Merite. Merite is een uitgave van Rabobank Land van Cuijk & Maasduinen. Jaargang 2 | Nr 3 | juli 2015
Goed geregeld je leven leven.
De winkelstraat anno 2015 Ambachtelijke samenwerking in een voormalige stal Op naar de volgende Etappe Internationaal FIFA-scheidsrechter Pol van Boekel
Merite Merite is een magazine over innerlijke waarde. Over de drijfveren, ambities en achtergronden van mensen die zich verbonden voelen met de regio en die verbonden zijn met Rabobank Land van Cuijk & Maasduinen.
Inhoud nummer 3 04 “Op tijd ook even gas terugnemen” 19 Van vader op zoon. Familiebedrijf Jacobs Cuijk Wonen-Slapen is in goede handen 20 06 De winkelstraat anno 2015 Kansen voor de detailhandel
Recept: Kuymak Specialiteit uit de Zwarte Zee-regio
10 Het goede leven Vijf tips voor meer quality of life
22
Op naar de volgende Etappe Arbeidsre-integratieproject Etappe in Boxmeer. Een maatschappelijke success story
24 26
Hoe werkt Rabo Wallet?
12 Zakenvrouw Noord-Limburg Marcia Adams wil mensen inspireren 16
Bijzondere Turkse kazen worden gemaakt in… Mill Ambachtelijke samenwerking in een voormalige stal
“Natuursteen blijft waar het hoort: in de natuur” Jeroen Weijmans - winnaar FVO
10
In beeld Internationaal FIFA-scheidsrechter Pol van Boekel
26 19 colofon REDACTIEADRES Rabobank Land van Cuijk & Maasduinen, Afdeling: Marketing, Communicatie & Coöperatie, Postbus 168, 5830 AD Boxmeer, telefoon (0485) 450 045, e-mail:
[email protected] CREATIE Reclamebureau DplusM COPYRIGHT Rabobank Land van Cuijk & Maasduinen. Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk worden verveelvoudigd, zonder schriftelijke toestemming van Rabobank Land van Cuijk & Maasduinen. WWW.RABOBANK.NL/LVCM
06
03
02
Links: Peter Jacobs jr. Rechts: Peter Jacobs
Peter Jacobs (63) startte begin jaren 80 een eigen meubelstoffeerderij in Cuijk. Eerst bij moeder in de schuur en snel daarna vanuit een pand aan de Grotestraat. Zijn bedrijf bleef groeien; in oppervlakte én in aanbod. Daarbij kwam de focus steeds meer te liggen op woninginrichting. In 2004 kwam zoon Peter jr. (32) in het bedrijf van zijn vader en werd Jacobs Cuijk Wonen-Slapen een echt familiebedrijf. En dat bedrijf groeit nog steeds.
“Naast onze band als vader en zoon hebben we nu ook een zakelijke relatie”, aldus Peter jr. “Twee zaken die we goed van elkaar kunnen scheiden. We streven hetzelfde doel na, maar natuurlijk hebben we wel eens discussies. Dat heeft ons juist gebracht waar we nu zijn. Met de opening van onze nieuwe woonwinkel aan de Gildekamp in 2011 als grootste succes.” Goede investering “Hoewel bijna iedereen ons voor gek verklaarde, waren mijn zoon en ik ervan overtuigd dat dit de juiste stap was”, vervolgt Peter sr. “Onze verwachtingen zijn helemaal uitgekomen. En meer
04
dan dat! De zaken gingen zelfs zo goed, dat de inrichting van de slaapafdeling op de bovenverdieping een jaar werd uitgesteld.” Peter jr.: “Groei is prachtig, maar je moet het wel kunnen bijbenen. Gelukkig helpt de rest van de familie mee om de juiste balans te bewaren tussen werk en privé. Ik heb nog een oudere broer en zus. Die zijn net zo betrokken bij de beslissingen die wij nemen. Ons familiebedrijf gaat verder dan alleen mijn vader en ik.” Extra koopzondagen: daar doet de familie Jacobs niet aan. En ook op feestdagen blijft de deur gesloten. “Een bewuste keus”, legt Peter sr. uit. “We maken lange dagen, en dat doen we graag. Maar
“OP TIJD OOK EVEN GAS
dan moet je jezelf ook de tijd gunnen om vrije dagen met je familie door te brengen. En dat gunnen we ons personeel uiteraard ook.” Peter jr.: “Mijn vader is langzaam aan het afbouwen, neemt wat vaker vakantie en maakt tijd vrij voor zijn kleinkinderen. Iets waar hij minder ruimte voor had toen ik jong was. Dat merk ik nu zelf ook met Len, mijn zoontje van twee jaar. Daarom is het goed om op tijd even gas terug te nemen.”
woont in de gemeente Cuijk”, vertelt Peter sr. “Daarom geven we graag wat terug aan de gemeenschap. We zijn bijvoorbeeld hoofdsponsor van voetbalvereniging SIOL, mijn zoon zit er in de sponsorcommissie, en we steunen lokale projecten en evenementen.” Peter jr. vult aan: “Zo tonen we onze betrokkenheid bij de regio en laten we zien dat we de klandizie waarderen. Die wisselwerking vinden we erg belangrijk.”
Geworteld in de gemeenschap Vader en zoon voelen een sterke band met de streek waarin ze zijn opgegroeid, wonen en werken. “Het overgrote deel van onze klanten
Samen aan het roer De komende jaren staan vader en zoon Jacobs nog samen aan het roer. Als het moment daar is, gaat Peter jr. alleen verder. “Dat wordt een nieuwe
uitdaging voor me.” Peter sr.: “Natuurlijk vind ik het mooi dat mijn zoon uiteindelijk verder gaat met het bedrijf dat ik heb opgestart. Maar als hij, net als zijn broer en zus, een andere keus had gemaakt, was dat ook goed geweest.” Passie en ambitie “Ik heb nu vijf kleinkinderen en zeg wel eens gekscherend dat de opvolger van Peter jr. al klaarstaat. Maar dat lukt alleen als daar je ambitie ligt. Want zonder passie en gedrevenheid red je het niet. Juist die eigenschappen zie ik in mijn jongste zoon terug. Het familiebedrijf is in goede handen.”
‘We streven hetzelfde doel na, maar natuurlijk hebben we wel eens discussies. Dat heeft ons juist gebracht waar we nu zijn.’
05
Kansen voor de detailhandel
Heeft de detailhandel anno 2015 nog bestaansrecht? Internet is immers gamechanger in een wereld waarin alles online lijkt te gebeuren. Toch liggen er volop kansen voor de moderne winkelier. De cijfers wijzen uit dat 90% van de consumentenbestedingen vooralsnog nog steeds in het fysieke winkelkanaal plaatsvindt.
90% van de verkopen gebeurt nog steeds via het fysieke winkelkanaal
06
Leegstand in winkelgebieden. Online oriëntatie en verkoop neemt het over. Het is kommer en kwel in de huidige detailhandel als we alle berichten mogen geloven. “Toch behoeft dat nuancering”, aldus Alexander Heijkamp, sectormanager Retail Non Food Bedrijven bij de Rabobank. “Als je de cijfers van online verkoop versus de gehele retailverkoop echt goed over alle branches bekijkt, dan is in het afgelopen jaar nog steeds negentig procent fysieke verkoop.” Als één collectief consument trekken Met die verkooppercentages in de hand ziet de sectormanager volop kansen voor de detailhandel. “Als je de consument maar
naar je winkelgebied weet te trekken”, meent hij stellig. “Het winkelgedrag van Nederlanders is aanzienlijk veranderd. De consument oriënteert zich veel meer online. Met een kop koffie in de hand en een iPad op schoot om te kijken wat er te koop is, wat het kost en wat de ervaringen van anderen zijn.” Voor winkelgebieden ligt er dus de uitdaging om juist in dat online proces gezamenlijk beter vindbaar te zijn. En als één collectief de consument te trekken. Niet ieder voor zich, maar een gedeelde strategische visie hoe je je als gebied wilt presenteren aan het winkelend publiek. Waarom moet ik als klant de moeite nemen om achter mijn tablet uit te komen en naar
je winkelgebied te gaan? Plus vervolgens zorgen dat er online goede ‘chat-to-chat’reclame ontstaat. De nieuwe winkelstraat “Om een winkelgebied als collectief aantrekkelijk voor de consument te maken en om bestaansrecht te behouden, moeten retailers, gemeenten en vastgoed het eens worden. Samen ambitieniveaus bepalen en daar de inrichting goed op afstemmen.” Heijkamp startte vanuit de Rabobank in 2014 een pilot om die drie-eenheid bij elkaar te brengen en samenwerking aan te jagen. Eenmaal aan tafel met de winkeliers, vastgoedondernemers en overheid werd
07
het gemeenschappelijk belang al snel gevoeld. Gezamenlijk werd een plan van aanpak opgesteld, het ambitieniveau vastgelegd en een stappenplan met quick wins geformuleerd. “De helft van de Nederlandse winkeliers is klant bij ons. Daarom willen we vanuit maatschappelijke betrokkenheid de dialoog tussen de partijen faciliteren. Dat blijkt succesvol. Afgelopen jaar hebben we dit traject in vijftig winkelgebieden opgestart met lokale Rabobanken. Na de zomer volgen er nog eens vijfentwintig. Ons initiatief staat inmiddels zelfs op de retailagenda van minister Kamp.” De klant gezamenlijk verleiden In de gesprekken met winkeliers, gemeenten en vastgoedontwikkelaars wordt antwoord gegeven op het bestaansrecht van de betreffende winkelgebieden. Wie is het publiek? Vooral de eigen inwoners? Toeristen? Of mensen uit omliggende gemeenten? Wat is de functie van het winkelgebied? “Wil je consumenten een hele dag winkelen bieden, verleid de klant dan op alle terreinen. Een breed winkelaanbod, lokale producten, horeca, recreatie, kunst, noem maar op. En zorg voor faciliteiten voor lang parkeren.
Is een winkelgebied vooral functioneel voor de eigen inwoners? Dan moet het gemak van dichtbij en bereikbaarheid voorop staan.” Regionale detailhandelsvisie Waarom moet ik in Cuijk, Grave, Boxmeer, Sint Anthonis of Mill en Sint Hubert zijn om te winkelen? Precies die gedeelde visie staat inmiddels hoog op de agenda van het Land van Cuijk. Momenteel wordt gewerkt aan een Regionale detailhandelsvisie Land van Cuijk, waarin het gebied als geheel onder de loep wordt genomen. Ook hier blijkt dat krachtenbundeling antwoord biedt voor de winkelkernen van de toekomst. Cuijkse wethouder Maarten Jilisen is de bestuurlijk trekker voor de Regionale detailhandelsvisie namens de gemeenten in het Land van Cuijk. “Enerzijds dient de problematiek van de langgerekte winkelgebieden hier aangepakt te worden. Op veel plekken een bekend fenomeen, het winkelgebied moet compacter om leegstand te voorkomen”, begint Jilisen. “Veel prominenter in de visie is nog, dat elk van de vijf hoofdkernen aan de slag moet om een eigen couleur locale te bepalen. De invloedssfeer van de omliggende steden
lnternetgevoeligheid markt Invloed van internet op het aantal verkooppunten in Nederland • Geen effect (bakker, slager, benzinestation, autowasserette) • Beperkt effect (tuincentra, meubelen, fietsen, apotheek) • Gemiddeld effect (mode, schoenen, makelaardij, verzekeringen) • Veel effect (boeken, elektronica, witgoed, reisbureau)
Effect
Aantal Percentage verkooppunten
Geen effect
121.180
59,00%
Beperkt effect
46.171
22,00%
Gemiddeld effect
28.165
14,00%
Veel effect
10.669
5,00%
Totaal
206.185 100%
wordt steeds groter. En dus is het zaak om als Land van Cuijk gezamenlijk die uitdaging aan te gaan en breder te kijken dan enkel de lokale belangen. De regionale visie geeft vanuit dat gemeenschappelijk belang al duidelijke handvatten voor samenwerking.” Couleur locale De gemene deler in alle hoofdkernen van het Land van Cuijk blijkt met name het toeristisch potentieel. “De toeristisch recreatieve kracht van deze regio is sterk. Enerzijds moet de detailhandel de eigen inwoners gemak en een goed voorzieningenniveau blijven bieden, maar er ligt zeker ook een kans voor onze winkelgebieden in die stroom toeristen. Mits we voldoende in staat zijn om de toerist duidelijk te maken wat er hier qua winkelen, cultuur en evenementen te beleven valt. Tegelijkertijd dient elk van de kernen daarin een eigen onderscheidend vermogen neer te zetten, om allemaal bestaansrecht te houden.” Volgende stap in het traject is de verdere invulling van die couleur locale. “Na de zomer bekijken we hoe daar met de lokale ondernemers concreet invulling aan gegeven kan worden.”
08
Om bestaansrecht te behouden dient elk van de winkelkernen een eigen couleur locale te bepalen.
09
SAUNA, WELLNESS EN BEAUTY OP EEN LUXE WELLNESSJACHT
HET GOEDE LEVEN Na een drukke laatste werkweek ben je eindelijk op je vakantiebestemming aangekomen. De accommodatie is verkend. De koffers zijn uitgepakt. Tijd voor welverdiende rust… En juist op dat moment komt de hoofdpijn opzetten, om je vervolgens minimaal een paar dagen te vergezellen. De vakantie relaxter beginnen? Een dagje sauna en wellness kan wonderen doen. In een tijd dat we vierentwintig uur per dag druk en bereikbaar zijn, is het goed om zo nu en dan aandacht aan ontspanning en gezondheid te besteden.
Mensen zijn gelukkiger als ze in balans zijn. Een hogere kwaliteit van leven is op iedere leeftijd haalbaar, door een juiste balans te vinden tussen de verschillende elementen in je leven: ontspanning, beweging, voeding, verzorging en mind-set. Vijf tips van de wellness-specialisten van Fitland XL in Mill om je quality of life te verhogen:
1. Ontspan! Klonk wellness tien jaar geleden wellicht nog ‘zweverig’ en was de sauna voor velen nog taboe, het groeiend aantal wellnessresorts maakt inmiddels duidelijk dat we allemaal steeds meer de behoefte hebben om af en toe pas op de plaats te maken. Even opladen op z’n tijd is simpelweg een must in de hectiek van vandaag. Waarom? Om de kans te krijgen te herstellen. Om je zintuigen aan te scherpen. En om spanning en vermoeidheid los te laten. 2. Eet gezond We weten het allemaal: goede voeding is belangrijk om gezond te blijven. Maar gezond eten schiet er in de waan van de dag nogal eens bij in. Toch zijn er voldoende powergerechten die zo op tafel staan. Granaatappel, hennepzaad of pompoenpitten vormen bijzonder voedzame ingrediënten en geven energie. Natuurlijke antioxidanten in bijvoorbeeld avocado en tomaat helpen schadelijke stoffen in het lichaam te neutraliseren en tegen te gaan. En groente- en fruitsoorten als rode biet, mango of blauwe bes geven het immuunsysteem een boost.
10
3. Ben een dag onbereikbaar Echt even rust nemen? Doe de computer uit. Leg de tablet een dag aan de kant. En zet je mobiel op onbereikbaar. Even geen werk, Twitter, Facebook of appjes – dan kom je er al snel achter dat het ook anders kan. En dat vergroot uiteindelijk ook je inventiviteit en creativiteit. 4. Blijf fit We kunnen het niet vaak genoeg zeggen: beweeg, beweeg, beweeg! Toch zit fitheid niet alleen in bewegen. Warmte- en koudewisselingen in de sauna verbeteren de bloeddoorstroming, stimuleren de aanmaak van bloedlichaampjes en versterken het immuunsysteem. 5. Stay positive! Negatief denken vreet energie. Dus: focus op successen. Denk bij knelpunten in oplossingen. En dompel je zo nu en dan eens onder in een omgeving van weldaad, sfeer of luxe.
Waan je in de wereld van luxe, wellness en ontspanning op de Wellnessboot in Mill. De Wellnessboot is een ware blikvanger door de bijzondere vormgeving en de fantastische ligging op het water. Het luxe jacht is veertig meter lang, telt maar liefst vier verdiepingen en beschikt over diverse exclusieve sauna- en wellnessfaciliteiten die je bezoek ongetwijfeld tot een bijzondere wellnesservaring maken. Denk aan relaxen op het bovendek, zonnen in de uitgebreide saunatuin, ontspannen in de vele sauna’s en genieten van een beautybehandeling of massage in het ruim van het schip. Stap aan boord en geniet van het goede leven!
Een prettige zomer! 11
Zakenvrouw Noord-Limburg 2015
Doorzetten, hard werken, creatieve oplossingen bedenken en vooral innovatief zijn. Dat zijn volgens Marcia Adams (41) de belangrijkste voorwaarden voor een succesvolle carrière. Als directeur regio Zuid van Dichterbij koppelt zij juist deze eigenschappen aan haar passie voor de zorg. En met succes! Want op 21 mei won Marcia Adams de titel Zakenvrouw Noord-Limburg 2015.
Drie finalisten, één ring
“ Ik wil mensen inspireren om hun talent te benutten” 12
Marcia Adams, Vera Dings en Kiki Jaspers waren de drie finalisten voor de titel Zakenvrouw NoordLimburg 2015. De jury selecteerde dit drietal uit een longlist van tien zakenvrouwen en bracht vervolgens een bezoek aan de genomineerden. Dit bedrijfsbezoek én de presentaties, interviews en pitches tijdens de verkiezingsavond, bepaalden uiteindelijk wie de titel won. Niet alleen de jury kreeg een stem tijdens de verkiezingsavond. Ook het publiek bracht zijn stem uit. De award, een ring van massief zilver, ging naar Marcia Adams.
De winnares ondervond direct de impact van de uitverkiezing, onder andere door de uitgebreide aandacht in de media. “Al die aandacht leidt niet af van mijn werk, integendeel. Voor de zorgsector én voor mezelf is het juist goed te laten zien dat ondernemerschap in de zorg hard nodig is. Zeker nu, met alle veranderingen die op ons afkomen. Ook voor Dichterbij is het een mooie kans om onze boodschap over te brengen. Wij willen zorg bereikbaar maken voor iedereen. Niet door te bezuinigen, maar door samen te zoeken naar nieuwe oplossingen.” Inspiratie dicht bij huis Bij het opbouwen van haar carrière, liet Marcia Adams zich inspireren door haar omgeving. “Mijn oma leerde me dat je elke dag het geluk moet zoeken in de dingen die je doet. En mijn moeder wist haar werk altijd goed te combineren met haar gezin, en nu met haar kleinkinderen. Ik hoop de mensen om me heen te motiveren om hun talenten goed te benutten. Elke dag weer. Dat komt uit jezelf, maar het is wel een kwestie van durven én doen. Soms moet je jezelf dwingen een nieuwe stap te zetten. Ik ben ook van ver gekomen. Als ik het kan, kan iedereen het.” Op weg naar iets beters Voor Marcia Adams kwam die nieuwe stap dertien jaar geleden. “Samen met mijn man Bart heb ik twee dochters: Saar van 13 en Noor van 9 jaar. Saar heeft het syndroom van Down en was bij haar geboorte ernstig ziek. Ik kwam terecht in
een wereld die ik niet kende. Al snel wist ik dat ik voor Saar iets beters wilde, en ik verruilde het bedrijfsleven voor de non-profitsector. Eerst in het onderwijs en sinds vorig jaar bij Dichterbij. De zorgsector ligt het dichtst bij mijn hart. Dáár wil ik dingen veranderen. Nu zit ik in een positie waarin ik echt iets kan betekenen.” Inzetten voor een ander Kijken waar mensen goed in zijn en dat talent benutten; daar haalt Marcia Adams voldoening uit. Zowel op het werk als thuis bij haar kinderen. “Saar vindt het heel leuk om mijn oma van 90 te helpen met klusjes, terwijl mijn oma het weer geweldig vindt om samen met Saar te lezen. En als Noor zondagochtend op haar fiets broodjes haalt bij de bakker, dan neemt ze gelijk die van de buren mee. Met die kleine dingen doe je jezelf én de mensen om je heen een groot plezier. Kijk, het hoeft niet allemaal groots en meeslepend te zijn. Maar ik vind het wel belangrijk dat iedereen een stukje van zijn talent inzet voor een ander. Bij Dichterbij mogen we werken met mensen die ongelofelijk veel talent hebben. Sommigen van hen gebruiken dat om succesvolle restaurants of houtbewerkingsateliers op te zetten. Weer anderen geven tijd en aandacht aan bewoners van zorgcentra. Ja, onze klanten hebben ondersteuning nodig, maar zij kunnen dat ook geven. Als we beter aansluiten op de dromen en wensen van onze klanten, dan hebben we in zorgland al veel bereikt.”
13
ONLINE JE BEDRIJFSLENING AANVRAGEN: GOED GEREGELD ‘Doordat de klant op voorhand de gegevens verzamelt en aanlevert, gaan we allebei beter voorbereid het adviesgesprek in’
Rob Berkers, accountmanager Food & Agri
Peter Hendriks, eigenaar melkveebedrijf
“Sinds dit jaar kun je bij de Rabobank online je bedrijfsfinanciering regelen. Hiervoor is een speciale financieringstool ontwikkeld, bedoeld voor een financiering tot 1 miljoen euro. De klant verzamelt de gegevens en levert deze online bij ons aan. Hebben we alle gegevens ontvangen? Dan bellen wij de ondernemer om een persoonlijk gesprek te plannen. Een week na dit gesprek weet de klant al of de aanvraag is goedgekeurd.”
“Ons melkveebedrijf is bijna honderd jaar geleden opgestart door mijn opa en later voortgezet door mijn vader. Daarna trad ik in hun voetsporen. Een echt familiebedrijf, dus. We houden melkkoeien en jongvee, en hebben een boerderijwinkel aan huis. Veel vaste klanten kopen hier hun aardappelen, pasta’s, eieren, diepvrieskipproducten en verse melk. In onze branche is het belangrijk om te blijven investeren. Zo wilde ik graag de ventilatie in de stallen aanpassen, de erfverharding onder handen nemen en een oude kippenschuur slopen. Toen ik me voor een financiering meldde bij de Rabobank, vroeg Rob me de aanvraag online in te dienen. De meeste documenten had ik direct bij de hand en kon ik eenvoudig uploaden. Mijn accountant hielp me bij het verzamelen van de belastinggegevens en het opstellen van de begroting. Vervolgens kwam Rob hier om de aanvraag door te nemen. Toen hebben we samen besloten om ook de aankoop van enkele hectare grond voor de ruwvoerteelt van gras en maïs in de aanvraag mee te nemen. Zo hoef ik maar één keer het hele traject te doorlopen tegen eenmalige behandelingskosten.”
Nieuwe weg “Toen Peter Hendriks zich meldde met een financieringsaanvraag, stelde ik hem dan ook voor dit via de nieuwe weg te regelen. Hij ging enthousiast aan de slag en had zijn gegevens snel compleet. Totdat bij het inloggen bleek dat Peter nog geen pas had voor zijn zakelijke rekening. Toen die was geregeld, ging het indienen van de aanvraag en het uploaden van de documenten eenvoudig. Na overleg met Peter besloten we de grondaankoop gelijk in de aanvraag mee te nemen. Mede hierdoor duurde het traject langer dan de twee weken die ervoor staan.” Beter voorbereid Inmiddels loopt het proces steeds soepeler. Doordat de klant zelf de gegevens verzamelt en aanlevert, gaat hij beter voorbereid het adviesgesprek in. Dat werkt efficiënter, zowel voor de klant als voor ons. Uiteraard is het nog altijd mogelijk om de financiering telefonisch of via een adviesgesprek aan te vragen. Maar ik weet zeker dat ondernemers net zoals bij online bankieren snel de voordelen zien van de online financieringsaanvraag.”
Rob Berkers
14
Om de uitbreiding van zijn melkveebedrijf te financieren, klopte Peter Hendriks aan bij Rob Berkers, accountmanager van Rabobank Land van Cuijk & Maasduinen. Rob adviseerde Peter zijn aanvraag online in te dienen. De nieuwe online financieringstool van de Rabobank helpt ondernemers hun bedrijfsfinanciering goed te regelen.
Steeds vaker online “Tegenwoordig regel je bankzaken steeds vaker online wanneer het jou het beste uitkomt. Dat is even wennen natuurlijk. Maar het werkt wel, want toen Rob hier kwam had ik alle benodigde stukken al verzameld. Voor de adviseurs van de Rabobank is het net zo goed wennen, deze nieuwe werkwijze. Maar inmiddels is mijn bedrijfsfinanciering goed geregeld en dat telt. Zo kan ik mijn bedrijf uitbreiden en moderniseren. En dat is straks ook weer mooi voor een eventuele vierde generatie!”
‘Tegenwoordig regel je bankzaken steeds vaker online. Voor iedereen even wennen natuurlijk, maar het werkt wel!’
Peter Hendriks
15
Ambachtelijke samenwerking in een voormalige stal
Aan de Achterdijk in Mill huist een kleine, ambachtelijke kaasmakerij. Je bent ‘m voorbij voor je het weet. Toch wordt hier dagelijks zo’n 250 kilo aan Turkse kazen gemaakt, die hun weg vinden naar diverse landen in West-Europa. Melkveehouder Harrie Relou is een samenwerking aangegaan met Güzelyayla, een zevenkoppig familiebedrijf uit Cuijk-Kleef. De familie Relou bouwde daarvoor haar oude boerderij om tot een professionele kaasmakerij. De kazen, die onder de naam Güzel Annem worden verkocht, zijn een mooi voorbeeld van samenwerking waarbij verschillende culturen en verschillende typen bedrijven samen meer bereiken dan alleen.
“Mijn vader startte in 1970 deze melkveehouderij”, begint Harrie Relou. “In 1977 - ik was toen zeventien - kwam ik in het bedrijf, vanwege mijn vaders gezondheid. We hadden op dat moment ongeveer zestig koeien en dat aantal groeide in korte tijd door naar zo’n 120.” Rond de eeuwwisseling werd de voorlopig grootste veestapel bereikt, met 150 koeien. Maar met een vol quotum en een lage melkprijs viel de uitdaging voor Harrie grotendeels weg. “Op een bepaald moment ben ik teruggegaan tot zo’n honderd koeien, want ik had veel te veel melk die niks opbracht.” De oplossing kwam toen de mensen van Güzelyayla, een ambachtelijke
16
Turkse kaasmakerij uit Beers, bij hem aanklopten. “Güzelyayla zocht nauwere samenwerking met een weidehouder. Ik heb de melk en de ruimte, zij hebben de machines en de afzetmarkt: een perfecte combinatie. Maar eerst moest nog wel Campina ‘om’. Ik lever mijn melk aan hen en zij hebben het mogelijk gemaakt dat we dit project konden starten, door akkoord te gaan met het verwerken van de melk met Güzelyayla, terwijl Campina de restantmelk blijft afnemen. Daar was ik uiteraard erg blij mee, want op die manier is een groot risico weggenomen. We verwerken in Güzelyayla zo’n tachtig procent van mijn melk, Campina de rest.”
17
Een ‘snelle’ kaas De Millse melkveehouder blikt vooruit: “Ik bouw mijn veestapel inmiddels zoetjesaan weer wat verder uit. Het kan weer nu ik een constante melkprijs heb. Dat is mooi, want ik houd van mijn beroep. We houden hier ‘dubbeldoel’ koeien, wat betekent dat er ook dieren voor de slacht weggaan. Ik ben niet zo gefixeerd op het behalen van, zeg maar, die 10.000 liter per koe. Het gaat zoals het gaat. Het melken zélf, daar mogen ze me ’s nachts voor wakker maken. Ik heb bewust geen robot, maar melk eigenhandig, in de carrousel. Ik kijk naar de koeien, zit en denk na over de dingen. Dat inspireert me weer tot iets anders. Zo mag ik graag af en toe een bijzonder kunstwerk maken, zoals de draak van autobanden, die hier in de Lage Raam is geplaatst.” Vorig jaar werd het voormalige stalgedeelte van de boerderij omgebouwd. Daar komt nu twee keer per dag de melk direct uit de melkstal binnen. Een milieuvriendelijke manier van werken doordat de melk niet eerst teruggekoeld hoeft te worden. “Bovendien scheelt het in de kosten”, aldus Harrie Relou. “Voor beide partijen is het een win-winsituatie, want Güzel hoeft nu ook de melk niet eerst meer op te warmen voor de fabricage
18
van de wrongel. Güzel produceert een ‘snelle’ kaas; daardoor is er erg weinig opslagcapaciteit nodig en heb je ook meteen omzet. Binnen 24 uur heb je een gereed product.” Elke dag wordt er zo’n 2.500 liter melk verwerkt, goed voor 250 kilo kaas. Arbeidsintensief De kazen van Güzelyayla zijn heel jonge kazen, maar wel met een verrassende structuur. De verse melk wordt volgens een oud familierecept verwerkt tot boter en zeven verschillende soorten kaas. “Het is een bijzonder arbeidsintensief product; nagenoeg alles wordt met de hand gedaan”, vertelt Nurcan Erdogan-Altunay. In 1991 kwam zij als negenjarig meisje naar Cuijk. “We zijn geboren in Güzelyayla-Macka-Trabzon, in Turkije. Daar is zelf kaas maken heel gewoon. Mijn moeder is er erg goed in. Eenmaal in Nederland pakte ze het weer op voor eigen gebruik. De melk haalde mijn vader bij de boer, met de aanhanger. Familieleden bleven vragen naar onze kaas en van lieverlede ook steeds meer anderen.” “Ik ben opgeleid als boekhouder en heb dat werk ook jaren gedaan. Mijn man Hasan Altunay kwam met het idee om een professionele kaasmakerij op te zetten, omdat er heel veel vraag is naar deze soorten kazen en omdat het voor mijn
moeder hobbymatig was. Bij het kaasmaken ligt mijn hart. Zo begon ik in 2008 mijn eigen kaasmakerij in Beers. Met een heel beperkt budget en met 800 liter melk per dag. Mijn man doet de verkoop. Later zijn we steeds verder gaan professionaliseren. Sinds een half jaar is de productie verplaatst naar Mill. Zo hoeven we de melk niet langer te transporteren en dat komt ook de kwaliteit en de versheid van de kaas ten goede.” Eerbetoon De kaas van Güzelyayla kun je scheuren, en daarin zit een deel van het ‘geheim’ van het recept. “In Turkije eten we kaas niet of nauwelijks als broodbeleg, maar des te meer als garnering bij het eten. Het recept voor onze kazen is uniek, ik heb het direct ‘geërfd’ van mijn moeder. Er zijn geen toegevoegde middelen. Alleen stremsel en zout, ook geen kleurstoffen.” Ook de oude kaas is dus uiterst licht van klaar, iets wat wij in Nederland amper kennen. De bijzonder romige boter is een nevenproduct. Ook die vindt zijn weg. Een klein deel ervan gaat naar de keuken van Harrie Relou en zijn vrouw Gerda. “Als Gerda dáár cake van bakt, man dan eet je je vingers erbij op”, lacht Harrie. “Zó lekker…” Terug naar de kaas. Deze is heel vast en door toevoeging van meer of minder zout, en zelfs door de wijze van opslaan, ontstaan verschillende soorten. Een grote blok kaas rijpt weer anders dan een kleiner stuk. “We vlechten ook strengen, die we in zout water leggen. Ook dat heeft invloed op de smaak”, legt Nurcan uit. “We verkopen onze producten via internet en telefonische verkoop aan particulieren in Duitsland, Nederland, België en Frankrijk. We hebben een goede naamsbekendheid. Doordat we rechtstreeks verkopen, houden we het reguliere verkoopkanaal erbuiten. De keten is kort en dat leidt tot een lagere verkoopprijs. Binnenkort zullen ook de website met webshop online zijn.” Net als Harrie genieten Nurcan en Hasan van de samenwerking. “Al bekijk ik het zakelijk; de cultuurverschillen ervaar ik niet zo, omdat ik immers al zo lang in Nederland woon. Of we groter willen worden? Dat is niet mijn doel; ik wil het in ieder geval ambachtelijk houden. We noemen onze kazen ‘Güzel Annem’. ‘Annem’ is Turks voor ‘moeder’. Die naam is er natuurlijk niet voor niets. Een eerbetoon mag je het gerust noemen.”
BOODSCHAPPENLIJST Voor twee personen • 50 gram roomboter
SPECIALITEIT UIT DE ZWARTE ZEE-REGIO
• een snufje zout • 100 gram Tel peyniri (vezelige kaas) • twee grote eetlepels maïsmeel • Eén theekopje water
Kuymak is een specialiteit uit de Zwarte Zee-regio, bereid met maïsmeel, boter en kaas. Het is een soort fondue met maïs, terwijl er ook speciale, lokale kaas wordt gebruikt: de ‘peynir tel’ of ‘telli peynir’. Heerlijk bij bijvoorbeeld brood. Kuymak wordt vaak geconsumeerd in het zondagse ontbijt. Maar in de grote steden van Turkije wordt het ook gegeten als voorgerecht.
Stap 1
Stap 4
Smelt de roomboter in een koekenpan en wacht tot de boter gesmolten is.
Blijf dit mengen tot het een papje wordt.
Stap 2
Voeg als laatste de kaas erbij (Güzel Annem Tel Peyniri kaas, oftewel vezelige kaas). Blijf dit mengen tot de kaas mooi smelt en stretchbaar is. Dan is het Kuymak-gerecht klaar om gegeten te worden. Smakelijk eten!
Voeg het maïsmeel erbij en bak dit goudbruin.
Stap 3 Voeg één theekopje gekookt water toe.
Stap 5
19
Natuurlandschappen imiteren, zonder de natuur aan te tasten. Met zijn bedrijf Groenkompas creëert Jeroen Weijmans (37) landschapselementen die rechtstreeks uit de natuur lijken te komen. En dat allemaal met beton, zodat het natuursteen blijft waar het thuishoort: in de natuur. Zijn vernieuwende en duurzame methode werd door de Rabobank beloond met de hoofdprijs van het Fonds Vernieuwend Ondernemen.
“Natuursteen blijft waar het hoort: in de natuur” Jeroen Weijmans haalt zijn drive en inspiratie uit fantastische landschappen. Dicht bij huis of juist in de ongerepte wildernis. “Het liefst was ik een paar jaar geleden naar Alaska geëmigreerd, maar mijn vriendin bleef graag in Nederland”, vertelt Jeroen. “Daarom haalde ik die NoordAmerikaanse sfeer naar mijn achtertuin, door rotsformaties en watervallen natuurgetrouw na te maken met beton. Hierin zie ik mijn droom terug: wonen, werken en leven midden in de natuur.” Inspireren en verwonderen Die droom streeft Jeroen nu vol passie na, en zijn artistieke rots-, wand- en vloercreaties vinden steeds vaker een mooie bestemming. “Voor Nederlandse begrippen is deze vorm van rock- en landscaping volstrekt nieuw”, legt hij uit. “Vooral in het begin heb ik mensen écht moeten overtuigen dat je hiermee onwijs gave designs creëert. Het inrichten van Golfbaan Overloon was dan ook een belangrijke stap vooruit. Daar waan je je even in een andere wereld. Mensen inspireren en verwondering oproepen: dát wil ik bereiken in alles wat ik doe.” Duurzaamheid Juist door zijn band met de natuur, bewandelt Jeroen nu het betonnen pad. “Het is eigenlijk
20
toch absurd dat we natuursteen uit China halen”, legt hij uit. “Daar tast je de lokale natuur aan, om het vervolgens naar Europa te verschepen en het hier weer op te bouwen. Erg arbeidsintensief, duur en vooral een aanslag op de natuur. En ons beton dan? Het zand komt uit Venray, het cement uit Nijmegen en het water halen we uit de grond. Dat is toch veel logischer! Natuurlijk vind ik het fantastisch om met mooie creaties het verschil te maken. Maar die duurzaamheidsgedachte vind ik zeker zo belangrijk.” Van scan naar resultaat Hoe bedrieglijk echt de rotsformaties, vloeren en muren ook op natuursteen lijken, er komt dus geen natuursteen aan te pas. “Als ik in Frankrijk of in de Eiffel een mooie rots vindt, dan scan ik deze in”, verklapt Jeroen zijn werkwijze. “Op basis van die gegevens maken we een mal die we volstorten met beton. Het resultaat is niet van echt te onderscheiden. De volgende stap is het seriematig produceren van de mallen die je vervolgens aan elkaar kunt koppelen. Het winnen van het Fonds Vernieuwend Ondernemen helpt me daarmee enorm vooruit. Niet alleen dankzij het geldbedrag, maar zeker ook door de steun en feedback die ik van de bank krijg om mijn ideeën te realiseren.”
Winnaars Fonds Vernieuwend Ondernemen Rabobank Land van Cuijk & Maasduinen beloonde tien bedrijven uit de regio met een bijdrage uit het Fonds Vernieuwend Ondernemen. SublimeClean, Van Dieten Hijskraanverhuur, E-techno, VoorElkaarKrijgen en Boomkwekerij Van Tienen ontvingen een aanmoedigingsprijs. De top 5 winnaars bestond uit Luc Otten Metaalbewerking, Equilog, Bergholtz Enzo, Vlako én Groenkompas. Met het fonds stimuleert de coöperatieve bank ondernemers om een innovatief idee ook daadwerkelijk te realiseren en te vermarkten.
21
OP NAAR DE VOLGENDE ETAPPE Opvallende wit-groene fietsen met het herkenbare groen geblokte Land van Cuijk-’boerenbond’ kleuren sinds vorig jaar de straten in onze regio. Bezoekers kunnen de fietsen huren bij tal van toeristische accommodaties en horecagelegenheden. Wat veel mensen wellicht niet weten, is dat de fietsen gemaakt worden vanuit arbeidsreintegratieproject Etappe in Boxmeer. Een maatschappelijke success story.
Wanneer we achterin in de fietsenwinkel van Fietsplus Rob in Boxmeer belanden, heerst er een levendige bedrijvigheid. In de werkplaats van coöperatie Etappe wordt volop gesleuteld aan oude en nieuwe fietsen. Remsystemen vervangen, nieuwe onderdelen monteren, fietsen afstellen, banden of zadels verwisselen, bijlakken en uiteraard een kwaliteitsslot erop. De aanwezige medewerkers
22
leggen enthousiast uit wat er zoal komt kijken bij het rijklaar maken van een fiets. Etappe is een samenwerkingsverband tussen fietsenhandelaar Rob van Hulten in Boxmeer, Stichting Actief en IBN Arbeidsintegratie. In 2014 richtten zij de coöperatie Etappe op om werkgelegenheid te scheppen voor mensen met een afstand tot de
arbeidsmarkt. Op dit moment zijn er in totaal zo’n twintig medewerkers in dagbesteding aan de slag. Het succes van het unieke project is echter zo groot, dat de organisatie in 2016 tot zeker vijftig mensen aan het werk wil helpen. “De fietsenmakers van Etappe hebben door fysieke en/of mentale beperkingen moeite om een baan te vinden op de reguliere arbeidsmarkt. Of zij zijn om uiteenlopende redenen langdurig
werkloos”, licht IBN Arbeidsintegratie directeur Leonard Steetsel toe. Via de dagbesteding leren de medewerkers algemene arbeidsvaardigheden en de technische kneepjes van het vak. Daarbij worden ze ondersteund door begeleiders van IBN en door de fietsenhandelaar zelf. “Met de opgedane vaardigheden kunnen zij in de toekomst mogelijk wel in een reguliere baan aan de slag. Bovendien vergroot het werk de eigenwaarde van de mensen. Je ziet de trots en het enthousiasme met de dag groeien. Zeker ook niet onbelangrijk om mensen verder te brengen.” In de werkplaats sleutelen de Etappemedewerkers zowel aan oude als aan nieuwe fietsen. Tweedehands fietsen en zwerffietsen worden gerecycled, zodat ze via Kringloopwinkels in de verkoop kunnen. “We hebben in Nederland meer fietsen dan mensen”, aldus Steetsel. “Als we al die fietsen een tweede leven geven, dan scheelt dat toch een behoorlijke afvalstroom.” En hoewel de tweedehands fietsen uiterlijk misschien niet zo blinken als een nieuw exemplaar, zijn ze bijzonder degelijk en haast
onverwoestbaar. “De fietsen worden verkocht in Kringloopwinkels, veelal aan mensen die wat minder te besteden hebben. Die helpen we niet met een fiets die na een week al weer uit elkaar valt. Elke fiets wordt daarom door de fietsenmaker zelf gecontroleerd op kwaliteit, zodat we er drie maanden garantie op kunnen geven.” Nieuwe fietsen vinden na een metamorfose bij Etappe hun bestemming bij bedrijven en andere organisaties in de regio. Zoals de wit-groene Land van Cuijk-fietsen, die in samenwerking met het Regionaal Bureau Toerisme onder andere bij hotels, B&B’s en restaurants verhuurd worden. Maar de Etappenaren assembleren bijvoorbeeld ook herkenbare groene fietsen voor middelbare school Metameer in Boxmeer. “Scholieren gebruiken die fietsen om van het ene schoolgebouw naar het andere te komen”, licht fietsenhandelaar Van Hulten toe. “Met andere scholen en organisaties zijn we op dit moment druk in gesprek. En er wordt hard gewerkt aan fietsen voor Daags na de Tour.”
Tijdens de opstartfase kreeg Etappe een steuntje in de rug van Rabobank Land van Cuijk & Maasduinen.“We zijn erg blij dat de Rabobank die maatschappelijke betrokkenheid heeft getoond om ons op weg te helpen”, verklaart Steetsel. “Tijd voor de volgende etappe, waarbij we nog steeds ondersteuning van anderen kunnen gebruiken. Dus heb je interesse in fietsen van de zaak? Neem vooral contact op via (0485) 80 18 44. Heb je nog een oude fiets die staat weg te roesten? Lever ‘m dan bij ons in!
23
Hoe werkt
Rabo Wallet
Meer info Wil je graag meer weten over Rabo Wallet, ervaringen van gebruikers lezen of weten voor welke telefoons de app beschikbaar is? Kijk op www.rabowallet.nl.
Snel en veilig betalen met je smartphone. Aan de kassa, in het ov, bij de parkeerautomaat en op het terras. Rabo Wallet maakt contactloos betalen heel eenvoudig. Met deze gratis app zie je bovendien direct je actuele saldo en heb je al je klantenkaarten en aanbiedingen bij de hand. De app is nú beschikbaar voor de Samsung Galaxy S4 en Galaxy Note 3. En binnenkort ook voor andere smartphones.
Contactloos betalen bij de kassa
Meteen inzicht in je saldo
In plaats van je bankpas in de betaalautomaat te plaatsen, houd je je mobiele telefoon tegen de betaalautomaat aan. Het bedrag wordt direct van je betaalrekening afgeschreven. Bij bedragen tot 25 euro hoef je je telefoon alleen maar even langs de betaalterminal te halen. Vanaf 25 euro heb je een mobiele pincode nodig; de mPIN.
Downloaden Download Rabo Wallet gratis via Google Play. Vervolgens installeer je de app in een paar korte stappen. Veilig betalen Rabo Wallet is net zo veilig als je bankpas. De app maakt namelijk gebruik van een mobiele pincode: mPIN. Deze kun je zelf wijzigen.
Hoe werkt contactloos betalen?
24
Bekijk de handige instructievideo:
Eenvoudig aanbiedingen ontvangen en opslaan
Met Rabo Wallet heb je in feite geen portemonnee meer nodig. Want ook al je klantenkaarten sla je eenvoudig op in de app. Een aantal veel voorkomende klantenkaarten vind je standaard in de app. Hierbij hoef je alleen nog de barcode van je eigen klantenkaart te scannen met je smartphone. Of sla zelf klantenkaarten op door er een foto van te maken.
Wil je voordat je afrekent snel even je saldo bekijken? Of na het betalen direct zien wat er nog op je betaalrekening staat? Met Rabo Wallet zie je direct je actuele saldo. Zo weet je precies waar je aan toe bent.
Mobiel betalen werkt alleen bij betaalautomaten die daarvoor geschikt zijn. Je herkent deze automaten aan het logo ‘contactloos betalen’.
Bekijk de video:
Klantenkaarten: geen pasjes meer nodig
Aanbiedingen uit reclamefolders of op internet bewaar je in je Rabo Wallet. En met de app ontvang je ook aanbiedingen op basis van je locatie, als je dat wilt. Door locatie- voorzieningen op je mobiel in te schakelen, krijg je actuele acties en aanbiedingen van winkels en restaurants bij jou in de buurt. Met Rabo Wallet heb je dus alle aanbiedingen bij de hand.
In de winkel kies je met één druk op de knop de klantenkaart die je nodig hebt. Deze kan direct vanaf je mobiel gescand worden. Die dikke stapel van pasjes is dus verleden tijd.
Je klantenkaarten opslaan? Dat doe je zo:
Hoe dit werkt? Dat zie je in deze video:
25
01
In beeld met Pol van Boekel
Pol van Boekel (39), internationaal FIFA-scheidsrechter.
Alle voetballiefhebbers kennen hem. Pol van Boekel fluit in de hoogste afdeling die onze vaderlandse voetbalcompetitie kent. Sinds 2008 is hij internationaal FIFA-scheidsrechter. Wat drijft hem? Vijf voorwerpen vertellen het.
02
03
01 “Mijn fluit en mijn kaarten zijn mijn
03 “De bal is al sinds mijn vijfde het meest
gereedschap. Maar er is natuurlijk meer nodig. Een beetje praten met de spelers heeft nooit kwaad gedaan. Het ergste als speler vond ik scheidsrechters die niets zeiden. Dan voel je je niet begrepen. Het gaat namelijk niet alléén om die spelregels. Je moet ook begrijpen dat spelers op de toppen van spanning werken. Dat is pure psychologie. De mensen komen bovendien niet voor óns naar het stadion, maar voor die voetballer. Een goede scheidsrechter moet warmte kunnen tonen. Maar in een wedstrijd per se géén kaarten willen geven, kan ook niet het doel zijn. We hebben regels afgesproken en daar moet iedereen zich aan houden. Als ik echter ruimte heb om die regels te interpreteren in de geest van de wedstrijd, zal ik die zeker benutten. De FIFA-badge mogen zeven scheidsrechters in Nederland dragen; voor mij is het een erkenning.”
belangrijke voorwerp in mijn leven. En deze bal is helemaal bijzonder. Hij is van de finale van de Champions League van vorig jaar, in Lissabon, tussen Real Madrid en Atletico Madrid. Ik assisteerde als vijfde official. Als actief voetballer was ik beslist geen Maradona; ik moest het hebben van mijn inzet. Dat ik als scheidsrechter uiteindelijk op zo’n hoge trede terechtkom, vervult me opnieuw met trots.” 04 “Van 1995 tot 2000 speelde ik voor VVV in de Eerste Divisie. Dat shirt heeft me veel gebracht. Ik hoorde bij de tweede lichting van oud-profvoetballers die de scheidsrechtercursus ging volgen. Wij begrijpen wat er in voetballers op het hoogste niveau omgaat: zij hebben óók respect voor ons. Mijn vader was scheidsrechter in de Eerste Divisie. Hij vond het prachtig dat ik het ook ging proberen. Want zo dacht ik erover: ik kijk het eens een jaar aan… Ik debuteerde in 1999 in de laagste afdeling. Met een fluit van drie euro, zelf betaald. Kreeg goede kritieken en in 2004 werd ik scheidsrechter Betaald Voetbal.” 05 “Ik word een ander mens zodra de zon gaat schijnen en vooral als je dan naar buiten kunt. Hebben we een cursus binnen terwijl buiten volop de zon schijnt, dan ben ik niet te houden, haha! Ik hou van die warmte. Mijn vrouw en kinderen gaan in de krokusvakantie skiën, maar ik sla over. Een week lang sneeuw is helemaal niks voor mij! Nee, dan de zon: de kinderen kunnen lekker naar buiten, je kunt een terrasje pakken. Een Voetbal International en een cappuccino erbij… Da’s mijn idee van lekker leven.”
02 “Mijn gezin is het meest belangrijke in mijn 04
05
26
leven. Dat besef ik nóg meer sinds ik kinderen heb. Onze dochters zijn zes en vier. Ik geniet van ze en ik merk dat ik me ook minder snel druk om dingen maak die er minder toe doen. Je gezin relativeert. Naast mijn baan bij de Rabobank ben ik dus scheidsrechter. Dat is hobby, maar het gezin moet zich er wél naar schikken. Moederdag of een familiefeest op zondag? Ik ben er niet bij, omdat ik moet fluiten of assisteren als vierde of vijfde official. Plannen is lastig, omdat we elke vier competitieronden één weekend vrij hebben. Maar je weet nooit wanneer, net zoals je ook pas enkele dagen van te voren weet bij welke wedstrijd je wordt ingezet. Gelukkig zijn onze kinderen nog jong; zij zijn er niet zo mee bezig.”
27