INFOSHEET over de BIOLOGISCHE MARKT in FRANKRIJK INFORMATIE VOOR EXPORTEURS. Nederlandse Ambassade, Parijs. Landbouwbureau

INFOSHEET over de BIOLOGISCHE MARKT in FRANKRIJK INFORMATIE VOOR EXPORTEURS Nederlandse Ambassade, Parijs Landbouwbureau T: e-mail : Weblog:

+33 – (0) 1 40 62 33 55/53 [email protected] https://agrofoodhandelsinformatiefrankrijk.wordpress.com

Update: januari 2015 (voorzover gegevens beschikbaar) * Marktomvang 2013 en tendensen 2013-2017 Frankrijk is met een jaaromzet van 4,6 miljard euro in 2013, na de V.S. met 33 miljard dollar en Duitsland met ruim 6 miljard euro, de 3e markt voor biologische voeding wereldwijd en de 2e markt in de EU. Ondanks de economische crisis, blijft de Franse markt – naar verwachting meer dan 5 miljard euro in 2017 - met een toename van 9% in 2013 t.o.v. 2012 - v.w.b. de voedselbestedingen biologisch van de consument - een groeimarkt. Het onderzoeksbureau XERFI-PRECEPTA verwacht voor 2013-2017, ondanks een zekere marktconsolidatie, een gemiddelde jaarlijkse groei van 4%. Omzetgroei productgroepen en %-aandeel van import De omzetgroei geldt in meer of mindere mate voor alle productgroepen, afhankelijk van de productgroep. Over 2010-2013 zijn de voornaamste groeiers: wijnen (+56%), kruidenierswaren en overige dranken (+36%) en diepvries- en de zgn. traiteur (delicatessen, verfijnden kruidenierswaren) producten (+34%). Een overzicht per productgroep en omzetontwikkeling 2013/2012, uitgedrukt in: - jaaromzet 2013 - in mln. euro - het groeipercentage van omzet 2013 t.o.v. 2012 voor betreffende productgroep - het %-aandeel import 2013 voor betreffende productgroep (vetgedrukt in tabel hieronder) geeft de volgende ontwikkeling te zien, uitgedrukt in afnemende orde v.w.b. omvang van omzet: 1. Kruidenierswaren, traiteur- en diepvriesproducten: 1.110 miljoen euro – 9% - 50% Waarvan: traiteur- en diepvriesproducten: 191 miljoen euro – 7% - 42% zoete kruideniersproducten: 492 miljoen euro – 9% - 54% hartige kruideniersproducten: 430 miljoen euro – 9% - 50% 2. Zuivelproducten en consumptie-eieren: 859 miljoen euro – 5% - 2% Waarvan: zuivelproducten: 333 miljoen euro – 5% - 3% consumptiemelk: 273 miljoen euro – 2% - 1% consumptie-eieren: 253 miljoen euro – 7% - 1% 3. Groenten en fruit: 722 miljoen euro – 9% - 32% 4. Totaal vlees- en visproducten: 593 miljoen euro – 8% - 16% Waarvan: visproducten: 94 miljoen euro – 17% - 83% vleeswaren (op basis van varkensvlees): 84 miljoen euro – 10% - 13% 5. Totaal dranken/sappen: 732 miljoen euro – 17% - 23% Landbouwbureau Parijs, januari 2015

1

Waarvan: fruit- en groentesappen: 135 miljoen euro – 10% - 80% dranken op basis van plantaardige ingrediënten: 73 miljoen euro – 4% - 40% wijnen: 503 miljoen euro – 22% - 1% 6. Brood en meelsoorten: 364 miljoen euro – 7% - 11% Ruim 50% van de aankoop van biologische voeding door de consument betreft versproducten. Private label Veel biologische producten worden onder private label afgezet. Immers bijna alle Franse supermarktorganisaties hebben voor dit assortiment een eigen huismerk ontwikkeld. Biologische catering Ook de biologische (collectieve) catering – omzet 172 miljoen euro in 2013 tegen 169 miljoen euro in 2012 en sterk gestimuleerd door het Franse Landbouwministerie - laat met 1,8% een (wat meer bescheiden) groei zien. Ook in de commerciële catering neemt biologisch toe – en dan niet alleen voor biologische wijn! Hierover is echter nog weinig informatie beschikbaar. Agende Bio, het Agentschap voor de biologische landbouw (ressorterend onder het ministerie van Landbouw) is bezig dit marktsegment te evalueren. Nog steeds beperkt aandeel in de voedselbestedingen Het aandeel van biologisch in de totale voedselbestedingen bedraagt echter nog slechts 2,5% tegen, maar dit aandeel neemt licht toe. In 2012 was dit 2,3% en in 2007 1,3%. Frankrijk heeft dus een inhaalslag gemaakt, vergeleken met Duitsland en het V.K., waar deze markt al eerder ontwikkeld was. Verkoopkanalen De aankoop vindt plaats vooral in supermarktorganisaties en biologische winkelketens die samen goed zijn voor een aandeel van 82%. Het aandeel van de retail bedroeg in 2012 47 %, dat van de biologische winkelketens 27%, maar dit aandeel zou in 2013-2014 zijn toegenomen (raming). XERFI verwacht dat de retail moeite zal hebben om zijn marktaandeel de komende jaren verder te versterken. De concurrentie met de biologische winkelketens neemt toe. BIOCOOP, Naturalia en La Vie Claire hebben hun organisatiestructuur verbeterd ter versterking van de concurrentiepositie. Veeleisende consument De biologische consument blijkt echter een lastige en (steeds meer) veeleisende klant die moeilijk te binden lijkt aan één winkeltype. Volgens Agence Bio koopt echter 82% van de Franse consumenten in supermarkten en 29% bij biologische winkels. Volgens XERFI zullen de biologische winkelketens hun aandeel mogelijk weten te versterken tot circa 36% in 2017. Daarnaast zal ook het ‘locale’ afzetcircuit ( de zgn. ‘circuits courts’. Dit betreft rechtstreekse verkoop van producenten aan consumenten via bv. de AMAP-winkels, producentenwinkels) zich versterken en mogelijk groeien tot een marktaandeel van ruim 14% in 2017, aldus Xerfi. De motivatie van de Franse consument om voor biologisch te kiezen, is, gebaseerd op opiniepeilingen van Agence Bio, is als volgt: Gezondheid 91%, kwaliteit van het product 91%, voedselveiligheid 88%, goed voor het milieu 86%, dierenwelzijn 64% en ethisch 54%.

* Belang van Import en areaaluitbreiding ter versterking van nationale productie Van de totale markt in het importaandeel 25% (bron: Agence Bio). FRA is voor een aantal productgroepen niet zelfvoorzienend. FRA importeerde in 2013 vooral, in rangorde op basis van %aandeel import – zie ook overzicht hierboven : Landbouwbureau Parijs, januari 2015

2

. . . .

zgn. traiteur-/kruideniersproducten (zoet of hartig) en diepvriesproducten visproducten (gerookt/gezouten) verse groenten en fruit dranken (groenten- en fruitsappen en dranken op basis van plantaardig)

FRA tracht zelfvoorzienend te worden op het vlak van granen, groenten en fruit. Exacte handelscijfers voor intracommunautaire handel ontbreken immers wegens gebrek aan onderscheid tussen conventioneel en biologisch in de EUROSTAT statistieken. De invoerstatistieken (intracommunautair) worden gebaseerd op de declaraties van de professionele sector. De areaalontwikkeling is positief, mede gesteund door het Franse steunprogramma voor biologisch en het nieuwe GLB (2e Pijler). FRA heeft in 2013 de 1 miljoen ha overschreden, waarvan 930 000 ha gecertificeerd. Dit laatste betekent een areaaltoename van 9% in 2013 t.o.v. 2012 ofwel 4% van het areaal cultuurgrond. Tweederde van het biologische areaal bestaat echter uit grasland of areaal voor de productie van (bio)voedergewassen. Frankrijk telde in 2014 ruim 26.000 biologische producenten. Dit betekent dat 5% van de Franse agrarische ondernemingen biologisch is gecertificeerd. De verwachting overigens is dat het areaal biologische akkerbouw in Frankrijk zal toenemen – het potentieel is immers groot en de er is grote behoefte aan biologisch graan in de veehouderijsector (voor de biologische vleesindustrie), mede a.g.v. van het nationale vervolg-steunplan van Landbouwminister Le Foll voor de biologische landbouw, de voortzetting van de financiering van collectieve projecten door het Fonds Avenir Bio van Agence Bio en de vergroeningspremie die immers automatisch wordt toegekend aan biologische teelten in het kader van het nieuwe GLB. * Informatieve websites Agence BIO Dit is de officiële website van AGENCE BIO, een overheidsagentschap van het FRA Ministère de l’Agriculture, de l’Agroalimentaire et de la Forêt: statistieken, productie- en marktgegevens, consumptieontwikkelingen (Baromètre de la consommation), verslagen van relevante seminars, regelgeving, info over gebruik van het ‘AB’ overheidskeurmerk/logo, info over verplichte registratie ook voor een buitenlands bedrijf als deze gebruik wil maken van het AB- promotiemateriaal van Agence Bio, contactadressen van certificeringsorganisaties enz. De website bevat verder een handig online adressenboek (‘annuaire’) van producenten, verwerkers en distributeurs/importeurs/grossiers: http://annuaire.agencebio.org Ook toegankelijk via homepage (zie rechts ‘explorer l’annuaire des opérateurs bio’): www.agencebio.org Voor biologische catering: www.agencebio.org/restauration_commerciale Organic Farming - EU Zie de EU website: www.organic-farming.europa.eu Via deze website kan men gratis meertalig EU-promotiemateriaal voor EU-biologisch gecertificeerde producten downloaden. Voor NL betekent dit SKAL gecertificeerde producten. Voor Frankrijk betekent dit de AB certificering. AB is een collectief overheidskeurmerk - dus niet een privaat keurmerk - zoals in Nederland. De AB certificering kan door verschillende certificeringsorganisaties worden uitgevoerd. Een 8-tal certificeringsorganisaties zijn door het Landbouwministerie hiertoe gemachtigd en dus ook EU-erkend. Een bekende organisatie is ECOCERT. SYNABIO Synabio is de brancheorganisatie van biologische producenten (fabrikanten) en handel. De website heeft een handig online adressengids van verwerkende industries, handelshuizen, grossiers/importeurs per productgroep. Meer informatie: www.synabio.com

Landbouwbureau Parijs, januari 2015

3

Annuaire Vert Annuaire Vert is adressengids online van de gehele keten (van productie t/m afzet) van biologische, maar ook natuur- en duurzame producten: www.annuaire-vert.com * Vakbladen Een integraal overzicht van Franse vakbladen treft u aan op het weblog van het Landbouwbureau Parijs (rubriek vakbladen). Hieronder enkele vakbladen op het vlak van biologisch: www.organic-market.info (digitaal Europees magazine) : relevante marktinformatie over biologisch in EU algemeen en lidstaten; www.biolineaires.com : vakblad met focus op verwerkende industrie, distributie en marktontwikkelingen van biologische producten en natuur-/fairtrade- en dieetproducten; www.lineaires.com : vakblad over distributie (retail) van voedingsmiddelen algemeen, w.o. incidenteel over ontwikkelingen in biologische voeding en afzet; www.pointsdevente.com en www.lsa.fr : vakbladen over distributie (uitsluitend retail) van food en non-food. Incidenteel informatie over biologische voeding; www.neorestauration.com : vakblad over catering en horeca (algemeen). www.biofil.fr : vakblad voor en over de primaire biologische sector. Focus op teeltonderzoek, voorlichting en kennis; * REGELGEVING EU-regelgeving en nationale voorschriften voor biologisch zijn te vinden op de websites van: . Agence BIO (www.agencebio.org ) . Ministère de l’Agriculture, de l’Agroalimentaire et de la Forêt (www.agriculture.gouv.fr ) De website van Agence Bio biedt veel informatie: . overzicht van EU regelgeving; . de implementatie van EU regels. Soms is de Franse interpretatie strikter of iets anders t.o.v. de Nederlandse, bv. CO2 gebruik in de glastuinbouw; verbod op legkippenhouderij met etagesysteem); . vestigingsvoorschriften en erkenning van een biologisch productie- of handelsbedrijf; . de gebruiksvoorwaarden van het Franse (overheids)keurmerk/logo voor ‘AB’ (= Agriculture Bio) op het etiket van verse producten en voedingsmiddelen. Het AB logo kan (nog) niet gebruikt worden voor non-food. . het eisenpakket (de zgn. ‘cahiers des charges’) voor niet EU-geharmoniseerde productgroepen : petfood, konijnenvlees, leghennen (maar niet voor het eindproduct (ei), slakken, producten afkomstig van viskweek en struisvogelvlees; . de gebruiksvoorwaarden voor (gratis) gebruik van promotiemateriaal (bv. winkelflyers) voor het AB logo door ondernemingen. Hiervoor is vooraf verplichte registratie bij Agence BIO een vereiste. AB Logo AB staat voor ‘Agriculture Biologique’ en is, in tegenstelling tot bv. de SKAL certificering, een collectief keurmerk van de Franse overheid en eigendom van het ‘Ministère de l’Agriculture, de l’Agroalimentaire et de la Forêt’. Het AB logo bestaat al lang in Frankrijk, dateert van nog voor de invoering van het Europese keurmerk voor biologisch en is dus daardoor een begrip voor de Franse consument. In FRA heeft het AB logo daarom grotere bekendheid (bekend bij 93%) dan het EU logo voor biologisch (bekend bij 42%).


4

Het kan dus interessant zijn voor een buitenlands bedrijf om ook het AB logo te voeren bv. als een Franse afnemer hieraan waarde hecht - , maar dit is wettelijk niet verplicht voor een buitenlands bedrijf, uiteraard wel het Europese logo. Sinds de inwerkingtreding van de nieuwe EU-regelgeving voor biologisch per 1 januari 2009 is de Franse regelgeving voor biologisch, hoewel op diverse onderdelen oorspronkelijk verder gaand dan de EU-regelgeving, geheel EU geharmoniseerd. Voor een aantal producten betekende dit een nivellering naar beneden, hetgeen destijds tot het nodige verzet heeft geleid bij een deel van de producenten. Deze hebben vervolgens ‘uit protest’ een eigen certificering ‘Bio Cohérence’ opgezet. Dit wordt echter door het ministerie niet officieel erkend en lijkt ook geen succes te zijn/worden bij supermarktorganisaties. Gebruik van AB logo: Wil een NL bedrijf zich kwalificeren voor het Franse AB logo en is het reeds SKAL gecertificeerd, dan kan het bedrijf een equivalentie-aanvraag indienen via SKAL. SKAL, de voor Nederland EU-erkende certificeringsorganisatie voor biologische producten, is hiertoe gemandateerd. Gebruik van AB promotiemateriaal (winkelflyers enz.): Dit is gratis, maar het bedrijf dat hiervan gebruik wil maken, moet wel geregistreerd staan bij Agence BIO. Dit is een eenvoudige, administratieve procedure. De aanvraagformulier is als volgt te downloaden: www.agencebio.org  la bio, c’est quoi  étiquetage et logos  La marque AB . Onderaan ‘formulaire de demande d’utilisation de la marque AB sur les supports de communication’. Informatie over de lay-out van het logo ook op deze pagina. De aanvraag, naar behoren ingevuld, per post terugsturen naar: Agence BIO; Marque AB; 6, rue Lavoisier; 93100 Montreuil ; France. Agence BIO stuurt vervolgens een registratiebevestiging. Niet geharmoniseerde productgroepen Deze zijn: petfood, konijnenvlees, leghennen (maar niet voor het eindproduct, het consumptie-ei), slakken, producten afkomstig van aquacultuur en struisvogelvlees). Zie de eisenpakketten op bovengenoemde websites. Als een buitenlands bedrijf zich voor één van deze productgroepen AB wil laten certificeren op basis van het FRA eisenpakket, dan kan dit door een FRA certificeringsorganisatie die het bedrijf in het land van vestiging komt certificeren. SKAL certificeert namelijk niet voor niet- geharmoniseerde producten op basis van een buitenlands eisenpakket. FRA kent momenteel 8 EU-erkende certificeringsorganisaties voor biologisch. Deze staan vermeld op de website van Agence BIO. Sommige van deze organisaties certificeren ook in het buitenland: http://www.agencebio.org/les-organismes-certificateurs

* ADRESSENGIDSEN Via diverse online adressengidsen, maar ook via de websites van de hieronder genoemde vakbeurzen, kan adresmateriaal van potentiële afnemers/partners worden gevonden. Ook kan gedacht worden aan een advertentie in één van de vakbladen. 1. On-line adressengids van Agence BIO: http://annuaire.agencebio.org (of via homepage Agence Bio): verwerkers, distributeurs, importeurs en grossiers per productgroep; 2. On-line adressengids van de Groothandelsmarkt M.I.N. de Rungis (t.z.v. Parijs, bij vliegveld Orly): www.rungisinternational.com (ook Engelstalig). MIN staat voor ‘ Marché d’ Intérët National’. Rungis is de grootste MIN van Frankrijk. Veel grossiers van Rungis opereren op nationaal niveau. Rungis telt verder cash&carry bedrijven. Online adressengids van grossiers bio te vinden op homepage in rubriek ‘Qui fait quoi’  ‘produits biologiques’. Rungis telt zo’n 30 grossiers voor biologische producten (vers en verwerkt) ; 3. Overige Groothandelsmarkten: vrijwel elke grote FRA stad heeft een (regionale) MIN. Ook via deze Groothandelsmarkten zijn regionale grossiers terug te vinden en wel via de website van de Federatie van de MIN’s : www.ffmin.com


5

4. 5. 6.

7.

Vervolgens doorklikken naar website van gewenste MIN. Zie ook apart artikel over de FRA Groothandelsmarkten op weblog; SYNABIO, belangenorganisatie van producenten en handel. Online adressengids: www.synabio.com Annuaire Vert : adressengids van ketenkolom productie t/m afzet, inclusief de ketens van speciaalzaken. Biologische, natuur- , fairtrade en dieetproducten : www.annuaire-vert.com FCD, belangenorganisatie van supermarktorganisaties : www.fcd.asso.fr Contactadressen (summier) op website. ‘Vrijbuiters’ Leclerc en Intermarché (Les Trois Mousquetaires) zijn echter niet bij FCD aangesloten. Een complete adressenlijst van inkoopcentrales met vermelding van hoofdinkopers/commercieel directeur, per productgroep, kan bij het Landbouwbureau Parijs worden opgevraagd; Gespecialiseerde groothandelshuizen (buiten Rungis). Bij SYNABIO aangesloten handelshuizen zijn (adresgegevens op website van SYNABIO): ACTIBIO, APIDIS SA, BIOCOOP (niet alleen winkelketen, ook grossier), Bonneterre, Distriborg Groupe, JLRG, La Vie Claire, LIMA SA, MARKAL, NATURDIS, NATURENVIE, NATURGIE, PUR Aliment, SENFAS SARL, VIT’ALL, VITAFRAIS.

* VAKBEURZEN voor biologisch voedsel en biologische landbouw Een compleet en actueel overzicht van de Franse vakbeurzen is te vinden op het weblog /rubriek FRA vakbeurzen van het Landbouwbureau Parijs. De voornaamste vakbeurzen voor de biologische landbouw en voedingsmiddelen zijn: . NATEXPO : internationale biologische vakbeurs. 2-jaarlijks (oneven jaren jaren) – Parijs- oktober. Food en non-food, biologisch, maar ook natuur- en fairtrade producten. Focus op ketens van biologische winkels: www.natexpo.com . SIAL: internationale food beurs. 2-jaarlijks in Partijs - oktober (even jaren). Aparte hall voor biologisch: www.sial.fr . Private Label MDD Expo ( food & non-food): www.mdd-expo.com . TECH & BIO : 2-jaarlijks – Valence – september. Ruimte voor demo’s door exposanten. Teeltechnische oriëntatie (incl. uitgangsmateriaal, equipment, meststoffen). www.tech-n-bio.com . SIAD: jaarlijks in juni in Z-W Frankrijk. Meer nationaal/regionaal. Semaine Internationale de l’Agriculture Durable (precisielandbouw, duurzame teelttechnieken (waaronder biologisch), equipment, bosbouw, duurzame energie en waterbeheer) : www.salon-agriculture-durable.org . VIVEZ NATURE: jaarlijks, consumentenbeurs : www.vivez-nature.com Vakbeurzen voor catering en horeca sector: . SIRHA: www.sirha.com . EQUIP’HOTEL: www.equiphotel.com . SERBOTEL: www.serbotel.com . AGECOTEL: www.agecotel.com . SUCCESS FOOD: www.success-food.com . SMAHRT: www.smahrt.com

* RETAIL, DISTRIBUTEURS, GROSSIERS Supermarktorganisaties


6

Het grootwinkelbedrijf is leidend in de marktontwikkeling van biologische producten. Vrijwel alle retailers, inclusief de Hard Discount, hebben een eigen private label ontwikkeld (MDD ofwel ‘marque de grand distributeur’) voor biologische producten. Dit afzetkanaal is goed voor een aandeel van 47%. Het aandeel van de MDD biologisch in het totaalaanbod van biologische producten bedraagt circa 44%. Met dien verstande dat het private label aandeel in het totaalaanbod biologisch bij sommige retailers substantieel is. Qua prijs zitten Carrefour en Auchan in het bovensegment en Leclerc en Intermarché in het ondersegment. FRA telt een beperkt aantal supermarktorganisaties (6) – de macht is dus geconcentreerde. Hierdoor zijn er in Frankrijk vaak spanningen in de handelsrelaties tussen producenten en de voedselindustrie. De voornaamste supermarktorganisaties met vermelding van marktaandeel zijn (cijfers 2012): Carrefour (22%), GALEC (= Leclerc; 18%), Intermarché (= Les 3 Mousquetaires; 13%), Casino (13%), Auchan (11%), Système U (9%). Hierna gevolgd door de discounters: Lidl (5%), Cora/Provera (35%), Aldi (2,4%) en Dia (2%). Een adressenlijst van inkoopcentrales van de supermarktorganisaties kan bij het Landbouwbureau worden opgevraagd. Leidende distributiebedrijven SYNABIO telt onder zijn leden een aantal grote handelshuizen/grossiers. Deze zijn: ACTIBIO, APIDIS SA, BIOCOOP (niet alleen winkelketen, ook grossier), Bonneterre, Distriborg Groupe, JLRG, La Vie Claire, LIMA SA, MARKAL, NATURDIS, NATURENVIE, NATURGIE, PUR Aliment, SENFAS SARL, VIT’ALL, VITAFRAIS. Op de Groothandelsmarkt van Rungis vindt men ook food service bedrijven die onder meer op de catering zijn gericht zoals Pomona en Metro en interesse kunnen hebben voor biologische producten. Gespecialiseerde biologische winkelketens FRA telt 8 biologische winkelorganisaties. Deze zijn hard bezig hun organisatiestructuren, ook in de regio’s, te versterken. Dit afzetcircuit is goed voor een aandeel van 34%. Drie winkelketens, Biocoop, Naturalia en La Vie Claire voeren nog steeds het aantal verkooppunten op. Naturalia, onderdeel van Monopirx ( die weer recent voor 100% is overgenomen door Casino) en vooral aanwezig in de regio Ile de France, stapt over op het franchise systeem en streeft hiermee zijn marktpositie in Frankrijk te versterken. Volgens het onderzoeksbureau XERFI-Precepta zal de concurrentie tussen de winkelketens onderling in de periode 2013-2017 toenemen. Xerfi verwacht dat het marktaandeel bio van de gespecialiseerde winkelketens verder zal toenemen tot in 2017 ten koste van het aandeel van de supermarktorganisaties.

Hieronder een overzicht (bron: Biolinéaires) met vermelding van: jaaromzet 2014 (raming) met %-omzetgroei 2013/2014, aantal winkels en aantal nieuwe winkels in 2014: winkelketen Biocoop Biomonde La Vie Claire Naturalia (Monoprix) Satoriz

Omzet 2014 in miljoen euro 580 (2013) 151 145 128 (2013)

%-groei in omzet +7 (2013) +12 +12 +17 (2013)

Aantal winkels 357 180 236 90

aantal nieuwe winkels +12 +2 +6 +11

108

+10

31

0


7

Eau Vive Nouveaux Robinson

52 40

+17 +6

32 16

+1 0

Naturéo La Vie Saine Grand Panier Bio Bio Store Coeur de Nature (Auchan)

51 32 (2013) 14

+20 nc +15

15 14 7

+3 0 +1

Nc (2013) nc

Nc (2013) nc

1 (2013) 1

-3 (2013)

Regionale concentratie van biologische winkels, op basis van aantal verkooppunten, met vermelding van rangnummer: Ile de France (1) ; Rhône-Alpes (2) ; PACA (Zuid-Oost FRA) (3) ; Bretagne (4) ; Midi-Pyrénees (5) ; Aquitaine (6) ; Languedoc-Roussillon (7) ; Pays de la Loire (8) ; Nord-Pas de Calais (9) ; Elzas (10), Centre (11) ; Poitou-Charentes (12) ; Lotharingen (13) ; Bourgondië (14) ; Auvergne (15) ; Picardie (16) ; Franche-Comté (17) ; Haute-Normandie (18) ; Basse-Normandie (19), Champagne-Ardennes (20) ; Limousin (21) ; DOM-TOM (= overzeese gebiedsdelen) (22) ; Corsica (23). Gespecialiseerde groothandel: Hieronder een overzicht van de voornaamste grossiers. Met vermelding van: jaaromzet 2012 en aandeel van de omzet, behaald via de gespecialiseerde winkelketens – aandeel van de omzet behaald via de retail ( bron: Biolinéaires) Naam – omzet 2012 – aandeel omzet via gespecialiseerde winkels – aandeel omzet via retail: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

AQUITAINE BIO - 3 miljoen euro – 84% - 6% ; GROSSISTEBIO.COM – 1,8 miljoen euro – 60% - geen ; BIOCASH Distribution - 18 miljoen euro – 98% - 2% ; BIODIS - 16,9 miljoen euro – 98% - geen; BIODISTRIFRAIS – 22 miljoen euro (2011) – 90% - 10% ; DESTINATION CDC - 19 miljoen euro – 77% - geen ; EURO-NAT – 58 miljoen euro – 85% - geen ; EUROP LABO – 12 miljoen euro (2011) – 60% - geen ; FORT et VERT – 9,7 miljoen euro – 23% - 1% ; LA CAVE BIO – 3 miljoen euro – 63% - 2% ; LOU BIO – 5,7 miljoen euro – 81% - geen ; Moulin Mecker Diemer – 16 miljoen euro – 55% - 2% ; PRONATURA – 66 miljoen euro – 62% - 4% ; PROVINCES BIO – 8 miljoen euro – 100% - geen ; PUR ALIMENT – 35 miljoen euro – 88% - geen ; RAIPONCE – 18 miljoen euro – 60% - geen ; RELAIS VERT – 35 miljoen euro – 84% - 3% ; SENFAS – 11 miljoen euro (2011) – 35% - geen ; VITAFRAIS – 53 miljoen euro – 96% - 4% ; NATURDIS – 19 miljoen euro – 70% - 30% ; DYNAMIS – 11,5 miljoen euro – 80% - geen.

*Overheidsbeleid t.a.v. biologische landbouw « Bon pour la nature, bon pour nous ! » Met deze wervende slogan zet Agence Bio de biologische landbouw neer en wordt de sector dankzij een meerjaren steunprogramma van het ministerie van Landbouw gesteund. Het programma past in Landbouwbureau Parijs, januari 2015

8

de “Grenelle de l’Environnement”, een meerjarig beleidskader voor het FRA milieubeleid. Het 5-jaren steunprogramma voor biologisch liep in 2014 af, maar wordt gecontinueerd in de vorm van een vervolgprogramma ‘Plan National Bio’. Met echter minder financiële steun. La crise oblige. E.e.a. hangt ook samen met het nieuwe GLB dat dit jaar in werking is getreden. Voor stimulering d.m.v. subsidies voor omschakeling en bedrijfsconsolidatie zal FRA gebruik maken van de mogelijkheden zoals geboden in de 2e Pijler (Plattelandsontwikkeling). Landbouwminister Le Foll geeft telkens duidelijk aan dat biologische teelt onderdeel is van duurzame teelt en dat hij deze belangrijke sector zal blijven steunen. Zijn boodschap aan de sector blijft: markt gericht werken.

*Enkele cijfers: Areaal en aantal agrarische bedrijven FRA telt in 2014 een areaal van ruim 1 miljoen ha (+9%), waarvan 930.000 ha gecertificeerd. Het areaalaandeel in het totale landbouwareaal blijft met 3,9 % nog relatief lag. FRA telt 26.500 biologische agrarische bedrijven (+4%). De voornaamste productieregio’s zijn: Midi-Pyrénées, Loiregebied, Rhône-Alpes, Languedoc-Roussillon en PACA (Provence-Alpes-Côte d’Azur). Groei aantal spelers Het aantal spelers (verwerkende bedrijven, opslagbedrijven, grossiers, ambachtelijke winkels (bakkers) , bio restaurateurs) heeft zich in 5 jaar tijd verdubbeld en bedroeg in 2012 12.000 bedrijven, waarvan 3.000 distributiebedrijven. 443 bedrijven staan bij Agence Bio geregistreerd als importbedrijf. Goed imago en modetrend vooral in stedelijke gebieden Volgens een onderzoek van Agence Bio - CSA, verklaart ruim 75% van de FRA consumenten biologisch (al dan niet regelmatig of incidenteel) te consumeren. De aankoopargumenten zijn vooral het behoud van een gezond milieu (bodem, water) en ‘natuurlijke producten’, want immers zonder chemische behandeling. 75% van de ouders is voorstander van biologisch in de schoolkantines en 59% wenst biologisch aanbod in bedrijfsrestaurants. Het bewustzijn van de consument bij aankoop van biologisch voedsel is duidelijk geëvolueerd en wel in positieve zin. Motivatie bij aankoop: gezondheid 91%, kwaliteit van het product 91%, voedselveiligheid 88%, goed voor het milieu 86%, dierenwelzijn 64% en ethisch 54%. De aankoop is echter hoger in de koopkrachtige, stedelijke gebieden, zoals Parijs/Ile de France, Rhône-Alpes en PACA (Z-O FRA), maar ook opvallend genoeg in Bretagne. Maar ook hier is het aankoopcircuit zeer verschillend per regio: 40% van de aankoop biologisch in Z-O FRA en de Elzas vindt plaats in gespecialiseerde winkels: 60% van deze aankoop in Normandië en Picardie vindt plaats in supermarkten. De grootste ‘ spenders’, uitgedrukt in bedrag/persoon, zijn de consumenten in Ile de France, Bretagne en Zuid-West FRA en Zuid-FRA, gevolgd door Zuid-Oost FRA en het Loire-gebied. In Noord-FRA wordt het minst aan biologisch uitgegeven. Onderzoeken geven aan dat kwaliteit, smaak en verscheidenheid van producten bepalend blijven voor de aankoop van biologische producten door de FRA consument.

Groeimarkten? . Collectieve en commerciële catering Mede a.g.v. de Franse kaderwet voor milieu, de zgn. ‘Grenelle de l’Environnement’, te weten, onder meer de collectieve grootkeukens van institutionele instellingen te verplichten het aandeel van Landbouwbureau Parijs, januari 2015

9

biologisch in hun assortiment te verhogen tot 20%. Dit ambitieuze aandeel is niet gehaald, maar geeft wel de ambitie weer, vooral bij schoolkantines. Een 6 op 10 cateringbedrijven verklaren biologische producten of ingrediënten te hebben opgenomen in hun assortiment. Het betreft hier niet alleen het versproduct, maar ook diepvries- en kruideniersproducten. De catering markt bedraagt hier 172 miljoen euro (2013) tegen 130 miljoen euro (2010). FRA kent zo’n 73.000 collectieve en private cateringstructuren die samen goed zijn voor ruim 3 miljard maaltijden per jaar. De belangenorganisatie is SNRC (www.snrc.fr ). Meer informatie ook op website: www.neorestauration.com . Petfood en petcare Het biologische marktsegment (+ 3,5 in 2012) lijkt zelfs nauwelijks aangetast door de economische crisis. Dit blijkt uit een recent onderzoek van onderzoeksbureau Symphonilri. Succesnummers zijn vooral het droge biologische product en kattenbakvulling op basis van plantaardige producten. De totale petfoodmarkt bedraagt 1,5 miljard euro. FRA telt maar liefst 65 miljoen huisdieren. . Bio Partenaire: l’association des marques ‘bio equitable’ (organic fair trade) et ‘ bio solidaire’ (organic solidarity) : combi van fair trade en biologisch Het betreft hier een samenwerking van 29 verwerkende bedrijven die actief zijn op vlak van duurzame en biologische producten en die een akkoord zijn aangegaan met de gespecialiseerde winkelketens voor afzet van hun producten onder de hierboven genoemde merknamen. Meer informatie : www.commercequitable.org . biologische diepvries- en traiteur producten In 2013 was deze markt goed voor 191 miljoen euro (+ 7% tov 2012). Sinds 2010 is deze markt moeilijker te ramen, omdat Agence Bio de omzetcijfers heeft samengevoegd met de productgroep ‘traiteur’ (verder verwerkte speciaalproducten/delicatessen). Hoe dan ook, deze markt is nog steeds een groeimarkt, want de groei was al in de periode 2010-2012 +19%. Grote spelers zijn hier Picard, FRDP (Bioregard), CECAB…, maar ook supermarktorganisaties met private label. Uit een recent onderzoek bleek 2 jaar geleden dat de FRA consument niet tevreden was over het (te beperkte) aanbod van biologische diepvriesproducten. De productgroepen die hier genoemd worden zijn, in orde van belangrijkheid: groenten en fruit, vis/visproducten, consumptie-ijs/sorbets, aardappelen en verwerkte aardappelproducten, vlees en kip(producten), pizza en hartige taarten, schaaldieren, gebak en glutenvrije producten. Afzetkanalen zijn voor diepvriesproducten algemeen: diepvries speciaalzaken/freezer centres 40%, supermarkten 37% en biologische winkelketens. De 2 eerst genoemden hebben de voorkeur van de diepvries bio consument. Het aantal biologische diepvriesproducten onder private label neemt behoorlijk toe. Er zijn echter geen harde cijfers beschikbaar. Verder zou dit marktsegment weinig gevoelig zijn voor de huidige conjunctuur. De gemiddelde Franse consument verbruikt jaarlijks circa 37 kg diepvriesproducten, nog relatief laaf vergeleken bij sommige andere landen in de EU. Er blijft dus een groeipotentieel (bron : Syndigel). . varkensvlees/pluimveevlees: marktsegment van verwerkte producten is groeiend (grote spelers: Fleury Michon, Herta, Madranges), maar concurrentie van FRA varkensvlees/pluimveevlees. . droge producten (kruidenierswaren) Volgens vakpers en Agence Bio betreft het hier veel importproducten die nog steeds een groeitendens weergeven. Meer informatie: . LEI-WUR studie december 2011: ‘Export opportunities on the French organic market’ Te vinden op de website van LEI-WUR onder publicaties. . Zie verder op hierboven genoemde websites.


10

INFOSHEET over de BIOLOGISCHE MARKT in FRANKRIJK INFORMATIE VOOR EXPORTEURS. Nederlandse Ambassade, Parijs. Landbouwbureau

Recommend Documents