GROENTEN / KOOLHYDRATEN
JUDASOREN Algemeen Deze zijn te vinden op oa vlierbesstruiken en hoewel ze naar niks smaken, zijn ze heel gezond en ze vullen. Bereidingswijze Plukken en bakken in een beetje olie.
LISDODDE Algemeen Is een ruim 2 m hoge plant met lange grote bladeren en de karakteristieke bruine ‘sigaar’ aan het uiteinde van zijn stengels. De plant komt voor aan waterkanten. Bereidingswijze Je kan 2 delen van de lisdodde eten, het prei gedeelte (dat steekt uit boven de bagger en iets onder water) en de wortel. Preigedeelte: Je pelt de eerste laag eraf, snijdt het in stukken en bakt het in de pan De wortel: Je maakt de wortel schoon en je kunt het bakken in de pan of roosteren in het vuur.
GROENTEN / KOOLHYDRATEN
WILDE PASTINAAK
Algemeen De wilde pastinaak komt in België en Nederland voor in bermen, uiterwaarden, op dijken en ook op open plekken in de duinen. Hij wordt vooral gevonden op plekken waar brandnetels groeien. Bereidingswijze De wilde pastinaak ziet er uit als een wortel en kan zowel rauw als gekookt gegeten worden. Het is een kwestie van schillen, snijden en bakken.
GROENTEN / KOOLHYDRATEN
WILDE PEEN
Algemeen De wilde peen is dun en wit. De peen komt voor in droge graslanden, bermen, dijken en duinen. Bereidingswijze Wassen en dan rauw te eten. Maar je kan het ook koken of bakken.
PAARDENBLOEM WORTEL Algemeen Paardenbloemen zijn overal in Nederland te vinden. En de wortel is eetbaar! Bereidingswijze Wortel uit de grond trekken, schoonmaken en dan koken of bakken.
GROENTEN / KOOLHYDRATEN
HAZELNOTEN
Algemeen Er zijn heel veel hazelnoten in het bos te vinden. Vooral de hazelnoten die al op de grond liggen zijn geschikt om te eten. Deze zijn namelijk het meest gedroogd. Je kan ze ook plukken. Bereidingswijze Stuk slaan met een steen en zo op te eten. Je kan ze ook meebakken met groenten. En als je echt creatief te werk wilt gaan, kan je er zelfs een pannenkoekje van maken. Stamp de hazelnoten fijn, doe er wat water bij zodat het een papje wordt, snufje zout en bak er kleine pannenkoekjes van.
EIWIT
VIS / VOORNTJES
Algemeen Er zijn twee soorten voorns: de blankvoorn en de rietvoorn. De blankvoorn is zoals de naam al zegt vrij licht van kleur. Deze voorn komt het meeste voor. Kenmerkend voor de blankvoorn is de gele kleur van de ogen. De rietvoorn heeft mooie rode vinnen en ook in het oog zit iets van rood. De rug van de rietvoorn kan wat donkerder zijn dan die van de blankvoorn. De gemiddelde grootte van de voorn die je vangt is vaak een centimeter of 15. Bereidingswijze Voorntje schoon maken (mag met kop en al). Als het een grote is kun je hem ook fileren. Peper en zout erop en bakken in een beetje olie.
FRUIT / BESSEN
MEIDOORN
Algemeen De meidoorn is een struik tussen de 2 en 10 meter hoog. In de lente is hij te herkennen aan een zee van witte bloemen, in de herfst aan de donkerrode bessen, die wel iets weg hebben van kleine appeltjes. LET OP: de bessen moeten donkerrood zijn, anders zijn ze nog niet rijp! Bereidingswijze Ze zijn door hun melige textuur vooral vullend. Je kan de bessen rauw eten of bakken. Wees creatief. Van de bladeren kan je thee zetten, maar die moet je dan wel een nachtje drogen bij het vuur.
FRUIT / BESSEN
GELE KORNOELJE BES
Algemeen Een heerlijk, tikkeltje zuur, vruchtje. Bereidingswijze Wassen en zo te eten.
ROZENBOTTEL Algemeen De rozenbottel is de vlezige vrucht van een roos. Afhankelijk van de soort en variëteit van de roos kan de kleur rood, oranje, purper of zwart zijn. Bereidingswijze Je pelt de rozenbottel, gooit de pitjes weg en lepelt het vruchtvlees uit. Een waar vitaminebommetje!
FRUIT / BESSEN
DAUWBRAMEN Algemeen De dauwbraam is iets kleiner dan de alom bekende bosbraam. Aan de doffe, berijpte kleur heeft hij zijn naam te danken. De dauwbraam is heerlijk sappig. Bereidingswijze Goed wassen en zo te eten. Alle belangrijke vitamines en mineralen zijn uit de Horsterwold te halen; koolhydraten, eiwitten, groente en fruit. Probeer gedurende de dag van alles wat binnen te krijgen. N.B. Jagen in dit gebied is verboden. Met uitzondering op de muskusrat ofwel het waterkonijn. Omdat dit dier aanzienlijke schade aan de waterkant aanricht zijn ze hem liever kwijt dan rijk. Dus, als je durft…
GIFTIG / GEVAARLIJK Regel 1 Als je iets niet herkent of niet kent NIET eten! Regel 2 Alles wat op een champignon lijkt NIET plukken en NIET eten! BIJVOORBEELD DE GROENE KNOLAMANIET IS DODELIJK
Beschrijving Je vindt de groene knolamaniet meestal in loofbossen en dan vooral onder eiken, beuken, hazelaars en kastanjebomen. Deze paddenstoel is GIFTIG en DODELIJK! De gifstoffen tasten vooral de lever aan. Het is één van de giftigste paddenstoelen van Nederland. In het Engels is de bijnaam voor deze paddenstoel ‘death angel’.
GIFTIG / GEVAARLIJK
JAKOBSKUISKRUID
Beschrijving Jakobskruiskruid is een plant met gele straalbloempjes. Jakobskruiskruid is GIFTIG voor zowel mens als dier! Bovendien kan Jakobskruiskruid na huidcontact ook een allergische reactie geven. Vermijd het dus deze bloem aan te raken. Als je het toch aanraakt meteen goed je handen wassen.
DE TEEK
Beschrijving Een teek lijkt op een plat spinnetje. Ze komen in het hele land voor in bossen, duinen, heidegebieden, beschutte weilanden, parken en tuinen. Daar leven ze in hoog gras en tussen bladeren. Ze kunnen ongemerkt uren of zelfs dagen op de huid zitten en zich volzuigen met bloed. Meestal zijn tekenbeten onschuldig. Toch is het belangrijk een teek zo snel mogelijk te verwijderen. Het liefst binnen 24 uur. ➜➜➜
GIFTIG / GEVAARLIJK
DE TEEK - VERVOLG
Hoe herken je een tekenbeet? • Een teek op de huid • Na enkele uren kan de beet beginnen te jeuken. • Volgezogen met bloed is een teek ongeveer even groot als een erwt. ➜➜➜
GIFTIG / GEVAARLIJK
DE TEEK - VERVOLG Wat doe je bij een tekenbeet? • Vermijd het gebruik van jodium, alcohol of andere middelen alvorens je de teek verwijdert. En probeer de teek zeker niet met een brandende sigaret of lucifer te verwijderen. Hierdoor zal de teek juist gif in de wond spuiten. • Schuif het tangetje onder de teek, zo dicht mogelijk op de huid en wip hem in zijn geheel er uit.
• Gebruik jodium of alcohol om het wondje te ontsmetten. • Noteer de datum van het verwijderen van de teek in je agenda. Houd de huid tot 3 maanden na het verwijderen van de teek in de gaten. • Het tekenseizoen loopt van ongeveer maart t/m oktober.
DIEREN
HET KONIKPAARD
Hier leeft een grote groep wilde Konikpaarden. Deze groep loopt het hele jaar in het gebied. Het zijn robuuste paarden die in kleine familiegroepjes leven en zijn het hele jaar door in het gebied te vinden.
GROTE GRAZERS (KOEIEN)
In het Horsterwold lopen Galloway runderen. Deze grote grazers zijn hoornloos en behaard.
➜➜➜
DIEREN
GROTE GRAZERS (KOEIEN) VERVOLG LET OP: zowel de Konikpaarden als de Galloway runderen, zijn wilde dieren en daarvoor gelden basisregels: • Toon geen eten, voeder de dieren niet. • Als de dieren dichterbij komen dan gewenst, maak ze dan NIET aan het schrikken door middel van geluid (schreeuwen) of gebaar (klappen). Daardoor worden ze onberekenbaar. In plaats daarvan, duw ze voorzichtig in de richting waar je ze heen wilt hebben. • Loop nooit tussen een moederdier en haar jong. Dan wil zij haar jong misschien verdedigen. • Sluit ze niet in.
DE REE
Oktober is het staartje van de periode van de reeënbronst. Tijdens deze bronst zal je deze dieren best snel te zien krijgen, maar ook horen. Vooral ’s nachts. Het geluid dat ze maken lijkt op het geblaf van een hond en kan behoorlijk lang aanhouden.
DIEREN
DE VOS Een vos is maar weinig groter dan een flinke kat, hoewel hij door zijn lange vacht en dikke staart vooral ‘s winters bedrieglijk groot lijkt. Vossen jagen op kleine prooien als muizen en vogels. Met de mens hebben ze weinig. Zij zijn banger voor ons, dan wij voor hen.
NACHTVLINDERS
Avond/nacht: Als je een groot wit doek spant en een lamp erop zet, dan kan je kijken wat er komt.
DIEREN
DE BOOMMARTER
De schuwe boommarter is hoofdzakelijk een nachtdier. Overdag is hij dus zelden te zien. Boommarters zijn donkerbruin met een roomkleurige lichte vlek op hun keel en borst. Het zijn de beste klimmers van het bos.
DE BUIZERD De buizerd is waarschijnlijk wel de bekendste Nederlandse roofvogel. Het is een stevige vogel, niet erg goed toegerust op het vangen van snel bewegende prooien zoals bijvoorbeeld valken dat kunnen. Buizerds moeten het dan ook meer hebben van muizen, zieke konijnen, wormen en aas.
DIEREN
DE HAVIK
De havik is een krachtige roofvogel, gespecialiseerd in het overrompelen van konijnen en vogels. Het zijn zeer honkvaste vogels; eenmaal ergens gevestigd verlaten ze hun territorium hun leven lang niet meer zonder hele goede reden.
DE ZEEAREND
De zeearend komt in dit gebied om te broeden. In deze periode en vlak na de geboorte van hun jongen, zijn ze heel gevoelig voor verstoring. Staatsbosbeheer neemt ze daarom ook in bescherming. De zeearend heeft een spanwijdte van 2,5 meter waardoor deze roofvogel ook wel de ‘vliegende deur’ wordt genoemd.
DIEREN
DE VISAREND
Dit is niet het officiële leefgebied van de visarend, maar hij wordt hier wel regelmatig gespot.
