Loesje: 'Ik hoorde gisteren iemand zeggen dat ie zijn jaar niet had ….' Voor Jenaplanschool Grote Beer was 2009 in alle opzichten een heftig en rumoerig jaar. Veel personele wisselingen (ca. 7 FTE van de 24 FTE) doordat collega's, na door de school geboden stimulansen en opleidinge, kozen voor 'promotie' elders (twee maal adjunct, IB-er, schoolbegeleidingsdienst etc.). De directeur belandde vanaf 2 mei 2009 zeer langdurig in het ziekenhuis met een levensbedreigende bacterie en na verloop van tijd bleek dat de adjunctdirecteur hierdoor te veel op haar bordje heeft gekregen. Respectievelijk Han Nielen en Kees v.d. Zweep (interimmanagers) namen de leiding over. Mede door de bovengenoemde oorzaken is de aandacht volledig naar het primaire proces gegaan. En zijn daardoor een aantal (noodzakelijke) verbeteringen uit het jaarplan niet verwezenlijkt. De school kent een gestage groei van één groep per leerjaar. De school groeit daardoor uit haar gebouw. De aanbouw van twee lokalen zijn in aanvraag. Haast in dezen is geboden. Verder maakt de school zich ernstig zorgen over het groeiend aantal 'zware' jonge zorgleerlingen (76% van de kleuters heeft een vorm van zorg). De Grote Beer missie: “Wij willen algemeen beschouwd worden als Jenaplan Brede Buurtschool met een optimaal functionerend zorgsysteem en een warm sociaal-pedagogisch klimaat, waarbij prestaties hand in hand gaan met welzijn”, stond beleidsmatig ter discussie. Kunnen we de in deze missie besloten zes onderstreepte pijlers waarmaken of moeten we prioriteiten stellen? ' De Grote Beer nam deel aan veel GOA/LOP-projecten: De Voorschool, De Schakelklas, Schakelklas en ouder, Meer Kansen met Ouders, VSD, SMW. Het LeerKansenprofiel beleefde zijn eerste jaar naar volle tevredenheid. Ook was er deelname aan de landelijke taalpilot. Grote Beer kreeg ook het predicaat Brede Buurtzone-school. Financieel verliep het jaar niet in lijn met de begroting en was er sprake van een negatief resultaat van € 80.000. Basisschool J.F. Kennedyschool In 2009 is op de John F. Kennedyschool een start gemaakt met een aantal items waaronder de Kwaliteitszorg. In dit kader staan voor begin 2010 de ouderenquête en de leerkrachtenquête op de planning. De resultaten hiervan zullen verwerkt worden in de school/jaarplannen van de komende jaren. Een belangrijke stap richting de ontwikkeling van de visie is gemaakt. Hoewel een montessorischool, hinkt de John F. Kennedy op twee gedachten; er zijn ook veel methodes aangeschaft. De werkwijze is niet helder en dit leidt tot grote druk op het team en twijfel over de juiste aanpak. Het team heeft een start gemaakt met het ontwikkelen van een duidelijke visie en zal hier in 2010 mee door gaan. Het Inspectierapport was een stimulans in de goede richting. We scoorden goed en zeker onze zorg is de hoge waardering van Inspectie waard. We zijn gestart met het maken van trendanalyses en zijn als gevolg hiervan gericht bezig met het lees- en rekenonderwijs. Er zijn werkgroepen ingesteld voor beide onderdelen. De school heeft een rekenaudit gepland staan voor 2010. De uitstroom van onze kinderen was 47 % VWO, 18% HAVO en 35% VMBO. Het beleid rondom de meerbegaafden is afgerond en vindt zijn vertaling in een meerbegaafdenklasje, dat eens in de twee weken een ochtend bij elkaar komt. Momenteel nemen ongeveer 15 kinderen hieraan deel. De groei van het aantal leerlingen is minimaal maar gaat wel gestaag door. We zaten op 1-10-2009 op 225 leerlingen. De middenbouw had even een wachtlijst met enkele kinderen. In de bovenbouw zijn digitale borden gekomen, volgend jaar volgt de middenbouw. Alle leerkrachten hebben scholing op dit gebied gekregen.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
15
Wat het gebouw betreft is er een pantry vernieuwd en zijn de toiletgroepen in het hele gebouw onder handen genomen. Er is enigszins in kaart gebracht welke dringende zaken qua gebouw aangepakt moeten worden. Financieel gezien was het een jaar dat afgesloten is met een klein positief saldo van € 4.000,-. Het integrale personeelsbeleid heeft vorm gekregen in een gesprekkencyclus met daarin ook POP-gesprekken. We zijn in kaart aan het brengen welke opleidingsbehoeftes er zijn en er wordt gerichter aannamebeleid gevoerd. Ook de uitwerking van de functiemix is gestart. De samenwerking met de buurt heeft een vertaling gevonden in een sportdag voor kleuters met meerdere scholen in de wijk, bezoeken aan een verzorgingstehuis en participatie in het Mariahoeve festival. Basisschool De Jonge Wereld Terugkijkend op 2009 vallen voor De Jonge Wereld de volgende zaken op: We hebben verdere BAS-stappen gezet. Onder de deskundige leiding van Sjoerd Hania van het Seminarium voor Orthopedagogiek is de basis gelegd voor onderwijs op maat voor de leerlingen. Het borgingsdocument blijft groeien. Het enthousiasme bij het team blijft groot. Tot en met groep 8 is onze rekenmethode vervangen door de nieuwe methode Wis en Reken. We hebben een mooie orthotheek ingericht; Het gebruik ervan groeit. De school draait volop mee in de Rekenpilot. Naar aanleiding van het inspectiebezoek in 2008 hebben we veel verbeteringen in gang gezet: Groepshandelingsplannen maken vanuit de trendanalyses, de DLE-scores van de kinderen bij de Cito-toetsen uit het LVS in de verschillende groepen zijn inzichtelijk gemaakt in groepsprofielen, instructievormen verbeterd: extra instructie aan instructietafel, pre-teaching en verlengde instructie. De effectieve leertijd is al verhoogd. Financieel hebben we het jaar positief afgesloten door een resultaat te behalen van € 37.000. Er heeft inmiddels een tevredenheidsonderzoek plaats gevonden onder de ouders, leerlingen en het team. Het verloop binnen het team is minimaal. Mensen werken graag op onze school. Basisschool De Krullevaar In januari 2009 startte op De Krullevaar het LeerkansenProfiel voor de groepen 7 en 8. De leerkrachten, ouders en kinderen hebben in de eerste maanden last gehad van kinderziektes en opstartproblemen. Het was erg wennen aan de 6 uur extra les per week. De periode na de grote vakantie gaf een wereld van verschil te zien. De organisatie verliep beter, de leerkrachten waren meer tevreden en ouders konden leven met de extra tijden en een continurooster. Nog steeds komen we dingen tegen die verbeterd kunnen worden. Voor ouders hebben we ook LKP-activiteiten georganiseerd zoals: Nederlandse taal, taekwondo, yoga en ouderschoolreis. Het plan van eisen voor de BBS+ is gereed gekomen en het is wachten totdat we in samenwerking met Staedion, stichting Mooi en stichting DAK aan de slag kunnen als officiële Brede Buurtschool. Haag Wonen heeft meegeholpen aan de voorbereiding. Zij dragen het over aan Staedion. We kunnen zelfs al voorzichtig starten als er voldoende ruimte is. Ook dit jaar is er een positief resultaat in de jaarrekening ten opzichte van de begroting. Een bedrag dat door extra inkomsten uit impulsgelden, minder inzet van leerkrachten en uitbreiding van projecten te verklaren is. Kwaliteitsbeleid heeft in 2009 geleid tot 4 studiedagen, meerdere individuele cursussen en opleidingen en het begin van de “aanpak volgens Marzano”, begeleid door het HCO. Baisschool Het Lichtbaken Op het Lichtbaken bleek in de tweede helft van het schooljaar 08/09 duidelijk, dat de opname van 60 nieuwe leerlingen van de voormalige OBS Nieuw Waldeck goed verlopen is. Er moesten extra groepen geformeerd worden, die niet allemaal „financieel dekkend‟ waren. Dat geldt ook nog voor het schooljaar 09/10. Enthousiaste tijdelijke leerkrachten konden door deze groei voor de school behouden blijven. Met de groepen 8 werd meegedaan met het project van de Wenswijk. Een nog jarenlang zichtbaar resultaat is de prachtige muurschildering, die met deze leerlingen - onder leiding van twee kunstenaars - vlak voor de zomervakantie werd opgeleverd over het thema van “De Vreedzame School”: Met dank aan de woningbouwverenigingen die de kosten hiervoor hebben gedragen. Per februari kon (na een vacaturetijd van een jaar) een intern begeleider worden benoemd. Mede door de benoeming van een remedial teacher en extra aandacht voor „de zorgmanager‟ is aan de zorgstructuur intensievere aandacht gegeven. Voor 2010 is formatie ingeruimd voor een parttime adjunct-directeur. Er is een begin gemaakt met de noodzakelijke vernieuwing van methodische materialen. Door deelname aan de taalpilot en het Gemeentelijk project „Meer Kansen Met Ouders‟ wordt t/m 2011 gewerkt aan deze belangrijke speerpunten. In groep 3 is de invoering van het digibord met bijbehorende software effectief gebleken. Naast de jaarlijkse bijscholing voor BHV door een flink aantal leerkrachten, hebben drie leerkrachten een forse investering gepleegd in de opleidingen voor RT-er, middenmanagement en taalzorgcoördinator. Door een herijking van de leerling-weging is het financieel resultaat € 9.000,-negatief, ondanks de toekenning van “postcodegelden”. Ook de onduidelijkheid over de verhuurinkomsten van de gymaccommodaties van beide gebouwen en de exploitatie van twee gebouwen droegen bij aan het gegeven, dat we helaas niet op de begrote € 15.000,- in de plus zijn geëindigd.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
16
Basisschool De Oase Het jaar 2009 zal op De Oase worden herinnerd als een bewogen jaar. Zo kregen wij in februari te maken met het overlijden van een oud-collega en werden we gedurende het jaar geconfronteerd met een relatief groot aantal, door ziekte, langdurig afwezige collega‟s. Voor de zomervakantie was een leerling uit groep 8 betrokken bij een ongeval, waarbij hij zeer ernstige verbrandingen opliep en werd een van onze jongste leerlingen gediagnosticeerd met een levensbedreigende ziekte. Op het personele vlak werd de organisatie vanaf 1 mei versterkt met een adjunct-directeur en namen voorafgaand aan de zomervakantie drie ervaren collega‟s afscheid vanwege het bereiken van de FPU-gerechtigde leeftijd. Voor wat betreft het personeelsbeleid is er veel tijd en energie gestoken in het begeleiden van nieuwe leerkrachten. Daarnaast maakten verschillende collega‟s gebruik van de “Lerarenbeurs” vanuit de IB-groep en werden verschillende trainingen afgenomen bij onder andere de Lucas Academie. Op het gebied van ICT kenden we een grote vooruitgang door het compleet vernieuwen van alle hardware. Naast de werkstations in de klas werd het computerlokaal ingericht met nieuwe apparatuur. De speelplaatsen werden opgewaardeerd door het plaatsen van verschillende speelobjecten; deze zijn gefinancierd uit de Goede Doel actie van 2008. Onderwijskundig kende de school een aantal speerpunten, waarbij het invoeren van het GIP-model centraal stond. Om de communicatie te verbeteren werd een nieuwe website in gebruik genomen. Op financieel gebied werd ondanks een begroot tekort van ca. € 5.000, en de nodige maatregelen om de na langdurige afwezigheid terugkerende collega‟s te ondersteunen, een klein positief saldo behaald. Op sportief vlak behaalde De Oase het Nederlands Kampioenschap schoolkorfbal in Kampen. Prins Mauritsschool De Prins Mauritsschool ging in 2009 voortvarend verder met de ambities, die ze in het jaarplan 2008-2009 had geformuleerd. Daarvan werden onder andere de volgende ambities gerealiseerd: aanschaf van nieuwe taalmiddelen voor het taalonderwijs voor groep 1 t/m 3 en leesmaterialen voor groep 3 t/m 8 ten behoeve van het vergroten van de leesvaardigheid en het begrijpend lezen in de groepen 4 t/m 8; vernieuwen van de deeltoetsen CITO voor lezen, rekenen en spelling; nieuwe computers voor de leerkrachten; heffen van één bijdrage voor de ouders, waarin de voormalige Prinsenbijdrage (extra vrijwillige bijdrage) en de Ouderbijdrage zijn verdisconteerd; Tevens werden onder anderen de volgende nieuwe ambities opgestart: Jenaplanscholing voor het hele team; afstemmen van de organisatie en het werken met kinderen op basis van het Jenaplanconcept; vernieuwen van de taalmethode; verder professionalisering van de tussentijdse opvang (TSO) in samenwerking met de stichting Rijswijkse Kinderopvang (SRK). Het aantal mutaties onder het personeel was vergeleken met voorgaande jaren groot, er moesten vier vacatures ingevuld worden. Het ziekteverzuim was vergeleken met vorig jaar wat lager en binnen de norm. Financieel blijven we ongeveer € 10.000 onder het begrote resultaat. De grote kwaliteitsimpuls is de Jenaplanscholing. Hierdoor zullen we in staat zijn om het werken op de PMS te toetsen aan de uitgangspunten van Jenaplan en op basis daarvan veranderingen in gang zetten, die ten goede komen aan de kinderen en de leerkrachten. Basisschool De Schakel De Schakel beleefde in 2009 een enerverend jaar. Na drie jaar zorgen overleed de leerlinge Iris Rog, dochter van onze collega. De belasting voor het personeel was groot en ziekteverzuim nam in alle geledingen toe. Deze periode heeft veel van het team gevergd. Gelukkig is iedereen weer gezond aan de slag. De kwaliteitszorg van de school heeft alle aandacht gehad. De kwaliteitszorg werd verbeterd met het verder implementeren van het werken met de kwaliteitskaarten van Bos. De diverse enquêtes uit dit systeem zijn uitgezet. Elk jaar wordt een Leonardo enquête afgenomen bij de ouders en de betreffende leerlingen. Dit jaar is een algemene ouderenquête aan alle ouders van de school afgenomen en deze geeft aan dat de ouders over het algemeen goed tevreden zijn. Om de sociaal emotionele vaardigheden bij leerlingen te versterken, heeft het team de Training Rots en Water gehad en dit geborgd door het aan de gymlessen te verbinden. Op het gebied van personeelsbeleid is de Normjaartaak onder protest ingevoerd. Dit blijft een speerpunt waar veel gevoel een rol in speelt. De school is in 2007-2008 gaan werken binnen het project BAS (Bouwen aan een Adaptieve School). Naar aanleiding van de Lucas studiedag (2009) heeft het team de collega school De Jonge Wereld bezocht die ook volgens het BAS-project werkt. De opmerking dat wij “even ver zo niet verder” waren met de invoering, gaf het team een goed gevoel. Het team verdiept zich momenteel in het Coöperatief Leren. De ingeslagen weg blijkt goed te passen en leidt tot een goede borging van werkwijzen en afspraken. Maar ook het bijstellen van alle plannen en documenten heeft de volle aandacht gehad in 2009. Op het gebied van ICT zijn nu in de groepen 1 t/m 8 de krijtborden vervangen door smartboards.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
17
Het gebouw (onderhoud) stelt de school veelvuldig voor problemen in de dagelijkse gang van zaken: daar is al het een en ander aan gedaan, maar heeft nog alle aandacht nodig. Teveel aandacht van directie en team heeft in dit onderwerp moeten zitten. De realisatie van de begroting is niet gelukt. Onderzocht wordt op welke wijze de begroting in de toekomst sluitend gemaakt kan worden. Het (teruglopend) leerlingenaantal (en daarmee de inkomsten in de toekomst) baart zorgen. Basisschool De Trampoline De start van het jaar was moeilijk en we hebben afscheid moeten nemen van een zeer gewaardeerde collega door overlijden. Het is erg knap hoe de collega‟s dit gezamenlijk als team hebben opgepakt en verwerkt hebben met elkaar en met de kinderen. Uiteraard bracht 2009 ook vele hoogtepunten en successen. De Columbusklas is gestart, de schoollijn GIP staat, TaalActief en voortgezet technisch lezen zijn geïmplementeerd, Het VVE-plan is verder doorontwikkeld, de overgang van 2 naar 3 is aangepakt, er zijn voor elke groep ict-projecten geweest en Schoolgericht maatschappelijk werk heeft een goede plek in de school gekregen. Veel mooie successen. Ook veel praktische zaken zijn goed op de kaart gezet. Zo zijn er nu informatiepakketten en welkomstpakketten voor nieuwe ouders en kinderen, het veiligheidsplan is afgerond, de website is aangepast en we hebben een Wall of Fame voor schoolverlaters in de aula. Verder is er hard gewerkt aan de brede schoolontwikkeling en vooral aan de voortgang van het proces rondom nieuwbouw. In 2009 stond daarin de gebiedsvisie centraal en die is zo goed als afgerond. Naast al deze ontwikkelingen hebben er ook veel projecten gelopen op de Trampoline. Zo hebben wij gewonnen bij het project “voor de raad ermee” en hierdoor onze 2 schooltuinen kunnen realiseren. Onze ICT-er is als “most innovative teacher” naar Wenen geweest met een ict-project en wij zijn gestart met oudercursussen. In groep 8 is het project leren-leren gestart, waarin kinderen tips en tools aangereikt krijgen om zich beter te kunnen concentreren, onthouden en leren snellezen. Er is financieel veel geïnvesteerd en aangeschaft, maar door verschillende subsidies realiseerde de school een resultaat dat € 10.000,- positiever uitkwam dan begroot. De Vijverhof In januari 2009 heeft het team van De Vijverhof het 40-jarig ambtsjubileum van Anneke Vos gevierd. Alle kinderen en vele oud-leerlingen, ouders en collega's hebben deze mijlpaal met haar gevierd. Naast het coöperatief leren en het werken met het gip-model maken we ook gebruik van meervoudige intelligentie in ons onderwijs. De werkvormen leveren een goede bijdrage aan de differentiatie die de kinderen met plezier laat leren op hun eigen niveau. Op de Vijverhof worden kinderen met dyslexie begeleid met behulp van het computerprogramma Kurzweil. Kinderen met dyslexie uit de groepen 6 tot en met 8 maken gebruik van een laptop en Kurzweil als ondersteuning voor het leerproces. De ontwikkelingen omtrent de nieuwbouw zijn helaas stil komen te staan. In 2009 is de school van binnen geschilderd, wat zorgt voor een goede uitstraling. De kwaliteit van het onderwijs is door de onderwijsinspectie goed beoordeeld en ook op financieel vlak is er sprake van een gezonde school. Ondanks een negatief resultaat van € 17.000 is het eigen vermogen positief. SBO De Vliethorst SBO De Vliethorst heeft in 2009 de nadruk gelegd in het verstevigen van de contacten met de ouders. Door middel van een ouderprotocol heeft het team een opkomstpercentage voor de ouderavonden van gemiddeld 90% weten te realiseren. Met ondersteuning van onderwijsadvies hebben we een succesvolle ouderinformatieavond georganiseerd over de Kanjertraining. Het delen van het ontwikkelingsperspectief van de kinderen met de ouders werd als positief ervaren. Samen met de ouders en kinderen hebben we een groots circusproject georganiseerd, waarbij de Vliethorst twee weken lang in de ban van het circus was. Veel kinderen konden nu ook eens wat andere talenten laten zien. Het leerlingenaantal is ongeveer gestabiliseerd. De schoolverlateradviezen kwamen uit op 1/3 deel praktijkschool, 2/3 VMBO. De externe zorgcommissie van het samenwerkingsverband heeft 36 kinderen van de verschillende basisscholen besproken, waarvan 28 nader onderzocht zijn. Er zijn 19 nieuwe leerlingen geplaatst. De preventief ambulant begeleider heeft 18 kinderen op de basisscholen begeleid. In zeven groepen zijn digitale schoolborden geplaatst en het hele team heeft een scholingscursus gevolgd. In het najaar van 2009 zijn alle stalen kozijnen vervangen voor hardhouten kozijnen. Dit boekjaar is met een positief saldo van € 35.000 afgesloten.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
18
De Zonnewijzer De Zonnewijzer heeft als gevolg van een personeelskrimp gewerkt met 2 combinatiegroepen. Vooraf, tijdens en na afloop van het schooljaar is dit geëvalueerd met betrokken ouders, met een positief resultaat. Van leerkrachten van de combinatiegroepen wordt wel veel inspanning gevraagd. Omdat de school ook geen conciërge noch administratief medewerker heeft, vraagt dat bij het hele team extra inspanning. Er is gedurende heel 2009 sprake van een langdurige zieke leerkracht. De begroting van 2009, welke een positief resultaat was begroot van € 25.000 is getuige de jaarrekening gerealiseerd. De school telde op de teldatum van 1 oktober 190 leerlingen, dat is een groei van 13 leerlingen ten opzichte van 2008. Het team van De Zonnewijzer heeft zich geschoold in de Kanjertraining (OnderwijsAdvies). Buitenschoolse Opvang en Peuterspeelzaal is nog steeds niet gerealiseerd bij school, ondanks de inspanningen van Vlietkinderen (Kinderopvang) en de bouwcorporatie WoonInvest (realisatie verbouwing). Als gevolg van regelgeving wordt het proces telkens vertraagd en is men nog niet gestart met de verbouwing van de voormalige kantoorruimten van WoonInvest waarin de PSZ en BSO zou worden gevestigd.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
19
Cluster 3 SBO Het Avontuur e Gezien de vele aanmeldingen is in januari 2009 alweer de 6 groep gestart. Door de krappe huisvesting kan de school tot aan de zomervakantie geen kinderen meer aannemen. De huisvestingsproblematiek heeft ons vanaf het begin van het jaar flink beziggehouden. Daarnaast heeft er een directiewisseling plaatsgevonden. Vanaf 1 mei is Berry Besuijen de nieuwe directeur en wordt de rol van adjunct-directeur vanaf 1 augustus overgenomen door Nathan van der Velde. Ook komt er per 1 augustus een nieuwe intern begeleider, Ineke de Water. Tot op het laatste moment blijft het voor ons spannend waar we met onze kinderen naar toe kunnen en of we een zevende groep kunnen starten. Uiteindelijk horen we in mei dat er een noodgebouw wordt neergezet. Het blijft de hele zomervakantie spannend of het allemaal op tijd klaar zou zijn. Dat is gelukt. Er is door iedereen hard gewerkt om alles voor het team en de kinderen in orde te maken. Per nieuwe schooljaar zitten we nu op de Startbaan in Nootdorp. En we starten ook met een zevende groep. Ondanks alle hectiek die de verhuizing met zich meebrengt hebben we met elkaar een veilige, uitdagende leeromgeving weten te creëren én een positieve werksfeer weten te behouden! We blijven in ontwikkeling. We hebben ons onder andere gericht op handelingsgericht werken en het maken van groepsplannen. Het kon niet uitblijven dat de (onvoorziene)verhuizing ons enorm op kosten zou jagen. Daarnaast heeft ook de explosieve groei van kinderen ervoor gezorgd dat we in de negatieve cijfers terecht zijn gekomen. De jaarrekening 2009 sluiten we dan ook af met een negatief resultaat: € 83.000. Samenwerkingsschool Balans Dit jaar stond inzetten op kennis en specialisme centraal; er zijn kenniskringen opgezet die allen een gerichte opdracht meekregen. Mensen met expertise of ambities namen deel in de kenniskring die het dichtst bij hun stond. Zo waren daar de kenniskringen Gedrag, Zorg, ICT, Identiteit en Rekenen. De kenniskringen Personeel en Ouders gingen specifiek aan de slag met de uitslagen van beide enquêtes. Daaruit kwamen onder andere een informatieavond over Veiligheid en een interne "Kijk je Rijk", waarbij leerkrachten uit verschillende gebouwen één of meer dagdelen bij elkaar gingen kijken. Het opdoen van kennis uit zich niet alleen in nascholing en collegiale visitatie, maar ook in de vele stagiaires die er op Balans rondlopen. Naast SPW, Pabo (ook LIO), Halo en VMBO hadden wij dit jaar twee Pabo-studenten in 'dienst'. Samen met de Pabo Leiden heeft de Lucas een speciaal project gestart waarbij Pabo-studenten een jaar lang twee dagen in de week op een vaste school meedraaien. We sluiten het jaar 2009 af met een negatief resultaat van € 46.000. Bernardusschool ZMLK De school is dit jaar gestart met de pilot „De Baan Die Bij Me Past‟ in samenwerking met het KPC. Het betreft een arbeidstoeleidingsproject voor alle VSO leerlingen vanaf 16 jaar. Alle leerlingen werken aan een portfolio waarin alle competenties van de leerlingen naar voren komen. De portfolio is een afspiegeling van alle kennis en vaardigheden die zij geleerd hebben tijdens praktijklessen en stages. Dit project wordt gesubsidieerd door het ESF. Dit jaar zijn 2 rekenmethodes ingevoerd en de daarbij passende leerlijnen. Dit project is gesubsidieerd door de PO raad. De invoering van het digitale LVS is bijna afgerond en werpt zijn vruchten af. De uitstroomprofielen zijn gemaakt en ingevoerd. Alle projecten zijn structureel kwaliteitsverhogend maar zeer arbeidsintensief. Hierdoor is er meer personeel ingezet. Dit betekent dat er minder reserve is opgebouwd dan begroot, maar wel een positief resultaat is bereikt van € 25.000. De plannen voor de nieuwbouw zijn gereed. De uitvoeringsbeschikking laat nog op zich wachten. De Bernardus kampt met een groot lokalentekort. De leerlingen zouden praktijkgericht bezig moeten zijn maar aangezien er geen ruimte is zijn we genoodzaakt 16 leerlingen praktijklessen te geven in een klein theorielokaal (norm is 7 leerlingen). Basisschool De Bras Het jaar 2009 heeft voor de school een aantal hoogtepunten en helaas ook dieptepunten opgeleverd. Het eerste kwartaal was relatief rustig. Er werd constructief verder gewerkt aan de organisatie van de school en er is een start gemaakt om er voor te zorgen dat de school weer financieel gezond wordt. In het tweede kwartaal stond een bezoek van de inspectie gepland. Daaruit kwam naar voren dat er, naast de positieve punten wat betreft het leerstofaanbod, het didactisch handelen en de actieve rol van de kinderen op school, er ook een paar grote aandachtspunten waren. De belangrijkste waren de implementatie van een landelijk genormeerd leerlingvolgsysteem en de kwaliteitszorg. Op deze aandachtspunten is een plan van aanpak geschreven. In het derde kwartaal hebben we een verandering doorgevoerd in de roosters van Brasland en Braswereld. De basisvaardigheden werden voortaan geclusterd aangeboden. Alle niveaucursussen worden voortaan op hetzelfde moment aangeboden. Dit bleek een succes. In overleg met de inspectie hebben we gekozen voor het CITO leerlingvolgsysteem en onder begeleiding van het HCO is er een start gemaakt met de implementatie daarvan. Daarnaast is er een begin gemaakt met het verbeteren van onze zorgcultuur en ons zorgplan. De jaarrekening 2009 laat een negatief saldo zien van € 93.000. Opnieuw tegenvallende groeicijfers lagen hieraan ten grondslag. Tussentijds is bezuinigd op personeel en besloten geen extra personeel in te zetten, ook niet bij tussentijdse groei.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
20
Basisschool De Fontein Vanaf september werken de groepen 4 t/m 8 met de nieuwste versie van “Taal Actief”. De afgelopen 6 jaar zijn we bezig geweest met de invoering van de methode “Taakspel”, wat nu wordt toegepast in de groepen 3 t/m 8. De Fontein is in 2009 verder gegroeid. Op de teldatum waren er 1046 leerlingen en zijn er 39 groepen. Nog 2 groepen te gaan voordat de school een complete 5-stroom heeft met 11 groepen 1-2. Door verdere vertraging van de oplevering van een nieuw schoolgebouw in de Wateringse Binnentuinen, heeft De Fontein op de Steenwijklaan moeten verhuizen naar een groter (tijdelijk) schoolgebouw. In het schooljaar 2009-2010 zijn nu 10 groepen, de leerjaren 4 en 5, gehuisvest op de Steenwijklaan 24. Deze verhuizing bracht opnieuw extra kosten en inzet met zich mee. Voor de 280 leerlingen en hun leerkrachten die nu dagelijks vanaf het hoofdgebouw naar de dependance reizen, is dit een zware belasting. De jaarrekening 2009 geeft een positief resultaat van € 21.000. ZMLK ‘t Kraaienest De invoering van het leerlingvolgsysteem (LVS 2000 van Datacare) verloopt inmiddels voorspoedig. De leerlijnen voor de vakgebieden zijn ingevoerd en worden gebruikt om de vorderingen van de leerling te volgen. Het handelingsplan dat hieruit voortvloeit, hebben we dit jaar voor het eerst gebruikt en samen met de ouders vastgesteld. Naar aanleiding van opmerkingen van ouders hebben we het format enigszins aangepast, zodat het iets beknopter is geworden en nog meer informatie geeft over de mogelijkheden van hun eigen kind. In het kader van het rekenverbetertraject van de PO-raad waaraan onze school deelneemt, is een verbeterplan opgesteld, waarin is vastgelegd hoe we het rekenonderwijs binnen onze school in de komende twee jaar kunnen verbeteren. Hierbij worden wij ondersteund door afdeling Onderwijs&Kwaliteit van Lucas Onderwijs en door OnderwijsAdvies uit Zoetermeer. De eerste klassen-consultaties en werkgroepbijeenkomsten hebben al plaatsgevonden. Het schoolbezoek van de inspectie verliep in een prettige sfeer en resulteerde in een basisarrangement. De waardering van het bestuur, vormgegeven door de clusterdirecteur, werd door ons bijzonder gewaardeerd. Verheugend is het feit dat de voortgang met betrekking tot de nieuwbouw op schema ligt. Het belooft een erg mooi gebouw te worden. De financiële positie van de school is in het boekjaar 2009 verbeterd door een positief resultaat van € 43.000. Het negatief eigen vermogen is weg, zodat we langzamerhand weer wat meer armslag krijgen, wat misschien enige extra investeringen mogelijk maakt bij de inrichting van de nieuwe school. SBO de Meander In de Meander is hard gewerkt aan het uitvoeren van het verbeterplan. In augustus begon een nieuwe directeur, mevrouw Adrie vd Hoek. Er is een nieuwe rekenmethode ingevoerd, en een nieuwe methode voor spelling en begrijpend en technisch lezen. Veel aandacht is uitgegaan naar scholing voor het team, om optimaal te kunnen werken met de nieuwe methoden. De eerste resultaten worden zichtbaar en werken motiverend voor personeel en leerlingen. De begroting was gericht op een klein positief resultaat van € 12.000, dat uiteindelijk uitmondde in een negatief resultaat van € 12.000. De belangrijkste oorzaken: een aantal personele kosten waren niet in de begroting opgenomen, er is een niet geplande brandinstallatie geplaatst en de afschrijvingen waren hoger dan begroot, de verbouwingskosten inzake de onderwijsvernieuwing van vorig jaar leverde nagekomen rekeningen op. SBO de Octaaf “Het Octaaf-Leren is een verzamelnaam voor de initiatieven die we ondernemen om ons onderwijs, dus specifiek op De Octaaf, aan te passen aan de huidige tijd en inzichten.”, zo staat er te lezen in het jaarverslag van deze SBOschool. Uitgaan van wat het kind al kan en dit verder uitbouwen met behulp van ICT, kinderen uitdagen, vertrouwen geven: het is allemaal te zien binnen deze school en…..continue in ontwikkeling. Maar ook het bijstellen van alle plannen en documenten heeft de aandacht gehad in 2009 “zodat we weten wat we doen en kunnen aantonen wat we doen”. De school krijgt mogelijk nieuwbouw op termijn. Het (teruglopend) leerlingenaantal en daarmee de inkomsten in de toekomst, baart zorgen; hierom richt de directie zich ook op het onderhouden van relaties met scholen buiten het samenwerkingsverband. Ondanks dat er hard gewerkt moet worden, de toekomst van de school niet altijd even zeker lijkt, geven de personeelsleden in voortgangsgesprekken aan, graag op de Octaaf te willen blijven werken. De realisatie van de begroting is gelukt. Dat neemt niet weg dat er voor deze school al enkele jaren een tekort wordt begroot van ca. € 60.000,-. In overleg met het bestuur zal worden bekeken op welke wijze de begroting in de toekomst meer sluitend gemaakt kan worden. Pastoor van Ars SBO In 2009 heeft de Pastoor van Ars de zorgcyclus verder vorm gegeven. De plannen van aanpak en het zorgdossier met ontwikkelingsprofiel zijn met alle ouders besproken. Hierin kwam duidelijk het gevoel naar voren dat ouders en school gezamenlijk werken aan de ontwikkeling van het kind. Samen met de MR is er een oudertevredenheidsonderzoek opgesteld, dat begin 2010 naar de ouders wordt gestuurd. Voor leerstofgebieden spelling, rekenen, taalvorming en begrijpend lezen zijn de leerlijnen geëvalueerd en bijgesteld. Een start is gemaakt om het leesonderwijs verder te optimaliseren. Om de sociaal-emotionele ontwikkeling van de kinderen nog duidelijker te volgen, is een start gemaakt met de SCOL (sociale competentie observatielijst). De volgende stap is dat ook de kinderen deze lijst gaan invullen. Een actieve ouderraad en leerlingenraad hebben een vaste plaats binnen de school gevonden.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
21
Financiën: we zijn er in geslaagd om de lagere bijdrage vanuit het samenwerkingsverband voor een fors deel te compenseren, net zodanig dat we een klein negatief saldo ten opzichte van onze begroting hebben kunnen realiseren. We sluiten met een resultaat van € -20.000. RKBS De Paradijsvogel De Paradijsvogel bestaat inmiddels 9 jaar en telt zo‟n 700 leerlingen en 54 leerkrachten. De school is 28 groepen groot en heeft een dependance moeten betrekken. In het hoofdgebouw zijn de groepen 3 t/m 8 gehuisvest, de dependance is met 9 groepen 1/ 2 ingericht. De school zal nog doorgroeien naar 33 groepen. De problematiek rondom de huisvesting blijft een punt van aandacht. De Paradijsvogel bouwt aan een adaptieve school, dit proces vraagt veel aandacht in een groeiende en lerende werkomgeving. Dit schooljaar is de verrijkingsgroep hoogbegaafden gestart; eerst aan de groepen 6, 7 en 8, later de groepen 3, 4 en 5. De groepen 1/ 2 zullen begin 2010 starten. De directie is uitgebreid met een parttime adjunct-directeur om de organisatiestructuur te verbeteren. Een leerkracht is ambulant gemaakt om het ICT onderwijs te verbeteren; in alle groepen 3 t/m 8 wordt met een smartbord gewerkt. De methode voor technisch lezen en voor geschiedenis zijn vervangen. Jaarlijks zullen nu methoden worden vernieuwd en zal in de begroting moeten worden opgenomen. De school heeft een treurige tijd beleefd na het plotselinge overlijden van een leerkracht, Lyset van Velzen. Een zeer intense beleving voor iedereen die de school bezocht. Wij kunnen terugkijken op een mooi afscheid. Het resultaat bedroeg -€ 65.000,-. Dit werd mede veroorzaakt door de extra kosten die gemaakt zijn door het inrichten van de dependance. Daarnaast is geconstateerd dat door de hoeveelheid leerkrachten die betaald ouderschapsverlof opnemen veel kosten gemaakt moeten worden om deze mensen te vervangen. Basisschool De Parkiet De Parkiet, gelegen in de Vogelwijk, telde in december 2009 268 leerlingen. In samenwerking met de werkgroep Kwaliteit Op Maat is een oudertevredenheidonderzoek gehouden. De resultaten zijn met schoolcommissie, MR en leerkrachten besproken en daar waar nodig, is er actie ondernomen. Op het gebied van ICT is gestart met Klikstart. Het doel hiervan is de ingezette weg rond verbetering zaakvakken (2008) voort te zetten en de leerlingen de mogelijk te bieden hun projecten te maken in deze leeromgeving en deze in portfolio‟s op te slaan. Het team heeft zich in de achtergrond van de meerbegaafde leerling geschoold en er is een verbetertraject ingezet rond dit type leerling. Daarnaast is in 2009 besloten de aan de school gevestigde peuterspeelzaal op te heffen. Het boekjaar 2009 is afgesloten met een positief resultaat van € 400. Basisschool St. Paschalis Een stabiele school met een enthousiast, gemotiveerd en grotendeels zelfsturend team. Bij de cognitieve ontwikkeling realiseren we vergaande differentiatie, ondersteund door een prima zorgsysteem en door in de klas gebruik te maken van het GIP-model. De verschillende werkgroepen geven vorm aan de geplande schoolontwikkeling. Dit jaar besteden we met name veel tijd aan de uitvoering van het beleid ten aanzien van hoogbegaafden. Daarnaast is Paschalis een „Vreedzame School‟.De directie wordt gevormd door Judith van Schie en Frans Plag. De Paschalis behaalde een positief resultaat van € 26.000 en bleef daarmee € 1000 onder de begroting 2009. Shalomschool Het jaar 2009 is een mooi maar intensief jaar geweest voor de Shalomschool. Het eerste half jaar heeft in het teken gestaan van het kiezen van een nieuwe aardrijkskunde methode en een methode voor voortgezet technisch lezen. Gekozen is voor de methoden “meander” en “lekker lezen”. In mei heeft de gehele school deelgenomen aan Streetwise. Elke groep maakte op zijn eigen manier kennis met verkeer. Een geslaagde dag. Na de zomervakantie startte de school met een derde kleutergroep en werd begonnen met de invoering van de gekozen nieuwe methodes. Het zelfstandig werken werd opgefrist en de school ging verder met de rekenpilot. Na de vakantie is ook de opmaat gestart voor het project ”Onderwijstijdverlenging”. Een coördinator werd benoemd om dit gesubsidieerde traject in de gemeente Rijswijk vorm te gaan geven. Vanuit de gemeente is ook een combifunctionaris aangesteld. Hij bevordert sport op school en gelijktijdig de samenwerking van de Shalomschool met voetbalvereniging Semper Altius. Als klap op de vuurpijl werden na de kerstviering de krijtborden in de groepen 3 tot en met 8 verwijderd zodat in de kerstvakantie in deze groepen smartboarden konden worden geplaatst. Terugkijkend kunnen we zeggen dat de Shalom heeft gebruist van activiteiten. Activiteiten gerealiseerd door het hardwerkende team van de Shalomschool. Chapeau! Ondanks de vele investeringen en verbeteringen aan het gebouw (onder andere pleinrenovatie) heeft de Shalomschool het boekjaar met een klein, negatief resultaat van € 1000 kunnen afsluiten. . Basisschool Statenkwartier In 2009 is er een belangrijke stap gezet in de samenwerking met Kinderopvang DAK. In drie (mooi opgeknapte) lokalen zijn de kinderen welkom bij de naschoolse opvang. Met het aantrekken van een nieuwe intern begeleider werd het managementteam weer voltallig. De buitenkant van de school kreeg een face-lift. Het inspectiebezoek leverde de school een „regulier toezichtarrangement‟ op. Daarmee werd onderstreept dat de kwaliteit van het onderwijs op orde is. De begroting 2009 bedroeg € 15.233, het resultaat van de jaarrekening 2009 bedraagt -€ 0. De oorzaak van dit verschil ligt in een niet begrote extra uitgaven voor scholing van directeur en team.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
22
Basisschool De Vlieger Op de Vlieger is voor het eerst een volledig schooljaar gedraaid met het nieuwe directieteam. Dit is op meerdere fronten goed bevallen. Tezamen met het gehele team is er hard gewerkt en veel in gang gezet. Zo is er op de Vlieger nieuw gestart met de SEO methode „Goed gedaan‟ en de nieuwe Engelse methode „Take it easy‟. Daarnaast zijn we onder andere dieper ingegaan op ons GIP-model, heeft ons meergaafdenbeleid structureel haar weg gevonden binnen de school en is de communicatie met ouders en in het algemeen op een studiedag voorbij gekomen. Er heerst een prettige open sfeer waar iedereen zich thuis en gezien voelt. Het exploitatiesaldo van de Vlieger bedraagt voor 2009 € 73.000 positief. De oorzaak van het verschil met vorig schooljaar ligt in het feit van strak begroten en letten op uitgaven. RK Basisschool De Waterwilg Voor het eerst werd De Waterwilg in haar 10-jarig bestaan, dit schooljaar geconfronteerd met een verlies van € 123.000. Het verlies had te maken met de personele lasten, waarbij deze hoger waren dan begroot. Tevens werd De Waterwilg geconfronteerd met uitgaven, die hoger uitvielen dan geoffreerd. De Waterwilg en het servicebureau, zijn nu nog meer doordrongen van het feit, dat goed samenwerken en overleggen, een must is
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
23
Voortgezet onderwijs Samenvatting Het voortgezet onderwijs binnen Lucas Onderwijs is georganiseerd in vier instellingen: de Interconfessionele Scholengemeenschap Westland (ISW), de Haagse Colleges, het Stanislascollege en de Esloo Onderwijsgroep. De vier instellingen bieden ieder de volledige bandbreedte binnen het voortgezet onderwijs, van praktijkonderwijs tot en met gymnasium. Er is dus plaats voor alle leerlingen die voor het onderwijs van de instelling kiezen. De vier instellingen samen bieden onderwijs aan zo'n 16.000 leerlingen met de inzet van bijna 2.000 medewerkers. Financiële resultaten Drie van de vier instellingen sluiten 2009 af met een positief resultaat. De Esloo Onderwijsgroep kan aan het eind van het kalenderjaar een positief exploitatieresultaat van € 221.000 op de balans bijschrijven. Het resultaat wordt toegevoegd aan de algemene reserve. Deels wordt dit resultaat verklaard door de bekostiging op basis van leerlingaantallen. Het aantal leerlingen was in de tweede helft van 2009 lager dan dat waarop de bekostiging was gebaseerd (het aantal per 1 oktober 2008). Wanneer in 2010 de leerlingaantallen weer toenemen, zal het effect omgekeerd zijn. Dan valt de financiering lager uit, terwijl de kosten hoger worden. Toch was het resultaat minder hoog dan verwacht. Dit heeft te maken met aanpassingen in de berekeningen voor BAPO-voorzieningen op grond van landelijke voorschriften. Dit heeft het resultaat met € 105.000,- verminderd. Ook bij de Haagse Colleges eindigde het boekjaar positief. De jaarrekening van de instelling laat een positief resultaat zien van € 700.000. Dat bedrag is aanzienlijk hoger dan het begrote resultaat van € 25.000. Dit valt voor een belangrijk deel te verklaren door te laag begrote baten en te hoog begrote lasten bij Hofstede PRO en door veel onvoorziene leerplusgelden bij het Zandvlietcollege. Daarnaast heeft geen van de scholen, conform afspraak, functiemixgelden en gelden ten behoeve van gratis lesmateriaal begroot, terwijl deze wel zijn ontvangen. Het Stanislascollege sloot 2009 af met een negatief resultaat van € 771.000. Daarmee komt een einde aan een reeks exploitatieoverschotten. Het bedrag moet in verhouding tot de omzet van de instelling worden gezien. Die bedraagt 43 miljoen euro. In het verslagjaar heeft de instelling grote uitgaven gedaan aan gebouwen, personeel (er is 17 fte leraarsformatie extra ingezet) en inventaris. Daarover waren door de schoolleiding ook afspraken gemaakt met het College van Bestuur. Er zijn twee nieuwe gebouwen neergezet, het aantal (hogere) LC-functies voor leraren is sterk uitgebreid en er is geïnvesteerd in ICT. De komende periode zal de instelling reserves opbouwen en investeren in de opbouw van de Rijswijkse locaties. ISW sluit de jaarrekening af met een tekort van € 468.000 op de gewone bedrijfsvoering. Dat tekort is groter dan de begrote € 335.072,-. Deze overschrijding wordt voornamelijk veroorzaakt door een extra dotatie in de voorziening personeel en in het bijzonder het spaarverlof. Deze krijgt een correctie op 2008 van € 246.000,-. Voor meer dan de helft kan deze verandering worden verklaard doordat er in de administratie is overgestapt naar het berekenen van de voorziening op basis van de gemiddelde personeelslast (GPL). Verder wordt het extra tekort veroorzaakt door verhoogde personeelskosten als gevolg van de CAO-VO. Deze correctie was bij het opmaken van de jaarrekening 2008 wel afgesproken, maar is toen om administratieve redenen niet doorgevoerd. Deze correctie op 2008 is nu meegenomen als kosten in 2009. Onderwijsprestaties Het Stanislascollege heeft gunstige doorstroom- en slagingscijfers. Daarnaast heeft de instelling in 2009 gewerkt aan de meetbaarheid van resultaten van de praktijkschool in Rijswijk. De onderwijsinspectie hanteert voor alle vestigingen van het Stanislascollege - met uitzondering van de locatie aan de Roland Holstlaan – het zogeheten basisarrangement. Dat betekent dat aan de kwaliteitseisen van de overheid wordt voldaan. Het gekwalificeerd uitstroompercentage binnen de Esloo Onderwijsgroep is 92 procent. Over de laatste drie jaar is daarin een lichte stijging te zien. Voor het Diamantcollege heeft de inspectie bepaald dat het label „zeer zwakke school‟ kan komen te vervallen. Er wordt verder gewerkt om binnen twee jaar een basisarrangement te verwerven. Bij de Haagse Colleges kwam de onderwijsinspectie voor alle scholen tot een positief oordeel, met uitzondering van de vwo-afdeling van Christelijk College De Populier. Met name Hofstad Mavo en de havo-afdeling van Hofstad Lyceum hebben met resultaatgerichte verbeterplannen hun prestaties behoorlijk verbeterd in 2009. ISW kent al vele jaren een uitstekend resultaat met betrekking tot de eindexamens. In het examenjaar 2009 was het slagingspercentage voor het vmbo-basisberoepsgericht zelfs honderd procent. Het percentage geslaagde havoscholieren is licht gedaald voor het tweede achtereenvolgende jaar. Alle scholen hebben in 2009 een basisarrangement kwaliteit.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
24
Slagingspercentages 2009
de Haagse Colleges Esloo Onderwijsgroep ISW Stanislascollege
Vmbo-b 87,8 % 90,7 % 100 % 95,4 %
Vmbo-k 91,9 % 92,6 % 95,4 % 91,4 %
mavo 87,1 % 96,7 % 97,8 % 89,7 %
havo 81,1 % 88 % 92,3 % 84,6 %
vwo 88,5 % 88,1 % 97,5 % 93,6 %
Samenwerking met externe partijen Het Stanislascollege participeert in twee samenwerkingsverbanden: Delft/Pijnacker en Den Haag/Rijswijk. De samenwerkingsverbanden hebben in 2009 gewerkt aan Passend Onderwijs. Verder participeert het Stanislascollege in diverse onderwijsnetwerken (onder andere Universum, in netwerken betreffende de regionale arbeidsmarkt, (onder andere SOB's), in netwerken betreffende kwaliteitszorg en natuurlijk in het Europese netwerk van Jezuïetencolleges (Jesce). De Esloo Onderwijsgroep participeert in de landelijke netwerken 'Platform Eigentijds Onderwijs', 'Universum' (platform bètatechniek) en 'Platform Techniek Breed'. Verder is Esloo betrokken bij alle Haagse programma‟s op het gebied van het voortgezet onderwijs, zoals 'De Rode Loper', 'Spirit4You', 'TechnoTalent', 'SOB BLF' en het samenwerkingsverband Zuid-Holland-West' (Passend Onderwijs, Bovo-Digitaal). De instelling Haagse Colleges werkt naast de reguliere samenwerkingsverbanden in Den Haag, ook samen met 'Spirit4You', 'De Rode Loper', diverse bedrijven- en ondernemersnetwerken, Europees platform, Platform bètatechniek, IB Genève, het Koorenhuis en hogescholen en universiteiten. ISW zocht in het kader van Passend Onderwijs de samenwerking met de Lentiz-vestigingen Floracollege en Dalton Mavo. Een orthopedagogisch expertisecentrum naar het model van het Haagse „Knooppunt‟ is in oprichting en zal in 2010 in gebruik genomen worden. Het betreft een inhoudelijke uitbreiding van de activiteiten van de Reboundvoorziening van ISW. Er wordt samengewerkt met de Pleysierschool in Den Haag. De onderwijsvernieuwingcoöperatie (OVC), waarin enkele ISW-locaties deelnamen, heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de landelijke ontwikkeling van Wiki-wijs en VO-content van de VO-raad. ISW heeft zich aangesloten bij de Vakcolleges en werkt hierin samen met andere aangesloten scholen. In het kader van 'opleiden in de school' heeft ISW zich aangesloten bij de coöperatieve lerarenopleiding Haaglanden. Huisvesting Huisvesting was en is voor alle instellingen een belangrijk thema. Nieuwbouw, verbouw en tijdelijke verhuizingen grijpen sterk in het dagelijks schoolleven in. Dat ervoeren ook medewerkers en leerlingen van het Stanislascollege. De locatie in Pijnacker nam in de zomer van 2009 een nieuw gebouw in gebruik. Het gebouw was in juni volgens planning en binnen de begroting opgeleverd. Daarnaast is er toestemming verkregen voor uitbreiding en gedeeltelijk vervangende nieuwbouw voor het gebouw aan het Westplantsoen. In Rijswijk is gekozen voor renovatieactiviteiten. Ook bij de Esloo Onderwijsgroep reed de verhuiswagen voor. Het Overbosch College en het College St. Paul zijn in 2009 verhuisd. Het Overbosch College vestigde zich permanent aan de Diamanthorst, waarbij tevens de naam is gewijzigd in Diamant College. Het College St. Paul heeft vooruitlopend op de nieuwbouw tijdelijk zijn intrek genomen in de oude locatie van het Overbosch College aan de Rooseboomstraat/van Heutszstraat. De scholen van de Haagse Colleges zijn gehuisvest in gebouwen waar het een en ander aan moet gebeuren. Hofstede Pro krijgt een nieuw gebouw dat in 2010 wordt opgeleverd. Hofstad Mavo kampt met een aanzienlijk te groot gebouw zonder dat daar direct een oplossing voor voorhanden is. Hofstad Lyceum maakte in 2009 een start met een substantiële uitbreiding. Het Zandvlietcollege zit in een onderhoudsintensief gebouw. In 2009 is besloten om nieuwbouw te realiseren op de huidige plek. Dat zal naar verwachting in de periode 2013-2014 zijn beslag krijgen. De Populier kampt al jaren met een te krap gebouw. In 2009 is besloten om niet verder te zoeken naar een andere locatie, maar om de omvang van de leerlingenpopulatie aan te passen aan het huidige gebouw. In 2009 heeft er een grote verbouwing plaatsgevonden die de aantrekkelijkheid van dit monumentale gebouw verder verhoogt. Hofstad Heldring heeft in 2009 een verdieping verbouwd. De twee laatstgenoemde scholen bouwen samen een sportcomplex dat drie gymzalen omvat en goed kan worden verhuurd aan sportverenigingen in de omgeving. Ook bij ISW is nieuwbouw in Naaldwijk opgeleverd en daarbij is afscheid genomen van oude locaties aan de Tiendweg en de Druivenstraat. Aan het begin van het schooljaar 2009-2010 is de nieuwbouwlocatie Hoogeland in gebruik genomen. Ook de algemene directie van ISW is in het nieuwe complex gehuisvest. Daarmee zijn alle directies van de Lucas-instellingen weer in schoolgebouwen gevestigd.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
25
Toekomst Het Stanislascollege zal in de komende tijd veel energie en middelen investeren in de opbouw van de Rijswijkse locaties. De instellingsvorming heeft geleid tot een nieuwe dynamiek die de school de komende jaren net zo zeer zal bezighouden als de onderwijsontwikkeling en de ontwikkeling van het personeelsbeleid op grond van het Actieplan Leerkracht van Nederland. De financiële reserves moeten nog enkele jaren groeien met oog op investeringen in gebouwen en personeel. Bij de Esloo Onderwijsgroep werkt het gedaalde leerlingenaantal in 2009 door in de begrotingen van de volgende jaren. Er moet met name worden bezuinigd op personele uitgaven. De scholengroep heeft een wervingsoffensief ingezet en verwacht een groei in de aanmelding van nieuwe leerlingen. Esloo heeft een voorzichtige wijze van begroten. De positie van Esloo bij het beleid ter invulling van de in de CAO overeengekomen verbetering van de functiemix verdient ook in dit kader ruime aandacht. Er is nieuwbouw gepland voor het Edith Stein College en het College St. Paul. Bij de Haagse Colleges is in 2009 meerjarenbeleid vastgesteld voor de periode 2009-2013. De agenda is daarmee voor de komende jaren vastgesteld. Kwaliteit van onderwijs, van werkgeverschap en van beheer zijn daarbij leidende thema's. De komende jaren wordt ingezet op het beschrijven en hanteren van prestatie-indicatoren op het gebied van onderwijsopbrengsten, personeelsbeleid, financiën en beheer. De scholen werken de komende jaren nauw samen en houden elkaar scherp. ISW wil de komende jaren zorgen voor een betere profilering en meer keuzemogelijkheden binnen het onderwijs. Daarbij denkt de instelling onder andere aan versterking van het bètaonderwijs en de inzet van een junior vakcollege. Ook wil de organisatie de samenwerking met de gemeente Westland, het bedrijfsleven en de andere scholen in de regio verder vormgeven, zodat thema's als passend onderwijs, de maatschappelijke stage en aansluiting op de arbeidsmarkt verder kunnen worden verdiept. Op het door de VO-raad gestarte project Vensters voor Verantwoording wordt net als in de andere instellingen actief aangesloten en in 2010 worden tevredenheidsonderzoeken uitgevoerd. Ook op het personele vlak wil ISW een aantal zaken verder ontwikkelen. Het werken met het digitaal bekwaamheidsdossier en de daarin opgenomen competentieprofielen voor de medewerkers krijgt verder vorm. Daarnaast is het opleiden in de school een belangrijke ontwikkeling die de nodige aandacht zal krijgen.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
26
Toelichtingen per instelling
Esloo onderwijsgroep
Algemene informatie Personeel In 2009 heeft zich in het management van de Eslooscholen een aantal personeelswisselingen voorgedaan. Op het Diamantcollege is een geheel nieuwe schoolleiding benoemd. Het Montaignelyceum en het Edith Stein College hebben een nieuwe rector en Esloo Pro een nieuwe adjunct-directeur. Met de aanstelling van nieuwe teamleiders is de inrichting van de nieuwe structuur van het management van Esloo voltooid. Om de kwaliteit van het hele management op een hoger plan te brengen is in samenwerking met bureau Interselect een ontwikkeltraject opgesteld dat leidt tot persoonlijke en groepsontwikkelplannen. Vooruitlopend op de invoering van de “functiemix” is in 2009 het aantal LC-functies van 14 naar 28,9% gebracht, en het aantal LD-functies naar 8,2% waarmee de vacatures op LD-niveau zijn opgevuld. De voor dit doel ter beschikking gestelde middelen zijn hiervoor ingezet. Het leerlingenaantal is in 2009 gedaald. Door het inzetten van een wervingsoffensief willen wij die daling enigszins compenseren. Dat is te meer noodzakelijk omdat er geen sprake is van terugloop van de zogenoemde basisgeneratie. Onderwijsprestaties Totaal aantal leerlingen Groei/krimp aantal leerlingen Aantal examenkandidaten Aantal gediplomeerde leerlingen Gekwalificeerd uitstroompercentage
1-10-2008 2556 0,3% 415 379 91%
1-10-/2009 2520 -1,5% 487 448 92%
Onderwijskundige en onderwijsprogrammatische zaken Voor alle scholen van de Esloo onderwijsgroep golden in 2009 de volgende speerpunten: taal- en rekenonderwijs in het kader van de kwaliteitsagenda; invoeren van de maatschappelijke stages; het terugbrengen van het verschil tussen SE en CE. Ontwikkelingen als gevolg van interne en externe kwaliteitszorg De uitgangspunten van het Esloo kwaliteitsbeleid staan beschreven in het Esloobrede beleidsplan “Ruimte voor Talent”. In dit plan staan de indicatoren beschreven op basis waarvan de kwaliteit wordt gemeten. In 2008 is een aantal activiteiten ondernomen om de kwaliteitszorg op de scholen te verbeteren (zie jaarverslag 2008). Veel van deze activiteiten vinden ook voortgang in 2009. Als leidraad van onze ontwikkelplannen hebben wij de zes beleidsprioriteiten van de kwaliteitsagenda VO genomen. Deze zijn: De taal- en rekenplannen zijn binnen de scholen ten uitvoer gebracht. Resultaten kunnen wij in 2010 verwachten. De maatschappelijke stage is goed ingeburgerd binnen de scholen. Alle scholen hebben een invoeringsplan geschreven. Alle scholen werken hard aan het terugdringen van het verschil tussen Centraal Examen en Schoolexamen. Alle activiteiten die momenteel op de scholen worden ondernomen zullen de kwaliteitskaart van 2011 ten goede komen. Er is een Kwaliteitszorggroep Esloo Breed opgericht. Zij bewaken de voortgaande lijn van de kwaliteitszorg. Ook ontplooien zij nieuwe initiatieven. Alle scholen hebben een activiteitenplan ( 2009-2010) op directie,- team,- en individueel niveau geschreven. De staffunctionaris kwaliteitszorg ziet er op toe dat alle activiteiten ook op tijd worden uitgevoerd. Er zijn weer verschillende onderzoeken afgenomen onder de doelgroepen van de school. Deze zijn in het activiteitenplan opgenomen. De tevredenheid van het personeel wordt Esloo-breed in kaart gebracht. Het tevredenheidonderzoek onder ouders en leerlingen geeft aan dat deze groepen tevreden zijn over Esloo.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
27
Samenwerkingsverbanden Esloo participeert in de landelijke netwerken „Platform Eigentijds Onderwijs‟, „Universum” (Platform bèta techniek), “Platform Techniek Breed‟. Verder is Esloo betrokken bij alle Haagse programma‟s op het gebied van het voortgezet onderwijs, zoals De Rode Loper, Spirit4You, TechnoTalent, SOB BLF, Samenwerkingsverband Zuid Holland West (Passend Onderwijs, BovoDigitaal). Governance ontwikkelingen Ook in 2009 is in goede sfeer en verstandhouding samengewerkt met de MR. Op elke school zijn deelraden ingesteld die hun eigen “reglement deelraden” hanteren. Het Curatorium is omgevormd tot een Maatschappelijke Raad. Zaken met een behoorlijk politieke of maatschappelijke impact Om jongeren optimaal te kunnen voorbereiden op hun rol in de samenleving hebben alle Esloo scholen in hun invoeringsplan afspraken gemaakt over maatschappelijke stages en beroepsstages. Begrippen als “zelfredzaam”, “kansrijk” en “verantwoordelijk” spelen hierbij een belangrijke rol. Het gevoerde beleid inzake de beheersing van uitkeringen na ontslag Hoewel er nog geen sprake is van geformaliseerd beleid is het uitgangspunt dat de medewerkers die worden ontslagen indien mogelijk intensief worden begeleid naar een volgende baan om zodoende de uitkeringslasten tot een minimum te beperken. Afhandeling van klachten In 2009 is er één klacht ingediend door een personeelslid. Aangezien door tussenkomst van de kantonrechter ontbinding van de arbeidsovereenkomst heeft plaatsgevonden, was een uitspraak van het bestuur niet meer opportuun. De toegankelijkheid van de instelling en het toelatingsbeleid Esloo is een onderwijsgroep met zes vestigingen. Vijf scholen hebben een breed voedingsgebied. Alleen Montaigne Lyceum heeft een leerlingenstroom die uit de directe omgeving van de school afkomstig is. Alle Esloo scholen zijn ook met openbaar vervoer goed bereikbaar. In het aannamebeleid van leerlingen maakt Esloo gebruik van het kwadrantmodel. Hiermee wordt de docent inzicht verschaft in het functioneren van leerlingen. Het toont de samenhang tussen Intelligentie, Persoonlijkheid, Schoolprestaties en Schoolgedrag. Financiële informatie Toelichting op het resultaat Het kalenderjaar 2009 is afgesloten met een positief resultaat van € 221.000. Het resultaat wordt toegevoegd aan de algemene reserves. Hieronder wordt ingegaan op een aantal aspecten in het exploitatieoverzicht. Verhuizingen Het Overbosch College en het College St. Paul zijn in 2009 verhuisd. Het Overbosch College naar een permanente locatie aan de Diamanthorst, waarbij tevens de naam is gewijzigd in Diamant College. Het College St. Paul heeft vooruitlopend op de nieuwbouw zijn intrek genomen in de oude locatie van het Overbosch College aan de Rooseboomstraat/van Heutszstraat. Extra onderhoud Voor de verhuizing van College St. Paul diende extra onderhoud aan het gebouw te worden verricht, hetwelk is onttrokken uit de gebouwgebonden onderhoudsvoorziening Rooseboomstraat/van Heutszstraat. Gezien de slechte onderhoudstoestand van het gebouw van het Edith Stein College, mede als gevolg van een voortslepende impasse omtrent nieuwbouwplannen, zijn er in 2009 onvoorziene calamiteiten opgetreden. Als gevolg hiervan zijn er niet begrote kosten gemaakt met betrekking tot buitenschilderwerk, renovatie aan de daken als gevolg van hevige lekkages en vervanging van TL-armaturen. Praktijkgerichte leeromgeving De regeling “praktijkgerichte leeromgeving” is in 2009 gerealiseerd. Het Corbulo College, Diamant College en Esloo Pro hebben hiervoor een bouwkundige prestatieverklaring gekregen. Voor het Edith Stein College en College St. Paul zijn de werkzaamheden afgerond, maar is de bouwkundige prestatieverklaring nog in behandeling.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
28
Verschil ten opzichte van Forecast Q3 De laatste forecast had een positiever exploitatieresultaat dan de definitieve jaarrekening. Dit wordt met name veroorzaakt door de andere aanpak van de BAPO-verrekening in 2009. De forecast Q3 ging uit van de begrote dotatie en de werkelijke uitgaven waaraan de onttrekking werd aangepast. In werkelijkheid dient te worden uitgegaan van de toekomstige verplichtingen + de werkelijke uitgaven waaraan de jaarlijkse dotatie en onttrekking worden aangepast. Deze aanpak heeft het exploitatieresultaat negatief beïnvloed met een bedrag van circa € 105.000,Het aandeel Lucas met betrekking tot PPS is hoger dan begroot in verband met het werkelijk aantal leerlingen van Montaigne in 2009. Risico’s Op de balans staan onder de rubriek Vorderingen op korte termijn een aantal vorderingen waarover risico wordt gelopen. Dit zijn bijvoorbeeld € 199.186,- voor het Edith Stein College. Hiervan is afgesproken dat deze kosten door de gemeente worden vergoed zodra er definitieve afspraken over nieuwbouw zijn gemaakt. Vooralsnog is hierover niets schriftelijk vastgelegd. Gemeente projecten € 68.906,- voor het Montaigne Lyceum. Dit betreft kosten tijdelijke huisvesting vooruitlopend op de nieuwbouw waarover met de gemeente Pijnacker/Nootdorp was afgesproken dat dit vergoed zou worden. Dit was overigens nog voor het tijdstip dat de fysieke plek van de nieuwbouw na herindeling werd geannexeerd door de gemeente Den Haag waarna Pijnacker/Nootdorp de vergoeding heeft opgeschort. In 2010 zal een ultieme poging worden ondernomen om het geld alsnog binnen te krijgen. Investeringen De investeringen die gepaard zijn gegaan met de aanpassing van het Diamant College zijn geactiveerd op de balans op de rekening 10120 verbouwingen. Op deze balansrekening zijn ook de subsidies die met betrekking tot de verbouwing zijn ontvangen verrekend In het Diamant College zijn Van Harte Resto en een Theater in gebruik genomen wat een bindmiddel in de buurt Mariahoeve moet gaan worden. Met betrekking tot de investeringen geldt hiervoor dezelfde opmerking als voornoemd. Horizontale verantwoording In 2009 is een start gemaakt met participatie in het project “Vensters voor Verantwoording”. Aan de volledige implementatie wordt in maart 2010 de laatste hand gelegd. Esloo legt (horizontaal) verantwoording af aan zijn eigen stakeholders (ouders en maatschappelijke raad) en (verticaal) aan het bestuur van Lucas Onderwijs Toekomst Het gedaalde leerlingenaantal in 2009 werkt door in de begrotingen van de volgende jaren. Er moet met name bezuinigd worden op personele uitgaven. Door het ingezette wervingsoffensief wordt een versterking van de aanmelding van nieuwe leerlingen verwacht. De door Esloo gekozen begrotingssystematiek karakteriseert zich door een voorzichtige wijze van begroten. Immers het negatieve weerstandsvermogen zet ons jaarlijks al bij aanvang van een begrotingsjaar op een ruime achterstand. Enerzijds door de hoge rentelasten (€ 133.000) en anderzijds de inspanningen (€ 244.000) om het negatieve saldo van het weerstandsvermogen in te lopen. De positie van Esloo bij de invoering van de functiemix (€900.000 extra investering over een periode van 9 jaar) verdient ook in dit kader ruime aandacht. Er is nieuwbouw gepland voor het Edith Stein College en College St Paul. Hiervoor zijn in de meerjarenbegroting afschrijvingsposten (SP in 2012 en ES in 2013) opgenomen.
Roel Gordijn Algemeen directeur
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
29
De Haagse Colleges Inleiding De instelling de Haagse Colleges bestaat uit Het Zandvlietcollege (h/v), Hofstad Heldring (vmbo), Hofstede-PrO (praktijkonderwijs), Hofstad Lyceum (h/v), de Populier (m/h/v) en Hofstadmavo. Samen bieden deze scholen alle vormen van voortgezet onderwijs, met uitzondering van speciaal voortgezet onderwijs. De zes scholen werken nauw samen op basis van een meerjaren strategisch beleidsplan maar opereren zelfstandig en worden benaderd als individuele brinnummers. In de eigen pr-uitingen refereren de scholen aan de nauwe samenwerking, maar het is niet de intentie om de Haagse Colleges te positioneren als een merknaam. Het samenwerkingsverband ging formeel van start op 1 augustus 2008. Voor die tijd vormden Hofstadmavo, Hofstad Heldring en Hofstad Lyceum samen het Hofstad College. Deze scholengemeenschap blijft administratief bestaan, maar de scholen worden benaderd als zelfstandige scholen met onder andere elk een eigen medezeggenschapsraad. Missie Wij zijn zes kleinschalige, ondernemende, zelfstandige scholen. Wij werken samen om in het belang van onze leerlingen en medewerkers, aantoonbare meerwaarde te creëren voor elk van onze scholen op het gebied van de kwaliteit van ons onderwijs, van ons werkgeverschap en van ons beheer. Onze samenwerking wordt gekenmerkt door een individuele verantwoordelijkheid voor de eigen school en een teamverantwoordelijkheid voor de Haagse Colleges. Wij werken vanuit waarden die in oorsprong zijn ontleend aan de traditie van de christelijke geloofsgemeenschap. Visie Het leren en de ontwikkeling van de leerling staan centraal op ondernemende en innoverende scholen die zich verbinden aan de samenleving en haar dienen. Algemene informatie Zaken met een behoorlijke personele betekenis Met de invoering van een verbetering in de functiemix is in 2009 een eerste begin gemaakt. De komende jaren zullen de percentages LC- en LD-functies voor leraren aanzienlijk toenemen. De voor dit doel ter beschikking gestelde gelden worden volledig ingezet voor de versterking van de functiemix.
de Populier Hofstede PrO Zandvlietcollege Hofstadcollege de Haagse Colleges
LB 2008 51,02% 87,47% 63,01% 47,94% 54,75%
2009 50,76% 79,39% 55,79% 46,39% 51,84%
LC 2008 24,27% 12,53% 19,98% 31,31% 26,16%
2009 25,51% 20,61% 30,64% 33,46% 30,04%
LD 2008 24,71% 0,00% 17,02% 20,75% 19,09%
2009 23,72% 0,00% 13,57% 20,15% 18,12%
Het leerlingenaantal van de Haagse Colleges daalt in 2009. Met name de daling van het aantal leerlingen bij De Populier is verontrustend. De school stak in 2009 veel energie in het verbeteren van zijn kwaliteit, maar verkeert de komende jaren vermoedelijk in zwaar weer. De al enige jaren voortdurende daling van het aantal leerlingen bij Hofstadmavo is in 2009 succesvol aangepakt door een intensivering van de contacten met de basisscholen en het aanbieden van een havo-opleiding. Op het moment van schrijven ziet het er naar uit dat de school met 100 leerlingen zal groeien.
Populier Hofstede Zandvliet Hofstadmavo Hofstad Heldring Hofstad Lyceum De Haagse Colleges
07-08 999 200 707 358 515 899 -----3678
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
08-09 943 220 697 342 513 917 -----3632
09-10 922 210 710 332 505 918 -----3597
24 juni 2010
30
Onderwijsprestaties De inspectie van het onderwijs beoordeelt de opbrengsten van de scholen van drie jaar. Opbrengsten bestaan uit de vier onderdelen: rendement onderbouw, rendement bovenbouw, cijfers centraal examen, en het gemiddelde verschil tussen het schoolexamencijfer en het cijfer voor het centraal examen (SE-CE). Dit oordeel is voor alle scholen positief behalve voor de vwo-afdeling van De Populier. In zijn algemeenheid geldt dat daar waar de inspectie zorgen uit, de betreffende scholen met resultaatgerichte verbeterplannen werken. In 2008 leidde dit ertoe dat Hofstad Mavo en de havo-afdeling van Hofstad Lyceum hun prestaties behoorlijk verbeterden. De praktijkscholen nemen in de beoordeling van de inspectie een bijzondere positie in omdat het toetsingskader voor deze scholen maar ten dele werkt. Vmbo-b
Vmbo-k
Mavo
Havo
Vwo
87,8 90,8
89,1 83,5
71,9 77,8
Populier
07-08 08-09
Hofstede
Praktijkscholen nemen geen landelijke examens af
Zandvliet
07-08 08-09
Hofstadmavo
07-08 08-09
Hofstad Heldring
07-08 08-09
Hofstad Lyceum
07-08 08-09
92,1 79
9.,3 100
85,1 80,9
80 87,8
91,7 90,6 91,5 78,9
100 91,9
Onderwijskundige en onderwijsprogrammatische zaken Hofstede Pro stak ook in 2009 zeer veel energie in maatwerk voor zijn leerlingen wat niet alleen leidde tot het best haalbare resultaat ten aanzien van de instroom tot de arbeidsmarkt maar in een aantal gevallen zelfs tot een geslaagde instroom in het mbo. In 2009 diplomeerde Hofstede leerlingen met een eigen diploma. Dit initiatief van de praktijkscholen in Den Haag en omgeving kreeg landelijke aandacht. Hofstad Mavo maakt veel werk van de verbinding tussen leren en werken. Alle leerlingen in klas drie doorliepen een beroepsgerichte stage om zo hun kansen in het mbo en op de arbeidsmarkt te vergroten. De Populier realiseert zich dat er de komende jaren veel energie in het verbeteren van zijn onderwijsresultaten moet worden gestoken. In 2009 is er een verbeterplan opgesteld met een groot aantal concrete acties die ertoe moeten leiden dat de school binnen twee jaar weer goed onderwijs levert. Hofstad Lyceum steekt veel energie in kansen bieden aan leerlingen en is hier succesvol in. De nadruk die de school in 2008 en 2009 legde op een verbetering van de examenresultaten begint zijn vruchten af te werpen. Hofstad Heldring geldt als een populaire vmbo-school. In 2009 werd veel aandacht besteed aan de organisatie en de kwaliteit van het onderwijs. Voor de tweede keer op rij scoorde de school hoge ogen op het gebied van burgerschapscompetenties. In 2009 haalden Havo-leerlingen deelcertificaten VWO tijdens het gemengd examen. Ontwikkelingen als gevolg van interne en externe kwaliteitszorg Het meerjarenbeleidsplan van de instelling is in 2009 vastgesteld met als doel de kwaliteit van de zes scholen te verbeteren op het gebied van werkgeverschap, onderwijs en beheer. Daarnaast stonden de scholen uitvoerig stil bij de wijze waarop zij hun vrijheid in verbondenheid zouden kunnen vormgeven op financieel gebied. Dit leidde tot een nauwkeurige risicoscan en onderlinge financiële afspraken.
Populier Hofstede Zandvliet Hofstadmavo Hofstad Heldring Hofstad Lyceum
tevredenheid leerlingen ouders 6,3 7,2 7 7,4 7,8 6,6 7,3 6,7 8,7 6,9 7,1
De enquête onder ouders van leerlingen van Hofstede PrO heeft een te lage respons om hieruit cijfers af te kunnen leiden. De tevredenheid van ouders van leerlingen van het Hofstad Lyceum is gemeten met een afwijkende systematiek.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
31
Ontwikkelingen bij of in relatie tot verbonden partijen waaronder samenwerkingsverbanden Om blijvend voldoende mogelijkheden te scheppen voor een goede onderwijskundige invulling, zijn netwerken onmisbaar. Hofstede Pro, bijvoorbeeld, heeft intensief contact met een groot netwerk van bedrijven waar zijn leerlingen stage lopen. Algemeen kan men stellen dat de scholen niet alleen deel uit maken van de reguliere samenwerkingsverbanden in Den Haag maar daarnaast ook samenwerken met een veelheid van organisaties, zoals bijvoorbeeld: Spirit4You, de Rode Loper, bedrijven- en ondernemersnetwerken, Europees platform, Platform bèta techniek, IB Genève, Koorenhuis voor cultuur en hogescholen en universiteiten. Governance ontwikkelingen (interne beheersing en toezicht) In 2009 sloot de instelling zich aan bij de pilot van Vensters voor Verantwoording, een project van de VO-raad dat tot doel heeft om de dialoog over onderwijs te voeren op basis van betrouwbare gegevens waarbij de eigen school kan worden vergeleken met landelijke benchmarkgegevens. Dit verschaft voor 2010 en volgende jaren een stevige basis voor de horizontale en verticale verantwoording. Medezeggenschapsraden en ouderraden spelen een belangrijke rol in de scholen, zowel in de adviserende als in de oordelende sfeer. Hofstad Heldring is één van de weinige vmboscholen die erin slaagt om een actieve ouderraad, met een goede afspiegeling van de hoofdzakelijk allochtone schoolbevolking, te motiveren om zich in te laten met alle aspecten van het leven op school. Het gevoerde beleid inzake de beheersing van uitkeringen na ontslag Hoewel er nog geen sprake is van geformaliseerd beleid is het uitgangspunt dat medewerkers die worden ontslagen indien mogelijk intensief worden begeleid naar een volgende baan met medewerking van een externe partij om zodoende uitkeringslasten en de eventuele last voor de medewerker tot een minimum te beperken. Afhandeling van klachten Wanneer een school wordt geconfronteerd met een klacht, wordt geprobeerd om deze zoveel mogelijk zelf op te lossen en worden er maatregelen getroffen om, indien haalbaar, vergelijkbare klachten te voorkomen. In 2009 werd er drie maal een officiële klacht ingediend. In twee gevallen werden de klagers in het ongelijk gesteld. In één geval werd de school in het ongelijk gesteld. Huisvesting De scholen van de Haagse Colleges zijn gehuisvest in gebouwen waar het een en ander aan moet gebeuren. Hofstede Pro krijgt een nieuw gebouw dat in 2010 wordt opgeleverd. Hofstad Mavo kampt met een aanzienlijk te groot gebouw zonder dat daar direct een oplossing voor voorhanden is. Hofstad Lyceum maakte in 2009 een start met een substantiële uitbreiding. Zandvliet College zit in een onderhoudsintensief gebouw en in 2009 is besloten om nieuwbouw te realiseren op de huidige plek. De Populier kampt al jaren met een te krap gebouw. In 2009 is besloten om niet verder te zoeken naar een andere lokatie, maar om de omvang van de leerlingenpopulatie aan te passen aan het huidige gebouw. In 2009 heeft er een grote verbouwing plaatsgevonden die de aantrekkelijkheid van dit monumentale gebouw verder verhoogt. Hofstad Heldring heeft in 2009 een verdieping verbouwd. De twee laatstgenoemde scholen bouwen samen een sportcomplex dat drie gymzalen omvat en goed kan worden verhuurd aan sportverenigingen in de omgeving. De toegankelijkheid van de instelling en het toelatingsbeleid De scholen zijn goed bereikbaar en toegankelijk voor invaliden. Het toelatingsbeleid van de scholen is gebaseerd op het advies van de basisschool en de CITO-score. Zaken als internationalisering en onderzoekbeleid Met name het Hofstad Lyceum geldt als voorloper op het gebied van internationalisering en kent een leerlijn rondom Europees burgerschap, kennis van Europa en Europese talen. De investering in private activiteiten Er zijn geen investeringen in private activiteiten. Financiële informatie De voorliggende jaarrekening wijkt aanzienlijk af van de begroting. Voor een groot deel is dit te verklaren uit de uitgangspunten die bij het begroten zijn gehanteerd. Toch merken we dat de procedure voor het begroten en het boeken moet worden aangescherpt. Hiertoe heeft de instelling in 2010 onder andere een financieel beleidskader geformuleerd. Hierin is een financiële risicoscan opgenomen die in de toekomst waardevolle gegevens oplevert voor de begroting en het jaarverslag. De afspraken tussen de instelling en het servicebureau worden voor de zomervakantie nader uitgewerkt. Een toelichting op het resultaat en wat daartoe heeft bijgedragen In zijn algemeenheid geldt dat de procedure voor het begroten van inkomsten en uitgaven op de scholen aanscherping behoeft. Dit is in 2010 gebeurd. De jaarrekening van de instelling sluit met een positief resultaat van € 700.000. Dat bedrag is aanzienlijk hoger dan het begrote resultaat van € 25.000. Dit valt voor een belangrijk deel te verklaren door te laag begrote baten en te hoog begrote lasten bij Hofstede PRO en extra leerplusgelden bij Zandvliet. Daarnaast heeft geen van de scholen, conform afspraak, functiemixgelden, kwaliteitsgelden en gelden ten behoeve van gratis lesmateriaal begroot.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
32
De jaarrekening van het Hofstad College sluit met een negatief saldo van € 70.000. De baten en de lasten zijn ruim € 1.000.000 hoger dan begroot. De toename van de baten volgt het algemene patroon zoals hierboven omschreven. De toename van de lasten wordt voor het grootste deel verklaard door de kosten van het gratis lesmateriaal € 525.000. Daarnaast investeerde Hofstad Mavo een bedrag van € 110.000 in PR. Diverse projecten, toegenomen kosten voor het glasvezelnet, een hoge post diversen en hogere uitgaven op grond van incasso bij leerlingen verklaren het resterende tekort. Bij de drie individuele Hofstadscholen zijn de verschillen tussen de begroting en de jaarrekening aanzienlijk. Dit is te verklaren uit het feit dat in de begroting 2009 de verdeelsleutel voor de inkomsten is gebruikt uit de tijd van voor de Haagse Colleges. In de jaarrekening is echter uitgegaan van de afspraken in het financiële beleidskader van de instelling. De jaarrekening van de Populier sluit met een negatief saldo van € 275.000. Dit is € 240.000 meer dan begroot. De baten zijn bijna € 400.000 hoger dan begroot. Deze toename volgt het algemene patroon zoals hierboven omschreven. De lasten zijn € 600.000 hoger dan begroot. Dit wordt voor het grootste deel verklaard door € 524.000 extra personele lasten (grotere personele inzet, te laag ingeschatte loonkosten en inzet van derden ten behoeve van de verbetering van de kwaliteit op de langere termijn). Daarnaast brengt de verstrekking van het gratis lesmateriaal de nodige kosten met zich mee. Een vergelijking van het resultaat van 2008 (441.000) en het resultaat van 2009 (250.000) leert dat het verschil volledig wordt verklaard door een afname van de personele baten (daling leerlingenaantal) en een toename van de personele lasten. De jaarrekening van Hofstede PRO sluit met een positief saldo van € 655.000. Dit is € 650.000 meer dan begroot. De baten zijn € 330.000 hoger dan begroot. De toename van de baten volgt het algemene patroon zoals hierboven omschreven. De lasten zijn € 300.000 lager dan begroot. Dit wordt verklaard door te hoog begrote personele lasten (€ 170.000) en te hoog begrote huisvestingslasten. De jaarrekening van Zandvliet sluit met een positief saldo van € 470.000. Dit is € 430.000 meer dan begroot. De baten zijn € 440.000 hoger dan begroot. De toename van de baten volgt het algemene patroon zoals hierboven omschreven. Daarnaast ontving de school € 193.000 meer aan leerplusgelden. Een analyse met het in de begroting opgenomen beleid De reservepositie van Zandvliet is verder verbeterd conform het door de school gevoerde beleid. De Populier profiteert van de buffer die ze heeft gecreëerd om de periode met lagere leerlingenaantallen te doorstaan, maar moet uiterst voorzichtig zijn met de personele inzet. Hofstede PRO heeft inmiddels nieuwbouw gerealiseerd en kan de afschrijvingen bekostigen uit de lopende exploitatie. De reservepositie van Hofstede PRO is riant. Hofstad Lyceum realiseert op dit moment een grootschalig nieuwbouwproject waardoor er meer ruimte ontstaat voor de leerlingen. Het investeringsbeleid In de eerste helft van 2010 wordt een nieuw gebouw voor Hofstede PRO opgeleverd. Dit gebouw wordt in 40 jaar afgeschreven. De reservepositie van de school is zodanig dat dit geen problemen op zal opleveren. Bij De Populier en Hofstad Heldring heeft een grote interne verbouwing plaatsgevonden. Deze verbouwingen worden voltooid in 2010. In 2011 bouwen De Populier en Hofstad Heldring een sportcomplex dat 3 gymzalen omvat. Bij het Hofstad Lyceum is een begin gemaakt met een forse uitbreiding van het bestaande gebouw. Deze verbouwingen worden in 20 jaar afgeschreven. Deze afschrijvingslast zal een negatief exploitatiesaldo opleveren en dus ten koste van de reserves gaan. Zandvliet streeft naar nieuwbouw op de huidige locatie en zal daarvoor de komende jaren blijven reserveren. Ontwikkeling weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen van de Haagse Colleges ontwikkelde zich in 2009 positief. Kwaliteitsgelden De kwaliteitsgelden zijn als volgt uitgegeven door de scholen.
Populier Hofstede Zandvliet Hofstadmavo Hofstad Heldring Hofstad Lyceum
rekenen en taal 30%
uitblinken
professionele ruimte 50%
verbetercultuur 20%
100% 66% 80% 20%
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
34% 100% 15% 20%
5% 60%
24 juni 2010
33
Personeel Voor de zes scholen geldt dat zij hun functiemix in 2009 hebben verbeterd en dat het lukte om alle vacatures vervuld te krijgen. Onze doelen zijn het bevorderen van goed werknemerschap door goed werkgeverschap; onze medewerkers in staat stellen en stimuleren zich te professionaliseren; een arbeidsvoorwaardenpakket te bieden waaruit blijkt dat kwaliteit wordt gewaardeerd. Deze doelen worden in 2010 omgezet in concreet beleid. Verzuimcijfers Personeel
Populier Hofstede Zandvliet Hofstadmavo Hofstad Heldring Hofstad Lyceum
verzuimpercentage 2007 2008 2009 4,4% 3,9% 5,0% 2,5% 3,3% 5,9% 2,0% 2,6% 3,4% 4,6% 7,0% 5,3% 7,7% 8,6% 10,8% 6,1% 5,7% 1,8%
fte 74,9 31,3 57,2 37,5 58,4 74,4
Haagse Colleges
4,8%
333,7
5,2%
5,1%
Uit ervaring blijkt dat het systematisch gebruiken van de verzuimcijfers mogelijkheden biedt om dit verzuim te verlagen. Kengetallen personeel
Populier Hofstede Zandvliet Hofstadcollege
Fte 74,9 31,3 57,2 170,3
M 61% 77% 48% 54%
V 39% 23% 52% 46%
Leeftijd 45,9 41,5 43,7 46,2
Toekomst In 2009 is het instellingsplan 2009-2013 vastgesteld en daarmee de agenda van de instelling voor de komende jaren.
Kobus de Boer algemeen directeur De Haagse Colleges
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
34
Instelling Interconfessionele Scholengroep Westland Algemene informatie De jaarrekening van ISW sluit af met een negatief saldo van € 468.000 met betrekking tot het resultaat van de gewone bedrijfsvoering. Er was een negatief saldo van € 335.000 begroot. In het boekjaar zijn op de teldatum van 1 oktober 2009 ongeveer 60 leerlingen minder ingeschreven op ISW dan op 1 oktober 2008 het geval was. In het formatieplan voor het schooljaar 2009-2010 is met dat lagere aantal leerlingen rekening gehouden. ISW heeft een gezonde financiële basis. Voor 2009/2010 is met het College van Bestuur afgesproken dat het onderwijs en de ontwikkeling ervan een extra impuls krijgen die gefinancierd wordt vanuit de eigen reserves. Deze ontwikkeling geschiedt in de vorm van onderwijskundige projecten die aan een locatie gebonden zijn. Ook op organisatorisch gebied kent ISW enkele wijzigingen. De unitdirecteuren zijn in 2009 uit het organisatiemodel gehaald. Er is gekozen voor een algemene directie die uit drie personen bestaat: een algemeen directeur en twee stafdirecteuren. Uiteindelijk levert dit een structurele daling van directiekosten van € 200.000 per jaar op. Voor een deel is dit bedrag in 2009 al geëffectueerd. De rest zal in 2010 gerealiseerd worden. Detachering Detachering heeft een belangrijke personele consequentie. In het jaar 2009 is er sprake van twee detacheringen. Een lid van de Centrale Directie is tot halverwege 2010 gedetacheerd bij Lucas Onderwijs als directeur van het servicebureau. Daarnaast was een voormalig unitdirecteur gedurende het boekjaar voor een gedeelte gedetacheerd bij een school in Amsterdam. Per 1-05-2010 is hij uit dienst getreden van ISW. Onderwijs prestaties ISW kent al vele jaren een uitstekend resultaat bij de eindexamens. In het examenjaar 2008 waren de slagingspercentages: In twee achtereenvolgende jaren is het percentage geslaagden voor het HAVO licht gedaald.
VMBO BL VMBO KL MAVO HAVO VWO
2008 98,5% 95,9% 95,3% 93,7% 94,7%
2009 100% 95,4% 97,8% 92,3% 97,5%
Opbrengstenkaarten 2009 Locaties
HL
rendement onderbouw Doorstroom onderbouw van 3de leerjaar naar eindexamen ZZ verschil ce-se Eindoordeel GV = gering verschil
VWO gemid. 93% 80% GV +
GL HAVO gemid. 99% 71% GV +
VWO gemid. 98% 74% GV +
HAVO gemid. 85% 78% GV +
IS
SL
HW
MAVO gemid. 100% 95% GV +
MAVO lager dan gemid. 99% 95% GV +
BB NVT NVT 91% GV +
LW KB PRO NVT NVT 93% GV + +
+ = voldoende
Onderwijskundige en onderwijsprogrammatische zaken Binnen ISW zijn er forse stappen gezet in het kader van profilering van de locaties. Daarnaast zijn er diverse ontwikkelingen op het gebied van onderwijs en ict. De belangrijkste daarvan zijn het gebruik van de elektronische leeromgeving (ELO), het gebruik van smartboard, het portfolio voor de Hoge Woerd, het zichtbaar maken van Magistergegevens via internet voor ouders en leerlingen. Ook is de migratie van de ict-infrastructuur door Actacom een feit geworden. Er zijn daarnaast stappen gezet in de ontwikkeling van het onderwijs met betrekking tot het VMBO BK onderwijs in de onderbouw. Zowel de onder- als de bovenbouw gaan de komende jaren werken aan het vormgeven van het Vakcollege.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
35
Ontwikkelingen als gevolg van interne en externe kwaliteitszorg De locaties Hoge Woerd en Tiendweg hebben deelgenomen aan de collegiale visitatie (2008-2009) binnen de afspraken die gemaakt zijn met Lucas Onderwijs en CVO Rotterdam. De Hoge Woerd heeft daarnaast in het kader van Vensters voor Verantwoording (VvV) meegedaan in de pilotfase van deze landelijke ontwikkeling. Er zijn inmiddels stappen gezet om dit binnen ISW uit te breiden naar alle locaties. ISW ziet met name de horizontale verantwoording als het meest geschikte middel om de dialoog te kunnen voeren met belanghebbende partijen. Ontwikkelingen bij of in relatie tot verbonden partijen waaronder samenwerkingsverbanden In het kader van Passend Onderwijs wordt intensief samengewerkt met de Lentiz vestigingen Floracollege en Dalton mavo. Een Orthopedagogisch Expertisecentrum is in oprichting en zal in 2010 in gebruik genomen worden. Het betreft een inhoudelijke uitbreiding van de activiteiten van de Reboundvoorziening van ISW. Er wordt samengewerkt met de Pleysierschool in den Haag. De onderwijsvernieuwingcoöperatie (OVC) heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de landelijke ontwikkeling van Wiki-wijs en VO-content van de VO-raad. Participatie van enkele ISW-locaties daarin heeft ons geholpen met betrekking tot inzichten in en kennis van deze materie. Dat alles gebeurt in het kader van professionalisering. De innovatie van ict in het onderwijs is een complexe aangelegenheid, waarbij een goede samenwerking een vereiste is. Participatie in “Communities that Care”, zowel van de gemeente Westland als de deelgemeente Hoek van Holland helpt ons met het leggen van de juiste relatie tussen de ontwikkelingen met betrekking tot de jeugd in de regio en de rol die de school daarin kan spelen. ISW heeft zich aangesloten bij de Vakcolleges. Dit betekent dat ISW op dit gebied samenwerkt met andere scholen. Dit levert expertise op en (digitaal) onderwijsmateriaal met het doel een aantrekkelijk programma voor de VMBOleerlingen in de basis- en kaderberoepsgerichte leerwegen te realiseren. In het kader van opleiden in de school heeft ISW zich aangesloten bij de Coöperatieve lerarenopleiding Haaglanden (tweedegraads docenten, met name VMBO gericht) en ISW is van plan zich verder te ontwikkelen op het gebied van de Academische school. Met betrekking tot het verzuimloket en de Halt-procedure is er een nieuw regionaal overleg gestart. Het betreft een samenwerking tussen alle scholen in de regio en bureau Halt, de leerplichtambtenaren en het openbaar Ministerie. Doel is onder andere te werken aan een landelijk aanvaarde regeling. Governance ontwikkelingen (interne beheersing en toezicht) ISW is actief bij het vormgeven van een Maatschappelijke Raad. De instelling daarvan zou een belangrijke bijdrage kunnen leveren om de externe ontwikkelingen beter bij de ontwikkelingen binnen ISW te betrekken. Ook kan zo‟n raad helpen om een integrale aanpak van de bestaande problematiek te realiseren binnen het maatschappelijk relevante krachtenveld. De rol van het Curatorium is daarmee ook aan het veranderen. Vensters voor Verantwoording (VvV) is een middel om op een integrale manier de dialoog met het maatschappelijke veld te voeren. Het gevoerde beleid inzake de beheersing van uitkeringen na ontslag Op oproepbasis is in 2009 een mobiliteitsmedewerker van Lucas Onderwijs beperkt beschikbaar gesteld in dit kader. Afhandeling van klachten Er zijn dit jaar geen klachten geweest. De huisvesting Aan het begin van het schooljaar 2009-2010 is de nieuwbouwlocatie Hoogeland in gebruik genomen. Hiermee heeft ISW afscheid genomen van de locaties Tiendweg, Druivenstraat, Chrysantenstraat. De eigen bijdrage in de bouw door ISW is € 2.565.881 geweest. Het tekort is € 251.434 ten opzichte van de begrote kosten. De afschrijvingskosten over de tweede helft van het jaar zijn meegenomen in de jaarrekening. Een deel van de eigen bijdrage van ISW komt voor rekening van de algemene directie en wordt bekostigd door het niet meer huren van de externe kantoorruimte (Tiendweg 4 E). Deze kosten bedroegen ongeveer € 50.000 op jaarbasis. De toegankelijkheid van de instelling en het toelatingsbeleid Als gevolg van de spreiding van ISW-locaties over Westland is de school voor iedereen goed bereikbaar en toegankelijk. Alle leerlingen zijn op ISW welkom, van leerlingen in het Praktijkonderwijs tot en met gymnasiasten. ISW is een open Interconfessionele school waar iedere leerling die de grondslag van de school respecteert van harte welkom is. Het toelatingsbeleid van ISW is gebaseerd op het advies van de basisschool. Er zijn gemiddelde toelatingsnormen m.b.t. de Cito-score of een andere(vergelijkbare) toets. In het eerste leerjaar (alle dakpanklassen) worden de leerlingen uitgedaagd door te stromen naar een hoger gelegen niveau. Dat gebeurt ook in grote mate. ISW biedt potentiële leerlingen en hun ouders steeds meer ruimte om op basis van de profilering van de locaties een gemotiveerde locatievoorkeur aan te geven.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
36
De bestaande samenwerkingsverbanden ISW werkt onder andere samen met: Lentiz op het gebied van samenwerkingsverband VO Westland wat betreft de zorg, Reboundvoorziening en het “Op de Rails project” en het Expertisecentrum; hier is ook de Pleysierschool (REC 4) bij betrokken; besturen PO, VO, en REC 4 inzake Passend Onderwijs; Steunpunt Vrijwilligers Westland inzake de maatschappelijke stage; bedrijven in diverse sectoren in de vorm van afgesloten convenanten (bouw, metaal, installatie en in de toekomst ook detailhandel en zorg); het SOB, [samenwerking onderwijs bedrijfsleven]; Patijnenburg inzake mensen met een beperking (PrO). Op locatieniveau zijn er diverse samenwerkingsvormen met de lokale instellingen en bedrijven. Vaak geschiedt dit in de vorm van sponsoring, soms in de vorm van feitelijke samenwerking ten behoeve van een project (sport, verkeersveiligheid). Internationalisering en onderzoekbeleid Op de locaties Gasthuislaan, Madeweg en Sweelincklaan vindt er in het kader van gesubsidieerde professionaliseringsactiviteiten onder begeleiding van de OVC op het gebied van onderwijs en ict onderzoek plaats. Wat betreft het fenomeen van de internationalisering zijn er internationale uitwisselingen op de Havo/Vwo locaties. Nieuw in dit verband is de gedachteontwikkeling met betrekking tot internationalisering voor het praktijk onderwijs (PRO). Financiële informatie Een toelichting op het resultaat ISW sluit de jaarrekening af met een tekort van € 468.000 op de gewone bedrijfsvoering. Dat tekort is groter dan begroot was, nl. € 335.000. Deze overschrijding wordt voornamelijk veroorzaakt door een extra dotatie in de voorziening personeel (in het bijzonder het spaarverlof). Deze krijgt een correctie op 2008 van € 246.000. Voor een deel (€ 137.000) kan deze verandering verklaard worden door het feit dat men van de reële kosten in 2009 overgestapt is naar het berekenen op basis van de GPL. Verder wordt het extra tekort veroorzaakt door een in 2008 niet volledig doorgevoerde correctie betrekking hebbende op de verhoogde personeelskosten als gevolg van de nieuwe CAO. Deze correctie van 2008 is nu meegenomen als kosten in 2009. Daarnaast zijn er in het kader van de gratis boeken voor leerlingen € 40.000 en voor VO algemeen € 5.000 extra kosten gemaakt. Het betreft extra kosten die niet begroot waren. Tot slot bleek uit onderzoek dat de bouwkosten t/m 2005 van de Lage Woerd per saldo nog voor € 19.734 op de balans stonden. Dit bedrag is nu afgeboekt. Het is nu aan de batenkant toegevoegd. Aan de batenkant zijn eveneens toegevoegd de rentebaten van de bouw van Hoogeland over de gehele bouwperiode ad. €196.581. Het tekort op de gewone bedrijfsvoering is derhalve feitelijk €375.000. Uiteindelijk is het resultaat uit de gewone bedrijfsvoering beïnvloed door buitengewone baten. Het betreft het verplaatsen van de overlopende passiva bestaande uit de interne bankrekeningen saldi naar de reservepositie (reserve locaties). Het gaat om een bedrag van € 712.587. Resultaat gewone bedrijfsvoering -/- € 468.000
Bestaande uit: Correctie spaarverlof Correctie CAO 2008 Correctie kosten Lucas Onderwijs Correctie bouwkosten Lage Woerd 2005/2006 Correctie afspraak rentebaten bouw Hoogeland ISW saldo Buitengewone baten [interne bankrekeningen]. +/+ +/+
€ 713.000 € 245.000
-/-/-/+/+ +/+ -/-
€ 246.000 €180.000 € 45.000 € 20.000 € 197.000 €214.000
EINDSALDO EXPLOITATIE ISW
Waarde materiële vaste activa Bovendien is de waarde van de inventaris en de bijbehorende afschrijving onderzocht. Ook hier geldt dat de afschrijving van de inventaris gebaseerd is op de bestaande systematiek. ISW wil samen met de gemeente Westland een schouw laten uitvoeren en de gegevens daarvan opnemen in de activa module van exact bij Lucas Onderwijs. Ook lijken er mogelijkheden te bestaan dit in het programma Planon op te nemen. In hoeverre dit financieel administratief gezien voordelen zou kunnen opleveren, is op dit moment niet duidelijk.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
37
Resultaatsbestemming Verdeling exploitatie 2009 RESERVE ONDERWIJSKUNDIGE PROJECTEN RESERVE NIEUWBOUW/VERBOUW RESERVE JUBILEUM SALDO EXPLOITATIE BESTEMDE RESERVE AAN RESERVE LOCATIES
€146.000 € 254.000 € 349 € 245.000 € 67.000 € 713.000
afname afname afname exploitatiesaldo afname Saldo interne bankrekeningen
Een analyse met het in de begroting opgenomen beleid Begrotingspost
Betreffende bedrag
Effect op resultaat positief
Personele baten
+
€
Personele lasten (inclusief 180000 uit 2008) Afschrijvingskosten
+
€ 1.119.170 € 101.252
negatief
Energiekosten*)
+
€
171.210
negatief
Erf afscheiding
-
€
40.300
positief
Schoonmaakkosten Onttrekking voorziening onderhoud Drukwerk / reproductiekosten Kosten BGZ Software / ICT PR. Activiteiten + leerlingen werving Rente rekening courant Aandeel rente
-
€ €
19.642 59.517
positief negatief
+ + +
€ € € €
24.996 20.000 258.154 134.305
negatief positief negatief negatief
+ +
€ €
196.581 96.402
positief positief
560.000
negatief
*) Naar de oorzaken van de hoge energiekosten wordt een onderzoek ingesteld. Deels is er te laag begroot, deels zijn er andere oorzaken. Met betrekking tot ICT- kosten kan gesteld worden dat deze in de begroting 2009 meegenomen had moeten worden. Omdat er geen systeembeheer en stafmedewerker ICT meer in dienst was, maar de infrastructuur nu immers door derden wordt beheerd. In 2010 is dit wel juist begroot. Het investeringsbeleid ISW ISW wil in de komende periode investeren. Het betreft: investeringen in onderwijs (profilering) - €146.000 projectgelden vanuit reserves ISW. investeringen in BK-onderbouw. Budget deels uit derde geldstromen 2010. investeringen in opleiden in de school; richtbedrag € 100.000 niet besteed/nog te besteden. investeringen in functiemix. Beperkt besteed in Lb-Lc promoties. In afwachting van Lucas GMR besluit ten aanzien van invoering functiemix. de kwaliteitsagenda VO gelden – deels besteed. Personeel Het verzuimpercentage onder het personeel is gedaald van 5,5% in 2008 naar 4,7% in 2009. De belangrijkste oorzaken hiervan zijn: een effectief gevoerd verzuimbeleid en het regelmatig overleg voeren in het sociaal medische team. In het kader van de functiemix worden er nog afspraken gemaakt op Lucas niveau. Deze onderhandelingen lopen nog.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
38
Toekomst Onderwijs Hieronder staan de belangrijkste onderwijskundige ontwikkelingen waaraan op ISW verder vorm moet worden gegeven: profilering - meer keuzemogelijkheden voor ouders en verhoging van het belangstellingspercentage zoals versterkt bèta onderwijs binnen het Westland, het (junior vakcollege), sport, cultuur, talentontwikkeling, Cambridge Engels; onderwijs en ICT; leermiddelenbeleid; zorg - passend onderwijs (voorzieningen); maatschappelijke stage. De positie van ISW in de regio ISW werkt de komende jaren aan een versterking van de samenwerking met de gemeente, het bedrijfsleven en de andere scholen in de regio. Het gaat dan onder andere om zorg voor de Westlandse jeugd, passend onderwijs, burgerschap, maatschappelijke stage, aansluiting op de arbeidsmarkt, en aansluiting op toeleverend onderwijs en vervolgonderwijs. Organisatiestructuur ISW gaat werken met activiteitenplannen. Uitgangspunt hierbij is adequate sturing en focus en het goed kunnen vormgeven van de PDCA cyclus. Bij dit alles gaan we uit van korte lijnen en een platte organisatiestructuur, functionele werkgroepen met betrokken medewerkers en aanvullende ondersteuning van stafmedewerkers, indien dit noodzakelijk wordt geacht. Kwaliteitszorg In het kader van Vensters voor Verantwoording worden verdere stappen gezet. We moeten beschikken over de juiste gegevens en we moeten afspraken maken over de wijze waarop we met welke belanghebbenden de dialoog aangaan. De planning en control cyclus zal mede in het licht van VvV verder worden aangepast. In 2010 zullen tevredenheidonderzoeken uitgevoerd worden op basis van de vragenlijsten van het Bureau Beekveld en Terpstra. In deze vragenlijsten zijn ook de vragen opgenomen die betrekking hebben op VvV. Personeel In kader van de werving van nieuwe docenten zal de modernisering van de wervingsactiviteiten verder uitgebouwd en geëvalueerd worden. Het werken met het digitaal bekwaamheidsdossier en de daarin opgenomen competentieprofielen (al dan niet aangepast in het kader van de ontwikkelingen bij Lucas Onderwijs) zal verder vormgegeven worden. Daarnaast is het opleiden in de school een belangrijke ontwikkeling die we de nodige aandacht willen geven. Hiervoor moet wel voldoende draagvlak gevonden moet worden. In het kader van de functiemix wachten we de ontwikkelingen binnen Lucas Onderwijs verder af. Communicatie Het elkaar aanspreken op gedrag binnen een veilige (lerende) omgeving blijft op ISW onverminderd centraal staan. Meer en meer betrekken we medewerkers bij beleidsvorming door functionele werkgroepen op zeer uiteenlopende terreinen in het leven te roepen. Het betreft hier beleidsinitiatieven die voortkomen uit maatschappelijke ontwikkelingen zoals het invoeren van taal- en rekentoetsen, de verzwaarde eindexameneisen, het junior vakcollege, de profilering van de opleidingen, het opleiden in de school, de maatschappelijke stage, de werkgroep ELO, de ICT coördinatoren en het overleg tussen zorgcoördinatoren. Wat betreft de externe communicatie wil ISW degelijk en inspirerend onderwijs en een breed onderwijsaanbod in kader van profilering zichtbaarder maken. Naaldwijk, 25 maart 2010 Cor van Dalen, Algemeen directeur
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
39
Bijlage kerngegevens ISW Personeel Aantal medewerkers in fte’s
1-1-10 (1-3-10)
1-1-09
toelichting
Totaal ISW
403,0
404,7
OP
313,6
317,8
72,4
69,9
OOP DIR
12 4 2
10 5 2
Daadwerkelijk in functie zijnde directeuren (9) Functionarissen met oude rechten of volledige (6) BAPO (2) Gedetacheerd elders
Mannen
242,3
237,9
vrouwen
160,7
166,8
Onderwijs 1-10-2008
1-10-2009 4397
Totaal aantal leerlingen
4337 -60
Groei aantal leerlingen 943
960
Aantal examenkandidaten regulier + 18 VAVO 901 Aantal gediplomeerde leerlingen
regulier + 17 VAVO (van de daadwerkelijke 955 examenkandidaten)
Gekwalificeerd uitstroompercentage
ll met HAVO VWO diploma, ll met VMBO diploma hebben nog geen startkwalificatie, uitgezet tegen het totaal aantal leerlingen dat de school heeft verlaten ll met HAVO VWO diploma, ll met VMBO diploma hebben nog geen startkwalificatie, uitgezet tegen het aantal examenkandidaten dat de school heeft verlaten Dit zijn alle leerlingen met een diploma uitgezet tegen het totaal aantal leerlingen dat de school heeft verlaten Dit zijn alle leerlingen met een diploma uitgezet tegen het aantal examenkandidaten welke de school hebben verlaten
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
395/1073*100=36,8%
395/955*100=41,4% 918/1073*100=85,6% 918/955*100=96,1%
24 juni 2010
40
Stanislas Groep
Algemene informatie Het jaar 2009 heeft in het teken gestaan van de volledige fusie van het IMC met het Stanislascollege per 1 augustus 2009. Naast het feit dat het IMC met een negatieve reserve van € 0,8 mln zonder problemen in een gezonde organisatie is opgegaan, heeft dit op tal van andere terreinen grote inspanningen met forse financiële consequenties tot gevolg gehad. Voorbeelden daarvan zijn de extra promotionele inspanningen om de Rijswijkse locaties weer op de kaart te zetten, de verwijdering van alles wat met IMC te maken had, de nieuwe huisstijl die overal moest worden ingevoerd, de nieuwe web-site die nu voor 7 locaties toegankelijk moest worden gemaakt. Geschat kan worden dat de fusiekosten ongeveer € 550.000 zijn geweest die volledig door het Stanislascollege gedragen zijn. Hier staan tegenwoordig geen fusiefaciliteiten meer tegenover. Bovendien is de zgn. “vaste voet” in de bekostiging van het IMC vervallen, hetgeen een extra vermindering van de bekostiging van ongeveer € 350.000 inhoudt. Tijdens het afgelopen jaar is de financiële administratie van het Stanislascollege volledig geïntegreerd in het systeem van de Lucas Onderwijs. Tegelijkertijd is de administratie van het IMC geïntegreerd in die van het Stanislascollege. Het Stanislascollege heeft het afgelopen kalenderjaar het 60-jarig bestaan gevierd met een succesvolle Onderwijsdag op 19 maart 2009, een reis voor het personeel naar Istanboel en reünies voor leerlingen op alle locaties. De ontwikkelingen van de leerlingaantallen volgen in de meeste locaties een grillig patroon, doch in het geheel worden de positieve en negatieve ontwikkelingen gecompenseerd. De ontwikkeling van het leerlingaantal van de vestiging Henriette Roland Holstlaan in Rijswijk blijft een zorg. Het overleg met het gemeentebestuur geeft op het moment uitzicht op nieuwbouw. Ondertussen wordt hard gewerkt aan het wegwerken van de status van „zwakke school”. Een beslissing over de toekomst van de in leerlingenaantal meer dan gemiddeld teruglopende vmbo-vestiging in Delft wordt naar verwachting in 2010 genomen. Zaken met een behoorlijke persoonlijke betekenis Met de fusie is de functie van Algemeen Directeur van het IMC vervallen. Betrokkene heeft een functie aanvaard bij het Diamantcollege, een onderdeel van de Esloogroep. Onderwijsprestaties De doorstroom- en slagingscijfers zijn over het algemeen gunstig te noemen. Er is in 2009 gewerkt aan de meetbaarheid van resultaten van de Praktijkschool in Rijswijk. Met de inspectie is inmiddels afgesproken dat voor alle vestigingen met uitzondering van de Roland Holstlaan een basisarrangement geldt. Onderwijskundige en onderwijsprogrammatische zaken Op alle locaties is uitvoering gegeven aan de opdrachten die vervat waren in de Kaderbrief van de Centrale Directie. Enkele bijzonderheden die kunnen worden vermeld: Op de Krakeelpolderweg is de werkplekstructuur in de afdelingen Techniek, Zorg en Welzijn en Administratie gerealiseerd. Daarnaast is er een aparte theoretische stroom in ontwikkeling die het gat dicht tussen de kaderopleiding en de mavo-opleiding. Na het tweede leerjaar kunnen de leerlingen kiezen tussen de kaderopleiding op de Krakeelpolderweg of de mavo-gl opleiding op het Reinier de Graafpad. In Pijnacker is de nieuwbouw in gebruik genomen en heeft het voorbereidende didactische werk voor de leerhuizenstructuur zijn beslag gekregen. Met de invoering van Latijn en deelname aan het Beter Bèta Project, wordt het VWO van de locatie in Pijnacker sterker geprofileerd. In het najaar is de toestemming gekregen om ook in Pijnacker te starten met een gymnasium-opleiding. Op het Westplantsoen zijn grote stappen gezet in de ontwikkeling van Versterkt Talen Onderwijs (Engels, Frans, Duits en Spaans met certificering op internationaal universitair niveau en Chinees als examenvak) als tegenwicht tegen het Tweetalig Onderwijs. De kracht van het Versterkt Talen onderwijs komt duidelijk naar voren in het hoge niveau van de native speakers, zonder dat aan het niveau van het reguliere onderwijs geweld wordt gedaan. Ontwikkelingen als gevolg van Kwaliteitszorg Er zijn op gebied van Kwaliteitszorg grote stappen gezet. Er is een krachtige PDCA-cyclus tot stand gekomen door verbindingen te leggen tussen het Schoolplan, de Kaderbrief van de CD, de Locatieplannen en de Teamplannen. Alle deelplannen worden jaarlijks geëvalueerd en ook de Lucas-CVO-visitatierapporten worden goed benut. De inspectie heeft het Kwaliteitsbeleid van alle locaties inmiddels als „voldoende‟ beoordeeld. Ontwikkelingen in relatie tot verbonden externe partijen Het Stanislascollege participeert in twee Samenwerkingsverbanden (Delft/Pijnacker; Den Haag/Rijswijk) die gedurende dit verslagjaar bezig zijn geweest met de voorbereidingen van Passend Onderwijs. Het SWV Delft heeft een nieuwe organisatiestructuur gekregen waarbij de eindverantwoordelijke schoolleiders bestuursleden zijn geworden. In Delft wordt uitgebreid gediscussieerd over de toekomst van het beroepsgerichte VMBO. Voor het beschikbare potentieel aan leerlingen zijn er te veel opleidingen in Delft beschikbaar. Waarschijnlijk zullen afhankelijk van de aanmeldingen van 2010 nieuwe richtinggevende besluiten genomen worden.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
41
Governance ontwikkelingen Directieleden van het Stanislascollege participeren in de nieuw opgezette expertgroepen van de Stichting Lucas Onderwijs. De voorzitter van de CD is lid van het BMT-VO dat bestaat uit de vier Instellingsdirecteuren en het Lid van het CvB dat zich met het VO bezighoudt. Het Curatorium van het Stanislascollege speelt een belangrijke adviserende -en als zodanig ook toezichthoudende- rol in de beleidscyclus. De discussie over omzetting van de Curatoriumfunctie naar die van een Maatschappelijke Raad is in een afrondende fase. Daarbij is duidelijk dat we het Curatorium in zijn huidige rol niet kwijt willen, maar dat er ook geen sprake van vrijblijvendheid kan zijn bij het Curatorium. Zaken met een politieke of maatschappelijke impact In de gemeente Pijnacker wordt duidelijk gevoeld dat na gereedkomen van de nieuwbouw ten behoeve van de eigen jeugd een belangrijke voorziening is gerealiseerd. Het gemeentebestuur heeft hierin een constructieve rol gespeeld. Het heeft er alles van weg dat het overleg met het gemeentebestuur van Rijswijk over huisvesting in een atmosfeer van willendheid terecht is gekomen. Beheersing van uitkeringen na ontslag Het beleid met betrekking tot de beheersing van de uitkeringen na ontslag is een bron van aanhoudende zorg. Steeds blijkt hoe belangrijk het is om aan goede dossiervorming te doen. De dienst PZ van het Stanislascollege werkt hierin in toenemende mate samen met de locatiedirecteuren. In 2009 zijn tot onze grote tevredenheid enkele moeilijke dossiers afgesloten. Huisvesting In Pijnacker is voor de groeiende mavo, havo, atheneum en gymnasium-locatie, nieuwbouw gerealiseerd. Het gebouw is in juni 2009 volgens planning en binnen de begroting opgeleverd. Gedurende het verslagjaar heeft het gemeentebestuur van Delft definitief toestemming gegeven voor de uitbreiding en gedeeltelijk vervangende nieuwbouw voor het gebouw aan het Westplantsoen. In juni 2010 zal met de daadwerkelijk bouw gestart worden. In Rijswijk hebben we voorlopig gekozen voor renovatieactiviteiten vanwege het voorlopig uitblijven van acceptabele vervangende huisvesting voor de gebouwen aan de Henriëtte Roland Holstlaan en de Burgemeester Elsenlaan. Toelatingsbeleid Het Stanislascollege heeft in het verslagjaar per regio een toelatingsbeleid gehanteerd dat afhankelijk is van de gebouwelijke situatie en de afspraken in het SWV. Alleen voor SCK en de Rijswijkse locaties SCE en SCH geldt een streven naar groei. Samenwerkingsverbanden Gedurende het verslagjaar werd gewerkt aan de positie van de Reboundvoorzieningen en de voorbereidingen van Passend Onderwijs. Lucasbeleid is uitgangspunt en past goed bij de besprekingen. Internationalisering Als enige Nederlandse Jezuïetencollege participeerde ook in het verslagjaar 2009, het Stanislascollege in de Europese organisatie van Jezuïetencolleges (JECSE). De buitenlandse werkweken worden zoveel als mogelijk in één week georganiseerd om lesuitval te beperken. Daarnaast bestaan veel internationale culturele contacten en uitwisselingen. Private activiteiten Schoolgerelateerde activiteiten vallen onder (de financiële boeken van) het College. Dat geldt ook voor het Boekenfonds (dat gunstig draaide en is voorbereid voor de kostenloze boekenverstrekking). Dat geldt niet voor de separate contractactiviteiten-Stichting Bedrijfsgerichte Cursussen Sasbout Vosmeer die zich voornamelijk bezighoudt met het organiseren van professionele lascursussen en jaarlijks inkomsten genereert voor het (technische) beroepsonderwijs. Financiële informatie Toelichting op het resultaat De instelling Stanislascollege heeft 2009 afgesloten met een negatief resultaat van € 771.000. Tegen de achtergrond van de omzet van € 43 mln is er sprake van een afwijking van ca. 1,8%. Er zijn in het verslagjaar forse investeringen gedaan in gebouwen (SCW; SCP), personeel (grote uitbreiding van LC-lerarenformatie tot ruim 30 %) en inventaris (ICT). Omdat de GPL gedurende het verslagjaar behoorlijk is gestegen en in de nabije toekomst verder zal gaan groeien, is opbouw van reserves hoogst noodzakelijk. Temeer daar ook de opbouw van de Rijswijkse locaties grote offers zal vergen.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
42
Analyse van realisatie van het gevoerde begrotingsbeleid Bij de beoordeling van de realisatie van de begroting van 2009 dient het volgende te worden overwogen: de personele lasten van het Stanislascollege zijn forser gestegen dan verwacht door het in dienst nemen van ongeveer 17 FTE meer personeel dan begroot. Hier is voor het schooljaar 2010-2011 beleid voor ontwikkeld. de integratiekosten van het Stanislascollege met het IMC bedragen ongeveer € 550.000. het interne boekenfonds heeft ongeveer € 200.000 opgeleverd;. door de integratie met het IMC heeft er tevens een opschoning van de boekwaardes Gebouwen en Inventaris plaats gevonden. Daardoor is de post afschrijvingen lager dan gebudgetteeerd. de BAPO-reserve is met € 200.000 afgenomen en in het resultaat verwerkt. De reserve was ult. 2008 te hoog opgenomen. de verwachte bijdrage vanuit het ESF voor de ontwikkeling van het Praktijkonderwijs is € 200.000 lager uitgevallen dan verwacht. Voor 2010 zijn daar reeds maatregelen voor genomen. Kengetallen op instellingsniveau De liquiditeit als maatstaf voor het op korte termijn aan de verplichtingen kunnen voldoen is gestegen van 1,6 eind 2008 naar 1,7 eind 2009, maar is nog steeds ruim boven de norm van 1,0. De solvabiliteit ( verhouding totaal vermogen ten opzichte vreemd vermogen) als maatstaf om ook op lange termijn aan de verplichtingen te kunnen voldoen is gedaald, namelijk van 2,7 in 2008 naar 2,0 eind 2009. (De norm hiervoor 2,0). Investeringsbeleid Er werd in 2009 niet alleen flink geïnvesteerd in gebouwen, ict en inventaris maar ook in personeel (scholingskosten; functiemix) en onderwijs (speerpunten als Chinees; Spaans; schoolontwikkeling; LO2; Drama; Beta-profilering, etc). De maatschappelijke druk om meer te investeren in het onderwijs wordt door het Stanislascollege onderschreven. Er wordt alles aan gedaan om goed onderwijs in goede gebouwen door goed geëquipeerd personeel te laten geven. In 2009 zijn bijvoorbeeld 85 smart-bords geïnstalleerd, zodat bijna alle locaties van smart-bords zijn voorzien. Personeel In het verslagjaar is het personeelsbeleid van het IMC afgestemd op dat van het Stanislascollege. Nadere afstemming ten aanzien van Taakbeleid volgt in het volgend schooljaar. Toekomst De opbouw van de Rijswijkse locaties zal naast een uitgesproken door idealen gestuurde visie ook veel organisatorische en financiële krachten vergen. De integratie in het besluitvormingssysteem en het kwaliteitsbeleid van het Stanislascollege is daarvoor belangrijk. De instellingsvorming leidt tot een nieuwe dynamiek die ons de komende jaren net zo zeer zal bezighouden en ons denken zal bepalen als de onderwijsontwikkeling en de ontwikkeling van het personeelsbeleid met benutting van de kansen die de versterking van de functiemix gaat opleveren. De financiële reserves moeten nog enkele jaren groeien in verband met gebouwelijke investeringen, een stijgende GPL en stijgende uitgaven veroorzaakt door de functiemix. Centrale Directie Stanislascollege, 26 maart 2010
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
43
Begroting 2010 De begroting wordt opgesteld door de scholen, rekening houdend met de afgesproken financiële kaders. Tijdens de bespreking van de conceptbegroting wordt nadrukkelijk rekening gehouden met de resultaten van de afgelopen jaren en de reserves die de school in het verleden heeft gerealiseerd. Uiteindelijk moet de schooldirecteur met de clusterdirecteur zijn keuzes bespreken en geeft de clusterdirecteur zijn advies aan het College van Bestuur. Een soortgelijke procedure wordt in het Voortgezet Onderwijs gehanteerd, waarbij de instellingsdirecteur rechtstreeks aan het College van Bestuur zijn begroting verdedigt. Bij de begroting worden meerjarenbegrotingen opgesteld om te constateren dat de jaarbegroting past binnen de mogelijkheden van deze meerjarenbegrotingen. De meerjarenbegrotingen geven resultaten en investeringen te zien die het College van Bestuur duidelijk maken dat de (meer-)begrotingen en tussentijdse resultaten voldoende frequent moeten worden besproken tijdens de reguliere vergaderingen van het college en met de Raad van Toezicht. Ook de bezuinigingen in het onderwijs onderstrepen dit belang. De begroting laat een negatief resultaat zien. Dit wordt veroorzaakt door een aantal noodzakelijke (eenmalige) activiteiten om verbeteringen door te voeren in de scholen. Daarnaast staan de inkomsten onder druk, terwijl de uitgaven niet direct worden aangepast, om normaal beleid in de scholen uit te voeren op het gebied van onderwijs en personeel. De financiële positie van Lucas is zodanig dat dit geen probleem is. De begrotingscijfers voor het jaar 2010 zijn vastgesteld door het College van Bestuur en op 17 december 2009 door de Raad van Toezicht goedgekeurd:
Begroting 2010 EUR EUR
3.1 3.2 3.3
Baten Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen en -subsidies Overige baten
190.528.000 3.492.000 15.905.000
Totaal baten
4.1 4.2 4.3 4.4
209.925.000
Lasten Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten
168.137.000 6.825.000 13.117.000 23.583.000
Totaal lasten
211.662.000
Saldo baten en lasten
5
-1.737.000
Financiële baten en lasten scholen Financiële baten en lasten stichting
542.000 -65.000 477.000 -1.260.000
Nettoresultaat
Den Haag, 24 juni 2010 Het College van Bestuur Lucas Onderwijs
H.W.M. van Blijswijk Voorzitter
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
44
Verslag Raad van Toezicht
De Raad van Toezicht heeft onder meer tot taak om toezicht te houden op het bestuur van de stichting, de besluitvorming te toetsen en gevraagd en ongevraagd te adviseren aan het College van Bestuur, één en ander conform statuten en reglement. Een governance code vormt de leidraad voor bestuur, toezicht en verantwoording. Kernelement hierin is te komen tot een zuivere scheiding tussen toezicht en bestuur en te komen tot een systematiek van maatschappelijke verantwoording naar alle stakeholders (o.a. onderwijsdeelnemers, medewerkers, financiers, samenwerkingspartners). De Raad van Toezicht was in 2009 als volgt samengesteld: de heer mr. M.A.P. van Haersma Buma (voorzitter) de heer mr. ing. W.G.J.M. van de Camp de heer J.P.G. Jörning mevrouw mr. T.J.T. Raas de heer drs. E.M.J. Schoenmaker mevrouw mr. I.Y. Tan de heer dr. F.J. de Wuffel In het jaarrapport 2008 werd gesproken over het reduceren van het ledenaantal naar 5 in de komende jaren. Dit besluit is voor 2009 aangehouden omdat voor geen van de leden de zittingstermijn afliep. In 2010 zal opnieuw gekeken worden of het aantal leden gelijk moet blijven of zal moeten afnemen. De Raad van Toezicht heeft in 2009 vastgesteld hoe het zorgt voor de eigen informatievoorziening. Naast de gegevens die zij aangereikt krijgt van het CvB, zijn er gesprekken geweest met de leden van de BMT‟s PO en VO en de directeur van het servicebureau over de prioriteiten die de agenda‟s van de diverse geledingen bepalen en de risico‟s die daarbij gezien worden. Ook is er een bezoek afgelegd aan de GMR PO om de afstand tussen de dagelijkse praktijk op de scholen en het toezicht zo kort mogelijk te houden. Tot slot heeft de Raad gebruik gemaakt van de mogelijkheid tot het ontmoeten van medewerkers van de organisatie tijdens de nieuwjaarsreceptie, de uitreiking van de Guus van Elsenprijs en tijdens openingen van diverse schoolgebouwen gedurende het verslagjaar. In de Code Goed Onderwijsbestuur van de VO-raad staat aangegeven dat toezichthouders minimaal eens per jaar hun eigen functioneren bespreken. De Raad van Toezicht is in 2009, na wisseling in bezetting in 2008, gestart met een nieuwe structurering van de zelfevaluatie. In 2010 zal de zelfevaluatie volgens de nieuwe opzet plaatsvinden. Tevens is een eerste aanzet gegeven tot het opzetten van een Lange Termijn Agenda, met daarin de strategische thema‟s die in de Raad van Toezicht besproken worden. De Raad van Toezicht is in 2009 zes keer bijeengekomen. Het betreft vijf reguliere vergaderingen en één bijzondere bijeenkomst, de Koersdag op 13 juni. Bij alle vergaderingen zijn ook de leden van het College van Bestuur, de secretaris, en de stichtingscontroller aanwezig. Tijdens de reguliere vergaderingen zijn ondermeer de volgende onderwerpen aan de orde gekomen: Strategisch Beleidsplan Lucas Onderwijs 2009 – 2013; resultaten van de inspectie in het PO en VO; evaluatie van het Herontwerp; actieplan servicebureau (waaronder managementinformatie, de verbijzondering van processen en kwaliteit van de dienstverlening); integriteitcode; directiestatuut VO; rapport van de commissie Don over de vermogenspositie van schoolbesturen; vermogenssituatie Lucas; problematiek declaraties Vervangingsfonds; Lucas Academie; Actieplan Leerkracht; personeel: bezetting, vacatures etc.; eigendom van schoolgebouwen; ABZHW (afdeling automatisering); diverse onderwerpen die grote impact hebben binnen verschillende scholen.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
45
Tijdens de Koersdag is uitvoerig gesproken met het College van Bestuur over bestuurlijke kwesties en dilemma‟s. De publieke opinie inzake de menselijke maat in het onderwijs en grote schoolbesturen, maar ook de maatschappelijke context waarbinnen onderwijs opereert, is aan de orde geweest. Met name is stilgestaan bij de vraag hoe Lucas Onderwijs zich kan en moet opstellen bij deze dilemma‟s. De remuneratiecommissie (de heren Van Haersma Buma en Jörning) heeft eind 2009 beoordelingsgesprekken gevoerd met de individuele leden van het College van Bestuur. Tijdens deze gesprekken wordt ook gesproken over de voorgenomen doelen van de individuele leden en in hoeverre deze zijn gerealiseerd. Ook de nieuwe doelen voor het komende jaar worden doorgesproken en vastgesteld. In 2009 is van de vastgestelde vergoeding voor de leden van de Raad van Toezicht een bedrag van € 31.334 uitgekeerd en € 8.524 niet opgevraagd. Het College van Bestuur heeft besloten de niet opgevraagde vergoeding ter beschikking te stellen aan De Opperd, een ZMOK-school in Rijswijk. Het bedrag zal worden besteed aan speelmateriaal en een feest voor de kinderen. Tevens wordt het team in de gelegenheid gesteld om met elkaar iets leuks te ondernemen. Financiële commissie van de Raad van Toezicht De onderwerpen die een financieel karakter hebben, worden voorbereid door de leden van de financiële commissie van de Raad van Toezicht. Deze leden zijn de heren Schoenmaker (voorzitter) en Jörning (lid). Bij deze vergaderingen zijn de voorzitter van het College van Bestuur, de stichtingscontroller en het hoofd van de financiële administratie aanwezig. Bij sommige vergaderingen is de accountant aanwezig. Met de accountant is de Management Letter besproken. Dit is het rapport met bevindingen over de interne organisatie die voorafgaand aan de jaarrekening wordt opgesteld. Actiepunten uit dit rapport zijn overgenomen in het actieplan servicebureau. Planningen, uitgevoerde acties en resultaten zijn teruggekoppeld naar de Raad van Toezicht. In de vergadering in juni is het jaarrapport uitvoerig met de accountant besproken. De financiële commissie heeft het jaarrapport met een positief advies voorgelegd aan de Raad van Toezicht en die heeft in haar laatste vergadering voor de zomervakantie het jaarrapport 2008 goedgekeurd. In december zijn de begrotingen 2010 van de scholen en het bureau eerst in de financiële commissie besproken en na positief advies van deze commissie is de door het College van Bestuur vastgestelde begroting, goedgekeurd door de Raad van Toezicht. De uitputting van de begroting 2009 is gedurende het jaar beoordeeld aan de hand van de tussentijdse rapportages, die enkele keren per jaar worden opgesteld en aan de financiële commissie worden verstrekt. Hierin geeft het College van Bestuur een analyse van zowel de realisatie als de prognose van de kosten en opbrengsten, om inzicht te geven in afwijkingen en waar nodig bij te sturen. In 2009 is de financiële commissie 5 keer bijeen geweest. Den Haag, 24 juni 2010 De Raad van Toezicht Lucas Onderwijs
Mr. M.A.P. van Haersma Buma Voorzitter
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
46
Jaarrekening Balans per 31 december 2009 (na resultaatbestemming)
2008
2009 EUR
1.1 1.2
Vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa
EUR
EUR
25.241.881 36.025.147
30.504.132 26.865.748
61.267.028
57.369.880
1.3 1.4
Vlottende activa Vorderingen Liquide middelen
EUR
9.032.820 6.720.851
9.951.912 7.123.402 17.075.314
15.753.671
74.445.194
77.020.699
2.1
Eigen Vermogen
31.370.774
29.084.817
2.2
Voorzieningen
13.962.151
13.046.651
2.3
Langlopende schulden
146.373
158.570
2.4
Kortlopende schulden
28.965.896
34.730.661
74.445.194
77.020.699
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
47
Staat van baten en lasten over 2009
2009 EUR
EUR
Begroting 2009 EUR EUR
2008 EUR
EUR
Baten 3.1 3.2
3.3
Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen en subsidies Overige baten
193.195.606
180.058.766
178.352.787
4.511.242 16.991.744
5.878.288 17.760.917
4.805.944 16.103.694
Totaal baten
214.698.592
199.262.425
203.697.971
Lasten 4.1 4.2 4.3 4.4
Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten
169.164.417 5.400.283 14.641.396 25.578.386
158.652.354 5.519.933 13.924.353 20.525.594
161.363.107 6.274.025 15.590.714 20.367.402 214.784.482
203.595.248
198.622.234
Saldo baten en lasten
-85.890
102.723
640.191
Financiële baten en lasten scholen
865.267
301.742
310.045
Operationeel resultaat
779.377
404.465
950.236
Financiële baten en lasten stichting
1.506.580
170.000
2.054.788
Nettoresultaat
2.285.957
574.465
3.005.024
Totaal lasten
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
48
Kasstroomoverzicht over 2009
2008
2009 EUR Kasstroom uit operationele activiteiten Nettoresultaat Gecorrigeerd voor: · Afschrijvingen 2009 · Mutatie voorzieningen · Mutatie financiële vaste activa
EUR
EUR
3.005.024
2.285.957 5.519.933 627.744 -1.135.123
5.400.283 915.500 -630.998
5.012.554
5.684.785 Veranderingen in vlottende middelen · Vorderingen · Schulden
Kasstroom uit investerings-activiteiten (Des-)Investeringen in materiële vaste activa (Des-)Investeringen in materiële vaste activa voorgaande jaren Overige (des-)investeringen financiële vaste activa
-6.683.857
6.314.178
1.286.885
14.331.756
-10.662.534
-11.380.355
0 9.790.397
8.147 -7.080.022
Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Aflossing langlopende schulden
610.031 5.704.147
-919.092 -5.764.765
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten
EUR
-18.452.230
-872.137
-35.559
-12.197
Totaal kasstroom uit financierings-activiteiten
-12.197
-35.559
Mutatie liquide middelen
402.551
-4.156.033
Beginstand liquide middelen Eindstand liquide middelen Mutatie liquide middelen
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
10.876.884 6.720.851
6.720.851 7.123.402 402.551
24 juni 2010
-4.156.033
49
Toelichting behorende tot de jaarrekening 2009 Algemeen Juridische vorm en voornaamste activiteiten De organisatie is een stichting; de voornaamste activiteiten van Stichting Lucas Onderwijs bestaan uit het verzorgen van primair en voortgezet onderwijs in het westelijk deel van de Randstad. Toegepaste standaarden De jaarrekening is opgesteld volgens de Regeling jaarverslaggeving onderwijs. In deze regeling is bepaald dat de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving (in het bijzonder RJ 660 Onderwijsinstellingen) van toepassing zijn en met inachtneming van de daarin aangeduide uitzonderingen. Grondslagen algemeen De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten, met uitzondering van de financiële instrumenten. Voor zover niet anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar de organisatie zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. De jaarrekening is opgesteld in euro‟s, de functionele valuta van de organisatie. De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft. Financiële instrumenten Financiële instrumenten omvatten investeringen in effecten, handels- en overige vorderingen, geldmiddelen, leningen en overige financieringsverplichtingen, handelsschulden en overige te betalen posten. Financiële instrumenten worden bij de eerste opname verwerkt tegen reële waarde. Na de eerste opnamen worden financiële instrumenten gewaardeerd tegen gearmotiseerde kostprijs op basis van de effectieve rentemethode, verminderd met bijzondere waardeverminderingsverliezen. Uitzondering hierop betreffen de effecten onder de Financiële vaste activa. De effecten worden voor zover deze aan een beurs genoteerd zijn gewaardeerd tegen reële waarde. Wijzigingen in die reële waarde worden verantwoord in de staat van baten en lasten. Niet beursgenoteerde effecten worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieve rentemethode, verminderd met bijzondere waardeverminderingsverliezen. Materiële vaste activa De gebouwen en terreinen, inventaris en apparatuur, andere vaste bedrijfsmiddelen, materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs verminderd met de cumulatieve afschrijvingen. Investeringssubsidies worden zichtbaar in mindering gebracht op de materiële vaste activa. De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de aanschafprijs volgens de lineaire methode op basis van de economische levensduur. Op terreinen, materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa wordt niet afgeschreven. De volgende afschrijvingspercentages worden hierbij gehanteerd: Gebouwen : 2-5% Inventaris en apparatuur : 5-33% Andere vaste bedrijfsmiddelen : 8-33% Financiële vaste activa Zie de toelichting onder financiële instrumenten. Bijzondere waardeverminderingen of vervreemding van vaste activa Vaste activa met een lange levensduur dienen te worden beoordeeld op bijzondere waardeverminderingen wanneer wijzigingen of omstandigheden zich voordoen die doen vermoeden dat de boekwaarde van een actief niet terugverdiend zal worden. De terugverdienmogelijkheid van activa die in gebruik zijn, wordt bepaald door de boekwaarde van een actief te vergelijken met de toekomstige netto-kasstromen die het actief naar verwachting zal genereren. Wanneer de boekwaarde van een actief hoger is dan de geschatte toekomstige kasstroom, wordt een bedrag voor impairment ten laste van het resultaat geboekt voor het verschil tussen de boekwaarde en de actuele waarde van het actief. Voor verkoop beschikbare activa worden gewaardeerd tegen boekwaarde of lagere actuele waarde, onder aftrek van verkoopkosten. Vorderingen Zie de toelichting onder financiële instrumenten. Liquide middelen De liquide middelen staan ter vrije beschikking van de stichting tenzij anders vermeld. Zie verder de toelichting onder financiële instrumenten.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
50
Eigen vermogen Onder het eigen vermogen worden de algemene reserves, de bestemmingsreserves en de bestemmingsfondsen gepresenteerd. De algemene reserve bestaat uit de reserves die ter vrije beschikking staan van het Bestuur. Indien een beperktere bestedingsmogelijkheid door de organisatie is aangebracht, dan is het aldus afgezonderde deel van het eigen vermogen aangeduid als bestemmingsreserve. Indien de beperktere bestedingsmogelijkheid door derden is aangebracht, dan wordt dit deel aangemerkt als bestemmingsfonds. Voorts is binnen het eigen vermogen een onderscheid gemaakt naar publieke en private middelen. Op het beschikbaar vermogen die geboekt staat op de scholen wordt een rente verwerkt, gebaseerd op een lange termijn rentepercentage. De verschillen ten opzichte van de werkelijk gegenereerde inkomsten uit het vermogensbeheer worden verwerkt in het private vermogen. Soms zijn deze verschillen van grote omvang vanwege koersstijgingen en -dalingen van de onderliggende financiële vaste activa. Voorzieningen Onder de voorzieningen worden de personele voorzieningen en de overige voorzieningen gepresenteerd. Tenzij anders aangegeven worden de voorzieningen opgenomen tegen de nominale waarde. De personeelsvoorzieningen zijn opgenomen tegen contante waarde; bij de berekening van de contante waarde is er van uitgegaan dat het renteniveau ultimo 2009, waarmee de berekening van de contante waarde is gedaan, gelijk is aan de te verwachten indexering van de personeelslasten de komende jaren. Toevoegingen aan voorzieningen vinden plaats ten laste van de staat van baten en lasten. Uitgaven vinden rechtstreeks plaats ten laste van de voorzieningen. Een voorziening wordt in de balans opgenomen, wanneer sprake is van: een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting die een gevolg is van een gebeurtenis in het verleden; en waarvan een voldoende betrouwbare schatting kan worden gemaakt; en het waarschijnlijk is dat voor de afwikkeling van die verplichting een uitstroom van middelen nodig is. Uitzondering op voorgaande voorwaarden betreft de egalisatievoorziening voor groot onderhoud. De toevoegingen aan deze voorziening zijn bepaald op basis van het geschatte bedrag van het groot onderhoud en de periode die telkens tussen de werkzaamheden voor groot onderhoud verloopt, gebaseerd op een meerjarenonderhoudsplan. Personeelsbeloningen/pensioenen Uitgangspunt is dat de in de verslagperiode te verwerken pensioenlast gelijk is aan de over die periode aan het pensioenfonds verschuldigde pensioenpremies. Voor zover de verschuldigde premies op balansdatum nog niet zijn voldaan, wordt hiervoor een verplichting opgenomen. Als de op balansdatum reeds betaalde premies de verschuldigde premies overtreffen, wordt een overlopende actiefpost opgenomen voor zover sprake zal zijn van terugbetaling door het fonds of van verrekening met in de toekomst verschuldigde premies. Verder wordt op balansdatum een voorziening opgenomen voor bestaande additionele verplichtingen ten opzichte van het fonds en de werknemers, indien het waarschijnlijk is dat voor de afwikkeling van die verplichtingen een uitstroom van middelen zal plaatsvinden en de omvang van de verplichtingen betrouwbaar kan worden geschat. Het al dan niet bestaan van additionele verplichtingen wordt beoordeeld aan de hand van de uitvoeringsovereenkomst met het fonds, de pensioenovereenkomst met de werknemers en andere (expliciete of impliciete) toezeggingen aan de werknemers. De voorziening wordt gewaardeerd tegen de beste schatting van de contante waarde van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen op balansdatum af te wikkelen. Voor een op balansdatum bestaand overschot bij het pensioenfonds wordt een vordering opgenomen als Lucas Onderwijs de beschikkingsmacht heeft over dit overschot, het waarschijnlijk is dat het overschot naar Lucas Onderwijs zal toevloeien en de vordering betrouwbaar kan worden vastgesteld. Schulden Schulden met een resterende looptijd van meer dan één jaar worden aangeduid als langlopend. Schulden met een op balansdatum resterende looptijd van ten hoogste één jaar worden aangeduid als kortlopend. Schulden worden niet gesaldeerd met activa. Zie verder de toelichting onder financiële instrumenten. Opbrengstverantwoording Rijksbijdragen, overige overheidsbijdragen en -subsidies Rijksbijdragen, overige overheidsbijdragen en -subsidies uit hoofde van de basisbekostiging worden in het jaar waarop de toekenning betrekking heeft, volledig verwerkt als baten in de staat van baten en lasten. Indien deze opbrengsten betrekking hebben op een specifiek doel, dan worden deze naar rato van de verrichte werkzaamheden als baten verantwoord. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode. Kasstromen in buitenlandse valuta‟s zijn herleid naar euro‟s met gebruikmaking van de gewogen gemiddelde omrekeningskoersen voor de betreffende periodes.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
51
1.1 Materiële vaste activa Het verloop van de materiële vaste activa is als volgt weer te geven:
1.1.1 Gebouwen en terreinen EUR Stand per 1 januari 2009: Aanschafprijs Cumulatieve afschrijvingen en waardeverminderingen Boekwaarde
Mutaties in de boekwaarde: · Investeringen · Desinvesteringen · Afschrijving desinvesteringen · Afschrijvingen · Overige Aanpassingen: · Afschrijving desinvesteringen Saldo
Stand per 31 december 2009: Aanschafprijs Cumulatieve afschrijvingen en waardeverminderingen Boekwaarde
1.1.2 1.1.3 Inventaris en Andere vaste apparatuur bedrijfsmiddelen EUR EUR
Totaal
EUR
25.126.498
28.085.408
5.255.985
58.467.891
-12.556.159
-17.997.813
-2.672.038
-33.226.010
12.570.339
10.087.595
2.583.947
25.241.881
3.822.927 -249.293
5.403.903 -834.209
1.461.214
10.688.044 -1.083.502
-903.726 -55.186
-2.795.838 55.186
-1.700.719 3.453.147
-5.400.283 3.453.147
249.293
808.699
-3.453.147
-2.395.155
2.864.015
2.637.741
-239.505
5.262.251
28.644.946
32.710.288
10.170.346
71.525.580
-13.210.592
-19.984.952
-7.825.904
-41.021.448
15.434.354
12.725.336
2.344.442
30.504.132
De WOZ-waarde van de gebouwen en terreinen is € 183.609.000 (peildatum 01-01-2009). De schoolgebouwen die van de overheid in juridisch eigendom (het economisch claimrecht ligt bij een (overheids-) instantie) zijn verkregen zijn voor PM gewaardeerd. Deze schoolgebouwen dienen dus bij vervreemding of onttrekking van de onderwijsbestemming te worden overgedragen aan de betreffende (overheids-)instantie. De betreffende gebouwen zijn door de (overheids-)instantie verzekerd. De investeringen die met eigen middelen van het bevoegd gezag worden gefinancierd worden als activa op de balans gezet. De overige mutaties in de boekwaarde en de aanpassingen op de afschrijving desinvestering betreffen een correctie op de aanschafwaarde en afschrijving, zonder wijziging van de boekwaarde inzake het boekenfonds van Stanislas. Grote investeringen zijn nieuwbouw ISW (Hoogerland), nieuwbouw Stanislas Pijnacker, en investeringen in ict en audiovisuele apparatuur.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
52
1.2 Financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt weer te geven:
1.2.1 Overige effecten EUR Stand per 1 januari 2009 Mutaties: . Investeringen . Desinvesteringen . Gerealiseerde winst bij verkoop . Ongerealiseerde resultaat . Leningen . Afgeloste leningen Stand per 31 december 2009
1.2.2 Overige vorderingen EUR
36.005.211
EUR
19.936
36.025.147
9.177 -8.955
17.381.095 -27.171.714 109.210 521.787 9.177 -8.955
20.158
26.865.748
17.381.095 -27.171.714 109.210 521.787
26.845.590
Totaal
De overige effecten betreffen met name obligaties die voldoen aan de wet FIDO. De investeringen en desinvesteringen betreffen de aan- en verkopen van financiële activa.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
53
1.3 Vorderingen
2008
2009 EUR 1.3.1 1.3.2
Debiteuren Overige overheden
1.3.3
Overige vorderingen · Vervangingsfonds · Nog te ontvangen rentebaten · Vooruitbetaalde kosten · R/C Derden · R/C SKPZ · Overige
1.3.4
EUR
EUR
1.085.533 2.909.578
1.377.332 4.750.130
1.388.482 789.378 193.982 1.970.339 106.710 424.887
777.140 777.721 181.065 1.251.481 133.456 687.166
Overlopende activa
EUR
3.808.029
4.873.778
16.421
163.931
9.951.912
9.032.820
Debiteuren In de debiteuren is geen bedrag opgenomen met een resterende looptijd langer dan 1 jaar. Overige overheden In de overige overheden zijn vorderingen opgenomen op de verschillende gemeenten inzake nieuwbouw en eerste inrichtingen. Overige vorderingen In de overige vorderingen is geen bedrag opgenomen met een resterende looptijd langer dan 1 jaar. In de post „overige‟ zijn opgenomen veel kleine vorderingen zoals bijvoorbeeld nog te ontvangen subsidies Leonardo en ESF. Overlopende activa In de overlopende activa is geen bedrag opgenomen met een resterende looptijd langer dan 1 jaar.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
54
1.4 Liquide middelen
1.4.1 1.4.2 1.4.3
Kasmiddelen Tegoeden op bank- en girorekeningen Deposito‟s (ter vrije beschiking)
2009 EUR
2008 EUR
88.440 7.031.235 3.727
68.101 6.652.750
7.123.402
6.720.851
*)
*) Er is sprake van een kredietfaciliteit bij de Fortis Bank van € 4.000.000, welke per 31 december 2008 volledig was benut. In 2009 is de kredietfaciliteit verruimd naar € 6.000.000, waar eind 2009 geen gebruik van werd gemaakt.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
55
2.1 Eigen vermogen
Stand per 1-jan-09 EUR EUR 2.1.1
EUR
Overige mutaties EUR
Stand per 31-dec-09 EUR EUR
Algemene reserve (privaat) 8.265.403
Vrij besteedbaar vermogen Stichting Lucas 2.1.2
Resultaat
1.506.580
9.771.983
Bestemmingsreserve (publiek) Exploitatiereserve scholen Personeel algemeen FRE‟s algemeen Frictie ICT Schoolbudget Onderwijsleerpakket Vervanging inventaris Calamiteiten PO Huisvesting Nieuwbouw/verbouw Eigen fondsen Ouderbijdrage Oudervereniging Jubileum Boekenfonds Algemeen SB Eigen activiteiten SB Projecten VMBO Projecten AVO Onderwijskundige projecten
429.438
779.377
9.488.239 79.657 8.351 51.259 345.545 257.632 327.191 205.544 110.385 1.794.077 2.634.201 2.215.722 5.662 11.600 162.102 606.956 118.530 738.000 232.108 469.000
-358.230
850.585
1.540.230 -79.657
11.028.469 0 8.351 51.259 345.545 257.632 327.191 205.544 110.385 1.794.077 2.634.201 1.349.230 5.662 0 162.102 606.956 118.530 738.000 232.108 469.000
-866.492 -11.600
20.291.199
2.1.3
21.294.827
Herwaarderingsreserve (publiek) 528.215 29.084.817
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
2.285.957
-224.251
303.964
0
31.370.774
56
2.2 Voorzieningen Het verloop van de voorzieningen kan als volgt worden weergegeven:
Stand per 1 januari 2009 Dotaties Onttrekkingen Vrijval / Mutatie Stand per 31 december 2009
2.2.1 Personeelsvoorzieningen
2.2.2 Overige voorzieningen
Totaal
EUR 8.055.972
EUR 4.990.679
EUR 13.046.651
4.236.558 -3.678.750 -426.259
2.099.850 -1.036.340 -279.559
6.336.408 -4.715.090 -705.818
8.187.521
5.774.630
13.962.151
Personeelsvoorzieningen Onder de personeelsvoorzieningen is een voorziening opgenomen voor flex-bapo van € 4.504.000 (2008: € 4.579.000), een voorziening voor ADV-sparen en spaarverlof van € 2.255.000 (2008: € 2.085.000), een voorziening voor jubilea van € 1.254.000 (2008: € 1.216.000), alsmede een voorziening voor het vervangingfonds (PO) van € 175.000 (2008: 175.000). De looptijd is langdurig, waarbij de kwantitatieve nadruk ligt op de eerste jaren. Overige voorzieningen De overige voorzieningen bestaan uit de voorziening voor onderhoudskosten. De voorziening voor onderhoudskosten wordt gevormd voor periodiek groot onderhoud dat dient te worden verricht op de gebouwen. De voorziening voor onderhoudskosten is langlopend (tot 40 jaar).
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
57
2.3 Langlopende schulden
Totaal
EUR Stand per 1 januari 2009 Aflossingen 2009
158.570 -12.197
Stand per 31 december 2009
146.373
Rentevoet
3,50%
De langlopende schuld overig betreft een ontvangen lening van Stichting Bevordering C.V.O. en heeft een resterende looptijd van 5 jaar.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
58
2.4 Kortlopende schulden
2008
2009 EUR 2.4.1 2.4.2 2.4.3 2.4.4
Kortlopend deel leningen Crediteuren Schuld aan OCW Schulden aan kredietinstellingen · Loonheffing · Omzetbelasting · Premies sociale verzekeringen
EUR
6.003.778 452.849 884.596
7.154.381 384.866 644.810
Belastingen en premies sociale verzekeringen Schulden terzake van pensioenen
2.4.7
Overige kortlopende schulden · Vooruit ontvangen ouderbijdragen · Vooruit ontvangen subsidies OCW geoormerkt · Vooruit ontvangen subsidies OCW niet-geoormerkt · Vooruit ontvangen (investerings)subsidies · Vooruit ontvangen termijnen · Vakantiegeld en -dagen · Nog te betalen CAO verhoging VO · Vervangingsfonds VO · Overige
8.184.057 2.166.287
7.341.223 1.998.171
599.199 1.678.046 1.943.669 6.450.198 265.634 5.214.292 1.163.872 587.541 2.301.219
627.435 572.539 158.548 1.936.266 300.215 5.595.918
1.177.461
Overlopende passiva
EUR 12.197 2.961.813 842.578 199.765 *
12.197 6.271.712 1.303.834
2.4.5 2.4.6
2.4.8
EUR
10.368.382
20.203.670
659.427
1.171.244
28.965.896
34.730.661
Schuld aan OCW De schuld aan OCW is als volgt uit te splitsen: € 385.000 niet besteed en aflopend per 31 december 2009; € 335.000 schuld aan OCW 2008; € 584.000 schuld aan OCW 2009. Voor het overzicht van subsidies OCW geoormerkt en doorlopend en OCW-subsidies geoormerkt en aflopend verwijzen wij u naar de bijlage op pagina 75 en verder.
Overige kortlopende schulden In de post „overig‟ zijn onder andere opgenomen nog te besteden projectgelden zoals Spirit4You, hoogbegaafden en veel andere kleinere subsidieprojecten. Overlopende passiva In deze post zijn onder andere opgenomen een borg van het boekenfonds. *) Er is sprake van een kredietfaciliteit bij de Fortis Bank van € 4.000.000, welke per 31 december 2008 volledig was benut. Het negatieve saldo van tegoeden en schulden bij kredietinstellingen is opgenomen in de totale schuld aan kredietinstellingen. In 2009 is de kredietfaciliteit verruimd naar € 6.000.000, waarvan ultimo 2009 geen gebruik werd gemaakt.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
59
Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Terreinen en gebouwen De terreinen en gebouwen die alleen in juridisch eigendom zijn dienen na beëindiging van het geven van onderwijs om niet te worden overgedragen aan de betreffende gemeente cq. het Ministerie van OCW. Met de gemeente Den Haag is een bestuursovereenkomst afgesloten voor de bouw van het Montaigne Lyceum op de locatie de Reef in de stadswijk Ypenburg middels een PPS-constructie. De overeenkomst is voor 30 jaar afgesloten en bevat naast de bouwkosten tevens de exploitatiekosten van het gebouw. De kosten bedragen per jaar € 860.000 en zullen jaarlijks worden geïndexeerd. Het schoolgebouw is in 2006 in gebruik genomen. Binnen de organisatie zijn langlopende verplichtingen aangegaan inzake de huur van kopieerapparaten ten bedrage van € 1.134.000 Daarnaast zijn er diverse contracten op het gebied van schoonmaak, kopieerapparaten, extern boekenfonds en energie. Personele voorzieningen Bevoegd gezagnummer: 20281 Naam bevoegd gezag: Stichting Lucas Onderwijs Plaats bevoegd gezag: Den Haag Kalenderjaar: 2009 Onderwijssector: PO en VO
2009
BAPO aanspraken PO (a)
BAPO aanspraken VO (b)
Totaal BAPO aanspraken (a+b)=C
BAPO inkomsten PO (d)
BAPO inkomsten VO (e)
Totaal BAPO inkomsten (d+e)=F
Saldo BAPO verplichtingen (C-F)=G
EUR
EUR
EUR
EUR
EUR
EUR
EUR
20.420.000
28.920.000
13.530.000
23.980.000
37.510.000
-8.590.000
8.500.000
De berekening BAPO-voorziening wijkt af van de toegepaste methode zoals in de jaarrekening opgenomen. In de jaarrekening zijn de berekening en de verwerking van de voorziening toegepast als voorgaande jaren. De toekomstige BAPO-verplichtingen kunnen uit de ontvangen vergoedingen van OCW betaald worden.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
60
3.1 Rijksbijdragen
2009 EUR
EUR
Begroting 2009 EUR EUR
2008 EUR
Rijksbijdrage sector PO
70.486.385
66.035.469
66.881.587
Rijksbijdrage sector VO
118.638.771
110.143.989
107.774.717
Rijksbijdrage sector Expertise Centra (WEC)
4.040.396
3.879.308
3.696.483
3.1.1 Rijksbijdrage OCW 3.1.2 Overige subsidies OCW
193.165.552
180.058.766
178.352.787
180.058.766
178.352.787
30.054 193.195.606
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
EUR
24 juni 2010
61
3.2 Overige overheidsbijdragen en subsidies 2009 EUR Overige gemeentelijke bijdragen en subsidies
EUR
4.511.242
24 juni 2010
2008 EUR
EUR
4.805.944
5.878.288
4.511.242
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
Begroting 2009 EUR EUR
5.878.288
4.805.944
62
3.3 Overige baten
2009
3.3.1 3.3.2 3.3.3 3.3.4 3.3.5 3.3.6 3.3.7 3.3.8 3.3.9
Verhuur Detachering personeel Cursusgelden Samenwerkingsverbanden Ouderbijdragen Projecten Nagekomen baten Inkomsten derden Overige
Begroting 2009 EUR
2008 EUR
486.410 1.794.512 98.630 2.075.434 3.954.187 3.733.944 1.105.024 1.244.905 2.498.698
475.356 3.105.865 50.000 1.547.726 3.474.639
9.107.331
510.917 2.632.155 229.627 2.264.666 5.873.113 3.043.040 624.096 336.454 589.626
16.991.744
17.760.917
16.103.694
De nagekomen baten betreffen onder andere: Vrijval van afrekeningen voorgaande jaren € 375.000, ID banen € 350.000 en te besteden lumpsum periode 2002 – 2006 € 190.000. De projecten betreffen onder andere project hoogbegaafden, Spirit4You en gratis VO-lesmateriaal.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
63
4.1 Personeelslasten
2009 EUR Brutolonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies
Onttrekking personele voorzieningen Personeel niet in loondienst Overige 4.1.2 Overige personele lasten 4.1.3 Af: uitkeringen
2008 EUR
EUR
124.404.979 16.052.817 14.882.984
132.238.728 18.905.163 15.900.106
4.1.1 Lonen en salarissen Dotatie personele voorzieningen
Begroting 2009 EUR EUR
EUR
167.043.997
155.340.780
152.890.793
4.236.558
2.186.812
4.335.073
-4.105.009 2.198.562
928.950
-2.595.782 2.121.455
2.867.392
6.433.552
3.010.886
5.197.503
9.549.314
6.871.632
-3.077.083
-1.077.000
-3.560.058
169.164.417
161.363.107
158.652.354
Personeelsbestand Gedurende het boekjaar 2009 bedroeg het gemiddeld aantal dienstverbanden bij de organisatie, fulltime 1.615 (2008: 1.650) en parttime 2085 (2008: 1.901). Het gemiddelde aantal fte‟s in 2009 bedroeg 2.894 (2008: 2.863).
2009
2008
2007
Totaal man werkzaam in PO/WEC Totaal vrouw werkzaam in PO/WEC Totaal personeel PO/WEC
341 1.414 1.755
319 1.321 1.640
291 1.326 1.617
Totaal man werkzaam in VO Totaal vrouw werkzaam in VO Totaal personeel VO
975 970 1.945
966 945 1.911
964 935 1.899
Totaal man Totaal vrouw Totaal personeel
1.316 2.384 3.700
1.285 2.266 3.551
1.255 2.261 3.516
Personeel (gemiddeld)
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
64
4.2 Afschrijvingen op materiële vaste activa
2009
4.2.1 4.2.2 4.2.3 4.2.4 4.2.5 4.2.6
Gebouwen Verbouwingen Inventaris / ICT Methoden Boekenfonds Vervoermiddelen
Begroting 2009 EUR
2008 EUR
716.757 186.969 2.635.860 135.225 1.700.719 24.753
475.127 95.347 3.161.574 235.498 2.304.479 2.000
709.550 217.126 2.693.052 92.490 1.787.892 19.823
5.400.283
6.274.025
5.519.933
Voor een specificatie per deel zie onderdeel 1.1.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
65
4.3 Huisvestingslasten
2009
4.3.1 4.3.2 4.3.3 4.3.4 4.3.5 4.3.6 4.3.7 4.3.8 4.3.9 4.3.10
Huur Verzekeringen Onderhoud Dotatie overige voorzieningen Energie en water Schoonmaakkosten Heffingen PPS Esloo Overige Onttrekkingen overige voorzieningen
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
Begroting 2009 EUR
2008 EUR
379.712 37.936 4.088.946 2.099.850 3.526.075 4.448.965 413.590 235.368 447.294 -1.036.340
421.116 -2.778.712
506.626 26.381 4.276.344 1.801.862 3.465.403 4.078.207 514.396 266.203 326.344 -1.337.413
14.641.396
15.590.714
13.924.353
24 juni 2010
401.928 10.142 8.037.724 1.814.969 3.185.888 4.001.061 496.598
66
4.4 Overige lasten
2009
4.4.1 4.4.2 4.4.3 4.4.4 4.4.5
Administratie- en beheerskosten Inventaris, apparatuur en leermiddelen Kosten ICT Lasten projectsubsidies Overige
Begroting 2009 EUR
2008 EUR
3.628.759 3.113.621 1.784.297 8.444.726 8.606.983
6.137.816 3.027.252 1.809.876 2.731.477 6.660.981
3.413.354 2.992.713 1.928.174 4.885.265 7.306.088
25.578.386
20.367.402
20.525.594
In de lasten projectsubsidies is opgenomen de kosten verstrekking gratis lesmateriaal voor het voortgezet onderwijs van € 3.100.000,-. Dit verklaart grotendeels het verschil ten opzichte van 2008. De “Overige” betreft schooluitgaven zoals excursies en leerling-activiteiten, kosten eindexamens en dergelijke.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
67
5. Financiële baten en lasten
2009
5.1 5.2
Rentebaten en koersresultaten Rentelasten
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
Begroting 2009 EUR
2008 EUR
2.550.970 -179.123
478.242 -6.500
2.371.596 -6.763
2.371.847
471.742
2.364.833
24 juni 2010
68
Staat van baten en lasten over 2009 PO
2009 EUR
EUR
Begroting 2009 EUR EUR
2008 EUR
EUR
Baten 3.1 3.2 3.3
Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen en subsidies Overige baten
70.486.385
66.035.469
66.881.587
3.721.719 4.705.416
2.556.342 3.026.562
3.418.711 4.282.935
Totaal baten
71.618.373
78.913.520
74.583.233
Lasten 4.1 4.2 4.3 4.4
Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten Totaal lasten Saldo baten en lasten Financiële baten en lasten
24 juni 2010
60.350.990 806.233 5.119.847 8.665.027
78.601.629
71.189.594
74.942.097
311.891
428.779
-358.864
-
257.241
Nettoresultaat
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
57.935.215 842.323 4.076.903 8.335.153
61.936.576 965.159 5.075.833 10.624.061
-
257.241
0
0
569.132
428.779
-358.864
69
Staat van baten en lasten over 2009 WEC
Begroting 2009 EUR EUR
2009 EUR
EUR
2008 EUR
EUR
Baten 3.1 3.2 3.3
Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen en subsidies Overige baten
4.040.396 138.465
3.879.308 68.167
3.696.483 218.580
214.770
232.750
510.233
Totaal baten
4.180.225
4.393.631
4.425.296
Lasten 4.1 4.2 4.3 4.4
Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten Totaal lasten Saldo baten en lasten Financiële baten en lasten
3.341.347 104.147 213.275 379.375
3.525.677 90.527 255.949 471.164 4.343.317
4.038.144
4.130.096
50.314
142.081
295.200
-
-60
Nettoresultaat
3.470.209 95.458 259.998 304.431
-
-60
0
0
50.254
142.081
295.200
-32.278
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
70
Staat van baten en lasten over 2009 VO
2009 EUR
EUR
Begroting 2009 EUR EUR
2008 EUR
EUR
Baten 3.1 Rijksbijdragen 3.2 Overige overheidsbijdragen en subsidies 3.3 Overige baten
118.638.771
110.143.989
107.774.717
640.415 9.163.304
3.253.779 6.568.675
1.168.653 8.897.924
Totaal baten
119.966.443
128.442.490
117.841.294
Lasten 4.1 4.2 4.3 4.4
Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten Totaal lasten Saldo baten en lasten Financiële baten en lasten
94.273.694 4.964.275 11.320.302 9.876.309
99.723.837 3.948.068 9.051.171 16.167.509 128.890.585
120.434.580
117.137.439
-448.095
-468.137
703.855
301.742
608.086
Nettoresultaat
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
93.514.056 4.570.372 8.474.842 10.578.169
24 juni 2010
310.045
608.086
301.742
310.045
159.991
-166.395
1.013.900
71
Staat van baten en lasten over 2009 overige activiteiten bestuursbureau/servicebureau en financiële baten en lasten Stichting
Begroting 2009 EUR EUR
2009 EUR
EUR
2008 EUR
EUR
Baten 3.1 3.2 3.3
Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen en subsidies Overige baten
-
30.054 10.643 7.932.930
2.908.254
Totaal baten
2.412.602 7.932.930
2.948.951
2.412.602
Lasten 4.1 4.2 4.3 4.4
Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten Totaal lasten Saldo baten en lasten
Financiële baten en lasten
5.812.851 363.280 146.234 1.610.565
3.978.327 396.529 258.443 -1.684.348 2.948.951
7.932.930
2.412.602
0
0
0
170.000
1.506.580
Nettoresultaat
1.317.099 47.870 69.667 977.966
2.054.788
1.506.580
170.000
2.054.788
1.506.580
170.000
2.054.788
Overige baten betreft de inkomsten vanuit ABZHW en interim management. De totale lasten zijn gelijkgesteld aan deze baten, zodat er geen resultaat kan zijn. Alle activiteiten die het bestuurs-/servicebureau verricht ten behoeve van de scholen zijn opgenomen in de staten van baten en lasten van de scholen.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
72
Honoraria van de accountant De volgende honoraria van KPMG Accountants N.V. zijn ten laste gebracht van Lucas Onderwijs, een en ander zoals bedoeld in artikel 2:382a BW.
Onderzoek van de jaarrekening Andere controleopdrachten
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
KPMG Accountants N.V. 2009 EUR
KPMG Accountants N.V. 2008 EUR
70.000 120.000
83.000 112.000
190.000
195.000
24 juni 2010
73
Bezoldiging van bestuurders en toezichthouders
Bruto salaris College van Bestuur · H.W.M. van Blijswijk · H.A.J. van Asseldonk Vergoeding Raad van Toezicht · 7 leden
2009 EUR
2008 EUR
125.510 118.537
121.500 114.750
31.334
24.456
Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT) In 2009 zijn geen (ex-)personeelsleden werkzaam die boven de grens vallen zoals aangegeven binnen de WOPT.
Overzicht verbonden partijen (model E)
Naam
Juridische vorm
Statutaire zetel
Code activiteiten
Eigen vermogen Resultaat 31-12-2009 jaar 2009 EUR
SKPZ
Stichting
Den Haag
4)
EUR -
-
Code activiteiten: 1. contractonderwijs, 2. contractonderzoek, 3. onroerende zaken, 4. overige
Naam Stichting Katholieke Peuterspeelzalen (SKPZ)
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
Omschrijving doelstelling Het doel van de stichting is de opvangmogelijkheden voor jonge kinderen van twee tot vier jaar zoveel mogelijk te bevorderen en uit te breiden in peuterspeelzalen, die in nauwe relatie met bestaande instituten de longitudinale ontwikkeling kunnen bevorderen en ruimte bieden voor optimale ontplooiingskansen aangepast aan de leeftijd en milieuachtergrond van de kinderen.
24 juni 2010
74
Kortlopende schulden Vooruitontvangen subsidies OCW/LNV geoormerkt OCW geoormerkt en aflopend
doorontwikkeling praktijkonderwijs (2007) doorontwikkeling praktijkonderwijs 2008 kwaliteit VO kwaliteit VO doorontwikkeling praktijkonderwijs (2007) doorontwikkeling praktijkonderwijs 2008 kwaliteit VO wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 doorontwikkeling praktijkonderwijs 2007 doorontwikkeling pro 2006 doorontwikkeling praktijkonderwijs 2008 kwaliteit VO Scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Scholing overblijfmedewerkers 2007-2008 Vroegschoolse educatie 2008-2009 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2009 Versterking cultuureducatie in het PO en (V)SO in 2005-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Scholing overblijfmedewerkers PO/SBO 2006-2007 Versterking cultuureducatie in het PO en (V)SO in 2005-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Scholing overblijfmedewerkers 2007-2008 Versterking cultuureducatie in het PO en (V)SO in 2005-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Scholing overblijfmedewerkers 2007-2008 Scholing overblijfmedewerkers PO/SBO 2006-2007 Scholing overblijfmedewerkers PO/SBO 2006-2007 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Vroegschoolse educatie 2008-2009 Versterking cultuureducatie PO en (V)SO in 2005-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Vroegschoolse educatie 2008-2009 Versterking cultuureducatie in het PO en (V)SO in 2005-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Vroegschoolse educatie 2008-2009 Versterking cultuureducatie in het PO en (V)SO in 2005-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Vroegschoolse educatie 2008-2009 Vroegschoolse educatie 2008-2009 Versterking cultuureducatie in het PO en (V)SO in 2005-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Vroegschoolse educatie 2008-2009 Versterking cultuureducatie in het PO en (V)SO in 2005-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Vroegschoolse educatie 2008-2009
Brinnr.
Beschikking (kenmerk/ datum)
Totaal 01KO 01KO BVO-07/142311 M 01KO BEK-08/144025M 01KO BEK-08/126243M 02DZ BEK-08/126243M 02DZ BVO-07/142311 M 02DZ BEK-08/144025M Totaal 02DZ 02GJ BEK-08/126243M Totaal 02GJ 03PY PO/PK-2007/49789 03PY 125160-1 03PY 125610-2 Totaal 03PY 04NF BVO-07/142311 M 04NF BVO-06/186013 M 04NF BEK-08/144025M 04NF BEK-08/126243M Totaal 04NF 04ZT 59832 04ZT BPO/PCA-2007/163169 M 04ZT 139694-1 04ZT 133013-1 Totaal 04ZT 05HC PO/PJ-2004/58013 05HC PO/PK-2007/49789 05HC PO/ZO-2006/16087 Totaal 05HC 06KA PO/PJ-2004/58013 06KA PO/PK-2007/49789 06KA 60156 06KA BPO/PCA-2007/163169 M Totaal 06KA 07DP PO/PJ-2004/58013 07DP PO/PK-2007/49789 07DP 60324 07DP BPO/PCA-2007/163169 M 07DP PO/ZO-2006/16087 07DP PO/ZO-2006/16087 07DP 125605-1 07DP 125605-2 Totaal 07DP 07LY 125662-1 07LY 125605-2 07LY 139759-1 Totaal 07LY 07SP PO/PJ-2004/58013 07SP PO/PK-2007/49789 07SP 139769-1 Totaal 07SP 08NF PO/PJ-2004/58013 08NF PO/PK-2007/49789 08NF 141793-1 Totaal 08NF 08QB PO/PJ-2004/58013 08QB PO/PK-2007/49789 08QB 142051-1 Totaal 08QB 08VR 142194-1 Totaal 08VR 08ZU PO/PJ-2004/58013 08ZU PO/PK-2007/49789 08ZU 142182-1 Totaal 08ZU 09ME PO/PJ-2004/58013 09ME PO/PK-2007/49789 09ME 126055-1 09ME 125605-2 Totaal 09ME 09WY 139849-1 Totaal 09WY
Toegewezen bedrag
Saldo 31-12 2008
Ontvangen 2009
Besteding exploitatie subsidies 2009
Besteding investering susidies 2009
Saldo 31-12 2009
€
€
€
€
€
€
113.170 19.500 21.200 72.470 240.592
39.200 18.000 21.200 -
-
353.762 56.846 56.846 4.774 500 500 5.774 31.500 31.300 30.300 11.409 104.509 500 500 7.899 1.428 10.327 3.655 2.333 1.000 6.988 4.887 2.987 500 500 8.873 5.984 5.962 500 500 3.000 500 500 500 17.446 500 500 7.899 8.899 2.278 2.224 7.899 12.401 3.870 3.695 7.899 15.463 6.791 3.521 7.899 18.210 7.899 7.899 6.202 2.998 7.899 17.098 2.769 2.529 500 500 6.297 7.899 7.899
39.200 56.846 56.846 30.000 11.409 41.409 500 500 7.899 8.899 500 500 7.899 8.899 7.899 7.899 7.899 7.899 7.899 7.899 7.899 7.899 7.899 7.899 7.899 7.899
833 833 -
21.20021.2007.8998338.7325005007.8998.8997.8997.8997.8997.8997.8997.8997.8997.8997.8997.8997.8997.899-
-
-
18.000 18.000 56.846 56.846 30.000 11.409 41.409 500 500 1.000 -
-75
Scholing overblijfmedewerkers PO/SBO 2005-2006 Scholing overblijfmedewerkers PO/SBO 2006-2007 Scholing overblijfmedewerkers PO/SBO 2006-2007 Versterking cultuureducatie in het PO en (V)SO in 2005-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Vroegschoolse educatie 2008-2009 Versterking cultuureducatie in het PO en (V)SO in 2005-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Vroegschoolse educatie 2008-2009 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Versterking cultuureducatie in het PO en (V)SO in 2005-2007 dieptepilot SCO Lucas Opleidingsschool Vroegschoolse educatie 2008-2009 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 overbruggingsjaar opleiden in de school Versterking cultuureducatie in het PO en (V)SO in 2005-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Versterking cultuureducatie in het PO en (V)SO in 2005-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Vroegschoolse educatie 2008-2009 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Vroegschoolse educatie 2008-2009 Versterking cultuureducatie in het PO en (V)SO in 2005-2007 Vroegschoolse educatie 2008-2009 Vroegschoolse educatie 2008-2009 Vroegschoolse educatie 2008-2009 Versterking cultuureducatie in het PO 2007-2008 Vroegschoolse educatie 2008-2009 kwaliteit VO Vroegschoolse educatie 2008-2009 Versterking cultuureducatie in het PO 2007-2008 Scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Scholing overblijfmedewerkers 2007-2008 Vroegschoolse educatie 2008-2009 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Versterking cultuureducatie in het PO en (V)SO in 2005-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Vroegschoolse educatie 2008-2009 Vroegschoolse educatie 2008-2009 Versterking cultuureducatie in het PO 2004-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Vroegschoolse educatie 2008-2009 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Vroegschoolse educatie 2008-2009 Versterking cultuureducatie in het PO en (V)SO in 2005-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 kwaliteit VO Versterking cultuureducatie in het PO en (V)SO in 2005-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Versterking cultuureducatie in het PO en (V)SO in 2005-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 doorontwikkeling pro 2006 doorontwikkeling praktijkonderwijs 2007 doorontwikkeling praktijkonderwijs 2008 kwaliteit VO
10NH PO/ZO-2005/8965 10NH PO/ZO-2006/16087 10NH PO/ZO-2006/16087 10NH PO/PJ-2004/58013 10NH PO/PK-2007/49789 Totaal 10NH 11EH 142155-1 Totaal 11EH 12JQ PO/PJ-2004/58013 12JQ PO/PK-2007/49789 12JQ 142193-1 Totaal 12JQ 13EK PO/PK-2007/49789 13EK PO/PJ-2004/58013 13EK BGS/UBT-2006/33484M 13EK 140892-1 13EK 126303-1 13EK 126303-2 13EK OND/ODB-08/62884 M Totaal 13EK 13JV PO/PJ-2004/58013 13JV PO/PK-2007/49789 Totaal 13JV 13RY PO/PJ-2004/58013 13RY PO/PK-2007/49789 13RY 140945-1 13RY 126386-1 13RY 126386-2 Totaal 13RY 13TA PO/PK-2007/49789 13TA 141157-1 13TA PO/PJ-2004/58013 Totaal 13TA 13VQ 142202-1 Totaal 13VQ 13WM 142217-1 Totaal 13WM 13ZE 140107-1 13ZE PO/KO/07/32023 Totaal 13ZE 13ZY 140739-1 Totaal 13ZY 14TA BEK-08/126243M Totaal 14TA 15TL 140395-1 Totaal 15TL 15VU PO/KO/07/32023 15VU 62029 15VU BPO/PCA-2007/163169 M 15VU 140139-1 15VU 126607-1 15VU 126607-2 Totaal 15VU 15XZ PO/PJ-2004/58013 15XZ PO/PK-2007/49789 15XZ 140182-1 Totaal 15XZ 15ZZ 140178-1 Totaal 15ZZ 16DA PO/KB-2004/5550 16DA PO/PK-2007/49789 16DA 140202-1 16DA 126753-1 16DA 126753-2 Totaal 16DA 16FS 140738-1 Totaal 16FS 16VG PO/PJ-2004/58013 16VG PO/PK-2007/49789 Totaal 16VG 17HR BEK-08/126243M Totaal 17HR 20JV PO/PJ-2004/58013 20JV PO/PK-2007/49789 Totaal 20JV 20NE PO/PJ-2004/58013 20NE PO/PK-2007/49789 Totaal 20NE 21GU BVO-06/186013 M 21GU BVO-07/142311 M 21GU BEK-08/144025M 21GU BEK-08/126243M Totaal 21GU
500 500 500 5.951 3.030 10.482 7.899 7.899 9.854 5.123 7.899 22.875 7.685 15.413 1.190.000 7.899 500 500 317.333 1.539.329 4.327 4.382 8.709 9.788 5.559 7.899 500 500 24.246 4.349 7.899 4.109 16.357 7.899 7.899 7.899 7.899 7.899 2.082 9.981 7.899 7.899 39.846 39.846 7.899 7.899 6.823 500 500 7.899 500 500 16.722 1.929 1.886 7.899 11.714 7.899 7.899 7.227 2.485 7.899 500 500 18.611 7.899 7.899 796 872 1.668 99.474 99.474 1.864 894 2.758 937 1.090 2.027 28.800 27.500 26.600 143.647 226.547
500 500 500 1.500 7.899 7.899 3.073 7.899 10.972 263.537 7.899 238.000 509.436 1.898 1.898 7.899 7.899 1.812 7.899 9.711 7.899 7.899 7.899 7.899 7.899 547 8.446 7.899 7.899 39.846 39.846 7.899 7.899 7.899 7.899 7.899 7.899 7.899 7.899 7.899 500 500 8.899 7.899 7.899 99.474 99.474 -
-
500500500-
-
1.5007.8997.8993.0737.89910.9727.899121.684129.5831.8981.8987.8997.8991.8127.8999.7117.8997.8997.8997.8997.8995478.4467.8997.8997.8997.8997.8997.8997.8997.8997.8997.8997.8997.8997.8997.899-
-
-
2116.315 116.313 0 0 0 0 39.846 39.846 500 500 1.000 99.474 99.474 -76
doorontwikkeling pro 2006 doorontwikkeling praktijkonderwijs 2007 doorontwikkeling praktijkonderwijs 2008 kwaliteit VO Versterking cultuureducatie in het PO 2004-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Scholing overblijfmedewerkers PO/SBO 2006-2007 Scholing overblijfmedewerkers PO/SBO 2006-2007 Scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Scholing overblijfmedewerkers 2007-2008 Scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Scholing overblijfmedewerkers PO/SBO 2005-2006 Scholing overblijfmedewerkers PO/SBO 2005-2006 Scholing overblijfmedewerkers PO/SBO 2005-2006 Scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Vroegschoolse educatie 2008-2009 Scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Scholing overblijfmedewerkers PO/SBO 2006-2007 Versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Scholing overblijfmedewerkers 2007-2010 Scholing overblijfmedewerkers 2007-2008 Versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 wijziging versterking cultuureducatie PO en (V)SO 2005-2007 Versterking cultuureducatie in het PO 2007-2008 behoud pasafgestudeerden pabo behoud pasafgestudeerden pabo
21HC BVO-06/186013 M 21HC BVO-07/142311 M 21HC BEK-08/144025M 21HC BEK-08/126243M Totaal 21HC 26AW PO/KB-2004/5550 26AW PO/PK-2007/49789 Totaal 26AW 26AY PO/ZO-2006/16087 26AY PO/ZO-2006/16087 26AY 62990 26AY BPO/PCA-2007/163169 M 26AY 127219-1 26AY 127219-2 Totaal 26AY 26PT PO/ZO-2005/8965 26PT PO/ZO-2006/16087 26PT PO/ZO-2006/16087 26PT 63016 26PT 141672-1 26PT 127210-1 26PT 127210-2 Totaal 26PT 27CG PO/ZO-2006/16087 27CG PO/PJ-2004/58013 27CG PO/PK-2007/49789 27CG 63018 27CG BPO/PCA-2007/163169 M Totaal 27CG 27CH PO/PJ-2004/58013 27CH PO/PK-2007/49789 Totaal 27CH 27ZD PO/KO/07/32023 Totaal 27ZD BGS/UBT-06/176934 M BGS/UBT-06/176933 M Totaal
Eindtotaal
20.500 22.200 21.400 251.917 316.017 18.214 6.965 25.179 500 500 500 500 500 500 3.000 1.000 500 500 500 7.899 500 500 11.399 1.000 4.883 5.406 500 500 12.290 8.426 5.799 14.225 480 480 2.400.000 2.390.000 4.790.000
7.937.919
18.609 251.917 270.525 500 500 1.000 7.899 7.899 5.43214.129 8.697
1.259.938
-
18.609251.916270.5257.8997.899-
-
833
613.646-
-
01 0 500 500 1.000 5.43214.129 8.697
383.586
-77
Beschikking (kenmerk/ datum)
Kortlopende schulden Vooruitontvangen subsidies OCW/LNV geoormerkt OCW geoormerkt en doorlopend
Brinnr.
doorontwikkeling praktijkonderwijs 2009 kwaliteit VO 2009
01KO 212135-1 01KO 183555-1 Totaal 01KO 01OY 132267-1 01OY 210986-1 Totaal 01OY 02DE 132194-1 02DE 211043-1 Totaal 02DE 02DZ 183657-1 Totaal 02DZ 02GJ BVO-07/110965 M 02GJ 183536-1 Totaal 02GJ 03PY 200482-1 03PY 132860-1 03PY 212590-1 Totaal 03PY 04NF 212102-1 04NF 183525-1 Totaal 04NF 04ZT 211268-1 Totaal 04ZT 05HC 135010-1 05HC 211690-1 Totaal 05HC 06KA 133173-1 06KA 212976-1 Totaal 06KA 07DP 200548-1 07DP 133346-1 07DP 212838-1 Totaal 07DP 07LY 200425-1 07LY 133318-1 07LY 217278-1 Totaal 07LY 07SP 133447-1 07SP 217084-1 Totaal 07SP 08NF 138785-1 08NF 214999-1 Totaal 08NF 08QB 139062-1 08QB 216914-1 Totaal 08QB 08VR 139612-1 08VR 213365-1 Totaal 08VR 08ZU 137007-1 08ZU 218532-1 Totaal 08ZU 09ME 136287-1 09ME 200515-1 09ME 213646-1 Totaal 09ME 09WY 133731-1 09WY 213540-1 Totaal 09WY 10NH 135745-1 10NH 214546-1 10NH 200498-1 Totaal 10NH 11EH 139369-1 11EH 214497-1 Totaal 11EH 12JQ 139640-1 12JQ 216614-1 Totaal 12JQ 13EK 136211-1 13EK 216651-1 Totaal 13EK
versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2012 kwaliteit VO 2009 aanv.bekost.lok.betavakken havo/vwo kwaliteit VO 2009 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 doorontwikkeling praktijkonderwijs 2009 kwaliteit VO 2009 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010
Toegewezen bedrag
Saldo 31-12 2008
Ontvangen 2009
Besteding exploitatie subsidies 2009
Besteding investering subsidies 2009
Saldo 31-12 2009
€
€
€
€
€
€
22.000 70.685 92.685 719 676 1.395 1.264 1.254 2.518 258.195 258.195 149.016 56.717 205.733 1.000 5.003 4.774 6.003 31.900 13.123 45.023 1.439 1.439 2.278 2.431 4.709 2.692 2.790 5.483 1.000 6.115 5.962 13.077 1.000 3.019 2.649 6.668 2.136 2.322 4.458 3.412 3.401 6.813 3.499 3.717 7.216 1.940 1.940 3.880 3.063 3.117 6.180 2.660 1.000 2.725 6.385 1.962 1.995 3.957 2.910 2.845 1.000 6.755 1.090 981 2.071 5.287 5.439 10.726 7.794 8.110 15.903
149.016 149.016 341 341 2.203 2.203 -
22.000 70.685 92.685 420 282 701 738 522 1.260 258.195 258.195 56.717 56.717 1.000 2.918 1.989 3.918 31.900 13.123 45.023 600 600 1.329 1.013 2.342 1.571 1.163 2.733 1.000 3.567 2.484 7.051 1.000 1.761 1.104 3.865 1.246 967 2.214 1.990 1.417 3.407 2.041 1.549 3.590 1.132 808 1.940 1.787 1.299 3.086 1.551 1.000 1.135 3.687 1.145 831 1.976 1.698 1.185 1.000 3.883 636 409 1.045 3.084 2.266 5.350 4.546 3.379 7.925
22.00070.68592.6854202827017385221.260258.195258.195149.01656.717205.7339952.9181.9893.91331.90013.12345.0236006001.3291.0131.3291.5711.1632.7331.0003.5672.4847.0511.7611.1042.8651.2469672.2141.9901.4173.4072.0411.5493.5901.1325671.6991.7871.2993.0861.8921.0008453.7381.1458311.9761.6987701.0003.4686364091.0451.4541.4544.5463.3797.925-
-
5 5 1.000 1.000 241 241 290 290 415 415 3.833 2.266 6.099 -
-78
versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 Subsidieregeling overblijfmedewerkers 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 Subsidieregeling overblijfmedewerkers 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 Subsidieregeling overblijfmedewerkers 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 kwaliteit VO 2009 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 Kaderregeling innovatie VO aanv.bekost.lok.betavakken havo/vwo kwaliteit VO 2009 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 doorontwikkeling praktijkonderwijs 2009 aanv.bekost.lok.betavakken havo/vwo kwaliteit VO 2009 doorontwikkeling praktijkonderwijs 2009 kwaliteit VO 2009
13IL 139500-1 13IL 213670-1 Totaal 13IL 13JV 138870-1 13JV 217710-1 Totaal 13JV 13OW 137813-1 13OW 215513-1 13OW 200500-1 Totaal 13JV 13OW 13RY 136191-1 13RY 218486-1 13RY 200470-1 Totaal 13RY 13TA 137006-1 13TA 215894-1 13TA 200488-1 Totaal 13TA 13VQ 139597-1 13VQ 213455-1 Totaal 13VQ 13WM 139611-1 13WM 214493-1 Totaal 13WM 13ZE 139611-1 13ZE 219391-1 13ZE 200502-1 Totaal 13ZE 13ZY 135885-1 13ZY 218536-1 Totaal 13ZY 14TA 183379-1 Totaal 14TA 15TL 134920-1 15TL 213151-1 Totaal 15TL 15VU 134449-1 15VU 200485-1 15VU 215270-1 Totaal 15VU 15XZ 134498-1 15XZ 211568-1 Totaal 15XZ 15ZZ 134496-1 15ZZ 211800-1 Totaal 15ZZ 16DA 134501-1 16DA 215991-1 Totaal 16DA 16FS 135905-1 16FS 215521-1 Totaal 16FS 16VG 132881-1 16VG 211149-1 Totaal 16VG 17HR BVO-04/121892M 17HR BVO-07/110970 M 17HR 183304-1 Totaal 17HR 18CQ 132479-1 18CQ 210708-1 Totaal 18CQ 19HE 132663-1 19HE 210651-1 Totaal 19HE 20JV 132641-1 20JV 210587-1 Totaal 20JV 20LI 132459-1 20LI 210747-1 Totaal 20LI 20NE 132666-1 20NE 210694-1 Totaal 20NE 21GU 212154-1 21GU BVO-07/110965 M 21GU 183107-1 Totaal 21GU 21HC 212176-1 21HC 183110-1 Totaal 21HC
2.758 2.834 5.592 4.327 4.404 8.731 3.761 3.466 1.000 8.227 5.537 5.406 1.000 11.944 4.186 4.044 1.000 9.230 1.482 1.591 3.074 2.932 3.314 6.246 2.093 2.213 1.000 5.306 5.199 5.188 10.388 41.904 41.904 2.169 2.790 4.960 6.856 1.000 6.551 14.407 1.733 1.559 3.292 1.472 1.591 3.063 2.605 2.725 5.330 4.338 4.349 8.687 752 807 1.559 107.634 150.000 105.909 363.543 850 828 1.679 1.286 1.210 2.496 839 872 1.711 1.177 1.123 2.300 1.155 1.145 2.300 26.200 150.000 151.511 327.711 21.600 262.072 283.672
1.803 1.803 444 444 872 872 111.535 111.535 150.000 150.000 -
1.609 1.181 2.789 2.524 1.835 4.359 2.194 1.444 1.000 4.638 3.230 2.253 1.000 6.483 2.442 1.685 1.000 5.127 865 663 1.528 1.710 1.381 3.091 1.221 922 1.000 3.143 3.033 2.162 5.195 41.904 41.904 1.265 1.163 2.428 3.999 1.000 2.730 7.729 1.011 649 1.660 858 663 1.521 1.520 1.135 2.655 2.531 1.812 4.343 439 336 775 105.909 105.909 496 345 841 750 504 1.254 490 363 853 687 468 1.154 674 477 1.151 26.200 151.511 177.711 21.600 262.072 283.672
1.2021.2024.315-
-
4.3152.1941.4441.0004.6383.2302.2535.4831.3201.0002.3208656631.5281.7101.3813.0912.093171.0003.1103.033183.05141.90441.9041.2651.1632.4283.9992.7306.7291.0116491.6608586631.5211.5203861.9062.5311.8124.343439336775105.909105.9094963458417505041.2544903638536874681.1546744771.15126.200151.511177.711-
-
407 1.181 1.588 13 1.835 1.847 1.000 1.000 1.565 1.685 3.250 905 905 2.143 2.143 1.000 1.000 749 749 111.535 111.535 150.000 150.000 21.600 262.072 283.672 -79
versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 Subsidieregeling scholing overblijfmedewerkers 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 Subsidieregeling overblijfmedewerkers 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 Subsidieregeling overblijfmedewerkers 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010 versterking cultuureducatie in het PO 2008-2011 versterking cultuureducatie in het PO 2009-2010
26AW 138339-1 26AW 217319-1 26AW 200564-1 Totaal 26AW 26AY 138909-1 26AY 216381-1 Totaal 26AY 26PT 138397-1 26PT 200491-1 26PT 213093-1 Totaal 26PT 27CG 138372-1 27CG 216398-1 27CG 200562-1 Totaal 27CG 27CH 59185-1 27CH 212213-1 27CH 200606-1 Totaal 27CH 27PX 139375-1 27PX 218021-1 Totaal 27PX 27ZD 132700-1 27ZD 210773-1 Totaal 27ZD
Eindtotaal Totaal geoormerkt:
7.020 6.834 1.000 14.854 9.538 10.900 20.438 6.213 1.000 6.562 13.775 5.930 6.704 1.000 13.633 6.398 7.085 1.000 14.483 2.660 3.074 5.733 643 828 1.472
330 330 1.564 1.564 -
4.095 2.848 1.000 7.942 5.564 4.542 10.105 3.624 1.000 2.734 7.358 3.459 2.793 1.000 7.252 3.732 2.952 1.000 7.684 1.551 1.281 2.832 375 345 720
4.0951.2311.0006.3255.5644.54210.1052.5082.5085.0232.7931.0008.8163.7322.9521.0007.6841.5511.2812.832375345720-
-
1.617 1.617 1.447 1.000 2.734 5.181 -
1.943.781
418.108
1.230.990
1.076.559-
-
572.539
9.881.700
1.678.046
1.231.823
1.690.205-
956.124
-80
Overige gegevens Aan het bestuur van Stichting Lucas Onderwijs Accountantsverklaring
Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2009 van Stichting Lucas Onderwijs te Den Haag bestaande uit de balans per 31 december 2009 en de staat van baten en lasten over 2009 met de toelichting gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het bestuursverslag, beide in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs. Tevens is het bestuur van de stichting verantwoordelijk voor de financiële rechtmatigheid van de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming dienen te zijn met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen. Deze verantwoordelijkheden omvatten onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat en voor de naleving van de relevante wet- en regelgeving, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle, als bedoeld in respectievelijk artikel 171 vierde lid van de Wet op het primair onderwijs, artikel 157 vierde lid van de Wet op de expertisecentra en artikel 18 derde lid van het Bekostigingsbesluit W.V.O. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht waaronder het controleprotocol OCW 2009. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico's van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat alsmede het voor de naleving van de betreffende wet- en regelgeving relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de stichting. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die het bestuur van de stichting heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting Lucas Onderwijs per 31 december 2009 en van het resultaat over 2009 in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties over 2009 voldoen aan de eisen van financiële rechtmatigheid. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming zijn met de in het controleprotocol OCW 2009 (paragraaf 2.2.2. Referentiekader) opgenomen relevante wet- en regelgeving. Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder f BW melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Den Haag, 24 juni 2010 KPMG ACCOUNTANTS N.V. W.A. Touw RA Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
81
Statutaire bepalingen inzake resultaatbestemming Ingevolge de Wet op het primair onderwijs, de Wet op de expertisecentra en de Wet op het voortgezet onderwijs wordt het resultaat van het verslagjaar verrekend met de reserve van de instelling. Het positieve resultaat van het verslagjaar ad € 2.285.957 wordt conform onderstaande verdeling toegevoegd aan het eigen vermogen. € 1.506.580 betreft het resultaat op activiteiten met betrekking tot financiële vaste activa en wordt toegerekend aan het privaat vermogen; € 779.377 is het resultaat van de individuele scholen en wordt dus toegerekend aan het publiek vermogen. Gebeurtenissen na balansdatum Na balansdatum hebben zich geen gebeurtenissen voorgedaan met een significante invloed op het resultaat en het vermogen van de organisatie.
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
82
Samenwerkingsverbanden VO/BVE en overige instellingen in 2009
Stichting Lucas Onderwijs heeft samenwerkingsverbanden met andere onderwijsinstellingen in de regio. Per peildatum volgen de volgende aantallen leerlingen per VO-school elders onderwijs:
Brinnr.
Schoolnaam
01KO
Interconf. Makeblijde College
02DZ
Stanislas College
02GJ
De Populier
14TA
2009 2008 Aantal Aantal leerlingen leerlingen
Volgt onderwijs bij:
22
Mondriaan
38
11
Mondriaan
11
13
Mondriaan
Zandvliet College
7
8
Mondriaan
17HR
Hofstad College
5
7
Mondriaan
21GU
Esloo Onderwijsgroep
9
3
Mondriaan
21HC
Interconf. Scholengroep Westland
13
17 2
Mondriaan Albeda
Totaal
83
83
Jaarrapport 2009 Lucas Onderwijs
24 juni 2010
83