De Hermet ©2010 Uitgeverij Deianeira
In dit nummer: Welkom
3
van de redactie
Begin je eigen esoterische stroming Joyce Stoffelsma
4
Ik zie, ik zie wat jij niet ziet
13
Linda IJpelaar Schatten in Amsterdam
15
Stieneke Kruijer Barbello? Pseudo-Hylomachus
18
GEWOON DOEN
19
Joya van Hout Test je kennis van: …neo- paganisme! 23
Michelle Smit Colofon
27
Strip: Hermet gaat op vakantie
28
Joyce Stoffelsma
Welkom! Welkom bij de eerste uitgave van De Hermet : het studentenblaadje ‘voor- en door Hermetica studenten’! Als ik zeg dat het idee is ontstaan in een opwelling, hoop ik dat dit door de Hermetica student in de meest positieve manier mag worden opgevat ☺ Nee, lang heeft de tweepersoons redactie niet kunnen nadenken over het concept want het semester is al bijna afgelopen bij het ‘ter kopiëren’ gaan van deze uitgave. Voorop staat in ieder geval het met-elkaar-delen van het plezier in de studie Hermetica. Daarbij nodigt het interdisciplinaire karakter van onze studie uit om diverse gezichtspunten en interesses zo nu en dan bij elkaar te brengen in een gezellig samenzijn. Tijdens onze tentamens, papers en presentaties betrachten we natuurlijk de grootst mogelijke (academische) zorgvuldigheid omdat we nu eenmaal de schijn van zweverigheid tegen ons lijken te hebben. Maar, zo leert een oude volkswijsheid, de boog kan niet altijd gespannen staan. De Hermet pretendeert dan ook, nu ja, wat losser van aard te zijn. Deze eerste uitgave hoopt jullie te kunnen boeien met een esoterische zomer-doe-cursus, een fascinerende kantlijn uit de Hermetisch literatuur en een bijdrage over alchemisten uit Amsterdam. Benieuwd hoe het zit met je kennis over neo-paganisten? Kijk snel op pagina 23! Verder in dit nummer: Motivatie, ‘Spirituele Intelligentie’ en een nooit eerder uitgegeven ‘gnostisch’ gedicht. De strip van Hermet op de achterzijde behoeft uiteraard geen verdere aankondiging! Veel plezier namens de redactie en hopelijk tot een volgend nummer!
3
Begin je eigen esoterische stroming. Een handleiding voor een alternatieve vakantie Een handleiding voor de handleiding De zomer is in aantocht. Vakantiebaantjes wachten en het buitenland lonkt. Maar een studentenblaadje voor de Hermetica student zou De Hermet niet zijn wanneer ze niet met een alternatief zou komen. En wat voor een alternatief! Treed in de voetsporen van grote namen als Adam Haslmayr, Jean-Baptiste Willermotz, Allan Kardec of René Guénon, om zo maar eens – voor de vuistweg – een paar voorbeelden te geven. Al wat je nodig hebt is een beetje creativiteit en een beknopte handleiding voor de do’s en don’t’s. Een paar opmerkingen vooraf: deze handleiding is niet alfabetisch, thematisch of chronologisch; gebruik van de handleiding is voor eigen risico en succes noch falen, kunnen vooraf worden gegarandeerd. Daarbij is deze handleiding strikt bedoeld voor persoonlijk gebruik en derhalve niet voor verdere verspreiding geschikt. Maar genoeg nu, laten we snel beginnen!
Bescheidenheid Inderdaad: wees bescheiden. Een klein strominkje op zetten tijdens één grote vakantie is al heel wat (mik niet op plaatsje in de Dictionary!). Goede ideeën en bescheidenheid kunnen heel best samen, daar gaat het niet om. Het punt is alleen dat een al te bescheiden opstelling de goede ideeën niet voor het voetlicht zal brengen maar ook dat een ‘tehoog-van-de-toren-blazen’ achterdocht wekt. Het juiste midden is dus van belang.
4
Presenteer je stroming daarom zelfverzekerd maar treed niet al te zeer in het voetlicht. Gebruik van een pseudoniem – of avatar – is beslist aan te raden maar anonimiteit is ‘tricky’. Wees ook terughoudend met eschatologische claims. Veel is reeds aangekondigd en weinig is daarvan waarheid geworden. Daarbij hebben velen, zoals jullie kunnen vermoeden, al zwaar ingezet op het jaar 2012. Dat betekent ten eerste dat de concurrentie in deze categorie groot is en, ten tweede, dat men speculeert op het korte termijn effect. Daarbij is het risico op een tegenvallend resultaat aanzienlijk. Beter is het om door ‘innerlijke transformatie’ een verandering in ‘wereldontsluiting’ te adverteren: laag risico gehalte, goede perspectieven voor de korte- en langetermijn, plus een gunstige concurrentie positie. Bescheidenheid wordt zo je grootste troef! Wees echter weer niet te terughoudend met ‘succesbeloftes’ maar verkoop ook geen ‘nieuwe-kleren-voor-de keizer’ (zie onder: ‘De gulden middenweg’).
Genealogie of ‘lineage’ Een beetje esoterische stroming grijpt terug op de geschiedenis en beroept zich op (een) al dan niet legendarische personen (of persoon). De vuistregel luidt hier ‘hoe ouder, hoe beter’ maar wijsheid is geboden (dit is overigens iets anders dan bescheidenheid maar toch ook weer niet geheel los van elkaar te beschouwen). Hermes, Pythagoras, Mozes of Christiaan Rosenkreutz worden afgeraden om je stroming op terug te voeren. Hier is het advies om origineel te zijn. Een legendarisch figuur zonder eigen stroming is de ideale kandidaat. Legendarisch en werkloos – dat is het devies. Men kan bijvoorbeeld denken 5
aan een ‘opgedroogde’ gnostische stroming, een obscure neoplatonist of – dichter bij huis – een in de vergetelheid geraakte illuminist uit de 18e- of 19e eeuw. Waarschijnlijk zijn er ook goede kandidaten in Perzië te vinden, al is het dan misschien handig om iets van Arabisch te kunnen lezen. Te denken valt ook aan een geheel gefingeerde genealogie (het is eerder gedaan!) maar hier gaat waarschijnlijk veel tijd in zitten (idee voor als het langdurig regent!). Mocht je hiertoe besluiten, denk dan ook eens aan een genealogie in de toekomst. Pak gewoon eens een introductie in de kwantummechanica uit de bibliotheek en laat je inspireren! Hoewel een esoterische stroming niet per se een genealogie vereist, wil ik je er nog wel op attenderen dat de keuze voor een legendarisch persoon (al dan niet uit het verleden) helpt om zelf ‘achter de schermen’ te blijven…
Filosofie Een bepaalde gedachte achter je stroming is eigenlijk onontbeerlijk. Laat je hier echter niet afschrikken door de stapels – wat heet: bibliotheken! – aan literatuur. Bedenk dat alles reeds bedacht is maar dat geen enkele gedachte ooit een vulkaanuitbarsting heeft kunnen voorkomen. Of, in de woorden van één van de wijste mensen ooit: “Ik weet dat ik niets weet”.1 Waarmee ik maar wil zeggen dat het gaat om originaliteit. Maak je niet (al te) druk om coherentie; geen enkel filosofisch systeem is zonder kritiek! Daarbij gaat het, wat betreft de gedachte achter je esoterische stroming, niet zozeer om de ontologie van het zijn te duiden maar meer om de ‘gedachte op zich’. Is dit te vaag? Denk dan eens aan de 1
6
Uitspraak toegeschreven aan Socrates.
volgende vragen: ‘Waar komt een gedachte eigenlijk vandaan?’ ‘Wat is eigenlijk leuk?’ ‘Hoe kom ik tot rust in deze drukke wereld?’. Je antwoorden op deze drie vragen kunnen op zich al genoeg zijn voor een bescheiden filosofie achter je stroming. Had ik dat nog niet gezegd? Ook je filosofie kun je het beste bescheiden houden! Besides: je stroming moet ook enigszins toegankelijk blijven…
Correspondentie Het gaat hier dus om het idee dat zaken, dingen, verschijnselen, et cetera, met elkaar ‘verband houden’ (dus niet om email of ouderwetse brieven!). Ook hier is het advies om niet te complex te denken; de zomer duurt immers niet eindeloos. Bedenk dat correspondentie niet het zelfde is als coherentie of correlatie. Je kan natuurlijk gewoon stellen dat ‘alles met alles te maken heeft’ om van het gezeur af te zijn, maar bedenk wel dat dit typisch gedachten zijn van de grote en bekende esoterische stromingen. Niet dat er niet genoeg ‘vaarwater’ zou zijn, maar, nou ja, voor een bescheiden strominkje is het al heel wat om te stellen dat sommige zaken verband houden met sommige andere zaken. Je loopt zo ook minder het gevaar dat je bescheiden filosofie (zie boven) te oppervlakkig wordt bevonden. En, wees eerlijk, zo blijven er ook nog wat oude koeien in de sloot (we hebben wel wat beters te doen deze vakantie!). Eigenlijk komt het er gewoon op neer dat je niet te veel aan het toeval overlaat zonder teveel in oorzaak en gevolg te denken…
7
De gulden middenweg Juist, de gulden middenweg! Héél belangrijk! Wat kan ik hier over zeggen? Niet te veel, maar ook niet te weinig natuurlijk. Het idee van de middenweg is al heel oud en werd door Aristoteles beroemd gemaakt. De gedachte is dat het ‘te veel’ en ‘te weinig’ op zaken slaan ‘die ons ervan weerhouden om te streven naar het best mogelijke’.2 Mijn moeder zei al dat alles waar ‘te’ voor staat, niet OK is, behalve tevreden en televisie. Waar mijn oom vervolgens nog ‘te zwemmen’ aan toe wist te voegen. Kortom, laten we ons niet te druk maken hoe nu precies het juiste midden te bepalen. Van belang is dat je aardigheid hebt in wat je doet. Ik citeer Aristoteles: Op elk gebied is men immers tot een beter oordeel en een grotere perfectie in staat als men zich met plezier aan zijn activiteit wijdt. (NE, 1175 a 31)
Dat brengt me direct transmutatie! Of beter:
bij
het
volgende
onderdeel:
De ervaring van transmutatie Ook hier geldt dat het niet in grote zaken als visioenen, bijna-doodervaringen of verlichtingspraktijken hoeft te zitten. Gelukkig maar! Zoals we net zagen stelt Aristoteles dat plezier je helpt een beter oordeel te geven en een grotere perfectie te bereiken. Een kleine verandering, in positieve zin, zonder een klassiek causaal verband, is in feite al heel esoterisch. Plezier is immers een innerlijke
2
8
Frans Jacobs (2007), collegedictaat ‘Deugden’ (UvA).
ervaring en derhalve moeilijk kwantificeerbaar – althans niet in klassiek, empirische zin. Verlichting wordt trouwens sowieso vaak overschat. Waar het op neer komt is dat je je er vooral niet druk om moet maken of er erg hard je best voor gaat doen. Vergelijk de woorden van Yixuan (ook bekend als Huichao), een Chinese zenmeester uit de 9e eeuw CE: De Meester zei tot de verzamelde toehoorders: “Volgelingen van de Weg, het beoefenen van de leer van de Boeddha eist geen enkele inspanning. Het gaat om alledaagse dingen waar je je niet druk om hoeft te maken: poepen en pissen, je aankleden, en gaan liggen als je moe bent. De stommeling zal me hierom uitlachen, maar de wijze weet wat ik bedoel.”3
Je kunt dit zo complex opvatten als je maar wilt, hoe je het ook wendt of keert, verlichtingservaringen laten zich niet afdwingen. Je moet het proces (sommige zeggen ‘de weg’) alleen niet blokkeren. Dat bedoelt Yixuan volgens mij ook wanneer hij zegt dat je wel gewoon naar de WC moet gaan als je ‘moet’, zeg maar. Mystieke ervaringen komen trouwens vaker voor dan je denkt. Ik heb zo snel even geen voorbeeld maar ik sta er wel vaak van te kijken. Maar goed, ik vind oprechte verwondering al best mystiek. In zekere zin…
Originaliteit Ik had bedacht dat ik ook nog wat over originaliteit moest zeggen. Waarom weet ik eigenlijk niet meer. Blijkbaar dacht ik dat het niet vanzelf zou spreken dat een klein ‘opgetekende uitspraken van de Chan-meester Huichao van het Linji-klooster’, Linji Huichao chanshi yulu. Taisho, 1985; p.496b504a. Vertaling: E. Zürcher
3
9
esoterisch strominkje origineel zou zijn. Ik dacht waarschijnlijk aan de zoveelste UFO-cult. Ik denk dat ik toen ook nog niets had gezegd over het hele ‘2012 gebeuren’. (Voor de zekerheid zet ik dit gebeuren maar even tussen aanhalingstekens, je weet maar nooit.)
Inwijdingspraktijk Volgens Antoine Faivre behoren inwijdingspraktijken tot de niet-essentiële kenmerken van een esoterische stroming. Daar zou je het natuurlijk nog over kunnen hebben of dat echt zo is, maar dan zit je wel met het probleem dat je dan moet aangeven wanneer iets dan wel esoterisch is. Laat ik het zo zeggen, op het moment dat je je eigen stroming begint, is het niet handig om van je eigen stroming te moeten zeggen dat deze esoterisch is. Zoiets moet eigenlijk een klein beetje ‘vanzelf’ spreken. Zo van: “hee, wat heb jij daar?”, “’kwee-nie – wat denk jij?” : Het lijkt wel een beetje op een esoterische stroming…” “Haha! Misschien is dat het ook wel…!” (Waarbij je het bewust een beetje vaag houdt of het echt zo is…want, zo weten we, het criterium om zoiets precies te bepalen ligt vrij complex. Laat ik het zo zeggen: de meningen zijn daarover verdeeld). Natuurlijk pak je wel even je ‘glundermomentje’ mee! Goed, wat ik maar wilde zeggen is dat het wat dat betreft helpt om gewoon een inwijdingspraktijk op te nemen in je stroming. En, laten we wel wezen, hoe moeilijk kan het zijn? Zeg bijvoorbeeld: “Zoxathazo a ōōō ee ōōō ēēē ōōōō ēē ōōōōōō ōōōōō ōōōōōō uuuuuu ōōōōōōōōōōōō ōōō Zozaoth.”4 Vervolgens drink je een glaasje wijn en eet je een stukje (symbolische) kaas of iets dergelijks. Ik noem zo maar wat Robinson (ed.), ‘The Discourse on the Eight and Ninth’.* In: The Nag Hammadi Library in English. […]. Leiden, etc.: Brill, 1990
4
10
hoor. Misschien is het mooi om zo’n inwijding alleen op de langste dag te doen. Je kunt vast wel ergens vinden hoe laat de zon precies boven de evenaar staat – of wanneer de zon ondergaat op de 21e juni. Of de 20e of de 22e, dit kan nog wel eens verschillen. Nu ben ik toch blij dat ik nog iets over originaliteit heb gezegd. 21 Juni is inderdaad misschien een beetje afgezaagd. Maar het valt natuurlijk wel mooi in de zomer en je bent er voor de rest van het jaar mooi van af! De moraal: verbind het nuttige met het aangename. Oftewel, waarom moeilijk doen als het makkelijk kan! (Pragmatisch en toch leuk!)
Levende natuur Geen enkele esoterische stroming kan om het belang van de levende natuur heen. Gooi daarom in principe je blikjes, plastic verpakkingen en alle andere rotzooi netjes in de daarvoor bestemde afvalbakken! Dat doet me denken aan een zomer dat ik elke avond naar een droog gevallen bosvijver ging om daar alle achter-gebleven flessen, oud plastic en roestige fietsen op te ruimen. Tijdens een van die avonden, het opruimwerk was toen al grotendeels geschied, kwamen er twee libellen naar me toe die vlak voor mijn gezicht bleven hangen en druk begonnen te zoemen. Ik vroeg me af waar al die drukte nu voor nodig was maar ze leken te zoemden dat ze gewoon erg blij waren dat de vijver nu weer schoon was. Een paar weken later begon het te regenen. Eerst heel voorzichtig, daarna wat enthousiaster. Het heeft geloof ik nog zeker een jaar geduurd voordat de vijver weer gevuld was. Ook nu kom ik af en toe nog wel eens een libel tegen en ik kan niet anders zeggen dan dat ze me allemaal even hartelijk begroeten. 11
Tot besluit Zo, de cursus zit er al weer op. Als het goed is, heb je nu de nodige gereedschappen om aan de slag te gaan om je eerste, voorzichtige, esoterische stroming op te zetten. Neem je tijd om inspiratie op te doen en vergeet niet te genieten (nog zo’n uitdrukking met ‘te’!). Ga lekker ergens in de zon zitten of slenter wat door de parken met een onbezorgd gemoed. Het zou me niets verbazen als je het al snel voelt gaan stromen. Esoterie is overal – maar kijk uit voor namaak!
Foto: Joyce (Terschelling)
12
Ik zie, ik zie wat jij niet ziet Sommige boeken zijn zo bijzonder dat deze een koosnaam krijgen van de eigenaar. Een voorbeeld van zo’n boek is het getijdenboek van Katherina van Kleef. Dit boek uit 1440 is nu in handen van de Morgan Library in New York en wordt in de wandelgangen ‘Kitty’ genoemd. Alsof het om een prachtige kat gaat die speciale verzorging en behandeling vereist. In werkelijkheid gaat het om een kostbaar getijdenboek dat zo bijzonder is omdat het beschouwd wordt als het mooist verluchte handschrift dat in de Noordelijke Nederlanden in de vijftiende eeuw geproduceerd is. Dit boek reisde vorig jaar van New York naar Nijmegen om in museum Het Valkhof aan het publiek getoond te worden. Meer dan honderd bladen uit het getijdenboek werden geëxposeerd. Er is echter iets vreemds aan de hand met dit bijzondere boek. Iets waar wetenschappers zich sinds de jaren zestig het hoofd over breken. Er is iets aan de hand met de randversiering. Een getijdenboek bestaat namelijk uit verschillende devote teksten die voorzien zijn van miniaturen en omringd worden door een randversiering. In de bijgaande afbeelding zien we de heiligen Cornelius en Cyprianus met hun attributen. Cornelius draagt op zijn hoofd een tiara en heeft een kromme gouden hoorn in zijn linker- en de pauselijke kruisstaf in zijn rechterhand. De hoorn is zijn attribuut vanwege het Latijnse woord voor hoorn; cornu. Cyprianus heeft een mijter op zijn hoofd en houdt een bisschopsstaf in zijn linker- en een zwaard in zijn rechterhand vast. Het zwaard verwijst naar zijn onthoofding. Onder deze heiligen staat de tekst en om de tekst en miniatuur heen volgt een rand die bestaat uit verschillende vogelkooien. Wetenschappers proberen dit soort randen te verklaren. 13
14
Een mogelijke verklaring is dat Katherina zelf opdracht heeft gegeven om hier de pagina met kooien te versieren. Misschien hield ze van vogels. Een andere verklaring is dat de afgebeelde Cornelius de beschermheilige van de huisdieren is. Op deze wijze vormt de rand een verbinding met deze heilige. Is de rand dan verklaard? Nee, want een tweede wetenschapper veegt deze verklaringen van tafel. Een derde wetenschapper wijst wel weer op Cornelius als beschermheilige van de huisdieren en wijst erop dat kooien in een adellijk huishouden zouden passen. Overigens zou de ronde kooi in de ondermarge wel eens een stuk speelgoed voor kunnen stellen. Er zijn meerdere interpretaties mogelijk en het is jammer dat de letters op de doek die over de vogelkooi hangt – rechts in de ondermarge – voor onduidelijkheid zorgen. Misschien hadden deze letters een sleutel kunnen zijn. Overigens is dit niet de enige randversiering die voor interpretatieproblemen zorgt. Met veel plezier houd ik mij met deze materie bezig en ben ik momenteel mijn scriptie (Kunstgeschiedenis) aan het schrijven. In de conclusie van deze scriptie zal beoordeeld worden welk wetenschappelijk standpunt de beste oplossing biedt voor de geconstateerde problematiek. Ik ben heel benieuwd wat ‘Kitty’ nog verborgen houdt! Linda IJpelaar
Schatten in Amster Amsterdam. Als student Hermetica surf ik regelmatig op het digitale net op zoek naar allerlei interessante sites. Vooral alchemimistische pagina’s hebben mijn grote belangstelling; dan valt er zeker iets te lachen.
15
Dus, op een dag, al klikkend van de ene naar de andere door Google gevonden treffer met het woord alchemie, viel mijn oog op de tekst: “Collectie Brinkman”. Nu heb ik vroeger aan de VU scheikunde gestudeerd en in die periode voor mijn eerste bijvak, analytische chemie, colleges bij professor Udo Brinkman gelopen. Nog nooit had ik tijdens de studie in de bètawetenschappen iemand kunnen betrappen op belangstelling voor occulte zaken. Het zou me toch niet gebeuren dat ik in mijn vroegere, onnozele jaren een kans had laten lopen om met mijn hoogleraar chemie over alchemie te kunnen praten. Nee, zo erg was het niet. De Brinkman van de verzameling bleek de broer van mijn docent te zijn, Arthur Brinkman. ‘Arthur Brinkman werd in 1932 geboren en studeerde, evenals zijn broer, scheikunde aan de VU. Hij promoveerde in 1968 en was wetenschappelijk medewerker op de afdeling fysische chemie. Arthur Brinkman had grote belangstelling voor de geschiedenis van de alchemie. Op zijn vakanties en dienstreizen sloeg hij geen museum over om met eigen ogen een alchemistisch schilderij of gravure te bekijken en er voor zijn archief een foto van te laten maken. Op veilingen en bij antiquairs zocht hij naar prenten voor zijn eigen verzameling. In 1977 overleed hij plotseling.’5
Hermine Brinkman is de nicht van Arthur Brinkman en beheert samen met haar partner Lennart Helsloot de collectie. Op deze site (‘De site van Lennart en Hermine’ ) zijn alle gravures te zien die door Arthur Brinkman zijn bijeengebracht, aangevuld met prenten die Hermine en Lennart hebben gekocht. De gehele collectie is tentoongesteld onder de titel De Wijze en de Dwaas in het 5
Lennart enHermine. URL=
16
Nationaal Jenevermuseum te Hasselt, België, in de periode 16 september 2007 tot en met 6 januari 2008.6 In de gelijknamige publicatie staan alle kunstwerken afgebeeld. Ikzelf heb deze prachtig uitgevoerde gids bij een antiquair in Antwerpen op de kop getikt. En verder heb ik de collectie met eigen ogen mogen aanschouwen, want toen ik contact met Hermine Brinkman opnam werd ik al gauw uitgenodigd om het werk te komen bekijken in haar huis in Amsterdam. Meer dan 50 alchemistische prenten, zomaar voor het oprapen! Hoe mooi kan het leven van een scheikundige en student in de esoterische stromingen zijn? Stieneke Kruijer
fig. 17 6
URL =
7
Le docteur alchimiste. Van: ‘De site van Lennart en Hermine’ 17
Barbello? Wanneer het regent in de woestijn en je staat op om je handen te vouwen over de pelgrims en nomaden wie kan je dan nog vragen, oh Barbello? Als de zon schijnt en je ligt gestrekt in het gras achter de waterval - het gordijn wie durft je dan te storen, Barbello? Middel-grote bergen – rijk aan mineralen, oh Barbello, werp het zonlicht voorzichtig op en veeg behoedzaam waar het nu vaal is Als de wind toe valt is het al avond en lig je in duizend stukken, oh Barbello wie kan je nog maken? De man die nu zwijgt? Onder hem weten je kinderen - de zwart gouden stenen. De man heeft nooit gesproken oh Barbello, je stenen schijnen zacht onder het witzilver - oh, Barbello - Wie kon nu ooit je naam vergeten wanneer deze nooit uitgesproken werd Barbello? Pseudo-Hylomachus
18
GEWOON DOEN! “Wat is Hermetica dan?”, vragen vriendinnen me wel eens. Moeilijk te definiëren Hermetica behandelt o.a. verschillende stromingen die beschrijven hoe je het universum kunt begrijpen als je jezelf kent omdat je een fractie zou zijn van het geheel”. NICE!!! Maar niet zo makkelijk als het klinkt…‘zelfkennis’. Of het nu klopt of niet…geen idee! Ik ben slechts een jurist (internationaal recht) die uit nieuwsgierigheid Hermetica is gaan volgen. Het is altijd goed om een kant op te kijken waar andere nog niet gekeken hebben, toch? Tijdens het volgen van Hermetica merkte ik dat er bepaalde ideeën terug komen in het dagelijkse leven – en dan heb ik het niet alleen over de Happinez, dat blad waar de helft volstaat met yogakleding en ontspannende douchespullen en de andere helft voor tips hoe je snel gelukkig(er) wordt. Leuk blad trouwens, niets op aan te merken hoor! Nee, waar ik op doel is bijvoorbeeld een masterclass bij een groot advocatenkantoor op de Zuidas waar ik onlangs aan heb deelgenomen (ik zal geen namen noemen). Een masterclass wordt door een kantoor georganiseerd om studenten een eerste indruk te geven van de bedrijfscultuur. Je doet wat activiteiten en daarna ga je borrelen. Die dag gingen we koken en we kregen een seminar over hoe je meer energie krijgt. Ik wist niet wat ik meemaakte. Het ging over “spirituele intelligentie”. Weer wat nieuws. Na het IQ en EQ hebben we nu dus een SQ. De boodschap was dat je het maximale uit jezelf kunt halen als je zowel je IQ, dus je kennis, je EQ (emotie) en SQ in balans hebt. Ik zat daar eerlijk gezegd met mijn mond vol tanden. Even terug naar de context, advocatenkantoor, grijze pakken, Zuidas…...spiritualiteit?!? De coach die deze cursus 19
gaf, had zelf van alles en nog wat ondernomen. Zoals roeien van New York naar Rotterdam samen met vier collega’s. Dan leer je jezelf wel kennen! Door deze training wil hij dan ook zorgen dat mensen bewust worden van zichzelf en nagaan wat ze leuk vinden en waar je dus energie van krijgt. De coach gaf tools om je dag zo leuk mogelijk te houden en vol energie te blijven, op je werk en thuis. Juist op een advocatenkantoor is dit belangrijk. Het is en blijft een gebouw. Het zijn de mensen, de advocaten, die het kantoor vormen. En zitten de advocaten goed in hun vel dan wordt er meteen tien keer zoveel werk verricht. Hoe leuk is dat! Het is “beneficial” om je personeel gelukkig te houden. Je ziet het ook steeds meer, Rabobank, BDO (en ga zo maar door) zijn hier volop mee bezig. Maar SQ was nieuw voor mij. Zo zie je maar weer: zelfkennis is de sleutel tot succes. Ken jezelf, je kwaliteiten en je beperkingen en je kunt de wereld aan. Ondertussen heb ik ontdekt dat je ongeveer alles kan als je maar wilt: focussen en ervoor gaat. Gewoon een kwestie van doen en doorzetten. Als je iets heel graag wilt moet je het gewoon proberen, mislukken kan altijd, maar dat is lang niet zo erg als het nooit te hebben geprobeerd. Uiteindelijk – in ieder geval in Nederland waar we financieel etc. het juiste klimaat hebben – kun je eigen keuzes maken en je wereld een soort van vormgeven. Welke studie, welke vrienden, welke sport, etc. Het enige wat je hoeft te doen is te weten wat je leuk vindt en daarvoor moet je goed naar jezelf kijken en weten te onderscheiden wat je door de jaren heen van je familie, omgeving, school, etc. hebt meegekregen want dit is uiteindelijk niet helemaal ‘jij’. Oow… en je moet opletten dat je niet eindigt als een bakfietsmoeder met een grachtengordelcomplex. Het nieuwste fenomeen in Amsterdam waar een student 20
psychiatrie me over vertelde tijdens een tekencursus. Teveel is natuurlijk ook niet goed! Tijdens mijn reizen heb ik echt de meest fascinerende mensen ontmoet die hun leven allemaal op een andere manier hebben ingekleurd. Dus als je eenmaal weet dat je je eigen schilderij mag maken, kan je dat ook doen. Regie oppakken van je eigen verhaal. En dat kan superleuk zijn. Toen ik drie jaar geleden bijvoorbeeld hoorde over een fietstocht van Cairo naar Kaapstad van 12.000 kilometer, wist ik meteen dat ik het moest doen. Het kon eigenlijk niet. Veel te duur en ik zat het semester voor de fietstocht in China dus ik zou direct van Peking naar Cairo moeten vliegen en alles in China moeten regelen (medicijnen, fietsspullen en ga zo maar door). O, en niet onbelangrijk… ik kon niet echt fietsen ..etc. etc. Genoeg redenen om het niet te doen. Maar ik kon aan niets anders meer denken en mijn hele lichaam schreeuwde DO IT!!!!
Foto: Joya van Hout (Ethiopië) 21
Dus ik betaalde 100 dollar aan, om me officieel in te schrijven (Canadese organisatie) en ging kijken of ik stage kon lopen bij een fietsenwinkel ☺ (overigens niet aangenomen omdat ik te weinig ervaring had). Ik zal jullie het hele verhaal besparen maar ik kan je vertellen dat ik EN in Peking heb gestudeerd gedurende zes maanden EN na 4 maanden fietsen in Kaapstad ben aangekomen samen met 55 mensen die me nu net zo dierbaar als familie zijn. Dit alleen maar om aan te geven dat je alleen maar een idee hoeft te hebben en een beetje wilskracht en vervolgens “just keep on peddling”. Niet altijd makkelijk, maar juist daar wordt je alleen maar sterker van. Juist als je jezelf uit de “comfort zone” haalt kan je jezelf opnieuw spiegelen en beter leren kennen. En zoals je weet: zelfkennis is de sleutel tot geluk. Dus niet (te veel) denken maar… GEWOON DOEN !!!! Joya van Hout _______________________________________________________ Tarotkaart VII: “De Zegewagen betekent: stel dit jaar je doel en ga ervoor! Als je vast-beraden bent, kun je met wilskracht je doel bereiken. Natuurlijk moet je er eerst voor zorgen dat je in balans bent. Bedenk dus goed wat de tegengestelde krachten in jezelf zijn en begin dan aan jouw doel te werken. Mocht het nodig zijn, dan mag je ook je doel weer bijstellen. Het gaat erom dat jij uiteindelijk tevreden bent met het resultaat.”8
8
Happinez ©2010: URL=
22
Test je kennis van: …neo…neo paganisme!
Wist je dat… …neo-paganisme een verzamelnaam is? …onder andere moderne hekserij, wicca en ásatrú neopaganistische tradities zijn? …neo-paganisme dus niet één religie is met algemeen geldende karakteristieken? …neo-paganistische tradities uiteraard wel het één en ander met elkaar gemeen hebben? …zij zich bijvoorbeeld baseren op pre-christelijke religies? …het leven in harmonie met de natuur een belangrijke rol speelt? …deze ideeën populair werden in de negentiende-eeuwse Romantiek? …er geen sprake is van een openbaring, dogmatiek, heilige schrift of overkoepelende organisatie? …mensen met neo-paganistische ideeën daardoor vaak niet weten dat er meer mensen zijn die geloven wat zij geloven, laat staan dat er tradities bestaan die zich op deze ideeën baseren?
23
…neo-paganisten het ontdekken van deze tradities vaak niet beschouwen als een bekering, maar als een gevoel van herkenning en ‘thuiskomen’? …mensen die neo-paganisme bestuderen vaak zelf neopaganist zijn? …hierdoor in veel boeken over neo-paganisme gesproken wordt over de vooroordelen die bestaan over neopaganistische tradities? …wicca de meest bestudeerde neo-paganistische traditie is? …deze traditie in de jaren ’50 van de 20e eeuw ontstond rond de persoon van Gerald Gardner? …de kenmerken van wicca door wetenschappers vaak op neo-paganisme in het algemeen geplakt worden? …dit niet juist is? …er bijvoorbeeld veel geschreven is dat neo-paganistische tradities polytheïstisch zijn, uitgaande van vele goden en godinnen die allen aspecten zijn van één god en één godin? …er echter ook atheïstische neo-paganisten zijn, die zich bijvoorbeeld voornamelijk bezighouden met het leven in harmonie met de natuur? …neo-paganistische tradities vaak als feministisch bestempeld worden? …het feminisme in Amerika een grote rol speelt in deze tradities, maar dit in Europa nauwelijks het geval is? 24
…vrouwen echter wel een belangrijke rol spelen binnen neo-paganistische tradities, en de gelijkheid van mannen en vrouwen hoog in het vaandel staat? …vaak gezegd wordt dat rituelen een grote rol spelen in neo-paganistische tradities? …ik de afgelopen jaren in mijn onderzoek naar moderne hekserij ontdekt heb dat dit steeds minder het geval is, in ieder geval in deze specifieke traditie? …neo-paganistische tradities, met uitzondering van de wicca, bovendien steeds individueler worden en mensen hun religie dus vaak alleen praktiseren? …neo-paganistische tradities vaak als magisch worden gezien door wetenschappers? …ook de rol van magie tegenwoordig echter steeds kleiner wordt? …rituelen die nog wel gedaan worden dan ook meer gericht zijn op het vieren van seizoensveranderingen, maanstanden en dergelijke, maar hierbij vaak geen magie gepraktiseerd wordt? …met magie door veel neo-paganisten ‘het sturen van energie om een bepaald doel te bewerkstelligen’ bedoeld wordt? …hier veel discussies over ethiek uit voortkomen?
25
…dit een reden kan zijn waarom magie niet langer een must is voor veel neo-paganisten? …de liefde voor de religieuze en culturele wortels van het eigen land bij sommige neo-paganisten doorslaat naar nationalisme? …de meeste neo-paganisten hier echter niets van moeten hebben? …de belangrijkste ‘wet’, die men in alle neo-paganistische tradities kent, namelijk luidt: “Doe wat je wilt, mits je niemand schaadt.”? …dit uiteraard een verdere uitwerking is van “Doe wat je wilt is de gehele wet.”, de regel van Aleister Crowley en zijn Thelema religie? …om alles te weten te komen over de geschiedenis van neopaganisme en de invloeden hierop, je vooral de minor Hermetica moet volgen? Michelle Smit _______________________________________________________ Vergelijk hier je score (ben je een echte ‘hermet’…?!): <10 : leek - breng eens een bezoekje aan de UB... 10-18: beginner - maak een praatje met de neo-paganistische medemens voor enige verdieping... 19-27: gevorderde - combineer het bovenstaande met je kennis opgedaan tijdens de minor Hermetica... 28> : hermet - overweeg een specialisatie in neo-paganisme (maar concurreer mij niet weg in de toekomst!)
NB: Over de uitslag kan niet gecorrespondeerd worden…
26
Mei 2010
Jaargang 1 | Nummer 1
Hoofdredactie: Joyce Stoffelsma
e-versie
Redactie: Joya van Hout Verder werkten mee: Linda IJpelaar Stieneke Kruijer Michelle Smit Grafisch ontwerp: Uitgeverij Deianeira Gebruikte illustraties voorkant: ‘Das Ampelmännchen’, een voetgangerslicht uit het voormalige Oost-Duitsland, ontworpen door Karl Peglau. Op de achtergrond een detail van ‘naamloze studie’, Leon Limpens 2010 (olieverf op canvas).
Repro: Joya en Joyce
[email protected]
Voor een electronische versie van De Hermet (pdf), mail naar [email protected]
De Hermet is een uitgave van Uitgeverij Deianeira, Almere www.uitgeverijdeianeira.nl ‘Barbello?’ ©2010 Uitgeverij Deianeira. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt in enige vorm of op enige wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Copyright blijft eigendom van de auteurs. Bijdrage of reacties kunnen gestuurd worden naar: [email protected] (deadline: 10 september)
De Hermet ©2010 Uitgeverij Deianeira