b a s i s o n d e r w i j s
Hammerskjöldstraat 230 A, 2131 VN Hoofddorp, telefoon Michaël School: (023) 562 31 46 Babbels: (023) 557 16 02 (locatie Hammerskjöldstr) - (023) 565 57 66 (kantoor/administratie)
[email protected] www.michaelschoolhaarlemmermeer.nl
De herfstkrant: aandacht Ik was aan het zoeken naar een omschrijving van het begrip “aandacht”, het thema van deze schoolkrant. Ik stuitte hierbij op een uitspraak van iemand, die de metafoor van een diamant gebruikte: een diamant is van zichzelf een mooie steen, maar alleen door het veelvuldig te slijpen, krijgt hij de schittering van een briljant. Dat kost moeite, oefening en geduld. Daarin zit een parallel met aandacht. Aandacht raakt aan de kleine dingen waar je blij van wordt, maar er is zoveel meer dan dat. Echter, zodra je het wilt definiëren, ontglipt je de essentie. Het is een ervaren.. In deze schoolkrant komen de verschillende kanten van “aandacht” naar voren en is te zien en te lezen hoe er met aandacht wordt onderwezen, geleerd en genoten! Veel plezier! Corine Khennane Namens de redaktie
Redactie
Deadline Deadline voor inleveren kopij voor de krokuskrant is: maandag 24 januari 2011 Het thema voor de krokuskrant zal zijn: SPORTIEF
Verzamelen stukken en tekst schrijven Antoinet van Adrichem Verzamelen stukken Petra Ringenaldus Maria van Kesteren Verzamelen stukken, samenstelling en editing Corine Khennane
[email protected]
Teksten, foto’s, opmerkingen, ideëen m.b.t. de schoolkrant kunt u mailen naar:
[email protected]
Samenstelling, vormgeving en opmaak
naam:
herfst 2010
Schoolkrant
Yvonne van Beek
Advertenties
Foto’s
Deze schoolkrant komt mede tot stand
Lilia, Maritha, Lotte, Daphne, Yvonne
dankzij de adverteerders.
[email protected] Illustraties
Wilt u ook een advertentie in de schoolkrant
kinderen van de Michaël School
of weet u iemand die daar in geïntresseerd is?
Anne-Greet List
U kunt dan contact opnemen met
Print
de administratie, (023) 562 31 46,
Drukkerij Van Hulzen
[email protected] Advertenties aanleveren in eps, word, jpg of pdf.
023 56 53 661
Sturen naar:
[email protected]
www.uniek-leerplan.nl Hammarskjöldstraat 230a, 2131 VN Hoofddorp, tel 023 562 31 46 Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
1
G
A 2010 Donderdag 11 november Donderdag 25 november Donderdag 25 november Vrijdag 3 december Dinsdag 14 december
2011 Vrijdag 7 januari Woensdag 19 januari Woensdag 2 februari Zaterdag 5 februari Dinsdag 19 april 20 t/m 23 juni
N
E
D
A
Viering Sint Maarten Adventskransen maken van 9.00–10.00 o.l.v. juf Daphne Lezing Henk van Oort over de achtergrond van het kerstspel Viering Sinterklaas - alle kinderen om 12.00 uur uit Kerstspel (2x), 16.00 uur voor peuters en kleuters met ouders, 20.00 uur voor klas 1 t/m 5 met ouders. Driekoningen Lezing Lezing over de jaarfeesten - Jan Alfrink Marialichtmis OPEN DAG Workshop speksteen bewerken Wim Wissingh Avondvierdaagse
Zie voor meer informatie en aanmelden de activiteitenkalender op www.uniek-leerplan.nl
Vakantierooster schooljaar 2010-2011 Herfst Kerst Voorjaar Paas en Mei Hemelvaart Pinksteren Zomer
zaterdag 23-10-10 t/m zaterdag 18-12-10 t/m zaterdag 19-02-11 t/m zaterdag 23-04-11 t/m donderdag 02-06-11 t/m zaterdag 11-06-11 t/m zaterdag 23-07-11 t/m
zondag zondag zondag zondag zondag zondag zondag
31-10-10 02-01-11 27-02-11 08-05-11 05-06-11 19-06-11 04-09-11
DAC H T A A N
Aandacht is een variatie van liefde Ze is een geschenk dat je ontvangt en geven kunt Ze is niet alleen op zichzelf gericht, ze ziet ook een ander
1 week 2 weken 1 week 2 weken 4 dagen 1 week 6 weken
Ze verspreidt licht, ze heeft fantasie en is verrassend ze haalt mensen uit de schaduw. Ze is attent en creatief, ze denkt aan wie gemist wordt.
Forum
Antroposofie en het Kind
Ze kan stil zijn, maar ook stem geven aan wat vergeten wordt.
Antroposofie en het Kind is een forum voor ouders, leerkrachten, oppasouders, en/of grootouders die hun kinderen vanuit het antroposofische mensbeeld benaderen. Het forum bestaat uit verschillende subfora, natuurlijk over opvoeding, maar ook over onder andere de jaarfeesten, voeding, boeken en de vrijeschool, een euritmie-forum, een forum over adoptie, een forum over borstvoeding onder leiding van een lactatiekundige, een forum over de seizoentafel, maar ook over het maken van (zonnekind)poppen, wol, houtbewerking, schilderen, boetseren en ander handwerk... Van onze leden verwachten wij een positieve kijk op de antroposofie en het in de basis onderschrijven van het antroposofische mens- en wereldbeeld.
Aandacht is voedsel voor de ziel, onmisbaar als de liefde.
Je vindt het forum hier: www.antroposofiekind.nl
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
2
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
3
Verslag Michaelfeest 2010 Woensdag 29 september. Gisteren kwam er geen einde aan de regen, maar vandaag straalt de zon aan een helderblauwe lucht. Wat een geluk!
Natuurwinkel Hoofddorp
voor al uw biologische boodschappen De Natuurwinkel biedt u elke dag opnieuw alle ingrediënten om thuis te genieten van eerlijk eten en echte smaak.
U hebt bij ons de keus uit maar liefst 6.500 biologische producten, inclusief een ruim assortiment (dagelijks) verse producten waaronder groente & fruit, brood en vleeswaren.
Hotel de Beurs
Pure producten, zonder kunstmatige toevoegingen en altijd geproduceerd met respect voor mens, dier en milieu.
Bepakt met spelmaterialen, kleden, manden, stokken, drinken en natuurlijk het brooddeeg gaat de hele school op pad. Het voordeel van een kleine school! Vanaf mijn achterbank wordt er vrolijk naar de fietsers van de hogere klassen gezwaaid. Eenmaal aangekomen bij de tuinen van Sloterland, gaan de kinderen allemaal op hun eigen manier op ontdekking. Het valt mij weer eens op hoe ieder kind geniet van gewoon buiten zijn. Er wordt een lekker vuurtje gemaakt en de kleuters mogen als eerste hun broodjes aan een stok boven het vuur bruin bakken. Maar dat valt nog lang niet mee! De stok draaien zodat het deeg aan alle kanten lekker knapperig gebakken wordt, niet te dicht bij het vuur, niet te ver er vanaf. En dat met de concentratieboog van een kleuter…. ‘Is de mijne al klaar?!”, klinkt het zo’n honderd keer per minuut. Het ene broodje blijft wat bleek en van het andere worden de geblakerde stukjes afgesneden, maar ze smaken allemaal even lekker! De grote kinderen hebben werk te doen: draken zoeken, touwtrekken, een kunstwerk weven met gevonden materialen en er wordt hout gehakt. Vader Jan-Willem legt uit hoe je dat veilig doet en Juf Margot doet het geroutineerd voor. Dat vindt iedereen wel stoer om te doen. Ook het boomklimmen is geliefd. En als dan uiteindelijk alle kinderen de boom in zijn geweest, moet er nodig gegeten worden. Honger! De manden zijn gevuld met kastanjes en de knieën zijn weer aan een wasbeurt toe, maar wat kan dat nou schelen? Tot de volgende keer Sloterland. Maritha: mama van grote kleuter Louis
Wij zijn geopend van maandag tot en met zaterdag. China Fantasy
Kruisweg 1047, 2131 CS Hoofddorp tel. 023 – 561 17 58 www.natuurwinkel.nl
Michaël School Haarlemmermeer
Openingstijden: ma: 11.00 – 18.00 uur, di t/m do: 09.00 – 18.00 uur vrij: 09.00 – 19.00 uur, za: 09.00 – 17.00 uur
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
4
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
5
Aandacht voor de peutergroep en BSO Het thema van deze schoolkrant is aandacht en met dit stukje wil ik jullie aandacht vragen voor de groep kinderen van twee tot vier jaar en de buitenschoolse opvang. Aandacht voor deze kinderen en hun ouders, die op een of andere manier met ons samen willen “oplopen” om met elkaar kinderen op te voeden en te begeleiden. In de zomerkrant beloofde ik jullie een vervolg van de activiteiten in de zomervakantie en de periode daarna. Deze keer hadden we een aantal “gastkinderen” van Babbels en dat was heel gezellig. Afhankelijk van het weer deden wij de volgende activiteiten: buiten op het schoolterrein bemoeiden we ons met het onderhoud van de tuin en gaven we de planten water, in de zandbak werden forten gebouwd en zelfs een onderaardse waterleiding met fontein. Buiten de hekken liepen wij de speeltuin route en het “schattenpad”, waar we o.a. naar schelpen zochten voor ons zomertafereel: “bootje in zee langs het strand”. Iedere woensdag wandelden wij naar Mijnheer Ad van de natuurwinkel om daar boodschappen te doen. Onderweg bezochten wij de speeltuin, de molen en de geitjes en bijna aan het einde gekomen was daar een bruidshuis met prachtige kleren, waar wij ons allemaal konden vinden om ooit een mooie prinses of prins te worden. Aan het einde gekomen deden we onze boodschappen en kregen we van Ad een ijsje of een appel voor in de pannenkoek en soms ook wel een koekje. Op de terug weg hoorden we verhalen van de kinderen en zagen de kerk waar Shanayra gedoopt was. Op de geniedijk aten we de worteltjes en het fruit uit de groentetas en op de heuvel gekomen zagen we opeens weer de molen, maar nu aan de andere kant. Thuisgekomen maakten wij een mooie tekening van alles wat we beleefd hadden en bakten we pannenkoeken voor het afscheidsfeest van Manou “het gastkind” en later van de drieling (zij zijn vier geworden en namen afscheid van de peutergroep). De BSO collega's Christal en Marlinda hebben tijdelijk ondersteuning geboden. Wat hebben we zoal binnen gedaan? We hebben van zoutbrooddeeg de mooiste dingen gecreëerd en ook na afloop geschilderd, mandala's gekleurd, kikkers gevouwen van origami, nat op nat geschilderd. Ook voor de maag werd goed gezorgd, want iedere keer werd vers brood gebakken en ook appeltaart, maar we hebben ook pizza's versierd. We speelden eindeloos en er werd veel gebouwd, bijvoorbeeld een boot om naar een eiland te varen. Na afloop kwamen de peuters
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
6
Inge
kijken en mochten ze op de boot meevaren. Daar was ook de catering met sap en crackers. De boot was heel stevig met een loopplank en een ophaalbrug en ook de toegangskaartjes ontbraken niet. Het was zoals je kunt lezen een heerlijke lange zomer om met plezier op terug te kijken.
Els
Na de zomer is Inge, directrice van Babbels, mij regelmatig komen versterken en konden jullie kennismaken met Ineke op donderdag. Sinds kort is Els van Babbels (locatie Lutulistraat) ook bij onze peutergroep en BSO komen werken. Zij geeft ook de kinderen in de leeftijd van twee tot vier jaar muziekles. Het Michaëlsfeest is inmiddels achter de rug. Ter gelegenheid van dit feest bakten wij een grote appeltaart en nu zijn we in de herfstperiode beland. De eerste spinnenwebben zijn al door de kinderen gemaakt. De seizoenentafels zijn aangepast aan het seizoen en zo langzaam aan gaan we richting Sint Maarten. Wij zullen dat ook bij de peuters vieren op een ochtend, waarbij de ouders van harte worden uitgenodigd om een pompoen te komen uithollen en te versieren met zon maan en sterren. Van het pompoen vruchtvleesvlees wordt een heerlijke soep gekookt en dit wordt samen opgegeten met zelfgebakken brood. Deze dag is dit jaar op donderdag 11 november: voor de pompoen wordt gezorgd en ook als je kind deze dag normaal gesproken niet komt, kun je toch komen samen met je kind. Geef het even door aan de leidster in verband met het inkopen van de pompoenen. Mocht je niet kunnen komen, dan wordt er toch een pompoen uitgehold voor je kind, zodat hij of zij wel kan lopen ‘s avonds langs de deuren. Hierbij wil ik ook graag aandacht vragen voor de knutselavond ‘5 december’ en jullie van harte uitnodigen deel te nemen. Het is een mooie manier om aandacht aan je kind te besteden; iets zelf maken met aandacht voor je kind. Deze avond is gepland op 8 november van 19.00 tot 21.00. Op deze avond kunnen we ook overleggen wanneer we dit cadeau schenken aan onze kinderen. Graag even doorgeven aan de leidster. Wanneer je niet kunt komen zal er gezorgd worden, dat er een cadeautje is voor jouw kind. Na Sinterklaas gaan we de Adventstijd in: de tijd van de verwachting van het kerstkind. In die periode zullen er weer kaarsjes getrokken worden van bijenwas, sterren gevouwen worden, kerststukjes gemaakt worden en koekjes gebakken worden. Kortom een tijd om ons te verheugen! Nu ik dit stukje schrijf besef ik weer, dat er veel manieren zijn om aandacht en liefde aan jezelf en aan je kinderen te geven. Ik hoop van ganser harte, dat we deze periode aanpakken en weten om te zetten in iets goeds en moois voor onze peuter/bso wereld! Marleen
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
7
t s e l h o e k k n u
Sinterklaas en Zwarte Piet op een Wasknijper In de herfst gaat onze aandacht al een beetje naar de komst van Sinterklaas. Om alvast in de sfeer te komen kan je deze zwarte Piet en Sinterklaas van vilt maken. Nodig: 2 houten wasknijpers Kleine stukje vilt Klein plukje schapenwol Naald, garen en een schaar
Renate Boere fotografie
Graan voor Visch 17233 2132 ZC Hoofddorp 06 24 214 421
[email protected] www.renateboere.com
Zwarte Piet Neem de patroontjes over op een papiertje Het gezicht knip je twee keer uit. Bruin vilt voor het gezicht van Zwarte Piet. Het gezicht van Zwarte Piet is breed (horizontale ovaal) Naai de twee lapjes op elkaar met een festonsteek Laat een klein stukje open en stop er een klein plukje schapenwol in. Naai dit vervolgens dicht. Knip het mondje uit en zet dit met een paar steekjes vast op het gezicht. Kies een leuke kleur voor de baret en naai deze vast op deze xxxxx lijn op het gezicht. Naai het kraagje aan de onderkant. Maak met twee kleine steekjes een paar oogjes. Maak met een stukje garen Zwarte Piet aan de knijper vast door het kleinste gaatje van de wasknijper. Op de baret kan eventueel nog een veertje Sinterklaas Knip het patroon uit van het gezicht (2x). Neem voor het gezicht lichtroze, de mijter rood en voor de baard wit. Geel strookje voor het kruis op de mijter. Naai de delen van het gezicht aan elkaar en vul op zoals bij Zwarte Piet. Naai de mijter vast op het gezicht langs de xxxxx lijn. Het gezicht van Sinterklaas is lang (verticale ovaal) Naai de baard vast en zet Sinterklaas vast op de wasknijper.
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
8
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
9
Aandacht voor de kleuters bij Maria We zijn alweer een tijdje bezig in het nieuwe schooljaar. In het klasje zitten op dit moment 17 kleuters. Vier kleuters hebben afscheid genomen: Mick, Julie, Danya en Amber zitten nu met veel plezier in de eerste klas bij juf Paulien. Ze zwaaien vrolijk als zij langs de kleuterklas komen. Ook als de eerste en tweede klassers in de grote zaal behendigheidsspelletjes doen, dan zijn de kleuters er als de kippen bij om eens even goed te kijken wat de kinderen daar aan het doen zijn. Inmiddels zijn Charlotte, Benthe en Chayenne, de kinderen die in het begin van het schooljaar nieuw in de klas zijn gekomen, al goed gewend in de klas. En sinds oktober zijn Twan en Aristidis erbij gekomen. We spelen en werken vrolijk met elkaar. Het is iedere dag weer een feest om te zien hoe actief de kleuters zijn. Op het Gaia feest wisten veel kinderen nog van vorig jaar wat we gingen doen. Kinderen genieten duidelijk meer van een feest als ze weten wat er komen gaat. Het volgende feest was het Michaël feest. Het was zo fijn in de groentetuin (in een volkstuin complex in Badhoevedorp) van de familie van juf Josien! Het was mooi weer en de kinderen hebben zich heerlijk vermaakt met allerlei activiteiten. Zoals ieder jaar gaan we naar de Olmenhorst in Lisserbroek om appels te plukken. Sinds enkele jaren heeft de school daar een adoptie boom. Vorig jaar zijn we ook in de lente naar de Olmenhorst gegaan om te genieten van de heerlijke geurende bloesems. Nu dus in de herfst, de tijd om te gaan plukken. Met ouders, pannenkoeken en lege mandjes in de auto gaan we op weg. Het was goed weer, wel een beetje koud, maar het bleef droog. Zoals ieder jaar hebben we lang lopen zoeken naar de appelboom met het bordje: Juffie Maria. Er staan ook zoveel bomen!!! Helaas had iemand zich vergist en had men “onze boom” ook leeg geplukt. Maar geen nood, er stonden nog veel meer bomen. Ieder kind weet nu hoe je appels moet plukken: je kiest een rode appel, vervolgens draai je aan de appel en het steeltje laat los. En dan smullen maar. Ook hebben we veel appels geraapt van de grond, maar die appels hadden vaak visite! Ra ra, een worm?? Na het plukken is het tijd om te spelen in de speeltuin: klimmen op de boomstammen, schommelen in de reuze schommels en voetballen op het grote grasveld. De moeders waren toe aan een kopje koffie en thee en wat lekkers erbij. De kleuters hadden nog geen tijd om te eten, maar na enige tijd kwamen ze allemaal om te genieten van lekkere verse appelsap met een koekje. Daarna weer vlug weg om te spelen. Aan het eind van de ochtend waren de kinderen (eindelijk) moe en verdwenen de lekkere pannenkoeken als sneeuw voor de zon. Voldaan keerden we weer naar school terug. De mandjes niet meer leeg, maar gevuld met appels. Dat wordt smullen als we er op school appelmoes van gaan koken. Dank je wel lieve ouders voor de lekkere pannenkoeken en voor het rijden en ons vergezellen! Volgend jaar weer? “Neee, volgende week!!” We hopen dat onze nieuwe bolderkar gauw komt, want dan kunnen we naar de molen in Hoofddorp om meel te halen. Dat is één van onze vaste uitjes en dan gaat er ook altijd een vader of moeder mee. We blijven nog doorgaan met feesten, want na de herfstvakantie vieren we de verjaardagen van Noa (5), Gaia (6) Isa (6) en Jimme (6)! Er is een herfstmarkt op 6 november en we vieren we het feest van Sint Maarten enz. Maar daarover later meer! Kortom, het leven in de kleuterklas is één groot feest! Juf Maria Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
10
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
11
Uit het hoekje van klas 1-2 Voor mij liggen “aandacht” en “luisteren” dicht bij elkaar. Waaruit bestaat je aandacht? Is het echte geïnteresseerdheid in de ander of hoor je niet wat er gezegd wordt en laat je je eigen gedachten erop los? Zo is het ook in de klas: - Hoort de juf werkelijk wat een kind tussen de regels door zegt, dan is de aandacht op het nu gericht en komt het kind aan zijn trekken; - Wanneer er tegelijk aan het verleden of de toekomst wordt gedacht, dan is de aandacht niet geheel op het kind gericht. De kinderen onderling kunnen vaak echt aandacht voor elkaar hebben en goed luisteren naar de ander zonder direct te oordelen of zich respectloos te gedragen. Toch komt dit laatste ook voor en dan proberen we de kinderen zich hier bewust van te laten worden. De aandacht die de kinderen moeten kunnen opbrengen voor de les heeft ook te maken met het “nu”. Wanneer de kinderen met hun gedachten al bezig zijn met wat zij gaan doen als de school uit is, dan horen ze vaak niet wat hen geleerd wordt. Ze luisteren naar hun eigen gedachten en kunnen die op dat moment niet loslaten. Ook in klas 1-2 komt het voor dat kinderen niet gehoord hebben wat er gezegd is. Als juf leer je de kinderen kennen en weet je voor wie of door wie je de opdracht moet herhalen. Dan komen de kinderen terug van hun eigen gedachten en hebben ze weer aandacht. Door die aandacht, die steeds gevraagd wordt, het op een juiste manier luisteren, heeft klas 1-2 de eerste taalperiode al weer positief afgesloten en kan klas 1 al aardig wat woordjes lezen. Klas 2 is daardoor goed vooruit gegaan met spelling, lezen en spontaan schrijven. Werken in het rekenwerkschrift doen bijna alle kinderen met aandacht, omdat ze het fijn vinden. Daarvoor moeten ze luisteren wat er van hen gevraagd wordt. Zo zie je dat aandacht hebben voor en luisteren naar heel dicht bij elkaar liggen. De aandacht voor elkaar wil ik graag laten horen in een gedicht dat heet: LUISTEREN van Lea Buscaglia uit de bundel “Loving each other”. Als ik je vraag naar mij te luisteren En jij begint mij adviezen te geven Dan doe je niet wat ik je vraag. Als ik je vraag naar mij te luisteren En jij begint mij te vertellen Waarom ik iets niet zo moet voelen als ik het voel, Dan neem je mijn gevoelens niet serieus. Als ik je vraag naar mij te luisteren En jij denkt dat jij iets moet doen op mijn probleem op te lossen Dan laat je mij in de steek, Hoe vreemd dat ook mag lijken. Dus, alsjeblieft, luister alleen maar naar me En probeer me te begrijpen. En als je wilt praten Wacht dan even en ik beloof je Dat ik op mijn beurt naar jou zal luisteren. Juf Pauline
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
12
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
13
Vormtekenen in klas 3, 4 en 5 Het vormtekenen op de vrije school begeleidt het kind op kunstzinnige wijze in de wereld van de vormen. Tijdens het vormen en het leren begrijpen van de vrije vorm toont het kind zijn fijne motoriek, de beweging van de wil en ontwikkelt hij of zij het esthetisch vormgeven. Het vormtekenen is een geleidelijke voorbereiding op het hoger meetkundeonderwijs. (Schubert, E. Der Geometrieunterricht an Waldorfschulen. Band 1. Verlag Freies Geitesleben: Stutgart)
Alda
Rosalien
Eenmaal in de week wordt er vormtekenen gegeven in klas 3 tot en met 5. Iedere klas krijgt een vormtekening aangeboden, die past bij het leerjaar waarin het kind zit. Deze vormtekening wordt op het bord of een vel papier getekend. Kinderen kijken naar de vorm op het voorbeeld en gaan aan de slag. Zo lijkt het op het eerste gezicht……. In hun hoofd vinden zij de vorm makkelijk of moeilijk. Dit heeft allemaal te maken met de manier van kijken naar de vorm, ruimtelijk inzicht en beheersing van de oog-hand coördinatie. Daarnaast hangt het af van het aantal kruisingen of spiegelingen. Kruisingen zijn lijnen die over elkaar heen gaan in een vorm. Bij spiegeling moet de vorm aan beide zijden van de symmetrieas hetzelfde zijn. Dit kan horizontaal of verticaal zijn, maar ook vanuit een drie- of vierpuntspiegeling of kromme-as. Wanneer de eerste streken op papier worden gezet, blijkt dat Merijn het niet eenvoudig is om de figuur gelijkend met de figuur op het bord op papier te krijgen. Waar is het begin en het einde, welke kant kan er het beste opgegaan worden met het krijt of hoe wordt het papier neergelegd, in de breedte of de lengte? Allemaal vragen die plotseling kunnen ontstaan als er begonnen wordt met vormtekenen. Deze vragen komen eigenlijk te laat. Als kinderen meer aandacht besteden aan het bekijken van de vorm, door deze in gedachten af te tasten, komen zij vaak tot het vormen van de gewenste figuur. Het kijken met aandacht en zelf van binnen in beweging komen is niet meer van deze tijd. Veel speelgoed beweegt vanzelf of is voorzien van lichtjes. Daarnaast zijn er veel bewegende beelden zoals als de televisie en de computer. Deze activeren niet de wil van de kinderen van binnenuit, maar vragen alleen om verteerd en verwerkt te worden. (zie ook krokus schoolkrant 2010, blz. 30 t/m 33) Sommige kinderen moeten veel moeite doen om de vorm op papier krijgen. Dan maak ik de vorm op een kladblaadje en gaan zij een flink aantal malen over de vorm heen totdat ze de vorm kunnen ‘dromen’, om zo van binnenuit hun handen te kunnen aansturen. Tijdens dit moment worden de kinderen meestal even stil, dan is de aandacht er!
Kirstin
Rick
Kaay
Juf Miranda Valenteijn
Joep Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
14
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Wessel
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
15
R e c e p t e n
Omgekeerde appeltaart
Er zijn kinderen en ook volwassenen die gruwelen bij spruitjes, maar misschien lukt het met dit recept van ze te houden?
voor 2 personen Ingrediënten 700 g appels 50 g hazelnoten of walnoten kaneel 1 sinaasappel, uitgeperst 175 g boter 200 g tarwebloem 150 g suiker snufje zout 2 eieren een handje rozijnen
Spruitjes met een Marokkaanse glimlach voor 2 personen Geurige stoofschotel
Ingrediënten 400 g spruiten 2 grote tenen knoflook 6 gedroogde abrikoosjes 1 theel. kaneel zout naar smaak een flinke scheut olijfolie
Bereidingswijze Dop de noten en zorg dat je ongeveer 50 g gepelde noten overhoudt. Verwarm de oven voor op 200°C. Schil de appels en snijd ze in vieren. Snijd het klokhuis eruit en snijd de appelstukken in kleinere schijfjes. Snijd de boter in kleine stukjes in een pannetje en zet dit op de verwarming of op een laag pitje op het fornuis zodat de boter zacht wordt. Neem een grote ovenschaal en smeer de bodem en binnenkant in met een klein beetje boter. Leg de appelschijfjes op de bodem van de ingevette ovenschaal. Bestrooi met twee lepels suiker en met wat kaneel. Strooi de noten er over en besprenkel het met de helft van het sinaasappelsap. Roer van de overige ingrediënten een deeg en schep dit over de appelschijfjes in de schaal. Bak de taart ongeveer een half uur in het midden van de oven. Laat de taart goed afkoelen en neem dan een groot bord of een gebakschaal. Snijd met een mes de taart voorzichtig los van de klant van de schaal en snijd de taart in punten. Schep de punten uit de schaal op taartschoteltjes. Als je van extra lekker snoepen houdt kun je er ook opgeklopte slagroom op doen. Smullen maar!
Citrorent Oldtimer verhuur op maat
E
e
Bereidingswijze Spruiten schoonmaken. Zo veel mogelijk groene blaadjes laten zitten. Abrikoosjes in vieren snijden. Knoflook pellen en in dunne plakjes snijden of in kleine stukjes hakken. Olijfolie in een pan met dikke bodem of een tajine op een laag vuur verwarmen. Knoflook fruiten totdat hij lichtbruin kleurt. Kaneel en zout er door roeren. Spruiten en abrikoosjes toevoegen met een laagje water en in ongeveer 10 min. gaar stoven. Lekker met aardappelpuree of couscous.
s m a k e l i
t
www.citrorent.nl Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
16
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
17
j
k
c h a ë l s f e e s t M i
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
29
Aandacht
18
t e m b e r s e p
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
2 0 10
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
19
10% ko r
ting In nove mer en decemb 10% ko er rting, b ij inlev eren va een ko n pie van deze adverte ntie.
Instituut voor - huidverbetering - anti aging - permanente make-up - laser ontharen van gelaat en lichaam - verwijderen couperose en wratten - verwijderen/verminderen pigmentatie - Welness behandelingen Venneperweg 453 2153 AD Nieuw Vennep Tel. (0252) 68 31 51 06 49 360 396
[email protected] www.lamouette.nl
klussen in en om het huis?
Marcel van Adrichem 06 53 398 395
www.uniek-leerplan.nl
n i s e n
v o o r s t e l l e n
Mijn naam is Dennis Renardel de Lavalette. Ik woon samen met mijn vriendin, onze drie katten en onze uil in Hoofddorp. Mijn vriendin heet Myrte ze studeert Engels aan de Universiteit en ze kan prachtig harp spelen. Samen zijn we bezig met een kinderboek waarbij ik het verhaal schrijf en zij de tekeningen maakt. Jullie kennen mij natuurlijk van de Michaël School waar ik op maandag en dinsdag als leerkracht voor klas 3, 4 en 5 sta. Op donderdag en vrijdag werk ik ook op een andere school in Nieuw Vennep. Daar heb ik een groep 7/8 combinatie. Voor de zomervakantie heb ik eerst een tijdje stage gelopen op de Michaël School. Dat vond ik zo fijn dat ik er ook heel graag wilde komen werken. Nu zijn het nog twee dagen maar wie weet hoe het in de toekomst zal zijn. Voor ik bij de Michaël School kwam, werkte ik op een school voor kinderen met een neurologische aandoening. Vaak hadden deze kinderen last van epilepsie en daardoor leer en of gedragsproblemen. Naast mijn werk als leerkracht ben ik ook goochelaar en entertainer. In de zomervakanties ben ik nu al twee jaar een aantal weken in Wonderwereld in Ter Apel te vinden waar ik dan 2 shows per dag geef. Goochelen is dus wel mijn grootste hobby maar ook tuinieren, mozaïeken, lezen (natuurlijk Harry Potter en Lord of the rings) of dvd’s kijken vind ik erg leuk. Als het straks in de winter vroeg donker en koud wordt, vinden Myrte en ik het heerlijk om de openhaard aan te steken en lekker voor een vuurtje te zitten, elk met een spannend boek in onze handen. We gaan ook heel graag samen uit eten. Tip: In den swarten hondt in Haarlem (daar werken overdag ook oud leerlingen van mij) In de klas vind ik het heerlijk om over aardrijkskunde, geschiedenis of de natuur te vertellen. Ook de vakken handvaardigheid, tekenen en schilderen vind ik heel leuk om te geven. Michel van Overbeeke vind ik de beste kunstenaar van deze tijd maar dat komt misschien ook wel omdat hij een goede vriend is geworden. Als je eens iets moois van hem wil zien, moet je zeker eens gaan kijken in de BAVO in Haarlem. Hij heeft recentelijk het grote raam mogen ontwerpen en het is werkelijk indrukwekkend geworden. Als je nog iets wil weten, hoor ik het wel……!! Groetjes van Dennis Er is mij gevraagd iets over mezelf te schrijven. Dit omdat ik sinds de zomervakantie, op de dinsdag en woensdag, te vinden ben in het kantoor van de Michaël school. Mijn naam is Patty van Meeteren. Ik heb drie zoons van wie er twee op het primair onderwijs zitten en wel in de 4e en 5e klas van de Rudolf Steinerschool in Haarlem. Al bijna drie jaar ben ik werkzaam op de Vrije School de Toermalijn in Hillegom als administratrice. In het verleden heb ik diverse opleidingen gedaan, waaronder de KLOS (kleuterleidster) en de MEAO. Tevens ben ik al jaren met vrijwilligerswerk bezig; ik heb twee jaar een peutergroep gedraaid en ik ben nu nog secretaris van een wijkraad. In mijn vrije tijd ben ik altijd wel bezig, het liefst met mijn kinderen. We bakken of koken graag, ik hou van lezen en handwerken (het liefst met vilt). Misschien heb ik zo een tipje van de sluier opgelicht! Wellicht komen we elkaar een keer tegen op dinsdag of woensdag ochtend op de administratie of hoort u mijn stem via de telefoon. Patty van Meeteren
allerhande
Michaël School Haarlemmermeer
m e e s t e
r
D
e n Ev
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
20
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
21
r f s t v e r h a a l H e
De rekenperiode van klas 3 en 4
De verrassing
Voor de herfstvakantie zaten we volop in de rekenperiode. Waarvoor hebben we dat rekenen nu eigenlijk allemaal nodig? Enthousiast begonnen de leerlingen te vertellen. Je moet kunnen uitrekenen hoe lang je bent, je moet kunnen uitrekenen wat het kost als je boodschappen gaat doen, je moet kunnen uitrekenen hoe lang je moet wachten op de bus of de trein of hoe lang de reis duurt. Allemaal praktische voorbeelden van situaties waarbij het toch erg belangrijk is dat je kunt rekenen. Rekenen is dus veel meer dan alleen sommen in je boek. We begonnen de periode met een filmpje over geld van het tv weekjournaal. Wat is geld en hoe komt het dat verschillende papiertjes ook verschillende bedragen waard zijn? In het filmpje kregen we een kijkje in de kluis waar al het goud ligt opgeslagen. 1 goudbaar was wel 400.000 euro waard en er lag wel een klaslokaal vol aan goudstaven bij de Nederlandse bank. Zelfs de meester was erg onder de indruk. Van één goudbaar kon je wel twee huizen kopen. In de klas hebben we daarna ons eigen geld ontworpen. Met dat geld konden we spullen kopen in onze eigen winkel. Wellicht hebben de ouders de winkel wel in de aula zien staan. Rekenen met getallen achter de komma is wel erg lastig, maar iedereen kreeg het goed onder de knie en het uiteindelijk ook in de vingers. Die vingers zijn eigenlijk ook best nog handig tijdens het rekenen. Kortom, we hebben gerekend met geld, met tijd, met inhoudsmaten en lengtematen. Natuurlijk gaan we hier nog flink mee aan de slag in de volgende rekenperiode, maar nu is het tijd voor verschillende ambachten tijdens de geschiedenisperiode. Een goed ambachtsman of vrouw moet natuurlijk ook goed kunnen rekenen en kan daarmee vast een aardig centje verdienen. Zou goochelen ook een ambacht zijn? Groetjes van meester Dennis en klas 4 en natuurlijk ook van klas 3
Het was oktober geworden. De bladeren waren van de boom gevallen. Ze lagen nu op de grond. ‘Ik ga naar het huis van Pad,’ zei Kikker. ‘Ik ga al de bladeren bij elkaar harken die op zijn grasveld zijn gevallen. Dat wordt een echte verrassing voor hem.’ Kikker pakte een hark uit de schuur. Pad keek uit zijn raam. ‘Overal liggen van die smerige bladeren,’ zei Pad. Hij pakte een hark uit de kast. ‘Ik ga naar het huis van Kikker om al zijn bladeren bij elkaar te harken. Wat zal Kikker dat fijn vinden.’ Kikker rende door het bos, zodat Pad hem niet zou zien. Pad rende door het hoge gras, zodat Kikker hem niet zou zien. Kikker kwam bij het huis van Pad. Hij keek door het raam naar binnen. ‘Dat komt mooi uit,’ zie Kikker. ‘Pad is niet thuis. Hij zal nooit te weten komen, wie zijn bladeren bij elkaar heeft geharkt.’ Pad ging naar het huis van Kikker. Hij keek door het raam naar binnen. ‘Dat komt mooi uit,’ zei Pad. ‘Kikker is niet thuis. Hij zal nooit kunnen raden, wie zijn bladeren heeft geharkt.’ Kikker ging hard aan het werk. Hij harkte de bladeren op een grote hoop. Het grasveld van Pad was al gauw schoon. Kikker legde de hark over zijn schouder en ging op weg naar huis. Pad begon ijverig te harken en maakte van de balderen één grote hoop. Al gauw was er geen blad meer te zien in de voortuin van Kikker. Pad legde de hark over zijn schouder en ging op weg naar huis. Toen kwam de wind. Hij blies over het land. De hoop dorre bladeren die Kikker voor Pad bijeen had geharkt, werd naar alle kanten geblazen. De hoop dorre bladeren die Pad voor Kikker bijeen had gebracht, werd naar alle kanten geblazen. Toen Kikker thuiskwam, zei hij: ‘morgen ga ik de bladeren opruimen die op mijn eigen grasveld Paddestoelen, beukennootjes, liggen. Wat zal Pad verrast staan te kijken!’ dwarrelblaadjes, rood en geel. Toen Pad thuiskwam, zei hij: ‘morgen ga ik Buiten vind je al die schatten hard aan het werk om mijn eigen bladeren op van de herfst, zoveel, zoveel. te ruimen. Wat zal Kikker verrast opkijken!’ Regenvlagen, hagelbuien, Die avond waren Kikker en Pad allebei pijpenstelen, hondenweer. gelukkig, toen ze ieder het licht uitdeden en Maak een paraplu van blaadjes naar bed gingen. en geen druppel raakt je meer. Spinnenwebben, nevelslierten, de geheimen van de mist. Wie dit feest niet mee wil vieren heeft zich in de herfst vergist.
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
22
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
23
Aardrijkskunde in klas 5 De 5e klas heeft een periode aardrijkskunde achter de rug. Zij hebben de Rijn onderzocht op verschillende aspecten. Daarbij kwamen, naast de sage van de Lorelei, natuurlijk ook de geografie en de topografie van de landen langs de Rijn aan de orde. De kinderen hebben getekend en beschreven hoe ze zich de Rijn voorstellen. Ze kennen nu het belang van een rivier voor de mensen die er wonen en weten hoeveel invloed een rivier op het landschap heeft. En dat Nederland voor de helft lager ligt dan de zee...
Meanderen
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
24
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
25
c o l u m n
Aandachtige aandacht Wat heerlijk is het om de warmte te voelen van aandacht. Wij mensen knappen er meestal van op als we aandacht krijgen en dan bedoel ik uiteraard positieve aandacht. Het is als zonlicht op je huid; het voelt warm en gewenst. Hoe heerlijk is het om aandacht te ontvangen………. Maar ook aandacht geven werkt als een bron van energie en dat wordt nogal eens onderschat of zelfs helemaal vergeten. Door de hectiek van de wereld om ons heen en de vele verplichtingen die we aan (willen) gaan, lijkt het wel of alles in een hoge versnelling moet gaan. De eisen van de maatschappij drukken soms zwaar op onze schouders. We schijnen veel, zoniet alles, te moeten weten en snel beslissingen kunnen nemen. Daardoor vergeten we of gunnen onszelf geen tijd om stil te staan bij wat we doen en voelen. We schenken de aandacht niet aan wat ons op dat moment bezig houdt. Terwijl heel vaak de oplossingen zich aandienen als er de ruimte voor is. Er zijn vele instellingen en organisaties, die met pasklare antwoorden komen, maar soms ligt de oplossing in jezelf… Dat vraagt concentratie en aandacht. Neem de tijd om stil te staan bij de vragen in je leven, gun het de aandacht. Oprecht aandacht geven werkt als een reflector: je krijgt terug wat je geeft. Aandacht is als een cadeautje, wat zorgvuldig is ingepakt. Je geeft het cadeau en je krijgt er een stralende glimlach voor terug. Je ruikt aan de bos bloemen en je ervaart de weldaad van een geur. Je aanschouwt een prachtige avondlucht en je ontvangt de rust die over je heen daalt. Besteed ook eens echte aandacht aan het bereiden van een maaltijd, het zal je verbazen hoe veel lekkerder het voedsel smaakt. Kortom, schenk jezelf en de wereld om je heen de kracht van de aandacht! ava
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
26
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
27
onder de z d on n i K
Naam Wessel Bijlsma Leeftijd 9 jaar Ouders, broertjes, zusjes mama: Edith Heesius papa: Paul Bijlsma zusje: Bente (4 jaar) In welke klas zit je? klas 4 Wat is je leivelingskleur? Oranje Wat is je lievelingsdier? Ik heb veel lievelingsdieren. O.a.: dolfijn, omdat die zo lekker door het water zwemt; hond, omdat we die zelf hebben; leeuw, omdat het een koelbeest is. Wat eet je graag? Het lekkerst vind ik patat en pannekoeken met poedersuiker. Wat eet je niet graag? Spruitjes en bieten Welke sport beoefen je? Voetbal. Ik ben eerste jaars E. Ik voetbal al minstens 5 a 6 jaar. Wat zijn je hobby’s? Buiten spelen en dan voetballen of binnenspelen met de DS of ongehoorzaam zijn... Van welke muziek houd je? Beste artiest is Michael Jackson Wat is je favoriete kleding? Ik heb geen favoriete kledingstukken. Ik draag veel verschillende kleren. Heb je een beste vriend? Mijn beste vrienden zijn Steven, Manuel en Lucas. Lucas zit bij mij in de klas. Wat vindt je het leukste op school? In rekenen ben ik heel goed en ik vind het leuk. Wat vindt je niet leuk op school? Wat ik niet leuk vind is strenge juffen en meester. Heb je al plannen voor de toekomst? Ik wil later professioneel voetballer worden. Als dat niet lukt piloot, want daar verdien je ook veel geld mee. Waar ben je trots op? Ik ben soms trots op mijn zusje, zoals ze reageert op mijn ouders. Wesley Snyder, omdat hij een goede voetballer is. Hij is toch wel mijn voorbeeld. Wat is volgens jou een leuke dag? Zoals zaterdag en zondag, dan is het weekend. Dan speel ik met mijn vrienden op de DS. Hoe was je eerste schooljaar op de Michaël School? Mijn eerste schooljaar was wel leuk met de mensen in mijn klas. Tijdens de proefdagen was er breakdance en was juf Josien jarig. Toen dacht ik wel: “Dit is een leuke school!”
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
28
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
29
Aandacht voor taal
Cursus poppen maken
Uit 1982 dateert het artikel “taalontwikkeling in een vrije schoolkleuterklas”van de onlangs overleden Hannie Rienks, één van de eerste vrije school kleuterleidsters in Nederland. Nog steeds actueel en helder beschreven! (korte samenvatting ingezonden door juffie Maria).
Moeder Lilia over de cursus “poppen maken” op school
Waarom wil men zoveel aandacht besteden aan de taal? Iedereen vindt het toch vanzelfsprekend, dat we kunnen spreken en ons van de taal bedienen? Pas wanneer er moeilijkheden, gebreken optreden, komt er een bewustwording voor wat taal voor de mensheid betekent. De taal draagt een groot sociaal element in zich, zonder uitwisseling van taal wordt een mens eenzaam en egoïstisch. Door middel van taal kunnen mens en kind hun diepste wezen openbaren. Maar hoe wek je bij een kind het plezier en de behoefte op om te leren spreken en zodoende tot een goede taalontwikkeling te komen? Van de eerste zeven jaren, waarin het kind van baby, peuter, kleuter tot schoolkind groeit, zijn de eerste drie jaren erg belangrijk. In een vrije school kleuterklas gaat men niet uit van een bepaald taalsysteem, evenmin worden er taal- of spraaklessen gegeven en toch wordt er vanaf het moment dat de kleuter ’s morgens binnenkomt, totdat hij/ zij weer weggaat, aan taalontwikkeling gedaan. De leidsters zijn zich bewust van de enorme invloed, die het spreken en het hanteren van de taal op de persoonlijke ontwikkeling van het kind hebben. Daarom geven zij het kleuterkind de gelegenheid om zich in de klas helemaal in de taal onder te dompelen. Het kind krijgt volop de gelegenheid om zich in zijn fantasiespel uit te leven en het kind kan zich ruim in de taal bewegen om iedereen duidelijk te maken, wat hij is, wat er gebeurt, wat hij heeft gemaakt enz. Het spel wisselt voortdurend en het kind beleeft steeds, al is het soms kort, een ander beeld. De beweeglijkheid van het beeldenspel geeft hem de mogelijkheid om later ook in het denken beweeglijk te worden. De kleuterjuf past zich aan de behoefte van de kleuters aan door ook een spel te spelen en dit zo ritmisch mogelijk op te bouwen. Bijvoorbeeld een herfst-, dier- of Sint Nicolaasspel. Beeld, vorm, gebaar, rijm en melodie krijgen in het spel hun plaats. In de vrije school kleuterklas wordt iedere dag een verhaal verteld. Dit zijn vooral sprookjes. Eenzelfde sprookje wordt soms wekenlang met dezelfde woorden, gebaren en intonatie herhaald, zodat de kleuter het verhaal goed in zich op kan nemen. Sprookjes lenen zich bij uitstek om op de inhoud van sommige woorden in te gaan, zonder dat er uitleg gegeven hoeft te worden. Wanneer we vertellen van de wolf, die naar de beek strompelde nadat zijn buik gevuld was met stenen, dan voelen kleuters aan hoe dat is. Bij de ontwikkeling van taal hoort ook het luisteren. Zonder het opnemen, het nabootsen en het nazeggen komt de mens niet tot spreken. Vaak maakt de juf gebruik van een liedje of een vingerspelletje om tot een rustige luistersfeer te komen. Ook hier zie je weer het ritme en herhaling van klanken en beweging terug. Met enorme ijver oefenen de kleuters met hand, vinger, tong en lippen. Bij activiteiten als tekenen, schilderen of boetseren kan er heel wat bepraat worden. Het prettige van samen hetzelfde doen is, dat er een bepaalde sfeer ontstaat. Tijdens het met elkaar eten ontstaan er ook vele gesprekken. Vele voorbeelden zouden nog te beschrijven zijn van nog andere taalontwikkelingsmogelijkheden in een vrije school kleuterklas, waar onder andere euritmie een grote plaats inneemt. Daarnaast zouden ook voorbeelden te beschrijven zijn van kleuters, van wie enkele niet spraken of gebrekkig toen ze in de klas kwamen, maar die door alle taalmogelijkheden vanuit spel en sfeer tot goed spreken zijn gekomen en voor wie de overgang naar de eerste klas geen problemen vormde.
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
30
Juf Miranda is initiatief neemster van de cursus “poppen maken”. Drie moeders hadden zich opgegeven, Maritha, Saskia en ik èn juf Marleen. Gewapend met stoffen, naalden, garen en scharen gaan we vijf avonden aan de slag. De eerste avond bespreken we onder het genot van koffie en thee de kleuren combinaties van de stoffen, we praten over de kinderen in hun ontwikkeling…. Anderhalf uur is zo voorbij! Miranda en Marleen hebben verteld over de perceptie van baby’s, peuters en kleuters in relatie tot het beeld van de mens: in de representatie van de mens is de baby in principe het hoofd, dus de allereerste pop (van de drie die we gaan maken) wordt gemaakt van een zachte flanellen doek in een zachte kleur, met een hoofdje gevuld met schapenwol. Als een kind groter wordt, begint het zijn lichaam te voelen en gaan we een kabouter naaien met een overall aan en een pet op. Pas na vier tot vijf jaar ziet een kind allerlei details en een compleet beeld en is hij/ zij klaar om te spelen met een pop, die in kleine details aangekleed en opgemaakt is. Dit zal onze laatste creatie zijn. Het resultaat van de eerste les mag er zijn: drie roze poppen met prachtig borduurwerk. Gelukkig volgen er nog een paar gezellige avonden met genoeg ideeën voor de volgende twee poppen! Lilia Komissarova, Moeder van Daniil, klas 1 en Anna uit de kleuterklas
Activiteiten De Michaël School is een bijzonder fijne school voor kinderen. En dat is het ook voor de ouders. Ik vind het prachtig dat er dit schooljaar weer veel voor ouders wordt georganiseerd. Er volgen nog diversen lezingen en cursussen. Via de website van de school kan je je aanmelden. En er is natuurlijk ook meer informatie te vinden op de activiteitenkalender op www.uniek-leerplan.nl Yvonne van Beek (moeder van Dani en Isa) Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
31
Aandacht voor wat wil ontstaan: beelden als antwoorden Begin oktober hield ik de eerste twee workshops over ‘verdieping in de achtergronden van de Michaël School’.1 In de workshop over de verschillende lagen van de mens (zie voetnoot) zochten we naar beelden om deze lagen ook zelf concreet te leren kennen en herkennen. Wanneer je een tijdje met die gedachte en de vragen die dat oproept rondloopt, merk je dat je antwoorden vindt. Om die antwoorden te laten ‘rijpen’ heb je tijd en aandacht nodig. Gewoon een uurtje ‘niks doen’ zonder dat iemand je daarbij stoort. Wanneer je die tijd neemt, kan het gebeuren dat je een ‘beeld’ vindt als antwoord op de vraag die je had. In mijn geval was de vraag: ,,Hoe kan ik nog duidelijker zichtbaar maken wat de verschillende lagen2 zijn waarover ieder mens beschikt?” Maar je kunt bijvoorbeeld ook met de vraag rondlopen: ,,Waarom reageert mijn kind elke keer zo heftig wanneer ik vraag om met iets te helpen?” Door niet meteen een antwoord te willen, richt je je aandacht op wat je eigenlijk wil weten. Je geeft jezelf ruimte om meer te ontdekken dan alleen het platte vraag → antwoord en klaar. Je kunt dan een antwoord vinden waar je nooit aan had gedacht, een creatieve aanpak die veel dieper werkt dan alleen maar als ‘oplossing voor een probleem’. In mijn geval was het de kaars. Ik stak een waskaars aan om een heel andere reden, helemaal niet met de bedoeling om een antwoord te vinden op mijn vraag. Maar omdat ik nog steeds met mijn vraag rondliep, herkende ik datgene wat ik zocht in de kaars die voor mij stond. Mijn vraag heeft veel meer aspecten dan ik zelf wist, maar door de aandacht die ik verzameld had, kon ik de vraag herkennen in het beeld van de kaars. Natuurlijk keek ik ook met aandacht naar de kaars. Het viel mij op, dat door de korte lont veel was smolt. De gesmolten was stond bol bovenop en ik was benieuwd naar het moment dat de kaars zou overlopen en aan welke kant de was eraf zou stromen. Maar: het gebeurde niet! Hoe kwam dat? Nu richtte ik mijn aandacht echt op de kaars. Ik herkende drie gebieden: de kaars zelf, de vlam en de pit die de kaars met de vlam verbindt. En een vierde gebied: de gesmolten was. Ieder deel is nodig om de kaars te laten ‘werken’. De waskaars zelf is het meest tastbare deel: stevig en compact staat hij rechtop en vormt de basis. Dan heb je de pit, die werkt naar twee kanten: hij draagt de hitte van de vlam en zuigt de gesmolten was op. De pit maakt de wisselwerking tussen vlam en kaars mogelijk. Enerzijds is hij aanknopingspunt voor de vlam en maakt het mogelijk dat door de hitte van die vlam de was smelt, anderzijds zit hij stevig verankert in de kaars en heeft het vermogen gesmolten was op te zuigen en door te geven aan de vlam als brandstof. Dan is er nog de gesmolten was. Die is veel warmer dan de kaars en kan ‘voeden’. Hij voedt de vlam, maar hij was ook de basis voor de kaars: voordat het een kaars was bestond hij uit warme, gesmolten was, die elke vorm aan kon nemen. De voedingskracht van de gesmolten was zit verborgen in de hele kaars.
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
32
Dit zijn precies de verschillende lagen of gebieden waaruit je als mens bent opgebouwd. Je kent je lichaam (de kaars) als betrouwbaar, stevig en weinig veranderlijk: een basis waar je elke ochtend wanneer je wakker wordt op kunt bouwen. Maar je lichaam en wat je ermee doet is niet volledig onveranderlijk: het bezit een kracht die het regenereert en voedt: je levenskracht van waaruit je steeds weer nieuwe energie krijgt (de gesmolten was.) Dan is er je eigenlijke zelf, je eeuwige kern. Die geeft je doel en richting in je leven (de vlam.) Wanneer je kern je lichaam verlaat, gaat hij naar een gebied dat wij niet kunnen waarnemen. En tenslotte je psyche of ziel (de pit.) Die verbindt je kern met je lichaam, geeft de krachten van de kern (warmte van de vlam) door aan het lichaam en stelt de levenskrachten van het lichaam (gesmolten was) beschikbaar aan de kern. Terwijl ik naar de kaars keek, ‘verdronk’ de korte pit bijna in steeds meer gesmolten was. De vlam brandde klein en heel stil, zonder flakkeren. Onbeweeglijk, onverstoorbaar brandde de vlam door, het maakte hem niet uit of de was wel of niet wegstroomde. En juist daardoor stroomde de was niet weg. De korte pit zoog steeds meer was op en schonk die aan de vlam. Toen alle was opgenomen was en verbruikt, werd de vlam vanzelf groter en sterker. Dat gaf mij nog een tweede beeld: wanneer je lichamelijk en psychisch grote druk ervaart (je kent vast wel het gevoel te verdrinken in alles wat er moet gebeuren) kun je er op vertrouwen dat, wanneer je ‘vlam’ onverstoorbaar verder brandt, de druk weer zal afnemen en je vlam daarna groter en sterker zal zijn. De dubbele aandacht – voor mijn vraag èn voor de kaars – heeft mij geholpen om niet alleen antwoord te vinden op de vraag die ik me bewust was, maar ook op een vraag die ik onbewust had. Mocht je niet lekker in je vel zitten of erg moe zijn, dan kun je dit ook proberen met tuinkerszaad: je strooit wat zaad op natte watten en houdt het goed vochtig (of dekt het af met plastic.) Van de veranderingen die je ziet, kun je veel leren over jezelf, weet ik uit ervaring. Bij een vraag over je eigen kind, vind je na verloop van tijd zelf het beeld dat bij je kind (en bij jezelf) past. Josien Wolterbeek Nb.: De workshop over natuurwezens is voorlopig even uitgesteld. Zodra ik een nieuwe datum weet, zal ik die ruim van tevoren in het Vlammetje zetten.
1: Deze gingen over denken-voelen-willen, het gebied bij uitstek waarin we op school met de kinderen werken, en over hoe ieder mens meerdere ‘lagen’ heeft: je lichaam, je levenskrachten, je psyche en je ware wezen. De derde workshop over natuurwezens zal op een later moment plaatsvinden. 2: In de antroposofie worden deze lagen als volgt aangeduid: fysiek lichaam, levenslichaam, astraal lichaam en Ik of geest. In mijn ogen is dit vakjargon: zinvolle begrippen om op professioneel vlak te gebruiken, maar niet zinvol om te begrijpen wat je bedoelt en zelf ervaart.
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
33
k e n t i p s b o e
Aandacht Omgaan met het meest schaarse goed van deze tijd Auteur : Sjoukje van de Kolk Uitgeverij : Spectrum ISBN : 9789049103651
Pleidooi voor een aandachtig leven Het wordt steeds lastiger om aan iemand of iets onze volledige aandacht te geven. Ons drukke bestaan waarin we ‘efficiënt’ moeten zijn, de informatielawine en de communicatie-technologie zorgen voor voortdurende afleiding. Wat de gevolgen daarvan zijn en hoe je kunt leren aandachtiger te leven, lees je in het nieuwste SimplifyLife-boek: Aandacht. We leven in een snelle tijd. We moeten veel en er wordt voortdurend om onze aandacht gevraagd: door de mensen en projecten op het werk, door je eventuele partner en kinderen, je familie en natuurlijk ook door de continue stroom van informatie en berichten van de media en de communicatietechnologie. Hoewel we vrijwel steeds digitaal met elkaar verbonden zijn, neemt de individualisering toe en de kracht van de gemeenschap (buurt, gezin, vereniging) af. Oprechte aandacht geven aan degenen die nabij zijn wordt steeds lastiger als je tijd opgeslokt wordt door al die andere dingen die óók moeten. We multitasken om efficiënt en productief te zijn, maar in feite worden we geleefd. Onze geest is zo rusteloos dat we aan een bijna permanent aandachttekort lijden. De kracht van aandacht is verbinding: de brug tussen jezelf en de rest van de wereld, maar ook met je eigen gedachten en emoties. Die twee dingen, interesse en inzicht, zorgen ervoor dat je een goed leven kunt leiden, met respect voor jezelf en je
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
34
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
omgeving. Door je in te leven, maar tegelijk de juiste hoeveel afstand te nemen die ervoor zorgt dat je je niet laat meeslepen door je emoties en gedachtespinsels. Je kunt leren met een aandachtige houding te leven. In oude tradities als het boeddhisme en stoïcisme was dat al bekend, en in deze tijd vind je de uitgangspunten hiervan terug in de steeds populairdere zenmeditatie- en mindfulnesstrainingen. Aandachtig zijn leer je ook door te ervaren hoe het is wanneer je je mobieltje thuis laat als je gaat wandelen of wanneer je je inspant en concentreert om een moeilijke taak te volbrengen. Het boek Aandacht is een pleidooi voor (leven met) meer aandacht, want een betere beheersing over je aandacht leidt tot een beter leven en meer levenskwaliteit, voor jezelf en voor degenen in je omgeving. Levenskwaliteit valt of staat met de aandacht die wij kunnen besteden aan onszelf en alles om ons heen: mensen, dieren, de natuur, zelfs onze spullen. Het doel van SimplifyLife is meer tijd en aandacht te creëren voor wat er echt toe doet in je leven. Daarvoor moet je in staat zijn om beter te leren zien wat jou drijft en veel van de prikkels om je heen te laten voor wat ze zijn. Een aandachtige houding helpt je daarbij. Als je in staat bent je aandacht te beheersen, ben je in feite vrij. Dan kun je kiezen waar je bent en hoe je handelt. Je kunt dan de kleine dingen zien die het leven mooi maken, je laten meevoeren door kunst of verbeelding, in een aandachtige flow aan een taak werken of juist met beide benen op de grond in het hier en nu zijn.
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
35
Email adressen Voor algemene zaken Administratie:
[email protected] Directie Schoolleider: Josien Wolterbeek,
[email protected] [email protected] Peutergroep en BSO Babbels Inge den Daas:
[email protected] Voor zaken m.b.t. het gebouw en schoolplein en tuin
[email protected] Bestuurlijke zaken, klachten
[email protected] Medezeggenschapsraad
[email protected] Schoolkrant
[email protected] Publiciteitscommissie
[email protected] Foto’s en grafische vormgeving/opmaak
[email protected] Website, e-mail, problemen met computer op school of vragen hieromtrent
[email protected]
Leerkrachten
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Bestuursleden
[email protected] [email protected] [email protected]
Uiteraard beschouwen wij uw e-mail als vertrouwelijk.
tnarkloohcS www.uniek-leerplan.nl Hammarskjöldstraat 230a, 2131 VN Hoofddorp, tel 023 562 31 46
Michaël School Haarlemmermeer
www.uniek-leerplan.nl
Schoolkrant Herfst 2010
Aandacht
36