JAAROVERZICHT provincie west-vlaanderen 2015
JAAROVERZICHT provincie west-vlaanderen 2015
voorwoord Beste lezer, Naar jaarlijkse gewoonte mag ik het jaarboek inleiden en aan u voorstellen. En altijd probeer ik dan dit lijvige overzicht samen te vatten in een aantal kerngedachten. Voor 2015 waren die me snel duidelijk. Blikken we terug op het voorbije jaar, dan zag ik een Provincie die investeert. Ik verwijs naar de grote ingrepen die op tal van plaatsen in West-Vlaanderen gebeurden in functie van de waterbeheersing. Een injectie van mensen en middelen om onze West-Vlaamse burgers zo veel mogelijk droge voeten te garanderen. Of de ingrijpende werken en aanpassingen die in het Zwin Natuur Park werden uitgevoerd. Ook de opening van de vuurhal in het opleidingscentrum voor veiligheidsdiensten was het sluitstuk van een groot investeringsproject. In 2015 zag ik ook een Provincie die stimuleert. Een belangrijk voorbeeld hiervan is West Deal, een duidelijk strategisch economisch plan dat het West-Vlaanderen van de toekomst schept, met een sterkere band tussen overheid, hoger onderwijs en de bedrijfswereld. Maar ook sport en recreatie werden niet vergeten, zo getuigen de nieuwe recreatieve fietsroutes, de duiktank op de site Transfo en het nieuwe zwembad S&R. 2015 was ook duidelijk het jaar van een Provincie die organiseert. Het tweede jaar van de grote herdenkingsperiode ging niet onopgemerkt voorbij. Het grote publiek wist het Woordfront, de 30.000ste Last Post en de verschillende concerten die onder de vlag van GoneWest werden aangeboden, goed te smaken. De ‘Oe ist’-campagne werd onverminderd voortgezet, met onder meer een zomertour langs de vele festivals. Ook de testkaravaan en de groepsaankoop groene stroom werden verder uitgerold en konden bij de WestVlaming op veel enthousiasme rekenen. Dit jaarboek geeft u een overzicht van de werking van een Provincie die, ondanks de onduidelijkheden over onze financiële draagkracht voor de toekomst, niet nalaat om initiatief te nemen. Een Provincie in een nieuw kleedje, als kennispartner, regisseur en regiobestuur, dicht bij de West-Vlaming. Guido Decorte eerste gedeputeerde
voorwoord jaaroverzicht 2015
3
09
cijfers
19 29
33
100 jaar groote oorlog
waterbeheersing
47
kwaliteit beloond
61
samenwerking
campagnes
69
75
steun
89
recreatie
nieuw
99
evenementen
123
113
patrimonium
veiligheid
6
HORIZON 17
Tussentijd In de zomer van 2014 kondigde de Vlaamse regering in haar regeerakkoord het project ‘afslanking Provincies’ aan. De Provincies zullen geen persoonsgebonden en culturele bevoegdheden meer uitoefenen. De Provincies moeten hun taken en instellingen in de beleidsdomeinen cultuur, jeugd, welzijn, sport en gelijke kansen, overdragen naar de steden en gemeenten of naar de Vlaamse overheid. De betrokken provinciepersoneelsleden, de provinciale middelen en het patrimonium worden mee overgedragen. Het is de bedoeling dat die overdracht op 1 januari 2017 afgerond is. Heel 2015 is gesitueerd in de tussentijd tussen de aankondiging van de afslanking van de Provincies en de definitieve beslissingen erover. Er is veel energie gestopt in de inventarisatie van de provinciale taken en instellingen. Wat doen we precies? Hoeveel middelen en welk personeel zetten we in? We hebben het allemaal gedetailleerd in kaart gebracht. Op 17 juli 2015 heeft de Vlaamse regering een eerste keer het voorontwerp van afslankingsdecreet aangenomen. Er zijn verschillende adviezen ingewonnen en er is syndicaal onderhandeld over de minimale garanties voor de overdracht van het personeel. Op 13 november 2015 heeft de Vlaamse regering het voorontwerp een tweede keer aangenomen. De Raad van State bracht een genuanceerd advies uit op 18 december 2015. In 2015 bleef er veel onduidelijk. Voor enkele taken en instellingen in de ‘grijze zone’ bleef het onduidelijk of ze nu al dan niet nog provinciaal kunnen blijven. Voor verschillende instellingen bleef het onduidelijk of een stad dan wel Vlaanderen ze zal overnemen. In het ontwerp afslankingsdecreet staan de minimale garanties ingeschreven voor de over te dragen personeelsleden. Behoud van hun graad en salaris of het verkrijgen van een gelijkwaardige graad en een gelijkwaardige salarisschaal bijvoorbeeld. Maar het bleef voor de over te dragen personeelsleden onduidelijk in welke stad hun werkplek zal zijn, in welke organisatie en in welk team ze terecht zullen komen en wat hun job daar zou kunnen zijn. Ook over de toekomstige financiering van de Provincies kwam er nog geen duidelijkheid. Heel 2015 was een tussentijd waarbij de provinciepersoneelsleden weliswaar weten dat er iets zal veranderen, maar waarin ze te weinig concrete informatie hebben om die verandering ook te begrijpen. Laat staan dat ze voldoende informatie zouden hebben om de gevolgen voor zichzelf te kunnen inschatten. Zo’n tussentijd mag niet te lang duren. Geert Anthierens provinciegriffier HORIZON 17 jaaroverzicht 2015
7
8
cijfers
Provincie West-Vlaanderen blijft budgettair op koers De Provincieraad keurde op donderdag 3 december het budget voor 2016 goed. De financiële toestand van de Provincie West-Vlaanderen is gezond, zowel voor het budget 2016 als voor de meerjarenplanning. De totale exploitatie-uitgaven bedragen in 2016 151.764.868 euro, de exploitatieontvangsten 165.843.324 euro. In 2016 plant het provinciebestuur voor ruim 37,5 miljoen euro aan investeringen, dit is zo’n 3,7 miljoen meer dan in 2015. Het gaat dan onder andere over de aankoop van het Provinciaal Hof in Brugge (5 miljoen), het vervolg van de renovatie van het interieur van de Sint-Salvatorkathedraal (ca. 2,4 miljoen) en de oprichting van het erfgoeddepot Potyze in Ieper (2 miljoen). Daarnaast worden er 14 miljoen euro investeringssubsidies toegekend aan derden, o.a. voor de internationale luchthaven Kortrijk-Wevelgem (2.125.000 euro), bovenlokale sportinfrastructuur (1,3 miljoen) en infrastructuur subsidies in het kader van 100 jaar Groote Oorlog (ongeveer 1,1 miljoen). De deputatie opteerde al in 2014 om investeringswerken op de planning te bundelen in een ‘fonds voor toekomstige investeringen’. Dit fonds blijft op 10,5 miljoen euro behouden. Onder meer volgende projecten zullen in de toekomst via dit investeringsfonds uitgevoerd worden: de erfgoeddepots in Brugge en Kortrijk, de restauratie van daken en gevels in kasteel Tillegem (Brugge) en de restauratie van het kasteel Wolvenhof (Izegem). De opfrissingswerken in de bezoekerscentra De Nachtegaal (De Panne) en De Blankaart (Diksmuide) en de investeringswerken aan het West-Vlaams Facilitair Instituut voor Veiligheidsdiensten (Zedelgem) vallen hier bijvoorbeeld ook onder, net als de realisatie van de masterplannen voor de provinciedomeinen Bulskampveld (Beernem) en De Palingbeek (Ieper). In 2016 verhogen de provinciebelastingen niet, ze worden alleen geïndexeerd.
In 2016 plant het provinciebestuur voor ruim 37,5 miljoen euro aan investeringen.
cijfers jaaroverzicht 2015
9
10
West-Vlaanderen ontcijferd Elk jaar belicht de publicatie ‘West-Vlaanderen Ontcijferd - Sociaaleconomisch profiel van de provincie’ de recente sociaaleconomische toestand van West-Vlaanderen. Begin 2014 telde West-Vlaanderen 1.175.508 inwoners. 20,4 % was jonger dan twintig en 6,6 % ouder dan tachtig. Het aandeel 50-plussers nam toe tot ruim 42,6 %. De economie groeide tussen 2009 en 2013 gemiddeld met 1,8 % per jaar, duidelijk sneller dan Vlaanderen (1,5 %) en België (1,2 %). In 2014 waren 4.337 van de 5.530 West-Vlaamse ondernemingen die in 2009 startten nog actief, een overlevingspercentage van 78,4 %. Dit is ook beter dan Vlaanderen en België. Eind 2014 telde West-Vlaanderen 107.663 actieve ondernemingen; een toename met 1,9 % bij 2013. In West-Vlaanderen vertegenwoordigden de tertiaire en de quartaire sector elk 36,1 % van alle loontrekkenden.
Sterke detailhandel Uit het detailhandelsrapport van POM West-Vlaanderen blijkt dat een sterke detailhandel de provincie kenmerkt. Met meer dan 30.000 winkels en 2,7 miljoen m² winkelvloeroppervlakte heeft West-Vlaanderen het hoogste aanbod winkels en winkelvloeroppervlakte per inwoner. De jaarlijkse omzet bedraagt bijna 7,5 miljard euro. 26.000 werknemers en nog eens 19.000 zelfstandige handelaars en helpers verdienen hun brood in deze sector. In het strategisch plan West Deal is de ondersteuning van de middenstand een prioritair actiepunt.
Hartelijke economie In 2013 stelde de sociale economie in West-Vlaanderen 12.559 personen uit kansengroepen tewerk. Dit is vergelijkbaar met sectoren als textiel en voeding. Op vandaag werkt een op vier van de industriële ondernemingen uit de sterke clusters nieuwe materialen, mechatronica & machinebouw, voeding en blue energy samen met een van de 28 West-Vlaamse maatwerkbedrijven. De POM West-Vlaanderen zet verder in op deze symbiose. www.pomwvl.be cijfers jaaroverzicht 2015
11
Ruim 20 % meer bezoekers voor Raversyde Provinciedomein Raversyde in Oostende kreeg in 2014 een recordaantal bezoekers over de vloer. De musea ‘Memoriaal Prins Karel’, ‘Atlantikwall’ en ‘ANNO 1465’ telden samen 136.293 bezoekers, ruim 20 % meer dan in 2013 en bijna 40 % meer dan in 2012. Vooral Atlantikwall heeft er met 90.436 unieke bezoekers een uitstekend jaar op zitten. Sterke publiekstrekkers waren de tentoonstellingen ‘Atlantic Wall’ van Stephan Vanfleteren en ‘Private Shelter’, een samenwerking met kunstencentrum Vrijstaat O. ANNO 1465 ontving in 2014 25.472 unieke bezoekers, Memoriaal Prins Karel telde er 20.385. www.raversyde.be
12
Recordaantal schoolkinderen bezoekt de boerderij Inagro en de Provincie West-Vlaanderen zetten al sinds 2002 in op het stimuleren van bezoeken aan een hedendaagse boerderij als levensechte kennismaking met de realiteit van onze voedselproductie. Jongeren, de consument van morgen, krijgen bijzondere aandacht. Het aanbod van bezoekboerderijen wordt gepromoot onder de titel ‘Met de klas de boer op’. Na enkele jaren stagnatie en zelfs terugval noteerde Inagro voor het schooljaar 2014-2015 een record: zo’n 16.000 leerlingen waren goed voor ruim 630 bezoeken aan in totaal 60 West-Vlaamse hoeves. De boerderij blijft een zeer rijke leeromgeving. De thema’s voeding, dieren en natuur sluiten nauw aan bij de leefwereld van kinderen. Een nauwere samenwerking met partners als regioklassen of plattelandsklassen verklaart wellicht mee het succes. Inagro blijft inzetten op landbouweducatie via levensechte kennismaking. Zo was er ook een nieuwe basisvorming voor kandidaat-bezoekboerderijen. Het innovatieve project ‘boerderijschool’ onderzoekt de kansen om klassen meerdere keren na elkaar een hoeve te laten bezoeken. www.metdeklasdeboerop.be
jaaroverzicht 2015
13
De kust wordt nog grijzer In de komende 15 jaar wordt de kust nog grijzer; in 2030 zullen 117.777 kustbewoners ouder zijn dan 56 (51,72 %). Dit bleek uit het onderzoek ‘woon- en zorgperspectieven van ouderen, in het bijzonder pensioenmigranten aan de kust’ dat de Provincie voorstelde. Het onderzoek resulteerde ook in aanbevelingen, zoals een voortrekkersrol spelen in het omgaan met vergrijzing, of economische meerwaarde genereren en gespecialiseerde tewerkstelling. Als antwoord op de toenemende vergrijzing bracht de POM West-Vlaanderen op zijn beurt ondernemingen, zorgactoren en kennisinstellingen samen. POM wil duurzame oplossingen creëren en tegelijk nieuwe business genereren. In het economisch transformatieplan West Deal schenkt de POM aandacht aan de uitbouw van een volwaardig beleid in de zorgeconomie. Dat vergrijzing aan de kust ook een meerwaarde kan zijn bewees de ‘Oe ist’-campagne. De Provincie schakelde hier ouderen in om met hun levenswijsheid en luistervaardigheid de vraag ‘Oe ist?’ te stellen aan voorbijgangers op zeven kustlocaties. Een 40-tal ouderen engageerde zich voor de actie. www.west-vlaanderen.be/vergrijzingkust www.zorgeconomie.be
Geografische projectie: Lambert 1972 0
250
14
500
1.000
Provincie helpt de Westhoek isoleren Begin 2015 liet de Provincie thermografische luchtopnames maken van Poperinge, Veurne en Diksmuide. De luchtopnames brachten warmteverliezen via de daken in kaart. Tegelijk promootte de Provincie met de drie steden het isoleren van woningen via de campagne ‘De Westhoek isoleert’. De resultaten werden in september voorgesteld. In de betrokken steden kwam er een thermoloket voor advies bij de warmtefoto’s. Acasus, het provinciaal centrum rond duurzaam wonen, bouwen en renoveren, kreeg bovendien een isolatieloket voor technische vragen. De Provincie betrekt ook aannemers en plaatsers van isolatie uit de Westhoek. De aannemers die de engagementsverklaring ondertekenden onderschrijven het belang van een doorgedreven en perfect geplaatste isolatie. De lijst helpt burgers geschikte aannemers te vinden, de aannemers kunnen zich profileren als vakkundig isolatiewerker en indien gewenst extra vorming volgen. De warmtefoto’s zijn online raadpleegbaar via het geoloket van de Provincie. Het project Luchtthermografie geeft uitvoering aan een Europees project rond rationeel energieverbruik in de Westhoek. www.dewesthoekisoleert.be
cijfers jaaroverzicht 2015
15
16
Herdenkingstoerisme in de Westhoek houdt stand Het thema Wereldoorlog I was in 2015 niet alomtegenwoordig zoals in 2014. Toch verwacht Westtoer voor volledig 2015 nog ongeveer 500.000 WO I-bezoekers in de Westhoek. Het Kenniscentrum van het provinciebedrijf berekende dat de regio in de eerste zeven maanden van 2015 310.000 herdenkingstoeristen mocht verwelkomen. Er waren toen drie grote herdenkingsmomenten: de internationale herdenking van de eerste gasaanvallen, 100 jaar ANZAC Day en de 30.000ste Last Post. In het najaar volgden nog Wapenstilstand en 100 jaar Talbot House. 310.000 herdenkingstoeristen voor de eerste zeven maanden is weliswaar 23 % minder dan in het topjaar 2014, maar tegelijk ruim 30 % meer dan in dezelfde periode van 2013. In eerste herdenkingsjaar 2014 werden in totaal liefst 789.500 herdenkingstoeristen verwelkomd. Dit was bijna een verdubbeling (+90 %) in vergelijking met 2013. In 2014 noteerde de binnenlandse markt al vroeg in het voorjaar een spectaculaire groei, mede door de tv-reeks ‘In Vlaamse Velden’. De terugval in de eerste jaarhelft van 2015 bij de Belgische bezoekers was verwacht. Almaar meer Belgische herdenkingsbezoekers ontdekken het WO I-erfgoed in de Westhoek tijdens een meerdaags verblijf. De belangrijkste groei is hier te vinden bij de Belgische scholen. Zij verblijven vooral aan de (West)kust. Ook het verblijfstoerisme van Belgen in de Westhoek stijgt ten opzichte van 2013 (+13 %). De Belgische schoolgroepen die in de Westhoek logeren, blijven zelfs even sterk aanwezig als in 2014 (+1 %). De buitenlandse bezoekers hebben een belangrijk aandeel in de cijfers van 2015. Meer dan de helft van de bezoekers voor Flanders Fields komen uit het buitenland. Vooral het aantal buitenlandse toeristen die blijven overnachten in de Westhoek stijgt sterk tegenover 2013 (+75 %). www.toerismewesthoek.be
cijfers jaaroverzicht 2015
17
18
100 jaar groote oorlog
2 grootschalige evenementen en ruim 60 voorstellingen voor GoneWest GoneWest, het culturele WO I-herdenkingsprogramma van de Provincie West-Vlaanderen, koppelde haar editie 2015 aan het historische moment van de eerste geslaagde gasaanvallen. In april ging GoneWest zo van start met het participatieve evenement Woordfront in Tielt. Dit herdacht symbolisch de 1.150 dodelijke slachtoffers van deze gasaanvallen. Daarna volgden nog ruim 60 voorstellingen: theater, dans, muziek en literatuur stonden centraal. De Provincie werkte voor deze GoneWest-editie ook nauw samen met de West-Vlaamse cultuurhuizen. In juli brachten de Provincie, De Last Post Association en Wim Opbrouck met de ’30.000ste Last Post’ een grootschalige ‘Ode aan de Ode’. GoneWest omvat verschillende deelprojecten/evenementen. Van 2014 tot 2018 vinden 5 herdenkingsperiodes plaats, telkens gekoppeld aan een iconisch moment. In 2014 herinnerde het Lichtfront bijvoorbeeld aan de onderwaterzetting. Later staat onder meer nog de hel van Passendale in de kijker. Ondertussen loopt ook het beeldenproject ComingWorldRememberMe (CWRM) verder. Dit moet leiden tot een verzameling van 600.000 beelden. De Provincie West-Vlaanderen draagt een bijzondere verantwoordelijkheid inzake de herdenkingsplechtigheden voor de Groote Oorlog, want 90 % van alle dodelijke slachtoffers op Belgische bodem viel in West-Vlaanderen. Daarom ontwikkelde de Provincie West-Vlaanderen GoneWest. www.gonewest.be
Woordfront in Tielt herdacht symbolisch de 1.150 dodelijke slachtoffers van de eerste geslaagde gasaanvallen.
100 jaar groote oorlog jaaroverzicht 2015
19
De 30.000e Last Post op 9 juli groeit uit tot een uniek moment van wereldwijde verbondenheid en verzoening.
De ceremonie rond de 30.000e Last Post met Ode aan de Ode wordt wereldwijd op 220 locaties getoond.
De provinciegouverneur eert de Last Post Association en Commonwealth War Graves Commission: ze houden de herdenking aan WO I en II levendig.
22
Woordfront herdenkt de slachtoffers van de eerste gasaanvallen Nadat Lichtfront in 2014 met 8.400 fakkeldragers de onderwaterzetting van de IJzervlakte herdacht, pakte Provincie West-Vlaanderen in april 2015 uit met een tweede groot GoneWest-participatieproject: Woordfront, in samenwerking met stad Tielt. Woordfront stond in het teken van de eerste geslaagde gasaanvallen. Het Woordfront werd gevormd met 1.500 participanten. Vanuit vier Tieltse straten marcheerden deze deelnemers naar elkaar toe. Ondertussen scandeerden ze volgens een afgesproken ritme en op specifieke muziek een tekst. Elke groep acteerde zo een emotie: woede, angst, verdriet en hoop. De gescandeerde woorden en de vier groepen mondden uit op de Grote Markt van Tielt in een ‘woord’-apotheose. Vooraanstaand auteur Saskia De Coster (foto) schreef de tekst voor het Woordfront, de frontvrouw van de rockformatie Amatorski, Inne Eysermans, schreef de muziek. De participanten (regisseurs, dirigenten, muzikanten, voorlezers enz.) kwamen onder meer uit socioculturele verenigingen, scholen uit de regio en amateurverenigingen uit heel West-Vlaanderen. De keuze om het ‘Woordfront’ in Tielt te ontwikkelen vond haar oorsprong in de historische beslissing van de Duitse bezetter in de Armee OberKommandantur IV van Tielt. Want het was in deze stad dat in 1915 het dramatische bevel viel om op industriële schaal mensen uit te roeien via scheikundige stoffen. Op internationaal niveau herdachten ook de Verenigde Naties deze beslissing via de organisatie OPCW (Organisation for the Prohibibition of Chemical Weapons) tijdens een grote conferentie in Ieper. www.gonewest.be/woordfront
100 jaar groote oorlog jaaroverzicht 2015
23
Topartiesten op herdenking Anzac Day
1-2-3-Piano tijdens Pianofestival in Poperinge
In het weekend van 25 en 26 april herdacht GoneWest
Medio december organiseerde de Provincie West-Vlaanderen
100 jaar Anzac Day met topartiesten: The Veils, Daniel Lanois
binnen GoneWest het Pianofestival. In Poperinge concerteerden
(foto) en Gurrumul. Aan de drie gerenommeerde artiesten werd
ook grote namen als Jan Swerts, Jef Neve (foto), David Poltrock,
gevraagd om nieuw werk te componeren met als thematiek
Bent Van Looy, Johannes Verschaeve (The Van Jets) en
WO I en Anzac Day.
Hannelore Bedert.
Anzac Day, 25 april, staat voor de dag dat Australische en
Tegelijk liep ‘1-2-3-Piano’: op 7 locaties in de stad stond er een
Nieuw-Zeelandse troepen de geallieerden kwamen versterken
door kunstenaars bewerkte piano. Iedereen die wilde kon er
tijdens WO I. Bij het bepalen van de artiesten werd er niet
piano spelen, van huiskamervirtuoos tot toevallige passant.
alleen gedacht aan de Australische en Nieuw-Zeelandse link,
Het idee voor ‘1-2-3-Piano’ komt uit Londen en Parijs en werd
maar ook aan het Canadese verhaal. Want in dezelfde periode
er opgepikt door muzikant Frederik Sioen.
100 jaar geleden kregen Canadese soldaten van Sint-Juliaan (Langemark-Poelkapelle) tot Zonnebeke te maken met strijdgas. De concerten vonden plaats in Zonnebeke.
24
15 gedeputeerden maken beeldjes voor ComingWorldRememberMe
De Groote Oorlog door Kinderogen
In februari namen gedeputeerden van de Provincies West-
In april lanceerde de Provincie met verschillende partners
en Oost-Vlaanderen, Vlaams Brabant, Antwerpen en Limburg
het educatief pakket ‘De Groote Oorlog door Kinderogen’.
in provinciehuis Boeverbos deel aan een workshop ‘Coming
Het is gebaseerd op 14 WO I-filmpjes met een verschillend
WorldRememberMe’ (CWRM). Ze maakten er beeldjes in het
thema, telkens gemaakt door kinderen. Het pakket koppelt de
kader van herdenkingsprogramma GoneWest.
filmpjes met extra achtergrondinformatie. Ook filmanalyse en
West-Vlaanderen bood op deze manier het ambassadeurschap
verschillende muzische vaardigheden komen aan bod. Het pakket
van CWRM aan de andere Vlaamse Provincies aan. Zo engageren
werd ontwikkeld voor het (buitengewoon) basisonderwijs, maar is
ze zich om de visie en de missie van het project mee te
ook bruikbaar voor de eerste graad secundair onderwijs.
verspreiden. In 2018 worden de ambassadeurs opnieuw
De filmpjes werden gemaakt door 14 verschillende klassen uit
uitgenodigd om hun beeldje een plaats te komen geven in de
de derde graad lager onderwijs uit West-Vlaanderen. Elke klas
land-artinstallatie op provinciedomein De Palingbeek in Ieper.
maakte een eigen interpretatie van een thema, zoals propaganda,
De opbrengst van het beeldenproject gaat naar organisaties die
bombardementen of vliegtuigen, en werkte het filmpje in
kinderen in oorlogssituaties ondersteunen.
zelfgekozen stijl uit.
www.comingworldrememberme.be
In april won het project de Europese Unie Prijs voor Cultureel Erfgoed. www.west-vlaanderen.be/webshop
100 jaar groote oorlog jaaroverzicht 2015
25
Provincie investeert in WO I-sites In oktober stelden de Provincie en gemeente Heuvelland de vernieuwde WO I-site op de Kemmelberg in Heuvelland voor. De heraanleg van de kasseienweg tussen de monumenten ‘Den Engel’ en het ‘Ossuaire français’ maakt de link tussen beide terug duidelijk. Het ‘Ossuaire français’ werd in zijn oorspronkelijke staat hersteld en het plein aan ‘Den Engel’ stelt het monument weer centraal. Eerder stelde de Provincie ook de vernieuwde sites en onthaalpunten langs de Ieperboog in Ieper voor. Ze pakte er de sites ‘Hill 60’ en de ‘Caterpillarkrater’ aan nabij de provinciedomeinen Vierlingen en Gasthuisbossen en ontsloot ‘The Bluff’ in provinciedomein De Palingbeek. De werken kaderen in het besluit om voor de 100-jarige herdenking van WO I een aantal sites met belangrijke historische waarde in de provinciale domeinen te ontsluiten. Er kwam ook een nieuw provinciaal reglement voor ondersteuning van bezoeken aan herinneringsplaatsen rond WO I in West-Vlaanderen. Met het reglement zet de Provincie extra in op de waarde van deze sites en de participatie aan de herdenking van WO I. Bovendien benadrukt de Provincie het belang van herinneringseducatie.
26
Westtoer opent nieuwe 14-18 fietsroutes In nauw overleg met de betrokken Westhoekgemeenten zette Westtoer de inspanningen verder om het bestaande aanbod van WO I-fietsroutes te vernieuwen en uit te breiden. Het mikt op twaalf nieuwe fietsroutes in de Westhoek met de Eerste Wereldoorlog als rode draad. In 2015 openden de routes ‘POP’, ‘Gifgas’, ‘Ieperboog/Ypres Salient’, ‘Aller-Retour’, ‘Niemandswater’, ‘Käthe Kollwitz’ en ‘IJzer 14-18’. Deze fietsroutes zijn een uitgelezen manier om het voormalige oorlogslandschap te doorkruisen. Ze helpen bij het ervaren en begrijpen van een landschap dat bepalend was voor het verloop van WO I. De routes verbinden gedenktekens, begraafplaatsen en musea die aan de oorlogstijd herinneren. De belangrijkste centra in de Westhoek vormen de startplaatsen van de lusvormige routes van gemiddeld 40 à 45 km. De routes liggen niet volledig op het fietsnetwerk en worden daarom in één richting bewegwijzerd met de bekende zeshoekige metalen borden, in bruine kleur en met een poppy. Eerder al realiseerde Westtoer ook 6 nieuwe WO I-autoroutes. www.westtoer.be
100 jaar groote oorlog jaaroverzicht 2015
27
28
waterbeheersing
Bluuft e bitje van de beke Met de campagne ‘Bluuft e bitje van de beke’ sensibiliseert de Provincie sinds maart 2015 mensen die aan een waterloop wonen of werken om afstand te houden. Tegelijk informeert ze over de regels die spelen bij gebruik van percelen naast een waterloop. Grondgebruikers zijn namelijk deels mee verantwoordelijk voor ‘hun’ waterloop en een waterloop in slechte staat kan onder meer leiden tot wateroverlast. De twee vuistregels uit de campagne: voorzie vrije doorgang op de vijfmeterstrook en hou een meter afstand voor grondbewerking. Een extra folder voor landbouwers diept deze basisregels verder uit. Sinds de Provincie in juli 2014 de meeste gemeentelijke waterlopen overnam, beheert ze in totaal 3.653 km waterlopen. In de winter van 2015 stond ze voor het eerst zelf in voor het onderhoud aan het uitgebreide waterlopennet: maaien van de bodem- en oevervegetatie, slibruimingen, plaatselijke oeverherstelwerken… Soms kon het onderhoud niet goed gebeuren, omdat de doorgang onvoldoende breed was voor de machines. Dit kan het risico op overstroming vergroten. Op andere plaatsen zakten oevers weg doordat de grond te dicht bebouwd of bewerkt werd. Dit is geen goede zaak voor de eigenaar of gebruiker van de aanpalende grond, maar uiteraard ook niet voor de doorstroming. www.west-vlaanderen.be/waterlopen
Sinds de Provincie in juli 2014 de meeste gemeentelijke waterlopen overnam, beheert ze in totaal 3.653 km waterlopen.
waterbeheersing jaaroverzicht 2015
29
30
Gecontroleerde overstromingsgebieden helpen watersnood voorkomen Uitbreiding in Sint-Eloois-Winkel In maart 2015 stelde de Provincie de uitbreiding voor van het gecontroleerd overstromingsgebied op de Harelbeek in Sint-Eloois-Winkel (Ledegem), stroomopwaarts aan de Kleine Izegemstraat. De capaciteit nam toe met 10.000 m³, dat is meer dan een verdubbeling. Ook werd een nieuw geconstrueerde waterloop aangelegd en werden een inlaat- en een uitlaatconstructie gerealiseerd.
Nieuw gebied in Dadizele, Oostnieuwkerke en Lichtervelde In augustus openden de Provincie en gemeente Moorslede het gecontroleerd overstromingsgebied op de Heulebeek in Dadizele. Het gecontroleerd overstromingsgebied laat toe om tot 23.200 m³ water te bufferen. Lichte hellingen en enkele permanente waterplassen bevorderen bij een nieuw gegraven bufferbekken de spontane ecologische ontwikkeling. Door de bouw van een brugje ontstond een zachte recreatiezone. Eveneens in augustus openden de Provincie en gemeente Staden het gecontroleerd overstromingsgebied op de Mandel in Oostnieuwkerke, met een buffercapaciteit van 25.700 m³. In 2005 en 2012 werd een deel van Oostnieuwkerke nog geteisterd door zware overstromingen. In periodes van droogte kunnen land- en tuinbouwers gebruikmaken van water uit het spaarbekken als beregeningswater. Lichte hellingen en permanente waterplassen moeten ook hier de spontane ecologische ontwikkeling bevorderen. Eind 2015 openden de Provincie en gemeente Lichtervelde ook een gecontroleerd overstromingsgebied op de Kasteelbeek in Lichtervelde. Dit gebied kan bij extreme weersomstandigheden tot 11.000 m³ water bufferen. In 2016 voorziet de Provincie ruim 2.250.000 euro om de West-Vlaamse waterlopen in topconditie te houden en om waar nodig extra bufferruimte te voorzien. Zo zijn er werken gepland in Zedelgem, Poperinge en Oostrozebeke. www.west-vlaanderen.be/waterlopen
waterbeheersing jaaroverzicht 2015
31
32
kwaliteit beloond
David Van Reybrouck wint zesde Cultuurprijs van de Provincie West-Vlaanderen Auteur David Van Reybrouck (°1971, Brugge) won de zesde Cultuurprijs van de Provincie West-Vlaanderen. Hij is een van de meest toonaangevende en meest veelzijdige auteurs van zijn generatie. David Van Reybrouck schrijft zowel essays, proza, poëzie als theater. Hij debuteerde in 2001 met ‘De Plaag’, waarmee hij de Prijs voor Letterkunde 2004 van de Provincie West-Vlaanderen verdiende. Internationaal brak hij door met zijn alomgeprezen ‘Congo. Een geschiedenis.’. Daarnaast is Van Reybrouck de oprichter van het Brussels Dichterscollectief en erevoorzitter van de auteursvereniging PEN Vlaanderen. In 2011-2012 werd Van Reybrouck de bezieler van de G1000, het platform voor democratische innovatie dat meer burgerinspraak beoogt in de democratische besluitvorming. De jury voor de Cultuurprijs bestond uit Ruth Joos (radiopresentatrice), Hilde Daem (architecten Robbrecht en Daem-Gent), Jan Boelen (Z33 Hasselt), Dirk De Wachter (psychiater - Leuven) en Stephan Vanfleteren (fotograaf - laureaat 5e Cultuurprijs Provincie West-Vlaanderen). Deze prijs wordt vijfjaarlijks toegekend aan een persoon of organisatie die op uitzonderlijke wijze bijdroeg tot de uitstraling en de verspreiding van cultuur, in de ruimste zin van het woord. Ook moet de persoon of organisatie minstens vijf jaar wettig in de provincie West-Vlaanderen gedomicilieerd of gevestigd zijn, of in West-Vlaanderen geboren zijn. Aan de prijs is een bedrag van 12.500 euro verbonden. Eerder mochten fotograaf Stephan Vanfleteren, muziekpedagoog Patrick Peire, cineast Raoul Servais, stichting ‘Ons Erfdeel’ en professor Hendrik Brugmans de prijs in ontvangst nemen. www.west-vlaanderen.be/cultuur
kwaliteit beloond jaaroverzicht 2015
33
34
Nemo wint Westtalent 2015 Nemo werd de grote winnaar van muziekwedstrijd Westtalent 2015. Nemo won zowel de prijs van de jury als de publieksprijs. De finale vond plaats op 7 november in Het Entrepot in Brugge. In de finale namen acht bands het tegen elkaar op: Black Tolex, Uncle Wellington’s Wives, Pjay, Simple Pigeons, dirk., Cleo, Brent Beukelaer en de latere winnaar uit Zwevezele, Nemo. Simple Pigeons en dirk. werden respectievelijk tweede en derde. Uncle Wellington’s Wives won een optreden op Burgrock op 11 juli 2016. De jury bestond uit Kirsten Lemaire (StuBru), Bert Moerman (Boomtown), Wouter Vanmeenen (Leffingeleuren) en Bram Vermeersch (Melkrock, RifRaf). Johannes Verschaeve van The Van Jets stond de jury bij in de finale. Westtalent staat open voor West-Vlaamse bands of muzikanten uit alle muziekgenres en van alle leeftijden. In totaal dienden 161 bands en muzikanten hun kandidatuur in. Tijdens vier voorrondes in oktober namen 24 geselecteerde bands en muzikanten het tegen elkaar op. Ze brachten hun muziek telkens live. Doel van de wedstrijd is beloftevolle bands en muzikanten een springplank te bieden om zich professioneel te ontplooien. Zo kan de winnende band of muzikant rekenen op een vervolgtraject met professionele begeleiding en optredens. De drie besten krijgen ook een geldprijs van 1.500 euro, 1.000 euro of 500 euro. Winnende bands uit de vorige edities van Westtalent zijn onder andere The Glücks, SX, Steak Number Eight, Balthazar en MAZE. www.westtalent.be
Westtalent biedt beloftevolle bands en muzikanten een springplank om zich professioneel te ontplooien.
kwaliteit beloond jaaroverzicht 2015
35
Twee laureaten voor Prijs Architectuur ‘Tom Thys architecten & Carton123 architecten’ en ‘Dierendonck Blancke architecten’ waren de laureaten van de Prijs voor Architectuur van de Provincie West-Vlaanderen 2015. Dit respectievelijk voor hun project ‘Basisschool De Springplank in Brugge’ en ‘Zorgsite het Gielsbos in Gierle’ (foto). Naast het zilveren ereplaket wonnen ze een geldprijs van 5.000 euro. Maar liefst 62 architecten of architectenbureaus dienden één tot drie projecten in. In totaal kreeg de jury 103 projecten voorgelegd. Er werden ook een premie, een aanmoedigingspremie voor jong talent en twee speciale Archipelprijzen JONG! toegekend. Begin 2016 volgde er nog een tentoonstelling met bekroond werk en geselecteerde projecten. www.west-vlaanderen.be/architectuur
36
Kortrijkse ‘Texture’ wint provinciale Erfgoedprijs Eind november werd voor de derde keer de tweejaarlijkse West Vlaamse Erfgoedprijs uitgereikt. Dit keer won ‘Texture, Museum over Leie en Vlas’ in Kortrijk. Met deze Prijs bekroont het provinciebestuur organisaties of personen die in de periode 2013-2015 in het oog sprongen met een publieksgericht erfgoedproject. Premiewinnaars waren het Bruggemuseum voor het project ‘Brugsch Poppenspel Den Uyl’ en Lijssenthoek Military Cemetery in Poperinge. De laureaat won 5.000 euro, de twee premiewinnaars elk 2.500 euro. Een onafhankelijke jury koos de winnende projecten uit een lijst van 20 genomineerde initiatieven. Voorafgaand nomineerde het ruime publiek meer dan 500 initiatieven. www.west-vlaanderen.be/erfgoedprijs
kwaliteit beloond jaaroverzicht 2015
37
Prijs Letterkunde Poëzie gaat naar Els Moors
Koninklijke Stadsfanfaren Izegem laureaat Muziekfestival
De Prijs Letterkunde van de Provincie West-Vlaanderen, t.w.v.
Koninklijke Stadsfanfaren Izegem won in oktober de finale van het
5.000 euro, was in 2015 bestemd voor het genre Poëzie. Hij ging
Provinciaal Instrumentaal Muziekfestival in het Concertgebouw
naar Els Moors uit Poperinge voor de poëziebundel ‘Liederen van
in Brugge. Het Koninklijk Bevers Harmonieorkest (Beveren-Leie/
een kapseizend paard’.
Waregem) en de Koninklijke Harmonie Ypriana (Ieper) werden
In totaal werden 118 bundels ingediend. Naast de Prijs werden
respectievelijk tweede en derde.
ook vier premies toegekend. Een ex aequo premie en bronzen
Tijdens voorafgaande selectiewedstrijden traden 24 West-
medaille ging naar Maud Vanhauwaert voor het werk ‘Wij zijn
Vlaamse ensembles aan. Deze concerten resulteerden in een
evenwijdig’ en Bart Vonck voor ‘Teloor, zalig’. Daarnaast kreeg
selectie van 15 ensembles. De 15 geselecteerden kunnen drie jaar
Maarten Goethals een debuutpremie en ontving Astrid Haerens
rekenen op provinciale subsidiëring. De drie hoogst genoteerde
een stimulanspremie.
ensembles mochten door naar de finale.
De Prijs Letterkunde maakt deel uit van de inspanningen van de
Het provinciebestuur kent ondertussen al een lange traditie in het
Provincie om literatuur op haar grondgebied te promoten.
ondersteunen van West-Vlaamse muziekensembles.
www.west-vlaanderen.be/letterkunde
www.west-vlaanderen.be/muziekfestival
38
Internationaal milieukwaliteitslabel voor PSNC De Gavers
Provincie bekroond met Belgian Transplantation Society Award
Eind april ontving het Provinciaal Sport- en Natuurcentrum (PSNC)
De Belgian Transplantation Society (BTS) kende in 2015 haar award
De Gavers in Harelbeke de ‘Blauwe Vlag’. In België zijn het de
voor orgaandonatie toe aan de Provincie West-Vlaanderen voor de
Bond Beter Leefmilieu (BBL) en de Foundation for Environmental
verdienstelijke werking op dit vlak. De Provincie zet sinds 2008 in
Education (FEE) die dit internationaal kwaliteitskeurmerk
op het thema. Via de campagne ‘Orgaandonatie: geven om te leven
uitreiken.
om te geven’ sensibiliseert ze lokale besturen, hogescholen en
Het label staat garant voor kwaliteitsvol duurzaam toerisme aan
verenigingen. Praten over orgaandonatie staat hierbij voorop.
de kust en binnenwateren. Jachthavens en zwemvijvers kunnen
Kennisoverdracht gebeurt via infomomenten i.s.m. de
zich hiermee onderscheiden op het vlak van waterkwaliteit,
transplantcentra en door getuigenissen van getransplanteerden
interne milieuzorg, milieueducatie en veiligheid. Ook in 2013 mocht
en nabestaanden van donoren. In 2015 vonden er 9 infosessies
PSNC De Gavers al een dergelijk label in ontvangst nemen.
plaats. Daarnaast ontwikkelde het provinciebestuur
In 2015 wapperden er in Vlaanderen in totaal negentien ‘Blauwe
ondersteunend educatief promotiemateriaal.
Vlaggen’, in Wallonië twee.
www.west-vlaanderen.be/orgaandonatie
www.west-vlaanderen.be/gavers
kwaliteit beloond jaaroverzicht 2015
39
40
Fanny Lecluyse Sportvrouw en Philip Milanov Sportman van 2015 Begin maart 2016 vond in De Panne de uitreiking van de ‘West-Vlaamse Sportprijzen 2015’ plaats. De titel ‘Sportman 2015’ ging naar atleet Philip Milanov uit Brugge. Hij haalde het van Stoffel Vandoorne (autosport) en Marino Vanhoenacker (triatlon). Zwemster Fanny Lecluyse uit Spiere werd ‘Sportvrouw 2015’. Zij liet Delfine Persoon (boksen) en Tessa Wullaert (voetbal) achter zich. Volleybalploeg ‘Knack Roeselare’ werd uitgeroepen tot ‘Sportploeg van het jaar’. De andere laureaten waren tafeltennisser Florian Van Acker als beste ‘Sporter met een handicap’, veldloopster Louise Carton als ‘Beloftevolle jongere’ en skeeleraar Sandrine Tas als ‘Beoefenaar minder bekende sport’. Luc Vandaele ontving de trofee van ‘Sportverdienste’ voor zijn loopbaan in en rond het tennis. Veldrijder Sven Vanthourenhout viel in de prijzen omwille van zijn voorbije carrière. De jury bestond uit journalisten van diverse media, West-Vlaams gedeputeerde voor sport, Carl Vereecke, vertegenwoordigers van de Provinciale Sportraad West-Vlaanderen, de West-Vlaamse Bloso-inspectiedienst en de provinciale sportdienst. Volgens de sportredacties van Focus/WTV en de Krant van West-Vlaanderen zorgde voetbalcoach Yves Vanderhaeghe voor het ‘West-Vlaams Sportmoment 2015’. Hij wist met KV Kortrijk Play-off 1 te bereiken en werd dan na een controversiële overstap succestrainer bij KV Oostende. De ‘West-Vlaamse Sportprijzen’ werden gedurende 30 jaar jaarlijks uitgereikt. Ze waren een samenwerking tussen de Provincie en de sportredacties van Focus/WTV en de Krant van West-Vlaanderen. www.west-vlaanderen.be/sportprijzen
kwaliteit beloond jaaroverzicht 2015
41
42
Westtoer bekroont toeristisch ondernemerschap Het provinciebedrijf Westtoer reikte in september in Het Perron in Ieper haar driejaarlijkse West-Vlaamse toerismeprijzen uit. Het was al de zesde keer dat het op deze manier verdienstelijke ondernemers en organisaties uit de toeristisch-recreatieve sector bekroonde met een kunstwerk (foto). Er waren niet minder dan 72 kandidaturen ingestuurd, een nooit gezien aantal. Een deskundige jury selecteerde uiteindelijk 23 genomineerden en de verdienstelijke winnaars voor de 6 verschillende categorieën. De Prijs van Verdienste ging naar Peter Slosse (In Flanders Fields museum) en de Innovatie- en creativiteitsprijs werd uitgereikt aan Frank Vanleenhove van watersportcentrum Lakeside Paradise in Knokke-Heist. De prijzen voor beste toeristische ondernemer zijn respectievelijk toegekend aan Miguel Bouttry (Rent a guide) voor de Westhoek, Hendrik Dierendonck (slagerij Dierendonck) voor de Kust, Geertrui Tack (B&B Droomkerke) voor het Brugse Ommeland en Lex Corijn (R&Breakfast) voor de Leiestreek. www.westtoer.be
kwaliteit beloond jaaroverzicht 2015
43
Gouden DMA-award voor ‘Iedereen West-Vlaams op reis’ Tijdens de zomermaanden pakte de Provincie West-Vlaanderen op Facebook en Twitter uit met de actie ‘Iedereen West-Vlaams op reis’. Het ruime publiek kon foto’s insturen van ‘West-Vlaams’ op hun vakantiebestemming. Met deze actie won de Provincie goud in de categorie ‘Most Performing Campaign for the Egov scene’ tijdens de ‘Digital Marketing Awards’. Deze awards zijn een initiatief van Bloovi, het platform voor de digitale sector in Vlaanderen. De uitreiking vond eind november plaats in Gent. In totaal verzamelde de Provincie 554 ingestuurde foto’s uit 61 verschillende landen. Sommige berichten op Facebook haalden een bereik van ruim 460.000 Facebookers en ruim 12.000 ‘vind-ik-leuks’. Het aantal fans op Facebook steeg in die periode met bijna 8.000. De actie kwam zelfs uitgebreid aan bod in de nationale pers. Toch werd voor deze actie op zich geen budget vrijgemaakt. ‘Iedereen West-Vlaams op reis’ past in het groter geheel van ‘Iedereen West-Vlaams’. Met die campagne beklemtoont de Provincie de West-Vlaamse identiteit en vergroot ze de trots op de eigen regio. www.facebook.com/westvlaanderen
44
Provinciale Bibliotheek Tolhuis behaalt kwaliteitslabel Eind juni kreeg de Provinciale Bibliotheek Tolhuis aan het Jan Van Eyckplein in Brugge een kwaliteitslabel van de Vlaams minister voor cultuur. Een erkenning voor het meer dan behoorlijke werk op het vlak van verzamelen, bewaren en onderzoeken van cultureel erfgoed, en qua publiekswerking. De Provinciale Bibliotheek was de negende erfgoedbibliotheek in Vlaanderen die een dergelijk label kreeg. De Provinciale Bibliotheek Tolhuis bewaart de grootste collectie iconografie over West-Vlaanderen en een belangrijke verzameling boeken, tijdschriften en documenten over de West-Vlaamse (lokale) geschiedenis. Zo vormt ze bijna het culturele geheugen van de provincie. De toekenning kwam er op een symbolisch moment: in het najaar vierde de bibliotheek haar 50-jarig bestaan. Ze liet voor de gelegenheid het publiek in het Provinciaal Hof kennismaken met de mooiste stukken uit de bibliotheek. Ook werd er een boek uitgebracht met een beschrijving van de volledige collectie. www.west-vlaanderen.be/bibliotheek
kwaliteit beloond jaaroverzicht 2015
45
46
campagnes
Provincie doet letterlijk van ondernemerschap proeven Met een heroïsche radiospot ging eind november de nieuwe regiomarketingcampagne ‘West-Vlaanderen, de beste grond om te ondernemen’ van start. Via deze campagne zetten het provinciebestuur en de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij West-Vlaanderen het West-Vlaamse ondernemerschap in de verf. Meteen maakten ze (nieuwe) ondernemers ook warm om zich in West-Vlaanderen te vestigen. West-Vlaanderen is dan ook dé plek om te ondernemen. Van oudsher kleeft het ondernemerschap op de WestVlaming. ‘There must be something in the water’ klinkt dan vrij vertaald: ‘Er moet hier iets in de grond zitten’. De radiospots en advertenties van deze campagne nodigden iedereen uit om de West-Vlaamse grond om te ondernemen letterlijk te proeven: via diverse kanalen, ook online, kon je zakjes ‘eetbare grond’ bestellen. Deze zakjes eetbare grond vormden het uithangbord van de campagne. In totaal werden 45.000 zakjes verdeeld. De Provincie liet de ‘eetbare grond’ ontwikkelen door het Brugse smakenbedrijf Foodpairing. De leerlingen van de hotelschool Ter Groene Poorte uit Brugge stonden dan weer in voor de productie. De ‘eetbare grond’ bevat typisch West-Vlaamse ingrediënten, zoals lijnzaad, zeealgen, champignons en mosterd. Al sinds 2003 stelt de Provincie West-Vlaanderen haar speerpunten in de kijker met regionale en nationale campagnes. West-Vlaanderen werd uitgebouwd tot een sterk merk inzake ‘genieten’, ‘ondernemen’ en ‘kwaliteit’. In 2015 stond het ondernemerschap extra in de kijker. www.west-vlaanderen.be/ondernemen
Van oudsher kleeft het ondernemerschap op de West-Vlaming. ‘There must be something in the water’.
campagnes jaaroverzicht 2015
47
48
‘Oe ist?’ focust met Brihang op jongeren ‘Oe ist?’: de vraag is een gewoonte. ‘Goed!’: het antwoord is dat meestal ook. In overleg met verschillende partners zette de Provincie de campagne verder om taboes te doorbreken rond het praten met elkaar voor de vele mensen die niet goed in hun vel zitten. In 2015 lag de focus op jongeren. Daarom werkte de Provincie samen met de West-Vlaamse rapper Brihang. Brihang maakte voor de ‘Oe ist?’-campagne een eigen lied en videoclip over het belang van praten met en luisteren naar elkaar. Het nummer kreeg de titel ‘Jij bent de baas van je stem!’ Meteen riep Brihang jongeren op om zelf aan de slag te gaan en hun gevoelens te uiten via ‘slam poetry’, een vorm van poëzievoordracht op muziek. Onder meer met een eigen filmpje op www.oeist.be konden ze die dan delen. Maar de ‘Oe ist?’-campagne reisde ook rond. Zo kregen o.a. scholen, jeugddiensten en jeugdverenigingen het aanbod voor een workshop ‘slam poetry’ in hun eigen lokaal. Ook op verschillende West-Vlaamse festivals waren er workshops. Festivalgangers konden er de ‘Oe ist?’-mobiel bezoeken en vertellen hoe het nu écht met hen ging. In Vlaanderen stappen jaarlijks gemiddeld 17,8 op 100.000 inwoners zelf uit het leven. Volgens verschillende studies is Vlaanderen een van de koplopers in West-Europa op het vlak van suïcide. Bij jongeren en jongvolwassenen is dit zelfs de grootste doodsoorzaak. Het aantal suïcides en suïcidepogingen bij jongeren in West-Vlaanderen is bovendien het hoogste van Vlaanderen. Een gesprek is een begin, maar wie echt diep zit, is op professionele hulp aangewezen. Daarom voorzag de campagne ook in een wegwijzer naar professionele hulp. www.oeist.be
Het aantal suïcides en suïcidepogingen bij jongeren in West-Vlaanderen is het hoogste van Vlaanderen. campagnes jaaroverzicht 2015
49
Westtoer promoot zes steden met hoog citytripgehalte
Zin in Zee
Met de originele website www.48uur.be presenteerde Westtoer in
Met dit project zette Westtoer in op de Kust als gezonde
september een nieuwe campagne voor de promotie van zes West-
bestemming. Centraal stonden actief genieten, gezond leven en
Vlaamse steden: Brugge, Ieper, Kortrijk, Oostende, Poperinge en
evenwichtige voeding. Want nergens kun je de unieke combinatie
Roeselare. Het zette deze steden in de kijker als bestemmingen
van beweging en gezonde voeding beter in de praktijk omzetten
voor een korte vakantie, een ’48 uren-trip’. Met het concept koos
dan aan de Kust.
Westtoer voluit voor het verblijfstoerisme.
Een 40-tal restaurants en hotels volgde met ‘Zin in Zee’ een
Het was de eerste keer dat deze steden samen gepromoot werden
opleiding over evenwichtige voeding. Vervolgens plaatsten ze een
in binnen- en buitenland. Radiospots, nieuwsbrieven en een online
zoutarm en suikerarm gerecht op de menukaart. De opleiding
campagne in Vlaanderen en Nederland vormden de concrete
werd georganiseerd door de Hotelschool Ter Duinen en Xenarjo,
acties. De printbare reisgids per stad was zeker een troef.
dat het gezondheidsconcept 123feelfree ontwikkelde.
Westtoer onderzoekt of het de campagne in 2016 kan uitbreiden
In het kader van het project vertrok vanuit elk restaurant
met nog meer steden.
bovendien een fiets- of wandeltocht in de buurt. Daarbij ontdekte
www.48uur.be
de fietser of wandelaar enkele gezonde stopplaatsen. www.dekust.be
50
97 chefs inviteren: Het Lekkere Westen
Nieuwe acties voor de kampeersector aan de Kust
Van 15 september tot 15 november inviteerden 97 West-Vlaamse
In het voorjaar startten Westtoer en 29 kampeerbedrijven een
chefs weer om te genieten in Brugge en de vier regio’s. Elk van hen
campagne om het kamperen-aan-zee te stimuleren. De focus lag
presenteerde een origineel Het Lekkere Westen-gerecht of -menu
op korte kampeervakanties. Het was de eerste promotiecampagne
met seizoensgebonden streekproducten.
voor de campings op dergelijke schaal. Het aanbod van het
De chefs van Het Lekkere Westen zijn uitgegroeid tot echte
kampeertoerisme aan de Kust werd overzichtelijk in kaart
ambassadeurs voor hun regio. Ook op de website en in een
gebracht en kwam op de website. Een nieuwe kampeerkaart werd
kleurrijk magazine vertelden ze over hun passie voor de regio en
verdeeld op 60.000 exemplaren.
over hun favoriete adressen in de streek.
Tijdens de Open Camping Dag op 2 mei maakten bezoekers kennis
De uitgebreide promotiecampagne in Vlaanderen mikte op een
met de vele kampeertroeven aan de Kust. Campings zetten
breed publiek. Bovendien maakten potentiële toeristen via de actie
tijdens dit beleefmoment niet alleen de slagbomen van hun bedrijf
kennis met logeeradressen en ongekende plekjes. Het was al de
wagenwijd open, er waren ook tal van activiteiten en promoties.
derde keer dat Westtoer uitpakte met dit concept voor een korte
Westtoer, de privésector en het Impulsprogramma Kust
vakantie of een weekendje weg.
financierden het project.
www.hetlekkerewesten.be
www.kamperenaanzee.be
campagnes jaaroverzicht 2015
51
Testkaravaan dicht bij prestigieuze award Met ‘De testkaravaan komt eraan’ zette het provinciebestuur de inspanningen verder om duurzaam woonwerkverkeer te stimuleren bij werknemers van lokale bedrijven. De naam verwijst naar de brede waaier van vervoersmiddelen die de werknemers van de ingeschreven bedrijven gedurende drie weken gratis kunnen proberen voor hun woon-werkverkeer: van klassieke fietsen, over elektrische fietsen, tot fietskarren. De werknemers kunnen ook kiezen voor een combinatie van probeerpassen voor trein, bus of Blue Bike en ze worden aangemoedigd om ook carpoolen een kans te geven. Uitgangspunt is het ‘test het uit’-principe. Het provinciebestuur van West-Vlaanderen werd met dit project een van de 4 finalisten van de ‘2015 Eurostar Ashden Award for Sustainable Travel’. Deze prestigieuze prijs ondersteunt een pioniersrol in duurzame mobiliteit. In 2015 namen 19 bedrijven deel aan de ‘Testkaravaan’. Bombardier en Dana Belgium in Brugge beten de spits af. Daarna volgden Jetair, Alpro, TE Electronics, Interwest, AZ Delta, TVH, Melexis, Deceuninck, Bekaert, De Lovie, het KEI, Waak, Louage & Wisselinck, IMOG, Oranjehuis, Vandenbroele en Crefius. www.testkaravaan.be
52
Groepsaankoop groene energie piekt met 63.139 inschrijvingen 63.139 West-Vlaamse gezinnen waren eind 2015 ingeschreven voor de groepsaankoop groene energie (of ruim 13 %). Met deze groepsaankoop biedt de Provincie inwoners en ondernemingen de kans om te besparen op de energierekening en zorgt ze mee voor het milieu. Nooit eerder schreven zovelen zich in. Oost-Vlaanderen telde tijdens dezelfde periode 59.080 inschrijvingen. Voor de eerste keer werden de inschrijvingen voor de groepsaankopen van Oost- en West-Vlaanderen samengevoegd om een nog betere prijs te bekomen. In totaal gold het bod dus voor 122.219 gezinnen en/of bedrijven met een beperkt verbruik. 8 energieleveranciers namen aan de onlineveiling deel. De laagst geboden prijs voor de combinatie groene stroom/gas lag maar liefst 33,5 % onder de huidige marktprijs voor energie. Voor de combinatie groene stroom/ gas betekent dit een gemiddelde besparing van 310 euro. Voor groene stroom lag het beste bod ook nog 21,9 % onder de huidige marktprijs. www.samengaanwegroener.be
campagnes jaaroverzicht 2015
53
10 jaar ‘Zon, zee… zorgeloos’
30.000 ‘zontastische vakantie’-pakketten beschermen de jeugdverenigingen
‘Zon, zee… zorgeloos’ bood in 2015 al 10 jaar hulp aan iedereen
Voor het tweede jaar op rij verdeelde de Provincie begin juli gratis
die tijdens de zomermaanden op hindernissen botst bij een
‘zontastische vakantie’-pakketten. Deze bevatten petjes, tubes
strandbezoek: rolstoelgebruikers, personen met visuele handicap,
zonnecrème, een educatieve folder over verstandig zonnen en
gezinnen met kinderwagens enz. Naast infrastructuuringrepen
affiches. 214 monitoren van jeugdkampen, jeugdverenigingen,
zet het project ook telkens opgeleide assistenten in. Zij helpen
jeugdverblijfcentra aan de kust en speelpleinwerkingen in West-
mensen met motorische en/of visuele handicap om zich op het
Vlaanderen maakten van het aanbod gebruik. In totaal gingen zo
strand te begeven. Het 10-jarig bestaan werd onder meer gevierd
30.000 petten en 30.000 tubes zonnecrème naar het jeugdwerk.
met een wedstrijd via de sociale media.
Het project stimuleert monitoren om aandacht te hebben voor een
Sinds de start breidde het project elk jaar uit: momenteel werken
‘zontastische vakantie’. Bescherming tegen de zon en zonnebrand
6 kustgemeenten mee, bezoekers vinden op 8 verschillende
staat centraal, voor zichzelf en voor de kinderen die zij begeleiden.
locaties assistentie of bijkomende infrastructuur.
Voor het initiatief trok de Provincie 83.127 euro uit.
‘Zon, zee… zorgeloos’ is een samenwerking tussen Intro vzw, de
www.west-vlaanderen.be/zonnen
Provincie en de gemeentes. www.zonzeezorgeloos.be
54
Provincie hijst regenboogvlaggen tegen homofobie en transfobie
West-Vlaanderen eerste BlueAssist-vriendelijke provincie
Op 17 mei vond de jaarlijkse ‘Internationale Dag tegen Homofobie
In maart trapten de Provincie en voetbalclub Club Brugge de West-
en Transfobie’ plaats. Als steun voor dit internationale initiatief
Vlaamse BlueAssist-campagne af: als eerste provinciebestuur wil
en als een symbool van solidariteit hing de Provincie West-
West-Vlaanderen haar hele grondgebied BlueAssist-vriendelijk
Vlaanderen zelf ook enkele regenboogvlaggen uit. Tegelijk hield
maken. Zo overtuigt ze o.a. lokale besturen en organisaties om
ze, in samenwerking met het West-Vlaams Regenbooghuis Rebus,
BlueAssist-vriendelijk te worden en sensibiliseert ze burgers.
een sensibiliserende actie onder het eigen personeel.
BlueAssist helpt mensen die zich moeilijk verstaanbaar kunnen
Daarnaast nam de Provincie het initiatief om ‘de regenboogvlag’
maken: wie het moeilijk heeft om informatie te begrijpen of
gratis aan de West-Vlaamse steden en gemeenten aan te bieden,
om zelf begrepen te worden, kan via een kaartje of smartphone
zodat ook zij die op 17 mei konden uithangen. Voor het eerst gingen
met het symbool hulp vragen. Dit symbool zorgt voor herkenning
alle 64 West-Vlaamse steden en gemeenten op het aanbod in,
en verlaagt de drempel. Eind september ondertekenden al
zodat die regenboogvlag overal in de provincie wapperde.
16 gemeenten, 20 organisaties en 8 scholen uit West-Vlaanderen de engagementsverklaring. www.blueassist.eu
campagnes jaaroverzicht 2015
55
56
‘Zet de stap’ verlaagt de drempel naar ondernemerschap Eind maart gaf de POM West-Vlaanderen via Actie voor Starters het startschot voor een supporterscampagne: ‘Zet de Stap’. Deze moedigt prestarters en startende ondernemers aan voor de stap tot het ondernemerschap. Vier sterke ondernemers kropen in de rol van supporter: Michèle Sioen van Sioen Industries, Steve Van den Kerkhof van Plopsa Group, Dominique Persoone van The Chocolate Line en filmregisseur Jan Verheyen. In de campagne moedigde je jonge ondernemers aan door één van de bekende ondernemers met gepersonaliseerde sjaal op sociale media te plaatsen. Iedere jonge ondernemer kreeg zo een eigen supporterslegioen. Wie online inschreef kon bovendien een persoonlijke peptalk winnen door een van de ondernemers. Met de campagne blijft de POM West-Vlaanderen samen met Ondernemerscentra West-Vlaanderen intensief het ondernemerschap in West-Vlaanderen stimuleren en ondersteunen. Starters, tot vijf jaar actief, kunnen terecht in een hecht netwerk van 16 Werkpanden waar ze ook inhoudelijke begeleiding krijgen. Met het strategisch economische beleidsplan West Deal creëert de POM West-Vlaanderen in opdracht van de Provincie de basisvoorwaarden voor een duurzame economische transformatie. Onder de noemer Start West (één van de zes prioriteiten) wordt het startersbeleid in de provincie verder uitgebouwd. Via het initiatief ‘Actie voor Starters’ blijft West-Vlaanderen zijn starters ondersteunen. Met één globaal startersbeleid maakt West-Vlaanderen het verschil ten opzichte van de andere Provincies. Via de lancering van een cadeaubon met credits voor infosessies, netwerkmomenten, begeleiding en dergelijke stimuleert ‘Actie voor Starters’ dan weer West-Vlaamse steden en gemeenten tot extra ondersteuning van startende ondernemers. Stad Izegem nam een voortrekkersrol op en deelde als eerste deze cadeaubonnen uit. www.actievoorstarters.be www.zetdestap.be
campagnes jaaroverzicht 2015
57
Streuvelswedstrijd in meer dan 300 Vlaamse bibliotheken
Westkans ontsluit voorbehouden parkeerplaatsen via open data
In juni startte de Provincie West-Vlaanderen met een
Westkans, het West-Vlaams Bureau voor Gelijke Kansen
publiekswedstrijd rond de figuur van Stijn Streuvels. Iedereen
en Toegankelijkheid, streeft naar een toegankelijker West-
kon deelnemen en maakte kans op onder andere boekenpakketten
Vlaanderen. Binnen het project ‘Navigeer & Parkeer’ screende
en boeken van Streuvels en ‘Het Zilte Westen’. In de bibliotheek
ze 4.179 voorbehouden parkeerplaatsen voor personen met een
ging je dan op zoek naar een Streuvelsmasker, met daarop een
beperking: op afmeting, inplanting enz.
wedstrijdvraag.
De resultaten werden nadien gedigitaliseerd. De ontwikkelde gps-
De wedstrijd liep in samenwerking met meer dan 300 Vlaamse
bestanden kan men via de website downloaden. West-Vlaanderen
bibliotheken: alle West-Vlaamse bibs, maar ook bibliotheken
is het eerste provinciebestuur dat deze gegevens ook als open
uit Haaltert, Meise, Heusden-Zolder en Berlaar.
data beschikbaar stelt, bijv. voor appontwikkelaars die ermee aan
www.west-vlaanderen.be/lijsternest
de slag willen. Daarnaast ontwikkelde Westkans een bundel met aanbevelingen op maat voor steden en gemeenten. De Provincie houdt de data up-to-date in samenwerking met Westkans en de steden en gemeenten. www.navigeerenparkeer.be
58
‘Stel je vraag aan de bib’ voortaan ook online
Dodehoekstickers voor vrachtwagens waarschuwen voor het gevaar
De vraaggerichte bibliotheek en de bijhorende campagne ‘Stel
Eind maart stelde de Provincie haar dodehoekstickers voor
je vraag aan de bib’ kregen er in april 2015 een online luik bij:
vrachtwagens voor. De A3-sticker is bedoeld voor achteraan op de
iedereen kan nu ook vragen stellen aan de bibliotheek via
opleggers. Hij wijst andere weggebruikers op de gevaren als ze de
www.steljevraagaandebib.be.
vrachtwagen inhalen en roept op om voldoende afstand te houden.
Met de campagne zet de Provincie de vernieuwde rol van de bib in
Vrachtwagenchauffeurs en transportfirma’s kunnen de stickers
de verf: je komt er niet alleen meer om boeken te ontlenen, maar
online bestellen. Al 120 bedrijven bestelden stickers, samen 2.000
ook voor een gericht antwoord op al je vragen.
stuks. Voor de actie trok de Provincie 1.900 euro uit.
Tot op vandaag doorliepen 33 West-Vlaamse openbare
De Provincie voert al jarenlang campagne om te waarschuwen
bibliotheken het traject naar een vraaggerichte bib. Naast
voor de gevaren van de dode hoek, onder meer met folders en
communicatie met de klant en kennis van bronnen wordt ook de
didactisch materiaal.
collectie herbekeken en de inrichting en signalisatie aangepakt.
www.letopvoordedodehoek.be
De vraaggerichte bib speelt ook in op de digitale evoluties in de sector. www.steljevraagaandebib.be
campagnes jaaroverzicht 2015
59
60
samenwerking
Stadlandschap Leie en Schelde versterkt natuur en landschap Op 16 oktober lanceerde de Provincie West-Vlaanderen ‘Stadlandschap Leie en Schelde’. Met dit initiatief wil ze, samen met de regionale partners, de natuur en het landschap in de regio Zuid-West-Vlaanderen versterken. De gemeenten Avelgem, Deerlijk, Harelbeke, Lendelede, Menen, Spiere-Helkijn, Waregem, Wervik en Zwevegem stapten meteen mee in. Anzegem, Kortrijk, Kuurne en Wevelgem volgden snel. Ook middenveldorganisaties uit de landbouw-, natuur- en toerismesector als Natuurpunt, Boerenbond, Pasar en Toerisme Leiestreek werden aangesproken. Concreet versterkt het Stadlandschap Leie en Schelde kleine landschapselementen als poelen, hagen en houtkanten. Tegelijk realiseert het landschaps(bedrijfs)plannen bij landbouwers en particulieren. Bovendien wil het o.a. via vormingen en projecten als Natuurouders en Eco(moes)tuinteams de buurtbewoners kennis bijbrengen over de regio. Ook streekrecreatie behoort tot de doelstellingen: tentoonstellingen, wandelnetwerken en -routes enz. In het kader van de interne staatshervorming werden de Regionale Landschappen en Bosgroepen in 2014 toegewezen aan de provinciebesturen. West-Vlaanderen greep de gelegenheid aan om via het Stadlandschap Leie en Schelde met de lokale partners extra te investeren in het landschap in Zuid-West-Vlaanderen. Voor de opstart van het project trok de Provincie 42.000 euro uit. www.stadlandschapleieschelde.be
samenwerking jaaroverzicht 2015
61
100 ‘Plaatsbepalers’ liggen mee aan de basis van het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan Een ‘Plaatsbepaler’ is een West-Vlaming die wil meedenken over ruimtelijke ordening in de provincie en de talrijke uitdagingen op dit vlak: hoe krijgen de waterlopen extra ruimte zodat we overstromingen kunnen vermijden, waar is er plaats voor bijkomende woningen zonder dat we de open ruimte aantasten, en hoe spelen we in op de vergrijzing aan de kust? In het najaar ging de Provincie West-Vlaanderen op zoek naar 100 dergelijke ‘Plaatsbepalers’. Op hun programma stonden een informatiesessie en twee workshops, de eerste al in november. Dit parcours gold ook voor de andere doelgroepen: de expertengroep en de politicigroep. In een volgende fase legt de Provincie de ideeën uit de ‘Plaatsbepalers’-groep samen met die van de andere twee doelgroepen. Het resultaat zal als basis dienen voor een nieuw Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan (PRS) West-Vlaanderen en een actieprogramma. Het plan en het programma moeten inspelen op een continu veranderende samenleving. www.deplaatsbepalers.be
62
Jarig WinVorm selecteert ontwerpers via open oproepen In januari en juli ging de Provincie met haar partners in WinVorm (West-Vlaanderen in Vorm) opnieuw op zoek naar ontwerpers voor opdrachten van lokale besturen via een WinVorm-oproep. Dit is een selectieprocedure, gebaseerd op het principe van een architectuurwedstrijd. Hij ondersteunt de publieke overheden bij de selectie van goede ontwerpers en ontwerpteams voor projecten op het vlak van bouwkunde, stedenbouw en landschapsarchitectuur. De vorige zes oproepen (sinds 2012) waren succesvol: in totaal stelden zich bijna 500 ontwerpers kandidaat voor 34 opdrachten. De sterke lokale verankering is hier een troef. Eind november vierden de Provincie, de intercommunales Leiedal en wvi, Team Vlaams Bouwmeester en de Vlaamse Landmaatschappij ook de 15e verjaardag van WinVorm. Voor deze verjaardag verscheen een ‘WinVorm-kaart voor West-Vlaanderen’ met 100 bijzondere projecten, gelegen in de 64 West-Vlaamse gemeenten. Allemaal maken ze ruimtelijke kwaliteit zichtbaar in gebouwen, groene ruimtes, openbaar domein en infrastructuur. www.west-vlaanderen.be/winvorm
samenwerking jaaroverzicht 2015
63
64
Plattelandsprojecten versterken opnieuw twee Leadergebieden Aan het begin van 2015 erkende het Provinciaal Managementcomité ‘Programma voor plattelandsontwikkeling’ weer twee West-Vlaamse plattelandsregio’s als Leadergebied voor de periode 2014 - 2020. ‘Midden-West-Vlaanderen’ telt 14 gemeenten en bestaat uit het vroegere Leadergebied ‘Tielts Plateau’ en enkele bijkomende gemeenten rond Roeselare. Leadergebied ‘Westhoek’ bleef hetzelfde qua samenstelling, dus met 18 gemeenten. Het Europees programma voor plattelandsontwikkeling Leader verbetert de leefbaarheid op het platteland door steun aan lokale initiatieven. Zo versterkt het ook het economisch en maatschappelijk weefsel. Na een oproep werden begin december al 8 nieuwe plattelandsprojecten goedgekeurd in het kader van ‘Leader Midden-West-Vlaanderen’, in de ‘Westhoek’ versterken 20 nieuwe projecten de plattelandsontwikkeling. Concreet streven deze projecten naar kennisoverdracht en innovatie binnen de reguliere en/of biologische land-, tuin- en bosbouwsector, of komen ze de profilering en promotie van de streekidentiteit ten goede, of pakken ze armoede en kwetsbaarheid in de landbouw- en plattelandsgemeenschap aan. In totaal is 6,95 miljoen euro beschikbaar voor plattelandsprojecten. Midden-West-Vlaanderen krijgt circa 1,50 miljoen. De enveloppe bestaat voor 25 % uit provinciale middelen. In de vorige Leaderperiode kregen 114 projecten steun: 35 in de Tieltse en 79 in de Westhoekregio. www.west-vlaanderen.be/leader
In totaal is 6,95 miljoen euro beschikbaar voor plattelandsprojecten.
samenwerking jaaroverzicht 2015
65
Charter zet ‘Kasteelbossen’ op de kaart
Weer 32 gemeenten bij voor 20 % minder CO2-uitstoot
In oktober ondertekenden de Provincie en tal van partners een charter om de bossen in het zuidwesten van Brugge tot een
Onder impuls van WVI en de Provincie West-Vlaanderen
aantrekkelijk geheel te maken voor bezoekers en recreanten.
ondertekenden begin juni weer 32 West-Vlaamse gemeenten het
Het gaat om provinciedomein Tillegembos, de stadsdomeinen
Burgemeestersconvenant. Ook zij verbonden zich ertoe om tegen
Beisbroek en Tudor, de bossen rond het Kasteel van Loppem en
2020 20 % minder CO2 op hun grondgebied uit te stoten.
de bossen op grondgebied Jabbeke. Deze groene long krijgt de
Eerder al ondertekenden de 13 gemeenten uit de Leiedalregio
naam ‘Kasteelbossen’.
en de steden Oostende, Roeselare en Brugge het convenant.
Met het charter zetten de partners hun engagement kracht bij.
Tot nog toe ondertekenden dus al 48 West-Vlaamse gemeenten.
Ze lanceerden meteen ook een attractieve kaart met de
Met een score van 75 % is West-Vlaanderen één van de koplopers
kwaliteiten van het gebied.
in Europa. Een nulmeting en de vereiste van een actieplan zorgen
Andere projectpartners zijn stad Brugge, de gemeenten
dat dit engagement niet vrijblijvend is. Elke twee jaar gebeurt er
Zedelgem en Jabbeke, de Vlaamse Landmaatschappij, Westtoer,
ook een rapportering.
het Agentschap voor Natuur en Bos, het Regionaal Landschap
Via het Burgemeestersconvenant zet de Europese Unie de lokale
Houtland en de Bosgroep Houtland.
ambities rond energie en klimaat kracht bij.
www.kasteelbossen.be
66
Nauwere samenwerking met Oost-Vlaamse scholen en GO! onderwijs
‘Het Provinciaal Domein’ krijgt een nieuw kleedje
Op 1 juni ondertekende de Provincie een protocol met de Provincie
Het Provinciebestuur werkt nauw samen met de regionale
Oost-Vlaanderen, de vzw Beschermcomité van het Instituut
media. Zo startte begin 2015 op Focus-WTV een nieuwe reeks van
van Gent en het GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap.
‘Het Provinciaal Domein’. In dit programma neemt presentator
Het gaat over de vorming van scholengemeenschappen en
Vincenzo De Jonghe elke week een gedeputeerde mee op pad.
een sterkere samenwerking tussen zes netoverschrijdende
Samen met een centrale gast zetten ze telkens de schijnwerper
scholengemeenschappen.
op een provinciaal beleidsthema.
De partners streven naar een gevarieerd en niet-overlappend
In de eerste aflevering van ‘Het Provinciaal Domein’ gingen
studieaanbod. Het provinciaal onderwijs legt zich vooral toe
schrijfster Ann De Craemer en gedeputeerde Guido Decorte op
op de nijverheidsrichtingen, zowel in het technisch als het
café in Tielt. Hun babbel ging over ‘West-Vlaming zijn’. Andere
beroepsonderwijs. Het studieaanbod van het Provinciaal Technisch
thema’s die in 2015 aan bod kwamen waren onder andere de
Instituut (PTI) in Kortrijk sluit aan bij deze intentie. Het protocol
sociale economie, ‘Zee van smaak’, innovatieve gewassen
maakt ook gemeenschappelijke initiatieven mogelijk.
en de ‘Week van de Zee’. Later in het seizoen stonden ook de
www.west-vlaanderen.be/onderwijs
startersbedrijven, ‘Oe ist?’, de opendeurdag van het PTI en het toerisme nog in de kijker. www.west-vlaanderen.tv
samenwerking jaaroverzicht 2015
67
68
steun
De Provincie stimuleert en ondersteunt In 2015 kon de Provincie weer heel wat steun bieden. Zo ging voor in totaal 263.851 euro subsidies naar 19 cultuurprojecten in West-Vlaanderen. Het ging om eenmalige projectsubsidies aan vzw’s en verenigingen over heel de provincie: van Arco Baleno uit Brugge voor de cd ‘Kaleidoscope’, tot het project ‘Boosters’ van Bolwerk uit Kortrijk, en van ‘Zilt, tussen haven en storm’ van CC De Grote Post in Oostende, tot ‘Exilium’ van Lady Kant in Poperinge. www.west-vlaanderen.be/cultuurreglementen
Binnen het provinciaal reglement inzake subsidiëring van projecten flankerend onderwijsbeleid ondersteunde de Provincie over twee subsidierondes ook in totaal 19 (innovatieve) projecten. De projecten passen binnen het thema ‘promotie van het technisch en beroepsonderwijs in al zijn facetten’. Dit is gericht op een grotere toestroming van leerlingen naar het technisch onderwijs. Op die manier stapt de Provincie mee in het STEMactieplan van de Vlaamse Regering om ‘Science, Technology, Engineering en Mathematics’ beter aan bod te laten komen in het onderwijs. Per jaar trekt het provinciebestuur hiervoor 150.000 euro uit. www.west-vlaanderen.be/onderwijs
Sinds de goedkeuring van het Provinciaal Impulsreglement Welzijn op 23 mei 2013 kon de Provincie dan weer voor ruim 6,7 miljoen euro subsidies verdelen over maar liefst 96 welzijnsprojecten. Stuk voor stuk kwaliteitsvolle, gedragen initiatieven die bijdragen tot het welzijn van de West-Vlaming. De Provincie plaatste de projecten in de kijker op 1 december 2015 onder de noemer ‘Proeven van eigen streek’. www.west-vlaanderen.be/impuls
steun jaaroverzicht 2015
69
Voor 42.750 euro naar gehandicaptensportinitiatieven
Mobiele tandartsenproject Gerodent II
De Provincie ondersteunde opnieuw een reeks van 45 instanties
Gerodent II, het mobiele tandartsenproject voor woonzorgcentra,
met bovenlokale gehandicaptensportwerking in West-Vlaanderen.
kreeg van de Provincie een eenmalige investeringssubsidie van
Het ging om G-sportclubs of reguliere clubs met een bovenlokale
140.000 euro en een werkingssubsidie van 25.000 euro per jaar.
G-sportwerking uit heel West-Vlaanderen. Daarnaast ging ook
Om ook ouderen een goede mondverzorging te bieden, bezoeken
provinciale steun naar 5 gehandicaptensportevenementen van
mobiele tandartsen van het Gerodent-project sinds enkele jaren
diverse organisatoren. In totaal werd op die manier 42.750 euro
woonzorgcentra in Oost- en West-Vlaanderen. Minstens twee
aan subsidies gegeven.
keer per jaar gedurende twee tot vier dagen bezoekt het team de
www.west-vlaanderen.be/sport
WZC’s waarmee ze een overeenkomst heeft. Gerodent I had al een overeenkomst met 40 woonzorgcentra, ofwel 10 %. Het streefdoel is een verdubbeling, er is een zeer grote vraag vanuit de WZC’s. www.west-vlaanderen.be/welzijn
70
Provincie investeert in overnachtingsgebouw zeescouts, turnhal en BMX-parcours
VDAB schenkt textielmachines aan PTI Kortrijk
De Provincie besliste om voor 50.000 euro mee te investeren
Ook de Provincie krijgt steun: eind maart keurde de
in een overnachtingsgebouw met polyvalente ruimte voor de
provincieraad het definitief aanvaarden goed van een schenking
zeescouts in Harelbeke. De steun kadert in de ontwikkeling van
door het opleidingscentrum van de Vlaamse Dienst voor
het Kanaal Bossuit-Kortrijk als dé regio voor avonturen- en
Arbeidsbemiddeling (VDAB). Het gaat om 11 textielmachines en
watersport, met de Transfosite in Zwevegem en provinciedomein
bijbehorend didactisch materiaal.
De Gavers in Harelbeke als belangrijke pijlers.
De machines zullen ingezet worden in het Provinciaal Technisch
Ook in het kader van het reglement voor de subsidiëring van
Instituut campus Techniek en Design in Kortrijk. Ze vullen de
bovenlokale sportinfrastructuur investeert de Provincie mee in
bestaande infrastructuur aan en betekenen voor verschillende
de uitbouw van de gymzaal ‘Ter Leie’ in Lauwe (400.000 euro)
studierichtingen een meerwaarde.
en de aanleg van het nieuwe BMX-, trial- en cyclocrossparcours
De huidige marktwaarde van de textielmachines wordt geschat op
in Hooglede (100.000 euro). In Hooglede zullen trainingen,
ruim 100.000 euro.
wedstrijden en kampioenschappen voor BMX, trial of cyclocross
www.pti.be
kunnen plaatsvinden. De Provincie kende ook voor meer dan 37.000 euro subsidie toe in het kader van het reglement voor toeristische impulsen aan vzw JOC Ieper voor de realisatie van een kampeerautoterrein in Ieper.
steun jaaroverzicht 2015
71
Noodhulp voor slachtoffers aardbeving Nepal Eind april maakte de Provincie 50.000 euro vrij voor noodhulp aan de slachtoffers van de aardbeving in Nepal. De helft werd gestort aan het Belgisch Consortium voor noodhulpoperaties 12-12 ‘SOS Nepal’. Dit Consortium bestaat uit Handicap International, Unicef België, Caritas International, Dokters van de Wereld, OxfamSolidariteit en Plan België. Anderzijds ging er 25.000 euro naar het Rode Kruis. Bovendien kregen aanvragen in het kader van de heropbouw door verenigingen die de Provincie al ondersteunde en die werkzaam zijn in Nepal, een prioritaire behandeling. De aardbeving trof op zaterdag 25 april 41 districten in het centrum van Nepal en maakte vele duizenden slachtoffers. Volgens de Verenigde Naties waren honderdduizenden huizen verwoest, 90 procent van de gezondheidsvoorzieningen in de rurale gebieden was beschadigd. In het verleden maakte de Provincie ook geld vrij voor de slachtoffers van onder andere de aardbeving in El Salvador, de orkaan Mitch in Centraal-Amerika, de aardbeving in Haïti en de cycloon Sidr in Bangladesh. www.west-vlaanderen.be/wereldhuis
72
Steun aan slachtoffers overstromingen Zuid-India In december maakte de Provincie 19.130 euro vrij voor noodhulp aan de slachtoffers van de zware overstromingen in Zuid-India. Via de vzw Zoutmijnkinderen uit West-Vlaanderen ontving de organisatie Social Change and Development (SCAD) de subsidie om aan de eerste noden in Tamil Nadu tegemoet te komen. Deze deelstaat in Zuid-India kreeg de zwaarste regens in 100 jaar te verwerken. De Provincie maakte ook geld vrij voor slachtoffers van de aardbeving in Pakistan, de vluchtelingen van het conflict in Syrië en voor de slachtoffers van o.a. de tyfoon Haiyan op de Filipijnen, en de tsunami in Indonesië, Sri Lanka en India. Naast die noodhulp ondersteunde de Provincie al bijna 200 initiatieven in het kader van ontwikkelings samenwerking in het Zuiden. De Provincie blijft solidair met het Zuiden en besteedde ook in 2015 1 % van het provinciebudget of 1,5 miljoen euro aan ondersteuning van initiatieven met een rechtstreekse band met West-Vlaanderen. Dit alles past perfect in de campagne ‘Word Wereldburger’, gelanceerd in oktober. www.west-vlaanderen.be/wereldhuis
steun jaaroverzicht 2015
73
74
recreatie
Provinciedomein De Baliekouter in Wakken vernieuwd Aan het begin van de lente stelden de Provincie en de gemeente Dentergem het vernieuwde provinciedomein De Baliekouter in Wakken voor. Voor de diverse werken investeerde de Provincie zo’n 210.000 euro, voor nieuwe speeltoestellen trok ze 25.000 euro uit. Deze nieuwe speeltoestellen voor kinderen van 1 tot 8 jaar staan nabij de cafetaria en passen in het thema ‘boerderij’. Het gaat om een speeltractor, een speelhuisje en een dubbele schommel uit Robiniahout met een FSC-label. De gemeente Dentergem staat verder in voor de uitbating en het onderhoud van de speeltoestellen en richtte nabij de hoeve ook een fietsherstelpunt in waar fietsers zelf hun fiets kunnen herstellen. De Provincie investeerde al in 2014 fors in het groen van het domein, maar ook in rijwegen, parkings en wandelwegen. Zo moet een wandelcircuit van 1 km ook minder mobiele mensen toelaten kennis te maken met de vele aspecten van het domein. Tussen de parking en de cafetaria werd een nieuwe wandelverbinding aangelegd en langs de Mandel kwam er een permanente doorsteek voor mountainbikers. De totale oppervlakte van provinciedomein De Baliekouter bedraagt ruim 44 ha. De Provincie verwierf De Baliekouter in 1993 en heeft toen gedeeltelijk bebost. In 2004 ging het domein open voor het publiek. In 2005 breidde het provinciedomein uit met 17 ha. www.west-vlaanderen.be/baliekouter
recreatie jaaroverzicht 2015
75
Provinciedomein De Kemmelberg in Heuvelland breidt uit tot ongeveer 148 ha.
De Provincie koopt percelen rond provinciedomein Tillegembos in Brugge: meer loofbos en het sluitstuk van de groene fietsgordel.
Provinciedomein De Gavers in Harelbeke krijgt er 2 ha inheems loofbos bij met o.a. een amfibieënpoel en wandelpad.
Provinciedomein‘t Veld in Ardooie krijgt meer wandel- en speelmogelijkheden.
Provinciedomein Bergelen in Wevelgem ondergaat een transformatie. De aankoop van ruim 1 ha grond is hierin maar één klein facet.
Het wandel-, fiets- en natuurgebied Groene 62, tussen Torhout en Oostende, werd helemaal afgewerkt.
Inhuldiging rust- en belevingspunt Leiekant in Marke
Uitkijkplatform langs wandelroute in Ruddervoorde
De Provincie, Stad Kortrijk en Natuurpunt huldigden eind augustus
In het najaar openden de Provincie West-Vlaanderen en de
het rust- en belevingspunt Leiekant in Marke (Kortrijk) in. De
gemeente Oostkamp het uitkijkplatform over het provinciaal
Provincie zorgde voor financiële ondersteuning door Europa,
gecontroleerd overstromingsgebied op de Ringbeek in
voor het ontwerp van het rustpunt, voor extra aanplantingen, een
Ruddervoorde. Dit uitkijkplatform ligt langs de provinciale
nieuwe poel en een infobord. Het project kostte zo’n 15.000 euro.
wandelroute Vrijgeweid. Ze laat wandelaars een blik werpen op
De realisatie van dit rustpunt en de inrichting van andere
de Ringbeek en de omgeving. Infoborden geven duiding over de
natuurgebieden langs de Leie gebeurden in het kader van het
werking van het gecontroleerd overstromingsgebied, over het
Europees project Corrid’Or. Nieuwe rustpunten, fietspaden, een
waterbevoorradingspunt en de aanwezige planten en dieren.
speeltuin en extra aanplantingen op diverse plaatsen langs de
Het platform kwam er met de steun van de Vlaamse
Leie laten toe om de stadsdrukte te ontlopen en dicht bij huis even
Landmaatschappij (VLM) in het kader van het inrichtingsplan
te verpozen.
Groenhove-Vrijgeweid. De VLM droeg 70 % bij, de Provincie coördineerde het project en betaalde bijna 6.000 euro.
78
Onthaalpunt en vogelobservatiehut bij de Put van Vlissegem
Voetgangersbrug en -pad langs Vleterbeek in Poperinge
In november openden de Provincie West-Vlaanderen, de gemeente
Samen met stad Poperinge en het Regionaal Landschap West-
De Haan en het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) het
Vlaamse Heuvels stelde de Provincie eind april 2015 de brug en
onthaalpunt en de vogelobservatiehut bij de Put van Vlissegem in
het pad voor voetgangers langs de Vleterbeek in Poperinge voor.
De Haan. Het onthaalpunt biedt bezoekers meteen een rust- en
Het pad is 3,6 km lang, zorgt voor een vlotte verbinding van
picknickplaats. Infoborden geven duiding over het ontstaan
het centrum van Poperinge naar Abele en werd opgenomen
van de Put door klei- en zandontginning en over de actuele
in het wandelnetwerk ‘Hoppeland’. Een oude trambrug werd
natuurwaarden.
integraal mee in de nieuwe brug verwerkt. Er moest onder meer
De Put van Vlissegem met zilt water is een trekpleister voor
rekening worden gehouden met waterbuffering, vismigratie- en
overwinterende watervogels. De nieuwe vogelobservatiehut staat
erosieknelpunten. Ook moest de Vleterbeek als groen lint
op de westelijke oever, twee infoborden bieden er meer info over
behouden worden tussen de stad Poperinge en de Franse grens.
de vogelsoorten die je er treft.
Voor het project trok de Provincie in totaal zo’n 237.000 euro uit.
De Provincie coördineerde het project, de drie partners betaalden
www.west-vlaanderen.be/gebiedsgerichtewerking
elk 5.000 euro.
recreatie jaaroverzicht 2015
79
80
Westtoer plaatst eerste paal voor Fietsnetwerk 2.0 Westtoer plaatste medio oktober in Adinkerke de eerste fietspaal van de bijna 3.000 nieuwe palen voor het Fietsnetwerk 2.0. Het was de start van de grote uitbreidings- en vernieuwingswerken aan het bijna 10 jaar oude netwerk in West-Vlaanderen. In totaal telt dit na alle aanpassingen ruim 2.800 kilometer, 270 km meer dan voorheen. Ook de bewegwijzering werd integraal vernieuwd. Tal van nieuwe bruggen en tunnels zorgen voor een sterke opwaardering, net als de ontsluiting van enkele natuurgebieden en provinciedomeinen. De Provincie maakte met de NV Waterwegen en Zeekanaal werk van het vervolledigen van het groenblauwe netwerk. Het Fietsnetwerk 2.0 verbindt West-Vlaanderen ook beter met de aangrenzende regio’s. In maart 2016 werden alle werken afgerond en werd het nieuwe fietsnetwerk geopend. Jaarlijks maken ruim vier miljoen fietsers gebruik van de fietsknooppunten. Het blijft een unieke troef voor het toeristisch-recreatief aanbod in de vier regio’s. Het fietstoerisme is goed voor een jaarlijkse omzet van circa 27 miljoen euro. www.westtoer.be/fietsnetwerk
Het vernieuwde fietsnetwerk telt in totaal ruim 2.800 kilometer, 270 km meer dan voorheen.
recreatie jaaroverzicht 2015
81
Nieuw natuurpark en twee apps voor provinciedomein Raversyde Na de jaarlijkse winterstop stelde provinciedomein Raversyde in Oostende het heringerichte gebied ten oosten van de Atlantikwall en ANNO 1465 voor, in totaal zo’n 50 ha. Meer groen, bos en waterpartijen maken dit tot een bijzonder aantrekkelijk natuurgebied. Er kwamen onder meer nog een speelweide en attractieve wandelen fietsmogelijkheden. Zo slingert zich het Groen Lint door het domein. Begin juni plaatsten de Provincie en Stad Oostende de eerste paal voor de bewegwijzering van dit ambitieuze project, waar ook Westtoer expertise voor inbrengt. In het kader van het harmonische parkbeheersplan voor Raversyde werden er tegen begin februari al 20.000 nieuwe planten aangeplant, waaronder 15.500 bomen. Daikin Europe nv gaf hiervoor financiële steun. De aanleg van het natuurpark duurde bijna één jaar en kostte in totaal ruim 618.000 euro. Europa en Toerisme Vlaanderen subsidieerden elk voor circa een derde. Bij de heropening kon de Provincie ook twee nieuwe mobiele applicaties voorstellen: ‘Raversyde Natuurpark’ en ‘Raversyde Atlantikwall’. Europese steun dekte de helft van de ontwikkelingskosten. www.raversyde.be
82
Ruiter- en menroute in het Brugse Ommeland De Fortenruiter- en menroute verkent de weidse landschappen tussen Brugge, Damme en Sluis. Deze route opende in juni en zet de restanten van de verschillende forten uit de 17de en 18de eeuw centraal. Onderweg vormt de Damse Vaart de rode draad. De route is bewegwijzerd met zeshoekige bordjes en aan de start staat een viertalig informatiebord. Nabij startplaats Fort van Beieren legden de Provincie en Stad Brugge een mensluis aan. Ze ontsluit de route ook voor menners. Naast de 35 km lange tocht die toegankelijk is voor ruiters en menners, is er nog een alternatief traject bewegwijzerd voor ruiters langs de Damse Vaart. De opening van de route kaderde ook in 200 jaar Damse Vaart, een uitgebreid evenementenprogramma tussen juni en september. De Fortenruiter- en menroute is de tweede ruiterroute en de eerste menroute met een gratis digitale brochure op de website van Westtoer. Het startbord linkt met een QR-code naar deze brochure. Naast Stad Brugge werkte ook Stad Damme mee aan dit initiatief van Westtoer i.s.m. de Provincie. www.brugseommeland.be
recreatie jaaroverzicht 2015
83
Wandelnetwerk Land van Streuvels
Stadswandelroute in Nieuwpoort
Westtoer opende eind april met Land van Streuvels al het tiende
Halfweg november huldigde Westtoer de Stadswandelroute
wandelnetwerk in West-Vlaanderen, het tweede in de Leiestreek.
Nieuwpoort officieel in. De route is bewegwijzerd met klinknagels
Het situeert zich in Anzegem, Zwevegem en Wortegem-Petegem
en bundelt de hoogtepunten van Nieuwpoort. Het nieuwe traject
en biedt een goede mix tussen natuur, landschappen en
ontsluit tal van bezienswaardigheden in het stadscentrum en vat
historische bezienswaardigheden.
meteen de hoogtepunten van de historische stad Nieuwpoort in
Het wandelnetwerk integreert en verbindt tegelpaden en
één wandeling samen.
kerkwegels. De bosrijke en aantrekkelijke omgeving van de
Naast historische bezienswaardigheden zoals het Koning
Tiegemberg vormt de kern. De naam verwijst naar de schrijver
Albert I-monument, de Stadshalle en Bommenvrij biedt
Stijn Streuvels, wiens woonhuis Lijsternest in Ingooigem
Nieuwpoort ook niet-erfgoedgerelateerde bezienswaardigheden.
door de Provincie is gerenoveerd en ingericht als museum en
De brochure licht alle bezienswaardigheden toe. Er zijn ook twee
schrijversresidentie. Het nieuwe wandelnetwerk ontsluit deze
thema’s uitgewerkt: Jeanne Panne, de heks van Nieuwpoort, en
bezoekersattractie.
de geschiedenis van de onderwaterzetting van de IJzervlakte
Het nieuwe wandelnetwerk telt 119 kilometer wandelpaden en
tijdens WO I.
157 knooppunten.
www.dekust.be
www.toerisme-leiestreek.be
84
Erfgoedwandelroute in De Haan krijgt nieuwe bewegwijzering
Nieuwe erfgoedwandelroute in De Panne
De drie kilometer lange erfgoedwandelroute in De Haan start
Aan het begin van de lente werd de vernieuwde
aan het historische tramstationnetje en loopt door de pittoreske
erfgoedwandelroute De Panne geopend. Deze 4,3 km lange
‘Concessie’, langs typische cottages en villa’s, met hier en daar
route leidt de erfgoedliefhebber op een aangename manier
een modernistisch accent. Ze is officieel ingehuldigd in oktober.
door een staalkaart aan architecturaal kusterfgoed.
De nieuwe brochure bevat uitleg over de bezienswaardigheden en
Er is niet alleen een nieuwe brochure, de route werd ook
een duidelijk trajectplan. De bewegwijzering met 120 klinknagels
bewegwijzerd met discrete en tegelijk duidelijke metalen
is een handige manier om de kustgemeente te ontdekken.
klinknagels. De erfgoedwandelroute De Panne is de vierde
De erfgoedwandelroute De Haan is de vijfde erfgoedwandelroute
erfgoedwandelroute aan de Kust die bewegwijzerd is.
aan de Kust die met metalen klinknagels bewegwijzerd is. In de
Deze erfgoedwandelroute is een initiatief van Westtoer en de
komende jaren worden alle erfgoedwandelroutes aan de Kust
Provincie West-Vlaanderen in samenwerking met gemeente
bewegwijzerd.
De Panne.
www.dekust.be
www.dekust.be
recreatie jaaroverzicht 2015
85
Klank- en vertelwandeling in De Palingbeek
Brochure voor waterrecreatie in de Leiestreek
De Provincie stelde aan het begin van de zomervakantie in haar
Tijdens de zomer presenteerde Westtoer een nieuwe brochure om
domein De Palingbeek in Ieper de klank- en vertelwandeling
te genieten op en langs het water van de rivieren, kanalen en oude
‘Roering en romantiek langs de Vaart’ voor. Dit is een verhaal
Leiearmen in de Leiestreek. De nieuwe brochure is de perfecte
uit de tijd van de aanleg van de Oude Vaart. Die Oude Vaart, een
handleiding voor een dag ontspanning, want ze bundelt de talrijke
boeiend en prachtig stukje natuur doorheen de Palingbeek, kent
troeven met waterrecreatie.
een bewogen geschiedenis.
De zomerse boottochten, een vaste waarde in de
De klank- en vertelwandelingen zijn ongeveer 3 km lang en
zomerprogrammatie, kregen een prominente plaats in de
duren zo’n 2 uur. In juli en augustus werden ze 11 keer gebracht
brochure. Naast deze boottochten vinden sportievelingen hier
met telkens twee acteurs. De klankwandeling is op de website
ook tal van locaties voor watersporten, zoals kajak, rafting en
beschikbaar als download.
windsurfen. Zwemmers zijn thuis in de openluchtzwembaden en
www.verhalenvooronderweg.be
de zwemvijvers. www.toerisme-leiestreek.be/boottochten
86
Charmante Dorpen van de Westhoek krijgen eerste ‘greeters’
Westhoek KD’s Jaek en Nink wijzen vakantiegangers de weg
Sinds eind 2013 telt West-Vlaanderen 15 Charmante Dorpen in
Een nieuwe website, een vakantieboek en KD-tochten versterken
de Westhoek, met uitgesproken toeristische en recreatieve
de kindvriendelijke beleving in de Westhoek. Met deze originele
troeven. Binnen dit project versterkt de Provincie enerzijds de
invalshoeken presenteert de Westhoek zich sinds mei meer dan ooit
identiteit en leefbaarheid van de dorpen en behoudt ze de troeven,
als kindvriendelijke bestemming. Voor kinderen is de Westhoek een
anderzijds bouwt ze plaatselijk en duurzaam toerisme uit.
grote speeltuin met veel groen en bijzondere attracties.
Maar omdat ze dit wil realiseren met de dorpelingen zelf, ging
De website bundelt het kindvriendelijk aanbod in de regio.
de Provincie op zoek naar inwoners van de Charmante Dorpen
In het nieuwe vakantieboek Westhoek KD’s - de derde editie
om ‘greeter’ te worden.
al - zijn de stripfiguren Jaek en Nink de ideale gidsen om de
In de zomer van 2015 stelde de Provincie de eerste 12 ‘greeters’
Westhoek te ontdekken. Veurne en Vleteren pakken uit met
voor. Ze leiden bezoekers vrijwillig en op een persoonlijke
kindvriendelijke tochten.
manier rond in hun dorp. Wat ze over de betekenisvolle en
Aanvullend op het vakantieboek verscheen er ook weer een
soms minder bekende plekjes vertellen, is doorspekt met
vakantiekrant met kindvriendelijke evenementen en vakantietips.
persoonlijke anekdotes.
www.westhoekkd.be
www.westhoekgreeters.be
recreatie jaaroverzicht 2015
87
88
nieuw
App ‘Iedereen West-Vlaams’ in ‘t nieuw voor de feesten De app ‘Iedereen West-Vlaams’ voor iPhone en Android-smartphone, ontwikkeld door de Provincie WestVlaanderen, kreeg een update. Met de vernieuwde versie geven gebruikers een ‘West-Vlaamse draai’ aan hun (eindejaars)foto’s. Aan een foto op de smartphone kan men een West-Vlaamse spreuk in tekstballon toevoegen: ‘’t beste vo noaste joare’, ‘ipgezet lik ne kestboom’, ‘jeet a ze rekker’, ‘mo vint toh’ enz. Uiteraard is het mogelijk om de foto nadien via sociale media of andere kanalen door te sturen. De gebruiker kiest tussen 30 tekstballonnen. Ook de andere mogelijkheden binnen de applicatie werden herwerkt. Er kwamen 20 nieuwe uitdrukkingen bij de eerdere selectie van 140 woorden en 100 uitdrukkingen. Ook de ‘soundboard’ kreeg een uitbreiding en een nieuwe lay-out. Snellinken maken het mogelijk onbeperkt uitdrukkingen naar keuze af te spelen in onverwachte situaties. Met de campagne ‘Iedereen West-Vlaams’ wil het provinciebestuur de West-Vlaamse identiteit beklemtonen en de trots op de eigen regio vergroten. Binnen deze campagne pakte de Provincie bijvoorbeeld ook uit met stickervellen met leuke uitdrukkingen, West-Vlaamse koffiemokken en de actie via sociale media ‘Iedereen West-Vlaams op reis’. De eerste versie van de app dateert van mei 2012, hij werd meer dan 150.000 keer gedownload. De app is nog altijd beschikbaar via de App Store of Google Play. www.iedereenwest-vlaams.be
Met ‘Iedereen West-Vlaams’ wil het provinciebestuur de West-Vlaamse identiteit beklemtonen en de trots op de eigen regio vergroten. nieuw jaaroverzicht 2015
89
90
Provinciaal Noord-Zuid Centrum wordt Wereldhuis In oktober veranderde de naam van het Provinciaal Noord-Zuid Centrum in Roeselare naar Wereldhuis. De naamsverandering weerspiegelt de evolutie in de verhoudingen wereldwijd: de opdeling Noord-Zuid houdt al lang geen steek meer, 7 miljard mensen leven samen op dezelfde aarde, 7 miljard wereldburgers. Het gebouw van het Wereldhuis werd mee aangepakt. De bestickerde gevel nodigt voorbijgangers uit om in de spiegel te kijken en zichzelf de vraag te stellen ‘Ben ik een echte wereldburger?’. De gerealiseerde infrastructuurwerken maken van het Wereldhuis een echt open huis, een ontmoetingsplaats voor wie bezig is met mondiale thema’s. Het Wereldhuis bevordert en ondersteunt samenwerking. Iedereen kan hier bovendien terecht voor informatie en ondersteuning rond wereldburgerschap en wat daar onder valt. Onder meer in het documentatiecentrum is veel kennis en informatie voorhanden. Ook ondersteunt en versterkt de Provincie projecten, zowel in het Zuiden als in het Noorden. De Provincie en 11.11.11 presenteerden met verschillende partners weer een activiteitenaanbod ‘Iedereen Mondiaal’. Onder meer een workshop ‘knap recy(k)leren’ en ‘chocolade proeven’ brachten de West-Vlamingen laagdrempelig in contact met actuele Noord-Zuidthema’s. In alle ‘Iedereen Mondiaal’-activiteiten zitten boodschappen van eerlijke handel, voedselschaarste, mensenrechten, armoede en ongelijkheid in de wereld of klimaatproblematiek. www.west-vlaanderen.be/wereldhuis
De gerealiseerde infrastructuurwerken maken van het Wereldhuis een echt open huis, een ontmoetingsplaats voor wie bezig is met mondiale thema’s. nieuw jaaroverzicht 2015
91
‘Zeetintels’ voor 19e Week van de Zee
Brochures brengen beiaard en orgel onder de aandacht
Eind april stelde de Provincie het boek ‘Zeetintels’ voor.
West-Vlaanderen telt 16 torenbeiaarden en speelt dus een
De geïllustreerde uitgave kadert in de negentiende Week van de
grote rol in de beiaardkunst. Met een beiaardbrochure zet de
Zee. Het vult inspirerende teksten en beelden van het duo Santina
Provincie zich elk jaar mee in voor de blijvende waardering van dit
en Johan De Meester aan met weetjes over natuur en gezondheid.
bijzondere muziekpatrimonium. De brochure gaf ook in 2015 weer
De Week van de Zee zelf vestigde van 24 april tot en met 10 mei
een overzicht van alle West-Vlaamse zomerse beiaardconcerten
weer de aandacht op het beleven van natuur en milieu aan de
en van zeven Noord-Franse beiaarden.
kust, zowel op het strand, in de zee als in de duinen. Deelnemen
Ook het orgelpatrimonium in West-Vlaanderen is rijk. Maar deze
aan de talrijke activiteiten in de 10 kustgemeenten kon in klas- of
instrumenten komen pas echt tot hun recht wanneer ze bespeeld
gezinsverband.
worden. De jaarlijkse orgelbrochure van de Provincie stimuleert
Met de slogan ‘De Week van de Zee … Zee(r) Gezond!’ maakte de
de orgelbespelingen en houdt de orgelmuziek onder de aandacht.
Provincie het ruime publiek attent op het feit dat een ‘gezonde’ zee
Ook in 2015 bood ze een handig overzicht van de orgelconcerten en
veel invloed heeft op de ‘gezondheid’ van mens en milieu.
-bespelingen in heel West-Vlaanderen.
www.weekvandezee.be
www.west-vlaanderen.be/publicatiescultuur
92
Dementiewijzer helpt taboe doorbreken
Schoolfietsroutekaarten nu ook met online toepassing
De Provincie en de Overlegplatformen Dementie maakten
Om de verkeersveiligheid van de fietsende leerlingen te
eind april een Dementiewijzer op. Deze Dementiewijzer bevat
verbeteren, gaf de Provincie bij de start van het schooljaar een
praktische en eenvoudige communicatietips waarop je moet letten
nieuwe reeks gratis schoolfietsroutekaarten uit. De kaarten
om met kennis van zaken, nuance en respect te praten over en
bevatten plannetjes met de meest aangewezen fietsroutes en een
met personen met dementie. Tegelijk biedt de wijzer zicht op het
aantal concrete tips voor een veilige fietsrit van en naar school.
aanbod aan diensten en voorzieningen in de zorg voor personen
Bovendien zijn alle schoolfietsroutekaarten nu ook online
met dementie.
beschikbaar. Het maakt snellere updates mogelijk, maar laat
De Dementiewijzer werd gedrukt op 30.000 exemplaren en gratis
de gebruiker ook inzoomen tot op het gewenste niveau door de
verdeeld via verschillende kanalen. Met de Dementiewijzer wil
integratie met Google Streetview. Naast de meest aangewezen
de Provincie het taboe doorbreken dat nog altijd rond dementie
fietsroutes vinden leerlingen online ook bus- en tramroutes.
heerst en een nieuwe stap zetten naar een dementievriendelijk
In totaal werden al schoolfietsroutekaarten uitgewerkt voor 29
West-Vlaanderen.
West-Vlaamse gemeenten.
www.west-vlaanderen.be/welzijn
www.west-vlaanderen.be/schoolfietsroutekaarten
nieuw jaaroverzicht 2015
93
Inagro start onderzoek naar grondloze teelt van prei Openluchtgroenten als prei zijn van groot belang voor (West-)Vlaanderen. Daarom besteedt Inagro veel aandacht aan onderzoek en voorlichting in de preiteelt. In het najaar liet het op zijn pilootinstallatie hydroprei groeien. Deze hydrocultuur is dé garantie dat er geen grond op de prei zit, een strenge vereiste in specifieke afzetmarkten als Canada en Japan. Prei telen op water heeft nog heel wat bijkomende voordelen: de prei groeit sneller, heeft minder ruimte nodig en is zeer uniform in kwaliteit. Ook voor het milieu is dit systeem een goede zaak. Zo is er geen uitspoeling van meststoffen in de bodem en zijn er veel minder gewasbeschermingsmiddelen nodig. De eerste onderzoeksresultaten bevestigden dit. Teelttechnisch neemt Inagro de hydroteelt van prei de komende jaren op in zijn onderzoeksprogramma. Het wil dit nieuwe teeltsysteem verder ontwikkelen en omvormen tot een robuust systeem, waarin geïnteresseerde tuinbouwers met voldoende zekerheid kunnen investeren. www.inagro.be
94
Innovatieve broedinstallatie voor snoekbaars in gebruik In samenwerking met enkele Duitse onderzoekscentra bouwde Inagro in 2015 een nieuwe innovatieve broedinstallatie voor snoekbaars die uniek is in België. Ze baseerde zich hierbij op de ervaringen uit 2014. Toen produceerde Inagro in een zelfgebouwde pilootinstallatie in haar Praktijkcentrum Aquacultuur meer dan 10.000 pootvissen. De geautomatiseerde broedinstallatie of ‘hatchery’ breidt de onderzoeksmogelijkheden in de kweek van snoekbaars uit en versterkt ze. De nieuwe opstelling laat toe zo’n 200.000 larven tegelijk op te kweken op verschillende voederregimes. De broze larven zwemmen met 20.000 in 1 tank, constante follow-up is dus essentieel. Met dit onderzoek en de praktijkervaring uit deze investering ondersteunt Inagro verder de prille aquacultuursector. Het project werd financieel mogelijk gemaakt met de hulp van de Provincie WestVlaanderen, Vlaanderen en het Europese Visserijfonds. www.inagro.be
nieuw jaaroverzicht 2015
95
Dagboek soldaat Jérome Seynhaeve en educatief pakket bij film ‘Cafard’ In oktober lanceerde de Provincie twee educatieve projecten rond WO I: het dagboek van soldaat Jérome Seynhaeve uit Koolskamp en een educatief pakket bij de film ‘Cafard’. Het dagboek van Jérome Seynhaeve diende destijds als basis voor een educatief pakket lager onderwijs voor de website www.nooitmeeroorlog.be. Op vraag van de familie van Jérome en de leerkrachten die met het pakket werkten, werd beslist om het dagboek ook uit te brengen in boekvorm. Alle West-Vlaamse lagere scholen kregen in het najaar zo’n dagboek toegestuurd. Het werd ook te koop aangeboden. In het educatief pakket bij ‘Cafard’ nemen zes verschillende personages van het ‘Autos-Canons-Mitrailleuses’korps (ACM) de leerlingen op sleeptouw. Op die manier maken de leerlingen hun eigen reis doorheen het verhaal. Het pakket dient als voorbereiding op de film en is bedoeld voor leerlingen uit het middelbaar onderwijs, TSO, BSO en BuSo. Het pakket is online beschikbaar na registratie. Voor het uitbrengen van het dagboek trok de Provincie 7.500 euro uit. In het overkoepelende project ‘Nooit meer oorlog’ investeerde ze 10.000 euro. www.nooitmeeroorlog.be
96
Inspiratiegids ‘Lekker Lokaal’ laat scholen werken met hoeveproducten Met ‘Ga eens… Lekker Lokaal’ daagde Inagro West-Vlaamse scholen uit om ideeën en acties rond korte keten in te zenden. Alleen producten rechtstreeks afkomstig van de boer kwamen in aanmerking voor winst in de scholenwedstrijd. De inzendingen dienden als basis voor de inspiratiegids rond korte keten die medio maart werd voorgesteld. Deze inspiratiegids zet alle scholen aan om te werken met de korte keten. Naast een duurzaam afzetsysteem is de korte keten ook een manier om jongeren opnieuw in contact te brengen met de oorsprong van ons voedsel. ‘Lekker lokaal’ omvat tal van thema’s voor schoolprojecten: gezonde levensstijl, zorg voor natuur en milieu, landbouw, de seizoenen, de voedselketen, eerlijke handel, duurzame economieën, voedselverwerking… De gids reikt hierbij praktische ideeën, ondersteuningsmaatregelen en didactische materialen aan. De inspiratiegids ‘Lekker Lokaal’ is een uitgave van de dienst Landbouweducatie ‘Onthaal op de boerderij’ van Inagro, i.s.m. 100% West-Vlaams, hoeve- en streekproducten. www.onthaalopdeboerderij.be
nieuw jaaroverzicht 2015
97
98
evenementen
Beaufort Buiten De Grenzen In de zomer van 2015 organiseerde de Provincie samen met de tien kustgemeentes weer de triënnale Beaufort. Deze vijfde editie kreeg de titel ‘Beaufort Buiten De Grenzen’. De aanpak en benadering werden vernieuwd; het bijzondere karakter van de triënnale situeerde zich op de as hedendaagse kunst en Belgische kust. ‘Beaufort Buiten De Grenzen’ koos voor een totaalproject langs de kust. Kunstenaars werden uitgenodigd om vanuit hun artistieke visie te reflecteren en een dialoog te starten rond de begrippen ‘grens’ en ‘grenslijn’. Aan de ene kant was er een omvangrijke solotentoonstelling van het collectief ‘A Dog Republic’, onder leiding van de 91-jarige architect, urbanist en ontwerper Yona Friedman. Aan de andere kant was er op drie provinciale locaties een groepstentoonstelling. In deze groepstentoonstelling in het Zwin Natuur Park, het provinciedomein Raversyde en het bezoekerscentrum De Nachtegaal zag je onder meer werk van Pieterjan Ginckels, Charif Benhelima, Helen Mirra, Marc Bijl, Marti Anson en Lily van der Stokker. Vier curatoren werkten het artistieke concept uit: Lorenzo Benedetti (De Appel in Amsterdam), Patrick Ronse (Be-Part in Waregem), Hilde Teerlinck (ENSA in Bourges) en Phillip Van den Bossche (Mu.ZEE in Oostende). Zij kozen bewust nauwelijks voor zee- en strandlocaties en monumentaliteit maar volgden de vraag naar kleinschaligheid en ‘publieke intimiteit’ van de kunstvoorstellen. De locaties voor de groepstentoonstelling, alle drie sterk met de natuur verbonden, sloten nauw bij deze aanpak aan. De tentoonstelling bracht niet alleen kunstwerken, maar ook lezingen, kleine concerten, performances, filmvoorstellingen, workshops enz. Hiervoor werkte de Provincie samen met diverse organisaties. www.beaufort2015.be
evenementen jaaroverzicht 2015
99
100
Be-Part stelt ook tentoon op locatie Be-Part, het platform voor actuele kunst van de Provincie West-Vlaanderen in Waregem, organiseerde in 2015 weer diverse tentoonstellingen. Voor ‘Fade-outs’ realiseerde Philippe Van Wolputte in maart op uitnodiging van Be-Part en Bruthaus een installatie in de oude industriële site van Claessens Artists’ Canvas. De installatie was de grootste sitespecifieke ingreep die de kunstenaar tot op dat moment creëerde. Ze was 45 meter lang, 4 meter hoog en bestond uit onder andere ca. 1.000 m² schilderscanvas. Van Wolputte maakte voornamelijk gebruik van materialen die op de plaats van ingreep aanwezig waren. De tentoonstelling van Van Wolputte werd gevolgd door de gelijktijdige in situ tentoonstellingen ‘Deep Purple, Red Shoes’ van Polly Apfelbaum en ‘Surface Secluded Objects’ van Kato Six. ‘OHNMIT’ van Ante Timmermans liep in september-oktober en omvatte 55 tekeningen op papier, 14 tekeningen in groot formaat op paneel en enkele ruimtelijke installaties. Daarnaast werden samen met Architecten De Vylder Vinck Tailleu enkele architecturale ingrepen in Be-Part gerealiseerd, een herlezing van de oorspronkelijke architectuur van architect Frank Delmulle. Parallel aan de tentoonstelling verscheen met de steun van de Provincie West-Vlaanderen en S.M.A.K. de publicatie ‘Ante Timmermans Drawings (001-806)’. Verder in het najaar maakten drie akoestische installaties gebruik van het specifieke karakter van elke ruimte in Be-Part tijdens ‘Ça vous intéresse l’architecture?’ van Joris Van De Moortel. Deze beeldende kunstenaar maakt in zijn kunst gebruik van muziek. De overgang van muziek naar beeldende kunst gaat via performance. Livemuziek is daarvan een belangrijk onderdeel. www.be-part.be
evenementen jaaroverzicht 2015
101
Chinees bezoek bij de start van de Zhejiang-week
Raversyde stelt geschonken WO I- en WO II-collectie tentoon
De Provincie West-Vlaanderen werkt al 15 jaar samen met de
Op Erfgoeddag zette de Provincie in provinciedomein Raversyde
Chinese Provincie Zhejiang. Om de samenwerking te evalueren
in Oostende de nieuw verworven collectie van de overleden
en de strategie voor de periode 2015-2017 te bespreken kwam eind
verzamelaar André Hast in de kijker. Ze toonde een deel van de
november de bilaterale stuurgroep West-Vlaanderen/Zhejiang
schenking van in totaal 2.850 voorwerpen. De uiterst volledige
samen in Brugge.
verzameling, gekenmerkt door oog voor detail, bevat diverse
Deze bijeenkomst vormde meteen ook de kick-off van de
zeldzame objecten.
Zhejiang-week. Tijdens deze week ontving de Provincie heel
Ze geeft een overzicht van alle aspecten uit WO II, zowel aan
wat delegaties om de bestuurlijke, economische, medische
Belgische, Franse, Britse als Duitse zijde. De collectie bevat
en academische samenwerking tussen de beide provincies te
ook een aantal stukken uit WO I. Het was de uitdrukkelijke wens
versterken. Op het programma stonden ook heel wat bezoeken.
van de familie om de collectie als één geheel te bewaren en te
Met deze internationale samenwerking wil het provinciebestuur de
ontsluiten voor het publiek. Raversyde voorziet nog een tijdelijke
positie van West-Vlaanderen in de globale economie versterken.
tentoonstelling met de volledige collectie.
www.west-vlaanderen.be/externerelaties
www.raversyde.be
102
Tentoonstelling met archiefdocumenten uit 1814/1815-1830 in provinciehuis
Buren bij Kunstenaars piekt met 2.332 deelnemers
In de lente was de rondreizende tentoonstelling ‘Het verenigd
De twaalfde editie van het provinciaal evenement Buren bij
Koninkrijk der Nederlanden in West-Vlaamse archiefdocumenten,
Kunstenaars was in oktober opnieuw goed voor een recordaantal
1814/1815-1830’ te zien in de inkomhal van provinciehuis Boeverbos
deelnemers: 2.332 kunstenaars uit heel West-Vlaanderen.
in Sint-Andries. Deze tentoonstelling bestond uit reproducties
Samen stelden ze 1.179 ateliers open.
van originele West-Vlaamse archiefdocumenten op 20 panelen.
Aan het project participeren amateurs of professionelen
De reproducties werden voor de gelegenheid verder aangevuld
vanuit diverse disciplines, zowel gerenommeerde, gevestigde
met originele documenten uit het Provinciaal Archief.
kunstenaars als kunstenaars die in hun vrije tijd in hun atelier
De tentoonstelling, een organisatie van het West-Vlaams
aan het werk zijn. Door de ateliers ook op vrijdag open te stellen,
Archievenplatform (WAP), reisde na de passage in Sint-Andries
kregen ook scholen de kans om een kunstenaar in klasverband te
verder doorheen West-Vlaanderen.
bezoeken en aan het werk te zien in zijn of haar atelier.
www.west-vlaanderen.be/archiefdienst
Het aantal deelnemers aan de open-atelierdagen steeg al ieder jaar. Het project wordt ook georganiseerd in Noord-Frankrijk. www.burenbijkunstenaars.be
evenementen jaaroverzicht 2015
103
104
200 jaar Damse Vaart in de kijker met evenementen en boek De Damse Vaart bestond 200 jaar. Een uitgebreid evenementenprogramma stelde van juni tot september de troeven en het verhaal van het beroemde kanaal in de kijker. De Damse Vaart was een initiatief van Napoleon Bonaparte. Door 200 jaar Slag bij Waterloo was 2015 ook het herdenkingsjaar rond de figuur Napoleon. De rol van Napoleon en de cruciale gebeurtenissen bij de aanleg van het kanaal kwamen aan bod in de tentoonstelling ‘200 jaar Damse Vaart’, in het stadhuis van Damme. Daarin werd de geschiedenis van de Vaart voor het eerst volledig uitgespit. Het verleden van het kanaal kon je ook op het terrein ontdekken: op 6 locaties langs de Damse Vaart en op de boot Lamme Goedzak waren historische verhalen op doek te lezen. Maar niet alleen de geschiedenis werd belicht, er stonden ook culinaire, sportieve en culturele initiatieven op het programma. De Provincie, medebeheerder van de Damse Vaart, besloot om voor de 200e verjaardag van het kanaal ook een boek over de Damse Vaart te publiceren, in haar boekenreeks over de Zwinstreek. Het eigentijdse belevingsboek nodigt uit om de vaart en de Zwinstreek te ontdekken. Het bevat onder andere nieuwe historische inzichten aan de hand van luchtfoto’s, plannen en kaartjes die nog niet eerder gepubliceerd werden. Verder komen ook de variëteiten van de feeëriek overhellende populieren en de natuurwaarden in of op de vaart aan bod. Het hele feestelijke programma was een initiatief van het Brugse Ommeland (Westtoer), Provincie WestVlaanderen en de steden Brugge, Damme en Sluis. www.brugseommeland.be
De Damse Vaart behoort tot de belangrijkste toeristische trekpleisters van het Brugse Ommeland.
evenementen jaaroverzicht 2015
105
Meer dan 8.000 kinderen uit het zesde leerjaar maken tijdens de Doe Aan Sport-beurs in Kortrijk kennis met de ruimste waaier aan sporten.
‘Kick op Sport’ leert 2.300 leerlingen ‘kicks’ op een positieve manier oplossen: via sport in plaats van middelengebruik.
Ruim 1.500 kinderen, jongeren en volwassen nemen met hun begeleiders deel aan de ‘West-Vlaamse Driedaagse aangepast sporten’.
Kustforum bespreekt klimaatverandering, kustlandschap en ruimtelijke planning op zee De deelnemers aan het zevende Kustforum in maart 2015 dachten toekomstgericht na over drie thema’s: klimaatverandering, kustlandschap en ruimtelijke planning op zee. Algemeen pleitten de experten voor een geïntegreerde aanpak en toekomstvisie voor de kust. Lieven Verstraete legde de aanwezige ministers en staatssecretaris o.m. vragen voor over het energie-atol. Het Kustforum verhoogt de betrokkenheid van het maatschappelijk middenveld bij het kustbeleid. Het zet in op informatieuitwisseling, maakt open gesprekken mogelijk en vervult een signaalfunctie. Het forum vindt jaarlijks plaats in een andere kustgemeente, dit keer was dat De Haan. Onze Noordzeekust was ook het onderwerp van de jaarlijkse rede van provinciegouverneur Decaluwé tot de provincieraad. Onder de titel ‘Een zee van kansen’ pleitte de gouverneur op 22 oktober voor een productieve zee waarin visionaire projecten als ‘Vlaamse Baaien’ een belangrijke motor vormen. www.west-vlaanderen.be/kust
108
Symposium ‘Zot van Natuur’ In december organiseerde de Provincie in CC De Grote Post in Oostende het symposium ‘Zot van Natuur’. Enerzijds is iedereen zo ‘zot van natuur’, dat mooi weer een massale trektocht op gang brengt richting kust of bos, anderzijds wordt iedereen ‘zot’ bij een tekort aan natuur… Het symposium legde de link tussen de natuur en ons fysiek, psychisch en sociaal welzijn, van bij de geboorte tot op het sterfbed. Gerenommeerde sprekers waren o.a. wetenschapsjournalist Mark Mieras, sociologe Jolanda Maas, praktijkleerkracht en specialist outdoor education Jan Allegaert, speelnatuurexpert Sigrun Lobst en doctor Pedagogische Wetenschappen en Vlaams Kinderrechtencommissaris Bruno Vanobbergen. www.west-vlaanderen.be/zotvannatuur
evenementen jaaroverzicht 2015
109
Sterrenbanket en koelwagen tegen voedseloverschotten In september organiseerde de Provincie met Stad en OCMW Kortrijk het Sterrenbanket in Kortrijk, met Wouter Deprez als gezicht. Dit straatbanket zette het streven naar een duurzaam voedselsysteem centraal. Voedseloverschotten dienden als basis voor 2000 vegetarische maaltijden, bereid onder toezicht van sterrenchef Matthieu Beudaert. In de namiddag was er niet alleen een dessert op basis van voedseloverschotten maar ook een voedseloverschottenmarkt om zelf inspiratie op te doen. In juli stelden de Provincie en haar partners in het project ‘Foodloose’ ook al hun koelwagen voor. Deze moet een oplossing aanreiken voor het probleem van voedseloverschotten en -tekorten in West-Vlaanderen. Voedselbank West-Vlaanderen brengt met de vrachtwagen efficiënt en voedselveilig vers en gekoeld of diepgevroren voedsel naar o.a. voedselverdeelpunten en sociale restaurants in de hele provincie. Een permanente aanvoer is het doel. De Provincie financierde de helft van de kostprijs van de koelwagen. www.west-vlaanderen.be/voedseloverschotten
110
Tentoonstelling en boek voor 50 jaar collectie Westflandrica Naar aanleiding van de 50e verjaardag van de Provinciale Bibliotheek organiseerde de Provincie een tentoonstelling over de collectie Westflandrica. Voor deze tentoonstelling selecteerden de curatoren 330 stukken uit de collectie. Zij vertelden verhalen over de groei van de bibliotheekcollectie, WO I, de ontwikkeling van het kusttoerisme en het leven van bekende West-Vlamingen. 25 documenten kregen een speciale aanduiding omdat ze zo uniek zijn of een belangrijk voorbeeld van een deelcollectie zijn. De verhalen achter deze documenten werden gebundeld in een themanummer van het tijdschrift In de Steigers. Er verscheen ook een rijk geïllustreerd collectieboek. www.west-vlaanderen.be/bibliotheek
evenementen jaaroverzicht 2015
111
112
patrimonium
S&R Olympia-zwembad opent voor het publiek Eind mei opende het nieuwe S&R Olympia-zwembad in Brugge. Dit nieuw Olympisch zwembad biedt de combinatie van een provinciaal topsportbad met een subtropisch zwemparadijs. Het kwam tot stand via een publiek-private samenwerking tussen Provincie West-Vlaanderen, Stad Brugge en S&R Group. Voor de Provincie kadert het nieuwe zwembad in het ‘Meerjarenplan Sport’. Dit plan moet de kwaliteit en kwantiteit van de sportinfrastructuur in West-Vlaanderen verhogen. De kostprijs van het zwembad voor de private partner S&R Group bedraagt zo’n 30 miljoen euro (excl. btw). Gedurende 30 jaar zullen de Provincie, het Vlaamse Gewest en Stad Brugge samen jaarlijks een te indexeren bedrag van ongeveer 2,3 miljoen voorzien als beschikbaarheidsvergoeding. Daarvan betaalt de Provincie 70 % (circa 1,6 miljoen). Deze jaarlijkse toelage dekt, samen met de voorziene inkomsten, de kosten van ontwerp, bouw, afschrijvingen, onderhoud en de volledige exploitatie. Daarnaast voorzag de Provincie een eenmalig bijkomend investeringsbedrag van ruim 2,1 miljoen (excl. btw) voor de omgevingsaanleg. Bij de bouw en uitbating van het zwembad ging er bewust ook veel aandacht naar toegankelijkheid, gezondheid en groene energie. Een laatste zwemmeeting ‘West-Vlaanderen Sprint!’ met meer dan 300 zwemmers vormde begin maart een passend afscheid van het vroegere provinciale Olympiabad. Sinds 1978 hadden daar onafgebroken zwemwedstrijden plaatsgevonden op alle niveaus. De Provincie verleende, samen met Stad Brugge, haar medewerking aan dit officieel slotmoment van ‘haar’ Provinciaal Olympisch Zwembad. www.sr-olympia.be
patrimonium jaaroverzicht 2015
113
Provincie opent duiktank Transfo in Zwevegem In maart 2015 opende de Provincie de duiktank op de Transfo-site in Zwevegem. Deze tank biedt mogelijkheden voor professionele duikers, maar ook voor onder meer opleidingen en stages van amateurs. Eén van de drie reservoirs op de Transfo-site werd aan de binnenkant uitgerust met een duiktank (een tank in tank), maar ook met lokalen, zoals cafetaria, onthaal en kleedkamers. De duiktank heeft een uitzonderlijk karakter, niet alleen door de herbestemming van het industriële erfgoed, maar ook door zijn diameter (20 m) en diepte (15 m). De ontwikkeling van deze bijzondere bovenlokale infrastructuur past binnen de wens van de Provincie om de Zuid-West-Vlaamse regio te ontwikkelen als regio voor avonturen- en watersport. De totale kostprijs van de tank komt neer op zo’n 4,3 miljoen euro. Verschillende subsidies maakten de realisatie mogelijk. De Provincie voorziet in het grootste deel: 1.561.500 euro. De federale regering draagt 580.000 euro bij, verspreid over drie jaar. Eerder maakten ook Europa, de Vlaamse regering en het Eliafonds geld vrij. De bvba Oenanthe baat de duiktank uit met hulp van de Nederlandstalige Liga voor Onderwateronderzoek en -Sport (NELOS). www.duiktank.be
114
Veiliger fietsen dankzij nieuwe fietspaden De Provincie en Stad Veurne openden begin februari het nieuwe fietspad tussen Veurne en Avekapelle. Het fietspad van 4,2 km ligt langs de spoorlijn 73 (De Panne-Brussel). In Koekelare ging halfweg mei langs de Moerestraat een nieuw fietspad open. Dit verbindt de kern van Koekelare met de Beekstraat, op de grens met Moere in Gistel. In Oostkamp ging in juni een nieuw fietspad open dat Oostkamp met Brugge verbindt. Na de zomer openden de Provincie en de gemeente Beernem dan weer een nieuw fietspad in de Overleiestraat. Dit dient ook recreatief als verbinding tussen Beernem en Brugge. Al deze tracés maken deel uit van het bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk, het netwerk van fietsroutes voor de dagelijkse verplaatsingen naar school of naar het werk. In juni werd nog een nieuw fietspad met inrijpunt ingehuldigd tussen Waregem en de Waalstraat in Zulte. Dit traject wordt in 2018 onderdeel van de fietssnelweg tussen Kortrijk en Antwerpen. Het fietspad vormt een alternatief voor de drukke N43. www.west-vlaanderen.be/mobiliteit
patrimonium jaaroverzicht 2015
115
116
Acasus doet duurzaam wonen, bouwen en renoveren In februari 2015 opende Acasus in Veurne. Dit nieuwe provinciale centrum rond duurzaam wonen, bouwen en renoveren groepeert het Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen van de Provincie en de projectwerking van de POM op dit vlak. Ook Resoc Westhoek investeerde mee. Acasus moet de bouwsector mee omvormen tot een competitieve, toekomstgerichte, innovatieve en duurzame sector en de economische ontwikkeling van de Westhoek versterken. Daarnaast wil het duurzaam bouwen versneld implementeren bij particulieren, bedrijven, gemeenten en organisaties. De scope omvat niet alleen bouwmethode, -technieken en -materialen of locatiekeuze, maar bijvoorbeeld ook nieuwe woonvormen of rationeel gebruik van grondstoffen. Acasus is er voor eindgebruikers en ondernemingen. Acasus biedt startende ondernemingen in de bouwsector ateliers en kantoorruimtes aan en organiseert opleidingen. Daarnaast dient het als netwerkpunt en verleent het particulieren en organisaties advies rond (duurzaam) (ver)bouwen. Ten slotte fungeert het als toonpunt en demonstratieruimte voor vernieuwende duurzame technieken. In 2016 staan verdere verbouwingen gepland op de site van Acasus. Ondernemerschap is een belangrijke hoeksteen van de West-Vlaamse economie. Daarom investeert de Provincie in een dicht provinciaal netwerk van starters- en ondernemerscentra en een unieke inhoudelijke starterswerking. www.acasus.be
Acasus moet de bouwsector mee omvormen tot een competitieve, toekomstgerichte, innovatieve en duurzame sector en de economische ontwikkeling van de Westhoek versterken. patrimonium jaaroverzicht 2015
117
118
Vuurhal in Provinciaal Opleidingscentrum voor Veiligheidsdiensten Op de site van het Provinciaal Opleidingscentrum voor Veiligheidsdiensten (POV) in Zedelgem vond eind september de opening plaats van de nieuwe vuurhal. Deze vuurhal is ideaal voor brandbestrijdings oefeningen in het kader van brandweeropleidingen. De oefeninfrastructuur houdt ook rekening met de veranderende condities waarin binnenbranden zich voordoen. De uitgebreide realistische testmogelijkheden met o.a. warmtebeeldcamera’s, ventilatietechnieken en nieuwe blusmethodes, maken ze ook zeer geschikt voor een rol als kenniscentrum voor alle Belgische brandweerdiensten of wetenschappelijke instituten en andere kenniscentra. De oefenplaat die naast het gebouw werd gelegd, laat bovendien toe om tactiek en techniek te oefenen in een warme omgeving. In het kader van de brandweerhervorming kunnen ook de andere provincies gebruikmaken van de accommodatie. De vuurhal en de oefenplaat kostten zo’n 2,9 miljoen euro, de Provincie financierde hiervan 44,8 %. De rest van de middelen kwam van de vzw WOBRA (Brandweerschool) en Binnenlandse Zaken. De werken waren begin 2014 gestart. De nieuwste oefeninfrastructuur voor de brandweerschool kadert in het globale masterplan voor de site. Dit voorziet in de ombouw van de voormalige militaire school voor onderofficieren tot een multidisciplinair opleidingscentrum en kenniscentrum voor de veiligheidsdiensten. Zo wordt de oefeninfrastructuur voor de politieschool uitgebouwd, terwijl de globale basisopleidingsinfrastructuur een renovatie ondergaat. www.campuspov.be
patrimonium jaaroverzicht 2015
119
Vaste herinneringsplek voor slachtoffers van zelfdoding In het najaar stelden de Provincie en gemeente Houthulst de vaste stek voor van de pop-upbegraafplaats met 400 ytong-zerken van ‘Operatie Freestone’. Dit initiatief uit oktober 2014 was bedoeld om het thema zelfdoding in de kijker te zetten. Het monument in overstromingsgebied ‘de Broeken’ in Merkem kreeg onmiddellijk veel aandacht. Veel nabestaanden bezochten de locatie. De Provincie en gemeente Houthulst vonden met begraafplaats Ter Ruste in Houthulst nu een geschikte locatie voor een begraafplaats met blijvend karakter. Er komt ook een kunstwerk van beeldend kunstenaar Boudy Verleye, alias Brihang. De problematiek van zelfdoding sluit nauw aan bij de ‘Oe ist?’-campagne. www.oeist.be
120
Vernieuwd loopparcours in provinciedomein Tillegembos De Provincie stelde eind mei het vernieuwde loopparcours in provinciedomein Tillegembos in Brugge voor. Ze werkte onder meer de drassige stroken uit het 3,5 km lange lusvormige parcours weg. De ondergrond bestaat nu afwisselend uit onverharde bosgrond, kasseidreven en steenslag- en asfaltpaden. De start van het loopparcours is aan de zuidelijke dreef, nabij de parkeerplaatsen voorbehouden voor personen met een beperking. Naast het loopparcours bestaat er een fietsverbinding die aansluit op de bewegwijzerde routes van Westtoer en een ‘Drie Kastelen’-wandeling van 11 km. Die verbindt het provinciedomein Tillegembos met de stads domeinen Beisbroek, Tudor en Chartreuzinnengoed. www.west-vlaanderen.be/domeinen
patrimonium jaaroverzicht 2015
121
122
veiligheid
Provinciaal nood- en interventieplan bij brand Clarebout Potatoes Maandagmorgen 7 september ontstond om 9.45 u. in het aardappelbedrijf Clarebout Potatoes in Nieuwkerke (Heuvelland) een brand in de productieafdeling. De brand sloeg over naar de verpakkingsafdeling van het bedrijf. Brandweer, politie en medische diensten deden er op het terrein meteen alles aan om de noodsituatie te controleren en de gewonden de nodige hulpverlening toe te dienen. Er vond een volledige evacuatie plaats van het bedrijf en van een school in de buurt. In overleg met de brandweer ter plaatse en met de waarnemend burgemeester van Heuvelland besliste provinciegouverneur van West-Vlaanderen Carl Decaluwé om het provinciaal algemeen nood- en interventieplan te ontplooien. De crisiscel van de gouverneur werd bijeengeroepen en kwam onder zijn voorzitterschap samen in het kamgebouw in Brugge. Bij de brand vielen 10 gewonden, waaronder twee brandweermannen. De gewonden werden naar de ziekenhuizen Jan Yperman (Ieper) en AZ Sint-Jan (Brugge) overgebracht. De niet-gewonde geëvacueerden werden ondergebracht in het ontmoetingscentrum De Walvis in Wulvergem. Ook werden metingen gedaan naar de samenstelling van de rook. Ramen en deuren moesten in heel Heuvelland worden dichtgehouden. De bevolking kon bellen naar een noodnummer. Omdat de rookwolk richting Frankrijk afdreef, stond de gouverneur ook in nauw contact met de Franse autoriteiten. Om 17.30 u. was de brand onder controle en kon het provinciaal algemeen nood- en interventieplan worden opgeheven. De brandweer bleef ter plaatse en liet de productieruimtes verder gecontroleerd uitbranden.
veiligheid jaaroverzicht 2015
123
124
Beschermende maatregelen voor Zwinvlakte na zinken Flinterstar Op dinsdagochtend 6 oktober kwamen rond 4.10 u. de LNG-tanker Al Oraiq en vrachtschip Flinterstar in aanvaring voor de Belgische Kust. Het vrachtschip Flinterstar zonk ter hoogte van Blankenberge, op ongeveer 8 km van de haveningang van Zeebrugge. De 12 opvarenden van het vrachtschip konden worden gered. Twee personen werden overgebracht naar het ziekenhuis van Blankenberge. De LNG-tanker kon de haven van Zeebrugge binnenvaren, de lichte schade was onder controle. Het scheepvaartverkeer verliep al snel terug normaal. Omdat uit het gezonken vrachtschip wel op geregelde tijdstippen olie vrijkwam, werden de gevolgen voor het milieu van nabij gevolgd. Provinciegouverneur van West-Vlaanderen, Carl Decaluwé, riep vanuit het Maritiem Reddings- en Coördinatiecentrum (MRCC) in Oostende de kustgemeenten ten oosten van Zeebrugge op om toch preventief controles te doen met strandploegen. Hij lichtte ook de Nederlandse autoriteiten in. Om de negatieve gevolgen op milieuvlak zoveel mogelijk te beperken, werd in de nacht van dinsdag 6 op woensdag 7 oktober onder andere een zanddam aangelegd. Deze moest de Zwinvlakte beschermen. De dam hield perfect stand. Wel werd een oliefilm aan het strand voor de Zwingeul vastgesteld. Op woensdag 7 oktober bezochten gouverneur Carl Decaluwé en de Nederlandse Commissaris van de Koning, Han Polman, samen de zanddam. Zij bekeken mee de situatie van de oliefilm. Op donderdagavond 8 oktober werd een overeenkomst bereikt met een bergingsfirma om alle tanks van de Flinterstar leeg te pompen. De schade voor het milieu was uiteindelijk beperkt gehouden. De crisiscel onder leiding van de gouverneur keek ook al vooruit hoe de opruim- en bergingswerking van de gezonken Flinterstar in een latere fase konden gebeuren.
veiligheid jaaroverzicht 2015
125
Bemoedigende resultaten Verkeersveilige Week Ter nagedachtenis van de kettingbotsing van 1996 op de E17 ter hoogte van Nazareth organiseerde gouverneur Carl Decaluwé in West-Vlaanderen van zaterdag 21 tot en met vrijdag 27 februari 2015 een derde Verkeersveilige Week in plaats van een Verkeersveilige Dag. Voor de aangepaste verkeerscontroles zetten de West-Vlaamse politiediensten 329 extra politiemensen in en voerden ze voor 2.046 werkuren aan controles uit. Het percentage bestuurders dat zich in de Verkeersveilige Week niet aan de snelheidslimiet hield, daalde licht tegenover 2014: van 6,25 % naar 5,46 %. Snelheidsovertredingen blijven een groot probleem. 2.083 bestuurders werden gecontroleerd op rijden onder invloed, 1,49 % van hen had te diep in het glas gekeken. Een opvallende daling na de enorme stijging van 2014. 5 bestuurders moesten hun rijbewijs onmiddellijk inleveren wegens druggebruik. Tijdens de controles ging ook aandacht naar andere prioriteiten binnen het verkeersveiligheidsbeleid, zoals het dragen van de autogordel. De samenwerking met de Vlaamse Belastingdienst en de Douane mondde daarnaast uit in tientallen processen-verbaal voor fiscale inbreuken.
126
POV organiseert ‘Safety Camp for kids’ Op 13 en 14 juli organiseerde het Provinciaal Opleidingscentrum voor Veiligheidsdiensten in Zedelgem voor de eerste keer een ‘Safety Camp for kids’. Brandweermannen, politiemensen en ambulanciers gaven dit kamp dat is opgebouwd rond veiligheid en preventie. Kinderen uit het vijfde en zesde jaar lager onderwijs waren de doelgroep. Het programma bevatte activiteiten als zelfverdediging, vingerafdrukken nemen, brandweerinitiatie en tuimelwagen testen. Ook veilig internet, marcheren, reanimatie, workshop met alcoholbril en verkeerspark kwamen aan bod. Na de opleiding wisten de kinderen hoe een noodoproep te doen, hoe wonden te verzorgen, wat te doen bij brand, hoe veilig op internet te surfen en hoe veilig te fietsen in het verkeer. 36 kinderen schreven zich in. In 2016 wordt het kamp herhaald en uitgebreid en aangepast voor andere leeftijden. www.campuspov.be
veiligheid jaaroverzicht 2015
127
128
colofon
Het jaaroverzicht 2015 van de Provincie West-Vlaanderen werd samengesteld en uitgegeven in opdracht van de deputatie van de provincieraad van West-Vlaanderen - Carl Decaluwé (provinciegouverneur) - Guido Decorte, Franky De Block, Carl Vereecke, Bart Naeyaert, Jean de Bethune, Myriam Vanlerberghe (gedeputeerden) - Geert Anthierens (provinciegriffier)
Realisatie Dienst communicatie - Peter Verheecke en Cindy Baute (coördinatie en eindredactie) - Jan Leplae (rewriting) - Aynsley Bral (ontwerp en grafische vormgeving)
Druk Dienst communicatie – grafische dienst
Fotografie Wolf & Wolf
BelgaImage
Alex Vanhee
Bart Degrande
Last Post
Filip Dujardin
Foto Jan
Foto Neirynck
Gelya Bogatischcheva
Stephan Vanfleteren
Ronny Neirinck
Philip Woets
UnitasFotos
David Roose
Stefan Dewickere
Inagro
DDM Architectuur
AF-Fotografie
Westtoer
Stedelijke Musea Kortrijk
Yves Adams
Shutterstock
David Leyes
Met dank aan alle provinciale collega’s voor het bezorgen van extra beeldmateriaal.
D/2016/024 8/04
colofon jaaroverzicht 2015
129
Ben jij al fan van de Provincie West-Vlaanderen? Provinciaal Informatiecentrum Tolhuis Jan Van Eyckplein 2, 8000 Brugge T 0800 20 021 (gratis nummer) E
[email protected] www.facebook.com/westvlaanderen @provinciewvl www.west-vlaanderen.be