Jaarverslag Helemaal Ons Huis
2015
Inhoudsopgave
Gegevens stichting
3
Voorwoord
4
Wonen blijft
5
Beleidsplan Wonen blijft
5
Betaalbaar wonen
7
Passend wonen
8
Duurzaam wonen
11
Actief samenwerken
12
Vitale buurten
14
De voorraad
17
Dienstverlening en communicatie
18
Organisatie, bestuurlijke structuur en personeel
20
Financiële continuïteit
25
Verslag van de Ondernemingsraad
33
Verslag van de Raad van Toezicht
35
Verkorte jaarrekening 2015
45
Financiële kengetallen
46
Vennootschappelijke balans
47
Vennootschappelijke winst- en verliesrekening
48
Kasstroomoverzicht
49
Overige toelichtingen en controleverklaring accountant
50
Bent u geïnteresseerd in een bepaald hoofdstuk? Klik op de vetgedrukte titel in deze inhoudsopgave. U komt dan direct in het hoofdstuk van uw keuze. Klik op het blokje aan het eind van elke pagina om terug te gaan naar deze inhoudsopgave.
Bij de foto op de voorzijde: Huurders praten actief mee over besteding van extra middelen tijdens een discussiebijeenkomst op 15 september.
2
Gegevens stichting
Naam van de toegelaten instelling
‘Ons Huis’, Woningstichting
Rechtsvoorganger opgericht bij notariële akte op
20 mei 1953
Omgezet van vereniging naar stichting
12 juli 1995
Datum en nummer van de inschrijving in het
12 juli 1995 H 25640, in het handelsregister
Openbare Register, gehouden door de Kamer van
Huidige nummer: 08025640
Koophandel en Fabrieken binnen welk rechtsgebied de instelling haar woonplaats heeft Gemeente
Apeldoorn en Zutphen
Bezoekadres
Waterloseweg 3, 7311 JG Apeldoorn
Postadres
Postbus 24, 7300 AA Apeldoorn
Telefoon
(055) 526 25 00
Fax
(055) 526 25 99
E-mail
[email protected]
Internet
www.onshuisapeldoorn.nl
Datum en nummer van het Koninklijk Besluit,
15 februari 1954 nr. 21 bij gewijzigd besluit
waarbij de instelling is toegelaten
d.d. 19 december 1993
Laatste statutenwijziging:
3 juli 2003 Naamswijziging en BBSH aanpassingen
De stichting is aangesloten bij Aedes, vereniging van woningcorporaties
3
Voorwoord
Betaalbaar bouwen De ontwikkelingen in de wereld hebben een steeds grotere impact op de lokale situatie, ook in Apeldoorn en Zutphen. De gemeenten zijn druk doende opvangcentra voor asielzoekers te realiseren en corporaties is gevraagd de huisvesting van statushouders te organiseren. Dat deden we al, maar door de groeiende aantallen wordt dit de komende tijd een grote opgave. Bij het schrijven van dit voorwoord lukt het ons nog om aan de huisvestingsvraag te voldoen. Maar wij verwachten op langere termijn met de huidige woningen de vraag niet meer te kunnen beantwoorden. Dat betekent dat we de komende jaren voor de uitdaging staan om meer woningen aan de woningvoorraad toe te voegen.
Ons Huis realiseerde 14 sociale huurwoningen in nieuwbouwproject Schatkamer van Zuid.
In 2015 hebben we in de Schatkamer van Zuid opnieuw betaalbare woningen gerealiseerd.
De huurachterstand is slechts 0,64%. In deze tijd
We willen en kunnen meer bouwen. De financiële
waarin onze doelgroep het financieel moeilijk
situatie is positief, de kasstromen zijn op orde
heeft, is dat voorwaar een goede prestatie.
en de organisatie is opnieuw ingericht zodat
Ons huurincasso-proces en onze prijsstelling
Ons Huis klaar is voor de toekomst. Het ontbreekt
zijn erop gericht de achterstand uiteraard zo laag
echter nog aan voldoende locaties om sociale
mogelijk te houden. We hebben de grondlocaties
huurwoningen toe te kunnen voegen aan de
voor de realisatie van dure koopwoningen ver-
voorraad.
kocht. En we verkopen nagenoeg alleen woningen in de vrije sector.
Betaalbaar houden Betaalbaar en goed wonen in vitale buurten is
Kortom, we richten onze pijlen op datgene waar-
ons doel. Hier kiezen we voor. Alle activiteiten en
voor we zijn opgericht. Dat doen we in nauw
inspanningen van Ons Huis richten zich hier op.
overleg met onze belanghouders en partners
Het jaarverslag 2015 geeft daar een goed beeld van.
in de steden. In Apeldoorn hielden we samen met onze collega corporaties een druk bezochte
Ons Huis is trots op de behaalde resultaten.
stakeholderbijeenkomst waar we de meningen
Zo hebben we slechts een inflatievolgende huur-
rondom actuele thema’s ophaalden.
verhoging voor onze primaire doelgroep doorgevoerd. Dat gaan we in 2016 ook doen. Onze
We zijn blij dat het Ons Woongoed is gelukt om in
vrijkomende woningen (96%) hebben we vooral
2015 een nieuw bestuur te formeren. Zo blijven
aan de primaire doelgroep toegewezen. We ver-
we met de huurders in gesprek om te blijven
duurzamen ons bezit volop, mede dankzij de
realiseren wat voor hen belangrijk is: goed en
Gelderse Impulssubsidie. We hebben in 2015 bijna
betaal wonen in een vitale buurt!
duizend labelstappen gemaakt. Dit betekende voor de huurders van honderden woningen
Maarten van Gessel
gemiddeld een forse vermindering van woonlasten!
4
Wonen blijft
Beleidsplan ‘Wonen blijft’ In ‘Wonen blijft’, het beleidsplan 2013 - 2016, formuleerde Ons Huis haar missie als volgt: Wij bieden betaalbaar, passend en duurzaam wonen en werken actief samen aan het vitaal maken en houden van buurten.
‘Betaalbaar’, ‘passend’, ‘duurzaam’ en ‘werken
de leefbaarheid en de samenhang in een buurt
aan vitale buurten’ staan precies in de goede
of complex kunnen verbeteren.
volgorde. Ze geven aan waar de prioriteit ligt als we in een situatie komen waarin we gedwongen
Kernwaarden
worden om te kiezen. Betaalbaar wil zeggen
Onze missie is niet compleet zonder dat we ons
dat de woonlasten op te brengen zijn door onze
afvragen hoe we dat doen en hoe we met elkaar
huurders. Betaalbaar wonen blijft onze missie.
omgaan. Ons Huis heeft belangrijke waarden
Passend betekent dat de juiste woningen op
gekozen, die ons helpen om de missie waar te
het juiste moment beschikbaar zijn, voor een
maken:
passende prijs. Onze partners in de stad bieden
■■
Met duurzaam wonen bedoelen we dat Ons Huis
■■
■■
Flexibiliteit: vlot meebewegen op de constante veranderingen en ontwikkelingen
waarin dat vastgoed staat, willen we op waarde houden. En dat zit hem natuurlijk niet alleen in de
Creativiteit: waardoor we kunnen blijven doen waarvoor we zijn.
voor kwaliteit gaat en daarbij rekening houdt met de lange termijn. Het vastgoed en de buurten
Verantwoord ondernemen: maatschappelijk rendement behalen op een zakelijke manier.
zo nodig ondersteuning bij het zelfredzaam zijn.
■■
Betrokkenheid: je verplaatsen in een ander
stenen. Buurten vitaal maken en houden doen we
is de kern van goede dienstverlening;
met anderen. Ons Huis wil hierin verbindend zijn.
collegialiteit en partnerschap.
We zien de klant als co-producent waarmee we
Wijkschouw in samenwerking met de Woonmensen in Rivierenbuurt.
5
Wonen blijft
Agenda 2013-2016
■■
Verduurzamen van de woningvoorraad:
Ons Huis heeft haar missie vertaald in een aantal
werken aan een toekomstbestendige woning-
thema’s voor de periode 2013-2016. De prestaties
voorraad en een goede rentmeester zijn voor
in grote lijnen op het betreffende beleidsterrein in
het opgebouwde maatschappelijk vermogen.
2015 staan hieronder cursief vermeld.
In 2015 werden in 217 woningen energetische
■■
Huurders in positie: gericht inzetten op
verbeteringen aangebracht waardoor de energie-
leefbaarheid, preventie van overlast en sociale
lasten voor de huurders fors afnemen. Aan het
kwaliteit. Het aantal kwetsbare huurders
bezit werden duurzame en onderhoudsarme
neemt toe, daar anticiperen we op. Ons Huis
woningen toegevoegd.
zet gericht in op preventie en oplossen van
■■
■■
Herijken strategisch voorraadbeleid: waardesturing van ons vastgoed door de strategie
overlast en mobiliseert huurders om de sociale kwaliteit in de wijken te bevorderen.
van onze complexen aan te passen op de
Zelfstandig (blijven) wonen mogelijk maken:
huidige en toekomstige vraag. Verhuurbaar-
door het scheiden van wonen en zorg is juist
heid, rendement en volkshuisvestelijke doelen
samenwerken op het gebied van wonen en
wegen we tegen elkaar af. In 2015 is een pilot
zorg nodig. Ons Huis informeert haar klanten
gestart voor de inrichting van assetmanagement.
en biedt mogelijkheden aan voor hulpmiddelen
Er is software aangeschaft voor het ondersteu-
in huis om langer zelfstandig te kunnen blijven
nen van keuzes die binnen het assetmanage-
wonen. De Apeldoornse corporaties en dus
ment worden gemaakt. Begin 2016 treedt een
ook Ons Huis willen de toegankelijkheid van de woningen verbeteren. In 2015 is er een onder-
assetmanager in dienst. ■■
Nieuwbouw: in de beperkte mogelijkheden
zoek gedaan naar de toegankelijkheid van onze
die we hebben, kiezen we voor nieuwbouw die
seniorenwoningen. Er zijn een aantal complexen
past bij de volkshuisvestelijke opgave in de
benoemd waar we in 2016 werkzaamheden gaan
stad. In 2015 bouwde Ons Huis 14 huurwoningen
uitvoeren.
in Schatkamer van Zuid die in januari 2016 zijn opgeleverd. ■■
Ontwikkelen nieuw verdienmodel: betaalbaar wonen aanbieden en ook nog vernieuwen en investeren. Dat maken we mogelijk door minder uit te geven en te besparen en de schuldenlast te beperken. We onderzoeken of en hoe samenwerking dan wel fusie met collega-corporaties kan bijdragen. In de jaren 2013 tot en met 2015 zijn de bedrijfslasten fors teruggedrongen evenals de onderhoudsuitgaven. Ook zijn de schulden fors terug gedrongen waardoor de rentelasten afnemen.
We vertalen ons beleidsplan ‘Wonen blijft’ in strategische doelen en succesbepalende factoren met bijbehorende kritieke prestatie indicatoren. Simultaan aan de strategische agenda werkt Ons Huis aan het optimaliseren van haar cultuur, organisatie-processen en het management. Zo is in 2015 de organisatie opnieuw ingericht. Door de basis op orde te hebben, kunnen we onze doelen bereiken.
Actieve bewoners bij de landelijke Opschoondag in maart 2015.
6
Wonen blijft
Betaalbaar Wonen
Energetische maatregelen Ons Huis past energetische maatregelen toe om
In het beleidsplan ‘Wonen Blijft’ heeft betaalbaar
woningen energiezuiniger te maken. Dit levert
wonen een hoge prioriteit. In 2015 hebben de
huurders lagere woonlasten op. In 2015 heeft
volgende activiteiten bijgedragen aan deze
35% van de woningen energielabel C, 17%
doelstelling:
energielabel B en 16% energielabel A.
Huurverhoging
In 2014 hebben we in de laagbouwwoningen aan
Bij de jaarlijkse huurverhoging heeft Ons Huis
de Breitnerstraat e.o. en in woningen aan de
voor de doelgroep van beleid een inflatievolgende
Boerhaavestraat e.o. energetische maatregelen
huurverhoging doorgevoerd. De huurverhoging
uitgevoerd, die inmiddels zijn afgerond.
voor sociale huurwoningen bedroeg daarom 1%
De bewoners hebben over 2015 kunnen profiteren
voor de laagste inkomens tot € 34.229 en de
van lagere energiekosten. De gemiddelde
middeninkomens tussen € 34.229 en € 43.786.
besparing op de woonlasten is voor de bewoners
Daarbij is ook rekening gehouden met de streef-
van de Breitnerstraat e.o. € 491 per woning per
huur van een woning. Voor huurders in een sociale
jaar en voor de huurders aan de Boerhaavestraat
huurwoning met een inkomen boven € 43.786
e.o. € 336 per woning per jaar. In totaal voor alle
paste Ons Huis een inkomensafhankelijke
bewoners in die complexen betekent dat een
huurverhoging toe van 5% (4% + 1% inflatie).
jaarlijkse besparing van € 50.000.
De maximale huurprijsgrens die we daarbij hanteerden was € 730. De bewoners van vrije
In 2015 hebben we energetische maatregelen uit-
sectorwoningen (huurprijs boven € 710,68) hadden
gevoerd in 144 appartementen aan de Anklaarse-
te maken met inflatievolgend huurbeleid.
weg, Boerhaavestraat en Fahrenheitstraat. Het gemiddelde energielabel is hier van E naar A
Passend toewijzen
gegaan door de volgende veranderingen: enkel
In het kader van passend toewijzen heeft Ons
glas vervangen voor HR++ glas en het plaatsen
Huis per 1 december 2015 van 1.189 woningen
van ventilatieroosters, spouwmuurisolatie,
de streefhuurprijs verlaagd. Passend toewijzen
isoleren van de plafonds in de bergingen, vraag-
houdt in dat aan ten minste 95% van de huis-
gestuurde mechanische ventilatie, vervangen
houdens met recht op huurtoeslag een woning
collectieve ketel, kierdichting en het plaatsen
moet worden toegewezen onder de aftoppings-
van zonnepanelen op de daken van de gebouwen
grens. Voor 2015 was de aftoppingsgrens voor
voor de individuele appartementen en de elektra
één- of tweepersoonshuishouden € 576,87 en
van algemene ruimten. In de bergingsgangen is
voor grotere huishoudens € 618,24.
schakelbare ledverlichting aangebracht. De totale kosten van de energetische werkzaamheden bedragen € 2,1 miljoen. De subsidiebijdragen voor dit project zijn € 550.000 van de robuuste investeringsimpuls (provincie Gelderland) en € 300.000 via STEP (Stimuleringsregeling energieprestatie huursector). In 55 appartementen aan de Rustenburgstraat en Ruyterstraat in Apeldoorn hebben we in 2015 het enkelglas en het isolatieglas in de woning vervangen voor HR++ glas. Tevens hebben we de plafonds van de bergingen geïsoleerd. Bij 18 woningen aan de Beekstraat in Zutphen hebben we kierdichting uitgevoerd, de natuurlijke
925 zonnepanelen op de daken van de flatgebouwen van Ons Huis in Kerschoten leveren de huurders een lagere energierekening op.
ventilatie hersteld en de begane grondvloer, de plafonds van de bergingen en de spouwmuren geïsoleerd. Tevens hebben we het enkel glas in 7
Wonen blijft
de draairamen voorzien van isolatieglas en een
de toewijzingen wordt gedaan aan deze groep.
ventilatierooster. De gemiddelde besparing op de energielasten is € 132 per jaar, waarvan we € 72
Reguliere toewijzingen
per jaar in de huur doorberekenen. De bewoners
In totaal zijn er 461 mutaties geweest in Apeldoorn
hebben daarmee een gemiddelde besparing van
en Zutphen. Dat aantal is inclusief onzelfstandige
€ 60 per jaar.
woonruimte, tijdelijke verhuur, vrije sector woningen, bergingen/garages en de sociale huurwoningen die we via Woonkeus verhuren.
Passend wonen
In 2015 heeft Ons Huis 344 sociale huurwoningen Passend wonen wil zeggen dat de juiste woningen
toegewezen. Van de woonruimte die beschikbaar
op het juiste moment beschikbaar zijn. Dat vraagt
kwam, is 83% toegewezen op de reguliere
om een transparante en rechtvaardige manier van
manier. Dat betekent via Woonkeus, op basis
woningtoewijzing, maar soms ook om maatwerk.
van de toewijzingsregels zoals vastgesteld in het
Passend betekent ook het goede bouwen en
convenant Woonruimteverdeling. Dat gebeurde op
woningen aanpassen.
basis van punten via het aanbodmodel en op basis van loting. Ons Huis heeft 15% toegewezen via
Toewijzingen
loting. Met de loting maken spoedzoekers meer kans op een woning. Daarnaast is er nog een
Inkomen
categorie die via directe bemiddeling een sociale
In 2015 is 96% van de beschikbaar gekomen sociale
huurwoning verkreeg. Als het gaat om de manier
huurwoningen toegewezen aan huurders met een
van toewijzen zag de verdeling over Apeldoorn en
inkomen onder € 34.911. De norm is dat 90% van
Zutphen er als volgt uit:
Manier van toewijzen Apeldoorn Loting Aanbodmodel Directe bemiddeling Totaal
Zutphen
Totaal
52
0
52
214
18
232
51
9
60
317
27
344
Huurders die een urgentie verkrijgen kunnen via het aanbodmodel reageren op woningen en hebben dan voorrang. In 2015 heeft Ons Huis onderstaande aantallen woningen op die manier toegewezen. Toewijzing woningen Apeldoorn Herstructurering Urgenten
Zutphen
Totaal
0
0
0
18
2
20
8
Wonen blijft
Gemiddeld reageerden 52 mensen op een woning van Ons Huis in Apeldoorn, in 2014 waren dit er 42. Over het algemeen is het aantal reacties op aangeboden sociale huurwoningen dus toegenomen. Van de woningen die via het aanbodmodel en loting zijn toegewezen, staat in de tabel hieronder hoeveel reacties er gemiddeld zijn geweest per type woning. De kolom gemiddeld aantal aanbiedingen laat zien hoe vaak Ons Huis de woning aanbiedt aan kandidaten voordat deze wordt verhuurd. Aantal reacties Apeldoorn aantal
gemiddeld
gemiddeld
aantal reacties
aantal aanbiedingen
Appartement met lift
69
21,0
1,5
Appartement zonder lift
49
65,8
1,7
Eengezinswoningen
82
70,9
2,7
Maisonnette
28
69,8
1,9
Laagbouw
37
44,6
2,0
1
39,0
1,0
gemiddeld
gemiddeld
aantal reacties
aantal aanbiedingen
Multifunctionele woning
Aantal reacties Zutphen aantal Appartement met lift
9
12,2
1,6
Appartement zonder lift
7
17,6
2,1
Eengezinswoningen
2
78,5
1,0
Bron: Woonkeus Stedendriehoek
Bijzondere toewijzingen
woonruimte beschikbaar voor huurders die
In 2015 is 17% van de toewijzingen door
begeleiding en/of zorg krijgen, zoals in de
middel van directe bemiddeling tot stand
seniorenflat Gildenhove in Apeldoorn (jonge
gekomen. Daarin is opgenomen de toewijzing
mensen met autisme die begeleid worden door
van woningen aan bijzondere doelgroepen
’s Heerenloo) en in de Riperkamp in Zutphen
(11%). De taakstelling om mensen met een
(mensen met een licht verstandelijke beperking
(voorlopige) verblijfsvergunning, de zogenoemde
die begeleid worden door Humanitas).
statushouders, te huisvesten is groot. In 2015
Onderstaand overzicht voor 2015 betreft personen
heeft Ons Huis 24 woningen aan statushouders
die individueel worden gehuisvest op voordracht
toegewezen, het betreft in totaal 37 personen.
van een instelling of organisatie:
Daarnaast is in een aantal wooncomplexen
Iriszorg (Opstapwoning) ’s-Heerenloo Statushouder
7 3 37 (24 woningen)
Humanitas
1
Overige instellingen
4
Huurverhoging Passend wonen wil ook zeggen: een huur die past bij je inkomen. De prijs van sociale huurwoningen is gebaseerd op wat lagere inkomens kunnen betalen. Daarom vindt Ons Huis het verantwoord om hogere inkomens meer huur te vragen. Seniorencomplex Gildenhove.
De inkomensafhankelijke huurverhoging hebben 9
Wonen blijft
wij toegepast voor de inkomensgroep boven
uitkomsten zijn een aantal wooncomplexen
€ 43.786. In totaal ontvingen de huurders van
benoemd waar we in 2016 werkzaamheden gaan
445 woningen een huurverhoging van 5%
uitvoeren die de toegankelijkheid voor senioren
(4% + 1% inflatie). De extra huuropbrengsten
zullen verbeteren.
benut Ons Huis om haar volkshuisvestelijke opgave te kunnen vervullen. De inkomen-
Maatwerk
safhankelijke huurverhoging levert daarnaast
Passend wonen betekent soms ook een extra
een wenselijke bijdrage aan de doorstroming.
steuntje in de rug om het wonen te laten slagen,
In Apeldoorn is bij 91,3% van de huurders een
voor de huurder en voor zijn omgeving. Ons
inflatievolgende huurverhoging doorgevoerd en
Huis maakt bij kandidaat-huurders een risico-
in Zutphen bij 94,9% van de huurders.
inschatting op basis van de bekende gegevens. Signaleert Ons Huis een risico dan komt er een
Ons Huis volgt de bezwaarprocedure en
vervolggesprek met deze kandidaat-huurder.
procedures voor aanvraag huurprijsverlaging
Zo nodig verwijst Ons Huis naar instanties die op
zoals die wettelijk mogelijk zijn gemaakt.
verschillende vlakken ondersteuning bieden.
Ons Huis stelt daarbij dat wie kan aantonen dat hij of zij in 2015 in inkomen fors achteruit is gegaan,
Het gemiddelde huurachterstandspercentage
en daarmee in een andere inkomenscategorie
van zittende huurders in 2015 was 0,64% (2014:
komt te vallen, huurprijsverlaging kan aanvragen.
0,65%). Eind 2015 waren er nog 14 Laatste Kans
Wanneer huurtoeslag de voorgestelde huur-
Contracten (LKC), die inmiddels zijn afgerond.
verhoging compenseert, zal geen huurverlaging
Ons Huis werkt niet meer met de methodiek van
worden toegepast.
het Laatste Kans Contract. Wel maken we afspraken met huurders over aanvullende voor-
Er zijn 37 bezwaren ingediend tegen de huurver-
waarden na een vonnis tot ontruiming (VTO).
hoging waarvan het gros de inkomensafhankelijke
Als blijkt dat de afspraken niet worden nagekomen,
huurverhoging betrof. Ongeveer 3/4 deel van de be-
is er alsnog de mogelijkheid om te ontruimen.
zwaren betrof het feit dat dat het huishoudinkomen in 2014 lager is dan 2013. Van de 13 door ons
In 2015 was het aantal VTO’s en het aantal
niet gegrond verklaarde bezwaren zijn er 7 ter
uitzettingen een stuk lager dan voorgaande
beoordeling doorgestuurd aan de huurcommissie.
jaren. Door efficiënter te werken heeft Ons Huis meer tijd voor maatwerk. We gaan
Aanpassingen aan woningen
persoonlijk in gesprek met onze huurders over
Er zijn beperkte keuzemogelijkheden voor onze
huurachterstanden en bekijken de mogelijkheden
huurders. Opties die tegen een kostendekkende
om deze niet verder te laten oplopen en terug te
huurverhoging kunnen worden uitgevoerd zijn
dringen. Het HIP (Huurincasso Platform) en de
onderdelen uit het complexbeheerplan en energe-
kennisoverdracht vanuit het platform heeft ook
tische maatregelen die in ons woningverbeterings-
bijgedragen aan het verminderen van het aantal
beleid zijn opgenomen. Te denken valt bijvoorbeeld
ontruimingen. Een klantvriendelijke aanpak, die
aan het vervangen van enkel glas door isolatie-
huurders motiveert, vergroot de kans van slagen
glas. In 2015 is daaraan toegevoegd het plaatsen
op het verminderen van huurachterstanden en
van zonwering in een aantal geselecteerde
het voorkomen van huisuitzettingen.
complexen. Ook zijn er opties waarvoor huurders een eenmalig koopbedrag betalen, zoals een
Sinds 2015 zijn er vier Sociale Wijkteams (SWT)
afzuigkap of extra keukenkastje.
in Apeldoorn waar ‘multiproblem-huishoudens’ besproken worden. Denk hierbij aan problemen
In 2015 is er onderzoek gedaan naar de toeganke-
met bijvoorbeeld werk, inkomen, opvoeding,
lijkheid van onze seniorenwoningen voor ouderen.
wonen, gezondheid en schulden. Ons Huis heeft
In het onderzoek zijn ook de woningen mee-
geen zitting in het SWT, maar kan casussen voor-
genomen die we voorheen specifiek toewezen aan
dragen. Uiteraard kan het SWT ook de samen-
de doelgroep 55+, maar nu niet meer. We hebben
werking met Ons Huis opzoeken als dat nodig is.
dit project uitgevoerd in samenwerking met de
In 2015 zijn we tevens een intern casusoverleg
andere woningcorporaties binnen VSW. Met de
gestart met de verschillende disciplines binnen 10
Wonen blijft
In onderstaande tabel een overzicht van maatwerk in cijfers:
2015
2014
2013
Aantal huurders met LKC (laatste jaar)
14
34
14
Aanmeldingen Sociaal Wijkteam (SWT) en WMO
34
26
13
Aanmelding preventieve woonbegeleiding
17
15
14
Vonnis tot ontruiming
35
51
58
107
104
99
7
23
22
Huurders met minnelijke regeling WSNP*/faillissement Uitzettingen •WSNP = Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen
Ons Huis als er in een huishouden sprake is van
verwezen naar de toelichting op de winst- en
huurachterstand, overlast en/of verwaarlozing.
verliesrekening.
Ons Huis werkt structureel samen met diverse
Binnen het jaarlijks onderhoud onderscheiden we:
zorgpartijen zodat mensen passend, met een
■■
Reparatieverzoeken (klachtenonderhoud)
woonzorgarrangement, kunnen wonen. Meer
In 2015 zijn per woning gemiddeld 0,84
hierover onder ‘Actief Samenwerken’.
reparatieverzoeken binnengekomen, tegen 0,81 in 2014. De gemiddelde kosten
Nieuwbouw Passend betekent ook het goede bouwen, aan-
per woning zijn € 184 (2014: € 186). ■■
Mutatieonderhoud
sluitend op de behoefte. In 2015 heeft Ons Huis
De eisen, waaraan woningen moeten voldoen
de tweede fase van de Schatkamer van Zuid
bij het leegkomen, zijn uitvoerig beschreven.
gerealiseerd. Het betreft 14 sociale huurwoningen
Uitgangspunt bij de beoordeling is niet de
en 18 koopwoningen. De bewoners ontvingen in
oorspronkelijke, maar een goede staat van de
januari 2016 de sleutel.
woning. De gemiddelde kosten voor mutatieonderhoud bedroegen in 2015 € 459 per woning. Dat was lager dan het beschikbare
Duurzaam Wonen
budget van € 530 per woning. Verwijtbare schade brengen we in rekening bij de
Duurzaam wonen wil zeggen dat Ons Huis voor kwaliteit wil gaan, zodat het vastgoed en de buur-
vertrekkende huurder. ■■
Serviceonderhoud
ten waar dat vastgoed staat, op waarde blijven.
Huurders zijn zelf onderhoudsplichtig voor
Ook in 2015 is veel geïnvesteerd in het onderhoud
kleine herstelwerkzaamheden. Als huurders
en de kwaliteit van de woningen en in de kwaliteit
lid worden van het Servicefonds van Ons Huis
van buurten. Onder andere door het realiseren
dan nemen wij deze onderhoudsplicht over. Op
van energetische maatregelen. Zie hiervoor bij
31 december 2015 bedroeg de abonnements-
‘Betaalbaar wonen’.
prijs voor het Servicefonds € 5,21 per maand, dit is gelijk aan de prijs in 2014. De totale
Onderhoud aan de woningen
opbrengst is niet kostendekkend. Ons Huis
De kosten voor het onderhoud bedroegen in
houdt in de begroting rekening met een tekort
2015 € 6,5 miljoen. In 2014 was dit € 6,3 miljoen.
van maximaal 5% van de kosten die gemaakt
Het planmatige onderhoud bedroeg € 5,4
worden in het Servicefonds. Het tekort in 2015
miljoen, voor het jaarlijks terugkerend onderhoud
bedraagt € 4,13 per deelnemer per jaar
(dagelijks onderhoud) is in 2015 € 1,2 miljoen
(aantal deelnemers: 4.952).
aan kosten geboekt. Voor een specificatie wordt
11
Wonen blijft
Plannen voor hoogbouw Lekstraat en omgeving Ons Huis heeft eind 2015 de beslissing genomen om de 88 hoogbouwwoningen aan de Lekstraat, Kil en Rijnstraat niet te slopen maar te renoveren. De bewoners en belanghebbende partijen zijn hierover geïnformeerd. Bijna alle woningen verhuren we op basis van een tijdelijk huurcontract.
Storingsregistratie collectieve warmtevoorziening Bij complexen waar sprake is van collectieve levering van warmte en/of warm tapwater door Ons Huis is vanaf 1 januari 2014 de Warmtewet van toepassing. De Warmtewet schrijft onder
Huurders praten actief mee over besteding van extra middelen tijdens een discussiebijeenkomst op 15 september.
andere voor dat er een storingsregistratie bijgehouden moet worden rond de levering van
de directeur-bestuurder en een afvaardiging
warmte. In 2015 zijn er 25 storingsmeldingen
van huurders tijdens een bewonersavond.
geweest in de betreffende complexen. Ons Huis
Deze avond gaf verdieping en nieuwe inzichten
is geen vergunninghouder in het kader van de
aan de resultaten van de enquête.
Warmtewet.
Gemeenten De huismeesters
De gemeente Apeldoorn en de woningcorporaties
Het zijn niet alleen de woningen die de kwaliteit
De Goede Woning, de Woonmensen, Sprengenland
van wonen bepalen, ook de aanwezigheid van
Wonen en Ons Huis ondertekenden 3 juli 2015 de
een huismeester in een buurt speelt een grote
prestatie afspraken voor de komende jaren. Voor
rol. Er zijn vijf huismeesters werkzaam in een
de periode tot en met 2018 liggen er nu afspraken
aantal woningcomplexen van Ons Huis. Zij streven
gericht op voldoende woningen, betaalbare
ernaar om een prettige woonomgeving te creëren
woningen en woningen met kwaliteit voor de
samen met de bewoners. De huismeester is
huisvesting van huishoudens die afhankelijk zijn
namens Ons Huis het aanspreekpunt voor onze
van de sociale huursector.
klanten. Huurders met vragen, opmerkingen en klachten over de woning, het woongebouw en de
Eind 2015 hebben de gemeente Apeldoorn, de
woonomgeving kunnen bij hem terecht.
woningcorporaties en huurdersorganisaties de voorgenomen activiteiten voor 2016 vastgesteld;
Actief samenwerken
dit staat bekend onder ‘Het bod’. In de nieuwe Woningwet, die geldt sinds 1 juli 2015, is vastgelegd dat huurdersorganisaties een stevigere
Huurders
positie krijgen. Dat betekent onder andere dat
In 2015 heeft Ons Huis huurders betrokken bij
zij partner zijn bij het maken van de verplichte
haar beleidskeuzes in de meerjarenbegroting.
prestatieafspraken tussen gemeente en woning-
Huurders werd gevraagd wat zij zouden doen als
corporaties.
ze als woningcorporatie €10.000 te besteden hadden. Ongeveer 2500 huurders ontvingen
Ook bij het opstellen van de ‘Prestatieafspraken
hierover een e-mail en maar liefst 786 huurders
Wonen 2016’ voor de gemeente Zutphen zijn
reageerden. Volgens de huurders zijn de drie
huurders betrokken. Samen met de gemeente
belangrijkste onderwerpen (in de peiling waren
Zutphen, Woonbedrijf ieder1, Stichting
er zeven opgenomen) waarop Ons Huis moet
Woningbedrijf Warnsveld en Ons Huis zijn de
inzetten:
afspraken in december 2015 definitief gemaakt.
1. woningen energiezuiniger maken; 2. extra inzet op betaalbaarheid;
Ons Woongoed
3. woningen renoveren zodat ze langer meegaan.
In 2015 zijn 1400 huurders van Ons Huis lid van
De uitkomst van de peiling is ook besproken met
huurdersbelangenvereniging Ons Woongoed. 12
Wonen blijft
Dat is ongeveer 27% van de huurders. In 2015 is
passend toewijzen in te voeren en er zijn aanpas-
er vijfmaal overleg geweest met Ons Huis, ook
singen gedaan in het convenant regionale woon-
al was het bestuur niet volledig. In 2015 was een
ruimteverdeling vanwege de huisvestingswet.
Adhoc commissie actief. Deze commissie heeft een aantal voorstellen gedaan voor een nieuwe
Samenwerking met zorgpartijen
werkwijze en organisatievorm van Ons Woongoed.
Ons Huis werkt samen met diverse zorginstanties:
In augustus deden zij een oproep om nieuwe
Atlant Zorgroep, ’s Heeren Loo, Humanitas, Riwis,
bestuursleden te werven en projectleden, die
Zorggroep Apeldoorn, De Passerel, Philadelphia
zich tijdelijk willen inzetten ter ondersteuning en
en Sutfene. Dat zijn partijen die ook woningen en/
advisering van het bestuur. Op 19 november is
of algemene ruimtes van ons huren. Daarnaast
een nieuw bestuur benoemd tijdens de ledenver-
werken we samen met organisaties als Stimenz,
gadering van Ons Woongoed.
Tactus en GGNet.
Collega-corporaties (VSW) en Woonkeus Stedendriehoek
In maart 2015 is het convenant Sociale Wijkteams
Binnen VSW (Stichting Verenigde Samenwerkende
tussen de partners (woningcorporaties, zorg-
Woningcorporaties Apeldoorn) zijn over verschillen-
partijen, politie en gemeente Apeldoorn) heeft
de onderwerpen afspraken gemaakt. Zo is het
als doel: “Het gezamenlijk invulling geven aan
sociaal vangnet geactualiseerd aan de nieuwe
een integrale en samenhangende aanpak van de
situatie als gevolg van de decentralisaties bij de
ondersteuning en hulpverlening aan huishoudens
gemeente. Daaruit zijn de volgende overeenkomsten
met meervoudige problematiek, waarbij cliënten
voortgevloeid: ‘Samenwerkingsovereenkomst
onvoldoende bij machte zijn om zelf en/of hun
Opstapwoningen’, ‘Samenwerkingsovereenkomst
sociaal netwerk voor oplossingen te zorgen.”
Apeldoorn ondertekend. De samenwerking
Stadsbank’ en ‘Afspraken huurders met een begeleidingsvraagstuk’. Op 28 oktober organiseerde
In 2015 is een concept ‘Samenwerkingsovereen-
VSW een stakeholdersconferentie over actuele
komst Opstapwoningen’ opgesteld door VSW, zorg-
thema’s. Ook is de gemeenteraad op diverse
organisaties en de gemeente Apeldoorn. Hierin
momenten in 2015 geïnformeerd. Daarnaast is
staat de nieuwe werkwijze voor opstapwoningen
er afstemming geweest rondom de gevolgen van
die vanaf 2016 gaat gelden. Opstapwoningen zijn
de Woningwet. Zoals hiervoor vermeld zijn er
bedoeld om personen die bij zorgorganisaties
prestatieafspraken gemaakt en de activiteiten
(intramuraal) verblijven kansrijk terug te laten
voor 2016 zijn vastgelegd in ‘Het bod’.
keren in de maatschappij. Huurders die in aanmerking komen voor een opstapwoning
Vanuit Woonkeus speelden twee zaken een hoofd-
sluiten vanaf januari 2016 een tijdelijke huur-
rol in 2015. Zo is er een systematiek bedacht om
overeenkomst af, op eigen naam en niet meer
Op 28 oktober organiseerden de samenwerkende corporaties in de gemeente Apeldoorn (VSW) de tweejaarlijkse stakeholderconferentie.
13
Wonen blijft
op naam van de zorgorganisatie. Hieraan is een
Materialenuitleen
woonbegeleidingsovereenkomst verbonden.
Via het fonds ‘Ons Idee’ stimuleren we huurders om gebruik te maken van de materialenuitleen.
Toekomstplan St. Elisabeth
Huurders van De Goede Woning, de Woonmensen
In 2014 is een strategisch plan gemaakt voor de
en Ons Huis hebben via deze uitleen de mogelijk-
toekomst van St. Elisabeth in Zutphen. In 2015
heid om partytenten, stoelen, tafels etc. te
is dit plan verder uitgewerkt. Daarbij kijken we
gebruiken voor buurtactiviteiten. In 2015 maakten
naar de mogelijkheden voor samenwerking met
huurders van Ons Huis zes keer gebruik van de
andere partijen als het gaat om het creëren van
materialenuitleen.
wonen met een ‘plus’, zoals dat als uitgangspunt is geformuleerd. Het gaat om het verbeteren van
Buurtteams
de uitstraling van het gebouw, het verhogen
In een buurtteam werken de huismeester en de
van de energetische waarde en sociale vitaliteit.
woonconsulent van Ons Huis intensief samen met
Wij hebben daarvoor overleg met de bewoners-
een maatschappelijk werker, de buurtregisseur,
commissie en een klankbordgroep. Ook
de wijkagent en eventuele andere samenwerkings-
organiseerden we voor alle bewoners een twee-
partners in de buurt. Het doel van het buurtteam
tal bijeenkomsten in St. Elisabeth over dit
is het ondersteunen van bewoners bij het creëren
onderwerp.
van een vitale wijk en kwetsbare huurders zo snel mogelijk de juiste ondersteuning te bieden.
Vitale buurten
Dat vraagt om een ‘erop af mentaliteit’ en zorgen dat je huurders kent. In 2015 heeft Ons Huis in de buurtteams van Orden, Staatsliedenkwartier, De
Vitale buurten zijn buurten waar je graag woont
Rivierenbuurt en de Anklaarseweg en omgeving
en waar je verantwoordelijk wilt zijn voor hoe
veel inzet gepleegd. Ook op sociaal vlak zijn de
het eraan toegaat. Om dat voor elkaar te krijgen,
handen ineen geslagen. Zo krijgen werklozen de
zoekt Ons Huis de samenwerking op en wil zij ver-
kans om werkervaring op te doen als assistent-
bindend zijn. We zien de huurder als coproducent
buurtbeheerder in Orden.
waarmee we samen de leefbaarheid en de samenhang tussen bewoners verbeteren. Een van de doelstellingen voor 2015 was om het aantal actieve en betrokken bewoners te vergroten. Onder actief betrokken huurders rekenen we huurders die bestuurs- , commissielid of contactpersoon zijn, huurders die deelnemen aan activiteiten en huurders die deelnamen aan de huurderspeiling in 2015. In totaal was 24% van de huurders actief betrokken. In 2014 was dit percentage 18%. Hieronder een greep uit de vele activiteiten die in Apeldoorn en Zutphen plaatsvonden. Ons Idee De beste ideeën voor een wijk of buurt komen vaak van de bewoners. Ons Huis heeft een speciaal fonds voor buurtactiviteiten opgericht: ‘Ons
Feestelijke afronding van de renovatie in seniorencomplex Gildenhove.
idee’. Met dit fonds wil Ons Huis de uitvoering van ideeën van huurders meer kans van slagen
Buurtbijeenkomsten en wijkschouwen
geven. Zo werden er in diverse buurten bijvoor-
Een goed contact met buren draagt bij aan prettig
beeld ontmoetingsbijeenkomsten georganiseerd
wonen. Ons Huis organiseert voor huurders
met een bijdrage vanuit het fonds.
regelmatig buurtbijeenkomsten of een wijkschouw
14
Wonen blijft
door de woonomgeving. Bewoners gaan op deze
gezamenlijke tuinierdag. Medewerkers van het
bijeenkomsten met elkaar in gesprek over hun
Kadaster hielpen vrijwillig een aantal bewoners
ervaringen in de buurt en over de woningen.
met het opknappen van hun tuin.
Als er verbeterpunten zijn dan gaan Ons Huis en bewoners hiermee aan de slag. Waar dat een
Landelijke ‘Dag van het huren’
meerwaarde heeft, organiseert Ons Huis ook
Op 12 september 2015 was de eerste landelijke
buurtbijeenkomsten samen met de gemeente
open dag voor woningcorporaties. Samen met
of andere samenwerkingspartners.
de Woonmensen en De Goede Woning nam Ons Huis deel aan deze ‘Dag van het huren’.
Dit jaar organiseerde Ons Huis in Apeldoorn een
Belangstellenden konden die dag een aantal
wijkschouw in de Rivierenbuurt en een bijeen-
locaties van Ons Huis bezoeken, namelijk
komst voor bewoners in de Heeze naar aanleiding
De Graanhof en de Schatkamer van Zuid.
van een huurderspeiling. Bewoners aan de Kalverstraat in Apeldoorn en de Dieserstraat
Bewonerscommissies
en Geweldigershoek in Zutphen nodigden we
Aan het einde van 2015 waren er 10 bewoners-
uit voor een bewonersbijeenkomst in het kader
commissies in de complexen van Ons Huis. In 2014
van onderhoud. Als dank voor de medewerking
waren dat er 11. Enkele van de voormalige commis-
aan groot onderhoud vonden er bijeenkomsten
sieleden fungeren als contactpersoon voor
plaats in seniorencomplex Gildenhove en aan de
Ons Huis in het complex. Bewonerscommissies
Rubensstraat en omgeving. Voor de bewoners van
overleggen met de medebewoners en met
de nieuwbouw ‘Schatkamer van Zuid’ was er in
Ons Huis over diverse complexaangelegenheden.
2015 een kennismakingsbijeenkomst.
Daarnaast zetten zij zich actief in om de leefbaarheid en het onderlinge contact in het complex te
Kerstboomactie
verbeteren. Voorbeeld hiervan zijn de bewoners-
Jaarlijks biedt Ons Huis verschillende buurten de
commissies van de Haarhamer, Gijsbrechtgaarde
mogelijkheid om een kerstviering te organiseren.
en De Keerkring. Deze commissies organiseren
Wij bieden een kerstboom met versiering en
jaarlijks verschillende activiteiten met en voor de
huurders organiseren een feestje. In 2015 hebben
medebewoners. Op 2 juni was er een educatieve
negen buurten meegedaan.
excursie naar Ulft en Doesburg voor alle bewonerscommissie leden, het bestuur van Ons Woongoed
Samen tuinieren
en een aantal medewerkers van Ons Huis.
Stichting Present en buurtteam Staatsliedenkwartier, waarvan de woonconsulent van
Aanpak woonfraude
Ons Huis deel uitmaakt, organiseerden een
Onder woonfraude verstaan we: alle vormen van onrechtmatige bewoning, onrechtmatige verhuur van de woning, onrechtmatig gebruik van de woning, overbewoning van de woning en huisvesting van illegalen in de woning. Het doorverhuren van een woning, het onrechtmatig verhuren van kamers of hennepteelt zijn voorbeelden van woonfraude. Sinds oktober 2010 is Ons Huis actief bezig met de uitvoering van het woonfraudbeleid. In 2015 zijn 16 zaken afgehandeld. Bij 6 zaken was daadwerkelijk sprake van woonfraude, deze woningen zijn weer beschikbaar gekomen voor woningzoekenden. In 2014 was er in 12 gevallen sprake van woonfraude.
Aanpak overlast In 2015 heeft Ons Huis bij 112 overlastsituaties bemiddeld (In 2014: 110). In ongeveer 40 gevallen De Graanhof opende haar deuren op de eerste landelijke Dag van het huren op 12 september.
betrof het geluidsoverlast. In 26 gevallen ging het om verwaarlozing/vervuiling van de woning, 15
Wonen blijft
tuin en/of galerij. De overige bemiddelingen
zodat we in een vroeg stadium actie ondernemen
betroffen bijvoorbeeld individuele problematiek,
en de samenwerking met externe zorg- en
overlast van bezoekers of burenruzie. In veel
welzijnsorganisaties kunnen opzoeken.
gevallen is er sprake van meerdere problemen van de buren in eerste instantie wijzen op hun
Bijdragen in het kader van leefbaarheidsbevordering
eigen verantwoordelijkheid en verwijzen naar
Met een financiële bijdrage vanuit het ‘Ons Idee’
Buurtbemiddeling. Buurtbemiddeling helpt
fonds heeft Ons Huis een aantal buurtinitiatieven
mensen om burenruzies op te lossen. Getrainde
mede mogelijk gemaakt. Daarnaast heeft Ons
vrijwilligers, de buurtbemiddelaars, luisteren
Huis bescheiden bijdragen geleverd aan de
naar het verhaal van beide partijen en zijn
Buitenspeeldag (diverse wijken), Burendag, de
onpartijdig. De overlastproblematiek waarbij Ons
culturele ontmoetingsdag De Maten in Geuren en
Huis bemiddelde is zwaarder en ingewikkelder
Kleuren, het Gentiaan Zomer Event en een huis-
geworden. Het betreft steeds meer kwetsbare
kamerproject van Stimenz en Centraal Wonen.
huurders. Denk bijvoorbeeld aan ouderen die
In het kader van haar maatschappelijke betrokken-
vereenzamen of dement worden, mensen met
heid heeft Ons Huis in 2015 bijdragen betaald
een psychische aandoening of huurders met een
aan: Stichting Present, Bureau Buurtbemiddeling
lichte verstandelijke handicap. De preventie van
en de Voedselbank. Bovendien heeft Ons Huis
overlast krijgt steeds meer aandacht bij Ons Huis.
een bijdrage geleverd aan de Apeldoornse Trofee,
Tijdens kennismakingsgesprekken met nieuwe
een evenement voor vrijwilligers. De vrijwilligers
huurders gaan we in gesprek over de buurt en
van Ons Huis (bewonerscommissieleden en
de medebewoners in het complex. Zo nodig
contactpersonen) zijn hiervoor uitgenodigd.
wordt hulpverlening ingeschakeld. Ook zorgen
Medewerkers van Ons Huis hebben zich vrijwillig
we voor interne afstemming met de verschillende
ingezet tijdens de vrijwilligersactie NL Doet.
tegelijkertijd. We blijven bewoners bij overlast
betrokken medewerkers binnen Ons Huis,
Straatspeeldag in Apeldoorn.
16
Wonen blijft
De voorraad Mutaties In onderstaande tabel zijn de wijzigingen in de voorraad woningen en overige verhuurde objecten weergegeven. woningen
onzelfst.
zorg-
wooneenh. eenheden
woonwagens/
garages/
bedrijfs-
standplaatsen/
bergingen
ruimten
92
19
werklocaties Aantal 1 januari 2015
5.072
88
166
105
Oplevering nieuwbouw Aankoop / wijziging
-/- 1
Verkoop
-/- 24
Aantal
5.048
-/- 2 88
166
103
-/- 1 92
17
31 december 2015
Verdeling van het woningbezit naar huurklasse Bij de verdeling van het woningbezit per 31 december 2015 naar huurklasse is de indeling uit het BBSH (Besluit Beheer Sociale Huursector) en de beheersbaarheidsgrens aangehouden. Dit betreft uitsluitend de zelfstandige woningen. Apeldoorn
Zutphen
Totaal
420
30
450
€ 403.07 t/m € 576,87 (betaalbaar)
2.195
168
2.363
€ 576,88 t/m € 618.24 (betaalbaar)
750
35
785
1.061
30
1.091
329
30
359
4.755
293
5.048
Apeldoorn
Zutphen
Totaal
t/m € 403.06 (goedkoop)
€ 618,25 t/m € 710,68 (duur) Meer dan € 710,68 (vrije sector) Totaal
Verdeling van het bezit naar woningtype Woningtype Grondgebonden woning
2.380
42
2.422
Appartement met lift
1.286
192
1.478
Appartement zonder lift
760
56
816
Maisonnette
329
3
332
4.755
293
5.048
Totaal
17
Wonen blijft
Huuropzeggingen en mutatie In onderstaande tabel staat hoeveel verhuringen er beëindigd zijn in 2015. Het gaat om zelfstandige woonruimte. Op basis daarvan was de mutatiegraad in Apeldoorn 7,9% (2014: 8,9%). In Zutphen bedroeg het mutatiepercentage 9,2% (2014 15,6%). In Zutphen zijn de woningaantallen te gering om conclusies te trekken.
Zelfstandige woonruimte
Aantal verhuureenheden
Aantal beëindigde
stand 31-12-2015
verhuringen 2015
4.755
378
7,9%
293
27
9,2%
5.048
405
8,0%
Apeldoorn Zutphen Totaal
Mutatiegraad
Leegstand Dankzij een efficiënter werkproces is de gemiddelde leegstand wederom afgenomen. Dit geldt voor zowel de sociale huur als de vrije sector huur; zie onderstaande tabel:
Gemiddeld aantal dagen leegstand in Apeldoorn
2015
2014
2013
Sociaal
12
16
25
Vrije sector
56
81
84
Dienstverlening en communicatie
Algemeen huurdersonderzoek Eenmaal in de twee jaar laat Ons Huis een alge-
Internet
meen huurdersonderzoek uitvoeren. In 2015 is dat
Op de website van Ons Huis is nieuws, informatie
niet aan de orde geweest. Wel is er een algemene
en het actuele woningaanbod te vinden. Huurders
huurderspeiling gehouden. De uitkomst hiervan
kunnen allerlei zaken via de website regelen,
staat omschreven onder ‘Actief samenwerken’.
zoals het melden van een reparatieverzoek. In vergelijking met 2014 groeide het webbezoek
Doorlopende klantprocessen
in 2015 gemiddeld met 13,9%. Zowel het aantal
Ons Huis vraagt huurders doorlopend naar de
nieuwe bezoekers als het totaal aan sessies
kwaliteit van de dienstverlening met enquêtes via
(websitebezoeken) is gestegen. Ons Huis is actief
telefoon en e-mail. Bij de enquête over reparatie-
op Facebook, Linkedin en Twitter.
verzoeken vragen we toestemming om terug te bellen als de klant aangeeft nog niet tevreden te
Sluiting spreekuur Zutphen
zijn. Zo geeft de enquête direct aanleiding om het
Ons Huis is in 2015 gestopt met het wekelijks
beter te doen. Sinds 2014 meten we gescheiden
spreekuur in St. Elisabeth in Zutphen. Ook hier
de tevredenheid over reparatieverzoeken van de
gold, net als het voormalige kantoor van Ons
centrale verwarming; dit is uitbesteed aan een
Huis in Zutphen, dat de aanloop zeer klein was.
externe partij. De resultaten zijn doorgaans
Huurders kunnen telefonisch contact leggen met
positief. Voor de onderdelen waarop we wat
ons kantoor in Apeldoorn en ook via onze website.
minder scoren zetten we verbeterpunten in gang.
18
Wonen blijft
De algemene rapportcijfers voor 2015 zijn:
Vertrokken huurders
4
5
6
Nieuwe huurders
7
4
3
8
2
3
9 10
N=81
Reparatieverzoeken
6
8
1
7,6
5
7
2
10
4
6
3 9
1
5
N=118
7,6
Reparatieverzoeken Centrale Verwarming
7
4 8
2
6
3 9
1
5
7,8
8
2
10
9
1 N=484
7
10
7,5
N=127
Klachtencommissie
de eigen verhuurder, maar de klacht niet naar
Vanaf september 2015 heeft Ons Huis zich
tevredenheid van de huurder is afgehandeld.
aangesloten bij de KLAC, de onafhankelijke
De Klachtencommissie van Ons Huis is hiermee
klachtencommissie in de Stedendriehoek.
komen te vervallen. In 2015 zijn geen klachten
De woningcorporaties Rentree Wonen, IJseldal
bij de Klachtencommissie van Ons Huis en de
Wonen, Woningstichting Brummen en
KLAC binnengekomen.
Sprengeland Wonen zijn hier ook bij aangesloten. De KLAC neemt een klacht alleen in behandeling als deze eerst ingediend is bij
19
Organisatie, bestuurlijke structuur en personeel
Organisatie In 2015 heeft Ons Huis de organisatie anders ontworpen en de activiteiten herschikt. Het invoeren van integrale vastgoedsturing (assetmanagement) en de inrichting van een Klant Service Centre (KSC) gebruikten we als hefbomen voor het ontwerp van de organisatie. Daarmee kunnen we onze (beleids) keuzes en risico’s transparant maken en die keuzes legitimeren naar onze huurders, overheden en andere stakeholders. We sluiten daarmee aan bij de hernieuwde Woningwet en de rol die lokale overheden en huurders daarin krijgen toebedeeld. In schema ziet onze structuur er als volgt uit:
Directeur-bestuurder
Raad van Toezicht
tot 01-04-2016: Hoofd projectontwikkeling Adviseur Vastgoed
Vastgoed en Projecten
Buurtregie
HRM
Klant
Bedrijfsvoering en Control
Bij deze hoofdstructuur hebben we in 2015
wordt binnen het managementteam integraal
een detailontwerp van de nieuwe organisatie
besproken. De tussenlaag van leidinggevenden,
gemaakt. Dit ontwerp bevat een verdere uitwer-
bestaande uit hoofden van teams, bestaat in de
king van het hoofdontwerp in hoofdprocessen,
nieuwe organisatie niet meer. HRM valt recht-
inrichting van de organisatieonderdelen en de
streeks onder de directeur-bestuurder om zo
bijbehorende functieprofielen. Maar het gaat
een stevig HRM fundament binnen de organisatie
om méér dan het ontwerp voor een structuur.
neer te zetten. De directeur-bestuurder neemt
Met wijkgericht werken, efficiënte werkprocessen
op basis van overleg besluiten die we vastleggen
en doelgerichte vastgoedprojecten willen we
in een geautoriseerd bestuursbesluit. De
aandacht hebben voor onze klanten. Daarbij
directeur-bestuurder voert bilateraal overleg met
hoort een wijze van samenwerken die de verant-
managers van de organisatieonderdelen en HRM.
woordelijkheid laag in de organisatie legt, bij
Met als doel voortgangscontrole en interne
de medewerkers die het werk uitvoeren. Welke
communicatie. Samenwerking en kruisbestuiving
competenties voor de medewerkers en de leden
binnen de organisatieonderdelen tussen
van het MT daarbij horen, vormt ook onderdeel
medewerkers staan centraal binnen de nieuwe
van dit detailontwerp.
organisatie. Managers faciliteren en stimuleren de eigen verantwoordelijkheid van medewerkers;
Het nieuwe managementteam bestaat uit de
we hebben medewerkers die werken met passie
managers van de organisatieonderdelen en werkt
en plezier.
als team intensief samen. Assetmanagement
20
Organisatie, bestuurlijke structuur en personeel
In september heeft de directeur-bestuurder het
Buurtregie
detailontwerp vastgesteld dat per 1 januari 2016
Buurtregie stelt het complex en de buurt centraal
is geïmplementeerd. Hieronder een toelichting op
en geeft invulling aan het assetmanagement. Het
de nieuwe organisatieonderdelen:
assetmanagement is gericht op het optimaliseren van het maatschappelijke en financieel rendement
Bedrijfsvoering en Control
van de complexen. Daarnaast is de afdeling
Het organisatieonderdeel Bedrijfsvoering en
verantwoordelijk voor het organiseren en voor-
Control bestaat uit de activiteiten financiën,
bereiden van de portefeuillestrategie, huurbeleid
controlling, ICT, officemanagement, facilitair,
en toewijzingsbeleid. Alle activiteiten zijn gericht
beleidscoördinatie, juridische zaken en communi-
op het vitaal houden van buurten, huurders in
catie. Het staat borg voor optimale financiële
positie te brengen en een goede woonkwaliteit
verslaglegging, begrotingen, analyse en
te waarborgen. Buurtregie is op interne en
(management)rapportages inclusief treasury-
externe samenwerking ingesteld en wil proactief
beleid en integraal risicomanagement. Daarnaast
reageren op signalen en ideeën uit de buurt en
is het verantwoordelijk voor het voldoen aan
samenleving en staat dus dicht bij de huurder.
relevante wet- en regelgeving (compliance) en
Buurtregie pakt op wat niet-planmatig in en rond
voor facilitaire processen ter ondersteuning van
complexen afgehandeld kan worden. Dat kunnen
de primaire processen van Ons Huis. Communicatie
ingewikkelde reparatieverzoeken, calamiteiten of
en juridische zaken verlenen specialistische
overlastsituaties zijn, maar ook projecten die ten
kennis en ondersteuning aan de gehele organisatie,
doel hebben om de woonkwaliteit en de leefbaar-
zowel op strategisch, tactisch als operationeel
heid te verbeteren.
niveau. Controlling is geïntegreerd binnen Bedrijfsvoering en Control, waarbij vanzelfsprekend
Vastgoed en Projecten
de onafhankelijke positie van de controller is
Vastgoed en Projecten is gespecialiseerd in de
geborgd.
ontwikkeling, de uitvoering van het projectmatige
Overname bouwlocatie Spartahof Apeldoorn door BPD en Trebbe Wonen. Op de foto Henri Schimmel van BPD, Hein Trebbe van Trebbe Wonen en Maarten van Gessel van Ons Huis.
21
Organisatie, bestuurlijke structuur en personeel
onderhoud, de verduurzaming van het vastgoed
Toezicht staat vermeld in het verslag van de Raad
en het realiseren van nieuwbouw. Ze bereidt het
over het intern toezicht.
onderhoudsbeleid mede voor en ze voert het uit. De projectmatige manier van werken is onder-
Persoonlijke gegevens directeur-bestuurder
deel van het specialisme waardoor de kwaliteit,
De heer M.J.W. van Gessel (geboortedatum
doorlooptijd, de inzet van middelen en de klant-
18 november 1958) is sinds 1 juni 2011
tevredenheid binnen de projecten optimaal worden
directeur-bestuurder van Ons Huis. Hij is
beheerst. Het organisatieonderdeel Vastgoed en
tevens gevolmachtigd directeur van Ons Huis
Projecten is verantwoordelijk voor de voorbe-
Ontwikkeling Vastgoed B.V.
reiding, inkoop, uitvoering, kwaliteit en kosten van onderhoudswerkzaamheden aan vastgoed.
Beloning directeur-bestuurder
Daarbij zijn tevens inbegrepen grootschalige
De heer M.J.W. van Gessel heeft in 2015 een
renovatieprojecten, projecten rond energetische
totaal vast inkomen van €131.589,92 ontvangen.
maatregelen en de nieuwbouwprojecten.
Zijn inkomen is door de Raad van Toezicht
Daarnaast is de afdeling kaderstellend richting
vastgesteld op basis van de beloningscode voor
de afdeling Klant die het reparatieonderhoud
bestuurders van woningcorporaties en vastgelegd
inpland. Tevens is de afdeling medeverantwoor-
in een remuneratierapport. Er is geen variabele
delijk voor het (meer)jaren onderhoudsbeleid.
beloning overeengekomen. De fiscale bijtelling
De voorbereiding van dit onderhoudsbeleid vindt
voor het privé gebruik van een bedrijfsauto
plaats binnen de kaders van het assetmanagement.
bedroeg in 2015 € 2.142,60. Voor inkomen op termijn is € 23.200,44 aan pensioenpremies
Klant
afgedragen. De bezoldiging van de directeur-
Het organisatieonderdeel Klant is verantwoordelijk
bestuurder bedraagt daarmee op basis van
voor een professionele, klantgerichte, efficiënte
de Wet Normering Topinkomens €156.932,96.
en doelmatige uitvoering van de individuele
Vanwege haar omvang en de omvang van de
klantprocessen van Ons Huis. Dit betreft vooral
gemeente is Ons Huis ingedeeld in klasse F wat
de processen rondom huur en verhuur, verkoop,
voor 2015 een bezoldigingsmaximum oplevert
huurincasso en reparatieverzoeken. Alle diensten
van € 148.800. De overschrijding van de norm
voor individuele klanten komen op deze afdeling
valt onder het overgangsrecht. Eventuele
bijeen. Het organisatieonderdeel bestaat uit een
vergoedingen aan de directeur-bestuurder uit
front office (KSC: Klant Service Centrum) en een
hoofde van aan zijn functie gerelateerde externe
back office (team Verhuur en team Huurincasso)
bestuursfuncties worden rechtstreeks aan Ons
en is tevens verantwoordelijk voor het inplannen
Huis Woningstichting overgemaakt.
en bewaken van alle reparatie-verzoeken. De eerder genoemde processen genereren samen
Vertegenwoordiging/nevenfuncties
het merendeel van de klantvragen, waarvan 80%
De directeur-bestuurder vertegenwoordigt
door het KSC in één keer moet kunnen worden
Ons Huis in de navolgende organen:
beantwoord. De afdelingen zijn zo ingericht dat
- bestuur stichting Verenigde Samenwerkende
er zo min mogelijk afdeling- overschrijdende processen zijn die de afhandeling van klantvragen vertragen. Klanttevredenheid staat hoog in het vaandel.
Woningcorporaties Apeldoorn (VSW); - lid Raad van Toezicht stichting Woonkeus Stedendriehoek; - diverse overlegplatforms van de gemeente Apeldoorn;
Bestuurlijke structuur
- lid bestuur bouwsociëteit Stedendriehoek; - voorzitter Overleg Wonen Apeldoorn (OWA); - lid Nederlandse Vereniging Bestuurders
De directeur-bestuurder vormt het bestuur van Ons Huis, woningstichting. Het intern toezicht berust bij de Raad van Toezicht. De heer M.J.W.
Woningcorporaties (NVBW); - functionariskringen en themawerkgroepen Aedes.
van Gessel is directeur-bestuurder. Aangezien het bestuur uit één persoon bestaat, is een evenwichtige
Nevenfuncties (onbezoldigd):
rolverdeling op basis van geslacht niet van
- voorzitter stichting Vitesse Betrokken;
toepassing. De samenstelling van de Raad van
- bestuurslid Stichting Samenleven Doe je Zo. 22
Organisatie, bestuurlijke structuur en personeel
De belangrijkste besluiten van het bestuur in 2015
Personeel
- toekennen periodieken medewerkers en
Personeelssamenstelling
vaststellen salarissen per 1 januari 2015;
Op 1 januari 2015 werkten er bij Ons Huis 60
- vaststelling van de jaarstukken 2014;
mensen (49,98 fte’s). Op 31 december 2015
- vaststellen huurverhoging 2015;
bedroeg dit aantal 58 medewerkers (49,83 fte’s).
- geactualiseerd treasurystatuut;
In de periode tussen 1 januari 2015 en 31 december
- verkoop grondposities d.m.v. tender;
2015 is het aantal fte’s met 0,15 verminderd.
- verlagen kredietlimiet huisbankier;
Zes medewerkers zijn uit dienst getreden, waar-
- werkwijze en instrumentarium asset-
van één medewerker met flexpensioen is gegaan. Vier medewerkers zijn in dienst getreden.
management; - verlagen streefhuren van ca. 1.200 woningen
Ziekteverzuim
t.b.v. passend toewijzen; - deelname regionale klachtencommissie;
Het ziekteverzuim exclusief zwangerschapsverlof
- renovatie hoogbouw Lekstraat (i.p.v. sloop);
bedroeg in 2015: 5,4%. Dat is een aanzienlijke
- afschaffen en uitbetalen waarborgsommen;
stijging ten opzichte van 2014. Voorgaande jaren
- vaststelling van de begroting 2016 en
was het verzuim lager, 2014: 2,6%, 2013: 4,2% en in 2012: 3,5%. De stijging van het verzuim
meerjarenbegroting 2016-2025; - vaststellen detailontwerp nieuwe organisatie-
komt door én een aantal langdurig zieken én een stijging van de ziekmeldfrequentie. Tevens is de
structuur.
inrichting van de nieuwe organisatie van invloed
Werkgebied
geweest op het verzuimpercentage. De ziekmeld-
Ons Huis heeft regionale toelating in de Steden-
frequentie over afgelopen jaren is: 2015:1,94,
driehoek evenals toelating in de gemeente
2014:1,20 en 2013:1,49. De ziekmeldfrequentie
Nijmegen. Het woningbezit is gelegen in Apeldoorn
betreft een maat voor het gemiddelde aantal
en Zutphen. Daarnaast participeert Ons Huis in
verzuimmeldingen per werknemer, omgerekend
de CV Heyendaal en is daarmee indirect eigenaar
naar jaarbasis.
van een derde deel van 195 zelfstandige wooneenheden voor studerende jongeren in Nijmegen.
Het ziekteverzuim lag in 2015 hoger dan het gemiddelde in de branche (4,9%). Ons Huis
Administratieve organisatie
probeert kortdurend verzuim te voorkomen en
Ons Huis beschikt over een geïntegreerd Handboek
te beperken. Langdurige zieken worden intensief
AO/KM (Administratieve Organisatie en Kwaliteit
begeleid bij hun re-integratie, met mogelijke
Management). De afdeling Controlling beheert
ondersteuning door externen.
en onderhoudt het handboek. In 2015 zijn een aantal processen geactualiseerd maar door de organisatieaanpassing zijn geen audits uitgevoerd. In grafiek:
6,5 5,5 4,5 3,5 2,5 1,5 0,5 jaar
2012
Ziekteverzuim ex. zwangerschap in%
2013 Kort ziekteverzuim in %
2014
2015
Ziekmeldfrequentie
23
Organisatie, bestuurlijke structuur en personeel
Opleidingen In 2015 zijn organisatie-breed opleidingen gevolgd. Daarnaast hebben een aantal medewerkers opleidingen gevolgd in het kader van hun loopbaan, die zijn gefinancierd met het zogenoemde Individueel Loopbaanontwikkelingsbudget.
Resultaat gericht werken Ons Huis hanteert een methodiek van Resultaat Gericht Werken. Leidinggevenden maken met elke medewerker prestatie afspraken. Prestaties en doelstellingen zijn gekoppeld aan jaarplannen en speerpunten van het beleid van de afdeling. In 2016 zal geen formele beoordeling plaatsvinden over de afgesproken prestaties voor 2015. Dit in verband met gewijzigde functies, de
Onderhoud aan de verwarmingsinstallatie.
organisatieontwikkeling, het aantreden van een nieuw MT en de grote werkbelasting voor de
Risico Inventarisatie & Evaluatie gehouden.
organisatie. Wel hebben in 2015 eindevaluaties
In 2016 leidt dit tot een plan van aanpak.
plaatsgevonden tussen de leidinggevenden en de medewerkers over het afgelopen jaar om de
HRM
eventuele ontwikkelpunten en opleidingsbehoefte
In 2015 heeft HRM een rol gespeeld bij de
die daaruit voortvloeien te bespreken, zonder dat
organisatieontwikkeling. Bij het detailontwerp
dit effect heeft op de bonus op 2015.
van de organisatie is een uitgebreide HRM bijlage opgesteld met daarin een profiel van het MT en
Woondiensten Cafetaria Systeem
een profiel van medewerkers, het nieuwe
Op basis van de CAO Woondiensten hebben
organogram met het bijbehorende aantal fte’s,
medewerkers de mogelijkheid keuzes te maken
een nieuw loongebouw en functiebeschrijvingen
via het Woondiensten Cafetaria Systeem. Met
van alle functies binnen de organisaties met
behulp van dit systeem kan een medewerker zijn
bijbehorende competenties. HRM heeft in
of haar arbeidsvoorwaardenpakket toesnijden op
samenwerking met het managementteam met
de eigen wensen. In 2015 heeft ongeveer 75% van
alle medewerkers belangstellingsregistratie-
het personeel gebruik gemaakt van de mogelijk-
gesprekken gevoerd om te komen tot plaatsingen
heden van het Cafetaria Systeem.
van medewerkers binnen de nieuwe organisatie. In deze gesprekken is veel aandacht besteed aan
Bedrijfshulpverlening
de persoonlijke ontwikkeling van medewerkers.
Ons Huis heeft zes medewerkers die gediplo-
Aan deze ontwikkeling wordt ook in 2016 volop
meerd zijn voor Bedrijfshulpverlening (BHV);
aandacht besteed. In 2016 stellen alle mede-
daarnaast zijn er volledig gediplomeerde
werkers een Persoonlijk Ontwikkel Plan op om
EHBO’ers aanwezig, waarmee Ons Huis ruim
hiermee actief aan de slag te gaan.
voldoet aan de wettelijk gestelde eisen hieromtrent. Jaarlijks volgen de BHV-ers cursussen om goed getraind te blijven. Eind 2015 is een
24
Financiële continuïteit
Resultaat en vermogensontwikkeling Over 2015 heeft Ons Huis een negatief resultaat van ruim € 10,4 miljoen verantwoord. In 2014 bedroeg het resultaat negatief € 4,2 miljoen. Hieronder analyseren we het resultaat ten opzichte van 2014 door de verschillende posten in te delen in de categorieën: operationeel resultaat, resultaat projectontwikkeling, waardemutaties, vennootschapsbelasting en resultaat deelnemingen.
(bedragen x € 1.000)
2015
2014 verschil
Operationeel resultaat
4.821
1.728
3.093
Resultaat projectontwikkeling
-32
69
-101
Waarde mutaties (incl. afschrijvingen)
-16.455
Resultaat voor belastingen -11.666 Vennootschapsbelasting
1.181
Resultaat na belastingen -10.485 Resultaat deelnemingen
118
Groepsresultaat na belastingen -10.367
-5.338
-11.117
-3.541 -94
-8.125
1.275
-3.635
-6.850
-554
672
-4.189
-6.178
Analyse:
Waardemutaties (inclusief afschrijvingen)
Operationeel resultaat
Deze posten zijn in 2015 (per saldo)
Het operationeel resultaat nam toe met
€ 11,1 miljoen negatiever dan in 2014. De belang-
€ 3,1 miljoen. Belangrijkste redenen van de
rijkste redenen zijn de mutaties in de bedrijfs-
verbetering van dit resultaat zijn:
waarde en marktwaarde van het bezit. Per saldo
1. hogere huuropbrengsten (€ 1,0 miljoen)
zijn deze mutaties via het resultaat € 11,0 miljoen
onder andere door oplevering van nieuwbouw
negatiever dan in 2014. Belangrijkste oorzaken
en de algemene huurverhoging (inclusief
zijn de nieuwe regelgeving voor de scheiding van
inkomensafhankelijk deel);
DAEB en niet DAEB woningen, waardoor meer
2. een hoger resultaat verkoop vastgoedportefeuille; 3. een eenmalige baat in verband met een ontvangen subsidie in 2015 (€ 0,5 miljoen);
woningen op (lagere) bedrijfswaarde worden gewaardeerd. Ook het verlagen van streefhuren van ongeveer 20% van het bezit in het kader van de betaalbaarheid is een belangrijke oorzaak.
4. lagere afschrijvingen (€ 0,8 miljoen);
Het verlagen van het percentage waartegen de
5. lagere overige bedrijfslasten (€ 0,5 miljoen).
bedrijfswaarde contant wordt gemaakt en van de
In 2015 is geen saneringsbijdrage geheven (2014:
lastenstijgingen hebben deze negatieve ontwikke-
ruim € 1,0 miljoen), daarentegen was de ver-
lingen beperkt. Verder was in 2015 de afwaar-
huurderheffing ruim € 0,3 miljoen hoger in 2015.
dering op projecten (grondposities en voorraad onverkochte woningen) per saldo hoger
Resultaat projectontwikkeling
(€ 1,2 miljoen) onder andere door het afstoten
Dit resultaat nam af met € 100.000. In het resul-
in 2015 van enkele grondposities. Daarnaast
taat 2014 was begrepen het project Schatkamer
is in 2015 een afwaardering verwerkt op een
koop fase 1. In 2015 zijn wat nagekomen kosten
bedrijfspand dat al jaren in ontwikkeling stond
van eerdere projecten verantwoord.
en onverhuurbaar blijkt te zijn (€ 0,5 miljoen).
25
Financiële continuïteit
Ook werden eerder gemaakte kosten ten behoeve
van afschrijvingen). Deze waarde mutatie wordt
van sloop van de hoogbouw Lekstraat afgeboekt.
rechtstreeks aan het vermogen toegevoegd en
Dit omdat in 2015 is besloten af te zien van sloop
beïnvloedt daardoor niet het resultaat.
en de woningen te renoveren en als betaalbare woningen te blijven verhuren. De afgelopen
Waardering en waardeveranderingen
jaren zijn inkomsten gegenereerd door tijdelijke
In 2015 heeft Ons Huis een definitiewijziging
verhuur. Ten slotte werd in 2015 € 0,8 miljoen
doorgevoerd voor de classificatie van het DAEB/
teruggenomen op de eerder volledig afgewaar-
niet DAEB bezit. Hiermee sluit Ons Huis aan bij
deerde certificaten Wooninvesteringsfonds (WIF).
de verwerkingswijze die geldt onder de nieuwe
Dit bedrag is ontvangen na de verkoop van het
Woningwet. De vergelijkende cijfers zijn niet
bezit van het WIF en vooruitlopend op de defini-
aangepast op grond van deze herclassificatie.
tieve afwikkeling van het WIF.
Ultimo 2014 waren 144 woningen als commercieel vastgoed gekwalificeerd, die bij toepassing
Resultaat deelnemingen
van de huidige kwalificatie als sociaal vastgoed
Het resultaat deelnemingen is met bijna
zouden zijn aangemerkt. De gemiddelde waarde-
€ 0,7 miljoen verbeterd ten opzichte van 2014.
ring ultimo 2014 als commercieel vastgoed was
Dit is vooral het gevolg van de verbetering van
€ 120.496 per woning, terwijl de gemiddelde
het resultaat van de 100% deelneming Ons
waardering van deze woningen als sociaal
Huis Ontwikkeling Vastgoed B.V. van negatief
vastgoed ultimo 2014 € 90.293 zou zijn. Het
€ 669.000 in 2014 naar negatief € 39.000 in 2015.
totale effect op de waardering en het vermogen bedraagt € 4.349.285.
Vermogensontwikkeling Het vermogen nam af met € 2,7 miljoen.
Ons Huis waardeert haar sociale voorraad op
Tegenover de negatieve vermogensmutatie van
bedrijfswaarde. De bedrijfswaarde nam per saldo
€ 10,4 miljoen door het resultaat 2015 staat een
in 2015 toe met ca. € 6,3 miljoen. Door herclas-
positieve vermogensmutatie van € 7,7 miljoen.
sificatie van commercieel vastgoed neemt de
Dit betreft de rechtstreeks aan het vermogen
bedrijfswaarde toe met € 11,0 miljoen. Daarnaast
toegevoegde positieve waardeontwikkeling van
bedroeg de mutatie in de bedrijfswaarde per saldo
sociaal vastgoed in exploitatie en laat zich als
positief € 2,7 miljoen. Hiervan is € 7,7 miljoen
volgt verklaren. De bedrijfswaarde van het
rechtstreeks aan het vermogen toegevoegd.
sociaal vastgoed van Ons Huis in exploitatie
Door afschrijvingen nam de bedrijfswaarde af
is hoger dan de historische kostprijs (na aftrek
met € 7,4 miljoen. Het commerciële deel van het bezit waardeert Ons Huis op marktwaarde in verhuurde staat. Ultimo 2015 is dit onroerend goed, evenals ultimo 2014, gewaardeerd op 75% van de WOZ-waarde onder aftrek van 5% in verband met verkoopkosten. Een partiële taxatie door een gecertificeerd taxateur onderbouwt dit percentage. De waarde van het commercieel vastgoed in exploitatie nam in 2015 af met € 22,3 miljoen. Voor (per saldo) € 2,7 miljoen verminderde dit bedrag door (des)investeringen, voornamelijk door de verkoop van woningen. Door herclassificatie van commercieel vastgoed naar sociaal vastgoed nam de marktwaarde af met
Ons Huis gaat appartementengebouwen aan de Kil, Leken Rijnstraat in Apeldoorn ingrijpend moderniseren. De oorspronkelijke sloopplannen zijn herzien.
€ 11,0 miljoen. Verder nam de reële waarde af in 2015 met € 8,7 miljoen. De belangrijkste oorzaak van deze relatief forse afname is de
26
Financiële continuïteit
herclassificatie van woningen die tot en met 2014
stellen voor aan de directeur-bestuurder ter
als commercieel vastgoed werden aangemerkt en
besluitvorming en voert deze vervolgens uit.
nu als sociaal vastgoed worden aangemerkt.
De controller voert de formele controle uit op naleving van richtlijnen, afspraken en besluiten.
Deelnemingen
De treasurycommissie van Ons Huis bestaat
In 2015 fuseerden de 100% deelnemingen
uit de directeur-bestuurder, de manager
Ons Huis Synergie B.V., Ons Huis Ontwikkeling
Bedrijfsvoering en Control (voorzitter) en de
Vastgoed B.V. en Wonen Boven Winkels Zutphen
controller. In 2015 vergaderde de commissie vier
B.V. De fusiedrager Ons Huis Synergie B.V.
keer in het bijzijn van een extern deskundige.
wijzigde direct daarna haar naam door middel van een statutenwijziging in Ons Huis Ontwikkeling
Langlopende schulden
Vastgoed B.V. Hierbij werden de statuten ook aan-
De langlopende schulden van Ons Huis namen
gepast aan de regels van de nieuwe Woningwet.
in 2015 af met ruim € 12,6 miljoen. Ons Huis betaalde de aflossingen uit verkoopopbrengsten
Schematisch ziet de organisatie van de verbindin-
en positieve operationele kasstromen. In de aflos-
gen er als volgt uit:
singen is € 0,4 miljoen begrepen aan aflossingen op ongeborgde leningen. Om het herfinancieringsrisico van commerciële financieringen terug te
Ons Huis Woningstichting
dringen heeft Ons Huis (binnen de kaders van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw) de afgelopen jaren maximaal afgelost op deze leningen. Dit risico is dan ook geminimaliseerd.
Ons Huis Ontwikkeling Vastgoed B.V.
Vof de Verbinding (50%)
Het gemiddeld rentepercentage van de op 31 december 2015 aanwezige leningen is 4,20% (eind 2014: 4,21%).
Liquiditeiten Het saldo liquide middelen nam in 2015 toe van € 2,4 miljoen naar € 6,5 miljoen. Deze toename is evenals de afname van de langlopende schulden
Treasury
het gevolg van positieve operationele kasstromen en verkoopopbrengsten van woningen en grondposities. Ons Huis beschikt over € 3 miljoen
Treasurystatuut
kredietfaciliteit bij de huisbankier, hiervan is
Ons Huis heeft in 2015 een nieuw treasurystatuut
ultimo 2015 geen gebruik gemaakt. Ook in 2016
opgesteld. De aangebrachte wijzigingen zijn
gebruikt Ons Huis overtollige liquide middelen,
gebaseerd op de nieuwe Woningwet. Dit statuut
binnen de kaders van het treasurystatuut, onder
is vastgesteld en goedgekeurd door de Raad van
meer voor aflossing van (niet-DAEB) leningen.
Toezicht. De doelstellingen van het treasurybeleid
Ons Huis beschikt over een roll-over lening van
zijn: het waarborgen van blijvende toegang tot de
€ 5 miljoen waarop ultimo 2015 € 1 miljoen was
kapitaalmarkt, het beheersen van financiële
opgenomen. Op basis van de meerjarenbegroting
risico’s, het realiseren van zo laag mogelijke
zijn de operationele kasstromen de komende
kosten en het zeker stellen van voldoende liquiditeit.
jaren positief. Deze positieve kasstromen worden
Het statuut regelt de invulling en uitvoering
aangewend voor de financiering van investeringen
hiervan. Voor transacties die niet binnen het
en het afbouwen van de schuldpositie.
statuut vallen vraagt de directeur-bestuurder vooraf goedkeuring aan de Raad van Toezicht.
Derivaten In het treasurystatuut heeft Ons Huis geregeld
Organisatie treasuryfunctie
dat we rente-instrumenten mogen inzetten om
De manager Bedrijfsvoering en Control is
renterisico’s af te dekken. De doelstelling hier-
verantwoordelijk voor de treasuryactiviteiten
van is dat lange rentevast perioden mogelijk
van Ons Huis. De manager legt transactievoor-
zijn zonder hoge liquiditeitsopslagen voor de 27
Financiële continuïteit
onderliggende lening. Bovendien kunnen we
Verhuurdersheffing
op deze wijze flexibiliteit bereiken door het ont-
In 2015 heeft Ons Huis de opgelegde verhuur-
koppelen van lening en rentelooptijd.
dersheffing voldaan van € 2,8 miljoen (2014: € 2,5 miljoen). Deze heffing loopt snel op: in 2017 tot
Er zijn randvoorwaarden in het statuut opgenomen
circa € 3,5 miljoen per jaar. De investeringsmo-
om risico’s te vermijden of te beperken, zoals:
gelijkheden van Ons Huis zijn daardoor beperkter
een gelimiteerde lijst van toegestane rente-
dan voorheen. Desondanks blijft voor Ons Huis de
instrumenten;
betaalbaarheid voor de doelgroep speerpunt van
er moet een verband bestaan tussen de lening
beleid. Ons Huis vangt de verhuurdersheffingen in
portefeuille en beleggingen enerzijds en het
eerste instantie op door de organisatie zo sober
gebruik van rente-instrumenten anderzijds;
en doelmatig mogelijk in te richten. Ook het
het gebruik is uitsluitend toelaatbaar om het
niveau van de onderhoudskosten dringt Ons Huis
rentetype van de portefeuille te veranderen of
sterk terug, overigens zonder hierbij de kwaliteit
renterisico’s te beperken;
van het onroerend goed geweld aan te doen.
■■
■■
■■
■■
het gebruik van instrumenten met een open einde (opties zonder onderliggende waarde) is niet toegestaan.
Om tegenpartijrisico’s en liquiditeitsrisico’s te beperken zijn limieten en andere voorwaarden in het statuut opgenomen. Ultimo 2015 beschikte Ons Huis over één lening met hierin een ‘cap’ en een ‘floor’ ter maximering van het renterisico. Op basis van de herziene richtlijn RJ 290 wordt dit niet geclassificeerd als ‘embedded’ derivaat dat afgescheiden dient
Energiekosten maken een steeds groter deel uit van woonlasten.
te worden. Deze lening heeft een looptijd tot 1 juli 2016 en een hoofdsom van € 8 miljoen.
Saneringsheffing
Dat is 3,7% van de nominale waarde van de lening
Het Centraal Fonds Volkshuisvesting legde in
portefeuille. Bij deze rente-instrumenten is geen
2015 geen saneringsheffing op aan de sector om
sprake van toezicht belemmerende bepalingen of
in moeilijkheden geraakte collega-corporaties te
het aanhouden van liquiditeitsbuffers.
saneren. Voor 2016 is de verwachting dat geen saneringsheffing wordt geheven. Daarna houden
Belastingen en andere heffingen
we rekening met ca. € 350.000 per jaar.
Vennootschapsbelasting
Bijdrageheffing Autoriteit Woningcorporaties (Aw)
Ons Huis is belastingplichtig voor de vennoot-
In de herzieningswet is bepaald dat toegelaten
schapsbelasting sinds 1 januari 2008. Er bestaat
instellingen met ingang van 1 juli 2015 de kosten
een fiscale eenheid met de 100% deelneming. De
van het toezicht op de sector door de Aw moeten
aanslagen tot en met 2013 zijn definitief door de
betalen. De totale kosten hiervan voor Ons Huis
fiscus opgelegd. Dit leidde niet tot wijzigingen.
bedragen op jaarbasis ca. € 37.000.
De aangifte 2014 is eind 2015 definitief ingediend; ten opzichte van de schatting in de jaarrekening gaf dit een positief effect van € 0,8 miljoen, met name doordat de fiscale afschrijving hoger werd.
Financiële oordelen van externe partijen
Er ontstond fiscaal meer afschrijvingspotentieel doordat de WOZ-waarden van de woningen
Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW)
lager werden. Voor verschillen tussen fiscale en
Het WSW verklaarde in 2015 dat Ons Huis zowel
commerciële waardering zijn latenties gevormd,
de afgelopen jaren als in de prognoses voldoet
voor zover sprake is van verrekenbare tijdelijke
aan de normen van de financiële ratio’s van
verschillen.
het WSW. Op basis van de beoordeling van de
28
Financiële continuïteit
‘24 business risk’ gaf het WSW aan dat Ons
De verbetersuggesties in het rapport worden
Huis een acceptabel risicoprofiel heeft vanuit
hieronder weergegeven:
haar treasuryactiviteiten. Het renterisico is
- pak door, op weg naar een financieel gezonde
beheersbaar en de vervalkalender laat voldoende
corporatie;
spreiding zien om flexibel te zijn als dat nodig is.
- ontwikkel een visie op de rol in de wijken;
Daarnaast constateert het WSW dat het volume
- toon ambitie op het gebied van
aan ongeborgde leningen het afgelopen jaar is
energiebesparing;
afgebouwd en dat Ons Huis geen liquiditeitsrisico
- moderniseer de bewonersparticipatie;
vanuit derivaten kent. Het WSW adviseert Ons
- bespreek uitdagingen met gemeente en
Huis haar financieringsstrategie de komende jaren verder uit te werken. Ons Huis heeft dit opgepakt en het concept financieringsstrategie
zorg- en welzijnspartijen; - bespreek met gemeente het portfoliobeleid op VSW-niveau;
naar het WSW gestuurd ter beoordeling. Ten
- zoek mogelijkheden om goedkoper te bouwen;
slotte gaf het WSW aan de ontwikkeling van het
Ons Huis heeft de verbeterpunten opgepakt
asset management graag met Ons Huis te willen
en zal dit, waar nodig, de komende tijd verder
bespreken tijdens een volgend overleg.
uitwerken.
Autoriteit woningcorporaties (Aw) De Aw (de opvolger van het CFV, Centraal Fonds
Financiële kengetallen
Volkshuisvesting) beoordeelt de financiële continuïteit van woningcorporaties en heeft zes
Solvabiliteit
toezichtterreinen: kwaliteit financiële informatie,
De solvabiliteit is toegenomen van 40,1% eind
behoud maatschappelijk gebonden vermogen,
2014 naar 41,2% eind 2015. Intern houdt Ons Huis
financieel risicobeheer, liquiditeit, solvabiliteit
30% als ondergrens aan. Ondanks het negatieve
en draagkracht vermogen. De Aw verklaarde op
resultaat verbeterde de solvabiliteit. Oorzaken
grond van haar onderzoek op deze terreinen dat er
zijn het lagere balanstotaal dat wordt veroorzaakt
bij Ons Huis geen aanleiding is tot opmerkingen
door de afname van de langlopende schulden en
of nader onderzoek of het doen van interventies.
de waardeontwikkeling van sociaal vastgoed in exploitatie die rechtstreeks wordt toegevoegd aan
Inspectie Leefomgeving en Transport (Ministerie van Infrastructuur en Milieu)
het eigen vermogen.
Het ministerie liet ons in 2015 weten dat Ons Huis
Loan to Value
in 2014 aan de eisen heeft voldaan voor toewijzin-
De loan to value bedraagt ultimo 2015 61,3%.
gen aan huishoudens beneden de inkomensgrens
Intern hanteert Ons Huis hiervoor 65% als
van € 34.229 en daarmee aan de staatssteun-
bovengrens. Er is nog één lening die rechtstreeks
regeling voldoet. De minister vroeg aanvullende
gekoppeld is aan een project die onder voorraden
informatie over een aan derden verstrekte lening.
is verantwoord. Indien we hiermee rekening
Het ministerie zag verder geen aanleiding voor
houden bedraagt de loan to value 60,8. Dit ken-
opmerkingen of afwijkende oordelen.
getal voldoet aan de interne norm. Door het verder afbouwen van de lening portefeuille
Visitatie
verbetert deze waarde de komende jaren verder.
Begin 2015 heeft Raeflex het visitatierapport 2010 – 2013 uitgebracht. De kern van het rapport
Interest Coverage Ratio (ICR)
wordt treffend weergegeven door de quotes: “hoe
Over 2015 bedraagt de ICR 2,8. Dit voldoet
een corporatie bij zwaar weer stevig bijstuurt
ruimschoots aan de intern gestelde norm van 1,5.
en in de stad mooie resultaten behaalt” en “van
De toekomstige verhuurders- en sanerings-
commerciële projectontwikkelaar naar zakelijk
heffingen en verschuldigde vennootschapsbelasting
volkshuisvester”. De relatie met onze omgeving
zetten deze waarde onder druk. Ons Huis vangt
vraagt extra aandacht.
deze negatieve invloeden voor een belangrijk deel op door de lening portefeuille en daarmee de
29
Financiële continuïteit
rentelasten te laten afnemen en de uitgaven aan
stap zal vervolgens het risicomanagement (meer)
onderhoud en bedrijfslasten te beperken.
geïntegreerd in de bedrijfsprocessen worden beschreven. De verwachting is dat dit niet eerder dan in 2017 zijn beslag zal krijgen.
Risicomanagement In de Raad van Toezicht, het managementteam en
Risico’s van grondposities en projectontwikkeling
operationeel is continue aandacht voor mogelijke
De risico’s samenhangend met grondposities en
risico’s en beheersingsmaatregelen om de risico’s
projectontwikkeling, waaronder ook onverkochte
te beperken of terug te dringen. In periodieke
woningen, waren in voorgaande jaren bij Ons Huis
sessies behandelt het managementteam en het
in vergelijking met andere corporaties relatief
middenkader aanwezige risico’s en beheersings-
hoog. Mede op basis van de marktontwikkelingen
maatregelen en beoordeelt of aanvullende
en de economische crisis heeft Ons Huis voor-
maatregelen nodig zijn. Tijdens de bespreking van
zieningen getroffen voor deze posities. Deze
de meerjarenbegroting in de Raad van Toezicht
significante risico’s zijn in de jaren 2012 tot en
worden de uitkomsten van een risicoanalyse
met 2015 fors afgenomen door het afstoten van
gepresenteerd. Deze risicoanalye wordt gemaakt
grondposities en het verkopen van woningen en
door middel van de Monte Carlo methode, waarbij
kavels.
200 scenario’s worden doorberekend, waarvan de kans dat een scenario voorkomt voor alle
Risicobereidheid
scenario’s even waarschijnlijk is. De kans dat de
De financiële situatie maakt het voor Ons Huis
interne financiële kaders (tijdelijk) niet worden
mogelijk een zekere mate van bereidheid toe te
gehaald, blijkt minder dan 1% te zijn.
passen voor het nemen van risico’s en onzekerheden. Desondanks zijn en worden risico’s zoveel
In 2016 zal een nieuw procesregistratie systeem
mogelijk vermeden. Ons Huis drukt de risicobe-
worden aangeschaft en geïmplementeerd.
reidheid uit in een score van 0 (geen) tot 5 (hoog),
Bestaande processen zullen voor zover nodig
en geeft per risico (op dezelfde schaal) aan wat
worden herschreven op basis van wijzigingen
de huidige risicoscore is, waarbij de risicoscore
naar aanleiding van de doorgevoerde organisatie-
de huidige inschatting van het management weer
aanpassing. Als volgende professionaliserings-
geeft van de mate waarin risico’s worden gelopen.
In onderstaand overzicht de belangrijke onderkende risico’s en de beheersing hiervan door Ons Huis: Risico:
Beheersingsmaatregelen:
Risico-
Risico-
bereidheid
Score
(0 - 5)
(0 – 5)
1
1
2
2
Strategische risico’s Risico’s op het
■■
Inrekenen (potentiële) overheids- of sectorheffingen en scenario’s opstellen
gebied van wet- en
en doorrekenen
regelgeving ■■
Aanhouden (extra) buffer in financiële ratio’s om onverwachte overheidsmaatregelen op te vangen
■■
Strak proces voor toewijzingen aan de doelgroep en monitoring t.o.v. de 90% norm
Reputatierisico’s
■■
Persprotocol
■■
Opstellen communicatieplan bij actualiteiten
■■
Financiële risico’s
30
Risico:
Beheersingsmaatregelen:
Risico-
Risico-
bereidheid
Score
(0 - 5)
(0 – 5)
2
1
2
1
2
1
1
1
Financiële risico’s Renterisico’s
Financieringsrisico’s
■■
Treasurystatuut
■■
Maximaal jaarlijks renterisico 15%
■■
Treasurystatuut, treasuryorganisatie
■■
Afbouw leningvolume
■■
Sturen op het blijvend voldoen aan de ratio’s van WSW voor facilitering geborgde financiering
■■
Toepassen interne financiële ratio’s
■■
Kredietfaciliteit
■■
Sturen op operationele kasstromen
■■
Organisatorische risico’s
■■
Onafhankelijke positie afdeling
Organisatorische risico’s Externe compliance
Planning & Control binnen de organisatie
risico’s ■■
4-jaarlijkse visitatie
Interne compliance
■■
Integriteitscode en dilemmatrainingen
risico’s
■■
Klokkenluidersregeling
■■
Vertrouwenspersonen (in- en extern)
■■
Internetprotocol, en inkoopregels bij privé aankopen
■■
Risico’s van grondposities en projectontwikkeling
Risico’s van grondposities en projectontwikkeling Ontwikkelingsrisico’s
Verkooprisico’s
■■
Verbindingenstatuut
■■
Investeringsstatuut
■■
Afstoten/beperken posities
■■
Fasedocumenten (inclusief besluitvorming)
■■
Start bouw bij minimaal voorverkoop-
1
2 (was 4)
1
1
percentage ■■
Verkoop bevorderende maatregelen
■■
Marktanalyses
■■
Afstoten posities koopprojecten
■■
Incalculeren (mogelijke) omslag van koop naar huur (deels)
■■
Uitstel projecten
31
Risico:
Beheersingsmaatregelen:
Risico-
Risico-
bereidheid
Score
(0 - 5)
(0 – 5)
1
2
1
1
1
2
1
2
2
1
1
1
Operationele risico’s Informatiserings-
■■
SLA’s afgesloten voor continuïteit
risico’s
■■
voorzieningen
■■
Procedures voor nieuwe releases en fixes
■■
Databeveiliging d.m.v. toegangsbevoegdheden
■■
Passwords
■■
Voorlichting en instructie hoe om te gaan met privacy gevoelige informatie door medewerkers
■■
Werkgroep implementatie Privacy wetgeving (tijdelijk crisisteam)
■■
Afdwingen certificeringen bij IT-leveranciers
■■
Afsluiten bewerkingsovereenkomsten met IT-leveranciers
Fiscale risico’s
■■
Convenant Horizontaal Toezicht met fiscus
■■
Kennis- en bewustzijnsbevorderingsessies met betrokkenen
Leveranciersrisico’s
■■
Gebruik van externe deskundigheid
■■
Inkoop- en aanbestedingsbeleid vastgesteld
■■
Toepassen WKA-maatregelen
■■
Opvraag en monitoring systeem actuele financiële situatie belangrijkste leveranciers bij Graydon
Risico’s samen-
■■
Risicokaart voor asbest, CO2, asbest, legionella en instortingsgevaar
hangend met het
(maatregelen gepland)
vastgoed ■■
Verzekering voor brand-, storm en waterschade
■■
Calamiteitenplan
■■
Analyse contracten zorgvastgoed
■■
Protocol voor storingen i.h.k.v. de compensatieregeling Warmtewet
Risico’s kasstroom
■■
Procuratierisico’s
Heffingen ingecalculeerd en gefinancierd vanuit operationele kasstroom
onder druk ■■
Bezuinigingen doorgevoerd
■■
Intern strakkere normering ICR en DSCR
■■
Bevoegdheden vastgelegd en controle hierop
■■
Kasprotocol
32
Verslag van de Ondernemingsraad
Voor de ondernemingsraad was 2015 een bewogen jaar. Dit met name door de organisatieontwikkeling en de daarmee samenhangende wisseling van bezetting binnen de OR. Naast de zeven reguliere overlegvergaderingen tussen OR en directeur-bestuurder, is separaat overleg gevoerd over de organisatieontwikkeling bij Ons Huis. Organisatieontwikkeling
op onze telefonische bereikbaarheid is losgelaten.
In november 2014 heeft de directeur-bestuurder
Het vaststellen van die prestatie (middels een
het hoofdontwerp vastgesteld. Dit mede op
onderzoek van Telan) zou de organisatie nog eens
basis van het advies met een aantal kritische
extra belasten. In plaats daarvan is de bedrijfs-
aandachtspunten van de OR. In maart 2015 heeft
bonus gebaseerd op het uitgevoerde klanttevreden-
de OR het programmaplan van hoofdontwerp
heidsonderzoek.
naar detailontwerp ontvangen en besproken. De focus voor de OR lag op de planning, het proces
Onderwerpen van gesprek
en het betrekken en het tijdig informeren van
Naast de organisatieontwikkeling en de be-
de medewerkers. Op 6 juli 2015 heeft de OR de
oordeling medewerkers 2015 (RGW) kwamen
adviesaanvraag voor het detailontwerp ontvangen
o.a. onderstaande onderwerpen aan de orde.
van de directeur-bestuurder. Om de mening van
Op een aantal van onderstaande punten heeft
de medewerkers over het detailontwerp goed
de OR instemming verleend.
te kunnen ophalen heeft de OR twee OR cafés
■■
Ziekteverzuim 2014
georganiseerd. Mede op basis van die input heeft
■■
Nieuwe CAO
de OR op 2 september 2015 het advies op het
■■
Risico-inventarisatie & Evaluatie (RI&E)
detailontwerp overhandigd aan de directeur-
■■
Wijziging regeling aanvullende arbeidsvoorwaarden (instemming)
bestuurder. Naast het positief kritische advies op het detailontwerp heeft de OR een lijst met
■■
Huurbeleid 2015
aandachtspunten opgesteld ter verbetering
■■
Jaarverslag 2014 en jaarrekening 2014
van het proces van de organisatieontwikkeling.
■■
Invulling werkkostenregeling (WKR)
Hierover zijn de directeur-bestuurder en de OR
■■
Visitatie Ons Huis
met elkaar in gesprek gegaan. Na een reactie van
■■
Klachtenadviescommissie
de directeur-bestuurder op het advies van de OR
■■
Tertiaalrapportages
heeft de directeur-bestuurder op 24 september
■■
Begroting 2016 en meerjarenbegroting 2016-2025
2015, na het doorvoeren van enkele wijzigingen, besloten het detailontwerp vast te stellen en te
■■
Arbo-arts
implementeren. Daarna is er door de directeur-
■■
Bedrijfsauto’s
bestuurder een implementatieplan van het nieuwe
■■
Kledingcode
organisatiemodel opgesteld dat met de OR is
■■
Selectie kandidaten nieuwe leden RvT
besproken.
■■
Evaluatie vertrouwenspersonen
Beoordeling medewerkers 2015 (RGW)
In elke reguliere vergadering tussen de directeur-
Tussen de directeur-bestuurder en de OR is
bestuurder en de OR komen actualiteiten en mede-
overeengekomen dat er een uniforme, praktisch
delingen (landelijk, regionaal, plaatselijk en
vormgegeven beoordeling is vastgesteld. Dit in
Ons Huis) aan de orde, evenals een kort mondeling
verband met de organisatieontwikkeling, het aan-
verslag van vergaderingen van de Raad van Toezicht,
treden van een grotendeels nieuw MT en de hoge
als die hebben plaatsgevonden. Dit jaar is er op
werkbelasting van de organisatie. Alle mede-
voordracht van de OR voor het eerst conform
werkers is een persoonlijke bonus toegekend
een jaaragenda gewerkt. Dit geeft een goede
‘conform doelstelling’. Het vaststellen van de
structuur aan de overleggen en geeft inzicht in de
bedrijfsbonus op basis van de geleverde prestatie
onderwerpen voor de komende vergaderingen.
33
Verslag van de Ondernemingsraad
Overleg Raad van Toezicht en OR Als onderdeel van de governance code vond er in februari 2015 een gesprek plaats tussen een afvaardiging van de Raad van Toezicht en de OR. Tijdens dit gesprek werd ook gesproken over het functioneren van de directeur-bestuurder. Het jaarlijkse gesprek tussen OR en afvaardiging van de Raad van Toezicht vond op 1 september 2015 plaats en ging hoofdzakelijk over de organisatieontwikkeling. De OR is tevreden over de wijze waarop de directeur-bestuurder de OR heeft betrokken bij de organisatieontwikkeling. Daarnaast is er gesproken over de belangrijkste onderwerpen uit 2014 (onderzoek naar fusie, vertrek pré-pensioeners, werkdruk), het toe-passen van de nieuwe tertiaal rapportages, het verlengen van het Sociaal Beleidskader (SBK), de werkkostenregeling (WKR) en de visitatie.
De leden van de OR zomer 2015 v.l.n.r.: Lies Bouma, Jeroen Knoop, Ans Reukers, Gerben Beunk en Tanja Thomassen.
Bijeenkomsten ondernemingsraden Ons Huis, de Woonmensen en De Goede Woning
leden verder te gaan tot aan het einde van de
Drie keer per jaar is er een bijeenkomst met de
termijn die afloopt op 1 mei 2016.
ondernemingsraden van De Woonmensen en De
De Ondernemingsraad bestaat per 31 december
Goede Woning. Deze overleggen zijn bedoeld voor
2015 uit de volgende leden:
het uitwisselen van kennis en ervaring. In 2015 is
■■
Jeroen Knoop, voorzitter;
onder andere gesproken over verkiezingen voor
■■
Tanja Thomassen, secretaris en plaatsvervangend voorzitter;
de OR, Sociaal Beleidskader, primair systeem, bedrijfsauto’s, nieuwe CAO en contact met de
■■
Lies Bouma, lid.
achterban. Daarnaast kijken we naar gezamenlijke kennisvergaring en opleiding.
Vooruitblik
Samenstelling OR
sterk blijven maken voor een goede implementatie
De OR zal zich in 2016 bij de directeur-bestuurder Martijn de Boer is per 1 april 2015 manager
van het nieuwe organisatiemodel. Daarnaast zal
Vastgoed van Ons Huis geworden en heeft
er aandacht zijn voor de uitwerking van de RI&E,
daarom zijn functie binnen de OR per 1 maart
de werkkostenregeling (WKR) en nieuwe methodiek
2015 neergelegd. Na verkiezingen is per 1 maart
RGW. Op 1 mei 2016 loopt de termijn van de
2015 Tanja Thomassen toegetreden tot de OR als
OR-leden af. Er worden in april 2016 verkiezingen
lid. Gerben Beunk en Ans Reukers hebben per
gehouden om alle vijf plekken binnen de OR goed
15 december 2015 hun functie binnen de OR
in te vullen.
neergelegd. De OR heeft besloten om met drie
34
Verslag van de Raad van Toezicht
Raad dat Ons Huis opereert binnen de vast-
Inleiding
gestelde financiële kaders en dat er ruimte is
De directeur-bestuurder heeft het verslag
voor investeringen. Bij de behandeling van de
over het jaar 2015 voorgelegd aan de Raad van
begroting 2016 en volgende jaren werd dit beeld
Toezicht. Dit betreft het opgemaakte en vast-
bevestigd. Het toezicht van de Raad is nadrukkelijk
gestelde bestuursverslag 2015 waarin begrepen
gefocust op het borgen van de financiële positie
de balans, winst- en verliesrekening en de
van Ons Huis, zoals vastgelegd in de begroting,
toelichting daarop, en het volkshuisvestings-
het helder maken en beschouwen van risico’s
verslag over het afgelopen jaar. De jaarrekening
en de wijze van het managen daarvan. De Raad
is door EY gecontroleerd en goedgekeurd. De
heeft zich voorgenomen explicieter te zijn bij de
Raad heeft de jaarrekening en bijbehorende
vastlegging van haar rol bij belangrijke besluiten/
stukken, het interne beheersingssysteem en het
onderwerpen op de agenda van de Raad.
accountantsverslag met de accountant besproken. Rapportages De Raad kan zich met de stukken verenigen en
De bestuurder heeft in 2014 mede op verzoek
heeft de jaarrekening 2015 goedgekeurd, waarmee
van de Raad een nieuw format opgesteld voor de
de directeur-bestuurder decharge is verleend.
wijze waarop de Raad geïnformeerd wordt over de voortgang en ontwikkeling van het werk van Ons
Met de goedkeuring van de jaarrekening van
Huis. De strategische doelen en fundamenten,
Ons Huis en de in de jaarrekening voorgestelde
vastgelegd in het in 2013 vastgestelde beleidsplan
resultaatbestemming bedraagt het jaarresultaat
‘Wonen blijft’ zijn ‘vertaald’ in een aantal succes-
over het verslagjaar 2015 € 10,4 miljoen negatief.
bepalende factoren. Per Succes Bepalende Factor zijn Key Performance Indicatoren (KPI’s)
In dit verslag legt de Raad van Toezicht, als
benoemd, die bijdragen aan de realisatie van
onderdeel van een maatschappelijk ondernemende
bedoelde factoren. De KPI’s worden jaarlijks
organisatie, verantwoording af over de wijze waar-
geactualiseerd. Volgens deze systematiek
op zij invulling heeft gegeven aan de uitvoering
rapporteert de directeur-bestuurder per tertiaal
van haar taken en bevoegdheden in het afgelopen
in welke mate de strategische en financiële
jaar. Het verslag betreft het toezicht op ‘Ons
doelstellingen gerealiseerd worden. Op deze
Huis’, woningstichting en indirect ook het toezicht
wijze wordt de Raad niet alleen geïnformeerd
op de 100% verbinding Ons Huis Ontwikkeling
over de feitelijke stand van zaken, maar ook over
Vastgoed B.V.
de verwachte realisatie van doelstellingen van de organisatie. In de rapportage is voorts een hoofd-
Focus van het toezicht
stuk opgenomen over het risicomanagement.
De Raad van Toezicht is in 2015 zes maal bijeen
Daarnaast ontvangt de Raad in elke vergadering
geweest. Alle vergaderingen zijn door alle
een overzicht van ontwikkelingen op landelijk,
leden van de Raad bezocht. Voorafgaand aan de
plaatselijk en Ons Huis niveau en een overzicht
reguliere vergaderingen vergadert de Raad een
van de genomen bestuursbesluiten.
uur buiten aanwezigheid van de bestuurder om de vergadering voor te bereiden en de belangrijkste
Jaarverslag 2014
bespreekpunten af te stemmen. Bij de reguliere
Het jaarverslag en de jaarrekening over het jaar
vergaderingen is naast de directeur-bestuurder
2014 is door de Raad in april 2015 goedgekeurd.
de controller/bestuurssecretaris aanwezig. De
De externe accountant was daarbij aanwezig
manager Bedrijfsvoering en Control is aanwezig
en presenteerde het accountantsverslag 2014.
wanneer er financiële onderwerpen op de agenda
Hierbij kwamen nadrukkelijk de nog in bezit
staan. Het hoofd Projectontwikkeling is aanwezig
zijnde projecten en grondposities aan de orde. De
geweest bij de vergadering, waarin de stand van
waardering hiervan is door vastgoeddeskundigen
zaken en strategie van de projectenportefeuille
van EY getoetst en akkoord bevonden. Aan de
aan de orde kwam.
accountant is gevraagd of er zaken zijn die de Raad moet weten en die niet in het accountants-
Bij het goedkeuren van de begroting 2015 en
verslag zijn opgenomen. Hierop werd ontkennend
volgende jaren - eind 2014 - , constateerde de
geantwoord. 35
Verslag van de Raad van Toezicht
Organisatieontwikkeling
Strategie projecten
De Raad is nadrukkelijk betrokken geweest bij het
De Raad heeft zich evenals voorgaande jaren ge-
ontwikkelen van een nieuwe organisatiestructuur.
focust op de risico’s van de projectenportefeuille
Als logisch vervolg op het ‘richten’, middels het
van Ons Huis. De omvang van de portefeuille
beleidsplan ‘Wonen blijft’ in 2013, heeft Ons Huis
blijft in het kader van risicomanagement een
een proces ingezet om haar organisatie daarop
belangrijk onderdeel van toezicht. Aan de hand
aansluitend ‘in te richten’. Het invoeren van
van de rapportages van de organisatie heeft de
integrale vastgoedsturing (assetmanagement) is
Raad alle projecten beschouwd en de in kaart
daarbij als hefboom voor het ontwerp gebruikt.
gebrachte risico’s en afwaarderingen gewogen.
Daarmee kunnen (beleids)keuzes en risico’s
Enkele projecten zijn door de Raad bezocht.
transparant gemaakt worden voor de Raad en
De fors afgeslankte portefeuille is naar het
evenzeer voor huurders, overheden en andere
oordeel van de Raad inmiddels beheersbaar.
stakeholders. Bij het plan van aanpak heeft de Raad aandacht gevraagd voor een zorgvuldige
Strategisch voorraadbeleid en betaalbaarheid
communicatie en betrokkenheid van de mede-
Op hoofdlijnen laat de Raad zich informeren over
werkers van Ons Huis en de Ondernemingsraad
van belang zijnde beleidsontwikkelingen van Ons
in het bijzonder.
Huis, mede in het licht van het realiseren van het beleidsplan ‘Wonen blijft’. In het verslagjaar
In 2014 heeft de Raad de bestuurder positief
kwamen in dat kader het huurprijsbeleid in relatie
geadviseerd over het hoofdontwerp voor een
tot betaalbaarheid en passendheid nadrukkelijk
nieuwe organisatiestructuur. In 2015 heeft
aan de orde in de vergaderingen van de Raad.
Ons Huis het hoofdontwerp vertaald in een detail-
In het kader van het strategisch voorraadbeleid
ontwerp en is de organisatie (opnieuw) ingericht.
werd de implementatie van het assetmanagement
De Raad is in 2015 regelmatig geïnformeerd over
en de pilot assetmanagement besproken. Deze
de voortgang van de organisatieontwikkeling.
pilot betrof het complex hoogbouw Lekstraat. De
De Raad verwacht dat Ons Huis met de organisatie-
uitkomst van de pilot is dat de 88 wooneenheden
ontwikkeling in belangrijke mate inspeelt op
niet gesloopt worden maar worden gerenoveerd
toekomstige ontwikkelingen, zoals aangegeven
en als betaalbare eenheden in exploitatie blijven.
in de herziening van de Woningwet. Financiële kaders Als instrument om financiële continuïteit te waarborgen hanteert Ons Huis het volgende financiële kader: de ICR is vastgesteld op minimaal 1,5 en gemiddeld 1,7; de solvabiliteit op 30% en de loan to value op maximaal 65% en op termijn maximaal 60%. Dit kader maakt deel uit van de boven beschreven herziene systematiek van rapportage. De Raad acht deze normen passend in de lastige financiële omstandigheden van het huidige tijdsgewricht. Aan alle genoemde kaders is in 2015 ruimschoots voldaan. Visitatie Ons Huis heeft zich in 2014 opnieuw laten visiteren. Het rapport van Raeflex is in januari 2015 verschenen. Op voorstel van de directeurbestuurder is besloten om in samenwerking met collega corporaties De Goede Woning en de Woonmensen te komen tot een gezamenlijke Groot onderhoud aan de galerijen van woongebouwen in de wijk Kerschoten.
keuze voor een geaccrediteerd visitatiebureau. Dat maakte een onderling vergelijking van de
36
Verslag van de Raad van Toezicht
Apeldoornse corporaties mogelijk en is doelmatig
baar) huisvesten van de doelgroep. Gemeenten
en efficiënt, vooral ten aanzien van de plaatselijke
en huurdersorganisaties krijgen een sterkere rol
stakeholders van de corporaties. Vanuit de Raad
bij de totstandkoming en uitvoeren van het beleid
heeft een lid zitting genomen in de interne
van corporaties. Het interne en externe toezicht
begeleidingscommissie voor de visitatie. De in het
is aanzienlijk aangescherpt. Omdat de nieuwe
kader van de visitatie door de directeur-bestuurder
Woningwet halverwege 2015 van kracht werd, is
opgestelde ‘position paper’ is besproken in de Raad.
een aantal overgangsbepalingen van toepassing.
De bijna voltallige raad heeft een gesprek gevoerd
De Raad laat zich regelmatig informeren over de
met de visitatiecommissie. Hierin is nadrukkelijk
implementatie van de vernieuwde Woningwet en
gesproken over de wijze waarop de governance
behandelt relevante onderwerpen in het kader
verankerd is binnen de organisatie en op welke
van de vereiste besluitvorming.
wijze hierop wordt gereflecteerd. De uitkomst van de visitatie werd door de voorzitter van de visitatie-
Contact met Ondernemingsraad en
commissie in een quote op Twitter kernachtig
Ons Woongoed en andere stakeholders
weergegeven met de woorden: “Hoe een corporatie
Een delegatie van de Raad heeft in het verslagjaar
bij zwaar weer stevig bijstuurt en in de stad mooie
een gesprek gevoerd met de Ondernemingsraad
resultaten behaalt.“ De Raad heeft afspraken
van Ons Huis over de algemene gang van zaken
gemaakt met de directie hoe de aanbevelingen in
binnen het bedrijf. Naar oordeel van de Raad
het visitatierapport door de organisatie ter hand
is de Ondernemingsraad zeer betrokken bij de
worden genomen en volgt dit kritisch.
veranderingen van Ons Huis en is de relatie met de directeur-bestuurder positief kritisch.
Begroting 2016 en meerjarenbegroting 2016-2025
Twee leden van de Raad hebben een algemeen
De door de bestuurder voorgelegde begroting en
gesprek gevoerd met het bestuur van Ons
meerjarenbegroting geeft de Raad vertrouwen op
Woongoed, de huurdersvereniging. Meerdere
korte en middellange termijn. In het verslagjaar
malen hebben leden van de Raad een algemene
is binnen de Raad en het management nagedacht
ledenvergadering van deze vereniging bij-
over de invulling van de aanwezige beleidsruimte
gewoond. Leden van de Raad bezochten een
en de prioritering van ambities. Ook is door
bijeenkomst met stakeholders georganiseerd
middel van een enquête en een bijeenkomst de
door de gezamenlijke corporaties in Apeldoorn.
mening van huurders gevraagd over de priorite-
De Raad hecht eraan zich op deze manier te
ring van beleidsambities. De prioriteitsvoorkeur
oriënteren op wat er onder gemeenten, zorg-
van de huurders en Ons Huis bleken in grote
instellingen, huurders(vertegenwoordigers) en
lijnen overeen te komen. Belangrijkste prioriteit
andere stakeholders leeft.
voor het beleid betreft de betaalbaarheid. In de begroting 2016 en meerjarenbegroting 2016-
Verbindingen
2025 zijn ambities ingerekend, voor een deel
De Raad heeft haar goedkeuring verleend aan de
vanzelfsprekend op basis van aannames. Ook
(verdere) afbouw van de verbindingenstructuur
na inrekening van de aanvullende ambities blijkt
van Ons Huis in 2015 op basis van het plan van
Ons Huis ruim aan externe en interne financiële
aanpak aanpassing verbindingenstructuur en het
kaders te voldoen. In de loop van 2016 zal binnen
vigerende verbindingenstatuut. Hierbij zijn de drie
de Raad gediscussieerd worden over de verdere
resterende 100% deelnemingen gefuseerd tot
aanwending van de beleidsruimte en zullen vanuit
één deelneming, waarbij gelijktijdig de statuten
de organisatie voorstellen worden gedaan voor
zijn aangepast op basis van vereisten in de
verdergaande investeringen in energetische
vernieuwde Woningwet.
maatregelen. De Raad heeft de begroting 2016 goedgekeurd.
Besluiten De Raad heeft in 2015 goedkeuring verleend aan:
Nieuwe Woningwet
■■
4 jaar;
van kracht geworden. Met de Woningwet zijn belangrijke wijzigingen doorgevoerd in de rol die
■■
jaarverslag en de jaarrekening 2014 van Ons Huis en de 100% verbindingen;
corporaties kunnen innemen, waarbij de focus vooral komt te liggen op de kerntaak, het (betaal-
de herbenoeming van de leden Blijleven en Houterman van de Raad voor een periode van
Op 1 juli 2015 is de hernieuwde Woningwet
■■
voortzetting van de relatie met accountant EY; 37
Verslag van de Raad van Toezicht
■■
de remuneratierapporten 2015 van de Raad en de directeur-bestuurder;
■■
het (op grond van de nieuwe Woningwet) aangepaste Treasurystatuut;
■■
voorstel tot fusie verbindingen;
■■
aangepaste profielschets en procedure werving RvT-leden;
■■
procedure verkoop grondposities;
■■
verkoop 10 kavels Vlindertuin;
■■
procedure voortzetting project HavenCentrum;
■■
besluit renovatie complex hoogbouw Lekstraat (i.p.v. sloop);
■■
de begroting 2016 en meerjarenbegroting 2016-2025;
■■
‘Het bod’ aan de Gemeenten Apeldoorn en Zutphen;
■■
Ons Huis-huurders Nicole Steenkist en Klaas Snijder uit de Rubensstraat.
Het voorgenomen besluit tot aanstelling van de heren Sommerdijk en van der Veen als lid van de RvT.
Selectie- en Remuneratiecommissie De door de Raad ingestelde selectie- en
Auditcommissie
remuneratiecommissie bestaat uit de leden
De door de Raad ingestelde auditcommissie
Blijleven (voorzitter) en Stevelmans. De Raad
bestaat uit de leden Van Bolhuis en Houterman
heeft een reglement vastgesteld waarin de
(voorzitter). De commissie bereidt de vergadering
samenstelling en werkwijze zijn vastgelegd.
van de Raad voor. Zij focust daarbij op de financiële positie van Ons Huis en de bedrijfsrisico’s.
De commissie heeft in 2015 remuneratierapporten
Daarnaast komen het intern controle plan,
opgesteld met betrekking tot de Raad van
het treasury jaarplan en de verslagen van de
Toezicht en de directeur-bestuurder. Daarnaast
treasurycommissie aan de orde. De bestuurder,
heeft de commissie de beoordeling van de
de manager Bedrijfsvoering en Control en de
bestuurder over het jaar 2014 en de prestatie-
Controller zijn bij de vergadering aanwezig.
afspraken voor 2015 voorbereid. De documenten
De auditcommissie heeft overleg met de externe
zijn vastgesteld door de Raad in vergadering
accountant over de controleaanpak en de uit-
zonder de aanwezigheid van de bestuurder. De
komsten van de controle. Ook het jaarververslag
Raad heeft afspraken gemaakt met de bestuurder
en het accountantsverslag worden voorafgaand
over zijn beloning in relatie tot de geldende
aan de behandeling in de Raad in de Audit-
kaders in de Wet Normering Topinkomens (WNT)
commissie besproken met de accountant.
en de versobering van de pensioenregeling die
In het verslagjaar kwam de commissie vijf maal
per 1 januari 2015 van kracht werd. Hiervoor is
bijeen. In elke vergadering van de Raad doet de
het overgangsrecht van toepassing.
auditcommissie verslag van haar beschouwingen. De samenstelling en werkwijze van de commissie
In 2015 heeft de werving voor twee nieuwe leden
is vastgelegd in een door de Raad vastgesteld
van de Raad plaats gevonden. Hiervoor is het
reglement auditcommissie. Onverlet de voor-
profiel leden en voorzitter Raad van Toezicht aan-
bereidende werkzaamheden van de auditcommissie
gepast. Het profiel is erop gericht dat de samen-
beschouwt de Raad haar functioneren als een
stelling van de Raad evenwichtig is en voldoende
geheel. Alle leden zien toe op het onderhouden
verscheidenheid en ervaring heeft op aspecten
van passende controles en controlesystemen ter
als: expertise, beroepsgroep, kennis, geslacht. De
beheersing van de financiële en de operationele
selectiecommissie bestond naast de vaste leden
risico’s waaraan Ons Huis is blootgesteld,
Blijleven en Stevelmans uit het lid Houterman.
en ter controle op de integriteit van de financiële
In de paragraaf ‘Werving nieuwe leden Raad van
informatievoorziening.
Toezicht’ wordt de procedure toegelicht. 38
Verslag van de Raad van Toezicht
Vergelijkbaar met de auditcommissie is de
Integer ondernemen stelt hoge eisen aan Ons
selectie- en remuneratiecommissie slechts
Huis als maatschappelijk ondernemer. De Raad
bedoeld om zaken in het kader van selectie-
van Toezicht ziet erop toe dat Ons Huis zorgvuldig
en remuneratie voor te bereiden voor de Raad.
te werk gaat, haar verantwoordelijkheden in acht
De Raad blijft als geheel verantwoordelijk.
neemt en de geldende regels naleeft. Ons Huis heeft haar integriteitscode aangepast op basis
Corporate Governance
van de nieuwe Woningwet en Governancecode
Uitgangspunt voor de corporate governance van
Woningcorporaties 2015. De aangepaste code is
Ons Huis is de Aedes Code en de daarop aan-
gepubliceerd op de website.
sluitende Governancecode Woningcorporaties. In april 2015 is de nieuwe Governancecode
Eén van de kernwaarden bij Ons Huis is ‘ver-
Woningcorporaties vastgesteld door de leden van
antwoord ondernemen’. Daarbij past niet een
Aedes en VTW (Vereniging van Toezichthouders
veelheid aan regels, wel eigen verantwoordelijk-
Woningcorporaties). Deze leden zijn verplicht
heid en professionaliteit van medewerkers en
de code te volgen. De Raad van Toezicht onder-
leden van de Raad. De integriteitscode is daarbij
schrijft de noodzaak van transparantie in bestuur
een hulpmiddel en dient als handvat voor de
en toezicht en het afleggen van verantwoording
dagelijkse werkzaamheden. Naast boven-
daarover aan de stakeholders. De Code vormt
genoemde integriteitscode beschikt Ons Huis
naar mening van de Raad de basis voor goed
over een klokkenluidersregeling (inclusief interne
bestuur in woningcorporaties. Ook vormt het
vertrouwenspersonen en extern meldpunt).
de basis voor het goed functioneren van het interne toezicht in woningcorporaties. De Raad
Klachten
is van mening dat alle leden voldoen aan de
Ons Huis heeft zich in 2015 aangesloten bij
onafhankelijkheidscriteria zoals omschreven in
KLAC, een regionale externe en gespecialiseerde
de Governancecode. Mogelijke strijdige belangen
klachtencommissie. De bestuurder heeft de Raad
worden door de leden gemeld in de plenaire
hierover geïnformeerd evenals over de klachten-
vergaderingen. In het verslagjaar deden zich geen
rapportage 2015.
onverenigbaarheden voor bij besluitvorming of transacties.
Met betrekking tot het intern toezicht is tijdens de eerder genoemde visitatie geconstateerd dat
In 2015 is een plan van aanpak opgesteld voor
dit ruim voldoende functioneert. “De commissie
de implementatie van de nieuwe Code. In 2015
waardeert de actieve rol die de Raad heeft gehad
is op grond van de nieuwe Code reglementen de
in de transitie van Ons Huis, de professionele
integriteitscode aangepast en vastgesteld. In 2016
manier waarop gewerkt wordt aan de verschillen-
zullen het bestuursreglement, het reglement
de rollen van de Raad en de actieve wijze van
werkwijze RvT en de visie op besturen en toezicht
zelfreflectie en deskundigheidsbevordering “
(in nauwe relatie met de op te stellen nieuwe
(citaat visitatierapport blz. 16). De aanbevelingen
statuten) worden opgesteld en vastgesteld.
in het visitatierapport worden, zoveel als mogelijk
Hiervoor zijn eind januari 2016 door Aedes en
is, gelinkt aan de Kritische Prestatie Indicatoren
VTW modellen beschikbaar gesteld. Deze modellen
en Succes Bepalende Factoren.
zijn getoetst aan de nieuwe Woningwet. Na het aan de Governancecode 2015. Door middel van
Taak, werkwijze en samenstelling Raad van Toezicht
een zogenaamde Governance agenda zijn de in
De Raad van Toezicht heeft tot taak toezicht te
de Governance Code Woningcorporaties opge-
houden op het beleid van het bestuur en op de
nomen onderwerpen in de vergaderingen van de
algemene gang van zaken bij de woningcorporatie
Raad geagendeerd. De onderwerpen zijn, met
en de met haar verbonden ondernemingen en
betrekking tot de behandeling en besluitvorming,
staat de directeur-bestuurder met raad ter zijde.
divers van aard. Daarnaast zijn op basis van de
Het toezicht van de Raad van Toezicht strekt zich
Code voorgeschreven onderwerpen op de website
ook uit tot de verbindingen.
vaststellen van deze stukken voldoet Ons Huis
gepubliceerd.
39
Verslag van de Raad van Toezicht
De Raad is verantwoordelijk voor de kwaliteit
De Raad van Toezicht is zodanig samengesteld dat
van eigen functioneren. De taken,
de leden ten opzichte van elkaar, de bestuurder
verantwoordelijkheden, bevoegdheden en werkwijze
en welk deelbelang dan ook onafhankelijk en
van de Raad van Toezicht zijn vastgelegd in de
kritisch kunnen opereren. Er bestaan geen over-
statuten van Ons Huis Woningstichting. Naast de
lappingen met andere bestuursfuncties. Geen van
in de statuten opgenomen regelingen betreffen-
de leden van de Raad van Toezicht is of was in het
de onverenigbaarheid (art. 16), aftreden en
verleden in dienst van Ons Huis en/of onderhoudt
vacatures (art. 17), einde lidmaatschap Raad van
een directe of indirecte band met toeleveranciers
Toezicht (art. 18), schorsing en ontslag (art. 19),
of afnemers van Ons Huis. Geen van de leden van
taken en bevoegdheden (art. 20), vergaderingen
de Raad van Toezicht verleent andere diensten
(art. 21), besluitvorming ter vergadering (art. 22),
dan die welke voortvloeien uit zijn lidmaatschap
onderzoek jaarstukken (art. 23) en besluitvorming
van de Raad van Toezicht of onderhoudt banden
(Hoofdstuk IV), is een profielschets en een
met Ons Huis hetzij direct, hetzij indirect, buiten
benoemingsprocedure Raad van Toezicht aan-
zijn lidmaatschap van de Raad van Toezicht.
wezig. In 2016 worden de statuten aangepast op
Er hebben geen transacties plaatsgevonden
basis van de vereisten in de nieuwe Woningwet.
waarbij sprake was van mogelijke tegenstrijdige belangen. Ons Huis verstrekt geen leningen
Om aan de regels van de Governance Code
of garanties aan haar leden van de Raad van
Woningcorporaties ten aanzien van taken,
Toezicht. Bovenstaande zaken maken deel uit van
bevoegdheden en handelswijze van de Raad van
de binnen Ons Huis geldende integriteitscode, die
Toezicht en de bestuurder te voldoen, stelt Ons
ook voor de leden van de Raad van toepassing is.
Huis - in aanvulling op de statuten - een integriteitscode, een bestuursreglement, een
De Raad van Toezicht bestaat thans uit vijf leden.
reglement werkwijze RvT en de visie op besturen
De samenstelling van de Raad is in het jaar 2015
en toezicht op. Deze stukken worden op de website
niet gewijzigd. De leden Blijleven en Houterman
(www.onshuisapeldoorn.nl) gepubliceerd.
zijn in februari herbenoemd voor een periode van vier jaar. In de statuten is bepaald dat de Raad uit
De remuneratiecommissie initieert de evaluatie
minimaal vijf en ten hoogste uit zeven leden dient
van het functioneren van de Raad en van de
te bestaan. In de profielschets voor de leden van
directeur-bestuurder.
de Raad van Toezicht is als één van de algemene uitgangspunten opgenomen dat de Raad
De voorzitter van de Raad heeft, met in achtneming
pluriform moet zijn samengesteld. In de huidige
van ieders rollen en verantwoordelijkheden,
samenstelling telt de Raad twee leden van het
maandelijks overleg gevoerd met de directeur-
vrouwelijke en drie leden van het mannelijk
bestuurder.
geslacht. De leden van de Raad staan opgesomd in de bijlage aan het eind van dit hoofdstuk. Alle leden zijn in het dagelijks leven actief werkzaam en vanuit hun actieve werkkring betrokken bij en bekend met ontwikkeltrajecten. De specifieke deskundigheidsbevordering vindt plaats door het bijwonen van themabijeenkomsten, het tot zich nemen van actuele toegezonden documentatie evenals het kennisnemen via de media van de ontwikkelingen in het werkgebied, voor zover deze van belang zijn voor de ontwikkelingen in de volkshuisvesting. Indien wenselijk kan op eigen verzoek/initiatief van de leden worden voorzien in aanvullende mogelijkheden tot verdere deskundigheidsbevordering.
Landelijke Burendag op 26 september in het Matenpark.
40
Verslag van de Raad van Toezicht
Daarbij maken de leden ook gebruik van
heeft de beoordeling over 2015 plaats gevonden.
hun lidmaatschap van de Vereniging van
De Raad is zeer tevreden over de wijze waarop
Toezichthouders Woningcorporaties (VTW).
de bestuurder zijn functie heeft vervuld. Met de
Om in 2015 en 2016 het vereiste van in totaal
directeur-bestuurder is geen variabele beloning
minimaal 10 PE-punten (PE = Permanente
overeengekomen. Er zijn in 2015 of eerder geen
Educatie) te behalen, hebben de leden gebruik
aandelen, garanties of leningen verstrekt aan de
gemaakt van aanvullende deskundigheids-
directeur-bestuurder. Het is beleid om dat ook
bevordering in de vorm van (externe) trainingen/
niet te doen.
workshops en dergelijke. Dit zal ook in 2016 plaatsvinden, zodat alle leden het vereiste aantal
In april 2015 heeft de Raad haar eigen functioneren
punten behalen.
en het functioneren van de individuele leden van de Raad geëvalueerd. In 2016 zal opnieuw
De Raad is van oordeel dat zij in 2015 zodanig
een evaluatie met een extern deskundige plaats
was samengesteld dat zij haar taak naar behoren
vinden.
kon vervullen. Verscheidene leden van de Raad worden beschouwd. Tevens zijn er enkele leden
Beloning/vergoeding van de leden van de Raad
met een volkshuisvestelijke en/of sociaal-
In 2015 heeft de Raad haar jaarlijkse beloning
maatschappelijke achtergrond.
vastgesteld op basis van de Code voor de
van Toezicht kunnen als financiële deskundigen
honorering van commissarissen in woningConform de statuten zijn twee leden van de
corporaties, opgesteld door Vereniging
Raad van Toezicht benoemd op voordracht van
Toezichthouders Woningcorporaties. De beloning
de huurdersbelangenvereniging Ons Woongoed.
is vastgelegd in een remuneratierapport.
Jaarlijks overlegt een delegatie van de Raad met de Ondernemingsraad van Ons Huis.
De jaarlijkse beloning voor leden van de Raad van Toezicht bedraagt in 2015 € 8.275 (2014 € 8.275)
De salariëring van de directeur-bestuurder is
bruto per jaar, exclusief BTW. De beloning aan de
geheel conform de beloningscode voor bestuur-
voorzitter bedraagt € 10.345 (2014 € 10.345),
ders van woningcorporaties en vastgelegd in een
eveneens exclusief BTW. Conform de code ont-
door de Raad opgesteld remuneratierapport. In
vangen de leden geen vaste onkostenvergoeding.
verband met de privacygevoeligheid van deze
De totale honorering voor de Raad van Toezicht/
informatie in de situatie van één directeur-
Commissarissen inclusief werkgeverslasten
bestuurder vindt de Raad openbaarmaking van
en exclusief BTW bedroeg in 2015 evenals in
dit rapport niet wenselijk. Gezien de afspraken
2014 en 2013 € 43.445. De beloning van de Raad
en hervormingen voortvloeiend uit de Wet
past binnen de geldende normen van de WNT2
Normering Topinkomens, heeft de directeur-
(Wet normering bezoldiging topfunctionarissen
bestuurder aangegeven af te zien van de eerder
publieke en semipublieke sector). De normen
overeengekomen indexering van zijn salaris. De
van de WNT2 zijn in 2015 verhoogd. De Raad
Raad heeft besloten dit voorstel over te nemen.
heeft besloten haar honorering in 2015 niet aan te passen. De honorering van de Raad voldoet
Ieder jaar worden tussen de Raad van Toezicht
ook aan de beroepsregel voor honorering
en de directeur-bestuurder afspraken gemaakt
van de Vereniging voor Toezichthouders in
welke, naast de jaarbegroting, beschouwd worden
Woningcorporaties (VTW).
als het directiejaarplan (prestatieafspraken) in In de vergadering in februari 2015 heeft de Raad
Rol, beloning en beoordeling van het functioneren van de externe accountant
haar werkgeversrol vervuld bij de beoordeling van
De externe accountant is benoemd door de Raad
de directeur-bestuurder over 2014. Het functi-
van Toezicht. De bezoldiging van en de opdracht-
oneren van de directeur-bestuurder is geëva-
verlening tot het uitvoeren van de controle door
lueerd. In februari 2015 zijn prestatieafspraken
de externe accountant is goedgekeurd door
gemaakt voor het jaar 2015. In februari 2016
de Raad op voorstel van en na overleg met de
het kader van het resultaat gericht werken.
41
Verslag van de Raad van Toezicht
directeur-bestuurder. In 2015 is geen sprake geweest van het uitvoeren van niet-controle opdrachten door de externe accountant. De externe accountant van Ons Huis (EY) heeft de opdracht te beoordelen of de voorstelling van zaken in de jaarrekening overeenstemmen met de werkelijkheid. De auditcommissie heeft op 7 april 2015 met de externe accountant de jaarrekening voorbesproken en de Raad van Toezicht heeft zich door de accountant in de vergadering op 14 april 2015 laten informeren over het accountantsverslag, de jaarrekening en
St. Elisabeth in Zutphen.
de bedrijfsvoering binnen Ons Huis. De Raad zag geen aanleiding om aan het voorschrift uit de
Werving nieuwe leden Raad van Toezicht
Governance Code Woningcorporaties gehoor te
In april 2016 is het lid Van Bolhuis aftredend
geven om één keer per jaar in overleg te treden
en niet herbenoembaar. Het lid Verburgh heeft
met de accountant zonder aanwezigheid van de
aangegeven haar raadslidmaatschap op termijn
directie. De Raad heeft aan de accountant geen
te willen beëindigen omdat ze niet meer in het
bijzondere aandachtspunten meegegeven voor de
werkgebied van Ons Huis werkzaam is en hier
accountantscontrole over het jaar 2015. Vanuit de
ook niet woont. Om de vacatures die hierdoor
auditcommissie is aan de accountant gevraagd
ontstaan tijdig in te vullen is (rekening houdend
tijdens de controle aandacht te besteden aan de
met de criteria in de nieuwe Woningwet en
gevolgen van de organisatieontwikkeling op de
Governancecode) medio 2015 gestart met het
administratieve organisatie en risicobeheersing.
opnieuw opstellen en vaststellen van de profiel-
De accountant heeft een Managementletter
schets Raad van Toezicht leden. Besloten is dat de
Interimcontrole 2015 opgesteld; dit stuk is in de
selectiecommissie bestaat uit de vaste leden van
auditcommissie besproken, waarna de audit-
de selectie- en remuneratiecommissie Blijleven
commissie in de Raad hiervan verslag heeft
en Stevelmans, aangevuld met het lid Houterman,
gedaan.
die tevens lid is van de auditcommissie. De directeur-bestuurder maakte als adviseur
In de accountantsverslagen zijn aanbevelingen
onderdeel uit van de commissie. Specifiek werd
uitgebracht over actuele onderwerpen en
een lid geworven met een bedrijfseconomische/
ontwikkelingen binnen de sector op fiscaal-,
financiële achtergrond en een lid die lokaal/
financierings- en verslaggevingsgebied. De Raad
maatschappelijk betrokken is bij het werk van
bespreekt de onafhankelijkheid van de externe
Ons Huis. De beknopte wervingsadvertentie is
accountant regelmatig in haar vergaderingen en
geplaatst in een regionaal dagblad en verspreid
heeft dit om die reden niet afzonderlijk vastgelegd
via digitale media. In de advertentie werd ver-
in een protocol onafhankelijkheid van de externe
wezen naar de uitgebreide advertentie en de
accountant. In 2014 heeft de Raad, op basis van
profielschets op de website van Ons Huis. In totaal
een uitvoerige evaluatie van het functioneren van
solliciteerden 48 personen op de vacatures, waar-
de externe accountant, besloten de relatie met
van slechts vijf vrouwen. De selectiecommissie
de accountant voor 2015 voort te zetten. In het
heeft vier personen geselecteerd waarmee een
najaar 2014 heeft een wisseling plaats gevonden
gesprek heeft plaatsgevonden. Vervolgens heeft
van vanuit EY bij de controle betrokken personen
een tweede gesprek plaatsgevonden met twee
(partner en manager) om te voorkomen dat al te
van deze personen, resulterend in de voordracht
nauwe banden met de organisatie ontstaan. Op
van deze beide personen aan de voltallige Raad.
grond van de Governancecode Woningcorporaties
De Raad heeft de voordracht overgenomen en
2015 zal Ons Huis uiterlijk voor het boekjaar
een voorgenomen besluit genomen deze beide
2017 een ander accountskantoor selecteren en
kandidaten aan te stellen. De selectiecommissie
aanstellen.
heeft aan de Ondernemingsraad het cv van
42
Verslag van de Raad van Toezicht
de kandidaten gepresenteerd waarna de
en de verdere invulling van de beleidsruimte in
Ondernemingsraad haar advies heeft uitgebracht.
de meerjarenbegroting. De Raad is hierbij nauw
Uiteindelijk zijn de beide kandidaten voorgedragen
betrokken. Ook zal in 2016 de samenstelling
aan de Autoriteit woningcorporaties (Aw) met het
van de Raad wijzigen door het aftreden van twee
verzoek om instemming voor de voorgenomen
leden en de benoeming en introductie van twee
benoeming. Begin 2016 heeft de Aw aangegeven
nieuwe leden.
geen bezwaren te hebben en heeft de Raad definitief besloten de heren Sommerdijk en van
Dankwoord
der Veen per 1 april 2016 aan te stellen als lid
De Raad van Toezicht dankt alle medewerkers
van de Raad. De heer Sommerdijk zal tevens lid
en de directie van Ons Huis voor de inzet en
worden van de auditcommissie.
behaalde resultaten in 2015.
Vooruitblik 2016 Het jaar 2016 zal in het teken staan van de implementatie van de vernieuwde Woningwet
Buurtbewoners openen hun buurttuin de Heeze bij De Graanhof.
43
Bijlage: Leden Raad van Toezicht
Per 31 december 2015 was de Raad als volgt samengesteld: Drs. R.L. Stevelmans Functie
voorzitter, (lid op voordracht van de huurdersbelangenvereniging), lid selectie- en remuneratiecommissie
Geboortedatum
17-10-1959
Eerste benoeming 1 januari 2010 Herbenoeming
1 januari 2014
Kennisgebied(en)
overheid/politiek-bestuurlijke strategie/maatschappelijk
Beroep
rector C.S.G. De Heemgaard te Apeldoorn
Aftredend in
december 2017 [niet herbenoembaar]
Nevenfuncties
bestuursvoorzitter samenwerkingsverband passend onderwijs Apeldoorn, Voorst en Epe.
B.J. van Bolhuis Functie
lid, lid auditcommissie
Geboortedatum
14-10-1963
Eerste benoeming 15 april 2008 Herbenoeming
24 april 2012
Kennisgebied(en)
financiën/economie/strategie
Beroep
algemeen directeur Koninklijke Schut NV
Aftredend in
april 2016 [niet herbenoembaar]
Nevenfuncties
lid ledenwerfcommissie VNO-NCW Stedendriehoek
Mevr. E.M. Verburgh Functie
lid
Geboortedatum
15-12-1962
Eerste benoeming 1 januari 2010 Herbenoeming
1 januari 2014
Kennisgebied(en)
marketing/management/sociaal maatschappelijk
Beroep
directeur-bestuurder van de Lindenberg, Nijmegen
Aftredend in
december 2017 [niet herbenoembaar]
Nevenfuncties
geen
Ing. T.E. Houterman RQIM Functie
lid, voorzitter auditcommissie
Geboortedatum
15-12-1958
Eerste benoeming 15 februari 2011 Herbenoeming
17 februari 2015
Kennisgebied(en)
financiën, governance, volkshuisvesting
Beroep
directeur Videam Consultancy BV
Aftredend in
februari 2019 [niet herbenoembaar]
Nevenfuncties
geen
Mevr. MA A. Blijleven-Le Granse Functie
lid (op voordracht van de huurdersbelangenvereniging),
Geboortedatum
21-11-1966
voorzitter selectie- en remuneratiecommissie Eerste benoeming 15 februari 2011 Herbenoeming
17 februari 2015
Kennisgebied(en)
HRM/personeelsmanagement/sociaal maatschappelijk
Beroep
zelfstandig HRM Consultant
Aftredend in
februari 2019 [niet herbenoembaar]
Nevenfuncties
bestuurslid Apeldoornse Tennisfederatie. 44
Verkorte jaarrekening
2015
Financiële kengetallen
Algemeen Deze verkorte jaarrekening 2015 is ontleend aan de gecontroleerde jaarrekening 2015 van Ons Huis Woningstichting. Deze verkorte jaarrekening bevat niet alle toelichtingen die vereist zijn op basis van Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek, artikel 26, 1e lid, van het BBSh, richtlijn 645 van de Raad voor de Jaarverslaggeving en Beleidsregels toepassing WNT. De volledig gecontroleerde jaarrekening 2015 is gepubliceerd.
(x € 1.000,-)
Boekjaar
2015
2014
2013
2012
Balans - Vaste activa
337.658
352.207
358.024
341.195
- Eigen vermogen
144.541
147.244
148.567
138.141
- Langlopende schulden
182.434
200.606
214.220
195.275
- Totaal vermogen
350.835
366.906
384.970
376.373
Winst- en verliesrekening - Huren 35.815 34.803 33.581 31.636 - Vergoedingen
2.365
2.402
2.527
2.361
- Opbrengst verkochte activa
1.099
601
594
1.026
- Gereal. opbrengst onderhanden projecten
5.419
6.550
3.379
0
- Overige bedrijfsopbrengsten
786
447
418
860
- Totaal omzet 45.484 44.803 40.499 35.883 - Jaarresultaat -10.367 -4.189 -6.377 -11.075
Continuïteit (ultimo boekjaar) 1. Liquiditeit (current ratio) Vlottende activa/kortlopende schulden
0,57
0,80
1,24
0,95
2. Solvabiliteit Eigen vermogen/totaal vermogen
41,2%
40,1%
38,6%
36,7%
3. Loan to Value (excl. projectfinancieringen) Leningen / waarde vast actief
60,8%
61,8%
62,7%
68,6%
4. ICR (Rentedekkingsgraad) Operationele kasstroom/rentelasten
2,8
2,7
2,6
1,3
5.293
5.244
Aantal verhuureenheden Woningen en wooneenheden
5.302
5.326
Woonwagens en standplaatsen
103
105
106
106
Overige
109
111
110
111
Algemeen 1. Huurachterstand uitgedrukt in een percentage van de huren en vergoedingen
0,64
0,65
0,71
0,77
0,37
0,48
0,69
0,99
27.308
28.079
28.423
26.428
2. Huurderving uitgedrukt in een percentage van de huren en vergoedingen 3. Algemene bedrijfsreserve einde boekjaar in euro's per woning
4. Gemiddelde netto-huur per woning (euro's per jaar)
6.649
6.528
6.321
5.975
46
Vennootschappelijke balans
31 december 2015
(x € 1.000,-)
31 december 2014
Activa Vaste activa Materiële vaste activa 278.606 271.095 Vastgoedbeleggingen 40.448 63.770 Financiële vaste activa 18.604 17.341 Vlottende activa Voorraden - Vastgoed bestemd voor verkoop
594
1.506
- Onderhanden werk
3.960
9.637
Vorderingen - Huurdebiteuren
251
252
- Gemeenten
65
3
- Vorderingen groepsmaatschappijen
608
294
- Belastingen en premies sociale verzekering
1
0
40
375
- Overige vorderingen - Overlopende activa
1.177
251
2.142
1.175
Liquide middelen
6.481
2.382
Totaal 350.835 366.906
Passiva Eigen vermogen Algemene bedrijfsreserve 144.541 147.244 Voorzieningen Deelnemingen Jubileumuitkeringen
663 76
624 77
739
701
Langlopende schulden 182.434 200.606 Kortlopende schulden Schulden aan leveranciers
1.067
1.761
Belastingen en premies sociale verzekering
1.864
1.187
Aflossingsverplichting komend boekjaar 15.396 11.624 Overlopende passiva
4.794
3.783
23.121
18.355
Totaal 350.835 366.906
47
Vennootschappelijke winst- en verliesrekening
(x € 1.000,-)
2015 2014
Bedrijfsopbrengsten Huren 35.815 34.803 Opbrengsten servicecontracten
2.365
2.402
Resultaat verkoop vastgoedportefeuille
1.099
601
5.419
6.550
Gerealiseerde opbrengst onderhanden projecten Overige bedrijfsopbrengsten
786
447
Som der bedrijfsopbrengsten 45.484 44.803 Bedrijfslasten Kosten van uitbesteed werk
5.450
6.481
Afschrijvingen op vaste activa
7.627
8.399
6.949
1.998
vlottende activa
1.449
664
Lonen en salarissen
2.963
2.834
Sociale lasten
410
442
Overige waardeveranderingen materiële vaste activa Bijzondere waardeverminderingen van
Pensioenlasten
451
512
Lasten onderhoud
6.524
6.317
Leefbaarheid
269
369
Lasten servicecontracten
2.321
2.325
Overige bedrijfslasten
6.776
7.267
Som der bedrijfslasten 41.189 37.608 Niet-gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedbeleggingen
-8.860
-2.675
Bedrijfsresultaat -4.565
4.520
Financiële baten en lasten Waardeveranderingen van financiële vaste activa
803
0
Rentebaten
358
610
Rentelasten
8.271
8.704
Opbrengsten financiële vaste activa
9
34
-7.101
-8.060
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen -11.666 -3.540 Vennootschapsbelasting
-1.181
95
Resultaat na belastingen -10.485 -3.635 Resultaat deelnemingen
118
-554
Groepsresultaat na belastingen -10.367 -4.189
48
Kasstroomoverzicht
(x € 1.000,-)
2015 2014
Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat -4.565
4.520
Aanpassingen voor: - Afschrijvingen
7.627
8.399
correctie aandeel derden
-40
-46
- Overige waardeveranderingen m.v.a.
5.781
1.121
correctie aandeel derden
5
141
- Bijzondere waardeverminderingen
1.449
664
- Niet gerealiseerde waardeveranderingen
8.860
2.675
correctie aandeel derden - Resultaat verkoop vastgoedportefeuille
-7 -1.099
-6 -601
Totaal aanpassingen 22.576 12.347 Veranderingen in werkkapitaal: - Voorraden en onderhanden werk
6.589
3.701
afwaardering
-1.449
-264
- Vorderingen
-968
2.310
mutatie vordering rendement Heyendaal
240
0
- Kortlopende schulden
4.757
-3.175
mutatie balanspost niet vervallen rente mutatie aflossingsverplichting
357 -4.675
Totaal veranderingen werkkapitaal
450 1.766
4.851
4.788
Kasstroom uit bedrijfsoperaties 22.862 21.655 Rentebaten
358
609
Opbrengsten financiële vaste activa
812
34
Rentelasten
-8.628
-9.154
Resultaat deelnemingen
0
0
Vennootschapsbelasting
0
0
Totaal
-7.458
-8.511
Kasstroom uit operationele activiteiten 15.404 13.144
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in: - Materiële vaste activa
-2.847
-8.062
- Vastgoedbeleggingen
-27
-40
- Financiële vaste activa
-31
-45
Totaal investeringen -2.905 -8.147 Desinvesteringen in: - Materiële vaste activa
1.036
1.281
- Vastgoedbeleggingen
3.640
2.742
- Financiële vaste activa
0
Totaal desinvesteringen
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
1.000
4.676
5.023
1.771 -3.124
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Langlopende schulden: - Ontvangsten - Aflossingen
23 11.374
-13.099
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
Mutatie geldmiddelen
-26.716
-13.076
-15.342
4.099 -5.322
49
Overige toelichtingen
Grondslagen
terugkoopprijs, zijnde de verkrijgingsprijs voor de waardering als voorraad, dan wel lagere
Regelgeving
opbrengstwaarde. De lagere opbrengstwaarde
De jaarverslaggeving door toegelaten instellingen
is de verwachte verkoopprijs en wordt bepaald
volkshuisvesting dient te voldoen aan de eisen
op basis van taxaties dan wel recente verkoop-
zoals deze zijn geformuleerd in artikel 26, eerste
transacties van referentiewoningen onder aftrek
lid van het Besluit Beheer Sociale Huursector.
van kosten voor verkoop.
In dit besluit wordt BW2 Titel 9 voorgeschreven behoudens enkele uitzonderingen van specifieke
Onderhanden werk
aard. De door de Raad voor de Jaarverslaggeving
De voorraden onderhanden werk (onverkochte
uitgegeven richtlijnen zijn toegepast, waar-
woningen uit projectontwikkeling) worden
onder Richtlijn 645 ‘Toegelaten Instellingen
gewaardeerd op vervaardigingsprijs of lagere
Volkshuisvesting’ (herzien 2011). In deze richtlijn
opbrengstwaarde. De vervaardigingsprijs omvat
zijn onder meer specifieke modellen voor de
alle kosten die samenhangen met de verkrijging
balans en de winst-en-verliesrekening opgenomen
of vervaardiging, alsmede gemaakte kosten
en zijn voor de sector specifieke presentatie,
om de voorraden op hun huidige plaats en in
waarderings- en verslaggevingsvoorschriften
hun huidige staat te brengen. In de kosten van
geformuleerd.
vervaardiging zijn begrepen directe loonkosten en toeslagen voor aan de productie gerelateerde
De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming
indirecte vaste en variabele kosten, waaronder
met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW
de kosten van het bedrijfsbureau, onderhouds-
en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor
afdeling en interne logistiek alsmede toerekende
de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad
rente.
voor de Jaarverslaggeving. De jaarrekening is opgemaakt op 11 april 2016.
De opbrengstwaarde is de geschatte verkoopprijs onder aftrek van direct toerekenbare verkoop-
Sociaal vastgoed in exploitatie
kosten. Bij de bepaling van de opbrengstwaarde
Het sociaal vastgoed in exploitatie (gekwalificeerd
wordt rekening gehouden met de incourantheid
als bedrijfsmiddel) wordt na eerste verwerking
van de voorraden.
gewaardeerd tegen de bedrijfswaarde (welke veelal lager is dan de vervangingswaarde), onder aftrek van lineaire afschrijvingen gebaseerd op
Grondslagen voor consolidatie
de verwachte gebruiksduur en rekening houdend
Op basis van BW 2:407 lid 1 blijft consolidatie
met de componentenbenadering.
achterwege omdat de betekenis van de betreffende deelneming te verwaarlozen is op het geheel.
Commercieel vastgoed in exploitatie Na eerste verwerking wordt het commercieel
Deelnemingen gewaardeerd tegen netto-
vastgoed in exploitatie vanaf boekjaar 2012
vermogenswaarde: Ons Huis Ontwikkeling
gewaardeerd tegen reële waarde overeen-
Vastgoed B.V. (100%)
komstig het actuele waardemodel van RJ 213 “Vastgoedbeleggingen”.
Vastgoed bestemd voor verkoop
Niet in de balans opgenomen regelingen en verplichtingen
Dit betreft opgeleverde nieuwbouwwoningen en teruggekochte woningen uit hoofde van een terug-
Obligo’s Waarborgfonds
koopplicht, bestemd voor verkoop. De waardering
Saldo ultimo boekjaar € 7.167.000
van de opgeleverde nieuwbouwwoningen is tegen
(2014: € 7.597.000).
vervaardigingsprijs en daaraan toegerekende directe kosten dan wel lagere opbrengstwaarde.
Leningen van woningcorporaties, die deelnemer
De waardering van de teruggekochte woningen
zijn van het WSW worden door het WSW geborgd.
met een terugkoopplicht is tegen de
Het WSW stelt zich borg jegens de geldgever 50
Overige toelichtingen
voor de betaling van de leningsverplichtingen.
alle tot de fiscale eenheid vennootschaps-
Op grond van deze borgstelling zijn corporaties
belasting behorende maatschappijen.
verplicht een obligo aan te houden ter grootte van een bepaald percentage (2015: 3,85%) over
Kredietfaciliteit
het schuldrestant van de door hun aangetrokken
Ons Huis heeft een kredietfaclliteit van
en door het WSW geborgde leningen. Met deze
€ 3 miljoen bij de huisbankier om (tijdelijke)
obligoverplichting staan woningcorporaties als
liquiditeitstekorten af te dekken.
deelnemer van het WSW garant voor elkaar. Deze verplichting is voorwaardelijk: zij is
Heffing saneringssteun
opeisbaar indien de borgstellingsreserve
Voor 2016 is de saneringsheffing op nul euro
(risico- of garantievermogen) van het WSW niet
gesteld. De minister keurde dit voorstel goed.
voldoende is om op grond van aanspraken van
De heffing voor de jaren daarna is niet bekend en
geldgevers de betalingsverplichtingen van
mede afhankelijk van lopende of zich nieuw aan
WSW-deelnemers over te nemen.
te dienen saneringsgevallen. Corpodata heeft gecommuniceerd voor de jaren 2016-2019
Huurverplichtingen
jaarlijks de volgende heffing in het kasstroom-
Het jaarlijkse bedrag van met derden aangegane
overzicht op te nemen: circa € 60,- per zelf-
huurverplichtingen van onroerend goed bedraagt
standige woongelegenheid en een heffing van
in totaal € 17.624. De huurverplichtingen lopen
circa € 30,- per onzelfstandige woongelegenheid.
tot en met 31 oktober 2016.
Verkoop woningen Loopbaanontwikkelingsbudgetten
Op balansdatum is voor 1 verkochte woning
Iedere medewerker beschikt over een loop-
met een opbrengstwaarde van € 0,34 miljoen
baanontwikkelingsbudget (CAO) van € 900 per
de overeenkomst nog niet notarieel verleden.
aanwezig dienstjaar met een maximum van € 4.500. Hieruit kunnen functie- of persoon-
Kanaalzone
gerichte opleidingen betaald worden die geen
Voor de ontwikkellocatie Kanaalzone zijn toe-
direct organisatiebelang hebben.
komstige transacties overeengekomen met de gemeente Apeldoorn en een collega-corporatie
Hoofdelijke aansprakelijkheid vennootschapsbelasting
voor grondverwerving en grondruil.
De stichting maakt deel uit van de fiscale eenheid vennootschapsbelasting Ons Huis Woningstichting. Daarmee is de stichting hoofdelijk aansprakelijk voor de belastingschulden van
51
Overige toelichtingen
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
jaarrekening in overeenstemming met de grondslagen zoals beschreven in de overige toelichting op pagina 50.
Bijgesloten verkorte jaarrekening, bestaande uit de balans per 31 december 2015, de winst-en-
Verantwoordelijkheid van de accountant
verliesrekening en het kasstroomoverzicht over
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een
2015 en de overige toelichting, zijn ontleend aan
oordeel over de samengevatte jaarrekening op
de gecontroleerde jaarrekening 2015 van ‘Ons
basis van onze werkzaamheden, uitgevoerd
Huis’, Woningstichting. Wij hebben een goed-
in overeenstemming met Nederlands Recht,
keurend oordeel verstrekt bij die jaarrekening
waaronder de Nederlandse Standaard 810,
in onze controleverklaring van 11 april 2016.
‘Opdrachten om te rapporteren betreffende
Desbetreffende jaarrekening en deze samen-
samengevatte financiële overzichten’.
vatting daarvan, bevatten geen weergave van gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden
Oordeel
sinds de datum van onze controleverklaring
Naar ons oordeel is de samengevatte jaarrekening
van 11 april 2016.
in alle van materieel belang zijnde aspecten consistent met de gecontroleerde jaarrekening
De samengevatte jaarrekening bevat niet alle
van ‘Ons Huis’, Woningstichting en in overeen-
toelichtingen die zijn vereist op basis van het
stemming met de grondslagen zoals beschreven
Nederlands recht, Artikel 26, eerste lid, van
in de overige toelichting op pagina 50.
het BBSH, richtlijn 645 van de Raad van de Jaarverslaggeving en de beleidsregels toepassing
Groningen, 11 april 2016
WNT. Het kennisnemen van de samengevatte
Ernst & Young Accountants LLP
jaarrekening kan derhalve niet in de plaats treden van het kennisnemen van de gecontroleerde jaarrekening van ‘Ons Huis’, Woningstichting.
Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van een samenvatting van de gecontroleerde
52
Ons Huis Waterloseweg 3 Postbus 24 7300 A A Apeldoorn T (055) 526 25 00 E
[email protected] I www.onshuisapeldoorn.nl