het vakblad over techniek in de akkerbouw

het vakblad over techniek in de akkerbouw

maaidorsers

Voorwoord In dit dossier:

Tijd Hij komt maar een paar keer per jaar uit de schuur. De maaidorser. Hoewel je jezelf kunt afvragen of de aanschaf van de combine wel uit kan, schaffen veel akkerbouwers onder u hem toch zelf aan. Een aanschaf die je waarschijnlijk maar een en hooguit twee keer in het werkzame leven doet. En daarom vraagt de keuze aandacht. Want welke machine past er op het bedrijf? De keuze voor het dorssysteem hangt ondermeer af van het antwoord op de vraag of u stro verkoopt of hakselt. Wat moet de dorscapaciteit zijn? En hoe groot moet het maaibord zijn? Je wilt immers niet dat de graantank al vol zit voor je twee volledige banen hebt kunnen dorsen. Je kunt het dorsen ook over laten aan de loonwerker. Dan hoef je zelf geen dure machine aan te schaffen en weet je zeker dat moderne en goed onderhouden machines op het land verschijnen. Maar de tijdsspanne die beschikbaar is om te dorsen lijkt steeds kleiner te worden. Het weer slaat zo maar om. En dan wil je toch alle te dorsen gewassen van het veld hebben. Geen wonder dat u liever de beschikking hebt over een eigen maaidorser. Eentje die u uit de schuur kunt rijden op het moment dat u hem nodig hebt. En dan moet hij het wel doen. En nog goed ook. Want hoewel je de machine jaarlijks soms maar een paar dagen, hooguit een week, gebruikt, moet je er hoge eisen aan stellen. De manier waarop de machine met het gewas omgaat bepaalt immers deels de financiële opbrengst van dat gewas. Ga maar na: teveel korrelbreuk is terug te voeren op een verkeerde afstelling of een slecht onderhouden machine. Teveel korrels achter de combine? Wederom een verkeerde afstelling. Daar komt nog bij dat een goed onderhouden machine tijdens het seizoen minder storingen zal vertonen. En zoals u begrijpt, een storing kost, vooral tijdens de oogstperiode, teveel kostbare tijd.

Gertjan Zevenbergen [email protected]

Artikelen 4 Claas Tucona: luxe middenklasser 6 10 14 16

Een eigen maaidorser: groot maar gebruikt of klein en nieuw? Kaweco Tranfer 24: schakel tussen dorser en vrachtwagen New Holland CR9090 Elevation: kan het nog groter? Nieuwe Case IH Axial Flow vriendelijk voor stro

18 20

Claas Avero 240: concurrent in compacte klasse

24 26

Altijd de juiste instelling

30 34

New Holland TC5000-serie: boerendegelijkheid

John Deere CWS-serie: prima opvolger van 1177 en 1188 Claas slaat nieuwe wegen in met verbeterde Lexion Massey Ferguson op weg naar de maaidorsers-top

38 42

Claas Tucano 320 lust meer dan graan alleen

44 46 48 52 54

Dorsrecord: onderonsje tussen Claas en New Holland

Combine Challenge

Volg de gewasstroom Massey Ferguson Centora: bewezen techniek Herkansing voor de Case Acial-Flow Nieuwe Claas Lexion durft te denken

eerste indruk

Tekst en foto’s: Frits Huiden

Claas Tucano maaidorsers

Claas Tucano Luxe middenklasser Claas komt met een alternatief voor de Mega en Medion maaidorsers, de Tucano. Hij lijkt meer op de Lexion met onder andere een comfortabelere cabine, direct daarachter de graantank en dan de Mercedes motor. Landbouwmechanisatie bekeek hem in Hongarije.

C

laas is flink bezig met het ontwikkelen van nieuwe machines. Al een poosje gonst het van de geruchten over vernieuwde maaidorsers, een hakselaar en ook trekkers die komen en misschien zelfs al op de komende Agritechnica te zien zullen zijn. Onlangs bekeek Landbouwmechanisatie tijdens een introductie in Hongarije een van de eerste resultaten van al deze vernieuwings-

4

LandbouwMechanisatie dossier • september 2007

drang. Een nieuwe maaidorser in het middelgrote segment, de Tucano. De vervanger voor de oude Mega en Medion maaidorsers die valt in het gamma onder de grotere Lexion en boven de kleine Dominator serie.

Nieuwe cabine Wanneer de Tucano uit het stof van het dorsen dichterbij komt rijden, is gelijk te zien dat

Claas de maaidorser flink heeft aangepakt. De maaidorser kreeg een compleet nieuw uiterlijk mede bepaald door de nieuwe cabine. De beroemde Claas cabine met gebogen dakrand die het bedrijf aan diverse andere fabrikanten verkoopt om zelfrijders te bouwen, lijkt langzaam het veld te gaan ruimen voor een nieuwe variant met zwarte dakrand. Ook de Xerion trekker kreeg eerder een cabine in dezelfde

Type

Dorssysteem

Aantal schudders

Graantank (l)

Vermogen (kW / pk)

Tucano 320 Tucano 330 Tucano 430 Tucano 340 Tucano 440 Tucano 450

Traditioneel Traditioneel APS Traditioneel APS APS

5 5 5 6 6 6

6.500 7.500 7.500 7.500 8.500 9.000

140 / 190 177 / 240 177 / 240 191 / 260 191 / 260 202 / 275

stijl. Binnenin de cabine doet weinig meer denken aan de oude versie en des te meer aan de grotere Lexion maaidorsers. Er zijn een betere bijrijderszit, een nieuwe strakke zijconsole en de geïntegreerde multistick uit de Lexion. Hierin zijn de gebruikelijke functies van maaibord, rijrichting en lospijp te bedienen. Alleen de grote groepenhendel doet nog wat ouderwets aan. De grote toerenteller onder het stuur is verdwenen. Gelijk valt daarentegen de eerder op de Axion trekkers geïntroduceerde Cebis kleurenterminal geïntegreerd in de rechter zijconsole op. Hier moet je voortaan zijn voor de nodige informatie. Met een draaiknop kun je scrollen tussen negen verschillende instellingsvensters. Hierop zijn onder andere de machine instellingen in te voeren waaronder rijsnelheid en optioneel de zeefinstellingen. De nieuwe terminal geeft ook de gewerkte hectares, de verliesindicatie, maaibord instellingen en onderhoudsintervallen weer. Behalve weergave in de cabine kan nu, net als bij de Lexion, ook de dealer of de akkerbouwer op de pc thuis meekijken hoe het met de machine en de oogst is gesteld. Via het Telematics systeem worden de gegevens van de maaidorser of het product namelijk met een koppeling op internet gezet en kan worden uitgelezen door iedereen met de juiste wachtwoorden.

Betere gewichtsverdeling De Tucano heeft voortaan de graantank direct achter de cabine zitten net zoals dat bij de grote Lexion broer het geval is. Je kunt er nu dus vanuit de cabine direct in kijken. Door de verplaatsing van de graantank is er gelijk meer ruimte gekomen om een grote tank te plaatsten. Afhankelijk van type dorser kun je inhouden van 6.500 tot 9.000 liter krijgen. Voorheen had de grootste tank een inhoud van 8.200 liter. De motor komt weer van DaimlerChrysler, maar heeft nu een plek gekregen achterop de maaidorser in plaats van direct achter de cabine. De beplating er overheen kan verder open. Hierdoor zijn de motoren makkelijker bereikbaar voor onderhoud dan voorheen.

Ook speelt het een gunstige rol in de gewichtsverdeling waarbij het niet uitmaakt of de tank nu vol of leeg is. Hiermee is een kritiekpuntje op de oude serie gelijk van tafel geveegd. De motoren voldoen natuurlijk aan de Stage III emissie-eisen en hebben vermogens van 140 kW (190 pk) tot 202 kW (275 pk) volgens de ECE R24 vermogensnorm. Het zwaarste model heeft daarmee 15 pk meer in huis dan de zwaarste Mega 370 had. In motorvermogen overlapt de Tucano serie met twee modellen op de Lexion dorserserie.

Met en zonder APS De nieuwe serie wordt leverbaar in zes types. De Tucano 320, 330 en 430 zijn machines met vijf schudders en dorstrommels van 1.320 mm breed. De Tucano 340, 440 en 450 hebben zes schudders en dorstrommels van 1.580 mm breed. De maaidorsers uit de 300-serie maken gebruik van het conventionele dorssysteem van Claas met de standaard dorstrommel en daarna de strovleugel. De dorsers uit de 400serie beschikken over het van Claas bekende

De nieuwe cabine met Cebis terminal zien we straks terug op allerhande zelfrijders. Hij werd al eerder op de Xerion geïntroduceerd.

APS dorssysteem. APS staat voor Acceleration Pre Selection en zorgt voor een wat constantere gewasstroom door voor de dorstrommel het gewas met een extra trommel te versnellen. Voordeel is dat je een groter dorsoppervlak hebt door de korf onder de versneltrommel. Daarbij zegt Claas dat het stro minder wordt beschadigd en dat door de hogere snelheid, en dus grotere middelpuntvliegende kracht bij de dorstrommel, zich meer korrels afscheiden. Onder de Tucano passen ook grotere en bredere banden dan onder de Mega en Medion maaidorsers. Was er bij de voorgangers keuze uit 620, 650 op 800 mm breedte. Nu is er keuze uit vier maten met breedtes van 680, 710, 900 of zelfs 1.050 mm om de bodem te ontzien. Door de multikoppeling op de invoer passen nu alle maaiborden uit het gamma op de Tucano dorsers variëren in werkbreedtes van 3,70 meter tot theoretisch 10,5 meter.

Breed maaibord Nog een nieuwtje van Claas is een het variabele maaibord van 10,5 meter breed. Ondanks de multikoppeling waarmee alle maaiborden op alle types maaidorsers passen, blijft deze voorbehouden voor de grote Lexion maaidorsers. Vanuit de cabine is het mes bij de verschillende oogstomstandigheden 10 cm naar binnen te schuiven of 20 cm naar buiten.Voor koolzaad zijn er naast zijmessen, platen in het maaibord te monteren waardoor het mes 50 cm uitschuifbaar wordt. De haspel en de invoervijzel bestaan uit twee delen en zijn dus in het midden voorzien van een extra ophangpunt. De haspelbalken zijn gelagerd met gepatenteerd kunststof.


5

oogst

Tekst: Erik Bonte – Foto’s: Henk ten Have, leveranciers

Een eigen maaidorser: groot maar gebruikt of klein en nieuw? Een argument van veel akkerbouwers om een maaidorser aan te schaffen was de goede graanprijs van het afgelopen jaar. Er is meer vertrouwen gekomen in het gewas dat op het veld als spilfunctie dient, maar dit komt nog niet tot uiting in de portemonnee.

Of een nieuwe, kleine boerenmaaidorser uit kan, hangt naast het areaal ook af van de periode van afschrijving.

E

indelijk is er een positieve kente ring gekomen in de graanprijs van afgelopen seizoen. Werd je net voor de oogst nog voor gek verklaard als je als boer 200 euro per ton vroeg, in de winter is anders gebleken. Veel partijen werden voor 200 tot 250 euro per ton verkocht. Sommige pools betaalden 230 euro, een resultaat waarvoor je enkele jaren geleden nog meer dan twee ton tarwe moest leveren. De prijs was dus goed, alleen bleef de fysieke opbrengst wat achter; 7 à 8 ton was goed vorig jaar. Een dubbele prijs en 20 procent minder opbrengst zorgde netto toch voor een ‘goede’ financiële opbrengst per hectare.

basis worden meestal loonwerkerstarieven gebruikt, voor tarwe zo’n 170 tot 200 euro per hectare. Dan rijst de vraag over hoeveel jaar je de maaidorser economisch afschrijft. En wil je een nieuwe, kleine machine of kies je voor een gebruikte grote? De capaciteit speelt hierbij een grote rol. Grotere maaidor sers van ongeveer vijftien jaar oud benaderen de prijs van een nieuwe, kleinere maaidorser. Hier kleven voor en nadelen aan. Bij een gebruikte kan het onderhoud na verloop van tijd meewegen, terwijl bij een nieuwe je de eerste paar jaar vrijwel zonder grote kosten zit bij normaal gebruik.

Vervangingen

Je kunt wel een grote maaidorser aanschaffen voor een aantrekkelijke prijs, maar je moet ook even kijken naar het vervolgtraject in de keten, namelijk de afvoer van het graan. Voor een vlotte afvoer zijn de grootte van de kippers en de afstand van belang. Afvoer in containers is ook een optie, maar wil je blijven dorsen, dan moet er enige regelmaat in het brengen van containers zijn.

Ongeveer twee jaar geleden is de vervangings markt voor maaidorsers weer op gang gekomen. Veel kleine, oude maaidorsers zijn vervangen door moderne, maar vooral grote machines. De matige zomers zijn ook bij veel akker bouwers een argument om over te schakelen naar meer capaciteit. Populair zijn de maai dorsers van tien tot vijftien jaar oud. De kop is eraf, van de prijs en van de machine, en dit is erg aantrekkelijk. Omdat in Nederland weinig nieuwe maaidorsers zijn verkocht, moesten deze uit andere landen worden betrokken. Vooral Duitsland en Engeland waren en zijn nog steeds landen waar veel maaidorsers vandaan komen.

Afweging Als akkerbouwer dien je je natuurlijk vooraf af te vragen of een maaidorser uit kan. Als

6

LandbouwMechanisatie dossier • juli/augustus 2008

Graanafvoer

Boerenmaaidorser De laatste jaren is de verkoop van nieuwe ‘boerenmaaidorsers’ weer gestegen. Dit zijn nieuwe maaidorsers met een lagere capaciteit dan de grote broers. De fabrikanten zagen weer licht gloren aan het einde van de tunnel, doordat veel machines aan het eind van hun Latijn waren en deze boeren zelf graag hun graan dorsen. Afgelopen jaar bieden verschil lende fabrikanten weer kleinere modellen


7

oogst aan voor een instapprijs die tussen de 70.000 en 80.000 euro schommelt. Wie wat extra’s wil, zoals een breder maaibord of een hydro statische aandrijving, dient daar uiteraard wat meer voor te betalen. De prijs komt dan op ongeveer 100.000 euro. Daarmee zijn ze interessant voor wie zo’n 100 hectare per jaar dorst. Wel moet je dan de arbeid niet betalen en de machine over tien jaar afschrijven en niet over vijf jaar, zoals de bank adviseert.

New Holland New Holland heeft met de TC 5000serie een waardige opvolger gevonden voor de oude TCserie. De modellen zijn leverbaar met vier of vijf schudders, waarbij het zeefoppervlak dat door wind gecontroleerd wordt varieert tussen 3,27 m2 bij de twee vierschudders en 4,12 m2 bij de vijfschudders. Oudere model len dan de TC 56 zijn ook nog actief. De 8060 en 8070 hebben evenveel reinigingsopper vlak als de TC 56, bij de TX 32 en TX 34 is dit iets lager. De CSserie is een model dat tussen de TC en de CX/CR valt. De machines hebben aan merkelijk meer capaciteit en zijn bovendien voorzien van meer elektronica.

John Deere

Maaidorsers kun je met de C.O.F (Calculated Output Factor) vergelijken. Deze factor berekent de capaciteit waarbij de uitkomst varieert tussen 25 (lage capaciteit) en 43 (hoge capaciteit).

John Deere Bouwjaar Motorvermogen kW (pk) Transmissie Breedte dorstrommel (m) Diameter dorstrommel (m) Zeefoppervlak (m2) Aantal schudders Schudderoppervlak (m2) Inhoud graantank (l) Gewicht (kg) C.O.F.

8

1188 SII Hydro/4

1450 CWS

1990-1992 154,4 (210) hydrostaat 1,56 0,61 5,25 6 5,85 6.000 10.970 35,67

2001-heden 132,3 (180) hydrostaat 1,30 0,61 4,60 5 4,83 6.000 9.400 32,47


John Deere heeft met de 1450 CWS en 1550 CWS twee modellen in het pakket die betaal baar zijn voor akkerbouwers. De zeefcapaci teit is met 4,60 respectievelijk 5,60 m2 een stuk groter dan de TC 5000serie van New

Claas Bouwjaar Motorvermogen kW (pk) Transmissie Breedte dorstrommel (m) Diameter dorstrommel (m) Zeefoppervlak (m2) Aantal schudders Schudderoppervlak (m2) Inhoud graantank (l) Gewicht (kg) C.O.F.

Holland. Vergelijkbare oudere types van John Deere met hetzelfde zeefoppervlak zijn de machines uit de 20 en 22serie. Beide series zijn nog steeds populair onder loonwerkers. De machines zijn nog relatief jong. De 20serie is gebouwd tussen 1992 en 1997, de 22serie tussen 1997 en 2001.

Claas Ook de Claas Medion valt in dezelfde lijn als de eerder genoemde merken. Deze serie heeft vier types (310, 320 330, 340) die, met uitzondering van de 330, allemaal vanaf 2000 worden gebouwd. De productie van de 330 startte een jaar later. De 310, 320 en 330 zijn allemaal vijfschudders met een zeefopper vlak van 4,25 m2. Het vlaggenschip uit de reeks is de 330. Deze telt zes schudders met een totaal zeefoppervlak van 5,10 m2. Vergelijkbare oudere types zijn de Dominator 88, 98 en 108. De productiejaren van deze types liggen tussen 1986 en 1998.

Een nieuwe, kleine maaidorser is bijna net zo duur als een grotere gebruikte van vijftien jaar oud. Instapserie bij John Deere is de CWS.

Vergelijken Uiteraard spelen naast het zeefoppervlak nog andere factoren een rol om een maaidorser aan te schaffen. Met name de trommelgrootte, graantankinhoud en het motorvermogen kunnen een rol spelen. Om maaidorsers met elkaar te vergelijken is de C.O.F (Calculated Output Factor) opgesteld. Deze factor berekent de capaciteit waarbij de uitkomst varieert tussen 25 (lage capaciteit) en 43 (hoge capaci teit). De C.O.F. wordt berekend met een loga

Dominator 108 SL Classic

Medion 320

1990-1998 162,4 (221) hydrostaat 1,58 0,45 5,10 6 6,95 6.500 10.625 35,30


ritmische formule, waarin alle belangrijke componenten van een maaidorser zijn opge nomen. Op www.barendregt.nl/mf/COF.XLS staat een voorbeeld waarmee je zelf kunt rekenen. In de vergelijking hebben we drie merken naast elkaar gezet. Naast een nieuwe boerenmodel hebben we ook een model van hetzelfde merk gezet dat ongeveer vijftien jaar geleden voor het laatst is gebouwd. Deze gebruikte machines zijn weliswaar groot,

New Holland Bouwjaar Motorvermogen kW (pk) Transmissie Breedte dorstrommel (m) Diameter dorstrommel (m) Zeefoppervlak (m2) Aantal schudders Schudderoppervlak (m2) Inhoud graantank (l) Gewicht (kg) C.O.F.

maar voor een aantrekkelijke prijs te vinden. De nieuwe modellen hebben een stuk minder capaciteit en kosten nieuw (bijna) net zoveel als de grote gebruikte.

TX 66

TC 5080

1993-1997 183,8 (250) hydrostaat 1,56 0,61 4,03 6 5,23 8.000 12.400 35,48



9

rapport

Tekst: Guido Ubaghs (Studievereniging Heeren XVII, Wageningen Universiteit) – Foto’s: Gijs van der Woerd, Guido Ubaghs

12 34

Kaweco Transfer 24 Schakel tussen dorser en vrachtwagen Sinds vijf jaar is de Kaweco overlaadwagen Transfer 24 te koop. Dit Nederlandse product speelt in op de vraag

Dolf Versteege van Kamps de Wild.

naar capaciteitsverhoging bij het oogsten van graan en maïs. De twee-asser, met een inhoud van 24 m3, is de

Capaciteit

schakel tussen oogstmachine en vrachtwagen.

D

e Kaweco overlaadwagen Transfer 24 is sinds vijf jaar op de markt. Kaweco is het eigen merk van Kamps de Wild uit Zevenaar. De importeur heeft de ontwikkeling en productie van

10


Kaweco ondergebracht bij Staja machine bouw in Zevenaar. Ook de Transfer 24 is dus uit deze fabriek gerold. Het overgrote deel van de productie van Kaweco, zo’n 70 procent van de machines, gaat naar landen

als Duitsland, Denemarken, België en Japan. De machines worden naar wens van de klant gebouwd. “Alhoewel de Transfer 24 op dit moment niet gebouwd wordt, is er wel weer vraag naar deze overlaadwagen”, aldus

De overlaadwagen is bij de oogst van graan en maïs vaak de schakel tussen de oogst machine en de vrachtwagen. Vooral loon werkers zetten de overlaadwagen in om de efficiëntie van het oogsten en transporteren te verhogen. Door gebruik te maken van een overlaadwagen hoeft de maaidorser niet op het kopeinde te lossen, maar kan die dit al rijdende doen. Op deze manier is het gewas

Bij de foto’s 1 – 4 [1] Door twee schuiven aan de onderzijde van de bunkerbak is het schoonmaken ervan en van de bodemvijzel eenvoudig en kun je ook aan de onderzijde lossen. [2] De hydraulisch verstelbare doseerplaten zorgen voor een juiste dosering van het product naar de lospijp. [3] De meter geeft de hoogte van de oliedruk aan. Met de twee kranen kun je de schuifsnelheid van respectievelijk de lospijp en de doseerplaten regelen. [4] Het veersysteem met bladveren zorgt voor een stabiel weggedrag. De hydraulische cilinders voor de meesturende assen geven een goede manoeuvrebeweging in het veld en op de weg.

Kaweco Transfer 24 Lengte Breedte Hoogte Loshoogte Inhoud DIN Laadvermogen Technische aslast Bandenafmetingen Leeggewicht Prijs

8.006 mm 2.500 mm 3.495 mm 4.427 mm 24 m3 22.000 kg 9.000 kg 700/50 – 26.5 Trelleborg T404 4.960 kg 44.000 euro excl. btw


11

rapport De ervaringen van gebruikers

Jan Hogendoorn Beilen

Frans van Egmond Zeewolde

Gijs van der Woerd Zoelen

product sneller over te laden, waardoor gro tere hoeveelheden product in kortere tijd te transporteren zijn. Het transport over de weg is hierdoor efficiënter en goedkoper. Dit scheelt vaak een extra man, trekker en kip wagen. De capaciteitsverhoging is voor de meeste gebruikers dan ook de reden geweest om de machine aan te schaffen.

Aandrijving Een aftakas (1.000 omw./min) drijft de vijzels aan. Tussen de aftakasaandrijving en de

Loonwerker Van der Woerd uit Zoelen heeft de Kaweco overlaad wagen inmiddels twee jaar in gebruik. Binnen het bedrijf wordt de overlaadwagen gebruikt voor de oogst van 350 hectare graan en 350 hectare maïs.

Frans van Egmond werkt bij de Stichting Beheer en Exploitatie Reserve gronden Flevoland in Zeewolde. Bij dit bedrijf gaat de Transfer 24 voor het derde jaar draaien. De machine wordt uitsluitend gebruikt voor de oogst van 600 hectare graan.

Loonbedrijf De Vries uit Beilen huurt de Kaweco overlaadwagen in samenwerking met BV Erf uit Zeewolde. De Vries is tevens officieel dealer van Kaweco. Bij het loonbedrijf wordt de overlaadwagen dit jaar voor het derde jaar gebruikt. Hij wordt ingezet bij de oogst van maïs en graan.

Gijs van der Woerd: “Eenvoudig en onderhoudsvriendelijk.” “We moesten twee jaar geleden een keuze maken: een extra combine of een overlaadwagen aanschaffen. Wij hebben ervoor gekozen om de capaciteit van onze twee combines te verhogen en kochten een Kaweco overlaadwagen. Hierdoor kunnen de combines door blijven rijden en hoeven ze niet steeds aan de rand van het perceel hun tank te lossen. De bediening is relatief eenvoudig en iedereen binnen ons bedrijf kan goed met de machine overweg. De bladvering zorgt voor een stabiele ligging, zowel in het land als op de weg. Een minpunt is de licht uitgevoerde carrosseriebouw. Bij onze overlaadwagen brak de dissel een keer, maar dit is weer vakkundig hersteld door de fabrikant. De beveiliging van de vijzels kan naar mijn mening beter. Vorig jaar is er schade ontstaan aan de vijzel in de lospijp doordat deze vastgelopen was. De twee kleppen aan de onderzijde zijn handig bij het schoonmaken van de bunkerbak en de bodemvijzel. Ik zou er wel weer een kopen, maar dan moeten ze hem wel op bovenstaande minpunten veranderen.” Rapportcijfer: 6

Frans van Egmond: “Betrouwbaar en gebruiksvriendelijk.” “De overlaadwagen is gekocht om de capaciteit van onze combines te optimaliseren. Hij kan onze drie Claas Lexions bijhouden, waardoor die met volle capaciteit kunnen draaien. Wij transporteren het graan in vrachtwagens. Probleem bij het lossen is vaak dat de beperkte lengte van de lospijp je verplicht om de overlaadwagen dichtbij de vrachtwagen te plaatsen. Dit is echter niet altijd mogelijk. De lospijp zou dan ook iets langer mogen zijn. Wij hebben een trekker van 180 pk ervoor staan. Dit is ook wel nodig om 22 ton voort te trekken door de kleigrond. Alhoewel de machine door de brede banden in diverse omstandigheden is in te zetten, zouden drie assen beter zijn. De gewichtsverdeling komt dan beter te liggen. Bovendien wordt de (te) licht uitgevoerde dissel dan ontlast. Wij hebben geen grote reparatiekosten gehad. Alleen de vijzel van de lospijp is tijdens het hoogseizoen een keer vastgelopen, maar dit is door de leverancier ‘s nacht nog gerepareerd.” Rapportcijfer: 8

Johan Hoogendoorn: “Plezierige wagen om mee te werken.” “De overlaadwagen gebruiken we het meest bij de oogst van maïs. We hebben hem gekocht voor capaciteitsverhoging. De overlaadwagen zorgt er namelijk voor dat onze combines door kunnen oogsten. Hij zorgt voor het transport tussen combine en vrachtwagen. Wij rijden trouwens ook vaak direct met de overlaadwagen van het land naar de tijdelijke opslag. De bunker is groot genoeg om meerdere oogstmachines bij te houden. De constructie is echter te licht. De dissel is een keer gebroken, maar dit hebben we zelf weer gerepareerd. Ik vind de overlaadwagen van Kaweco geen echte transportwagen, daarvoor is de constructie te licht. Verder hebben we geen grote problemen gehad. Onze werknemers kunnen er allemaal goed mee werken. Verder heb je niet veel onderhoud. Wij huren de machine van Kaweco, omdat kopen destijds niet mogelijk was. Als we op dit moment opnieuw een keuze zouden moeten maken, zouden we weer voor deze wagen kiezen. Rapportcijfer: 8

vijzels zit een oliebak met tandwieloverbren ging. Deze zorgt voor de krachtoverbrenging van de aftakas naar de vijzels. De bodemvijzel met een diameter van 40 cm is beneden in de bunkertank geplaatst en transporteert het product naar de lospijp. In de lospijp zit ook een vijzel met een doorsnee van 40 cm die het product omhoog transporteert. De com binatie van de grote diameter van de vijzels en het hoge toerental zorgt voor een grote loscapaciteit. Verder is de dosering van het product te regelen door de doseerplaten in

de bunkerbak hydraulisch te verstellen.

Lospijp De lospijp kun je in en uitklappen tijdens het transport. De pijp bestaat uit twee aparte vijzels die gecombineerd worden bij het uit klappen ervan. De lospijp heeft een vaste stand en dus ook een vaste loshoogte. De los hoogte van 4,42 meter is voldoende om zowel in kippers als in containers en vracht wagens te lossen. Je kunt de wagen ook legen zonder lospijp. Hiervoor zitten er twee schui

ven aan de onderzijde van de machine. Deze zijn niet alleen handig bij het schoonmaken van de bunkerbak en de vijzel, maar kun je ook gebruiken om de overlaadwagen aan de onderzijde te legen. Dit is bijvoorbeeld han dig als je boven een graanelevator wilt lossen.

Inzetbaarheid De overlaadwagen wordt standaard geleverd met bandenmaat 700x 50R26.5. De grote, brede banden zorgen ervoor dat de overlaad wagen een lage trekkracht nodig heeft. De overlaadwagen van Kaweco kan niet worden uitgevoerd met aangedreven assen. Bij zware en natte omstandigheden, vooral bij de maïs oogst, is dit vaak wel een vereiste. De machine wordt het meest gebruikt bij de oogst van maïs of graan. Maar je kunt de overlaadwagen ook gebruiken voor het transport van bijvoor beeld kunstmest of zaaizaad. Dit heeft een positieve invloed op de rendabiliteit van de overlaadwagen.

Constructie Het dekzeil kan met een eenvoudige handeling worden afgerold, zodat het product snel in veiligheid gebracht kan worden bij onverwachte weersomstandigheden.

12


Het doorkijkraam van plexiglas zorgt voor een goed zicht in de bunkerbak.

De instelling van de remkracht kan eenvoudig met de hand worden aangepast.

De constructie is een minpunt van de Kaweco overlaadwagen. De standaard uitgevoerde dis sel is bij verschillende gebruikers al te licht gebleken. Inmiddels is de constructie van de dissel zwaarder uitgevoerd door de fabrikant.

Volgens een van de gebruikers zijn drie assen onder de wagen beter voor de gewichtsverde ling. Dit zou een goede optie zijn, mits het niet ten koste gaat van de druk op de achter as van de trekker. Drie assen verplaatsen mogelijk het zwaartepunt van de overlaad wagen naar achteren. Op deze manier is de druk op de achteras van de trekker minder groot. Je hebt echter voldoende gewicht op de achteras van de trekker nodig om voldoende tractie te hebben. Een juiste gewichtsverdeling is dan ook van essentieel belang. De bladveren zorgen voor een stabiel gedrag van de overlaadwagen in het veld en op de weg. De meesturende assen zorgen voor een goede manoeuvrebeweging en voor komen onnodige slijtage aan de banden.

Kaweco Transfer 24 De Kaweco overlaadwagen levert tijdswinst op en zorgt voor een capaciteitsverhoging bij het oogsten en transporteren. De oogstmachine hoeft het oogsten niet te onderbreken en kan tijdens het rijden haar voorraadbunker legen. De te licht uitgevoerde dissel is de zwakke schakel van de overlaadwagen. Het ontbreken van aangedreven assen is ook een minpunt. Een overlaadwagen met aangedreven assen werkt, vooral bij zware en natte omstandigheden, een stuk prettiger. De overlaadwagen wordt overwegend positief beoordeeld door de gebruikers. De machine is eenvoudig bedienbaar en tevens betrouwbaar en onderhoudsvriendelijk.

Onderhoud De machine is onderhoudsvriendelijk. De overbrenging loopt in een oliebad en de draaiende delen zijn gelagerd. Deze worden gesmeerd via smeernippels. De smeernippels zijn alle goed te bereiken. Een centraal smeersysteem is geen optie bij deze machine, maar dit is ook niet noodzakelijk omdat het aantal smeerpunten relatief laag is.

Voor en tegen + Betrouwbaar + Gebruiksvriendelijk + Onderhoudsvriendelijk – Lichte carrosseriebouw – Geen aangedreven assen


13

eerste indruk

Tekst en foto’s: Gertjan Zevenbergen

New Holland CR9090 Elevation: kan het nog groter? New Hollands nieuwe CR9090 Elevation maaidorser met twee rotoren is de grootste en sterkste maaidorser die je tot nu toe kunt kopen, pocht de fabrikant.

Graantank De 12.500 liter grote graantank is de grootste op een maaidorser. Die van de Claas Lexion is 500 liter kleiner. De CR9090 lost 110 liter graan per seconde. De Massey Ferguson 9895 kan dat met 158 liter per seconde sneller. Met de kleppen van de tank naar beneden blijft de machine 5 centimeter onder de totale hoogte van 4 meter.

Cabine De bestuurder heeft prima zicht rondom vanuit de 3,1 kuub grote cabine. De glasoppervlakte bedraagt 5,8 m2. Met al dat glas is de standaardairco niet overbodig. Standaard is ook de koelkast en een vaste bijrijdersstoel. Vanuit de cabine heb je door de achterruit goed zicht op de graantank.

Kwaliteitsmeter De GrainCam bekijkt vijf tot zes keer een monster van het gedorste graan met zes verschillende lichtfrequenties. Zo wordt duidelijk hoeveel gebroken korrels er zijn en hoeveel kaf er in de tank terechtkomt. De chauffeur ziet de gegevens op zijn monitor en kan vervolgens de instellingen van de maaidorser veranderen. New Holland werkt aan een automatische versie.

Motor en koeling De zescilinder Iveco Cursor13 turbocompoundmotor heeft een vermogen van maximaal 435 kW (591 pk). Een tweede turbo drijft de krukas van de motor aan waardoor extra vermogen wordt gegenereerd. Dezelfde motor ligt ook in New Hollands grootste hakselaar en in de CaseIH Quadtrac. De CR9090 is nipt de sterkste maaidorser ter wereld. De Claas Lexion 600 die dat tot nu toe mocht zijn, haalt namelijk 431 kW uit zijn motor. Om de motor te koelen is extra koeling aangebracht. De oppervlakte van de ventilator is 35 procent groter dan bij de CR9080, het vorige topmodel uit de CR-serie. Standaard is een compressor die het motorcompartiment en de ventilatorschermen op vooraf ingestelde tijd schoonblaast.

Een wereldrecord moet de gigantische capaciteit van de machine onderstrepen. De CR9090 dorste 451,2 ton tarwe binnen acht uur. Toegegeven, dat is niet niks.

CR9090 in cijfers Breedte maaibord Rotor diameter Rotor lengte Totale zeefo eef ppervlak eefo Hoogte tijdens transport Breedte zonder maaibord Gewicht zonder maaibord en hakselaar Prijs inclusief maaibord

10,67 m 0,56 m 2,64 m 6,5 m2 3,96 m 3,50 m 16.700 kg

Monitor De IntelliView III monitor heeft een touchscreen. Op dat scherm verschijnt niet alleen alle informatie over het te dorsen gewas, ook is het gps-spoor te zien dat de maaidorser automatisch kan volgen. Daarnaast verschijnt op de monitor het beeld van de achteruitrijcamera en de kwaliteitssensor. De monitor komt volgend jaar ook beschikbaar voor de kleinere New Holland maaidorsers.

Maaibord

IntelliCruise

Rotor

De messenbalk van het maaibord kan 57,5 cm naar voren schuiven om een lastig gewas te oogsten. Het maaibord is 10,67 breed. Alleen het Oostenrijkse Biso maakt met de VX120 0 een breder variabel maaibord: die is namelijk 12 meter breed. De haspel van het maaibord kan zover naar voren en naar beneden bewegen dat de tanden tot 7,6 cm onder de messen een liggend gewas oppakken. De haspelbuis is dikker dan voorheen en ook de wobblebox is steviger. De dikkere vijzel heeft een doorsnede van 66 cm en draait met 133 toeren per minuut iets langzamer.

De CR9090 is voorzien van IntelliCruise. Bij een wisselend gewas houdt het de machine altijd onder dezelfde door de chauffeur ingestelde belasting. Wordt het gewas lichter, dan zal de machine sneller rijden en benut je de zeven dus altijd evenveel. Een sensor op de aandrijfpoelie van het maaibord meet de belasting.

De deksels van de twee rotoren zijn beide voorzien van vier verstelbare rotorkambladen. Eerst moet je een paar bouten losdraaien waarna ze met de hand zijn te verstellen. Een karweitje dat ongeveer een uur in beslag neemt en vooral uitgevoerd zal worden zodra je van het dorsen van tarwe naar maïs overschakelt. New Holland werkt aan een op afstand bediende verstelling.

Strohakselaar De hydraulisch aangedreven centrifugale strohakselaar heeft twee tegen elkaar in draaiende schijven. Ze moeten het gehakselde stro over een breedte van ruim 10 meter verspreiden. Om invloed van zijwind en heuvels te minimaliseren zijn de deflectorplaten vanuit de cabine elektrisch te verstellen.

394.700 euro

Internet >

www.landbouwmechanisatie.nl

14



15

eerste indruk

Tekst en foto’s: Henk Beunk

Nieuwe Case IH Axial Flow vriendelijk voor stro Case IH past op zijn axiale maaidorser nu een nieuwe rotor toe met een andere verhouding tussen de diameter van de rotorkern en de hoogte van de slaglijsten. Case IH claimt dat deze ST-rotor het stro minder kneust. De 9120 is met 390 kW (530 pk) het nieuwe vlaggenschip.

T

ijdens de Case IH Feldtag eind augustus bij het Oost-Duitse Maagdenburg demonstreerde de fabrikant verschillende nieuwe Axial Flow maaidorsers. De Case IH Axial Flow maai-

dorser verwerkt in het thuisland Amerika het stro met hakselen en dan breed verspreiden. Voor Europa is er de mogelijkheid het stro luchtig neer te leggen met een instelbare zwadbreedte. De nieuwe dors-

rotor in de Case IH maaidorser kneust het stro nu minder dan voorheen. Deze ST-rotor heeft een diameter van 762 mm en een lengte van 2.794 mm. Die maten gelden ook voor de oude rotor die ruim dertig jaar stand hield en eventueel in één dag door de ST-rotor te vervangen is. Het verschil tussen beide rotoren zit in de diameter van die kern: die is 584 mm bij de ST tegenover 644 mm bij de ‘oude’ rotor. Er is rond die kern dus meer ruimte voor het stro dat daardoor minder gekneusd raakt, weet de fabrikant.

Twee series De Axial Flow is leverbaar in twee series: de 88 en de 20. Beide kennen nu drie typen. Het maximale vermogen bij de 88 loopt van 216 kW voor de 5088 en 246 kW voor de 6088 naar 269 kW voor de 7088. In pk’s komt dat neer op respectievelijk 294, 335 en 366. De 7088 is nieuw en heeft dezelfde 9,0 liter zescilinder die ook in de lichtste versie van de 20-serie zit. Die serie, voorheen de 10-serie, begint bij het model 7120 met een maximumvermogen van 310 kW (422 pk). Via 345 kW (469 pk) voor de 8120 loopt dat naar 390 kW (530 pk) voor het nieuwe topmodel de 9120. De graantank is bij vijf van de zes typen 10.500 liter groot. Op de 5088 is die 8.800 liter groot. De tank op de 88-serie heeft nu een elektrisch bedienbare afdekking. De 20-serie had die voorziening al langer. Nieuw op alle 2009-modellen zijn de gewichtsbesparende kunststof zijpanelen die het onderhoud vergemakkelijken. Dat doet ook de verbeterde toegankelijkheid van de achterzijde. Een 88 weegt leeg 14,5 ton; de 7120 is ruim een halve ton zwaarder. De 8120 en de 9120 zitten rond de 16,5 ton. Het MAX serviceprogramma van Case IH heeft tot doel ongewenste stilstand van de maaidorser te beperken.

De 88-serie heeft nu dezelfde cabine als de 20-serie, die als 10-serie aan het begin van deze eeuw op de markt kwam. Het principe van de Axial Flow stamt uit 1977 en is dus al ruim dertig jaar oud. De hier afgebeelde 6088 is 269 kW (335 pk) sterk.

Werkcomfort De cabine van de 88-serie is nu dezelfde als die van de 20-serie. Met de Auto-Crop Setting is het toerental van de dorsrotor in te stellen tussen 250 en 1.150 toeren per minuut. Bij de 20-serie loopt dat van 220 tot 1.200. Ook het instellen van de zeven loopt via de ACS. De 20-serie van de Axial Flow is uit te voeren met het automatische Cruise Cut stuursysteem, dat de breedte van het maaibord optimaal benut. Beide versies van de Axial Flow maaidorsers zijn ook leverbaar met AFS AccuGuide, het automatische stuursysteem op basis van gps. De losvijzel van de 20-serie heeft een lengte van 5,5 meter en een capaciteit van 113 l/s. Bij de 88-serie is dat 106 l/s. De 88 onderscheidt zich verder vooral van de 20 door de compacte bouwwijze. De nieuwe 88 heeft ten opzichte van de ‘oude’ een iets langere wielbasis. Daardoor is volgens Case IH zonder ballast met brede maaiborden te werken. Die maaiborden zijn 518, 610, 732 of 915 cm breed, oftewel 17, 20, 24 en

16


De touchscreenmonitor is nieuw op de 88-serie. De bedienbaarheid en de afleesbaarheid staan op hoog niveau. De multifunctionele bedieningshendel is dezelfde als die in gebruik is bij de 20-serie.

30 voet. Bij het 2050-voorzetstuk is de positie van het mes traploos hydraulisch over 50 cm te variëren. Case IH introduceerde de Axial Flow in 1977 en gaat ervan uit dat het grootste nadeel van het principe, namelijk de strokwaliteit, met de nieuwe ST-rotor wordt ondervangen. Ook de optie om het stro in een luchtig zwad neer te leggen met instelbare zwadbreedtes moet daaraan bijdragen.

Internet > www.landbouwmechanisatie.nl


17

impressie


wel dat dit Vista onderkomen veel ruimte biedt en standaard beschikt over een automatische klimaatregeling inclusief airco en inclusief een koelvak voor eten of drinken. De chauffeursstoel is luchtgeveerd en ook een eventuele bijrijder kan uiterst comfortabel zitten. De ruim verstelbare stuurkolom en acht werklampen zijn standaard. Dat geldt ook voor een radio/cd-speler met een aansluiting voor een mp3-speler en een usb-poort.

Bediening De bediening loopt nu via de bekende multifunctionele hendel die behalve de rijsnelheid en de rijrichting ook de complete bediening van het voorzetstuk en van het lossen van het graan voor z’n rekening neemt. Het CIS informatiesysteem geeft de chauffeur informatie over onder andere het toerental van de dorstrommel en ventilator en over de mate van korrelverliezen. Die laatste zijn overigens ook redelijk te controleren via het ‘kijkglas’ rechtsonder achter in de cabine. Alles wat aan korrels op het laatst toch nog van de zeven valt komt daar voorbij.

Gewasstroom De term APS staat bij Claas voor Accelerated Pre Selection. Het houdt in dat de gewasstroom direct bij invoer in de machine versneld wordt en met grote snelheid door de dorstrommel gaat. Dit bevordert door de hoge centrifugaalkrachten de afscheiding van de graankorrels: 30 procent van het graan wordt al gedorst in de voortrommel. Door deze ingreep is de Avero, ondanks dat de breedte van hoofddorstrommel (1.080 mm) en de doorsnede (450 mm) overeenkomen met die van de Dominator, toch tot een hogere capaciteit in staat. Claas claimt hier tot 20 procent meer capaciteit bij een gelijkblijvend brandstofverbruik. Een dergelijke claim is uiteraard tijdens een korte proefrit niet te checken, maar de filosofie snijdt wel hout. Temeer omdat APS zich in de grotere maaidorsers van Claas ruimschoots heeft bewezen. Na de dorstrommel komt het stro op vier zeven die elk bijna 4 meter lang zijn – 3.900 mm om precies te zijn. De graantank heeft een inhoud van 5.600 liter (1.600 liter meer dan de zwaarste Dominator) en is binnen twee minuten te legen. De Avero is voorzien van een zes-

cilinder commonraildiesel van Caterpillar met een maximumvermogen van 146 kW (198 pk). Bijna 60 pk meer dan de zwaarste Dominator. In de dieseltank gaat 400 liter.

Multikoppeling De elektrische en hydraulische aandrijving en sturing van de voorzetstukken loopt bij de nieuwe Avero net zoals bij de grotere typen via de ‘multikuppler’. Dat vereenvoudigt het aan- en afkoppelen in forse mate. Dat geldt zowel voor de standaardvoorzetstukken van de C 370 tot en met de C 660 als voor de Vario-versies V 540 en V 600. De Vario heeft een instelbaar bereik van 30 cm tussen het mes en de vijzel en laat zich daarmee tijdens het werk tot 10 cm verkorten of tot 20 cm verlengen. In koolzaad is een verlenging tot 50 cm mogelijk. Behalve tijdsbesparing claimt Claas hiermee een 10 procent hogere capaciteit ten opzichte van het standaardmaaibord. In de versie van 4,5 meter is deze als optie ook opklapbaar. Importeur Kamps de Wild geeft als vanafprijs voor de nieuwe Avero 87.500 euro op; dat is dan inclusief maaibord.

Claas Avero 240 combine in detail

Claas Avero 240:

concurrent in compacte klasse Claas was tot nu toe bij de lichte maaidorsers geen concurrent voor John Deere en New Holland. Volgens de fabrikant uit Harsewinkel verandert dat met de Avero 240. Deze 4-schuddermachine heeft de luxe cabine van z’n

Wat betreft het zicht vanuit de cabine heeft de chauffeur van de Avero weinig te klagen.

grote broers, het APS-dorssysteem en hij maait tot 6,6 meter breed.

C

laas beschikte tot voor kort in de klasse van de 4-schuddermachines, die vooral door de boer zelf worden gebruikt, enkel over de Dominator. Deze oer-maaidorser met de type-aanduidingen 130, 140 en 150 is weliswaar op en top betrouwbaar en probleemloos te bedienen, maar raakt op de West-Europese markt qua uiterlijk en werkcomfort achter op de concurrentie. Ook qua inhoud van de graantank (tot 4.000 liter) en motorvermogen (tot 104

18


kW/140 pk) is de markt ondertussen gewend aan meer. Daar komt bij dat het hoekige uiterlijk van de Dominator niet meer in deze tijd past en dat ook de cabine aan vernieuwing toe is. De nieuwe Avero 240 ondervangt volgens Claas al die beperkingen. Na een proefrit met de Avero, die over het APS-dorssysteem beschikt, kunnen we die claim van ‘Harsewinkel’ voor een heel eind volgen.

Bijdetijds uiterlijk Het eerste waarmee de Avero zich onderscheidt van de Dominator is uiteraard z’n eigentijdse verschijningsvorm: die ligt bij de Avero in lijn met de grotere typen Tucano en Lexion. Die ogen modern, terwijl de vormgeving van de Dominator geleidelijk aan gedateerd overkomt. De cabine speelt in dat beeld een belangrijke rol. Claas noemt deze nu hightech en vindt zelf dat de mate van comfort uniek is in de boerenklasse. Feit is

De belangrijke bedienfuncties zitten op de bekende multifunctionele hendel.

Claas levert de nieuwe Avero maaiborden met een werkbreedte van 3,7 tot 6,6 meter, ook als ‘Vario’ (5,4 en 6,0 meter) en opklapbaar (4,5 meter). Via de multikoppeling is het voorzetstuk eenvoudig af en aan te koppelen.


19

rapport

Tekst en foto’s: Erik Bonte

12 34

New Holland TC5000-serie:

Bij de foto’s 1 – 4 [1] Op de rijhendel zijn alle functies van het maaibord gegroepeerd. Het inschakelen doe je met een aparte knop op het dashboard.

boerendegelijkheid

New Holland heeft met de TC5000-serie een echte boerenmachine in het pakket. De maaidorser is modern, maar zonder al te veel poespas heeft hij een aantrekkelijke prijs. De machine was vooral in trek bij akkerbouwers, maar sommige loonwerkers kochten hem als back-up.

2

007 was een goed jaar voor de handel in maaidorsers. Veel akkerbouwers en loonwerkers ruilden hun machine in, schaften er eentje aan of

20


kochten er een bij. Loonwerkers kochten al snel een nieuwe, grote machine. Akkerbouwers kozen tussen een grote gebruikte of een nieuwe, kleinere machine.

New Holland heeft met de TC5000-serie zo’n boerenmachine in het pakket.

Uitvoeringen De TC5000-serie bestaat uit drie modellen: de TC5040, TC5050 en TC5070. De eerste twee modellen zijn nagenoeg hetzelfde, het enige verschil is de versnellingsbak. De TC5040 heeft een mechanische bak, de TC5050 heeft net als de TC5070 een hydrostaat.

[2] Op het dashboard zijn twee verliesmonitoren geplaatst: een voor de schudders en een voor de zeven. De drempelwaarde kun je zelf instellen. Het getal op het lcd-scherm geeft de rijsnelheid aan. Je kunt geen twee of meer parameters tegelijkertijd aflezen. [3] Aan weerszijden van het maaibord zijn twee glijsloffen gemonteerd voor het autofloatsysteem. Deze volgen de bodem en houden het maaibord op de ingestelde hoogte. [4] De top van de lospijp zit op een hoogte van 3,85 meter.

New Holland TC5000 Type Motor Vermogen (kW/pk) Maaibord (m) Diameter dorstrommel (m) Oppervlakte dorskorf (m2) Aantal schudders Zeefoppervlak boven/onder (m2) Inhoud graantank (l) Brutoprijs (excl. btw)

TC5050 TC5070 New Holland New Holland 125/170 152/207 3,66-4,57 0,607

3,66-6,03 0,607

0,62

0,79

4 1,74/1,36

5 2,19/1,71

4.000

6.000

100.590 euro 121.520 euro


21


Jan Bartelds Gieterveen

Roel-Jan Scheper Witteveen

Peter de Bruijne Cadzand

De stap tussen een TC5050 en een TC5070 is wel een stuk groter. De dieselmotor van de 5070 heeft 25 kW meer vermogen en is bovendien voorzien van een common railinjectiesysteem.

Cabine en bediening De cabine is ruim en geeft de bestuurder een panoramisch zicht. Naast de bestuurder is er plaats voor een bijrijder, mits de inschakeling van het dorsmechanisme, het maaibord en de lospijp elektrisch-hydraulisch worden

Ter vervanging van zijn New Holland 1540 schafte Peter de Bruijne uit Cadzand vorig jaar een nieuwe TC5070 aan. De Bruijne heeft een akkerbouwbedrijf waarop hij aardappelen, suikerbieten, granen, graszaad en blauwmaanzaad verbouwt.

Roel-Jan Scheper heeft in maatschap met zijn vader een bedrijf in Witteveen. Naast 30 hectare granen worden ook zetmeelaardappelen, suikerbieten, cichorei en graszaad verbouwd. Slachtkuikens is een neventak. Ter vervanging van een New Holland 8070 schaften ze een TC5050 aan.

Jan Bartelds heeft in het Drentse Gieterveen een akkerbouwbedrijf waarop hij zetmeelaardappelen, suikerbieten en granen verbouwt. Bartelds schafte in 2008 een New Holland TC5070 aan ter vervanging van een Clayson S1550.

Peter de Bruijne: “Machines gaan lang mee.” “Mijn vader en grootvader dorsten vroeger ook al met New Holland. Deze machines gingen ruim dertig jaar mee. Twee jaar geleden bereikte onze 1540 ook deze kaap en mede door de goede graanprijzen besloten we om een nieuwe aan te schaffen. Het maaibord heeft een breedte van 4,5 meter. De graszaadopraper hebben we van onze oude maaidorser gehaald en enigszins moeten verbouwen; zo werd de invoer vergroot en de aandrijving verplaatst. Ook blauwmaanzaad dors ik ermee, ik leg er dan een speciale maanzaadzeef in. De machine heeft een capaciteit die groot genoeg is voor ons bedrijf. Jaarlijks dorsen we rond de 100 hectare. 13 hectare tarwe per dag is geen probleem. Een minpuntje vind ik dat de digitale afleesmogelijkheden in de cabine. Het lcd-scherm geeft slechts één parameter weer. Zo had ik graag de rijsnelheid en het toerental van de trommel in één oogopslag willen zien zonder dat je het hele menu door hoeft te bladeren.”

Roel-Jan Scheper: “Op het juiste moment dorsen.” “Voorheen hadden we samen met een collega een New Holland 8070. Omdat deze aan vervanging toe was, besloten we om zelf een nieuwe maaidorser aan te schaffen. Dit was in de actieperiode van New Holland. We kunnen het juiste oogstmoment nu zelf uitkiezen omdat we het graan opvoeren aan de slachtkuikens. Het is dan belangrijk dat het graan droog binnenkomt. De keuze voor een vierschudder had een prijstechnische reden. De TC5070 heeft weliswaar meer capaciteit, maar de meerprijs hadden we er niet voor over. Het maaibord is 3,90 meter breed en dat is voldoende voor ons. We kopen ook tarwe van andere akkerbouwers en die dorsen we zelf. Het areaal graszaad in ons bouwplan vonden we te klein om een graszaadopraper aan te schaffen. De machine voldoet goed. Problemen hebben we er nog niet mee gehad, op een paar kleinigheidjes na, maar die zijn door de dealer opgelost.”

Jan Bartelds: “Prima machine.” “We hebben lang gekeken naar een gebruikte maaidorser ter vervanging van onze dertig jaar oude machine. Maar toen New Holland vorig jaar met een actie kwam, besloten we om toch maar een nieuwe TC5070 aan te schaffen met een maaibordbreedte van 4,50 meter en een strohakselaar. Het voordeel van een nieuwe vind ik dat je weer jaren vooruit kunt en bovendien kunt meegenieten van de garantie. Ook valt het onderhoud in de eerste jaren mee. De keuze voor New Holland was voor ons vrij logisch. De machine maait gewoon goed, ook bij liggend graan. De tweede trommel zorgt voor een prima eindresultaat. Het dagelijks onderhoud is goed te doen. Je kunt goed bij de vetnippels en de motor ligt lekker ruim. Dit jaar heb ik er al ruim 90 hectare probleemloos mee gedorst. Problemen heb ik er nog niet mee gehad, ik ben er zeer tevreden mee.”

Rapport Bediening Comfort Capaciteit Prijs/kwaliteit



aangestuurd met een knop op het dashboard. De machine die we bezochten was voorzien van deze elektrisch-hydraulische inschakeling. Drie gele knoppen op een rij zijn goed gemarkeerd. De inschakeling verloopt soepel. De verliezen worden weergegeven middels twee rijen lampjes, een rij voor het verlies op de zeven en een rij voor de schudders. De term ‘verlies’ is een subjectief begrip, je kunt de drempelwaarde zelf instellen met een draaiknop. Eveneens op het dashboard is een prestatie-

Het toerental van de tweede trommel verander je door een V-snaar op een kleinere of grotere poelie te leggen. Aan- en ontspannen doe je met de grote hendel links.

22


8 8,5 8 9

monitor geplaatst. Dit is een lcd-scherm waarop je verschillende parameters zoals rijsnelheid, trommeltoerental, motortemperatuur en -uren kunt aflezen. Je kunt overigens slechts één parameter tegelijk aflezen.

Maaibordsturing Het maaibord kun je op drie manieren in hoogte laten verstellen: manueel, controlfloat en autofloat. Manuele bediening spreekt voor zich, met een bodemdruk- en stoppelhoogtemeter moet je als bestuurder zelf

Peter de Bruijne stelt de zeven bij. Hiervoor verplaatst hij de hendel naar links of rechts.

8 8 8 7

8 8 8 8

beslissen of je het maaibord optilt of laat zakken. Het controlfloatsysteem neemt de beslissing van de bestuurder over. Je moet wel zelf de bodemdruk en stoppelhoogte van tevoren ingeven. Het autofloatsysteem gaat nog een stapje verder. Sensoren op de buitenste glijsloffen van het maaibord volgen de bodem en houden deze, in combinatie met het maaibordhoogteregelsysteem, evenwijdig hieraan.

De afscheidingscapaciteit wordt verhoogd door een centrifugaalafscheider. Naargelang het gewas en de werkomstandigheden heb je de keuze tussen twee snelheden. De laatste stap van afscheiden gebeurt door de zeven: de boven- en onderzeef. Je verstelt deze door een hendeltje op de zeven naar links of rechts te verplaatsen zodat de zeven wijder of nauwer gaan. De vertanding is zo geplaatst, dat iedere tand 1 mm is.

Dorsen en zeven

Graantank en lossen

De New Holland TC-serie heeft twee trommels: de dorstrommel en de afneemtrommel. De dorstrommel heeft een doorsnede van 60 cm en telt acht slaglijsten. De dorskorf heeft 14 dorslatten. De afstand tussen de dorskorf en –trommel kun je in de cabine verstellen, evenals het toerental van de trommel. Na de dorstrommel is de afneemtrommel geplaatst. Het toerental van deze trommel kun je wijzigen door aan de rechterkant van de machine een V-snaar op een andere poeliecombinatie te leggen. Het ontspannen doe je met een grote hefboom zodat dit karweitje in een mum van tijd gebeurd is.

De graantank van de TC5040 en 5050 heeft een inhoud van 4.000 liter. De tank van de TC5070 is aanmerkelijk groter, namelijk 6.000 liter. Het lossen van de tank gaat met een snelheid van 60 liter per seconde vrij vlot. De maximale loshoogte bedraagt ongeveer 3,85 meter. Door de ophanging van de pijp bereik je tijdens het uitklappen deze hoogte al vrij snel. Wil je bijvoorbeeld graszaad lossen in een container, dan kun je de uitloop van de pijp iets verlengen zodat niet al het zaad wegwaait tijdens het lossen.

New Holland TC5000 De TC5000-serie van New Holland is een machine die geschikt is voor een akkerbouwer. De actie die New Holland in 2008 heeft gehouden, gaf voor akkerbouwers die in een maaidorser wilden investeren de doorslag. De gebruikers zijn tevreden over de capaciteit, de dorskwaliteit en het onderhoud.

Voor en tegen + + +

Grote capaciteit voor boerenmachine Tweede trommel Onderhoudsvriendelijk

–

Weinig gegevens leesbaar in één oogopslag op lcd-scherm

LandbouwMechanisatie dossier • 2009

23

maaidorsers

Tekst: Niels van der Boom – Foto’s: Fabrikant

Altijd de juiste instelling De laatste jaren is veel aan maaidorsers veranderd. Het maaibord bleef echter onveranderd. Door het gebruik van een maaibord met variabele lengteverstelling is de capaciteit verder te verhogen.

T

raditioneel worden in lengte verstel bare maaiborden alleen gebruikt bij het dorsen van koolzaad. Veelal wordt dan gebruik gemaakt van een speci aal voorzetstuk die de bek verlengt en zij messen toevoegt. Inmiddels bieden verschil lende fabrikanten een maaibord aan waarbij de afstand tussen mes en vijzel vanuit de cabine traploos instelbaar is. De populariteit van deze maaiborden neemt ook bij de graanoogst toe. Grote voordelen zijn vooral dat het gewas gelijkmatiger wordt ingevoerd en dat de afstand tussen het mes en de invoervijzel altijd optimaal is. Ook nemen de verliezen af wanneer het maaibord langer is. Het product valt namelijk eerder in de bak van het bord.

Geen harde cijfers De fabrikanten Claas, CaseNew Holland, John Deere en Biso leveren allemaal een maaibord met variabele lengteverstelling. Bij Claas, CNH en Biso is de lengte vanuit de cabine traploos in te stellen. Bij John Deere gebeurt dit met bouten. Claas en New Holland zeggen dat ongeveer een kwart van de nieuw verkochte combines met dit type maaibord wordt uitgerust. Het merk Biso is in ons land nog niet verkocht. John Deere levert standaard zijn 600R serie maaiborden af op de langste stand en heeft hier goede resultaten mee. Ook New Holland kiest stan daard al voor het luxe Extra Capacity maai bord. De fabrikanten zijn voorzichtig met uitspraken over de extra capaciteit die het

Het Vario maaibord van Claas is tot 30 cm in breedte verstelbaar. Met speciale inlegplaten is de lengte maximaal 50 cm.

oplevert. Keiharde cijfers zijn er niet, maar ervaringen uit het veld leren dat tot 15 pro cent extra capaciteit is te behalen. Dit komt vooral doordat je constant aanpassingen kunt maken aan de hand van de gewasstand. De maaidorser krijgt zo een constante toevoer, met een beter dorsresultaat tot gevolg.

Transportband voor egale invoer Agco heeft voor zijn Massey Ferguson en Fendt combines het Powerflow maaibord. Dit is een maaibord met transportbanden dat het gewas gelijkmatiger invoert en gemakkelijker over weg kan met lange gewassen als koolzaad en rogge. Deze techniek is niet nieuw. Massey Ferguson bouwt het Powerflow maaibord al sinds 1976. Ook John Deere heeft een maai bord met invoerbanden. Deze wordt gebouwd door de Duitse fabrikant Zürn die ook speciale koolzaadvoorzetstukken maakt voor verschil lende merken. John Deere importeur Louis Nagel zegt nog geen van deze Premium Flow maaiborden te hebben verkocht in Nederland.

Opklapbaar vari-maaibord Ook de Oostenrijkse fabrikant Biso levert een

Het Ultralight maaibord van Biso kost ruim 7.000 euro meer, maar weegt 2.000 kg minder dan zijn Cropranger maaibord.

verstelbaar maaibord. De Ultralight en Crop Ranger maaiborden zijn vanuit de cabine, hydraulisch, tot 70 cm in lengte te verstellen. Het grote verschil tussen de twee versies is het gewicht. De Ultralight is namelijk opge bouwd uit aluminium en plastic onderdelen. Een versie van 12 meter weegt zo 2.000 kg minder dan de Cropranger. Vooralsnog wordt het merk niet in ons land verkocht. Waar schijnlijk omdat Biso zich vooral richt op de grote werkbreedtes. Het Duitse Geringhoff is de enige fabrikant die een maaibord levert dat variabel instelbaar en opklapbaar is. Daarnaast levert het ook een vast maaibord dat in lengte verstelbaar is. Helaas gaf de fabrikant ons geen informatie voor dit artikel. Het komt daarom ook niet terug in het tech nisch overzicht.

Banden vervangen vijzel Een andere mogelijkheid om meer capaciteit uit het maaibord te halen, is door de vijzel te vervangen door transportbanden. Dit systeem wordt al menig jaren gebruikt in landen met een lage (stro)opbrengst, maar wordt vaak ongeschikt gevonden voor onze

gewassen. Toch testte fabrikant MacDon vorig jaar zo’n maaibord in Duitsland, Frankrijk en GrootBrittannië met een posi tief resultaat. Het grote voordeel van deze techniek is de lichte constructie en een hoge capaciteit. De Italiaanse fabrikant DBF en het Canadese MacDon maken allebei gebruik van deze techniek. Ook Claas heeft een maaibord met transportbanden, maar levert deze voor alsnog niet in WestEuropa.

Vooral belangrijk bij grote combines Het gebruik van een maaibord met lengte verstelling heeft zeker zijn voordelen. Vooral bij de grote maaidorsers, waarvan er in Nederland steeds meer rijden, helpt het om de capaciteit hoog te houden. Zeker bij een maaidorser met het axiaal dorssysteem is het belangrijk om voor voldoende gewas te zor gen. Dit komt alleen maar de kwaliteit van het gedorste product ten goede. Natuurlijk hebben deze maaiborden een meerprijs en wegen ze vaak meer. Het blijft daarom een persoonlijke afweging of je het waard vindt hiervoor te kiezen.

Technische gegevens variabel instelbare maaiborden Merk Type Breedte Breedteverstelling Ruimte tussen mes en vijzel Prijs*) Claas Vario 5,4 - 12 m 30 cm traploos (50 cm met inlegplaten) 48 - 78 cm 1) € 31.120 New Holland Varifeed 6,1 - 10,5 m 50 cm traploos 60 - 115 cm 1) € 35.310 5) 1) New Holland Varifeed 7,6 - 10,7 m 57 cm traploos 60 - 115 cm € 37.360 John Deere 600R 4,3 - 9,15 m 17 cm met bouten 54,5 - 59,5 - 71,5 cm 2) € 25.000 4) Biso Ultralight 800 7,7 - 15 m 70 cm traploos 25 - 105 cm 1) € 45.900 3) 1) Biso Crop Ranger 4,1 - 15 m 70 cm traploos 25 - 105 cm € 38.750 3) *) Prijs van 7,5 meter brede versie, tenzij anders aangegeven. Alle maaiborden zijn met een hydraulisch aangedreven haspel uitgevoerd, exclusief transportwagen. 1) Afstand tussen mes en voorkant vijzel. 2) Afstand tussen mes en hart vijzel. 3) Met hydraulisch uitschuifbare torpedo’s. 4) Een 6,6 meter brede versie, rijafhankelijke haspelsnelheid. 5) Een 7,3 meter brede versie.

24



25

rapport

Tekst en foto’s: Erik Bonte

12 34

John Deere CWS-serie:

Bij de foto’s 1 – 4 [1] De zeven moet je handmatig verstellen. Dit doe je aan de achterkant.

prima opvolger van 1177 en 1188 Tot een paar jaar geleden werden er door akkerbouwers twee modellen maaidorsers gekocht. Jong gebruikt en groot was populair bij grotere akkerbouwers. Kleinere akkerbouwers kochten een kleine van meestal vijftien jaar oud. Sinds een aantal jaren heeft John Deere met de CWS-serie een nieuw model maaidorser voor akkerbouwers.

E

en grote maaidorser past niet bij iedereen in het (financiële) plaatje van een akkerbouwbedrijf. Diverse fabrikanten bouwden wel nieuwe maaidorsers, maar die werden niet alleen groter,

26


maar ook een stuk duurder. Dit was niet interessant genoeg voor akkerbouwers die jaarlijks meer dan 80 hectare moeten dorsen. En dan viel de keus gauw op een grote machine, maar dan wel gebruikt. Een paar

[2] De zwarte balk meet het verlies van granen. Aan de rechterkant is de sensor weergegeven.

jaar geleden kwamen er weer nieuwe ‘boerenmachines’ te koop. Machines met een voor akkerbouwers grote capaciteit, maar wel een vriendelijker prijs.

Opvolger De John Deere CWS-serie is de opvolger van de laatste generatie (SII) 1177 en de 1188. Deze machines zijn nog tot op de dag van vandaag populair onder akkerbouwers. De jongste machines dateren al van 1992, maar dat hindert voor veel mensen niet. Het zijn

[3] De 1550 heeft zes schudders, z’n kleinere broer, de 1450, heeft er vijf. [4] De multikoppeling zorgt voor gemak tijdens het aankoppelen van het maaibord. Hiermee worden zowel de hydraulische leidingen als de elektrische kabels aangesloten.

John Deere CWS John Deere John Deere CWS 1450 CWS 1550 6068 H 6068 H 152 / 204 196 / 262 4,30-9,15 4,30-9,15 0,61 0,61

Motor Vermogen (kW/pk) Maaibord (m) Diameter (m) dorstrommel Diameter (m) 0,38 afneemtrommel Aantal schudders 5 Schudderoppervlak (m2) 4,83 Inhoud graantank (l) 6.000 of 6.800 Brutoprijs 116.500 (euro excl. btw) Brutoprijs maaibord 22.000 618R (euro excl. btw)

0,38 6 5,79 6.000 of 6.800 131.500 22.000


27

rapport De ervaringen van gebruikers Nico Walstra Den Andel

Edwin de Lange Swifterbant

Ko van Maldegem en Aart Markusse Kortgene

in feite de grootste maaidorsers die bestemd zijn voor akkerbouwers. De series die daarop volgden waren de 2000 en 2200 serie en die zijn aanmerkelijk groter en duurder. Het was dus wachten tot 2001 voordat er weer nieuwe ‘boerenmachines’ verschenen. In Nederland, waar de handel in maaidorsers vrijwel stil lag, zijn er voor Nederlandse begrippen relatief veel verkocht de laatste jaren. De CWS-serie van John Deere bestaat

Edwin de Lange heeft in Swifterbant een loonbedrijf. Hij is voornamelijk actief in de akkerbouw. De Lange schafte ter vervanging van een 1177 in 2008 een nieuwe CWS 1550 aan.

Nico Walstra is bedrijfsleider bij Maatschap Clevering in Den Andel. Dit akkerbouwbedrijf teelt naast pootaardappelen en wortelen ruim 100 hectare graan. Ook graszaad maakt deel uit van het bouwplan. Een CWS 1550 is twee seizoenen geleden aangeschaft voor het graan en graszaad.

Ko van Maldegem (l) en Aart Markusse (r) hebben vorig jaar samen met drie andere collega-akkerbouwers een nieuwe 1550 aangeschaft. De bouwplannen van de vijf akkerbouwers bevatten naast graan, graszaad en blauwmaanzaad ook aardappelen, suikerbieten en uien.

Edwin de Lange: “Capaciteit is goed.” “Een paar jaar geleden zochten we een andere maaidorser ter vervanging van onze 1177. Dit was overigens een prima machine waar we weinig kosten aan hadden. Bij de dealer raakten we aan de praat over een nieuwe maaidorser. Een grote, zoals een WTS, was ons te groot, te luxe en te duur voor ons te dorsen areaal van rond de 100 hectare. Hij had een 1550 op voorraad staan en de 1177 was nog een prima inruil voor hem, dus kwamen we er snel uit. De CWS is qua techniek vergelijkbaar met de 1177. De machine bevalt ons zeer goed, vooral qua capaciteit. Ook het motorvermogen is een stuk groter dan dat van de 1177 en dit merk je goed. Ook kun je bijna alles vanuit de cabine afstellen, behalve de zeven. Hiervoor moet je nog even van de machine af. Graag had ik ook die vanuit de cabine afgesteld. Een minpuntje vind ik het sturen. Dit gaat pas soepel wanneer de machine volgas draait.”

Nico Walstra: “Groot bedieningsgemak.” “Een aantal jaren geleden stapten we over op John Deere trekkers. Toen onze maaidorser twee jaar geleden ook aan vervanging toe was, hebben we een maaidorser van ditzelfde merk aangeschaft. En dit bevalt tot nu toe erg goed. De machine is motorisch sterk. Met de powerboost gaat hij tot 250 pk. Je hoort hem niet in toeren terugvallen. Het maaibord is 18 voet breed en van Duitse makelij, dus degelijk gebouwd. Voor het dorsen van het graszaad gebruiken we een andere bak met een opraapdoek. Minpunten kan ik eigenlijk nog niet noemen. We hebben er nog geen pech mee gehad. Iedere winter gaat de machine naar de dealer waar hij volledig wordt nagekeken. We zijn er dik tevreden over.”

Ko van Maldegem en Aart Markusse: “Iets meer capaciteit.” “Onze vorige machine was een John Deere 1188 uit 1988. Die dorste op zich nog wel vrij goed, maar op den duur werden de onderhoudskosten een stuk hoger. De dealer had een 1550 staan. We konden nog een behoorlijke prijs krijgen voor onze oude machine en daarom hebben we deze beslissing genomen. De machine heeft nu ongeveer 100 hectare tarwe, 20 hectare graszaad en tien hectare blauwmaanzaad gedorst en dit naar volle tevredenheid. De 1550 heeft iets meer capaciteit dan de 1188, merken we. Bovendien is de invoer wat geleidelijker. De machine kan het 18-voets maaibord prima de baas. Tot nu toe hebben we één mankementje gehad: het motortje van de trommelverstelling is vervangen. De machine dorst verder goed, alleen ligt er wat meer stro op de zeven. Dit zou nog opgelost worden.”

Rapport Bediening Resultaat Capaciteit Prijs/kwaliteit



7,5 8 8 8,5

uit twee modellen: de 1450 en de 1550. Qua uiterlijk verschillen ze nauwelijks, maar van binnen zijn er wel een aantal verschillen. Zo levert de motor van de CWS 1550 ruim 40 kW meer dan dat van de 1450. Bovendien is de 1550 een zesschudder, terwijl de 1450 vijf schudders heeft. Ook is het zeefoppervlak van de 1550 ruim 20 procent groter dan dat van de 1450. Het prijsverschil is 15.000 euro. Overigens heeft de CWS-serie een

update gehad en gaan de machines nu als 1470 en 1570 door het leven.

Cabine en bediening De bestuurder zit letterlijk in een glazen huisje en heeft goed zicht op het werk, zowel voor als naast de machine. De cabine is vrij groot en door de compacte opstelling van de bedieningselementen blijft hij ook ruim. Er is voldoende plaats voor een bijrijder en ook

9 8 9 9

een flinke koelbox kun je er in kwijt. De hele machine bedien je met knoppen en schakelaars. Enkel het inschakelen van het rijgedeelte doe je met een rijhendel. Deze is in de rechterarmleuning van de bestuurdersstoel geïntegreerd. Op de rijhendel zijn ook de belangrijkste bedieningsfuncties van het maaibord geplaatst, zoals heffen en dalen. Alle andere knoppen en schakelaars zijn naast en boven de bestuurder geplaatst. Je kunt vrijwel alles vanuit de cabine regelen. Je hoeft in feite alleen uit de cabine te stappen om de zeven af te stellen. Zo kun je ook nog eens onder het stro kijken of er graankorrels achtergebleven zijn.

CWS-techniek

De rijhendel is geïntegreerd in de rechterarmleuning. Hiermee bedien je ook het maaibord.

28


Een van de weinige hendels in de cabine: de versnellingspook.

De knoppen zijn netjes gegroepeerd aan de rechterkant van de bestuurder.

De CWS-techniek bestaat uit een cilinder/ schudder afscheiding. De dorstrommel (cilinder) heeft een breedte van 1,56 meter (1550) en 1,30 meter (1450) en telt acht slaglijsten. De doorsnede bedraagt 61 cm. Na de dorstrommel volgt een afneemtrommel die op beide modellen een diameter van 38 cm heeft. Na de afneemtrommel heeft John Deere een derde afscheider geplaatst, namelijk de PowerSeparator. Die is optioneel lever-

8 8 8 8

baar op beide modellen, maar volgens de folder niet in Nederland. Dit onderdeel is boven de stroschudders geplaatst. Tussen het stro en het kaf kan namelijk nog graan zitten. De PowerSeparator is een cilinder met ijzeren pennen die het stro uit elkaar trekt zodat het graan via de schudders weer op de zeefkast terechtkomt. Bovendien zorgt die cilinder voor een goede doorstroming van het stro in de machine. Importeur Louis Nagel levert de John Deere de 600R-serie maaiborden in Nederland. Dit maaibord is leverbaar in zeven verschillende werkbreedtes, van 4,30 tot en met 9,15 meter. Een mooi detail is de multikoppeling. Hiermee sluit je in één handbeweging de hydraulische slangen én de kabels voor de elektronica aan. Voor het transport plaats je het maaibord op een kar.

Strohakselaar Een strohakselaar is zoals bij de meeste maaidorsers een optie. Je kunt bij John Deere kiezen tussen twee typen: een hakselaar mét of zónder kafverspreider. Een kafverspreider heeft als voordeel dat je geen proppen kaf meer onder het stro hebt. Een zwad stro

droogt op die manier sneller op. Wanneer je de hakselaar wilt gebruiken, dien je die onder de ‘kont’ te draaien. Dit doe je met behulp van een hendel die aan de rechterkant van de machine is geposteerd.

John Deere CWS De 1177 en 1188 hebben na ruim tien jaar goede opvolgers gekregen. De techniek van de CWSmachines is bekend. De machine is wel wat luxer geworden. Gebruikers zijn tevreden over de capaciteit en het motorvermogen, evenals de bediening. Echte minpunten zijn niet genoemd, enkel het gemis van een elektrische verstelling van de zeven vanuit de cabine. Voor en tegen + Grote capaciteit + Sterke motor + Groot bedieningsgemak – Besturing bij stationair toerental – Geen elektrische afstelling van zeven


29

proefrit

Tekst: Henk Beunk – Foto’s: Henk Beunk en Claas

Claas slaat nieuwe wegen in met verbeterde Lexion Het topmodel 600 van de Lexion heet voortaan 770. Claas slaat daarbij nieuwe wegen in met een verend rupsonderstel voor 40 km/h en met het interactieve Cemos. Ook kreeg de Lexion een nieuwe cabine.

30



31

proefrit

D

e Lexion was tot voor kort lever baar als 500serie met traditionele zeven. Het topmodel met roterende afscheiding (APS Hybrid) heette 600 en was goed voor 431 kW/586 pk. Aan het maxi mumvermogen van die superversie is niet gesleuteld, maar hij heet vanaf nu 770 en krijgt er de 760, 750 en 740 als seriegenoten bij. Die hebben voor de afscheiding nu alle maal die lengterotor en variëren in vermo gen van 390 kW voor de 760, via 343 kW voor de 750 naar 317 kW voor de 740. De Lexion 500 met de gewone afscheiding via schudders (dat zijn er vijf of zes) heet nu 600 en bestaat uit zes typen: van de 205 kW sterke 620 tot aan de 317 kW sterke 670. Die laatste is net zoals de 630 ook leverbaar als ‘Montana’ voor het werken op hellingen. De 620 en de 630 hebben vijf schudders; de overige vier hebben er zes. APS staat bij Claas voor het versnellen van de gewasstroom voordat deze de dorstrommel in gaat. Dat systeem zit op beide Lexionseries. De schud dermachines van de 600serie zijn standaard voorzien van de MSSrotor (Multifinger

Claas Lexion 770 Merk en type motor Nominaal vermogen Maximumvermogen Aantal cilinders en inhoud Maaibordkeuze Dorstrommel Afscheidingsvijzels (2) Graantank Dieseltank Machinebreedte op Terra Trac Machinebreedte op 680/85R32 Machinebreedte op 800/65R32

bodemdruk in het veld, maar niet om hun flexibiliteit op een verharde ondergrond. Dat laatste ondervangt Claas nu met de geveerde versie van de Terra Trac. Tijdens de demonstra ties die ‘Harsewinkel’ er begin deze maand mee gaf, toonden zowel de wielen als de rollen van dit onderstel zich opvallend flexibel. De rupsen nemen daardoor oneffenheden in zich

De nieuwe Lexion is beter en sneller Separator System) die de strolaag ‘verluch tigd’. Vooral bij vochtig stro komen zo ver stopte korrels sneller tevoorschijn. Van de 600serie is de 670 als enige verkrijgbaar met het Terra Trac rupsonderstel.

Met Terra Trac naar 40 km/h Rupsbanden staan bekend om hun lage

op zonder duidelijk van de grond te komen. Claas realiseert dit via een gecombineerde hydraulische veercilinder voor de beide wielen en een aparte ‘combicilinder’ voor de beide looprollen. Komt de ene omhoog, dan wordt de andere stevig aan de grond gedrukt. Moeten ze beide omhoog, dan zorgt een accumulator voor flexibiliteit en tegendruk. Het resultaat is

Mercedes Benz OM502LA 390 kW/530 pk 431 kW/586 pk V8, 16,0 l C600-C900 en V540-V1200 diameter 60 cm, breedte 170 cm diameter 44,5 cm, lengte 420 cm 12.000 l 1.150 l 3,49 m 3,50 m 3,86 m

een toelating voor 40 km/h. Voor loonwerkers en akkerbouwers met grote afstanden tussen de percelen wordt het Terra Trac onderstel zo een stuk aantrekkelijker. De meerprijs ten opzichte van de wieluitvoering zit rond 30 mille. Voor de ongeveerde rups is die meerprijs zo’n 23 mille. Een alternatief voor de rups (ook dat bleek begin augustus) is de CerexBib van Michelin. Deze nieuwe supersoepele 800 mm brede band vervormt vooral in de lengte, waar door het contactoppervlak in die richting groot wordt en de machinebreedte rond 3 meter blijft. Michelin claimt voor een CerexBib een contactoppervlak van 0,73 m2 tegenover 0,59 m2 voor een even grote MegaXBib. Het draagver mogen van de CerexBib is gelijk aan dat van de MegaXBib bij 20 procent minder spanning.

Ruime cabine en Cemos De cabine van de nieuwe 600 en 700 is nu gelijk aan die van de Jaguar hakselaar en van

Met het geveerde Terra Trac rupsonderstel kan en mag de Lexion maaidorser nu comfortabel en veilig 40 km/h rijden op de openbare weg.

De wielen zijn in hun vering gekoppeld, evenals de looprollen: komt de ene omhoog, dan wordt de andere stevig aan de grond gedrukt.

Het Maxflow maaibord is nu voorzien van extra vijzels om de invoer van het gewas te versnellen en zo de capaciteit te verhogen.

de Xerion Trac. Vergeleken met het onder komen op de ‘oude’ Lexion is het nieuwe huis vooral langer (meer beenruimte) en stiller (minder decibellen). De luchtgeveerde chauf feursstoel met automatische gewichtsinstel ling heeft een interne koeling en ventilatie. Het stuurwiel is op drie manieren verstelbaar. De bijrijder kan eveneens perfect zitten en het koelvak is fors vergroot. De rugleuning van de bijrijdersstoel kan dienen als bijzettafeltje. Echt nieuw is het ‘optimalisatieprogramma’ Cemos, waarvan Claas op de Agritechnica al gewag maakte. De maaidorser doet via deze software voorstellen voor de ideale afstelling van de techniek (zie het kader hieronder). Met de snelkeuzetoetsen van EASY (Efficient Agriculture Systems) heeft Claas het werken met de Cebis boordcomputer vergemakkelijkt, waarvan het beeldscherm nu in kleur is. Dat werkt uitnodigend. De stuurhulpen GPS Pilot,

Laser Pilot en Auto Pilot zijn uiteraard ook op de nieuwe Lexion als opties verkrijgbaar, net zoals het elektronische datatransport Tele matics, dat het onderhoud en de logistiek (onder andere het transport van graan) opti maliseert. De service in het veld heeft Claas verbeterd via lichtere en makkelijk te openen zijpanelen en via beter bereikbare onder houdspunten. Met nieuwe elektronica voor het aansturen van machinefuncties en nieuwe hydrauliek voor het uitvoeren daarvan (meer druk en meer liters per minuut) claimt Claas een sneller reageren van de machine als geheel en een nog betere wisselwerking tussen de chauffeur en zijn of haar Lexion.

De chauffeur wordt als het ware geprikkeld om dat laatste te doen. Van de snelheid van de haspel tot aan de snelheid van de strohakselaar en alles wat daartussen zit wordt via ruim vijftig sensoren ‘gemonitord’. De manier waarop al die parameters elkaar beïnvloeden wordt via grafieken inzichtelijk gemaakt. De kleuren groen (goed) en rood (fout) ondersteunen dat visuele aspect. Heeft het advies om de rijsnelheid te verhogen tot gevolg dat het korrelverlies toeneemt, dan volgt het advies om de rijsnelheid weer naar het oude niveau terug te brengen. Maar zoals eerder gezegd: de chauffeur blijft de baas. Claas kiest bewust voor deze werkwijze om de mens in zijn waarde te laten en niet te degraderen tot iemand die de contactsleutel

omdraait en het stuur vasthoudt, al is dat laatste met gps en het wendakkermanagement ook al

vergaand te automatiseren. Claas ziet Cemos als lerend, niet als sturend.

Cemos geeft via grafieken aan in hoeverre de afstelling verwijderd is van het optimum.

Na elke afstellingsactie meldt Cemos of de optimalisatie geslaagd is of niet.

In ’t kort Claas grijpt bij de nieuwe Lexion niet naar ‘groter en sterker’ maar richt zich volledig op beter. De fabrikant uit het Duitse Harsewinkel

hanteert daarbij drie speerpunten: de innova tieve software Cemos, een ruime en comfor tabele cabine en een rupsonderstel voor 40 km/h, Door de nauwe samenwerking met Michelin kan de Lexion daarenboven beschik ken over de nieuwe superflexibele Cerexbib: een radiaalband die het contactoppervlak vooral vergroot in de lengte en minder in de breedte. De nieuwe Lexion is leverbaar met een grote range aan maaiborden: vast tot 9 meter breed, variabel tot 12 meter breed. Opklapbaar is ook een optie en de maïspluk ker gaat tot 12 rijen. Verwarrend is dat de 600 nu niet meer de topLexion is, maar de gewo ne. Ook dat zal wennen, net zoals bij de VW Golf: is het een 4 of een 5? Bij Claas wordt het de vraag of het een oude 600 is of een nieuwe 770? Bij de 400, 500 en 700serie speelt die kwestie niet. Die zijn respectievelijk oud, oud en nieuw.

Cemos: het Claas elektronische machine-optimalisatiesysteem

Het beeldscherm voor het optionele Telematics (voor service en logistiek) wordt door Claas nu ook gebruikt voor het eveneens optionele Cemos dat de chauffeur helpt bij een optimale afstelling.

32


Claas heeft het Cemos-programma ontworpen om de wisselwerking tussen chauffeur en machine te optimaliseren. Die interactie wordt door Cemos zelf opgestart als de software op basis van een groot aantal parameters (dat zijn er meer dan vijftig) denkt dat de afstelling in de machine ergens beter kan. De beslissing om wel of niet op die uitnodiging van Cemos in te gaan, blijft bij de chauffeur. Hij kan de uitnodiging ook gewoon wegdrukken. Cemos legt zich daar dan bij neer. Claas verwacht echter dat de Lexioneigenaar die voor de optie Cemos kiest (die kost 5.000 euro extra of 2.500 euro als de terminal er al is) er optimaal gebruik van zal maken. Het is namelijk zowel voor een beginnend chauffeur interessant om snel te leren als voor een professional om de puntjes op de i te zetten.


33

eerste indruk


Massey Ferguson op weg naar de maaidors-top Massey Ferguson wil in vijf jaar zijn aandeel op de West-Europese maaidorsermarkt verdubbelen. De nieuwe Delta speelt in dat plan een hoofdrol. Deze 347 kW/466 pk sterke hybride heeft de 7-cilinder SCR-motor van Sisu.

D

e akkerbouwer die met de nieuwe Delta van Massey Ferguson aan het werk wil, moet ook met Ad Blue aan het werk. Hij tankt dus niet alleen dieselolie (750 liter), maar ook de ureumvloeistof die schadelijke emissie neutraliseert. De tank van 105 liter voor die Ad Blue zit rechts achter de zijbeplating en is bereikbaar via het trapje dat naar de graantank en motor voert. Wat betreft die krachtbron is Massey Ferguson de eerste Agco-dochter die de bijzondere 7-cilinder 9,8 liter lijnmotor van Sisu monteert en daarmee bij de maaidorsers kiest voor ‘selective catalytic reduction’, ofwel SCR. MF introduceerde deze techniek voor het reinigen van uitlaatgassen eerder op het topmodel 8690 van de 8600-trekkerserie.

Optimale verbranding Een motor met SCR hoeft tijdens de verbranding geen rekening te houden met randvoorwaarden om de NOx-productie laag te houden. Die eisen leiden er namelijk toe dat er meer diesel ingespoten wordt dan strikt noodzakelijk. Het verbruik van een motor die zich puur richt op een optimale verbanding en vervolgens reinigt met SCR ligt dus lager. MF spreekt bij de 7-cilinder van een winst van 10 procent. Daar staan de kosten van Ad Blue tegenover. Bij een afname van 500 liter of meer kost deze

MF Delta 9280

vloeistof per liter rond de 30 cent. Op 100 liter diesel wordt er ongeveer 2,5 liter Ad Blue verbruikt. In de MF-redenatie staat tegenover een besparing van 10 euro aan diesel dus een kostenpost van 75 cent aan Ad Blue.

Hybride dorsconcept Een dwars geplaatste dorstrommel met daarachter schudders in de lengte, is van oudsher de favoriete bouwwijze voor maaidorsers. Dit principe loopt echter tegen grenzen aan bij gewassen als koolzaad en ook als in granen de maaibordbreedte en/of de rijsnelheid toenemen. De geforceerde afscheiding van een hybride voldoet dan beter. Een vijzel werkt het stro sneller naar achteren en haalt het restzaad er gerichter uit. De hybride van MF heeft twee rotoren met een diameter van 47,5 cm en een lengte van 410 cm. Ze voeren het stro langs spiraalsgewijs en slepend geplaatste vingers. Volgens MF vraagt deze techniek weinig vermogen en blijft de structuur van het stro overeind. Samen met de Rotor Feeder die de gewasstroom verdeelt over de beide afscheiders, noemt MF het geheel het HyPerforma System. De luchtstroom voor de schoning van het zaad is ook verbeterd en heet bij de Delta nu Venturi. In maaibordbreedte gaat MF nu tot 9,2 meter; dat was 7,7 meter. De dorstrommel van de Delta heeft dezelfde afmetingen als die van de grote ‘traditionele’ Centora: een diameter van 60 cm en een breedte van 168 cm.

Het Richenhagen-effect Type motor Max. vermogen

Agco Sisu 7-cilinder met SCR 347 kW/466 pk (met boost 500 pk) Cilinderinhoud 9,8 l Maaibordbreedte 9,2 m met Powerflow Dorstrommel diameter 60 cm, breedte 168 cm Afscheidingsvijzels (2) diameter 47,5 cm, lengte 410 cm Graantank 9.500 l Dieseltank 750 l / Ad Blue 105 l

34


Agco, het moederconcern van MF, was onder leiding van Robert Ratliff jarenlang bezig een grootmacht te worden op trekkergebied. Na Massey Ferguson nam Agco achtereenvolgens Fendt, Valtra en Challenger over. Onder leiding van Martin Richenhagen, die voorheen onder andere bij Claas werkte, is Agco nu bezig naam te maken op maaidorsergebied. Richenhagen daagt daarmee zijn voormalige werkgever in Harsewinkel uit. Die uitdaging gaat vrij ver, omdat de Delta-techniek ook op de markt komt onder het Fendt-label en gezien de aan-


35

eerste indruk staande hakselaar van dat merk. Richenhagen ziet de trekker, de maaidorser en de hakselaar als ‘sleutels’ voor de toekomstige landbouw. Een akkerbouwer in het topsegment stapt volgens hem sneller over naar een ander merk, omdat hij simpelweg het beste wil. MF speelt daar met de nieuwe hybride op in. Om dat besef ook in het MF-netwerk te pompen, vond de dealer-introductie van de Delta op spectaculaire wijze plaats op een ponton in het Canal Grande in Venetië. Die beroemde Italiaanse plaats ligt vlakbij de MF-fabriek in Breganze, waar ook Laverda vandaan komt.

Powerflow maaibord MF gebruikt al sinds jaar en dag op zijn grote maaidorsers het Powerflow maaibord. De Delta maakt op die regel geen uitzondering. Direct achter het mes heeft het maaibord over de volle breedte een opvoerband van 40 cm die het afgesneden gewas gericht naar de dwarsvijzel voert die zorgt voor het transport naar de invoeropening. MF claimt met de Powerflow een fors hogere capaciteit ten opzichte van maaiborden die deze geforceerde aanvoer niet hebben. De ‘kleine’ Activa heeft als enige het ‘ongedwongen’ principe. MF noemt dat Free Flow; dan klinkt het toch als

iets bijzonders. Die kleine Activa is er in zeven modellen met vermogens van 130 tot 200 kW (176 tot 275 pk). Ze beschikken over vijf of zes schudders en er zijn drie maaibordbreedtes: 420, 480 en 600 cm. Het type 7245 is leverbaar als ‘AutoLevel’ (AL). Via een afzonderlijke hydraulische hoogte-instelling voor elk van de beide voorwielen is de Activa dan geschikt voor het werken op hellingen. Als optie voor zijn maaiborden levert MF ook nog de Powerfeed-vijzel. Die krijgt een plaats boven de standaardvijzel voor het dwarstransport en voert volgens MF hoge gewassen beter naar het invoerkanaal.

Breed programma Massey Ferguson beschikt met de komst van de Delta nu over vijf series: naast de eerder genoemde Activa zijn er ook nog de Beta, de Centora en de Fortia. Laatstgenoemde heeft het axiale principe met een dors- annex afscheidingsrotor in lengte van de machine. De Fortia vindt vooral toepassing in NoordAmerika en is er in drie versies met vermogens van 278, 303 of 338 kW (378, 413 of 459 pk). Het zwaarste type, de Fortia 9895, heeft een 12,5 liter motor van Caterpillar. De andere twee hebben een 8,4 liter zescilinder van Sisu.

De Centora is MF’s grootste conventionele maaidorser met acht schudders en een afscheidingsoppervlakte van 6,68 m2. De motorvermogens zijn 378 pk voor de 7280 en 413 pk voor de 7282. Beide zijn leverbaar als AL. Dat geldt ook voor de beide modellen 7260 en 7270 van de Beta met vermogens van respectievelijk 202 en 243 kW (275 en 330 pk). De 7260 heeft vijf schudders en de 7270 heeft er zes. De inhoud van de graantank is respectievelijk 8.200 en 9.000 liter.

In ’t kort MF geeft met de nieuwe hybride Delta een sterke impuls aan de top van zijn maaidorsergamma. Dat gamma geniet in landen als Frankrijk, Duitsland en Denemarken een goede naamsbekendheid, maar in Nederland is die beperkt. In ons land is het ook nog even wachten op de nieuwe Delta, omdat MF zijn vlaggenschip gedoseerd in de markt zet. In het herwinnen van een topnaam wil Agco geen fouten maken. Importeur Mechatrac in Zutphen gaat ervan uit dat MF met de Delta en het herwonnen enthousiasme van Agco en de dealers ook bij ons weer een maaidorsermerk van naam wordt.

MF Delta 9280 AutoLevel in detail

het grootste overzicht van gebruikte landbouwmachines

Wat is het?

De zoekmachine die zoekt in de belangrijkste websites voor gebruikte landen tuinbouwmachines.

Waarom?

Omdat Trekkerbank.nl zoeken 4x sneller maakt!

Voor wie?

Voor iedereen in de landen tuinbouw die eenvoudig een gebruikte machine wil zoeken. M e t é é n m u i s k l i k re g e l t u o o k u w

transpor t op trekkerbank.nl

Het maaibord met de Powerflow opvoerband en de Powerfeed vijzel voor hoge gewassen.

De 7-cilinder Sisu genereert 347 kW/466 pk en reinigt de uitlaatgassen met Ad Blue.

36


De nieuwe Delta heeft een maaibordbreedte tot 9,2 meter en een graantankinhoud van 9.500 liter. Alle maaidorsers van Massey Ferguson zijn leverbaar met AutoLevel voor het werken op hellingen. Getoonde zoekresultaten zijn een momentopname. Prijzen en technische specificaties voorbehouden

rapport

Tekst: Erik Bonte – Foto’s: Erik Bonte, leverancier

12 34

Claas Tucano 320 lust meer

Bij de foto’s 1 - 4 [1] De Tucano 320 is voorzien van vijf schudders. De zeven moet je onder de machine verstellen met de fijnafstelling.

dan graan alleen

In navolging van de werktuigrapporten van een New Holland- en een John Deere-maaidorser, staat in dit dubbelnummer het rapport van de Claas Tucano 320. Deze maaidorser kwam in 2007 op de markt en loopt vooral in Noord-Nederland. Gebruikers waarderen de gebruikersvriendelijkheid en dat de machine makkelijk is schoon te maken.

38


[2] De cabine is ruim en comfortabel. Er zijn vol-

D

e honger naar nieuwe kleinere maaidorsers is mede door de hoge graanprijzen nog niet gestild. Fabrikant Claas heeft een aantal modellen in zijn leveringsprogramma, zoals de Avero en de Tucano, die met name populair zijn bij grote akkerbouwers en loonwerkers. Akkerbouwers met meer dan 100 hectare graan maken vaak de afweging om een gebruikte grote of een nieuwe kleine te kopen. De ‘kleintjes’ van 2010 hebben redelijk veel

doende werklampen aanwezig voor wanneer je bij het ontbreken van daglicht wilt werken. [3+4] De machine is zeer ruim opgezet. Je kunt overal goed bij voor reparaties en onderhoud.

Claas Tucano 320 Motor Vermogen Maaibord Diameter dorstrommel Aantal schudders Zeefoppervlak Schudderoppervlak Inhoud graantank Brutoprijs met 5,40 m maaibord (excl. btw)

Mercedes Benz 140 kW (/190 pk) 5,40 -7,50 m 45 cm 5 4,25 m2 5,80 m2 6.500 l 142.205 euro


39

rapport

Rijpko Mansholt Vierhuizen

De ervaringen van gebruikers

Rapport Bediening Resultaat Onderhoud Prijs/kwaliteit

De brandstoftank heeft een inhoud van 500 liter.

capaciteit en doen niet onder voor hun oudere broers.

Modellen De Claas Tucano heeft zes verschillende modellen: drie vijfschudders en drie zesschudders. Het model in dit rapport, de Tucano 320, is de kleinste machine uit de reeks. Als je er de historie op naslaat, is de machine een vernieuwde versie van de Dominator 98 die tussen 1990 en 1998 werd geproduceerd. Deze machine werd als groot ervaren en vooral gekocht door loonwerkers. Als tweedehands worden de machines momenteel aan akkerbouwers verkocht.

Motor De Claas Tucano 320 maaidorser is uitgerust met een dieselmotor van Mercedes Benz. Deze zescilinder heeft een inhoud van 6,4

Optioneel is een strohakselaar leverbaar.

liter en een vermogen van 140 kW (190 pk) bij een nominaal toerental van 2.200 omw./ min. De brandstoftank heeft een inhoud van 500 liter, als optie is een tank met een inhoud van 650 liter leverbaar.

Dorssysteem en schudders Het dorssysteem van de Tucano 320 is traditioneel, zoals we die op veel Claas maaidorsers kennen. Er is één dorstrommel met daarachter een afneemtrommel. De breedte van de trommel bedraagt 158 cm, terwijl de diameter 45 cm bedraagt. Het instellen van de korf doe je met behulp van twee hendels in de cabine. Op de grotere machines gebeurt dit met één hendel. Het reinigen van het zaad gebeurt met een traditionele windmolen onderin de machine. Het toerental verstel je elektrisch. De zeven moet je handmatig onder de machine ver-

40


Cabine en bediening

+ Gebruikersvriendelijk + Hoge capaciteit + Prima toegankelijk om schoon te maken

Claas staat bekend om zijn grote cabines. Ook op andere oogstmachines wordt vaak een cabine van deze fabrikant geplaatst. Niet voor niets, want binnenin is er ruimte genoeg voor alle bedieningselementen, de chauffeur en eventuele bijrijder. De bedieningsconsole kent weinig poespas. Rechts naast de bestuurder is de rijhendel geplaatst. Deze hydrostaat kent drie versnellingen. De gewenste versnelling schakel je in met een aparte pook naast het raam. Op de rijhendel zijn verder alle benodigde functies geplaatst die je nodig hebt tijdens het dorsen, zoals heffen en laten zakken van het maaibord, horizontale en verticale verstelling van de molen en de bediening van de lospijp. Het in- en uitschakelen van de machine en het maaibord doe je met twee knoppen op de zijconsole.

– Voorbereidingsbodem moeilijk los te halen

Maaiborden

Claas Tucano 320 De Claas Tucano is volgens gebruikers een machine met een capaciteit die te vergelijken is met die van een Dominator 98. De machine is verder gebruiksvriendelijk en comfortabel. Een gebruiker stelde het zeer op prijs dat de machine eenvoudig schoon te maken is. Een minpuntje is de lastig te verwijderen en terug te plaatsen voorbereidingsbodem.

stellen. Hiervoor is een fijnregeling aangebracht. Op de verliesmonitor kun je zien hoeveel graan je verliest. Aan de hand daarvan stel je de zeven af. Vijf schudders zorgen voor de verdere afscheiding van het graan. Het totale schudderoppervlak bedraagt 5,80 m2 over een lengte van 4,40 meter.

Plus en min

De Tucano 320 kun je uitrusten met verschillende maaiborden. Wanneer we het over de Vario-maaiborden hebben, heb je de keuze

9 8 8 8

Op de rijhendel zijn vrijwel alle belangrijke bedieningsfuncties gepositioneerd.

uit vier verschillende werkbreedtes: de V540, V600, V660 en V750, waarbij het typenummer de werkbreedte aangeeft. Het grote voordeel van het Vario-maaibord is dat je de maaitafel traploos kunt verstellen. In granen ligt deze range tussen –10 en +20 cm. In koolzaad is het een ander verhaal: hiervoor kun je de tafel tot wel 50 cm verlengen. Het zaad valt dan niet of nauwelijks op de grond, maar komt gelijk op het maaibord terecht, wat de verliezen beperkt. Wanneer je een maaibord met een breedte van meer dan 6 meter kiest, wordt het gebruik van Claas Auto-Contour aanbevolen. Dit elektronische systeem volgt automatisch de contouren van de bodem. Naast de Vario-maaiborden zijn er ook andere maaiborden leverbaar voor bijvoorbeeld erwten, sojabonen, maïs en zonnebloemen.

Graantank en lospijp De graantank heeft een inhoud van 6.500 liter en kan door de hoge lostijd van 75 l/s theoretisch binnen 1,5 minuut worden gelost. Wanneer je in de graantank kijkt, zie je weinig obstakels. Je kunt bij wijze van spreken de laatste graankorrel in de tank zien liggen. De lospijp is leverbaar in drie lengtes; de kortste kan een afstand van meer dan 6 meter (vanuit het hart van de machine gemeten) overbruggen. De langste is bijna 2 meter langer. De loshoek bedraagt maximaal 101 graden.

Bé Feunekes Blijham

Siegert Schoenmaker Vlagtwedde

Siegert Schoenmaker: “Wat zwaarder dan de Medion.” Siegert Schoenmaker heeft een akkerbouw- en loonbedrijf in Vlagtwedde. De grondsoort is zand. “De Tucano 320 hebben we aangeschaft in 2008 ter vervanging van een Medion 310. We zochten een machine met vierwielaandrijving om ook onder minder goede omstandigheden maïs te kunnen dorsen. We konden de aandrijving op de Medion laten bouwen, maar hebben toch besloten om een Tucano te kopen. Het zijn bijna dezelfde machines, met dezelfde motor met hetzelfde aantal pk’s. De Tucano is alleen 2,7 ton zwaarder dan de Medion en dit kun je soms goed merken als het zwaar gaat. Het maaibord is 5,40 meter breed. Ik had graag een uitvoering van 6 meter gewild, maar de meerprijs voor de AutoContour had ik er niet voor over. We zijn erg tevreden over de machine. Sinds 1987 hebben we al maaidorsers van Claas en dit is tot nu toe erg goed bevallen, wat ook een verdienste van de dealer is. In het begin hebben we wat kleine elektronicaproblemen gehad, maar die zijn allemaal prima opgelost. Een minpuntje vind ik dat de voorbereidingsbodem moeilijk los te halen is om deze schoon te maken.”

Rapport Bediening 9 Resultaat 10 Onderhoud – Prijs/kwaliteit 8

Bé Feunekes: “Machine past in bedrijfsvoering.” Bé Feunekes heeft een loonbedrijf in Blijham. Het dorsen van graan is een van de activiteiten van het bedrijf. Feunekes heeft sinds 1998 maaidorsers van Claas op zijn bedrijf. Dit jaar oogst hij onder meer met drie Claas Tucano’s. “In 1998 schaften we onze eerste Claas maaidorser aan, een Medion. Die had een grote capaciteit, maar eigenlijk was de tank iets te klein. We konden nét geen rondje om het perceel dorsen. Bovendien was de capaciteit iets aan de grote kant, wat ook problemen gaf met de logistiek. Daarom hebben we besloten om een iets kleinere machine aan te schaﬀen met een grotere tank. De keuze viel op een Tucano 320. Die past eigenlijk precies in de bedrijfsvoering en we zijn er zeer content mee. De chauﬀeurs vinden de machine gebruikersvriendelijk, de bediening is eenvoudig en bovendien is de maaidorser bedrijfszeker. Maar ook het product in de tank is schoon en bovendien blijft het stro heel. De machine beviel zo goed dat we er nu in totaal drie hebben; de derde wordt pas deze zomer ingezet.”

Rapport Bediening Resultaat Onderhoud Prijs/kwaliteit

Rijpko Mansholt: “Goed schoon te maken machine erg belangrijk.” Rijpko Mansholt heeft een akkerbouwbedrijf in Vierhuizen. Naast de teelt van onder meer pootaardappelen doet hij ook aan zaaizaadvermeerdering van granen en de veredeling van granen. De grondsoort is zeeklei met een afslibbaarheid tussen 20 en 35 procent. “In 2010 hebben we een Tucano 320 aangeschaft. We hebben een aantal merken onderzocht, waarbij we vooral hebben gelet of ze praktisch schoon te maken zijn. De Tucano heeft een vrij gladde tank en een relatief steile pijp, zodat we die eenvoudig leeg kunnen maken. Mede daarom hebben we gekozen voor Claas, en ook omdat er een dealer in de buurt zit. We streven ernaar om op één dag een perceel van 25 tot 30 hectare te dorsen met twee maaidorsers. Dan kunnen we de volgende ochtend, als we nog niet kunnen dorsen, de machine schoonmaken. Capaciteit was daarom ook belangrijk en dat is geen probleem gebleken. Een minpuntje vind ik het verwijderen van de voorbereidingsbodem. Die is moeilijk los te halen en terug te plaatsen. Hiervoor moeten we nog wat aanpassingen doen. Voor de rest zijn we er erg tevreden over.”

8 8 9 8


41

het nieuws

op de kopakker

Combine Challenge Op woensdag 7 september organiseerde New Holland ter ere van zijn 60jarig bestaan het Combine Challenge event. Iedere eigenaar van een Claeys, Clayson of gele New Holland maai dorser was welkom om deel te nemen aan de Combine Challenge in Lelystad. Deze dag sloot aan bij de New Holland Days die op 9 en 10 sep tember werden gehouden. Het plan om met alle maaidorsers tarwe te oogsten, viel tijdens de Challenge letterlijk in het water. Op zaterdag middag was het weer gelukkig een stuk beter en kon er, ondanks een vochtpercentage van ruim 20 procent, toch geoogst worden. Hiervoor was 13 hectare Tataros wintertarwe blijven staan. Om op de woensdag toch het jubileum te vieren, werd een 12 km lange optocht gehouden, waaraan ruim zestig maaidorsers deelnamen. Vervolgens was er voor de deelnemers een barbecue. Het lukte de organisatie om zowel de oudste als de nieuwste maaidorser bij elkaar te krijgen. Op 9 september reden deze Claeys MZ en New Holland CR9070 Elevation samen op het land. Naast de historische machines liet New Holland ook zijn nieuwe Tier 3b CX en CX 5 en 6 serie maaidorsers zien. De nieuwe Tier 3b CR maaidorser was niet aanwezig. Met de nieuwe CX en CR gebruikt de fabrikant nu op alle modellen een motor die gebruik maakt van SCR uitlaatgasreductietechnologie. Tijdens de imposante lineup op zaterdagmiddag werd van elke serie een model in actie gebracht. Dat wil zeggen, van elke serie die in de Belgische fabriek Zedelgem van de band is gerold. Naast de Claeys MZ, de tweede ooit geproduceerd, volgden een M73, M80 en M103. De Clayson serie, van de 140 tot de 8080, was bijna in zijn geheel aanwezig, net als de nieuwere TX en CXseries.

Feiten en cijfers Alle gebruikers van een Claeys, Clayson of gele NH maaidorser Wat Een bijeenkomst van alle maai dorsers ooit in Zedelgem gebouwd Waar De Meeuwehoeve, Lelystad Waarom Het is dit jaar 60 jaar geleden dat NH de serieproductie van maai dorsers startte Hoeveel 67 maaidorsers

42


Foto: Niels van der Boom

Wie


43

zomerspecial

Tweestrijd

Het huidige wereldrecord is in handen van Claas. Deze Lexicon 770 Terra Track met een 12 meter breed maaibord dorste in 8 uur tijd 676 ton graan.

Het voorlaatste graandorsrecord werd gerealiseerd met deze New Holland CR9090. De machine oogstte in 8 uur 552 ton graan.

Dorsrecord

H

et wereldgraandorsrecord is sinds september vorig jaar in handen van Claas met een hoeveelheid van 676 ton graan in 8 uur tijd. De afgelopen jaren was het stuivertje wisselen tussen Claas en New Holland. En dus is de vraag of New Holland al plannen heeft voor een nieuwe poging. “Nee”, meldt Lode vande Vyvere, marketingmanager Benelux bij New Holland. ”Maar ik verwacht dat wij wel weer eens een poging zullen wagen.” Claas wacht het rustig af. “Maar als dat gebeurt, zullen we proberen het record weer snel terug te pakken”, belooft Rens Jansen, verkoopleider bij Claas-importeur Kamps de Wild.

Onderonsje tussen Claas en New Holland Het is stuivertje wisselen bij de wereldgraandorsrecords: dan weer is het New Holland

De waarde van het graandorsrecord is voor Nederlandse telers gering, erkent Jansen. ”Nederlandse gebruikers vinden het leuk, maar ze zijn ook heel erg nuchter.” Ook New Holland gelooft niet dat een record in de Benelux tot hogere verkopen zal leiden. Volgens Vande Vyvere maken de dorsrecords vooral indruk op klanten in Noord- en ZuidAmerika en in Azië. ”Die vinden het belangrijk om te zien dat met de

die in 8 uur het meeste graan kan dorsen en dan mag Claas weer met de eer strijken. Andere fabrikanten mengen zich niet in de strijd.

recordjaar

1986

1987

datum merk type graanhoeveelheid brandstofverbruik

44


1988

1989

1990

1990 onbekend onbekend 358 onbekend

2004

2005

2006

2007

2008

31-7-2008 16-9-2008 New Holland Claas CR9090 Lexicon 580 Terra Track 451 532 15,1 15,0

2009

26-9-2008 New Holland CR9090 552 13,3

De vraag welke maaidorsers in 8 uur het meeste graan kan dorsen, is al jaren een tweestrijd tussen de fabrikanten New Holland en Claas. New Holland opende het ‘bal’ eind juli 2008 in OostDuitsland. Met een graanhoeveelheid van 451,2 ton werd een record uit 1990 met bijna 100 ton graan verbeterd. Anderhalve maand later was het de beurt aan Claas. In Linconshire in GrootBrittannië werd in 8 uur tijd 532 ton graan gedorst. Dat liet New Holland niet op zich zitten en eind sep tember 2008 was het record weer in handen van New Holland. Vervolgens bleef het even stil tot september vorig jaar. Toen slaagde Claas er met een Lexion 770 Terra Track in om in 8 uur 767 ton graan bij elkaar te dorsen.

oogstmachines een groot rendement is te halen. Voor de Benelux is het vooral een zaak van imago en prestige. Daarnaast is zo’n record natuurlijk goed om de technische mensen wakker te houden.” De maaidorser waarmee New Holland eind 2008 een record vestigde, was een normale CR9090. ”De machine was niet speciaal geprepareerd voor de recordpoging”, vertelt Vande Vyvere. ”Natuurlijk was de machine wel optimaal afgesteld en voorzien van rtk-gps, zodat de volledige breedte van het 12 meter brede maaibord kon worden benut.” Op de vraag waarom andere maaidorsermerken zich niet laten zien op het strijdtoneel, blijft het even stil. ”Dat moet je aan de andere fabrikanten vragen”, antwoordt Jansen diplomatiek. Ook Vande Vyvere doet die suggestie, maar hij voegt eraan toe: ”Ik kan me haast niet voorstellen dat andere fabrikanten het ’off the record’ niet hebben geprobeerd. Maar als dat niet lukt, kun je natuurlijk ook maar beter geen officiële poging wagen.”

2010

2012

2011

2013

1-9-2011 Claas Lexion 770 Terra Track 676 11,2 LandbouwMechanisatie dossier • juli/augustus 2012

45

onderhoud

Tekst en foto’s: Johan Simmelink, met dank aan loonbedrijf Van Dun in Rutten

Volg de gewasstroom

1

2

De maaidorser moet in een paar weken per jaar zijn waarde bewijzen. Stilstaan in het seizoen kost klauwen met geld en daarom is een goede voorbereiding op het dorsseizoen van groot belang. Om geen onderhoudspunten over het hoofd te zien, luidt het advies: volg de gewasstroom.

D

e voorbereidingen van de maai dorser op het dorsseizoen beginnen bij de motor. Omdat een maaidorser maar een beperkt aantal uren per jaar draait, moet elk jaar het brandstoffilter worden vervangen en de motorolie worden ververst. Ook het niveau van het koelmiddel is een belangrijk controlepunt. Klop de luchtfilters uit. Gebruik je perslucht, let dan op de richting van de luchtstroom: de omgekeerde richting van de weg die de lucht normaal door het luchtfilter maakt. Kom met de luchtpistool niet te dicht bij het filter pakket: het risico bestaat dat het filter beschadigd raakt.

Gewasstroom Nadat het maaibord uit de winterberging is gehaald, kan het worden klaargemaakt voor het seizoen.

Volg bij de controle van de verschillende onderdelen van de maaidorser de weg die de gewasstroom aflegt. Van elk onderdeel

controleer je de aandrijving en de werking. Dit begint met het maaibord en vervolgens kom je via de invoerketting met de mee nemers uit bij de dorstrommel.

Bij het slijpen van het mes is het belangrijk dat de snijhoek van het mes behouden blijft. Het mes wordt op de slijpmachine ingeklemd en daardoor blijft de snijhoek bij alle mesjes gelijk. Het slijpen met een haakse slijp machine is niet aan te bevelen. Gekartelde messen blijven langer scherp, maar kunnen niet worden geslepen.

Slaglijsten De dorstrommel is voorzien van slaglijsten. Zijn de groeven in de slaglijsten door slijtage te ondiep, dan moeten ze worden vervangen. Let er daarbij op dat de groeven van twee opvolgende slaglijsten in verschillende richting staan. Ook moet je alle slaglijsten vervangen om onbalans in de dorstrommel te voorkomen. De dorstrommel doet zijn werk in combinatie met de dorsmantel. Door harde voorwerpen kan de mantel worden beschadigd, vooral de spijlen zijn daarvoor gevoelig. Daarnaast con troleer je of de verstelling van de dorsmantel gangbaar is.

Bij het afknippen van het te oogsten product mag er geen verticale speling zitten tussen het mes en de vinger. Is dat wel het geval, dan wordt het stro minder scherp afgeknipt en zal er materiaal tussen het mes en de vinger gaan ‘kauwen’. De verticale speling wordt afgesteld met behulp van vulplaatjes onder de mesdrukker.

3

4

Het gewas wordt afgeknipt tussen de snijkant van het mes en de snijkant van een vinger. Bij een optimale werking zit er geen horizontale speling op het mes. De speling wordt afgesteld met de mesdrukker. Daarvoor zit aan de onderkant van de mesdrukker een rand waarmee de achterkant van het mes naar voren kan worden geduwd.

Controleer het mes op beschadigde of loszittende mesjes. Bij een aantal messen zijn de klinknagels verruild voor boutjes met een zelfborgende moer. Bij het vervangen van een mes met boutjes kan het mes op de machine blijven. Met klinknagels moet je het mes voldoende ondersteunen om de klinknagel goed te kunnen te kunnen vastklinken.

5

6

Let bij het doorsmeren van het maaibord op het soort lager dat is toegepast. Bij open lagers moet het nieuwe vet het oude vet en verontreiniging afvoeren. Veeg daarna het oude vet weg met een doek. Bij gesloten lagers vul je een kleine hoeveelheid vet aan. Smeer je te veel, dan beschadig je de lager afdichting.

46


Het maaibord wordt aangedreven met kettingen en Vriemen. Let bij Vriemen op haarscheurtjes en andere beschadigingen en controleer ook de staat van de Vriemschijven. De aandrijfkettingen van het maaibord kun je beter niet voorzien van vast vet: dit trekt vuil aan waardoor er extra slijtage ontstaat.


47

rapport

Tekst en foto’s: Niels van der Boom

12 34

Massey Ferguson Centora

Bij de foto’s 1 – 4 [1] H Massey Ferguson. Het verbetert de gewasinvoer en moet de capaciteit verhogen.

Bewezen techniek

Sinds 2002 heeft Massey Ferguson een maaidorser met acht schudders in het programma. Eerst kwam hij op de markt als Cerea en sinds 2009 als de Centora. De hoekige lijnen van het oude model zijn vervangen door een nieuwe ronde look. Onderhuids zijn beide machines vrijwel gelijk.

48


[3] Met de Datavision II-terminal bedien je bijna alle instellingen van de machine.

I

n Zuid-Holland heeft mechanisatiebedrijf Barendregt uit Oude-Tonge een aantal Cerea- en Centora-maaidorsers verkocht. Behalve nieuw verkochte maaidorsers gaat het vaak om tweedehands machines die de eerste jaren veelal in Engeland hebben gelopen. Wie de specificaties van deze maaidorser leest, denkt al snel aan een echte loonwerkersmachine. Toch zie je dat akkerbouwers ook steeds vaker voor een grote maaidorser kiezen.

[2] Achter twee grote kasten aan de linkerkant zit alle elektronica. [4] Het motorcompartiment van de 8,4 liter Sisumotor is goed bereikbaar. Het koelsysteem reinigt zichzelf en vergt weinig onderhoud.

Massey Ferguson Centora 7280 en 7282

Vermogen Schudders Dorstrommel Graantank Gewicht Bruotprijs

Centora 7280 278 kW (378 pk) 8 168 cm met 8 slaglijsten 9.500 l 16.430 kg (zonder hakselaar) 300.570 euro (met 6,6 m maaibord)

Centora 7282 304 kW (413 pk) 8 168 cm met 8 slaglijsten 10.500 l 16.540 kg (zonder hakselaar) 320.510 euro (met 7,5 m maaibord)


49


Kees Blaak Zuid-Beijerland

Teun de Jong Zuid-Beijerland

Een vetspuit en oliekan zijn netjes opgeborgen. Ook zit er op de machine een afsluitbare kast. Handig om reserveonderdelen in te bewaren.

Zo kunnen ze in korte tijd veel hectares oogsten. Voorheen werden de machines gebouwd in het Deense Randers. Tegenwoordig vindt de gehele productie plaats in het Italiaanse Breganze, waar ook Laverda-, Fendt- en Challenger-maaidorsers van de band rollen.

Dorsmechanisme Het hart van de maaidorser, het dorsmechanisme, bestaat uit drie trommels. De eerste dorstrommel is 168 cm breed en heeft acht slaglijsten. Twee kleinere afneemtrommels verwerken het gewas verder. Wie minder intensief wil dorsen, kan de afstand tussen de derde trommel en de korf in een andere positie zetten. In de maximale stand doet die trommel niets meer. Voor het product de schudders bereikt, is al 95 procent van het graan gedorst. De snelheid van alle trommels kun je in de cabine vanuit de Datavision II-terminal instellen. Vooraf kies je een voorgeprogrammeerde instelling voor het gewas dat je wilt oogsten.

Aan de buitenkant is de Centora strak afgewerkt. Achter een kunststof kap zit de ladder waarmee je het motorcompartiment kunt bereiken.

Aan de hand van het resultaat kun je vervolgens zelf aanpassingen maken en opslaan in de computer. De rijsnelheid regel je handmatig met de rijsnelheid. Kies je voor de automaat, dan past de machine zelf de rijsnelheid aan naarmate de machine meer of minder product te verwerken heeft. Massey Ferguson noemt dit Constant Flow. Door de dorstrommel altijd even vol te hebben, kun je tot 15 procent meer capaciteit halen, zegt de fabrikant. Na de drie dorstrommels belandt het product op de acht schudders. Deze zijn eveneens vanuit de cabine elektronisch in te stellen. Volgens Massey Ferguson hebben de acht schudders ruim een kwart meer capaciteit dan zes schudders. Gebruikers beamen dat de machine met acht schudders beter gebalanceerd is en heel rustig loopt. Kies je ervoor om het stro te verhakselen, dan gaat het gewas door de Min-Till-hakselaar. Deze maakt het stro zo klein dat het geen problemen oplevert in een bedrijfsvoering waarin de grond na de oogst mini-

Massey Ferguson Centora De Cerea en Centora maaidorsers zijn al sinds 2000 een solide basis van Massey Fergusons topsegment. De bewezen techniek werkt goed onder Nederlandse omstandigheden en de machine lever een goede strokwaliteit af. Wie inzicht in zijn gewas wil krijgen, kan af-fabriek de combine uitrusten met opbrengstmeting en een vochtmeter.

50


Plus en min + Acht schudders behouden strokwaliteit, zonder capaciteitsverlies. + Alle instellingen elektronisch te bedienen. + Onderhoud vergt weinig tijd. – Boordcomputer is soms onoverzichtelijk.

maal of helemaal niet wordt bewerkt. De maximale werkbreedte is 9 meter. De hakselaar heeft acht rijen gekartelde messen. Door de dual chop bar in te schakelen, wordt het product nog verder versnipperd. Dit is een extra plaat die het materiaal meer tegenhoudt. Het inschakelen doe je handmatig, van buitenaf.

Alles via de terminal In de ruime cabine valt meteen het opgeruimde interieur op. Afgezien van enkele tuimelschakelaars, een radio en de airconditioning, is het opvallend leeg. Ook de armleuning heeft maar weinig knoppen en hendels. Bijna alle functies bedien je vanaf het Datavision IIscherm. Dit zwart-wit touchscreen herbergt alle instellingen voor het dors-mechanisme, een overzicht van de prestaties en alle andere belangrijke gegevens. Zelfs het schakelen van de vier versnellingen gebeurt via het scherm. Wie kiest voor een vochtmeter en opbrengstmeting kan ook deze gegevens op het scherm aflezen. Doordat bijna alle functies in de boordcomputer staan, is het soms wel even zoeken. Wie maar enkele dagen per jaar met de machine rijdt, moet aan het begin van het seizoen wel weer even denken waar alles ook alweer stond. Een leuk detail is de printer, die zich in de rand van het cabinedak bevindt. Hiermee kun je de instellingen van de machine, maar ook de prestaties en zaken als het vochtpercentage, mee printen. Het duurt even voordat je alle gegevens op een ‘kassabonnetje’ krijgt te zien. Maak je gebruik van de vocht-

Rapport Resultaat Onderhoud Prijs/kwaliteit

8 8,5 8


8 8 8


9,5 9 9

Met een printer kun je onder meer de instellingen afdrukken.

en opbrengstmeter, dan is het wel zaak om het systeem regelmatig te ijken met gegevens van de weegbrug. Om verwarring te voorkomen, is het mogelijk om vrachten te benoemen en op te slaan. Het dagelijkse onderhoud vergt weinig tijd en is gemakkelijk uit te voeren, melden de gebruikers. De smeernippels zijn op ooghoogte bevestigd en snel af te werken. Ook het motorcompartiment is goed bereikbaar en goed schoon te houden. Afgezien van het luchtfilter heb je hier weinig omkijken naar.

Opbrengstmeting Al sinds 1991 levert Massey Ferguson als optie opbrengstmeting op de maaidorser. Met behulp van een gps-signaal wordt een perceelskaart aangemaakt waarin je de opbrengst kunt terugzien. Een revolutionair systeem dat boeren voor het eerst inzicht gaf in de grote variatie van hun gewassen binnen een perceel. “Nadat wij in 1998 zijn begonnen met het meten van de opbrengst, kwamen veel zaken aan het licht”, vertelt loonwerker Kees Blaak uit Zuid-Beijerland. “Op plekken waar het gewas erg zwaar was, vielen de kilo’s tegen, terwijl de lichte plekken juist de hoogste korrelopbrengst gaven. Ook kun je zaken als slechte drainage op de kaarten snel terugvinden. Voor veel van onze klanten was dit een echte eyeopener. Desondanks gebeurde er met de gegevens weinig. Zelf hebben we geprobeerd om, aan de hand van deze gegevens, de kunstmestgift aan te passen, maar de techniek bleek nog niet volledig praktijkrijp. Nu bieden we het onze klanten aan als extra dienst.”

Pieter Noordzij Numansdorp

Pieter Noordzij heeft in Numansdorp een akkerbouwbedrijf van 145 hectare. Vorig jaar kocht hij een nieuwe Centora 7280-maaidorser om jaarlijks ruim 100 hectare tarwe te dorsen. Noordzij werkte voorheen al met een Massey Ferguson 34. De keuze voor wederom een rode maaidorser was dus snel gemaakt. Dat de achtschudder machine, met een 6,6 meter maaibord, ruim bemeten is voor zijn bedrijf, is Noordzij zich wel bewust. “Toen ik mijn vorige combine nieuw kocht, was hij ook te groot. Misschien dat deze over twintig jaar ook meer hectares oogst. Achteraf is op de combine opbrengstmeting en een vochtsensor gebouwd, maar de machine stuurt nog niet op gps. Dat is achteraf wel mogelijk. Het Powerflow-maaibord is een welkome extra. Het geeft je net wat meer capaciteit en verbetert de invoer: 30 ton per uur is geen probleem. Het onderhoud is zeer aanvoudig en gemakkelijk te doen. Om de kappen te openen, heb je een speciaal sleuteltje nodig. Daarom heb ik er nu zelf een hendel op gelast. De veiligheid van de bestuurdersstoel is verwijderd. Elke keer als je op stond, schakelde de machine zich uit.”

Teun de Jong is de bestuurder en mede-eigenaar van een twee jaar oude Centora 7282. Samen met drie andere akkerbouwers, Kees Hage, Co Verhoeven en Schil Herweijer, schafte hij de machine vorig jaar aan. “Voordat we deze maaidorser aanschaften, hebben we machines van Claas, New Holland en Massey Ferguson met elkaar vergeleken”, vertelt De Jong. “De Massey Ferguson kwam als beste uit de bus, zeker als het gaat om de prijs-kwaliteitsverhouding. Mechanisatiebedrijf Barendregt haalde de gebruikte combine uit Engeland. Afgezien van enkele kleine dingetjes als een ruitenwissermotor en een computerstoring, hebben we geen problemen gehad. De maaidorser heeft een 7,50 meter Powerflow-maaibord. Bij Massey Ferguson claimen ze een hogere capaciteit, maar in de praktijk valt dat wel mee. In de spuitsporen neemt het maaibord de aren juist minder goed op. Die rollen dan terug naar voren, in het spoor. Wil je met de machine rijden, dan heb je voor de computer wel wat uitleg nodig. Het ijken van de vochtmeter gebeurt in de praktijk weinig.” Kees Blaak heeft samen met zijn zoon Ceesjan een akkerbouw- en loonbedrijf in Zuid-Beijerland. In de schuur staan twee rode maaidorsers, waaronder een twee jaar oude Centora 7282. “Na twee bezoeken aan de fabriek in het Deense Randers waren we onder de indruk van deze machine”, vertelt Kees Blaak. Zodoende kwam er een 38 op het erf te staan. Compleet met opbrengstmeting en gps. In 2010 schaften we een nieuwe Centora 7282 aan, met een 7,50 meter maaibord. Vooral om over meer capaciteit te beschikken. De maaidorser is voorzien van bijna alle opties. Alleen het rechtrijden met gps zit er niet op. Omdat we ook veel in de strohandel zitten, is de strokwaliteit erg belangrijk. De Centora gaat hier goed mee om. Met het Powerflow-maaibord heb je minder snel last van stropen, waardoor het zwad ook egaler is. Een ander groot voordeel is de motor. Deze vergt minimaal onderhoud en is erg zuinig. In de veertien jaar dat we met onze MF 38 rijden, heb ik maar één lager hoeven te vervangen. De opbrengstmeting zorgt ervoor dat je je bewust wordt van de variatie in je perceel. Toch staat deze techniek nog steeds in de kinderschoenen.”


51

Via een korte wokkel wordt het product over de rotor verdeeld en uitgedorst. De rotor wordt aangedreven door een cvt-transmissie – het toerental is zeer exact te kiezen. Mocht de rotor vastlopen, dan kun je hem vanuit de cabine heen en weer schudden om het materiaal door te laten. Onder de rotor bevindt zich een standaard, automatisch vlakstellende, zevenkast. Het graan wordt vervolgens via de jakobsladder naar de 12.300 liter grote graantank getransporteerd.

Wat tegenvalt De keuze voor een enkele dorsrotor vergt overtuiging. Hybride dorssystemen hebben zich in Nederland bewezen en de enkele rotor is nog relatief onbekend. Het devies is: houd de rotor gevuld. Zo bleek op de demomachine van Weevers dat het 25 voet maaibord aan de kleine kant is. Een 9 of 10,7 meter breed maaibord is een betere keuze. Bij een goed gevulde rotor is ook de strokwaliteit beter en zijn de verliezen lager. Tijdens de demonstratie oogstte de machine 40 tot 50 ton per uur. Niet elke teler kan deze capaciteit aan. Rijdend lossen is een pre.

Al meer dan dertig jaar rust Case IH maaidorsers uit met een enkele dorsrotor, maar het Axial-Flow-principe is in ons land nooit echt aangeslagen. Het dorssysteem kon slecht overweg met strorijke gewassen en nat graan. Inmiddels is het systeem verbeterd. Reden genoeg voor Case- en Steyr-dealer Weevers in Swifterbant om een 8120 Axial-Flow te demonstreren. “De Benelux was de enige plek in Europa waar nog geen Case IH-maaidorsers werden verkocht.”

Meest opvallend De Axial-Flow onderscheidt zich van de andere merken door de enkele ST-dorsrotor. Ten opzichte van de vroegere modellen is de diameter van de kern van de dorsrotor verkleind. Daardoor is er meer ruimte tussen de kern en de korf en wordt het stro minder toegetakeld. Wil je een ander gewas dorsen, dan zijn de korven gemakkelijk te vervangen. De rotor is namelijk van buitenaf zeer goed bereikbaar. Met regen op komst kan de hakselaar het stro ook verspreiden zonder het te verhakselen. Je kunt het dan later bijeen harken en persen.

1 2

Hoe werkt het

Profiel

© LandbouwMechanisatie – september 2012

Tekst en foto’s: Niels van der Boom

CIH 10,3 liter 313 kW (426 pk) nominaal vermogen en 345 kW (469 pk) Rotor Snelheid 220 tot 1.180 omw./min, 762 mm lengte, 2.638 mm lang Zeefoppervlakte 2,98m2 met vier korven Graantank 12.300 l. Loscapaciteit 113 l/min Gewicht 16.488 kg (zonder maaibord) Richtprijs demo- 250.000 euro excl. btw uitvoering

Motor

Technische gegevens

Maaidorser met één dorsrotor, aangedreven via een cvt-transmissie. Eenvoudig in opbouw en onderhoud en gemakkelijk te verstellen. Het dorsprincipe vraagt wel om overtuiging.

Kort en krachtig

[1] Van buitenaf, door de twee zijkappen te openen, is de dorsrotor goed bereikbaar en zijn de dorskorven te wisselen. [2] De cabine is vergelijkbaar met de New Holland CR, net als de boordcomputer. Het rijhendel heeft wel zijn eigen lay-out. AFS (Advanced Farming System) is gelinkt aan gps-besturing van Trible. Het kan de machine sturen, de opbrengst bepalen en die gegevens opslaan.

Bij de foto’s

Kies je voor de Case IH Axial-Flow, dan kun je in korte tijd veel hectares oogsten. Het stro is meer uit elkaar geslagen dan dat van een schuddermachine, maar voorstanders zeggen dat de halmen zo meer vocht kunnen opnemen. De dorsrotor is van buitenaf goed bereikbaar. Het Axial-Flow-systeem kenmerkt zich door zijn eenvoud en heeft veel minder draaiende onderdelen dan een schuddermachine. De 20-serie-maaidorsers zijn dit jaar nog leverbaar. Volgend jaar worden alleen nog de vernieuwde 7230, 8230 en 9230 verkocht, die een Tier 4-motor met SCR-katalysator (AdBlue) onder de kap hebben liggen.

Wat levert het op?

Case Axial-Flow

Herkansing voor de

overdwars

proefrit

Tekst en foto’s: Wilbert Beerling

Nieuwe Claas Lexion durft te denken Claas introduceert een nieuw topmodel in de Lexion-reeks. De machine

W

Claas Lexion 780 Motor

Mercedes-Benz V8/16 l Motortype OM502LA Motorvermogen 440 kW (598 pk) Brandstoftank 1.150 l Gewicht 17.950 kg Breedte dorstrommel 1,7 m Diameter dorstrommel 60 cm Toerental dorstrommel 395-1.150 Oppervlakte hoofddorskorf 1,26 m Doorsnede dorsrotor 44,5 cm Lengte dorsrotor 4,2 m Toerental dorsrotor 450 1.250 omw.min Zeefoppervlak 6,2 m Graantank 12.500 l Lengte losvijzel 8,81 m Loshoogte 4,98 m Loscapaciteit 130 l/s Draaihoek losvijzel 101 graden Breedte met 680/85 R32 3,50 m Breedte met 900/60 R32 3,89 m Breedte met 635 mm Terra Trac’s 3,49 m

54


il je met de Claas Lexion 770-maaidorser de maximale capaciteit halen, dan moet de machine zijn uitgerust met een maaibord van 12 meter. Geen machine dus voor de relatief kleine kavels in Nederland, zou je denken. Toch heeft Claas-importeur Kamps de Wild drie Lexion 770-machines verkocht, waarvan er twee worden gebruikt voor de oogst van korrelmaïs. Nu introduceert Claas een nieuw topmodel: de Lexion 780 met twee dorsrotoren en per rotor zes in plaats van vijf afscheidingskorven. Er was nog ruimte voor een zesde korf en die ruimte is bij de 780 dus benut. Bovendien draaien de rotoren sneller: 1.250 toeren per minuut. Behalve een nieuw Lexion-topmodel heeft Claas ook de Tucano-serie aangepakt. De doorgevoerde vernieuwingen op deze serie hebben zich op de Lexion-maaidorsers al bewezen. De zelfdenkende afstellingstechniek, Cemos Automatic, op de nieuwe Lexion is de doorontwikkeling van de Cemos-afstellingshulp die Claas al in 2010 op de Lexion introduceerde. Ging het bij Cemos vooral om de interactie tussen combine en chauffeur, nu kan de chauffeur nog een stap terugdoen. Bij Cemos moest de chauffeur nog bevestigen wat de maaidorser waarnam, bij Cemos Automatic neemt de maaidorser zelf beslissingen op basis van sensoren en software die ook al de basis waren voor Cemos. Cemos Automatic is leverbaar op de 700-serie en zal ook zijn intrede doen op de 600.

Revolutie Betekent dit dat er voortaan een onervaren chauffeur op de maaidorser kan plaatsnemen? Stuurhulpen zijn immers vaker regel dan uitzondering. Nou, nee. Want de chauffeur blijft bij Cemos Automatic verantwoordelijk voor het toerental van de dorstrommel. Maar Cemos Automatic lijkt onherroepelijk een stap richting bestuurdersloze maaidorsers, en Claas spreekt trots over een revolutie in


55

proefrit het dorsen. De maaidorser dorst volgens een door de chauffeur ingegeven strategie. De keuze daarbij is tussen capaciteit, brandstofverbruik en dorskwaliteit. De vierde strategie is een mix van die drie.

Emissie-eisen De introductie van vernieuwde Claas-maaidorsers lag in de lijn der verwachting, want ook Claas moet voldoen de Stage 3b-emissieeisen. Eerder nam de fabrikant om dezelfde reden al de Arions 500 en 600 onder handen. Deze trekkers kregen een motor uit de John Deere-stal die met EGR werkt en daardoor niet afgetankt hoeven te worden met AdBlue. Handig, volgens Claas, vooral op kleine en middelgrote boerenbedrijven. Deze diesel-only-filosofie heeft Claas bij de twee grootste Lexion-maaidorsers en de nieuwe Tucano-combines niet kunnen vasthouden. Die machines hebben een motor van Mercedes-Benz die wel AdBlue nodig heeft. Alleen de kleinere Lexions – met een krachtbron van Caterpillar – kunnen het zonder AdBlue stellen. “We kiezen de motor die het beste bij de machine past”, is de ver-

klaring van de machinefabrikant. Behalve de motorische aanpassingen en de zelfdenkende afstellingstechniek, hebben de Lexions 770 en 780 ook een nieuwe achteras grekregen. Deze is opgehangen met vier draaiende punten. Zo kan de as verticaal en horizontaal bewegen. Gaat een wiel omhoog door een oneffenheid, dan beweegt het zowel naar boven als naar buiten. Het tegenoverstaande wiel beweegt dan omlaag en naar binnen. Voordeel hiervan is dat banden tot een hoogte van 1,65 meter mogelijk zijn. De achteras wordt aangedreven volgens het principe van de Jaguar-hakselaars: Power Trac. De hydraulische aandrijving van de achterwielen kan worden aangepast aan de omstandigheden en wordt uitgeschakeld op de openbare weg. Het koelpakket van de Lexions 760, 770 en 780 is horizontaal geplaatst. Claas gebruikt de luchtstroom van de ventilator handig. De ‘kieuwen’ in het plaatwerk zorgen voor een neerwaartse luchtstroom rond de maaidorser, en die drukt het stof omlaag, waardoor de motor minder stof aanzuigt en de boel schoon blijft. De Lexion 750 en de 600-

serie moeten het doen met het staande koelpakket dat zich op de oude serie al bewezen heeft.

Tucano De Tucano, die nu dus ook aan de Stage 3bemissie-eisen voldoet, krijgt de C-motionmuis met programmeerbare functietoetsen en de Cebis-bedieningsterminal waarmee nagenoeg alle functies te bedienen zijn. Beide zijn bekend van de Lexions, Xerions, Axions en Arions. Bovendien is de Tucano nu compatibel met Claas Telematics: software die helpt de logistieke processen op elkaar af te stemmen. Telematics zorgt ervoor dat machinedata, zoals bedrijfsuren, locatie en oogstmetingen, via internet te raadplegen zijn. Met Laser Pilot kan de Tucano, zonder gps, zelf sturen aan de hand van camera’s aan beide zijden van het maaibord. Maar ook een stuursysteem op basis van gps is leverbaar. Cemos Automatic is nog niet beschikbaar op de Tucano.

Claas Lexion in detail

De 770 en 780 hebben een liggend koelpakket. Claas gebruikt de luchtstroom handig.

@

Blijf op de hoogte van het allerlaatste nieuws via onze gratis nieuwsbrief Door de ‘kieuwen’ in het plaatwerk blijft het stof laag en vervuilt het de combine niet.

56


De achteras uit eigen huis werkt tweedimensionaal. Door de vier bewegende punten en schuine plaatsing van de stangen, bewegen de wielen zowel horizontaal als verticaal bij het nemen van obstakels.

Ga naar www.landbouwmechanisatie.nl/nieuwsbrief en meld u aan Nieuwsbrief_kwart_lig.indd 1

06-08-13 14:10

het vakblad over techniek in de akkerbouw

Recommend Documents