JAARVERSLAG 2014
Commissie bezwaarschriften van de gemeente Heerhugowaard
Heerhugowaard, juli 2015
INHOUD JAARVERSLAG 2014 Inleiding 1. 1.1 1.2 1.2.1 1.2.2
Algemeen …………………………………………………………………… Instelling commissie ………………………………………………………… De commissie ………………………… ……………………..……………… Samenstelling………………………………………………………………... Functioneren van de commissieleden………………………………….….
4 4 4 4 5
2. 2.1 2.2 2.3 2.3.1 2.3.2 2.4 2.5 2.6 2.7
Werkzaamheden commissie in 2014…………………………………… Algemeen ……………………………………………………………………. Aantal commissievergaderingen ………………………………………….. Aantal bezwaarschriften ……………………………………………………. Aantal ontvangen bezwaarschriften………………………………………. Wijze van afhandeling............................................................................ Bezwaarzaken met contraire advisering…………………………………….. Adviezen per afdeling………………………………………………………… Vervolg bezwaarzaken in (hoger) beroep………………………………….. Kanttekeningen ……………………………………………………………...
6 6 6 6 6 7 7 8 8 10
3. 3.1 3.1.1 3.1.2 3.2
Intrekken bezwaarschrift…………………………………………………. Bezwaarzaken in der minne schikken………………………….…………. Quick scan in de bezwaarschriftenprocededure ………………………… Informele aanpak in de bezwaarschriftenprocedure…………………… Ingetrokken bezwaarschriften ……………………………………………..
11 11 11 11 12
4. 4.1 4.1.1 4.1.2 4.2
Doorlooptijden ……………………………………………………..……… Tijdige afhandeling bezwaarschriften ………………………………….…. Percentage tijdige afhandeling…………………………………………….. Verantwoordelijkheid tijdige afhandeling…………………………………. Dwangsom of rechtstreeks beroep …………………………………….....
13 13 13 13 14
5. 5.1 5.2
Ontwikkelingen 2014 ……….. ................................................... …….. Wijziging bezwaarschriftprocedure (geluidsopname hoorzitting) Shared Service Centre en Halte werk ……….…….. ..................
15
6. 6.1 6.2
Samenvatting en aanbevelingen Samenvatting…….. ...................................................................... Aanbeveling
15 16
BIJLAGE: Overzicht samenstelling commissie op 31 december 2014
2
Inleiding De commissie voor bezwaarschriften brengt jaarlijks aan de raad, het college en de burgermeester een verslag uit over haar werkzaamheden. Het jaarverslag bevat cijfermatige gegevens over de werkzaamheden van de commissie. Het verslag is tevens een instrument voor de commissie om aan de bestuursorganen adviezen te geven over de verbeterpunten op het gebied van juridische kwaliteit. Dit verslag beslaat de periode van 1 januari tot en met 31 december 2014. In hoofdstuk 1 wordt aandacht besteed aan het instellen van de commissie, de samenstelling en het functioneren van de commissie. In hoofdstuk 2 en 3 treft u de diverse cijfermatige overzichten aan. In hoofdstuk 4 wordt aandacht besteed aan de tijdigheid van de afhandeling van de bezwaarschriften in relatie tot de Wet dwangsom en rechtstreeks beroep bij niet tijdig beslissen. In hoofdstuk 5 volgt een overzicht van ontwikkelingen in 2014. Tot slot is in hoofdstuk 6 een samenvatting opgenomen. Het concept jaarverslag is voorgelegd aan de voltallige commissie. Het definitieve jaarverslag is onderwerp van gesprek bij het jaarlijkse overleg tussen het college van burgemeester en wethouders, de voorzitters van de commissie en het secretariaat bezwaarschriften op 23 juli 2015.
D.H. Poelman voorzitter
R.G. van der Eijk voorzitter
C. Spieker - Heinen secretaris
A.M. Zijm secretaris
Met dank aan mevrouw P.Jafari.
3
Hoofdstuk 1. Algemeen 1.1 Instelling commissie Op grond van het bepaalde in artikel 7:13 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) in samenhang met artikel 84 van de Gemeentewet kunnen gemeentelijke bestuursorganen een adviescommissie voor de behandeling van bezwaarschriften instellen. Deze commissie voor bezwaarschriften (hierna: de commissie) is belast met de voorbereiding (het horen en adviseren) van de beslissing op de bezwaarschriften. Daar er in verband met de rechtszekerheid en rechtsbescherming voor de burger behoefte bestond aan toetsing van ingediende bezwaarschriften door een onafhankelijke commissie, is in de gemeente Heerhugowaard gekozen voor de instelling van een onafhankelijke commissie voor bezwaarschriften. De commissie is onafhankelijk omdat de voorzitters en de leden niet ondergeschikt zijn aan de raad, het college of de burgemeester. 1.2 De commissie 1.2.1 Samenstelling In de Verordening commissie bezwaarschriften (hierna: de verordening) zijn bepalingen opgenomen ten aanzien van de samenstelling en de werkwijze van de commissie. Met inachtneming van artikel 3a van de verordening is de commissie voor bezwaarschriften van de gemeente Heerhugowaard ingedeeld in twee kamers, de Sociale kamer en de Algemene kamer. • De Sociale kamer behandelt bezwaarschriften naar aanleiding van besluiten (in mandaat) genomen door de afdelingen Sociale Zaken, Maatschappelijke zaken, Burgerzaken en Advies & Financiën (rechtspositionele besluiten); • De Algemene kamer behandelt bezwaarschriften naar aanleiding van besluiten (in mandaat) genomen door de overige afdelingen van de organisatie. De commissie is ingevolge artikel 2 van de verordening niet bevoegd ten aanzien van: • Bezwaarschriften die gericht zijn tegen besluiten op grond van een wettelijk voorschift inzake belastingen of de Wet waardering onroerende zaken; • Bezwaarschriften die kennelijk niet-ontvankelijk zijn; • Bezwaarschriften gericht tegen een dwangsombeschikking wegens niet tijdig beslissen; • Bezwaarschriften gericht tegen een rentebeschikking; • Bezwaarschriften waarvan de rechtbank in beroep de beslissing op bezwaar heeft vernietigd, tenzij door de commissie nog niet op basis van de inhoud werd geadviseerd of indien uit het vonnis van de rechtbank niet eenduidig de nieuw te nemen beslissing op het bezwaarschrift volgt. De commissie bestond op 31 december 2014 uit twee voorzitters en acht leden (waarvan drie leden tevens plaatsvervangend voorzitter zijn). In 2014 is wegens het bereiken van de maximale zittingstermijn afscheid genomen van de heer P.J. van den Hurk, mevrouw J.H.L.M. de Dood en de heer R.P. Zijp. De voorzitter en de leden van de commissie worden ingevolge artikel 5 van de verordening benoemd voor een maximale termijn van respectievelijk twaalf en acht jaar. Voor een overzicht van de samenstelling van de commissie op 31 december 2014 wordt verwezen naar de bijlage.
4
1.2.2 Functioneren van de commissie Op verzoek van het college van burgemeester en wethouders werden sinds 2007 jaarlijks functioneringsgesprekken gehouden met de leden van de commissie voor bezwaarschriften. Vanuit de gedachte dat functioneringsgesprekken eenzijdig zijn is de benaming van de gesprekken gaandeweg gewijzigd in evaluatiegesprekken. In 2011 heeft het college ingestemd met het houden van de gesprekken om het jaar1. Eind 2013 zijn de evaluatiegesprekken gehouden over de periode 2012-2013. De eerstvolgende ronde van evaluatiegesprekken zal plaatsvinden eind 2015 over de periode 2014-2015. Doel van de gesprekken is het in kaart brengen van de wensen en verwachtingen van de commissieleden, het functioneren van de commissie als geheel en van de individuele leden en het inzichtelijk maken van de ontwikkel- en verbetermogelijkheden. De commissie twijfelt over ‘nut en noodzaak’ van de gesprekken. Na afloop van de reeks gesprekken, waarvan verslag wordt gedaan, wordt een samenvatting geschreven van de verslagen in de vorm van een algemeen verslag welk verslag ter kennisname aan het college wordt gebracht. Al met al een arbeidsintensief proces daar waar de leden gewoon zijn elkaar tussentijds, tijdens de vergaderingen, van feedback te voorzien en ook tussentijds met het secretariaat te communiceren over (wijzigingen ten aanzien van) de werkwijze. De commissie ziet wel het nut van een jaarlijks evaluatiemoment om met elkaar van gedachten te wisselen over de gang van zaken, de eigen werkwijze, recente wijzigingen in het bestuursprocesrecht, etc. Als de commissie jaarlijks een bijeenkomst houdt in het eerste kwartaal, kan de input uit deze bespreking meegenomen worden in het eerstvolgende jaarverslag. De commissie komt op basis van het voorgaande tot de volgende aanbeveling. • Met ingang van 2015 niet langer houden van individuele evaluatiegesprekken met de leden • Met ingang van 2016 jaarlijks in het eerste kwartaal van het jaar een bijeenkomst beleggen van de commissie voor bezwaarschriften waarin de commissie discussieert over haar werkwijze en voorstellen kan doen in het eerstvolgende jaarverslag
1
BW12-0122
5
Hoofdstuk 2. Werkzaamheden commissie in 2014 2.1 Algemeen De wijze van behandeling van een bezwaarschrift is vastgelegd in een procedure2. Op hoofdlijnen komt het erop neer dat na ontvangst van een bezwaarschrift wordt getracht de zaak in der minne te schikken. Als hiervan geen sprake is organiseert het secretariaat in samenspraak met de vakafdeling een hoorzitting. Na afloop van de hoorzitting beraadt de commissie zich over het uit te brengen advies dat vervolgens aan het betreffende bestuursorgaan aangeboden wordt voor het nemen van de beslissing op het bezwaarschrift. 2.2 Aantal commissievergaderingen De vergaderingen van de commissie vinden plaats in het gemeentehuis. Aantal vergaderingen Totaal Algemene kamer Sociale kamer
2014
2013
2012
2011
2010
36 13 23
32 10 22
37 16 21
40 12 28
34 11 23
2.3 Aantal bezwaarschriften 2.3.1 Aantal ontvangen bezwaarschriften Het aantal bezwaarschriften is in 2014 ten opzichte van 2013 gelijk gebleven. Aantal bezwaarschriften
2014
2013
2012
2011
2010
Sociale Kamer Sociale Zaken Maatschappelijke Zaken Burgerzaken Advies (cluster HRM)
133 88 36 1 8
127 98 24 2 3
118 77 26 11 4
139 82 53 2 1
128 82 35 10 1
Algemene Kamer Advies & Financiën Omgevingsvergunning Sociaal Ruimtelijke Ordening (SRO) Wijkbeheer Handhaving Welzijn Onderwijs Cultuur (WOC) Overig
64 1 17 8 17 15 4 23
70 2 12 16 19 14 7 -
65 25 13 14 13 -
71 25 11 14 17 4 -
64 16 9 25 7 7 -
Totaal
197
197
183
210
192
2
3
MT12-0082 (meest recente up-date bezwaarschriftprocedure) Dit betrof een bezwaarschrift bij het Stadsbedrijf en bij het Ingenieursbedrijf.
6
2.3.2 Wijze van afhandeling Afhandeling door de commissie
2014
2013
2012
2011
2010
Totaal aantal bezwaarschriften Totaal aantal adviezen
197 113
197 100
186 98
210 109
192 105
Algemene kamer Ingediende bezwaarschriften Bezwaarschriften waarover geadviseerd
64 29
70 26
68 30
73 40
64 35
Sociale kamer Ingediende bezwaarschriften Bezwaarschriften waarover geadviseerd
133 84
127 74
118 68
137 69
128 70
Overige wijze van afhandeling
2014
2013
2012
2011
2010
Totaal aantal bezwaarschriften Totaal aantal overige afhandeling
197 84
197 97
186 88
210 101
192 87
Algemene kamer Kennelijk niet ontvankelijk4 Ingetrokken Bijzondere afhandeling5 Nog in behandeling
12 23 0 0
16 26 2 0
14 23 1 0
9 21 2 0
7 22 0 0
Sociale kamer Kennelijk niet ontvankelijk Ingetrokken Bijzondere afhandeling6 Nog in behandeling
7 42 0 0
13 40 0 0
11 39 0 0
9 56 1 3
6 52 0 0
2.4 Bezwaarzaken met contraire advisering Van de in 2014 door de commissie uitgebrachte adviezen (113) is 15 keer het advies gegeven het bezwaarschrift ‘gegrond’ te verklaren. Door de diverse vakafdelingen is drie keer ten opzichte van het commissie advies een contrair advies uitgebracht. Het college heeft in alle drie van deze zaken conform het advies van de vakafdeling beslist.
2014 2013 2012 2011 2010
Totaal 3 4 6 17 11
B&W-besluit conform advies commissie 0 1 0 0 4
B&W-besluit conform advies vakafdeling 37 3 6 17 7
4
Ingevolge artikel 2 Verordening commissie bezwaarschriften is de commissie sinds juni 2010 niet langer be voegd te adviseren over een kennelijk niet ontvankelijk bezwaarschrift (RB2010048). 5 Rechtstreeks beroep in plaats van bezwaar 6 Ingevolge artikel 2 Verordening commissie bezwaarschriften is de commissie niet bevoegd te adviseren over een bezwaarschrift naar aanleiding van een dwangsombeschikking in het kader van de Wet dwangsom (RB2010048). 7 Dit betreft cbzw 14-127; cbzw 14-142 en cbzw 14-145.
7
2.5 Adviezen per afdeling
ALGEMENE KAMER
29
Omgevingsvergunning Sociaal Ruimtelijke Ontwikkeling Wijkbeheer Handhaving Welzijn Onderwijs en Cultuur Advies
13 7 1 6 1 1
SOCIALE KAMER
84
Sociale Zaken Maatschappelijke Zaken Advies & Financiën (HRM) Burgerzaken TOTAAL aantal adviezen
58 23 3 0 113
Niet ontvankelijk
Ongegrond
Gegrond
2 0 0 0 0 0
10 7 1 6 1 0
1 0 0 0 0 1
1 2 0 0 5
47 19 2 0 93
10 2 1 0 15
2.6 Vervolg bezwaarzaken in (hoger) beroep Naar aanleiding van de toename van het aantal contraire adviezen in 2011 en een toename van het aantal keer dat het college op het bezwaarschrift heeft besloten conform het contraire advies, is dit besproken in het overleg tussen het college en de commissie8. Afgesproken is dat het secretariaat van de commissie een doorlopende database zal opzetten van bezwaarzaken waarvan de belanghebbende in beroep is gegaan. In onderstaande tabel is dit uitgewerkt waarbij sprake is van uitspraken gedaan door gerechtelijke instanties (Rechtbank en Centrale Raad van Beroep) in het jaar 2014. Onderwerp
Advies commissie
Besluit B&W
Uitspraak rechtbank
1
Verlening omgevingsVergunning
Niet - ontvankelijk
Niet - ontvankelijk
Niet ontvankelijk B201400672
2
beëindiging uitkering
Ongegrond
Ongegrond
Ongegrond B201401066
3
Afwijzing fin. vergoeding WMO
Gegrond
Ongegrond
Gegrond B201402272
4
Toekenning planschade
Niet - ontvankelijk
Niet – ontvankelijk
Gegrond B201402726
5
Blokkering / intrekking uitkering
Ongegrond
Ongegrond
Ongegrond B201403885
6
Intrekking / beëindiging uitkering
Ongegrond
Ongegrond
Ongegrond B201217631
7
Terugvorderen bijstandsuitkering
Ongegrond
Ongegrond
Ongegrond B201405118
8
Uitspraak Hoger beroep
Ongegrond B201405283
Bespreking jaarverslag 2011 commissie bezwaarschriften d.d. 4 september 2012.
8
8
Verlening omgevingsvergunning
Ongegrond
Ongegrond
Gegrond B201408561
9
Afwijzing WOB verzoek
Ongegrond
Ongegrond
Gegrond B201408560
10
Opleggen dwangsom
Ongegrond
Ongegrond
Ongegrond B201410514
11
Beëindiging / intrekking uitkering
Ongegrond
Ongegrond
Ongegrond B201410811
12
Intrekking uitkering
Ongegrond
Ongegrond
Ongegrond B201411590
13
Hersteltermijn ivm niet verstrekken gegevens
Gegrond
Gegrond
Gegrond B201412057
14
Ongedaan maken blokkade uitkering
Ongegrond
Ongegrond
Gegrond B201412057
15
Buiten behandeling stellen aanvraag Ldt
Ongegrond
Ongegrond
Ongegrond B201412057
16
Beëindiging / intrekking uitkering
Ongegrond
Ongegrond
Ongegrond B201412057
17
Afwijzing aanvraag bijstand
Ongegrond
Ongegrond
Ongegrond B201412057
18
Ingangsdatum uitkering
Ongegrond
Ongegrond
Ongegrond B201412057
19
Last onder dwangsom
Ongegrond
Ongegrond
Gegrond B201413815
20
Opschorten / beëindiging uitkering
Ongegrond
Ongegrond
Gegrond B201414452
21
Verzoek tot handhaving
Ongegrond
Ongegrond
Ongegrond B201415737
22
Toekenning planschade
Ongegrond
Ongegrond
Ongegrond B201415738
23
Afwijzing aanvraag bijzondere bijstand
Ongegrond
Ongegrond
Ongegrond B201310180
24
herziening, boete, beëindiging Wwb en kosten kinderopvang / afwijzing bijstand Betaling bestuursrechtelijke geldschuld
Ongegrond
Ongegrond
Ongegrond B201417036
Ongegrond
Ongegrond
Ongegrond B201417521
26
Toekenning planschade
Gegrond
Gedeeltelijk gegrond
Gegrond B201417812
27
Betaling bestuursrechtelijke geldschuld
Ongegrond
Ongegrond
Ongegrond B201417894
25
Gegrond B201416401
9
Conclusie Van de in totaal 27 beroepszaken waarin een gerechtelijke instantie in 2014 uitspraak heeft gedaan is 20 maal besloten conform het commissieadvies (74 %). In zes gevallen heeft de Rechtbank anders besloten dan het commissieadvies en in één geval heeft de Centrale Raad van Beroep anders besloten dan zowel het commissieadvies én de Rechtbank. Ten behoeve van een leereffect worden de leden in kennis gesteld van de gerechtelijke uitspraken. 2.7 Kanttekeningen De commissie plaatst incidenteel een kanttekening bij een advies. Het gaat dan niet om het signaleren van juridische onvolkomenheden, maar om aanbevelingen van algemene strekking of over de wijze waarop de besluitvorming van de gemeente tot stand kwam. Het commissieadvies met de kanttekening wordt aangeboden aan het betreffende bestuursorgaan, vergezeld van een reactie op de kanttekening van de vakafdeling. De commissie heeft in 2014 eenmaal een kanttekening geplaatst naast een advies9. Deze kanttekening had betrekking op het verzenden van een procesdossier naar een foutief adres waardoor persoonlijke informatie in handen kwam van een derde. Het college heeft kennis genomen van deze kanttekening.
9
Cbzw14-095
10
Hoofdstuk 3. Intrekken bezwaarschrift 3.1 Bezwaarzaak in der minne schikken In artikel 7 van de verordening is opgenomen dat alvorens de bezwaarzaak in behandeling wordt genomen door de commissie onderzocht wordt (vanuit het secretariaat) of de zaak in der minne kan worden geschikt. Op twee manieren wordt invulling gegeven aan artikel 7 van de verordening: • 3.1.1. Quick scan in de bezwaarschriftprocedure • 3.1.2. Informele aanpak (voorheen: pre-mediation) in de bezwaarschriftprocedure 3.1.1. Quick scan in de bezwaarschriftenprocedure Direct na ontvangst van het bezwaarschrift voert de vakafdeling een quick scan uit waaruit naar voren kan komen dat de vakafdeling nader onderzoek laat plaatsvinden of waaruit een nieuw primair besluit kan volgen waarin de bezwaarde tegemoet gekomen wordt in zijn bezwaar. Indien de quick scan niet leidt tot een intrekking van het bezwaarschrift, wordt de reguliere procedure vervolgd. 3.1.2. Informele aanpak in de bezwaarschriftenprocedure Sinds mei 2010 is de informele aanpak onderdeel van de reguliere bezwaarschriftprocedure. De organisatie streeft vanuit het keten denken (‘in één keer goed’) naar een optimale benadering van haar klanten in de primaire fase door middel van: -
Inrichting van de werkprocessen: Vanuit het besef van het belang van een klantgerichte benadering boven een proceduregerichte benadering hebben de vakafdelingen in de afgelopen jaren de werkprocessen hierop aangepast en is er de drijfveer om klanten in een vroeg stadium, vóórdat een besluit genomen wordt, bij zaken te betrekken. Tevens wordt de klant (telefonisch) benaderd alvorens de afwijzende of belastende beschikking wordt verzonden en/of wordt de klant in de beschikking gevraagd om contact op te nemen alvorens in bezwaar te gaan.
-
Beheersen mediation-vaardigheden: In de afgelopen jaren heeft een groot aantal collega’s een training in de vorm van ‘klantgerichte communicatie’ gehad, waarin het belang van het beheersen van mediationvaardigheden is uitgelegd en de bewuste toepassing hiervan door de medewerkers is geoefend.
Naar aanleiding van een ontvangen bezwaarschrift treedt de vakafdeling, indien dit zinvol wordt geacht, in contact met de bezwaarde om te bespreken of de juridische procedure in die specifieke situatie de aangewezen weg van geschilbeslechting is.
11
3.2 Ingetrokken bezwaarschriften Er zijn in 2014 in totaal 65 (33%) bezwaarschriften ingetrokken (tegen 34% in 2013 en 33% in 2012). Onderstaand een overzicht van de ingetrokken bezwaarschriften en de reden van intrekking. Afdeling
2013 Aantal intrekkingen
2014 Reden van intrekking Uit eigen beweging10 11
Aantal intrekkingen
Reden van intrekking
Sociale Zaken
29 (30%)
Na een nieuw besluit 18
Uit eigen beweging
25 (28%)11
Na een nieuw besluit 16
Maatschappelijke Zaken
8 (33%)
4
4
11 (30%)
8
3
Burgerzaken
1 (50%)
1
0
1 (100%)
0
1
Advies en Financiën (HRM) Welzijn Onderwijs Cultuur Wijkbeheer
2 (67%)
1
1
5 (63%)
2
3
7 (100%)
2
5
3 (75%)
3
0
5 (26%)
2
3
9 (53%)
2
7
Handhaving
3 (21%)
3
0
6 (40%)
3
3
Omgevingsvergunning
4 (33%)
2
2
3 (18%)
1
2
Sociaal Ruimtelijke Ordening Overige afdelingen12
7 (44%)
3
4
0 (0%)
0
0
0
0
0
2 (100%)
1
1
Totaal
66 (34%)
36
30
65 (33%)
36
29
9
10
Onder ‘uit eigen beweging’ wordt verstaan dat het bezwaarschrift is ingetrokken na verduidelijking van het besluit tijdens een gesprek tussen de vakafdeling en de indiener van het bezwaarschrift of tijdens de hoorzitting. Percentage van het totaal aantal ingediende bezwaarschriften van deze vakafdeling 12 Dit betrof een bezwaarschrift bij het Stadsbedrijf en bij het Ingenieursbedrijf. 11
12
Hoofdstuk 4. Doorlooptijden
4.1 Tijdige afhandeling bezwaarschriften 4.1.1 Percentage tijdige afhandeling De termijn voor het nemen van een beslissing op een bezwaarschrift is opgenomen in de Algemene wet bestuursrecht (Awb). De beslistermijn voor de beslissing op bezwaar bedraagt 18 weken, gerekend vanaf de dag na bekendmaking van het bestreden besluit. Inclusief de wettelijke verdagingstermijn van zes weken is sprake van een beslistermijn van 24 weken. Periode
2014
2013
2012
2011
2010
Tijdig afgehandeld
160 (81%)
183 (93%)
181 (97%)
202 (96%)
186 (97%)
Niet tijdig afgehandeld
37 (19%)
14 (7%)
5 (3%)
8 (4%)
6 (3%)
4.1.2 Verantwoordelijkheid tijdige afhandeling Algemeen De commissie is bekend met de door het Managementteam van de organisatie ingezette fasegewijze verschuiving van de regie over de afhandeling van bezwaarschriften van het secretariaat voor bezwaarschriften naar de vakafdelingen. Het secretariaat houdt zich binnen de bezwaarschriftprocedure in hoofdzaak nog bezig met de correspondentie naar bezwaarde, de organisatie van de hoorzitting en het uitbrengen van het advies en het verslag. De overige stappen in de behandeling van een bezwaarschrift worden vanaf 1 januari 2013 uitgevoerd door de vakafdelingen.13 Gezien deze ontwikkeling heeft de commissie aangegeven niet langer de verantwoordelijkheid te kunnen dragen voor een tijdige afhandeling van een bezwaarschrift. De commissie acht zich in het kader van de tijdige afhandeling wél verantwoordelijk voor het vlot uitbrengen van een advies. Naar aanleiding van het jaarverslag 2013 is in de bezwaarschriftprocedure een termijn van 14 dagen opgenomen (gerekend vanaf de datum van de hoorzitting) waarbinnen de commissie het advies uitbrengt. De commissie constateert dat de termijn van 14 dagen waarbinnen het advies wordt uitgebracht in vrijwel alle gevallen is gehaald. De commissie concludeert hieruit dat de stijging van het aantal bezwaarschriften dat niet binnen de termijn is beslist voor rekening komt van de vakafdelingen. Tijdigheid nader beschouwd Afdeling Omgevingsvergunning Handhaving Sociaal Ruimtelijk Ordening Sociale Zaken Maatschappelijke zaken Totaal:
13
Niet tijdig afgehandeld per vakafdeling 3 2 4 25 3 37
MT12-0044 / MT12-0082 Vervaardigen van het procesdossier, het verweerschrift, het B&W-voorstel en de beschikking
13
Uit bovenstaande tabel is op te maken dat de stijging in het percentage niet tijdig afgehandelde bezwaarschriften voor rekening komt van de afdeling Sociale Zaken met 25 niet tijdig besliste bezwaarschriften. Deze stijging laat zich als volgt verklaren: Bezwaarschriften met betrekking tot besluiten van de afdeling Sociale Zaken, welke in het 4e kwartaal van 2014 zijn ingekomen, zijn in het 1e kwartaal van 2015 afgehandeld. Per 1 januari 2015 heeft de overstap plaatsgevonden van de afdeling Sociale Zaken van gemeente Heerhugowaard naar de nieuwe organisatie Halte werk waarbij een stagnatie is opgetreden in de afhandeling van de bezwaarschriften van het laatste kwartaal 2014. De commissie heeft geconstateerd dat de afhandeling van bezwaarschriften van Halte werk thans op orde is. Naar het oordeel van de commissie kan de stagnatie in de behandeling van de bezwaarschriften, met de overschrijding van de beslistermijn tot gevolg, gezien worden als een gevolg van het opstarten van de nieuwe organisatie en beschouwd worden als een incident. 4.2 Dwangsom of rechtstreeks beroep Op 1 oktober 2009 is de ‘Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen’ in werking getreden als onderdeel van de 4e tranche van de Awb. Deze wet biedt de indiener van een bezwaarschrift de mogelijkheid om de gemeente in gebreke te stellen bij het niet tijdig beslissen op zijn bezwaarschrift of om rechtstreeks in beroep te gaan.14 De gemeente verbeurt een dwangsom als zij niet binnen 14 dagen na ontvangst van de ingebrekestelling alsnog beslist. De dwangsom kan oplopen tot € 1.260,-. In 2014 is door de gemeente 37 keer te laat beslist op een bezwaarschrift. Voor zover bekend is de gemeente vier keer in gebreke gesteld wegens de termijnoverschrijding en heeft dit beleid tot de betaling van dwangsommen tot een totaal bedrag ad € 2.280,-.
1. 2. 3. 4.
Ingebrekestelling 15 Afdeling Sociale Zaken cbzw14-061 16 Afdeling Sociale Zaken cbzw14-111 Afdeling Handhaving cbzw14-181 Afdeling Omgevingsvergunning cbzw14-191
Hoogte dwangsom € 1.020,€ 1.260,€ 0,€ 0,-
Totaal
€ 2.280,-
14
De termijn voor de beslissing op een bezwaarschrift bedraagt 24 weken gerekend vanaf de dag volgend op de dag waarop het besluit is verzonden. 15 E201428109 Cbzw14-061 16 Dos Santos / gem. HHW – 92014052- Cbzw14-111
14
Hoofdstuk 5. Ontwikkelingen 2014 5.1. Wijziging bezwaarschriftprocedure (geluidsopname hoorzitting ipv verslag) In artikel 7:13 lid 6 is bepaald dat het advies van de commissie voor bezwaarschriften schriftelijk wordt uitgebracht en dat dit advies een verslag van ‘het horen’ bevat met het oog op de oordeelsvorming door het bestuursorgaan. De verslaglegging van hoorzittingen was al vaker onderwerp van gesprek. Dit verslag werd uitgewerkt aan de hand van een geluidsopname van de hoorzitting. De verslaglegging is arbeidsintensief17 en het vermoeden was dat het verslag weinig toevoegde aan de bezwaarschriftprocedure. Met instemming van het Managementteam18 wordt om die redenen, sinds 1 maart 2014, de hoorzitting enkel nog opgenomen en niet meer schriftelijk uitgewerkt. De geluidsopname van de hoorzitting wordt vervolgens bewaard tót het moment waarop het bestreden besluit rechtens onaantastbaar (lees: onherroepelijk) is geworden. De belanghebbende wordt geïnformeerd over de geluidsopname. (Alleen) op zijn verzoek vindt thans nog een uitwerking van het verslag van de hoorzitting plaats aan de hand van de geluidsopname. In 2014 is slechts een enkele keer door een belanghebbende om een schriftelijk verslag van de hoorzitting verzocht. 5.2.Shared Service Centre (SSC) en Halte werk Algemeen In het jaarverslag 2013 is gerapporteerd over een tweetal ontwikkelingen die mogelijk van invloed zijn op de commissie voor bezwaarschriften. Halte werk Van de gemeenten Heerhugowaard, Alkmaar en Langedijk zijn de afdelingen Sociale Zaken met ingang van 1 januari 2015 opgegaan in de gemeenschappelijke regeling Halte werk. Voor het jaar 2014 heeft dat geen invloed gehad op de werkzaamheden van de commissie. In afwachting van de komst van het SSC (hierna) vindt de afhandeling van de bezwaarzaken van Halte werk (van inwoners van de gemeente Heerhugowaard) vanaf 2015 vooralsnog plaats conform de bestaande werkwijze. SSC De gemeenten Heerhugowaard, Alkmaar en Langedijk hebben in 2013 een intentieverklaring ondertekend waarin zij een samenwerking uitspreken in de vorm van het samengaan van de ondersteunende diensten van deze drie gemeenten, waaronder de afhandeling van bezwaar- en beroepschriften. In de 2e helft van 2014 is het onderzoek gestart naar de samenvoeging van de diensten die zich bezighouden met de afhandeling van bezwaar- en beroepschriften. Door diverse oorzaken is een vertraging ontstaan in de oprichting van het SSC en is momenteel niet te zeggen of en wanneer een wijziging zal optreden in de afhandeling van bezwaarschriften en of dit gevolgen zal hebben voor de werkwijze van de commissie voor bezwaarschriften.
17 18
Grofweg gemiddeld 3 uur per hoorzitting x 3 hoorzittingen per commissievergadering MT14-0015
15
Hoofdstuk 6. Samenvatting en aanbeveling 6.1 Samenvatting In 2014 heeft de gemeente 197 bezwaarschriften ontvangen en heeft de commissie 36 keer vergaderd ten behoeve van de behandeling van deze bezwaarschriften. De commissie heeft 113 adviezen uitgebracht. De commissie heeft 14 keer het advies gegeven bezwaarschrift ‘gegrond’. In 2014 heeft het college drie keer een keuze moeten maken uit tegengestelde adviezen, aangezien naast het advies van de commissie (gegrond) ook een contrair advies van de vakafdeling werd aangeboden (ongegrond). Het college heeft in alle drie van deze zaken conform het advies van de vakafdeling beslist. Van alle ingediende bezwaarschriften in 2014 zijn uiteindelijk 11 (6%) bezwaarschriften gegrond verklaard. Gerechtelijke instanties hebben in 2014 27 keer een uitspraak gedaan in een geschil tussen de gemeente en een bezwaarde waarbij de commissie een advies heeft uitgebracht in de bezwaarfase. In 20 gevallen (74%) heeft de rechtbank uitspraak gedaan conform het advies van de commissie. Door toepassing te geven aan artikel 7 van de verordening commissie bezwaarschriften (het in der minne schikken van een bezwaarzaak) zijn in 2014 65 bezwaarschriften ingetrokken, dit is 33% van het totaal aantal ontvangen bezwaarschriften. In 2014 is 81% van de bezwaarschriften tijdig afgehandeld. De gemeente is vier keer in gebreke gesteld wegens de termijnoverschrijding en heeft twee keer een dwangsom verbeurd wegens niet tijdig beslissen van totaal € 2.280,-
6.2 Aanbevelingen De commissie komt op basis van het geschrevene onder hoofdstuk 1.2.2 tot de volgende aanbeveling. • Met ingang van 2015 niet langer houden van individuele evaluatiegesprekken met de leden • Met ingang van 2016 jaarlijks in het eerste kwartaal van het jaar een bijeenkomst beleggen van de commissie voor bezwaarschriften waarin de commissie discussieert over haar werkwijze en voorstellen kan doen in het eerstvolgende jaarverslag.
16
BIJLAGE : Samenstelling commissie voor bezwaarschriften per 31 december 2014 Naam
Functie
Beroep/specialisatie
Zittingsperiode
mr. ing. D.H. Poelman
Voorzitter AK
• Hoofd contracting & contract administration Allseas Engineering BV
22 februari 2005 22 februari 2017
mr. R.G. van der Eijk
Voorzitter SK
• Jurist gemeente Purmerend
1 januari 2010 1 januari 2018
mr. B. Koppert
Lid en plaatsvervangend voorzitter SK
• Advocaat bij Van Oppen & Guman Advocaten
1 januari 2010 1 januari 2018
G.J.M. Meuwese
Lid AK / SK
• Zelfstandig juridisch adviseur
9 september 2008 9 september 2016
mr. M. Schaper
Lid SK / AK
• Bedrijfsjurist gemeente Enkhuizen
10 juni 2008 10 juni 2016
mr. G.N. Talsma
Lid en plaatsvervangend voorzitter SK
• Voorheen Jurist bij Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier
9 september 2008 9 september 2016
J. Schaafsma
Lid SK
• Juridisch beleidsadviseur gemeente Súdwest-Fryslân • Lid bezwaarschriftencommissie diverse gemeenten
1 januari 2012 1 januari 2020
drs. M. Dröge MSc
Lid SK
• Promovendus Bestuurskunde; • Lid commissie bezwaarschriften van de gemeente Texel
1 januari 2012 1 januari 2020
M.A. de Boer-Wijnhoff
Lid SK
• Juridisch adviseur gemeente Texel • Mediator (NMI)
1 januari 2012 1 januari 2020
mr. drs. V.M. Behrens
Lid en plaatsvervangend voorzitter SK
• Jurist gemeente Alkmaar • Lid bezwaarschriftencommissie gemeenten Langedijk en Schagen
1 januari 2012 1 januari 2020
17