29 JULI 2014
P.14.0878.N/1
Hof van Cassatie van België
Arrest
Nr. P.14.0878.N DE VLAAMSE REGULATOR VAN DE ELEKTRICITEITS- EN GASMARKT (VREG), met zetel te 1000 Brussel, Graaf de Ferrarisgebouw, Koning Albert II-laan 20 bus 19, zevende verdieping, verzoeker tot regeling van rechtsgebied, met als raadsman mr. Tom Bauwens, advocaat bij de balie te Brussel.
I.
RECHTSPLEGING VOOR HET HOF
Het verzoek strekt ertoe om op grond van artikel 526 Wetboek van Strafvordering het rechtsgebied te regelen met betrekking tot de gerechtelijke onderzoeken die worden gevoerd door onderzoeksrechter Els De Breucker te Brussel (dossiernummer 13/139) en door onderzoeksrechter Joris Raskin te Tongeren (dossiernummer RN/037/14), de onttrekking te horen bevelen van het gerechtelijk onderzoek aan onderzoeksrechter Joris Raskin te Tongeren en te horen bevelen dat onderzoeksrechter Els De Breucker te Brussel het gerechtelijk onderzoek zal verder zetten.
29 JULI 2014
P.14.0878.N/2
Raadsheer Filip Van Volsem heeft verslag uitgebracht. Advocaat-generaal Luc Decreus heeft geconcludeerd.
II.
VOORGAANDEN
Bij arrest van 17 juni 2014 heeft het Hof: - de mededeling bevolen van het verzoekschrift tot regeling van rechtsgebied en de bijhorende stukken aan de procureur des Konings te Brussel en aan de procureur des Konings van Limburg (afdeling Tongeren); - de procureur des Konings te Brussel bevolen de processtukken met betrekking tot het gerechtelijk onderzoek gevoerd door onderzoeksrechter Els De Breucker (dossiernummer 13/139, notitienummer BR.70.99.2191/13) in te zenden tegen 8 juli 2014; - de procureur des Konings van Limburg (afdeling Tongeren) bevolen de processtukken met betrekking tot het gerechtelijk onderzoek gevoerd door onderzoeksrechter Joris Raskin (dossiernummer RN/037/14 – notitienummer TG.21.99.239/13) in te zenden tegen 8 juli 2014; - deze beide ambtenaren van het openbaar ministerie bevolen elk hun met redenen omkleed advies over het geschil in te zenden tegen 8 juli 2014; - bepaald dat de zaak wordt behandeld op de rechtszitting van de vakantiekamer van het Hof van Cassatie van dinsdag 29 juli 2014 om 09.30 uur. Het door de procureur des Konings van Limburg (afdeling Tongeren) uitgebrachte advies en de processtukken van het gerechtelijk onderzoek nr. RN/37/14 werden op 3 juli 2014 ter griffie van het Hof ontvangen. Het door de procureur des Konings te Brussel uitgebrachte advies en de processtukken van het gerechtelijk onderzoek nr. 13/139 werden op 7 juli 2014 ter griffie van het Hof ontvangen.
29 JULI 2014 III.
P.14.0878.N/3
BESLISSING VAN HET HOF
Beoordeling 1.
Artikel 526 Wetboek van Strafvordering bepaalt dat er grond is tot regeling
van rechtsgebied door het Hof van Cassatie in criminele, correctionele of politiezaken, wanneer onderscheidene hoven, rechtbanken of onderzoeksrechters, die niet tot elkaars rechtsgebied behoren, kennis nemen van eenzelfde misdrijf of samenhangende misdrijven of van eenzelfde overtreding. 2.
De omstandigheid dat twee onderzoeksrechters, die niet tot elkaars rechts-
gebieden behoren, eenzelfde misdrijf of samenhangende misdrijven onderzoeken, kan een geschil van rechtsmacht doen ontstaan dat de rechtsgang belemmert.Dit is het geval wanneer het met het oog op de goede rechtsbedeling en meer bepaald tot vrijwaring van de onderzoekstechnische doelmatigheid van de waarheidsvinding, de leidende rol van de onderzoeksrechter of het recht van verdediging, noodzakelijk is dat de beide strafdossiers verder worden behandeld door eenzelfde onderzoeksmagistraat. 3.
Uit de ingezonden processtukken blijkt dat:
- bij brief van 30 juni 2013 gericht aan de procureur des Konings te Tongeren, alsook onder meer aan de verzoeker tot regeling van rechtsgebied, vragen Maes-totaalprojecten bvba en Christ Maes een ernstig onderzoek naar fraude met certificaten voor zonnepanelen die deel uitmaken van een zonnepanelenpark gelegen te 3740 Bilzen, Kruisbosstraat. Deze brief vermeldt de firma’s Brim nv, Belisol Energy nv en Verbiest alsook een niet nader geïdentificeerd keuringsbureau als betrokkenen. Deze brief geeft aanleiding tot het opsporingsonderzoek TG.21.99.239/13 onder de leiding van de procureur des Konings te Tongeren; - de verzoeker tot regeling van rechtsgebied stelt zich op 23 augustus 2013 burgerlijke partij bij de onderzoeksrechter te Brussel wegens valsheid in geschriften en gebruik, oplichting en diverse inbreuken op de milieuregelgeving en dit tegen Bruno Invest bvba, Brim nv, Belisol Energy nv, Onafhankelijk Controlebureel vzw, Jan Cordens, Verbiest E.T.I. bvba, Leonard Verbiest en onbekenden. Het geschrift dat ter gelegenheid van de klacht met burgerlijke partijstel-
29 JULI 2014
P.14.0878.N/4
ling aan de onderzoeksrechter werd bezorgd, geeft aan dat de klacht betrekking heeft op een fraude die de verzoeker tot regeling van rechtsgebied werd ter kennis gebracht met betrekking tot de indienstneming van een zonnepanelenpark te 3740 Bilzen, Kruisbosstraat 2; - de onderzoeksrechter te Brussel wijst de procureur des Konings te Brussel op 13 november 2013 erop dat er reeds een dossier zou hangende zijn te Tongeren en stelt de vraag of voeging niet aangewezen is; - Infrax cvba dient op 28 november 2013 bij de onderzoeksrechter te Brussel aanvullend een klacht met burgerlijke partijstelling in voor dezelfde feiten en tegen dezelfde personen; - deze beide onderzoeken worden gevoerd door onderzoeksrechter Els De Breucker te Brussel en zijn er gekend als het dossier nr. 13/139; - op 23 december 2013 vraagt de procureur des Konings te Brussel zijn ambtgenoot te Tongeren of hij zich met het door de onderzoeksrechter te Brussel gevoerde onderzoek wil gelasten; - de procureur des Konings te Tongeren antwoordt op 9 januari 2014 dat zij zich met het dossier wil gelasten; - op 11 februari 2014 verzoekt de procureur des Konings te Brussel onderzoeksrechter De Breucker hem het dossier te willen meedelen aangezien zijn ambtgenoot te Tongeren zich wenst te gelasten, waarop de onderzoeksrechter op 11 maart 2014 het dossier meedeelt aan de procureur des Konings te Brussel; - op 24 maart 2014 neemt de procureur des Konings te Brussel een vordering ertoe strekkend de raadkamer de ontlasting te laten bevelen van de onderzoeksrechter en de mededeling van het dossier aan zijn ambt; - op 25 maart 2014 vordert de procureur des Konings te Tongeren de onderzoeksrechter een gerechtelijk onderzoek in te stellen lastens Angelo Bruno, Bruno Invest bvba, Brim nv, Onafhankelijk Controlebureel, Verbiest E.T.I. bvba en Belisol Energy wegens valsheid in geschriften, oplichting en subsidiefraude te Bilzen. Dit onderzoek wordt gevoerd door onderzoeksrechter Joris Raskin (RN/037/14);
29 JULI 2014
P.14.0878.N/5
- de griffier van de raadkamer te Brussel roept op 22 april 2014 de in de vordering van de procureur des Konings te Brussel van 24 maart 2014 vermelde rechtspersonen alsook de verzoeker tot regeling van rechtspleging op voor de rechtszitting van de raadkamer van 27 mei 2014; - de verzoeker tot regeling van rechtsgebied legt op 26 mei 2014 ter griffie van het Hof het verzoekschrift tot regeling van de rechtspleging neer; - de raadkamer van de Nederlandstalige rechtbank van eerste aanleg te Brussel stelt op 27 mei 2014 gelet op het neergelegde verzoekschrift de behandeling van de zaak onbepaald uit. 4.
Uit de ingezonden processtukken en de door de procureur des Konings te
Brussel en de procureur des Konings van Limburg (afdeling Tongeren) uitgebrachte adviezen blijkt dat: - de onderzoeksrechter te Brussel en de onderzoeksrechter te Tongeren een gerechtelijk onderzoek voeren naar dezelfde of samenhangende misdrijven; - een goede rechtsbedeling vereist dat de beide gerechtelijke onderzoeken door eenzelfde onderzoeksmagistraat worden verdergezet; - de feiten, voorwerp van deze gerechtelijke onderzoeken, zich in hoofdzaak situeren in het gerechtelijk arrondissement Tongeren en de desgevallend te bevelen onderzoeksdaden ook daar zullen moeten worden uitgevoerd; - in het te Brussel gevoerde gerechtelijk onderzoek, behoudens een klachtbevestiging nog geen onderzoekshandelingen werden gesteld, terwijl in het te Tongeren gevoerde onderzoek reeds meerdere onderzoekshandelingen werden verricht. Er bestaat dan ook grond tot regeling van rechtsgebied zoals hierna bepaald. Dictum Het Hof, Beslissend tot regeling van rechtsgebied. Onttrekt het onderzoek nr. 13/139 (BR.70.90.2191/13) aan onderzoeksrechter Els De Bruecker, onderzoeksrechter bij de Nederlandstalige rechtbank van eerste aan-
29 JULI 2014
P.14.0878.N/6
leg te Brussel en gelast dat dit onderzoek wordt verdergezet door onderzoeksrechter Joris Raskin, onderzoeksrechter bij de rechtbank van eerste aanleg van Limburg (afdeling Tongeren), die reeds gelast is met het dossier nr. RN/037/14 (TG.21.99.239/13). Dit arrest is gewezen te Brussel door het Hof van Cassatie, vakantiekamer, samengesteld uit eerste voorzitter ridder Jean de Codt, als voorzitter, de raadsheren Martine Regout, Geert Jocqué, Mireille Delange en Filip Van Volsem, en op de openbare rechtszitting van 29 juli 2014 uitgesproken door eerste voorzitter ridder Jean de Codt, in aanwezigheid van advocaat-generaal Luc Decreus, met bijstand van griffier Frank Adriaensen.
F. Adriaensen
F. Van Volsem
M. Delange
G. Jocqué
M. Regout
J. de Codt