Identiteit verankerd
Zorg met aandacht
Identiteit Verankerd Inleiding De Identiteitscommissie heeft zich tot doelgesteld in deze notitie herkenbaar te maken op welke wijze de organisatie haar christelijke identiteit wil uitdragen en wat die identiteit betekent voor het zorgbeleid. Op basis van de statuten stelt de organisatie het beleid te baseren op de grondslag, zijnde de Bijbel als Gods woord naar wat beleden wordt in de drie formulieren van Enigheid. De Missie, Mensvisie- en Visie op dienstverlening zullen regelmatig aan deze grondslag getoetst worden. De Visie op dienstverlening, afgeleid van de mensvisie, kan slechts tot een goede kwaliteit van zorg leiden en integraal tot zijn recht komen, indien een heldere vertaalslag gemaakt is naar het praktisch handelen. Wij geloven dat ons werk, wat in gebed aan God wordt voorgelegd, naar Zijn wil gezegend en ondersteund zal worden. 2
Definitie Identiteit Als definitie voor identiteit kiezen we voor de volgende beschrijving: Identiteit is de uitwerking van de grondslag in de praktijk van de dienstverlening. Identiteit is zo een dynamisch begrip: het gaat erom dat “theoretische overtuigingen” en de praktische uitwerking daarvan met elkaar in overeenstemming zijn. Directie, management, medewerkenden, cliënten en vrijwilligers maken en dragen samen de christelijke identiteit van Amaris Voor Anker. Daarom komen in deze notitie ook alle facetten van Amaris Voor Anker als woon-, leef- en werkgemeenschap aan de orde.
Missie Het bieden van zorg, huisvesting en dienstverlening; • op basis van Bijbelse normen en waarden • in het Woon-zorg centrum Voor Anker, de woon-zorgzone waarin deze gevestigd is en voor iedere thuiswonende cliënt in Huizen en omliggende gemeenten; • aan cliënten en hun mantelzorgers, ongeacht levensbeschouwing of kerkelijke gezindte; • door professionele medewerkers die zich gehoord, gewaardeerd, gerespecteerd en ondersteund weten door de organisatie.
Mensvisie In Bijbels licht bezien hebben mensen binnen Gods schepping zelfstandigheid en verantwoordelijkheid gekregen. God openbaart zich aan de mens. Hij geeft richting aan het leven en stelt de mens tevens verantwoordelijk voor zijn levenswandel. Zo is het menselijke leven uniek en kostbaar. In deze relatie met en opdracht van God ligt de basis van de waardigheid en de beschermwaardigheid van het menselijke leven. Mensen zijn geschapen in relatie tot God, tot zichzelf, tot de naaste en tot de natuur. Ze zijn geroepen deze relaties te onderhouden. En als verantwoordelijke mensen vanuit het grote gebod (God lief hebben bovenal en je naaste als jezelf) zorg te dragen voor elkaar. Echter, door de zondeval is de schepping een “gebroken wereld” geworden. Als beeld van God blijkt de mens te zijn aangetast. Ziekte, lijden en dood zijn het deel geworden van de mens. Het verlossingswerk van Christus en de herscheppende kracht van de Heilige Geest bieden perspectief van herstel voor het leven nu en in de toekomst. Vanuit deze bijbelse visie wordt de mens gezien als een eenheid. In die persoonlijke eenheid zijn lichamelijke, psychosociale en geestelijke aspecten te onderscheiden. Die aspecten zijn nauw met elkaar verbonden en in elkaar verweven. Binnen de dienstverlening wordt getracht aan de genoemde aspecten in onderlinge samenhang recht te doen.
3
Visie op dienstverlening De dienstverlening is erop gericht de cliënt in staat te stellen zijn zelfstandige leefwijze te herstellen en/of zo lang mogelijk te handhaven. De cliënt geeft zelf richting aan zijn leven. In het dienstverleningsproces heeft de cliënt dan ook een actieve rol. De dienstverlener treedt hierbij ondersteunend en adviserend en/of overnemend op. Als een zelfstandige leefwijze voor de cliënt niet meer, of niet meer volledig, mogelijk is, wordt ernaar gestreefd deze leefwijze zoveel mogelijk te benaderen.
Pastoraat
4
Onder pastoraat wordt verstaan de geestelijke begeleiding van en de herderlijke zorg voor de cliënten van Amaris Voor Anker. Het pastoraat in het woonzorgcentrum valt onder de verantwoordelijkheid van de Hervormde Gemeente Huizen. In de thuiszorgsituatie is de eigen kerkgemeenschap of wijkgemeente verantwoordelijk. De begeleiding en de herderlijke zorg worden gegeven door pastorale medewerkers die geschoold zijn in en vertrouwd zijn met: • het geestelijke leven in zijn algemeenheid, • de begeleiding in de eindfase van het leven, • de levensbeschouwelijke traditie van waaruit de cliënt leeft en de voor de cliënt relevante maatschappelijke en culturele context. Dit alles met het doel het woord van God te delen met de ander. Cliënten dienen ongeacht hun woonsituatie (al dan niet zelfstandig) dezelfde pastorale zorg te ontvangen, waarbij deze zorg aansluit op de individuele situatie van de cliënt.
Geestelijke Verzorging Geestelijke verzorging is de ambtshalve en professionele ondersteuning en begeleiding van cliënten bij zingeving aan hun bestaan en hun zicht op mens en wereld, op basis van een geloofs- en levensovertuiging. Geestelijke verzorging betreft ook de professionele advisering inzake ethische en/of levensbeschouwelijke aspecten, die in de werksituatie aan de orde kunnen zijn.
Van Visie op dienstverlening naar de praktijk van alle dag Centraal in de visie op dienstverlening staan de cliënt en mantelzorger, evenals de medewerkenden en vrijwilligers die met respect voor de eigen waarde van elk mens de voorwaarden voor een goede integrale dienstverlening moeten scheppen. In onderstaande punten wordt deze visie duidelijk gemaakt. Elk mens is als schepsel van God uniek en kostbaar. Dit betekent dat: • elk mens respect verdient; • de zorgverlener de cliënt als gelijkwaardig benadert; • de cliënt en zijn/haar wensen uitgangspunt zijn voor de dienstverlening; • verdraagzaamheid, geduld hebben, elkaar ruimte geven, begrip tonen, e.d. van wezenlijk belang zijn; • er aandacht dient te zijn voor de eigen levens-geschiedenis van de cliënt. De dienstverlening is gericht op de zelfstandige en verantwoordelijke levenswijze van de cliënt. Dit betekent dat: • de cliënt zelf verantwoordelijkheid draagt voor de inhoud en richting van zijn/haar leven; • zelfstandigheid en zelfredzaamheid van groot belang zijn en bevorderd dienen te worden; • de zorgverlener de cliënt ondersteunt waar de eigen mogelijkheden tekort schieten; • voor de “zelfzorgtekorten” in samenspraak met de zorgvrager een zorgplan opgesteld wordt; • de cliënt zelf richting geeft aan de zorgverlening; • iedere cliënt recht heeft op zijn/haar privacy.
5
De mens is naar bijbelse opvatting een eenheid van lichaam, ziel en geest. Dit betekent dat: • de zorg uitgaat naar de gehele mens, zowel lichamelijk, psychosociaal als geestelijk; • er aandacht en ruimte is voor de levensbeschouwing en de levensvragen van de cliënt.
6
De mens is nooit een mens op zich, maar altijd een mens in relatie. Dit betekent dat: • bejegening en collegialiteit van belang zijn; • gewerkt wordt aan een woon-, leef- en werkklimaat waarin aan relaties vorm en inhoud gegeven kan worden; • aandacht uitgaat naar familie, relaties en de omgeving van de cliënt. Aan de dienstverlening wordt optimaal vorm gegeven. Dit betekent dat: • de zorgverlener zich kenmerkt door eerlijkheid, geduld, betrouwbaarheid en een dienstbare houding; • de zorgverlener aandacht en tijd heeft voor geloofs- en levensvragen; • er aandacht is voor veiligheid en een gevoel van geborgenheid wordt geboden; • de zorg op alle terreinen gegeven wordt door mensen die voor hun taak zijn toegerust en opgeleid; • er voortdurend aandacht moet zijn voor bovengenoemde uitgangspunten in de vorm van bewust beleid voor welzijnsdiensten, aangeboden aan de cliënt, en in de vorm van opleiding, vorming en training van medewerkenden en vrijwilligers; • de werkzaamheden van de verschillende disciplines op elkaar worden afgestemd/geïntegreerd.
Borgen van de identiteit in de attitude en bejegening Met betrekking tot het aspect bejegening worden tien vuistregels gevolgd, gebaseerd op de eerder beschreven visie op dienstverlening in de praktijk van alle dag:
• • •
• • • • • • •
de wijze van benaderen van een cliënt, familie en mantelzorg getuigt van respect; de privacy van een cliënt ten aan zien van het wonen en leven wordt gerespecteerd; de eigen verantwoordelijkheid en beslissingen van de cliënt worden gerespecteerd; er wordt een sfeer en omgeving gecreëerd waarbij de identiteit van de cliënt tot zijn recht komt; de medewerkenden en vrijwilligers staan open voor een sociaal contact met de cliënt; de medewerkenden en vrijwilligers benaderen de cliënt van uit een proactieve houding; de cliënt wordt geïnformeerd in de Introductiemap door middel van de beleidsnotitie Identiteit; klachten van een cliënt worden serieus genomen; de inhoud en de manier waarop de communicatie plaatsvindt, getuigt van respect; er wordt zorgvuldig omgegaan met de bezittingen van de cliënt.
Aannemingsbeleid cliënten Amaris Voor Anker biedt, aan alle cliënten en hun mantelzorger ongeacht levensbeschouwing of kerkelijke gezindte, haar diensten wonenzorg en welzijn aan. Amaris Voor Anker is de centrale organisatie voor dienstverlening in de woon-zorgzone waarin het Amaris Voor Anker. Daarnaast verleent Amaris Voor Anker haar dienstverlening aan iedere thuiswonende cliënt in Huizen en omliggende gemeenten. Voor een goede dienstverlening is het belangrijk om het een en ander te weten van de levensbeschouwing en de zingeving van de cliënt. Vanaf het moment dat een cliënt zich aanmeldt, groeit een relatie die in betekenis toeneemt. Die relatie start met een kennismakingsgesprek tussen de cliënt en de relatiebeheerder van Amaris Voor Anker.
7
In dit eerste contact wordt gevraagd naar essentiële gewoonten op godsdienstig of zingevingsgebied en respect voor de identiteit van de organisatie. Anderzijds informeert Amaris Voor Anker de cliënt vooraf betreffende identiteitgebonden zaken, zie welzijn en dienstverlening, en in hoeverre er ingespeeld kan worden op de behoeften en wensen van de cliënt in het streven naar een naadloze aansluiting op de nieuwe woonsituatie.
Aannemingsbeleid werknemers
8
Bij de werving, selectie en introductie van nieuwe medewerkenden en vrijwilligers wordt informatie verstrekt over de levensbeschouwelijke aspecten van de instelling. De christelijke identiteit is een gespreksonderwerp tijdens de sollicitatieprocedure. De instelling streeft er naar dat werknemers kerkelijk meelevend zijn. Van medewerkenden en vrijwilligers die het christelijke geloof anders belijden dan in de grondslag van Amaris Voor Anker is verwoord, wordt gevraagd dat zij de christelijke grondslag van de instelling eerbiedigen en het daaruit volgend beleid mee dragen. De medewerkenden en vrijwilligers worden geacht zich in te spannen voor een werkklimaat dat in de geest is van grondslag en doelstelling van Amaris Voor Anker. Hierbij valt te denken aan houding, manier van omgaan met elkaar, taalgebruik, lectuur, wandversieringen, muziek en media. De medewerkenden en vrijwilligers gaan, zoveel als mogelijk is, in op persoonlijke verzoeken van cliënten tot lezen uit de Bijbel en bidden. Bij de aanvang en beëindiging van de maaltijd wordt de cliënten de gelegenheid geboden in gebed te gaan. De zondagsrust wordt gehandhaafd. Dit betekent dat alleen de noodzakelijk werkzaamheden verricht worden op het gebied van persoonlijke verzorging, eten en drinken. Medewerkenden worden zoveel mogelijk in de gelegenheid gesteld een kerkdienst bij te wonen.
Adviesorganen VA&CTZ wordt geadviseerd door een Identiteitsraad en een Identiteitscommissie. Beide adviesorganen houden medewerkers en management scherp op vraagstukken van identiteit en ethiek. (zie Reglement Identiteitsraad en doelstelling Identiteitscommissie)
Medisch – Ethisch beleid Bepalend voor het medisch – ethisch handelen in Amaris Voor Anker zijn de mensvisie (het ethische kader), de beroepsethiek voor verzorgenden (het professioneel handelen) en de identiteit (het christelijke karakter) van de organisatie. Binnen dit kader worden antwoorden gegeven op medisch–ethische vragen.
Palliatieve zorg Vanuit de intentie het leven te respecteren en te beschermen wordt niet meegewerkt aan levensbeëindigend handelen en hulp bij zelfdoding. De intentie het leven te beschermen mag echter niet leiden tot uitstel van het onomkeerbaar op handen zijnde levenseinde. Met voortzetting van alle mogelijke en wenselijke zorg en geestelijke bijstand, kan in zulke gevallen besloten worden af te zien van verdere curatief gerichte behandeling. In het geval van een mondeling verzoek of schriftelijke wilsverklaring tot levensbeëindigend handelen, zal aan de uitvoering daarvan niet meegewerkt worden. De huisartsen zijn op de hoogte van dit aspect van het medisch ethisch beleid van Amaris Voor Anker.
9
Identiteit gebonden activiteiten Welzijn en dienstverlening
10
Ook in het activiteitenaanbod van Amaris Voor Anker is de identiteit herkenbaar. Het streven is gemeenschappelijke activiteiten en ontmoetingen in klein en groot verband te organiseren, omdat mensen andere mensen nodig hebben. Alle cliënten kunnen gebruik maken van culturele activiteiten en diensten in de breedste zin van het woord. VA&CTZ biedt de mogelijkheid mee te doen met een aantal activiteiten georganiseerd vanuit de beleving van de christelijke identiteit. Voorbeelden daarvan zijn: • Avondmaalviering door de huisgemeente • bijeenkomsten rond de algemeen erkende christelijke feest- en gedenkdagen • weekdiensten • bijbelkring • zangdiensten Voor een aantal diensten en activiteiten worden ouderen uit de wijk uitgenodigd. Voor deze doelgroep wil Amaris Voor Anker een spilfunctie vervullen in het net van voorzieningen binnen de wijk. Binnen het kader van levensbeschouwelijke afspraken worden de activiteiten zoveel mogelijk afgestemd op de wensen van de cliënten.
Deskundigheidsbevordering werknemers Gezien de identiteit van Amaris Voor Anker wordt gewerkt aan toerusting en bezinning, om zoveel mogelijk in begrip voor elkaar en in goede onderlinge verhoudingen te werken.
Concreet betekent dit dat: • ter ondersteuning van de werknemers wordt bij in diensttreding de brochure ” Wat moet ik doen als...? Identiteit in de dagelijkse praktijk” uitgereikt; • er ter bevordering van een gezamenlijk beeld en beleving van de christelijke identiteit van de instelling er identiteitgebonden activiteiten worden georganiseerd (b.v. kerstviering, meditatief moment); • tijdens functioneringsgesprekken identiteit één van de gespreksonderwerpen is; • er jaarlijks door de Identiteitscommissie een scholing in de vorm van een thema bijeenkomst wordt georganiseerd; • er bij de inschakeling van externe deskundigen op het terrein van kwalitatieve ondersteuning, training en opleiding wordt gelet op de affiniteit met de christelijke identiteit van de instelling;
Klachten en geschillen De behandeling van klachten geschiedt in overeenstemming met de Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector.
Externe samenwerking Samenwerking met externe zorgvoorzieningen mag niet gepaard gaan met verlies van de identiteit en de cultuur van Amaris Voor Anker.
11
Amaris Voor Anker Oranje Nassauplein 100 1272 KV Huizen T 035 - 525 60 44
[email protected] www.amaris.nl