3de jaargang / nummer 4 / oktober 2007
Reportage:: Op weg naar de KRW-lozingsvergunning Eindelijk een feit: Top Instituut Watertechnologie
Focus op:
Legionellapreventie
y /(
y ëëëíð ôïë } }
} }} } (
y "|~ |
|}} }} y} y |}
} |} y }
(yy
yy }~ ôïë
"|~ | z~ } |}}}{}
y } yy
y}}| z}zyy}|
}z}
y ] } } {yy{} (} |}
}} } (
} |} |} y /(
}} } }|}} |}}z}}~} (} }{
}} } |} yy } |}} y íð
ôïë
"|~ ''*.
~}{
| 1
/}
ëðìð ïíð òóô
!y ëðìð ïîë ððë
y|y|{
"|~ )}|}y| 1 /} ëíôï ïôí ííí !y ëíôï ïôí íïï ~:|~{
"} }
y
|~y|{
AD_ALLDOS_A4_pioneering.indd 1
07-06-2007 12:36:16
Inhoud
3
e wl re dai nctter i o vniee
4 NieuwsDigest
Het belangrijkste nieuws uit de watersector van de afgelopen weken.
7 Op weg naar de KRW-lozingsvergunning
Arjan Veering onderzocht welke invloed de Kaderrichtlijn Water heeft op de verstrekking van nieuwe lozingsvergunningen. Hij stak zijn licht op bij Jitske Brommet van VenW en bij voorzitter Henk Brons van de belangenorganisatie voor watergrootgebruikers VEMW. Zijn conclusie? De vooruitzichten zijn niet al te somber.
11 Eindelijk: Top Instituut Watertechnologie
Het Nederlandse Technologisch Top Instituut Watertechnologie is na bijna twee jaar overleg een feit. Aan het topinstituut TTIW Wetsus zijn ongeveer vijftig bedrijven, overheden en tien kennisinstellingen uit de Nederlandse watersector verbonden. De verwachtingen zijn hoog gespannen.
14 Legionellapreventie
Drie jaar na de veranderde wetgeving op het gebied van Legionellapreventie leven er binnen de industrie nog veel vragen. Volgens Rob Schoon van KWA zijn de sleutelwoorden voor Legionellapreventie binnen de industrie —nog steeds— communicatie en gezond verstand.
17 Legionellapreventie in het nieuws
Het belangrijkste nieuws over legionellapreventie van de afgelopen maanden.
18 Leveranciersoverzicht legionellapreventie
Ook aan de slag met legionellapreventie? WaterFocus zet alle leveranciers overzichtelijk op een rij.
22 Nieuwe meetmethoden voor legionella
De kosten voor de preventie en beheersing van legionellabacteriën in bedrijfsmatige waterinstallaties zijn aanzienlijk, terwijl de aanwezigheid ervan moeilijk is aan te tonen. Bovendien leveren niet alle legionellasoorten een gevaar op voor de mens. Nieuwe detectie methoden bieden mogelijk uitkomst, maar zijn nog niet altijd geschikt.
27 Podium
Voorzitter Johan van Mourik van SKIW vindt in de Maas inspiratie hardop te filosoferen over trends in ons vakgebied. Directeur Sjef Ernes van Aqua for All ziet zijn voortdurende pleidooi voor ‘appropriate technology’ beloond in toenemende belangstelling voor de gescheiden inzameling van urine en verwerking van feces.
31 Watermarkt
Een overzicht van nieuwe producten en diensten.
32 Internationaal nieuws
Een overzicht van het nieuwsaanbod uit de wereldwijde watermarkt.
Regelzucht Over enkele weken doet het Gerechtshof van Amsterdam een belangrijke uitspraak over het legionelladrama in Bovenkarspel. Ik zie u denken: maar dat is toch al meer dan zeven jaar geleden? En die bubbelbadverkoper is toch aansprakelijk gesteld? Dat klopt, maar daar was de zaak nog niet mee afgedaan. De juridische vraag speelt nog of ook de Staat en de eigenaar van de hal voor het drama verantwoordelijk kunnen worden gesteld. Mogelijk zat de legionella in de brandhaspel waar de bubbelbadverkoper zijn water van heeft getapt. In deze editie van WaterFocus staat legionellapreventie centraal en dat maakt die rechtzaak zo interessant: had de Staat meer kunnen doen, zodat het drama voorkomen had kunnen worden? Die vraag speelt vandaag de dag nog steeds. Direct na de ramp kwam minister Pronk destijds met strenge interim wetgeving. Onder het vorige kabinet is die weer van tafel gehaald omdat die wetgeving te regelzuchtig zou zijn. Nu zien we dat de huidige minister —Cramer— de regels weer wat aantrekt. Regelzucht. Het is duidelijk dat het bedrijfsleven er een hekel aan heeft. Toch willen vooral de kleinere bedrijven weten wat van ze verwacht wordt. Welke legionellamaatregelen moeten ze nemen? Waar ligt hún verantwoordelijkheid en waar ligt die van de overheid? In deze editie van WaterFocus kunt u daar meer over lezen, maar de uitspraak van het Amsterdamse gerechtshof zal daar zeker weer verandering in brengen.
34 ServicePagina
Agenda, Advertentie index en Colofon.
12:36:16
Jac van Tuijn Hoofdredacteur WaterFocus
[email protected]
4
u wsD i g e st iNni te er view
Nanofiltratie met nullozing stapje dichterbij
Kamer vreest te hoge kosten Kaderrichtlijn Water
Membraanfiltratie van grondwater levert een zeer goede kwaliteit drinkwater op, maar heeft als nadeel dat een vrij forse, zoute reststroom overblijft die vervolgens moet worden geloosd. Een uitgekiende voorbehandeling met chemische ontharding en ionenwisseling kan die reststroom echter tot bijna nul reduceren. Dat blijkt uit onderzoek naar nanofiltratie met nullozing door de TU Delft en Kiwa Water Research. De experimenten in een proefopstelling zijn volgens de initiatiefnemers 'veelbelovend', maar de testperiode van elf dagen was nog te kort om van definitieve doorbraak te spreken.
De Tweede Kamer vreest dat de kosten voor de Kaderrichtlijn Water de spuigaten uitlopen. De Decembernota 2006 die afgelopen zomer is behandeld spreekt over 7,3 miljard euro tot en met het jaar 2015. Tijdens een debat over de richtlijn in de Tweede Kamer zei de VVD-Kamerfractie dat Nederland niet te ambitieus moet zijn. De partij pleit voor eerste generatie stroomgebiedsplannen die lager uitkomen dan de door de regering beoogde 80 procent van de doelstellingen. Staatssecretaris Huizinga verdedigde de doelstelling van 80 procent omdat dat percentage volgens haar relatief eenvoudig is te behalen. De echte complexere zaken komen ook wat haar betreft pas in de tweede generatieplannen aanbod. Naar aanleiding van de gepresenteerde globale kosten-batenanalyse, vindt een Kamermeerderheid dat de kosten de baten niet mogen overschrijden. Huizinga verzocht de Kamer hierbij tot enig geduld. Pas als de maatregelen op deelstroomgebiedsniveau in detail bekend zijn, zal volgens de bewindsvrouw echt goed zicht ontstaan op de baten.
Overhandiging DOW-prijs Delftse hoogleraar milieubiotechnologie Mark van Loosdrecht ontvangt uit handen van milieuminister Jacqueline Cramer de Dow Energieprijs. Van Loosdrecht kreeg de prijs voor zijn wetenschappelijke bijdrage aan het ontwikkelen van een speciaal korrelslib waardoor compacter gebouwde waterzuiveringsinstallaties tot 30% energie kunnen besparen.
TNO: normen zware metalen kunnen omlaag Niet koper, zink en nikkel, maar vooral stikstof en fosfaat dragen bij aan een slechte waterkwaliteit. Investeringen in zuiveringsinstallaties kunnen zich dan ook beter richten op deze nutriënten. Dat concludeert TNO in het onlangs afgeronde afvalwaterketenondezoek voor de waterschappen Aa en Maas en De Dommel. Volgens het instituut is alleen de niet aan metalen gebonden organische koolstof een probleem voor flora en fauna. De waterschappen zijn met deze
kennis naar staatssecretaris Huizinga gestapt en hebben haar gevraagd de normen voor metalen in oppervlaktewater minder streng te maken. De waterschappen vinden dat scherpe normen straks in de Kaderrichtlijn water alleen zouden moeten gelden voor de 'biologisch beschikbare' metalen. De richtlijn biedt Nederland de ruimte om daarmee rekening te houden. Volgens de waterschappen doen andere landen dit ook al.
5
N i e u iwsD n t eri gv ei est w OPIW: verwijderen van prioritaire stoffen Kiwa Water Research is gestart met het onderzoeksproject Verwijdering prioritaire stoffen —OPIW. Het project inventariseert de prioritaire verbindingen die voorkomen in het afvalwater van de deelnemende bedrijven. Vervolgens wordt onderzocht welke aanvullende zuiveringsprocessen kunnen worden toegepast om de verwijdering van de prioritaire stoffen te verbeteren. De deelnemende partijen aan dit onderzoek zijn Akzo Nobel, Corus, Dow en Shell Global Solutions.
North Water verdubbelt productie demiwater North Water bouwt bij het Japanse bedrijf Kisuma een tweede waterfabriek voor de bereiding van dagelijks 5000 kubieke demiwater uit kanaalwater. De nieuwe waterfabriek zal door Logisticon worden gebouwd en komt naast de al bestaande waterfabriek bij Kisuma. Gelijktijdig zal het zandfilter als voorbehandeling van de bestaande waterfabriek worden vervangen. Het kanaalwater zal voor beide fabrieken eerst met flocculatie en een lamellenseparator worden voorbehandeld. Het is de verwachting dat de lamellenseparator meer humuszuren uit het kanaalwater kan halen dan nu gebeurt in het zandfilter. De nieuwe fabriek moet in februari klaar zijn.
Waterstromen brengt drie beste technieken bijeen De drie best beschikbare technieken samen in één zuivering. Zo typeert Waterstromen de installatie die nu ruim een jaar draait op afvalwaterzuivering Steenderen in Olburgen. Waterstromen zuivert daar het afvalwater van Aviko. De zuiveringsinstallatie die zich nu een jaar heeft bewezen, koppelt traditionele anaërobe voorzuivering aan een Phospaq-reactor gevolgd door een Anammox-reactor. De eerste stap verwijdert organisch materiaal; een proces waarbij bruikbaar biogas ontstaat. Vervolgens wordt fosfaat omgezet in struviet, een verbinding tussen magnesium, ammonium en fosfaat dat zich prima leent als meststof. De Anammox-reactor tot slot, zet ammonium om in stikstofgas. In Olburgen gebeurt deze laatste stap in één enkele in plaats van twee in serie geschakelde reactoren. Deze noviteit werkt volgens Waterstromen vooral ruimtebesparend. Ook de reductie van 75 procent totaal stikstof, 90 procent Kjeldahl-stikstof en 80 procent fosfaat stemt de betrokkenen bij de installatie tot tevredenheid.
ABWF bruikbaar voor filtering nabezinkers
Noodkreet over Maas als drinkwaterbron
Automatic Back Wash Filtratie —ABWF— is in technische èn economische zin bruikbaar om de afloop van nabezinktanks te filtreren. Dat is in het kort de conclusie van een zeven maanden durende proef op rwzi Harderwijk. De investeringskosten en het energieverbruik van dit filter zijn laag, terwijl de kwaliteit van het effluent van deze voor Nederland vrij onbekende techniek juist hoog uitpakt. Bekende nadelen van de techniek waaronder defecte filters en zandverlies, zijn tijdens de proef ondervangen; vooral door de toepassing van luchtspoeling.
De functie van de Maas als bron voor drinkwaterbedrijven staat steeds verder onder druk. Dat constateren de drinkwaterbedrijven die ruw rivierwater winnen na het zoveelste lozingsincident, eind juli in het Waalse Ougrée. De bedrijven, samenwerkend in RIWA-Maas, willen een structurele aanpak die niet beperkt blijft tot het afgaan van alarmbellen. RIWA-Maas wil de lozingen op de agenda krijgen bij de Internationale Maascommissie. RIWA-Maas hekelt het feit dat de namen van illegaal lozende Belgische bedrijven niet worden vrijgegeven en na ieder incident de belangstelling weer snel weg ebt.
Meer nieuws online
Het nieuws op deze pagina is ook te vinden op de website WaterForum Online. Als u een abonnement neemt op de gratis nieuwsbrief, ontvangt u wekelijks het nieuws uit de watersector.
Kijk op: www.waterforum.net
Een andere richting?
IndustrialIT Extended Automation System 800xA geeft u alle veerkracht. Bij aanpassingen en veranderingen in uw applicatie speelt hergebruik van standaard oplossingen een grote rol. In System 800xA kunt u zelf een standaard definiëren op ieder niveau door uw gehele plant. Veranderen uw automatiseringsbehoeften, dan worden wijzigingen in een gedefinieerde standaard consequent en automatisch op ieder niveau doorgevoerd. Engineering change management registreert dit. System 800xA maakt uw wijzigingen zo inzichtelijk en beheersbaar en voldoet hiermee volledig aan de FDA 21 CFR part 11 eisen. Neem voor meer informatie contact op met onze afdeling Process Automation.
Ontdek ABB op Elektrotechniek 2007 1 t/m 5 oktober Jaarbeurs Utrecht
ABB b.v. Mon Plaisir 40 4879 AN Etten-Leur Tel. +31 (0)76 5086200 E-mail
[email protected] Website www.abb.nl
ABB adv Water Focus sep 07.indd 1
14-08-2007 12:01:32
7
erEvVING iew Wi nE tTG
Welke invloed heeft de Kaderrichtlijn Water op de verstrekking van nieuwe lozingsvergunningen? De industrie vreest dat een strenge interpretatie van de Brusselse regels de kraan dichtdraait. De ‘KRW-Leidraad’ die het ministerie van VenW heeft gepresenteerd, moet voorlopig helderheid verschaffen voor vergunningverlener én industrie. En de vooruitzichten zijn niet al te somber.
Nieuwe KRW-Leidraad moet overheid én bedrijven meer houvast geven
Op weg naar de
KRW-lozingsvergunning
Tekst: Arjan Veering Foto’s: Guy Ackermans en Hans Zwakman Illustratie: Marco de Groot
Om de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) hangt al tijden een zweem van onzekerheid. De contouren zijn wel grotendeels bekend, maar pas in 2009 zullen de consequenties duidelijk worden. Dan moeten de lidstaten namelijk in Brussel de stroomgebiedbeheersplannen inleveren, waarin zij de status van de wateren vastleggen en aangeven hoe zij die waterkwaliteit denken te beschermen en waar nodig te verbeteren. Verder moeten ‘dochterrichtlijnen’ invulling geven aan enkele openstaande details, zoals de waterkwaliteitsnormen in de Grondwaterrichtlijn en de Richtlijn prioritaire stoffen. De Brusselse regels werpen hun schaduw al vooruit. In de afgelopen jaren zijn al enkele juridische procedures gevoerd tegen verleende lozingsvergunningen, waarbij een beroep werd gedaan op de KRW. Met het uitblijven van duidelijkheid groeit het ongemak, zowel bij de overheid die vergunningen in de geest van de KRW moet verstrekken, als bij het bedrijfsleven dat vreest dat de nieuwe waterregels de kraan letterlijk dichtdraaien
12:01:32
voor de BV Nederland. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat (VenW) presenteerde dit jaar daarom de ‘Leidraad Kaderrichtlijn Water voor vergunningverlening en handhaving in het kader van de Wvo’, kortweg de KRW-Leidraad. De leidraad moet Rijkswaterstaat en de waterschappen houvast geven bij nieuwe aanvragen voor lozingsvergunningen. En tegelijk moet het bedrijfsleven weten waar het voorlopig aan toe is en welke consequenties de Europese regels hebben. De leidraad is opgesteld in opdracht van het directoraat-generaal Water van VenW en voorbereid door een ‘begeleidingsgroep’, waaraan een breed palet aan betrokken partijen deelnam: Rijkswaterstaat, de Unie van Waterschappen, verschillende individuele waterschappen, werkgeversorganisatie VNO-NCW, de belangenorganisatie voor watergrootgebruikers VEMW en – wat meer op afstand - de Inspectie Verkeer en Waterstaatn, het Interprovinciaal Overleg en de stichting Reinwater. De leidraad is in februari formeel
8
iW n Et TG er vE VING iew
vastgesteld als een 'levend document' dat zal worden aangepast als de KRW-richtlijn verder wordt uitgewerkt. Helderheid “Doel van de leidraad is zoveel mogelijk duidelijkheid te scheppen over de consequenties van de kaderrichtlijn voor het verlenen van de vergunningen. Dat is belangrijk voor het bedrijfsleven, maar ook voor de overheid zelf, want de onzekerheid is niet in het belang van Rijkswaterstaat of de waterschappen. De overheid wil ook geen juridisch risico lopen en het op de rechter laten aankomen”, stelt Jitske Brommet die namens VenW voorzitter was van de begeleidingsgroep. Brommet werkt inmiddels op de centrale juridische afdeling van Rijkswaterstaat Corporate Dienst, waar zij ongetwijfeld de komende jaren de nodige ‘tricky’ KRWkwesties op haar bureau zal krijgen. Zij is ervan overtuigd dat de leidraad voor dit moment voldoende helderheid schept voor vergunningverlener én bedrijf. Henk Brons, directeur Water van VEMW, is het daarmee eens. “Voor zover mogelijk geeft de leidraad duidelijkheid hoe we de KRW voorlopig kunnen interpreteren. We moeten natuurlijk nog afwachten wat de normen zullen zijn voor de prioritaire stoffen of hoe de ecologische toestand van de wateren wordt bepaald.” Brons is namens VEMW in de begeleidingsgroep nauw betrokken geweest bij de totstandkoming van de leidraad. Plas ophouden Het KRW-beginsel van ‘geen achteruitgang’ had aanvankelijk voor de nodige onrust en wrevel gezorgd, met name omdat Nederland dat in de Wet Milieubeheer had omgezet door middel van de formulering dat ‘de kwaliteit van oppervlaktewateren en grondwater niet mag verslechteren’. Dat zou in feite bijna alle nieuwe lozingen belemmeren. Brons schetst het simpel maar treffend. “Alle zestig- tot tachtigduizend inwoners van de nieuwbouw in Leidsche Rijn zouden tot in lengte van jaren hun plas moeten inhouden, omdat de rwzi het effluent niet mag lozen.” De ministeries van VROM en VenW zagen het gevaar en kwamen tegemoet aan de bezwaren van industrie en waterschappen met een toezegging het woordje ‘kwaliteit’ in de wet te wijzigen in ‘toestand’, zoals Brussel dat in de KRW hanteert. Die woordenwissel maakt een groot verschil, legt Brommet uit. “Bij kwaliteit krijg je al snel een molecuulbenadering, daar kiest Nederland nadrukkelijk niet voor. Als je spreekt van toestand, kijk je naar het hele waterlichaam. Een lozing hoeft dan niet een verslechtering van de algehele toestand veroorzaken. Veel is afhankelijk van het ontvangende water, gaat het om de grote en snel stromende Nieuwe Waterweg of om een klein beekje met een lage
stroomsnelheid”, aldus Brommet. Voor nieuwe lozingsvergunningen gaat het 'geen achteruitgang'- beginsel een grote rol spelen. Hoe dit in de praktijk voor lozende bedrijven gaat uitpakken is moeilijk te voorspellen. Eerst zullen de waterschappen en Rijkswaterstaat in 2009 per waterlichaam moeten aangeven welke ecologische en chemische toestand ze voorstaan. Die toestand wordt bepaald door allerlei factoren, waarvan de concentratie van de geloosde stoffen er maar een is. Een generiek toetsingskader is er niet, maar inmiddels is al wel duidelijk dat de goedkeuring van een nieuwe lozing meer zal afhangen van de eigenschappen van het waterlichaam waarop wordt geloosd, dan van de toegekende ecologische klasse. Zo kan het gegeven van een wel of niet stromend water veel belangrijker zijn dan een hoge of lage ecologische kwaliteit. Emissie-immissie Behalve het ‘geen achteruitgang’-beginsel zal in de KRWvergunningprocedure voorlopig ook de in Nederland al langer gehanteerde emissie-immissietoets van kracht blijven. Daarmee beoordeelt de vergunningverlener eveneens wat de invloed van de nieuwe of extra lozing is op het oppervlaktewater. Dat lijkt dubbelop. “Inderdaad zijn het twee toetsingen, al richt de emissie-immissietoets zich op een ander niveau, namelijk de mengzone”, verklaart Brommet. De mengzone is een gebied met een bepaalde omtrek om de pijp waar wordt geloosd. Aan de rand van die mengzone mogen de waterkwaliteitsnormen niet worden overschreden. “De inschatting is dat er weinig problemen hoeven te ontstaan, aangezien de Nederlandse waterkwaliteitsnormen al scherp zijn. De kans is zeer klein dat het KRW-beginsel van ‘geen achteruitgang’ dan nog problemen oplevert”, verwacht Brommet. Dat risico is er eigenlijk alleen als een waterlichaam als geheel dicht tegen de waterkwaliteitsnormen aan zit, en de lozing juist de spreekwoordelijke druppel is. De mengzone staat echter ter discussie voor wat betreft de lozing van prioritaire stoffen. Het Europees Parlement heeft een amendement aangenomen op het voorstel voor de Dochterrichtlijn prioritaire stoffen, waarin wordt geëist dat alle prioritaire stoffen vanaf 2018 al ‘aan de pijp’ aan de geldende waterkwaliteitsnormen moeten voldoen, in plaats van aan de rand van de mengzone, zoals het Commissievoorstel eiste. “Dat zou funest zijn”, stelt VEMWdirecteur Brons. “Het voorstel van de Europese Commissie viel goed mee te leven maar als de Europarlementariërs de meting van puntbronnen willen doorvoeren, komen heel veel industrieën en rwzi’s in de problemen. En dat terwijl juist puntbronnen hun emissies de achterliggende decennia fors hebben teruggebracht.” Brons is blij dat de leidraad gewoon uitgaat van de mengzones uit de emissie-immissietoets. Dat
9
erEvVING iew Wi nE tTG
Procedure voor KRW-vergunning Bedrijf X
Legionellaladder van VROM (openbare waterinstallaties)
Bevoegd gezag
Vooroverleg: • aandacht voor de KRW: chemische en ecologische doelstellingen en proces • informatie over KRW-stoffen: prioritaire, stroomgebiedrelevante en 2006/11 stoffen • basisprocedure aanvullen met gericht vragen, over KRW-stoffen in het effluent? JA
NEE
Breng in de aanvraag in beeld: • welke KRW-stoffen zijn relevant, • wat zijn de mogelijke emissies?
Naast normale toetsing alleen beoordeling nodig op grond van principe van ‘geen achteruitgang’
Lagere voorkeur
6,7
Chemisch beheer
Elektrochemisch beheer
Beoordeelt de aanvraag: • emissie-immissietoets • toetsing aan principe van ‘geen achteruitgang’ • aanvullende maatregelen?
Stelt ontwerp-beschikking op in overleg met handhaving: • KRW in considerans opnemen • en totale oordeel vellen incl. ‘geen achteruitgang’ • eventueel aanvullende maatregelen?
Eventuele reactie op ontwerp-beschikking Bron: Leidraad KRW, februari 2007, DG Water
Beschikking opstellen en publiceren © WaterFocus 2007
sluit volgens hem aan bij de benadering van de Kaderrichtlijn Water, die het ontvangende water centraal stelt. In Brussel is het pleit tussen het Europese Parlement, de lidstaten in de Raad en de Europese commissie nog lang niet beslecht. Levend document Brons noemt nog een tweede zorg rond de dochterrichtlijn prioritaire stoffen. Het Europese parlement wil de lijst van prioritaire stoffen uitbreiden. “Die uitbreiding is niet wetenschappelijk onderbouwd. Een dergelijke lijst moet heel zorgvuldig worden samengesteld en dat is bij de uitbreiding niet gebeurd”, aldus Brons. Omdat er nog zoveel niet is ingevuld in de KRW, is de leidraad een ‘levend document’, benadrukt Brommet. Dat houdt in dat de beschreven vergunningpraktijk nog een voorlopig karakter heeft en weer wordt aangepast al naargelang de invulling van de KRW voortschrijdt. Brons vindt de leidraad al een grote aanwinst voor de vergunningverlening. Hij roept de Nederlandse overheid op zich bij de nadere invulling strikt te houden aan de Europese definities. Hij verwacht meer duidelijkheid als de stofeisen bekend worden. "Je kúnt verder als bedrijf, de leidraad geeft duidelijk aan dat VenW een beheerste groei van bedrijven niet in de weg wil staan”, zo besluit Brons.
Derde optie
Droog oefenen met verrassende uitkomst • anodische oxydatie • koper- en zilverionisatie
Fysisch beheer
Aanvraag indienen
Vierde optie
• chloorbleekloog, cloordioxide, chlooramine • ozon • fotokatalyse
Tweede optie
• microBij het voorbereiden van deen ultrafiltratie KRW-Leidraad zijn • UV-desinfectie • pasteurisatie twee casestudies uitgevoerd als dry runs voor de vergunningverlening in de praktijk.
Hogere voorkeur
Thermisch beheer
Eerste optie
Direct lozing bedrijf op Nieuwe Waterweg • houd koud water koud en warm water warm De eerste testcase was een lozingsvergunning die • voorkom langdurige stilstand chemieconcern Lyondell in 2000 had aangevraagd voor eenBron:nieuwe fabriek op de Maasvlakte. ©De VROM WaterFocus 2007 fabriek produceert styreen en propyleenoxide en loost op de Nieuwe Waterweg. De fabriek is inmiddels in bedrijf, maar de vergunning is als proef nog eens bekeken tegen het licht van de KRW. Het blijkt dat de lozing door Lyondell ‘geen achteruitgang’ veroorzaakt in de Nieuwe Waterweg. Het effect van de lozing op de toestand van het héle ontvangende water is gering. Directe lozing rwzi op kleine stroom De tweede case is fictief, maar wel realistisch. Het betreft een lozing van de denkbeeldige rwzi Dommelstroom die haar effluent loost op een kleine stroom. Het waterschap zou de rwzi willen uitbreiden vanwege de aanleg van een nieuwe woonwijk waardoor met name de uitstoot van de nutriënten stikstof en fosfaat toeneemt. Uit de case blijkt dat voor de prioritaire stoffen geen problemen zijn te verwachten, aangezien de uitbreiding een woonwijk betreft en geen industrie. Stikstof en nitraat zijn geen prioritaire stoffen, dus hoeft alleen de ecologische toestand getoetst te worden. Omdat beide stoffen in de beek al het MTRniveau overschrijden zorgt de nieuwe lozing niet voor een achteruitgang in de ecologische toestand. Daarenboven zijn aanvullende maatregelen uit sociaal-economische overwegingen te duur. De uitkomst van deze case is verrassend omdat een vergunning mag worden verleend, ondanks de hogere uitstoot van nutriënten. Voor vragen over KRW-leidraad: Helpdesk Water, www.helpdeskwater.nl, tel. 0800-NLWATER (0800-6592837).
+ALKNEERSLAG BEHEERSINGSAPPARATUUR VOOR WATERSYSTEMEN EN PROCESTECHNIEKEN #EPI 3AN
#EPI DE EERSTE VANAF EN DE BESTE MAGNETISCHE ANTI KALK APPARATUUR GEBASEERD OP SPECIAAL SAMENGESTELDE PERMANENT MAGNETEN #EPI WORDT TOEGEPAST IN INSTALLATIES VAN PRIVÏWONINGEN TOT EN MET DE ZWARE INDUSTRIE
#EPI 3AN
#APACITEITEN VAN LITER TOT M PH UITVOERING IN MEER DAN STANDAARDTYPES ROCHEMA 42!$% "6
#EPI )NTEGRAL
#EPI $IAMA
Adv_Rochema_Cepi.indd 1
-ERKHOUDER &ABRIKANT 7EG EN ,AND ., $# "ERGSCHENHOEK 4EL &AX