GENERO Jaaroverzicht 2015

GENERO – Jaaroverzicht 2015 Datum: 18 april 2016 In dit document wordt kort een overzicht geschetst van wat GENERO in 2015 aan activiteiten ondernam en daarmee bereikte, hoe gecommuniceerd is en welke ontwikkelingen er waren in de organisatie van het netwerk. Het overzicht is in februari 2016 besproken in het Ouderen- en mantelzorgforum, in maart 2016 in de stuurgroep en in april 2016 in het bestuur van GENERO.

I. Ambities en nieuwe thema’s geformuleerd Het beleid van GENERO is gericht op het bevorderen van kwalitatief goede en doelmatige zorg/welzijn/ ondersteuning van ouderen en mantelzorgers. Hierbij stellen we het zelfstandig blijven functioneren van ouderen centraal, als het kan zo lang mogelijk in de vertrouwde omgeving van de eigen buurt. Meer specifiek streven we naar behoud en/of verbetering van kwaliteit van leven, zelfredzaamheid, gezondheid en vitaliteit bij ouderen. In 2015 hebben we voor de periode 2015-2018 14 ambities opgesteld waarvoor we ons de komende periode gezamenlijk willen inzetten en de thema’s die we hierbij prioriteit geven. Een van de ambities is dat bij alle activiteiten van GENERO de stem van de oudere gehoord wordt. We streven ook ernaar om elk jaar een project te starten om een bijdrage te leveren aan kwalitatief goede en doelmatige zorg/welzijn/ ondersteuning van ouderen en/of mantelzorgers. Drie hoofdthema’s en twee sub-thema’s geven we hierbij in 2015-2018 prioriteit om in netwerkverband samen aan te werken. Dit zijn: I. Preventie We vatten preventie breed op: het bevorderen van de gezondheid van ouderen, het vroegtijdig signaleren van gezondheidsproblematiek en het behouden en bevorderen van zelfredzaamheid en voorkomen van onnodig functieverlies door ziekte of beperkingen. II. Verbetering van zorg thuis en in buurt/wijk Steeds meer zal in de zorg de nadruk gaan liggen op het organiseren van ondersteuning en zorg in de wijk/buurt. We denken hierbij aan de (woon)omgeving, het sociale netwerk en aan technologische ondersteuning, onder andere voor mensen met dementie en hun mantelzorgers. III. Verbetering samenwerking en continuïteit in zorg en welzijn Om passende zorg voor oudere patiënten te realiseren en de continuïteit van hun zorg en behandeling te waarborgen is het noodzakelijk dat de samenwerking en overdracht tussen de verschillende professionals en domeinen goed georganiseerd is, zoals tussen wijknetwerk en eerste lijn en tussen eerste en tweede lijn. Binnen deze hoofdthema’s hebben twee sub-thema’s specifiek de aandacht: 1. Onderwijs en opleiden: om verbetering in de ouderenzorg te realiseren is het nodig dat betrokken professionals beter inhoudelijk worden opgeleid, wat betreft kennis over kwetsbare ouderen en multidisciplinair samenwerken; 2. Financiering van zorgvernieuwingen: problemen bij de financiering van vernieuwing in preventie/ondersteuning/zorg voor ouderen willen we signaleren en we willen ons inzetten om gezamenlijk oplossingen voor deze hindernissen te genereren. 1

Een uitgebreidere toelichting is te vinden in het Beleidsplan. De 14 ambities van GENERO staan ook vermeld in Bijlage I.

1

GENERO Beleidsplan 2015-2018. Zie www.erasmusmc.nl/genero.

GENERO Jaaroverzicht 2015

1

II. Activiteiten A. Realiseren van betrokkenheid van ouderen Ouderen zijn goed vertegenwoordigd bij de activiteiten van GENERO. Bij bijeenkomsten maken zij ongeveer een kwart van de deelnemers uit. De aanwezige ouderen zijn leden van het GENERO ouderen- en mantelzorgforum, maar daarnaast ook andere ouderen met actieve rol bij ouderenbonden, seniorenraden, Wmo-raden of andere belangengroepen gericht op ouderen. De participatie van ouderen bij activiteiten is de afgelopen jaren duidelijk toegenomen. Op dit moment is de groep ouderen bij bijeenkomsten de grootste groep onder de aanwezigen.

GENERO Ouderen-‐ en Mantelzorgforum Het ouderen- en mantelzorgforum van GENERO is zeer actief, de leden lazen mee bij voorstellen voor een subsidieronde van het Nationaal Programma Ouderenzorg om de ontwikkeling ervan te toetsen/verbeteren vanuit ouderenperspectief. Ook droegen ze bij aan een aantal onderwijsprojecten in de regio en hebben bij verschillende organisatie meegedacht bij initiatieven op het vlak van welzijn en zorg voor ouderen (zie paragraaf E voor uitgebreide informatie over activiteiten van het forum). Doel van het forum is vanuit ouderenperspectief binnen GENERO een bijdrage te leveren aan handhaven en verbeteren kwaliteit en toegankelijkheid welzijn en zorg voor ouderen. Verder wil het forum ervoor zorgdragen dat de inbreng van ouderen als gelijkwaardige partij in het zorgen welzijnsveld meegenomen wordt in besluitvorming. Tot en met 2016 wil het forum graag meer bekendheid creëren en de positie van het forum in het netwerk versterken in de GENERO-regio, door het opzetten van een website en verspreiding van promotiemateriaal onder GENERO partners en andere relevante partijen in ouderenzorg en -welzijn. Forumleden zijn bij verschillende bijeenkomsten, zoals GENERO netwerkbijeenkomsten, werkgroepen, symposia of andere relevante bijeenkomsten, in de GENERO-regio aanwezig om zichtbaarheid te geven aan het forum (zie verder onder paragraaf E). Het forum ontvangt 2 t/m eind 2016 subsidie uit het Nationaal Programma Ouderenzorg .

B. Projecten ZonMw-‐Parel voor Even buurten Het door GENERO geïnitieerde en binnen het netwerk ontwikkelde en uitgevoerde project Even buurten (penvoerder gemeente Rotterdam) ontving uit handen van ZonMw-directeur Henk Smid op 10 november 2015 de ZonMw-Parel. Projectleider Mirjam de Leeuwe van de gemeente Rotterdam, prof. dr. Anna Nieboer van de Erasmus Universiteit Rotterdam, spil Brigitte Kruik en dr. Marleen Goumans van Hogeschool Rotterdam namen de Parel en oorkondes in ontvangst tijdens de conferentie ‘Een nieuwe generatie ouderen(zorg)’. Een felicitatie voor alle betrokkenen bij dit project! Even Buurten kreeg de prijs omdat het de sociale samenhang in de wijk bevordert. Daardoor kunnen ouderen langer zelfstandig wonen in hun eigen huis. Deze ontwikkeling sluit naadloos aan op de huidige hervormingen in de langdurige zorg. Het project is uitgevoerd door de gemeente Rotterdam en de diverse partners en is gefinancierd vanuit het Nationaal Programma Ouderenzorg (NPO). Het project Even buurten is inmiddels afgerond, de eindverslaglegging is in 2015 door ZonMw akkoord bevonden. Verdere verspreiding en implementatie Even buurten-methodiek Er is veel tijdens het project geleerd en de betrokken partijen willen de ontwikkelde methodiek niet verloren laten gaan. Met de invoering van de wijkteams in alle Rotterdamse wijken is er ook behoefte aan zorgprofessionals die het netwerk rond ouderen versterken en het netwerk in de wijk ontwikkelen. In 2015 is daarom gewerkt aan de verdere verspreiding en borging van de Even buurten-methodiek in de Rotterdamse wijkteams. Dit vindt plaats onder begeleiding van een coach van het VWS-programma In voor zorg!

2

ZonMw-subsidie 319700007. Een samenvatting van de aanvraag staat op http://www.zonmw.nl/nl/projecten/projectdetail/genero-ouderen-en-mantelzorgforum/samenvatting/


2

Na een jaar voorbereiding (2014) is in februari 2015 deze coach van In voor zorg! bij Even buurten begonnen. In 2015 zijn 13 ervaren ‘spilfunctionarissen’ van Even buurten ingezet bij 12 wijkteams en heeft de coach samen met de partners en de gemeente verkend hoe de verspreiding en borging het beste kan verlopen. Een van de nieuwe taken van de spilfunctionarissen is om binnen de wijkteams de Even buurten-methodiek over te dragen aan hun collega-professionals. In december 2015 is een scenario opgesteld voor verdere verspreiding van de methodiek Even Buurten over andere wijkteams van Rotterdam. Het coach-traject loopt tot de zomer van 2016. Meer informatie over dit project in GENERO Nieuwsbrief nr. 23-25 op www.erasmusmc.nl/genero.

Drie regio’s implementeren kennis uit het Nationaal Programma Ouderenzorg Sinds december 2014 lopen er binnen GENERO drie implementatietrajecten met financiering vanuit het Nationaal 3 Programma Ouderenzorg, ingediend via GENERO Regionaal implementatieplan 2 . De projecten lopen in drie regio’s en betreffen de implementatie van geïntegreerde zorg en welzijn, startend vanuit de eerste en tweede lijn: 1.

Regio Nieuwe Waterweg Noord Eind 2014 is in de regio Nieuwe Waterweg Noord (NWN: Maassluis, Schiedam, Vlaardingen) gestart met de implementatie van een integrale zorgmodel gebaseerd op het Walcheren Integrale Zorgmodel. Onder de titel ‘Geïntegreerde ouderenzorg in en rondom de huisartsenpraktijk’ zijn in 2015 17 huisartsen uit gezamenlijk 25 normpraktijken hiermee gestart. Na scholings- en instructiebijeenkomsten zijn zij begonnen met het hanteren van de nieuwe werkwijze. Dat houdt in dat de zorg voor oudere, kwetsbare patiënten meer dan voorheen in samenwerking tussen de huisartsenpraktijk en wijkverpleegkundige wordt gecoördineerd en er bij complexe zorg een proactief multidisciplinair zorgnetwerk wordt samengesteld. Samen met de betrokken organisaties is voor de implementatie van het zorgmodel een handreiking geschreven: Persoonsgerichte zorg voor kwetsbare ouderen. In deze handreiking is onder andere te vinden hoe de samenwerking tussen verschillende organisaties kan worden vormgegeven. Tijdens het schrijven van de handreiking is er afstemming met ouderen geweest om te zorgen dat de handreiking aansluit bij de zorgbehoeften van ouderen. Deze samenwerking met ouderen heeft onder andere gezorgd voor meer aandacht voor het signaleren van kwetsbaarheid, het duidelijk benoemen van een aanspreekpunt voor de ouderen, het gezamenlijk opstellen van het zorg/behandelplan en voor aandacht voor de mantelzorger. Als de nieuwe werkwijze voldoende geïmplementeerd is, zullen opnieuw gesprekken met ouderen plaatsvinden om te evalueren wat hun ervaringen zijn met de nieuwe werkwijze. Meer informatie hierover in GENERO Nieuwsbrief nr. 25 op www.erasmusmc.nl/genero.

2.

Regio rond het IJsselland ziekenhuis Eind 2014 is in de regio rond het IJsselland Ziekenhuis (Capelle/Krimpen a/d IJssel/Rotterdam-Alexander) gestart met de voorbereidingen voor de implementatie van de Transmurale Zorgbrug. Bij de nieuwe aanpak screent een verpleegkundige ouderen die via de SpoedEisende Hulp (SEH) in het ziekenhuis terechtkomen systematisch op kwetsbaarheid en op het risico op delier. Bij opname in het ziekenhuis wordt bij alle kwetsbare ouderen proactief het Geriatrieteam betrokken. In multidisciplinaire teams met specialist, geriater, geriatrieverpleegkundige, transferverpleegkundige en fysiotherapeut wordt gezocht naar de beste zorg. Voorafgaand aan ontslag uit het ziekenhuis wordt bij alle ouderen vanaf 70 jaar nagegaan of op korte termijn behoefte is aan thuiszorg, behoefte aan bezoek door de praktijkverpleegkundige ouderenzorg of door een van de welzijnsorganisaties. Bij alle kwetsbare ouderen volgen thuis een aantal huisbezoeken door een verpleegkundige, conform de interventies van de Transmurale Zorgbrug. In 2015 zijn professionals (verpleegkundigen) van zorgorganisaties gezamenlijk geschoold over hoe zij de huisbezoeken en interventies kunnen uitvoeren om heropname van ouderen te voorkomen. De daadwerkelijk implementatie is gestart in november 2015 met de inclusie van patiënten in de Transmurale Zorgburg. Bij ontwikkeling en evaluatie van de werkwijze zijn ook ouderen betrokken. Er loopt ook een onderzoek naar de effectiviteit van de Transmurale Zorgbrug, 50 patiënten worden gevolgd 4 in een 0-meting en vanaf maart 2016 worden 50 patiënten gevolgd die in de Transmurale Zorgbrug zitten .

3

ZonMw-subsidie 319500002. Een samenvatting van de aanvraag staat op http://www.zonmw.nl/nl/projecten/projectdetail/genero-regionaal-implementatieplan-2/samenvatting/ Zie ook ZonMw: http://www.zonmw.nl/nl/projecten/project-detail/implementatie-transmurale-zorgbrug-rondom-ijssellandziekenhuis/samenvatting/

4


3

Na een half jaar voorbereiding (tweede helft 2014) is bij dit project in februari 2015 een coach van het VWSprogramma In voor zorg! gestart. Onder begeleiding van de coach is een plan van aanpak opgesteld waarin duidelijke afspraken tussen de betrokken partijen worden vastgelegd. De coach ondersteunt de projectleider vooral bij de implementatie van de Transmurale Zorgbrug in het verder vormgeven van de samenwerkingsverbanden en het enthousiasmeren van alle stakeholders. De coaching loopt tot mei 2016. De aangetrokken projectleider zal in samenwerking met de ketenpartners aanblijven tot juli 2016. Meer informatie over dit project in GENERO Nieuwsbrief nr. 23 op www.erasmusmc.nl/genero. 3.

Regio Boven de Westerschelde in Zeeland In de regio Boven de Westerschelde is in 2015 gewerkt aan de implementatie van onderdelen van de NPOprojecten het Zorgprogramma voor Preventie en Herstel (ZPH), de Transmurale Zorgbrug en het Walchers Integrale Zorgmodel. De start van het traject was eind 2014. Huisartsen, bestuurders en professionals uit ziekenhuizen, verpleeghuizen en thuiszorg werken samen om de transmurale ouderenzorg te verbeteren. Het doel is om te komen tot een toegewijd, integraal, interdisciplinair team rond de (kwetsbare) oudere met een centrale, aanspreekbare professional. Het gaat bij Transmurale Ouderenzorg Zeeland (TOZ) om continuïteit van zorg in verbinding met en via de oudere. De implementatie is begin 2015 gestart met een pilot op Walcheren, waarbij begonnen is met een klein aantal huisartsen die al bekend was met het opsporen van kwetsbare ouderen volgens het Walchers 5 Integrale Zorgmodel. Kwetsbare ouderen die worden opgenomen in het ziekenhuis worden volgens het ZPH-model gescreend en de benodigde zorg wordt goed in kaart gebracht door het consultteam Geriatrie. Voor ontslag vindt via een transferverpleegkundige zorgvuldige overdracht naar de thuissituatie plaats. Na ontslag bezoekt de wijkverpleegkundige de patiënt volgens de elementen van de Transmurale Zorgbrug. Een TOZ-Overdrachtsdocument is door vertegenwoordigers van alle betrokken zorgverleners opgesteld. Inmiddels worden steeds meer ‘TOZ-patiënten’, zoals ze al genoemd worden geïncludeerd. Er zijn twee scholingen gehouden, waar naast algemene informatie over zorg aan kwetsbare ouderen, ‘effecten van medicatiebeleid bij ouderen’ een van de onderwerpen was. Het TOZ-proces wordt gemonitord. Voor de 6 uitvoering van TOZ is er aanvullende financiering. Meer informatie hierover in GENERO Nieuwsbrief nr. 26 op www.erasmusmc.nl/genero.

Voor de drie implementatieprojecten is bij ZonMw in juni 2015 een budget-neutrale verlenging aangevraagd van zes maanden. ZonMw is hiermee akkoord gegaan. De einddatum is daarmee gesteld op 30 april 2016. Project gericht op Preventie In 2015 zijn we gestart met een project gericht op een van de netwerkthema’s, namelijk Preventie. In overleg met het Erasmus MC is als eerste stap een inventarisatie uitgevoerd naar (nagenoeg) bewezen effectieve preventieve interventies voor ouderen. Doel hiervan was na te gaan waarop GENERO zich wat betreft preventie het beste kan richten. Zijn er bijvoorbeeld effectieve preventieve interventies waarmee de netwerkpartners samen een substantieel effect kunnen bereiken in de regio Zuidwest-Nederland? De aandacht gaat uit naar interventies voor ouderen van 65-80 jaar die zelfstandig wonen, om bij deze groep, die in de toekomst ook langer zelfstandig zal blijven wonen, achteruitgang in gezondheid/functioneren zoveel mogelijk proberen te voorkomen. We richtten ons hierbij op effectieve interventies zodat we weten dat de interventies theoretisch onderbouwd zijn en daarom kansrijk zijn om effect te hebben. Interventies die effectief 7 zijn, hebben in ieder geval in de onderzochte situaties (in Nederland en/of in het buitenland) effect gehad. Via deskresearch naar bestaande overzichten van (nagenoeg) bewezen effectieve preventieve interventies en een literatuurreview naar overzichtsartikelen (sytematische reviews en meta-analyses) over de effectiviteit van preventieve interventies bij ouderen is de inventarisatie uitgevoerd.

5

Meer informatie via http://www.beteroud.nl/ouderen/zorg-walcheren-integrale-zorgmodel.html Zie http://www.zonmw.nl/nl/projecten/project-detail/implementatieproject-transmurale-ouderenzorg-zeeland-in-de-regio-bovende-westerschelde/samenvatting/ 7 Bron: https://www.loketgezondleven.nl/interventies/erkenningstraject/veelgestelde-vragenerkenningstraject#WaarinverschiltniveauGoedbeschrevenvandeandereniveaus 6


4

In bestaande overzichten blijkt slechts een beperkt aantal (vier) effectieve preventieve interventies voor ouderen van 65-80 jaar te vinden. Twee ervan voor de preventie van depressie (‘In de put, uit de put’ en ‘Op verhaal komen’) en twee voor de preventie van vallen (‘Vallen verleden tijd’ en ‘Zicht op evenwicht’). In overzichtsartikelen komen vooral interventies voor ouderen die effectief zijn of lijken naar voren, voor het voorkomen van vallen. Dit zijn voor het merendeel interventies gericht op bewegen (via tai chi of combinaties van bewegingsvormen), alleen of in groepen. Preventie van vallen kan ook plaatsvinden via aanpassingen in huis, het slikken van vitamine Dsupplementen of via combinaties van interventies (multifactoriële interventies). Effectieve interventies gericht op andere gezondheidsparameters dan vallen zijn er nauwelijks voor zelfstandig wonende ouderen van 65-80 jaar (Rapport Preventie gericht op zelfstandig wonende ouderen van 65-80 jaar. Inventarisatie van effectieve preventieve interventies. GENERO december 2015). Op basis van de inventarisatie willen we in 2016 nagaan hoe we een vervolg kunnen geven en hoe we ons het beste kunnen inzetten voor preventie bij ouderen. Zelfstandige projecten via het Nationaal Programma Ouderenzorg, lopend Gefinancierd door ZonMw vanuit het Nationaal Programma Ouderenzorg lopen ook de volgende projecten in de regio: § Project: Optimaliseren van de kwaliteit van farmacotherapie bij ouderen met verstandelijke beperkingen in de eerste lijn: implementatie van systematische multidisciplinaire medicatiebeoordeling (penvoerder Erasmus 8 MC). Meer informatie ook in GENERO Nieuwsbrief nr. 22 op www.erasmusmc.nl/genero. § Project: Sociale verschillen in kwetsbaarheid onder zelfstandig-wonende ouderen in Nederland, een TOPICS-MDS-analyseproject (penvoerder Erasmus MC). 9 § Project: GRIP&GLANS in Rotterdam (penvoerder Context). Meer informatie ook in GENERO Nieuwsbrief nr. 24 op www.erasmusmc.nl/genero. Via de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) is er betrokkenheid bij de volgende projecten: § Van de TOPICS-MDS-werkgroep maakte namens GENERO tot 1 november 2015 prof. dr. Ewout Steyerberg (Erasmus MC) deel uit. Vanaf 1 november 2015 is dr. Kirsten Asmus (iBMG/Erasmus Universiteit Rotterdam) hem opgevolgd. § Via de Commissie ouderenzorg van de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) is er betrokkenheid bij het project ‘Synthese van resultaten van NPO-projecten over vroegopsporing van complexe problematiek en multidisciplinaire zorg voor de ouderen in de Nederlandse huisartspraktijk’ (penvoerder 10 LUMC). § Een bijdrage is geleverd aan de NFU-brochure ‘Oud of wijs. Ervaringsdeskundige maakt het verschil in 11 onderzoek naar ouderenzorg’. Vanuit de GENERO-regio is hierin opgenomen het artikel ‘Oudere verstandelijk beperkte in beweging’ (prof. dr. Heleen Evenhuis, Erasmus MC en dr. Marieke van Schijndel12 Speet, Ipse de Bruggen). En aan de NFU-brochures Herstelzorg, ICT en Vroegopsporing/screenen. Projecten afgerond in 2015 Twee projecten gefinancierd door ZonMw via het Nationaal Programma Ouderenzorg zijn afgerond: § Begin 2015 ging ZonMw akkoord met het eindverslag van het GENERO Regionaal implementatieplan 1. Dit plan behelsde vijf implementatietrajecten in de regio’s Midden-Brabant, Rotterdam en Zeeland. Voor informatie over de projecten zie het Jaaroverzicht 2014 op www.erasmusmc.nl/genero en de website van 13 ZonMw .

8

Zie http://www.zonmw.nl/nl/projecten/project-detail/optimaliseren-van-de-kwaliteit-van-farmacotherapie-bij-ouderen-metverstandelijke-beperkingen-in-de/samenvatting/ Zie http://www.zonmw.nl/nl/projecten/project-detail/grip-glans-in-rotterdam/samenvatting/ 10 Zie http://www.zonmw.nl/nl/projecten/project-detail/synthese-van-resultaten-van-npo-projecten-over-vroegopsporing-vancomplexe-problematiek-en-multi-dis/samenvatting/ 11 http://www.nfu.nl/img/pdf/15.3853_Brochure_Oud_of_wijs__ervaringsdeskundige_maakt_het_verschil_in_onderzoek_naar_ouderenzorg.pdf 12 http://www.nfu.nl/publicaties/resultaten-en-voortgang-nationaal-programma-ouderenzorg/zorgplannen-kort/beschrijving-vandoel-en-werkwijze-van-de-projecten 13 Samenvatting van de aanvraag op http://www.zonmw.nl/nl/projecten/project-detail/genero-regionaal-implementatieplannpo/samenvatting/ 9


5

§

‘Kwetsbaarheid bij ouderen met verstandelijke beperkingen’ is een onderzoeksproject dat ook in 2015 14 formeel bij ZonMw is afgerond (zelfstandig project met als penvoerder Erasmus MC) . Er zullen nog meer publicaties over dit project gaan verschijnen.

Informatie over subsidierondes verspreid Om nieuwe projecten te stimuleren is informatie over relevante subsidieronden gedeeld met de GENEROnetwerkpartners en andere geïnteresseerden in de regio. Van het Nationaal Programma Ouderenzorg: de rondes TOPICS-MDS en Onderwijs ten bate van samenhang binnen wonen, welzijn en zorg, van andere ZonMwprogramma’s onder meer de subsidierondes Wonen en leven in een gezonde wijk en omgeving, Create Health ‘Langer zelfstandig met dementie’ en Onderzoek naar innovaties voor mensen met dementie (Memorabel). Ook over een aantal andere subsidievertrekkers is informatie verspreid.

C.

Faciliteren van implementatie

GENERO nam in 2014 het initiatief ondersteuning via het VWS-programma In voor zorg! te realiseren voor de implementatie en borging van twee projecten: Even buurten en de Transmurale Zorgbrug (hierboven bij paragraaf B beschreven). In 2015 is deze ondersteuning voor beide projecten gerealiseerd. Respectievelijk de gemeenten Rotterdam en het IJsselland Ziekenhuis met partners hebben met In voor zorg! concrete afspraken gemaakt over de bijdrage van de In voor zorg!-coaches. Waar nodig denkt de Stuurgroep mee om de implementatie van interventies te bevorderen.

D. Verzamelen en delen van kennis Voor kennisoverdracht en –uitwisseling zijn verschillende activiteiten ondernomen. Deze bespreken we hieronder.

Twee bijeenkomsten Ter inspiratie, kennisuitwisseling en ontmoeting zijn in 2015 twee bijeenkomsten georganiseerd en gehouden: 1.

Invitational conference – 10 juni 2015 § Het thema was Wijkgericht werken in zorg en welzijn voor ouderen. § Dit past onder het GENERO-Thema ‘Verbetering van zorg thuis en in buurt/wijk’ § Voorzitter van de bijeenkomst was Rob van Dam, voorzitter GENERO. § Het symposium is gehouden in Engels Conference & Meeting Center, Rotterdam.

Er waren 2 plenaire presentaties vanuit gemeenten: § Mirjam de Leeuwe, gemeente Rotterdam, lichtte het project Even buurten toe en ging in op de borging van de kennis en ervaringen uit Even buurten in de wijkteams van Rotterdam. § José Simens, gemeente Schiedam, vertelde over de WijkOndersteuningsTeams in Schiedam en hoe de gemeente het wijkgericht werken voor ouderen invulling geeft. In 4 parallelsessies is verdiepend gepresenteerd over Even buurten (2 sessies), de dementievriendelijke gemeente en over zelfregie: § Hanna van Dijk, Erasmus Universiteit Rotterdam, presenteerde over haar onderzoek onder ouderen bij het project Even buurten.

14

Eindverslag op http://www.zonmw.nl/nl/projecten/project-detail/kwetsbaarheid-bij-ouderen-met-verstandelijke-beperkingenoperationalisering-risico-en-opsporing/voortgang/


6

§

§

§

Anita Krans, Lelie Zorggroep en Even Buurten-spil van het eerste uur, liet sprekende praktijkvoorbeelden zien van de rol van professionals in de wijk om problematiek bij ouderen te signaleren, zoals gebeurt bij Even buurten. Dr. Marleen Goumans, Hogeschool Rotterdam, legde in dezelfde sessie uit welke competenties nodig zijn om een goede spil te worden en hoe signalen van ouderen op een juiste wijze opgevangen kunnen worden. Joan Veldhuizen, wethouder gemeente Bladel, presenteerde over hoe een gemeente een dementievriendelijke gemeente kan worden waarbij ingezet wordt op de verbinding tussen informele en formele zorg, burgerinitiatieven en het zien van kansen in de nieuwe taken van de gemeente. Els Hofman, van het consortium Movisie/Vilans/CBO, ging in op het begrip zelfregie. Hoe kunnen ouderen zoveel mogelijk de regie houden over hun leven, ook als dat niet meer vanzelfsprekend is?

Vier van de zeven sprekers op de invitational conference waren afkomstig uit het GENERO-netwerk, van een gemeente, hogeschool en zorgorganisatie. Als basis voor de inhoudelijke invulling van de invitational conference is een korte inventarisatie uitgevoerd 15 onder 18 gemeenten. Zeven gemeenten (39%) reageerden op de gestelde vragen. Deze gemeenten gaven aan graag meer te weten te komen over: § De behoefte van ouderen met betrekking tot welzijn en zorg. § Wat nodig is voor het signaleren/opsporen van ouderen met een welzijns- of zorgbehoefte. § In te zetten interventies en bijbehorende voorwaarden. § Op welke manier samenwerking binnen een wijkteam en met de eerste en tweede lijn het beste kan vormkrijgen en welke expertise in een wijkteam nodig is (Notitie Korte inventarisatie gemeenten over wijkgericht werken in de ouderenzorg, GENERO januari 2015). Deelnemers § De uitnodiging voor de bijeenkomst was gericht verstuurd, onder meer, op verschillende manieren, aan gemeenten in de GENERO-regio. Het streven was een bijeenkomst met ca. 50 deelnemers met een goede vertegenwoordiging van gemeenten en ouderen. § Er waren 65 deelnemers aanwezig, waaronder 16 ouderen (25%), 13 vertegenwoordigers (20%) van zorgorganisaties, 9 vertegenwoordigers (14%) van 9 gemeenten, 8 deelnemers (12%) namens welzijnsorganisaties, 6 (9%) namens kennis- of onderwijsinstellingen, 4 (6%) uit de eerste lijn; vanuit GGZ, ketenorganisaties en zorgverzekeraars elk 2 personen (3%) en 3 (5%) van overige partijen. De conferentie bracht zo senioren, praktijk (zorg/welzijn/gemeenten), wetenschap en opleidingen samen. § Aan alle deelnemers zijn na de bijeenkomst de presentaties van alle sprekers, foto’s en deelnemerslijst toegezonden. Evaluatie 16 Er zijn 29 ingevulde evaluatieformulieren ingeleverd (respons 45%): § Het meest gewaardeerd zijn de presentaties van Hanna van Dijk (83% goed), Marleen Goumans/Anita Krans (80% goed) en Joan Veldhuizen (80% goed). § De bereikbaarheid van de locatie was volgens 82% goed. De informatieverstrekking over de inhoud van de bijeenkomst kon beter (55% goed, 45% voldoende). Het moment van informatieverstrekking was volgens 63% goed en volgens 37% voldoende. 2.

15 16

Symposium/Brede netwerkbijeenkomst – 12 november 2015 § Het thema was Preventie gericht op zelfstandig wonende ouderen. § Dit past onder het GENERO-Thema Preventie. § Voorzitter van het symposium was Rob van Dam, voorzitter GENERO. § Het symposium is gehouden in het WTC, Rotterdam. § Een informatiemarkt was er met 10 standhouders. § Studenten van de Hogeschool Rotterdam hebben geholpen bij de organisatie tijdens het symposium.

Rotterdam, Schiedam, Goeree-Overflakkee, Nissewaard, Westvoorne, Papendrecht en Zwijndrecht. Antwoordcategorieën goed/voldoende/onvoldoende.


7

De Dansgemeenschap opende het symposium: een performance door oudere (amateur)dansers onder leiding van Marie Louise Gilcher. Onder meer de leden van het ouderen- en mantelzorgforum vonden de dansuitvoering erg bijzonder. Aansluitend zijn 2 plenaire presentaties gehouden: § Prof. dr. Anja Machielse, bijzonder hoogleraar Empowerment van kwetsbare ouderen bij de Universiteit voor Humanistiek over de preventie van eenzaamheid en de inzet van sociale interventies bij ouderen. § Prof. dr. Betty Meyboom, voorzitter Nationaal Programma Ouderenzorg, ging in op de verantwoordelijkheid van ouderen zelf voor preventie door een gezonde leefstijl en sociaal actief te blijven. Vervolgens waren er 6 parallelsessies over preventieve interventies, waaronder 2 sessies over interventies ontwikkeld en/of geïmplementeerd binnen het Nationaal Programma Ouderenzorg: § Annemiek Bielderman (Hanzehogeschool Groningen) over Delfgoud: interventieprogramma gericht op fysiek, psychisch en sociaal functioneren (een NPO-project). § Bart Hendriks (Judo Bond Nederland) over een interventie om ouderen meer beweegzekerheid te geven, om zo het aantal valincidenten terug te dringen. § Dr. Mark Nielen (Nivel) over preventie en de huisartsenpraktijk, bijvoorbeeld voor het opsporen van cardiometabole aandoeningen. § Dr. Martine Goedendorp (UMC Groningen) en Maria Smedts (Indigo-Context Rotterdam) over GRIP&GLANS: interventie ter bevordering van psychosociale gezondheid van ouderen en de doorontwikkeling ervan in Rotterdam voor allochtone ouderen (een NPO-project). § Dr. Alyt Opperwal (Erasmus MC) over GOUD: Gezond Ouder met een verstandelijke beperking; interventie voor het verbeteren van fitheid bij ouderen met een verstandelijke beperking. § Dr. Annemien Haveman (Wageningen Universiteit) over voeding en gezond ouder worden. Twee van de negen sprekers op het symposium waren afkomstig uit het GENERO-netwerk, van het Erasmus MC en een GGZ-organisatie. Als basis voor de inhoudelijke invulling van het symposium diende de inventarisatie van bewezen preventieve interventies voor ouderen van ca. 65-80 jaar die op dat moment werd uitgevoerd. Door de beperkte beschikbaarheid van bewezen effectieve interventies voor deze groep ouderen was het niet mogelijk ons op het symposium uitsluitend te richten op effectieve interventies (zie voor het Rapport over de inventarisatie van interventies paragraaf B). Deelnemers § De uitnodiging voor de bijeenkomst was breed verstuurd, onder meer ook aan alle gemeenten in de GENERO-regio. Het streven was een bijeenkomst met ca. 150 deelnemers. § Op het symposium waren 138 deelnemers, waaronder 36 ouderen (26%), 32 vertegenwoordigers (23%) van zorgorganisaties, 27 (20%) van kennis- of onderwijsinstellingen, 8 vertegenwoordigers (6%) van 6 gemeenten, 8 (6%) uit de eerste lijn; 8 (6%) van een (klein) bedrijf, 5 deelnemers (4%) namens welzijnsorganisaties, 5 (4%) vanuit de GGZ en 8 (6%) van overige partijen. Het symposium bracht zo senioren, praktijk (zorg/welzijn/gemeenten), wetenschap, opleidingen en bedrijfsleven samen. Aan alle deelnemers zijn na het symposium de presentaties van alle sprekers, foto’s, deelnemerslijst, informatie over de standhouders en de folder ouderenforum digitaal toegezonden. Evaluatie 17 Er zijn 54 ingevulde evaluatieformulieren ingeleverd (respons 39%):

17

Antwoordcategorieën zeer goed/goed/voldoende/onvoldoende.


8

§ §

§

Het meest gewaardeerd zijn de presentaties van prof. dr. Betty Meyboom (92% zeer goed/goed), prof. dr. Anja Machielse (87% zeer goed/goed) en Annemiek Bielderman (74% zeer goed/goed). De bereikbaarheid van de locatie was volgens 89% zeer goed/goed. De informatieverstrekking over de inhoud van de bijeenkomst 81% zeer goed/goed. Het moment van informatieverstrekking was volgens 83% zeer goed/goed. De helft van de respondenten geeft aan nieuwe contacten te hebben opgedaan tijdens het symposium. Voor 83% heeft het symposium geheel/deels aan de verwachtingen voldaan.

Betrekken van gemeenten Voor de beide bijeenkomsten zijn alle gemeenten in de GENERO-regio uitgenodigd. Het voornemen was een klein platform voor gemeentelijke initiatieven en best-practices te realiseren in 2015. Dit platform is nog niet gevormd aangezien de gemeenten nog maar beperkt betrokken zijn bij het netwerk. In 2016 is verder na te gaan welke mogelijkheden er hiervoor zijn.

Financiering van vernieuwingen in zorg/welzijn voor ouderen We hebben het initiatief genomen om in kaart te brengen welke financiële knelpunten ervaren worden bij de implementatie van innovaties voor preventie, zorg en ondersteuning voor (kwetsbare) ouderen. Het gaat om de financiering voor de verschillende onderdelen van ketenzorgprogramma’s opgestart vanuit eerste en tweede lijn en de samenwerking tussen de partijen die hierbij een rol hebben, zoals huisartsenzorg, wijkverpleging, ziekenhuiszorg, verpleging en verzorging en gemeente. Om geïntegreerde preventie/zorg/ondersteuning voor ouderen te realiseren, is duurzame financiering hiervan een voorwaarde. Door verscheidene partijen worden momenteel echter financiële knelpunten ervaren. Deze financieringsproblemen willen we signaleren en inventariseren, binnen de Zorgverzekeringswet, Wet langdurige zorg (WLZ) en de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Zodat we gezamenlijk kunnen proberen oplossingen voor deze hindernissen in financiering van vernieuwingen in preventie/zorg/ondersteuning te genereren en best-practices te delen. We maken een inventarisatie van knelpunten in de financiering die ervaren worden bij de implementatie van NPO-innovaties. Dit voeren we uit in samenwerking met de collega-netwerken van Amsterdam-AMC (KOZ), Groningen (Netwerk Ouderenzorg Regio Noord), Leiden (AWO-NZH), Limburg (ACZIO) en Utrecht (NUZO). De inventarisatie zal begin 2016 gereed zijn. Om dit vervolg te geven is gesproken met ZonMw zodat dit in 2016 verder ook landelijk kan worden opgepakt.

Aansluiting bij andere netwerken en platforms GENERO heeft aansluiting bij: § Medical Delta, de samenwerking tussen universiteiten/UMC’s, gemeenten, provincie en bedrijfsleven in de regio Delft, Leiden, Rotterdam. Binnen Medical Delta is GENERO als een van de proeftuinen benoemd. Medical Delta ondersteunt de Beursvloer voor Proeftuinen en faciliteert het initiëren van nieuwe proeftuinen/proeftuinprojecten, het versterken van bestaande proeftuinen en het professionaliseren van 18 proeftuinexperimenten. § Het platform van alle regionale NPO-netwerken via de NFU. § Het platform BeterOud, dat landelijk innovaties en partijen bij elkaar brengt en helpt bij het doorontwikkelen 19 en toepassen van innovaties via website en leergemeenschappen.

Communicatie Nieuwsbrieven/website/presentaties § 3 fullcolour nieuwsbrieven zijn verschenen (nrs. 23-25: maart, juni, oktober) en verspreid onder ~2.000 geadresseerden (netwerk + landelijk). Artikelen gingen onder meer over de volgende projecten: -‐ Europees project ‘Urban Health Centres Europe’ (Erasmus MC) -‐ Even buurten (Gemeente Rotterdam & partners) -‐ Functiebehoud bij ouderen (Huisartsenpraktijk Damzicht, Schiedam) -‐ Grip&Glans voor Rotterdamse ouderen (Context en Avant Sanare) 18 19

Zie: http://www.medicaldelta.nl/uploads/media_items/mtw-living-labs-rian-rijnsburger.original.pdf Zie: http://www.beteroud.nl/ouderen/doe-mee-genero-zeeland-rotterdam.html


9

-‐ -‐

§ §

Implementatie Transmurale Zorgbrug (IJsselland Ziekenhuis & partners) Ketenzorg Ouderen Walcheren / Ketenzorgprogramma Dementie (Stichting Ketenzorg Midden en Noord Zeeland) -‐ Kwetsbare ouderen op de Zorgboulevard (Hogeschool Rotterdam & partners) -‐ Langetermijneffect van het Walcheren Integrale Zorgmodel (Erasmus Universiteit – iBMG) -‐ Naar een dementievriendelijk Brabant in 2020 (Programmaraad Zorgvernieuwing Psychogeriatrie, Brabant) -‐ Nieuwe Waterweg Noord gestart met Walcheren Integrale Zorgmodel (Zorggroep Eerste Lijn & partners) -‐ Odensehuis Zeeland (Stichting Odensehuis, Vlissingen) -‐ Onderzoek bij mensen met Lewy body dementia (Alzheimer centrum Zuidwest-Nederland) -‐ Ouderdom komt met vragen (Stichting Platform Islamitische Organisaties Rijnmond) -‐ Programma ‘Langer thuis’ (Gemeente Rotterdam) -‐ Project Senioren & Veiligheid (Politie Eenheid Rotterdam) -‐ Vitadem - Vitaal blijven en meedoen (Hogeschool Rotterdam & partners; Memorabel-project) -‐ Vroegtijdige zorgplanning bij kwetsbare ouderen: Advance care planning (Erasmus MC) -‐ Proefschriften over Even buurten, mantelzorg, ouderen met een verstandelijke beperking, casemanagement bij dementie, preventie van functieverlies bij oudere ziekenhuispatiënten en het programma Geriatrie In De Ziekenhuizen-programma (GIDZ). -‐ Ook ander nieuws verscheen in de nieuwsbrieven, zoals over publicaties van Nictiz/Nivel, RVZ en SCP, benoemingen hoogleraar/lectoren, verslagen van gehouden bijeenkomsten en landelijk nieuws vanuit het NPO/BeterOud. 20 22 nieuwsberichten zijn aanvullend verzonden aan ~1.500 geadresseerden. Het totaal aantal geadresseerden voor de nieuwsbrieven en -berichten is ten opzicht van 2014 ongeveer gelijkgebleven. De Top 10 van best gelezen nieuwsbrieven/-berichten: 1) Uitnodiging voor invitational conference over Wijkgericht werken in zorg en welzijn voor ouderen, mei 2) Bericht over ZonMw-Parel voor Even buurten, november. 3) Uitnodiging voor Symposium over Preventie gericht op ouderen, september. 4) Bericht over promotie Hanna van Dijk met link proefschrift (Even buurten), juni. 5) Nieuwsbrief over Even buurten, maart. 6) Nieuwsbericht over drie subsidierondes en een prijsvraag, juli. 7) Divers nieuwsbericht over Rapport ‘Nieuwe zorg en zorgberoepen’ / 253 gebundelde innovaties ouderenzorg / Meetinstrument dat zorg voorspelt, april. 8) Divers nieuwsbericht over Subsidie kennisvouchers 'Op één lijn' / Subsidie ouderen & cultuur / Oproep van geriatriedagen, juli. 9) Divers nieuwsbericht over Ouderenforum / Subsidie dementie / Prijsvraag voorkomen eenzaamheid, juni 10) Divers nieuwsbericht over Medicatie bij kwetsbare ouderen / Grip&Glans / hospital@home / symposium Hierna volgen in de ranglijst respectievelijk de fullcolour Nieuwsbrieven nr. 25, oktober en nr. 24, juni. De Top 5 van de best doorgestuurde/heropende berichten is: 1) Uitnodiging voor invitational conference over Wijkgericht werken in zorg en welzijn voor ouderen, mei. 2) Uitnodiging voor Symposium over Preventie gericht op ouderen, september. 3) Nieuwsbericht met subsidierondes 'Meer veerkracht langer thuis' en NPO 'Onderzoek met TOPICSMDS-data', januari. 4) Fullcolour Nieuwsbrief nr. 24, juni. 5) Fullcolour Nieuwsbrief nr. 23, maart. Gemiddeld over 2015 is het openen/lezen van de GENERO-nieuwsberichten met 5% toegenomen ten opzichte van het jaar ervoor (2014). Het jaar daarvoor was de toename 25% (2014 ten opzichte van 2013).

§

Social Media (d.d. 31 december 2015): -‐ Twitter: 959 volgers (toename 38% t.o.v. 2014), diverse tweets/retweets. -‐ LinkedIn Group (besloten groep): 319 leden (toename 3% t.o.v. 2014), diverse berichten.

§

GENERO Website, www.erasmusmc.nl/genero -‐ Beperkte nieuwe content o.a. artikelen van onderzoekers, producten, agenda, nieuwsbrieven. -‐ De website maakt deel uit van de website van het Erasmus MC.

20

Niet meegerekend verzendingen met presentaties/foto’s naar deelnemers bijeenkomsten.


10

§

ZonMw-Nieuwsbericht: -‐ November: ZonMw-Parel voor Even buurten; langer thuis wonen door sterk informeel netwerk (http://www.zonmw.nl/nl/actueel/nieuws/detail/item/zonmw-parel-voor-even-buurten/).

§

BeterOud-website: 5 nieuwsberichten: -‐ Mei: Project uitgelicht: Even buurten – in BeterOud Nieuwsbrief -‐ Juni: Grip&Glans voor Rotterdamse ouderen (http://www.beteroud.nl/ouderen/nieuws-grip-glans-cursusrotterdam.html) -‐ Augustus: GENERO-Symposium over Preventie en Ouderen (http://www.beteroud.nl/ouderen/agendagenero-symposium-preventie.html) -‐ Oktober: Even Buurten in Rotterdamse wijkteams (http://www.beteroud.nl/ouderen/nieuws-even-buurtenrotterdamse-wijken.html) -‐ November: Even Buurten ontvangt ZonMw-Parel (http://www.beteroud.nl/ouderen/nieuws-even-buurtenzonmw-parel.html)

§

5 Presentaties zijn gehouden: -‐ Bijeenkomst KOZ/AMC, Amsterdam (15 januari): presentatie over GENERO, door Rob van Dam. -‐ Werkconferentie Vilans/Cordaan, Amsterdam t.b.v. ontwikkeling Academische Werkplaats rond ouderenzorg (22 april): presentatie over GENERO, door Dini Smilde. -‐ Bijeenkomst Geriatrienetwerk NWN, Schiedam (5 november): presentatie over GENERO en Preventieproject, door Dini Smilde. -‐ Vergadering GENERO-ouderenforum, Rotterdam (29 september): presentatie over GENERO (waaronder toelichting structuur) en voorlopige resultaten GENERO-Preventieproject, door Dini Smilde (zie ook onder paragraaf E bij ouderen- en mantelzorgforum). -‐ Bijeenkomst PCOB, Rotterdam (26 november): presentatie over NPO en GENERO, door Dini Smilde.

Representatie/overleg Overleg projecten, symposia en andere bijeenkomsten die bijgewoond zijn: § Stuurgroep/Adviesgroep Even buurten, Rotterdam (4x: januari, april, oktober, december). § Medical Delta Proeftuinen-bijeenkomsten, Rotterdam (2x: februari, april). § Slotbijeenkomst Even buurten, Rotterdam (februari). § Adviesraad Vroegtijdige zorgplanning, project Erasmus MC, Rotterdam (maart). § VWS-Programma Samen sterk, overleg i.v.m. samenwerking NPO en de dementienetwerken, Dordrecht (maart). § Expertmeeting Achmea voor beleid rondom ouderenzorg/kwetsbare ouderen, Leusden (april). § Expertmeeting ‘Kwetsbare ouderen op de Zorgboulevard’, project Hogeschool Rotterdam, Rotterdam (mei). § Lezing dr. Machteld Huber ‘De betekenis van positieve gezondheid voor de wijkverpleging’, Rotterdam (juli). § Bijeenkomst Transmurale ouderenzorg Zeeland, Goes (oktober). § Diverse overleggen, face-to-face, o.a. met Erasmus MC, Zorgbelang tbv ouderenforum, netwerk Drechtzorg, CZ i.v.m. dementieprogramma, IZER (huisartsen Rotterdam, St. ZET, Brabant, Politie Rotterdam, ROS Robuust, collega-netwerken, geriatrienetwerk NWN, ROS Zorgimpuls en verder ook per e-mail en telefonisch, zoals voor het bespreken van het beleidsplan/jaarplan met partners. Promoties n.a.v. GENERO-projecten: § Promotie Kirsten Asmus – Prevention of functional decline among hospitalized older people, Erasmus Universiteit Rotterdam. § Promotie Hanna van Dijk – Neighbourhoods for ageing in place, Erasmus Universiteit Rotterdam. Landelijk overleg in het kader van het NPO § Consortium Vilans/Movisie/(CBO), Utrecht (2x: april, september) § NPO-programmacommissie, Utrecht (juli) § ZonMw/NPO-overleg i.v.m. richting landelijk netwerk, later voortzetten beweging verbetering ouderenzorg, Utrecht (2x: augustus, september) § Coördinatorenoverleg ZonMw/NPO, Utrecht (september) § NFU-commissie ouderenzorg, Utrecht (2x: juni, oktober) / contact Erasmus MC


11

E. Behouden, uitbouwen en financieren van het netwerk GENERO kent 43 partners die financieel aan het netwerk bijdragen (d.d. 31 december 2015; zie bijlage II). Een toename van 7,5%. Er is meer zichtbaarheid voor de partners gerealiseerd. Sinds de fullcolour GENERO Nieuwsbrief nr. 23 zijn de logo’s van deze organisaties met een link in de nieuwsbrief opgenomen. Ook zijn de logo’s getoond tijdens het Symposium in november 2015. Verder staan de organisaties op de website vermeld. In 2015 hebben zich als netwerkpartner aangesloten: § Dare to Care, Rotterdam § Ergotherapie B-Gin, Rotterdam § OSO Rotterdam, Rotterdamse afdelingen van ANBO, KBO, PCOB, Rotterdamse Ouderen Bond, Rotterdam § Zorgorganisatie Eerste Lijn (ZEL), Naaldwijk Vanaf 1 januari 2016 sluit aan: § Stichting Ketenzorg Midden en Noord Zeeland, Vlissingen (tegenwoordig Zeeuwse Zorgschakels genoemd)

Organisatie De GENERO-organisatie kent een ouderen- en mantelzorgforum, stuurgroep en bestuur.

Ouderen-‐ en Mantelzorgforum § §

§

§

-‐

5 vergaderingen zijn gehouden (februari, maart, mei, september, november). De vergaderingen vonden plaats bij zorgorganisatie Laurens te Rotterdam (3x) en Hogeschool Rotterdam (2x). Presentaties bij het ouderenforum zijn gehouden door: -‐ Ard Volkers, euthanasieconsulent Albert Schweitzer ziekenhuis, over euthanasie en de procedures daaromheen. -‐ Hanna van Dijk, Erasmus Universiteit Rotterdam, over Even buurten. -‐ Tinie Kardol, Vrije Universiteit Brussel en Annemarie de Vos, Hogeschool Rotterdam, over behoeftenonderzoek onder ouderen in gemeenten. -‐ Dini Smilde, GENERO, over preventie gericht op zelfstandig wonende ouderen. 1 training is gevolgd via de Zorgbelang Academie over ‘Lobbyen voor verbeteringen in zorg en welzijn’ (september). De forumleden die deelnamen vonden de training erg goed, het was zeer leerzaam en duidelijk. De training vond plaats bij zorgorganisatie Frankeland in Schiedam. Het forum heeft 4 werkgroepen: 1. Preventie 2. Kwaliteit van leven 3. Samenwerking en afstemming 4. Onderwijs (gestart in 2015) Eind 2015 is ook een redactiecommissie gevormd voor de nog te ontwikkelen (beknopte) website.

Bijdragen § Het forum (of forumleden) leverde(n) de volgende bijdragen aan GENERO, partners van GENERO of landelijk in NPO-verband: -‐ Het forum heeft een reactie gegeven op het GENERO Beleidsplan 2015-2018. -‐ Landelijke overleggen van de regionale ouderendelegaties in het NPO (div. bijeenkomsten). -‐ Klankbordgroep voor vervolg van project Zorgprogramma voor Preventie en Herstel. Sinds 2015 gaat deze klankbordgroep meer over andere transmurale zorgprojecten, zoals over implementatie van de Transmurale Zorgbrug. De klankbordgroep is in 2015 twee maal bij elkaar geweest (maart, juli). Bij subsidieaanvragen: -‐ Beoordeling en voorzien van commentaar van vier voorstellen van jonge onderzoekers voor de NPOsubsidieronde ‘MDS-TOPICS individuele projecten’. Als mee-denktank voor individuele organisaties, bijwonen/deelname aan: -‐ Implementatiedag van de Programmaraad Werk en inkomen van de gemeente Rotterdam. -‐ Commissievergaderingen van gemeenteraad Rotterdam als ouderenzorg op de agenda staat. -‐ Platform 31 (Kennis- en netwerkorganisatie voor stedelijke en regionale ontwikkeling) over inhoud zorgen wijkontwikkeling (3x per jaar). -‐ Commissie Zorg, Onderwijs, Cultuur en Sport van de gemeente Rotterdam, bespreking programma Langer Thuis (december). -‐ Actieprogramma 'Voor Mekaar' van de gemeente Rotterdam, om de eenzaamheid te lijf te gaan met daarbij een focus op ouderen. In 2015 waren er twee bijeenkomsten.


12

-‐ -‐ -‐ -‐ -‐ -‐ -‐

Wijkteamontwikkeling gemeente Schiedam. De ouderenforum-werkgroep ‘Samenwerking’ bracht een werkbezoek aan een van de wijkteams. Ketenzorg Nieuwe waterweg Noord. Projectgroep Dementie Vriendelijke Gemeente (DVG), Bergen op Zoom (december). 21 Stuurgroep Vroegsignalering Kwetsbare Ouderen en Opvolging (VKO), regio Brabantse Wal (december). Stichting OOBOZ (Overleg Ouderenorganisaties Bergen op Zoom). Ontwikkeling Academische Werkplaats Ouderenzorg Zeeland. Ledenraad Mezzo (herkozen voor tweede termijn), landelijk organisatie voor mantelzorgers.

Voor bijdragen aan onderwijsprojecten: -‐ Doorlopend overleg met Hogeschool Rotterdam over minoropdrachten. o Minor ‘Oud in Eigen Huis’, Hogeschool Rotterdam: forumleden waren aanwezig bij presentatie hierover en voor beoordeling projecten (februari). o Minor over wijkteams. Deze gaat omgevormd worden tot een afstudeeropdracht, met de opdrachtbeschrijving is meegelezen, Hogeschool Rotterdam -‐ Beoordeling profielschets voor de specialisatie ‘Ergotherapeut voor ouderen’ binnen de Hbo-opleiding ergotherapie van Hogeschool Rotterdam. -‐ Bijdrage aan evaluatie van de Ouderenweek van het Albeda College (ROC), Rotterdam. -‐ Onderwijsmodule Mondzorg. Hogeschool Zeeland in Vlissingen/GGD Zeeland o Activiteiten om samen met mondhygiënisten te komen tot protocol mondzorg voor ouderen. e e o Activiteiten voor Pilot Mondzorg Ouderen voor opleiding van 1 - en 4 -jaars studenten verpleegkunde. §

Leden van het ouderenforum waren aanwezig bij: -‐ OSO Conferentie, Rotterdam (januari) -‐ Slotpresentatie Even Buurten, Rotterdam (februari). -‐ Pluspunt ‘Voorlichting over Veilig Thuis (maart) -‐ Themadag Zorgbelang Zuid-Holland over Sociale wijkteams (maart) -‐ Symposium ‘Samen bouwen aan een krachtige dijk tegen dementie’, Havenziekenhuis, Rotterdam (maart) -‐ Studiedag Actiz-Aedes: 'Expeditie Begonia, op zoek naar meer variatie in wonen en zorg’, Amersfoort (maart) -‐ STRAKS! Event, Rotterdam (april) -‐ GENERO-invitational conference ‘Wijkgericht werken in zorg en welzijn voor ouderen’ (juni) -‐ Pluspunt ‘De Rotterdammer regelt haar financiën (juni) -‐ Promotie Hanna van Dijk – Neighbourhoods for ageing in place, Rotterdam (juni). -‐ Rotterdam Science Festival college over voeding (september) -‐ Studiedag Zorgbelang Zuid-Holland over variatie in woonzorgvormen (november) -‐ Symposium Dag van de Mantelzorg, Mezzo (november) -‐ Mantelzorgbijeenkomst van de gemeente Capelle aan den IJssel (november) -‐ GENERO-symposium Preventie gericht op zelfstandig wonende ouderen, Rotterdam (november) -‐ Minisymposium ‘Beter Oud Worden’ Oogziekenhuis Rotterdam (november) -‐ Maatschappelijk café Langer Vitaal, Den Haag (november) -‐ Congres ‘De zorgvrager als partner’, Den Haag (december) -‐ OSO Rotterdam lezing over ouder worden in de praktijk (december)

§

Verslaglegging/producten -‐ Een folder is ontwikkeld waarin informatie wordt gegeven over het ouderen- en mantelzorgforum en over GENERO in het algemeen. De folder is verspreid op het GENERO symposium van 12 november 2015 en ook daarna digitaal aan alle deelnemers van het symposium toegezonden. De leden van het ouderenforum verspreiden de folder zelf ook actief. Ze nemen de folder mee naar gesprekken met mogelijk interessante nieuwe netwerkpartners of partijen die de hulp van het Ouderenforum zouden kunnen inschakelen. -‐ Informatie voor het voortgangsverslag i.v.m. de NPO-subsidie is ontvangen, in te dienen februari 2016.

Vanuit GENERO is het ouderenforum ondersteund, secretarieel en als secretaris.

21

De regio omvat de gemeenten Bergen op Zoom, Steenbergen en Woensdrecht.


13

Samenstelling forum (dd. 31 december 2015) Voorzitter: Sinds februari 2015 is er een nieuwe voorzitter uit het midden van de forumleden gekozen: Elly Smits-Kruijs Leden: aantal 17, vanuit de regio’s: Nieuwe Waterweg Noord: 3 Rotterdam: 3 West-/deel Midden-Brabant: 2 Zeeland: 2 Zuid Zuid-Holland: 7

Sinds

10 februari 2015

Vanuit Brabant zijn in 2015 2 nieuwe leden geworven

Stuurgroep § §

3 vergaderingen zijn gehouden (maart, juni, november). De vergaderingen vonden plaats bij Hogeschool Rotterdam, het Erasmus MC in Rotterdam en Surplus Zorg en Welzijn in Zevenbergen.

Samenstelling stuurgroep (dd. 31 december 2015): Voorzitter: Rob van Dam, tevens voorzitter RvB Careyn (zorgorganisatie) Leden: Hans Agten, CZ Zorgverzekering (zorgverzekeraar/-kantoor) Dr. Ton Bakker, St Wetenschap en Balans/Hogeschool Rotterdam (inhoudsdeskundige) Dr. Marleen Goumans, Hogeschool Rotterdam (opleiding, onderzoek, innovatie) Willem de Jong, kaderhuisarts ouderengeneeskunde Maasdam (huisartsenperspectief) Aaike Kamsteeg, gemeente Zwijndrecht (gemeente, Wmo) Dr. Menno Kok, Erasmus MC/Medical Delta (onderzoek, innovatie) Anton van Mansum, Surplus Groep (zorgorganisatie) Alex Smits, OSO Rotterdam (ouderenperspectief) Elly Smits-Kruijs, GENERO Ouderen- en mantelzorgforum (ouderenperspectief)

Regio NWN/Zuid-Hollandse eilanden/Brabant

Sinds Vanaf April 2014

Brabant/Zeeland

Lid sinds November 2014

Rotterdam

Maart 2011

Rotterdam

November 2013

Zuid-Hollandse Eilanden

November 2013

Waardenland/ Drechtsteden Rotterdam e.o.

September 2011

Brabant

Juli 2014

Rotterdam

Juni 2009

Rotterdam

November 2015

September 2008

Bestuur §

1 vergadering heeft plaatsgevonden (maart) in Utrecht.

Samenstelling (dd 31 december 2015): Voorzitter: Rob van Dam Leden: Eric Hisgen Prof.dr. Robbert Huijsman Wim van der Meeren Prof.dr. Sophia de Rooij


Voorzitter sinds Vanaf mei 2014 Lid sinds Oprichting, 7 oktober 2013 November 2014 Oprichting, 7 oktober 2013 Juni 2014

14

Documentatie In 2015 is een beleidsplan opgesteld voor de periode 2015-2018 en een Jaarplan/begroting 2015. Ook is gewerkt aan een nieuwe versie van het huishoudelijk reglement en van de partnerovereenkomst (in 2016 te bespreken). Het aanvragen van een ANBI-Status staat nog gepland. Het onderbrengen van de financiële administratie is deels gerealiseerd, hiervoor zijn diverse overleggen gevoerd. De jaarrekening wordt vanaf die van 2015 opgesteld door een administratiekantoor. De stuurgroep heeft in haar vergadering van november 2015 het Jaarplan 2015 geëvalueerd. De afgesproken activiteiten zijn grotendeels uitgevoerd. De stuurgroep heeft aangegeven in 2016 graag binnen het thema ‘Zorg thuis/in buurt/wijk’ aandacht te besteden aan het onderwerp Mantelzorg. Voor onder andere gemeenten in dit een belangrijk thema. Welke interventies werken bijvoorbeeld, zoals voor de mantelzorg voor mensen met dementie?


15

Bijlage I. De 14 ambities van GENERO We werken als partners binnen GENERO samen aan de volgende 14 ambities: 1. 2. 3. 4.

5.

6. 7. 8.

9.

10. 11.

12.

13. 14.

De stem van ouderen wordt gehoord bij alle activiteiten die GENERO onderneemt. GENERO-partners bevorderen de participatie van ouderen in de samenleving en betrekken actief ouderen bij alle projecten en bijeenkomsten op het gebied van de ouderenzorg. We zetten ons in om de beeldvorming over ouderen en de ouderenzorg te verbeteren. Via het platform GENERO delen alle netwerkpartners, om van elkaar te leren, kennis en ervaring over zorg en welzijn voor ouderen en de ondersteuning van mantelzorgers. Inhoudelijk richtinggevend zijn de geformuleerde thema’s/sub-thema’s (paragraaf V). Bestaande kennis wordt verzameld en gedeeld ter bevordering van implementatie van (bewezen effectieve) interventies uit NPO-experimenten en van buiten het NPO, onder GENERO-partners en andere belangstellenden. In de regio Zuidwest-Nederland is GENERO een bekende naam voor het beschikbaar hebben van kennis en informatie over zorg en welzijn gericht op ouderen en hun mantelzorgers. GENERO-partners werken samen bij het genereren van de kennis over zorg en welzijn voor ouderen. GENERO informeert haar partners over relevante subsidieronden en stimuleert de partners tot samenwerking om zo tot projectvoorstellen te komen van hoge kwaliteit. Binnen GENERO start minimaal één GENERO-project per jaar om een bijdrage te leveren aan kwalitatief goede en doelmatige zorg/welzijn/ondersteuning van ouderen en/of mantelzorgers. We voeren het gezamenlijk uit en beginnen bij het thema Preventie. GENERO stimuleert meer samenhang binnen zorg en ondersteuning in wijk/buurt. We realiseren hiervoor een intensiveringslag van samenwerking tussen gemeenten en andere organisaties gericht op zorg/welzijn voor ouderen, inclusief bedrijven. GENERO-partners streven ernaar om bij programma’s ter verbetering van preventie, zorg en/of ondersteuning van ouderen minstens 80% van de interventies uit het plan van aanpak uit te voeren. GENERO-partners pleiten ervoor dat in Mbo, Hbo en wetenschappelijk onderwijs op het gebied van gezondheid, zorg en welzijn nadrukkelijker aandacht wordt besteed aan de gezondheid en het welbevinden van ouderen zodat betrokken professionals beter worden opgeleid wat betreft kennis over kwetsbare ouderen en multidisciplinair samenwerken. Ook pleiten we ervoor dat dit onderwijs meer in samenspraak met ouderen wordt vormgegeven. Gezamenlijk hebben we een signaleringsfunctie: problemen die we voorzien op het gebied van de financiering van vernieuwingen in zorg en welzijn voor ouderen stellen we samen aan de orde. We zetten ons in om oplossingen voor deze hindernissen te realiseren. GENERO sluit aan en neemt actief deel aan andere (landelijke) platforms voor ouderenzorg en -welzijn. Het aantal netwerkpartners en hun financiële bijdrage blijft minimaal gelijk of stijgt. We zetten ons in om additionele financiering te realiseren.


16

Bijlage II. GENERO-Partners Partners die in 2015 financieel aan het netwerk GENERO bijdroegen Categorie Zorgorganisatie Zorgverzekeraar Ziekenhuis Onderwijs Ouderenorganisatie Zorgorganisatie Zorgorganisatie Zorgorganisatie Zorgverzekeraar Bedrijf UMC Ergotherapeut Fysiotherapeut Fysiotherapeut Fysiotherapeut Fysiotherapeut Gemeente Gemeente Gemeente GGD Onderwijs 1e lijn/Huisarts Zorgorganisatie Zorgorganisatie Bedrijf Ouderenorganisatie GGZ Ouderenorganisatie 1elijn/ondersteuning Apotheek Ziekenhuis Zorgorganisatie 1elijn/gezondheidscentra Welzijn Zorgorganisatie Bedrijf Kenniscentrum Fysiotherapeut Zorgorganisatie Onderwijs 1elijn/ondersteuning 1elijn/ondersteuning Zorgorganisatie

Organisatie Aafje Achmea Admiraal de Ruyter Ziekenhuis Albeda College ANBO Zuidwest Argos zorggroep Careyn Consortium GOUD (Ipse De Bruggen, Abrona, Amarant) CZ Zorgverzekeraar Dare to Care Erasmus MC Ergotherapie B-Gin Fysiopoll Fysiotherapie Van Amstel Fysiotherapie Van Lammeren Fysiotherapie Van Loo & Veerhoek Gemeente Bergen op Zoom Gemeente Maassluis Gemeente Rotterdam GGD Zeeland Hogeschool Rotterdam Huisartsenpraktijk Odekerken Laurens Lelie Zorggroep Mantelplan B.V. OSO Rotterdam (samenwerkende ouderenbonden) Parnassia Bavo Groep POSO Zeeland ((samenwerkende ouderenbonden) ROS Robuust Schiebroekse Apotheek SRZ (Samenwerkende Rijnmondse Ziekenhuizen) Stichting Elisabeth Stichting OSER Stichting Welzijn Albrandswaard Surplus Zorg en Surplus Welzijn Tanja Jagtenberg advies en realisatie Van Kleef Instituut Van Zuilichem/Partners B.V. WVO Zorg Zadkine ZEL – Zorgorganisatie Eerste Lijn Zorgimpuls Zorgwaard

De volgende organisatie heeft laten weten vanaf 1/1/2016 financieel bij te dragen aan GENERO: Stichting Ketenzorg Midden en Noord Zeeland


17

GENERO Jaaroverzicht 2015

Recommend Documents