lijf leden
Het nut van
INTERVIEW
PROFIEL
GEZOND
INTERVIEW
Wilco van Rooijen: ‘Als
Zo houden we
Rituelen als geheim
Erno Kleijnenberg: ‘Keuze-
je ergens goed in bent,
motivatie vast
achter grenzeloze
vrijheid voor verzekerden
motivatie
is een grondrecht’
haal je er energie uit’
03 2015
colofon
INHOUDSOPGAVE NAJAAR 2015
Najaar 2015, jaargang 7
INTERVIEW
Met nieuws na 14 september 2015 kon geen rekening worden gehouden. Artikelen uit deze uitgave mogen worden overgenomen mits expliciet de bron (Lijf & Leden van ONVZ Zorgverzekeraar) wordt vermeld. Wilt u van gedachten wisselen met onze ZorgConsulenten? Heeft u vragen of aanvullingen? Schrijf of mail ons.
Wilco van Rooijen Als bergbeklimmer weet Wilco van Rooijen dat het niet altijd makkelijk is om gemotiveerd te blijven. “Een expeditie klinkt heel romantisch,
LET OP! Voor veel artikelen is gebruikgemaakt van gegevens van derden. ONVZ Zorgverzekeraar heeft de betrouwbaarheid hiervan bezien. Ontwikkelingen in de zorg gaan echter snel, en over sommige zaken kan verschillend worden gedacht. Bij medische klachten verdient het altijd aanbeveling een arts te raadplegen.
maar het is vooral veel afzien.”
UITGEVER ONVZ Ziektekostenverzekeraar N.V. (handelsregister Utrecht: 30135168, AFM-inschrijfnummer 12000633), gevestigd te Houten. Adres: Postbus 392, 3990 GD Houten. Telefoon: 030 639 62 22. www.onvz.nl. © ONVZ Ziektekostenverzekeraar N.V. www.facebook.com/onvz www.twitter.com/onvz
GEZOND
Barack Obama staat altijd ontspannen de media te woord. Beethoven componeerde de ene na de andere symfonie. En het aantal uitvindingen van Edison lijkt eindeloos. Wat is het geheim achter hun motivatie?
CREATIE: LVB Networks, Amersfoort
CONCEPT & REALISATIE LVB Networks, Amersfoort FOTOGRAFIE: Erik van der Horst, Jurriaan Balke van Fotopersburo van de Meulenhof BV, Thinkstock DRUK: Rekafa, Venlo ISSN: 1877-9115 Postbus 392, 3990 GD Houten 030 639 62 22,
[email protected]
24
Het geheim achter motivatie
REDACTIE ONVZ: Pauline Hogeweg, Manon IJzerman, Karin Matton, Annerike van der Meer
VORMGEVING: Hanneke van der Meer, Walter van Kalsbeek
12
4
27
GEZOND
ZORGCONSULENT
Leuke en gezonde feiten, tips en weetjes.
Onze ZorgConsulenten bieden u een luisterend oor, geven advies of tips. Evelyn en André stellen zich voor.
16 BELANG VAN MOTIVATIE
28
Een voorspoedig herstel begint met motivatie.
PROFIEL
Maar wat is motivatie nou precies?
Motivatie komt niet vanzelf. Vaak moeten we er hard voor werken. Drie zorgverleners vertellen over hoe
20
we motivatie vasthouden voor het beste resultaat.
INTERVIEW
Erno Kleijnenberg neemt op 1 oktober afscheid
36
van ONVZ Zorgverzekeraar
GEZOND
Tommy van Eldik blijft op gewicht voor zijn dochter.
NATUUR RHENEN
32
VOORWOORD Deze editie van Lijf&Leden gaat over motivatie. Motivatie kan mensen tot grote hoogten brengen. Bergbeklimmer Wilco van Rooijen bracht het tot de hoogste toppen van de wereld. Volgens Van Rooijen bestaat motivatie uit meesterschap, zingeving en autonomie. Hij omschrijft het in het interview op
De Blauwe Kamer
pagina 12 als volgt: “Als je ergens goed in bent,
Met eigen ogen
haal je er energie uit. Ik laat me vooral leiden door een groter doel, mijn stip op de horizon. Bergen beklimmen, dat is wat ik wil. De top bereiken, boven jezelf uitstijgen en de kromming van de aarde zien. De ene dag ben ik gemotiveerder dan de andere, maar die stip op de horizon blijft.” Motivatie heeft ook ONVZ ver gebracht. In de ontwikkeling van ONVZ spelen meesterschap, zingeving en autonomie een grote rol. De drang om de beste te zijn, heeft de afgelopen tien jaar tot de nodige innovatie geleid. Daardoor is ONVZ steeds meer een zorggids voor verzekerden geworden. Daarnaast is ONVZ op het vlak van vrije keuze de eigen koers blijven varen. Dat verzekerden dat waarderen, blijkt onder andere uit de hoge score op klanttevredenheid en de grote instroom van nieuwe verzekerden. Het zal u vast niet verbazen dat ik trots ben op ONVZ. Nu is het moment aangebroken waarop ik afscheid neem van ONVZ. Mijn opvolger in de persoon van Jean-Paul van Haarlem wordt de nieuwe expeditieleider en ik wens hem het allerbeste toe. Voor mij persoonlijk verandert er natuurlijk het nodige. Met mijn afscheid als bestuursvoorzitter van ONVZ neem ik afscheid van de zorg, maar ik kan mijn energie straks kwijt in andere activiteiten. Inmiddels ben ik commissaris bij VvAA en ik ga het bestuur van een pensioenfonds leiden. Ik ga dus volgen in de hoedanigheid van een (tevreden) verzekerde.
Erno Kleijnenberg Voorzitter raad van bestuur ONVZ Zorgverzekeraar
ONVZ LIJF & LEDEN 03-2015
veel nieuwe dingen doen. En ik zal ONVZ blijven
3
GEZOND TIPS, FEITEN EN WEETJES
KNIJPEN IN DROLLETJES, VEERTJES EN BOTJES Een echte hyenadrol voelen? Of een krokodillenhuid? Het kan – nee, het moet zelfs – in de Doe en Ontdekruimtes van museum Naturalis. In de Ontdekruimtes kunnen bezoekers elke zondag meer dan honderd verschillende opdrachten uitvoeren. Naturalis is elke dag geopend. Groepen kunnen terecht van maandag tot en met zaterdag. naturalis.nl/nl/het-museum/doe-en-ontdek-ruimtes
FEIT
WAKKER WORDEN!
of fabel?
Die gure, donkere herfstdagen… Veel mensen blijven in deze tijd van het jaar liever wat langer in bed liggen. Hoe kom je nou toch op tijd je bed EN de deur uit?
Doe je jas aan, straks vat je nog kou!
Slaap fris
Plens
Bekende weg
Rek en strek
Wie heeft dat vroeger niet gehoord.
Zet het raam
Gooi een paar
Doe elke ochtend
Met een paar
Maar het klopt wel. Bekend was al dat
open. De
handen koud
vaste handelingen in
eenvoudige
verkoudheidsvirussen beter gedijen bij
zuurstof in je
water in je
dezelfde volgorde.
rekoefeningen weet
lage temperaturen. Maar ook kan ons
kamer geeft
gezicht en je
Ook handig: leg
het lichaam dat
immuunsysteem bij lage temperaturen de
’s ochtends een
bent wakker.
kleding, spullen voor
het wakker mag
virussen minder goed te lijf gaan. Dat blijkt
uitgeslapen
werk en bestek
worden. Maak er met
uit onderzoek van de Yale University. Een
gevoel.
’s avonds al klaar voor
kleine kinderen een
de volgende dag.
dansfeestje van.
warme sjaal is dus zo gek nog niet.
TIP
LUST IK NIET
UITJES
ALS JE FOCUST OP RESULTAAT, ZUL JE NOOIT VERANDEREN. WANNEER JE FOCUST OP VERANDERING, ZIE JE RESULTAAT.
Ouders zijn meesters in het verzinnen
geworden… Maar liefst 45 procent
van goede trucs om hun kind groenten
van de kinderen koos na deze vraag
te laten eten. Soms lukt het. Vaak ook
voor appels. Een andere truc van de
niet. Als het aan de wetenschappers
onderzoekers: geef eten en leuke
van de Cornell University ligt, hoeven
naam. Broccoli met de naam ’Power
kinderen niet zonder eten naar bed.
Punch Broccoli’ werd 99 procent meer
Hun tip: betrek superhelden bij het eten
gegeten door de onderzoeksgroep.
door te vragen wat superhelden zouden
Daarnaast ontdekten de onderzoekers
eten, frietjes of een appel? Superhelden
dat kinderen graag hoopjes eten en
zijn natuurlijk niet zomaar superheld
kleuren op hun bord zien.
WAT KRIEBELT DAAR?
TERUG IN DE TIJD
ZANDKASTELEN
De herfst is een prachtige tijd om
Wat droomden we vroeger? En wat is daarvan
VOOR GEVORDERDEN
naar buiten te gaan en de natuur
terechtgekomen? Die vraag wordt beantwoord
Ot en Sien, Koningin Beatrix
te ontdekken. Doe bijvoorbeeld
in de Maand van de Geschiedenis. Ruim
en Vincent van Gogh zijn te
de Vleermuizenspeurtocht of
vijfhonderd instellingen organiseren in oktober
bewonderen in De Beeldentuin
een Indianenwandeling van het
activiteiten die (een deel van) de geschiedenis
in Garderen. In een wel heel
Instituut voor natuureducatie
belichten. Het Eindhoven Museum toont van
bijzondere uitvoering: ze zijn
en duurzaamheid (IVN). Het IVN
alles over heksen en hun activiteiten. Het
er gemaakt van zand! ‘t Veluws
organiseert door het hele land tal
Fries Museum deelt de ‘Fluisterverhalen’ van
Zandsculpturenfestijn duurt nog
van activiteiten voor jong en oud.
onderduikers in de Tweede Wereldoorlog.
tot en met 31 oktober.
ivn.nl
maandvandegeschiedenis.nl
zandsculpturen.nl
ONVZ LIJF & LEDEN 03-2015
FITNESS
5
GEZOND TIPS, FEITEN EN WEETJES
MANNEN GEMOTIVEERDER We wisten het stiekem al, maar TNO heeft het nu ook wetenschappelijk aangetoond: mannen zijn gemotiveerdere hardlopers dan vrouwen. Ook zijn ze prestatiegerichter dan vrouwen. Andere leuke weetjes: zowel mannelijke als vrouwelijke hardlopers lopen voor de kick. Hun motivatie neemt toe naarmate ze vaker hardlopen, al dan niet in combinatie met wedstrijden.
DRIE KEER VOLHOUDEN Veel mensen gaan na de vakantie weer sporten. Een goed begin is het halve werk. Maar hoe houden we na dit begin vol? Drie tips.
1. Keuze
2. Mindset
3.Voeding
Sporten in gezelschap of liever alleen?
Na het werk hardlopen of naar de
Voeding en beweging gaan hand in hand.
Duursporten of krachttrainingen? Wie
sportschool? Het is handig om dit
Wie geregeld sport, is eerder geneigd
hierover vooraf beslissingen neemt,
goed te plannen. Pak ’s ochtends al
om ‘overall’ gezonder te leven. Dankzij
houdt sporten langer vol. Simpel,
de sporttas in, eet ‘s middags op tijd
sporten neemt het energiepeil toe en is
maar doeltreffend!
een lichte maaltijd en wacht niet te
het makkelijker om ook eens alcohol te
lang met omkleden.
laten staan en gezonde snacks te eten.
VOEDING
TIPS
VOEDING VOOR DE MAN Wat mannen graag eten, strookt meestal met wat hun lichaam nodig heeft. Welke voedingsstoffen mogen mannen niet vergeten?
1. Bananen
2. Vette vis
3. Oesters
4. Broccoli
5. Sojabonen
Bananen geven snelle
Vette vis bevat
Schaal- en
Tip voor mannen die
Sojamelk en een
energie en zijn rijk aan
Omega-3 vetzuren
schelpdieren zijn rijk
zich nóg mannelijker
sojaburger alleen voor
kalium. Kalium is nodig
en die zijn goed voor
aan zink. Regelmatig
willen voelen: eet
vrouwen? Bij mannen
om de zenuwen, hartslag
onder meer het hart,
oesters eten, is goed
meer broccoli! Het
is aangetoond dat
en de bloeddruk te
de bloedsomloop en
voor het herstel van
groene struikje
isoflavonen, stoffen
reguleren. De vitamine
het immuunsysteem.
cellen en de kwaliteit
bevat onder andere
die zijn aangetroffen
van sperma.
diindolymethane
in sojaproducten, de
voor het zenuwstelsel en
dat leidt tot meer
prostaat beschermen.
eiwitstofwisseling.
testosteron.
JE MOET SCHIETEN, ANDERS KUN JE NIET SCOREN. johan cruijff
MORNING SQUADS
VERGEET-ME-NIETJE Iedereen die wel eens antibioticakuurtje volgt, weet hoe belangrijk het is om de klok in de gaten te houden. De MedApp helpt hierbij. MedApp geeft een seintje als het tijd is om de medicijnen in te nemen. Ook kan de app direct medicijnen bestellen bij de eigen apotheek.
SCAN DE QR-CODE OF HTTPS://GOO.GL/OMGL7J
DOWNLOAD MEDAPP, GRATIS IN DE APP STORE EN GOOGLE PLAY
ONVZ LIJF & LEDEN 03-2015
B6 in bananen is goed
7
GEZOND TIPS, FEITEN EN WEETJES
DE JUISTE TOON Wie anderen wil overtuigen, heeft niet genoeg aan een goed verhaal. Lichaamstaal (55 procent) en de klank van de stem (38 procent) zijn veel belangrijker. Aan de stem is te horen of iemand nerveus, onrustig, geëmotioneerd of juist zelfverzekerd is. Het beste is om met toon, tempo en volume te variëren. Daarnaast is het goed om woorden bewust uit te spreken en adempauzes in te lassen. Bovendien is mailen zilver en spreken goud. Mensen die spreken worden intelligenter gevonden. Het is dus beter om naar iemand toe te lopen in plaats van een e-mail te sturen. Wel zo gezond.
SUIKER NIET VERSLAVEND
VRAGEN OVER UW GEZONDHEID We controleren de bronnen van de berichten over gezondheid op deze pagina’s zorgvuldig. Klopt er volgens u iets niet? Laat ons dat weten! Stuur uw e-mail aan
[email protected]. Heeft u vragen over het voorkomen van ziektes, of wilt u advies of informatie over bijvoorbeeld preventiecursussen? Bel gerust naar onze ZorgConsulent: 0800 022 14 50 (gratis). onvz.nl/zorgconsulent
Suiker verslavend? Welnee. Dat blijkt uit een Europees onderzoek, waaraan elf universiteiten meewerkten. Er zijn wel overeenkomsten tussen drugs en suiker. Zo speelt bij de motivatie om te eten de stof dopamine een belangrijke rol, net als bij een drugsverslaving. Maar suiker kan het dopaminesysteem niet veranderen, zoals drugs dat doen. Dat neemt niet weg dat het volgens de onderzoekers belangrijk is ons bewust te zijn van de invloed van suiker. Vooral op de hersenen van jonge kinderen. Ook al is suiker niet verslavend, het blijft dus wel belangrijk
HET KAN WÉL loesje
om kinderen weinig suiker te geven.
WEB
LUISTER
TIP
TIP
FEIT
of fabel?
Snel en blijvend afvallen is mogelijk. Behoefte aan wat muzikale
Een dieet werkt slechts voor een
motivatie tijdens een sport-
korte periode, waarna de kilo’s er zo
sessie of dipje? Deze drie
weer aan zitten. Voor wie blijvend
nummers ‘geven vleugels’:
wil afvallen, zit er niks anders op dan nieuwe eetgewoonten aan te nemen
EYE OF THE TIGER
en - vanzelfsprekend - regelmatig aan
Survivor
lichaamsbeweging te doen. Vergeet
WE ARE THE CHAMPIONS
daarbij vooral niet realistische doelen
Queen
te stellen en de tijd te nemen om ze
LOSE YOURSELF
te bereiken.
Eminem
ONVZ LIJF & LEDEN 03-2015
STOERE VROUWEN SPORTEN.NL
Feit of fabel? Helaas is dit een fabel.
9
WETENSCHAP GEZOND ACHTER MOTIVATIE TIPS, FEITEN EN WEETJES
WAT HELPT WEL? Er wachten nog mensen op antwoord op hun mailtje. Je sportmaatje gaat al een maand alleen naar de sportschool. Vaak laten we ons leiden door schuldgevoel. Maar schuldgevoel is een slechte motivator. Wat wel helpt? Het is zo simpel: iets doen omdat je het leuk vindt.
Advies van de ZorgConsulent WERK AAN UW WEERSTAND Met een goede weerstand is de kans op bijvoorbeeld een verkoudheid veel kleiner. Aan uw weerstand kunt u werken. Zo bouwt u een goede weerstand op.
GRANENZADENREPEN DE MEESTE ENERGIEREPEN BEVATTEN VEEL SUIKERS. DIT IS EEN GEZONDE VARIANT.
Een gevarieerde maaltijd, met verschillende vitaminen, is goed voor uw lichaam. In de herfst en winter biedt de Nederlandse bodem u gezonde seizoensproducten, zoals paddenstoelen, appels, peren, witlof, verse noten, pompoen en andijvie. Wie voldoende beweegt, werkt ook aan een goede weerstand. Een wandeling of fietstochtje in de herfst- of winterlucht is ook heerlijk verkwikkend. Sport u liever intensief buiten? Zorg er dan voor dat u na het sporten niet te snel afkoelt. Hoewel het binnen heerlijk toeven is in herfst en winter, heeft uw lichaam nog wel degelijk behoefte aan buitenlucht. Pak voor kleine boodschapjes de fiets, of ga herfstbladeren zoeken in het bos. Daarna is het weer heerlijk thuiskomen. 0800 022 14 50 (GRATIS, OP WERKDAGEN VAN 8.30 – 17.30 UUR), ONVZ.NL/ZORGCONSULENT
DRIE KEER MOTIVATIE VASTHOUDEN Vaak beginnen we vol enthousiasme aan iets nieuws. We willen iets leren, ons fitter voelen of vaker afspreken met vrienden. Toch blijkt het op lange termijn moeilijk om goede voornemens vol te houden. Zó lukt het wel.
1.
2.
STAP VOOR STAP
BIORITME
Wie beweegt krijgt meer
Een mens heeft
Een avondmens moet
energie en traint zijn
ongeveer dertig dagen
’s ochtends geen
wilskracht. Bewegen hoeft
nodig om een nieuwe
wonderen van zichzelf
niet in de sportschool, een
gewoonte aan te leren.
verwachten. Terwijl
wandeling of fietstocht is
Dat lukt het beste als
vroege vogels ’s avonds
net zo effectief. En daarmee
we het stap voor stap
minder actief zijn.
wordt het ook makkelijker
doen, in plaats van ons
Wie iets succesvol wil
om andere goede
leven in één keer om
ondernemen, doet
voornemens vol te houden.
te gooien.
er verstandig aan zijn
3.
EN HOE MAAK JE HET KLAAR? Verwarm de oven voor op 200 graden. Doe de haver, noten, zaden, dadels, citroenschil en kaneel in een blender en hak dit tot een grove substantie. Verwarm de honing in een pannetje tot deze heel vloeibaar is en doe de olie en het water erbij. Roer door en voeg het mengsel toe. Roer weer goed door, totdat een kleverige massa ontstaat. Bekleed een klein bakblik of kleine ovenschaal met bakpapier en verdeel het mengsel hierover. Smeer goed uit, zodat het overal ongeveer een centimeter dik is. Bak ongeveer 25 tot 30 minuten in de oven totdat het mooi bruin is. Een klein beetje zacht mag het nog zijn, de reep wordt vanzelf hard wanneer deze afkoelt. Maak terwijl de reep nog zacht is inkepingen waar de reep straks moet breken.
ONVZ.NL/ZORGCONSULENT
bioritme te volgen.
i want to ride my bicycle, i want to ride my bike
NEXERCISE Een schouderklopje, wie wil dat nou niet? De app Nexercise helpt ons van de bank te komen door van sporten een spelletje te maken. Vijftien minuten bewegen per dag levert al een virtueel schouderklopje op. Dat vraagt om meer. NEXERCISE, GRATIS, APP STORE
queen
ONVZ LIJF & LEDEN 03-2015
BEWEGEN
WAT HEB JE NODIG? Voor zes à zeven repen: › 130 g havervlokken › 60 g gemengde, ongebrande, ongezouten noten en zaden › 75 g ontpitte dadels › 2 tl geraspte citroenschil › 1 el kaneel › 70 g honing › 2 el water › 2 el olie
11
INTERVIEW WILCO VAN ROOIJEN
‘Ik focus niet op mensen die mijn plan geen goed idee vinden’ Wilco van Rooijen
Als bergbeklimmer van onder andere de hoogste berg ter wereld weet Wilco van Rooijen dat het niet altijd makkelijk is om gemotiveerd te blijven. “Een expeditie klinkt heel romantisch, maar het is vooral veel afzien.”
Wilco van Rooijen gaat als kind met zijn ouders steevast
Van Rooijens eerste expeditie ging naar de K2, hij studeerde
vier weken op vakantie naar de bergen. Zijn vader heeft
nog. “Daar kreeg ik een ernstig ongeluk. Ik werd geraakt
zijn hart verpand aan de Zwitserse bergen. “Als kind maakt
door vallende stenen. Het is dan makkelijk om te zeggen:
het je niet uit of je naar 2.000 of 5.000 meter gaat, alles
ik stop ermee, maar ik besloot er juist voor te gaan. Daarna
is prachtig.” In die tijd dacht Van Rooijen er nog niet over
werd ik steeds vaker uitgenodigd om lezingen te geven en
na om hoge bergen te beklimmen, laat staan de hoogste
kon ik op zeker moment voor de sport gaan leven. Dat is
ter wereld. Die gedachte komt tijdens zijn studententijd.
uitzonderlijk in Nederland. Als bergbeklimmer heb je geen
“Ik ging zodra ik kon met mijn beste klimvriend naar de
sponsoren, zoals in de voetballerij. Mijn expedities betaal ik
Alpen. In de zomer gaven we de ene week klimles, de week
grotendeels door mijn (bedrijfs)presentaties.”
erop gingen we zelf klimmen. Mijn omgeving hamerde op studeren, een serieuze baan, maar ik kon me daar niets bij
Dus je bent klimmer en ondernemer?
voorstellen. Mijn hart lag in de bergen.”
“Ja. Ik organiseer twee soorten expedities, kleine en grote.
ONVZ LIJF & LEDEN 03-2015
‘DE ARTS DIE ME OPEREERDE, ZEI: JE KUNT NOOIT MEER RENNEN, NOOIT MEER KLIMMEN.’
13
INTERVIEW WILCO VAN ROOIJEN
‘Motivatie bestaat uit meesterschap, zingeving en autonomie’
Voor de organisatie van de grote expedities heb ik meerdere jaren nodig. Ik gebruik mijn werk om ze te financieren. Dat klinkt misschien alsof ik veel vrijheid heb, maar ik heb zeker verplichtingen. Fysiek is bergbeklimmen topsport, maar topsporters kunnen zich puur op hun training storten. Ze ontvangen een vast salaris. Ik moet mijn eigen geld verdienen voordat ik op expeditie kan. Bovendien heb ik een gezin.” Wat motiveert je? “Motivatie bestaat uit meesterschap, zingeving en autonomie. Als je ergens goed in bent, haal je er energie uit. Ik laat me vooral leiden door een groter doel, mijn stip op de horizon. Bergen beklimmen, dat is wat ik wil. De top bereiken, boven jezelf uitstijgen en de kromming van de aarde zien. De ene dag ben ik gemotiveerder dan de andere, maar die stip op de horizon blijft.” Hoe sta je tegenover de risico’s? “Die horen erbij. Je moet ja durven zeggen tegen risico’s. Ik verzamel mensen om me heen die er hetzelfde over denken en focus niet op de mensen die het geen goed idee vinden. Een expeditie klinkt heel romantisch, maar je moet er vooral heel veel voor afzien. De natuur is sterker dan de mens. Tóch is het – onder de juiste omstandigheden – mogelijk om de top te bereiken. Maar die top bereik je niet zomaar, hoe ervaren je ook bent.” Hoe ver ben je bereid te gaan? “Ver. Achteraf denk ik wel eens: dat had ik misschien beter niet kunnen doen, maar vooraf weet je niet wat er gaat
WILCO VAN ROOIJEN GEBOREN 25 november 1967 in Utrecht GEBRUIKTE bij de beklimming van de Mount Everest (8.850m) en de K2 (8.611m) geen extra zuurstof. BEKLOM de Seven Summits, de zeven hoogste toppen op de zeven wereldcontinenten. ORGANISEERT met zijn onderneming Team Wilco beklimmingen en geeft lezingen. IS NU BEZIG met een nieuw project: op zonne-energie naar de Zuidpool rijden.
gebeuren. Dat is risico nemen. Mensen willen altijd verder
Hoe blijf je tijdens een expeditie gemotiveerd?
kijken dan wat we kunnen zien en dat brengt ons ver. Ooit
“Voor mij is zingeving heel belangrijk: waarom doe ik de
zeiden medici op basis van wat ze toen wisten: ons lichaam
dingen die ik doe? Als een ander het me oplegt, dan zijn er
kan boven de 8.000 meter niet zonder extra zuurstof. Een
zo veel redenen om af te haken. Tijdens een expeditie zijn
aantal mensen, waaronder ik, heeft het tegendeel bewezen.
er veel momenten waarop je op de proef wordt gesteld.
Ik klim namelijk alleen zonder extra zuurstof. Ook ik twijfel
Je gaat steeds verder die berg op, maar je moet ook
wel eens tijdens een expeditie of ik door moet gaan, maar
weer terug om te acclimatiseren. En om het kamp en de
dan is er altijd een ander in mijn team die de leiding kan
voorraden op te halen. Dat krijg je zonder team niet voor
overnemen. Zo sleep je elkaar er doorheen. Het is een
elkaar. Het gaat niet alleen om het bereiken van de top,
kwestie van tijd voor je over een dip heen bent.”
je moet ook terugkomen van de top. De top is slechts halverwege. Je kunt het niet permitteren onderweg al je
Tot hoeveel ben jij in staat?
reserves te verbruiken. Er is geen infuus op de top.”
drie dagen vermist geraakt. Daarbij liep ik derdegraads
Hoe werk je als team samen tijdens een expeditie?
bevriezingsverschijnselen op aan mijn tenen, die ik
“Het is een kwestie van vertrouwen. Alles moet coöperatief
daardoor allemaal ben verloren. De arts die me opereerde,
gebeuren. Je legt letterlijk je leven in elkaars handen.
zei: je kunt nooit meer rennen, nooit meer klimmen.
Daarom is communicatie enorm belangrijk in een team.
Maar dat weigerde ik te geloven. Ik ben gaan revalideren
We spreken continu alles door. Wat moeten we doen om
in een militair revalidatiecentrum. Het revalidatieteam
de top te bereiken? Wat doen we bij slecht weer? Ook de
durfde risico’s met me te nemen in tegenstelling tot
gesteldheid van alle expeditieleden weegt mee. Elke dag
het academisch ziekenhuis waar ik geopereerd ben. Ze
is de vraag opnieuw: wie voelt zich vandaag uitgedaagd
zeiden: we weten wat mogelijk is en we gaan het samen
om de stap te nemen? Je weet bij voorbaat dat slechts
ontdekken. In die periode heb ik opnieuw mijn innerlijke
drie of vier van de acht expeditieleden de top bereiken.
kracht ontdekt. Ik heb mijn grenzen opgezocht en ben er
Als een an-
Dat is niet erg, want het leidt voor iedereen – ook degenen
overheen gegaan. Soms ging ik zo ver dat er wondvocht
der het me
die het niet halen – tot groei. De volgende keer lukt het je
in mijn schoen stond, dan moest ik rust nemen. Maar na
oplegt, dan
misschien wel.”
anderhalf jaar liep ik wel weer de halve marathon. Niet
zijn er zo veel
meer in dezelfde tijd als voorheen, maar dat doet er niet
redenen om
toe. En inmiddels heb ik alweer met succes in de Himalaya
af te haken.
geklommen.”
ONVZ LIJF & LEDEN 03-2015
“Tot heel veel. Tijdens het beklimmen van de K2 ben ik
15
WETENSCHAP ACHTER MOTIVATIE
Hoe belangrijk is motivatie? Zelfmanagement in de zorg
Bergbeklimmer Wilco van Rooijen die tegen de verwachting van zijn artsen in weer kan hardlopen én bergen beklimmen. Een hartpatiënt die een jaar na een hartinfarct weer de oude is, of zich zelfs beter voelt dan ooit. Het begint allemaal met motivatie. Maar wat is motivatie nou precies?
Iets willen, daaraan vasthouden en het
voor motivatie: een patiënt wil herstellen,
Overwinnen
volbrengen, dat is in een notendop
houdt ondanks tegenslagen en dankzij
Uit Brits onderzoek (van Niall Maclean
(intrinsieke) motivatie. We kunnen het
successen vol en haalt zijn einddoel.
e.a.) onder specialisten die patiënten
toepassen om allerlei doelen te halen,
behandelen na een beroerte komt naar
bijvoorbeeld voor onze gezondheid,
Dat einddoel kan zijn: beter worden, maar
voren dat zij motivatie als een belangrijke
maar ook sport en onderwijs. In de
ook – als volledig herstel niet haalbaar
voorwaarde zien voor herstel. Ze gaven
gezondheidszorg is vooral in het
is – bepaalde activiteiten oppakken of een
tijdens het onderzoek aan in hoeverre
revalidatieproces een grote rol weggelegd
zekere mate van zelfstandigheid bereiken.
patiënten proactief (gemotiveerd) of
17
ONVZ LIJF & LEDEN 03-2015
WETENSCHAP ACHTER MOTIVATIE
passief (ongemotiveerd) waren. Daarnaast
Motivatie vasthouden
Bovendien reikt slechts een beperkt aantal
beantwoordden ze vragen over karakter,
Wie succesvol wil revalideren, doet er
zorgverleners folders uit. Geen enkele
de ernst van de klachten en de leeftijd.
goed aan zelf de regie over gezondheid,
zorgverlener deelde instructievideo’s,
Volgens de specialisten zijn optimistische
ziekte en zorg te voeren. Daarvoor is
internetsites of patiëntverhalen online van
patiënten gemotiveerder. Een deel van
volgens onderzoek van NIVEL kennis,
ervaringsdeskundigen met patiënten.
hen vond oudere patiënten minder
motivatie en zelfvertrouwen nodig. Maar
gemotiveerd. Hetzelfde gold voor de ernst
één op de twee Nederlanders kan die
Verwachtingen visualiseren
van de klachten. Hoe ernstiger, hoe minder
motivatie niet opbrengen en heeft daardoor
Positieve verwachtingen over de eigen
gemotiveerd de patiënt.
moeite met revalideren. De onderzoekers
bijdrage aan het revalidatieproces doen
wijten het gebrek aan kennis, motivatie
de motivatie, noodzakelijk voor een
Invloed van familie
en zelfvertrouwen aan ‘onvoldoende
succesvolle revalidatie, in elk geval goed.
Niet alleen intrinsieke motivatie speelt een
functionele lees- en rekenvaardigheden
Uit onderzoek onder patiënten die een
rol bij herstel. Volgens het Britse onderzoek
en het onvermogen om (gezondheids-)
heupoperatie hadden ondergaan, bleek dat
beïnvloeden ook externe factoren de
informatie te vinden en te verwerken’. Drie
degenen die dachten: ‘Het is mogelijk en ik
motivatie. De specialisten gaven aan dat
op de tien volwassen Nederlanders zijn
kan het volbrengen’ beter herstelden. Het
familieleden het herstel positief kunnen
hierin onvoldoende vaardig. Dit geldt vooral
kwam ten goede aan de heupmobiliteit,
bevorderen, maar ook frustreren. Door te
voor ouderen, lager opgeleiden en mensen
traplopen en algemeen herstel. Fantaseren
hoge eisen te stellen of de patiënt te veel
met een laag inkomen.
over dat het doel al bereikt is, werkt
in bescherming te nemen. Ook cultuur
De onderzoekers stellen wel dat deze
motivatie en succes juist tegen. Volgens
weegt mee. In sommige culturen is het
vaardigheden aan te leren en ontwikkelen
de onderzoekers komt dat doordat dan
idee dat een handicap geaccepteerd
zijn, waardoor succesvol revalideren voor
niet de tegenslagen worden meegewogen,
moet worden in plaats van overwonnen.
meer mensen haalbaar wordt. Zorgverleners
zoals pijn overwinnen. Het fantaseren over
Een aangename revalidatieomgeving met
kunnen daarbij helpen, maar naar de
bereikte eindresultaten en een zorgeloze
goede maaltijden en groepssessies helpt
invloed van kennis op motivatie is nog
toekomst is te passief, maar het visualiseren
om gemotiveerd te blijven. Ook mag de
weinig onderzoek gedaan. Wel is er – door
van tegenslagen in combinatie met een
rol van specialisten niet vergeten worden.
het Jan van Es Instituut – onderzoek gedaan
positieve grondhouding zet aan tot
De ondervraagde specialisten realiseerden
naar het bevorderen van zelfmanagement
realistisch ‘werken’.
zich dat ze soms te snel een label
onder COPD-patiënten. Uit dit onderzoek
‘ongemotiveerd’ aan een patiënt hangen.
kwam naar voren dat niet alle zorgverleners
Hun eigen omgang met de patiënt komt de
weten of de informatie die ze met de
motivatie dus niet altijd ten goede.
patiënt delen goed begrepen wordt.
column
TJAKKA! “De chemie is uitgewerkt.” “Hij kan me niet meer motiveren.” Hoe vaak horen of lezen we niet zulke uitspraken van topsporters die breken met een coach? Ik zal de laatste zijn die beweert dat je een samenwerking tussen coach en sporter(s) – al dan niet in teamverband – moet voortzetten als het niet meer klikt. Maar als je een coach nodig hebt voor de motivatie, dan haal je nooit het maximale uit jezelf. Grenzen kun je alleen verleggen als je dat zélf écht wilt. Natuurlijk helpt het als je trainer, coach of voor mijn part Emile Ratelband of een vol stadion je naar voren schreeuwt, maar er komt altijd een moment dat zelfs “Tsjakka!” of – tatatatatataaa – “Aan-val-luh!” niet meer helpt. Bijvoorbeeld omdat je daarvoor niet hard genoeg hebt getraind of te weinig hebt gerust. Omdat je te veel met andere dingen bezig bent geweest of omdat de tegenstander simpelweg te goed is. Kortom: motivatie moet van binnenuit komen. Intrinsieke motivatie werkt in de sport en het dagelijkse leven altijd beter dan wanneer het van buiten moet komen. Wat heb je liever? Dat je dochter van acht je helpt met de afwas omdat ze je zo lief vindt, of omdat je haar een ijsje in het vooruitzicht hebt gesteld? Precies! En dat ijsje geef je natuurlijk sowieso alsnog als ze je heeft geholpen, omdat ze van haar vader of moeder houdt. Motivatie stond tijdens mijn sportcarrière synoniem voor keuzes maken en de consequenties aanvaarden. Ik besloot na de Europese Jeugd Olympische Dagen in 1993 in Valkenswaard dat ik ooit olympisch kampioen wilde worden. Dat was míjn keuze, van niemand anders. Het gevolg was wel dat ik vanaf dat moment niet meer naar feestjes ging, geen alcohol mocht drinken, op mijn voeding moest letten, knetterhard moest trainen en net zo hard moest rusten. En ik ging op zoek naar specialisten die mij konden helpen het beste uit mezelf te halen. Mijn coach Jacco Verhaeren was daarbij uiteraard de belangrijkste, maar ook de fysiotherapeut, voedingsdeskundige, inspanningsfysioloog, arts, krachttrainer, start- en keerpuntspecialist, ‘slaapdokter’ en nog enkele andere specialisten droegen een groot of klein steentje bij aan mijn drie gouden olympische medailles. Maar ik was de gek die zo hard mogelijk heen en weer moest zwemmen en niemand anders. Kortom: ik bleef de baas van mijn eigen succes! Natuurlijk is ook het nodige (natuur)talent nodig. Maar geloof mij, Nederland heeft veel grotere zwemtalenten gekend dan ik, maar zij maakten andere keuzes in het leven. Daar is niets mis mee, maar dan moet je jezelf geen gouden medailles afhankelijk. Maar het begint allemaal bij de vraag of je het écht wilt. Keuzes maken en de consequenties aanvaarden. Dat heb ik pak ‘m beet vanaf 1993 altijd gedaan. En daarom kon ik bij de Olympische Spelen in 2000 twee keer en in 2004 nog een keer als eerste aantikken. Ja, toen dacht ik wel even: “Tjakka!” Pieter van den Hoogenband
ONVZ LIJF & LEDEN 03-2015
beloven. Of je uiteindelijk wel of niet succesvol wordt, is van talloze factoren
19
INTERVIEW ERNO KLEIJNENBERG
‘We zwemmen als zorgverzekeraar tegen de stroom in’ Erno Kleijnenberg Erno Kleijnenberg neemt op 1 oktober afscheid van ONVZ Zorgverzekeraar. Gedurende tien jaar was hij voorzitter van de raad van bestuur en zette hij ONVZ op de kaart als ‘vrijekeuzeverzekeraar’. “Over de schouder van de zorgaanbieder meekijken wat er in de spreekkamer gebeurt; dat willen wij absoluut niet.”
Tot op de dag van vandaag strijdt hij voor vrije keuze van zorgverlener en ziekenhuis. “Daarmee zwemmen we als zorgverzekeraar wel een beetje tegen de stroom in.” De algemene opvatting is: een zorgverzekeraar moet sturen om de kosten in de hand te houden. Kleijnenberg: “Natuurlijk moeten de kosten van de zorg worden bewaakt, maar dat moet niet betekenen dat de vrijheid om zelf te kiezen verdwijnt. Misschien is het nog wel belangrijker dat de kwaliteit van de zorg in de gaten wordt gehouden en daar zet ONVZ - samen met de zorgaanbieders – vol op in. En die kwaliteitsbewaking leidt er niet toe dat wij over de schouder van de zorgaanbieder meekijken wat er in de spreekkamer gebeurt; dat willen wij absoluut niet. Ook al denkt de toezichthouder, de Nederlandse Zorgautoriteit, daar vaak anders over. ONVZ respecteert nu eenmaal de relatie tussen de zorgverlener en de patiënt volledig en mengt zich daar niet in.”
Wie ONVZ zegt, zegt vrije keuze. Vrijheid voor verzekerden om zelf te bepalen door welke dokter of in welk ziekenhuis
Het zorgverzekeringsstelsel
ze zich willen laten behandelen. “Een grondrecht”, zegt
Kleijnenberg trad bij ONVZ aan toen het huidige
Kleijnenberg stellig. ONVZ ontwikkelde zich onder leiding
zorgverzekeringsstelsel werd ingevoerd. Ziekenfonds en
van Kleijnenberg tot marktleider vrijekeuzeverzekeringen.
particulier maakten plaats voor de basisverzekering en
afgelopen jaren tot marktleider vrijekeuzeverzekeringen. Waar enkele jaren geleden nog bijna niemand het verschil tussen een naturaverzekeraar en een restitutieverzekeraar kende, is inmiddels twee derde van de Nederlanders daar van op de hoogte. Die vrije keuze leidt samen met het hoge serviceniveau tot zeer tevreden verzekerden. Zo wordt ONVZ regelmatig tot beste zorgverzekeraar uitgeroepen. ONVZ telt 460.000 verzekerden en heeft een omzet van 1 miljard euro.
ONVZ LIJF & LEDEN 03-2015
‘ONVZ RESPECTEERT NU EENMAAL DE RELATIE TUSSEN DE ZORGVERLENER EN DE PATIËNT’
ONVZ ontwikkelde zich de
21
INTERVIEW ERNO KLEIJNENBERG
aanvullende verzekeringen. “Het Nederlandse zorgstelsel is
De toekomst van ONVZ
het beste stelsel van Europa en naar mijn mening het beste
“De tevredenheid van verzekerden kan alleen maar
stelsel ter wereld”, vindt de scheidend bestuursvoorzitter.
hoog zijn, als je klein bent”, stelt Kleijnenberg. “Onze
“Dat mogen we niet vergeten. Iedereen heeft toegang tot
verzekerden zijn het best bediend met de omvang die we
de beste zorg, tegen een redelijke premie.” Dat neemt
nu hebben. Daarom zijn we niet uit op groei, want groter is
niet weg dat er altijd ruimte is voor verbetering. “Zo vind
niet beter. Integendeel. We zijn groot genoeg om mee te
ik dat noodzakelijke zorg thuishoort in de basisverzekering.
doen en klein gebleven om onze verzekerden optimaal te
Bijvoorbeeld fysiotherapie voor chronisch zieken en
bedienen. Want wie keuzevrijheid belangrijk vindt, hecht
plastische chirurgie wanneer er sprake is van medische
ook waarde aan hoogwaardige service. Een service die
noodzaak.”
wij uitsluitend kunnen bieden bij de omvang die we nu
Kleijnenberg maakt zich zorgen over het almaar stijgende
hebben.”
eigen risico. Dit jaar bedraagt het eigen risico 375 euro
‘Hoe helpt mijn zorgverzekeraar mij gezond te houden?’,
en volgend jaar zelfs 385 euro. “Veel te hoog”, vindt
‘We ontwik-
die vraag wordt steeds belangrijker. ONVZ zal zich de
Kleijnenberg. “Wat zijn de effecten daarvan? Gaan mensen
kelen pro-
komende jaren daarom verder ontwikkelen naar ‘helper
dan toch maar niet naar de dokter? Kortom: het werkt niet
gramma’s
bij preventie en gezondheid’. Voor slagen op gebied van
en wordt eerder als een ‘boete achteraf’ ervaren.”
om mensen
kwaliteit, preventie en innovatie is volgens Kleijnenberg
Een ander punt van zorg is het dalende vertrouwen
te helpen
visie en lef nodig. ONVZ is gestart om preventie handen en
van consumenten in hun zorgverzekeraar. “Bij ONVZ-
beter met hun
voeten via de werkgever te geven. “Werkgevers hebben
verzekerden zien we dat nog niet, maar in de hele sector
energie om te
dagelijks contact met hun werknemers.” Werkgever,
wel. Als zoiets doorzet, dan zal de politiek daar op gaan
gaan’
werknemer en zorgverzekeraar slaan daarom de handen
reageren. Dat zou kunnen betekenen dat het mooie stelsel
ineen. “Als zorgverzekeraar hebben we de afgelopen jaren
ter discussie komt te staan.”
de eerste sporen verdiend bij collectiviteiten en grote
De zorg
werkgevers. We ontwikkelen programma’s om mensen te helpen beter met hun energie om te gaan. Om beter te
De zorg verandert in rap tempo. “De eenpitter, de huisarts
slapen, beter met stress om te gaan, maar ook bewegen
om de hoek, verdwijnt. We zien dat er in iedere stad
en gezonde voeding spelen een belangrijke rol.”
eerstelijns zorgcentra ontstaan”, zegt Kleijnenberg. “Een
“Die kennis moet snel voor al onze verzekerden
combinatie van huisarts, wijkverpleegkundige, apotheek,
beschikbaar komen, niet alleen voor verzekerden
diëtiste onder één dak die intensief samenwerken.
in collectiviteiten”, stelt Kleijnenberg. Binnenkort
Daarnaast verdwijnen ziekenhuizen in hun huidige
lanceert ONVZ daarom een app voor smartphones,
vorm, omdat alles is gericht op thuis beter worden. De
waarmee gebruikers hun energieniveau kunnen meten.
gemiddelde ligduur in ziekenhuizen is daarom enorm
“De technieken die daarvoor worden gebruikt en
verkort; die is inmiddels minder dan vijf dagen. De
gecombineerd zijn uniek. Meer hierover in de volgende
huidige ‘beddenhuizen’ zullen komende tijd misschien
Lijf & Leden.”
zelfs helemaal verdwijnen. Zorg die nu in het ziekenhuis
wordt geleverd, zal in de toekomst meer en meer in
Na 1 oktober
eerstelijnscentra worden geleverd.”
“Mijn vertrek gaat toch wel gepaard met pijn in het hart”,
Dat vraagt ook om een andere opstelling van een
besluit Kleijnenberg. “Ik ga het werk enorm missen en
zorgverzekeraar. Dat kan alleen in nauw contact met
heb ontzettend genoten van mijn tijd bij ONVZ. Van
zorgverleners. “Gelukkig heeft ONVZ daar een streepje
de medewerkers, zorgverleners en het bewaken van de
voor. Bij ONVZ zoeken we de dialoog met zorgverleners.
belangen van onze verzekerden. Na 1 oktober begin
Wij zien zorgverleners als vriend, niet als vijand. Als het
ik met een paar andere functies, zo treed ik toe tot het
om het sluiten van contracten met zorgverleners gaat, zijn
bestuur van een pensioenfonds en word ik commissaris bij
wij niet van het ‘tekenen bij het kruisje’. Wij willen dat een
VvAA – de organisatie van zorgverleners waarvoor ONVZ
zorgverlener het beste doet voor onze verzekerden. Als zij
de zorgverzekering uitvoert. En uiteraard blijf ik bij ONVZ
ruzie moeten maken met de zorgverzekeraar, is dat niet in
betrokken als tevreden verzekerde.”
het belang van een verzekerde.”
BESTE ZORGIDEE BELEVINGSKUSSEN
‘Zo ontstaan de leukste ideeën’ Hans van Wetten, winnaar van Het Beste Zorgidee 2014 Hans van Wetten, leidinggevende bij zorgcentrum Mariënburght in Budel, won vorig jaar Het Beste Zorgidee met het belevingskussen voor dementerenden. “We bieden als zorgcentrum belevingsgerichte zorg en daardoor voelen cliënten zich veilig. Ook voor onze werknemers – fysiek verzorgenden en zorgassistenten – is zo’n werkomgeving prettig. Zo voelen ze zich nog meer betrokken en ontstaan de leukste ideeën. Voor een cliënt die zijn bed niet uitkwam, hebben we een paard naar het zorgcentrum gehaald. Voor een ander een antieke tractor. Een werknemer gaat onderzoek doen naar de invloed van ‘daglicht’ in plaats van kunstmatig licht. Ook mogen onze werknemers gewoon hun kinderen meenemen naar hun werk. Dat vinden de bewoners juist geweldig. Het idee voor het Belevingskussen is tijdens een teambuildingsuitje ontstaan. Na het winnen van Het Beste Zorgidee was ons werknemer bood aan ze te naaien om geld te besparen. De volgende stap is het vinden van een fabrikant. Dat is nog niet gelukt. Maar ik ben ervan overtuigd dat óók dit gaat lukken!” Ook meedoen aan Het Beste Zorgidee? Stuur uw idee voor 18 oktober naar ons op via www.hetbestezorgidee.nl/inzenden.
ONVZ LIJF & LEDEN 03-2015
doel eind dit jaar vijf prototypes van het Belevingskussen te hebben. Dat is gelukt. Een
23
RITUELEN MOTIVATIETIPS VAN DE GROTEN DER AARDE
President Barack Obama staat altijd ontspannen de media te woord. Beethoven componeerde de ene na de andere symfonie en het aantal uitvindingen van Edison lijkt eindeloos. Deze drie rituelen zijn het geheim achter hun grenzeloze motivatie.
Vissen zonder aas Edison
De ambitie van Thomas Edison en zijn team: elke twee weken een uitvinding.
Humor relativeert en vergroot het
Het lukte, de Amerikaanse uitvinder heeft 1.400 octrooien op zijn naam staan,
plezier in werk. Vissen geeft rust. Het
die hij vergaarde in 55 jaar. Wat was de drijvende, motiverende kracht achter
ging Edison niet om het vangen van
deze uitvindersmachine? Relativering en humor. Dagelijks grapten Edison en
vis of om presteren. De vissessies van
zijn team heel wat af. In de jaren ’20 hielden ze de hele wereld voor de gek
Edison waren de ideale manier om zijn
door op de proppen te komen met een telefoon die met geesten kon bellen.
hoofd leeg te maken. De tijd die Edison
Ook in zijn vrije tijd dacht Edison buiten de kaders. Hij viste bewust zonder aas.
aan de waterkant doorbracht, brachten hem tot zijn beste ideeën.
Wandelen Beethoven
Beethoven componeerde honderden muziekstukken,
informatie opslaan en ideeën uitwerken.
bespeelde veel verschillende instrumenten en was 24 uur per
Maar die twee zaken combineren blijkt toch
dag met muziek bezig. Zijn ritueel om zichzelf op te laden
wat lastiger. Wanneer we onszelf dwingen
voor een muziekstuk: wandelen door de Weense bossen.
om ons hoofd leeg te maken, bijvoorbeeld tijdens een wandeling, spreken we het gedeelte van de hersenen aan dat ideeën genereert. De beste stukken vloeiden uit Beethovens pen na een stevige wandeling.
ONVZ LIJF & LEDEN 03-2015
Ons brein kan twee dingen heel goed:
25
RITUELEN MOTIVATIETIPS VAN DE GROTEN DER AARDE
Family Time Barack Obama
President Obama plant ‘family time’ in. Maar liefst twee keer per dag staat het gezin van president Obama centraal. ’s Ochtends neemt hij met zijn gezin de dag door, waarna hij gaat sporten. Vervolgens gaat hij aan het werk in het Oval Office. 24 uur per dag kritiek, honderden lobbyisten voor de deur
Het avondeten nuttigt Obama met zijn
en duizenden werknemers aansturen. Voor de machtigste
vrouw en kinderen om daarna tot half
man ter wereld is falen geen optie. De motivatie van Barack
twaalf te werken. In die uren plant hij
Obama, president van Amerika, hangt samen met rituelen.
de volgende dag. Dankzij family time
Eén belangrijke: tijd voor zijn familie.
kan Obama even afstand nemen van zijn functie.
ZORGCONSULENT EVEN VOORSTELLEN
De persoon achter de stem
‘HET GESPREK GAF RUST EN ERKENNING’
TIP
TIP
“Je bent verantwoordelijk
“Het lichaam geeft signalen.
voor je eigen geluk. Maak
Luister daarnaar. Niet
daarom keuzes die jou
alleen als er iets mis is, maar
gelukkig maken.”
juist ook wanneer je ergens gelukkig van wordt.”
Onze ZorgConsulenten bieden u een luisterend oor, geven advies of tips. Fijn voor wie door de bomen het bos even niet meer ziet. Om u een idee te geven wie er aan
André Rozemuller:
Evelyn Gommers:
“Laatst zei een mevrouw tegen mij: ‘Bij het ziekenhuis
“Ook al zien we elkaar tijdens een telefoongesprek
zit ik vijf minuten, met jou hang ik een half uur aan
niet, toch proberen we als ZorgConsulent een
de lijn.’ Dat is precies wat ik probeer te betekenen
vertrouwensband met verzekerden op te bouwen.
voor verzekerden. Het is voor veel mensen lastig
Zodat u zich ondanks de kwetsbare periode waarin u
om grip te krijgen op een ingewikkeld zorgtraject.
zich mogelijk bevindt, veilig voelt om uw vragen te
Ik probeer wat licht in de duisternis te brengen. Ik
stellen. Als ZorgConsulent is mijn doel advies op maat
ben BIG-geregistreerd verpleegkundige en coach.
te bieden. Zo heb ik als verpleegkundige ervaring in
Natuurlijk bied ik een luisterend oor, maar ik geef óók
veel facetten van de zorg en kan ik daardoor over veel
graag praktische adviezen. Onlangs belde een man.
verschillende onderwerpen meepraten. Deze kennis
Zijn echtgenote had al eerder borstkanker gehad,
helpt mij om samen met u uw probleem af te pellen
maar nu was het teruggekomen en uitgezaaid, zonder
en tot de kern te komen. Vervolgens reik ik handvatten
kans op genezing. Dat is heftig nieuws. We hebben
aan, zodat u weet welke vervolgstappen u kunt nemen.
doorgesproken hoe het traject eruitziet, wat de rol van
Bijvoorbeeld tijdens een moeilijk zorgtraject, maar ook
de huisarts en de thuiszorg is en wat hij moet regelen
bij stressgerelateerde klachten of vragen over afvallen.
aan palliatieve zorg. Ons gesprek gaf hem rust en
Mijn werk geeft veel voldoening. Iedereen heeft zijn
erkenning. En het geeft mij veel voldoening dat ik hem
eigen zorgen en kwetsbaarheden. Dat weet ik door
heb kunnen helpen.”
alle gesprekken die ik voer. Het is mooi om daarin iets voor een ander te kunnen betekenen.” VOOR ZORGGERELATEERDE VRAGEN: 030 639 62 24 OF 0800 022 14 50 (GRATIS).
ONVZ LIJF & LEDEN 03-2015
de andere kant van de lijn zit, stellen twee ZorgConsulenten zich voor.
27
PROFIEL ZORGVERLENERS
Op een voorspoedig herstel De invloed van motivatie
Motivatie komt niet vanzelf. Vaak moeten we er hard voor werken. Drie zorgverleners vertellen over hoe we motivatie vasthouden voor het beste resultaat.
Dascha Willemsen is diëtist bij DDietist.nl
“Voordat mensen aan de slag gaan met een dieetprogramma stellen we altijd samen een moodboard op met heel concrete doelstellingen. Deze doelstellingen zijn niet altijd voedingsgerelateerd, op het moodboard staat ook wat de cliënt gelukkig maakt en welke obstakels hij in zijn leven ervaart. Van het moodboard maken we een foto die de cliënt op zijn bureaublad kan zetten. De doelstellingen vormen de basis van een functieanalyse die inzicht geeft in wat de oorzaak is van gedrag. De oorzaak van een eetstoornis kan bijvoorbeeld stress of emotie zijn. Dit inzicht is noodzakelijk om aan een beter eetpatroon te werken. Soms voel ik me meer een psycholoog dan een diëtist. Ik maak naast voedingsadvies ook gebruik van cognitieve gedragstherapie, bijvoorbeeld mindfulness. Vooral om de oorzaak van de eetstoornis consult hoeft niet per se fysiek plaats te vinden. We rapporteren de voortgang online en ik spreek via Skype met cliënten. Zo heb ik cliënten in Amsterdam én in de Verenigde Staten.”
ONVZ LIJF & LEDEN 03-2015
‘WETEN WAARVOOR JE HET DOET’
te behandelen. Het
29
PROFIEL ZORGVERLENERS
Arno Vriezekolk Fysiotherapeut bij MTC de Fysioclub
“Intrinsieke motivatie speelt een cruciale rol in het behandeltraject. Bij het gros van de cliënten die ik spreek, is die intrinsieke motivatie aanwezig. Maar soms kan de angst voor de pijn een inspanningsblokkade veroorzaken, waardoor de cliënt in een negatieve spiraal terechtkomt. Dan gaat hij minder bewegen, neemt zijn conditie verder af en krijgt hij steeds meer pijn. Het is dan belangrijk regelmatig contact te hebben en vertrouwen te geven dat met inspanning klachten kunnen afnemen of verdwijnen. Niet zozeer de beperkingen, maar juist de mogelijkheden moeten tijdens het behandeltraject centraal staan. De cliënt moet zelfstandig en adequaat leren omgaan met de klachten. Een duidelijke en concrete hulpvraag en haalbare behandeldoelen helpen de cliënt de motivatie vast te houden. Ook belangrijk voor motivatie is het delen van de fysieke vorderingen. Wij delen ze digitaal. Soms passen we een spelelement toe: cliënten
‘STEL HAALBARE BEHANDELDOELEN’
spelen een computerspel. Ze bedienen deze met speciale revalidatieapparatuur. Dat geeft een gezonde afleiding van de inspanning, maar levert dezelfde goede resultaten op.”
Bart Schrieken is psycholoog bij Interapy.nl
“Wij zijn in 1996 begonnen met e-health in de psychologie en waren daarmee de eerste ter wereld. Ons online consult draait om wat mensen motiveert en bestaat uit twee onderdelen: de standaard wetenschappelijk getoetste behandelmethode voor bijvoorbeeld een depressie of angststoornis en de manier waarop een behandelaar omgaat met zijn cliënt. Want dat is minstens zo belangrijk. Hoe ik omga met een cliënt heeft enorme invloed op het effect van de therapie. Hoe persoonlijker en hoe meer tijd ik aan de cliënt besteed, hoe beter. Het mooie aan een online consult is dat het je nog meer dwingt om duidelijk te zijn over het resultaat van een behandeling. Online kom je sneller to the point. Heeft een cliënt een paniekstoornis en de angst om een hartaanval te krijgen in de supermarkt, dan is het vergroten van zijn actieradius een heel concreet doel. Een wandeling verdient in zo’n traject een groot compliment. We bouwen in onze therapie ruimte in voor opdrachten
‘SNEL TO THE POINT KOMEN’
Doorgaans hebben we wekelijks contact, waardoor we snel tot concrete, motiverende tussendoelen komen die de cliënt verder helpen met zijn herstel.”
ONVZ LIJF & LEDEN 03-2015
zoals schrijfopdrachten.
31
UTRECHTS LANDSCHAP DE BLAUWE KAMER
FILM De film Holland – Natuur in de delta draait vanaf 24 september in de bioscoop. Hierin komen ook prachtige beelden van de lepelaarskolonie in de Blauwe Kamer van het Utrechts Landschap voorbij. Filmer Dick Harrewijn, die ook De Nieuwe Wildernis maakte, bracht talloze uren door in de Blauwe Kamer om de lepelaars in beeld te brengen. Voor wie niet kan wachten op de film of de lepelaars met eigen ogen wil zien: kom lepelaars kijken vanuit de vogelkijkhut in de Blauwe Kamer. Meer informatie? WWW.UTRECHTSLANDSCHAP.NL
Hier kunt u zich ook aanmelden voor de digitale nieuwsbrief.
ONVZ + NATUUR Voor elke verzekerde die zich aansluit bij het Landschapscollectief doneert ONVZ jaarlijks 24 euro aan Utrechts Landschap. De verzekerde profiteert bovendien van een aantrekkelijke premiekorting. WWW.ONVZ.NL/ LANDSCHAPSCOLLECTIEF
De blauwe kamer
ogen ONVZ LIJF & LEDEN 03-2015
Met eigen
33
SERVICE OVER ONVZ
OVER ONVZ UW NOTA’S SNEL AFGEHANDELD
WAARVOOR BRENGT DE APOTHEEK EXTRA KOSTEN IN REKENING? Het kan zijn dat u op uw
van het geneesmiddel en de eventuele
declaratiespecificatie kosten van
samenhang met andere geneesmiddelen
de apotheek ziet staan die u niet
die u gebruikt. Vaak krijgt u ook nog
direct kunt plaatsen. Waarschijnlijk
aanvullende schriftelijke informatie mee.
zijn dit kosten met de omschrijving
De vergoeding van dit gesprek
‘Begeleidingsgesprek nieuw
is opgenomen in uw Vrije Keuze
geneesmiddel’. Wat betekent dit
Basisverzekering. Op deze verzekering
precies?
is het eigen risico van toepassing. Dit betekent dat de kosten van het gesprek
Stuurt u meerdere nota’s
Een begeleidingsgesprek voor een
met uw eigen risico kunnen worden
tegelijkertijd in? Dan kan
nieuw geneesmiddel vindt plaats
verrekend.
de afhandeling hiervan iets
vóór de start van het gebruik van het
In MijnONVZ kunt u zien welke
langer duren. Wij adviseren
betreffende geneesmiddel. In dit gesprek
geneesmiddelen uw apotheker heeft
u om declaraties niet op te
krijgt u minimaal uitleg over het gebruik,
gedeclareerd. U logt veilig en eenvoudig
sparen. Zeker niet tot het
de werking, de mogelijke bijwerkingen
in met DigiD plus sms-code.
einde van het jaar, gezien de zeer drukke periode waar wij als zorgverzekeraar dan traditioneel mee te maken hebben.
Online sneller Als u uw declaraties nóg sneller verwerkt wilt zien, kunt u uw nota’s online bij ons indienen via MijnONVZ. Maak een duidelijk leesbare foto van de nota, vul alle gegevens zo volledig mogelijk in en verstuur uw declaratie. Op MijnONVZ volgt u de voortgang van al uw declaraties. Neem gauw een kijkje om te zien welke voordelen deze omgeving u nog meer biedt. Kies bijvoorbeeld voor de optie
AANVULLING LEDENRAAD
‘Digitale polis’ om uw nieuwe
In de vorige editie meldden wij dat Hans Kamps de nieuwe voorzitter is van
polisblad voortaan in uw
onze raad van commissarissen. Op de foto bij het bericht stond hij echter
mailbox in plaats van op papier
tussen de raad van afgevaardigden: de ledenvertegenwoordiging van ONVZ.
te ontvangen. U logt in met
Dit heeft tot verwarring geleid. Kamps is voorzitter van de raad
DigiD plus sms-code.
van commissarissen.
SNEL ANTWOORD
GEEN ACCEPTGIRO
José, Dimitri, Lotte, Grietje, Roos en Walter staan vijf dagen
Misschien was het u al opgevallen,
per week voor u klaar om ál uw vragen via social media te
maar als u ervoor gekozen heeft uw
SOCIAL MEDIA
beantwoorden. We stellen ze graag nog een keer aan u voor:
declaratiespecificatie per post te
Volgt u ONVZ al
ontvangen, zit daar sinds dit jaar niet
op social media? U
meer standaard een acceptgiro bij.
vindt op Facebook
José: “Je bent soms echt een gids in zorgverzekeringsland en het is erg leuk
en Twitter nuttige
om via verschillende kanalen verzekerden
Wij vragen u sinds dit jaar zelf het bedrag
weetjes. Ook kunt u
te helpen. Soms staan er minder leuke
over te maken wanneer u vanwege een
hier vragen stellen.
berichten op social media, maar dan vind ik
eigen bijdrage of het eigen risico een
Wij geven u, tijdens
het juist de uitdaging om ook deze berichten
bedrag aan ONVZ verschuldigd bent.
kantooruren, zo snel
te vertalen naar iets positiefs.”
U kunt ook digitaal betalen met iDEAL.
mogelijk een reactie.
Dan ontvangt u op het moment dat u ons een bedrag verschuldigd bent een e-mail Dimitri: “Het contact met verzekerden
met een iDEAL-betaalopdracht. Zo bent
op social media is een stuk directer en de
u altijd en overal direct op de hoogte
verzekerde heeft een andere verwachting
van wat u nog moet betalen. Uiteraard
van de service. Ik vind het een uitdaging
kunt u bedragen ook automatisch af
om deze verwachting te overtreffen en haal
laten schrijven. U vindt online via uw
voldoening uit het succesvol oplossen van
MijnONVZ-account de meest uitgebreide
complexe vraagstukken.”
specificatie van uw declaraties en de in
facebook.com/onvz
twitter.com/onvz
rekening gebrachte bedragen, ongeacht de betaalwijze waarvoor u gekozen heeft. Lotte: “Het is fijn om mensen goed te helpen. Net dat stapje extra doen. Daar haal ik veel energie uit.”
Grietje: “Antwoorden vinden op vragen over
EEN VERNIEUWDE APP VOOR ONVZ
wet- en regelgeving vind ik het leukst. Best taai soms, maar dat is juist de uitdaging.”
De ONVZ zorgpas app wordt dit najaar volledig vernieuwd! Het online declareren blijft net zo gemakkelijk als u van ons gewend bent. U kunt
social media is de uitdaging om de verzekerde
daarnaast straks op uw smartphone de
zo snel mogelijk een goed en duidelijk
verwerking van al uw declaraties inzien.
antwoord te geven. Dit kan over van alles gaan.
Ook heeft u altijd direct toegang tot
Martin Hersman
Dat maakt het juist zo afwisselend.”
de actuele stand van uw eigen risico en
@HersmanM Aug 19
beschikt u over een vergoedingswijzer
Mooie dag gehad.
van uw verzekering(en). En de app
Schitterende schepen
Walter: “Het leuke aan social media is dat
krijgt een nieuw jasje. Om
en trotse watermensen.
de verzekerden informeel communiceren.
de veiligheid van uw gegevens in de
Dank @onvz
Vaak zijn berichten voor iedereen zichtbaar
app te garanderen, logt u eenmalig in
#watermeetsice
en het antwoord dat je geeft moet dus voor
op MijnONVZ voor een toegangscode.
iedereen duidelijk zijn. Ik vind het vooral
We informeren u later dit jaar
een uitdaging om ervoor te zorgen dat
uitgebreider over alle mogelijkheden
ontevreden verzekerden uiteindelijk een
van de vernieuwde ONVZ-app.
positief bericht plaatsen op social media.”
ONVZ LIJF & LEDEN 03-2015
Roos: “Het leuke aan vragen beantwoorden via
35
LEKKER LEVEN TOMMY VAN ELDIK
‘Lichter door het leven voor mijn dochter’ Tommy van Eldik was op school de grootste afnemer van de snoepautomaat en op de voetbalclub vond hij de derde helft minstens zo belangrijk als de eerste twee helften. Totdat zijn vriendin zwanger werd van hun eerste kind. Was het nodig om gezonder te gaan leven? “Best wel ja. Ik was tot voor kort twintig kilo zwaarder. Ik had daar eerst niet zoveel last van, maar toen mijn vriendin halverwege haar zwangerschap was, heb ik het roer rigoureus omgegooid. Ik wil er als ouder altijd zijn voor mijn kind. En hoe minder extra gewicht ik met me meedraag, hoe makkelijker het leven me afgaat. Ik wilde gewoon fit en gezond zijn! Bovendien begon mijn vriendin ook extra op haar voeding te letten, dus dat kwam goed uit.”
Hoe ben je zo veel afgevallen? “Ik heb veel meer regelmaat aangebracht in mijn eetpatroon. Ontbijt, tussendoortje, lunch, tussendoortje en diner, en dat allemaal op vaste tijden. Daarmee voorkwam ik honger en was het makkelijker om gezonde keuzes te blijven maken. Verder heb ik mij aangemeld bij de sportschool, waar ik een schema met als doel ‘afvallen’ meekreeg. Wekelijks werkte ik daar mijn parcours af en ik liep één keer per week hard.”
Hoe gaat het nu? “Goed. Ik sta regelmatig op de weegschaal om mijn gewicht in de gaten te houden. Een minder
TOMMY VAN ELDIK (31)
gezonde dag compenseer ik de volgende dag. En
Is: PR & Social Media
het sporten probeer ik vol te houden, al is dat wel
Consultant
lastiger nu ik een kind heb. Ik moet er iets meer
Woont: samen met
mijn best voor doen, maar dat doe ik graag.
vriendin en dochter (1,5)
Ik weet tenslotte waarvoor ik het doe!”
Bij ONVZ: sinds 2014