Gemeente Zoersel Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Kerkhof & omgeving

Gemeente Zoersel Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan “Kerkhof & omgeving” Onderzoek naar plan-MER-plicht Verzoek tot raadpleging Dossier ZOE130

Opdrachtgevend bestuur: Gemeentebestuur van Zoersel

November 2009

Provincie:

Antwerpen

Gemeente

Zoersel

Opdrachtgever:

Gemeentebestuur van Zoersel Handelslei 167 2980 Zoersel Tel. : 03/298.00.00

Ontwerper:

IGEAN dienstverlening Doornaardstraat 60 2160 Wommelgem Tel: 03/350.08.11 Fax: 03/353.34.10 E-mail: [email protected]

Dossiergegevens:

Projectnummer ZOE130 Opgemaakt: 06.03.2009 (verzoek tot raadpleging) Aangepast:  28.04.2009 aangepast aan de opmerkingen van de ambtelijke werkgroep dd. 06.03.2009 en verdere uitwerking screening milieueffecten  05.05.2009 aangepast aan de opmerkingen van de ambtelijke werkgroep dd. 30.04.2009  17.11.2009 aangepast aan de opmerkingen van de adviserende instanties

E. Symens ruimtelijk planner

J. Van Hoydonck directeur-zaakvoerder

Zoersel - RUP “Kerkhof en omgeving” - dossier ZOE130 onderzoek plan-MER-plicht - november 2009

1

Inhoud

1. Inleiding ...................................................................................................................... 5 1.1. Context van deze plan-MER-screeningsnota ................................................................................... 5 1.2. Beknopte omschrijving van het voorgenomen plan........................................................................ 5 1.3. Initiatiefnemer ...................................................................................................................................... 5

2. Situering en referentiesituatie .................................................................................. 6 2.1. Situering ............................................................................................................................................... 6 2.2. Bestaande ruimtelijke context ........................................................................................................... 7 2.3. Bestaande juridische context ............................................................................................................ 8 2.3.1. Overzicht ............................................................................................................................................ 8 2.3.2. Gewestplan......................................................................................................................................... 9 2.3.3. BPA’s - RUP’s .................................................................................................................................... 9 2.3.4. Buurtwegen ...................................................................................................................................... 11

3. Beschrijving en verduidelijking van het plan ........................................................ 13 3.1. Doelstellingen van het RUP.............................................................................................................. 13 3.2. Relatie met het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan................................................................... 13 3.2.1. Relevante ruimtelijke concepten ...................................................................................................... 14 3.2.2. Gewenste deelruimte N12 en St.-Antonius ...................................................................................... 14 3.2.3. Gewenste nederzettingsstructuur..................................................................................................... 16 3.3. Relatie met het mobiliteitsplan Zoersel........................................................................................... 18 3.4. Planopties .......................................................................................................................................... 19 3.4.1. Bebouwing langs Handelslei ............................................................................................................ 19 3.4.2. Afwerken pleinwanden ..................................................................................................................... 20 3.4.3. Invulling oude opslagplaats bouwmaterialen ................................................................................... 20 3.4.4. Invulling braakliggend binnengebied (deel I) .................................................................................... 20 3.4.5. Invulling braakliggend binnengebied (deel II)................................................................................... 21 3.4.6. Groengebieden ................................................................................................................................. 21 3.4.7. Aanpassing bestemming wonen ...................................................................................................... 21 3.4.8. Drietal specifieke bestemmingszones .............................................................................................. 22 3.4.9. Openbare wegenis ........................................................................................................................... 22 3.4.10. Inschatting totaal aantal bijkomende woningen ............................................................................. 23 3.5. Beschrijving van de alternatieven ................................................................................................... 24 3.5.1. Redelijke alternatieven ..................................................................................................................... 24 3.5.2. Nulalternatief .................................................................................................................................... 25

4. Onderzoek naar de plan-MER-plicht ...................................................................... 26 4.1. Plan-MER-plicht van rechtswege?................................................................................................... 26 4.1.1. Toetsing aan drie voorwaarden ........................................................................................................ 26 4.1.2. Conclusie .......................................................................................................................................... 27 4.2. Indeling in planonderdelen en doorlichting.................................................................................... 28 4.2.1. Indeling ............................................................................................................................................. 28 4.2.2. Waarom een indeling in planonderdelen? ........................................................................................ 30 4.2.3. Doorlichting van de planonderdelen ................................................................................................. 31 4.2.4. Motivering van de doorlichting per planonderdeel ........................................................................... 32 Zoersel - RUP “Kerkhof en omgeving” - dossier ZOE130 onderzoek plan-MER-plicht - november 2009

2

4.2.5. Besluit ............................................................................................................................................... 39 4.3. Screening van de milieueffecten per discipline ............................................................................. 40 4.3.1. Te screenen disciplines .................................................................................................................... 40 4.3.2. Effecten inzake bodem ..................................................................................................................... 42 4.3.3. Effecten inzake water ....................................................................................................................... 44 4.3.4. Effecten inzake verkeer en mobiliteit................................................................................................ 47 4.3.5. Effecten inzake geluid ...................................................................................................................... 50 4.3.6. Effecten inzake licht.......................................................................................................................... 50 4.3.7. Effecten inzake atmosfeer en klimatologische factoren ................................................................... 50 4.3.8. Effecten inzake biodiversiteit, fauna en flora .................................................................................... 51 4.3.9. Effecten inzake onroerend erfgoed .................................................................................................. 52 4.3.10. Effecten inzake ruimtelijke ordening............................................................................................... 53 4.3.11. Effecten inzake energie- en grondstoffenvoorraad ........................................................................ 54 4.3.12. Effecten inzake gezondheid en veiligheid van de mens ................................................................ 54 4.3.13. Effecten door de samenhang tussen de disciplines of door interactie met de omgeving .............. 55 4.3.14. Beoordeling van grensoverschrijdende aanzienlijke milieueffecten............................................... 56

5. Besluit....................................................................................................................... 57 6. Verzoek tot raadpleging .......................................................................................... 58 6.1. Adviezen ............................................................................................................................................. 58 6.1.1. Advies Dienst Ruimtelijke Planning Provinciebestuur Antwerpen ................................................... 58 6.1.2. Advies Agentschap R-O ................................................................................................................... 59 6.1.3. Advies Agentschap Wonen .............................................................................................................. 59 6.1.4. Advies VMM ..................................................................................................................................... 59

Tabellenlijst Tabel 1: synthese bestaande juridische toestand ........................................................................................ 8 Tabel 2: doorlichting van de planonderdelen volgens 3 indicatoren .......................................................... 31

Figurenlijst Figuur 1: situering op meso-niveau .............................................................................................................. 6 Figuur 2: luchtfoto - bestaande ruimtelijke structuur .................................................................................... 7 Figuur 3: uittreksel gewestplan Turnhout ..................................................................................................... 9 Figuur 4: BPA’s - RUP’s ............................................................................................................................... 9 Figuur 5: BPA “Nr. 1: Kerkhof en omgeving” (M.B. 22.06.1994) ................................................................ 10 Figuur 6: uittreksel Atlas der Buurtwegen .................................................................................................. 11 Figuur 7: afschaffing deel voetweg nr. 168 ................................................................................................ 12 Figuur 8: eigen karakter der kernen ........................................................................................................... 14 Figuur 9: kernversterking ............................................................................................................................ 14 Figuur 10: lineaire ontwikkeling langs de N12 ............................................................................................ 15 Figuur 11: N12 als ruggengraat .................................................................................................................. 15 Figuur 12: categorisering van wegen ......................................................................................................... 18 Figuur 13: voorontwerp grafisch plan ......................................................................................................... 19 Figuur 14: bebouwing langs Handelslei ..................................................................................................... 19 Figuur 15: afwerken pleinwanden .............................................................................................................. 20 Figuur 16: invulling oude opslagplaats bouwmaterialen ............................................................................ 20 Zoersel - RUP “Kerkhof en omgeving” - dossier ZOE130 onderzoek plan-MER-plicht - november 2009

3

Figuur 17: invulling braakliggend binnengebied (deel I)............................................................................. 20 Figuur 18: invulling braakliggend binnengebied (deel II) ............................................................................ 21 Figuur 19: groengebieden .......................................................................................................................... 21 Figuur 20: aanpassing bestemming wonen................................................................................................ 21 Figuur 21: drietal specifieke bestemmingszones ....................................................................................... 22 Figuur 22: openbare wegenis ..................................................................................................................... 22 Figuur 23: drie gedeeltes te overwegen ..................................................................................................... 24 Figuur 24: habitatrichtlijngebieden in de wijde omgeving........................................................................... 27 Figuur 25: indeling in planonderdelen ........................................................................................................ 28 Figuur 26: uittreksel uit de Bodemkaart van België .................................................................................... 42 Figuur 27: overstromingsgevoelige gebieden en waterlopen..................................................................... 44 Figuur 28: grondwaterstromingsgevoeligheid ............................................................................................ 45 Figuur 29: uittreksel zoneringsplan Zoersel ............................................................................................... 46 Figuur 30: biologische waarderingskaart.................................................................................................... 51 Figuur 31: lijnrelicten en relictzones ........................................................................................................... 52


4

1. Inleiding 1.1. Context van deze plan-MER-screeningsnota Het Besluit van de Vlaamse regering van 12 oktober 2007 betreffende de milieueffectrapportage over plannen en programma’s voorziet dat een ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) onderworpen wordt aan een onderzoek naar de noodzaak tot milieueffectrapportage. Zo’n onderzoek, kortweg MER-screening genoemd, analyseert en beoordeelt de wijzigingen die het nieuwe RUP toelaat ten opzichte van de actuele juridisch-planologische situatie van het plangebied. Het screent en beoordeelt de mogelijke en relevante milieueffecten die uitgaan van mogelijke acties, als gevolg van de bepalingen van het RUP, in uitvoering van de wetgeving inzake MER-plicht1. Voorliggende nota analyseert de wijzigingen inzake mogelijke acties van het RUP “Kerkhof en omgeving” en screent en beoordeelt de mogelijke en relevante milieueffecten ervan ten opzichte van de wetgeving inzake MER-plicht. Procedure MER-screening Deze nota (onderzoek naar plan-MER-plicht) volgt volgende procedure: 1. Na goedkeuring door het college wordt ze ter advies voorgelegd aan de Dienst Begeleiding Gebiedsgerichte Planprocessen (Dienst BGP). Deze Dienst BGP geeft binnen 15 dagen een antwoord op de vraag welke relevante betrokken instanties moeten aangeschreven worden in het kader van de raadpleging en voegt er eveneens een ontwerpbrief aan toe die bij het verzoek tot raadpleging kan gebruikt worden. 2. Vervolgens wordt deze nota aan de relevante betrokken instanties verstuurd met een verzoek tot raadpleging; binnen de 30 dagen antwoorden deze hierop. Bij ontstentenis van antwoord stuurt de gemeente een rappelbrief. 3. Eens de gemeente alle adviezen heeft ingewonnen en deze mee heeft betrokken bij zijn onderzoek tot eventuele rapportageplicht, brengt zij de dienst MER hiervan op de hoogte, samen met de aangepaste nota, die aan deze dienst ter advies wordt voorgelegd. In deze nota worden eventuele wijzigingen op basis van de ontvangen adviezen herkenbaar aangebracht (bvb. bijkomende informatie wordt cursief weergegeven). De dienst MER neemt binnen 30 dagen een gefundeerde beslissing over de plan-MER-plicht van het voorgenomen plan. Indien een plan-MER noodzakelijk wordt geacht, start de procedure voor een planMER. Indien de opmaak van een plan-MER niet noodzakelijk is, wordt het RUP eventueel aangepast aan de opmerkingen van de MER-cel, waarna de verdere procedure ter goedkeuring van het RUP wordt gevolgd.

1.2. Beknopte omschrijving van het voorgenomen plan Het RUP “Kerkhof en omgeving” behelst de volledige herziening van het BPA “Nr. 1: Kerkhof en omgeving” (goedgekeurd bij MB van 22.06.1994).

1.3. Initiatiefnemer Initiatiefnemer van de opmaak van het RUP is de gemeente Zoersel; bijgevolg is zij ook initiatiefnemer van dit “verzoek tot raadpleging” in het kader van de screening inzake plan-MER-plicht. 1

Bedoeld wordt: het decreet van 27.04.2007, het zogenaamde plan-MER-decreet. Zoersel - RUP “Kerkhof en omgeving” - dossier ZOE130 onderzoek plan-MER-plicht - november 2009

5

2. Situering en referentiesituatie 2.1. Situering

Figuur 1: situering op meso-niveau bron topografische kaart: AGIV

Het RUP heeft betrekking op de herziening van het BPA “Nr. 1: Kerkhof en omgeving”. Het plangebied van het RUP komt dan ook overeen met het plangebied van dat BPA en is gelegen in het centrum van St.-Antonius, deelgemeente van Zoersel. Het bevindt zich langsheen en ten noordwesten van de gewestweg N12 (van Schilde naar Turnhout). De grenzen van het plangebied worden gevormd door wegen: in het zuidoosten valt de grens van het BPA samen met de as van de Handelslei (N12). De zuidwestelijke grens wordt gevormd door de straten Kwikaard, Jozef Cornelissenlaan en Kerkhoflei. De Jukschotstraat begrenst het gebied aan de noordwestelijke zijde en de noordoostelijke grens wordt gevormd door de F. Hensbergenstraat, Nieuwstraat en de Alfons Butsstraat.


6

2.2. Bestaande ruimtelijke context

Figuur 2: luchtfoto - bestaande ruimtelijke structuur bron luchtfoto: gemeentebestuur Zoersel

Het plangebied beslaat een oppervlakte van ongeveer 28,3 ha. Het is een vlak terrein zonder noemenswaardige reliëfverschillen. Centraal bevindt zich een omvangrijk braakliggend gebied, zoals duidelijk op de luchtfoto te zien. De bebouwing situeert zich vooral langs de randen. Zoersel - RUP “Kerkhof en omgeving” - dossier ZOE130 onderzoek plan-MER-plicht - november 2009

7

De Handelslei (gewestweg N12) is de ruimtelijke drager van het centrumgebied St.Antonius. Langs deze as is een belangrijk aandeel van de handel en diensten gelegen. Het RUP omvat de bebouwing langs deze Handelslei van Kwikaard tot Alfons Butsstraat. Tussen deze gebouwen bevinden zich eveneens nog enkele braakliggende gronden en percelen. Op de hoek van Kwikaard en Handelslei (de meest zuidelijke hoek van het plan) bevinden zich de voormalige bedrijfsgronden van de bouwfirma Van Pelt. Sinds de verhuis van de firma naar een nabijgelegen KMO-zone is er met deze gronden niets meer gebeurd en ze liggen er dan ook vrij verwaarloosd bij. Voor het overige omvat het plangebied vooral woningen (in open, halfopen en aaneengesloten bebouwing), een aantal voorzieningen (zoals post, scholen, bibliotheek) en de oude meubelfabriek “De Kempen”.

2.3. Bestaande juridische context 2.3.1. Overzicht Tabel 1: synthese bestaande juridische toestand

Plan

Kenmerken

Gewestplan en ontwerp-gewestplan Gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen Provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen Gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen

Gewestplan Turnhout (KB 30.09.1977) geen geen aangrenzend:  RUP “Achterstraat” in opmaak

Algemene plannen van aanleg Bijzondere plannen van aanleg

geen  BPA “nr. 1 Kerkhof en omgeving” (MB 22.06.1994) aangrenzend:  BPA “nr. 3: Joostens en omgeving” (MB 03.06.2005)

Gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen VEN-gebieden (natuurdecreet) Verkavelingsvergunningen Rooilijnplannen

geen geen (zie lijst op te heffen verkavelingen in de bundel voorschriften)  rooilijn Handelslei (gewestweg N12)

Atlas der Buurtwegen Habitatrichtlijngebieden Vogelrichtlijngebieden Erkende natuurreservaten Gebieden met recht van voorkoop Ruilverkavelingen Beschermde monumenten Beschermde landschappen

nog na te kijken geen geen geen geen geen geen  pastorij met tuin (KB 12.04.1974)

Beschermde stads- en dorpsgezichten Erfgoedlandschappen (Landschapsatlas) Waterlopen

geen geen  waterloop van tweede categorie (gelegen langs Jukschotstraat)

Beschermingszones grondwaterwinningen

geen bron: GRS Zoersel, gemeentebestuur Zoersel en eigen onderzoek


8

2.3.2. Gewestplan Het plangebied van het RUP is volledig gelegen in woongebied volgens het gewestplan, met uitzondering van een kleine ambachtelijke zone, waar zich ook effectief een bedrijf bevindt (een vroegere meubelfabriek, waar nu vooral opslag van houtfineerplaten gebeurt).

Figuur 3: uittreksel gewestplan Turnhout

2.3.3. BPA’s - RUP’s  BPA “nr. 1 Kerkhof en omgeving” (MB 22.06.1994)  BPA “nr. 3: Joostens en omgeving” (MB 03.06.2005)  BPA “nr. 4: Gemeenschapsvoorzieningen Achterstraat” (MB 21.09.2006) momenteel gedeeltelijk in herziening  RUP “Achterstraat” in opmaak

Figuur 4: BPA’s - RUP’s


9

BPA “nr. 1 Kerkhof en omgeving” (MB 22.06.1994)

Figuur 5: BPA “Nr. 1: Kerkhof en omgeving” (M.B. 22.06.1994) bron: gemeentebestuur Zoersel

Het BPA “Nr. 1: Kerkhof en omgeving” verfijnt en detailleert de bestemming van het gewestplan. Het werd opgemaakt in functie van de versterking van de dorpskern en naar aanleiding van het vrijkomen van de gronden van het kerkhof achter de kerk en de gronden van de bouwfirma Van Pelt. De belangrijkste opties die in het plan werden genomen, zijn de volgende:  uitbouwen van de Handelslei als activiteitenas;  het creëren van een plein op het vroegere kerkhof;  het voorzien van een winkelgalerij en woonproject op de vrijgekomen gronden van de firma Van Pelt;  het creëren van een tweede plein aan de verlaten jongensschool, met behoud van het oude schoolgebouw (hierin bevindt zich heden de bibliotheek);  creëren van bouwmogelijkheden aan de Heibleukensstraat (in de achtertuinen van de woningen aan Handelslei);  de zone voor KMO volgens gewestplan wordt omgevormd naar een zone voor KMO én recreatie;  inrichting van het centrale binnengebied voor wonen;  de bestaande bebouwing (voornamelijk woningen) verder afwerken: wachtgevels afwerken, verkavelingen vervolledigen, opvullen open kavels;  de aanleg van een aantal groene ruimten;  verbeteren van de bereikbaarheid door het creëren van fietsers- en voetgangersverbindingen.


10

2.3.4. Buurtwegen Binnen het plangebied bevinden zich de voetwegen nrs. 168, 235 en 236. Op de grens van het plangebied bevindt zich de buurtweg 68 (Kwikaard, Jozef Cornelissenlaan, Kerkhoflei en Jukschotstraat).

Figuur 6: uittreksel Atlas der Buurtwegen


11

Een deel van voetweg nr. 168 werd afgeschaft op 11 oktober 2001.

Figuur 7: afschaffing deel voetweg nr. 168


12

3. Beschrijving en verduidelijking van het plan 3.1. Doelstellingen van het RUP Het bestaande BPA streeft, als instrument voor een ruimtelijk beleid, naar een zo groot mogelijke rechtszekerheid en legt bestemming en inrichting zo nauwkeurig mogelijk vast in de stedenbouwkundige voorschriften die bij het plan horen. Deze voorschriften zijn ondertussen reeds verouderd en laten weinig ruimte voor invullingen met hedendaagse architectuur, waardoor de vraag naar (soms zeer logische) afwijkingen zeer groot is. Een herziening van het BPA drong zich dus op. De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van het vroegere BPA zijn:  het versterken van de bebouwing langs de Handelslei en het opladen ervan met de meest dynamische functies, het toegelaten bouwprofiel wordt afgestemd op deze functies  versterken van de bebouwingsranden aan twee pleinen en eveneens opladen van deze bebouwing met een aantal functies;  delen van het oude BPA werden tot op heden nog niet gerealiseerd, voor deze gebieden wordt in het RUP een andere invulling bepaald:  de verlaten bedrijfsgronden van de firma Van Pelt;  het centrale braakliggende gebied;  inbrengen van een aantal functies in het woongebied zoals seniorenhuisvesting en recreatie;  behoud van een aantal bestaande functies:  rijkslagere school;  postkantoor (met appartementen);  mogelijkheden voor revalorisatie en/of herbestemming van een aantal zones:  kleuterschool: mogelijkheid tot een andere bebouwingswijze (gericht op het plein) eventueel met een andere bestemming;  politiekantoor: mogelijkheid tot een andere bebouwingswijze (gericht op het plein) eventueel met een andere bestemming;  bibliotheek: mogelijkheid tot een andere bebouwingswijze (gericht op het plein) eventueel met een andere bestemming;  project Heidebloem;  in de oude ambachtelijke zone wordt geopteerd voor verweving van diverse functies;  in de resterende gedeeltes (voornamelijk bestemd voor wonen) worden slechts beperkte wijzigingen ten opzichte van het BPA doorgevoerd.

3.2. Relatie met het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Het GRS van de gemeente Zoersel werd goedgekeurd door de deputatie op 11.08.2005. Het plangebied behoort tot de deelruimte N12 en St.-Antonius. De relevante elementen van de gewenste ruimtelijke structuur worden in dit hoofdstuk besproken.


13

3.2.1. Relevante ruimtelijke concepten Behoud en versterking van het eigen karakter van de verschillende woonkernen De centrumgebieden van de verschillende woonkernen van Zoersel hebben elk hun eigen karakter, wat betreft ruimtelijke opbouw en voorzieningenniveau. De dorpskern St.-Antonius is gegroeid langsheen de steenweg N12 en kent een lineaire opbouw. (…) Afhankelijk van de identiteit en de positie van de dorpskern in de hiërarchie kunnen er meer of minder woningen worden toegekend, zodat elke kern zijn eigen ontwikkelingstempo kent. Op deze manier behouden de afzonderlijke kernen hun eigen karakter. Figuur 8: eigen karakter der kernen

Kernversterking Het woonbeleid zal gericht worden op versterking van de kernen, op inbreiding op maat van de dorpen en op het bestrijden van verdere uitzaaiing van bebouwing. De kernversterking is te realiseren door renovatie- en vervangingsbouw van bestaande woningen en door inbreidingsprojecten op plekken met potentie. Deze inbreidingsprojecten bouwen niet de hele kern vol, maar vrijwaren beeldbepalende open ruimtes die passen in de structuur van de kernen.

Figuur 9: kernversterking

3.2.2. Gewenste deelruimte N12 en St.-Antonius Visie en doelstellingen St.-Antonius uitbouwen tot een multifunctionele kern

Deze deelruimte vangt een belangrijk deel op van de behoefte aan bijkomende woningen. Ook kleinhandel en voorzieningen kunnen hier uitgebouwd worden, in of aansluitend bij het centrumgebied. Behouden en versterken van het multifunctioneel karakter van St.-Antonius staan hierbij voorop.


14

Woongebied St.-Antonius uitloper van het bebouwd perifeer landschap

Het bebouwd perifeer landschap ten noorden van Antwerpen is een deelruimte van Vlaams niveau. Deze strekt zich uit van Kapellen over Kalmthout, Brasschaat, Schoten, Schilde en Brecht tot in Zoersel. Het is een gebied met een aantal activiteitenconcentraties die in relatie staan tot de nabijheid van het grootstedelijk gebied Antwerpen en met een dominante bovenlokale groenstructuur. In de woongebieden kan verweving van andere functies met de woonfunctie worden nagestreefd. Zo moet het bijvoorbeeld mogelijk zijn voor startende bedrijfjes om zich te vestigen in het woongebied. Concepten Lineaire ontwikkeling langs de N12

De N12 vervult een belangrijke functie als openbaar vervoersas op bovenlokaal niveau. Langs deze weg is de bediening door het openbaar vervoer conform de basismobiliteit. Nog mogelijke en gewenste (beperkte) ontwikkelingen worden lijnvormig langs deze (in de toekomst nog uit te bouwen) as uitgebouwd. Nieuwe woon- en andere projecten worden verbonden met de haltes op de openbaar vervoersas d.m.v. langzaam verkeersverbindingen. Figuur 10: lineaire ontwikkeling langs de N12 N12 als ruggengraat van St.-Antonius

Op het niveau van de kern van St.-Antonius fungeert de N12 als ruggengraat van het dorp. Het is aan deze centrale as dat een belangrijk aandeel van de handel en diensten gelegen zijn. Ruimtelijk wordt dit vertaald in een dichtere en hogere bebouwing en een intensief gebruik van het openbaar domein door zwakke weggebruikers. Nieuwe activiteiten en functies worden kernversterkend ingeplant. De kleinhandel langs de N12 die zich buiten het centrumgebied bevindt kan slechts beperkt verder ontwikkelen. Figuur 11: N12 als ruggengraat

Gewenste ruimtelijke structuur Bebouwd perifeer landschap

De hogere overheid stelt in samenspraak met de gemeenten een verkavelings- en dichthedenbeleid voor dit gebied op. De gemeente doet in dit verband reeds de volgende suggesties. In de woonwijken aansluitend op de kern van St. Antonius wordt een dichtheid van 15 woningen per hectare nagestreefd (aangeduid als stedelijk park). Dit gebeurt conform de doelstellingen van het RSV. Ook de sociale projecten die in dit gebied gerealiseerd zullen worden moeten aan deze doelstelling voldoen.


15

In de woonparkgebieden staan het groene karakter en het rustig woonklimaat voorop. Verdichting is hier niet aan de orde. Een grotere variatie aan woningtypologieën kan wel mits de schaal en het karakter van de omgeving worden gerespecteerd en ondersteund. In principe bepaalt de hogere overheid door middel van een ruimtelijk uitvoeringsplan de afbakening van dit gebied en legt zij ontwikkelingsperspectieven vast. Binnen die afbakening kan de gemeente zelf ook nog planningsinitiatieven nemen. Centrumgebied

Binnen het centrumgebied van St. Antonius zijn volgende plekken structurerend: de Kapellei-Handelslei (N12), het St. Theunisplein en de schoolomgeving aan de Achterstraat. De gemeente is reeds gestart met een BPA (nr. 2 Achterstraat) om een kwalitatieve invulling te geven aan het gebied tussen Achterstraat en Handelslei. Dit gebeurt vooral door het voorzien van een volwaardige straatwand langs de noordzijde van de Achterstraat. De Achterstraat zelf is reeds ingericht als woonstraat. De kern kan kwalitatief verbeterd worden met structurele invullingen. Een grotere diversiteit in woonvormen wordt aangemoedigd. Nieuwe woningtypologieën moeten de veranderende behoeften van de samenleving opvangen en kunnen als strategische projecten een impuls betekenen voor de omgeving. Vanwege het woon- en winkelkarakter en de aanwezige gemeenschapsvoorzieningen in de kern is het belangrijk veel aandacht te schenken aan de zwakke weggebruiker, parkeergelegenheid en de inrichting van het openbaar domein. Perron St.-Antonius

In relatie tot het agrarisch gebied achter Joostens en het verder gelegen Molenbos vervult de kern van St.-Antonius een toeganggevende functie. Deze toegangen moeten herkenbaar gemaakt worden en zoveel mogelijk gebeuren langs lokale wandelwegen en paden (cfr. aangeduide wandel- en fietspaden in BPA Joostens en omgeving).

3.2.3. Gewenste nederzettingsstructuur Gemeentelijke visie en concepten Optimalisatie van de nederzettingsstructuur

Volgens de confrontatie tussen aanbod en behoefte volstaat het bestaande aanbod van woon- en woonuitbreidingsgebieden op het gewestplan om in de komende jaren de natuurlijke aangroei van de Zoerselse bevolking op te vangen. Er worden dus geen bijkomende woongebieden aangeduid. Bij het invullen van de woonbehoeften kiest de gemeente voor een duidelijk inbreidingsgericht beleid. Dit beleid is niet enkel gericht op het ontwikkelen van de resterende woongebieden, maar het zal ook gericht worden op renovatie en hergebruik van bestaande woningen en gebouwen, waar dit nodig en mogelijk is. Het bestaande woningpatrimonium moet geoptimaliseerd worden. Hiervoor wordt de nederzettingsstructuur gedifferentieerd in verschillende beleidscategorieën. In het RSV wordt reeds een van deze categorieën gedefinieerd: het bebouwd perifeer landschap. De uitgangspunten voor het bebouwd perifeer landschap zijn het beschermen van de nog fragmentarisch voorkomende onbebouwde ruimte, het beheer en de beheersing van de nog aanwezige dorpen en de bundeling van de dynamiek inzake wonen en werken in de dorpen en op geselecteerde plaatsen.


16

Concentreren van activiteiten in de kernen

Door middel van een gericht beleid en strategische projecten wil de gemeente versterkte kernen realiseren. Hierbij moet een herkenbare inrichting met groene elementen worden nagestreefd en moet er een evenwicht worden gezocht met het doorgaand verkeer. Handel en diensten binnen de kernen moeten in de eerste plaats de plaatselijke bevolking dienen. Een goede inpassing van bestaande en nieuwe kleinschalige functies wordt nagestreefd binnen het bestaande bebouwde weefsel. Elementen van de gewenste nederzettingstructuur Bestuurs- Ruimtelijke elementen niveau Vlaams Bebouwd perifeer landschap Gewest (of provincie)

Ontwikkelingsperspectieven 

  

 Gemeente

Binnen de woonkernen en het bebouwd perifeer landschap wordt er nog onderscheid gemaakt tussen de centrumgebieden, waar zich de kleinhandel en functies bevinden, en de monofunctionele woongebieden. Centrumgebieden:  Als centrumgebied van St.-Antonius worden de straten Kapellei vanaf Liersebaan en Handelslei tot aan de Uytroevenlaan geselecteerd, ten zuiden de Achterstraat en de Zoerselsteenweg tot aan Medelaar en ten noorden de Heybleukenstraat en het St-Teunisplein  (…)

 





Het bundelen van de ontwikkelingen inzake wonen en werken in die plaatsen waar een functionele of morfologische concentratie en verdichting bestaat of wenselijk is (bv. Stationsomgevingen, de historische dorpskernen, knooppunten van openbaar vervoer, in de ‘centra’ van de wijken, in fragmenten waar concentratie aan kleinhandel, diensten e.d. voorkomen) Het verbeteren van de interne samenhang tussen fragmenten en het geven van een eigen identiteit aan fragmenten Het vrijwaren van het onbebouwde karakter van fragmenten, een duidelijke rol toekennen aan ieder fragment Het naar functie uitzuiveren en differentiëren van het wegennet en een net van verbindingen voor het lokaal verkeer en het fiets- en voetgangersverkeer Het creëren van mogelijkheden voor meer intensieve vormen van landbouw kernversterking en inbreiding op niveau van de respectieve kernen kleinhandel en diensten worden bij voorkeur in de centrumgebieden gelokaliseerd, ook telkens op niveau van de respectieve kernen bedrijvigheid is ook mogelijk, indien echter de draagkracht van de woonomgeving overschreden wordt moet een herlokalisatie naar een lokaal bedrijventerrein binnen de gemeente mogelijk zijn de woonfunctie blijft prioritair, ook in de centrumgebieden, mogelijkheden voor wonen boven winkels en kantoren moeten geboden worden.


17

Uitwerking naar mogelijke gemeentelijke maatregelen Bebouwd perifeer landschap

De afbakeningslijn van het gebied dient vastgelegd te worden in een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan. Het provinciebestuur doet in haar structuurplan de suggestie naar de Vlaamse overheid om dat afbakeningsproces aan haar over te laten specifiek voor het bebouwd perifeer landschap ten noordoosten van Antwerpen (delen van de gemeenten Kapellen, Brasschaat, Schilde, Schoten en Zoersel). Het bepalen van het te voeren beleid binnen dit afgebakende gebied zal dan gebeuren door het provinciebestuur in samenspraak met de gemeenten. Na de afbakening van het gebied kan de gemeente een verkavelingsbeleid vastleggen door middel van een verkavelingsverordening of door middel van een gemeentelijk RUP. Woonkernen & centrumgebieden

De gemeente is reeds bezig met een aantal planningsprocessen voor het centrumgebied van St.-Antonius. Als beleidsmaatregel zal zij de BPA’s nr.2 Achterstraat en nr.4 Gemeenschapsvoorzieningen Achterstraat afwerken. (Indien nodig kunnen deze planningsprocessen als RUP’s worden verdergezet) Voor alle drie de woonkernen St.-Antonius, Halle en Zoersel kan de gemeente RUP’s opmaken waarin o.a. de afbakening van de centrumgebieden en voorschriften voor inrichting, uitzicht en bebouwingstypologie van die centrumgebieden worden vastgelegd. Ook andere aspecten (zoals bvb. de perronfunctie) kunnen in deze RUP’s worden vastgelegd.

3.3. Relatie met het mobiliteitsplan Zoersel De categorisering van wegen werd bepaald in het mobiliteitsplan (en juridisch verankerd in het GRS). Met betrekking tot het RUP zijn volgende selecties van belang:  de gewestweg N12 als secundaire weg type III  de Kerkhoflei als lokale weg type II (wijkontsluitingsweg)  de Heybleukensstraat als ontsluiting van de KMO-zone “de Kempen”

Figuur 12: categorisering van wegen


18

3.4. Planopties

Figuur 13: voorontwerp grafisch plan

3.4.1. Bebouwing langs Handelslei De Handelslei is een belangrijk ruimtelijk structurerend element in de kern St.-Antonius. De belangrijkste centrumfuncties zijn hier vertegenwoordigd. De bestemming van de bouwstroken wordt in het RUP voldoende ruim bepaald: naast wonen wordt hier eveneens reca, detailhandel, privé en openbare diensten, kantoren en gemeenschapsuitrusting toegelaten. In het vroegere BPA werden de bouwstroken langs Handelslei eerder versnipperd ingetekend. Het RUP voorziet hier in meer aaneengesloten bouwstroken met een uniform profiel van drie bouwlagen en een dak. Figuur 14: bebouwing langs Handelslei Verder wordt er bijzondere aandacht geschonken aan het behoud en de versterking van een aantal beeldbepalende gebouwen (zoals de kerk, de pastorij, de schoolmeesterswoning en de voormalige afspanning Van Pelt). Voor deze laatste wordt bvb. geopteerd voor het behoud en de revalorisatie ervan als herberg. Het gebouw op zich is niet opgenomen in “Bouwen door de eeuwen heen”, maar heeft toch een zekere beeldbepalende waarde en als herberg maakt het deel uit Zoersel - RUP “Kerkhof en omgeving” - dossier ZOE130 onderzoek plan-MER-plicht - november 2009

19

van het collectieve geheugen van St.-Antonius. Rondom het gebouw krijgt de openbare ruimte ook een specifiek verkeersvrij karakter zodanig dat hier een kleinschalig, intiem pleintje kan ontstaan.

3.4.2. Afwerken pleinwanden Ook de twee pleinen (St.-Theunisplein en het plein aan de bibliotheek) zijn belangrijke ruimtelijk structurerende elementen. Rondom deze pleinen wordt er gestreefd naar bebouwing die een pleinwand vormt, waardoor de publieke ruimte beter afgebakend en gestructureerd worden. Deze bebouwing wordt ‘opgeladen’ met een aantal functies zodat er een levendig plein ontstaat waarrond kan worden gewoond en geleefd. Figuur 15: afwerken pleinwanden

3.4.3. Invulling oude opslagplaats bouwmaterialen Deze zone werd in het BPA aangeduid als twee projectzones, met vastlegging van een aantal bebouwingscoëfficienten. In het RUP wordt er voor geopteerd om deze zone meer te detailleren: twee bouwstroken worden gericht naar het plein en de Handelslei, de zijde langsheen Kwikaard wordt verder afgewerkt als een woonstraat. Het binnengebied tussen deze stroken krijgt een groenaanleg, maar er kan ook geparkeerd worden. Figuur 16: invulling oude opslagplaats bouwmaterialen

3.4.4. Invulling braakliggend binnengebied (deel I) De detaillering van dit binnengebied wordt in het RUP anders opgevat dan in het BPA. Het BPA voorzag een monofunctionele woonbestemming, gedetailleerd door middel van bouwen tuinstroken enerzijds en een centrale projectzone anderzijds. Het RUP voorziet hier meer variatie in de bestemmingen: naast wonen wordt er ook ruimte bestemd voor seniorenhuisvesting en er wordt een zone aangeduid voor openbaar nut en recreatieve voorzieningen in een groen kader.

Figuur 17: invulling braakliggend binnengebied (deel I)


20

3.4.5. Invulling braakliggend binnengebied (deel II) Binnen het op de figuur aangeduide gebied werd in het BPA ook een groenzone aangeduid. In de realiteit betreft het hier echter een weide die in privaat eigendom is en die niet gebruikt wordt als openbare groenzone. Er wordt daarom in het RUP geopteerd voor het bebouwen van deze zone. Ter compensatie van het verlies aan groen wordt in het binnengebied (deel I) o.a. de hierboven reeds vermelde zone voor openbaar nut en recreatieve voorzieningen Figuur 18: invulling braakliggend binnengebied (deel II) in een groen kader aangeduid. Voor de centrale projectzone in dat deel wordt ook opgelegd dat minstens 25% van de oppervlakte wordt aangelegd als openbare groene speelruimte.

3.4.6. Groengebieden Eén groenzone uit het oude BPA blijft dus niet behouden. Ter compensatie wordt enerzijds een groenzone uitgebreid en worden anderzijds nieuwe groenzones ingeplant, al dan niet in verweving met eventuele functies (zie ook hoger onder punt 3.4.5). Bovendien worden op enkele plaatsen groene buffers voorzien, die moeten bijdragen tot een kwaliteitsvol groen kader voor het gebied. Figuur 19: groengebieden

3.4.7. Aanpassing bestemming wonen

Figuur 20: aanpassing bestemming wonen

De resterende gedeeltes van het grafisch plan werden slechts beperkt gewijzigd ten opzichte van het BPA. Op enkele plaatsen werden de bouwstroken anders ingetekend en/of werden er beperkt een aantal bijkomende bouwmogelijkheden gecreëerd. De belangrijkste wijzigingen in deze zones met bouwen tuinstroken betreffen de voorschriften inzake bestemming en inrichting. Zo worden naast wonen overal kantoren en vrije beroepen als nevenbestemming toegelaten. In de donkere zone op bijgaande


21

figuur worden deze nevenbestemmingen nog uitgebreid met reca, detailhandel, privé en openbare diensten, kantoren en gemeenschapsuitrusting. Verder werden voor deze gedeeltes ook uniforme verkavelings- en bebouwingsvoorschriften (naar gelang het open, halfopen of aaneengesloten bebouwing betreft) uitgewerkt, evenals een regeling voor garages en bijgebouwen in de tuinstroken. Alle verkavelingen die binnen het grafisch plan vallen worden volledig opgeheven (met uitzondering van een drietal, die slechts gedeeltelijk worden opgeheven). Op die manier wordt er vermeden dat er tegenstrijdigheden ontstaan tussen de (verouderde) verkavelingsvoorschriften en de nieuwe voorschriften van het RUP.

3.4.8. Drietal specifieke bestemmingszones Verweving van diverse functies in oude ambachtelijke zone (A) De ambachtelijke zone zoals aangeduid op het gewestplan bleef in het BPA behouden. De activiteiten van het bedrijf werden in de loop der jaren echter meer en meer afgebouwd. Het RUP opteert daarom in deze zone voor een verweving van de bedrijfsactiviteiten met wonen, groene ruimte en culturele activiteiten (zoals bvb. tentoonstellingsruimte). Dit strookt trouwens met de plannen van de eigenaar van het bedrijf en gebouw.

Figuur 21: drietal specifieke bestemmingszones

Rijkslagere school (B) Deze zone blijft behouden zoals in het BPA. Postgebouw met appartementen (C) Ook deze zone blijft behouden, ze wordt enkel anders ingetekend (in relatie tot de bestaande toestand).

3.4.9. Openbare wegenis De openbare wegenis omvat enerzijds de bestaande wegen in het gebied. In functie van de bestaande toestand werden wel de rooilijnen aangepast (Heimeulenweg ter hoogte van de Nieuwstraat). Anderzijds vallen onder de bestemming wegenis ook uitbreidingen van de bestaande wegenis: de rooilijn van de Heimeulenweg ter hoogte van de Kerkhoflei werd breder ingetekend (in functie van de ontsluiting van het binnengebied) en nieuwe wegen werden ingetekend in het Figuur 22: openbare wegenis binnengebied zelf. Verder worden de rooilijnen ook aangepast in functie van de pleinen.


22

Ook worden er de nodige langzaam verkeersverbindingen voorzien die de link leggen tussen het centrum, het binnengebied en de aanwezige en geplande voorzieningen.

3.4.10. Inschatting totaal aantal bijkomende woningen Ingevolge de voorgenomen planopties zullen er t.o.v. de bestaande toestand in het plangebied bijkomende woningen gerealiseerd kunnen worden. Op basis van het voorontwerp van grafisch plan, zoals weergegeven op Figuur 13, wordt een inschatting gemaakt van het totaal aantal bijkomende woningen: - +/- 20 bijkomende woningen in het bestaande woongebied (verkavelingen met voornamelijk open en halfopen bebouwing) als gevolg van de mogelijkheid tot - het afwerken van wachtgevels - het vervolledigen van verkavelingen - het invullen van onbebouwde kavels - +/- 45 bijkomende woningen in de bouwstroken langs Handelslei en Heibleukensstraat - verdichting met appartementen - invulling van braakliggende terreinen en onbebouwde kavels - +/- 75 bijkomende woningen als gevolg van de reconversie van een oude opslagplaats van bouwmaterialen - +/- 8 bijkomende woningen als gevolg van de verweving van wonen met diverse functies in de oude ambachtelijke zone - +/- 10 bijkomende woningen in de bebouwing aan het plein voor de bibliotheek als gevolg van de verweving van wonen met HORECA, nutsvoorzieningen, handel en diensten - +/- 35 (op lange termijn) bijkomende woningen in de bebouwing aan het Theunisplein als gevolg van de bestemming wonen die kan gerealiseerd worden na de eventuele stopzetting van de huidige bestemming van openbaar nut - 100 à 130 bijkomende woningen in het braakliggend binnengebied (deel I) - 6 à 16 bijkomende woningen in het braakliggend binnengebied (deel II) Dit betekent dat er na de goedkeuring van het RUP op termijn een totaal van ongeveer 340 bijkomende woningen t.o.v. de bestaande toestand in het plangebied kunnen bijkomen. Hierbij dient vermeld te worden dat bij de verdere procedure van het RUP er betreffende dit aantal mogelijk nog aanpassingen of bijschavingen gevraagd worden (bvb. op advies van instanties of in het kader van het openbaar onderzoek). De opmerkingen van het advies van het Agentschap R-O, zoals weergegeven in paragraaf 6.1.2, vermelden wat dat betreft al enkele aandachtspunten voor de verdere procedure van het RUP.


23

3.5. Beschrijving van de alternatieven 3.5.1. Redelijke alternatieven De overweging van redelijke alternatieven voor dit RUP dient vanuit drie invalshoeken bekeken te worden: 1. gedeeltes die al grotendeels gerealiseerd zijn, waarvoor in het RUP de bestemming behouden blijft en enkel de afwerking van de bebouwing wordt beoogd; 2. gedeeltes die al bebouwd zijn, waarvoor in de RUP de mogelijkheid geboden wordt tot vernieuwing van de bebouwing en/of een herbestemming; 3. gedeeltes die momenteel braak liggen en waarvoor het RUP de ordening gedetailleerd bepaald;

Figuur 23: drie gedeeltes te overwegen

Gedeeltes die al gerealiseerd zijn (1) Deze gedeeltes van het RUP betreffen bestaande woonwijken, woonstraten, enkele gemeenschapsvoorzieningen en de centrumbebouwing langs de Handelslei. Deze werden gerealiseerd op basis van de bestemming woongebied volgens het gewestplan, de bestemmingen van het BPA nr.1 “Kerkhof en omgeving” en deels ook op basis van bestaande goedgekeurde verkavelingen. Het RUP beoogt hier de afwerking van deze bebouwing: wachtgevels kunnen worden afgewerkt, verkavelingen worden vervolledigd, eventuele open kavels worden opgevuld met de meest logische bouwvorm. Voor wat de bebouwing betreft langs Handelslei worden de bouwmogelijkheden uitgebreid: aaneengesloten bouwstroken met een uniform profiel van drie bouwlagen en een dak. Dit geheel volgens de ruimtelijke logica dat de Handelslei drager is van het centrumgebied, met de belangrijkste functies. Er kan dan ook gesteld worden dat voor deze gedeeltes van het plan geen redelijke alternatieven aanwezig zijn. Gedeeltes die aan vernieuwing toe zijn (2) Deze gedeeltes betreffen bestaande gebouwen, gerealiseerd in functie van de bestemming woongebied volgens het gewestplan en de bestemmingen van het BPA nr.1 “Kerkhof en omgeving”. Sommige gebouwen dateren van voor het gewestplan. Het RUP bepaalt voor deze gebouwen volgende ontwikkelingsperspectieven:  mogelijkheid tot herbestemming van de gebouwen en/of  mogelijkheid tot vernieuwing van de gebouwen en/of  een combinatie van beide.


24

Deze mogelijkheden worden geboden in functie van een verbetering van de ruimtelijke structuur van het gebied (bvb. in functie van de aangrenzende publieke ruimte) en geheel volgens de ruimtelijke logica van kernversterking en verweving van functies in het woongebied. Ook voor deze gedeeltes kan dus gesteld worden dat er geen redelijke alternatieven in overweging dienen genomen te worden. Gedeeltes die momenteel braak liggen (3) Alternatieve detaillering

In het RUP wordt de bestemming van deze zones gedetailleerd bepaald. Elke andere detaillering (bvb. wegenis anders intekenen) kan hier als alternatief overwogen worden, maar zal waarschijnlijk dezelfde effecten veroorzaken aangezien het om dezelfde bestemmingen zal gaan. Alternatieve bestemming

Voor deze gedeeltes kan als alternatief eventueel ook een andere bestemming zoals bvb. de aanleg van een groot park/groengebied overwogen worden. Dit gaat echter voorbij aan de realiteit:  de gronden zijn in privaat eigendom;  de huidige bestemming volgens gewestplan is woongebied;  het geldende BPA handhaaft deze bestemming en detailleert deze verder;  het risico op planschade. Bovendien zijn er in het gebied weinig waardevolle groenelementen aanwezig om op verder te werken voor een dergelijk park- of groengebied. Er wordt trouwens in het RUP zoveel mogelijk rekening gehouden met de enkele waardevolle groenelementen (een aantal bomenrijen en houtkanten) die er zijn. Er kan dan ook gesteld worden dat er ook voor deze gedeeltes van het RUP geen redelijke alternatieven voorhanden zijn. Besluit Er kan bij het overwegen van alternatieven niet voorbijgegaan worden aan het feit dat het plangebied in woongebied is gelegen en bovendien een strategische locatie in de woonkern St.-Antonius betreft. Daardoor heeft het gebied bijzondere potenties voor het versterken van de kern. Het ontwerp-RUP zorgt voor een detaillering van het gebied en legt daarbij de nodige randvoorwaarden op in functie van de ruimtelijke kwaliteit. Zo worden er onder meer minimale groenvoorzieningen opgelegd en wordt er gestreefd naar verweving van het wonen met diverse andere functies zoals recreatie, cultuur, seniorenhuisvesting, horeca, handel, diensten, bedrijvigheid, … Op die manier resulteert het RUP en de realisatie ervan in een evenwichtige, kwalitatieve ontwikkeling van het gebied.

3.5.2. Nulalternatief Het nulalternatief is de hypothetische situatie waarbij er geen RUP zou worden opgemaakt en wordt in dit geval gevormd door de bestaande bouwmogelijkheden volgens het gewestplan en het BPA.


25

4. Onderzoek naar de plan-MER-plicht 4.1. Plan-MER-plicht van rechtswege? De plan-MER-plicht voor plannen of programma’s volgt uit het decreet van 27 april 2007 houdende de wijziging van titel IV van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid en van artikel 36ter van het decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu (hiernavolgend DABM genoemd). Er geldt enkel een plan-MER-plicht voor plannen of programma’s die aanzienlijke milieueffecten kunnen hebben. Om al dan niet te kunnen besluiten tot een plan-MERplicht moet er aan drie voorwaarden voldaan worden: 1. In de eerste plaats moet worden nagegaan of het voorgenomen plan of programma onder de definitie valt van plan of programma zoals gedefinieerd in het DABM. 2. Daarna moet worden nagegaan of het betrokken plan of programma onder het toepassingsgebied van het DABM valt. 3. Tenslotte moet worden bepaald of het plan van rechtswege onder de plan-MERplicht valt.

4.1.1. Toetsing aan drie voorwaarden Een gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan valt onder de definitie van plan of programma zoals gedefinieerd in het DABM en het valt onder het toepassingsgebied ervan. Het RUP voldoet dus aan de twee eerste voorwaarden. Indien het plan of programma ook aan de derde voorwaarde voldoet, is er geen milieuscreening vereist. Er is dan een plan-MER-plicht van rechtswege en er kan rechtstreeks gestart worden met de opmaak van een plan-MER. Er worden twee groepen van dergelijke plannen of programma’s onderscheiden: 1. Plannen of programma’s of de wijziging ervan die tegelijkertijd: - een kader vormen voor de toekenning van een vergunning voor projecten die in de bijlagen I en II van het besluit van de Vlaamse regering van 10 december 2004 opgesomd worden; - én niet het gebruik regelen van een klein gebied op lokaal niveau, noch een kleine wijziging inhouden; - én betrekking hebben op landbouw, bosbouw, visserij, energie, industrie, vervoer, afvalstoffenbeheer, waterbeheer, telecommunicatie, toerisme en ruimtelijke ordening of grondgebruik. 2. Plannen of programma’s of de wijziging ervan waarvoor, gelet op de mogelijke betekenisvolle effecten op speciale beschermingszones, een passende beoordeling vereist is. Er dient derhalve nagegaan te worden of het plan tot één van deze twee groepen behoort. Toetsing groep 1 Het RUP vormt géén kader voor de toekenning van een vergunning voor projecten die in de bijlagen I en II van het besluit van de Vlaamse regering van 10 december 2004 opgesomd worden. Bovendien wordt eveneens niet voldaan aan de tweede voorwaarde, daar het RUP enkele kleine wijzigingen inhoudt ten aanzien van de geldende bestemmingsplannen en een zeer geringe oppervlakte beslaat.


26

Toetsing groep 2

Figuur 24: habitatrichtlijngebieden in de wijde omgeving

De speciale beschermingszones werden aangeduid in het kader van de EU-Richtlijn 92/43/EEG van 21 mei 1992 inzake de instandhouding van de natuurlijke habitats en de wilde flora en fauna. Deze richtlijn beoogt het waarborgen van de biologische diversiteit, door het instandhouden van de natuurlijke habitats en van de wilde fauna en flora binnen de EU-lidstaten en omvat zowel maatregelen inzake gebiedsbescherming als inzake soortbescherming. Het plangebied is niet gelegen in de buurt van een speciale beschermingszone. De dichtstbijzijnde beschermingszone is het habitatrichtlijngebied “bos- en heidegebieden ten oosten van Antwerpen” (gebiedscode BE2100017), op zo’n 2 km ten oosten en ten zuiden van het plangebied. Er kan gesteld worden dat, gezien de grote afstand van het RUP tot de speciale beschermingszones, er geen effecten zullen zijn ten opzichte van de speciale beschermingszones.

4.1.2. Conclusie Het RUP is van rechtswege niet plan-MER-plichtig. Het valt echter wel onder het toepassingsgebied van het DABM en er moet derhalve onderzocht worden of er geen aanzienlijke milieueffecten zijn ten gevolge van het RUP. Dit onderzoek (= milieuscreening) is te vinden in het volgende hoofdstuk.


27

4.2. Indeling in planonderdelen en doorlichting 4.2.1. Indeling

Figuur 25: indeling in planonderdelen

A. Bouwstroken met handelsgelijkvloers en tuinstroken langs Handelslei A.1. Gedeelte tussen F. Hensbergenstraat en A. Butsstraat A.2. Gedeelte tussen Heidebloem en F. Hensbergenstraat A.3. Gedeelte tussen Kerkhoflei en sociaal appartementencomplex A.4. Gedeelte tussen kerk en pastorij A.5. Gedeelte tussen Kwikaark en “Afspanning Van Pelt” B. Specifieke gebouwen langs Handelslei B.1. “Afspanning Van Pelt” (en omgeving) B.2. Kerkgebouw B.3. Pastorij en tuin (beschermd landschap) B.4. Schoolmeesterswoning C. Bebouwing aan plein bibliotheek C.1. Sociaal appartementencomplex en bibliotheek C.2. Project Heidebloem D. Bebouwing aan St.-Theunisplein D.1. Bouwstrook met handelsgelijkvloers D.2. Dokterspraktijk D.3. Kleuterschool D.4. Politiekantoor Zoersel - RUP “Kerkhof en omgeving” - dossier ZOE130 onderzoek plan-MER-plicht - november 2009

28

E. Binnengebied (deel I) E.1. Projectgebied wonen E.2. Te verkavelen gebied wonen (bouwen tuinstroken) E.3. Te verkavelen gebied wonen (bouwen tuinstroken langs Jukschotstraat) E.4. Seniorenhuisvesting E.5. Gemeenschapsvoorzieningen en recreatie in een groen kader F. Binnengebied (deel II) F.1. Projectgebied wonen F.2. Te verkavelen gebied wonen (bouwen tuinstroken langs Heibleukensstraat) G. Groenzones G.1. Binnengebied (groen eiland) G.2. Bufferstroken G.3. Tuin pastorij (en uitbreiding) G.4. Binnenplaats H. Woonzones H.1. Reeds grotendeels gerealiseerde verkavelingen H.2. Te verkavelen gebied wonen met mogelijkheid voor handelsvoorzieningen (langs Heibleukensstraat) H.3. Stroken voor functies verwant aan het wonen H.4. Te verkavelen gebied wonen (bouwen tuinstroken langs Kwikaard) I. Project “De Kempen” J. Rijkslagere school K. Post en appartementen L. Openbare wegenis (bestaande en uitbreidingen) M. Oude opslagplaats bouwmaterialen Deze indeling is in eerste instantie gebaseerd op het (voorontwerp van) grafisch plan. In tweede instantie wordt in functie van de vergelijking met het geldende BPA “Kerhof en omgeving” de indeling in planonderdelen nog een beetje vereenvoudigd: planonderdeel M omvat de zone van de oude opslagplaats van bouwmaterialen naast de kerk. In het BPA werd deze zone bestemd als een projectzone, in het RUP wordt deze zone echter meer gedetailleerd. In functie van de vergelijking tussen de twee plannen omvat planonderdeel M dus de onderdelen A5, B1, D1, G4 en H3.


29

4.2.2. Waarom een indeling in planonderdelen? Cruciaal voor het bepalen van de vereiste diepgang bij de milieubespreking is de mate waarin het voorgenomen plan afwijkt van het geldende plan of van de bestaande toestand. Aangezien het voorgenomen plan in de plaats komt van het gewestplan en het geldend BPA, en er wijzigingen aan de fysische toestand kunnen optreden, dient derhalve de vergelijking te worden gemaakt met de mogelijkheden die deze bestemmingsplannen bieden of met de bestaande toestand binnen het plangebied. Om deze vergelijking te kunnen maken wordt het RUP onderverdeeld in een aantal planonderdelen. Dit zijn onderdelen van het RUP met een gelijk verschil in mogelijkheden ten opzichte van het bestaand plan, in casu het geldende BPA, of met de bestaande toestand. Doorlichting van de planonderdelen a.h.v. drie indicatoren Elk planonderdeel dient te worden getoetst aan de volgende drie indicatoren: 

Indicator 1: verschillen inzake activiteiten

Zijn er verschillen tussen de stedenbouwkundig vergunbare activiteiten uit het huidig geldend plan (BPA) en de stedenbouwkundig vergunbare activiteiten uit het voorgenomen plan (RUP)? 

Indicator 2: verschillen inzake bodemafdekking

Laat het voorgenomen plan ten opzicht van het geldend plan een wijziging toe van de totale bodemafdekking binnen het planonderdeel? 

Indicator 3: verschillen inzake bestaande toestand

Is het doel van het voorgenomen plan enkel de bestendiging van de huidige stedenbouwkundig vergunde of vergund geachte toestand? Afhankelijk van het antwoord op deze vragen kunnen er per planonderdeel volgende besluiten getrokken worden: Indicator 1 activiteiten neen neen neen neen ja ja ja ja

Indicator 2 bodemafdekking neen neen ja ja neen neen ja ja

Indicator 3 bestaande toestand neen ja neen ja neen ja neen ja

Besluit

geen effecten geen effecten effecten die significant kunnen zijn effecten die vermoedelijk niet significant zijn effecten die significant kunnen zijn effecten die vermoedelijk niet significant zijn effecten die significant kunnen zijn effecten die vermoedelijk niet significant zijn

bron: Handleiding plan-MER voor ruimtelijke uitvoeringsplannen (Versie 1.2b, 21 oktober 2008) opgemaakt onder redactie van de departementen RWO en LNE

Uit deze tabel blijkt dat indien voor een planonderdeel het antwoord op vraag 1 en 2 ‘neen’ is, er kan besloten worden dat er voor dit planonderdeel geen effecten te verwachten zijn. Voor die planonderdelen dient dan ook geen verder onderzoek te gebeuren.


30

4.2.3. Doorlichting van de planonderdelen Tabel 2: doorlichting van de planonderdelen volgens 3 indicatoren Planonderdelen

A.

Indicator 1: verschil in activiteiten t.a.v. geldend plan ? neen

Indicator 2: verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan ? ja

Indicator 3: enkel bestendiging bestaande vergunde toestand ? neen

Besluit m.b.t. screening planonderdeel

effecten die significant kunnen zijn

A.5.

zie planonderdeel M

geen effecten

B.1.

zie planonderdeel M

geen effecten

B. B.2.

neen

neen

ja

geen effecten

B.3.

neen

neen

ja

geen effecten

B.4.

neen

neen

ja

geen effecten

C.1.

ja

neen

neen


C.2.

ja

ja

neen


C.

D. D.1.

zie planonderdeel M

geen effecten

D.2.

ja

neen

ja

D.3.

ja

neen

neen


D.4.

ja

ja

neen


ja

neen

neen


F.1.

ja

ja

neen


F.2.

neen

neen

G.1.

neen

neen

ja

G.2.

ja

ja

neen


G.3.

ja

ja

neen


E.

effecten die vermoedelijk niet significant zijn

F. geen effecten

G.

G.4.

geen effecten

zie planonderdeel M

geen effecten geen effecten

H. H.1.

neen

neen

H.2.

ja

neen

neen

H.3.

ja

neen

ja

H.4.

zie planonderdeel M

effecten die significant kunnen zijn effecten die vermoedelijk niet significant zijn geen effecten

I.

ja

ja

neen


J.

neen

ja

neen


K.

neen

neen

ja

L.

neen

ja

neen


M.

neen

neen

neen

geen effecten

geen effecten


31

4.2.4. Motivering van de doorlichting per planonderdeel A. Bouwstroken met handelsgelijkvloers en tuinstroken langs Handelslei A1, A2, A3 en A4 Bestemming

RUP “Kerkhof en omgeving”  wonen in één en/of meergezinswoningen (incl. nevenbestemmingen)  reca, detailhandel, privé en openbare diensten, kantoren en gemeenschapsuitrusting (incl. aanverwanten)

BPA nr. 1 “Kerkhof en omgeving”  wonen in één- en/of meergezinswoningen  horeca, detailhandel, privé en openbare diensten, kantoren en gemeenschapsuitrusting

 geen verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  de bouwstroken worden in het grafisch plan van het RUP ruimer ingetekend dan in het BPA  delen van de betrokken stroken zijn nog niet gerealiseerd (braakliggende percelen) A.5 Gedeelte tussen Kwikaard en “Afspanning Van Pelt”

(zie planonderdeel M) B. Specifieke gebouwen langs Handelslei B.1. “Afspanning Van Pelt” (en omgeving)

(zie planonderdeel M) B.2. Kerkgebouw Bestemming Inrichting

RUP “Kerkhof en omgeving”  gemeenschapsvoorziening en openbaar nut (kerk)  onderhouden instandhoudingswerken  verbouwen en herbouwen binnen bestaand volume

BPA nr. 1 “Kerkhof en omgeving”  geen bepalingen 

geen bepalingen

 geen verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  geen verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan  enkel sprake van een bestendiging van de bestaande toestand B.3. Pastorij en tuin (beschermd landschap) Bestemming

Inrichting

RUP “Kerkhof en omgeving”  gemeenschapsvoorziening  wonen  

onderhouden instandhoudingswerken verbouwen en herbouwen binnen bestaand volume

BPA nr. 1 “Kerkhof en omgeving”  strook voor openbare gebouwen en wonen  binnenplaatsen en tuinen  bestaande toestand = maximale bouwvolume

 geen verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  geen verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan  enkel sprake van een bestendiging van de bestaande toestand


32

B.4. Schoolmeesterswoning Bestemming

Inrichting

RUP “Kerkhof en omgeving”  handel  gemeenschapsvoorzieningen  wonen (enkel als nevenbestemming)  onderhouden instandhoudingswerken  verbouwen en herbouwen binnen bestaand volume

BPA nr. 1 “Kerkhof en omgeving”  zone voor openbaar nut  openbaar domein 

gebouw getroffen door rooilijn

 een verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  geen verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan  enkel sprake van een bestendiging van de bestaande toestand C. Bebouwing aan plein bibliotheek C.1. Sociaal appartementencomplex en bibliotheek Bestemming

Inrichting

RUP “Kerkhof en omgeving”  wonen in één- en/of meergezinswoningen  gemeenschapsvoorziening  bebouwbare opp. max. 1450 m²

BPA nr. 1 “Kerkhof en omgeving”  zone voor openbaar nut



bebouwbare opp. max. 1375 m²

 een verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  een zeer beperkt verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan  in eerste instantie een bestendiging van de bestaande toestand, maar in de toekomst vernieuwing en uitbreiding mogelijk C.2. Project Heidebloem RUP “Kerkhof en omgeving”

BPA nr. 1 “Kerkhof en omgeving”



 

wonen in meergezinswoningen horeca, detailhandel, privé en openbare diensten, kantoren en gemeenschapsuitrusting

 

bebouwbare opp. max. 2450 m² max. vloeroppervlakte 3500 m²

Uittreksel grafisch plan

Bestemming



Inrichting

 

wonen en horeca (incl. aanverwanten zoals feestzaal en welness) wonen en reca, detailhandel, privé en openbare diensten, kantoren en gemeenschaps-uitrusting (incl. aanverwanten) bebouwbare opp. max. 1919 m² max vloeroppervlakte 6700 m²


33

 een verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  een verschil (vermindering) in bodemafdekking t.a.v. geldend plan  het gaat om een nieuwe ontwikkeling D. Bebouwing aan St.-Theunisplein D.1. Bouwstrook met handelsgelijkvloers

(zie planonderdeel M) D.2. Dokterspraktijk Bestemming

Inrichting

RUP “Kerkhof en omgeving”  wonen in één en/of meergezinswoningen (incl. nevenbestemmingen)  reca, detailhandel, privé en openbare diensten, kantoren en gemeenschapsuitrusting (incl. aanverwanten)  bebouwbare opp. max. 255 m²

BPA nr. 1 “Kerkhof en omgeving”  wonen



bebouwbare opp. max. 340 m² (+/-)

 een verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  een zeer beperkt verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan  enkel sprake van een bestendiging van de bestaande toestand D.3. Kleuterschool Bestemming

Inrichting

RUP “Kerkhof en omgeving”  gemeenschapsvoorziening (onderwijs)  functiewijziging mogelijk naar andere gemeenschapsvoorziening, handel en/of wonen  bebouwbare opp. max. 2100 m²





 een verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  een zeer beperkt verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan  in eerste instantie een bestendiging van de bestaande toestand, maar in de toekomst vernieuwing en uitbreiding mogelijk D.4. Politiekantoor Bestemming

Inrichting

RUP “Kerkhof en omgeving”  gemeenschapsvoorziening (politiekantoor)  functiewijziging mogelijk naar andere gemeenschapsvoorziening, handel en/of wonen  bebouwbare opp. max. 711 m²





 een verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  een verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan  in eerste instantie een bestendiging van de bestaande toestand, maar in de toekomst vernieuwing en uitbreiding mogelijk


34

E. Binnengebied (deel I) RUP “Kerkhof en omgeving”







Bestemming

  Inrichting

  

wonen in één- en/of meergezinswoningen (incl. nevenbestemmingen) (E1-E2-E3) seniorenhuisvesting (incl. aanverwanten) (E4) openbaar nut en recreatieve voorzieningen in een groen kader (E5) aantal woningen 100 à 130 bebouwbare opp. max. 11051 m² opp. publieke ruimte +/- 7860 m²



  

wonen in één- en/of meergezinswoningen horeca, detailhandel, privé en openbare diensten, kantoren en gemeenschapsuitrusting (langs ovaalvormig plein) aantal woningen 80 à 110 bebouwbare opp. max. +/- 12300 m² opp. publieke ruimte +/- 6100 m²

 verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  slechts een beperkt verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan  het gaat om een nieuwe ontwikkeling F. Binnengebied (deel II) F.1. Projectgebied wonen Bestemming Inrichting

RUP “Kerkhof en omgeving”  wonen in één- en/of meergezinswoningen  aantal woningen 6 à 16  bebouwbare opp. max. 1440 m²  verharde opp. max. 960 m²

BPA nr. 1 “Kerkhof en omgeving”  park- en groengebied 

constructies en verhardingen ifv de bestemming

 verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan  het gaat om een nieuwe ontwikkeling F.2. Te verkavelen gebied wonen (bouwen tuinstroken langs Heibleukensstraat) Bestemming Inrichting

RUP “Kerkhof en omgeving”  wonen (incl. nevenbestemmingen)  aantal woningen +/- 4  bebouwbare opp. +/- 855

BPA nr. 1 “Kerkhof en omgeving”  wonen  aantal woningen max. 6  bebouwbare opp. max. 1240 m²

 geen verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  slechts een zeer beperkt verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan


35

G. Groenzones G.1. Binnengebied (groen eiland) Bestemming Inrichting

RUP “Kerkhof en omgeving”  openbaar park  aanleg park  streekeigen beplanting  kleinschalige constructies (ifv park)

BPA nr. 1 “Kerkhof en omgeving”  park- en groengebied  constructies en verhardingen ifv de bestemming

 geen verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  geen verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan  aanleg van een park is mogelijk G.2. Bufferstroken

 De bufferstroken zorgen voor een groene omkadering van sommige zones. Deze kwamen op het oude BPA niet voor. Er is dus een verschil in bestemming t.a.v. het geldende plan.  De bufferzones mogen niet verhard worden. Er is dus ook een verschil in bodemafdekking t.a.v. het geldende plan.  Het gaat om een nieuwe aanleg van bufferstroken. G.3. Tuin pastorij (en uitbreiding) Bestemming

Inrichting

RUP “Kerkhof en omgeving”  openbaar park

  

aanleg park streekeigen beplanting kleinschalige constructies (ifv park)

BPA nr. 1 “Kerkhof en omgeving”  deels park- en groengebied  deels wonen in één- en/of meergezinswoningen  deels horeca, detailhandel, privé en openbare diensten, kantoren en gemeenschapsuitrusting (langs ovaalvormig plein)  voor het park- en groengebied: constructies en verhardingen ifv de bestemming  bebouwbare opp. max. +/- 480 m²

 verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan  het gaat deels om een bestaand groengebied, maar er wordt een uitbreiding voorzien. G.4. Binnenplaats

(zie planonderdeel M)


36

H. Woonzones H.1. Reeds grotendeels gerealiseerde verkavelingen Bestemming

RUP “Kerkhof en omgeving”  wonen (incl. nevenbestemmingen)


 slechts een zeer beperkt verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  De bouwstroken werden ingetekend op basis van het bestaande BPA en de bestaande goedgekeurde verkavelingen. Er is slechts een zeer beperkt verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan.  Het gaat in hoofdzaak om de bestaande bebouwing (voornamelijk woningen). Deze kan wel verder afgewerkt worden: wachtgevels afwerken, verkavelingen vervolledigen, opvullen open kavels. H.2. Te verkavelen gebied wonen met mogelijkheid voor handelsvoorzieningen (langs Heibleukensstraat) Bestemming

RUP “Kerkhof en omgeving”  wonen (incl. nevenbestemming)  reca, detailhandel, privé en openbare diensten, kantoren en gemeenschapsuitrusting (incl. aanverwanten)


 een verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  De bouwstroken worden in het grafisch plan van het RUP ruimer ingetekend dan in het BPA. Er is echter slechts een zeer beperkt verschil in bodemafdekking t.a.v. het geldende plan.  delen van de betrokken stroken zijn nog niet gerealiseerd (braakliggende percelen) H.3. Stroken voor functies verwant aan het wonen Bestemming Inrichting

RUP “Kerkhof en omgeving”  functies verwant aan het wonen  

BPA nr. 1 “Kerkhof en omgeving”  wonen  bijgebouwen

onderhouden instandhouding verbouwen en herbouwen binnen het bestaande volume

 een verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  De bouwstroken worden in het grafisch plan van het RUP ruimer ingetekend dan in het BPA. Er is echter slechts een zeer beperkt verschil in bodemafdekking t.a.v. het geldende plan.  enkel sprake van een bestendiging van de bestaande toestand H.4. Te verkavelen gebied wonen (bouwen tuinstroken langs Kwikaard)

(zie planonderdeel M)


37

I. Project “De Kempen” Bestemming

Inrichting

RUP “Kerkhof en omgeving”  verweving van  ambachtelijke bedrijvigheid  publieke tentoonstellingsruimte  groene ruimte  wonen  bebouwbare opp. max. 4330 m² (revalorisatie bestaande gebouwen)

BPA nr. 1 “Kerkhof en omgeving”  KMO, ambachten, kantoor  recreatie



bebouwbare opp. +/- 3500 m²

 een verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  een verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan  Er is sprake van een nieuw project binnen de bestaande gebouwen. Uitbreiding van de bestaande gebouwen is beperkt mogelijk, maar enkele in de hoogte. J. Rijkslagere school Bestemming Inrichting

RUP “Kerkhof en omgeving”  gemeenschapsvoorziening (onderwijs)  bebouwbare opp. max. 3850 m²

BPA nr. 1 “Kerkhof en omgeving”  zone voor openbaar nut  bebouwbare opp. max. 7400 m²

 geen verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  een verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan: afname bebouwbare oppervlakte  in eerste instantie bestendiging bestaande toestand (huidige gebouw +/- 3300 m²), in de toekomst uitbreiding mogelijk (2 bouwlagen) K. Post en appartementen Bestemming

Inrichting

RUP “Kerkhof en omgeving”  gemeenschapsvoorziening (postkantoor)  wonen in meergezinswoning  

aantal woningen 6 à 10 bebouwbare opp. max. 500 m²

BPA nr. 1 “Kerkhof en omgeving”  openbare gebouwen  openbaar nut, openbare diensten  wonen  bestaande gebouw +/- 465 m²

 geen verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  zeer beperkt verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan  enkel sprake van een bestendiging van de bestaande toestand L. Openbare wegenis (bestaande en uitbreidingen)

 De zone voor openbare wegenis omvat enerzijds de bestaande wegen (woonstraten en langzaam verkeersverbindingen). Er kan gesteld worden dat er voor deze bestaande delen geen verschil in activiteiten (bestemming) en geen verschil in bodemafdekking t.a.v. het geldende plan zal zijn.  In het centrale braakliggende gebied worden nieuwe rooilijnen ingetekend. De oppervlakte openbaar domein (+/- 7860 m²) verschilt van de oppervlakte openbaar domein in het BPA (+/- 6100 m²). Er zal dus een verschil in bodemafdekking t.a.v. het geldende plan zijn.


38

M. Oude opslagplaats bouwmaterialen RUP “Kerkhof en omgeving”




 

wonen in meergezinswoningen horeca, detailhandel, privé en openbare diensten, kantoren en gemeenschapsuitrusting

   

aantal woningen max. 75 bebouwbare opp. max. 5850 m² vloeroppervlakte max. 12520 m² verharde opp. max. (niet bepaald)


Bestemming



Inrichting

   

wonen in één en/of meergezinswoningen (incl. nevenbestemmingen) reca, detailhandel, privé en openbare diensten, kantoren en gemeenschapsuitrusting (incl. aanverwanten) aantal woningen +/- 75 bebouwbare opp. max. 4100 m² vloeroppervlakte … verharde opp. max. 2500 m²

 zeer beperkt verschil in activiteiten (bestemming) t.a.v. geldend plan  zeer beperkt verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan

4.2.5. Besluit Als gevolg van bovenstaande doorlichting van de ingrepen kan worden vooropgesteld voor welke onderdelen een screening van de milieueffecten zinvol is. Uit deze doorlichting wordt besloten om voor volgende planonderdelen een screening van milieueffecten uit te voeren: A. Bouwstroken met handelsgelijkvloers en tuinstroken langs Handelslei (behalve A5) C. Bebouwing aan plein bibliotheek D. Bebouwing aan St.-Theunisplein (behalve D1) E. Binnengebied (deel I) F. Binnengebied (deel II) (behalve F2) G. Groenzones (behalve G1 en G4) H. Woonzones (behalve H1 en H4) I. Project “De Kempen” J. Rijkslagere school L. Openbare wegenis (bestaande en uitbreidingen)


39

De geselecteerde planonderdelen kunnen elkaar onderling beïnvloeden. Er wordt dan ook geopteerd om deze voor iedere discipline samen te bespreken. Op deze manier worden de onderlinge relaties en beïnvloeding meteen duidelijk.

4.3. Screening van de milieueffecten per discipline 4.3.1. Te screenen disciplines Conform de omzendbrief LNE/2007 dd. 01.12.2007 (BS 17.12.2007) worden de volgende disciplines in overweging genomen: 1. gezondheid en veiligheid van de mens; 2. ruimtelijke ordening; 3. biodiversiteit, de fauna en flora; 4. energie- en grondstoffenvoorraden; 5. bodem; 6. water; 7. atmosfeer en de klimatologische factoren; 8. geluid; 9. licht; 10. stoffelijke goederen; 11. cultureel erfgoed, met inbegrip van het architectonisch en archeologisch erfgoed; 12. landschap; 13. mobiliteit; 14. samenhang tussen de genoemde factoren. Bovenstaande disciplines hebben onderlinge relaties en zijn m.a.w. niet onafhankelijk van elkaar. Zo betekent bijvoorbeeld het oprichten van bebouwing niet alleen een bijkomende afdekking van de bodem, maar wordt hierdoor eveneens het indringen van water in de bodem onmogelijk gemaakt, zodanig dat dit ook invloed heeft op de grondwatertafel. Bovendien vermindert dergelijk ruimtebeslag de leefruimte van fauna en flora. De samenhang van verschillende milieueffecten én van de milderende maatregelen is daarom van groot belang. Als gevolg van deze beschouwingen worden de disciplines hierna in een dusdanige volgorde behandeld dat de disciplines met kans op veel onrechtstreekse effecten (= de integrerende disciplines fauna en flora, onroerend erfgoed en ruimtelijke ordening, en gezondheid en veiligheid van de mens), pas nà deze met primaire effecten aan bod komen. Ook worden de volgende disciplines, omwille van de sterke samenhang én omwille van het vermijden van herhalingen, samen genomen:  cultureel erfgoed m.i.v. architectonisch en archeologisch erfgoed en landschap (= onroerend erfgoed);  ruimtelijke ordening m.i.v. stoffelijke goederen (= ruimtelijke ordening). Derhalve wordt hiernavolgend volgende rangschikking en “vereenvoudigde” 12-delige indeling van de disciplines gehanteerd: 1. bodem; 2. water; 3. mobiliteit; 4. geluid; Zoersel - RUP “Kerkhof en omgeving” - dossier ZOE130 onderzoek plan-MER-plicht - november 2009

40

5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

licht; atmosfeer en klimatologische factoren; biodiversiteit, fauna en flora; onroerend erfgoed; ruimtelijke ordening; energie- en grondstoffenvoorraden; gezondheid en veiligheid van de mens; samenhang tussen de genoemde factoren.

Werkwijze Bij deze screening wordt steeds vergeleken met de referentiesituatie; dit is de geplande juridische toestand volgens het bestaande BPA, zoals beschreven in par. 2.3. Deze juridische toestand wordt echter aangevuld door de beschrijving van de bestaande toestand die eerst in beeld wordt gebracht, voor zover dat nog niet is gebeurd in par. 2.2. Indien wel, wordt hierop niet meer teruggekomen, maar wordt naar deze paragraaf verwezen. Indien er leemten in de kennis zijn, worden deze vermeld. Vervolgens worden de ingrepen op deze referentiesituatie besproken, samen met de mogelijke effecten ervan (indien nodig gebeurt dit in een tabel per planonderdeel). Daarbij wordt niet alleen de aard, maar ook de omvang van de ingreep in beschouwing genomen. De mogelijke effecten worden in deze tabel ook geëvalueerd (legende: zie paragraaf 4.3.13). Tot slot wordt in dit hoofdstuk ook nagegaan of het voorgenomen plan grensoverschrijdende of gewestgrensoverschrijdende aanzienlijke milieueffecten kan hebben.


41

4.3.2. Effecten inzake bodem Bestaande toestand

Figuur 26: uittreksel uit de Bodemkaart van België bron: AGIV

Het plangebied is voornamelijk als zandige bodem gekarteerd: meer bepaald de bodemtypes Zdmb(g) (Matig natte zandbodem met dikke antropogene humus A horizont) en Zegb (Natte zandbodem met duidelijke ijzer en/of humus B horizont). Het eerste type is geschikt voor de meeste landbouwteelten en tuinbouw, het tweede type is hiervoor minder geschikt. Langs de N12 is de bebouwingsconcentratie zo hoog dat deze gronden op de bodemkaart gekarteerd worden als antropogeen vergraven gebied. Grote delen van het plangebied zijn momenteel reeds bebouwd. De enige nietbebouwde gronden in het plangebied liggen braak en worden gebruikt voor de teelt van maïs. Mogelijke effecten en milderende maatregelen Het bouwen van woningen en het aanleggen van wegen veroorzaken een grondige wijziging van de bodemstructuur, tot zelfs een volledig verlies van de bodem. De bodem Zoersel - RUP “Kerkhof en omgeving” - dossier ZOE130 onderzoek plan-MER-plicht - november 2009

42

wordt meestal vervangen door een verharde oppervlakte. Het bestaande bodemgebruik kan niet worden voortgezet. Deze ingreep is significant negatief door zijn drastisch karakter op de bodem en het bestaande bodemgebruik. Het louter verlies aan bodem en bodemstructuur kan niet gecompenseerd worden. Planonderdeel A. Bouwstroken met handelsgelijkvloers en tuinstroken langs Handelslei (behalve A5) C. Bebouwing aan plein bibliotheek C1. Sociaal appartementencomplex en bibliotheek C2. Project Heidebloem

Mogelijke effecten negatief effect doordat de bouwstroken in het grafisch plan van het RUP ruimer worden ingetekend dan in het BPA geen effecten: een zeer beperkt verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan

positief effect door een vermindering in bodemafdekking t.a.v. geldend plan D. Bebouwing aan St.-Theunisplein (behalve D1) D2. Dokterspraktijk geen effecten: een zeer beperkt verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan D3. Kleuterschool geen effecten: een zeer beperkt verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan D4. Politiekantoor negatief effect door een toename van de bodemafdekking t.a.v. geldend plan E. Binnengebied (deel I) geen effecten: slechts een beperkt verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan F. Binnengebied (deel II) (behalve F2) F1. Projectgebied wonen negatief effect door een toename van de bodemafdekking t.a.v. geldend plan G. Groenzones (behalve G1 en G4) G2. Bufferstroken De bufferzones mogen niet verhard worden. Er is dus een positief effect door een vermindering in bodemafdekking t.a.v. het geldende plan. G3. Tuin pastorij (en uitbreiding) positief effect door een vermindering in bodemafdekking t.a.v. het geldende plan. H. Woonzones (behalve H1 en H4) H2. Te verkavelen gebied wonen geen effecten: slechts een beperkt verschil in met mogelijkheid voor bodemafdekking t.a.v. geldend plan handelsvoorzieningen H3. Stroken voor functies verwant geen effecten: slechts een beperkt verschil in aan het wonen bodemafdekking t.a.v. geldend plan I. Project “De Kempen” Er is een toename van de toelaatbare bodemafdekking t.a.v. geldend plan, maar niet groter dan de bestaande vergunde toestand, want delen van de bestaande gebouwen moeten worden afgebroken en plaats maken voor groene ruimte. J. Rijkslagere school positief effect door een vermindering in toelaatbare bodemafdekking t.a.v. geldend plan L. Openbare wegenis (bestaande negatief effect door een toename van de en uitbreidingen) bodemafdekking t.a.v. geldend plan

Evaluatie -

0

+

0 0 0

-

++

++

0

0 0

+ -

Conclusie Voor sommige planonderdelen worden geen effecten verwacht, voor sommige wordt een negatief effect verwacht, voor andere dan weer een positief. Er kan dan ook gesteld worden dat deze effecten elkaar compenseren, zodat er ten gevolge van het RUP in zijn geheel geen significante negatieve effecten te verwachten zijn. Zoersel - RUP “Kerkhof en omgeving” - dossier ZOE130 onderzoek plan-MER-plicht - november 2009

43

4.3.3. Effecten inzake water Bestaande toestand Overstromingsgevoelige gebieden

Figuur 27: overstromingsgevoelige gebieden en waterlopen bron: AGIV

Aan de noordwestelijke grens van het plangebied is een waterloop van tweede categorie gelegen langsheen de Jukschotstraat (zie bijgaande foto). Aan Kwikaard werd een effectief overstromingsgevoelig gebied aangeduid. In deze zone komen een aantal afwateringen samen vanuit het plangebied en gaan onder de straat Kwikaard door via een open gracht (stippellijn op de Figuur 27) naar de waterloop van tweede categorie. In principe is dit systeem voldoende gedimensioneerd en het wordt ook regelmatig onderhouden door de gemeente, maar tijdens de uitzonderlijke stormen van 1998 en 2000 heeft er zich hier effectief een probleem van wateroverlast voorgedaan.


44

Grondwaterstroming

De gronden binnen het plangebied zijn aangeduid als matig gevoelig voor grondwaterstroming (type 2). Eventuele schadelijk effecten kunnen voorkomen door ondergrondse constructies. Volgens het beoordelingsschema dat als bijlage bij het watertoetsbesluit2 werd opgenomen zijn deze verenigbaar met dit type van gronden zolang de diepte kleiner blijft dan 5 meter en de lengte 100 meter niet overschrijdt. De ontwikkelingen die in het RUP worden voorzien zijn niet van die aard dat deze afmetingen voor ondergrondse constructies overschreden worden.

Figuur 28: grondwaterstromingsgevoeligheid bron: AGIV

2

Besluit van de Vlaamse Regering van 20 juli 2006 tot vaststelling van nadere regels voor de toepassing van de watertoets, tot aanwijzing van de adviesinstantie en tot vaststelling van nadere regels voor de adviesprocedure bij de watertoets, vermeld in artikel 8 van het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid Zoersel - RUP “Kerkhof en omgeving” - dossier ZOE130 onderzoek plan-MER-plicht - november 2009

45

Zoneringsplan

Op 7 september 2008 werd het zoneringsplan van de gemeenten Zoersel definitief goedgekeurd. Dit plan deelt het grondgebied van Zoersel in “clusters” waarbij per straat en per perceel bepaald wordt op welke manier het afvalwater moet gesaneerd/gezuiverd worden. In het centrale gebied zijn er reeds bestaande aansluitingen op een zuiveringsstation. In het collectief te optimaliseren gebied moeten deze aansluitingen nog gerealiseerd worden. Delen van het plangebied zijn als collectief te optimaliseren gebied aangeduid: - het nog niet gerealiseerde binnengebied is uiteraard nog niet aangesloten op de riolering - ook een deel van de verlaten opslagplaats voor bouwmaterialen Figuur 29: uittreksel aan de Handelslei behoort tot deze zoneringsplan Zoersel zone - delen van de Jozef Cornelissenlaan bron: VMM en Kwikaard Voor de nog niet gerealiseerde delen van het RUP geldt dat deze kunnen aangesloten worden op het bestaande rioleringsnet. Voor de Jozef Cornelissenlaan en Kwikaard betreft het een aantal bestaande woningen. De verdere aanleg van riolering hier is afhankelijk van het investeringprogramma van de gemeente. Mogelijke effecten en milderende maatregelen De mogelijke effecten van het RUP op het watersysteem zijn vooral te verwachten in functie van infiltratie van het hemelwater in de bodem. Het bouwen van woningen en het aanleggen van wegen veroorzaken een toename van de hoeveelheid verharde oppervlakte, met als gevolg een beperking van de infiltratie. Als milderende maatregel geldt de gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater, die onverminderd van toepassing is. Planonderdeel A. Bouwstroken met handelsgelijkvloers en tuinstroken langs Handelslei (behalve A5) C. Bebouwing aan plein bibliotheek C1. Sociaal appartementencomplex en bibliotheek C2. Project Heidebloem

Mogelijke effecten negatief effect doordat de bouwstroken in het grafisch plan van het RUP ruimer worden ingetekend dan in het BPA

Evaluatie -

geen effecten: een zeer beperkt verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan

0

positief effect door een vermindering in bodemafdekking t.a.v. geldend plan

+


46

D. Bebouwing aan St.-Theunisplein (behalve D1) D2. Dokterspraktijk geen effecten: een zeer beperkt verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan D3. Kleuterschool geen effecten: een zeer beperkt verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan D4. Politiekantoor negatief effect door een toename van de bodemafdekking t.a.v. geldend plan E. Binnengebied (deel I) geen effecten: slechts een beperkt verschil in bodemafdekking t.a.v. geldend plan F. Binnengebied (deel II) (behalve F2) F1. Projectgebied wonen negatief effect door een toename van de bodemafdekking t.a.v. geldend plan G. Groenzones (behalve G1 en G4) G2. Bufferstroken De bufferzones mogen niet verhard worden. Er is dus een positief effect door een vermindering in bodemafdekking t.a.v. het geldende plan. G3. Tuin pastorij (en uitbreiding) positief effect door een vermindering in bodemafdekking t.a.v. het geldende plan. H. Woonzones (behalve H1 en H4) H2. Te verkavelen gebied wonen geen effecten: slechts een beperkt verschil in met mogelijkheid voor bodemafdekking t.a.v. geldend plan handelsvoorzieningen H3. Stroken voor functies verwant geen effecten: slechts een beperkt verschil in aan het wonen bodemafdekking t.a.v. geldend plan I. Project “De Kempen” Er is een toename van de toelaatbare bodemafdekking t.a.v. geldend plan, maar niet groter dan de bestaande vergunde toestand, want delen van de bestaande gebouwen moeten worden afgebroken en plaats maken voor groene ruimte. J. Rijkslagere school positief effect door een vermindering in toelaatbare bodemafdekking t.a.v. geldend plan L. Openbare wegenis (bestaande negatief effect door een toename van de en uitbreidingen) bodemafdekking t.a.v. geldend plan

0 0 0

-

++

++

0

0 0

+ -

Conclusie Voor sommige planonderdelen worden geen effecten verwacht, voor sommige wordt een negatief effect verwacht, voor andere dan weer een positief. Globaal gezien heeft de realisatie van het RUP dan ook geen significante negatieve effecten op de waterhuishouding. Bovendien is de gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater van toepassing.

4.3.4. Effecten inzake verkeer en mobiliteit Bestaande toestand De referentiesituatie wordt gevormd door de bestaande én de geplande toestand van het plangebied. Een gekend knelpunt is de minder vlotte doorstroming op de N12 in het centrum van Sint-Antonius en die ook een weerslag heeft op het openbaar vervoer. Volgens het mobiliteitsplan van de gemeente zijn de intensiteiten op de Kapellei-Handelslei (nog) niet meteen dramatisch. Zelfs op de piekuren wordt de maximale capaciteit van de weg


47

niet gebruikt. Belangrijk is echter het grote aandeel (15 %) van het vrachtverkeer op de N12. Mogelijke effecten en milderende maatregelen Een mogelijk effect inzake verkeer en mobiliteit is de toename van het aantal verkeersbewegingen. Deze toename houdt enerzijds verband met de verkeersgeneratie van het bijkomende aantal mogelijk te realiseren woningen en anderzijds met de verkeersgeneratie van bepaalde toelaatbare functies. De realisatie van het RUP zal ten opzichte van de bestaande toestand uiteraard een toename van het aantal verkeersbewegingen veroorzaken. Dit geldt echter ook voor de realisatie van het geldende BPA. Hiernavolgend wordt dan ook per planonderdeel onderzocht wat het verschil is in aantal mogelijk te realiseren woningen en in toelaatbare functies. Op basis daarvan wordt een evaluatie van het te verwachten effect gegeven. Planonderdeel A. Bouwstroken met handelsgelijkvloers en tuinstroken langs Handelslei (behalve A5)

Mogelijke effecten Evaluatie Er is geen verschil in toelaatbare activiteiten, maar er wordt meer ruimte voor voorzien: de bouwstroken worden in het grafisch plan van het RUP immers ruimer ingetekend dan in het BPA. Er kunnen dus meer woningen en meer handelsruimte gerealiseerd worden.

C. Bebouwing aan plein bibliotheek C1. Sociaal Er is een verschil in bestemming t.o.v. het geldende appartementencomplex en BPA, dat deze zone bestemt voor openbaar nut. Het bibliotheek RUP laat hier naast openbaar nut ook woningen toe. Er is dus een toename in het aantal mogelijk te realiseren woningen. Ten opzichte van de bestaande toestand is deze toename echter slechts beperkt, aangezien binnen de zone voor openbaar nut (volgens BPA) een sociaal bouwproject (appartementencomplex) gerealiseerd werd. C2. Project Heidebloem Het RUP voorziet in een bijkomende bestemming voor deze zone: horeca (incl. feestzaal en welness) naast wonen en handel en diensten. Er is verder een significante toename van de mogelijk te realiseren vloeroppervlakte, dus er valt een toename van het aantal verkeersbewegingen te verwachten. D. Bebouwing aan St.-Theunisplein (behalve D1) D2. Dokterspraktijk Aangezien er hier sprake is van een bestendiging van de bestaande toestand, valt er geen verkeerstoename te verwachten. D3. Kleuterschool Er is een verschil in bestemming t.o.v. het geldende BPA, dat deze zone bestemt voor openbaar nut. Het RUP laat hier toe om binnen de zone woningen en handelsvoorzieningen te realiseren, indien de school op termijn zou herlokaliseren. Ingevolge hiervan is er een toename van het aantal verkeersbewegingen te verwachten. D4. Politiekantoor Functiewijziging naar een andere gemeenschapsvoorziening, handel of wonen is mogelijk, dus is ook een toename van het aantal verkeersbewegingen mogelijk.


0

-

0

-

-

48

E. Binnengebied (deel I)

Er is een verschil in toelaatbare activiteiten: het geldende BPA voorziet in voornamelijk wonen, deels met handel, diensten en kantoren als nevenbestemming en het RUP combineert op deze plek wonen met seniorenhuisvesting, openbaar nut en recreatieve voorzieningen. Het aantal mogelijk te realiseren woningen volgens het RUP ligt ongeveer 20 % hoger dan in het BPA, zonder de eenheden van seniorenhuisvesting meegerekend. Er zal dus een effect zijn: toename van het aantal verkeersbewegingen. F. Binnengebied (deel II) (behalve F2) F1. Projectgebied wonen 6 à 16 bijkomende woningen ten opzichte van het geldend plan, dus is er een toename van het aantal verkeersbewegingen te verwachten. G. Groenzones (behalve G1 en G4) G2. Bufferstroken De bufferzones hebben geen effecten inzake verkeer en mobiliteit. G3. Tuin pastorij (en uitbreiding) Deze groenzone wordt uitgebreid met een zone waar volgens het BPA 23 woningen konden gerealiseerd worden. Er is dus een significant positief effect omdat het aantal mogelijk te realiseren woningen daalt H. Woonzones (behalve H1 en H4) H2. Te verkavelen gebied wonen Er is een verschil in toelaatbare activiteiten en er wordt met mogelijkheid voor meer ruimte voor voorzien: de bouwstroken worden in handelsvoorzieningen het grafisch plan van het RUP immers ruimer ingetekend dan in het BPA. Het verschil is beperkt, maar er kunnen dus meer woningen en meer handelsruimte gerealiseerd worden. H3. Stroken voor functies verwant Aangezien er hier sprake is van een bestendiging van aan het wonen de bestaande toestand, valt er geen verkeerstoename te verwachten. I. Project “De Kempen” Er is een verschil in activiteiten: in het RUP wordt gestreefd naar een verweving van ambachtelijke bedrijvigheid, publieke tentoonstellingsruimte, groen en wonen. Deze verweving wordt gerealiseerd door het afbouwen van de huidige KMO-activiteit. Door het voorzien van woningen en publieke ruimte, kan er een toename van het aantal verkeersbewegingen verwacht worden. J. Rijkslagere school Er is geen verschil in toelaatbare activiteiten, maar in de toekomst is uitbreiding van de nuttige vloeroppervlakte mogelijk omdat er in twee bouwlagen kan gebouwd worden. Er kan dus een beperkte toename van het aantal verkeersbewegingen verwacht worden. L. Openbare wegenis (bestaande Bijkomende wegen zorgen voor een goede ontsluiting en uitbreidingen) van het project en hebben aldus een positief effect inzake verkeer en mobiliteit

-

-

0 ++

-

0

-

-

+

Uit de tabel blijkt dat de mogelijkheden die het RUP biedt, in vergelijking met het geldende BPA, inzake bijkomende woningen en bijkomende activiteiten of functiewijzigingen in een aantal planonderdelen negatieve effecten kunnen hebben. In een beperkt aantal planonderdelen zijn er positieve effecten, maar niet in die mate dat de negatieve effecten in andere planonderdelen gecompenseerd worden. Er is dus sprake van negatieve effecten ten opzichte van het geldende BPA.


49

Ook ten opzichte van de bestaande toestand valt er een verkeerstoename te verwachten. Dit is niet meer dan logisch omdat er delen van het plangebied nog niet gerealiseerd zijn. De verkeerstoename ten opzichte van de bestaande toestand, wordt echter wel gemilderd door enerzijds het voorzien van voldoende ontsluitingsmogelijkheden (ingepast in het hiërarchische systeem van lokale wegen) en door anderzijds verscheidene voet- en fietsverbindingen te voorzien. Verder gaat het hier om een locatie vlakbij en in de kern met alle voorzieningen, die bovendien gelegen is aan een belangrijke openbaar vervoersas en as voor langzaam verkeer (N12 - Handelslei). Conclusie De verkeerstoename ten gevolge van de realisatie van het RUP zal hoger liggen dan de verkeerstoename ten gevolge van de realisatie van het BPA. In het RUP wordt immers in functie van kernversterking en zuinig ruimtegebruik gekozen voor verdichting van het wonen en verweving van activiteiten. Deze principes zorgen op macroniveau voor een positief effect inzake verkeer en mobiliteit. Daarom, en mede ten gevolge van de hoger vermelde milderende maatregelen en compensaties, kan er gesteld worden dat er ten gevolge van het RUP geen significante negatieve effecten inzake verkeer en mobiliteit zullen zijn.

4.3.5. Effecten inzake geluid Er zijn geen specifieke knelpunten aanwezig met betrekking tot geluid. Behoudens tijdelijke negatieve effecten tijdens de (ver-)bouwfase zijn er geen significante negatieve effecten inzake geluid te verwachten.

4.3.6. Effecten inzake licht Er zijn geen specifieke gegevens inzake licht aanwezig. Er zijn geen significante negatieve effecten inzake lichthinder te verwachten.

4.3.7. Effecten inzake atmosfeer en klimatologische factoren De effecten inzake atmosfeer en klimaat situeren zich vooral op het vlak van warmteuitstoot en uitstoot van broeikasgassen (bvb. van verwarmingsinstallaties e.d.). Alle gebouwen dienen echter te voldoen aan de nieuwe energieprestatieregelgeving. Bovendien kunnen enkele oude gebouwen met (vermoedelijk) slechte energieprestaties worden vernieuwd en/of vervangen. Er zijn dan ook geen significante negatieve effecten inzake atmosfeer en klimatologische factoren te verwachten.


50

4.3.8. Effecten inzake biodiversiteit, fauna en flora Bestaande toestand

Figuur 30: biologische waarderingskaart bron: AGIV

De gronden binnen het plangebied zijn op de biologische waarderingskaart aangeduid als biologisch minder waardevol en grotendeels gekarteerd als urbaan gebied. Delen van de braakliggende gronden in het binnengebied zijn gekarteerd als akkers op zandige bodems.


51

Mogelijke effecten en milderende maatregelen Door de realisatie van het project verdwijnen delen van het bestaande groen in het gebied. Er is immers een toename van de totale hoeveelheid verharde oppervlakte en tijdens de werken is het mogelijk dat bestaande hoogstammen moeten verwijderd worden of afsterven. Er zal in RUP een deel van het bestaande groen gevrijwaard blijven en nieuw groen voorzien worden, enerzijds door de bestemming en inrichting van groenzones en bufferstroken, anderzijds door in de voorschriften maatregelen op te nemen inzake behoud van bestaand groen (bvb. het vellen van hoogstammen enkel toelaten voor de oprichting van gebouwen) en inzake aanleg van nieuwe groenzones. Conclusie Er kan dus gesteld worden dat de effecten op fauna en flora vermoedelijk niet significant zullen zijn.

4.3.9. Effecten inzake onroerend erfgoed Bestaande toestand

Figuur 31: lijnrelicten en relictzones bron: AGIV


52

In het plangebied komen geen ankerplaatsen voor. In de onmiddellijke omgeving van het plangebied liggen wel volgende relicten: - puntrelict: St.-Antoniuskerk, pastorij en tuin - lijnrelict: oude weg van St.-Antonius naar Westmalle en Turnhout - relictzone: het gaat hier over een landbouw-enclave (met natuurwaarden), die omsloten wordt door de bebouwing van St.-Antonius en Schilde. De pastorij en de bijbehorende tuin is beschermd als landschap (KB 12.04.1974). Er wordt voor deze zone een specifiek voorschrift opgemaakt dat het verbouwen en herbouwen mogelijk maakt met behoud van karakter en verschijningsvorm. Afbreken van het gebouw is niet toegestaan. Verder blijven alle wettelijke beschermingsregels en -procedures van de monumentenzorg en de specifieke bepalingen van het beschermingsbesluit van kracht. Over het archeologisch patrimonium zijn geen gegevens beschikbaar. Er is een archeologisch potentieel aanwezig, maar het is nog niet onderzocht. In de zone waar bewoning nog niet gerealiseerd is, zal door de aanleg van wegen en bebouwing het bodemarchief worden vergraven. Deze invloed kan dus zwaar verstorend tot vernietigend zijn. Het decreet van 30 juni 1993 houdende bescherming van het archeologisch patrimonium, gewijzigd bij de decreten van 18 mei 1999 en 28 februari 2003, is van toepassing. Bij het aantreffen van archeologisch erfgoed geldt steeds de zorgen vondstmeldingsplicht, zoals beschreven in artikel 4 en artikel 8 van bovenvermeld decreet. De ontwikkelaar van de terreinen dient hiermee rekening te houden. Conclusie Er geen significante negatieve effecten inzake onroerend erfgoed te verwachten.

4.3.10. Effecten inzake ruimtelijke ordening Bestaande toestand De referentiesituatie inzake ruimtelijk ordening wordt uiteraard gevormd door de bestaande bouwmogelijkheden van het BPA. Een belangrijk knelpunt van het BPA als instrument voor een ruimtelijk beleid zijn de al te strikte voorschriften. Mogelijke effecten en milderende maatregelen Het RUP biedt als oplossing voor dit knelpunt meer mogelijkheden inzake (neven)bestemmingen en soepelere bebouwingsvoorschriften. Verder bepaalt het RUP de ordening en de verdere ontwikkeling van het gebied op basis van de principes van kernversterking, verdichting en verweving. Op plaatsen waar het aangewezen is (langs Handelslei en aan pleinen) wordt de bebouwing versterkt en opgeladen met de meest dynamische functies. Delen van het BPA die nog niet gerealiseerd zijn, krijgen een andere invulling. Verder worden een aantal nieuwe functies ingebracht in het gebied en worden garanties geboden voor de verdere ontwikkeling van een aantal bestaande functies. Tot slot biedt het RUP in enkele zones ook de mogelijkheid tot revalorisatie en/of herbestemming van bestaande gebouwen. Al deze functies worden op een evenwichtige en doordachte manier ingeplant in het RUP met bijkomend een aantal groenzones als rustpunt. Conclusie Er kan gesteld worden dat de effecten van het RUP inzake ruimtelijke ordening enkel positief zullen zijn.


53

4.3.11. Effecten inzake energie- en grondstoffenvoorraad Er zijn geen specifieke knelpunten inzake energie- en grondstoffenvoorraad gekend. Er kan gesteld worden dat er geen significante negatieve effecten inzake energie- en grondstoffen te verwachten zijn.

4.3.12. Effecten inzake gezondheid en veiligheid van de mens Bestaande toestand De referentiesituatie wordt gevormd door de bestaande ruimtelijk en juridische toestand. Er zijn geen gekende knelpunten inzake gezondheid en veiligheid van de mens. Er bevinden zich geen Seveso-inrichtingen op het grondgebied van de gemeente Zoersel. Conclusie Er zijn geen significante negatieve effecten inzake gezondheid en veiligheid van de mens te verwachten.


54

4.3.13. Effecten door de samenhang tussen de disciplines of door interactie met de omgeving

Legende: / 0 +, ++ -, --

0 0 0 0 0 0 0 ++ 0 0 0

0 0 0 0 0 ++ 0 0 -

0 0 0 0 0 ++ 0 0 -

++ ++ 0 0 0 0 ++ 0 ++ 0 0 ++

Het plan houdt geen wijziging in t.o.v. het geldend plan en de bestaande toestand Er is geen effect of een zeer minimaal effect voor deze discipline Er is een positief of een significant positief effect voor deze discipline Er is een negatief of een significant negatief effect voor deze discipline Zoersel - RUP “Kerkhof en omgeving” - dossier ZOE130 onderzoek plan-MER-plicht - november 2009

55

++ ++ ++ 0 0 0 ++ 0 ++ 0 0 ++

0 0 0 0 0 0 0 ++ 0 0 0

+ + 0 0 0 0 0 0 ++ 0 0 ++

L. Openbare wegenis (bestaande en uitbreidingen)

0 0 0 0 0 0 0 0 ++ 0 0 +

J. Rijkslagere school

0 0 0 0 0 0 0 ++ 0 0 0

I. Project “De Kempen”

G3. Tuin pastorij (en uitbreiding)

G2. Bufferstroken

F1. Projectgebied wonen

E. Binnengebied (deel I)

0 0 0 0 0 0 0 ++ 0 0 0

H3. Stroken voor functies verwant aan het wonen

0 0 0 0 0 0 0 0 ++ 0 0 +

H2. Te verkavelen gebied wonen met mogelijkheid voor handelsvoorzieningen

+ + 0 0 0 0 0 ++ 0 0 +

D4. Politiekantoor

0 0 0 0 0 0 0 0 ++ 0 0 +

D3. Kleuterschool

0 0 0 0 0 ++ 0 0 -

D2. Dokterspraktijk

C1. Sociaal appartementencomplex en bibliotheek

bodem water verkeer en mobiliteit geluid licht atmosfeer en klimatologische factoren biodiversiteit, fauna en flora onroerend erfgoed ruimtelijke ordening energie- en grondstoffenvoorraden gezondheid en veiligheid van de mens Samenhang tussen de disciplines

A. Bouwstroken met handelsgelijkvloers

Discipline 

Planonderdeel 

C2. Project Heidebloem

Hierna wordt onderzocht in hoeverre er cumulatieve effecten optreden door ofwel de combinatie van verschillende planonderdelen, ofwel door het samengaan van het RUP met andere plannen of ontwikkelingen in de omgeving. Hierbij werden voorgaande analyses geëvalueerd, rekening houdend met de voorgestelde milderende maatregelen.

+ 0 0 0 0 0 ++ 0 0 +

4.3.14. Beoordeling van grensoverschrijdende aanzienlijke milieueffecten Volgende overwegingen leiden tot het besluit dat er vermoedelijk geen grensoverschrijdende effecten zullen voorkomen:  het plangebied ligt ver van de lands- en gewestgrenzen;  de dichtstbijzijnde gemeentegrens bevindt zich ten noordwesten van het plangebied, op 1 km;


56

5. Besluit Vermits:  dit gemeentelijk RUP niet van rechtswege plan-MER-plichtig is volgens het besluit van de Vlaamse regering van 10.12.2004;  dit gemeentelijk RUP ook niet gelegen is in of in de nabijheid van een speciale beschermingszone zodat een passende beoordeling niet vereist is (overeenkomstig art. 4.2.1 van DABM);  er in alle redelijkheid geoordeeld kan worden dat de effecten van het voorliggende plan op de verschillende ontvangende milieusystemen en op de gezondheid van de mens eerder positief zullen zijn; voldoet dit RUP meerdere malen niet aan de voorwaarden voor plan-MER-plicht. De opmaak van een plan-MER is dus niet noodzakelijk.


57

6. Verzoek tot raadpleging De nota “Onderzoek naar plan-MER plicht” m.b.t. het RUP “Kerkhof en omgeving” werd voor advies bezorgd aan volgende instanties: Provinciebestuur Departement Antwerpen Ruimtelijke Ordening en Mobiliteit Agentschap R-O R-O Antwerpen Vlaanderen

Dienst Ruimtelijke Planning

Agentschap WonenVlaanderen VMM

Afdeling Wonen

t.a.v. Hilde Van den Bosch

Afdeling Operationeel Waterbeheer

t.a.v. Bram Vogels

t.a.v. Kathelijne Toebak of Viki Peeters

Koningin Elisabethlei 22 Anna Lange Bijnsgebouw Kievitstraat 111-113 bus 52 Afdelingsho Koning Albert ofd II-laan 20 bus 7 Graaf de Koning Albert Ferrarisgebo II-laan 20 bus uw 16

2018 Antwerpen

2018 Antwerpen

1000 Brussel

1000 Brussel

De aangeschreven instanties brachten allen een advies uit met betrekking tot voorliggende nota. Deze uitgebrachte adviezen worden hiernavolgend besproken. Eventuele aanpassingen aan de screeningsnota worden eveneens hiernavolgend weergegeven en indien nodig herkenbaar in de voorliggende nota aangebracht.

6.1. Adviezen 6.1.1. Advies Dienst Ruimtelijke Planning Provinciebestuur Antwerpen Samenvatting van het advies Het advies vraagt aanvulling van de screeningsnota op volgende punten: Algemene vragen

-

Het is niet duidelijk af te leiden hoeveel woningen er in totaliteit zullen kunnen bijkomen. De nota dient aangevuld te worden met gegevens in verband met mobiliteitsproblemen in de nabije omgeving.

Archeologie

Er wordt voorgesteld om er in de screeningsnota op te wijzen dat er een archeologisch potentieel is, maar dat dit potentieel nog niet onderzocht is. In de zone waar bewoning nog niet gerealiseerd is, zal door de aanleg van wegen en bebouwing het bodemarchief worden vergraven. Deze invloed kan dus zwaar verstorend tot vernietigend zijn. In het kader van de wettelijk opgelegde zorgplicht, dient de ontwikkelaar van de terreinen hiermee rekening te houden. Buurtwegen

-

Binnen het plangebied liggen een aantal voetwegen. Het gaat om voetweg nrs. 168, 235 en 236. Een deel van voetweg 168 werd afgeschaft op 11 oktober 2001. Buurtweg nr. 68 (Jukschot) ligt op de grens van het plangebied.

Aanpassingen aan de screeningsnota - Op pagina 23 wordt een inschatting gemaakt van het totaal aantal bijkomende woningen. Zoersel - RUP “Kerkhof en omgeving” - dossier ZOE130 onderzoek plan-MER-plicht - november 2009

58

-

-

De gegevens in verband met mobiliteitsproblemen in de nabije omgeving worden vermeld bij de bespreking van de effecten inzake verkeer en mobiliteit onder paragraaf 4.3.4. De opmerking rond archeologisch potentieel wordt toegevoegd aan paragraaf 4.3.9. Vanaf pagina 11 wordt de beschrijving van de bestaande juridische context aangevuld met de buurtwegen.

6.1.2. Advies Agentschap R-O Samenvatting van het advies Volgens het Agentschap R-O maakt de screening een voldoende inschatting van de ruimtelijke effecten. Volgende aandachtspunten dienen nader uitgewerkt en onderbouwd te worden in het vervolg van de RUP-procedure: - woningdichtheid in ‘binnengebied deel I’: vragen worden gesteld bij het vermelde aantal woningen (100 à 130 woningen) in relatie tot de ruimtelijke draagkracht, typologieën-verschijningsvormen-bouwprofielen dienen inpasbaar te zijn in de omgeving - visie over meergezinswoningen: het is wenselijk deze te voorzien op weloverwogen en structurerende assen binnen het plangebied, verschijningsvorm-bouwprofiel dienen inpasbaar te zijn in de omgeving - bebouwingswijze: gelet op de ligging in het centrum van de kern is vrijstaande bebouwing hooguit verdedigbaar in geval van bestaande toestanden of restpercelen, voor het overige dient minstens gekoppelde bebouwing nagestreefd. Aanpassingen aan de screeningsnota De opmerkingen betreffen aandachtspunten bij de verdere uitwerking van het RUP en zullen verder onderwerp uitmaken van de bespreking van het voorontwerp-RUP op de plenaire vergadering.

6.1.3. Advies Agentschap Wonen Samenvatting van het advies De mogelijke milieueffecten zijn voldoende beschreven voor wat betreft de sector Wonen. Aanpassingen aan de screeningsnota Geen aanpassingen gevraagd.

6.1.4. Advies VMM Samenvatting van het advies Volgens de VMM is de gehanteerde methodiek, waarbij per planonderdeel wordt nagegaan wat de extra mogelijkheden zijn t.o.v. het huidige BPA (waarvan het RUP de herziening betreft), niet correct: de beoordeling dient volgens hen voor het aspect water dan ook te bestaan uit een vergelijking tussen de huidige situatie op het terrein en wat vergunbaar is als gevolg van het RUP. Verder wordt gevraagd om rekening te houden met volgende voorwaarden: - de lozing van hemelwater van de verharde oppervlakte binnen openbaar wegdomein moet minimaal voldoen aan de dimensioneringscriteria opgenomen in de gewestelijke stedenbouwkundige verordening van 1 oktober 2004 inzake Zoersel - RUP “Kerkhof en omgeving” - dossier ZOE130 onderzoek plan-MER-plicht - november 2009

59

-

hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater; de impact van eventuele bemalingen dient nagegaan te worden, tenzij opgenomen wordt dat grote ondergrondse constructies niet zijn toegelaten; het aspect waterkwaliteit, inclusief rioleringen, dient verder uitgewerkt te worden.

Aanpassingen aan de screeningsnota De methodiek in deze screeningsnota is gebaseerd op een handleiding3 opgesteld door een redactie samengesteld uit ambtenaren van het Departement Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en onroerend erfgoed (Afdeling Ruimtelijke Planning) en het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (Dienst MER en Dienst Begeleiding Gebiedsgerichte Planprocessen). Bovendien is de Dienst Begeleiding Gebiedsgerichte Planprocessen van mening dat deze screeningsnota van goede kwaliteit is (zoals per brief van 01.07.2009 bevestigd werd aan het gemeentebestuur van Zoersel). Betreffende de bijkomende voorwaarden dient het volgende vermeld te worden: - Belangrijke delen van het openbaar domein binnen het plangebied werden reeds gerealiseerd, het is dan ook niet wenselijk om deze bestaande openbare wegen te gaan onderwerpen aan deze normen. Eventueel kunnen deze criteria wel opgenomen worden in de voorschriften in functie van de nog nieuw aan te leggen wegenis. Dit zal als een aandachtspunt meegenomen worden bij de verdere uitwerking van het RUP. - dit werd toegevoegd aan paragraaf 4.3.3 - dit werd toegevoegd aan paragraaf 4.3.3

3

Handleiding plan-MER voor ruimtelijke uitvoeringsplannen (Versie 1.2b, 21 oktober 2008) Zoersel - RUP “Kerkhof en omgeving” - dossier ZOE130 onderzoek plan-MER-plicht - november 2009

60

Gemeente Zoersel Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Kerkhof & omgeving

Recommend Documents